RA
B LU
ERC G N
RANGERCLUB
nr.
2
2019 20 P917019
5X PER JAAR MEI - JUNI 2019 WWF RANGERCLUB @WWFRANGERCLUB
Special
Alles over de
Lynx
Adres voor alle clubpost
Als je een digitale foto wil sturen, zorg er dan voor dat je digitale camera op de hoogste kwaliteitsstand staat zodat de foto bruikbaar is voor drukwerk.
WWF-Rangerclub Magazine is powered by Nationale Loterij
Heb je een leuke actie voor de natuur gedaan? Laat het ons weten via e-mail of met een briefje en misschien word jij wel de volgende ‘Ranger in de kijker’. Vermeld zeker je naam, adres en leeftijd en een foto is ook altijd welkom. ERC NG
B LU
RA
WWF-Rangerclub Emile Jacqmainlaan 90 1000 Brussel 02/340 09 20 rangers@wwf.be www.rangerclub.be
(voor brieven, tekeningen, vragen, suggesties, antwoorden op prijsvragen...)
RANGERCLUB
nr.
2
2019 20 P917019
5X PER JAAR MEI - JUNI 2019 WWF RANGERCLUB @WWFRANGERCLUB
Zaterdag 8 tot zondag 9 juni
Lentebivak Mouzaive
Special
Alles over de
Back to nature! Kampeer samen met je mama, papa, broers of zussen een weekendje in een echt backpackerskamp en ga op zoek naar wilde dieren. Een unieke ervaring! ers en hun gezin. Voor wie? WWF-Rang .be. en: www.rangerclub Meer info en inschrijv
AGENDA 7 tot 12 juli
bkamp W WF-Rangerclu
WWF-Rangerclub Magazine 2, mei - juni 2019 COVERBEELD: Euraziatische lynx, Rokopix / Shutterstock
COLOFON Het WWF-Rangerclub Magazine is een uitgave van WWFVlaanderen en verschijnt 5 keer per jaar. Voor € 30 per jaar ben je lid van de WWF-Rangerclub. Inschrijven kan op: www.rangerclub.be Voor adreswijzigingen: rangers@wwf.be
land)
Cadzand (Neder
Concept en realisatie: Forty7, Amsterdam
kinderen et WWF. Voor m p m ka op f Superto chtingen. jaar. Met overna tussen 7 en 12 ngers!
Logo Rangerclub: ontwerpenaar.be
oor WWF-Ra €30 korting v
Artdirection en vormgeving: Marjolein Ruiter Grafisch Ontwerp & Media
WWF-Natuurbeschermerskamp • 1 – 5 juli • 8 – 12 juli • 15 – 19 juli • 22 - 26 juli • 29 juli - 2 augustus • 12 – 16 augustus • 19 – 23 augustus • 26 – 28 augustus
in Wemmel in Ieper in Leuven in Diest in Oudenaarde in Lier in Brugge in Gent
Kinderen tussen 6 en 12 jaar. Zonder overnachting.
€10 korting voor WWF-Rangers!
OPLOSSINGEN: Vraagje (pag. 3) b Zoeken maar! (pag 18) Flosjes op oor, kleine hoorn grote neushoorn, kleine hoorn kleine neurshoorn, vogeltje, staart Door elkaar a = 2, b = 1, c = 4, d = 3 Koraalquiz (pag 19) 1: a, 2: c, 3: b, 4: c, 5: b, 6: a, 7: c, 8: a, 9: c.
2
Lynx
Medewerkers: Geert-Jan Roebers, Ronald Sinoo, Frits Vaandrager, Leen De Laender (WWF-Belgium), Rebecca Lévêque (WWF-Belgium) Fotografie: Alamy, ANP, Egbert Beens, Lien van den Eynde, Encyclopedia Brittanica, Getty, Image Select, Nature Picture Library, Minden, Pixabay, Shutterstock, SuperStock, Jonas Verhulst, WWF Lithografie: Grafimedia, Amsterdam Druk: Daddy Kate WWF-Rangerclub Magazine heeft haar best gedaan de rechthebbenden van het beeldmateriaal te achterhalen. Als u denkt rechthebbende te zijn, neemt u dan contact op met de redactie.
Papier: Cyclus Print FSC® Folie: certificaat ‘OK compost home’, dat onschadelijk is voor mens, dier en plant.
RA Lucie (8 jaar) uit Waver Waw Lucie, jij bent een echte natuurbeschermer! Dankjewel!
B LU
Hallo, ik ben WWF-ranger Lucie en dit voorjaar hielp ik de padden om veilig de straat over te steken. Zo worden ze niet overreden door auto’s als ze naar hun poel trekken.
ERC NG
We zetten iedere keer een WWFRanger in de kijker. Stuur je post naar het adres op pag. 2 en wie weet sta jij straks op deze plek!
inhoud
6
2
Agenda
4
Hello Ranger
6
Wat jij nog niet wist over... Walvissen
8
Reportage: Op zoek naar de otter!
10
Poster: Stokstaartje
12
Special: De lynx
18
Puzzels
19
Quiz Kleurrijke Koraalquiz
20
19
12
Hupie 8
Hoe noem je de harige platen in de bek van een blauwe vinvis?
■ a. baldakijnen
■ b. baleinen
■ c. gordijnen
(Het antwoord lees je ergens in dit Rangerclub Magazine)
WiN JIJ...
WIN! 3x
enatlas? ...deze toffe dier
IETS VOOR JOU? Stuur ons dan het antwoord op deze vraag: Wat is de naam van de kleinste baleinwalvis ter wereld? TIP: het antwoord lees je ergens in dit magazine!
Stuur jouw tekening vóór 1 juli naar het adres op pagina 2. Vergeet niet je naam en adres te vermelden en dat het gaat om de wedstrijd ‘Wedstrijd Dierenatlas. 3
3
#¶aĐòB§¬
n
o 8 juni: Wereld oceaan dag
Wil je ook in het WWFRangerclub Magazine? Stuur je mop, tekening, favoriete dier, knutsel, actie of andere post naar het adres op pagina 2. Wie weet komt jouw bijdrage in het WWFe! ne! azin gazi Rangerclub Mag
Op 8 juni is het Wereld Oceaan Dag. Ook jij kan de oceaan helpen. Lees er alles over in het nieuwe dossier ‘Plastic in zee’ op www.rangerclub.be.
Tip In een vlog op ons
youtubekanaal geeft Elias tips hoe je plastic kan vermijden!
Tijger Stijn In februari is onze oppertijger Stijn van WWF heel plots overleden. De man met 101 wilde ideeën, trekpaard van Radio Oorwoud en vrolijke (okker)noot in de Rangerclub. We missen jou heel hard! #MerciStijn
4
DIKKE PRET MET EEN PISSEBED! In februari gingen onze WWF-Rangers samen met kunstenaar Pol Cosmo op stap in Gent. Ze lieten op verschillende plaatsen kleurrijke ‘pissebedden’ los! De WWF-Rangerclub wil deze zomer op zoveel mogelijk plaatsen een pissebed plakken. Doe jij ook mee? www.rangerclub.be/polcosmo. Ik plak er ook één op mijn boom, hahaha!
DIER VAN DE MAAND: DE AUSTRALISCHE MIERENEGEL De MIERENEGEL is een zoogdier dat eieren legt. Dat is heel bijzonder! Zijn tong is meer dan 18 cm lang, daarmee likt hij mieren en termieten op. Smakelijk! Meer dierenweetjes? www.rangerclub.be
¬ÙCÃ.ĪMGVkf¿Ę #¶aĐòB§¬ÙC WWFW
P FOTOMO
Welk knaagdier leeft in de bergen en laat veel windjes?
Een mar-PROT!
JEMILLIOMOBILIO! Wij zijn Jef en Emiel uit Veurne en wij hebben een ‘Jemilliomobilio’ gemaakt! Een speciale wagen, met een stoel op borstels om te duwen, lichteffecten én een mini-bladblazer op batterij met energie van een windmolen. Zo tonen we de mensen dat ze geen auto nodig hebben! Een geniale uitvinding! Wij zijn heel trots s op jullie!
OKAPI GEBOREN In ZOO Antwerpen is een kleine okapi geboren. Hoera! Meer weten over deze bedreigde diersoort? www.rangerclub.be/okapi. TIP: Met je bon krijg je korting in de ZOO! (samen met het Magazine van juli krijg je jouw volgende bonnenboekje).
RADIO OORWOUD Joehoew, de nieuwe cd Vuil!Vuil!Vuil! van Radio Oorwoud is uit het ei gebarsten én…jouw wildste braakbalorkest toert ook de culturele centra rond met de nieuwe theatershow ‘De Bende van Oorwoud’! Alle data en locaties: www.radio-oorwoud.be
KOEKJES VOOR WWF Hallo, ik ben WWF-Ranger Max. Samen met mijn vriend en mijn kleine broer hebben we choc-chip cookies gebakken, zelf stickers gemaakt en verkocht in de buurt. Samen hebben we € 35 opgehaald voor WWF! Wat een superactie van jullie!
ynx! n lyn Maak kans op deze pluche We geven drie van deze mooie knuffels weg. Wil jij kans maken
WIN! 3x
op een exemplaar? Geef dan antwoord op de volgende vraag:
Welke soort lynx is de zeldzaamste kat ter wereld? a. De rode lynx
b. De Canadese lynx Noam uit Auderghem maakte deze mooie tekening van de jungle voor de WWF-Rangerclub! Prachtig, dankjewel Noam!
c. De Iberische lynx TIP: Het antwoord staat ergens in dit magazine.
Stuur vóór 1 juli je antwoord naar het adres op pagina 2. Vergeet niet je naam, leeftijd en adres te vermelden en dat het gaat om de prijsvraag ‘Pluchen Lynx’.
5
De GROOTSTE en de Walvissen zijn enorme dieren. Maar niet alle walvissen worden even groot. Hier zie je ze bij elkaar: de grootste en de kleinste.
1: ZWAARSTE DIER
De BLAUWE VINVIS is het zwaarste dier dat bestaat. Een van de zwaarste die ooit bestaan heeft zelfs. Met 33 meter en bijna 200.000 kilo is hij groter dan de meeste dino’s waren. In het water is zo’n gewicht geen probleem. Het is juist een voordeel, want een groot lijf blijft beter warm. Walvissen hebben namelijk warm bloed, net als alle andere zoogdieren. Bovendien hebben grote dieren weinig vijanden. Zelfs de dapperste haai wil geen klap van een walvisstaart.
Blauwe vinvis: 33 meter
Baleinwalvissen hebben een twee neusgaten bovenop hun kop, tandwalvissen hebben één enkel neusgat om te ademen.
Gewone vinvis: 27 meter
Potvis: 20 meter
Groenlandse walvis: 18 meter
Bultrug: 14 meter Dwergvinvis: 10 meter Dwergwalvis: 6,5 meter Kleinste potvis: 2,5 meter
6
(mens)
Potvisvrouwtje
kleinste
walvissen 2: HARIGE PLATEN...
Bryde walvis
De baleinen van een bultrug
Een groot lijf heeft wel veel voedsel nodig. De blauwe vinvis eet dan ook veel. Maar hij eet juist kleine zeediertjes. Die zeeft hij uit het zeewater met harige platen in zijn bek: baleinen. Het is een baleinwalvis. Er zijn nog andere baleinwalvissen. Sommige zijn een maatje kleiner, maar de dwergvinvis (tien meter) is wel drie maten kleiner. Deze baleinwalvis is niet zeldzaam. De dwergwalvis – met iets meer dan zes meter de allerkleinste baleinwalvis – is dat wel. Deze walvis wordt bijna nooit gezien.
3: TANDEN IN DE ONDERKAAK
De potvis is een heel ander soort walvis. Hij heeft geen baleinen maar tanden. Die zitten alleen in de onderkaak trouwens. En alleen bij de mannetjes. Met twintig meter is de potvis een reus. Maar hij heeft twee kleine neefjes. De dwergpotvis (3,5 meter) en de kleinste potvis (2,5 meter). Voor een walvis is dat echt mini. Maar als jij 2,5 meter lang en 200 kilo zwaar was, dan was je vast de grootste van de klas! ◆
WEET JE WELK GELU EEN BLAUWE VINVIS ID MAAKT?
Ontdek het in onze dierenfiche op www.rangerclub.be!
7
Otters zijn heel zeldzaam in België. Vroeger vond je ze overal, maar nu leven ze nog maar op enkele plaatsen in Vlaanderen. En eigenlijk zijn we maar 100% zeker van één plaats. Wetenschappers denken dat er in Wallonië ook nog otters leven. Céline van WWF ging met de otterspeurhond ‘Smokey’ en haar baasje Ellen op zoek. Benieuwd? Kijk j mee...
O
tters zijn echte speelvogels in het water. Ze zijn zwemkampioenen en kunnen goed onder water duiken. Plons! De dieren leven in riviertjes en diepe beken waar er voldoende vis is. Daar zijn ze dol op! Ook kreeftjes, krabben en kikkers lusten ze graag. De uitwerpselen of de strontjes van otters zitten vol met visgraten. Ze hebben ook een typische geur. Net als rotte vis (bwerk!). Otters leggen de strontjes vaak op een steen of een boomstam. Zo tonen ze andere otters dat dit HUN gebied is.
DE OTTER IN BELGIË In België is de otter heel zeldzaam. In een moerasgebied langs de Schelde leven twee dieren. In Wallonië zijn er ook veel riviertjes en beken die goed zijn voor otters, zoals de Semois en haar zijriviertjes. Misschien leven er hier ook wel otters… Alleen is er nooit bewijs gevonden. Daar wil WWF verandering in brengen.
EEN NEUS VOOR OTTERSTRONT
leven. Welk dier heeft een uitstekende neus en kan ons helpen om de otters te vinden? Juist, een hond, meer bepaald een speurhond! De naam van onze held is ‘Smokey’, ze is speciaal getraind om de strontjes van otters te vinden. De speurhond wandelt samen met haar baasje Ellen langs de oevers van rivieren en snuffelt op stenen en boomstammen. Als ze een otterstront ruikt, wijst ze er met haar neus naartoe. Gevonden!
WWF wil de otters helpen. Maar dan moeten we wel eerst weten waar ze Speurhond Smokey snuffelt naar stronten van otters…
8
Otterstront
de otter DNA
Zoeken naar otters betekent natte pootjes!
Speurhond Smokey helpt Céline van WWF en haar team om de otters te onderzoeken in België. ‘Als we een uitwerpsel vinden van een otter, sturen we dat naar een speciaal laboratorium’, zegt Céline. ‘Daar onderzoeken wetenschappers wat er in de otterstront zit en het DNA (genetisch materiaal) van de otter. Zo weten we waar de dieren vandaan komen!’ Met die resultaten kunnen we de dieren beter beschermen in België. ◆
Meer weten over de otter? www.rangerclub.be/otter
PASPOORT OTTERSPEURHOND SMOKEY Ras: Mechelse herder Geslacht: vrouwtje Leeftijd: 4 jaar Baasje: Ellen Beroep: opspeuren van uitwerpselen van otter
OP DE NIEUWE CD VAN RADIO OORWOUD VIND JE OOK HET LIEDJE ‘BOMMETJE’, OVER OTTERS! De app van Radio Oorwoud kan je gratis downloaden in Play Store en App Store. De cd Vuil!vuil!vuil! mét code voor de app vind je in de winkels en online op www.radio-oorwoud.be.
9
FOTOGRAFIE: IMAGE SELECT
Stokstaartje
RA
B LU
ERC NG
De lynx is een leuke kat. Het leukst zijn natuurlijk die pluimen op zijn oren. Maar er is nog veel meer te vertellen over dit prachtige Europese roofdier.
xxxxxxxxxxxxxxxxx Andere roofdieren in Europa
xxxxxxxxxxxxxxxxx
Alles over
De lynx T
weedui weeduizend jaar geleden kwam de lynx in alle bossen van Europa voor. Vooral in bijna al het noorden noo en waarschijnlijk ook in BelgiĂŤ. Maar de men mensen gingen steeds meer bos kappen en op roofdie roofdieren jagen. Zo werd de lynx steeds zeldzamer.
Terug van weggeweest weg
12
Gelukkig zijn de mensen nu anders. Steeds meer landen in Eur Europa gaan de lynx beschermen. In bossen in Z Zwitserland, Frankrijk, Duitsland en nog meer lan landen werd hij teruggebracht. En bijna overal is hij nu beschermd.
Wolf
Bruine beer
Duikt op steeds meer plaatsen op. In ons land leeft een koppel wolven in Limburg. Ook in de Hoge Venen leeft een wolf.
Dit stoere roofdier komt verspreid over Europa voor. Vooral in Oost-Europa, maar ook in Spanje en Italië.
special
De lynx leeft vooral in het noorden van Europa en in het noorden en midden van Azië. Op het kaartje zie je precies waar.
Door zijn bakkebaarden lijkt het gezicht van de lynx breder dan het is.
CANADESE LYNX
ANDERE LYNXEN deze Naast de lynx waar n er zij , at special over ga rten oo ns tte ka ar nóg een pa d: em no ge en rd wo x die lyn
KOMT VOOR IN: Canada, Alaska SPECIAAL: lijkt veel op onze lynx
13
xxxxxxxxxxxxxxxxx
Das
Andere roofdieren
Hoewel hij sterke kaken heeft, eet dit roofdier vooral wormen. Zijn grootste vijand is de auto.
in Europa
xxxxxxxxxxxxxxxxx
een gaai. Lynx die jaagt op
Sneeuwloper Dankzij zijn dikke vacht kan de lynx perfect tegen de kou. Met zijn lange brede poten kan hij ook goed door de sneeuw lopen. Verder kan hij er uitstekend mee springen, zwemmen, sluipen en – als hij zijn nagels uitslaat – in een boom klimmen. Maar een echte hardloper is hij niet.
IBERISCHE LYNX
ANDERE NAMEN: pardellynx, Spaanse lynx KOMT VOOR IN: Spanje en Portugal SPECIAAL: zeldzaamste kat ter wereld. Het WNF in Spanje zet zich in voor de Iberische lynx. En met resultaat! Het dier is nog steeds bedreigd, maar de afgelopen tien jaar is het aantal Iberische lynxen in Spanje en Portugal toegenomen van 177 naar 475. 14
Op jacht De lynx jaagt altijd alleen en meestal ’s nachts. Het liefst vangt hij een ree, gems of jong hert. Hij spoort ze op met zijn goede neus en oren. Dan sluipt hij en neemt een grote sprong. Is het raak, dan heeft de lynx voor een week genoeg te eten.
Jakhals
Veelvraat
Kwam eerst alleen in het zuidoosten van Europa voor, maar ook in Frankrijk is er nu al een keer een gezien.
Deze grotere en snellere neef van de das jaagt in het noorden van Noorwegen, Zweden en Finland.
s p e c ia l
VAN PLUIM TOT STAARTTOP
Sterke kaken Net als alle katten heeft de lynx puntige tanden. Vooral de hoektanden zijn lang en scherp. Hij doodt er zijn prooi mee. Zijn kaakspieren zijn sterk. Dat is ’s winters handig, want zo kan hij ook bevroren vlees afbijten.
Pluimoren Het is niet duidelijk waarvoor die leuke zwarte oorpluimen precies zijn. Het lijkt erop dat ze de lynx helpen om nog beter te horen waar geluid vandaan komt. Maar misschien zijn ze alleen voor de sier.
Kort staartje Net als de rest van het lijf is de staart dicht behaard. Het puntje is altijd zwart. In vergelijking met zijn lijf is hij erg kort. Misschien is dat omdat een lange staart eerder afkoelt. Blijkbaar heeft een lynx geen lange staart nodig.
15
to
t2
cm
60 tot 75 cm
5
80 tot 130 cm
Lange brede poten Dankzij zijn brede voeten zakt hij in stevige sneeuw niet weg. Bij slappe sneeuw gebeurt dat wel. Dan komt het goed uit dat hij lange poten heeft. Zelfs door een laag van een halve meter komt hij goed vooruit.
Dikke vacht In de winter is de vacht van de lynx grijzer en veel dikker dan in de zomer. Zo krijgt hij het zelfs bij twintig graden onder nul niet koud.
15 15
xxxxxxxxxxxxxxxxx Andere roofdieren in Europa
xxxxxxxxxxxxxxxxx
Wilde kat Anders dan de huiskat is hij schuw en zeldzaam. In ons land leven wilde katten in WalloniĂŤ.
Kleine lynxjes maken Lynxen leven niet gezellig samen, ze zijn het liefst alleen. Alleen om te paren zoeken een mannetje en een vrouwtje elkaar op. En daarna gaan ze ieder weer hun eigen weg. Ruim twee maanden later worden de jongen geboren, onder een overhangende rots of omgevallen boom of op een andere beschutte plek.
Kleine lynxjes worden groot Pas na meer dan twee weken gaan de oogjes van de jongen open. Maar daarna gaat het snel. Als ze twee maanden oud zijn, gaan de jongen mee op jacht. Zo leren ze van hun moeder. Na vijf maanden krijgen ze geen melk meer en voor hun eerste verjaardag moeten ze een eigen jachtgebied zoeken. Lynxwelpjes drinken melk bij hun moeder.
RODE LYNX
ANDERE NAAM: bobcat KOMT VOOR IN: Verenigde Staten, Mexico, zuiden van Canada SPECIAAL: vrij klein, zomervacht roodbruin of geelbruin 16
Vos
IJsbeer
Deze slimmerik redt zich ook in gebieden waar veel mensen wonen. Hij komt in heel Europa voor.
Dit grootste roofdier ter wereld komt ook voor in Europa: op Spitsbergen, eilanden ten noorden van Noorwegen.
Per keer krijgt een lynx meestal twee of drie jongen. Maar een vier- of vijfling komt ook voor.
s p e c ia l
CARACAL
ANDERE NAAM: woestijnlynx KOMT VOOR IN: Afrika, Zuidwest-AziĂŤ SPECIAAL: leeft in warme droge gebieden
Over de grens De grens van zijn gebied geeft een lynx aan met plasjes, drollen en nagelkrassen. Van landsgrenzen die mensen op de kaart hebben getekend, trekt een lynx op zoek naar een eigen jachtgebied zich niks aan. Wie weet komt er zo in de toekomst een Duitse of Franse lynx in ons land wonen. Hij is welkom! â—†
Met nagelkrassen geeft de lynx zijn territorium aan.
17
Dierensudoku Een dier mag maar ĂŠĂŠn keer voorkomen per rij, kolom of vak.
Zoeken maar! Kun jij de vijf verschillen vinden? Kruis ze aan
Door elkaar
Kun jij deze foto weer in de juiste volgorde zetten? Schrijf de nummers op de stipjes.
Voor de helft
Maak jij deze olifant af? Hoe zijn slurf loopt mag je zelf verzinnen.
... De goede
oplossingen staan op pagina 2.
18
a
... ...
d
b c
...
Kleurige koraalquiz
quizz 7. Rond het koraalrif zwemmen duizenden kleine visjes. Maar soms zwemt de grootste vis ter wereld voorbij. Welke vis is dat? a. De blauwe vinvis. b. De reuzenrog. c. De walvishaai.
Koraalriffen zijn mooi en bijzonder. Er leven superveel verschillende zeedieren. Maar wat weet jij van koraalriffen? Duik snel in deze quiz! 4.Koraal bestaat uit kleine diertjes. Van welke dieren zijn deze koraaldiertjes familie? a. Oesters. b. Wormen. c. Kwallen.
1. De karetschildpad vind je vaak bij het koraalrif. Wat heeft deze zeeschildpad daar te zoeken?
8. Dit dier woont in een zelfgemaakt buisje tussen het koraal. Alleen zijn kieuwen zijn te zien. Wat voor soort dier is het?
a. Zijn lievelingseten: sponzen. b. Een plek om eieren te leggen. c. Een slaapplaats.
5.De poetsvis woont op het koraalrif. Hoe komt hij aan zijn naam? a. Hij kuist zichzelf de hele dag. b. Hij kuist andere vissen. c. Om vrouwtjes het hof te maken, poetst hij slakkenhuisjes op.
a
a. Een worm. b. Een zeester. c. Een vis.
b
2.Deze kleurige vis knabbelt van het koraal. Hoe heet hij? a. Koraalschraper. b. Blauwvintonijn. c. Papegaaivis.
3.Bij welke temperatuur van het zeewater voelt koraal zich het best? a. 17 graden Celsius. b. 27 graden Celsius. c. 37 graden Celsius.
c
6.Deze dieren kun je alle drie bij het koraalrif zien. Welke is het grootst? a. Zeekoe. b. Zeepaard. c. Zeeschildpad.
9.Waarom vind je nooit eieren van de rifhaai tussen het koraal?
a. Rifhaaien leggen hun eieren in de diepzee. b. Rifhaaien leven in koude zeeën. c. Rifhaaien leggen geen eieren: de jongen groeien in de moederbuik. Oplossingen op pagina 2
19
de kleine panda
En de volgende keer:
ar... Ga mee na
Ë!
door Ronald Sinoo
AUSTRALI
Retouradres: WWF-Vlaanderen | Emile Jacqmainlaan 90 | 1000 Brussel
