Op Weg December 2021 - Januari 2022 by Grote Routepaden

magazine voor wandelaars & fietsers

PB- PP B- 00000 BELGIE(N) - BELGIQUE

2021

6 Onze eerste huttentocht

Retouradres: Grote Routepaden, Grasmarkt 61, 1000 Brussel - Afgiftekantoor Antwerpen X - ErkenYning: P 309099 - Tweemaandelijks December 2021 – Januari 2022

Vier dagen langs de Alta Via 1 Langs de koninklijke kastelen van de Loire Bikepacken van Antwerpen naar Berlijn Wintertocht door het Hertogenwald Van Oberbayern naar Tirol en terug Relaas van drie maanden GR 5 Zes dagen door de Aubrac

Streek-GR Vlaamse Ardennen • Engeland • Oostkantons • Beaufortain

Geef wandelen fietsinspiratie cadeau met een Op Weg abonnement Op zoek naar het geknipte eindejaarscadeau voor je fiets- of wandelgekke familie en vrienden? Met een geschenkabonnement op het magazine Op Weg inspireer je hen met een heuse portie wandelen fietstips en beleven ze het hele jaar plezier. Bovendien genieten ze van alle voordelen van het GR-lidmaatschap. Dankzij onze eindejaarsactie krijg je bovendien € 5 korting en betaal je slechts € 30 in plaats van € 35.* Wanneer we je betaling ontvangen, sturen we je een geschenkbon op die je aan de gelukkige kan overhandigen.** De nieuwe abonnee krijgt het komende jaar zes nummers van Op Weg toegestuurd. Het eerste nummer valt omstreeks 1 februari 2022 in de bus.

nu voor slechts

€ 30

GR-LEDEN VOORDELEN • 10% korting in de webshop In onze webshop vind je een groot assortiment topogidsen en fietsen wandelkaarten, steeds aan de scherpste prijs.

•

toegang tot de online artikeldatabank Alle artikels uit Op Weg zijn verenigd in één gigantische GR-artikeldatabank, inclusief handige zoekfilters. Ben je op zoek naar informatie over een bepaalde streek? Stap je binnen kort een GR-pad of fiets je een langeafstandsroute waar je meer over wil weten? Raadpleeg de artikeldatabank!

• deelname aan georganiseerde tochten Laat de voorbereiding aan onze provinciale teams over en geniet van een prachtig stukje GR-pad met onze georganiseerde tochten.

•

korting bij buiten sportzaken en de Vlaamse Jeugdherbergen GR-leden genieten van extra voordelen bij heel wat buitensportzaken en jeugd herbergen.

Surf naar www.groteroutepaden.be/nl/magazine/geschenkabonnement en vul jouw gegevens én die van de gelukkige in. Zij ontvangen immers op een gepast tijdstip alle informatie over hun kersverse lidmaatschap per mail. (*) Actie geldig van 1 december 2021 tot 15 januari 2022 / (**) Let op: omwille van de eindejaarsdrukte kan je geschenkbon er iets langer over doen dan gebruikelijk, bestel dus zeker op tijd!

EDITO

Op stap in de Vlaamse Ardennen (foto Willem Dhaenens).

Na regen komt … Buienradar, meteovista, weeronline, meteo France, … toegegeven, ik kan soms blijven googelen op zoek naar zekerheid. Om te eindigen in onzekerheid, uitgedrukt in een moeilijk in te schatten percentage ‘neerslagkans’. Begin november bijvoorbeeld was onze bestemming Monthermé, het stadje in de Franse Ardennen waar de Semoy in de Maas uitmondt. Vanuit het station van Dinant nog 85 km fietsen, grotendeels op die fantastische Voie Verte Trans-Ardennes die vorig nummer van Op Weg nog alle lof kreeg. Maar de ‘aanzienlijke neerslagkans’ bleef door mijn hoofd sijpelen. Tot mijn fietsmaatje de knoop doorhakte: “We doen het.” Uiteindelijk plenste het maar even en kwam na de regen … de Boucle de Chooz. En een gezellig après-fietsonthaal bij de vriendenbende. ’s Anderendaags hetzelfde verhaal. Ondanks een ‘hele grote neerslagkans’ trokken we toch de wandelschoenen aan voor een stuk GR 16. Om drie uur later door en door doorweekt het eerste beste café in te duiken. En dus volgde op zoveel nattigheid … een warme chocomelk. Zonder slagroom, maar met als leuze ‘Some people feel the rain, others get wet’ (zowel door Bob Marley als Bob Dylan geciteerd, we waren dus in goed gezelschap).

Maar na de regen kwam … een spectaculaire regenboog. En ondanks modder tot aan de enkels het gevoel verwend te zijn door ‘het mooiste visitekaartje van Vlaanderen’. Voor Michel in het Hertogenwald geen ‘grote neerslagkans’, wel vooruit zichten op ijzige wind en ijstemperaturen. Maar na de sneeuw kwam … een hagelwit postkaartlandschap en een staalblauwe hemel. Er op uittrekken in de winter, hoe nat/koud/hartverwarmend kan het zijn.

Veel lees-, fietsen wandelplezier, Peter Cristiaensen Hoofdredacteur Op Weg

Winter is coming, vandaar dat er in dit nummer gelijkaardige verhalen staan. Willem en Jo kregen in de Vlaamse Ardennen de hele coctail over zich heen: regen, smeltende sneeuw, hagel en sneeuw.

2021-6 Op Weg |

Welke boeken leg jij dit jaar onder de kerstboom? Welke gidsen staan er op jouw verlanglijstje? Voor elke liefhebber van wandelen of fietsen hebben we een mooi product in onze webshop.

10 %

ledenkorting 4

Fietsen rond het

GROOTHERTOGDOM

van het Groother rg togdom Luxembu

tekend op 28 kaarten op De route is ge m). schaal 1:70.000 (1cm=700 afstandsfietser is Voor de lange de afstanden aandacht geschonken aan eg, naast tussen de campings onderwn. andere logiesmogelijkhede ndagsfietser is gedacht. Ook aan de ee rondritten Langs de hoofdroute zijn 6 8 km. uitgetekend tussen 38 en 4 ute? Dankzij het gratis! Een kortere ro t kun je Luxemburgs spoorwegenne oorbeeld: de hoofdroute inkorten. Bijv Wasserbillig fietsen van Troisvierges tot met (236 km); terug met de trein overstap in Luxemburgstad.

Langs de grenzen

t aan het De fietslus van 370 km star derweg station van Troisvierges. On r en maak steek je 8 keer de grens ove Je vertoeft je 2 drielandenpunten mee.rankrijk en 67 km in België, 19 km in F 44 km in Duitsland. or 85% bewegwijzerd, De route is vo Luxemburg dankzij het fietsnetwerk vann maar ook door Vennbahn- elradweg. Raveltrajecten en de Mose erkeersvrije Bovendien fiets je 65% op vbermen paden, meestal oude spoor m) (183 km) en jaagpaden (88 k droute De GPX-tracks van de hoof en gratis én van de 6 rondritten kunn gedownload worden.

Langs de grenzen van het

Groothertogdom Luxemburg van 370 km Een fietsrondrit d 85% bewegwijzer 65% verkeersvrij

Ward Van Loock

2 6

De leukste cadeauboeken voor eindejaar 1 GR-overzichtskaart – nieuwe editie!

3 Treinstappen in Vlaanderen en Wallonië

Alle GR-paden die België doorkruisen staan op de gloednieuwe GR-overzichtskaart: maar liefst 45 GR-paden, goed voor 9.000 km aan wandeltrajecten! Deze kaart helpt je dan ook een eind op weg bij het plannen van je wandeltocht- of vakantie. Een onmisbaar hebbeding voor al wie graag over GR-paden wandelt. → € 10 | € 9

Het ideale kerstcadeau voor zowel de beginnende wandelaar als de doorwinterde GR-stapper. Deze themagidsen bevat afwisselende dagtochten kriskras door Vlaanderen en Wallonië. Start- en eindpunt zijn steeds vlot bereikbaar met de trein. Met de verkortingsmogelijkheden zijn de wandelingen ook ideaal voor gezinnen met kinderen. → Treinstapper: € 17 | € 15,30 De gare à gare: € 18,50 | € 16,65

2 Trappistenabdijen van Wallonië Een meerdaagse wandelroute die de trappistenabdijen van Chimay, Rochefort en Overval verbindt, daarmee kan je elke wandelaar die ook van een lekker biertje houdt, plezieren! Met deze gids trek je door de mooie natuur van de Hoge Venen, de bossen van Chimay, langs de oevers van de Maas en door de Famenne en het Ardens Massief. → € 15,50 | € 13,95

5 De Grensroute

7 GR 5 Deel Vlaanderen

Voor elke fietser die in 2022 zin heeft in iets ‘grensverleggends’. De gids verkent het complete Belgisch-Nederlandse grensgebied. Met als extra pigment de talrijke reconstructies van de Dodendraad, een herinnering aan turbulente tijden tijdens WOI. “Aan te raden aan iedereen wie het eigen land beter wil leren kennen!” Hilde Natens, Op Weg 2020-1. → € 18 | € 16,20

Maak je wandeldromen waar en start in 2022 met de iconische GR 5. De topogids van de GR 5 beschrijft in beide richtingen het traject in Vlaanderen vanaf Bergen-opZoom tot in Eben-Emael. → € 20 | € 18

6 Randonneés nature d’un jour en Wallonie

4 Langs de grenzen van het Groothertogdom

Aan de hand van 10 natuurwandelingen ga je op ontdekkingstocht doorheen Waalse landschappen en maak je kennis met fauna en flora, erfgoed, geschiedenis en architectuur. De wandelingen maken gebruik van GR’s en Streek-GR’s en variëren van 13 tot 24 km. Elke tocht is voorzien van een kaart en een volledige route beschrijving. Ook varianten en toeristische en culturele informatie komen aan bod. → € 15,50 | € 13,95

In deze fietsgids beschrijft Op Weg redacteur Ward Van Loock een fietslus van 370 km. De route steekt achtmaal de grens over en passeert tweemaal een drielandenpunt. De gids bevat duidelijke kaarten, downloadbare GPX-tracks en info over overnachtingsmogelijkheden. → € 16,80 | € 15,12



Bestel op www.groteroutepaden.be

8 Back to the Map Leer in het nieuwe jaar (opnieuw) kaartlezen met dit praktische boek. In vijf hoofdstukken krijg je alle basiskennis aangereikt om zelfstandig met kaart en kompas op pad te gaan. → € 16,60 | € 14,95

Kan je moeilijk kiezen? Dan is er de

CADEAUBON met bedrag naar keuze.

Laat het reisplezier nu al beginnen en plan je volgende wandel- of fietstrip met deze toppers!

IN DIT NUMMER

Lezers onderweg

Dichtbij 8

Een natje, een droogje en een satéstokje Treinstappen van Wespelaar naar Leuven

Reportages

WANDELREPORTAGE | België

FIETSREPORTAGE | België, Nederland, Duitsland

FIETSREPORTAGE | Frankrijk

WANDELREPORTAGE | Frankrijk

WANDELREPORTAGE | Italië

FOTOREPORTAGE | België

Dichtbij en toch ver weg: wintertocht door het Hertogenwald Bikepacken van Antwerpen naar Berlijn Langs de koninklijke kastelen van de Loire Daar waar God nog dobbelde: zes dagen door de Aubrac Onze eerste huttentocht: vier dagen langs de Alta Via 1 Fietsen op het dak van België

Tips 33

WANDELTIP | België

FIETSTIP | Groothertogdom Luxemburg

Winter op de Streek-GR Vlaamse Ardennen Vianden aan de Our

En verder 20

WANDELAVONTUUR | België, Luxemburg, Frankrijk Zoet, zoeter, zoetst: relaas van drie maanden GR 5

25 Fietsnieuws 26 INTERVIEW | Engeland

“Ge moet de mensen goesting doen krijgen”

WIN !

2x Op de fiets in het spoor van d’Artagnan p 25

3x Deutscher Limes Radweg p 25 3x Wandelen in Kempen en Peel p 30 3x Albsteig en Albsüdrandweg p 31

30 Wandelnieuws 54 FIETSAVONTUUR | Duitsland, Oostenrijk Van Oberbayern naar Tirol en terug

57 58

COLUMN | GR-gezelschapsspel WANDELAVONTUUR |Frankrijk De Mont Blanc zoals we hem nog niet zagen

61 Verenigingsnieuws 65 OPMERKELIJK | Over pijlen en tekens 66 COLUMN | Voor de Heilige Strava 2021-6 Op Weg |

LEZERS ONDERWEG

Dikke dankjewel

tussen GR-markering de op Mortehan en Martué GR 129 vonden wij super: het GR-pad loopt niet rechtdoor, maar

Deze

de vrijwilliger schilderde wel het teken van een uitkijkpunt. We zijn even gaan kijken en jawel, het was méér dan de moeite. Een dikke dankjewel! Lieve Huyghe

GR IJzer Sinds zijn veertiende werkt mijn zoon ieder jaar een meerdaagse wandeling uit. Hij zoekt ook de verblijfplaatsen en

interessante plekken onderweg. Mijn enige voorwaarde is dat het een wandeling is langs water. Na de kustlijn en de Leie koos

hij dit jaar voor de IJzer. Een vrij pittige wandeling omwille van modder, regen en… 11 km verkeerd stappen. We lieten

ons niet ontmoedigen en genoten van de GR 130 IJzer! Trees Kesteloot (en Zeno)

Ons Klooster pad

We pelgrimeren in eigen land. Speciaal voor het Kloosterjaar werd een 330 km lang wandelpad uitgestippeld dat een vijftigtal (voormalige) kloosters en abdijen in Middenen Oost-Brabant (Nederland) aand oet. Op sommige plekken is ook over nachting mogelijk. Om ons op weg te help en is er een Bindboek. Gestart in ’s-Hertog enbosch hebben we een aantal etappes acht er te rug en onderweg kennis gemaakt met het kloosterleven. Rens Klaasse

6 | Op Weg 2021-6

Alleen op weg Deze foto is genomen op de route van Malaga naar Granada, op weg naar Santiago. Omwille van corona ben ik zo goed als geen andere pelgrims tegengekomen, dus moest ik wel creatief zijn. Paul De Roy

Le Hohneck Net drie dagen wandelplezier achter de rug in de Vogezen. Onze reisleider Benbits had voor enkele oud-scoutsvrienden een prachtige tocht uitgestippeld in de buurt van Le Hohneck. Wat een prachtige streek! Prachtige vergezichten, mooie bospaden, moeilijke rotspartijen, de Vogezen heeft het allemaal. Om te overnachten is de Ranch-Auberge du Hinterberg een echte aanrader. Een superlieve gastheer en gastvrouw op leeftijd in een authentiek kader met lekker eten. Eddy Van Laer

Streek-GR Haspengouw Twee dagen met mijn bijna 14-jarige zoon onderweg op de Streek-GR Haspengouw, met als surplus een overnachting bij zijn opa en oma in Heers. 62 km tussen Sint-Truiden en Tongeren onder een prachtig zonnetje en met mooie landschappen onderweg: de Cicindriavallei, de

laagstamboomgaarden

vol

peren

appels,

natuurgebieden Overbroek en Egoven, het Hornebos, de mergelkuilen van Hinnisdael en de uitgestrekte velden richting Widooie en Tongeren. Een aanrader, dit traject! Jobe en Stefan Jacques

H E B

J I J

O O K

E E N

A A L V E R H

O T O E E N F E N / O F E D E R W N S O N E R G E R N E K E R D O O M A I L Z E Z E P A D R O T E R O U T O P W E G @ G

, G ?

A A R E N . B E 2021-6 Op Weg |

DICHTBIJ |

De meanderende Dijle.

Natte voeten onderweg. De Molen van Rotselaar.

Een natje, een droogje en een satéstokje

Treinstappen van Wespelaar naar Leuven Een hernieuwde treinstappergids, een kwakkelzomer en een vrije zondag: de ideale combinatie voor een dag wandelplezier. Na wat keuzestress opteren we voor de eigen provincie: van Wespelaar naar Leuven via de GR 128. Æ Tekst en foto’s Veerle Huygh

Moeras en beestjes

De rugzak is gevuld met picknick en poncho, want opnieuw voorspelt de weerman een natje en een droogje. Op de driesprong aan het station van Wespelaar is het even zoeken om de juiste weg richting GR 128 te vinden. Marleen en ik zetten er flink de pas in op de drukke baan naar het eerste natuurgebied: het Haachts Broek. Onder een stralende zon volgt het eerste natje. Bovendien is een broek een ander woord voor moeras, maar gelukkig liggen de paden er nog goed bij. De echte hindernissen liggen niet voor onze voeten maar hangen in de lucht: muggen. Wat zeg ik, bloedzuigende monsters, grrr. Ik voel mij een wandelend satéstokje waar

| Op Weg 2021-6

de beestjes lekker van bijten. Tijd voor de zware middelen: muggenspray. Iets minder gehinderd door het gezoem wandelen we verder. Het is opvallend hoe stil het hier is.

Mediterraan gevoel

We naderen ‘Wakkerzeel-City’, intussen op de GR 128 én de Streek-GR Dijleland. Op de kaart staat een horecasymbool, tijd voor een (plas)pauze. Maar eerst zien we net voor de kerk een open poort naar een binnentuin: de Kringlooptuin van de pastorie, toegankelijk voor iedereen. Een aanrader om even de GR te verlaten en te genieten van de picknicktafel en de zalige rust. Vervolgens opteren we voor

’t Schuurke, dé hotspot voor de lokale wielertoerist. Maar wat een fijn terras, onder de druivenranken in de zon. Ik geniet van de tonic en het mediterraan gevoel, het is nog net iets te vroeg voor de lunch. Jammer, want de menukaart ziet er zeer appetijtelijk uit.

Wandel-eens-verkeerd-moment

Geen broek of bos richting Rotselaar Molen, wel de typische velden en weiden, terwijl boven onze hoofden donkere wolken samenpakken. Ik voel het lichtjes druppelen, tijd voor de poncho. Die is nog maar net aan of de druppels worden een echte stortbui. We houden er flink de pas in en de maag begint te rammelen. De

OP WEG 2021 | 6 wandelreportage Van Wespelaar naar Le Treinstapper 1 FORMAAT - 55 x 55mm

Door de velden. De Pastorietuin van Wakkerzeel.

Meanderen

Van ver horen we de molen, of toch een waterval ergens in de buurt. Het blijkt het tweede te zijn, met veel lawaai want het water staat hoog. Toch vinden we dit een fijn zithoekje, de zon schijnt opnieuw. Om de hoek wandelen we voorbij de Molen zelf, al is er géén molen te zien, wel een 800 jaar oud gebouw met binnenkoer. Er staat een bord met vermelding ‘biogroenten’ en ‘bakkerij’, maar alles is dicht. Het blijkt een cohousing project te zijn. Tip voor de meerdaagse wandelaar: je kan er overnachten via welcometomygarden.be, er is ruimte voor twee tenten. De Dijle meandert en we meanderen mee richting Wilsele-Putkapel. Er zit veel stroming op de rivier en we zien de eendjes héél erg spartelen richting oever. In het dorp gaan we op zoek naar een terras. Ideaal om onze regenponcho te laten drogen en dan netjes op te bergen (en hopelijk niet meer te moeten uithalen vandaag).

Nog meer gezoem

Wanneer we Wilsele-Putkapel achter ons laten zien we de 75 m hoge Kesselberg opdoemen, slik! Tot nu was het hoogteverschil 0 meter, maar dit is de grens tussen Dijleland

en Hageland. Op de Kesselberg zijn sporen te vinden uit de ijzertijd en de middeleeuwen. Tip: blijf op de paden want de recreatiedruk is hoog in deze groene zone rond Leuven. Van zodra de zon schijnt, is het plakkerig warm en is het heerlijk om het bos in te duiken. Intussen is er een derde GR bij gekomen: de Streek-GR Hageland. Een deel van Kesselberg wordt beheerd door Natuurpunt, een ander deel is bewoond door villa’s. Dat maakt de wandeling afwisselend rustig en soms verstoord door het nodige SUV-geweld. Tijd voor een rijsttaartje. Al vinden de muggen dat ook. Hoeveel van die zoemende krengen kan je vinden op Kesselberg? Veel te veel. En de muggenspray is op. Dan maar snel eten en maken dat we uit de muggen-gevarenzone zijn. Ergens op het hoogste punt van de heuvel staat een oriëntatietafel met uitkijkpunt. Jammer genoeg missen we dit compleet. Intussen zijn we door de modder aan een steile afdaling begonnen. Voetje voor voetje dalen we af richting Beneden-Kessel, om via achtertuintjes de ingang van het Provinciaal Domein Kessel-Lo te bereiken.

Wolken

Dan is het over & out met de rust. Vanaf hier volgen we de GR 128 ‘variant Leuven’. Het Domein is een echte trekpleister op zondagnamiddag, met wandelaars, oude bekenden uit Dilbeek, yogabeoefenaars, vissers en kleine en grote families. Voor we de stad inwandelen genieten we nog even van het groen, een vijver en een wilde bloemenzee. Er verschijnen weer donkere wolken: wordt het een natje aan de finish of blijft het een droogje?

De Kesselberg.

PRAKTISCHE INFO Streek-GR Dijleland

Streek-GR Hageland

GR 128

E3 N2

6 N19

verwachte picknickbank is een minder leuke plek naast een drukke baan, maar we besluiten er toch te lunchen. De buienradar kondigt immers een droogje aan voor de volgende 20 minuten. Helaas is de buienradar verkeerd. Voordeel van plensbui 2? De afwas is gedaan: borden en bestek zijn gespoeld. Nadeel? We nemen de verkeerde kant van de Dijle. Mijn traditioneel ‘wandel-eens-verkeerd-moment’. Gelukkig heb ik het snel door.

Herent N2

Streek-GR Dijleland

Leuven

De treinstapper van Wespelaar naar Leuven voert ons over 20,7 km langs heel wat onverharde paden. Het is een van de acht dagtochten uit Treinstapper 1, verbeterd en heruitgegeven in 2021. Per wandeling vind je een routebeschrijving, kaartjes, een gedetailleerde afstandstabel en info over het openbaar vervoer. De treinstappers zijn in beide richtingen gemarkeerd en variëren in lengte van 20 tot 26 km. Wil je liever een kortere wandeling? De gids bevat telkens suggesties voor wie de tocht wil inkorten! Meer info: www.groteroutepaden.be > wandelen > GR-routes > treinstappers. ONLINE

Wim Vandamme Begijnhof 19 8500 Kortrijk wim.1962.vandamme@gmail.com

KAART

TRACK

2021-6 Op Weg |

Vind hier de wandelsportspecialist bij jou in de buurt! Bij deze winkels kan je terecht voor alle wandelbenodigdheden, inclusief gratis advies. • Wandelschoenen en kousen, zomer- en winterkledij • Rugzakken, accessoires en zoveel meer

GENIET ALS LID VAN GROTE ROUTEPADEN VAN EXTRA VOORDELEN Op vertoon van een recent magazine Op Weg word je als lid extra verwend. De voordelen worden hier per winkel getoond.

10%

korting voor GRleden

Actie geldig voor onbepaalde tijd, op vertoon van een recent magazine van Op Weg. Niet cumuleerbaar met andere kortingen.

Bevelsesteenweg 42 - 2560 Nijlen www.basecamp.be

10% korting voor GR-leden Actie geldig tot 31 december 2022, op vertoon van een recent magazine van Op Weg. Niet cumuleerbaar met andere kortingen.

Lierseweg 124 - 2200 Herentals www.trapper.be

10%

korting voor GRleden

Vrijwilligersstraat 1 - 2340 Beerse www.dewandelstok.be

10%

Actie geldig tot 31 december 2022, op vertoon van een recent magazine van Op Weg. Niet cumuleerbaar met andere kortingen.

10%

korting voor GR-leden

Kempische Steenweg 192 - 3500 Hasselt www.kariboe.be

korting op wandel en fiets GPS, voor GR-leden

Théophile Donnéstraat 33 - 3540 Herk-de-Stad www.gps4rent.be

10% Actie geldig tot 31 december 2022, op vertoon van een recent magazine van Op Weg. Niet cumuleerbaar met andere kortingen.

Actie geldig tot 31 december 2022, op vertoon van een recent magazine van Op Weg. Niet cumuleerbaar met andere kortingen.

korting voor GR-leden

Gelegen in het midden van Galerij Vivaldi in het centrum van Lommel

Actie geldig tot 31 december 2022, op vertoon van een recent magazine van Op Weg. Niet cumuleerbaar met andere kortingen.

Kerkstraat 59W6 - 3920 Lommel www.denoutback.be

10%

korting voor GRleden

Actie geldig tot 31 december 2022, op vertoon van een recent magazine van Op Weg. Niet cumuleerbaar met andere kortingen.

Plezantstraat 11 - 9220 Hamme https://berghut.be

10%

korting voor GRleden

Actie geldig tot 31 december 2022, op vertoon van een recent magazine van Op Weg. Niet cumuleerbaar met andere kortingen. Niet op de merken Cumulus en Big Shot.

Kortrijkseweg 353 – 8791 Beveren - Leie www.mounteqshop.be

10% korting voor GR-leden Actie geldig tot 31 december 2022, op vertoon van een recent magazine van Op Weg. Niet cumuleerbaar met andere kortingen.

Naamsesteenweg 111 - 3001 Heverlee www.kariboe.be

€13

korting voor GR-leden

Bij aankoop wandelschoenen van Lowa, Meindl of Mephisto. Actie geldig voor onbepaalde tijd, op vertoon van een recent magazine van Op Weg. Niet cumuleerbaar met andere kortingen.

Handelsstraat 141 - 1840 Malderen www.eurika-shoe.com

ONZE prijzen

Actie geldig tot 31 december 2022, op vertoon van een recent magazine van Op Weg. Niet cumuleerbaar met andere kortingen.

Oude Gentbaan 255 - 9300 Aalst www.trek-king.be

10%

korting voor GRleden

Actie geldig tot 31 december 2022, op vertoon van een recent magazine van Op Weg. Niet cumuleerbaar met andere kortingen.

Franslaan 150 - 8620 Nieuwpoort www.buencamino.be

KOOP LOKAAL

s i t a r g met advies! 10%

korting voor GRleden

Actie geldig tot 31 december 2022, op vertoon van een recent magazine van Op Weg. Niet cumuleerbaar met andere kortingen.

Leuvensestraat 134 - 3300 Tienen www.hero.be

WANDELREPORTAGE | België

De Soor bij het ochtendgloren.

Dichtbij en toch ver weg

Wintertocht door het Hertogenwald Op zoek naar een korte trektocht dichtbij en toch ver weg van de bewoonde wereld? Dan ben je in het Hertogenwald op de juiste plek. Op stafkaart stippelde ik een traject van 75 km uit, inclusief twee overnachtingen op een bivakzone. De route begint en eindigt in Eupen en is een aanrader voor elk seizoen, ook in de winter. Æ Tekst en foto’s Michel Deraemaeker

Wandelen bij min 5

Enkele minuten voor 11 komt de trein aan in Eupen. Het is koud, min 5°, ideaal om mezelf warm te stappen. Ik verlaat Eupen via deelgemeente Nispert, waar enkele mooie oude huisjes staan. Eerst gaat het over asfaltwegen tot ik bij Schönefeld de bossen in trek. Langs een militair oefenveld, in een mooie vallei, steek ik de Dipbek

| Op Weg 2021-6

over. Hier zou ik eigenlijk een klein pad rechtdoor moeten volgen, maar wellicht zie ik het niet door de dunne sneeuwlaag en daarom maak ik een kleine omweg. Tenslotte kom ik toch waar ik moet zijn, langs een beek zonder naam. Bij het gehucht Mospert heb ik er al zes km opzitten: tijd voor een picknick. Een roodborstje met een dikke wintervacht komt me

gezelschap houden, in de hoop wat kruimels mee te pikken.

De grootste trekt aan het kortste eind

Ik trek verder over een asfaltweg tot bij het natuurreservaat Auf ‘m Venn. Daar volg ik een smal pad langs het prachtige veengebied.

Een winterzonnetje kleurt het Hertogenwald.

Enkele honderden meters verderop kom ik in de vallei van de Vesder. Ik ga een eind stroomopwaarts, tot aan de samenvloeiing met de Eschbach. Het is opvallend dat die veel breder is dan de Vesder en ook een veel hoger debiet heeft. Gek dus dat de Vesder vanaf hier niet Eschbach heet... Nadat ik verschillende beekjes overgestoken ben, kom ik aan de samenvloeiing van de Eschbach met de Steinbach. Nu is het de Steinbach die beduidend meer debiet en een bredere bedding heeft. En toch is het de eerste die zijn naam leent aan de waterloop. Vreemde naamgeving, alsof de grootste steevast aan het kortste eind trekt… Ik steek de brug over en volg de Eschbach nog twee km stroomopwaarts. Het is een leuk slingerend pad, eerst doorheen bossen, later langs

Het stuwmeer van de Gileppe.

veengebied. Ik moet oppassen dat het ijs niet breekt, want met zo’n temperaturen wil je niet met je voeten in diepe poelen terechtkomen. Het is in het Kutenhardveen dat de Eschbach zijn bron heeft.

Slapen in de sneeuw

Inmiddels is het beginnen sneeuwen. Ik volg de Getzbach stroomafwaarts richting Eupener stuwmeer. Door de vriestemperaturen zijn er twee passages waar ik moet opletten, maar gelukkig kan ik bij de tweede rekenen op een houten balustrade. Net voor het stuwmeer verlaat ik de Getzbachvallei, steek de N67-weg over en duik de Hillvallei in. De Hill is beter bekend onder z’n Franse naam Helle. Ik volg de loop van de rivier via een brede bosweg tot ik aan de samenvloeiing met de Soor kom. Hier ligt de bivakzone van de Soor, mijn eindpunt voor vandaag.

Een grensgeval Eigenlijk is het Hertogenwald een beboste uitloper van het Hoge Venenplateau, geprangd tussen de Vesder in het noorden en de Gileppe in het zuiden. Sinds de middeleeuwen doet men er aan bosbouw, al krijgt de natuur op verschillende plaatsen vrij spel. Na de Franse nederlaag in 1815 kwam het woud deels in Nederlandse, deels in Pruisische handen. Daarom is het vandaag nog steeds onderverdeeld in een westelijk en een oostelijk deel. Tot aan WOI vormde het riviertje Hill de grens tussen België en Duitsland. Na 1918 werd het oostelijk deel een onderdeel van de Oostkantons.

Ik moet oppassen dat het ijs niet breekt, want met zo’n temperaturen wil je niet met je voeten in diepe poelen terechtkomen. Terwijl het flink sneeuwt zet ik de tent op en word aangesproken door een fietser. De man in kwestie vraagt zich af of ik wel weet dat het vannacht hard gaat vriezen. Ik stel hem gerust, we praten nog wat en daarna kruip ik zo snel mogelijk in mijn slaapzak. Nog iets eten, nog iets lezen en dan houdt niets de slaap nog tegen.

Zelfs brede asfaltwegen kunnen meevallen

Vannacht is de temperatuur tot ver onder het vriespunt gedoken, tot -12°C, en ik geraak maar moeilijk uit mijn slaapzak. De tent afbreken verloopt moeizamer dan anders, maar omstreeks 9u30 is alles ingepakt en volg ik een brede geasfalteerde weg langs de Soor. Eigenlijk houd ik helemaal niet van dit soort wegen, de reden ook waarom ik nooit eerder dit deel van het Hertogenwald wou verkennen. Maar mijn vooroordeel is onterecht, zo blijkt. De fietser was gisterenavond laaiend enthousiast over deze weg, zeker in de herfst wanneer het bladerdak van kleur verandert. Ik kan hem geen ongelijk geven. Hoe verder ik stroomopwaarts wandel, hoe mooier het wordt. Ook ‘s winters. Na 6 km kom ik aan de Pont de Hasebusch, waar een mooie hut in het zonlicht staat te baden. De hele vallei van de Soor is een prachtig Natura 2000-gebied. Ik steek over en draai de eerste bosweg rechts in. Een infobord wijst me op de ‘Fossé d’Eupen’, een gracht die eind 18de eeuw gegraven werd om water van de Gileppe naar de Soor om te leiden. Zo wilden de Eupense textielfabrikanten hun concurrenten uit Verviers de loef afsteken.

Van krijgsgevangenkamp naar ARtboretum

Enkele honderden meters verderop ligt de Bergerie, een bivakzone gelegen op de plek waar tijdens de Eerste Wereldoorlog krijgsgevangenen opgesloten zaten. De overblijfselen van een gemetseld muurtje zijn nog zichtbaar. De Russische en later ook Italiaanse krijgsgevangenen werden ingezet om in deze bossen bomen te vellen. Het hout werd via een spoorwegnet naar zagerijen gebracht en klaargemaakt voor

2021-6 Op Weg |

Winterse kleurengloed op het Meer van Gileppe.

de loopgraven van het Westfront. Het Croix des Alliés herdenkt vier Italiaanse soldaten die hier begraven lagen. Na het monument sla ik rechtsaf en wandel rechtdoor tot aan de N68 en het ARtboretum van Mefferscheid. In dit gratis toegankelijk arboretum uit 1901 staan zo’n 40 soorten bomen uit verschillende continenten. Het pad er doorheen is best de moeite en je kan ook even halthouden in de hut of aan één van de picknickbanken. Tussen de bomen staan kunstwerken van Eric Hagelstein, een lokale kunstenaar. Na een lus keer ik op mijn stappen terug en wandel verder langs de N68. Hier en daar staat een kruis. Van mensen die in de berm liepen en aangereden werden door auto’s die hier aan vliegende vaart voorbij scheuren? Of van onfortuinlijke motards?

Aanmaakblokjes voor chocolade blokjes

Nog voor het gehucht Hestreux sla ik rechts af en volg enkele boswegen tot ik bij de Gileppe kom. Echt dicht bij de waterloop geraak ik niet. Een brede

De leeuw van Gileppe, 130 ton zwaar.

| Op Weg 2021-6

Stokoude kruisen op het kerkhof van Baelen.

asfaltweg volgt de stroom naar het stuwmeer. De laatste vier km gaan snel en voor ik er erg in heb, ben ik aan de bivakzone van de Gileppe. Het is ook hier jammer dat er een asfaltweg

De leeuw boven op de muur kijkt in de richting van het toenmalige Pruisen en meer bepaald naar Eupen, waar de concurrentie zat.

aangelegd werd door zo’n prachtige vallei. Maar anderzijds helpt zo een weg om het Natura 2000-gebied beter te beschermen. Ik zet mijn tent op en probeer een vuurtje aan te steken. Zonder succes. Niet veel later komen drie Brusselse mannen aan, die hun tent een eindje verder neerpoten. Eén van hen brengt me aanmaakblokjes. Ik betaal in chocoladeblokjes. Ondanks de gezellige warmte van het vuur, kruipt ieder van ons snel in zijn slaapzak. Het kwik is al gezakt tot -8°C en zal tijdens de nacht nog verder dalen, tot -12°C.

Trieste geschiedenis

Het duurt even voor de spieren weer opgewarmd zijn. De eerste kilometers brengen me rond het Meer van de Gileppe, wellicht het bekendste stuwmeer van België. Het is grotendeels toegevroren en de zon zorgt voor mooie belichting. Het geluid van het krakende ijs, nog eens weerkaatst door de omringende heuvels, is impressionant. Ik passeer de uitgang van de tunnel van de Soor. Deze werd begin jaren 50 gebouwd om de hoger gelegen Soor te verbinden met het Gileppestuwmeer. Bij de bouw van de tunnel kwamen één Belgische en zeven Italiaanse arbeiders om het leven. De eerste stierf bij een explosie, de anderen toen ze na een storm in de tunnel verrast werden door het snel stijgende water. De eerste stuwdam van de Gileppe werd in 1878 ingehuldigd. Hij diende om de textielindustrie in Verviers continu van voldoende water te voorzien. De leeuw boven op de muur kijkt in de richting van het toenmalige Pruisen en meer bepaald naar Eupen, waar de concurrentie zat. Eind jaren 60 werd de stuwmuur nog eens tien meter verhoogd. In de jaren 80 kwam de hoge uitzichttoren met restaurant erbij. Ik volg even de GR 15 naar het gebouwtje met uitzichtplatform. Het panorama is meer dan de moeite waard, maar er waait een ijzige wind en mijn plan om hier te picknicken valt in het water. De GR loopt verder naar beneden richting de Barrage de la Borchêne. Hier steek ik de beek over en wandel naar de oude steengroeve waar het materiaal voor de bouw van de stuwmuur vandaan kwam.

Naar het centrum van Limbourg.

De scheve puntmuts van Goé.

De Steinbach.

Een kromme kerktoren

PRAKTISCHE INFO

Welkenraedt er

es W ach

Mospert Eschb

Eupen Limbourg Vesder

Ste ba inch

Getzb

ach

lep

Jalhay

Hil

Een slingerend pad leidt me naar de hoogtes boven de groeve. Ik verlaat het Hertogenwald voorgoed en krijg plots een heel ander landschap voorgeschoteld: een heuvelachtig, open gebied dat ik herken als het land van Herve. Na het gehucht La Pierresse volgt het dorp Goé met z’n bekende kromme kerktoren die lijkt op de puntmuts van de grijze tovenaar Gandalf uit Lord of the Rings. Ik steek de Bovegnée over en arriveer na een korte klim in het versterkte stadje Limbourg. De vesting werd gebouwd boven op een rots die de vallei van de Vesder beschermde. Bij mijn passage is men bezig de centrale Place Saint-Georges opnieuw aan te leggen. Ik daal af naar Dolhain en vandaar gaat het via een steile straat naar het gehucht Honthem. In het dorpje Baelen merk ik enkele oude kruisen op tegen de muur van het kerkhof. Ik kan niet alle data duidelijk lezen, maar op eentje ervan staat ‘May 1697’. Via een veldweg kom ik in Overoth waar enkele stenen de oude Belgisch-Pruisische grens aanduiden. Je kan van hieruit ook de uitzichttoren van het stuwmeer zien. En zo wandel ik via Burg Stockem, een burcht uit de 18-19de eeuw, Eupen binnen. Langs kleine steegjes kom ik weer bij het station, het begin- en eindpunt van deze driedaagse.

Op Weg 2021

Omdat ik het Hertogenwald in al zijn facetten wilde ontdekken, stippelde ik een driedaags traject van ongeveer 75 km uit, met overnachting in de bivakzones Soor en Gileppe. Er zijn geen specifieke markeringen om te volgen, dus oriënteerde ik me met behulp van stafkaarten. Mijn etappes: dag 1 Eupen - Bivakzone Soor (26,8 km); dag 2 naar Bivakzone Gileppe (23,1 km); dag 3 terug naar Eupen (24,1 km). Behalve in Eupen zijn er geen bevoorradingsmogelijkheden onderweg. Meer info en meer tochten van Michel vind je op ultimatehiking.net. ONLINE

KAART

TRACK

FOTO’S

Zonsopgang aan de bivakzone Soor.

2021-6 Op Weg |

FIETSREPORTAGE | België, Nederland, Duitsland

| Op Weg 2021-6

Het slot Sanssouci in Potsdam.

We doorkruisen de Harz.

Bikepacken van Antwerpen naar Berlijn Als fervente outdoorliefhebbers wilden we na het hiken en packraften ook eens van een fietsavontuur proeven. Katrien hakte de knoop door – “Gewoon doen!” – en al snel kwam het traject Antwerpen - Berlijn uit de spreekwoordelijke bus. Æ Tekst en foto’s Bart Caers en Katrien van Damme

Fiets huren

Met het wrak dat voor mijn voordeur staat geraak ik met een beetje geluk bij de bakker voor een Berlijnse bol, maar dat zal het dan ook zijn. Daarom gaan we op zoek naar een paar degelijke trekking fietsen. Bij Cyclant aan het station van Antwerpen vinden we precies wat we zoeken: twee Santos trekkingfietsen. Slot, voortas en diefstalverzekering zijn inbegrepen in de prijs, Ortlieb voor- en achtertassen huren we extra. We kopen nog een degelijke fietsbroek en zalf, mochten de billen toch zeer gaan doen.

23ste verdieping

Augustus 2021. Terwijl de atleten in Tokio al vroeg in de ochtend het beste van zichzelf geven, doe ik mijn enthousiaste ‘ik-springom-zes-uur-uit-bed-want-ik-ben-zo-excitedmove’. Na de obligate vertrekfoto aan de neoromaanse kerk van Borgerhout, in de volksmond de Peperbus genoemd, trappen we onze eerste pedaal richting Berlijn. Dag 1 gaat zo goed als volledig langs kanalen richting Eindhoven. Het is een gezapige dag met veel vlijtige wielertoeristen (“Dan zijn jullie nog niet ver he!”) en verrassend mooie plekjes langs het geasfalteerde jaagpad. Het tempo zit goed en de mopjes zijn

à la ‘Carry and Barry’. In het mooie Student Hotel in Eindhoven mogen de fietsen mee op de kamer en hebben we vanop de 23ste verdieping een prachtig uitzicht op de levendige stad.

We eten bij een Griek die zijn spijzen zo vakkundig verduitst heeft dat een échte Helleen ervan zou gruwen. Echo-grapje

De volgende twee dagen hebben we zelf uitgestippeld en toegegeven, het zijn niet altijd de mooiste wegen. We steken de NederlandsDuitse grens over en rijden door Alpen, een dorpje dat zo vlak is als een biljarttafel. Nadien kruisen we de Maas op een veerpont en overnachten we in Wesel. Daar eten we bij een Griek die zijn spijzen zo vakkundig verduitst heeft dat een échte Helleen ervan zou gruwen. Het stadje is gekend voor zijn echo-grapje: “Wie heisst der

Bürgermeister von Wesel? Esel”. De stad heeft hierop ingespeeld door enkele ezelbeelden te plaatsen. Na nog een pittige fietsdag komen we aan in Münster, ooit een bloeiende Hanzestad, nu een charmant studentenstadje met één van de oudste universiteiten van Duitsland. Volgens Wikipedia voerde ene Jan van Leiden er ooit gemeenschap van goederen en polygamie in, maar dat verhaaltje was van korte duur. We houden het bij elkaars gezelschap, meer dan genoeg liefde voor een verdiende rustdag na onze eerste 300 kilometer.

Happy days

Vanaf Münster volgen we grotendeels de Europaradweg R1, om te beginnen over kleine landwegen en stoffige gravelpaden, door velden vol wuivend koren en opgeschoten maïs. Hazen, roofvogels en hertjes kruisen ons pad. Hier en daar staan grote, statige herenboerderijen die er stuk voor stuk piekfijn uitzien. De stortbuien nemen we erbij, de eerste lichte hellingen ook. Op het einde van de dag slapen we naast een hamburgerrestaurant dat volledig is ingericht in sixties stijl. De burgers zijn er heerlijk en het parelende gerstenat smaakt goddelijk. Happy days! Een plek waar The Fonz zich thuis zou voelen.

2021-6 Op Weg |

Maarten Luther op het plein van zijn stad Wittenberg.

We naderen stilaan het middengebergte Harz en de eerste echte hoogtemeters laten zich voelen. Na een slopende dag brengt een afdaling van een kilometer of tien ons in Höxter. Hier warmen we ons op met een tas dampende choco vergezeld van een ferm stuk gebak dat recht evenredig is met de prijs.

Naar het hart van de Harz

De langste etappe richting Goslar is met 109 km en bijna 900 hoogtemeters een flinke kuitenbijter voor ons en onze (té) zwaarbepakte fietsen. Gelukkig zijn we doorbijters en is opgeven een woord dat niet in ons woordenboek staat (synoniem: koppig). Goslar is het hart van de Harz en een populaire bestemming bij fietsers, wandelaars en toeristen. De oude stad is net als de naburige mijn van Rammelsberg wereld erfgoed. We kruipen in een bed met te kleine matrasbeschermer waardoor het hotelbed met ons erin er eerder uitziet als een Duitse hotdog. De dag nadien begint met een ongelooflijk steile klim en we zitten meteen op ons tandvlees. Al na tien kilometer zetten we ons op een zonnig terrasje met een heerlijk luidruchtige bazin in traditionele dirndl. Het huisgemaakte gebak ziet er zo mogelijk nog frivoler uit en we kunnen niet weerstaan aan een groot stuk aardbeientaart met verse slagroom. Als er nu één voordeel is aan deze trip, dan wel dat we bijna elke dag ongegeneerd taart kunnen eten. We wijken wat af van de route omdat we

zen ...

kie Elke dag een taartje

| Op Weg 2021-6

Blij dat we een ommetje gemaakt hebben via Quedlinburg.

Quedlinburg willen bezoeken, ook al werelderfgoed. Bij Ilsenburg aan waterloop ‘de Wilde Ilse’ kruisen we de voormalige grens met de DDR. Nu fietsen we gewoon door, dat was voor de val van het IJzeren Gordijn wel even anders. Het zet ons allebei aan het denken. Quedlinburg blijkt inderdaad nog mooier en rustiger dan Goslar en we zijn blij dat we het ommetje hebben gemaakt.

In het Parklandschap Dessau-Wörlitz is het heerlijk fietsen over idyllische bruggetjes, door mooie lanen en langs historische gebouwen.

Misselijkmakende pizza

De volgende dag heeft geen grote bijzonderheden in petto: we fietsen gezapig verder, stoppen op tijd voor koffie en gebak en komen ’s avonds aan in Köthen. Een saai provinciestadje waar op maandag niets open is. In een kebabzaak wordt mijn pizza vakkundig verkracht met drie koude sauzen er bovenop. Al vroeg zijn we terug op pad, richting Dessau Rosslau. Het stadje is

Langs de Elbe.

bekend voor zijn Bauhaus architectuur. Tijd voor één van de mooiste stukken van onze reis. In het Parklandschap Dessau-Wörlitz is het heerlijk fietsen over idyllische bruggetjes, door mooie lanen en langs historische gebouwen. Groen, rust, natuur, water, zon en elkaar, this is it! De route maakt een grote bocht langs de Gremminersee, waar je Ferropolis kan bezoeken, een openluchtmuseum met enorme industriële machines uit het midden van de 20ste eeuw. Op het einde van een mooie maar vermoeiende dag komen we aan in Wittenberg - Lutherstadt, de plek waar Maarten Luther zijn 95 stellingen aan de kerkdeur nagelde. De kilometers beginnen te wegen, het lijf recupereert niet meer zo vlot en de nood aan ‘veel snacken’ is aanwezig.

Dan toch kamperen

Het einde komt in zicht maar we zijn er nog niet. “When the going gets tough, the tough get’s going”, zong Billy Ocean. We vertrekken en gaan meteen weer omhoog, de Chiwawa taxi aan de rand van het bos met een roedel bijhorende keffers (echt waar!) doet ons glimlachen. Het gaat overwegend over grind- en boswegen tot aan de Schwielowsee waar we ons op een camping installeren naast een wei alpaca’s. Een camping jawel, kwestie van al dat kampeergerei toch voor één nacht te gebruiken. Een frisse duik in het meer en een pastaschotel later kruipen we in onze tent.

Tijd voor een fotomomentje.

Brandenburger Tor (2x)

En dan zijn we plots aan onze laatste etappe. We staan snel in Potsdam, een voorstad van Berlijn. Wat een heerlijke stad, in de ochtendzon deed het zelfs een beetje mediterraans aan. We drinken koffie bij de Brandenburger Tor (niet te verwarren met die van Berlijn zelf), nemen nog de tijd om het slot Sanssouci te bezoeken en rijden vol goede moed verder. Langs het Havelmeer en nog enkele verraderlijke beklimmingen rijden we Berlijn binnen. Langs de drukste verkeersader van de hoofdstad en voorbij de enorme triomfzuil komen we na elf fietsdagen en net iets meer dan 1000 kilometer aan de echte Brandenburger Tor. What a ride! Missie geslaagd! “Ich bin ein Berliner”, zei Kenndy ooit, zichzelf uitroepend tot Berlijnse bol. Precies hoe mijn achterwerk zich voelt op deze zonnige donderdag bij een Duits biertje, een euforisch gevoel en aan mijn zijde een kanjer, bij wie de aperol spritz instant naar het hoofd stijgt ...

PRAKTISCHE INFO 0

NEDERLAND Eindhoven Antwerpen

Berlijn

Hannover

km Münster

Potsdam

Magdenburg

Bielefeld Goslar

Wittenberg Schlob HolteStukenbrock Holzminden Quedlin- Köthen Lutherstadt burg Dortmund Duisburg Leipzig Düssel- Wuppertal DUITSLAND dorf

Wesel

Op Weg 2021

Brussel BELGIË

P O L E N

TSJECHIË

De eerste drie dagen stippelden we zelf

we 1000 km, met 4690 hoogtemeters. Meer

uit met RouteYou maar vanaf Münster

details op www.caersbart.be.

volgden we in grote lijnen de natio-

Onze etappes: Antwerpen - Eindhoven

nale fietsroute D3, onderdeel van de

(98 km), Wesel (103,61 km), Münster

3500 km lange internationale Europaradweg

(104 km), Schlob Holte (97 km), Holzminden

R1 (www.euroroute-r1.de). We gebruikten

(96 km), Goslar (108 km), Quedlinburg

de Duitstalige Bikeline-gids voor het Duitse

(68 km), Köthen (85 km), Wittenberg (97 km),

deel van deze route die doorloopt tot Sint-

Potsdam (82 km), Berlijn (57 km).

Petersburg, en keerden vlot terug met de fietsen op de trein. De route schuwt de gravelwegen en bospaden niet, maar deze

ONLINE

KAART

TRACK

FOTO’S

zijn goed te berijden. Uiteindelijk fietsten Grenspaal van de oude DDR.

2021-6 Op Weg |

WANDELAVONTUUR | België, Luxemburg, Frankrijk

Zoet, zoeter, zoetst Relaas van drie maanden GR 5

Vlakbij Koenigsstuhl op weg naar Aubure .

| Op Weg 2021-6

Door de Moezelvallei in de buurt van Machtum.

Het wandelen van een lange afstandswandeling is altijd een grote droom van mij geweest. Eentje met veel verlangen en met het gevoel van: “Wie weet, misschien ooit.” En met alle mogelijke wandelpaden die ik tegenkwam, was het enkel wachten op het vinden van het juiste pad en het juiste moment. Voor velen sloot corona meerdere deuren. Voor ons, mijn vriend en ik, gingen er een paar open. Æ Tekst en foto’s Hanne Verhulst

De knoop doorhakken

Onze keuze viel uiteindelijk op de GR 5. In mijn oren klonk die minder avontuurlijk dan het Pacific Crest Trail in de VS of de Te Araroa in Nieuw-Zeeland, maar hij was, toen we de beslissing in december maakten, wel het meest behapbare. Ons vertrekpunt in Averbode zou vlak bij de deur zijn. Geen quarantaines, geen staafjes in onze neuzen, maar 20 minuten met de auto en het pad zou op ons liggen wachten. Het mailtje naar mijn werkgever met de vraag naar drie maanden onbetaald verlof ging de deur uit. En zo werden de eerste figuurlijke stappen gezet. Voorbereidingen gingen van start, zenuwen namen toe, twijfel af en toe ook.

Maar op 2 mei 2021 bleef er vooral veel zin en een gevoel van onwerkelijkheid over. Alsof we een uitje gingen knappen en weldra weer thuis zouden zijn. Maar elke stap bracht ons verder weg van huis en telde mee in de vele kilometers richting Middellandse Zee.

De eerste dagen

Al snel werd duidelijk dat wandelen niet gewoon wandelen zou zijn. De eerste avond verschenen meteen de eerste bleinen, ook al waren die er tijdens de voorbereidingen nooit geweest. ’s Avonds gingen we naar bed met pijnlijke voeten, ’s morgens was die pijn er nog steeds. Onze rugzakken schuurden op onze heupen en onderrug

en lieten daar schaafwonden achter. En op dag drie begon ik te vrezen voor een scenario met 90 dagen lang pijnlijke voeten. Even slikken. Maar daarnaast was er nog steeds de euforie van de start. Elke ochtend vertrokken wij even gelukkig als we ’s avonds gaan slapen waren. Elke dag eindigde met een gevoel van tevredenheid dat voelbaar was van kop tot teen. Het vele beton in Vlaanderen was niet het meest glamoureuze aan onze tocht. Maar met de vele kronkelingen die de GR-paden maken, school er in Vlaanderen ook veel moois om de hoek, zoals oude abdijen, weidevelden, pittoreske dorpjes en vele vijvers. Ons avontuur begon in onze achtertuin, wandelen kan je simpelweg overal.

2021-6 Op Weg |

Op weg naar Ballon d’Alsace.

Na regen komt zonneschijn, komt regen, komt zonneschijn

Met onze start in mei waren wij niet voorzien op het koude voorjaar. De zonnepauzes waar we op hoopten, bleven uit. De gure wind was te snijden, zodat we bij een pauze onze rugzakken als een fort om ons heen plaatsten. De eerste nacht die we in onze tent doorbrachten, lagen we ’s nachts wakker van de koude. Slecht voorbereid of te goedgelovig in het Belgische weer? Wij gingen op zoek naar een ritme en naar de beste plaatsjes in onze rugzak om al onze spullen weg te bergen. Het is al doende dat de dingen op hun plaats vielen. Het mooie was dat ik vrij snel voelde dat ík op míjn plaats was. Op mijn plaats onder een open hemel, waar ademruimte in overvloed is. Op mijn plaats op onbemande paden, een heel bos op maandagochtend voor ons alleen.

Verdriet en opluchting

De tranen vloeiden dan ook toen dat ritme, dat we pas gevonden hadden, abrupt verstoord werd toen mijn vriend ziek werd. Met een brekende stem belden we vroeg in de ochtend mijn

| Op Weg 2021-6

Het pad voor Andlau.

Het mooie was dat ik vrij snel voelde dat ík op míjn plaats was. Op mijn plaats onder een open hemel, waar ademruimte in overvloed is. schoonouders. Ik pakte in mijn eentje onze tent in en vulde onze twee rugzakken met het idee dat dit wel eens de laatste keer kon zijn. Negen dagen na de start van dat grote avontuur – waar we iedereen over verteld hadden – zouden we weer thuis staan. Op de achterbank van de auto vulde mijn hoofd zich met een enorm verdriet. Even enorm was de opluchting diezelfde avond, toen bleek dat het geen corona was. Het zou een kwestie van uitzieken zijn. We zouden een nieuwe kans krijgen! Ondertussen was ons appartement bewoond door de kattenoppas, zo was het gauw duidelijk dat ons oude leven niet

klaar was om ons alweer te ontvangen. Maar wij net zomin om te blijven. Met de GR 5 nog steeds onder dezelfde hemel en binnen handbereik, hoopten wij over enkele dagen weer in onze wandelschoenen te wonen.

Herstart

Zes dagen later was die nieuwe start eindelijk een feit. We maakten een grote vreugdesprong, maar merkten vrijwel meteen dat het opnieuw zoeken was naar het ritme dat we opgebouwd hadden en naar de sfeer die in het begin van onze reis zo goed had gezeten. Onze eerste nieuwe dag was gevuld met regenbuien en zonnestralen. En intern was die afwisseling ook te voelen. Droef om de etappes en de 170 km die we hadden moeten overslaan, nog wat slapjes van het ziek zijn, maar enthousiast over wat nog ging komen. Onze deadline moest gehaald worden, de dag dat we weer op het werk verwacht werden stond namelijk al een tijdje vast.

Zoveel verschillende manieren

Ondanks die gemiste kilometers en een start in België in plaats van Nederland durf ik

Het Lac des Perches.

nog steeds trots te verkondigen dat wij de GR 5 wandelden. 1900 km zou voor ons voldoende zijn. Onderweg bleek dat niet zo voor iedereen. Wij kwamen wandelaars tegen die koppig elke meter en centimeter van het pad wilden volgen. Terwijl wij alternatieve etappes omarmden en zo uitdaging zochten en vonden in de GR 55, een hogere route in het Nationale park van de Vanoise en de GR 52. Die laatste zou betekenen dat wij niet in Nice zouden eindigen maar wel in Menton. Maar nog steeds met onze voeten in het grote blauwe water van de Middellandse Zee. Andere hardcore wandelaars sliepen door weer en wind elke nacht in de tent, terwijl wij ons af en toe nestelden in het zacht van een donsdeken of in de drukte van een slaapzaal in een berghut. Ook had je wandelaars die dagelijks meer dan 30 km afmaalden, met een vroege start en een late aankomst. Voor ons was het zachte tempo dat we hadden heilig. Elk stukje van onze reis zou gerekt en gesavoureerd worden tot alles eruit was gehaald. Maar het mooie is dat zo’n enorme lange route op zo veel verschillende manieren gebruikt, gedeeld en

Het kasteel van Joux.

ervaren kan worden. De GR 5 zou ons eindeloos veel mogelijkheden geven en wij vonden precies wat bij ons past.

Drie hoofdstukken

Wij hadden de drie gidsen van Cicerone op zak: Benelux en Lorraine, de Vogezen en de Jura en tenslotte de Franse Alpen. Drie hoofdstukken om af te werken. Drie hoofdstukken zo verschillend van elkaar dat ze uit drie verschillende boeken kunnen komen. En dat is wat ik het allerfijnste vind aan de GR 5 en aan langeafstandswandelingen. Het voelt niet aan als één reis, maar zoveel verschillende na elkaar. Van zodra een landschap ons begon te vervelen, was verandering in de verte al zichtbaar. Het beton in Vlaanderen maakte plaats voor onze eerste hoogtemeters in de Ardennen. Vervolgens gingen we zigzaggen tussen wijngaarden en langs het water van de Moezel. De dichtbeboste Vogezen liepen over in de dunbevolkte en ongekende Jura. Daarna staken we sneeuwvelden over en konden we net niet bij de hemel vanop de prachtige cols in de Alpen.

Mee bloeien

Terwijl de lente in België niet echt een lente te noemen was, bloeiden wij net zoals het landschap en de dieren mee. Aan de bomen en de bloemen gingen de knoppen langzaam maar zichtbaar open. Misschien gek om zeggen, maar de kalfjes die pas hun eerste stappen zetten of de kuikentjes van zwanen die hun eerste duik maakten, hadden veel met ons gemeen: het leven ontdekken. Elke dag weer wat nieuws en leren balanceren en omgaan met wat je tegenkomt.

(On)geluk

Onze eerste reality check kwam in de Vogezen: de moed zakte me na meerdere dagen samen met het water in de schoenen. Ik vroeg me af hoeveel liter mijn regenjas nog kon verdragen en hoelang het zou duren vooraleer de nattigheid weer door mijn sokken sijpelde. De etappes werden zwaarder door de eerste echte hoogtemeters en na het klimmen kwam als enige beloning dagenlang een dik pak mist. “Dat het frustrerend is”, om mijn vriend hier te quoten, “wanneer de zee op je kop valt en

2021-6 Op Weg |

NEDERLAND

BELGIË

Dortmund

Köln

Leuven

DEUTSCHLAND

PRAKTISCHE INFO

Frankfurt am Main

LUXEMBOURG

Luxemburg

De klim naar Struthof.

Parc naturel régional des Ballons des Vosges

Meermaals werden wij gewaarschuwd dat de Jura regen zou betekenen. Maar wij hadden tonnen Grote zus zon. Soms moet je als En toen stonden we plots in Zwitserland. Het wandelaar gewoon was moeilijk te begrijpen hoe al 54 dagen verWim Vandamme bergen geluk hebben. streken waren, maar het meer van Genève is

Colmar

Bern Parc naturel régional du Haut-Jura

Genève Lyon

Torino Parc naturel régional du Queyras

Marseille

ITALIA

taart zou zijn, zonder al die eerdere kilometers waren we hier nooit geraakt! Vlaanderen hielp ons in het vinden van een wandelritme. De Ardennen gaf ons eindelijk een dak boven ons hoofd. Het enige dak waar thuis voelen het meest eenvoudige is: een bladerdak. De Vogezen deed ons lichaam zichtbaar veranderen, het calorieverbruik was niet langer bij te benen. De Jura was een goede test in uithouding, maar hielp ons om echt te genieten van het wandelen. We stopten om een duik te nemen in een rivier of namen de tijd voor een uitgebreid ontbijt. Alles lekker op zijn tijd.

FRANCE

in je eigen stad vele kilometers terug de zon schijnt.” Dat het weerbericht voor de volgende dag precies hetzelfde voorspelde, maakte het extra moeilijk. We hadden ook warm en droog in onze eigen zetel kunnen zitten. Maar nadat we geleerd hadden om hevige regenbuien te verbijten en volop groeiden in flexibiliteit, besliste de Jura extra zacht voor ons te zijn. Meermaals werden wij op onze tocht gewaarschuwd dat de regio regen, regen en nog eens regen zou betekenen. Maar wij hadden tonnen zon. Soms moet je als wandelaar gewoon bergen geluk hebben. Geluk wanneer je blessures weet te vermijden, geluk wanneer je nog net een plaatsje weet te bemachtigen in een overvolle berghut, geluk wanneer een vos je komt groeten, geluk wanneer je oog in oog staat met een everzwijn en haar jongen. Geluk wanneer op de camping de uitbaatster rondkomt met een stukje taart ...

Metz

SWITZERLAND

Parc naturel régional de Lorraine

Monaco

De GR 5 is hét icoon in het internationale net van wit-rood bewegwijzerde GR-paden. Hij maakt de verbinding van de Noordzee (Hoek van Holland) met de Middellandse Zee (Nice) en is meer dan 2.000 km lang. Wij vertrokken begin mei in Averbode en kwamen eind juli aan in Menton. Onderweg kozen we voor enkele alternatieve stukjes, de GR 55 en de GR 52. Maar die bevinden zich in het tweede deel van onze tocht, waarover jullie in vol-

gende Op Weg meer kunnen lezen. een overduidelijke mijlpaal. Twee derde van deBegijnhof 19 Wij gebruikten de Engelstalige, driedelige tocht is achter de rug, onze reis gaat nu alleen8500 Kortrijk Maar zou het lukken om die Alpen te trotseren? Ciceronegids van de GR 5. In de artikel maar korter en korter worden. Maar vooral wim.1962.vandamme@gmail.com Ik vroeg me af ik niet te veel van mijn lichaam databank is als extra info een volledige lijst ook zwaarder en zwaarder. Al sinds ons vertrek 0487 211 407 verwachtte. Van eerdere wandeltochten wist toegevoegd van onze etappes en logies. Van hadden wij het gevoel dat de Alpen het hoogteik hoe 12 Alpendagen voelden, maar met de hele route bestaan ook Nederlandstalige punt zouden worden. Alsof de Vogezen en de 34 etappes zou ik mezelf ver moeten overstijgen. gidsen, uitgegeven door de Wandelen de Jura kleine broertjes waren en het echte werk Cartograaf, te koop in onze webshop (net nu pas zou beginnen. We moesten onszelf regel- Ik kan alvast verklappen dat de zee precies op dag 90 in al zijn grootsheid voor ons lag. En ja, zoals de officiële gidsen van FFRP, SGR en GR). matig afremmen in het idee dat de Vogezen en de Alpen waren de kers op de taart en het leven de Jura louter voorbereiding waren. Onszelf smaakte nooit eerder zo zoet. afremmen in het hollen naar de Alpen. Want ONLINE INFO FOTO’S (het vervolg lees je in de eerste Op Weg van 2022) hoewel we voelden dat de Alpen de kers op de

| Op Weg 2021-6

FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS

FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS Christina Bloem

Fietsen door de heide

Na ‘Fietsen door het Water’ in Bokrijk en ‘Fietsen door de Bomen’ in Bosland werd deze zomer Fietsen door de Heide geopend. Dit traject van 4 km brengt je dwars door het Nationaal Park Hoge Kempen. Er werd een houten brug van bijna 300 m gebouwd, tussen de punten 550 en 551. Ter gelegenheid van de opening werd een suggestieroute ontwikkeld van 43 km vanaf Station As. www.nationaalparkhogekempen.be.

Witloof

In september werd in Kampenhout het Witloofmuseum heropend. Hier starten twee routes op het vernieuwde knooppuntennetwerk van de Groene Gordel. De Witte Goudroute Oost heeft een lengte van 48 km en brengt je tot in recreatiedomein Hofstade. De Witte Goudroute West is 46 km lang en voert langs uitgestrekte velden en kleine dorpskernen richting Keerbergen en Haacht, de streek van dat andere witte goud: de asperge. www.toerismevlaamsbrabant.be/wittegoud.

D’Artagnan

We konden eerder in Op Weg via fietslussen al kennismaken met de vierde musketier. Nu is de fietsgids Op de fiets in het spoor van d’Artagnan van onze redacteur Guy Raskin uitgebracht. De route begint in de Gers en voert langs de kastelen van de Loire en de paleizen van Parijs naar Maastricht, waar d’Artagnan in 1673 gedood werd. De gids bevat info, routekaartjes, een wegwijzer, een overnachtingslijst en gpxtracks. De gids is te koop in de GR-webshop: € 19,50 voor leden, € 22 voor niet-leden. De digitale versie (€ 10) kan je bestellen via users.telenet.be/fietscontreien. Uitgebreide info vind je via opdefietsinhetspoorvan dartagnan.weebly.com.

Win!*

2x In het spoor van d’Artagnan 3x Deutscher Limes Radweg Surf naar www.groteroutepaden.be >wedstrijden

Vélomaritime

De Vélomaritime voert van Roscoff in Bretagne tot Bray-Dunes in het uiterste noorden van Frankrijk. Over het traject van Cherbourg tot Duinkerken (800 km) verscheen een nieuwe (Franstalige) gids. Op dit traject ontdek je tal van legendarische plaatsen zoals de Roze Granietkust, de Mont SaintMichel, de invasiestranden, de krijtrotsen van Ėtretat, de Baai van de Somme en de Opaalkust. Uitgeverij Chamina, prijs € 16,90, te koop via www.webshop.fietsvakantiewinkel.be.

Reis rond de wereld

In vier jaar tijd legden Zoë en Olivier 40.000 km rond de wereld af op de fiets, te voet, met de zeilboot, per kano, op ski’s en op skates. Kortom: alles op eigen kracht. Ze vertrokken zonder eindbestemming, zonder tijdslimiet en zonder ervaring. In het boek Op eigen kracht doen ze verslag van hun avonturen. Het is een inspiratieverhaal om bij weg te dromen, maar ook vol praktische tips om je eigen dromen waar te maken. Uitgeverij Mo’Media, prijs € 39,95. www.weleaf.nl

Fietsend degusteren

Bourgogne, Beaujolais, Bordeaux … Du Pain, du Vin, du Vélo brengt de Franse wijnstreken in kaart met fietsroutes en adressen van hotels, restaurants en de beste wijnboeren van de streek. Met dit boek verken je fietsend/proevend de negen belangrijkste wijnstreken van Frankrijk op een langzame, kwalitatieve manier. Met tips en boeiende historische anekdotes. Uitgeverij Lannoo, prijs € 25,99. www.lannoo.be

Naar Santiago

Ter gelegenheid van haar vijftigste verjaardag fietste de schrijfster van het boek 50 keer 50 kilometer van haar woonplaats Almelo naar Compostela. Als verjaars cadeau wilde ze geld inzamelen voor kankerbestrijding. Ze had uitgerekend dat ze 50 dagen lang 50 km per dag zou moeten afleggen om de benodigde 2500 km bij elkaar te fietsen. Het werden er echter meer dan 3600. De blog die ze onderweg over haar belevenissen schreef is na haar terugkeer uitgegeven in boekvorm. Uitgeverij Boekscout, prijs € 19,99. www.boekscout.nl

Nieuw bij Esterbauer Bij Esterbauer verschenen in de serie Radtourenbuch Kompakt enkele nieuwe interessante gidsjes. Prijs € 9,90 per deeltje. Info: www.esterbauer.com. Altmarkrundkurs. Deze 500 km lange lus voert door een van de oudste cultuurlandschappen van Saksen-Anhalt met uitgestrekte bossen, akkers en weiden, windmolens en parken. Onderweg passeer je acht schitterende Hanzesteden. Friedensroute. Een lus van 165 km langs de sporen van de vrede van Westfalen. De route voert grotendeels langs historische trajecten tussen Munster en Osnabrück, waar vredesruiters berichten overbrachten tussen de strijdende partijen, totdat in 1648 de vrede getekend werd die een einde maakte aan de Dertigjarige Oorlog. Lech-Radweg. Deze route van 260 km volgt de rivier de Lech vanaf Steeg in Tirol tot haar monding in de Donau en voert je door een van de laatste wilde rivierlandschappen van

Europa. Langs de spectaculaire waterval Lechfall fiets je het heuvelige Vooralpengebied van Beieren door. Deutscher Limes Radweg. De Limes, de vroegere noordgrens van het Romeinse Rijk, is de leidraad. Door dichte wouden en dromerige dorpjes volg je 900 km de sporen van de Romeinen langs de indrukwekkende overblijfselen van hun bouwwerken. De route start in Rijnland-Palts en voert via Regensburg naar Passau. De afwisselende landschappen met af en toe uitdagende klimmetjes en de resten van de Romeinse wachttorens maken van deze route een indrukwekkende tocht.

2021-6 Op Weg |

INTERVIEW | Engeland

“Ge moet de mensen goesting doen krijgen” Leo Thielemans, fietsfan van Engeland en Wales Het moet niet branden om alarm te slaan. Desnoods roep je de brandweer omwille van een zoekgeraakte sleutel. In Engeland en Wales hebben de Britten in het ‘UK before Brexit’ een fantastisch fietsnetwerk ontwikkeld. Maar fietser opgelet: een paard heeft soms meer rechten. Æ Tekst Johan Lauwerier en Leo Thielemans Foto’s Leo Thielemans

Van hot naar her

“Wat we toen hebben meegemaakt, dat kunt ge aan geen mens vertellen.” Het is een vaak gehoord zinnetje uit de mond van Leo Thielemans, immer enthousiaste GR- en LF-medewerker. Wie Leo kent weet dat de toehoorders het komende kwartier aan zijn lippen hangen. Want wat volgt is een waarachtig trekkersverhaal, soms niet eens zo uitzonderlijk avontuurlijk, maar altijd authentiek en hoe het leven echt is op een meerdaagse wandel- of

| Op Weg 2021-6

fietstocht. Wie niet vertrouwd is met de vakantiemodus ‘van hot naar her’, geraakt meteen in de ban. Ervaren trekkers smullen opnieuw van hun eigen belevenissen. De herkenning voedt de appetijt. Met Leo onderweg gebeurt er altijd wat, ook als er schijnbaar niets gebeurt.

Dagboeken

Ja, er bestaan ook verslagen van die tochten, maar volgens de auteur zijn dat alleen maar wat notities zonder veel aandacht voor taal

of stijl, en dus niet zo interessant en leesbaar. Maar zie, op een mooie dag dropte een gunstige wind enkele van die dagboeken in mijn mailbox. Ik heb ze in één ruk uitgelezen, de reisverslagen van twee fietstochten uit precoronatijd. Eén vanuit Hull zuidwaarts tot in Godalming beneden Londen, de andere vanaf de Engelse zuidkust noordwaarts, dwars door Wales tot in Manchester. Ik vroeg aan Leo of ik uit die teksten wat mocht citeren in Op Weg, om de typische sfeer van zo’n Engelandtocht op

St. Ives in Cornwall.

te roepen. “Ja maar, dan zal je die toch wel een beetje moeten fatsoeneren.” Maar dat doe ik dus niet. Ervaringen die spontaan opborrelen hoeven geen oppoetsbeurt.

Betonijzerschaar

We verlaten het zonnige Perk en fietsen naar Mechelen. De stoptrein naar Zeebrugge-Dorp is een nieuwe, dus gemakkelijk instappen. 2.20 uur later stappen we uit in Zeebrugge. Net voor de bakker sluit kunnen we nog 4 broodjes bemachtigen. Nog een koffie op de dijk en rond 15:00 liggen we te zonnen tegen een duin op het strand. 17:00 is het tijd om naar de haven te fietsen. Dineren doen we in de ‘Brasserie’. Lekker en aangenaam als de boot in de avondzon over de zee schuift. De toon is gezet, een echte tocht begint thuis en wie het zelf heeft meegemaakt proeft de verwachtingsvolle spanning op die boot. Vier dagen later in Boston: Alweer een zonnige ochtend, maar na het ontbijt is het overtrokken. Dan het uur van de waarheid: Els’ sleutel blijft onvindbaar. Doorzagen dat slot dus, maar met de beschikbare handzagen lukt het niet. Na twee uur zitten we nog maar halfweg. Even naar de brandweerkazerne gefietst, maar niemand gevonden. Via de 911 worden ze verwittigd en als ik terug bij de kazerne kom zijn ze bereid even langs te komen. Met vier man en een volledige vrachtwagen! Met de betonijzerschaar is de zaak in een wip opgelost.

Pools

De pint doet deugd en aan een goed tempo kronkelen we naar Wisbech. De kamer is bloedheet en vlak boven het terras van een café. Het diner wordt een pizza bij een afhaalkebab. Onze avondwandeling door het potentieel mooie,

Windsor Castle.

maar groezelige Wisbech is wat vreemd, omdat we bijna geen Engels horen, wel Pools en aanverwanten. Een laatste drankje en we begeven ons naar onze oven met het gezang uit het café. Het gebrul is niet te harden, dus de nachtwaker wisselt ons met een kamer die nog moet aankomen. Ietwat koeler, ietwat rustiger. Heerlijk. Oei: de gordijn valt.

Kan het Britser? Van de kathedraal via de Riverside naar het park en de pub. Zuidwester

Voor we in Ely Cromwell’s House bezoeken, ontbijten we chique, maar niet Engels, in Poets House. Na het museum is de kathedraal aan de beurt, maar daar is het erg lawaaierig en aanschuiven voor de toegang. We beperken ons tot koffie en chocoladetaart, wegens toiletbehoefte. Nog even de Riverside en beuken tegen de ZWer richting Wicken Fen, een NT reservaat met authentiek Fens huisje. Dan weer met tegenwind richting Lode, waar een gefortuneerde Amerikaanse Brit zich heeft uitgeleefd in een priorij, Anglesey Abbey, met uitgestrekt park. Het huis is zo boeiend met enthousiaste vrijwilligers, dat we na sluitingsuur buiten komen. Nog gauw wat meepikken van het prachtige park en dan – je raadt het – tegenwind naar Cambridge. Ashely hotel ziet er wat onderkomen uit en je moet voor de badge naar een ander hotel, wat verder. Ai, ai. Maar de kamer is netjes én niet aan de straatkant! We eten zwaardvis in The Old

Spring Pub aan de overkant en maken nog een ommetje tot aan de rivier. Onder een heldere avondhemel komen de supersnelle roeiboten aan. Gedisciplineerd worden de boten samen opgeborgen. Kan het Britser? Van de kathedraal via de Riverside naar het park en de pub. Maar zullen de Poolse gastarbeiders voortaan de weg naar hier nog vinden? Hopelijk raakt vanwege het Brexitvirus de sleutel niet zoek, voor de poort tot dit land, met zijn culturele hoogstandjes en pure landelijkheid, aan de rand van een getormenteerde economie. Met een ijzerzaag zal het niet lukken om die wereld weer te ontsluiten.

Oxford

Maar Leo en Els zijn zich nog van geen kwaad bewust en peddelen lustig verder, over steile klimmetjes en smalle landwegen: Op naar Oxford. Weer langs wegen waar snel kan gereden worden en weer met een paar lange hellingen. Langs een drukke laan met veel bussen dalen we naar het centrum. Onder het hotel een restaurant, in de kelder een nachtclub. Wij op de 3e verdieping en onze fietsen een straat verder. Gauw iets eten in de Red Lion. Nog een doucheke na de avondwandeling met Methodistenkoor en we zijn klaar voor de nacht en morgen een dagje Oxford.

Paard

Altijd vermeldenswaard zijn de heuvels, de dorpen, de tuinen, de kastelen. Die zijn afwisselend onvergetelijk, schattig, majestueus, ongelooflijk of machtig. En dan zijn er de ontmoetingen onderweg: In Kidmore End kunnen we samen met de koster het kerkje in. Hij heeft familie in Liège en Charleroi … Wat verder ontmoeten we een

2021-6 Op Weg |

Felinfach in Wales.

koppel dat van de Queen een kaartje heeft gekregen, wegens diamanten bruiloft … Tijdens ons aperitief maken we kennis met een Nederlandse die al 40 jaar in Zuid-Afrika woont en nu haar zomers in Engeland doorbrengt, als inwonende verzorgende bij gefortuneerde bejaarde Britten in hun mansion … Uit de kelder komen ook nog de fietsen van een Nederlands koppel dat hun zoon bezocht in London en nu naar Frankrijk fietst … Het gesprek bij het ontbijt met een Canadees-Zwitsers koppel en een in Windsor geboren, naar Canada geëmigreerde Britse leraar graphic design, is geanimeerd. Paarden waren nooit een gespreksonderwerp, blijkbaar. Maar dat is in Engeland allicht een te serieus onderwerp voor luchtige praatjes bij het ontbijt: Op weg naar einddoel Godalming is het vanaf Shere klimmen, dalen en weer klimmen naar Farley Green. De weg is niet druk, wel smal.

De skyline van Liverpool.

| Op Weg 2021-6

Widnes.

Te smal voor de gemotoriseerde Brit. Voor een paard daarentegen stoppen ze, of rijden stapvoets voorbij.

Over een net te steil smal weggetje waar de snelheid zo laag wordt dat je omvalt, de brandnetels in. Tegenslagen

Ook van de tocht van Beaminster naar Manchester dwars door Wales ontbreekt geen detail. En dus ook niet de tegenslagen en de minder prettige ervaringen. Over lekke banden

Cambridge.

en ‘het plaksel’ dat niet houdt, over een ontbrekend remblokje en Els’ ketting die dient hersteld, over een net te steil smal weggetje waar de snelheid zo laag wordt dat je omvalt, de brandnetels in. Over zwaarbewolkte hemels en miezerige regen, passages door slordige buurten met veel zwerfvuil of het griezelige beeld van een uitgebrande auto in een tunneltje onder een autosnelweg. Zelfs de hemel is soms niet wat hij lijkt: We krijgen een kamer met hemelbed, maar zonder venster. De douche werkt niet, dus gaan we eerst maar eten. Daarna werkt de douche nog niet en valt 2 keer de elektriciteit uit. Rond 21:00 lijkt alles weer in orde. Niet dus. Om 23:30 is er nog geen oplossing. De gerante heeft het druk met het liveoptreden onder onze kamer. Maar de off-keyzanger heeft ons blijkbaar toch niet uit onze slaap gehouden en het ontbreken van warm water ook al niet. Zonder veel kapsones krijgen we £ 30,- terug. Bon.

Lincoln Cathedral.

In de buurt van Barton.

Sustrans wijst de weg.

PRAKTISCHE INFO

Brandalarm

Soms blijft de fiets op stal, voor een dagje Chester bijvoorbeeld: Rond 01:00 worden we wakker van het brand alarm. Even maar. Een beetje later een tweede keer. Ook maar even. De hotelmanager heeft er toch de brandweer bijgehaald en die controleert kamer per kamer. (…) In Dutch Houses is in een winkeltje ‘Secret Garden’ een rococo plafond te bewonderen. De winkelierster laat ons met plezier binnen en toont ook haar binnentuintje. We worden gedistingeerd verwelkomd door Antonio in de Twenty 2 van The George House. De lunch is zeer verfijnd en toch uitgebreid met jasmijn- en gerookte Russische thee. Een topper. We kuieren voldaan richting Chester Racecourse en kunnen weer de meest bijzonder geklede dames bewonderen, die gaan naar de paardenkoersen in het gezelschap van heren in pak. Wij kijken vanop de stadswal toe en zien één koers.

Rollercoaster

Leo schrijft dus zoals hij vertelt: als een rollercoaster. Van een Romeins badcomplex naar een tot theater omgebouwde St.-Georges, via een veggielunch, koffie en scones, nog wat pittige bergjes op de fiets, naar een chicken tiki masala en een rundscurry met rijst, een groentesoepje met ‘pie and chips’ en “omdat het maandag is” gebak en koffie, verder naar een ontmoeting met Sustrans-vrijwilligers die zwerfvuil rapen, naar het Science & Technology museum en het Footballmuseum, tot een pot chutney … “Ge moet de mensen goesting doen krijgen” aldus Leo. De tocht eindigt in een kamer in Manchester: Geen brandalarm vannacht, wel een dronken Brit die ofwel z’n kamer niet in kan of niet in mag, en dan maar begint te telefoneren in de gang. Het is altijd wat.

Mensen laten stappen, fietsen en het openbaar vervoer gebruiken zorgt voor schonere lucht en een gezondere leefomgeving, kortom Making Life Better. Dat is de missie van de Britse organisatie Sustainable Transport Charity, gemeenzaam bekend als Sustrans. Een prestigieus project van Sustrans is het National Cycle Network met routes in Engeland, Wales, Schotland en Noord-Ierland. In 2001 werd het eerste traject officieel geopend. Dankzij veel Europees geld was er in 2005 al zo’n 25.000 km bewegwijzerd en fietsvriendelijk gemaakt, langs autovrije trajecten, vaak over oude spoorlijnen en voormalige jaagpaden. Populaire routes zijn de Coast to Coast (C2C, die loopt van Whitehaven tot aan Tynemouth in Noord-Engeland) en de Pennine Cycleway (de route over de as van Engeland tot aan de grens van Schotland). Hopelijk kunnen de Britten deze paradepaardjes in de toekomst, nu zonder Europese subsidies, blijven onderhouden. Meer info: www.sustrans. org.uk/national-cycle-network. De routes van Leo en Els: Hull - Caistor Lincoln - Boston - Wisbech - Ely - Cambridge - Abbotsley - Broughton - Oxford - Reading Windsor - Dorking - Godalming (720 km, 12 fietsdagen); Puddletown - Bourton - Bath - Bristol - Chepstow - Abergavenny - Felinfach - Builth Wells - Llanidloes - Welshpool - Shrewsbury - Whitchurch - Chester Liverpool - Stretton - Manchester (740 km met 9200 hoogtemeters, 15 fietsdagen).

Bristol Clifton Village Bridge.

Pub uit 1648.

2021-6 Op Weg |

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWS Wandelroute van het jaar

Dit jaar zal de Fiets en Wandelbeurs opnieuw een trofee voor de mooiste nieuwe wandelroute van het jaar in de Benelux uitreiken. Na een eerste selectie en een aantal verkenningen op het terrein selecteerde de jury 13 kandidaten voor de longlist. De genomineerde routes zijn in willekeurige volgorde: Wandelnetwerken Het Grote Netewoud en Kempense Netevallei (uitbreiding van twee bestaande netwerken), Wandelnetwerken Moervaartvallei en Grenspark Groot Saeftinge (nieuwe netwerken), Dutch Mountain Trail (Nederlands Zuid-Limburg), Via Belgica (in de voetsporen van de Romeinen tussen Riemst en het Duitse Rimburg), GR 17 (tussen Lesse en Lomme), GRP 123 (vernieuwd streekpad in Picardisch Wallonië), Biesboschpad (streekpad rond de Biesbosch), Wandelroutenetwerk Kromme Rijnstreek (netwerk rond de Kromme Rijn), Hondsrugpad-Hünenweg (van Groningen naar het Duitse Meppen), Ons Kloosterpad (Noord-Brabant), GR 412 (vernieuwde route langs de terrils in Henegouwen en Luik), Edelherttrail (van de Veluwe naar Monschau), Oude Bondswandeling door Zuid-Limburg (van Roermond naar Maastricht).

Vlaamse natuurgebieden

Het nieuwe Wandelboek Onze Natuur Vlaanderen laat je zien dat ook in Vlaanderen de natuur verbazend wild kan zijn. Het is onderdeel van het multimediale project Onze Natuur. Het wandelboek voert je in 20 wandelingen door de mooiste natuurparels van Vlaanderen, weg van de platgetreden paden. Bos en hei, open ruimte en stadsjungle, zout- en zoetwatergebieden wisselen elkaar af. Uitgeverij Lannoo, prijs € 27,99. www.lannoo.be

Stop Parkinson Walk

In 2020 stapten Ivo de Bisschop en zijn orthopedist in 49 dagen rondom België. Daarmee wilde hij geld inzamelen voor wetenschappelijk onderzoek naar Parkinson en aantonen dat je ook met een ernstige ziekte

| Op Weg 2021-6

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWSWANDELNIEUWS

als deze uitdagingen moet durven aangaan. Over hun bewonderingswaardige Stop Parkinson Walk verscheen het boek Grenzen verleggen. De opbrengst van het boek gaat volledig naar het onderzoek. Je kan het bestellen via www.stopparkinson.be, prijs € 30,

Kleine Wandelgids

Met de Kleine Wandelgids op zak ontdek je onvermoede plekken in Vlaanderen, van plankenpaden tot meanderende rivieren en van pittige hellingen met grandioze uitzichten tot uitgestrekte graasgebieden. De gids bevat 25 gevarieerde routes van 3 tot 16 km, voor elke Vlaamse provincie vijf. Van het Pajottenland tot de Westhoek en van de Vlaamse Ardennen tot de Limburgse Voerstreek. Uitgeverij Luster, prijs € 19,95. www.lusterweb.com

Hollandse IJssel

Het Hollandse IJsselpad kreeg een update en werd verlengd tot 60 km. De vernieuwde route gebruikt wandelknooppunten en voert van de oor-

sprong van de rivier bij Klaphek in IJsselstein tot het Stormpolder Vloedbos in Krimpen aan den IJssel, waar hij uitmondt in de Nieuwe Maas. Onderweg kom je door afwisselende landschappen, natuurgebieden en schilderachtige stadjes. Ook de Hollandse Waterlinie is van de partij. Er verscheen een nieuwe routekaart met beknopte routebeschrijving en 11 leuke ‘IJssel-ommetjes’. Gratis te downloaden via www.hollandscheijsselaltijdanders.nl.

Groene Halte

De Groene Halte In het voetSPOOR van de Teuten werd volledig vernieuwd. De wandeling van 14, 17 of 24 km tussen de treinstations van Neerpelt en Hamont voert door bossen en weilanden en langs het kanaal Bocholt – Herentals. De naam verwijst naar de rondreizende handelaars uit de streek die vanaf de 17de eeuw voor welvaart zorgden. De brochure met wandelkaart en uitgebreide routebeschrijving is verkrijgbaar bij de toeristische diensten, de stations van Neerpelt en Mol en via treintrambus.be.

Nieuw bij Gegarandeerd Onregelmatig Bij uitgeverij Gegarandeerd Onregelmatig verschenen weer twee interessante wandelgidsen met een groot gehalte aan onverharde paden. Ze kosten € 16,95 per stuk. www.gegarandeerdonregelmatig.nl. Abonnees van Wandelzoekpagina kunnen de routebeschrijvingen, kaartjes en gpx-tracks downloaden via www.wandelzoekpagina.nl.

Schieland en Krimpenerwaard

In de buurt van Rotterdam liggen de poldergebieden Schieland en Krimpenerwaard. Ze worden doorsneden door de rivieren Hollandse IJssel, Lek, Vlist en Rotte. Hoewel deze regio in de Randstad ligt, kan je er prachtig wandelen langs riviertjes en sloten en door stil boerenland. Met de gids Wandelen in Schieland en de Krimpenerwaard maak je in 11 rondwandelingen van 13 tot 18 km kennis met de weidsheid van dit fraaie wandelgebied.

Kempen en Peel

Zuidoost-Brabant is een waar wandelparadijs met een schat aan onverharde paden langs kronkelende beken, tussen akkers en weiden en door bossen en natuurgebieden. In deze regio rond Eindhoven zijn dan ook vele Trage Tochten, wandelroutes met ‘zandpadgarantie’ (minstens 70% onverhard). Vijftien Trage Tochten met een gemiddelde lengte van 15 km zijn samengebracht in de gids Wandelen in Kempen en Peel.

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWS

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWSWANDELNIEUWS Christina Bloem

Biesbosch

Precies 600 jaar geleden braken de dijken door en overspoelde een vloedgolf een deel van de huidige provincie Noord-Brabant. Steden als Dordrecht en Geertruidenberg liepen onder. Volgens de legende zijn tijdens deze Sint-Elisabethsvloed 72 dorpen verdronken en ontstond een binnenzee. Deze werd bedijkt en in de eeuwen erna zijn weer grote stukken land op het water herwonnen. Het nieuwe geelrood gemarkeerde Biesboschpad (Streekpad 18) volgt in 169 km de contouren van de vloed van 1421. De route beschrijft een grote lus vanuit het vestingstadje Geertruidenberg rond het Nationaal Park de Biesbosch met zijn kreken en wilgenvloedbossen. Het pad illustreert de strijd van de mens tegen het water. De gids bevat behalve de hoofdroute ook drie rondwandelingen. Uitgegeven door Wandelnet, te koop in de GR-webshop. Via www.wandelnet.nl kan je kaartjes, globale beschrijvingen en gpxtracks downloaden.

Verdwenen dorpen

In de loop van de eeuwen zijn veel dorpen in Nederland verdwenen. Alleen al in Zeeland zijn 200 dorpen verzwolgen door het water. Andere dorpen en nederzettingen zijn dan weer verdwenen onder een dikke laag stuifzand of gewoon uitgestorven. Die verdwenen dorpen maken nieuwsgierig en de auteurs van het boek Op zoek naar verdwenen dorpen hebben geprobeerd de historische plekken van vroegere dorpen te achterhalen. Het resultaat is een wandelgids met 18 wandelingen tussen 10 en 23 km, verspreid over geheel Nederland. Uitgeverij Anoda Publishing, prijs € 14,95. Info over deze verdwenen dorpen en de gpx-tracks van de routes kan je vinden via www.opzoeknaarverdwenendorpen.nl.

Terug naar de natuur

De auteurs van Back to Nature willen stadsmensen de natuur in eigen land laten ontdekken. Waarom? Omdat de natuur niet alleen heel mooi is maar ook een invloedrijke kracht heeft op lichaam

en geest. Ze hebben hun favoriete wandelingen door de Nederlandse natuur op een rij gezet. De afstanden zijn zeer gevarieerd en voor iedereen haalbaar. Het gaat in dit boek niet alleen om het wandelen maar ook om allerlei nevenactiviteiten zoals kruiden of bessen verzamelen, winterkamperen, een duik in de koude zee … Uitgeverij Unieboek/Het Spectrum, prijs € 20,99, verdeeld door Lannoo. www.lannoo.be.

Langs en over de grens

In het Nederlands-Limburgse landschap speelt water een grote rol. Kronkelende beken en statige rivieren stromen uit België of Duitsland de provincie binnen en drukken hun stempel op het landschap. De gids Grenswaterwandelingen neemt je mee naar plekken in Noord- en Zuid-Limburg waar waterlopen de grens oversteken. De 14 wandelingen van 10 tot 14 km zijn grotendeels gemarkeerd. Uitgegeven door Chapeau Magazine, prijs € 14,95. Alle info en gpx-bestanden vind je via www.chapeaumagazine.com/ wandelboekje-kopen.

Plezantstraat 11 9220 Hamme tel. 052/47.85.22 info@berghut.be https://berghut.be

2021-6 Op Weg |

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWS

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWSWANDELNIEUWS

Nieuwe Franse topogidsen Bij onze zuiderburen verschenen enkele nieuwe of grondig vernieuwde topogidsen. Info: boutique.ffrandonnee.fr/topoguides. L’Hérault... à pied. De Hérault lijkt wel een amfitheater met de Espinouse (1124 m) als hoogste en de Middellandse Zee als laagste punt. Deze gids bevat 69 wandelingen langs vee-trekwegen, oude handelswegen en pelgrimswegen. Op het menu staan kastanjebossen, olijfboomgaarden, wijngaarden, uitgestrekte wouden, de vijvers van Thau, het Canal du Midi en schilderachtige stadjes als Agde en Saint-Guilhem-le-Désert. Les Yvelines... à pied. Het departement Yvelines ligt ten westen van Paris en staat bekend om zijn vele

Tweedaagse trektochten

Wegens de coronamaatregelen zijn er dit jaar geen nieuwe wandelingen van de Nederlandse Spoorwegen. NIVON Natuurvrienden heeft dit gat opgevuld en geeft vier suggesties voor tweedaagse trektochten door Nederland, waarbij je in een Natuurvriendenhuis kan overnachten. Net zoals de NS-tochten gebruiken de wandelingen bestaande routes. Voor iedere suggestie is er een weerbestendig vouwblad met aan de ene kant de wandelkaart met routelijn en aan de andere kant de routebeschrijving, de bezienswaardigheden en info over het back-to-basic overnachten in een Natuurvriendenhuis. De vouwbladen kosten € 7,49 per stuk (€ 4,95 voor NIVON-leden). www.nivon.nl.

kastelen, uitgestrekte bossen en de rivieren Seine en Mauldre. De 44 wandeltochten van deze gids laten je al dit moois ontdekken. Ook delen van de GR 26, de GR 22 en de GRP des Yvelines zijn in de gids opgenomen. Le Parc naturel régional du Morvan... à pied. De Morvan in het uiterste noorden van het Centraal Massief is met zijn meren, heuvels, bossen, graniet rotsen, valleien en uitzonderlijk historisch patrimonium een geliefd wandelparadijs. De gids bevat 22 wandelingen en trektochten verspreid over het

hele regionale natuurpark. L’Essonne... à pied. Het departement Essonne ligt ten zuiden van het Ile-de-France. De bosrijke streek wordt doorsneden door een tiental rivieren die een charmante stempel op het landschap drukken: moerassen met vele bloemen, vochtige vogelgebieden, vroegere wasplaatsen, watermolens… De geschiedenis van Essonne is nauw verweven met die van de Franse koningen. De 40 rondwandelingen van de gids bieden naast veel natuurschoon ook een grote rijkdom aan cultureel erfgoed.

Nieuw bij Conrad-Stein In de serie Outdoor verschenen enkele interessante nieuwe of grondig vernieuwde titels. Info en gpstracks: www.conrad-stein-verlag.de. Albsteig (HW1) / Albsüdrandweg (HW2). (€ 16,90). De Schwäbische Alb, het grootste Karstlandschap van Duitsland, geldt als een van de mooiste middelgebergten van het land. Karakteristiek zijn de markante, steil aflopende bossen aan de noordkant en de zacht dalende hoogvlakten in het zuidwesten. Door dit droomlandschap voeren de langeafstandswandelroutes HW1 (350 km) en HW2 (286 km). De gids geeft voor beide routes een gedetailleerde beschrijving met kaarten, hoogteprofielen en gpx-tracks.

Fjordnorwegen (€ 12.90). Een groot aantal uitstekend bewegwijzerde Noorse wandelroutes voert naar watervallen, glinsterende gletsjers, diepe kloven, geheimzinnige grotten en sprookjesachtige bergwouden. En steeds zijn er die adembenemende panorama’s over fjorden en meren. Deze gids stelt 25 dagtochten voor in het gebied tussen de Atlantische kust en de bergen van Jotunheimen, van eenvoudig tot uitdagend. De gedetailleerde routebeschrijvingen worden gecompleteerd door kaarten, hoogteprofielen en gpx-tracks.

Dwars door Nieuw-Zeeland

Je gezin, je werk en je comfortabele leven achterlaten om meer dan 3000 km aan de andere kant van de wereld te gaan wandelen: Tim Voors deed het en trok vijf maanden lang dwars door Nieuw-Zeeland. Van het Noordereiland naar het Zuidereiland langs de Te Araroa Trail. Eerst alleen, maar later samen met twee vrouwen die hij onderweg ontmoette. Samen trotseerden ze stormen en wilde rivieren en bivakkeerden ze in een ruige maar adembenemend mooie natuur. Het kleurrijke reisdagboek Niet alleen is zijn verslag over de ontberingen, het weg zijn van thuis en de vooroordelen van samen lopen

| Op Weg 2021-6

met vreemdelingen, Een inspirerend boek voor sportieve avonturiers. Uitgeverij Fontaine, prijs € 22,00. fontaineuitgevers.nl

Mooiste Duitse wandelroute 2021

Elk jaar kiezen de lezers van Wandelmagazine de mooiste Duitse wandelroute van het jaar. Er werden bijna 40.000 stemmen uitgebracht en met grote meerderheid werd de VulkaMaar Trail (twee etappes van samen 27 km) bij Manderscheid in de Eifel verkozen tot de mooiste meerdaagse wandeling. In de categorie

dagtochten ging het Nordpfad Dört’t Moor bij Rotenburg (Nedersaksen) met de eer strijken.

Win!*

3x Wandelen in Kempen en Peel 3x Albsteig en Albsüdrandweg Surf naar www.groteroutepaden.be >wedstrijden

WANDELTIP | België

Winter op de Streek-GR Vlaamse Ardennen Er was sneeuw voorspeld, dus smeerden we onze wandelschoenen in om vier dagen de winterse elementen te trotseren, vanuit Ronse oostwaarts over Geraardsbergen bijna tot Ninove en terug westwaarts richting Zottegem. Meer hoogtemeters kan je in Oost-Vlaanderen niet vinden. Æ Tekst Willem Dhaenens Foto’s Willem Dhaenens en Jo Debaveye

Het hoogste punt

Tergend traag komt de dieseltrein uit Gent tot stilstand in Ronse. Met de app OsmMand+ in de hand zoeken we door de straten van de stad de kleine binnendoortjes richting de Streek-GR. Die valt over zijn ganse zuidelijke flank samen met de GR5A, waardoor wij bijna uitsluitend wit-rode strepen zullen volgen tot aan de splitsing op dag drie, in Ninove. Vandaag volgen vijf grote bossen elkaar snel op, te beginnen met het Muziekbos. Boven op de Muziekberg staan we op 145 m hoogte, na de Hotondberg (150 m) het hoogste punt van Oost-Vlaanderen. In de afdaling ontplooit zich een zéér weids vergezicht over de hellingen rondom en in het opfleurende verse groen kunnen we een verre lente vermoeden.

Beneden, aan jeugdherberg De Fiertel, nuttigen we ons lunchpakket, onder een steeds dreigender wolkendek. Het parcours stijgt nu over een veldweg door het gehucht Breucq. We steken hier de Ninoofse Steenweg en de taalgrens over, om op de heuvelkam opnieuw mooie vallei zichten te koesteren. Het begint te druppelen en wij trekken onze regenponcho over lijf en rugzak. In het D’Hoppebos gaat het door holle wegen opwaarts tot de Pottelberg. 158 m staat er: het hoogste punt van de Streek-GR Vlaamse Ardennen ligt in … Wallonië!

In de oude pastorie

Voorbij de kapel in La Houppe stappen we het Brakelbos binnen, een kathedraal van beukenbomen. Daarna verschijnt voor ons het Livierenbos

of het ‘Bois de La Louvière’, met daarin een hoog omheinde zendmast. Aan het einde van WO II is die door de Amerikanen neergepoot, om later

Een knalrechte bosweg van bijna anderhalve kilometer leidt ons rakelings langs de bron van de Zwalm. verkocht te worden aan een lokale ondernemer die hem verhuurt om zendapparatuur op te plaatsen. Afwisselend lopen we onder een regencape

2021-6 Op Weg |

Een waterzonnetje voor de Sint-Annakapel in Lierde.

of paraplu, dan weer met pet, maar steeds onder een loodzware lucht. Een knalrechte bosweg van bijna anderhalve kilometer leidt ons rakelings langs de bron van de Zwalm. Amper buiten het Livierenbos en na een vermoddderde ‘single track’ strompelen we het vijfde bos binnen, het Hayesbos, om meteen aan dé klim van de dag te beginnen. Het gaat zó steil dat we puffend een adempauze moeten inlassen. Strompelend verbijten we de laatste passen over een knuppelpad, de ‘Schudewee’ genoemd, tot we even verder bij Bedlehem aankomen. Deze B&B blijkt de vroegere pastorie van Everbeek-Boven te zijn, pal naast de kerk. Karen ontvangt ons heel hartelijk en al snel hangen onze doordrenkte kleren op alle beschikbare radiatoren te drogen. Daarna schuiven we aan voor een heerlijk avondmaal.

Verwarmde kerken

De morgenstond heeft sneeuw in de mond en we zien een wit golvend landschap. Mijn linkeroog is ontstoken, druppels en paracetamol verlichten de blik. Karen ontvangt ons aan een rijkelijk gevulde ontbijttafel, waar ze de tip geeft om toch

even in de kerk binnen te gluren. Die is charmant en verwarmd en er klinkt zachte muziek. Langs het kerkhof verdwijnen wij onder de poncho tussen de neerdwarrelende sneeuwvlokken de

Al stappend draai ik mij soms om, zodat het glooiende landschap beter kan binnensijpelen en in het geheugen een onuitwisbare indruk kan nalaten. velden in. De zuidooster striemt het gelaat en we trekken de Ierse wollen pet wat dieper voor de ogen. Parikeberg haalt net niet de 90 m. Voorbij B&B De Korrele draaien we een veldweg in en lopen ver uiteen om elkaars silhouet tegen de witte einder te fotograferen. In het portaal van de kerk van Zarlardinge

Lunch boven in Sint-Maria-Lierde.

| Op Weg 2021-6

kunnen we schuilen voor de sneeuwvlagen en deel één van onze lunch verorberen. Enkele jongeren stappen de verwarmde kerk binnen met hun boekentas. Net buiten het dorp is er meer asfalt, maar ook dán zijn de wandelstokken nodig om niet uit te glijden. In Overboelare eten we een tweede broodje, alweer in het kerkportaal, met zachte muziek op de achtergrond. Het houdt niet op met sneeuwen, het wordt alleen maar erger wanneer we ineengedoken langs de Dender Geraardsbergen naderen. Mondmasker verplicht in de stad, ook dat nog, nu kleren en schoenen nat zijn en de handen verkleumd. De beklimming van de Muur is een huzarenstuk. We stappen door de velden tot Onkerzele waar Cecile en Guy ons ontvangen in hun gezellige B&B. Zij verklaren voor ons het mysterie van de verwarmde kerken: zij dienen om de jongeren van het hoger onderwijs in de blokperiode een gezellige studieplek te bieden.

Alwéér een Molenbeek

“Hoe ver nog tot Onkerzele Bosstraat?” “Daar zijn we al voorbij”, antwoordt de buschauffeur, en hij stopt waar geen halte is. Van hieruit

Overboelare aan de Dender.

maken Jo en ik opnieuw de doorsteek naar de Streek-GR, nadat we onze tocht even moesten onderbreken omwille van mijn oogontsteking. Aan het weer is niet veel veranderd. Al snel begint het zacht te druppelen en trekken we onze poncho’s weer aan. Nog voor we het Raspaillebos betreden, moeten we ons voortdurend naast de verzopen aardeweg, tussen de struiken, een doorgang wroeten. Boven op de Bosberg overschrijden we heel even de grens met Vlaams-Brabant. Uit de grijze lucht valt even geen druppel meer en van een vriendelijke dame mogen we lunchen onder haar carport, bij het geklater van de Molenbeek. De loop van die beek volgen we tot in Zandbergen, waar zij zich in de Dender stort. De afsplitsing van de GR 512 stuurde ons even de foute kant op, maar we moeten wel degelijk aan de andere kant van de Dender zijn. Een tweede Molenbeek stroomt van de andere kant van de vallei eveneens de Dender in. Vlakbij de St-Pieters-bandenkerk trekt de GR 5A verder oostwaarts, waardoor vanaf nu geel-rood ons de weg wijst.

Paarden aanspreken

Voor de zoveelste keer is de poncho weer aanen uitgedaan. Maar tegen de druppels die ons in Smeerebbe verwelkomen helpt enkel een paraplu. Paarden aanspreken en aaien doorbreekt even ons stappersritueel, net nu we alweer een vallei indalen met ver op de horizon de toren van Sint-Antelinks. Al stappend draai ik mij soms om, zodat het glooiende landschap beter kan binnensijpelen en in het geheugen een onuitwisbare indruk kan nalaten. We verlaten de Streek-GR om in Sint-Lievens-Esse de B&B Huize Ozofijn te zoeken. Ook Lutgarde verwelkomt haar natte gasten hartelijk. Na een tripel ‘Pater Lieven’ zijn we alweer opgewarmd en klaar voor een fijn avondmaal.

onze lunch. De hemel kleurt nu heel donker en een hagelbui met smeltende sneeuw en regen wordt als cocktail over ons uitgestort, maar de Caudenberg vergast ons op een spectaculaire regenboog. Het pad duikt het Kloosterbos in en dat wordt het zwaarste traject van de dag. We slingeren op en neer over de helling. De bodem is zompig en we zakken tot de enkels in de modder. Zonder stokken zou dit onmogelijk geweest zijn. Eindelijk weer op asfalt overschouwen we de ondergelopen weilanden langs de Zwalm. Over een knuppelpad bereiken we het Mijnwerkerspad, dat in de bedding ligt van de oude spoorlijn Zottegem - Ronse. Bij de oever van de rivier biedt een bushalte ons beschutting tegen alweer een regenbui en we besluiten op bus 21 te stappen richting station van Zottegem. Ondanks het weer heeft deze vierdaagse ons verwend met prachtige landschappen, bossen en kouters, en begrijpen we nu beter waarom de Ronde van Vlaanderen hier wordt gereden: dit is het mooiste visitekaartje van Vlaanderen.

OP WEG 2021 | 6 wandelreportage Vlaamse Ardennen deel 1 FORMAAT - 116 x 58mm

De Zwalm

In Herzele kijken we even binnen bij brouwerij Van Den Bossche, waar Pater Lieven en Buffalo gebrouwen wordt. In de kerk hangt een indrukwekkende kruisweg en op een rustbank met uitzicht over Sint-Maria-Lierde verorberen we

PRAKTISCHE INFO GR 122 GR 5A

Oudenaarde

GR 512

Brakel

GR 122

Brakelbos

129

Parikeberg

Everbeek-

Raspaillebos Bosberg

PottelbergBoven bos GR 5A Livierenbos Bois de La Louvière

Route en bewegwijzering

Dender

Kaarten en gidsen

De Streek-GR Vlaamse Ardennen is een

De topogids van de Streek-GR Vlaamse

158 km lange lus door het heuvelachtige

Ardennen is uitverkocht en een herdruk

zuiden van de provincie Oost-Vlaanderen.

zal nog enkele jaren op zich laten wachten.

Onze eerste vier etappes wandelden we

Wie na het lezen van dit verhaal op stap wil,

vorige winter. De volgende vier in de vroege

vindt een up-do-date gpx-bestand op gro-

lente, en daar lees je volgend nummer alles

teroutepaden.be. Ook is de route volledig

over.

ingetekend op de Wandelkaart 2 - GR Oost-

Dag 1: van Ronse naar Everbeek-Boven

Vlaanderen en Henegouwen, uitgegeven

(21 km tot B&B Bedlehem, www.bedle-

door Alta Via en te koop in onze webshop. En

hem.be). Dag 2 tot Onkerzele (20 km tot

uiteraard is de markering te velde volledig in

B&B Den Ahthayet, www.cegu.be). Dag

orde, onderhouden door onze vrijwilligers.

3 tot St-Lievens-Esse (21 km tot B&B Huize Ozofijn, www.huize-ozofijn.be). Dag 4 tot Michelbeke (20 km).

Wim Vandamme

ONLINE

KAART

TRACK

FOTO’S

2021-6 Op Weg |

FIETSREPORTAGE | Frankrijk De gebieden rond de rivieren Loire, Cher en Indre tellen heel wat kastelen uit de periode van de Honderdjarige Oorlog, toen Franse en Engelse legers er geregeld tegenover elkaar stonden. Nadien bleven Franse koningen er vaak resideren, waardoor ook d’Artagnan de streek leerde kennen in dienst van Lodewijk XIV. Æ Tekst en foto’s Guy Raskin

Langs de koninklijke kastelen van de Loire Op de fiets in het spoor van d’Artagnan Het woud van Orléans

Fietsend langs de kastelen van de Loire pakken we het verhaal van onze musketier weer op. Het was traditie dat de zonen van de adel uit de Zuid-Franse regio Gascogne toetraden tot de Gardes-Françaises. In 1640 trok ook Charles, jongste van zeven, net als zijn broers naar Parijs

| Op Weg 2021-6

om toe te treden tot de koninklijke wacht. Hij zou musketier blijven tot aan zijn dood bij het beleg van Maastricht in 1673. Bijna een kwart eeuw begeleidde hij Lodewijk XIV op zijn vele verplaatsingen door het land. Ongetwijfeld verbleef hij vaak in kastelen langs de Loire, zoals dat van Ardoise in Pithiviers. Toen Lodewijk

Het kasteel van Châteauvieux.

XIV in 1659 naar Spanje trok om in het huwelijk te treden met Marie-Thérèse van Oostenrijk hielden ze hier zeker halt. In Pithiviers halen we onze fietsen van de auto. We mogen hem een weekje laten staan bij het hotel. In 1472, kort na de Honderdjarige Oorlog, kreeg de stad een lange verdedigingsmuur en

Het meest tot de verbeelding sprekende kasteel is ongetwijfeld dat van Chambord.

een gracht. Vandaag zijn delen ervan in gebruik als wandelen fietsboulevard. Tussen de graanvelden fietsen we naar het Château de Chamerolles, aan de rand van het grootste nationale woud van Frankrijk, dat van Orléans. Sinds de periode van de koninklijke jachtpartijen liggen hier nog steeds 1200 km brede lanen tussen de bomen. Al snel gaat ons asfaltwegje over in een langgerekte op en neer deinende grindweg. Een zevensprong met de toepasselijke naam ‘Carrefour des Sept Routes’ is de ideale plek om even te verpozen. Voorbij het woud fietsen we over een half verhard pad langs het Canal d’Orléans richting Loire. Het kanaal is gebouwd onder Lodewijk XIV om de commerciële rivieren Seine en Loire met elkaar te verbinden. Tot de 19de eeuw verliep de scheepvaart enkel van Orléans richting Parijs, met gammele boten die op hun eindbestemming verkocht werden voor het hout. Vandaag is er geen scheepsverkeer meer.

Over kleine departementale wegen fietsen we door de fruitstreek van Orléans naar de bossen van de Sologne. Links en rechts leiden brede grindwegen naar een verscholen 19de-eeuws privaat kasteel. We logeren in een B&B in Sellessur-Cher. De ontbijttafel heeft uitzicht op de rivier en we zien zwaluwen naar het wateroppervlak duiken. Na een tijdje in de bedding van de Cher gefietst te hebben, gaat het licht heuvelen. We duiken een enig mooi beekvalleitje in

Van de Loire naar de Cher

en daarna is het tijd voor tientallen kilometers graanlandschap. In 2016 was hier ten noorden van Châteauroux nog veel commotie over grote stukken landbouwgrond die verkocht werden

De Honderdjarige Oorlog kreeg een belangrijke wending in Orléans, toen Jeanne d’Arc de stad in 1429 bevrijdde. Jeanne is dan ook overal in het stadsbeeld aanwezig. Op het centrale plein staat een bronzen standbeeld van haar te paard. Opmerkelijk zijn de 12 glasramen over haar leven in de kathedraal van het Heilig Kruis. Het oude middeleeuwse stadsdeel met zijn vele vakwerkhuizen langs de Loire is ’s middags een rustige buurt, maar transformeert naar de avond toe in een gezellig uitgangskwartier.

De ontbijttafel heeft uitzicht op de rivier de Cher en we zien zwaluwen naar het wateroppervlak duiken.

Levroux.

aan Chinese investeerders voor de export van graan en tarwe naar China.

In het spoor van … de renners

Châteauroux was het meest noordelijke punt van onze vorige lus (Op Weg 2021 2) en is nu ons meest zuidelijke punt. We verlaten de stad door het park langs de Indre naar Déols. Daar zijn de oude stadspoorten in het zuiden en het noorden nog zichtbaar in het straatbeeld. De oude pelgrimsweg naar Compostela liep er dwars doorheen. De benedictijner abdijkerk van Déols was 113 m lang en bezat zeven torens. In de huidige ruïne is slechts één toren van 42 m hoogte bewaard gebleven. Ongewild fietsen we over wegen uit het parcours van de voorbije Ronde van Frankrijk. Over glooiende akkervelden gaat het naar Levroux, stad van het leer en het perkament. De middeleeuwse kern achter de stadspoort la Porte de Champagne is goed behouden met typische huizen en steegjes. Aan waslijnen over de straten wapperen voor de gelegenheid honderden gele, groene en bolletjestruien. In Bouges-le-Château staat een mooi kasteel in Italiaanse renaissancearchitectuur. Alleen

Loire à Vélo.

2021-6 Op Weg |

Aan de overkant van de Loire schittert Blois.

jammer dat het volledig ingepakt staat voor renovatie. Het leuk ingerichte ‘Tour de France plantsoen’ kan de ontgoocheling een beetje verzachten. Na de eenzame akkerwegen gaat het nu door bos, gevolgd door landelijke weggetjes boven op een heuvelrug. Het is genieten van de vergezichten. Uitschieter is het kasteel van Valencay, één van de meest prestigieuze kastelen in de Loirestreek. Het domein met tuinen, park en bos is 53 ha groot. Onder Napoléon Bonaparte diende het landgoed voor ontvangst van diplomaten en markante buitenlanders. Intussen fietsen we het wijngebied van Touraine binnen. Op een rots tussen de wijngaarden staat het kasteel van Châteauvieux, een prentbriefbeeld dat bijblijft. We verblijven in het charmante middeleeuwse stadje Saint-Aignan aan de oever van de Cher. De stad viert feest. Verscheidene fanfares maken hun opwachting op onze wandeling naar de binnenkoer van het renaissancekasteel dat boven de rivier uittorent.

Langs enkele pronkkastelen

Het oudste kasteel van de Loire is dat van Fougères-sur-Bièvre. Ondanks aanpassingen heeft dit vierkantig, omsloten kasteel nooit de allure en rijkdom van de koninklijke Loirekastelen. Over fietspaden van het netwerk ‘Château à vélo’ gaat het via de kastelen van Chitenay en Troussay naar Cheverny. Dit laatste, bekend uit de strips van Kuifje, heeft een prachtig park met vele solitaire bomen waaronder een reusachtige sequoia en een al even imposante mammoetboom. Het interieur

| Op Weg 2021-6

van het kasteel is het mooist bemeubelde van alle koningskastelen. Buiten trekt het geblaf van jachthonden in de hondenkennel de volle aandacht. In Bracieux stoppen we bij het standbeeld van de musketier Porthos, die volgens de boeken van Alexandre Dumas hier geboren zou zijn. Maar de fictieve Porthos zou gebaseerd zijn op de legendarische musketier Isaac de Portau uit Pau.

Jargeau is vooral bekend voor zijn andouilettes, een eeuwenoud recept van gevulde varkensdarmen met een specifieke krachtige smaak.

Chambord

Tijdens de Honderdjarige Oorlog vormde de Loire de scheidingslijn tussen Engelsen en Fransen, maar na de herovering bleef de streek geliefd bij de Franse adel en de koningen. Zo’n 200 jaar zouden ze voornamelijk van hieruit het land besturen. Omwille van de godsdienstoorlog en de pestplaag in het midden van de 16de eeuw verplaatsten ze zich terug naar Parijs. Het meest tot de verbeelding sprekende kasteel van de Loire is zonder twijfel dat van Chambord. Het imposante renaissancekasteel

telt 440 kamers, 365 torens en 1036 ramen. Op het dak wandel je tussen de schoorstenen van toren naar toren om uit te kijken op de lange, kaarsrechte oprijlanen vooraan en achteraan. Dit koninklijke nationale domein is maar liefst 5500 ha groot en omgeven door een 37 km lange muur. Vroeger was dit het jachtdomein van Frans I, vandaag het grootste ommuurde bosnatuurpark ter wereld. Lodewijk XIV verbleef tussen 1650 en 1685 minstens negen keer in het kasteel van Chambord, dat hij ook verder liet verfraaien. Ongetwijfeld liep ook d’Artagnan er rond, als vertrouwenspersoon en musketier van de koning.

Vier verschillende gevels

Vele jaren eerder, in april 1625, werd de jonge d’Artagnan op weg naar Parijs in de herberg Saint-Jacques vernederd door de hem onbekende graaf De Rochefort en door Milady de Winter, twee pionnen van kardinaal Richelieu. Alexandre Dumas begint er zijn bestseller ‘De drie musketiers’ mee. In de roman vindt deze gebeurtenis plaats in Meung-sur-Loire, in werkelijkheid speelde het tafereel zich af in Saint-Dyésur-Loire, waar een lid van de adel d’Artagnan belachelijk maakte. We nemen een kijkje in het kamertje in de kerk van Saint-Dyé-sur-Loire waar onze musketier twee maanden opgesloten werd. Vanaf hier volgen we de Loire over een fietspad langs de rivier naar Blois. Op de andere oever zien we de ommuurde kastelen van Cour-sur-Loire en Menars. Blois bezit een uniek historisch centrum met pittoreske straatjes. Het konink-

PRAKTISCHE INFO A 10

Pithiviersle-Veil

Pithiviers A 19

Châteaudun

Forêt d’Orléans

Orléans Meung-sur-Loire Beaugency

Jargeau

Châteauneufsur-Loire

Loi Gien re

Mer 1

Saint-Dyésur-Loire

Blois

A 10

Bracieux

Romorantin-Lanthenay A 85

SaintAignan

Che Sellesr sur-Cher

Valancay Standbeeld van Porthos.

Loire à vélo

Van Blois tot Châteauneuf-sur-Loire is de fietsroute ‘Loire à vélo’ onze gids. De romaanse toren, de abdijkerk, het begijnhof, de stadspoort, het kasteel, het huis van de tempeliers en het renaissance stadhuis bepalen het stadsbeeld van Beaugency. Ook Meung-sur-Loire is een aardig stadje met piepkleine straatjes. Het wordt gedomineerd door een kasteel met twee gezichten. Vanaf de straatkant kijken we op de middeleeuwse vesting en langs achter krijgen we een renaissanceslot te zien. Orléans is opnieuw onze etappeplaats. ‘s Anderendaags zetten we onze tocht langs de

Loire verder. Jargeau was een havenstadje met typische platbodems, houten boten om de ondiepe Loire te bevaren. Maar het is vooral bekend voor zijn andouilettes, een eeuwenoud recept van gevulde varkensdarmen met een specifieke krachtige smaak, door veel mensen – waaronder wijzelf – als heel onaangenaam ervaren. Het park van het kasteel van Châteauneuf-sur-Loire bezit een opmerkelijke flora. Ongeveer dertig bomen sieren het park waaronder een Japanse sophora en een Virginia tulpenboom. We maken een doorsteek naar het Canal d’Orléans dat we oversteken in Vitry-auxLoges. Deze keer leidt een geasfalteerd wegje ons door het woud van Orléans en picknicken we op een achtsprong, het … ‘Carrefour des Huit Routes’. Na het bos resten nog enkele kilometers graanveldlandschap tot Pithiviers. Onze Tongers-Romeinse afkomst gebiedt ons om eerst nog een kijkje te nemen bij de grondvesten van de Romeinse thermen in Pithiviers-le-Vieil.

Bourges

Levroux Ind re

De kathedraal van Orléans.

lijk kasteel van Blois, ook al een vroegere verblijfplaats van Franse koningen, telt vier verschillende gevels van gotiek, flamboyante gotiek, Italiaanse renaissance en classicisme en is een voorbeeld voor de evolutie van de Franse architectuur van de 13de tot de 17de eeuw.

Vierzon A

Issoudun Châteauroux

Guy Raskin

Route en bewegwijzering Na de Gascogne (Op Weg 2021 1) en de Limousin (Op Weg 2021 2) verkennen we een derde regio in het spoor van d’Artagnan. Voor deze 585 km lange lustocht langs de kastelen van de Loire kan je vertrekken bij het station van Orléans of zoals wij deden in Pithiviers. Onze etappes: dag 1 Pithiviers - Orléans (65,1 km); dag 2 tot Selles-sur-Cher (98,3 km); dag 3 tot Châteauroux (87,4 km); dag 4 tot Saint Aignan (87,1 km); dag 5 naar Blois (94,6 km); dag 6 tot Orléans (64,2 km) en dag 7 terug tot Pithiviers (88,6 km).

Kaarten en fietsen De fietsgids Op de fiets in het spoor van d’Artagnan is inmiddels beschikbaar en kan besteld worden via onze webshop (een digitale versie via users.telenet.be/ fietscontreien). De totale route dwars door Frankrijk is 2249 km lang, van de geboortestreek van d’Artagnan in Zuid-Frankrijk tot Maastricht, de plek waar hij sneuvelde.

Fougères-sur-Bièvre.

Meer info vind je op opdefietsinhetspoor vandartagnan.weebly.com.

Win! 2x Op de fiets in het spoor van d’Artagnan ONLINE

KAART

TRACK

FOTO’S

2021-6 Op Weg |

WANDELREPORTAGE | Frankrijk

Daar waar God nog dobbelde

Zes dagen door de Aubrac

De Aubrac is wellicht het best bewaarde wandelgeheim van Frankrijk, maar daar komt stilaan verandering in. De Chemin de Saint-Jacques trekt steeds vaker vanuit Le Puy en Velay een streep van al dan niet vrome bedevaarders door de hoogvlakte, en ook de Tour des Monts d’Aubrac ontsluit de streek. Ruim 200 km stapgenot, verdeeld over de GRP en de GR’s 6, 60 en 65. Æ Tekst en foto’s Jan Turf

De hoogvlakte van de Aubrac is met rotsen bezaaid.

| Op Weg 2021-6

Langs de GR 65 op weg naar Nasbinals.

Stenen en muurtjes

Toen God de zevende dag wilde verpozen, zette hij zich neer op de kale hoogvlakte van de Aubrac en ging een partijtje dobbelen. Omdat het rustdag was, nam hij de moeite niet om de 100.000 stenen terug bij elkaar te vegen. Ze liggen er nog. Verspreid over 150.000 ha, in alle vormen en grootten. De mens heeft getracht terug wat orde in Gods chaos te scheppen en stapelde stenen tot muurtjes die de uitgestrekte vlakte min of meer onderverdeelden in graasbare zomerweiden. Tussen eind mei en oktober grazen de Aubrac-runderen er in alle vrijheid. Ik stapte de GR 65 een eerste keer in 2007, in de late meidagen wanneer de hoogvlakte geel, rood en paars kleurt, bedolven onder miljoenen bloemen. Deze keer vertrokken we de eerste dagen van september om de Tour des Monts d’Aubrac te verkennen. We kozen voor een traject dat ons in zes dagen de hoogvlakte in al haar gedaantes liet zien. De laatste bloemen overleefden nog tussen de stenen, een eenzame vlinder wuifde de zomer uit.

De Bes

Het is nog fris wanneer we Saint-Urcize verlaten voor een eerste etappe van 19 km. Na een steile afdaling langs smalle straatjes en trapjes

De Aubrac telt toch ook wat hectaren bos.

slingeren we op en af tot we de eerste keer de Bes bereiken, het riviertje dat op 1400 m hoogte ontspringt en gevoed wordt door duizend bronnen en beekjes. Na een nieuwe klim belanden we voor het eerst op het kale hoogplateau, waar de wind vrij spel heeft. De zon laat zich vandaag nauwelijks zien en dat is maar goed ook, want beschutting zal je hier niet vinden.

De zon laat zich nauwelijks zien en dat is maar goed ook, want beschutting zal je hier niet vinden. Pas in de namiddag, wanneer we de afdaling naar La Chaldette hebben ingezet, zullen we onze truien uitdoen. En weer duikt hier de Bes op, die de grens vormt tussen de departementen Lozère en Cantal en zo ook tussen de regio’s Auvergne-Rhone-Alpes en Occitanië (men zegt dat België een ingewikkelde staatsstructuur heeft, maar de Fransen kennen er ook iets van). Het is de oude Occitaanse taal die voor het typische Zuid-Franse accent zorgt en

aan deze kant van de ‘grens’ hoor je dan ook de zangerige klanken. De volgende dag zijn de weergoden ons opnieuw gunstig gezind. De zon is van de partij, maar we ruilen de kale hoogvlakte voor een stevige boswandeling. Iedereen associeert de Aubrac met de dominante kale hoogvlakte, maar met 6.300 ha is het bos ook niet slecht bedeeld. Wanneer we tegen 17 uur in Fournels aankomen wijst de thermometer 26° aan.

Brood en verhalen

Dag 3, en er wordt regen verwacht. We stappen onder een licht bewolkte hemel van Fournels over de Mont Alhérac naar het 180 m hoger gelegen Termes en genieten onderweg van het spel van de wolken en van vergezichten tot diep in de Cantal en de Margeride. In Termes kiezen we voor de ‘variante’ die ons rechtstreeks naar Fau-de-Peyre brengt. Dat hadden we beter niet gedaan. We blijken 10 km lang een eentonige, bijna rechte weg te volgen met aan de ene kant bos en de andere weiden. Niets doet ons hier aan de Aubrac denken. De oorspronkelijke route langs SaintChély-d’Apcher was een betere keuze geweest. En het begint nog te regenen ook. De volgende morgen is de hemel opgeklaard. We zetten er stevig de stap in en staan al na

2021-6 Op Weg |

Holle weg onderweg naar la Chaldette.

twee uur in Aumont-Aubrac. We moeten voor het eerst in meer dan 70 km een stukje moderne beschaving, de A 75, trotseren. Het doet onwennig aan. Maar het laat toe onze voorraden terug op peil te brengen. Met haar 1000 inwoners vormt het stadje de poort tot de Aubrac. Nog voor de middag verlaten we terug de beschaving en zetten we onze tocht verder tussen struikhagen en stenen muurtjes, als voorbode op wat morgen zal volgen: het hart

Die avond is er ‘fête en Aubrac’ met zowat de laatste traditionele veemarkt die de streek nog kent.

Langs de Bes flirten we met de grens met de Cantal.

van de Aubrac. We zitten nu op de GR 65 richting Compostela en komen geregeld bedevaarders tegen. In Lasbros eten we die avond aan een lange tafel in de gîte d’étape en worden we terug ondergedompeld in die fantastische sfeer van de ‘chemin’, waar brood en verhalen worden gedeeld.

Tot in Nasbinals golven we door het landschap, onderweg opnieuw de Bes kruisend. Die wurmt zich hier tussen de rotsblokken, 100 m hoger dan bij onze eerste ontmoeting vijf dagen terug. Hier vlakbij ligt de spectaculaire ‘Cascade du Déroc’ waar de Gambaise, één van de vele zijriviertjes van de Bes, zich 30 meter naar beneden stort

Door het hart van de Aubrac

Veemarkt

We blijven op de GR 65. We horen dat de temperaturen in Zuid-Frankrijk sterk oplopen, tot boven de 35°, met hete lucht rechtstreeks uit Afrika. Op de hoogvlakte wordt ook 25° voorspeld, dus zorgen we dat we vroeg weg zijn. Na 10 km pauzeren we aan de rand van het dorpje Fyneirols. We zetten opnieuw aan en dan, plots, als uit het niets, raakt de schoonheid van het Aubrac-landschap ons midscheeps. De kaalheid, de rotsen en stenen, her en der verspreid, het oneindige vergezicht … het doet alle voorbije landschappen verbleken. Hiervoor zijn we gekomen. Dit is de Aubrac!

ls.

bina Foire de l’Aubrac in Nas

| Op Weg 2021-6

De Aubrac ten voeten uit.

Nasbinals vormt het levendige hart van de hoogvlakte. Die avond is er ‘fête en Aubrac’ met zowat de laatste traditionele veemarkt die de streek nog kent. Vroeger had ieder stadje – vanaf enkele honderden inwoners verdien je hier die omschrijving al – een ‘Foiral’, een plein waar eens om de zoveel maanden het vee werd verhandeld via handjeklap. De veehouders voerden hun dieren te voet aan, vaak tientallen kilometers ver, in de hoop een koper te vinden. Eens de koop gesloten ‘scheerde’ de opkoper zijn ‘stempel’ in het dier, zodat de overgang van de een naar de ander letterlijk werd bezegeld, waarna boer en handelaar, en met hen de gehele plaatselijke bevolking, de herbergen introkken om er tot laat in de avond te feesten. Vandaag zijn een dertigtal vrachtwagens aan de rand van de stad de getuigen van veranderende tijden. Het vee, niet enkel Aubrac-koeien maar ook Charolais en Limousins, zijn hier vooral voor de ‘concours’ waarbij de beesten worden ‘gepresenteerd’ en prijzen worden uitgedeeld. Er

OP WEG 2021 | 6 wandelreportage Aubrac FORMAAT - 116 x 105mm

zijn leven moeten meemaken. Ook de rest van de zomer is het dorp een kruispunt waar dagjesmensen, wandelaars en bedevaarders elkaar op de terrassen treffen, waar je in het ‘maison de l’Aubrac’ alle info over de streek kan vinden, waar je kennis kan maken met de typische keuken van de regio en vanwaar je de diepe duik naar het 505 m lagergelegen SaintChély-d’Aubrac kan inzetten om zo verder af te dalen naar Saint-Côme d’Olt in de vallei van de Lot. Maar dat is een ander verhaal…

PRAKTISCHE INFO Op Weg 2021

GRP Tour des Monts d’Aubrac

Termes Bè

E11

Het dak van de Aubrac

Wanneer we de volgende morgen opstaan ontmoeten we nog enkele boeren die in het plaatselijke hotel overnacht hebben en met kleine oogjes hun grote tassen koffie slurpen. Maar al snel zetten we aan voor onze laatste dagtocht. Het wordt het hoogtepunt van onze zesdaagse, letterlijk en figuurlijk: dwars door de weiden, over het hoogste punt van de GR, 1368 meter, het dak van de Aubrac. Nog onder de indruk van al dat moois bereiken we het eindpunt van onze voetreis. Aubrac – het gehucht waaraan de hoogvlakte haar naam dankt – is een kleine nederzetting op 1307 m hoogte, ooit gesticht rond de ‘domerie’, het middeleeuwse hospitaal waar uitgeputte bedevaarders rust en verzorging vonden. Die domerie was trouwens het werk van de Vlaamse Burggraaf Adalard van Eyne, ook gekend als Adalard d’Aubrac.

De Aubrac-kalveren worden er in de vrije natuur geboren, zonder tussenkomst van de mens. Ook vandaag vindt de transhumance nog steeds plaats op 25 mei, en komt het vee na dagen stappen – sommige moeten een hoogteverschil van bijna 1000 meter overwinnen – aan op de hoogvlakte, waar ze feestelijk worden onthaald. De waarheid gebiedt mij te zeggen dat de grote meerderheid van de dieren vandaag met de veewagen naar boven wordt gereden, wat niet wegneemt dat het een indrukwekkend gebeuren blijft. Iedereen die de Aubrac in het hart draagt, zou dit één keer in

zijn voldoende categorieën om elkeen van een prijs te voorzien. Daar kunnen de slagers dan later hun voordeel mee doen: ‘Premier prix à la foire de …’.

Mont Alhérac 1254m Truc de l’Homme 1274m GRP

Rocher du Cheylaret 1128m

1104m

Brion

Fau-de-Peyre

Het dorp is ook het centrum van de ‘transhumance’. Na een lange winter op stal in de dalen, worden de runderen op 25 mei – vroeger kan niet, de winters zijn lang en streng op de hoogvlakte – in stoet naar de hooggelegen weiden gebracht waar ze een hele zomer, tot hun terugkeer op 13 oktober, vrij zullen kunnen grazen.

GRP

Transhumance

1150m

Lasbros

GRP

1212m 1091m

GR6

le Bès 1261m

5-GR

GR6

GRP

1180m Cascade du Déroc

1 E1

Aubrac

GR670

Route en bewegwijzering

ook op tourdesmontsdaubrac.org.

De Aubrac is een gebied in het Franse

Onze etappes: dag 1 Saint-Urcize – La

Centraal Massief tussen het dal van de

Chaldette (19 km); dag 2 tot Fournels

Truyère in het westen, noorden en noord-

(22 km); dag 3 naar Fau-de-Peyre

oosten en het dal van de Lot in het zuiden.

(17 km); dag 4 tot Lasbros (15 km);

Het bestaat voor een groot deel uit een

dag 5 tot Nasbinals (20 km); dag 6 tot

vlakte die gemiddeld op 1200 m hoogte ligt.

Aubrac (9 km).

Ik gebruikte de topogids Tour des Monts d’Aubrac, een uitgave uit 2000, maar die

Info

geactualiseerd beschikbaar is in een editie

Eén tip alvast aan wie het wil riske-

2021. Alvast in mijn versie klopten de afstan-

ren: ga nooit – nooit! – stappen in de

den niet altijd, met vaak stevige afwijkingen.

Aubrac in juli of augustus. Het is er niet

Wim VandammeVoor het tweede deel maakte ik gebruik van de topogids Sentiers vers Saint-Jacques-deBegijnhof 19 Compostelle via Le Puy. Beide topogidsen 8500 Kortrijk zijn te koop in de GR-webshop. Meer info De GRP is goed bewegwijzerd. wim.1962.vandamme@gmail.com 0487 211 407

enkel te druk op de GR, alle bedden zijn bezet en bij temperaturen boven de 30 ° vind je soms 10 km lang geen enkel schaduwplekje. Ook dat is de Aubrac.

2021-6 Op Weg |

FIETSTIP | Groothertogdom Luxemburg

Langs de grenzen van het Groot hertogdom DEEL 5 Vianden aan de Our Na zijn tocht langs de Belgische taalgrens trekt onze redacteur er opnieuw op uit, ditmaal langs de landsgrenzen van ons kleinste buurlandje. In vijf afleveringen waagt hij zich aan talloze oversteekjes naar Wallonië, Frankrijk of Duitsland en geniet vooral van de vele schilderachtige landschappen. In de laatste aflevering zijn de hoogtes en laagtes van het Natuurpark van de Our aan de beurt. Æ Tekst en foto’s Ward Van Loock

Oesling

Het beschermde Natuurpark van de Our neemt zowat twee derde van Noord-Luxemburg in beslag. De regio, Oesling genaamd, is de natuurlijke voortzetting van de Hoge Ardennen in buurland België. De dorpen vallen er kleiner uit, de bossen uitgestrekter, maar de beklimmingen steviger dan in Gutland, het zuiden van het Groothertogdom. De Our speelt de hoofdrol tijdens deze rit. Niet alleen volg ik hem 16 km lang, maar tot tweemaal toe leer ik de rivier ook kennen als elektriciteitsproducent.

| Op Weg 2021-6

Vianden

Startpunt is Vianden. Dé blikvanger van deze historisch nederzetting is het middeleeuwse kasteel, hoogverheven op een steile rots. Het werd gebouwd tussen de 11de en 14de eeuw op de fundamenten van een Romeinse vesting. Overal in het stadje is het kasteel dominant aanwezig, maar vanaf de rivierpromenade is het uitzicht ronduit overdonderend. De 2000 inwoners leven geprangd op de smalle oevers van de Our en het stadje lijkt veel te klein om de grote toeloop van bezoekers aan te kunnen. Toch is

het aangenaam toeven langs de rustige rivier en in de smalle straatjes. Ik word er volledig teruggeworpen in de tijd. Daar kon Victor Hugo zo van genieten dat hij er enige tijd verbleef. Zijn woonst is nu een literair museum dat uitkijkt op de Our.

Supérieur en inférieur

Vianden werd tussen 1889 en 1948 bediend door een smalspoorlijn vanuit Diekirch, 14 km verderop. Op die vroegere berm kruip ik langzaam het Ourdal uit. Na 5 km eindigt het spoor-

Het bassin supérieur drijft de turbines van de lagergelegen waterkrachtcentrale aan.

Het kasteel torent boven de vallei uit.

pad in Fouhren en daar begint de Piste Cyclable 22 naar het Ardense binnenland. Dat betekent nog eens 5 km klimmen naar Mont-Saint-Nicolas, de hoogste heuvel in de omgeving. 500 m daarvandaan ligt een uitgestrekt waterreservoir, bijeengehouden door betonnen wanden. Een trap leidt naar de waterrand waar ik een machtig panorama van 360° krijg aangeboden. Dit vergaarbekken dient voor de aandrijving van de turbines van de waterkrachtcentrale aan de Our. ’s Nachts wordt water vanuit het Ourstuwmeer 280 m hoger gepompt om het overdag terug naar beneden te laten stromen.

PRAKTISCHE INFO

Scheitenkorb

Obereisenbach

Ourdall-promenade

Dauelshausen

Untereisenbach Du its la nd Lu G xe . H Gemünd m . bu rg Wahlhausen

PC22

Rodershausen

Akerscheid Stolzemburg Bauler

PC22

Our Bivels

Putscheid Merscheid

Gralingen

Nachtmanderscheid

Vianden

its la

PC22

In Wahlhausen verlaat ik de PC 22 om terug de Our op te zoeken. Een spectaculaire afdaling brengt me in Untereisenbach waar ik aan de brug over de Our nog een werkloos douanekantoor aantref. Maar ik blijf aan de Luxemburgse kant van de grens op de N10, die weinig gebruikt wordt door het autoverkeer. Het enige dorpje onderweg naar Vianden is Stolzenbourg, bekend om zijn voormalige kopermijn. Verderop is er meer industriële bedrijvigheid. Daar kijk ik aan tegen de gebouwen van de Société Electrique de l’Our (SEO), waar elektriciteit opgewekt wordt met water van de Our, meer bepaald met de hulp van het vergaarbekken waar ik een uurtje geleden voorbijfietste. Vanaf hier volg ik de Ourdallpromenade, een bewegwijzerd wandelen fietspad dat de rivier gezelschap houdt tot in Vianden-Centrum.

Op Weg 2021

Isen

Our

PC3

Walsdorf

PC3

PC22

Roth an der Our

Our

g H. ur G . mb xe

Landscheid

Bettel

Fouhren

PC3

Deze tocht van 37 km is voor 70% bewegwijzerd en voor de helft verkeersvrij. Gebruikt kaartmateriaal: Luxembourg Sud, schaal 1:50.000, uitgegeven door het Lëtzebuerger Vëlos-Initiativ, de Luxemburgse Fietsersbond zeg maar. Info over extra bezienswaardigheden en horecamogelijkheden vind je in de artikelendatabank op onze website. In de fietsgids Langs de grenzen van het Groothertogdom beschrijft GRO Fietsen rond het

OTHERTOGDOM

Ward een fietslus van 370 km. De route steekt achtmaal de grens De fietslus van 370 km s tart aan het station van Troisvierges. steek je 8 keer de grens oOnderweg je 2 drielandenpunten me ver en maak 67 km in België, 19 km in e. Je vertoeft Frankrijk en 44 km in Duitsland.

over en passeert tweemaal een drielandenpunt. De gids bevat nachtingsmogelijkheden en is te koop in onze webshop. ONLINE

INFO

KAART

TRACK

togdom Luxembu rg

De route is getekend op 2 schaal 1:70.000 (1cm=70 8 kaarten op 0m). Voor de langeafstandsfie aandacht geschonken aa tser is tussen de campings onden de afstanden andere logiesmogelijkhed rweg, naast en. Ook aan de eendagsfietse Langs de hoofdroute zijn r is gedacht. 6 rondritten uitgetekend tussen 38 en 48 km. Een kortere route? Dankz Luxemburgs spoorwegen ij het gratis! de hoofdroute inkorten. Bnet kun je fietsen van Troisvierges t ijvoorbeeld: (236 km); terug met de tr ot Wasserbillig overstap in Luxemburgstaein met d.

van het Groother

duidelijke kaarten, downloadbare gpx-tracks en info over over-

Langs de grenzen van het

Langs de grenzen

De route is voor 85% bew dankzij het fietsnetwerk vegwijzerd, maar ook door Vennbahn an Luxemburg Raveltrajecten en de Mose- en Bovendien fiets je 65% op lradweg. paden, meestal oude spo verkeersvrije (183 km) en jaagpaden (8orbermen 8 km) De GPX-tracks van de ho ofdroute én van de 6 rondritten ku nnen gratis gedownload worden.

Groothertogdom Luxemburg Een fietsrondrit van 370 km 85% bewegwijze rd 65% verkeersvr ij

Ward Van Loock

De Our in Vianden.

2021-6 Op Weg |

WANDELREPORTAGE | Italië

Onze eerste huttentocht Vedr en zoon richting de bergpas Forcela dl Lech.

Vier dagen langs de Alta Via 1 Onze eerste huttentocht was “boenke d’erop”, zoals ze bij ons zeggen. Vier wandeldagen van de ene rifugio naar de andere, onderweg genietend van het prachtige decor van de Dolomieten. Een zware inspanning door het vele stijgen en dalen, maar ook ontspannend dankzij de gezellige avonden in de hutten. Kortom, een perfecte teambuilding voor ons gezin. Æ Tekst en foto’s Andy Dewulf

Regen, donder en bliksem

De voorbije zomers wandelden Zoë (13j), Jules (11j), Kelly en ik onder meer door het Ötztal, Triglav en de Duitse Alpen. Toen ik op een kille zondagnamiddag in januari de Alta Via 1 in de Dolomieten voorstelde, zag ik meteen enthousiaste blikken. De voorbereiding kon beginnen! In maart reserveerde ik de hutten, waarbij ik opteerde voor vierpersoonskamers zodat we toch wat privacy zouden hebben. Voorafgaand aan onze trektocht verblijven we vijf dagen in Val Gardena, een vallei in de westelijke Dolomieten. We verkennen er de

| Op Weg 2021-6

natuurpracht van de Seiser Alm, de grootste bergweide van Europa. Op dag vijf maken we na het ontbijt onze vier rugzakken klaar en vertrekken vol spanning naar Cortina d’Ampezzo, waar we onze auto achterlaten Tijdens de rit zien we de zon geleidelijk verdwijnen achter donkere wolken. Volgens de weersvoorspellingen zou er de volgende dagen een koudefront passeren, wat toch voor gepieker zorgt. Twee bussen brengen ons naar de Pragser Wildsee, een prachtig meer en startpunt van de Alta Via 1. Het enige hotel aan het meer heeft een lange en bewogen geschiedenis. Tijdens WOII

kregen 133 prominente gevangenen van de SS er onderdak, wat Zoë en Jules toch maar een lugubere gedachte vinden. Maar het is de beste logeeroptie, en zo kunnen we ‘s avonds nog eens helemaal rond het meer wandelen (3,6 km). Na het diner kruipen we snel onder de lakens voor een stormachtige nacht vol regen, donder en bliksem…

Duizenden hagelstenen

‘s Morgens snel even naar buiten kijken om het weer te checken, voor vele trekkers is het ongetwijfeld een herkenbare gewoonte. Wanneer ik

Het prachtige decor vanuit rifugio Sennes.

Vergeefse poging om visjes te vangen.

dit op de ochtend van onze eerste wandeldag doe, valt het heel goed mee. Droog met een overwegend heldere hemel, dus de goesting om te vertrekken wordt alleen maar groter. Na een stevig ontbijt en de eerste stempel van onze tocht stappen we de verse lucht van de Dolomieten in. Aan de overkant van het meer loopt het pad meteen steil op. De wandelstokken worden goed gebruikt en de eerste kledingstukken kunnen al uit. Na een drietal uur wandelen komen we bij een gedeelte waar we langs stalen kabels verder moeten. Alle vier vinden we dit leuk en avontuurlijk. Intussen komt de bewolking feller opzetten, gevolgd door gedonder. Vanuit het niets vallen plots duizenden hagelstenen uit de lucht en in allerijl halen we

or het eindpun

Laatste selfie vo

onze regenkledij uit en trekken we de hoezen over onze rugzakken. Te traag en te laat natuurlijk, waardoor we doorweekt verder moeten. Bij deze hebben we onze eerste les geleerd.

Elkaar motiveren en helpen is de boodschap en dat maakt dag één meteen heel speciaal. Veel appetijt

We stappen vlug door in de hoop rifugio Biella snel te bereiken. Op een top zien we de hut in de diepte liggen. Wanneer we daar rond 14u aankomen, zijn onze handen verkleumd en smachten we naar warmte en voedsel. Een zalig pastagerecht, spiegeleitjes met gebakken aardappelen, warme appeltaart, huisgemaakte yoghurt met confituur: we zien het allemaal met veel appetijt op onze tafel verschijnen. Intussen geraken we ook wat opgewarmd en na een uur besluiten we om deze gezellige plek te verlaten en door te trekken naar onze eindbestemming. Het is intussen mistig en Jules heeft het koud. Elkaar motiveren en helpen is de boodschap en dat maakt dag één meteen heel

speciaal. Rond half vijf verwelkomen heel wat koeien ons bij rifugio Sennes, prachtig gelegen in het berglandschap. Nadat we ons opgefrist hebben, genieten we nog van een lekkere maaltijd, de gezellige drukte in de eetzaal en een gezelchapsspelletje.

Na regen komt zonneschijn

Met regenkledij aan vertrekken we bij de hut. Maar ondanks de voorspelde buien komt de zon na een uurtje wandelen plots tevoorschijn. Een zalig moment dat elke wandelaar of hiker wel herkent. De hoogteverschillen zijn miniem en we passeren een mooie waterval. De regenkledij gaat uit wanneer we de afdaling inzetten naar rifugio Pederü voor de lunch. Eitjes met aardappelen, een burger met frietjes, warme appeltaart, … verhongeren zal niet snel gebeuren langs de Alta Via 1. Terug op pad moeten we via een houten brug over een klein stromend riviertje om meteen weer te stijgen. Op de top lijkt onze lunchplek van daarnet nog een luciferdoosje in de verte. Het is een prachtig uitzicht na een heerlijke inspanning. We worden nu continu verrast door stoere bergen rondom ons en op een nieuwe klim krijgen we het allemaal duidelijk lastig. Tijd om elkaar opnieuw moed in te praten. Rond half vier wandelen we eindelijk rifugio Fanes binnen, alweer een knusse plek tussen de bergen. Aan tafel hebben

2021-6 Op Weg |

Het Lago di Braies of de Pragser Wildsee, startpunt van de Alta Via 1.

tot op een tweetal meter afstand. Dan duiken ze pijlsnel de ondergrond in, om wat later terug op te duiken. Ik kan me niet bedwingen om dichterbij te gaan en als twee avontuurlijke boys zitten we een kwartier roerloos te kijken hoe de mar-

we een leuke babbel met een Duits koppel dat dezelfde route wandelt. Daarna is het tijd om onze stapelbedden op te zoeken.

Marmotten observeren

Omdat dag drie wat meer inspanning zal vergen, staan we na het ontbijt al vroeg buiten in de frisse berglucht. Geen spatje regen, dus de regenkledij kan in de rugzakken blijven. Een serieuze klim jaagt onze hartslag onmiddellijk de hoogte in. Eenmaal ‘boven’ is het heerlijk wandelen tussen de koeien en passeren we een prachtig bergmeer. Even later merkt Jules plots twee marmotten op die stil op een klein heuveltje zitten. Hij besluit discreet dichterbij te sluipen, wat uiteindelijk lukt

| Op Weg 2021-6

Als twee avontuurlijke boys zitten we een kwartier roerloos te kijken hoe de marmotten telkens terug vanuit een ander hol naar boven komen. motten telkens terug vanuit een ander hol naar boven komen. Het zijn geen olifanten of giraffen maar het is toch een fantastisch moment om deze dieren van zo dichtbij in hun habitat te observeren. Naast een kabbelend riviertje trekken we een vallei in en wat later worden we plots overval-

len door dichte mist. Gelukkig duurt die niet lang. Even moeten we door de sneeuw om de bergpas Forcela dl Lech te bereiken. Voorbij de top gaat het zigzaggend naar beneden en moeten we gefocust blijven. Een meertje is de ideale plek om wat te rusten en de kinderen proberen vruchteloos visjes te vangen. Wat volgt is een stevige klim tot aan rifugio Lagazuoi, het hoogste punt van de trail (2572 m). Tijdens het laatste stuk begint het plots weer te regenen en vermoeid maar tevreden stappen we rond 16u de rifugio binnen. Op de teller staan 17 kilometers en 1207 hoogtemeters. Op de gang van onze vierpersoonskamer is er één douche en het water is ook niet echt warm, maar geconfronteerd worden met andere leefomstandigheden kan ook eens deugd doen.

Nu al gedaan?

Stevig ingeduffeld gaan we vroeg op pad, want het is redelijk fris. We moeten een stukje terug naar beneden en passeren tunnels uit WOI. Dit gebied lag namelijk midden in het oorlogsfront en op bepaalde plekken zie je nog restanten. We spotten voor het eerst ook enkele steenbokken die hoog

OP WEG 2021 | 6 wandelreportage Alta Via 1 FORMAAT - 55 x 105mm

Etappe 3, op weg naar rifugio Lagazuoi.

boven ons op de bergflanken aan het uitrusten zijn. Vandaag hebben we verschillende mogelijkheden om bij onze eindbestemming te geraken. We kiezen om via rifugio Dibona te gaan, waar we net voor de middag aankomen. We besluiten om er te lunchen en stappen daarna in de richting van de gekende Cinque Torri (‘vijf torens’) die we in de voormiddag al van ver konden aanschouwen. We moeten hiervoor dalend en stijgend door een bosgebied en op bepaalde plaatsen ligt het er heel modderig bij. Mijn zoon en ik hebben de pech om op ons achterste te vallen, wat voor veel hilariteit bij het vrouwelijk gezelschap zorgt. Rond 16u pauzeren we even bij rifugio Cinque Torri, gelegen net naast de ‘vijf torens’. Een uurtje later staan we aan rifugio Averau, waar we een prachtige kamer met schitterend uitzicht hebben. Bovendien is het eten er absoluut top. Die dag hebben we 23 km gewandeld en het duurt niet lang voor we in dromenland belanden.

Stil

De volgende ochtend stappen we terug naar rifugio Cinque Torri om van daaruit een taxi naar Cortina te nemen. Tijdens de taxirit is het stil. Elk van ons is deze weliswaar korte, maar toch heel intense en wondermooie huttentocht nog eens aan het overlopen. Intussen beginnen we plannen te maken om volgend jaar het vervolg van de Alta Via 1 te wandelen.

Laatste loodjes van de langste etappe.

PRAKTISCHE INFO Braies

Pragser Wildsee Lago di Braies Rifugio Biella

Rifugio Sennes

De Alta Via I, ook gekend als de Dolomite High Route 1, is één van de beroemdste wandelroutes van Italië. De totale afstand (zonder varianten) bedraagt 121 km. Het pad start aan de Pragser Wildsee (of

Rifugio Fanes

Rifugio a Dibona

Cortina d’Ampezzo

Lago di Braies, ook wel de ‘Parel van de Dolomietenmeren’

genoemd)

dan

zuidwaarts richting Belluno te trekken. Wij wandelden in vier dagen 72 km: dag 1 van de Pragser Wildsee naar rifugio Sennes (15,5 km), dag 2 naar rifugio Fanes (16,5 km), dag 3 naar rifugio Lagazuoi (17 km) en dag 4 naar rifugio Averau (23 km). De route is heel goed bewegwijzerd, al was het voor ons handig om het boekje Trekking the Dolomites AV1 (Knife Edge Outdoor Guidebooks) bij te hebben. Soms

Cime di Pramperet 2337m

zijn er alternatieve routes waartussen je moet kiezen en deze staan er heel goed in uitgelegd. Interessante website: www.cortina.dolo-

Cime de la Scala 1908m Coi Bassi 1189m

miti.org. Nog veel meer foto’s zijn te vinden op mijn instagram-account a__dewulf. ONLINE

INFO

FOTO’S

2021-6 Op Weg |

FOTOREPORTAGE | België

Fietsen op het dak van België De Oostkantons vormen een prachtig fietsgebied. De Vennbahn, een oude spoorweg van Aken naar Troisvierges met een hellingsgraad van gemiddeld 2%, is niet direct een sportieve uitdaging. Maar het wordt helemaal anders als je voor de fietsknooppunten kiest. Dan volgt de ene kuitenbijter op de andere. Exact de reden waarom wij voor de elektrische (lig)fiets kozen. Æ Tekst Mieke Paulissen Foto’s Marc Van Looy en Mieke Paulissen

| Op Weg 2021-6

De eerste dag reden we van Sourbrodt naar Monschau, voor een uitzondering op ons vegetarische dieet: een lekkere Duitse schnitzel.

In de buurt van Signal de Botrange zitten we echt op het dak van België.

De Vennbahn was vroeger een spoorlijn, is vandaag een fietspad en soms een speeltuin voor volwassenen ...

2021-6 Op Weg |

Het

middeleeuwse

kasteel

van

Reinhardstein in Ovifat werd in de jaren 60 grondig onder handen genomen door de Brusselse professor Overloop, die er nu in de kelder begraven ligt.

Het kasteel is het vertrekpunt voor een leuke wandeltocht naar de waterval van Bayehon, die je enkel te voet kan bereiken.

De Oostkantons tellen heel wat veilige fietspaden met een lichte helling in een prachtig groen decor.

In de buurt van Elsenborn volgt na een stevige klim een zachte afdaling.

| Op Weg 2021-6

Een idylle van schapenwolkjes onder het oorverdovende geluid van straal jagers, de enige kwelgeesten van ons verblijf. De laag vliegende F16’s namen deel aan NAVO-oefeningen bij het militaire kamp van Elsenborn.

De ‘See’ van Butgenbach, meer is er niet nodig om af te koelen op een zomerse dag.

Pieken deden we op het terras van Peak, een microbrouwerij met fantastisch zicht op de Hoge Venen. Het dak van België is een fietsbestemming om te koesteren. Am Prosit!

Een fietskaart van de Vennbahn is vanaf nu te koop in de webshop van Grote Routepaden.

2021-6 Op Weg |

FIETSAVONTUUR | Duitsland, Oostenrijk

De Rissbachstollen zijn onderdeel van een waterkrachtcentrale.

Van Oberbayern naar Tirol en terug Tijdens ons rondje Beieren van vorig jaar raakten we zo onder de indruk van het meest zuidelijke gedeelte, de regio Opper-Beieren, dat we zo snel mogelijk wilden terugkeren. Een zomer later is het al zover. Ditmaal zonder kinderen, waardoor heuvels of nijdige hellingen ons niet hoeven af te schrikken. Æ Tekst en foto’s Ridha Guerfal

Boerenlandschap

We laten onze auto achter bij vrienden in de buurt van Augsburg en fietsen richting Bodensee, waar we willen inhaken op de Bodensee-Königsee route. Tot aan het meer zelf rijden we liever niet, omdat het daar in de zomer traditioneel heel druk is. Om iets oostelijker op de route te starten, experimenteren we met de app Komoot. Eens kijken of die erin slaagt om ons langs mooie weggetjes naar ons officiële startpunt te brengen? Toch wel, want de eerste 40 km lopen door typisch Duits boerenlandschap: kleine dorpjes, velden met afwisselende teelten en hier en daar een ander streepje groen. Nadien begint het wat meer

| Op Weg 2021-6

te heuvelen en zien we het gebergte naderen. Langzaam wordt onze directe omgeving meer en meer bepaald door almen en bossen. Het fietsen wordt wat uitdagender met hier en daar een stevige helling. Onderweg passeren we de ‘stadspareltjes’ Landsberg An Der Lech en Ottobeuren. Waar we gisteren nog even respijt kregen, beginnen we vandaag meteen omhoog en dat kost bij momenten heel wat inspanning. Na elke klim nemen we even een drinkpauze en ergens onderweg vinden we een meertje om in te zwemmen. In Wangen besluiten we te bellen naar een camping die nog 20 km verderop ligt. Die blijkt geen plaats meer te hebben. Vlakbij

vinden we nog een andere camping en daar lukt het wel. We krijgen een mooi plekje aan de rand van het meer en zoeken afkoeling in het water.

Inspiratie voor Disney

In Hergatz gaan we op zoek naar de BodenseeKönigsee route. Even krijgen we nog hulp van een local om de juiste richting uit te rijden en weg zijn we. De omgeving verandert van heuvelend naar bergachtig, maar het fietsen zelf is verrassend éénvoudig, op één stevige klim na. Zelfs éénvoudiger dan wat Komoot ons voorstelt: een toeristische route heeft zo zijn voordelen. Inkopen doen we in een klein dorpswinkeltje. De eigenares neemt uitgebreid

Zonsondergang aan de Alpsee.

de tijd om de lokale kaas aan te prijzen en een woordje uitleg te geven. Na de middag neemt de temperatuur toe en wanneer we voorbij de Alpsee rijden en daar een camping blijkt te liggen, besluiten we het voor bekeken te houden. De rest van de dag brengen we in het water door. We zitten in de omgeving van Füssen en zien de bergen boven de bomen uitsteken. In dat decor staat ook Schloss Neuschwanstein, een kasteel dat als inspiratie diende voor het Disneylogo. De camping blijkt een stop voor vele fietsers en we staan allemaal samen op een grasstrook aan de rand. Trouwens, dat kamperen zal op de Bodensee-Königsee route een klein thema worden. Er zijn immers niet zoveel campings en diegene die er zijn liggen vaak aan meren. Die zijn in de zomer druk bezocht waardoor de campings geregeld vol zitten. Hierdoor krijgen ook wij de volgende dagen tweemaal te horen dat er geen plek is. Gelukkig vinden we telkens een alternatief. Maar zoals steeds heeft elk nadeel ook zijn voordeel: we zien op de campings vaak dezelfde fietsgezichten weer, wat leidt tot leuke babbels. Af en toe spreken we af om de volgende avond op dezelfde camping halt te houden.

Nachtspektakel

We verlaten de streek rond Füssen via een landbouwbaantje en al snel zijn we aan het

Kamperen aan de waterkant in Wangen.

klimmen tussen weides met koeien. Wanneer we een nieuwe vallei binnenfietsen staan ze daar plots: de bergmastodonten. We volgen de rivier de Loisach en komen aan in Kochel Am See. De camping is prachtig gelegen aan de Kochelsee en gezien de temperaturen duiken we opnieuw het water in. Dat is echter ijskoud, omdat het meer gevoed wordt met water uit de hoger gelegen Walchensee. Die nacht is de lucht helder en zorgen de sterren voor het fijnste nachtspektakel van de reis.

Wanneer we een nieuwe vallei binnenfietsen staan ze daar plots: de bergmastodonten. Heel anders is het spektakel de volgende nacht. Op een camping aan de Schliersee worden we door de jeugd tot 3 uur ’s nachts uit onze slaap gehouden. De campingplatz wordt een partyplatz en de eigenaar is nergens te zien. We staan dan maar vroeg op en zetten de route verder richting Chiemsee. Al snel zijn we vertrokken voor een kilometerslange afdaling om uit te komen op een fietsbaantje dat doet denken aan de Vennbahn. In Prun vinden we

snel een campingplekje en brengen we de rest van de dag aan de rand van het meer door samen met een aantal Duitsers.

Van rust naar risico

Het begint ook te regenen die avond, maar het is maar gedruppel in vergelijking met de stortbuien en uren aanhoudende regen die ons de volgende nacht, op de camping in Piding, te wachten staan. De plek is nochtans een fietsersparadijsje, met een afgelegen veldje aan de rand van de rivier de Saalach. Vanuit onze tent hebben we zicht op het heldere, rustig kabbelende water. Onze buren zijn een Nederlands koppel, een derde Nederlander en een 82-jarige Duitse fietser met een uitstekend gevoel voor humor, die twee porties boter probeert te ruilen voor onze tent. Die avond begint het dus te stortregenen en zien we hoe het grasveldje op sommige plekken onder water loopt. De Nederlander eindigt met een waterbed en besluit zijn tent te verzetten. Bij het Nederlandse koppel zien we de dame ijverig geultjes graven. Zelf hebben we meer geluk. Wanneer we ’s ochtends opstaan, blijkt de Saalach plots een woest stromende en modderige rivier waarvan het water een meter hoger staat. Het is confronterend hoe snel weersomstandigheden een schijnbaar rustige omgeving kunnen herschapen in een risicogebied.

2021-6 Op Weg |

Het Beierse Kloster Höglwörth.

Fietsen op de tonen van Mozart

Omdat de camping zo fijn is laten we onze tent staan en rijden we zonder bagage tot aan de Königsee, het eindpunt van het eerste deel van onze tocht. De weg er naartoe is panoramisch met prachtige bergkammen en het meer zelf is ondanks de vele toeristen absoluut een ommetje waard. De volgende dag steken we de Oostenrijkse grens over via de Mozart-Radweg. Die zullen we even volgen tot we kunnen afslaan op de Inn-Radweg om zo verder westwaarts te fietsen. Die Mozart-Radweg leidt ons door het dal van de Saalach, één van onze mooiste stukjes van deze fietsvakantie. In het dal volgen we de rivier langs een klein, van de baan afgescheiden fietspad. Het valleitje is smal en langs beide zijden zitten we ingeklemd door bergen. Dat zorgt voor een optimale natuurbeleving. De Oostenrijkers zijn vriendelijk en een dame raadt ons aan in Sankt Johann te kamperen, wat we ook doen. De avond brengen we door met een koppel fietsende Oostenrijkers.

Innsbruck

Een stukje Inn-Radweg voert ons richting Innsbruck. Ook al hebben we nog steeds zicht op bergen, de charme is wat weg, omdat we op een aantal stroken langs een autosnelweg of een spoorlijn moeten. Op de camping in Kramsach sluiten we vriendschap met enkele gasten die een permanente staanplaats hebben. Dat levert ons ’s morgens een lekkere kop koffie op.

| Op Weg 2021-6

Onderweg in het Salzburger Saalachttal.

Tegen de middag staan we in Innsbruck en vooral de oude stad kan ons bekoren. We rijden nog door tot in Stams. Van op de camping hebben we een prachtig uitzicht op de abdij die het dorp en de nabijgelegen bergen domineert.

Op de camping sluiten we vriendschap met enkele gasten die een permanente staanplaats hebben. Dat levert ons ’s morgens een lekkere kop koffie op.

Via de route van Reitsma besluiten we de grens tussen Oostenrijk en Duitsland terug over te steken. De route loopt van Telfs naar Büchener Hohe en wordt klassiek in de omgekeerde richting afgelegd. Volgens de omschrijving staat ons een 7 km lange klim van 9 à 10 % te wachten. Uiteindelijk blijkt het zwaarste niet de klim, maar het verdragen van de uitlaatgassen van vertragende en nadien weer optrekkende auto’s. Gelukkig is de beloning groot wanneer we op het plateau een bakker vinden met een lekker soort appelgebak.

De Saalach.

Mystiek moment

Na een afdaling richting Mittenwald sluiten we aan op de Isar-Radweg. De rivier stroomt hier nog door zijn natuurlijke bedding, en hoewel we hier vorig jaar ook al waren, blijven we het indrukwekkend vinden hoe wild natuur zo dicht bij huis kan zijn. Aansluitend besluiten we om de ‘Radl Wasserwege Oberbayern - die Kunstschleife’ te volgen, een route die hoofdzakelijk langs rivieren loopt en ons het westelijke deel van Opper-Beieren laat verkennen. Zo komen we in Jachenau op een tolwegje terecht en rijden we langs de Walchensee. Het weer is afgekoeld en af en toe regent het, waardoor er nevel hangt boven het water en de bossen, een mystiek moment. De route brengt ons weer dicht bij de grens, maar deze keer blijven we aan de Duitse kant en bezoeken we Partenkirchen alvorens kamp op te slaan in Oberau. Wat volgt is opnieuw een stuk van de BodenseeKönigsee route, deels hetzelfde als tien dagen geleden, maar nu in omgekeerde richting. Vooraf leek dat saai, maar de weersomstandig heden zijn anders, waardoor ook de beleving anders is. Ter hoogte van een klein kerkje gebouwd door Irmgard picknicken we. Beieren staat vol kruisbeelden en kapellen, vaak vergezeld van een bank, ideaal voor fietsers. Na een nacht in Schongau peddelen we onze laatste fietsdag en sluiten we na 16 dagen onze verkenning van Opper-Beieren en het grensgebied met Oostenrijk af.

COLUMN

GR-gezelschapsspel

Telkens wanneer ik lees dat ook ervaren GR-stappers al eens hun streepjes missen en op hun stappen moeten terugkeren, biedt me dat troost. Zelf was ik altijd een GR-meestapper. Ik liet anderen de weg uitstippelen en volgde in hun voetsporen. Ooit was het mijn vader die altijd de weg wist, later de leiders van de scouts, de ervaren kaartlezers, de kompaslopers en nog veel later de gpx-tracks-downloaders. Dat volgen heb ik me nooit beklaagd. Het gaf rust te weten dat er iemand anders wist welke richting we uit moesten. En als zij twijfelden – of af en toe eens op hun stappen terugkeerden – dan stapte ik zonder klagen mee. Bijgevolg zijn de wit-rode streepjes nooit richtinggevend geweest voor mij, hoewel ik al meerdere jaren trouwe lezer ben van Op Weg. Ik moest nooit op zoek naar kruisjes of streepjes op paaltjes, bomen, hekjes of muren, ik stapte gewoon mee. Zo genoot ik van de wolken en het steeds wisselende decor, van de fauna en flora en van de verhalen van de stapvrienden.

PRAKTISCHE INFO DUITSLAND 20

München

A 96

Ottobeuren

Salzburg

Schongau A 10

Wangen A 96

Rosenheim 2 A1

ZWITSERLAND

Landsberg an der Lech

Oberau Füssen SanktJohann MittenSonthofen Garmischwald Partenkirchen Telffs Op Weg 2021 Innsbruck OOSTENRIJK

Oberbayern (Opper-Beieren) is het meest zuidelijke deel van Beieren rondom de stad München. Via de talrijke fietsroutes in de regio is het er heerlijk fietsen en ook een overstapje naar Oostenrijk en de deelstaat Tirol is makkelijk en boeiend. De routes die wij combineerden

Maar dit jaar, in de uitgeregende zomerdagen van 2021, heb ik voor het eerst het plezier ervaren van het vinden van de weg. Van het twijfelen of een pad tussen manshoge netels wel zeker het juiste was. Van het terugkeren op mijn passen om zeker te zijn dat we dwars door een boerderij moesten stappen ... Het werd een spel om als eerste de tekens van de GR-wegbereiders te ontdekken. Uiteraard liepen we wat extra kilometers, maar het plezier om samen met mijn kleindochter van vijf gedurende uren in de gietende regen te stappen, en op die enkele kilometers zo vaak verrast te worden door de vindingrijkheid van de GR-streepjescode, was groot.

hebben allemaal een website met uitgebreide info: www.bodenseekoenigssee-radweg.de, www.mozartradweg.com, www.reitsma routes.nl, www.oberbayern.de/radln/wasserradlwege.

Voor ons waren de GR-paden een spel. Een gezelschapsspel.

Wanneer je een populaire fietsroute volgt zoals de BodenseeKönigsee route, houd er dan rekening mee dat het druk kan zijn en

Ann Mulders

dat Beieren in augustus schoolvakantie heeft. Als je de drukte liever vermijdt, kan juli een betere optie zijn. ONLINE

KAART

TRACK

FOTO’S

2021-6 Op Weg |

WANDELAVONTUUR |Frankrijk

De Mont Blanc zoals we hem nog niet zagen Het was van 2018 en de Tour des Volcans du Cantal geleden dat ons wandelgroepje nog eens op septemberavontuur trok. De keuze viel uiteindelijk op de Beaufortain, een middelhoog massief rondom het aardige stadje Beaufort. Vooral de verwachte panorama’s op de Mont Blanc deden ons lang vooraf dagdromen. Æ Tekst en foto’s Philippe Gunst

Slapend stadje van pittige kaas

Na een vlotte autorit vanuit Gent naar Beaufort overnachten we in een aardig, ietwat gedateerd maar zeer klantvriendelijk hotelletje in het gezellige stadje-van-de-kaas. Na een lekker ontbijt van onvermijdelijk ‘Frans’ brood en een croissant rijden we de bergen in, naar en langs het Lac de Roselend, om de auto enkele kilometers verder op een parking bij de Refuge du Plan de la Lai te laten. Daar start onze eerste wandeldag, volgens de topogids 3u30 met een klim van zowat 700 hoogtemeters, een mooie opwarming. De dagen voorafgaand aan ons avontuur zag het weerbericht er bijzonder beangstigend uit, zo erg dat er zelfs even twijfel rees. Maar dag na dag verbeterden de verwachtingen, en uiteindelijk werden die ook bewaarheid.

| Op Weg 2021-6

Saus, soep

Vol goede moed vertrekken we dus naar de eerste Col, langs een variante van de GRP. Maar dat hebben we geweten: nauwelijks routemarkeringen! Gelukkig helpen kaart en kompas ons terug op het goede pad. Eerst onder een zwaar wolkendek, daarna ín de wolken trekken we de Col de la Sauce op. Dikke saus, euh soep, geen uitzicht, noch oost- noch westwaarts… Vandaar gaat het verder over de Crête de Gittes tot 2538 m. Een eerste test van onze tredzekerheid, een smal pad op de kam deels in de mist, maar al bij al veilig en erg leuk om zoiets nog een keer te doen. Alleen jammer dat we geen panoramafoto’s kunnen nemen. Kort voor het begint te regenen komen we aan in de Refuge du Col de la Croix du Bonhomme, een zeer gekende berghut, gelegen op zowel de GR 5 als de GR Tour du Mont Blanc (TMB).

We do not discuss politics!

De duistere en natte dag blijft niet zonder gevolgen: geen douches want geen (zonnepannelen) electriciteit en dus geen warm water. Ook de echte soep is nauwelijks gemixt en lauw. Er is geen licht en na een half uurtje ga ik kijken of mijn smartphone opgeladen is, om vast te stellen dat de batterij van 42 naar 39% gezakt is. Ik denk dat ik stroom geléverd heb … Toch wordt het een plezante avond, de houtkachel brandt (om de kleren te drogen) en we gaan bij kaarslicht aan tafel met twee Amerikaanse dames, kranige zeventigers uit Michigan die een maand in Italië willen rondtrekken, met om te beginnen de TMB. Maar ook al zijn ze niet zonder bergwandelervaring, goed voorbereid is nog iets anders. Ontmoedigd door het weer zullen ze ‘s anderendaags naar les Chapieux afdalen en de

De zeer gekende Refuge de la Croix du Bonhomme op de Tour du Mont Blanc.

Onderweg wacht ons nog een aangename verrassing: een gloednieuwe berghut met overheerlijke boerenomelet op de kaart. In de Refuge kunnen we met ons vieren vrij kiezen uit de 18 bedden tellende slaapzaal. De berghut zelf is erg authentiek, helemaal in hout en met kleine ramen. En dat alles bekroond met een (intussen grotendeels achter de wolken verscholen) Mont Blanc.

Uniek venster op de Mont Blanc

Italiaanse riviera opzoeken. Maar het strafste: Catherine is rabiaat Democratisch en haar vriendin Sue rabiaat Republikeins en Trumpist. “Hoe ze denken een maand lang op reis vrienden te blijven?” “We do not discuss politics!”.

Na mist komt zonneschijn

‘s Anderendaags is het heerlijk opstaan: klare hemel met prachtig panorama, de mont Pourri in de hoofdrol en zicht op de Crête de Gittes waar we gisteren stapten. Dat we op het traject van de TMB zitten, merken we snel. We lopen zowat tegen de gebruikelijke richting in en komen tal van nationaliteiten tegen: Israeli, een verdwaalde Amerikaan uit Idaho (the best potato’s in the world!), een aantal Zwitsers en vier Kempenaars. Over de Col du Bonhomme volgt een heerlijke beloning: een eerste zicht op een klein deel van het Mont Blanc massief, met de witte sneeuwkap van de Dôme du Goûter in de ochtendzon. Dankzij de goede padmarkeringen vinden we de verkorte route zodat we niet helemaal tot in de vallei van Les Contamines moeten afdalen vooraleer we terug naar boven trekken richting onze tweede hut, de Auberge of Refuge de la Roselette.

Dag drie, en nog mooier weer. Het zicht op het hoogste Alpenmassief is zondermeer indrukwekkend. Zowat 40 jaar geleden wandelde ik van Chamonix naar Courmayeur over het westelijke deel van de TMB, en nooit zag ik het Mont Blanc massief zo mooi. We gaan vroeg op pad voor op papier de zwaarste dag: meer dan 6 uur stappen, 800 meter bergop en 350 meter dalen over vier Cols.

Als bonus verschijnen eerst één, dan twee en plots een zevental majestueuze gieren boven ons hoofd, wellicht lammergieren. De eerste gaat vlot, doorheen een landschap van skiliften en skihellingen naar de Col du Joly. Het zicht op de valleien van de Beaufortain is breed. Een spectaculair pad langs de flank van de Aiguille de Roselette eindigt in een korte steile klim naar de Col de la Fenêtre, 2245 meter hoog, een waarachtig venster op de Mont Blanc. Als bonus verschijnen eerst één, dan twee en plots een zevental majestueuze

gieren boven ons hoofd, wellicht lammergieren, en in de verte spotten we een steenbok temidden van ... de stenen. Een even steile afdaling brengt ons terug op de TMB richting zuid, de weg naar boven die we gisteren naar beneden liepen. De laatste 200 hoogtemeters naar de Col du Bonhomme vallen zwaar, de rugzak weegt door en de benen doen pijn. Een bemoedigend woord van de maten, en het vooruitzicht van een warme douche (na een dag mét zonneenergie) en een fris glas bier geeft de mens de moed om de vierde Col, die van la Croix du Bonhomme (2480 m) te trotseren. De douche is warm, maar het bier is op: einde van het wandelseizoen …

Kleine diepblauwe gentiaan

Ook de vierde stapdag belooft pittig te worden: meer dan 800 m omlaag – niet goed voor de knieën – en meer dan 900 m omhoog – slecht voor de kuiten. Maar het prachtige weer en de magnifieke panorama’s maken veel goed. De afdaling langs de TMB brengt ons naar het laagste punt van de vijfdaagse: les Murs op 1760 m. Vandaar gaat het ononderbroken naar omhoog, doorheen de prachtige Combe de la Nueva, eenzaam en verlaten, puur natuur, dankzij de late zomer nog vol bloemenpracht, in het bijzonder de kleine diepblauwe gentiaan. Naarmate we stijgen komt onze beste vriend alsmaar meer tevoorschijn. Op zijn zuidflank zien we de gletschers blinken in de zon. De klim naar het hoogste punt van de tocht, de Col du Grand Fond op 2670 m, wordt alsmaar steiler, en de laatste honderden meters is het pad vervangen door los opeengestapelde grote rotsblokken. Niet simpel voor niet meer zo jonge en erg vermoeide benen!

Klaar na twee jaar

“In monte munera”, de beloning voor onze inspanning is groots: boven op de Col ont-

2021-6 Op Weg |

vouwt zich zuidwaarts een grandioos zicht op de bergmassieven van de Vanoise en zelfs de Ecrins, vele tientallen kilometers ver. Dichterbij ligt de Pierre Menta, een solitaire rotspiek die pas in 1922 voor het eerst beklommen werd. Beneden bij een klein meertje zien we ons einddoel, de Refuge de Presset. Die is recent vernieuwd en helemaal op ecologische leest geschoeid: het ‘toilet sèche’ is ‘de plank met een gat’ in een hutje 20 meter van de berghut vandaan en het doorspoelwater is vervangen door een handvol houtsnippers. Volgens de beschrijving in de berghut is ‘het eindproduct’ klaar na een tweetal jaar. Ondergetekende was kort na het avondmaal al ‘klaar’, door slaap overmand …

PRAKTISCHE INFO

Col du Joly 1898

Aiguille de Roselette 2384

Hoogteprofielen checken

Onze laatste stapdag brengt ons terug naar ons vertrekpunt, evenwel na een korte klauterpartij over grote rotsblokken naar de laatste Col (du Bresson). Toch hebben we ook die dag nog iets geleerd: het is soms niet voldoende om het hoogteprofiel uit de topogids te bekijken om de hoogtemeters te kennen. Soms zitten er behoorlijke afdalingen en klimmetjes verscholen, en kan je maar beter ook de stafkaart erbij nemen … Tijd voor afscheid van onze trouwe metgezel, de Mont Blanc, die zich weer meer en meer in de wolken hult, alsof hij zegt: “Ga maar naar huis”. In de Refuge de Plan Mya eten we nog een lekker laat middagmaal en kopen we elk een flink stuk Beaufort: een zeer pittige kaas, zomereditie 2020.

Auberge de la Roselette

Col de la Fenêtre 2245

Lac de la Girotte

Refuge de la Balme

Tête de la Cicle 2552 Tête Nords des Fours 2756

Refuge du Col de la Croix du Bonhomme

Lac de la Gittaz Beaufort

Rocher du Vent 2360 Refuge du Plan de la Lai

Col de la Sauce 2307

Col de la Croix du Bonhomme 2329

Crête de Gittes 2538 Les Chapieux

Lac de Roselend

Refuge de Plan Mya 2089

Dent d’Arpire 2467

2575 Aiguille du Grand Fond 2920 Pointe de Presset 2828 Col du Grand Fond 2670 0

Pointe Noir Pointe 2630 Motte 2718

Refuge de Presset

Col Bresson 2477

Op Weg 2021

Uit de topogids GR de pays du Beaufortain (te koop in onze webshop) haalden we ons enthousiasme en de inspiratie om een vierdaagse suggestie om te zetten naar een vijfdaagse tocht, onze leeftijd tussen 55 en 67 jaar indachtig. Het traject dekt de volledige oostflank van de Beaufortain af, met als laagste punt de Chalet des Murs op 1760 m. Onze etappes: dag 1 van de parking bij Refuge du Plan de la Lai naar Refuge du Col de la Croix du Bonhomme; dag 2 naar de Auberge de la Roselette; dag 3 deels over een andere route over de Col du Joly terug naar de Refuge du Col de la Croix du Bonhomme; dag 4 naar de refuge de Presset; dag 5 terug naar het vertrekpunt. De contactgegevens van de berghutten vonden we in de topogids. De totale wandeltijd bedroeg volgens de topogids 23 uur, voor ons gezelschap een onderschatting van 10 à 15%. ONLINE Terug afdalen naar het Lac de Roselend.

| Op Weg 2021-6

FOTO’S

VERENIGINGSNIEUWS VERENIGINGSNIEUWSVERENIGINGSNIEUWS VERENIGINGSNIEUWS

GR-overzichtskaart

NIEUW !

In samenwerking met het NGI brengen Grote Routepaden en SGR een nieuwe uitgave van de GR-overzichtskaart uit. De kaart helpt je op weg bij het plannen van een wandeltocht- of vakantie. Op de kaart staan alle GR-paden die België doorkruisen. Goed voor zo’n 45 GR-paden of 9 000 km wandeltrajecten. Een onmisbaar hebbeding voor al wie graag over GR-paden wandelt. Het ideale kerstcadeau, voor jezelf of je geliefden. De vorige editie van de kaart dateert van 2017. Deze herwerkte versie bevat alle trajectvernieuwingen van de bestaande paden en ook enkele nieuwe GR-routes. Ook de lay-out heeft een grondige opfrisbeurt gekregen. Met een schaal 1/300 000 is de overzichtskaart niet bedoeld om tijdens je wandelingen je route te vinden, wel om een leidraad te zijn bij voorbereiding en planning van je tocht.

KALENDER

De georganiseerde tochten zijn weer opgestart. Uiteraard met respect voor de geldende maatregelen. De wandelingen zijn tot in de puntjes uitgewerkt. Je hoeft zelf niks voor te bereiden en je kan genieten van een prachtig stukje GR-pad. Jong en minder jong, alleen of met je partner, occasionele wandelaar of fervente GR-stapper, iedereen is van harte welkom!

Wandeltochten West-Vlaanderen Zo 12/12: Gijzegem - Moerzeke (GR 5A) Vr-Zo 14-16/01: Winterweekend in Lokeren Individuele wandeltochten: Chercq: GRP 123 Tour de la Wallonie Picarde Nieuwkerke: GR 128 - GR 121B - SGR Heuvelland Moen: GRP 123 Tour de la Wallonie Picard - GR 5

Oost-Vlaanderen Antwerpen

De GR-overzichtskaart kost 10 € (voor GR-leden 9 €) en kan je online bestellen op onze website.

Fiets en Wandelbeurs

Zo 5/12: treinstapper Tielen-Herentals (Streek-GR Kempen) Zo 12/12: Treinstapper Melkouwen - Heist op den Berg Zo 19/12: Dagstapper Mechelen - Bonheiden - Mechelen

Limburg Zo 19/12: Eupen-Monschau (GR 15 en GR 573)

Vlaams-Brabant

Foto Wim Patry

Zo 19/12: luswandeling vanuit Hingene op lokale paden Zo 16/1: luswandeling in Kessel

Na een jaargang in een fel afgeslankte onlineversie is de Fiets en Wandelbeurs terug. Zaterdag 19 en zondag 20 februari 2022 is Flanders Expo in Gent opnieuw het decor voor het leukste event voor fietsers en wandelaars. De beurs is dé plek waar je actieve vakantie begint. Ontdek nieuwe fietsen wandelbestemmingen of routes, volg lezingen van bevlogen reizigers of kuier langs stands met outdooruitrusting. Op het grote fietsparcours kun je weer de nieuwste fietsen, e-bikes en speed pedelecs testen. Ook Grote Routepaden zal opnieuw present zijn. Naast onze eigen stand verzorgen wij opnieuw de wandelinfomarkt. Een twintigtal van onze vrijwilligers zal een heel weekend paraat staan om al je vragen te beantwoorden. Onze vrienden van de Vakantiefietser zullen hetzelfde doen voor de fietsers.

Alle info en inschrijven www.groteroutepaden.be > Kalender

Winnaars vorig nummer

De Fietsatlas Fietsland Nederland gaat naar Lisette de Haas. Het Fietsdagboek naar Xavier Van Butsel, Frans Cuyvers en Gilbert Wydhooge. De Fietsgids Holsteinische Schweiz is voor E.H de Hon, Carine Coppieters en Wim Packet. De wandelgids Wandelen in Limburg voor Chris Clinckspoor, Peter Potters en Niels Rogamns. De box Rivierenland wordt opgestuurd naar Nicolas Moortgat en Eddy Deceuster. De mooiste kastelenwandelingen in Gelderland naar Gert Verschueren, Maarten Heeren en Maja Dhaen. De Wandelgids Wasserfallweg tenslotte is voor Bart Brepoels, Christoph Cackebeke en Erik Meul.

2021-6 Op Weg |

VERENIGINGSNIEUWS VERENIGINGSNIEUWSVERENIGINGSNIEUWS VERENIGINGSNIEUWS

Verbronsde schoenen en Kalmthoutse herfstkleuren op het GR-vrijwilligersweekend Na twee jaar pandemiepauze zakte op 9 en 10 oktober een honderdtal vrijwilligers van Grote Routepaden af naar De Berk in Essen voor het langverwachte GR-vrijwilligersweekend. Terwijl oude bekenden elkaar in de armen vlogen, speurden nieuwkomers aandachtig alle naamkaartjes af: eindelijk een gezicht bij de vele namen! Æ Tekst Lien Santermans

Met een korte quiz warmden we onze grijze massa op voor de stevige infosessie die volgde. Grote Routepaden heeft niet stilgezeten en dat merkten we aan de hoop nieuwe partners, teamleden en provinciale coördinatoren die voorgesteld werden, alsook aan de vele nieuwe gidsen en projecten op de planning. Terwijl buiten de alcoholstiften werden bovengehaald voor een actieve brainstormsessie over de toekomst van onze fietsen wandelwerking, volgden binnen een spoedcursus navigeren met kaart en kompas en een wegwijs in de wereld van de topogidsen. Aan goede ideeën en bakken motivatie geen gebrek! De warme namiddagzon deed de herfstkleuren van het Arboretum stralen wanneer we er

62 | Op Weg 2021-6

de benen strekten. We ontdekten allerlei leuke weetjes over inheemse en uitheemse bomen en testten even de schommelstoel uit. Voor de liefhebbers behoorde een wandelgesprek over natuurbeheer met de coördinator van het Grenspark Kalmthoutse Heide ook tot de opties. Van al dat (praten over) wandelen en fietsen krijgt een mens dorst, dus vloeide de schuimwijn rijkelijk op de receptie. Na vele jaren van trouwe dienst zwaaiden maar liefst acht bestuurders af en dat mocht niet onopgemerkt voorbijgaan. Met een verbronsde wandelschoen en – niet geheel toevallig – een selectie witte en rode wijnen en een wit-rood boeket zetten we hen in de bloemetjes. Na een nostalgische terugblik tijdens de mooie

speeches, klonken we bij het feestmaal verder op de toekomst en legden we volop nieuwe connecties. “Tijdens de wandeling en het avondmaal leerde ik een hele hoop boeiende mensen kennen!” klont het alvast enthousiast bij vrijwilliger Ann. Op zondag trakteerde gastheer GR-Antwerpen ons op een prachtige wandeltocht die de mooiste stukjes van de Kalmthoutse Heide aan elkaar reeg. Maar ook de fietsers in de groep mochten de banden oppompen voor een stevige rit om uiteindelijk moe maar tevreden weer huiswaarts te navigeren. “We leerden nieuwe mensen kennen, konden ons licht opsteken, hadden leuke contacten en leerden bij. Een grote bravo voor de organisatoren!” aldus nieuwkomers Filip en Griet.

VERENIGINGSNIEUWS VERENIGINGSNIEUWSVERENIGINGSNIEUWS VERENIGINGSNIEUWS

Foto’s Nathalie Pirard, Erik Hendrix, Cathy De Gusseme, Filip De Blieck, Barbara Dessein

2021-6 Op Weg |

WANDELEN zonder bagage

Foto Willem Dhaenens

Proef van de winter met een GR-arrangement

Zorgeloos op pad gaan, dat is wat je mag verwachten van een GR-wandelarrangement. Een warm onthaal, lekker eten en kant-en-klare routebeschrijvingen krijg je van de hotelier. Je wandelschoenen aantrekken is het enige wat je zelf hoeft te doen. Een arrangement kan het hele jaar door geboekt worden.

G R - W A N D E L A R R A N G E M E N T E N 1

Brabants Pajottenland

Drie wandeldagen op de GR 512 langs golvende akkers, kleine dorpjes, vierkantshoeven en kastelen tussen Halle en Geraardsbergen. – In een modern, sfeervol hotel*** in OLV- Lombeek. – 2-daagse € 170,00 - 3-daagse € 267,00 en 4-daagse € 363,00

2 Hageland

Je volgt de Demer en de Winge langs fikse heuvelruggen, broeken en beemden. – In een charmehotel*** in Rillaar. Met mogelijkheid tot gps-initiatie. – 2-daagse € 170,00 - 3-daagse € 261,00

Maas- & Mergelland

Het golvende Limburgse Mergelland biedt vele hoogtepunten en verrassende panorama’s. – In een prachtig gerestaureerde hotelhoeve** in Riemst. – € 2-daagse € 165,00 - 3-daagse € 239,00

Fruitig Haspengouw

Met holle wegen, akkers, boomgaarden en een stukje Romeinse heirbaan als ingrediënten. – In een moderne, comfortabele B&B in Voort. – 2-daagse € 173,00 - 3-daagse € 271,00

5 Hoppe-Heuvelland

Aan beide zijden van de ‘schreve’, waar de herinneringen aan de Groote Oorlog nooit ver weg zijn. – In een aangenaam hotel*** boven op de Rodeberg in Westouter. – 2-daagse € 148,00 - 3-daagse € 238,00 en 4-daagse € 321,00

6 Voeren

Door de golvende landschappen van het Krijtland, Voeren en het Land van Herve. – In een schitterend gerestaureerde vierkantshoeve*** in ’s Gravenvoeren. – 2-daagse € 158,00 - 3-daagse € 249,00

Kalmthoutse Heide

Zwalm en Vlaamse Ardennen

Via de GR 5 en de GR 12 ontdek je de vennen, naaldbossen en heidegebieden van het natuurgebied de Kalmthoutse Heide. – In een trendy hotel*** in Heide-Kalmthout – 2-daagse: 2-daagse € 179,00 - 3-daagse € 284,00

De driehoek Oudenaarde-Ronse-Brakel verrast met pittige hellingen en schitterende panorama’s. – In een comfortabele B&B met fijne maaltijdservice nabij het landelijke Brakel te midden groene rust. – 3-daagse: € 288,00

Informatie en boekingen bij Anders Reizen T 013 33 40 40 www.andersreizen.be * Single toeslag op aanvraag bij Anders Reizen

OPMERKELIJK

Over pijlen en tekens

Luc Willems is al jarenlang fervent wandelaar en lief hebber van bergen. Over zijn wonderlijke tocht naar Santiago de Compostela schreef hij een boek, waaruit we enkele fragmenten haalden. Æ Selectie Ann Mulders Foto’s Luc Willems

Om vier uur ’s ochtends gaat de eerste wekker af. Geen bescheiden zacht melodietje maar een echte triiiiing... De hele albergue schrikt wakker en staat op zijn kop. Ik hoor gestommel, geloop naar het toilet, geritsel met plastiek zakjes en gemompel alom... Ik kijk naar mijn klok en denk: “Zotten”. Wanneer ik om tien uur de herberg verlaat, ben ik de allerlaatste pelgrim die vertrekt. Al na één week noemt men mij de ‘Lazy Pelgrim’. Ik ben trots op deze titel. En het kan me geen ene fuck schelen wat ze van me denken. Integendeel, in de derde week kom ik steeds weer dezelfde mensen tegen. Ze lopen kreupel, zijn oververmoeid of zien het niet meer zitten. Beetje bij beetje komen sommigen te rade om tips los te peuteren. Ik help hen met plezier. Met tape, een stok, goede raad of een klopje op de schouders en vooral met een welgemeende glimlach. De allerbeste tip is wel steeds: “RUST!” Word een Lazy Pelgrim en je zal je doel halen. Zo werd de lazy, funny pelgrim geboren... De ratrace waaruit ik gevlucht was, is dus ook hier op de camino aanwezig. Als je in de val trapt, ga

je afzien en ploeteren. In het slechtste geval zal je moeten stoppen. Als je enkel de aankomst in Santiago de Compostela als doel stelt, zal je er niet geraken, of volledig gehavend en gekraakt. Mijn doel is het onderweg zijn. Om iedere dag mijn pad te kiezen, zelfs te voelen. Ik laat me leiden door de gele pijlen en de schelp van de camino. De volgende steen die ik vastgrijp om me in evenwicht te houden, schiet los maar gelukkig heeft mijn voet goed grip op de smalle richel waarop ik sta. Trillend klim ik verder maar er is geen enkele betrouwbare steen meer te vinden. Stuk voor stuk begint de rotsige wand af te brokkelen. De stenen vallen met oorverdovend lawaai de diepte in en smakken honderden meters lager in stukken. Ik geraak in paniek en begin rondom mij heen te kijken om een betrouwbare rots te spotten. In mijn ooghoek zie ik plots een grote roofvogel wegvliegen. Terwijl ik in een flits naar de vogel kijk, zie ik vlak naast me een uitstekende steen. Ik grijp naar de steen en kan daardoor mijn val breken en stoppen. Met mijn voet vind ik nu ook terug grip. Dromen als deze zijn een rode draad tijdens mijn nachten in de periode van burn-out. Nu ik weer

rustig ben, gaan mijn gedachten terug naar die droom. Die vogel kwam net op tijd om mijn aandacht te trekken naar de kant waar de rots nog stabiel was. Voordat ik mijn tocht aanvatte, hoorde ik wel eens verhalen van mensen die de camino liepen. Ze vertelden dat ze onderweg soms tekens kregen om de juiste richting in te gaan. Ik was daar nogal sceptisch over. Ik was namelijk overtuigd dat je zelf de weg moest zoeken met de middelen die je hebt. Een kaart en kompas, een boek of wegwijzers. Gaandeweg echter moest ik leren om toch niet enkel de pijlen te volgen maar ook alert te zijn voor andere tekens. Je krijgt de tekens als je ze wil zien. Als je ze niet wil of kan zien, loop je gegarandeerd verloren en moet je terug. Zo is het ook in het leven. Je krijgt tekens, kansen om een richting, een pad te volgen maar zie je het niet, dan loop je vast. Je zal weer tekens krijgen, net zolang tot je de goede kant opgaat. En ben je te koppig, dan stopt het en kan je in de vernieling gaan.

2021-6 Op Weg |

COLUMN

Voor de Heilige Strava Anderhalf jaar geleden trad ik toe tot de Orde der Stravanen. Elke week vertrek ik minstens twee keer op fietstraining, dus ben ik een trouwe volgeling geworden, en dat op latere leeftijd. Doorgaans kan je op de zegen van de Heilige Strava rekenen als je een denderende sportprestatie hebt neergezet. Maar mag het ook iets meer zijn? Waar de meeste Stravanen niet bij stilstaan, is dat de populaire sportapp de kans biedt om naast een al dan niet verbluffende prestatie ook een tekst te schrijven en foto’s te publiceren, als een soort mini-reisdagboek. Want elke wandeling én fietstocht is naast een sportieve prestatie meestal ook een ontdekking. Met enkele regels en wat foto’s onder de opvallende titel vat ik bondig samen wat er onderweg gebeurd is. Of wat ik heb geobserveerd of gedacht. Want als ik op twee wielen door het landschap suis, de haren in de wind, dan stromen de gedachten als kabbelende golfjes door het hoofd. Toen ik in november een kleine wonde aan het linkeroog opliep had ik niet kunnen bevroeden dat ik acht maanden later nog steeds ‘s nachts kon wakker schrikken van de felle pijn. Op fietstocht die zondag groeide in mijn hoofd al een tekstje – of zullen we het een gebedje noemen – voor de Heilige Strava om van de pijn verlost te zijn. Ik kneep de remmen dicht ter hoogte van een gedenkteken voor twee verongelukte sportfietsers bij de brug over de Schelde. De vrouw met wie ik een praatje maakte bleek de zus van één van beide slachtoffers te zijn. Ze praatte met vochtige ogen over het ongeval en haar verlies. Toen ik na 10’ verder fietste riep ze mij nog na: “Bedankt voor de deugddoende babbel.” Thuis tikte ik mijn zoveelste mini-reisverslag voor mijn collega-Stravanen: Den Ommegang door ‘t Tranendal. Gebeden genereren genezing, dacht ik, van de erosie die al 8 maanden des nachts in ‘t linkeroog schreit, waar enkel tranen heling brengen. Toen stopte ik aan ‘t memoriaal voor de dode fietsers bij de brug, sprak met de zus van ‘t slachtoffer en twijfel nu aan ‘t helende van tranen. Willem Dhaenens

VOLGEND NUMMER Volgend nummer

Op Weg Februari 2022 Reportages

Treinstapper 3

Parijs

GR 5

UNESCO route

GR 34

Denemarken

COLOFON Op Weg is het tweemaandelijks magazine van Grote Routepaden vzw Grote Routepaden is een vrijwilligersorganisatie die het langeafstandswandelen- en fietsen in Vlaanderen promoot en instaat voor het beheer van GR-paden. Meer info op www.groteroutepaden.be.

Contact

GR-medewerkersteam, Grasmarkt 61, 1000 Brussel, info@groteroutepaden.be, +32 (0)487 20 82 01 Redactie Op Weg: opweg@groteroutepaden.be, +32 (0)496 60 65 53

Verantwoordelijke uitgever Rik Röttger

Hoofdredacteur Peter Cristiaensen

Eindredactie

Willem Dhaenens, Ann Mulders, Peter Cristiaensen

Redactie

Christina Bloem, Yanick Bos, Bart Caers, Christophe Deblaere, Barbara Dessein, Willem Dhaenens, Daan Duppen, Ignace Fermont, Isabel Hoogewijs, Tom Langmans, Johan Lauwerier, Hilde Leemans, Guy Raskin, Lien Santermans, Katrien Seynaeve, Wim Vandamme, Dominique Van De Casteele, Marc Vandoren, Guido Vandroemme, Ward Van Loock, Bart Van Santvliet, Bart Vermeyen en Steven Vermeylen.

Andy Dewulf (Alta Via 1, Dolomieten) Backcover: Katrien van Damme (op weg naar Berlijn)

Opmaak en druk

Bredero Graphics, www.brederographics.com

Reclameregie

Peter De Vester, peter@moizo.be, + 32 3 326 18 92

Abonnement

Jaarabonnement (6 nummers): € 35 / € 33 bij domiciliëring / € 40 voor Nederland. Registreer je via de website groteroutepaden.be/nl/registreren. Als abonnee ben je ook lid van Grote Routepaden en heb je recht op tal van voordelen: 10% korting in de GR-webshop, korting in buitensportzaken, een bon van € 5 voor een overnachting in een Vlaamse jeugdherberg en toegang tot de artikeldatabank van Op Weg (gaat terug tot 2003). www.groteroutepaden.be Overname van (delen van) artikels uit dit tijdschrift is toegestaan mits bronvermelding en schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur.

Werkten mee aan dit nummer

Lieve Huyghe, Trees Kesteloot en Zeno, Rens Klaasse, Jobe en Stefan Jacques, Paul De Roy, Eddy Van Laer, Veerle Huygh, Michel Deraemaeker, Katrien van Damme, Hanne Verhulst, Leo Thielemans, Jo Debaveye, Jan Turf, Andy Dewulf, Mieke Paulissen en Marc Van Looy, Ridha Guerfal, Philippe Gunst, Nathalie Pirard, Erik Hendrix, Cathy De Gusseme, Filip De Blieck, Wim Patry, Luc Willems.

Cartografie

Marc Vandoren, Guy Raskin, Wim Vandamme

66 | Op Weg 2021-6

Coverfoto

Deze publicatie wordt gedrukt op papier waarvan de oorsprong gecertificeerd wordt door FSC® (Forest Stewardship Council®). Dit label promoot verantwoord bosbeheer gekoppeld aan sociaal en ecologisch verantwoord ondernemerschap. Grote Routepaden vzw verzekert op deze manier dat het papier met respect voor het milieu werd geproduceerd.

TI EV E VA KA N TI E D E STAR T VA N JE AC

e w u e i n r o Tijd vo n e g n i t e o m ont

Flanders Expo 2022 Gent

!* 4,50 EURO KORTING via

.be/ fietsenwandelbeurs ticketshop/GR

geldig t/m 18 februa

aan de ri 2022 * t.o.v. tickets

E V EN T V AN

za 19 & zo 20 feb

NG SPECIALE AANBIEDI utepaden voor leden Grote Ro

fietsenwandelbeurs.be

INCLUSIEF TOEGANG TOT

kassa

Op Weg December 2021 - Januari 2022

Articles inside

INTERVIEW | Engeland

FOTOREPORTAGE | België

WANDELREPORTAGE | België

OPMERKELIJK | Over pijlen en tekens

Wandelnieuws

Lezers onderweg

FIETSAVONTUUR | Duitsland, Oostenrijk

Fietsnieuws