YOGAKRANT lente editie 2022

DE KRANT VOOR INNERLIJKE RUST

achtste jaargang Nr. 1 / lente editie 2022

t 4,75

DE YOGAKRANT yoga lifestyle • mindfulness • meditatie • gezondheid • bewustzijn • yogafood • ayurveda• simple life VROUWEN MET TEVEEL YANG

AYURVEDA & SJAMANISME

Vrouwen die een mannelijk schild dragen, voelen extreem veel verantwoordelijkheid.

Hierdoor oefenen ze controle uit op hun omgeving met als doel deze veilig te stellen, want dan pas kunnen zij ontspannen. Lees meer op pagina 6.

Eén van de oudste meesters van de Ayurveda, Characa, waarschuwt voor het rationele denken.

Als je echt wilt begrijpen hoe het leven in elkaar steekt, is er een ander soort kennis nodig, zoals je eigen ervaring en je intuïtie. Dan groeit je innerlijk weten. Meer op pag 10.

Lente

editie

insta @Lonsyogastory / Model: Lonni H. Rivera

IN DEZE KRANT:

Zonm& aan

BEWUST EN ONBEWUST GEEFT WAARHEID Tijdens de volle maan wordt in de macro kosmos de maan volledig beschenen door de zon. We noemen dit de nacht van de leraar. Het bewuste verlicht ons onbewuste. De genade van inzicht vindt plaats. Lees meer op pagina 13.

YOGA EN ROUW Rouwen kan een angstige ervaring zijn, we verliezen de controle in een leven wat nooit meer hetzelfde zal zijn. We kijken naar een onbekende toekomst. Een verlies kan verlammend en traumatiserend zijn.

Yoga en meditatie kunnen helpen het te verdragen. Meer op pagina 5.

GANESHA-CENTRUM VOOR YOGA EN AYURVEDA

Kadertraining Ayurvedische Massage

Een Ayurvedische oliemassage, die een synthese is van de traditionele Indiase massage, Ayurvedische geneeskunde en de energetische principes van Yoga.

•

3, 10, 17, 24 juni en 1 en 8 juli van 10.00 – 16.30 uur. Ook afspraak op locatie mogelijk.

Scheldestraat 50, 1823 WB Alkmaar e mail: aafkedegeuszijp@gmail.com www.ganesha-centrum.nl

Saswitha Yoga Opleiding

VOORJAAR 2022 Yoga en ondernemerschap

een praktische en filosofische kijk op ondernemen, 3-daagse workshop met Erna Wegman en Diana Plenckers do 31 mrt, 7 apr, 2 juni 2022, € 285,-

Lichamen lezen

Bijscholing yoga en hands-on/off technieken uit de manueel therapie met Stanley Treskes MSc en Anneke Verweijen do 9 juni 2022, € 135,-

Kennismakingsworkshops

Zonnegroet, zo 10 apr 2022 € 95,Yoga en adem, zo 24 apr 2022 € 95,-

A L L E I N F O V I N D J E O P: YO G A - S A S W I T H A . N L

MINDER EENZAAM DOOR YOGA Eenzaamheid is een subjectief gevoel dat werkelijk wordt ervaren. Wanneer we beter verankerd zijn in ons innerlijke zelf, kunnen we nog wel alleen zijn, maar zullen we ons veel minder eenzaam voelen. Met het yogapad hebben we het gereedschap in handen om onze state of mind bij te stellen. Lees meer op pagina 9.

SHIVA EN SHAKTI Shiva in jezelf neem je waar als bewustzijn. Je weet dat je jij bent. Shakti uit zich in het voortdurend veranderende lichaam. Maar ook in wat je voelt, namelijk de levensenergie die zich uit in vreugde of juist het gebrek daaraan. Lees meer op pag. 11.

• Wachten op de maan

2

• Zachte eenwording

3

• Je hebt niets te klagen

4

• Yoga en rouw

5

• Terug naar de bron met meditatie

6

• Heb jij teveel yang?

6

• Leven met de maancycli

7

• De betoverende zon, de magische maan

8

• Yoga en je levenspad

8

• Minder eenzaam door yoga

9

• Ayurveda en sjamanisme

10

• Dansen met de godin in jou

11

Zon en maan / Yin en yang

12

•

• Bewust en onbewust geeft waarheid

13

• Van eenzaam, naar samen

13

Mail & Win # ALLEDAAGSE WONDEREN # # JE BENT NIET ALLEEN # # SPRING FEELING ETHERISCHE OLIE #

WWW.YOGAKRANT.NL

Voor jezelf, de ander en de wereld

vr 1 april Kennismaking en introductie

Open avond basisopleiding (200u) en verdieping (300u) 22-23-24 april retraite

Samsara Yoga Weekend 27-28 mei Weekendworkshop

Mudra's: Helende handen 8-9 juli Weekendworkshop

Qi Flow Yoga www.samsara.nl | info@samsara.nl

DE YOGAKRANT LENTE 01 / 2022 • 2

Wachten op de maan

COLOFON Aan deze krant werkten mee: Klaas Stuive, Liesbeth de Beurs, Corine Lepoutre, Aafke de Geus, Lies Ameeuw, Hans Kloosterman, Maartje van Hooft, Ron van der Post, Stella van Dinten

Na weken regen, schijnt nu de zon. De vogels zingen alsof er niets is gebeurd, en ook het koolmeesje bezoekt nog steeds ijverig het vogelhuisje in de tuin van mijn ouders.

en Marcia Sanders.

ABONNEMENTEN (4 X 1 YOGAKRANT PER JAAR) Ontvang 4 nummers per jaar

De kamer waar mijn moeder een week lag, is leeg. De eerste dagen hadden we troost aan haar stille aanwezigheid. Ze was nog zo mooi. Ze leek te slapen en toch mee te luisteren. Ik haal de bloemen weg die het die lange week wonderlijk hebben gehouden, en staar naar de lege kamer.

Ik maak een altaartje: ik leg de sieraden die ze nog om had en die Soily, de glamoureuze uitvaartbegeleidster, behendig af wist te krijgen, bij haar portret. Ernaast een brandende kaars met een ruw kristal en een kaart met de tekst ‘Wat je in je hart bewaart, raak je nooit meer kwijt’.

Ik zie mijn vader voor de derde keer in zijn leven huilen als hij mijn speech doorleest.

Stokdoof als hij is, heeft hij er gisteren niets van verstaan. Ik hoor hem opstaan in de ochtend, schuifelend met zijn looprek.

Na bijna zestig jaar samen lag zijn twee koppen kleinere vrouw, niet meer naast hem.

Op onze achterbak heb ik slordig allerlei spullen gelegd: een haastig ingepakte computer, wat kleding die ik toch niet heb gedragen, omdat er bij nadere inspectie een vlek en een haal inzat, een paar geknakte bloemen. En de kaarten waarvan je wilde dat ze nooit gedrukt zouden worden, waarop mijn moeder poseert voor een azuurblauwe zee.

tranen weer stoppen, dat er pauzes zullen zijn met geluk.

Ik hoor haar stem als we ons klaar maken om de auto in te stappen: ”Neem je wel wat mee? Kijk wat er over is. We krijgen het toch niet op.” Ik hoor haar naar de kast met snoepjes lopen om mijn zoon wat lekkers mee te geven. ”Vertrek nu, zodat je voor het donker thuis bent.” Dan loopt ze mee naar buiten om met haar vinger een hart op het autoraam aan de kant van mijn zoon te tekenen. We zwaaien haar uit en sturen een kushandje.

Na haar hartverscheurend vertrek, heeft ze als troost een laagje fairy dust over alles heen gelegd. Als één grote gewaarwording voltrekt het leven zich. De zon blijft maar schitteren, de hemel is zo blauw en de bloesem bloeit uitbundig. En zo laat ze me achter met het enige wat ik nog voor haar kan doen: leven.

Thuis in Amsterdam is het een heldere avond en orion staat strak aan de hemel, naast de maan in zijn eerste kwartier.

Alsof het schouwspel speciaal is aangericht als troost en bewijs van altijd aanwezige oneindige ruimte.

Voor vragen losse abonnementen: klantenservice@aboland.nl

Rumi, Perzisch mysticus & dichter zei ooit: ‘Rouw kan de tuin van compassie zijn. Wanneer je je hart open houdt terwijl je door alles heen gaat, kan pijn je grootste bondgenoot zijn in je zoektocht naar liefde en wijsheid.’

Opgave en vragen Abonnementenland Postbus 20 1910 AA Uitgeest Tel. 0251 – 257924 en Fax +31(0)251-31 04 05 Site: www.bladenbox.nl voor abonneren of www. aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen.

Abonnementenland is ook bereikbaar via Twitter.

Stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten.

Geef je op via: www.yogakrant.nl/abonnement Opgave en vragen over abonnementen (losse nummers): BE: Abonnementenland Ambachtenlaan 21 Unit 2A 3001 Heverlee Tel. +32 (0)28 08 55 23 Fax +32 (0)28 08 70 05 Site: www.bladenbox.be voor abonneren of www.aboland.be voor adreswijzigingen en opzeggingen.

Beëindigen abonnement: Opzeggingen dienen 12

Ik wens jullie een prachtige lente. Veel warme zon op je blote huid en magische momenten onder het maanlicht. Koester elkaar en het leven.

weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons

Elke dag komt de zon weer op. De zon die alles verwarmt en heelt.

jaar)

bezit te zijn.

PARTNERS / distributeurs

Opgave & vragen partners (4 x 60/70 yogakranten per Kosten: t 127,75 per jaar (excl. 9% btw) voor 4 x 60 tot 70 yogakranten (4 edities) incl. vermelding website in de YOGAKRANT. Per jaar opzegbaar. Voor België

Liefs, Saskia Onck

t 27,00 toeslag.

Hoofdredactrice

De honderd armen die ons gisteren opvingen zijn er vandaag niet om het verdriet te verzachten. De warme lijven waaraan ik me vastklampte, zijn weer in hun eigen huis. De zachte troostende woorden neem ik mee, maar vandaag is het stil. Ik adem door. Wetend dat het verdriet komt en gaat, dat de stroom

voor slechts t 14,75* (*na eerste jaar 17,75)

Opgave en vragen: via info@yogakrant.nl O.v.v.

Distributie abonnement. Vermeld studio adres en afleveradres.

Prijswijzigingen voorbehouden. Alle rechten voorbehouden. De yogakrant kan niet verantwoordelijk

Het is beter als je nog wat wacht Want even later komt de nacht en schijnt de koele maan Pastorale / Liesbeth List and Ramses Shaffy Songwriters: Frank B. Boudewijn De Groot / Lennaert H

worden gehouden voor de inhoud, correctheid, compleetheid of kwaliteit van de inhoud.

Druk: Vastgrafisch, Cuijk Sales: info@yogakrant.nl Redactie: redactie@yogakrant.nl Hoofdredactie: Saskia Onck Eindredactie Liesbeth Berg-Meulenberg WWW.YOGAKRANT.NL Onderdeel van Het InspiratiePakket

individuele

www.sukhatexel.nl

20-27 augustus 2022 Yoga en Dolfijnen Retraite Al onze passies verenigd

yoga & ayurveda retraites

THE FUNCTIONAL YOGA TEACHER TRAINING

By Anat Geiger & Marcel van de Vis Heil Senior assistants to Paul and Suzee Grilley

Honoring your uniqueness and that of your students generates a practice that is safe, fulfilling and inspiring

Ga naar

www.yogastudie.nl of

www.yogastudycenter.com

voor meer informatie over de opleiding, (digitale) retraites en lezingen

11-18/4/2022 - Portugal 50 hrs Yin Yoga Intensive 18-31/7/2022 - Bergen, the Netherlands 100 hrs Functional Vinyasa 15-28/8/2022 - Bergen, the Netherlands 100 hrs Yin Yoga & Chakra Studies 17-20/11/2022 - Weesp the Netherlands 4 days workshop with Jaap van der Wal

Vestigingen in Nederland, Suriname, Frankrijk en Kroatië

More info & booking: TFYTeacherTraining.com

YOGAHEALING

DE YOGAKRANT WINTER 04 / 2021/2022 • 3

ZACHTE EENWORDING

Bewust

ELSKE FEITSMA

zijn

In onze huidige wereld is het een uitdaging niet in te gaan op dualiteit en meningen.

Tegenstellingen worden scherper. Dus tijd om te verbinden en de dualiteit te verzachten, maar hoe doe je dat? En hoe kan yoga ons hierbij ondersteunen? met boven. In de tegenstellingen vinden we het midden, en (her)vinden het geheel.

Lente: Met de eerste zonnestralen De meest bekende vorm van yoga is hatha.

‘Ha’krokussen staat symboolinvoor de en de bloei mannelijke energie van de zon, ‘tha’ voor de vrouwelijke energie maan.

Ontluiken ookvan dededromen Door yoga (van het woord ‘yuk’ dat ‘verbinden’ betekent) worden deze twee van stilstand naar groei energiestromen met elkaar verenigd. liesbeth meulenberg Binnen yoga verbinden we de dualiteit en vinden daarin de eenheid. We bewegen van binnen naar buiten en van buiten naar binnen, van voor naar achter, van links naar rechts en andersom. We integreren onze linkerhersenhelft met het rechterhersenhelft, en verbinden onder

Verticale beweging Een duidelijke uiting van dualiteit is, naast goed en kwaad, het mannelijke en het vrouwelijke. We hebben beide aspecten nodig om eenheid te ervaren, in onszelf en om ons heen. We kunnen deze dualiteit ook zien in de beweging van Shakti en Shiva.

Shakti, de Grote Godin of Moeder, zorgt voor de bezieling van alles in de schepping. Ze wordt ook wel de geheime kracht genoemd en wordt in verband gebracht met vuurkracht, levensenergie, en seksuele energie. Het is de vrouwelijke stroom van de maan, de ‘tha’. De Shaktienergie stroomt vanuit het bekken als primaire levenskracht omhoog waar ze in het zevende chakra Shiva ontmoet.

Shiva staat voor de mannelijke God en het universele bewustzijn, vergelijkbaar met de ‘ha’, de zon. Samen reizen Shiva en Shakti weer omlaag langs alle chakra’s waar ze het individuele bewustzijn verbinden met het universele bewustzijn.

De opwaartse vrouwelijke Shaktienergiestroom zorgt voor bevrijding, de neerwaartse mannelijke Shiva-energie voor manifestatie. We hebben beide stromen nodig in ons leven, net als de zon en de maan, de ha en de tha.

Dit zijn verticale energiestromen. Een ander onderscheid in deze verticale energiestromen is Purusha (puur

bewustzijn) en prakriti (materiele manifestatie).

Als alle chakra’s open en gezond zijn stromen deze vormen van bewustzijn vrij door ons heen en zuiveren ons. We maken zo optimaal gebruik van de dualiteit, de kracht van de een versterkt de kracht van de ander. Shiva heeft Shakti nodig, en andersom.

Door jouw binnenwereld in harmonie te brengen met jouw buitenwereld lost het verschil op.

Horizontale beweging De chakra’s zijn de horizontale energiepoorten die zorgen voor inwaartse energie en uitwaartse energie – de interactie tussen binnen- en buitenwereld.

We communiceren in energie met de wereld om ons heen en drukken onszelf vanuit de binnenwereld via de chakra’s uit in de buitenwereld. Er is een continue beïnvloeding tussen binnen- en buitenwereld. Ook dit vraagt een gezonde doorstroming van energie, zodat de uitwisseling vrij kan stromen.

De tegenstelling van binnen en buiten vervloeit zo in een continue uitwisseling.

Heilig huwelijk Al eeuwen wordt er binnen yoga gewerkt met deze polariteiten, met ha en tha, met Shiva en Shakti, met binnen en buiten.

Zo geeft de oude yogatraditie ons nu de bedding om ons midden te vinden.

Om de tegenstellingen te verbinden ín onszelf. Om de dualiteit te verzachten en in eenheid te komen. Er is geen ik en de ander, we zijn allemaal onderdeel van het proces dat leven heet. Door de kracht van polariteiten te gebruiken, openen we de weg naar vereniging, zoals Shiva en Shakti samen het heilige huwelijk sluiten. Door goed en kwaad te zien als de verschillende zijdes van dezelfde munt, kun je de munt in ontvangst nemen.

Door jouw binnenwereld in harmonie te brengen met jouw buitenwereld lost het verschil op. Op die manier is er geen verharde tegenstelling meer, maar een zachte uitwisseling, bekrachtiging en bewustwording. Zo bewandelen we samen het pad van zachte eenwording.

Elske Feitsma is energetische therapeut en yogadocent. Zij ontwikkelde een opleiding Hormoonyoga en schreef de boeken Chakra lifestyle en De authentieke vrouw.

Zie voor meer info: www.yoginess.nl

Ben je yogadocent en heb je interesse om hormoonyoga te geven? Werk je met vrouwen en wil je je verdiepen in hormonen? Ben je vrouw en wil je meer verbinding met je vrouwelijke lichaam?

proudly presents in the Vondelkerk in Amsterdam

Hormoonyoga

Opleiding

Start september 20212 www.yoginess.nl

Yin Yoga Opleidingen 2022 (50h -200hYA) Yin Yoga Basis Verdiepingsmodules: Yin Yoga & Energie

The home of Yin Yoga

Yin Yoga & Qi-gong - Yin Yoga & Myofascial release

Sarah Powers 1-8 May

Insight Yoga Level 1 yin yoga, mindfulness and sequencing yang poses with yin sequences

Shiva Rea 7-11 June

A series to encourage Flow For All movement meditations for healing and balance in a stressful world

yogamoves.nl/workshops-events

Restorative Yoga opleiding - Yin Yoga Summer School

www.pureenenergyyoga.nl

Yin Yoga Opleidingen Nascholing Workshops Retreats

DE YOGAKRANT LENTE 01 / 2022 • 4

JE HEBT NIETS TE KLAGEN

Daily

reminde

BELEEF ALLEDAAGSE WONDEREN Onze kernovertuigingen en verborgen, negatieve opvattingen over onszelf, bepalen onze gedachten en gedrag en voorkomen dat we het leven ervaren zoals het werkelijk is. Je gaat elke dag wonderen ervaren, als je de kans die je van het leven krijgt om denken voor ervaren, dwangmatigheid voor vertrouwen en angst en verdriet voor vrede te verruilen.

Ik-gericht handelen en levensgericht handelen Onze meditatie beoefening gaat nooit over hoe je dingen kunt vermijden, maar altijd over hoe je ermee omgaat. Als je lijdt onder een situatie, is het voor je gezondheid en veiligheid mogelijk beter om hier verandering in te brengen.

Mogelijk moet je grenzen stellen, zodat je rust en tijd krijgt om te herstellen.

Maar als de ruimte er is, is het vanuit oefenstandpunt gezien, beter om je aandacht te richten op je reacties op de bestaande situatie. Dan krijg je een helderder zicht op het geheel. Eén manier waaraan je kunt merken dat je beoefening vruchten afwerpt, is doordat het verhulde klagen is gestopt. Misschien vind je dat de dingen beter anders gedaan kunnen worden, maar je klaagt niet meer.

Als we klagen handelen we vaak niet op een juiste manier, of zelfs helemaal niet.

Je kunt weggaan – en soms moet je dit uiteindelijk ook doen – maar je neemt je zelfde, onveranderde zelf met je mee. De ander blijft ook dezelfde. Onze basisgelofte als beoefenaars is het goede doen. Als je weggaat, blijft je situatie hetzelfde. Als dit zo is, zul je hetzelfde weer tegenkomen.

Neem van mij aan dat het leven er altijd voor zorgt dat je de dingen die je niet oplost, steeds weer opnieuw tegenkomt.

Onze gedachten bepalen ons standpunt en als we ons hier niet bewust van zijn, is de kans groot dat alle handelingen die we verrichten ik-gericht zijn, hoe goed ze ook lijken te zijn. Als we door meditatie te beoefenen het verschil leren zien tussen ons klagen en de voorliggende situatie zoals die is, dan is de kans groter dat ons handelen levensgericht is. We kunnen ons niet bezighouden met functionele veranderingen als we niet eerst met onze emoties aan de slag gaan. Anders willen we vanuit woede iets veranderen.

En dat werkt niet. Want hoe je je geklaag doorgaans ook verpakt, de andere partij voelt je grieven, je boosheid en je verlangen om dingen te veranderen. Dit is heel anders dan wanneer je eerst eerlijk je emoties ervaart en vervolgens probeert om samen te werken. Er zijn altijd zaken die aandacht vragen en mogelijk ook veranderd moeten worden zodat de dingen

beter lopen.

Maar de grote emotionele gehechtheid aan een bepaald resultaat kan achterwege blijven. Verandering wordt dan meer een onderzoek, een verkenning van de vraag ‘Hoe kunnen we dit op een minder schadelijke manier doen?’

Niets te klagen Er bestaat een boeddhistisch verhaal over Sono, een vrouw die vanwege haar toewijding en wijsheid overal werd gerespecteerd. Op een dag kwam een man op bezoek, hij had een lange reis gemaakt om haar te zien. Hij vroeg: ‘Hoe vind ik vrede in mijn hart?’ Ze zei: ‘Zeg iedere ochtend en avond en steeds als er iets met je gebeurt “Dank voor alles. Ik heb totaal niets te klagen”.’ De man deed een jaar lang wat hem was opgedragen, maar in zijn hart kende hij nog altijd geen vrede. Hij ging boos terug naar Sono en zei: ‘Ik heb je gebed voortdurend herhaald en er is helemaal niets veranderd in mijn leven. Ik ben nog even egoïstisch als altijd.

Het werkt niet! Sono antwoordde meteen met: ‘Dank voor alles. Ik heb totaal niets te klagen.’ Toen hij deze woorden hoorde, begon de man te lachen en hij vertrok in vrede.

‘Dank je. Ik heb totaal niets te klagen.’ Dit is een oefening in loslaten. Je trekt je niet terug uit het leven, maar je vecht er ook niet meer tegen. Als je de wind tegen hebt en er ligt een enorm rotsblok op je pad, dan zou je die rots het liefst wegrollen als je dat zou kunnen. Maar er is geen extra spanning en geen weerstand tegen hoe de dingen gaan.

r



We klagen van de vroege ochtend tot de late avond, meestal stilletjes in onszelf. Sommigen van ons doen dit heel voorzichtig, omdat we goed over willen komen. Dat je klaagt is niet erg, maar merk het op, wees er eerlijk over.

Wees benieuwd naar de emoties achter het geklaag. Als we eerlijk zijn over ons geklaag, kan het een fantastisch onderdeel van onze beoefening worden.

Dank je wel. Ik heb niets te klagen.

Helemaal niets.

Uit Alledaagse wonderen Deze toegankelijke gids is zowel voor de ervaren als beginnende zenbeoefenaar. Een bron van inspiratie voor zenbeoefening in het tumultueuze dagelijks leven, van een van de meest invloedrijke zenleraren van onze tijd.

Alledaagse wonderen. Zen leven & beoefenen Charlotte Joko Beck ISBN: 978-94-93228-65-8 / t 23,90 www.samsarabooks.com

Mail ! &win

MAIL&WIN: ALLEDAAGSE WONDEREN De YOGAKRANT geeft 3x het boek Alledaagse wonderen weg. Schrijf* je in op www.yogakrant.nl en maak kans. *Reageren kan tot 27 juni 2022

OEFENING

ZON EN MAAN ADEMHALING NADI SODHANA

De Nadi Sodhana oefening is verbonden aan de energie van de maan en de zon: Ida en Pingala. Door de luchtstroom door de hersenen te controleren en af te wisselen, heeft deze oefening effect op het brein. Deze ademhalingsoefening brengt lichaam en geest weer in balans. Door deze oefening te doen kun je energie kalmeren.

School voor BewustzijnSchool & Zelfontwikkeling voor Naarden Bewustzijn & Zelfontwikkeling

benauwd krijgt kun je vervolgen met de onderstaande oefeningen.

Zorg dat je keel, gezicht, schouders en middenrif ontspannen blijven.

Naarden

“Door te mediteren kun je een stabiele, stille innerlijke vrede ervaren die een altijd gerustellende achtergrond vormt voor alle harmonieuze en lastige activiteiten die uit onze verantwoordelijkheden vloeien. vrede ervaren “Door te mediteren kun je een stabiele, stille innerlijke Blijvend in het vasthouden van deze onveranderlijke vredige gemoedstoestand.” die eengeluk altijdligt gerustellende achtergrond vormt voor alle harmonieuze en lastige activiteiten

• Sluit het rechterneusgat met je duim.

Inhaleer rustig door het linkerneusgat, in gedachten tellend tot vijf. Adem door hetzelfde neusgat weer uit, terwijl je tot tien telt. Dit maakt één ronde. (Je ademt dus 2x zo lang uit als in). Doe dit 10 tot 15 keer. Forceer echter niet! ‘Duw’ de adem niet. Je moet nauwelijks geluid maken met de adem.

Paramahansa Yogananda die uit onze verantwoordelijkheden vloeien.

Blijvend geluk ligt in het vasthouden van deze onveranderlijke vredige gemoedstoestand.”

Paramahansa Yogananda

PROGRAMMA SEPTEMBER 2022 – JUNI 2023

PROGRAMMA SEPTEMBER 2022 – JUNI 2023 International Yoga Federation-gecertificeerde: 1-jarige Basis Opleiding Raja Yoga International Yoga Federation-gecertificeerde: 3-jarige Docenten Opleiding Raja Yoga 1-jarige Basis Opleiding Raja Yoga Esoteric Healing Opleiding 3-jarige Docenten Opleiding Raja Yoga Zondag ochtend Esoteric Healingmeditaties Opleiding Mantra workshops Zondag ochtend meditaties Mantra INFORMATIE ENworkshops INSCHRIJVEN

www.samyama-yoga.nl INFORMATIE EN INSCHRIJVEN schitterend gelegen in het Naardense bos… www.samyama-yoga.nl schitterend gelegen in het Naardense bos…

De lucht die door het rechterneusgat naar binnen gaat wordt ook wel de ‘adem van de zon’ genoemd, terwijl de adem van de maan door het linker neusgat stroomt.

• Sluit het linkerneusgat met je rechterpink en inhaleer door het rechterneusgat. Adem weer 5 tellen in.

Adem uit door het rechterneusgat terwijl je tot tien telt. Herhaal dit ook weer 10 tot 15 rondes. Probeer bij het uitademen alle lucht, op een rustige wijze, uit te longen te verdrijven.

Ga zitten in een meditatiehouding. Adem dan eerst eens denkbeeldig door je linkerneusgat: 5 tellen in en 10 tellen uit. Dan wissel je. Als je het hierbij niet

Benefits: Heeft een kalmerend effect op het zenuwstelsel. Verfrist het lichaam.

Helpt tegen slapeloosheid. Verzacht hoofdpijn. Bestrijdt onrust en angst.

YOGALIFE

DE YOGAKRANT LENTE 01 / 2022 • 5

YOGA EN ROUW: VERDRIET ALS TRANSFORMATIE Rouwen kan een levensveranderende ervaring zijn. We verliezen de controle in een leven wat nooit meer hetzelfde zal zijn. We weten dat er een gebeurtenis heeft plaatsgevonden die onomkeerbaar is. En alle gevoelens die daardoor ontstaan, moeten we verdragen. Je kunt je hierdoor verscheurd voelen. Door yoga en meditatie kun je weer heel worden, want tijdens yoga en meditatie streven we naar eenwording.

meer je het wegdrukt, hoe langer het zal duren. Neem dagelijks tijd voor jezelf, yoga, meditatie en voor heling. Je kunt een gedenkplekje in je huis maken.

Met een kaars en de spulletjes die bij je dierbare hoorden. Of vul een doosje, als herdenking. Doe er foto’s, kaarten en liefdevolle herinneringen in. Maak een vaste, bijzondere dag van de geboorte- en sterfdag en doe iets fijns en speciaals, alleen of met anderen.

Het leven wordt één groot gewaarworden

Verandering in de vorm van verlies van een dierbare kan angstig maken: dat het verdriet te groot is, je wolfachtig gaat huilen, hard schreeuwen, hyperventileren, de controle zal verliezen en niet meer kunt nadenken of werken. Verdriet, wanhoop, woede, spijt, angst, ontkenning en schuldgevoel: al deze emoties hebben een functie en helpen je om het verlies te leren dragen. Zonder de persoon waarvan je hield, waar je alles mee deelde. Die wist hoe alles moest, waar je dagelijks mee belde en die je veiligheid gaf. Die je vasthield of lief voor je kinderen was. Die je hele leven naast je stond.

Huil naar de maan. En laat de dag erna de zon je weer verwarmen. Gooi het eruit, schreeuw zonodig. Wees niet bang voor je emoties. Laat ze je lichaam niet op slot zetten, maar stromen. Ingehouden emoties zijn niet gezond.

Het rouwende lichaam Rouwen is naast een emotioneel proces ook een fysiek proces. Auteur Jan Oegema verloor zijn moeder en naar aanleiding van deze gebeurtenis schreef hij het boek Lichaamsziel, Een retraite in rouw.

Hij beschrijft hoe het lichaam zich kan gedragen tijdens rouw: ’Als iets rouwt, dan is het het lichaam. Het bloed en de organen. Dit lichaam wil ruimte voor rouw.

Het wil stilte, afzondering, sober eten.

Het wil zich lange uren blootstellen aan het eerste warme lentelicht. Het lichaam wilde verdriet zijn, rouw is trouw, het wilde alsmaar terug naar het sterfbed, naar de wonderlijke intimiteit ervan’. Rouw is allesomvattend. We kunnen niets anders doen dan het toelaten.

Meditatie en rouw Rouwen heeft tijd nodig en vraagt om rust en ruimte. Rouwen heeft genoeg aan zichzelf. Mediteren kan helpen om je verdriet de ruimte te geven. Veel mensen ervaren de nabijheid van hun overleden

geliefden tijdens meditatie. Je verbind je met het oneindige, door yoga en meditatie ontdek je het eeuwige. Dat kan troost geven. Je kijkt verder dan leven of dood, het idee van het tijdelijke. Ons dagelijks leven is immers één grote transformatie en overgang. We nemen afscheid van de dag als we gaan slapen, van een gevoel, een ruimte of een persoon. Elk afscheid is tevens een kans tot transformatie.

De rouw kan je helemaal in het nu brengen. Dezelfde staat van zijn die we tijdens het doen van yoga en meditatie nastreven. Als je in het hier en nu leeft, leef je waar het leven aan het gebeuren is. En ben je in lijn met de wetten van het universum. In het moment leven, betekent alles accepteren zoals het is. En dat kan uiteindelijk ook magisch voelen. Oegema beschrijft in zijn boek: ‘in de ontreddering ontstaat er een grote behoefte aan eenzaamheid, er doet zich iets voor als verdierlijking, de grens tussen afwezigen aanwezigheid vervaagt, zintuigen worden aangescherpt, het leven wordt één groot gewaarworden. Wie rouwt wordt merkwaardig.’

Yoga en meditatie zijn belangrijke hulpmiddelen bij het helen van verlies en verdriet. Yoga maakt je bewust van je lichaam, en tevens van emoties en onderliggende gevoelens die zich in je lichaam hebben vastgezet. Langzaam maar zeker kun je die op zachte wijze loslaten door er zonder oordeel naar te kijken. De verlengde, verdiepende ademhaling is hierbij van groot belang.

Al je ervaringen liggen in je geest, maar ook in je lichaamscellen opgeslagen.

Yoga helpt om oude emoties bewust mee te maken en de verbondenheid tussen lichaam en geest te ervaren.

Laat rituelen je helen Geef de rouw een plek in je leven. Hoe

Heel jezelf Rouw kan hard voelen. De persoon waar je liefde van ontving is er immers niet meer. Dus je hebt extra veel liefde nodig. De beoefening van Yoga (Nidra of Yin yoga) kan helpen je gedachten stil te zetten, en belangrijker: je kan nieuwe, ondersteunende en helende gedachten en patronen creëren. Wees lief voor jezelf en zorg voor met name voor warme en zachte omstandigheden. Laat voor je zorgen, laat voor je koken of bestel iets lekkers. Ga naar de sauna en laat je masseren. Draag zachte, natuurlijke kleding. Eet warme troostende maaltijden. Ga vroeg naar bed en beweeg zacht. Smeer jezelf in met warme sesamolie. Knuffel wie je maar kan, zo lang mogelijk. Samen rouwen geeft zoveel troost. Maak lange wandelingen en mediteer in de zon. Dieren kunnen je pijn ook verzachten. Aai je katten en knuffel je hond, of loop naar een manege en maak contact met de paarden. Dieren brengen alles terug in harmonie.

ruimte voor jou. Zijn of haar liefde en superkrachten gaan over op jou, want liefde en licht blijft zich altijd manifesteren.

Ontmantel je overtuigingen Ontdek de overtuigingen die gepaard gaan met het rouwen. Zoals: ’Ik weet niet hoe ik moet leven zonder mijn dierbare. Hij of zij wist hoe alles werkte.’ Of ‘Nu ontvang ik geen liefde meer, niemand houdt meer onvoorwaardelijk van mij’. Houd deze overtuigingen tegen het licht en onderzoek of ze waar zijn. Nu kan je gaan zoeken naar een andere invulling van hetgeen je mist, of je kunt het misschien aan jezelf gaan geven.

Als je maar blijft malen over wat anders had moeten gaan of wat jij anders had moeten doen (aanhoudende schuldgevoelens, het niet kunnen accepteren, boosheid, niet weten hoe je verder moet), dan loop je vast in het rouwproces en kom je niet aan het eigenlijke rouwen toe. Zoek dan professionele hulp.

Loslaten Je beweegt je tussen het verleden en je nieuwe toekomst, tussen verlies en herstel. Waar wellicht extra ruimte voor jou is. Neem deze ruimte en besef dat jij weer gelukkig mag zijn. Sta het jezelf toe om lasten los te laten. Vergeef jezelf voor alles wat je je dierbare niet kon geven tijdens zijn of haar leven. En zeg haar of hem zichzelf ook te vergeven. Vergeef het universum dat het je dierbare wegnam.

Ho’oponopono is een oude, sjamanistische methode om afscheid te nemen en te helen. Spreek de volgende zinnen uit: Ik hou van je (I love you) Bedankt (Thank you) Het spijt me (I am sorry) Vergeef me alsjeblieft (Please forgive me) Ontvang het cadeau Vier alles wat je dierbare je tijdens het leven gaf. Noteer alles wat hij of zij achterlaat. Dan kun je een enorme dankbaarheid gaan ervaren, die groter is dan het verdriet. Iemand maakt letterlijk

TIPS VOOR RUST TIJDENS HET ROUWEN 1. Probeer dagelijks te mediteren.

2. Oefen in overgave en acceptatie, bijvoorbeeld door de savasana, lijkhouding, te doen.

3. Richt je op het licht: het licht in jezelf of op de zon. Daar is je dierbare nu en daar maak je contact met het eeuwige.

3. Open je hart, laat denkbeeldig het licht op je schijnen. Ervaar de liefde die overal is, als ultieme troost. Je kun ook mediteren op je hartslag. Zeg zachtjes in gedachten, bij elke hartslag, ‘ik hou van je’.

4. Verwelkom alles wat zich aandient. Je kunt je ademhaling verdiepen, zo help je emoties te verwerken en om ze aan te kunnen.

5. Oefen in lichaamsbewustzijn. Waar in je lichaam voel je de rouw? Ben je gespannen? Blijf steeds bij jezelf aanwezig en alles wat zich afspeelt.

Zo voorkom je dat verdriet zich gaat opkroppen.

6. Neem al je tijd, bij een rouwproces horen tranen, en elke traan herstelt je lichaam en geest. ‘Afval verwerk je, rouw niet. Rouw gaat niet over, het wordt een deel van je levensverhaal. We kunnen troost bieden, maar het verdriet niet wegnemen’, zegt rouwdeskundige Riet Fiddelaers-Jaspers.

7. Rouwen kost het lichaam enorm veel energie. Neem rust zodra je die behoefte voelt. Ga fijn even zitten in de zon, doe een dutje op de bank of volg een rustige yogales.

Op zoek naar innerlijke rust?

NEEM NU EEN ABONNEMENT NU

NEEM

MENT

NNE ARABO

A EEN J

MERS

4 NUM

ECHTS NU SL 5 t 14,7

OP DE YOGAKRANT Geef je nu op: yogakrant.nl/abonnement-afsluiten/

DE YOGAKRANT LENTE 01 / 2022 • 6

TERUG NAAR DE BRON MET MEDITATIE Volgens de yogafilosofie leven wij vele levens alvorens we weer één worden met onze bron. In ieder leven doen we ervaringen op die ons verder kunnen helpen in de ontwikkeling van onze ziel.

Gelijkmoedigheid Hoe gelijkmoediger we worden, hoe meer we ons ego, dat zich hecht aan prettige ervaringen, kunnen overstijgen en zo langzaam terugkeren naar de eenheid waar we vandaan kwamen. En dat is het doel van ons leven: ervaringen opdoen om ons in ieder leven verder te ontwikkelen in het gelijkmoedig leren omgaan met de wereld van de tegenstellingen. Dit betekent niet dat je niet meer verdrietig mag zijn als je een dierbare hebt verloren.

Je ervaart het verdriet en accepteert dat het er is. Je oordeelt niet over je gevoel en je hecht er niet aan. Zo kun je ook blij zijn om gelukkige gebeurtenissen. Alleen weet je dat ze vergankelijk zijn en ook daar houd je je niet aan vast.

Een baby heeft bij zijn geboorte een nog niet gesloten fontanel. De fontanel is op subtiel niveau het kruinchakra dat een verbinding heeft met het eeuwige, onbegrensde, oneindige principe, het veld van bewustzijn dat alles doordringt en de allesomvattende werkelijkheid, het Al, is.

Dit veld van bewustzijn kent vele namen: in het Sanskriet kennen we onder meer de termen Brahman (God), Ishvara (heerser) of Param-Atman (het oorspronkelijke Zelf).

De fontanel sluit zich pas volledig vanaf vier maanden, maar kan ook pas dichtgaan na anderhalf jaar of zelfs later.

De open verbinding sluit zich dan. Het kind verbindt zich met het aardse materiële leven en verliest het directe contact met zijn bron, het oorspronkelijke Zelf.

Dit Zelf kenmerkt zich door eenheid; er is geen tegenstelling. Het aardse leven kenmerkt zich door dualiteit: er is vreugde en verdriet, er zijn tegenstellingen zoals groot en klein, hoog en laag, liefde en haat, plezier en pijn, mooi en lelijk, zacht en hard, binnen en buiten. Om in die wereld te kunnen functioneren verliest het kind zijn kennis van de eenheid en identificeert het kind zich meer en meer met de tegenstellingen.

Raakt een kind de kachel aan, dan ervaart het pijn. Dus moet het leren om ervandaan te blijven en alleen het plezier van de warmte te beleven. Het hecht zich aan prettige ervaringen en gaat onprettige uit de weg. Als volwassenen herhalen we dit gedrag. Dit kan problemen geven. Het leven is nu eenmaal niet alleen plezierig en het is belangrijk dat we kunnen omgaan met zowel de fijne als pijnlijke ervaringen in ons leven.

Het contact maken met die bron, de allesomvattende werkelijkheid, kan in meditatie geschieden. Al is het maar een glimp. We noemen die werkelijkheid ook sat-chit-ananda. Sat verwijst naar het absolute Zijn of de waarheid. Chit betekent bewustzijn en begrip. Ananda is gelukzaligheid. Door ons bewust te zijn van het absolute, ervaren we gelukzaligheid als onze kern.

OEFENING SAT-CHIT-ANANDA MEDITATIE Ga zitten in een meditatiehouding die bij je past en laat de adem toe in de buik. Herhaal in jezelf de woorden sat – chit – ananda. Ga hier minimaal 5 minuten mee door en luister vervolgens naar de stilte na de klank.

Wrijf na de meditatie je handen warm en je lichaam wakker.

Minder vatbaar Deze meditatie en ervaring van éénzijn of gelukzaligheid maakt dat we minder vatbaar worden voor de ups en downs in het leven. We komen meer in balans en kunnen daardoor dichter bij onszelf komen. Je komt dichter bij wat je te doen hebt in dit leven, bij dat wat jou drijft en hoe je de wereld kunt dienen. Om uiteindelijk terug te keren naar de bron in jezelf, die je als kind van nature hebt meegekregen.

Zonnegroet, Stella Tekst: Stella van Dinten Prayag Meditatieopleidingen / www.prayag.nl

Leer zelf mediteren met de cursus

Zeven meditatietechnieken Vanuit de yogaen de boeddhistische leer

NEEM

NU

NT

NEME

ON AARAB EEN J

RS UMME

4N

WWW.PRAYAG.NL

ECHTS NU SL 5 t 14,7

Liefdesles

Heb jij teveel yang?

van Marcia

❤

Vrouwen dragen tegenwoordig zoveel verantwoordelijkheden dat ze het risico lopen dat de yang energie de overhand krijgt. De gevolgen kunnen zijn: vermoeidheid, overprikkeld en verminderde zin in seks. Want yang energie is mannelijk, hard, actief, droog, zon en vuur en teveel hiervan kan vrouwen uitputten.

Ik zag het al toen ze de ruimte binnenkwamen. Zij kwam eerst binnen en stelde zichzelf voor en toen haar vriend. Ze pakte een stoel en ging zitten en wees naar de stoel naast haar. Waar hij vervolgens ging zitten. ”Onze intimiteit is weg.” Zo begon ze het gesprek. Ze dacht dat het aan haar lag, omdat zij geen zin meer had in seks. Ze leek verdrietig en ik zag even een klein kind in haar wat gebukt ging onder een deken van verantwoordelijkheid en schuld.

Ik vroeg hen hoe een vrijpartij eruit ziet. Ten eerst kwam het initiatief altijd van hem. En daarna was het heel kort: een minuut zoenen, twee minuten de geslachtsdelen voelen en dan vijf minuten penetratie. Met als doel een orgasme voor hen beiden, terwijl zij bovenop hem zat om de controle te behouden.

Ik vroeg aan hem: “hoe denk je dat het komt dat jullie seksleven op zo’n laag pitje staat?” Hij deelde haar conclusie: “dat zij geen zin heeft, dat is de oorzaak”.

Ik overdacht hoe ik dit lieve stel zou kunnen bereiken. Hoe kon ik uitleggen dat het niet aan haar seks-drive ligt, maar dat de oorzaken liggen in het gebied van trauma en onveiligheid?

Want wat betekent seks eigenlijk voor je? Waarom heb je seks? Dat zijn vaak de eerste vragen die ik stel en die ik meegeef als huiswerk.

Ik leg het verschil uit tussen vrouwelijke en mannelijke seksuele beleving. Hoe deze 180 graden van elkaar verschillen en hoe delicaat het vrouwenlichaam en het bijbehorend zenuwstelsel is. Ook de herinnering van trauma zit vaak nog in het lijf opgesloten en dan lijkt het alsof je geen grip hebt op je lichamelijke reacties van genot en afkeer.

Ik ging dieper in op de vraag of ze tevreden zijn met hun ‘rol’. Zij had duidelijk een vrouwelijke essentie en hij een mannelijke. En toch was er een ‘polarity shift’ gaande.

Hij was gewend dat zij alles voor hem deed en zat een beetje in zijn energetische luie stoel. Passief en meegaand en vertrouwend op haar oordeel en beslissingen. Zij deed alles: van het wegbrengen van de vuilniszak tot aan het plannen van de vakanties. Ze zorgde voor hem. De polariteiten waren omgekeerd.

Hierdoor was zij uitgeput en overbelast geraakt en haar lichaam leek tijdelijk op slot.

Vrouwen meten zichzelf soms een mannelijk schild aan om maar de controle te houden. Ze gaan hierdoor buiten hun krachten. Misschien omdat ze een vader hebben gehad waar ze niet zoveel aan hadden of een moeder waar ze alles voor moesten regelen. Ze hebben nooit geleerd achterover te leunen.

Het kan ook zijn dat je ander oud zeer hebt meegemaakt en dat je je partner daardoor eigenlijk niet vertrouwt. En ook om niet teleurgesteld te worden, neem jij de touwtjes in handen. Dan weet je in ieder geval dat dingen gedaan worden.

Dat moet toch anders kunnen? Een pril begin - met veel trauma verwerking in het verschiet - begint met huiswerk voor dit koppel: Hij neemt en krijgt de kans om in zijn leiderschapsrol te stappen. Meer beslissingen maken, meer daadkracht en meer aanwezigheid. Zij kreeg als huiswerk: afwachten tot hij zijn leiderschap pakt, zijn leiding volgen (ook al maakt hij fouten), leren ontvangen, ontspannen en genieten.

Vrouwen die een mannelijke schild dragen, voelen extreem veel verantwoordelijkheid. Hierdoor oefenen ze controle uit op hun omgeving met als doel deze veilig te stellen, want dan kunnen zij pas ontspannen.

Na de sessie gaven ze me een hand en zij greep de deur om die te openen voor haar en haar vriend. ”Eh...”, zei ik.

“Oh ja!” Ze keek me aan met een scheve lach en liet de deurklink los. Haar vriend lachte ook wat onhandig, maar nam het over en opende de deur voor haar. Een beetje onwennig wel, maar ik zag twee paar stralende oogjes.

Marcia Sanders is oprichtster van School of Shakti en is naast mannen- en vrouwencoach ook intimiteitscoach. www.schoolofshakti.org

Op zoek naar innerlijke rust?

NEEM NU EEN ABONNEMENT OP DE YOGAKRANT WWW.YOGAKRANT.NL

YOGAOEFENING

DE YOGAKRANT LENTE 01 / 2022 • 7

LEVEN MET DE MAANCYCLI Geïnspireerd door een vriendin heb ik me twee maanden afgestemd op de maanstanden. Ik liet ze bepalen wanneer ik in actie moest komen en wanneer ik het

krachtigst. Ongeveer twee dagen ervoor en erna is de energie nog steeds voelbaar.

Een periode waarbij je bewust stilstaat bij alles waar je dankbaar voor bent en stilstaat bij de dingen die je los mag laten die je niet meer dienen. De één voelt zich vol energie, is creatief en enthousiast.

Dan is het een goed moment om aan je projecten te werken, nieuwe dingen te proberen en erop uit te gaan. De ander voelt zich emotioneler en slaapt slecht.

Als dit laatste bij jou het geval is, kun je belangrijke beslissingen beter even uitstellen. Het is een goed moment om zaken die jou niet langer dienen, los te laten. Neem extra tijd voor ontspanning en wees extra lief voor jezelf.

rustiger aan moest doen. Iedere maanfase heeft een andere bijzondere kracht en door je op deze energie af te stemmen, ga je makkelijker met de stroom van het leven mee en blijft je energieniveau op peil. maandstanden of fasen, maar eigenlijk kent de maan acht fasen. De duur is ongeveer een maand (29 à 30 dagen).

FASES VAN DE MAANDCYCLUS

Al duizenden jaren leven mensen volgens het ritme van de natuur en het ritme van de maancycli. Leven met de maan zorgt voor meer balans in je leven. Zeelui en tuiniers pasten hun vaar- of zaaischema aan de cyclus van de maan aan.

De maan heeft een krachtige energie. Zo heeft de maan invloed op het water op aarde en het ontstaan van eb en vloed. Wij mensen bestaan voor zo’n 70% uit water, dus het is niet zo vreemd om te denken dat dit ook invloed heeft op ons. De maan heeft invloed op onze emoties, energie en slaap.

Rond volle maan is de invloed het sterkst waardoor je ‘s nachts heftiger kan dromen of onrustig slaapt.

De maan, dat is dat continu veranderd licht in de nacht, het nachtelijke hemellichaam van het menselijk bestaan Carl Jung

De maan produceert zelf geen licht maar ontvangt het zonlicht en reflecteert. De zon staat op grote afstand van de aarde en de maan waardoor hij slechts één kant van de twee hemellichamen kan laten zien.

Naar gelang hoe de maan ten opzichte van onze planeet en de zon aan de hemel staat, zien we dus een groter of kleiner deel van de verlichte kant. Dat noemen we de maanstanden. We spreken vaak van vier

Nieuwe maan In deze fase is de maan onzichtbaar voor ons en heeft hij weinig kracht. Hij staat voor een nieuw begin en nodigt je uit om naar binnen te keren en wat extra tijd te nemen voor jezelf. Mediteer en reflecteer op de vorige maand. Ben je volledig uitgerust dan is het goed om in deze periode nieuwe plannen te maken, ideeën uit te werken en een intentie uit te spreken. Elke nieuwe maan kun je als ritueel je wensen en dromen formuleren en opschrijven. Maak er een moodboard met beeld bij. Of schrijf op waar jij dankbaar voor bent. Ik hield dagelijks bij hoe ik me voelde en wat mijn energielevel was.

Het mooie is dat je door de verschillende maanstanden inzicht krijgt in de verschillen van je gemoedstoestand. Is je energie hoog, en wil je in actie komen of juist laag en moet je meer rust pakken.

Om deze periode nog iets extra’s te geven, ben ik gestart met een klein ritueel. Op de eerste dag heb ik een intentie uitgesproken en gemediteerd op een kaarsvlam. Daarna heb ik rustige muziek opgezet en ben ik met een kopje chai gaan brainstormen over mijn werk. Ik realiseerde me waar ik blij van word. Een massage en bezoek naar de sauna werden dezelfde avond nog geboekt.

Afnemende maan De maan wordt langzaamaan steeds minder zichtbaar. Deze fase staat ook wel voor opschonen en opladen. Reflecteer op de intenties die je tijdens nieuwe maan hebt gezet en bereid jezelf voor op de volgende maancyclus. Mensen gebruiken deze periode ook wel om afscheid te nemen van dingen of mensen die hen niet meer dienen. Om wat gewicht kwijt te raken en letterlijk op te schonen. Neem je huis eens goed onder handen en doe spullen weg die je niet meer gebruikt.

Heb je echter de behoefte om even niets te doen en jezelf terug te trekken, geef je hieraan over.

De maan en yoga De maan staat voor de vrouwelijke energie (Yin) en de zon voor de mannelijke energie (Yang). Net zoals we zonnegroeten hebben om de zon te eren, kent de Yoga maangroeten om de maan te eren. De vrouwelijke energie gaat over toelaten en overgave, ontvangen en geven. Kwaliteiten die ook terugkomen in Yoga.

Zoals de maan haar fasen heeft, doorloop je met het uitvoeren van een asana ook een soort cyclus. Je bereidt je voor op een houding, dan bouw je hem op van mild naar wat intensiever. Je beweegt, opent, strekt of buigt, terwijl je ademt en voelt.

Misschien stel je nog wat bij. Dan kom je weer uit de houding en voel je na.

Het is mooi om tijdens je yogabeoefening eens extra aandacht te besteden aan de vrouwelijke energie en kracht in jezelf.

Sta stil bij het water element en het stromen van de energie, het doorvoelen en de vloeiende bewegingen. En niet te vergeten het kalmerende en verzachtende effect van de vrouwelijke energie tijdens je beoefening en meditatie.

Mijn ervaringen Ik ben mij nog bewuster geworden van het belang om periodes van rust af te wisselen met periodes van actie en manifestatie, omdat in rust juist groei kan plaatsvinden.

En ik ga effectiever met mijn tijd om.

Na het avondeten loop ik met mijn lief vaak een ommetje. Nu kijken we iedere avond even naar de maan. Dit geeft een moment van verstilling. Door een dagboek bij te houden, kreeg ik inzicht in mijn energieniveau. Nu neem ik bewust rustmomenten: Ik ga overdag 20 minuten liggen met yoga Nidra. Het doet wonderen.

Nieuwsgierig wat het leven volgens de maanfasen met jou doet? Op deze kalender kun je de maanstanden van de hele maand zien: www.kalender-365.nl/maan/ maankalender.html Paula Jap Tjong www.stoelyoga-nederland.nl

Wassende maan Gedurende wassende maan wordt de maan steeds groter. Deze periode is om daadwerkelijk in actie te komen en jezelf te ontwikkelen. De plannen en ideeën die je hebt opgedaan tijdens de nieuwe maan periode kun je nu gaan uitwerken en uitvoeren. Blijf deze periode ook alert op kansen die je aan kunt grijpen. Heb je belangrijke telefoontjes te plegen of beslissingen te nemen, dan is dit het moment!

Volle maan Bij volle maan is de maan op zijn

LOTUS: DESIGNED BY SUPERYOGA GA JIJ SPORTIEF EN GEZOND DE ZOMER TEGEMOET? – TIJDELIJK 15% KORTING In de sportschool meedoen aan een yogales, naar je favoriete yogastudio of heerlijk in de buitenlucht de oefeningen uitvoeren die bij jou passen?

Met de sticky yogamat van Lotus ben je altijd verzekerd van een zachte, hygiënische maar stevige ondergrond.

Met de code SPRING15 ontvang je direct 15% korting bij aankoop van een sticky yogamat van Lotus.

De producten uit de Lotus serie zijn uniek en met veel zorg uitgezocht. Eerlijkheid, puurheid, kwaliteit en een betaalbare prijs staan voorop. De producten zijn geschikt voor iedereen en gaan een lange tijd mee dankzij de duurzame eigenschappen.

Binnen onze serie sticky yogamatten kun je kiezen uit talloze kleuren. Spreekt een effen mat je meer aan of juist een opdruk van bijvoorbeeld de maancyclus? Dankzij de heerlijke dikte van 5 mm en de best mogelijke dichtheid van de mat geniet je altijd van een zachte ondergrond en een fijne demping. Dankzij een gewicht van slechts 1,5 kg neem je de mat overal mee naartoe!

Heb je een studio en ben je op zoek naar een groter aantal producten? Laat het ons dan weten zodat we met je mee kunnen denken en je een aanbod op maat kunnen doen. Op Superyoga. nl/groothandel leggen we je hier meer over uit.

Met passie en liefde, Lisanne / www.superyoga.nl

DE YOGAKRANT LENTE 01 / 2022 • 8

De betoverende zon

De magische maan

De zon is de bron van al het leven op aarde en het middelpunt van ons sterrenstelsel.

We voelen dat de zon een verwarmende en krachtige energie geeft. Gebruik de magie van de zon om wonderen te bewerkstelligen.

De maan is magisch! Met haar blauwe gloed weet ze mensen te betoveren. Vol bewondering wordt er elke volle maan over de hele wereld weer naar boven gekeken. De maan is de moeder en staat symbool voor vruchtbaarheid.

4. Transformerend vuur Vuur is de belichaming van de zon. Steek kaarsen aan, stook een vuurtje en spreek daarbij een intentie uit zoals: ”licht en liefde zijn mijn essentie”, of ”elke dag ben ik dichter bij mijn dromen”. Vuur transformeert en reinigt.

1. Eer de ochtendzon Was je gezicht met fris water en begin de dag met de zonnegroet. Je verwelkomt de zon en opent het lichaam. Groet de zon, het gouden kosmische zelf, de heer van de schepping.

2. Ochtendlicht Ga zo vroeg mogelijk naar buiten om het magische ochtendlicht op te vangen. Dit licht brengt je slaap- en waakritme in de juiste balans.

3. Vader zon De zon staat voor mannelijkheid, kracht, vuur, warmte en energie. Ben je moe en opgebrand, laad jezelf dan op aan de zon en laat je verwarmen. Visualiseer dat het licht en de warmte in het diepst van je cellen doordringen.

De aarde is onze moeder en de zon onze vader. Hij kust het leven wakker met zijn licht. Ervaar tijdens je yogabeoefening de verwarmende aarde onder je en de bekrachtigende zon boven je.

Ontspan het gebied van je zonnevlecht, waar zich veel spanning kan opouwen.

Visualiseer dat de zon dit gebied verwarmt en ontspant.

5. Happy door de zon Zonlicht maakt de gelukshormonen endorfine en serotonine aan.

Laat de zon je gesloten ogen verwarmen. Zonlicht is heilzaam voor je immuunsysteem en zenuwstelsel. Smeer je dus niet steeds in, want dit belemmerd de opname van vitamine D. En draag niet continu een zonnebril.

Elke dag komt de zon weer op. Wat een wonder. Elke dag is weer een nieuw begin, een nieuwe kans om het anders te doen.

Wees dankbaar voor de zon. Alle voeding is er dankzij de zon. Geef eerbied en dank aan wat er op je bord ligt.

Mijn hemel blauw met gouden hallen Mijn wolkentorens, ijskristallen Kometen, manen en planeten, aah alles draait om mij En door de witte wolkenpoort tot diep onder de golven Boort mijn vuur, mijn liefde, zich in de aarde.

Pastorale / Liesbeth List and Ramses Shaffy.

Songwriters: Frank B. Boudewijn De Groot / Lennaert H Nijgh

Gebruik deze periode om vriendschappen en familiebanden te versterken, voor geluk en liefde en om helderziendheid te versterken.

1. De maan wordt in hekserij gezien als een vrouwelijk hemellichaam, de tegenhanger van de zon, en heeft bijzondere krachten. Heksen voelen aan dat de natuur bezield is en dat wij er deel van zijn. Elke maanfase heeft haar eigen kenmerk. Magisch werk om iets aan te trekken (iets toe te laten nemen) kun je het beste doen tijdens wassende maan.

Magisch werk om iets af te stoten, kun je het beste doen tijdens afnemende maan.

Magisch werk om iets nieuws te beginnen tijdens nieuwe maan. Volle maan is in principe geschikt om elke vorm van magie extra kracht mee te geven.

2. De symboliek van de vier maanstanden Wassende en nieuwe maan - de maagd: de jonge vrouw die nieuw is in alle dingen Volle maan - de moeder: de vrouw op haar hoogtepunt met ervaring Afnemende maan - de crone: de oude vrouw die haar einde nadert De maan is een symbool van de cycli van het leven: van de geboorte tot de dood en de wedergeboorte daarna.

3. De volle maan is een magische batterij.

Ook twee dagen voor en na volle maan hangt er een enorme energie in de lucht.

Rituelen voor de volle maan • Schrijf alles op waar je dankbaar voor bent. Hiermee vul je jezelf met helende energie.

• Reinig je energie tijdens de volle maan.

Stel je voor dat elke lichaamscel zich vult met zilverachtig wit maanlicht en visualiseer hoe alle onzuivere energie wordt weggespoeld.

• Schrijf alles waar je afscheid van wilt nemen op een papiertje. Gooi deze in het vuur terwijl je het volgende mantra zegt: “al het oude wat ik niet meer nodig hebt, transformeert in licht.”

• Stel je voor hoe jij je zou voelen, wanneer jij jezelf voor alles zou vergeven. Een mislukte carrière, verbroken relaties, echtelijke ruzies, ongelukken, kattig zijn tegen je kinderen, jezelf kleiner voelen dan je bent, een verslonst huishouden: alles is vergeven en vergeten. Spreek dan dit voornemen uit tegen de maan: ‘Ik vergeef’.

Zeg het hardop, misschien kun je buiten zijn onder het maanlicht. Zo niet, verbind je je met de volle maan. Zeg de woorden ‘Ik vergeef’ en voel alle schuld, schaamte en negativiteit die je ooit voelde uit je wegstromen. Je laat het verdwijnen naar het universum, dat is groot genoeg om alles te laten oplossen. Je kunt dit mantra dagelijks blijven herhalen terwijl je een kaars aansteekt.

Bronnen: www.lunadea.nl / www.leonahelderwaarnemen.nl

YOGA EN JE LEVENSPAD Yoga is een universele wetenschap of een praktiserende filosofie die ons tot steun kan zijn op ons levenspad (Dharma) en op onze zoektocht naar het doel van het leven.

Er zijn vijf begrippen uit de Yogafilosofie die inzicht kunnen geven in wat ons levenspad bepaalt: Karma-DharmaSaṃskāra-Saṁsāra en Moksa. Laten we eerst globaal naar de betekenis kijken van deze Sanskriet begrippen.

‘Karma’ betekent ‘handelen, die een ervaring geeft’. De resultaten van ervaringen zijn opgeslagen in ons geheugen en deze ervaringen kunnen zwak, matig of sterk aanwezig zijn. De hele schepping en alles wat geschapen is, streeft in essentie naar volmaaktheid en Karma.

Dharma betekent plichten, die je hebt te vervullen in dit leven’. Het wordt ook wel je ‘levenspad’ genoemd. ‘Saṁskārā’ zijn indrukken uit vorige levens die de basis leggen voor ons handelen in dit leven. Het zijn onbewuste neigingen die de aard van de handelingen bepalen. Saṁsāra’ is de cyclus van leven en dood of reïncarnatie van de Ziel door de diverse werelden heen.

Moksa is bevrijding uit de cyclus van wedergeboorte. Dat is de toestand dat we alle gehechtheden en ervaringen definitief achter ons hebben gelaten en volmaakt tevreden zijn.

Uitgangspunten die bepalend zijn voor ons levenspad: 1. Karma is een (kosmische) wet, die uiteindelijk altijd leidt naar het goede.

2. Iedereen is onderdeel van een groter karmisch geheel (kosmos, zonnestelsel, planeten, volk, groep, familie, individu).

3. Doe je maatschappelijke plicht. Richt je op belangrijke zaken in je leven. Vervul je verlangens en wensen en bevrijd jezelf uit de cyclus van leven en dood door goede daden te verrichten.

4. Het leven kan niet zonder handelen. Er zullen steeds activiteiten zijn op fysiek, subtiel en causaal niveau, 24 uur per dag.

5. Alles in dit leven is aan verandering onderhevig. Alles is in beweging en door die beweging zijn we onderdeel van de tijd.

6. Het karmisch levenspad van de mens op aarde vangt, volgens de Bijbel (metaforisch en evolutionair), aan toen Adam en Eva verdreven werden uit het Paradijs.

7. Uiteindelijk zal iedereen bevrijding verkrijgen en weer terugkeren naar het Beloofde Land, naar onze Oorsprong. Dat is de Grote Belofte van God, de Vader aan aartsvader Abraham, vastgelegd in de Bijbel en de Koran.

8. Er zijn volgens de Upanishads drie levenspaden die je kunt bewandelen: het noordelijk pad (door goede daden te doen die leiden naar bevrijding), het zuidelijk pad (door minder goede daden te doen die leiden naar wedergeboorte) en geen pad (als men tijdens het leven zich uit Karma heeft bevrijd).

9. Er is een verschil tussen Bevrijding (alle karmische banden zijn losgelaten) en Zelfrealisatie (ons ego is in dit leven volledig in harmonie gekomen). Dat laatste noemt het Boeddhisme een Bodhisattva, het eerste Verlichting. Volgens Patanjali is men dan gezeteld in diens ware Aard en dat is Zuiver Bewustzijn.

Individuele (persoonlijke) ontwikkeling: 1. Er is niets zinloos in dit leven; alles heeft een functie.

2. Je kiest je eigen ouders (familie, etc.), die voldoen aan jouw karmische behoefte als start in dit leven.

3. Je eerste inwijding en mantra is jouw eigen naam (betekenis) die je krijgt van je ouders.

4. Je levenspad loopt qua ontwikkeling via zeven treden (Chakra’s) en in drie etappes (energetische knooppunten).

5. Een verruimd bewustzijn opent poorten tot kennis en inzicht over het doel van ons leven. Hoe meer je ego ontspannen is, hoe meer je bewustzijn wordt verruimd en hoe meer je afgestemd bent op jezelf.

6. De crisissen in je leven bieden je de kans om karmische problemen op te lossen, echter alleen als je van je ervaringen hebt geleerd.

7. Bevrijding is de ‘kunst van herkennen, erkennen, accepteren en loslaten’ en alles begint door te accepteren zoals je bent.

Klaas Stuive MCM, Pandit Yogabrahmacarya, Voor de klassieke Yogaopleidingen, info: www.academie-rajayoga-nederland

YOGA BELEVING

DE YOGAKRANT LENTE 01 / 2022 • 9

MINDER EENZAAM DOOR YOGA Wat is eenzaamheid?En wat is het verschil met alleen zijn? Alleen zijn is dat je geen of weinig contacten hebt en het prima vindt dat het zo is. Je bent graag op jezelf en zoekt het sociale niet zo op. Je voelt je wel alleen, maar niet eenzaam. Een ander kan zich eenzaam voelen als er geen belangrijke verbindingen zijn met andere mensen zoals een partner, een beste vriend of vriendin en zal het alleen zijn als eenzaam ervaren. logisch dat we belangrijke relaties hebben om dat innerlijk afhankelijkheidsgevoel tevreden te houden.

Laten we bij het begin beginnen en kijken waarom wij eigenlijk in relatie gaan als individu en als mens. We worden geboren als een baby, ontvangen in hopelijk een warm sociaal bad, waar het gewenst is en liefdevol wordt verzorgd. De prikkels en liefde van buitenaf zijn vanaf het begin als een noodzakelijke vitamines die we als klein mensje nodig hebben voor later, als we een groot mens zijn. Het is heel essentieel dat we vanaf het begin leren reageren op de prikkels van buitenaf en vooral op non-verbale communicatie.

Dat zorgt voor de basis van ons eigen concept dat we op een gegeven moment zelf gaan creëren. We beginnen met een eigen opbouw gebaseerd op onbewuste, subjectieve interpretaties van onszelf.

Langzaam wordt daar de buitenwereld beetje bij beetje aan toegevoegd. Ofwel, de basis van ons concept van waaruit wij denken, voelen en handelen, wordt sterk beïnvloed door onze vroegste en belangrijkste indrukken (samskara’s).

De behoefte om van buitenaf bevestigd te worden, is dan ook een logisch gevolg.

We zijn veel waarde gaan hechten aan de waardering van anderen en vinden het

Eveneens voelen we dat sociale contacten in de buitenwereld fijn zijn en dat het belangrijk is om op te groeien in een omgeving met fijne mensen. De band die het kind echter heeft met zijn bron (de moeder) is veel belangrijker dan al die sociale contacten die er ook zijn. Een persoonlijke, diepe relatie is wat we van kleins af aan gewend zijn. Het is mogelijk dat hier de kiem ligt voor onze innerlijke behoefte aan een diepere relatie naast alle sociale contacten die we hebben. Dus sociale eenzaamheid is veel meer een gebrek aan contacten, vrienden, familie, terwijl emotionele eenzaamheid meer het gemis is aan een dieper contact met een persoon waar we eventueel het leven mee willen delen.

De emotionele band met onze moeder en vader laat een grote indruk achter, belangrijk in ons eigen gecreëerde concept van het leven en met grote invloed op de verdere ontwikkelen van ons eigen concept. Het innerlijk fundament wordt in de eerste jaren van ons jonge leven gelegd en daar bouwen we de rest van ons leven op voort. Dit prille begin wordt ervaren als de basis van hoe we ons in dit leven kunnen manifesteren. Het is een raamwerk van taal, cultuur, religie, gewoontes en familietradities. Het definieert hoe we ons dienen te gedragen en laat zien welke onuitgesproken verwachtingen er in de omgeving leven waarin jij opgroeit. Groei je op in een individualistische samenleving, dan zal de familiedruk minder sterk zijn.

Maar groei je op in een collectivistische samenleving waarbij de familie de kern is van het leven, dan zal de emotionele en mentale druk van (onuitgesproken) verwachtingen vele malen sterker zijn.

Wat kan yoga je bieden om emotionele of sociale eenzaamheid op één of andere

manier minder erg te maken?

Binnen de yogafilosofie en -praktijk zijn we sterk gericht op het verankeren van ons zelf in onszelf en het eigen gecreëerde concept (sutra 4.4 Patañjali, becommentarieerd door Taimni) te zien als slechts een concept. Het stimuleren van het relativeringsvermogen m.b.t. het concept, maakt dat we meer gaan vertrouwen op onszelf en dat we sterker geneigd zijn om juist een goed of beter beeld te krijgen van ons werkelijke innerlijke zijn.

Op die manier creëren we een betere versie van onszelf. Echter, we dienen dan wel steeds helderder krijgen wie we werkelijk zijn en wat ons, vanuit onze gewoontes, zo sterk naar die buitenwereld trekt waar we dan afhankelijk worden en blijven.

Gewoontes en vertrouwde patronen geven ons een gevoel van overzicht en duidelijkheid over hoe het leven geleefd kan worden. Het is echter een kunstmatige, zelfgecreëerde vorm of raamwerk waarbinnen we van onszelf mogen functioneren. Dat noemen we onze comfortzone. Met deze comfortzone is natuurlijk niets mis, omdat het voor veel mensen het leven ook overzichtelijk maakt. Het is echter pas van belang op het moment dat we verder willen en er een spanningsveld ontstaat waar we last van hebben. Dan is het tijd om ons eigen raamwerk eens onder de loep te nemen. Niet dat we meteen moeten zoeken naar een oplossing, maar meer de oorzakelijkheid onderzoeken van onze innerlijke spanning en stress.

De neiging om vanuit een basisconcept te denken en te handelen is zeer gewoon en natuurlijk. Naar een andere manier zoeken, vraagt om een open mind en de innerlijke wens om op je eigen gedachtegang en denken te reflecteren. Er rustig naar te kijken en te voelen: waardoor blijf je in het moeras van oude gewoontes en gevoelens zitten?

Vechten tegen de zuigkracht van het moeras is onbegonnen werk. We dienen anders te leren kijken: wat zijn de opties om van deze belemmeringen, van deze zuigkracht, af te komen?

Tegen onze gewoontes vechten is een

zware opgave en vaak geven we de strijd op wanneer we merken dat de tegenstander (de gehechtheid aan oude gewoontes) sterker wordt naarmate we er meer aandacht aan geven. We dienen dus de strijd te voorkomen door ons te richten op iets anders. Laten we eerst proberen duidelijk te krijgen wat we daadwerkelijk willen met ons leven en doelen stellen waar we voor willen gaan.

Als die doelen eenmaal helder zijn, kunnen we proberen om ons op deze doelen te richten vanuit onze innerlijke wens. Hierdoor voorkomen we de strijd en schenken we juist geen aandacht aan de oude gewoontes en patronen. We creëren nieuwe patronen die we prettiger vinden in de fase waarin we leven. Hierdoor krijgen oude patronen steeds minder aandacht en neemt de vroegere waarde af.

Langzaam verdwijnen de patronen naar de achtergrond. Ze zijn er echter nog wel. Op momenten van zwakte zullen ze hun kans grijpen en weer actief te worden.

Vervolgens start er dan een proces dat vaak discipline wordt genoemd. Ik zou het liever geen discipline willen noemen, maar het stellen van innerlijke prioriteiten. Als we prioriteiten stellen, is dat gebaseerd op een innerlijke wens of keuze. Dat is een sterkere motivatie dan discipline, omdat het de dualiteit zichtbaar maakt in relatie tot de oude patronen. Op het moment dat je verliefd wordt, heb je geen ondersteuning van buitenaf nodig om die liefde te voelen en te uiten.

Eenzaamheid is een subjectief gevoel dat werkelijk wordt ervaren. Wanneer we beter verankerd zitten in ons innerlijke zelf kunnen we nog wel alleen zijn, maar zullen we ons veel minder eenzaam voelen. Met het yogapad hebben we het gereedschap in handen om onze state of mind bij te stellen. Die keuze is heel persoonlijk. De kracht en de liefde in ons zelf, voor het zelf, is sterker dan welke gewoonte dan ook.

We dienen echter ook rekening te houden met het proces van doelen stellen en het nastreven ervan. Dat geeft ons een gevoel van innerlijke kracht en vertrouwen en zo verliest eenzaamheid aan kracht.

Ron van der Post / www.yogastudie.nl

OMGAAN MET POLARITEIT Volgens de filosofie van de non-dualiteit is er geen sprake van tegenstellingen.

Advaita betekent letterlijk niet-twee, er is niet iets dat we hoeven bereiken, je bent al het geheel.

We spreken Loes van der Mee, docent van de cursus Omgaan met Polariteiten van Samsara Yogadocenten Opleiding en oud-deelnemenr Nancy Santbergen over polariteiten.

van met mijn omgeving. Hierbij verlangde ik enerzijds naar autonomie, eigenheid, zelfstandigheid, onafhankelijkheid, vrijheid en ik-besef. Anderzijds verlangde ik naar verbondenheid, intimiteit, saamhorigheid, een wij-gevoel en ‘a sense of belonging’.

Ondanks dat yoga ervoor zorgt dat ik in contact kom met mijn gevoel, mijn ervaringen, mijn lijf en mijn geest, was het niet compleet. Zonder kennis van yogafilosofie, van Advaita Vedanta, heb ik altijd ergens ‘geweten’ dat er geen verbinding kan zijn zonder los en verdwaald te zijn. Ik was benieuwd naar hoe dat samenwerkt.

Nancy, waarom deed jij mee aan een weekend over polariteiten?

Ik raakte meer en meer overtuigd dat ik niets (meer) voelde en volledig uit verbinding was. Ik had de behoefte om in het hier en nu te komen en te zijn. Ik wilde mij verbinden met mezelf, in plaats

Hoe kijk je terug op het weekend?

Het heeft me dichter bij mezelf gebracht en de inzichten gegeven op de vraag ‘wie ben ik?’ Ik kreeg inzicht op mijn persoonlijke thema: sterk in terugtrekken, zwak in delen/uiten. Hiertussen zit een blokkade van schuld, schaamte en angst. Hier

schuurt het. Als ik van terugtrekken naar delen/uiten beweeg, is dat niet fijn. En dat is okay. Dit inzicht, dit bewustzijn, draagt bij aan het accepteren en omarmen van mezelf.

Ik vond dit weekend zowel leerzaam, confronterend als waardevol. Theorie wordt direct in de praktijk verduidelijkt middels jouw eigen fysieke en mentale ervaringen.

Loes, als de nondualiteit ons leert dat er geen twee is en dat er niets is om te bereiken, waarom is het dan goed om toch stil te staan bij de dualiteit?

Omdat we er last van hebben in ons dagelijks leven. We hebben te maken met externe tegenstellingen zoals arm, rijk en ziek, gezond en met interne tegenstellingen zoals vreugde, verdriet en eenzaamheid, verbondenheid. Je ervaart ze vaak als stoorzenders en obstakels die in de weg staan om je een vrijer en tevredener mens te voelen. Je lijdt onnodig onder het gevecht ermee te moeten dealen. Het is goed te kijken naar hoe je je hiertoe verhoudt en waar en hoe je je daar

los van kunt maken.

Mediteren en lesgeven helpen mij met tegenstellingen om te gaan. Ik laat me ook inspireren door de mensen die belangrijk zijn voor mij zoals mijn dochters, schoonzoons en kleinkinderen. En dat is een blijvende oefening.

Hoe werk je hieraan met de deelnemers?

Door bewustwording en doorleving.

Een aantal polariteiten worden gekozen om mee te oefenen. Je leert zien dat je vaak blijft hangen in één pool en dan het vermogen verliest om over de andere pool te beschikken. Door de bewustwording hiervan en het weer leren beschikken over deze kwaliteit, krijg je een verloren kwaliteit terug. Je onderzoekt of je de schijnbare tegenstelling kunt integreren, je meer heel te voelen, zodat je verder kunt op jouw ontwikkelingspad.

Meer informatie: www.samsara.nl/omgaan-metpolariteiten

DE YOGAKRANT LENTE 01 / 2022 • 10

AYURVEDA & SJAMANISME

Ayurve health

HIJ DIE WEET



Inmiddels beschouwt men Ayurveda als een wetenschappelijke en rationele levenswijze die losstaat van de meer spiritueel getinte geneeswijzen zoals bijvoorbeeld het Sjamanisme. De vraag is of dat terecht is. Wanneer we kijken naar de oorsprong van de Ayurveda blijken de wortels en uitgangspunten helemaal niet zo verschillend te zijn.

Ayurveda: het allereerste begin Ayurveda staat voor Ayur: leven en Veda: Weten. Weten hoe het leven in elkaar steekt, is het uitgangspunt van Ayurveda.

Een Ayurvedische arts wordt daarom ook wel vaidya, ‘hij die weet’, genoemd.

De vroegste bronnen waarin Ayurveda werd vermeld, is de Atharva veda. Dit boek omvat nog geen richtlijnen voor een Ayurvedische levenswijze maar was vooral een handboek voor rituelen en spreuken.

Klank speelt daarbij een belangrijke rol en er wordt onderscheid gemaakt tussen dat wat jij innerlijk hoort en de klanken die van buiten jou komen.

De kennis over de Ayurveda werd in het begin mondeling doorgegeven en pas later, rond 1500 voor Christus, op schrift gesteld.

Bronnen vermelden dat India in die tijd nogal decadent was en men daarom behoefte had aan een nieuwe tijd en een ander gedachtegoed. Dat was de reden om de het Ayurvedisch gedachtegoed op schrift vast te leggen.

Veranderende tijden Eén van de eerste meesters die het Ayurvedische gedachtengoed vastlegde was Characa. Ook hij maakt melding van sterk veranderende tijden waarin de mensheid lui, materialistisch en minder spiritueel worden. Hij heeft het over de Kali Yuga: het tijdperk waarin volgens de Hindoeïstische denkwijze de wereld steeds tastbaarder werd en consistentie kreeg totdat het zich uiteindelijk te veel van de oorspronkelijke geest heeft afgescheiden.

In die tijd werden er steeds meer mensen ziek en gingen ze ook sneller dood.

Volgens de overlevering ging men, om deze problemen het hoofd te bieden, in gemeenschappelijke meditatie en vond een ontmoeting plaats met de god Indra die het Ayurvedische gedachtengoed via visioenen aan de mensheid overdroeg.

Vervolgens werd deze kennis door middel van meditatie en intuïtie aan volgelingen doorgegeven en dat stemde de goden tevreden.

Het Sjamanisme Het woord Sjamaan betekent ‘hij die weet’. Een Sjamaan is een persoon die weet hoe hij contact kan maken met de geestenwereld en op die manier ziekten kan genezen. Hij doet dat door in trance te raken en af te reizen naar de hemel of de onderwereld. In die wereld maken zij contact met de geesten die het leven en de

da

gezondheid van hun cliënt beïnvloeden.

Dat kan de ziel van de cliënt zijn, maar bijvoorbeeld ook dat van zijn voorouders, familie of zelfs de hele cultuur. Tijdens deze trancereis wordt de verbinding hersteld wat een heilzaam effect heeft.

De Sjamanen waren priesters, genezers, rituele begeleiders, psychotherapeuten, mystici, verhalenvertellers en zieners.

Net als in de allereerste Ayurvedische teksten spelen klank en ritme tijdens deze ceremonies een belangrijke rol.

Overeenkomsten Ayurveda en Sjamanisme Zowel de Ayurvedische arts als de Sjamaan worden dus aangeduid met ‘hij die weet’. Het zijn personen die kennis hebben van het leven en weten hoe ze daarmee om moeten gaan. De meditatieve staat van zijn waarin deze kennis wordt overgedragen of opgedaan, lijken sterk op elkaar.

Bij beiden gaat het ook om een intuïtief weten. Characa waarschuwt bijvoorbeeld in zijn geschriften voor een nieuw soort denken: Het rationele denken. Hij geeft aan dat als je echt wilt begrijpen hoe het leven in elkaar steekt er een ander soort kennis nodig is. Niet alleen de kennis die je opdoet via externe bronnen, maar ook je eigen ervaring. Door je eigen ervaring te koppelen aan de kennis van de oude wijzen, groeit je innerlijk weten. Hij

Ons buikgevoel toelaten en ons bewust te worden van het verschil tussen gevoel en emotie. Volgens de Tibetaanse wijsheden vormen emoties de basis van onze ziekten.

Ze houden ons af van zielscontact. benadrukt dat het belangrijk is om het geheel te overzien. Dus heden, verleden en toekomst.

Het visueel vermogen was in deze oude tijd erg belangrijk. Niet alleen om jezelf, maar ook om het hele leven te begrijpen.

Een andere oude schriftgeleerde, Bhela, vermelt dat we naast onze beide zichtbare ogen nog een derde oog tussen onze wenkbrauwen hebben waarmee we beelden kunnen zien. Characa heeft het over helder zien.

Verbinding met de ziel Zowel bij de Ayurveda als in het Sjamanisme is de verbinding met de ziel erg belangrijk. Characa vermeldt bijvoorbeeld dat de Ayurveda gaat over het samengaan van lichaam, zintuigen, brein, geest en ziel. Het is van belang om die lagen bij elkaar te houden. Immuniteit speelt daarbij een belangrijke rol. Een goede immuniteit beschermt ons tegen afbraak en zorgt ervoor dat ons lichaam en onze structuur behouden blijft. Op die manier is het een bron van vitaliteit en de sleutelverbinding met onze ziel.

Een gezond lichaam is nodig om onze ware natuur tot uitdrukking te kunnen brengen en dat is waar het in de Ayurveda om gaat.

Gezondheid en geluk ontstaan wanneer je leeft naar je ware aard.

Zielsconnectie, zielsverlangen en zielsbewustzijn spelen dus zowel in de Ayurveda als in het Sjamanisme een belangrijke rol. Een Sjamaan brengt door middel van rituelen, drums en trancereizen de connectie met de ziel tot stand. Bij de Ayurveda doet men dat door middel van voeding, kruiden, massages en een goede dagroutine.

Beelden, vormen en kleuren Zowel een Sjamaan als een Ayurvedisch arts zal zich bij een behandeling op een liefdevolle en intuïtieve manier op hun cliënt afstemmen en werken daarbij met beelden, vormen, klanken en kleuren. Al deze elementen geven hen inzicht in de persoon maar ook de ziekteprocessen die zich bij diegene voltrekken. Het gaat om het fysiek en emotioneel ervaren van de ander.

Dit uitgangspunt hanteert men binnen de Ayurveda ook bij de polsdiagnose die vanaf de tiende eeuw gebruikt wordt.

Ayurveda als nieuwe spirituele zienswijze?

Voordat de Kali Yuga zijn intrede deed, leek het gedachtengoed van de Ayurveda erg op dat van het Sjamanisme. Ze hanteerden dezelfde uitgangspunten en principes.

Wellicht kwamen ze zelfs overeen en bestond er maar één spirituele stroming, namelijk het Sjamanisme.

Het tijdperk van de Kali Yuga vroeg echter om een andere benaderingswijze. Mogelijk heeft het Sjamanisme in India zich toen ontwikkeld tot Ayurveda. Sjamanistische principes werden aangepast aan de

behoeftes die horen bij het tijdperk van de Kali Yuga: De vijf elementen (ether, lucht, vuur, water en aarde) komen samen en men krijgt andere behoeftes.

De spijsvertering ging een centralere rol spelen in het menselijk systeem. Het derde chakra, die staat voor macht en kracht, werd de springplank naar het de hart chakra. Het hart chakra is nu de volgende stap. Het hart bewustzijn vraagt moed, kracht, liefde, overgave en oprechtheid.

Staan we aan de vooravond van een nieuw tijdperk?

Tot wanneer loopt het tijdperk van de Kali Yuga? Zijn we er al doorheen of duurt dat nog even? Het antwoord op die vraag weet ik niet, maar ik vermoed en hoop dat de Kali Yuga naar zijn einde loopt.

De Kali Yuga was een zwart en zwaar tijdperk waarin we steeds meer afgescheiden raakten van ons oorspronkelijk bewustzijn. Het was de tijd van materie en dualiteit. Stap voor stap gaan we terug naar de wereld van spiritualiteit en non-dualiteit.

Maar voordat dit gebeurt, dienen we het tijdperk goed af te ronden. Bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat we goed belichaamd zijn, onze zielsconnectie kunnen ervaren en onze oorsprong in het universele bewustzijn te erkennen.

En vooral durven te voelen! Ons buikgevoel toelaten en ons bewust te worden van het verschil tussen gevoel en emotie. Volgens de Tibetaanse wijsheden vormen emoties de basis van onze ziekten. Ze houden ons af van zielscontact.

Hoe kunnen we, na die zware Kali Yuga, beginnen aan die nieuwe periode? Wat ons kan helpen is een blijvend respect voor ons lichaam en vasthouden aan de boodschap van de Ayurveda: open je hart, open je geest en hou jezelf vrij van mentale en emotionele ruis.

‘Wie innerlijk vrij is, zich beweegt zoals hij wil en zijn diepste verlangen, zijn zielsverlangen neer kan zetten is een gelukkig mens’ aldus Characa.

Die mens is ook klaar voor de volgende stap. De volgende stap die leidt naar kennis van het leven en herstel van onze zielsconnectie.

Lies Ameeuw www.lies-ameeuw.com

YOGAZIJN

DE YOGAKRANT LENTE 01 / 2022 • 11

SHIVA SHAKTI: DANSEN MET DE GODIN IN JOU

CORINE LEPOUTRE

Dualiteit leidt tot eenheid middels Yin en Yang, zon en maan, licht en donker, Shiva en Shakti. Deze laatste twee vertegenwoordigen de goddelijke eenheid van bewustzijn en energie. Shiva is het bewustzijn en Shakti de energie. alle materie, alle gevoelens, alles wat komt en gaat, wat verschijnt en verdwijnt, dat wat stroomt.

Alles in het universum, inclusief jijzelf, bestaat uit de versmelting van deze beide grondbeginselen.

De legende van het huwelijk tussen deze twee goden is een van de belangrijkste hoogtepunten in de Maha Shivaratri, het jaarlijkse hindoe festival om de god Shiva te vereren. Shiva is tegelijk Schepper en Vernietiger.

In de Tantrische Kosmologie wordt het hele universum gezien als zijnde ontstaan en ondersteund door twee krachten die permanent een perfecte, niet kapot te krijgen, eenheid zijn. Deze fundamentele krachten en universele dimensies worden belichaamd door Shiva en Shakti.

Versmelten met elkaar Het Tantrische godenpaar staat symbool voor twee grondbeginselen, bewustzijn en energie. Shiva vertegenwoordigt bewustzijn, de basis van alles, het onveranderlijke, vergelijkbaar met de bedding waarin de rivier van Shakti kan stromen. Shakti vertegenwoordigt energie,

Shiva en Shakti ben jij zelf Shiva en Shakti hebben betekenis in jou zelf. Ze verbeelden niet iets buiten jou, maar jij bent het, jij bent het zelf.

Shiva in jezelf neem je waar of kan je opmerken als bewustzijn. Bewustzijn is dat waarmee jij jezelf kunt opmerken.

Je weet dat je jij bent. Shakti uit zich in het voortdurend veranderende lichaam.

Maar ook in wat je voelt, namelijk de levensenergie die zich uit in vreugde of juist het gebrek daaraan wat zich manifesteert in bijvoorbeeld depressie of somberheid.

Het ontwikkelen van je Shiva Shakti Als je meer bewustzijn, meer Shiva ontwikkelt, krijgt het leven meer diepte en betekenis, meer zin. Met meer Shiva, bewustzijn, ben je beter in staat je Shakti, je levensenergie te behouden. Met meer Shiva kun je beter waarnemen welke gevoelens er zijn, je ontwikkelt een open houding naar jezelf om in de ervaring van het moment je Shakti te beleven en te onderzoeken. Als je een open houding van bewustzijn oefent ervaar je de toppen en de dalen beter. Het leven wordt dan meer intens en vervuld, er verschijnt een glans op de dingen die je doet, maakt en beleeft, maar de pijnlijke dingen laten zich ook beter zien. Er komt meer reliëf in je leven.

WWW.LIES-AMEEUW.COM

VANAF € 14,99

TRAUMA EN AYURVEDA INZICHT IN DE AYURVEDISCHE PSYCHIATRIE

De legende Shiva is de Schepper en Vernietiger (van het Kwaad). Shiva symboliseert het mannelijke principe en Shakti het vrouwelijke. Beide aspecten zijn in ieder mens aanwezig. Shiva representeert daarbij de vaderlijke liefde (god) die bestaat uit bewustzijn en Shakti genereert de moederlijke liefde (godin) die warmte geeft en de schoonheid van de ware natuur beschermt. De godin eren in jezelf betekent je ware natuur tevoorschijn toveren, je ‘wilde zelf’ bestaand uit goedgunstigheid, vreugde, bekoorlijkheid en genade. Het tonen van de vrouwelijke attracties zorgt dat de godin zich kan verenigen met de god. Shakti etaleert haar charmes om Shiva te behagen.

De eenheid herstellen Shiva en Shakti voeren constant een dans op. De vraag aan jou is, ben jij bereid om te dansen met de godin in jou? Ben jij bereid om eerbied te tonen voor de kracht van je ware natuur, en voorbij aan de vorm te versmelten in het heilige verbond van Shiva en Shakti? Het is de kunst om de destructieve kracht (vernietiger) te verleiden en de verwoestende werking te temmen.

Dit verbond komt tot stand door vanuit je hart de liefde te voeden.

De dans te dansen van afstoten en aantrekken.

Er is geen Shiva zonder Shakti en yoga is de realisatie van de eenheid van alles.

De scheppende kracht In groter verband kan dit beeld worden vertaald naar de wereld waarin de kwade elementen worden vernietigd en de lingam van Shiva zich verenigt met de yoni van Shakti om een nieuwe wereld van schoonheid te scheppen. Zie het als de transitie waarin de planeet Aarde op dit moment verkeert. De worsteling om het kwaad te vernietigen en de wereld te herscheppen. De overgang van 3D naar 5D. Zowel op mondiale als persoonlijke schaal is het de opdracht van de mens om het kwaad te herkennen, de dood door bewustwording te overstijgen en te dansen met de godin.

Corine Lepoutre is trainer en mindful coach, gespecialiseerd in hulp bij narcistisch misbruik, burnout en stress. Info: mindfulacademy.nl/coaching corine@mindfulacademy.nl

YOGAOEFENING

DE YOGAKRANT LENTE 01 / 2022 • 12

ZON & MAAN / YIN & YANG BLIJF AANDACHTIG Alle polariteiten in ons leven zou je Yin of Yang kunnen noemen. Yin als de schaduwzijde, Yang als de zonzijde. De polariteiten van Yin en Yang kan je terugzien in fysieke yoga, maar ook in je mentale ‘tonus’.

Als we bezig zijn in de buitenwereld, gaan we vaak volledig ‘aan’ en gaat ons hoofd vaak op volle toeren. Daarna, bijvoorbeeld op onze yoga-mat of in meditatie, gaan we vertragen en komen we meer in contact met onze binnenwereld.

Wanneer je de passieve aandacht en het in contact zijn met jezelf vanuit de yoga meeneemt in het dagelijks leven, dan krijg je een betere afwisseling van Yin en Yang, en raak je minder snel uit balans.

Open, omhullende aandacht Je kan oefenen om gedurende de dag niet al je aandacht naar buiten te brengen, maar ook in contact te blijven met je adem en dat wat je voelt in je lichaam. Het wilt dus niet zeggen dat je steeds ‘zen’ bent, maar wel dat je kan voelen hoe het met je is. Als je dan merkt dat je te veel in een versnelling komt, of dat je niet meer in contact kan blijven met wat je voelt, is dat het moment om even te stoppen met wat je doet. Je kan dan een mini-pauze te nemen, of een wat langere pauze.

Je oefent dan aktief te zijn, met open, zachte aandacht.

Kom liggen op de rug. Breng de armen opzij en de knieën naar de buik, de knieën tegen elkaar.

Draai op de uitadem de knieën richting de opzij liggende arm. Op de inadem breng je de knieën weer terug naar het midden.

Op de volgende uitadem draai je naar de andere zijde. Je houdt steeds spanning op de buikspieren. Je kan de uitadem actief maken, terwijl je de ff-klank maakt.

Herhaal de beweging, naar links en naar rechts.

• Bovenrug verzachten Kom staan. Plaats de rechterarm achter de rug, de linkerarm naar voor.

Uitadem: breng de linkerhand naar de rechterschouder en draai naar rechts.

Inadem: kom terug. Volgende uitadem: draai de bovenrug naar rechts en open de borstkas, terwijl de linkerarm naar voor blijft. Inadem terug. Herhaal dit. Wissel dan van zijde.

• Hartconstrictor

OPENENDE HOUDINGEN HALVE MAAN / ARDHA CHANDRASANA

SLANGHOUDING / COBRA

Voor deze oefening is vertrouwen nodig. Doe het voorzichtig. Enerzijds sta je stevig in de aarde geworteld en anderzijds moet je je hartstreek helemaal openen. Kom in de Driehoekshouding met je rechterbeen voor. Buig dan je rechterknie en plaats je hand op de grond. Je rechtervoet is stevig in de grond verankerd. Op een uitademing til je je linkerbeen op, en strek je het rechterbeen.

Als je je balans gevonden hebt, strek je je linkerhand omhoog, en je kijkt naar je hand. Gaat dat niet blijf dan naar de grond kijken. Adem rustig door. Kom na enige tijd rustig terug en doe dan de andere kant.

Ervaar de volledigheid van onvoorwaardelijke liefde in de cobra.

Kom op je buik liggen en ontspan.

Neem tijd voor de houding. Plaats je handen naast je schouders op de grond.

Voeten bij elkaar. Breng dan rustig je hoofd omhoog. Open je hart naar de zon. Bied je hart aan aan het licht.

Laat het je hart verwarmen. Laat de rugspieren het meeste werk doen, duw je niet op vanuit de handen. Blijf even in de houding en kom dan heel rustig terug. Ontspan en leg je hoofd op je handen.

• Geeft zelfvertrouwen en opent het hart. Versterkt de benen.

Alle dingen dragen de vrouwelijke schaduw op hun rug, de mannelijke zon in hun armen, en de vitale adem van harmonie daartussen.

• Versterkt de rugspieren. Goed voor de spijsvertering. Reguleert de menstruatie. Verlicht het hart. Zorgt voor meer liefde.

SURYA NAMASKAR / DE ZONNEGROET

Tao te ching, deel van vers 42

Krachtige basis, zacht bovenlichaam Ook in ons lichaam kunnen we een polariteit voelen, en dit kunnen we gebruiken om snel te kunnen schakelen van focus naar verstilling.

In de oefenset werken we met versterking van het onderlichaam, en verzachting van het bovenlichaam. En werken we met een oefening die snelle activering afwisselt met verstilling.

OEFENINGEN • Opwarmen van de onderrug Je komt zitten met de benen gestrekt en de voeten op heupbreedte. In een ontspannen ritme maak je rotaties met de romp en plaatst steeds een hand achter je, buigt de elleboog iets, en draait de schouder/het schouderblad mee naar achter. Wissel af naar links en naar rechts.

• Reinigingsoefening van de nieren

Staand plaats je de hielen tegen elkaar en draait de beide voeten open, in een hoek van 90o. Buig de knieën richting de tweede teen. Romp en bekken komen iets mee naar voor.

Schuif de handen achter de rug in elkaar, breng de schouderbladen naar achter, en til de armen en handen zover op als je kan zonder de schouders omhoog te trekken.

Adem rustig door.

Kom dan uit de houding en herhaal nogmaals.

Maak dan enkele keren op de uitadem vuisten, op de inadem ontspan je de handen. Voel hoe de kracht rond het bekken verzamelt.

• Meditatie aktief en passief Kom zitten op de knieën als dat lukt (Virasana). Je laat de aandacht in het bekken zakken. Kom dan zo snel mogelijk omhoog en plaats de rechtervoet naar voor. Dan kom je weer zitten en zakt met je aandacht weer in het bekken. Dan kom je zo snel mogelijk omhoog en plaatst de linkervoet naar voor. Dan weer terug en weer ontspannen. Kijk of je een snelle, krachtige beweging kan afwisselen met vertraging en verstilling.

Dan stop je de beweging en blijft kort zitten in aandacht.

Maartje van Hooft is hoofddocent van opleiding Amitabha, en schrijfster van enkele boeken, waaronder ‘Meridiaanyoga voor het leven’. www.amitabha.nl

ADVERTEREN IN DE YOGAKRANT Print: al vanaf 107,00 Of kies voor een online packagedeal op onze brand new website Bereik tot 35.000 yogaliefhebbers WWW.YOGAKRANT.NL

YOGA4PARKINSON INTRODUCEERT:

DE PARKINZONNEGROET

Nieuws 

Als je de ziekte van Parkinson hebt, is de zonnegroet niet altijd haalbaar.

Daarom ontwikkelde Yoga4Parkinson een variant: de ParkinZonnegroet.

“We willen iedereen uitdagen: doe deze speciale zonnegroet een paar weken lang en ontdek zelf hoeveel fitter je je gaat voelen.”

Toen Yoga4Parkinsonoprichtster Marjan Overdiep hoorde van The Parkinson Games – een groot internationaal sportevenement dat plaatsvindt in Eindhoven op 5 en 6 augustus 2022 – wist ze meteen: daar moeten we met Yoga4Parkinson een bijdrage aan leveren.

“We besloten een speciale zonnegroet te ontwikkelen, die zowel voor mensen met de ziekte van Parkinson als anderen bedoeld is. De ParkinZonnegroet is echt haalbaar voor iedereen: dankzij Paula Jap Tjong van Stoelyoga Nederland is er zelfs een variant die zittend op een stoel kan worden uitgevoerd.”

Marjan ontwikkelde de ParkinZonnegroet samen met haar team van Yoga4Parkinson-docenten. “We hebben daarbij gelet op een aantal voorwaarden, zodat de houdingen niet alleen goed uitvoerbaar zijn voor mensen met

de ziekte van Parkinson, maar ook daadwerkelijk kunnen bijdragen aan het verlichten of zelfs verbeteren van de symptomen.”

De ParkinZonnegroet is een laagdrempelige manier om kennis te maken met yoga als bewegingsvorm en om te ontdekken hoe yoga de kwaliteit van leven kan verbeteren als je de ziekte van Parkinson hebt. Bovendien is de serie een mooie voorbereiding voor deelname aan The Parkinson Games 2022, de ‘olympische spelen’ voor mensen met parkinson. Marjan: “De ParkinZonnegroet is perfect als warming-up voor de sporters. Daarnaast willen we tijdens de Games zoveel mogelijk ParkinZonnegroeten tegelijk brengen en zo een record vestigen.”

Benieuwd naar de ParkinZonnegroet en The Parkinson Games? Kijk op www.parkinzonnegroet.nl en theparkinsongames.com voor meer info en hoe je de actie kunt steunen.

YOGACOLUMN

DE YOGAKRANT LENTE 01 / 2022 • 13

BEWUST EN ONBEWUST GEEFT WAARHEID Een dagje Amsterdam. We hadden de Portugese Synagoge bezocht en staken over, richting Waterlooplein. En ineens gebeurde het onvoorstelbare: we konden zon en maan tegelijk zien.

Vaker gezien Het verschijnsel boven ons hoofd had onze adem even doen stokken. Achteraf las ik dat de maan eens per omloop tegenover de zon staat. Het is dan volle maan en de maan is dan de hele nacht zichtbaar. Maar een kwart omloop eerder of later staat hij veel dichter bij de zon aan de hemel. Je kunt zon en maan daardoor vaak tegelijkertijd zien.

Zon en maan tijdens Yoga Nidra Het zien van het samenspel tussen zon en maan en de belangrijke uitwerking op ons, kwam ik onlangs tegen in het boek ‘Yoga Nidra’ van Swami Satyananda Saraswati: “Je bent alleen. Je wandelt naar het oosten en als je achteruit kijkt kun je de halve maan zien laag aan de hemel … de zon zal nu gauw opgaan boven de bergen voor je.” Ook hier wordt gezegd dat het natuurfenomeen plaats kan vinden als de maan in het eerste of laatste kwartier staat.

Volle en nieuwe maanmeditatie In de terugkerende maanmeditaties binnen het Ganesha-centrum, richten wij onze meditatie altijd op het moment van de volle of nieuwe maan. Tijdens de volle maan wordt in de macro kosmos de maan volledig beschenen door de zon.

We noemen dit de nacht van de leraar.

Het bewuste verlicht ons onbewuste. De genade van inzicht vindt plaats.

Tijdens het festival van Guru Purnima, een hindoeïstische feestdag op de volle maan, wordt deze nacht gevierd met een offerritueel.

maken van hetgeen we niet langer nodig hebben. Iedere dag van de afnemende maan heeft een eigen godin wiens kracht de dag ondersteund. Langzaam verdwijnt het licht van de maan. Het onbewuste is steeds meer aanwezig. Het is de maan die een ecliptische vorm rond de aarde maakt, waardoor het lijkt alsof ze steeds meer verdwijnt. Op het moment dat de maan tussen de zon en de aarde staat is het nieuwe maan. Het overheersen van de duisternis is nu klaar om weer licht te worden. Nieuwe ervaringen liggen klaar om ontdekt te worden. Iedere dag en iedere schijngestalte van de maan tot aan de volle maan heeft ook hier weer de kracht van haar eigen godin.

Een groot festival van de nieuwe maan is Mauni Amavasya. Er wordt geloofd dat het water van de rivier de Ganges op deze dag in nectar verandert. Duizenden gelovigen baden dan in deze heiligste van heilige rivieren.

Het eerste en het laatste kwartier Als we de zon en de maan tegelijkertijd aan de hemel zien, stellen we vanuit de yoga wetenschap vast: Zo buiten, zo binnen. Dan kunnen we tegelijkertijd het bewuste en het onbewuste in ons zelf waarnemen. Ik ken dit als donker licht dat ontstond tijdens diepe meditatie in de lege ruimte voor mijn gesloten ogen, de Chit Akash. Het deed mij denken aan een aanwijzing in de Yoga Sutra’s van Patanjali dat wanneer je één kant van de medaille ziet, er wordt aangeraden ernstig over het tegenovergestelde na te denken. Vanuit mijn ervaring weet ik dat de uitkomst is dat geen van beide het verwachte antwoord geven. Op het ernstig onderzoeken van beide kanten volgt een verweving. De waarheid omtrent het fenomeen komt, door het karnen van het bewuste en onbewuste, vrij. De nectar van het inzicht is geboren.

De beoefenaar is door deze ervaring niet meer dezelfde.

Tezamen zijn Vader zon en Moeder maan wegwijzers in ons dagelijkse leven.

VAN EENZAAM, NAAR SAMEN, NAAR SAMEN ÉÉN Gevoelens van eenzaamheid had ik al op jonge leeftijd: Mijn ouders hadden vaak enorme ruzie, er werd geschreeuwd en geslagen.

Als klein meisje was ik hier getuige van. Wij woonden in een flat op negen hoog en soms was ik zo bang dat ik naar de benedenburen vluchtte. Deze lieve mensen vingen mij op en gaven me een bedje. Mijn ouders hoorde ik vervolgens - op afstand - verder ruzie maken. Ik herinner me het gevoel van angst en eenzaamheid nog als de dag van gisteren. Helaas zijn de ruzies nog lang doorgegaan. Steeds vluchtte ik naar de benedenburen. Dit patroon is zich in mijn systeem gaan nestelen: Wanneer ik gevaar ervaar, vlucht ik in gedachten naar de ‘benedenburen’. Ik ga uit contact met dat wat er is en verdwijn in gedachten naar een veiliger plek.

Op deze wijze functioneerde ik vrij lang best goed. Tot ik op 28-jarige leeftijd pleinangst kreeg en de dokter een burnout constateerde. Ik begreep er niets van.

Alles ging toch goed?

Met diverse psychologen ging ik aan de slag met de ervaringen uit mijn jeugd en mijn daardoor ontstane overlevingsmechanismen.

Mijn vluchtgedrag kwam hier duidelijk naar boven. Zodra ik samen met mensen ben en er voor mijn gevoel

gevaar ontstaat, verdwijn ik naar de eenzaamheid.

Ik blijf daar tot de kust weer veilig is.

Dit kan onbewust een paar keer per dag gebeuren. Door therapieën heb ik duidelijkheid gekregen wat er onbewust en bewust in mijn gedachten en gedrag speelt.

Nu ik me hiervan bewust ben kies ik er soms juist bewust voor alleen te zijn. En te zijn met mijn gedachten door meditatie en ademoefeningen. Eenzaam of alleen zijn is niet langer meer vervelend, maar helend. Het is geen vlucht meer, maar een bewuste keuze. Om vervolgens weer in mijn volledigheid samen te kunnen zijn.

Als klein mensje voelde ik me vaak niet gehoord, gezien en al helemaal niet begrepen. Veel mensen die ik begeleid tijdens opleidingen of coachgesprekken herkennen deze gevoelens. Iedereen kent gevoelens van eenzaamheid, want wanneer het idee van een Jij en een Ik ontstaat, begint de afgescheidenheid al.

Door meditatie verdwijnt dit verschil en deze afgescheidenheid en wordt jij en ik, WIJ. Eenzaam, samen en vervolgens samen een…

Liesbeth de Beurs Yogadocente / coach en eigenaresse van Yoga Maarssen / Yoga Scholing. www.yogamaarssen.nl

Innerlijke rust?

Neem nu een abonnement op de Yogakrant

Aafke de Geus - Zijp / Aafke de Geus is docent en mentor Raja Yoga en Ayurveda Eigenaar Ganesha-

Volop tips voor een lichter leven

centrum voor Yoga en Ayurveda, Alkmaar www.ganesha-centrum.nl

De periode daarna, van afnemende maan, gebruiken we om onszelf vrij te

De krant die je raakt 4 x de yogakrant op je deurmat

Nassaustraat 16.2 in Maarssen



Basis Yoga scholing Start september 2022



India Yoga reis 2022 12 november t/m 1 december 2022.

Leven als een yogi in Santosh Puri Ashram in Haridwar, Noord India.

Het hele programma is gericht op Yoga.

Meer informatie vindt u op www.yogascholing.nl of bel 06 534714 36 Hatha & Meditatie

Bedrijfsyoga

Workshops & opleidingen

Zwangerschapsyoga

NEEM EEN

NU

4

NT

NEME

BON JAARA

ERS NUMM

ECHTS NU SL 5 1 t 4,7

• Verander je leven door yoga • Lees de mooiste levenslessen • Ontdek verrassende inzichten • Leukste mail&win acties • Leer omgaan met emoties • Lessen uit de yogafilosofie • Gezondheids tips uit de ayurveda • Eenvoudig opzegbaar

NU SAMEN MET 4 HATHA YOGALESSEN: Slechts t 27,75

Geef je nu op: yogakrant.nl/yogakrant.nl/ abonnement-afsluiten/ WWW.YOGAKRANT.NL

PARTNERS/DISTRIBUTEURS GRONINGEN

The Land of Now Veenweg 9 SIDDEBUREN www.thelandofnow.com Souljoy Yoga Oude Dijk 21 DEN ANDEL www.SouljoyYoga.nl

Studio YogaLOS Yoga in Winschoten & Het Hogeland. Ook bijscholingen. www.yogalos.nl www.yogabijscholingen.nl

FRIESLAND

OVERIJSSEL

Yoga Ommen Gerard Doustraat 77 OMMEN www.yogaommen.nl

Psychologiepraktijk Meesters Boekweitstraat 29 ENSCHEDE www.ppmeesters.nl

Akasha yoga & Massage Bilderdijkstraat 78 UTRECHT www.studioakasha.nl

Yogastudio Groenlo Notenboomstraat 41 GROENLO www.yogastudio-groenlo.nl

Yoga on the Go Bogaardslaan 14B UGCHELEN www.yoga-on-the-go.nl

Marian Sloot Yoga Didamseweg 32a LOERBEEK www.marianslootyoga.nl

Yoga Now! Heemradenlaan 30 IJSSELSTEIN www.yoganow.nl

Festina Lente Yoga Kruisboog 30D, HOUTEN www.festinalenteyoga.nl

Yoga Maarssen Nassaustraat 16.2 MAARSSEN www.yogamaarssen.nl

Yoga Berry JvdVondellaan 70 DEVENTER www.yogaberry.nl Yoga Lingewaard Groenestraat 2 Haalderen www.yogalingewaard.webklik.nl

BoerderijYoga en B&B de Witte Raaf, yogaweekenden / retraites Compagnonsweg 56 RAVENSWOUD www.boerderijyoga.nl

NOORD HOLLAND

NOORD HOLLAND

Yoga2all Dwarsdijk 6 OMMEN

Senso2Assist Wollegras 23 SOEST www.senso2assist.nl

Ananda Yoga Boomberglaan 18 HILVERSUM www.anandayoga.nl

Sukha Texel Schilderweg 208a OUDESCHILD / TEXEL www.sukhatexel.nl

Yoga Studio Engel Passage 6 SCHAGEN www.yogastudioengel.nl

Victorieplaza Terborchlaan 311 ALKMAAR www.victorieplaza.nl

Yogastudio See You Van IJsendijkstraat 409 D PURMEREND www.yogastudioseeyou.nl

Yogaschool Ajna Tempel Merel 415 HEEMSKERK ✪ www.ajnatempel.nl

Bij Hanneke Venediën 25 PURMEREND ✪ www.bij-hanneke.nl

Prana en Yoga Bijlestaal 46D BROEK OP LANGEDIJK www.pranaenyoga.nl

Ganesha-centrum voor Yoga en Ayurveda Scheldestraat 50 ALKMAAR www.ganesha-centrum.nl

Soul Surf Yoga Hoogstraat 25 HARLINGEN ✪ www.yogaharlingen.nl

New Health Centre Kleinzand 151 SNEEK newhealthcentre.com

Yoga038 Mimosastraat 1 ZWOLLE www.yoga038.nl

Velans Yoga Keizerstraat 11F12 DEVENTER www.velans.nl

Yoga Studio Heerde-Epe Henriëtte Lugt-Wäckerlin Burgemeester van Walsemlaan 4 EPE www.yoga-heerde.nl

FLEVOLAND

Cristaly Yoga Biskopswei 19 DRACHTEN / DE WILGEN www.cristalyyoga.nl

Yoga massage Arnhem Arnoudstraat 31 ARNHEM www.yogamassagearnhem.nl www.zenboksen.nl

Sarvata / Centrum voor Gezondheid en Welzijn Schependomlaan 17e NIJMEGEN www.sarvata.nl

GAIA House of Yoga Almere Giraffeweg 10 ALMERE www.GAIAHouseofYoga.com YogaNoord Dorpsstraat 50 OOSTERHOUT www.yoganoord.nl

Yoga-Leek-Roden Industriepark 55 LEEK www.yoga-leek-roden.nl

Ahimsa-Yoga & Balans WESTERBORK www.yogawesterbork. wordpress.com Yogafemina Oude Almeloseweg 13 OLDENZAAL www.yogafemina.nl

Yogastudio Het Zonnepad Oude Dordsedijk 21 KLAZIENAVEEN www.zonnepad.nl

Sense of Living Roderweg 7 PEIZE www.sense-of-living.nl

Ashtanga Yogaschool WoerdenCulemborg Kievitsstraat 40 WOERDEN www.yogawoerden.nl

Yoga & More Rozenstraat 2A en Slotlaan 136A ZEIST www.yogamore.nl

Yogastudio Santpoort Narcissenstraat 1F SANTPOORT-NOORD

Yogacentrum Lotus Vliegdenweg 6B BUSSUM

www.yogastudiosantpoort.nl

www.yogalotus.nl

Lithayoga Korte kleverlaan 26 BLOEMENDAAL www.lithayoga.nl

Yoga Studio Nieuwegein Wiersedreef 28 NIEUWEGEIN www.yogastudio-nieuwegein.nl

Anita Kool Yoga & Massage ALKMAAR EN BERGEN www.yoga-anitakool.nl

Glow Yogastudio Haarlem Nieuwe Groenmarkt 35 HAARLEM www.glowyogastudio.nl

Yoga Centrum Oosterwold Yoga Meirink Ban Zhaoweg 10 ALMERE www.meirink.nl

Studio YourBalance Burgemeester Meslaan 85 TIEL www.yourbalance.nl

Banckspolder 15 HOOFDDORP Piith - zeg maar pit Holistische groepspraktijk en yogacentrum Laarderweg 65 BUSSUM www.piith.nl

YOGANINA De Oude Veiling 1C ZWAAG www.yoganina.eu Sandrasana Yoga & Reiki Kadijk 4 HEEMSTEDE www.sandrasana.nl

YogaCenter www.yoga-center.nl Elk yoga experience Yoga in Maurik Jan. E. Penraadstraat 12 MAURIK www.yoga-in-maurik.nl

Act in Move Training & Coaching & Yoga Borculoseweg 88 NEEDE www.actinmove.nl

Diwali Yoga Anne Kanters Rijksstraatweg 37-74 UBBERGEN www.diwaliyogaonline.nl www.DiwaliYoga.nl

✪ www.tadasana.nl

Passage 6 SCHAGEN www.yogastudioschagen.nl

Tineke de Louw Klapstraat 7 AFFERDEN

Yogabeach Schoolstraat 42 NOORDWIJK www.yogabeach.nl

Soulshinestudio Rijneveld 43 BOSKOOP www.soulshinestudio.nl

Yoga-Fit Bierstraat 123 A ROTTERDAM www.yoga-fit.nl

SandradeJager. Coaching / Yoga / Voeding Burgemeester van de Jagtkade 5 HELLEVOETSLUIS www.sandradejager.nl

New Life Yoga Scheglaan 12 ZOETERMEER www.newlifeyoga.nl

Yoga Noordwijk Gooweg 17 NOORDWIJK www.yoga-noordwijk.nl

Happiness Bergambacht YOGA-BODY-MIND Raadhuisstraat 4 BERGAMBACHT www.happinessbergambacht.nl/yoga

Passionforyoga Elektraweg 2D MAASSLUIS www.passionforyoga.nl

Maliva Yoga Vrouw Avenweg 656 DEN HAAG www.malivayoga.nl

Yogatoday Achtergracht 16 WEESP www.yogatoday.nl Care For Present Grootoort 90 BROEK OP LANGEDIJK www.careforpresent.com

Bodhi yoga & mindfulness Hoogstraat 29 ROTTERDAM www.centrumbodhi.nl

Yoga Sitãrã Eikenlaan 61 B SPIJKENISSE www.yogasitara.nl

Praktijk Salacia Omanstraat 58 DELFT www.salacia-delft.nl

Tai Loi Sound & Silence Farm Gein-Noord 78 ABCOUDE ✪ www.tailoi.nl

Yoga Studio Aravinda

Yoga into the Center Spaarnewijk 14 LEUSDEN www.intothecenter.nl

Happy on the Move Maaslaan 6 SLIEDRECHT www.happyonthemove.nl

Nandita|Body & Mind Centre 1e van Leyden Gaelstraat 286 VLAARDINGEN www.nandita.nl

levenskracht in beweging

Yogastudio AmRita Haverstraat 44 NIEUW VENNEP www.yogastudioAmRita.nl

Artemis, centrum voor body & mind Kamerlingh Onneslaan 21a IJSSELSTEIN www.artemisyoga.nl

Yoga Centrum Rivierenwijk Rijnlaan 167 UTRECHT www.yoga-asana.nl www. zwangerschapsyogautrecht.nl

Yogastudio being Yoga Watersnip 9 BERKEL & RODENRIJS www.beingyoga.nl

KiYojo Kiyojo Schreursweg 10 HOLTEN www.kiyojo.nl

Tadasana Yoga

Yoga-4U Mark 36 DRONTEN ✪ www.yoga-4u.nl

DRENTHE

Rebecca’s yogastudio Ratumsestraat 45-1 WINTERSWIJK www.yogastudio-rebecca.com

Studyopi Ennekerdijk 37 BORNE www.studyopi.nl

Studio Yoga&Pilates Zwartsluis Adres Buitenkwartier 78 ZWARTSLUIS

De Mindfulgids (onderdeel van De Mantelgids) Breezand 1 LEMMER www.demindfulgids.nl

Lotus Body Work Oude Bocheltsebaan 7 WINTERSWIJK – WOOLD www.lotusbodywork.nl

Yogastudio By Hillz Herenstraat 60 VOORHOUT www.yogabyhillz.nl

YOGA MAASSLUIS Nijverheidstraat 4a MAASSLUIS www.yogamaassluis.nl

Yoga-xs Husselarijstraat 3 LOO www.yoga-xs.nl

Yoga en meer Sjoukje Hoekstra Kortestreek 19 LEMMER www.yogasjoukje.nl

ZUID HOLLAND

Anja’s Yoga Uiterweg 358 AALSMEER www.yoga-aalsmeer.nl

✪ www.nieuw.yoga2all.nl

Yogacentrum Leeuwarden Floris Versterstraat 2 LEEUWARDEN yogacentrumleeuwarden.nl

ZUID HOLLAND

GELDERLAND

Kom thuis bij jezelf Wilhelminastraat 2 OLDENZAAL www.komthuisbijjezelf.nl

Yoga Simone Jelmerstraat 4 Gezondheidscentrum,BOLSWARD www.yogabolsward.nl

UTRECHT

Lichaamswerk Carpediem Westdijk 17 HELLEVOETSLUIS www.lichaamswerkcarpediem.nl

+Yoga Amandelgaarde 1G HENDRIK IDO AMBACHT www.plusyoga.nl

Yogaclass Voorschoten, praktijk voor Yoga, Reiki, Adem & Ontspanning Bertus van Akenlaan 121 VOORSCHOTEN www.yogaclass.nl

The Centre of Body & Mind Hoofdstraat 197a SASSENHEIM www.centrebodymind.nl

Proef je Balans Westeinde 23 ROELOFARENDSVEEN www.proefjebalans.nl

Centrum voor Integrale Yoga, Pilates, Meditatie & Ayurvedische Massage incl. Webshop

Mica Yoga Gildeweg 32A NOOTDORP ✪ www.micayoga.nl

ZEELAND Yoga Studio Kokos Breestraat 95-2 BEVERWIJK www.yogastudiokokos.com

YogaLoft Adres gildenweg 2 BLOKKER www.yogaloft.nu

Healthstudio Julia Luzernestraat 83M NIEUW-VENNEP www.healthstudiojulia.nl

School voor Bewustzijn & Zelfontwikkeling NAARDEN www.samyama-yoga.nl

Yogaschool RoxZEN Hoofdstraat 224 SANTPOORT-NOORD www.roxzen.nl

De Yogawereld Kennemersingel 17 ALKMAAR www.deyogawereld.nl

Art of Movement Eemnesserweg 107 HILVERSUM www.artofmovement.nl

Junayoga Abellalaan 1 HILLEGOM www.junayoga.nl YOGAMUNDO

Yogatreasure Antonie van Leeuwenhoekweg 17a ALPHEN A/D RIJN www.yogatreasure.nl

The Yoga Society Van Assendelftstraat 10 OEGSTGEEST www.theyogasociety.nl

Yogamundo Jannewekken 19 ZIERIKZEE www.yogamundo.nl

Dayaa Yoga Christiaan Huygensstraat 10-c VOORSCHOTEN www.dayaayoga.nl

CITYZEN Voorstad 65 GOES www.cityzen.nl

NOORD-BRABANT

NOORD-BRABANT

NOORD-BRABANT

NOORD-BRABANT

BELGIË

YOGA OPLEIDINGEN

YOGA OPLEIDINGEN

SHOPS

yogalife

de yogakrant zomer 2020 • 5

ScHaamte: Het SluiPende gif

Stralen Yoga Centrum Adres: Gansoyen 33 Drongelen www.stralenyc.nl

Centrum Gaden Chokor Ling Kraaiendijk 14 HEIJNINGEN www.gadenchokorling.nl

Yogacentrum Luna Haviksdonk 44 VEGHEL www.yogacentrumluna.nl

Corpus Novum Den Heuvel 3-30 OIRSCHOT www.corpusnovum.nl

Karibu Yoga Breda Bastionstraat 13 BREDA www.karibuyoga.nl

Yogapraktijk PUUR Ackersdijckstraat 8 ‘S-HERTOGENBOSCH www.puuryoga.nl

De Yoga Studio Scherpakkerweg 9c EINDHOVEN www.deyogastudio.nl

Ervaar! Yoga Cuijk Hantert 6 ST. AGATHA www.ervaaryoga.nu

Yoga-centrum Libra Buizerd 13 SINT OEDENRODE www.yogacentrumlibra.nl

Yoga in Beweging Vlijmen De Akker 34D VLIJMEN ✪ www.yoga-in-beweging.nl

Maaike Chavanu/Yogabindu Hogeweg 1 LANGENBOOM ✪ www.yogabindu.nl

Studio Imala Dr. Ariensstraat 2 SCHIJNDEL ✪ www.studioimala.nl

LIMBURG Liberty Yoga Korhoenderveld 159 CUIJK www.liberty-yogapilates.nl

Yoga Buddhi Leemskuilen 12 WESTERHOVEN www.yogabuddhi.nl

Joy of Yoga Oude Liesselseweg 16 DEURNE www.yogadeurne.nl

LICHT OP YOGA Kruisstraat 53 EINDHOVEN www.lichtopyoga.nl

Laan7 Gijzenrooiseweg 17 GELDROP www.laan7.nl Yogajuf Janssen Van Millenstraat 2 VENLO ✪ www.yogajufjansen.nl De Hatha yoga Experience Panterlaan 18 SON EN BREUGEL www.dehathayogaexperience.nl

Anna Dru Yoga Boogerd 5 LUYKSGESTEL www.annadruyoga.com YOGAbyJanssen Hinthamerstraat 74 DEN BOSCH www.yogabyjanssen.com Prana Yoga Studio ‘t Hofke 59 EINDHOVEN www.pranayogastudio.nl Jan Yoga Vier Heultjes 513 SPRANG-CAPELLE www.janyoga.nl

Centrum de Zicht De Zicht 21 BERKEL ENSCHOT www.centrumdezicht.nl

Yoga lovers Bekkerveld 1a, HEERLEN ✪ www.yoga-lovers.nl

La Bahia Dendermondesteenweg 913 9070 DESTELBERGEN www.bahia-lifestyle.com

My Flow Yoga Verbindingstraat 2 2470 RETIE (BE) www.my-flow.be

Samsara Yoga Opleiding Korte Haven 125 SCHIEDAM www.samsara.nl

Yogamoves St. Janshovenstraat 1 UTRECHT www.yogamoves.nl Kyo jitsu Balance Sint Laurentiusstraat 22 GELLIK www.kyojitsu-balance.be

School van Ayurveda Molenaarsstraat 111-45 GENT www.lies-ameeuw.com Essentials De Selliers de Moranvillelaan 20 2820 Bonheiden www.essentials.center

Yoga Yina Beekstraatkouter 78 DRONGEN www.yina.be

Yoga & More Maastricht Niels Bohrstraat 32 MAASTRICHT www.yogaandmoremaastricht.nl

Arhanta Yoga Ashrams INDIA | THE NETHERLANDS www.arhantayoga.org

www.stoelyoga-nederland.nl

Yoga Scholing (VYN): Intensieve Yoga Scholing en erkende bijscholingen.

MAARSSEN www.yogamaarssen.nl

en nog steeds schaam ik me: voor de vlekken in mijn gezicht, het feit dat ik een alleenstaande moeder ben of voor een gemaakte spelfout. Maar ik ben niet de enige, drie miljoen nederlanders hebben last van chronische schaamte.

3. Zelfverwijt: door zelfverlaging zelf controle houden 4. anderen aanvallen: vernederen en pesten van anderen

bijdragen of er niet toe doen, dan voelt dat zwaar aan. Schade, negativiteit en pijn in het derde chakra weerhoudt ons er ook van om het hart chakra, het vierde chakra te openen. Bovendien saboteert het onze hogere chakra’s waardoor we blijven ‘hangen’ in de lagere chakra’s. Het derde chakra fungeert daarmee als een soort kruispunt of poort’.

Hier volgen zijn tips en oefeningen.

Dolfijn Wellness Erkende Opleidingen Jollenpad 6, AMSTERDAM www.dolfijnwellness.nl

Je doodschamen Schaamte is de emotie die het dichtst bij de dood staat. Schaamte is ondermijning van jezelf, schamen we ons, dan verdwijnen we een beetje, willen we door de grond zakken, nemen we zo min mogelijk ruimte in. Om geen schaamte meer te voelen gaan we steeds meer ontwijkend gedrag vertonen. en gaan we niet meer staan voor onze behoeften of voelen deze zelfs niet meer. Schaamte is ongezond.

elza van Swieten richtte de website schaamte.info op. elza: ‘Schaamte is geen angst voor afwijzing, het iS afwijzing van jezelf. daarom is schaamte de emotie die het dichtst bij de dood staat. Het is de meest uitputtende en pijnlijke emotie die er is. Het is vooral een gevecht met jezelf. Schaamte kan ontstaan door afwijzing of vernedering die plaatsvond in het verleden. Het kan dan lastiger worden je te verbinden, relaties aan te gaan of je kwetsbaar op te stellen isolatie, eenzaamheid, burn-out, depressie kunnen het gevolg zijn’.

Volgens psycholoog Silvan tomkins, gespecialiseerd in emoties, zijn er vier hoofd-reacties op schaamte: 1. terugtrekken: ‘ik wil er nu niet over praten’ 2. Ontwijken: ‘vluchten’ in hoofd, externe afleiding of verdoving

Het schaamte chakra elza: ‘de bevriezing van schaamte voelen we in het derde chakra, de zonnevlecht, Solar Plexus of Manipura chakra. Het chakra van onze relatie tot de buitenwereld. als we het gevoel hebben dat onze acties in de wereld niets

Overwin schaamte door het besef dat door je te schamen, je jezelf straft. Ontrafel en ontmasker de schaamte. Want het akeligste is, je wijst jezelf af. Je ontzegt jezelf bestaansrecht. nu zoek ik vaak die grens van de schaamte op, door alleen naar de sauna te gaan of buiten op een bankje te gaan zitten. ik observeer de stemmen die opkomen. en laat ze voorbij drijven.

Saskia onck

Bron / schaamte.info / elza van Swieten

ScHaamte overwInnen

Stephan konrad niederwieser schreef met Schaamte, zonder schroom of gêne verder een boek over een van de laatste emoties waar nog een taboe op rust.

‘Schaamte behoort tot de pijnlijkste, meest verlammende en vervelendste menselijke gevoelens. Ongezonde schaamtegevoelens maken dat we gespannen en angstig zijn, en niet in staat om van het leven te genieten en onze energie volledig te gebruiken’.

(Ostrofsky)

daarom doen we er alles aan om onze schaamte niet waar te nemen.

Hoe kun je omgaan met schaamte op het moment dat je het ervaart? deze twee oefeningen helpen je om schaamte op een gezonde manier te ervaren en verwerken.

1. In het hier-en-nu aankomen Wanneer je nu schaamte ondervindt, gaat het in de meeste gevallen om een emotionele herinnering aan een vroegere gebeurtenis. een snelle manier om dit soort schaamte te boven te komen, is jezelf te aarden en jezelf in het hier-en-nu te oriënteren om zo de druk van de situatie weg te nemen. Voel de stoel waarop je zit en de grond onder je voeten. Het helpt sommige mensen hun onderarmen

Academie Raja Yoga Nederland Rendierweide 16 NIEUWEGEIN www.raja-yoga.nl

Langebrug 73 LEIDEN Kleine Houtstraat 92 HAARLEM www.yoga-specials.nl

Sterrenlicht Haarstraat 6 GORINCHEM www.sterrenlichtwinkel.nl

www.superyoga.nl Saswitha Opleiding voor Yoga en Wijsbegeerte Prof. Bronkhorstlaan 10 BILTHOVEN www.yoga-saswitha.nl

GAIA House of Yoga Almere Docenten Opleiding Raja Yoga Giraffeweg 10 ALMERE www.GAIAHouseofYoga.com

SPIRITUELE CENTRA

Samsara Books & Art Oude Spiegelstraat 7 AMSTERDAM www.samsarabooks.shop

Yogisha AMSTERDAM / DEN HAAG / ROTTERDAM / UTRECHT www.yogisha.nl

SPONSORS

Weverstraat 65 OOSTERBEEK www.zweiersdal.nl

www.mailfemale.nl Yogastudio Mieke van Wersch Rijksweg Zuid 164A GELEEN ✪ www.yogageleen.nl

De Yogatoko, praktijk voor Yin Yoga Amsteleindstraat 100 OSS www.deyogatoko.nl Vita-Yoga Jacobus Deckersstraat 100 EINDHOVEN www.vita-yoga.nl

Yogaschool Ron van der Post NIJMEGEN/GRONINGEN/ PARAMARIBO www.yogastudie.nl

‘I never ever want to see you embarrased’, zei een lover eens tegen me. Ik vond het het liefste wat ik ooit had gehoord. Ik ging er over nadenken hoe vaak ik me schaamde: voor mijn lage stem, niet aardig of beschaafd genoeg te zijn, als ik iemand vergat te bedanken, voor mijn studentikoze huis, als een man me afwees en soms ook gewoon puur voor mijn grote, lange aanwezigheid.

Yogaplace Rijksweg Zuid 43a SITTARD www.yogaplace.nl

Samyama Raja Yoga School Valkeveenselaan 15A NAARDEN www.samyama-yoga.nl

Yoga-opleiding Amitabha MindyourBody Nieuwstraat 55, DEVENTER ww.yoga-opleiding.com

www.iloveyoga.nl

jóuw

yoga & retreat waar yoga leeft en ayurveda ademt

www.thelandofnow.com

DE YOGAKRANT LENTE 01 / 2022 • 16

100 %

DS

CE

K

AA

ERD

•

•

LO

Speciale supplementen... ...om u verder te helpen

YOGAJONG

DERLAN NE

L GEPROD

U

Quercetine, de veelzijdige, natuurlijke kleurstof Breed inzetbaar Quercetine is een uit planten afkomstige (bio)flavonoïde. Deze veelzijdige, natuurlijke kleurstof komt veel voor in voeding, zoals appels, uien, rode wijn en thee.

Quercetine komt van nature meestal voor als glycoside, gebonden aan één of meerdere suikers. Een klein percentage komt voor als aglycon, de niet aan suikers gebonden vorm. In het spijsverteringskanaal wordt een deel van de glycosiden vrijgemaakt van de suikers, waarna quercetine opgenomen kan worden als aglycon.

Quercetine als voedingssupplement wordt in de aglyconvorm beter en sneller opgenomen dan in de glycosidevorm.

De quercetine van Springfield bevat een aglyconvorm gewonnen uit de bloemknoppen van de Japanse honingboom, Sophora japonica L. (Fabaceae).

Een gemiddelde voeding levert dagelijks ongeveer 25 tot 50 mg quercetine op.

Quercetine heeft de aandacht! De vraag naar quercetine is wereldwijd enorm gestegen.

120 V-capsules met 250 mg quercetine per capsule.

Nieuw!

Verdavite

Chlorella Pyrenoidosa whole food van algen 100% zuiver & vezelrijk

Groener wordt het niet!

Verdavite chlorella is een whole food van groene micro-algen met intacte celwand en daardoor vezelrijk. Verdavite chlorella bevat meer dan 40 verschillende vitaminen, mineralen en aminozuren.

Chlorella heeft een positieve invloed op het immuunsysteem, is goed voor het energieniveau [1] en meer...

ProKa-D vitamine K2 & D3*- samen sterk(er)! * Voor het behoud van sterke botten en heeft een positieve invloed op het immuunsysteem Vitamine K2 en vitamine D3 werken in synergie met elkaar.

Vitamine K2, in de natuurlijke vorm van menaquinone-7 (MenaQ7), komt oorspronkelijk uit gefermenteerde voedingsstoffen.

Deze natuurlijke vitamine K2-vorm is goed opneembaar, blijft langer in het lichaam en heeft een aangetoonde werking.

Vitamine D is één van de weinige vitamines die het lichaam zelf aan kan maken. Dat gebeurt in de huid onder invloed van zonlicht. Aangezien de zon in de wintermaanden in Nederland onvoldoende kracht heeft voor de aanmaak van vitamine D kan voor veel mensen een supplement met vitamine D een zinvolle aanvulling zijn.

Met het ouder worden neemt het vermogen om vitamine D aan te maken met 70% af.

Nieuw!

Vitamine K2 en vitamine D dragen onder meer bij aan het behoud van sterke botten. Vitamine D zorgt mede voor een goede weerstand en speelt een rol bij het behoud van sterke spieren.

60 V-capsules met 80 mcg vitamine K2 (240% RI*) en *Referentie Inname 25 mcg vitamine D3 (500% RI*)

Spingfield voedingssupplementen zijn verkrijgbaar via onze webshop, gezondheidswinkels, zoals Holland & Barrett, en via drogisten.

Meest duurzaam & 100% zuiver De aard van algen als product is zeer duurzaam en algen zijn een uitstekende vervanging van dierlijke producten. Daarnaast is de gebruikte heterotrofe kweekmethode een zeer duurzame manier van algenkweek met een laag oppervlaktegebruik.

Verdavite chlorella van Springfield wordt in Nederland in een steriele omgeving gekweekt en is dus 100% zuiver (vrij van enige vervuiling).

De korte transportlijnen zorgen voor een lagere milieubelasting.

Makkelijk oplosbaar & mild van smaak Chlorella pyrenoidosa (sorokiniana) is verkrijgbaar in poeder en kleine tabletjes. De fijne korrelstructuur is goed mengbaar en oplosbaar in water. Dat maakt de poeder makkelijk toepasbaar voor verdere verwerking in levensmiddelen.

Vanwege de kweekmethode heeft de chlorella van Springfield een prettige milde, nootachtige smaak en is daarvoor qua smaak goed mengbaar met vanille, citrus, noten en chocolade.

Verdavite bevat per 6 tabletten of 1,5 theelepel poeder: 1500 mg chlorella (Chlorella pyrenoidosa) 600 tabletten met 250 mg chlorella per tablet of 350 gram poeder.

[1]

Gezondheidsclaim in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.

www.springfieldnutra.com/chlorella

YOGASHOP

DE YOGAKRANT LENTE 01 / 2022 • 17

YOGAGOODIES Energie

NEW NATURALS

YOGISHA SPIJKERMAT De Yogisha Spijkermat is een acupressuurmat & -kussen die in het lichaam de energiestroom in balans brengt, het zelfherstellend vermogen aanwakkert, ontspanning stimuleert en levensenergie opwekt.

Verkrijgbaar in vier prachtige kleuren. Prijs voor de set: t 79,-. Kom ze bewonderen in één van onze vier winkels, of shop online: • www.yogisha.nl Utrecht (Oudkerkhof 26), Rotterdam (Van Oldenbarneveltstraat 119), Den Haag (Prins Hendrikstraat 138) of Amsterdam (Ceintuurbaan 306)

Nieuw seizoen, frisse start in de mooie Naturals van LUNE Active. Absolute squad proof leggings en stijlvolle flares & sweats om de hele dag door te

R

dragen. LUNE is Nederlands, produceert in de EU en is verkrijgbaar bij Yoga Specials. • www.yoga-specials.nl Winkels: Breestraat 83 Leiden, Kleine Houtstraat 92 Haarlem.

Mail ! &win

DE KERN VAN DE ZAAK Prachtig nieuw yogamatten merk dat ècht scoort op kwaliteit, duurzaamheid en recyclebaarheid.

KURMA CORE & KURMA GECO Ook fijn: de matten zijn standaard 185 lang èn breder dan gebruikelijk.

Te zien, te voelen en te beoordelen bij Yoga Specials Leiden en Haarlem. Online via • www.yoga-specials.nl Winkels: Breestraat 83 Leiden, Kleine Houtstraat 92 Haarlem.

Je bet niet alleen Een liefdevol boek van Isa Hoes en Merlijn Kamerling over omgaan met het verlies van een dierbare In hun eerste gezamenlijke boek Je bent niet alleen beschrijven moeder Isa Hoes en zoon Merlijn Kamerling hoe het is om te rouwen om iemand die heel dicht bij je stond. Zo dichtbij dat door het wegvallen van die persoon je leven totaal anders wordt.• www.deboekerij.nl De YOGAKRANT geeft 3x dit prachtige boek weg.

Schrijf je in op www.yogakrant.nl en maak kans.

Mail !

*Reageren kan tot 27 juni 2022

PURE

&win

3inD gvibes

Spr

DE CLITORIS IN 3D Nog niet zo heel lang is bekend dat het topje van de clitoris, boven de vulva, nog maar het topje van de vulkaan is. De clitoris heeft zwellichamen en zenuw’benen’ die dieper in de vagina liggen.

Eenvoudig gezegd kun je de clitoris zien als een equivalent van de penis, waar dat zichtbaar is.

Kunstenaars hebben ter ere van deze mega ontdekking items ontwikkeld om de ware vorm van de clitoris te verbeelden. t 34,95 Zie voor meer op onze site: • mailfemale.com/collections/clits-vulvas

Lentekriebels? PURE by Me heeft een etherische olie gecreëerd om de donkere grauwe winterdagen achter ons te laten en ons humeur een boost te geven! Haal de lente in huis met de Spring Feeling etherische olie! • www.purebyme.com De YOGAKRANT geeft 3x deze Spring Feeling etherische olie weg. Schrijf je in op www.yogakrant.nl en maak kans. *Reageren kan tot 27 juni 2022

KARMA

IS GEEN BITCH In dit boek toont bestsellerauteur en spiritueel leraar Sadhguru een nieuw perspectief op het veelgebruikte en verkeerd begrepen begrip karma, en biedt daarmee een sleutel tot doorleefd levensgeluk en verlichting. Karma is een verkenning en een handleiding waarin het begrip karma terug wordt gebracht naar zijn oorspronkelijke betekenis van actie in vrijheid en kracht in plaats van een instrument van goed en kwaad.

Karma Creëer je eigen bestemming – een yogi’s gids / Sadhguru / ISBN: 978 94 93228 34 4 Prijs: t 24,90 • www.samsarabooks.com

Uw product in shopping voor t 200,-. Lever voor 13 juni 2022 een HR productbeeld aan én 30 woorden o.v.v. shopping. Mailen naar info@yogakrant.nl

DE YOGAKRANT LENTE 01 / 2022 • 18

www.amitabha.nl

Intro-avond Yoga-opleiding

YOGALIFE YOGAJONG

PARADIJS IN SPANJE

1 april, 27 mei, 24 juni, 8 juli 2022

Essentie van yoga, basis

6 lesdagen - Deventer Najaar 2022

Meridiaanyoga

Opleiding

5 lesdagen - Nijmegen Najaar 2022

Meditatie en mantra

3 lesdagen - Deventer Najaar 2022

Bijscholingen (VYN-erkend)

hoofddocent:

Maartje van Hooft

Durf weer te dromen, het was bizar, leerzaam, genoeg tijd om na te denken, nu weer tijd en ruimte voor de volgende stap!

In 2022 ben je weer zeer welkom op onze berg in het prachtige natuurgebied in Zuid Spanje!

Afgelopen jaar hebben wij onze tijd gebruikt om onze Casa nog mooier en groener te maken met onder andere meer zonnepanelen voor stroom en warm water.

Onze week-arrangementen met dagelijkse yogalessen, heerlijke vegetarische/vis maaltijden,

gebruik van al onze faciliteiten, sauna, zoutwaterzwembad, fitnessruimte, een massage, het wondermooie uitzicht, kan je vinden op onze website! Wandelen, fietsen, een dagje strand, het echte Zuid Spanje ontdekken, een cadeau aan jezelf! Als je als Yogadocent zin hebt om een weekje met jou cursisten te organiseren, mail ons voor de mogelijkheden. **Bij een boeking in 2022 een jaarabonnement op de YOGAKRANT cadeau!

WWW.CASALASUERTE.NL

VOLG ONSnu OP SOCIAL Neem een MEDIA! En krijg de leukste yoga tips

abonnement!

INSTA yogakrant

NEEM

FB deyogakrant

EEN JA

ARABO

4 NUM

M

NU

NNEM

ENT

NU SL ERS ECHTS En schrijf je in voor onze nieuwsbrief! t Voor de fijnste yoga inspiratie14,75

www.yogakrant.nl

Ontvang 4 nummers per jaar voor slechts 14,75 Neem nu een abonnement! www.yogakrant.nl/abonnement

B R E E S T R A AT 8 3 L E I D E N K L E I N E H O U T S T R A AT 9 2 H A A R L E M YO G A - S P E C I A L S . N L

Voor ont-wikkeling van lichaam & geest

Hét

ang met diepg yogab lad

1I22

JAARGANG

9,95 2022 I t 33 I MAART

COMBI ABONNEMENT

Al 32 jaar hèt platform voor yoga.

DE YOGAKRANT & YOGALES VOOR INNERLIJKE RUST 4 NUMMERS 4 YOGALESSEN NU SLECHTS

t 27,75

VERDIEP JE PRACTICE, ONTWIKKEL JEZELF

D O CE NT EN O PL EI DI N G Open dag op 10 april

O PEN DA Z O N200 D A RYT G 3 0Yoga M E Idocenten Aanvang 1 Gjarige START SEPTEMBER 2021 (RYT200)

UG WE G TER YO GA , DE

ONTVANG DE YOGAKRANT 4 X PER JAAR OP JE DEURMAT EN 4 ONLINE HATHA YOGALESSEN

GID DE REIS

TIJDSCHR

rwijs in

Yoga onde Varanasi

symbool Paradijs: ing heidsbelev

voor een-

1

YOGA 1 I22 IFT VOOR

HET YOGABLAD MET DIEPGANG

Neem nu een abonnement!

www.yogakrant.nl

Les

opleiding september 2022

S

TIJDSCHRIFT VOOR YOGA

• Lees de mooiste levenslessen • 4 rustige hatha yogalessen voor elk moment van de dag.

• Leer lessen uit de yogafilosofie • Persoonlijke columns • Hemelse inzichten in aardse zaken

Lezen

PAR AD IJS NA AR HET

udden Bagage afsch

4 nummers voor t 32,00

Leer meer dan doceren. Verdiep je practice, ontwikkel jezelf en geef het door. Ga naar www.centrebodymind.nl/opleidingen voor meer informatie.

WWW.YOGAKRANT.NL

Voor jezelf, de ander en de wereld

WWW.YOGA.NL

DE YOGAKRANT LENTE 01 / 2022 • 19

WHAT’STHEBUZZ? MET JE MEDEDELING IN DE YOGAKRANT? Mail je tekst voor 3 juni 2022 naar info@yogakrant.nl / t 37,50 voor 30 woorden. Je mededeling verschijnt ook online op www.yogakrant.nl/agenda

BIJSCHOLING

RETREATS

Bijscholingen en specialisaties voor yogadocenten, goedgekeurd door VYN Eric Staals, Yoga-Zomerweek Uitlijnen van de asana en meer 16 t/m 22 juli Yvonne Esser, Skelet Breathing Yoga specialisatiecursus start oktober Peter Haima, Herstel-Yoga bij kanker

Relax & Recharge 2022 | Werk aan jou algehele vitaliteit met de tools die je worden gegeven tijdens dit retreat. Het resultaat: een soepel en krachtig lijf met een heldere geest. • www.artofmovement.nl 3 – 12 juni Verdiepende, Inspirerende en

specialisatiecursus start oktober

Transformerende Zomerretraite in Portugal.

• www.zweiersdalbijscholingen.nl

Ademwerk, Klankheling, Yoga, Actieve Meditaties en

RETREAT

Of bel Ilanit: 06-26110498.

meer. • www.ademenextase.nl

Yoga - Mindfulness en Wandelweek in Oostenrijk Verstilling, onthaasten, bijtanken en innerlijke rust.

Wandel & yogaretreat Op de walk of Wisdom bij Nijmegen van 23 t/m 28 mei t 745,- all in.

Mindfulness & Yogaweekenden op Vlieland

Leef het leven en verbind je met jezelf in de stilte en de vrede van de natuur.

• www.quantumvision.nl

In hotel aan zee vanaf t 365,• www.metmindfulness.nl Spelregels mail & win acties • De duur van onze Mail & Win-acties is ongeveer 3 maanden of korter • Winnaars worden via e-mail op de hoogte gesteld; • Alle inzenders abonneren zich op onze nieuwsbrief.

Natuurlijk kan je je daarvoor op elk gewenst moment weer afmelden; • Zie voor de volledige spelregels onze website.

DE ZOMEREDITIE VAN DE YOGAKRANT VERSCHIJNT ROND 27 JUNI 2022

DE YOGAKRANT

VERENIGING YOGADOCENTEN NEDERLAND

VERBINDT EN INSPIREERT Vereniging Yogadocenten Nederland (VYN) heeft een transformatie ondergaan. De VYN die volgend jaar haar 45- jarige jubileum viert, laat de vernieuwing niet alleen zien in haar nieuwe frisse logo maar ook in haar aanbod.

Dit jaar zijn 200-uurs opleidingen gestart bij een aantal door de VYN erkende scholen. Na het doorlopen van de 200 uur wacht de VYN erkenning als yogainstructeur met keurmerk. Doorloop je de 500-uurs opleiding, dan krijg je erkenning als yoga-docent met EUY keurmerk.

VYN-lidmaatschap Het VYN-lidmaatschap is het eerste jaar van je opleiding gratis. Daarna bedraagt het t 40,- per jaar gedurende je opleiding.

De VYN is een sterk collectief van gediplomeerde docenten. In coronatijd heeft de vereniging laten zien waar zij goed in is: verbinden en belangen behartigen van de leden. De VYN heeft zich in het coronatijdperk sterk geprofileerd en zich zichtbaar gemaakt: er is contact geweest met Koning Willem Alexander, de Tweede kamer en beleidsmakers middels een petitie en een rapport.

Je kunt je alleen sterk naar buiten toe presenteren vanuit een gezonde kern en dat is wat de VYN onderscheidt. De basis is een gedreven en bevlogen bestuur en deskundige commissies die zich inzetten voor hun passie voor yoga en elkaar.

Yogacongres Aan de basis van de VYN ligt het jaarlijks terugkerende Yogacongres op Mennorode in Elspeet. Ieder jaar treffen de leden elkaar op de Veluwe voor een inspirerend weekend. De VYN wil haar deskundigheid en liefde voor yoga delen en stelt het weekend met workshops van nationale en internationale yogadocenten daarom ook open voor niet-leden. Alle informatie hierover vind je op onze website:www. yoganederland.nl Rust in jezelf Dit jaar valt het congres op vrijdag 13 en zaterdag 14 mei. Het thema is ‘Rust in jezelf’. Dit houdt in rust vinden in jezelf maar ook rusten in jezelf. Alle workshops passen binnen dit thema met Savasana als mooie afsluiting.

Laat je inspireren en verwennen op 13 en 14 mei in de groene en rustige oase in Elspeet op de Veluwe.

Je bent van harte welkom!

Namens bestuur en congrescommissie, Gerreke van den Bosch Voorzitter Vereniging Yogadocenten Nederland www.yoganederland.nl

Yoga instructeur of Yoga docent worden?

De door VYN erkende yoga opleidingen bieden nu 200hrs opleiding tot yoga instructeur en 500hrs opleiding tot yoga docent.

De VYN biedt goede belangenbehartiging, sterke community, deskundigheidsbevordering, verzekering en via ZZP Nederland ondersteuning als ondernemer.

Informeer naar de mogelijkheden en meld je aan!

Maak kennis met de VYN op het congres op vrijdag 13 en zaterdag 14 mei in Mennorode in Elspeet. yoganederland.nl

Vereniging Yogadocenten Nederland (VYN) Aangesloten bij de Europese Yoga Unie T: 06 53 78 83 80 E: info@yoganederland.nl facebook.com/

DE YOGAKRANT LENTE 01 / 2022 • 20

E =m c 2

Einstein koos bewust voor plantaardige omega-3-6-7-9

Okinawa Omega-3-6-7-9 van Amanprana kost een smak minder dan capsules 100

PORTIES

VA N

5ml

Amanprana Okinawa Omega-3-6-7-9 is veel goedkoper dan capsules Omega capsules lijken goedkoop omdat er slechts een kleine hoeveelheid in 1 capsule zit. Een capsule bevatten meestal 0,5 tot 1 gram omega-olie. Dat is te weinig.

Omgerekend kost een gram capsule-olie dus heel veel. Okinawa Omega bevat 100 royale porties van maar liefst 5 g (=1 koffielepel). 5 g is wel voldoende voor je. Per gram is Okinawa Omega-olie dus veel goedkoper dan capsules. En er is meer...

g a d e Elk l 1 lepe VOEDI

H

IP

ALS MED

JN

zie www.amanprana.eu

NG

ICI

ZONDER PLASTIC SINDS 2005

P O C R AT E

S

AMAN PRANA SERENE LEVENSKRACHT

6 sterke voordelen van Okinawa Omega-3-6-7-9 van Amanprana ✔ 100% bio, 100% vegan en ‘voeding als medicijn‘ (volgens Hippocrates). ✔ Okinawa Omega bevat geen visolie, gelatine, glycerine, water, synthetische vitamine E, soja, smaakstoffen, kleurstoffen, mono- of diglyceriden... ✔ “Velen menen dat de voordelen van omega-3 veel groter zijn dan deze van omega-6. Niets is minder waar. We hebben beide nodig maar omega-6 minstens 2x zoveel.” Brian Peskin, Professor, voedingsdeskundige. ✔ Rijk aan alfa-linoleenzuur en linolzuur, de stamvetzuren van respectievelijk de omega-3 en -6 familie. De stamvetzuren die je niet vindt in visolie. ✔ Rijk aan vitamine E (15 mg / 100 g) en vitamine A (750 µ / 100 g) ✔ Okinawa Omega is gebaseerd op een 25-jarige studie over de 100-jarigen op het Japanse eiland Okinawa waar de meeste 100-jarigen wonen.

Er zijn 4 verschillende Amanprana Omega’s in glazen flessen van 500 ml Info, recepten en inschrijving op de nieuwsbrief: www.amanprana.eu Verkrijgbaar in de biowinkel. Of thuisgeleverd door www.amanvida.eu