ΒΙΚΤΩΡΙΑ
ΝΑΣΙΟΠΟΥΛΟΥ
2
5
0
1
-
2
0
ΣΚΕΥΑ 1
6
ΨΥΧΕΔΕΛΕΙΑ
ΜΑΘΗΜΑ 3ου ΕΤΟΥΣ | ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΟΝΤΕΡΝΑΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ | ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΖΙΡΤΖΙΛΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ
ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ
Π.Θ.
Τι ακριβώς σημαίνει ο όρος ψυχεδέλεια; Η λέξη επινοήθηκε από τον Humphry Osmond, έναν βρετανό ψυχίατρο, ο οποίος συνδύασε δύο ελληνικές λέξεις, ψυχή και δήλον (αυτό που γίνεται φανερό/ορατό, αυτό που αποδεικνύεται). Η κυριολεκτική σημασία της λέξης «ψυχεδέλεια» λοιπόν είναι κάθε κατάσταση όπου φανερώνεται η ψυχή. Ψυχεδέλεια επίσης μπορούμε να χαρακτηρίσουμε την τάση ορισμένων ατόμων να γνωρίσουν και άλλες πλευρές της πραγματικότητας, επεμβαίνοντας στην αντίληψη με διάφορες τεχνικές. Η λέξη αυτή με τον καιρό απέκτησε διάφορες ερμηνείες. Το καλοκαίρι του 1967 που ονομάστηκε «καλοκαίρι της αγάπης», καθώς περισσότεροι από 100.000 νέοι συγκεντρώθηκαν στο Σαν Φρανσίσκο, που έγινε το επίκεντρο του κινήματος των χίπις, η λέξη συνδυάστηκε με τη χρήση «ψυχεδελικών» ουσιών και κάπως έτσι απέκτησε μια δεύτερη σημασία. Ψυχεδέλεια έτσι, ονομάστηκε η κατάσταση που επιφέρουν οι παραισθησιογόνες ουσίες καθώς οδηγούν τον άνθρωπο σε μια ονειρώδης κατάσταση εξαιτίας οπτικών ή ακουστικών ερεθισμάτων (παρατηρείται έντονη αίσθηση χρωμάτων, ήχων κτλ.) Τα ψυχεδελικά φάρμακα μπορούν να αλλοιώσουν την αίσθηση και την αντίληψη. Ωστόσο η κυριολεκτική σημασία του όρου δεν προϋποθέτει τη χρήση αυτών των ουσιών. Μερικά παραδείγματα «καταστάσεων» που μπορούν να οριστούν σαν ψυχεδελικές εμπειρίες, χωρίς τη χρήση ουσιών, είναι η προσευχή, ο διαλογισμός, η έκσταση των «Αναστενάρηδων» κ.α. Η ψυχεδέλεια μπορεί να παραπέμπει σε πλήθος όρων που έχουν να κάνουν με ψυχεδελικές ή ψυχοδηλωτικές καταστάσεις. Μερικά παραδείγματα είναι ο ψυχεδελικός ακτιβισμός (η ιδεολογία πηγάζει από την αντικουλτούρα, κυρίως των Χίπις), η ψυχεδελική κουλτούρα (Psychedelic culture), η ψυχεδελική λογοτεχνία(Psychedelic literature), η ψυχεδελική μουσική (Psychedelic music: ψυχεδελική ποπ, ψυχεδελική soul, ψυχεδελικό ροκ, ψυχεδελικό trance, νεο-ψυχεδέλεια κ.α.), η ψυχεδελική τέχνη (Psychedelic art)και ο ψυχεδελικός κινηματογράφος (Psychedelic cinema). Εκτός όμως από αυτούς, έχουμε και όρους που έχουν να κάνουν με τις ψυχεδελικές και τις ψυχοδηλωτικές ουσίες (Psychedelic drug ή psychedelic substance) όπως, ψυχοδηλωτική εμπειρία (Psychedelic experience) και ψυχοδηλωτική θεραπεία/ψυχοθεραπεία (Psychedelic therapy). Ο όρος ψυχεδέλεια, όπως είδαμε παραπάνω, χρησιμοποιείται για να περιγράψει και ένα στυλ έργων τέχνης και μουσικής, το οποίο συνήθως προσπαθεί να αναδημιουργήσει ή να αντανακλάσει την εμπειρία της συνείδησης που μεταβάλλεται. Ο Humphry Osmond δίνει στη λέξη ψυχεδέλεια τον ορισμό «mind manifesting» (το μυαλό εκδηλώνεται). Με αυτόν τον ορισμό όλες οι καλλιτεχνικές προσπάθειες απεικόνισης του εσωτερικού κόσμου της ψυχής, μπορεί να θεωρηθούν «ψυχεδελικές». Η Ψυχεδελική τέχνη χρησιμοποιεί σουρεαλιστικά οπτικά εφέ, φωτεινά χρώματα και φάσματα και κινούμενα σχέδια. Στην καθομιλουμένη, η «ψυχεδελική τέχνη» αναφέρεται πρωτίστως στο καλλιτεχνικό κίνημα των 60’s, όπου αντιστοιχίζεται με την ψυχεδελική ροκ μουσική. Στην τρέλα του
πολέμου εκείνης της εποχής λοιπόν, η τέχνη αντιπαραθέτει την τρέλα των χρωματικών αντιθέσεων. Αρχίζουν να δημιουργούνται δηλαδή ψυχεδελικές αφίσες συναυλιών, εξώφυλλα δίσκων, τοιχογραφίες, κόμικς, “underground” εφημερίδες, liquid light shows και liquid light art, αντλώντας τη θεματολογία τους από τη μεταφυσική, τον σουρεαλισμό, τον απωανατολικό αισθησιασμό αλλά και τη χρήση ψυχοτρόπων. Ακόμα και τα γράμματα στις αφίσες είναι «ζαλισμένα». Η εικονογραφία της εποχής εμπνέεται από το απροσδιόριστο και προκαλεί τη διαίσθηση. Άλλες φορές πρόκειται για οπτικά φαινόμενα που δίνουν την αίσθηση της κίνησης ή για μοτίβα που επαναλαμβάνονται όπως στα έργα του Βίκτορ Βαζαρελί (Op Art). Η ψυχεδέλεια επηρέασε και επηρεάστηκε από το υπερρεαλιστικό κίνημα (surrealism) στην ποίηση, στην ζωγραφική και σε άλλες τέχνες. Το καλειδοσκόπιο, με τη μαγική συμμετρία των εικόνων, γίνεται πρόδρομος των ψηφιακών fractals, που τις επόμενες δεκαετίες θα σηματοδοτήσουν την τέχνη της νέο-ψυχεδελικής εποχής. Στη μουσική οι καλλιτέχνες έρχονται να φτιάξουν τη δική τους έννοια της ψυχεδέλειας, ως πολύχρωμη και πολύτροπη μουσική δημιουργία. Η ψυχεδελική μουσική χρησιμοποιεί διαστρεβλωμένη ηλεκτρική κιθάρα, ινδική μουσική με στοιχεία όπως το σιτάρ (έγχορδο ινδικό μουσικό όργανο), ηλεκτρονικά εφέ, ηχητικά εφέ και αντήχηση. Τον όρο ψυχεδέλεια στη μουσική δίνουν για πρώτη φορά οι “13th floor elevators”, ένα ροκ γκρουπ από το Τέξας, με του άλμπουμ τους “the psychedelic sounds of the 13th floor elevators” που κυκλοφορεί το 1966 και θέτει τα μέλη του γκρουπ ως πατέρες του ψυχεδελικού ροκ ή «οργασμικού» ροκ όπως το αποκάλεσε ο Jim Morrison. Το 1967 που είναι η χρονιά της ψυχεδελικής επανάστασης η διανόηση εμπνέεται από τον ρομαντισμό, η απόκτηση της επίγνωσης γίνεται το μέσο για την επίτευξη της θεώρησης και η μουσική χαρακτηρίζεται από παραμορφωμένους ήχους καθώς επιχειρεί να εκφράσει το ανέκφραστο οδηγώντας στην έκσταση. Οι στίχοι είναι αλληγορικοί, αναπαριστούν ουτοπικά οράματα και εξωκοσμικές εμπειρίες. Την ίδια εποχή, η έννοια «ψυχεδέλεια», αν και ελληνικής προέλευσης, αποτελεί “terra incognita” για την Ελλάδα, όπου η στρατιωτική δικτατορία έχει καταλάβει την εξουσία. Παρ’ όλα αυτά, οι Έλληνες Aphrodite’s Child αγγίξουν το ψυχεδελικό ζενίθ στο εξωτερικό με το άλμπουμ «666» που κυκλοφόρησε στα τέλη του ’71. Μπορούμε να πούμε λοιπόν ότι η ψυχεδελική τέχνη και μουσική, προσπαθεί να προκαλέσει ή να μεταφέρει στον θεατή ή ακροατή τις εμπειρίες και τον εσωτερικό κόσμο του καλλιτέχνη, ή να ενισχύσει την εμπειρία ενός χρήστη ουσιών. Η όρος ψυχεδέλεια εμφανίζεται σε διάφορα είδη τέχνης όπως στη ζωγραφική, στον κινηματογράφο, στο θέατρο, στη λογοτεχνία, στην αρχιτεκτονική, στη φωτογραφία, στη μουσική κτλ.
Ένας μικρός κατάλογος “ψυχεδελικών” έργων τέχνης...
ΕΞΩΦΥΛΛΑ ΔΙΣΚΩΝ
13th Floor Elevators (Group), Album: The Psychedelic Sounds of the 13th Floor Elevators, Released: 17 October 1966, Recorded: 3 January – 11 October 1966, Studio: Sumet Sound Studios, Dallas, Texas, Gerne: Psychedelic Rock/ Garage Rock/ Acid Rock, Length: 34:31, Label: International Artists, Producer: Lelan Rogers
Frank Sinatra, Εικονογράφηση από τον Fiodor Sumkin | Foam of the Daze v2.0. Ολλανδός σχεδιαστή με έδρα το Amsterdam ασχολείται με ψυχεδελικά θέματα της δεκαετίας του 70. Featured in New Porker Magazime and Semi-Permanent book 2006.
Andy Warhol, “Velvet Underground & Nico”, Album Cover, 1966 (η μουσική των Velvet Underground θεωρείται ψυχεδελική.
Black Angels, Album: Passover (Graphic Design by Christian Bland & Brian Jones, Printed by Thingmakers, A cover of Jimmy Cliff's "Vietnam" with modernized lyrics referring to the Iraq War is hidden after "Call To Arms".) Released: April 11, 2006, Gerne: Psychedelic Rock, Length: 50:37
Διονύσης Σαββόπουλος, άλμπουμ: Το περιβόλι του τρελού, Ημερομηνία κυκλοφορίας: Οκτώβρης 1969, Ο ψυχεδελικός πίνακας του Στέργιου Δεληαλή έγινε το εξώφυλλο του δίσκου. Ο δίσκος επηρέασε την κουλτούρα της γενιάς. Η κυκλοφορία του συνδυάστηκε με τις ιστορικές εμφανίσεις στο κλαμπ Rodeo (Οκτώβρης 1968 με Μάιο 1970).
ΑΦΙΣΑ ΤΑΙΝΙΑΣ
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Μαργαρίτες-Daisies (Sedmikrasky), 1966. Δραματική ταινία/Δραματική κωμωδία. Το Μαργαρίτες είναι κωμική δραματική τσεχοσλοβακική ταινία του 1966. Το σενάριο έγραψε η σκηνοθέτης σε συνεργασία με την Έστερ Κρουμπάτσοβα και τον Πάβελ Γιούρατσεκ. Ημερομηνία κυκλοφορίας: 30 Δεκεμβρίου 1966 (Τσεχοσλοβακία) Σκηνοθέτης: Βέρα Χιτίλοβα, Συγγραφέας: Βέρα Χιτίλοβα, Σύνθεση μουσικής: Jiří Šlitr, Jiří Šus
Φρέντι Μαμάνι Σιλβέστρε (Freddy Mamani Silvestre). Εφαρμόζει τα εντυπωσιακά σχέδια του στην πόλη Ελ Άλτο (El Alto), αντλώντας έμπνευση από τους ιθαγενείς των Άνδεων και την πολύχρωμη κουλτούρα τους. Τα κτίρια και τα χρώματα μπαίνουν στο κάδρο του Mamani, σε ένα περίεργο συνδυασμό με τη γεωμετρία.
ΓΛΥΠΤΙΚΗ
One Day After, του Demian, 2016 Ο εικαστικός, Demian, παρουσιάζει ένα σύνολο έργων, με γενικό τίτλο “Valley of the Dolls”. Τα γλυπτά, είναι κατασκευασμένα με υλικά, που ο καλλιτέχνης βρίσκει σε παζάρια, ή πεταμένα στο δρόμο, όπως σπασμένες κούκλες, μάσκες, γρανάζια, παιχνίδια κ.α. Ο Demian, είναι Πειραιώτης, 38 ετών, και μηχανολόγος μηχανικός. Επηρεασμένος από ταινίες τρόμου, μουσική post punk και dark wave, και βιβλία όπως το “Valley the Dolls” της Jacqueline Susann, εκφράζει τα σκοτεινά οράματα, της goth κουλτούρας.
Ούγκο Ροντινόνε, “We run through a desert on burning feet, all of us are glowing our faces look twisted”, 2013, Art Institute of Chicago, the artist Courtesy Galerie: Eva Presenhuber, Zürich. Ιταλοελβετός εικαστικός, που ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη. Έχει αναγνωριστεί διεθνώς για την ποιητική και ατμοσφαιρική δουλειά του, στην οποία χρησιμοποιεί ποικίλα μέσα, μεταξύ των οποίων ζωγραφική, σχέδιο, φωτογραφία, βίντεο, istallations και γλυπτική. Συνδυάζει αναφορές, από πίνακες Op Art και την ψυχεδέλεια της δεκαετίας του '60 στα έργα του.
ΑΦΙΣΕΣ | ΚΟΛΛΑΖ
Victor Moscosο, αφίσα για το Avalon Ballroom, 1966, Η αρχική αφίσα τυπώθηκε σε περγαμηνή 14 "x 18". Το πρωτότυπο διαφημιστικό φυλλάδιο τυπώθηκε σε λεπτό λευκό χαρτί 8 "x 11". Όλα τα πρωτότυπα φέρουν την ένδειξη “The Bindweed Press San Francisco” στην κάτω δεξιά γωνία. O Moscoso είναι ένας από τους πιο εμβληματικούς καλλιτέχνες της υποκουλτούρας και σχεδιαστής των πιο αναγνωρίσιμων αφισών της εποχής. Η ψυχεδελική αυτή αφίσα χρησιμοποιεί το το σχέδιο Native American από το “the Family Dog” ως κεντρική εικόνα.
Ευγενία Λώλη, The Sphinx, Ψυχεδελικό κολλάζ, από κομμάτια παλιών vintage περιοδικών.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
Lucinda Bunnen, Wish You Were Here, pigment inkjet print, 26 x 40 in, 2015, courtesy Marcia Wood Gallery.
Lucinda Bunnen, Robb Six Months, 2015, 26 x 40 in, photo courtesy Marcia Wood Gallery.
Lucinda Bunnen, Steeple Chase in the Rain, 2015, pigment inkjet print, 26 x 40 in, photo courtesy Marcia Wood Gallery.
ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ
Ed Paschke (American), Minnie, Oil on linen, 1974, 50 3/8 x 38 in, Gift of the Robert A. Lewis Fund in memory of William and Polly Levey 1982.397, The Art Institute of Chicago.
Ed Paschke, Kontato, Color lithograph on white wove paper, 763 x 508 mm, 1984, Gift of Norman and Stanley Freehling 1984.651, The Art Institute of Chicago.
Ed Paschke, B.T. Yellow, black fiber-tipped pen, pen and black ink, and colored pencils, with touches of graphite, on off-white wove paper, 298 x 231 mm, 1990, Restricted gift of Douglas and Carol Cohen 1990.450, The Art Institute of Chicago.
Karl Wirsum, First Portrait of the Brand New Star, from Screen Prints 1970, Color screenprint on off-white wove paper, 381 x 381 mm, Gift of Mary E. Strauss, 2005.589.75.
Michael Velliquette, Breakthrough, cut card stock and glue on paper, 48 x 48 in, 2007, Collection of Guillermo Nicolas, San Antonio, Tex.
ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ:
“Psychedelic: Optical and Visionary Art since the 1960s”
Jack Goldstein, Untitled, acrylic on canvas, 84 x 108 x 6 in, 1987, San Antonio Museum of Art, Tex. (gift of Peter R. Stern, NY, 2008.22).
Richard Anuszkiewics, Celestial, acrylic on canvas, 60 x 60 in, 1966, Cartesy of R.A. and D.Wigmore, Fine art, Inc, NY.
James Cobb, Theora, light-jet print on paper, 50 x 30 in, 1999, Courtesy of the artist.
Philip Taaffe, Trinity, silkscreen collage and acrylic on paper on linen, 144 x 56 in, 1985, Courtesy of Cagosian Gallery, NY.
James Cobb, Wheel of Delusion, giclee print on paper, 43 x 4 x 122 ¼ in, 2005, Collection of Jack Crawford and Carl Evans, San Antonio, Tex.
Alex Gray, Journey of the Wounded Healer, oil on linen, 90 x 224 x 2 in, 1985, Collection of Museum of Contemporary Art San Diego, Calif. (gift of Cinda and Stefan Stux.
Constance Lowe, Opal Island, oil and enamel on panel, 29 ¼ x 25 ¼ in, 2007, Collection of the CE Group, San Antonio, Tex.
Erik Parker, Space Chase, mixed media on canvas, 84 x 66 in, 2006, Private Collection, LA, Courtesy of Honor Fraser Gallery, LA, Calif.
Fred Tomaselly, Ripple Trees, hemp leaves/saccharin/assorted drugs/acrylic/resin/wood panel, 48 x 48 x 2 ½ in, 1994, Collection of Peter Narton.
Albert Alvarez, Karma and Death Pervade My Consciousness, oil on panel, 48 x 48 inches, 2006, Collection of Jon Jay Mendlovitz and Teresa Diaz, San Antonio, Tex.
Alex Rubio, Burro Land, acrylic on paper, 30 x 40 inches, 1997, Collection of Henry R. MuĂąoz III, San Antonio, Tex.
ΒΙΒΛΙΑ | ΚΟΜΙΚ
Hallucogens and Culture, Author: Peter T. Furst, Publisher: Chandler & Sharp Publishers, Date: 1976.
Sacred Knowledge, PSYCHEDELICS AND RELIGIOUS EXPERIENCES, William A. Richards, Columbia University Press, New York, 2016.
Karl Wirsum, Hairy Who Sideshow, comic, Hyde Park Art Center, 1967, “Modern Inkers”, Case 3, Ryerson and Burnham Libraries July 17 – September 2012.
Psychedelic art [by] Robert E. L. Masters & Jean Houston. Edited, designed, and produced by Marshall Lee, Published 1968.
ΤΕΛΟΣ
ΒΙΚΤΩΡΙΑ
ΝΑΣΙΟΠΟΥΛΟΥ
2
5
0
1
-
2
0
ΣΚΕΥΑ 1
6
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΝΩΝ εικονα 1: https://www.oneman.gr/keimena/diaskedash/moysikh/article2149809.ece/BINARY/ w620/lp02.jpg εικονα 2: http://sumkin.opera78.com/img/1-3.jpg εικονα 3: https://s3-eu-west-1.amazonaws.com/discotecalaziale/images/cover/0889397102296. jpg?0 εικονα 4: https://imagescdn.juno.co.uk/full/CS500373-01A-BIG.jpg εικονα 5: https://img.discogs.com/Gprq3mccnWaaFG0w9OOo-jsD1dY=/fit-in/300x300/ filters:strip_icc():format(jpeg):mode_rgb():quality(40)/discogs-images/R-8942642-1483986370-1626.jpeg.jpg εικονα 6: https://media1.fdncms.com/memphisflyer/imager/daisies-sedmikrasky/u/ zoom/3216480/015703h1.jpg εικονες 7, 8: https://www.hypeness.com.br/wp-content/uploads/2016/06/dc34b95135ffaabe9e6328021b7ef661.png εικονα 9: https://2.bp.blogspot.com/-S179p2FEJ1k/V0olvD_4zUI/AAAAAAAALDY/H5XS093jYhU68NzfL8I7mYj0OZcuqfAjQCLcB/s1600/One%2BDay%2BAfter-DEMIAN%2B2016.jpg εικονα 10: https://www.art-et-tram.ch/wp-content/uploads/2014/05/faces_look_twisted.jpg εικονα 11: https://www.denverpost.com/wp-content/uploads/2016/05/20090320__20090321_D06_ AE21INFAMFUNp1.jpg εικονα 12: ria-web_683.jpg
https://payload.cargocollective.com/1/8/271097/5888920/cosmic-gymnopho-
εικονα 13: https://images.squarespace-cdn.com/content/v1/54f36533e4b02ef942b35ea6/1454015605085-45V5O3JFXUWAO4OC8G9Q/ke17ZwdGBToddI8pDm48kNTYr-knAsv4rZHUDYx_ iUdZw-zPPgdn4jUwVcJE1ZvWQUxwkmyExglNqGp0IvTJZUJFbgE-7XRK3dMEBRBhUpyNcwI-XuO-cFTJ8glExmqPrKLFlFW2APGUdYt1NSMHw_DyWgEkYOYZSN9DJreBBYQ/wishyouwerehere-bunnen.jpg?format=2500w
εικονα 14: http://images.huffingtonpost.com/2015-06-30-1435701972-1948350-steeplechaseintherain.jpg εικονα 15: https://images.squarespace-cdn.com/content/v1/54f36533e4b02ef942b35ea6/1454015420337-WXWB0MJMYYP2JGGXI7NW/ke17ZwdGBToddI8pDm48kDTxWfm3j5TXo9u2FMLlbalZw-zPPgdn4jUwVcJE1ZvWQUxwkmyExglNqGp0IvTJZUJFbgE-7XRK3dMEBRBhUpwQDf_tZBCyvTJzBrybteykKIkK-DxFz97YYlqQiUEt8cv_FJGtZvx2rY0H4OF6fDQ/Robb6mos-bunnen.jpg?format=2500w εικονα 16: https://pbs.twimg.com/media/EGED4j6XUAEEcp-.jpg εικονα 17: https://assets-production.mcachicago.org/media/attachments/W1siZiIsIjIwMTcvMTAvMjMvMTYvMjYvYWRjMDUyZjYtZDM1MC00ZGIzLWE0MTgtMjljMGE0YzQ3NjNiIl0sWyJwIiwidGh1bWIiLCIxMjAweD4iLHt9XV0/1986_46.jpg?sha=7c0436c429ceec95 εικονα 18: https://www.artic.edu/iiif/2/19f07a42-0711-6435-8059-ca3e3f1aec5a/full/843,/0/ default.jpg εικονα 19: https://media.mutualart.com/Images/2019_06/30/02/024942678/6d7dd532-b9b64d78-ae3f-e46547b6b471_570.Jpeg εικονα 20: https://i.pinimg.com/originals/a1/3d/11/a13d1126afaed442eb8cf49a6fbd84e7.jpg εικονα 21: https://www.dailyserving.com/wp-content/uploads/2010/07/18_Goldstein.jpg εικονα 22: https://3.bp.blogspot.com/_rxXiESeppBQ/SPaNAl147eI/AAAAAAAADGQ/8iWMD4EyBCA/ s400/anuszkiewicz_celestial.jpg εικονα 23: http://www.austinfairchild.org/resources/images/james_cobb.jpg εικονα 24: https://6d49d47bd32a151032ae-907965fc79c9900a93c12efeb23103bd.ssl.cf1.rackcdn.com/artworks/philip_taaffe_8.jpg εικονα 25: https://glasstire.com/wp-content/uploads/2015/03/Cobb_WheelDelFL1.jpg?x61870 εικονα 26: https://3.bp.blogspot.com/_f3nkhX7kwqM/TApBpag5vQI/AAAAAAAAAT4/mHMjCjQI448/ s1600/journeywounderhealer+alex+gray.jpg εικονα 27: δεν υπαρχει στο διαδίκτυο.
εικονα 28: https://i.pinimg.com/originals/40/13/94/401394a7f96c7c1d0302408d42e7355b.jpg εικονα 29: https://hips.hearstapps.com/edc.h-cdn.co/assets/cm/15/05/480x384/54c91de0c8705_-_art-show-tomaselli-04.jpg εικονα 30: http://www.tfaoi.com/cm/7cm/7cm622.jpg εικονα 31: https://i.pinimg.com/originals/c1/a4/2b/c1a42b44a1bd25a6e292af64fcbd2d2b.jpg εικονα 32: https://m.media-amazon.com/images/I/51A0HSPMWeL._SCLZZZZZZZ_.jpg εικονα 33: https://images-na.ssl-images-amazon.com/images/I/91i6W-58q2L._SL1500_.jpg εικονα 34: https://imgv2-2-f.scribdassets.com/img/document/380458365/original/5fd94c7dcf/1574838431?v=1 εικονα 35: https://vice-images.vice.com/images/content-images-crops/2016/01/08/our-topten-comics-of-2015-body-image-1452249121-size_1000.jpg?output-quality=75
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΡΕΚΟΥΚΙΑΣ, «Το μουσικό κίνημα της ψυχεδέλειας», 4 Μαρτίου 2013: http://www. oneman.gr/pop-code/t/mousiki/to-moysiko-kinhma-ths-psyxedeleias.2149840.html «Ψυχεδέλεια», 30 Σεπτεμβρίου 2013: http://www.rockradiodjl.com/t193-topic «Ψυχεδέλεια», Βικιλεξικό, Το ελεύθερο λεξικό, 9 Ιουνίου 2014: https://el.wiktionary.org/ wiki/ψυχεδέλεια «ΨΥΧΕΔΕΛΕΙΑ (Πρώτο Μέρος)», 28 Νοεμβρίου 2012: http://freedomgreece.blogspot.gr/2012/11/ blog-post_28.html «Ψυχεδέλεια/Ψυχεδελικό/Ψυχοδηλωτικό (αποσαφήνιση)», Liminous, 25 Δεκεμβρίου 2013: https:// psychedelic-wiki.blogspot.gr/2013/12/psychedelia-psychedelics-aposafinisi.html DR.ALBERT HOFMANN, “psychedelic”, 10 Δεκεμβρίου 2004: http://www.urbandictionary.com/define.php?term=psychedelic “Humphry Osmond”, Wikipedia the free encyclopedia, 23 Ιουνίου 2016: https://en.wikipedia. org/wiki/Humphry_Osmond «MGC-Μερικά στοιχεία για την ελληνική ψυχεδέλεια», 5 Δεκεμβρίου 2012: http://freedomgreece. blogspot.gr/2012/12/mgc.html “Psychedelia”, Wikipedia the free encyclopedia, 17 Ιουνίου 2016: https://en.wikipedia. org/wiki/Psychedelia “Psychedelic art”, Wikipedia the free encyclopedia, 7 Μαΐου 2016: https://en.wikipedia. org/wiki/Psychedelic_art
ΨΥΧΕΔΕΛΕΙΑ
ΜΑΘΗΜΑ 3ου ΕΤΟΥΣ | ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΟΝΤΕΡΝΑΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ | ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΖΙΡΤΖΙΛΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ
ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ
Π.Θ.