Vraag&Aanbod 27 augustus 2021 by online-mbm

Reportage: OBS vijftal staat op de rit P12

27 augustus 2021 124e jaargang

De Specialist: Robotisering: Hoe dan?

P17

WERELDWIJDE STAALPRODUCTIE STEVENT AF OP RECORD P9

BELGISCHE BEURS MACHINEERING STAAT TE TRAPPELEN P20 Groei in bijna alle bedrijfstakken.

Flinke groei industrie in tweede kwartaal Volgens de eerste berekening van het Centraal Bureau voor de Statistiek, op basis van nu beschikbare gegevens, is het bruto binnenlands product (bbp) in het tweede kwartaal van 2021 met 3,1 procent gegroeid ten opzichte van een kwartaal eerder.

Vooral de bedrijfstak handel, vervoer en horeca, de bedrijfstak overheid, onderwijs en zorg en de bedrijfstak industrie hadden een groot aandeel in de toename van het bbp kwartaal op kwartaal. Volgens de eerste berekening was het bbp in het tweede kwartaal van dit jaar 9,7 procent groter dan een jaar eerder. Dat is de grootste jaar-op-jaargroei ooit. Vooral de

'De industrie groeide met

ruim veertien procent'

consumptie door huishoudens en het handelssaldo waren hoger. Ook de investeringen en de overheidsconsumptie hadden een positieve bijdrage aan de groei. De uitzonderlijk hoge groei in het tweede kwartaal van 2021 is voorna-

melijk ook het gevolg van het feit dat er vorig jaar in het tweede kwartaal een strenge lockdown gold en het bbp toen sterk kromp. De economie veerde in de periode erna terug, maar de krimp van toen is nog niet volledig gecompenseerd. Ten opzichte van twee jaar geleden was de omvang van de economie in het tweede kwartaal van 2021 nog 0,4 procent kleiner. Alleen de consumptie van de overheid en de uitvoer lagen in het tweede kwartaal van 2021 hoger dan in het tweede kwartaal van 2019.

laties. Ook de investeringen zijn nog niet terug op het pre-coronaniveau en lagen in vergelijking met het tweede kwartaal van 2019 nog ongeveer één procent lager. lees verder op pagina 5

STERKE ORDERGROEI DUITSE WERKTUIGMACHINE-INDUSTRIE P23 EVENEMENTEN

Nederlandse Metaal Dagen mogen doorgaan ’S-HERTOGENBOSCH • De Nederlandse Metaaldagen, die worden gehouden van 15 t/m 17 september in de Brabanthallen te ’s-Hertogenbosch, mogen gewoon doorgaan.

Deze vakbeurs met dit jaar als overkoepelend thema The next step to Smart Manufacturing, valt net als andere evenementen van deze schaal

Investeringen

In het tweede kwartaal van 2021 zijn de investeringen in vaste activa met 9,5 procent gegroeid. Er werd vooral meer geïnvesteerd in woningen, bedrijfsgebouwen, personenauto’s, vrachtauto’s en machines en instal-

lees verder op pagina 4

van kantvan Fabrikant Fabri kant van Fabri G G e e G d d e r r u u d k k r t tu k g g t e e g w w e e e w v v e e n n v e g g n a a g a a a s s a s

advertenties

HEVA

DE SPECIALIST IN METALEN MET GATEN

STREKMETAAL

onder de landelijke regeling voor doorstroomlocaties. Dit betekent in ieder geval dat alle bezoekers moeten worden geregistreerd. Voor de organisatoren was dit op zich al geen probleem, want tijdens elke jaargang van deze vakbeurs was hier al sprake van.

G G eo eo G dl dl f f g g o r r u u a a l f k k g a a t t a s s g g a e e e e s n n w w e e e n v v G G oe oe G lw lw f f g g e e e a a w v v a a e e s s n n v e e e g g n n n a a g a a a s s GS GS t t e e a a S w w a a t a e l e l g g a v v a a e e l g a a n n a s s a g g e e s a a n n a a e s s n S S t t ar ar S e e a a t k k r l l g g m m e a a k e e a a m t t s s a a e a a e e t a l l n n a l SS tt rr ee kk mm ee tt aa aa ll

RUIM 1500 VERSCHILLENDE ARTIKELEN OP VOORRAAD MAATWERK, LASERSNIJDEN, WALSEN, KANTEN & LASSEN +31 (0) 75 684 49 79 ALMETAAL@ALMETAAL.COM WWW.ALMETAAL.COM

gg i aa n aa

aa aa ll ll ee a ll ll ee

ss l l m m e e e m t t a a e l l e et a n n l e n mm ee tt aa ll ee nn

Fabrikant van:

GAAS

GEPERFOREERD

ee nn a ii nn s ii nn

S ta a lg a a s e n S tre k m e ta a l

REIJGERS & SCHALLIES FORCEERTECHNIEK bv

X X X

Johann Siegerstraat 8 1096 BH Amsterdam Tel: 020-4633131 info@forceerwerk.nl www.forceerwerk.nl

D o c u m e n ta tie o p a a n v r a a g .

• (Gedrukt)D o geweven weverij a g . metaalgaasweverij a n v r aBV a gaas, c u m e n t a t i e o p Heva Metaalgaas BV Heva e asweveri t7 Lorentzstraa metaalgaasweveri BV Metaalga Heva Lorentzstraa jj t 7 in alle metalen JH Winterswijk 7102 BV Heva e 7T.: JH Winterswijk Lorentzstraat 7102 0543-512373 • Gepuntlast gaas raat 7T.: Lorentzst 0543-512373 ijk 0543-515919 F.: JH Wintersw 7102 interswijk.nl info@hevaw Wintersw 7102 73F.:ijk0543-515919 0543-5123 T.: • Voorraad enJH maatwerk 19 T.: 0543-512373

F.: 0543-5159 D D o o c c D u u o m m c e e u n n m t t a a e t t n i i e e t a o o t i pe p a o a a p a n n a v v a r r a a n a a v r g g a . . a g . 19

jk.nl

F.: 0543-5159 gg .. aawinterswi vv rr aa asweveri nn tt aa tt ii ee oo pp aa aa nn asweveri cc uu mm ee info@heva DD oo BV metaalga Heva metaalga BV Heva asweveri asweveri jjjjj jj Metaalga metaalga BV asweveri BV Heva Metaalga Heva asweveri Metaalga BV Heva e BV 7 asweveri raat eeHeva metaalga BV Lorentzst 7 Heva raat Lorentzst asweveri jjj metaalga asweveri BV 7 Heva raat Metaalga BV Lorentzst Heva asweveri Metaalga 7 Heva raat Lorentzst 7 raat e BV 7 ijk Lorentzst raat Wintersw JH Lorentzst ijk 7102

JH raat 7102 Lorentzst raat 77 ijk Lorentzst Wintersw JH Wintersw 7102 7 raat Lorentzst Wintersw JH ijk ijk 7102 Wintersw Wintersw JH 7 73 JH 0543-5123 raat73 7102 7102 Lorentzst 0543-5123 T.: ijk ijkijk Wintersw Wintersw JH JH 7102 7102 73 0543-5123 T.:T.: ijk Wintersw JH 7102 7373 0543-5123 0543-5123 T.:T.:

advertenties

Geperforeerd, gaas of strekmetaal? www.kabelzaandam.nl

Kabel Metaal

+31 (0)75 681 82 00 info@kabelzaandam.nl

• Lasersnijden • Buislasersnijden • Kanten • Lassen • Assemblage www.cornelissenmetaaltechniek.nl

Lees vraag&aanbod ook online ❯ www.vraagenaanbod.nl ❯ voor de hele maakindustrie

Slimme software voor maakbedrijven om efficiënter te werken Overkampseweg 26 • 8102 PH Raalte Tel.: 0572 - 36 26 00 • Fax.: 0572 - 36 22 98

www.disselhorstmetaal.nl

www.ecisolutions.com Uitgever: MYbusinessmedia.nl

Plaatsnijwerk van 0,5mm tot 320mm dik

One stop shop voor snijden / zetten / boren tappen / bevels / frezen MWASTEEL.NL

UW OPLOSSING VOOR SLIJTAGE EN CORROSIE PROBLEMEN

expertise in techniek / uitvoering / service

Your Partner for Cutting & Automation

www.chromin.nl

Plasma Laser Waterjet Autogeen Lasautomatisatie

← NIEUW!! BEHANDELING TOT 9 METER LENGTE MOGELIJK! →

INCHROMEREN

RVS HARDEN

VANADEREN

BOREREN

De continuïteit in uw productie,

ons streefdoel.

ALUMINISEREN ALONIZING

HARDEN / GLOEIEN 1977

MAASTRICHT

MATERIAAL ONDERZOEK

FOODGRADE CERTIFIED

Onze techniekers staan voor je klaar.

2017

YEARS of innovation, development and quality

Chromin Maastricht BV Sleperweg 31 - Beatrixhaven, 6222 NK Maastricht T 043-3632021 info@chromin.nl

Tel. +32 3 475 98 25 | info@wcw.be | www.wcw.be

NIEUWS

'Het optimaliseren van het productieproces begint vaak al bij het gereedschap'

27 augustus 2021 • #17 • www.vraagenaanbod.nl

COLUMN ROLF ELLING

VERSPANEN Moderne voorinstelapparaten bieden de mogelijkheid om gereedschapsdata slim over te brengen

Voorkom stilstandtijden door voorinstellen DEN HAAG • Op het gebied van gereedschapsbeheer kunnen verspanende bedrijven die een smart manufacturing nastreven grote optimalisatieslagen maken met het voorinstellen van gereedschappen.

zijn en machinestilstand. Voor de veilige overdracht van gegevens wordt op dit moment veelal gebruik gemaakt van een QR-code of een RFID-chip.

Moderne voorinstelapparaten bieden de mogelijkheid om gereedschapsdata slim over te brengen naar een bewerkingsmachine. Het resultaat: geen kans op een foutieve invoer, geen onverwachte machinestilstand en een flinke tijdsbesparing. Diverse exposanten op De Nederlandse Metaal Dagen presenteren van 15 tot en met 17 september oplossingen voor een slim gereedschapsbeheer. Met behulp van een automatische gereedschapsvoorinstelling en een netwerk gebaseerde gegevensoverdracht, kunnen verspanende bedrijven een flinke stap richting smart manufacturing maken. ‘Zoals zoveel oplossingen die op De Nederlandse Metaal Dagen te zien zijn, geldt ook voor het automatisch voorinstellen van gereedschap dat de benodigde oplossingen laagdrempelig zijn. Het betreft ook in dit geval niet meer dan wat slimme hardware- en softwaresystemen, waardoor maakbedrijven zonder extreme investeringen en veranderingen in bedrijfsprocessen toch het productieproces kunnen optimaliseren', zegt Jeroen ter Steege, event director van de vakbeurs.

Een QR-code is voor de meeste onder ons een bekende technologie. Na het instellen en meten worden de gereedschapsgegevens weggeschreven in een QR-code en op een sticker geprint. Bij de CNC-machine wordt de QR-code gescand en vervolgens wordt de data automatisch in de overeenkomstige gegevensvelden van de CNC-besturing ingevoerd. Deze oplossing is relatief eenvoudig en zeer efficiënt als er weinig gereedschapsdata overgedragen moet worden. Bij grotere hoeveelheden data kan er in veel gevallen gekozen worden voor een RFID-chip in combinatie met een database. De gereedschapsdata schrijft het voorinstelapparaat digitaal weg in de database en wordt gekoppeld aan de RFID-chip. Door de chip bij de CNC-machine te scannen, wordt de gedigitaliseerde gereedschapsdata via een netwerk opgehaald. Dankzij de netwerkverbinding tussen de machine en de database, wordt er altijd met de correcte gereedschapsgegevens gewerkt. ‘Het optimaliseren van het productieproces begint vaak al bij het gereedschap. Op de Nederlandse Metaaldagen laten we niet alleen de voordelen van voorinstellen zien, maar ook andere oplossingen voor een modern gereedschapsbeheer’, aldus Ter Steege.

Over brengen

Door met één druk op de knop de samengestelde delen van het verspanende gereedschap te meten op lengte, radius, rondloop en vlakloop,

Efficiënte gegevensoverdracht

Binnen gereedschapsbeheer kunnen verspanende bedrijven grote optimalisatieslagen maken.

is er veel tijd te besparen in het voorinstellen van gereedschappen. Tegenwoordig bieden leveranciers van voorinstelapparaten verschillende manieren om de gereedschapsgegevens over te brengen naar de CNC-besturing van de bewerkings-

machine. Al deze manieren zijn ontwikkeld om te voorkomen dat de gegevens handmatig ingevoerd moeten worden. Dit scheelt niet alleen kostbare tijd, maar voorkomt ook fouten en daarmee de kans op werkstukken die niet aan de maat

www.denederlandsemetaaldagen.nl

ECONOMIE

Productie industrie groeit met 17,9 procent in juni DEN HAAG • De gemiddelde dagproductie van de Nederlandse industrie was in juni 17,9 procent hoger dan in juni 2020, maakt het CBS bekend. Een maand eerder kwam de groei uit op 16,4 procent. De productie van de industrie lag in juni op het hoogste niveau ooit.

maakt. Vrijwel alle bedrijfsklassen in de industrie produceerden in juni meer dan in dezelfde maand een jaar eerder. Van de grotere branches realiseerde de machine-industrie met 68 procent verreweg de hoogste groei.

Ten opzichte van juni 2019 bedroeg de groei ruim 7 procent. Daarmee is het in juni 2020 door de coronacrisis geleden verlies ruimschoots goedge-

Voor het bepalen van de kortetermijnontwikkeling van de productie kan het beste worden gekeken naar voor seizoen- en werkdageffecten gecorrigeer-

Hoogste niveau ooit

de cijfers. Van mei op juni 2021 steeg de productie met 4,4 procent. De voor seizoen- en werkdageffecten gecorrigeerde productie fluctueert doorgaans aanzienlijk. Dalingen en stijgingen volgen elkaar snel op. In het voorjaar van 2020 kromp de productie snel en in mei 2020 werd een dieptepunt bereikt. Daarna werd een stijgende lijn ingezet en in juni 2021 lag de productie op het hoogste niveau ooit. www.cbs.nl

We ontmoeten elkaar spoedig

e cijfers spreken boekdelen. Elke zich hiermee bezighoudende organisatie, is uitermate content over de groei van de economie. Prima, fijn om te vernemen, maar is het allemaal niet een beetje overtrokken, vraag ik me dan af. Immers, het is een vrij logische ontwikkeling na een periode van stagnatie door de covid pandemie. Voorzichtigheid was, pak hem beet, de laatste twee jaar het devies. Dat de swung er nu weer in zit, is helemaal conform de verwachtingen. En met de heuse materiaalschaarste lijkt het in ieder geval toch best mee te vallen. Niet overal, maar toch de meeste handelaren en bedrijven die we spreken zeggen dat ze nog niet echt in de problemen zijn gekomen. Naast het feit dat de prijzen zijn gestegen, is er hier en daar een wat langere levertijd, maar dit wordt dan doorgeschoven naar de opdrachtgevers. Ze moeten even iets langer geduld hebben. En tja, de evenementen dan. Het is bijzonder verheugend dat de Nederlandse Metaaldagen door mogen gaan. Het doet mij deugd en persoonlijk heb ik er ook erg veel zin in om straks weer live op een maakindustriegerelateerde beurs aanwezig te zijn. Tegelijkertijd wordt ook de Kunststoffenbeurs gehouden, ook hier kan ik mij op verheugen. Maar eerst is er de Machineering bij onze Zuiderburen. Ook hier veel Nederlandse exposanten en bezoekers. Lees meer over Machineering in deze uitgave. We zien elkaar snel. Rolf Elling, hoofdredacteur Reageren? E-mail: rolfelling@vraagenaanbod.nl Twitter: @VenA_Rolf Facebook: www.facebook.com/vraagenaanbod

advertentie

High criteria and excellent control. Precision at its best. Specialist in seriezaagwerk. www.bosweg-precision.com

- Buizen - Massief - Profielen - Strippen Sterk in zaagwerk.

- Nauwe toleranties - Excellente service - Verpakt volgens klantwens - Braamvrij

NIEUWS

27 augustus 2021 • #17 • www.vraagenaanbod.nl

EVENEMENTEN

Nederlandse Metaaldagen mogen doorgaan vervolg van voorpagina

In 2019 bezochten ruim 3900 bezoekers de Nederlandse Metaaldagen en waren er meer dan 120 exposanten. Het registreren van bezoekers was dus al ‘business as usual’ voor De Nederlandse Metaal Dagen en in 2021 komen er een aantal coronagerelateerde maatregelen bij. Elke bezoeker moet zes gezondheidsvragen met nee beantwoorden en de beurs moet zo worden ingericht dat 1.5 meter afstand mogelijk is. Hiervoor zijn de gangpaden breder gemaakt en de terrassen en het congrestheater ruimer opgezet. Inmiddels kruipt de beurs richting de honderd exposanten en staan bezoekers te springen om de eerste metaal vakbeurs in twee jaar te mogen beleven. De organisatoren verwachten op 15 t/m 17 september aanstaande – net als in 2019 – een hoge opkomst. www.denederlandsemetaaldagen.nl

ECONOMIE

Minste faillissementen in dertig jaar DEN HAAG • Het aantal failliet verklaarde bedrijven, voor zittingsdagen gecorrigeerd, is gedaald. Er zijn in juli 12 bedrijven minder failliet verklaard dan in juni. Het aantal tot en met juli uitgesproken faillissementen lag in 2021 ruim de helft lager dan in dezelfde periode in 2020.

Dat meldt het CBS. Niet gecorrigeerd voor zittingsdagen zijn er in juli 103 bedrijven en instellingen (exclusief eenmanszaken) failliet verklaard. Van alle bedrijfstakken had de handel het grootste aantal faillissementen. Relatief gezien werden er in juli de meeste faillissementen uitgesproken in de sector bouwnijverheid. In de bouw vielen er in juli vijftien faillissementen, in de industrie vijf. www.cbs.nl

BUSINESS

ABB koopt Spaanse ASTI ZÜRICH (CH) • ABB neemt de ASTI

Mobile Robotics Group over. Het Spaanse bedrijf ontwikkelt en produceert autonome mobiele robots (AMRs) inclusief de bijbehorende software. Hiermee wordt ABB naar eigen zeggen het enige bedrijf ‘dat een compleet portfolio aanbiedt voor de volgende generatie van flexibele automatisering’. ASTI is opgericht in 1982 en heeft een klantenbestand in de automobielsector, logistiek, voedingsmiddelen- en drankenindustrie en farmaceutische wereld in ongeveer twintig landen. Voor dit jaar wordt een omzet van ongeveer vijftig miljoen dollar verwacht. www.abb.com

ECONOMIE Een hoge inflatie brengt neerwaartse risico’s met zich mee

Verwachte groei wereldeconomie 6,2% LEIDSCHENDAM • Nu de vaccinatiecampagnes in een groot deel van de wereld op gang komen, herstelt de wereldeconomie zich in 2021 naar verwachting volledig van de grote economische terugval in 2020. Atradius verwacht een groei van 6,2 procent in 2021, dat is hoger dan zes maanden geleden is voorspeld.

Aangezien de meeste economieën nog niet volledig open zijn gegaan, wordt fiscale steun vaak gedeeltelijk verlengd. Tegelijkertijd is nog sprake van een ruim monetair beleid, ondanks de stijgende inflatiedruk. Hoewel de rekening van de coronacrisis vroeg of laat gepresenteerd zal worden, is wereldwijd sprake van een zeer robuust herstel, vooral in ontwikkelde markten met een hoge vaccinatiegraad. Dit concludeert Atradius in haar halfjaarlijkse Economic Outlook. Naar verwachting zullen de ontwikkelde economieën in 2021 met 5,8 procent groeien, waarmee de daling van het bruto binnenlands product in 2020 ruim wordt goedgemaakt. De Nederlandse economie profiteert van dit wereldwijde herstel en de versoepeling van de coronamaatregelen. In 2021 verwacht Atradius in

Nederland een groei van drie procent. Hoewel veel signalen op groen staan, wijst Atradius wel op een aantal zaken die de verwachte economische ontwikkeling in de weg kunnen staan.

Historisch laag

De faillissementen staan op een historisch laag niveau, de kredietverzekeraar verwacht dat deze weer zullen toenemen, waarschijnlijk al in de tweede helft van dit jaar. Daarnaast hebben bedrijven te maken met stijgende prijzen door onder andere problemen in toeleveringsketens en het aantrekken van personeel. Tot slot moeten zij voldoende financiering kunnen aantrekken om te kunnen blijven groeien. Een deel van de onzekerheid die vorig jaar boven de markt hing, is verdwenen. In de Verenigde Staten zal president Biden naar verwachting een consistenter beleid voeren dan zijn voorganger. Bovendien heeft de regering-Biden verschillende fiscale stimuleringsmaatregelen afgekondigd, waardoor het bbp in de VS en elders een impuls heeft gekregen. Ook de vooruitzichten in het Verenigd Koninkrijk zijn veel rooskleuriger dan begin 2020. In het Verenigd Koninkrijk is

sprake van een verrassend economisch herstel, zeker gezien de achterblijvende handel met de Europese Unie als gevolg van brexit en de onzekerheid over het verloop van de pandemie.

Deltavariant

De opkomende markten in Azië hadden de pandemie goed onder controle tot de besmettingscijfers als gevolg van de deltavariant groeiden. Ondanks het risico op verspreiding van het coronavirus blijven de vooruitzichten in deze regio relatief goed. Latijns-Amerika heeft één van de hoogste besmettingscijfers ter wereld, maar profiteert van de minder stringente coronamaatregelen en het sterke economische herstel in de VS. De besmettingen nemen in een aantal ontwikkelde markten weer toe als gevolg van de deltavariant. De gezondheidscrisis is echter minder acuut dan in 2020, omdat door vaccinatieprogramma’s vooralsnog een stijging van ziekenhuisopnames wordt voorkomen. De deltavariant vormt echter wel degelijk een bedreiging voor opkomende markten met een lagere vaccinatiegraad. In de huidige prognoses gaat Atradius er vooralsnog van uit dat overheden de pandemie

onder controle houden en virusuitbraken effectief in zullen dammen. Ook worden vaccins uitgerold naar andere delen van de wereld. Als deze echter minder doeltreffend blijken te zijn tegen nieuwe virusmutaties zijn nieuwe restricties niet uitgesloten. Dit kan leiden tot minder consumptiemogelijkheden en een rem op de groei van het bbp in 2021 en 2022.

Stijgende inflatie

John Lorié, hoofdeconoom Atradius ligt toe: 'Het zal voorlopig nog een uitdaging zijn voor overheden en centrale banken om een uitweg uit de coronacrisis te vinden. De vooruitzichten op herstel zien er goed uit dankzij een stijgende consumptie en fiscale stimuleringsmaatregelen. De stijgende inflatie is wel een signaal dat er aan de aanbodzijde problemen zijn die moeten worden opgelost. Hoewel de inflatie in 2022 naar verwachting naar een normaal niveau zal terugkeren, brengt een hoge inflatie neerwaartse risico’s met zich mee. Zeker als dit leidt tot een stringenter monetair beleid dat verder herstel zou belemmeren.' www.atradius.nl

EVENEMENTEN

Formnext biedt fysieke ontmoetingen voor AM FRANKFURT (DE) • In Frankfurt kunnen van 16 tot en met 19 november bedrijven uit de additive manufacturing industrie elkaar weer face-to-face gaan ontmoeten tijdens Formnext. De beurs zal doorgang vinden in fysieke vorm.

‘In gesprekken met leden van de gemeenschap in de afgelopen jaren, zijn we ons opnieuw bewust geworden van het belang van Formnext. Deze beurs heeft een uitbundigheid en vernieuwingsdrang die niet te evenaren is. Alleen al de wetenschap dat we opnieuw dit soort creatieve ruimte kunnen bieden waar mensen face-to-face met elkaar kunnen praten, productief kunnen babbelen onder het genot van koffie, producten kunnen aanraken en hun vooruitgang kunnen bespreken, omarmd door de steun van de hele gemeenschap, is geweldig’, aldus Sascha F. Wenzler, Vice President van Formnext bij Mesago Messe Frankfurt GmbH.

Hoogtepunten

De voorbereidingen voor Formnext

2021 zijn in volle gang. Hoogtepunten zijn onder andere de lezingen door industrie-experts, de presentaties van Italië als partnerland, de innovaties van de purmundus challenge, en Start-up Challenge Pitch-Next Event evenals de TCT Conferentie en Stage plus VDMA´s en BE-AM´s (Built Environment) speciale gebieden. Bovendien organiseert ASTM (American Society for Testing and Materials) als première een internationale normen workshop op de dag voordat Formnext van start gaat. Het Formnext team zet alles op alles om van dit eerste evenement na een jaar zonder fysieke ontmoetingen er één te maken om nooit te vergeten.

Exposanten

Ongeveer 450 exposanten, waarvan 55 procent uit het buitenland, hebben zich al geregistreerd voor de beurs, waaronder 3D Systems, Additive Industries, Addup, Arburg, Autodesk, BigRep, DMG Mori, Dyndrite, EOS, ExOne, Farsoon, Formlabs, GE, Hexagon, HP, Keyence, Markforged, Materialise, Meltio, Nexa 3D, Prima Industrie, Renishaw, Sandvik, Sie-

Formnext 2019. (Foto: Mesago / Mathias Kutt)

mens, Stratasys, Trumpf, Voxeljet en XJet. Het fysieke evenement zal worden aangevuld met de Formnext Digital

Days twee weken later van 30 november – 1 december 2021. formnext.mesago.com

advertentie

Plaatwerk WWW.METALPOINT.NL

D E

B E S T E

I N

'De daling van het bruto binnenlands product in 2020 wordt ruim goedgemaakt'

27 augustus 2021 • #17 • www.vraagenaanbod.nl

ADDITIVE MANUFACTURING

Trends in de AM-sector BRUSSEL (BE) • De additive manufacturing industrie wereldwijd wist in het eerste kwartaal van 2021 het herstel verder voort te zetten en de bbp-prognose is optimistisch en voorziet een mondiale groei in 2021 en 2022. Cecimo, de Europese Associatie voor Additive Manufacturing, hield tussen april en mei 2021 een enquête om de belangrijkste markttrends in de Additive Manufacturing sector te ontdekken.

Deze enquête heeft als doel kwaliteitsgegevens rechtstreeks bij de industrie te verzamelen en bedrijven te helpen een Europees overzicht te schetsen van de belangrijkste trends in de AM-markt. Het is de tweede keer dat Cecimo deze enquête uitvoert om rechtstreeks gegevens te verzamelen van 3D-printing bedrijven die actief zijn in de deelnemende landen. Het is een zes maanden durende enquête die de industrie zal helpen trendindicaties te registreren voor belangrijke bedrijfsgebieden, zoals binnenlandse activiteiten, AM-export, orders per materiaalsoort, vraag van de klantindustrie en trendinvesteringen. Uit het rapport blijkt dat zowel de binnenlandse als de buitenlandse bestellingen begin 2021 sterk zijn toegenomen. Het totale aantal bestellingen bereikte zelfs hun hoogste peil sinds het eerste kwartaal van 2019. Atradius verwacht dit jaar een groei van de wereldeconomie van 6,2 procent.

METAAL

www.cecimo.eu

ECONOMIE

Eerste genomineerden OOM Doorstart voor Rademakers Awards 2021 bekend KLAZIENAVEEN • Het Drentse me-

HAZERSWOUDE-DORP • De eerste

genomineerden voor de OOM Awards 2021, de onderscheiding voor de meest actieve (metaal)leerbedrijven van Nederland, zijn bekend. Het gaat om drie bedrijven in de regio Zuid-Holland: ARCO metaal in Boskoop, HTC parking & security in Waddinxveen en Logiqs in Maasdijk. De nominaties voor de overige regio’s volgen na de zomer. ‘In deze sector kunnen we niet zonder opleiden’, zegt Arco Molenaar, eigenaar en één van de twee praktijkopleiders van Arco metaal. ‘De jonge jongens en meiden zijn letterlijk de toekomst van onze bedrijven. Daarnaast is vakmanschap een must in de metaal, het is de basis van het vak. Daarom volgt iedereen hier minimaal één opleiding of cursus per jaar en hebben we ook altijd enkele bbl’ers in opleiding. Deze nominatie is een waardering voor waar we al jaren mee bezig zijn.’ Het Westlandse bedrijf Logics maakt systemen voor vertical farming en magazijnautomatisering. Goed opge-

leide medewerkers zijn daarbij onmisbaar, zegt HR Business Partner Ömer Koç van Logiqs. ‘Daarom kan iedereen hier cursussen of opleidingen volgen en besteden we ook veel aandacht aan het begeleiden van stagiairs.’ ‘Opleiden is enorm belangrijk voor een bedrijf als het onze’, zegt Yvonne van der Kleij, HR-adviseur van HTC parking & security. ‘Wij zijn hier altijd bezig met innovaties. Dat lukt niet zonder goed opgeleide mensen die daarin meegaan. We hebben onlangs onze eigen HTC Academy gelanceerd. Daar zijn we best trots op.’

Vakjury

Na de nominatie gaat een vakjury langs bij alle genomineerde bedrijven. Deze jury komt vervolgens met een eindoordeel. De winnaar wordt bekendgemaakt tijdens de jaarvergadering van de Koninklijke Metaalunie in het betreffende district. De eerste uitreiking (Zuid-Holland) is op 24 september. www.oom.nl

taalbedrijf Rademakers Gieterij, dat in juni failliet werd verklaard, gaat een doorstart maken. Dat meldt directeur Werner Velthuis aan Dagblad van het Noorden.

De producent van hoogwaardig gietijzer en vrachtauto-onderdelen moest in juni ontslag aanvragen voor alle honderd medewerkers toen investeringsmaatschappij Triacta, aandeelhouder van Rademakers Gieterij, niet langer geld in het bedrijf wilde investeren. Met de doorstart krijgen zestig van de medewerkers hun oude baan weer terug.

Kwaliteit

Opdrachtgevers van het metaalbedrijf maken de doorstart mogelijk door geld te investeren. Voor hen is het van belang dat de productie van benodigde onderdelen voor hun eigen product door blijft gaan. Zo zijn ze verzekerd van de kwaliteit die ze gewend zijn. Daarbij willen de opdrachtgevers de toeleveringsketen graag kort houden, helemaal nu met het coronavi-

E N K E L

S T U K S

E N

Volgende stap richting staal met nul CO2-emissies GENT (BE) • ArcelorMittal Gent heeft een belangrijke stap gezet in zijn decarbonisatietraject met de keuze voor hoogwaardige biokool als grondstof voor zijn staalproductieproces. Voor de productie van staal werd tot op heden fossiele steenkool ingezet, onder meer om ijzer uit ijzererts te halen.

ArcelorMittal Gent start een pilotproject op om biokool te gaan gebruiken als hoogwaardige gedeeltelijke vervanging van fossiele steenkool. De biokolen worden op een verantwoorde manier verkregen bij het Nederlandse bedrijf Perpetual Next, dat de biokolen produceert met behulp van zijn gepatenteerde torrefactietechnologie op hoge temperatuur. De samenwerking met ArcelorMittal in Gent start met een eerste levering van 30.000 ton biokool voor de hoogoven in Gent, opschaalbaar naar 350.000 ton biokool op jaarbasis. De wereldwijde staalproductie in 2020 bedroeg 1,86 miljard ton ruwstaal, waarvan zeventig procent werd geproduceerd in hoogovens die fossiele steenkool gebruiken.

Verdubbeling

Verwacht wordt dat de vraag naar staal tegen 2050 zal zijn verdubbeld ten opzichte van het huidige niveau, wat bij een ongewijzigd beleid tot een verdubbeling van de CO2-uitstoot zou kunnen leiden. Dat onderstreept de noodzaak tot verandering: in vergelijking met het gebruik van fossiele steenkool wordt er per ton biokool 2,5 ton CO2 bespaard. www.belgium.arcelormittal.com

ECONOMIE

Flinke groei industrie in tweede kwartaal vervolg van voorpagina

Een doorstart voor Rademakers Gieterij. (Foto: Rademakers Gieterij)

rus is gebleken dat de aanvoer vanuit het buitenland grote vertraging kan oplopen. Velthuis vertelt aan Dagblad van het Noorden dat de doorstart plaats vindt met een goed gevulde orderportefeuille. Door een optimalisatie van het machinepark, die al was gestart voor het faillissement, zal het bedrijf volgens hem ook beter draaien, met lagere loonkosten. www.rademakersgieterij.com

k, snel en voordelig!

MILIEU

S E R I E S

De uitvoer van goederen en diensten lag in het tweede kwartaal 14 procent hoger dan een jaar eerder. De uitvoer van goederen groeide sterk. Er gingen vooral meer machines, chemische producten en transportmiddelen naar het buitenland.

Uit- en invoer

De export van Nederlands fabricaat kwam 16 procent hoger uit, de wederuitvoer (de uitvoer van eerder ingevoerde producten) groeide met 21,1 procent. De uitvoer van diensten was iets hoger dan in het tweede kwartaal van 2020. De invoer van goederen en diensten was 10,7 procent hoger. De uitvoer groeide harder dan de invoer waardoor het handelssaldo een positieve bijdrage had aan de economische groei. De toegevoegde waarde van de handel, vervoer en horeca lag in het tweede kwartaal van dit jaar 15,6 procent hoger dan een jaar eerder. De handel en reparatie groeide niet alleen ten opzichte van een jaar geleden, maar ook in vergelijking met twee jaar eerder.

Industrie

De industrie groeide met ruim veertien procent. Vooral de machine-, de metaal-, de voedingsmiddelen- en de transportmiddelenindustrie droegen hieraan bij. www.cbs.nl

Zeecontainers met toegevoegde waarde • Verkoop en verhuur

Precisiebewerken van alle materialen met 5-assig waterstraalsnijden en 5-assig frezen/ boren

• Nieuwe of gebruikte modellen • Naar wens uitgevoerd in uw bedrijfskleur(en) • Zeecontainers uitgevoerd als kantoor- en magazijnruimte • Milieucontainers • Leverbaar met afzetsystemen • Maatwerk • Transport met eigen laad- en loskraan Stobbeweg 11 2461 EX Ter Aar Telefoon: (0172) 60 43 43 E-mail: info@pietersecontainer.nl www.pietersecontainer.nl

Buizen in elke maat en kwaliteit

UNIEK: 5-assige Hybride bewerkingscentrum met combinatie technologie: Waterstraalsnijden / Frezen/ Boren/ Tappen voor Carbon, GFK, Peek, Aluminium, Titaan 5D frezen in alle materialen 2D en 5D Waterstraal snijden Micro Waterstraalsnijden 6000 bar snijden

Eigen gereedschapmakerij Eigen gereedschapmakerij is één van de specialismen bij GB Metaal.

Industrieterrein 2/3 3290 Diest www.lendwaterjet.be T: +32 13 531777

GB Metaal Edisonstraat 9, 7601 PS Almelo 0546 - 443111

www.gb.nu

Tel. +31 (0) 184 609346 Mob. +31 (0) 6 53372021 info@pierresteeltrade.nl - www.pierresteeltrade.nl

6 X 2 METER! 2

Lasersnijden | Kanten | Walsen

Staal | RVS | Aluminium

Van enkel ontwerp tot grote series bulk

Bevoegdheid tot LLoyds hermerken

Meer dan 40 jaar ijzersterk vakmanschap

Gicom Biddinghuizen | 0321 - 332 682 | metaalbewerking@gicom.nl | www.gicom.nl 194299.pdf

24-01-19

Gicom_advertentie_132x92mm.indd 1

13:29 10-03-2021 11:12

UIT VOORRAAD LEVERBAAR

Toelevering van:

362600 aanvraag@disselhorstmetaal.nl

362600 aanvraag@disselhorstmetaal.nl Overkampsweg 26, 8102 PH Raalte Tel. 0572-362600 • aanvraag@disselhorstmetaal.nl

* CNC Draai- en freeswerk * Constructie * Hydrauliek * Engineering * Montage Vlam Machinefabriek B.V. T: 0228-593066 E: info@vlammachinefabriek.nl I: www.vlammachinefabriek.nl

BRONS ALUMINIUMBRONS FOSFORBRONS MESSING SONDERMESSING

www.hemimex.nl T. (073) - 521 91 25 E. info@hemimex.nl

“Al meer dan 45 jaar ervaring in de metaal”

Uw toeleverancier van buigen walswerk • Buig en walswerk van Ø 10 tot en met Ø 114 mm • Poedercoaten • Klein constructiewerk

Cor-Ten® / S355J0WP Weervast plaatstaal

Leverbare afmetingen uit coil voorraad: Diktes: 0,6 t/m 20 mm Lengtes: tot max. 14 meter Breedtes: 1000 tot max. 2500 mm Uit voorraad leverbaar: platen in diktes 2 t/m 15 mm Bijsterhuizen 5143 NL 6604 LX WIJCHEN www.noviostaal.nl

+31 (0)24-6750840 info@noviostaal.nl www.cortenstaal.nl

www.jansenbuigservice.nl Antennestraat 2 3903 LZ Veenendaal Telefoon 0318-512403

THE WORLD’S #1 P RODUCTION CAM SOFTWARE Edgecam is wereldleider in CAM software. Edgecam biedt oplossingen voor de maakindustrie met een ongeëvenaard gebruiksgemak en geavanceerde gereedschapsbanen. ATS EdgeIT levert Nederlandstalige Edgecam systemen voor frezen, draaien, draaifrees combinaties en draaderoderen. www.edgecam.nl 010-5013277

UITGELICHT

'Deze maand stegen de prijzen niet langer, er waren zelfs prijsdalingen'

27 augustus 2021 • #17 • www.vraagenaanbod.nl

STAAL

Europese staalmarkt zit nog even in vakantiemodus

Wereldwijde staalproductie stevent af op record

WIJCHEN • De verkoop van gewalst staal is in de loop van juli en de eerste helft van augustus behoorlijk gedaald. De verklaring hiervan ligt bij een aantal oorzaken. In willekeurige volgorde somt Noviostaal ze op in Het Staaljournaal van 17 augustus. 2021

Zo zijn levertijden van de staalproducenten behoorlijk uitgelopen. Diverse fabrieken spreken over levertijden van december dit jaar of zelfs januari 2022. Dat heeft ertoe geleid, dat veel afnemers voorgesorteerd hebben op deze extreem lange levertijden. Om zeker te zijn van tijdige materiaalverzorging hebben veel verbruikers zich lang ingedekt, waardoor ze zich voorlopig op de staalmarkt nauwelijks of niet zullen laten zien.

aangeboden, in vergelijking met het Europese niveau. Het laatste wat de EU zal willen is dat de prijzen van gewalste staalproducten onderuitgaan, want dan zou het voor de Europese fabrieken erg moeilijk gaan worden om de transitie naar een meer milieuvriendelijkere wijze van staalproductie gefinancierd te krijgen.

Milieu

Zo investeert ArcelorMittal één miljard euro in de transitie naar milieuvriendelijker staalproductie in haar fabriek in Gijón (Spanje) en heeft daarvoor een overeenkomst gesloten met de Spaanse regering, die de helft van dat bedrag voor haar rekening zal nemen. Voor een soortgelijke investering in Canada, ter waarde van bijna

door de regering Biden vastgestelde gigantische investeringsprogramma. Als die uitkomst inderdaad leidt tot wijziging van de importrestricties ten faveure van Europa zitten de staalfabrieken in een heel comfortabele situatie. De staalprijzen in Amerika zijn dan immers veel aantrekkelijker dan in Europa en met de heersende krapte zouden de staalmakers wel eens verleid kunnen worden de prijzen in de EU maar weer te gaan verhogen. Voor de volledigheid en goede orde: het zijn slechts speculaties, die Noviostaal opvangt, maar het kan een scenario zijn. In de huidige marktsituatie is het erg lastig te voorspellen wat de komende maanden staat te gebeuren. Blijven de prijzen stabiel, gaan ze onder druk van de importen

veau. Maar daar moet wel bij aangetekend worden dat die grotere importen plaats vonden net voordat de vakanties aldaar losbarstten. De meningen van diverse contacten van Noviostaal in de staalwereld lopen uiteen. Sommige menen dat de staalprijzen voorlopig stabiel zullen blijven of wellicht een kleine dip zullen gaan krijgen, bijvoorbeeld omdat er meer productiecapaciteit gebruikt gaat worden. Bijkomende argumenten zouden de daling van de ijzerertsprijzen en die van de schrootprijzen zijn. Anderen echter denken juist dat in de loop van dit jaar, wanneer de corona-epidemie onder controle zal zijn, de economie nog meer gaat opleven, waarmee de staalbehoefte zal gaan toenemen en waardoor wellicht ho-

Tekort halfgeleiders

Een andere verklaring is dat de automobielmakers hevig te lijden hebben van het enorme tekort aan halfgeleiders, waardoor ze gedwongen zijn de productieaantallen te matigen. Zo legde Volvo onlangs een lijn in Zweden voor enkele dagen stil, stopt Nissan bij haar fabriek in de VS de productie zelfs gedurende twee weken tot eind augustus en is de productie in Turkije in juli bijna gehalveerd. Het gebrek aan halfgeleiders wordt veroorzaakt door een brand in de grootste semi-conductorfabriek in Japan. Naar verluidt zal het tekort wel kunnen aanhouden tot medio 2022. Een grote toeleverancier van de autobranche, Bosch, heeft in Duitsland een nieuwe productielijn hiervoor gebouwd, maar die zal pas vanaf september kunnen gaan leveren. Als gevolg van de productiestagneringen bij de diverse autofabrieken is ook het verbruik van staal in deze sector gedaald. Eurofer (de Europese federatie van staalproducenten) heeft mede op grond hiervan de verwachting van de groei in het staalverbruik voor dit jaar onlangs verlaagd van 11,7 naar 11,2 procent, wat overeenkomt met een afname van circa 650.000 ton. De wateroverlast in de omgeving van Dortmund en Hagen (DE) heeft geleid tot een tijdelijke afname van het staalverbruik als gevolg van het onbruikbaar worden van de spoorlijnen. Inmiddels komt het railvervoer wel weer op gang, zij het zeer beperkt. Meest belangrijke oorzaak echter lijkt de enorme toevloed van importmateriaal, die de Europese havens de laatste weken heeft bereikt. Vorige maand schreef Noviostaal al over de grote hoeveelheid tonnages die vanuit India ingevoerd werden. Inmiddels hoort zij ook berichten dat naar verwachting meer materiaal uit onder andere Rusland, Turkije, Korea en Japan richting Europa zal komen, dat al onderweg is of gearriveerd is, maar dat nog ingeklaard moet worden. Het lijkt erop dat met name India nogal erg actief is met de verkoop van rollen staal in Turkije en wellicht ook in de EU actiever zal gaan worden. Er circuleren echter ook berichten dat de EU-commissie met argusogen naar de extreem lage prijzen zou kijken, die door de Indiase fabrieken worden

moet zijn in 2030 of eerder. In 2060 hoopt men klimaatneutraal te zijn. In de eerste helft van 2021 werd in China in totaal 563 miljoen ton staal geproduceerd, wat een stijging betekent van bijna twaalf procent ten opzichte van dezelfde periode in 2020. Met de 563 miljoen ton is China verantwoordelijk voor 56 procent van de totale staalproductie wereldwijd.

Staalinvoer fors gestegen

Ondanks de strengere importheffingen is de invoer van gewalste platte en lange staalproducten in de EU in de eerste helft van 2021, gedreven door een sterke vraag en een beperkt binnenlands aanbod, fors gestegen. De landen die het meeste naar de EU exporteerden waren Turkije, India, Rusland, Oekraïne en Zuid-Korea. Volgens informatie van Eurostat werd in de periode januari t/m juni ruim 17 miljoen ton staal ingevoerd, dat is 4,6 miljoen ton meer dan in 2020 en 2,6 miljoen ton meer dan in 2019. De totale waarde van het ingevoerde staal bedroeg meer dan veertien miljard euro, een stijging van 54 procent ten opzichte van 2020. De geïmporteerde hoeveelheid platte producten, rollen en kwartoplaten, bedroeg elf miljoen ton (+34%).

Tata Steel Europe

Het voornemen om de Europese vestigingen van Tata Steel te gaan verkopen blijft ongewijzigd, maakte de Indiase directie onlangs bekend. De fabrieken in Nederland (IJmuiden) en in het Verenigd Koninkrijk blijven dus in de verkoop staan, maar het Tata-concern zal geen grote haast maken om deze productie-eenheden van de hand te doen.

Wereldwijd

Europese staalmarkt zit in vakantiemodus.

1,4 miljard euro krijgt het concern van de nationale overheid een subsidie van 300 miljoen euro en verwacht het ook een subsidie van de provincie Ontario. Voor de eerdergenoemde exporterende landen is het erg lastig staal naar de Verenigde Staten uit te voeren vanwege de door voormalige President Trump ingevoerde importheffingen. De staalprijzen in de VS zijn echter voor niet-Amerikaanse producenten wel heel aantrekkelijk te noemen. Alleen al in de afgelopen dertig dagen zijn de prijzen daar al gemiddeld met honderd dollar per ton gestegen. Zo wordt momenteel voor koudgewalste en Sendzimir verzinkte rollen per ton 2150 – 2200 dollar (1775 – 1820 euro) betaald. In maart 2020 was dat nog 640 dollar (545 euro). In november wordt een uitkomst verwacht van het overleg tussen de EU en de VS over matiging of wellicht gehele afschaffing van de wederzijdse importheffingen. Daarmee zou er dan voor de Europese fabrieken een nog betere afzetmarkt in Amerika gaan ontstaan, zeker ook met het oog op de naar verwachting toenemende behoefte aan staal vanwege het onlangs

dalen of zouden ze weer kunnen stijgen onder meer vanwege eerdergenoemde mogelijke ontwikkelingen? Een factor zal zeker een rol spelen en dat is of China daadwerkelijk de productie van ruwstaal zal gaan beperken en daarmee ook de omvang van haar staalexport. Dat was het voornemen, zoals eerder dit jaar door de nationale regering bekend werd gemaakt, maar intussen gaan er ook geluiden rond dat economische belangen toch weer een reden kunnen zijn om met die voorgenomen beperkingen wat soepeler om te gaan. Hoe dan ook, in juli heeft China volgens de opgave van het Chinese CBS (NBS) 'slechts' 87 miljoen ton ruwstaal geproduceerd, wat een daling betekent van ruim 7,5 procent ten opzichte van juni 2021 en bijna 8,5 procent vergeleken met juli 2020. Noviostaal ziet deze maand dat de prijzen in NW-Europa stabiel blijven of slechts minimaal zakken, zeg maar: wat afbrokkelen. Vooral de materialen die in de havens in de landen om de Middellandse Zee binnenkomen hebben de schaarste aan materiaal wat doen verminderen en daarmee een drukkend effect gehad op het prijsni-

gere prijzen te verwachten zijn. Zodra de vakantieperioden in de zuidelijke Europese landen, zoals Frankrijk en Italië, achter de rug zijn, zal meer duidelijkheid komen over hoe de markt zich in het najaar zal gaan ontwikkelen.

China

Van de wereldwijde CO2-uitstoot neemt China bijna dertig procent voor haar rekening. Echter slechts enkele dagen nadat het alarmerende IPCC-klimaatrapport gepubliceerd was, werden door de Chinese overheid investeringsplannen bekend gemaakt waarmee zo’n 150 miljoen ton CO2-uitstoot zal zijn gemoeid. In het onlangs ontvouwde plan wordt weliswaar het voornemen genoemd om bestaande verouderde hoogovens te gaan sluiten, maar zijn ook investeringen opgenomen voor het bouwen van 43 kolencentrales en achttien hoogovens. De Chinese regering zegt het IPCC-rapport te respecteren, maar gaat desondanks de plannen niet aanpassen. Wel streeft het ernaar om de broeikasuitstoot op termijn te gaan reduceren, waarbij de piek bereikt

Volgens analisten van de Duitse Commerzbank kan de wereldwijde staalproductie in 2021 een nieuw record bereiken, dankzij een herstel nadat vanwege de pandemie vorig jaar de productie buiten China was teruggedrongen. De sterke groei van de staalproductie in de eerste helft van het jaar in China – een stijging met 11,8 procent j-o-j tot 563 miljoen ton – en elders heeft de opleving van de markt gestimuleerd, nadat tientallen hoogovens in Europa, Brazilië, de VS en Japan, die een jaar geleden stilgelegd werden opnieuw in gebruik werden genomen. Staalproducenten hebben de herstart vanaf de tweede helft van 2020 versneld om in te spelen op de vraag naar staal en te profiteren van de recordhoge prijzen. ‘Als het tempo van de staalproductie niet vertraagt, kan voor het eerst in één jaar wereldwijd meer dan twee miljard ton staal worden geproduceerd’, aldus de Commerzbank. Deze maand stegen de prijzen niet langer, er waren zelfs prijsdalingen. De daling loopt van 5 euro per ton voor Warmgewalste coils naar 10 euro per ton voor Kwartoplaat. De prijzen voor Koudgewalste coils en Sendzimir verzinkte coils bleven hetzelfde als de staalprijzen in juli 2020. www.noviostaal.nl

VEILIGHEID EN ZEKERHEID IN

STOOMTECHNIEK Fabrikaat

V.O.

Standard Kessel 65 m² Standard Kessel* 49 m² Loos* 330 m² Loos* 330 m² Loos 125 m² Loos 80 m² Loos 40 m² Loos 36 m² Loos 20 m² Loos 16 m² Loos 9 m² HKB 237 m² HKB* 130 m² HKB* 110 m² HKB* 80 m² HKB 2,7 m² Omnical 90 m² Henschel 12,9 m² Hagoort 50 m² Hagoort 44 m² Hagoort 5 m² Viessmann 25 m² LAGEDRUK STOOMKETELS HKB 6 m²

Werkdruk

Cap.

Bouwjr.

10 bar 13 bar 16 bar 10 bar 10 bar 10 bar 10 bar 10 bar 10 bar 16 bar 10 bar 12 bar 12 bar 12 bar 10 bar 12 bar 13 bar 10 bar 12 bar 12 bar 8 bar 16 bar

2.800 kg/h 2.000 kg/h 15.000 kg/h 15.000 kg/h 6.000 kg/h 4.000 kg/h 1.500 kg/h 1.450 kg/h 800 kg/h 650 kg/h 400 kg/h 10.000 kg/h 5.000 kg/h 5.000 kg/h 3.500 kg/h 100 kg/h 4.000 kg/h 500 kg/h 2.000 kg/h 1.800 kg/h 200 kg/h 1.200 kg/h

1994 2000 1997 2009 1996 1991 1998 1994 1991 2000 1997 1998 1996 2008 1984 2002 1997 1996 1978 1986 1988 2003

0,5 bar

300 kg/h

2003

precimax_v6.pdf

07-03-19

15:38

Enkelstuks, serie- en massaproductie

* Uitgerust met een economiser.

CNC DRAAIEN CNC FREZEN

STOOMKETELVERHUUR • Gedurende reparatie van uw ketels • Bij periodieke inspectie • Als tijdelijke capaciteitsverhoging

40 HUURKETELS BESCHIKBAAR Cap. van 60 -10.000 kg/h in drukken tot 25 bar.

DRUKVATEN ONDER KEUR STOOMKETELREPARATIE - REVISIE - VERHUUR KETELHUISINSTALLATIE - LEIDINGWERK

Postbus 59, 1440 AB Purmerend · Kwadijkerkoogweg 2, Purmerend Tel. (0299) 42 77 51 · Fax (0299) 47 07 61 · E-mail prokal@prokal.nl

www.prokal.nl

Ampèrestraat 10 info@precimax.nl 2181 HB HILLEGOM precimax.nl Tel. 0252-521010 Vraag vrijblijvend uw offerte aan, uw aanvraag wordt per omgaande behandeld!

HOPMAN MACHINEFABRIEK BV

DE SPECIALIST IN DIEPGATBOREN EN ALLROUND VERSPANEN MACHINEBOUW | ONTWIKKELING

METAALWEG 7 3751LS BUNSCHOTEN | TEL +31 (0)33 2997940 INFO@HOPMANMACHINEFABRIEK.NL | WWW.DIEPGATBOREN.NL

Gespecialiseerd in dieptrekken Dieptrekken is één van de specialismen bij GB Metaal.

GB Metaal Edisonstraat 9, 7601 PS Almelo 0546 - 443111

www.gb.nu

U! r o o v k o o n e g XL Wij bui X n i g in k r e w r Plaatve

Zetten Lang 21 mtr, drukkracht 3000 t Knippen Lang 10 mtr, dikte 16 mm HD plasma snijden Lang 25 mtr, breed 5 mtr, dikte 40 mm laskanten tot 45° Laser snijden Lang 35 mtr, breed 3,5 mtr, dikte 20 mm laskanten tot 52° Waterstraal snijden Lang 8 mtr, breed 4 mtr, dikte 200 mm laskanten tot 90° Laserlassen max. plaatlengte Lang 20 mtr, breed 4 mtr, dikte 8 mm Mechanische bewerkingen Lasnaad voorbereiding, lassen, boren, zagen, frezen, stanzen, walsen

Göcke GmbH & Co. KG

Siemensstr. 1, D-48683 Ahaus Telefon +49 (0) w25 61/93 30-0 Telefax +49 (0) 25 61/93 30-93 www.goecke.com info@goecke.com

REPORTAGE

27 augustus 2021 • #17 • www.vraagenaanbod.nl

Factoren als kwaliteit, snelheid, prijs en leverbetrouwbaarheid zijn per klant anders

OBS vijftal staat op de rit Op zijn 21ste was hij duikinstructeur, met het diploma slagersvakschool op zak. Hiernaast moest hij toch wat extra werk zoeken en dit vond hij in de techniek bij een loonbedrijf. Dit speelde zich af in 1999. Vervolgens ging hij met zijn werk en aanpalende activiteiten als een rollercoaster. Met ups en downs waarbij het zelf aanvragen van een faillissement een pijnlijke down was, heeft Oscar van Buijtene nu vijf bedrijven in de techniek en de maakindustrie die goed op de rit staan.

Rolf Elling

oor dit jaar verwacht hij met de OBS-groep een omzet van zo’n veertien miljoen euro, hetgeen bijna een verdubbeling betekent ten opzichte van het jaar 2020, met 7,5 miljoen euro aan omzet. En het volgend jaar staat de omzetteller geprognosticeerd op zo’n twintig miljoen euro. Oscar van Buijtene (43) is de drijvende kracht achter de OBS-groep. Onder deze groep vallen nu de bedrijven, allemaal zelfstandige entiteiten.

Zzp’ers

Hij start zijn boeiende relaas bij het begin, in 1999. ‘Het geven van duikinstructies was onwijs leuk, maar bijna altijd in het weekend. Doordeweeks startte ik in de techniek bij een loonbedrijf. Al snel daarna bij gerenommeerde Nederlandse bedrijven, waarbij machines over de gehele wereld moesten worden geïnstalleerd. Op een bepaald moment dacht ik, dit kan ik zelf beter regelen.’ Via de opgedane contacten bouwde Van Buijtene een aantal vakmensen als zzper om zich heen. ‘Op een bepaald moment had ik 25 zzp’ers aan het werk. In Mexico, in China, in de Verenigde Staten en noem het maar op. Hiernaast hadden we klanten die producten afnamen die wij elders lieten maken. Maar, dacht ik toen, dat kan ik zelf ook wel maken. En dit betekende de start van een constructiebedrijf in 2005. We ver-

De TruBend 57 kantbank.

Oscar van Buijtene.

huisden in 2008 naar een nieuw pand van 500 vierkante meter en meteen investeerde ik in een OMAX waterstraalsnijder, een kantbank, een schaar, lastafels en apparatuur, en werden de activiteiten verder uitgebreid.

Uit elkaar

In 2013 kwam de klad in de tuinbouw en offshore, hierin had het constructiebedrijf toen een behoorlijk aandeel. ‘Dat was een slechte periode en ik heb toen een reorganisatie doorgevoerd. De bedrijven heb ik uit elkaar gehaald om er diverse zelfstandige disciplines van te maken.’

De TruLaser 5030 van Trumpf.

‘Onder één dak konden we alles een beetje. Maar als ik er specialistische bedrijven van maak dan worden ze echt goed in één aspect.’ Zo kwamen er diverse specialistische bedrijven, waaronder 247 Watersnijden, OWMachinebouw, CNC Verspanen, OBS constructie, OBS offshore en OBS techniek. ‘In 2014 begon het allemaal weer wat beter te lopen.’ Alle bedrijven haalden weer zwarte cijfers. ‘Maar de kredietverzekeraar van mijn leveranciers dacht er anders over en deze grote partij wilde niet nadenken over een oplossing en trok het volledige krediet in, waardoor ik mijn eigen faillissement aan moest vragen. En dat deed pijn.

‘Vele opdrachten krijgen we tegenwoordig via ons portal 247 Watersnijden'

27 augustus 2021 • #17 • www.vraagenaanbod.nl

De OBS-groep De OBS-groep telt nu 58 medewerkers. De groep telt vijf bedrijven: OW Machinebouw, OBS Techniek, 247 Lasersnijden, 247 Watersnijden en CNC Verspanen.

simultaan frezen, we hebben hiervoor een uitstekend netwerk aan leveranciers. Zo hebben we voor een opdrachtgever een bijzondere opdracht verzorgd. Dit betrof het verloren wasgieten van rvs bakstenen voor een project in de P.C hoofdstraat in Amsterdam. Het ging hierbij om 6.500 verloren was-gegoten en bewerkte “bak”steentjes.’

Watersnijden

Met tweeduizend relaties en achthonderd bestellende klanten per jaar is in december 2020 de vierde waterstraalsnijder aangekocht met een bed van 8 x 3 meter. ‘Vele opdrachten krijgen we tegenwoordig via ons portal 247 Watersnijden.’ 247 Watersnijden is een tak binnen de groep met ruim twaalf jaar ervaring in watersnijden van diverse materialen. In de beginperiode onder de hoed van het constructiebedrijf, maar sinds begin 2014 zelfstandig opererend in de markt als specialist in watersnijden. ‘Door de jarenlange ervaring hebben we veel kennis opgedaan en een ruime voorraad opgebouwd, daardoor kunnen we nu trots zeggen dat de leverbetrouwbaarheid en kwaliteit bij ons op een hoog niveau liggen.’

Lasersnijden

Maar goed, we hebben direct een doorstart gemaakt en ik heb het bedrijf uiteindelijk verkocht.’ ‘Met OBS techniek, OWMachinebouw en 247 Watersnijden zijn we verhuisd naar Pijnacker. Dit was in 2015. Het ging crescendo en dit resulteerde eerst in een tweede watersnijder en later in de aankoop van een buurpand aan de Weteringweg in Pijnacker. Hier konden we de derde waterstraalsnijder plaatsen en weer verder uitbouwen.’

Verkoop

‘De bedrijfsactiviteiten van CNC Verspanen die nog geves-

tigd waren in Nootdorp heb ik in 2017 verkocht aan twee personeelsleden, zowel de machines als de klanten. We zijn nu zelf technisch makelaar/adviseur op het gebied van verspaning. We adviseren de klant bij binnenkomende verspaanopdrachten en zoeken de juiste leveranciers voor zijn producten. Zo veel mogelijk zoeken we bedrijven in Nederland, maar dat lukt niet altijd. Dan wijken we uit naar andere landen en werelddelen. Factoren als kwaliteit, snelheid, prijs en leverbetrouwbaarheid zijn per klant anders en dit bepaalt ook deels naar welke specialist het toe gaat. Of het nu gaat om trommelrollen, langdraaien of vijf-assig

In december 2020 is de vierde waterstraalsnijder aangekocht met een bed van 8 x 3 meter.

En dan is er nog de niet onbelangrijke loot 247 Lasersnijden. Gestart in 2019 en in 2020 ondergebracht in een nieuw pand. ‘We hebben hier gekozen voor Trumpf software en machines. Bij 247 Lasersnijden worden de bestellingen via onze 247 webportal tot en met de levering van de op maat gemaakte producten volledig digitaal uitgevoerd. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van IoT (Internet of Things) om de communicatie tussen systemen, machines, klanten en leveranciers te waarborgen. Hierdoor zijn we in staat om te produceren met korte doorlooptijden. Zowel voor enkelstuks producten of grote series. 247 Lasersnijden beschikt over de meest innovatieve en duurzame machines en systemen. Door slim en flexibel te werken, waarbij bewust wordt omgegaan met energie en materiaal, is 247 Lasersnijden in staat om maatwerk te produceren tegen de kosten van massaproductie.’ Bij 247lasersnijden kan het plaatwerk ook worden gekant. ‘We hebben inmiddels vier kantbanken van Trumpf staan.’ Perfecte units, vindt Van Buijtene. ‘Met de software van Trumpf wordt het maximale uit de machines gehaald.’ Kijkend naar de huidige materiaalschaarste heeft het bedrijf hier vooralsnog weinig zorgen om. ‘We hebben voor de komende zes maanden 600 ton materiaal gereserveerd bij onze leveranciers. Dat komt dus goed’, aldus Van Buijtene. www.obsgroep.nl

Zware jongens met een opvallend voorzichtige aanpak

Meer dan 30.000 standaard wielen. Of maatwerk!

Altijd de perfecte oplossing.

Made in Germany

Industriële verhuizingen De- en montage Machinetransport Op- en overslag u een Vraag n gus lo ta a c G16 aan!

Kraanverhuur

Bel voor advies of een offerte 030 24 11 594 www.blickle.nl • info@blickle.nl

Meer weten? bel 0546 822 223 of bekijk onze website www.looms.nl

Spantechniek | Normelementen | Bediendelen

HEINRICH KIPP WERK

HEINRICH KIPP WERK is fabrikant van spantechniek, normelementen en bediendelen. Ons productassortiment omvat 36.000 delen.

Ruim 4.000 noviteiten

KIPP NEDERLAND BV Willem Dreeslaan 251 . 2729 NE Zoetermeer . Tel. +31 79 361 12 21 . info@kippcom.nl . www.kippcom.nl

www.buislasersnijden.nl LASERSNIJDEN

. B U I S L A S E R S N I J D E N . WAT E R S T R A A L S N I J D E N . C N C P O N S E N . Z E T T E N . P L A AT B E W E R K I N G . K O N S T R U K T I E

Materialen voor bouw, verbouw en tuin www.hardeman.nl/webwinkel 0318 52 17 00

TURKSTRA HANDELSONDERNEMING H A N DEL IN RES TPARTIJEN

Te koop gevraagd: restpartijen

Elektromotoren e.a. technische artikelen www.turkstrasneek.nl 0031-612595440

Krachtcilinder met snelslag Snelslag mogelijk tot 150 mm Waarvan Krachtslag mogelijk tot 24 mm Perskracht van 50 tot 200 KN (5 tot 20 ton) Meuleman krachtcilinders en ponssystemen. Den Ham

w w w. k r a c h t c i l i n d e r. n l

bouwproducten@hardeman.nl

Gespecialiseerd in optrompen en verjongen van buizen Optrompen en verjongen is één van de specialismen bij GB Metaal.

GB Metaal Edisonstraat 9, 7601 PS Almelo 0546 - 443111

www.gb.nu

PERFECTIE TUSSEN MENS EN METAAL lassen, lasersnijden, kanten, walsen, engineering, framebouw, constructie, industriële behuizingen, machine- en apparatenbouw

uw partner voor gecertificeerd laswerk

Sinds 1919 biedt Assink & Schipholt betrouwbaarheid en hoogwaardige kwaliteit. Wilt u meer weten over Assink en Schipholt? Kijk dan op www.assinkschipholt.nl

Binnen twee minuten een messcherpe offerte voor uw zetwerk of lasersnijwerk? Eenvoudig & snel op plaatweb.nl Upload uw 2D of 3D CAD bestand Vul de benodigde gegevens in Ontvang binnen twee minuten uw offerte

Maak nu gratis een account aan op plaatweb.nl

TOT WEL 4X2 METER

SPECIALIST

27 augustus 2021 • #17 • www.vraagenaanbod.nl

‘Ook de technische dienst moet de robot kunnen onderhouden’

Robotlassen wordt al meer dan 30 jaar toegepast.

SPECIALIST

bedrijfsvoering • versterking van de concurrentiekracht • “Industriële” marketing • R&D • technisch geschoolde / flexibele arbeidsmarkt • duurzaamheid • investering • wetgeving

ROBOTISERING

Robotisering: Hoe dan? Robotisering als onderwerp blijft de gemoederen bezighouden: de een ziet er niets in, de ander ziet het als de enige oplossing om in Europa te blijven produceren. Gelukkig is de realiteit genuanceerd. Allereerst de trends: daar waar robotlassen al behoorlijk oud is (minstens 30 jaar), zie ik in de metaalindustrie een snelle opmars van de beladingsrobots. Hiermee is het mogelijk om CNC-machines manarm veel uren te laten draaien. In de plaatwerkindustrie begint de robot net aan de opmars, vooral bij het kanten. Maar dat gaat minder snel dan gedacht. Ook de cobot begint, vooral bij assemblage en lassen, langzaam aan een opmars. Waar veel bedrijven de afgelopen jaren wat terughoudend leken, blijkt nu dat men de robotisering gedegen aan het voorbereiden is geweest. Is de robot/cobot nu de oplossing en lopen we achter? Dit is eigenlijk geen zinvolle vraag. De vraag moet zijn: hoe kunnen we optimaal en kosteneffectief produceren? Als een robot/cobot daarbij helpt, moeten we die inzetten. En we zien dat veel bedrijven dat nu ook doen.

Kostprijs

Zoals al eerder geschreven is roboti-

sering niet een algemene oplossing: immers een reparatie/revisiebedrijf zal met een robot weinig aankunnen. Ook zal een robot daar de productiviteit niet verhogen. Maar een CNC-verspaner met (middel)grote series kan met de huidige robotisering wel 6.000 productieve uren per jaar per machine maken. En dat kan zijn kostprijs stevig drukken en zijn marktaandeel verhogen. Maar als een bedrijf weet dat robotisering nodig en wenselijk is, hoe dan verder? Vooral als een bedrijf geen ervaring met robots heeft, is de start best lastig. Waar moet men beginnen? De basis is natuurlijk een goed intern onderzoek naar waar (welk proces en/of product) en hoe een robot/ cobot in de productie voordelen gaat hebben. Men kan wel kiezen voor een beladingsrobot, maar als men kleine series heeft van zeer ingewikkelde producten, heeft een beladingsrobot nauwelijks zin. Kortom de producten en de productieprocessen moeten zich lenen voor robotisering.

Cobot

Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat de cobot een aparte plaats inneemt. Hoewel de cobot eerst gepresenteerd werd als robotisering waarbij geen afscherming nodig is, blijkt de toepassing nu vooral in de kleinere series te liggen. De cobot vult het gat tussen handmatig enkelstuks en gerobotiseerd grootseriewerk prima in. Enkele leveranciers

leveren al kant-en-klare oplossingen voor het lassen van kleinere series met cobots. Door aanvullende automatisering worden de nadelen van cobots in voordelen omgezet. Hiermee hoop ik duidelijk te maken dat de interne analyse vooraf van wezenlijk belang is. Een verkeerd gekozen robot kost niet alleen veel geld, maar zet een bedrijf ook stevig op achterstand. Uit deze eerste analyse komt dus ook het type robot en de aard van de robotisering naar voren.

Technische dienst

Maar dan: ook de eigen organisatie moet in staat zijn de robot te gebruiken. Zo zal er uiteraard niet alleen een programmeur/beheerder van de robot moeten zijn, ook de technische dienst moet de robot kunnen onderhouden. In sommige gevallen dienen mallen (lasmallen) of grippers vervaardigd te worden. De werkvoorbereiding moet kennisnemen van de (on)mogelijkheden van de robot/cobot. De verkoop moet zich richten op producten die voordeel hebben door gerobotiseerde productie. Dit lijkt veel en ingewikkeld, maar het valt echt wel mee. Op moment dat uit de interne analyse blijkt welke robot/cobot geschikt is, kan ook een leverancier gekozen worden om mee samen te werken bij aanschaf en implementatie. Naast robotleveranciers zijn er in Nederland ook nog diverse kennisinstituten die de ondernemer

Paul Hartgers is technologie-adviseur bij PKM advies metaal.

helpen bij het implementeren van robotisering in het bedrijf. Naast het LAC dat landelijk werkt, is er in Zuid-Holland ook nog het SMITZH-project waarin u als ondernemer geholpen wordt met subsidie, advies en fieldlabs.

Ondersteuning

Het zal duidelijk zijn dat als een ondernemer kiest om te robotiseren en weet welke processen het betreft, er meer dan voldoende ondersteuning

is om concreet en actief met robotisering te starten. Er zijn al veel mkb productiebedrijven in Nederland die de robot/cobot succesvol inzetten. Dus dat het werkt, is al lang duidelijk. En dat het in de eigen praktijk werkt, daar hoeft men niet bang voor te zijn. Het advies is wel tevoren een grondige interne analyse uit te voeren en goede kennispartners te zoeken die de implementatie begeleiden en ondersteunen. Maar u moet het wel zelf doen.

CONTACT OVER DIT ONDERWERP? redactie@vraagenaanbod.nl of hartgers@pkm.nl

Ad_VA_O.indd 1

7/7/2021 15:21:56

Schroeftransporteurs, aslose spiraalschroeven, schroefbladen Asloze transportschroeven zijn uitermate geschikt voor het transporteren van kleverige en vezelige materialen zoals geschredderde mais, ontwaterde mest, slib etc.

Impact 42, 6921 RZ Duiven T: 0031(0)26 312 07 81 F: 031(0)26 312 07 81 M: 0031(0)6 512 922 51

UITGELICHT

27 augustus 2021 • #17 • www.vraagenaanbod.nl

EVENEMENTEN

Beursorganisator Machineering verwacht bezoeker die hunkeren naar informatie

‘Wegvallen machinebeurzen heeft geleid tot een innovatieblock’ Jerom Rozendaal

Machineering vindt plaats van 8 tot 10 september in Brussels Expo. Specialisten in de maakindustrie hebben hier lang naar uitgekeken hebben nadat de vorige editie door corona in het water viel. In een interview met Vraag&Aanbod blikken beursorganisatoren Karl D’Haveloose & Annick Pycarelle (Industrialfairs) vooruit op het evenement waar machinebewerkingstechnologie en het engineeren van producten centraal staan. Als eerste postcorona technologiebeurs worden er veel Nederlandse bezoekers verwacht. Kijken maakbedrijven uit naar Machinering na zo’n lange periode zonder beurzen? ‘Absoluut. Er is onder maakbedrijven een enorme honger naar informatie over de laatste technologieën, machines en software.’ Hoe komt dat zo? ‘Technologiebeurzen dienen als een bron voor informatie en inspiratie voor maakbedrijven. Het uitvallen van de beurzen heeft een grote im-

pact gehad. Om Johan Vanwelden, CEO van Lava Textiles uit Wielsbeke, in een bijdrage op onze website aan te halen: zijn sector zit door het wegvallen van de machinebeurs ITMA vorig jaar met een innovatieblock waardoor de textielsector geen beeld krijgt van wat nieuwe productiemachines voor textiel vandaag moeten kunnen. Gespecialiseerde breitechnologie, robotisering en automatisering en opslag van de producten – hij wil dringend investeren maar kan niet

Groepsfoto van het engineeringteam van Industrial Fairs met uiterst rechts Annick Pycarelle en derde van rechts Karl D’Haveloose.

benchmarken. Hetzelfde geldt voor de metaalsector. Grote internationale machinebeurzen zoals Euroblech, Hannover Messe en nationale events zoals Machineering voor België hebben niet “live” kunnen plaatsvinden.’ Biedt de digitale wereld geen oplossing voor bedrijven die een machine zoeken? ‘Je kunt een technologiebeurs niet vergelijken met een retailbeurs voor bijvoorbeeld cosmetica of decora-

tie-artikelen. Voor de aanschaf van een fles lotion of een kaars kan je perfect online informatie inwinnen, vergelijkingen maken en tot de aanschaf overgaan. Dat ligt anders voor de aanschaf van een peperdure machine. Neem je de verkeerde beslissing omtrent je machine, of is de integratie van de machine in je bestaand productiepark niet compatibel, dan zit je minstens voor 5 jaar met ernstige complicaties met alle financiële en competitieve schade als gevolg.’

Beurzen zijn daarom cruciaal? ‘Op een beurs komen alle aanbieders samen en kunnen beslissers, omringd door de juiste specialisten uit het team, gezamenlijk eerst het marktaanbod verkennen, kijken wie met de beste oplossing komt in al haar aspecten, wie het vertrouwen wint in de gesprekken, om dan later effectief rond de onderhandelingstafel te belanden. Management, productie-en ontwerpteams staan onder zware tijdsdruk, en voor het bezoeken van elke leveranciers afzonderlijk hebben deze mensen de tijd niet meer. Hoe minder tijd klanten nog hebben, hoe drukker en duurder verplaatsingen worden – des te beter het wordt voor gerichte events waar je all-in-one krijgt.’ De beurswaarde blijft dus bestaan? ‘Absoluut. Wij vermoeden dat de waarde op lange termijn alleen maar groter wordt. Organisaties gaan strenger selecteren op wie de technologie-events mag bezoeken. Dit leidt tot een hoger profiel en beslissingsniveau waardoor er minder beurstoerisme plaatsvindt. Daarnaast verwachten wij een hogere motivatie van het publiek. Teams die ondanks de mogelijke coronadreiging opteren voor een fysiek beursbezoek zijn kwalitatieve profielen. Kortom: fysische beurscontacten worden van onschatbare waarde.’

Fysische beurscontacten worden van onschatbare waarde.

Welke trends ziet u in nog meer beursbezoeken? ‘Waar vroeger operations teams

advertentie

- info@barteling-buizen.nl

'Technologiebeurzen dienen als een bron voor informatie en inspiratie voor maakbedrijven'

27 augustus 2021 • #17 • www.vraagenaanbod.nl

Machineering is de eerste post-coronabeurs die weer plaatsvindt.

van maakbedrijven alleen kwamen, zien we tegenwoordig steeds meer mensen van IT meekomen. Omdat productie steeds verder digitaliseert en steeds meer flows in de cloud gebeuren, is de nood aan dialoog voor juiste investeringen tussen beide teams nodig. Datzelfde geldt voor de vroeger gescheiden silo’s engineering en productie. Het ene kan niet meer zonder het andere. Dat houdt dus verder in dat mensen betrokken in ontwerp, design, materiaalkeuze ook onderdeel van het bezoekersteam van bedrijven vormen.’ Hoe zijn maakbedrijven uit corona gekomen? ‘De metaalsector, en hun leveranciers hebben zwaar geleden onder de pandemie, maar de snelheid waarmee de sector uit haar as verrijst, is fenomenaal zowel in België als Nederland. De vraag naar extra productiecapaciteit is reëel, naar automatisering en digitalisering rond de machine enorm. Na de productiekrimp van meer dan 4 procent in 2020 zijn de PMI cijfers voor mei en juni geweldig.’

Dat betekent dus dat machines goedkoper worden. Welke implicaties heeft dat? ‘Je ziet steeds meer betaalbare technologie voor hogere productie met AM. Hierdoor gebruiken steeds meer maakbedrijven AM-technologie niet alleen voor prototyping, maar ook voor het maken van eigen vervangingsstukken. Ook de kostprijs van cobots en robots zijn de laatste vijf jaar sterk gedaald waardoor je ziet dat het gebruik van cobots en robots bij de aanvoer, afvoer en assemblage in opmars zijn. Door een kostprijsdaling komen machines plotseling in beeld bij bedrijven die het werk voorheen uitbesteedden. Neem fiberlasers: door de opkomst van goedkopere modellen en merken worden deze machines

plotseling interessant voor bedrijven die kleinere volumes snijwerk hebben en het voorheen extern lieten uitvoeren.’ Welke invloed heeft Industrie 4.0 op de ontwikkeling van machinebouw? ‘De softwarepakketten voor verspanende en niet-verspanende machines worden steeds meer uitgebreid met applicaties voor online monitoring, statusberichten, anomaliedetectie en bijsturing gecombineerd met de nodige sensoriek voor veiligheid en captatie van gebruikersdata. Engineeringsoftware en machines zijn daarnaast voorzien van alle methodiek om materiaalverlies te minimaliseren, virtueel te prototypen en hun karakteristieken te simuleren en gewicht en dikte te optimalise-

ren. Daarnaast zie je ook steeds meer ERP-en MES software-integratie. Dat resulteert in een reductie van de papierwinkel en integreert de waardeketen van ontwerpen, produceren, verkopen, onderhoud, toeleveringsketen, magazijn, kwaliteit en dienst na-verkoop.’ De complexiteit lijkt hierdoor te stijgen. Hoe lossen maakbedrijven dit op? ‘Leveranciers staan bijvoorbeeld steeds meer in voor servitisatie niet alleen voor onderhoud, maar ook voor dagelijkse optimalisaties en cloudintegratie – de meeste producenten hebben hun eigen cloud waar de klant naar keuze apps en tools kan downloaden voor het comfort van ontwerper en operator. Ook deze dienstverlening zal op beurs in het

En de machinebouwers? ‘Machinebouwers profiteren ook van de heropleving van de economie en zien hun orderboekjes snel vullen. Op dit moment dreigt zelfs het gevaar van oververhitting. Net zoals autoleveranciers, kampen machinebouwers met een productieachterstand en hebben daarbij ook nog te maken met een haperende supply chain en een tekort aan componenten zoals chips.’ Welke trends zie je in de maakindustrie en dus op de beurs? ‘Je krijgt meer machine voor je geld : bij het midden en hoger segment krijg je machines met snellere insteltijden, hogere precisie, meer flexibiliteit in volumes en materiaaldiktes en materiaalsoorten, uitgebreidere automatische toolmagazijnen en hands-on opstart voor de operator.’

zonnetje gezet worden door exposanten. ’ Tot slot: ook voor de organisatie moet het een opluchting zijn om weer een beurs te houden? ‘Dit is niet onze eerste beurs sinds corona. Wij organiseerden met heel wat beperkingen ook al de netwerkbeurs Abiss in oktober 2020 te Kortrijk Xpo. Dat was ook de eerste beurs die phygital (een combinatie van fysieke en digitale beurs, red.) plaatsvond. Ook Machineering en alle toekomstige beurzen zullen een digitaal luik hebben hetgeen het mogelijk maakt voor bezoekers, die plotseling verhinderd zijn, om op afstand of na afloop de beurs te volgen. Momenteel is onze bezoekerscampagne volop gaande en hebben we recent onze twaalf masterclasses op de website geplaatst. Wat de beursvloer betreft, stevenen we af op volledige bezetting met honderd exposanten. Wat betreft de verwachtte bezoekersaantallen is het door corona koffiedik kijken. Wij verwachten niet de mensenmassa’s van vorige edities, maar denken wel dat de kwaliteit verbeterd is door het veranderde bezoekersprofiel dat ik eerder beschreef.’ Verwacht je ook veel bezoekers uit Nederland? ‘Machineering wordt traditioneel goed bezocht door Nederlandse bedrijven. Een groot gedeelte van exposanten bestaat uit Nederlandse bedrijven en die nodigen ook hun Nederlandse klanten uit naar Brussel. Wij verwachten dit jaar nog iets meer animo omdat wij als eerste technologiebeurs opengaan en er in het najaar minder gelijktijdige events plaatsvinden in Nederland. We hebben geen beperking wat betreft bezoekersaantallen en ook hoeven er geen coronapassen of negatieve PCR testen voorgelegd te worden.’

Er is onder maakbedrijven een enorme honger naar informatie over de laatste technologieën, machines en software.

www.machineering.eu/nl

17 november

Nú verplaatst naar 17-11-2021

Praktische antwoorden op al uw vragen over machineveiligheid! Zet 17 november alvast in uw agenda want dan vindt de elfde editie plaats van het SAFETY Event. Wat heeft het SAFETY Event te bieden? • Laat u inspireren tijdens het plenaire programma • Doe kennis op bij de learnshops tijdens het middagprogramma • Krijg praktische antwoorden van de Safety doctors, die alle safety-gerelateerde vragen beantwoorden • Kom in contact met vakgenoten, fabrikanten en toeleveranciers op de informatiemarkt Datum: 17 n ov em b er 2021 Locatie: 1931 Congrescentrum s’ Hertogenbosch

Deelnameprijs: € 99,- voor abonnees € 150,- voor niet abonnees

Meer informatie? Kijk op www.safetyevent.nl

UITGELICHT

'Het niveau van de topjaren 2017/2018 is echter nog niet bereikt'

27 augustus 2021 • #17 • www.vraagenaanbod.nl

ECONOMIE

Stijging van 103 procent gestegen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar

Sterke ordergroei Duitse werktuigmachine-industrie FRANKFURT AM MAIN (DE) • De orderontvangst in de Duitse gereedschapsmachine-industrie is in het tweede kwartaal van 2021 met 103 procent gestegen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De binnenlandse bestellingen stegen met 81 procent. De buitenlandse orders lagen 114 procent hoger dan het voorgaande jaar.

In de eerste helft van 2021 stegen de orders van Duitse leveranciers met 57 procent. De binnenlandse bestellingen lagen 38 procent hoger dan het voorgaande jaar, de buitenlandse 68 procent.

Dynamischer

‘De industrie heeft de ommekeer veel dynamischer doorgemaakt dan aanvankelijk werd aangenomen en noteert ondanks enkele leveringsproblemen een sterke toename van haar orders’, aldus Dr. Wilfried Schäfer, directeur van branchevereniging VDW (Verein Deutscher Werkzeugmaschinenfabriken), over het resultaat. Hoewel de zeer hoge groeipercentages ook kunnen worden verklaard door de zwakke vergelijkingswaarden van het coronajaar 2020, heeft het ordervolume zich merkbaar hersteld en ligt het met vier procent slechts iets onder het niveau van vóór de coronacrisis in 2019. De ontwikkeling is ook breed gedragen en toont de grote inhaalvraag bij investeerders uit de hele wereld aan.

Wakker geworden

Azië wordt nog steeds gedomineerd door de grote vraag uit China, dat

goed is voor twee derde van de Aziatische ordervolumes. De zaken in de VS beginnen zich te herstellen. Er zijn steeds meer tekenen dat de orders van daar in de toekomst sterker zullen aantrekken. Ook Europa is merkbaar wakker geworden. Hier ondersteunen vooral fiscale beleidsmaatregelen met investeringsbevorderingsprogramma’s de vraag. Oostenrijk en Italië zijn goede voorbeelden. De binnenlandse markt volgt dit voorbeeld met enige vertraging. Over het geheel genomen is het niveau van de topjaren 2017/2018 echter nog niet bereikt.

Knelpunten

‘Zonder de knelpunten en prijsstijgingen bij de bevoorrading met bijvoorbeeld elektronica, staal en plaatstaal zou nog meer mogelijk zijn’, vat Schäfer samen. Tegen de achtergrond van een herstel van de wereldeconomie wordt echter een verdere stijging verwacht. Dit heeft nu al gevolgen voor de productie in het lopende jaar. Door de aanzienlijke toename van het aantal orders komt Oxford Economics, de prognosepartner van de VDW, uit op een productiegroei van acht procent, twee procentpunten hoger dan in het voorjaar. Dit zou het volume voor het lopende jaar op 13,2 miljard euro brengen. ‘Er is echter nog een weg te gaan voordat we het topresultaat van 2018/2019 bereiken,’ zegt Schäfer. Op dat moment had de industrie een resultaat van zeventien miljard euro behaald.

Arbeidskrachten

De werkgelegenheid, een achterblijvende indicator van de economi-

De orderontvangst in de Duitse gereedschapsmachine-industrie is in het tweede kwartaal van 2021 met 103 procent gestegen.

sche ontwikkeling, daalt nog steeds. In juni had de sector bijna acht procent minder mensen in dienst dan het jaar daarvoor. Dat waren ongeveer 64.200 vrouwen en mannen. Het werktijdverkorting is groten-

deels voorbij. ‘Toch vrezen wij ook voor het tekort aan geschoolde arbeidskrachten, want onze industrie staat voor grote uitdagingen. Sleutelwoorden zijn de transformatie in de automobielindustrie, de energie-

transitie of de digitalisering. Om ze onder de knie te krijgen, hebben we de mensen nodig die dat kunnen’, besluit Schäfer. www.vdw.de

GEREEDSCHAPPEN

Hoffmann Group presenteert nieuwe ‘Oranje Bijbel’ BORNE • De Hoff mann Group kondigt met de publicatie van haar catalogus 2021/2022 aan dat deze vanaf heden elke twee jaar opnieuw zal verschijnen. Hiermee zal het papierverbruik met ongeveer duizend ton per jaar verminderen en worden bovendien CO2-emissies voorkomen die voor transport nodig zijn.

De nieuwe catalogus 2021/2022 biedt met meer dan 86.000 artikelen een uitgebreid assortiment kwaliteitsgereedschappen, bedrijfsinrichtingen en persoonlijke beschermingsmiddelen en is geldig vanaf 1 augustus 2021. Alle artikelen zijn verkrijgbaar in de eShop: www.hoffmann-group.com. In totaal zijn ongeveer 110.000 artikelen uit voorraad leverbaar. Henry Blom, algemeen directeur bij de Hoffmann Group in Nederland/ België, laat weten: ‘We hebben onze klanten gevraagd of ze zich een langere gebruiksduur van de catalogus kunnen voorstellen, zodat we onze ecologische voetafdruk kunnen verbeteren. Het voorstel werd door een duidelijke meerderheid gesteund. De vrijgekomen middelen zullen worden ingezet om onze digitale kanalen te

ontwikkelen om onze klanten een nog betere service te kunnen bieden.’ De catalogus 2021/2022 van de Hoffmann Group bevat artikelen van 500 merken van toonaangevende leveranciers en artikelen van de eigen merken GARANT en HOLEX. De meeste nieuwe producten (39%) komen uit de sector verspaning en spantechniek. De productfamilie GARANT Master, waarin gereedschappen voor hoogwaardig verspanen zijn samengevoegd, is bijvoorbeeld uitgebreid met de eerste VHM-boor voor micro-precisieverspaning.

ling getoond voor de integratie van hun producten in de HCT-app.

PBM

Ook het aanbod persoonlijke beschermingsmiddelen is aanzienlijk gegroeid. Van alle nieuwe producten

zijn ongeveer een derde in de PBM catalogus te vinden. Bij de bedrijfsinrichting zijn ongeveer vijfhonderd nieuwe posities in de catalogus opgenomen en ook hier zijn er aantrekkelijke nieuwkomers. Of het nu gaat om verspanen, frezen, boren, draaien,

Hand- en meetgereedschap

Ook het assortiment hand- en meetgereedschappen is opnieuw uitgebreid: een bijzonder highlight zijn de Bluetooth-compatibele gereedschappen uit de productfamilie Hoffmann Group Connected Tools (HCT) , die draadloos meetgegevens naar een PC of de HCT-smartphone-app verzenden. Tot de groeiende HCT-familie behoren de digitale GARANT-schuifmaat HCT, diepteschuifmaat HCT en de elektronische GARANT moment-/ draaihoeksleutel HCT. Verschillende fabrikanten hebben reeds belangstel-

De nieuwe catalogus 2021/2022 van de Hoffmann Group.

spannen, meten, slijpen, handgereedschap, bedrijfsinrichtingen of veiligheid op het werk – in de catalogi van de Hoffmann Group, verkrijgbaar in achttien talen, is alles te vinden. www.hoffmann-group.com

Lasersnijden, ponsen, finishen, buigen, walsen... én

Topkwaliteit Laswerk! En dat maken we bij VMC met: • vier lasersnijmachines (elk 168 uur per week) • een team vakkundige en enthousiaste medewerkers • een pons-/lasercombinatie (168 uur per week) • 18 gerobotiseerde lasplekken (mig/mag/tig - fe/rvs/alu) • een geautomatiseerd platen-/productenmagazijn

• zeventien kantbanken • vijf walsmachines • vijf finish-/afrondings-machines

m² 7.000 te voor i ijnru m magaz p voorraad ep het o n op afro ne houde ren van uw Benieuwd naar onze kwaliteit, mogelijkheden en prijzen? e v le cten produ Neem vandaag nog contact op en ontvang een offerte met advies op maat.

Veluw Metal Creations Het werkstuk wordt door deze meerassige installatie razendsnel gekanteld en zo gepositioneerd dat altijd onder de hand wordt gelast.

Klompenmaker 18 5253 RH Nieuwkuijk Dalemans.pdf

13-03-19

Bezoek ons op Machineering Brussel

14:58

T. (073) 511 85 03 • info@vmc.eu • www.vmc.eu TECHNISCHE VEREN Precisie en kwaliteits technische veren in draad van Ø 0.2 mm t.e.m. Ø 35 mm Sinds september 2015 volautomatische productie dankzij de nieuwe machines. Ø 0.2 mm t.e.m. Ø 13 mm.

LASERSNIJDEN van standaard en speciale materialen zoals veerstaal en gelegeerde materialen. Van 0.1 t.e.m. 10 mm. • • • •

Clips Klemmen Bladveertjes Draaddelen

www.dalemansindustries.be

Stand: 194

T. +32 11 82 10 65 • info@dalemansindustries.be

WIJ LATEN U GRAAG ZIEN WAT WE DOEN Holland Mineraal is al veertig jaar een begrip op het gebied van oppervlaktebehandelingsapparatuur en producent en leverancier van straalmiddelen en straalinstallaties. Wat we maken en hoe het werkt, laten we u graag zien, in het filmpje op onze website of door de QR code te scannen met uw smartphone of tablet.

Tielstraat 8 7418 CS Deventer T +31 (0)570 - 62 11 61 I www.hollandmineraal.nl

PRODUCTUPDATE

27 augustus 2021 • #17 • www.vraagenaanbod.nl

INDUSTRIETECHNIEK

Driestandenschakelaar Met de HD5 brengt ABB een nieuwe driestandenschakelaar die speciaal is ontwikkeld voor de voedingsmiddelenindustrie. De veiligheidsschakelaar wordt ingezet voor het veilig inspecteren van productiemachines of het betreden van beveiligde machineomgevingen om problemen snel op te lossen. Naast het gebruik voor inspecties en troubleshooting, kan de HD5 ook worden ingezet voor het programmeren of testen van onafgebouwde machines waar geen andere beveiliging mogelijk is. Met de HD5 speelt ABB in op de eisen en wensen van de voedingsmiddelenproducenten. Die laten zich kort samenvatten door verbetering en flexibilisering van het productieproces, hogere productie en lagere prijzen zonder afbreuk te doen aan de machineveiligheid. De HD5 voorkomt daarbij op een veilige manier zoveel mogelijk onnodige productiestilstand. De veiligheidsschakelaar wordt geïnstalleerd op toegangspunten tot beveiligde productieomgevingen. Hierbij kan worden gedacht aan inspectieluiken in machines of deuren in productielijnen.

MACHINEBOUW

Barcodelezer Leuze introduceert de nieuwe stationaire barcodelezer BCL 200i. De nieuwe barcodelezer ondersteunt geleide container- en tray-identificatie en is bijzonder geschikt voor krappe installatieruimtes aan de transportband. Als expert op het gebied van identificatie produceert Leuze al tientallen jaren barcodelezers. De onderneming heeft haar productportfolio in deze sector voortdurend verder ontwikkeld. Leuze barcodelezers voldoen aan talrijke eisen op het gebied van intra logistiek en zijn daarmee breed inzetbaar. De BCL 200i met geïntegreerde industriële veldbuscommunicatie en eenvoudige PROFINET-configuratie leest met gemak uw barcode. De BCL 248i kan via het GSDML-bestand rechtstreeks in de besturing worden geconfigureerd. Naast het compacte formaat wordt installatie verder vergemakkelijkt door de kabeluitgang aan de zijkant van het apparaat en de zwaluwstaartverbinding voor een montage die zo gedaan is.

www.abb.com

www.leuze.com

MACHINEBOUW

SENSOREN

Rondstalen beugelgrepen

Veiligheidssensor

Nieuw in het assortiment van Mparts is een omvangrijk pakket ronde stalen beugelgrepen van de Duitse fabrikant Rohde. Het nieuwe pakket omvat 6 series, te weten de ST-, SS-, WS-, AM-, M2- en de M5-serie. Zo zijn de grepen uit de ST-serie hoogglans verchroomd. De diameter van deze modellen varieert van 5 tot 20 mm en de hoogte is afhankelijk van het model 21 tot 70 mm. De SS-grepen worden vaak toegepast op frontpanelen, zijn mat verchroomd en hebben op het greepvlak een kunststof bekleding. De breedte van deze grepen kan uiteenlopen van 55 tot 250 mm. De WS-serie omvat beugelgrepen in de vorm van een winkelhaak. Van dit rondstalen model zijn twee afmetingen leverbaar in een diameter van 8 of 10 mm. De minimum draagkracht van dit type beugelgreep bedraagt 500 N. De AM-serie omvat ‘geknikte’ 12 mm hoogglans verchroomde beugelgrepen. De M2- en M5-grepen hebben een diameter van 20 mm en zijn leverbaar in een mat verchroomde of gepoedercoate uitvoering. www.mparts.nl

SICK scanGrid: de kostenefficiënte LiDAR-veiligheidssensor met safe solid-state technologie. Goed nieuws voor iedereen die werkt met AGC’s (Automatisch Geleide Carts) en/of palletshuttlesystemen! Met de scanGrid introduceert SICK de eerste LiDAR-veiligheidssensor ter wereld die gebruikmaakt van de safe solid-state technologie. Dankzij deze technologie pakt de prijs-prestatieverhouding van de veiligheidssensor bijzonder gunstig uit. Zo wordt scantechnologie ook haalbaar voor de beveiliging van eenvoudige AGC’s tot performance level c. Met de scanGrid gaat de productiviteit in de logistieke omgeving omhoog: alle mechanische bumpers kunnen worden weggenomen en de snelheid en belasting van de AGC’s kan omhoog. De scanGrid is een kostenefficiënte veiligheidsoplossing voor kleine AGC’s met een snelle terugverdientijd. De functionaliteit van de veiligheidssensor is geheel toegespitst op het borgen van de veiligheid rond AGC’s. Omdat de scanGrid weinig ruimte vraagt, is hij eenvoudig te integreren in kleine AGC’s. Of het nu gaat om de installatie, configuratie, inbedrijfstelling of diagnosestelling, de scanGrid werkt op alle vlakken tijd- en kostenbesparend. www.sick.nl

METAAL

Hoekfrezen Dormer Pramet heeft het aanbod uitgebreid voor hoekfrezen van zuivere 90° wanden in verschillende materialen. De producent introduceert een nieuwe reeks TNGX16 wisselplaten en STN16 wisselplaatfrezen, met lagere kost per snijkant. De grotere, dubbelzijdige wisselplaten hebben zes snijkanten, en laten diepere snedes (tot 10 mm) en hogere voeding toe in vergelijking met de bestaande TNGX10 reeks. De frees is uitermate lichtsnijdend, waardoor afbuiging wordt voorkomen en een uitstekende oppervlakteafwerking mogelijk is. De lage snijkrachten leiden ook tot een soepel en rustig bewerkingsproces met verhoogde proceszekerheid. Een positieve geometrie en interne koeling zorgen voor verbeterde spaanafvoer bij verschillende materialen, waaronder staal, rvs, gietijzer en non-ferro metalen. Het TNGX-assortiment is beschikbaar in radii van 0.4 – 1.6 mm, en met verschillende hardmetaalsoorten. Deze worden aangeboden in drie verschillende geometrieën; F, M en FA.

METAAL

Modulaire boor Kennametal heeft de FBX drill geïntroduceerd voor het vlakbodemboren van structurele onderdelen in de luchtvaartindustrie De gepatenteerde FBX boor levert superieure stabiliteit en tot 200 procent hogere verspaande volumes bij het bewerken van hoge temperatuur bestendige legeringen, roestvrij staal en andere materialen. De nieuwe modulaire boor is de kritieke eerste stap in een drievoudig gereedschapsconcept , waaronder de HARVI Ultra 8X en de HARVI schachtfrezenserie- speciaal ontworpen door Kennametal om de cyclustijden voor dit soort toepassingen te verkorten. Vier effectieve snijkanten brengen hoge stabiliteit in uitdagende toepassingen zoals overlappende gaten boren, terwijl extra verkregen ruime spaanafvoer openingen zorgen voor een verbeterde vrije spaan afvoer. Ondersteund door een reeks verwisselbare koelvloeistofsproeiers om warmteophoping te helpen elimineren, wordt de boorpunt gekenmerkt door een middeninzetstuk met twee effectieve snijkanten en spaanopdelers voor maximale aanzet mogelijkheden. De boorschachten zijn beschikbaar in de diameters 60, 75 en 90mm, en worden geleverd in een lange en korte versie (150mm en 95mm). www.kennametal.com

www.dormerpramet.com

27 27 augustus 2021 • #17 • www.vraagenaanbod.nl

AANDRIJFTECHNIEK

Servo-aandrijvingen De nieuwe TSN compatibele servo-aandrijvingen van de MELSERVO MR-J5-serie van Mitsubishi Electric voldoen aan de hoogste eisen op het gebied van precisie, dynamiek en meerassige synchronisatie. Dit maakt ze bij uitstek geschikt voor toepassingen in de levensmiddelen- en drankenindustrie, life sciences en print- en papierindustrie. De aandrijvingen zijn standaard uitgerust met een compleet pakket aan veiligheidsfuncties. Aan de hand van uitgebreide functionaliteiten voor voorspellend onderhoud kunnen gebruikers de productiviteit en beschikbaarheid van hun machines verhogen. Met specificaties als een frequentierespons van 3,5 kHz en een cyclustijd van 31,25 µs bieden de servo-aandrijvingen uit de MELSERVO MR-J5 serie eindgebruikers en machinebouwers ruime mogelijkheden om de prestaties van hun installaties en systemen te verbeteren. Bovendien kunnen ze met behulp van de bijbehorende MELSERVO-J5 motionmodule tot 256 assen synchroniseren. De 26-bit absolute encoder met 67 miljoen pulsen per omwenteling maakt ook in veeleisende toepassingen nauwkeurige motion control mogelijk.

MACHINEBOUW

Magneetsluitingen Southco introduceert het nieuwste model in de succesvolle serie van magneetsluitingen. De M5 bezit de perfecte combinatie van kracht en stijl en is gemaakt van corrosiebestendig roestvrij staal met een hoogglans gepolijste afwerking. De hechtkracht van de zeldzame aardmagneten biedt een robuuste en aantrekkelijke oplossing voor het open of gesloten houden van deuren en panelen. De M5 magneetsluitingen van Southco zijn een betrouwbaar alternatief voor deurhouders en zeer geschikt voor omgevingen met veel trillingen. Ze kunnen worden afgesteld om een nominale hechtkracht te bieden van 50118 N (11-26 lbs) en worden aangepast aan verschillende deurafmetingen en -gewichten, met een aanzienlijke tolerantie voor verkeerde uitlijningen. Dankzij een eenvoudige pushto-close (drukken om te sluiten) en pull-to-open (trekken om te openen) functie en een stijlvol hoogglans roestvrijstalen uiterlijk, zijn de M5 magneetsluitingen een aantrekkelijke oplossing voor kasten en deuren en een grote verscheidenheid aan toepassingen. www.southco.com

www.dmaeuropa.com

INDUSTRIETECHNIEK

Theaterremmen

INDUSTRIETECHNIEK

Polijstmaterialen Verwijder eenvoudig schuurkrassen met Farécla producten. Polijstmaterialen waarmee een verbluffend resultaat wordt behaald en een verbeterde glansafwerking wordt verkregen. Het complete assortiment Farécla producten verwijdert schuurkrassen al vanaf P1500, waardoor relatief dure schuurschijven van P3000 of hoger overbodig worden. De polijstmaterialen bewijzen zich volop in de praktijk in onder andere de automotive sector en de jachtbouw. De range bestaat uit een 2-staps polijstsysteem voor zo goed als alle kleuren en een 3-staps polijstsysteem voor de donkere kleuren. Bij het 2-staps systeem voldoet één pasta in combinatie met twee pads, bij een 3-staps systeem voldoen twee pasta’s en drie pads. Het zijn watergedragen producten die een permanent resultaat geven. Naast schuurkrassen kunnen de producten ook hologrammen elimineren en poetskringen verwijderen.

MAYR heeft met de ROBA-stop theaterremmen een fluisterstille nieuwe generatie remmen ontwikkeld, die in geval van een noodstop werken zonder verdubbeling van het remmoment. Tegelijkertijd garanderen ze een maximale veiligheid voor mens en materiaal. Ze zijn TÜV gecertificeerd en voldoen aan alle veiligheidseisen volgens de nieuwe DIN EN 17206 norm. MAYR producten worden in Nederland vertegenwoordigd door Groneman B.V. De ROBA-stop®-theaterremmen hebben twee afzonderlijke remcircuits die tegen elkaar in zijn geschakeld. Op deze manier bereiken ze de noodzakelijke redundantie. De speciale constructie betekent echter niet dat het remmoment tijdens het remmen wordt verdubbeld. De remmen werken rustig, fluisterstil en zijn vriendelijk voor de onderdelen. Ze zijn niet alleen uiterst compact door hun speciale constructie. Dankzij hun lagere remkoppel maken ze het ook mogelijk de totale afmetingen van de systemen te reduceren, zo kan bijvoorbeeld voor een kleinere tandwielkast worden gekozen. www.groneman.nl

www.wiltec.nl

INDUSTRIETECHNIEK

Veelzijdige vacuümpomp Industriële vacuümsystemen moeten kunnen inspelen op uiteenlopende situaties: het vastgrijpen van onderdelen van verschillende gewichten of materialen, integratie op machines en robots, en snelle werking. De GVMAX HD-serie heavy-duty vacuümpompen van COVAL combineren daarom robuustheid, kracht, modulariteit en communicatie. Hierdoor kunnen zij zich aan meerdere toepassingen aanpassen. Dankzij de IO-Link-technologie zijn ze volledig gekoppeld met de industrie van de toekomst. De IO-Link-communicatie-interface van de COVAL GVMAX HD-vacuümpompen biedt snelle en kosteneffectieve installatie, continue diagnose, gecentraliseerde configuratie en efficiente communicatie met highlevel protocollen als Ethernet / IP, PROFINET en EtherCAT. Dankzij de NFC-technologie die is geïntegreerd in de GVMAX HD-vacuümpompen zijn alle configuratie- en diagnosefuncties toegankelijk en kunnen ze worden gewijzigd in de speciale COVAL Vacuum Manager-app op een Android- of iOS-apparaat. De NFC-interface in combinatie met deze app maakt het mogelijk om zeer eenvoudig parameters van de ene pomp naar de andere te kopiëren. In de app kunnen maximaal vijf verschillende parameterconfiguraties worden opgeslagen.

OPPERVLAKTETECHNIEK

Coatingmateriaal

Om de levensduur van metalen componenten te verlengen, heeft igus een nieuw coatingmateriaal ontwikkeld. Het opgespoten IC-05 tribo-polymeer beschermt gevoelige en kleine lagerpunten alsmede glij-oppervlakken. Het is optisch detecteerbaar dankzij de blauwe kleur en is goedgekeurd voor gebruik in de voedselindustrie. In de test kon het materiaal overtuigen met een vier maal langere levensduur dan het coatingpoeder IC-01. Het is vandaag de dag ondenkbaar de levensmiddelenindustrie voor te stellen zonder geautomatiseerde systemen. Maar wat gebeurt er wanneer een fles omvalt in de vullijn.Scenario's die leiden tot ongeplande stilstandstijd van een productielijn kosten tijd en geld. Hier is er vraag naar bewegende machinecomponenten met een lage wrijvingscoëfficiënt. Om geleideplaten, metalen glijbanen of zelfs onderdelen met een complexe geometrie een hoge slijtvastheid te geven, heeft igus nu en nieuw coatingmateriaal speciaal voor gebruik in de levensmiddelenindustrie ontwikkeld. Het hoogwaardige IC-05 polymeer voldoet aan de FDA-vereisten en EU10/2011 regelgeving en is derhalve ideaal geschikt voor contact met levensmiddelen. www.igus.nl

www.coval-international.com

Efficiënt Aandrijven 13 OKTOBER 2021 | 1931 CONGRESCENTRUM DEN BOSCH

Energiebesparende oplossingen in de gehele aandrijfketen De focus van het event ligt op energiebesparende oplossingen in de gehele aandrijfketen. Fabrikanten en leveranciers van componenten en systemen kunnen deze nu aanbieden om de oplopende kosten voor de industrie te reduceren en laten zien wat de nieuwste ontwikkelingen zijn voor in de nabije toekomst. Ook regelgeving is een belangrijk item op deze dag.

Dit event is een must-visit voor: • • • • • • • • • •

Machinebouwers Ontwerpers/constructeurs OEM Industriële installateurs Opdrachtgevers uit de industrie Inkopers Hoofden technische diensten Technisch kader Industrie energie Managers/consulenten van adviesbureaus

SAVE THE DATE! 13 OKTOBER 2021 Of meld u direct aan! • Gratis voor abonnees MYbusinessmedia (AB/Constructeur/ Elektro-Data/ Kunststof&Rubber/ Metaal&Techniek/ Vraag&Aanbod) • Niet abonnees betalen €49,50 (excl. btw)

Kijk op www.efficientaandrijven.nl voor meer informatie of meld u direct aan. Onze partners zijn:

RICHTPRIJZEN

KUNSTSTOF METAAL

27 augustus 2021 • #17 • www.vraagenaanbod.nl

METAAL

SCHROOT

STAAL

LME Slotnoteringen IN US$ PER TON

Richtprijzen oude metalen 2021 IN EURO PER TON

Staalprijzen periode 2018 - 2021 IN EURO PER TON

Juli

Augustus

13-Aug

20-Aug

plus/min

Aluminium

Loco

2.603,00

2.569,00

-34,00

Kortstaal

237

248

$/ton

3-mnds

2.592,00

2.552,00

-40,00

Knipijzer

213

222

Koper

Loco

9.430,00

8.922,00

-508,00

Licht knipijzer

193

203

$/ton

3-mnds

9.463,00

8.934,00

-529,00

Gruisijzer

160

181

Lood

Loco

2.449,00

2.468,00

19,00

Sloopmetalen

233

256

$/ton

3-mnds

2.332,00

2.261,00

-71,00

Draaisel

163

172

Nikkel

Loco

19.650,00

18.569,00

-1.081,00

Roodkoper

5583

5694

$/ton

3-mnds

19.666,00

18.536,00

-1.130,00

Geelkoper

3577

3363

Tin

Loco

36.109,00

33.693,00

-2.416,00

Aluminium

867

805

$/ton

3-mnds

35.427,00

33.100,00

-2.327,00

Al. Draaisel

467

494

Zink

Loco

3.007,00

2.949,00

-58,00

Rvs 18/8

1087

1138

$/ton

3-mnds

3.015,00

2.951,00

-64,00

Lood

1200

1253

1201

Zink (bron: vraag en aanbod)

23-08-2021 Aankoop $ 1,1642 Verkoop $ 1,1792

LME ontwikkeling januari 2019 t/m 20 augustus 2021

▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▼ ▼ ▲ ▲ = ▼

Schroot ontwikkeling oktober 2017 t/m augustus 2021

Circa fabrieks-staalprijzen IN EURO PER TON juli 2021

augustus 2021

Warmgewalste coils

1130

1125

Koudgewalste coils

1280

Sendzimir verz. coils

1310

Kwartoplaat 1040 (Bovengenoemde prijzen zijn basisprijzen; bron: Noviostaal)

1030

▼ = = ▼

KUNSTSTOF

Richtprijzen Commodities IN EURO PER TON

week 34 LDPE ﬁlm LLDPE ﬁlm HDPE extr. HDPE spg. PP homo PP copolm. PVC PS helder PS slagsterk

prime/virgin +/2140 0 1800 20 1810 0 1810 -10 1880 10 1940 10 1460 20 1840 0 1940 0

regranulaat +/1110 -20 880 910 1020 1070

0 0 0 0

1210

maalgoed +/840 -10 710 740 880 890 110 1090 940

10 0 0 0 0 20 10

Richtprijzen Technische Polymeren IN EURO PER TON

week 34 ABS naturel ABS zwart PA 6 naturel PET glashelder PC glashelder PBT naturel POM naturel PMMA glashelder

prime/virgin +/2810 40 2980 30 3720 0 1270 30 3950 10 3930 20 2890 10 3540 0

regranulaat +/1640 2200 1150 1960 1300 1250

10 0 10 20 0 0

maalgoed +/1100 1780 920 1630 930 920 1230

0 10 10 10 10 0 0

BUSINESS

Toelichting op de Vraag & Aanbod richtprijzen DEVENTER • De prijzen die in de bovenstaande tabellen worden vermeld zijn indicatieve, brutoprijzen. De daadwerkelijke prijzen liggen meestal een stuk lager afhankelijk van de hoeveelheid en frequentie waarop de materialen worden afgenomen.

Hierna een verder specificatie van de kunststofprijzen. De prijzen die in de tabellen van kunststoffen worden genoemd zijn onderveeld in: - gangbare grondstoffen, in grotere volumes, per silowagen geleverd - technische grondstoffen, in hoeveelheden van 5 ton, geleverd in zakken op pallets Het zijn richtprijzen, rekening houdend met ontwikkelingen op kor-

te termijn, kortom, een prijstrend aangevend. De noteringen worden gegeven door een gemiddelde te berekenen tussen gepubliceerde contractprijzen en actuele spotprijzen op de markt. Volume speelt een belangrijke rol. Zeer grote afnemers doen rechtstreeks zaken met producenten. Meestal wordt bij de uiteindelijk te betalen prijs van een kunststofsoort rekening gehouden met de maandelijks gepubliceerde monomeerprijs. Daarnaast kunnen kwantumkortingen worden bedongen en speelt continuïteit/beschikbaarheid de laatste jaren ook een rol. De netto prijs is in deze categorie lager dan de in onze tabel genoemde richtprijzen. De prijs van PVC poeders ligt vrij-

wel op de richtprijs. Verwerkers van gangbare kunststoffen, die aangewezen zijn op distributeurs, betalen meer, echter ook hier geldt dat het volume bepalend is voor de toeslag bij levering van minder dan een volle wagen. Een relatief gering verschil wordt doorberekend voor een volle wagen, toeslagen volgens een staffel kunnen vanaf 0,10 tot 0,75 euro per kg oplopen bij kleinere zendingen.

men volume per keer van grote invloed op de prijs. Des te kleiner het volume, des te hoger de toeslag, die kan oplopen tot vele euro’s per kilo, afhankelijk van het specifiek gewenste, of voorgeschreven type. Grote afnemers betalen aanzienlijk minder dan de aangegeven richtprijzen.

Prijzen van technische grondstoffen lijken stabieler, echter, bij ABS en POM heeft invoer op lage prijzen de markt onder druk gezet, andere soorten zijn afhankelijker geworden van onverwachte prijsstijgingen door schaarste in andere werelddelen. Ook hier is het verschil in af te ne-

De prijzen van regranulaten en maalgoed volgen met vertraging de prijzen van de originele materialen. Bepalend is de continuïteit van kwaliteit en beschikbaarheid. Wel is sprake van grote verschillen met de aangegeven richtprijzen wanneer het te leveren recyclaat uit

Regranulaat en maalgoed

meerdere soorten bestaat. Het prijsverschil kan tot tientallen procenten onder de richtprijzen liggen, in een kwaliteit die wel goed verwerkbaar is. Aan de gegeven richtprijzen kunnen geen rechten worden ontleend. Het is duidelijk dat nooit een absolute hoogte van een prijs wordt genoemd. Onze richtprijs let op toekomstige ontwikkelingen, houdt rekening met meerdere factoren die van invloed zijn op de verwachte marktprijs. Deze wijkt meestal af van de hogere contractprijzen die door producenten worden afgegeven. Te beschouwen als bruto verrekenprijzen waar kortingen op kunnen worden gegeven. Afwijkend van de actuele marktprijzen.

Meld u nu aan voor de gratis nieuwsbrief! U ontvangt 2x per week de gratis e-nieuwsbrief

En u blijft op de hoogte van: • Branchenieuws • Marktprijzen • Actuele faillissementen

Ga naar vraagenaanbod.nl/ nieuwsbrief

LEZERSSERVICE

31 27 augustus 2021 • #17 • www.vraagenaanbod.nl

Beurzen

Faillissementen

UITGESPROKEN

SEP TEMBER Global Industrie 6-9/9

LYON (FR)

Inl.: Global Industrie www.industrie-expo.com

Machineering 8-10/9

B RUSSEL

Inl.: Brussels Expo www.machineering.eu/nl

Matexpo 8-12/9

KORTRIJK

Inl.: Matexpo www.matexpo.com

Installatie Vakbeurs 14 - 16/9

HARDENBERG

Inl.: Easyfairs www.installatie-vakbeurs.nl

Kunststoffen 15-16/9

‘S-HERTOGENBOSCH

Inl. Mikrocentrum www.kunststoffenbeurs.nl

Materials+Eurofinish+Surface 15-16/9

‘S-HERTOGENBOSCH

Inl.: Mikrocentrum materials-eurofinish-surface.com

De Nederlandse Metaal Dagen 15-17/9

‘S HERTOGENBOSCH

Inl: United Industrial Fairs denederlandsemetaaldagen.nl

Electronics & Applications 28-30/9

UTRECHT

Inl.: FHI, www.fhi.nl/eabeurs fhi.nl/eabeurs/

OK TOBER Parts2clean 5-7/10

STUTTGART (DE)

Inl.: Deutsche Messe www.parts2clean.com

VEREENVOUDIGDE AFWIKKELING

Adgul Infra bv Kronenburgsingel 525, 6831 GM Arnhem Curator: mr L.M. in ’t Veen, Postbus 399, 2670 AK Naaldwijk, tel. 088-3368800

Voet Transport Ravenstein bv Laagstraat 2, 5352 LM Deursen-Dennenburg Curator: mr J.E. Stadig, Postbus 1.714, 5200 BT ’s-Hertogenbosch, tel. 073-6927777

Duurzaam Hout & Staal Geurdeland 17K, 6673 DR Andelst Curator: mr R.J. Borghans, Postbus 9218, 6800 HX Arnhem, tel. 026-3522888

Schoonmaakbedrijf Ilayda bv Christiaan Huygensplein 2-1, 1098 RB Amsterdam Curator: mr M.E.M. Wiebe, Postbus 1.031, 1000 BA Amsterdam, tel. 020-2060700

Akulux bv Lindtsedijk 60, 3336 LE Zwijndrecht Curator: mr M.M.E. Bowmer, Vasteland 78, 3011 BN Rotterdam, tel. 010-3100828 Akulux Aluminium bv, hodn Aluminium Kunststof XL Lindtsedijk 60, 3336 LE Zwijndrecht Curator: mr M.M.E. Bowmer, Vasteland 78, 3011 BN Rotterdam, tel. 010-3100828 Martijn Mossou Schilderwerken Curator: mr C.G.H. Hofl and, Oude Bredaseweg 64, 4872 AG Etten-Leur, tel. 076-5013171 3D Print Lab bv, hodn 3D Print Fabriek Ericssonstraat 2, 5121 ML Rijen Curator: mr H.J. Alberts, Postbus 149, 5000 AC Tilburg, tel. 013-4651210

Wurms Logistics bv Nieuweweg-noord 314B-29, 3905 LX Veenendaal Curator: mr J.A.M. van Dieren, Stadsplateau 17, 3521 AZ Utrecht, tel. 030-2364600

VERIFICATIEVERGADERING PSPL Products bv Molensteijn 60, 3454 PT De Meern Curator: mr G.H. Smink, Koningin Wilhelminalaan 1, 3818 HN Amersfoort, tel. 033-4892290 Pro forma verifi catievergadering op 21 oktober 2021 om 9:00 uur Uiterste datum van indiening vorderingen: 07 oktober 2021

GEËINDIGD

Hartendorp Schilderwerken Twekkelerweg 333R065, 7554 SC Hengelo Curator: mr M. Inan, Postbus 700, 7500 AS Enschede, tel. 053-4333552

Schilders- en Afwerkingsbedrijf van Wiefferen & Zn. De Binnentuin 8, 3768 EZ Soest Wegens gebrek aan baten

Imbo bv Lindtsedijk 60, 3336 LE Zwijndrecht Curator: mr M.M.E. Bowmer, Vasteland 78, 3011 BN Rotterdam, tel. 010-3100828

VNL Cleaning Service Cruquiuskade 251, 1018 AM Amsterdam Door verbindende uitdelingslijst

Breda Totaalbouw bv Ceresstraat 13, 4811 CA Breda Curator: mr P.J.M. Boomaars, St. Ignatiusstraat 257, 4817 KK Breda, tel. 076-5239380 Bouwen aan Nederland bv Grote Loef 20, 6581 JG Malden Curator: mr A.M.T. Weersink, Postbus 1094, 6501 BB Nijmegen, tel. 024-3828384

Bouwbedrijf Van den Broek bv Tiendweg 3, 4152 GC Rhenoy Wegens gebrek aan baten

Admiral Shipping and Logistics bv Zandheuvel 52B, 4901 HW Oosterhout Wegens gebrek aan baten EVK Installatie bv Oosterstraat 87, 7531 TG Enschede Wegens gebrek aan baten 't Hardt Dak & Gevelwerken Havenweg 16, 3286 BA Klaaswaal Door verbindende uitdelingslijst FT Bouwondersteuning bv Leeuwenhoekstraat 51, 1091 RX Amsterdam Wegens gebrek aan baten Gefa bv De Marowijne 59, 1689 AR Zwaag Wegens gebrek aan baten BSG trans Hellebardierstraat 5D, 4205 JG Gorinchem Wegens gebrek aan baten

SLOTUITDELINGSLIJST

5-7/10

GORINCHEM

Inl.: Easyfairs www.metavak.nl

Prowood 17-21/10

GENT

Inl.: Cleaver Associates www.prowood-fair.be

NOVEMBER FMB BAD SALZUFLEN (DE)

Inl.: Easyfairs www.fmb-messe.de

Formnext 16-19/11

FRANKFURT (DE)

Inl.: Mesago formnext.mesago.com

Engineering Event Safety 17/11

‘S-HERTOGENBOSCH

Inl.: Mybusinessmedia www.safetyevent.nl

JANUARI 2022 Maintenance Next 25-27-1

ROTTERDAM

Inl.: NVDO www.maintenancenext.nl

Horizon Offsite is gespecialiseerd in lichte stalen frames voor gebouwen tot vijf verdiepingen, waaronder residentiele structuren, scholen en ziekenhuizen. Haar verticaal geintegreerde bedrijfsteams staan in voor de productie en installatie van lichte stalen frames alsook de verkoop, terwijl de activiteiten voor ontwerp en engineering worden uitgevoerd in samenwerking met het Ierse design- en engineeringconsultancy bedrijf Evolusion Innovation, waarin Etex in april dit jaar een meerderheidsbelang heeft verworven.

Offsitebouwsector

Met deze overname vergroot de divisie New Ways van

FEBRUARI 2022

Postbus 58 7400 AB Deventer Telefoon: 0570 - 504 390 E-mail: redactie@vraagenaanbod.nl Hoofdredacteur Rolf Elling Eindredactie Kasper Weigand Webredactie Jorine van Knippenberg

Jocor Klussenbedrijf vof, hodn Jocor Paus Leo 13 plein 47, 6221 VK Maastricht Elektrotechnisch Installatie Buro Willem-Alexanderweg 48, 3945 CK Cothen A & M Naber Schildersbedrijf Het Bosmeer 46, 8391 ZZ Noordwolde Bron: www.rechtspraak.nl

Etex, die bedrijven en joint ventures omvat die actief zijn in de offsitebouwsector, zijn voetafdruk op de Europese markten. De bedrijven van New Ways werken samen over grenzen en continenten heen. Daarbij integreren ze verschillende technologieën met als doel wereldwijd veilige, betaalbare en performante bouwoplossingen aan te bieden. www.etexgroup.com/nl-be

Arjan Stoeten

Bert Brassée Tel.: 06 833 313 82 Cobie te Nijenhuis Tel.: 0570 504 313 Roy Wösting Tel.: 06 225 483 04 E-mail: verkoop@vraagenaanbod.nl

Abonnementen

Voor vragen over abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen kunt u: Bellen met: 0570 - 504 325 Mailen naar: klantenservice@mybusinessmedia.nl Schrijven naar: MYbusinessmedia Vraag en Aanbod Postbus 58 7400 AB Deventer Abonnementsprijs Jaarabonnement Nederland € 272,50* Jaarabonnement buitenland € 324,25* * Prijzen zijn excl. 9% BTW. Jaarabonnement geldt tot wederopzegging. Beëindiging van het abonnement kan uitsluitend schriftelijk geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats.

Druk

Ludlow Media, www.ludlowmedia.nl

Basislayout

Bureau OMA bv, www.bureauoma.nl

Vormgeving

Bureau OMA bv, www.bureauoma.nl Auteursrechten © voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotocopie, microfilm, elektronisch of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Op de advertentiecontracten of overeenkomsten tot plaatsing van losse advertenties zijn van toepassing de Regelen voor het Advertentiewezen van de Stichting ROTA zoals gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam onder nummer 28114570. Uitgeverij Mybusinessmedia Holding bv legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. Uw gegevens kunnen door uitgeverij Mybusinessmedia Holding bv, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, dan kunt u dit melden aan Uitgeverij Mybusinessmedia Holding bv, t.a.v. afdeling Relatiebeheer, Postbus 58, 7400 AB Deventer. Lid FPPB, Federatie van de Periodieke Pers van België, Lid European Association of Machine Tool Merchant.

Infra Relatiedagen 1-3/2

Redactie

Advertentieverkoop

Etex verwerft staalframingbedrijf

Licht stalen frames

Tweewekelijks op vrijdag

Bonotrans Oost bv Waalseweg 89, 3999 NR Tull en 't Waal

Elif Transport bv Westkousdijk 50, 3029 BA Rotterdam Door verbindende uitdelingslijst

Deze overname volgt snel na de aankoop door de groep van het Ierse design- en engineeringconsultancy bedrijf Evolusion Innovation en versterkt de capaciteit van Etex om offsitebouwoplossingen aan te bieden in Ierland en het VK, wat de Europese modulaire ambities van het bedrijf ondersteunt. Het in het Ierse Cahir in het district Tipperary gevestigde Horizon Offsite, een speler op de markt van de lichte stalen frames (light gauge steel frame, of LGSF), is sinds 2017 succesvol actief op de Ierse en Britse markten en kent een continue omzetgroei.

Verschijning

Uitgever

M.G. Groen Allround Klusservice Herenstraat 4A, 1811 MH Alkmaar Wegens gebrek aan baten

BRUSSEL (BE) • Etex zet zijn strategie om met vernieuwende bouwoplossingen uit te groeien tot een wereldleider in offsitebouwmethodes voort en kondigt de overname aan van Horizon Offsite, met hoofdkantoor in Ierland.

Uitgeverij Mybusinessmedia Holding bv Postbus 58 7400 AB Deventer

TB-General bv Hagemanstraat 72, 2691 WR ’s-Gravenzande

BUSINESS

Metavak

10-12/11

Colofon

HARDENBERG

Inl.: Easyfairs www.infrarelatiedagen.nl Etex neemt Horizon Offsite over. (Foto: Etex)

Ruim 45 jaar ervaring

In 65 landen wereldwijd verkocht

Nu ook in Nederland geïntroduceerd

CMAK KRAANSYSTEMEN

-G

ANT

CMAK

BREAMARK

E-

-G

Voor ieder bedrijf dat zoekt naar bovenloopkranen, portaalkranen, wandconsolekranen en halfportaalkranen. Wereldwijd gewaardeerd, modulair opgebouwd, gebruiksvriendelijk, aantrekkelijk geprijsd en met 6 jaar garantie*.

R A NTI

BOVENLOOPKRANEN PORTAALKRANEN WANDCONSOLEKRANEN HALFPORTAALKRANEN Meer informatie?

Stel gratis uw bovenloopkraan samen via

Heeft u vragen? Neem vooral contact op. We zijn u graag van dienst.

070 789 5000

Uw CMAK-importeur:

Breamark Engineering BV Fruitweg 268 • 2525 KJ Den Haag

T E

CMAKcranes.nl

* De voorwaarden zijn te vinden op CMAKcranes.nl

070 789 5000 info@cmakcranes.nl

cmakcranes.nl

Vraag&Aanbod 27 augustus 2021

Articles inside

STAAT TE TRAPPELEN

Reportage: OBS vijftal staat op de rit

AF OP RECORD