Aandrijven en Besturen 2 - 2022

ALLES IN EEN met een modulair besturingssysteem

40

2 AANDRIJVEN & BESTUREN Jaargang 27 | april 2022

10

18

24

HOEVEEL AI IS ER AL IN DE INDUSTRIE?

AUTOMATISEREN MAAR DAN FLEXIBEL

DE PLC DE BESTURING VAN DE TOEKOMST

Een wondermiddel maar met haken en ogen

TechNikkels ‘fleximatisieert’ de verpakkingswereld

Maar daar moet je wel wat voor doen

AB_Cover.indd 1

08-04-2022 09:02

Supercompact & Modulair

multi as - servosysteem MDD 2000

hoge vermogensdichtheid

www.sigmacontrol.eu

Sigma.indd 1 AB_Advertenties.indd 2

eenvoudig uit te breiden

veel safety

plug & play

powered by 26-08-2021 09:03 09:02 08-04-2022

REDACTIONEEL editie 2 | april 2022

COLOFON Uitgave van MYbusinessmedia Holding bv Postbus 58, 7400 AB Deventer www.mybusinessmedia.nl t (0570) 50 43 00 AB biedt vakinformatie voor gebruikers en ontwerpers van aandrijfen besturingscomponenten/systemen en software. We streven ernaar lezers te inspireren en informeren zodat ze hun werk (nog) beter kunnen uitvoeren. Dit willen we bereiken door de combinatie van applicatieartikelen, bedrijfsreportages en interviews op het gebied van de ontwikkeling, modificatie en het onderhoud van machines, installaties en productielijnen en het vertalen van fundamentele informatie naar praktische toepasbaarheid en door inzicht te geven in ontwikkelingen op het gebied van techniek.

Redactie Robin Zander t +31 (0)6 22 20 80 34 e-mail: r.zander@mybusinessmedia.nl Vaste medewerkers Liam van Koert, Ad Spijkers, Marjolein de Wit-Blok Uitgever Arjan Stoeten e-mail: a.stoeten@mybusinessmedia.nl Advertenties Dennis Wielheesen, d.wielheesen@mybusinessmedia.nl, +31 (0)6 53 69 24 613 René Wibbelink, r.wibbelink@mybusinessmedia.nl, +31 (0)570 50 43 52 Publishing Services orders.engineering@mybusinessmedia.nl Advertentieplaatsingen worden uitgevoerd overeenkomstig de ‘Regelen voor het advertentiewezen 1990’.

Vormgeving Bureau OMA, www.bureauoma.nl Druk Drukkerij Roelofs, Enschede Abonnementen Voor vragen over abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen kunt u: Bellen met: + 31 (0)570 50 43 25 Mailen naar: klantenservice@mybusinessmedia.nl Schrijven naar: MYbusinessmedia Holding bv ab Postbus 58 7400 AB Deventer Abonnementstarieven Jaarabonnement Nederland € 195,00* Jaarabonnement Buitenland € 215,00* *Prijzen zijn excl. 9% BTW Jaarabonnement geldt tot wederopzegging.

Beëindiging van het abonnement kan schriftelijk, per e-mail of telefonisch geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats.

Reproductie Overname van artikelen, tekeningen en foto’s uit ab is slechts mogelijk na schriftelijke toestemming van de uitgever.

MYbusinessmedia Holding bv, 2022 ‘Het auteursrecht op de inhoud van dit tijdschrift wordt uitdrukkelijk voorbehouden’.

ISSN 1385-0091 MYbusinessmedia Holding bv legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. Uw gegevens kunnen door MYbusinessmedia Holding bv, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hiertegen bezwaar heeft, kunt u dit melden aan MYbusinessmedia Holding bv, t.a.v. Afdeling Relatiebeheer, postbus 58, 7400 AB Deventer.

Verkeerd Als ik nu zeg dat ik door een foto op het verkeerde been werd gezet, dan zal dat niemand verbazen. “Dat kan je in deze tijd ook wel verwachten”, zult u zeggen. Maar hoe moet ik nou weten dat een foto van een soort menukaart met de kreet Poké Bowl en een dame die er uitziet als een late millenial met haar mobieltje in in haar hand en gebogen over zo’n schaal, gecombineerd met de kop ‘Een hoger salaris, vast contract en leuke uitjes: banen liggen voor het oprapen’, niet alleen over de horeca gaat? Rustig maar – korte zinnen.

De horeca is trouwens de enige sector die niet wordt genoemd in het stuk. Maar goed. Als je werk zoekt kan je nu je lol dus niet op. Het wekt een beetje de suggestie dat je nu wel een hele grote ‘loser bent als je geen baan hebt: “Hebben ze je nog niet gebeld met een klinkend voorstel?” Massages op het werk, come and go as you please, uitjes, een tafelvoetbalspel, vrijdagmiddagborrels, misschien dagelijks een nieuwe poké bowl menukaart – niets lijkt te gek om die millenial, de digital native, of hoe ze nu weer heten, binnen te halen.

Of – doe eens gek – misschien zelf wel iemand van voor 1980?

Binnenhouden lijkt een ander verhaal. De mooiste quote uit het stuk is dan ook deze van Joop Schippers, hoogleraar arbeidsmarkt aan de Universiteit Utrecht, als reactie op die hippe extraatjes, én die vaste contracten, hoge salarissen en leuke bedrijfsuitjes: “.. dat gaat de krapte op de arbeidsmarkt niet oplossen. Werknemers gaan van het ene naar het andere bedrijf en komen niet meer aan werken toe.” Ai.. voor dat laatste wilden we ze nu net hebben.

Ook ergens anders – op de website van de BBC - kwam ik een waarschuwing van die strekking tegen, maar nu een in verband met nieuwelingen op de arbeidsmarkt die koud uit de schoolbanken een jaarsalaris van zes cijfers – voor de komma – krijgen aangeboden. De ‘starters’ levert dat dan wel weer scheve ogen op van werknemers die daar al langer zitten en dat nooit zullen halen. En dan is het natuurlijk maar een startsalaris. Dus met een jaartje ervaring – je schept verwachtingen – kan het alleen maar meer worden. Volgens mij gaat er hier iets mis. Maar ik zag het sowieso al verkeerd.

ROBIN ZANDER H OOF DRE DAC T E U R R.Z ANDE R@ MY B U S INE SS ME DIA.NL

3

AB_Redactioneel-colofon.indd 3

08-04-2022 09:05

IN DIT NUMMER editie 2 | april 2022

56 %

10

VAN DE RESPONDENTEN GEBRUIKT ARTIFICIËLE INTELLIGENTIE IN DE PRODUCTIE 38 % van hen gebruikt AI over de hele linie, 18 % gebruikt het slechts gedeeltelijk

AI IN DE INDUSTRIE Industrie moet AI

14

zien als een van de instrumenten in een overkoepelende strategie.

MINDER ENERGIE In de producerende

Gebruik

industrie is energie-

Redenen voor implementatie

besparing met weinig

inspanning nog steeds

heel goed van en investeringen in AImogelijk.

65 % heeft een overkoepelende strategie 31 %

Lessen

investeert in deelprojecten

39 %

Productontwikkeling

uit AI-projecten

zou vandaag een aantal dingen anders doen dan vijf jaar geleden

29 % 9%

zou vandaag alles anders doen

Representatief onderzoek van OnePoll in opdracht van reichelt elektronik, november 2021

80 %

18

denkt dat meer en meer robots taken van mensen zullen overnemen

35 %

Kwaliteitscontrole

35 % 32 %

Procesoptimalisatie

Productiviteitsverhoging

‘FLEXIMATISEREN’ TechNikkels doet aan ‘fleximatiseren’: automatiseren, maar dan flexibel.

24 DE PLC EN DE TOEKOMST Mee-ontwikkelen met nieuwe technologie is de leus.

28

DE IDEALE NICHE GEVONDEN

Het Neder-Oostenrijkse Robotix Automatisierungstechnik moderniseert rubber-spuitgietmachines – samen met buur Sigmatek.

4

AB_Inhoud spread.indd 4

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:07

32

‘LAK’ AAN HET MILIEU

Een coating die de levensduur van een elektromotor verviervoudigt.

36

'SMART DEVICES

De productiviteit van machines en installaties optimaliseren kan met data van zogenaamde ‘smart devices’,

OP DE COVER Recent onderzoek in opdracht van reichelt elektronik onder 1.650 technologische besluitvormers van industriële ondernemingen in Europa – waarvan 250 uit Nederland – geeft inzichten in de toegevoegde waarde van industriële bedrijven die AI al met succes hebben geimplementeerd. Meer op pagina 10 en verder.

40 ALLES IN ÉÉN Stel je voor: je combineert een futuristisch industrieel besturingssysteem met de meest compacte aandrijving op de markt én met applicaties.

& VERDER 03

06

VERKEERD ‘Nu nog geen aanbod voor een nieuwe baan ontvangen? Loser.’

AANDRIJFNIEUWS Een prijs, een marktplaats, veel geld, een richtlijn en nog meer.

23 43

NIEUWE IE5+-MOTOREN Niet-geventileerd en glad, geventileerd met koelribben of geïntegreerd.

PRODUCTNIEUWS Frequentieregelaars, connectoren, sensoren compacte plc's et cetera.

5

AB_Inhoud spread.indd 5

08-04-2022 09:07

A ANDRIJFNIEU WS Meer nieuws op www.aandrijvenenbesturen.nl

‘WIE KAN DIT PROJECT ONDERSTEUNEN?’ Eplan komt met de Eplan Marketplace, een internationaal platform dat gebruikers van CAE-software (Computer Aided Engineering) koppelt aan dienstverleners in bijvoorbeeld engineering, schakelkast- en paneelbouw en consultancy.

De ‘marktplaats’ kent drie sectoren: ‘Engineering Services’, ‘Module Manufacturing Service’ en ‘General Consulting’. Door te zoeken op de gebruikte software, het soort diensten of op landspecifieke regio’s kunnen

gebruikers filteren welke aanbieders voor welke taken geschikt zijn. Contact met de bedrijven kan ook rechtstreeks via het platform worden gelegd.

Dienstverleners met aantoonbare kwalificaties kunnen zich gratis registreren via een website. Gebruikers kunnen het contactformulier gebruiken voor het indienen van een aanvraag bij de service provider. De services worden daarna vastgelegd en gefactureerd buiten het platform om.

Op het platform kan feedback worden achtergelaten die andere geïnteresseerden kan helpen bij de keuze van hun toekomstige service provider. 60 kleine en

05

44

Dankzij een nieuw rollager van SKF gaan windturbinetandwielkasten tot vijfmaal langer mee.

Bosch Rexroth heeft het boekjaar 2021 afgesloten met 44 procent meer in het orderboek.

VIJFMAAL LANGER

middelgrote bedrijven zijn al opgenomen in de Marketplace. www.eplan-software.com/ eplan-marketplace

44 PROCENT MEER

Maritieme hybride elektrische aandrijvingen Het American Bureau of Shipping heeft zijn reeks maritieme technische richtlijnen aangevuld met de publicatie van Practical Considerations for Hybrid Electric Power Systems Onboard Vessels, die via de website kan worden gedownload. De publicatie gaat in op de verschillende hybride elektrische energiesystemen (HEPS) en geeft praktisch inzicht in de toepassing aan boord. De richtlijn gaat in op hernieuwbare energiebronnen, energieopslagsystemen, benaderingen voor batterijbeheer, de mogelijkheden voor modellering en simulatie, en de gevolgen voor de haveninfrastructuur en het regelgevingslandschap.

"We zien een grote verscheidenheid aan 6

AB_Aandrijfnieuws.indd 6

toepassingen op zee en deze uiteenlopende operationele profielen hebben geleid tot meerdere energie- en voortstuwingsarchitecturen. Dit inzicht van ABS is bedoeld om de sector te ondersteunen bij het benutten van het potentieel van HEPS-technologieën met de nadruk op veiligheid en duurzaamheid", aldus Patrick Ryan, ABS senior vice president Engineering and Technology. Ook de ABS Guide for Hybrid Electric Power Systems for Marine and Offshore Applications met de klasse-eisen voor dergelijke systemen is te downloaden. tinyurl.com/HEPSrichtlijn tinyurl.com/HEPSklasse-eisen

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:08

BKL BOUWT FLINKE CLEANROOM BKL Engineering heeft recent een nieuwe cleanroom in gebruik genomen. Het gaat om een ISO-klasse 8 (ISO 14644-part 1) cleanroom van 540 m2 intern vloeroppervlak en een hoogte van 4,65 m en deuren van 4 m hoog. Met de nieuwe ruimte willen de Nuenenaren minimaal de komende

vijf jaar vooruit kunnen.

Lars van den Berk, technical accountmanager bij BKL: ‘Vooral bij onze grote klanten zagen we een toenemende vraag naar schone assemblage. Denk aan producten bestemd voor laboratoria, ziekenhuizen semicon of de optische branche.

Daarom hebben we ruimte in ons magazijn vrijgemaakt voor een cleanroom die toekomstproof is. Nu kunnen we eenvoudig aan de klantvraag voldoen. De gebruikseisen en de omgeving waarin producten gebruikt gaan worden, bepalen of er in de cleanroom geassembleerd wordt.”

Bij de bouw van de cleanroom is er veel aandacht geweest voor het welzijn van de medewerkers van BKL. “De wanden en het plafond van de cleanroom zijn goed geïsoleerd, waardoor de gebruikers van de ruimte geen last hebben van het geluid van de luchtbehandelingsapparatuur.” www.bkl.nl

PRINS FRISO INGENIEURSPRIJS 2022 Marijn van Rooij, medeoprichter en technisch directeur van Ocean Grazer, is door de vakjury verkozen tot Ingenieur van het Jaar 2022. Zijn bedrijf ontwikkelde een technologie om energie op te slaan op de zeebodem. De bekendmaking door het Koninklijk Instituut van Ingenieurs (KIVI) had plaats in het virtuele bijzijn van prinses Beatrix en prinses Mabel.

Van Rooij en een partner richtten het bedrijf Ocean Grazer in 2018 op, als spin-off van de Rijksuniversiteit Groningen. De Ocean Battery, die deel uitmaakt van Ocean Grazer, is een soort waterkrachtcentrale op de zeebodem.

De jury roemde de grote bijdrage van Van Rooij aan de oplossing van een belangrijk en maatschappelijk relevant probleem. Tevens kijkt de jury ernaar uit dat Van Rooij zich gaat inzetten voor de zichtbaarheid van het werk aan energieopslag, onder andere door het enthousiasmeren van anderen - zoals hij had toegezegd te gaan doen als hij de

Prins Friso Ingenieursprijs zou gaan winnen. Hij gaat dat op 2 juni onder andere doen op de Constructeursdag die Mikrocentrum en MYbusinessmedia organiseren. www.engineersonline.nl/events/constructeursdag

Klik. Klik. Klaar.

Kabelinvoer met snelle montage Het kabeldoorvoerframe KEL-FA (Fast Assembly) biedt een snelle montage zonder gereedschap.

Trekontlasting conform EN62444 en hoge flexibiliteit door gebruik van verschillende doorvoertules en adapters.

IP54

AB_Aandrijfnieuws.indd 7

UL TYPE

www.icotek.com | www.ccned.nl

08-04-2022 09:08

A ANDRIJFNIEU WS Meer nieuws op www.aandrijvenenbesturen.nl

250 MILJOEN IN DEEP TECH FONDS Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) en Invest-NL hebben samen Deep Tech Fonds (DTF) gelanceerd. De omvang van het fonds bedraagt 250 miljoen euro.

Het DTF zal investeringen doen in kennisintensieve start- en scale-ups in sectoren als fotonica, kwantumtechnologie, nanotech en high tech om de technologische kennis en internationale concurrentiepositie voor Nederland te versterken. De fondsmanager is Wilco Schoonderbeek.

Het DTF wil investeren in bedrijven met innovatieve, complexe technologie. Voor innovatieve ondernemingen die zowel kennis- als kapitaalintensief zijn, is het vaak moeilijk om financiering te vinden. In de meeste gevallen gaat het om nieuwe technologieën die zich nog niet bewezen hebben en waar relatief grote risico’s aan kleven. Minister Micky Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat): “Het is belangrijk om innovatieve technologie in Nederland vroegtijdig te ondersteunen. Dat helpt om onze economie wereldwijd concurrerend te houden en te zorgen voor het behoud van onze welvaart en veiligheid. Kennisintensieve start- en scale-ups hebben voldoende kapitaal nodig om

verder te kunnen groeien en op te schalen. Het Deep Tech Fonds helpt met financiering deze bedrijven om hun veelbelovende, complexe technologieën verder te ontwikkelen.” wilco.schoonderbeek@invest-nl.nl

Veiligheidstechniek voor de Machinebouw

w w w . e u c h n e r. n l

CKS

LockOut en TagOut met transpondercodering Veilige LockOut module voor machine-veiligheidsfuncties Vrijgave voor starten/stoppen van processen Toepasbaar als key transfer system Middel tegen manipulatie Hoogste veiligheidsniveau PLe, SIL3, Categorie 4, in combinatie met CES verwerkingsmodule

LockOut

TagOut

EUCHNER (BENELUX) BV 8Euchner advertenties.indd 1

AB_Aandrijfnieuws.indd 8

I

P O S T B U S 11 9

I

N L- 3 3 5 0 A C P A P E N D R E C H T

I

+31 ( 0 )78 615 47 6 6

I

INFO@EUCHNER.NL

15:32 WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | 08-03-2022 N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:08

HERSTEL NEDERLANDSE OCTROOIAANVRAGEN Het aantal octrooiaanvragen dat Nederlandse bedrijven indienen bij het Europees Octrooibureau (EOB) is vorig jaar met 3,1 procent gestegen, zo blijkt uit de recent gepubliceerde EPO Patent Index 2021. Met 6.581 octrooiaanvragen is Nederland het op twee na grootste land van herkomst voor octrooiaanvragen van de 27 EU-landen en staat het op de achtste plek van alle landen.

De groei is de sterkste sinds 2015, waarmee de negatieve trend van dalende aanvragen in de twee voorgaande jaren omgebogen. Ook ligt de stijging van de Nederlandse octrooiaanvragen boven het EU-gemiddelde van 2,7 procent. Koninklijke Philips bleef in 2021 Nederlands meest actieve aanvrager van Europese octrooien. Philips was ook de grootste octrooiaanvrager van alle bedrijven in medische technologie (gestegen van nr. 3 in 2020), vóór Medtronic en Johnson & Johnson uit de Verenigde Staten. epo.org

I EMOTRON COMPACTE WANDMONTAGE-REGELAAR 160KW EN 200KW

Meer vermogen in compacte unit bespaart geld en ruimte •

IP54 en IP20/21

•

Tussenkringspoel standaard

•

C3 EMC filter standaard

•

Rem chopper optioneel

•

Moderne communicatie opties

•

“Direct torque control” voor optimale motoraansturing

We put all our energy into saving yours!

CG Drives & Automation (Emotron) Polakkers 5, 5531 NX Bladel Phone: +31 497 38 92 22 www.emotron.nl

AB_Aandrijfnieuws.indd 9

08-04-2022 09:08

TREND Intelligente productie

Hoeveel AI is er al in de industrie?

De digitalisering zet zich steeds verder voort en voor velen is het onderwerp Artificial Intelligence (AI) beladen. Vooral in de context van industriële bedrijven heeft AI veel potentie. Het wordt vaak gezien als wondermiddel om waarde enorm te vergroten. Aan de implementatie kleven echter ook haken en ogen en projecten kunnen niet altijd vlekkeloos worden uitgevoerd. Hoe kijken bedrijven momenteel tegen AI aan?

Tekst en beeld: reichelt elektronik

Als we het hebben over Artificial Intelligence in bedrijven, hebben we het specifiek over het gebied van machine learning (ML). Het doel is dat machines iets leren uit ervaring – en op basis daarvan een algoritme ontwikkelen. In de industrie helpt dit bijvoorbeeld om processen te optimaliseren. Reden genoeg voor bedrijven om AI te beschouwen als de ‘heilige graal’ om de efficiëntie en kwaliteit te verhogen en zo het concurrentievermogen te vergroten.

Veel vragen Maar het verleden uitgewezen dat door een gebrek aan expertise, werken met AI bij betrokkenen nog te veel vragen oproept. De implementatie zorgde daarom nog wel eens voor De eerste blik moet altijd gericht zijn op de gegevens obstakels. De eerste blik moet altijd gericht zijn op de die al in het bedrijf beschik- gegevens die reeds in het baar zijn bedrijf beschikbaar zijn, want ontbrekende of slecht toegankelijke gegevens maken het voor bedrijven moeilijk om AI überhaupt zinvol in te zetten.

Recent onderzoek toont belangrijke inzichten in de toegevoegde waarde van industriële bedrijven die AI al met succes hebben geïmplementeerd. De cijfers 10

AB_ART_Techniek03_0002.indd 10

zijn verzameld door het internationale onderzoeksbureau OnePoll in opdracht van reichelt elektronik en omvatte 1.650 technologische besluitvormers van industriële ondernemingen in Europa, waarvan 250 uit Nederland.

De beste weg vooruit?

In het onderzoek verklaart meer dan de helft van de respondenten (56 procent) dat zij AI al gebruiken in hun bedrijfsproductie – 38 procent doet dit zelfs over de hele linie. 18 procent gebruikt AI slechts gedeeltelijk in hun bedrijfsproductie. Uit dit onderzoek komt één belangrijke bevinding naar voren: het is duidelijk dat bedrijven in Nederland zich in verschillende stadia van vooruitgang bevinden met betrekking tot het gebruik van AI. Deskundigen zijn er zeker van dat het gebruik van AI in de nabije toekomst steeds meer zal doordringen in het hele productieproces.

Het struikelblok hierbij is dat het vaak moeilijk is om bepaalde functies te programmeren of AI-modellen te maken en deze vervolgens op de machines te implementeren. Om deze reden beginnen veel bedrijven AI gedeeltelijk te gebruiken en programmeren zij deze voor zeer specifieke specificaties in kleinere projecten. Dit brengt het gevaar met zich mee dat ook de planning van deze projecten vrij kleinschalig is en in silo's wordt aangepakt. De ervaring van de deelnemers van het onderzoek leert

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:09

De verwachtingen van kunstmatige intelligentie en de resultaten in bedrijven liggen nog te ver uit elkaar. Voor een zinvolle inzet van AI helpt een overkoepelende strategie.

11

AB_ART_Techniek03_0002.indd 11

08-04-2022 09:09

5

van en investeringen in AI

ART IN

65 % heeft een overkoepelende strategie TREND Intelligente productie

31 %

investeert in deelprojecten

Lessen

18 %

uit AI-projecten

56 %

Geb

VAN DE RESPONzou vandaag een aantal DENTEN GEBRUIKT dingen anders doen 29 % dan vijf jaar geleden ARTIFICIËLE INTELLIGENTIE IN DE PRODUCTIE zou vandaag alles 9 % anders doen 38 % van hen gebruikt AI over de hele linie, 18 % gebruikt het slechts gedeeltelijk

van e

65 %

denk 31 % meer ro me o

Representa

Representatief onderzoek van OnePoll in opdracht van reichelt elektronik, november 2021

Gebruik

Redenen voor implementatie

van en investeringen in AI

65 % heeft een overkoepelende strategie 31 %

investeert in deelprojecten

AI niet alleen zien als een instrument om de productiviteit te verhogen, maar ook om nieuwe werkterreinen 39 %te openen

Lessen

Productontwikkeling

uit AI-projecten

35 %

Kwaliteitscontrole

ons dat AI het zou best in een overkoepelende strategie van een grotere hoeveelheid onderliggende gegevens. vandaag een aantal dingen anders doen kan worden gebruikt en niet in afzonderlij ke, AI kan deze taken sneller en automatischer verwer29 % dan vijf jaar geleden denkt dat meer en 35 % onsamenhangende proefprojecten. meer robots taken van ken dan een mens dat in dezelfde tijd zou kunnen.

80 %

9%

zou vandaag alles anders doen

mensen zullen overnemen

Anders met kennis van nu Bedrijven moeten wennen aan elke nieuwe technoloRepresentatief onderzoek van OnePoll in opdracht van reichelt elektronik, november 2021 gie. En in het proces zullen er in het begin ook fouten worden gemaakt. Dat blijkt ook uit het aantal bedrijven dat AI vijf jaar geleden al heeft toegepast: Meer dan de helft van de respondenten (55 procent) zou hun AI-project anders aanpakken met de kennis van nu. 29 procent zegt dat ze sommige dingen anders zouden doen en 9 procent zou alles anders doen.

Toch is een overkoepelende strategie slechts één aspect dat bedrijven zouden veranderen. Bij een volledige reboot met de kennis van de afgelopen vijf jaar zouden ze de invoering beter plannen en de werknemers vanaf het begin meer bij alle processen betrekken. Dit zou het mogelijk maken om iedereen in een vroeg stadium bij het proces te betrekken en vertrouwen in de te gebruiken technologie direct op te bouwen.

Bovendien zou een grotere betrokkenheid, werknemers verlossen van de gedeelde angst dat robots menselijke taken volledig zullen vervangen. Het tegendeel is namelijk waar: mensen in de industrie kunnen zelfs baat hebben bij AI. Machines nemen lichte taken op zich die hen ontlasten – meestal zijn dit taken van repetitieve aard of waarbij er sprake is 12

AB_ART_Techniek03_0002.indd 12

32 %

Procesoptimalisatie

Productiviteitsverhoging Explosieve datagroei Alleen al in machine-to-machine networking worden elke dag enorme hoeveelheden gegevens opgeslagen. Door de voortschrijdende digitalisering wordt voorspeld dat bedrijven steeds meer zullen vertrouwen op digitale oplossingen - als ze dat al niet aan het doen zijn. AI-toepassingen vereisen een grote hoeveelheid gegevens om bijzonder nauwkeurige en trefzekere resultaten te leveren. Maar het beheer van de schat aan data betekent ook een grote verantwoordelijkheid op het gebied van veiligheidskwesties.

Bedrijven moeten ervoor zorgen dat de gegevens die ze verzamelen beschermd zijn tegen ongewenste inzichten en aanvallen van hackers. Dit betekent dat vooral bedrijven die een volledig gedigitaliseerde value chain hebben, zich moeten beschermen tegen inbreuken op de beveiliging.

AI kan een echte toegevoegde waarde zijn als het gaat om gegevensbeveiliging, omdat het gegevens beter, nauwkeuriger en sneller kan verwerken dan mensen. AI is dan ook bijzonder waardevol als het gaat om informatie doorzoeken op patronen. In het geval van machine learning kan het als beveiligingsoplossing worden gebruikt om bedreigingen in een vroeg stadium op te sporen en in het beste geval automatisch te laten elimineren.

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:09

malisatie

56 %

implementatie

VAN DE RESPONDENTEN GEBRUIKT ARTIFICIËLE INTELLIGENTIE IN DE PRODUCTIE 38 % van hen gebruikt AI over de hele linie, 39 % 18 % gebruikt het slechts gedeeltelijk Productontwikkeling Gebruik

80 % denkt dat meer en

65 % heeft een overkoepelende strategie

Lessen meer robots taken van uit AI-projecten mensen zullen 29 % overnemen investeert in deelprojecten

zou vandaag een aantal dingen anders doen dan vijf jaar geleden

9%

Kwaliteitscontrole

Redenen voor implementatie

van en investeringen in AI

31 %

35 %

zou vandaag alles anders doen

39 %

Productontwikkeling

32 %

80 % Productiviteitsverhoging

denkt dat meer en meer robots taken van mensen zullen overnemen

32 %

35 %

35 %

Kwaliteitscontrole

Procesoptima

35 %

Procesoptimalisatie

Productiviteitsverhoging

Representatief onderzoek van OnePoll in opdracht van reichelt elektronik, november 2021

Volgens een onderzoek van reichelt elektronik gebruikt 56 procent van de respondenten in Nederland al kunstmatige intelligentie in hun industriële bedrijf.

Een van de instrumenten Zoals in het begin van dit artikel vermeld, zien veel bedrijven het gebruik van AI als een wondermiddel voor hun eigen productiviteit. AI speelt zeker een essentiële rol bij het optimaliseren van de productiviteit en zal in de toekomst een steeds belangrijkere rol gaan spelen.

Maar het is ook belangrijk dat bedrijven AI zien als een instrument dat wordt gebruikt in een holistische workflow - dat wil zeggen, een overkoepelende strategie. Veel taken kunnen nog steeds gemakkelijker en sneller worden opgelost met andere statistische berekeningen of vectorberekeningen. Op dit punt is de beoordeling van systeemingenieurs nodig

om de taak met een open geest te benaderen en efficiënte en effectieve workflows als geheel te ontwerpen.

Kijkend naar het grote geheel helpt het ook om AI te zien als een instrument dat niet alleen moet worden gebruikt om de productiviteit te verhogen, maar ook om nieuwe werkterreinen te openen. De uitvoering van deze nieuwe vakgebieden wordt overgenomen door mensen, die dus meer dan ooit nodig zijn om alle onderlinge verbanden in de gaten te houden en dus ook in de toekomst een centrale rol zullen spelen. • www.reichelt.nl

CORROSIEBESTENDIGE AANDRIJFOPLOSSINGEN voor voedselverwerkende bedrijven nsd tupH oppervlakteveredeling Voordelig alternatief voor roestvaststaal Duurzaam Eenvoudig te reinigen, ook met agressieve middelen of hogedrukspuit NORD Aandrijvingen Nederland | T : 0252 529 544 | netherlands@nord.com | www.nord.com 13

AB_ART_Techniek03_0002.indd 13

08-04-2022 09:09

ELEKTRISCHE A ANDRIJ VINGEN Pilot-auditprogramma Industriële Elektrische Aandrijfsystemen

Tot bijna 20 procent minder energie Auditprogramma belicht de financiële kant van duurzaamheid In de producerende industrie is energiebesparing met weinig inspanning nog steeds heel goed mogelijk. Dat blijkt uit 30 audits die de afgelopen anderhalf jaar in de industrie zijn uitgevoerd. De audits laten zien dat een energiebesparing van 10 tot 18 procent, opgeteld per bedrijfsactiviteit, mogelijk is ten opzichte van het startverbruik van de onderzochte aandrijfsystemen. Met een gemiddelde besparing voor alle audits van 12 procent.

Walter Wijnhoven Het verzamelen van de benodigde informatie voor de audit/analyse kost even tijd, maar daarna kunnen heel makkelijk en snel verbeteringen worden doorgevoerd. Het gaat om breed toepasbare maatregelen aan pompsystemen, aandrijvingen voor roeren en mengen, ventilatie en koelen. Het investeren in deze besparingen wordt financieel ondersteund door de Energie-investeringsaftrek (EIA).

Het auditprogramma ging in 2019 van start als pilot met LIKE Energy als auditor, aangewezen door Rijksdienst “Terugverdientijd van de voor Ondernemend Nedermeerkosten voor een nieuwe land (RVO), die de pilot uitvoerde. De audits waren IE4-motor veel korter dan onderdeel van het Pilot-auditverwacht” programma Industriële Elektrische Aandrijfsystemen (IEA) van Kennisnetwerk Efficiënte Elektrische Aandrijfsystemen (KEEA). Hierin is gekeken aar de mogelijkheden voor energiebesparing.

Opzet van de audit Jan Grauss, auditor bij LIKE Energy en Erwin Petersen, senior business development manager bij SPIE Nederland bezochten gedurende de pilot meerdere bedrijven. Petersen: “Zodra de onderliggende informatie van de klant er is, kun je de audit vrij snel en goed uitvoeren. Maar het verzamelen van 14

AB_ART_Techniek01.indd 14

systeeminfo en tekeningen kost de meeste tijd, zo is mijn ervaring.” Jan Grauss: “Tijdens een eerste persoonlijke kennismaking met klant en bedrijf presenteren we de audit en vragen we om een korte rondleiding. Daarna verzamelen we alle benodigde data om tot een rapportage volgens ISO 50002 met uitgewerkte business cases te komen. Deze rapportage wordt gepresenteerd aan directie en betrokkenen.

We vragen de klant bovendien om motor- en procesdata. Gezien de beschikbaarheid van de gegevens en de coronamaatregelen komen we vaak uit op een doorlooptijd van drie tot zes maanden.”

Bredere focus “Bedrijven staan open om energie te besparen en maken graag gebruik van onze kennis”, vervolgt Grauss. “Ook de uitgewerkte business cases worden op prijs gesteld en deels direct in opdracht gegeven.”

De audit zet bovendien vaak meer zaken in gang.

“Bijvoorbeeld het direct implementeren van energiemonitoring. Dit heeft bredere positieve gevolgen voor het onderwerp energiebesparing; de focus wordt niet alleen op aandrijvingen gelegd maar richt zich ook op andere energieverbruikende processen.” Ook het persoonlijk contact wordt erg op prijs gesteld. Dit wordt bevestigd door Jan-Willem van Ganswijk, manager Maintenance Press Shop bij voestalpine in Bunschoten. Bij voestalpine, onder

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:10

Voestalpine, deelnemer aan het auditprogramma, produceert in Bunschoten onder andere automotive carrosseriedelen.

AUDITS IN REGELGEVING De totaal geïnventariseerde besparingen uit de audits bedragen 24 GWh/ jaar met een gemiddelde terugverdientijd van de benodigde investeringen van drie jaar. Het ‘besparingspotentieel aandrijvingen’ voor de geauditeerde bedrijven is geraamd op 60 tot 65 GWh/jaar. Dat is ongeveer 16 procent op het verbruik van de aandrijfsystemen en staat gelijk aan 0,22-0,23 PJ finaal elektriciteitsverbruik. Vertaald naar nationaal niveau is er een besparingspotentieel van 3,9 tot 4,1 TWh (finaal). Dat komt neer op 2,2 tot 2,3 Mton CO2-emissiereductie.

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) kondigde onlangs aan dat zij deze audits in regelgeving gaat vatten. Voor grote energiegebruikers, met een energieverbruik gelijk aan of meer dan 10 miljoen kWh elektriciteit of 170.000 m3 aardgasequivalent, komt er in 2023 een energieonderzoeksplicht.

andere toeleverancier van carrosseriedelen voor de automotive, werd besloten om de audit te richten op het roterend materieel.

Oude en nieuwe motoren Van Ganswijk: “Bij voestalpine ging veel tijd zitten in het inventariseren van de aandrijvingen en het opnemen van de specificaties hiervan, uiteindelijk zijn er 117 aandrijvingen geïnventariseerd.” Besparing bleek vooral mogelijk bij de hydraulische persen, maar ook bij de compressoren en koelsystemen. Van Ganswijk: “De gemiddelde leeftijd van de motoren bleek erg hoog te zijn. Deze motoren zijn erg betrouwbaar, maar halen bij verre niet de efficiëntie van een moderne IE4- of IE5-motor. Verder zijn veel hydraulische nevenaandrijvingen, zoals koeling, filtratie en stuurdruk, niet afgestemd op het daadwerkelijke verbruik maar draaien continu. Hier

zijn modernere oplossingen voor om een constante druk of volume te bereiken.”

Als mogelijk toekomstig project noemt hij het vervangen van de koelinstallatie van een perslijn.

“Hier worden zeker de aanbevelingen meegenomen en er lijken kansen op subsidies te zijn. Daarnaast leek het circulair om de oude motoren te blijven repareren, echter is de terugverdientijd van de meerkosten voor een nieuwe IE4-motor veel korter dan verwacht.”

Verdiepingsslag Petersen bezocht meerdere bedrijven, waaronder een kunstmestfabrikant in Zeeuws-Vlaanderen. Het bedrijf heeft een gaswassingssysteem, waarbij vloeistof door sproeiers wordt geperst. Aan de andere kant wordt er gas doorheen gepompt en daarmee ook gas schoongemaakt. Petersen: “Er zit in het systeem 15

AB_ART_Techniek01.indd 15

08-04-2022 09:10

ELEKTRISCHE A ANDRIJ VINGEN Pilot-auditprogramma Industriële Elektrische Aandrijfsystemen

MAATREGELEN EN BUSINESS CASES • Vernieuwen van componenten als elektromotoren - hoog efficiënte elektromotoren, soms ook kleiner dimensioneren (kW); transmissies - bijvoorbeeld verminderen van het aantal riemen in combinatie met toevoegen van toerenregeling; verbeteren van de regeling; vernieuwen van de gedreven applicatie als pomp, compressor, ventilator met een juiste dimensionering.

• Invoeren van energie-monitoring op de aandrijvingen, en invoeren van systematische verwerking en gebruiken van de gegevens middels energiemanagement-systematiek.

• Verbeteren van processen door middel van aanpassingen aan procesapparatuur.

een pomp van 150 kW. De vraag is: kun je die langzamer laten draaien, waardoor je energie kunt besparen. Wij hebben een procesanalyse gedaan en ingeschat wat het besparingspotentieel zou kunnen zijn. We kwamen uit op 10 tot 20 procent voor die installatie als je betere sproeikoppen zou hanteren, maar dan moet je wel een verdiepingsslag maken.

Het gaat verder dan de audit om dat percentage echt te ‘oogsten’. Dat kan per bedrijf verschillend uitpakken, er zijn eigenlijk geen standaard voorbeel-

den.” Bij een chemisch bedrijf in Rotterdam trof Petersen een grote hydrogeneratorpomp aan met een vermogen van 500 kW. “Daar blijkt ook besparing mogelijk, maar die pomp draait 24/7 en een aantal jaren achter elkaar. Dan moet je wachten op de volgende stop om aanpassingen te kunnen doen.”

Project 6-25 De vraag naar audits rondom energie-efficiëntie zal de komende jaren alleen maar toenemen, verwachten zowel Grauss als Petersen. Naast de bestaande rapportageverplichtingen krijgen grote bedrijven te maken met het Klimaatakkoord, waarin maatregelen voor CO2-reductie zijn opgenomen. Bovendien gaat de energiebesparingsplicht nu ook voor de ETS-bedrijven gelden (ETS – Emission Trade System).

Petersen licht toe dat audits en haalbaarheidsstudies nu plaatsvinden onder de paraplu van Project 6-25.

Dit project beoogt door versnelde toepassing van innovatieve energie-efficiency-technologieën de CO2-emissies van de 300 meest energie-intensieve bedrijven in Nederland te verlagen. De focus ligt daarbij op in de praktijk bewezen en rendabele innovaties, die zowel de kosten verlagen als de procesefficiency verbeteren. De ambitie is om tot en

117 117 AANDRIJVINGEN

heeft voestalpine in Bunschoten onder de loep genomen.

Jan-Willem van Ganswijk, voestalpine: “.. veel hydraulische nevenaandrijvingen, zoals koeling, filtratie en stuurdruk, niet afgestemd op het daadwerkelijke verbruik.”

16

AB_ART_Techniek01.indd 16

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:10

“..veel bedrijven [richten] zich [..] minder op de dingen die je nu al op korte termijn kunt doen”

met 2025 hiermee een reductie van 6 Mton CO2/jaar te realiseren. De partnerbedrijven in Project 6-25 werken samen aan dit doel met organisaties van technologiebedrijven, industriële en financiële dienstverleners, en eindgebruikers.

www.keea.nl/audit-programma www.likeenergy.nl www.spie-nl.com www.6-25.nl www.rvo.nl/eia

©kras99, ©ag visuell - Fotolia

Commitment “Misschien was het wel zo dat we in het eerste kwartaal van 2020, toen de audits met RVO werden opgezet, voor de troepen uit liepen”, aldus Petersen.

“Het commitment van bedrijven om hiermee aan de slag te gaan is in de loop van het jaar behoorlijk veranderd. Bedrijven kijken nu mede door de hogere gasprijzen en stijging van de kosten van CO2-uitstoot veel meer naar de financiële kant van duurzaamheid.

Ze zijn erg gericht op terugverdientijden van benodigde investeringen die ze zelf willen hanteren, of wachten op het vervangingsmoment om dan pas te kijken naar besparingsmogelijkheden. Je ziet dat veel bedrijven zich in de energietransitie richten op de

grote stappen die iets verder weg liggen, maar minder op de dingen die je nu al op korte termijn kunt doen door het simpelweg toepassen van de beste technologie die er nu al is. Een voorbeeld: bij een leverancier in Drenthe van utilities zoals stoom, staan 500 elektromotoren, waarvan 400 ouder dan 20 jaar met een rendement van 85 procent. Als je die motoren vervangt door de laatste stand der techniek dan ga je al 5 tot 7 procentpunten omhoog in efficiency, hetgeen betekent dat het rendement van de elektromotor stijgt van bijvoorbeeld van 85 naar 90 procent. Dan doe je verder niets aan je proces, maar ben je toch slim bezig om je rendement te verhogen en tegelijkertijd energie te besparen.” •

Wij kunnen er voor zorgen dat mens en machine veilig samen kunnen werken! _ Safety in 58mm behuizing _ SIL 3 gecertificeerd. _ Beschikbaar in Profinet/Profisafe, Ethernet IP/CIP Safety en binnenkort ook in Powerlink/Open Safety!

www.tr-electronic.nl

17

AB_ART_Techniek01.indd 17

08-04-2022 09:10

REPORTAGE Automatiseren

‘Fleximatiseren’ Variatie is het sleutelwoord bij TechNikkels Bij TechNikkels hebben ze de term ‘fleximatiseren’ als motto. Automatiseren, maar dan flexibel. Ze ontwikkelen en bouwen machines voor het toevoeren, vullen en sluiten van flessen, potten en (jerry) cans en Amerikaanse vouwdozen – en dan specifiek voor bedrijven die een grote diversiteit daarvan verwerken. Partner voor hun automatiseringsvraagstukken is Lenze.

“Met Lenze hebben we een echt grote stap gezet.” Aan het woord is Thijs Krijgsman, manager sales en services. Aan tafel zitten ook Daan Nikkels, verantwoordelijk voor service business development en namens Lenze Stefan van Dooren en Marc Vissers.

“We zijn inmiddels zijn jaar of zes, zeven geleden in zee gegaan met Lenze en dat naar volle tevredenheid”, vervolgt Thijs. Als de koffie is geserveerd, schuift ook directeur en oprichter Henk Nikkels aan.

Op de achtergrond werkt hij nu vooral met het team aan de ontwikkelingen voor de toekomst.

Aandacht Henk heeft zijn sporen verdiend in de speciaalmachinebouw bij een paar grote industriële bedrijven. Hij startte het bedrijf in 2003 en begon in 2011 met de ontwikkeling van een eigen afvul- en verpakkingslijn. Inmiddels staat er een volwassen bedrijf en wordt er volop ingezet op servitization. “Klanten vragen om service en dat betekent aandacht voor hun behoeftes.

Waar de focus eerst voornamelijk lag op het bouwen van hoogwaardige flexibele machines, is die focus nu uitgebreid met het zorgen dat klanten het maximale rendement uit onze machines halen. Met als een van de doelstellingen om langdurige relaties met klanten op te bouwen waarbij 18

AB_ART_Reportage01.indd 18

we ze proactief helpen hun productieresultaat te optimaliseren. En doordat we lokaal opereren in met name Nederland en België, kunnen we ook heel snel reageren op de vragen. Bij voorkeur doen we dat vandaag de dag natuurlijk remote, maar zo nodig zijn we snel op locatie. Over vijf jaar ziet het er misschien wel heel anders uit en kunnen we makkelijker nieuwe markten bedienen omdat we dan de remote ondersteuning verder hebben doorontwik-

van besturing, bediening en componentgebruik En zelfs in één machine heb je natuurlijk al te maken met componenten van verschillende leveranciers. Henk ziet daar een belangrijke rol weggelegd voor zijn bedrijf: “Daar maken we als machinebouwer echt het verschil. Wij bouwen zelf complete lijnen, inclusief de eigen besturing. En daar komt meer bij kijken dan vroeger, een aantal van onze hbo-wtb’ers is volledig software-engineer geworden.”

“Hoe blijf je concurrerend zonder een prijsvechter te worden?”

Verschillende handelingen In de machines van TechNikkels worden verschillende handelingen in een verpakkingsproces volledig geautomatiseerd.

Denk aan het toevoeren van de verpakkingen, het vullen, het sluiten en verpakken in een doos. Bij de rondleiding zien we een paar uitdagingen aan ons voorbij komen.

“Niet alleen de vorm en afmeting van een verpakking kunnen heel divers zijn, maar ook het gebruikte materiaal en de marges op de dikte van dat materiaal. Verpakkingen worden vanuit kostprijsoverwegingen steeds dunner. En dan heeft soms gevolgen voor hoe makkelijk het is om producten te verwerken”, legt Thijs uit. Er wordt getest met een transparante kunststof fles die op hoge snelheid op een machine wordt verwerkt. “We willen niet alleen een

keld met alle beschikbare hulpmiddelen.

Daar benutten we de volledige mogelijkheden nu nog niet van.”

‘Maken het verschil’ Het is voor veel bedrijven lastig om hun technische dienst goed te bemensen.

Enerzijds door een trend van een lagere beschikbaarheid van technici en anderzijds door toegenomen complexiteit van machines. Want in de meeste afvul – en inpaklijnen zie je machines van verschillende fabrikanten. Ieder met hun eigen manier

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:11

TechNikkels ontwikkelt en bouwt machines voor het toevoeren, vullen en sluiten van flessen, potten, (jerry)cans en Amerikaanse vouwdozen.

machine of een lijn leveren, maar ook een optimale prestatie van die machine en een kleinere CO2-footprint. Dat betekent dat we ook op het gebied van monitoring proactief adviseren én ontwikkelen.”

“Ook bij Lenze zien we deze ontwikkelingen steeds breder vorm krijgen in de markt”, sluit projectleider Stefan van Dooren aan. “Hoe blijf je concurrerend zonder een prijsvechter te worden? Een onderscheidende factor vind je in de levenscyclus van de machine. Klanten helpen om het maximale uit de machine te halen, dus optimaal gebruik over de volledige levensduur. Maar omdat machinebouwers vaak mechanisch georiënteerd zijn, hebben ze niet zelf alle IT-kennis in huis om vanaf nul iets op te bouwen. Daar kunnen de producten van Lenze een grote bijdrage leveren. We zien dat de visies en organisaties van Lenze en TechNikkels naadloos op elkaar aansluiten en we hebben dan ook verschillende pilotprojecten lopen.”

Rendement is key Thijs: “Het gaat inderdaad steeds vaker vooral om meer rendement uit verpakkingslijn te halen. Dus niet het shoppen naar de goedkoopste individuele machine of componenten, maar bedrijven zoeken

naar een lijn met een optimaal rendement.

En industrie 4.0 en de digitalisering kunnen hierin ondersteunen. Een voorbeeld daarvan is het maken van dashboards voor OEE-verbetering (Overall Equipment Effectiveness – red.). We hebben veel data tot onze beschikking waarmee we input hebben voor verdere ontwikkeling en optimalisering.”

“Veel van onze klanten zijn zelf ook actief op het gebied van OEE. Ze zijn zeer tevreden over de aanpak. De data die uit de machine komt, is puur feitelijk. Zo kun je de productie analyseren en zie je precies waar je kunt verbeteren. Je onderbouwt als het ware je OEE met objectieve data. Want het doel is niet om te vertellen hóe ze het moeten doen, we reiken tools aan om de focus op de juiste zaken te leggen.”

achterkant van hun business en Lenze weer met de achterkant van onze business. De visie van partnerschap wordt door de hele organisatie gedragen, alles is gericht op snel de klant helpen door zo flexibel mogelijk te reageren. Je kunt zo veel gerichter te werk gaan en vaak kun je zelfs op afstand helpen. We willen dicht bij onze klanten staan, daarom werken we nu aan een pilot voor een portal waar vragen op een standaard manier binnen komen. We ontzorgen de klant maximaal en kunnen snel en eenvoudig trends signaleren en analyseren. Ik ben blij dat we daarmee bezig zijn, want dat levert heel veel op, zowel voor de klant als voor de ontwikkeling. Je creëert lerend vermogen over de vragen uit het veld en de bijbehorende oorzaken.”

Partners Ook bij Lenze zien ze het voordeel van samenwerken met je leverancier. Marc Vissers: “Die samenwerking wordt veel hechter met als gevolg dat je geen klant/ leverancier-relatie meer hebt, maar echt partners wordt. Dan voelt iedereen zich verantwoordelijk en dat levert een hogere betrokkenheid op.” Henk knikt instemmend: “Klanten zijn bezig met hun business, de voorkant zogezegd. Wij met de

Flexibiliteit De flexibiliteit van TechNikkels uit zich niet alleen in de soorten verpakkingen die een machine kan verwerken, maar ook in het gebruik ervan. Het bedienen, omstellen, besturen, flexibel componentgebruik: alles staat in het teken van flexibel produceren. Een van de machines die we zien heeft een opbergplaats voor de formaatdelen om zo snel mogelijk te kunnen omstellen naar een nader product.

19

AB_ART_Reportage01.indd 19

08-04-2022 09:11

REPORTAGE 01PIJL_Rubriek_klein

Van links naar rechts: Stefan van Dooren van Lenze, Thijs Krijgsman en Henk Nikkels van TechNikkels, Marc Vissers van Lenze en Daan Nikkels van Technikkels.

“Onze machines zijn speciaal ontworpen voor een brede productrange, dat is onze onderscheidende factor”, zegt Thijs.

“Daarom zijn al onze machines supersnel of zelfs volautomatisch omstelbaar.

Vandaag de dag zijn de batches vaak klein en de levenscycli van producten kort. Snel en gemakkelijk foutloos kunnen wisselen, is een echte must. Alles is erop gericht dat de lijn eenvoudig te bedienen, ook met het oog op het verloop van personeel, eigenlijk kan iedereen deze machine bedienen.”

Henk legt uit dat “alles in de machine gericht is op variatie. Per proces kiezen we de juiste technologie, zoals bij het plaatsen van flessen in de doos. Gebruik je grippers, dan moeten je grippers heel erg slim geëngineerd worden. Als je omdenkt, en je laat de flessen in de doos zakken op een plateau en vouwt vervolgens van onderaf de doos dicht, dan is alleen de afmeting van de doos bepalend. Ten opzichte van dure grippers heb je dan alleen eenvoudige plaatformaatdelen nodig om alle verschillende formaten te kunnen hanteren.

Daarbij proberen we zoveel mogelijk componenten uit één hand te gebruiken 20

AB_ART_Reportage01.indd 20

“Als je de ‘installed base’ goed kunt volgen, kun je lerend vermogen inbouwen”

zodat alles al in de basis op elkaar afgestemd is.”

Remote Voor het remote leveren van support en condition monitoring krijgt de plc als het ware de rol van de poort naar buiten. De plc wordt actuator en communicator.

Stefan: “Alle data wordt weergegeven in een dashboard. Dat geeft echte toegevoegde waarde, want alles is op elkaar afgestemd, het is echt een end-to-end-oplossing. En met het dashboard heb je een geweldige tool voor OEE-monitoring.”

Henk vertelt dat een klant hiervoor een eigen softwaresysteem aan wilde schaffen.

“Tot ze zagen dat onze machines dat al bieden. Dus nu hebben ze ons gevraagd om ook op hun andere machines datapunten te maken.” Thijs vult aan: “Cijfers tonen is de kunst niet. Informatie en context, dat is belangrijk. Klanten willen zo simpel

mogelijke dashboards die de informatie overzichtelijk aanbieden en voor iedereen te lezen zijn. We vragen de klant welke informatie belangrijk is en bouwen een overzichtelijk dashboard, gebaseerd op de wensen van de klant, voorzien van objectieve informatie. Daar kan een productiemanager wat mee.”

Henk ziet nog meer kansen: “De HMI kan een onderscheidende factor zijn voor het werkplezier van de operator. We ontwerpen onze HMI om heel gebruikersvriendelijk te zijn, we zeggen wel ‘voor de smile van de operator’. Maar voor ons is het belangrijk dat we minder stilstand kunnen realiseren doordat we remote mee kunnen kijken. Op die manier kun je heel snel ondersteuning bieden bij een stilstand.”

Maximale ondersteuning Een ander voorbeeld passeert de revue. In 2014 bouwde TechNikkels een grote

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:11

speciaalmachine voor het inpakken van cadeaupapier. En tegelijkertijd had het bedrijf al een opdracht lopen voor een grote lijn met allerlei verschillende machines. “Toen werd het een kwestie van slim opereren. Want beide opdrachten hadden een hele korte doorlooptijd en dan trek je niet zomaar even een blik mensen open. Voor de besturingen van die twee opdrachten hebben we toen contact gezocht met Lenze. En we vonden elkaar onmiddellijk. We kregen de maximale ondersteuning om die twee projecten er binnen de gewenste tijd doorheen te trekken. Dat was redelijk in de begintijd van onze samenwerking en ik moet zeggen, we zijn superblij met Lenze als partner. Zowel op het automatiseringsvlak als op het gebied van de operationele techniek. We hebben in de tussentijd al heel wat projecten samen gedaan en we zijn erg tevreden.”

Marc Vissers merkt op dat het bedrijf ook echt een voorloperspositie heeft, als het gaat om industrie 4.0. Stefan ziet dat als een resultaat van de korte lijnen tussen de sales en techniek. “Bij grote bedrijven zie je dat ook, waar ze vaak als groeistrategie

de focus op service leggen. Maar dat omarmen en uitrollen, dat lukt alleen als de hele organisatie erachter staat.” Daan knikt: “Dat klopt, we staan samen achter onze strategie. We zien het beter ondersteunen van klanten door servitization als een grote kans betere relaties met onze klanten op te bouwen. Natuurlijk willen ook wij groeien, maar wel heel beheerst en gecontroleerd.”

‘Installed base’ volgen Die OEE, dat zit dus wel snor. Maar ook asset management is een onderwerp dat is gebaat bij objectieve data en informatie.

“Als je de installed base goed kunt volgen, kun je lerend vermogen inbouwen met een historie van vragen en incidenten. Alle inspecties zijn inzichtelijk, kortom de hele voorgeschiedenis van je installaties. We zijn nu dus een pilot aan het uitvoeren met Lenze, waarbij klanten alle vragen in één portal aan ons sturen. Het is nu al heel laagdrempelig, maar het werkt alleen als ook de klant de nieuwe oplossing omarmt.”

Stefan is namens Lenze projectleider bij de pilot: “We hebben een platform waar alles

om de machine draait. Alles eromheen is opgenomen in een portal. Vandaar kunnen we remote maintenance bieden en loggen we alle informatie over bijvoorbeeld storingen, maar ook alle documentatie is daar opgeslagen. Alles centraal met een uitgebreid historisch overzicht. We kunnen precies zien hoeveel en wat voor vragen de klant heeft gesteld en hoeveel remote service er is gegeven. Ook handig voor de contractbewaking”, lacht hij. “Dit is nu een pilot die we samen uitvoeren en we zijn dit nog verder aan het optimaliseren. We ontwerpen alles zo laagdrempelig mogelijk en willen het ook de operator zo makkelijk mogelijk maken.”

De ontwikkelingen gaan in volle vaart.

Henk: “Automatisering zal steeds belangrijker worden. Niet alleen meer om kosten te sparen, maar uit pure noodzaak, omdat je met minder mensen aan een lijn moet kunnen werken. Er is een schaarste aan mensen, middelen én materialen, en dan is het heel fijn als je leverancier dichtbij zit, dat is een echt pluspunt.” • www.lenze.com www.tech-nikkels.nl

“Waar de focus eerst voornamelijk lag op het bouwen van hoogwaardige flexibele machines, is die focus nu uitgebreid met het zorgen dat klanten het maximale rendement uit onze machines halen.”

21

AB_ART_Reportage01.indd 21

08-04-2022 09:11

Buys Ballotstraat 31 1704 SK Heerhugowaard Tel. +31 (0)72-5717821 BESTURINGSTECHNIEK

AANDRIJVEN

LINEAIRE TECHNIEK

info@mctechnology.nl www.mctechnology.nl

COMPONENTEN

Stappenmotoren en besturingen

Voor iedere applicatie de juiste combinatie Drivers en controllers in de vermogensrange van 12 t/m 200 Vdc / max. 12 Amp. Nu ook met AC input van 18-115 VAC / 230 VAC. RS232/485, USB, CANbus, Modbus RTU/TCP-IP, EtherCat, Profinet, digitale en analoge I/O, closed loop incremental/absolute encoders.

Super- en XTreme Torque stappenmotoren Tot 35% meer uitgaand koppel i.c.m. zeer korte inbouwmaten.

Size 17, 23, 34 en 42 met houdkoppels tot wel 32 Nm. Spanning 160 Vdc / 12 Amp. Optioneel met encoder, houdrem, reducties, aangepaste as, kabelsets.

Uitvoeringen voor cleanroom- en vacuümomgeving. Ook met geïntegreerde controller.

TECHNOLOGY IN MOTION

Cyclisch schrijven: snelheid, acceleratie en parameters

Cyclisch lezen: motorstroom en gedetailleerde diagnose

Drive-oplossingen met ASi-5 Korte cyclustijden en hoge databandbreedte www.bihl-wiedemann.com

AB_Advertenties.indd 22

08-04-2022 09:03

TECHNIEK IE-synchroonmotoren

Nieuwe IE5+-motoren De nieuwe generatie IE5+-synchroonmotoren van Nord Drivesystems combineren de voordelen van hun modulaire systeem met de mogelijkheden voor versiereductie en leveren een essentiële bijdrage aan het verlagen van de ‘total cost of ownership’. De motoren zijn verkrijgbaar in drie uitvoeringen: als niet-geventileerde gladde motor, als geventileerde motor met koelribben en als geïntegreerde motor in de nieuwe, gepatenteerde Nord DuoDrive.

De motoren zijn ontworpen voor de intralogistiek en de voedingsmiddelen- en drankenindustrie. Volgens de makers hebben een hoog rendement over een breed koppelbereik, zodat ook bij gedeeltelijke belasting of lagere toerentallen sprake is van een optimaal energieverbruik. Een directe vergelijking tussen een gewone IE3-asynchroonmotor (0,75 kW, 83 procent motorrendement, haakse reductor) en een overeenkomstige IE5+ synchroonmotor (0,75 kW, 93 procent motorrendement, haakse reductor) laat de de energiebesparing zien. Uitgaande van 4000 bedrijfsuren per jaar levert dit een energiebesparing van circa 400 kWh per jaar. Dit komt per aandrijving overeen met een CO2-emissiefactor van 366 g/kWh, circa 0,15 t CO2 per jaar. Aangezien er vaak meer dan 2.000 aandrijvingen in één systeem zijn geïnstalleerd, betekent dit een potentiële CO2-besparing van ongeveer 300 ton per jaar.

Ruimtebesparing Door de geoptimaliseerde vermogensdichtheid kan, in vergelijking met conventionele asynchroonmotoren, met de compacte IE5+-motor ook een ruimtebesparing tot 40 procent worden gerealiseerd. Anderzijds is dezelfde installatieruimte ook geschikt voor een krachtigere motor met een hogere energie-efficiëntie. Door het constante koppel over een groot toerentalbereik is een gerichte reductie van het aantal uitvoeringen mogelijk.

Geventileerde en ventilatorloze versie De corrosiebestendige synchroonmotoren met een motorrendement tot 95 procent zijn beschikbaar in

geventileerde of gladde uitvoeringen tot een vermogen van 4,0 kW met een continu koppel van 1,6 tot 18,2 Nm en snelheden van 0 tot 2.100 min-1. Het gladde, hygiënevriendelijke wash-down-ontwerp van de ventilatorloze versie is makkelijk te reinigen.

Indien gewenst zijn nsd tupH-oppervlaktebehandeling en de beschermingsklasse IP69K leverbaar.

Modulair, schaalbaar motorontwerp De motor kan conform NEMA of IEC direct worden gemonteerd op alle Nord-aandrijvingen. Zowel NEMA C-face als IEC B14 en IEC B5 flensmontage is mogelijk.

Een geïntegreerde encoder behoort tot de standaarduitrusting en een mechanische rem kan optioneel worden geïntegreerd. De IE5+ synchroonmotoren kunnen modulair met alle reductoren en aandrijfelektronica van Nord gecombineerd. • www.nord.com 23

AB_ART_1p.indd 23

08-04-2022 09:12

TECHNIEK Besturingen

Zo blijft de PLC hét besturingssysteem van de toekomst Al ruim vijftig jaar worden wereldwijd in de industrie PLC-besturingen toegepast voor de automatische, real-time besturing van industriële machines en installaties. Belangrijke voordelen van de PLC (Programmable Logic Controller) zijn de robuustheid en betrouwbaarheid, in combinatie met een hoge nauwkeurigheid en voorspelbaarheid van de responstijd van het systeem.

Tekst en beeld: Phoenix Contact

Deze eigenschappen maken het mogelijk om geautomatiseerde taken met hoge precisie in realtime uit te voeren. Ze zijn cruciaal voor de werkzaamheden van onder meer waterschappen en bedrijven uit de infrastructuur-, energie- en maakindustrie.

Maar er zijn ook beperkingen. PLC-besturingen zijn minder goed geschikt om te kunnen voldoen aan bepaalde nieuwe marktvragen en -ontwikkelingen.

Nieuwe marktontwikkelingen Mede als gevolg van de digitalisering en globalisering staan bedrijven uit verschillende industrieën onder druk om steeds efficiënter en flexibeler te gaan werken. Dit is een gevolg van de toenemende veeleisendheid van de marktvragen, een sterke internationale concurrentie en de noodzaak tot verduurzaming van de bedrijfsvoering. Om de concurrentie voor te kunnen blijven, zoeken (maak) bedrijven naar manieren om bijvoorbeeld hun time-to-market te verkorten, onderhoudskosten te verminderen, (ongeplande) downtime van machines te verkorten en hun productiemachines en –lijnen flexibeler te kunnen benutten.

Dit betekent dat de besturing van die machines mee moet ontwikkelen en aansluiting moet vinden bij nieuwe technologische mogelijkheden. Voorbeelden daarvan zijn cloudtoepassingen, kunstmatige intelligentie (AI), Internet of Things (IoT), cloud computing en big-data-analyse (gerelateerd aan Industrie 4.0). Toekomstgerichte besturingssystemen dienen daarvoor flexibel, open en met het internet verbonden te zijn.

Speciaal voor de industrie

De PLC is een speciaal voor de industrie ontwik24

AB_ART_Techniek02.indd 24

kelde, uiterst robuuste en betrouwbare besturing van industriële machines of installaties. De hardware van PLC-besturingen is geschikt voor toepassing onder ruwe omstandigheden en wordt gebouwd voor een lange levensduur bij continu gebruik. PLC’s draaien vaak 24/7, 365 dagen per jaar, gedurende periodes van makkelijk vijftien tot twintig jaar. Componenten zijn na deze lange periode vaak nog verkrijgbaar om de bestaande software in te zetten en verder te draaien. De software wordt ontwikkeld om verschillende applicaties (programma’s) met zekerheid, exact op vooraf gedefinieerde tijden en in een vooraf bepaalde volgorde (Realtime Scheduling and Synchronisation) uit te voeren. Daarbij biedt de PLC de zekerheid dat de data die tussen de verschillende applicaties wordt uitgewisseld niet onverwachts veranderd (Dataconsistentie). Deze eigenschappen maken het mogelijk om machines of installaties in uiteenlopende industriële omgevingen betrouwbaar te automatiseren en perfect in real-time, deterministisch (exact voorspelbaar) aan te sturen.

Deelprogramma's Bij een ‘klassieke’ PLC wordt in de basis het besturingsprogramma eenmaal per cyclus doorlopen. Maar in plaats van één groot besturingsprogramma, bestaat de aansturing van het proces doorgaans uit meerdere deelprogramma’s die vanwege de functionaliteit en overzichtelijkheid in een bepaalde volgorde en met een bepaalde prioriteit worden verwerkt. En aangezien in veel gevallen niet elk deelprogramma even snel of vaak doorlopen hoeft te worden, wordt voor de efficiëntie veelal gebruikge-

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:13

De besturing van machines moet mee ontwikkelen met en aansluiting vinden moet vinden bij nieuwe technologische mogelijkheden.

25

AB_ART_Techniek02.indd 25

08-04-2022 09:13

TECHNIEK Besturingen

maakt van een Task Manager. Task Management/ Multitasking maakt het mogelijk om de beschikbare capaciteit van de besturing efficiënter in te zetten.

Namelijk door processen die minder belangrijk of langzamer zijn minder vaak uit te voeren en de processen die belangrijker zijn of sneller/vaker moeten worden uitgevoerd, vaker uit te voeren.

Open heeft de toekomst PLC-besturingen kunnen makkelijk 20 jaar lang functioneren, maar in die tijd verandert de wereld snel. De uitdagingen en ontwikkelingen in de markt vragen om een doorontwikkeling van de PLC naar een open, flexibel en met internet verbonden systeem om telkens nieuwe technologische mogelijkheden (gerelateerd aan Industrie 4.0) te kunnen benutten. Essentieel is dat de unieke eigenschappen

Damian Bombeeck heeft succesvol de opleiding PLCnext Certified Engineer ASSOCIATE afgerond.

PLCNEXT CERTIFIED ENGINEER ASSOCIATE Eerder dit jaar kreeg Damian Bombeeck (foto), technical consultant bij Phoenix Contact, het certificaat PLCnext Certified Engineer ASSOCIATE uitgereikt uit handen van Bert van der Linden, Technical Education bij Phoenix Contact Academy. Het PLCnext Certified Engineer-certificaat is een kwaliteitslabel voor software-engineers die zich willen onderscheiden in de markt met hun kennis over PLCnext Technology.

Het certificaat bewijst dat Damian is gekwalificeerd om de klanten van Phoenix Contact op een professionele wijze te ondersteunen. “Damian is het ideale voorbeeld van de toekomstige automatiseringsengineer.

Hij is in staat om traditionele technologieën te combineren met moderne en innovatieve technologieën”, aldus Bert van der Linden.

Een gecertificeerde engineer is in staat een solution-app te maken voor de PLCnext Controllers, waarbij optimaal gebruik wordt gemaakt van het PLCnext Technology ecosysteem. Een solution-app is een real-time applicatie voor de PLCnext Controllers en bevat een mix van technologieën, zoals IEC- en C++-programma’s. Bovendien weet de engineer aan welke eisen een real-time C++-programma moet voldoen en is hij/zij in staat om de app te laten communiceren (via bijvoorbeeld OPC-UA of REST) met andere apps in de PLCnext Controller. www.phoenixcontactacademy.nl 26

AB_ART_Techniek02.indd 26

van ‘klassieke’ PLC-besturingen daarbij behouden blijven, waaronder de hoge betrouwbaarheid, het deterministisch gedrag, de dataconsistentie, de lange levensduur en de lange-termijnsupport (10+ jaren).

Hogere programmeertalen Om nieuwe technologische mogelijkheden te kunnen benutten, zal een nieuw PLC-systeem behalve in de klassieke PLC-programmeertalen ook in hogere programmeertalen geprogrammeerd moeten kunnen worden. Daarbij gaat het om andere programmeertalen dan die voor PLC gestandaardiseerd zijn in de norm IEC 61131-3 en andere programmeertools. Het doel is dat bepaalde applicaties hiermee sneller, beter en met een hogere kwaliteit ontwikkeld kunnen worden. De van oudsher gescheiden werelden van IT en OT zullen hierdoor steeds nauwer met elkaar gaan samenwerken. Programmeurs geschoold in PLC-programmeren zijn nu schaars, en hun tekortkoming is dat ze doorgaans niet bedreven zijn in hogere programmeertalen en andere programmeertools. Zij zullen daarvoor steeds meer ondersteund gaan worden door een bredere groep software-engineers.

Linux PLC-systemen die ook in hogere programmeertalen geprogrammeerd kunnen worden bieden nog niet automatisch de mogelijkheid toekomstige applicaties te kunnen benutten gerelateerd aan IoT, Industrie 4.0 en Smart Industry. Daarom zien we dat steeds meer PLC-fabrikanten het eigen fabrikant specifieke operating systeem, vervangen door een Linux operating systeem. De deterministische PLC-applicaties draaien dan binnen het zogenaamde PLC Runtime-systeem op Linux. Daarnaast kunnen ook applicaties draaien die ontwikkeld zijn in andere, hogere programmeertalen en met andere programmeertools of Open Source Software. Deze andere applicaties kunnen de handige functies van Linux gebruiken, zoals het maken van socketconnecties, bibliotheken om via internet Application Programming Interfaces (API’s) te benutten of een bibliotheek om de programmeertalen JSON of XML te interpreteren. Maar let op, deze andere applicaties kunnen niet real-time gescheduled worden met de PLC-besturingsapplicaties die worden geprogrammeerd in de ‘klassieke’ PLC-programmeertalen (IEC 61131-3) en met de programmeertool van de fabrikant.

Hét besturingsplatform van de toekomst Het gebruik van Linux betekent een grote stap naar meer openheid, meer mogelijkheden en meer vrijheden, maar alleen Linux als operating systeem voor PLC is niet genoeg. Voor de applicaties die naast de PLC-runtime direct op Linux draaien, blijven er uitdagingen op het gebied van datamanagement, scheduling en boven alles in de complexiteit. Een

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:13

Om nieuwe technologische mogelijkheden te kunnen benutten, zal een nieuw PLC-systeem ook in hogere programmeertalen moeten kunnen worden geprogrammeerd.

standaard Linux-omgeving biedt namelijk nog niet het gemak en comfort van de ‘klassieke’ PLC. Dit vraagt om een platform dat het programmeren in hogere programmeertalen voor PLC vereenvoudigt, zorgt voor data-consistentie en de kans op fouten minimaliseert. Een platform dat een mix van programma’s ontwikkeld in PLC-programmeertalen, hoger programmeertalen of Model Based Developmenttools, perfect real-time gescheduled, waarbij de data consistent kan worden uitgewisseld tussen de applicaties geschreven in de verschillende programmeertalen en -tools. Een besturingsplatform dat in feite de klassieke, betrouwbare en robuuste PLC uitbreidt met een flexibiliteit en openheid zoals we dat kennen van een ‘Smart Device’. •

WHITEPAPER Dit artikel is gebaseerd op een whitepaper over de toekomst van de PLC naar aanleiding van de nieuwe marktvragen en -ontwikkelingen. Via de QR-code kunt u deze whitepaper downloaden.

Of ga naar tinyurl.com/AB-PLCnext.

Much more than just a great vision – enhanced automation today!

Open ecosysteem voor industriële automatisering Samen bouwen aan het automatiseringssysteem van de toekomst De betrouwbaarheid van een PLC met de flexibiliteit van een smart device.

Totaal verschillende applicaties real time uitvoeren, integratie van open source software, eenvoudige cloud-integratie en de vrije keuze van uw favoriete programmeertaal en -tool. Profiteer van een levendige online community en onze apps uit de digitale marktplaats.

Bouw mee aan de PLCnext Technology: www.plcnexttechnology.nl

PLCnext Ecosysteem.indd 1

AB_ART_Techniek02.indd 27

27 07-04-2022 10:22

08-04-2022 09:13

AUTOMATISERING Robotmachinebouw

Ideale niche ontdekt Robotmachinebouwer moderniseert rubber-spuitgietmachines Robotix Automatisierungstechnik GmbH is gespecialiseerd in de ontwikkeling en productie van borstelsystemen die automatisch en snel elastische producten uit een spuitgietmatrijs halen. Het Neder-Oostenrijkse bedrijf is al meer dan een decennium een succesvolle OEM-partner voor bekende fabrikanten van spuitgietmachines. Voor een nieuwe borstelrobot gingen zij in zee met hun landgenoten van Sigmatek.

Bij het spuitgieten van thermoplasten wordt het gerede product uitgestoten met uitwerppennen (ejector pins). Maar bij elastische producten in rubber en siliconen worden afstroopplaten of borstelapparaten gebruikt. Robotix – dat ook op klantspecificatie produceert – is onlangs gestart met de uitlevering van de nieuwe RB-800-S-CNCborstelrobot. Via de gestandaardiseerde Euromap67 interface kan de volledig geautomatiseerde installatie worden gekoppeld aan elk fabricaat spuitgietmachine. De robotinstallatie is niet alleen geschikt voor nieuwe installaties maar ook voor het moderniseren van bestaande machines. Om het project uit te voeren, werd Sigmatek uit Salzburg aan boord gehaald, dat een complete elektrische oplossing kon leveren. Denk hierbij aan besturing, servoaandrijving, motoren, bedieningsunit, visualisatie en connectiviteit – alles uit één hand. Ook beschikken de engineer bij de Oostenrijkse automatiseringsexpert de benodigde applicatiekennis binnen de kunststoftechnologie – inclusief automatische bewaking van borstelslijtage.

Totaaloplossingen Johannes Lemmel begint in 1997 als ‘eenpitter’ zijn ingenieursbureau. Hij realiseert zich al snel: "De krachtige serie-spuitgietmachine 28

AB_ART_Reportage03.indd 28

is maar één kant van de oplossing. Alleen de aanpassing aan het specifieke product van de klant door middel van op maat gemaakte grijpersystemen en randapparatuur zoals zoals snijstations, verenkelingsof toevoersystemen, is wat voor productiviteit zorgt. Daarom is er vraag naar totaaloplossingen in de markt.” Voor Lemmel is dat de reden om in 2000 Robotix Automatisierungstechnik op te richten.

“Het gaat altijd om het minimaliseren van verloren tijd” Niche-markt "In die tijd zijn we begonnen met het ontwikkelen en produceren van turn-key systemen. Vandaag de dag zien we onszelf als een partner voor complete oplossingen in de automatiseringsindustrie met een focus op robotoplossingen. Of het nu gaat om medische technologie, automotive of consumentenproducten – ons klantenbestand is zeer divers", aldus Lemmel, nu beherend vennoot van Robotix.

Het eerste serieproduct werd ongeveer 10 jaar geleden geïntroduceerd: samen met

een gerenommeerde lokale rubberspuitgiet machinebouwer ontwikkelde Robotix een borstelsysteem om voorzichtig componenten uit de matrijs te verwijderen. In de rubber- en siliconenindustrie wordt geen ejector gebruikt voor het verwijderen van componenten en overtollig restmateriaal.

In plaats daarvan worden roterende borstels en cilinders gebruikt.

Sindsdien bedient Robotix een nichemarkt die simpelweg te klein en daardoor onaantrekkelijk is voor andere machinebouwers die gericht zijn op grotere volumes. "De verhouding tussen rubber en kunststof ligt in de orde van grootte op ongeveer 1:10 – deze verhouding van de grondstof weerspiegeld grappig genoeg ook het aantal verkochte spuitgietmachines", aldus Lemmel. "De niche is ideaal voor de grootte van ons bedrijf - ook omdat de meest toonaangevende fabrikanten van spuitgietmachines in Oostenrijk en Duitsland zijn gevestigd."

Energieverbruik belangrijker Het Robotix-borstelsysteem is verkrijgbaar in verschillende configuraties - met maximaal vier verticale assen afhankelijk van de vereisten en grootte van de spuitgietmachine. Of het nu gaat om rechte afstropers of schuine spiraalborstels, rubberen of siliconen impact-afstropers –

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:13

De RB-800-S-CNC-borstelrobot van Robotix Automatisierungstechnik voor het verwijderen van elastomeren componenten uit een spuitgietmatrijs.

daarvoor was het noodzakelijk om onze borstelrobots verder te ontwikkelen tot autonome eenheden op het gebied van besturingstechnologie, zodat ze via een standaard interface – met name via Euromap67 – konden worden gekoppeld aan bestaande spuitgietmachines en bijvoorbeeld een verouderde pneumatische oplossing vervangen." Tot nu toe integreerde Robotix het borstelsysteem rechtstreeks in de specifieke besturingsarchitectuur van de betreffende spuitgietmachine.

de machinebouwer heeft voor vrijwel elk elastomeer product de juiste oplossing in het uitgebreide modulaire borstelkopsysteem voor het voorzichtig en snel verwijderen van componenten. "Hoe efficiënter het afgewerkte onderdeel uit de matrijs wordt verwijderd, hoe sneller een nieuw onderdeel kan worden geproduceerd – het gaat altijd om het minimaliseren van verloren tijd", zegt Lemmel.

In het verleden werden veel borstelinrichtingen pneumatisch of hydraulisch aangedreven. In de afgelopen jaren zijn servo-aandrijvingen en energieverbruik echter belangrijker geworden. "Tot op

heden hebben we de borstelrobots voornamelijk geleverd aan onze OEM-partners voor nieuwe klantspecifieke apparatuur. Onder hen zijn veel bekende spuitgietmachinebouwers zoals Maplan, Battenfeld, Engel en Arburg, om er maar een paar te noemen. We nemen deel aan hun wereldwijde verkoop- en servicenetwerken om onze oplossingen te leveren – in Europa maar ook in de VS en China", legt Lemmel uit.

Robotix ziet dan ook meer mogelijkheden, aldus Lemmel. “Behalve op het uitrusten van nieuwe machines willen we ook inzetten op de retrofitting business. Maar

Binnen enkele weken Lemmel was al bekend met Sigmatek uit eerder werk bij een fabrikant van robots en randapparatuur voor spuitgietmachines.

"Naar onze mening hebben we de marktleider op dit gebied voor ons kunnen winnen.

Sigmatek had precies het juiste portfolio voor onze toepassing en vooral de knowhow op basis van tientallen jaren ervaring in spuitgieten. Voor ons was het one-stop-shopping: besturing, servoaandrijvingen en motoren, bedieningsapparaten en visualisatie, inclusief afgewerkte softwarecomponenten – allemaal van één toeleverancier.”

De resultaten bleven niet lang uit – samen met de Oostenrijkse systeemintegrator Getronix was de oplossing binnen enkele weken klaar. De RB-800-S CNC draait alweer 29

AB_ART_Reportage03.indd 29

08-04-2022 09:13

AUTOMATISERING robotmachinebouw

Toepassing van de meerassige Dias-Drive 300 in een

De borstelrobot wordt bediend met Sigmatek's mobiele bedienpaneel HGT 835, een 8.4" aanraakscherm met veiligheidsnoodstop.

enkele maanden bij een klant in een pilot en bewijst daar dagelijks zijn waarde.

“Automatiseringstechnisch werkte alles vanaf het begin goed – inclusief de verbinding met het machinebesturingssysteem via de Euromap67-interface", aldus Lemmel, die de combinatie van bewezen mechanische basiscomponenten met moderne automatiseringstechnologie prijst en benadrukt dat hij vertrouwen heeft in zijn partnerkeuze: "We hadden niets minder verwacht, omdat Sigmatek juist in onze branche bekend staat om dit niveau van perfectie."

Schat aan middelen Met Sigmatek als partner kon Robotix uit een schat aan middelen putten: de bijzonder compacte, modulaire S-DIAS-besturings- en I/O-modules passen net zo comfortabel in de steunpilaar van de borstelrobot als de meerassige DIAS Drive 300. "We gebruiken het ‘cold plate’-model – de warmte wordt afgevoerd via het basisframe van de robot. Voor ons is het ventilatorloze ontwerp een voordeel omdat er soms agressieve dampen worden gegenereerd tijdens het verwijderen van rubberen en siliconen componenten, 30

AB_ART_Reportage03.indd 30

‘cold plate’-variant zonder ventilator scheelt niet alleen in installatieruimte, maar ook in onderhoudskosten.

waardoor de ventilatorfilters na verloop van tijd verstopt raken", beschrijft Lemmel in detail. "Daarnaast kunnen we extreem compact bouwen en hebben we geen aparte schakelkast nodig.”

ontworpen voor het besturen van maximaal drie assen. In dit specifieke geval worden drie servomotoren gebruikt: één motor beweegt de verticale as, de twee andere zijn voor de rotatie van de borstels.

Drie assen Alle Sigmatek-componenten zijn zeer robuust en worden niet beïnvloed door trillingen – ondanks dat de PLC zich direct in de machine bevindt, wat al lang gebruikelijk is bij lineaire robots in spuitgieten. Communicatie met het besturingssysteem van de betreffende spuitgietmachine loopt via de gestandaardiseerde Euromap67-interface. De tweekanaals-veiligheidsnoodstop loopt over dezelfde interface, zodat als deze in de machine wordt geactiveerd, het borstelsysteem ook veilig wordt uitgeschakeld. De borstelrobot kan worden bediend via het de mobiele HGT 835 HMI met een 8,4" aanraakscherm met IP54-bescherming. De EDGE2-Technology-processor verwerkt ook de visualisatie die gemaakt is met de alles-in-een Lasal-engineering software suite, net als alle programmering van het besturingssysteem en de aandrijvingen. Het compacte DIAS Drive 300-servosysteem is

Verkoopargumenten "De zeer goede eigenschappen, het hoge rendement en de lage warmteontwikkeling kenmerken deze servoaandrijving", zegt Lemmel. "De moderne servotechnologie maakt snelle en nauwkeurige bewegingen mogelijk, waardoor kortere productietijden en meer productiviteit mogelijk is.

Daarnaast is deze configuratie aanzienlijk energiezuiniger dan eerdere pneumatische oplossingen. Voor ons, zeker in de retrofitting business, zijn dat doorslaggevende verkoopargumenten." Met de geavanceerde software kunnen productspecifieke programma's (vier standaardsjablonen) worden gemaakt en snel worden geladen bij een productwijziging.

Instellingen en slijtage monitoring Bij het installeren van een nieuw borstelgereedschap worden verschillende basisparameters zoals drukkracht, toerental, verticale snelheid eerst ingesteld via het

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:13

“Naar onze mening hebben we de marktleider op dit gebied voor ons kunnen winnen. Sigmatek had precies het juiste portfolio”

bedieningsapparaat op basis van eerdere waarden. Vervolgens worden ze geoptimaliseerd voor het betreffende product door empirische bepaling. De visualisatie toont de parameterwijzigingen en de directe effecten – de PLC slaat permanent de bepaalde optimale instellingen op.

Trots wijst Lemmel op een bijzonderheid als het gaat om toestandsbewaking (condition monitoring): “De borstels zijn onderhevig aan slijtage en die is sterk afhankelijk van het eindproduct en de borstelconfiguratie. De levensduur van een borstel kan variëren van een paar weken tot een jaar of langer. Dankzij de automatische borstel-slijtagemonitor die met behulp van Sigmatek is geïmplementeerd, wordt het naderende einde van de levenscyclus tijdig aangegeven en wordt het mogelijk de onderhoudsintervallen te optimaliseren.”

‘Perfecte partner voor ons’ De oplossing functioneert via metingen van de motorkoppels, die veranderen met toenemende slijtage. Afhankelijk van de configuratie kan de klant een specifieke drempelwaarde definiëren. Als deze waarde is bereikt, stuurt het besturingselement een waarschuwingsbericht of toont deze aan de

operator.

De geïmplementeerde borstelslijtage monitor is slechts één voorbeeld van de diverse opties die de geavanceerde, modulaire systeemarchitectuur van Sigmatek biedt, zoals Johannes Lemmel samenvat: "Of het nu gaat om besturing, aandrijvingen, visualisatie of de communi-

catie-interface – met hun uitgebreide expertise in de kunststofindustrie is Sigmatek gewoon de perfecte partner voor ons. Dat noem ik een echt allround, zorgeloos totaalpakket." • www.robotix.at www.sigmacontrol.eu

Door middel van de visualisatie kunnen alle relevante parameters worden ingesteld, geoptimaliseerd en bewaakt tijdens het actieve proces.

31

AB_ART_Reportage03.indd 31

08-04-2022 09:13

REPORTAGE Elektromotoren

‘Het maakt niet uit welke el voldoet geen één. Bij elke m Meindert Jan, werkzaam in de visverwerkende industrie, moest elk half jaar een goedwerkende elektromotor vervangen omdat de verf afbladderde. Schoonmaakmiddelen, zout water, industriële kou en weersinvloeden beschadigen de laklaag van een elektromotor. En verfstukjes tussen de vis is uiteraard ‘not done’. Dit veel voorkomende probleem was voor Kolmer Elektromotoren het startsignaal om een coating te laten ontwikkelen die wél blijft zitten. Na vierenhalfjaar onderzoek met veel praktijktesten, een goedgekeurde TNO-test en een Voedselveiligheidscertificaat, lanceerden zij de Kolmer Top Coating die de levensduur van een elektromotor onder extreme omstandigheden verlengt met minimaal een factor 4.

Jan Bakker, sales manager bij Kolmer vertelt waar het begonnen is. ”Meindert Jan was niet de eerste die tegen het probleem van afbladderend verf of een roestige elektromotor aan liep. Integendeel, ook de maritieme sector, agrarische sector, chemische industrie en koelhuizen kampten met soortgelijke problemen.

Keer op keer een verflaag er overheen zetten was ook niet de oplossing. De elektromotor raakt daardoor oververhit vanwege de steeds kleiner wordende ruimtes tussen de koelribben. Bij Kolmer werken we klantgericht. De klantvraag overtreffen is ons streven. Daarom zijn we hier serieus mee aan de slag gegaan.”

Hecht aan metaal Een Duits laboratorium kreeg de opdracht een coating voor elektromotoren te ontwikkelen die onder extreme omstandigheden afbladderen en roest voorkomt. Op deze manier wordt de levensduur van een 32

AB_ART_Reportage02.indd 32

motor verlengd, de procesuptime verhoogt en onderhoudskosten gereduceerd. Jan Bakker geeft aan: “Het bijzondere van deze coating is dat het geen extra beschermende laag vormt, maar dwars door de verf en

“Na negen maanden haalden we de motoren uit het water en het verschil was duidelijk te zien” primer heendringt. Het hecht zich als het ware aan het metaal. Hierdoor kan er niets ónder de verf komen en dus ook niet gaan afbladderen.” Over de samenstelling en werking van de coating kan weinig gezegd worden in het kader van geheimhouding.

Wel zijn de vele testuitslagen openbaar.

25 testlocaties Jan: ”Als eerste zijn we gaan testen bij

Meindert Jan in de visverwerkende industrie. De elektromotor voor de lopende band wordt constant blootgesteld aan vochtige dampen, harde stralen van de hoge drukspuit en schoonmaakmiddelen.

Voorheen werd elk half jaar de productielijn stil gezet en een nieuwe elektromotor geplaatst. Dat kost tijd en geld om die reden wilde Meindert Jan graag meewerken aan een proef. Dat pakte goed uit, de motor draait nog steeds.”

Jan vervolgt: “Langzaam kregen we vertrouwen in ons product. Ook in de maritieme sector worden veel elektromotoren onder extreme omstandigheden gebruikt. Dat bracht me op het idee om twee elektromotoren in het water van de Rotterdamse haven te laten zakken. Eén motor behandeld met onze coating en de andere onbehandeld. Na negen maanden haalden we de motoren uit het water en het verschil was duidelijk te zien. De onbehandelde motor was aangetast door

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:15

ke elektromotor ik koop, er ke motor laat de laklaag los’

Jan Bakker, sales manager bij Kolmer: “Als je de levensduur van een elektromotor kan verlengen bespaar je maakenergie en draag je bij aan behoud van het milieu.”

33

AB_ART_Reportage02.indd 33

08-04-2022 09:15

REPORTAGE Elektromotoren

SPEED SPECIALS SERVICE Speed, specials en service zijn de kernwaarden van Kolmer; snelle levering, modificatie van elektromotoren en 24/7-service bij stilstaande motor. “Het aanbrengen en uitharden van KTC die overigens uitsluitend op onze eigen elektromotoren toepasbaar is, kost weliswaar zeven dagen om een slijtvaste gladde ondergrond te kunnen garanderen, maar we hebben wel het gevoel dat we met Kolmer Top Coating de vraag van onze klanten hebben kunnen overtreffen”, zo stelt Jan Bakker.

34

AB_ART_Reportage02.indd 34

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:15

algen, wier, roest en aanslag en op de behandelde motor slechts een beetje vliegroest afkomstig van de onbehandelde as. Deze vliegroest kon eenvoudig worden weggepoetst. Toen wisten we: met Kolmer Top Coating kunnen we de concurrentie aan met de veel duurdere rvs elektromotoren.”

In totaal zijn op 25 testlocaties gecoate en niet-gecoate elektromotoren geplaatst en gemonitord. De motoren kwamen in aanraking met zout water, zuur, loog, mest en vrieskou. Alle behandelde motoren gingen vier tot acht keer langer mee.

TNO en Voedselveiligheidscertificaat Jan: “Uiteraard kregen we ook de vraag van klanten of het product veilig in gebruik en veilig voor de foodindustrie is.” TNO onderzocht alle veiligheidsrisico’s en concludeerde dat het product ongevaarlijk is voor mens en milieu. Bovendien is de coating niet gebaseerd op nanotechnologie.

“Niets tegen nanotechnologie, maar zolang de langetermijneffecten niet bekend zijn van wat het bijvoorbeeld doet in het menselijk lichaam, dan wordt dit bij voorkeur niet toegepast in mijn bedrijf”, aldus Kolmer-directeur Martijn Stoffelsen.

Daarnaast heeft de coating een waarborgcertificaat voor veilig gebruik bij de productie van voedsel. Dit certificaat is uitgegeven door ISEGA Umweltanalytik GmbH. Tijden de productieprocessen komen er geen coatingdeeltjes in het voedsel terecht.

Na negen maanden onder water in de Rotterdamse haven is het effect van de Kolmer Top Coating overduidelijk.

C5-norm Kolmer Top Coating valt nog niet onder de C5-norm, omdat deze norm uitgaat van een bepaalde laagdikte. Kolmer Top Coating is daarentegen een waterdunne, doorzichtige coating.

Bij nieuwbouw dient men aan de normen te voldoen. In de vervangingsmarkt die meer praktijkgericht is, mag de Kolmer Top Coating wel worden toegepast. Er wordt aan gewerkt om de Kolmer Top Coating voor de C5-norm goedgekeurd te krijgen. Inmiddels doen grote partijen, denk aan Damen Shipyards, Jan de Nul Group en Boskalis testen met deze coating.

Duurzaam én goed voor portemonnee In deze huidige tijden is er veel schaarste. Schaarste van materialen maar ook delfstoffen als ijzer en koper worden steeds schaarser. “Als je de levensduur van een elektromotor kan verlengen bespaar je maakenergie en draag je bij aan behoud van het milieu”, aldus Jan Bakker. “Wij staan open voor uitdagingen, immers de klantvraag overtreffen is ons motto. Dus als er een lezer met een specifiek probleem de Kolmer Top Coating wil uittesten, dan denken wij graag hierin mee.” • www.kolmer.nl

JOYSTICKS

YOUR PROJECTS, OUR JOYSTICKS Choosing the right HMIs for your applications is important and can sometimes be challenging to meet the requirements of your industry.

APEM makes finding the right joystick easy, with over 45 standard product series available. Standard offering includes 1-3 axis, proportional control, illumination with easy customization possibilities that include termination, marking, color, sealing level and handle options.

Thumb controls, fingertips, handgrips…

We can offer over 100,000 possible combinations of joystick products suitable for all your applications.

apem.com

an IDEC company

35 APEM-Mag.Aandrijven en Besturen(joystick)-90x123 .indd 1

AB_ART_Reportage02.indd 35

03/03/2022 15:02

08-04-2022 09:15

TECHNIEK Smart devices

‘Van device naar dashboard’ Productieoptimalisatie met hulp van ‘smart devices’ Dankzij de constante ontwikkeling van de technologie is het tegenwoordig mogelijk om nauwkeurig de status van automatiseringsoplossingen te monitoren en op deze wijze de productiviteit van machines en installaties te optimaliseren. De data die hiervoor worden gebruikt zijn afkomstig van zogenaamde ‘smart devices’, zoals frequentieregelaars, motioncontrollers, direct-online-starters en sensoren die bijvoorbeeld koppel, temperatuur en trillingen meten.

Harry van Boven, Rockwell Automation, teamleider Intelligent Devices Benelux

Dankzij deze technologie is de term ‘van device naar dashboard’ ontstaan. Want door de smart devices via Ethernet/IP te integreren met de controllers, die op hun beurt weer verbonden zijn met de bovenliggende software-oplossingen, is het tegenwoordig mogelijk om bijvoorbeeld onderhoud te plannen op basis van de werkelijke aantal bedrijfsuren en de intensiteit van de belasting. Dankzij deze integratie kunnen van de aangesloten devices ook alle instellingen worden aangepast wanneer er een ander product gemaakt en of verpakt moet worden.

Hetzelfde geldt ook voor smart safety- en smart sensing-oplossingen en voor producten die naadloos geïntegreerd kunnen worden in de totale automatiseringsoplossing en samen met de De duurste motor [is] niet motorstarters één geheel eens per definitie de meest vormen.

kritische

Smart Motor Control Motoren zetten en houden alles in beweging. Of het nu standaard kortsluitankermachines zijn of varianten zoals permanent magneet motoren of servomotoren voor hele snelle en nauwkeurige bewegingen. Onverwachte uitval kan leiden tot duizenden, zo niet honderdduizenden euro’s schade door productieverlies. Daarbij is de duurste motor niet eens per definitie de meest kritische, want uitval van een kleine mixer kan genoeg zijn om een heel productieproces tot stilstand 36

AB_ART_Techniek06.indd 36

te brengen.

Smart Motor Control levert een constante stroom van diagnostische gegevens en procesgegevens aan voor visualisatie en informatiebeheer. Ze maken het mogelijk om op basis van feiten de juiste diagnose te stellen en beslissingen te nemen. De integratie van Smart Motor Control-oplossingen van Allen-Bradley verkorten de programmeertijd, vereenvoudigen de inbedrijfstelling en het opstarten van machines en stroomlijnen diagnostische procedures. Door alle taken rond het programmeren, configureren, beheren en onderhouden van apparaten en systemen onder te brengen in dezelfde omgeving - zoals Studio 5000 Logix Designer – worden de complexiteit en het aantal potentiële fouten tot een minimum beperkt.

Artificial Intelligence Met de data uit de smart devices kunnen we nu gebruik gaan maken van artificiële intelligentie (AI) om te voorspellen waar er wanneer welk onderhoud nodig is en om in kaart te brengen wat de achterliggende oorzaken zijn van onverwachte problemen of stilstand van een installatie of een machine.

Tegelijkertijd biedt AI mogelijkheden om de inzet en werkprocessen van steeds schaarser wordend technisch en ervaren personeel te optimaliseren.

Productiepersoneel dat de technische dienst inschakelt met de mededeling: “de lijn of machine ligt stil” kan nu in één oogopslag aan de melding zien om welke machine of werktuig het gaat, waar deze

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:15

Dankzij de data van smart devices is het mogelijk nauwkeurig de status van automatiseringsoplossingen te monitoren en de productiviteit te optimaliseren.

zich bevindt en of er iemand met elektrotechnische kennis nodig is of dat er een mechanisch probleem de achterliggende oorzaak is.

Voorheen ging er eerst een elektrotechnicus naar de elektrische kast of ruimte om te kijken welk toestel er getript is, om van daaruit uit te vinden waar de motor zich in de machine bevindt en dan pas te kunnen constateren of het om een thermische overbelasting, onderbelasting of om een blokkering bij de start of tijdens bedrijf gaat. Voordat er een mechanische collega ingeschakeld kon worden, was er al kostbare tijd verloren gegaan. Nu kan iedereen op afstand constateren of er inderdaad een elektrische specialist nodig is omdat er sprake is van bijvoorbeeld een aardfout, fase-uitval of kortsluiting, waarbij de machine op afstand resetten dus niet gewenst is. Pure tijdswinst want de juiste expert kan direct naar de plek waar de oorzaak van het probleem ligt.

Adaptive Control De nieuwste generatie frequentieregelaars bijvoorbeeld uit de PowerFlex 755T serie van Allen-Bradley biedt zowel bij het opstarten als bij veranderingen in het mechanische proces mogelijkheden voor adaptive control. Deze techniek, die al in motioncontrollers toegepast wordt, is nu ook beschikbaar in deze frequentieregelaars en bestaan uit adaptive tuning en load observing. Deze monitoren continue de machinekarakteristieken en passen de instellingen van de

frequentieregelaar hier automatisch op aan zonder dat het proces gestopt hoeft te worden. De machinekarakteristieken zijn uiteraard niet statisch maar kunnen na verloop van tijd natuurlijk veranderen bijvoorbeeld door slijtage in het systeem of door veranderingen in de productie en dus de belasting.

Schadelijke trillingen en resonanties worden met behulp van adaptive tuning automatisch gecorrigeerd zonder dat er een specialist nodig is. Ook de inbedrijfsteltijd wordt op deze manier verkort en er is minder aandrijfexpertise noodzakelijk.

De PowerFlex 755T-serie beschikt naast adaptive control ook over uitgebreide zelfdiagnose-monitoring om de verwachtte (resterende) levensduur te bewaken. Die monitoring is op het scherm op de frequentieregelaars of op het EtherNet/IP-netwerk voor de gebruikers te visualiseren. Er kunnen onder meer voorspellingen gedaan worden over: - de levensduur van de ventilatoren, het enige mechanische onderdeel dat aan slijtage onderhevig is; - de vervanging van de DC-Bus en de LCL-condensatoren op basis van de omgevingscondities en de spanningsfluctuaties in de voeding; - IGBT’s, belasting van de vermogenscomponenten; - aantal schakelingen van de ‘harde hulp contacten’.

De frequentieregelaars zelf zijn voorzien van detectie of de zekeringen en de beveilig tegen hoge spanningvariaties nog in orde zijn en er is een thermisch 37

AB_ART_Techniek06.indd 37

08-04-2022 09:15

TECHNIEK Smart devices

‘Van device naar dashboard’.

model dat ervoor waakt dat de frequentieregelaar niet overbelast wordt, waardoor de levensduur verkort wordt. Eventueel kan deze zo ingesteld worden dat de uitgangsstroom en/of schakelfrequentie automatisch verlaagd worden als deze situatie zich voordoet.

Dendrietvorming De PowerFlex 755T wordt inmiddels ook standaard geleverd in een zogenaamde ‘XT-versie’ waarmee de hardware beschermd is tegen extreem corrosieve gassen zoals die in de petrochemische industrie maar ook in waterzuiveringen kunnen voorkomen. Door de vraag naar steeds kleinere producten, worden printplaten steeds kleiner en neemt de onderlinge afstand van opdraaiende de printplaten toe, Bij diverse toepassingen is het de elektrische motorde diecomponenten de industriële sector houdt, van motion-systemen en ventilatoren totde lopende banden, pompen compressoren. waardoor printbanen steedsenkleiner worden.

Hoewel motoren een cruciale bijdrage leveren door aan degas productieprestaties, de uitval kunnen Corrosie in de directekan omgeving daarvan ingrijpende gevolgen hebben. Motorstoringen kunnen resulteren in honderden of ongewenste ‘dendrieten’ veroorzaken. Dendrieten zelfs duizenden euro's per uur aan productieverlies. En de duurste motor is niet per definitie zijnteminuscule kruippaden, waardoor ereen stroom kan de belangrijkste motor om in de gaten houden: een storing van een kleine motor van mengmachine kan voldoende zijn gaan om eenlopen productieproces ernstigwaar te verstoren. op plaatsen dat niet gewenst is,

Efficiënte motoren geven de industriële prestaties een boost

Daardoor kunnen producten defect raken. De XT-versies zijn ook voorzien van speciale IGBT’s die het ontstaan van dergelijke ‘kruippaden’ voorkomen.

Ook daardoor wordt onverwachte productie-uitval voorkomen en worden kosten bespaard.

Plug and play Net zoals de technologie in onze huizen ons steeds meer mogelijkheden biedt door het gebruik van intelligente lampen, thermostaten, deurbellen met camera, stofzuigrobots en dergelijke; is ook in de industrie inmiddels sprake van plug and play-oplossingen. Door het inpluggen van de EtherNet/IP-kabel wordt automatisch de verbinding met de controller gelegd, waardoor diagnose- en software-oplossingen ter beschikking komen die hieraan gekoppeld zijn.

Met één softwarepakket, Studio 5000 Logix Designer, herkent het systeem automatisch welke producten zijn aangesloten en zonder te hoeven programmeren verschijnt in de I/O-tag database alle informatie. Geef het product een tagname en onder deze tagname - bij-

75%

van alle motorstoringen kan worden voorkomen door het treffen van adequate voorzorgsmaatregelen Bron: IEEE Petro-Chemical Paper PCIC-94-01

Welke kosten bezorgen onverwachte motorstoringen u?

75 procent van alle motorstoringen kan worden voorkomen met adequate voorzorgsmaatregelen.

Motorkosten

Waarom motoren uitvallen

• Motoren zijn de grootste energieverbruikers van de industriële sector

• De meest voorkomende oorzaken van motorstoringen zijn:

• Ze zijn verantwoordelijk voor meer dan de helft van het totale energieverbruik

– Thermische overbelasting

• De jaarlijkse gebruikskosten voor een motor kunnen tien keer hoger uitvallen dan de aankoopprijs

– Een defecte motorlager

• Het reduceren van de snelheid van een motor met 20% kan een energiebesparing van 50% opleveren

– Het verlies van 1 fase – Een rotor beschadiging – Een stator beschadiging – Vervuiling

Hogere productiviteit

Kosten als gevolg van motorstilstand

Mogelijk preventief onderhoud

• Productieverlies

• Geavanceerde diagnostische informatie

• Minder ongeplande stilstand betekent meer productiviteit

• Preventief in plaats van reactief onderhoud

• Neem de regie over uw productieproces in handen

• Mogelijkheid van geplande downtime

• Reduceer de energiekosten

• Reparatiekosten voor motoren en systemen

• Neem de regie over uw productiefaciliteit in handen

• Veiligheidsproblemen

• Minder onderhoudskosten

• Neem gefundeerde beslissingen aan de hand van diagnostische informatie

• De slechte productie verwijderen en laten opruimen • Het vaststellen van de oorzaak van storingen (mechanisch/elektrisch)

• Effect op andere apparatuur

Smart Motor Control-oplossing

38

AB_ART_Techniek06.indd 38

2

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:16

Smart Motor Control levert belangrijke diagnostische informatie en biedt real-time toegang tot operationele en prestatietrends.

De informatie in het dashboard geeft direct waarom de aandrijving op dat moment niet beschikbaar is voorbeeld pomp 1 lijn 2 - verschijnt alle informatie over het apparaat in de dashboards.

Wanneer er een product vervangen moet worden zorgt de Auto Device Configuratie (ADC) ervoor dat het vervangende product automatisch hetzelfde IP-adres, dezelfde tagname en dezelfde parameterinstellingen krijgt en – indien nodig – de firmware automatisch wordt geflashed. Zeker na de normale werkuren, zoals ’s nachts en in de weekends is deze technologie een uitkomst omdat er nu geen productspecialist met een laptop en de juiste software nodig is om het vervangende product opnieuw te parametriseren en te configureren.

Koppeling met EtherNet/IP-netwerk Ethernet/IP heeft zich in de industrie inmiddels bewezen als een zeer betrouwbaar netwerk.

De PowerFlex 755T-serie frequentieregelaars van Allen-Bradley kan met adaptive tuning en load observing continue de machinekarakteristieken

Intelligente motorbeveiligingen, softstarters en motioncontrollers zijn voorzien van vergelijkbare mogelijkheden. Producten zoals eenvoudige sensoren kunnen tegen lage kosten via I/O-Link direct gekoppeld worden met het EtherNet/ IP-netwerk. Hetzelfde geldt voor veiligheidsproducten maar dan via GuardLink. Voor geavanceerdere sensoren en veiligheidsproducten kan dit ook direct via EtherNet/IP. Het Common Industrial Protocol (CIP) biedt CIP Safety. Frequentieregelaars die onderdeel uitmaken van een veiligheidskring als actuator voor safe torque off, veilige snelheid, draairichting en/of acceleratie en deceleratie kunnen de beweging direct aanpassen of stoppen op basis van de uitkomst van de risico-analyse. De informatie in het dashboard geeft dan direct aan waar de veiligheidskring verbroken is en waarom de aandrijving op dat moment niet beschikbaar is.

Rond Al deze mogelijkheden verhogen de beschikbaarheid, reduceren de engineeringtijd, verlagen de installatiekosten, want er zijn geen aparte digitale en analoge I/O-verbindingen en -kaarten meer nodig. Er is informatie beschikbaar over het energieverbruik van elke individuele aandrijving en de veiligheid wordt verhoogd omdat er dankzij de informatie en diagnostiek in de dashboards op afstand gemonitord kan worden, zodat niet direct de noodzaak bestaat om iemand naar de productielocatie te sturen.

Daarmee is de cirkel van ‘device naar dashboard’ helemaal rond. •

bewaken en de eigen instellingen hier automatisch op aanpassen.

www.rockwellautomation.com 39

AB_ART_Techniek06.indd 39

08-04-2022 09:16

TECHNIEK Besturingen

Alles in één modulair besturingssysteem ctrlX AUTOMATION biedt machinebouwers enorme mogelijkheden Stel je voor: je combineert een futuristisch industrieel besturingssysteem met de meest compacte aandrijving op de markt én met applicaties. Dan kunnen machinebouwers aanzienlijk sneller machines ontwikkelen en eenvoudiger handige functies integreren. De komst van het modulaire besturingssysteem ctrlX AUTOMATION van Bosch Rexroth maakt het mogelijk.

Tekst en beeld: Bosch Rexroth

Het hart van ctrlX AUTOMATION is ctrlX CORE: een high-performance, schaalbaar en compact besturingssysteem met uitstekende communicatiefuncties.

Zónder bewegende delen bovendien. “Gebruikers kunnen ctrlX CORE rechtstreeks aansluiten op het zeer compacte ctrlX DRIVE-systeem”, vertelt Werner Knapen, accountmanager bij Bosch Rexroth. “Of ze sluiten het via EtherCAT aan op het beproefde IndraDrive-systeem. Dankzij het open karakter kan men al onze oplossingen onbeperkt gebruiken, en daarmee een systeem samenstellen dat het beste aan de eigen eisen voldoet. De ctrlX Store biedt apps en

“Werktuigbouwkunde houdt tegenwoordig veel meer in dan het bouwen van een machine.

Die machine moet ook worden voorzien van de juiste software en intelligentie”

services waarmee je optimaal gebruik kunt maken van ctrlX CORE en je functionaliteiten eenvoudig kunt uitbreiden. Dit modulaire besturingssysteem kan worden ingezet als PLC-besturing, als gateway-oplossing of als motion-control systeem.”

Interactie Het ctrlX AUTOMATION ecosysteem – ctrlX World – heeft een uitgebreid aanbod van handige apps voor 40

AB_ART_Techniek04.indd 40

alle automatiseringstaken. Knapen: “Werktuigbouwkunde houdt tegenwoordig veel meer in dan het bouwen van een machine. Die machine moet bijvoorbeeld ook worden voorzien van de juiste software en intelligentie. Bovendien moet het hele proces zo snel mogelijk worden uitgevoerd. Door de interactie van ctrlX CORE en onze apps (of die van andere leveranciers), zorgen machinebouwers voor transparantie, vooruitgang en innovatie van hun processen.”

WebIQ Een van de beschikbare apps in de ctrlX Store is de WebIQ HMI-software van Smart HMI. Dit is een 100 procent web-gebaseerde industriële HMI/SCADA toolbox met onder meer een contentmanagementsysteem. Dat biedt ontwikkelaars de kans om web-gebaseerde HMI’s en industriële web- en dashboard-apps op een efficiënte manier te ontwerpen en ontwikkelen. De apps zijn intuïtief en werken op alle relevante technische platformen en mobiele apparaten. Ook gebruikt WebIQ een nieuwe ontwerpaanpak met kant-en-klare webcontrols, waardoor het product zich onderscheidt van klassieke HMI-ontwerpen. Zónder dat hiervoor programmeerkennis nodig is.

Beeldverwerking en machine vision Naast visualisatie-apps biedt ctrlX AUTOMATION ook apps voor beeldverwerking en machine vision: functies die een steeds grotere rol spelen in automatisering. Knapen: “Hiervoor gebruiken we applicaties

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:17

ctrlX CORE is een high-performance, schaalbaar en compact besturingssysteem.

die geautomatiseerde processen aansturen met industriële camerasystemen. Onze partner HD Vision Systems levert automatisering met visueel geleide objectlokalisering, -tracking en acquisitie. Maar bijvoorbeeld ook interfaces met standaard omgevingsbewakingscamera’s, zoals een vision suite zijn mogelijk binnen het ecosysteem van het automatiseringsplatform.”

Uitbreiden naar behoefte ctrlX CORE werkt niet alleen als een machinebesturing, maar ook als een beveiligde en intelligente gateway-oplossing. Hierdoor kunnen gebruikers rekening houden met bestaande én toekomstige netwerkvereisten voor IIoT. Knapen: “Door het open ontwerp en het grote aantal interfaces is het besturingssysteem ook geschikt voor brownfield-installaties door toevoeging van IIoT-connectiviteit en IIoT-functies aan machines en systemen. Gebruikers kunnen de ctrlX CORE-besturingsoplossing volledig naar eigen behoefte uitbreiden. In de ctrlX World biedt IXON een end-to-end IIoT-oplossing voor alle vereisten voor onderhoud op afstand: van hardware tot de cloud. Daardoor kunnen machinebouwers IIoT eenvoudig in hun automatiseringsoplossing integreren.”

Modulair en schaalbaar Van netwerkfuncties en snelle technische constructies tot en met applicaties voor mechanische machinebouw: Bosch Rexroth biedt modulaire en

‘EEN FEESTJE OM MEE TE WERKEN‘ Een van de tevreden gebruikers van ctrlX AUTOMATION van Bosch Rexroth is Robot Art: een Nederlandse bedenker en bouwer van oplossingen op het gebied van robotautomatisering. Voor een standaard palletiseringssysteem zocht het Nieuwkoopse bedrijf een moderne PLC met Rest API. Die vond het in de ctrlX CORE. “Hun ervaringen zijn positief”, aldus Knapen. “Het instellen van de Ethercat was bijvoorbeeld zo voor elkaar, waardoor ze meteen met hun robot konden communiceren. Door de enorme toegankelijkheid noemden ze het besturingsplatform zelfs ‘een feestje om mee te werken‘. Met apps kunnen ze de komende jaren heel eenvoudig nieuwe functies toevoegen. Zo onderzoeken ze al of ze de machineveiligheid kunnen garanderen met ctrlX SAFETY. Als accountmanager is het fijn om te horen dat een klant zo blij is met ctrlX AUTOMATION. Bij Robot Art herkennen ze de unieke en uiteenlopende mogelijkheden die ons platform hun bedrijf biedt.”

Links Walter Nieboer, application engineer robotics bij Robot Art en rechts Werner Knapen van Bosch Rexroth.

41

AB_ART_Techniek04.indd 41

08-04-2022 09:17

TECHNIEK Besturingen

“Machinebouwers kunnen IIoT eenvoudig in hun automatiseringsoplossing integreren”

schaalbare oplossingen, dankzij eenvoudig combineerbare hardware en de samenwerking met software van andere leveranciers. “Zodra de eisen op het gebied van prestatie, snelheid en flexibiliteit van de machines toenemen, kunnen machinebouwers de automatiseringsoplossingen nu en in de toekomst naar behoefte aanpassen zodat de machine altijd state of the art blijft”, besluit Knapen. “Bovendien assisteren de apps bij steeds complexere taken op het gebied van connectiviteit en digitalisering. Daarmee zijn machinebouwers enorm geholpen, want anders moeten ze hun eigen knowhow ontwikkelen of externe resources inzetten. Maar de ontwikkelingen gaan in zo’n hoog tempo, dat dat nauwelijks bij te houden is. Daarom nemen wij die prachtige taak graag op ons.” • ctrlX CORE is rechtstreeks aan te

www.boschrexroth.nl

sluiten op het ctrlX DRIVE-systeem.

Your Global Automation Partner

Turbocharger voor IIoT Managed Ethernet Switch in IP67 Datasnelheden tot 1 Gbps optimaliseren toepassingen met de hoogste snelheidseisen, zoals de overdracht van video streams De high-speed link up functie ondersteunt een snelle gereedschapswissel in minder dan 150 ms voor minimale cyclustijden bij robottoepassingen Veilige en efficiënte industriële ethernet netwerken door middel van een geïntegreerde firewall, NAT-routing en bewaking van de netwerkbelasting op alle poorten

42

AB_ART_Techniek04.indd 42

www.turck.com/switches

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:17

PRODUCTNIEU WS Bekijk meer op www.aandrijvenenbesturen.nl

APP EN DRIVE

Control Techniques komt met een nieuwe Commander S-frequentieregelaar en de naar eigen zeggen revolutionaire app (iOS en Android) met de naam Marshal. De app moet de manier veranderen waarop de gebruiker interageert (via NFC) met de regelaar. Marshal maakt power on/off inbedrijfstelling mogelijk, zelfs wanneer de aandrijving nog in de doos zit.

Klonen – parameters kunnen van de ene naar de andere aandrijving worden overgedragen – is er mee mogelijk. De app biedt tevens real-time diagnose, zelfs wanneer de aandrijving is uitgeschakeld en stap voor stap instructies helpen de gebruiker het probleem op te lossen en de aandrijving weer aan de gang te krijgen. De gebruiker kan ook bedradingsschema's en aandrijvingsconfiguraties delen als een PDF-bestand via e-mail of WhatsApp of andere messenger apps.

De Commander S zelf – met vijf jaar gratis garantie – is verkrijgbaar in drie frame-maten met een vermogensbereik van 0,18 kW tot 4 kW. Een ‘conformal’ coatingproces beschermt de frequentieregelaar tegen vocht, corrosie en stof. Diverse essentiële functies zijn in de drive ingebouwd, zoals intelligente ventilatorregeling, onboard Modbus RTU en een geïntegreerd C1 EMC-filter. De regelaar voldoet aan de EU Ecodesign-verordening. www.nidec-netherlands.nl

M12-connectors met kooiklem

Van de M12-connectoren 713, 715 en 825 zijn nu ook versie met een trillingsbestendige kooivering, met vier en vijf pennen4 en 5 pennen en zowel mannelijk als vrouwelijk. Ook zijn afgeschermde en afschermbare types met A-, B- en D-codering verkrijgbaar. De ronde connectors aan de IP67-eisen (713 ook tot IP68/IP69K in de buitenversies). De bedrijfstemperatuur loopt is van -40 tot +85 °C. De A-gecodeerde 713-serie voor spanningen van 30 V tot 250 V en stromen van maximaal 1,5 A tot 8 A wordt gebruikt voor signaal- en vermogensoverdracht in CAN-, CANopen-, Profibus PA- en DeviceNet-protocols. De B-gecodeerde 715-serie is bedoeld voor Profibus-DP-toepassingen bij 60 V tot 250 V en 4 A. De D-gecodeerde 825-serie is ontwikkeld voor datacommunicatie in Ethernet-, Ethercat-, Profinet- en Sercos-installaties. Ze zijn ontworpen voor een spanning van 250 V en een maximale stroom van 4 A. www.binder-connector.de

Miniatuurbenaderingsschakelaars De miniatuurbenaderingsschakelaars uit de IMM-serie zijn bedoeld voor toepassingen met een beperkte installatieruimte beperkt is. De sensoren zijn nu verkrijgbaar met een ultrakorte behuizing van 12 mm en met schakelsnelheden van 4,2 kHz tot 5 kHz beschikbaar. Dankzij een drievoudige schakelafstand tot 6 mm herkennen de IMM’s objecten op een nog grotere afstand dan eerder. ASIC-technologie maakt de integratie van een visuele instelhulp mogelijk en communicatie via IO-Link. De sensoren hebben rvs behuizing (IP67) met een actief oppervlak van kunststof. Ook in de kleinste behuizing is IO-Link 1.1 beschikbaar voor informatie over bijvoorbeeld interne temperatuur, aantal schakelingen, normale en gezekerde tastafstand bereikt en de instelbare schakelvertraging. www.sick.nl 43

AB_Productnieuws.indd 43

43

08-04-2022 09:17

PRODUCTNIEU WS Bekijk meer op www.aandrijvenenbesturen.nl

COBOTGRIJPERKITS

De MTB-applicatiekits zijn bedoeld voor eenvoudige start in gedeeltelijke automatisering met cobots van verspanende gereedschapmachines. De meegeleverde grijpers en spanners zijn aangepast voor gebruik bij het verspanen van metaal en kunnen worden gecombineerd met robotspecifieke verbindingssets. Elke kit bevat één of twee universele JGP-P-grijpers met een afblaasventiel en een afgesloten ventiel box. Met de ‘dubbele grijperkit’ kan je de machine in één keer kunnen beladen en ontladen. Een derde applicatiekit is bedoeld voor het automatisch spannen van stationaire werkstukken. Hierbij hoort de PGS3 pneumatische klem, die via een geïntegreerde flens direct op de machinetafel kan worden gemonteerd en net als de grijpers in de robotbesturing kan worden geïntegreerd. De applicatiekits zijn beschikbaar voor OMRON, Universal Robots, TM, Doosan en FANUC cobots. Met specifieke kabels, slangen en de afzonderlijke robot-aansluitkits kunnen de componenten volgens fabrikant Schunk in enkele stappen op de cobot worden aangeslotenaansluiten en is de machine klaar voor geautomatiseerd beladen en ontladen van de machine. www.schunk.com

COMPACTE PLC-SERIE

De Parker Legris Carstick+ geïntegreerde cartridgeoplossing zorgt voor een directe verbinding tussen behuizing en polymeerleidingen. Carstick+kan in verschillende behuizingsmaterialen worden geplaatst, waaronder amorfe, niet-elastische polymeren. De cartridgeoplossing is binnen de voedingsmiddelen- en drankenindustrie geschikt voor gebruik met drinkwater, stoom en vloeistoffen. Carstick+ kan ook worden gebruikt met koelvloeistoffen als industrieel of gedeïoniseerd water, diëlektrische vloeistoffen en glycolen. Met een aanpassing van het ontwerp, is de oplossing ook geschikt voor perslucht en inert gas en in de industrie en gas en medische vloeistoffen in de medische industrie. Voor leidingen met een buitendiameter van 4 mm en 6 mm is Carstick+ verlengd. De EPDM-versie kan tot 120 °C worden gebruikt, de FKM-versie tot 140 °C worden gebruikt.

B&R introduceert een nieuwe PLC-serie:. De nieuwe PLC’s uit de X20 Embedded-serie zijn met een behuizing van 55 mm breed vogens B&R half zo breed als vergelijkbare apparaten. Met de Intel Atom processors zijn de nieuwe PLC's ook geschikt voor toepassingen met korte cyclustijden; de compacte apparaten kunnen een volwaardige robottoepassing besturen. De PLC’s worden standaard geleverd met twee USB-poorten, een geïntegreerd flashgeheugen en twee ethernetpoorten. Een geïntegreerde switch ondersteunt daisy-chain bekabeling zonder extra netwerkinfrastructuur. De apparaten zijn voorzien van hardware-interfaces voor POWERLINK en RS485. De RS485-interface kan zonder extra hardware worden gebruikt om een frequentieregelaar rechtstreeks op de PLC aan te sluiten. Ook de voeding is geïntegreerd. De PLC’s hebben geen ventilatoren of batterijen nodig.

Optionele PLC varianten met een interfaceslot ondersteunen aanvullende veldbusprotocollen. Met de X20 Embedded serie kunnen alle interfacekaarten van B&R gecombineerd worden en kunnen alle X20 I/O-modules aangesloten worden.

www.parker.com

www.br-automation.com

Geïntegreerde lagedruk cartridges

44

AB_Productnieuws.indd 44

WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:17

Uitge li novem cht ber Compacte Snel en nauwkeurig 2019 vergrendelmagneten grote afstanden bestand tegen hogemeten dwarskrachten Bedienpaneel

Het 7" inbouw ETT 736-paneel met rvs front (IP65) is geschikt voor toepassingen met strenge hygiënische eisen. Het ‘fanless wide screen’ HMI-scherm is uitgerust met een EDGE2 Technology dual-core processor, acht digitale ingangen en acht kortsluitvaste digitale uitgangen. Met 1x USB 2.0, (Type A), 1x USB-OTG, 2x Ethernet 10/100 en 1x CAN zijn diverse standaard interfaces voorzien. Met 800 x 480 pixels, biedt het 7-inch WVGA TFT-kleurendisplay voldoende ruimte voor duidelijke visualisatie. De applicatie kan worden geprogrammeerd met behulp van de all-inone software engineeringtool LASAL. Vooraf gedefinieerde add-ons met programma- en weergave-elementen voor veel machinefuncties verkorten de engineeringtijd. De afmetingen zijn 208 x 163 x 42,3 mm (B x H x D). www.sigmacontrol.eu

NIVEAUSCHAKELAAR

De nieuwe Sitrans LCS050 capacitieve niveauschakelaar met 360-graden visuele statusindicatie en chemisch bestendige meetsonde is ideaal voor gebruik in kleine ruimtes waar een compacte schakelaar met een korte insteeklengte nodig is. Sitrans LCS050, met zijn roestvast stalen constructie, M12-connector en verschillende soorten schroefdraadaansluitingen, is geschikt voor toepassingen in tal van industrieën, van standaard industriële toepassingen tot specifieke toepassingen in de levensmiddelen- en drankenindustrie, de farmaceutische en chemische industrie. Het instrument functioneert direct zodra deze onder spanning staat. In veeleisende applicaties waar het instrument last kan hebben van productaangroei of als de gebruiker de interface tussen twee vloeistoffen wil meten, biedt de IO-Link-bus de mogelijkheid tot finetuning van het instrument. www.siemens.nl

Onder meer in geautomatiseerde magazijnen is het noodzakelijk om grotere afstanden snel en accuraat te meten.

Op basis van deze Onlangs heeft Magnet Schultz een doorontwikkeling meetgegevens bewegen de logistieke modules van de serie G SC X geïntroduceerd onder de naam zich langs de rekken om daar op de juiste plaats G SC X … B01. Deze nieuwe generatie onderscheidt goederen plaatsen of het wegfeit te dat nemen. zich onderteandere door het magneetlichaam vast is verbonden met de aandrijving Speciaal voor typeniet toepassingen ontwikkelde het waardoor de dit spoel kan worden gedraaid of Zwitserse Dimetix een laserafstandsensoren uitgewisseld.

Door deserie compacte bouw zijn de die gebruik maakt van een combinatie van elektromagnetisch bekrachtigde vergrendelingen, meetprincipes.

Hierdoor kunnen sensoren met beschermingsklasse IP40,de bestand tegen hoge afstanden meten van 0,05 tot 500 meter met een op dwarskrachten.

Dit levert een kostenvoordeel nauwkeurigheid 1 mm. Daarbijbestaat hebbenom ze te terwijl nog altijdvan de±mogelijkheid geen last vaneen onnauwkeurigheden slippende kiezen voor stangafdichting door met een hogere wielen zoals bekend van wielencoders en weten beschermingsgraad. bij het opstarten van het systeem direct de juiste positie.

Een referentierun niet nodig. aansluiting voor Kenmerkend is tevens deisbeschikbare beschermingsleiders waarmee ook nominale spanningen Door deVAC robuuste (IP65),behoren. het bredeOp basis tot 250 tot debehuizing mogelijkheden temperatuurbereik en de compacte van de compacte en robuuste bouwafmetingen zijn tot slotzijn hogere de elementen bovendien breed toepasbaar.

Binnen dwarskrachten mogelijk die (in stilstand) kunnen oplopen de maar ook vanintralogistiek 750 tot wel 3.000 N. in vulniveauregelingen of machines die lange moeten verwerken.

Toepassingen zijn teproducten vinden in het vergrendelen van uiteenlopende mechanische onderdelen zoals deuren en luiken.

Nu verkrijgbaar bij Rotero!

ROTERO HOLLAND Pompmolenlaan 21 3447 GK Woerden 0348-495150 info@rotero.com www.rotero.com

45 Rotero.indd 1

AB_Productnieuws.indd 45

18-03-2022 09:47

08-04-2022 09:17

03172022_A&B - Next Level Ad (90mm x 259mm).pdf 1 3/18/2022 2:01:03 PM

Next level hydraulic control

UNIVERSELE COMPUTERSTEUN De MNT1 universele voertuigsteun is bedoeld voor monitoren, paneel-PC's en computers en beschikt over een kogelgewricht en AMPS-, VESA75- en VESA100-montagegaten. De MNT1 (150 x 105 x 110 mm)is bestand tegen een belasting tot 30 kg - dus kan hij zonder problemen zwaardere terminals en dergelijke dragen. Flexibele en traploze positionering is mogelijk door middel van een snelsluiting en een groot kogelgewricht. Deze kan in alle richtingen worden versteld bij een hellingshoek van 45°.

Daarna wordt het kogelgewricht vastgezet van los tot zeer vast door middel van de stelschroef op de onderste zitting van de kogel. Tijdens het gebruik beschermen de geïntegreerde schokdempers van 3 cm het scherm tegen kuilen en trillingen.

RMC200 Standaard Tot 50-Axis

RMC200 Lite

www.werocktools.com

Tot 18-Axis

RMC75 1 of 2-Axis

C

Mobiele installaties

Netbiter Argos van HMS Networks is een softwareplatform voor remote beheer van mobiele industriële apparaten en installaties. Het is een ‘IoT ready to use’-oplossing, inclusief hard- en software volgens HMS. Argos is een cloud-oplossing die het volledige beheer van meerdere apparaten vanuit één dashboard/omgeving biedt. Installaties worden online beheerd met functies als visualiseren, monitoren, alarmeren, data analyse en rapportage. Locatie van mobiele apparatuur wordt in Google Maps met status indicatie en positie weergegeven. Verzamelde data is vanuit Argos ook te integreren met systemen van derden. Dit met behulp van een cloud-to-cloud-koppeling door middel van een RESTFul API. Argos is hiermee te koppelen aan bijvoorbeeld Azure of Amazon, maar ook eenvoudig aan een eigen bedrijfssysteem.

Hardware componenten zijn de Netbiter data-gateways EC 310/ EC360, voorzien van digitale en analoge I/O, RS232/485 en LAN-verbindingen voor koppeling met industriële apparatuur en internet. De EC360 heeft als extra 4G en GPS ontvangst. Er zijn in Argos vooraf gedefinieerde profielen en templates voor meer dan 400 verschillende applicaties met generator-controllers, energiemeters, I/O-modules, frequentieregelaars, pompcontrollers, HVAC-en UPS systemen.

M

Y

CM

MY

Snel, precies, gemakkelijk en elegant

CY

CMY

K

Over Delta Gebruik Delta RMC motion controllers en grafische RMCTools software om complexe bewegingen te vereenvoudigen en te verbeteren.

Bezoek onze website voor video’s, referenties en specificaties.Vindt referenties uit uw branche en toepasbare applicaties.

Tot en met 50 assen gesynchroniseerde positie, snelheid, en krachtregeling.

tsb-bescom.nl +31 316 250 800

deltamotion.com +44(0)7594 000453

www.duranmatic.nl 46

AB_Productnieuws.indd 46

46 WWW.AANDRIJV E NE NB E ST U REN . N L | N R . 2 | 2022

08-04-2022 09:17

BOOST JE KENNIS MET DE ACADEMY Ben jij er klaar voor om jouw technische kennis een boost te geven?

Loop altijd voorop met trainingen van de Bosch Rexroth Academy.

Bekijk de ctrlX DRIVE en ctrlX CORE training op de website.

www.boschrexroth.nl/training

AB_Advertenties.indd 47

08-04-2022 09:03

Tel: 015 - 251 18 31 | info@tempcontrol.nl | tempcontrol.nl

De specialist in temperatuur meet- en regeltechniek Temperatuur is een belangrijke parameter in veel processen, systemen, machines of onderdelen van machines. Temperatuurvariaties of drift, maar ook ongewenste temperatuurverschillen kunnen de prestaties van een machine of systeem behoorlijk beïnvloeden. Het goed kunnen meten en regelen van temperatuur in een proces heeft een positief effect op de levensduur van machines, zorgt voor minder uitval en betere prestaties.

Transmitters, regelaars, indicators en meer…

Naast temperatuursensoren leveren wij ook een breed assortiment aan kwaliteitsinstrumentatie, zoals transmitters, regelaars, isolators, indicators en diverse precisie meetapparatuur. Wij vertegenwoordigen kwaliteitsmerken zoals AsconTecnologic, ASL/Wika, Dostmann, Inor, MBW, Giussani, Kambic en Weidmann.

Klantspecifieke temperatuursensoren Tempcontrol ontwikkelt en produceert temperatuursensoren op klantspecificatie en in standaard uitvoering. Met ruim 40 jaar ervaring zijn wij in staat om steeds weer de juiste oplossing voor elke specifieke toepassing te vinden. Er zijn veel uitvoeringsvormen mogelijk. Een snelle responsietijd, hoge nauwkeurigheid, een lange termijnstabiliteit, bestand tegen hoge of juist lage temperaturen, eigenlijk behoort bijna alles tot de mogelijkheden.

Wij beschikken over een productieafdeling en cleanroom. Tevens hebben wij een eigen kalibratie- en researchlab waar we o.a. kunnen meten, optimaliseren, kalibreren en stabiliseren. Maar ook (lange termijn) testen, responsietijdmeting en onderzoek van temperatuursensoren behoort tot de mogelijkheden.

Graag adviseren wij u over de juiste temperatuursensor en apparatuur voor uw proces.

Temperatuursensoren

Handheld apparatuur

Transmitters, isolators, regelaars

Klimaatkamers, kalibratiebaden

Precisie meetapparatuur

Dauwpuntmeters

Tempcontrol levert aan bijna alle industrieën waar temperatuur een kritische factor is: medische en voedingsmiddelenindustrie, lucht-, ruimte- en scheepvaart, halfgeleider-, kunststoffenindustrie en defensie, pharma- en petrochemie, machine- en apparatenbouw, installatiebedrijven en laboratoria etc. Bezoek www.tempcontrol.nl/oplossingen voor ons volledige productportfolio.

AB_Advertenties.indd 48

08-04-2022 09:04