LEADING E P OPLE
IEDEREEN HEEFT INVLOED
‘WE WILLEN DE KERK VOORGAAN IN VEERKRACHT’ ARNOUD DROP LEIDER, ERKEN JE KWETSBAARHEID EN TWIJFELS CRAIG GROESCHEL JONGE LEIDERS HEBBEN EEN EERLIJK VERHAAL NODIG HENK JAN KAMSTEEG
advertentie
WIL JIJ GROEIEN IN KARAKTER EN GEZOND LEIDERSCHAP? CHECK DAN BIJ ROYAL MISSION DE SCHOOL VOOR LEIDERS / SCHOOL VOOR JONGE LEIDERS (18-28 JAAR) Meld je aan voor de online informatieavond op woensdagavond 9 MAART 2022, via de QR-codes
LEIDERS VOOR DE KONINKLIJKE KERK Direct aanmelden voor de opleiding of meer informatie nodig? www.royalmission.nl of mail naar: schoolvoorleiders@royalmission.nl / jongeleiders@royalmission.nl
ALS TEAM GROEIEN IN LEIDERSCHAP? ALLE GLS TOESPRAKEN OP EEN PLEK. GLSNow is exclusief ontwikkeld voor individuen en teams die hun leiderschap het hele jaar door - en nog lang daarna - naar het volgende niveau willen tillen.
VANAF 29 JANUARI BESCHIKBAAR SCAN DE QR-CODE OF KIJK OP WWW.OPWEKKING-WEBWINKEL.NL
Colofon Februari 2022 2e jaargang nr 4
WELKOM
Leading People is een uitgave van Stichting Opwekking en verschijnt als katern van Opwekking Magazine. Stichting Opwekking Ruitenbeek 16 3881 LW PUTTEN T: 088-352 67 00 E: info@opwekking.nl W: www.opwekking.nl IBAN: NL52ABNA0477774482
NIEUWE WIJN?! Tijdens mijn jaarlijkse retraite aan het begin van het jaar neem ik echt de tijd om God te zoeken. Mijn dag vult zich met tijden van gebed, stilte, het lezen van de Bijbel en andere boeken en het luisteren naar goede sprekers via internet. Keer op keer merk ik hoe belangrijk het is om momenten als deze in te bouwen in mijn drukke bestaan. Als ik me niet echt zou afsluiten, zouden al die andere dingen zich al snel opdringen. Dan zou mijn hoofd weer op hol slaan met alle deadlines en plannen van wat gaat komen. En belangrijker nog, dan zou ik geen ruimte hebben om echt te horen wat God zegt over de toekomst, om mij nieuwe ideeën te
Redactioneel (redactie@opwekking.nl) Hoofdredactie: Ruben Flach
geven, zodat ik vanuit visie leiding kan geven. Heb je ook dit soort momenten?
Eindredactie en interviews: Carina Bergman Redactie: Maartje Dekens Vormgeving: Bernard van den Berg Druk: Vellendrukkerij BDU Barneveld Fotografie Coverfoto: Arnoud Drop Abonnementen en Financiën Leading People is, gedrukt en online, gratis beschikbaar voor Vrienden
Een van de dingen die mij duidelijk werden is dat God nieuwe dingen wil doen en dat daarvoor nieuwe vormen nodig zijn. Ik werd opnieuw stilgezet bij de woorden van Jezus over nieuwe wijn, die in nieuwe zakken moet. Wij willen niet alleen vaak nieuwe wijn in oude zakken doen – nieuwe dingen in oude vormen - maar we zijn ook vaak bang voor de reactie van mensen op vernieuwing. Wat me voor het eerst opviel is dat Jezus niet zegt dat de oude wijn, in de oude zakken, heeft afgedaan. Zolang er oude wijn is, in oude zakken, blijft ook die bruikbaar! Schrijf mensen en plannen niet te snel af, sterker nog, eer datgene wat God toen deed.
van Opwekking. We bieden het blad gratis aan, maar natuurlijk zijn er kosten verbonden aan het produceren van het blad. De kosten worden gedekt door (periodieke) giften van Vrienden van Opwekking. Stichting Opwekking is voor het uitvoeren van
Dat het oude vaak als “toen was het beter” wordt bestempeld is ook een Bijbelse waarheid. Maar dat mag ons er niet van weerhouden om samen met God te zoeken naar het nieuwe dat HIJ wil doen. In deze editie schrijven we over vernieuwing en veerkracht. Twee thema's
haar opdracht afhankelijk van God en van
die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Vernieuwen is niet altijd
haar trouwe achterban, door wat we
gemakkelijk. En Alpha Nederland is een prachtig voorbeeld van hoe je
ontvangen in gebed, medewerking en giften. In dankbaarheid zien we hoe God keer op keer vermenigvuldigt wat we ontvangen. Wil je ons werk steunen met een gift? Alvast hartelijk dank! Voor meer informatie kijk op www.opwekking.nl/wordvriend
in een lastige tijd kunt vernieuwen. De organisatie is het afgelopen jaar enorm gegroeid door de nieuwe, digitale aanpak. Daarnaast blijven ze kerken inspireren om te vernieuwen, maar ook om in de spiegel te kijken. De oudere generatie zal niet altijd vanzelfsprekend met de ideeën komen die de jongere generatie nodig heeft. Als Opwekking werken we daarom heel graag aan een cultuur waarin oud en jong echt samenwerken en elkaar de ruimte geven. Daarin zijn kwetsbaarheid en eerlijkheid
Giften: Giften kunnen worden overgemaakt op IBAN: NL52 ABNA 0477 7744 82
kernwoorden. Ook daar lees je over in dit blad. Wijn staat symbool voor vreugde. Ik wens je veel nieuwe vreugde toe in de nieuwe en uitdagende jaar. Ruben Flach
3
ARNOUD DROP:
‘WE WILLEN DE KERK VOORGAAN IN VEERKRACHT’ 4
Alpha Nederland wil kerken helpen om relevant te zijn in deze tijd. Directeur Arnoud Drop: “Durf je dingen los te laten of in een andere vorm te gieten?”
“Veerkracht betekent voor mij dat je tot je neemt
Alpha. Dat vraagt flexibiliteit van het team omdat
wat de realiteit is en dan gaat kijken wat er wél kan.”
we alles wat al was voorbereid, moesten aanpassen.
Aan het woord is Arnoud Drop, directeur van Alpha
De boodschap van de campagne wordt ook anders,
Nederland. “Op die manier zijn we ook te werk
omdat we nu het Paasevangelie als startpunt nemen.”
gegaan bij het uitbreken van de coronapandemie, die momenteel nog steeds onze realiteit is. We hebben in het voorjaar van 2020 Alpha Online en
PODCAST
de Marriage Course Online geïntroduceerd en de
Het is precies die flexibiliteit, of veerkracht, waartoe
impact daarvan was boven verwachting groot.
Alpha Nederland kerken wil inspireren. Arnoud: “Met
We hadden meer deelnemers dan bij de fysieke
Alpha Online hebben we al gezien wat er allemaal wél
cursussen. We ontdekten dat heel veel dingen
kan. Dit is niet de tijd om met je armen over elkaar
waarvan we als christenen dachten dat ze niet
te gaan zitten wachten tot de pandemie, en alles wat
mogelijk waren, toch werkten. Zo kun je wel degelijk
daarmee samenhangt, voorbij is. De kerk heeft een
online connectie met elkaar hebben en je kunt
boodschap, juist in deze onzekere tijd.
best online met elkaar bidden. De Heilige Geest is dezelfde en God spreekt elke taal, ook digitaal.”
In het najaar hebben we daarom een podcast geïntroduceerd onder de noemer ‘De Kansen voor
Maar soms moet je je plannen toch uitstellen als
de Kerk’. In de podcast spreek ik met leiders van
de realiteit anders is dan gehoopt, ervaart Arnoud.
verschillende kerkelijke achtergronden over de
“Normaal gesproken houden we als Alpha Nederland
vraag hoe de kerk op een relevante manier haar
twee keer per jaar een grote campagne - in de
missie kan vormgeven. Onder andere bisschop
maanden september en januari. Die campagne
Liesen, kerkpionier Niels de Jong en voorganger
is erop gericht om mensen uit te nodigen voor
Arjen ten Brinke komen aan het woord. We willen
Alpha. Vanwege de beperkingen die eind november
hiermee kerkleiders stimuleren om na te denken
zijn ingegaan en waarvan nog niet bekend is
over vragen zoals: Hoe willen we kerk zijn? Durven
wanneer die eindigen, hebben we besloten om de
we dingen los te laten of in een andere vorm te
januaricampagne te verschuiven naar april. We gaan
gieten? Moeten we wel terug naar hoe de kerk
ons nu richten op Pasen en The Passion en gaan
functioneerde vóór corona? Doen we wel waartoe
zoekende mensen attenderen op en uitnodigen voor
we geroepen zijn als kerk?
5
We zien dat de podcasts goed beluisterd worden en
van relevante thema’s interactie te krijgen met hun
we krijgen er ook reacties op en vragen over. Om die
omgeving. Het doel van Alpha Nederland is namelijk
reden organiseren we daarnaast ‘De Kansen voor
niet om de kerk vol te krijgen, maar om mensen te
de Kerk’-events. Hiermee willen we met kerkleiders
discipelen: hen toerusten om het evangelie van Jezus
in gesprek gaan en hen inspireren om door middel
te verspreiden.” •
VEERKRACHT: IN JE TEAM EN PERSOONLIJK De beperkingen van de coronapandemie kunnen
gemaakt en heeft zich
soms heel frustrerend zijn voor een team als plannen
vorig jaar aangemeld als
moeten worden uitgesteld of er weer thuisgewerkt
reservist bij defensie. Een
moet worden. Voor de broodnodige veerkracht in het
verlangen om andere
team houdt Alpha Nederland dagelijks een gezamenlijk
mensen te ontmoeten,
startmoment online. Arnoud: “We hebben dat gelijk
buiten zijn christelijke
aan het begin van de coronapandemie ingevoerd.
bubbel, was daarvoor
Elke dag zien we elkaar even en delen we hoe het met
een belangrijk motief.
ons gaat. Als er bijvoorbeeld nieuwe beperkingen zijn
“We zijn een aantal jaar
afgekondigd dan bespreken we met elkaar hoe we
geleden verhuisd van mijn
dat ervaren en wat dat betekent voor het dagelijks
geboorteplaats Maassluis
werk. Maar we hebben ook ontspannen momenten.
naar Amersfoort. Hier wonen we in een jaren 70-wijk
Dan spelen we bijvoorbeeld Pictionary via een online
met voornamelijk blanke, hoogopgeleide en een flink
spelletjesplatform. Lekker met elkaar lachen en opladen
aantal kerkelijke bewoners. Mijn vriendschappen in
voor de nieuwe dag. En op andere dagen houden we
Amersfoort heb ik vooral opgedaan in de kerk. En op
kring met elkaar. We bidden samen en zijn er voor
mijn werk heb ik allemaal christelijke collega’s. Maar
elkaar in onze relatie met God. We hebben als team
als Alpha Nederland proberen we juist mensen te
afgesproken dat we dit gezamenlijke startmoment als
motiveren om missionair te zijn, hun leven te delen
prioriteit zien. Misschien heb jij het vandaag niet nodig,
met mensen die anders zijn. Als Mattheüs tot geloof
maar je collega wel. We doen het met en voor elkaar.”
komt, geeft hij een feest waar tollenaars en zondaars komen. Als ik een feest geef, komen er alleen maar
Zuurstof
christenen en mensen die op mij lijken.
“Deze teammomenten zijn voor mijzelf ook belangrijk. Ik ben de directeur, maar ik kan daar ook vertellen hoe ik
Jongensdroom
erin zit, ik ben daar geen ander mens. Ik kies er zelf net
Ik zocht daarom iets wat mijn eenzijdige bubbel kon
zo goed voor om daar kwetsbaar te zijn. Tegelijkertijd wil
doorbreken. Daarbij kwam dat ik graag sportief ben maar
ik ook geestelijk opgeladen zijn om er voor een ander te
wel een stok achter de deur nodig heb. In Amersfoort zit
kunnen zijn. Ik hoorde daar pas iemand de vergelijking
een kazerne en zo kwam ik op het idee om me daar aan
met een zuurstofmasker in een vliegtuig bij maken.
te melden als reservist. In september ben ik begonnen
Er wordt altijd gezegd: eerst je eigen zuurstofmasker
met een training van twee weken. Samen op bivak en
opzetten voordat je anderen helpt. Om die reden houd
geschminkt over de hei tijgeren: het is een jongensdroom.
ik zelf ‘s ochtends mijn stille tijd, voordat ik aan mijn
Ik heb mijn maten in het peloton goed leren kennen in
dag begin, althans; zoveel mogelijk. Dat zijn lang niet
die tijd, vooral de mannen met wie ik een kamer deelde.
altijd mindblowing momenten, maar ze vormen wel een
En het zijn inderdaad heel andere mensen dan ik normaal
goede dagelijkse gewoonte. Het is net als je ontbijt: je
tegenkom: als ze de naam van Jezus uitroepen dan is dat
weet misschien niet meer wat je een paar ochtenden
om andere redenen dan ik dat doe.
geleden hebt gegeten, maar het was wel goed voor je.” Ik vind het ook leerzaam voor mijn werk bij Alpha
6
Reservist
Nederland. Defensie is heel goed in het trainen van
Arnoud pleit er niet alleen in zijn werk voor om oude
mensen met allerlei verschillende achtergronden en
patronen te doorbreken en nieuwe wegen in te
niveaus. Daar kunnen we als team van Alpha Nederland
slaan. Hij heeft die keuze ook in zijn persoonlijk leven
weer van leren.”
TERUGBLIK GLS OP LOCATIE Op vrijdag 12 en zaterdag 13 november kwamen leiders uit heel Nederland op verschillende locaties samen om inspiratie, visie en toerusting te ontvangen tijdens de eerste dag van de Global Leadership Summit (GLS). Ook online haakten leiders aan, zelfs van buiten onze landsgrenzen. Deelnemers kregen een gevarieerd programma aangeboden rondom actuele thema’s. Een impressie van de eerste dag.
ROBIN VAN DER REEST operationeel manager Robin was als deelnemer aanwezig op de locatie Gouda. “Ik kom sinds 2006 op de GLS omdat
JEANELLA WALL projectleider kinderbescherming Jeanella was als deelnemer aanwezig op de locatie Dordrecht.
ik het zelf heel belangrijk vind om
JEROEN DORSTIJN oprichter en voorganger van GODcentre Gouda Jeroen is host van de locatie Gouda. “Hoewel ik zelf niet eerder op een GLS
mijn leiderschap te ontwikkelen.
“Ik vind het een inspirerend
ben geweest, wilden we graag de
Een van de motto’s van de GLS is dat
programma. Elke spreker sprak me
GLS hosten omdat het programma
iedereen er beter van wordt als een
aan, vooral als het ging over de
aanspreekt en omdat we het goed vinden
leider zich ontwikkelt, en ik geloof en
uitdagingen van deze onzekere tijd.
dat er in Nederland wordt geïnvesteerd
ervaar dat dat waar is. In september
Ik mag mijn leiderschapskwaliteiten
in leiderschap. Daarbij vinden we het
ben ik gestart met de studie Master
waarderen als gave van God en als
belangrijk om als lokale gemeente samen
of Business Administration, zodat ik
leider mag ik een voorbeeld zijn in
met andere gemeentes en organisaties te
de kennis en vaardigheden krijg om
het overwinnen van angsten.
bouwen aan het koninkrijk van God.
nog meer van dienst te kunnen zijn
Het verhaal over de koe en de buffel
Het was mooi om de GLS hier te
binnen mijn organisatie. Momenteel
dat Shola Richards vertelde, vond ik
hosten. Helaas was de opkomst lager
geef ik leiding aan 25 medewerkers
een mooi beeld daarvan. Als de koe en
dan verwacht vanwege de continue
in het Rotterdamse havengebied,
de buffel in een storm terechtkomen,
veranderingen en spanning rondom
en binnenkort ga ik aan de slag als
reageren ze heel verschillend. De koe
de coronamaatregelen. Desondanks
adviseur bedrijfsvoering binnen onze
keert om en probeert er voor weg
hebben we het als positief ervaren.
organisatie. Dan ga ik vanuit mijn
te rennen, maar begrijpt niet dat ze
Uit de reacties hoorden we dat de
kennis en ervaring het management en
daarmee langer in de storm blijft die
deelnemers geïnspireerd waren door de
de directie adviseren hoe ze hun werk
ze niet kan vermijden. De buffel loopt
toespraken en het een mooi programma
nog beter kunnen doen.
recht de storm in en komt er daardoor
vonden. Sommigen vonden het
Wat ik van deze eerste GLS-dag heel
sneller en sterker doorheen. Het verhaal
programma wel wat vol om er goed
erg interessant vond, is wat er gezegd
laat zien dat je moeilijkheden
over na te praten en te verdiepen.
werd over het nemen van risico’s. Dat je
je vormen. Ga door je problemen
Persoonlijk vond ik de boodschap van
juist in deze onzekere tijd stappen kunt
heen en keer niet om.”
Craig Groeschel het sterkst. Een krachtige
zetten en daarmee een stukje licht mag
en praktische boodschap waarvan ik
brengen daar waar het nodig is.”
denk dat die vooral voor voorgangers inspirerend was.”
Heb je de GLS gemist maar wil je alsnog toegang tot de toespraken en andere materialen? Op www.glsnederland.nl vind je daarover meer informatie. 7
Hoe kun je er als
JONGE LEIDER
zijn voor de jeugd in je kerk? Jeugdleiders zijn belangrijker dan
oprecht bent, dan ervaren ze veiligheid en stellen ze
ooit in een tijd die zeker voor
om de jeugd positief te beïnvloeden en iedere week
jongeren onzeker en intensief is. Youth with a Mission verzorgt masterclasses om jeugdleiders te bemoedigen en te trainen.
zichzelf open en is er ruimte voor groei. De kunst is iets van Jezus te laten zien. Dat is het startpunt voor discipelschap. Wij zien jeugdleiders als helden en belangrijke strijders in Gods koninkrijk. Iedere week investeren ze hun tijd maar vooral zichzelf in de volgende generatie. Dat kan soms een eenzame plek zijn, buiten het zicht van de rest van de gemeente. We willen hen dienen door onze expertise beschikbaar te stellen, masterclasses
De coronapandemie en de maatregelen die
te organiseren, seminars in hun kerk te geven, hen
daarmee samenhangen hebben een grote impact
te trainen en een luisterend oor voor hen te hebben.
op de jeugd. Ze worstelen met eenzaamheid
Zodat ze zich gesteund voelen om toegerust en vol
en hulpeloosheid, sommigen van hen ook met
passie de volgende generatie te laten zien hoe het is
depressie. De rol van jeugdleiders is om die reden
om te leven met Jezus en om hen bij Jezus te brengen.”
belangrijker dan ooit. Zij kennen de tieners en jongeren vaak al langer, via de zondagsschool,
AANWEZIGHEID
kindernevendienst en clubs en vormen daarmee het
Bij de start van Lead to Move kwam Psalm 73 vers 17
– soms – dunne lijntje tussen hen en de kerk.
naar voren, waar David schrijft dat het perspectief op
EXPERTISE
zijn situatie volledig veranderde op het moment dat hij Gods heiligdom binnenging. Suzon: “David ontving zijn
Om juist in deze tijd jonge jeugdleiders te
persoonlijke veerkracht door steeds opnieuw in Gods
bemoedigen en bekrachtigen in hun taak is Youth
aanwezigheid te zijn. Ook nu is het belangrijk om te
with a Mission een nieuw initiatief gestart onder de
leven vanuit een persoonlijke relatie met God. Dat je
noemer ‘Lead to Move’. Het doel is om jonge leiders
Hem ruimte geeft om dagelijks tot je te spreken door
handvatten te geven om met Jezus te leven én te
gebed, stille tijd en persoonlijk luisteren naar zijn stem.
leiden, en daarmee een beweging te creëren om Gods
En om vervolgens ook bereid te zijn om dat te doen
koninkrijk op aarde te bouwen. Kernteamlid Suzon
waarover God tot je spreekt.
van Noort: “Als jeugdleider heb je veel invloed in de Suzon van Noort
8
levens van jongeren. Zij zoeken geestelijke vaders
In de onzekere tijd waarin we leven kun je makkelijk
en moeders. Daarbij is het van belang dat je echt en
de moed en hoop verliezen. Als je steeds weer
opnieuw het perspectief van God zoekt, dan ontvang je inzicht en hoop. We willen jeugdleiders uitdagen om ook die tijd met God te nemen en daarmee een nieuw perspectief te krijgen. Zo kun je als jeugdleider veerkrachtig blijven en ben je in staat om in beweging te komen en samen met Jezus de jeugd in je kerk te leiden.”
MASTERCLASS
Een ander seminar gaf meer inzicht in Generatie Z,
In oktober 2021 werd de eerste masterclass voor
de jeugd die geboren is tussen 1996 en 2015. Suzon:
jeugdleiders georganiseerd. “Met zo’n tachtig
“Zij vormen de doelgroep van de jeugdleiders en
jeugdleiders uit verschillende kerken verspreid over
het is goed om iets meer te weten over wat hen
heel Nederland hebben we een geweldige dag gehad.
kenmerkt. Zo staat deze generatie, meer dan vorige
Samen gingen we in aanbidding en deden voorbede
generaties, open voor het bovennatuurlijke. Ze
voor de jeugd in Nederland. God bemoedigde ons
staan open voor prikkels die deels verklaarbaar en
als jeugdleiders door ons te laten zien hoeveel Hij
deels onverklaarbaar zijn. Uit een (niet-christelijk)
van de jeugd houdt en hoezeer Hij verlangt naar
onderzoek is gebleken dat 81 procent van hen iets
een persoonlijke relatie met hen. Samen hebben
heeft met het ‘zesde zintuig’, het bovennatuurlijke.
we het lied The Blessing gezongen over de jeugd van
Het is zo belangrijk dat zij leren om Gods stem
Nederland omdat we geloven dat God zijn zegen over
te verstaan boven alle andere stemmen in deze
deze generatie wil uitstorten. Het was prachtig om te
wereld, natuurlijk en bovennatuurlijk.”
zien hoe de jeugdleiders vol passie voorbede deden om de jeugd terug te brengen bij Gods hart.”
VERVOLG Dit voorjaar organiseert YWAM opnieuw een
In de middag werden er verschillende seminars
masterclass voor jeugdleiders. Een van de thema’s
verzorgd, zoals over het verstaan van Gods
zal zijn: ‘Omgaan met culturele diversiteit’. Suzon:
stem. Suzon: “We hebben met de deelnemers
“Generatie Z groeit op in de meest diverse
gedeeld hoe je als jeugdleider kunt groeien in het
samenleving ooit. Maar liefst 25 procent van hen
verstaan van Gods stem en hoe je de jongeren
is afkomstig uit een andere culturele achtergrond.
daarin kunt meenemen. Hoe vaker je God de
We willen met jeugdleiders meedenken hoe zij goed
ruimte geeft om te spreken in je persoonlijk leven,
kunnen inspelen op deze ontwikkeling.”
voor je jeugdgroep en in welke situatie ook, hoe makkelijker het wordt om zijn stem te verstaan.”
Meer informatie: www.leadtomove.nl
9
LEIDER, ERKEN JE KWETSBAARHEID EN TWIJFELS Ook als christenen zijn we ongemerkt meer op die
Maar in zijn boek Hoop laat hij een heel andere kant
maakbaarheid gaan vertrouwen dan goed voor ons
van zijn leven zien. De aanleiding tot het schrijven
was. Maar inmiddels zijn we gaan inzien dat er niet
van dit boek was het overlijden van het jonge kind
hier en nu voor elk probleem een oplossing is en niet
van een goede vriendin en de ziekte van een van
op elke vraag een antwoord.
Craigs eigen dochters. “Bij het schrijven dacht ik aan iedereen die ik kende die door een hel ging en niet
Hoe ga je daarmee om? Hoe reageer je als leider op
begreep waarom.” Ook schrijft hij: “Er lijken zoveel
deze gebroken werkelijkheid als je medewerkers of
mensen te zijn die een kant-en-klare God willen met
je gemeente verwachten dat je altijd blijft staan en
wie het leven makkelijk, probleemloos en zonder
overal een antwoord op hebt? Durf je te zeggen dat
hobbels is en waar de antwoorden altijd slim en
je het ook niet allemaal weet? Dat je twijfels hebt?
helder zijn. Om God echt te kennen, moet je door de pijn heen worstelen, de strijd aangaan met oprechte
Decennialang was het onder christelijke leiders een
twijfel en zelfs leven met onbeantwoorde vragen.”
taboe om je twijfels te delen en om je kwetsbaarheid te laten zien. Daaraan was ook de ‘name it and claim
HABAKUK
it’ theologie debet: de gedachte dat je door de kracht
Aan de hand van het Bijbelboek Habakuk schrijft Craig
van geloof alles kunt krijgen en bereiken wat je wilt.
Groeschel over de toppen en dalen in het (geloofs)
Met als keerzijde dat je kennelijk te weinig geloof
leven. De naam Habakuk alleen al geeft de paradox
hebt als dat niet gebeurt.
weer tussen de pijn en de hoop die je kunt ervaren het betekent zowel ‘worsteling’ als ‘omhelzing’. “Je kunt
KWETSBAARHEID
met God worstelen over alles wat niet goed gaat en
Inmiddels is er een nieuwe generatie leiders
Hem op hetzelfde moment omhelzen omdat Hij goed
opgestaan die het lef heeft om de eigen
en te vertrouwen is.” Hij beschrijft hoe God antwoordt
kwetsbaarheid te laten zien en toe te geven: ik
op Habakuks vraag om gerechtigheid: door het
weet het ook niet allemaal. Een van hen is Craig
eerst nog erger te maken. “Dat is verbazingwekkend.
Groeschel, bekend als gezicht en spreker van de
Stuitend. God vraagt de vijand te komen? Ik kan me zo
Global Leadership Summit (GLS). Zijn sportieve
voorstellen dat Habakuks mond openviel.”
verschijning en aanstekelijke presentatie geven een
10
indruk van kracht en succes. Ook als je kijkt naar zijn
Vervolgens beschrijft hij verschillende
bediening, met een groeiend aantal kerken en de
onbeantwoorde gebeden en uitgebleven genezingen
Bijbelapp YouVersion die overal ter wereld gebruikt
van familie en goede vrienden. Zoals de bijna
wordt, kun je bijna niet anders dan concluderen dat
ondraaglijke tinnitus bij zijn vriend John die ervoor
hij succesvol is.
koos om anderen te gaan dienen. Het oorsuizen is
De coronapandemie heeft ons meer dan welke gebeurtenis in de moderne samenleving dan ook duidelijk gemaakt dat onze ogenschijnlijk maakbare wereld een illusie is.
nog net zo erg, hij zou het zijn ergste vijand nog niet
Belangrijk daarbij is dat je als leider open bent over
toewensen, toch is John dankbaar omdat het hem
dit proces. Geef leiding vanuit je identiteit en wandel
dichter bij God heeft gebracht.
met God, ook als je door een dal gaat. Uit wat Craig beschrijft kunnen we zien dat ook succesvolle leiders
Craig Groeschel legt een link met Paulus en diens
het dal niet bespaard blijft. Wat geloofshelden - in de
doorn in het vlees (2 Korinthe 12). Paulus smeekt
Bijbel en in onze tijd kenmerkt, is niet dat ze nooit
God om deze doorn weg te nemen, maar als dat niet
hebben gefaald of nooit zijn geslagen, maar dat ze
gebeurt, begint hij in te zien dat God dit zo liet om
ondanks dat toch opnieuw zijn opgestaan en op God
hem nederig en in afhankelijkheid van Hem te laten
bleven zien.
blijven. En dan komt Paulus tot de conclusie: wanneer ik zwak ben, ben ik sterk.
‘Wanneer ik zwak ben, ben ik sterk – in de kracht van mijn Heer.’ •
KRACHT Maar waarin schuilt dan die kracht? In Habakuk hoofdstuk drie geeft de profeet een opsomming van plaatsen en gebeurtenissen die voor Israëlieten speciale herinneringen oproepen aan wat God voor hen deed. Craig: “Als ik mij zelf in een dal bevind, moet ik me simpelweg al die dingen herinneren die God in mijn leven heeft gedaan – voor mij, door mij of zelfs ondanks mij. Ik ga terug naar hoe ik God ken. Als ik Hem niet zie in mijn huidige situatie, weet ik wat Hij in het verleden heeft gedaan.” Uiteindelijk komt hij aan de hand van Habakuk tot de conclusie dat je, wanneer je je in het dal bevindt, drie dingen moet doen: • je kijkt om naar de top waar je vandaan komt en herinnert je wat God heeft gedaan • je accepteert het dal waarin je je bevindt en wat God nu doet • je vertrouwt op wat God zal gaan doen
Het boek HOOP, geloven dat God goed is als het leven pijn doet is uitgegeven door Uitgeverij Gideon.
11
JONGE LEIDERS HEBBEN EEN EERLIJK VERHAAL NODIG HENK JAN KAMSTEEG
Jonge leiders hebben voorbeelden nodig: senior leiders met een goed en eerlijk verhaal. Met storytelling kunnen we bouwen aan een nieuwe generatie leiders in Gods koninkrijk. Leiders die mede door de verhalen van hun voorgangers groeien in veerkracht en hun relatie met God en de mensen die zij als leidinggevenden mogen dienen.
Het was tijdens een bezoek aan het United States Holocaust Memorial Museum in Washington DC dat ik mij meer dan ooit bewust werd van de kracht van storytelling. De Tweede Wereldoorlog begon niet met het gooien van bommen, maar met het verbranden van verhalen. Bezoekers van dit museum beginnen in een ruimte waarin grote foto’s hangen met daarop brandstapels van talloze boeken waarvan de nazi’s niet wilden dat het verhaal nog langer verteld werd. In de volgende ruimte hoorden we de bulderende stem van Adolf Hitler uit de boxen galmen. Foto’s en beelden van grote mensenmassa’s die juichend zijn boodschap ontvangen. In vitrines liggen kinderboeken die in die tijd werden verspreid. Het ene verhaal werd vernietigd, het andere gecreëerd. De rest van het museum laat zien welke verschrikkelijke gevolgen dit had. Een verhaal om nooit te vergeten.
GELIJKENISSEN Storytelling is een machtig wapen. Een wapen dat gelukkig ook ten goede kan worden gebruikt. Neem alleen al de vele gelijkenissen die Jezus vertelde om duidelijk te maken dat zijn koninkrijk van gerechtigheid was aangebroken. Mensenmassa’s hingen zo geboeid aan zijn lippen dat ze zelfs vergaten voor hun eigen eten te zorgen. Over de kracht van storytelling gesproken!
12
Senior leidinggevenden die nieuwe generaties leidinggevenden willen toerusten in leiderschap, doen er wijs aan dit voorbeeld te volgen. Gebruik storytelling om geleerde lessen mee te geven, te laten zien hoe jij bent omgegaan met de obstakels in jouw leven en welke rol God hierin heeft gespeeld. Met daarbij direct een duidelijke waarschuwing: blijf authentiek en vertel een eerlijk verhaal. Geestelijke borstklopperij lijkt het goed te doen in storytelling, maar zal op de lange termijn in plaats van de ander op te bouwen, juist veel kapot maken. Of anders gezegd: als je jouw ervaringen met de gaven van de Geest gaat overdrijven, dan kan dat de vrucht van de Geest behoorlijk in de weg staan.
DRIE VERHALEN Volgens de Amerikaanse zakenman Warren Buffett kunnen wij onze waarde met 50 procent vermeerderen door de juiste communicatieve vaardigheden aan te leren: spreken in het openbaar. En dit gaat verder dan het aanleren van de juiste spreektechnieken. Kracht zit hem vooral in het vertellen van verhalen. In de trainingen die ik hierover geef, maak ik gebruik van mijn zogenoemde ‘storytelling bibliotheek’, die bestaat uit drie soorten verhalen: 1. De autobiografie: wat is jouw persoonlijke verhaal? 2. De roman: wat is het verhaal van jouw organisatie, bedrijf of kerk? 3. Het stripboek: wat is het verhaal van jouw toehoorder, de held van het verhaal? Deze drie vormen bieden gezamenlijk een geweldige kans om jonge leiders toe te rusten en uit te dagen in hun toekomstige levensverhaal als leidinggevende.
13
1. De autobiografie
plaatsvonden, maar ook van de kruistochten die
Iedereen heeft een verhaal. Het is alleen een kwestie
christenen organiseerden, van de talloze treurige
deze te ontdekken en goed te leren verwoorden.
kerkscheuringen en van de morele miskleunen die
Waarom ben je voorganger geworden? Waarom
grote christelijke leiders maakten. Niet om er een
besloot je je in te zetten voor dit bedrijf? Wat drijft jou
sappig verhaal van te maken, maar wel om eerlijk
om voor deze stichting te werken? Kortom: wat zijn je
te zijn over de gebrekkigheid van het Lichaam
drijfveren en waar komen deze vandaan?
van Christus. Want eerlijk is eerlijk, het Lichaam van Christus is allesbehalve het lichaam van een
Alleen wanneer we ons eigen verhaal ontdekken
atleet die de ene na de andere gouden plak haalt,
en weten over te brengen, zijn we in staat anderen
maar eerder die van een mindervalide die aan
mee te nemen in ons verhaal. Want waarom zouden
zijn rolstoel gekluisterd zit. Het weerhield Jezus
anderen enthousiast worden over wat jij te bieden
er echter niet van de kerk zijn bruid te noemen.
hebt, wanneer je dit zelf niet bent – of niet weet over
Een bruid voor wie Hij letterlijk door het vuur
te brengen?
ging. Voor wie Hij het obstakel van het kruis en de dood overwon. Een liefdesverhaal waar geen
Bij International Justice Mission (IJM), waar ik betrokken ben als storyteller, leren we allemaal
romantische film tegenop kan!
ons verhaal te ontdekken en te delen. De passie
3. Het stripboek
waarmee alle medewerkers kunnen vertellen
In het stripboek gaat het om je toehoorder: de jonge
waarom zij zich inzetten in de strijd tegen slavernij
leidinggevende. Hij/zij is de held van dit verhaal. In
werkt aanstekelijk voor anderen. Sterker nog: uit
elke film of goed boek wordt de held van het verhaal
onderzoek blijkt dat het delen van persoonlijke
begeleid door een gids. De jonge nieuwe leiders zijn
verhalen een belangrijke rol speelt in de groei van
de held van het nog te schrijven verhaal. Senior leiders
onze organisatie. Er is weinig zo aanstekelijk als
mogen hun gids zijn, hun Gandalf voor Frodo uit In de
authentieke, gepassioneerde, persoonlijke verhalen
ban van de ring. En dit kan alleen door te beginnen
van bewogen mensen.
met de nieuwe generatie leidinggevenden goed te leren kennen. Wie is hij/zij? Met welke problemen
Zoals eerder gesteld, is een belangrijke voorwaarde
worstelen zij? En welke stappen raad jij hun aan om
wel een eerlijk verhaal te vertellen. Wat waren de
hun obstakels te overwinnen. Niet alleen, want naast
obstakels die je in je leven bent tegengekomen?
jou is er nog een Gids. Een met een hoofdletter.
Wat waren je worstelingen? Eerlijker nog: wat zijn nog steeds je worstelingen? Van succesverhalen
En zoals iedere held in elke film wordt uitgedaagd
alleen is nog geen mens veel wijzer geworden. Van
om in actie te komen, zullen senior leiders goed
getuigenissen van je vallen (en je opstaan) wel. En
moeten nadenken waartoe zij de nieuwe generatie
welke rol speelde God hierin? Durven wij net als de
oproepen. Gaan we voor groei in competentie
Psalmist David te delen dat we soms helemaal niets
(uiteraard niet geheel onbelangrijk!) of leggen we
van God begrijpen? Dat we soms liever met gebalde
de nadruk op karaktervorming? Met andere
vuisten dan met opgeheven handen in de lucht
woorden: leren we kunstjes aan of gaan we voor
staan? De nieuwe generatie leiders wil weten hoe wij
de kunst van echt zijn, de ontdekking van de
net als Jacob vechten met God. Juist uit dit gevecht
authentieke zelf die wij in Christus mogen zijn?
kunnen zij, net als Jacob, hun levenslessen trekken.
Schets de climax van het verhaal dat de jonge leiders
Het zijn maar weinigen die geestelijk groeien zonder
mogen leven. Een leven waarin zij als dienend leiders
eerst door een (diep) dal te gaan. Voorbeelden
impact mogen hebben op de mensen om zich heen
van deze dalen te over. Mandela zat jaren vast op
en de kerk, het bedrijf of de organisatie waar zij
Robbeneiland, het volk Israël zwierf veertig jaar door
leiding aan mogen geven. Alleen zo investeren wij
een woestijn. Jezus ging door het dal van de hel om
in leidinggevenden met veerkracht. •
het obstakel van de dood te overwinnen.
2. De roman
Henk Jan Kamsteeg is auteur en spreker over
Dit is het verhaal van onze organisatie, of van de
dienend leiderschap, inclusief leiderschap en
eeuwenoude kerk. En ook nu weer: vertel het hele
storytelling. www.hjkamsteeg.nl
verhaal. Dus niet alleen van de opwekkingen die
14
AANBEVOLEN LEIDERSCHAPSBOEKEN door Henk Jan Kamsteeg DienendLeiderschap Inge Nuijten
Natuurlijk was ik als auteur van
Spanning op het werk
Adrian Gostlick en Chester Elton
Dienend leiderschap (zonder
Wanneer ik met onze hond Charlie
tussenstreepje) enorm benieuwd
een wandeling maak langs het
naar het boek Dienend-
Wolderwijd, zwemmen er eigenlijk
leiderschap (met tussenstreepje) van Inge Nuijten.
altijd wel groepen zwanen, meerkoeten en eenden in het
Ik heb Inge leren kennen als een gepassioneerd
kabbelende water. Een vredig tafereeltje waarbij het lijkt
voorvechter voor de goede zaak; leiderschap zoals
alsof de vogels maar wat doelloos ronddobberen. Wat ik
leiderschap bedoeld is, dienend dus. In haar nieuwste
echter niet zie, is dat de beesten onder water hard aan het
boek spat haar enthousiaste zendingsdrang er
werk zijn met hun pootjes. De kalmte is dus schijn.
weer van af en neemt zij ons – niet belerend, maar enthousiasmerend – mee in hoe leidinggevenden
Onderzoekers aan de universiteit in Stanford keken naar
zich dienend-leiderschap eigen kunnen maken. En
de schijnbare relaxte houding van de studenten. Waar ze
om direct één ding duidelijk maken: het gaat hier niet
achter kwamen, is dat de meeste van de studenten hard
om het aanleren van een kunstje of stijl, maar om het
ploeterden om het hoofd boven water te houden. De
uiting geven aan een ‘zijn’. Nuijten: “De voornaamste
relaxte houding van de studenten verhulde een immense
behoeften van hen die geleid worden staan op de
druk die velen van hen ervoeren. De onderzoekers
eerste plaats, in plaats van ego, macht, status, aanzien
gaven dit fenomeen de term ‘eendensyndroom’ mee:
of de bankrekening van de leider zelf.” Het is alsof ik
ogenschijnlijke kalmte die onderliggende spanning verhult.
mijzelf tijdens lezingen hoor praten… Adrian Gostlick en Chester Elton gaan in hun boek Nuijten bespreekt acht kenmerken van
Spanning op het werk uitvoerig in op dit syndroom – en
dienend-leiderschap waarvan ik hoop dat alle
hoe dit aan te pakken op de werkvloer. Want één ding
leidinggevenden de moeite nemen deze te
is duidelijk: niet alleen op universiteiten is er sprake van
bestuderen en zichzelf een spiegel voor te houden.
ongezonde spanning, ook binnen kerken, bedrijven en
Is het niet voor henzelf, dan wel voor de mensen
organisaties trappelen vele medewerkers wat af terwijl ze
aan wie zij leiding mogen geven. Kenmerken die
met een glimlach op het gezicht doen alsof er niets aan het
aan bod komen zijn onder andere authenticiteit,
handje is. Al dan niet overgoten met een geestelijk sausje.
bescheidenheid en rentmeesterschap. Gostlick en Elton kaarten nog een kritisch probleem aan. Een goed lezer herkent in het betoog van Nuijten
De meeste medewerkers die spanning ervaren, delen
veel Bijbelse waarden over hoe om te gaan met
dit namelijk niet met hun direct leidinggevende.
onszelf, de mensen om ons heen en de wereld
Zo lang we kunnen, kwaken we vriendelijk naar elkaar
waarin wij mogen leven. Nieuw zullen al haar
en verhullen het feit dat wij onder water ons wezenloos
aanbevelingen dus niet zijn, maar haar insteek
aan het trappelen zijn. De taak van leidinggevenden is
werkt wel erg verfrissend.
om hierdoor heen te prikken en boven water te krijgen hoe onze medewerkers zich werkelijk voelen.
Henk Jan Kamsteeg is spreker en consultant in zowel de profit- als de non-profitsector. Boeken die hij zelf schreef: Dienend leiderschap, Spreken met passie en Inclusief leiderschap.
15
TES UN OPWEKKING
Inrets v ni pa hcsredil
WORD VRIEND VAN OPWEKKING SCAN DE QR-CODE OF GA NAAR WWW.OPWEKKING.NL/WORDVRIEND