Auto Motor Youngtimer

BAS VAN PUTTEN EN Z’N VRIENDEN OP ZOEK NAAR HET ultieme SAAB-GEVOEL AUTO MOTOR YOUNGTIMER

AUTO MOTOR

Een Alfa 90 met ’n bijzonder verhaal

YOUNGTIMER amyoungtimer.nl

Vertroeteld tot in perfectie

Porsche

911

Hoog op ons verlanglijstje:

BMW R100RS AANKOOPADVIES

Jaguar XJ

Jubileum: dertig jaar Mercedes-Benz 190

Natje en droogje voor YTCC

nummer 4

nummer 4/2012

augustus/september 2012 • prijs: € 3,99

001 COVER AMY04_keuze.indd 1

06-08-2012 21:23:26

Advertentie

32 | auto motor youngtimer

030-033 AUTOTIMON.indd 32

04-06-2012 23:38:36

Welkom

Voorwoord | Marco Hof

AUTO MOTOR

YOUNGTIMER Jaargang 1, nummer 4 augustus/september 2012

Uitgave en redactie AMY Publishing BV Maarten Wilbers Postbus 10 7070 AA Ulft t. 0315-681.326 f. 0315-630.813 e. redactie@amyoungtimer.nl Hoofdredactie Marco Hof e: marco@amyoungtimer.nl Eindredactie Rein de Ruiter/Te(k)stdrive e: rein@tekstdrive.nl Redactie Vincent van Bruchem, Marco Hof, Marc Klaver, Randall Lawson, Bas van Putten, Mike Raanhuis, Ton Roks, Rein de Ruiter Fotografie Ronald van den Hurk, Jacco van de Kuilen, Mike Raanhuis, Andrew Walkinshaw Vormgeving Niek Wildeboer/nhw concept Advertenties Christina Djermor, Marco Hof t. 0315-681.326 f. 0315-630.813 e. advertenties@amyoungtimer.nl Abonnementen Nederland en België: € 19,95 per jaar Losse nummers: € 3,99 (ex. verzendkosten) Bankrelatie ABN/AMRO 56.89.52.065 IBAN: NL30ABNA0568952065 Paper form: NL30 ABNA 0568 9520 65 BIC: ABNANL2A Youngsters Petra Brokers t. 0315-681.326 f. 0315-630.813 Copyrights © AMY Publishing BV. Niets uit deze uitgave mag worden hergebruikt zonder uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever.

Alle rechten voorbehouden.

Proefballonnetjes

P

roefballonnetjes. Ik heb een grondige hekel aan dat woord. Het betekent namelijk figuurlijk ‘iets ongefundeerd roepen’. Het woord is uitgevonden door de LPF, een club die zich destijds wereldkampioen proefballonnetjes mocht noemen. Gezwets in de ruimte dus. Niets meer en niets minder.

De laatst bekende proefballonvaarder heet Frits Lintmeijer (GroenLinks).

Deze ijverige wethouder van Verkeer van de gemeente Utrecht wil het bezitters van auto’s van twaalf jaar of ouder en diesels van acht jaar of ouder zonder enige argumentatie verbieden om de binnenstad in te rijden. Gewoon, omdat een auto nu eenmaal zo oud is, en als een auto zo oud is dan is ‘ie vast heel schadelijk voor mens, boom en plant. Lintmeijer oreert op diverse podia dat “het een slok op een borrel” zou schelen. Leve de nauwkeurigheid. Maar waarom dat dan zo is, dat vertelt hij er even niet bij.

Uiteraard wilden we op de redac“Helaas geeft tie graag weten welke fundamenten wethouder Lintmeijer Lintmeijer onder zijn uitspraken had geen interview aan Auto laten timmeren door zijn ambtenaren, en dus dienden wij een verzoek in voor Motor Youngtimer.” een interview bij de persvoorlichter.

Je past in de journalistiek altijd hoor en wederhoor toe en je weet immers nooit of iemand goed onderbouwde argumenten heeft om dergelijke uitspraken te doen. Ik kan er zelf met de beste wil van de wereld geen verzinnen, want wat is er nu precies milieuonvriendelijk aan een tien jaar oude Volkswagen Lupo 3L? Ik bedoel maar.

Ik had ook graag van Lintmeijer willen weten waarom hij uitspraken doet waarvan hij de gevolgen niet kan overzien. Fiscaalvriendelijk rijdende ondernemers zien hun investering gedevalueerd en in youngtimers gespecialiseerde bedrijven zien hun omzet wellicht stagneren. Maar, nogmaals, als het verhaal goed onderbouwd is, dan is er nog niets aan de hand. Dat wilden we dus wel eens van Lintmeijer vernemen. Helaas geeft meneer Lintmeijer geen interview aan Auto Motor Youngtimer. Wat daar de reden voor is laat zich raden. Bedolven onder prikkelende post? Of door ter zake kundige ambtenaren teruggefloten?

We zullen het misschien wel nooit weten. Lintmeijer geeft ons geen toelichting. Hij verstopt zich liever achter zijn gerecyclede bureau en doet net alsof er niets gebeurd is.

Jammer hoor, wethouder Lintmeijer. Dit was uw kans geweest om op het juiste podium het juiste verhaal te brengen. Uiteraard gaan we toch dieper op deze materie in. Huub Dubbelman, Manager Corporate Communications bij Mercedes-Benz Nederland, geeft zijn visie op deze problematiek. Vanaf pagina 26 gaat hij gefundeerd in op zaken die ons zo bezighouden.  Marco Hof, hoofdredacteur marco@amyoungtimer.nl

facebook.com/automotoryoungtimer

www.amyoungtimer.nl | 3

003 VOORWOORD.indd 3

06-08-2012 18:17:31

In dit nummer:

52

Mens & auto: Opel Rekord

60 Motor: BMW R100RS

20 004-005 INHOUD.indd 4

Mens & auto: Alfa 90

07-08-2012 21:58:29

AMY#4/2012 | Inhoud

26 32 Bedrijfsprofiel: Classic Park

Redactiewagens: 911 Carrera 3.2 WTL

6

26

46 Kringgesprek: Op zoek naar het Saab-gevoel

Talking Head: Huub Dubbelman De youngtimer onder vuur Jubileum: dertig jaar Mercedes-Benz 190

En verder: Nieuws uit de youngtimerscene 15 Youngsters: youngtimers te koop 67

58 YTCC op Zandvoort en Oschersleben

AANKOOPADVIES

Zo koop je een Jaguar XJ

40

www.amyoungtimer.nl | 5

004-005 INHOUD.indd 5

06-08-2012 21:38:04

Dertig jaar Mercedes-Benz W201

Klasse apart Mercedes-Benz verrast dertig jaar geleden vriend en vijand met de komst van een geheel nieuwe – compacte – middenklasser: de 190.

We blikken terug op dertig jaar W201, ook wel liefdevol Baby Benz genoemd. tekst: marco hof

O

p het parkeerterrein van hotel Alphonso XIII, volgens mensen die het kunnen weten ‘het mooiste hotel van Sevilla en omstreken’, staan in december 1982 ruim vijftig stuks Mercedes-Benz W201 geparkeerd. Alle auto’s staan op Duits kenteken, beginnend met de letters ’S-ES’ gevolgd door vier opeenvolgende cijfers. Aangezien de aanwezige pers direct na de in het hotel gegeven persconferentie voor het eerst mag kennismaken met de nieuw ontwikkelde W201, heeft Das Haus alle registers opengetrokken.

Alle acht standaardkleuren, negen speciale kleuren en negen metallic lakken zijn op het parkeerterrein te zien. Ook heeft de fabriek de zes leverbare interieurkleuren en -soorten zoveel als mogelijk gecombineerd om een zo divers mogelijke kleurenschakering bijeen te krijgen. Vreemd genoeg is leder in 1982 nog niet leverbaar op de W201. De klant kan kiezen uit een ruitjesdessin in stof, oerdegelijk MB-Tex of het aloude velours. De internationale pers wacht een pittige, zestig kilometer lange route door het Spaanse achterland.

Het journaille heeft sowieso niet te kla-

gen want ook de rit vanaf het vliegveld van Jerez naar het hotel mogen zij per Mercedes-Benz 190 afleggen. Na de eerste ronden zijn de meningen eensluidend. Koppen als ‘Een auto die zijn gelijke zoekt’ en ‘een Mercedes die tegen een stootje kan’ sieren de pagina’s.

Oliecrisis De ontwikkeling van de W201 start al in 1974, vlak na de oliecrisis. Mercedes-Benz acht het niet ondenkbaar dat er ooit een tijd aanbreekt waarbij Benz-kopers om economische of politieke redenen tot de aanschaf van kleinere auto’s overgaan. Een afronding van het gamma naar beneden is een logisch gevolg van die – vooruitstrevende – gedachte. Het resulteert uiteindelijk in een revolutionaire, compacte MercedesBenz in de middenklasse met een rijklaar gewicht van rond de elfhonderd kilo.

Mercedes-Benz levert de W201 bij zijn introductie met slechts twee verschillende motoren: de 190 en de 190 E. De 190 is een 1.997 cc metende viercilinder benzinemotor die zijn brandstof door middel van een carburateur toegediend krijgt. Het blok komt feitelijk rechtstreeks uit de W123-serie.

In de 190 brengt het blok het tot 66 kW bij 5.000 t/min. Door het uitlaatsysteem levert de motor 15 pk in ten opzichte van de W123.

De 190 E, waarbij de ‘E’ staat voor ‘Einspritzung’ oftewel injectie, heeft dezelfde viercilinder motor (M102), maar dan voorzien van een door Robert Bosch GmbH ont-

De ontwikkeling van de W201 start al in 1974, vlak na de oliecrisis.

6 | auto motor youngtimer

006-011 W201.indd 6

05-08-2012 22:16:52

Jubileum | Mercedes-Benz 190

www.amyoungtimer.nl | 7

006-011 W201.indd 7

05-08-2012 22:16:54

‘Vison’ oftewel een prototype van de W201.

Kleimodel, midden jaren zeventig.

Compact dashboard, grotendeels geïnspireerd op de W126.

BaBy-Benz-BOek De Duitse Benz-liefhebbers Egbert Schwartz en Theo Gerstl hebben voor de liefhebbers van de W201 het boek Mercedes-Benz 190, alles über den legendären Baby-Benz W 201 geschreven. Het boek neemt de liefhebber in 130 pagina’s mee in de ontwikkeling van de populaire auto, maar verhaalt ook over de autosport, techniek en design en geeft en passent ook aankoopadviezen. De auteurs geven ook een chronologisch overzicht van de jaarlijkse wijzigingen van de Baby-Benz. De kleurenfotografie is voor de die hard vaak herkenbaar. Het informatieve boek is verkrijgbaar bij Autoboeken Service Nederland en kost € 32,90 inclusief verzendkosten. www.asnbooks.nl

8 | auto motor youngtimer

006-011 W201.indd 8

05-08-2012 22:17:00

Jubileum | Mercedes-Benz 190

wikkeld brandstofinjectiesysteem, waardoor het vermogen van het aggregaat stijgt tot 90kW bij ongeveer hetzelfde toerental.

Motorisch gezien is er die eerste jaren dus vrij weinig keuze. De dieselknuffelaars – een substantieel deel van de clientèle van het merk – moeten nog tot eind 1983 geduld hebben. In dat jaar introduceert de Stuttgarter autobouwer de OM601 dieselmotor, een 1.998 cc metend, 72 pk sterk viercilinder dieselblok. Merkwaardig genoeg besluit Mercedes-Benz om de OM601 niet in de W123 te voeren, maar te wachten op de W124-serie, die eind 1984 haar intrede doet. Het oersterke blok blijft dus bijna een jaar lang exclusief voor de 190 D beschikbaar.

Het topmodel 190 E 2.3-16 gaat in 1984 in de verkoop. De auto wordt op de IAA van 1983 al aan het publiek voorgesteld als sportieve afronding van het modellengamma van de Baureihe W201. Wederom grijpt de fabriek gretig uit de W123-schappen, want de basis van de 2.3-16 vormt de 2.299 cc metende M103 motor. Om de auto werkelijk sportief te maken, is toch wel iets meer nodig dan alleen een gezapig 2,3 liter motorblok. Mercedes-Benz roept de hulp in van het Britse Cosworth om de auto sportieve genen te geven. De tuner ontwerpt een zestienkleps cilinderkop voor de motor, waardoor het vermogen stijgt van 136 naar 170 pk en zelfs 185 pk voor de variant zonder katalysator. Met enige extra optimaliseringen sprint de auto in 7,5 seconden naar de honderd en is een topsnelheid van 230 km/h haalbaar. In de eerste jaren

kan de klant slechts kiezen uit de kleuren Blauschwarz metallic en Rauchsilber metallic. De geciviliseerde uitvoering van de 190 E 2.3-16 heet 190 E 2.3 en wordt in 1983 zonder al teveel bombarie aan het gamma toegevoegd.

Leistungssteigerung Twee jaar na de introductie in 1984 krijgen de benzinemotoren al een kleine anabolenkuur van de fabriek. Een ‘Leistungssteigerung’, in goed Duits. Basismodel 190 – intern aangeduid als 190/1 – schopt het nu, na enige aanpassingen aan nokkenas en spruitstukken, tot 105 pk en de 190 E 2.3 tot 122 pk. Hydraulische klepstoters doen hun intrede. Een jaar later profiteert de W201 van de noviteiten van de zojuist gelanceerde middenklasser W124 en zaken als verwarmde ruitensproeiers en een eenarmige wisser met een groter wisveld worden ook in de W201 toegepast. Tot die tijd doet de W201 het met twee ruitenwissers, een grote en een hele kleine die de grote wisser aan de binnenzijde onder-

steunt. Enkele maanden later worden ook stuurbekrachtiging en een verwarmde buitenspiegel aan de standaarduitrusting toegevoegd. De nieuwe vijfcilinder diesel OM602 wordt ook in de W201 leverbaar.

Het model gaat 190 D 2.5 heten en levert 90 pk en maakt van de auto een vlot te rijden, compacte diesel.

Mercedes-Benz presenteert in september 1985 op de IAA in Frankfurt een zescilinder lijnmotor in de compacte Benz. Het 166 pk sterke motorblok past maar net in de auto.

Het is schoenlepelwerk voor de ingenieurs. Het blok, geïntroduceerd in de W124 en geroemd om zijn verfijnde ‘Laufkultur’, maakt van de 190 E 2.6 een comfortabele

Mercedes-Benz roept de hulp in van het Britse Cosworth om de auto sportieve genen te geven.

Raumlenkerachse Het compleet nieuw ontwikkelde chassis is voorzien van een ruimtelijk geleide achteras – de revolutionaire Raumlenkerachse – met vijfvoudige, onafhankelijke Multilink wielophanging. De ingenieuze, lichte en tevens ruimtebesparende nieuw ontwikkelde achterasconstructie zorgt voor een ongeëvenaard weggedrag en zet – in combinatie met een forse wielbasis - de maatstaf in zijn klasse.

www.amyoungtimer.nl | 9

006-011 W201.indd 9

05-08-2012 22:17:05

afstandscruiser. Kruissnelheden van 210 km/h behoren tot de mogelijkheden. Als je de auto met optiecode ‘260’ bestelt – weglaten van de typeaanduiding – dan duiden alleen de twee uitlaatpijpen het overige verkeer op de aanwezigheid van een extra potente Mercedes-Benz. Uitermate subtiel; het maakt van de 190 E 2.6 een ware wolf in schaapskleren.

Miljonair Het succes van de W201 onderstreept Mercedes-Benz in maart 1988 met de miljoenste auto in zes jaar tijd. MercedesBenz doet goede zaken met de compacte middenklasser. Het concern maakt van de gelegenheid gebruik om de eerste grote

Het succes van de W201 onderstreept MercedesBenz in maart 1988 met de miljoenste auto in zes jaar tijd.

facelift door te voeren. Zo’n facelift heet in jargon ‘Modellpflege’ en in het geval van de W201 is ‘ie behoorlijk ingrijpend, zo kan het publiek aan den lijve ondervinden op de Autosalon van Parijs in september van dat jaar. In het interieur komen nieuwe dessins

en gewijzigde stoelen, maar het meest in het oog springen toch de wijzigingen aan de carrosserie. Zo worden de zogeheten ‘Sacco-bretter’ geadopteerd van de coupeversie van de W124; kunststof zijbeplating die tot de taillelijn van de auto reikt en in een zijdeglans gematteerde, bijpassende kleur worden gespoten. Ook op de forsere bumpers komt dezelfde gematteerde laklaag terug. Een rechter buitenspiegel – rechts kleiner dan links – gaat zowaar tot het gemeengoed behoren. De vernieuwde 190 is nog comfortabeler dan de eerste serie en wint – door nieuw ontworpen stoelen en dito dakhemel – flink aan been- en hoofdruimte. Het topmodel 190 E 2.3-16 krijgt een langer slagvolume en heet

Evolutieleer Let wel: dit kader heet ‘evolutieleer’ en geen ‘evolutietheorie’. Alle theorie brengt Mercedes-Benz namelijk in de praktijk als de 190 E 2.5-16 voor de Groep A en DTMraces wordt geprepareerd. Als homologatiemodel fungeert de in een oplage van vijfhonderd stuks gebouwde 190 E 2.5-16 Evolution, een doorontwikkelde variant van de 190 E 2.5-16. Een jaar later presenteert de Rennsportabteilung in Genève nogmaals een serie van vijfhonderd homologatie-exemplaren in de vorm van de 190 E 2.5-16 Evolution II, een bijna potsierlijk uitgedoste racer met een manshoge, vierkante spoiler op de kofferbak. De ingenieurs weten inmiddels een slordige 235 pk uit het blok te persen. In de DTM en de Groep A races boekt Mercedes-Benz onder de bezielende leiding van Norbert Haug het ene succes na het andere en in 1992 wordt Klaus Ludwig met de Evolution II zelfs kampioen in het DTM. Een goed onderhouden 190 E 2.5-16 Evolution II met bescheiden kilometerstand kost tegenwoordig bijna net zoveel als de auto in 1990 nieuw bij de dealer kostte. Zowel de eerste als de tweede Evolution vinden in liefhebberskringen gretig aftrek en de marktwaarde van deze gelimiteerd geproduceerde auto’s is de laatste tien jaar met zeker vijftig procent toegenomen.

Bijzondere uitvoeringen Mercedes-Benz gooit in 1992 de Avantgarde-modellen op de markt, kennelijk in een frivole bui. Drie bijzondere uitvoeringen met harde kleuren en bombastisch frivole interieuren in gelimiteerde oplage verschijnen in de prijslijsten.

De 190 E 1.8 Avantgarde Rosso, de 190 D 2.5 Avantgarde Verde en de 190 E 2.3 Avantgarde Azzuro moeten vooral een jeugdig publiek aanspreken. De Azzuro heeft op iedere stoel een andere kleur piping aan het zwarte leder vastzitten, de Verde is voorzien van een zwart met groene stof met stippeltjes en de Rosso is uitgedost met een pied-depoule-achtige stof van frivole zoete kleurtjes. Het moet je smaak maar wezen. Amper 4.600 ‘jongeren’ kopen zich een dergelijke auto, waarbij de 190 D 2.5 Avantgarde Verde het minst verkocht wordt (ongeveer 750 stuks). Zelfs de boordmap is groen gestippeld. Tsja.

Mercedes-Benz W201 – modellen en motoren Uitvoering Motor 190 viercilinder lijn 190 viercilinder lijn 190 E 1.8 viercilinder lijn 190 E viercilinder lijn 190 E 2.3 viercilinder lijn 190 E 2.6 zescilinder lijn 190 E 2.3-16 viercilinder lijn 190 E 2.5-16 viercilinder lijn 190 E 2.5-16 Evolution viercilinder lijn 190 E 2.5-16 Evolution II viercilinder lijn 190 D viercilinder lijn 190 D 2.5 vijfcilinder lijn 190 D 2.5 Turbo vijfcilinder lijn

Inhoud Vermogen 1.997 cc 90 pk 1.997 cc 105 pk 1.997 cc 109 pk 1.997 cc 122 pk 2.299 cc 122 pk 2.596 cc 166 pk 2.299 cc 185 pk 2.496 cc 195 pk 2.496 cc 205 pk 2.496 cc 235 pk 1.997 cc 72 pk 2.497 cc 90 pk 2.497 cc 122 pk

Bouwjaren 1982-1984 1984-1990 1990-1992 1982-1993 1984-1993 1986-1993 1984-1988 1988-1992 1989-1989 1990-1990 1984-1993 1985-1993 1987-1993

10 | auto motor youngtimer

006-011 W201.indd 10

05-08-2012 22:17:09

Jubileum | Mercedes-Benz 190

De Deskundige

voortaan 190 E 2.5-16 en is, naast de bekende kleuren Blauwzwart en Rookzilver, nu ook in Astraalzilver en Almandinrood leverbaar. Het 2,5 liter metende blok levert nu 195 pk – met katalysator – en dat is 25 pk meer dan de eerste variant met kat.

Volwassenheid Nadat in 1989 de uitstoot van de dieselmotoren door aanpassingen aan uitlaatsysteem, katalysatoren en verbrandingssystemen met veertig procent gereduceerd is – Mercedes-Benz noemt het project intern ‘Diesel ‘89’ – stopt in 1990 de productie van de 190 – de variant met carburateur, om te worden vervangen door een nieuw instapmodel: de 190 E 1.8.

De auto vindt vooral gretig aftrek in Nederland, omdat hij net onder de grens van 50 duizend gulden in de showroom staat en dat levert – vastgelegd in de Wet Oort – fiscale voordelen op. De Baureihe W201 is hard op weg om volwassen te worden en om die volwassenheid nog eens extra te onderstrepen lanceert het bedrijf – met een knipoog naar de zestienkleppers en de prestaties van het merk in de racerij – het ‘Sportline’ pakket als nieuwe uitrustingsvariant. Het pakket bestaat voornamelijk uit een verlaging van het chassis met 21 millimeter in combinatie met een straffer afgesteld verenpakket en dito schokbrekers. Optisch doet een set 7J x 15 achtgaats lichtmetalen velgen wonderen voor de uitstraling van de auto en in het interieur kan de klant nu ook kiezen voor de sportief gevormde stoelen uit de zestienkleppers. Het ‘Sportline’ logo, gestyled op basis van de ‘Evolution’ schilden aan de flanken van de tweede homologatieserie, prijkt trots op

de pook en herinnert de berijder bij iedere schakelbeweging fijntjes aan het bijzondere karakter van zijn Mercedes-Benz. De ooit smalend ‘Baby Benz’ genoemde auto is een volwaardige Mercedes-Benz geworden en spreekt inmiddels ook klanten aan die normaliter voor een E-Klasse zouden opteren.

Slotaccoord De levenscyclus van de W201 loopt in 1991 naar het onvermijdelijke einde toe. Alles is vergankelijk in het leven, en al helemaal het ontwerp van een auto. De middenklasser is op dat moment al negen jaar in productie en bij wijze van eindsprint voert Mercedes-Benz nog een aantal wijzigingen door. De naam van de 190 D wijzigt in 190 D 2.0 en het instapmodel 190 E 1.8 verdwijnt even snel uit de prijslijsten als dat ‘ie er in kwam. Begin 1992 monteert de fabriek – als laatste wapenfeit – de ‘kantelasbak’ met dichte middenconsole in de W201. Het jaar daarna stopt in februari de productie in Sindelfingen en in Bremen worden de lichten boven de Baureihe W201 voor het laatst in augustus uitgedraaid. In totaal bouwt Mercedes-Benz 1.879.630 stuks

Joost de Ruig van Mercedes-Benz specialist Luna Automotive in Renswoude “Ik maak in mijn beroepspraktijk nauwelijks probleemlozer auto’s mee dan de Mercedes-Benz W201. De kwaliteit is ongekend. Een beetje brandstof op z’n tijd is kort door de bocht gezegd voldoende om jarenlang zonder zorgen te kunnen rijden. Eigenlijk kan er niks kapot. Een enkele keer begeeft het overspanningsrelais het; daardoor start ie wat slechter, maar hij blijft er wel gewoon door lopen.

Bij een 190 die heel veel kilometers geeft gelopen of die al lang heeft stilgestaan moet ik de kleprubbers wel eens vervangen. Maar dan is de motor eigenlijk weer als nieuw. Er wil nog wel eens een veer breken en de stangen van de ophanging van de achteras verdienen soms wat aandacht.

Een groot voordeel: een origineel onderdeel dat vandaag bij de dealer wordt besteld, is morgen al binnen.”

van de Baureihe W201, wat betekent dat de auto op dat moment het op een na best verkochte model ooit win de geschiedenis van het merk met de ster uit Stuttgart is.

De opvolger heet C-Klasse en de uitlevering van deze serie – intern aangeduid als Baureihe W202 – neemt na de fabrieksvakantie in september 1993 een aanvang.

De productie stopt, maar daarmee is de W201 zeker niet dood. Nu, dertig jaar na zijn introductie, is de W201 een gewilde importauto. Koopjesjagers importeren massaal de dieselvarianten van de eerste drie bouwjaren, vaak met enkele tonnen aan ervaring achter de kiezen, om er nog vrolijk jaren mee door te rijden. Een W201 is gebouwd voor de eeuwigheid en is over twintig jaar, als ik weer achter mijn tekstverwerker zit om een artikel te schrijven over het vijftigjarig jubileum van de auto, waarschijnlijk even actueel als de auto nu nog steeds is. 

www.amyoungtimer.nl | 11

006-011 W201.indd 11

05-08-2012 22:17:11

Advertentie

32 | auto motor youngtimer

030-033 AUTOTIMON.indd 32

04-06-2012 23:38:36

SAMENSTELLING: REIN DE RUITER

NIEUWS

| redactie@amyoungtimer.nl

Staatssecretaris neemt youngtimer op de korrel Na de Utrechtse wethouder Lintmeijer neemt nu ook staatssecretaris Joop Atsma van milieu de youngtimer op de korrel. Als het aan de CDA-er ligt, is het afgelopen met belastingvoordeel van jonge oldtimers. In Duitsland en Frankrijk mogen met name dieselende klassiekers en youngtimers al niet meer in de steden komen en wat Atsma betreft is het in Nederland binnenkort ook schluss.

A

Atsma trekt z’n conclusies op basis van een rapport van het Planbureau voor de Leefomgevingen TNO. Dat stelt dat auto’s ouder dan 25 jaar in een aantal grote steden nu nog ongeveer 1% van het licht wegverkeer vormt maar wel verantwoordelijk zijn voor ongeveer 10% van de uitstoot aan PM10-fijnstof en 20% van de NOx. De uitstoot van fijnstof van diesels van die leeftijd, goed voor de helft van de import uit het buitenland, is tachtig keer hoger dan van een moderne dieselauto. De import van één oude auto van voor 1988 zou volgens de onderzoekers zo het effect van vele nieuwe schone auto’s teniet doen.

Volgens de staatssecretaris bevestigt dit rapport de vermoedens die hij al had. “Auto’s net ouder dan 25 jaar zijn de afgelopen jaren in flinke aantallen geïmporteerd en worden vaker voor dagelijks gebruik ingezet. Omdat deze auto’s sterk vervuilend zijn, zijn ze in hoge mate verantwoordelijk voor de luchtvervuiling in met name grote steden.”

Atsma: “Auto’s net ouder dan 25 jaar in hoge mate verantwoordelijk voor de luchtvervuiling.”

Atsma meent dat de uitstoot in 2015 lager kan uitvallen als er landelijk een milieuzone wordt ingesteld waarmee alle oldtimers uit de bebouwde kom worden geweerd. “De aanbevelingen in het rapport verdienen het om serieus naar te kijken. Dat zal ik dan ook zeker doen, samen met collega-staatssecretaris Frans Weekers van Financiën.”

Nieuwe regels Volgens de Fehac, de belangenvereniging voor klassiekers, lost het vermeende pro-

bleem zich door twee nieuwe regels in 2012 vanzelf op. Henk Boons van de Fehac: “Het gaat qua vervuiling vooral om diesels uit Duitsland die nét oldtimer zijn. Omdat deze auto’s nog vrij goed zijn, worden ze dagelijks gebruikt. Maar sinds 1 januari moeten mensen voor oldtimers van na 1986 de brandstoftoeslag voor LPG en diesel betalen. Dat is een fors onderdeel van de wegenbelasting. Voor een oude Mercedes-Benz is dat zeker 600 euro per jaar.”

Daar komt bij dat de grens voor oldtimers sinds dit jaar langzaam opschuift van 25 naar dertig jaar. Zo is een auto uit 1986 nu nog een oldtimer, maar een auto uit 1992 zal dat pas in 2022 zijn. De aanscherping van de regels is al zichtbaar in Bovag-cijfers over geïmporteerde dieseloldtimers die het dagblad Trouw opvroeg. Dit aantal steeg fors sinds 2007, maar daalde dit jaar tot en met juni voor het eerst, met 22 procent. >> Meer over deze problematiek vanaf pagina 26.

www.amyoungtimer.nl | 15

015-019 NIEUWS.indd 15

05-08-2012 22:14:11

Nieuws “Meerdaagse toerrit om de vingers bij af te likken.”

Ardenne Experience De Belgische hotelier en autoliefhebber Eric Poucet organiseert van 27 september tot 30 september de derde editie van Ardenne Experience in de Belgische Ardennen. Het evenement is bestemd voor autogekken die hun klassieker of youngtimer een weekend willen uitlaten over de mooiste stuurweggetjes van de Ardennen.

Randall gaat het doen Randall Lawson van de bekende automodellenwinkel Autopassion in Haarlem gaat in 2013 meedoen aan de ALPE D’HUZES. Daarbij wordt samen met duizenden andere fietsgekken de beruchte berg uit de Tour de France bedwongen.

Doel is zoveel mogelijk geld bijeen te brengen voor de strijd tegen kanker.

Lawson maakte de strijd tegen deze ziekte van dichtbij mee. Zijn vrouw overwon kanker na een heftige strijd.

Doneer 10 euro en maak je kans op een testdag in deze Alpine A310 racewagen.

“De Ardenne Experience is een meerdaagse toerrit om de vingers bij af te likken,” meldt Frank den Hoed, de Nederlandse woordvoerder van het evenement. Het weekend is op het lijf geschreven van mensen die houden van uitdagend sturen in een inspirerende (heuvel- en bosrijke) omgeving én graag genieten van culinaire hoogstandjes.

Uitvalsbasis is Quartier Latin, een karakteristiek viersterrenhotel in Marche-enFamenne, in het hart van de Ardennen.

Voor het hele evenement inclusief routeboeken, uitgebreide culinaire verzorging (lunches en diners - in veel gevallen dranken inbegrepen), drie overnachtingen in een mooi verzorgde hotelkamer én onder meer stalling voor de auto wordt 495 euro per persoon in rekening gebracht (op basis van een tweepersoons bezetting van een kamer). Bij grotere groepen verleent het hotel een korting.

Lawson is een enthousiast baasje dat ook al jaren in de Youngtimer racerij op het circuit te vinden is met zijn Renault Alpine A310 (zie ook vanaf pagina 58). De Lance Armstrong van de Lage Landen rijdt de tour volgend jaar niet alleen. Ook diverse andere leden van zijn raceteam doen aan de ALPE D’HUZES mee.

“Kanker is een ziekte waar nog steeds veel te veel mensen alleen maar over willen fluisteren,” meldt Lawson. “En dat is onzin, schreeuw het maar van de daken, de ziekte zit allang niet meer in de taboesfeer en des

te meer geld komt er vrij voor onderzoek.

Meer onderzoek betekent gewoon meer kansen voor mensen die vaak niet zo gelukkig zijn als mijn vrouw en ik. En dat zijn er helaas nog veel te veel. En de mensen met kanker verdienen het want het zijn stuk voor stuk bikkels, echte vechters. De ALPE D’HUZES heeft bewezen dat een heleboel mensen willen meehelpen aan het overwinnen van deze ziekte. En al ben je nooit gek op fietsen geweest, zoals ik, dan mag je toch niet zeggen daar doe ik niet aan mee.”

>> Meer informatie op: www.classic-car-hotel.be

Het doel van Lawson is om heel veel euro’s in te zamelen. En daar zet het race team (equipejaronn.com) ook wat tegenover. Iedereen die een donatie doet van tien euro, niet meer en niet minder, maakt kans op een testdag op het circuit van Zandvoort in de Alpine A310 Groep II racewagen. Daarbij mag hij of zij zelf achter het stuur kruipen. De winnaar wordt geloot vlak na de beklimming van de berg op 8 juni 2013.

Donaties kunnen afgegeven worden bij Autopassion aan de Koudenhorn 46 in Haarlem (autopassion.nl), of kunnen worden gestort op rekeningnummer ING 564300 tnv Lawson/Amsterdam. Vergeet daarbij niet de contactgegevens te vermelden. >> Meer informatie op: opgevenisgeenoptie.nl

16 | auto motor youngtimer

015-019 NIEUWS.indd 16

05-08-2012 22:14:13

| Nieuws

20-jaar CCCN

Citroën CX Club Nederland viert feest De Citroën CX Club Nederland viert zijn twintigste verjaardag met een feestelijk weekend van vrijdag 21 tot en met zondag 23 september in Vakantiepark De Bergen in Wanroij. Zowel CX-bezitters als -bewonderaars zijn daar van harte welkom, meldt de jarige club.

De vereniging houdt een goede traditie in ere door elk lustrum te vieren met een dergelijk feestje. De CCCN pakt uit met een scala aan activiteiten zoals een

zeer diverse markt op de zaterdag, ludieke spellen, een concours d’élégance, een kleurenexpositie met CX’en in alle ooit leverbare laktinten, een rondvaart met de varende CX Kamfibie, een behendigheidsparcours en ’s avonds (tegen bijbetaling) een uitgebreid dinerbuffet plus een spetterende disco met volop dansbare muziek uit de bouwjaren van de CX. Wie tussendoor even op adem wil komen, strijkt neer in het zachte meubilair van de comfortabele Limousine Lounge. Bovendien kunnen liefhebbers

zich vergapen aan een enorm CX-wagenpark. Belangstellenden die een dag op bezoek komen betalen slechts een parkeerkaart van € 2,50.

De Citroën CX was al in zijn productieperiode een legende en het mag dus weinig verbazing wekken dat kort na zijn afscheid een groep liefhebbers zich verenigde. Dat gebeurde in september 1992 en sindsdien maakte de Citroën CX Club Nederland (CCCN) een flinke groeispurt, om zich qua ledental de laatste jaren te stabiliseren rond de 900.

Ondertussen heeft de binnen én buiten deze kring zo geadoreerde limousine met zijn vele eigenzinnige trekjes absoluut de klassiekerstatus verworven. >> Meer informatie op: www.citroen-cxclub.nl

www.amyoungtimer.nl | 17

015-019 NIEUWS.indd 17

05-08-2012 22:14:19

Nieuws Ultieme Joop Atsma-Volvo Een litertje benzine voor dik 1,70? Martijn Hendriks uit Lochem maakt het weinig meer uit. Hij heeft zijn Volvo 240 uit 1993 namelijk eigenhandig omgebouwd tot elektrische auto met nul uitstoot. De RDW heeft de zacht zoemende Volvo inmiddels goedgekeurd.

Leeuwen in Doesburg Ook de Peugeot Club Nederland viert een jubileum met een feestje. Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan komt de club op 22 en 23 september bijeen in Doesburg.

Publiek is daar welkom.

De club zet zaterdagochtend vanaf 9.00 uur zo’n vijftig klassieke Peugeots van na 1968 in het centrum van Doesburg bij elkaar. De auto’s zullen opgesteld worden in de Koepoortstraat en – voor zover nodig – in de parkeervakken in de Roggestraat. Vanaf Doesburg rijdt de Peugeot Club Nederland een weekend door Nederland waarbij de leden in Hoevelaken overnachten.

De Peugeot Club Nederland – opgericht in 1987– behartigt de belangen van de klassieke modellen uit de 04 serie en de 05 serie.

Daarbij behoren modellen als de 104, 304, 504, 604 en de 205 en 505. De club telt meer dan 600 leden en geeft het enige gedrukte Peugeot-magazine van Nederland uit.

Betrouwbaar, jazeker. Veilig, ook. Maar zuinig? Mwah. De Volvo 240 is een belangrijk model voor Volvo geweest en hij is al sinds 1975 op de weg. De auto heeft tot op de dag van vandaag een grote schare liefhebbers aan zich weten te verbinden. Ook Martijn Hendriks. “De auto die ik omgebouwd heb is heel bijzonder. Het is een Volvo 240 GL Classic, een van de allerlaatste geproduceerde exemplaren. Deze speciale uitvoering werd in de laatste productiemaand gemaakt, in mei 1993, met speciale opties, zoals houten sierstrips op het dashboard, speciale velgen en wat helemaal uniek was: de rand rondom de grill en de koplampen werd mee gespoten in de kleur van de carrosserie. Daaraan kun je hem echt herkennen.”

Hendriks heeft zelf onderzocht hoe hij de auto kon ombouwen. Hij koos bewust voor een hoog afwerkingsniveau. “Alsof Volvo hem zelf gemaakt zou kunnen hebben. Degelijk en veilig.”

Hij wilde geen rare toeters en bellen, maar een mooie, professionele afwerking en zoveel mogelijk met de originele onderdelen. Na uitgebreid onderzoek, waar hij drie jaar geleden mee begon, koos hij bijvoorbeeld voor wisselstroom in plaats van voor gelijkstroom: “Dat is duurder, maar het is ook veel veiliger en geeft meer kracht. Wisselstroom maakt het ook gemakkelijker om de remenergie weer terug in de accu’s te laden.” De opgeladen Volvo , die nu Volvo 240 GL Classic Electric heet, haalt een actieradius tussen de 150 en 200 kilometer.

De hoofdcomponenten vond Hendriks in Zwitserland, het battery management system in Amerika. Hij onderzocht waar hij de originele bedrading moest onderbreken en bouwde de nieuwe motor op de originele steunen van de viercilinder benzinemotor. Er is een constructie ontwikkeld waarmee de nieuwe motor op de bestaande versnellingsbak kon worden aangesloten. Hoeveel uren Martijn Hendriks in het project heeft gestoken, heeft hij nog niet uitgerekend. Het zijn er veel. “En het geld? Daar heb je ook een nieuwe auto voor.”

De opgeladen Volvo haalt een actieradius tussen de 150 en 200 kilometer.

>> Meer informatie op: www.pcn.nl

18 | auto motor youngtimer

015-019 NIEUWS.indd 18

05-08-2012 22:14:26

| Nieuws

Design-legende overleden Sergio Pininfarina, een van de allergrootste auto-ontwerpers aller tijden, is in juli overleden. Hij werd 85 jaar.

Sergio, zoon van Battista ‘Pinin’ Farina en neef van de eerste kampioen Formule 1 Nino Farina, werkte sinds 1950 bij het bedrijf van zijn vader. Hij nam dat bedrijf over na diens dood in 1966 en bouwde het uit. De lijst met zijn ontwerpen is lang. Hij stond aan de wieg van bijna alle sportauto’s van Ferrari (op de 308 GT4 van Bertone na), maar tekende ook Alfa’s, Fiats, Maserati’s en Peugeots.

Lees even mee: de Ferrari 250, 288 GTO, 365 GTB/4 Daytona, F40, Testarossa, 328, 360, Mythos en Enzo, Alfa Spider Duetto en 164, Peugeot 403, 504 Coupé en Cabriolet, 205, 306 en 406 Coupé, Maserati Quattroporte en Granturismo, en Fiat 2300, 124 Sport Spider, Dino Spider

en 130 Coupé . Ook werkte Pininfarina voor merken als Cadillac (Allanté), Volvo (C70), Bentley (Azure) en Lancia (onder meer Monte Carlo en Kappa SW). Natuurlijk komen niet al zijn modellen in aanmerking voor een permanente plek in het designmuseum. Ook de Hyundai Matrix en de Mitsubishi Colt CZC komen van zijn bedrijf. De ontwerper heeft ook zelf auto’s gebouwd in twee fabrieken in Italië en Zweden. Dat kostte het bedrijf bijna de kop.

Sergio Pininfarina is kort na de 911-designer ‘Butzi’ Porsche overleden. Net als Porsche met Porsche Design heeft de Italiaan een aardige cent verdiend met designwerkzaamheden voor de

niet-autosector. Het bedrijf Pininfarina ontwerpt zo goed als alles: van trein tot telefoon, van horloge tot meubels en van Coca-Cola automaat tot hotels.

Chryslers op USA CLASSIC CARS MEETING Liefhebbers van Chrysler-producten komen zondag 23 september aan hun trekken tijdens de jaarlijkse Chrysler Classic Cars Meeting. Omdat de populariteit van met name Jeep de eerste zes maanden van dit jaar behoorlijk is toegenomen, wordt de meeting dit jaar gehouden bij Jeep-specialist WagonMaster in het altijd gezellige Heijningen. Naast Jeeps verwacht de organisatie ook youngtimers tijdens de meeting. Dit jaar zijn twee nieuwe categorieën auto’s welkom: de laatste ‘echte’ achterwielaangedreven Chrysler modellen uit de jaren tachtig en jongere modellen die vallen onder de noemer ‘future classics’ als de Prowler en de Viper.

Zelf denken we met veel plezier terug aan de Caliber SRT4 met zijn enorme vermogen van 295 pk op de voorwielen. >> Meer informatie op: www.chryslerclassiccars.nl

www.amyoungtimer.nl | 19

015-019 NIEUWS.indd 19

05-08-2012 22:14:29

Alfa 90 2.4 turbo diesel

Thuiskomertje Zo heel af en toe komt je een verhaal ter ore dat gewoonweg opgeschreven móet worden.

Het relaas van de Amsterdammers Richard Miedema en Sara Bicchielli is er beslist zo eentje.

Met dank aan hun bijzondere youngtimer, een in Italië gekregen Alfa 90 2.4 turbo diesel uit ’86. tekst en fotografie: mike raanhuis

20 | auto motor youngtimer

020-025 ALFA90.indd 20

06-08-2012 21:30:20

Mens & auto | Alfa 90

www.amyoungtimer.nl | 21

020-025 ALFA90.indd 21

06-08-2012 21:30:25

22 | auto motor youngtimer

020-025 ALFA90.indd 22

06-08-2012 21:33:09

Mens & auto | Alfa 90

H

et heeft even geduurd om de Alfa 90-afspraak te realiseren, maar het is gelukt. Richard wilde graag dat vriendin Sara en dochter Lisa bij de shoot aanwezig waren, met name Lisa heeft nogal wat aan de Alfa te danken, zo zou later blijken. Terwijl Richard aan een huisgemaakte Italiaanse cappuccino nipt, steekt hij van wal: “In 2000 werd ik verliefd op Sara en in 2002 besloot ik om voor de liefde naar Italië te verhuizen. Ik ben vormgever en heb geprobeerd daar een bestaan op te bouwen, alleen sprak ik toen nog geen Italiaans, dus dat verliep wat lastig.

Uiteindelijk kon ik aan de slag in het bedrijf van de ouders van Sara en daar ontmoette ik een vaste klant die steevast met zijn Alfa 90 langskwam. Mijn interesse was snel gewekt en dat vertelde ik hem ook. Hij vertelde dat de ‘90’ van zijn vader was, maar die reed er nooit meer mee vanwege zijn hoge leeftijd. Op een dag waren we weer aan de praat, toen hij zei: ‘Als je ‘m wilt hebben, dan mag het. Het rijbewijs van mijn vader verloopt binnenkort en dan is ‘ie van jou.’

Ik dacht nog: ‘yeah right, dat zal wel’...”

‘Il trattore’ “Toen we niet gek veel later weer in Nederland woonden, was ik het Alfa-aanbod eigenlijk alweer vergeten. Tot ik een mailtje ontving. Van die zoon. Of ik de ‘90’ nog wilde hebben. Na kort overleg met Sara was de conclusie dat we het gewoon moesten doen, zeker als je een auto als deze zomaar krijgt aangeboden. Daarbij komt, ik houd van bijzondere en gekke auto’s en had een zwak voor deze Italiaan. Dus vlogen we naar Florence. De auto stond in Empoli, net iets buiten Florence. Ik zal niet snel vergeten dat de zoon ons verwelkomde met de woorden: ‘Ecco il trattore’, oftewel: ‘Hier is de tractor.’ Het is een 2.4 turbo diesel en als je ‘m start begrijp je precies waarom hij zo heet.

Nadat we de papierwinkel hadden rondgemaakt – en dat kostte nogal wat inspanningen aldaar – rolden er wat tranen over de wang van de zoon van de oude eigenaar.

De man was oprecht emotioneel, maar hij gunde ons de auto als geen ander. De mensen hebben geen hart voor deze auto’s in Italië, dus het was Amsterdam of de shredder. Vader had de auto nieuw gekocht en had er zakelijk heel Italië mee doorkruist en was dus blij dat de auto een tweede leven kreeg in Nederland. Eenmaal terug in Florence wilden we ‘m – voordat we de

“Mensen hebben geen hart voor deze auto’s in Italië, dus het was Amsterdam of de shredder.”

1.700 km terug gingen rijden – goed laten nakijken. Het was november en stervenskoud, zelfs in Florence sneeuwde het.

Maar welke garage heeft er nog verstand van dit soort youngtimers? Het werd Auto Due, een dorpsgarage die stond volgepakt met allerlei Alfa-raceauto’s. Er mankeerde niet veel aan de ‘90’, maar preventief hebben we belangrijke onderdelen laten vervangen. Al klinkt dat makkelijker gezegd dan gedaan, onderdelen liggen niet zomaar op de plank. Twee weken hadden we de tijd om alles rond te breien.

Het mooie was dat de auto nostalgie opwekte, waar we ook kwamen. Als ‘tegenprestatie’ werkte men gratis of bijna voor niets mee aan ons project ‘Help de Alfa naar Nederland’. Ontzettend bijzonder. Dankzij ene Raoul – met een enorm magazijn met onder meer Alfa 90-onderdelen – werd de Alfa steeds completer en completer. Alleen de armsteun was van plastic en verteerd door de droogte en warmte, een doorn in ons oog. Via via kwamen we bij twee stokoude broers terecht wiens zaak was afgebrand, maar die weer opnieuw waren begonnen. Ze hadden exact het juiste leer nog liggen en na twee dagen konden we de steun komen ophalen. Der-

tig euro, of was dat soms te veel? We konden op weg. Hoewel, een uur voor vertrek werden we getipt over ‘hét koffertje’. De Alfa 90 was indertijd een zakenauto en dus had Alfa een uitneembare koffer bedacht die je zo in en uit het dashboard schuift.

Deze zat er alleen niet in. Maar toen kwam die tip en dus zijn we in een noodtempo naar de verkoper gereden, die er zelfs twee had. We mochten het ding meenemen voor 60 euro, wel een beetje aan de prijs, maar goed. Niet wetende dat die dingen ware collectors items zijn en voor wel duizend euro van de hand gaan. Inmiddels was heel Europa bedekt onder een dikke laag sneeuw en zouden wij – weliswaar

www.amyoungtimer.nl | 23

020-025 ALFA90.indd 23

06-08-2012 21:33:18

Het uitneembare koffertje is uniek voor de Alfa 90. Dit is het tweede exemplaar dat de auto siert.

met winterbanden – koers zetten richting Nederland. Wat best een risico was; we kenden de auto niet, het was een oud beestje en het is toch een flink eind. Zoals altijd zouden we overnachten op de helft in Zuid-Duitsland, we hebben daar een vast hotelletje, het ‘Highway Hotel’ genaamd.

Aan de snelweg en tussen een McDonald’s en een Burger King, romantischer kan niet... Toch zijn er wat zaken gebeurd die nacht en zeven maanden later werd onze kabouter Lisa geboren, twee maanden te vroeg en slechts 960 gram licht. De eerste twee maanden lag ze op de intensive

“Toch zijn er wat zaken gebeurd die nacht en zeven maanden later werd onze kabouter Lisa geboren.”

care en was de situatie heel precair, maar nu gaat het erg goed met Lisa. Maar goed, je begrijpt nu waarom deze Alfa 90 éxtra bijzonder voor ons is.”

Alfa 90 Club Een auto krijgen is al bijzonder, maar het kan blijkbaar nog gekker. Miedema vult aan: “Een tijdje geleden stond ik te tanken, stopt er een vent naast me die zegt dat ‘ie ook twee ‘90’s’ heeft gehad en nog heel veel onderdelen in een schuur heeft liggen. Of ik eens wilde langskomen. Ik mocht ook nog eens alles zo meenemen, inclusief vier prachtige Speedline-wielen, een houten stuur, een rechter buitenspiegel, een digitaal QV-dashboard, en ga maar door. Wat je noemt, een lot uit de loterij, want Alfa 90-onderdelen zijn dus echt schaars. Vol ongeloof heb ik mijn complete auto volgeladen en nog geregeld put ik uit die voorraad. Hoe bizar!

Maar, pech heb ik ook gehad, want vlakbij mijn kantoor is het zijruitje ingetikt – kom ook daar maar eens aan... – en heeft de dief zich uit de voeten gemaakt met een prachtig time period-radiootje én mijn geliefde koffertje. Kortom, op stel en sprong de moeder van Sara in Florence gebeld, en die heeft toen dat tweede koffertje opgehaald.

Het was inmiddels twee jaar later, maar de beste man had ‘m nog liggen! Je begrijp dat ik deze tweede koffer nooit meer laat zitten, zelfs al staat de auto in zijn stalling.

Een ander leuk voorval was dat ik mezelf in mijn Alfa 90 tegenkwam op een blog van de Alfa 90 Club. Er stond: ‘Wie is deze gast? Wie ‘m kent krijgt een kratje bier’.

Toen ik zag met hoeveel enthousiasme en liefde over de Alfa 90 werd gesproken heb ik gemaild en gelijk werd gevraagd of ik lid wilde worden van de club. Ik blijk ook nog eens de enige in Nederland te zijn met een rijdende 2.4 turbo diesel, dus lid worden wilde ik wel. De meeste auto’s – het is maar een bescheiden clubje met een harde kern van zo’n vier à vijf auto’s – hebben wel een bijzonder verhaal.

Weet je, het is toch een ietwat verguisd model; de Alfetta is populairder en de 75 was succesvoller. We mailen die zoon af en toe met updates en dat waardeert hij enorm. Ik wil niet langs de kant van de weg komen te staan en ik vervoer mijn gezin ermee, dus hij moet veilig en in orde zijn.

De kennis en kunde qua onderhoud heb ik gevonden bij de mannen van garagebedrijf Grand Prix in Amsterdam. Al met al is de Alfa 90 meer dan zomaar een auto voor ons. Sterker nog, het is voor Sara zelfs een beetje thuiskomen als ze instapt en dat begrijp ik wel. Dat, tezamen met het verhaal van het krijgen en het geboren worden van Lisa, maakt dat deze Alfa 90 nooit, maar dan ook nooit meer weggaat.” 

24 | auto motor youngtimer

020-025 ALFA90.indd 24

06-08-2012 21:33:33

mens & auto | Alfa 90

Technische gegevens Alfa 90 2.4 turbo diesel Motor Vermogen Max. koppel Topsnelheid Aandrijving Transmissie Gewicht

De enig rijdende turbo diesel in Nederland.

2.393 cc viercilinder 110 pk bij 4.200 t/pm 235 Nm bij 2.300 t/pm 178 km/h achterwielen handmatige vijfversnellingsbak 1.250 kg

De ‘90’ heeft een beweegbare voorspoiler.

www.amyoungtimer.nl | 25

020-025 ALFA90.indd 25

06-08-2012 21:33:55

talking head | Huub Dubbelman over de plannen om oude(re) auto’s te weren uit stadscentra

Dat de automobilist dé paria van ons land is, daar zijn we onderhand wel aan gewend.

Toch weten overheden telkens weer een nieuw haakje te vinden om autorijdend Nederland aan op te hangen.

Het jongste plan: oude(re) auto’s weren uit de bebouwde kom. Auto Motor Youngtimer klopte voor zijn visie op deze problematiek aan bij Huub Dubbelman, Manager Corporate Communications bij Mercedes-Benz Nederland, het merk met de meeste geregistreerde youngtimers.

“Er worden impopulaire maatregelen verwacht”

TEKST EN FOTOGRAFIE: MIKE RAANHUIS

D

e middag vóórdat ik aanschuif bij Dubbelman, staan de kranten en bulletins bol met recente onderzoeksresultaten van het CPB, vergaard in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Waarom alle commotie?

Het aantal personenauto’s van 25 jaar en ouder neemt aanzienlijk toe en omdat ze extra vervuilend zouden zijn, dienen ze uit de bebouwde kom te worden geweerd. Het Planbureau heeft uitgerekend dat ongeveer 1,5 procent van alle in Nederland verreden kilometers wordt gereden met auto’s die ouder zijn dan 25 jaar. Dat is aanzienlijk meer dan aanvankelijk werd verwacht. En volgens de onderzoekers is daarmee het aandeel van deze groep auto’s in de totale hoeveelheid emissies van personenauto’s nog veel groter. Reden dus voor het ministerie om te onderzoeken of de rijksoverheid een rol kan spelen bij het instellen van lokale milieuzones.

Dit nieuws volgt ruim een maand na de op zijn minst opmerkelijke - voorgenomen plannen van de gemeente Utrecht die die-

selauto’s ouder dan acht jaar en benzineauto’s ouder dan twaalf jaar, niet meer in de stad wenst toe te laten vanaf volgend jaar.

Zo verklaarde wethouder van verkeer Frits Lintmeijer van GroenLinks.

Terugwerkende kracht Huub Dubbelman: “ Ik kan me voorstellen dat met name de échte liefhebbers zich hier druk over maken. De ongekende groei van de import van fiscaal vriendelijke oude auto’s de laatste jaren lijkt de hobbyist en liefhebber parten te gaan spelen. Dat de lijst van meest geïmporteerde auto’s door de Duitse premium merken wordt gedomineerd, zal niemand verbazen. En dat deze lijst door Mercedes-Benz wordt aangevoerd, vind ik ook niet verbazingwekkend.

Onze auto’s uit de jaren tachtig waren vaak al voorzien van allerlei comfortverhogende en veiligheidsvoorzieningen die ze in die jaren al uniek maakten. Een 25 jaar oude Mercedes-Benz in goede technische conditie kan probleemloos mee in het huidige dagelijkse verkeer.”

Als er sprake is van het instellen van mi-

lieuzones zoals in Utrecht gepresenteerd, zullen er veel meer automobilisten protesteren dan alleen de mondige bezitters van gerenommeerde youngtimer-merken zoals Volvo, Citroën of Mercedes-Benz, veronderstelt Dubbelman.”Kijk maar naar het straatbeeld in oude binnensteden. Mede als gevolg van de hoge kosten voor mobiliteit in Nederland kunnen of willen mensen zich geen jongere auto veroorloven. Dat ligt buitengewoon gevoelig in de samenleving en niet alleen bij de bezitters van eerder genoemde youngtimers. Initiatieven van de rijksoverheid in het verleden zoals het instellen van een slooppremie voor oude auto’s heeft in dit kader ook onvoldoende effect gesorteerd. Bij het aanscherpen van de richtlijnen, of het instellen van milieuzones zal de overheid dus al snel stuiten op verzet van de gebruikers en kan bijvoorbeeld het ontbreken van de juiste informatie over de emissies van auto’s uit die jaren lastig zijn.

De RDW registreert pas zo’n tien, twaalf jaar geleden wat auto’s qua CO2-, roet- en fijnstof-uitstoot doen. In de jaren tachtig en negentig waren emissies nauwelijks een

26 | auto motor youngtimer

026-029 DUBBELMAN_b.indd 26

06-08-2012 21:26:58

“De gemiddelde leeftijd van het Nederlandse wagenpark is aannemelijk ouder dan dat van de ons omringende landen.

Waarom is dat? Omdat autorijden in Nederland duurder is dan in onze buurlanden.�

www.amyoungtimer.nl | 27

026-029 DUBBELMAN_b.indd 27

06-08-2012 21:27:05

thema. Je ziet dus dat wanneer dit soort plannen daadwerkelijk wordt doorgezet, er een pakket aan maatregelen kan ontstaan dat een zeer breed deel van de zakelijke en niet-zakelijke gebruiker zal gaan treffen.”

Vervangingsbehoefte Huub Dubbelman verwacht niet dat deze plannen van de gemeente Utrecht - in navolging op eerdere en vergelijkbare plannen van Amsterdam - het snel gaan halen.

“Het is een proefballon en dat is prima, daar zijn ze immers voor. Maar ga er wel vanuit dat er vanuit verschillende belangengroepen proefprocessen zullen worden aangespannen. Het voorbeeld van het weren van de Hummer in Nijmegen staat mij in dit verband nog helder voor de geest.”

Toch is er nu een belangrijk verschil, volgens Dubbelman. De rijksoverheid ziet ook wel in dat je niet enerzijds automobilisten succesvol kunst stimuleren om te investeren in nieuwe en schone auto’s. Terwijl je tegelijkertijd ruimte laat om auto’s te importeren die 25 jaar oud zijn en de milieuwinst mogelijk ongedaan maakt omdat er met deze auto’s ook relatief veel kilometers worden gereden.

Het is onmogelijk om alle partijen tevreden te houden, maar je kunt verwachten dat er maatregelen worden getroffen die de import en het gebruik van youngtimers zullen ontmoedigen.”

“Omdat autorijden in Nederland duurder is dan in onze buurlanden, is de gemiddelde leeftijd van ons wagenpark hoger. Dat is al een belangrijk nadeel bij het bereiken van de gewenste en in europees kader afgesproken emissieniveaus. Mensen vervangen hun auto minder snel; om financiële redenen, maar ook doordat auto’s steeds beter geworden zijn met de jaren. Eind jaren negentig zijn er enorme stappen gemaakt in comfort, veiligheid en in onderhoud - met de komst van grotere onderhoudsintervallen. En wat de denken van de introductie

van zaken als ESP, ABS, airbags rondom, elektrische ruiten en cd-spelers als gemeengoed? Auto’s werden van alle veiligheidsmiddelen en gemakken voorzien, dus werd automatisch de vervangingsbehoefte minder groot.”

Je kunt volgens de Manager Corporate Communications de stelling aan dat het vrijstellen van wegenbelasting voor auto’s van 25 jaar of ouder niet handig was. “Je maakt gebruik van het wegennet, dus je betaalt, zo simpel is het. Maar goed, dat is vanuit overheidswege een keuze geweest.

Een keuze die aanvankelijk gebaseerd was op een relatief kleine groep auto’s waar het autohart van de regering toen met passie voor klopte. Ik denk alleen dat de politiek zich destijds onvoldoende heeft gerealiseerd welke effecten het zou kunnen hebben. Wel, dat zien we nu.”

Salomonsoordeel Vanzelfsprekend zijn we heel benieuwd hoe een doorgewinterd automens als Dubbelman hier een uitweg in ziet. Hij antwoordt: “Het is jammer dat de rijksoverheid en de politiek zich destijds onvoldoende hebben gerealiseerd wat de impact van de geboden

28 | auto motor youngtimer

026-029 DUBBELMAN_b.indd 28

06-08-2012 21:27:12

Talking head | Huub Dubbelman

fiscale ruimte kon betekenen. Inmiddels is het duidelijk dat er door de prijsbewuste consument optimaal is geprofiteerd van deze ruimte; de aantallen zijn gigantisch, er rijden inmiddels tienduizenden oldtimers rond die alleen omwille van de vrijstellingen zijn geïmporteerd en in gebruik genomen. Zoals opgemerkt hoop ik niet dat de liefhebber en de hobbyist hier het slachtoffer van gaan worden.”

Als gevolg van de stagnatie in de markt voor gebruikte auto’s zie je dat er relatief veel jonge gebruikte schone auto’s (denk aan leasewagens) op dit moment worden geëxporteerd Als je kijkt naar het overheidsbelang daarin - dus het verschonen van het Nederlandse wagenpark - dan werkt dat nogal contraproductief. Maar goed, hoe nu verder? “Dat is een salomonsoordeel, hè?

Het is onmogelijk om alle partijen tevreden te houden, maar je kunt verwachten dat er maatregelen worden getroffen die de import en het gebruik van youngtimers zullen ontmoedigen.”

Langzaam maar zeker komen thema’s als ‘cradle-to-cradle’ en ‘well-to-wheel’ tot leven waarbij wordt gekeken naar de inspanningen van een fabrikant op het gebied van het ontwikkelen, produceren, inzetten en hergebruiken van grondstoffen bij het maken van voertuigen. Bij de ‘well to wheel’discussie wordt gekeken naar de inzet en het gebruik van (duurzame) energie van de (olie)bron tot de afgelegde kilometer. Ontwikkelingen die bij deze discussie nauwelijks een rol van betekenis kunnen vervullen omdat ze relatief nieuw zijn. “Je praat niet alleen van de bron tot aan de tank, maar je kunt ook andere thema’s binnenbrengen die het duurzaam produceren van auto’s aangaan. Er zijn merken die daar niks mee hebben en er zijn merken die daar heel veel mee hebben, zoals Mercedes-Benz. Neem dat mee in de keten en je krijgt een heel ander verhaal. Concreet: een W124 uit 1986 werd in die jaren aanzienlijk duurzamer geproduceerd dan bijvoorbeeld een Franse of Italiaanse auto uit die jaren. Thema’s die een rol kunnen spelen bij de uiteindelijke demontage of sloop van een auto. Wij stellen altijd dat duurzame mobiliteit méér is dan alleen schoon en zuinig. Aspecten die in huidige regelgeving niet of nauwelijks worden meegewogen. Administratief gezien een zeer gecompliceerd verhaal, en dat wil het ministerie van Financiën helemaal niet.

Maar het zou in ieder geval eerlijker zijn.

Opmerkelijk is dat de auto’s uit de jaren tachtig in de jaren negentig massaal vanuit Nederland werden geëxporteerd. Vooral de Duitse merken leverden destijds in bijvoorbeeld de Oost-Europese landen veel geld op. Het frappante is dat er nu een omgekeerd verhaal gaande is; heel veel auto’s uit die periode worden nu geïmporteerd.

Ik durf de stelling wel aan dat heel veel van de auto’s die nu geïmporteerd worden, technisch in een betere conditie zijn dan de auto’s die toen geëxporteerd werden. Het is nu cherry picking. Vele specialisten die met name in de Duitstalige landen auto’s

“Ik durf de stelling wel aan dat heel veel van de auto’s die nu geïmporteerd worden, in een betere conditie zijn dan de auto’s die toen geëxporteerd werden. Het is nu cherry picking.”

zoeken en ophalen, dat zijn vaak de pareltjes met lage kilometerstanden die rijk zijn uitgerust.”

Complexe materie Met het duurder worden van autorijden, gaan consumenten op zoek naar alternatieven en dat is begrijpelijk. Klanten reageren hierop door auto’s te kopen die fiscaal vriendelijk zijn: compact, schoon, zuinig of 25 jaar oud en in veel gevallen dus duurzaam. Een bijtellingsvriendelijke, schone en zuinige auto scheelt een gezin gemiddeld zo’n 300 euro netto per maand. Terecht dat velen daarvoor kiezen. De keuze voor de inzet en het gebruik van een youngtimer voor het dagelijks verkeer is een begrijpelijk alternatief. Feit is dat het pakket ‘groen rijden’ de overheid miljarden euro’s aan inkomsten heeft gekost.

“De meest bizarre maatregel in dit verband blijft natuurlijk die vrijstelling van wegenbelasting terwijl iedere automobilist gebruik maakt van het wegennet,” zegt Dubbelman. “De wetgeving zou op basis van een lange termijn visie veel geraffineerder in elkaar gestoken moeten worden. Als het niveau van de uitlaatgasemissies daar zoals verwacht een nog nadrukkelijker rol in zal spelen, zal het voor de eigenaren en liefhebbers van youngtimers lastiger worden.

Maar dat geldt ook voor een nog groter deel van het electoraat dat dagelijks gebruik maakt van een ‘oude’ auto. Het is een complexe materie geworden waar de overheid wellicht te weinig heeft geluisterd naar de sentimenten uit de markt.” 

www.amyoungtimer.nl | 29

026-029 DUBBELMAN_b.indd 29

06-08-2012 21:27:16

Snoepen op niveau

32 | auto motor youngtimer

032-035 CLASSICPARK.indd 32

06-08-2012 21:25:33

Bedrijfsprofiel | Classic Park

Er zijn ondernemers die het liefst een stretcher tussen hun voorraad neerzetten om daar vervolgens de nacht door te brengen. In deze categorie durven we de broers Van Dijke gerust te scharen. De kreten gepassioneerd, gedreven en gedurfd waren niet eerder zo op hun plek. Snoep even mee! tekst: mike raanhuis

‘E

• fotografie: mike raanhuis /jacco van de kuilen

en thuis voor classic cars’, zo luidt de subtitel van het in Valkenswaard gevestigde Classic Park. En inderdaad, achter het glas van de in een cirkel gebouwde showroom staan flink wat klassiekers opgesteld in het gelid. Divers ook. Zo struikel je bij binnenkomst gelijk over een jaloersmakend mooie ‘71’er Kadett B Coupé. Een auto zó kraakhelder en appeltjesfris, dat je gerust een bescheiden lik zou kunnen nemen in het motorcompartiment. Nieuw uit de doos is hier met recht van toepassing. En wat te denken van twee ware collectors items van een geheel ander genre; een Rolls-Royce Phantom I en II én een Mercedes-Benz 190 SLR Cabriolet met 500 kilometer na restauratie op de klok. Wat een auto, ik moet er nóg van bijkomen. Niet minder interessant is een aantal youngtimers dat tussen de gemêleerde handelsvoorraad staat. Eigenaar Renald van Dijke schudt me de hand en leidt me langs een paar van zijn kroonjuwelen.

Van Dijke, studentikoos uiterlijk maar een vat vol autokennis, houdt halt bij een prachtige ‘92’er E32 BMW 750i met 55.000 gedocumenteerde ervaringskilometers. Een Zwitserse auto die het hele optieboekje aan

boord heeft, ínclusief xenon, PDC en dubbel glas. “En dat in 1992 al hè,” voegt Van Dijke er fijntjes aan toe. “Als je goed kijkt is de fabriekswas nog terug te vinden in de motorruimte. Geweldig toch. Ja, daar kan ik oprecht enthousiast van worden. Maar goed, wie niet?”

Hoger in de markt Zoals het een Brabander betaamt nodigt Renald van Dijke, die het bedrijf samen leidt met broer Sander en hun vader, me uit voor koffie. Gezeten tussen de plaatstalen voorraad – want dat praat zo lekker – vertelt Van Dijke me over hun onderneming, de markante voorraad en over de veelbelovende toekomstplannen. “Alleen al in Nederland zijn er veel diverse aanbieders van youngtimers en klassiekers en de kwaliteit is sterk uiteenlopend, zoals je weet. Wij zitten met ons assortiment bewust wat hoger in de markt met taxatieklassen 1, 2 en 2+. Een Opel Kadett B zoals die bij de entree staat kan bij ons ook, maar die verkeert dan wel in een uitzonderlijk goede staat. Daarnaast hebben we een paar andere youngtimers in de collectie, waaronder deze DB7 Vantage V12 automaat en zo mogelijk een nog mooier exemplaar, een handgeschakelde DB7 Van-

“Een Opel Kadett B zoals die bij de entree staat kan bij ons ook, maar die verkeert dan wel in een uitzonderlijk goede staat.” www.amyoungtimer.nl | 33

032-035 CLASSICPARK.indd 33

06-08-2012 21:25:41

Bedrijfsprofiel | Classic Park

ook naar. Eerlijk advies hoort daarbij. Als mensen komen voor een Healey om lekker comfortabel te toeren, dan is het onze taak om uit te leggen dat de auto dan misschien wat te spartaans is voor dat doel. Een 190 SL of een Pagode is al een stuk geschikter om mee op reis te gaan. Door het diverse aanbod is het mogelijk om mensen met verschillende auto’s kennis te laten maken.”

Zoals gezegd ligt de dagelijkse leiding van Classic Park in handen van de broers Van Dijke. Renald is vooral verantwoordelijk voor de in- en verkoop en broer Sander is meer gericht op de financiële kant van het bedrijf. Bij het grote geheel komt vader Van Dijke om de hoek kijken.

tage Volante V12, een coupé dus. Die auto is van 2000 en heeft slechts 9.000 kilometers gereden en is gewoon fabrieksnieuw.

Het is de enige DB7 die in deze configuratie is geleverd in ons land, een unicum. De reden voor de handbak is dat de automaatbak het vermogen eigenlijk niet aan kon en er veel vermogen verloren ging. Je merkt het verschil echt wanneer je met de twee auto’s rijdt. Een adrenalinekick voor de ware purist,” zo vertelt de auto-ondernemer. En dan is er nog de unieke Lotus Esprit Turbo SE Chargecooler. Ook al zo’n unieke youngtimer. Je hoeft niet lang met Van Dijke te praten over auto’s om te concluderen dat hier

“Als mensen komen voor een Healey om lekker comfortabel te toeren, dan is het onze taak uit te leggen dat de auto misschien wat te spartaans is voor dat doel.” meer wordt gedaan dan de in- en verkoop van auto’s. Renald van Dijke heeft het zelf over een totaal automotive-concept. Een bedrijfs-USP, zo je wilt. Classic Park biedt namelijk totaalonderhoud aan voor al hun auto’s. Ze gaan naar eigen zeggen voor een lange termijnrelatie met hun klanten en dat kan alleen als je kwaliteit verkoopt en vierkant staat achter je product en niet bang hoeft te zijn als je weer iets wilt inruilen. Van Dijke: “Om een klant goed ter zijde te kunnen staan is een proefrit het minste.

Want we gaan graag een stapje verder, ook mag een auto op de brug, mag er iemand meebrengen om te kijken of mag een auto gekeurd worden. De klant moet een goed gevoel hebben bij een aan te schaffen auto. Daar komt bij dat we het vervoer van en naar de werkplaats voor onze rekening nemen, dan ligt het risico bij ons, maar we hebben het wel in eigen hand. Voor ons is bovendien belangrijk wat mensen met hun auto van plan zijn en daar informeren we

Jachthavenconcept En groot denken kúnnen ze in Valkenswaard. “We willen in Nederland de jachthaven maken voor de klassieke autoliefhebber,” vertelt Renald van Dijke. “Wat je in een jachthaven ziet, een makelaar voor de in- en verkoop, stalling, een brasserie voor dagjesmensen en botenbezitters, een lifestylewinkel met kleding en zeilattributen, zo’n concept willen wij hier in Nederland gaan opzetten. De plannen zijn al ver gevorderd. In Duitsland kennen we al zoiets, Meilenwerk bijvoorbeeld. Wat wij in Boxtel gaan realiseren, is een jachthavenconcept met een aparte parkeerplaats voor de klassiekers waar de brasserie op uitkijkt. We zijn er al zo’n twee jaar mee bezig en het college is akkoord met het bestemmingsplan. Het is een lang traject, dus deze vestiging in Valkenswaard is tijdelijk. In totaliteit praat je over een terrein van drie hectare, inclusief een park dat wordt geïntegreerd in de landschapstuin. Plannen te over dus.

Concrete plannen van liefhebbers, want alleen wanneer autoliefde zo diep geworteld zit als bij de familie Van Dijke, dan hebben dit soort ideeën kans van slagen.  >> classicpark.nl

34 | auto motor youngtimer

032-035 CLASSICPARK.indd 34

06-08-2012 21:25:52

www.amyoungtimer.nl | 35

032-035 CLASSICPARK.indd 35

06-08-2012 21:26:04

Redactiewagens | Porsche 911 Carrera 3.2 WTL

De eindredactionele Werksturbolook

Reinen Autovrienden vragen me wel eens of ik mijn auto al ‘gereind’ heb. Daarmee bedoelen ze mijn excessieve neiging om auto’s schoon, fris en origineel te maken.

Dat gaat soms ver. Bij mijn nieuwe Porsche 911 Carrera 3.2 wordt moeite bij het reinen wederom niet gespaard. Kosten trouwens ook niet. tekst: rein de ruiter

• fotografie: ronald van den hurk

I

k kon die Porsche 911 Carrera 3.2 niet laten staan. In eerste instantie meende ik met een originele Turbo uit 1985 te maken te hebben, maar bij nadere bestudering bleek het om een originele Werksturbolook (WTL) te gaan. Porsche bood deze exclusieve extra tussen 1984 en 1994 aan. Klanten betaalden zo’n dertienduizend gulden voor optie M491. Ze misten daarvoor de dikke turbomotor, maar kregen voor dat geld wel de uitgeklopte schermen, het Turbo-onderstel en de -remmen.

De Grandprix-witte WTL greep me. En dus ging ie mee naar huis. Het grote reinen kon beginnen.

Dat reinen heb ik eigenlijk altijd al gehad.

Ook al is een auto splinternieuw, dan nog zie ik altijd nog wel een dingetje wat beter kan. Gewapend met een arsenaal aan doeken – vaak zachte theedoeken die ik stiekem aan het huishouden onttrek – en een overkill aan poetsmiddelen kan ik tijdens mijn spaarzame vrije tijd heerlijk de zinnen verzetten. Denkbeeldige vliegjes worden door mij geëlimineerd, een motorruimte is zo schoon dat je op het motorblok gerust een boterhammetje kunt smeren en

de wielkastjes worden bij mij ‘nieuw uit de doos’. Het thuisfront is er inmiddels al aan gewend, hoewel er enige spanning ontstond toen ik nakende onder de douche werd betrapt met een kunststof bumper van weer een nieuwe youngtimer. Ik sopte hem in als ware het mijn lievelingsactrice Catherine Zeta-Jones. Ook buren kijken soms meewarig naar al dat klussen met hogedrukreinigers, luchtcompressors en garagekrikken. En verdomd dat het niet waar is, maar ik ben altijd net bezig als zij voorbij schuiven. Waardoor het lijkt alsof ik werkloos ben en derhalve zwem in vrije tijd. Niets is minder waar…

Uiteindelijk breekt het moment aan dat je bent uitgepoetst, zo ook bij de WTL. Inmiddels had ik er natuurlijk de nodige kilometers mee gemaakt en was ik op de hoogte

Niets is lulliger voor een ‘Porsche-patser’ om voor het oog van heel de natie met accukabels in de weer te moeten.

van zijn pijnpuntjes. Een startmotor die dienst weigerde bijvoorbeeld en die alleen door de auto in zijn versnelling heen en weer te wiebelen weer tot leven kwam, vaak in combinatie met de ernstigste vloeken. Of een gluiperige stroomverbruiker die elke morgen zorgde voor een lege accu waardoor de al weigerende startmotor natuurlijk helemaal niet meer wilde werken. En niets is lulliger voor een ‘Porsche-patser’ om voor het oog van heel de natie met accukabels en een ‘moderne’ auto als stroomdonor in de weer te moeten. Nee, dat doet je imago echt geen goed. Voordat een opschrijfblok aan problemen was weggewerkt, was ik al een stief aantal uren en euro’s verder.

De prominente turbovleugel bleek bij het bestuderen van de wagenkaart origineel niet op mijn WTL te hebben gezeten. Omdat ik die taartschep sowieso niet zo mooi vind, moest er dus een nieuw motorkapje worden gevonden zonder dit aerodynamische hulpmiddel. De vleugel doet tegenwoordig dienst als plantentafeltje in de tuin. Ook Ferry Porsche vond de taartschep afschuwelijk. Hij liet zijn 3.3 Turbo ombouwen en bezorgde z’n techneuten in Weissach hoofdbrekens. Want de intercooler moest ergens in een achterscherm worden weggebouwd. Bij het Porsche-onderdelenmagazijn behoor ik inmiddels tot de trouwste clientèle. Zo worden ladingen met verse boutjes, moertjes en ringetjes in kilo’s aangevoerd. En dat alleen omdat de originele goudkleur na bijna dertig jaar zijn glans letterlijk heeft verloren, wat natuurlijk niet past in het beeld van een gereinde auto. Gewapend met de originele brochure uit 1985 controleer ik minutieus of de glans van het nieuwe boutwerk wel overeen komt met die van vroeger. Het antwoord luidt helaas neen. Europese regelgeving schrijft voor dat de chemische middelen die nodig zijn om metaal zijn goudglans te geven niet meer mogen worden gebruikt. En dus levert Porsche nu tot mijn afschuw zilverkleurige boutjes en moertjes. Binnenkort ga ik met al die nieuwe onderdeeltjes maar naar de goudverzinkerij. Het reinen is bepaald nog niet klaar. 

36 | auto motor youngtimer

036-037 REDWAG_PORSCHE.indd 36

06-08-2012 21:24:23

www.amyoungtimer.nl | 37

036-037 REDWAG_PORSCHE.indd 37

06-08-2012 21:24:36

AANKOOPADVIES

Jaguar XJ (X300) – 1994 - 1997

Karaktervol type Snij het onderwerp Jaguar niet aan op verjaardagsfeestjes, tenzij je verzot bent op horrorverhalen en slecht gefundeerde meningen. Oké, een beetje gelijk heeft neef Ferdinand wel: de kwaliteit van Engelse auto’s is bedroevend geweest.

In het geval van Jaguar is het met de komst van de generatie X300 alleen maar bergopwaarts gegaan, waardoor wij hem best durven aan te bevelen. tekst: marc klaver

• fotografie: jacco van de kuilen

40 | auto motor youngtimer

040-045 KOOPGIDS XJ.indd 40

05-08-2012 22:48:09

Aankoopadvies | Jaguar XJ

www.amyoungtimer.nl | 41

040-045 KOOPGIDS XJ.indd 41

05-08-2012 22:48:12

CArrIÈrE De X300 wordt in 1994 geïntroduceerd en is deels een geëvolueerde, sterk verbeterde X40. Het is de eerste Jaguar XJ die volledig onder regie van Ford (eigenaar sinds 1989) is ontwikkeld. Eind 1997 volgt een flinke facelift, herkenbaar aan het interieur met de ronde klokken. De V8 doet zijn intrede, waarmee het gedaan is met de oude zes in lijn.

Motoren Cil. Type 6, lijn XJ 3.2 6, lijn XJ 4.0 6, lijn XJr Supercharged 4.0 12, V XJ12

Inhoud 3.239 3.980 3.980 5.993

Vermogen 219 pk 249 pk 326 pk 318 pk

Transmissie handbak en automaat handbak en automaat handbak en automaat automaat

Pro & contra + Fraaie, klassieke lijnen + nooit ordinair + Bijzonder comfortabel – Zweverig op hoge snelheden – Krap interieur – Hoog brandstofverbruik

Technische gegevens testauto: Jaguar XJ Sovereign 4.0 - 1996 Motor Inhoud Boring x slag Max. vermogen Max. koppel Aandrijving

6-cil., lijn, in lengterichting 3.980 cc 91,0 x 102,0 mm 183 kW/249 pk bij 4.800 tpm 392 Nm bij 4.000 tpm achterwielen, aut. 4-versnellingsbak Remmen v/a gev.schijven/schijven Afmetingen (l/b/h) 5,02/1,80/1,31 m Wielbasis 2,87 m Gewicht 1.728 kg 0-100 km/h* 8,2 s Topsnelheid* 232 km/h Verbruik gem.

10,6 l/100 km (1 op 9,4) Tankinhoud 81 l Nieuwprijs 1996 € 82.588 Vraagprijs testauto € 13.950, 94.000 km

* fabrieksopgave

42 | auto motor youngtimer

040-045 KOOPGIDS XJ.indd 42

05-08-2012 22:48:27

Jaguar XJ | 1994-1997

F

erdinand denkt terug aan de tijd dat hij met zijn ouders op een snikhete zomerdag ergens halverwege de Brennerpas op de vluchtstrook stond.

De Morris Marina letterlijk en figuurlijk met twee wielen in de afgrond. Stoom steeg op vanuit de motorruimte, waar moeders gemoedstoestand het kookpunt ergens in de buurt van Keulen al was gepasseerd, terwijl vader zijn recente aankoop nog trachtte te verdedigen met weinig steekhoudende argumenten (“Schat, het is een 1.8 Special, vierdeurs.”). Heel begrijpelijk dat je na zo’n ervaring van z’n lang-zalzijn-levensdagen niet meer in een Engelse auto stapt, tenzij je het tot multimiljonair schopt en je daardoor genoodzaakt ziet om je met een RR Phantom van je villa naar je privéjet te laten chaufferen. Of, als het een iets lager echelon betreft, met een XJ van huis naar kantoor. Maar eerlijk is eerlijk, die Jaguars uit de jaren zeventig en tachtig stonden niet te boek als betrouwbare werkpaarden en met de komst van de XJ40 in 1986 werd het echt zo’n derivaat van de British Motor Corporation (BMC), vooral vanwege de lelijke neus. De ommekeer kwam toen Ford de toko overnam, in 1989. En laten we vooral niet de waanzinnig mooie, vooroorlogse Jaguars vergeten en die van de periode net daarna, zoals de XK120 en de MK2.

Geen diesel De X300 komt meer en meer in de picture bij zelfstandig ondernemers en ZZP-ers.

Volgend jaar komt ook de gefacelifte versie

met de toen nieuwe V8 in beeld, die wordt immers vijftien in 2013. Tot die tijd stellen we het – fiscaalvriendelijk gezien – met auto’s als het exemplaar op deze pagina.

En wat blijkt: het is een vrij betrouwbare metgezel voor het verschalken van de dagelijkse kilometers. Een mooie ook, zeker als je een donkere lakkleur hebt en een beige, lederen interieur. Bijkomend voordeel van een merk als Jaguar is dat je er nooit vage, schimmige types in aantreft.

Eén van de redenen waarom Jaguar nooit echt aansluiting vond bij de Duitse merken was de afwezigheid van een versie met dieselmotor. Dat zou sowieso een machine zijn die elders moest worden ingekocht, bij voorkeur een zescilinder. BMW leek de aangewezen partner en naar het schijnt hebber er test-XJ’s gereden met een Beierse diesel in het vooronder. Van een samenwerking is het nooit gekomen, wellicht omdat BMW geen trek had in zo’n Britse concurrent. Tegenwoordig zijn er aardig wat kilometervreters die een gasinstallatie in hun XJ laten monteren. Kies je voor een goed merk (zoals Prins of Vialle) en een inbouwstation met veel ervaring, dan is er geen vuiltje aan de lucht.

Langeslagmotoren Je zou het bijna niet geloven, maar Jaguar leverde de XJ als basismodel met stoffen bekleding en een handbak. Of zonder airco.

Nou ja zeg! De motoren voor de X300 zijn licht aangepaste versies van de blokken uit het voorgaande model. Zescilinder lijnmotoren met een vrij lange slag. Het maximale vermogen komt dan ook al bij een re-

WWW jaguar-world.com // jag-lovers.org // jaguarforums.com // jdch.nl // jaguarforum.nl // jaguar.nl

040-045 KOOPGIDS XJ.indd 43

AANKOOPADVIES

Tegenwoordig zijn er aardig wat kilometervreters die een gasinstallatie in hun XJ laten monteren.

latief laag toerental vrij en met een koppel van bijna 400 Nm heeft de vierliterversie genoeg trekkracht in huis. Later wordt de 4.0 Supercharged aan het gamma toegevoegd. De zespitter is voorzien van een mechanische compressor, waardoor deze motor meer pk’s heeft dan de V12 en met zijn koppel van 512 Nm sleurt hij de zware XJ in 6,3 seconden vanuit stilstand naar 100 km/h. Cijfers waar we vandaag de dag misschien niet van opkijken, in 1995 lag dat iets anders. En dan is er nog het topmodel, voorzien van een V12. Voor degenen die graag een goede band opbouwen met hun lokale pomphouder. Een vijftrapsautomaat kende Jaguar in die tijd nog niet, maar de

www.amyoungtimer.nl | 43

05-08-2012 22:48:33

Advertentie

44 | auto motor youngtimer

040-045 KOOPGIDS XJ.indd 44

05-08-2012 22:48:33

Jaguar XJ | 1994-1997

bak met vier overbrengingen (en uiteraard een lock up voor de koppelomvormer) volstaat en zorgt ervoor dat het motortoerental laag blijft. In het geval van de 4.0 hebben we het dan over iets meer dan 2.400 toeren bij 120 km/h, alleszins acceptabel en mede mogelijk gemaakt door het motorkarakter. Onder die omstandigheden is een brandstofverbruik van 1 op 10 nog wel haalbaar.

Zweverig veerkarakter Veel groter dan mijn 1,90 meter moet je niet zijn om goed te kunnen zitten in een XJ, waarbij je dan niet al te grof gebouwd moet zijn. Het meubilair is fijn van snit, om het zo maar te stellen. Eenmaal genesteld op het zalig geurende leder voel je je meteen thuis. Alsof je in een warm bad stapt.

Je blik glijdt over de lange motorkap met zijn fraaie welvingen, die aan het uiteinde de vier schijnwerpers omvatten. Dit heeft sfeer, karakter, vele malen meer dan een

kille Duitse topklasse sedan. Een groepje jongens bij een bushalte staart me na en ze kijken net zo lang totdat de Jaguar uit hun blikveld verdwijnt. Onbelangrijk wellicht, maar toch wel tekenend. Dat zijn ook de XJ’s kleine imperfecties, die je bij een S-Klasse of 7 Serie met een lampje zal moeten zoeken, zoals een rammeltje of een kraakje en het lichte gegier van de transmissie bij het wegrijden vanuit stilstand. Dat laatste heeft niets met slijtage te maken, het hoort er domweg bij. Vering en demping zijn gemaakt om de inzittenden te behagen, hen het gevoel te geven alsof ze thuis voor de open haard zitten.

Ontspannen dus, boterzacht. Dat wreekt zich in bochten en op hoge snelheden. Bij een tempo van 180 km/h wordt de XJ vaag en zweverig, tenzij je voor de ‘Sport’ hebt gekozen, die is wat stugger. Achterpassagiers komen al snel met hun knieën in de knel, voor gezinnen is de versie met lange wielbasis (LWB) de betere keus. Het aanbod daarvan is helaas magertjes, aangezien bij chauffeurgebruik de passagiersstoel naar voren wordt geschoven. De kofferbak is evenmin royaal bemeten. Kortom, een aantal onvolkomenheden moet je hem vergeven. Maar die smelten als sneeuw voor de zon als je vanaf een terras van zijn prachtige lijnenspel geniet. 

AANKOOPADVIES

AMYoungtimer

eindoordeel De XJ van deze generatie is, qua design, wat ons betreft weer een echte Jaguar. Een stijlvolle, elegante sedan (sport saloon op z’n Brits) waarmee je zelfs op de oprit van een peperduur landhuis nog altijd goede sier maakt. Wat bouwkwaliteit betreft heeft het merk enorme sprongen voorwaarts gemaakt, dat voel je aan alles en je ziet het aan de reviews van gebruikers (hoewel die soms enigszins gekleurd zijn). Geen pure rijdersauto, meer een supercomfortabele limo voor de rit naar Monaco of St. Moritz.

Met dank aan Witmer & Odijk, Warmond

Vering en demping zijn gemaakt om de inzittenden te behagen, hen het gevoel te geven alsof ze thuis voor de open haard zitten.

Zwakheden Roest: achterste wielkastranden, bodemplaat, bumpersteunen Elektronica: stoelverstelling, centrale vergrendeling, interieurverlichting Motorkoeling: radiateur, waterpomp en thermostaat Specifiek XJR: lekke koppakking kromme remschijven,klapperende distributieketting,scheurtjes in uitlaatspruitstuk,vibraties in aandrijflijn

Concurrenten BMW 7 Serie Audi A8 Mercedes-Benz S-Klasse Lexus LS400

Verkrijgbaarheid Bij youngtimerspecialisten tref je mooie exemplaren met lage kilometerstanden en een gedocumenteerde onderhoudshistorie. Maar voor € 1.500 kun je jezelf ook al de eigenaar van een X300 noemen. Dat kan een slechte zijn, maar dat hoeft niet. Een XJ daalt namelijk enorm snel in waarde, dus dat is voor de koper een pluspunt. Een goed onderhouden en met beleid bereden exemplaar met bijvoorbeeld twee ton op de klok, kan ook nog jarenlang rijplezier verschaffen. Ogen en oren open, het liefst even een aankoopkeuring laten doen of een expert meebrengen.

www.amyoungtimer.nl | 45

040-045 KOOPGIDS XJ.indd 45

05-08-2012 22:48:39

Op zoek naar het Saab-gevoel

Saab en stuurlui Waaraan ging Saab kapot?

Aan zelfverloochening? De tijdgeest?

De botte bijl van GM? Had de ondergang voorkomen kunnen worden?

Op zoek naar het Saab-gevoel, met een heilzaam kringgesprek tot slot.

46 |

tekst bas van putten

046-051 SAAB_b.indd 46

• fotografie andrew walkinshaw

05-08-2012 23:02:25

talking heads | Saab

D

e dorpsdokter en zijn vrouw, psychologe natuurlijk, reden allebei Saab: 90 voor hem, 900 voor haar. Als student hoefde ik hem op het spreekuur niet te vragen naar de reden.

Saab sprak vanzelf. Het profiel. Ik liep het echtpaar ook in het Concertgebouw tegen het lijf. Profiel. Hij droeg ribfluwelen pantalons. Profiel. En in de wachtkamer lag geen Autovisie maar het blad van Natuurmonumenten. Het Betere Leven volgens het boekje. Zijn Saab kwam hem toe.

Het is niet zo eenvoudig uit te vinden hoe dat zo gekomen is. De ontwikkeling van gewoon degelijk merk tot osm-kaste verliep bij Saab zo geleidelijk dat het sociologische omslagpunt niet aanwijsbaar is. Er kraaide geen haan toen Saab in de jaren zestig en zeventig Ford- of Triumph-motoren in 96’s en 99’s lepelde. Toen na de overname door GM in 1993 de eerste 900 op Vectra-basis op de markt verscheen, spraken we opeens schande. Ik ook, lang voor ik zelf een Saab bezat, de fijnheid zat er al vroeg in. Ons bier. ikea 2.0 Als tevreden gebruiker van zo’n volgens de puurheidsmaatstaf onaanraakbare 900 NG – van New Generation of NoGo, al naar gelang je hem beziet - vraag ik me sinds een jaar af wat we destijds zo on-Saab-like aan die auto vonden. Dit is het Lätta-dna ten voeten uit, duf maar gedegen, hoewel de duivel in de dokter desgewenst vlot ter plaatse is, met 150 pk op nog geen dertienhonderd kilo onder de leren rechterzool. Hij heeft het contactslot op de middentunnel, een dashboard dat geen ander merk had aangedurfd – al met Night Panel! – en stoelen, zonder stoelverwarming overigens, die om onverklaarbare reden onvervreemdbaar Zweeds aanvoelen en zitten. Ikea 2.0.

www.amyoungtimer.nl | 47

046-051 SAAB_b.indd 47

05-08-2012 23:02:31

De 281.000 kilometer van mijn haveloze nG maken geen indruk. “net ingereden,” klinkt het schouderophalend.

Nope, raszuiver is hij niet. Maar als dat het criterium moet zijn, is Saabliefde een licht onfrisse hoogmoed, cordon sanitaire tussen ons en de anderen. Dan was dit puur en alleen dankzij de griezelige koopmotieven van de aanhang een eng merk. Anderzijds moet de Saab-gemeente toch ook valide redenen hebben gehad om tot de vrije val van na 2000 niks anders meer te willen. Welke, daar snap ik als NG-muts, bedwelmd door dat geluk van middelbare Saabse functionaliteit, nu iets meer van. Maar ik zou het Saab-gevoel, de gemeenplaatsen voorbij, nu wel eens in de volle breedte willen ondervinden.

Overschild Dat onderzoekstraject begint uiteraard bij het Saab-mekka van Noord-Nederland, Saab-specialist Van der Laan in het Groningse gehucht Overschild. Sinds oudSaabmonteur Harm van der Laan in 1990 voor zichzelf begon, is dit het adres dat op het veld van eer voor oude Saabs nooit nee hoeft te verkopen. Voor een import-Saab (van 95 tot 9-5), restauratie, ruilblokken en onderdelen moet je hier zijn.

Van der Laan is een freak. In 1979 trouwden hij en echtgenote Corrie in een Saab 93, met zes volg-96’s in de trouwkolonne.

In 2008 werd hij met een 99 kampioen in de Youngtimer Touring Car Championship (YTCC). Eens per maand reist hij naar Zweden om nieuwe buit te bemachtigen, en hoewel klassiekers met groeipotentie steeds moeilijker te vinden zijn, komt hij met regelmaat iets aardigs tegen. Op zijn erf wachten tientallen 99’s, 900’s, 9000’s en 9-5’s in wisselende staat van onderhoud en fysieke conditie op een koper. Hoge kilometerstanden schrikken de garagist niet af.

De 281.000 kilometer van mijn haveloze NG maken geen indruk. “Net ingereden,” klinkt het schouderophalend. “Die rijd je zo naar het dubbele.”

Het geheim is simpel: kwaliteit. “Ik had hier een 9000 staan, drie ton op de teller. Twee jaar stilgestaan. Handelswaarde nul. Het was starten en lopen. Die 9000 is trouwens de beste Saab ooit gebouwd.” Onderdelen duur? “Ik sprak laatst iemand die voor 200 per maand een Aygo leasete en dat goedkoop vond. Ik zei: dan betaal je over drie jaar dus achtduizend en dan heb je nog niks.”

Een 900 of 9000 met een stevige kilometerstand kost je geen fractie van dat geld. Dan mag er iets kapot gaan.

Sinds 2008 bestiert Van der Laan naast zijn garage het Saab Museum Overschild. In een met veel hout in Zweedse stijl verbouwde loods heeft hij zijn uitgebreide collectie Saabs van 92’s tot 9000’s ondergebracht.

Van de 9-5’s trekt hij nog even de handen af, maar binnen de marges van zijn modellenspectrum is hij met zo’n vijftig auto’s, een prachtige Saab-bibliotheek en curiosa als een 93 Pickup of een idioot gestretchte paarse 99 museumwaardig compleet.

Verwacht op een paar toppers na – de vroege rode 92 van 1951, met driecilinder tweetakt uiteraard, is oogstrelend - geen auto’s in concoursstaat. De baas neemt zijn vondsten zoals ze komen, en hij heeft het niet altijd voor het kiezen. De modellen van 1978 tot 1980, en de 9000’s van de jaren 1986 en 1987 hebben ongenadig op hun donder gekregen van het roestspook. Aan de metallic blauwe 96 en een handvol 99’s in de toonzaal is het goed te zien: kroepoek. Dat waren de slechte wijnjaren van Trolhättan. “Geen kruid tegen gewassen,” zegt de eigenaar. “Ze stopten gewoon veel te veel koolstof in het staal.

Kijk, deze 99 is van 1975, niks aan de hand.

Ik denk wel eens: ik moet ze eens compleet restaureren. Maar dan houdt het dus nooit meer op.”

Gouden eeuw Met een mengeling van leedwezen en begeerte aanschouw je de door de tand des tijds onzachtzinnig bewerkte donkerrode 99 turbo, de auto die het turboconcept salonfähig maakte. Met 145 pk uit een tweeliter viercilinder kon je BMW-schurken anno 1978 nog diep in het stof laten bijten. Daarmee begon de gouden eeuw van het merk.

Wat was Saab toen ontzettend clever, slijp-

In zeventien jaar bij elkaar gereden zonder grote problemen.

Bepaalde jaren zijn erg gevoelig voor roest.

Van der Laan werd met een 99 kampioen in de YTCC van 2008.

48 | auto motor youngtimer

046-051 SAAB_b.indd 48

05-08-2012 23:02:39

Talking heads | Saab

se uitzicht via de klassiek gebogen voorruit.

Het wraparound windshield waarvan oudGM-bestuurder Forster zo nostalgisch het verlies betreurde, alsof het echt zijn schuld niet was geweest. Snel zat, ruim genoeg, niet te dol – het is weelde aan de goede kant van de beschavingsgrens. Hij klinkt ook als een Saab, kernachtig keurig. Dat moet een deel van zijn geheim zijn: een geruststellende auto voor mensen die het niet te zichtbaar te breed wilden laten hangen. Saab gaf ze de perfecte argumenten op de onbetwistbare punten van veiligheid en ergonomisch intellect. Er was over nagedacht, dan mocht het wat kosten. Zijn grootste kwaliteit anno 1984 was zijn motiveerbaarheid. Zijn andere moest nog blijken: hij rijdt nog.

steen voor de geest. Afgezien van de roest druipt de doordachtheid van die auto’s af.

Alle techniek had een reden, van bumper tot hoofdsteun. Vanaf de turbo-dageraad werd snelheid degelijk, het verwaten doktersding een soort van cool-met-een-verstandigalibi.

Al bleef Saab artsenbakken maken. Voor het Saabgevoel maken we in Overschild een ommetje met een late 99 van 1984, het finale bouwjaar. Het had de wagen van de dorpsdokter kunnen zijn; unverbastelt, op een beschaafd terughoudende manier comfortabel – toen al, en nóg. De van overdrive voorziene handbak schakelt even hakerig als de vijfbak van mijn NG – smeuïgheid had in Trolhättan niet de hoogste prioriteit – en voor de eerste kilometers is de motor aangewezen op een choke-infuus, geloof het of niet. De stoelen daarentegen zitten ouderwets uitstekend en niets stemt nostalgischer dan de edel onopgesmukte eenvoud van het dashboard respectievelijk het weid-

Fris Dat de 9000 Aero van Martijn Kruijt Spanjer evenmin van wijken weet is gezien zijn bouwjaar en de door de vakman geroemde bouwkwaliteit minder verwonderlijk. Bijzonder is dat hij na vier ton even fris aanvoelt als een exemplaar met drie ton minder.

“Wel even rustig van twee naar drie, dat is eigenlijk zijn enige probleempje,” adviseert de eigenaar vanaf de bijrijdersstoel. Vooruit dan maar. Dat beetje tijdverlies maakt hij in elke versnelling goed met acute, onspectaculaire gretigheid. Als een kalme raket schiet de 2.3 viercilinder turbo de 1450 kilo zware Saab-koets naar zijn stijlvolle baan om de aarde, aftermarket lichtjes getuned tot naar schatting 250 pk. Rammelvrij, zij het wat bonkig. “Ik heb Bilsteins gemonteerd,” zegt de eigenaar. “Daar heb ik spijt van. Op

Als een kalme raket schiet de 2.3 viercilinder turbo de 1450 kilo zware Saab-koets naar zijn stijlvolle baan om de aarde.

“De 9000 is trouwens de beste Saab ooit gebouwd.”

www.amyoungtimer.nl | 49

046-051 SAAB_b.indd 49

05-08-2012 23:02:47

Martijn Kruijt Spanjer: “Zelfs dat hout op het dashboard – bij een ander merk zou het ordinair zijn, hier past het.” slecht wegdek is dit geen feest.”

De rest des te meer. Die combinatie van stijl en stille gewilligheid, van familiaire generositeit en technische competentie is gekoesterde geschiedenis geworden. “Zelfs dat hout op het dashboard – bij een ander merk zou het ordinair zijn, hier past het.” Juist, de betere smaak.

Aan onderhoud zal ook Kruijt Spanjer, in het dagelijks leven anesthesist in Groningen, niet failliet gaan. Dat doet hij zelf, ook voor derden trouwens. Voor mij, bijvoorbeeld.

En Peter Fousert, advocaat en Saabrijder uit roeping, dus principieel tolerant over de minnen van het Scandinavische vernuft.

Met haast vertederend masochisme denkt hij terug aan de loslatende dakhemels van oude 900’s. Een ramp, maar wel zijn eigen ramp.

uit ervaring. “Ik zag de roestpunten al zitten bij die motorwissel. Oudere Saabs zijn met liefde voor techniek in elkaar gezet onder het motto koste wat het kost, het waren ook altijd heel dure auto’s. Zo’n 9000 is ook praktisch doordachter. Een bak vervangen is ontzettend simpel. De 9-5 heeft de accu achter de koplamp aan de bestuurderskant, waardoor je geen lamp meer kunt vervangen. Gewoon stom”.

Karaktertrek Fouserts liefde heeft het trauma overleefd.

Jaaaa, trekt als een lier, beaamt hij aanstekelijk, als ik zijn liefdeskind tussen Norg en Westervelde full throttle door het bos blaas.

Soepel schakelend met de eerste Saabvijfbak in de reeks die door de beugel kan.

Trekken doet hij even kalm en daadkrachtig als zijn voorganger, en in de bochten hangt hij ongeveer net zo gelaten op één oor. Die karaktertrek, want dat is het, doet beseffen hoe uniek, niet generiek sportief maar razendsnel, dit type auto’s was. Het tempo van die Aero’s was geen pepmiddel maar een comfortverhogend element, een soort gemaksbonus. Dat soort herenmachines bestaat niet meer. Comfort is uit.

Maar goed, dat concludeer je dus wel achter het stuur van de laatste Mohikaan, de laatste echte. En zelfs dat is de vraag. Kruijt Spanjer: “De constatering dat deze 9-5 nog een echte Saab is vind ik al dubieus, daar zijn qua identiteit al veel concessies gedaan.” Fousert: “Het was de laatste. De la-

Het onheil dat zijn impeccable zwarte 9-5 Aero Estate van 2003 hem bereidde stelde die relativistische grondhouding wel even deerlijk op de proef. Onderweg naar het vaderland, hij kocht hem in Duitsland, blies hij de motor op. En wel zo grondig dat er niets meer aan te redden viel. Kruijt Spanjer legde er een ruilblok in dat nu al dertigduizend kilometer niks te klagen geeft. “De kwaliteit van de auto’s is er in de loop van de jaren niet beter op geworden,” constateert hij

tere 9-3, dat model met die vieze hoekige witte achterlichten, is wat mij betreft dood.

Plat.” Hoe dan ook, zegt Kruijt Spanjer, na de introductie van de voorlaatste 9-5 begon het grote terreinverlies dat de ondergang onomkeerbaar maakte. De intelligente focus op de eigen signatuur verslapte, met name op het technologische vlak waar Saab met cockpit-dashboards, asbestloze schijfremmen, koplampwissers, nieuwe vormen (combi-coupé!) en uiteraard de turbo’s, als downsizing avant-la-lettre, altijd zo dapper eigenheimerig het voortouw had genomen.

Saab begon te dalen op de statusmeter.

De opstomende leaserijder, magnetisch aangetrokken door het betere leven, veroorzaakte met zijn annexatie van de 9-3 de eerste barsten in het dokterspatina. De Saab-advocaat mocht van zichzelf van de weeromstuit opeens wel in een volksbestendig geprijsde nieuwe, technisch actuele 5-serie. Het uitblijven van echte nieuwe modellen hielp evenmin. De prachtige maar loodzware 9-5 van 2010 heeft dat tij niet mogen keren; esthetisch hoogtepunt zonder dat aureool van smart solutions. Achterin botste de opgroeiende dokterszoon al rap met zijn geleerde kop tegen de ditmaal onverwoestbaar gemonteerde dakhemel. En was dat maar het enige probleem geweest.

“Al tien jaar eerder had Saab sneller en actueler in de vaart der volkeren mee moeten gaan, met name technisch,” zegt Kruijt Spanjer. “Wat ze hadden moeten doen, en heel goed hadden kunnen doen, is meegaan met ontwikkelingen als vierwielaandrijving.

Uiteindelijk hebben ze vijf jaar te laat een briljant systeem op de markt gebracht. Ten tweede hadden ze meer visie moeten hebben op het soort sportiviteit dat de Aero-lijn uitdroeg. Dat hebben ze laten schieten. Kijk, Saab heeft z’n imago in grote mate te danken aan de 99. Degelijke auto, maar heel traag. Dan komt eindelijk de turbo, en krijg je een categorie mensen die de Saab koopt omdat-ie lekker, veilig en degelijk oogt

De Dame Edna 9-5, geen geld meer voor een fatsoenlijke facelift.

50 | auto motor youngtimer

046-051 SAAB_b.indd 50

05-08-2012 23:02:56

Talking heads | Saab

Volvo gaat kapot. Het wordt een eenheidsworstig ding.” Kruijt Spanjer: “Ja, je moet elke keer met een glimlach naar je auto kunnen lopen. Om op die rare witte achterlichten terug te komen, dat is inderdaad een volkomen verkeerde weg geweest.” Het was mooimakerij, dus zeer on-Saabs. “Als je naar die 900 kijkt, dat is in de basis een ontzettend lelijke auto, maar alles is functioneel, als uit graniet gehouwen. Het klopt uiteindelijk allemaal zo goed doordat het niet klopt.” Met leedwezen memoreren de heren de volgens Fousert ‘Dame Edna-achtige bril’ van de voorlaatste 9-5 na de laatste restyling. Kruijt Spanjer: “Op dat moment zat Saab al zo diep in de financiële rompslomp dat ze geen geld hadden voor een fatsoenlijke facelift. Ze dachten: chroom is hip, dat kunnen wij ook.” Fousert: “Maar doe het dan niet!”

Peter Fousert: “Deze serie 9-5 is nog een echte Saab. Het was de laatste. De latere 9-3 is wat mij betreft dood.”

maar wel heel snel is, mensen zoals jij en ik. Maar het imago van een degelijke maar wat trage auto leeft nog steeds.”

Glimlach Maar natuurlijk, er kwam ook gevoel bij, het zwak voor de gehaatliefde karaktertrekjes waarvan de technische merites geen thema zijn. Voor de onorthodoxie die geleidelijk neutraliseerde onder leiding van GM, waar ze het licht pas zagen toen het al te laat was – de prachtige prototypen van designchef Anthony Lo kwamen er nooit. Fousert: “Dat is waar andere merken nu ook teloorgaan.

“Er heeft een langzame achteruitgang plaatsgevonden,” constateert Kruijt Spanjer. “Mijn grootouders zijn begonnen met Saabs.

Je hebt een heel leuk boekje uit 1960, Klein-Auto’s heet dat of zoiets, waarin mijn grootvader twee auto’s heeft aangekruist, een Porsche 356 en een vergelijkbaar geprijsde Saab 93. Die heeft toen, wel geestig, voor een 93 gekozen. Het was een eigenzinnige kerel die sowieso altijd iets anders wilde, maar in die klasse opereerde Saab dus toen. Duur. En ze hadden een dusdanige collectie adepten dat ze het met een kleine productie overleefden. Ik denk dat de marketeers uiteindelijk steeds meer het voortouw hebben genomen. En wat je ook ziet is dat waar het vroeger nog iets stoers had om individualistisch te zijn – dat was een teken van lef en goeie smaak –

Schets van de 9-3 die niet meer kwam...

Designchef Anthony Lo aan het werk.

mensen nu weliswaar best hip willen zijn, maar niet in hun eentje. Dat is het grote succes van de iPhone.”

En een Saab was nu eenmaal geen hebbeding. Over zijn begeerlijkheid zweeg je deftig. Een Saab was een huis. Daar hing een prijs aan zoals aan een echt huis, al naar gelang stand en vloeroppervlak. Martijn Kruijt Spanjer: “En net als een huis kocht je een Saab ook niet voor drie jaar. Die had je tot-ie doodging.”

Wel, aldus geschiedde. 

Het einde En dan mag Nederland aan de bak. Met de overname van Saab beklinkt Spykerbaas Victor Muller in februari 2010 een van de spectaculairste transacties in de geschiedenis van het Nederlandse zakendoen. Voor een appel en een ei slaat Mullers Spyker in wat hij noemt ‘the perfect storm’ van de wereldwijde autocrisis een slag die tien jaar eerder ondenkbaar was geweest.

Waar hij de mosterd ook vandaan heeft en wat er over de stijl van financieren ook te zeggen valt, de buit is binnen.

Fabriek, dealernetwerk, ontwikkelings- en designafdeling, windtunnel, 3300 werknemers, een imago dat GM niet klein heeft kunnen krijgen. What next? Eerst die nieuwe 9-5 maar eens inzepen. Helaas heeft hij manco’s: overgewicht, gebrek aan hoofdruimte achterin en een afwerking die niet aan premiummaatstaven voldoet, wat voor die prijs best had gemogen. Hij neemt het hoofdprobleem van Saab bovendien niet weg. Tot de beoogde komst van de 9-4X en de 9-5 Estate in 2010 en 2011 en de voor 2012 beloofde nieuwe 9-3 zit Saab keihard op de blaren van een museaal modellenaanbod. En o ja, het is crisis. Muller blijft geloven. “Alles waar Saab voor stond – zuinig, clever – is waar we weer naar toe gaan met de industrie. We hebben de tijd verschrikkelijk mee.” Maar Saab is al te ver heen.

Muller kan fluiten naar zijn kleine, druppelvormige Ursaab-remake onder de 9-3. In december 2011 wordt Saab failliet verklaard. De boedel is inmiddels overgenomen door National Electric Vehicle Sweden, dat elektrische auto’s wil gaan bouwen. Wie het nog gelooft mag het zeggen. www.amyoungtimer.nl | 51

046-051 SAAB_b.indd 51

05-08-2012 23:03:02

Opel Rekord 2.0 GLS, 1984

Exclusieve eenheidsworst Elke dag draait Peter Ruig zijn rondjes om de kerk.

Per Connexxionbus en zonder OV-chipkaart. Want Ruig zit doorgaans achter het stuur en je waagt het niet om zwart te rijden. Ordnung muss sein. Zijn Opel Rekord brengt ’m na het werk weer veilig thuis.

TEKST: MARCO HOF

• FOTOGRAFIE: RONALD VAN DEN HURK

52 | auto motor youngtimer

052-057 OPELREKORD.indd 52

07-08-2012 22:34:54

Mens & auto | Opel Rekord

www.amyoungtimer.nl | 53

052-057 OPELREKORD.indd 53

07-08-2012 22:34:57

Da’s niet veel; de auto kan vast nog wel enkele decennia mee.

Opel heeft het kleurenschema nauwlettend gevolgd.

Ton sur ton-interieur met dik velours. Zo was er ook een groene en een bordeaux-rode variant.

Elektrisch bedienbare buitenspiegel.

Jawel, enkelvoud.

Schakelt beter dan een streekbus.

54 | auto motor youngtimer

052-057 OPELREKORD.indd 54

07-08-2012 22:35:11

Mens & auto | Opel Rekord

P

eter Ruig is vrij uniek in zijn soort. Een joviale, goedlachse man met het postuur van een havenarbeider en de uitstraling van een powerlifter.

Het twaalf meter lange, groengele deel van ons openbaar vervoer is zijn werkgebied. Ruig is bovenal autoliefhebber en wisselt sneller van auto dan jij en ik van spijkerbroek. Momenteel staat er voor zijn vrouw een zwarte Saab 9-3 Turbo Aero Cabriolet op de stoep en voor Ruig zelf een belastingvrije Opel Rekord 2.0 GLS Automaat. Op LPG, dat spreekt bijna vanzelf. Al is Ruig meer een dieselman, zo beweert hij. “Ooit had ik een Mercedes-Benz 300 TD Turbo. Een stationwagen. Man, wat een fijne auto was dat. Toen ik ‘m inruilde, had ik al spijt en het duurde dan ook niet lang of ik kocht de auto terug. Na weer een tijdje in de auto gereden te hebben, veranderde mijn vrouw van werk, dus had ik geen diesel meer nodig voor de kilometers van huis naar het werk. De diesel ging er uit en er kwam een andere auto voor terug. Toen ik na een tijdje weer wat kilometers ging maken ben ik op zoek gegaan naar mijn ouwe trouwe 300 TD Turbo. Die stond nog steeds in Brabant te koop. Tsja, dan hoef je niet lang te denken. Ik ben waarschijnlijk de enige Nederlander die ooit drie keer dezelfde auto kocht.”

Wispelturig Ruig kan er zelf smakelijk om lachen. En eerlijk is eerlijk: het is ook best hilarisch te noemen. De meeste automobilisten ruilen een auto in om daarna een tijdje in de volgende te rijden. Zo niet Peter Ruig. “Ik ben nogal wispelturig. Op het ene moment rij ik prinsheerlijk in een C 32 AMG, maar het volgende moment ben ik ‘m alweer kwijt en rij ik in de opvolger. Zo heb ik al heel wat auto’s gereden in korte tijd. Dat rijtje exoten pakken ze me niet meer af, ha! Maar op dit moment ben ik erg tevreden met de Saab en de Opel.”

Het moet gezegd: Ruig heeft een erg grappige Rekord. Het betreft een tweeliter met automaat en stuurbekrachtiging. Het tellerloopwerk verraadt een halve ton aan ervaring. Da’s niet veel; de auto kan vast nog wel enkele decennia mee. Die tijd zal ‘ie bij Peter Ruig waarschijnlijk niet vol maken. “Ik kijk altijd om me heen en als ik iets zie dat me bevalt, dan kan het zomaar zijn dat de Opel het veld moet ruimen. Maar het is geen moetje hoor, ik ben nog best tevreden. Alleen mijn collega’s begrijpen de

auto niet helemaal. Die vinden het maar niks. Vergeleken met al die andere auto’s die ik reed is de Opel een niemendalletje.

Ik trek me er niets van aan. Ik heb toch iets van een band met die auto en er zijn niet veel mensen die dat snappen.”

Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat er wel meer manoeuvres van Ruig slecht begrepen worden. Wat ik wel heel goed begrijp is zijn band met de aandoenlijke Opel.

Het lichtblauw metallic exemplaar waar Ruig zich mee voort pleegt te bewegen is een 2.0 GLS van 1984. Het is een Rekord E, van het tweede type. Een E2 dus. Na deze generatie Rekord was er niets meer. De Opel Omega A nam in 1986 het estafettestokje over, een totaal nieuw ontwikkelde middenklasser die in een klap tien miljoen exemplaren en zeven generaties Rekord naar de eeuwige jachtvelden verwees.

McPherson systeem. Helaas gebeurde er achter niet zo heel veel: de starre achteras bleef, maar met enkele verbeteringen.

Toch staat de Rekord er om bekend ietwat zijwindgevoelig te zijn en al dwars te gaan over een lege Twix-verpakking. Al deze gedragingen zijn toch weer te herleiden naar die starre as. De facelift van E1 naar E2 was niet veel meer dan een intensieve Duitse botoxbehandeling inclusief wat toegevoegde elektronica. Dat kon inmiddels - we leefden tenslotte alweer in 1982 en ook Opel ging graag met zijn tijd mee. Op motorengebied verdwenen de bedaagde 1,7N en 1,9N – kliekjes uit de Rekord D – en maakten plaats voor een 1,8 liter in diverse

Botoxbehandeling De E-Rekord was bij zijn introductie op de IAA in 1977 een significante verbetering ten opzichte van zijn voorganger. De achterhaalde dwarstraverse met triangels verdween en werd vervangen door een

“Ik ben waarschijnlijk de enige Nederlander die ooit drie keer dezelfde auto kocht.”

www.amyoungtimer.nl | 55

052-057 OPELREKORD.indd 55

07-08-2012 22:35:20

Advertentie

56 | auto motor youngtimer

052-057 OPELREKORD.indd 56

07-08-2012 22:35:25

Mens & auto | Opel Rekord

Technische gegevens Opel Rekord 2.0 GLS, 1984 Motor viercilinder lijnmotor, 2 kleppen per cilinder Cilinderinhoud 1.979 cc Boring x slag 95 x 69,8 mm Kleptiming enkele bovenliggende nokkenas Vermogen 100 pk bij 5.200 t/-min Koppel 156 Nm bij 3.800 t/-min Brandstoftoevoer tweetraps carburateur Topsnelheid 175 km/h Aandrijving achterwielen Remmen schijfremmen voor, trommelremmen achter Gem. verbruik 9,2 liter op 100 kilometer Laatste nieuwprijs fl. 39.560 (17.980 euro)

varianten. De 100 pk sterke tweeliter uit de Rekord van Peter Ruig was zowel in de E1 als in de E2 te vinden.

Ruigs Opel is een echte Rentnerwagen.

Niet teveel toeters en bellen, maar wel een heerlijk bedaagde drietrapsautomaat, spatlappen, stuurbekrachtiging en het op een na hoogst haalbare uitrustingsniveau dat destijds te bestellen was: de GLS. Het is met een moderne bril nauwelijks waar te nemen wat dit pakket allemaal behelst want basale, hedendaagse zaken waren destijds een noviteit. Een klokje, bijvoorbeeld. In de blauwe Rüsselsheimer zit zo’n ding, maar het was in 1984 nog zeker geen gemeengoed. We hebben het immers over een Opel en bij dat merk kreeg je niets cadeau. Het dessin van de bekleding zal ook wel in het uiterst luxe pakket hebben gezeten maar de spatlappen heeft de voormalige Duitse eigenaar er zelf op laten schroeven. Ruig vind het wel prima zo: “Ik laat ze lekker zitten. Ze horen bij de auto want ik heb ‘m zo gekocht en het scheelt weer in het schoonmaken en beschadigen.

Niet mooi? Ach, daar ben ik inmiddels aan gewend. Meestal rijden mensen die iets op mijn auto aan te merken hebben zelf in een afzichtelijke Koreaan of elektrische Honda. Moet ik die mensen serieus nemen? Ik dacht het niet.”

Exclusieve eenheidsworst De zeldzame verschijning van een Opel Rekord op de hedendaagse wegen maakt van de auto exclusieve eenheidsworst.

Tien miljoen Rekords zijn er ooit op de weg gezet, en slechts een handjevol exemplaren overleefde de laatste drie decennia.

Dat de auto al bijna dertig jaar oud is, zie je er niet aan af, maar merk je des te beter als je er mee gaat rijden. De bokkerige, totaal achterhaalde maar o zo betrouwbare drietrapsautomaat weigert nimmer dienst, maar laat zijn eigenaar wel merken dat ‘ie aanwezig is. Een handgeschakelde vier- of vijfversnellingsbak zou van deze Opel een aangenamere, moderner rijdende youngtimer maken. De spreekwoordelijke kniesoor zal er over vallen. Ruig vind het fijn dat de auto voorzien is van een automaat. “Het rijdt veel relaxter. Ik leun achterover en zoef van A naar B. En ik rij dagelijks in een bus van het openbaar vervoer, dus slecht schakelende bakken ben ik wel gewend.

Als je die krengen vergelijkt met de bak in de Rekord, dan is de drietraps automaat een feest om mee te rijden.” 

Concurrenten Audi 100 typ44 Ford Granada 2.0 Honda Accord Renault 25 Toyota Cressida Mark II Volkswagen Santana

“Niet mooi? Ach, daar ben ik inmiddels aan gewend.”

Bij het ter perse gaan van dit magazine reed Peter Ruig nog steeds in zijn Opel Rekord.

www.amyoungtimer.nl | 57

052-057 OPELREKORD.indd 57

07-08-2012 22:35:39

SPORT Drie wedstrijdweekends hebben de Company Cloud Youngtimer Touring Car rijders inmiddels achter de rug.

Na de wedstrijden op Hockenheim moesten de coureurs aan de slag op het vertrouwde Zandvoort en op het circuit van Oschersleben in Duitsland. En er werd gestreden op het asfalt.

Serieus gestreden.

Natje en droogje voor YTCC

Serieuze strijd

tekst: randell lawson fotografie: senten

• / rijhoek

H

et tweede raceweekend van seizoen 2012 werd afgewerkt tijdens de State of Art Historische Zandvoort Trophy op 19 en 20 mei. Een prachtig door de HARC georganiseerd evenement vol met historische autosport en waar vooral op de zondag ook in de paddock veel viel te beleven. Naast de normale zogenaamde A evenementen op Zandvoort zijn dit soort historische weekends een steeds grotere aanrader om naar toe te gaan.

De Company Cloud YTCC piloten hadden drie wedstrijden af te werken verdeeld over het weekend. Ze hadden het daarbij niet gemakkelijk omdat de weergoden ervoor zorgden dat zowel voor een droge als een natte afstelling gekozen diende te worden.

De nieuwe lichting van jaren 80 auto’s binnen de Company Cloud YTCC krijgt steeds meer de overhand als het om de topklasseringen gaat. Er zitten serieuze snelle auto’s

bij waaronder Porsches 964 (Beekman, Jilesen), Porsche 944 (Den Dekker), Toyota Supra (Strik) en de altijd heel snelle BMW M3 E30’s van onder andere Bot, Cuyvers en Van Ooijen. Maar er waren ook wat verrassingen in het helaas wel ten opzichte van Hockenheim veel kleinere deelnemersveld.

Ook heeft de recessie in de historische autosport kennelijk toegeslagen. Verrassingen in de vorm van een waanzinnig brute Lotus Esprit van Ron Renes, ‘Mister YTCC’ Koen Schon in een Toyota Corolla, een snelle Ford Sierra Cosworth van Belg Jan van Elderen en de zeer opvallende knalgele

De YTCC piloten hadden het niet gemakkelijk bij het afwerken van de drie wedstrijden.

VW Scirocco van Simon Gras. Dimitri Cuyvers in zijn Bastos BMW M3 wist alle drie de wedstrijden te winnen voor rivalen Erik den Dekker en Jan Bot. Daarmee deed de sympathieke Belg heel goede zaken voor het kampioenschap en liet hij zien dat hij met zijn Bastos BMW M3 net een maatje te groot is voor de rest van het veld.

Natte race Grosser Preis der Stadt Magdeburg, een hele chique benaming voor een ontzettend leuk evenement. Want er reed op 6-8 juli op het circuit van Oschersleben, vlak bij de stad Magdeburg, echt van alles rond.

Van super karts tot dikke LMP auto’s, van Trabi’s tot Formule 3. Drie dagen vol raceplezier met zelfs op vrijdag en zaterdag races tot negen uur in de avond. Er was een druk programma met maar liefst negentien wedstrijden. Twee daarvan waren er voor de Company Cloud YTCC. Een natte race op zaterdag en een droge wedstrijd op de zondagmorgen. Wederom was Dimitri Cuyvers de grote overwinnaar van de Grosser Preis.

Dit maal echter niet in zijn eigen vertrouwde M3 E30, maar in de BMW M1 van teamgenootje Frank Jennen uit België. Met een splinternieuwe motor achterin moest Cuyvers wel meteen vanaf het begin gas geven want de concurrentie vooral uit Duitsland was moordend.

Good old Peter Mucke met zoon Stefan namen vanuit hun werkplaats in Berlijn twee

58 | auto motor youngtimer

058-59 YTCC.indd 58

05-08-2012 23:14:59

Sport | YTCC

dikke kanonnen in de vorm van een Ford Escort RS1800 BDA en Ford Capri RS3100 mee. En dat daar gas gegeven mee kan worden, was al heel snel in het weekend duidelijk. De drie voorin waren een maatje te sterk voor Seesing (Alfa 75), Beekman en Van Schuppen (Porsche 964), Van Ooijen (M3 E30) en Lawson (Alpine A310). Maar deze laatste rijders wisten vooral in race twee van het weekend het publiek op de banken te krijgen door ronden lang stuivertje te wisselen. Het toonde aan dat ook met een minder deelnemersveld er toch voldoende strijd op de baan geleverd wordt.

Voor de Company Cloud YTCC is 2012 qua Nederlandse aantal deelnemers dus niet helemaal top te noemen. In serieus mindere economische tijden is dat wel begrijpelijk.

Voor de volgende races op Zolder en Charade in Frankrijk zijn de startvelden gelukkig wel helemaal volgeboekt. Mede door de samenwerking met de Belgische en Franse Youngtimer race series. Een internationaal veld gaat dus zeker nog meer de toekomst bepalen. En dat is mooi, want daardoor worden de merkverschillen van deelnemende wagens in de serie alleen maar groter. Elk nadeel hep dus ook een foordeel zullen we maar zeggen. ď ´ >> ytcc.nl

www.amyoungtimer.nl | 59

058-59 YTCC.indd 59

05-08-2012 23:15:09

060-065 BMW R100RS.indd 60

06-08-2012 22:29:09

Motor | BMW R100RS

BMW R100RS

Beem me up Scotty BMW vond met de R100RS de motorfiets opnieuw uit. Terwijl het Duitse merk tot 1976 bekend stond als behoudend, was de styling van de futuristische kuip meer dan vooruitstrevend. BMW nam met deze 1000 cc boxermotor een enorme voorsprong op de concurrentie. Ondanks dat de laatste RS in 1993 van de band rolde, is het nu nog steeds geen achterhaalde machine.

TEKST: REIN DE RUITER

W

• FOTOGRAFIE: ANDREW WALKINSHAW

ie halverwege de zeventiger jaren op een BMW reed, was feitelijk rijp voor een rol als dinosauriër in Jurassic Park.

BMW’s stonden niet bekend als vlot en vooruitstrevend maar wel als saai, stoffig en behoudend. Vooral uit het land van de rijzende zon kreeg de Duitse fabrikant in toenemende mate te maken met producten die niet alleen veel goedkoper waren, maar waar je ook nog eens een rondje over het circuit mee kon doen. BMW probeerde nog wel wat tegenwicht te bieden met de R90S – tegenwoordig een enorm hebbeding – maar begon de strijd meer en meer te verliezen. Qua prestaties legden de brave boxers het af tegen dikke Japanse machines als de Kawasaki Z900, de Suzuki GT750 tweetakt en natuurlijk de Honda CB750 Four en Yamaha XS750. Toen Honda in 1975

060-065 BMW R100RS.indd 61

ook nog eens op de proppen kwam met de GL1000 Goldwing – een directe aanval op BMW in het topsegment – schrok de directie in het hoofdkantoor in München eindelijk wakker.

BMW wilde een spraakmakende motorfiets in de markt zetten waarmee je niet alleen vlot kon rijden, maar ook nog eens comfortabel. Het merk zag na positieve ervaringen met het stuurkuipje van de R90S veel in de ontwikkeling van een superstroomlijn waarachter je zonder moeite grote afstanden kon afleggen. De fabrikant liet zijn oog vallen op Hans Muth om de klus te klaren, een freelance designer die zijn sporen al had verdiend bij autofabrikanten als Porsche en Mercedes-Benz in Stuttgart, Ford in Keulen en NSU in Neckarsulm. Muth was al sinds 1971 voor de motorafdeling van BMW aan de slag. Hij had gesolliciteerd bij Hans-Günter von der Marwitz, de chef van

BMW Motorrad GmbH, omdat hij vond dat motorfietsen ondergeschoven kindjes waren waar het om design ging. Volgens Muth ging het sollicitatiegesprek ongeveer als volgt: Muth: “Wie doet hier het design van de motorfietsen?”

Von der Marwitz: “Niemand. Wie ben jij eigenlijk en wat doe je hier?”

Muth: “Ik ben interieurdesigner.”

Von der Marwitz: “Hou je van motorfietsen?”

Muth: “Ja, absoluut.”

Von der Marwitz: “Dan doe je nu het design van onze motoren.”

T IME L INE 19 7 7

06-08-2012 22:29:14

Stabiliteit Nadat Muth zich bezig had gehouden met de R90S, ging hij vanaf 1973 voortvarend te werk met de Beemer RS. Bovenaan zijn lijstje stond de verbetering van de stabiliteit omdat in een streep rechtuit rijden op hoge snelheid met een BMW bijna onmogelijk was. Door het slingeren leek het bijna of de motorfiets werd bestuurd door Bonnie St. Claire die op een onbewaakt moment toch haar rijbewijs A had gescoord. Verder stond de bescherming van de rijder bij Muth hoog op het lijstje, een aspect waaraan het bij tweewielers nogal schortte. De eerste schetsen van Muths integraalcockpit – gemaakt met CAD-technologie die hij had gebietst bij zijn BMW autocollega’s – dateren al van 1975. De kuip bleek niet alleen op papier te werken, maar tests in de – van Pininfarina gehuurde – windtunnel bewezen dat

Muth en zijn team goed werk hadden geleverd. Er viel aan het ontwerp nauwelijks iets te verbeteren. De winddruk nam dankzij de 9,5 kilo zware stroomlijn van polycarbonaat met 5,4 procent af en de zijwindgevoeligheid verminderde zelfs met zestig procent wat de wegligging fors ten goede kwam. En goed nieuws voor de rokers: tot 160 km/h kon je achter de kuip zelfs een sigaret opsteken. Bovendien bleef je bij regen praktisch droog en zorgde de kuip ook tijdens de winterdag voor warme voeten.

De BMW R100RS stond in september 1976 te pronken op de IFMA in Keulen. De tweekleps tweecilinder boxermotor met cardanaandrijving was een bekende verschijning; het was feitelijk een doorontwikkeld blok van de R90S. Het publiek was aangenaam verrast door de futuristische stroomlijn. Want

in zijn grijsblauwe kleur in ‘eiglans’ was het een Stealth op twee wielen die in een remake van Star Trek niet zou misstaan. Het glazen ruitje voor de koplamp zorgde voor discussies over de vijf mysterieuze horizontale lijntjes. Sommigen dichtten de oranjekleurige lijntjes ontdooicapaciteiten toe als ware het een achterruitverwarming. Maar ze waren niet meer of minder dan een cosmetische gadget van Muth.

Qua topsnelheid en acceleratie legde de R100RS het met zijn 70 pk nog steeds af tegen de Japanse concurrentie, maar hogere snelheden waren met de R100RS veel langer vol te houden door het hoge comfortniveau van de kuip. Vooral de snelweg was de natuurlijke habitat van de RS. Waar motorrijders tot dan toe gewend waren om elk uur even te pauzeren om de stramme spieren te ontlasten, daar reed de RS-rijder in een

‘Hij is weg hoor.’

T IME L INE 19 7 7

In maart parkeert KLM-gezagvoerder Jacob Veldhuyzen van Zanten op Tenerife z’n Boeing 747 ‘De Rijn’ bovenop een taxiënde collega van Pan Am. Liefst 583 mensen vinden de dood.

Geen Punt

>> 060-065 BMW R100RS.indd 62

In mei gijzelen negen Zuidmolukkers een trein - Hondekop 747 voor de kenners - en op 11 juni maakt minister president Den Uyl een einde aan twintig dagen onzekerheid.

06-08-2012 22:29:21

Motor | BMW R100RS

ruk lachend naar Parijs op en neer voor een vers stokbroodje. Hooguit de polsen hadden het wat zwaarder te verduren vanwege het gemis van opwaartse druk door de rijwind.

Het volle gewicht van het bovenlijf moest door de armen worden gedragen.

Ook de concurrentie was fl abbergasted door de stroomlijn. Zij kwamen in die jaren nog niet verder dan een schermpje dat de ergste winddruk moest wegnemen. BMW ontketende een nieuwe ontwikkeling in de motorfietswereld die alle fabrikanten pas veel later volgden. Zo huurde Suzuki een bekende Duitse designer in voor de ontwikkeling van de Katana-serie: zijn naam was Hans Muth.

Pittig geprijsd Wie mooi wilde zijn, moest overigens wel pijn lijden. In vergelijking met de concur-

BMW ontketende een nieuwe ontwikkeling in de motorfietswereld die alle fabrikanten pas veel later volgden.

rentie was de BMW – traditioneel – pittig geprijsd. Voor de machine moest liefst 13.935 gulden worden betaald – inclusief de optionele gietwielen en de keuze uit een één- of tweepersoons buddy – waarmee hij duizenden guldens duurder was dan de gemiddelde Japanner. Desondanks was er een grote schare liefhebbers die voor de machine koos. Toen BMW de bekuipte

boxer in 1984 uit productie nam ten faveure van de watergekoelde viercilinder K100 en de sportieve variant K100RS, ontstond er gemor bij de achterban. Het bracht BMW ertoe de technisch gedateerde R100RS in 1987 opnieuw in productie te nemen. Het rijwielgedeelte van de tweede generatie RS pakte BMW aan, onder meer met een eenzijdige achterwielophanging. De stroomlijn bleef geheel ongewijzigd. Een groter compliment kon BMW zichzelf niet maken.

Thijs Hut uit het Friese Buitenpost heeft wat met oude boxermotoren. Hij is er zelfs zo gek van, dat hij in 2005 besloot om er ook zakelijk wat mee te gaan doen, parttime naast zijn werk in het onderwijs. Via zijn bedrijf Boxerlijn.nl doet hij aan in- en verkoop van klassieke BMW motoren. Mooie exemplaren houdt hij het liefste zelf, hoewel zijn

Zei er iemand pinda’s?

Voormalig pindabrander Jimmy Carter wordt op 20 januari beëdigd als 39e president van de United States.

Auto van het Jaar Eat it

Rockster Elvis Presley (42) overlijdt op 16 augustus aan een overdosis pindakaas-banaan sandwiches.

060-065 BMW R100RS.indd 63

Gelukkig ook goed nieuws uit 1977: wij vinden de Rover SD1 een zeer terechte Auto van het Jaar.

> 06-08-2012 22:29:33

omdat ik wist dat de RS eraan kwam. Ik genoot er toen al van zoals ik er nu nog steeds van kan genieten. Die motor is tijdloos. Door z’n kuip, z’n gietwielen, z’n uitstraling. De RS was toen voor de meeste mensen hier onbereikbaar door vanwege z’n hoge prijs.

Maar toen wist ik al dat ik er later een wilde hebben.”

‘Wat zij kunnen, kan ik ook’, dacht ik. Dus ben ik gestart met het verhandelen van mijn lievelingsmotoren.

loods maar een beperkt aantal machines kan herbergen. Zijn verzameling telt momenteel twaalf BMW’s uit de jaren zestig en zeventig.

Hut: “Je weet hoe het gaat: je start met een bromfietsje, een beetje opvoeren, een beetje verkopen. Vanaf mijn achttiende kreeg ik ook wat met BMW’s. Ik zocht zo’n motor en kwam uiteindelijk bij een handelaar terecht. ‘Wat zij kunnen, kan ik ook’, dacht ik.

Dus ben ik gestart met het verhandelen van mijn lievelingsmotoren.” Ook de R100RS valt bij Hut in deze categorie. In 1977 had een bemiddelde inwoner van Buitenpost zo’n motor in zijn bezit. Hut vond de machine schitterend. “BMW had in die jaren een piepertje op de richtingwijzer gemonteerd.

Dat zou een stuk veiliger zijn, zeiden ze. Dus elke keer als ik dat piepertje hoorde bij de kruising van ons dorp, rende ik daarheen

Now Playing:

T IME L INE 19 7 7 KOOPJE

Voor twintig gulden heb je een kaartje voor Pink Pop. Negen euro en-een-beetje.

Een koopje, als je weet dat The Kinks, Tom Petty en Golden Earring in 1977 het podium betreden.

060-065 BMW R100RS.indd 64

Officiële gebeurtenis Uiteindelijk kwam voor Thijs Hut de dag dat hij z’n eerste RS kocht. Het was voor de Fries heel bijzonder, herinnert hij zich.

“Maar het kopen van een klassieker kan ook uitlopen op een teleurstellende ervaring,” meldt de liefhebber. “Maar bij mij was dat niet het geval. Je moet die motor namelijk niet zien als een moderne fiets, want dan valt alles tegen. In vergelijking met moderne machines is z’n wegligging natuurlijk achterhaald en zijn z’n remmen een stuk minder goed. Maar iemand met historisch besef vindt dat niet erg. Het rijden met een RS zie ik dan ook als een ‘officiële gebeurtenis’. Je kleedt je netjes aan, zet een helm op die past in z’n tijd, rijdt de motor lekker warm en schakelt netjes en beheerst. Als je dat niet kunt opbrengen, laat die motor dan maar liever staan. Dan wordt het namelijk nooit wat tussen jou en je BMW.” Thijs Hut verkoopt om die reden niet iedereen zomaar een motorfiets. Wat hem betreft is het niet louter en alleen een zakelijke transactie, maar moet hij je de BMW ook gunnen. De schrijver van dit artikel voelt wel wat voor de volledig originele RS met maar 32.000 kilometer op de teller, het fotomodel op deze pagina’s. Maar hij moet wel eerst even door de ballotagecommissie van Thijs Hut. 

E-nummer als smaakmaker

Op de platenspeler ligt waarschijnlijk Rumours van Fleetwood Mac. Of het in een gekke bui gekochte singeltje van Long Tall Ernie & The Shakers. Do you remember? Met de groeten van Polydor.

BMW’s nieuwe 7-Serie – intern E23 genaamd – is onder andere leverbaar met ABS. De grote ‘Sharknose’ blijft tot 1986 in productie.

06-08-2012 22:29:42

Motor | BMW R100RS

DE DESKUNDIGE AXEL VON MEYENFELDT van Axels Bike Shop in Heerhugowaard “Ik heb helemaal niets met oude tweekleps boxermotoren. Ik vind ze technisch zwaar achterhaald. En ook die spreekwoordelijke kwaliteit van BMW valt in de praktijk nogal tegen.

Ik kan een A4-tje schrijven over de mankementen die zo’n machine kan vertonen. Maar ik begrijp wel dat er hele volksstammen bestaan die er wel gek mee zijn. Ben je ermee opgegroeid of houd je van de boxerbeweging, dan mag een RS natuurlijk niet ontbreken in je garage. Recent heb ik een R100RS van 1977 ingeruild van de eerste eigenaar. Al snel kwam er een liefhebber, helemaal uit Brugge. Dit was de motorfiets die hij per se wilde hebben. Hij was er heel gelukkig mee. Het is en blijft een cultmachine die je kunt scharen bij modellen van Harley-Davidson uit die tijd. In mijn ogen misschien niet perfect, maar wel ontzettend leuk.”

Kampioen

Met 72 punten verovert Niki Lauda zijn tweede wereldtitel in de Formule 1. Hij laat Jody Scheckter en Mario Andretti ver achter zich.

Beam me up Scotty Een vervolg op de televisieserie Star Trek getiteld Star Trek: Phase II gaat niet door. Leonard ‘Spock’ Nimoy haakt af vanwege onenigheid over de rechten op zijn personage.

< 060-065 BMW R100RS.indd 65

06-08-2012 22:29:49