Irini Iliopoulou 2009

ΕΙΡHΝΗ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ

IRINI ILIOPOULOU

Á É È Ï Õ Ó Á

Ô Å Š Í Ç Ó

Á È Ç Í Ù Í

www.art.com.gr

www.art.com.gr

για την μητέρα μου Άννα Κοκονέζη για τον φίλο μου Λεωνίδα Κούμπιο

www.art.com.gr

Irini ILIOPOULOU

www.art.com.gr

Ειρήνη ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ

www.art.com.gr

Ειρήνη ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ µικροί τ ροπικοί

ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΕΧΝΗΣ ΑΘΗΝΩΝ

www.art.com.gr

Irini ILIOPOULOU small tropics

ATHENS GALLERY

www.art.com.gr

www.art.com.gr

Κατερίνα Κοσκινά

διαφυγή ή εξωτερίκευση; η δύναμη της αλληγορίας

Η Ειρήνη Ηλιοπούλου υπηρετεί από τη δεκαετία του ’80 με συνέπεια τη ζωγραφική. Η μέχρι σήμερα δουλειά της την έδειχνε να παραμένει πιστή στην απεικόνιση προσώπων, τοπίων ή γενικότερα στιγμιοτύπων, τα οποία η ίδια χρησιμοποιούσε ως αφορμές για να «μιλήσει» για την κρυμμένη ομορφιά της καθημερινότητας και να αναδείξει τις δυνατότητες που της παρείχε το ίδιο το μέσο με το οποίο την απέδιδε, η ζωγραφική. Κι όμως, παρά την εφησυχαστική συνήθως εικόνα των έργων της, ελλόχευε πάντα σε αυτά, υποστηριζόμενη και από τις τεχνικές που χρησιμοποιεί η καλλιτέχνις, μια άλλη πραγματικότητα, που μαρτυρούσε με μία δόση μελαγχολίας την αναφορά της στο παρελθόν, ιστορικό και μυθικό. Η νέα της δουλειά εμφανίζεται ριζικά ανανεωμένη, τόσο σε επίπεδο θεματικό όσο και σε επίπεδο τεχνικό και εννοιακό. Η Ειρήνη Ηλιοπούλου εισχωρεί σ’ έναν κόσμο ονειρικό και έντονα προσωπικό, τον οποίο εφοδιάζει με μια έντονη ψυχαναλυτική ματιά. Είναι σαν να βάλθηκε να ζωγραφίσει τα όνειρά της. Τα έργα της, μεγάλων διαστάσεων, μοιάζουν σαν «παγωμένα» κινηματογραφικά «καρέ», από μια ταινία που διατηρεί όμως ίσες αποστάσεις από το όνειρο και τον εφιάλτη. Πρόκειται άλλοτε για τοπία με έντονα εξωτικά χρώματα και βλάστηση και άλλοτε για εσωτερικούς ή εξωτερικούς χώρους, που διεκδικούν τον πρωταγωνιστικό ρόλο στον πίνακα από τους κατοίκους του, κάτι λιλιπούτεια πλάσματα, με παιδικά σοβαροφανή πρόσωπα και με την εξωτερική εμφάνιση και τον ρουχισμό ενηλίκων και από κούκλες. Η καλλιτέχνις «διαφεύγει» από τα συνήθη ρεαλιστικά της θέματα, για να περιηγηθεί σε χώρους τόσο προφανώς μη πραγματικούς όσο και αληθοφανείς. Στους παράδοξους αυτούς χώρους διασταυρώνονται οι αναμνήσεις της τρυφερής παιδικής ηλικίας-της ηλικίας όπου διαμορφώνεται η προσωπικότητα του ανθρώπου και μπαίνουν οι βάσεις που εν πολλοίς θα καθορίσουν την πορεία του στον κόσμο των ενηλίκων – με τις υποχρεώσεις της σύγχρονης καθημερινότητας. Ανομοιογένεια (λευκή και μαύρη φυλή), ανισότητα (ταξίδια και εργασία) και άλλες αναγνωρίσιμες σταθερές της κοινωνίας μας φαίνεται να ισχύουν και εκεί, καθώς και οι αρχέτυποι ρόλοι των φύλων. Οι δύο κόσμοι, ο δικός μας και ο αποδιδόμενος, μοιάζουν ή είναι ο ένας φτιαγμένος κατ’ εικόνα του άλλου; Σημασία έχει το αποτέλεσμα, ένα θεατρικό σκηνικό, ένας κόσμος «μινιατούρα», όπου ο ρόλος της κούκλας, όχι μόνο ως αθώου παιχνιδιού αλλά και ως αρχέγονου ανθρωπολογικού αντικειμένου, και αυτός του ανθρώπου βρίσκονται ενωμένοι, δημιουργώντας στον θεατή τα αντιφατικά συναισθήματα έλξης και απώθησης. Η αίσθηση της παρα-μυθίας και του όχι-ρεαλισμού τονίζεται από τα έντονα χρώματα, όχι απαραίτητα συμβατά με αυτά του «κόσμου ετούτου» και από την εντύπωση ότι οι παράξενοι «κάτοικοι» των έργων «ξαφνιάστηκαν» από την είσοδο των θεατών στον κόσμο τους. Οι περισσότεροι από αυτούς τους πίνακες της Ειρήνης Ηλιοπούλου παραπέμπουν ως θέματα στις αλληγορίες της Αναγέννησης, του Ρομαντισμού και του Συμβολισμού. Και παρόλο που εκ πρώτης όψεως δημιουργείται η εντύπωση ότι πρόκειται για μια χαρούμενη μεταφορά στη Χώρα των Θαυμάτων, σύντομα κανείς διαπιστώνει ότι πρόκειται μάλλον για χώρα της Εικασίας, με την πρώτη έννοια του όρου, αυτήν του ομοιώματος. Η Ειρήνη Ηλιοπούλου, σε μια πολύ ώριμη στιγμή της καριέρας της, τολμάει την ενδοσκόπηση και, το σημαντικότερο, την εξωτερικεύει, στοχεύοντας παράλληλα την πεμπτουσία της ζωγραφικής πράξης, ως ομοίωμα της ζωής, εσωτερικής και φανερής.

Οκτώβριος 2009

7

www.art.com.gr

www.art.com.gr

Katerina Koskina

escape or admission? the power of allegory

Irini Iliopoulou has been a consistent practitioner of painting since the 1980s. Her work until now showed that she remained true to the depiction of people, landscapes or other scenes, which she used as opportunities to ‘talk’ about the hidden beauty of everyday life and demonstrate the potential of the medium she used to render it – painting. Yet despite the usually complacent air of her works, they always gave an impression of hiding another reality with a hint of melancholy allusion to the past, historical and mythical; this effect was reinforced by the techniques employed by the artist.

Her latest work is radically refreshed in terms of subjects and techniques as well as conceptually.

Irini Iliopoulou goes into a dreamlike and highly personal world which she invests with a pronounced psychoanalytical eye. It is as if she set herself to painting her dreams. Her large-scale works seem like frozen film stills from a movie which keeps an equal distance from dream and nightmare.

Her settings are sometimes landscapes with exotic colours and plants and sometimes interiors or exteriors which vie for the protagonist’s role with their inhabitants: that are dolls and some tiny creatures with sober childish faces, with the appearance and the attire of adults.

The artist here ‘abandons’ her usual realistic subjects to explore areas which are as manifestly nonreal as they are plausible. These paradoxical places are where the memories from early childhood –the age when one’s personality is moulded and the foundations are laid which will largely determine one’s course in the adult world– meet the obligations of contemporary everyday reality. Lack of homogeneity (white and black race), inequality (travelling and work) and other recognisable traits of our society seem to hold true there as well, as do the stereotypical roles of the sexes. Are the two worlds similar, ours and the artist’s, or is one a faithful copy of the other? What is important is the result: a theatrical stage set, a ‘miniature’ world in which the role of the puppet –not only as an innocent toy but also as a primordial anthropological object– and the role of man are fused to generate in the viewer a mixed sensation of attraction and repulsion. The feeling of fiction, of non-realism, is reinforced by the vivid colours, which are not necessarily compatible wth those of ‘this world’, and by the impression that the weird ‘inhabitants’ of the works were ‘surprised’ by the entry of viewers into their world.

Thematically, most of the paintings of Irini Iliopoulou in this series point to the allegories of Renaissance, Romanticism and Symbolism. And although at first sight one might think that this is a joyful transportation to Wonderland, it soon becomes apparent that it is more like a land of simulation.

In this fully mature phase in her career, Irini Iliopoulou is bold enough to turn to introspection and, more importantly, to broadcast it, at the same time as she aims for the quintessence of the act of painting as a likeness of life, both inner and public. translated by Tony Moser

Οctober 2009

9

www.art.com.gr

www.art.com.gr

Andrea Schroth

φυγές Η τελευταία έκθεση της Ειρήνης Ηλιοπούλου στην Αθήνα το 2004 ολοκληρώθηκε εντυπωσιακά με μπαλόνια να αιωρούνται σε υπαίθρια πανηγύρια, με εφήβους και νυμφίδια καβάλα σε αφηνιασμένα αλογάκια του καρουσέλ που χάνονται καλπάζοντας στο ηλιοβασίλεμα… κάτι σαν προάγγελος της παρούσας ενότητας έργων. Μια έκπληξη που έχει δρομολογηθεί εδώ και αρκετά χρόνια και έχει παραμείνει μυστική ως τώρα. Σε αυτή την ιδιαίτερα προσωπική έκθεση, πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν τα παιδιά. Σαν ονειρικά επεισόδια, αυτοί οι καινούργιοι πίνακες εξερευνούν εκείνες τις αναμνήσεις και τις φαντασιώσεις της παιδικής ηλικίας που αποτελούν συνάμα ενδόμυχες ενθυμήσεις και οικουμενικά αρχέτυπα – οι ιστορίες της Ειρήνης. Εδώ η ζωγράφος μάς χαρίζει θησαυρούς μικρών κοριτσιών – πολυαγαπημένα παιχνίδια και ενθύμια που ξαναβγαίνουν στην επιφάνεια. Στα έργα αυτά, αναδιφά το υποσυνείδητο, διερευνώντας την έννοια της «μνημονικής οθόνης» – το πώς θυμόμαστε, αναπαριστούμε ή ακόμα και επινοούμε τις ιστορίες του παρελθόντος μας. Τα πρόσφατα έργα της αντανακλούν την αμφίσημη φύση αυτών των αναμνήσεων, την απατηλότητα των ονείρων και τον τρόπο με τον οποίο η ζωγράφος μεταγράφει αυτή τη συγκεχυμένη κατάσταση στον καμβά. Τα έργα βρίθουν υπαινιγμών en abyme1. Οι διάφοροι πίνακες συνδιαλέγονται μεταξύ τους μέσω της επανεμφάνισης αντικειμένων, σκηνικών ή προσώπων (που ενίοτε αποτελούν ενσάρκωση της ίδιας της καλλιτέχνιδας). Ο τρόπος με τον οποίο τα έργα επικοινωνούν και αλληλοσυνδέονται φέρνει στον νου έναν επαναλαμβανόμενο στίχο από νανούρισμα. Τα νήπια στο σκούρο χρώμα των δαμάσκηνων, που κρατούν τις επίσης μελαψές κούκλες τους στην ακτή του Τρίπτυχου, επανέρχονται στο κουκλόσπιτο του Αρχιτέκτονα, το οποίο είναι μινιατούρα θεάτρου. Το κεφάλι ενός ερωτιδέα, που μετά βίας διακρίνεται στα κλωνάρια των Νεραντζιών, επανεμφανίζεται στο γείσο του τζακιού του ίδιου κουκλόσπιτου σαν πορτρέτο. Μια κόκκινη κορδέλα πλέκεται στα ενωμένα χέρια παιδιών, που παραμένουν μυστηριωδώς τεντωμένα παρότι ο κύκλος τους έχει σπάσει. Επίσης, κόκκινες κορδέλες διακοσμούν υπερμεγέθη δέματα στο κουκλόσπιτο. Η εκθαμβωτική νεαρή ταξιθέτρια στο έργο Θέατρο τραβά την άλικη αυλαία με μια κόκκινη κορδέλα, αποκαλύπτοντας μια μαγευτική θέα γαλάζιας λίμνης που αντηχεί και αλλού. Η επανεμφάνιση αντικειμένων και στοιχείων, το πέρασμά τους από τον ένα πίνακα στον άλλο, δημιουργεί αντήχηση – όπου το αναπάντεχο αποτελεί το βασικό χαρακτηριστικό του λυρισμού της Ηλιοπούλου. Ως θεατές, αντιδρούμε με καθυστέρηση, αβέβαιοι για τα ίδια μας τα μάτια. Ο μηχανισμός λειτουργίας των ονειρικών αυτών επεισοδίων περιστρέφεται γύρω από ένα είδος σουρεαλιστικής εικονοκλασίας. Δεν είναι από απλή αυθάδεια που ασκεί το προσωπικό και ιδιαίτερο προνόμιό της, αδιαφορώντας για το καθωσπρέπει της ζωγραφικής αλλά έχει να κάνει με το πάθος της για το δραματικό και τη σκηνογραφία. Στη δουλειά της, η Ειρήνη Ηλιοπούλου θίγει υπαινικτικά τα φανταστικά υποστυλώματα του ονειρικού κόσμου: νεαροί ναυαγοί με σακάκι και γραβάτα κρατούν χαρτοφύλακα και αναπνευστήρα. ένα κορίτσι, παραστολισμένο για τους τροπικούς, κρατά τρίαινα. Αντικείμενα ξεβρασμένα στην ακτή ύστερα από τρικυμία; Ένα γυμνό παιδί κάθεται μπροστά σ’ ένα καλάθι με αχιβάδες σαν να ήταν φυλαχτά σαμάνου. Ίσως η κόκκινη βαλίτσα να είναι το σεντούκι που φέρει τα λάφυρα κάποιου πειρατή; Το όνειρο της φυλετικής ισότητας, η εξύμνηση της πολιτισμικής ποικιλομορφίας με μια κάποια αποικιακή νύξη (σεμνά ντυμένη νεαρή δασκάλα περιστοιχισμένη από τους μαύρους μαθητές της, τόσο τους «αυτόχθονες» όσο και τους «πολιτισμένους») έρχεται σε αντίθεση στο συνοδευτικό έργο με την άφιξη του μικρού μαύρου επιχειρηματία, που κρατά χαρτοφύλακα και στιλό. Τα σκηνικά του θεάτρου προβάλλουν το χιούμορ των διττών εννοιών που υπονοούνται σε αυτές τις παραλιακές σκηνές κοινωνικής συναναστροφής και περιγελούν τις εικόνες παραδεισένιων αποδράσεων για τουρίστες.

1 έκφραση που περιγράφει την οπτική εμπειρία κατά την οποία στέκεται κανείς ανάμεσα σε δυο καθρέφτες, βλέποντας μια αέναη αναπαραγωγή της εικόνας του

Το μπλε είναι η κυρίαρχη απόχρωση στα έργα αυτά, ενώ στο παρελθόν η Ειρήνη έχει δείξει προτίμηση στο κόκκινο της παλέτας της. Ο καταγάλανος ουρανός συγχωνεύεται με την τυρκουάζ θάλασσα, το λουλακί της ακτής συνορεύει με τις μπανανιές, των οποίων τα πλούσια φύλλα στο χρώμα του νεφρίτη φτερουγίζουν ράθυμα σε ένα σχεδόν ανάερο περιβάλλον – προσφέρουν αεράκι και σκιά στο ξαπλωμέ-

11

www.art.com.gr 12

νο αγόρι με τα ληθαργικά μάτια. Οι μπανανιές κονταίνουν ακόμα περισσότερο τους παροιμιώδεις «πυγμαίους» που αλαφροπατούν στους δρυμούς των νησιών των θησαυρών, χωρίς να παραλείπει ούτε τον χιμπατζή από το φόντο. Η τροπική θαλασσογραφία είναι αχνώδης και περιγραμμένη από άμμο σαν ανεπεξέργαστη ζάχαρη που μοιάζει να σε προκαλεί να την αγγίξεις. Νωθρή ζέστη διαποτίζει και μετριάζει τον κίνδυνο. Σε τούτο το ερημικό νησί δεν υπάρχουν ίχνη βάρκας, ενήλικης εκφοράς λόγου ή πάλης οποιουδήποτε είδους – είτε για επιβίωση, είτε για την απόκρουση επιθέσεων από ένα στασιαστικό πλήρωμα ή από γηγενείς. Στο κυανό φόντο, η μικρή δασκάλα στέκεται αποσβολωμένη. Τα παιδιά είναι μαγεμένα, σιωπηλά, ώστε να φτάσει στ’ αυτιά τους ο μουσικός σκοπός των σειρήνων. Πολύ αφοσιωμένα στο παιχνίδι τους, για να δώσουν την εντύπωση αβοήθητων πλασμάτων. Αλλού, ασυνόδευτα παιδιά με γαλάζιες στολές είναι ενωμένα με μια κόκκινη κορδέλα κάτω από το απογευματινό φως που φθίνει, ρίχνοντας μπλε σκιά στα κλαδιά πάνω από το κεφάλι τους που θυμίζουν σερπαντίνες. Στα έργα αυτά, που φέρνουν στο νου το μαγικό ρεαλισμό, τα παιδιά είναι ήσυχα και κόσμια, αλλά τριγυρνούν ασυνόδευτα, όπως στα παραμύθια. Κοιτούν τον κόσμο έξω απ’ το κάδρο κάπως δύσπιστα ή έκπληκτα, σαν να τα έπιασαν να κάνουν κάποια αταξία. Η Ηλιοπούλου δεν ταλαιπωρείται με την πιστή απεικόνιση, αλλά χρησιμοποιεί την τέχνη της στην περιγραφή που ζωντανεύει αναμνήσεις, οι οποίες, σύμφωνα με το πιστεύω της ζωγράφου, οφείλουν να παραμείνουν φυσιογνωμικά διφορούμενες. Έτσι, το μεστό, το εύθραυστο και η πληθωρική ωριμότητα – η μέχρι στιγμής απείραχτη όψη της παιδικότητας προσδίδει μια πιο ελεύθερη, και όχι κυριολεκτική, ερμηνεία της φυσιογνωμίας. Τα παιδιά απεικονίζονται με μια ιδιοτροπία και μια τρυφερότητα που απαγορεύει η υπερρεαλιστική αναπαράσταση. Κατά μία έννοια, η Ειρήνη εξιδανικεύει και συνάμα ειδωλοποιεί την παιδικότητα, καθώς παγιώνει την αθωότητα και τον παλμό της πρώτης νιότης σε μορφές που είναι κάπως στιλιζαρισμένες ή στημένες. Η απόλαυση με την οποία η Ηλιοπούλου ζωγράφιζε παλιότερα γλυκίσματα και φρούτα από τη λαϊκή έχει μεταφερθεί στα παιδιά, εδώ όπου η επιθυμία διαποτίζει τον τρόπο με τον οποίο αποδίδει τα παχουλά μάγουλα, τα ροδαλά χείλη, την άλω των μαλλιών, τα φορέματα με τους φραμπαλάδες… Οικείος από άλλες φάσεις της καλλιτεχνικής τροχιάς της Ειρήνης, ο φυτικός κόσμος είναι και πάλι εκκεντρικός, όπως και κάθε πλάσμα που επινοεί. Σε αυτούς τους φανταστικούς πίνακες, η φύση βρίσκεται στην πλέον γόνιμη εποχή της – μουσκεμένη, φορτωμένη. Ξυπόλυτα παιδιά στέκονται με το νερό ως τον αστράγαλο ή ως τη μέση τους. Δέντρα αιωρούνται πάνω απ’ το φουσκωμένο νερό και στο φόντο λάμπει ένα λουλακί ηλεκτρικό. Κάτι μας τραβά στην μπλε δίνη σαν χοάνη, που προκαλεί μια καταπραϋντική έκσταση, μια καταβύθιση αμνιακή. Προς το παρόν, όλα είναι γαλήνια σε τούτα τα τοπία άγριας φύσης, εντούτοις μπορεί να καραδοκεί κάτι στο δάσος του λυκόφωτος. Η φύση προστατεύει τα ασυνόδευτα ανήλικα, ρίχνοντας πέπλο πάνω από τις λαθραίες συναντήσεις τους, προφυλάσσοντάς τα κατά τις νυχτερινές περιπλανήσεις τους. Στα παραμύθια με θέμα τη φυγή ή την απόδραση, τα παιδιά συχνά πιάνουν φιλίες με ζώα του δάσους, μαγεύονται από δαιμόνια και καθοδηγούνται από τη φύση. Έτσι, τα δάση και οι λόφοι (και οι ακτές) είναι η παιδική χαρά των πρωταγωνιστών, το σκηνικό του ατέλειωτου κυνηγητού και παιχνιδιού. Μια τριάδα παιδιών σχηματίζει κύκλο γύρω από νεραντζιές με μπλε καρπούς κάτω από το σεληνόφως. Μια μπλε αχλή επικάθεται πάνω στα παιδιά που παίζουν σχολείο, καθισμένα σε μια σειρά από θρανία σαν ταξιδιώτες που ετοιμάζονται να αποχωρήσουν. Τα ηνία κατέχει μια υδρόγειος αντί για μια δασκάλα. Φθινοπωρινά φύλλα πέφτουν πάνω στην επιφάνεια των θρανίων και σκορπίζονται στο νερό κάτω στα πόδια τους. Τώρα ένα παιδί σαν ξωτικό κάθεται μοναχό του με ένα φανάρι να φωτίζει την απορημένη έκφρασή του. Ή μήπως πρόκειται για μαγική σφαίρα με την οποία έπλασε τους μυθικούς λαγούς; Μήπως ήταν και το ίδιο λαγός λίγα λεπτά πριν γίνουν τα μάγια – όπως υπονοεί η λαγουδίσια αντανάκλαση στη λιμνούλα με το νερό δίπλα της; Μια λυρική μπλε και μοβ γκάμα διαθλάται από τη λευκή γούνα και την κολλαριστή μπλούζα, έπειτα κλωνάρια φτέρης αναρριχώνται για να σώσουν το παιδί από

www.art.com.gr

την πλημμυρίδα. Σε ένα άλλο έργο, οι πιτζάμες ενός μικρού κοριτσιού αναμειγνύονται με τον μπλεγμένο κισσό πίσω της, θαρρείς και η ίδια η Βεατρίκη ξεφύτρωσε από τη γη. Το πρόσωπό της, σαν πορσελάνινης κούκλας, έρχεται σε αντίθεση με μια χαρακτηριστικά παιδική πόζα. Σε ένα παραμυθένιο σκηνικό μπροστά της, ντεκουπαρισμένες μαριονέτες αποκτούν τρίτη διάσταση καθώς το χρυσαφί φως περιγράφει τις σιλουέτες τους με ένα ατέλειωτο βαθυγάλανο φόντο. Μια δεντροστοιχία υποκλίνεται για να σχηματίσει ένα ξέφωτο για το θέατρο σκιών. Μια μαγική παράσταση με θεατή ένα δέντρο με πρόσωπο σχηματισμένο στον κορμό, που φιλοξενεί μια μάζα κισσού που αντικατοπτρίζει τη σιλουέτα του κοριτσιού απέναντι. Η προκλητική ομορφιά της θεατρίνας με τα μισάνοιχτα χείλη τονίζεται χάρη στην ιριδίζουσα τουαλέτα της από ταφτά και κεντητή δαντέλα. Δημιουργεί δραματική αντίθεση με την προοπτική των βελούδινων γαλανών λιμνών που περικλείονται στο θεωρείο με τον περίτεχνο στολισμό. Η ειλικρίνεια και η αγνότητά της μας καλούν με ένα νεύμα: μια τρυφηλή μεταξένια αυλαία είναι μαζεμένη δίπλα στο στιλπνό της φόρεμα, ο τρόπος με τον οποίο το καθαρό, οβάλ πρόσωπό της πλαισιώνεται από χείμαρρους καστανοκόκκινων μαλλιών και το πώς το φόρεμά της αρμόζει σε μια ανήλικη νύφη – όλα αυτά υπαινίσσονται ένα λανθάνοντα ερωτισμό. Στον πίνακα με το κουκλόσπιτο, το χέρι ενός μαριονετίστα κραδαίνει το νήμα της στάθμης, ανάμεσα σε πορτρέτα που κρέμονται συμμετρικά σ’ ένα διαχωριστικό τοίχο της σάλας. Η παρακείμενη πτυχή επίσης αποκαλύπτει ένα χέρι που τραβάει την προσοχή στο πλαίσιο από κάτω – η θέα βαθυγάλανης θάλασσας ή ένας διακοσμητικός πίνακας; Οι λεπτεπίλεπτες υπηρέτριες με την ποδιά αντιπαρατίθενται με την ανιαρή κυρία που αναπαύεται. Τα αγόρια με βικτοριανή ρεντιγκότα είναι στραμμένα και τα δύο προς κάτι που τους τράβηξε την προσοχή εκτός σκηνής. Μια ιριδίζουσα ροδανιλίνη μοιάζει να στάζει από τη σταμπωτή ταπετσαρία. τα πληθωρικά δώρα κάνουν τα έπιπλα να φαντάζουν εύθραυστα και το σερβίτσιο του τσαγιού να μοιάζει με παιχνίδι. Η επιχρυσωμένη κορνίζα στο γείσο του τζακιού αντανακλά έναν άλλο συνδυασμό έργων, ενώ η σάλα μοιάζει σαν να έχει σφηνωθεί σε πρασινομπλέ φύλλωμα. Ένα κορίτσι με φλογερή κόμη προχωρά μες στη λίμνη ακολουθώντας τον οδηγό της και οι ρυτιδώσεις απλώνονται στα απόνερα της χελώνας σαν ατμοί. Οι σμαραγδένιες και γκριζογάλανες αποχρώσεις του αγριότοπου δημιουργούν κοντράστ με την εξωτική ωχρότητα του κοριτσιού. Επιστρέφει με τη λεία της και τους μελιτζανόχρωμους συντρόφους της στο θόλο, ένα περίπτερο διάστικτο με αστέρια που θυμίζει ιπτάμενο δίσκο που μόλις φωτίστηκε μέσα σ’ ένα έλος. Ένα μυστηριώδες βαγόνι τρένου είναι σταθμευμένο σ’ ένα άδειο χωράφι, φτέρες έχουν φυτρώσει πάνω από τις ράγες, ενώ τα φώτα του καθοδηγούν τα παιδιά στη βροχή. Η ομπρέλα του κοριτσιού παραμένει κλειστή, ενώ ο φίλος της, με τη βέργα στο χέρι, δείχνει να απολαμβάνει το ψιλόβροχο φορώντας τις γαλότσες του. Αυτή η ενότητα έργων προέρχεται από μια περίοδο μακρόχρονης ενδοσκόπησης, από ένα ταξίδι στις πρώτες διατυπώσεις της φαντασίας, στο παιδικό παιχνίδι σαν το μασκάρεμα, την προσποίηση, το κυνηγητό, τα κυκλικά παιχνίδια… Σε αυτές τις ονειροπολήσεις, η Ηλιοπούλου ζωγραφίζει με διεισδυτικό τρόπο παιδιά στις προσωπικές τους αποδράσεις, όπου οι γονείς έχουν μείνει πίσω. Κάποια στιγμή οι μεγάλοι μάς αφήνουν. Αυτό που κρατάμε μετά την απώλεια είναι η λαχτάρα να ξαναβιώσουμε αναμνήσεις – να ξανανιώσουμε την παρουσία αυτών που έχουν φύγει. Η Ειρήνη Ηλιοπούλου επιστρέφει στη μαγεία της παιδικής ηλικίας επειδή πρόκειται για ιστορίες που, όταν τελειώνουν, μας κάνουν να επιστρέφουμε στο σπίτι μας. Η απουσία των ενηλίκων στα έργα αυτά προϋποθέτει τη βεβαιότητα ότι αυτοί περιμένουν στο τέλος της περιπέτειας. Η Ειρήνη φαντάζεται το διάστημα της απόδρασης χωρίς αναστολές – παιδιά εξερευνούν την παραλία, τρυπώνουν στο δάσος, κι όλα αυτά με μια προφανή αίσθηση σκοπού, ίσως του είδους που απαιτεί η απείθεια. Κάτι που η ζωγράφος μοιράζεται με τη θεματολογία της και μας προκαλεί: η παρατολμία των αθώων. μετάφραση στα ελληνικά: Αλεξάνδρα Κονταξάκη

Σεπτέμβριος 2009

13

www.art.com.gr

www.art.com.gr

Andrea Schroth

escapades Irini Iliopoulou’s last show in Athens (2004) ended on a high note with balloons aloft, drifting by forest fairgrounds, ephebes and nymphettes astride runaway carousel ponies, cantering off into the sunset… something of a precursor to this present body of works. A surprise that’s been several years in the making and kept secret until now. In this most personal exhibition, little children take center stage. Like a sequence of dreams, these new paintings explore childhood memories and fantasies that are at once intimate recollections and universal archetypes – Irini’s fairy tales. Here the painter treats us to girlhood treasures – beloved trinkets and keepsakes taken out once more to play.

In these works she delves into the unconscious, exploring the notion of ‘screen memories’ − how we remember, represent and even fabricate the stories of our past. Her recent paintings reflect the ambivalent nature of these remembrances, the deceptiveness of dreams and how the artist transcribes this nebulous state onto the canvas.

The pictures are riddled with allusions en abyme. The different paintings converse with one another via the reappearance of objects, props or personages (sometimes avatars of the artist herself).

The way the works communicate and interconnect brings to mind a nursery rhyme sung in a round.

Babes the dusky color of plums hold their own dark-skinned dolls on the beach of the Triptych, that turn up again in the architect’s dollhouse, itself a miniature theatre. A putto head glimpsed in the boughs of the bitter orange trees also reappears on the mantel of the same dollhouse like a conversation piece. A red ribbon threads through the clasped hands of children, mysteriously held taut although their circle is broken. Red ribbons decorate oversized packages on the dollhouse set as well. The stunning little usher of the theatre painting pulls up the scarlet curtain with a red ribbon, revealing an enchanted vista of blue lagoon that is echoed elsewhere. The resurfacing of objects and elements, their passage from one painting to another, creates resonance – the unexpected being the keynote of Iliopoulou’s lyricism.

As viewers, we are continually doing double takes, unsure of our own eyes. The mechanics of these dreamscapes hinges on a kind of surrealistic iconoclasm. It’s not just insolence, her dismissing painterly protocol to exercise personal prerogative, but also her partiality for dramatic effect and scenography. In her work, Irini alludes to the fantastic underpinnings of the dreamworld : castaway boys in jackets and neckties, sporting briefcase and snorkel, girl with trident overdressed for the tropics. Articles discovered ashore after a storm? A naked child seated before a basket of conches like a shaman’s talismans. Maybe the red case is a treasure trove, the suitcase holds a pirate’s plunder?

The dream of racial equality, the celebration of cultural diversity with a hint of ‘colonial camp’ (primly dressed little schoolmistress surrounded by her black charges, both ‘native’ and ‘civilized’) is offset in the partner piece by the arrival of the little black executive, wielding briefcase and pen. The props accentuate the humor of the double entendres implicit in these scenes of mingling on the beach and poke fun at images of Edenic escapes for tourists.

Blue is the dominant hue in these works, while at other times Irini has favored red in her palette.

Ethereal aqua sky merging with turquoise sea, the ultramarine of shore is bordered by banana trees, their luxurious jade leaves wafting lazily in an almost airless space – fanning and shading the lounging boy with languorous eyes. Banana trees dwarf the proverbial ‘pygmies’ padding through the forests of treasure isles, complete with a chimp in the eaves. The tropical seascape is steamy and static lined with brown sugar sand that’s temptingly touchable. Indolent heat permeates and abates danger. On this desert island there are no signs of a boat, adult deliverance or struggle of any sort– be it to survive, weather the elements or ward off attacks at the hands of a mutinous crew or indigenes. Against the azure backdrop, the little teacher stands transfixed. The children are entranced, silent so as to catch the strains of sirens. Too intent on their play to be marooned. Elsewhere unat-

15

www.art.com.gr

tended children wearing periwinkle uniforms are linked by a red ribbon in the waning afternoon light, blue shadow cast on the serpentine branches overhead. In these tableaux that evoke magic realism, the children are subdued and demure but venture off unescorted, as in all fairy tales. They look out beyond us somewhat distrustfully, or surprised as if caught in an act of transgression.

16

Iliopoulou doesn’t ply herself to rendering likeness but applies her art to evocation which, according to the artist’s creed, should remain morphologically inexplicit. As such, the fullness, sanguine ripeness and vulnerability – the as yet unspoiled countenance of childhood lends itself to a more liberal, and not literal, interpretation of physiognomy. Children are depicted with a whimsy and tenderness that hyperrealist figuration prohibits. In a sense, Irini both idealizes and idolizes childhood as she fixes forever the innocence and vibrancy of first youth in figures that are somewhat stylized or poised. The delectation with which Iliopoulou previously painted pastries and farmers’ market produce has been transferred to children here, where appetite infuses her renderings of plump cheeks, rosy lips, halos of hair, frilly dresses…

Familiar from other phases in Irini’s trajectory as an artist, the vegetal world is again as eccentric as any creature of her own invention. In these fantastical paintings, nature is at her most fecund – sodden, overlaid. Barefoot children stand ankle-deep or waist-high in water. Trees hover over the rising water and electric indigo glows in the background. We’re drawn into a funneling blue vortex – inducing a soothing trance, amniotic submergence. For the moment, all is placid in these wilderness scenes but there could be something lurking in the twilit forest. Nature protects the unaccompanied minors, canopying their clandestine gatherings, sheltering them during their nocturnal fugues.

In fairy tales involving flight or escape, children are often befriended by woodland animals, beguiled by trolls and guided by nature. Thus the woods and hills (and beach) are the protagonists’ playground, the scene of endless hunts and pursuits.

A threesome forms a ring around bitter orange trees bearing blue fruit in the moonlight. A blue fog settles in on the children playing school, seated in a row of classroom benches like travelers ready to float away. There’s a globe rather than a teacher at the helm. Autumn leaves drift over desktops and are strewn across the water at their feet. Now a little sprite of a child sits alone with a lantern illuminating a mystified expression. Or is it a magic globe with which she’s conjured up the fabled hares? Was she one of them just moments before the spell was cast – as suggests the hare reflected in the pool of water beside her? There is a lyrical gamut of blue and mauve refracted by the white fur and starched blouse, then trails of fern crawling up to rescue the child from the rising tide.

In another painting, a girl’s pyjamas blend with the tangle of ivy beneath her, as if Beatrice herself had sprouted up from the ground. Her porcelain doll’s face is belied by a typically childlike posture.

In a fairy ring before her, stencil puppets acquire a third dimension as golden light contours their silhouettes against an endless cerulean backdrop. A colonnade of trees bow out to create a clearing for the shadow theatre. A magical performance witnessed by a tree with a face hollowed in its trunk, that’s home to a mass of ivy that mirrors the shape of the girl opposite.

The provocative beauty of the theatre girl with parted lips is accentuated by her opalescent gown of taffeta and embroidered lace. It contrasts dramatically with the perspective of velvety blue lagoons contained within the theatre box with its ornate trim. Her candor and purity beckons us in : a decadent red satin curtain gathered up opposite her lustrous dress, how her open oblong face is extravagantly framed by cascades of auburn hair and how her gown is fit for a child bride − are all suggestive of a latent eroticism. In the painting of the dollhouse, a puppeteer’s hand dangles an architect’s plumb line between portraits hung symmetrically on a partition wall of the parlor. The adjacent fold also reveals a hand drawing attention to the frame below – a deep-sea blue view of the outdoors,

www.art.com.gr

or a decorative painting? The dainty pinafored maids juxtapose with the prosaic lady in repose.

The boys in Victorian frock coats lunge in unison toward some attraction offstage. An iridescent magenta seems to be seeping through the stenciled wallpaper; the prodigious presents make the furniture look fragile and the tea service like a toy. The gilded frame on the mantelpiece reflects another companion set of pictures, while the parlor stage seems ensconced in teal blue foliage.

A girl with fiery wings of hair wades out into a lagoon following her guide and the ripples fanning out in the turtle’s wake like vapors. The emerald and aquamarines of the ‘bush’ stand out against her exotic pallor. She returns with her catch and aubergine-colored companions in the dome painting, a star-studded gazebo that resembles a flying saucer that just alighted in the marsh. A mysterious train wagon is parked in an empty field, ferns growing over the rails while beacon headlights guide the children in out of the rain. The girl’s umbrella stays closed while her friend, crop in hand, seems to enjoy the shower in his wellington boots.

This body of works results from a period of long introspection, a journey back to imagination’s first articulations, in child’s play like dress up, pretend, chase, circle games… In these reveries, Iliopoulou poignantly paints children on their own – escapades where parents are left behind. Eventually our elders leave us. What we hold after their loss is our longing to be revisited by memories − to sense the presence of the departed again. Irini Iliopoulou returns to childhood enchantments because they are stories that when finished take us home. The absence of adults in these pictures implies they are waiting at the end of the adventure. Irini imagines the interval of evasion with abandon – children explore the coastline, venture into the forest, all with a palpable sense of purpose, perhaps one that defiance requires. Something the artist shares with her subject and dares us: the temerity of innocents.

September 2009

17

www.art.com.gr

www.art.com.gr

κατάλογος

catalogue

www.art.com.gr

www.art.com.gr

To θέατρο Ο Αρχιτέκτονας

The Theatre The Architect

www.art.com.gr

1.

22

To θέατρο The Theatre 2007

www.art.com.gr

www.art.com.gr 24

To θέατρο The Theatre 2007 (λεπτ. / detail)

www.art.com.gr

www.art.com.gr

2.

26

Ο Αρχιτέκτονας The Architect 2008

www.art.com.gr

www.art.com.gr 28

Ο Αρχιτέκτονας The Architect 2008 (λεπτ. / detail)

www.art.com.gr

www.art.com.gr

µικροί τ ροπικοί small tropics

www.art.com.gr

Βροχή Rain

The School

The red ribbon

Σχολείο

H κόκκινη κορδέλα

School and hares

Σχολείο και λαγοί

Bitter orange trees

Νεραντζιές

www.art.com.gr

3.

32

Βροχή Rain 2009

www.art.com.gr

www.art.com.gr

www.art.com.gr

Βροχή Rain 2009 (λεπτ. / detail)

35

www.art.com.gr

www.art.com.gr

www.art.com.gr

4.

38

Σχολείο The School 2007-2008

www.art.com.gr

www.art.com.gr

www.art.com.gr

www.art.com.gr

www.art.com.gr

5.

H κόκκινη κορδέλα The red ribbon 2007-2008

43

www.art.com.gr

6.

44

Σχολείο και λαγοί School and hares 2009

σελίδες 46, 47 pages 46, 47

Σχολείο και λαγοί School and hares 2009 (λεπτ. / detail)

www.art.com.gr

www.art.com.gr

www.art.com.gr

www.art.com.gr

7.

48

Νεραντζιές Bitter orange trees 2008-2009

www.art.com.gr

www.art.com.gr

µικροί τ ροπικοί small tropics

www.art.com.gr

Εκδροµή 1, 2, 3 Excursion 1, 2, 3,

Παραλία

Χελώνα

On the beach

Χειµώνας

The Turtle

Beatrice - Σκιές To χιόνι

Winter

Beatrice – Shadows

Ιστορίες παιδικής ηλικίας Snow

Childhood stories

www.art.com.gr

www.art.com.gr

Θόλος Dome 2008 (λεπτ. / detail)

53

www.art.com.gr

www.art.com.gr

Θόλος Dome 2008 (λεπτ. / detail)

55

www.art.com.gr

8.

56

Θόλος Dome 2008

www.art.com.gr

www.art.com.gr 58

9.

10.

11.

Εκδρομή 1 Excursion 1

Εκδρομή 2 Excursion 2

Εκδρομή 3 Excursion 3

2008

2009

2006

www.art.com.gr

www.art.com.gr 60

Εκδρομή 1 Excursion 1 2008

www.art.com.gr

www.art.com.gr

www.art.com.gr

Εκδρομή 2 Excursion 2 2009

63

www.art.com.gr 64

Εκδρομή 3 Excursion 3 2006

65

www.art.com.gr

www.art.com.gr

12. Παραλία On the beach 2009

www.art.com.gr

13. Χελώνα The Turtle 2009

www.art.com.gr

www.art.com.gr

Χελώνα The Turtle 2009 (λεπτ. / detail)

69

www.art.com.gr

14.

70

Χειμώνας Winter 2009

www.art.com.gr

www.art.com.gr

www.art.com.gr

Beatrice - Σκιές Beatrice – Shadows 2009 (λεπτ. / detail)

15.

74

Beatrice - Σκιές Beatrice – Shadows 2009

www.art.com.gr

προηγούμενες σελίδες previous pages

www.art.com.gr

www.art.com.gr

16.

76

To χιόνι Snow 2009

www.art.com.gr

www.art.com.gr

www.art.com.gr

1

3

2

17.

1, 2, 3, 4, 5, 6

Ιστορίες παιδικής ηλικίας / Childhood stories 2008-2009

4

5 6 www.art.com.gr

www.art.com.gr

www.art.com.gr

κατάλογος έργων χρονολόγιο βιβλιογραφία

list of works chronology bibliography

www.art.com.gr

κατάλογος έργων

list of works

1.

2.

3.

4.

To θέατρο The Theatre

Ο Αρχιτέκτονας The Architect

Βροχή Rain

Σχολείο The School

2007 λάδι σε πανί oil on canvas 130 x 160 cm

2008 λάδι σε πανί oil on canvas 130 x 160 cm

2009 λάδι σε πανί oil on canvas 120 x 185 cm

2007-2008 λάδι σε πανί oil on canvas 140 x 200 cm 83

5.

6.

7.

8.

H κόκκινη κορδέλα The red ribbon

Σχολείο και λαγοί School and hares

Νεραντζιές Bitter orange trees

Θόλος Dome

2007-2008 λάδι σε πανί oil on canvas 120x240 cm

2009 λάδι σε πανί oil on canvas 140 x 220 cm

2008-2009 λάδι σε πανί oil on canvas 180 x 200 cm

2008 λάδι σε πανί oil on canvas 160 x 180 cm

9.

10.

11.

12.

Εκδρομή 1 Excursion 1

Εκδρομή 2 Excursion 2

Εκδρομή 3 Excursion 3

Παραλία On the beach

2008 λάδι σε πανί oil on canvas 200 x 140 cm

2009 λάδι σε πανί oil on canvas 200 x 180 cm

2006 λάδι σε πανί oil on canvas 200 x 140 cm

2009 λάδι σε πανί oil on canvas 120 x 130 cm

13.

14.

15.

16.

Χελώνα The Turtle

Χειμώνας Winter

Beatrice - Σκιές Beatrice – Shadows

To χιόνι Snow

2009 λάδι σε πανί oil on canvas 120 x 130 cm

2009 λάδι σε πανί oil on canvas 120 x 185 cm

2009 λάδι σε πανί oil on canvas 130 x 160 cm

2009 λάδι σε πανί oil on canvas 120 x 130 cm

17.

1, 2, 3, 4, 5, 6

Ιστορίες παιδικής ηλικίας Childhood stories 2008-2009 λάδι σε ξύλο oil on wood 30 x 25 cm

www.art.com.gr

www.art.com.gr

χρονολόγιο

chronology

Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών από το 1977 μέχρι το 1981 και συνέχισε τις σπουδές της στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στο Παρίσι, στο εργαστήριο του Leonardo Cremonini.

Irini Iliopoulou was born in Athens.

From 1977-1981 she studied at the Athens School of Fine Arts. She continued her studies in Paris at the École Nationale Supérieure des Beaux-Arts in the studio of Leonardo Cremonini.

85

Το 1986 κάνει την πρώτη ατομική της έκθεση στο Παρίσι, στην Galerie Étienne de Causans παρουσιάζοντας ξύλινους μεσαιωνικούς αγγέλους, σε μικρούς εσωτερικούς χώρους.

In 1986 she has her first show in Paris, at the Étienne de Causans Gallery, where she presents medieval wooden angels situated in small interior spaces.

Από το 1987 μέχρι το 1988 ζει και δουλεύει μέσα σε ένα εγκαταλελειμμένο θέατρο στο Παρίσι, το Vieux Colombier, ζωγραφίζοντας το εσωτερικό του Θεάτρου και έναν εκτός λειτουργίας παλιό σταθμό του μετρό. Τα έργα αυτά εκθέτει στην Αθήνα το 1988, στην Γκαλερί Titanium.

From 1987-1988 she lives and works in the then abandoned theatre, the Vieux Colombier, in Paris, where she paints the interior of the theatre and an old deserted metro station. She presents these works in Athens in 1988 at the Titanium Gallery.

Στο Παρίσι αρχίζει συνεργασία το 1988 με την Galerie Berggruen και τo 1990 την εκπροσωπεί εκθέτοντας στο Salon de Mars τις Αγελάδες της.

In 1987, she begins her collaboration with the Berggruen Gallery (Paris) and in 1990 represents the gallery at the Salon de Mars with her Cows.

Το 1990 στην Γκαλερί Αστρολάβος στον Πειραιά εκθέτει μικρές ζωγραφιές με τοπία από την Ελλάδα και τη Γαλλία.

In 1990 she exhibits small pictures of Greek and French landscapes at Astrolavos Gallery, Athens.

www.art.com.gr

Aπό το 1990 μέχρι το 1993 ζει στο Bordeaux, κατά διαστήματα, και στην Αrles και ζωγραφίζει τα αμπέλια, τους ορυζώνες και τους βάλτους της Νότιας Γαλλίας. Τα έργα αυτά εκθέτει στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών το 1993.

From 1990-1993 she travels frequently and works in Bordeaux and Arles, painting the vineyards and ricefields of southern France - presented at the Athens Gallery in her 1993 show.

Το 1994 ζωγραφίζει για πολλούς μήνες, καλεσμένη σε προάστιο του Παρισιού, στο Fontenay sous Bois, έναν κήπο και εκθέτει αυτή τη δουλειά το 1995 στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών.

In 1994 she’s invited to paint in a garden at Fontenay-sous-Bois, a suburb of Paris, and she exhibits this work in 1995 at the Athens Gallery.

Το 1996 παρουσιάζει μεγάλου μεγέθους ακουαρέλες με ντοματιές και δέντρα με καρπούς, στην Galerie Flak, στο Παρίσι.

In 1996 she presents a series of largescale watercolor paintings of tomato plants and fruit trees at the Flak Gallery in Paris.

Το 1999 στην Γκαλερί Πολύεδρο στην Πάτρα εκθέτει τα ημερολόγιά της με νεκρές φύσεις και τοπία.

In 1999 she exhibits her calendars with still lifes and landscapes at the Poliedro Gallery in Patras.

Το 2000 στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών χρησιμοποιεί για πρώτη φορά ανθρώπινη φιγούρα στα έργα της, εντάσσοντάς την στη φύση και στις βιτρίνες καταστημάτων.

In 2000 she incorporates the human figure into scenes of nature and urban shopwindows for her show at the Athens Gallery.

Το 2004 στην Art Gallery L-S, στο Elounda Mare στην Κρήτη, παρουσιάζει μια άλλη εκδοχή των Carrousel.

In 2004 at the Athens Gallery again the human figure occupies the space of cafés and carousels (real and imaginary) in the city and the countryside.

86

www.art.com.gr

Το 2004 στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών και πάλι, οι φιγούρες καταλαμβάνουν χώρους Carrousel και καφενείων φανταστικών και μη, στην πόλη ή στην Εξοχή.

In 2004 she presents another version of her carousels at the Art Gallery L-S, Elounda Mare, Crete.

Το 2006 στην Galerie Lefor Openo στο Παρίσι, εκθέτει παραλλαγές των καφενείων και τα πρώτα της Θερινά Σινεμά.

In 2006 at Lefor Openo Gallery in Paris she presents variations on her cafés and her open-air cinemas.

87

Το 2009 στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών εκθέτει φιγούρες και τοπία επιθυμίας και μνήμης.

In 2009 at the Athens Gallery she presents figures and landscapes of memories and desires.

οµαδικές εκθέσεις

group exhibitions

1986 Grand Palais – L’Art Actuel, Παρίσι. Γκαλερί Bernanos, Παρίσι.

1986

Grand Palais – L’Art Actuel, Paris.

Bernanos Gallery, Paris

1987 Maison des Beaux-Arts, εργαστήριο Cremonini, Παρίσι. «Ουτοπίες του Πραγματικού», Γκαλερί Titanium, Αθήνα.

1987

Maison des Beaux-Arts, Cremonini’s studio, Paris.

«Utopias of the Real», Titanium Gallery, Athens.

1988 Μουσείο Καλών Τεχνών, Βέλγιο. Γκαλερί Μιράντα, Ύδρα. «Γύρω από ένα Τραπέζι», Δημοτική Πινακοθήκη, Αθήνα, (επιμ. Μάνος Στεφανίδης).

1988

Museum of Fine Arts, Mons, Belgium.

Miranda Gallery, Hydra.

«Painting for a table», Municipal Gallery, Athens, (cur. by Manos Stefanidis).

1989 Γκαλερί Τερρακότα, Θεσσαλονίκη.

1989

Terracotta Gallery, Thessaloniki.

1990 «Προς έναν νέο ανθρωπισμό», έκθεση οργανωμένη από τη Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, Centre Culturel de Villejuif, Παρίσι. Γκαλερί Berggruen, Παρίσι. Δημοτική Πινακοθήκη Ιωαννίνων.

1990

«Towards a New Humanism», Centre Culturel de Villejuif, Paris (cur. by Marina Lambraki-Plaka).

Berggruen Gallery, Paris.

Municipal Gallery, Ioannina.

1993 Γκαλερί Αστρολάβος, Πειραιάς. Δημοτική Πινακοθήκη, Ύδρα. Γκαλερί Pierre Kamouh, Παρίσι.

1993

Astrolavos Gallery, Piraeus.

Municipal Gallery of Hydra, Greece.

Pierre Kamouh Gallery, Paris.

1994 Συλλογή Ι. Βορρέ, Σχολή Μωραΐτη, Αθήνα. Γκαλερί Flak, Παρίσι. «Σύγχρονοι Έλληνες Ζωγράφοι και Γλύπτες στη Γαλλία», Maison de l’Europe, Ελληνική πρεσβεία στο Παρίσι και Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος.

1994

I. Vorrès Collection, Moraitis College, Athens.

Flak Gallery, Paris.

«Greek Painters and Sculptors in France», Maison de l’Europe, Embassy of Greece in Paris and Natonal Bank of Greece, Paris.

www.art.com.gr

«O Βυζάντιος και οι Νέοι», Αίγινα. Γκαλερί Πολύεδρο, Πάτρα. Συλλογή Ι. Βορρέ, Αμβέρσα, Ελσίνκι, Κύπρος.

«Byzantios and the young artists», Aegina.

Poliedro Gallery, Patras.

I.Vorrès Collection, Antwerp, Helsinki, Cyprus.

1995 «Tribute to El Greco», National Gallery, Athens.

1995 Για τον Γκρέκο, Εθνική Πινακοθήκη, Αθήνα.

Municipal Gallery and Miranda Gallery, Hydra. Δημοτική Πινακοθήκη «Postures and impostures», Citibank, Athens. και Γκαλερί Miranda, Ύδρα.

«Homage to Pericles Pantazis», Ε. Averoff «Παραθέσεις και Αντιπαραθέσεις», Citibank, Αθήνα.

Gallery, Metsovo, Greece. Ίδρυμα Αβέρωφ, Μέτσοβο.

1996 Γκαλερί Πολύεδρο και Γαλλικό Ινστιτούτο, Πάτρα. 1996 Poliedro Gallery and the French Institute, Patras.

Flak Gallery, Strasbourg. Γκαλερί Flak, Στρασβούργο.

1996 «Φόρος τιμής στον Paul Verlaine», Γκαλερί 24 και Γαλλικό Ινστιτούτο, Πειραιάς.

1996 «Homage to Paul Verlaine», the French Institute of Piraeus and Gallery 24 , Pireaus.

1997 Δημοτική Πινακοθήκη και Γκαλερί Miranda, Ύδρα. ΠΑΠΟΚ, Σητεία, Κρήτη.

1997 Municipal Gallery and Miranda Gallery, Hydra.

PAPOK, Sitia, Crete.

88

«10 παραστατικοί Ζωγράφοι», Πινακοθήκη Κουβουτσάκη, Πολιτιστική Πρωτεύουσα Θεσσαλονίκη. Ελληνική Τοπιογραφία, Εθνική Πινακοθήκη, Αθήνα. «Εστίες του Βλέμματος», Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Λάρισας (επιμ. Αθηνά Σχινά). ΠΑΠΟΚ Γκάζι, Αθήνα. «Οδός Πειραιώς. Μεταμορφώσεις του Βιομηχανικού Τοπίου» (επιμ. Flavia Nessi, Ίρις Κρητικού), Αθήνα.

1998 «Εικόνες της Θάλασσας», Πινακοθήκη Πιερίδη, Αθήνα.

«Focalisations du Regard», Προεδρία της Ελλάδας, Βρυξέλλες (επιμ. Αθηνά Σχινά). Ελληνική Τοπιογραφία (19ος & 20ός αι.), Εθνική Πινακοθήκη, Αθήνα.

1999 Αίθουσα Τέχνης Αθηνών.

«10 figurative artists», Kouvoutsakis Art Institute, Thessaloniki Cultural Capital.

«Greek Landscape Painting», National Gallery of Athens.

«Foci of the Gaze», Larissa Contemporary Art Centre, (cur. by Athena Schina).

PAPOK, Gazi, Athens.

«Piraeus Street. Metamorphosis of an Industrial Landscape», Athens, (cur. by Flavia Nessi and Iris Criticou).

1998 «Images of the Sea», Pierides Museum, Athens.

«Focalisations du Regard», Brussels.

«Greek Landscape Painting (19th & 20th centuries)», National Gallery of Athens.

1999 Athens Gallery.

2000 Ekfrassi Gallery, Athens.

2000 Γκαλερί Έκφραση, Αθήνα. «Αθήνα-Παρίσι – Παρίσι-Αθήνα», Πινακοθήκη «Athens-Paris - Paris-Athens», Ersi’s Gallery, Ψυχάρη (επιμ. Ειρήνη Σαβανή).

Athens, (cur. by Irini Savani).

«2000 κονσέρβες», Λιθογραφείο της Οδού «2000 tins», Piraeus street Lithographers, Πειραιώς (επιμ. Αλέξης Βερούκας, Νίκη Athens, (cur. Niki Nikonanou, Nikos Νικονάνου, Νίκος Στεφάνου), Αθήνα.

Stephanou, Alexis Veroucas).

2001 Δημοτική Πινακοθήκη Μυτιλήνης. Κέντρο Τεχνών Δήμου Φιλοθέης, Αθήνα. «Νέοι Ευρωπαίοι καλλιτέχνες», Άμστερνταμ. Αίθουσα Τέχνης Αθηνών.

2001 Municipal Gallery of Lesbos.

Filothei Art Centre, Athens.

«New European Artists», Amsterdam.

Athens Gallery.

2002 «Τζάμια-κρύσταλλα», Κρήτη. Πνευματικό Κέντρο Λευκάδας. Αίθουσα Τέχνης Αθηνών.

2002 «Panes of Glass Gallery», Chania, Crete.

Cultural Centre of Lefkada, Greece.

Athens Gallery.

2003 «Εν Πλω», Αίθουσα Τέχνης Μελίνα 2003 «Aboard Ship», Municipal Gallery of Hydra. Μερκούρη, Ύδρα. «Μετα-παγκόσμιες Ελληνικές Αξίες», ΔΕΣΤΕ, «Post-universal Greek values», DESTE Αθήνα.

Foundation, Athens. Γκαλερί Τρίγωνο, Αθήνα.

Trigono Gallery, Athens. Αίθουσα Τέχνης Αθηνών.

Athens Gallery.

www.art.com.gr

2004 «Αγώνων Πόλις», Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων, 2004 «Agonon Polis» (City of the Games), Gazi, (επιμ. Αθηνά Σχινά).

Athens, (cur. by Athena Schina). «Κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση», Μουσείο «In our image, after our likeness», Frissiras Φρυσίρα, Αθήνα (επιμ. Μάρθα Χαλικιά).

Museum, Athens, (cur. by Martha Chalikia). «Περί Τέχνης», Γκαλερί Τρίγωνο, Αθήνα «About Art», Trigono Gallery, Athens, (επιμ. Λέτη Πολύζου). (cur. by Leti Polizou). «Ευχολόγιο», Γκαλερί Έκφραση, Αθήνα «Wishes», Ekfrassi Gallery, Athens, (επιμ. Ίρις Κρητικού). (cur. by Iris Criticou).

2005 «In Arte Veritas», Ίδρυμα Π.&Μ. Κυδωνιέως, 2005 «In Arte Veritas», P&M Kydoniefs Foundation, Άνδρος (επιμ. Αθηνα Σχινά).

Andros, Greece, (cur. by Athena Schina). «Η Τέχνη στην Πρώτη Σελίδα», Μουσείο «Art on the Front Page», Benaki Museum, Μπενάκη, Αθήνα.

Athens. «Ωδή στη Μητέρα», Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, Αθήνα (επιμ. Θανάσης Μωραΐτης). «Ιερή και Βέβηλη», Πινακοθήκη Χανίων (επιμ. Χάρης Καμπουρίδης).

2006 «Στα χρώματα της Ίριδας», Κέντρο Τεχνών, Πάρκο Ελευθερίας, Αθήνα. «Μετρώντας την Αγάπη», Αττικό Μετρό, Αθήνα. Βραβείο Ιδρύματος Colas, Παρίσι. «Όψεις της Μορφής – Σημάνσεις του Τοπίου» Έλληνες Ζωγράφοι από τη συλλογή Αντώνη και Άζιας Χατζηιωάννου, Πινακοθήκη Χανίων (επιμ. Ίρις Κρητικού). «Ήταν κάποτε η Πηνελόπη Δέλτα», Κολέγιο Ψυχικού, Αθήνα (επιμ. Ίρις Κρητικού).

«Ode to Motherhood», Byzantine Museum, Athens, (cur. by Thanassis Moraitis).

«Sacred and Profane», Municipal Gallery of Chania, Crete, (cur. by Charis Kambouridis).

2006 «Colours of Iris», Art Center of Athens, (cur. by Iris Critikou).

«Counting Love», Attiko Metro, Athens.

Lauréate de la Fondation Colas, Paris.

«Aspects of the figure, semantics of the Landscape», Collection of Azia and Antonis Hatziioannou,Municipal Gallery, Chania, Crete, (cur. by Iris Critikou).

«Once upon a time there was Penelope Delta», Athens College, (cur. by Iris Critikou).

2007 «Ελληνική τέχνη Σήμερα, Δώδεκα Σύγχρονοι 2007 «Greek Art Today, Twelve Contemporary Artists», Belgravia Gallery, London, Καλλιτέχνες», Belgravia Gallery, Λονδίνο (επιμ. (cur. by George Stathopoulos). Γίωργος Σταθόπουλος). «Γενέθλιος Τόπος», Alpha Trust, Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα (επιμ. Ίρις Κρητικού). «Εικαστικό Πανόραμα 2007», Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη (επιμ. Χάρης Καμπουρίδης).

«Birthplace», Alpha Trust, Benaki Museum, Athens, (cur. by Iris Critikou).

«Panorama 2007 of Greek Artists», State Museum of Contemporary Art, Thessaloniki, (cur. by Charis Kambouridis).

2008 «Greek Art today» Belgravia Gallery, London, 2008 «Greek Art Today», Belgravia Gallery, London, (cur. by George Stathopoulos). (επιμ. Γιώργος Σταθόπουλος).

«Experiencing Greece», Hellenic House, «Experiencing Greece», Ελληνικό Σπίτι, Πεκίνο, Beijing, China, (cur. by Iris Critikou). Κίνα (επιμ. Ίρις Κρητικού).

«Aegina and the Painters», Municipal Cultural «Η Αίγινα των Ζωγράφων», Πολιτιστικό Κέντρο Center of Athens, «Melina», (cur. by Iris Δήμου Αθηναίων «ΜΕΛΙΝΑ» (επιμ. Ίρις ΚρητιCritikou). κού).

2009 «Greek colour, 16 Σύγχρονοι Καλλιτέχνες», Υπουρ- 2009 «Greek Colour, 16 Contemporary Artists», Ministry of Tourism, Sotheby’s London, γείο Τουρισμού, Sotheby’s, Λονδίνο (επιμ. Μαρίζα (cur. by Mariza Kalogeropoulou-Fassianos). Καλογεροπούλου-Φασιανού).

«4 Seasons», Art Expertise, War Museum of «4 Εποχές», Art Expertise, Πολεμικό Μουσείο, Athens. Αθήνα.

«The Greek Landscape through watercolors», «Υδατογραφώντας το Ελληνικό Τοπίο», ΠινακοInstitute of Contemporary Balkanic Art, Condia, θήκη Σύγχρονης Βαλκανικής Τέχνης, Κοντιά Lemnos, (cur. by Iris Critikou). Λήμνου (επιμ. Ίρις Κρητικού).

89

www.art.com.gr

βιβλιογραφία

90

1986 Ευρυδίκη Trichon-Μιλσανή, κείμενο ατομικής έκθεσης, Étienne de Causans, Παρίσι. Βιβή Βασιλοπούλου, εφημ. Εβδόμη (23/3). Ευρυδίκη Τrichon-Μιλσανή, (Νο 58) περ. Eικαστικά.

1988 Ευρυδίκη Trichon-Μιλσανή, κείμενο ατομικής έκθεσης. Μάνος Στεφανίδης, κείμενο καταλόγου ατομικής έκθεσης Titanium. Μ. Στεφανίδης, περ. Artension (Νο 6).

1989 Μ. Στεφανίδης, «Ζωγραφική για ένα τραπέζι».

1990 Μ. Στεφανίδης, «Για μια Ζωγραφική της Ουτοπίας», Η Καθημερινή (22/3). «Η παιδαγωγική του βλέμματος και η νεαρή ελληνική ζωγραφική», Μ. Λαμπράκη-Πλάκα, Το Βήμα (13/5).

«Vers un nouvel humanism», κείμενο Μ. Λαμπράκη-Πλάκα.

Giuseppe Frigeni, κείμενο καταλόγου ατομικής έκθεσης, Salon de Mars. Περ. Muse Art (6/90) Νο 1.

1991 Γιάννης Ξανθούλης, Ελευθεροτυπία.

1993 François Fontaine, κείμενο καταλόγου ατομικής έκθεσης, Αίθουσα Τέχνης Αθηνών. Όλγα Μπατή, Μεσημβρινή (27/1). ΕΡΤ 1 Συνέντευξη Κ. Κωβαίος.

1994 περ. Vogue Maison (No 403). Δ. Παπαστάμος, «Greek artists in France», Maison de l’Europe, Παρίσι (κατάλογος).

1995 Γ. Βέλτσος, «Σημείο Στίλβον», κείμενο καταλόγου ατομικής έκθεσης, Αίθουσα Τέχνης Αθηνών. Διαβάζω, εξώφυλλο.

1996 Roland Flak, «Jardins et sortilèges», Κείμενο καταλόγου ατομικής έκθεσης, στην Galerie Flak, Παρίσι. Πινακοθήκη Κουβουτσάκη (κατάλογος). Αθηνά Σχινά, «Ο Μυστικός κήπος», περ. Arti International, Νο 34 (αφιέρωμα: Lynda Benglis, Irini Iliopoulou, Costas Tsoklis). Α. Σχινά, «Εστίες του βλέμματος», Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Λάρισας, (κατάλογος).

1998 Μ. Λαμπράκη-Πλάκα, «Ελληνική τοπιογραφία 19ος-20ός αι.», Εθνική Πινακοθήκη, (κατάλογος). Εκπομπή «Παρασκήνιο», cinetic, ΕΡΤ 1.

1999 Αθηνά Σχινά στο περ. Λέξη.

2000 Δημήτρης Καταλειφός, κείμενο καταλόγου ατομικής έκθεσης, Αίθουσα Τέχνης Αθηνών. Χ. Καμπουρίδης, Τα Νέα (30/3). Κάτια Αρφαρά, «Χρώμα στον τόπο του απρόβλεπτου», Το Βήμα (21/1).

Christy Papadopoulou, «The fine art in a landscape», περ. Athens Arts News (2/2).

2003 «Νέα εικονολατρία. Η θριαμβευτική επιστροφή της ζωγραφικής αναπαράστασης», κατάλογος Fine Art Kapopoulos.

2004 Αθηνά Σχινά, «Αγώνων πόλις», Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων (κατάλογος).

«10 χρόνια περιήγησης της ελληνικής τέχνης: 1994-2004», Όμιλος εταιριών Παναγιώτη Γερολυμάτου (κατάλογος).

Ταρό Tarot 1995 ακουαρέλα σε χαρτί watercolor on paper 50 x 35 cm

www.art.com.gr

2005

2006

2007

2008

Ταρό Tarot 1993 ακουαρέλα σε χαρτί watercolor on paper 50 x 30 cm

2009

Χ. Καμπουρίδης, «Καινοτομία, Ακαδημία και Εικονολατρία», Τα Νέα. Γ. Ξανθούλης, «Χαιρετισμούς στην έβδομη αίσθηση», κατάλογος ατομι κής έκθεσης, Αίθουσα Τέχνης Αθηνών. Αυγουστίνος Ζενάκος, «Ο πλουραλισμός των υλικών και η σύγχρονη ζωγραφική», κατάλογος ατομικής έκθεσης, Αίθουσα Τέχνης Αθηνών. Εξώφυλλο στο περ. «Επτά μέρες», Η Καθημερινή. Ίρις Κρητικού, «Χροιά μιας τυχαίας συνάντησης», City Press (30/1). Μ. Τσιλιμιδού, «Λούνα παρκ και καφενεία», Επενδυτής (31/1).

A. Kοροξενίδη, «Looking in or out?», Η Καθημερινή (16/2). Εξώφυλλο στην Athens Voice (7/7).

«In Arte Veritas», Πλόες ΧΙ, Αθηνά Σχινά. Ίδρυμα Π. & Μ. Κυδωνιέως, Άνδρος (κατάλογος). Αφροδίτη Παναγιωτάκου, περ. Highlights. Νάνι, τ’ άνθι των ανθώ, από την έκθεση «Ωδή στη Μητέρα», επιμ. Θ. Μωραΐτης, Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, εξώφυλλοαφίσα, εκδ. Ίνδικτος. Τώνια Μάκρα, «Κάτι τρέχει», Ταχυδρόμος. Αννίτα Πατσουράκη, «Ο κόσμος του μετρό», Αττικό μετρό. Ίρις Κρητικού, «Γενέθλιος tόπος», Alphatrust (κατάλογος).

Andrea Schroth, «Irini’s haunts», κείμενο καταλόγου ατομικής έκθεσης στην Galerie Lefor Openo, Παρίσι. Ι. Κλεφτόγιαννη, «Καφενεία προς εξαφάνιση», Ελευθεροτυπία (21/12). Φοίβη Παρασκευά, «Καφενεία και θερινά σινεμά στο Παρίσι», Πρώτο Θέμα (28/1). Ίρις Κρητικού, ηλεκτρ. περ. Ηριδανός (28/1). «Το ελληνικό θερινό σινεμά ταξιδεύει στο Παρίσι, στην έκθεση της Ειρήνης Ηλιοπούλου», ΤΗΛΕΦΟΣ, Η Καθημερινή (17/1).

Annie Castin, «Les cafés d’Irène», περ. Artension (1/2). Ίρις Κρητικού, «Όψεις της μορφής – Σημάνσεις του τοπίου. Έλληνες ζωγράφοι από τη συλλογή Αντώνη και Άζιας Χατζηιωάννου», Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων (κατάλογος). Χ. Καμπουρίδης, «Εικαστικό πανόραμα στην Ελλάδα 2007. Καλλιτεχνική καινοτομία, σημειολογία των όρων της στη νέα εποχή», Υπουργείο Πολιτισμού, Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης. Φοίβη Παρασκευά, «Greek Art Today, 12 σύγχρονοι Έλληνες ζωγράφοι στο Λονδίνο», Πρώτο Θέμα (29/4). Φοίβη Παρασκευά, «4 ζωγράφοι παίρνουν θέση», Πρώτο Θέμα (16/3). Εκπομπή «Παρασκήνιο» ΕΡΤ 1, Λάκης Παπαστάθης «ΛΥΤΡΑΣ» cinetic. Ίρις Κρητικού, «Η Αίγινα των ζωγράφων», Δήμος Αθηναίων, Πολιτιστικό Κέντρο Μελίνα. Ίρις Κρητικού, «Ελλάδα-Πεκίνο / Experiencing Greece: travels through an enchanted lanscape», Υπουργείο Τουρισμού (κατάλογος). Ε. Αρβελέρ, Κ. Γαβράς, «Greek colour: Sixteen contemporary artists», Sotheby’s (κατάλογος). Φοίβη Παρασκευά, «15 καλλιτέχνες ζωγραφίζουν», Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας. Ίρις Κρητικού, «Υδατογραφώντας το ελληνικό τοπίο» Πινακοθήκη Σύγχρονης Βαλκανικής Τέχνης, ΚΟΝΤΙΑ Λήμνου (κατάλογος), .

91

www.art.com.gr

bibliography

92

1986 Eurydice Trichon-Milsani, Solo exhibition catalogue, Étienne de Causans gallery, Paris.

Vivi Vassilopoulou, Ebdomi (23/3).

Eurydice Trichon-Milsani, (58) Ikastika.

1988 Eurydice Trichon-Milsani, Solo exhibition catalogue.

M. Stefanidis, Solo exhibition catalogue, Titanium Gallery, Athens.

M. Stefanidis, Artension (No. 6).

1989 M. Stefanidis, Painting for a table, (catalogue).

1990 M. Stefanidis, «On a painting of Utopia», Kathimerini (22/3).

M. Lambraki-Plaka, “The instructiveness of the gaze and young Greek painting”, To Vima (13/5).

M. Lambraki-Plaka, “Towards a new humanism”.

Giuseppe Frigeni, Solo exhibition catalogue, Salon de Mars, Paris, (catalogue).

Musée Art (6/90) No. 1.

1991 Giannis Xanthoulis, Eleftherotypia.

1993 François Fontaine, Solo exhibition catalogue, Athens Gallery, Athens.

Olga Bati (27/1) Mesimbrini.

Interview ERT 1, C. Coveos.

1994 Vogue Maison (No. 403).

D. Papastamos, “Greek artists in France”, Maison de l’Europe, Paris.

1995 Giorgos Veltsos, “Simio stilvon” (Lustrous trace), Solo exhibition catalogue, Athens Gallery.

Diavazo cover art.

1996 Roland Flak, “Jardins et sortilèges”, Solo exhibition catalogue, Flak Gallery, Paris.

Kouvoutsakis Art Institute, Athens (catalogue).

Athena Schina, “The secret garden”, Arti International No. 34 (Lynda Benglis, Irini Iliopoulou, Costas Tsoklis).

Athena Schina, “Foci of the gaze” (catalogue).

1998 M. Lambraki-Plaka, “Greek landscape painting in the 19th -20th century”, National Gallery.

“Paraskinio”, TV ERT 1, Cinetic.

1999 Athena Schina, Lexi.

2000 Dimitris Katalifos, Solo exhibition catalogue, Athens Gallery.

Charis Kambouridis (30/3), Ta Nea. Katia Arfara, “Colour in the space of improvidence” (21/1) To Vima.

Christy Papadopoulou, “The fine art in a landscape”, Athens Art News (2/2).

2003 Charis Kambouridis, “New iconolatry: the triumphant return of representation in painting”, Fine Arts Kapopoulos, Athens (catalogue).

2004 Athena Schina, “City of the games”, Technopolis (catalogue).

“10 years of journeying into Greek art: 1994-2004”, Gerolymatos Group (catalogue).

Charis Kambouridis, “Innovation, academy and iconolatry”, Ta Nea. G. Xanthoulis, “Salutations to the seven senses”, Solo exhibition catalogue, Athens Gallery, Athens.

A. Zenakos, “The pluralism of materials and the contemporary paint-

Ταρό Tarot 1995 ακουαρέλα σε χαρτί watercolor on paper 50 x 35 cm

www.art.com.gr

2005

2006

2007

2008

2009

Ταρό Tarot 1995 ακουαρέλα σε χαρτί watercolor on paper 50 x 35 cm

ing”, Solo exhibition catalogue, Athens Gallery.

Iris Critikou, “Color of an accidental meeting”, City Press (30/1).

M. Tsilimidou, “Carousel and cafés” (31/1) Ependytis.

“Looking in or out?”, A. Koroxenides (16/2) Kathimerini.

Magazine cover art, Athens Voice.

Athena Schina, “In Arte Veritas’’, Ploes XI, Petros and Marika Kydoniefs Foundation, Andros (catalogue).

A. Panagiotakou, Highlights.

“Nani t’anthi ton antho” (Ode to Motherhood), Thanassis Moraitis, Book cover and poster for the exhibition. Indiktos, Byzantine Museum.

Tonia Makra, “Something’s going on”, Tachydromos.

A. Patsouraki, “The world of the metro”, Attiko metro. “Birthplace”, Iris Critikou, Alphatrust catalogue . “Irini’s haunts”, Andrea Schroth, solo exhibition catalogue, Lefor Openo Gallery, Paris. “ Endangered cafés”, I. Kleftogianni (21/12) Fivi Paraskeva, “Cafés and open-air cinemas”, Proto thema (28/1).

Iris Critikou, Hridanos, (28/1).

“The Greek open-air cinema travels to Paris at Irini Iliopoulou’s solo exhibition”, Tilefos Kathimerini.

Annie Castin, “Les cafés d’Irène”, Artension (1/2).

Iris Critikou, “Aspects of the form, interpretations of the landscape.

Greek painters in the Antonis and Azia Hatziioannou Collections”, Municipal Gallery of Chania (catalogue).

Charis Kambouridis, “Artistic panorama in Greece 2007. Artistic innovation, semiology of its terms in the new age”, Ministry of Culture, Thessaloniki Centre for Contemporary Art. Fivi Paraskeva, “Greek art today, 12 contemporary artists in London”, Proto thema (29/4).

Fivi Paraskeva, “4 painters speak out…” (16/3) Proto thema.

“Paraskinio” TV ERT 1, Lakis Papastathis, “LYTRAS” Cinetic.

Iris Critikou, “Aegina and the painters”, Cultural Centre of the Municipality of Athens, «Melina».

“Greece-Beijing/Experiencing Greece: travels through an enchanted landscape”, Ministry of Tourism (catalogue).

H. Arveler, C. Gavras, “Greek colour: sixteen contemporary artists”, Sotheby’s, London (catalogue).

Fivi Paraskeva, “15 artists are painting…”, Historical Archive Museum of Hydra (catalogue).

Iris Critikou, “The Greek landscape through watercolors”, Municipal Gallery of Contemporary Balkanic Art, Condia, Lemnos (catalogue).

93

www.art.com.gr ΕΚΘΕΣΗ 3 Δεκεμβρίου 2009 – 30 Ιανουαρίου 2010

EXHIBITION December 3 rd, 2009 – January 30 th, 2010

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ

C ATA L O G U E

κείμενα Κατερίνα Κοσκινά Andrea Schroth

texts Katerina Koskina Andrea Schroth

μεταφράσεις Αλεξάνδρα Κονταξάκη Tony Moser

translations Alexandra Kontaxaki Tony Moser

διορθώσεις Ιωάννα Μόσχου Andrea Schroth

proof reading Ioanna Moschou Andrea Schroth

φωτογραφίες έργων Γιάννης Βαχαρίδης Οδυσσέας Βαχαρίδης και αρχείο της ζωγράφου

photographs of artworks Yannis Vacharides Odysseas Vacharides and the artist

φωτογραφίες του εργαστηρίου και της ζωγράφου Αλέξης Βερούκας

photographs of the artist and her studio Alexis Veroucas

καλλιτεχνικός σχεδιασμός Αλέξης Βερούκας

graphic layout Alexis Veroucas

παραγωγή Νηρέας Εκδόσεις Τέχνης Βασίλης Κατούφας

production Nereus Publishers Vassilis Katoufas

ÁÉÈÏÕÓÁ

ÔÅŠÍÇÓ

ÁÈÇÍÙÍ

T (+30) 210 72.13.938 F (+30) 210 72.58.216 http://www.athensartgallery.gr email: info@athensartgallery.gr Ãëýêùíïò 4, ÄåîáìåíÞ, 106 75

The

Athens

4, Glykonos Str, Athens 106 75

Art

Gallery

www.art.com.gr

www.art.com.gr

www.art.com.gr

IRINI ILIOPOULOU