Kijk op het Noorden editie 423 maart 2022 by OF BV

NUMMER 423 | JAARGANG 52 | 2022

KENNISCENTRUM ARBEIDSRECHT Privacyregels gaan soms wel heel ver

DANIELS SMART ENERGY Stap voor stap investeren in duurzame energie

UNIVERSITEIT VAN HET NOORDEN Brede welvaart realiseren in Noord-Nederland

BHP levert een breed scala aan paalfunderingen en specialiseert zich in mortelschroefpalen en stalenbuispalen

Email: info@boor-heipalen.nl | Telnr. 085-1308493

VOORWOORD

PIONIEREN Op onze cover prijkt ditmaal mr. Peter Raven, het gezicht van KCA: het Kenniscentrum Arbeidsrecht. Hier komen specifieke vraagstukken van het arbeidsrecht, informatie, kennis en oplossingen bij elkaar. Raven waarschuwt dat we nog niet van Covid-gerelateerde vraagstukken af zijn. Ook vraagt hij ondernemers zich af te vragen wat zorgplicht voor hen betekent en vindt hij privacyregels soms wel heel ver gaan. Kritisch en betrokken zet Raven de toon voor deze voorjaarseditie.

congestie op het elektriciteitsnet, een zeer actueel vraagstuk. Damstra wil niet terug op het gas, maar moet daarvoor wel zelf aan het pionieren met waterstofoplossingen. Wie slim wil investeren in duurzame energieproductie en -opslag, kan dat het beste stap voor stap doen en bij elke stap kijken naar de op dat moment beste technieken. Daniels Smart Energy is daarbij een onmisbare partner. Lex Nicolaï en Matthijs Platvoet richtten in 2016 Blue Fiber op, een glasvezelbedrijf dat netwerken voor Mkb’ers aanlegt. Hun zeer efficiënte manier van aanleggen is een schot in de roos.

Ook in deze editie: maar liefst twee serie-artikelen. In de eerste serie volgen we de partijen die gezamenlijk de ontmanteling van 24 NAM-

Delta Geconsult heeft meer dan veertig jaar ervaring in

gaswinlocaties verzorgen in Noord-Nederland. In deze tweede aflevering

funderingstechniek, palletleverancier Hoekman Houtindustrie Rijssen

– de eerste publiceerden we eind vorig jaar – spreken we Arcadis, REYM,

presenteert continu goed dankzij betrouwbare levertijden en een hoge,

Van Vliet Demolition Group en Bork op locatie ’t Zandt. Zij werken zeer

duurzame productkwaliteit, bij Machinefabriek Börger in Hoogezand

zorgvuldig samen aan de ontmanteling: veiligheid is topprioriteit.

gaan flexibel en solide werken hand in hand, en Installatiebedrijf Zijlstra in Leens is eveneens deskundig in duurzaam verwarmen. Zomaar even

Uniek netwerk

een greep uit de ondernemersverhalen.

De tweede serie betreft het unieke kennis- en innovatienetwerk Universiteit van het Noorden. Een samenwerking tussen de

Daarnaast presenteren drie musea hun huidige agenda en komen er

Rijksuniversiteit Groningen, Hanzehogeschool, NHL Stenden, Van Hall

specialisten aan het woord in een aantal inspirerende columns.

Larenstein en het UMCG. Deze kennisinstellingen willen gezamenlijk brede welvaart realiseren in Noord-Nederland en de economische kracht van Groningen, Friesland en Drenthe volledig benutten en verder

Veel leesplezier!

uitbouwen. Onderzoek, onderwijs en innovatie worden op een unieke manier samengebracht. Wij volgen dit proces het hele jaar, in deze editie de eerste aflevering.

TINE VAN KNIJFF Slim en efficiënt

Hoofdredacteur Kijk op Uitgevers

We hebben ook weer veel ondernemers bezocht. Zo vertelt directeur Teake Damstra van Koninklijke Damstra Installatietechniek over

Kijk op het Noorden, hét zakelijk platform voor ondernemers in de Noordelijke regio, werkt samen met u aan een offline én online platform waar we met z’n allen trots op kunnen zijn. Op onze website en social mediakanalen publiceren we relevant nieuws voor en over ondernemers. Een aantal keren per jaar brengen we een magazine uit vol inspirerende interviews, boeiende achtergrondverhalen, informatieve columns en zakelijk nieuws.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

PAGINA 30 ICONISCHE STOOMREUS BIEDT UNIEKE EN INSPIRERENDE VERGADERRUIMTES Op de grens van Friesland en het water van het IJsselmeer, bij Lemmer staat het grootste stoomgemaal ter wereld, dat er in perioden met extreme neerslag voor zorgt dat de Friezen droge voeten houden. Kortom: het meer dan honderd jaar oude Woudagemaal. Sinds 1998 maakt de iconische stoomreus, eigendom van Wetterskip Fryslân, onderdeel uit van de UNESCO-Werelderfgoedlijst en staat het in de landelijke top 100 van Rijksmonumenten. <

PRIVACYREGELS GAAN SOMS WEL HEEL VER “Eenieder die met arbeid bezig is kan bij ons terecht”, zegt mr. Peter Raven over KCA Kenniscentrum Arbeidsrecht. “De laatste tijd, als uitvloeisel van de pandemie, worden we benaderd met veel Covid-gerelateerde vragen. De zorgplicht van de werkgever schuurt hierbij al gauw met de privacyrechten van de werknemer. In dergelijke gevallen en na zorgvuldige afweging zeg ik: laat zorg voor privacy gaan.” <

PAGINA 24 TERUG NAAR GAS, OF ZELF GAS GEVEN? Mooi, dat Klimaatakkoord van Parijs. Prima, die duurzaamheidsdoelstellingen. Maar dan moet je het waarmaken ervan wel faciliteren. Teake Damstra heeft er een hard hoofd in dat er een snelle oplossing komt voor het overspannen elektriciteitsnet. Daarom slaat Koninklijke Damstra Installatietechniek zelf aan het pionieren. En het allerliefst ging directeur Damstra vandaag nog volledig off grid. <

PAGINA 34 4

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

INHOUD

KIJK OP INHOUD ‘WE SPELEN ELKE DAG CHAMPIONS LEAGUE’ Ook al ben je nog zo’n goede voetbalspits en kun je met je ogen dicht scoren, dan nog moet je altijd alert blijven en kun je je het niet veroorloven te vertrouwen op routine. De partijen die de ontmanteling verzorgen van 24 NAM-gaswinlocaties in Noord-Nederland spelen wat dat betreft ook elke dag Champions League. In opdracht van en met Arcadis werken REYM, Van Vliet Demolition Group en Bork – in nauwe samenwerking met elkaar – zeer zorgvuldig aan deze ontmanteling. We spreken de partijen op locatie ’t Zandt, waar we ervan doordrongen raken dat veiligheid altijd en overal voorop staat. <

PAGINA 42 MEER DAN VEERTIG JAAR ERVARING IN FUNDERINGSTECHNIEK Woonwijken, kantoorlocaties, windmolenparken. Er wordt heel wat afgebouwd in ons land. Het lijkt eenvoudig: je kiest een locatie, regelt de vergunningen en de schop kan de grond in. Schijn bedriegt, stelt Sikko Doornbos, funderingsexpert en eigenaar van Delta Geoconsult uit Woudrichem. <

PAGINA 48 MACHINEFABRIEK BÖRGER: FLEXIBEL EN SOLIDE Bij Machinefabriek Börger in Hoogezand gaan flexibel en solide werken hand in hand. De ruim 25 vakmensen tonen dagelijks hun flexibiliteit bij het snel en creatief oplossen van een werktuigbouwkundig probleem bij hun industriële klantenkring. Tegelijkertijd werken ze solide en onverstoorbaar aan dagelijkse routineklussen, zoals de productie van kleine series en (preventief) onderhoud en revisie. Dat doet het bedrijf al meer dan zeventig jaar, in opdracht van klanten in de industrie van Noord-Nederland. <

PAGINA 58

Kijk op het Noorden is een uitgave van: Kijk op uitgevers BV, Tussendiepen 21, 9206 AA Drachten, 0512-366326, www.kijkophetnoorden.nl Hoofdredacteur: Tine van Knijff Redactie: Tine van Knijff, Persbureau Martin Laning, Marcel van Rijnbach, Erik Riensema, Peter Pels, Martin Bouwman, Nina Kamping, Yke Bremer en anderen Aanleveren nieuwsberichten: nieuwsberichten@kijkophetnoorden.nl Fotografie: Ed Klijnman, Ed van de Pol, Martin Bouwman en anderen Vormgeving: VDS Crossmedia, Emmen Druk en afwerking: Veldhuis Media, Raalte Aan de inhoud van de artikelen is veel aandacht besteed. De redactie en de uitgever aanvaarden geen aansprakelijkheid voor eventuele onvolledigheden of onjuistheden in de tekst. Overname van artikelen uit deze uitgave is uitsluitend toegestaan met bronvermelding en na schriftelijke toestemming van de uitgever.

www.kijkophetnoorden.nl |

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Up-to-date Eén totaaloplossing Servicegericht

Vastgoedonderhoud nodig? Komt goed. Bij Reparaad weten we hoe je woon- en werkgeluk moet onderhouden. Licht technisch onderhoud en reparaties? We doen het. Met monteurs in huis die in het bezit zijn van meerdere disciplines bieden wij àltijd de benodigde oplossing. Maar ook zijn onze gecertificeerde monteurs omgevingssensitief. In alles wat we doen zien we de mens als de belangrijkste factor. En dat zie je terug in de aanpak van elke klus. Zo ontzorgen we jouw vastgoed én de bewoner. Geven het de aandacht die het verdient.

Waar kunnen we jou mee helpen? Plan een koffiemoment met ons in. We praten je graag bij over hét vastgoedonderhoud van nu.

NIEUWS

KIJK OP NIEUWS Lenis, Tichelaar en Bootsma Schilders verder als

LTB schildersgroep In de afgelopen jaren hebben bovengenoemde schildersbedrijven een enorme groei doorgemaakt en was er al een intensieve samenwerking. Hierdoor is het besluit genomen om verder te gaan onder de naam LTB schildersgroep. “Hiermee willen we verder gebruikmaken van de kracht, expertise en middelen van de verschillende bedrijven, zodat het beste van alle bedrijven optimaal wordt benut”, aldus eigenaren Sjaak Lenis en Teunis Bakker. “We zijn een familiebedrijf voor de particuliere en zakelijke markt. We zijn ambitieus, staan voor persoonlijke aandacht en voelen ons sterk verbonden met de regio.” Ze vervolgen: “De komende maanden kunt u de naam LTB schildersgroep dus steeds vaker tegenkomen. Voor u als klant verandert er verder niets en zijn de vertrouwde gezichten nog steeds uw aanspreekpunt. Ook voor vragen kunt u bij hen terecht.”

Kernwaarden De kernwaarden van LTB schildersgroep zijn helder. “We zijn een hecht familiebedrijf met schilders-DNA, de drie bedrijven samen hebben meer dan tweehonderd jaar ervaring, we staan dichtbij de klant en we zijn innovatief.” Lenis en Bakker besluiten: “LTB schildersgroep is hét adres voor schilderwerk, wandafwerking, houtrotherstel en beglazing.”

Een project van LTB schildersgroep: de nieuwe VO-school in Beilen.

SmartRanking helpt Renson met wereldwijde groei Renson, het Belgische familiebedrijf dat gespecialiseerd is in ventilatie, zonwering en outdoor living, heeft SmartRanking gekozen als SEO-partner. Na een uitvoerige pitch werd SmartRanking als beste specialistisch bureau bevonden.

Jarik Oosting, founder SmartRanking: “Renson heeft zich ontwikkeld tot een ijzersterk internationaal merk in totaaloplossingen voor comfortabele en gezonde woon- en leefomgevingen, zonder zijn DNA als familiebedrijf te verliezen. We zien sterke overeenkomsten in de waarden van Renson en SmartRanking. Ik ben zeer trots dat Renson ons heeft gekozen als internationale SEO-partner.”

Het SEO-bureau is vanaf heden medeverantwoordelijk voor de SEO

Pieter Verschuren, SEO-specialist Renson: “We kijken er erg naar uit om

strategie, -executie, -consultancy en websitemigratie. Het familiebedrijf

met SmartRanking van start te gaan. Het SEO-bureau wist ons te

Renson, opgericht in 1909, is tegenwoordig actief in 83 landen en

overtuigen met een ijzersterke strategie voor de komende jaren.

schreef een pitch uit voor consultancy en executie in SEO. De

SmartRanking is volledig SEO-dedicated en bezit binnen deze expertise

hoeksteen van de samenwerking met SmartRanking ligt in het

veel kennis en ervaring. Dit zal ons helpen onze wereldwijde groei ook

versnellen van de internationale groei.

online voort te zetten.”

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Grodal Expeditie B.V. is een volledig onafhankelijke Expediteur en een gecertificeerd douane-vertegenwoordiger. Grodal is ruim 25 jaar actief en vanaf de start van de onderneming al gevestigd in Veendam. Grodal onderscheidt zich door de deskundigheid met betrekking tot de douaneformaliteiten, de know how van het gehele logistieke proces en de stelregel: afspraak is afspraak. • Grodal staat voor kwaliteit. • Grodal heeft een enorm netwerk van agenten wereldwijd. • Grodal heeft ook een logistiek adviserende rol richting zijn klanten. • We zijn dan ook zeker een dienstverlenend bedrijf in de brede zin van het woord! • Verder is Grodal volledig onafhankelijk en kiest steeds lokale partners die voor het betreffende traject optimaal presteren. Wij voeren de regie over een logistieke keten en kiezen voor u de meest efficiënte wijze van vervoer. • En als douane-vertegenwoordiger en AEO gecertificeerd bedrijf kunnen wij ook alle douaneformaliteiten voor u afhandelen. Grodal Expeditie B.V. Boven Oosterdiep 96, Veendam P.O. Box 423, 9640 AK Veendam The Netherlands Tel. +31 (0)598 612725 Fax +31 (0)598 615229 e-mail: jager@grodal.nl // website: www.grodal.nl VAT: NL801838617B01 / EORI: NL801838617 Trade Register Groningen: 02330341

e k l e k plen ee oie mo k e l p Marktweg 75, Heerenveen

Geef ons een plek en we maken er een mooie plek van. Bij Zwanenburg Projecten smullen we van moeilijke klussen. Een totaal vernieuwend woonconcept bedenken. Die rotte plek op de stadsplattegrond - waar niemand zijn vingers aan wilde branden - slim invullen; ineens is hij enorm gewild. Dat heet ‘inbreiding’ met een uitgekiende visie. Als het klaar is, zeg je: ja, logisch. Een kwestie van anders denken, anders doen.

T 0513 - 61 03 03

E info@mooieplek.nl

WWW.MOOIEPLEK.NL

Drenthe werkt aan schonere mobiliteit Hoe zorgen we dat de CO2uitstoot van ons verkeer en vervoer vergaand vermindert en hoe kunnen we slim, schoon en veilig reizen? Deze vraagstukken uit het Klimaatakkoord heeft de provincie Drenthe samen met de Drentse gemeenten uitgewerkt in het Regionaal Mobiliteitsplan (RMP) Drenthe.

NIEUWS

KIJK OP NIEUWS TIENTALLEN FRIESE PARTIJEN ZETTEN HANDTEKENING ONDER BIOBASED-INITIATIEF Het Biobased Isolatiepact in Friesland, geïnitieerd vanuit Gemeente Leeuwarden, Freonen fan Fossylfrij Fryslân en Circulair Friesland, is onlangs in De Kanselarij ondertekend door ruim dertig partijen. Onder aanwezigheid van Urgenda-directeur Marjan Minnesma spraken drie voorlopers van Oldenboom, Biosintrum en GreenInclusive over hun ervaringen uit de praktijk. De afgelopen maanden hebben Gemeente Leeuwarden, de Freonen fan Fossylfrij Fryslân en Vereniging Circulair Friesland dit initiatief voorbereid om in de regio met een brede coalitie concrete stappen te zetten met biobased bouwen, als belangrijk onderdeel van circulair bouwen.

Versnelling Het doel is om als Friese (bouw) partners samen in de nieuw- en verbouw een versnelling aan te brengen in het besparen van fossiele brandstoffen, het vastleggen van CO2 en het realiseren van een gezond binnenklimaat. De drie partijen: “De tijd is voorbij dat we daar vrijblijvend mee om kunnen gaan, het is tijd voor daden. Het is immers al niet meer 5 voor 12.”

Het plan richt zich op verminderen, veranderen en verbeteren: verminderen

In juni ligt er een plan voor biobased bouwen in Fryslân.

van het aantal vervuilende kilometers, veranderen van het gedrag van de weggebruiker en het verbeteren van infrastructuur en voorzieningen die nodig zijn om anders reizen mogelijk te maken.

Routekaart In Drenthe zijn de afstanden tot voorzieningen groot en er is relatief veel autogebruik. Er liggen kansen voor schoner reizen met de auto, bijvoorbeeld elektrische auto’s en auto’s op waterstof. Dat vraagt ook aandacht voor openbare laadpunten en deelmobiliteit. “We stimuleren daarnaast het gebruik van de fiets. Het plan is op hoofdlijnen geschreven en bevat een routekaart met acht oplossingsrichtingen.” In het vervolgstadium medio 2022 wordt de aanpak breder ingestoken en zoeken de overheden naar samenwerking met bedrijven, instellingen en maatschappelijke organisaties.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Focuz Support: de partner in het faciliteren van secundaire processen bij uw project Focuz Support regelt allerlei secundaire processen voor bedrijven die op projectmatige basis in bijvoorbeeld de Eemshaven, Delfzijl of Groningen werken. Denk daarbij aan tijdelijke huisvesting, kantoorruimte, de inrichting daarvan en het schoonmaken van de ruimtes. Voor onze buitenlandse klanten verzorgen wij huisvesting en alle zaken die daarmee samenhangen. Dat start bij het zoeken naar een geschikte woning en een soepele afwikkeling van huurovereenkomst, sleuteloverdracht en inhuizing, en eindigt na de afwikkeling van de eindinspectie aan het einde van het huurcontract. Gedurende de huurperiode zijn wij het aanspreekpunt voor de bewoner en verhuurder en zorgen wij dat storingen of meldingen snel en adequaat worden opgelost, conform de gemaakte afspraken. Wij regelen werkelijk alles wat nodig is zodat de werknemers onder de juiste omstandigheden hun werk goed kunnen uitvoeren. Tevens zijn wij een Hertz autoverhuurvestiging en bieden daardoor ook oplossingen in mobiliteit, tegen gunstige tarieven. Focuz Support verzorgt ook het facilitair beheer van de tijdelijke huisvestingslocaties die in het Gronings bevings-gebied gerealiseerd zijn. Wij verzorgen daarbij onder andere de sleuteloverdrachten met bewoners, storingsopvolging, groenvoorziening, klein technisch onderhoud, schoonmaak, textielreiniging, verhuizingen en inboedelopslag. Inmiddels gaat het hier om 26 locaties verspreid over de provincie Groningen met in totaal circa 570 woningen.

Wij zijn continu op zoek naar de ideale match tussen de vraag vanuit ons klantennetwerk enerzijds, en het aanbod vanuit ons partnernetwerk anderzijds. Daarom staan wij altijd open voor nieuwe samenwerkingen, nieuwe partners en nieuwe mogelijkheden om vraag en aanbod zo goed mogelijk bij elkaar te brengen. Heeft u vastgoed beschikbaar voor de verhuur en zoekt u geschikte huurders? Zoekt u huisvesting voor uw personeel in de regio? Wilt u geen omkijken hebben naar secundaire processen waar u geen ervaring mee heeft? Of ontbreekt het u aan tijd of het juiste netwerk?

Neem dan vrijblijvend contact met ons op om te ontdekken hoe wij u kunnen ontzorgen! T. 0596-87 00 29 | E. info@focuzsupport.nl | I. www.focuzsupport.nl

NIEUWS

KIJK OP NIEUWS

Drie Noordelijke bedrijven genomineerd voor Koning Willem I Prijs

De in totaal twaalf vooraanstaande ondernemingen komen uit alle Nederlandse regio’s en onderscheiden zich op een aantal terreinen, waaronder sterk ondernemerschap, daadkracht, innovatie, duurzaamheid, vitaliteit en maatschappelijke betrokkenheid. Een groot deel van de genomineerde ondernemingen is ook internationaal zeer succesvol. De prijs voor het MKB is de belangrijkste prijs in Nederland voor MKB-bedrijven met een aantal werknemers tot en met 250. De Koning Willem I Stichting, waarvan koningin Máxima het erevoorzitterschap bekleedt, kent sinds 2008 de Koning Willem I Prijs in de categorie MKB toe aan gerenommeerde bedrijven die de motor vormen van onze economie.

Hoge kwaliteit Romy Blankenspoor, directeur van de prijs, is verrast door de hoge

De drie bedrijven Witec Fijnmechanische Techniek uit Stadskanaal, Oreel Groep uit Hallum en FibreMax bv (Cabin Air Group) uit Joure zijn de drie Noordelijke bedrijven die meedingen naar de prestigieuze Koning Willem I Prijs in de categorie MKB.

kwaliteit van de genomineerde ondernemingen. ,,De wereld is de afgelopen twee jaar door een zware pandemie getroffen. Deze twaalf genomineerde bedrijven zijn een afspiegeling van de economische kracht en vitaliteit van het midden- en kleinbedrijf in Nederland”, aldus Blankenspoor.

BOUWSOCIËTEIT AEDIFICIUM DAAGT GEMEENTEN UIT ‘WONINGBOUW LANGS DE NEDERSAKSENLIJN’ “Pak de handschoen snel op en ga aan de slag met woningbouwlocaties in de buurt van stations langs de spoorlijn Hardenberg-Coevorden-Emmen. Kijk ook direct waar woningbouw kan worden gepland langs het nog te ontwikkelen tracé van de Nedersaksenlijn tussen Emmen, Ter Apel en Stadskanaal.” Dat zegt de bouwsociëteit Aedificium in Emmen. Het is hun eerste reactie op de studie naar de effecten van de aanleg van de Lelylijn, het aanpassen van het spoor tussen Zwolle en Groningen en de aanleg van de Nedersaksenlijn, de spoorverbinding tussen Enschede Emmen, Ter Apel, Veendam en Groningen. Met name de Nedersaksenlijn scoort in het rapport heel hoog wat betreft positieve effecten en kansen voor de versterking van de regio. Aedifium kijkt in eerste instantie naar Coevorden, Nieuw-Amsterdam, Emmen-Zuid. Ze roepen de gemeenten en provincie op om te zorgen dat er concrete plannen komen en de ruimte binnen korte tijd beschikbaar is om te gaan bouwen. Duurzaam, betaalbaar en per spoor en fiets bereikbaar. Ze willen dat direct begonnen kan worden wanneer mensen met plannen komen, zonder nog jaren aan procedures te moeten werken. Illustratie van het onderzoek naar de Nedersaksenlijn/Witteveen en Bos.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

6902 PK Zevenaar

info@lohrliften.nl

9792 RB Ten Post tel: 050 520 1100

www.lohrliften.nl

Brandem

Industrie 8502 TV

De IJzeren Man Dak- & gevelbeplating

tel. [051

info@dei www.de

uw als renovatie bo w u ie n el ow z r Voo het juiste adres!

Verkoop, Verhuur en Installatie Totaalleverancier op het gebied van licht, geluid en beeld

Wij adviseren u graag!

We leven in een wereld waarin we zo min mogelijk afval willen achterlaten. Waarin we kunnen kiezen uit een uniek aanbod. Een wereld waarin we onze bestelling binnen een halve dag in huis hebben.

Australiëweg 8 Probo verandert de wereld in digitale print Brandemeer 8 tel. [0513] - 41 79 00 9407 TE Assen 0592 – 342098 Industrieterrein De Ekers info@deijzerenman.nl www.dialgb.nl 203074-2 Mous promotie.qxp_rioleringsvakdagen [181 x 125 mm] 18-08-20 13:08 8502 Pagina TV JOURE1 www.deijzerenman.nl

408 KoHN.indd 64

03-09-18 15

Gevoel voor water Mous Waterbeheer werkt dagelijks aan nieuwbouw, renovatie en onderhoud van gemalen, sluizen en bruggen. Onze jarenlange ervaring en expertise in telemetrie, elektrotechniek, werktuigbouwkunde en civiele techniek zetten we in voor toonaangevende projecten door heel Nederland.

MOUSWATERBEHEER.NL

Wie bouwt zekerheid in?

Voor meer informatie: EBNBOUWADVIES.NL

kent ons wellicht van Expertise Bureau Noord. Vanuit

Met ruim 30 bouwkundige specialisten is EBN

ons specialisme schade-expertise voor verzekeraars,

Bouwadvies een breed ervaren partner om mee

volmacht houders en eigen risicodragers, zijn we doorge-

samen te werken. Onze specialismen strekken

groeid naar een volwaardig bouwkundig ingenieursbureau.

van bouwkundige adviezen t/m herbouwwaarde

Een schade-expertisebureau en een bouwkundig ingenieurs-

taxaties. Onze opdrachtgevers komen zowel uit

bureau hebben absoluut raakvlakken, maar hebben toch

het bedrijfsleven, overheden als uit particuliere

zeer verschillende disciplines. De sterk toegenomen vraag

omgeving. EBN Bouwadvies ontzorgt uw orga-

naar bouwadviezen vereist een juiste, professionele focus.

nisatie. Maar ook u, als particulier, die van de

Daarom hebben wij ons bedrijf gesplitst in Expertise Bureau

hoed en de rand wil weten. U bent van harte

Noord (schade-expertise) en EBN Bouwadvies. EBN Bouwad-

welkom op onze vestiging te Eelde.

vies is dan ook de nieuwe loot aan de stam. Een professionele organisatie waarin alle bouwadvies gerelateerde opdrachten verwerkt worden.

at doet EBN Bouwadvies? Detacheren van bouwkundig specialisten

(outsourcing) bij onder meer woningbouwverenigingen, aannemers en grote ingenieursbureaus. Berekenen van (complexe) bouwkundige calculaties ten behoeve van nieuwbouw en/of verbouw/renovatie projecten. Het uitvoeren van bouwtechnische keuringen voor de aan -en verkoop

Waarom EBN Bouwadvies? • Goede prijs-kwaliteitverhouding • Transparante werkwijze • Afspraak is afspraak • Landelijke dekking • Breed ervaren bouwkundigen

van een pand. 0 -en trillingsmetingen voor aannemers bij nieuwbouw en renovatieprojecten.

Machlaan 5 9761 TK Eelde ebnbouwadvies.nl

wij bouwen zekerheid in

Flowtool De beste manier om uw bedrijfsprocessen toekomstbestendig te maken Proces vastleggen Proces uitvoeren in flowtool Stappen slim robotiseren

050 211 18 25 https://flowtool.online

Havinga metaal

maatwerk in m etaal Havinga metaal

Maatwerk in metaal Hier met het monteren van het dak voor een grote opslaghal in Surhuisterveen. Voor andere projecten in de MKB en industrie, kijk op: www.havingametaal.nl

www.havingametaal.nl I Surhuisterveen

0512-362 427

NIEUWS

KIJK OP NIEUWS

Niquell groeit en verhuist Evenementenbureau Niquell is de afgelopen jaren gegroeid: een andere manier van werken (online), nieuwe medewerkers, nieuwe klanten en het bedrijf gaat verhuizen.

NOORDNEDERLAND STEUNT INNOVATIE MKB VIA MIT-SUBSIDIE

Omdat fysieke evenementen door corona niet mogelijk waren, introduceerden de dames van Niquell het online evenementenplatform MEEPLE. Het afgelopen jaar organiseerden ze samen met hun collega's uit België al meer dan honderd online en hybride evenementen. Online evenementen zijn een blijvertje. ”Het brengt een andere dynamiek”, aldus Myrthe Strijker. ”Waar mensen voor een congres uit heel het land naar één plek moesten komen, kunnen ze nu de keuze maken of ze live of online aansluiten.” Er staan veel mooie evenementen op de planning, zowel fysiek als online of hybride.

Teamuitbreiding Monique Huizenga en Myrthe Strijker, eigenaren en drijvende krachten van Niquell, worden ondersteund door creatieveling en vormgever Rienk Kluiving. Daarnaast zijn er drie nieuwe gezichten. Manon Roddenhof regelt alles op kantoor en onderhoudt de communicatie. Aron

Het college van de provincie Groningen stelt de mkbinnovatiestimulering Regio en Topsectoren (MIT) beschikbaar. Gezamenlijk met Drenthe, Fryslân en het Samenwerkingsverband NoordNederland (SNN) komt voor MIT Haalbaarheid 5.146.666 euro en voor MIT R&D Samenwerking 2.000.000 euro beschikbaar.

Jansen blijft na zijn stage en richt zich op de ondersteuning van evenementen en communicatie. Harry Weitering doet de acquisitie en is de netwerker van het team. Het bedrijf gaat binnenkort ook nog verhuizen naar een eigen pand aan de Stadterij in

De regelingen worden voor 55 procent

Hoogeveen.

gefinancierd door het Rijk en voor 45 procent door de provincies Drenthe,

Foto: Lyuda Stinissen

Fryslân en Groningen. Subsidie bij de MIT Haalbaarheid is aan te vragen via SNN vanaf 12 april. De MIT R&D Samenwerking gaat op woensdag 1 juni open. Gedeputeerde IJzebrand Rijzebol: “De MIT biedt volop interessante kansen voor bedrijven die werken aan technische innovaties en digitalisering. De MIT is een geweldige regeling om het innovatieve mkb te stimuleren. Onze midden- en kleinbedrijven zijn belangrijk voor onze economie. Daarom roep ik hen op gebruik te maken van de MIT. Onze mensen van het SNN helpen graag!”

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Al ruim 21 jaar dé specialist voor vakmensen in de bouw!

Al ruim 21 jaar uw partner voor vakmensen! • • • •

Zadelmaker 3 9502 KE Stadskanaal WWW.CONTRACTBOUW.NL

Transport & Logistiek Techniek Bouw Productie

Zadelmaker 3 9502 KE Stadskanaal WWW.BUO.NU

Uw partner in betonbouw

Casco Bouw Nederland b.v. T 038 477 47 90 E info@cascobouwnederland.nl I www.cascobouwnederland.nl

NIEUWS

KIJK OP NIEUWS Nieuwbouw Oosterburgh in Oosterwolde van start Met het leggen van een grote puzzel is onlangs de bouw van nieuwbouwproject Oosterburgh in Oosterwolde officieel gestart. Wethouder Ben Engberts, gemeente Oldebroek, directeur-bestuurder Fleur Imming van UWOON, commercieel manager Henk Bakker van Van Wijnen en Jan Herm Bouwhuis, accountmanager van Fijn Wonen, legden de puzzelstukken op hun plaats, waarmee de situatietekening van het nieuwbouwplan zichtbaar werd.

Subsidiëring Startup in Residence Noord-Nederland Gedeputeerde Staten van Groningen verlenen een subsidie van 30.000 euro aan de Stichting Innovatiepact Fryslân voor de uitvoering van het programma Startup in Residence Noord-Nederland. Dit is een innovatieve inkoopmethode en een programma waarbij overheden en innovatieve ondernemingen samen werken aan oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. Dankzij het programma wordt het vestigingsklimaat voor startups versterkt en tegelijkertijd wordt innovatief werken binnen de overheid gestimuleerd, doordat overheden optreden als launching customer voor startups.

Woningcorporatie UWOON en Van Wijnen hadden gezamenlijke grond in Oosterwolde. UWOON heeft haar deel aan Van Wijnen verkocht en vervolgens is dit nieuwbouwproject tot stand gekomen. Het gaat om 68 nieuwbouwwoningen, waarvan 15 woningen beschikbaar komen voor de sociale huur. De woningen worden gasloos en BENG (Bijna Energieneutraal) gerealiseerd. ‘’Vanwege de huidige woningnood zijn wijken als deze zeer welkom. Samen maken wij Oosterburgh tot een fijne plek om te wonen’’ aldus UWOON en Van Wijnen.

Duurzaam, gasloos en comfortabel In nauwe samenwerking met UWOON en de gemeente Oldebroek

REGIOPLAN VOOR ECONOMIETRANSITIE: 330 MILJOEN EURO De colleges van de gemeente en de provincie Groningen hebben onlangs het regioplan vastgesteld voor het Europese Fonds voor een Rechtvaardige Transitie, het Just Transition Fund (JTF).

heeft Van Wijnen het nieuwbouwplan ontwikkeld. De 68 woningen komen aan de Schiksweg/Groote Woldweg. Een gedeelte van de

Vanwege het stopzetten van de gaswinning en een noordelijke

woningen wordt gerealiseerd door Fijn Wonen, het woonproduct

economische structuur die nu sterk afhankelijk is van fossiele grond- en

van Van Wijnen. Deze woningen staan voor wooncomfort,

brandstoffen, worden naar schatting zo’n 20.000 banen geraakt.

duurzaamheid en betaalbaarheid. Alle woningen zijn standaard

Het Noorden heeft tot 2027 de tijd om 330 miljoen euro in te zetten om

voorzien van zonnepanelen en een warmtepomp. Andere

de economische en sociale gevolgen van de klimaattransitie op te

kenmerken zijn de gasloze uitvoering en de comfortabele

vangen en te werken aan een groene economie die bijdraagt aan de

vloerverwarming.

brede welvaart, met nieuwe werkgelegenheid.

SNN Het Rijk diende de JTF-regioplannen op 22 maart in bij de Europese Commissie ter beoordeling. Samenwerkingsverband NoordNederland (SNN) gaat het JTF uitvoeren, naar verwachting is de openstelling in september.

Kansen De transitie biedt kans op nieuwe banen en economische activiteiten, dat is het uitgangspunt van dit JTF-regioplan. Daarom gaat het Noorden met het JTF investeren in onder meer duurzame producten, processen, onderzoek, innovatie, scholing, én in de samenwerking tussen onderwijs, bedrijfsleven en overheid.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

5147

115

750

100%

5147 meter de diepte in geboord in 2020

meer dan 115 pompen beschikbaar

meer dan 750 miljoen liter water verpompt in 2020

100% inzet voor onze klanten

Mechanische grondboringen Deepwell bemaling Horizontale bemaling Verticale bemaling Containers voor vloeistofopslag Tijdelijke pompinstallaties Ontijzeringsinstallaties

Wolbers Watermanagement B.V. Goringbos 11-a | 7863 PZ Gees T +31 (0)524 580966 | E info@wolbersbv.nl

www.wolbersbv.nl

Rara... Het is GROEN En op zoek naar TONNEN organische reststromen.

NEEM CONTACT OP MET: MILLING COMPANY EUROPE | WWW.MCE-EMMEN.NL

DUURZAAM | INNOVATIEF | PERSOONLIJK MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD MAATSCHAPPELIJK BETROKKEN

Rein Advies adviseert in duurzaam en betekenisvol ondernemen. Haar doel is om organisaties CO2-neutraal én maatschappelijkbetrokken te maken. Dit doet ze door ze bewust te maken van hun invloed op hun eigen omgeving en op onze planeet. Van onderop een groener en socialer bewustzijn creëren en daarmee impact maken richting toekomst, dat is het idee. Meer informatie? Bekijk onze projecten op onze website of mail of bel ons: info@rein-advies.nl of 06 21357195

410 KoHN.indd 38

Beheersbare, betrouwbare en betaalbare huisvesting voor onderwijs, gemeente, mkb, zorg en industrie

Bouwkostenbegroting  Projectvoorbereiding  Directievoering & toezicht Meerjaren onderhoudsplannen  Onderhoudsinspectie Vluchtplannen Contractenscan  Energiecontrole & -advies Koningsweg 35a I 9731 AR Groningen I 050 573 56 72 I www.syplon.nl

DIGITAAL METEN BOUW, INDUSTRIE, INFRA

WWW.BDM.NL - 085 079 4600

05-12-18 14:

NIEUWS

KIJK OP NIEUWS GRONINGEN EN NOORD-DRENTHE

‘Gevolgen klimaatverandering beperken’

Woonmanifestatie Bouw Anders

naar nieuwe woningen en woonconcepten die diversiteit en kwaliteit toevoegen.”

Overheidsorganisaties, waterschappen en waterbedrijven in de provincie Groningen en NoordDrenthe, twintig in totaal, stemmen in met de Regionale Klimaatadaptatie Strategie. Dit is een gezamenlijke aanpak om de regio voor 2050 klimaat- en waterbestendig in te richten en daarmee voorbereid te zijn op de gevolgen van klimaatverandering.

Bouw Anders betekent geen appartementen van 55m2 met één slaapkamer. “We gaan voor

Met verschillende uitgangspunten voor de

goede seniorenwoningen, voor meergezinshuizen, vernieuwende plattegronden, eigentijdse

betrokken organisaties wordt gebiedsgericht

gezinshuizen en bijzondere gemengde woonconcepten. Zo bouwen we aan een mooier,

en gezamenlijk ingezet op het werken mét

diverser en beter Groningen met aangename wijken, buurten en dorpen. Plekken waar

klimaatverandering.

Kwaliteit in architectuur, leefomgeving en typologie. En dat dan graag ook duurzaam, groen en betaalbaar. Dat is de doelstelling van Bouw Anders, de woonmanifestatie van de gemeente Groningen. De deelnemers aan Bouw Anders fietsten langs voorbeeld locaties in Groningen voor het opdoen van inspiratie. Wethouder Roeland van der Schaaf: “Met Bouw Anders gaan we op zoek

iedereen met plezier woont.” Henk Kosters, wethouder Noordenveld en vicevoorzitter stuurgroep Klimaatadaptatie:

BOUWSOCIËTEIT AEDIFICIUM DAAGT GEMEENTEN UIT

‘Woningbouw langs de Nedersaksenlijn’

“Pak de handschoen snel op en ga aan de slag met woningbouwlocaties in de buurt van stations langs de spoorlijn Hardenberg-Coevorden-Emmen. Kijk ook direct waar woningbouw kan worden gepland langs het nog te ontwikkelen tracé van de Nedersaksenlijn tussen Emmen, Ter Apel en Stadskanaal.” Dat zegt de bouwsociëteit Aedificium in Emmen.

‘’Om onze regio klimaatbestendig te krijgen, moeten we samen in de versnelling. De kracht van deze strategie zit in de gebiedsgerichte benadering, waarbij water en bodem leidend zijn voor de ruimtelijke inrichting. We zetten bovendien zoveel mogelijk in op de verbinding met andere maatschappelijke opgaven, zoals zorg, bouwen en wonen.”

Samenwerking In de Regionale Klimaatadaptatie Strategie staan opgaven die betrekking hebben op de inrichting van gebieden, maar vooral op de

Het is hun eerste reactie op de studie naar de

Aedifium kijkt in eerste instantie naar

samenwerking. Melissa van Hoorn,

effecten van de aanleg van de Lelylijn, het

Coevorden, Nieuw-Amsterdam, Emmen-Zuid.

gedeputeerde provincie Groningen: “Door

aanpassen van het spoor tussen Zwolle en

Ze roepen de gemeenten en provincie op om

onze krachten te bundelen zorgen we ervoor

Groningen en de aanleg van de

te zorgen dat er concrete plannen komen en

dat onze regio in de toekomst goed is

Nedersaksenlijn, de spoorverbinding tussen

de ruimte binnen korte tijd beschikbaar is om

voorbereid op steeds extremer weer. De

Enschede Emmen, Ter Apel, Veendam en

te gaan bouwen. Duurzaam, betaalbaar en

opgaven hebben we daarom omgezet in

Groningen. Met name de Nedersaksenlijn

per spoor en fiets bereikbaar. Ze willen dat

uitgangspunten voor de betrokken

scoort in het rapport heel hoog wat betreft

direct begonnen kan worden wanneer

organisaties.”

positieve effecten en kansen voor de

mensen met plannen komen, zonder nog

versterking van de regio.

jaren aan procedures te moeten werken.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

COLUMN

TOT DE KORF UIT ELKAAR KNALT Het heeft iets surrealistisch. Wie weet lezen we over twintig jaar in de boeken dat de Derde Wereldoorlog in maart 2022 is begonnen. Maar tot nu toe doen we nog steeds allemaal wat we normaal ook deden. We gaan naar ons werk, naar de winkel, sport en familie, vrienden. We praten over ‘de toestand’, zijn het hartgrondig met elkaar (on)eens en een paar helden zamelen van alles en nog wat in voor Oekraïne. Want je moet toch wát. Na twee jaar coronacrisis snakten we naar ‘normaal’. We kregen er iets abnormaals voor terug, maar we doen het liefst alsof alles wél weer normaal is. We foeteren op de kassabon en de prijs aan de pomp, hier en daar zakken al bedrijven en huishoudens door het ijs, maar vooralsnog gaan we gewoon dóór.

De grote omwenteling Toen bleek dat de coronacrisis niet in drie maanden was opgelost, kwamen er geluiden dat dit weleens de grote omwenteling zou kunnen zijn: het moment waarop de mensheid eindelijk tot inkeer kwam. Zo kon het toch echt niet langer. Onze planeet gaat eraan, mensen maken elkaar (nog steeds!) af, dankzij globalisering importeren we allerhande rotziektes en mensen die niet lichamelijk ziek worden, krijgen massaal een burn-out. Dat ging nu echt veranderen! Maart 2022. Er schijnt nog steeds corona te zijn, maar aangezien dat niet meer ‘hot’ is moet je even scrollen op de nieuwssites voordat je dagelijkse cijfers tegenkomt. Oekraïne staat natuurlijk – en terecht – bovenaan. Echte en nepfilmpjes over de oorlog vliegen je voorbij op social media. Daaronder talloze ‘experts’ die precies weten hoe het zit, aangezien ze 14 uren per dag aan het scrollen en reageren zijn. Ertussendoor oproepen om geld en goederen te doneren. En een berichtje dat het toch wel erg warm is voor maart (het klimaat!) met daaronder uiteraard weer een rijtje cynische opmerkingen.

Hadden we maar… Is het veerkracht? Waardoor we in staat zijn toch gewoon door te gaan met onze dagelijkse dingen, ondanks alles wat er om ons heen gebeurt? Of is het kop in het zand, als de boel instort lezen we het dan wel… We zijn bezige bijtjes die het wel vervelend vinden als er aan de korf náást ons wordt geschud, en beginnen te morren als onze eigen korf beschadigd raakt, maar pas écht reageren als de eigen korf uit elkaar knalt. Ik ben heel benieuwd óf en hoe dat gaat gebeuren. Hadden we dan toch maar… Ja, zegt u het maar. Ik weet het niet. <

Tine van Knijff Hoofdredacteur Kijk Op Uitgevers

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

KCA KENNISCENTRUM ARBEIDSRECHT

Privacyregels gaan soms wel heel ver

“Eenieder die met arbeid bezig is kan bij ons terecht”, zegt mr. Peter Raven over KCA Kenniscentrum Arbeidsrecht. “De laatste tijd, als uitvloeisel van de pandemie, worden we benaderd met veel Covid-gerelateerde vragen. De zorgplicht van de werkgever schuurt hierbij al gauw met de privacyrechten van de werknemer. In dergelijke gevallen en na zorgvuldige afweging zeg ik: laat zorg voor privacy gaan.”

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

‘Het gaat om beleid. Wat mag wel en wat niet en houd je eraan’

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

‘Maak bespreekbaar ook dat wat moeilijk bespreekbaar te maken is’

Belangstelling voor een van de geplande KCA workshops? Kijk op www.kenniscentrumarbeidsrecht.nl - 6 april: Actualiteiten Covid-19 maatregelen en gevolgen werkgever en werknemer, in Emmen - 20 april: Actualiteiten ontslagrecht voor werknemer, in Groningen - 8 juni: Actualiteiten ontslagrecht en WAB, in Zwolle Download ook de KCA-app in de App-store!

Raven begon zijn loopbaan in de financiële

Raven: “Zo kunnen we aan ieder vraagstuk of

Zorg voor privacy

wereld. In 1996 begon hij voor zichzelf met

probleem de juiste expertise koppelen. Wij

Ook al zijn de maatregelen rond Covid-19

Raven Advies vanuit Goes. Samen met zijn

geven advies, verzorgen procedures, geven

recent bijna allemaal opgeschort, we zijn nog

oudste zoon Henk startte hij Raven

lezingen en workshops, adviseren

niet klaar met Covid-19. De huidige variant is

Advocatuur, specialisten in

ondernemingen over het te maken beleid,

erg besmettelijk, het aantal besmettingen blijft

ondernemingsrecht, met ook een vestiging

staan ondernemingsraden bij en doen nog

hoog. Bij besmetting gelden

in Beilen. Toen zijn zoon terugkeerde naar

veel meer op het gebied van arbeidsrecht.

quarantaineregels. “De vragen waarmee wij

Rotterdam in 2014 ging hij alleen verder met

We werken voornamelijk voor werkgevers in

het afgelopen jaar en de laatste maanden

bedrijfsjuridisch advieswerk vanuit Raven

het MKB. Daarbij staan we voor persoonlijk

benaderd worden blijven actueel”, aldus

Advies. Met die achtergrond en al die

contact en streven we naar continuïteit. Ik

Raven. “Voorbeeld: een cliënt heeft een

ervaring begon hij in 2018 het platform KCA,

sta werkgevers bij die ik al dertig jaar ken. In

volcontinu bedrijf. Die stelt richting zijn

Kenniscentrum Arbeidsrecht. KCA heeft nu

de loop der jaren is het aandeel vragen van

werknemers: als je niet gevaccineerd bent,

vijf vestigingen (zie kader), waarbij het

werknemers aanzienlijk gegroeid. Je moet

kom je er bij mij niet in. Ik snap dat, een

zwaartepunt van de activiteiten ligt in

dan denken aan werknemers die geen lid

besmettingshaard kan zijn hele bedrijf

Noord-Nederland.

zijn van een vakbond en/of die niet

platleggen. Maar mag het ook? Ander

verzekerd zijn. Juist voor die doelgroep

voorbeeld: mag de werkgever aan de

KCA is lean en mean georganiseerd. De

hebben we het Expertisecentrum

werknemer vragen of hij of zij besmet is,

eigen organisatie is klein, er wordt

Ontslagrecht opgezet, met een geheel eigen

bijvoorbeeld uit angst dat mensen besmet

samengewerkt met zelfstandig werkende

website. Dit staat geheel los van onze

naar het werk komen? We zien hierin een

specialisten. Zij vormen de flexibele schil.

werkzaamheden voor werkgevers.”

aantal juridische aspecten samenkomen, zoals

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

KCA is de plek waar specifieke vraagstukken van het arbeidsrecht, informatie, kennis en oplossingen bij elkaar komen. Met vestigingen in Goes (waar het begon), Beilen, Groningen, Hoogeveen en Zwolle bestrijkt KCA een groot deel van het land. Met het accent op NoordNederland. Juist in deze tijd van krapte op de arbeidsmarkt in vele sectoren, met een gezondheidscrisis en met breed uitgemeten gedragsconflicten op de werkvloer is het arbeidsrecht actueler dan ooit. Opdrachtgevers/cliënten van KCA zijn werkgevers (en dan met name binnen het midden- en kleinbedrijf), werknemers, vrijwilligers en ZZP’ers. Zij kunnen bij KCA terecht voor juridisch advies, advies en begeleiding bij arbeidsconflicten en bijzondere rechtsposities en voor rechtshulp. “We zijn daarbij niet uit op ingewikkelde en langdurige procedures. We staan bekend als probleemoplosser, mediator, verbinder en bruggenbouwer. Daar ligt de toegevoegde waarde van KCA.” Mr. Peter Raven, partner en legal counsel, is het gezicht van KCA: “Kenmerkend voor onze dienstverlening zijn de hoge kwaliteit en betrouwbaarheid, verdieping in specialismen en de persoonlijke betrokkenheid. We bouwen aan een duurzame relatie met onze opdrachtgevers en kunnen mede daardoor snel en adequaat inspelen op zijn of haar vragen. De kennis die we in huis hebben delen we onder meer met nieuwsbrieven, (in house) workshops en lezingen over arbeidsrechtelijke onderwerpen.” Heb je een case waarvan je niet zeker bent? Laat je case dan beoordelen door een expert op het gebied van arbeidsrecht. KCA beoordeelt je case gratis. Er wordt contact met je opgenomen en de case wordt samen besproken, zodat je direct weet waar je staat.

grondrechten van eenieder, privacyrechten én

ook beleid over hoe om te gaan met

werkgever niet mee weg als je zegt: ik heb

de zorgplicht van de werkgever. Deze botsen

Covid-19. Wees problemen voor en kies

het niet gezien. Raven: “Ook hier geldt het

met elkaar, het schuurt. Je hebt die zorgplicht

voor een helder en juridisch houdbaar

belang van een helder beleid. Stel

immers voor al je werknemers. Kijk dan wat

beleid. Communiceer hier open en

gedragsregels op. Dat is heel breed: het gaat

die zorgplicht voor je betekent. Ik ben steeds

eenduidig over in je bedrijf. Leg zaken vast

over gebruik van alcohol en drugs, diefstal,

meer van mening en adviseer daarom ook

in een handboek, reglement en/of

integriteit, discriminatie, agressie, seksuele

ondernemers: ‘Laat zorg voor privacy gaan’.

protocol. Zo is er bij besmetting maar één

intimidatie, pesten en alles wat nog meer valt

We worden als we niet oppassen te veel

weg. Dat is direct naar huis, ziekmelden,

onder grensoverschrijdend gedrag. Stel een

gehinderd door privacyregels. Ik snap het,

bedrijfsarts inschakelen. Die schakelt de

vertrouwenspersoon aan en denk goed na

maar het gaat soms wel heel ver. Ik verwacht

GGD in, die vervolgens bron- en

over wie je die rol toevertrouwd. Maak de

de komende tijd meer procedures op dit vlak.”

contactonderzoek doet. Laat in je beleid

gedragsregels onderdeel van de

ook zien wat je doet om besmetting te

arbeidsovereenkomst. Wees helder, ook in

Helder beleid

voorkomen. Zoals gratis zelftesten

de sancties die staan op het niet naleven van

Raven wijst ondernemers erop dat ze

aanbieden en een ruimte beschikbaar

de gedragsregels: dat kan variëren van een

beleid moeten formuleren. In eventuele

stellen om zo’n test te doen. Laat zien hoe

waarschuwing tot ontslag op staande voet.

procedures speelt dit een belangrijke rol,

je faciliteert en stimuleert.”

Communiceer de regels met je

het biedt een toetsingskader. Raven:

medewerkers, ook over het waarom. Kortom,

“Vergelijk het met beleid over roken op het

Grensoverschrijdend

werk of over privégebruik van middelen

De media berichten op dit moment veel over

zoals een laptop en dergelijke. Zo maak je

grensoverschrijdend gedrag. Je komt er als

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

leg uit en pas consequent toe.” <

COLUMN

IMPACT VAN ONTWIKKELINGEN OP BEDRIJFSVOERING 2022 is tot nu toe een bewogen jaar. In het perspectief van de coronapandemie zijn de meeste maatregelen teruggeschroefd en kunnen ondernemers voor het grootste deel weer aan het werk. Tot de meest actuele crisis; de oorlog in Oekraïne. Momenteel wordt de vraag gesteld: “Wat is hiervan de impact op ons bedrijf en hoe kunnen wij ons voorbereiden?” Als we kijken naar de economische gevolgen

Schulden

in Nederland kun je niet om het feit heen dat

Het aantal faillissementen tijdens de

Nederland erg afhankelijk is van het Russisch

pandemie is nog laag, mede dankzij

gas: maar liefst 35% van het Europese verbruik

deze coronasteunpakketten. Maar

betreft Russisch gas. Naast de snel stijgende

de pandemie heeft een grote impact

gasprijs is er ook een snelle prijsstijging in de

gehad op de economie. Werkgevers

gehele voedingsindustrie. Rusland is namelijk

en werknemers zijn hard geraakt

eveneens een grote exporteur van voermaïs,

en hebben soms grote schulden

zonnebloemolie en -meel en kunstmeststoffen,

opgebouwd. Het kabinet ondersteunt

stikstof- en kalimeststoffen.

hen met gunstige betalingsregelingen. Zo kan een opgebouwde

Jaarlijks importeert Nederland ongeveer

belastingschuld binnen vijf jaar worden

3,7 miljoen ton voermaïs uit Oekraïne, naar

afgelost. Daarnaast ondersteunt de

schatting bijna 60% van de Nederlandse import

overheid gezonde ondernemingen

van voermaïs. Sinds de invasie is de prijs

met hoge schulden door met

gestegen naar 304 euro per ton, een stijging van

saneringsakkoorden kansrijker te

maar liefst 14%.

worden.

Invloed op onderneming

Veiligstellen

De invasie raakt vooral de gasprijs en de

Desalniettemin vinden

agrarische en voedingssector. Maar wat heeft

wij als Van Braak

dit voor invloed op uw onderneming? De

Accountants dat iedere

prijsstijgingen raken de gehele economie. Voor

ondernemer altijd

bedrijven zouden de inkoopprijzen en stuk

over het veiligstellen

hoger liggen en zou door de hogere inflatie de

van zijn vermogen moet

koopkracht zwaar beïnvloed worden. Door deze

nadenken. Denk na over de

onzekerheid zou ook de exportsector het zwaar

structuur, vraag advies voor

kunnen krijgen.

risicospreiding en zorg dat je tijdig je zaken geregeld hebt. Nu meer dan

Stoppen coronasteun

ooit te voren is dit erg van belang, want de

In het perspectief van de coronapandemie zijn

verwachting dat er andere tijden aankomen lijkt

de meeste maatregelingen teruggeschroefd

reëel.

en kunnen ondernemers voor het grootste deel weer aan het werk zonder beperkingen.

Elke dag hebben we te maken met regelgeving

Dit houdt ook in dat er per 1 april een eind

op financieel en fiscaal gebied. Van Braak

komt aan de steunpakketten. Ondernemers

Accountants kent de meest recente regels

kunnen dan geen gebruik meer maken van de

en leeft deze na. Op zoek naar kansen en

Noodmaatregel overbrugging Werkgelegenheid

inventieve oplossingen om samen succesvol te groeien. <

(NOW), Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) en

Arnold de Roo Van Braak Accountants

het generieke uitstel van belastingbetaling.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

WOUDAGEMAAL, LEMMER

Iconische stoomreus biedt unieke en inspirerende vergaderruimtes Op de grens van Friesland en het water van het IJsselmeer, bij Lemmer staat het grootste stoomgemaal ter wereld, dat er in perioden met extreme neerslag voor zorgt dat de Friezen droge voeten houden. Kortom: het meer dan honderd jaar oude Woudagemaal. Sinds 1998 maakt de iconische stoomreus, eigendom van Wetterskip Fryslân, onderdeel uit van de UNESCO-Werelderfgoedlijst en staat het in de landelijke top 100 van Rijksmonumenten.

Tot 1966 werd het gemaal gebruikt om het

machinepark tot leven en draait het gemaal, na

waterpeil van de Friese boezem onder controle

zes uur opstarten en opwarmen, wolken stoom

te houden. Deze functie werd in 1967

spuwend, op volle toeren.

overgenomen door het J.L. Hooglandgemaal bij Stavoren. Sindsdien wordt de stoomreus nog

Een fantastisch gezicht dat elke keer weer hordes

gemiddeld enkele dagen per jaar ‘gewekt’ om

bezoekers op de been brengt. Begrijpelijk want

bij te springen als het Hooglandgemaal door

de vier stoommachines met daaraan gekoppeld

buitensporige neerslag te weinig capaciteit

vier machtige vliegwielen vormen een imposant

heeft om het waterpeil binnen de perken te

geheel. De stoommachines en vliegwielen drijven

houden.

acht ronde pompen aan die per dag ongeveer

Door onder andere klimaatverandering echter

zes miljoen m³ water verplaatsen. Ter illustratie:

is de inzet van het gemaal nog steeds van

het Woudagemaal zou het Sneekermeer in twee

belang voor het handhaven van het peil van de

dagen leegpompen.

Friese boezem. Dan komt het indrukwekkende

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Het gemaal heeft een speciaal

Maar niet alleen voor toeristen en dagjesmensen.

bereikbaar en heeft voldoende

bezoekerscentrum waar jong en oud het

Dankzij deze ingrediënten is het Woudagemaal

parkeergelegenheid. De dienstverlening is naar

gemaal kunnen zien, voelen en beleven. Naast

ook een unieke en inspirerende locatie voor

wens uit te breiden met koffie/thee, lunch en/of

een interactieve expositieruimte is er een

vergaderingen, workshops, teambuilding

een borrel. Daarnaast kunnen groepen

cinema met 3D film, een panoramazaal en

bijeenkomsten en presentaties. De

desgewenst als onderbreking van of aanvulling

kunnen kinderen meedoen aan een speurtocht

panoramazaal, met uitzicht op het uitgestrekte

op de bijeenkomst een rondleiding door het

om te worden opgeleid tot hulpmachinist.

IJsselmeer, biedt plaats aan groepen van 15-100

gemaal volgen.

personen; de kleinere zaal in een van de

Inspirerende vergaderlocatie

voormalige dienstwoningen leent zich voor een

Of het hoofd leegmaken, de benen strekken,

Door zijn ligging in het waterrijke

wat kleinere setting van 5-20 personen,

door middel van een wandeling door het

polderlandschap bij Lemmer, het prachtige

afhankelijk van het doel van de bijeenkomst. Voor

polderlandschap en op de terugweg over de

gebouw, het indrukwekkende machinepark en

meerdaagse bijeenkomsten heeft Lemmer prima

IJsselmeerdijk een inkijkje krijgen in de

het veelzijdige educatieve programma, is het

belangrijkste functie van de dijk, namelijk om

dus een locatie waar veel te zien en te beleven

overnachtingsmogelijkheden. Uiteraard zijn beide zalen uitgerust met

valt voor jong en oud.

relevante techniek voor vergaderingen en

ontziende geweld van het water van die

presentaties en gratis wifi. De locatie is goed

enorme plas water. <

Friesland te beschermen tegen het soms niets

Voor meer informatie: UNESCO Werelderfgoed Ir. D.F. Woudagemaal

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

SNEL EEN ENERGIELABEL A+ VOOR UW WONING OF BEDRIJFSGEBOUW DIRECT PLANNEN: WWW.ENERGIECERTIFICAAT.NL Invent is gecertiﬁceerd voor zowel het energielabel basis- als detail methode voor woningen en bedrijfsgebouwen. De basismethode wordt toegepast voor bestaande woningen en bedrijfsgebouwen, voor hoogwaardig geïsoleerde panden, alsmede nieuwbouw wordt de detailmethode gehanteerd (label A en hoger)

MEER INFORMATIE: Voor bedrijfsgebouwen: Voor woning: Whatsapp: Telefoon:

bedrijfspand@invent.nl woning@invent.nl 06 - 83 80 84 65 0593 - 54 10 45

Eindelijk. Prefab funderingspalen aanbrengen zonder trillingen en overlast! Speciaal voor bouwprojecten waar heien geen optie is, introduceren wij een bestaande, beproefde en in Nederland uitgebreid geteste methode om hoogwaardige prefab funderingspalen met een hydraulisch aangedreven machine de grond in te drukken. Trillingsvrij, geluidsarm en zonder dat er

100

(vervuilde) grond omhoog komt. De betrouwbaarste funderingspaal van

Geen trillingen

Werkt volledig elektrisch

Gegarandeerde kwaliteit

Geen geluidsoverlast

Beproefd én betrouwbaar

Afvalvrij

tel. 088 - 087 0700 info@drukpaal.nl www.drukpaal.nl

trisc

De voordelen van Drukpaal.nl

Drukpaal.nl Eckertstraat 46 8263 CB Kampen

Nederland heet Drukpaal.nl. Aangenaam kennis te maken!

Geen vrijkomende (vervuilde) grond, restbeton, of spoelwater

advies bij energiebesparing Ossebroeken 26 9411 VR Beilen

www.invent.nl

KIJK OP XX

Kroketdagen noemen we ze: verplichte cursusdagen die werknemers in het kader van elektrotechnische veiligheid moeten volgen (NEN 3140). Een moetje, maar wel een essentiële. Kennis van veilig werken is immers van levensbelang. Als marktleider in elektrotechnische opleidingen doen we er alles aan om aantrekkelijke én effectieve cursussen te bieden. In een veranderende tijd is dit best een uitdaging.

COLUMN

KROKETDAGEN

Als cursist hoef je bij ons sowieso geen zes dagdelen in het leslokaal te bivakkeren. Zo bieden we als één van de weinige opleiders praktijklessen aan: op locatie of in ons opleidingscentrum. Het nabootsen van situaties is interactief en leerzaam. Maar… er blijft altijd een stuk theorie over. Dit is voor veel cursisten even doorbijten. Zeker wanneer je voor de derde of vierde keer de boeken in moet. Het broodje kroket dat wij standaard op deze cursusdagen regelen, verzacht dan de pijn.

Naar ‘new school’

TITEL

De zorg voor uitdaging blijft een punt van aandacht. Een cursus over veilig werken mag nooit als moetje of herhalingsoefening voelen. Daarnaast levert het aantal ‘verplichte’ cursusdagen

Intro vaker een puzzel op voor werkgevers. Zeker wanneer technisch personeel dat al steeds schaars is, meerdere dagen het cursuslokaal in moet. Daarom zoeken wij als opleider naar nieuwe manieren om de ‘old school’-cursus, steeds meer ‘new school’ te maken. Voor een transmissienetbeheerder ontwikkelden we een nieuw leerconcept. Voor medewerkers of onderaannemers van de beheerder ligt de veiligheidslat hoog - zeker wanneer je aan het hoogspanningsnet werkt. Zo ben je pas bevoegd om aan schakelstations en transformatoren te werken wanneer je hiervoor een aanwijzing haalt. Medewerkers moeten hiervoor om de drie jaar examen doen. Wie zakt, heeft een probleem…

Maatwerk Er hangt dus nogal wat af van de cursus die ze krijgen. Uit onderzoek blijkt dat cursisten hierin verschillende leerwensen en -behoeftes hebben. De één wil meer diepgang. Anderen vinden juist dat er teveel herhaling in de stof zit. Weer anderen – vooral jongeren - willen meer online aan de slag. Aan ons de uitdaging om een opleiding te ontwikkelen die aansluit op die wensen én die voldoet aan de STIPEL-eisen die worden gesteld. Tekst Gelukkig is er – dankzij online – steeds meer mogelijk. Zo ontwikkelden we voor deze

Tussenkop transmissienetbeheerder een tool waarmee we op voorhand het kennisniveau van iedere Tekst <toetsen: waar scoor je goed op, waar heb je nog wat te leren? Op basis hiervan cursist doorloop je als cursist een maatwerkroute. Deze adaptieve aanpak scheelt tijd en voorkomt dat een training saai wordt.

Thuis Daarnaast kent het opleidingsprogramma iets nieuws. Als cursist kun je de theorie grotendeels thuis volgen. Via smartphone, tablet of laptop. Geen lange dagen meer in het theorielokaal, geen extra reistijd, maar leren wanneer het jou uitkomt. Ook de content is eigentijds. Cursisten gaan aan de slag met filmpjes, quizzen en testen. En niet onbelangrijk: je hebt het cursusmateriaal altijd bij de hand. De cursussen nieuwe stijl zijn gestart en de reacties zijn veelbelovend. Of we helemaal geen klassikale lessen meer aanbieden? Zeker wel. Hoe leuk en effectief ‘blended learning’ ook is, het ‘old school’ broodje kroket kan niet door iedereen gemist worden. <

Naam Roorda Thealize functie Verkoop bij van der Heide Manager

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

TEAKE DAMSTRA OVER PIONIEREN TEGEN WIL EN DANK

Terug naar gas, of zelf gas geven? Mooi, dat Klimaatakkoord van Parijs. Prima, die duurzaamheidsdoelstellingen. Maar dan moet je het waarmaken ervan wel faciliteren. Teake Damstra heeft er een hard hoofd in dat er een snelle oplossing komt voor het overspannen elektriciteitsnet. Daarom slaat Koninklijke Damstra Installatietechniek zelf aan het pionieren. En het allerliefst ging directeur Damstra vandaag nog volledig off grid.

“Ik wil niet meer afhankelijk zijn van het

ton in een testproject. Op de vestiging in

Voor een grootschalige overstap op duurzame

elektriciteitsnet”, aldus Damstra. “Het overvolle

Driezum staat een installatie die op aardgas

stroom had het net klaar moeten liggen, nu

net heeft tot gevolg dat we voor onze vestiging

draait, dat wordt bijgemengd met waterstof.

lopen we tegen problemen aan. Ik vind het leuk

op De Hemrik in Leeuwarden een

“Een hybride variant dus.”

om daarvoor een oplossing te vinden.”

transportbeperking hebben op de

Damstra bouwt dit jaar bovendien voor

stroomaansluiting. We draaien

Defensie kazernes om naar waterstof.

Onafhankelijk

noodgedwongen op half vermogen, we hebben

“Generators maken daar waterstof dat meteen

Intussen heeft Damstra het ook ‘smoardrok’

de pelletkachel erbij aan en onze jongens

wordt gebruikt, het wordt rechtstreeks

met de core business: installatietechniek. “We

moeten thuis de elektrische auto’s opladen. Dat

ingebracht in de gasaansluiting. Ook een

doen veel woningbouw: nieuwbouwwoningen,

kan niet de bedoeling zijn van verduurzaming.

hybride oplossing dus, met 25-30 procent

maar ook woningrenovatie.” Mooie opdrachten,

Nog even en ik ga terug op gas.”

waterstof.” Op den duur moeten woningen ook

maar leveringsproblemen voeren de druk op.

met waterstof verwarmd kunnen worden. “Dat

“Het is een moeilijk jaar voor de bouwwereld.

is nu nog te pril.”

Corona gooit roet in het eten.” Dankzij

De directeur benadrukt overigens dat de verstandhouding met netbeheerder Liander

waarschuwingen van leveranciers sloeg

goed is. “We hebben wekelijks contact. Ze

Off grid

Damstra tijdig aan het hamsteren. “We hebben

investeren veel tijd, geld en moeite om het net

Over zes jaar is Koninklijke Damstra

veel materiaal op voorraad. Maar we hangen

uit te breiden en overbelasting in de toekomst

Installatietechniek zelf wel volledig off grid. “In

aan het infuus bij China: daar komt zoveel

te voorkomen. Maar we zijn met z’n allen

2018 hebben we gezegd: wat hebben we nodig

vandaan. We moeten in Europa dingen die

gebonden aan procedures,

om over tien jaar niet meer afhankelijk te zijn?

belangrijk zijn voor onze economie en

vergunningstrajecten, materialen en

Waterstof is één van de oplossingen. De

maatschappij weer zelf maken, zodat het

menskracht. Boeren schaffen

installatie moet goed uitgevoerd worden, de

binnen handbereik is. Dat doen wij hier ook.

noodstroomaggregaten aan: die zien ook

beveiliging moet voor elkaar zijn en onderhoud

Steigers, vrachtwagens, hoogwerkers: we

aankomen dat het net eruit klapt. Wij hebben

is belangrijk. Daarom vinden we het belangrijk

hebben het zelf in huis.”

diezelfde beslissing genomen. Wij hebben een

er eerst zelf ervaring mee op te doen.”

mobiel dieselaggregaat aangeschaft voor

Waar Damstra méér van in huis zou willen

calamiteiten ten behoeve van onze eigen

Pionieren

hebben, is mensen. “We hebben 180

vestigingen. Onderweg zie ik intussen

Pionieren omdat het moet, omdat afwachten

werknemers, daar mogen nog veel meer bij.

zonneweides met gigantische aansluitingen… Dit

geen optie is. “Toen in Parijs het

Dat stimuleren we ook: we leiden jeugd op, we

loopt scheef en vraagt om andere oplossingen.”

Klimaatakkoord werd afgesloten, hadden

bieden de kans ervaring op te doen, we geven

overheden niet in de gaten wat de afgesproken

gastlessen om jeugd te interesseren voor

Waterstofinstallatie

co2-reductie voor impact zou hebben. Alleen al

techniek: als je klaar wilt zijn voor de toekomst,

Teake Damstra is daar druk mee bezig. “We

in Nederland moeten zeven miljoen woningen

moet je die vandaag maken. Zelf gas geven! Dat

gaan overtollige stroom omzetten in waterstof.

verduurzaamd worden: dat kost een

geldt voor mensen, materiaal én

Via generators kunnen we dat het net

vermogen. Ook moeten er voldoende mensen

verduurzaming.” <

inbrengen.” Damstra investeerde anderhalve

en materialen beschikbaar zijn en dat is niet zo.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

DANIELS SMART ENERGY

Stap voor stap investeren in duurzame energie Wie slim wil investeren in duurzame energieproductie en -opslag, kan dat het beste stap voor stap doen en bij elke stap kijken naar de op dat moment beste technieken. Daniels Smart Energy is daarbij een onmisbare partner. Het bureau voor advies en projectmanagement heeft in de afgelopen twaalf jaar bewezen een duidelijke toegevoegde waarde te hebben bij kleine tot zeer grote projecten op het gebied van duurzame energie. “Wij kijken niet alleen naar de opbrengst van de

managementfunctie. Toen de nieuwe

partner, die ook zelf gestaag en stap voor stap

installatie, maar ook naar de technische

Amerikaanse eigenaar Cordis in Roden ging

groeit. “Dat is ook precies wat wij onze klanten

prestatie van het hele systeem. Dat is minstens

afbouwen, besloot de ingenieur voor zichzelf te

adviseren als het gaat om investeringen in

zo belangrijk”, zegt directeur ing. Rudy Daniels

beginnen. “Ik ben een echte ontwikkelmanager

duurzame energie. Doe het slim en stap voor

van het in Gieten gevestigde bureau, waar

en voorzag destijds een groeimarkt in de

stap. Zo maak je gebruik van de op dat

inmiddels negen ingenieurs werken. “Als het

duurzame energie.” Met die visie was hij zijn tijd

moment beste technieken en subsidies en

rendement goed is komt de opbrengst vanzelf.”

vooruit: het is een groeimarkt geworden. En hoe.

bovendien scoor je ook punten bij aanbestedingen van overheden door jaarlijks te

Visie

Stap voor stap

Daniels was eerder werkzaam bij

In deze groeimarkt manifesteert Daniels Smart

achtereenvolgens Philips en Cordis, in een

Energy zich als een betrouwbare en duurzame

investeren in duurzame energie.”

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Fletcher

monitoring en nazorg. “Dat is breder dan alleen

efficiënt kan verbranden. Daar gaan we nu de

Daniels en zijn team hebben al zo’n

het meten van de opbrengst, we vergelijken

markt mee op onder de naam Combest. We

driehonderd kleine tot zeer grote projecten

bijvoorbeeld de prestatie van

zijn in staat om efficiënt energie te winnen uit

succesvol afgerond, in tal van sectoren. Veel in

zonnestroominstallaties door de capaciteit te

pluimveemest, digistaat, groenteafval, maar ook

de agrarische sector, maar in toenemende

vergelijken met de actuele instraling die we

rioolslib.”

mate ook daarbuiten. Recente voorbeelden zijn

meten met sensoren. We controleren op deze

een nieuw Fletcher hotel in de

wijze de technische installatie grondig, zodat

Energieopslag

Noordoostpolder, een bedrijfsverzamelgebouw

het systeem optimaal blijft werken.”

Een andere interessante nieuwe tak is energieopslag, vertelt Rudy Daniels tot slot. “Nu

in Uithuizen, het Hoendiep-project in Groningen (dat energie levert aan diverse

Combest

we in Nederland kampioen zonnenergie

huurders, waaronder Qbuzz), Een

Uit één van de projecten is een interessante

opwekken zijn geworden, kunnen we al die

productielocatie van Hyzon in Winschoten en

spin-off ontstaan, vertelt ing. Jurre Dijkstra,

energie niet meer kwijt door de netcongestie.

Kooistra Poedercoating in Drachten.

sinds 20012 werkzaam voor het bedrijf. “Uit

De beste en snelste oplossing is opslag van

een onderzoek in opdracht van de provincie

elektrische energie zo dicht mogelijk bij de

Nazorg

Groningen bij een champignonkwekerij kwam

bron. Daar zijn we nu druk mee bezig; we

De toegevoegde waarde van Daniels Smart

naar voren dat champost, oftewel

kunnen inmiddels naast accu’s ook andere

Energy bij een duurzaam energieproject - of

champignonafval, een hoge energiewaarde

oplossingen bieden.” <

het nu om gasloos verwarmen of

heeft. Daar zijn we verder mee gegaan en bij

zonnestroominstallaties gaat, of investeringen

een andere klant, een pluimveehouder,

in laadfaciliteiten - vinden we allereerst terug in

ontdekten we dat hetzelfde geldt voor

een degelijk concept- en bedrijfseconomisch

pluimveemest. Alleen waren

advies, gebaseerd op de kennis en jarenlange

verbrandingssystemen tot dusver niet efficiënt

ervaring van de ingenieurs. Ook de

inzetbaar, door ondermeer corrosie. Daarop

projectleiding tijdens de uitvoering is bij het

hebben wij in Duitsland een machine gevonden

bedrijf in goede handen en last but not least de

die na aanpassingen wel corrosievrij en

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Karakter Blue Fiber past bij noorderlingen Lex Nicolaï en Matthijs Platvoet richtten in 2016 Blue Fiber op, een glasvezelbedrijf dat netwerken voor Mkb’ers aanlegt. Hun zeer efficiënte manier van aanleggen is een schot in de roos. Lex Nicolaï en Douwe Rijpkema (commercieel directeur) geven ons een inkijkje in hun bedrijf. ‘’Wij leveren betaalbaar en betrouwbaar internet in en voor Noord- en Oost-Nederland.”

Wie zijn jullie en wat doen jullie?

ook een vestiging hebben. Mooie locaties die al

Lex Nicolai: ‘’Samen met mijn compagnon

zijn aangesloten in Leeuwarden zijn De

Matthijs Platvoet startte ik in 2016

Blokhuispoort en op Bedrijventerrein De

glasvezelbedrijf Blue Fiber in Zwolle. Wij zagen

Hemrik, maar ook It Swettehûs, waar de

op bedrijventerreinen dat internet voor

bruggen in Friesland vanuit één punt worden

Mkb’ers drie tot tien keer duurder werd

bediend. Het aanleggen van een

aangeboden dan voor particulieren. Het

glasvezelnetwerk is een strak geregisseerd

internet op bedrijventerreinen was puur voor

proces, met een uniek onderdeel inzake

de ‘happy few’, grote bedrijven met

communicatie naar de ondernemers. Zo

miljoenenomzetten. Dat moest toch anders

informeren we ze goed en weten ze precies

kunnen! En dat kon en kan ook anders. We

waar ze aan toe zijn. Wij richten ons op

leggen een bedrijventerrein in één keer aan in

ondernemers in Noord- en Oost-Nederland,

plaats van elk adres afzonderlijk. Door zo'n

ons karakter past namelijk bij noorderlingen.

dekkend glasvezelnetwerk zorgen we ervoor

Wij leveren een oprecht en simpel product, het

dat ieder bedrijf toegang heeft tot snel en

wordt vaak te ingewikkeld gemaakt, maar een

stabiel internet voor een betaalbare prijs. Door

Mkb’er wil een duidelijk aanbod.’’

onze efficiënte manier van aanleggen kunnen dat aardig in de buurt komt van particuliere

Met welke partijen werken jullie samen?

tarieven. Om een voorbeeld te noemen:

LN: ‘’We werken samen met ICT-partners uit de

bedrijven hebben bij ons al een

buurt. Lokale ICT-ers, kennen hun klanten en

glasvezelabonnement van € 109,95 per maand

ondersteunen deze ook op ICT-gebied. Zij

voor een 100 Mb/s-connectie. Een goede

leveren graag glasvezel bij hun andere

internetverbinding is tegenwoordig cruciaal

diensten, want op die manier hebben ze een

voor ondernemers. Wij beschouwen het ook

goede monitoring en daarmee inzicht. Wat is er

wel als een ‘adoptieproces’. Ondernemers

aan de hand? En of het nu om een onwillige

moeten er even aan wennen, maar gaan er

printer, de haperende wifiverbinding of iets

dan ook voor.’’

anders gaat; voor de ondernemer is het in de

wij onze klanten een zeer gunstig tarief bieden,

praktijk een lastige uitzoekklus die kennis Douwe Rijpkema: ‘’Inmiddels hebben we in

behoeft die met zijn ‘core bussines’ niets of

Grou en Drachten netwerken aangelegd en zijn

weinig te maken heeft.

we nu bezig in Leeuwarden, waar we inmiddels

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Weed Free Service Wij zijn uw partner voor milieuvriendelijk onkruidbeheer. Onkruid is van alle tijden. Hardnekkig, vervelend, onesthetisch en een constante bedreiging voor cultuurgewassen en planten in tuinen en parken. Maar met de bestaande methoden is onkruidbestrijding duur, slechts kortstondig effectief, milieuonvriendelijk en dus gevaarlijk voor mens en dier. Al dan niet onder druk van wet-en regelgeving wil je daar dus vanaf.

Ceresweg 48, 8938 BG Leeuwarden 085 – 303 8276 info@weedfreeservice.nl

www.weedfreeservice.nl

DR: “We hebben door onze unieke werkwijze

benadering vraagt. Ook daarom leveren wij bij

Wat zijn jullie toekomstige uitdagingen?

ook vaak goede contacten met gemeenten. De

voorkeur via een van onze professionele

LN: ‘’We willen op termijn graag ons

afdelingen Grondzaken en Economische Zaken

partners. Zij kénnen de klant, de gevoeligheden

klantenbestand verbreden. Daarnaast willen

zijn enthousiast. We komen in één keer een

en risico’s van hun business en voelen zich als

we nog simpeler abonnementen aanbieden en

compleet bedrijventerrein planmatig

ICT-verlengstuk vaak persoonlijk

glasvezel ook voor zzp’ers haalbaar maken.”

aanleggen. Gemeenten krijgen vooraf inzicht in

verantwoordelijk voor het wel en wee van ‘hun’

de planvorming op basis van een voorlopige

klanten. Dat vind ik heel leuk.”

DR: “Naast de al aangelegde netwerken in Friesland willen we ook in Sneek en

ontwerptekening en geven daarop - in de praktijk - graag hun deskundige visie. De

DR: “Het ondernemen en bouwen en de

Heerenveen aan de slag. Vervolgens doorrollen

uiteindelijke vergunningstekening is daardoor

samenwerking met lokale partners. We zijn niet

naar Groningen, Drenthe en Overijssel. We zijn

een product waaraan ze ‘zelf’ meegewerkt

te groot. Intern met 12 mensen en daarnaast

al mooi op weg. <

hebben. Van klant tot gemeente: voor allemaal

nog zo’n 60 man, bestaande uit onder meer

is het een win-win situatie.”

aannemers en websitebouwers. Wij hebben het eigenaarschap van glasvezel, maar knopen

Wat is er zo mooi aan het vak?

met veel plezier diverse diensten aan elkaar.

LN: ‘’We hebben zo’n divers klantenbestand!

Neem nou het project in de Blokhuispoort;

Van producenten van plastic broodzakjes tot

daar alleen al rondlopen en luisteren naar wat

een tandtechnicus, het is een heel breed palet,

ondernemers graag willen, daar beleef ik zoveel

dat per klant vaak een net even andere

plezier aan.”

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Lex Nicolaï

Douwe Rijpkema

Geboorteplaats: Meppel

Geboorteplaats: Hoofddorp

Woonplaats: Wapenveld

Woonplaats: Zwolle

Levensmotto: Een dag niet gelachen

Levensmotto: Heb vooral lol met

is een dag niet geleefd

elkaar en veel is mogelijk

ONTMANTELING NAM-GASWINLOCATIES IN GRONINGEN

‘We spelen elke dag Champions League’ Ook al ben je nog zo’n goede voetbalspits en kun je met je ogen dicht scoren, dan nog moet je altijd alert blijven en kun je je het niet veroorloven te vertrouwen op routine. De partijen die de ontmanteling verzorgen van 24 NAM-gaswinlocaties in Noord-Nederland spelen wat dat betreft ook elke dag Champions League. In opdracht van en met Arcadis werken REYM, Van Vliet Demolition Group en Bork – in nauwe samenwerking met elkaar – zeer zorgvuldig aan deze ontmanteling. We spreken de partijen op locatie ’t Zandt, waar we ervan doordrongen raken dat veiligheid altijd en overal voorop staat. In een vijftal reportages doen we in Kijk op het Noorden uit de doeken hoe NAM, Arcadis en andere partijen werken aan het einde van een tijdperk: de ontmanteling van NAM-locaties. Dit is aflevering 2.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

beginnen. REYM is hier nu op ’t Zandt bezig en

zorgen ervoor dat deze volledig verwijderd

kan straks in één keer door op de locatie

wordt, voordat de installaties door Van Vliet

Leermens. We stemmen dat steeds met elkaar

Demolition Group worden verwijderd. Op ’t

af, zodat we zo efficiënt mogelijk werken.

Zandt hebben we te maken met kwik: dat zit

Arcadis verzorgt de overall coördinatie van de

hier in de aardkern. Tijdens de productie van

werkzaamheden.”

aardgas is dat kwik meegekomen naar boven. We hebben allemaal technieken ontwikkeld om

Vakwerk door REYM

kwik uit de installaties te verwijderen: onder

REYM heeft veel ervaring in het industrieel

andere door middel van hogedrukreinigen. Al

reinigen, ook op NAM-locaties. Harry Venema,

het spoelwater wordt opgevangen en naar een

directeur energietransitie bij Arcadis: “We

erkende verwerker gebracht.”

hebben elkaar al in vele projecten opgezocht,

Continu afstemmen

juist vanwege die ervaring. REYM verricht

Het werken met deze stoffen is zeker niet

vakwerk.” Nick Kappen, commercieel directeur

zonder risico. “De gemiddelde machinist die bij

bij REYM: “Wij verrichten heel specifiek werk: we

ons werkt heeft tien tot vijftien certificaten

maken de installaties koolwaterstof- en kwikvrij.

nodig, die elke twee tot vier jaar geüpdatet en

Dit zijn kankerverwekkende stoffen, dus je

verlengd moeten worden. Onze mensen

moet heel goed weten waar je mee bezig bent.

werken met onafhankelijke adembescherming.

De vervuiling die vrijkomt bij het winnen van

Hun veiligheid is voor ons, en voor NAM en

gas, kan in de installatie achterblijven. Wij

Arcadis, absolute topprioriteit.”

Projectleider Martijn Hutterd van Arcadis vertelt: “We bereiden het werk zo voor dat we van de ene naar de andere locatie kunnen overstappen. We staan nooit stil: als we op de ene locatie aan het afronden zijn, zijn we op de volgende alweer aan het voorbereiden. We werken in een treintje: we zorgen ervoor dat de volgende partij die aan de beurt is, probleemloos en zonder vertraging kan

Arcadis:

‘Iedereen hier levert vakwerk, elk op zijn eigen gebied van expertise. Daarnaast leveren we iedere dag het bewijs dat deze samenwerking wérkt’

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

WIJ VERZORGEN UW GEHELE INDIRECTE (NPR) INKOOP EN TAIL END SPEND Volledig (digitaal) inkoopproces | Uniek eigen SRM platform Bespaar op organisatie, systeem en prijs.

Maak kennis met ons innovatief SRM systeem voor het MKB. Het alles in één inkoopmanagement systeem voor uw indirecte inkoop, NPR en Tail Spend. Bekijk het op onze website www.ilexys.com. TUINBESLAG

MEUBELBESLAG

LADEN OP MAAT

INTERIEURBESLAG

Alles in één pakket: inkoopportaal, projectbeheer, rapportages, factuurbeheer, magazijnbeheer en contractbeheer.

UNO SCHEEPSBESLAG

LADEGELEIDERS

ZELFBOUW LADEN

SRM

SCHARNIEREN

Kies voor digitalisering van het inkoopproces via ons inkoopportaal met diverse opties voor catalogi en kies voor een koppeling van ons platform aan uw eigen ERP voor 100% data uitwisseling. Bespaar tot wel 60% op inkoopkosten. Onze garantie: gebruiksvriendelijk, geen investering nodig en zeer efficiënt. Per stuk of in bulk

Alle A-merken onder één dak

Vakkundig advies

www.duovorm.nl | info@duovorm.nl | 0598 - 433 401

ILEXYS Bedrijvencentrum Van Linge Transportweg 11 9645 KZ Veendam

info@ilexys.com +31(0)591 239111 www.ilexys.com

RUPSHOOGWERKERS VAN 11 TOT 31 METER

0595 - 572 664

zijlstraleens.nl

Voordat Van Vliet Demolition Group vervolgens

werkvoorbereiders maken vandaag al foto’s

worden gebruikt op bestaande NAM-locaties

op ‘t Zandt aan de slag kan, moet REYM ervoor

van de locatie, zodat we nu alvast kunnen

of elders.”

zorgen dat de locatie helemaal vrij is van de

inventariseren wat er straks nodig is. We

genoemde stoffen. Dat wordt getoetst door

werken erg planmatig. Arcadis heeft het

Indrukwekkend materieel

middel van bemonstering. De monsters

overkoepelende projectplan gemaakt, wij

Sloopwerk wordt door leken vaak gezien als het

worden naar het laboratorium gestuurd en

maken een eigen uitvoeringsplan, dat

‘makkelijke werk’. Dat is industrieel sloopwerk

beoordeeld. Door middel van kleurcoderingen

conformeren we aan het overall projectplan.

zeer zeker niet. Van Noord: “Het is absoluut niet

op het materiaal op de locatie kan Van Vliet

Voor ons is het belangrijk

Demolition Group vervolgens zien hoe schoon

dat zo basic mogelijk te

REYM:

bijvoorbeeld het slopen

het materiaal is. Op basis daarvan kan het

houden: het fungeert namelijk ook als

zijn op deze locatie in totaal ongeveer vier

veiligheidsplan voor onze

maanden bezig.” Hij vervolgt: “Wij werken al

eigen mensen op de

zeventig jaar onafgebroken voor de NAM.

locatie. Zij moeten het

REYM voelt zich erg betrokken bij het ook weer

kunnen begrijpen en

opruimen van de locaties die we destijds mede

ermee kunnen werken.”

‘Wij maken de installaties koolwaterstof- en kwikvrij. De veiligheid van onze mensen is absolute topprioriteit’

van een flatgebouw of een

worden gesorteerd en afgevoerd. Kappen: “Wij

hebben opgebouwd.” Van Vliet Demolition

te vergelijken met

kantoorpand. Het is een complex proces waarbij we continu alert moeten zijn. We werken met indrukwekkend groot en hightech materieel, dat specifiek voor dit type werk is ontworpen.

Werkgelegenheid

Group ontmantelt alle

Venema: “REYM heeft vestigingen in Veendam

bovengrondse installaties

en Delfzijl. Daarmee is het echt een regionaal

en het leidingwerk op de

bedrijf met werknemers uit de regio. NAM en

locaties. “Wij hebben een sloopcertificaat

tonnen. Voordat wij hier op locatie aankomen

Arcadis vinden het erg belangrijk

waardoor we verplicht zijn 98,5 procent van

moet dan bijvoorbeeld ook de grondwaterstand

werkgelegenheid voor de regio te bieden.

het vrijkomende materiaal te recyclen. Samen

worden gecheckt om te voorkomen dat ons

Sommige locaties worden wellicht

met NAM en Arcadis bekijken we ook of

materieel wegzakt, of beschadigingen

herontwikkeld en krijgen een nieuwe

bepaalde onderdelen opnieuw kunnen

aanbrengt aan de ondergrond.”

Roelof Bork van de Bork Groep

Harry Venema van Arcadis

Hydraulisch ‘koud’ knippen is onze specialiteit. Onze machines wegen vele

bestemming. Mensen uit de regio die hier al werken, hebben ervaring met de locatie, hebben de juiste trainingen gehad en zijn zich goed bewust van wat het werken op zo’n industriële locatie met zich meebrengt. Dat soort mensen hebben we ook in de toekomst binnen de energietransitie nodig.”

Sloopspecialist Van Vliet Demolition Group Rico van Noord, projectleider bij Van Vliet Demolition Group: “Wij zijn nu nog op de locatie Warffum aan het werk. Zoals benoemd werken we in een ‘treintje’ achter elkaar aan. Begin mei verwachten we hier op ’t Zandt te kunnen starten. Twee van onze

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Van Vliet Demolition Group werkt met het

in dit ‘treintje’: je wilt de locatie

principe: niet met mensenhanden doen wat

ook voor de volgende partij

een machine ook kan, óók als het de sloop van

zo perfect mogelijk

kleinere onderdelen betreft. “Stel je voor dat je

achterlaten. Ook zij moeten

twee pijpleidingen wilt knippen en die leidingen

weer veilig aan het werk

blijken onder spanning te staan en onder jouw

kunnen. Daar voelen we ons

handen uit elkaar te knappen: dan ben je als

enorm verantwoordelijk

mens nergens meer. Wij willen onze mensen

voor.”

graag heel houden: veiligheid gaat écht voor alles. Daarom werken we ook zo nauw samen

Veilig thuiskomen Venema haakt daarop in: “Iedereen hier levert vakwerk,

Bork:

‘Wij zijn gecommitteerd aan recycling. De herbestemming van materiaal van deze locaties is afhankelijk van planning en vraag en aanbod in de markt. Wij kunnen heel snel schakelen’

elk op zijn eigen gebied van expertise. Maar daarnaast leveren we iedere dag weer het bewijs dat deze

Arnout Vos van de Bork Groep

samenwerking wérkt. We denken als goed

Hergebruik dankzij Bork

samenwerkende bedrijven met elkaar mee, alsof

Dat ook de Bork Groep is aangesloten bij de

we collega’s van elkaar zijn. Voor ons allemaal

samenwerking, is een logische stap als je

geldt dat veiligheid boven alles staat. Daar staan

bedenkt dat Arcadis al 25 jaar samenwerkt met

we met z’n allen voor. Als je qua veiligheid een

het sloop-, saneer- en recyclingbedrijf. Venema:

fout maakt sta je eenvoudigweg buitenspel.”

“Saneren op NAM-locaties deden wij altijd al tot

Kappen: “We spelen wat dat betreft elke dag

wederzijdse tevredenheid samen met Bork. Wij

Champions League: op het hoogste niveau

ruimen de milieukundige vervuiling in de

voortdurend alert zijn, nooit op routine spelen.

ondergrond op, Bork sloopt de infrastructuur

Wij willen bovenal dat onze mensen elke dag

en de gebouwen: al het betonwerk.”

weer veilig thuiskomen bij hun gezin.”

Mede-eigenaar Roelof Bork en manager recycling Arnout Vos zijn de verantwoordelijken namens Bork op de 24 NAM-locaties. “We verwijderen onder andere de verhardingen op de locatie en de hekwerken. Op de NAMlocaties is asfalt aanwezig waarin bitumen zijn opgenomen. Wij zorgen ervoor dat deze bitumen terugkomen in de keten en dus worden hergebruikt. Wij hebben hetzelfde certificaat als Van Vliet Demolition Group en zijn dus ook gecommitteerd aan die 98,5 procent recycling. We beoordelen de kwaliteit van het asfalt: wat kunnen we er nog mee in de asfaltindustrie? Je kunt altijd verhardingsmateriaal maken van asfalt, maar het ene asfalt is van hoogwaardiger kwaliteit dan het andere. Wij werken met gecertificeerde bedrijven die van bestaand asfalt herbruikbare grondstoffen maken voor de wegenbouw. Teervrij asfaltgranulaat kan als waardevolle

Digital Twin

grondstof worden gebruikt bij het produceren

“Met behulp van drones en laserscanners maken we een digitaal model van deze NAM-

van nieuw asfalt: dit kunnen asfaltcentrales

locatie: een zogeheten Digital Twin”, vertelt Venema. “Daar investeren we als bedrijven in. We

goed gebruiken als grondstof.”

brengen alle informatie over de assets van deze locaties digitaal in beeld (zoals materiaal, leeftijd, kwaliteit, vervuilingsgraad, ervaringen tijdens de uitvoering, etc.). Niet alleen de

“Wij proberen ook cement van beton te

hoeveelheden, maar ook de risicopunten (zoals eventuele veiligheidsissues) en de

scheiden, door de vulstof van de korrel af te

uitvoeringsplanning kunnen we aan dit digitale model koppelen. Het grote voordeel van de

schuren. Je hebt vier gradaties van beton, die

Digital Twin is dat we de informatie van meerdere locaties naast elkaar kunnen leggen en voor

hebben elk hun eigen toepassing. Wij maken niet

volgende locaties steeds beter kunnen voorspellen wat we daar tegenkomen en steeds beter

zelf beton, maar fungeren als leverancier voor

weten hoe we de ontmanteling en het eventuele hergebruik zo veilig en efficiënt mogelijk

grote betonbedrijven die elk hun eigen

kunnen uitvoeren. De waarde hiervan is voor het ontmantelen en hergebruiken van

technologieën hebben. De herbestemming van

toekomstige locaties heel groot.”

het materiaal dat wij van deze locaties afhalen, is sterk afhankelijk van onze eigen planning en

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

In het eerste artikel, eind vorig jaar, schetsten we in vogelvlucht de lange lijnen: van ontmanteling en opruiming, tot mogelijkheden voor hergebruik van de voormalige gaswinlocaties. In dit tweede artikel zoomen we in op de eerste fase van ontmanteling: wat komt daar allemaal bij kijken? - In het derde artikel bevragen we het consortium van BMW over hoe ze de gaswinputten dichten: hoe zien hun werkzaamheden en samenwerking eruit? Hoe laten zij de locaties achter? - In het vierde artikel richten we ons op het uiteindelijke sluiten van de locatie: wat gebeurt er om de terreinen schoon op te vraag en aanbod in de markt op dat moment.

grondeigenaar openstaat voor herontwikkeling

Wij kunnen daarin heel snel schakelen. We zijn

kunnen wij daar als samenwerkende partijen

nu nog lang niet ‘aan de beurt ‘ op ‘t Zandt. We

rekening mee houden. Dan is het wellicht

- In het vijfde artikel storten we ons op de

zijn op dit moment nog op locatie Emmen bezig.”

verstandig bepaalde materialen op de locatie

herontwikkeling van locaties naar Energy

leveren? Wie zijn daarbij betrokken?

te houden voor hergebruik, bijvoorbeeld. In

Hubs: welke ideeën en plannen zijn er? En

Terug naar oude staat

principe leveren we de grond terug zoals die

kan daar daadwerkelijk mee worden

Nadat Bork zijn werk heeft gedaan, starten

ooit in gebruik is genomen. Dat is de

gestart?

eventuele milieukundige reinigingen van de

contractuele afspraak die wij met NAM, en

ondergrond - saneringen genoemd - en wordt

NAM met de grondeigenaren heeft gemaakt.”

het terrein uiteindelijk cultuurtechnisch hersteld. Arcadis brengt de grond terug in zijn

Van Henk Huurman, locatieverantwoordelijke

oorspronkelijke staat, of zoals de

van Arcadis op ’t Zandt, horen we dat deze

er over een paar jaar niets meer te zien zal zijn

grondeigenaar het graag terug wil hebben.

locatie pas zeventien jaar geleden is

van wat hier allemaal is gebeurd. Dat hier gas

Venema: “Als we tijdig weten of de

opgebouwd. Het is moeilijk voor te stellen dat

uit de grond is gehaald, dat alles wat daarvoor nodig was met de grootst mogelijke zorgvuldigheid is afgesloten, opgeruimd en afgevoerd. Dat hier mensen van meerdere

Van Vliet Demolition Group:

‘Industrieel sloopwerk is absoluut niet te vergelijken met ‘gewoon’ sloopwerk. Wij werken met indrukwekkend groot materieel’

Martijn Hutterd van Arcadis

Nick Kappen van REYM

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

bedrijven hebben rondgelopen die voortdurend met elkaar in contact stonden en 24 uur per dag alert zijn geweest op een effectieve en efficiënte, maar bovenal veilige uitvoering van de gevraagde werkzaamheden. Een monsterklus. <

Rico van Noord, van Van Vliet

DELTA GEOCONSULT

Meer dan veertig jaar ervaring in funderingstechniek Woonwijken, kantoorlocaties, windmolenparken. Er wordt heel wat afgebouwd in ons land. Het lijkt eenvoudig: je kiest een locatie, regelt de vergunningen en de schop kan de grond in. Schijn bedriegt, stelt Sikko Doornbos, funderingsexpert en eigenaar van Delta Geoconsult uit Woudrichem.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

“Nederland is een delta. De helft van ons land is

zet hij de uitvoerbaarheid, risico’s en kosten

theorie als om de praktijk. Als ik de kennis zelf

een oud moeras. Elk kippenhok heeft zo

van een project op een rij.

niet in huis heb, is er altijd nog mijn uitgebreide

ongeveer een fundering nodig. Daarom is het

netwerk van grond-, wegen

vooral voor buitenlandse bedrijven een hele

Eemshaven

waterbouwspecialisten. Bij hen klop ik in

opgave om hier te bouwen. Daar komt nog bij

Het ingenieursbureau gaf onder meer

voorkomende gevallen aan. Een goede

dat het aantal hectares goede bouwgrond snel

funderingsadviezen aan een Italiaans bedrijf

ondernemer is niet bang te erkennen dat hij

afneemt”, legt hij uit. De stad Groningen is een

voor de bouw van een fabriek voor een

iets niet weet. Het gaat er soms ook om dat je

goed voorbeeld van een lastige bouwlocatie.

Nederlandse opdrachtgever in de Eemshaven.

de juiste mensen kent die wel die specifieke

“Daar vind je echt alles: zand, klei, veen, potklei,

Op dezelfde plek dacht het bedrijf mee bij de

kennis in huis hebben.”

noem maar op. In ‘stad’ bouwen is daarom echt

ontwikkeling van het Google datacenter. Niet

een uitdaging. Toevallig ben ik daar dol op”,

alleen ondernemers doen trouwens een

Passie

lacht de 66-jarige directeur van

beroep op de funderingsexpert. Ook

De passie voor funderingstechnieken begon

ingenieursbureau Delta Geoconsult. De

verzekeraars weten hem te vinden om

eind jaren zeventig op de HTS in Leeuwarden.

Martinistad is speciaal voor hem. Ruim

schadezaken te beoordelen. “Door mijn kennis

De nieuwsgierige Sikko Doornbos raakte

anderhalve eeuw geleden vertrok zijn familie

en netwerk ben ik van alle markten thuis.

gefascineerd door de bouw van het

vanuit Groningen naar Dokkum. “Ik woon niet

Daarom ontvangt Delta Geoconsult ook

provinciehuis in de Friese hoofdstad. “Al die

meer in het Noorden, maar heb nog steeds

regelmatig verzoeken voor een second opinion

zware machines die onder de grond bezig

een zwak voor deze regio.”

van projecten.”

waren met de fundering: het minst zichtbare,

Internationaal

Netwerk

Daar wilde ik absoluut meer van weten. Die

Doornbos heeft meer dan veertig jaar ervaring

De in Dokkum geboren en getogen Doornbos

nieuwsgierigheid is er nog steeds, ondanks de

met funderingstechnieken en weet dus waar hij

is naar eigen zeggen actief op het snijvlak van

veertig jaar ervaring.” <

over spreekt. Bedrijven vragen zijn advies over

techniek, marktkennis en risicoanalyse. “Ik ben

hun bouwplannen. Amerikaanse, Ierse,

sinds 1981 bezig met funderingstechnieken in

Engelse, Duitse, en andere internationale

binnen- en buitenland en weet waar je welke

bedrijven weten Doornbos te vinden. Voor hen

problemen tegenkomt, zowel als het gaat om

maar wel het belangrijkste deel van de bouw.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Op de foto staan v.l.n.r. Christian Knol, verkoop buiten & advies; Marcel Blaauwbroek, directeur; Robert Helder, verkoop buiten & advies.

De houtsector beleeft roerige tijden met torenhoge houten transportprijzen. Ondanks die hectische omstandigheden in de markt blijft palletleverancier Hoekman Houtindustrie Rijssen continu goed presteren met betrouwbare levertijden en een hoge, duurzame productkwaliteit.

Hoekman Houtindustrie is een specialist in de productie en verkoop van diverse houten

en adviseur buitendienst Robert Helder. Hoekman Houtindustrie levert niet alleen

transportverpakkingen, met de nadruk op

pallets, maar adviseert ook klanten over de

exportkisten, legborden voor stellingen en

meest geschikte houten transportverpakking

pallets. Wekelijks produceert het bedrijf meer

voor hun producten. De meeste klanten zijn

dan 10.000 pallets, het is daarmee één van de

actief in de logistieke sector en in de

grotere spelers in de branche. “Wij zijn in

maakindustrie, bijvoorbeeld de

Oost-Nederland niet de grootste qua

voedingsindustrie, metaalverwerking en

productievolume, maar we spreken zeker wel

verpakkingsindustrie. Deze zijn hoofdzakelijk

een woordje mee”, zegt directeur Marcel

gevestigd in Noord-, Oost- en Midden-

Blaauwbroek. “Vooral de laatste drie jaar

Nederland. Daarnaast levert het bedrijf houten

timmeren we behoorlijk aan de weg, omdat we

kisten voor agrarische producten in met name

hebben geïnvesteerd in onze verkoop - binnen-

Nederland en Duitsland.

en buitendienst - en de productie behoorlijk hebben geoptimaliseerd.”

Transport in eigen beheer Dat wil niet zeggen dat Hoekman Houtindustrie alleen de grootverbruiker van houten transportverpakkingen bedient. Integendeel: elke grote of kleine klant is voor Hoekman Houtindustrie belangrijk. “Of het nu om een levering gaat van bij wijze van spreken 20 pallets of een volle trailer van ruim 1040 pallets. Omdat we het transport van pallets naar de klant in eigen beheer doen, zijn we wat dat betreft zeer flexibel. Bovendien zijn we in staat om snel te leveren, omdat we kunnen putten uit onze voorraad van ruim 40.000 pallets”, zegt verkoper

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Grote palletbehoefte

die nogal in de marge rommelen.”

houtverwerkende sector heeft Hoekman

Zoals gezegd is Hoekman Houtindustrie de

Door die ontwikkelingen laat Hoekman

Houtindustrie naar eigen zeggen nagenoeg geen

laatste jaren flink gegroeid. Er is vanuit het

Houtindustrie zich niet afleiden. Het bedrijf uit

problemen gehad met leveringstijden. Dat komt

bedrijfsleven een enorme behoefte aan pallets.

Rijssen mikt op een hoge mate van

mede omdat haar toeleveranciers het Twentse

Blaauwbroek legt uit: “Vanwege de hoge

leverbetrouwbaarheid en een volwaardige

bedrijf altijd trouw zijn gebleven en tijdig het

containertarieven worden de containers

service. “Een bedrijf moet genoeg pallets op

hout leveren. Er wordt zaken gedaan met

volgestouwd met goederen zonder pallets.

voorraad hebben. Als een productielijn stilstaat

gerenommeerde zagerijen uit Scandinavië en

Eenmaal aangekomen moeten de goederen

omdat pallets niet op tijd worden geleverd,

Oost-Europa, die net als Hoekman Houtindustrie

wel op pallets (het palletiseren) naar het

lopen de kosten al gauw op richting de

productkwaliteit en leveringsbetrouwbaarheid

magazijn worden getransporteerd, om van

duizenden euro’s”, zeggen Marcel en Robert.

hoog in het vaandel hebben staan.

enorme palletbehoefte is er wel een prijzenslag

Betrouwbare leveringstijden

Gebruikte pallets

ontstaan onder invloed van pallethandelaren

Ondanks de hectische omstandigheden in de

Duurzaamheid is een belangrijk goed bij

daaruit weer richting de klant te gaan. Door de

Hoekman Houtindustrie Rijssen. De markt van gebruikte pallets wordt steeds groter. “Veel nieuwe door ons geproduceerde pallets komen via de handel weer bij ons retour”, zegt Helder. “Via ons sorteer- en reparatieproces verkopen we deze tweedehands pallets weer aan onze klanten. De klant stelt eisen aan de maatvoering en de kwaliteit van het hout en daar spelen wij op in.” Hoekman Houtindustrie maakt alleen gebruik van pallethout dat uit duurzaam beheerde bossen afkomstig is, het zogeheten PEFCkeurmerk. <

www.hoekmanhoutindustrie.nl

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Bestel nu ook online in onze webshop!

Vragen? Bel: 06-396 818 69 Kies voor CO2-neutraal werken, zonder enige vorm van uitstoot.

Stop het gebruik van fossiele brandstoffen, kies voor elektrisch.

Heftruck - Keuze uit 1800, 2500, 3000 en 3500 kg hefvermogen - Mast triplex 4.8 meter of naar wens - Sideshift en 4de functie - Lithium accu, geen onderhoud meer! - Tussendoor bijladen geen probleem - Standaard led-verlichting

Vanaf € 18.900,-* Pallettruck

Op afspraak geopend

Heftruck met fiscaal voordeel - 5000 kg hefvermogen - Met cabine - Lithium accu, geen onderhoud meer! - Het duurzame alternatief voor diesel, lpg en loodzuur.

Ondernemers opgelet! Koop deze heftruck met fiscale voordelen!!!

Vraag naar uw fiscale voorbeeldberekening

Stapelaar

- 1500 kg hefvermogen

- 1200 kg hefvermogen

- Rijden en heffen elektrisch - Tot 4 uren volcontinu gebruik op een lading

- Masthoogte 2.7 tot 3.6 meter - Compact en wendbaar

- Geen onderhoud aan de accu - Het alternatief voor de handmatige pallettruck - Ook met zwenkwielen mogelijk

Vanaf: € 1.295,- *

Bespaar fors op uw brandstof- en onderhoudskosten.

Ervaar de schoonheid van stil werken, voor uzelf en de omgeving.

- Rijden en heffen elektrisch - Gel of Li-ion accu optie 80 Ah - Laden 230V met interne lader met krulsnoer - Opportunity charging! (Li-ion)

Direct uit voorraad leverbaar

www.begreentechniek.nl

Bezoek onze showroom Bedrijvenpark Drachten A7 Ottolaan 8-1, Drachten

Vanaf: € 2.745,- *

* Alle prijzen zijn ex btw, inclusief levering in Nederland. Prijzen geldig t/m 26 april 2022. De 5 ton heftruck is enkel op bestelling leverbaar.

DE BODEM TOT SUCCES

Industrieel Antislip Vloeistofdicht Decoratief Emissievrij Antistatisch ER WIJ MAKEN UW VLO MET VEEL PLEZIER

J.A. Koningstraat 21 9672 AC Winschoten

info@verbionvloeren.nl 0597 - 42 28 00

www.verbionvloeren.nl

COLUMN

MERKEN ZIJN NET MENSEN Vroeger las ik mijn jongere broer graag voor. Vooral Jip en Janneke, uit de boeken van Annie M.G. Schmidt, waren ons beider favoriet. Schaterlachen kon hij, als ik weer eens het gezwiep nadeed van Takkie op de schommel. En dat Takkie er dan draaierig naast stond, wiebelig op zijn benen van wieuwieuwieuwww… Mooie herinneringen, die maken dat ik nu de trotse eigenaar ben van een hip-grijze duurzame broodtrommel met Takkie er op. Van de Hema. Natuurlijk van de Hema. Want de Hema heeft enkele jaren geleden (her)ontdekt dat dit icoon goed past bij hun merk. Omdat Takkie, en oké, ook Jip en Janneke, het juiste gevoel oproepen. De Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij, ofwel HEMA, staat voor eenvoud, optimisme, betrouwbaar, toegankelijk en typisch Hollands. Dat optimisme trekken ze naadloos door in hun humoristische online inhakers, met boodschappen zoals toen de Elfstedentocht op een haar na niet doorging (‘15 cm ijs’ met een afbeelding van hun softijs) en ‘Het is echt Takkieweer’ op een typisch Hollandse herfstdag (uiteraard mijn favoriet). Merken zijn als mensen, je moet er dus wat mee hebben. En wie je als merk wilt zijn, heeft dus effect op je tone-of-voice: hoe spreek je met je doelgroep en hoe spreek je ze aan. En aangezien iedereen, van receptioniste tot reclame, in contact staat met jouw doelgroep, is het belangrijk dat iedereen zich bewust is van de cultuur, van het merk. Want het meest krachtig is een merk dat makkelijk herkend kan worden door anderen. Nu kun je complexe processen aangaan, met gebruikmaking van bijvoorbeeld de 12 archetypes van Jung (bij interesse even googelen). Dat is goed en nodig als je een bedrijf bent waar veel mensen werken en je de middelen en tijd hebt om dit zorgvuldig aan te pakken. Maar dat geldt niet voor het grootste deel van het MKB. Hierbij dus een binnendoor-route. Roep je team bij elkaar en vraag of iedereen een beroemdheid op wil schrijven die volgens diegene past bij de cultuur van jouw bedrijf. Als iedereen dat gedaan heeft, vraag je of ieder stuk voor stuk wil vertellen wie hij of zij heeft opgeschreven en -vooral- waarom. Dit kan natuurlijk hilarisch worden, maar ik verzeker je ook dat het je snel inzicht geeft in wat jouw mensen de belangrijkste merkwaarde vinden. Probeer hier niet meer dan vijf kernwaarden uit te halen. Ik ben wel van ‘practice what you preach’, maar ik ben een zzp’er, dus mijn merk ben ik zelf. Maar mocht ik ooit zin hebben om een eigen team te vormen, dan zou ik het merk Arkesteijn graag een mix willen laten zijn van Emily-in-Paris, Jennifer Lopez, Tina Turner en Neelie Kroes. Ik vertel je graag in een persoonlijk gesprek waarom. <

Sandra Arkesteijn is zelfstandig marketingprofessional. www.linkedin.com/in/arkesteijn

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

‘Met deze kennisagenda zetten we een volgende stap in de samenwerking binnen de Universiteit van het Noorden’ 54

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

UNIVERSITEIT VAN HET NOORDEN

Unieke krachtenbundeling in Groningen, Friesland en Drenthe De Rijksuniversiteit Groningen, Hanzehogeschool, NHL Stenden, Van Hall Larenstein en het UMCG hebben de handen ineengeslagen. Als de Universiteit van het Noorden willen deze kennisinstellingen brede welvaart realiseren in Noord-Nederland. Hoe? Door intensiever samen te werken. Zowel met elkaar als met het bedrijfsleven, andere kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties.

Onderzoek, onderwijs en innovatie worden zo

de drie noordelijke provincies vitaal houden.

is de samenwerking tussen wetenschappelijk

op een unieke manier samengebracht. De

Daarvoor moet het Noorden een

en hoger beroepsonderwijs, het bedrijfsleven,

Universiteit van het Noorden wil hiermee de

aantrekkelijke regio zijn om te studeren én

andere kennisinstellingen en

ongekende economische kracht van

om te werken. Het behouden van regionaal

maatschappelijke organisaties zo belangrijk.

Groningen, Friesland en Drenthe volledig

en internationaal talent in Noord-Nederland is

Het vormt de basis voor het vitaal houden van

benutten en verder uitbouwen. In een viertal

hierbij al jarenlang een uitdaging. Juist daarom

de regio.

edities zoomt Kijk op het Noorden in op dit unieke kennis- en innovatienetwerk. Dit is het eerste artikel.

Langman Prijs 2019

Het initiatief voor de Universiteit van het

Jouke de Vries ontving de Langman Prijs 2019. De jury prees hem voor zijn streven om het

Noorden is afkomstig van RUG-voorzitter

hele Noorden bij de universiteit te betrekken. De prijs is vernoemd naar Harrie Langman. Als

Jouke de Vries. Al in 2018 riep hij regionale

minister van Economische Zaken in de jaren zeventig kwam hij op voor het belang van het

hoger onderwijsinstellingen op om de

Noorden. Personen en instanties die een impuls geven aan het Noorden komen voor de prijs

aansluiting te zoeken. Door de krimp en

in aanmerking.

vergrijzing ligt er dan ook een forse uitdaging:

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

november gepresenteerd. De kennisagenda is gebaseerd op de transitie die NoordNederland de komende jaren maakt op het gebied van economie, energie, gezondheid en digitalisering. Deze vier transities komen uit de Research- en Innovatiestrategie voor Slimme Specialisatie (RIS3) voor NoordNederland, 2021-2027. “Met deze kennisagenda zetten we een volgende stap in de samenwerking binnen de Universiteit van het Noorden”, aldus De Vries. “Door het aanjagen van deze transities willen we een bijdrage leveren aan het realiseren van een brede welvaart in Noord-Nederland. We willen zorgen voor betere opleidingstrajecten en een meer passend onderwijsaanbod in het Noorden.” De eerste resultaten van het aanjagen van de vier RIS3-transities zijn al zichtbaar in zogeheten icoonprogramma’s. In dit artikel meer over de transitie ‘van lineaire naar circulaire economie’ en het icoonprogramma ‘FASCINATING’.

Natuurinclusieve landbouw De agrarische sector vormt een cruciaal onderdeel in de transitie van een lineaire naar een circulaire economie. Concreet betekent dit de omschakeling van reguliere naar natuurinclusieve landbouw. Bij natuurinclusieve landbouw wordt de natuurlijke omgeving van een bedrijf, het ‘natuurlijk kapitaal’, optimaal benut en

Doorlopende leerlijn

We moeten met onderwijs en onderzoek

geïntegreerd in de voedselproductie.

De Vries: “Er ligt een forse uitdaging, maar

beter aansluiten op de maatschappelijke

Hierdoor wordt de natuur zo min mogelijk

ook een enorme kans. We hebben hier

vraagstukken. De verbinding tussen

belast en ontstaat een gezonder

demografisch gezien inderdaad te weinig

academisch en praktijkgericht onderzoek is

voedselsysteem. Een systeem dat een

mensen in de toekomst. Tegelijkertijd is de

daarbij essentieel. Hierdoor bieden we niet

positieve uitwerking heeft op de biodiversiteit,

vraag vanuit het noordelijk bedrijfsleven

alleen toegevoegde waarde aan de regio,

de natuur en het klimaat.

onuitputtelijk. Niet in de laatste plaats vanuit

maar spelen we ook nationaal en

het midden- en kleinbedrijf. Mkb-bedrijven

internationaal een rol.”

Noord-Nederland heeft van oudsher een

willen vaak verder groeien en internationaal

sterke agrarische sector en een breed

actief of actiever worden. Omdat ze hiervoor

Kennisagenda 2021-2027

agrarisch onderwijs- en onderzoekaanbod. Er

niet altijd de mensen hebben, kunnen ze hun

Om haar doelen vast te leggen, heeft de

zijn hierdoor al diverse innovatieve

strategie onvoldoende kracht bijzetten. Het

Universiteit van het Noorden een

initiatieven ontplooid op het gebied van

creëren van een doorlopende leerlijn, van

kennisagenda opgesteld. Deze kennisagenda,

circulaire systemen. Een voorbeeld hiervan is

mbo tot wo, is een van de oplossingen.

getiteld ‘Drivers of transition’, werd afgelopen

de akkerbouw, die reststromen levert aan de

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

‘We moeten met onderwijs en onderzoek beter aansluiten op de maatschappelijke vraagstukken’

chemische industrie om te gebruiken als

daarbij allereerst het

hernieuwbare grondstoffen. Dergelijke

eigen onderwijs- en

initiatieven maken duidelijk dat de agrarische

onderzoekaanbod op

sector baat heeft bij een structurele

circulaire

samenwerking met andere sectoren. Dit

voedselsystemen.

vraagt om een vernieuwing van de totale

Daarnaast wordt nauw

keten in Noord-Nederland. Voor de

samengewerkt met de agro-foodsector om

een natuurinclusief, duurzaam en circulair

Universiteit van het Noorden is hierin de rol

onderzoeksresultaten beter en sneller toe te

landbouwsysteem.

van ketenregisseur weggelegd.

passen. Zo worden nieuwe kennis en

Van boer tot consument

LTO-Noord maakt deel uit van FASCINATING. Het gemeenschappelijk doel is het leveren van de hoogst mogelijke voedingswaarde binnen

expertise ontwikkeld, op weg naar brede

Het uitgangspunt van FASCINATING is dat

welvaart en een circulaire economie.

agro-reststromen integraal worden benut,

De drie noordelijke provincies hebben

waarbij de koolstof-(CO2) en stikstofcycli

voldoende beschikbare landbouwgrond en

Om hierin succesvol te kunnen zijn is het

worden gesloten. Hierbij wordt vanaf het

een grootschalige industriële infrastructuur

open testen innovatieprogramma

begin van de keten gekeken of en hoe deze

om biomassa te verwerken. Dit kan

FASCINATING opgezet. FASCINATING staat

circulair is te maken, en niet pas aan het

gekoppeld worden aan de aanwezige

voor Food Agro Sustainable Circular Nature

einde. Kortom, de focus ligt op de totale

duurzame energie, kennisinstellingen en de

Technology in Groningen. Naast de UvhN-

landbouwketen, van boer tot consument. Dit

chemische industrie. Het Noorden heeft

leden Universitair Medisch Centrum

vereist een andere manier van denken, veel

hierdoor een unieke combinatie en alle

Groningen en Rijksuniversiteit Groningen,

onderzoek en ontwikkeling. En dat komt

benodigde ingrediënten om een vernieuwing

bestaat de samenwerking uit vier

samen in FASCINATING. <

van de landbouwketen te realiseren. De

coöperaties: Agrifirm, Avebe, Cosun en

Universiteit van het Noorden stroomlijnt

FrieslandCampina. Ook landbouworganisatie

MEER OVER DE UNIVERSITEIT VAN HET NOORDEN De UvhN Kennisagenda ‘Drivers of transition’ is gebaseerd op de vier transities uit de Research- en Innovatiestrategie voor Slimme Specialisatie (RIS3) voor Noord-Nederland. In dit artikel aandacht voor de transitie ‘van lineaire naar circulaire economie’ in relatie tot de agrarische sector. - In de editie van het tweede kwartaal gaan we onder andere dieper in op de transitie ‘van fossiele naar duurzame energie’. - In het derde kwartaal staat de transitie ‘van zorg naar positieve gezondheid’ centraal. Sinds 2013 heeft de Europese Commissie Noord-Nederland meerdere keren erkend als regio met de hoogst mogelijke score op ‘Healthy Ageing’. - In het vierde en laatste kwartaal meer over de transitie ‘van analoog naar digitaal’. Oftewel de digitalisering van de samenleving in Noord-Nederland. www.universiteitvanhetnoorden.nl

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Machinefabriek Börger:

Flexibel en solide Bij Machinefabriek Börger in Hoogezand gaan flexibel en solide werken hand in hand. De ruim 25 vakmensen tonen dagelijks hun flexibiliteit bij het snel en creatief oplossen van een werktuigbouwkundig probleem bij hun industriële klantenkring. Tegelijkertijd werken ze solide en onverstoorbaar aan dagelijkse routineklussen, zoals de productie van kleine series en (preventief) onderhoud en revisie. Dat doet het bedrijf al meer dan zeventig jaar, in opdracht van klanten in de industrie van Noord-Nederland.

Bij een flexibel werkend bedrijf als

Machinefabriek Börger zelf aan gevestigd is.

Jansen&Heuning (Groningen), en het Poolse

Machinefabriek Börger zijn korte lijnen van

Maar ook iets verder weg gelegen jacht- en

ZMC. Vooral dat laatste bedrijf kan zowel kleine

belang: geen onnodige overhead, zo min

cruiseschipbouwers weten het Hoogezandster

als grote productieopdrachten aan, volgens de

mogelijk papierwerk en andere poespas. Als

bedrijf te vinden. Evenals grote jongens in de

kwaliteitseisen en specificaties vanuit de

vestigingsleider Harry Goren ons rondleidt

olie- en gaswinning, suiker-, papieren

Nederlandse zusterbedrijven en dat tegen lage

door de ruim duizend vierkante meter grote -

agrarische industrie, de bouw en de

kosten. Door wekelijks transport is de levertijd

en opvallend lichte, ruime en warme -

waterzuivering. Maar ook het midden- en

niet langer dan van een Nederlands bedrijf.

werkplaats, is hij dan ook vooral voortdurend in

kleinbedrijf is er kind aan huis voor bijzonder

overleg met collega’s over de grote en kleine

gereedschap of constructiewerk en nog veel

Aanwas

uitdagingen die dagelijks op het bordje (de

méér.

Die samenwerking is ook een belangrijke oplossing voor het probleem waarmee elk

werkbank) van het bedrijf terechtkomen. Met zichtbaar plezier is hij aan het brainstormen

Full-service

metaalbedrijf momenteel zit: de aanwas van

met de al even enthousiaste collega’s.

“We zijn uitgegroeid tot een full-service partner

jonge technici. Machinefabriek Börger doet

voor de industrie”, benadrukt de

daar van alles aan. “Naast de samenwerking

Creatief

vestigingsleider. “Onderhoud, revisie,

met onze zusterbedrijven leiden we zelf zo veel

“Wij hechten veel belang aan een goede

constructie, machinale bewerkingen,

mogelijk mensen op en bieden we BOL- en

werksfeer, waarin iedereen z’n vak met plezier

engineering: alles wat je in de werktuigbouw

andere stages, we zijn een erkend leerbedrijf.

kan uitoefenen en daarin wordt gerespecteerd.

kunt bedenken kunnen en doen we. Uiteraard

We laten ons zien op open dagen van scholen

Waarin iedereen met creatieve oplossingen

volgens alle geldende certificaten en bovendien

en andere gelegenheden om de jeugd te

kan komen. Vaak lossen we iets op door met

volgens de hoogste kwaliteitseisen. Solide

bereiken. Maar het belangrijkste is om ze hier

het blote oog naar een defect voorwerp te

werken is hier al meer dan zeventig jaar de

naartoe te halen en ze kennis te laten maken

kijken en het exact na te maken. Vooral als er

norm. Tegelijkertijd zijn we flexibel en wordt

met het enthousiasme van onze vakmensen.

geen originele tekening van is of als het

een spoedeisend probleem zo snel mogelijk

En hoe vakmanschap wordt gewaardeerd,

opsporen en versturen daarvan te lang duurt.”

opgelost. Daar houden we in onze planning

zowel hier op de werkvloer als bij en door onze

altijd rekening mee. Waarbij ook onze

klanten.” <

Scheepsbouw

materiaal-leveranciers snel met ons

Dat ze bij Machinefabriek Börger snel kunnen

meeschakelen.”

schakelen is in de afgelopen decennia genoegzaam bekend geworden bij kleine en

Zusterbedrijven

grote industriële bedrijven in Noord-Nederland.

En waar een opdracht meer inzet van

In eerste instantie natuurlijk de scheepsbouw

personeel en productiemiddelen vraagt, is er

in de regio rond het Winschoterdiep - waar

de samenwerking met de twee zusterbedrijven

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

INSTALLATIEBEDRIJF ZIJLSTRA IN LEENS

Ook deskundig in

duurzaam verwarmen

Op de website van Zijlstra bv installatietechniek en dakbedekking in Leens staat een foto van een vrolijk lachend team medewerkers. Eigenaar Gert Zijlstra poseert met een brede glimlach tussen zijn personeel. Hij benadrukt dat het – ondanks de drukte op het moment – belangrijk is goed werk te blijven leveren, maar vooral ook om lol te houden in het werk.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Een half jaar geleden verhuisde Zijlstra bv

Duurzame energie

moeilijk om personeel te krijgen, maar gelukkig

binnen Leens naar een groter pand aan de

Duurzaam verwarmen is een derde specialisme

zijn we een leerbedrijf. We leiden onze

Breekweg. Het bedrijf zit op een mooie

van Zijlstra bv. “Verduurzaming speelt een

medewerkers intern op gedurende hun hele

zichtlocatie naast de provinciale weg, met

steeds belangrijkere rol. We plaatsen

loopbaan en bieden veel diversiteit en

mogelijkheden om door te groeien. De

zonnepanelen, warmtepompen, cv-ketels en

uitdaging, om zo een aantrekkelijke werkgever

specialist op het gebied van installatietechniek,

zonnecollectoren, maar we geven ook advies op

te blijven. Dat vind ik heel belangrijk.”

dakbedekking en duurzaam verwarmen had

het gebied van duurzame energie”, legt Zijlstra

meer ruimte nodig. “Het nieuwe pand biedt veel

uit. Zijn werkzaamheden zijn met de groei van

De nieuwe ontwikkelingen op het gebied van

mogelijkheden. We zijn er eerst zo ingetrokken.

het bedrijf veranderd. “Ik regelde alles, zoals de

duurzame energie bieden ook nieuwe

Als we logistiek weten hoe we alles het beste

voorraden, dat het materiaal op tijd op de juiste

uitdagingen. “Ik ben ondernemer en wil vooral

kunnen inrichten, gaan we de binnen- en

plek is en ga zo maar door. Ik heb meer een

bezig zijn met ondernemen. Daar krijg je een

buitenkant opknappen”, aldus eigenaar Zijlstra.

rondvliegfunctie gekregen en ben vaak met veel

kick van. Ondanks de drukte probeer ik vooruit

dingen tegelijk bezig. Soms ga ik nog weleens

te denken en te kijken naar de mogelijkheden

Na jaren werkzaam te zijn geweest als

mee op klus. Ik vind dat heerlijk, vooral als het

die de energiemarkt biedt”, besluit Zijlstra. “Zo

installateur, begon hij zo’n twintig jaar geleden

op Ameland is. Ik kan me dan helemaal

groei je als bedrijf met de tijd mee.” <

met zijn eigen bedrijf. Ondertussen werkt Zijlstra

concentreren op één klus.”

met een team van twaalf vakspecialisten hoofdzakelijk in de regio boven Groningen en op

Maar door de toenemende drukte in de bouw,

Ameland. Zijlstra bv doet alles op het gebied van

komt het er niet vaak van om zelf op klus te

installatietechniek. “We maken geen constructies,

gaan, geeft Zijlstra toe. “Het is nog nooit zo druk

maar verder doen we alles er omheen: van

geweest. Het krijgen van personeel en

elektra en sanitair tot het aanleggen van

materiaal is ook lastig. Vroeger belde je en had

water- en gasleidingen. Een tweede tak binnen

je de volgende dag alles in huis, nu moet je

het bedrijf is dakbedekking, waaronder zink- en

uitzoeken waar voorraden liggen en zorgen dat

koperwerk, goten en platte daken.”

het materiaal op tijd op de locatie is. Het is ook

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

BE GREEN TECHNIEK

Elektrisch intern transport, het duurzame alternatief Be Green Techniek uit Drachten biedt een assortiment aan elektrische machines en voertuigen. Op het gebied van intern transport heeft het bedrijf een ruime voorraad aan heftrucks, stapelaars en pallettrucks van EP Equipment, voorzien van krachtige lithiumaccu’s. Eigenaar Alexander Brekeling: “Het is leuk om mensen te laten ervaren dat er écht een goed, duurzaam en betaalbaar alternatief is.”

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

EP Equipment is een van de grootste

langdurig en intensief gebruik van de machines

Scherp geprijsd en snel leverbaar

producenten ter wereld op het gebied van

is er een versie voorhanden met voldoende

EP Equipment kenmerkt zich door de scherpe

interne transportmiddelen. Bij Be Green

accucapaciteit.

prijzen. Door de accu’s is er ook een forse besparing op brandstof en onderhoudskosten

Techniek is een compleet assortiment aan elektrische machines beschikbaar. Door de

Zeer compleet uitgevoerde heftrucks

te behalen. De meeste machines zijn uit

krachtige lithiumaccu’s zijn de machines het

Wat de heftrucks van EP uniek maakt is dat

voorraad leverbaar.

volwaardige alternatief voor diesel-, LPG- en

deze standaard worden geleverd met een

loodzuurmachines.

lithiumaccu, waarvoor je bij andere merken een

Helpen verduurzamen

forse meerprijs moet betalen. “Deze merken

Naast het ontbreken van een

Be Green Techniek wil op deze manier de

leveren nog steeds vervuilende diesel- en

verbrandingsmotor, zien mensen ook steeds

verduurzaming van interne transportmachines

LPG-trucks, of ouderwetse

meer de andere voordelen van elektrisch

zoals heftrucks versnellen. Vanaf nu is het

loodzuurtechnologie.”

werken. Brekeling heeft hierdoor al vaak gezien dat als mensen eenmaal kennis hebben

mogelijk om te werken zonder uitstoot bij zowel binnen- als buitengebruik. Door het

De heftrucks zijn geschikt voor zowel binnen-

gemaakt met elektrisch rijden en werken, ze

brede aanbod van pallettrucks, stapelaars,

als buitengebruik, zelfs op oneffen terreinen

vaak niet meer terug willen. “Dat is ook het

heftrucks en orderpickers is er voor iedere

vanwege de grote wielen. De heftrucks zijn

leuke aan dit werk: mensen laten ervaren dat

toepassing een duurzaam alternatief met

standaard zeer compleet uitgevoerd. Het

er écht een goed, duurzaam alternatief is.

lithiumbatterij mogelijk.

hefvermogen varieert van 1800 tot 5000

Machines en voertuigen die het werk prima

kilogram. De heftrucks met een hefvermogen

aankunnen en een volwaardig alternatief zijn. lk

De gebruikte lithium-ijzer-fosfaat (LFP) accu’s

van 5000 kilogram en een cabine komen

vind het mooi om bedrijven op deze manier te

kennen een zeer lange levensduur van meer

bovendien in aanmerking voor fiscale

helpen bij het omdenken en het maken van

dan 3000 laadcycli. Het tussendoor bijladen

voordelen.

een duurzaamheidsslag.” <

van de accu is geen enkel probleem. Ook bij

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

COLUMN

(ON)KRUID In Zevenhuizen woont een bijenhouder met een missie. Zijn naam is Lodewijk en hij heeft inmiddels honderd kasten met zwarte bijenvolken: een oude inheemse honingbijensoort, die hij in natuurgebieden, maar ook bewust en in overleg bij de landerijen van boeren neerzet. De boer krijgt van hem een app op de telefoon waarmee die het bijenvolk via een camera in de kast kan volgen. Hij merkt dat boeren na verloop van tijd steeds vaker op de app gaan kijken en geleidelijk begaan raken met het wel en wee van het bijenvolk. In egaal groene en soortenarme grasmatten met vooral raaigras is voor de bijen weinig te halen. De bijenhouder moet dan veel suiker bijvoeren. Kruidenrijke akkerranden, of weilanden met bijvoorbeeld veel klaver, zijn voor de bijen aantrekkelijk. Lodewijk merkt dat boeren met een bijenkast op het erf zich bewuster worden van de waarde van een biodivers ecosysteem en dat zijn land dat met enkele eenvoudige maatregelen ook kan bieden.

Smakelijkheid Een van die boeren is de Groningse melkveehouder Erik, die enthousiast kan vertellen over zijn tachtig hectare kruidenrijk grasland. Wel twintig soorten kruiden en gewassen heeft hij geprobeerd, om erachter te komen wat het beste werkt: boekweit, karwij, vijf soorten klavers, rammenas, luzerne, erwten en meer. Daarbij selecteert hij op smakelijkheid voor het vee, of ze redelijk blijvend zijn, maar ook wat ze doen met de bodem. Als ze diep wortelen neemt de droogtegevoeligheid af, kunnen dieper zittende voedingsstoffen worden bereikt en wordt de doorlatendheid van de bodem beter. Hij signaleert meer bijen, vlinders en andere insecten die op de bloeiende kruiden afkomen.

Noodzaak Niet elk gewas is een succes. Inmiddels hebben pionierende boeren ontdekt dat koeien niet alles pruimen. Kropaar bijvoorbeeld, een vrij grove grassoort die zich snel kan uitbreiden, vinden ze niet lekker. “Er is nog zoveel te leren en te ontdekken”, verzucht Erik, “maar wat ik wel weet is dat we deze kant op moeten.” Tot zijn eigen verwondering voelt hij een noodzaak om breder iets te doen en een beweging in gang te zetten van boeren die ook het idee hebben dat er meer mogelijk is en dat het anders kan. Daarvoor heb je mensen als Lodewijk nodig en pioniers die niet bang zijn om tegen de stroom in te zwemmen en het anders te doen dan de buurman. Ook al lopen die letterlijk hoofdschuddend langs zijn percelen en zeggen ze tegen elkaar ‘het is allemoal onkruud’, en vrezen ze de overwaaiende zaden. <

Sytze Keuning Bioclear Earth

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

GROOTS BETROKKEN BEDRIJFSPARTNERS

Haal het maximale uit je onderneming met Groots Mkb-ondernemers zijn specialist op hun eigen vakgebied. Maar om hun bedrijf financieel gezond te houden, uit te breiden of om het met pensioen in zicht - te verkopen, is meer nodig dan vakkennis alleen. Een zoektocht naar de juiste ondersteuning lijkt tijdrovend en ingewikkeld, maar dit hoeft niet zo te zijn.

Groots Betrokken Bedrijfspartners uit Assen

Wassen en Wilbert Boneschansker vormt hij de

een onderhoudscontract af”, voegt Fred van

staat de Noord-Nederlandse mkb’er graag

directie van Groots Bedrijfsadvies.

Dellen toe.

administraties en bedrijfsoverdracht. De

‘Onderhoudscontract’

De bedrijfsadviseurs uit Assen staan altijd klaar,

allround adviseurs denken en helpen mee bij

Marcel Gritter, van oorsprong fiscalist, begon

welke vraag de klant ook voorlegt. Ze denken

alle uitdagingen waar een ondernemer mee te

het bedrijf in 2013. Hij merkte dat

bijvoorbeeld mee over een bedrijfsstart, fusie

maken krijgt. “We staan de ondernemer met

ondernemers vaak meer willen dan alleen

of nieuwbouw. Ook als het gaat over

raad en daad terzijde als het gaat om

financieel advies. “Met negen mensen en een

uitbreiding van een bedrijf, of inkrimping van

financiële, operationele en strategische

uitgebreid netwerk van specialisten kunnen we

het personeelsbestand, heeft het adviesbureau

vragen. Als een ondernemer een helder beeld

een totaaladvies bieden. Slapeloze nachten

de juiste kennis in huis.

van deze zaken heeft, is hij in balans en draait

over de toekomst zijn dus niet meer nodig

een bedrijf goed. We helpen het maximale

want we blijven, als het aan ons ligt, van de

Gritter benadrukt dat Groots Betrokken

resultaat uit je bedrijf te halen”, legt Marcel

start tot bedrijfsbeëindiging bij een bedrijf

Bedrijfspartners het nadenken niet voor, maar

Gritter uit. Samen met Fred van Dellen, Karin

betrokken als bedrijfspartner. Je sluit eigenlijk

nadrukkelijk samen met de klant

terzijde met zijn diensten in bedrijfsadvies,

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

doet. “Verwacht van ons niet een paar

adviseur elkaar liggen. Een klik tussen beide

de rug gebruiken. Onze praktische oplossingen

gesprekken en daarna een panklare oplossing.

partijen geeft energie. Als die ontbreekt is dat

kunnen daarbij helpen. Als we bijvoorbeeld

We willen de klant eerst goed leren kennen.

voor beide partijen niet goed. Betaalbaarheid

kunnen voorkomen dat een ondernemer zijn

Waarom wil hij ondernemen, hoe wil hij dit

hoeft trouwens geen probleem te zijn. Er is een

of haar heil in de Randstad zoekt zie je bij ons

aanpakken, wat wil hij bereiken? Kortom: wat is

keur aan subsidies beschikbaar als het gaat om

stralende gezichten. Iedereen hier is namelijk

zijn visie? We kunnen geen goed advies geven

bedrijfsadvisering en de mensen van Groots

niet alleen dol op zijn werk maar ook trots op

of resultaat boeken als het goede gevoel

helpen deze aan te vragen. Het bedrijf is

Noord-Nederland”, constateren beide

ontbreekt.”

bovendien bereid in zijn klanten te investeren

directieleden. <

als daar reden voor is.

Betaalbaar De adviseurs staan voor elke mkb’er klaar. De

Trots op het Noorden

fietsenmaker op de hoek is even welkom als de

Groots Betrokken Bedrijfsadvies richt zich

machinefabriek met honderd werknemers.

nadrukkelijk op het mkb in Noord-Nederland.

Enige voorwaarde is dat ondernemer en

“De regionale economie kan wel een steuntje in

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

'Gezamenlijk dragen wij bij aan de aantrekkingskracht van Friesland'

Ook ‘Zakelijk Vriend’ worden van het Fries Museum? Voor meer informatie kan contact worden opgenomen met Liesbeth van Keimpema, relatiemanager, via 058-2050048 of per email: l.vankeimpema@friesmuseum.nl

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Fries Museum

magneet voor Friesland Het Fries Museum in Leeuwarden heeft een grote aantrekkingskracht op inwoners van Friesland en daarbuiten. Of, zoals directeur Kris Callens zegt: ‘’Het Fries Museum is van iedereen.” Wij spraken hem en ‘Zakelijke Vriend’ Jennifer Westers, eigenaar van WestCord Hotels.

Kris, wat betekent het Fries Museum cultureel en maatschappelijk voor de regio?

dementie. Ook organiseren we activiteiten voor door de Nationale Museum Bus. Tijdens

Jennifer, sinds wanneer en waarom zijn jullie met jullie WestCord Hotels ‘Zakelijk Vriend’ van het Fries Museum?

Het Fries Museum is van grote culturele

corona draaiden wij de rollen om: de bus

Wij zijn sinds 2016 ‘Zakelijk Vriend’ omdat we

waarde door de collectie kunst en erfgoed die

bezocht de ouderen in de verzorgingshuizen.

het belangrijk vinden om elkaar op te zoeken

wij presenteren. De collectie is het collectieve

Alle scholieren in Leeuwarden gaan tenminste

en elkaar te versterken. In Amsterdam heb je

geheugen van Friesland, dit komt ook sterk

één keer naar het Fries Museum. Sowieso

het Rijksmuseum, in Leeuwarden heb je het

naar voren in het Fries Verzetsmuseum, dat

kunnen jongeren tot 18 jaar gratis naar binnen.

Fries Museum. Het past zo bij ons! Sinds

een onderdeel is van het Fries Museum.

Jong geleerd is nu eenmaal oud gedaan.

‘Leeuwarden Culturele Hoofstad’ in 2018 zien

mensen op leeftijd, die worden dan opgehaald

Bezoekers kunnen zich hier inleven in de

bezoekers dat Friesland veel meer is dan landbouw en watersport. De Friese cultuur en

alleen naar schilderijen kijken. Wij zijn blij met

Wat betekenen de ‘Zakelijke Vrienden’ voor het Fries Museum?

de grote aantallen bezoekers - uit onderzoek in

Sinds de opening van het nieuwe museum in

Fries Museum. En dit is zó belangrijk.

2018 bleek dat 249.000 bezoekers speciaal

2013 bestaat de club van ‘Zakelijke Vrienden’.

voor het Fries Museum naar Leeuwarden

Met hun bijdragen kan het Fries Museum

kwamen - vanuit Friesland maar ook

aankopen doen, nieuwe tentoonstellingen

Wat doen jullie voor het Fries Museum en wat krijgen jullie ervoor terug?

daarbuiten. We zijn echt een magneet voor de

initiëren en restauraties van de collectie

Wij steunen het Fries Museum financieel en

regio en brengen graag aansprekende

uitvoeren. Onze activiteiten zorgen voor een

werken met hen samen, net als met andere

tentoonstellingen met rijke collecties, waarmee

rechtstreeks economisch effect in de regio.

ondernemers. Zo bieden wij bezoekers

geschiedenis. En dat betekent veel meer dan

we veel bezoekers naar Friesland en Leeuwarden trekken. Mede door de steun van fondsen en onze vrienden maken we dit mogelijk. Op maatschappelijk gebied

'Het Fries Museum past zo bij ons!'

betekent het Fries

geschiedenis wordt gehoed en bewaard in het

Bezoekers van het Fries

speciale arrangementen, bijvoorbeeld een

Museum boeken een

hotelovernachting in combinatie met een

hotelkamer, eten in

bezoek aan het museum. We vragen ons

diverse restaurants en

telkens af wat we voor elkaar kunnen

geven geld uit in de

betekenen en elk nieuw voorstel omarmen we.

winkels. Bedrijven uit de

Allemaal willen we onze gasten iets moois

regio helpen ons, wij

bieden. De samenwerking voelt heel natuurlijk

helpen de bedrijven. Ook

en is erop gericht om elkaar te versterken. Wat

Museum ook veel, het is immers van iedereen!

Friezen ‘om útens’ kunnen ons steunen.

we ervoor terugkrijgen zijn de meest prachtige

Daarom organiseren we bijvoorbeeld op

Gezamenlijk dragen wij bij aan de

voorstellingen: Alma Tadema, Mata Hari,

jaarbasis ongeveer 150 verschillende

aantrekkingskracht van Friesland en daar zijn

Escher. Ik vind dat we daar veel te bescheiden

activiteiten voor diverse groepen. Daarbij kun je

we trots op. Zelfs in de lastige coronatijd

over zijn geweest. Alle lof voor Kris Callens en

denken aan workshops voor scholieren of een

hebben we het, mede door de steun van de

zijn medewerkers voor hun aandacht voor

filmvertoning speciaal voor mensen met

‘Zakelijke Vrienden’, goed volgehouden.

aansprekende tentoonstellingen. <

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

De ondernemende vrouw met ambitie! Stiekem schaam jij je dat jij als vrouw die toch áltijd ‘in control’ is, de boel niet helemaal op de rit heeft waardoor je constant tekort schiet. Voor je gevoel ben je hap snap je werk aan het doen, verwaarloos je je vriendinnen omdat je weer niet op de app reageert en baal je ervan dat je je gezin weer geen gezonde maaltijd kunt voorschotelen, door die lege koelkast. Jij kunt als control freak álles gedaan krijgen zolang je je focust op de zaken die jou in je hart raken, zolang je je niet langer laat afleiden door alle ruis. Het is als het opzetten van een Bose Noise Cancelling koptelefoon. Je had niet door hoeveel herrie er was, totdat het is weg gefilterd! Ik leer jou op een gezonde manier ruimte te geven aan jouw ambitie en perfectionisme, zodat je het alleen inzet voor de zaken die voor jou top prioriteit hebben!

Janneke Huijben | Expert in Professional Organizing 06 - 435 743 55 | info@ruimtegeeftrust.nl

TechID Engineering BV specialist in beveiligingsoplossingen

camerasystemen intercom toegangscontrole aanwezigheidsregistratie people counting ID-card productie & systemen ID-card accessoires www.techid.nl 088 - 11 66 333 Australiëweg 8 9407 TE Assen

je bedrijf verkopen doe je niet zomaar... een zorgvuldige verkoop voorbereiding is cruciaal wij helpen je daar graag bij • Samen maken we o.a. een bedrijfs- en waardeanalyse, • Bepalen we de maximale vraagprijs, • Maken een verkoopplanning en anoniem bedrijfsprofiel, • Zetten onze netwerken in, • Verzorgen de onderhandelingen en afronding van de verkoop en overdracht.

Bel ons voor een vrijblijvende afspraak.

Torenlaan 1 9401 HN Assen 088 - 050 2222 grootsbedrijfsadvies.nl

Johann Ludwig Hauck, Dans om de vrijheidsboom op de Grote Markt, 1795.

Hermannus Collenius, Onbekende en Elsbeth Schay, ca. 1710.

NU IN HET GRONINGER MUSEUM

Bitterzoet Erfgoed: Zwart in Groningen In het Groninger Museum is als onderdeel van de culturele manifestatie Bitterzoet Erfgoed de tentoonstelling Zwart in Groningen te zien. Het museum presenteert historische schilderijen en beelden die in Groningen gemaakt zijn, waarop mensen van kleur te zien zijn. De werken zijn getuigen van de Groningse betrokkenheid bij het slavernijverleden.

Veel rijken en machtigen van Stad en

sporen die het slavernijverleden in zijn ogen

Manifestatie

Ommeland waren in de zeventiende en

heeft nagelaten in onze samenleving.

De tentoonstelling Zwart in Groningen maakt deel uit van Bitterzoet Erfgoed. In deze

achttiende eeuw betrokken bij slavernij overzee. Sommige leden van deze families lieten zich

Aanvullend verhaal

culturele manifestatie besteden musea,

afbeelden met een zwarte bediende. Op

In de vaste collectie van het Groninger

erfgoedinstellingen, culturele en educatieve

werken uit voorgaande eeuwen, die te zien zijn

Museum hangen werken waarbij de relatie met

organisaties uit stad en provincie Groningen tot

in de tentoonstelling, worden mensen met een

het slavernijverleden onvoldoende zichtbaar is.

12 september 2022 aandacht aan het

zwarte huidskleur afgebeeld als statussymbool.

Vanaf de start van de manifestatie Bitterzoet

slavernijverleden in Groningen en de

Erfgoed heeft het museum daar verandering in

doorwerking hiervan op het heden.

Kunstenaar Faisel Saro en schrijver Vamba

gebracht door met extra tekstborden het

Sherif reageren op artistieke en literaire wijze

aanvullende verhaal te vertellen. De nieuwe

Meer informatie over de manifestatie en

op deze afbeeldingen. Sherif schreef bij ieder

teksten, die bij werken in de collectie van het

deelnemende partijen is te vinden op <

werk een tekst vanuit het perspectief van de

hele museum hangen, zijn opgesteld vanuit

www.bitterzoeterfgoed.nl

persoon van kleur. Hiermee probeert hij ze

meerstemmigheid, waarbij mensen vanuit

weer een identiteit en stem te geven. Faisel

meerdere culturele achtergronden mee

Saro reflecteert met zijn kunstwerken op de

hebben gelezen.

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

accountants adviseurs Voor MKB, agrariërs, starters en particulieren

Restaurant Flinck

Advertentie 125 x 90 mm

Plaza

Vergaderzalen

Beauty & Wellness

Subtropisch zwemparadijs

Congreszaal

Events

Restaurant Dapper

Fitnesscentrum

e Grenzeloz den! mogelijkhe

EVENTS

CONGRESSEN

VERGADEREN

-ABW0743.indd 1

Viersterrenhotel

BEDRIJFSFEESTEN

SPORTEN

ARRANGEMENTEN

PRESENTATIES

Caféstraat

LUNCHEN

BORRELEN

BEURZEN DINEREN

Bowling

OVERNACHTEN BOWLEN

ntewever.n

www.debo

08-03-2022 11:38

Zelfportretten Sam Drukker in Drents Museum

Het Drents Museum geeft van 10 april tot en met 17 juli het podium aan kunstenaar Sam Drukker. In de Abdijkerk van het museum zijn in de overzichtstentoonstelling ‘Sam Drukker - De man in de spiegel’ honderd zelfportretten van Drukker te zien uit de periode 1980 tot nu. Het is voor het eerst dat zijn zelfportretten op deze wijze in de belangstelling staan. Een uitgesproken oeuvre dat Drukker in veertig jaar tijd heeft opgebouwd en nu voor het voetlicht wordt gebracht.

Nietsontziend Het leven en de mens fascineren kunstenaar Sam Drukker (1957). Hij schildert de mens in al zijn facetten, op zijn kenmerkende eigenzinnige manier. Met trefzekere penseelstreken zet hij de geportretteerde neer. De innerlijke wereld en onvolmaaktheid staan hierbij centraal. Drukker

In bad met Marat, 2005, olieverf op hout, particuliere collectie

heeft het zelfportret als vast onderdeel van zijn schilderthematiek. Nietsontziend schildert hij

waarbij hij zichzelf becommentarieert. Op

Museum, nu met uitsluitend zelfportretten.

zichzelf: naakt, dan weer kwetsbaar, soms trots,

geheel eigen wijze geeft hij invulling aan een

Naast het schilderen geeft hij les aan de

klassiek geworden genre waarbij kunstenaar, de

Wackers Academie in Amsterdam.

spiegel en het doek in een driehoeksverhouding Zelfportret met papieren hoedje, 2006, olieverf op doek, Collectie ING

met elkaar in dialoog gaan. Drukker schildert op

Gelijknamige publicatie

verschillende dragers. Zo gebruikt hij naast doek

Bij de tentoonstelling verschijnt de gelijknamige

en hout speciale ondergronden als

publicatie ‘Sam Drukker. De man in de spiegel.

stoelrugleuningen en zeildoek.

Zelfportretten’ (WBOOKS, Zwolle). In de publicatie en tentoonstelling worden honderd

Kunstenaar van het Jaar

zelfportretten van Drukker getoond uit de

Sam Drukker groeide op in Assen en woont in

afgelopen veertig jaar. In het boek staan

Amsterdam. Hij studeerde aan Academie

meerdere tekstbijdragen, onder andere van

Minerva in Groningen, waar hij ondermeer les

schrijver Arnon Grunberg. De publicatie is

kreeg van Matthijs Röling. Daarnaast volgde hij

vanaf april 2022 verkrijgbaar in de

de lerarenopleiding Ubbo Emmius in Groningen.

Museumshop van het Drents Museum en bij

Zijn eerste museale tentoonstelling Dames en

de boekhandel.

Heren in 1999 was in het Drents Museum. In 2011 werd Drukker verkozen tot Kunstenaar

Kijk voor meer informatie en tickets

van het Jaar. Vele exposities later - in binnen- en

op drentsmuseum.nl <

buitenland - is Sam Drukker terug in het Drents

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

COLUMN

VITAMINE O Ruimte genoeg, innovatief, gezonde leefomgeving, bruisend startupklimaat, geweldige opleidingen op elk niveau en gepassioneerde bestuurders bij onderwijs, overheid en bedrijfsleven: zo kunnen we het Noorden beschrijven. Er gaat gelukkig veel goed in Noord-Nederland, maar niet alles. We staan ook voor uitdagingen die we niet zomaar adequaat kunnen oplossen. Recent berichtten de media nog dat internationale studenten geen huisvesting kunnen vinden in Groningen en daardoor gedesillusioneerd naar huis terugkeren. Dat kan toch niet, zeker nu we te maken hebben met een krimpende arbeidsmarkt en een economie die schreeuwt om jong talent. Ook zijn er discussies gaande over het sluiten van de afdeling Kindercardiologie in het UMCG en de Johan Willem Friso Kazerne in Assen. De woningmarkt is niet toegankelijk voor (jonge) mensen die op zoek zijn naar een goede woning, zowel binnen als buiten onze regio. De Randstad is tot 2034 nog minstens twee uur reizen met het OV en de Eemshaven is alleen bereikbaar via een N-weg, dat moet echt anders. Zomaar een greep uit onze uitdagingen, waarbij het recept voor de oplossing niet eenvoudig voorhanden is.

Buiten de lijntjes Als vertegenwoordiger van VNO-NCW MKB Noord ben ik ervan overtuigd dat we deze uitdagingen niet gaan oplossen als we op de huidige manier doorgaan. We moeten in het Noorden meer dan ooit tevoren samen optrekken. We moeten buiten de gebaande paden treden en buiten de lijntjes willen én durven kleuren. Allemaal: zowel de provinciale en lokale overheden, onderwijsinstellingen, ondernemers als inwoners. Samen dingen anders doen, ons afvragen ‘Wat wil ik?’ en ‘Hoe kom ik daar op de beste manier?’ Eigenlijk op een wijze zoals een goede ondernemer zijn bedrijf runt. De O van ondernemen!

Doorzetten Alleen als we samen gaan ondernemen, risico’s aangaan en aan iedereen buiten het Noorden laten zien hoe goed het hier kan worden, gaan we het redden. En ja, dat houdt in dat we soms de regels wat bijbuigen. Dat vraagt ook dat we niet bij de eerste weerstand vanuit de gemeente, de provincie of vanuit Den Haag weer terugveren, maar juist onverkort doorzetten. Ons afvragen hoe het wel kan. Niet stilstaan bij het bedenken wat niet mogelijk is, maar je afvragen met wie en op welke wijze je het wel voor elkaar kunt krijgen. Dus weg met het restrictief denken. Maak je geest vrij. Niets kan ons tegenhouden als we er in het Noorden samen in geloven en er samen voor gaan. Vitamine O(ndernemen) voor iedereen. <

Ton Schroor Directeur VNO-NCW MKB Noord

KIJK OP HET NOORDEN | WWW.KIJKOPHETNOORDEN.NL

Stienstra en Van der Wal is een aannemingsbedrijf, gespecialiseerd in Waterbouw werken. Het bedrijf heeft vooral in de drie noordelijke provincies bekendheid opgebouwd met degelijk en vakkundig uitgevoerde werken, onder andere in opdracht van provincies, gemeenten en waterschappen. Daarnaast weten ook vele aannemers de kwaliteiten van Stienstra & Van der Wal op juiste waarde in te schatten.

Walbeschoeiingen Steigers en vlonders Trailerhellingen Houten bruggen Remmingswerken

ROGMOLEWEI 6, IJLST TEL.: 0515 - 533 243 INFO@STIENSTRA-VANDERWAL.NL

Wij denken graag net even anders met u mee! Duidelijk en betrokken advies. Daar ligt onze kracht en uw kans om het verschil te maken. Wij zijn betrokken adviseurs die ervaring en visie meebrengen. Doelgericht op zoek naar kansen en inventieve oplossingen om samen succesvol te kunnen groeien.

www.vanbraakaccountants.nl

adres Kraaiheide 15 9202 PC Drachten

post Postbus 652 9200 AR Drachten

tel 0512 - 571250 mail drachten@vanbraakaccountants.nl

Kijk op het Noorden editie 423 maart 2022

Articles inside

Column: Vitamine O

Zelfportretten Sam Drukker in Drents Museum

Nu in het Groninger Museum: Bitterzoet Erfgoed: Zwart in Groningen

Fries Museum: Magneet voor Friesland

Groots Betrokken Bedrijfspartners: Haal het maximale uit je onderneming met Groots

Column: (On)kruid

Be Green Techniek: Elektrisch intern transport, het duurzame alternatief

Installatiebedrijf Zijlstra in Leens: Ook deskundig in duurzaam verwarmen

Machinefabriek Börger: Flexibel en solide

Universiteit van het Noorden: Unieke krachtenbundeling in Groningen, Friesland en Drenthe

Column: Merken zijn net mensen

Flexibele betrouwbare palletleverancier in hectische tijden

Delta Geoconsult: Meer dan veertig jaar ervaring in funderingstechniek

Ontmanteling NAM-gaswinlocaties in Groningen: 'We spelen elke dag Champions League'

Karakter Blue Fiber past bij noorderlingen

Daniels Smart Energy: Stap voor stap investeren in duurzame energie

Teake Damstra over pionieren tegen wil en dank: Terug naar gas, of zelf gas geven?

Iconische stoomreus biedt unieke en inspirerende vergaderruimtes

Column: Impact van ontwikkelingen op bedrijfsvoering

KCA Kenniscentrum Arbeidsrecht: Privacyregels gaan soms wel heel ver

Column: Tot de korf uit elkaar knalt