Nr.1-07-2014
DE KRANT VOOR YOGI’S IN NEDERLAND
DE YOGAKRANT yoga lifestyle // mindfulness // meditatie // gezondheid // bewustzijn // yogafood // reizen // fairfashion 3 Interview johan Noorloos
11 Prana: De kracht van vers
Yoga verovert de wereld!
zomer editie 2014
In deze krant: yogastijlen
pag 2
interview Johan Noorloos
pag 3
meditatie voor kinderen
pag 4
het symbool AUM
pag 5
plastic soep op je bord
pag 8
de kracht van vers
pag 12
yoga & vlees
pag 13
agenda & adressen
pag 14-15
Academie Integrale Menswetenschappen - SPSO Beroepsopleidingen in :
Psychosociaal werk, Psychologie en Transpersoonlijke Counseling Rijkserkend bachelor traject mogelijk
Korte voortgezette opleidingen: Rouwverwerking, Stervensbegeleiding, Kunstzinnige Counseling, Narratieve Counseling, Jungiaans Coachen Familieopstellingen & POH-GGZ, en meer ..
Infodag en/of Informatiegids : www.spso.nl adm@spso.nl tel. 030 – 2803 819
Naar schatting rollen zo’n 600.000 Nederlanders geregeld de yogamat uit. Er zijn minstens 800 scholen ingeschreven bij Yoga Online en de beroepsvereniging voor yogadocenten telt meer dan 1000 leden. Yoga verovert Nederland. Wat is de aantrekkingskracht van yoga en waarom juist nu? Nederland is niet het enige land waar yoga wint aan populariteit. Wereldwijd zien we yogascholen, opleidingen en studio’s oprukken. De voordelen van yoga zijn dan ook duidelijk en in overvloed. Yoga is goed voor lichaam én geest. Je wordt er lenig, rustig en relaxed van. Je leert jezelf beter kennen en wordt je bewust van je eigen gedrag. Yoga leert je stil zijn, loslaten en accepteren. Het vergroot concentratie en mededogen. Niet gek dus, dat we het graag doen. Maar waarom nu ‘ineens’ en zo massaal, terwijl yogafilosofie ouder is dan de Bijbel of de Koran.
Een kritische blik op onze moderne tijd met al haar bijbehorende problemen, verklaart logischerwijs de populariteit van yoga. In de eeuwenoude wijsheid van yogafilosofie vinden we namelijk antwoorden op problemen van nu. Een paar voorbeelden. De wetenschap bewijst een positieve invloed van yoga op klachten zoals stress, burnout, depressie, ADHD, slapeloosheid en obesitas. Ook als we kijken naar hoe we omgaan met elkaar, biedt yogafilosofie goede handvatten voor een humanere wereld. Het is zoals wijlen astronaut Wubbo Okkels schrijft in zijn afscheidsbrief aan de mensheid: ‘Het is genoeg, we zijn te ver gegaan!! Laten we stoppen met de vernietiging van de aarde. We moeten een nieuwe houding vinden, een nieuwe eenheid van de mensheid, voor ons voortbestaan.’ Hij heeft gelijk. We hebben de wereld leeg geboord en kaal gekapt; we fokken dieren in fabrieken zonder daglicht en bespuiten onze
Goed voor jezelf, de ander en de wereld
gewassen met gif; de oceanen zijn bijna leeg, de helft van de wereld lijdt honger. Op Internet vragen we met stralende selfies om bevestiging van ons picture perfect bestaan. Ondertussen slikken we antidepressiva en lijden onze kinderen massaal aan concentratiestoornissen. De moderne mens is - zacht gezegd- uit balans. En dat verklaart onze behoefte aan good old yoga! Want die eeuwenoude holistische yogafilosofie spoort aan tot evenwicht. Yoga brengt balans in lichaam en geest. Het legt de focus van de buitenkant naar binnen. Het maakt ons bewust van ons eigen gedrag in relatie tot anderen en de wereld. Het leert ons stil zijn en concentreren. De Yogakrant vraagt aandacht voor yoga in de breedste zin van het woord. Ze inspireert en informeert en sluit aan bij een bewustwordingsproces dat begint op de yogamat. *Op onze website kun je de hele brief lezen van Wubbo Okkels.
NU VERKRIJGBAAR!
YOGAGIDS AMSTERDAM: Info en weetjes over yoga en een overzicht van de mooiste adressen in de stad.
Koop de gids (t 7,50) bij
www.goedeboekjes.nl
Heb jij een mooi artikel of idee voor de yogakrant? Mail het naar info@yogakrant.nl en wie weet komt het in een volgende editie!
DE YOGAKRANT // 2
YOGA
GOED VOOR JE HOOFD
WAT IS YOGA?
Het woord yoga komt uit het oud Indische Sanskriet en betekent ‘eenheid’ of ‘verbinden’. Yoga ontstond ver voor het begin van onze jaartelling als een manier om tot een diepere staat van meditatie te komen, en daarmee dichter bij God (eenwording). In het westen is de religieuze kant van yoga op de achtergrond geraakt, en ligt de nadruk vaak meer op de individuele beleving en persoonlijke groei. In de hindoe traditie is yoga een veelomvattend religieus, filosofisch en spiritueel systeem. Er zijn grofweg vijf hoofdsoorten binnen yoga te onderscheiden, die elkaar aanvullen en overlap vertonen. Het zijn vijf verschillende wegen naar het hetzelfde hogere doel: éénwording met God of de essentie.
1 ✸ Jnana yoga Het spirituele pad van kennis en wijsheid. Het doel is één worden met het goddelijke door inzicht en begrip. Jnana yoga (spreek uit als ‘gyaan’) gaat niet over begrijpen en het vergroten van inzicht en bewustzijn. 2 ✸ Karma yoga Het spirituele pad van actie en reactie: zaaien en oogsten. Karma begint in de geest: juiste handelingen komen voort uit juiste gedachten. Het gaat om goed doen vanuit een plicht- of verantwoordelijkheidgevoel, ongeacht het resultaat. 3 ✸ Bhakti yoga Het pad van liefde en devotie, de totale overgave. Bhakti is het gebied van guru’s en devotionele liederen. Het gaat erom in alles en iedereen het goddelijke te zien en te eren. 4 ✸ Râja yoga Het pad van de concentratie op het innerlijk. Raja – of Koninklijke- yoga richt zich op het beheersen van de geest door het beoefenen van éénpuntige concentratie. 5 ✸ Hatha yoga Het pad van de lichaamshoudingen en ademhalingsoefeningen (pranayama). De oefeningen hebben als doel het zuiveren en in balans brengen van de energieën in het menselijk lichaam.
YOGA STIJLEN EN VORMEN
Power Yoga Deze stijl is gebaseerd op de vloeiende stijl van ashtanga, maar niet noodzakelijk in dezelfde vaste volgorde. Bikram Yoga Een rustige statische yogastijl die werd geïntroduceerd door Bikram Choudhury en ook wel ‘hot yoga’ wordt genoemd. De houdingen worden uitgevoerd in een warme ruimte met een temperatuur van ongeveer 35 tot 40 graden Celsius. Een les bestaat uit een vastgestelde reeks van 26 houdingen. Elke houding wordt twee keer gedaan. Door de warmte worden je spieren losser en transpireer je veel wat reinigend werkt. Critical Alignment Yoga Bij deze yogastijl wordt het lichaam zo uitgelijnd dat spanning weg kan vallen en beweging ontstaat vanuit ontspanning en lichtheid. Tijdens de les zoek je de stijve plekken in het lichaam op, geef je druk en rek op spieren en leer je met behulp van je ademhaling spanning los te laten. Een heilzame yogastijl voor mensen met veel stress en/of rug-, nek- en rsi-klachten.
Yoga is goed voor je fysieke en mentale gezondheid. De oefeningen maken je spieren, gewrichten en wervelkolom sterk en soepel. Je organen worden ‘gemasseerd’ en geprikkeld, je lichaamshouding en concentratievermogen verbeteren en het brengt rust en ontspanning. Alle vormen van fysieke yoga zijn gebaseerd op dezelfde basishoudingen, maar elke stijl een eigen benadering. Bij de ene stijl ligt de nadruk op de fysieke houdingen, bij de andere op meditatie en bewustwording. De ene vorm is krachtig en dynamisch, de andere zacht en rustig.
Kundalini Yoga Kundalini betekent ‘de opgerolde’ en verwijst naar een klein energiekanaal aan de basis van de wervelkolom bij de stuit. Kundalini energie wordt o.a. beschreven als creatieve, spirituele en transformerende energie. Kundalini yoga is gericht op het bewust worden en activeren van deze energie. Ademhaling, meditatie, de chakra’s (energiecentra) en het chanten van mantra’s spelen een belangrijke rol. Je oefent met een vaste sets kriya’s: oefeningen variërend van volledige inspanning tot volledige ontspanning.
Hatha Yoga De term hatha yoga komt uit het Sanskriet en verwijst naar de vereniging van tegengestelde krachten: ‘ha’ (zon), ‘tha’ (maan), yoga (verenigen). Een hatha yogales bestaat doorgaans uit statische lichaamshoudingen (asana), ademhalingstechnieken (pranayama) en meditatie. Hatha yoga verwijst meestal naar een rustige, zachte vorm, een goede introductie in de basisbewegingen.
Iyengar Yoga De stijl van B.K.S. Iyengar is nauwkeurig en gedetailleerd. Je lichaam wordt netjes en rustig gepositioneerd om zo het maximale voordeel uit de houding te halen en blessures te voorkomen. Er wordt gewerkt met hulpmiddelen (props) zoals dekens, blokjes en banden om het lichaam in de juiste positie (lijn) te brengen. Voor mensen die wat minder soepel zijn, bieden deze hulpmiddelen uitkomst.
Vinyasa (flow) Yoga Vinyasa staat voor ‘ademgesynchroniseerde beweging’. Het is een krachtige, energieke stijl, gebaseerd op een serie vloeiende (flow) yogabewegingen (zonnegroeten) waarbij de adem ondersteunend werkt voor het wisselen van de houdingen. Een Vinyasales begint over het algemeen met een aantal zonnegroeten om het lichaam op te warmen, gevolgd door meer intensieve houdingen.
Partner of Duo Yoga Bij partner yoga doe je de houdingen in tweetallen. Op een speelse manier ga je samen op zoek naar balans, creativiteit, stretch en ontspanning.
Ashtanga (vinyasa) Yoga Deze stijl werd in de vorige eeuw ontwikkeld door yogaleraren Sri Tirumalai Krishnamacharya en Pattabhi Jois in het Yoga Research Institute in Mysore, India. Het is een snelle, intensieve en uitdagende vorm van vinayasa yoga. Het verschil met ‘gewone’ vinyasa is de vaste vloeiende set van houdingen die altijd in dezelfde volgorde wordt uitgevoerd. De continue bewegingen lopen synchroon met de ademhaling.
Yin Yoga Deze laagdrempelige vorm van yoga richt zich niet zozeer op het versoepelen en versterken van het spierweefsel, maar op het oprekken van het bindweefsel en het versoepelen van de gewrichten. Yin yoga houdingen zijn passief van aard, maar zeker niet minder intensief, omdat ze vrij lang (2-5 minuten) worden vastgehouden. Tantra Yoga Het doel bij tantra is het kanaliseren en transformeren van de seksuele energie (shakti). De ontvanger wordt door de gever met rustige bewegingen, naar verschillende houdingen geleid. De oefeningen worden met gesloten ogen in stilte uitgevoerd wat deze stijl een meditatief karakter geeft. Extra dimensie is het vertrouwen in en de verbinding met de ander. Dru Yoga Dru Yoga wordt ook ‘yoga van het hart’ genoemd. Het is een zachte, sierlijke en vloeiende yogastijl. Er wordt gewerkt met series, die Energy Block Release (EBR) worden genoemd.
Aerial Yoga / YogaSwing Met de YogaSwing (soort hangmat) zijn vooral de omgekeerde houdingen (inversietherapie) gemakkelijk uit te voeren. Deze staan bekend om de diepe en ‘helende’ uitwerking, het verlengen van de wervelkolom en het rustgevende effect op lichaam en geest. Zwangerschapsyoga Een bijzondere vorm die speciaal is bedoeld om de zwangere vrouw fysiek en geestelijk voor te bereiden op de geboorte van haar kind. Je krijgt o.a. ontspanningsen ademhalingsoefeningen, speciaal aangepast aan de zwangerschapsperiode.
WWW.MESSOLONGHI-YOGA.COM SEPT. 2014 • 5 DAGEN YOGA - ZEILTOCHT-INSPIRATIE-MEDITATIE
COLOFON De YOGAKRANT is een uitgave van Uitgeverij 11 in samenwerking met Onck Grafisch Ontwerp. Onder redactie van: Anne Bakker & Saskia Onck // Vormgeving: Onck Grafisch Ontwerp. // Aan deze krant werkten mee: Anne Bakker, Michiel Curfs, Monique van Driel, May Duits, Marcelino Lopez, Kabir Samlal, Rosalinda Weel, Irina Verwer // Sales: info@yogakrant.nl // www.yogakrant.nl / www.goedeboekjes.nl
DE YOGAKRANT // 3
YOGAINTERVIEW
GOED VOOR JE HOOFD
IN GESPREK MET JOHAN NOORLOOS EIGENAAR VAN DE NIEUWE YOGASCHOOL IN AMSTERDAM Boekenkasten vol spirituele wijsheid, een rieten schommelstoel, bloemetjesbehang en schemerlampen. Een groepje mensen hangt op de bank met een kopje thee. Het gesprek gaat over loslaten, gezond eten en jezelf zijn. Bij het afscheid wordt stevig omhelst. We zijn in de Huiskamer van de Nieuwe Yogaschool, een initiatief van Johan Noorloos. In een klein informeel kantoortje, grenzend aan de tuin, praten we met hem over God, yoga en leren zijn wie je bent. Op een bepaalde manier was het noodloot dus ook je redding? ‘Ik geloof dat de heftige dingen die we meemaken tegenslagen en crises - ons de kans geven om te ontwaken en te groeien. Een van mijn beste vriendinnen hielp me hierbij op weg. Ik was uit het veld geslagen en zag de zin van het leven niet meer in. Over tien jaar zou ik toch dood zijn... Daphne vroeg me wat ik dan met mijn leven wilde doen, waar ik meer dan tien jaar voor nodig had? Die vraag was een eyeopener. Het maakte me bewust van alle mogelijkheden die ik nog wél had. Ik begon met het volgen van meditatie en yogatrainingen in binnen- en buitenland. Ik leerde afstand nemen van alles wat voorbij gaat. Ik leerde dat ik niet ben wat ik denk en dat ik niet mijn ziekte ben. Stap voor stap groeide mijn bewustzijn.’
Hoe kijk je terug op je jeugd? ‘Ik ben opgegroeid aan de Waddenzee. Heerlijk! Ik hou van de zee. Heel belangrijk waren ook de kerk en God. Ik had een vader op aarde en eentje in de hemel. Ondertussen had ik een sterk onderbuikgevoel ‘anders’ te zijn dan anderen. Ik was altijd al zoekende. Achteraf gezien kwam dit vooral door mijn ‘geheime’ homoseksualiteit, waar binnen de kerk geen ruimte voor was. Ik had het gevoel niet te mogen zijn wie ik was en leerde ook nog eens van de kerk dat je het moet verdienen om er te mogen zijn. Gevolg was dat ik heel erg mijn best deed om erbij te horen en het goed te doen. Ik las de Bijbel van voor tot achter, maakte aantekeningen en gedichten, haalde goede cijfers op school en deed veel aan sport. Ik deed mijn best iemand te zijn die ik niet was, namelijk een Christelijke, sportieve, heteroseksuele jongen.’
Hoe vind je jezelf op de yogamat? ‘Dit gebeurt op verschillende niveaus. Yoga is meditatie in beweging. Je wordt er rustig van, het kalmeert je zenuwstelsel en je geest. Daarbij zoek je op de mat voortdurend je grenzen op, die ongemakkelijke weerstand. Ik noem het ‘groeipijn’. Het is nodig om verder te komen. Nu zou je die yogamat kunnen zien als metafoor voor innerlijke processen. Om ingesleten (gedrags)patronen te doorbreken - grenzen te verleggen- moet je ook uit je comfortzone, door de ongemakkelijkheid van het nieuwe. Op de yogamat leer je: hoe reageer ik op weerstand, wat werkt wel en wat niet? De enige houvast in het proces, ben je zelf. Op de yogamat kun je oefenen in een veilige omgeving. Telkens die beweging terug naar jezelf: wat voel ik; wat wil ik écht; wat houdt me tegen?’
JOHAN IN HET KORT 1972: Geboren in het Friese kustplaatsje Harlingen. Johan groeit op als kind in een Christelijk gezin. Vader is visser, moeder zorgt voor de kinderen. Na het vwo studeert Johan economie in Groningen en verhuist op zijn 27e naar Amsterdam. Hij maakt verre reizen en heeft verschillende banen, waaronder leraar in het basisonderwijs. 2000: eerste yogales 2003: rondt eerste teacher training af 2008: richt samen met collega’s een opleiding voor yogadocenten op 2009 - 2013: Schrijft drie boeken: ‘Hoe yoga je leven kan veranderen’; ‘12 goeroes 13 ongelukken’; ‘Het Inzicht’. In september 2014
Van oorsprong is yoga gericht op één worden met God. Speelt dat een rol voor jou in yoga? ‘Ik geloof in een grotere macht, een groter geheel. Laatst zei iemand iets over ‘de grote Johan Noorloos show’, alsof ik alles doe voor mijn eigen ego. Ik voel dat niet zo. Ik beheers het ambacht van lesgeven en doe dat vanuit mijn hart. Intrinsieke motivatie is iets anders dan ambitie. Het creëren van een plek waar mensen zich thuis voelen en kunnen groeien door yoga, is voor mij een droom die uitkomt. Naast het feit dat ik nog leef en gezond ben natuurlijk! Door alles wat ik heb meegemaakt en geleerd van mijn zoektocht in het leven, voel ik een verantwoordelijkheid om bij te dragen aan het grotere geheel. De Nieuwe Yogaschool is mijn bijdrage.’
verschijnt boek vier: ‘Vanuit stilte naar succes’. Nu: eigenaar Nieuwe Yogaschool Privé: vrijgezel Droom: ‘De Nieuwe Yogaschool verder uitbouwen tot een inspirerende community. Ooit nog eens vader worden en een kind grootbrengen is diep van binnen ook een droom.’ Leuk weetje: Johan’s ouders zijn z’n grootste fans en komen eens per maand vanuit Friesland naar Amsterdam om hun zoon te bezoeken. Favoriete ‘quote’: There’s a crack in everything, thats where the light comes in. (Leonard Cohen)
Aha, vandaar de slogun: In De Huiskamer ben je welkom, zoals je bent. ‘Precies! Mogen zijn wie je bent is een belangrijk thema in mijn leven. Ik heb ‘overal’ gezocht naar antwoorden, geluk en innerlijke rust. Bij waarzeggers, goeroes, inspirators, in filosofie en religie. Uiteindelijk vond ik mezelf op de yogamat. Ik hoop met de Nieuwe Yogaschool anderen te kunnen helpen in hun persoonlijke zoektocht.’ Hoe verliep jouw zoektocht? ‘Het was een heftig proces. Ik was volledig geconditioneerd en moest helemaal loskomen van die overtuiging je best te moeten doen om er te mogen zijn. Ik verhuisde naar Amsterdam en maakte verre reizen. Dit verbreedde mijn visie en wereldbeeld. Maar ik werd ook besmet met HIV, in die tijd nog een dodelijke ziekte. Ik werd letterlijk geconfronteerd met de eindigheid van mijn bestaan en wist niet hoe ik verder moest. Ik wist alleen dat ik niet meer wilde vechten tegen wie ik was. De realisatie dat ik niet oud zou worden, bracht acceptatie en berusting. Dat was de eerste stap.’
Teacher Training van Johan // Johan ontwikkelde een bijzondere Teacher Training waarbij de nadruk ligt op de wisselwerking tussen leraar en leerling. Het idee is dat de leraar verder gaat dan ‘ambachtelijk’ lesgeven maar zichzelf laat zien, kracht en kwetsbaarheid. Wat laat je zien van jezelf als het spannend wordt? Om een goede leraar te zijn is het belangrijk dat je groeit als mens. Door samen te groeien, ontstaat een krachtige wisselwerking tussen leraar en leerling. De nieuwe Teacher Training gaat vanaf augustus van start. Aanmelden kan via de website van de Nieuwe Yogaschool. www.denieuweyogaschool.nl
DE YOGAKRANT // 4
YOGAMEDITATIE Wat is meditatie? Mediteren maakt ons brein sterk en krachtig. Het is een oefening in zelfbeheersing. We worden er relaxter, bewuster en meer gefocust van. In grote lijn onderscheiden we drie vormen van meditatie: concentratiemeditatie, transcedente meditatie en vipassana meditatie. Het doel is juist om niet, of zo min mogelijk na te denken: rust in het hoofd.
GOED VOOR JE HOOFD
KINDEREN & MEDITATIE Meditatie zorgt ervoor dat je rustiger wordt en je beter kunt concentreren. Is het ook geschikt voor kinderen? We vroegen het aan docent en opleider kindermeditatie Rosalinda Weel (44). www.droomstudio.com In welk opzicht is het anders dan meditatie voor volwassenen? ‘Je spreekt de kinderen op een heel andere manier aan dan volwassenen. De meditaties voor kinderen zijn in het algemeen speelser, dromeriger en avontuurlijker. Door jarenlang te mediteren met kinderen, heb ik ontdekt wat juist wel en wat juist niet voor ze werkt.’
Concentratiemeditatie De aandacht wordt geconcentreerd op één punt (object, beeld, ademhaling, geluid) zonder afgeleid te worden door impulsen van buitenaf of binnenuit. Na deze éénpuntige aandacht, volgt de ‘objectvrije’ meditatie waarbij het onderscheid tussen object en waarnemer verdwijnt en de gehele aandacht of focus ontspant; alles smelt samen tot één. Transcendente Meditatie TM is een eenvoudige techniek waarbij de aandacht op iets wordt gericht (mantra) die de geest ‘als vanzelf’ naar binnen doet keren. Dit leidt tot een overstijgen (transcenderen) van de gedachteactiviteit en brengt diepe geestelijke en lichamelijke rust, waardoor diepgewortelde spanningen en vermoeidheden opgelost kunnen worden. Vipassana meditatie Deze vorm is te omschrijven als zelfobservatie met als doel de invloed van negatieve gedachten en emoties (woede, haat, hebzucht, angst) te verminderen zodat positieve eigenschappen (wijsheid, liefde, mededogen, vreugde) zich verder kunnen ontwikkelen. De aandacht wordt niet geconcentreerd op één punt, maar alle veranderingen die plaats vinden in lichaam en geest worden geobserveerd, zonder oordeel. Deze vorm van meditatie, los van de culturele religieuze boeddhistische context, kennen we in het westen als mindfulness.
����� ������
Rosalinda: ‘Mediteren is zeker geschikt voor alle kinderen! Je hebt vele meditatievormen voor kinderen en het gaat erom dat je de techniek vindt die bij het kind past. Je kan meditatie toepassen in (kinder)yogalessen, als onderdeel van coaching en massage en je kunt kinderen leren hoe ze het thuis zelf kunnen doen.’ Hoe ben jij met kindermeditatie in aanraking gekomen? ‘Ik heb jarenlang op de basisschool voor de klas gestaan en merkte dat de kinderen meer rust nodig hadden. Thuis was ik spelenderwijs begonnen met yoga en meditatie met mijn eigen kinderen. Dat sloeg zo goed aan, dat ik het ook in de klas ben gaan doen.’ Welk effect heeft meditatie op de kinderen? ‘Kinderen, en volwassenen ook, raken gemakkelijk overprikkeld. We zijn de hele dag met onze aandacht naar buiten toe gericht en krijgen veel info te verwerken. Meditatie laat je even bewust naar binnen keren. Zo leer je je eigen rustpunt te vinden en ook te voelen hoe het met je gaat. Die innerlijke rust neem je vervolgens de hele dag met je mee.’
Hoe ziet jouw kindermeditatie Droomstudio-methode eruit? ‘Ik heb een hele mooie opleiding genoten bij Deepak Chopra in Amerika. Mijn methode is geïnspireerd op zijn gedachtegoed en mijn persoonlijke praktijkervaringen met kinderen. Belangrijk in mijn methode is verder het vergroten van het bewustzijn van de kinderen en het openen van hun hart. Het mooiste aan het mediteren met kinderen is de stralende blik in hun ogen na de les.’
✿ Juliëtte (7 jaar) mediteert regelmatig. Juliëtte: ‘Ik zit al een tijdje op kindermeditatie. Één keer in de week, maar ik zou het liefst vaker gaan. We hadden het yoga en meditatieboek Droomavonturen al en daar zitten speciale meditatie cd’s bij waar ik lekker rustig van word. Toen wilde ik ook op meditatieles. Het ruikt er lekker en ik vind de meditatiejuf heel lief. Ik voel me daar veilig.’ ✿ Jenny (39) is de moeder van Juliëtte: ‘Mijn dochter is niet heel erg veranderd door de meditatie. Wel valt me op dat ze nu zelf haar rust zoekt als ze daar behoefte aan heeft. Ze is van nature al heel zelfbewust en weet wat ze wil. Ze zet regelmatig uit zichzelf een meditatie-cd op of doet haar meditatie-oefeningen. Met veel plezier!’
MAAK KANS OP EEN GRATIS YOGA SCHEURKALENDER: Stuur een mailtje naar mailenwin@yogakrant.nl o.v.v. ‘scheurkalender’ Nu verkrijgbaar: de ‘Yoga Scheurkalender 2015’ Opstaan met yoga, lezen over yoga, koken met yoga, yoga met je kind, weetjes over yoga en nog veel meer. Met de Yoga scheurkalender 2015 ontdek je dat yoga meer is dan alleen het beoefenen van een asana. De kalender is gemaakt door en voor yogaliefhebbers, maar is ook bedoeld voor iedereen die nog niet aan yoga doet. Over de auteur: Nina Mende heeft drie passies: yoga, koken en haar kinderen. Ze is kinderyogadocent, heeft een kleine kinderyogastudio en doet al meer dan 10 jaar dagelijks aan yoga. Met veel liefde heeft ze aan de kalender gewerkt en heeft ze haar drie passies gecombineerd. De Yoga Scheurkalender 2015 is voor t 14,95 verkrijgbaar via www.trichisboeken.nl of te bestellen via uw eigen yogastudio.
✿ Bas (9) zit sinds vier jaar op yoga en meditatie. Bas: ‘Het was een tip van de fysiotherapeut omdat het te druk was in mijn hoofd en in mijn lijf. Ik was pas vijf dus ik weet niet meer precies wat ik ervan vond. Ik weet alleen nog dat ik vond dat het er leuk en gezellig uitzag. Toen ik binnenkwam werd ik in één keer helemaal rustig. Ik vond het fijn om even niets aan mijn hoofd te hebben. Volgens mij ben ik wel veranderd door het mediteren. Ik ben rustiger geworden en word minder snel boos.’
✿ Carlien (34 ) is de moeder van Bas: ‘Bas is een gevoelig kind en pikt heel veel van zijn omgeving op. Daardoor raakte hij zichzelf een beetje kwijt. Toen de fysiotherapeut meditatie adviseerde, hebben we dat direct ter harte genomen. Ondertussen zijn we vier jaar verder en heeft Bas geleerd hoe hij spanningen los kan laten. Hij is actief en enthousiast, dat is zijn natuur, maar door yoga kan hij rust vinden in zichzelf. Toen hij laatst op kamp was, vertelde de leidster dat hij ook daar zijn vaste avondritueeltje met yoga en meditatie had gedaan. In een legertent met 30 meiden om zich heen! Ik ben heel trots op mijn stoere man.’ •
Kindermeditatiedocent voor kindercoaches, (yoga-)docenten
® methode Droomstudio
intensieve, 6-daagse opleiding in kleine groepen praktisch & inspirerend lesmateriaal op maat te integreren, direct toepasbaar voor in jouw eigen praktijk voor kinder-coaches, (yoga-)docenten, massage/reiki, etc.
Kinderen vanuit hun hart laten stralen als sterren Rosalinda Weel www.droomstudio.com droomstudio @ droomwolkproducties.nl
DE YOGAKRANT // 5
YOGA
GOED VOOR JE HOOFD
Mijn Bijzondere Yoga Ervaring
HET SYMBOOL
Monique van Driel (39) is yogadocent en eigenaar van Yoga ‘met Lef’ in Crooswijk, Rotterdam. Vier jaar geleden kwam ze in Thailand voor het eerst in aanraking met yoga.
AUM/OHM
“Na vier maanden reizen kom ik aan in een yogaschool op Ko Pha Ngan, een eiland in het zuiden van Thailand. Drie mensen hebben me de afgelopen maanden onafhankelijk van elkaar naar deze plek gestuurd. Een teken? Onwennig en zonder enig idee van wat me te wachten staat, zit ik voor het eerst van mijn leven op een yogamat. Een simpele mat van aan elkaar genaaid riet met een lakentje erover heen. Als de Swami (beleefdheidstitel voor meester) in zijn oranje gewaad binnenstapt, wil ik het liefst zo snel mogelijk wegrennen. Tot hij begint te praten. Hij vertelt wat yoga is en vooral ook wat het niet is. Ik val stil en luister tweeënhalf uur ademloos.
Na de lezing schrijf ik me zonder enige twijfel in voor de rest van de First Month Intensive. En na die maand ook nog maand twee en drie. Vier maanden ‘woon’ ik in de Agama community. Zes dagen per week, vier weken lang, sta ik iedere morgen en middag twee uur op mijn mat. Elke avond volg ik twee uur durende filosofielessen over karma, gezondheid, ahimsa, santosha, tantra en de time-space reality waarin we leven. Ik leer over yoga en slaap, de kracht van geluid en muziekmeditatie, astrologie, de veda’s en het achtvoudig pad. Het gaat over alles waar ik mijn hele leven al in geloof maar nooit eerder woorden voor had. Alles wat ik al heel lang wist, voelde en leefde, maar wat ik niet uit kon leggen aan andere mensen. Na al mijn omzwervingen over de wereld vond ik in de yogaschool mijn tweede thuis. Daar, op in elkaar geknutselde yogamat in Thailand, begon mijn nieuwe leven.” Meer info over Agama Yoga in Thailand: www.agamayoga.com
Eerste keer: in 2009 Docent: sinds 2011 Favoriete stijl: hatha yoga met aandacht voor de tha-kant: de meditatieve introspectie.
De AUM-mantra is de basis van vele andere mantra’s zoals ‘Ohm Mani Padme Hum’ ((ik) eer de parel in de lotus (wijsheid)) en ‘Ohm Shanti’ ((ik) wens (u) heilige vrede). De AUM-mantra wordt uitgesproken aan het begin en eind van hindoeïstische religieuze diensten en gebeden. Taalkundigen en historici zien verwantschap met het woord AMEN. AUM is een samentrekking van drie klanken: A, U en M. Op de juiste manier uitgesproken is AUM een sonore zoemklank waarvan gezegd wordt dat hij van alle klanken het dichts komt bij de oorspronkelijke, scheppende oertrilling van het Universum.
COLUMN
Hoe vaak: Elke dag! Al is het maar een half uur. Website: www.yogametlef.nl
���������������������������������
����
��������������������������������
Tijdschrift Voor Yoga Al 25 jaar hét platform voor yoga • trends • impact • kwaliteit
De naam van het symbool is OMKAR, de mantra (uitspraak) is AUM.
Aan elke afzonderlijke klank en onderdeel wordt een betekenis toegedicht: • A (2 in het symbool Omkar) is de meest open en diepe keelklank (aah). Dit is het stadium van menselijk bewustzijn en staat voor aandacht naar buiten, in de wereld zijn, het materiële. • U (3 in het symbool Omkar) is de klank die het meest voor in de mond ligt (oe). Dit is het stadium van droombewustzijn: denken, voelen, wensen, willen, het mentale. • M (1 in het symbool Omkar) is de sluiting van de mond (mm). Dit is het stadium van diepe slaap-bewustzijn, intuïtief weten en de ondefinieerbare eenheid-der-dingen. De liggende halve maan stelt het absolute bewustzijn voor (4 in het symbool Omkar). De punt (5 in het symbool Omkar) symboliseert de kroon: absolute overgave en eeuwige waarheid.
Monique en Yoga
Jouw bijzondere yoga-ervaring in deze rubriek? Stuur een mailtje naar info@yogakrant.nl
• traditie • interviews • kennis
Het woord AUM/OHM komt uit het Sanskriet en is afgeleid van ‘evam’ dat ‘dus’ of ‘zo’ betekent. Als mystieke en heilige klank vertegenwoordigt het Brahman: het oneindige, kosmisch bewustzijn.
�������������� �
����������
�������������� �����������������
��������������������������
�������������� ���������������
������������������������ ��������� �
WWW.TIJDSCHRIFTVOORYOGA.NL • WWW.YOGA.NL
OOK YOGADOCENT OPLEIDINGEN!
VILLA YOGA ROTTERDAM | WWW.VILLAYOGA.NL
LARA ONTDEKT YOGA! Lara Aerts (40) volgt voor het eerst in haar leven een yogales. ‘Al sinds mijn twintigste neem ik me vijf keer per jaar voor om met yoga te beginnen. Maar ik heb het karakter en de levensstijl van een jachthond met ADHD en dus nooit tijd en rust (genomen) om daadwerkelijk de mat uit te rollen, laat staan een lotushouding aan te nemen. Ik combineer fulltime alleenstaand moederschap met fulltime werk en een fulltime sociaal leven. Ik wielren en bootcamp om mijn lichaam in shape te houden. En nu dus eindelijk een proefles yoga: voor het mentale gedeelte. Ik kies voor een lesje Yin Yoga, een yogavorm die zich niet richt op actie en het versterken van je spieren, maar juist op rust en ontspanning. Resultaat: een soepeler en leniger lichaam, en rust in je kop. Precies wat ik nodig heb. De Nieuwe Yogaschool is gevestigd in een prachtig gebouw middenin de Jordaan in Amsterdam. Er is een ruime, lichte leszaal en een huiskamer
met comfortabele banken. Hier zou ik heerlijk op mijn laptop kunnen gaan werken!, schiet er door mijn hoofd. Ik pak een mat, een baksteen van kurk en een kussentje. Ik ga vooraan liggen, dan kan ik Michiel, de docent, goed volgen. Hij heeft een stem die zowel rustig al energiek is. Gedurende 70 minuten praat hij ons door een heel scala aan houdingen heen, waarbij je elke keer twee tot vijf minuten in een bepaalde positie moet zitten, staan of liggen. Binnen vijf minuten voel ik me alsof ik aan een valiuminfuus lig. Ik kan alle poses uitvoeren, dat valt me enorm mee. Ik hoef maar een keer de kurkbaksteen als hulpje te gebruiken om mijn elleboog te ondersteunen, als ik in een soort driedubbele knoop mijn bil aan stekken ben. De strekbewegingen voelen lekker. Mijn gedachten richten zich naar binnen, op wat ik voel. Tel daarbij op de aangename temperatuur in de Yogazaal, het zonlicht dat door de hoge ramen naar binnen schijnt, een niet te zweverig Yogamuziekje, de - prachtige - stem van Michiel. De dosering van al die componenten nadert perfectie. Als de les is afgelopen blijf ik nog even liggen. Hoe voel ik me?, gaat er door me heen. Een heel verschil met wat ik normaal elke seconde denk, namelijk: Wat moet ik nog allemaal doen? Dan blijkt Michiel met de mooie stem ook nog masseur te zijn! Ik neem een goddelijke massage als toetje. Méér ontspanning kan ik echt niet aan.’ •
DE YOGAKRANT // 6
YOGAMEDITATIE
GOED VOOR JE HOOFD
De stille kracht van meditatie
MARCELINO LOPEZ
Mediteren wordt nogal eens gezien als een geitenwollensokken-activiteit voor
Tekenaar en schrijver Dick Bruna: ‘Een zenleraar adviseerde mij elke ochtend een paar minuten te mediteren. Dat doe ik sindsdien elke morgen. Als ik mijn atelier binnenkom gaat de telefoon uit, zit ik met gesloten ogen en tel mijn ademhaling. Ik word er rustig van. Na een minuut of tien gaat de eierwekker af en ga ik aan het werk.’
overspannen moeders en mensen die anderszins met hun ziel onder de arm lopen (en denken dat Oosterse spiritualiteit daar een oplossing voor heeft). Je zou het zweverig, spiritueel of zelfs religieus kunnen noemen. Maar we kunnen meditatie ook wetenschappelijk belichten, ontkoppeld van haar boeddhistische achtergrond en termen als ‘reïncarnatie’, ‘verlichting’ en ‘hogere Zelf’. Wetenschappelijk gezien bestaat er namelijk geen twijfel: meditatie is goed voor bijna alles. Minder eenzaam Meditatie, ook wel aangeboden als mindfulness of aandachtstraining, leert je de vluchtigheid van je gedachten te zien. Je niet te identificeren met alles wat je denkt en voelt. En denk niet dat dit je onverschillig of ongevoelig maakt. Integendeel, een gestild brein is juist erg wakker. De verhoogde alertheid maakt dat je meer oog krijgt voor je omgeving (in plaats van je innerlijke spoken) wat je relaties met anderen ten goede komt. Dit verklaart waarschijnlijk waarom ouderen die omwille van de wetenschap leerden mediteren zich naar verloop van tijd minder eenzaam voelden.
Interne babbelbox Dertig jaar onderzoek naar mensen die regelmatig mediteren laat een positieve invloed zien: het maakt minder neurotisch, gestresst en angstig. En dus gelukkiger. Hoe kan stilzitten zo’n krachtig effect hebben? Het is minder mysterieus dan het lijkt. Het gaat over het stillen van je brein. De meeste van ons praten de hele dag tegen zichzelf: een onophoudelijke gedachtestroom over wat gebeurd is, wat we (hadden) moeten doen en wat we liever zouden doen. Zonder het door te hebben - want vaak gaat het automatischmaken we onszelf moe/angstig/gestresst/ verdrietig met het eindeloos herhalen van gedachten en uitspraken. Omdat we zo gewend zijn aan deze interne babbelbox, is het aanvankelijk vaak lastig te herkennen, laat staan te veranderen. Ondertussen creëeren en bevestigen we ons geestelijk lijden met onze eigen (negatieve) gedachtes. Geluk is een hier-en-nu-ding Onderzoeker Matt Killingsworth maakte een app om te ontdekken wanneer precies mensen op hun gelukkigst zijn. Telkens als een piep afging rapporteerden proefpersonen wat ze deden, hoe gelukkig ze waren en waar ze aan dachten. Uit de resultaten bleek dat het weinig uitmaakt wát je doet, als je je aandacht er maar bij
hebt. Geluk is vooral een ‘hier-en-nu’ding, onafhankelijk van de bezigheid. Of het nou afwassen, eten of vrijen is. Het probleem is dat we de aandacht bij het nu vaak kwijtraken, en afgeleid worden door die eindeloze gedachtestroom en/of zorgelijke gepieker: bron van psychisch leed en verwarring. En dat brengt ons bij de kracht van meditatie. Mediteren is namelijk oefenen met aandacht en concentratie. Het is een manier om die (bij tijd en wijle neurotische, veroordelende) babbelbox in je hoofd minder serieus te nemen en zelfs te negeren. Meditatie helpt je om (beter) in het hier en nu te blijven. En dus gelukkiger te zijn.
Oefening baart kunst De positieve effecten van meditatie kunnen hersenonderzoekers, middels hersenscans, direct in het brein terugzien. Als de oppervlakkige ruis in je brein tot rust komt, is je brein op andere vlakken juist heel actief. Tijdens meditatie synchroniseren de hersenen hun activiteit en werken afzonderlijke delen beter samen. De overactiviteit in sommige delen (die wij ervaren als piekeren of angst) neemt af, andere hersengebieden, geassocieerd met medeleven, geluk en creativiteit, nemen juist in activiteit toe. Net zoals je je spieren kunt trainen, geldt dat ook voor je brein. Regelmatig mediteren verandert de structuur van je hersenen. De effecten laten zich al na een paar dagen oefening zien. Maar voor duurzaam effect is tijd nodig. Net als bij elke andere vaardigheid is oefening en herhaling nodig om het nieuwe gedrag aan te leren. Even volhouden dus! <
Marcelino Lopez (4o) is schrijvend psycholoog. Hij doet ruim tien jaar aan yoga en meditatie en is auteur van het boek ‘Facebook in tijden van liefde’. Hij blogt regelmatig interessante artikelen over psychologie
WIST JE DAT? • Meditatie kan al binnen 8 weken leiden tot structurele veranderingen in het menselijk brein. • Amerikaanse onderzoekers hebben ontdekt dat bij een korte mindfulness cursus al positieve effecten optreden: scherper en aandachtiger brein, minder vermoeidheid, minder angst, meer concentratie en een beter werkgeheugen. • Leerlingen van basisschool de Fontein in Lelystad mediteren 2x per dag 10 minuten. De kinderen zijn rustiger en stabieler en presteren beter in de CITO testen. • Als je slaapt daalt je zuurstof gebruik met 8%, tijdens meditatie 10 tot 20%. • Kalmerende hormonen als melatonine en serotine nemen toe door meditatie, het stress hormoon cortisol neemt af. • Uit hersenonderzoek blijkt dat in dromerige of meditatieve toestand de hersenen meer thetagolven produceren. En thetagolven worden in verband gebracht met creativiteit. • Mediteren heeft een positief effect op drie grote indicators van veroudering: gehoor, bloeddruk en gezichtsvermogen. • Meditatie kan helpen de bloeddruk te verminderen. (bronnen: Psychologie Magazine, Telegraaf en abc-van-meditatie.nl)
en spiritualiteit. www.psychologisch.nu
LEZEN Yogash chitta vritti nirodhah Yoga is de beheersing van de activiteiten van de geest Patañjali - (ca. 200 BC)
Professor hoogleraar psychologie en psychiatrie Richard Davidson onderzocht de hersenen van monniken met meer dan 10.000 meditatie-uren. Hij ontdekte dat meditatie zorgt voor een verhoogde weerstand en positiviteit in het brein. Ook ontdekte hij dat
ademhalingstechnieken, meditatie en mindfulness-methodes effectief zijn tegen de symptomen van aandoeningen zoals ADHD en PTSS (Post Traumatisch Stress Syndroom). The Emotional Life of Your Brain van Richard J. Davidson (auteur) en Sharon Begley (co-auteur).
DE YOGAKRANT // 7
YOGAPORTRET
GOED OM KENNIS TE MAKEN
Yogadocente
Marlies Verdonk ‘ Tijdens mijn eerste yogales viel ik flauw.’
‘Tijdens mijn eerste yogales viel ik flauw. ‘Yoga is niets voor mij’, dacht ik, maar in de loop van jaren kwam ik erachter dat de overgang van inspanning naar ontspanning voor mij te groot was. Nu, bijna 10 jaar later is yoga het belangrijkste in mijn leven. ‘ Biografie Marlies Verdonk is yogadocent sinds 2008. Ze is gespecialiseerd op het gebied van klachten- en aandoeningen. Naast een opleiding aan de Yoga Academie Nederland, een kinderyoga opleiding bij Helen Purperhart en diverse yoga-bijscholingen, zijn haar eigen ervaringen een waardevolle aanvulling op haar manier van lesgeven. Yoga was voor haar een eerste stap naar beter worden en hypnotherapie is een belangrijke aanvulling hierop, zo belangrijk dat ze in de zomer van 2015 hoopt af te studeren als hypnotherapeut. Yogales Lessen van Marlies zijn een combinatie van Hatha Yoga en Mindfulness. Haar motto is: pas je niet aan aan de les, maar zoek een les die bij je past. Blijf bij je gevoel en ga niet over je grenzen heen. Mindful yoga is heel geschikt voor mensen met klachten. Marlies geeft o.a. les bij Stichting Blinden-Penning; Vereniging van Reumapatiënten Amsterdam; Frodo Mindfulness; Stichting Batafurai. e. verdonkm@hotmail.com t. 06 41 85 58 13
KINDERYOGA De foto linksboven: Ik heb altijd een kinderwens gehad alleen mocht het er niet van komen. Door kinderyoga te geven kan ik toch genieten van de speelsheid en puurheid van kinderen. MANTRA Een mantra is (gedacht, gesproken of gezongen) een middel om het denken te stoppen en om van daaruit tot meditatie te komen. Mantra’s zing ik samen met Hein Braat en ik leer veel van hem. Zingen betekent voor mij, net
als yoga: dichter bij mezelf komen. Tijdens de eindontspanning van de les zing ik een mantra en begeleid mezelf daarbij op de gitaar. ZIEK ZIJN Tijdens mijn ziekte (ME & fybromyalgie), gaf mijn hondje Frya mij structuur. Zij werkte als een spiegel en liet me zien dat ik mijn grenzen niet goed aangaf. Nu zeg ik: door ziek te worden werd ik beter, dat was mijn pad naar balans. Balans is voor mij een sleutelwoord.
VRIENDSCHAP Op de foto links staat mijn hartsvriendin, samen met een andere dierbare vriendin. Bij mijn hartsvriendin vond ik onvoorwaardelijke liefde die ik eerder niet kende. Wij zijn elkaars vriendin, zus, moeder, dochter, alles tegelijk. AMSTERDAM Het leven niet leven ‘zoals het hoort’ maar vanuit mijn hart. Dit geeft mij het gevoel van vrijheid.
DE YOGAKRANT // 8
YOGAGROEN
GOED VOOR DE AARDE
PLASTIC SOEPZOOI:
De bedreiging van ons universum
Water als fundament
Plastic is (bijna) niet meer weg te denken uit ons leven. Het zit in tassen, flessen, speelgoed, kleding en dvd’s maar ook in producten waarvan je het niet zo snel zou verwachten zoals (baby)shampoo, make-up, sigarettenfilters en tandpasta. Helaas komt veel plastic terecht in de oceanen waar het samen klontert in drijvende vuilnisbelten van plastic zooi. De bekendste drijft in de het noorden van de Grote Oceaan en is bijna 34 keer zo groot als Nederland. In totaal zijn er vijf grote plastic soepen die samen zo’n 21% van het aardoppervlak bedekken. kleinere deeltjes plastic. Het verdwijnt niet. De deeltjes komen terecht in de oceaan. De grootste opeenhoping van plastic wordt gevonden in het midden van de oceanen: enorme oppervlakten van plastic soep. Plastic Soepen De grote wateroppervlakken tussen de continenten draaien in vijf ringvormige golfstromen, gyres genoemd. Twee in de Grote/Stille oceaan, twee in de Atlantische oceaan en één in de Indische oceaan. In het centrum van elke gyre bevindt zich een plastic soep.
Wat is plastic eigenlijk? De grondstof voor het meeste plastic wordt door chemische processen uit ruwe aardolie gemaakt. Zo’n 8% van de totale olieopbrengst wordt gebruikt voor plastic, net zoveel als heel Afrika aan olie gebruikt. De helft van deze hoeveelheid wordt gebruikt voor de energie om plastic te maken en de andere helft dient als grondstof voor het plastic zelf. Micro Plastic Plastic is (bijna) niet meer weg te denken uit ons leven. Het zit in tassen, flessen, speelgoed, kleding en dvd’s maar ook in (baby)shampoo, makeup, sigarettenfilters en tandpasta. Veel plastic is nauwelijks zichtbaar, het zogenoemde micro plastic. Kleine plastic bolletjes worden bijvoorbeeld gebruikt om body te geven aan vloeibare producten zoals cosmetica, verf en schoonmaakmiddelen. Plastic kan zelfs zo klein zijn dat je het in kunt ademen. Denk maar aan die speciale geur van een nieuwe auto of een net geverfd huis. Sommige van die hele kleine, onzichtbare plastic deeltjes zijn bekend onder de naam ‘weekmakers’. Onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek bevestigt dat weekmakers zoals Biphenol A (BPA) onze hormoonbalans beïnvloeden en de gezondheid schaden. Denemarken heeft daarom onlangs vier weekmakers verboden. De Deense minister wordt nu door de EU bedreigd met een rechtszaak. Plastic afval In Europa wordt meer dan 40% van plastic verpakking niet gerecycled maar gedumpt op zogenoemde ‘landfills’. Héél veel plastic eindigt in de oceanen. Ongeveer 90% hiervan is niet biologisch afbreekbaar maar foto-afbreekbaar. Dit houdt in dat het onder invloed van licht uiteen valt in
De reis van plastic Plastic deeltjes fungeren tijdens hun lange reis van het vaste land naar de plastic soep als voertuig van vervuiling, niet alleen door wat ze zelf zijn, maar ook omdat allerlei chemicaliën (o.a. PCB’s) hechten aan het plastic. Niet alle deeltjes komen terecht in de plastic soep. Een onbekende hoeveelheid zinkt naar de bodem. De rest komt van de ‘chemische kruiwagentjes’. Kleinere vissen eten ze op en die vissen zelf worden weer gegeten door grotere roofvissen. Walvissen raken vol met plastic en ook vogels, die de met plastic gevulde vissen uit de zee eten. Zo baant het plastic zich een weg door de voedselketen van mariene dieren. Plastic op je bord Plastic deeltjes zijn niet verteerbaar en hopen zich op in de dieren. Dit leidt niet alleen tot sterfte, maar ook tot interne vervuiling want de vervuilende stoffen die eerst aan het plastic gebonden zaten, binden zich nu aan het weefsel van het dier. Als je vis eet, eet je niet direct plastic, maar krijg je wel het gif binnen dat aan het plastic gebonden zat.
WAT KUNNEN WE DOEN? Onderzoekers buigen zich over het probleem van de plastic soepen. Ze zien het somber in. Toch zien we dat de oceaan zich in beschermde gebieden goed herstelt. Dus er is hoop! Om het plasticprobleem te ‘stabiliseren’ moeten we met zijn allen in actie komen. We kunnen de oceanen beschermen door minder plastic te gebruiken en meer te recyclen. Michiel Curfs (1974) is fysisch geograaf en werkt als ecosysteem expert bij 3D Environmental Change. Hij woont in Andalusië en is medeoprichter van OLIEFJE, puur natuur olijfolie uit Spanje.
In alle Hindoe teksten heeft Water een speciale plaats. Het wordt gezien als het eerste element van de Panchabhutas, de vijf elementen: water, vuur, aarde, lucht en ruimte. De Rg Veda zegt: In het begin was alles water, omgeven door duister. De wateren worden gezien als de eerste woning van het oneindige Zijn. Water is pratishtha, het onderliggende principe, het fundament van ons universum.
Beat the Microbeat App Stichting De Noordzee en de Plastic Soup Foundation hebben een app ontwikkeld waarmee je kunt controleren of cosmetica microbolletjes bevat. Met je smartphone of camera scan je de barcode van het product. beatthemicrobead.org/nl
OCEANCLEANUP De 19-jarige TU student Boyan Slat heeft een oplossing bedacht om een groot deel van de plastic soep uit onze oceanen halen: drijvende recyclingstations. Via crowdfunding wordt geprobeerd voldoende geld op te halen. www.theoceancleanup.com
LUIERS: 5.000 OF 35? Een kind verbruikt gemiddeld 5.000 wegwerpluiers. Als je wasbare luiers gebruikt, heb je er ongeveer 35 nodig voor de gehele luierperiode. Ze zijn beter voor het milieu, ook als je het wassen, drogen en zelfs de verbouw van bijvoorbeeld biologische katoen meerekent. Onderzoek van Milieu Centraal toont aan dat wasbare luiers bovendien 2,5 tot 1,5 keer minder CO2-uitstoot opleveren.
Plasticminderen doe je zo: • Drink (gefilterd) kraanwater i.p.v. water uit plastic flessen. • Gebruik een jute of (organische) katoenen boodschappentas. • Koop groenten en fruit zoveel mogelijk op de markt en bij de (biologische) groenteboer waar ze producten nog verpakken in papier. Neem je eigen tas mee! • Vermijd ‘handige’ deelverpakkingen bij koekjes en lekkernijen: allemaal extra plastic. • Neem een mok mee voor thee en koffie op het werk. • Scheid plastic afval en breng het naar de speciaal hiervoor bedoelde afvalbakken. Kijk op plasticheroes.nl voor een afvalbak bij jou in de buurt. • www.seathetruth.nl
Facts&Figures • Vissen die laag in de voedselketen staan (zoals sardientjes) zijn minder lang aan vervuiling blootgesteld en een betere/gezondere optie. • Mosselen uit de Noordzee bevatten één plastic deeltje per gram vlees. • Super absorberende luiers, sommige tandpasta’s en scrubcremes bevatten microbolletjes; deze bolletjes zijn te klein om gefilterd te kunnnen worden en belanden daardoor in het milieu. • 21% van het aardoppervlak wordt bedekt door de 5 plastic soepen. • We dumpen jaarlijks zo’n 20.000 ton plastic afval in de Noordzee. • Het kost een kwart liter olie om een plastic literfles te maken. • Een plastic fles heeft een duurzaamheid van 300 tot 500 jaar. (Bron: 5gyres.org, seathetruth.nl, cleansea-project.eu)
advertorial
Baby’s en peuters zwemmen zonder plastic: in een zwemluier van TotsBots, v.a. t 14,95 Ook voor wasbare luiers kun je bij ons terecht. Ze zijn zacht en ademend: het beste voor de tere huid van je kind. Je kind is eerder zindelijk en het is beter voor het milieu. Wij hebben de beste, internationaal bekroonde, wasbare luiers in ons assortiment, gemaakt van bamboe, ecokatoen en sneldrogende kunstvezels.
WWW.KAATJEKATOEN.NL
DE YOGAKRANT // 9
YOGA
GOED VOOR JE HOOFD
PATANJALI’S YOGASUTRA’S
NIEUWE TREND: IK WORD YOGADOCENT!
Patanjali was een Indiase geleerde die schreef over taal, yoga en geneeskunst. Hij leefde ergens tussen 600 voor Christus en 200 na. Veel weten we niet van hem maar in legendes leeft hij voort als swayambhu: een ‘uit zichzelf geborene’, iemand die er zelf voor gekozen heeft geboren te worden zodat hij anderen kan helpen. Patanjali’s yoga-sutra’s, een verzameling van 196 aforismen (korte verzen), wordt beschouwd als basistekst voor yoga beoefenaars en
Steeds meer mensen volgen een yogadocent opleiding. Omdat ze meer willen leren over yoga, docent willen worden en omdat er geen vooropleiding voor nodig is: iedereen kan het doen. Hetzelfde geldt voor het aanbieden van de opleiding. Yogadocent is een vrij beroep.
biedt ook diep inzicht in de menselijke psyche. De yoga sutra’s in filosofisch perspectief Het menselijk leven is een reis Van geboorte naar dood... Maar ook: Van periferie naar centrum Van lichaam naar hart Van onbewust zijn naar bewustzijn Van het menselijke naar het goddelijke Van het tijdelijke naar het eeuwige... Je mag de reis -en haar doel- noemen zoals je wilt Je mag de reis ook niet benoemen De Indiase filosofie is daarin duidelijk De reis geldt voor iedereen Of je je nu realiseert dat je ‘m aflegt of niet... Maar, áls je de reis een handje wilt helpen dan zijn er manieren... Afhankelijk van je temperament kies je: Jnana-yoga - de weg van kennis en wijsheid Karma-yoga- de weg van onthecht handelen Bhakti-yoga de weg van toewijding en overgave... Natuurlijk kent iedere individuele reis elementen van al die wegen En wordt iedere reis afgelegd met een voertuig; een lichaam
De mens heeft meerdere lichamen, zegt Patanjali Niet alleen het lichaam dat wij zien: het annamaya kosha of voedsellichaam De mens heeft ook een energielichaam, het pranamaya kosha Daaromheen bestaat een mentaal lichaam, het manumaya kosha Dat wordt omsloten door een intuitief lichaam, vijnanamaya kosha Vanuit het intuïtieve lichaam kan men het nog ijlere lichaam van de gelukzaligheid betreden, het anandamaya kosha Daarna rest alleen het al-lichaam: de eeuwigheid, oneindigheid, onsterfelijkheid, moskha, bevrijding, verlichting... Daarheen wil Patanjali ons leiden. Met zijn yogasutra’s die al eeuwen letterlijk leiddraad zijn: een draad waarlangs je wordt geleid opdat je de weg kunt vinden Sutra betekent ‘draad’ Patanjali reeg er zijn aforismen aan.
Er zijn geen wettelijke richtlijnen. Wel hanteert de Vereniging Yogadocenten Nederland een ‘keurmerk’ zodat je zeker weet dat de opleiding voldoet aan het Basis Programma Opleidingen (BPO). Dit houdt o.a. in dat de opleiding bestaat uit 4 leerjaren en 500 uren. Maroesja Grabijn van VYN: ‘Wij adviseren cursisten voor deelname aan een opleiding een aantal zaken
helder te krijgen zodat je later niet voor verrassingen komt te staan. Hoe is de docent zelf opgeleid? Is hij/zij aangesloten bij de Vereniging Yogadocenten Nederland? In welke stijl geeft de docent les? Hoe groot zijn de groepen? Hoe wordt er omgegaan met klachten en blessures, worden er gerichte aanwijzingen gegeven? Wij raden ook altijd aan om eerst een proefles te doen. Op onze website staat een lijst met yogadocenten die aan gecertificeerde opleidingen in Nederland zijn afgestudeerd. Als je uiteindelijk zelf afstudeert aan een erkende yogaopleiding word je na aanmelding automatisch toegelaten tot de vereniging VYN.’ VYN: www.yoganederland.nl
1.1 atha yoganusasanam Aldus wordt yoga uiteengezet... Door Annette van der Hoek, Indologe, PhD India Expertise Center www.samvaad.nl
2-jarige opleiding
Yogadocent Start januari 2015 Meer informatie: www.yogavidya-rotterdam.nl T +31 (0)6 25 100 420
TANTRA Tantrisme ontstond vele eeuwen geleden als religieuze traditie en werd als onderdeel van het hindoeïsme en boeddhisme verspreid over Azië. Tantra betekent in het Sanskriet letterlijk ‘weefsel’ en is afgeleid van het woord ‘tan’ wat ‘expansie en expressie’ betekent. Tantra betekent ook ‘geschrift’ en wordt in die betekenis uitgelegd als ‘dat wat onze kennis vergroot’. Tantra is van origine bedoeld om zelfrealisatie te bereiken: éénwording met het Goddelijke. Tegenwoordig ligt bij tantra de nadruk op het leren voelen en laten stromen van levensenergie (prana) en éénheid en verbinding ervaren in jezelf en met de ander. De weg hiernaartoe is het doel op zich: het loslaten van conditioneringen (angst, schuld, schaamte) en het
voelen, onderzoeken en accepteren van elke emotie of ervaring. Tantra is een spiritueel pad dat je in contact brengt met innerlijke diepte en rijkdom. Geen seks maar liefhebben Tantra zorgt ervoor dat je bewustzijn groeit en dat je vrij wordt van conditioneringen. Vaak wordt tantra geassocieerd met seks. De zintuigen en (seksuele)energie spelen ook een belangrijke rol bij tantra.
Maar tantra gaat vooral om het groeien van bewustzijn en het vrij worden van conditioneringen. Tantra leert je voelen en ervaren dat je onderdeel bent van een groter geheel. De transformatie van één naar alles, van individu naar geheel. Tantrische seks gaat over de transformatie van lust naar liefde, van lichaam en hoofd naar het hart. Tantrische seks is niet gericht op klaarkomen maar op samenzijn. Vanuit het samenzijn ontstaan vervolgens bewegingen en handelingen. Tantrische seks gaat niet om hebben, krijgen of presteren, maar om samenzijn, geven en ontvangen. Centraal staat de verbinding met jezelf, de ander en het bestaan. Dat tantra ook intens genot met zich mee kan brengen, is eigenlijk niet meer dan een fijne bijkomstigheid.
Erkende opleiding 500 h
DE YOGAKRANT // 10
YOGAJONG
GOED VOOR DE TOEKOMST
YOGA IS LEUK!
YOGA IN HET WATER
KABIR SAMLAL
Kabir doet dagelijks yoga en werd derde in de categorie jeugd tijdens de International Yoga Championship in de Verenigde Staten. Hij vertelt waarom hij yoga zo leuk vindt. Naam: Kabir Samlal Leeftijd:13 jaar School: tweetalig VWO klas 2 Yoga: sinds zijn 5e/6e toen hij in India woonde en yogales kreeg op school Favoriete asanas: backbends (wheel, cobra) en arm balances (crane, side angle) Ashtanga yoga: omdat ik daar sterker van word Hobbies: yoga, voetbal, tennis, piano, muziek luisteren
Aqua Yoga is yoga in het water. Het is een milde vorm van yoga die speciaal geschikt is voor mensen die niet in staat zijn om te oefenen op de mat als gevolg van fysieke beperkingen, letsel of ziekte. Yogadocent Kate legt uit: “De drijvende kracht van water ontlast de druk op gewrichten en vermindert ook andere pijn en ongemakken. Omdat het lichaam minder gewicht draagt in het water, kunnen spieren makkelijker ontspannen en uitrekken. Aqua Yoga biedt bijvoorbeeld uitkomst voor mensen met artritis, heup- en of knieprotheses, multiple sclerose, fibromyalgie en, spierdystrofie.” Aqua Yoga wordt op verschillende plekken aangeboden in Nederland.
Later: ga ik economie studeren
CHAKRA ASANA - HET WIEL
“Naast super coole poses leer je bij yoga je eigen grenzen bepalen. Er zijn veel soorten yoga zoals bikram, ashtanga en kundalini. Voor mij komt het allemaal op het zelfde neer. Yoga in welke vorm dan ook maakt dat je je beter voelt. Door yoga leer je je ademhaling goed gebruiken, je balans wordt beter, je wordt sterker en soepeler. En plotseling merk je: ‘Hey, ik word niet meer zo snel boos en wow, ik kan me beter concentreren.’ Yoga helpt ook bij andere sporten. Bij voetbal is het bijvoorbeeld heel handig dat ik mijn been net iets verder kan strekken dan de tegenstander. Ook bij tennis is het fijn om soepel te kunnen buigen en twisten. Toch kan yoga suf overkomen op kinderen. Vooral als je er alleen maar over praat en niks doet. Hoezo je grenzen bepalen of je grenzen verschuiven? Wat bedoel je daarmee? Waarom ademhalen,’dat doe ik toch al’? Om kinderen aan te moedigen om yoga te doen, werden er al heel lang geleden in India wedstrijden georganiseerd. Kinderen willen vaak beter worden in wat ze doen en een ‘wedstrijdje’ kan helpen om beter je best te doen. Het heeft mij in ieder geval geholpen. Ook kunnen die wedstrijden helpen om anderen over de streep te halen. Je inspireert anderen om ook yoga te gaan doen. Net zoals veel jongens plotseling
gingen turnen toen Epke Zonderland Olympisch kampioen werd. Maar zoals niet iedereen wedstrijden zwemt en supersnel schaatst, hoeft ook niet iedereen yogawedstrijden te doen. Je kan het ook gewoon voor de lol doen. Ik kreeg mijn eerste yogales op mijn vijfde toen ik in Singapore woonde. We deden allerlei poses, waarvan ik sommige al tijdens het spelen deed. Misschien doe jij dat weleens. De yogaleraar vertelde mij dat heel veel yogaposes genoemd zijn naar dingen uit de natuur. Zo rek je je uit als een hond, je brult als een leeuw, je staat soms stevig op de grond zoals een boom en je maakt je zo sterk als een olifant. Na Singapore hebben we in India gewoond en daar is yoga ook onderdeel van het dagelijkse leven. Je krijgt het zelfs op school. In ging het steeds vaker doen en leerde ik er veel over. Er zijn wel 84.000 poses ! Het maakt daarom niet uit hoe oud of hoe lenig je bent, er is altijd wel een geschikte pose voor jou. Het leuke is dat yoga snel effect heeft. Voor je het weet heb je favoriete poses; doe je even een ademhalingsoefening vlak voor een moeilijke repetitie en denk je ‘laat maar’ als iemand je afsnijdt bij het fietsen of voorpiept in de rij. Door yoga voel je je goed. Je wordt er sterk van in je lichaam én in je hoofd. Je grenzen verschuiven en je kan steeds meer. Maar yoga is leuk hoever je ook komt! Wat ik kan hoef jij niet te kunnen en andersom.”
Kabir: Je ligt plat met je rug op de grond met je armen recht boven je hoofd, dan buig je je knieën en breng je je voeten naar je billen. Je buigt je armen en plaatst je handpalmen plat op de vloer naast je schouders. Je vingers moeten wel naar je voeten wijzen. Je ademt rustig door je neus. Mond dicht! En dan til je je hoofd, rug en billen van de vloer. Kijk maar naar de 1e foto hieronder. Je rug wordt soepel en je armen en schouders sterker. Ook maak je je borst helemaal ‘open’. Het wiel geeft aan dat er geen begin is en geen einde. Je laat je meevoeren. Hoe vaker je het doet, hoe makkelijker het wordt en misschien komen je handen na een tijdje dichter bij je voeten. Sterker word je in ieder geval. Getekend door Saar van Ommen
Het onderzoek van Fischer (2006)
EFFECTEN VAN KINDERYOGA • Intelligentie, creativiteit, leerprestaties, geheugen en concentratie worden op het mentale niveau verhoogd • Afname van stress en angst • Minder ziekte en verbetering van hart- en bloedvaten geconstateerd • Verbeteringen op het niveau van sociaal gedrag waargenomen • Vergroting van zelfvertrouwen • Betere relaties met anderen • Meer tevredenheid • Afname van de ademhalingssnelheid
Wil jij ook over yoga vertellen in deze krant? Stuur je verhaal (max 500 woorden) naar info@yogakrant.nl en wie weet sta jij in de volgende editie!
DE YOGAKRANT // 11
YOGAJONG
GOED VOOR DE TOEKOMST
JONGEREN & INTERNET Veelvuldig en langdurig internetten gaat (net als tv kijken) ten koste van het concentratievermogen omdat de informatie monotoon, snel en vluchtig wordt aangeboden. Het listige is ook dat hoe meer je het doet, hoe meer je de drang voelt om steeds weer en vaker te checken, te kijken, te reageren, etc. Internet is niet meer weg te denken uit ons leven en heeft ook veel voordelen, zoals mooie techniek, snelle communicatie en globale informatievoorziening. Het probleem is alleen dat jongeren (en volwassenen) zo in beslag genomen worden door internet dat ze de rest van hun leven verwaarlozen: huiswerk, vriendschappen, sport, contacten met familie. Internetgebruik is ook van invloed op de hoeveelheid en de kwaliteit van het slapen en kan leiden tot overwicht door minder bewegen. Feit is dat jongeren die overmatig internetten zich vaker eenzaam voelen, meer last hebben van depressieve gevoelens en onzekerder zijn. (bron: Trimbos-instituut)
VAKANTIE OFFLINE Twee moeders besloten om bovengenoemde redenen een internetloze vakantie in te lassen voor hun kroost. Een ouderwets weekje zonder computer, telefoon of tablet. We vroegen de kinderen hoe het beviel?
Wat vond je van het plan toen je het hoorde? Daya: ‘Niet leuk. Ik moest zelfs heel erg huilen. Ik was ook bang. Ik zou dan niet weten wat er in Nederland gebeurde met mijn vriendinnen en waar ze mee bezig zijn. Het leek me heel erg om niet te kunnen refreshen. Ik vind de telefoon en ipad fijn om af en toe even wat privacy te hebben, iets voor jezelf. Maar in Ibiza viel het wel mee maar je wilde wel minstens een half uurtje even op internet omdat je het toch wel fijn vindt om af en toe even iets voor jezelf te hebben. Je kan niemand bereiken. Soms wil je gewoon een liedje luisteren.’ Pien: ‘Ik vond het wel even schrikken, een hele week zonder internet is best lang. Maar meestal zit ik op vakantie toch niet zoveel op m’n telefoon dus ik vond het niet super erg.’ Indra: ‘Niet zo leuk en niet zo slim. Omdat
FACTS • • • •
Vanaf een jaar of acht zijn kinderen actief op internet 99% van de tieners heeft thuis toegang tot internet Gemiddeld internetten jongeren 15 uur per week Jongeren gebruiken internet om muziek en filmpjes te downloaden, te surfen, mailen, chatten, whatsappen, facebooken en Instagram
Mary Berkhout van Mediawijzer.net: “Veel ouders menen dat digitale media een positieve invloed hebben op de ontwikkeling van hun kind en dat ze er iets van leren. Experts geven echter aan dat een tè intensief gebruik ten koste kan gaan van hun breinontwikkeling, simpelweg omdat kinderen minder tijd kunnen besteden aan het ontdekken en ervaren van de echte wereld om hen heen”. Verdere gevaren zijn: obesitas, nek en rugproblemen en sociale achterstanden.
NAAM: DAYA
NAAM: PIEN
NAAM: INDRA
Leeftijd: 13 jaar
Leeftijd: 13 jaar
Leeftijd: 11 jaar
School: klas 2 mavo
School: brugklas havo/vwo
School: groep acht
Hobbies: kunstschaatsen, dansen,
Hobbies: roeien, zingen, dansen,
Hobbies: hockey
zingen, naaien.
tekenen, lezen.
ik liever wel mijn telefoon zou willen hebben. Dat is leuker.’ Wat dacht je dat je het ergst zou gaan missen en waarom? Daya: ‘Mijn ipad. Omdat daar alles opstaat: spelletjes, liedjes, instagram, snapchat, enz. ‘ Pien: ‘Mijn telefoon en ipod in het algemeen, het is gewoon fijn om af en toe even een moment voor jezelf te hebben. Maar ik dacht dat ik het social media het meest zou gaan missen omdat ik dan geen contact kon maken met mijn vriendinnen.’ Indra: Gewoon wat andere mensen ook delen. Ik wilde zelf foto’s delen en kijken wat andere mensen delen.
Hoe was het op vakantie zonder internet? Daya: ‘Leuk. Omdat het Ibiza was. Maar
soms zonder internet was het soms wel vervelend. Gewoon even een half uurtje. Maar ja ik heb ook een moedertje die zelf ook niet op haar telefoontje mocht (alleen bellen, sms en werk) tja maar moedertje kon niet zo goed zonder tinder en paiq. Ja ja en toen brak mijn klomp!’ Pien: ‘Het veel reuze mee! Eigenlijk zou ik het wel vaker willen. Maar het kwam ook omdat we met vrienden waren die nogal actief zijn. Ik had helemaal geen tijd om te internetten. ‘ Indra: ‘Soms een beetje saai.’ Had het ook voordelen? Daya: ‘Ik ging meer gesprekken aan met mensen en heb een heel boek gelezen.’ Pien: ‘Ja, ik ging veel sneller gewoon even met iemand kletsen.’ Indra: ‘Vooral het lezen: ik heb veel gelezen.’
����������������������������� ������������������������������� �������������������
������������� ������������� ������������� �������������
MAIL&WIN De RITUALS Soulwear collectie: van cardigans tot tops, van broeken tot singlets. Allemaal van de beste kwaliteit fijn garen, zachte soepele jerseys en 100% superzacht katoen.
����� ������
De goede pasvorm is kenmerkend voor de
���������������������� ���������� ������������������������� �������������� ���������������������������� �������������������������� �����������������
Soulwear collectie evenals de stijlvolle, subtiele details in het ontwerp. Win deze set ter waarde van t 103,- en beleef deze comfortabele luxe steeds weer. Op reis, bij je yoga-oefeningen en om thuis heerlijk in te ontspannen. ®
Maak kans op een RITUALS Soulwear set: stuur een mailtje naar mailenwin@yogakrant.nl o.v.v. RITUALS
����������������� ����������������������������������������������� �������������������������������������
ADVRONyogakrant.indd 1
02-06-2014 11:15:22
DE YOGAKRANT // 12
YOGAVOEDING
GOED VOOR JE LICHAAM
PRANA DE KRACHT VAN VERS
EETDAGBOEK Wie: May Duits (44) Yoga: sinds 12 jaar, dagelijks Favoriete asana: savasana, de ultieme beloning na een les Website: www. you-may.info
Yoga gaat over het in balans brengen van lichaam en geest. Het maakt je bewust van wie je bent en wat je doet. Het beoefenen van yoga leidt daarom vaak automatisch tot meer bewustzijn over voeding. Wat stop je in je lichaam en wat doet dit met je gezondheid? De essentie van alle yoga oefeningen is de stroom van levensenergie door het lichaam. Die levensenergie wordt in het Sanskriet prâna genoemd. Prana is de subtiele energie die alles doordringt, de stuwende kracht van het leven. Prana (vergelijkbaar met het Chinese Qi) zit in de lucht - daarom is ademen zo belangrijk bij yoga- en het zit ook in vers voedsel. Nu eten we tegenwoordig steeds meer bewerkte producten. Voedsel wordt in grote fabrieken klaargemaakt, verhit en ingepakt. Er worden allerlei
(kunstmatige) stoffen toegevoegd om het langer houdbaar, mooier en lekkerder te maken. Vanuit de medische wereld klinken steeds vaker kritische geluiden over al die toevoegingen en bewerkingen. De link wordt gelegd met moderne aandoeningen zoals voedselallergie, chronische aandoeningen, hyperactiviteit en overgewicht. Vanuit de yoga-filosofie bekeken is het ook beter om te kiezen voor vers. Houdbare en bewerkte producten bevatten weinig tot geen prana of levensenergie. Ze leveren wel (veel lege en zware) calorieën, maar geen lichte levenskracht of vitaliteit. Hoe kies je nou bewust voor gezond? Het is eenvoudiger dan je denkt. Om voldoende prana binnen krijgen, kies je zoveel mogelijk voor vers, puur en onbewerkt!
May: “Sinds ik yoga doe, ben ik bewuster geworden qua voeding. Ik eet vegetarisch, zoveel mogelijk biologisch en bijna veganistisch. Gezonde voeding is erg belangrijk voor mij. Voeding is prana, levensenergie. Ook heeft biologisch eten veel meer smaak en proef je de liefde. Ik let op het land waar de groente vandaan komt en of het van het seizoen is. Ook let ik op toevoegingen, zoals suiker, conserveringsen smaakstoffen. Ik eet geen gist, geraffineerde suiker- en meelproducten, schimmel en koemelk. Als ik uit eten ga, eet ik het liefst naar restaurants waar ze biologisch en bewust met voeding omgaan. Alcohol -
Chlorella is pure levenskracht Naast de reinigende en zuiverende invloed die Chlorella bezit, geeft het niet alleen meer energie, maar bevordert het ook ok de spijsvertering en darmwerking. Daarnaast is Chlorella goed ed voor de lever en een evenwichtige darmflora. Vital Green Chlorella is een puur en eerlijk voedingssupplement Chlorella van Bloem is puur en eerlijk en wordt in Taiwan matige gekweekt vanwege de zuivere vorm. Het is vrij van kunstmatige en van kleur-, geur- en smaakstoffen, hulpstoffen en ingrediënten dierlijke oorsprong.
Kijk voor meer informatie op: www.vitalgreenchlorella.nl nl
200 tabl. 14,95
600 tabl. 36,45
1000 tabl. 51,95
⁹⁵ ⁹⁵ ⁹⁵
De producten van Bloem Natuurprodukten zijn verkrijgbaar bij en de zelfstandige drogisten, reformzaken en gezondheidswinkels bij u in de buurt. Voor verkooppunten: www.bloem.net/verkooppunten
Ontbijt: • Een glas lauw water, met een halve geperste citroensap • Fruitsmoothie • Glas groene thee en vier chlorella tabletjes Lunch (grootste maaltijd van de dag): • Verse bloemkoolsoep met curry en kokosmelk • Zelfgemaakte humus, belegd op twee rijstwafels met een toefje gemengde kiemen Toetje: • Twee glazen groene/ jasmijn thee en Bonbarr, donkere chocolade met kokos • 4 chlorella tabletjes (ik eet ze bijna als snoepjes: ik ben dol op zeewier, lekker en gezond!)
Tussendoor: Cashewnoten en groene thee Diner: • Groene salade met komkommer, de bladeren van radijsjes, cherry tomaatjes en gemengde kiemen, met een dressing van azijn en olijfolie • Klein kommetje bloemkoolsoep • 4 chlorellatabletjes Toetje: Groene thee en twee medjoul dadels. Recepten van May vind je op www.yogakrant.nl
Ook een eetdagboekje bijhouden voor de Yogakrant? Geef je op via: info@yogakrant.nl
Puur en eerlijk met chlorella... CHLORELLA is één van de kleinste en oudste plantaardige levensvormen op aarde dat percentsgewijs, in tegenstelling tot andere planten op aarde, een hoog gehalte aan bladgroen (chlorofyl) bevat. We weten allemaal dat groene groenten gezond zijn en ook eten de meeste dieren niet voor niets voornamelijk gras, planten en bladeren. Chlorella bezit van nature nuttige voedingsstoffen als vitamines, mineralen, aminozuren, chlorofyl, plantaardige DNA en RNA en Chlorella Groeifactor.
mijn favoriet is champagne - drink ik alleen bij speciale gelegenheden. Verder ben ik dol op chocola.”
DE YOGAKRANT // 13
YOGAVOEDING YOGA & VLEES
Yoga en vlees: een tegenstrijdige combinatie. Om te begrijpen waarom, kijken we naar de oorsprong van yoga. In de Hindoe filosofie staan tien yamas beschreven: regels of uitgangspunten voor een deugdzaam leven, vergelijkbaar met de christelijke tien geboden. De tien traditionele Hindoe yamas zijn: geweldloosheid, oprechtheid, niet stelen, aandacht voor de eenheid van alles, geduld, eerlijkheid, doorzettingsvermogen, standvastigheid, compassie, eerlijkheid, matige eetlust (niet teveel niet te weinig) en zuiverheid van lichaam en geest. Patanjali legt in zijn yogasutras (regels voor de yogi) de nadruk op vijf van deze yamas. Als eerste noemt hij ahimsa.
GOED VOOR DIEREN
Ahimsa is afgeleid van het Sanskriet woord hims, dat ‘verwonden’ betekent. A-himsa betekent het tegenovergestelde hiervan, dus ‘niet verwonden’. Ahimsa wordt daarom ook wel aangeduid als ‘geweldloosheid’ en is een belangrijk grondbeginsel van de grote Indiase religies zoals boeddhisme, hindoeïsme en jainisme. Het is geïnspireerd op het uitgangspunt dat alle levende wezens dezelfde bron van levensenergie delen: een ander wezen schaden, is jezelf pijn doen. Ahimsa is ook gerelateerd aan het idee van karma: wie kwaad doet, kwaad ontmoet. Mahatma Gandhi maakte het principe van geweldloosheid wereldberoemd door zijn succesvolle geweldloze verzet tegen de Britse overheersers.
Kip zonder ster De plofkip wordt in 6 weken vetgemest en leeft met 20 andere kippen op 1 vierkante meter. Ze is kreupel, heeft voetzweren en krijgt heel veel antibiotica. Alle kip in de supermarkt of snackbar zonder keurmerk is plofkip.
AHIMSA IN DE MODERNE KEUKEN De Nederlandse consument eet gemiddeld 727 dieren in een mensenleven, waarvan 94% bestaat uit kip. Merendeel van deze kippen wordt gefokt in enorme megastallen zonder daglicht, bruut geslacht en volgestopt met antibiotica en hormonen. De vleesindustrie is kortom zeer gewelddadig. Wij zetten een aantal feiten over de Hollandse consumptie-kip uiteen, zodat het straks in de winkel makkelijker is om een bewuste keuze te maken, met het idee van ahimsa in het achterhoofd.
Kip met 2 sterren Deze scharrelkip leeft in een wei met begroeiing waar ze 8 uur per dag kan scharrelen.
?
Kip met 1 ster Deze boerderijkip leeft 8 weken met 13 kippen op 1 vierkante meter en heeft een overdekte uitloop naar buiten. Ze is nauwelijks kreupel, heeft weinig last van voetzweren en krijgt véél minder antibiotica dan plofkippen.
??
???
Kip met 3 sterren De boerderij kip wordt bijna 12 weken oud en woont met 11 andere kippen op 1 vierkante meter. Ze heeft ruime uitloop naar buiten en bij de biologische boer krijgt ze biologisch voer. Bron: bond voor vegetariërs en wakker dier.
Mail&Win: De wakkere Winkelaar! Abonneer je gratis op de Wakkere Winkelaar en krijg elke week de diervriendelijkste aanbiedingen van de 10 grootste supermarkten in je mailbox én een tip én een vegarecept! De eerste 20 aanmelders ontvangen de Wakkere Winkelaar tas: een handige klimaatneutrale tas van biologisch katoen! Inschrijven op www.wakkerdier.nl/winkelaar.
DE KRACHT VAN AYURVEDA LEKKER SLAPEN Victor Manhave is eigenaar van de Ayurveda Kliniek in Rotterdam. Hij is opgeleid in zowel de ayurvedische als de westerse geneeskunde. In zijn kliniek kun je terecht voor een breed scala aan gezondheids- en wellnessbehandelingen. In de yogakrant vertelt Victor over de kracht van ayurveda. Deze keer: hoe kan ayurveda helpen bij een goede nachtrust? www.ayurvedakliniek.nl
De Ayurveda Kliniek biedt natuurlijke behandelingen voor een eerlijke prijs. U kunt er terecht voor medische hulp bij gezondheidsklachten, psychotherapie en mindfulness, massage, voedingsadvies, beauty& wellness, lezingen en workshops. Ayurveda: • is een eeuwenoude holistische geneeskunst uit het oosten • richt zich op de hele persoon, niet alleen op klachten • behandelt de oorzaken, niet de symptomen • brengt lichaam en geest in balans • werkt met 100% natuurlijke voedingssupplementen Ayurveda Kliniek Villapark 4 3051BP Rotterdam / www.ayurvedakliniek.nl info@ayurvedakliniek.nl / 010 422 29 23
Victor: ‘Om te begrijpen hoe ayurveda werkt, eerst een korte uitleg. In de ayurveda gaan we uit van vijf basiselementen: aarde, water, vuur, lucht en ruimte die we in de menselijke constitutie terugzien in drie verschillende constituties (dosha’s): Vata (lucht en ruimte), Pita (vuur) en Kapha (aarde en water). Vata is het beweeglijke element van lichaam en geest (hartslag, bloedstroom, ademhaling, darmperistaltiek). Pita staat voor de verschillende soorten van warmte in het lichaam (stofwisseling en spijsvertering). Kapha is de stabiele, onderhoudende factor in het lichaam (weerstand, gezonde orgaanfuncties, spieren en botten). Elk mens wordt geboren met een bepaalde verhouding van deze elementen: de geboorteconstitutie, deze is bij elk mens uniek. Tijdens het leven raakt onze energiebalans al snel vervormd door allerlei invloeden van binnenuit (gedachten, gevoelens) en buitenaf (voeding, omgevingsfactoren). Door middel van o.a. voeding, massage, oliën en kruidenextracten helpt ayurveda om lichaam en geest weer in balans te brengen. Een probleem als slapeloosheid heeft vaak te maken met beweeglijkheid van de geest: je kunt niet slapen omdat je blijft nadenken en piekeren. Het element vata (beweeglijkheid) is te sterk aanwezig. Om lekker te slapen wil je juist kapha (rust) verhogen. Om beter te kunnen slapen zou je voedingssupplementen kunnen nemen die vata verlagen en kapha verhogen. In ayurveda is de heilzame werking van
oliën ook belangrijk. Olie verhoogt de stabiele werking in je lichaam, kapha. Warme olie op je slapen smeren is dus een goed middel tegen slapeloosheid. Ook de ouderwetse beker warme melk voor het slapen gaan past in de ayurvedische benadering: warme melk verhoogt kapha en verlaagt vata.’
AYURVEDA Ayurveda is een eeuwenoude holistische gezondheidsleer uit India voor lichaam en geest. Het woord ayurveda komt uit het Sanskriet en is een samenstelling van het woord Ðyus (leven) en veda (wetenschap of kennis). Ayurveda is dus de ‘kennis of wetenschap van het leven’ en omvat een uitgebreid systeem van medische voorschriften en praktische handelingen voor een gezond leven. De Ayurveda gaat uit van het principe van universele energie (prana) en evenwicht. Ziekte is een symptoom van on-evenwicht en behandeling bestaat globaal gezegd uit het bepalen van de ideale energieverdeling van de patiënt bij de geboorte (prakriti), het achterhalen van de precieze energie-onevenwichtigheid (vikriti), de oorzaak van de onevenwichtigheid en een behandelplan om de energiebalans weer te herstellen. Ayurveda gaat uit van het eigen herstellend vermogen van de mens.
DE YOGAKRANT // 14
YOGA DE YOGAKRANT AMSTERDAM E.O. www.catherinetol.com www.denieuweyogaschool.nl www.jyo.nl www.nyingma.nl www.svahayoga.com www.yogagarden.nl www.yogaonthespot.nl www.yogastudio-flow.com www.mm-sup.com www.ellieloeve.nl www.thriveyoga.nl www.studioaanhetij.nl www.delijfschool.nl www.leef-yoga.nl www.mudra-cursuscentrum.nl www.puur-studio.nl www.zensaz.nl www.novayoga.nl www.studiolos.nl www.yinyangcentrum.com www.rasa-lila.nl www.mettamind.nl www.yagoy.nl www.yogabosenlommer.nl www.agamayoga.nl www.extradimensie.com www.yogapraktijkshruti.nl www.yogatoday.nl www.annekesips.com www.dolfijnwellness.nl www.intuitie-in-praktijk.nl www.mindfulpresence.nl www.dayspa.nl www.scentofbali.nl www.shape-all-in.nl www.sportsworldamsterdam.nl www.zuiveramsterdam.nl www.irinaverwer.com www.moenayoga.com www.messolonghi-yoga.com www.supsup.nl www.lachyoga.nl www.artofloving.nl ROTTERDAM www.villayoga.nl www.meanderyoga.nl www.blijeboeddhayoga.nl www.healingyoga.nl www.movealongstudio.nl www.yogamaya.nl www.centrumbodhi.nl www.artofliving.org www.timsayoga.nl www.samvaad.nl www.yogaschoolrotterdam.nl www.yogafrans.nl www.yogametlef.nl www.studiohillegersberg.nl www.yogapraktijkpachamama.nl www.liefenzacht.nl www.yogameditatie.com www.yolandadevrij.nl www.hotyogaplace.nl www.yogiya.nl www.yogazone.eu www.bikramrotterdam.com www.integraleyoganederland.nl www.yogartschool.nl www.yomabe.nl www.lovehealthyliving.nl www.margasyogarotterdam.nl www.coach.heleenverdonk.nl www.yoia.nl www.smrti.nl www.druyogabandhu.nl www.junojoy.nl www.indigoyoga.nl www.tantraflow.nl DIVERS www.yoga-saswitha.nl www.poweryoga.nl www.yogastudie.nl www.tijdschriftvooryoga.nl www.yogaindebuurt.nl www.yogaladder.nl
YOGASHOPPING Jade yogamat
BlooM Yoga Bags
Fair made & eco friendly In India wordt thee vervoerd in grote zakken. En daarna, wordt dit goede materiaal, hup weggegooid. Zonde van die stoere, waterdichte
Yogisha heeft het grootste assortiment yogamatten van Amsterdam. De Jade
en stevige zakken. Daarom heeft BlooM Yoga Bags er tassen van laten
yogamat is één van de bestsellers, gemaakt van natuurrubber en dus extra
maken. www.bloomyogatassen.nl - voor een verantwoorde yogatas.
stroef. Naast yogamatten biedt Yogisha alles op het gebied van yoga: van kleding, props en tassen tot meditatiekussens en mala’s. Ga naar www.yogisha.nl of kom langs in de winkel: Ceintuurbaan 378.
KNUFFEL BOEDDHA’S
Voor de vrolijke yogini Deze jumpsuit voelt heerlijk zacht aan en zit als een tweede huid. Hij verschuift niet en houdt je energiecentrum én
YOGA JUMPSUIT
PARTNERS VAN
onderrug lekker warm. Zeven kleurvarianten: www.pranina.com t 79,95
Knuffel Boeddha’s: leuk en veilig voor grote (!) en kleine baby’s in de winkel van yogacentrum YogaToday, Weesp www.yogatoday.nl De grotere Boeddha’s (vanaf 25cm) hebben een gezellig belletje in de buik. Prijzen vanaf t 34,95 (25 cm).
Mail & Female
Tantra
EI
Dit yoni-ei van rozekwarts is ideaal voor tantra-oefeningen. Stevige bekkenbodem en vaginaspieren vergroten het seksuele genot! t 39,00 www.mailfemale.com
LOVECHOCKROCKS OPENS YOUR HEART Lovechock ROCKS zijn vruchten en noten omhuld met een heerlijk jasje van rauwe chocolade, superfruits en een vleugje reishi. Supervol flavanoïden, melk-, soja- en glutenvrij, gezoet met gedroogde kokosbloesemnectar. www.lovechock.com. Lovechock Rocks (t 4,49) zijn verkrijgbaar bij de meeste biologische supermarkten en webshops.
PAPA DUDE
Voor al die Yoga Dudes out there... de nieuwe We’Ar 3/4 yoga shorts. Prima voor yoga maar denk ook aan capoeira en zoals We’Ar het zelf zegt: ‘for general good living’. Verkrijgbaar bij www.Yoga-specials.com in 3 varianten: leaf, black & grey marl.
DE YOGAKRANT // 15
YOGAAGENDA
GOED OM TE WETEN
WHAT’S THE BUZZ? ✸ YOGA AMSTERDAM ✸ Beleef je zomer met een yogadagje op een eilandje in de vinkeveense plassen! kijk voor informatie en voor wekelijkse hatha yogalessen, privélessen en yoga bij kanker op www.catherinetol.com. Yoga in de buurt dé website voor yoga studio’s, docenten en yoga fans om elkaar te vinden. studio’s en sportscholen die yoga bieden kunnen zich gratis aanmelden en studenten kunnen een locatie zoeken en een review plaatsen. Een initiatief van sara schouten, fysiotherapeute en marianne de kuyper, yoga instructrice. info@yogaindebuurt.nl www.yogaindebuurt.nl Yoga on the spot praktisch privéles voor een groepsprijs. we bieden je yoga lessen en meditaties in een mooie, rustige studio in het centrum van amsterdam. we houden de lessen bewust klein, zodat je alle aandacht krijgt die je verdient. yoga.on.the.spot@gmail.com www.yogalessen-amsterdam.com (nl) www.yogaonthespot.nl (eng) Voor consulten/constitutiebepaling, leef- en voedingsadviezen, begeleiding zwangerschap (pre- en postnataal), rug/ nek/schouderklachten, hoge bloeddruk, obesitas, migraine, ayurvedische massages en oliebehandelingen, shirodhara en overige klachten. Donderdag 21 augustus: presentatie “ayurveda, een holistische visie op gezondheid”: dr. sham jaharia. tijd: 19.30 – 21.00, bouwerij 97, amstelveen www.ayurvedapraktijkshruti.nl www.ayurvedaformotherandbaby.nl
Moenayoga SPIRITUAL ✸ PHYSICAL ✸ JOYFUL www.moenayoga.com T/m met eind september kan je op zondagochtend bij m&m sup vanaf strand blijburg genieten van stand up paddle in combi met sup yoga en/of pilates. Je kunt deze les ook buiten het rooster om te boeken met een groepje vrienden. www.mm-sup.com
Learn mindfulness and enrich your life The 8 week Mindfulnesstraining in Dutch and English, in groups and individually, by experienced yogateacher and mindfulnesstrainer Cecile Mertens. Ook mindfulness cursussen voor kinderen. www.mindfulpresence.nl 5 Elementen Voorjaars-detox Kickstart de zomer, yogahoudingen, ademhalingstechnieken, en meditatie om de belangrijkste organen te detoxen en je hoofd leeg te maken. Een unieke workshop met Ces Mossel bij Thrive Yoga! Zondag 29 juni 13:00-18:30 Thrive Yoga, IJburglaan 961 www.thriveyoga.nl, info@thriveyoga.nl Hot, Hip & holy Jivamukti Yoga Workshop Ontdek de 3 sleutels naar verlichting volgens de oude yoga geschriften: Hot, Hip & Holy, in een klassieke Jivamukti Yoga workshop, origineel, geïnspireerd en een beetje wild! Met Nora Heilmann, yoga docente van de Jivamukti Yoga School in New York! Zondag 27 juli 14:00-17:00 Thrive Yoga, Sumatrakade 1 www.thriveyoga.nl, info@thriveyoga.nl
✸ YOGA ROTTERDAM ✸ YOMABE Workshops en training hormoon yoga, stemwerk & bekkenbewustwording. In groepsverband en/of individueel. Onder leiding van lichaamstherapeut en yogadocent Connie van Dam. Ook yogatherapie, lichaams en stemwerk. informatie en aanmelden: yomabe.nl, info@yomabe.nl Yoga met lef! verzorgt op heldere, praktische, soms uitdagende, maar vooral op geheel eigen wijze yogalessen, meditatietrainingen en workshops met als doel mensen en de wereld een beetje meer -met elkaar en met zichzelf- in balans te brengen. in alle lessen staat het hart (=lef in het hebreeuws) centraal. www.yogametlef.nl
Krystal helder gespecialiseerd in zwangerschapsyoga! benieuwd naar de lessen? meld je aan voor een rustmoment in de week waarbij je je volledig kunt focussen op jezelf en jouw baby. kom tot rust bij krystal helder! meer informatie: www.krystalhelder.nl of info@krystalhelder.nl SUP Yoga in Rotterdam SUP Yoga is een vorm van yoga waarbij je al dobberend op het water houdingen doet. Doordat je balanceert op een grote surfplank is het behouden van stabiliteit uitdagend. Deze zomer organiseert SUP’s UP lessen SUP-Yoga. Check de website: www.supsup.nl Meditatiecursus voor beginners: waarin je alles leert over Mediteren, houding en techniek. De basiscursus Meditatie start op donderdagavond 25 september 2014 en wordt gegeven op vijf aangesloten donderdag avonden van 19:30 – 21:30. De Kosten voor deze cursus zijn 95 euro inclusief koffie en thee. Wil je meer informatie? Of wil je je opgeven opgeven voor de cursus? Ga dan naar de website: www.yogameditatie.com ASHTANGA YOGA met Mira Ontspannend en inspirerend! Dynamische, vloeiende en pittige lessen aan de Koningsveldestraat 14 (Noord). Mira Wiersma is yoga- en dansdocent. GRATIS INTRODUCTIELES miramira.nl
Rotterdam in Balance Yoga op het Schouwburgplein Iedere zondag van 11 mei t/m 21 sept om 11:00 gratis yoga workshops! www.rotterdaminbalans.nl In september gaat bij integrale yoga nederland een nieuw opleidingsseizoen van start. wil jij graag yogadocent worden? Neem dan contact met ons op voor een kennismakingsgesprek en doe een les mee. Je kunt bij ons ook terecht voor diverse specialisaties en natuurlijk reguliere yogalessen! voor meer informatie: www.integraleyoganederland.nl Cursus ‘wat is yoga?’ In rotterdam, poortugaal 4 en 11 juli van 19.00 tot 20.30 uur. en 12 juli van 10.00 tot 11.30 uur. www.margasyogarotterdam.nl Een introductie voor beginners, maar ook voor ervaren mensen die wat dieper in willen ingaan op wat yoga nu eigenlijk inhoudt. Er is aandacht voor de basishoudingen, alignment, de yoga sutra’s, verbinding van lichaam en geest. Lachyoga nederland Verbinden & verblijden. grondlegger van lachyoga in nederland. workshops, cursussen, interactieve lezingen en meer. voor organisaties en particulieren. zelf als lachyoga trainer aan de slag? Volg de cursus op 2 en 9 november in djoj te rotterdam. Lachyoga nederland bergoord 1 3079 ma rotterdam tel. 010 - 2239914 info@lachyoga.nl www.lachyoga.nl
Het Nieuwe Instituut organiseert in juli en augustus Body Awareness lessen in de buitenlucht met yogadocent Natasha Thompson. Elke woensdagavond om 18.45 en zaterdag om 12:00 uur.Een les duurt een uur en kost t 5,-. Yogamatje huur je bij de balie voor t 1,- Aanmelden via yt@movealongstudio.nl www.hetnieuweinstituut.nl Op 1 juni a.s. opent hot yoga place haar deuren. de eerste hot yoga én hot pilates studio in rotterdam! wij verwarmen met infraroodpanelen en onze studio is alleen voor dames. voor meer info: www.hotyogaplace.nl
Summer special aanbieding bij yoga maya rotterdam - onbeperkt yogalessen in juli & augustus. 1 maand t 60,- 2 maanden t 75,-. Ashtanga vinyasa weekend workshop met gastdocent clayton horton 11 t/m 13 juli. maandelijkse beginnerscursussen in rotterdam. ashtanga en sivananda yoga. leer yoga stap voor stap en breng meer harmonie in je leven. www.yogamaya.nl
✸ YOGA DIVERS ✸ Global Flow voor de mooiste yoga & surf retreats in Marokko die je inspireren en transformeren! Geniet van dagelijkse yoga sessies, de zee en een magische cultuur. 4 vertrek data sept-nov! www.globalflow.org Yogaladder: dé gratis yoga agenda voor amsterdam, rotterdam, utrecht en den haag. ieder kwartaal verspreidt. www.yogaladder.nl Yogacruise unieke compleet verzorgde yoga vakanties in turkije en griekenland. Je zeilt mee op een klassieke schoener en geniet elke dag van twee fijne yogalessen aan boord of op een bijzondere plek. voor meer informatie: www.yogacruise.nl info@yogacruise.nl / 030 - 89 00 639 06 - 54 712 724 www.ohmyyoga.nl Voor een yoga lyfestyle
Op zoek naar rust in je hoofd en balans in je leven? Interesse in wat yoga en mindfulness voor jou kunnen betekenen? Dan is een mettamind yoga & mindfulness week misschien wel wat voor jou. Op prachtige locaties in italië, op bali of weekenden op de veluwe. Met professionele begeleiding. www.mettamind.nl. Yoga docenten opleiding 500h, erkend door de yoga alliance. de 2-jarige yoga docenten opleiding geeft je de gelegenheid grote persoonlijke veranderingen te verwezenlijken en je volledige potentieel te ontdekken Start januari 2015. www.yogavidya-rotterdam.nl
MAIL EN WIN DE HOTTIE MASSAGEBAR! WE GEVEN ER 8 WEG!
����� ������
De essentiële oliën geven een sterke de aromatherapeutische werking. Lekker pittig met zwarte peper, gember en een vleugje vanille. Laat de bar tussen je handpalmen smelten tot er voldoende olie afkomt voor een heerlijke massage. Maak kans op deze heerlijke bar van LUSH: stuur een mailtje naar mailenwin@yogakrant.nl ovv LUSH *voor 1 augustus 2014
Met je mededeling in de yogakrant? Mail je tekst voor 15 augustus naar info@yogakrant.nl. t 25,- voor 30 woorden.
Erkend yogadocent worden Opleiding | Cursussen | Workshops | Bijscholingen
Open dag 31 augustus 2014
Ayurveda
Prānāyāma
Ayurvedische massage
Filosofie
Yoga: een persoonlijke weg
Yogadocent worden
Erkende opleiding
In contact komen met wie je ten diepste bent. Dat is yoga. Een methodische weg tot bewustwording. Wat kun je bij ons leren? Yoga, achtergronden van yoga, diverse aan yoga gerelateerde vakken, het opbouwen van je eigen oefendiscipline, je verdiepen in de yogafilosofie. In contact met het westers denken en de dagelijkse realiteit.
Leer yogales geven op verantwoorde wijze aan algemene en specifieke groepen. Specialisaties in onder meer chakrapsychologie, zwangerschapsyoga, kinderyoga en yoga voor ouderen. Je persoonlijke ervaring en ontwikkeling in yoga vormen de basis. De weg naar het yogadocentschap is als eerste een weg naar binnen.
De volledige opleiding tot yogadocent is 4 jaar (min. 500 contacturen). Het diploma is erkend door de Vereniging Yogadocenten Nederland (VYN). Je stelt je eigen studieprogramma samen uit verplichte onderdelen en keuzevakken op grond van je eigen interesse. Jaar 1 - de basis leggen Jaar 2 - verdieping en leren lesgeven Jaar 3 - chakrafilosofie Jaar 4 - je specialiseren
Kennismaken? Kom naar de open dag, vraag onze studiegids aan, geef je op voor een oriënterend gesprek of volg één van onze cursussen, workshops of bijscholingen.
www.yoga-saswitha.nl | secretariaat@yoga-saswitha.nl | (030) 229 27 44
�����������������������������������������
����������������