GROOT GENOEG VOOR EEN BOS BLOEMEN, TE KLEIN VOOR EEN AFVALZAK

from GRAM augustus 2022

BRANCHENIEUWS

‘GROOT GENOEG VOOR EEN BOS BLOEMEN, TE KLEIN VOOR EEN AFVALZAK’

De meeste verzamelcontainers zijn, dankzij hun lage zuiltjes, goed toegankelijk voor mindervaliden. De gemeenten Arnhem en Rotterdam zochten echter naar speciale oplossingen voor hun gfe-containers. Zodat ook mensen in een rolstoel hun keukenafval makkelijk kwijt kunnen.

TEKST: HETTY DEKKERS BEELD: GEMEENTE ROTTERDAM

De gemeente Arnhem krijgt relatief weinig klachten over containers die ontoegankelijk zijn voor mindervaliden. “Af en toe gaat het om een hinderlijke stoeprand, als we daar een melding over krijgen passen we op de bestrating aan”, zegt Mark Wanders, adviseur afval van de gemeente Arnhem. Een groter probleem vormen de gfe-verzamelcontainers bij hoogbouw. “Die zijn bovengronds en dat betekent dat de inwerpopening te hoog zit. Mensen in een rolstoel kunnen er niet of moeilijk bij, zo liet het APCG, het Arnhems gehandicaptenplatform, ons weten.” Arnhem heeft nu 240 van dat soort gfe-containers staan en in de toekomst komen er nog eens 400 bij. “We zamelen bij de hoogbouw nu nog veel in met citybins, 40-liter containertjes. In de komende jaren willen we die afschaffen en volledig overstappen op verzamelcontainers”, aldus Wanders.

SOORT TRECHTER

Het probleem van de ontoegankelijke gfecontainer vroeg dus om een oplossing. Wanders: “We hebben op de gemeentewerf een test gedaan met een nieuwe container. Het oude type heeft een speciale inworpvoorziening, met een soort trechter, om te voorkomen dat mensen ander afval dan gfe erin werpen. Het nieuwe type dat we nu getest hebben, heeft die trechter niet. Daardoor is hij lager, maar ook gevoeliger voor vervuiling van de fractie. Je kunt er nu grotere zakken in doen, zoals restafval.”

Arnhem gaat de nieuwe container uittesten bij een complex waar veel mindervaliden wonen. De proef moet uitwijzen of de nieuwe container geschikt is om uit te rollen over de hele stad. Wanders: “We zijn heel benieuwd naar die proef. Momenteel hebben we 100 procent goedkeur van gfe, dat is een mooie prestatie waar we best een beetje trots op zijn. Mocht de nieuwe container veel afkeur opleveren in onze gfefractie, dan schieten we ons doel voorbij uiteraard. Dat zou minder milieuwinst en hogere kosten opleveren, daar willen we niet naartoe.”

Volgens Wanders is er op de markt weinig keus voor toegankelijke containertypes. “Wij konden alleen deze ene container vinden die we nu gaan testen. Mocht de proef niet slagen, dan moeten we verder gaan kijken naar een andere oplossing. Misschien kom je dan uit bij service op maat, ofwel het afval thuis ophalen bij mindervaliden. Maar dat weten we nog niet, eerst deze proef maar eens afwachten.”

EIGEN ONTWERP

De gemeente Rotterdam liet zelf een gfecontainer ontwerpen. “Toen we als gemeente wettelijk verplicht werden gfe bij hoogbouw in te zamelen, gingen we op

De gemeente Rotterdam liet zelf een gft-container ontwerpen die nu op zo’n 350 plaatsen in de stad staat.

zoek naar een geschikte container”, vertelt Jeanine Wolfs, projectleider gemeente Rotterdam. “We konden niets vinden wat aan onze eisen voldeed, zoals een voor iedereen bereikbare inworpopening en een vormgeving die past bij de ‘Rotterdamse stijl’, waarin ook andere containers en straatmeubilair is ontworpen. Dus lieten we zelf een model ontwerpen, samen met een designbureau.” Dat resulteerde in een 140 liter container in een metalen behuizing. “De container staat een beetje schuin en is gedeeltelijk ingegraven, waardoor de inwerpopening laag genoeg is voor mensen in een rolstoel”, aldus Wolfs.

De speciale gfe-container is eerst getest en staat nu op zo’n 350 plaatsen in de stad. Hij bevalt goed maar er moeten nog enkele dingen ding aangepast worden, aldus Wolfs. “Voor mindervaliden is het handig als de klep even open blijft staan. Dat is nu niet het geval, dus daar zijn we mee bezig. Als we alle aanpassingen hebben getest gaan we weer containers produceren en plaatsen in de stad. In totaal hebben we er zo’n 4000 nodig om de hele stad te voorzien.”

INWORPOPENING

Bij het ontwerp werd ook rekening gehouden met de eigen medewerkers die de bak moeten legen. “De inhoud is nogal zwaar en aanvankelijk was de helling te steil, waardoor het te zwaar was voor onze medewerkers om de bak uit de behuizing te halen. Daarop is de hellingshoek aangepast.” Ook over de afmeting van de inwerpopening is goed nagedacht. “Die is te klein voor een vuilniszak maar groot genoeg voor een bos bloemen. Dat bleek een goede keus, want de gfe-fractie is nauwelijks vervuild. Af en toe zit er een plastic zak in, maar de meeste mensen gebruiken de composteerbare zakjes die we speciaal voor gfe uitgedeeld hebben. Dat de stroom zo zuiver is, komt misschien ook omdat het onze enige container is met toegangscontrole, toevallige voorbijgangers kunnen er niet zomaar iets ingooien.” Over de andere inzamelcontainers krijgt Rotterdam eigenlijk weinig klachten als het gaat om toegankelijkheid voor mindervaliden. “De lage zuiltjes van de ondergrondse rest-, glas- en papiercontainers zijn goed toegankelijk voor rolstoelers. Waar we wel vragen over krijgen, is de textielcontainer. Dat is gewoon een lastige bak, met een hoge inwerpopening die wat moeilijker te bedienen is. Om de inzameling van textiel laagdrempeliger te maken, hebben we daarom extra inzamelplekken georganiseerd, zoals bij kringloopwinkels. Ook starten we met een huis-aan-huis ophaaldienst.”

De Rotterdamse gfe-container, ontworpen door Spark Design & Innovation, viel vorig jaar in de prijzen. De container kreeg de erkenning Goed Industrieel Ontwerp 2021 en op de Dutch Design Week in Eindhoven verwierf de container de Special Award voor functionaliteit. Het ontwerp is, na overleg, eventueel kosteloos beschikbaar voor andere gemeenten. Wie interesse heeft, kan daarvoor contact opnemen met de gemeente Rotterdam.