magazine van folk tot wereldmuziek nr. 135 • juni/juli 2011 losse nummers €4,25
Yevgueni Wakker worden in Welkenraedt Chimera is terug van weggeweest
Sanda Weigl Roerig leven, muzikale berusting
♠
Emmanuelle Parrenin De betovering blijft
Grootmeester
Riccardo Tesi
on air bij New Folk Sounds On Air Het magazine New Folk Sounds kunt u lezen, bomvol recensies, artikelen, nieuwtjes en de agenda vullen nummer 135 van New Folk Sounds. Maar naar New Folk Sounds On Air kunt u luisteren en hoort u het blad muzikaal. Wij maakten een mooie selectie om u muzikaal in anderhalf uur door het tijdschrift te loodsen. Op de Concertzender natuurlijk! Live op vrijdag 17 juni, 20:00-21:30 uur of daarna via streaming audio.☛ www.concertzender.nl. Playlist (Samenstelling Marius Roeting): 01 James Findlay - Jolly Joe the colliers son (trad) 2.32 Sport and play - Fellside FECD 238 02 Fred Piek & Louis Debij - Irish girl (trad) 3.50 De drummer en de zanger - eb 03 Chimera - De slaapwandelaar (Marry & Bas Verkade) 3.44 Uitgevlogen - eb 04 Orfeo - Inferno (4.46) Inferno - eb 05 Half Way Station - Fresh cold water (Rikke Korswagen) 3.01 Half way station - eb 06 Boh Foi toch - drok drok drok (Boh foi toch) 3.58 Gewoon verdan - Silvox BFT/GVN 018 07 Yevgueni -Sneeuwman (Delrue, Noppe, Van Mieghem, Steenaerts, Verstraelen) 4.35 Welkenraedt - Petrol 0783126 08 Servais Haanen - Armonietta (Haanen) 4.16 Temporale - Klangwelten KW20047 09 Johan Meyer - Ostrava ( Jaromir Nohavica) 2.19 Raum und Zeit - Nederossi NP101111 10 Sandra Weigl - Ciuleandra (trad) 3.03 Gypsy Killer - Oriente Music RIEN CD 76 11 Karen Mose - Farvel min ven (trad) 1.40 Vingefang - Go Danish GO0311 12 Emmanuelle Parrenin - Ce malin a Frementel (Parrenin) 2.41 Maison Rose - Lion 611M 13 Riccardo Tesi & Banditaliana - Madreperla (Geri) 4.57, Madreperla - ViaVai VM 3001 14 Calicanto - Grechesca (Ganassi & Tombesi) 2.31 Mosaico - no label 15 Lura - Galanton (Rui Cruz) 3.47 The best of Lura - Lusafrica 562652 16 Mamadou Diabate - Kita djely (trad) 4.43 Courage - World village 468108 17 Boubacar Traore - Mondeou (Traore) 3.53 Mali Denhou - Lusafrica, 10412 18 Etsuro Ono & Shunsuke Kimura - Dancing in the North Wind (Ono & Kimura) 4.05 Duo - ML CD001 19 Jayanthi Kumaresh - Mysterious Duality (Abhishek Raghuram) 8.16 Mysterious Duality - Earthsync ES0038 20 Cowboy Junkies - Renmin Park (Timmins) 3.58 Renmin Park - Latent Recordings prpCD72 21 Hot club of Cobtown Big Balls In Cowtown (Hoyle Nix) 2.30 What makes Bob Holler - Proper Records PRPCD071 22 Brozman, McSherry & O’Connor Portaferry Swing (trad) 3.35 Six days in Down - Riverboat TUGCD1057
©
© Stichting Janviool, niets van deze website mag worden overgenomen of gekopieerd zonder nadrukkelijke toestemming van de redactie.
Verrassing en ontdekking, dat zijn de levensaderen van muziekfestival Music Meeting, met nieuwsgierigheid als stuwende kracht. Verschillende internationale artiesten, waaronder Gary Lucas, Hazmat Modine en Thione Seck, zullen dit jaar het festival aan doen. Music Meeting biedt ook akoestische sessies, masterclasses, workshops, films, crossoverprojecten en kinderactiviteiten. Tijdens het festival is de sfeer ontspannen, zomers en feestelijk te noemen. Doordat Music Meeting een openluchtfestival is, is er genoeg gelegenheid om tussen de concerten door in het gras te liggen en te genieten van een hapje en een drankje. Door de toegankelijke sfeer van het festival en het veelzijdige muziekaanbod is Music Meeting een unieke ervaring die je niet wilt missen! En daarom geven Music Meeting en New Folk Sounds 4 x 2 vrijkaarten weg voor het komende festival!!
Op 11, 12 en 13 juni staat het Park Brakkenstein weer op z'n kop. Dat is al snel en daarom organiseren we een klikrace! Alle muizen klaar voor de start? De dubbele vrijkaarten gaan naar de eerste 4 bofkonten die reageren op de het bericht Music Meeting Vrijkaarten op de New Folk Soundswebsite. Let op: de klok loopt vanaf woensdag 1 juni a.s. om 20:00 uur! ☞ www.newfolksounds.nl Festivalpprogramma en meer info: ☞ www.musicmeeting.nl
Inhoud nummer 135
New Folk Sounds 135 24e jaargang juni/juli 2011 verschijnt zes keer per jaar Uitgegeven door de Stichting Janviool Redactieadres: Postbus 1022, 4388 ZG Oost-Souburg Telefoon: 0118-462377 Fax: 0118-469960 E-mail: info@newfolksounds.nl Internet: www.newfolksounds.nl Bestuur Stichting Janviool: Hans van Deelen, Evert Bronstring, Marco Pol Redactie: Hans van Deelen (hoofdredactie), Marco Pol (eindredactie), Dries Delrue, Luther Zevenbergen. Aan dit nummer werkten verder mee: Joop van den Bremen, Ron Janssen, Piet Karregat, Rob van Niele, Daan van Os, Marius Roeting, Eelco Schilder, Hugo de Vries, Jeroen van Zuylen. Abonnementsprijzen: Per kalenderjaar. Nederland: € 23,75. Buitenland: € 27,15. Losse nummers: € 4,25 + bijdrage verzendkosten. Bijdrage verzendkosten Nederland: € 1,00 Bijdrage verzendkosten buitenland: € 2,00 Losse nummers uitsluitend via vooruitbetaling o.v.v. gewenste nummer en uw adresgegevens op rekeningnummer: 1206656 t.n.v. New FolkSounds Tijdschriftenadministratie, Leiden. Buitenland: vermeld op het speciale overschrijvingsformulier de volgende codes: IBAN: NL24 INGB 0001 2066 56 BIC: INGBNL2A Opzegging: schriftelijk vóór 1 november New Folk Sounds Abonnementenadministratie: Oude Herengracht 4, 2312 LN Leiden Telefoon (maandag 09.00-11.00 uur): 071-5219256 E-mail: abonnee@newfolksounds.nl Advertentietarieven: 1/1 pag. € 270,– (max. 190 x 270 mm) 1/2 pag. € 165,– (max. 190 x 130 mm) 1/2 pag. € 165,– (max. 95 x 270 mm) 1/3 pag. € 130,– (max. 190 x 90 mm) 1/4 pag. € 95,– (max. 95 x 130 mm) 1/4 pag. € 95,– (max. 190 x 65 mm) 1/6 pag. € 75,– (max. 95 x 95 mm) 1/8 pag. € 60,– (max. 95 x 65 mm) 1/9 pag. € 50,– (max 47,5 x 95 mm) Alleen voor muzikanten: 1/16 pag. € 25,–. Voor de achterzijde geldt een toeslag van 25%, voor de binnenzijde van de omslag een toeslag van 10%. Kortingen: dezelfde advertentie in drie opeenvolgende edities: 5%. Dezelfde advertentie in zes opeenvolgende edities: 10%. Bijsluiten flyer €165,Aanlevering advertenties: Digitaal: per e-mail of op cd-rom InDesign, Phostoshop of Ilustrator in hoge resolutie TIFF-, EPS- of PDF-formaat. Gescand op 300 dpi, 100% groot, in te stellen op uw scanner. Of op papier: zwart/wit kwalitatief goede print, zonder vouwen. De advertentie moet, drukklaar, op een van deze twee manieren, worden aangeleverd. Hierop zijn de tarieven gebaseerd. Voor advertenties en info: advertentie@newfolksounds.nl Kladjes: tarieven een tot en met drie regels: € 4,50. Elke volgende regel € 1,10. Copyright: Stichting Janviool. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of gekopieerd zonder nadrukkelijke toestemming van de redactie. Drukwerk: ADZ, Vlissingen Deadlines NFS 136: Advertenties: 17 juni Deadlines NFS 137: Kopij: 29 juli, advertenties: 12 augustus
juni
4 Opmaat 6 Fred Piek en Louis Debij horen bij de gris éminence van de Nederlandse folk. De voormalige Fungus kompanen maakten als 'De drummer en de zanger' samen een heerlijk ontspannen cd-tje. 8 De faam van de Vlaamse formatie Yevgueni breidt zich allengs over de hele Benelux uit, mede dankzij hun nieuwe cd Welkenraedt. 10 Riccardo Tesi is helemaal thuis bij Banditaliana. 14 Americana van de lage landen. De bijzondere aanpak van Half Way Station uit Rotterdam.17 De van oorsprong Roemeense zangeres Sanda Weigl maakt indruk met haar vorig jaar heruitgegeven cd Gypsy killer. Begin 2011 is nieuw werk van haar verschenen genaamd Gypsy in a tree. Een introductie op haar roerige leven. 20 Achtentwintig jaar na hun tweede en laatste elpee Obstakel verscheen dit jaar Uitgevlogen, de nieuwe – en eerste – cd van Chimera. De ooit zo succesrijke cultgroep is terug van weggeweest. 22 Emmanuelle Parrenin, een dochter van de Franse folkrevival maakte na 34 jaar een nieuwe plaat. Een blik op verleden en heden. 26 Orfeo behoort tot Neerlands balfolkgroepen van het eerste uur. Maar haar wereld reikt verder dan de scottish en de mazurka. Portret van een veelzijdig fenomeen. 28 Het Japanse shamisen-duo Shunsuke Kimura en Etsuro Ono brengt vernieuwende folk. 31 Recensies met oa: Amsterdam Klezmer Band, Lianne Abeln, Marike Jager, Parne Gadje, Pater Moeskroen, The Watchman, Yevgueni, Sharon Shannon, June Tabor, Cowboy Junkies, Johan Meijer, Pierre Bensusan, Riccardo Tesi, Souad Massi en Mamadou Diabate. 40 Extract 42 Agenda
& juli
14 17
ISSN: 0932-7666 Foto voorkant: Riccardo Tesi (Foto: Daan van Os ) ©
© Stichting Janviool, niets van deze website mag worden overgenomen of gekopieerd zonder nadrukkelijke toestemming van de redactie.
20
22
opmaat In A Cabin With Traditionals In de zomer van 2009 besloten Maarten Besseling, Jesse Beuker (van In A Cabin With, een muziekproject dat muzikanten van over de hele wereld uitnodigt om op unieke locaties opnames te maken) en Matthijs van der Ven (van Onder Invloed, een videoproject dat muzikanten filmt tijdens sessies en speciaal georganiseerde live-optredens) de krachten van beide projecten te bundelen in de vorm van een In A Cabin With album. Vanuit Van der Vens passie voor authentieke traditionals, die bekendheid verwierven via uitvoeringen door onder andere Bob Dylan en Johnny Cash, was de muzikale richting voor deze plaat snel bepaald. Er werd drie dagen volop gebeld en gemaild met tal van Nederlandse artiesten - plus een enkele Deen, twee Schotten en een Welshman - totdat 27 van hen bereid waren mee te doen aan een album vol oeroude, vaak Amerikaanse traditionals. Als opnamelocatie werd in de zomer van 2010 de ijsbaankantine in het kleine dorpje Hagestein uitgekozen, waar in slechts acht dagen het complete album van bijna een uur werd opgenomen mbv een 2500 watts aggregaat en drie jerrycans benzine, en met medewerking van artiesten als Anne Soldaat, Bertolf, Marien Dorleijn (Moss), Tim Knol, Djurre de Haan (Awkward I), Ralph Mulder (Alamo Race Track), Lea, Maurits Westerik (GEM), Ro Halfhide, Koen-Willem Toering (Woost) en Stan Vreeken. Adrien Jeanjean heeft het album samen met In A Cabin With in 2010 gemixt. Het Traditionals-album is nu voor een luttele € 8,40 te bestellen via de website van In A Cabin With. Opgenomen liedjes zijn onder andere The ballad of Barbara Allen, Will the circle be unbroken, Mary and the soldier en See that my grave is kept clean. Wie nog wat langer geduld heeft kan in juli het album kostenloos downloaden. ☞ www.inacabinwith.com/site/webstore, ☞ www.thetraditionals.com
Website Peter Koene vernieuwd
Eefje de Visser
Al geruime tijd stond de website van Peter Koene 'op zwart'. Niet dat er niets meer te zien was, maar er was hoegenaamd geen lay-out te ontdekken. Bij het overzetten van zijn website naar een andere provider was Peters oude website verloren gegaan (en er was geen back-up gemaakt...). De zwarte pagina's waren een noodgreep. Nu is er echter een geheel vernieuwde website, die ook meteen aanleiding gaf om een boel extra's toe te voegen. Het is een echte archiefsite geworden. Er zijn vele artikelen te vinden óver en ván Peter Koene, onder meer uit New Folk Sounds en voorloper Janviool. Maar wat muziekliefhebbers het meest zal aanspreken is dat er een vrachtlading aan geluidsopnames te vinden is, die de veertigjarige carrière tot nu toe omspannen. Bovendien zijn er tal van onuitgebrachte nummers te beluisteren, van de vroege jaren zeventig tot het heden. Voor een frisse duik in de Nederlandse folkgeschiedenis surf je naar ☞ www.peterkoene.org.
Het is niet veel mensen gegeven. Niet uit Volendam komen en toch in één jaar De Grote Prijs van Nederland 2009 (in de categorie singer / songwriter) winnen en publiciteit krijgen bij De Wereld Draait Door. Het lukte Eefje de Visser. Ondanks dat ze geen (traditionele) folkmuziek speelt, vinden we toch dat Eefje de Visser de aandacht van ons moet krijgen die zij verdient. Wat is haar muziek dan wel? Opmerkelijk is dat haar debuutcd onder het label van Rough Trade valt, gezien het feit dat dat label toch overwegend rockartiesten onder haar hoede heeft. Bij het beluisteren van de platen van Eefje is het alles behalve rock wat de klok slaat. Een breekbare stem, begeleid door een minimaal instrumentarium van hooguit drums, basgitaar, slaggitaar en een keyboard. Ze heeft in haar liedjes veel te vertellen en het verdient ook de nodige concentratie om het allemaal bij te kunnen houden. Het neigt een beetje naar pop, maar soms zijn er ook hele interessante jazzy stukken terug te vinden. Een gouden toekomst is volgens diverse toonaangevende bronnen zeker weggelegd voor haar. Voor het komend jaar wordt er gegokt op diverse festivals, de promotie van de eerste cd Koek en Lowlands in augustus 2011.
©
© Stichting Janviool, niets van deze website mag worden overgenomen of gekopieerd zonder nadrukkelijke toestemming van de redactie.
opmaat
New Folk Sounds Folkcanon der Lage Landen De liedjes die er toe doen We riepen het al in het vorige nummer, New Folk Sounds bouwt aan: de Folkcanon der Lage Landen
Moezelboek Voor doedelzakspelers, en ook trekzak-, hommel- of draailierspelers, is er een interessante uitgave verschenen: het Moezelboek – Deel 1: Het handschrift van Petrus Josephus Van Belle uit Viane (1743). Deze eerste uitgave bestaat uit transcripties van Vlaanderens oudste speelmansboekje.Van de aanvankelijk 94 melodieën werden er hier een 50-tal behouden. Het handschrift zelf – van ongekende historische betekenis – werd door Ghislain Potvlieghe in 1970 toevallig teruggevonden in het dorpsorgeltje van Viane. Muzikanten vinden in het Moezelboek speelklare stukken voor hun instrument. Er wordt uitleg gegeven over de historische en muzikale aspecten van het repertoire, alsook zijn er uitgeschreven voorbeelden van mogelijke versieringen, variaties en meerstemmige versies. De door de samenstellers gekozen melodieën werden herschreven voor de tegenwoordig vaak gebruikte G doedelzak. De transcriptie van het boek was in handen van Luc Ooghe en het voorwoord is van Jean-Pierre Van Hees. Hij geeft uitleg over de term ‘moezel’, die staat voor de oorspronkelijke Vlaamse benaming van wat heden ten dage de doedelzak wordt genoemd, en hoe deze recentere benaming zijn weg naar onze contreien heeft gevonden. Er komen nog vier bundels: Beiaardboek Frans De Prins Leuven, Liedboek Jan-Frans Willems, Chansons des Flamands de France van Edmond De Coussemaeker en het Speelmansboek Van Pelt Maastricht. Het Moezelboek is te koop bij Muziekmozaïek voor € 15 (exclusief verzendkosten). Bestellen kan via ☞ www.muziekmozaiek.be.
©
© Stichting Janviool, niets van deze website mag worden overgenomen of gekopieerd zonder nadrukkelijke toestemming van de redactie.
Samen met andere folkliefhebbers! Inmiddels zijn er op de website en via Facebook al heel wat reacties gekomen. Die hebben we samen met de eerste lijstjes van de medewerkers van New Folk Sounds bijeengeharkt tot een lange lijst. Deze is nog onvolledig en aan discussie onderhevig. Maar dat is juist goed, zo komen we samen tot een consensus over een aantal gekoesterde meesterwerkjes die gebeiteld staan in de folktraditie van de Lage Landen. Door de jaren heen zijn er tal van bijzondere liedjes geschreven in onze algemeen beschaafde (streek)talen. Het gaat om de liedjes die de e rosie van de tijd hebben weerstaan en ons doen opveren, ons nog steeds laten snikken en grijnzen, ons doen hopen en roepen om een andere wereld. Van die liedjes die maar niet v ergeten raken. De liedjes die we doorgeven aan volgende generaties, omdat ze nog wel een tijdje voort kunnen. Deze canon is geen voorschrift en geen wet en geen waarheid als een koe. Het is slechts een inventaris van een voortdurende ontwikkeling. Een bescheiden bron van kennis ter lering en vermaak, niet meer, niet minder. Maar goed dat ie er is. Goed idee? Suggesties? Welke liedjes in welke uitvoering mogen we zeker niet vergeten en kunnen niet op deze lijst ontbreken? Roepen staat vrij! Metsel mee en volg ons op: ➸ www.newfolksounds.nl/folkcanon
De Vlaamse vernieuwer van het kleinkunstgenre Yevgueni heeft met Welkenraedt zijn vierde cd uitgebracht. Het blijkt het sterkste werk tot nu toe te zijn van zanger/liedschrijver Klaas Delrue en zijn vier kompanen. De cd werd geproduceerd door Stef Kamil Carlens (dEUS, Zita Swoon), die er zijn stempel op zette. Onderdeel van de promotie van de nieuwe cd waren een viertal ‘kotconcerten’ (huiskameroptredens) in de twee belangrijkste Belgische studentensteden. Dat geeft aan waar Yevgueni voor een belangrijk deel zijn aanhang vindt. Klaas Delrue licht toe.
©
© Stichting Janviool, niets van deze website mag worden overgenomen of gekopieerd zonder nadrukkelijke toestemming van de redactie.
Tekst: Hans van Deelen Foto: Koen Bauters
Yevgueni Mysterie als voordeel Waar staat Welkenraedt voor? Welkenraedt is een gemeente in de Oostkantons, het Duitstalige deel van België. Het is vooral een zeer bekende treinbestemming op de lijn Oostende – Eupen. De gemeente zelf stelt weinig of niks voor, maar wordt wel tientallen keren per dag omgeroepen in de grote Vlaamse stations zoals Oostende, Brugge, Gent, Leuven, enzovoorts. Het verhaal wil dat mensen die in slaap vallen op deze drukke spoorlijn niet zelden wakker worden in Welkenraedt. Dat gevoel van ‘op de verkeerde bestemming zijn’ of ‘per ongeluk ergens terecht komen’ leent zich natuurlijk perfect voor een song. Afhankelijk van hoe je in het leven staat kan je deze vergissing of dit toeval als een vervelende tegenvaller, of juist als een leuke verrassing of een spannende uitdaging beschouwen. Dit thema, namelijk dat je de manier waarop je in het leven staat ook zelf voor een groot stuk in de hand hebt, is een beetje het thema van de plaat geworden. Het zit bijvoorbeeld ook in de nummers Propere ruiten en Elisa. Welkenraedt kent meer ruwe randjes dan de voorgaande cd’s. Dat is eigenlijk een zeer bewuste keuze, of toch iets waar we al een tijd mee bezig zijn. Maar het moet ook passen bij de songs, de songs moeten er beter van worden. Het is geen doel op zich. De songs zijn denk ik de voornaamste reden waarom het nu wel gelukt is, en bij vorige cd’s iets minder. Het was toen ook al iets wat we regelmatig probeerden, en het is ook niet zo dat er op de vorige platen geen ruwe kantjes te horen zijn, maar blijkbaar is dat nu opvallend meer of beter geslaagd. Ik denk dat we op vorige cd’s aan het einde van de rit overwegend songs overhielden die beter tot hun recht kwamen in een ander jasje. Dat we op hetzelfde moment ook met een andere producer hebben gewerkt heeft dat effect versterkt. Want het is natuurlijk ook zo dat de ene producer voor andere jasjes kiest dan de andere. De teksten klinken volwassener. Een kwestie van ouder worden, of heb je het op een andere manier aangepakt? Vooral een kwestie van ouder worden denk ik. Ik kies ervoor om mijn persoonlijke evolutie als mens ook te laten doorschemeren in mijn teksten en mijn muziek. Het feit dat dat ook aanslaat heeft er volgens mij mee te maken dat je op die manier een beetje de stem van een generatie, of toch een deel ervan, vertolkt. Je schrijft natuurlijk nooit honderd procent autobiografisch – dat zou trouwens veel minder interessant zijn ;-) – maar mensen voelen wel dat een student andere besognes heeft dan een werkende mens, of een artiest die voor het eerst op eigen benen staat en zijn dagen helemaal op eigen kracht zin en invulling moet geven. Met de praktische aanpak heeft het weinig te maken, behalve misschien het feit dat deze songs op een kortere periode bij elkaar geschreven zijn en dus iets meer in het hier en nu leven. Op de vorige cd’s kon ik altijd nog wel teruggrijpen naar liedjes die ik vroeger geschreven had. Die voorraad raakt stilaan op en dat is misschien juist goed als ik de reacties in Vlaanderen hoor of lees. Hier vindt men de teksten in het algemeen inderdaad ook beter of volwassener. Ik denk dat er bij Yevgueni zowel tekstueel als muzikaal sprake is van een soort ‘growing up in public’. We vonden en vinden onze vorige albums stuk voor stuk de moeite waard en op het moment zelf ook altijd de beste tot dan toe en dus beter dan de vorige. Dat vonden onze fans en een groot stuk van de buitenwereld gelukkig ook. Maar
achteraf waren er ook altijd weer vrij snel dingen die we de volgende keer anders of beter wilden doen. Bij Welkenraedt hebben we dat gevoel veel minder of nog niet. Maar daar zitten net de groeimarges natuurlijk. Tot nog toe hebben we die groeimarge dus wel altijd zelf weten te vinden. Dat lijkt evident, maar dat is het niet. Er zijn ook groepen of artiesten die volgens zichzelf of volgens de buitenwereld hun meesterwerk al als debuutalbum hebben gemaakt. Ik vind groeimarges comfortabeler dan het gevoel dat je aan je plafond zit. Welke invloed heeft Stef Kamil Carlens gehad op Welkenraedt? Dat is moeilijk in woorden te vatten. Hij heeft in elk geval heel intensief meegewerkt aan het album, in elke fase van het proces. Zowel repetities, als opnames, als overdubs, als mixing en mastering. Dat wil vooral zeggen dat we in elk van deze fases een extra mening hadden van iemand die buiten de groep staat en ook zelf niet aan het spelen of zingen is op dat moment. Dat is denk ik heel belangrijk voor een groep die al zo lang bestaat in dezelfde bezetting. Bovendien hanteert Stef Kamil een communicatiestijl die zeer goed werkt bij ons. Een perfect evenwicht tussen bevestigen, maar ook in vraag stellen en heel eerlijk en kritisch durven zijn. Je moet als muzikant op je gemak zijn bij iemand voor je je ziel blootlegt. Het beste van jezelf geven is voor een artiest hetzelfde als je ziel blootleggen. Stef Kamil heeft dat heel goed begrepen. Hoe waren de kotconcerten in Leuven en Gent? Die zijn heel goed meegevallen. Het was voor ons ook een heel goede, en een allereerste test om te zien of onze nummers ook akoestisch overeind zouden blijven. Dat bleek gelukkig wel het geval. Studenten zijn een heel belangrijk deel van ons publiek. We wilden dit eigenlijk al langer doen, dus toen we een promo-actie moesten bedenken voor de release van Welkenraedt was het vrij snel beslist. Studenten zijn belangrijk voor ons omdat we als groep zelf ontstaan zijn in het studentenmilieu. We worden door sommigen ook als eeuwige student of adolescent bestempeld, en we vinden dat dan nog een compliment ook. Maar het is ook een manier om te weten dat je toekomst hebt als groep. Zo lang je een deel van de studenten kan bereiken met je muziek, weet je dat je muziek weer een nieuwe generatie heeft overleefd. Is er een apart plan om Nederland te interesseren voor Welkenraedt? Vanwege de drukte die bij zo’n release komt kijken, komen onze cd’s altijd een tijd later uit in Nederland dan in Vlaanderen. De release van Welkenraedt in Nederland is nu voorlopig gepland voor het najaar. Dat geeft ons nog wat tijd om hierover na te denken. We hadden even gevreesd of gedacht dat we de tekst van de titeltrack en dus ook de albumtitel zouden moeten aanpassen aan een Nederlandse context, maar bij nader inzien gaan we dat toch niet doen, denk ik. Welkenraedt is gewoon een heel sterk woord en draagt ook een zeker mysterie in zich. Uit ervaring met onze groepsnaam weten we dat zo’n mysterieuze titel ook voordelen heeft. Voor de rest zullen de Nederlanders zelf wel een treinverbinding bedenken waarop dit van toepassing zou kunnen zijn. Daarnaast is het misschien een goed plan om ook in Nederland kotconcertjes te geven. We zien dat zeker zitten, als het moet honderd, tot we ook daar voldoende studenten gecharmeerd hebben. Uitnodigingen zijn welkom!
©
© Stichting Janviool, niets van deze website mag worden overgenomen of gekopieerd zonder nadrukkelijke toestemming van de redactie.
Tekst: Rob van Niele Foto's: Daan van Os
Š
Š Stichting Janviool, niets van deze website mag worden overgenomen of gekopieerd zonder nadrukkelijke toestemming van de redactie.
Op 26 februari spreek ik voor een interview af met de Italiaanse grootmeester op de trekharmonica Riccardo Tesi. Het interview vindt plaats in cultureel centrum Den Boogaard te Moergestel, waar hij die avond samen met zijn sinds vele jaren vaste gitarist en zanger Maurizio Geri zal optreden. Als ik de beide mannen uit de auto zie stappen, zien ze er moe uit, maar hun blik is tevreden. Even later blijkt waarom. Ze hebben hard moeten doorwerken om de laatste hand te leggen aan de opnamen voor hun nieuwe Banditaliana-album, Madreperla. Het laatste album van de band, Lune, dateert alweer van zes jaar geleden. Sindsdien zijn de heren druk bezig geweest met allerlei projecten. Nu lijken ze opgelucht dat ze kunnen laten zien dat Banditaliana nog steeds het kloppende hart vormt van hun muzikale aspiraties.
Riccardo Tesi ❝
Ik leer van het samenspel met anderen Hoe belangrijk is het om weer met Banditaliana bezig te zijn? Heel belangrijk. We zijn dan weer terug bij onze basis en dat is enorm inspirerend, hoe fijn het ook is om met anderen muziek te maken en cd’s te produceren. Die twee praktijken houden elkaar mooi in evenwicht. Banditaliana is gewoon ons thuis. De band is opgericht door Claudio Carboni, die saxofoon speelt, Maurizio en mijzelf, en wij zijn altijd de vaste kern gebleven. De meeste composities zijn door Maurizio en mij geschreven. Sinds vorig jaar hebben we een nieuwe percussionist, Gigi Biolgati. Madreperla is dus de eerste cd waarop hij te horen is. Vanuit die hechte basis kunnen we de vrijheid nemen om onderling aan albums te werken of muzikale uitstapjes te maken met andere artiesten die we interessant vinden, en dat doen we dan ook. Zo hebben Maurizio en ik in 2003 Acqua foco e vento uitgebracht, een album geheel gewijd aan de traditionele muziek van en rond onze thuisstad Pistoia, in het noorden van Toscane. En op een later album, Crinali (2006), dat ik met Claudio Carboni heb opgenomen, hebben we dat gedaan met de muziek uit de bergstreek tussen Emilia en Toscane. Diverse genres komen daarbij aan bod, zoals ballades, mazurka’s, polka’s, wiegeliedjes, werkliederen, noem maar op. Van recente datum is de dubbel-cd Sopra i tetti di Firenze, die Maurizio en ik vorig jaar hebben gemaakt. Het is een hommage aan de in juli 2007 overleden zangeres Caterina Bueno. Ook Claudio heeft aan deze cd meegewerkt. Het is een prachtig project geworden waaraan een hele reeks gastartiesten heeft meegedaan, onder wie zangeres Lucilla Galeazzi, Gianna Nannini, Francesca Breschi en Nada, en, verrassend, de Portugese gitarist Custodio Castelo. Heeft Caterina Bueno een grote invloed gehad op jouw muziekcarrière? Dat kun je wel stellen. Sterker, Maurizio en ik hebben alles wat we in de muziek hebben bereikt, aan Caterina te danken. Toen wij met haar muziek gingen maken, werden we beroepsmuzikanten. Zij heeft ons de liefde voor en kennis van Toscaanse volksmuziek bijgebracht. Caterina was musicologisch zeer onderlegd en deed uitgebreid studie naar de muziek van Toscane. Zij gaf de traditie in zuivere vorm door in haar eigen liederen, waarop wij haar instrumentaal begeleidden. Zo leerden wij de muziek van onze eigen roots op een zeer gedegen manier kennen. Maar dat was nog niet alles. Caterina was dan wel een expert op gebied van volksmuziek, ze leerde ons tegelijkertijd om creatief met de traditie om te durven gaan, om muziek te maken niet als etnomusicoloog maar als kunstenaar. Als muzikant kun je trouw blijven aan de traditie en tegelijkertijd voortborduren op diezelfde traditie zonder deze star en slaafs te kopiëren. Je ziet, we hebben nogal wat aan deze dame, die veel te jong is heengegaan, te danken. Sopra i tetti di Firenze moest er dus een keer van komen. Caterina heeft dat verdiend. Sopra is een schitterend gevarieerd en doordacht album geworden waarop de volksmuziek van Toscane in al haar diversiteit en rijkdom wordt uitgestald op een manier die, geheel in de geest van Caterina Bueno, recht doet aan de traditie en tevens zeer eigentijds is. Iedereen zal het met mij eens zijn dat het allermooiste nummer, hoe kan het anders, het slotnummer is: Caterina. Ja, dat is inderdaad een nummer waar je kippenvel van krijgt. Wij ook, hoor. Het is oorspronkelijk geschreven door Francesco de Gregori, maar wij hebben daar een eigen arrangement van gemaakt. Sober, strak en indringend. Maurizio vult de zang perfect in.
©
© Stichting Janviool, niets van deze website mag worden overgenomen of gekopieerd zonder nadrukkelijke toestemming van de redactie.
➺
Jouw muziekprojecten reiken ook voorbij de grenzen van Italië. Zo heb je in 1993 het succesvolle album Trans-Europe Diatonique geproduceerd samen met Kepa Junkera (Spaans Baskenland), John Kirkpatrick (Engeland) en Marc Perrone (Frankrijk). Dergelijke internationale samenwerkingsverbanden liggen je wel, want vorig jaar heb je iets soortgelijks ondernomen met Markku Lepistö (Finland), Bruno le Tron (Frankrijk), Didier Laloy (België) en David Munnelly (Ierland) onder de naam The Samurai. Ben je dan op je best als artiest? Ik probeer altijd het beste uit mezelf te halen, om het even met wie ik samenspeel. Maar het is heerlijk om met gelijkgestemde collegatrekharmonicaspelers te werken. We leren van elkaar en hebben vooral veel plezier. Bovendien bereiken we er een groot publiek mee en verspreiden we daardoor de populariteit van de trekharmonica. Zo’n twintig jaar geleden was het instrument alleen bekend in kringen van puristen en had het daarbuiten een truttig imago. Dat is inmiddels wel anders, je komt de trekharmonica steeds vaker tegen, en dat is mede te danken aan de mensen met wie ik heb samengewerkt. Op dit moment ben ik trouwens in de weer met twee geweldige jonge Italiaanse trekharmonicaspelers, Simone Botasso en Filippo Gambetta. We treden op als Triotonico en zullen ook in Nederland optreden. Simone en Filippo vertegenwoordigen een nieuwe, moderne generatie van trekharmonicaspelers. Zien deze jonge honden jou als hun leermeester of voorbeeld?
Klink ik te bescheiden als ik zeg dat ik van hen leer in plaats van andersom? Simone en Filippo spelen zo verdomd goed! Zij zijn opgegroeid met mijn muziek en spelen mijn nummers nu beter dan ik ze zelf kan spelen. Nee, ik kan hen niets meer aanleren, maar natuurlijk heb ik wel mijn jarenlange ervaring waar zij inspiratie uit kunnen putten. Eigenlijk voel ik me, als oude rot, meer een soort vaderfiguur binnen Triotonica. Ik vind dat prima. Hoe is het gesteld met de aandacht voor volksmuziek in Italië? Dat hangt er vanaf. De muziektraditie leeft in bepaalde regio’s van het land, in andere lijkt het totaal verdrongen door, laten we zeggen, de waan van de dag. Italië is gezegend met veel afgelegen regio’s waar de moderne wereld nog lang niet in alle facetten is doorgedrongen en waar tradities in ere worden gehouden. Daar kom je dus nog veel volkscultuur tegen. Dat geldt zeker ook voor de eilanden, met name Sardinië kent een bloeiende muziektraditie. De volksmuziek is gelukkig niet synoniem aan stilstand. Bedoel je met dat laatste dat de Italiaanse volksmuziek in beweging is, zich moderniseert? Er zijn interessante ontwikkelingen waar te nemen die erop duiden dat de muziek met de tijd meegaat en op zoek is naar nieuwe vormen. Zo weet ik bijvoorbeeld dat in het zuiden, in Apulië (de provincie die de hiel van de laars van Italië vormt - RvN), er een nieuwe
❝Mijn opvolgers s pelen mijn muziek beter dan ikzelf ©
© Stichting Janviool, niets van deze website mag worden overgenomen of gekopieerd zonder nadrukkelijke toestemming van de redactie.
s troming is binnen de tarantellamuziek. De van oorsprong zeer traditionele tarantella wordt gemengd met moderne genres en ook met pop en rock. Echte traditionalisten hebben daar weinig mee op, maar ik kan het wel waarderen. Ik sta open voor zowat alle genres. Voor mij geldt als enige criterium dat de kwaliteit goed moet zijn. Ook het gebruik van elektronica en computertechnologie binnen de volksmuziek kan mooie muziek opleveren, maar ook hier geldt natuurlijk het kwaliteitscriterium. Zo heeft een dj eens op verrassende wijze een remix van twee Banditaliana-tunes gemaakt. Het resultaat daarvan was een nieuwe tune! Ik vind dat heel interessant. Samplen op de computer vergt een ander mentaal proces dan het maken van een tune op een akoestisch instrument. Dit maakt het mogelijk om muziek als het ware opnieuw uit te vinden. Gotan Project doet dat bijvoorbeeld met de tango. Dat is een vorm van creatief omgaan met de traditie en dat doen ze naar mijn idee uitstekend. Maar nogmaals, dit moet geen spielerei zijn
maar een oprechte poging om de taal van de muziek te herdefiniëren. Ik wil nog even terug naar de cd die jullie net hebben gemaakt, Madreperla. Kun je daar iets meer over vertellen? In welk opzicht is dit album bijvoorbeeld anders dan de vorige Banditaliana-albums? Madreperla is niet echt heel anders dan zijn voorgangers. Dat komt omdat Maurizio, Claudio en ik uit een bron kunnen putten die ontzaglijk groot en diep is. Eigenlijk doen we altijd hetzelfde, en met dezelfde bevlogenheid, maar de rijkdom van het materiaal waar wij onze muziek van maken, maakt dat ieder album een volledig eigen bestaansrecht heeft. Waar Madreperla wel in verschilt van de andere albums is dat we minder gebruik maken van gastspelers. We wilden het meeste een keertje zelf doen. Zangeres Maria Pierantoni Giua zingt op twee nummers mee, maar de lead-vocals zijn voor rekening van Maurizio. Een ander punt van verschil is dat we nu meer songs hebben opgenomen. Op de andere albums staan meer instrumentals dan songs. Daar is verder geen bijzondere reden voor, we wilden dat nu eenmaal. Met een zanger als Maurizio, die een gouden stem heeft, lijkt mij dat geen verkeerde keuze. Als je terugkijkt op jouw indrukwekkende discografie, alle niet-Banditaliana-projecten meegerekend, welk album ligt jou het meest na aan het hart? Wat een rotvraag! Gelukkig is het antwoord eenvoudig: het laatste album is altijd mijn
©
© Stichting Janviool, niets van deze website mag worden overgenomen of gekopieerd zonder nadrukkelijke toestemming van de redactie.
favoriet. Dat album vertolkt immers mijn muzikale gevoelens en verlangens van dit moment. Weet je, ieder project kun je zien als een unieke foto, een foto die gemaakt is van de muziek in een bepaalde periode. We hebben nu van veel perioden van dergelijke foto’s gemaakt. Alle laten een oprecht beeld ‘zien’ van de muziek die wij koesteren. Ik feliciteer Riccardo met het prachtige, lijvige fotoalbum dat inmiddels bijna drie decennia beslaat. De artistieke output van deze beminnelijke man is groot en van vrijwel constante, hoge kwaliteit. Op festivals en muziekworkshops op diverse continenten is hij dan ook een veelgevraagde gast. Enkele weken na het interview, toevallig in dezelfde week waarin Tesi weer in Nederland is voor een aantal optredens met Triotonica, ontvang ik een pakketje uit Pistoia met daarin een exemplaar van Madreperla. Sindsdien staat één huis in de nuchtere Haarlemmermeer een beetje op Toscaans grondgebied.
) Riccardo Tesi & Banditaliana: Lune (2005) – Dunya Records Madreperla (2011) – Visage Music Sas Riccardo Tesi & Claudio Carboni: Crinali (2006) – Felmay Riccardo Tesi & Maurizio Geri: Acqua foco e vento (2003) – Dunya Records Sopra i tetti di Firenze (2010) – Materiali Sonori ➸ www.riccardotesi.com
Nummertje gemist? Het New Folk Sounds archief New Folk Sounds probeert de nieuwste ontwikkelingen in de folk op de voet te volgen. Toch is het soms leuk, nuttig of interessant om oude 足artikelen te lezen. Dit kan bijvoorbeeld door te zoeken in het steeds groeiende artikelen足 archief op onze website. www.newfolksounds.nl/artikelen.html. Daarnaast heeft onze website een zoekfunctie op www.newfolksounds.nl/archief. html waarin u kunt opzoeken welke 足artikelen we in het verleden hebben geschreven. Deze zoekfunctie gaat terug tot en met het eerste nummer van Jan Viool (de voorloper van NFS). U kunt vanaf nummer 128 een exemplaar met het gewenste artikel 足nabestellen. Als het niet meer voorradig of ouder is dan nummer 128, kunt u een verzoek insturen om het betreffende artikel online te zetten. Instructies voor een nabestelling vindt u op: www.newfolksounds.nl/abonnee.html Een verzoek kunt u mailen naar info@newfolksounds.nl