28
|
auschwitz bulletin
|
ja argang 62 # 1
ac t u eel
De Namenlijst tOt s ta n d kO M i n g data b a s e vO O r n at i O n a a l h O lO c au s t n a M e n M O n u M e n t
— d O O r WA LT E R VA N R O S S U M
Ruim 102.000 Joodse en 220 Sinti en
Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en
torisch Museum de databases naast elkaar
Roma slachtoffers van de Holocaust, die
Genocidestudies) en de ministeries van De-
gelegd en zijn ze de verschillen gaan onder-
geen eigen graf hebben, krijgen 73 jaar na
fensie en Buitenlandse Zaken. Tenslotte zijn
zoeken. Nog steeds bleken er overlevenden
de Tweede Wereldoorlog een eigen monu-
alle verzamelde gegevens, voor zover moge-
in te staan, soms ontbraken nog slachtof-
ment. In Amsterdam zal een monument
lijk, geverifieerd bij de diverse gemeentelijke
fers, en in veel gevallen liep de spelling van
verrijzen waarop alle namen van deze
bevolkingsregisters.
namen uiteen, of waren er verschillen in
Holocaustslachtoffers worden vermeld.
geboorte- of overlijdensdata.
De totstandkoming van de namenlijst die
JOODS MONUMENT Het Joods Monument
Uitgebreid speurwerk in archieven, zoals het
gebruikt wordt voor de namen op het mo-
gedenkt de meer dan 104.000 personen die
opzoeken van geboorte- en overlijdensaktes,
nument kent een lange geschiedenis. Er
in Nederland als Joden werden vervolgd en
heeft geresulteerd in een nieuwe database,
zijn verschillende bronnen: De Oorlogs-
de Holocaust niet overleefden. Sinds 2006
‘De Nationale Database Vervolgingsslachtof-
gravenstichting, Het Joods Monument
wordt de website beheerd door het Joods
fers (ndvs)’, die nu de basis is voor zowel het
(Joods Historisch Museum), Een Naam en
Historisch Museum. Iedereen heeft een
‘Joods Monument’ als voor ‘Een Naam en een
een Gezicht (Herinneringscentrum Kamp
eigen pagina, zo mogelijk voorzien van een
Gezicht’. Deze database wordt door de twee
Westenbork) en het Nationaal Holocaust
foto, en relaties met gezins- en familieleden.
instellingen gezamenlijk beheerd.
Namenmonument.
Door reacties van websitebezoekers en door
De database van de Oorlogsgravenstichting
het beschikbaar komen van nieuwe bronnen
en de database ndvs van Kamp Westerbork
GESCHIEDENIS Voor zowel ‘het Joods
zijn in de loop van de jaren veel gegevens
en het Joods Historisch Museum vormen
Monument’, ‘Een Naam en een Gezicht’ en
aangevuld en gecorrigeerd.
samen de basis voor de namen op het Natio-
het Namenmonument was de oorspronkelij-
naal Holocaust Namenmonument.
ke bron de ‘Gedenkboeken’ van de Oorlogs-
EEN NA AM EN EEN GEZICHT Herinne-
gravenstichting in Den Haag. Deze werden
ringscentrum Kamp Westerbork heeft een
HOLOCAUST NAMENMONUMENT Chelly
na de Tweede Wereldoorlog samengesteld
database, ‘Een Naam en een Gezicht’, met de
Overdijkink-Abram, secretaris van het Na-
ter herinnering aan de 125.000 Nederlandse
namen van vervolgden, Voor het aanvullen
menmonument, is naast Jacques Grishaver,
slachtoffers zonder aanwijsbare rustplaats.
van deze database werden onder meer trans-
voorzitter van het Nederlands Auschwitz
Het doel van de gedenkboeken is al die
portlijsten en de kaarten uit de Joodsche
Comité, het centrum bij de totstandkoming
slachtoffers op passende wijze te herdenken,
Raad Cartotheek gebruikt.
van de namendatabase voor het monument.
opdat zij naam voor naam in de herinnering
Doordat de informatie in ‘Een Naam en een
In zijn algemeenheid komen alle vragen,
blijven voortleven. Voor het verzamelen van
Gezicht’ en ‘het Joods Monument’ steeds
en dat zijn er best veel, per mail, post of
de personalia van de omgekomenen werd
werd aangevuld en gewijzigd, maar los van
telefoon bij het secretariaat binnen en
een beroep gedaan op verschillende instan-
elkaar, ontstonden er storende verschillen
beantwoord. Het gaat dan onder andere over
ties, zoals het Nederlandse Rode Kruis, het
tussen de twee databases.
de database op de website en over de adoptie
toenmalige Rijksinstituut voor Oorlogsdo-
In de jaren 2013-2017 hebben Herinnerings-
van namen. Met regelmaat wordt er een
cumentatie (nu het niod, het Nederlands
centrum Kamp Westerbork en het Joods His-
nieuwsbrief gestuurd en staan er artikelen