Muziekwereld 2, 2016 internationalisering

Page 1

jaargang 97

nummer 2 - 2016

Export NL Pop, Jazz en World - ETEP: unieke kans op doorbraak Europese bands - Uitwisseling talent tussen internationale ( jazz)festivals - De VAR is dood. Leve de modelovereenkomst‌ - Meer meer meer Europa

vakbond voor musici en acteurs


Over de grens ‘Internationalisering’. Het is bijna een modewoord. Een open deur. De wereld wordt steeds kleiner. We leven in een global village. Jazeker. Meer nog dan in de fysieke wereld, heeft het wereld wijde web (nomen est omen) bijgedragen aan een digital village. De wetgeving blijft helaas vaak achter; het is de rechter – en met name het Europese Hof – die telkenmale uitsluitsel moet geven over de regelgeving in de onlinewereld; de wijze waarop wij met elkaar omgaan. (Meer daarover elders in deze Muziekwereld; laat ik mijn kruit drooghouden.) Schreef Gerard Reve ooit ‘De taal der liefde is internationaal’, de taal van de muziek is dat altijd geweest. De internationalisering biedt daarom kansen; een kleinere wereld biedt een potentieel enorm afzetgebied. Nederland heeft – misschien door onze veel geroemde en bekritiseerde handelsgeest – altijd uitgeblonken in het over de grenzen heen kijken. In de klassieke muziek, in de jazz en – in perioden – ook de popmuziek heeft Nederland internationaal een grote naam. Noorderslag en Eurosonic groeiden uit tot gezichtsbepalende Europese popfestivals; onze orkesten en dirigenten zijn wereldvermaard, van het Concertgebouw Orkest tot het Metropole. Zeker nu de Nederlandse overheid (lokaal, regionaal en nationaal) de eigen markt de afgelopen jaren verontachtzaamde, biedt een blik over de grens mogelijkheden. Het is vreemd te zien hoe juist die politieke stromingen die een tegenbeweging willen vormen tegen het ‘opruk-

colofon Muziekwereld is het blad van de Ntb, vakbond voor musici en acteurs Keizersgracht 317 1016 EE Amsterdam T : 020 – 620 3131 F : 020 – 620 2508 E : info@ntb.nl I : www.ntb.nl

vakbond voor musici en acteurs

De Ntb is op werkdagen telefonisch bereikbaar tussen 12:00 en 17:00 uur. U kunt uw vragen en andere zaken ook per fax of email aan ons voorleggen. omslag: Sander Heezen

Redactioneel kende buitenland’, die zich beroepen op een nieuw nationalisme, tezelfdertijd uitblinken in een weigering te investeren in nationale symbolen en de eigen cultuur. Een ontwikkeling die onder het huidige kabinet lichtjes lijkt te keren, maar nog zeker niet voorbij is. Alle reden voor een blik over de grens daarom; een blik op kansen en uitwisseling, ook in deze Muziekwereld. Wat kunnen wij leren van de succesformule van Eurosonic/Noorderslag? Wat mogen wij verwachten van de Europese Unie? Hoe creëren wij een internationaal netwerk van (jazz)festivals? Daarnaast ook aandacht voor de nationale ontwikkelingen uiteraard (de afschaffing van de VAR, de jaarvergaderingen van Sena en Buma/Stemra, de onlangs opgestarte onderhandelingen tussen Ntb en NVPI over redelijke contractvoorwaarden), maar dat spreekt voor zich. Wij wensen u veel leesplezier; in de zon, de schaduw, of wellicht op reis en op tournee. En bovenal: een goede zomer!

Erwin Angad-Gaur Secretaris Ntb en VCTN

Redactie: Erwin Angad-Gaur (hoofdredacteur) Ruud Zinzen (eindredacteur) Anita Verheggen Met medewerking van: Jeroen Akkermans, Alexander Beets, Mark Gerrits, Stan Rijven, Bjorn Schipper, Cees Schrama, rakenDra Smit, Eloy Veldhuijzen, Bart Wirtz Illustraties Robert Swart Fotografie: Minke Faber en Sander Heezen Basisvormgeving / Lay-out: Robert Swart Drukwerk Senefelder Misset, Doetinchem


Inhoud

Muziekwereld nr. 2 – 2016 juridisch

kort nieuws

4 Wat speelt er? interview met Peter Smidt 6 Lanceerplatform

28 Het recht om te kunnen hyperlinken fiscaal

Uitwisseling van Europees toptalent

Talentuitwisseling 12 Denktank-bijeenkomst internationale ( jazz)festivals 16 VCTN-nieuws

Vers geperst

18 cd-recensies 18 Casey’s Column

32 35 36

De VAR is dood

column Bart Wirtz

column Stan Rijven

Ritmundo rechten

Meer meer meer Europa

39 Verhuren of programmeren? Ntb-verzekeringen

41 Op maat – De reisverzekering

muziekonderwijs

23 De bezuinigingsronde van Nederland EHBO 26 Vastleggen van composities 27 De favoriete compositie van…

42 Alvorens en Dringende waarschuwing DDJF 43 Contractscreening

Onder de leden

44 Helen Botman

Ntb

Bestuur

Alexander Beets (voorzitter) Erwin Angad-Gaur (secretaris) Donna Wolf (penningmeester) Will Maas Ad Hoendervangers Frank van Wanrooij Simone Vierstra

Bureau

Administratie en helpdesk Caroline Beukenkamp c.beukenkamp@ntb.nl Ruud Zinzen r.zinzen@ntb.nl Financiële administratie Martijn Jansen m.jansen@ntb.nl

Juridische zaken/contracten Rechtspositionele zaken/contractscreening/ advisering rechtsvormen beroepspraktijk: Annemarieke Schulte a.schulte@ntb.nl Jenneke Huigen J.huigen@ntb.nl Auteurs- en Naburige Rechten/ screening cd- en uitgavecontracten: rakenDra Smit r.smit@ntb.nl Erwin Angad-Gaur e.angad-gaur@ntb.nl Anita Verheggen a.verheggen@ntb.nl EHBO-project (over cd/dvd-producties) rakenDra Smit r.smit@ntb.nl CAO’S Mark Gerrits (orkesten, muziekonderwijs en muziekdramatische kunst) m.gerrits@ntb.nl

Verzekeringen/belasting/Muziekwereld Ruud Zinzen r.zinzen@ntb.nl Werkgebieden Lichte muziek en artiesten: Anita Verheggen a.verheggen@ntb.nl rakenDra Smit (pop) r.smit@ntb.nl Orkesten: Mark Gerrits m.gerrits@ntb.nl Kamermuziek: Anita Verheggen a.verheggen@ntb.nl Muziekdramatische kunst: Mark Gerrits m.gerrits@ntb.nl Muziekonderwijs: Mark Gerrits m.gerrits@ntb.nl Acteurs: Erwin Angad-Gaur e.angad-gaur@ntb.nl


kort nieuws

Wat speelt er?

Vertegenwoordigers Sena herbenoemd Ntb-beleidsmedewerker Anita Verheggen en voormalig Ntbbestuurslid Erik Winkelman zijn 17 mei jl. herbenoemd voor een nieuwe termijn in de sectie uitvoerend kunstenaars van Sena. Anita Verheggen is binnen het bestuur coördinatrice van de Sociaal-Culturele gelden. Zij was in die rol de afgelopen jaren eerstverantwoordelijke voor o.a. de oprichting van het Sena Muziekproductiefonds en invoering van een minimum-gagenorm voor de door Sena gesubsidieerde projecten. De komende periode wil de

sectie Performers zich richten op het verder uitbouwen van het sociaal-cultureel beleid waarbij het initiëren van betaalde werkgelegenheid, talentontwikkeling en ondersteuning van de carrière van aangesloten musici de uitgangspunten zijn.

Deadline Sena Muziekproductiefonds Zondag 19 juni 2016 is de deadline van de eerstvolgende aanvraagronde van het Sena Muziekproductiefonds. Het fonds biedt musici, die hun opnamen in eigen beheer willen uitbrengen, de kans om met subsidie een kwalitatief hoogwaardige geluidsopname te maken. Je kunt maximaal € 5000 aanvragen om de productiekosten van geluidsopnamen te financieren. Tweederde van dit bedrag is een

Sena Dutch Jazz Competition 2016 Wie wordt winnaar van de Sena Dutch Jazz Competition? In juni vinden de halve finales en finale van deze toonaangevende competitie plaats. De tweejaarlijkse Sena Dutch Jazz Competition is een eigentijds concours voor nieuwe, bijzondere Nederlandse jazzgroepen met een gemiddelde leeftijd onder de 30 jaar. De halve finales vinden dit jaar plaats in Paradox (Tilburg) op 3 juni en Tivoli Vredenburg (Utrecht) op 6 juni. Op 10 juni volgt de finale in het Bimhuis. Naast de hoofdprijs voor Beste Groep zal er voor het eerst ook een publieksprijs worden uitgereikt. Info via: www.dutchjazzcompetion.com.

pagina 4

subsidie en éénderde een renteloze lening. Aanvragers moeten het geleende bedrag binnen twee jaar terugbetalen aan Sena en het fonds financiert nooit meer dan 50% van het totaalbudget. De andere betrokken partijen moeten eenzelfde bedrag bijleggen om tot een finished product te komen. De subsidievoorwaarden staan op de website van Sena en je kunt er een digitaal aanvraagformulier downloaden en invullen. Voor meer info: www.sena.nl

Onderhandelingen met NVPI over redelijke contractvoorwaarden Het nieuwe auteurscontractenrecht staat representatieve organisaties van auteurs of artiesten toe over standaardcontracten te onderhandelen met organisaties van exploitanten. Op initiatief van de Ntb zijn Ntb en collega-organisatie FNV KIEM de afgelopen maanden in onderhandeling getreden met de NVPI

(de branche-organisatie van Nederlandse platenmaatschappijen) over redelijke contractvoorwaarden bij platencontracten, distributiedeals en licentiecontracten. Ook heeft de Ntb een voorstel ingebracht voor een gezamenlijk aan de belastingdienst voor te leggen standaardcontract voor zelfstandige sessie-musici. Ntbsecretaris Erwin Angad-Gaur: “De gesprekken zijn nog maar net begonnen en wat we aan het doen zijn is voor zowel onszelf als voor de NVPI nieuw, maar ik heb goede hoop dat het zal lukken om een aantal gezamenlijke uitgangspunten te formuleren waaraan contracten zouden moeten voldoen. Volledige standaardcontracten zullen waarschijnlijk een stap te ver zijn, maar daar zijn de verschillende platendeals misschien ook wel iets te divers voor. We hebben ons als gezamenlijk doel gesteld nog dit jaar tot resultaten te komen. Op zijn minst hopen wij gezamenlijk een aantal evidente normen te kunnen stellen, waarmee zeker voor beginnende bands en musici veel kan worden gewonnen. Een extra reden is uiteraard dat middels deze gesprekken mede moet blijken of de nieuwe wettelijke mogelijkheid ook werkelijk resultaat oplevert. De overheid kijkt mee over onze schouders. En dat kan behulpzaam zijn. Wij houden onze leden uiteraard op de hoogte zodra er resultaten zijn.”

Orkestensector: flatline tot 2020? In de film ‘Flatliners’ (https:// nl.wikipedia.org/wiki/Flatliners) is een aantal aankomende medici bezig met het opnieuw tot leven brengen van een patiënt na het

Ntb - Muziekwereld


opwekken van een kunstmatige hartstilstand. Doel van deze experimenten is het ontdekken van een eventueel leven na de dood. Als je dit als metafoor gebruikt voor de orkestsector, dan moeten we het ergste vrezen, althans als je de afloop van de film kent. Wat is het geval? De werkgeversorganisatie heeft medio maart 2016 de cao-voorstellen van de Ntb en FNV KIEM ontvangen. De voorstellen dienen als basis voor de besprekingen over een herijking van de cao. Deze herijking is dringend noodzakelijk o.a. om opgelopen (salaris)achterstanden en afspraken rond beheersing van werkdruk, planning en inzet aan te pakken. De werkgevers zijn nog steeds niet ingegaan op de uitnodiging van de vakbonden om in gesprek te gaan over de cao-voorstellen. Wel is er druk op de vakbonden om mee te gaan in een werkconferentie ‘Naar een dynamisch orkestmodel in 2020’. Kennelijk is men aan werkgeverszijde uit op de ‘flatline’ – in de betekenis van ‘een onveranderlijke toestand’ als het gaat om de periode tot 2020 .

InJazz op 24 en 25 juni in Rotterdam De Jazzdag heet vanaf dit jaar InJazz maar vindt, net als de afgelopen jaren, plaats op de Kop van Zuid in Rotterdam. Op 24 en 25 juni kunnen muziekliefhebbers hun hart ophalen aan een uitgebreid showcasefestival van talentvolle jazzensembles. Ook is er een conferentieprogramma waar musici voluit kun-

nummer 2 - 2016

nen speeddaten om hun netwerk uit te breiden of te verstevigen. Vrijdagavond worden, als klap op de vuurpijl, de Jazz Edisons uitgereikt. Plaats: LantarenVenster. Voor meer informatie: www.injazz.nl.

promotie van de Nederlandse podiumkunsten in het buitenland. Waar en wanneer? Dutch Delta Sounds vindt plaats op woensdag 7 september in het Bimhuis en op donderdag 8 september in Paradiso Noord (Tolhuistuin) in Amsterdam. Meer informatie over de aan­ meldingsprocedure voor show­cases is te vinden op: www.worldmusicforum.nl.

World Blend Café netwerkbijeenkomsten 28 mei Amersfoort Jazz 13 juni Bimhuis Amsterdam 24 juni InJazz Rotterdam

Nieuw festival: Dutch Delta Sounds (10 jaar World Music Forum NL) Zomer 2006 werd het open source-netwerk World Music Forum NL opgericht. Met talloze World Blend Café’s, projecten, publicaties en presentaties van de NL wereldmuziek tijdens beurzen als Womex en Babel Med heeft dit platform de afgelopen tien jaar zijn nut en noodzaak voor de wereldmuziek-sector bewezen. In september 2016 viert World Music Forum NL dit jubileum met een tweedaags festival. Tijdens Dutch Delta Sounds zal een keur aan avontuurlijke, grensoverschrijdende muziek van Nederlandse bodem feestelijk gepresenteerd worden. Overdag is er een uitgebreid programma voor nationale en internationale muziekprofessionals met conferenties, netwerksessies en speed-dates. World Music Forum NL organiseert dit festival in samenwerking met Dutch Performing Arts, het programma van het Fonds Podiumkunsten ter

Dutch Delta Sounds Festival 7 sep Bimhuis, Amsterdam 8 sep Paradiso Noord (Tolhuistuin), Amsterdam Updates: worldmusicforum.nl

Finale Euroradio Jazz Competition 2016 Op woensdag 6 juli a.s. vindt de finale van de Euroradio Jazz Competition 2016 plaats in het Bimhuis in Amsterdam. Deze competitie (voorheen de EBU European Jazz Competition) is een samenwerkingsverband tussen de European Broadcasting Union (EBU) en de stichting European Jazz Competition. Vijf veelbelovende jonge jazzensembles strijden om de titel ‘Beste Groep’. De finalisten worden geselecteerd door een jury die is samengesteld uit jazzproducers van de publieke omroepen die lid zijn van de EBU. De finalejury wordt gevormd door jazzprogrammamakers en musici. De finale wordt uitgezonden door een aantal publieke omroep­ organisaties waaronder de NTR. Voor meer info over de competitie en de finale: www. europeanjazzcompetition.nl.

Nieuwe Dispokinesis­ opleiding start in september 2016 Het ‘Gesellschaft für Dispokinesis nach G.O. van de Klashorst’ biedt een 3-jarige opleiding tot dispokinesispedagoog aan, bestemd voor professionele musici. Deze opleiding start in september in de Duitse stad Essen (Ruhrgebied). Een kostenvrije informatiedag vindt plaats op 4 juni in Essen. Dispokinesis is bewegingspedagogiek. Het is ontwikkeld om het ontstaan van speelproblemen bij musici te voorkomen en bestaande speelklachten op te lossen. Thema’s in de opleiding zijn: lichaamsbewustwording, fijne motoriek, speelmotoriek, beweging, ademhaling, embouchure, ergonomie, fysiologie, klankfysiek, podiumbewustzijn en ook preventie van speelklachten bij musici. Dhr. G.O. van de Klashorst, de Nederlandse grondlegger van de Dispokinesis, heeft sinds 1950 al duizenden professionele musici kunnen helpen zichzelf te bevrijden van de klachten die ze hadden. Aan meerdere conservatoria in Nederland, Duitsland en Zwitserland is Dispokinesis al een vast onderdeel in de studie geworden. Deze opleiding is ontwikkeld voor musici die les willen geven in de Dispokinesis. De docenten in de opleiding zijn allemaal studenten van dhr. G.O. van de Klashorst, die zelf de opleiding bij hem gevolgd hebben. Aanmelden voor de opleiding kan tot en met 15 juli 2016. Voor meer informatie zie: www.dispokinesis-ausbildung.de Contact: Dianne Bolte, 026 - 4453484, praktijk@dispokinesis.nl.

pagina 5


Interview talentontwikkeling met

tekst: Anita Verheggen fotografie: Minke Faber

Welke popmuzikant kent Eurosonic/ Noorderslag niet? Spelen op dit showcasefestival is een must voor musici met een brandende internationale ambitie. Dankzij de ingenieuze formule van creatief directeur Peter Smidt groeide Eurosonic uit tot het belangrijkste platform voor de uitwisseling van Europees poptalent.

Lanceerplatform Met een grote grijns op z’n gezicht vertelt Peter Smidt over het begin van zijn professionele carrière in Groningen. Het waren de hoogtijdagen van de Groningse popscene. “Herman Brood trad regelmatig op en was heel inspirerend voor mij. Ik zong in een bandje en we hadden het Grand Theatre gekraakt waar we in de kelder oefenden en in de grote zaal optraden. Ook toen was ik al actief als promotor en organisator van concerten en een openlucht festival. In de Oosterpoort heb ik een popprogrammering opgezet en al snel volgde het eerste Noorderslag festival.” Oorspronkelijk was dit een krachtmeting tussen Belgische en Nederlandse bands; vandaar de krijgshaftige naam. “Wat in die tijd opviel was het gebrek aan interesse in NL popmuziek.

pagina 6

Ntb - Muziekwereld


nummer 2 - 2016

pagina 7


Wij zijn aan onze artiesten verplicht om de Europese markt toegankelijk te maken

De Europese markt werd overheerst door Engelse en Amerikaanse acts. Een Nederlandse act trok per definitie minder publiek dan een band uit de USA en NL popmusici hadden geen beroepsperspectief of zicht op een langdurige carrière. En dat terwijl er goede acts waren zoals Fatal Flowers en Urban Dance Squad. Noodgedwongen was popmuziek maken een hobby. Maar als je er niet 100% voor kunt gaan, krijg je geen goede muzieksector. Ook het podiumcircuit was weinig professioneel. Het bestond uit kraakpanden en jongerencentra of studentensociëteiten. Er was nog geen echt professioneel clubcircuit zoals nu het geval is.” Anglo-Amerikaanse dominantie Door Noorderslag raakte Smidt echt geïnteresseerd in de Nederlandse popmuziek. “Er kon meer voor de NL pop worden gedaan. Daarom ben ik begonnen met de Noorderslagconferentie die het mogelijk maakte om gestructureerd met elkaar te praten over de verbetering van de popsector.” Zelf was hij toen al gestopt met zingen om zich helemaal te storten op de organisatorische kant van de popmuziek. “Ik was trots op ons muzikale product maar had geen idee wat er elders in Europa gebeurde. Daarom wilde ik een Europese schil rondom Noorderslag organiseren zodat zichtbaar werd wat zich in andere Europese landen afspeelde; een internationaal platform voor Europese muziek waar ook Nederlandse bands zich binnen een internationale context konden presenteren.” Toen hij zich verder verdiepte in de Europese popmuziekmarkt stuitte Smidt op een opvallend pagina 8

fenomeen. “Europa is een grotere muziekmarkt dan Amerika maar Europese popmuzikanten hadden geen toegang tot de livemarkt in Europa. Ze konden alleen maar via agenten uit Amerika of Engeland door Europa toeren. Ik moet zeggen dat ze dat in Amerika handig hebben aangepakt. Mijn doel was om die situatie te veranderen.” Exportlobby Al snel realiseerde Smidt zich dat er veel geld nodig was om een serieus platform van de grond te krijgen. Het aanbod van de stichting Conamus (het huidige Buma Cultuur) om er in dienst van hen verder aan te werken, kwam dus als geroepen. “Conamus was al present op grote internationale muziekbeurzen als MIDEM en voor hen was het ook goed om een eigen platform te hebben voor de export van NL popmuziek.” Het doel van zo’n eigen platform werd scherper geformuleerd: de Europese markt, waar Engels en Amerikaans repertoire dominant was, openbreken voor Europees repertoire. Dat sloot aan bij de doelstellingen om Nederlandse componisten te ondersteunen van auteursrechtenorganisatie Buma/Stemra die Conamus en het huidige Buma Cultuur financieren. Noorderslag werd Eurosonic/Noorderslag (ESNS), een alsmaar verder uitdijend evenement met veel internationale programmaonderdelen. Tegelijkertijd richtten een aantal landen in Europa exportbureaus op die bij de Europese Unie moesten lobbyen voor exportsubsidies. “Iedereen kwam op voor z’n eigen belang”, vertelt Smidt. “De Fransen liepen voorop want die zijn echt trots op hun eigen cultuur. Maar wil je een succesvolle lobby bij Ntb - Muziekwereld


nummer 2 - 2016

pagina 9


Brussel organiseren, dan moet je opkomen voor de hele Europese popsector en moet je de landen organiseren. Wij hebben daarom het European Music Office (EMO) opgericht dat alle landen moest vertegenwoordigen.” Smidt noemt de lobby voor Europees geld “een boeiende wedstrijd waarbij vele vooroordelen over popmuziek bij politici en de ambtenarij uit de weg moesten worden geruimd”. Voor Eurosonic/ Noorderslag heeft de lobby uiteindelijk Europees geld opgeleverd. Dat geld is bestemd voor het European Talent Exchange Programme (ETEP), een belangrijk programmaonderdeel van ESNS en een succesformule uit de koker van Smidt. pagina 10

Als je een succesvolle lobby bij Brussel wilt organiseren moet je opkomen voor de hele Europese popsector ETEP Hoe werkt de ETEP-formule? ESNS selecteert de meest veelbelovende Europese acts voor optredens tijdens het showcasefestival. Er is een goede samenwerking met Europese publieke omroepen die veel aandacht besteden aan de optredens van de geselecteerde acts op ESNS. De belangrijkste Europese festivals, radio- en tv-stations en andere media reizen af naar Groningen om de acts te bekijken. De deelnemende festivals maken een keuze uit het aanbod van acts en bieden de

gekozen bands een gegarandeerde plek in het festivalprogramma van dat jaar. De radiostations ondersteunen de gekozen act met ‘airplay’. De media zorgen voor maximale ‘exposure’ van de acts in het land waar het festivaloptreden plaatsvindt. De ETEP-formule biedt Europese bands een unieke kans op een doorbraak op hun eigen Europese markt. In 2015 sleepten de NL acts Dotan, John Coffey, Birth of Joy, Kuenta I Tambu en Jacco Gardner ieder 5 festivaloptredens in de wacht via ETEP. Sinds de oprichting van het Ntb - Muziekwereld


CV Peter Smidt Geboren in augustus 1959 in Amsterdam Opleiding: Kunst en Kunstbeleid Rijks Universiteit Groningen (RUG) 1977 - 1984

Componist & zanger Dark Ravens of Dance

1981 - 1985

Muziekprogrammeur Grand Theatre, Groningen

1986 - heden Oprichter/Directeur EuroSonic Noorderslag Festival, Groningen 1989 - 1995

Muziekprogrammeur De Oosterpoort, Groningen

1992 - 2005 Programmeur Bevrijdingspop, Haarlem 1995 - heden Projectmanager/Beleidsmedewerker Buma Cultuur, Hilversum 2003

Initiatiefnemer European Talent Exchange Program (ETEP)

& European Toursupport Plan (ETS)

2008 -2013

Bestuurslid European Music Office (EMO)

programma in 2003 zijn er 2690 shows geboekt van 972 Europese bands op festivals die deelnemen aan ETEP. Waarom spelen juist de festivals zo’n belangrijke rol bij ETEP? De festivals zijn de plekken waar je nieuwe acts kunt neerzetten naast de headliners. Je kunt er nieuw repertoire onder de aandacht brengen en nieuwe dingen lanceren. Maar het kost een festival geld om buitenlandse, relatief onbekende acts te programmeren. Ze moeten een reden hebben, een concrete aanleiding om dat te doen. Hetzelfde geldt voor de radio. Wanneer gaat een radiostation een nieuwe act draaien? Er is weinig ruimte op de playlist en iedereen kijkt naar elkaar en wacht op elkaar. Maar festivals en radiostations zijn wel de nieuwe A&Rmanagers. En Eurosonic/Noorderslag vindt plaats op het perfecte moment want in die periode boeken festivals de kleinere acts. Als je op dat moment iets kunt creëren om die acts neer te zetten, een organisch systeem waar je programmeurs de vrijheid geeft om zelf een keuze te maken uit een groot aanbod van nieuwe acts, is dat voor hen zeer aantrekkelijk. Ze krijgen de mogelijkheid om in korte tijd veel te bekijken en te boeken. Ik ben begonnen met een paar festivals maar het werkte zo goed dat meer festivals nummer 2 - 2016

wilden aanhaken. ETEP is inmiddels uitgegroeid tot een kwaliteitskeurmerk voor festivals en niet ieder festival mag aan ETEP meedoen. Wij selecteren festivals op hun relevantie in een bepaald land; ze moeten met een publiek radiostation samenwerken en impact hebben op de markt. In Nederland zijn dat Pinkpop en Lowlands. Inmiddels is er een wachtlijst van Europese festivals die aan ETEP mee willen doen. Hoezo een wachtlijst? We hebben niet voldoende budget om ieder festival te faciliteren. Festivals betalen om mee te mogen doen aan ETEP maar krijgen een bonus van ons voor iedere Europese act die ze boeken. Daarmee verdienen ze hun inleg terug. Het is een extra incentive om zoveel mogelijk Europese acts te boeken. Zo kan het Europese repertoire de concurrentie aan met het Anglo-Amerikaanse repertoire. En, werkt dat? Aanvankelijk was er de nodige scepsis maar de Belg Stromae was headliner op alle relevante Europese festivals. Mijn doel is om jaarlijks 10 à 15 Stromae’s te krijgen; een continue flow van goede Europese acts. Je moet nu beleid ontwikkelen om dat te bereiken. In 2012 verscheen er een rapport over

de circulatie van Europees repertoire waaruit blijkt dat het Anglo-Amerikaanse repertoire nog steeds dominant is. Maar wij zijn aan onze artiesten verplicht om de Europese markt toegankelijk te maken. In Europa liggen de kansen. Je muziek vanuit Nederland in Duitsland promoten is qua investering nog betaalbaar, maar naar Amerika is het veel duurder. Ik geloof in de potentie van de Europese markt. ETEP is één van de pijpleidingen van die markt en wordt inmiddels door velen beschouwd als het best werkende platform in Europa. Kun je het geld dat in ETEP wordt gestoken niet beter geven aan de managers van veelbelovende acts? Misschien bereik je dan meer… Wij willen juist betere marktomstandigheden voor de bands creëren. Ik wil liever dat dié goed zijn dan aan bands individuele steun verlenen. Met de ETEP-steun aan My Baby heeft die band meer bereikt dan wat de manager met € 20.000 had kunnen bereiken. Een pool van festivals moet iets met zo’n act willen doen en alle belangrijke agenten komen naar ESNS. Er zijn geen agenten op het Europese vaste land. De Engelsen hebben dat in handen. Maar nu zijn er 20 à 30 NL bands met een Engelse agent. Minister Bussemaker heeft 2 ton per jaar extra gereserveerd voor de export van NL acts. Artiesten moeten de wereld als afzetmarkt hebben en de exportwaarde stijgt ook daadwerkelijk. We gaan vooruit. Hoe ziet de toekomst er uit? Ik ben heel positief gestemd. Er gebeurt zoveel in de muziekwereld. Het is heel boeiend, op alle vlakken is alles in beweging en dat schept nieuwe kansen. Wij moeten het in Nederland op de juiste manier aanpakken en profiteren van de kansen die er zijn. Maar de individuele musicus is het allerbelangrijkste. Het gaat uiteindelijk altijd om dat ene briljante liedje. pagina 11


Jazz en Wereldmuziek

Denktank-bijeenkomst internationale (jazz)festivals

Talentuitwisseling Alexander Beets In het verleden waren er meer dan 300 jazz- en wereldmuziekfestivals in Nederland die samen voor een behoorlijke werkgelegenheid zorgden. De economische crisis heeft echter de laatste 15 jaar voor behoorlijke verandering gezorgd. Het aantal speelplekken voor talenten en voor iets complexere jazz- en wereldmuziek nam drastisch af omdat veel festivals bij gebrek aan financiering zijn omgevallen of gestopt. Op 27 mei a.s. wordt in Amersfoort een denktank-bijeenkomst gehouden over internationale samenwerking en uitwisseling tussen festivals met een gelijksoortig profiel. De bedoeling is dat hieruit een internationaal netwerk van festivals ontstaat waardoor muzikaal talent zich weer meer kan presenteren.

Nederland kende eind jaren negentig meer dan 300 jazz- en wereldmuziekfestivals die samen voor een behoorlijke werkgelegenheid zorgden onder Nederlandse en soms internationale musici. Wel waren er qua opzet, programmering en financiering grote verschillen. Entree- versus gratis festivals, cultuurfestivals tegenover amusement, grote publieksevenementen versus kleine intieme high-art festivals etc. Toch zorgden ze met elkaar voor een gezond en breed cultureel buitenklimaat en boden ze de vele goede, in Nederland opgeleide, jazzmusici werk en een plek om hun artistieke product te presenteren aan een breed publiek. De financiering van dergelijke festival was zeer divers. Veel festivals kregen pagina 12

een beperkte ondersteuning vanuit het gemeentelijk cultuurbeleid aangevuld met wat lokale sponsoren en een bijdrage vanuit de horeca-exploitatie. Enkele festivals met een sterker artistiek profiel konden ook aankloppen bij hun provincie, het Fonds Podiumkunsten en private cultuurfondsen. De economische crisis heeft het landschap de laatste 15 jaar behoorlijk veranderd. Gemeenten en provincie hebben cultuur als kerntaak geherdefinieerd en zien een lokaal feest voor de stad zelden als voldoende legitimering voor ondersteuning. Bij de provincie is eenzelfde trend waarneembaar. Veel festivals zonder een echt uitgesproken artistiek profiel waren daarom voor hun financiering Ntb - Muziekwereld


nummer 2 - 2016

pagina 13


Jazz en Wereldmuziek

volledig aangewezen op lokale sponsoring en een bijdrage van de lokale horeca. Deze partijen hadden echter andere prioriteiten. Voor de horeca werd meer dan ooit de inhoud van het programma en de aannemelijke terugverdienmogelijkheid bepalend voor de bijdrage. Voor sponsoren werd de ‘headliner’ bepalend voor eventuele ondersteuning. Voor de sponsor en zijn gasten moest er iets unieks te beleven zijn met deze headliner en daarnaast moest de naam aansprekend zijn bij een breed publiek. Door deze ontwikkeling nam het aantal speelplekken voor talenten en voor iets complexere jazz- en wereldmuziek drastisch af omdat veel festivals bij gebrek aan financiering zijn omgevallen of gestopt. Veiligheid voor alles

Een andere ontwikkeling is de toenemende druk vanuit gemeente richting organisatoren van evenementen en dus ook jazz- en wereldmuziekfestivals om extra veiligheidsmaatregelen te nemen. Enkele grote catastrofes op buitenevenementen maakten dat er tegenwoordig een heel pakket van additionele eisen wordt opgelegd aan het evenement en de organisatie. De vergunningverlening is van een administratieve formaliteit verworden tot een boekwerk met uitputtende informatie over beveiliging, constructie, toegangscontrole, calamiteitenplan, EHBO, crowd-management, bewegwijzering, stroomvoorziening, drankverordening etc etc. Voor veel vrijwilligersorganisaties was dit de nekslag om vol enthousiasme weer verder te werken aan de volgende editie van hun zo geliefde festival. Daarnaast worden jazz- en wereldmuziek als muziekstroming ook steeds minder gewaardeerd bij de diverse stakeholders en sponsoren. Subsidiespagaat

Degenen die de kaalslag overleefpagina 14

den hebben als een ware kameleon de waarde van hun festival moeten verkopen aan sponsors en subsidiegevers. Daar waar de ene partij juist het brede artistiek profiel waardeert is een andere partij voornamelijk geïnteresseerd in de ‘headliner’. Bepaalde fondsen willen iets doen voor kinderen, anderen voor lokaal talent, de één voor nationaal talent, de ander voor het bereiken van nieuwe doelgroepen en weer anderen leggen de nadruk op verbindingen en multidisciplinariteit. Het vergt van organisaties een behoorlijke lenigheid, schrijftalent, creativiteit en verbeeldingskracht om succesvol fondsen te kunnen werven. Erkenning

Op 12 april jl. stond in de krant: ‘Ruim dertig Nederlandse festivals hebben de krachten gebundeld in De Verenigde Podiumkunstenfestivals. In februari 2015 stuurden de festivals het manifest ‘Leve de Festivals’ aan minister Bussemaker, de Raad voor Cultuur en het Fonds Podiumkunsten.’ Een pleidooi voor de erkenning van het festival als essentieel ecosysteem in het culturele veld. Want festivals zijn van onschatbare waarde voor de werkgelegenheid van musici, talentontwikkeling en ontwikkeling van nieuw publiek. Daarnaast zorgen ze indirect voor economische activiteit voor podia, AV-bedrijven, drukkers, horeca, lokale middenstand en via de parkeergelden voor de gemeente. Onderzoek uit 2006 toonde aan dat een investering in cultuur gemiddeld zes keer wordt terugverdiend. Nemen we het begrip waarde in plaats van geld, dan is een festival bijzonder waardevol voor het culturele klimaat, citymarketing en vestigingsklimaat. Denktank-meeting

Op 27 mei a.s. wordt in Amersfoort een denktank-bijeenkomst gehouden over internationale samenwerking en uitwisseling tussen festivals met een

gelijksoortig profiel. Deze bijeenkomst wordt gekoppeld aan het festival Amersfoort Jazz. Dit 38 jaar oude festival is gratis toegankelijk en trekt gemiddeld 85.000 bezoekers. Het presenteert een breed palet aan jazz & wereldmuziek. In 3 dagen tijd zijn er op 8 podia meer dan 60 voorstellingen te zien. Dit jaar werkt het festival samen met Zuid-Afrika. Er worden 10 Zuid-Afrikaanse musici gepresenteerd op Amersfoort Jazz en in september vertrekken 12 Nederlandse jazzmusici naar het Joy of Jazz-festival in Johannesburg. Dit is een goed voorbeeld van een eenmalige bilaterale samenwerking. Maar het wordt nog veel interessanter wanneer je met een aantal gelijksoortige internationale festivals besluit elkaars exceptionele musici te gaan presenteren aan elkaar en elkaars publiek. Het onderzoeken en uitwerken van dit idee met meerdere festivals is op zichzelf al de moeite waard. Het is een startpunt waarvandaan festivals een bijdrage kunnen leveren aan een internationaal perspectief voor nationale exceptionele musici. Daarnaast kunnen festivals afspreken dat ze samen gaan werken met een nationaal jazz- en/of wereldmuziekconcours. De festivals zouden de winnaars van deze concours kunnen presenteren aan elkaar. Ook gezamenlijke promotie van elkaars festivals bij een internationaal jazzen wereldmuziekpubliek zal besproken worden evenals het koppelen van nationale conservatoria aan festivals als partner van de internationale samenwerking. Wanneer festivals, concoursen en conservatoria besluiten met elkaar samen te werken ontstaat een nog interessanter eco-systeem voor beleidsmakers bij gemeenten, provincies en fondsen om ook hun eigen ambities te realiseren. Ook de Europese auteursrechten en naburige rechtenorganisaties zijn, met hun sociale en culturele doelstellingen en vanuit de internatiNtb - Muziekwereld


onale verspreiding van het nationaal copyright, gebaat bij een dergelijk eco-systeem. Tot slot zou een samenwerkingsverband van internationale festivals van waarde kunnen zijn voor de integratieagenda van Europa en voor het Europese publieke omroep-

bestel. In dat kader is de huidige voorzitter van de European Broadcasting Union (EBU) ook uitgenodigd voor de denktank-bijeenkomst. De EBU faciliteert al jaren de Euroradio Jazz Competition. Hoe mooi zou het zijn als een al-

liantie van festivals zichzelf zou gaan zien als een internationaal netwerk dat talent kan uitdagen, zichtbaar maken, uitwisselen, verbinden en extra kansen kan bieden op een internationale carrière. Een vergezicht als fantasie of volgend jaar realiteit. 

Uitnodiging aan de leden van de Ntb Amersfoort dankt haar ontstaan aan een ‘voorde’ (doorwaadbare plaats) in de rivier de Amer (de Eem) waar tegen het einde van de Middeleeuwen handelsroutes elkaar kruisten. Eind mei is dit geografisch nulpunt van Nederland een weekend lang het muzikale middelpunt van ons land. Dan transformeert de binnenstad tot één groot podium wanneer Amersfoort Jazz zo’n zestig jazz- en World-concerten programmeert, met Zuid-Afrika als focusland.

Parallel organiseert Amersfoort Jazz een conferentie over de wereldwijde samenwerking tussen jazz- en World-festivals, en de onderlinge uitwisseling van toptalent in het bijzonder. De resultaten worden zaterdagmiddag 28 mei tijdens het World Blend Café gepresenteerd, met aansluitend een showcase en buffet. Dessert? Een nagenoeg gratis wandelfestival in Middeleeuwse ambiance.

World Blend Café plaats: De Observant, Amersfoort datum/tijd: 28 mei a.s. om 16.00 uur

De stad als podium

Deze middag zijn de programmeurs en directie van o.a. de volgende festivals aanwezig: JazzEñe (Spanje), Leuven Jazz, B-Jazz en Brussels Jazz Marathon (België), Jazz Plus (Bulgarije), L’AJMI (Frankrijk), Festival Nuits Du Sud (Frankrijk), Usabda Jazz Festival (Rusland) en het Joy of Jazz Festival (Zuid-Afrika).

nummer 2 - 2016

Panel

Alexander Beets (Amersfoort Jazz, NL) Mantwa Chinoamadi ( Joy of Jazz Festival Johannesburg, ZA) Karendra Devroop (UNISA Music Foundation - Pretoria, ZA) Javier Estrella ( JazzEñe - Madrid, SP)

pagina 15


In 2011 besloten de auteursleden van de Ntb tot oprichting van de Vereniging Componisten en Tekstdichters Ntb, eerst als ‘informele vereniging’, daarna ( juli 2012) formeel als rechtspersoon. In combinatie met de Ntb zet de VCTN zich in voor een sterker auteursrecht, betere rechten voor auteurs en vooral een open en transparante Buma/Stemra.

Kandidaten Buma/ Stemra-bestuur en -ledenraad Jaarvergadering Buma/ Stemra op 15 juni Op maandag 15 juni a.s. vinden de jaarlijkse aangeslotenen- en ledenvergaderingen van Buma/ Stemra plaats. De VCTN heeft voor bestuur en ledenraad de volgende kandidaten gesteld om naast René Meister (be-

pagina 16

stuur) en Beatrice van der Poel (ledenraad) onze leden in de toekomst nog beter bij Buma/ Stemra te kunnen vertegenwoordigen en een beter en opener Buma/Stemra dichterbij te brengen: Tezamen met Popauteurs.nl kandideert de VCTN Iason Chronis (dj en componist en producer van met name dancemuziek) voor de ‘vrije zetel’ in het bestuur. Daarnaast kandideert de VCTN jazzmusicus en auteur Ben van den Bungen voor de zetel ‘ernstige muziek’ in de ledenraad. Wij roepen onze leden uiteraard van harte op hen bij de bestuursverkiezingen op 15 juni te steunen. Een introductie van beiden:

Iason Chronis: “Buma/Stemra staat voor een groot aantal uitdagingen: werken aan verdere transparantie, verdere internationale samenwerking met zuster-CBO’s, een kwetsbaar auteursrecht online, de toekomst van Stemra en implementatie van wetgeving uit Den Haag en Brussel. In de afgelopen twee jaar heb ik als vice-voorzitter van de ledenraad veel kennis van het bedrijf opgedaan. Met deze ervaring op zak ben ik zeer

gemotiveerd om als lid van een nieuwe generatie pop/danceauteurs zitting te nemen in het bestuur. De popsector is goed voor meer dan de helft van alle Buma/ Stemra-inkomsten en is met drie van de twaalf zetels nu wat dunnetjes vertegenwoordigd in

Mail ons uw Buma/Stemra-nummer! Voor erkenning van onze vereniging vraagt Buma/Stemra ons ( jaarlijks) een ledenlijst met Buma/Stemra-nummers van de leden aan te leveren aan een onafhankelijke accountant. Op basis van deze jaarlijkse meting is de VCTN inmiddels voor het tweede jaar op rij de (veruit) grootste erkende auteursberoepsorganisatie van Nederland en krijgt daardoor de gelegenheid onder meer kandidaten voor bestuur en ledenraad van Buma/Stemra en voor het bestuur van Buma Cultuur te stellen. Wij vragen u, voor zover u dat nog niet gedaan heeft, ons hiertoe uw 7 cijferige (!) Buma/Stemra-relatienummer te mailen.

Ntb - Muziekwereld


het bestuur. Daarnaast wordt het simpelweg tijd dat een dance-auteur zitting neemt in het Buma/Stemra-bestuur, iets wat nog niet eerder is voorgekomen. Met mijn verkiezing als vierde popauteur zou de bestuursverhouding naar mijn mening een correctere afspiegeling van de inkomsten en belangen zijn (en gelijk lopen met de verhoudingen binnen de ledenraad).”

Kwetsbaar “Dat popmakers kwetsbaar zijn, bewijst het recente onderzoek ‘Pop, wat levert het op’. Ik vind het daarom belangrijk om een waakzaam oog te houden op de kleine en middelgrote auteur. In een klimaat waar cultuursubsidie beperkt is, streamwaardes tegenvallen, groot aanbieders zich verschuilen achter Safe Harbor-wetgeving en piraterij nog steeds schering en inslag is, staat de sector onder blijvende druk. Het is van belang dat ook niche genres levensvatbaar blijven om verschaling van het

nummer 2 - 2016

muzikale aanbod te voorkomen. Voor al deze dingen wil ik me graag inzetten.”

Ben van den Dungen: “Buma/Stemra is een voor vrijwel alle muziekauteurs (in alle genres) zeer belangrijke organisatie. Hoewel mijn eigen Buma/Stemra-inkomsten voor een groot deel onder de categorie ‘ernstige muziek’ vallen, denk ik dat de belangen van muziekauteurs uit de verschillende genres voor een zeer groot deel parallel lopen of zelfs voornamelijk gelijk zijn.

Een belangrijke voorwaarde hiervoor is het streven naar een goed, efficiënt opererend, open en sterk Buma/Stemra. Daarnaast geldt voor steeds meer auteurs en musici dat genrebegrenzingen niet daadwerkelijk representatief zijn voor hun bezigheden: een gemengde muziekpraktijk wat betreft de muzikale inhoud is

VCTN-congres op 4 juli Het jaarlijkse VCTN-congres zal plaatsvinden op maandag 4 juli voorafgaand aan het Ntb-congres. Voorlopige agenda: 1. Opening b. ‘gewoon’ bestuurslid 2. Jaarverslag 2015 4. Rondvraag 3. Bestuursverkiezing 5. Sluiting a. Penningmeester Locatie: Centrum De Roos, P.C. Hooftstraat 183 te Amsterdam. Tijd: 14:00 uur voorafgaand aan het Ntb-congres, zie pag. 46)

feitelijk de norm. Ik hoop daarom vooral namens alle auteurs een bijdrage in de ledenraad te leveren, uiteraard met en vanuit kennis van de categorie ‘ernstig’ en in goed overleg met de VCTN en de Ntb. Buma/Stemra heeft helaas (in sommige opzichten terecht, maar even vaak ook onterecht) het imago van een min of meer gesloten, ouderwets conservatieve organisatie. Graag zet ik mijn bestuurlijke ervaring en mijn persoonlijke ervaringen als componist (in o.m. klassieke, jazz en wereldmuziek) in om een bijdrage te leveren aan versterking van Buma/Stemra en verbetering daar waar noodzakelijk en mogelijk. Ik hoop de komende jaren in de ledenraad van Buma/Stemra bij te kunnen dragen aan de positie van auteurs, aan een sterker en beter Buma/Stemra en aan de verdere bestuurlijke hervorming.”

pagina 17


redactie: rakenDra Smit

Vers geperst Casey’s Column JAZZMUSICUS EN PRESENTATOR CEES SCHRAMA KAN TERUGKIJKEN OP EEN LANGE CARRIÈRE, DOORSPEKT MET VELE SAPPIGE ANEKDOTES UIT DE WANDELGANGEN VAN HET MUZIEKLEVEN. JAN KUIPER Ahimsa

SANNAVAN Swing Shift

Eigen beheer Jan Kuiper is gitarist, componist, yogi en schrijver die we onder andere kennen van de ‘five great guitars’ met o.a. Harry Sacksioni, Eric Vaarzon Morel en vele andere grote gitaristen. Zijn passie voor yoga en gitaarmuziek combineert hij sinds 2013 in de theatertournee ‘Yoga in Concert’. In 2015 verscheen in dat verband zijn soloalbum ‘Wu Wei’. Nu komt hij met de tegenhanger ‘Ahimsa’ dat geweldloosheid betekent in het Sanskriet. Vrij naar de bekende zen koan ‘wat is het geluid van één klappende hand?’ is het adagio van deze plaat ‘wat is het geluid van een band als je alles op 1 gitaar speelt?’. Dat is wat we horen op deze cd. Hypnotiserende gitaarmotieven met veel improvisatie en sfeer. De tien eigen composities zijn zeer gevarieerd waarbij de gitaar alle functies vervuld als ritme, bas, pads en melodieën. Er is geen haast; er wordt alle tijd genomen zodat de melodieën, sferen en improvisaties zich vanzelf kunnen ontvouwen. Rustgevende plaat met veel gitaarvirtuositeit. www.jankuiper.com

Eigen beheer Sannavan is een kwartet met pianiste/vocaliste Sanna van Vliet, bassist Marius Beets, drummer Marcel Serierse en gitarist Ed Verhoeff. Sanna van Vliet en Marius Beets maakten speciaal voor dit gezelschap nieuwe arrangementen van bekende krakers als ‘Eleanor Rigby’, ‘One Day I’ll Fly Away’ en ‘Still Got the Blues’. De nieuwe jasjes van deze uitvoeringen zijn zeer groovy, jazzy en verrassend te noemen. Zo laat ‘One Day I’ll Fly Away’ een andere kant van zichzelf horen alleen al door de afwijkende vocale frasering die Sanna van Vliet gebruikt. Sanna van Vliet is een uitstekende zangeres die de twaalf nummers van dit album moeiteloos en sfeervol neerzet. Daarbij wordt ze af en toe afgelost door de zoete gitaarsolo’s van Ed Verhoeff en mooie bijdragen van gastmusici saxofoniste Tineke Postma en trompettist Rik Mol. Ook bijzonder is de unieke unisonopartij die bassist Marius Beets speelt met een scattende Sanna van Vliet op de Portugese vertaling van Stevie Wonder’s ‘If It’s Magic’ . www.sannavanvliet.nl

pagina 18

Moddergevecht Het tweejaarlijkse congres van de CISAC (de internationale vereniging van auteurs, componisten en uitgevers) vond in oktober 1993 plaats in Washington en trok 2000 gedelegeerden uit 120 landen. Ik zat er namens Buma waarvan ik bestuurslid was. Bij de opening van het congres werden we toegesproken door Senator Edward Kennedy. Ik zat vlak voor de persvoorlichter van Kennedy, een vrouw met een hoop papieren in haar hand waarop de speech van Kennedy uitgeschreven stond. In het begin hield hij zich nog aan de voorgeschreven tekst tot hij die weglegde en uit z’n hart ging spreken. Ik hoorde de persvoorlichtster: “Oh Jezus…” zeggen want Kennedy sprak ons 40 minuten toe en bleek een overtuigd voorvechter van het auteursrecht te zijn. Iedereen in de zaal was tot tranen geroerd. Het congres duurde een week en het was al die tijd 35 graden en kurkdroog. Op de laatste dag kregen we een diner aangeboden in een museum maar het dessert zou plaatsvinden in de tuin van het Witte Huis. Van Ntb - Muziekwereld


het museum zouden we met tientallen bussen naar het Witte Huis worden vervoerd. Al tijdens het diner brak er een enorm onweer los en het regende verschrikkelijk. In de hal van het museum wachtten we op de bussen. Voor we de bus in mochten, moesten we onze paspoorten afgeven aan de beveiligers die ook in de bussen meereisden. Ik zat naast twee Mexicanen. Eén van hen zei voor de grap: “I’ve got a bomb!” De bus moest gelijk aan de kant en de Mexicanen werden gefouilleerd en afgevoerd. Daardoor kwamen we veel later aan dan de andere gasten. Die zaten al in partytenten aan tafel met grote sorbets. Door de enorme hoeveelheid regen was de tuin van het Witte Huis veranderd in een modderpoel. Men had nagelaten om houten vlonders neer te leggen want het was de hele week mooi weer geweest. De kortgerokte serveersters droegen weliswaar laarzen, maar wij zakten tot onze enkels in de modder. De dames op hoge hakken bleven in de modder steken als ze naar het toilet in het Witte Huis wilden. Als afsluiting zou president Clinton een nummer meespelen op saxofoon met Booker T and the MG’s die o.a. de muziek verzorgden. Clinton stond op en liep onder luid applaus over het enige aanwezige plankier richting het podium, waarna hij plotseling verdween in het Witte Huis. Het verhaal ging dat de president om veiligheidsredenen plotseling met zijn stafchefs moest vergaderen! Hillary bleef overigens keurig zitten. Toen we moesten vertrekken waren er geen bussen meer om ons te vervoeren. Samen met de andere gasten, de dames op blote voeten met hun hoge hakken in de hand omdat er anders geen doorkomen aan was, ploegden we naar de uitgang van het Witte Huis. We kwamen op straat terecht waar niemand te zien was en hebben uiteindelijk een taxi te pakken gekregen. Het was een modderige afsluiting van een waanzinnige week die begon met de inspirerende Kennedy en eindigde met de afdruipende Clinton. nummer 2 - 2016

JAN ROT, PEARL JOZEFZOON, JOB HUBATKA & TANGO EXTREMO De Mattheus Passie CAMUSTO Eigen beheer Gitarist Ton Mulders en bassist Mark Boesveld komen met een bijzonder album dat ze helemaal met zijn tweeën hebben ingespeeld. De twee musici maken daarbij gebruik van een aantal bijzondere snaarinstrumenten. Zo speelt Ton Mulders op een Cortés fretloze (!) gitaar, een Ramirez 2CWE klassieke gitaar en een Levin 315 archtop. Mark Boesveld speelt op een 7-snarige bas en een 5-snarige fretloze bas. Ze spelen vijf eigen stukken en ‘Soledad’ van Astor Piazzolla. Beide muzikanten soleren en begeleiden elkaar. Het bijzondere daaraan is dat ze in elkaars verlengde spelen, zowel qua toonbereik als qua geluid/timbre. In het openingsnummer ‘Nightwhale’ is dat goed te horen; Ton Mulders speelt daar op de fretloze Cortés gitaar terwijl Mark Boesveld op de 7-snarige bas met frets speelt. Een beetje de omgekeerde wereld dus. De zes stukken op deze plaat zijn een gevarieerde schakering van sferen. Dit niet in het minst vanwege de geraffineerde composities, het hoge spel- en improvisatieniveau van beide heren en door de verschillende instrumentcombinaties. www.camusto.nl

JWA Records 012016 Tien jaar geleden maakte Jan Rot furore met zijn Nederlandse vertaling van de Matthäus Passion uitgevoerd door het Residentie Orkest met topsolisten Marcel Beekman en Tania Kross. Drie jaar geleden werd hij benaderd door Tango Extremo met het verzoek of ze zijn vertaling mochten gebruiken voor een Zuid-Amerikaanse bewerking van J.S. Bach’s meesterwerk. Aldus geschiedde en met deze nieuwe bewerking ging men rond Pasen o.a. met Peter Faber de theaters langs. Deze dubbel-cd is opgenomen in diverse theaters tijdens de tournee van 2015 met Jan Rot als verteller/evangelist. Het is in het begin wel even wennen; geen groot orkest, geen gezongen maar grotendeels gesproken recitatieven, geen klassieke fuga’s maar tangoversies daarvan en natuurlijk de Nederlandse vertalingen. Maar juist daardoor blijft deze passie boeien. De bekende melodieën klinken nu veel ‘gezelliger’ al was het alleen maar vanwege de saxsolo’s van Ben van den Dungen en het accordeonspel van Hans van der Maas. De passie is daardoor toegankelijker waarbij de verhaallijn makkelijk gevolgd kan worden in eigentijds Nederlands. Uniek en eigentijds! www.tangoextremo.com

pagina 19


Als zzp’er de kluts kwijt? Wij factureren voor je! Arestenverloningen.nl hee zich sinds 1993 toegelegd op het verlonen van aresten en andere werkzaamheden in de culturele sector. Zij onderscheidt zich o.a. door: • Deskundige ondersteuning • Samenwerking met vakbonden en belasngdeskundigen • Online aanleveren van verloningen • Uitbetaling binnen één dag nadat de opdrachtgever hee betaald • Ook facturering zonder BTW mogelijk Wat is verlonen? Wij nemen het ‘ficeve werkgeverschap’ over van de opdrachtgever. Wij verzorgen de facturering naar opdrachtgevers en uitbetaling van loon/gage aan uitvoerenden, inclusief inhouding en afdracht van loonheffingen.

Opdrachtgevers én uitvoerenden besparen we jd en administraeve rompslomp. Bovendien krijgt de opdrachtgever niet met onverwachte naheffingen van de Belasngdienst te maken. De voordelen van verlonen • Arest kan ook beroepskosten opvoeren • Wij verzorgen administrae en facturering • Je hebt inzicht in ontvangen en nog openstaande betalingen • Je bent verzekerd voor alle werknemersverzekeringen (ZW, WW, WIA en WAZO) wanneer je voldoet aan de criteria van het UWV • Voordelige tarieven voor NTB-leden • Wij factureren ook voor zelfstandigen

Achterstraat 11 - 4101 BB - Culemborg - 0345-524404 - www.artiestenverloningen.nl


Gehoord en gezien op YouTube

CHARLLOTTE Charllottemusic De Duits-Zweedse singer/songwriter Charllotte die al weer een tijdje in Amsterdam woont, komt met haar vierde titelloze cd. Het is inmiddels haar vierde plaat die ze samen met midi-tovenaar Wilco Koster en gitarist/bassist Dave Sahanaja maakte. Op dit album staan maar liefst 17 tracks, waarvan drie covers (o.a. The Man with the Child in his Eyes) en 14 eigen stukken. De stukken zijn veel meer pop dan we van Charllotte gewend zijn en in drie talen: Engels, Duits en Zweeds. De samenwerking met Wilco Koster en Dave Sahanaja heeft geresulteerd in een moderne sound met veel elektronica en variatie. Charllotte krijgt veel ruimte voor haar vocalen waarbij de door haar zelf ingezongen koortjes smaakvol en goed gedoseerd worden ingezet. De doeltreffende arrangementen, de smaakvolle geluidsproductie, de karakteristieke stem van Charllotte en de verschuiving naar meer de popkant geven de richting aan waar Charllotte de komende jaren succesvol mee verder kan. www.charllottemusic.com nummer 2 - 2016

SUSANNE ALT Saxify

De Bazantar

Venus Tunes Alt008 Susanne Alt kennen we vooral als saxofoniste met een gerenommeerde staat van dienst in de jazz. Nu echter komt ze met een plaat waarbij ze de luisteraar alle hoeken van de funk laat zien. Een indrukwekkend leger gastmusici (meer dan dertig) uit het buitenland die eerder met o.a. James Brown, EW&F en Tower of Power werkten, maar ook binnenlandse musici als de zangeressen Lorrèn Rettich en Lex Empress en rapper E1 Ten (Gotcha!) doen mee op deze plaat. Dat is te horen ook! Van begin tot einde knalt de funk in alle kleuren van de regenboog de speakers uit. Het is geen jazzplaat maar er wordt wel veel uit de jazz geput waarbij de saxofoon een belangrijke rol speelt maar niet de hoofdrol. De hoofdrol is weggelegd voor koning funk in vocale, rap- en instrumentale variaties. Onnodig te zeggen dat je als luisteraar ook gesaxificeerd wordt door het spel van Susanne Alt die zich met deze cd, die ook op een vinyl dubbelaar is uitgebracht, heeft ontpopt als een ware funkwizzard! Topplaat! www.susannealt.com

De Bazantar is een contrabas waar musicus Mark Deutsch zogenaamde sympathische snaren op gemonteerd heeft. Sympathische snaren zijn vooral bekend van de Indiase sitar. Deze snaren worden niet direct aangeraakt maar gaan meeresoneren op hun eigen frequentie. De Bazantar heeft vijf ‘gewone’ snaren en negenentwintig sympathische. Het instrument heeft een toonbereik van vijf octaven en gestreken is het effect buitenaards te noemen door het soms spookachtige effect van de meeresonerende extra snaren. Het instrument wordt in dit filmpje ook technisch uitvoerig besproken en gedemonstreerd. Zoeken op: ‘Mark Deutsch Playing the Bazantar’.

People – Helen Botman Deze Muziekwereld staat in het teken van de internationalisering en dat is zeker van toepassing op deze videoclip van zangeres Helen Botman. Er komt namelijk een internationale cast van mensen voorbij die het nummer ‘People’ allemaal een klein stukje ‘playbacken’. Helen Botman, zie ook de rubriek ‘Onder de leden’ van deze Muziekwereld, is een begenadigd zangeres/componiste. Dat komt in deze video weliswaar niet visueel, maar geluidsmatig wel goed naar voren. Met een opvallende bijdrage van trompettist Loet van der Lee. Zeer smaakvol. Alle opbrengsten van deze videoclip komen ten goede van de organisatie ‘Musicians without Borders’. Zoeken op: ‘People - Helen Botman’.

pagina 21


Nieuwe edities! Koop ze online �via onze websites - zonder verzendkosten�

Of in de kiosk.

www.interface.nl | www.slagwerkkrant.nl | www.gitarist.nl www.debassist.nl | www.musicmaker.nl


muziekonderwijs

De bezuinigingsronde van Nederland Mark Gerrits In de vorige Muziekwereld schreef ik reeds over de bevindingen van het onderzoek ‘Kunsteducatie in de 21e eeuw’, dat een beeld geeft van circa 100 organisaties die actief zijn in de onderwijssector. Ik ga hier nog even mee door. Het volledige rapport is te vinden op onze website. De analyses uit het rapport laten zien dat er op dit moment drie archetypen van organisaties zijn in de kunsteducatie: A. Traditionele instellingen (al dan niet gefuseerd); B. Innovatieve ondernemers (enigszins flexibel, maar vooral ondernemend); C. Flexibele ondernemers (netwerkorganisaties, coöperaties, veel zzp’ers). Als een van de voornaamste knelpunten bij het aanbieden van cultuureducatie in de lokale gemeenschap wordt de lokale overheid zelf genoemd. Vaak wordt deze als een niet betrouwbare partij ervaren. Er is sprake van schommeling­ en in inkomensstromingen. Het gevolg daarvan is dat er onzekerheid ontstaat over de financieringsstroom richting de instelling. Deze onzekerheid over de toekomst van de organisatie heeft op zijn beurt weer invloed op de keuze die gemaakt wordt (archetype A, B of C). Uiteindelijk worden de schommelingen in inkomensstromen in alle drie de typen organisaties afgewenteld op de werkenden. Dit resulteert in een afname van werkzekerheid door ontslag, door vermindering van het aantal gewerkte uren en een lager uurtarief. Mijn advies aan onze leden: lees het rapport en probeer eens voor je zelf te bekijken voor welke type organisatie je werkt of wenst te werken. Op- aanmerkingen en aanvullingen kun je richten aan: m.gerrits@ntb.nl. Ledenbijeenkomst 25 april 2016

Samen met FNV Kiem organiseerde de Ntb een bijeenkomst voor zijn leden in de Jaarbeurs in Utrecht. De bijeenkomst werd druk bezocht. Doel was om met de leden – ook niet-leden waren welkom! – in gesprek te gaan over de aankomende cao-onderhandelingen. Onderwerpen die vanuit de leden op de agenda moeten nummer 2 - 2016

komen zijn o.a. de ondergrens aan het telkens maar inzetten van zzp’ers, (onder)grenzen aan les/nietlesgebonden tijden en meer oog voor de kwaliteit van de docent. Vanuit de vakbonden is voorgesteld om de duur van de thans lopende CAOKE een half jaar te verlengen, om zodoende beter met de resultaten uit het rapport van Arjan van den Born aan de slag te kunnen gaan. Dit voorstel werd door de aanwezigen ondersteund. Letterlijk zal er een vertaalslag gemaakt moeten worden van de aanbevelingen uit het rapport richting een cao voor de toekomst van de sector. Ook was er kritiek op de zichtbaarheid van de vakbonden in het veld. Er blijkt behoefte te bestaan aan bijeenkomsten waar leden onderling gelegenheid krijgen om vragen te stellen aan elkaar en met elkaar discussie te voeren, zodat de vakbonden hieruit signalen kunnen oppikken wat er leeft in het veld. Deze kritiek werd onderkend en was gelijk aanleiding tot de toezegging dat er een bijeenkomst zal worden gepland in het najaar van 2016. Verkenning arbeidsmarkt cultuursector: inzet CAOKE

Een ander punt in het rapport van Arjen van den Born betreft ‘de verarmoeding’ van de werkenden in de culturele sector.. Er worden 4 typen van werkenden onderscheiden: (1) pure werknemers; (2) pure zzp’ers; (3) hybriden en (4) vrijwilligers. De groep werknemers wordt geconfronteerd met ontslag of flexibele contracten, terwijl de zzp’ers lagere tarieven zien, minder omzet en een race-to-the-bottom. Er is sprake van een ongewenste transitie van werknemer naar ‘ondernemer’. (Dit geldt vooral voor oudere werknemers in de sector.) Dit sluit vrijwel naadloos aan bij een van de conclusies uit het rapport van de Raad voor Cultuur en de SER: pagina 23


muziekonderwijs

‘Werknemers in de cultuursector zijn vaak uit noodzaak zelfstandig geworden. Daardoor leven zij in onzekerheid over de continuïteit van hun werk en omdat de tarieven voor zelfstandigen onder druk staan, verdienen zij aanzienlijk minder.’ Dit is voor de Ntb reden om aan de cao-tafel aandacht te vragen voor werkzekerheid en honoraria. In eerder cao-overleg heeft de Ntb al naar voren gebracht dat de honoraria voor zelfstandigen aansluiting moeten krijgen bij de salarisschalen in de CAOKE. Het is toch vreemd dat de

zelfstandigen bij de instellingen voor een veel lager uurtarief werken dan de collega’s in loondienst terwijl opleiding en werkervaring(sjaren) gelijk zijn. Overigens, zo merkte een van de aanwezigen bij de bijeenkomst in de Utrecht terecht op: “instellingen die op deze wijze actief zijn, ondergraven zich zelf. Door telkens te kiezen voor ‘goedkoop’ ondergraaf je richting toekomst je kwaliteit, je onderscheidt je op enig moment niet meer van de ‘lesboer die drie hoog achter zijn lesjes geeft’.”

De Ronde langs de instellingen IVAK Delfzijl Liet ik in de vorige muziekwereld weten dat er ‘voorzichtig positief’ nieuws te melden valt, deze keer is dat anders. De (interim) directie van IVAK liet ons tijdens het laatste overleg weten dat er geen ruimte zou zijn voor een overgang naar een stichting met de CAOKE als arbeidsvoorwaarden. Dit was aanleiding voor Ntb en FNV KIEM om de mening van de met ontslag bedreigde werknemers te peilen. Nadrukkelijk werd bij de bijeenkomst door de achterban aangegeven dat het door de (interim) directie voorgestelde arbeidsvoorwaardenpakket (ongunstige verhouding les/ niet lesgebonden tijd, veel (gratis) ‘ondernemerschap’ etc.), niet acceptabel is. De Ntb en FNV KIEM hebben in een vroegtijdig stadium op tafel gelegd dat er inzicht moet komen in de financiering van de nieuwe organisatie. Vanuit de gemeenten is toegezegd dat er subsidies zijn gelabeld voor het kunst- en cultuuronderwijs. Ondanks diverse toezeggingen van de (interim)directie komen

die subsidiebesluiten maar niet op tafel. (Ook is verzocht om een garantstelling voor de afvloeiingskosten, om een situatie als bij CQ Emmen: eerst overgang naar andere rechtspositie en vervolgens intrekken van de subsidies door de gemeente, waardoor CQ Emmen failliet ging, te voorkomen.) Inmiddels heeft de PVT een brief opgesteld richting gemeenteraden waarin zij haar grote zorgen uitgesproken heeft over de continuïteit van het kunst- en cultuuronderwijs in de gemeenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum. De deadline van 1 september 2016 lijkt een illusie te worden. Wordt vervolgd.

Cultura Ede: geen sociaal plan De onderhandelingen over een Sociaal Plan zijn stukgelopen. Wat heeft ons verdeeld gehouden? 2 zaken: een luttele 10% en een discussie over bijdrage in pensioenpremies. Wat was het geval? Bij Cultura Ede zijn docenten aan het werk op basis van én de

- ingezonden mededeling -

SKVR

Heeft U speelproblemen, vermoeidheidsklachten of pijn? Dispokinesis = het vrij kunnen ­beschikken over houding en beweging. Ontwikkeld door een musicus voor musici.

pagina 24

CAR-UWO én de CAOKE. De docenten vallend onder de CAR-UWO zijn deelnemers in het ABP-pensioen. Onderdeel van de aanspraken van werknemers die vallen onder een pensioenregeling bij het ABP is dat bij werkloosheid, de werkgever een deel van de pensioenpremie gedurende de periode dat de werknemer een werkloosheidsuitkering geniet, betaald aan het ABP. Logischerwijs zou je verwachten dat als docenten hun aanspraken op uitkering afkopen, bij het vaststellen van het afkoopbedrag, de pensioenpremies onderdeel zijn van het te berekenen bedrag. En daar wilde de directie niets van weten. Voor het verschil tussen het door de vakbonden voorgestelde afkooppercentage (in eerste instantie 70%, als compromis aangeboden 60%) kregen we ook de handen niet op elkaar. De Ntb en FNV KIEM hebben de cultuurwethouder (de heer Weijland) benaderd of hij zich nog op de achtergrond wilde inzetten voor een overbrugging van het verschil tussen de 60% en de door de directie van Cultura aangeboden 50%. Simpelweg: zag de gemeente nog financiële ruimte? De verantwoordelijke wethouder liet ons weten dat “de gemeente hierin geen partij is”. Zelfs een gesprek hierover was niet mogelijk.

Meer informatie: Dianne Bolte Dispokinesispraktijk:

tel. 026 445 34 84 Zie ook: www.dispokinesis.nl

De gesprekken bij SKVR duren voort. Onlangs is er gesproken met de wethouder van de gemeente Rotterdam over de problematiek rond het overgaan van werknemers die in dienst zijn bij de SKVR en de rechtspositie van de gemeente Rotterdam hebben. Zoals ik eerder schreef wenst de SKVR over te gaan

Ntb - Muziekwereld


Rolverandering richting gemeenten

Volgens Berenschot is de bezuinigingsdrift op kunst en cultuur bij gemeenten niet voorbij. Naar verwachting zal circa de helft van de gemeenten nog verder gaan bezuinigen op cultuur. De Ntb heeft aangegeven richting Cultuurconnectie dat wij van harte bereid zijn om gezamenlijk in het geweer te komen als er bezuinigingen op de (gemeentelijke) agenda komen te staan. Het is noodzakelijk om hierin de klassieke tegenstelling vakbonden versus werkgevers te doorbreken. Want naar de CAOKE. Op zich zou het prima zijn als de SKVR zich bij de CAOKE gaat aansluiten. Er zal echter wel een oplossing gevonden moeten worden voor de mogelijk kosten die samenhangen met de overgang naar die rechtspositie. Zoals bekend zit het knelpunt in de ‘wachtgeld’-aanspraken die de werknemers hebben indien er ontslagen – al dan niet wegens bezuinigingen – vallen. Wordt vervolgd.

als er in deze dossiers niet in gezamenlijkheid wordt opgetrokken, dan is de aansluitende discussie over arbeidsvoorwaarden in de sector een soort van achterhoedegevecht aan het worden. Wil de sector inderdaad de 21e eeuw in, dan zal door gezamenlijk optreden de financiering van de sector gewaarborgd moeten blijven. Omdat steeds meer instellingen afhankelijk zijn van subsidies op lokaal niveau ligt daar een eerste aangrijpingspunt voor vakbonden en Cultuurconnectie.

Het Kielzog Hoogezand In een reeds vorig jaar aangekondigde reorganisatie bij de gemeente HoogezandSappemeer, werd als doelstelling geformuleerd dat de activiteiten (beeldende kunst, dans, theater en muziek) worden ondergebracht in een aparte stichting. Inmiddels is de stichting opgericht. Recent is besloten dat Ntb en FNV KIEM zullen gaan deelnemen in een werkgroep die gaat adviseren over de

Ad NFG 2012 NTB Blad 180x104:Opmaak 1

diverse randvoorwaarden waaronder de transitie moet gaan plaatsvinden. In een eerste bijeenkomst met o.a. werknemers, voorzitter OR van de gemeente en diverse deelnemers aan het zogenaamde Georganiseerd Overleg, hebben wij onder de aandacht gebracht dat bij de overgang een belangrijk accent zal komen te liggen op de problematiek van de wachtgelden en de toekomstige subsidierelatie. Wordt vervolgd 

- ingezonden mededeling 18-04-2014 20:33 Pagina 1

Vereniging van beroeps- en amateurfluitisten in Nederland en België

Workshops | Symposia | Fluitbeurzen Docentendagen | Reparatiecursussen Samenspeeldagen | Fluitorkestendagen

Word lid!

• Tijdschrift FLUIT 4x per jaar • Ledenkortingen op cd's, boeken en concerten • Voor nieuwe leden een gratis NFG-cd

Postbus 75830, 1070 AV Amsterdam - info@nfg-fluit.nl - www.nfg-fluit.nl

nummer 2 - 2016

pagina 25


Producer rakenDra Smit geeft voorlichting over cd-productie. Leden van de Ntb kunnen rakenDra Smit op maandag en dinsdag bellen/emailen met al hun vragen op dit gebied. Ook kunnen zij een afspraak met hem maken om samen een opnameplanning of opnamebudget op te stellen of door te nemen of te helpen bij de studiokeuze. Omdat veel van de gestelde vragen steeds weer terugkomen en dus bij meerdere muzikanten leven, beantwoordt hij een aantal van deze vragen in deze rubriek.

Eerste Hulp Bij Opnamen Vastleggen van composities Ik wil de rechten van een aantal composities en de opnamen daarvan vastleggen. Hoe doe ik dat?

In Nederland ontstaat het auteursrecht op een muzikaal werk op het moment van schepping, mits het werk origineel is. In het geval van een conflict kun je wel beweren dat je de componist bent, maar wil de rechter bewijzen zien wie er als eerste over het werk beschikte. Het vastleggen van het auteursrecht (tekst en compositie) op je werken doe je niet, zoals velen denken, bij Buma/Stemra. Die admi­ nistreren, incasseren en reparteren ten behoeve van aangeslotenen, maar geven geen registratiestempel af.

Drie methodes voor vastlegging In de praktijk zijn er voor vastlegging drie methodes in gebruik: - Het aangetekend opsturen van een geluidsdrager naar jezelf. Je laat de brief ongeopend totdat het bewijs nodig is. Nadeel hiervan is dat het een zwak bewijs is omdat er vrij gemakkelijk geknoeid kan worden met zo’n brief. - Het deponeren van de partituren bij een notaris. Dit is een sterker bewijs dan de ongeopende aangetekende brief naar jezelf. Het is echter wel vrij prijzig. - Via het Benelux Bureau voor het Intellectuele Eigendom (BBIE). Het BBIE heeft al een tijdje een derde goedkopere mogelijkheid: het i-Depot. Je kunt ieder willekeurig digitaal bestand, dus ook mp3-muziekbestanden, online als i-Depot indienen. Het BBIE registreert je identiteit en datum van indiening. Je ontvangt dan, na betaling, een bewijs dat de echtheid van je i-Depot voor 100% garandeert. Dit i-Depotbewijs is digitaal ondertekend waardoor iedere wijziging het automatisch ongeldig maakt. Je kunt meerdere digitale bestanden in één i-Depot stoppen, dit is een stuk goed-

pagina 262 - 2016 nummer

koper maar heeft als nadeel dat bij opening de echtheidsgarantie voor alle bestanden (lees: alle composities/producties) verloren gaat. Dit geldt overigens ook voor de methode via de aangetekende brief. Als je de muziek niet digitaal hebt of je kunt of wilt niet via elektronische weg deponeren, dan is er als alternatief de i-Depotenvelop. Deze krijg je, na betaling, per post opgestuurd. De i-Depotenvelop bestaat uit twee delen. In elk van beide delen stop je een identiek document/geluidsdrager. Je stuurt de beide enveloppen terug naar het BBIE. Bij ontvangst wordt je i-Depot-enveloppe door het BBIE gedagtekend. Eén daarvan ontvang je retour, de tweede wordt ongeopend in hun archief bewaard. Je kunt dit tweede deel eenmalig opvragen als bewijsmiddel bij een juridisch geschil of conflict.

Opnamerechten Als je de opnamen zelf hebt bekostigd of in je eigen homestudio hebt gemaakt, dan ben je de producent van de opname, ook wel de masterbandeigenaar genoemd. Dit moet je in geval van een conflict ook kunnen aantonen. Hiervoor is, naast studiorekeningen en getuigenverklaringen, het i-Depot ook erg handig. Een digitale i-Depot is geldig gedurende 5 jaar en kost € 35. Een i-depot-envelop kost € 45 voor 5 jaar. Het BBIE heeft ook, voor als je regelmatig gebruik wilt maken van i-Depot, goedkopere abonnementen. Voor meer info surf naar: www.boip.int/nl/ideeen.

Ntb - Muziekwereld pagina 26


De favoriete compositie van… Corine Haitjema, oprichtster van 24classics, producent en cultureel ondernemer

Joop Stokkermans

Ik heb niet één favoriete compositie maar ik heb een stuk gekozen dat belangrijk voor mij is geweest op een belangrijk moment in mijn leven. Ik heb muziekwetenschap gestudeerd en kwam 3 weken na de afronding van mijn studie bij de AVRO terecht. Daar liep ik recht in de armen van Joop Stokkermans en vanaf dag één hadden we een enorme klik. Ik heb heel intensief met hem samengewerkt en alles in de muziek van Joop geleerd. Hij is in oktober 2012 overleden maar ik denk nog elke dag aan hem. Joop was pianist, componist en muziekregisseur bij de AVRO en kon als geen ander genieten van elk genre muziek. Op een dag bezocht ik hem in zijn studio waar hij net zijn vleugel had laten stemmen. Om te vieren dat zijn vleugel weer zo goed klonk, speelde hij voor mij Intermezzo Opus 118 nummer 2 van Brahms. Dat heeft me toen enorm geraakt. En als ik dat stuk nu hoor

nummer 2 - 2016

dan hoor ik eigenlijk Joop er doorheen. In de eerste zes noten gaat er een hele wereld voor je open; dat is het meest prachtige dat er is. Het heeft ook iets heel melancholieks en omdat Joop er niet meer is, geeft dat nog een extra lading. Hij is 75 jaar geworden en was 25 jaar ouder dan ik, maar dat heb ik nooit zo ervaren. Voor mij was het alsof ik een leeftijdsgenoot verloor. Ik ben opgegroeid met al zijn kinderrepertoire, met de muziek uit Oebele, Hamelen en Ti Ta Tovenaar. Dat was echt mijn jeugd. Mijn eigen kinderen heb ik helemaal doodgegooid met zijn kindermusicals en met de Nijntje-musicals die hij schreef. Voor veel mensen in de muziek was hij een heel belangrijk iemand; en terecht want hij heeft veel geweldige muziek geschreven en was heel verbindend. Hij maakte echt contact met mensen in de muziek. Oorspronkelijk was hij een klassiek pianist en lag zijn hart

daar ook. Maar toen hij 18 was heeft hij onder een pseudoniem voor het Eurovisie Songfestival het liedje ‘Kleine kokette Katinka’ geschreven. De Spelbrekers voerden het uit en zijn jammerlijk slecht geëindigd want het was een live-uitzending en door een technische storing viel het licht midden in het nummer uit. Als ik die beelden terugzie moet ik zo hard lachen en degene die er het allerhardst om kon lachen was Joop zelf. Een heleboel muziek die je kent is door hem geschreven. Hij schreef kindermuziek in de tijd dat de opvatting gangbaar was dat kinderen niet meer aankonden dan 5 noten. Maar Joop ging geen zee te hoog, hij wilde gewoon goede muziek voor kinderen schrijven. Dat was toen echt een doorbraak. Als ik een lievelingsliedje van hem moet kiezen zou het ‘De wals van weleer’ zijn. Dat is zó mooi. Maar laat ik het toch maar bij Brahms houden.

pagina 27


juridisch

Naaktfoto’s Britt Dekker lijken zegen voor internet ecosysteem

Het recht om te kunnen hyperlinken Bjorn Schipper Al eerder nam ik het in Muziekwereld1 op voor het recht om te kunnen hyperlinken, en dan met name door middel van embedded hyperlinks. Het internet zoals wij dat sinds het midden van de jaren ’90 van de vorige eeuw kennen, hangt in de kern van hyperlinks aan elkaar. Met de opkomst van social media is de laatste jaren een online- ‘deel- en beeldcultuur’ ontstaan die zijn weerga niet kent. Vanzelfsprekend spelen hyperlinks een belangrijke rol om content te kunnen delen. In mijn eerdere bijdragen voor Muziekwereld2 stond de embedded hyperlink centraal. Waar de Nederlandse rechter het gebruik van embedded hyperlinks verbood, brak de hoogste Europese rechter, het Hof van Justitie EU, juist een lans voor het gebruik van (embedded) hyperlinks. Op dit moment ligt een nieuwe belangrijke zaak voor bij het Hof van Justitie EU waarin het gebruik van hyperlinks centraal staat. Is het plaatsen van hyperlinks naar online ‘uitgelekte’ naaktfoto’s van Britt Dekker, exclusief bestemd voor latere publicatie in Playboy, rechtens toegestaan? Andermaal tijd voor een update.

(Embedded) hyperlinks: Nederland.FM, Svensson en BestWater In de Nederlandse zaak van online-radioportal Nederland.FM3 werd in 2012 het gebruik van embedded hyperlinks door de rechter verboden. De hoogste Europese rechter, het Hof van Justitie EU, oordeelde echter in 2014 in de zaak Svensson4 dat plaatsing van (embedded) hyperlinks naar de website van de Zweedse krant Göteborgs-Posten, waar artikelen van journalisten vrij toegankelijk waren, toegestaan was. In de zaak Svensson werd het plaatsen van aanklikbare hyperlinks op een website door het Hof van Justitie EU gekwalificeerd als een rechtens relevante ‘beschikbaarstelling’ in de zin van ‘mededeling’ aan het publiek, die toeziet op alle potentiële gebruikers van de betrokken website. Het ging daarbij om een onbepaald en vrij groot aantal gebruikers, namelijk alle internetgebruikers, pagina 28

omdat de artikelen op de website van Göteborgs-Posten voor iedereen vrij toegankelijk zijn. Er is geen sprake van een ‘nieuw publiek’ in het geval deze artikelen via hyperlinks elders door andere internetgebruikers ingezien kunnen worden, hetgeen een vereiste is om rechtens van nieuwe openbaarmaking te kunnen spreken. Het Hof van Justitie EU oordeelt verder dat het geen verschil maakt of het om normale of embedded hyperlinks gaat. Bij een embedded hyperlink wordt het vrij toegankelijke werk ook aan hetzelfde publiek ter beschikking gesteld. Op 21 oktober 2014 kwam daar nog de beschikking van het Hof van Justitie EU achteraan inzake BestWater5 , waarin eveneens is bepaald dat het gebruik van (embedded) hyperlinks is toegestaan. Onduidelijkheid bestond echter over de vraag of de BestWater-beschikking Ntb - Muziekwereld


inhield dat het plaatsen van (embedded) hyperlinks ook zomaar zou zijn toegestaan in een situatie waarbij de content zonder toestemming van de rechthebbende online beschikbaar is gesteld. In de zaak BestWater ging het om de plaatsing van een embedded hyperlink naar een YouTube-filmpje dat op onrechtmatige wijze online was geplaatst. Belangrijke overweging in de zaak BestWater is nog dat het vrijelijk online beschikbaar zijn van content trekken heeft van de kennelijke bedoeling van de rechthebbende om met de online beschiknummer 2 - 2016

baarstelling van de content het gehele internetpubliek te bereiken. Internet zou daarmee in beginsel als een wereldwijd medium gezien kunnen worden. Van een ‘nieuw’ publiek is op internet dan niet snel sprake meer. GeenStijl vs. Sanoma: hyperlinks naar naaktfoto’s Britt Dekker Zoals gezegd ligt nu de zaak voor over het online ‘uitlekken’ van naaktfoto’s van Britt Dekker. GeenStijl plaatste in 2011 meerdere malen hyperlinks op haar pagina 29


juridisch

website die verwezen naar de ‘verborgen’ onlinepublicatie van naaktfoto’s van Britt Dekker, exclusief bestemd voor latere publicatie in Playboy. Door te klikken op deze hyperlinks werden de bezoekers van GeenStijl doorgeleid naar een speciale Australische website voor data-opslag, Filefactory.com. Door het aanklikken van een nieuwe hyperlink werd vervolgens een nieuw scherm geopend met een downloadknop waarmee een zip-bestand kon worden gedownload, dat pdf-bestanden met naaktfoto’s van Britt Dekker bevatte. GeenStijl plaatste daarbij ook een uitsnede van een van de foto’s op haar website. Sanoma, de uitgever van Playboy, sommeerde GeenStijl daarop de hyperlink te verwijderen. De naaktfoto’s zijn vervolgens wel van de website Filefactory.com verwijderd, maar GeenStijl weigerde de hyperlink van haar website te verwijderen. GeenStijl plaatste zelfs een nieuwe hyperlink die verwees naar de website Imageshack.us, waar een of meerdere van de foto’s van Britt Dekker te vinden waren. Na sommatie zijn ook deze foto’s van de website van Imageshack.us verwijderd. GeenStijl plaatste echter nogmaals een hyperlink, waarbij ook de zogeheten ‘reaguurders’ van GeenStijl nieuwe hyperlinks naar de foto’s plaatsten. Het wekt geen verbazing dat GeenStijl vervolgens door Sanoma, Playboy en Britt Dekker voor de rechter werd gesleept. De Rechtbank in Amsterdam wees op 12 september 2012 de vorderingen van Sanoma cs. toe en veroordeelde GeenStijl onder andere wegens auteursrechtinbreuk - ingezonden mededeling -

Blessurepreventie: Laat je leerlingen luisteren naar hun lijf

en onrechtmatig handelen6. Volgens de Rechtbank is het plaatsen van de hyperlinks door GeenStijl als een openbaarmaking in de zin van het auteursrecht aan te merken. In hoger beroep vernietigde het Gerechtshof in Amsterdam de uitspraak van de Rechtbank7. Het Gerechtshof oordeelde dat het plaatsen van de hyperlinks geen auteursrechtelijke openbaarmaking is en dat op dit punt geen sprake is van auteursrechtinbreuk. GeenStijl wordt ten aanzien van de plaatsing van de hyperlinks wel veroordeeld wegens onrechtmatig handelen nu GeenStijl hiermee faciliteert dat derden kennis kunnen nemen van elders op onrechtmatige wijze openbaar gemaakt werk. Het tonen van de uitsnede levert volgens het Hof wel auteursrechtinbreuk op. In cassatie heeft de Hoge Raad8 een zogeheten prejudiciële vraag aan het Hof van Justitie EU gesteld, mede vanwege de twijfel die bestaat over de strekking van de beschikking inzake BestWater. De prejudiciële vraag van de Hoge Raad ziet toe op nadere uitleg van het auteursrecht dat Europees geharmoniseerd is. Conclusie A-G Wathelet Op deze vraag is nu antwoord gekomen van de Advocaat-Generaal bij het Hof van Justitie EU, M. Wathelet, die met zijn conclusie9 als het ware het Hof van Justitie EU een ‘voorzet’ geeft om straks een afgewogen beslissing te nemen. De conclusie van A-G Wathelet neemt in belangrijke mate de twijfel na BestWater weg en bevat interessante overwegingen over het gebruik en het belang van hyperlinks. In de kern wenst de Hoge Raad te vernemen of sprake is van een ‘mededeling aan het publiek’ als er een hyperlink geplaatst wordt naar content die op een andere, voor het algemene internetpubliek toegankelijke plaats zonder toestemming van de rechthebbende openbaar is gemaakt. En of het uitmaakt dat degene die de hyperlink plaatst, op de hoogte is of behoort te zijn van het feit dat de content ‘aan de bron’ op onrechtmatige wijze openbaar is gemaakt. Ook wenst de Hoge Raad te vernemen of het relevant is dat de hyperlink de toegang tot de oorspronkelijk op onrechtmatige wijze geplaatste


content eenvoudiger maakt, en zo ja, onder welke omstandigheden. In zijn juridisch-technische analyse beantwoordt A-G Wathelet de hoofdvraag ontkennend. In de eerste plaats is plaatsing van een hyperlink die leidt naar auteursrechtelijk beschermde werken (zoals muziek, films en foto’s) geen beschikbaar stellen aan het publiek wanneer deze content al vrij toegankelijk is aan de bron. Immers, de beschikbaarstelling vindt dan aan de bron plaats; de hyperlink verwijst slechts naar die bron, en is daarmee op zichzelf geen mededeling aan het publiek. Dit geldt ook voor plaatsing van een hyperlink die de toegang naar content aan de bron eenvoudiger maakt, en in zoverre faciliteert omdat die content aan de bron moeilijk te vinden is, zoals bijvoorbeeld in de case van Britt Dekker waarbij de foto’s op speciale websites te vinden waren. Evenmin is relevant of degene die de hyperlink heeft geplaatst weet of behoorde te weten van de onrechtmatige openbaarmaking aan de bron. A-G Wathelet geeft aldus in auteursrechtelijke zin ruim baan aan het gebruik van hyperlinks door te concluderen dat geen sprake is van auteursrechtinbreuk indien de content al op een andere, voor het algemene internetpubliek toegankelijke plaats openbaar is gemaakt. De plaatsing van hyperlinks vormt een dusdanig stelselmatig en noodzakelijk onderdeel van de actuele internetarchitectuur, dat auteursrechtelijke inmenging in de werking van internet moet worden vermeden, aldus A-G Wathelet.

Overigens kan het via hyperlinks omzeilen van technische beperkingsmaatregelen wel weer inbreukmakend zijn en kan ook het via hyperlinks faciliteren van onlineauteursrechtinbreuk onrechtmatig zijn. Rechthebbenden op bijvoorbeeld muziek kunnen zich wenden tot de bron die verantwoordelijk is voor de oorspronkelijke openbaarmaking zonder toestemming van de rechthebbenden, als ook de tussenpersonen die hierbij een rol spelen. Wachten op beslissing Hof van Justitie EU A-G Wathelet heeft met zijn conclusie wederom een belangrijke lans gebroken voor gebruik van hyperlinks in relatie tot auteursrechtelijke beschermde content zoals muziek. Dit is wat mij betreft goed nieuws voor het ‘internet ecosysteem’ in relatie tot de digitale exploitatie van muziek10. Ik benadruk daarbij nog maar eens dat dit op lange termijn tot gevolg zou moeten hebben dat rechthebbenden en gebruikers van muziek een nieuw online-evenwicht bereiken. Speerpunten daarbij zijn goede afspraken aan de bron, wederzijdse verantwoordelijkheid en betrouwbare meting/monitoring van het muziekgebruik. Het is nu wachten op de beslissing van het Hof van Justitie EU, en of deze inhoudelijk in lijn zal zijn met de conclusie van A-G Wathelet.

Bjorn Schipper is advocaat en oprichter van Schipper Legal in Amsterdam

1 B.H.M. Schipper, De embedded hyperlink vogelvrij verklaard. Impact vonnis radioportalsite Nederland.FM’, Muziekwereld 2013/2, pp. 42-45. 2 Zie noot 2 en B.H.M. Schipper, Geen blokkade The Pirate Bay. Meer ruimte voor embedded hype rlinks, Muziekwereld 2014/2, pp. 38-41en B.H.M. Schipper, Debat over embedded hyperlinks duurt voort. Europese rechter breekt lans voor embedded hyperlinks, Muziekwereld 2014/4, pp. 30-34. 3 Rb. Den Haag 19 december 2012, IEF 12159, AMI 2013/2 met noot van D.J.G. Visser (Buma/Stemra/Nederland.fm). 4 HvJ EU 13 februari 2014, zaak C-466/12, IEF 13540, IE-Forum.nl (Nils Svensson e.a./Retriever Sverige AB); zie ook B.H.M. Schipper, Geen blokkade

The Pirate Bay. Meer ruimte voor embedded hyperlinks, Muziekwereld 2013/2, pp. 38-41. 5 HvJ EU 21 oktober 2014, zaak C-348/13, IEF 14315, IE-Forum.nl (BestWater). 6 Rb. Amsterdam 12 september 2012, ECLI:RBAMS:2012:BX7043 (Sanoma cs./GS Media). 7 Hof Amsterdam 19 november 2013, ECLI:GHAMS:2013:4019 (Sanoma cs./GS Media). 8 HR 3 april 2015, ECLI:HR:2015:841 (Sanoma cs./GS Media). 9 Conclusie A-G Wathelet 7 april 2016, zaak C-160/15 (GS Media/Sanoma cs.). 10 Zie Auteursrechtdebat: Online grijstinten: Bedreigt Svensson dan toch het ‘online ecosysteem’?, 15 september 2014, IEF 14152.

nummer 2 - 2016

pagina 31


fiscaal

De VAR is dood. Leve de modelovereenkomst Eloy Veldhuijzen In het artikel ‘Ontwikkelingen voor de zzp’er’ in de vorige Muziekwereld hebben we uiteengezet wat de gevolgen zijn van het verdwijnen van de VAR per 1 mei jl. Tijdens de bijeenkomst hierover die door de Ntb op 11 april werd georganiseerd, zijn er door de deelnemers veel vragen gesteld. In dit artikel gaan we op een aantal besproken onderwerpen nader in. Overeenkomsten

Je kunt in principe op twee manieren een overeenkomst aangaan voor een optreden: door middel van een arbeidsovereenkomst of via een opdrachtovereenkomst. Van een arbeidsovereenkomst is sprake als er een gezagsverhouding is tussen de opdrachtgever en de opdrachtnemer; bij een opdrachtovereenkomst is die gezagsverhouding er niet. Als je een arbeidsovereenkomst aangaat, treed je in loondienst bij je opdrachtgever. Die moet dan ook de verloningsregels toepassen voor ‘normale’ werknemers, je hebt recht op vakantiedagen, vaak zal een cao van toepassing zijn en een pensioenregeling, de regels van ontslagbescherming zijn op je van toepassing enz. Bij een opdrachtovereenkomst geldt dat allemaal niet en mag je in beginsel gewoon een factuur sturen. Zie echter ook onder het kopje ‘Stroomschema’. Gezagsverhouding

Je moet je dus altijd eerst de vraag stellen of er een gezagsverhouding is in de relatie die je met je opdrachtgever hebt. Er is namelijk sprake van een dienstbetrekking als er sprake is van een gezagsverhouding. De opdrachtgever heeft dan zeggenschap over de inhoud van het programma, pagina 32

kan bijsturen en kan eventueel andere werkzaamheden opdragen. Dat werkgeversgezag moet doorlopend zijn en je moet verplicht zijn om de instructies op te volgen. Dit is een heel lastig onderwerp, omdat het per situatie kan verschillen en er veel factoren zijn die bepalend kunnen zijn. Het is dus een groot grijs gebied waar in het verleden al veel over gediscussieerd is met de belastingdienst en dat zal naar verwachting nu ook weer gaan gebeuren. We geven een paar voorbeelden (o.a. uit de rechtspraak), zonder het idee te hebben volledig te zijn: - een zangeres die iedere week op een vaste avond in een hotel optreedt, is niet in loondienst. Alleen het feit dat er afspraken worden gemaakt over plaats en tijd, wil nog niet zeggen dat er een gezagsverhouding is; - als je met een eigen band of ensemble optreedt voor verschillende opdrachtgevers, zal er vrijwel nooit een gezagsverhouding zijn; - als je zelf je programma bedenkt, eventueel anderen inhuurt om daaraan mee te werken en zelf de financiële risico’s loopt, zal er geen sprake zijn van een gezagsverhouding; - als je zelf invloed hebt op het repertoire en de manier waarop een stuk

gespeeld wordt, zal er geen gezagsverhouding zijn; - er kan wel sprake zijn van een gezagsverhouding als je bijvoorbeeld met de manager of dirigent van een orkest een overeenkomst aangaat om gedurende een half jaar iedere week mee te repeteren en op te treden, net als de andere orkestleden (die vaak in loondienst zullen zijn); - er is een uitspraak dat remplaçanten in het algemeen wel in loondienst zijn omdat ze niet alleen de aanwijzingen van de dirigent moeten opvolgen, maar ook volgens een aan hen ter beschikking gesteld rooster aanwezig moeten zijn bij repetities en concerten van het orkest. Dit was echter een uitspraak die niet door een belastingrechter is gedaan en bovendien valt er veel voor te zeggen dat je als remplaçant, als je aan slechts een paar repetities en concerten meedoet, nog steeds niet in loondienst bent. Het is heel lastig hier een algemene uitspraak over te doen, maar een gezagsverhouding (en dus een dienstbetrekking) zal sneller aanwezig zijn bij een langdurige afspraak dan bij een afspraak voor één of een paar optredens. Dit geldt niet alleen voor (uitvoerend) musici en acteurs, maar Ntb - Muziekwereld


kan ook spelen bij andere beroepen, zoals een dirigent.

Gezagsverhouding?

ja

Wel of niet modelovereenkomst?

Moet je nu na 1 mei per se met een modelovereenkomst gaan werken? Het antwoord is: ‘nee, dat hoeft niet’. Wij adviseren om een modelovereenkomst alleen te gebruiken als er enige twijfel is over het aanwezig zijn van een gezagsverhouding. Die twijfel kan ook bij de opdrachtgever vandaan komen. Je zal dan samen door de bepalingen van de modelovereenkomst moeten lopen, om vast te stellen of daar wel of niet aan voldaan wordt. Als dat bevestigend wordt beantwoord, kun je beiden de overeenkomst tekenen en kun je een factuur sturen. Als echter niet aan alle bepalingen voldaan wordt, zal de opdrachtgever je (tijdelijk) in loondienst moeten nemen. Dat is niet per definitie het einde van je zelfstandigheid; we komen daar hieronder nog op terug. Met de modelovereenkomst zorg je er ook voor dat de artiestenregeling niet wordt toegepast, omdat er een bepaling in is opgenomen waarmee die opzij gezet wordt.

ja

nee

Arbeidsovereenkomst Verloning ogv witte tabel

Opdrachtovereenkomst In principe artiestenregeling

Modelovereenkomst Of eigen verklaring?

ja

Mag bruto uitbetaald worden Factuur sturen met btw

nee

Artiestenregeling van toepassing Gage moet verloond worden

Verloond worden

Er zijn twee manieren waarop je verloond kan worden: - als een gewone werknemer (‘witte tabel’); - volgens de artiestenregeling. Je moet verloond worden als een gewone werknemer als er wél een gezagsverhouding is. Je treedt dan tijdelijk in loondienst. Verloond worden volgens de artiestenregeling kan alleen als er géén gezagsverhouding is (hoe tegenstrijdig dat misschien ook klinkt). Als artiest heb je dan nog wel de mogelijkheid om aan je opdrachtgever te verklaren dat de artiestenregeling niet toegepast mag worden (zie ook ons vorige artikel over dit onderwerp). Om dit wat inzichtelijker te maken hebben wij bijgaand stroomschema opgesteld.

nummer 2 - 2016

Stroomschema

Zoals gezegd, moet altijd eerst vastgesteld worden of er sprake is van een gezagsverhouding. Als daar het antwoord ‘ja’ op is, moet je verloond worden als een gewone werknemer. Modelovereenkomsten e.d. zijn dan niet meer aan de orde. Je mag geen factuur sturen. Als het antwoord ‘nee’ is, betekent dit dat in principe de artiestenregeling van toepassing is. Als je vervolgens met een modelovereenkomst gaat werken óf je gaat met een eigen verklaring werken, dan wordt de artiestenregeling opzij gezet. Dan word je dus niet verloond en mag je een factuur sturen. Werk je niet met een modelovereenkomst of geef je geen verklaring af,

dan moet de artiestenregeling toegepast worden en word je dus verloond. Met de grijze pijlen hebben we het volgende bedoeld. Wij verwachten dat in de praktijk in veel gevallen de artiestenregeling toegepast zal gaan worden, zeker als de opdrachtgever enige twijfel heeft over het aanwezig zijn van een gezagsverhouding. ‘Verlonen is verlonen’ zal deze dan denken. Formeel mag dat niet, omdat de artiestenregeling alleen toegepast mag worden als er géén gezagsverhouding is, maar het is waarschijnlijk wel een manier om discussies te voorkomen. Voor- en nadelen van verloond worden

Als een opdrachtgever erop staat dat je voor een optreden verloond wordt, pagina 33


fiscaal

hetzij als gewone werknemer hetzij via de artiestenregeling, adviseren wij je om daar niet al te krampachtig op te reageren. Er zitten ook voordelen aan verloond worden. We noemen er een paar: - er wordt al loonheffing ingehouden die later verrekend wordt met de inkomstenbelasting die je over je inkomsten moet betalen. Je hoeft dus zelf niets meer te reserveren; - er worden werknemerspremies afgedragen. Dit kost geld, zodat je netto minder overhoudt, maar het heeft als mogelijk voordeel dat je verzekerd bent voor de WW, de ZW en de WIA. Je zou dus eventueel een beroep kunnen doen op een uitkering;

- je hebt recht op vakantiedagen en wellicht op deelname aan een pensioenregeling; - je geniet (tot op zekere hoogte) ontslagbescherming en hebt onder omstandigheden bij ontslag recht op een transitievergoeding. Als je verloond wordt, kun je nog steeds als zelfstandige aangemerkt worden. Verloond worden en zelfstandigheid

Wat nu als je regelmatig verloond wordt voor optredens e.d.? Misschien factureer je daarnaast voor andere optredens, heb je bijvoorbeeld een eigen lespraktijk en andere inkomsten. Laten we hierover duidelijk zijn: ook als je

verloond wordt, kun je nog steeds voor de inkomstenbelasting zelfstandige zijn en kunnen jouw inkomsten aangemerkt worden als winst uit onderneming. Je kunt dan ook nog steeds recht hebben op de zelfstandigenaftrek. Dat ligt wel aan je situatie natuurlijk. Ook verloonde inkomsten, als die bij verschillende opdrachtgevers vandaan komen, kunnen samen met andere inkomsten fiscaal een onderneming vormen. Laat je door ons informeren en adviseren over je eigen situatie. Eloy Veldhuijzen Belastingadviseur bij Bouwman & Veldhuijzen 9 mei 2016.

- ingezonden mededeling -

open source network

World Blend Cafe - netwerkbijeenkomsten za 28 mei Amersfoort Jazz | ma 13 juni Bimhuis, Amsterdam vr 24 juni injazz Rotterdam Dutch Delta Sounds showcase festival & conferentieprogramma wo 7 sep Bimhuis, do 8 sep Paradiso Noord, Amsterdam

10 jaar World Music Forum NL

informatie over programma en registratie www.worldmusicforum.nl

worldmusicforum.nl adv WMF_april2016.indd 1

pagina 34

dutch world app 29-04-16 14:07

Ntb - Muziekwereld


o d n

Stan Rijven

Ritmu

column

nummer 2 - 2016

Voorheen gescheiden De Zuid-Afrikaanse muziekcultuur beleeft dit jaar een revival. Eerst was er de Mandela-musical, vervolgens het Afrikaanse Kultuurfees Amsterdam en eind mei is Zuid-Afrika focusland op Amersfoort Jazz. Ondertussen toeren de African Mamas langs zo’n zeventig theaters met de reprise van 30 jaar Graceland. Sommige popalbums verdienen een jubileum. Zo hebben ‘Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band’ (The Beatles,‘67), ‘Autobahn’ (Kraftwerk,‘74) en ’My life in the bush of ghosts’ (Byrne & Eno,‘81) het luisteren náar en het denken óver muziek drastisch veranderd. Paul Simon’s ‘Graceland’ uit 1986 is zo’n sleutelplaat. Enerzijds ontving Simon bijval voor zijn briljante synthese van Amerikaanse en ZuidAfrikaanse pop, anderzijds verguizing wegens schending van de culturele boycot. De kritiek verhevigde tijdens Simon’s Graceland-tour die in Nederland haar wereldpremière beleefde (Ahoy, februari ‘87). Als een bleke kabouter verdween hij bijna in de superieure zwarte vitaliteit van Ladysmith Black Mambazo, Hugh Masekela en Miriam Makeba. Toch was Simon de aanstichter en dirigent van deze sensationele show die afsloot met het verboden ANC-volkslied ‘Nkosi Sikelel ‘i Afrika’. Het begon zo onschuldig in 1984 toen Simon de cassette ‘Gumboots, accordion jive hits’ hoorde. Die stuwende Soweto-sound herinnerde hem aan de vlegeljaren van de rock ’n roll. Nieuwsgierig naar de bron bezocht hij een jaar later Johannesburg voor opnames met de originele muzikanten. Dat heimelijk bezoekje viel onbedoeld samen met de Band Aid-trend van popartiesten die zich inzetten voor de honger in Ethiopië en tegen de Apartheid. Met alle gevolgen vandien. Dat zelfde jaar werkte ik voor de IKON

aan de eerste tv-documentaire over de Nederlandse popgeschiedenis. Of ik secretaris wilde worden van het Radio Freedom Festival in Carré, om geld in te zamelen voor deze ondergrondse zender? Zodoende vergaderden we regelmatig in Amsterdam op het hoofdkantoor van de Anti Apartheidsbeweging Nederland. Daar leerde ik de Zuid-Afrikaanse dienstweigeraar Ian Kerkhof kennen. Hij leverde me de bewijzen voor alle verzwegen concerten in Sun City, het meest luxueuze pretcomplex op het zuidelijk halfrond. Ondermeer Julio Iglesias, Cliff Richard, Frank Sinatra en Shirley Bassey traden er op. Elton John zelfs tien keer, in 1984 overtroffen door Queen met vijftien concerten op rij. Goed gedocumenteerd debuteerde ik zodoende in de Haagse Post met een coverstory over Pop & Apartheid. Pas nadat Stevie Van Zandt eind 1985 het initiatief had genomen voor het band-aid project ‘Sun City’ waagde geen enkele artiest het meer daar te spelen. Toch werd niet Sinatra of Queen maar Simon mikpunt van alle ophef, kritiek die nu volledig is verstomd. Vernoemd naar Elvis Presley’s woonhuis bleek ‘Graceland’ niet alleen een sleutelplaat die de opkomst van wereldmuziek als genre inluidde, het album is ook doortrokken van symboliek die indirect verwijst naar de Apartheid in de VS. Daar heerste tot in de jaren ‘60 een identiek segregatie-systeem. Als eerste overbrugde Presley’s rock ’n roll, een fusie van witte country met zwarte rhythm & blues, die tegenstellingen. De rest is geschiedenis en Simon herschreef die. Hij werd zèlf de schakel tussen voorheen gescheiden werelden. Ditmaal op mondiale schaal, tussen Amerika en Afrika. Overigens werd dat Radio Freedom Festival met ondermeer Koot & Bie en Henny Vrienten - een groot succes. Zij het dat de plaat die er van verscheen iets minder verkocht dan Graceland. Stan Rijven is muziekjournalist, programmamaker en deejay

pagina 35


rechten

Meer meer meer Europa Erwin Angad-Gaur Impliciet en expliciet is het hier al vaker beschreven: het auteurs- en naburig recht wordt steeds internationaler. Dat wil echter niet zeggen dat de nationale wetgeving of de Nederlandse overheid en de Tweede Kamer er niet meer toe doen. Al was het maar omdat ook Nederland zelf deel is van Europa. Toch botsen beiden soms. Vooral valt op dat de Nederlandse overheid de afgelopen jaren de verhoudingen met Europa regelmatig uit het oog verloor: de bevriezing van de thuiskopievergoedingen was daarvan misschien het pijnlijkste voorbeeld. In een jarenlang lopende procedure die Ntb, FNV KIEM en Stichting NORMA tegen de Staat voerden werd uiteindelijk duidelijk dat een lidstaat van de Europese Unie een uitzondering voor thuiskopiëren mag maken, maar een redelijke vergoeding voor rechthebbenden moet garanderen. De belastingbetaler draaide hiervoor op, terwijl rechthebbenden vele tienduizenden euro’s kwijt waren aan advocaatkosten. Ook knelt hier en daar de Wet Toezicht op Collectief Beheersorganisaties met de Nieuwe Richtlijn Collectief Beheer. Waar Europa inzet op concurrentie tussen rechtenorganisaties uit de verschillende lidstaten, koos de Nederlandse politiek voor een model van overheidstoezicht. Hoewel die laatste benadering vermoedelijk realistischer en effectiever kan zijn dan het Europese geloof in marktwerking, schuurt er iets in de wet: concurreren met een blok aan het been is niet eenvoudig. Of Buma/Stemra, Sena, NORMA en de overige Nederlandse CBO’s daar beter van worden, of Nederlandse rechthebbenden, musici, componisten, acteurs, schrijvers en pagina 36

regisseurs er beter van worden, of de consument er beter van wordt, het is maar de vraag. Maar feitelijk ligt hier misschien vooral het probleem: Europese Richtlijnen met in elke lidstaat eigen implementatie en eigen afwegingen is nog maar moeilijk te rijmen met het internationale karakter van auteurs- en naburig recht. Op het wereld wijde web (nomen est omen) is Europa misschien al een beperkte speler, maar een Europese lidstaat is als een drenkeling in de Atlantische Oceaan.

Het wordt kortom tijd voor meer, duidelijkere, meer geharmoniseerde en eenduidigere regelgeving vanuit de Europese Unie. Rechtspraak

Hoezeer de schoen begint te wringen blijkt uit de talloze auteursrechtelijke rechtszaken, die uiteindelijk eindigen bij het Europese Hof. Bij gebrek aan politieke en bestuurlijke daadkracht (gebrek aan moed ook wellicht) is het hoogste gerechtshof de instantie die telkenmale uitkomst moet bieden en stap voor stap de regels bepaalt (nu eens beperkend, dan weer verruimend) van wat wel en wat niet is toegestaan. In die context is een soms ongeduldig nationaal parlement misschien wel te begrijpen. Achtereenvolgende uitspraken van het Europese Hof maakten duidelijk dat een thuiskopieregeling alleen mo-

- ingezonden mededeling -

Schipper legal: mr. Bjorn Schipper is een ervaren entertainment advocaat en oprichter van SCHIPPER LEGAL. in Amsterdam. Een intakegesprek van een half uur is gratis. Voor leden van de Ntb geldt een gereduceerd uurtarief van euro 150,= (exclusief btw en externe kosten). Voor procederen geldt een urenmaximum van 50 uur tegen het genoemde gereduceerde uurtarief. Het normale (basis)uurtarief is euro 200,= (exclusief btw en externe kosten) en geldt bij procedures vanaf 50 uur.

SCHIPPER LEGAL: mr. Bjorn Schipper

m +31619610500

e bjorn@schipperlegal.nl

Postbus 36424

f +31208908580

w www.schipperlegal.nl

1020 MK Amsterdam

tw @bjornschipper

Ntb - Muziekwereld


- ingezonden mededeling -

gelijk is in combinatie met een daadwerkelijke redelijke vergoeding. Dat downloaden van illegaal beschikbaar gesteld repertoire online verboden is, bleek uiteindelijk na een separate jarenlange procedure bij het Europese Hof. De vraag of ook e-lending van boeken, film en muziek onder het Leenrecht valt ligt inmiddels voor bij hetzelfde Hof. De vraag of en in hoeverre hyperlinken is toegestaan; de vraag of ‘een tweedehands boek of cd’ ook digitaal verhandeld mag worden; de vraag of uitgevers wel rechten kunnen claimen op wettelijke vergoedingen; losse kreten, zeer basale, fundamentele vragen en gevechten op de vierkante millimeter, ze eindigen allen bij het Hof, terwijl de Europese Commissie zwijgt.

Grommend reageren de nationale en Europese politici op uitspraken die hen niet welgevallig zijn; een enkele keer gaan zij over tot herstelwetgeving. Maar het wordt tijd voor meer moed en ambitie. Tijd voor de Europese Commissie om de handschoen op te pakken en voor de lidstaten om in te zien dat verder modderen (en waar het maar even kan lieve koekjes bakken) niet veel langer kan. Europa is noodzakelijk bij grensoverschrijdende onderwerpen; maar voor vertrouwen in Europa is vooral meer daadkracht en durf noodzakelijk. Ook, of eigenlijk juist als het om het auteurs- en het naburig recht gaat. Voor het goed functioneren van onze (digitale) markt en voor onze cultuur is een handelend Europa onontbeerlijk. 

SPOT YOUR SCENES AT factsonacts www.factsonacts.nl

- ingezonden mededeling -

DUTCH - JAZZ elke Dinsdag 22:00 / 23:00 op Sublime FM foto : Frank de Graaf

foto : Roland van Tulder

Hét radioprogramma waar de Nederlandse jazz centraal staat met Rolf Delfos en Bart Wirtz

nummer 2 - 2016

pagina 37


SOUTH AFRICA

MEETS AMERSFOORT

WITH CONCORD NKABINDE, MCCOY MRUBATA, KEVIN GIBSON, LINDIWE MAXOLO, MARC DUBY, ROLAND MOSES, MAGESHEN NAIDOO, MANDLA MLANGENI , KARENDRA DEVROOP

27 - 29 MEI 2016

IZALINE CALISTER | NTJAM ROSIE | SHISHANI BVR FLAMENCO BIG BAND | TOCAR XL | MARUTYRI DEBORAH J CARTER | SABRINA STARKE | THE JIG | ARTVARK THE GHOST, THE KING AND I FEAT FUSE | TRIO PETER BEETS

VREEMD WILD RAAD VAN TOEZICHT | PAUL VAN KEMENADE | FAY CLAASSEN

AMSTERDAM ARTIST COLLECTIVE

WITH AMARISZI, KASBA, ZORITA, SYSMO AMSTERDAM AND OT AZOJ

PAUL VAN KESSEL TRIO | ACK VAN ROOYEN | KOH MR. SAXMAN COR BAKKER | HERMINE DEURLOO | MIKE BODDÉ | MARCEL BOOIJ OLIVER ALEXANDER | FRANK MONTIS BAND | LAURENT COULONDRE TRIO BIG BAND ON THE MOVE | FLUKS | ROB VAN DER WOUW | SUSANNE ALT RUUD BREULS | NATIONAAL JEUGD JAZZ ORKEST | JUDITH NIJLAND QUARTET AMERSFOORTS JEUGD ORKEST | NEW YORK ROUND MIDNIGHT XL | DJ MAESTRO DOCTOR BERNARD AND HIS SWING ORCHESTRA | TRIBUTE TO BOWIE | BMI GOES INDIA

27 - 29 MEI 2016 WWW.AMERSFOORTJAZZ.NL

JAZZ CIRCUS COLLECTIVE | MARK NIEUWENHUIS & JEFF HEIJNE | DUTCH SUMMER HORNS | STORMVOGEL COAL HARBOUR SEXTET

| BRASSTA LA VISTA

| DANIQUE KOS CARTE BLANCHE | RAINBOW GOSPEL SINGERS


column

Bart Wirtz

Verhuren of programmeren? In eerste instantie wilde ik deze keer met een mooi verhaal komen over de schoonheid van kunst. Om voor de lezers van de Muziekwereld te bevestigen dat de liefde voor muziek, de toewijding, passie en discipline om een instrument te beheersen of een stuk zo mooi mogelijk te vertolken, kan leiden tot magische momenten. Met mijn nieuwe album in de maak, zou ik graag vertellen over de kick van het creëren die uiteindelijk moet leiden tot de daadwerkelijke uitvoeringen bij het publiek. Maar toen stokte mijn enthousiasme: ik werd geconfronteerd met een fenomeen dat ik niet onvermeld kan laten. Zeker niet tegenover jullie. In de zoektocht naar optredens en podia om het komende album te promoten, stuitte ik met het management op iets opmerkelijks, en helaas is dit geen incident. Op de vraag of deze band geboekt kon worden bij een bepaald podium kregen we geen ‘ja’ of ‘nee’ te horen, maar ‘u kunt de zaal afhuren’. Ik schrok hiervan. Dat betekent dat, als je op een dergelijk podium wilt spelen, je eerst geld moet betalen en dan vervolgens hopen dat het via de kaartverkoop terugkomt. Ik heb dit de laatste tijd vaker gehoord van andere bands en diverse podia. Dit geeft volgens mij aan dat de verhouding tussen vraag en aanbod totaal uit balans is. Clubs en podia kunnen vragen wat ze willen en er zullen altijd bands zijn die daaraan toegeven. Hier ligt meteen de crux, want wie wil er nou niet optreden op een mooi podium? Daar heb je wellicht zelfs geld voor over… Muziek maken is nou eenmaal te leuk om achterwege te laten. Mijn verontwaardiging en woede richt zich in eerste instantie op de betreffende club, die

nummer 2 - 2016

met gelul over een hoge zaalhuur dit voorstel probeerde te vergoelijken. Natuurlijk ligt er een verantwoordelijkheid bij podia en programmeurs. Zij moeten niet alleen zorgen voor een goede programmering maar tevens voor de optimale randvoorwaarden voor de musici. Alleen op deze manier creëer je een gezonde en creatieve omgeving voor bands en concerten, en meer nog: een goed muzikaal klimaat in Nederland. Maar musici, bands en muziekgezelschappen moeten hier ook hun plaats innemen. Ik begrijp dat je aan het rekenen slaat en dan denkt: “oké, 100 man binnen, dan staan we quitte, 200 man binnen, hebben we € 1000, dat is genoeg. Als je zelf iets organiseert op een plek is het natuurlijk weer een ander verhaal, maar niet bij een gerenommeerd podium! Op deze manier is het slechts een kwestie van tijd dat iedereen die muziek maakt, moet gaan betalen om te spelen. Sceptici zullen zeggen: dit is marktwerking. Kun je de zaal vullen? Dan hoef je je geen zorgen te maken. Maar dit gaat voorbij aan al die goede muziek die niet mainstream is. Dit gaat voorbij aan projecten die potentie hebben, maar zich nog moeten ontwikkelen. Dit gaat over een gezond en sprankelend muzikaal klimaat in Nederland. Volgens mij moet dat het streven zijn. De verantwoordelijkheid ligt bij onszelf. Wij moeten ons verenigen en beseffen dat we tegen deze negatieve trend gezamenlijk weerstand moeten bieden.

Bart Wirtz is saxofonist en won met zijn laatste album ‘iDreamer’ een Edison. Verder presenteert hij samen met Rolf Delfos wekelijks het programma ‘Dutch Jazz’ op SublimeFM.

pagina 39


Fiscale en administratieve dienstverleners, ook voor ZZP-ers Zakelijke kracht en persoonlijke aandacht Specialisten in artiestenzaken zoals: 路 belastingaangiften

路 jaarrekeningen

Bezoek- en postadres: Zielhorsterweg 57 3813 ZX Amersfoort Tel.: 033-489 29 30 Fax: 033-445 02 20 info@bouwmanveldhuijzen.nl pagina 40

Ntb - Muziekwereld


Ntb-verzekeringen

Op maat Vakantie Speciaal voor de leden van de Ntb heeft Adviesgroep Van der Roest, in samenspraak met de Ntb, verzekeringen ontwikkeld die aansluiten bij hun activiteiten en werkzaamheden. Zo is er de speciale Ntbinstrumentenverzekering met standaard werelddekking. Maar er wordt ook een speciale Ntb-reisverzekering aangeboden waarvoor we in dit nummer van de Muziekwereld extra aandacht

willen vragen. De zomerperiode staat immers voor de deur, een periode van het jaar waarin veel gereisd wordt. Bij een reis naar het buitenland is een reisverzekering eigenlijk onmisbaar. Niet alleen is er een grotere kans op schade aan de spullen die je meeneemt, maar ook de kans op ongevallen, ziektes en andere onverwachte omstandigheden is groter. De doorlopende reisverzekering voor de leden van

Het Ntb-pakket: Instrumentenverzekering Aansprakelijkheidsverzekering Aansprakelijkheidsverzekering -Combi Doorlopende Reisverzekering Inboedelverzekering Uitvaartverzekering Autoverzekering Opstalverzekering Zorgverzekering nummer 2 - 2016

de Ntb maakt geen onderscheid of je nu voor vakantie, dus privĂŠ, op reis bent of zakelijk omdat je b.v. een optreden in het buitenland verzorgt. Standaard biedt de reisverzekering dekking voor hulp in het buitenland. Dit valt onder de rubriek buitengewone kosten. Dit is eigenlijk de belangrijkste rubriek omdat je hiermee een beroep kunt doen op de SOSInternational alarmcentrale. Zij kunnen je bij een ongeval ter plaatse helpen, zorgen voor een terugreis naar Nederland ingeval van een ziekenhuisopname of hulp bieden bij allerlei soorten van calamiteiten in het buitenland. Zij zijn je aanspreekpunt, zij hebben steunpunten ter plaatse en ervaring hoe je in allerlei noodsituaties dient te handelen. Daarnaast is de verzekering uit te breiden met diverse rubrieken

zoals een uitgebreide bagagedekking, hulp bij autopech, het meeverzekeren van extra medische kosten etc. Eventuele instrumenten die je meeneemt op reis zijn hiermee niet of maar zeer beperkt verzekerd. Maar dat is ook niet noodzakelijk als je gebruik maakt van de speciale Ntb-instrumentenverzekering. Uiteraard kunnen ook je gezinsleden op de doorlopende reisverzekering worden verzekerd. Let wel, wie niet op de polis staat, is ook niet verzekerd. Voor meer informatie over deze verzekering maar ook de andere speciale verzekeringen voor leden van de Ntb kun je terecht op het speciale ledengedeelte van de Ntb-site. Of neem direct contact op met Adviesgroep Van der Roest: tel.: 035-5280000, email: ntb@vdroest.nl.

Speciale verzekeringssite Alle informatie over het Ntbverzekeringspakket kunt u vinden op de speciaal ingerichte internetsite. Hier kunt u tevens ĂŠĂŠn of meerdere offertes aanvragen. Deze site is te bereiken via de ledenservice van de Ntb-site (www.ntb.nl). Ook via email: ntb@vdroest.nl kunt u aanvragen indienen of contact opnemen. pagina 41


 Alvorens Alvorens overeenkomsten aan te gaan met de volgende personen en onder­nemingen doet men er goed aan eerst contact op te nemen met de Ntb. Dit houdt op zich geen negatieve kwalificatie in.

Op te vragen alleen voor Ntb-leden

 Dringende waarschuwing Op deze lijst worden bemiddelingsbureaus, bedrijven en platenmaat­schappijen geplaatst waarmee Ntbleden dermate slechte ervaringen hebben opgedaan dat de Ntb de leden dringend wil waarschuwen geen zaken meer met deze bedrijven te doen. Plaatsing op deze lijst betekent ook dat de bond geen juridische bijstand meer kan verlenen bij problemen die voortvloeien uit het zakendoen met deze bedrijven.

Op te vragen alleen voor Ntb-leden


Samenwerking Ntb en VCTN met Dutch DJ Foundation

Contractscreening In het kader van de recente samenwerking tussen Ntb/VCTN en de Dutch DJ Foundation (DDJF) komen er al aardig wat contracten binnen bij de Ntb/VCTN ter beoordeling. Het gaat hierbij om contracten met platenlabels, management- en boekingskantoren en muziek­uitgevers (publishers) uit de dance/edm-scene. Hieronder volgt een globaal overzicht van onredelijke voorwaarden waar we bij de beoordeling van deze contracten tegen aan zijn gelopen.

Sunsetclausules Deze komen voornamelijk in management- en boekingscontracten voor. Een Sunsetclausule bepaalt voor hoe lang en op wat voor vergoeding(en) een manager of boeker nog recht heeft na afloop van de overeenkomst. Nog afgezien van de vraag of de boeker of manager überhaupt wel recht heeft op deze zogenaamde goodwill is een periode van tien jaar die we tegenkwamen in een managementcontract absurd lang en totaal onredelijk. Daar-

bij beweerde het management ook nog ijskoud dat tien jaar gebruikelijk is in de branche… Iets minder grof maar toch…: een label dat van alle inkomsten 10% kickback wil en na beëindiging van het contract nog eens 18 maanden lang 5%.

een managementcontract het omgekeerde tegen: het management wilde maandelijks een fors voorschot. Weliswaar verrekenbaar maar niet terug te vorderen. Als er dus geen werk binnenkomt ben je als dj/ producer je voorschot kwijt!

Voorschotten

Masterrechten/ Licentiedeals

Normaal gesproken komen voorschotten alleen maar voor in muziekuitgave- en platencontracten en komen ze ten goede aan de dj/producer/ componist. We kwamen in

Als je zelf je muziek produceert op een computer met een D.A.W. als ProTools, Logic of Ableton Live, dan ben jij volgens de Wet op de Naburige

Rechten ‘producent van fonogrammen’. Jij bent de eigenaar van de opname en jij bent de enige die kan bepalen wat er mee gebeurt. De masterrechten brengen in de platenwereld het meeste geld op, meer dan bijvoorbeeld de auteursrechten. Het is dus zaak je huid daar zo duur mogelijk te verkopen. Helaas dragen veel dj/producers deze rechten toch over of ze geven ze exclusief in licentie voor een veel te lange periode, bijvoorbeeld twintig jaar. Dit is in de praktijk in de meeste gevallen hetzelfde als een overdracht. Een licentieperiode van maximaal vijf jaar komt nog weinig voor in de dance/edmwereld. Ook gebeurt het vrij vaak dat het label 100% van de Sena producenten-uitkeringen neemt in plaats van dat die naar de producer (mastereigenaar) gaan of op zijn minst samsam verdeeld worden. Daarnaast komen in de djwereld de gangbare pijnpunten voor die we ook in andere sectoren aantreffen waarvan onredelijke optiebepalingen de meest opvallende zijn. Hierdoor blijf je veel te lang aan een label en/of uitgever vastzitten. Bij uitgevers gaat het er dan vooral om dat de inbrengplicht (toekomstig werk) gehandhaafd blijft zolang een voorschot niet is ingelopen. Ook het meedelen van labels uit andere inkomstenstromen als de gage, merchandising etc. staat steeds vaker op het menu. Dit zijn echter elementen die in een 360- graden-samenwerking thuishoren en niet in losse platen/licentiedeals.

rakenDra Smit nummer 2 - 2016

pagina 43


Onder de leden Helen Botman Helen Botman propageert in haar voorstelling ‘Vleugelvrouw’ het waarmaken van je dromen - en dat probeert ze zelf ook. De zangeres is momenteel onder meer bezig met haar nieuwe album ‘I sing’. Maar zingen en schrijven is, anders dan ‘I sing’ doet vermoeden, beslist niet het enige wat ze doet. “Achter ‘I’ kunnen heel veel dingen gezet worden.”

Wat doe je nu? Zingen, websites bouwen, kleding ontwerpen, schilderen, fotograferen, schrijven en video’s maken – Helen Botman draait er haar hand niet voor om. “Wel lopen deze activiteiten soms kriskras door elkaar heen”, zegt ze. Of dat een probleem is? “Ik probeer er wat lijn in te brengen. Maar dat lukt niet altijd even goed.” Misschien is het ook helemaal niet zo erg. De rode draad die de bonte lappendeken bij elkaar houdt is deze: het zijn allemaal bezigheden waarmee Botman een verhaal neerzet. Verhalen bovendien waarmee ze anderen op sleeptouw kan nemen. “En dat is wel de kern van wat ik graag doe, ja.” Neem bijvoorbeeld de website die ze half april aan het maken is voor een vriend met een studio. Degene die hier binnenkort op belandt, moet vrij snel doorhebben wat het verhaal is van én achter deze muzikant. En liefst een beetje meegesleept worden. Een online-etalage bouwen met tekst

en kleur, noemt Botman dat. “Dat goed voor elkaar krijgen, geeft diepe voldoening.” Botman raakt – eenmaal op dreef – niet uitgepraat over websites. Je zou bijna vergeten dat ze – au fond – zangeres is, geschoold op het conservatorium, en geregeld optreedt. Wereldberoemd werd ze het afgelopen decennium in Noord-Holland met haar worldpop-band La Luna, die steevast tegen het eind van het jaar door de provincie toert. De bandnaam verwijst naar de maan en de Romeinse godin hierachter. In de praktijk betekent het vooral dat La Luna – bij voorkeur – acte de présence geeft op de maandagen rond een volle maan. En dat dan het liefst in een intieme sfeer: in een kerk, theater of huiskamer. In een kleine ruimte met het publiek op een tot twee meter afstand, komt de mix van folk, jazz, pop en wereldmuziek het beste tot zijn recht, weet Botman. “Er zit niets tussen ons en de luisteraars: geen afstand, geen licht of grote

installaties. Het contact is heel direct.” Ook bij La Luna komt de drang om verhalen te vertellen weer om de hoek kijken. Botman bewerkte voor het laatste album ‘Caminante’ – dat eind 2015 uitkwam – onder meer het gelijknamige gedicht van de Spaanse poëet Antonio Machado. Die liefhebberde onder meer in de filosofie, en dat verklaart wellicht de openingszinnen: ‘Reiziger, er is geen weg, de weg maak je zelf, door te gaan.’ Alleen al de eerste regels geven Botman “ontzettend veel” stof tot nadenken – wel honderd interpretaties kan ze verzinnen. Maar in de liedtekst zelf weet ze zich te beheersen. “Het gaat er uiteindelijk om dat mensen zelf aan het denken gezet worden.” De fantasie van de toehoorder niet doodslaan, is ook het leidend beginsel in de langlopende voorstelling ‘Vleugelvrouw’, waarbij ze nu begeleid wordt door vriend en gitarist Peter van Vleuten. In deze voorstelling, waarmee ze binnenkort weer de

huiskamers ingaat, draait het om het waarmaken van je dromen. De luisteraars krijgen een mix van verhalen, zang en muziek voorgeschoteld. Daarbij komen haar eigen dromen weliswaar aan bod, maar gedoseerd. “Iedereen kan met deze voorstelling aan de haal gaan, en zich laten inspireren om iets met zijn passie te doen.” Een droom die Botman in ‘Vleugelvrouw’ wel voorzichtigjes aanroert, is haar nieuwe album ‘I sing’, dat dit najaar moet uitkomen. Het album is nog onder constructie – en krijgt alvast een boost door het in ‘Vleugelvrouw’ naar voren te brengen. De titel verraadt al dat het werk zal worden zonder poespas en tierelantijnen. “Ik zing: dat is het eigenlijk. Over de liefde, maar ook over de angst die je nu in de maatschappij ziet. Maar waar het mij vooral om gaat, is het weergeven van de kern. I sing.”

foto: Marcel Fossen

pagina 44

Ntb - Muziekwereld


Wat heb je aan de Ntb gehad? Lid zijn van de Ntb – ook handig in het geval van licht intimiderende telefoontjes. Lang geleden, toen La Luna ook op bruiloften en partijen speelde, kreeg Botman zo’n belletje. “Die man vroeg werkelijk van alles. Maar niet wanneer we konden optreden.” Al snel bleek dat hij La Luna plagiaat in de maag splitste. En de bandnaam zou ook gegapt zijn. De eerste beschuldiging kon

nummer 2 - 2016

Botman met gemak weglachen. De tweede aantijging baarde wat meer zorgen. En dat was reden om contact op te nemen met de Ntb, waar Botman vlak na het conservatorium lid van was geworden. “Wij hadden onze naam netjes geregistreerd. Dus dat was volgens de Ntb in orde.” Maar wie was nu die man? De Ntb zocht het uit. “Hij bleek een band te vertegenwoordigen met dezelfde naam. Aangezien wij het merkenrecht achter ons

hadden, heeft de Ntb gezegd: ‘hier moet je wat aan laten doen’. De Ntb heeft er vervolgens voor gezorgd dat ze hun naam wijzigden. Een beetje zuur voor die band. Zij waren er niet van op de hoogte dat hun vertegenwoordiger ons had gebeld. Zijn intimidatietactiek pakte averechts uit.” Recentelijk heeft Botman ook nog veel baat gehad bij de hulp van de Ntb. Ze heeft onlangs een aanvraag ingediend voor

haar nieuwe album ‘I sing’ bij het Sena Muziekproductiefonds. De Ntb maakte Botman onder meer wegwijs in de spelregels van het Sena-fonds. “Het schrijven is voor mij geen probleem. Maar wat voor soort begroting moet je opstellen? Hoe uitgebreid moet hij zijn? En waar kijkt zo’n commissie precies naar? Het is heel waardevol om hier hulp bij te krijgen. Het gaat ten slotte om de financiering van iets wat ik graag doe: zingen.”

pagina 45


Ntb-congres op maandag 4 juli Het Ntb-congres 2016 zal op maandagmiddag 4 juli plaatsvinden. Locatie: Centrum De Roos, Parkzaal Hooftstraat 183 Amsterdam Tijd:

14:30 uur (aansluitend aan VCTN-congres, zie pag. 17)

Voorlopige agenda - Opening - Verslag activiteiten congresperiode - Financieel Jaarverslag 2015 - Bestuursverkiezing * - Benoeming commissies ** - Rondvraag - Sluiting

* De maximale zittingstermijn van Ntb-penningmeester

De congresstukken zijn uiterlijk twee weken voorafgaand aan het congres voor leden te downloaden via de website.

** Leden die het komende jaar beschikbaar zijn voor de

Donna Wolf loopt dit jaar af. Ook de ‘vrije’ zetel is verkiesbaar. Leden kunnen zich (ondersteund door voldoende handtekeningen en volgens de statutaire termijnen) kandideren voor beide functies of kunnen zich (via info@ntb.nl) als kandidaat melden bij het bestuur.

geschillencommissie danwel de financiële commissie kunnen zich melden bij het bestuur (via info@ntb.nl).

De Ntb is de vakbond voor musici, acteurs en artiesten.

stuur. De werkzaamheden bestaan onder meer uit het met

De Ntb behartigt de gemeenschappelijke en individuele

de voorzitter en secretaris voorbereiden van de bestuurs-

belangen van zijn leden. De bond is contractpartij

vergaderingen en regelmatig overleg met de interne admi-

bij tal van cao’s voor werknemers in kunst- en onderwijs­

nistrateur rond de uitvoering van het financiële beleid. De

instellingen.

penningmeester is bestuurlijk eerst verantwoordelijke voor

De penningmeester maakt deel uit van het dagelijks be-

het financiële beleid van de bond.

Ntb (vakbond voor musici & acteurs) zoekt penningmeester Heeft u de volgende noten op uw zang: - aantoonbare kennis van financieel management; - aantoonbare bestuurlijke ervaring; - goede mondelinge en schriftelijke uitdrukkingsvaardigheden; - goede contactuele eigenschappen; - humor en relativeringsvermogen; - bij voorkeur affiniteit met podiumkunsten. Benoeming De penningmeester wordt op het bondscongres benoemd door de leden. Bestuursleden worden voor vier jaar benoemd en kunnen eenmaal worden herbenoemd.

pagina 46

Kandidaten moeten gemiddeld 240 uur per jaar aan de Ntb kunnen besteden. Hiervoor geldt een vacatieregeling. Geïnteresseerd? Brief met Curriculum Vitae kunt u richten aan: De Nederlandse Toonkunstenaarsbond betreft: vacature penningmeester Keizersgracht 317 1016 EE Amsterdam tel. 020 - 6203131 Ook is het mogelijk uw belangstelling per email (e.angadgaur@ntb.nl) kenbaar te maken. Bij eventuele vragen over deze functie kunt u telefonisch contact opnemen met de secretaris van de Ntb: Erwin Angad-Gaur. T: 020 6203131.

Ntb - Muziekwereld


HAALT MEER UIT MUZIEK

EEN EIGEN OPNAME MET HET SENA MUZIEKPRODUCTIEFONDS Met het Sena Muziekproductiefonds helpen we je daar graag bij. Ben je professioneel muzikant en mis je de financiĂŤle middelen om jouw muziek te produceren? Dan is het Sena Muziekproductiefonds er voor jou! Laat deze kans niet liggen en dien je aanvraag vandaag nog in bij Sena. Meer informatie en de voorwaarden: www.sena.nl/muziekproductiefonds

nummer 2 - 2016

pagina 47


De Ntb is dé vakorganisatie voor musici

Wat heb je aan de Ntb? • Juridische check contracten.

• Rechtsbijstand bij problemen met opdrachtgevers, inning achterstallige gages en weigering uitkeringen. • Goedkoopste instrumentenverzekering met (wereld)dekking bij optredens. • Begeleiding en advies over: de rechtsvorm die het beste bij je bedrijf past, belastingen en ouderdomspensioen. • Zakelijke kennis van en netwerk binnen de muziek- en podiumwereld. • Goedkope factureringsservice en loonadministratie optredens via artiestenverloningen.nl.

vakbond voor musici en acteurs

• Advies op maat over opbouw (muziek)carrière of lespraktijk, aanvragen van subsidies, maken van geluidsopnamen/cd’s.

Wij weten wat er speelt! Word nu lid! www.ntb.nl of bel: 020 620 31 31


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.