GROOT BARRIÈRERIF
I/O-systeem helpt onderzoek in Australische SeaSimaquaria naar koraalsterfte
Jaargang 29 | april 2024
450 THEEZAKJES PER MINUUT
Met PC-gebaseerde aandrijfen besturingstechniek
'PRINCEPEEL’ KIEZEN
VOOR DUURZAAM
Reductoren in roerwerken voor biogasinstallatie
HYDRAULISCHE
‘VERWARMING’
Warmte hydrauliek-aggregaat hergebruikt
Motion&Controlisdesleuteltotprecisieinbeweging. Betrouwbaremachineseneenefficiëntebesturingzijn essentieelvooreenoptimaalproductieproces.BijEKB verzorgenweallewerkzaamhedenbinnendecomplete aandrijflijn,vanengineeringtotrealisatie.
MetonzeoplossingenophetgebiedvanMotion& Controlbentualtijdverzekerdvaneenbetrouwbaar productiesysteem.Ofhetnugaatomeen nieuwte bouwenmachineofproductielijnofomhetupgraden vanbestaandemachines;wijzorgenervoordatuw machinesensystemenefficiënter,veiligeren betrouwbaarderfunctioneren!
www.ekb.nlinfo@ekb.nl>>Scanvoormeerinfo
Profiteer van digitale waardecreatie tussen werkvloer en cloud – met Turck‘s end-to-end IIoT architectuur uit één hand.
Uitgave van MYbusinessmedia Holding bv Postbus 58, 7400 AB Deventer www.mybusinessmedia.nl
t (0570) 50 43 00
AB biedt vakinformatie voor gebruikers en ontwerpers van aandrijfen besturingscomponenten/systemen en software. We streven ernaar lezers te inspireren en informeren zodat ze hun werk (nog) beter kunnen uitvoeren. Dit willen we bereiken door de combinatie van applicatieartikelen, bedrijfsreportages en interviews op het gebied van de ontwikkeling, modifi catie en het onderhoud van machines, installaties en productielijnen en het vertalen van fundamentele informatie naar praktische toepasbaarheid en door inzicht te geven in ontwikkelingen op het gebied van techniek.
Redactie
Robin Zander
t +31 (0)6 22 20 80 34 e-mail: r.zander@mybusinessmedia.nl
Vaste medewerkers
Ad Spijkers, Marjolein de Wit-Blok
Uitgever
Arjan Stoeten e-mail: a.stoeten@mybusinessmedia.nl
Advertenties
Dennis Wielheesen, d.wielheesen@mybusinessmedia.nl, +31 (0)6 53 69 24 613
René Wibbelink, r.wibbelink@mybusinessmedia.nl, +31 (0)570 50 43 52
Publishing Services
tra c@mybusinessmedia.nl
Advertentieplaatsingen worden uitgevoerd overeenkomstig de ‘Regelen voor het advertentiewezen 1990’.
Vormgeving
Bureau OMA, www.bureauoma.nl
Druk
Drukkerij Roelofs, Enschede
Abonnementen
Voor vragen over abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen kunt u: Bellen met: + 31 (0)570 50 43 25
Mailen naar: klantenservice@mybusinessmedia.nl
Schrijven naar:
MYbusinessmedia Holding bv
ab
Postbus 58
7400 AB Deventer
Abonnementstarieven
Jaarabonnement Nederland € 215,00*
Jaarabonnement Buitenland € 237,50*
*Prijzen zijn excl. 9% BTW
Jaarabonnement geldt tot wederopzegging.
Beëindiging van het abonnement kan schriftelijk, per e-mail of telefonisch geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats.
Reproductie
Overname van artikelen, tekeningen en foto’s uit ab is slechts mogelijk na schriftelijke toestemming van de uitgever.
MYbusinessmedia Holding bv, 2024
‘Het auteursrecht op de inhoud van dit tijdschrift wordt uitdrukkelijk voorbehouden’.
ISSN 1385-0091
MYbusinessmedia Holding bv legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. Uw gegevens kunnen door MYbusinessmedia Holding bv, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hiertegen bezwaar heeft, kunt u dit melden aan MYbusinessmedia Holding bv, t.a.v. Afdeling Relatiebeheer, postbus 58, 7400 AB Deventer.
Wat moet ik nou met AI? Of beter gezegd: een toepassing als ChatGPT? Dit was een van mijn persoonlijke uitkomsten van een training – zo heet dat – bij de uitgeverij. Het antwoord op die vraag weet ik nog niet. Maar ik zou er toch iets mee moeten kunnen. Een artikel of nieuwbericht maken kan ik wel. En ik durf ook nog wel van mijzelf te beweren dat ik – niet altijd even snel – een leesbaar artikel uit het toetsenbord krijg. Met een of meer spel- en tikfouten en een ‘kromme’ zin. Omdat ik nu eenmaal vaak lees wat er had moeten staan en niet wat er echt staat.
Zoals zo vaak is de vraag stellen een beetje hetzelfde als het antwoord formuleren. Want daar kan ik het natuurlijk voor gebruiken – die spelfouten en die rare zinnen. Maar ook dat doe ik niet standaard. Of doe ik dat om menselijk te lijken? Want laten we wel wezen, misschien ben je dan wel paranoia maar dat betekent niet dat ‘ze’ je niet volgen. Hoeveel volgers wil je hebben? Maar goed – ik kan er wat mee. Foutloos schrijven is al iets. En misschien kan ik er nog wel meer mee.
In de krant las ik wat anders over AI. Dat acteur Diederik Ebbinge’s stem straks de aanbiedingen van de Aldi niet meer aanprijst. Dat gaat ‘een AI’ doen. Voor hem is het niet zo’n probleem want hij doe dit werk er min of meer bij. Maar je hebt natuurlijk ook fulltime stemacteurs en -actrices.
De supermarkt doet dit om geld te besparen, hebben ze tegen hem gezegd. En dat wordt zo ook in een video van de supermarkt uitgelegd. In een tekst die wordt uitgesproken door tien medewerkers van de keten zelf. Zij werken in de winkels op kantoor en in distributiecentra. Uit de tien damesstemmen, geen mannen, is een synthetische stem samengesteld. ‘De nieuwe A(LD)l stem. Onder die naam kan je het filmpje van het reclamebureau op YouTube vinden. “Het mooie is: ik sta dag en nacht paraat en ben nooit verkouden”, klinkt het.
Het is natuurlijk gewoon technologie en werk verschuift. Maar het kan ook voelen of je er bent ingeluisd.
10
I/O-SYSTEEM U-remote voldoet aan alle hoge wetenschappelijke eisen van het Australian institute of Marine Science.
12
HMI'S
Een moderne HMI is modulair opgebouwd en kan snel worden aangepast.
MEER MET EEN COBOT Programmering net zo flexibel als de Flexstacker-applicatie.
22
16 28
VULLEN, VOUWEN EN SEALEN PC-gebaseerde besturings-en aandrijftechnologie.
GESTRUCTUREERDE SOFTWARE
Een verstandige machinebouwer zorgt dat de zich uitbreidende software overzichtelijk en beheersbaar blijft. Movexx schakelde Brisq in.
'PRINCEPEEL’
DUURZAAM
EEN PLC OF EEN
EMBEDDED CONTROLLER?
Maar misschien moet je ook eens denken aan een custom PLC?
Op landgoed Procipeel proberen ze volledig circulair te ‘boeren’. Ook zestien ‘heavy-duty’-reductoren spelen daarbij een rol.
HYDRAULISCHE ‘VERWARMING’
Aluminium Gieterij
Oldenzaal hergebruikt met dank aan Holland Hydraulics de warmte van hun hydrauliek-aggregaat. 38
03
INGELUISD
OP DE COVER 42
Wat moet ik nou met AI? Of beter gezegd: een toepassing als ChatGPT?
AANDRIJFNIEUWS
Mijlpalen, motorkabels en missies – en alles in je eigen (algo)ritme blijven doen
VISION ROBOTICS & MOTION
Expo voor innovatieve productie-automatisering in de maakindustrie
SERVO-AAANDRIJFSYSTEEM
Een servo-aandrijfsysteem voor AGV's en AMR's van 1 tot 3 ton
PRODUCTNIEUWS
Van trekdraadencoders en industriële pc's tot web-panels en nog zo wat.
Bij de beveiliging van afschermingen moet er afhankelijk van de toepassing rekening worden gehouden met de meest uiteenlopende factoren, zoals hektype, inbouwsituatie en gebruik. Pilz breidt hiervoor zijn assortiment voor veiligheidsvergrendelingen uit met de PSENmlock- en PSENslock 2-sensor. Meer op pagina 26 en 27.
Meer nieuws op www.aandrijvenenbesturen.nl
Exporteer je machines naar de VS en Canada dan ken je UL-certificering. Normaal gesproken zijn kabels met UL-goedkeuring alleen bedoeld voor vaste installatie of incidentele beweging. UL-goedkeuring voor continu bewegende kabelrupskabels? Die bestond niet, maar is er nu wel nu. Dat zegt igus. De nieuwe chainflex kabel CF33.UL van igus heeft namelijk de UL-vermelding ‘Flexible Motor Supply Cable according to UL 2277’. Volgens maker igus is dit dan ook de eerste motorkabel in de wereld voor bewegende kabelrupsen en statische kabelgoten (TC-ER) met UL-goedkeuring. En de chainflex kabel CF33.UL
heeft een functionele garantie van vier jaar in de kabelrups.
"Met de nieuwe motorkabel bieden we onze klanten een kabeltype dat geschikt is voor zowel kabelrupsen als kabelgoten. Een connectie zoals bijvoorbeeld een connectorverbinding is niet langer nodig", stelt Sebastiaan Koelewijnt, productmanager van de business-unit chainflex-kabels. Testcertificaten van Underwriters Laboratories (afgekort UL) zijn ook vereist voor ongecompliceerde export van machines en systemen naar de VS en Canada.
www.igus.nl
LEVERTIJD TWEE WEKEN Een XS-, S- of M-reeks (max 1.500 Nm) WEG WG20-motorreductor krijg je in de Benelux nu in twee weken.
3 MILJOEN ‘DRIVES’ Invertek heeft de 3 miljoenste frequentieregelaar geproduceerd. Allemaal ‘yng Nghymru’ ofwel ‘in Wales’.
Ze vinden elkaar al langer in het werkveld, maar Pilz Nederland en MA-IT MyAutomation hebben hun samenwerking nu ook ‘formeel’vastgelegd – in een strategische samenwerkingsovereenkomst. Met de krachtenbundeling zo stellen beide partijen in hun toelichting zijn zij “in staat de Nederlandse markt een unieke propositie op het gebied van veiligheid te bieden; van veiligheidsoplossingen ontwikkelen en implemen-
teren tot het opleiden van personeel”. "Wij werken al geruime tijd samen voor grote projecten en inmiddels zijn vele MA-IT collega’s door ons opgeleid op het gebied van machineveiligheid. Door deze samenwerking bleek dat we elkaar uitstekend aanvullen en versterken. Dit partnerschap is dan ook de volgende stap en verdieping in onze samenwerking. Hiermee kunnen we klanten nog beter ontzorgen en samen de wereld iedere dag een beetje veiliger maken”, zegt algemeen directeur van Pilz Nederland Peter Eland (rechts).
MA-IT MyAutomation is actief in de industriële automatisering en hun engineers volgen regelmatig safety-trainingen bij Pilz. “Men zegt weleens; safety first. En dat is precies de visie die we hebben als het gaat om techniek en mensen”, stelt Aram Malas, managing director van MA-IT MyAutomation.
my-automation.nl www.pilz.nl
ERIKS heeft het exclusief dealerschap van Guth Ventiltechnik voor de Nederlandse en Belgische markt binnengehaald. Guth geldt als toonaangevende fabrikant van appendages voor de voedingsmiddelenindustrie. Het bedrijf ontwikkelt en maakt hoogwaardige, duurzame afsluiters in verschillende uitvoeringen. De appendages die volgens de kersverse dealer “altijd voldoen aan de hoogste kwaliteits- en hygiënische normen” worden gebruikt in bijvoorbeeld de drank-, zuivelen voedingsmiddelenindustrie, en in de productie van farmaceutische, biotechnologische en cosmetische producten.
ERIKS heeft een uitgebreid assortiment aan voedingsmiddelenappendages op voorraad. Bovendien is ook co-engineering een optie voor nieuwe of bestaande applicaties, om tot een op maat gemaakt oplossing te komen.
eriks.nl
De omzet van Bosch Rexroth steeg in het boekjaar 2023 met 7,5 procent naar ongeveer 7,6 miljard euro, deels te danken aan de overnames van HydraForce en ELMO Motion Control. Maar de orderontvangst is gedaald met 13,1 procent tot ongeveer 6,4 miljard euro en dat “verzwakt de vooruitzichten voor het huidige boekjaar”, laat het bedrijf weten.
"In 2023 wist ons wereldwijde team het evenwicht te bewaren tussen een aanvankelijk hoge bezettingsgraad en vervolgens een dalende orderontvangst. Dit toont de kracht van Bosch Rexroth: We hebben het bedrijf op koers gehouden. Tegelijkertijd is de klanttevredenheid opnieuw gestegen", aldus Bosch Rexroth-ceo dr. Steffen Haack. De positieve omzetontwikkeling in Noord- en Zuid-Amerika (+24 procent) werd vooral beïnvloed door de overname van HydraForce. De sales in Europa buiten Duitsland groeiden met 9,3 procent en in Duitsland met 3,4 procent. In de regio Azië/Afrika/ Australië daalde de omzet met 4,6 procent. De scherpe daling in China, dat naast de VS en Duitsland de grootste markt voor Bosch Rexroth is, kon niet worden gecompenseerd door de andere landen in de Aziatische regio. In India, waar Bosch Rexroth al 50 jaar actief is, was de omzet echter ongeveer 30 procent hoger dan in het voorgaande jaar. De orderontvangst in 2023 bedroeg ongeveer 6,4 miljard euro. Dit is ongeveer 950 miljoen euro of 13,1 procent minder dan in het voorgaande jaar, toen de op één na hoogste waarde in de geschiedenis van het bedrijf. De zwakke economie en aanhoudende onzekerheid in de meeste regio's van de wereld hebben geleid tot een aanzienlijk lager volume aan nieuwe orders. vooral sinds medio 2023. Bosch Rexroth verwacht een herstel van de orderontvangst in de tweede helft van 2024.
www.boschrexroth.nl
Meer nieuws op www.aandrijvenenbesturen.nl
Siemens AG neemt de tak Industrial Drive Technology (IDT) van ebm-papst over. Bij IDT werken ongeveer 650 mensen. Zij maken intelligente, geïntegreerde mechatronische systemen voor beschermde extra-lage spanning (PELV – Protective Extra Low Voltage) en ‘motion-control’-systemen voor mobiele robots en autonome transportsystemen. De transactie moet medio 2025 zijn afgerond, afhankelijk van de benodigde goedkeuringen. De IDT-activiteiten van ebm-papst zijn gevestigd in St. Georgen en Lauf an der Pegnitz, Duitsland, en in Oradea, Roemenië. De partijen maken de overnameprijs niet bekend . "Ebm-papst's innovatieve portfolio van mechatronische aandrijfsystemen en zijn hooggekwalificeerde mensen passen uitstekend bij Siemens. De overname zal ons in staat stellen om nieuwe business en klantenpotentieel aan te boren in de snelgroeiende markt voor intelligente, batterij-aan-
Gates komt met een mobiele versie van het Design Power-platform voor riemaandrijvingen: Design Power Mobile – gratis te downloaden in de Apple- en Android-stores. Het programma is ook beschikbaar voor de computer. De app heeft een Facility Management-module en vier ‘tools’ voor hulp bij onderhoud. De Facility geeft je een overzicht van de riemaandrijvingen en stuurt onderhoudswaarschuwingen en vervangingsalarmeringen. De app bepaalt met de microfoon in een
mobielje via de frequentie de spanning in de riem en of je die moet bijstellen. De microfoon controleert ook of het geluidsniveau binnen de toegestane gezondheidsparameters valt. De meting helpt ook bij het opsporen van om mogelijk versleten of beschadigde onderdelen.
De toerentalmeter die als functie in de app zit, gebruikt de flits van de telefoon als stroboscoop met instelbare frequentie. Zo kan je de snelheid van de
gedreven aandrijfoplossingen in intralogistiek en mobiele robotoplossingen", aldus Cedrik Neike, lid van de Raad van Bestuur van Siemens AG en CEO van Digital Industries. IDT-producten zijn intelligente, geïntegreerde mechatronische systemen die de automatisering en digitalisering van productieprocessen ondersteunen. Deze overname vormt een sterke aanvulling op het Siemens Xcelerator-portfolio. Door hun gebruik in mobiele robots en bestuurderloze transportvoertuigen, maar ook in de automatisering van hulpprocessen, zoals het ombouwen van moderne productiemachines, vormen ze een belangrijke hefboom voor meer flexibiliteit en productiviteit. Daarom wordt in dit marktsegment een hoge marktgroei verwacht.
(Foto: Christof Wolf)
www.ebmpapst.com
www.siemens.com
riemaandrijving schatten zonder andere systeeminformatie. De camera wordt ook gebruikt om de hartafstand van de riemaandrijving te meten. Handig bij lastig bereikbare aandrijvingen.
www.gates.com
‘Onze missie is om de mensen in de techniek bij elkaar te brengen’
Vader en zoon Bert en Jelle Karper – beiden ervaren technici – hebben de online hub Techpijler gelanceerd. Bestemd voor technici om elkaar te ondersteunen in hun dagelijkse werkzaamheden. “Omdat er nog niets vergelijkbaars bestond, konden mannen, vrouwen, werkgevers en zzp’ers werkzaam in de industrie elkaar lastig vinden en ondersteunen. Techpijler dicht deze kloof.”, zegt Bert Karper. Ze willen via het platform bedrijven helpen met het werven van technisch personeel te werven en samenwerking, innovatie en kennisdeling in de branche bevorderen.
“Onze missie is om de mensen in de techniek bij elkaar te brengen door ze te motiveren om samen te werken.”, zegt Jelle Karper. Online samenwerking staat
daarbij centraal. Monteurs kunnen online een storing plaatsen en direct hulp te krijgen van andere aanwezige storingstechnici. Ook kunnen de leden kennis delen via het forum en vanachter hun computer kennis opdoen met korte, praktische trainingen in meer dan 35 talen.
Techpijler heeft de mogelijkheid voor een gratis account of een betaalde account. Met een gratis account kriig je toegang tot de twee ‘pijlers’ Techhulp forum en Stap in de techniek . En je krijgt gedeeltelijke toegang tot de pijler Vraag en aanbod. De drie betaalde abonnementsvormen (Start, Zzp of Bedrijf) geven je toegang tot de extra pijlers en voordelen die bij de specifi eke abonnementen horen.
www.techpijler.nl
Binnen bedrijven en organisaties moeten werkgevers en werknemers het gesprek aangaan over het inzetten van algoritmes en het gebruik van data bij het aansturen van medewerkers. Dat is de conclusie van het rapport ‘Eigen ritme of algoritme’ van TNO en het Rathenau Instituut. Algoritmisch management is vooral bekend in de platformeconomie. Hierbij worden werknemers vaak aangestuurd door algoritmes die gebruik maken van grote databestanden. Met die data kunnen ze bijvoorbeeld het werk plannen van bezorgers, uitrekenen wat de snelste route is die ze kunnen nemen en hun prestaties beoordelen op basis van de cijfers of smileys die klanten geven. Omdat algoritmisch management grote efficiencyvoordelen kan bieden voor werkgevers, lijkt het aannemelijk dat dit ook buiten de platformeconomie verder zal toenemen. Het rapport is een eerste verkennende studie naar toepassingen van algoritmisch management binnen reguliere organisaties.
“De manier waarop algoritmisch management wordt ingezet, is bepalend voor de effecten op de werkbeleving van werknemers”, zegt onderzoeker Wouter van der Torre van TNO. “Als die meer controle ervaren door de inzet van technologie, ervaren ze bijvoorbeeld ook minder autonomie en meer werkdruk en burn-outklachten.”
“De toename van algoritmisch management kan grote gevolgen hebben voor hoe mensen hun werk verrichten”, zegt onderzoeker Djurre Das van het Rathenau Instituut. “Essentieel zijn de keuzes die organisaties maken. Welk doel willen ze nastreven? Welke data willen ze daarvoor verzamelen? Waar kunnen medewerkers verhaal halen als ze het niet eens zijn met de keuze die algoritmes maken? Daarover moeten werkgevers en werknemers nu het gesprek aangaan.”
tinyurl.com/EIGENRITMEOFALGORITME
Wij leveren motor-, servo en feedback kabels, profinet-, profibus en robotkabels van uitstekende Duitse kwaliteit. Ook leveren we kunststof & stalen kabelrupsen van ons zusterbedrijf EKD Systems, al dan niet voorgeassembleerd. Neem een kijkje op onze site!
I/O-systemen
Het Australian Institute of Marine Science (AIMS) gebruikt het u-remote I/O-systeem van Weidmüller voor hun onderzoek in de aquaria van de National Sea Simulator (SeaSim). De uitkomsten resultaten van dat onderzoek moeten helpen het Groot Barrièrerif aan de Oostkust van Australië te helpen beschermen. Klimaatverandering is de belangrijkste oorzaak dat het koraal daar afsterft.
Tekst en beeld: Weidmüller
AIMS is het Australische agentschap voor tropisch marien onderzoek. Het instituut werkt aan een beter begrip van de unieke mariene ecosystemen van Australië, met name van het Great Barrier Reef. Het Groot Barriérerif is het grootste koraalrif op aarde, met ongeveer de oppervlakte van Duitsland. Metingen over meerdere decennia tonen aan dat het rif zeer gevoelig is voor grootschalige verstoringen; sinds 2016 hebben vier massale koraalverblekingen tot koraalsterfte geleid. Om verder koraalverlies en voortdurende schade aan het rif te voorkomen, werkt AIMS aan een beter begrip van de twee grootste oorzaken van dit fenomeen: klimaatverandering en uitbraken van doornkroonzeesterren. Samen zijn dit de twee belangrijkste oorzaken van het verlies van hard koraal op het Groot Barrièrerif.
National Sea Simulator
AIMS voert onderzoek uit met behulp van de National Sea Simulator om deze problemen bij de wortel aan te pakken. Deze faciliteit is 's werelds modernste onderzoeksaquariumcomplex. Met behulp van sterk geautomatiseerde systemen kunnen verschillende parameters in elke individuele tank worden gemanipuleerd en bewaakt, waardoor de omstandigheden op het rif worden nagebootst. De temperatuur, het zoutgehalte, het gehalte aan voedingssto en, de lichtkleur, het zuurgehalte en de waterkwaliteit kunnen naar behoefte en afhankelijk van de onderzoeksinteresse van de wetenschappers worden gevarieerd en geregeld.
AIMS heeft in de loop der jaren veel nieuwe inzichten opgedaan. Door middel van langetermijnexperimenten met doornenkroonzeesterren heeft het instituut rifbeheerders kunnen helpen met gegevens om de uitbraken beter te begrijpen, de oorzaken te
identificeren en innovatieve hulpmiddelen te ontwikkelen om de aantallen te helpen beheersen en zo de ri en actief te beschermen.
Kleinste verandering
Om geldige onderzoeksresultaten en bevindingen te krijgen, moet de technologie die in de aquaria wordt gebruikt zeer betrouwbaar en functioneel zijn. De kleinste verandering in een parameter zoals het zoutgehalte van het water, maakt langetermijnonderzoek ongeldig. Dit kan vele jaren onderzoek tenietdoen en ook financiële schade veroorzaken. Met u-remote gebruikt AIMS een I/O-systeem dat aan deze hoge wetenschappelijke eisen voldoet. Het modulaire ontwerp van de u-remote-module maakt het mogelijk om elektronica tijdens bedrijf te vervangen. Hierdoor wordt stilstand tot een minimum beperkt. Bovendien vergemakkelijkt de platte tekstdiagnose in de geïntegreerde webserver het opsporen van fouten, zodat de onderhoudstijd aanzienlijk wordt verkort.
'Slim systeem nodig’ Daarmee is u-remote dus geschikt om standaard te worden gebruikt in de besturingskasten van het aquarium.Het u-remote I/O-systeem is een van de vele IIoT- en automatiseringsproducten en -oplossingen die Weidmüller biedt. "Als een 'Enabler from Data to Value', stellen we onze klanten in staat om eenvoudig hun systemen te automatiseren", aldus dr. Thomas Bürger, hoofd van de divisie Automation Products and Solutions bij Weidmüller.
"We hebben een slim systeem nodig voor onze faciliteit. Het moet veerkrachtig zijn, met de sensoren kunnen praten en configureerbaar zijn. We hebben veel producten van andere leveranciers", legt
Met u-remote gebruikt het Australian institute of Marine Science een I/O-systeem dat aan alle hoge wetenschappelijke eisen voldoet.
In de SeaSim-aquaria moeten de parameters constant worden gehouden om de wetenschappelijke integriteit van de experimenten te garanderen.
Steve Green uit. Hij is Senior Controls & Electrical Technician van de SeaSim-opstelling. Met elf verschillende protocollen kan het I/O-systeem van Weidmüller worden geïntegreerd in het heterogene besturingslandschap van de National Sea Simulator. u-remote is geschikt voor IO-Link in overeenstemming met de standaard IEC 61131-9. Het systeem communiceert met slimme sensoren in de onderzoekstanks zodat onderzoekers altijd op de hoogte kunnen blijven van de waarden in de testsystemen.
Parameters aanpassen
Een andere belangrijke eigenschap van u-remote die zeer nuttig is gebleken voor AIMS, is de flexibiliteit. "In het onderzoek veranderen we de parameters voor verschillende experimenten. Het I/O-systeem is een
product waarmee we de parameters eenvoudig kunnen aanpassen", zegt Steve Green. De in- en uitgangen op de u-remote kunnen op elk moment worden geconfi gureerd. Hiervoor is een webserver voorzien die standaard geïnstalleerd is in elk veldbuskopstation. Deze is toegankelij k met een standaard webbrowser, via het Ethernet-netwerk of de geïntegreerde USB-interface, door het IP-adres in te voeren.
Vervolgens worden de in het systeem geplaatste modules en hun actuele procesgegevens in de browser van AIMS weergegeven. Ze kunnen nu de individuele in- en uitgangen met één klik online herconfigureren. De configuratie kan vervolgens worden opgeslagen en als standaard worden overgedragen naar andere stations. Dit bespaart de AIMS tijd en zorgt voor een uniforme configuratie van alle tanks die betrokken zijn bij het experiment; de foutpercentages bij het instellen van nieuwe parametrisaties worden dan ook verlaagd. •
www.aims.gov.au
www.weidmuller.nl
Human Machine Interface
Twee kleinere aanbieders en hun visie
Veiligheids- en efficiency-wetgeving, energiebesparing en kunstmatige intelligentie staan volop in de belangstelling. Maar er wordt maar al te vaak aan voorbijgegaan dat al die externe invloeden uiteindelijk moeten worden ingevuld door componenten en dat mensen willen communiceren met die machines.
Tekst: Ad Spijkers
Veel eindgebruikes geven de voorkeur aan mobiele en draadloze mens-machineinterfaces
Zolang de mens machines en werktuigen produceert, worden deze bediend met behulp van allerlei componenten. Eerst, in het tijdperk van mechanisering, gebeurde dat met hendels, koppelingen en remmen. Later deed de elektrificatie zijn intrede en werden machine bediend vanaf schakelpanelen met knoppen, die relais en motoren aanstuurden. Tegenwoordig wordt bijna elke machine of apparaat bediend vanaf een scherm. Zeker wat grotere gebruikers willen dat dit scherm (met of zonder ingebouwde besturingselektronica) kan worden geïntegreerd in een productienetwerk. Maar de kerncompetentie van machinebouwers ligt meestal op het gebied van werktuigbouwkunde en elektrotechniek, niet op visualisering en communicatietechnologie.
Een communicatieverbinding is voor velen een vervelende must-have voorziening.
Samenwerking met aanbieders kan dan voordelen bieden, ook met kleinere partijen zoals ACD Elektronik in Achstetten en ADS-Tec Industrial IT in Nürtingen.
Het aan elkaar knopen van afzonderlijke systeemonderdelen was aanvankelijk een zeldzaamheid; het was technisch complex en/of duur om te implementeren. Fabrikanten konden rond 2000 nog een
communicatieoplossing ontwikkelen die jarenlang zou meegaan. Tegenwoordig brengt het investeren in de daarvoor vereist ontwikkelingskosten een veel groter risico met zich mee. De industriële communicatie heeft zich de afgelopen vijftig jaar snel ontwikkeld, en dat gaat nog steeds door. De communicatieoplossingen zijn in de loop der jaren ook veranderd: van 4-20 mA naar 6G. In theorie is het eenvoudiger geworden om flexibele communicatieoplossingen te implementeren. Maar de 'veldbusoorlog' en later de 'industrial ethernet oorlog' is veranderd in een oerwoud van technologieën, mogelijkheden en regelgeving, die vaak nog altijd niet onderling compatibel zijn.
Van telefoon naar HMI en smartphone
Vóór mobiele telefoons, smartphones en tablets was een vaste telefoon vaak de enige manier om met de buitenwereld te communiceren of te bellen, en dan nog alleen via spraak. De communicatie werkte, maar was inflexibel en de mogelijke toepassingen beperkte zich tot praten met één gesprekspartner. Met de komst van het beeldscherm, de juiste software (SCADA) en later de smartphone en tablet is de communicatie radicaal veranderd. De bediening via aanraakscherm en het gebruik van krachtige processors maken allerlei nieuwe toepassingsmogelijkheden mogelijk die veel verder gaan dan telefoneren. Talloze apps maken de smartphone en tablet tot een constante metgezel, afgestemd op
persoonlijke behoeften. Communicatie kan 24/7 plaatsvinden via een grote verscheidenheid aan kanalen, ongeacht de locatie, draadloos en flexibel. Voor het opladen is hoogstens één kabel nodig.
Mens-machine-communicatie
Smartphones en tablets hebben niet alleen gezorgd voor een revolutie in de communicatie tussen mensen, ze hebben ook die tussen mens en machine veranderd. In het verleden werden besturingspanelen met vast geïnstalleerde besturingen gebruikt voor het aansturen van machines. De machines werden bediend met vaste knoppen, relais, schakelaars etc. en met analoge weergave-elementen of segmentdisplays. De bedieningspanelen waren afgestemd op de te bedienen machines, maar ook inflexibel als wijzigingen aan de machine moesten worden aangebracht. Door hun omvang waren ze meestal aan de machine bevestigd en aan één locatie gebonden. In de regel kon met één bedieningsapparaat precies één machine worden bediend.
Mobiele HMI's
Door de opkomst van op aanraking gebaseerde bedieningsapparaten is het aantal toepassingsmogelijkheden en toepassingsgebieden vergroot. Maar ook de eisen aan een moderne HMI zijn veranderd. Veel
eindgebruikers geven de voorkeur aan mobiele en draadloze mens-machine-interfaces; een kabel beperkt het bewegingsbereik en is een potentiële bron voor struikelpartijen. Ook moet een HMI flexibel inzetbaar zijn, liefst op meerdere machines. Een moderne HMI is modulair opgebouwd en kan snel worden aangepast aan verschillende machines en toepassingsgebieden. De gebruiker wil bovendien een apparaat dat intuïtief is te gebruiken en dat hij net zo gemakkelijk en logisch kan gebruiken als zijn eigen smartphone of tablet. Hij wil soortgelijke functies gebruiken als die hij kent uit de consumentenomgeving. Hoe flexibeler en modulair de apparaten zijn, des te meer mogelijke toepassingen kunnen met één apparaat kunnen worden afgedekt. Als een medewerker het apparaat in de hand kan houden, bevordert dat ergonomisch werken.
Een ander centraal thema bij het gebruik van besturingssystemen in de industrie en de integratie van de systemen in netwerken is gegevensbeveiliging. Moderne HMI's moeten aan hogere beveiligingseisen voldoen dan consumentenapparatuur. Om het gevaar van aanvallen van buitenaf te minimaliseren, moeten machines in industriële omgevingen goed zijn beveiligd. Tot slot vereisen moderne, op
Een M2Smart HMI10
van ACD aan het werk in de automobielindustrie. De communicatie met machines en bovenliggende systemen gebeurt radiografisch.
Human Machine Interface
aanraking gebaseerde HMI's voor toepassingen in de industriële omgeving steeds veiligheidselementen zoals noodstop- en activeringsknoppen.
Veilige datatransmissie
Om aan de eisen van een moderne en mobiele HMI van de toekomst te voldoen, heeft ACD Elektronik een nieuwe familie modulaire mobiele bedieningsapparaten ontwikkeld, inclusief een veilig systeem voor datatransmissie. De focus van dit systeem ligt uiteraard op de HMI-apparaten zelf, die in twee verschillende versies verkrijgbaar zijn. De veiligheidsgegevens worden functioneel veilig verzonden via het Black Channel-proces langs een radioverbinding tussen de HMI en een gateway die ook in twee versies verkrijgbaar is. De gateway is op zijn beurt verbonden met een beveiligde controller, waardoor ook hier de gegevensbeveiliging wordt gewaarborgd. Het systeem wordt gecompleteerd door een optioneel WiFi access point, dat ook de tweede radioverbinding
tussen gateway en toegangspunt veilig kan overbruggen. De MHMI-apparaten en de gateway worden gekoppeld via RFID-koppelingen. Dankzij een moderne architectuur met twee processors kunnen veiligheidsniveaus tot PLd worden bereikt.
Persoonlijk bedienapparaat
De M2Smart HMI van ACD is geschikt als bedieningsapparaat voor vrijwel elke machine en kan ook worden gebruikt als persoonlijk toestel van een medewerker. Iedere gebruiker heeft dan een eigen apparaat waarmee hij de hem toevertrouwde machines kan bedienen. Hij of zij kan de HMI configureren en instellen volgens zijn specifieke voorkeuren. De noodzakelijke veiligheidselementen zoals noodstop- of activeringsknoppen zijn geïntegreerd. De HMI's zijn zo ontworpen dat ze goed in de hand liggen. Bij de ontwikkeling van de apparaten is erop gelet dat ze geschikt zijn voor zowel rechts- als linkshandigen. Deze HMI's werken met Android als operating system. Het gebruik hiervan vergemakkelijkt het gebruik van de apparaten.
Eigen veilige Android-versie
Een belangrijk aspect bij het gebruik van Android is gegevensbeveiliging. Korte upgradecycli en veel services en functies roepen altijd vragen op, in de industriële omgeving nog meer dan in de consumentenwereld. Om dat te garanderen heeft ACD Elektronik een eigen, extra veilige Android-versie, Android Industrial+, dat geschikt is voor industrieel gebruik. De volledige broncode staat op ACD-servers in Duitsland. Ook zijn alle diensten geëlimineerd die ervoor kunnen zorgen dat ongewenste gegevens worden doorgegeven. Om beschikbaarheid op de lange termijn te garanderen, heeft het bedrijf het systeem losgekoppeld van de korte Android-upgradecycli en ontwikkelt het updates, upgrades en beveiligingspatches geleverd.
Om de M2Smart HMI langdurig ononderbroken te kunnen gebruiken, zijn ze voorzien van een vervangbare batterij. Deze kan tijdens gebruik worden verwisseld, zodat het apparaat niet tijdelijk hoeft te worden opgeladen.
Vaste HMI's
Maar er zullen altijd situaties zijn waarin het juist niet gewenst is dat werknemers met een smartphone of tablet meerdere machines bedienen. Daarom zijn veel machines en apparaten voorzien van een vaste aan of bij de machine geplaatste HMI. Deze lijken vaak erg op elkaar, mede omdat veel van deze bedieningspanelen worden ingekocht bij elektronica-specialisten maar van een eigen label zijn voorzien.
Er is echter niet één HMI; de eisen kunnen zeer individueel en divers zijn. Er is een verscheidenheid
Omdat de levensduur van een machine vele jaren kan bedragen, moet een HMI over lange tijd betrouwbaar zijn
aan machinebedieningsconcepten en de HMI moet daarop worden afgestemd. Voor een HMI-fabrikant betekent dit doorgaans een hoge mate van complexiteit in het ontwikkelproces. Hij moet op maat gemaakte concepten kunnen ontwikkelen of standaardproducten individueel kunnen configureren. En de HMI moet ook nog eens naadloos zijn te integreren in bestaande of geplande automatiseringsof visualisatieconcepten
Een van de specialisten in HMI's en industriële pc's (IPC's) is ADS-Tec Industrial IT. Dit bedrijf biedt een programma van oplossingen voor individuele machinebedieningsconcepten, met de focus op de wensen van de klant. Om de best mogelijke werking van de machine te garanderen, creëert het bedrijf op maat gemaakte HMI-concepten die aan de betreffende toepassing en eisen kunnen worden aangepast.
Visitekaartje van de machine
Bij het selecteren van een HMI zijn er tal van criteria waarmee rekening moet worden gehouden. Dit omvat onder meer eisen aan functionaliteit zoals integratiemogelijkheden, prestaties en interfaces of extra voordelen zoals individuele klantaanpassingen of pre-configuraties. Ook wordt een hoogwaardig en ergonomisch ontwerp gevraagd omdat een HMI ook wordt gezien als het visitekaartje van de machine. Omdat de levensduur van een machine vele jaren kan bedragen, moet een HMI over lange tijd betrouwbaar
zijn en moeten de modelserie, onderdelen, accessoires en technische ondersteuning zijn gegarandeerd. Ook de montage speelt een rol: op of in de machinewand of besturingskast of op een draagarm. Bijna vanzelfsprekend moet een bedieningsstations zijn voorzien van een noodstop of voorzieningen voor het aansluiten van veldbussen. Ook onderhoud op afstand en de mogelijkheid om machinegegevens te evalueren spelen een rol.
Productieomgeving
Een HMI verschilt qua ontwerp en functie afhankelijk van de productieomgeving waarin deze wordt toegepast. Grofweg zijn er drie gebieden, de zogeheten zwarte, grijze en witte gebieden. Het witte gebied betreft onder meer de voedingsmiddelen-, farmaceutische en chemische industrie. Wegens het mogelijk direct productcontact en de strenge hygiënerichtlijnen worden hier de hoogste eisen aan de HMI gesteld. Deze moet zijn ontworpen voor uitgebreide reiniging met chemicaliën en hoge druk. De IP-beschermingsklassen bieden een richtlijn voor de juiste selectie. Voor gebruik in grijze en zwarte gebieden ligt de nadruk op de robuustheid van de HMI. Bestandheid tegen trillingen en schokken zijn hier de belangrijkste eisen. •
www.acd-gruppe.de www.ads-tec-iit.com
Het portfolio HMI’s van ADS-Tec. Binnen dit portfolio zijn door de modulaire opbouw tal van variaties op maat mogelijk.
Programmering net zo flexibel als multifunctionele cobottoepassing
Cobots, kort voor collaboratieve robots, zijn ontworpen om mensen te assisteren en samen te werken. In het pittoreske Sint-Niklaas (BE) bouwt Vennens E.M.I. zogenaamde Flexstackers. De in eigen beheer gebouwde multifuctionele cobotapplicatie kan niet alleen palletiseren, maar ook ook lassen, assembleren, plooien en verpakken – veelal repeterende productiehandelingen die op een relatief eenvoudige manier zijn te automatiseren..
Tekst: Astin de Zeeuw, SigmaControl | Beeld: SigmaControl
Zaakvoerder en engineer Kristof Vennens bedenkt en bouwt de cobotsapplicatie met hard- en software van het Oostenrijkse SIGMATEK, in België en Nederland op de markt gebracht en ondersteund door SigmaControl. Voor de engineering wordt gebruik gemaakt van het All-In-One object georiënteerd programmering pakket LASAL.
We kunnen natuurlijk een hele opsomming maken van de specifieke voordelen die cobots bieden ten opzicht van reguliere robots. Zij zijn doorgaans
“ In de praktijk zie je dat een cobot voornamelijk wordt ingezet voor palletiseren, terwijl je deze juist voor zoveel andere toepassingen kan inzetten”
flexibeler en responsiever, waardoor interactieve samenwerking met menselijke werknemers mogelijk is met intuïtieve en grafische interfaces en programmeermethoden voor eenvoudige programmering zonder uitgebreide technische kennis. Ze zijn over het algemeen kleiner en hebben een lager laadvermo-
gen in vergelijking met gewone robots. Tevens worden ze gezien als een kosteneffectieve automatiseringsoplossing die de productiviteit kan verhogen zonder significante wijzigingen in de infrastructuur.
Automatisering en robotica
Maar dat doen we natuurlijk niet. We gaan in gesprek met Kristof Vennens, iemand die in het huidige machinebouwlandschap weet waar het naartoe gaat. Kristof is natuurlijk al langer actief in de wereld van de machinebouw, voorheen werkzaam voor TG Packaging en sindsdien zelfstandig. “Ik denk dat ik nu zo’n acht jaar weg ben bij mijn vorige werkgever. Destijds had ik de vrijdag voor mezelf, kreeg steeds meer eigen werk dus terug naar drie dagen en in 2011 besloten om een eigen onderneming te starten.” Het begon voor Vennens E.M.I. met elektrische installaties in woningen en bedrijfsgebouwen. Dat ging naadloos over in automatisering en robotica. “Eigenlijk was ik al eerder bezig met eenvoudige toepassingen, transportbandjes, industrieel onderhoud.. zo ben ik mijn eigen weg gaan zoeken.” Vanaf 2014 trok de machinebouw verder aan en werd het voor Kristof ook de definitieve focusmarkt. Tegenwoordig is hij niet alleen zaakvoerder, verantwoordelijk voor verkoop en administratie, maar ook de
machine-engineer. Het uittekenen van schema’s en mechanische-elektrische montage in de werkplaats laat hij over aan een collega.
Melkverpakkingen
Dat het gonst van de ideeën en het starten van nieuwe projecten is een understatement. Maar het programmeren van de SIGMATEK plc begon eigenlijk pas twee jaar geleden. “Eén van de eerste projecten was het programmeren van een machine om melkverpakkingen te voorzien van een LOT-nummer op de dop. De pakken kwamen vanuit twee zijden uit de vulmachine en moesten op één sorteerband geroteerd worden”
De nieuwe ervaring met het comfortabel object-georienteerd programmeren met de LASAL Engineering
Tool leidde ook al tot het automatiseren van de voedselvoorziening voor een varkensstal, ofwel het automatisch afvullen en mengen van voedsel. “Met de plc kunnen we in de stalinrichting vanuit field-eilanden met mqtt communicatie (MQTT - Message Queuing Telemetry Transport, een lichtgewicht netwerkprotocol voor berichtuitwisseling tussen
apparaten) transporteert wel 400 kleppen aansturen.” Op de afgelopen beurs in Gent was al veel interesse in een dergelijke oplossing om melkproducten op een juiste manier te kunnen doseren.
Flexstacker
Hoe kom je dan op een product als de Flexstacker uit? Want dat Vennens zeker niet de enige is die in dit segment met een oplossing komt weet Kristof ook. Het viel hem op dat verschillende merken wel laten zien wat je allemaal met een cobot mogelijk is, maar dat juist productiebedrijven niet weten wat er effectief kan. “In de praktijk zie je dat een cobot voornamelijk wordt ingezet voor palletiseren, terwijl je deze juist voor zoveel andere toepassingen kan inzetten.”
Hij bedacht een modulaire unit op europalletformaat (1200 x 600 mm) waar zeer eenvoudig productiewerk mee kan worden geautomatiseerd. De applicatie kan binnen een klein bedrijf worden ingezet voor verschillende doeleinden. Modulair en universeel inzetbaar met stroom- en luchtvoorziening en alle mogelijke dataprotocollen. Alle typen robots/cobots
Verhoog de efficiëntie van uw elektrische systemen met fortop.
fortop.nl
Tel: +31 (0)38 337 27 00
vermogen
kunnen op de Flexstacker worden geschroefd. “Ik ken hier in de omgeving verschillende productiebedrijven die een bepaalde productielijn moeten stilleggen omdat ze gewoon geen mensen hebben. Met de Flexstacker hebben we bijvoorbeeld een ponsmachine, plooibank en lasapplicatie in één, zodat metaalverwerkende bedrijven alle drie die applicaties kunnen gebruiken. Is er vandaag geen laswerk dan is er vast wel een serie plooiwerk.”
Programmeren makkelijk gemaakt
In het software-engineeringpakket LASAL van SIGMATEK, wordt het de programmeur makkelijker gemaakt door meldingen uit de objecten overzichtelijk weer te geven op de HMI. Hierdoor kan de programmeur efficiënt storingen zoeken. omdat hij of zij direct kan achterhalen waar de melding vandaan komt. De programmeur kan zeer comfortabel debuggen, stukken software hergebruiken, gebruikmaken van de uitgebreide library en bestaande hardware integreren. Het realistische gedrag van de componenten in het LASALproject is in realtime in een online modus te zien. In de gedetail-
Zaakvoerder Kristof Vennens: “In de praktijk zie je dat een cobot voornamelijk wordt ingezet voor palletiseren, terwijl je deze juist voor zoveel andere toepassingen kan inzetten.”
leerde weergave zijn mogelijke aansluitingen en busverbindingen zichtbaar gemaakt voor het aflezen en configureren van de huidige waarden en eigenschappen van de componenten.
Simuleren en visualiseren
Bovendien kan de hardware-opstelling in het LASALproject worden vergeleken met de werkelijke configuratie van de besturingshardware. Eventuele verschillen worden grafisch weergegeven en producten kunnen individueel worden opgenomen of verwijderd. Met handige tools voor het simuleren en visualiseren van alle projecten, een complete testomgeving tot aan de debugger inclusief centraal beheer van projecten en versies, kan de transparantie en kwaliteit van de software verbeteren. Met LASAL is zelfs visuele live debugging mogelijk. Dit wil zeggen de huidige waarden zijn niet alleen zichtbaar in de programmacode, maar onmiddellijk live in het grafische objectbeeld. Dat bespaart enorm veel tijd. •
vennens-emi.be www.sigmacontrol.eu
Van geavanceerde vision- en roboticatechnologie tot geoptimaliseerde motion control, elke stap binnen de productie-automatisering roept nieuwe uitdagingen op. Waar te beginnen?
Welke oplossingen zijn geschikt voor jouw bedrijf? En wie kan jou daarbij helpen?
Van de redactie
Vision, Robotics & Motion hoopt daarbij een rol te kunnen spelen. Hoe? Door op 5 en 6 juni in de Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch ruim 130 exposanten te verzamelen, geflankeerd door een uitgebreid lezingenprogramma. Volgens organisator Mikrocentrum komen deze technisch specialisten uit de hightech- en maakindustrie hun jongste innovaties en oplossingen presenteren. De bezoeker kan bij hen terecht voor de nieuwste informatie over hetgeen automatisering en digitalisering kan betekenen.
21-ste editie
Strengere klanteneisen, kortere doorlooptijden, personeelstekorten - de uitdagingen waar professionals in de maakindustrie mee te maken hebben, zijn talrijk en complex. In deze dynamische omgeving kan automatisering en digitalisering het verschil maken. Vision, Robotics & Motion – inclusief ‘voorgangers’ wordt dit de 21-ste editie – belooft een uitgebreid inzicht te bieden in de mogelijkheden die deze technologieën bieden. Het beursprogram-
ma bestrijkt vijf kernthema’s: motion-control, vision-technologie, digital innovation, optica en robotica.
Trends in robotica
Eerder dit jaar zijn door de International Federation of Robotics (IFR) de vijf belangrijkste roboticatrends op een rijtje gezet:
• kunstmatige intelligentie (AI) en machine-learning;
• samenwerking tussen mens en robot (cobots);
• mobiele manipulatoren (MoMa’s);
• digital twins;
• mensachtige robots.
De integratie van AI in robotica blijft groeien, met name ‘generative’ AI dat nieuwe oplossingen mogelijk maakt door het creëren van nieuwe concepten op basis van geleerde informatie. Dit stelt fabrikanten in staat om intuïtievere interfaces te ontwikkelen voor het programmeren van robots, waarbij natuurlijke taal wordt gebruikt in plaats van code. Predictive AI
Digital Innovation is dit jaar de nieuwkomer en legt de nadruk op de implementatie van digitaliseringsoplossingen in de hightech- en maakindustrie. Op de beursvloerkrijgen 30 leveranciers de ruimte om hier inhoud aan te geven. De bezoekers kan hier ook rekenen op een speciaal lezingenprogramma gericht op praktijktoepassingen en deels n de vorm van workshops. De bezoeker krijgt zo de kans om hands-on kennis te maken met de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van digitalisering.
analyseert ook robotprestatiegegevens om toekomstige problemen te identificeren. Dit kan leiden tot kostenbesparingen en optimalisatie van processen. Nog meer kostenbesparingen en procesverbeteringen zijn te verwachten van de inzet van digital-twin-technologie. De virtuele replica's van fysieke systemen maken simulaties en optimalisaties mogelijk zijn zonder de werkelijke systemen te beïnvloeden. Dit wordt steeds belangrijker naarmate robots meer geïntegreerd raken in fabrieksprocessen.
Cobots, MoMa’s en humanoid robots
Vooruitgang in sensoren, visiontechnologie (!) en grijpers heeft geleid tot een toename van samenwerkende robots, die veilig kunnen werken naast menselijke werknemers. Deze cobots kunnen taken uitvoeren zoals zwaar tillen, repetitieve bewegingen en werken in gevaarlijke omgevingen. Ze vullen menselijke arbeid aan en vergroten de efficiëntie op de werkvloer.
Mobiele manipulatoren – MOMa’s – combineren de mobiliteit van een robotplatform met manipulatievaardigheden en worden ingezet voor materiaalverwerkingstaken in sectoren zoals automotive en logistiek. Uitgerust met sensoren kunnen ze in complexe omgevingen navigeren en objecten manipuleren, waardoor ze veelzijdig inzetbaar zijn in een productieomgeving.
Mensachtige robots: De ontwikkeling van humanoïde robots, met menselijke kenmerken zoals twee armen en benen, biedt nieuwe mogelijkheden voor flexibel
gebruik in diverse werkomgevingen. China heeft ambitieuze plannen om tegen 2025 tot massaproductie van humanoïde robots te komen. Dit kan mogelijk een omwenteling te weeg brengen in de manier waarop mensen werken en op productieprocessen.
AI in vison
Deze trends laten zien dat robotica een multidisciplinair veld is waarin technologieën samenkomen om intelligente oplossingen te bieden voor diverse taken.
Het Zwitserse Viso.ai dat een no-code visionplatform heeft ontwikkeld, noemt behalve generative AI ook multimodale AI als belangrijke ontwikkeling.
Generatieve AI kan worden gebruikt om output te creëren in verschillende domeinen. Denk hierbij aan tekst-naarbeeld, tekst-naar-video, tekst-naar-audio en meer. De uitvoergegevens van generatieve modellen kunnen worden gebruikt om computervisiemodellen te trainen, zoals modellen voor objectdetectie of gezichtsherkenning. Dit minimaliseert niet alleen het risico op privacy-schendingen, maar maakt het modeltrainingsproces ook aanzienlijk minder duur en tijdrovend. Dit komt omdat het labelen van trainingsgegevens sneller en efficiënter gaat dan mensen.
Tot voor kort richtten AI-modellen zich vooral op het verwerken van informatie uit één enkele modaliteit, een enkele gegevensbron zoals tekst, afbeeldingen of video. Multimodaal deep learning maakt het echter mogelijk om modellen te trainen om relaties tussen verschillende modaliteiten
motion-control , vision-technologie, digital innovation , optica en robotica
te herkennen, waarbij tekst wordt vertaald naar audio, tekst naar afbeeldingen, afbeeldingen naar video's, enzovoort. Nog belangrijker is dat AI nu in staat is om meerdere modaliteiten te combineren. Zo kunnen ze worden behandeld als één bron voor inzichten en voorspellingen.
3D-visiontechnologie
De recente ontwikkeling van geavanceerde algoritmen heeft volgens Viso.ai meer mogelijkheden geopend voor de toepassing van 3D-vision. Meerdere camera’s leggen vanuit verschillende hoeken objecten vast of sensoren meten de tijd die het licht
nodig heeft om op een object te reflecteren. Op dit moment gebruiken autonome voertuigen beide methoden in hun veiligheidssystemen. Of het nu gaat om ruimtelijke of tijdgebaseerde gegevens, de vooruitgang in 3D-computervision zal gegevens van betere kwaliteit opleveren over diepte en afstand. Deze vooruitgang maakt het mogelijk om nauwkeurige 3D-modellen te maken voor digital twins bijvoorbeeld voor gebruik in simulaties. De diepte-informatie die 3D-computervision biedt, verbetert ook de nauwkeurigheid. Dit kan worden gedaan door gebruik te maken van dieptegegevens om onderscheid te maken tussen objecten in een onoverzichtelijke omgeving. Dit zorgt voor meer precisie en betrouwbaarheid.
Inspireren en informeren
Met gratis toegang op beide dagen is Vision, Robotics & Motion een ideale gelegenheid voor professionals uit de maakindustrie om zich te laten inspireren en informeren over deze en andere ontwikkelingen op het gebied van productie-automatisering. Bezoekers kunnen zich aanmelden voor gratis toegang via de website. •
vision-robotics.nl
Servo-aandrijvingen
450 theezakjes per minuut
Heb je er ooit bij stilgestaan hoe thee in die kleine zakjes terechtkomt, of hoe de blaadjes erin blijven zitten als ze gezet zijn? Dat doet Teepack – al sinds 1948. In wat zij beschrijven als hun meesterwerk – de Perfecta 450 – vertrouwen Franz Andel en Sascha Theine op PC-based control- en aandrijftechnologie van Beckhoff.
De naam zegt het al: topmodel Perfecto 450 vult, vouwt en sealt met uiterste precisie 450 theezakjes per minuut. "Het is belangrijk om in gedachten te houden dat absolute snelheid zeker niet de enige manier is om dingen te meten," benadrukt Franz Andel, hoofd automatiseringstechniek bij Teepack in Meerbusch bij Düsseldorf. Voor Franz en zijn collega's is het van het grootste belang dat de machines altijd onberispelijke theezakjes produceren, zowel bij starten vanuit stilstand als bij snelheidsveranderingen. Dit vereist veel proceskennis en nauwkeurige automatiseringstechniek van de producent van verpakkings- en vorm-vul-sluitmachines voor theezakjes.
Markteis
Het productieproces zelf is al lastig genoeg, en daar komt nog bij dat het filterpapier dat voor de theezakjes wordt gebruikt zo dun mogelijk moet zijn. "Onze klanten zijn op zoek naar duurzame en efficiënte productieprocessen, wat – naast een versnelde machinecyclus en een lager energieverbruik – ook een minimaal materiaalgebruik betekent", schetst Andel een belangrijke markteis schetst. "Hoe dunner het filterpapier, hoe gevoeliger het is voor spanningsschommelingen als gevolg van bijvoorbeeld verschillende baansnelheden in de afzonderlijke productiegebieden", voegt Sascha Theine toe, die verantwoordelijk is voor de hardware- en softwareontwikkeling bij Teepack.
Servo vervangt nokkenschijf
De hogere snelheid en precisie in vergelijking met het vorige model is te danken aan de overschakeling naar elektronische
koppeling van de hoofdassen via servomotoren en software. "Voorheen hadden we het hoofdproces mechanisch gekoppeld via nokkenschijven", vertelt Andel. In de Perfecta 450 wordt dit nu gedaan door het
meerassige AX8000-servosysteem en AM8000-servomotoren in combinatie met TwinCAT NC I. "De baanspanningscontrole die met Beckhoff-technologie over alle aandrijfassen is geïmplementeerd,
aandrijvingen aanpassen", merkt Andel op. Dit biedt Teepack en haar klanten meer mogelijkheden bij het verwerken van verschillende soorten thee en materialen.
Dubbele kamer
voorkomt dat het filterpapier scheurt –zelfs bij dynamische snelheidsveranderingen", zegt Theine. Waar voorheen bijvoorbeeld het filterpapiertransport star gekoppeld was aan de hoofdbeweging,
wordt de bewegingscyclus nu aangestuurd door twee afzonderlijke servo-aandrijvingen. "Hierdoor kunnen we bijvoorbeeld de papierlengte van een theezakje variëren en ook de snelheid ten opzichte van de andere
Omdat er tot 450 theezakjes per minuut worden verwerkt, is het eigenlijke proces niet meer met het blote oog te zien: Het filterpapier wordt aangezogen vanuit de toevoerunit en gaat onder het doseerstation door. Hier wordt de thee van bovenaf toegevoerd en verdeeld via een doseerstation met verschillende doseerkamers op het filterpapier. Teepack staat bekend om de onmiskenbare vorm van haar theezakjes: "Wij waren degenen die het dubbele-kamerprincipe hebben uitgevonden", vertelt Andel.
In tegenstelling tot gewone theezakjes trekt de thee in dubbelkamerzakjes aan vier kanten. Hierdoor komen dankzij het grotere oppervlak de aroma's beter vrij in het water. Volgens experts levert dat zelfs tot 30 procent meer smaak op bij een gelijke brouwtijd. Daarom smaakt een kopje met dezelfde hoeveelheid thee lekkerder. Je kan ook dezelfde intensiteit ontwikkelen met minder thee.
Ruimtebesparend
Zodra de portioneringsfase is voltooid, wordt het filtreerpapier gevouwen om het theezakje met twee kamers te vormen. Dit uitsluitend mechanisch vormen en vouwen gebeurt in het nageschakelde station. Hier wordt ook de draad door de zak gevoerd en geknoopt. "We beheren het hele proces zonder dat er metalen klemmen nodig zijn", benadrukt Andel. De afzonderlijke theezakjes worden vervolgens op een rij gelegd en verpakt in de verpakkingsdozen die al in de Perfecta 450 zijn klaargezet en gelijmd. Dit bespaart niet alleen kostbare ruimte in de productie, maar verhoogt ook de betrouwbaarheid van het proces, omdat de theepakken al verzegeld zijn wanneer ze via een transportband worden afgevoerd.
Van drie weken naar twee dagen
De op software gebaseerde as-synchronisatie vergroot ook de flexibiliteit bij het ontwikkelen en vermindert de inspanning die nodig is voor het nauwkeurig afstellen van de bewegingssequentie. Voorheen bestond het proces uit het berekenen, frezen en uitharden van een nokkenschijf,
wat doorgaans drie weken in beslag nam. "Nu kunnen kinematica-experts zo'n curve in twee dagen berekenen en ons in twee minuten een tabel geven die in de servo-aandrijvingen wordt geladen", onthult Theine. "Dit betekent dat we maar twee dagen hoeven te wachten om erachter te komen of de bewegingssequentie past en waar nog aanpassingen nodig zijn." Andel merkt ook op: "We krijgen veel sneller resultaten en kunnen onze processen veel beter optimaliseren dan voorheen." En met een prestatieverhoging tot 20 procent is deze optimalisatie duidelijk zichtbaar.
Volledig op één platform
De Perfecta 450 is de eerste machinegeneratie die volledig met het Beckhoff-platform is geïmplementeerd. Teepack was op zoek naar een leverancier die het volledige portfolio aan componenten kon aanbieden: PLC, veiligheid, beweging, inclusief IPC-technologie en een bedieningspaneel. Andel: "Vóór Beckhoff hielden we ons voor
60 procent bezig met het automatiseringssysteem en slechts voor 40 procent met de toepassing. Nu kunnen we 98 procent van onze tijd aan de applicatie besteden." Dit is ook te danken aan de uitstekende ondersteuning, die zich indien nodig zelfs
“
N u kunnen we 98 procent van onze tijd aan de applicatie besteden”
uitstrekt tot de ontwikkelingsafdeling. Bovendien kunnen applicatie-experts van Beckhoff ook ondersteuning bieden bij de implementatie en selectie van geschikte componenten en systemen, zoals vereist."Sinds het begin van de samenwerking hebben onze specialisten op alle technische
gebieden ondersteuning geboden bij de implementatie en optimalisatie van concepten van klanten," legt Wilm Schadach, manager van de Beckhoff-dochteronderneming in Monheim, uit.
Embedded-PC
In de Perfecta 450 draaien alle toepassingen - van de besturing en synchronisatie van alle servoaandrijvingen, veiligheid en HMI tot gegevensverwerving en databasetoepassing voor bewaking - op één CX2043 embedded-PC met een multicore CPU (AMD RyzenTM met vier kernen en een systeemklok van 3,35 GHz). "De mogelijkheid om naast de veeleisende motion control-toepassing nog steeds een HMI en een database te gebruiken zonder dat dit ten koste gaat van de realtime mogelijkheden, is niet iets vanzelfsprekends", benadrukt Schadach. In de maximale configuratie worden tot 30 AM8000-servomotoren aangestuurd via het meerassige AX8000-servosysteem of via de servomotorklemmen in de ELM72xx-serie. De veiligheidstechnologie
is systeem-geïntegreerd met TwinSAFE. Het volledige TwinCAT-automatiseringsproject en de HMI kunnen flexibel worden samengesteld op basis van de geselecteerde machineconfiguratie.
Doelstelling
"Flexibiliteit in de projectplanning was een belangrijke doelstelling bij de keuze van ons automatiseringsplatform", benadrukt Sascha Theine. Teepack kan de hardware aanpassen aan de machineconfiguratie zonder het besturingsplatform te hoeven veranderen. De voordelen van compacte automatiseringstechniek worden vaak onderschat. "Het volume van de schakelkast is een groot probleem bij verpakkingsmachines en we hebben eigenlijk altijd ruimtegebrek", zegt Theine. Hier zorgen het meerassige AX8000-servosysteem en de compacte ELM72xx-aandrijftechniek in combinatie met de OCT-aansluittechnologie voor een aanzienlijke verlichting in de schakelkast en tijdens de assemblage. Schadach bevestigt
3. De TwinCAT NC I besturing van de kinematica met AM8000 servomotoren verbetert de machinecyclus en de flexibiliteit als het gaat om de geometrie van de theezakjes en het gebruik verschillende verpakkingsmaterialen als filterpapier, inpakpapier en folie.
4. "Met Beckhoff als platformleverancier kunnen we 98 procent van onze focus op de applicatie richten" stelt Franz Andel van Teepack (links). In het midden staat zijn collega Sascha Theine en rechts Wilm Schadach van de Beckhoff-vestiging in Monheim.
5. Het compacte AX8000 meerassige servo-systeem en de ‘One Cable Technlogy’aansluittechnologie besparen kostbare ruimte in de schakelkast.
6. Dynamische synchronisatie van alle assen, veiligheid, HMI en individuele databasetoepassing – alles draait op één CX2043 embedded-PC.
deze voordelen: "Meer dan 90 procent van onze aandrijvingen wordt nu geleverd met One Cable Technology."
Innovatiepotentieel Verdere verlichting voor overvolle schakelkasten kan worden verwacht van de gedistribueerde aandrijvingen in de AMP8000-serie met geïntegreerde servo-versterkers. Het hoofd Automatiseringstechniek ziet ook potentieel voor verdere innovaties op basis van Beckhoff-technologieën in het geval van de dozenopzetmachine: "XPlanar biedt een groot aantal verschillende benaderingen wat betreft de verschillende verpakkingsformaten." Met de vrij zwevende movers kunnen de dozen flexibel voor de lijmmond worden bewogen om bijvoorbeeld afzonderlijke lijmpunten aan te brengen. Dit zou de mechanische structuur van het lijmstation aanzienlijk vereenvoudigen en ook de inspanning die nodig is voor het verwarmingsstation verminderen.
'Vision’ voor de volgende generatie Ideeën voor de volgende Perfecta-generatie zijn onder andere het gebruik van een beeldverwerkingssysteem voor inline kwaliteitscontrole. "Geïntegreerd in het systeem en gekoppeld aan de machinecyclus in realtime via EtherCAT, is Beckhoff Vision een ideale oplossing", zegt Schadach. "Vooral omdat het systeem geen extra ruimte inneemt in de schakelkast."
TwinCAT Analytics en TwinCAT Scope maken ook deel uit van de concrete overwegingen voor de volgende uitbreidingsfase. Het plan is om aanvullende bedrijfsgegevens te verzamelen voor de machinestatus en belangrijke prestatie-indicatoren. Andel denkt hierbij aan aspecten als motortemperatuur, motorstroom en koppel: "We willen de correlaties gebruiken om kennis over slijtage te bepalen, zodat we indien nodig preventief onderhoud kunnen uitvoeren." •
www.beckhoff.com www.teepack.com
Bij de beveiliging van afschermingen moet er afhankelijk van de toepassing rekening worden gehouden met de meest uiteenlopende factoren, zoals het hektype, de desbetreffende inbouwsituatie en het specifieke gebruik. Pilz breidt hiervoor zijn assortiment op het gebied van veiligheidsvergrendelingen uit met meteen twee nieuwe sensoren: PSENmlock mini voor ruimtekritische toepassingen en PSENslock 2 met een geoptimaliseerd hygiënisch design en in nieuwe varianten met roestvaststalen onderdelen. Beide sensoren bieden daardoor met name voordelen voor de verpakkings- en farmaceutische industrie en voor de levensmiddelen- en drankensector.
PSENslock 2.
Beide veiligheidsvergrendelingen worden gekenmerkt door een hoge manipulatiebescherming en extra flexibiliteit voor de gebruiker. Dit heeft een positief effect op de productiviteit. De nieuwe veiligheidsvergrendeling PSENmlock mini voor de bescherming van personen is met zijn kleine formaat ideaal voor ruimtekritische toepassingen zoals kleppen of kappen. Zo biedt de actuator, die op verschillende manieren kan worden gemonteerd, een hoge flexibiliteit bij het inbouwen. De nieuwe generatie van de veiligheidsvergrendeling PSENslock 2 biedt meer productiviteit door robuuste procesvergrendeling: dankzij haar robuustheid en beschermingsgraad IP67/ IP6K9K kan ze ook onder zware en hygiënekritische omstandigheden worden gebruikt.
Geen ruimte? Geen probleem! Met zijn kleine formaat van slechts 30 x 30 x 159 mm kan de veiligheidsvergrendeling PSENmlock mini ook altijd in ruimtekritische toepassingen worden gebruikt. De veiligheidsschakelaar beheert daarbij veiligheidsvoorzieningen, zoals kleppen en kappen,
Twee nieuwe sensoren van Pilz voor veilighedsvergrendelingen: PSENmlock mini (links voor ruimtekritische toepassingen en de hygiënisch geoptimaliseerdevia een veilige sluiting voor toepassingen voor de bescherming van personen tot PL d, categorie 3 (EN ISO 13849-1). Een sluitkracht FZh van 1950 N (F1max: 3900 N), waarmee de "kleine" veiligheidsvergrendeling ook hogere krachten betrouwbaar beveiligt, zorgt voor een hoge robuustheid.
Ook geen tijd? Ook geen probleem!
De nieuwe PSENmlock mini kan met slechts twee schroeven eenvoudig en snel worden bevestigd. Hij kan in of buiten de veiligheidsvoorziening worden gemonteerd – passend bij de toepassing. De snelle montage bespaart uiteindelijk installatietijd. Bovendien kan de actuator zeer flexibel worden ingebouwd, omdat hij vanaf rechts en links en van voren kan worden aangebracht. Ook kleinere zwenk- en schuifdeuren kunnen hiermee probleemloos worden beveiligd. Machines kunnen daardoor veel flexibeler worden ontworpen.
Veilig en energiebewust
De tweekanaals aansturing van de hefmagneet en het bistabiele vergrendelingsprincipe garanderen een hoge veiligheid bij een stroomuitval: de laatste toestand blijft namelijk behouden en de deur gesloten. Bovendien profiteren gebruikers van een lager energieverbruik, dat helpt om kosten te verlagen. De OSSD-uitgangen detecteren fouten in de bedrading en schakelen de machine bij een fout onmiddellijk in de veilige toestand, waardoor de veiligheid is gegarandeerd.
Rentabiliteit inbegrepen
Daarnaast biedt de RFID-veiligheidsschakelaar met beschermingsgraad IP67 een hoge manipulatiebescherming volgens EN ISO 14119: de codering kan zelf worden gekozen – gecodeerd, volledig gecodeerd of uniek gecodeerd – en aan twee zijden is een hulpontgrendeling geïntegreerd. PSENmlock mini kan bovendien tot PL d, cat. 3 in serie worden geschakeld, hetgeen het bekabelingswerk minimaliseert en de inbedrijfstelling vereenvoudigt. Hierdoor kunnen kosten en tijd worden bespaard. In combinatie met de bedieningseenheid PITgatebox met het geïntegreerde toegangsautorisatiesysteem PITreader, het intelligente diagnosesysteem SDD (Safety Device Diagnostics) en de veilige kleine besturing PNOZmulti 2 van Pilz ontstaat er een economische en betrouwbare totaaloplossing voor de beveiliging van hekken.
Robuuste sluiting = meer productiviteit Voor de procesbescherming op machines en installaties biedt Pilz in de productfamilie van veiligheidsschakelaars met magnetische sluiting PSENslock nu de nieuwe generatie PSENslock 2 aan. Ze wordt gekenmerkt door een efficiënte procesvergrendeling, ook bij strikte eisen: PSENslock 2 is met de beschermingsgraden IP67 en IP6K9K ongevoelig voor stof en water. Door het hygiënischere
design is er geen vuil- en stofafzetting mogelijk. PSENslock 2 compenseert optredende toleranties, als gevolg van hekverschuiving of trillingen, betrouwbaar dankzij flexibel geplaatste actuatoren met grote contactoppervlakken en garandeert zo een hoge beschikbaarheid. Bovendien zijn er speciale varianten met rvs onderdelen beschikbaar voor hygiënekritischere toepassingen in de verpakkingsindustrie.
Betrouwbare krachtpatser
PSENslock 2 is zowel afzonderlijk als in serie universeel inzetbaar voor de hekbeveiliging en ontworpen tot en met de hoogste veiligheidscategorie PL e, cat. 4 volgens EN ISO 13849. De hoge sluitkracht F1max van 1000 of 2000 N en de manipulatiebescherming van de RFID-veiligheidsschakelaar via een zelf te kiezen codering (gecodeerd, volledig gecodeerd, uniek gecodeerd) bieden daarbij een betrouwbare procesbescherming, omdat ongewenste productieonderbrekingen worden voorkomen. Dit verhoogt de productiviteit. Met de optioneel verkrijgbare RFID-tag kan de vergrendelingskracht snel en eenvoudig trapsgewijs worden ingesteld, afgestemd op de desbetreffende installatie en de grootte van het hek. Deze slimme veiligheidsvergrendeling verhoogt zo de flexibiliteit in de ontwerp- en montagefase.
Alles en iedereen goed in het zicht Dankzij de overzichtelijke indicatie via vier leds aan beide zijden kan de operator bij de inbedrijfstelling en tijdens de werking makkelijk de desbetreffende status herkennen. In combinatie met het intelligente diagnosesysteem SDD van Pilz zijn er uitgebreide diagnosemogelijkheden beschikbaar, waardoor
de beschikbaarheid verder kan worden verhoogd. Voor toepassingen die een veilige sluiting voor de bescherming van personen nodig hebben, is er ook een versie met veilige sluitkrachtbewaking beschikbaar.
Geschikt voor branches met bijzondere eisen Beide veiligheidsvergrendelingen bieden met name voordelen voor de verpakkings- en farmaceutische industrie en voor de levensmiddelen- en drankensector: PSENmlock mini en PSENslock 2 bieden dankzij hun beschermingsgraad IP67 (IP6K9K) en speciale rvs varianten voor de farmaceutische industrie en de levensmiddelen- en drankensector de juiste producteigenschappen voor de strengere hygiëne-eisen die daar gelden. Daarnaast garanderen de robuustheid en flexibiliteit van de veiligheidsvergrendelingen bijvoorbeeld ook in de werktuigmachinebouw of papierverwerkende industrie een betrouwbaar hekbeheer.
Pilz Nederland Industriële Automatisering
Havenweg 22
4131
NM Vianen
Tel. +31(0)347-320477
E-mail info@pilz.nl
PSENmlock mini en PSENslock 2 met beschermingsgraad IP67 (IP6K9K) zijn beschikbaar in speciale rvs varianten voor de farmaceutische industrie en de levensmiddelen- en drankensector.Software begint vaak met een eerste release die in de loop der jaren steeds verder wordt uitgebreid. Met elke nieuwe release neemt de functionaliteit toe, maar ook de complexiteit en het aantal mensen dat eraan werkt. Een verstandige machinebouwer zorgt dat de zich uitbreidende software overzichtelijk en beheersbaar blijft. Movexx International in Veenendaal riep daarbij de hulp in van Brisq. Ad Spijkers
Brisq is een system integrator met ruim zeventig medewerkers en vestigingen in Amersfoort, Best en Hengelo (Ov.). Het bedrijf maakt vooral software voor industriële automatisering, het OT-domein dus. Binnen de automatiseringspiramide omvat het werkterrein de laag met PLC, SCADA en visualisering tot en met Manufacturing Execution Systems (MES). Movexx International in Veenendaal telt momenteel zeventig medewerkers. Het bedrijf produceert elektronische voertuigen waarvan de onderdelen worden ingekocht of uitbesteed. De engineering, assemblage en een deel van de softwareontwikkeling gebeurt volledig in eigen huis. Het gaat om twee soorten voertuigen: tugs en automatisch geleide
“We wilder beter onderscheiden welke software standaard (dus altijd te hergebruiken) en welke klantspecifiek was”
voertuigen (AGV's). Tugs zijn elektronische trekhulpen om goederen te verplaatsen die te zwaar zijn om met menskracht te verplaatsen. Ze zijn sterk genoeg om meerdere karren met bagage en/of goederen te verplaatsen.
De AGV's volgen een witte lijn met daarin een zwarte band op de vloer, die wordt afgetast door een camera. Met RFID-tags op de vloer kunnen de voertuigen extra logica uitvoeren. Uit zijn tag begrijpt de AGV bijvoorbeeld dat hij een last moet oppakken of
neerzetten, of dat hij bij een 'wissel' al dan niet van rijrichting moet veranderen. Die handling- en routeinformatie is klantspecifiek.
Nieuwe navigatietechnologie
Naast de lijnvolgende machines heeft Movexx inmiddels ook een nieuwe navigatietechnologie geïmplementeerd, waarbij de omgeving door middel van een laserscanner wordt afgetast en vergeleken met een opgeslagen mapping. De machine kan zodoende zonder fysieke referentiepunten zijn weg vinden in de omgeving van de klant.
De redactie sprak met Ruben Rorije, senior data-application engineer van Movexx International, en Rob Vonk, technisch consultant van Brisq in Amersfoort, over de aanpak en uitvoering van het project.
Structuur
Movexx is vooral een mechanisch gerichte onderneming, die zelf software schrijft en in de loop der jaren heeft doorontwikkeld. Het bedrijf concludeerde dat zijn voertuigen prima functioneerden, maar dat de organisch gegroeide software behoefte had aan een verbeterslag op het gebied van herbruikbaarheid en leesbaarheid. Intern was het te druk met projecten, waarop Brisq werd ingeschakeld om een nieuwe softwarestructuur op te zetten. De system-integrator heeft daar standaarden en een bepaalde werkwijze voor, en nam de uitdaging aan.
Rorije: "We zagen dat bepaalde softwareblokken uit het ene project doorrolden in het andere project. Het was niet altijd duidelijk welke code tot de basissoft-
ware behoorde en welke klantspecifiek was. We wilder beter onderscheiden welke software standaard (dus altijd te hergebruiken) en welke klantspecifiek was. Ook willen we met onze vrij beperkte capaciteit voorkomen dat projecten stilvallen omdat die ene software-engineer ziek wordt of vertrekt. We wilden een team maken waarvan de leden elkaars werk konden overnemen. Daarvoor moet je een softwarestructuur hebben die iedereen kan begrijpen. Brisq heeft geholpen om dat op een standaard manier op te zetten."
Aanpak
Movexx heeft de bestaande software als uitgangspunt genomen en gekeken naar alle projecten en de aanwezige software. Bepaalde code zag men bij meerdere klanten terugkomen, dus is het logisch dat het bedrijf die standaard gaat aanbieden. Maar hoe hebben Movexx en Brisq dit project aangepakt? Vonk: "We zijn uitgegaan van de standaard Brisq-aanpak, die verder gaat dan alleen de software en ook het hele project omvat. Ook alle documentatie die nodig is om een project en de software beheersbaar te maken en houden, wordt daarbij betrokken. Wij werken aan de hand van een lagenmodel dat is afgeleid van ISA 88. Deze wereldwijd gebruikte norm is oorspronkelijk ontwikkeld voor automatisering van batchprocessen, maar de structuur daarvan en de lagen die daarin zijn gedefinieerd, zijn breder toepasbaar (in 2022 is PackML toegevoegd als TR88.00.02).”
Functionele decompositie
We beginnen vaak bij een functionele decompositie. Er is een groot blok functionaliteit dat moet worden geautomatiseerd. In welke subblokjes is dat onder te verdelen? Op die manier proberen we te definiëren welke blokken er zijn. Dat kun je van onderaf doen. In dit geval gaat het om motoren die moeten worden aangestuurd, of ventielen voor het aankoppelen van trolleys of rolcontainers (Field). Dat zijn vaak de componenten die ook duidelijk te onderscheiden zijn (Do). Vervolgens ga je kijken naar een samenstel van apparaten en componenten (How). Daarboven komt
Brisq werkt aan de hand van een lagenmodel dat is afgeleid van ISA 88.
De AGV's volgen een witte lijn met daarin een zwarte band op de vloer. Met RFID-tags op de vloer kunnen de voertuigen extra logica uitvoeren.
“We zijn met deze gestructureerde benadering maar weinig problemen tegengekomen”
dan een laag die alles coördineert: wanneer moet welke actie en in welke volgorde gebeuren (When). Vanuit het lagenmodel en de functionele decompositie delen we het proces op in standaard softwaremodules, die we netjes omschrijven en documenteren." Elk blokje begint met documentatie en een specificatie die beschrijft welke in- en uitgangssignalen het moet hebben en hoe het moet werken. Dat stelt Brisq op in samenspraak met de klant. Daarna schrijven én testen de engineers van de system integrator het blokje. Vonk: "De geschreven softwaremodule wordt door scripting automatisch getest en indien noodzakelijk aangepast, net zo lang tot er nul fouten uit komen. Je weet dan dat die module 100% in orde is. Mensen zijn geneigd om bij wijzigingen alleen aanpassingen te testen, maar de kans is altijd aanwezig dat er elders in de software 'iets omvalt'. In unit testen nemen we dat volledig mee. In een unit test kijk je altijd naar de volledige functionaliteit. We testen blokken altijd eerst virtueel, pas als daar alles werkt testen we op hardware."
Verrassingen
Maar kom je ondanks het gestructureerd programmeren toch niet voor verrassingen te staan? Rorije lacht. "Er zijn altijd situaties die je vooraf niet voorziet. Alle blokjes werken goed, maar als je ze samenvoegt gaat
het soms toch fout. Een voorbeeld: als iemand voor het voertuig langsloopt, stopt de AGV. Maar als hij net een RFID-tag is gepasseerd, leest hij die niet nog een keer. Hij is zijn route-informatie kwijt. Je kunt dat ondervangen door de unit test te herschrijven die deze specifieke situatie test en naar de oplossing leidt. Maar we zijn met deze gestructureerde benadering maar weinig problemen tegengekomen."
Interfacing
Er is geen onderscheid naar bijvoorbeeld motorvermogen. Of een softwaremodule nu een motor van 500 W of van 10 kW aanstuurt, maak niet uit. Wel is er onderscheid tussen een motor die direct vanuit de batterij of het net wordt gevoed en een motor die vanuit een frequentieregelaar wordt aangestuurd. Die laatste heeft meer signalen nodig om te kunnen functioneren. Frequentieregelaars zijn sterk merkgebonden: de elektronica en software verschillen van merk tot merk. Rorije: "Het idee is, dat het onderste blokje weet hoe het moet omgaan met al die fabrikant-specifieke dingen. In de standaard softwareblokken praat je alleen over logische grootheden, in ons geval bijvoorbeeld over km/u. Hoe dat intern wordt omgezet naar een toerental, aantal stappen, frequentie of wat dan ook, gebeurt in de frequentieregelaar. Omgekeerd ook: hoe je een aantal
pulsen vertaalt naar uiteindelijk de snelheid is fabrikant-specifiek. In de hele code wordt gerekend met km/u, waardoor het voor een software-engineer veel gemakkelijker is te begrijpen."
Frequentieregelaars en andere apparaten hebben allemaal hun eigen interface, maar blijven via dezelfde interface praten met de laag daarboven. De machinebouwer (of eindgebruiker) kan dus het ene merk frequentieregelaar vervangen door het andere.
Hij stopt het bijbehorende blokje in zijn systeem en hoeft verder niets te wijzigen. Movexx kijkt nu bijvoorbeeld naar een andere scanner voor de voorzijde van de AGV's. Als het bedrijf voor een ander merk en type zou kiezen, blijft de logica hetzelfde maar kan het toch een andere component aansturen.
Van model naar praktijk
Brisq voert projecten uit volgens het V-model. Vonk: "Uitgangspunt is de user requirements specification, die in hoofdlijnen beschrijft hoe iets moet werken. Dit wordt vaak door de klant aangeleverd. Wij maken daar een functioneel ontwerp van, dat al een eerste vertaling naar de software bevat. In het lagenmodel gaan we per module een functioneel model maken. Dat wordt gecontroleerd door de klant. Na akkoord vertalen wij dat naar een technisch ontwerp en vervolgens schrijven we de code. Daarbij maken we gebruik van de tools van de fabrikant van de gebruikte PLC, die bijvoorbeeld is gebaseerd op Codesys. We zien overigens een langzame beweging richting Visual Studio van Microsoft. Hiermee worden veel kantoorapplicaties geprogrammeerd, maar je ziet deze programmeeromgeving steeds meer zijn intrede doen in de OT."
Verantwoordelijkheid en eigendom Hoe zit het met het eigendom en daarmee met de verantwoordelijkheid van de software? En hoe zit het met intellectueel eigendom? Mag Brisq bijvoorbeeld bepaalde blokken of functionaliteiten opnemen in projecten voor andere klanten? Vonk: "Afhankelijk van wat de klant wil, krijgt hij het volledig eigendom of nemen wij het in beheer. Wat wij opleveren, is altijd open. Movexx kan daar naar eigen inzicht dingen in veranderen en aan toevoegen. Op het moment dat wij stukken software die we voor Movexx hebben ontwikkeld, zouden willen hergebruiken, gaan we daarover in overleg. Maar we moeten niet vergeten dat de kennis die onze engineers hebben opgedaan bij Movexx, vooral in hun hoofden zit. Dat kun je bijna niet afkaderen, dat zit tussen de oren."
Rorije werd bij het structureringsproject betrokken om ook de verticale integratie bij gebruikers beter te stroomlijnen. "Op basis van het systeem dat Brisq heeft ontwikkeld, heb ik gekeken welke informatie uit onze voertuigen zijn te halen. Dan gaat het
bijvoorbeeld om stilstandtijden, batterijcondities, alarmen, aantal draaiuren, afstanden per dag, enzovoorts. Die informatie sturen we naar de cloud, waar de afnemer dan allerlei dashboards kan samenstellen en daarop zijn logistieke systeem kan optimaliseren. Dat soort informatie staat los van de voertuigen, maar we kunnen daarmee de klant belangrijke meerwaarde bieden."
De toekomst
Rorije kan niet veel loslaten over de toekomstplannen van Movexx. "We hebben onlangs onze eerste autonome mobiele robot (AMR) bij een klant laten rijden. Wij kijken hoe we klanten verder kunnen helpen, en dat zou misschien de introductie van andere typen voertuigen kunnen inhouden. De markt voor robotvoertuigen groeit sterk, en het aantal aanbieders ook, dus we moeten daar goed op anticiperen. De concurrentie is groot, maar de markt is momenteel zo groot dat iedereen daar wel een plaatsje vindt. Verder willen we het maken van dashboards vergemakkelijken. Bij een klant zijn we bezig om de informatie uit onze voertuigen door te sturen naar zijn datawarehouse, zodat hij deze kan integreren in het informatiesysteem van zijn hele bedrijf."
Brisq van zijn kant heeft het nodige geïnvesteerd in de Brisq-standaard, het lagenmodel en het V-model en de invulling daarvan. Vonk: "We hebben in eigen huis voor drie platformen de meest gebruikte devices ontwikkeld. Op het moment dat een klant bij ons komt en iets wil automatiseren zonder dat hij een platform heeft gekozen, kunnen wij hem drie mogelijkheden voorleggen. De klant kan met die softwareblokken als het ware een vliegende start maken. Daarmee willen we een stuk meerwaarde leveren ten opzichte van andere system integrators." •
brisq.nl movexx.com
Brisq voert projecten uit volgens het V-model met de user requirements specifi cation als uitgangspunt.
Het cyber iTAS system 2 is de nieuwste generatie van het compacte servo-aandrijfsysteem van WITTENSTEIN cyber motor voor automatisch geleide voertuigen (AGV's), autonome mobiele robots (AMR's) met een voertuigmassa tussen 1 en 3 ton. Het systeem bestaat uit een veiligheidsgecertificeerde servo-aandrijving uit de cyber simco drive 2-serie met een maximale stroom van 200 A plus de compacte wielaandrijving cyber TAS actuator 2.
Christoph Weis, hoofd Strategic Sales, WITTENSTEIN cyber motor GmbH,
De wielactuator heeft een laadvermogen van 750 kg per wiel en IP54-bescherming. Twee wielactuatoren kunnen rug-aan-rug worden gemonteerd als een bestuurbare differentieelaandrijving om ruimte te besparen en, indien nodig, axiaal 90° worden gedraaid. Hun kabeluitgangen kunnen dan optimaal worden geleid naar de stekkeraansluitingen aan de voorkant van de servo-aandrijving.
De kleine afmetingen van de wielactuator, met een totale hoogte 180 mm en totale lengte van 230 mm inclusief een ruimtebesparende veiligheidsencoder, renderen vooral bij het ontwerpen en bouwen van vlakke en smalle voertuigen. Het integratievriendelijke veiligheidsconcept maakt een veel eenvoudigere
voertuigarchitectuur mogelijk, omdat het minder kabels, connectoren en componenten nodig heeft, en vereenvoudigt ook het onderhoud.
Slanke veiligheidsarchitectuur
Een essentieel - en in de toekomst steeds kritischer - aspect bij het gebruik van deze voertuigen is dat ze in de overgrote meerderheid van de gevallen dezelfde werkruimte innemen als mensen. Met zijn nieuw ontworpen veiligheidsarchitectuur voldoet het cyber iTAS system 2 aan de hoge veiligheidseisen op dit gebied en tegelijkertijd aan de vereisten op het gebied van prestaties en productiviteit tijdens het gebruik. Dit geldt met name ook voor scenario's voor gezamenlijk gebruik waarbij mensen en machines met autonoom gedrag betrokken zijn. Het is een aandrijfsysteem met geïntegreerde veiligheidsarchitectuur dat minder kabels en connectoren, minder interfaces, componenten en modules nodig heeft en het risico op fouten en de inspanning voor assemblage en documentatie vermindert – zonder op welke manier dan ook de veiligheid van AGV's of AMR's in gevaar te brengen.
De vereenvoudigingen die de veiligheidsarchitectuur met zich meebrengt, worden in de eerste plaats weerspiegeld in de servo-aandrijving van het systeem, die zelfs in de basisversie een tweekanaals STO-functie (Safe Torque Off) heeft. Verbeterde veiligheidsfuncties zijn mogelijk door een optionele veiligheids-
Het aandrijfsysteem maakt krachtige differentieelaandrijvingen mogelijk met slechts 180 mm montageruimte onder de carrosserie en een voertuigbreedte van 460 mm voor voertuigmassa's tussen 1 en 3 ton.
De wielaandrijving met een draagvermogen tot 750 kg en lengte van 230 mm heeft een geïntegreerde
veiligheidsencoder voor veilige snelheids- en positiecontrole en een extra veerbelaste rem.
De cyber simco drive 2-servoaandrijvingen zijn verkrijgbaar in versies voor installatie in een schakelkast of voor decentrale veldmontage, bijvoorbeeld in AGV’s.
kaart te installeren. Behalve de STO integreert het systeem ook Safe Brake Control (SBC) – beide volgens SIL 3 en PL e – en een veilige encoderemulatie volgens SIL 2 en PL d. Deze laatste zet de veilige actuele posities die door de actuator worden geleverd om in analoge signalen en stuurt ze door naar het veiligheidscontrolesysteem.
Safe Position
Bovendien beschikt de actuator niet alleen over een geïntegreerde veiligheidsencoder conform SIL 2 en PL d voor een veilige snelheids- en positiebewaking, maar ook – als aanvulling op de regeneratieve remfunctie – een geïntegreerde veerbelaste rem. De combinatie van een geïntegreerde veiligheidsencoder voor het bepalen van de veilige positie en de veilige encoderemulatie die deze positie uitvoert, betekent dat de functie Safe Position (SP) kan worden geïmplementeerd in overeenstemming met SIL 2 en PL d. De veilige signalen van de
aandrijving naar het veiligheids- of voertuigcontrolesysteem worden rechtstreeks overgedragen via een veilige veldbus zoals PROFIsafe, zodat er geen extra bedrading meer nodig is. Meer veilige veldbusinterfaces zijn al in ontwikkeling. Zoals voorgeschreven door de meeste voertuigfabrikanten en exploitanten voldoet het aandrijfsysteem minimaal aan de SIL 2- en PL d-eisen volgens IEC 61508 en EN ISO 13849-1, afhankelijk van de toepassing. Zij profiteren van de gecertificeerde veiligheid, de kortere tijd en lagere kosten voor inbedrijfstelling, de slanke veiligheidsarchitectuur en de minder complexe veiligheids- en besturingstechnologie in de voertuigen.
Doordacht ontwerp
Het cyber iTAS system 2-aandrijfsysteem overtuigt door zijn industriële concept en zijn eenvoudige, doordachte ontwerp. Om plaatsing in de directe omgeving van de actuator mogelijk te maken zonder veel
bedrading en tegelijkertijd ruimte te besparen in de schakelkast, is de aandrijving in beschermingsklasse IP65 grotendeels ongevoelig voor stof en vocht. De wielaandrijving zelf heeft IP54 en is geschikt voor gebruik binnenshuis. Standaard industriële M12-connectoren en ringkabelschoenen worden gebruikt voor de elektrische aansluiting van de cyber simco drive 2-servo-aandrijving. Voeding en logica worden geleverd via een breed spanningsbereik van 12 tot 60 VDC.
Multi-Ethernet en CANopen
Multi-Ethernet- en CANopen-interfaces zorgen voor eenvoudige integratie in verschillende besturingsomgevingen.
Afgezien van het Vulkollan of Besthane loopvlakwiel is het hele systeem onderhoudsvrij. Het elektronische identificatieplaatje garandeert een probleemloze inbedrijfstelling en ondersteunt diagnosefuncties en een snelle herstart van het aandrijfsysteem. Bovendien helpt het
Specificaties:
Dankzij zijn snelle gegevensverwerking en betrouwbaarheid zorgt deze krachtpatser voor meer efficiëntie en effectiviteit. Het robuuste ontwerp en uitgebreide connectiviteit maken de Lenovo ThinkEdge SE30 perfect voor industriële toepassingen. Hij verbetert operationele efficiëntie, verlaagt kosten en geeft bedrijven een concurrentievoordeel in de digitale wereld.
•De nieuwste Intel® Core™ i5 vPro® processor
•Windows® 10 IoT Enterprise LTSC 2021 Ubuntu Core™
Ubuntu Server
•Intel® UHD Graphics (geïntegreerd)
•Tot 16 GB DDR4-3200 (gesoldeerd)
• Tot 2x 1TB M.2 2230 PCIe® NVMe®SSD RAID 0/1 support Ontdek de ThinkEdge SE30 nu!
Wij kunnen er voor zorgen dat mens en machine veilig samen kunnen werken! Nu ook in RVS uitvoering!
Safety in 58mm behuizing. Nu ook in RVS uitvoering voor agressieve omgeving!
_ SIL 3 en SIL 2 gecertificeerd.
_ Beschikbaar in Profinet/Profisafe, Ethernet IP/CIP Safety, Powerlink/Open Safety en CANopen Safety!
slanke systeemontwerp om te besparen op apparaten zoals kabels, contactgevers, relais of een tweede encoder. Minder componenten betekent minder risico op storingen, dus ook in dit opzicht draagt het cyber iTAS system 2 bij aan optimale robuustheid –en dus beschikbaarheid.
Beschikbaar in CADENAS
Het cyber iTAS system 2 maakt het voor ontwerpers eenvoudig om hun bestaande voertuigarchitecturen te optimaliseren en innovatieve AGV- en AMR-ontwerpen
te realiseren. Het feit dat de huidige 2D-en 3DCAD-modellen, CAE-modellen en 3DPDFdatasheets voor het nieuwe aandrijfsysteem 24/7 online beschikbaar zijn in de elektronische CADENAS-productcatalogus is hier een grote troef. Samen met zijn geavanceerde veiligheidsarchitectuur heeft het aandrijfsysteem een enorm toekomstpotentieel - vooral voor voertuigen die zowel zwaar als snel zijn die nu nog platter kunnen worden ontworpen en gebouwd worden. •
cyber-motor.wittenstein.biz
AGV-fabrikant CREFORM Technik uit Baunatal, Hessen, staat al vele jaren voor innovatieve voertuigconcepten om het materiaaltransport nog efficiënter, flexibeler en economischer te maken. Tim Mark, sales engineer - Development bij CREFORM, is vol lof over de cyber iTAS system 2-technologie en de samenwerking met WITTENSTEIN cyber motor.
Hoe verbetert het cyber iTAS system 2 de rijdynamiek van jullie AGV's?
“Als aandrijfoplossing voor AGV's scoort het cyber iTAS system 2 van WITTENSTEIN cyber motor met een extreem hoge trekkracht. Onze voertuigen profiteren van uitstekende acceleratiewaarden en korte remafstanden.”
Welke voordelen bieden de nieuwe servoaandrijvingen met IP65-bescherming voor het ontwerp van voertuigen?
“Wij ontwerpen onze voertuigen min of meer volledig zonder schakelkast. Met andere woorden, de cyber simco drive 2 servoaandrijving past perfect in ons concept omdat dit het voertuigontwerpproces vereenvoudigt, bijvoorbeeld door ruimtebesparing, betere warmteafvoer en lagere kosten.”
Op welke manieren komt de veiligheidsarchitectuur van het cyber iTAS system 2 de architectuur van de voertuigen ten goede?
“De slanke veiligheidsarchitectuur van het cyber iTAS system 2 met zijn ingebouwde veiligheidsfuncties vereenvoudigt de architectuur van onze voertuigen op heel wat manieren. Voor ons zijn de kleinere voetafdruk en de lagere bedradingskosten de meest doorslaggevende voordelen, samen met de tijd- en kostenbesparingen in geval van onderhoud.”
Hoe belangrijk is ondersteuning door de fabrikant u als het gaat om het implementeren van een nieuwe aandrijfoplossing zoals deze voor AGV's?
“Het implementeren van een nieuwe producttechnologie betekent over het algemeen het toevoegen van nieuwe functionaliteit, vaak in combinatie met nieuwe hulpmiddelen. Het product zelf is slechts één aspect van een succesvolle implementatie; de ondersteuning die we krijgen van de leverancier is net zo essentieel om al die nieuwe functionaliteiten te begrijpen en efficiënt te gebruiken. En WITTENSTEIN cyber motor doet dat uitstekend.”
www.creform.de
Bespaar 30-50% op de besturing!
Voor uw apparaat dat u in 50+/jaar maakt, leveren wij besturingselektronica op maat, die u zelf kunt programmeren als een PLC. Zo bespaart u kosten en houdt u de belangrijke processen in eigen hand. Zo heeft u geen C/C++ programmeur nodig.
• Lage kosten door geoptimaliseerde elektronica
• Minder bedrading en kleinere kast
• U kunt zelf kleine aanpassingen doen
• Eenvoudiger bij productaanpassingen Vraag
Traditioneel wordt de besturing van een apparaat met een PLC opgebouwd. Dat werkt uitstekend omdat bij een prototype en kleine series flexibiliteit belangrijker is dan de kosten. Wordt het apparaat daarna in grotere aantallen (100+) per jaar gemaakt, dan is er een flink kostenvoordeel te behalen wanneer de besturing als een embedded systeem wordt herontwikkeld. Laat je het financieel voordeel liggen, puur uit gemak of onwetendheid of kies je voor een custom PLC met gebruiksgemak en lage kosten?
Tekst: Sander Kool, Engineering Spirit
Een oplossing met een PLC wordt opgebouwd uit vooral standaard onderdelen. Dus ook standaard sensoren, motoren met bijbehorende aanstuur elektronica en natuurlijk de PLC zelf met de benodigde I/O en convertermodules om alles aan te sluiten. Een PLC heeft als voordeel dat voor de meest uiteenlopende sensoren en actuatoren een interface beschikbaar is. Het is dus altijd wel aan te sluiten. Maar zeker wanneer verschillende interfaces nodig zijn, lopen de kosten op. Bovendien moet het geheel ook in een kast worden gebouwd en bedraad. Die arbeidskosten en de maat van de kast moeten ook in overweging genomen worden. Vervolgens wordt de PLC geprogrammeerd met ladderdiagrammen en functieblokken volgens IEC61131-3.
benodigde elektronica en aansluitingen op één printplaat op te nemen, zijn de kosten van deze oplossing veel lager dan van een standaard PLC. Dat verschil wordt extra groot wanneer bijzondere sensoren nodig zijn, waarvan de interface duur is. Ook kunnen motorsturingen worden geïntegreerd , waarvan de prijs van vaak ver boven de 100 euro liggen. Waar de gemiddelde prijs van een PLC-oplossing met alle interne bedrading al snel tussen de 500 en 1000 euro ligt, zijn de kosten voor een embedded besturing eerder tussen 250 en 500 euro.
De productprijs voor een custom PLC is vergelijkbaar met die van een embedded systeem.
Embedded besturing
Net als bij een PLC zorgt een embedded besturing voor de aansluiting van de inputs en outputs en voor de rekenkracht van de besturing. Maar door alle
PLC-programma niet geschikt Maar om tot dit grote prijsverschil te komen, moet de elektronica én het besturingsprogramma (in de taal C/C++) op de embedded controller ontwikkeld worden. Het reeds ontwikkelde PLC-programma is dus niet geschikt en moet daarom opnieuw ontwikkeld worden terwijl ervaren programmeurs voor C/ C++ veel moeilijker te vinden zijn dan PLC-programmeurs.
Het opnieuw ontwikkelde besturingsprogramma zal nu ook nieuwe kinderziektes bevatten. Het oplossen daarvan kost veel tijd van uw eigen personeel hetgeen de leveringen vertraagd. Sommige van die ‘bugs’ kom je pas na langere tijd tegen en vaak moeten dan programma-updates worden uitgevoerd op apparaten in het veld.
Voor elke bug-fix of machine-optimalisatie moet je een beroep doen op een C/C++-programmeur – liefst dezelfde als voorheen. Heb je die niet in-huis dan zal het uitleggen van de modificatie en het testen aardig wat tijd kosten – en die tijd betaal je.
Een PLC-programma volgens IEC61131-3 is niet te gebruiken in een embedded controller, maar moet in C/C++ worden opnieuw worden ontwikkeld.
Custom PLC
Maar uw eigen technicus weet natuurlijk heel goed wat hij of zij wil en vaak ook hoe dat moet. Wanneer je het programma zelf kan wijzigen, bespaart dat veel geld. De oplossing ligt dan ook voor de hand: Maak een embedded systeem dat als PLC volgens IEC61131-3 kan worden geprogrammeerd – een op maat gemaakte PLC dus ofwel custom PLC. Dan is de overstap van een PLC-oplossing uitsluitend een hardware-verandering. Het kostenvoordeel van embedded elektronica tegen een custom PLC blijft even groot, maar de kosten en risico’s van het programma zijn klein.
Bovendien kan uw eigen programmeur het programma blijven onderhouden, ook als deze minder ervaren is. Aangezien de PLC-programmeertaal gestandaardiseerd is en op vele technische opleidingen wordt onderwezen, zijn PLC-programmeurs beter beschikbaar dan C/C++ programmeurs. Met deze oplossing ben je dan ook veel minder afhankelijk van de leverancier van de custom PLC.
Een kostenvergelijking
Bij een vergelijking van de kosten voor een systeem zie je dat de productprijs van een embedded systeem en een custom PLC gelijk is, en flink lager dan een standaard PLC-oplossing. Het verschil zit in de integratie – alles op één print – de stekker-klare aansluitingen en vaak ook de grootte van de oplossing.
Het verschil tussen het embedded systeem en de custom PLC-oplossing, ligt in het maken en onderhouden van het programma. Lage ontwikkelkosten,
Een custom PLC kan wel overweg met een standaard PLC-programma.
en voor in-huis aanpassingen slechts 400 ~ 600 euro tegenover bijvoorbeeld 2500 ~ 5000 euro voor C/C++ aanpassingen.
Na een jaar zijn de uitgaven van een standaard PLC en embedded systeem oplossing respectievelijk 74 procent en 38 procent hoger dan een custom PLC-oplossing. Vaak is dat belangrijk geld omdat het beter als budget voor de marktintroductie kan worden gebruikt Deze manier van aanpak van een apparaatbesturing is daarom sterk in opkomst. Een overstap naar een embedded PLC op maat is de perfecte oplossing bij productieseries van 50 stuks per jaar en hoger. •
engineering-spirit.nl
De programmeer- en onderhoudskosten van een custom PLC zijn lager dan die van een embedded systeem
‘Heavy-duty’-reductoren in roerwerken voor biogasinstallatie
Zestien MAXXDRIVE-reductoren van NORD DRIVESYSTEMS drijven de roerwerken aan in de biogasinstallatie van Brabantse landbouwonderneming Princepeel. De nieuwe roerwerken van het Friese Jongia met de reductoren draaien sinds eind 2023. En uitbreiding van de installatie zit in de pen.
Tekst en beeld: NORD Aandrijvingen Nederland
Van jachtgebied van de Prinsen van Oranje tot modern en duurzaam veeteelt- en akkerbouwbedrijf: het landgoed Princepeel in het Noord-Brabantse Mill – inderdaad in de Peel – heeft in de voorbije eeuwen een opmerkelijke transformatie doorgemaakt. Sinds het midden van de jaren tachtig van de vorige eeuw is het in bezit van de familie Smits.
Inmiddels staat de derde generatie aan het roer. Het familiebedrijf streeft naar continuïteit op de lange termijn en investeert en ontwikkelt steeds in duurzaam ondernemen, zonder de historische waarde van het landgoed uit het oog te verliezen. Het bedrijf omvat varkenshouderijen en een akkerbouwbedrijf dat zich toelegt op de teelt van onder andere aardappelen, bloembollen, maïs, suikerbieten, diverse groentes en frambozen.
Directeur Pieter Smits: “Wij proberen volledig circulair te werken. In onze vergistingsinstallatie zetten we mest uit de varkenshouderij en gewasresten uit het landbouwbedrijf om naar digestaat – een eindproduct van het vergistingsproces – en biogas. Hiermee voorzien we niet alleen
ons eigen bedrijf van energie, maar leveren we ook groen gas en groene stroom (via warmtekrachtkoppeling – red.) voor zo’n 12.500 huishoudens in de directe omgeving. Daarnaast wekken we alle elektriciteit voor ons eigen bedrijf zelf op. Het digestaat gebruiken we voor een deel zelf en verkopen we voor een ander deel in korrelvorm aan derden, waaronder Franse wijnboeren. Het is namelijk een goede vervanging van kunstmest. Op ons eigen bedrijf pompen we het via buizen naar de akkers, zodat transport per tractor of vrachtwagen achterwege kan blijven. Dat is duurzamer en spaart tijd.”
De biogasinstallatie verwerkt overigens niet alleen eigen restproducten, maar ook organische restproducten van de levensmiddelenindustrie via zusterbedrijf KwaliFlex.
Bijna industrieel karakter
De Smits Groep koos voor de nieuwe installatie voor roerwerken van Jongia.
Pieter Smits: “We hebben voor de benodigde roerwerken een uitgebreide marktoriëntatie gedaan, waarbij we uiteindelijk uitkwamen bij Jongia. Zij hebben veel ervaring in de industrie. Omdat onze
installatie door zijn omvang een bijna industrieel karakter heeft, was die ervaring voor ons van groot belang.”
Jongia is gevestigd in Leeuwarden en , legt zich sinds 1937 toe op de ontwikkeling van meng- en roertechniek voor de sectoren voedselverwerking, chemie en energie. Voor biogasinstallaties is het bedrijf inmiddels marktleider in Nederland.
Krachtige reductoren nodig
Voor de aandrijving van de roerwerken in de nieuwe vergistingsinstallatie koos Jongia
Zestien MAXXDRIVEreductoren drijven de roerwerken aan in de vergistingsinstallatie van Princepeel.
voor de MAXXDRIVE-reductoren van NORD. Area-salesmanager Bart Brouwer: “Voor onze roerwerken zijn krachtige reductoren nodig. NORD levert met de MAXXDRIVE reductoren die precies aan onze eisen voldoen. Daarnaast staat NORD bekend om de kwaliteit van zijn producten. We hebben er dan ook alle vertrouwen in dat de reductoren doen waarvoor ze zijn aangeschaft.”
De MAXXDRIVE industriële reductoren van
NORD hebben een reductieverhouding van 123:1, een vermogen van 37 kW en een uitgaand koppel van bijna 29.000 Nm. Vanwege de toepassing voldoen de
“ N ORD levert met de MAXXDRIVE reductoren die precies aan onze eisen voldoen”
reductoren aan alle ATEX-normen. De bijzonder krachtige reductoren zijn nodig met het oog op de grote afmetingen van de vergistingsinstallatie en de vorm – rechthoekig in plaats van rond – zodat er veel vermogen nodig is om de massa door de roer-werken in beweging te brengen.
Acht bunkers
De nieuwe installatie heeft een totale oppervlakte van ongeveer 1 hectare en bestaat uit acht bunkers met elk twee roerwerken op het dak. Het vrijkomende
“De moderne techniek stelt ons in staat om uiterst flexibel te werken”
methaan wordt bovenin de bunkers opgevangen en na reiniging en bewerking aan het openbare gasnetwerk geleverd. De mixers van Jongia zorgen ervoor dat de te vergisten materialen onder andere qua temperatuur, viscositeit en zuurgraad een stabiele en homogene massa vormen, zodat de microben optimaal hun werk kunnen doen en er zoveel mogelijk biogas ontstaat. De afzonderlijke betonnen bunkers hebben elk een oppervlak van 47,5 x 25,5 meter en zijn 5,5 meter hoog. De zestien roerwerken van Jongia bestaan elk uit een circa 4,5 meter lange as met onderaan vier propellers. De as is alleen aan de bovenzijde vast gemonteerd aan de reductor en ‘zweeft’ verder vrij in de massa.
‘Computational fluid dynamics’
Bart Brouwer: “Vergisters zijn meestal rond. Dat is bij een ronddraaiend roerwerk geen probleem. Maar deze bunkers hebben een afwijkende vorm. Daarnaast staan er in elk
van deze bunkers diverse betonnen kolommen die het dak dragen. Dat maakt het ontwerpen van het juiste roerwerk tot een bijzondere uitdaging. Wij hebben dit uitvoerig onderzocht en een maatwerkoplossing met twee roerwerken per bunker bedacht. Om onze oplossing te valideren hebben we een extern bedrijf ingeschakeld dat een CFD-modellering (computational fluid dynamics) en een analyse van het stromingsprofiel en de snelheden heeft gedaan. Deze onafhankelijke validering geeft de Smits Groep de bevestiging dat het roerwerk en de bunkers doen wat ervan wordt verwacht.”
App of cloud
De roerwerken draaien niet continu, maar kunnen naar behoefte en onafhankelijk van elkaar worden in- en uitgeschakeld. De besturingen staan in een schakelkast, maar kunnen ook op afstand via een mobiele app of zelfs via de cloud worden bediend. “De
moderne techniek stelt ons in staat om uiterst flexibel te werken”, zegt Pieter Smits. “We kunnen op elk gewenst moment de productie aanpassen aan de gewenste behoefte.”
Uitbreiding
De nieuwe roerwerken van Jongia met aandrijvingen van NORD draaien sinds eind 2023, en de Smits Groep is tot nu toe tevreden over het resultaat. Pieter Smits: “We willen in de toekomst een tweede installatie met nog eens acht bunkers bijbouwen. Hiermee kunnen we onze capaciteit aanzienlijk verhogen en zijn we in staat om een nog groter volume aan groen gas het net te leveren. Dit betekent dan ook herhalingsopdrachten voor onze toeleveranciers.” •
www.jongia.com
www.nord.com
www.smits-groep.nl
Hydraulics bedenkt hydraulische ‘verwarming’ voor aluminiumgieter
Aluminium Gieterij Oldenzaal – kortweg AGO – richt zich al sinds 1977 op uiteenlopende soorten aluminium gietwerk. In de hal voor het zandgietwerk staan drie grote hydraulische installaties voor de benodigde zandmallen. De systemen en het hydraulische aggregaat (HPU) worden al sinds jaar en dag onderhouden door Holland Hydraulics. En die bedachten een innovatieve oplossing die de restwarmte van de HPU via een warmtewisselaar gebruikt voor het verwarmen van een nieuwe productiehal.
Marjolein de Wit-Blok
In 1977 start AGO met de toelevering van machinaal, handvorm- en coquille- gietwerk. In 1990 wordt een tweede vestiging in gebruik genomen en in 1997 wordt dochteronderneming Aluthix opgericht. Die specialiseert zich in de toelevering van hogedruk-, squeezecast- en thixocast-producten.
Ook nu is AGO nog steeds een familiebedrijf, actief op vier locaties met ook de mogelijkheden voor kernpakketgieten, hogedrukgieten en zandgietwerk. De tweede generatie staat aan het roer terwijl de derde generatie zich met relevante interesses mogelijk voorbereidt op een toekomst in dit bijzondere bedrijf.
Divers en breed
Danny Vreriks is proces-engineer bij AGO en vertelt: “Om het gietwerk in een maximale kwaliteit te leveren, hebben we ook een uitgebreide afdeling Engineering die onze klanten ondersteunt in het realiseren van een optimaal productontwerp voor de gietprocessen. Hiervoor maken we gebruik van diverse CAD- en simulatieprogramma’s. Daarnaast hebben we alles in eigen huis om de gegoten producten na te bewerken zodat de eindklant er hoegenaamd geen werk meer aan heeft. Wat dat betreft zijn we in staat het totaalplaatje volledig in te vullen.” Onder meer door de eigen engineeringafdeling én de variëteit aan gietmogelijkheden – waarvan het bedrijf de processen tot in detail beheerst – levert AGO een breed productportfolio aan een diversiteit aan sectoren. Bijvoorbeeld frames voor grote radarsystemen maar ook producten voor de energiesector, jachtbouw, vrachtwagenindustrie, verwarmingstechniek, machinebouw en uiteraard de matrijzenbouw.
Zandgieten
Eén van de specialisaties van AGO is zandgietwerk. Hiervoor is één van de hallen in Oldenzaal ingericht als machine-vormerij waar complexe en minder complexe
De gescheiden kastdelen met vormzand en kernen.
gietstukken in middelgrote tot grote series worden geproduceerd op een automatische vormlijn. Voor producten met één of meer kernen beschikt het bedrijf tevens over de mogelijkheid om deze kernen in eigen huis te produceren.
Danny Vreriks: “De keuze voor zandgieten wordt gemaakt om verschillende redenen. Enerzijds zijn de investeringskosten voor het model relatief laag terwijl met dit proces een goede maatnauwkeurigheid en oppervlaktekwaliteit zijn te behalen. Zeker wanneer je werkt met een goede kwaliteit aluminium én vormzand. Ook is de vormvrijheid aanzienlijk en de doorlooptijd tot aan het starten van de productie beperkt. Eventuele wijzigingen zijn tot slot vrij eenvoudig door te voeren.”
Productielijn
De lijn start met het maken van tweedelige mallen van speciaal gietzand. Hiertoe wordt een zogenaamde vormkast aan het begin van de lijn geplaatst waarin zich het model van het uiteindelijke product bevindt. In deze kast wordt vormzand gedeponeerd dat met een grote hydraulische pers rondom het model wordt samengedrukt. Door het samenpersen van het zand wordt dit een solide geheel en ontstaat de uiteindelijke mal. De gietopeningen worden vrijgehouden.
Keren en koppelen
Een tweede hydraulische installatie is een hydraulisch aangedreven keermechanisme – een robot – die de tweedelige mal omkeert. Hierna worden de twee delen van elkaar gescheiden en op een transportband geplaatst. Vervolgens worden de modellen uit het zand verwijderd waarna een derde hydraulische installatie de twee delen van de vormkast weer nauwkeurig boven elkaar plaatst en mechanisch koppelt. Hiermee is de mal gereed om in de laatste stap van de lijn te vullen met vloeibaar aluminium.
Danny Vreriks: “Voorafgaand aan het gieten wordt steeds de samenstelling van het aluminium nauwgezet gecontroleerd met speciale software. Want niet alleen de temperatuur is belangrijk maar bijvoorbeeld ook de insluiting van gassen. Alle parameters moeten kloppen om uiteindelijk een product in de gewenste kwaliteit te krijgen.”
Na het gieten moet het aluminium eerst voldoende uitharden voordat het als eindproduct automatisch uit de mal wordt genomen. Het zand van de mal is vervolgens opnieuw te gebruiken voor een volgende mal en wordt hiermee praktisch 100 procent gerecycled.
Technische ruimte
De drie hydraulische installaties in de lijn zijn aangesloten op een centrale hydraulisch aggregaat (HPU – Hydraulic Power Unit) die in een aparte technische ruimte is ondergebracht. Naast de HPU bevinden zich hier verschillende filters die de hydraulische olie in goede conditie houden. Het gaat daarbij om een waterfilter, een hoofdfilter en een dieptefiltratie filter waarmee een NAS-klasse van 6 is bereikt. Verder staat hier een geregelde pomp die de gevraagde hoeveelheid olie levert en een hoofdpomp die bijschakelt wanneer extra
vermogen nodig is. Bijvoorbeeld wanneer verschillende machines gelijktijdig werken. Tevens is hier het olievat ondergebracht.
Gespecialiseerde partij
Het onderhoud van de complete hydraulische installatie – inclusief de HPU – ligt al vanaf het begin in de handen van Holland Hydraulics. Danny Vreriks: “In 1988 hebben we deze grote vormmachines aangeschaft en vanaf het begin was voor ons duidelijk dat een gedegen onderhoud door een gespecialiseerde partij noodzakelijk was om onze kwaliteit te garanderen. Storingen leggen in eerste instantie immers de hele lijn stil en wanneer de installaties niet naar behoren werken, verkrijgen de mallen – en hiermee het eindproduct – ook niet de juiste kwaliteit. Deze partij hebben we gevonden in Holland Hydraulics. Hier is alle kennis en ervaring beschikbaar en gaan
De derde hydraulische installatie plaatst onder- en bovenkast nauwkeurig op elkaar en zorgt voor de mechanische koppeling.
mensen pragmatisch te werk met aandacht voor ons bedrijf, onze mensen en onze producten.”
Onderhoud
Het reguliere onderhoud bestaat hoofdzakelijk uit het op geregelde tijden inspecteren van de installaties en het eventueel vervangen van onderdelen. De nadruk ligt daarbij op de hydraulische slangen, koppelingen, cilinders en filters. Daarbij wordt ook gekeken naar het aantal draaiuren dat een machine maakt om zo te voorkomen dat bepaald onderhoud onnodig wordt uitgevoerd. Jeroen Wekdam is werkplaatsmanager bij Holland Hydraulics en weet: “We hebben een vast schema dat we bij de jaarlijkse inspectie doorlopen. Deze inspectie voeren we altijd uit in de vakantieperiode om de reguliere werkzaamheden bij AGO zo min
mogelijk te verstoren. Naast een standaard filterwissel nemen we ook altijd een oliemonster om dit te laten analyseren. Een belangrijke ‘tool’ om te achterhalen wat de conditie van je olie is waarmee je tevens een directe indicatie krijgt voor de conditie van je hele machine.”
Operationeel houden
Sinds de aanschaf van de installaties door AGO heeft Holland Hydraulics bovendien diverse aanpassingen en revisies uitgevoerd. Door het gedegen onderhoud zijn de machines namelijk op een leeftijd gekomen dat sommige onderdelen niet meer leverbaar zijn. Op dat moment is het een uitdaging een oplossing te verzinnen om de machines toch operationeel te houden. Zo is kortgeleden een klep – die oorspronkelijk werkte met een wisselspanning van 230 V – vervangen door een klep die op 24 V gelijkspanning werkt. Ook andere vormen van revisie of aanpassingen worden door Holland Hydraulics in eigen beheer ontwikkeld en uitgevoerd.
‘Oude beestjes’ doen het uitstekend
Danny Vreriks: “Met ons besluit om ruime aandacht aan het onderhoud te besteden, hebben we gelijk gekregen. Ongemerkt verstrijken de jaren en kun je op een gegeven moment de conclusie trekken dat onze ‘oude beestjes’ inmiddels ruim 35 jaar meegaan en het gewoon nog uitstekend doen. Natuurlijk is er wel eens een storing of heb je een lekkende cilinder, maar dat zijn geen bijzondere problemen en altijd op korte termijn en relatief eenvoudig op te lossen. Alle reden om deze volle aandacht te behouden.”
Invulling aan duurzaamheid
Toch betekent dit niet dat AGO alles zomaar bij het oude laat. Integendeel. Het bedrijf is nog steeds groeiende en eager om elke situatie slim en goed in te vullen. Zo wordt er direct naast de zandgiethal een nieuw pand gebouwd. In de in de toekomst zullen hier de aluminium gietdelen uit de zandgieterij worden nabewerkt. Dit maakt de logistieke keten logischer, efficiënter en lean. In het kader van duurzaamheid krijgt het pand de beschikking over een grote warmtepomp en een PV-installatie, maar Holland Hydraulics zag nóg een mogelijkheid om invulling te geven aan het begrip duurzaamheid.
“Hoe kan ik de nieuwe hal verwarmen wanneer ik maar één warmtepomp heb?”
Warmteterugwinning
Jeroen Heijmer is manager Service bij Holland Hydraulics en geeft aan: “Eén van de vraagstukken die ons de afgelopen tijd bezighield, was het realiseren van voldoende koeling in de technische ruimtes. Er wordt in de zandgieterij nogal wat vermogen gevraagd en de temperaturen in de ruimte van de HPU liepen serieus op. We waren dus aan het nadenken over de mogelijke inzet van extra koeling toen parallel onze klant zich verdiepte in de vraag: ‘hoe kan ik de nieuwe hal verwarmen wanneer ik maar één warmtepomp heb?’. Deze vraagstukken gekoppeld maakt het eenvoudig om een oplossing te bedenken waarbij de overtollige warmte afkomstig van de HPU wordt gebruikt voor het verwarmen van de nieuwe hal. Het ligt voor de hand dit via een platenwisselaar te doen die zich in onze koeler bevindt. Deze zorgt ervoor dat de warmte wordt overgedragen aan een grote hoeveelheid water in een halbuffervat en uiteindelijk weer wordt afgegeven aan de vloerverwarming en de hal.”
Veelbelovend
De eerste resultaten zijn veelbelovend: het buffervat warmt gestaag op tot temperaturen rond de 60 °C terwijl de temperatuur van de hydraulische installatie keurig op peil blijft. Daarbij was de enige noodzakelijke extra investering een waterpomp met een debiet van 45 l/min om het water langs de koeler te pompen en hier de warmte over te nemen. Danny Vreriks: “Met deze goede resultaten gaan we nu verder met hetzelfde principe en willen we ook een warmtewisselaar toepassen om de warmte van onze compressoren en de inductieoven op te slaan in buffervaten. Inmiddels beschikken we over een capaciteit van 15.000 liter dat we niet alleen voor de vloer- en halverwarming van de nieuwbouw gebruiken maar ook voor de bestaande bouw. Hiermee zal de bestaande bouw van het gas afkunnen.” •
algietol.nl holland-hydraulics.nl
Bekijk meer op www.aandrijvenenbesturen.nl
Het nieuwe Electronic-Key-System EKS2-sleutelsysteem gebruikt Profinet voor communicatiedoeleinden, samen met betrouwbare, veilige halfgeleideruitgangen. De Profinet-switch van het systeem maakt de integratie ervan in een uitgebreid bussysteem zeer eenvoudig. De 1-of-n veilige uitgangen zijn rechtstreeks verbonden met een veilig besturingssysteem en worden daar geëvalueerd. Zo kan je een veilige bedrijfsmodus op het hoogste veiligheidsniveau, bijvoorbeeld PLe, selecteren. Templateprojecten met vooraf gedefinieerde functies en gegevensvelden beperken het programmeerwerk. In plaats van de volledige selectie van safe operating modes in het besturingssysteem te programmeren, kunnen klanten nu een geschikt project selecteren en eenvoudig individuele parameters configureren via het GSDML-bestand in hun configuratiesoftware.
www.euchner.nl
De nieuwe VarioLine van SICK is een modulair meetsysteem met een ruime keuze aan interfaces en accessoires. Alle SICK-encoders kunnen erop worden aangesloten. Het bijbehorende smart accessoire-concept zorgt ervoor dat draadgeleiding op verschillende manieren kan worden opgelost. De VarioLine heeft een draad met een doorsnede van 0,81 mm. Door de hoge trekkracht verstoren kleine aanrakingen en vuil en stof de werking de trekdraadencoder niet. De ingebouwde draadvuilschraper helpt daarbij. De VarioLine met een lineariteit: ≤ ± 2 mm, hysterese: ≤ 1,2 mm en herhaalbaarheid: ≤ 0,3 mm heeft een meetbereik van 0 tot 3 m. De trekdraadencoder is dankzij de behuizing in rvs 304ook geschikt voor buitengebruik.
www.sick.nl
De Commander C300 PM is ontworpen om het maximum uit het inherent rendement van sensorloze permanente magneetmotoren te halen in toepassingen met variabele snelheid en belasting. De energiebesparing is te controleren met de in de regelaar ingebouwde energiemeter. De meter geeft een gedetailleerd inzicht in het energieverbruik in kWh en de bedrijfskosten. Via insteekbare communicatiemodules is integratie met alle gangbare industriële veldbussen mogelijk.
De Commander C300 PM heeft pompspecifieke functies zoals een ingebouwde PID-regelaar die de aandrijving aanpast op veranderingen in druk en debiet. De ingebouwde PLC maakt een externe controller overbodig. Met de downloadbare Solar Pump Solution krijg je de beschikking over functies voor enkele en parallelle configuraties, zoals: drooglooppreventie, pompreiniging, detectie van geen debiet, vullen van leidingen, regeling volle tank/ leegloop en aanpasbare eenheden. De C300 PM beschikt ook over een dubbele STO-veiligheidsfunctie.
In HVAC-installaties kan de Commander C300 PM naar zeggen 96 procent energie besparen. De ingebouwde brandmodus maximaliseert de beschikbaarheid van de rookafvoer van een gebouw in geval van brand. Eenmaal geactiveerd blijft de regelaar draaien tot er een storing optreedt.
www.nidec-netherlands.nl
Categorie 4 / PL e / SIL3 Veiligheidstechniek
EtherCAT (P) met FSoE
Veiligheidssysteem met vergrendeling
Modulair ontwerp, flexibel combineerbaar
Meerdere deursloten op één busmodule
EUCHNER (BENELUX) BV I POSTBUS 119 I NL-3350 AC PAPENDRECHT I +31 (0)78 615 47 66 I INFO@EUCHNER.NL
Buys Ballotstraat 31
1704 SK Heerhugowaard
Tel. +31 (0)72-5717821
Stappenmotoren en besturingen
Voor iedere applicatie de juiste combinatie
Drivers en controllers in de vermogensrange van 12 t/m 200 Vdc / max. 12 Amp.
Nu ook met AC input van 18-115 VAC / 230 VAC. RS232/485, USB, CANbus, Modbus RTU/TCP-IP, EtherCat, Profinet, digitale en analoge I/O, closed loop incremental/absolute encoders.
info@mctechnology.nl
www.mctechnology.nl
Nieuwe Nema size 8 en 42 stappenmotoren
Nema 8, 20x20 mm. lengtes van 29 tot 47 mm
Houdkoppel 3 t/m 6 Ncm. / staphoek 1,8 graad. Met geïntegreerde connector.
De nieuwste serie 11018 motoren is een Nema size 42, 110 mm met houdkoppels tot wel 32 Nm. Lengtes van 98 tot 201 mm. Aansluiting met vaste kabel, Unipolair of Bipolair.
Bekijk meer op www.aandrijvenenbesturen.nl
De actuatoren uit de TiMOTION S1-serie hebben standaard een IP66D-classificatie en het geluidsniveau ligt lager dan 58 dBA. De actuator is uitgerust met schuine kunststof tandwielen en gehuisvest in een stevige metalen
behuizing. Voor industriële omgevingen waarin hygiëne een grote rol speelt, is de actuator ook verkrijgbaar in IP69K. De maximale belasting bedraagt 4.000N (duwen/trekken) en de maximale snelheid bij maximale belasting is 3 mm/s. In onbelaste toestand is dat 7,4mm/s. De actuatoren (12/24V DC; 12/24V DC (PTC)) zijn verkrijgbaar met slaglente van 50 tot 1.000 mm.
www.axis-stuifmeel.nl/
En u blijft op de hoogte van:
• Leveranciers
Met de nieuwe PACSystems IPC 2010 industriële pc imikt Emerson op productielocaties en OEM-machinebouwers die een IPC nodig hebben voor hun IIoT- en andere digitale transformatie-initiatieven. Daarom laadt de IPC 2010 het PACEdge industrial edge-platform en elementen van de Movicon.NExT-SCADA-software vooraf, zodat gebruikers toepassingen snel kunnen uitvoeren via browsergebaseerde configuratie. De IPC 2010 in verschillende topologieën worden gebruikt als gateway voor communicatie, maar ook voor edge-computing. Aanvullende functies, zoals Movicon Connext en WebHMI, kunnen op elk gewenst moment worden geactiveerd of toegevoegd.
www.emerson.com
Hilscher heeft een nieuwe multi-protocol cifX PC-kaart uitgebracht in het formaat Mini PCIe halfsize, die past in vrijwel elke toepassing – van IPC's en HMI's tot vision systemen en robotica. De kaart is gebaseerd op de netX-90 communicatiecontroller. De release dekt de volgende protocollen: Profinet IO-Device, EtherNet/IP adapter, EtherCAT Slave, OpenModbus/TCP, Profibus-DP Slave, Powerlink Slave, CANopen Slave en DeviceNet Slave. Verdere protocollen zoals CC-Link IE Field Basic Slave, Sercos Slave of IIoT-protocollen zoals MQTT en OPC UA zijn in ontwikkeling. Gebruikers hoeven slechts één keer vertrouwd hoeven te raken met de netX-technologie en hebben vervolgens toegang tot alle gangbare protocolstandaarden.
www.helmholz-benelux.eu
De multi-touch breedbeeldschermen uit de ETT xx64-serie voor bedienconcepten met HTML5-visualisatie hebben een glazen front, zwart geanodiseerd aluminium frame en IP65-beschermde frontzijde. De inbouwdiepte is beperkt. Het formaat varieert van 7 tot 21,5 inch. De fanless ETT’s, met vier processorkernen (4x 1,6 GHz) met EDGE3-technologie hebben twee vrij programmeerbare status-LED's aan de voorkant. OPC UA-functionaliteit en talrijke standaard interfaces, zoals 2x Gigabit Ethernet (10/100/1000), 2x USB 2.0 type A, 1x USB 2.0 type Mini-B OTG, en een microSD-slot zorgen voor een eenvoudige integratie. Met 2 GB DDR4 RAM en 8 GB eMMC is er voldoende geheugen beschikbaar.
www.sigmacontrol.eu
Bekijk meer op www.aandrijvenenbesturen.nl
Verschillende M12-connectors van binder zijn verkrijgbaar in uitvoeringen voor Surface Mount Technology (SMT). Om precies te zijn: de A-gecodeerde M12-connectors uit de 713/763-serie, B-gecodeerde connectors uit de 715/766-serie, connectors uit de 825/876-serie met D-codering en de 876-serie met X-codering. De M12-SMT-uitvoeringen geschikt voor verschillende toepassingen: A-codering voor sensoren en DC-voeding, B-codering voor Profibus en D- en X-codering voor voor respectievelijk 100Mbit- en 10Gbit-Ethernet.De SMD-contactpennen worden rechtstreeks op het printoppervlak geplaatst en daarna gesoldeerd. De SMT-producten zijn verkrijgbaar in versies met vier, zes en acht contacten, met verschillende en in uitvoeringen met en zonder afscherming. De M12-connectors zijn onder andere verkrijgbaar met verschillende flensbehuizingen, in blister- of in tape & reel-verpakking voor geautomatiseerde verwerking.
www.binder-connector.de
Meer precisie
Krachtige verplaatsingsmetingen in ruwe omgevingen
eddyNCDT
Inductieve sensoren gebaseerd op wervelstroom voor contactloze meting van verplaatsing, afstand en positie op alle metalen
Hoge frequentierespons voor dynamische meettaken
Hoogste nauwkeurigheid en stabiliteit
Robuuste ontwerpen voor moeilijke omgevingsomstandigheden condities (olie, vuil, hoge temperaturen, druk tot 2000 bar)
Contacteer onze applicatie engineers: Tel. +31 162 510 400 micro-epsilon.com/eddy
Behalve de radarsensor met een detectiebereik van 0 tot 5 m is nu ook de veilige radarsensor PSEN rd1.2 sensor F-FOV LR met een bereik van 0 tot 9 m verkrijgbaar. Behalve de symmetrische kijkhoek kunnen nu ook asymmetrische en corridorvormige kijkhoeken worden ingesteld. Dit bespaart ruimte wanneer machines bijvoorbeeld dicht bij elkaar staan of er direct langs machines looppaden zijn. PSENradar biedt samen met de PNOZmulti 2-besturing een veilige totaaloplossing voor de bewaking van beschermde ruimten - inclusief veilige gegevensoverdracht met FSoE in het EtherCAT-communicatiesysteem voor veiligheidstoepassingen tot SIL 3. Als FSoE-Master combineert PNOZmulti 2 de bewaking van alle veiligheidsfuncties van een radartoepassing in één apparaat en maakt verbindingen met veilige FSoE-slaves.
www.pilz.com
S-DIAS, super compact systeem voor op de DIN-rail
CPU: CPU-Module (2x 800 Mhz), OPC-UA-Client & -Server
I/O: Voor alle Automatiserings Taken, tot 20 Kanalen per Moduul
MOTION: Servo- of Stepper Drive, Resolver/Incrementele Encoder
SAFETY: Controller en I/O’s, TUV certified, Stand-Alone en Wireless
ENGINEERING: Object Georiënteerd, all-in-one Software Tool LASAL
