UITGELICHT
'Er is een wisselwerking ontstaan die veel resultaat oplevert'
11
30 juli 2021 • #15 • www.vraagenaanbod.nl
OPLEIDING
Binnen de hogeschool wordt ook praktijkgericht onderzoek uitgevoerd samen met bedrijven
Partnerschap Perron038 en hogeschool Windesheim ZWOLLE • Bij Windesheim wordt de volgende generatie techniekprofessionals in circa twintig voltijd- en deeltijdopleidingen klaargestoomd voor een toekomst in de techniek. Maar de hogeschool doet veel meer dan lesgeven en opleiden alleen.
Binnen de hogeschool wordt ook praktijkgericht onderzoek uitgevoerd door lectoraten, samen met bedrijven. En op het gebied van de slimme maakindustrie – denk aan automatisering, robotica of digitalisering – gebeurt dit op Perron038. Een succesvolle samenwerking, die onlangs met een officieel partnerschap is geïntensiveerd.
Vernieuwen
‘Het onderwijs van nu verlangt van ons dat we ons continu blijven vernieuwen’, vertelt Egon van der Veer, directeur Techniek bij Windesheim. ‘Binnen onze lesprogramma’s, maar ook buiten de muren van ons schoolgebouw. Perron038 is een van de plekken die we als praktijk- en leslocatie inzetten. Maar die we ook gebruiken om in cocreatie met bedrijven uit de maakindustrie te innoveren. En we zien dat het werkt. Het is een plek waar (deeltijd)studenten, onderzoekers en docenten graag komen. Maar ook qua resultaten werpt het zijn vruchten af: onze samenwerking met het bedrijfsleven wordt steeds beter. Daarom willen we ook de komende vijf jaar investeren in deze samenwerking op Perron038.’ Een commitment waar Marius Woldberg, de kwartiermaker op Per-
ron038, erg blij mee is. ‘Technici, alle studenten, onderzoekers én docenten werken op Perron038 aan gezamenlijke innovatieprojecten. Denk aan het ontwikkelen van demonstrators, prototypes en modules van hightechmachines. Het is gaaf om te zien hoe uiteenlopende partijen elkaar inspireren en verder op weg helpen. We zijn blij dat Windesheim, die een grote rol speelt in het onderwijs en onderzoek in deze regio, daaraan bijdraagt.’
Wisselwerking
Naast docenten en studenten pendelen ook onderzoekers van hogeschool Windesheim met regelmaat op en neer tussen de campus en Perron038. Bij hogeschool Windesheim zijn zij ondergebracht bij de lectoraten Kunststoftechnologie en Industriële Automatisering & Robotica. Een van de vaste gezichten op Perron038 is Geert Heideman. Als de associate lector Kunststoftechnologie doet hij onderzoek naar Additive Manufacturing, oftewel industrieel 3D-printen. Het allereerste thema waar de hogeschool, aldus Heideman, op Perron038 actief mee aan de slag is gegaan: ‘In 2020 hebben we een grote 3D-metaalprinter aangeschaft, die we bewust op Perron038 hebben geïnstalleerd. Samen met betrokken bedrijven onderzoeken we de toepasbaarheid van deze techniek in hun eigen productieprocessen.’
Studenten
Heideman: ‘Voor de docenten en studenten is het uniek dat ze op één
Vlnr: Associate lector Geert Heideman, techniekdirecteur Egon van der Veer en kwartiermaker Marius Woldberg. (Foto: Hogeschool Windesheim)
plek met verschillende hightechmachines en robots aan de slag kunnen. De partners die de technologie beschikbaar stellen, delen hun kennis en ervaring en komen meer én sneller
met de studenten in contact. Een wisselwerking die veel resultaat oplevert.’ In navolging van het onderzoek van Geert Heideman heeft Windesheim ook het lectoraat Industriële Auto-
matisering & Robotica, de Associate degree-opleiding Industriële Automatisering en Robotica in deeltijd én de minor Fabriek van de Toekomst op Perron038 gevestigd.
ROBOTICA
Zimmer en Schmalz ‘matchen’ grijperportfolio MIERLO • De Duitse grijperspecialisten Zimmer en Schmalz hebben de handen ineengeslagen bij de ontwikkeling van een nieuwe ISO 50-gereedschapswisselaar voor robots. Het is de eerste wisselaar in een nieuw ‘end-of-arm’ ecosysteem, Match genaamd.
Robotgebruikers kunnen hierdoor moeiteloos wisselen tussen mechanisch en met vacuüm grijpen, wat tal van robottoepassingen in een nieuw daglicht stelt. Met de opmars van de cobot groeit ook de vraag naar flexibele end-of-arm tooling die compatibel is met de doorgaans ISO 50-flensaansluiting van dit type robot. Het meest gevraagde gereedschap hierbij is de grijper. Welke grijper het beste past bij een toepassing is niet altijd evident. Sommige producten laten zich beter mechanisch oppakken, anderen middels vacuüm. Steeds vaker echter krijgt de cobot niet één type product voorgeschoteld, maar moet deze overweg kunnen met meer productsoorten. De gebruiker heeft dan twee mogelijkheden: hij kiest een multifunctionele grijper die geschikt is voor een grote productvariatie, of hij rust de cobot uit met een wisselsysteem. Grijpers uit de eerstgenoemde
De eerste wisselaar in een nieuw ‘end-ofarm’ ecosysteem heet Match.
categorie kunnen behoorlijk aan de prijs zijn als de productvariatie groot is. Enerzijds omdat diverse functies in een grijper stoppen vaak maatwerk is en het nodige aan ontwikkelingskosten met zich meebrengt. Anderzijds omdat extra functies doorgaans ook een zwaardere grijper betekent, wat ten koste gaat van de payload. Om deze reden zijn er snelwisselsystemen op de markt. Hierdoor kan telkens de meest efficiënte standaard grijper voor een specifiek producttype worden toegepast mits deze op hetzelfde grijperprincipe berust. Bij het afwisselend inzetten van mechanische en vacuümgrijpers stuit men al snel op een belangrijke beperking van het snelwisselsysteem. De doorvoeren zijn
geschikt voor servo of voor lucht. Niet voor beiden. Deze ‘klassieke’ scheiding tussen grijperprincipes behoort sinds kort tot het verleden. Twee grijperfabrikanten hebben de handen ineengeslagen en een geheel nieuw wisselsysteem ontwikkeld. Zimmer Group is sterk in mechanische grijpers. Voor Schmalz geldt hetzelfde voor vacuümgrijpen.
Gemeenschappelijk
'Zimmer en Schmalz kennen elkaar heel goed', zegt Jeroen van de Heuvel, die met ZVS Techniek het distributeurschap van Zimmer producten in de Benelux verzorgd. 'We bedienen zowel in Duitsland als in Nederland en België vaak dezelfde klanten, wat
automatisch leidt tot een gemeenschappelijk belang: het zo goed mogelijk bedienen van die klanten.' Van den Heuvel legt uit dat juist doordat het portfolio elkaar zo goed aanvult en nauwelijks overlapt, ook samenwerken aan projecten al lange tijd gebeurt. 'De lijnen tussen de bedrijven zijn kort. Toen er door klanten steeds vaker om een overbruggende oplossing voor mechanisch en vacuümgrijpen gevraagd werd, kon er dan ook snel geschakeld worden en was men niet bang de kennis te delen die nodig is voor een echt geïntegreerde oplossing die net zo feilloos met Zimmerals met Schmalz-producten werkt.'
Eenvoud en flexibel
Het eerste product dat de nieuwe Match heeft voortgebracht is een snelwisselsysteem voor een ISO 50-flensaansluiting met een payload van dertig kilogram. Volgens Van de Heuvel is dit een logische keuze, aangezien dit niet alleen één van de hardlopers is bij de cobots, maar ook vaak bij de kleinere ‘gewone’ robots wordt toegepast. ‘Uitgangspunten bij de ontwikkeling van het Match-portfolio – er zullen meer wisselsystemen volgen – is eenvoud en flexibiliteit. Een grijper kan handmatig in de wis-
selaar worden geklikt, of volledig automatisch. Het systeem blijft hierbij gewoon online. Hiertoe is voorzien in twee luchtdoorvoeren voor vacuüm of pneumatiek en een 14-pins elektrische koppeling voor zowel voeding als communicatiedoeleinden. Tevens is er een communicatiemodule die de verbinding met bovenliggende software van Zimmer of Schmalz verzorgt, bijvoorbeeld via het steeds vaker toegepaste IO-link. Uiteraard is de wisselaar naast gebruikersvriendelijk ook zeer robuust met een levensduur boven de 100.000 cycli.’
Meerwaarde
Ook Jan Nijhuis van Schmalz Benelux is blij met de samenwerking die beide Duitse bedrijven zijn aangegaan. 'Ik zie een grote meerwaarde voor onze klanten in de Benelux. Met onze bedoel ik in dit geval dus ook die van ZVS. Niet alleen hebben we nu een technische oplossing die hen het beste van twee werelden biedt, ook hebben we in één klap dubbele expertise in huis. Liggen er mechanische grijpvraagstukken, dan kunnen we die nu neerleggen bij Jeroen. Andersom geldt hetzelfde voor vacuümvragen.' www.zvstechniek.nl
