de krant voor innerlijke rust
zevende jaargang Nr. 3 / herfsteditie 2021
t 4,75
de yogakrant yoga lifestyle • mindfulness • meditatie • gezondheid • bewustzijn • yogafood • ayurveda• simple life daten zonder doel
yoga & healing
Na een wijntje en een lang en saai verhaal trok ik de stoute schoenen aan. Ik vroeg: “het zijn een beetje veel woorden voor me op dit moment, ik kan er niet helemaal bij blijven. Hoe is het voor jou als ik heel even in je armen mag liggen?” Marcia Sanders op pagina 12.
“Wat niet wordt gereinigd door de Yin Yoga oefeningen zelf, wordt alsnog meegenomen tijdens het energiewerk: de healing. Hierdoor worden de Yin Yoga voordelen gemaximaliseerd.” Lees over yoga en healing op pagina 8.
Herfst editie
Fotografie: / Lindi Dobbelsteen / Insta: bylindii
Model: Pleuni van Hulten / www.pleunivanhulten.com
In deze krant:
Inzicht
jij bent de goeroe Toen ik eenmaal wist dat ik zelf degene was die mijn gedachten voortbracht en niet de ander, kon ik inzicht verwerven in de aard van mijn gedachten. En steeds weer zei ik tegen mezelf: “Ja, ik weet het, ik ben het die dit denkt.” Na deze bevestiging ontspanden mijn gedachten. Aafke de Geus op pagina 4.
trauma & yoga Een trauma ontstaat door een bevroren moment in het verleden waarbij je niet in staat was de situatie te handelen. Maar nu ben je verder, volwassener en draag je meer innerlijke kracht. Je bent groter dan je pijn, je hebt een gezond deel in jezelf dat ernaar hunkert om jouw traumadeel te omarmen. Lees meer op pagina 3.
2
• Trauma als pad naar heling
3
• Jij bent de goeroe
4
• De Upanishads
4
• De nervus vagus
5
• Detoxen volgens de Ayurveda
6
• Oefenen in gelijkmoedigheid
7
• Yoga en healing
8
• Yoga als reddingsboei
8
• Verliefd op de leraar
9
• Daten zonder doel
10
• Omgaan met overprikkeling
10
• Inzicht door meditatie
11
• Inzicht in energie
11
• ‘Out of the box’ leven
12
• Natuurlijke anti-aging
13
Mail ! &win
natuurlijke anti aging De meest goedkope (en dure) verzorgingsproducten zijn voor 80 tot 97% gevuld met leidingwater, maar water op de huid heeft, buiten reinigen, geen enkel nut. Integendeel, het verdroogt de huid en zodoende veroudert de huid. Lees meer over natuurlijke anti-aging op pagina 11.
is dit boek als klassiek kan worden beschouwd, Hoewel de lichamelijke yogabenadering in op weinig yogi’s kunnen worden gevonden die hij tevens uniek, omdat zelfs in India maar de in Kashmir leeft echter nog een traditie die deze wijze werken. In Mysore, maar vooral del om lichaam en geest te deconditioneren hier beschreven benadering gebruikt als mid en te transformeren.
is het opwekken van het zgn. energieKarakteristiek voor deze wijze van yogabeoefening opgevat als een verbinding tussen het fysieke lichaam (pranisch lichaam), dat kan worden lichaam). Pas als dit gebeurt krijgen de lichaam en de geest (het astrale en het causale sterke psychische en spirituele doorwerking klassieke yogahoudingen en oefeningen een Bij het opwekken van het energielichaam en vormen ze een poort naar spiritueel leven. tastgevoel een belangrijke rol. spelen imaginatie, adem en werken met het is ingebed in de non-dualistische spirituele De in dit boek beschreven yogabenadering en wetenschappers meestal wordt aangeduid traditie van Kashmir, die door Westerlingen zelf als “Svatantryavada” (systeem van de als “Kashmir Shaivism”, maar door de Kashmiri kennen) of “Trika” (systeem van de drieledigvrijheid), “Pratyabhijna” (systeem van het her heid).
in het Westen heeft Jean Klein is de meester die deze yogabenadering boek te schrijven. Op zijn verbreid. In overleg met hem is besloten dit Tantra als appendix verzoek is een vertaling van de Vijnana Bhairava en bekendste van de 64 opgenomen. Deze Tantra is één van de oudste tantra’s die de pijlers vormen van de Trika-traditie. ISBN 978.90.8840.226.5
Yoga volgens de Kashmirmethode - Koos Zondervan
Start 9 okt Yoga en seksualiteit Start 2 nov Bekkenbodemyoga 16-17 okt In je element met Qi Flow Yoga
Focus op wat gaat Oefen door in plaats van naar het opkomen van prikkels je aandacht te verleggen naar het verdwijnen van prikkels. Want iedere prikkel gaat op enig moment voorbij. Je zou de automatische gewoonte om de aandacht naar ‘wat komt’ kunnen verleggen naar ‘dat wat gaat’. Corine Lepoutre op pagina 7.
• Kamperen voor neuroten
Yoga
Koos Zondervan volgens de
Kashmir
methode
Zoals onderwezen door Jean Klein
PANTA RHEI
29-04-2021 16:32
1Cover-YOGA-KASHMIR.indd 1
mail & win
# de moed om tot leven te komen # # de kracht van rust # # yoga volgens de kashmir methode #
YOGA DOCENTENOPLEIDING
www.yogakrant.nl
Voor jezelf, de ander en de wereld
Ga je mee op yoga-expeditie? Open dag zaterdag 20 maart 2021 Wat neem je mee en hoe kom je thuis?
Erkend
Inspirerend
Verdiepend
5 middagen: 16/10, 30/10, 13/11, 27/11, 11/12
Yogadocent - 4 jaar - 20 zaterdagen per jaar - workshops - bijscholingen - terugkomdagen Leslocatie: Doorn www.yoga-docentenopleiding.nl info@yogaenvedanta.nl, 030 - 2310911
y ga
docentenopleiding
& vedanta
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 2
Kamperen voor neuroten
Colofon Aan deze krant werkten mee: Klaas Stuive, Bart Maes, Paula Jap Tjong, Stella van Dinten, Liesbeth de Beurs, Corine Lepoutre, Aafke de Geus, Hans Kloosterman, Lies Ameeuw, Eline van
Kamperen, zo moeilijk kan het niet zijn, had ik besloten. Heerlijk voor de kinderen en fijn buiten zijn, voordat de herfst zijn intrede doet. Maar al tijdens het opzetten van onze tentjes, begint het te regenen. Ze zien er nietig uit tussen de enorme Hymers die ons omringen.
Dandelien, Annelies Bakker en Marcia Sanders. abonnementen (4 x 1 yogakrant per jaar) Ontvang 4 nummers per jaar voor slechts t 14,75* (*na eerste jaar 17,75)
bier en chips: volledig uitgerust met luifels, fietsen, hangmatten en ligstoelen. Onrustig als altijd loop ik als een nerveus paard over het kampeerterrein, ofwel op zoek naar mijn zoon, ofwel naar decaf koffie. Ook wil ik dagelijks mijn 10.000 stappen halen. Tevergeefs speur ik paniekerig in de camping supermarkt naar producten zonder e-nummers of biologische hamburgers.
Als ik ’s nachts voor de zesde keer uit de klamme tent kruip en naar het sanitairgebouw slof door de regen, probeer ik moed te putten uit de volle maan. Weer terug in mijn slaapzak waar ik iedere keer als ik me omdraai in verstrikt raak - blijkt slapen geen optie: de Friese jeugd dwaalt de hele nacht lallend over de camping. Claustrofobisch staar ik naar het tentdoek terwijl de uren wegtikken. In de ochtend kijk ik afgunstig naar gemoedelijke families die zich ontspannen voor de caravan geposteerd hebben met
Als we na een aantal gezellige maar uitputtende dagen willen vertrekken, blijkt de auto van mijn vriendin niet te starten. Haar achterbak hebben we net tot de nok toe volgeladen met tenten, wetsuits en surfboards. Zuchtend kijken we elkaar aan. Mijn auto moet nog opgehaald én ingepakt worden én we moeten het terrein verlaten. (Gelukkig heb ik de helft van de kampeerbenodigdheden alvast aan medekampeerders cadeau gedaan en daarmee is een loden last van mijn schouders gevallen). Ik begin in het wilde weg om hulp te vragen aan passerende mannen, die immers alles van auto’s weten. Binnen no time zijn we omringd door zorgzame kerels die op mij een enorm kalmerende werking hebben. Campinglife blijkt niet alleen afzien, maar ook: familylife. En hulp is dus altijd binnen handbereik. De zon begint ineens uitbundig te schijnen en de kinderen komen uitgelaten terug
van hun surfles, waardoor we uiteindelijk, olijk onze nieuwe vrienden uitzwaaiend, het terrein verlaten.
Voor vragen losse abonnementen:
Een regenbui, een ziekte, een natte tent of een kapotte auto. In al het lelijke zit iets moois. Alles heeft een keerzijde. Die ziekte die je hielp je levenspad te hervinden. Die scheiding die je je vleugels teruggaf of die burn-out, die zorgde dat je het werk van je dromen bent gaan doen. Waar een deur dicht gaat, gaat een andere open, zegt Unmami, auteur van het boek ‘De moed om tot leven te komen’, verderop in deze krant. Focus op wat gaat in plaats van wat komt, adviseert Corine in haar artikel over gelijkmoedigheid. En geef zonder oordeel aandacht aan het hier en nu. En wie weet ga ik deze herfst zelf weer eens op zoek naar zo’n fijne, geruststellende man. Marcia’s verhaal over ‘Daten zonder doel’ is in ieder geval inspirerend.
Tel. 0251 – 257924 en Fax +31(0)251-31 04 05
Ik wens jullie een heerlijke herfst. Ik ga zeker genieten van mijn warme wollen bed, brandende kaarsen en het bos vol bruine herfstbladeren. En we boeken alvast een reisje naar de zon. Zoek de harmonie en wees lief voor jezelf. Neem de hobbels die je moet nemen, het komt goed.
klantenservice@aboland.nl Opgave en vragen Abonnementenland Postbus 20 1910 AA Uitgeest Site: www.bladenbox.nl voor abonneren of www. aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen. Abonnementenland is ook bereikbaar via Twitter. Stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten. Geef je op via: www.yogakrant.nl/abonnement Opgave en vragen over abonnementen (losse nummers): BE: Abonnementenland Ambachtenlaan 21 Unit 2A 3001 Heverlee Tel. +32 (0)28 08 55 23 Fax +32 (0)28 08 70 05 Site: www.bladenbox.be voor abonneren of www.aboland.be voor adreswijzigingen en opzeggingen. Beëindigen abonnement: Opzeggingen dienen 12 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. PARTNERS / distributeurs
Opgave & vragen partners (4 x 60/70 yogakranten per jaar) Kosten: t 127,75 per jaar (excl. 9% btw) voor 4 x 60 tot 70 yogakranten (4 edities) incl. vermelding website in de YOGAKRANT. Per jaar opzegbaar. Voor België t 27,00 toeslag. Opgave en vragen: via info@yogakrant.nl O.v.v. Distributie abonnement. Vermeld studio adres en afleveradres. Prijswijzigingen voorbehouden. Alle rechten voorbehouden. De yogakrant kan niet verantwoordelijk
Liefs, Saskia Ook Paula’s verhaal maakte me een tikje
worden gehouden voor de inhoud, correctheid, compleetheid of kwaliteit van de inhoud.
Druk: Vastgrafisch, Cuijk Sales: info@yogakrant.nl Redactie: redactie@yogakrant.nl Hoofdredactie: Saskia Onck Eindredactie Liesbeth Berg-Meulenberg www.yogakrant.nl Onderdeel van Het InspiratiePakket
individuele
www.sukhatexel.nl
yoga & ayurveda retraites
yogahealing
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 3
Trauma als pad naar heling
Elske Feitsma
opgroeien met een verslaafde ouder Een afwezige vader, een emotioneel belaste moeder, pesten op school, gescheiden ouders, ziekenhuisopnames: we dragen allemaal sporen van trauma. Vaak ontwijken we de traumapijn in onszelf, maar het trauma kan juist ook een ingang zijn naar vrijheid en heelheid in jezelf. In het lichaam ging een nog grotere wereld voor me open. Dieper landen in mijn lichaam was een belangrijke stap naar heelwording. En is het nog steeds. Werkelijk aanwezig zijn in mijn lichaam en helemaal te durven voelen als het leven me overweldigd, blijft soms nog een uitdaging, maar wel een uitdaging die me telkens veel inzicht en bewustwording brengt.
Lente: Met de eerste zonnestralen en de krokussen in bloei Ontluiken ooksuïcidale de dromen Ik groeide op met een en aan alcohol verslaafde moeder. Ze overleed toen ik tienstilstand jaar oud was. Ditgroei heeft diepe van naar sporen achtergelaten en is een intens pad liesbeth meulenberg van heling geweest, en soms nog steeds. Omdat mijn moeder al dronk tijdens de zwangerschap en in mijn eerste jaren, heeft een groot deel van het trauma in de pre-verbale fase plaatsgevonden. Dit maakt het lastig om met woorden of via de cognitie te helen. Dan komt lichaamswerk en energetische therapie van pas. Ruim 15 jaar geleden begon ik met een opleiding healing en reading. Dit heeft me enorm veel gebracht qua bewustwording en heling. Maar heel diep verbonden met mijn lichaam werd ik pas toen ik mijn eerste yogadocentenopleiding ging doen.
Traumasporen Alle trauma’s laten diepe sporen achter, of je nu mishandeld bent, emotioneel verwaarloosd, iemand vroegtijdig hebt verloren, een ernstige ziekte hebt meegemaakt: zolang deze ervaringen niet geheeld zijn, blijft de pijn ons achtervolgen. Meestal dissociëren we,
De echte uitdaging was om te landen in mijn lichaam. En dat vraagt voor iedereen met trauma’s om liefdevol het lichaam de ruimte te geven te kunnen openen in de pijn.
onderdrukken. Door iets buiten onszelf te zoeken, hoeven we innerlijk niet te voelen. We worden vatbaarder voor overmatig gebruik van alcohol, drugs, suiker, maar ook voor gamen, seks, netflixen, shoppen enzovoorts. Het traumadeel weer integreren in het lichaam is dan de weg naar heling. Ik zweefde altijd als het ware boven mijn lichaam, energiewerk was ook heerlijk, want die wereld kende ik. De echte uitdaging was om te landen in mijn lichaam. En dat vraagt voor iedereen met kleine of grote trauma’s om heel liefdevol het lichaam de ruimte te geven te kunnen openen in de pijn. Met kleine stapjes mag het lichaam ons de weg wijzen van heling. Zachte, rustige yoga kan hierbij heel ondersteunend zijn. Maar bij grote, diepgewortelde trauma’s kan dat ook te overweldigend zijn en is traumatherapie noodzakelijk.
Peter Levine in zijn boek De tijger ontwaakt. Door mijn eigen pad van traumaverwerking en heling te hebben bewandeld, kan ik alleen maar zeggen dat het me immens veel heeft gebracht. Diepe dalen maar ook waanzinnige inzichten, bewustwording, vrijheid en heelwording. Het heeft mijn leven verrijkt, als mens en als therapeut. Als je zelf merkt dat je veel vermijdend of verslavend gedrag vertoont, onverklaarbare emoties of fysieke klachten hebt, neem dan de tijd om aan je trauma’s te werken. Een trauma ontstaat door een bevroren moment in het verleden waarbij je niet in staat was de situatie te handelen. Maar nu ben je verder, volwassener en draag je meer innerlijke kracht. Je bent groter dan je pijn, je hebt een gezond deel in jezelf dat ernaar hunkert om jouw traumadeel te omarmen, zodat je in je werkelijke kracht mag komen staan.
Heling ‘Een verwerkt trauma is een groot geschenk dat ons terugbrengt naar de natuurlijke wereld van eb en vloed, harmonie en compassie’, schrijft
Elske Feitsma is energetisch therapeut en yogadocent.
Zie voor meer info: www.yoginess.nl
‘Laat ik beginnen te zeggen met dat dit een boek is dat iedere vrouw zou moeten lezen.’ Vrouwzine.nl
verkrijgbaar via www.yoginess.nl
Cursus
Opleiding Raja YOga Deventer www.yogica.net 06 520 585 57
de boeken Chakra lifestyle en De authentieke vrouw.
‘Chakra lifestyle is vlot geschreven en houdt van begin tot eind de aandacht vast. Daarnaast is het de moeite waard om als naslagwerk bij de hand te houden.’ Tijdschrift voor Yoga
sluiten een deel van onszelf buiten, zodat we een weg om de pijn heen vinden. We leven dan maar op halve kracht, het is minder makkelijk om je volle potentieel te leven als je een deel van jezelf (vaak onbewust) uitsluit. Het kan dan lastig zijn om dingen tot stand te brengen, gezonde relaties aan te gaan, te weten wat je werkelijk wilt. Ook liggen verslavingen of structureel vermijdend gedrag op de loer om het traumadeel in onszelf te
23 oktober 2021
Zij ontwikkelde een opleiding Hormoonyoga en schreef
zeven meditatietechnieken 3 niveaus: Vanuit de yogaen de boeddhistische leer
1. basis 2. uitgebreid 3. certificering
www.prayag.nl
LOTUS: DESIGNED BY SUPERYOGA GOED VOORBEREID DE KOUDE DAGEN IN – NU MET 10% PAKKETKORTING
De producten uit de Lotus serie zijn uniek en met veel zorg uitgezocht. Eerlijkheid, puurheid, een gezond milieu en een goede kwaliteit staan voorop. De producten zijn geschikt voor iedereen en gaan een lange tijd mee dankzij de duurzame eigenschappen.
Het wordt weer vroeg donker, het regent meer en de heerlijke warmte is buiten voorlopig even verdwenen. Verwen jezelf met een yogapakket en creëer een fijne warmte binnenshuis met een extra zachte yogamat, een rustgevend
Een yogamat, oogkussen en yoga blok zijn de yoga essentials die iedereen nodig heeft. Na een pittige workout of sessie op je mat lekker bijkomen met een verkoelend oogkussentje over je ogen, wie wil dat niet? Allemaal zijn ze te vinden in de duurzame Lotus serie die we met liefde en oog voor mens en milieu hebben samengesteld.
oogkussentje en een yoga blok ter ondersteuning van al je oefeningen. Voeg de producten in jouw kleur of uitvoering toe aan je winkelwagen en gebruik code PAKKET10 om
Heb je een studio en ben je op zoek naar een groter aantal producten? Laat het ons dan weten zodat we met je mee kunnen denken en je een aanbod op maat kunnen doen. Op Superyoga.nl/ groothandel leggen we je hier meer over uit.
direct 10% korting te ontvangen op je aankoop.
Met passie en liefde, Lisanne / www.superyoga.nl
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 4
jij bent de goeroe Voor mij werken verhalen als een balsem voor mijn ziel. Steeds weer is de onzekerheid in mijn spirituele bestaan een reden om mezelf te verbeteren. Verbeteren geeft mij houvast. Zo hebben ook andere gevoelens mij houvast gegeven: ik heb houvast als ik fysiek gezond ben, als ik mij niet iets aantrek van de afkeuring van anderen, als ik mij niet te opvallend gedraag en als anderen van mij houden.
respect voor de meester.” Bankei kwam uit de zetel, nam plaats op de grond en zei: “Wel, dat maakt het moeilijk. Nu hoef je in de zetel geen meester meer te verwachten,want ik ben zelf de meester.” De zoeker kon maar niet begrijpen dat een groot meester in de tuin kon werken; een zo gewoon iemand kon zijn. Hij ging weg. Hij kon niet geloven dat deze man de meester was. Hij miste een mooie kans. Bron: Inspiratie voor het spel van elke dag, Osho Transformatie Tarot
Het verhaal van de meester, de tuinman en de bezoeker herinnerde mij eraan hoe vooronderstellingen en vooroordelen je kunnen afhouden van inzicht in het moment dat hetgeen je zoekt er al is. Het verhaal gaat als volgt: Bankei was een keer in zijn tuin aan het werk toen een man, het had ook een vrouw kunnen zijn, een zoeker, iemand die op zoek was naar een meester, hem aansprak met de vraag: “Tuinman, waar kan ik de meester vinden?” Bankei zei lachend: “Kijk, als je die deur daar binnengaat, vind je de meester binnen vanzelf”. De man volgde het pad en ging naar binnen. Hij zag er Bankei in zijn zetel zitten, dezelfde man die hij in de tuin had zien werken. De zoeker zei: “Zit je me voor de gek te houden? Kom vlug uit die zetel. Dit is heiligschennis. Je betoont hiermee weinig
Op zoek naar een meester Bijzonder aan dit verhaal vind ik dat bij het zoeken naar in dit geval een leraar, een meester, wij bij voorbaat al weten hoe deze eruit moet zien. Wij zoeken eerder met ons hoofd dan met ons hart. Ook ik heb naar een meester gezocht. Het is een onderdeel van mijn proces geweest om steeds een laagje dieper te gaan en toen te ontdekken dat de leraar in mijzelf zit. Na de fysieke leraren vond ik de uiteindelijke leraar op de innerlijke weg. Mijn leraar is het innerlijk weten. En dit is de weg. Mijn leraren hebben mij de weg gewezen door middel van mentale en fysieke oefeningen, maar konden de weg naar inzicht niet geven. Door hun kennis kon ik de innerlijke weg naar inzicht veilig ingaan. Ik durf dan ook met een gerust hart te kijken naar alles wat zich tijdens inkeer bij mij aandient, want ik weet het: ik ben het die dit denkt. Ik hoef niet bang te zijn. Negatieve gedachten en gevoelens blijven moeilijk op het juiste moment te
en Wat heeft een tuinman te maken met inzicht
signaleren. Als ik ze op tijd onderschep zijn het de wachters aan de poort: zij laten mij weten dat ik mijn persoonlijke grens heb bereikt. Raak ik in mijn negatieve gedachten verstrikt, dan hebben zij de neiging om mij over mijn grens heen te trekken en zichzelf te versterken. Ziekte zal dan de uitkomst zijn en hopelijk ook weer het begin van de helende weg terug naar het Zelf. Ik denk dit De rustige stem van mijn innerlijke leraar, mijn hart en het vertrouwen hebben mij gemotiveerd om steeds dieper naar binnen te kijken. Wat is mijn ideaal? Wie ben ik? Door innerlijk schouwen overkwam mij de uiteindelijke gelukservaring toen ik besefte dat de vooronderstelde noodzakelijke steun van anderen mij niet verder zou helpen. Toen ik eenmaal wist dat ik zelf degene was die mijn gedachten voortbracht en niet de ander, kon ik inzicht verwerven in de aard van mijn gedachten. En steeds weer zei ik tegen mezelf: “Ja, ik weet het, ik ben het die dit denkt.” Na deze bevestiging ontspanden mijn gedachten. Zij voelden zich gekend. Hierdoor kreeg ik een dieper contact met wie ik ben die tot uitdrukking kwam in positieve verandering van lichaam en geest. Tijdens de ochtenden, als ik mijn asana’s uitvoerde, merkte ik op dat fysieke en mentale stijfheid en pijn beetje bij beetje verzachtte. Houvast loslaten Nog een voorbeeld waarin het vasthouden aan de gedachte, om kost wat het kost fysiek gezond te moeten zijn, werd losgelaten. Dit ontstond tijdens een verandering in de manier waarop ik mijn asana’s ging beoefenen.
Ik zei tegen mezelf: “Gooi de last van alle weetjes over yoga en de oefeningen van je af en begin de oefeningen te beleven.” En toen veranderden gewone oefeningen in iets buitengewoon moois. Door mijn intensiteit en liefde werden ze getransformeerd tot iets schitterends. Wees de waarnemer Het is een lange weg om iedere keer weer te beseffen, dat ik (jij) het ben die dit denkt. Ongeacht of de gedachte negatief of positief is. Ze horen bij elkaar. Zoals de positieve en negatieve polen van een batterij tezamen energie voortbrengen, stroom, zo brengen de positieve en negatieve gedachten tezamen stroming van energie in onze subtiele energiekanalen voort: prana. Met ons invoelend bewustzijn kunnen we vervolgens in deze stroming het licht van de beweging schouwen. Wie is het die dit schouwt? Dat is de waarnemer, de innerlijke leraar, die via het hart de woordloze taal spreekt van het weten. Patanjali, de vader van de Raja Yoga, geeft het advies om ernstig na te denken over tegenovergestelde gedachten. Door deze raad op te volgen ontdekte ik dat het tegenovergestelde het ook niet is. Maar door dit te doen, ontdekte ik ook dat de tegenstellingen hierdoor samenvallen en er onverwachts inzicht ontstaat. Het inzicht dat dan ontstaat is zo eenvoudig. Ik kende het al, maar nu kwam het recht uit mijn hart. Aafke de Geus - Zijp / Aafke de Geus is docent en mentor Raja Yoga en Ayurveda Eigenaar Ganesha-centrum voor Yoga en Ayurveda, Alkmaar www.ganesha-centrum.nl
upanishads: Aan de voeten van een goeroe De Upanishads vallen onder de zogeheten Sruti’s: ontvangen wijsheid van de goden via Rishi’s (zieners) in Samadhi (contemplatie). Tot op de dag van vandaag zijn deze Upanishads nog steeds bronnen van wijsheid. geselecteerd, waarbij hij 12 daarvan als de beste beschouwde. Twee daarvan zijn de meer bekende Brihadaranyaka en de Chandogya Upanishad. Minder bekend zijn de 30-tal Yoga Upanishads, zoals Yoga Darsana, Yoga Tattva en Yoga Kundalini Upanishads, handelend over de Hatha Yoga en Raja Yoga technieken. Over goeroes bestaat een mooie mantra uit de Śrī Guru Gītā. Deze luidt: De letterlijke betekenis van Upanishad luidt: ‘aan de voeten’. Leerlingen werden door een goeroe (meester in wijsheid) onderwezen en zaten aan zijn voeten. Upanishads zijn ontstaan in een dialoog van vraag en antwoord tussen een goeroe en leerling of tussen Brahmanen (hoogste kaste van priesters) onderling. Het zijn moderne versies van de vier Veda’s. Ze handelen over: hoe is de schepping ontstaan, wat is het doel van ons leven op aarde, waarom moet de mens lijden, wat zijn de belangrijkste waarden in het leven, wat is het belang van ons handelen, wat is het belang van meditatie, wat is Zelfrealisatie en bevrijding en hoe moeten we reïncarnatie zien. Ādi Śhankarācārya (733-746 CE), een Vedische geleerde, aanhanger van de Advaita Vedanta, heeft 108 Upanishads
Gururbrahmā gururviṣṇur gururdevo maheśvaraḥ | guruḥ sākṣāt paraṁ brahma tasmai śrī gurave namaḥ || Eer aan de Goeroe, die Brahman, Viṣṇu en Ṥiva is, de manifestatie van het allerhoogste Zijn. Aan die gezegende Goeroe bied ik mijn eerbetoon aan.
Deze mantra wordt gereciteerd als dankbetuiging aan alle ‘goeroes’ in ons leven die bijgedragen hebben tot wie we nu zijn. In een lastige periode wordt de mantra als heilzaam gezien, omdat onwetendheid over onze Ware Aard door de wijsheid van een goeroe verdwijnt. Het is altijd weer een uitdaging om hoogverheven taalgebruik uit dergelijke boeken om te zetten in iets tasbaars voor
ons eigen leven of dat van anderen. Om de diepgang te begrijpen moeten we niet naar de letter, maar naar de geest van woord kijken.
Een ware Goeroe spreekt niet over dogma’s of in goed of fout, want een echte goeroe weet dat er niets is zonder nut. De drie goden We kunnen de drie hoogste genoemde Indiase goden (Brahma, Vishnu en Shiva) zien als ons ego, dat dan weer vol activiteiten (Rajas) is, dan weer in luiheid (Tamas) vervalt en vervolgens weer in volkomen harmonie (Sattva), maar continue bezig met scheppen. Als ons ego in harmonie is, zijn we schouwer en verheven boven de toestanden in ons leven. Goeroes zijn ook onze ouders, opa’s en oma’s, pleegouders of leraren op school die hun levenservaring aan een nieuwe generatie doorgeven en een essentiële bijdrage leveren tot wie we nu zijn. We hebben ook onszelf bekwaamd en zijn innerlijk wijzer geworden, dus zullen we uiteindelijk onze eigen Satgoeroe zijn, een goeroe voor de kinderen, leerlingen of anderen. Goeroes hebben aanbidders of volgers.
Aanbidders die kritiekloos volgen of volgers die kritisch blijven en hun onafhankelijke geest behouden. In ieder geval gaat het gezegde op: ‘Een leerling krijgt een goeroe die hij of zij verdient’, en het omgekeerde geldt ook. Een ware Goeroe spreekt niet over dogma’s of in goed of fout, want een echte goeroe weet dat er niets is zonder nut. Levenswijsheid Het systeem van overdracht van kennis wordt in India Gurukulem genoemd. Het is het educatieve systeem van leerling, gazel en meester, zoals we die ook kennen in beroepsgroepen waarbij specifieke kwaliteiten nodig zijn om een beroep uit te oefenen. Hierachter zit een geestelijk stelsel (Ashram), gebaseerd op de levensfasen van de mens waarin in iedere fase levenswijsheid vermeerdert. Oude principes kunnen omgezet worden in de taal van deze tijd, gebaseerd op oude bronnen van wijsheid. De Upanishads zijn daar uitermate geschikt voor. Maar het is dan wel noodzakelijk om aan de voeten van een goeroe te zitten en (met een kritische oor) te luisteren naar diens gerealiseerde wijsheid. Klaas Stuive MCM, Pandit Yogabrahmacarya, Voor de klassieke Yogaopleidingen, info: www.academie-rajayoga-nederland
yoga beleving
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 5
de nervus vagus als sleutel tot gezondheid De nervus vagus (de zwervende zenuw) is de langste hersenzenuw en het belangrijkste onderdeel van het parasympathische zenuwstelsel: het rust- en spijsverteringsstelsel. Deze zenuw verbindt de hersenen met belangrijke organen zoals de darmen, de maag, het hart en de longen, maar ook met de oren en de keel. wordt naar de spieren gestuurd en de productie van adrenaline schiet omhoog. Handig bij een kortstondige stressvolle situatie of activiteit.
Onze gejaagde samenleving zorgt ervoor dat onze nervus vagus juist in de slaapstand staat. Terwijl we deze zo hard nodig hebben om te herstellen, uit te rusten en gezond te blijven. Het zenuwstelsel Het sympathische (activiteit) en het parasympathische zenuwstelsel (rust) maken deel uit van het autonome zenuwstelsel. Deze regelt onbewuste functies, zoals de ademhaling, de verwijding en vernauwing van je bloedvaten en je spijsvertering. Het sympathische zenuwstelsel wordt geactiveerd als er actie nodig is, zoals bij lichamelijke activiteit, gevaar, angst of stress. De hartslag gaat omhoog, de ademhaling wordt sneller, de spijsvertering even stilgelegd, het bloed
Het parasympathische zenuwstelsel en de nervus vagus Het parasympathische zenuwstelsel wordt geactiveerd op het moment dat het lichaam juist ontspannen is. Het zorgt voor rust en herstel. De hartslag gaat omlaag, de ademhaling wordt langzamer en dieper, de spijsvertering wordt geactiveerd en het immuunsysteem aangesterkt. Je geest wordt rustiger en je voelt je lichaam beter. Dit is nodig na een stressvolle situatie. In principe is óf het sympathische óf het parasympathische zenuwstelsel actief. Een actief sympathisch zenuwstelsel geeft onrust en soms blijft het te lang actief, bijvoorbeeld door stressvolle situaties, negatieve overtuigingen, traumatische ervaringen of heftige emoties zoals onmacht, woede of rouw. Op den duur kunnen daardoor nervositeit, hartkloppingen, angststoornissen, obstipatie, depressie of chronische vermoeidheid ontstaan. Stimuleer de nervus vagus Om gezond te blijven is het dus nodig de
nervus vagus de kans te geven om ons lichaam te laten herstellen. Een lage activiteit van deze zenuw is in verband gebracht met diverse fysieke en mentale aandoeningen zoals depressie, diabetes, obesitas, moeite met slikken, migraine, obstipatie, epilepsie en de ziekte van Alzheimer. Omdat de nervus vagus onderdeel is van het onbewuste, autonome zenuwstelsel, kun je die niet actief aansturen. Wat je wel kunt doen is de ideale omstandigheden scheppen waarin de nervus vagus geactiveerd wordt: yoga, ontspanning, je veilig en zeker voelen, uitrusten, positieve affirmaties doen, goed slapen of in aangenaam gezelschap zijn. Breng jezelf zo weer in de juiste balans. Ontspannen zijn en je fijn voelen, verbetert dus de hele gezondheid: je mentale veerkracht, de spijsvertering, hart- en longfunctie. Activeer je vagus en je activeert je vermogen om te relaxen- en te herstellen. Onderzoek bevestigt de positieve werking van yoga, ademhalingsoefeningen, ontspanning, meditatie en mantra’s. Het zingen van de klank OM zorgt voor vibraties in de keel, mond en oren die de nervus vagus activeren. Met Samata Vayu, een ademhalingstechniek waarbij
de uitademing (rust fase) wordt verlengd ten opzichte van de inademing (actieve fase), activeer je eveneens de nervus vagus. Ook mudra’s kunnen helpen, zoals Anjali Mudra, waarbij de zachte druk van de duimen tegen het borstbeen de nervus vagus activeert. TIPS: Activeer de nervus vagus • Accupunctuur (vooral rond het oor) • Fijne sociale contacten • Liefdevol met jezelf omgaan • Massage • Wandelen • Meditatie • Water, zwemmen • Dansen en zingen • Gevoel van veiligheid ontwikkelen • Traag en diep ademen • Door het hormoon oxytocine aan te maken (o.a. door te lachen en te knuffelen) • Eet/drink gember • Voetreflexologie Effecten • Meer stressbestendig • Gezonder • Ontstekingsremmend effect • Productie van belangrijke neurotransmitters • Goede spijsvertering • Minder kans op depressie • Mentaal welzijn
Annelies Bakker anneliesbakker.com
Ziekte als groei
Een aantal jaar geleden kreeg ik longontsteking. Mijn lichaam liet me in de steek en dat maakte me doodsbang. Maar toch bracht ik, trillend op mijn benen, elke dag mijn zoon naar de basisschool. Als ik gewoon doorging, zou het vast overgaan, was mijn redenatie.
Foto: Jeanette Huisman / www.jeanettehuisman.com
Je ziekte accepteren In de regel zijn we ziekte als iets vreselijks gaan zien wat we moeten vermijden. Het belangrijkste is om te beginnen de ziekte niet af te wijzen, niet te verdringen maar te bedanken voor de signaalwerking. Het is goed te weten dat ieder ziektebeeld, als er geen aandacht aan wordt besteed, geleidelijk ernstiger wordt. Omarm je ziekte, dan pas kan het zijn werk doen. Je lichaam is hard aan het werk voor jou en je kunt dit ondersteunen met liefde en aandacht.
Ongeluk wordt tot geluk, als men het aanvaardt. Hermann Hesse
Ik was één en al verzet en dat kostte bergen energie: ziek zijn was iets voor anderen, niet voor mij. Ik was die sterke, hardwerkende fitte vrouw. Daarbij had ik in mijn eentje de zorg voor mijn zoon. Nu werd ik gedwongen tot stilstand. Deze machteloosheid maakte me zowel verdrietig als razend. Pas toen ik, na twee maanden strijd, een artikel las over het feit dat je soms eerst goed ziek moet worden, om oude patronen los te laten, kon ik het accepteren en begon ik op te knappen.
Een ziektesymptoom is een boodschap die we mogen herkennen, accepteren en integreren voor verdere ontwikkeling en genezing. Ziekte vormt dan een uitdaging en een kans om te groeien. Daarom gaat het er niet om de ziekte te bestrijden, maar de zin ervan in te zien en te ervaren wat er ontbreekt. En dit toe te voegen en te integreren en daardoor weer aanwezig te zijn en eenheid, vrede en spiritualiteit te ervaren. Dan voltrekt zich, zonder strijd, een ontwikkeling, weg van de polariteit (eenzijdigheid) naar eenheid van beide polen, naar gezondheid.
Ziek zijn is geen straf De huisheks zegt: “Vandaag draaien we de rollen om. Laten we ziekte eens met een positieve kijk benaderen, want wat is ziekte eigenlijk? Goed beschouwd is ziekte een herstelproces van een fysieke en/ of mentale onbalans, dus een weg naar gezondheid, oftewel herstel van de balans. De oorzaak van het uit balans geraken is divers en heeft vrij weinig te maken met invloeden van buitenaf, hoewel we geleerd zijn daar vanuit gaan. Met andere woorden: wij zijn niet het slachtoffer van een ziekte, maar de oorzaak ervan.” De Engelse arts dr. Edward Bach, uitvinder van de Bach bloesems remedies, sprak al in 1930: “Ziekte is wreedheid noch straf, maar enkel en alleen correctief, een werktuig waarvan onze eigen ziel zich bedient om ons op onze fouten te wijzen, om ons van nog grotere vergissingen te weerhouden, om ons te beletten meer schade aan te richten - en ons terug te brengen naar de weg van de waarheid en het licht.” Zinvol ziek zijn Besef dat deze ziekte een kans is om verder te groeien. Omarm je lichaam, blijf in het hier en nu bij je ademhaling. • Oordeel niet over jezelf of de ziekte. • Ervaar je lichaam, met alle ongemakken die er op het moment zijn. • Vergeef jezelf en anderen voor alles wat mogelijkerwijs tot deze ziekte heeft kunnen leidden. • Geef jezelf reiki: onvoorwaardelijke,
Luister naar het fluisteren van je lichaam, zodat het niet hoeft te gaan schreeuwen goddelijke liefde. • Volg twee keer per dag helende, geleide meditaties. • Laat alles om je heen zacht zijn: de mensen, het licht, muziek, de geuren. • Ziek zijn leert en dwingt je voor jezelf te kiezen. Neem deze les ter harte. • Wijs niets van of in jezelf af • Laat je nooit en door niemand vertellen dat je ‘nooit meer beter’ wordt. Vele jaren later weet ik precies waarom ik ziek werd. Ik ging medogenloos met mezelf en mijn lichaam om: ik deed aan kickboksen, was broodmager en gaf mijn ziel en zaligheid aan een liefdeloze lover. Ik zat nog vol onverwerkt verdriet over het feit dat de vader van mijn zoon ons had verlaten. Ik gunde mezelf geen ruimte. Nog steeds voel ik me een beetje een loser als ik weer eens grieperig ben. Maar dan besef ik weer dat ik een signaal krijg: dat ik nu rust mag nemen en aandacht voor mijn lichaam mag hebben. En als ik dan ontspan voel ik me intens dankbaar voor de geleerde lessen en het simpele feit dat ik leef. Saskia Onck Bronnen: liveyourlife-be.eu / www.dehuisheks.nl Louise L. Hay – Je kunt je leven helen / De zin van ziek zijn-Thorwald Dethlefsen / Jij bent de placebo - Dr. Joe Dispenza
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 6
Ayurve
Aanpak van de corona-epidemie
health
een Ayurvedisch perspectief
Zo rondom 700 na Christus voorspelden de Tibetanen dat als Tibet zou worden overheerst door China, er een nieuwe ziekte zou ontstaan door ‘onbezielde wezens’.
Toeval of niet: westerse wetenschappers definiëren virussen zoals het coronavirus dat nu de wereld beheerst, als mogelijk niet levende wezens: ‘Een virus is een microscopisch klein deeltje dat bestaat uit erfelijk materiaal, verpakt in een eiwitomhulsel. Virussen worden pas biologisch actief als zij cellen van levende organismen binnendringen. Virussen hebben geen eigen voortplantingsapparaat en geen eigen stofwisseling. Ze zijn daarom volledig afhankelijk van gastheerorganismen. Er is geen sluitende definitie van leven, zodat nog niet gezegd kan worden of virussen leven.’ (Bron: Wikipedia) Dit onbezielde wezen beheerst op dit moment ons leven. Wereldwijd zijn er veel mensen die eraan overlijden en overal worden maatregelen genomen die ons leven indammen.
Wat zegt de Ayurveda over epidemieën? In de oude Ayurvedische teksten wordt er aandacht besteed aan epidemieën. Hoofdstuk 3 van volume 2, Characa samhita, is er zelfs volledig aan toegewijd. Epidemieën worden in dit geschrift toegeschreven aan klimatologische veranderingen en drastische wijzigingen in de seizoenen. Gedurende een epidemie, zo merkt men op, veranderen de virya (smaak), vipaka (potentie of smaak na vertering), prabhava en karma (specifieke eigenschappen) van de planten. De zorg die in het geschrift wordt geuit is dat er daardoor onvoldoende geneeskrachtige kruiden verzameld kunnen worden, voordat de aarde volledig vernietigd is. Want de epidemische ziekte zelf is wel te behandelen, maar dan moeten de juiste kruiden wel beschikbaar zijn. Daarnaast moeten die kruiden ook op de juiste manier verzameld, bewaard zijn en toegepast worden. Atreya zegt dat mensen met een verschillende constitutie en mentale capaciteiten, leeftijd, fysieke kracht en voedingspatroon toch dezelfde ziekte kunnen krijgen. Er zijn factoren waar we allemaal mee te maken hebben, zoals bijvoorbeeld lucht, water aarde en de seizoenen. Als deze zaken verstoord zijn, raakt ons dat allemaal. En de ziekten die
Epidemieën worden toegeschreven aan klimatologische veranderingen en drastische wijzigingen in de seizoenen. daaruit ontstaan, die ons tegelijkertijd ziek maken, kunnen hele landen van de kaart afvegen. Maar wanneer je de beschikking hebt over de juiste medicinale kruiden, hoef je niet bang te zijn voor het vernietigende effect van een epidemie. Leef integer Wat daarnaast helpt is om een integer en oprecht leven te leiden, mededogen te tonen voor alle levende wezens, liefdadigheid te betrachten en te bidden tot god. Preventieve maatregelen en rust nemen, jezelf te beschermen bijvoorbeeld door het zingen van mantra’s en uitzoeken wat goed voor je is, is ook belangrijk. Dit zijn remedies die gemakkelijk toepasbaar zijn en mensen kunnen behoeden voor een ontijdige dood. Een ander antwoord op het waarom van ziekte is volgens Atrea: Onwetendheid. Men gaat in tegen de wijsheid van de natuur. En daardoor gaat de voedingswaarde van het voedsel achteruit. Maar onwetendheid leidt ook tot psychische verstoringen zoals hebzucht,
Detoxen volgens de ayurveda Het nieuwe seizoen staat voor de deur. Volgens de ayurveda een uitgelezen moment om je lichaam te reinigen. De Indiase gezondheidsleer raadt namelijk aan om twee keer per jaar te detoxen, idealiter tijdens de wisseling van de seizoenen. Ama checklist Herken je jezelf in dit onderstaande rijtje? Dit duidt erop dat er te veel ama in je systeem is: • M oeite met opstaan of een zwaar gevoel • Weinig energie / Vermoeidheid • Geen eetlust • Aanslag op de tong • S pijsverteringsklachten zoals: opgeblazen gevoel, diarree of constipatie • Pijn en stijfheid in het lichaam
Een apk voor je lichaam Tijdens een ayurvedische detox elimineer je afvalstoffen (ama) en zorg je voor een goed werkend spijsverteringsvuur. Ama is de hoofdoorzaak van onbalans en onbalans kan resulteren in ziekte. Dit willen we natuurlijk voorkomen. Heb je weinig afvalstoffen in je lichaam, dan kan jouw lichaam reageren zoals het hoort te reageren. Zie het als een glazen bril waar je helder doorheen kunt kijken. Met veel afvalstoffen kijk je door een bril die bevuild is met boter. Je ziet troebel en kunt daardoor niet adequaat reageren. Dit kost jouw lichaam veel energie en kan leiden tot vervelende klachten en allergieën. Een goed spijsverteringsvuur (agni) stelt jou in staat goed te verteren. Stel je gaat samen met je partner op bezoek bij je zieke zus. Je partner wordt ziek en jij hebt nergens last van. Dit betekent dat jouw agni goed werkt en de agni van je partner wel wat ondersteuning kan gebruiken. Een goede vertering en weinig afvalstoffen zorgen voor een gezond lichaam en geest.
Herfst detox Het begin van de herfst is een perfect moment om te reinigen. De herfst is het vata seizoen en bestaat uit de elementen ether & lucht. Een van de kenmerken is droogte. Door de hitte van de zomer heeft het vuur zo hard gebrand dat daardoor droogte is ontstaan. Vergelijk het met een warme zomerdag waarbij je je vergeet in te smeren. Het resultaat is een droge huid. Droogte in je lichaam merk je onder andere aan krakende gewrichten, constipatie en een droge huid. Ook zal je je bij een vata onbalans onrustig voelen, last hebben van hak op de tak gedachten en slapeloosheid kunnen ervaren. Door je lichaam rust te geven in de vorm van onderstaand mono-dieet, stimuleer je het zelfhelend vermogen en reinig je jouw spijsverteringsysteem. Je raakt de overtollige hitte en droogte kwijt en verteert je afvalstoffen, zodat je lichaam in balans komt. Op deze manier kun je de koudheid en droogte van de herfst en winter aan. Mungbonen en specerijen Een ayurvedische detox kenmerkt zich door het gebruik van mungbonen en
da
boosheid, egoïsme, vechtlust, arrogantie en moord. Vaak heerst er een mentaliteit van ‘aanvallen of aangevallen worden’. Gezond blijven Wanneer voedingsmiddelen onvoldoende of niet naar lichaamseigen stoffen worden omgezet, worden deze als afvalstoffen in het lichaam opgeslagen. Dit halfverteerd voedsel noemt men ook wel ‘ama’ oftewel: ongekookt, onverteerd. Op deze manieren kan ama in het lichaam ontstaan: • Je spijsvertering werkt niet goed, waardoor het voedsel niet goed wordt verteerd. • Het voedsel past niet bij je constitutie of dat wat je volgens je constitutie nodig hebt. • Het voedsel is niet zuiver omdat het bijvoorbeeld conserveringsmiddelen bevat, teveel bewerkt is, niet biologisch is geteeld, of gemanipuleerd. Ama is een grote bedreiging voor je immuniteit. Het verzwakt je afweersysteem en is de oorzaak van vrijwel alle fatale chronische aandoeningen. Bij een beginnende infectie is het verwijderen van ama het beste wat je kunt doen om ziekte te voorkomen. Bovendien is het een grote opkikker voor je immuniteit. Lies Ameeuw www.lies-ameeuw.com
Kichari
Recept
specerijen. De focus ligt namelijk op het behouden en verkrijgen van een goed verteringsvuur. Op deze manier kunnen alle afvalstoffen goed verteerd worden. Je eet volwaardige warme maaltijden, dus hebt geen last van een hongergevoel. Mungbonen zijn groene boontjes die een schrapende werking hebben in je darmen. Ze schrapen afvalstoffen los en deze verlaten je lichaam via de ontlasting. Het woord mungbonen doet waarschijnlijk geen belletje rinkelen, maar wanneer je ze laat ontkiemen krijg je taugé. De mungbonen verwerk je in mungbonen soep en het eenpansgerecht kitchari.
Ingrediënten voor 2 personen: 100 gram dahl (gele mung boontjes zonder het groene velletje) Basmati rijst Groenten: spinazie, wortel, broccoli, courgette, prei (ui en knoflook mogen ook, maar liever niet te veel) 1 theelepel hing / 1 theelepel mosterdzaadjes 1 theelepel komijn / 1 theelepel kurkuma
Aan de slag! Er zijn veel manieren waarop je kunt detoxen. Je kunt starten met een dag, drie dagen of zelfs een detox van meerdere weken doen. Het is belangrijk dat je op die detoxdag(en) alleen soep en gerechten op basis van mungbonen, specerijen en groenten eet en kruidenthee of warm water drinkt. Samen met een ayurvedisch coach kun je kijken wat de juiste detox intensiteit voor jou is.
Verse gember / Verse koriander / Himalaya zout Optioneel: sesamzaadjes, geraspte kokos, korianderblaadjes Aan de slag! 1. Doe 100 gram dahl in een pan met ruim water, voeg een theelepel hing toe en breng aan de kook 2. Wanneer het water kookt, voeg je 100 gram rijst toe; 3. Snijd de gekozen groenten klein; 4. Verhit 1-2 eetlepels ghee in een pan. Voeg 1 theelepel komijn en 1 theelepel mosterdzaad aan
Geen zin in een volledige detox, maar wil je toch je spijsvertering een handje helpen? Start dan klein, want ook met een koffie of suiker detox boek je fijne resultaten.
toe. Wanneer de mosterdzaadjes beginnen te springen, voeg je 1 theelepel kurkuma toe en een eetlepel geraspte gember; 5. Fruit de ui en knoflook in de ghee met de specerijen en voeg vervolgens de rest van de groente toe en een klein scheutje water;
Eline’s tip om van de koffie af te komen, maak een
6. Laat de groente vijf minuten koken en voeg dan
kruide chai latte. Dan heb je toch dat ‘koffie momentje’
toe aan de rijst en dahl. Laat het geheel koken tot
maar niet de cafeïne kick.
de rijst, dahl en groente gaar zijn. (de gele boontjes moeten uit elkaar vallen);
Ben je benieuw naar ayurvedisch detoxen? Eline van
7. Breng het gerecht op smaak met zout en garneer
Dandelien biedt verschillende detox pakketten, ook het
met verse koriander-blaadjes en geraspte kokos
recept voor mungsoep is op haar site te vinden. Kijk
en/of sesamzaadjes. (kokos en sesamzaad-jes kun
hiervoor op: www.dandelien.com.
je even kort roosteren).
yogazijn
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 7
Oefenen in gelijkmoedigheid
Corine Lepoutre
focus op wat gaat ‘You teach the best what you need to learn the most’ is een quote die voor de meeste therapeuten, trainers en coaches opgaat. Voor mij is dat ook het geval. Dagelijks groeien, leren en bewust zijn. Zodra je meegenomen wordt door de mind, eruit stappen en vanuit bewustzijn de situatie opnieuw benaderen. Het leven is vallen en opstaan, erbij blijven, in je eigen leven aanwezig zijn tot je steeds meer gelijkmoedigheid toepast.
Afgelopen zomer mocht ik weer enkele retraites begeleiden in mijn woonboerderij in de Duitse Eifel. Regelmatig komen er mensen naar deze plek om van een burnout te herstellen of om tot rust te komen en tijd voor zichzelf te nemen. Het is het mooiste werk dat er is, tijdens een individuele retraite met iemand werken aan bewustwording, de diepte ingaan, herbronnen. En altijd leer ik zelf weer bij, vallen er kwartjes. Zo herinnerde ik mij dat het oefenen van gelijkmoedigheid behulpzaam kan zijn bij gevoeligheid voor prikkels. Technieken toepassen Er zijn nogal wat technieken om het leven lichter en overzichtelijker te maken.
Bij mindfulness is de leidraad dat we gericht, zonder oordeel, aandacht geven aan het hier en nu. Onlangs kwam ik een artikel tegen van Shinzen Young, een Amerikaanse meditatieleraar en voormalig monnik uit de Shingon traditie in Japan, die hier op doorborduurt. Veel mensen die ik mag helpen zijn hooggevoelig (HSP) of hebben ‘last’ van AD(H)D en in beide gevallen is er gevoeligheid voor prikkels. Een automatische reactie kan ervoor zorgen dat de prikkel je helemaal uit je doen haalt. De prikkel overheerst en overvalt je, haalt je uit de concentratie en er ontstaat ergernis, je blokkeert of raakt in de war. Het liefst zou je willen dat de prikkel er niet was. Maar dat maakt het alleen maar erger. ‘Just note gone’ De techniek die Young aanbeveelt heet ‘Just note gone’. Merk het verdwijnen op. Iets kleins dat stopt, het opmerken van ‘weg’ zorgt naast een gevoel van opluchting ook voor andere positieve effecten. Het opmerken van de momenten dat er iets verdwijnt kan een diep gevoel van rust creëren. Visuele, auditieve of somatische rust lijkt zich in het bewustzijn voort te planten wanneer je merkt dat er iets ‘weg’ is. Het moment van ophouden
creëert absolute rust – als een stil punt in de tollende wereld. Gelijkmoedigheid sluit niets buiten Iets wat weggaat is ook gekomen. De zich manifesterende prikkel komt binnen. In de vorm van geluid, beeld, een gedachte of een lichamelijke sensatie. Het is nu de kunst om volmondig ‘Ja’ te zeggen tegen de prikkel. Des te gelijkmoediger je bent bij dat wat komt des te makkelijker is het om op te merken wat gaat. Des te meer je het ‘weg’ opmerkt, des te gelijkmoediger ben je bij het opmerken van dat wat komt. Deze ‘loop’ helpt je om te oefenen zodat het leerproces exponentieel versnelt. Alles komt en gaat Niet alleen in je eigen leven op kleiner of groter niveau maar ook wereldwijd verandert alles voortdurend. Alles is in beweging. En temidden daarvan ben jij een punt, een observatiepost. Door te beschouwen, een helikopterview te ontwikkelen, besef je dat je als toeschouwer een krachtige rol kunt vervullen. Dat is het hogere bewustzijn, ook wel gewaarzijn genoemd. Het pad van gelijkmoedigheid is observeren zonder te reageren. Je kan oefenen door in plaats van naar het opkomen van prikkels je aandacht te verleggen naar het verdwijnen van prikkels. Want iedere prikkel gaat op enig moment voorbij. Je zou de automatische gewoonte om de aandacht naar ‘wat komt’ kunnen verleggen naar ‘dat wat gaat’.
De aandacht als het ware omkeren. Op die manier ontstaat er steeds opnieuw opluchting; steeds een (klein) positief gevoel. Des te meer gelijkmoedig je bent bij dat wat komt, des te makkelijker is het om op te merken wat gaat. Shinzen Young, “The Power of Gone”
De hartkwaliteiten Als je dan ook nog bedenkt dat gelijkmoedigheid onderdeel is van de vier hartkwaliteiten binnen het Boeddhisme (Brahmavihara – liefdevolle vriendelijkheid, compassie, medevreugde en gelijkmoedigheid), dan moge duidelijk zijn dat het oefenen van gelijkmoedigheid vruchten afwerpt. Het hart is in staat om alles met liefde te omarmen, met liefde te ondersteunen. Het hart weet. Het hart mag spreken, luider dan de mind. Het hart observeert. Het hart weet eerder wat er komt dan de mind. Het hart is een onuitputtelijke bron van wijsheid. Ik neem mij voor om deze herfst meer gelijkmoedigheid te oefenen en meer te leven vanuit het hart. Doe je mee? Corine Lepoutre is trainer en mindful coach, gespecialiseerd in hulp bij narcistisch misbruik, burnout en stress. Info: mindfulacademy.nl/coaching corine@mindfulacademy.nl of 06-53929599
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 8
Yoga & healing ATMATA YOGA: Yoga & energiewerk / healing door twee docenten in één sessie Het afgelopen jaar is er een nieuwe yogavorm bij gekomen: ATMATA Yoga. De basis is yoga waarbij tegelijkertijd energiewerk plaatsvindt door een energiewerker (ook wel bekend als healer). Deze maakt jouw energiesysteem schoon en brengt het in balans. ATMATA Yoga kan veel yoga vormen omvatten, zoals: • ATMATA Yin Yoga • ATMATA Yoga Nidra • ATMATA Restorative Yoga
Wat is energiewerk/healing? We hebben, buiten ons fysieke lichaam, een energielichaam dat de meeste mensen niet met het blote oog kunnen waarnemen. Dit energielichaam bestaat uit verschillende energiesystemen zoals de chakra’s, auralagen en meridianen. Het is een opslagplaats voor emoties die zich, indien er niks aan gedaan wordt, opstapelen. Door alles wat we meemaken, leuk en minder leuk, of door drukte, kan disbalans ontstaan. Dit kan een negatieve uitwerking hebben op hoe jij je in het dagelijkse leven voelt, beweegt en uit.
Ook zorgt de energiewerker dat de ruimte constant wordt voorzien van verse nieuwe energie. Alles wat bij je loskomt wordt hierin meegenomen: In de zaal blijft namelijk veel hangen wat de meesten van ons niet met het blote oog kunnen zien.
gemaximaliseerd, werken de Yin Yoga voordelen gemaximaliseerd, werken dieper door en houden langer aan dan bij een reguliere Yin les. Nieuwsgierig geworden? Wil jij ook deelnemen aan een sessie? Als deelnemer?
Deze energetische ondersteuning draagt bij aan jouw persoonlijk ontwikkelingsproces. Doordat je meer in balans komt tijdens de les en er extra ruimte wordt gemaakt in jouw energiesysteem, ontstaat gelegenheid voor groei en balans in het dagelijkse leven, waardoor je volledig ATMATA kunt zijn.
Of wil je als energiewerker/healer of Yoga docent deze nieuwe Yogavorm aanbieden en vraag je je af waar en hoe te beginnen? Contact Aaike en Henny dan via www.atmatayoga.com of via instagram @atmatayoga. Hun missie is om mensen via ATMATA Yoga op een laagdrempelige
Door het additionele energiewerk worden de voordelen van de gekozen yogavorm gemaximaliseerd, werken deze dieper door en houden langer aan dan bij een reguliere les. ATMATA komt uit het Sanskriet en staat voor één zijn met je ware zelf, waar yoga en het energiewerk aan bijdragen.
Om je goed te voelen en dichtbij jezelf te blijven is het raadzaam je energiesysteem af en toe te laten reinigen en weer in balans te brengen. Tijdens een ATMATA Yoga Treatment is dit precies wat er gebeurt. Gedurende een sessie van twee uur zal een getrainde energiewerker/ healer alle deelnemers constant langsgaan om te voorzien van mini, persoonlijke energie healing sessies. Een disbalans bij een deelnemer wordt gestabiliseerd en er wordt ruimte gemaakt in de auralagen.
ATMATA Yin Yoga ATMATA Yoga wordt het meest gegeven met als basis Yin Yoga. Hiermee leggen we de focus op het schoonspoelen en reinigen van jouw meridianen (energiekanalen), zodat energie weer vrij kan stromen.
manier met energiewerk in aanraking te laten komen. Ook hopen zij Yoga docenten te inspireren om de handen ineen te slaan met energiewerkers/healers
Het additionele energiewerk werkt als een katalysator. Wat niet volledig kan worden schoongespoeld of gereinigd door de Yin Yoga oefeningen zelf, kan alsnog worden meegenomen tijdens het energiewerk. Hierdoor worden de Yin Yoga voordelen
om zo samen het krachtige additionele element van het energie werk nog breder in te zetten zodat we met zijn allen de wereld nog een stukje mooier & bewuster kunnen maken.
Yoga
yoga als reddingsboei
portret
Marciel Witteman is de oprichter en hoofdredactrice van het Yoga internationaal magazine, en een gelijkgestemde. Het magazine bestaat nu 5 jaar, ‘Ik ben dit vooral gaan doen omdat ik de yogacommunity zou willen vergroten, en meer wil verbinden. Want voor mezelf was yoga een reddingsboei, toen ik een zware baan had en twee kleine kinderen.’
Foto: Harold Pereira
houd ik daarmee mijn eigen practice fris. En ik hoop dat ik wat bijdraag en mensen bereik met het magazine. Ik zou nog veel meer mensen willen bereiken, om lichaamswerk en mindfulness via yoga in hun dagelijkse leven te laten verweven. Ook met en voor de kinderen, voor later. Ik heb dat grenzen aangeven en voelen in elk geval thuis niet goed geleerd denk ik, en laatst bedacht ik dat ik dat mijn kinderen, nu inmiddels 26 jaar en hardwerkende koks, dat misschien ook niet goed heb meegegeven, gezien het aantal werkuren dat ze momenteel maken. Tip voor de moeders die dit lezen!
‘Ik ben bijna 20 jaar scenarioschrijver geweest voor Endemol. Dat was toen een gestresst bestaan met wekelijkse deadlines. Ik trok dat moeilijk met een kleine tweeling. Zoals bij velen gaf yoga onmiddellijk lucht, en meer verbinding met mijn lijf. Ik leerde op de harde manier mijn grenzen te gaan voelen. Het is toch vreselijk dat mensen, ook nu nog steeds, burnout klachten moeten ervaren voor ze op een gezondere manier werk en privé in balans leren te brengen? Daar zit dus roeping: ik geef naast mijn journalistieke werk een paar yogalessen per week. Dat is heel gezellig, maar vooral
Mijn jeugd Bij ons thuis was veel aandacht en liefde. Mijn moeder, was het type thuis-metthee-en-koekjes, maar ook een taaie sterke vrouw. Ze zat in de oorlog tussen haar 5e en 10e jaar in Jappenkampen op Java met haar moeder. Haar moeder was dapper en stal eten voor zieke vrouwen. Mijn moeder klom in bomen en plukte bessen om te overleven, terwijl dat verboden was door ‘de jap’. Dat moet angstig zijn geweest. Mijn vader is vrij vroeg overleden, en ik denk dat ik het meest door mijn moeder ben beïnvloed; een vrouw met sterke overtuigingen. Maar gelukkig ook veel humor! Je hoeft echt niet alles weg te lachen in het leven, maar humor is belangrijk, zelfs als je veel tegenslag ervaart. Het geeft net dat ‘stap-opzijgevoel’ en dat is toch precies ook wat je doet als je yoga beoefent en mediteert.
Afstand nemen van de heftigheid van wat er op dat moment over je heen spoelt. Ik vind mezelf soms een soort therapeut bij mijn lessen (critical alignment en restorative yoga). Ik gun overigens iedereen daarnaast een jaartje analyse of therapie, heb ik ook gedaan, maar dan wel samen met leren voelen van emoties in je lichaam en, blijven of leren lachen dus!
‘Liefde is de ervaring dat anderen geen anderen zijn. Schoonheid is de ervaring dat objecten geen objecten zijn.’ Rupert Spira
Meditatieve inzichten Door te mediteren heb ik geleerd echte stilte te ervaren. Ik sta anders in het leven dan 15 jaar geleden. Dat komt ook omdat ik nu ouder ben, maar boeddhistische meditatietechnieken hebben me zoveel inzichten gegeven. Ik ben een aantal keer naar de silent retreats van de leraar Guy Burgs geweest in Engeland, van the Art of Meditation, dat was fantastisch. Mijn meditatie practice komt en gaat tegenwoordig, als ik het nodig heb. Dat hoeft ook niet elke dag. Als de intentie er maar is kan je meditatie door de dag heen toepassen in je dagelijkse bezigheden.
indruk van de non-dualistische leraar Rupert Spira, zijn filosofische, vaak dichterlijke glasheldere manier van uitleggen is mind blowing. Het gaat uiteindelijk om het ultieme besef van aanwezig zijn, dat alles èèn is, verbinding, en een liefdevol ‘gods’besef. Een tip voor wie nog zoekt naar een inspirerende moderne non-dualistische westerse spirituele leraar. Zijn yoga meditaties zijn onverslaanbaar rijk. Check zijn YouTube kanaal. De toekomst Ik ga een opleiding tot doktersassistent volgen en het komende jaar en misschien meer over gezondheid schrijven. Verder ben ik ben altijd nogal een doener geweest en wilde dingen die ik in mijn hoofd had afdwingen, maar nu denk ik, laten we eens zien wat er op mij af komt. En als ik echt alles kon wensen…dan wens ik dat mijn auto en laptop nooit meer crashen, dat al mijn loved ones gelukkig zijn, dat ik nog eens tijd heb om meer saxofoon te oefenen. En mijn lieve kat Pumba weer levend wordt. En dat er verdomme vrede komt op de wereld! Marciel Witteman Marciel is yogadocent, schrijver en hoofdredacteur van Yoga Internationaal. Ze geeft Critical Alignment yoga live en online bij studio YogaLab in Amsterdam, en vanuit haar huis online yoga- en stoelyoga lessen. Marcielwitteman.nl Yogalab.nl / Yoga-international.nu / CAY.nl
Rupert Spira Ik ben sinds twee jaar enorm onder de
yogapsyche
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 9
Tijd voor yin
10 jaar
Yoga-Sp
ecials
Verliefd op een leerling ben ik nog nooit geweest, misschien omdat mijn leraar Rob Obermeijer hier uitdrukkelijk voor had gewaarschuwd.
Yoga Specials bestaat 10 jaar en in die tijd zijn er heel wat yogatrends voorbijgekomen. Yoga is populairder dan ooit. Waarom Nederland momenteel in de ban is van yin yoga begrijpt Nicole van der Hulst, oprichtster van Yoga Specials, wel. heeft een chiropracter (ga er nooit naartoe!) mijn rug totaal de vernieling in geholpen. Ik kon niet meer lopen, staan of zitten. Uiteindelijk ben ik geopereerd in Munchen, omdat Nederlandse artsen (toendertijd) een behandeling adviseerden in de vorm van pijnstillers slikken. Na die operatie was ik zo blij even van de jarenlange pijn af te zijn. Toch deed ik vervolgens niets aan de opgedragen oefeningen. Ik dacht terug aan een crossmotor-coureur die ik in Munchen had gezien en die uiteindelijk een kunstmatige tussenwervelschijf moest krijgen. Dat horrorscenario wilde ik voorkomen.
Nicole:”Juist onder de jongeren, waarvan je verwacht dat ze een fysieke yogales boeken, is yin yoga, de zachte vorm, populair. Het geeft aan dat we leven in een samenleving waar teveel prikkels zijn. Yoga nodigt uit om de waan van de dag te laten voor wat het is, en zachtheid te ervaren. Yin yoga is een langzame vorm van yoga, waarbij houdingen (asana’s) langere tijd worden vastgehouden. Op deze manier wordt het bindweefsel langzaam gerekt en gehydrateerd en blijven gewrichten soepel. Daarnaast is het een hele aardende yogavorm, je bevindt je met name zittend of liggend op de grond waarbij je je grenzen herkent en respecteert. Binnen deze vorm leer je luisteren naar je lichaam en toe te geven aan de rust die je nodig hebt. Zodra de les begint doet alles om je heen er niet meer toe. Alleen je eigen space, jouw groeipad, telt.” Rugpijn en yoga Nicole: “Ik had in mijn studietijd al last van van mijn rug. Het werkende leven was druk en eiste zijn tol. Vervolgens
Ik moest mijn rug zelf gaan onderhouden. Een vriendin stelde yoga voor. Dat bleek de gouden greep. De afwisseling tussen yin yoga en hatha yoga, ontspanning en inspanning, deed en doet me goed. Al blijft het soms lastig tijd te vinden. Dit is één van de redenen dat ik Yoga Specials ben gestart: mensen uitnodigen op de mat te stappen en yoga toegankelijk te maken, met de juiste essentials binnen handbereik.” Met mijn winkel wil ik bijdragen om nog meer yoga de wereld in te brengen. Leg je mooie yogamat gewoon neer. Begin de ochtend al in je comfortabele yogapants, en je gaat vanzelf yoga doen. Fijne, zachte, faire en duurzame kleding geeft yoga inspiratie. En natuurlijk kun je yoga doen in een oude joggingbroek, maar op een gegeven moment wil je iets moois en goeds voor jezelf. Dit is ook een vorm van selfcare! In de winkel zijn relaxte yogawear, lavendeloogkussens en eco yogamatten favoriet. Yogamerken gebruiken organic, sustainable, fair, eko en gerecyclede materialen. Nicole van der Hulst is eigenaar van twee yogawinkels in Haarlem en Leiden én de online store www.yoga-specials.nl. Onlangs verhuisde ze in Leiden naar een groter pand, in het centrum aan de bruisende Breestraat nr 83. Yoga Specials Leiden: Breestraat 83 Yoga Specials Haarlem: Kleine Houtstraat 92 www.yoga-specials.nl
Nassaustraat 16.2 in Maarssen
e
Basis Yoga scholing Start februari 2022
h
India Yoga reis feb. 2022
Leven als een yogi in Santosh Puri Ashram in Haridwar, Noord India. Het hele programma is gericht op Yoga. Meer informatie vindt u op www.yogascholing.nl of bel 06 534714 36 Hatha & Meditatie
Bedrijfsyoga
Workshops & opleidingen
Verliefd op de leraar
Zwangerschapsyoga
Hij zei: “Wordt niet verliefd op leerlingen, dit brengt alleen maar verwarring en teleurstelling”. Verliefd worden op leraren is mij echter regelmatig overkomen. De eerste keer in India. In de ashram was Ganga, de zoon van de grote leraar. In mijn naïviteit dacht ik dat er in de ashram kuisheid was, er geen seksuele contacten waren. Dat het een soort klooster was en men daar celibatair leefde, dus als getrouwde vrouw voelde ik me daar veilig en gaf me helemaal over aan wat zich aandiende. Een verliefdheid zonder dat ik daar verder iets mee moest of kon. Thuis had ik gedacht dat ik er tegen had moeten vechten, omdat ik getrouwd ben, maar hier mocht het er volledig zijn. Achteraf hoorde ik dat er wel degelijk seksuele relaties waren tussen de leerlingen en de leraren, waardoor ik mezelf toch een beetje dom en naïef voelde en de verliefdheid verdween. Een andere keer werd ik verliefd op een zanger, die prachtige helende muziek maakte. Het was ongelofelijk hoe blij en open deze muziek en zijn verschijning mij maakte. Iedere keer wanneer ik de muziek hoorde opende mijn hart en ontroerde mij dit. Ik zag de zanger op televisie en ik ben een keer naar zijn concert geweest, ik kende hem dus helemaal niet, maar toch was ik verliefd.
Vorig jaar leerde ik Mooji (een spirituele leraar) beter kennen. Ik had hem al eerder ontmoet in India en vond hem toen al speciaal. Afgelopen jaar heb ik veel van zijn online satsangs gevolgd en nu gebeurde het weer. Als hij begon te praten, stroomde de tranen over mijn wangen van ontroering en opende mijn hart. Ik wilde overal zijn foto plaatsen om hem te zien, zodat het mij herinnerde aan zijn warme woorden. Weer was ik verliefd. Ik ben op zelfonderzoek gegaan, want hoe kan ik verliefd worden op iemand die ik niet echt ken? Wat is verliefd zijn eigenlijk? Ik kwam uit op het volgende: Het verliefd zijn komt voort uit projectie. De woorden, de klanken, de geuren, de beelden worden geabsorbeerd door de zintuigen en omgezet in het denken als gedachten en emoties. Verliefd zijn is een emotie, iets wat tijdelijk en veranderlijk is. Het moment dat de zintuigen en het denken iets als aangenaam ervaren ontstaat het gevoel van liefde. Door naar leraren te kijken en te luisteren, ontvouwde de liefde in mijzelf. Opende dat wat er altijd al was. Namelijk: onvoorwaardelijke liefde! Ik heb de verliefdheid losgelaten, maar ben verder gegaan met onvoorwaardelijke liefde. Voor mezelf en voor ieder ander levend wezen. Wees liefde! Be love! Liesbeth de Beurs Yogadocente/ coach en eigenaresse van Yoga Maarssen/ Yoga Scholing. www.yogamaarssen.nl
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 10
daten zonder doel Ik was al twee jaar single mama. Na een mega pijnlijke scheiding en gevoel van machteloosheid had ik voorlopig geen zin meer in relaties. Mijn handen waren vol en vooral gebonden door mijn twee schatjes die veel aandacht vragen. eindelijk weer die mooie jurk af te stoffen en een reden te hebben om me op te tutten en mooi te voelen. Heel onhandig maakte ik een profiel waarin ik liet weten geen relatie te willen en geen seks. “Laat ik maar eerlijk zijn” dacht ik. Er reageert vast niemand op. Maar tot mijn verbazing had ik aan de lopende band ‘matches’.
En mijn eigen bedrijf runnen, en het huishouden en, en.. Ik voelde me vooral een doordouwer, entrepreneur, huishoudster, kok, taxi chauffeur en niet bepaald relaxed of vrouwelijk in mijn werkkleding, huispak, oude spijkerbroek of mijn pyjama. Geen enkele reden om me op te tutten of mooi te maken. Een vriendin wees mij op een dating app. “Swipen en dan kijken of je een match hebt”. Klinkt simpel en ik wilde op onderzoek uit. Leek me geweldig om
Omdat ik niet opzoek was naar Mr Right waren de ontmoetingen heel gezellig en niet beladen. Ik heb veel gelachen en het was heerlijk om er weer eens op uit te kunnen. Plus mijn keuze in mannen was tot nu toe niet heel erg geweldig en ik wilde niet weer onbewust op het type vallen waar ik net afscheid van had genomen. Dus had ik me voorgenomen om te gaan daten met wat ik noemde ‘oefenmannen’. Geen verwachtingen, maar iemand echt ontmoeten. Weer ervaren hoe het voelt om vrouw te zijn. Iemand leren kennen zonder dat er iets ‘moet’. Het bleek vooral te gaan om mezelf weer te leren kennen en opnieuw uitvinden. Gewoon te kunnen ontspannen, flirten, me mooi voelen, spelen.
Op een avond ontmoette ik een man waarvan ik dacht: nou, dat wordt ‘m echt niet, maar lijkt me wel een gezellige gozer, gewoon een goede vent. Typisch mannelijke man. Ik zat naast hem en hij praatte aan een stuk door, iets wat mannen vaak doen op zo’n date. Geen idee waar het over ging en mijn hoofd kon ik er niet bijhouden. Ik wilde vooral voelen. En ik was nieuwsgierig of hij ‘goed voelde’. Omdat ik al zo lang geen echte mannelijke aanwezigheid meer had gevoeld in mijn leven, hunkerde ik daar echt naar. Niet in de vorm van seks of relatie maar gewoon om het te voelen via de polariteit. Na een wijntje en een lang en saai verhaal van zijn kant trok ik de stoute schoenen aan. Ik vroeg: “het zijn een beetje veel woorden voor me op dit moment en ik kan er niet helemaal bij blijven. Hoe is het voor jou als ik heel even in je armen mag liggen?” Hij is een grote stoere kerel en het leek me heerlijk om daar even bij te kunnen rusten en op te laden. Ik keek hem vragend aan en hij keek heel verdwaast en antwoordde met een: “eh… ja, is goed”. Daar ging ik, heerlijk rustend onder zijn arm en tegen zijn borstkas. Er viel een serene stilte. Ik had geen idee wat hij deed voor zijn werk, hoe oud hij was, hoe politiek gestemd hij was of wat zijn
Liefdesles van Marcia
❤
hobbies waren. Maar ik voelde me ineens thuis. En op en top vrouw. Door zijn mannelijke aanwezigheid kon ik rusten in mijn vrouwelijkheid. Echt een oplaadmoment. Die date werden dates en maanden verder was er nog steeds geen ‘moeten’, geen relatie, geen verwachting. Nu 5,5 jaar later is het dik aan. Die zagen we beiden niet aankomen. Ik heb hiermee ook gebroken met oude patronen. Door alle lijstjes overboord te gooien. En nu zou ik geen andere man meer willen in mijn leven. Zo dankbaar dat ik en ook hij, zo bleek achteraf, zo open in die date zijn gestapt. We zagen elkaar als ‘oefenmateriaal’. En per ongeluk blijken we gewoon de allerbeste match te zijn. Marcia Sanders is oprichtster van School of Shakti en is naast vrouwencoach ook intimiteit coach. www.schoolofshakti.org
omgaan met overprikkeling Ik ben geboren als een hoogsensitief kind. Mijn derde oog/zesde chakra stond altijd wijd open. Alle indrukken kwamen in het NU intens binnen. Ik was snel moe en ik kan me herinneren dat als ik 2 á 3 uur met mijn moeder ging winkelen, ik daarna een uur moest bijslapen. Zo overprikkeld was ik dan. hatha yoga opleiding gaan volgen bij de yogaschool Osmose, gevolgd door een tweejarige meditatie opleiding.
Het was helpend dat ik ben opgegroeid op een boerderij met 110 hectare grond. Daar was veel stilte. Mijn moeder voedde ons op met een gezonde levensstijl: geen geraffineerde suikers, biologisch vlees en groente, geen medicijnen maar homeopathische pillen en druppeltjes. Ik herinner me dat ik altijd verkouden was en elke dag Echinaforce druppels moest innemen. Om mijn weerstand te verhogen moest ik Molat slikken, een vies modderachtig poeder vermengd met water. Daarna kreeg ik wel een dropje. Mijn moeder deed aan yoga, ging naar naaktstranden en de sauna. Ik moest daar, samen met mijn twee broers, als jonge jongens niet veel van weten. Pas toen op mijn 27ste de stress toe nam, omdat ik inkoopmanager werd bij een kledingbedrijf, ben ik zelf yoga gaan volgen in Amsterdam. Ik kreeg daardoor minder stress en kon meer op afstand zaken bekijken en daardoor beter functioneren. Een paar jaar later ben ik een driejarige
De beide opleidingen werden gegeven vanuit de Hindoeïstische filosofie. Op de kennismakingsdag deelden we in een kring onze intentie en motivatie om met de opleiding te willen beginnen. Ik was als kind stil, verlegen en teruggetrokken. Ik had veel last van angsten en had me onbewust aangeleerd om iedereen die dicht bij me kwam met mijn derde oog op veilig of onveilig te scannen. Dit talent had zich zo ontwikkeld dat ik iedereen haarfijn uit kon lezen: wat waren hun sterkten en verbeterpunten. Ik zat dus bij de yogaopleiding in een kring en keek de groep rond en was zo iedereen aan het uitlezen. De yogadocente Bernadette keek mij aan en stuurde mij de zaal uit. Ze zei: “Ik kom zo bij je!” Ik was helemaal van de kaart. Wat had ik gedaan? Ze kwam vijf minuten later naar me toe en zei: “Wat je aan het doen bent, kan ik ook, maar dat is hier niet welkom. Zelfs onethisch. Dus het uitlezen daar stop je mee of je bent niet welkom in deze opleiding. Het ongevraagd schouwen van mensen zien we vanuit de yoga-filosofie als onethisch en voyeur schap!”. Ik voelde mij betrapt en schuldig. Zo had ik het nog nooit gezien en wist niet dat andere mensen ook konden wat ik kon. Zij gaf me twee tips om dit schouwen vanuit het derde oog te stoppen: Tip 1: visualiseer een bovenkant van een zoutvaatje wat je open en dicht kan draaien. Leer het dicht te draaien zodat er minder indrukken binnen komen. Je zult
minder snel overprikkeld raken. Draai het open als je visie, inzicht of wijsheid nodig hebt of als je je echt bedreigd voelt. Tip 2: visualiseer een zeepbel om je heen. Denk aan het bellen blazen en leer hiermee werken in drukke ruimten of als je je onveilig voelt. Ik begon hiermee en merkte als snel dat ik minder moe werd en dat mensen zich onbewust minder bedreigd voelden met mijn aanwezigheid. Ik ben Bernadette nog steeds dankbaar voor haar wijze les en tips. Natuurlijk werken gezond eten, yoga, ademhaling, wandelen in de natuur, het zingen van mantra’s, meditatie en mindfulness technieken ook fantastisch om mijn overprikkeling te managen. Ik denk dat ik niet voor niets leraar hierin ben geworden en retraites geef. Van mijn klacht heb ik mijn kracht gemaakt. Kijk op mijn website of op de yogakrant evenementen kalender voor de komende retraites.www. hanskloosterman.com We hebben net een nieuwe website ontwikkeld: www. hartspace.nl. Hierop kun je yogalessen, meditaties, mantra’s volgen die overprikkeling kunnen stoppen. Veel oefenplezier. Hans Kloosterman www.hanskloosterman.com
tips tegen overprikkeling 1. Onderneem actie bij het eerste signaal en gevoel van onbehagen. 2. Focus op je ademhaling, verleng en verdiep deze vanuit de buik. 3. Kies voor jezelf, maak je los uit de situatie. 4. Benoem en beschrijf het gevoel naar de mensen in je omgeving, of je kind(eren). 5. Ga wandelen. 6. Wees vriendelijk naar jezelf. 7. Maak nu geen beslissingen en onderneem geen actie. 8. Anticipeer niet op gebeurtenissen maar stap uit de maalstroom. 9. Vecht niet tegen het gevoel, maar observeer het, laat het er zijn. 10. Veroordeel jezelf niet voor je huidige gedachten of handelingen. 11. Zet alle meldingen op je computer en telefoon uit. 12. Ervaar je voeten op de aarde. 13. Schrijf op hoe de dag verliep en hoe jij je daarbij voelde.
yogaoefening
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 11
INZICHT DOOR MEDITATIE Soms gaat het leven een tijdje zijn gangetje. Soms komt er dat moment dat het begint te schuiven. Twijfel je hoe je verder moet? Meditatie wijst je de weg.
de dingen voortduren, soms hoop je dat ze veranderen.
Begin, voortgang en transformatie In het hindoeïsme zijn de Trimurti de drie belangrijkste aspecten van Ishvara (God). Het zijn Brahma, Vishnu en Shiva. Ze worden gezien als goden en middels verhalen wordt duidelijk wat hun rol is. In de kern zijn het de drie fundamentele principes van het universum: begin (Brahma), voortgang (Vishnu) en vernietiging/transformatie (Shiva). Brahma speelt een rol bij het ontstaan van het universum. Daarna kan hij rusten (tot er ooit weer een nieuw universum zal moeten komen). Dat is de reden dat er maar weinig Brahma tempels zijn in India. Bij Vishnu en Shiva is dat anders. Als het universum er eenmaal is, zijn zij aan de beurt. Daarom zijn er heel veel Vishnu en Shiva tempels in India: soms hoop je dat
Steeds opnieuw zijn er momenten dat we op kruispunten aankomen. Of het nu gaat om onze relaties, werk, gezondheid of woonplek: er komt een moment dat Shiva aan de deur klopt. Dan weet je dat er iets aan het veranderen is. Blijf je dan zitten waar je zit, zoals schrijver Stephen Cope het in zijn boek Authentiek leven formuleert: zet je dan je klapstoeltje neer midden op het kruispunt? Of ga je aan de slag met wat er van je gevraagd wordt?
Hoe meer meditatie een plaats heeft in je leven, hoe duidelijker de weg die je te gaan hebt wordt. Leven naar je waarden Je kunt eigenlijk pas iets met wat er van je gevraagd wordt, als je weet wat je moet doen. Twijfel kan verlammend werken. Dan zet je inderdaad dat klapstoeltje neer op de kruising, je gedachten blijven rondcirkelen en steeds kom je op hetzelfde punt uit. Dat komt omdat ons ego zich ermee bemoeit en dat staat een helder inzicht in de weg. Het ego is namelijk
gericht op prettige ervaringen en gaat onprettige uit de weg. Als er vervelende kanten aan een keuze zitten, willen we die weg niet gaan, terwijl het wel nodig kan zijn. Misschien zit je in een foute relatie en ben je bang om alleen verder te moeten. Of je hebt een goede baan, waarmee je veel geld verdient, maar je voelt je ongelukkig in je werk. Het kan ook zijn dat je juist heerlijk werk hebt maar wel een laag salaris en daarom in dubio bent of je toch voor meer geld moet gaan. Wat helpt om antwoord te krijgen op deze dilemma’s is meditatie. In meditatie ga je voorbij het denken en daarmee voorbij het ego dat bang is en gehecht is aan zekerheden. In de stilte en leegte van meditatie is er ruimte voor inzichten voorbij het ego. Je krijgt die inzichten niet per se tijdens de meditatie, maar bijvoorbeeld een paar uur of een paar dagen later. Dan weet je opeens wat je te doen staat. Ook als het betekent dat je bepaalde dingen moet loslaten, accepteren of veranderen. Hoe meer meditatie een plaats heeft in je leven, hoe duidelijker de weg die je te gaan hebt wordt. Je gaat meer leven naar je waarden en daardoor worden de dingen uiteindelijk eenvoudiger. Er komt een zekere flow in je leven. Hoe krijg je nu je geest leeg en stil, zodat er ruimte komt
voor inzicht? Je kunt dat bijvoorbeeld doen met de basismeditatie: het volgen van de adembeweging in de buik. Basismeditatie Ga zitten in een meditatiezithouding. Zorg voor een rechte rug, de ogen gesloten of bijna gesloten en laat de adem toe in de buik. Inademend bolt de buik naar voren, uitademend wordt de buik weer vlak. Ga met de aandacht naar een punt een paar centimeter onder de navel en voel hoe dit punt op de inademing naar voren gaat en zich op de uitademing weer terugtrekt. Het volgen van dit punt is je anker voor de meditatie. Word je afgeleid door gedachten, keer je op rustige wijze terug naar je anker. Door dit steeds zo te doen als er een gedachte komt, wordt je geest langzaam maar zeker stiller. In de stilte is er ruimte voor inzichten die je op hun eigen tijd kunnen toevallen.
Zonnegroet, Stella Tekst: Stella van Dinten Prayag meditatieopleidingen Totaal vernieuwde website: www.prayag.nl
Inzicht in … energie ‘Luister niet meer met je oren, maar luister met je hart. Luister niet meer met je hart, maar luister met je Qi.’ Geciteerd uit de Zhuangzi. Als je denkt aan inzicht, in jezelf, of anderen, of het leven, dan denken we vaak aan ‘begrijpen’, ‘dieper kunnen zien’. Verschijnselen niet alleen aan de oppervlakte beschouwen, maar ook dieper tot de kern van dingen kunnen komen.
In het citaat hierboven zie je een korte samenvatting hoe je vanuit een Taoïstische visie tot dit diepere inzicht kan komen: Luister met je hart, waarin binnen- en buitenwereld samenkomen. En nog dieper, luister met je energie, de originele Lifeforce. Energie laten stromen Als je luistert met en naar je energie, kan je voelen hoe energie zich vastzet in je systeem, door stress, mentale druk, het vastzetten van emoties, etc. Misschien voel je dan ook hoe je zelf ook vast kan zitten, en hoeveel energie je dan kwijtraakt. Dit beeld van vastzittende energie is trouwens niet zo esoterisch of Oosters, ook onze westerse wetenschap beschrijft dit, hoe we bij stressprikkels energie mobiliseren, en hoe deze energie dan vaak ‘vast blijft zitten’ en ons systeem continu prikkelt, en in een staat van alertheid houdt. Om deze energie weer te laten stromen, en ons systeem weer tot rust te laten komen, heb je in eerste instantie beweging nodig. Spanning in ons systeem wordt ‘afgevoerd’ door de ledematen. De spierketens en Yang-meridianen die naar de benen verlopen, zijn heel geschikt om vastzittende spanning los te maken en af te voeren. Landen in jezelf Wanneer vastzittende spanning kan stromen en afgevoerd kan worden, is er ruimte om tot rust te komen, te verstillen en te landen in jezelf. Energetisch is dit een beweging naar binnen, waarbij
prikkels gedempt worden, en je in een rust-en-herstel-stand komt. In yoga kan je dit ondersteunen door te werken met de diepe stabiliteit rond de schoudergordel en vooral rond het bekken. Vanuit de Taoïstische visie kan je ook landen in jezelf door je diep te verbinden met de interne organen, met name de Yinorganen. Dit zijn Hart, Milt-Alvleesklier, Longen, Nieren en de Lever. In de praktijk betekent dit dat je aandacht helemaal in een orgaan kan zakken, en zo als het ware kan landen in dit orgaan. Energie trekt zich terug in de herfst Het mooie van werken met de organen, is dat de vijf Yin-organen ieder een specifieke energie en levensdomein vertegenwoordigen. Het Yin-orgaan dat gekoppeld is met de herfst is de Long. De Longen helpen je te scheiden wat bij je past en wat niet. Wat je vasthoudt en wat je loslaat. In de herfst trekt onze energie zich terug naar binnen, en goed functionerende Longen helpen je om los te laten wat niet meer passend is. Bij overprikkeling trekt de Long-energie je uit je lichaam, iets waar hoog-sensitieve mensen regelmatig last van hebben. Laat je de spanning los uit de Long-meridiaan, dan kom je juist beter in je lijf, en verzacht je energie.
Oefeningen: * Staand been open en dichtdraaien:
• Long passieve Yin-oefening.
Je staat op het linkerbeen, en de rechterhiel is van de grond. Op de inadem draai je het rechterbeen open, op de uitadem draai je het rechterbeen dicht. Herhaal dit enkele keren en voel de doorwerking. Wissel van been.
Kom dan liggen op de rug. Plaats een tennisbal in de rechterbil, zodat het bekken rechts iets opgetild wordt. De linkerhand leg je op de onderbuik en je volgt de adembeweging. De rechterarm leg je opzij, je schuift de arm zo’n 30o boven schouderhoogte. De Longmeridiaan wordt dan geopend. Blijf zo enige tijd liggen voor je uit de houding komt. Voel het effect na en wissel van zijde.
• Long-dikkedarm basis-oefening. Sta met de voeten breder dan heupbreedte (breder dan op de foto), en sla de handen achter de rug in elkaar. Til de armen voorzichtig (!) op naar achter en open de borst. Buig in de heupen naar voor en buig eventueel de knieën iets mee. Adem rustig door. Je kan het effect versterken door de AAA-klank te maken. Kom dan weer uit de houding.
• Energie in bekken trekken. Breng de knieën naar de buik, en plaats de beide handen als vuisten tussen de knieën. Op de uitadem geef je rustige druk naar de vuisten toe: o.a. de bekkenbodem spant dan iets aan en trekt je energie in het bekken. Op de inadem laat je de druk los. Herhaal enkele keren. Daarna kan je blijven liggen in een korte ontspanning. Maartje van Hooft is hoofddocent van opleiding Amitabha, en schrijfster van enkele boeken, waaronder ‘Meridiaanyoga voor het leven’. www.amitabha.nl
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 12
‘Out of the Box’ Leven
oefeningen voor inzicht
De manier waarop de dingen zich in deze wereld voltrekken is geheimzinnig. Net wanneer je denkt te begrijpen hoe je moet leven, gebeurt er iets verrassends. Als je zo openstaat dat je die momenten herkent als kansen of uitdagingen, begin je die mysterieuze verrassingen in alles wat je doet te zien.
de Hurkzit (Malasana) maakt creatief
Het leven wordt een eindeloos ‘out of the box’ van het bekende en vertrouwde stappen en in het onbekende binnengaan, in de vrije val gaan. Het kan je in allerlei vreemde en prachtige richtingen sturen, maar waar het je ook brengt: alles is een kans om jezelf met grotere helderheid te leren kennen en zien. Soms krijg je niet eens de kans om uit die box te stappen, omdat het leven je eruit gooit. Een verlies als geschenk Wanneer ik aan het einde van een relatie met een gebroken hart zat, of wanneer ik een zekere stabiliteit verloor, is het mijn ervaring dat ik na verloop van tijd tot mijn verrassing ontdekte dat er een deur openging naar iets nieuws en fris. Als die ene deur niet definitief was dichtgegaan, zou ik die nieuwe mogelijkheid nooit hebben gezien, noch op waarde hebben geschat. Eén deur gaat dicht, een andere gaat open. Elk verlies is ook een geschenk. Je stapt uit de ene box en belandt weer in een vrije
val. Misschien dat je het geschenk niet begrijpt. Misschien voel je het niet als een geschenk omdat het verrekte zeer doet. Maar dat is het mysterie van het leven. Het ontvouwt zich constant en onthult zijn geschenken met een perfecte timing. Je ondergaat continu een proces van rijping, groei en leren, waarin je jezelf met grotere diepte en helderheid ziet en leert kennen. De nieuwe kansen komen precies wanneer je er klaar voor bent om ze op waarde te schatten. De nieuwe uitdagingen komen precies wanneer je zover bent om ze onder ogen te komen, of erdoor uitgedaagd te worden. Een diep inzicht nestelt zich precies op het moment dat je zover bent om het te horen. Ik ben heel dikwijls verrast door mensen die naar spirituele woorden of concepten kunnen luisteren zonder schijnbaar het echte inzicht te horen, tot het ze op een goede dag treft als een klap in het gezicht en ze het wel horen. Kennelijk is er om wat voor reden ook een deur opengegaan en blijkt men zover te zijn. De timing is perfect, maar wel mysterieus. Het is onmogelijk het hoe of waarom te doorgronden.
onderzocht, of als er een soort inspiratie in mij sudderde die weldra gaar zou zijn, vond ik het altijd verbijsterend dat iedereen die ik tegenkwam me iets te vertellen scheen te hebben over het onderwerp, of iets soortgelijks onderzocht. Boekfragment uit: De moed om tot leven te komen / Unmani www.samsarabooks.com
Mail ! &win
Mail&win: de moed om tot leven te komen
In veel landen is de hurkzit een houding om in uit te rusten. Voor ons westerlingen vereist het vaak enige flexibiliteit. Het kan zijn dat je voeten niet plat op de grond kunnen rusten: leg dan een opgerolde handdoek onder je hakken. Je kunt de hurkzit dagelijks doen. Je zult merken dat het snel gemakkelijker wordt. • De onderrug krijgt ruimte in deze houding. Het bekken wordt geopend. In het bekken huist de creativiteit. De borst verruimt.
Dit boek uit het genre non-dualiteit, geeft geen advies om te oefenen in moedig-zijn. In
open je derde oog
plaats van voortdurend je best te doen, kun je vaststellen hoe levend je je voelt op de momenten
Trachten te begrijpen hoe de ene gebeurtenis tot een andere leidt, is als proberen te begrijpen wat er eerder was, de kip of het ei. Als je openstaat voor nieuwe gelegenheden om jezelf tegen te komen, zie je ze overal. Misschien kom je iemand op straat tegen die iets tussen neus en lippen door zegt en vervolgens verschijnen er in de navolgende nachten beelden in je dromen, en daarna valt uit het niets de inspiratie voor een nieuw project. Wanneer ik iets in mezelf
dát er sprake is van moed. De moed om tot leven te komen / Unmami www.samsarabooks.com
De YOGAKRANT geeft 3x het boek De moed om tot leven te komen weg. Schrijf* je in op www.yogakrant.nl en maak kans. *Reageren kan tot 10 december 2021
Het inzicht wat de natuur mij gaf Deze zomer maakte ik een rondreis met de camper door Denemarken, Zweden en Noorwegen met mijn lief. In Denemarken postte ik een foto van mijzelf in een yogahouding bij de krijtrotsen. Een collega vroeg zich af of ik op een spirituele reis was. Deze vakantie zou mijn meest spirituele reis ooit worden, puur door aanwezigheid in de natuur. In het NU Drie weken was ik ondergedompeld in de natuur. In Noorwegen en Zweden mag je wild kamperen. De hele dag buiten. Alleen slapen deden we in de camper. Een dorp bezochten we alleen om te tanken en voor boodschappen. De eerste dagen zat ik nog met mijn hoofd bij werk en thuis, maar al snel zakte alles naar de achtergrond. Onze dagen bestonden uit hiken, lezen, suppen, wilde blauwe bessen en frambozen plukken en eten. Op twee pitjes eenvoudige maar voedzame maaltijden bereiden, de zonsondergang bekijken en bordspelletjes bij het kampvuur. In de vroege ochtend de deuren openen en vanuit je bed uitkijken over een fjord of berg. ‘Wonderschoon’ was ons nieuwste stopwoord. We vielen van de ene in de andere verbazing: onbewoonde eilandjes, fjorden, watervallen, prachtige bergen met eeuwige sneeuwtoppen. Door Thuis start ik iedere ochtend met yoga Covid was het overal rustig. Op de meeste en meditatie om mijn gedachten niet alle hikes kwamen we niemand tegen. Geluk kanten uit te laten gaan. Ik vind het vaak stroomde door onze aderen. hard werken om in balans te blijven. Ik De natuur had mij volledig losgemaakt houd ontzettend van mijn werk, maar van alles en iedereen. Al snel had ik zelfs schiet er soms in door. Ik leg mijzelf mijn ochtendritueel van yoga en meditatie deadlines op die helemaal niet nodig laten varen. Bewegen deden we genoeg zijn. Maak mij zorgen over mijn ouders, en moeiteloos bevond ik mij in het NU. vrienden of de ellende op de wereld. Ik Ik kan mij niet herinneren dat ik mij zo weet dat het mij niet verder brengt. Maar vrij, zorgeloos en één met de natuur heb ja, dit weerhoudt mijn hersenen er niet gevoeld als op deze vakantie. van om doemgedachten te produceren.
De natuur gaf me een mooi inzicht. Mijn hersenen gedijen het beste als ze in de natuur zijn. Ze blijven moeiteloos in het NU. Zorgelijke gedachten poppen niet meer op en mijn lijf voelt ontspannen. We besluiten dat we geen ander soort vakanties meer willen.
Masseer het punt tussen je wenkbrauwen. Draai zacht rondjes met een beetje olie. Het punt is de plaats van het zesde chakra. Is deze plaats gefronst, dan kan het zijn dat het zesde chakra is afgesloten. Het zesde chakra is het centrum van je intuïtie en de plaats van de wil en van helderziendheid. • Leidt tot betere inzichten, betere intuïtie, en een hogere spirituele verbondenheid. Bevordert het vermogen tot herinneren. Heilzaam bij hoofdpijn. doe De Kaars (Sarvangasana)
De helende werking van de natuur op onze hersenen Ook de wetenschap bevestigd de helende werking van de natuur op onze hersenen. De natuur ontlaadt je prefrontale cortex, het deel van onze hersenen dat ervoor zorgt dat we beslissingen nemen, onze impulsen beheersen, sociaal gedrag kunnen vertonen en actief is bij werktaken. Door de ontspannende werking van de natuurlijke geluiden en de herhalende patronen die daar veelvuldig voorkomen, ontlaadt je prefrontale cortex. Er komt weer ruimte vrij om na te denken, beslissingen te nemen en te ontspannen. De natuur zet je hersenen in een andere modus: van waakzaam en gericht op de buitenwereld naar op jezelf georiënteerd en reflectief. Als kers op de taart stijgen de gelukshormonen endorfine en serotonine en daalt het stresshormoon cortisol. Kortom, je voelt je gewoon gelukkiger in de natuur! Paula Jap Tjong www.stoelyoga-nederland.nl
Kom op je rug liggen en breng je benen naar je borst. Breng ze dan iets naar achteren en omhoog, terwijl je je handen zo hoog mogelijk tegen je rug plaatst. Doe deze houding niet bij een hoge bloeddruk of tijdens je menstruatie. • Brengt extra bloed naar de hersenen en het gezicht. Het hart komt tot rust. Heeft een verjongend effect. Kan helpen om dingen eens vanuit een ander perspectief te zien: je zet jezelf, je leven letterlijk ‘op zijn kop’. Versterkt de baarmoeder. Een goede houding tegen overgewicht.
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 13
Anti aging: ga de Uiterlijke tekenen van ouderdom tegen Bescherm het collageen en keratine van je huid met het juiste anti-aging serum Hoe kan je de uiterlijke tekenen van ouderdom tegengaan? Wat is het belang van voeding voor een happy uiterlijk? Is er een verschil in hydratatie met kraanwater of mineraal water? Is zon nu wel of niet goed voor je huid? Kies je voor natuurlijke verzorgingsproducten zonder water? microbieel zuiver water te houden, worden chemische stoffen toegevoegd. Niet zo goed voor je gezondheid en darmen. Kies voor bergwater in glazen flessen.
Gezonde voeding voor eeuwige jeugd “Je dient zorg te dragen voor je lichaam en geest door gezonde voeding, lichaamsbeweging, levensstijl en lichaamsverzorgingsproducten,” aldus professor J. Blake van de Boston Universiteit. “En op geregelde tijden dienen we onderhoud te plegen aan ons lichaam zoals we dat doen met een wagen of ons huis.” Je kent wellicht de basis voor een gezond dieet: Wat fruit en veel groenten. Volwaardige eiwitten (zoals seitan), volle granen, peulvruchten, zaden, kruiden, noten, gezonde vetten (zoals plantaardige omega’s, extra vierge kokosolie en extra vierge olijfolie), natuurlijk mineraalwater en gezond zout, (zoals Koysan zout of bamboezout) en zeewieren. Al deze zaken zijn belangrijk voor een happy uiterlijk. Natuurlijk mineraal water in flessen voor een mooi uiterlijk. Of kan kraanwater ook? Voldoende natuurlijk mineraalwater uit glazen flessen drinken, voorkomt uitdroging van de huid maar zorgt ook dat je helder kan denken, vitaal bent overdag en beter tegen warmte kan. Geen kraanwater. Leidingwater wordt gepromoot om te drinken. Zoveel goedkoper en even goed. Maar besef dat er weinig gezondheid zit in kraanwater. Leidingwater is industrieel sterk bewerkt vuil water. Het wordt chemisch gefilterd en slechts gecontroleerd op een 60 tal chemische stoffen van de 60.000 chemische stoffen die in vervuild water voorkomen. Dan vertrekt het leidingwater voor een lange tocht van kilometers naar onze kraan. Leidingen van betonasbest, lood en plastic. Allemaal niet goed voor je. Leidingen en vele bochtstukken worden aan elkaar gelijmd.En om het
Laat je huid er jonger uitzien, zoek het juiste anti-aging serum Anti-aging voor gelaat, hals en decolleté. Anti-rimpel, verstevigend, revitaliserend en opliftend. Activeer je huid door verzorgingsproducten met essentiële olie met een hoge antioxiderende werking te gebruiken. Antioxiderende werking is hetzelfde als veroudering tegengaan. Sommige essentiële olieën zijn bijzonder sterk in veroudering tegengaan. Deze anti-verouderende werking vind je in de volgende oliën: myrthe, basilicum, roos, salie, rozemarijn, sichuan, tijm, kruidnagel, oregano, kurkuma en kaneel. De antioxiderende kracht is velen malen sterker dan welke vitamine of andere stof dan ook. Gebruikt in serum zijn slechts enkele druppels voldoende. Antioxidanten serums met deze essentiële olieën helpen ook pigmentvlekken voorkomen en te minderen. Bescherm het collageen en keratine van je huid met anti-aging serum van essentiële oliën Essentiële oliën in zeldzame verzorgingsproducten hebben een beschermend effect op collageen en keratine. Daardoor behoudt de huid haar souplesse en hebben rimpeltjes weinig kans om echte rimpels te worden. Deze zeldzame verzorgingsproducten voorkomen dat je gladde huid kleine rimpels krijgt. Collageen en keratine zijn eiwitten die je lichaam zelf aanmaakt en zijn belangrijk voor een stralende huid. Als collageen of keratine te snel oxideert door de zon, droogte, vervuiling en ouderdom wordt de huid minder soepel en verliest ze haar elasticiteit. Het gevolg is een lederhuid en een huid die gemakkelijker dunner wordt met de jaren. Geef je gelaat de zonnestralen die je huid verdiend. Goed voor je collageen en keratine van je huid Tegenwoordig laat de media ons geloven dat de zon altijd schadelijk is voor onze huid, maar zonder zon is er geen leven voor onze huid. Verbranden is natuurlijk wel uit den boze. Maar je gelaat en lichaam laten genieten van zonnestralen is een must. Je gelaat herleeft in de zon. Je gelaat heeft de zon nodig voor de aanmaak en behoud van structurele huidelementen zoals collageen, keratine en voor vitamine D. Vitamine D is nodige voor je botten,
Auteur : bart maes / meer info of bronvermeldingen www.freedomofhealth.eu
je (sex) hormonen en ook voor een stralende huid. Zonder zon geen gezonde huid en geen gezonde ik. Een bleke doorschijnende huid is, kort door de bocht, een ongezonde huid. Zorg dat je gelaat de zon kan opnemen zonder allerlei crèmes. Gebruik weinig of geen verzorgingsproducten met een zonnefactor. Gelaatsverzorgingsproducten op basis van kwalitatieve oliën zijn voedend en beschermend. Je gelaat en oogcontouren zullen je dankbaar zijn. Ouder worden en de huid Kies voor huidverzorgingsproducten zonder water. Geef veroudering weinig kans. Ongezond eten, roken, gangbare chemische cosmetica, vervuiling in de lucht en stress, het belast onze huid in de vorm van ouderdomswratten, fibromen in de nek, zonnevlekken, levervlekken, rimpels, verminderde elasticiteit (slappere huid) en huidkanker. Lichaamsverzorging met water als ingrediënt kan zeer goedkoop zijn. Logisch, leidingwater is goedkoop. De meest goedkope (en dure!) verzorgingsproducten zijn voor 80 tot 97% gevuld met leidingwater, maar water op de huid heeft, buiten reinigen, geen enkel nut. Integendeel, het verdroogt de huid en zodoende veroudert de huid. Elke vrouw die veel met haar handen in water komt en elke zwemmer beseft dat. Water drinken is de boodschap voor een mooie huid. Water in lichaamsverzorging is funest voor een stralende huid. Water op de huid hydrateert niet, het droogt uit. Kies voor gelaatsverzorgingsproducten zonder chemicaliën Vele dure en goedkope verzorgingsproducten bulken van chemische stoffen. Vaak zijn de actieve ingrediënten minder dan 5% van het serum of gelaatsproduct. Doe de Rita Stiens test voor veilige cosmetica. Rita Stiens is journalist en is tijdens haar carrière geschrokken van dure cosmetica die voor 95% uit rommel bestaat die je liever niet op je huid zou smeren. Zij heeft veilige cosmetica websites gecreëerd. Daarop kan je aan de hand van de ingrediënten lijst (INCI lijst) nagaan hoe kosher jouw verzorgingsproduct is. Meer info: thetruthaboutcosmetics.com
Yoga
health
Kies voor anti-aging serum Shanri-la van Amanprana • 100% biologisch • 100% effectief voor gelaat, hals en decolté • 100% olie-extracten van planten, vruchten en kruiden • 100% eetbaar, 0% water • 0% chemische stoffen • 0% petroleumderivaten • Voedt, herstelt en verjongt de huid • Voor de gevoelige oogcontouren 50 ml / t 69,00 Shangri-la van amanprana is geinspireerd door de roman Lost Horizon van de Britse auteur James Hilton. Het boek is bekend als introductie van Shangri-la, een utopia in het Himalaya gebergte waar de mensen eeuwig leefden, niet verouderden en rust, vrede en geluk vonden. Info: www.amanprana.eu verkrijgbaar in biowinkels en thuisgeleverd via www.amanvida.eu
DE ZON IS GEZOND Net als planten hebben we zonlicht nodig om goed te kunnen functioneren. Als jij je altijd van top tot teen insmeert met zonnebrandcrème en ook nog een zonnebril draagt, krijgt je lichaam niet voldoende kans de nodige vitamine D op te nemen. Om gezond te blijven, hebben we vitamine D nodig. Ga dus elke dag naar buiten en geniet van de zon op de blote huid. Anders heb je een groter risico op een vitamine D-tekort wat verschillende symptomen kent, zoals: • Vermoeidheid. • Zwakkere botten. • Bloedend tandvlees. • Pijn, trillingen of kramp aan spieren en gewrichten. • Ziekte en angstaanvallen. Een tekort aan zonlicht leidt naar uitputting, zwakte en kanker, dit omdat de immuniteit zonlicht nodig heeft om afvalstoffen en toxines te verwijderen uit ons systeem. (Zorg dat je niet verbrand, wanneer de zon begint te prikken, is het genoeg). Bronnen: zorgwijzer.nl / danielderweduwen.be
Op zoek naar innerlijke rust? Neem nu een abonnement op de yogakrant Geef je nu op: yogakrant.nl/abonnement-afsluiten/
partnerS/distributeurs GroninGen
the Land of now Veenweg 9 siddeBuren ✪ www.thelandofnow.com
oVeriJssel
Yoga Ommen Gerard doustraat 77 ommen ✪ www.yogaommen.nl
Souljoy Yoga oude dijk 21 den andel ✪ www.SouljoyYoga.nl
Studio YogaLOS Yoga in winschoten & Het Hogeland. ook bijscholingen. ✪ www.yogalos.nl ✪ www.yogabijscholingen.nl
Friesland Yoga Simone Jelmerstraat 4 Gezondheidscentrum,Bolsward ✪ www.yogabolsward.nl
psychologiepraktijk Meesters Boekweitstraat 29 enscHede ✪ www.ppmeesters.nl
Yoga twenterand paterswal 12 VriezenVeen oVeriJssel ✪ www.yogatwenterand.nl
Yoga Berry JvdVondellaan 70 deVenter ✪ www.yogaberry.nl
3HO nederland korte Haaksbergerstraat 44 enscHede
✪ www.3honederland.nl
new Health Centre kleinzand 151 sneek ✪ newhealthcentre.com
Yoga en meer Sjoukje Hoekstra kortestreek 19 lemmer ✪ www.yogasjoukje.nl
Blyksem ringweg 33 marrum www.blyksem.nl
De Mindfulgids (onderdeel van de mantelgids) Breezand 1 lemmer ✪ www.demindfulgids.nl
Yoga038 mimosastraat 1 zwolle ✪ www.yoga038.nl
Mariës YOGa zevendreef 30-85 wiJcHen ✪ www.yogawijchen.nl
Sanayou molenweg 38 Heerde ✪ www.sanayou.com
Yogastudio Groenlo notenboomstraat 41 Groenlo
✪ www.yogastudio-groenlo.nl
Studyopi ennekerdijk 37 Borne ✪ www.studyopi.nl
FleVoland
GaIa House of Yoga almere Giraffeweg 10 almere ✪ www.GaIaHouseofYoga.com
J.p. santeeweg 88 nietap ✪ www.yoga-leek-roden.nl
Yogafemina oude almeloseweg 13 oldenzaal ✪ www.yogafemina.nl
Sense of Living roderweg 7 peize ✪ www.sense-of-living.nl
Diwali Yoga anne Kanters rijksstraatweg 37-74 uBBerGen www.diwaliyogaonline.nl ✪www.DiwaliYoga.nl
ananda Yoga Boomberglaan 18 HilVersum ✪ www.anandayoga.nl
Sukha texel schilderweg 208a oudescHild / texel ✪ www.sukhatexel.nl
Yoga Studio engel passage 6 scHaGen ✪ www.yogastudioengel.nl
Yoga Centrum Oosterwold Yoga Meirink Ban zhaoweg 10 almere ✪ www.meirink.nl
Victorieplaza terborchlaan 311 alkmaar ✪ www.victorieplaza.nl
Marian Sloot Yoga didamseweg 32a loerBeek ✪ www.marianslootyoga.nl
Yoga Lingewaard Groenestraat 2 Haalderen ✪ www.yogalingewaard. webklik.nl
Yoga now! Heemradenlaan 30 iJsselstein ✪ www.yoganow.nl
Festina Lente Yoga kruisboog 30d, Houten ✪ www.festinalenteyoga.nl
Zweiersdal inspireert weverstraat 65 oosterBeek ✪ www.zweiersdal.nl
Yogastudio See You Van iJsendijkstraat 409 d purmerend ✪ www.yogastudioseeyou.nl
Yogavisie spanBroek ✪ www.yogavisie.nl
Studio 44 Burgwal 44 Haarlem ✪ www.studio44haarlem.nl Lotus Body Work oude Bocheltsebaan 7 winterswiJk – woold ✪ www.lotusbodywork.nl
rebecca’s yogastudio ratumsestraat 45-1 winterswiJk ✪ www.yogastudio-rebecca.com
Yoga Maarssen nassaustraat 16.2 maarssen ✪ www.yogamaarssen.nl
Yogaprana noorddijk 82 wormerVeer ✪ www.yogaprana.nl
Yogaschool ajna tempel merel 415 Heemskerk ✪ www.ajnatempel.nl Yogastudio being Yoga watersnip 9 Berkel & rodenriJs ✪ www.beingyoga.nl
zuid Holland
✪ www.yogastudiosantpoort.nl
Yoga-xs Husselarijstraat 3 loo ✪ www.yoga-xs.nl
YOGabijhetpark Blauwkapelse weg 115 utrecHt ✪ www.yogabijhetpark.nl
Sarvata / Centrum voor Gezondheid en Welzijn schependomlaan 17e niJmeGen ✪ www.sarvata.nl
Ganesha-centrum voor Yoga en ayurveda scheldestraat 50 alkmaar ✪ www.ganesha-centrum.nl
anja’s Yoga uiterweg 358 aalsmeer ✪ www.yoga-aalsmeer.nl
Yoga & More rozenstraat 2a en slotlaan 136a zeist ✪ www.yogamore.nl
artemis, centrum voor body & mind kamerlingh onneslaan 21a iJsselstein ✪ www.artemisyoga.nl
Yoga Centrum rivierenwijk rijnlaan 167 utrecHt ✪ www.yoga-asana.nl ✪ www. zwangerschapsyogautrecht.nl
Yogabeach schoolstraat 42 noordwiJk ✪ www.yogabeach.nl
YOGa MaaSSLUIS nijverheidstraat 4a maassluis ✪ www.yogamaassluis.nl
Yoga noordwijk Gooweg 17 noordwiJk ✪ www.yoga-noordwijk.nl
Happiness Bergambacht YOGa-BODY-MInD raadhuisstraat 4 BerGamBacHt ✪ www.happinessbergambacht.nl/yoga
passionforyoga elektraweg 2d maassluis ✪ www.passionforyoga.nl
azil Centrum voor Levenskunst a.Jacobserf 316 dordrecht ✪ www.azil.nl
Yogacentrum Lotus Vliegdenweg 6B Bussum
KiYojo
Maliva Yoga Vrouw avenweg 656 den HaaG Soulshinestudio rijneveld 43 Boskoop ✪ www.soulshinestudio.nl
✪ www.malivayoga.nl
levenskracht in beweging
Kiyojo schreursweg 10 Holten ✪ www.kiyojo.nl
Glow Yogastudio Haarlem nieuwe Groenmarkt 35 Haarlem ✪ www.glowyogastudio.nl
tai Loi Sound & Silence Farm Gein-noord 78 aBcoude ✪ www.tailoi.nl tadasana Yoga
Yogastudio ‘in Balans’ keysers plaet 1023, Julianadorp ✪ www.yogastudioinbalans.com
Yoganoord dorpsstraat 50 oosterHout ✪ www.yoganoord.nl
adhara-Yoga Gezondheidscentrum ’t duifje oude Huissenseweg 4 arnHem ✪ www.adhara-yoga.nl
Happy on the Move maaslaan 6 sliedrecHt ✪ www.happyonthemove.nl
Banckspolder 15 HooFddorp
Yoga Studio Heerde-epe Henriëtte lugt-wäckerlin Burgemeester van walsemlaan 4 epe ✪ www.yoga-heerde.nl
Yoga massage arnhem arnoudstraat 31 arnHem ✪ www.yogamassagearnhem.nl ✪ www.zenboksen.nl
Lithayoga korte kleverlaan 26 Bloemendaal ✪ www.lithayoga.nl
new Life Yoga scheglaan 12 zoetermeer ✪ www.newlifeyoga.nl
prana en Yoga Bijlestaal 46d Broek op lanGediJk ✪ www.pranaenyoga.nl
Yoga-Fit Bierstraat 123 a rotterdam ✪ www.yoga-fit.nl Yogastudio amrita Haverstraat 44 nieuw Vennep ✪ www.yogastudioamrita.nl
nandita|Body & Mind Centre 1e van leyden Gaelstraat 286 VlaardinGen ✪ www.nandita.nl
Bij Hanneke Venediën 25 purmerend ✪ www.bij-hanneke.nl
Senso2assist wollegras 23 soest ✪ www.senso2assist.nl
ashtanga Yogaschool WoerdenCulemborg kievitsstraat 40 woerden ✪ www.yogawoerden.nl
Yogastudio By Hillz Herenstraat 60 VoorHout ✪ www.yogabyhillz.nl
✪ www.yogalotus.nl
Yogastudio Santpoort narcissenstraat 1F santpoort-noord
Yoga Studio nieuwegein wiersedreef 28 nieuweGein ✪ www.yogastudio-nieuwegein.nl
spirituele centra
zuid Holland
Marjoleine Diemel zegge 16 nootdorp ✪ www.marjoleinediemel.com
akasha yoga & Massage Bilderdijkstraat 78 utrecHt ✪ www.studioakasha.nl
tineke de Louw klapstraat 7 aFFerden
Yogastudio Het Zonnepad oude dordsedijk 21 klazienaVeen ✪ www.zonnepad.nl
act in Move training & Coaching & Yoga. Borculoseweg 88 neede ✪ www.actinmove.nl
Yoga on the Go Bogaardslaan 14B uGcHelen ✪ www.yoga-on-the-go.nl
Yoga met Maaike raadhuisdijk 12 maasBommel ✪ www.yogametmaaike.nl
Cristaly Yoga Biskopswei 19 dracHten / de wilGen ✪ www.cristalyyoga.nl
ahimsa-Yoga & Balans westerBork ✪ www.yogawesterbork. wordpress.com
elk yoga experience Yoga in Maurik Jan. e. penraadstraat 12 maurik ✪ www.yoga-in-maurik.nl
Velans Yoga keizerstraat 11F12 deVenter ✪ www.velans.nl
Yoga-4U mark 36 dronten ✪ www.yoga-4u.nl
drentHe
noord Holland
utrecHt Kom thuis bij jezelf wilhelminastraat 2
Yogacentrum Leeuwarden Floris Versterstraat 2 Yoga2all leeuwarden ✪ www.yogacentrumleeuwarden.nl dwarsdijk 6 ommen ✪ www.nieuw.yoga2all.nl
Soul Surf Yoga Hoogstraat 25 HarlinGen ✪ www.yogaharlingen.nl
noord Holland
Gelderland
✪ www.komthuisbijjezelf.nl BoerderijYoga en B&B de Witte raaf, yogaweekenden / retraites compagnonsweg 56 raVenswoud ✪ www.boerderijyoga.nl
Gelderland
✪ www.tadasana.nl
Sama centrum welkom bij jeZelf wilhelminastraat 13 miJnsHeerenland ✪ www.samacentrum.nl
SandradeJager Coaching Yoga Voeding Burgemeester van de Jagtkade 5 HelleVoetsluis ✪ www.sandradejager.nl
Flow Yoga Leiderdorp splinterlaan 154c leiderdorp ✪ www.flowyogaleiderdorp.nl
Bodhi yoga & mindfulness Hoogstraat 29 rotterdam ✪ www.centrumbodhi.nl
Yoga Sitãrã eikenlaan 61 B spiJkenisse ✪ www.yogasitara.nl
praktijk Salacia omanstraat 58 delFt ✪ www.salacia-delft.nl
Yoga Studio aravinda
anita Kool Yoga & Massage alkmaar en BerGen ✪ www.yoga-anitakool.nl
passage 6 scHaGen ✪ www.yogastudioschagen.nl
Lichaamswerk Carpediem westdijk 17 HelleVoetsluis ✪ www.lichaamswerkcarpediem.nl
the Centre of Body & Mind Hoofdstraat 197a sassenHeim ✪ www.centrebodymind.nl
+Yoga amandelgaarde 1G Hendrik ido amBacHt ✪ www.plusyoga.nl
proef je Balans westeinde 23 roeloFarendsVeen ✪ www.proefjebalans.nl
Yogatoday achtergracht 16 weesp ✪ www.yogatoday.nl
piith - zeg maar pit Holistische groepspraktijk en yogacentrum laarderweg 65 Bussum ✪ www.piith.nl
Care For present Grootoort 90 Broek op lanGediJk ✪ www.careforpresent.com
Centrum voor Integrale Yoga, Pilates, Meditatie & Ayurvedische Massage incl. Webshop
YOGanIna de oude Veiling 1c zwaaG ✪ www.yoganina.eu Sandrasana Yoga & reiki kadijk 4 Heemstede ✪ www.sandrasana.nl
Yogaschool roxZen Hoofdstraat 170 santpoort-noord ✪ https://roxzen.nl
Yogaclass Voorschoten, praktijk voor Yoga, reiki, adem & Ontspanning Bertus van akenlaan 121 VoorscHoten ✪ www.yogaclass.nl
Mica Yoga Gildeweg 32a nootdorp ✪ www.micayoga.nl
zeeland De Yogawereld kennemersingel 17 alkmaar ✪ www.deyogawereld.nl
art of Movement eemnesserweg 107 HilVersum ✪ www.artofmovement.nl
Junayoga abellalaan 1 HilleGom ✪ www.junayoga.nl YOGAMUNDO
Yogatreasure antonie van leeuwenhoekweg 17a alpHen a/d riJn ✪ www.yogatreasure.nl
the Yoga Society Van assendelftstraat 10 oeGstGeest ✪ www.theyogasociety.nl
Yogamundo Jannewekken 19 zierikzee ✪ www.yogamundo.nl
Yoga Sadhana - City Yoga retreat Vlissingen sint Jacobsstraat 8 VlissinGen ✪ www.yogasadhana.nl
noord-BraBant
noord-BraBant
noord-BraBant
noord-BraBant
BelGië
limBurG
YoGa opleidinGen
yogalife
de yogakrant zomer 2020 • 5
ScHaamte: Het SluiPende gif
Corpus novum den Heuvel 3-30 oirscHot ✪ www.corpusnovum.nl
Stralen Yoga Centrum adres: Gansoyen 33 drongelen ✪ www.stralenyc.nl
De Yogatuin Goirle Yoga, Kinderyoga & Mindfulness
kennedylaan 58 Goirle (nB) ✪ www.deyogatuin-goirle.nl
Centrum Gaden Chokor Ling kraaiendijk 14 HeiJninGen ✪ www.gadenchokorling.nl
Karibu Yoga Breda Bastionstraat 13 Breda ✪ www.karibuyoga.nl
Yogacentrum Luna Haviksdonk 44 VeGHel ✪ www.yogacentrumluna.nl
Yogapraktijk pUUr ackersdijckstraat 8 ‘s-HertoGenBoscH ✪ www.puuryoga.nl
De Yoga Studio scherpakkerweg 9c eindHoVen ✪ www.deyogastudio.nl
ervaar! Yoga Cuijk Hantert 6 st. aGatHa ✪ www.ervaaryoga.nu
Yoga in Beweging Vlijmen de akker 34d VliJmen ✪ www.yoga-in-beweging.nl
Maaike Chavanu/Yogabindu Hogeweg 1 lanGenBoom ✪ www.yogabindu.nl
Studio Imala dr. ariensstraat 2 scHiJndel ✪ www.studioimala.nl
‘I never ever want to see you embarrased’, zei een lover eens tegen me. Ik vond het het liefste wat ik ooit had gehoord. Ik ging er over nadenken hoe vaak ik me schaamde: voor mijn lage stem, niet aardig of beschaafd genoeg te zijn, als ik iemand vergat te bedanken, voor mijn studentikoze huis, als een man me afwees en soms ook gewoon puur voor mijn grote, lange aanwezigheid.
Kyo jitsu Balance sint laurentiusstraat 22 Gellik ✪ www.kyojitsu-balance.be
Yogajuf Janssen Van millenstraat 2 Venlo ✪ www.yogajufjansen.nl
Yoga Yina Beekstraatkouter 78 dronGen ✪ www.yina.be
Yoga lovers Bekkerveld 1a, Heerlen ✪ www.yoga-lovers.nl
essentials de selliers de moranvillelaan 20 2820 Bonheiden ✪ www.essentials.center
Centrum voor yoga & stilte Velduil 8 nieuw BerGen ✪ www.yoga-bergen.nl
YoGa opleidinGen Liberty Yoga korhoenderveld 159 cuiJk ✪ www.liberty-yogapilates.nl
Yoga Buddhi leemskuilen 12 westerHoVen ✪ www.yogabuddhi.nl
Joy of Yoga oude liesselseweg 16 deurne ✪ www.yogadeurne.nl
LICHt Op YOGa kruisstraat 53 eindHoVen ✪ www.lichtopyoga.nl
Yoga-centrum Libra Buizerd 13 sint oedenrode ✪ www.yogacentrumlibra.nl
Laan7 laan der 4 Heemskinderen 7 Geldrop ✪ www.laan7.nl
Centrum de Zicht de zicht 21 Berkel enscHot ✪ www.centrumdezicht.nl
De Yogatoko, praktijk voor Yin Yoga amsteleindstraat 100 oss ✪ www.deyogatoko.nl
YOGabyJanssen Hinthamerstraat 74 den BoscH ✪ www.yogabyjanssen.com
prana Yoga Studio ‘t Hofke 59 eindHoVen ✪ www.pranayogastudio.nl
De Hatha yoga experience panterlaan 18 son en BreuGel ✪ www.dehathayogaexperience.nl
praktijk Marneffe weijen 77 nistelrode ✪ www.praktijkmarneffe.nl
Yogaschool ron van der post niJmeGen/GroninGen/ paramariBo ✪ www.yogastudie.nl Yogastudio Mieke van Wersch rijksweg zuid 164a Geleen ✪ www.yogageleen.nl Samsara Yoga Opleiding korte Haven 125 scHiedam ✪ www.samsara.nl
My Flow Yoga Verbindingstraat 2 2470 retie (Be) ✪ www.my-flow.be
een abonnement op de Yogakrant Volop tips voor een lichter leven
neem
nu
ent nnem
arabo
een ja
4 nummersts
ech nu sl 5 1 t 4,7
Docentenopleiding Yoga & Vedanta doorn ✪ www.yogadocentenopleiding.nl
Yogamoves st. Janshovenstraat 1 utrecHt ✪ www.yogamoves.nl
Innerlijke rust? Neem nu
La Bahia dendermondesteenweg 913 9070 destelBerGen ✪ www.bahia-lifestyle.com
Jan Yoga Vier Heultjes 513 spranG-capelle ✪ www.janyoga.nl
Vita-Yoga Jacobus deckersstraat 100 eindHoVen ✪ www.vita-yoga.nl
De krant die je raakt • Verander je leven door yoga • Lees de mooiste levenslessen • Ontdek verrassende inzichten • Ga beter slapen • Leukste mail&win acties • Leer omgaan met emoties • Lessen uit de yogafilosofie • Gezondheids tips uit de ayurveda • Eenvoudig opzegbaar
3. Zelfverwijt: door zelfverlaging zelf controle houden 4. anderen aanvallen: vernederen en pesten van anderen
bijdragen of er niet toe doen, dan voelt dat zwaar aan. Schade, negativiteit en pijn in het derde chakra weerhoudt ons er ook van om het hart chakra, het vierde chakra te openen. Bovendien saboteert het onze hogere chakra’s waardoor we blijven ‘hangen’ in de lagere chakra’s. Het derde chakra fungeert daarmee als een soort kruispunt of poort’.
Hier volgen zijn tips en oefeningen.
Overwin schaamte door het besef dat door je te schamen, je jezelf straft. Ontrafel en ontmasker de schaamte. Want het akeligste is, je wijst jezelf af. Je ontzegt jezelf bestaansrecht. nu zoek ik vaak die grens van de schaamte op, door alleen naar de sauna te gaan of buiten op een bankje te gaan zitten. ik observeer de stemmen die opkomen. en laat ze voorbij drijven.
daarom doen we er alles aan om onze schaamte niet waar te nemen. Hoe kun je omgaan met schaamte op het moment dat je het ervaart? deze twee oefeningen helpen je om schaamte op een gezonde manier te ervaren en verwerken.
Dolfijn Wellness erkende Opleidingen Jollenpad 6, amsterdam ✪ www.dolfijnwellness.nl
Je doodschamen Schaamte is de emotie die het dichtst bij de dood staat. Schaamte is ondermijning van jezelf, schamen we ons, dan verdwijnen we een beetje, willen we door de grond zakken, nemen we zo min mogelijk ruimte in. Om geen schaamte meer te voelen gaan we steeds meer ontwijkend gedrag vertonen. en gaan we niet meer staan voor onze behoeften of voelen deze zelfs niet meer. Schaamte is ongezond.
elza van Swieten richtte de website schaamte.info op. elza: ‘Schaamte is geen angst voor afwijzing, het iS afwijzing van jezelf. daarom is schaamte de emotie die het dichtst bij de dood staat. Het is de meest uitputtende en pijnlijke emotie die er is. Het is vooral een gevecht met jezelf. Schaamte kan ontstaan door afwijzing of vernedering die plaatsvond in het verleden. Het kan dan lastiger worden je te verbinden, relaties aan te gaan of je kwetsbaar op te stellen isolatie, eenzaamheid, burn-out, depressie kunnen het gevolg zijn’.
Saskia onck
Volgens psycholoog Silvan tomkins, gespecialiseerd in emoties, zijn er vier hoofd-reacties op schaamte: 1. terugtrekken: ‘ik wil er nu niet over praten’ 2. Ontwijken: ‘vluchten’ in hoofd, externe afleiding of verdoving
Het schaamte chakra elza: ‘de bevriezing van schaamte voelen we in het derde chakra, de zonnevlecht, Solar Plexus of Manipura chakra. Het chakra van onze relatie tot de buitenwereld. als we het gevoel hebben dat onze acties in de wereld niets
Bron / schaamte.info / elza van Swieten
ScHaamte overwInnen
Stephan konrad niederwieser schreef met Schaamte, zonder schroom of gêne verder een boek over een van de laatste emoties waar nog een taboe op rust.
‘Schaamte behoort tot de pijnlijkste, meest verlammende en vervelendste menselijke gevoelens. Ongezonde schaamtegevoelens maken dat we gespannen en angstig zijn, en niet in staat om van het leven te genieten en onze energie volledig te gebruiken’. (Ostrofsky)
School van ayurveda molenaarsstraat 111-45 Gent ✪ www.lies-ameeuw.com
YogaSway Spiegelstraat 1b 1405 HT Bussum - www.yogasway.nl spiegelstraat 2b Bussum ✪ www.yogasway.nl
1. In het hier-en-nu aankomen Wanneer je nu schaamte ondervindt, gaat het in de meeste gevallen om een emotionele herinnering aan een vroegere gebeurtenis. een snelle manier om dit soort schaamte te boven te komen, is jezelf te aarden en jezelf in het hier-en-nu te oriënteren om zo de druk van de situatie weg te nemen. Voel de stoel waarop je zit en de grond onder je voeten. Het helpt sommige mensen hun onderarmen
langebrug 73 leiden kleine Houtstraat 92 Haarlem ✪ www.yoga-specials.nl Stichting raja Yoga nederland schouwstede 1 d nieuweGein ✪ www.raja-yoga.nl Sterrenlicht Haarstraat 6 GorincHem ✪ www.sterrenlichtwinkel.nl Saswitha Opleiding voor Yoga en Wijsbegeerte prof. Bronkhorstlaan 10 BiltHoVen ✪ www.yoga-saswitha.nl
Yoga & More Maastricht niels Bohrstraat 32 maastricHt ✪ www.yogaandmoremaastricht.nl
BelGië anna Dru Yoga Boogerd 5 luYksGestel ✪ www.annadruyoga.com
en nog steeds schaam ik me: voor de vlekken in mijn gezicht, het feit dat ik een alleenstaande moeder ben of voor een gemaakte spelfout. Maar ik ben niet de enige, drie miljoen nederlanders hebben last van chronische schaamte.
sHops
GaIa House of Yoga almere Docenten Opleiding raja Yoga Giraffeweg 10 almere ✪ www.GaIaHouseofYoga.com
Daily Mantra - Slow Fashion with Love ✪ dailymantra.nl
✪ www.superyoga.nl
partners
✪ www.stoelyoga-nederland.nl
Yoga Scholing (VYn): intensieve Yoga scholing en erkende bijscholingen. maarssen ✪ www.yogamaarssen.nl
Samyama raja Yoga School Valkeveenselaan 15a naarden ✪ www.samyama-yoga.nl
Yoga-opleiding amitabha MindyourBody nieuwstraat 55, deVenter ✪ www.yoga-opleiding.com
ONLINE
Academie Raja Yoga Nederland
Erkende Opleidingen Cursussen en Workshops in
KLASSIEKE YOGA Online Yoga opleidingen met persoonlijk contact
Basisopleidingen Duur 1 jaar
Docentenopleiding Duur 3 jaar
Meesteropleiding Duur 3 jaar
Grootmeesteropleiding Duur 3 jaar
Cursussen en Workshops Sanskriet, Ayurveda
Opleiding Yogatherapie Duur: ruim 1 jaar
Geef je nu op: yogakrant.nl/yogakrant.nl/ abonnement-afsluiten/
Masterclasses Yogawetenschap en Upanishads Schrijf je nu in: raadpleeg website: www.raja-yoga.nl. Info: Klaas Stuive MCM tel. 06-46758949
www.yogakrant.nl
yogajong
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 16
Speciale supplementen... ...om u verder te helpen CeQure natuurlijke vitamine C, optimaal opneembaar en langer actief
NOUR
NOURIS ISHED HED BY BY THE THE SEA SEA
Doorlopend onderzoek en innovatie hebben een nieuwe, betere en effectievere vorm van vitamine C voortgebracht. De combinatie van natuurlijke vitamine C (L-ascorbinezuur) met bioflavonoïden en plantaardige lipiden maakt CeQure optimaal opneembaar en langer werkzaam in het lichaam. Als de pionier onder de vitamines kent iedereen de vele positieve eigenschappen van vitamine C. Vitamine C heeft onder meer een positieve invloed op het immuunsysteem. Nu ook in goed oplosbare poeder: makkelijk bij hogere doseringen en om met andere poeders te mixen!
Nieuw
60 & 180 V-capsules en 200 gram poeder met 500 mg pure vitamine C per capsule/dosering poeder
D3-Vegan 100% plantaardige vitamine D3, in oliebasis, helpt het immuunsysteem Vitamine D3 in supplementen is vrijwel altijd afkomstig van schapenwolvet en daarom niet geschikt voor veganisten. Supplementen met het plantaardige vitamine D2 worden ook aangeboden, maar onderzoek toont aan dat vitamine D3 een duidelijk hogere vitamine D-concentratie in het bloed laat zien. De vitamine D3 in D3-Vegan komt van algen en is identiek aan die uit schapenwolvet. Deze vitamine D3 is opgelost in MCT-olie en gemengd met high oleic zonnebloemolie – een zuivere plantaardige olie. Omdat vitamine D in vet oplosbaar is, wordt het in de darm het best opgenomen als er ook vet of olie aanwezig is.
Nieuw
Bijzonder is de 100% plantaardige softgel, vervaardigd uit gemodificeerd tapioca zetmeel, glycerol en water. De softgels zijn klein voor gemakkelijke inname en geschikt voor vegetariërs én veganisten. 90 V-gels met 25 mcg (= 1000 iU) of 75 mcg = (3000 iU) vitamine D3
NourSea
omega 3 uit plankton
Calanusolie - een bijzondere vorm van omega 3-vetzuren met brede werking Zuivere olie, van nature!
Calanusolie is een natuurlijke, onbewerkte olie afkomstig van Calanus finmarchicus. Deze zoöplankton staat laag in de voedselketen en wordt geoogst in de schonere Noord-Atlantische Oceaan. Calanusolie is daardoor van nature zeer zuiver.
Goed voor het hart
NourSea bevat een bijzondere samenstelling van omega 3-vetzuren EPA (eicosapentaeenzuur), DHA (docosahexaeenzuur) en SDA (stearidonzuur). EPA en DHA hebben een positieve bijdrage aan de normale werking van het hart bij dagelijkse inname van 250 mg.
Bredere werking door wax esters
Calanusolie komt voor in de bijzondere omega 3-vorm van wax esters. Deze hebben een vertraagde afgifte, waardoor zij verder in de darmen worden afgegeven. Dit geeft calanusolie extra specifiek gunstige eigenschappen, bovenop de bekende gezondheidsvoordelen van omega 3-vetzuren, die niet of minder aanwezig zijn bij gangbare visolie of krillolie.
Ecologisch verantwoord & duurzaam geoogst
MenaQ7 – Pionier van vitamine K2, natuurlijk, voor sterke botten en meer... Vitamine K2, in de vorm van menaquinone-7, komt voort uit fermentatie van natuurlijke bronnen. Een belangrijke innovatie zorgt voor een grotere zuiverheid en stabiliteit van menaquinone-7 in de natuurlijke vorm. Dit maakt dat de natuurlijke vitamine K2 in MenaQ7 goed opneembaar en beter beschikbaar is voor het lichaam. Vitamine K2 draagt bij aan de instandhouding van sterke botten. Door de toevoeging van vitamine D is er een goede synergie voor het behoud van normale botten. Vitamine D draagt bij tot normale calciumgehalten in het bloed. • 60 tabletten met 45 mcg vitamine K2 & 5 mcg vitamine D • 30 of 60 V-capsules met 180 mcg vitamine K2 & 5 mcg vit. D
Spingfield voedingssupplementen zijn verkrijgbaar via www.springfieldnutra.com en via gezondheidswinkels en drogisten.
Calanus finmarchicus heeft een hoge biomassa van ongeveer 300 miljoen ton en vermeerdert zich zeer snel. Jaarlijks wordt ongeveer 165.000 ton calanus geoogst. De Noorse overheid heeft bepaald dat er maximaal 30 miljoen ton calanus per jaar gevangen mag worden. Zo kan deze enorme biomassa duurzaam geoogst worden en is er geen sprake van overbevissing. Vissers oogsten Calanus finmarchicus als nevenactiviteit. Het levert dus geen onnodige bijvangst op!
Bijzondere samenstelling met astaxanthine
NourSea Calanus® bevat per capsule 500 mg calanusolie, waarvan: • 425 mg wax esters • 105 mg omega 3-vetzuren met 33 mg EPA, 28 mg DHA, 33 mg SDA • 300 mcg astaxanthine, een natuurlijke antioxidant De vorm van omega 3-vetzuren is zeker zo belangrijk als de hoeveelheid. Onderzoek laat zien dat lagere omega 3-niveaus van calanus minimaal dezelfde waarden geeft als bijvoorbeeld visolie.
Draagt het keurmerk ‘Friend of the Sea’ (friendofthesea.org)
www.springfieldnutra.com/noursea
yogashop
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 17
YogaGoodies sublieme mat
biscuit
Nieuw bij Yogisha! De Supreme mat van Yogisha zorgt niet alleen voor een ongeëvenaarde grip, hij voelt ook nog eens super zacht aan. De mat is gemaakt van natuurrubber met een toplaag van PU, heeft een mooie grafische alignment lijn en de 5mm dikte zorgt voor voldoende steun.
Het wordt weer kouder. Tijd voor lange mouw, wraps, sweats en meer warms. Dit mooie wikkelvestje van Mandala in Biscuit houdt je warm voor en na je practice, is zo uit... en zo weer aan. Online via • www.yoga-specials.nl Winkels: Breestraat 83 Leiden, Kleine Houtstraat 92 Haarlem.
Kom de Supreme yogamat uit testen in Utrecht (Oudkerkhof 26), Rotterdam (Van Oldenbarneveltstraat 119), Den Haag (Prins Hendrikstraat 138) of Amsterdam (Ceintuurbaan 306) of bezoek onze website • www.yogisha.nl
Natuurlijk leuk Sporty Bra van 10Days in Snake print. Helemaal van biologisch katoen, voldoende stevig en
t s f r e H vooral heel leuk. Door de gekruiste bandjes en print mooi om onder wat wijdere (yoga) top te dragen. Online via • www.yoga-specials.nl Winkels: Breestraat 83 Leiden, Kleine Houtstraat 92 Haarlem.
e v o l n i s
Lesson
Nu onze fameuze
workshops ook in een video-online leeromgeving: • www.mailfemale.com
relax Mail ! &win
De kracht van rust Mirjam van der Vegt schreef met De kracht van rust een moderne klassieker over hoe we de kwaliteit van ons leven en ons werk kunnen verbeteren. De juiste balans vinden tussen rusten en werken, is essentieel: wie veel werkt, mag veel rusten. Wanneer je kiest voor gezonde gewoontevorming rondom rust, schieten werkplezier en kwaliteit omhoog. Lees hoe inspirators laten zien dat je niet hoeft te wachten met rusten totdat je alles op orde hebt. Uitgeverij ten Have / De kracht van rust / Mirjam van der Vegt • www.bol.com De YOGAKRANT geeft 3x het boek De kracht van rust weg. Schrijf* je in op www.yogakrant.nl en maak kans. *Reageren kan tot 10 december 2021
Yoga volgens de Kashmir methode
Omega 3
Karakteristiek voor de yogabeoefening in dit boek is het
Yoga
Mail ! Kashmirmethode
&win
in het Westen heeft yogabenadering . Op zijn meester die deze dit boek te schrijven Jean Klein is de met hem is besloten als appendix Bhairava Tantra verbreid. In overleg taling van de Vijnana e van de 64 verzoek is een ver de oudste en bekendst Tantra is één van itie. opgenomen. Deze vormen van de Trika-trad tantra’s die de pijlers 226.5
ISBN 978.90.8840.
Koos Zondervan volgens de
Kashmir
Zoals onderwezen
methode
door Jean Klein
- Koos Zondervan
heid).
Yoga volgens de
d, is kan worden beschouw in dit boek als klassiek gevonden die op ijke yogabenadering kunnen worden de Hoewel de lichamel maar weinig yogi’s een traditie die omdat zelfs in India leeft echter nog hij tevens uniek, ioneren vooral in Kashmir en geest te decondit In Mysore, maar del om lichaam deze wijze werken. ng gebruikt als mid benaderi en hier beschrev en te transformeren. n van het zgn. energiefening is het opwekke g tussen het fysieke deze wijze van yogabeoe als een verbindin de opgevat Karakteristiek voor krijgen worden lichaam), dat kan . Pas als dit gebeurt lichaam (pranisch causale lichaam) doorwerking (het astrale en het sche en spirituele lichaam en de geest chaam en een sterke psychi n van het energieli dingen en oefening klassieke yogahou l leven. Bij het opwekke rol. poort naar spirituee el een belangrijke en vormen ze een met het tastgevo ie, adem en werken spelen imaginat spirituele non-dualistische is ingebed in de wordt aangeduid en yogabenadering appers meestal De in dit boek beschrev gen en wetensch (systeem van de die door Westerlin “Svatantryavada” traditie van Kashmir, Kashmiri zelf als van de drieledig ”, maar door de “Trika” (systeem als “Kashmir Shaivism het herkennen) of ijna” (systeem van vrijheid), “Pratyabh
opwekken van het energielichaam, dat een verbinding vormt
noursea
tussen het fysieke lichaam en de geest. Pas als dit gebeurt
NourSea calanusolie - omega 3-vetzuren uit plankton
krijgen de klassieke yogahoudingen en oefeningen een
Van nature zuiver & uit duurzame bron
sterke psychische en spirituele doorwerking en vormen ze
Calanusolie is een bijzondere vorm van omega 3-vetzuren met een
een poort naar spiritueel leven.
bredere werking en betere opname. NourSea bevat een speciale
Koos Zondervan / Yoga volgens de Kashmir methode
samenstelling van EPA, DHA, SDA en astaxanthine. EPA en DHA
Uitgeverij Panta Rhei
zijn o.a. goed voor het hart*.
De YOGAKRANT geeft 3x het boek Yoga volgens de Kashmir methode weg. Schrijf* je in op www.yogakrant.nl en maak kans. *Reageren kan tot 10 december 2021
*bij dagelijkse inname van 250 mg.
PANTA RHEI 29-04-2021 16:32
HMIR.indd 1
1Cover-YOGA-KAS
• www.springfieldnutra.com/noursea
Uw product in shopping voor t 200,-. Lever voor 3 december 2021 een HR productbeeld aan én 30 woorden o.v.v. shopping. Mailen naar info@yogakrant.nl
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 18
yogalife yogajong
paradijs in spanje
Durf weer te dromen, het was bizar, leerzaam, genoeg tijd om na te denken, nu weer tijd en ruimte voor de volgende stap! In 2022 ben je weer zeer welkom op onze berg in het prachtige natuurgebied in Zuid Spanje! Afgelopen jaar hebben wij onze tijd gebruikt om onze Casa nog mooier en groener te maken met onder andere meer zonnepanelen voor stroom en warm water. Onze week-arrangementen met dagelijkse yogalessen, heerlijke vegetarische/vis maaltijden,
gebruik van al onze faciliteiten, sauna, zoutwaterzwembad, fitnessruimte, een massage, het wondermooie uitzicht, kan je vinden op onze website! Wandelen, fietsen, een dagje strand, het echte Zuid Spanje ontdekken, een cadeau aan jezelf! Als je als Yogadocent zin hebt om een weekje met jou cursisten te organiseren, mail ons voor de mogelijkheden. **Bij een boeking in 2022 een jaarabonnement op de YOGAKRANT cadeau! WWW.CASALASUERTE.NL
Neem nu een abonnement! neem
een ja
arabo
nu
nne
4 nummersment
nu sl echt t 14,7 s 5
Ontvang 4 nummers per jaar voor slechts 14,75 Neem nu een abonnement! www.yogakrant.nl/abonnement
BREESTRAAT 8 3 - LEIDEN KLEINE HOUTSTRAAT 92 - HAARLEM YOGA-SPECIALS.COM
Voor ont-wikkeling van lichaam & geest
Geef een abonnement cadeau!
YOGA EN MINDFULNESS WEEKEND RETRAITE
Hét
ang met diepg yoga blad
3i21
jaargang
32 I
Al 32 jaar hèt platform voor yoga.
9,95 2021 I t september
AAN HET STRAND VE RA ND YO GA EN
neem
een j aarab
tijdschr
nu
ER ING
ek, een Zelfonderzo vorm van specifieke meditatie
g
op weg naar
de bron
ontwikkelin de spirituele ren van kinde
1
yoga 3 i21 ift voor
Tijdschrift voor Yoga
onne
4 num
nu sl
EN , DOO D GEbO ORtE lItEI t spIR ItuA
ment
mers
echts t 14,7 5
Het yogablad met diepgang
Neem nu een abonnement! 4 nummers voor t 32,00
Check de website voor de open dag!
INSCHRIJVEN: WWW.HANSKLOOSTERMAN.COM
Ontvang 4 nummers per jaar voor slechts 14,75 Een inspirerend cadeau. www.yogakrant.nl
26-28 NOV 2021 495,- (volpension) RENESSE, ZEELAND
www.yoga.nl
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 19
what’sthebuzz? Met je mededeling in de yogakrant? Mail je tekst voor 3 december 2021 naar info@yogakrant.nl / t 37,50 voor 30 woorden. Je mededeling verschijnt ook online op www.yogakrant.nl/agenda
bijscholing
retreats
retreats
Bijscholingen voor yogadocenten
Relax & Recharge 2021 | Werk aan jou algehele
goedgekeurd door VYN • Lilian Kluivers, Energie tijdens een crisis • Selle Postma, Zwangeren in de (CAY) yogales • Jeanet Luth, De dynamiek van de vijf elementen tijdens de overgang • Anoshe Overington, Aroma-Yin
vitaliteit met de tools die je worden gegeven tijdens
Stilte Mindfulness / Yoga retraite 26 t/m 28 november 2021 Tijd & ruimte & de zee & energie voor jezelf. Op het prachtige eiland Terschelling. Zie: • Www.staymindful.nl of bel 0654785986
• www.zweiersdalbijscholingen.nl Yogadocent, onderzoek jezelf (met Advaita-Vedanta) Als yogadocent wéét je dat je al compleet bent. Maar toch blijven vragen komen… Onderzoek ze tijdens dit ontwikkelingstraject met drie zeer ervaren docenten. • yoga-docentenopleiding.nl/bijscholingen-enworkshops
OPLEIDING / training Volg een kennismakingsworkshop op één van de open dagen bij Yogaschool Ron van der Post. Voor info en aanmelden: • www.yogastudie.nl
dit retreat. Het resultaat: een soepel en krachtig lijf met een heldere geest. • www.artofmovement.nl Mini-retraite met vier levensvrienden Ontdek jouw pad van wijsheid, liefde en mededogen tijdens dit verdiepingsweekend met Coby van Herk en Namfon Sooksomvut. • yoga-docentenopleiding.nl/bijscholingen-enworkshops Op yoga-expeditie: let’s explore! Je staat al vaker op je matje en merkt wat yoga met je doet. Maar waarom? Nieuwsgierig naar jezelf? Ga dan met ons op ontdekkingsreis!
• yoga-docentenopleiding.nl/bijscholingen-enworkshops Healthy Lifestyle retreat 15 t/m 18 nov Lekker een midweek voor jezelf bij Yogabee farmhouse Domburg. Yoga ‘s ochtends en ‘s avonds vegetarische en glutenvrije voeding, elke dag een workshop over voeding of koken. Voor meer info:
De wintereditie van de yogakrant verschijnt rond 13 decemer 2021
de yogakrant
Yoga & mindfulness stilte weekend ‘stress-reductie’ 29-10 tm 31-10-2021 in huy, belgië. 495,- euro. • www.hanskloosterman.nl
Spelregels mail & win acties
Yoga, meditatie & mindfulness weekend aan het strand ‘onthaasting’ 26-11 tm 28-11-2021 in renesse/zeeland. 495,- euro.
• De duur van onze Mail & Win-acties is ongeveer 3 maanden of korter • Winnaars worden via e-mail op de hoogte
• www.hanskloosterman.nl
gesteld; • Alle inzenders abonneren zich op onze
Ayurvedische midweek met yoga & meditatie en mindfulness in tibetaans klooster in belgië ‘verstilling en balans’ 06-12 tm 10-12-2021 in huy, belgië. 795,- euro. • www.hanskloosterman.nl
nieuwsbrief. Natuurlijk kan je je daarvoor op elk gewenst moment weer afmelden; • Zie voor de volledige spelregels onze website.
• www.Mojoleefstijlcoaching.nl of 06 46 23 77 82
Adverteren in de yogakrant Print: al vanaf 107,00 Of online op onze brand new website Bereik tot 30.000 yogaliefhebbers www.yogakrant.nl
volg ons op social media! En krijg de leukste yoga tips INSTA yogakrant FB deyogakrant
Kies voor kwaliteitsyoga www.yoganederland.nl
En schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Voor de fijnste yoga inspiratie www.yogakrant.nl
Vereniging Yogadocenten Nederland biedt nieuwe opleiding
VYN 200-hrs opleiding Yoga instructeur worden? DE VYN yoga opleidingen bieden vanaf september 200hrs opleiding tot yogainstructeur en 500hrs opleiding tot yogadocent. Aangesloten bij de VYN profiteer je van een goede belangenbehartiging, sterke community, deskundigheidsbevordering en een verzekering. Informeer naar de mogelijkheden en meld je aan! Vereniging Yogadocenten Nederland (VYN) Aangesloten bij de Europese Yoga Unie T: 06 53 78 83 80 E: info@yoganederland.nl facebook.com/yoganederland.nl
De VYN is al meer dan 40 jaar leidend wat betreft yogakennis en -scholing. Voorzitter Gerreke van den Bosch: “Wij hebben onze sporen in de Yoga wel verdiend, zowel nationaal als internationaal. Wij staan voor kwaliteit en vakmanschap. Onze docenten zijn goed opgeleid en hebben meer dan 500 uur scholing gehad. Onze opleidingen worden streng getoetst omdat wij onze kwaliteit willen blijven garanderen. Wij willen dat yoga verantwoord wordt gegeven en dat een yogadocent kennis van zaken heeft. Daarom starten wij met 200- uurs opleidingen.” Yoga-instructeur 200 uur De toetsingscommissie van de VYN houdt zich bezig met de kwaliteit van VYN geregistreerde yogascholen. Voorzitter en commissielid Marjolein Kwaasteniet: “De nieuwe opleiding Yoga-instructeur is een kortdurende yoga-opleiding van minimaal één jaar waarin je de basisprincipes en opbouw van een yogahouding leert zodat je deze correct en overtuigend kunt overbrengen aan cursisten. Onze opleidingen besteden ook veel tijd en aandacht aan ademtechnieken en de effecten daarvan. Samen met vakken als filosofie, psychologie en didactiek vormt dit een stevige basis. De scholing is vooral praktisch ingericht:
60% bestaat uit het opbouwen van de eigen yogaervaring. De opleiding wordt afgesloten met een praktijkexamen en bij goed gevolg ontvang je een erkend 200-uurs certificaat ‘Yoga-instructeur’.” Keurmerk Met het certificaat ‘Yoga-instructeur’ mag je het logo VYN 200 voeren. Ga je door met de opleiding dan krijg je na 500 uur het logo VYN 500. Dat maakt je tot integraal yogadocent. Gerreke van den Bosch: “Wij weten dat voor veel cursisten het logo van de VYN leidend is. VYN yogadocenten beschikken namelijk over gedegen kennis en een goed netwerk van deskundigen die ondersteunen, adviseren en belangen behartigen. Er is een goede verzekering en een klachtencommissie. Dát is wat je wilt als cursist maar ook als yogadocent. Wij timmeren hard aan de weg en willen onze kennis en kunde met zoveel mogelijk mensen delen. Daarom zorgen wij ook voor goede bijscholingen en contactmomenten met collega’s want yogadocent zijn is een solitair beroep. Lid worden? Kijk voor onze opleidingen op de website: www.yoganederland.nl
de yogakrant herfst 03 / 2021 • 20
Amanprana’s weldaad van Premium Appelazijn en DeLuxe Rode Wijnazijn Start de dag met een glas Amanprana appel- of wijnazijn. 1/5 azijn en 4/5 water (250 ml) en je dag kan niet meer stuk. Uiteraard zijn ze ook heerlijk op salades en als dressing zoals vinaigrettes. Amanprana Premium Appelazijn ✔ Italiaans familierecept sinds 1962 ✔ Bevat de moeder van de azijn ✔ Niet gepasteuriseerd ✔ Rauw ✔ 5% zuurtegraad ✔ Niet gefilterd, dus van nature troebel ✔ “Clean label” (slechts 1 ingrediënt, nl. gefermenteerde appelen)
IP
P O C R AT E
AMAN PRANA
PLASTICVRIJ SINDS 2003
S
H
ALS ME CIJN
VOED
NG
DI
VEGAN
I
Amanprana DeLuxe Rode Wijnazijn ✔ Van biodynamische landbouw, waar mens en natuur samenleven in symbiose, rekening houdend met het ritme van de natuur (Demeter gecertificeerd) ✔ Nooit verhit boven 45°C, rauw ✔ 6,5% zuurtegraad ✔ In eiken vaten gerijpt ✔ “Clean label” (slechts 1 ingrediënt, nl. gefermenteerde rode druiven)
SERENE LEVENSKRACHT
Info, recepten en inschrijven op de nieuwsbrief: www.amanprana.eu Verkrijgbaar in de biowinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu
Uw biologische webwinkel
WWW.AMANVIDA.EU Exclusieve bio voeding Natuurlijke lichaamsverzorging Houten snijplanken...
Ontdek onze sublieme merken van gepassioneerde startups
27-NL-Yogakrant-appel-wijnazijn-Herfst Okt2021-Adv.indd 1
20/08/2021 13:48