Opwekking Magazine 681

Uw vermogen

Ons bedrijf biedt haar (aspirant-)klanten veilige, flexibele, goed renderende investeringsmogelijkheden voor (tijdelijk) overtollig vermogen. Alle eigen en toevertrouwde gelden investeert zij in haar onroerendgoedportefeuille in Nederland, Duitsland, Florida, Engeland en Schotland. Bij ons inkoopbeleid richten we ons op goed gelegen en goed verhuurd onroerend goed, waarbij we een maximale spreiding beogen.

Momenteel bieden we onze klanten afhankelijk van de opzegtermijn tussen de 1 % en 2,5% op jaarbasis. Uiteraard hebben we de afgelopen jaren al onze klanten de rente en aflossing uitgekeerd.

COLOFON

Inhoudsopgave

04 ‘Met gospel zingen nodig je de Heilige Geest uit’

Reportage

“Gospel is alles voor mij, het vormt mijn bestaan en mijn roots,” zegt Shirma Rouse, co-curator van de tentoonstelling Gospel in Museum Catharijneconvent.

10

Vierluik voor advent: Maar wij zien Jezus! Advent

In deze adventstijd kijken we mee over de schouder van vier Bijbelse personages. Wie zagen zij in Jezus?

16

Het Jezus-perspectief

Ruben Flach

‘Maar wij zien Jezus’ is het thema van de Pinksterconferentie in 2023. In een artikelenserie verdiepen we ons in de betekenis hiervan. Deze maand het eerste deel: vanuit welk perspectief kijk jij naar de wereld?

30 Leer ons zo onze dagen tellen Henk Dik

Aan de vooravond van zijn tachtigste verjaardag staat Henk Dik stil bij Psalm 90, de oudejaarspsalm. “Ik ben dankbaar voor die prachtige woorden die spreken over Gods betrokkenheid.”

04

34 Geloofstwijfel bij tieners

Gábor Locht

Hoe begeleiden we als ouders en jeugdwerkers tieners met geloofstwijfel? Hoe zijn we goede wegwijzers naar God?

39 Special: Leading People

In dit magazine een speciaal katern over leiderschap, met onder andere een artikel van Martin Koornstra en een interview met ondernemer Alexander Keur. Laat je inspireren, want iedereen heeft invloed!

Verder natuurlijk

Colofon

Frisse Kijk - Marja Verschoor-Meijers

Bijbelstudie - Kees Goedhart

Aanbevolen Media

Persoonlijk – Ruben Flach

Opwekking Actueel

Geloofsgetuigen

Nieuws en Agenda

Uitgevogeld - Henk Stoorvogel

Nr. 681, december 2022, 62e jaargang | Opwekking Magazine is een uitgave van Stichting Opwekking en verschijnt 11 keer per jaar | Adres Ruitenbeek 16, 3881 LW Putten, 088 35 26 700, info@opwekking.nl, www.opwekking.nl | Redactie (redactie@opwekking.nl) Eindredactie: Carina Bergman en Joyce de Jongh, Hoofdredactie: Ruben Flach, Redactie: Henk Dik, Maartje Dekens, Kees Goedhart, Stef Schagen | Vormgeving: Margreet Sietsma en Verbaan Ontwerp | Fotografie: Adobe Stock, tenzij anders vermeld, Cover: Janko Duinker Drukwerk: Veldhuis Media | Advertenties Eddy Morren, T: 06 23 05 66 72 E: eddy@morrenmedia.nl, Opwekking is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de advertenties. Leesbeperking: Opwekking Magazine is ook verkrijgbaar in gesproken vorm, info: CBB, T: 034 15 65 499 W: www.cbb.nl | Abonnementen en Financiën Opwekking Magazine is, gedrukt en online, gratis beschikbaar voor Vrienden van Opwekking. We bieden het blad gratis aan, maar natuurlijk zijn er kosten verbonden aan het produceren van het blad. De kosten worden gedekt door (periodieke) giften van Vrienden van Opwekking. Voor het uitvoeren van onze opdracht zijn we afhankelijk van God en van de trouwe achterban van Stichting Opwekking, door wat we ontvangen in gebed, medewerking en giften. In dankbaarheid zien we hoe God keer op keer vermenigvuldigt wat we ontvangen. Wil je ons werk steunen met een gift? Alvast hartelijk dank! | Voor meer informatie kijk op www.opwekking.nl/word-vriend | Giften kunnen worden overgemaakt op IBAN: NL52 ABNA 0477 7744 82

Shirma Rouse: ‘MET GOSPEL ZINGEN JE DE HEILIGE GEEST

In Museum Catharijneconvent in Utrecht is momenteel de tentoonstelling Gospel te zien. In beeld, teksten en vooral muziek maak je kennis met de oorsprong van gospelmuziek en de invloed ervan. Reportage en interview met gospelzangeres Shirma Rouse die als co-curator meewerkte aan de tentoonstelling.

Shirma Rouse (1980) is gospelzangeres. Ze is geboren en opgegroeid op de Antillen en kwam op haar 19e in Nederland wonen. Shirma werkte een aantal jaar als achtergrondzangeres en werd vanaf 2013 bij het grote publiek bekend door haar deelname aan het tvprogramma The Voice of Holland. Shirma is betrokken bij diverse gospelevenementen, waaronder het EO-programma Amazing Grace

Gospel betekent letterlijk ‘goed nieuws’:een positieve christelijke boodschap wordt gecombineerd met een uitvoering die typerend is voor deze muziekstijl. Shirma Rouse: “Gospel wordt in Nederland vaak weggezet als entertainment, maar het is een manier van het goede nieuws brengen. Het kan je geloof en hoop bieden en het is veel meer dan muziek, het is een lifestyle.”

Shirma heeft twee jaar lang meegewerkt als co-curator aan de samenstelling van de tentoonstelling Gospel. Wat betekent gospel voor haarzelf? “Gospel is alles voor mij, het vormt mijn bestaan en mijn roots. En met gospel zingen nodig

je de Heilige Geest uit in wat je aan het doen bent, in je leven en in je situatie. Het is heel belangrijk.”

Storefront churches

In de tentoonstelling krijg je als bezoeker veel voorbeelden van gospel te zien en te horen, en ook leer je meer over de ontstaansgeschiedenis. Gospel is in Noord-Amerika ontstaan, in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw. Afro-Amerikanen in het zuiden van de Verenigde Staten waren in die tijd weliswaar bevrijd uit slavernij, maar werden desondanks als minderwaardig beschouwd en behandeld. Om te ontsnappen aan het racisme, de segregatie en de

ZINGEN NODIG GEEST UIT’

armoede trokken ze naar het noorden. Daar stichtten ze nieuwe kerken –zogenaamde storefront churches – in leegstaande winkelpanden, waar ze God op hun eigen manier met zang en dans gingen aanbidden.

In de muziekbundel werd de benaming ‘gospel’ voor het eerst gebruikt. Het bundeltje bevat achttiende-eeuwse hymnen, spirituals die zijn ontstaan onder tot slaaf gemaakten, en negentiende-eeuwse opwekkingsliederen.

De liederen werden uitgevoerd met elementen zoals vraag-antwoord, ritme improvisatie die de gospelmuziek kenmerkt

.

OH HAPPY DAY

Het lied Oh Happy Day is een van de bekendste gospelliederen, zowel binnen als buiten de kerk. Het bezingt de dag dat Jezus met zijn kruisdood onze zonden wegwaste. De tekst is afkomstig uit een hymne uit de 18e eeuw, van de Engelse predikant Philip Doddridge. In de 19e eeuw werd het door een Engelse organist voorzien van een nieuwe melodie en refrein. Het werd vanaf dat moment een veel gezongen lied in kerken in Engeland en Amerika.

De Afro-Amerikaanse student Edward Hawkins bewerkte het lied in 1967 en nam het op een single op. Hij hoopte er genoeg geld mee te verdienen om met zijn koor mee te doen aan een gospelwedstrijd. De single sloeg zo sterk aan dat Edwin Hawkins het nummer opnieuw opnam met een groep vrienden en familieleden onder de naam The Edward Hawkins Singers. Oh Happy Day was het eerste gospelnummer dat een grote hit werd binnen en buiten de Verenigde Staten. In Nederland stond het twee weken lang op de eerste plaats in de top 40. Wereldwijd werden er 7 miljoen exemplaren verkocht van de single.

Slavernij

In Nederland maakten we voor het eerst kennis met de voorlopers van de gospelmuziek in 1877. In dat jaar bezochten de Fisk Jubilee Singers ons land tijdens hun wereldtournee. De zanggroep werd in 1871 opgericht om geld in te zamelen voor de

noodlijdende Fisk University in Nashville, een universiteit voor voormalig tot slaaf gemaakten. De groep zong spirituals zoals ze in de decennia daarvoor nog gezongen werden op de plantages. Zo raakten de liederen ook bekend buiten de Afro-Amerikaanse gemeenschap. Het woord Jubilee in de naam verwijst naar het jubeljaar uit het Oude Testament. In het jubeljaar moesten volgens voorschrift alle slaven vrijgelaten worden.

Wie zich verdiept in gospelmuziek kan niet om het slavernijverleden heen. Van de zestiende tot ver in de negentiende eeuw werden miljoenen mensen uit Afrika door onder andere Nederlandse en Britse handelaars als goederen verscheept en gedwongen op plantages te werken. De tot slaaf gemaakte mensen moesten veel achterlaten, maar hun muziek namen ze mee. Afrikaanse muziek, gecombineerd met Engelse hymnes, klinkt door in de spirituals – de liederen die vanaf de 18e eeuw ontstonden op de plantages in het zuiden van de Verenigde Staten.

Uit de spirituals spreekt de hoop dat God hen uit hun slavernij zal bevrijden – na de dood, maar ook in het hier en nu. De liederen werden vaak onder het werk gezongen, op het ritme van de werkzaamheden – bij het plukken of roeien.

Slave Bible

Een bijzonder object in de tentoonstelling vormt de Slave Bible die door de Britten werd gebruikt om tot slaaf gemaakten op de Caribische eilanden te bekeren. Wereldwijd zijn er nog maar drie exemplaren van over. De Bijbel toont verschillende hiaten – onwelgevallige teksten over bevrijding uit slavernij werden weggelaten. Galaten 1 gaat bijvoorbeeld direct verder met Galaten 5. De tussenliggende hoofdstukken, waarin Paulus onder andere schrijft Er zijn geen Joden of Grieken, slaven of vrijen (…) u bent allen één in Christus (Galaten 3:28) ontbreken.

Shirma Rouse: “Gods Woord werd ingezet om mensen te onderdrukken. Zendelingen mochten het geloof wel brengen,

De Fisk Jubilee Singers

maar onder strikte voorwaarden van de slaveneigenaren. Die wilden dat de boodschap vooral zou gaan over trouw en gehoorzaamheid. Ze zetten het geloof in voor hun eigen doeleinden. Je ziet hier dat slavernij een geestelijke strijd is – hoe kun je anders met zo weinig mensen zoveel slaven onder controle houden? Het is een mindgame.”

Bevrijding

Dat de tot slaaf gemaakte mensen het christelijk geloof – de religie van hun onderdrukkers – aannamen en behielden mag dan ook een wonder heten.

Op een video vertelt gospelzangeres Joany Muskiet – wiens voorouders in slavernij leefden - over haar favoriete gospellied Amazing Grace “Het bezingt de genade en liefde van God. Wij mogen in de bevrijding leven, omdat God zijn eniggeboren Zoon gaf. Ik heb afwijzing en racisme ervaren, maar daarvan ben ik bevrijd. Jezus geeft bevrijding en dat wil ik doorgeven aan mijn kinderen.”

Ook de voorouders van Shirma hadden te maken met slavernij. “De moeder van mijn overgrootvader was slaaf. Ik heb mijn overgrootvader nog gekend – hij overleed in 1986 op zijn honderdste verjaardag – en daardoor ken ik de verhalen van dichtbij.”

Vormt dat slavernijverleden een wond in haar leven? “Nee, niet voor mij. Het is voor mij een bron van inspiratie om ervoor te gaan. Je verleden is niet je toekomst.” Nederland gaat binnenkort excuses aanbieden voor het slavernijverleden, wat zegt haar dat? “Dat het tijd wordt. Dit zouden ze overal moeten doen, niet alleen in Nederland.” Wat komt er daarna? Is er vergeving? Zijn we dan met elkaar broeders en zusters van hetzelfde huis? “Dat zijn we sowieso, maar niet iedereen gedraagt zich daarnaar.”

Protest

In de tentoonstelling wordt ook aandacht besteed aan de burgerrechtenbeweging van de jaren zestig, in Amerika. Bij ons in Nederland is vooral Martin Luther King bekend als gezicht van die beweging. Gospel vormde een essentieel strijdmiddel. De hele wereld leerde het lied We Shall Overcome kennen als het lied van het geweldloos verzet.

Ook in de Black Lives Matterbeweging speelt muziek een belangrijk rol. Zanger Typhoon vertelt in een video over het hiphoplied Je bent nodig waar hij aan meewerkte: “Dit is voor mij moderne gospel, met veel Bijbelse verwijzingen. Ik heb een drive om de wereld mooier te willen maken en onrecht aan te pakken. Ik weet

MET KORTING NAAR DE TENTOONSTELLING

De tentoonstelling Gospel is tot 10 april te zien in Museum Catharijneconvent in Utrecht. De Slave Bible is nog tot 8 december te zien en gaat daarna terug naar Glasgow, Schotland. Lezers van Opwekking Magazine krijgen 50 procent korting op de toegangsprijs als ze bij een online boeking (dus niet bij de kassa) deze code gebruiken: SHIRMA50

Meer info: www.catharijneconvent.nl

wat racisme is, ik heb er dagelijks mee te maken. Het gaat mij om de erkenning, om het in het licht te zetten.”

WAYMAKER

Groot afgedrukt op een banner staat de tekst van het lied Waymaker. De tentoonstellingsmakers schrijven over dit lied van de Nigeriaanse zangeres Sinach: “Het illustreert de globalisering van gospel. Het lied combineert een hedendaagse stijl met de voor gospel typerende boodschap. Sinach liet zich inspireren door Genesis 12 waar God aan Abraham de opdracht geeft om op weg te gaan. In 2020 won Sinach met dit nummer als eerste niet-Amerikaanse gospelzangeres een Dove Award.”

Na de muzikale reis die je als bezoeker van deze tentoonstelling maakt, kun je concluderen dat gospel heel veelzijdig is en op verschillende manier ingezet wordt. “Maar”, stelt Shirma vast, “door de boodschap en de teksten blijft gospel het goede nieuws.” •

TEKST Carina Bergman

FOTO Slave Bible: Mike Bink

Schilderij: Fisk University

De Slave Bible

Tijdelijk gratis voor lezers van Opwekking ONLANGS VERSCHENEN

“Mijn leven stond op het punt te veranderen, op een manier waarvan ik nooit had kunnen dromen.”

Lees ‘Besmet’, het levensverhaal van Amar in Nepal. Hij overwon lepra, en hoe! Een prachtig, hoopvol boek dat wij graag willen delen met mensen die een hart hebben voor de kwetsbare medemens.

Vraag dit bijzondere boek nu aan! Ga naar www.leprazending.nl/opwekking of scan de qr-code. Bellen kan ook, 055 - 7 600 500.

Marja Verschoor-Meijers

FRISSE KIJK

OP OUDE WAARHEDEN

Verwachting

In het winkeltje van onze stichting Traveling Light, dat ook als buurthuis fungeert, hebben we soms de grootste lol met dorpsgenoten die geen Nederlandse achtergrond hebben en dan gaat het meestal over onze taal.

Ja, die moeilijke, onbegrijpelijke, ingewikkelde Nederlandse taal waarvan de grammatica lastig en onvoorspelbaar is met meer uitzonderingen dan regels.

En alsof dat niet erg genoeg is hebben veel woorden meerdere betekenissen. Je kunt bijvoorbeeld in verwachting zijn maar ook verwachting hebben; wie verzint zoiets? Volgens het woordenboek betekent verwachten onder andere: anticiperen, hopen, rekenen op, tegemoetzien en vooruitzien. In de adventsperiode kijken christenen wereldwijd met blijde verwachting uit naar de viering van de geboorte van Jezus Christus.

Messias

‘Verwachting’ is sowieso het sleutelwoord rondom de geboorte van het wonderkind. En dan doel ik niet alleen op het feit dat zowel Maria als Elisabeth zwanger waren van hun eerste kindje. Er was ook een geestelijke verwachting rondom zijn geboorte. Jezus was immers de lang verwachte Messias. In Lukas 2:25 staat daarover: En zie, er was een man in Jeruzalem, van wie de naam Simeon was, en die man was rechtvaardig en godvrezend. Hij verwachtte de vertroosting van Israël en de Heilige Geest was op hem.

Simeon liet zich niet meeslepen door de gebeurtenissen van zijn tijd, door de moeilijke omstandigheden waarin het volk zich bevond. Nee, hij verwachtte iets bijzonders, namelijk de vertroosting van Israël. We kunnen nog wat leren van dat kostbare perspectief. En hij was niet de enige die zo in het leven stond. Ook Anna, een profetes op leeftijd, sprak over die vertroosting en verlossing. In Lukas 2:38 lezen we

over haar: En zij kwam er op dat moment bij staan en beleed eveneens de Here, en zij sprak over Hem tot allen die de verlossing in Jeruzalem verwachtten.

Velen leefden in die tijd met verwachting. Ik vraag me af hoe het vandaag de dag is. Wat verwachten wij? Leven wij met de verwachting dat het wel los zal lopen, dat alles goed zal komen? Of dat alles steeds erger wordt, dat het einde nabij is? Over dat laatste sprak Jezus reeds en we zien het vandaag om ons heen gebeuren. En het hart van de mensen zal bezwijken van vrees en verwachting van de dingen die de wereld zullen overkomen, want de krachten van de hemelen zullen heftig bewogen worden (Lukas 21:26).

Simeon verwachtte iets bijzonders, namelijk de vertroosting van Israël

Onze verwachting zou anders moeten zijn dan die van de mensen die de Vredevorst (nog) niet kennen. Het zou zichtbaar moeten zijn dat wij in de verwachting leven dat er ook voor ons vertroosting is. Niet omdat de regering, de economie of de maatschappij verandert, maar omdat onze hulp en troost van Hem komt. De psalmist beschreef dat zo: Welzalig is hij die de God van Jakob tot zijn hulp heeft, die zijn verwachting stelt op de Here, zijn God (Psalm 146:5). Dan komen we tot rust, dan ervaren we zijn vreugde. De verwachting van de rechtvaardigen is blijdschap, maar de hoop van de goddelozen zal vergaan (Spreuken 10:28)

•

VIERLUIK VOOR ADVENT Maar wij zien Jezus!

Wie is Jezus voor jou? Wat verwacht je van Hem? Op weg naar kerst mag je daar opnieuw bij stilstaan. In deze adventstijd kijken we mee over de schouder van vier Bijbelse personages. Wie zagen zij in Jezus?

Bileam - De strijdkreet van een Koning is onder hem

STEF SCHAGEN

Als God een ezel kon gebruiken in het leven van Bileam, dan kan Hij ons zeker gebruiken. Dat is nou typisch God! Hij kiest niet wie bekwaam is, Hij bekwaamt wie Hij kiest. Bij Bileam liep dat uit op een profetisch vergezicht: hij zag Jezus.

God greep in om te voorkomen dat de door koning Balak ingehuurde Bileam Israël vervloekte. In plaats daarvan vuurde Bileam een kanonnade aan zegeningen af op Israël. Was het een strijd tussen God en de duivel omdat God wist dat uit Israël de Messias zou voortkomen?

In ieder geval was Balak er zo kwaad over dat hij Bileam subiet van zich wegjoeg: Maak dat je wegkomt! (Numeri 24:21) Maar niet voordat Bileam de komst van Jezus

Zacharias – Geloof je het nog?

RUBEN FLACH

Vierhonderd jaar stilte van Godswege, we kunnen ons het nauwelijks voorstellen, zeker als evangelische en pinksterchristenen.

Door de eeuwen heen had God steeds opnieuw profeten, rechters, koningen en leiders gebruikt om te spreken tot zijn volk. Het was slechts aan een enkeling gegeven om dat te doen, want de Heilige Geest was niet voor iedereen. Maar toch, God sprak! En zeker de belofte van de komst van de Messias, de Redder, was bij iedereen bekend.

Maar nu moesten ze het doen met de Thora, de boeken van Mozes, en verhalen uit de overlevering. Een Bijbel zoals wij die kennen hadden ze niet. Profeten en anderen die woorden van God doorgaven waren er niet meer. Al vierhonderd jaar was het ‘stil’. De godsdienst ging wel

gewoon door. De tempel, de rituelen, de priesters, de Levieten, alles zoals God het had ingesteld.

GEBEDSPUNTEN

Eén van die priesters, Zacharias, getrouwd met zijn lieve vrouw Elizabet, had twee belangrijke gebedspunten waar hij al heel zijn leven voor bad. Hij zou heel graag een keer ingeloot worden voor de tempeldienst waarbij hij het reukoffer mocht brengen. Dat mocht je maar eenmaal in je leven doen, en sommigen werden nooit ingeloot; daarom was het heel speciaal.

Daarnaast, en misschien nog wel belangrijker, hadden hij en zijn vrouw een kinderwens. Ze waren inmiddels oud en droegen al hun hele leven de schande, want zo werd het gezien, van het niet kunnen krijgen van kinderen. Iedere dag baden ze, soms onder tranen, dat God een wonder zou doen en de vloek zou verbreken.

voorspelde. Wat Bileam zei kun je zo op je kerstkaarten zetten. Deze voorspelling lees je in de ontknoping van het ludieke verhaal in Numeri 22-24 waarin Bileam het aan de stok krijgt met iedereen: zijn ezelin, koning Balak en God.

ZEGENEN

Koning Balak van Moab was door angst bevangen op het moment dat het volk Israël door zijn land trok. Hij haalde Bileam erbij om het volk te vervloeken, maar die leende zich er niet voor: “Ik zeg alleen wat God zegt dat ik moet zeggen en ik ben ook niet met zilver en goud om te kopen.” God kwam tussenbeide. Hij dacht: Balak wil hen vervloeken maar Ik wil hen zegenen. Tegen Bileam zegt Hij: “Ga mee maar doe alleen wat Ik je zeg.”

Om dat te garanderen, gebruikte God Bileams ezelin. Ineens stond de engel des Heren met een getrokken zwaard op het pad, waarop zij niet verder reed maar ging liggen. Bileam raakte daardoor met zijn voet bekneld tussen de ezelin en de muur van de nauwe steeg waar zij doorheen liepen. Geërgerd door haar onwil sloeg Bileam haar

driemaal met zijn stok, waarop ook zij kwaad werd en zei: “Waarom sla je me nou?! Heb ik je ooit iets misdaan?!”

STER

Het liep allemaal goed af, behalve voor Balak. Te midden van zijn kanonnade van zegeningen zegt Bileam ineens iets dat bij mij van het papier springt:

De oorlogskreet van een Koning is onder hem. Ik zie Hem, maar niet nu; ik schouw Hem, maar niet van nabij; een ster gaat op uit Jakob, een scepter rijst op uit Israël en hij verplettert Moabs slapen en alle zonen van Set. (Numeri 24:17). De Koning komt en Hij zal het voor zijn volk opnemen, zegt Bileam. Geen wonder dat Balak kwaad werd.

De ster doet verdacht veel denken aan de ster die de wijzen uit het oosten zagen. Dan is de Koning van Israël geboren en Hij komt met zijn scepter: zijn regie over de wereld vanuit Israël. •

Zijn gebedspunt om de tempeldienst te mogen doen ging in vervulling. Hij had z’n zondagse kleren aangetrokken, om het maar zo te zeggen. Alles spic en span, want zo hoorde het. Nadat hij met een groep priesters het heilige was binnengegaan, en zij zich hadden teruggetrokken, stond hij daar, helemaal alleen. De adrenaline gierde door zijn lichaam bij het besef van wat hij mocht doen, tranen stonden in zijn ogen.

En toen ineens verbrak God de stilte. Na vierhonderd jaar stond daar, in het heilige, een engel van de Heer. Pal voor de neus van Zacharia. En hij had een boodschap die het feest compleet kon maken. Niet alleen was hij ingeloot voor de tempeldienst, maar nog beter, God had hun gebeden verhoord. Hij en zijn lieve Elizabet zullen een zoon krijgen, een heel bijzondere!

TWIJFEL

Yes! Prijs de Heer! God verhoort gebeden en doet wonderen!!! Maar nee, dat is niet wat er gebeurde. Zacharias priester in de tempel, die al jaren bad voor een wonder, twijfelde. Hij was al oud, en de omstandigheden zaten allemaal tegen. Hij was weliswaar iedere dag in de tempel (in de kerk), en hij had zeker veel gebeden, maar echt geloven… nee, dat lukte hem niet meer.

Omstandigheden, ogenschijnlijke stilte van God, persoonlijke verwachtingen, teleurstellingen, allemaal dingen die kunnen zorgen dat we, ondanks onze rituelen, ons geloof verloren zijn. Dan hebben we het nodig om opnieuw naar Jezus te kijken. Zie zijn ogen gericht op jou. Hij is je niet vergeten, en heeft je niet verlaten. •

Maria – als je alle puzzelstukjes bij elkaar legt

MAARTJE DEKENS

Maria kende de profetieën over de beloofde Messias. Het bezoek van de engel Gabriël en alle gebeurtenissen daarna lieten haar zien hoe de puzzelstukjes in elkaar passen.

Eigenlijk weten we vanuit de evangeliën heel erg weinig over Maria. Ze is een gewoon Joods meisje, dat bezoek krijgt van de engel Gabriël. Hij vertelt haar dat ze moeder zal worden. Ze zal een jongetje krijgen en Hem Jezus noemen. Hij zal Zoon van de Allerhoogste genoemd worden. De Heilige Geest zal over haar komen en de kracht van God zal haar als een schaduw bedekken. Ze begrijpt het niet allemaal, maar antwoordt in geloof: “De Heer wil ik dienen; laat mij gebeuren overeenkomstig uw woord.”

Kort daarna bezoekt ze haar familielid Elisabet, die ook zwanger is. Zodra ze binnenkomt springt het kindje in Elisabets! En Elisabet roept uit: “Wie ben ik dat de moeder van mijn Heer naar mij toekomt!”

OVERHEERSERS

Maria had misschien deze gebeurtenissen bij elkaar opgeteld: de woorden van de engel, de woorden van Elisabet en het opspringen van het kindje in haar buik. Natuurlijk kende ze de Thora en de geschriften en wist ze van de beloofde Koning die het volk zou redden. Ze had er zelfs over gezongen (Lukas 1:46-55) toen ze bij Elisabet was.

Maar als ze om zich heen kijkt, ziet ze nog niets van de Messias. Haar volk had veel meegemaakt in de afgelopen eeuwen. Er waren verschillende overheersers geweest, eerst Perzen, toen Grieken en daarna Romeinen die het

HENK DIK

Geleid door de Heilige Geest kwam Simeon oog in oog te staan met Jezus, de beloofde Messias, en hij loofde God.

Alles wat wij weten over Simeon staat in Lukas 2:25-35. Geen van de andere schrijvers van de evangeliën noemt zijn naam of vermeldt deze gebeurtenis en er zijn ook geen andere verwijzingen naar dit bijzondere moment. We weten zo weinig van hem dat we zelfs niet weten of hij een priester was of welke andere taak hij had. Wat we wel lezen is dat hij een rechtvaardige en vrome man was, die uitzag naar de tijd dat God Israël vertroosting zou schenken

VERVULLING

Simeon leefde in een moeilijke tijd; politiek gezien was het lastig, want het land werd bezet door de Romeinen, maar ook geestelijk was het zwaar, want al zo’n 400 jaar was er geen profetisch woord gesproken. En toch is daar een man die niet alleen rechtvaardig en vroom was, maar ook verlangde dat God uitkomst zou geven. Lukas schrijft dat de Heilige Geest op hem rustte en hem een openbaring had gegeven. De Heilige Geest had hem duidelijk gemaakt dat hij niet zou sterven voor hij de Messias zou hebben gezien. Wat moet dit een bemoediging voor hem geweest zijn. En door diezelfde Geest werd hij naar de tempel gedreven en daar was hét moment dat de openbaring van de Geest in vervulling ging.

Simeon - hij heeft Jezus écht gezien!

volk hun cultuur oplegden. Er waren nu zoveel goden om te dienen, maar bijna niemand kende nog JHWH, de God die zij diende. Er was weinig hoop en weinig geloof, maar er werd uitgekeken naar een bovennatuurlijk ingrijpen van God.

LICHT

Over de zwangerschap van Maria wordt niet veel verteld, maar terwijl haar buik groeide, groeide misschien ook wel in haar het besef: het Kind in mijn buik is de Redder van deze wereld. Hij is diegene die Licht brengt in deze duisternis.

En dan maakt God zelf de geboorte van zijn Zoon op kosmische wijze bekend: een groot hemels leger zingt over God en een engel vertelt aan de herders in het veld dat de Redder is geboren. Ze pakken snel hun spullen en gaan deze pasgeboren Koning met eigen ogen in Bethlehem bekijken.

Lukas schrijft vervolgens die raadselachtige zinnen: En Maria bewaarde al deze woorden in haar hart en bleef er over nadenken. Daarmee bedoelt hij niet dat ze de woorden voor zich hield, maar hier gaat het over het grotere geheel zien en begrijpen. Als Maria de puzzelstukken bij elkaar legt, wordt er een groter plaatje zichtbaar; de engel die bij haar was, de woorden van haar familielid Elisabet, het lied van de engelen, de opgetogen reactie van de herders. Ze zou gaan trouwen met Jozef, maar heeft nu de beloofde Koning in haar armen! De Koning over wie al is gezongen, geprofeteerd, gedroomd en naar wie al eeuwen werd uitgekeken. De Zoon van God. Maar ook háár zoon.

Terwijl ze naar zijn lieve slapende gezichtje kijkt, kijkt ze naar het gezicht van God. Ze is moeder geworden en God heeft oog gehad voor haar. •

Jozef en Maria waren naar de tempel gekomen om volgens de voorschriften met Jezus te doen wat volgens de Wet bepaald was. Na de besnijdenis op de achtste dag werd de eerstgeboren zoon een maand na zijn geboorte aan God opgedragen en als het mogelijk was werd dit in de tempel gedaan.

Dit was het moment dat er gebeurde wat de Geest beloofd had! Simeon nam het kind Jezus in zijn armen en hij loofde God met de woorden die wij ‘de lofzang van Simeon’ noemen. Het was begrijpelijk dat Jozef en Maria verbaasd waren over deze profetische woorden die werden uitgesproken over hun baby. Het moet ook voor hen een bijzonder moment geweest zijn en zeker toen Simeon hen zegenende en ook vertelde wat zijen zeker zijn moeder Maria - in de toekomst konden verwachten.

VERTROUWEN

Binnen de traditie van de rooms-katholieke en andere orthodoxe kerken vormt de lofzang van Simeon – in het Latijn ‘Nunc Dimitis’ (nu… laat heengaan) – al meer dan 1500 jaar een onderdeel van het afsluitend avondgebed. De woorden van de lofzang en alles wat wij lezen over Simeon zijn juist ook in deze adventstijd een aanmoediging om in een tijd van onrust, oorlog, alle soorten crises en geestelijke duisternis in het geloof onze ogen op Jezus gericht te houden. Simeon zag Hem met zijn eigen ogen, MAAR WIJ ZIEN JEZUS in het geloof en vertrouwen, zodat ook wij mét Simeon kunnen zeggen: “Nu laat U, Heer, uw dienaren en dienaressen in vrede heengaan, zoals U hebt beloofd!”

•

Oud en nieuw

Licht

In dit nieuwe gebod zijn licht en liefde nauw met elkaar verbonden. God is licht en liefde (1 Johannes 1:5 en 4:8). Op de eerste scheppingsdag beval God al dat er licht zou zijn. Op de vierde dag maakte Hij er nog diverse lichten bij. Er staat: Deze lichten zullen heerschappij voeren over de dag en de nacht. Zij dienen tot aanwijzing van vaste tijden en dagen en jaren

Oud en nieuw liggen dicht bij elkaar – ook als het gaat om de geboden van Jezus.

In 1 Johannes 2:7-11 staat: Geliefde broeders en zusters, ik houd u in deze brief geen nieuw gebod voor maar een oud, dat u vanaf het begin bekend is. Dat oude gebod is de boodschap die u gehoord hebt. Toch is het ook een nieuw gebod, omdat de duisternis wijkt en het ware licht al schijnt, en dit is werkelijkheid in Jezus’ leven en in uw leven. Wie zegt in het licht te zijn maar zijn broeder of zuster haat, bevindt zich nog altijd in de duisternis. Wie de ander liefheeft, blijft in het licht en komt niet ten val, maar wie de ander haat, bevindt zich in de duisternis.

Johannes schrijft hier dat christelijke liefde een oud gebod is, maar toch ook weer nieuw. God en je naaste liefhebben waren niet nieuw. In Deuteronomium 6:5 en Leviticus 19:18 staan die woorden ook al. Dus in welk opzicht was er sprake van een nieuw gebod? Het Griekse woord voor nieuw is kainos. Nieuw in de betekenis van iets dat al bestaat, maar dat tot dan toe onbekend voor jou was.

Zo zijn ook elkaar liefhebben en in het licht wandelen geen nieuwe begrippen voor deze tijd, maar ze hebben wel een andere lading gekregen. Dat komt door Jezus. Het gaat dieper dan vroeger, omdat God zijn liefde en zijn licht heeft geopenbaard in zijn Zoon en de Zoon het wil uitwerken in en door ons.

Licht geeft niet alleen licht, maar voert ook heerschappij. Dat mogen we ook symbolisch zien. De zon is een beeld van Jezus Christus, de Zoon. Hij is het Licht van de wereld.

Echte heerschappij, en dan niet dictatoriaal, moet gebaseerd zijn op het karakter van God

De maan is het beeld van de gemeente. Zij weerkaatst het licht van de zon (die heerschappij over haar voert) en zij verandert steeds van vorm (net als de gemeente). Individuele gelovigen mogen daarbij schijnen als lichtende sterren (Filippenzen 2:15).

Heerschappij of autoriteit vindt zijn oorsprong in God. Echte heerschappij, en dan niet dictatoriaal, moet gebaseerd zijn op het karakter van God. De mens werd geschapen om te heersen (Genesis 1:26). Dat betekent dat de mens leiding mocht geven aan al het geschapene, met een gezag dat voortkwam uit de liefde en het licht van God.

In Mattheüs 7:28-29 zien we dat Jezus zelf hierin ook op God wil lijken. Daar staat: Jezus sprak als gezaghebbende en niet als de schriftgeleerden. Als wij wandelen in het licht en handelen naar het Woord van liefde, zullen ook wij gezag kunnen uitoefenen zoals God dat heeft bedoeld.

•

Kees Goedhart

HET

JEZUS-PERSPECTIEF

JEZUS-PERSPECTIEF

maakt dat wij ons altijd veilig weten. Maar wij zien Jezus... omdat we altijd gaan lijken op dat wat we het meeste zien. Poster

Het thema van de Pinksterconferentie 2023 is ‘Maar wij zien Jezus’. Waarom is voor dit thema gekozen, en wat lezen we erover in de Bijbel? De komende maanden wordt het thema verder uitgewerkt en beschreven. Dit is het eerste thema-artikel.

Misschien heb je wel eens zo’n afbeelding gezien waarin verschillende personen of dingen te zien zijn, ook wel optische illusie genoemd.. Op een van die bekende plaatjes is bijvoorbeeld zowel een jonge als een oude dame te zien. De psychologie legt uit dat je, afhankelijk van perspectief en context waarin het plaatje gepresenteerd wordt,

eerst de oude of juist eerst de jonge dame ziet. Bij nadere uitleg kun je beiden zien, maar nooit allebei tegelijk. Een ander voorbeeld is de tekening die we vaak als kind maakten van een ovaal hoofd met een lachend en een huilend perspectief, afhankelijk van hoe je de tekening beethield. Jantje-lacht-Jantje-huilt noemden wij dat thuis.

Perspectief is het punt vanwaaruit je naar iets kijkt. Dat punt, die plaats, bepaalt hoe je kijkt en wat je ziet. Perspectief wordt vaak beïnvloed door hoe ons leven is verlopen, onze opvoeding, de leuke en verdrietige dingen die we hebben meegemaakt. Ook de manier waarop we het geloof hebben meegekregen en beleefd, wat ons is verteld over God - of niet - heeft invloed op ons perspectief. Tegelijkertijd wordt ons perspectief ook beïnvloed door ons toekomstbeeld. Hoe kijken we tegen de wereld aan? Hoe zien we de toekomst? Komt het allemaal goed, of zie je het somber in?

Gods plan

In de Bijbel lezen we vaak dat mensen moeite hebben om Gods plan voor hun leven te begrijpen vanwege het perspectief dat ze hebben. We lezen voortdurend over Gods trouw en liefde. Daarin leidt God niet alleen maar Hij bevrijdt, doet wonderen en tekenen om zijn plan te volvoeren en zijn macht en kracht te laten zien. God staat naast hen, maar toch…

Toen het volk van Israël uit Egypte werd bevrijd, gebeurde er iets bijzonders: God leidde hen via een omweg naar het beloofde land. Een reis die een paar dagen had kunnen duren, duurde uiteindelijk veertig jaar. God wist dat zijn volk veel moest leren voordat ze het beloofde land in konden gaan. Ze hadden een nieuwe visie en een ander perspectief nodig. Israël was maar liefst 430 jaar slaaf geweest, de ene na de andere generatie. Die slavernij had grote invloed op wie ze waren geworden, op hun manier van leven, hun denken, kortom, hun perspectief op het leven en hoe zij volk van God waren.

God leidde hen naar een vallei tussen twee grote bergen, aan de rand van de Schelfzee (ook wel Rode zee genoemd). We lezen in Exodus 14 dat de farao spijt kreeg dat hij zijn slaven had laten gaan en besloot ze terug te halen. De Israëlieten hadden net hun tenten opgezet. Het waren er honderdduizenden, misschien met vrouwen en kinderen erbij wel meer dan een miljoen, zo wordt geschat. De luchtbedden waren opgepompt, de slaapzakken uitgerold en de vuurtjes waren aangestoken voor de maaltijd, toen ze achter zich een grote stofwolk zagen. Al snel kwam het besef dat het de Egyptenaren

Wat zou je denken als je tussen twee enorme bergen staat, voor je is een grote zee, en achter je komt de vijand op je af? Wat is dan je perspectief, hoe zou jij het zien? En is het niet zo dat sommige momenten in ons leven zo aanvoelen: “We kunnen nergens heen, we zijn verloren!”

Slavenperspectief

Op dat moment zie je wat de slavernij van honderden jaren met mensen doet. Bergen, zee,

stofwolk, vijand, alles leek zich tegen hen te keren. Wat doe je dan? Ik vind het altijd bijzonder en zelfs wel een beetje bemoedigend om te lezen dat de mensen in de Bijbel op ons lijken. Wat zij toen deden, gebeurt namelijk nog steeds: ze riepen tot God en klaagden bij de buurman. De conclusie van hun tirade tegen Mozes komt op het volgende neer: “Waarom heb je ons uit Egypte gehaald? We waren veel liever slaaf gebleven, dan zaten we nu niet in deze situatie!”

De slavernij van 430 jaar had diepe wortels in hun hart gekregen. Zelfs de recente wonderen van God, de plagen in Egypte die uiteindelijk leidden tot hun bevrijding, waren onvoldoende om hun perspectief te veranderen. Ze dachten nog als slaven, ze reageerden nog als slaven. Wat leren we hiervan? Je kunt wel uit de slavernij zijn, maar is de slavernij ook uit jou?

Als je verder leest in Exodus zie je dat God het volk leidt en heel zichtbaar aanwezig is door een wolk overdag en een vuurkolom in de nacht. Hoewel het niet veel duidelijker kon, presteert het volk het om steeds opnieuw iets te vinden om over te klagen, met steeds opnieuw een verwijzing naar de ‘goede oude tijd’ in Egypte. Dat ze slaaf waren, geslagen werden, geen vrijheid genoten, dat waren ze even vergeten.

Vals perspectief

Na het ontstaan van de eerste gemeente, beschreven in het boek Handelingen, brak er allesbehalve een makkelijke tijd aan voor de kerk. Vervolging, marteling en de dood van vele christenen was de dagelijkse werkelijkheid. Feiten die belangrijk zijn voor ons eigen perspectief. Want we horen nog wel eens de belofte dat je, als je Jezus gaat volgen en vervuld wordt met de Heilige Geest, een leven van enkel overwinningen zult krijgen. Dat je alle tegenstand en vijandschap, geestelijk of van mensen, kunt pareren en bestraffen. Eerlijkheid gebiedt te zeggen dat dit een vals perspectief is.

Het leven is niet altijd gemakkelijk en ook als volgers van Jezus worden we niet gespaard voor de gevolgen van de zonde, die nog steeds invloed

wil vernietigen.

Een Jezus-perspectief

Terwijl in de wereld om hem heen de vervolging toeneemt, medechristenen gedood worden, soms op de meest gruwelijke manieren, schetst de schrijver van de Hebreeënbrief het nieuwe perspectief dat hij gekregen heeft.

Hij beschrijft hoe Jezus vanuit de hemel neerdaalde om Gods reddingsplan te volvoeren. Hoe Hij stierf maar opstond en naar de hemel terugging. Daar werd alles aan Hem

onderworpen. Er is niets, maar dan ook niets, waarover Jezus geen heerschappij voert. nog in deze gebroken wereld. Het volmaakte komt pas als Jezus terugkomt, dan gaan we pas echt het beloofde land in. Daarom stelt de schrijver zijn perspectief bij. Vanuit Gods waarheid, vanuit het volgen van Jezus en door de Heilige Geest die in

We zien dus niet altijd de situatie veranderen. Het leven is niet altijd makkelijk. Soms ga je echt door strijd en moeite. Maar God stelt ons in staat om vanuit zijn perspectief te kijken. En dan zien wij Jezus. Dan hebben we toekomstperspectief. Dan mogen we steeds meer op Hem gaan lijken en ervaren dat Gods koninkrijk zich stap voor stap

We mogen in Christus een nieuw perspectief krijgen. Dan focussen we niet meer op de omstandigheden, maar is geloof de drijfveer van alles wat we doen.

Om met Paulus’ woorden af te sluiten: Wij weten immers dat, wanneer ons aardse huis, deze tent, afgebroken wordt, wij een gebouw van God hebben, een huis niet met handen gemaakt, maar eeuwig in de hemelen…Wij hebben dus altijd goede moed en weten dat wij, zolang wij in het lichaam inwonen, uitwonend zijn van de Here, want wij wandelen door geloof, niet door aanschouwen (2 Korinthe 5:1-8).

BOEK

IK BEN ER NOG NIET JUDITH STOKER

Als Judith Stoker na ruim zeven voluit geleefde jaren opnieuw in een depressie terechtkomt, voelt het alsof de bodem onder haar bestaan wordt weggeslagen. Via de huisarts komt ze bij de GGZ terecht waar ze een nieuwe diagnose krijgt: een bipolaire stoornis. Samen met haar psychiater en spv’er zoekt ze naar de juiste medicatie. Ze houdt een dagboek bij waarin ze schrijft over het leven met een ernstige stoornis: eerlijk, openhartig en kwetsbaar. Wanhoop en hoop, duisternis en licht wisselen zich af, net als dagen dat ze niet verder wil leven en dagen dat het leven de moeite waard is. Maar het blijft niet bij een persoonlijk verhaal alleen: als psychosociaal therapeute met veel kennis van zaken en een analytische geest weet Judith lijn in haar verhaal te brengen en stelt ze een uitgebreid signaleringsplan op.

Het resultaat is een taboedoorbrekend boek dat inzicht geeft en waardevolle informatie aanreikt over wat een bipolaire stoornis (waarbij een depressie kan komen kijken) inhoudt. Tegelijkertijd steekt Judith andere mensen die worstelen met het leven een hart onder de riem. En breekt daarmee een lans om de moeite van het leven te omarmen en accepteren, want: “Een psychische stoornis is niets om je voor te schamen.” Een must-read voor pastoraal werkers en mensen die zelf of in hun omgeving met een bipolaire stoornis of depressie te maken krijgen.

BOEK DE RADICALE

UITBANNING

VAN HAAST JOHN MARK COMER

“Wat is de grootste uitdaging van het geestelijk leven van mensen in deze tijd? Ik wil wedden dat maar weinig mensen als eerste ’haast’ zouden noemen,” zegt Comer. “En we hebben het toch allemaal druk? Maar zonde en drukte hebben hetzelfde effect. Je relatie met God, met andere mensen en zelfs met je eigen geest wordt verbroken.” In dit boek gaat hij op zoek naar een antwoord op het hoge levenstempo, de afleiding en verslaving van deze tijd. Hij komt uit bij Jezus’ uitnodiging aan iedereen die ‘vermoeid en belast’ is. Jezus adviseert zulke mensen niet om een extra vakantieweek te boeken, maar om samen met Hem onder één juk te gaan wandelen. En hoewel ‘juk’ doet denken aan werken en zwoegen, biedt het levensritme met Jezus juist… rust.

Hij reikt vier gebruiken aan om je leven te onthaasten, zoals eenvoud en het houden van de sabbat. Allerlei praktische tips maken dat concreet, zoals ‘houd je écht aan de maximumsnelheid’, ‘kom tien minuten te vroeg voor een afspraak (zonder telefoon)' en ‘stel vaste tijden in om e-mail te behandelen’. Een boek met grote impact!

€ 24,99 | Ark Media

DE ACHTSTE DAG

JAKOB VAN WIELINK EN HENK ROTHUIZEN

Twee vrienden, de een katholiek, de ander evangelisch, schreven dit boek over degene van wie hun hart overloopt. Je doorloopt zeven etappes en komt uit bij de dag die we in al zijn luister nog verwachten: de Achtste Dag.

€ 19,99 | Berne Media

DVD EN GLOSSY SABINA

(KERST VOOR JOU)

De film Sabina vertelt het verhaal over hoe Gods liefde een ambitieuze, wereldse atheïst veranderde in een van de meest bijzondere christelijke vrouwen van de 20ste eeuw. De film begint met het moment waarop Sabina Wurmbrand haar leven waagt om Christus’ liefde te tonen aan drie nazisoldaten. Waarom zou een christin, geboren als Jodin, haar leven riskeren om haar vijanden te helpen –leden van het leger dat haar hele familie ombracht? Een sleutelscène in de film is het moment dat Sabina een nazi omhelst die medeverantwoordelijk is voor de moord op haar Joodse familie, en hem vergeeft zonder dat hij daarom gevraagd heeft.

Vergeving staat centraal in de film en in de gelijknamige miniglossy die samen het Kerst voor jou!-geschenk vormen dat uitgedeeld kan worden rond de kerstdagen. In de glossy zegt therapeut Carianne Ros: “Je ziet vaak dat mensen eerst spijt en erkenning willen en dan pas bereid zijn te vergeven. Maar tachtig procent van de mensen zal moeten vergeven zonder woorden van spijt of erkenning te ontvangen.” Sabina laat zien dat je vanuit Jezus’ liefde voor vergeving kunt kiezen.

In de glossy komen verschillende mensen aan het woord die vertellen over hun achtergrond van misbruik en terrorisme en getuigen wat vergeving in hun leven teweegbracht. Uitgave in samenwerking met SDOK.

BABY JEZUS IS GEBOREN

IRMA MOEKESTORM EN MICHEL DE BOER

Kleurrijk prentenboek met het kerstverhaal op rijm. Het heeft woordjes in vette letters om samen te oefenen. Er is een gelijknamig kleurboek, met de teksten erbij.

€ 12,50 (prentenboek) en € 6,99 (kleurboek) | Buddy Books

AVONDMAAL MET ONTBIJTKOEK KLAAS MUURLING

Just do it, is de eenvoudige geloofsmentaliteit van Open Doors. Klaas Muurling did it, en schrijft over zijn geloofsavonturen om Gods boek te brengen naar landen waar christenen vervolgd worden. Makkelijk te lezen boek. Voor een geloofsboost.

€ 19,95 | Gideon

SAMEN JONG

SABINE VAN DER HEIJDEN ET.AL.

Nederlandse bewerking van het boek Growing young. In zes kernwaarden wordt antwoord gegeven op de vraag wat jonge mensen aantrekt in een geloofsgemeenschap.

€ 18,99 | Kok Boekencentrum

TEKST Stef Schagen, Joyce de Jongh, Regina Frumau, Carina Bergman

KORT

Ruben Flach

Welzalig de man die wél wandelt

We zijn iets heel kostbaars kwijtgeraakt. Ik vond er iets van terug en ontdekte dat we als kerk een hoop kunnen leren van de wandelclub.

Ik vertelde al eerder iets over mijn nieuwe hobby, wandelen. Ik had nooit gedacht dat ik het echt leuk zou gaan vinden. Mijn schoonfamilie, inclusief mijn vrouw, is er al jaren aan verknocht. Voor hen betekent en blokje om al snel 10 km. Ik verzette me altijd om mee te gaan en maakte misbruik van de Psalm 1 stelling ‘welzalig de man die niet wandelt’.

liepen heel wat wandelaars voorbij. Allemaal waren ze even vriendelijk. We waren tenslotte allemaal wandelaars, liepen dezelfde route in dezelfde regen. Alhoewel, sommigen liepen de 10 of 15 km, en een paar de 30 km. Volgens ons liep niemand de 5 km, want daar kom je je bed niet voor uit met dit weer.

Euforie

Na meer dan een jaar iedere dag wandelen werd het tijd voor het serieuze werk. Dus nam ik onlangs voor het eerst deel aan een echte georganiseerde wandeltocht. We vertrokken vroeg naar Vlissingen, waar we 20 km zouden lopen. Het weer was wisselvallig, maar dat mag de pret voor de echte wandelaars niet drukken, zo heb ik inmiddels geleerd. In een clubgebouw werden we door een groep vrijwilligers heel vriendelijk ontvangen. We kregen een plattegrond en wat instructies: “De route is uitgezet en kun je ook op dit briefje volgen.” We namen nog een kop koffie, die door een eveneens vriendelijke meneer werd geserveerd. Hij was zo enthousiast dat hij bijna vergat af te rekenen.

Verbroedering

De route was inderdaad keurig uitgezet met gele bordjes. Het was prachtig, het bos, de voetstappen in het zand op het strand, de duinen en wat dorpjes. Dat we alsnog een paar keer verkeerd liepen kwam vooral doordat we, terwijl we stevig doorstapten, aan de praat waren over van alles. Gelukkig vonden we de route terug en konden we onze weg vervolgen. Wandelen, en zeker als het regent, zorgt voor een enorme verbroedering. Ons tempo lag hoog, dus we

Na vier uur lopen, zonder pauze, kwamen we weer aan in het clubhuis. Een mix van vermoeidheid en euforie hing in de lucht. Vermoeide wandelaars namen koffie, thee, of warme soep. Maar wat vooral opviel was dat iedereen elkaar aansprak. Mensen gingen spontaan bij ‘vreemden’ aan tafel zitten. Het ging over de route, de regen, het tempo, de ervaringen. Ik was ‘gewaarschuwd’ voor dit fenomeen, maar moest het zelf ervaren.

‘Als we zo spontaan met elkaar zouden omgaan, zou de kerk er heel anders uitzien’

Terwijl we moe en nat, maar vooral heel voldaan naar buiten liepen, bedankten we nog even de stralende vrijwilliger die alle routes had uitgezet. Het was een wat oudere man die zichtbaar genoot van zijn werk. “In januari is er meer,” riep hij ons na.

Ik keek achterom en zei tegen Mirjam: “Hier zouden we als kerk nog heel veel van kunnen leren. We lopen allemaal, de een wat harder en verder dan de ander, maar allemaal met dezelfde bestemming. Als we zo spontaan met elkaar zouden omgaan, zou de kerk er heel anders uitzien.” Misschien moeten we toch maar meer gaan wandelen. •

[ Opwekking Actueel ]

De Betteld in Zelhem staat in het weekend van 17 t/m 19 maart 2023 helemaal in het teken van muziek. Dan vindt daar het Opwekking Worship Weekend plaats, een inspirerend event vol aanbidding, seminars en workshops, en tijd voor ontmoeting. En bovenal: een weekend tot eer van God! We willen samen groeien in aanbidding en daar veel ruimte voor geven. Zo zijn er tijdens alle diensten korte toespraken van bekende aanbiddingsleiders en sprekers, en nemen we volop de tijd voor stilte, gebed en ‘ministry’. Op zaterdag is er een ruim aanbod aan seminars en workshops.

‘ALS JE EEN BERG HEBT, MOET JE

DIE WEL NAAR GOD BRENGEN...’

Opwekking begint met een aanraking van God. Ieder jaar ervaren duizenden mensen dat tijdens de Pinksterconferentie die Opwekking organiseert. Een van die mensen die hiervan getuigt, is Arie van Houwelingen. Vlak voor de Pinksterconferentie kreeg hij een diagnose voor zijn ontstoken handen, met grote gevolgen voor zijn toekomst, omdat hij met zijn handen werkt en een eigen bedrijf heeft. Tijdens een samenkomst klonk een specifieke oproep voor mensen met reuma en ontstekingen. Arie twijfelde, maar stond toch op – aangemoedigd door wat in de preek had geklonken…

Scan de QR-code om het verhaal van Arie te bekijken.

Het Worship Weekend is een geweldige mogelijkheid om samen als aanbiddingsteam inspiratie op te doen. Samen opnieuw ontdekken hoe krachtig aanbidding is, leren van professionele zangers en muzikanten van o.a. de Opwekkingband en de nieuwe Opwekkingsliederen aanleren - en de derde en laatste serie van cd 47 opnemen. Investeer in tijd met elkaar om toegerust te worden voor je taak in de gemeente. Laat je inspireren door de tijden van aanbidding en gebruik de input vanuit de workshops om persoonlijk en als team te groeien in aanbidding. Kijk snel op onze website voor meer informatie en aanmelden!

HENK DIK 80 JAAR!

Op 6 december is het 80 jaar geleden dat Henk Dik het levenslicht zag. We feliciteren Henk en zijn vrouw Nelly van harte met dit heuglijke feit. We zijn dankbaar voor Henks betrokkenheid en jarenlange inzet voor Opwekking, zowel in zijn bestuursfunctie als in zijn functie als redactielid van Opwekking Magazine. Sinds zijn verhuizing naar Putten komt Henk regelmatig ‘buurten’ op kantoor, vaak om het nieuwste magazine op te halen om in het dorp uit te delen. Nog vele jaren, Henk!

FOTO Mahima van den Brink

GLS: OOK VOOR JONGE LEIDERS!

De Global Leadership Summit levert met zijn aanbod van internationale topsprekers een unieke bijdrage aan de ontwikkeling van leiders wereldwijd. Ieder jaar brengt de GLS inspirerende sprekers uit kerk, wetenschap, bedrijfsleven en maatschappij samen; mannen en vrouwen die hun ‘best lessons’ delen over actuele thema’s en onderwerpen. Je krijgt tools aangereikt om je vaardigheden te ontwikkelen en te ontdekken hoe je de mensen die je leidt, kunt helpen zich te ontwikkelen. En je ontdekt hoe jij op jouw plek van invloed kunt zijn.

Of je nu al jaren een leiderschapspositie inneemt of pas aan het begin van je leiderschapsreis staat: de GLS reikt waardevolle principes aan die je direct in jouw situatie kunt inzetten. Omdat we het belangrijk vinden om juist ook in jonge leiders te investeren, hebben we voor studenten een speciaal tarief met een flinke korting op de ticket. Kom op 27 en 28 januari naar Veenendaal (Basiliek) en laat je inspireren en toerusten om op jouw plek je impact te vergroten. Meer informatie en tickets via www.globalleadershipsummit.nl

VRIJWILLIGERS IN HET ZONNETJE

De eerste vier nieuwe Opwekkingsliederen van cd 47, opgenomen tijdens Opwekking in Concert, zijn uitgebracht! De cd met alle nieuwe Opwekkingsliederen verschijnt zoals altijd op de Pinksterconferentie, maar nu kun je dus alvast van deze liederen genieten. Ze zijn toegevoegd aan de digitale luisterplatforms, de Opwekkingsliederen app en OPS en bovendien als bladmuziek verkrijgbaar in de webwinkel van Opwekking: www.opwekking.nl/webwinkel. Laat je erdoor zegenen!

Op 7 december is het Nationale Vrijwilligersdag: een dag om alle vrijwilligers die zich op zoveel plekken in onze samenleving inzetten, in het zonnetje te zetten. Ook wij als Opwekking willen van die gelegenheid gebruikmaken om onze vrijwilligers van harte te bedanken voor hun geweldige, trouwe inzet. We zijn gezegend met een enorm team van getalenteerde, hardwerkende en enthousiaste vrijwilligers die hun tijd en energie vol liefde geven, op allerlei plekken in onze organisatie. Dus, of je nu al jarenlang op je post staat als coördinator, of één keer per jaar flink de handen uit de mouwen steekt tijdens de Pinksterconferentie: heel, heel hartelijk dank voor je fantastische inzet. Zonder jou zou Opwekking en met name de Pinksterconferentie niet kunnen bestaan. We zijn samen Opwekking!

Een kleine tweehonderd jaar geleden werd in het Britse rijk de slavernij afgeschaft. De geloofsovertuiging van John Newton en William Wilberforce vormde er een belangrijke drijfveer voor.

Eén van de populairste Engelse hymnen is Amazing Grace. Vele bekende artiesten hebben het vertolkt, vaak ondersteund met de speciale klank van doedelzakken. Ook André Rieu heeft het in zijn repertoire opgenomen. Er bestaat ook nog een totaal verbasterde versie van het lied met als titel Waarheen, waarvoor; jarenlang een van de meest gebruikte liederen bij begrafenissen.

Genade, zo oneindig groot is de Nederlandse titel (Opwekking 428) en dat is eigenlijk ook het verhaal van het leven van de schrijver van het lied, John Newton (1725-1807). Newtons moeder – een gelovige vrouw – stierf kort voor Johns zevende verjaardag. Zijn vader,

een strenge zeekapitein, nam hem op 11-jarige leeftijd al mee naar zee. Er volgden wilde jaren voor de jonge Newton en hij werd een stevige drinker. Hij werd gedwongen om bij de Britse marine in dienst te gaan, weigerde en werd gestraft met acht dozijn zweepslagen. In de jaren die volgden werd hij kapitein op een slavenschip en raakte hij nauw betrokken bij de slavenhandel. Slaven werden uit de kustlanden van Afrika onder erbarmelijke toestanden vervoerd naar Noord-Amerika, maar ook naar andere landen, waaronder Engeland.

Bekering

Tijdens een van de reizen kwam het schip in een zware storm terecht en als door een wonder

werden het schip en zijn bemanning gered. John Newton noemde dit later het moment van zijn bekering, maar het zou nog een proces van jaren worden. Zelf schreef hij hierover: “Ik was eigenlijk nog geen gelovige in de ware zin van het woord, het was een proces dat behoorlijk wat tijd heeft gekost.” Hij begon de Bijbel te lezen en werd zich bewust van zijn verkeerde levensstijl. Ook kreeg hij sympathie voor de slaven die hij als gevangenen vervoerde.

In 1754 brak hij definitief met de hele slavenhandel en het transport. Hij keerde terug naar Engeland waar hij zich verder verdiepte in het geloof waarna hij in 1764 werd aangesteld als priester in de Anglicaanse kerk. Hij schreef ongeveer 280 liederen waarvan het in 1772 gecomponeerde Amazing Grace de bekendste is geworden.

Pamflet

Pas in 1788 schreef hij een pamflet met als titel Gedachten over de slavenhandel. Het was een beschrijving van de vreselijke omstandigheden op de schepen en Newton vroeg vergeving dat hij niet eerder hierover geschreven had. “Het zal altijd een onderwerp zijn van vernederende terugblikken voor mij, dat ik ooit actief betrokken was in een handel waarvan ik nu huiver.”

Op een bepaald moment in zijn leven wilde hij eigenlijk het parlement verlaten om zijn leven in dienst van God te stellen. John Newton was één van de mensen die er bij hem op aandrongen om zijn positie in het Lagerhuis niet op te geven. Hij overtuigde William ervan dat God hem wellicht met een reden die plaats in het Lagerhuis had gegeven.

Afschaffing moderne slavernij Op 2 december is de jaarlijkse ‘Internationale Dag van de Afschaffing van de Slavernij’, een initiatief van de Verenigde Naties. Hiermee wordt aandacht gevraagd voor de ruim 40 miljoen mensen wereldwijd die zich op dit moment in slavernij bevinden. Een op de vier is kind.

Het pamflet werd zo bekend dat het vele malen herdrukt moest worden. Het werd ook aan alle leden van het Britse Parlement verzonden; een van hen was William Wilberforce (1759-1833). Op jeugdige leeftijd werd hij lid van het Lagerhuis en een jaar later werd hij christen. Dit bracht een enorme verandering in zijn leven. Hij ging zich richten op de verbetering van de leefomstandigheden van zijn medemens en op sociale hervormingen.

Afschaffing

Jaarlijks werden er door Britse slavenhandelaren 35 duizend tot 50 duizend Afrikanen over de Atlantische Oceaan vervoerd en als slaaf verkocht. Het was een bloeiende handel waarbij velen betrokken waren. De handel was zo ingrijpend geworden dat nog maar een handjevol mensen geloofde dat er iets zou kunnen veranderen; William Wilberforce werd één van hen.

Zijn geloofsovertuiging werd voor William de drijfveer om zich als voorvechter van de afschaffing van de slavernij op te werpen. Op 12 mei 1789 hield hij zijn eerste toespraak in het Lagerhuis tegen de slavernij, en hoewel de meeste van zijn partijgenoten hem niet ondersteunden, werd uiteindelijk in 1807 een wet aangenomen die de slavenhandel illegaal maakte. Wilberforce bleef tot aan zijn pensioen actief, waarna zijn collega Thomas Buxton zijn taak overnam en de anti-slavernij beweging in het parlement leidde. Op 29 juli 1833 overleed William Wilberforce, drie dagen nadat hij de verzekering kreeg dat de wet op de afschaffing van de slavernij zeker zou worden aangenomen. Met het tekenen van deze wet op 28 augustus 1833 kregen alle slaven in het Britse rijk hun vrijheid.

TEKST Henk Dik

PROJECT MYSTERY GUEST: VEEL RUIMTE VOOR VERBETERING GASTVRIJHEID KERKEN

Alpha Nederland heeft - met hulp van mystery guests - bij 75 kerken onderzocht hoe gastvrij ze zijn. Het gemiddelde rapportcijfer is een 6,7. “Dat is een voldoende maar biedt ook veel ruimte voor groei,” zegt Dorine Sommer, relatiemanager Kerken bij Alpha Nederland.

afscheid. Het gemiddelde cijfer dat de onderzochte kerken kregen van de mystery guests is een 6,7. “Een hogere score kan vaak in kleine dingen zitten. Kerken waar mensen zijn aangesproken scoren bijvoorbeeld gemiddeld een 7,5. Nu kan dat in grotere kerken lastig zijn omdat je minder snel ziet wie er nieuw is. Daar voelde slechts 8 procent van de mystery guests zich gezien. Maar het is ook niet vanzelfsprekend dat het in kleinere kerken beter gaat. Zo zegt een van de mystery guests: ‘Ze keken naar me, maar ik werd niet aangesproken. Dat voelde zo eenzaam.’ Dan is het best spannend om een rapportage te versturen. Gelukkig reageren kerkleiders heel positief, of ze nu een lovende reactie kregen of niet.

Het project ‘Mystery guest’ heeft als doel om kerken aan te moedigen in gastvrijheid, vertelt Dorine Sommer. “Om in de spotlights te zetten wat er goed gaat en om kerken een spiegel voor te houden wat er beter kan. Alpha Nederland wil zoveel mogelijk mensen in ons land de kans geven om Jezus te ontmoeten. En we houden van de kerk; we zien dat de kerk een roeping heeft om mensen te bereiken. Gastvrijheid speelt daar een belangrijke rol in. Daarom hebben we dit project bedacht en een Mystery Shopper bedrijf ingehuurd.”

De mystery guests – die over het algemeen weinig of niets met de kerk hadden – bezochten kerken die zichzelf hadden aangemeld voor het project. “Dat was een breed scala aan denominaties: PKN, rooms-katholiek, evangelisch en meer.”

De kerken werden op vijf punten beoordeeld: de website, het contact vooraf, de ontvangst, de dienst en het

We hebben ook ontzettend mooie rapportages mogen versturen. Eén van de mystery guests noemde de kerk een warme deken. Bij een ander was het duidelijk dat ze de Heilige Geest heeft ervaren, ook al had ze daar niet de woorden voor. Ze zei: ‘Ik voel me zo blij, ik heb energie gekregen en ik voel dat ik terug moet.’ Dat is waanzinnig mooi.

Maar liefst 52 procent van de mystery guests heeft gezegd dat ze terug willen komen. En in kerken waar ze veel aan gastvrijheid doen, geldt dat zelfs voor 75 procent van de mystery guests. Dat is een cijfer om te vieren maar het zegt me ook dat we als kerken nog veel kansen laten liggen.”

•

Alpha Nederland wil kerken die zich willen ontwikkelen in gastvrijheid graag helpen. Ook kunnen kerken zich opgeven voor de volgende ronde van het project. Alle informatie is te vinden op www.alphanederland.org/mystery-guest

AGENDA

SAMEN JONG-TRAJECT

Navigators LEF start in januari een Samen Jong-traject voor kerkteams. Met dit traject begeleidt LEF het proces van kerken om de zes kernwaarden uit het boek Samen jong een vaste plek te geven in de gemeente.

Het gaat hierbij om prioriteit geven aan jonge generaties, Jezus’ boodschap serieus nemen, jonge mensen verantwoordelijkheid geven, een gemeente met hart voor jonge mensen zijn, die een warme gemeenschap vormt en beste buren is voor wijk en wereld. Het doel is een kerk waarin alle generaties - van jong tot oud - elkaar versterken in een leven met God.

Het Samen Jong-traject start met een kick-offdag op 21 januari 2023. Meer info: www.navigators.nl/lef/samenjongtraject

1 DECEMBER

‘Nieuwe buren, nieuwe avonturen’Webinar

Tijdens dit gratis webinar worden thema’s als religie, cultuur en trauma behandeld. En worden er praktische tips gegeven om het contact met vluchtelingen te verdiepen.

) Meer info: www.gave.nl

3 DECEMBER

VrijZijn themaconferentie - Amersfoort Conferentie over vergeving. Vergeving schenken is een pijnlijk proces, maar het is de sleutel tot vrijheid, vrede, genezing en een hoopvolle toekomst.

Meer info: www.vrijzijn.nl

12 DECEMBER

Virtuele reis naar Qatar - Livestream In Qatar wordt het wereldkampioenschap voetbal gehouden. Het land staat ook op plek 18 van de Ranglijst Christenvervolging. Tijdens de virtuele reis zijn verhalen van vervolgde christenen te horen en is er ruimte voor gebed.

LEGER DES HEILS BIEDT WARME KAMERS

Het Leger des Heils verruimt deze winter de openingstijden van ruim honderd buurthuiskamers. Iedereen die in de knel komt door de stijgende inflatie of zich zorgen maakt over een te hoge energierekening is welkom.

Het Leger des Heils vraagt aandacht voor die groep Nederlanders met een smalle beurs die uit voorzorg kiest voor een koud huis om extra hoge kosten te voorkomen. Het gaat om verschillende mensen die overdag een warme plek zoeken om te werken, anderen te ontmoeten, huiswerk te maken of spelletjes te doen.

Mensen die willen weten of er een warme kamer bij hen in de buurt is, kunnen terecht op warmekamers.nl Veel bibliotheken bieden ook een warme kamer. Organisaties die zich bij deze actie willen aansluiten en zelf een warme kamer willen aanbieden, kunnen ook op de website terecht.

) Meer info: www.opendoors.nl

12 DECEMBER

Kerstzang bij kaarslicht - Zwijndrecht Kom in een sfeervolle kerk bij kaarslicht klassieke kerstliederen zingen, begeleid door professionele musici. Het is ook mogelijk om via de website een ticket te betalen voor iemand die zich dat niet kan veroorloven.

) Meer info: www.worldservants.nl/agenda

29 DECEMBER

TeenStreet in Mission - Nijkerk Trainingsdag en outreach voor tieners in het centrum van Nijkerk. Er is tijd voor stille tijd en aanbidding.

) Meer info: www.teenstreet.life

L E E R ONSZO ONZEDAGE N NELLET HENKDIK

Psalm 90 wordt ook wel de oudejaarspsalm genoemd. Vroeger werd deze psalm in veel gezinnen kort voor de klok van twaalf op oudejaarsavond voorgelezen en in sommige kringen is dat nog steeds gebruikelijk.

Bij mij thuis lazen we Psalm 90 nooit en oudejaarsavond vond ik eigenlijk geen gezellige avond. We kochten geen vuurwerk en we hadden nog geen tv. We hadden wel oliebollen en appelflappen én visite. En we hadden ook een vaste traditie: tegen twaalven hield mijn vader een soort meditatief moment waarbij hij alle ernstige dingen opnoemde die in het afgelopen jaar gebeurd waren en de namen van mensen die gestorven waren. Ik was blij als mijn vader eindelijk een kort gebed uitsprak en we op de radio de Big Ben twaalf uur hoorden slaan.

Oudejaarsavond kreeg voor mij een andere betekenis vanaf het moment dat ik Nelly leerde kennen, met wie ik ook trouwde. We sloten de avond af met een terugblik op het jaar in dankbaarheid voor Gods trouw – ook in moeilijke tijden. Later gingen we in ons eigen gezin Psalm 90 lezen. Het is een prachtige psalm – een gebed van Mozes – dat begint met deze bemoedigende woorden: Heer, U bent ons een toevlucht geweest van geslacht op geslacht … U bent, o God, van eeuwigheid tot eeuwigheid (vers 1 en 2b NBV). Het is misschien wel de allermooiste afsluiting van dit jaar 2022, waarin opnieuw heel veel gebeurd is en we – ook als gelovigen – geconfronteerd zijn met tal van zorgen en zorgelijke situaties.

Eigenlijk ken ik geen tekst in de Bijbel die zo nadrukkelijk stilstaat bij leeftijden en dan nog wel bij mensen die in de 70 of 80 zijn … en bij die laatste groep hoor ik vanaf deze maand ook. Zeventig jaar duren onze dagen, of tachtig als wij sterk zijn (Psalm 90:10a).

Zo af en toe vragen mensen mij of het niet eens tijd wordt om mijn biografie te schrijven, maar samen met Nelly ben ik nog volop betrokken bij zoveel mooie dingen in Gods koninkrijk dat de tijd ontbreekt om dat nu al te doen. Als het ooit zover komt, zijn er zoveel mooie momenten, herinneringen en lieve mensen te noemen dat het een superdik boek zal worden. Dat past

dan wel weer bij mijn achternaam en doet me tegelijkertijd denken aan een boek dat Corrie ten Boom eens schreef (Zwerfster voor God) en dat in het Duits de titel kreeg: Mit Gott durch dick und dünn.

Kaleb

Als mensen soms aan Nelly en mij vragen waar wij de energie vandaan halen om dingen te doen, dan willen we ook eerlijk zijn dat het soms best veel is. Natuurlijk merken dat we geen 20’ers of 30’ers meer zijn, maar dan lees ik het Bijbelverhaal van een leeftijdgenoot en dat geeft me dan hoop én verwachting. In de Bijbel zijn talloze voorbeelden van mannen en vrouwen die met volharding en trouw God hebben gediend. In Hebreeën 11 worden ze de ‘geloofsgetuigen’ genoemd. Een van de meest sprekende voorbeelden is voor mij Kaleb.

In Jozua 14 lees je een bijzonder verhaal over hem. Het beloofde land wordt verdeeld en ieder stamhoofd krijgt zijn gebied en dan herinnert Kaleb Jozua aan een belofte die Mozes hem 45 jaar eerder had gedaan. Kaleb was toen 40 en om me heen hoor ik nog wel eens de uitdrukking ‘het leven begint bij 40’ - dat was toen zeker het geval voor hem. Maar als je 85 bent dan kom je – gezien vanuit Nederlands perspectief – toch zeker in aanmerking voor een seniorenwoning.

“Ik ben nu vijfentachtig jaar oud,” zegt Kaleb, “maar nog altijd even sterk als op de dag dat Mozes me op verkenning stuurde. Ik ben nog even goed als toen in staat te vechten en het bevel te voeren. Geef me dus dit bergland dat de Heer me indertijd heeft beloofd. U hebt toen toch gehoord dat er Enakieten wonen, in grote versterkte steden? Als de Heer me maar bijstaat zal ik ze wel verdrijven, zoals Hij heeft beloofd” (Jozua 14:12).

Verspieders

Wat moet dit ook voor Jozua een bijzonder moment geweest zijn, want hij was het die samen met Kaleb en de tien anderen het

Door het geloof - De gelovige van nu is door het geloof behouden, gerechtvaardigd, met Christus opgewekt en Gods huisgenoot. Christus woont door het geloof in onze harten. Ook zal er een grootse toekomst zijn voor het volk Israël door het geloof

Hoite Slagter & Peter Slagter 9789066944602

De sabbat

een nieuwe maan of de sabbatten” (Kol. 2:16). De sabbat wijst ook op de toekomstige sabbat in Gods plan; geen periode van 24 uur, maar één van 1000 jaar. Hoite Slagter | 9789066944619 | € 6,50 Paperback | 20x12,5 cm | 64 blz.

beloofde land was gaan verspieden. Terwijl die tien alleen maar de reuzen hadden gezien en de stemming van het volk in mineur brachten, geloofden Jozua en Kaleb dat God zou doen wat Hij beloofd had.

Van de betekenis van zijn naam (Kaleb - ‘hond’ in het Hebreeuws) moest hij het niet hebben, maar Numeri 14:24 maakt duidelijk wat het verschil uitmaakte in zijn leven: Maar mijn dienaar Kaleb, die door een andere geest bezield was en Mij volkomen trouw is geweest, hem zal Ik naar het land brengen waar hij geweest is, en zijn nakomelingen zullen het bezitten

Een andere geest bezielde hem; hij geloofde Gods beloften en bleef Hem volkomen trouw. Het getuigenis van Jozua en Kaleb in Numeri 14:9-10 is indrukwekkend; ze lieten zich niet afschrikken, zelfs niet toen het volk dreigde hen te stenigen.

Verlangen

Wij weten eigenlijk niets over de jeugd van Kaleb, maar op zijn veertigste ziet God een man die Hem volkomen trouw is geweest. Misschien heeft hij al vroeg in zijn leven die keuze gemaakt.

Door genade heb ik ook al vrij jong belangrijke keuzes mogen maken in mijn leven. Opgegroeid in een sektarische huisgemeente kende ik eigenlijk geen echte vreugde in het dienen van God. Het is dankzij mijn diepgelovige en biddende moeder dat ik niet al op jonge leeftijd van het pad ben geraakt. In 1958 hoorde ik op het Haagse Malieveld de Amerikaanse evangelist T.L. Osborn. De entourage was simpel, er

werd a capella gezongen, een eenvoudig houten platform met één spandoek met de woorden uit Hebreeën 13:8 ‘Jezus Christus is gisteren en heden dezelfde.’ Voor de eerste keer in mijn leven hoorde ik de echte boodschap van het evangelie en God bevestigde die boodschap met tekenen en wonderen. Kort daarna verliet ik de huisgemeente en werd ik deel van een liefdevolle charismatische, Bijbelse gemeente en daar leerde ik ook mijn vrouw kennen.

Het woord ‘daten’ kenden we toen nog niet, maar we kregen vriendschap en op een dag vertelde ik Nelly wat voor mij het doel was voor mijn leven. Ik zei dat het mijn verlangen was om Jezus te volgen en dat ‘mijn’ tekst Mattheus 6:33 (HSV) was: Maar zoek eerst het Koninkrijk van God en Zijn gerechtigheid, en al deze dingen zullen u erbij gegeven worden. Ze keek me aan en zei: “Dat is ook mijn doel. Ik wil niet anders!” Die avond – ruim 61 jaar geleden – werd bepalend voor ons leven en de ruimte ontbreekt om te beschrijven wat we mochten beleven – en nog! Wij kunnen God alleen maar danken voor zijn trouw en liefde in alle omstandigheden van ons leven. Soli Deo Gloriaalleen aan Hem alle eer!

Zingen

Nu lees ik – overigens niet alleen op 31 december – Psalm 90 en ben ik dankbaar voor die prachtige woorden die spreken over Gods betrokkenheid bij het leven van Mozes. Ze spreken ook eerlijk over moeite en leed en over de snelheid waarmee alles gebeurt (10b).

Maar samen met Kaleb, en alle geloofsgetuigen uit het verleden en heden, zing ik met heel mijn hart: Vervul ons in de morgen met uw liefde, laat ons van blijdschap juichen, al onze dagen …Laat ons uw genade zien, Heer, onze God. Bevestig het werk van onze handen, het werk van onze handen, bevestig dat (14 en 17). Ja, doe dat Heer voor alle leeftijden!

? ??

Geloofstwijfel BIJ TIENERS

GÁBOR LOCHT

Gelovige tieners zonder twijfels, daar zijn er niet veel van. In mijn werk op de Evangelische Hogeschool (EH) en als vader van vier tieners heb ik regelmatig te maken met hun twijfels en vragen.

Eerlijk gezegd herken ik die twijfels wel. Twijfels, die met name in mijn studententijd tot een diepe geloofscrisis hebben geleid. Hoe begeleiden we tieners daarin? Hoe zijn we goede wegwijzers naar God? Want dát die God er is, daar ben ik door verschillende struggles in mijn leven heen steeds dieper van overtuigd geraakt.

Winstwaarschuwing

Een rijtje tips kan al snel de indruk geven van een succesformule, een plan van aanpak dat zomaar te volgen is. Maar zo werkt het natuurlijk niet. Elke tiener is anders en de redenen om aan God of de Bijbel te twijfelen kunnen dat ook zijn. Rationeel ingestelde tieners zullen misschien

struikelen over vermeende tegenstrijdigheden in de Bijbel, maar anderen zullen twijfelen omdat ze God nooit voelen. Soms ook kunnen vragen een afleidingsmanoeuvre zijn om niet aan het echte probleem toe te komen.

Zo herinner ik me een gesprek met een student op de EH. Het zoveelste op rij met deze jongen. Ik vroeg hem: “Stel nu dat al je vragen over God en de Bijbel opgelost zouden zijn en je op elke vraag een bevredigend antwoord zou hebben – zou je de Here Jezus dan wíllen volgen?”

Hij bleef wat voor zich uit staren en zei toen: “Hmmm, dat weet ik niet…” Als onwil het probleem is, zul je met antwoorden niet ver komen. Dus ja, zoveel mensen, zoveel verschillende manieren van aanpak.

Bid…

Het allerbelangrijkste advies dat ik je kan geven is: bid om wijsheid. Wees als Nehemia, die in een lastige situatie reageerde met: Toen bad ik tot de God des hemels en zei… (Nehemia 2:4). Zulke schietgebedjes zijn enorm belangrijk!

… en doe maar wat

Ik moet eerlijk bekennen dat ik in veel gesprekken geen aanpak weet. Dat heeft te maken met wat ik hierboven al noemde: hoe bereik je iemands hart en komt een reactie zo bij iemand binnen dat hij er iets mee kan? Daar zijn geen formules voor en dat kan je soms verlammen, omdat je bang bent iets verkeerd te doen of te zeggen.

God laat zich heus niet belemmeren door onze beperkingen

Daarmee maken we onszelf echter veel te belangrijk. God laat zich heus niet belemmeren door onze beperkingen en ik heb gemerkt dat Hij werkt door ons gestuntel heen. Dus bid; doe vervolgens wat het beste lijkt en vertrouw daarbij op Gods leiding.

Niet bang voor vragen Wees ook niet bang voor vragen. Veel tieners zijn bang voor hun vragen. Bang dat zij de enige zijn die twijfelen. En veel volwassenen ontwijken hun vragen liever, bang om geen antwoord paraat te hebben. Maar daarmee laten we tieners in feite in de kou staan. Ik wil daarom twee redenen noemen om niet bang te zijn voor vragen.

1Ten eerste: als Gods Woord waar is, dan kan het tegen een stootje! Er zijn goede, overtuigende antwoorden. Om die antwoorden te vinden ben je misschien wel even bezig, maar we hoeven niet bang te zijn dat opeens blijkt dat ‘het hele geloofsbouwwerk’ in duigen valt. Als we bang zijn voor de vragen, blijkt daaruit dat we zelf in ons hart ook niet zo erg overtuigd zijn… In dat geval zou ik dezelfde tip geven die ik soms aan twijfelende tieners geef: schrijf alle redenen eens op die je kunt bedenken om op God en de Bijbel te vertrouwen, en schrijf ook al je vragen en twijfels eens uit. Ga vervolgens biddend op zoek naar antwoorden. Laat twijfels in geen geval sudderen zonder er iets mee te doen.

2Ten tweede: wees niet bang om geen antwoord paraat te hebben. Als tieners één ding graag willen, is het wel eerlijkheid, weten waar je aan toe bent. Wees daarom open over wat je niet weet of lastig vindt en geef geen ‘mooie christelijke, sociaal wenselijke antwoorden’ waarbij tieners aanvoelen dat je er zelf ook zo je bedenkingen bij hebt. Tieners haken niet zo snel af als ze zich serieus genomen voelen. En dat doen we als we tegenover hen durven erkennen wat we niet weten. Bovendien kun je dan samen op zoek gaan naar antwoorden en kom je niet in een sfeer waarin zij ergens tegenaan schoppen en jij dat verdedigt. Vertel hun daarom liever waarom je, ondanks dat je ook veel dingen niet snapt, tóch op God wilt en blijft vertrouwen.

Netwerk

Tot slot: er zijn weinig dingen zo belangrijk voor tieners als leeftijdsgenoten met wie ze hun geloof en hun twijfels kunnen delen. Stimuleer daarom dat ze naar christelijke jongerenkampen gaan; bied aan om tieners naar jongerenavonden te brengen als je een auto hebt; investeer in het jeugdwerk in je gemeente; motiveer pubers om een tussenjaar te volgen aan de EH of een andere christelijke organisatie, er zijn vele mogelijkheden! •

Gábor Locht werkt met jongeren op de Evangelische Hogeschool (EH) in Amersfoort en is schrijver van het boek Eerste Hulp Bij Ongeloof (Uitgeverij Gideon, ISBN: 9789059990944).

Henk Stoorvogel

Geen cadeaus maar ervaringen

Ik weet niet meer wie het was die het tegen mij zei, maar het resoneerde meteen. “Wij geven elkaar geen cadeaus meer, maar ervaringen.” Wow! dacht ik, dat moeten wij ook meer gaan doen.

Want, wat geef je aan de man, of de vrouw, die alles al heeft? Je wordt toch horendol van al die cadeautjes waar je toch niets aan hebt? Wat heb je aan je tiende geurtje, of je dertigste (of drieduizendste) boek? In de beginjaren van de 4e Musketier was Ruth helemaal blij dat ze een nieuwe collectie cadeautjes kon bedenken. Verjaardag na sinterklaas na Vaderdag kon ze me spulletjes geven voor mijn outdoor-uitrusting. Maar ja, na een jaar of twee ben je ook daarin weer voorzien. En drie slaapzakken meesjouwen op een karakterweekend werkt ook niet.

Dus was het een uitkomst: geen cadeaus meer, maar ervaringen. Nadat we afgelopen zomer besloten om hiermee te gaan experimenteren, hebben we een heel aantal leuke dingen gedaan. Een dagje naar de dierentuin, een uitje naar Naturalis, een etentje bij de pizzeria waar ik Ruth ooit tijdens onze eerste date mee naar toe nam, een voetbalwedstrijd bezoeken in Camp Nou. En wat blijkt? Het is werkelijk zo mooi als het klinkt! Minder stuff, meer ervaringen. Minder nutteloze of overbodige dingen, meer gedeelde geschiedenis. Minder stress - wat moet ik nu weer voor cadeau bedenken?! - meer vreugde.

De meest gedenkwaardige ervaring was voor mij misschien wel het Vader-Dochter weekend dat ik in september met onze tweede dochter beleefde. Het was mijn eerste belevenis als deelnemer van een activiteit van de 4e Musketier. En wat een weldaad was dat. De kwaliteit van het programma, de toewijding van de tientallen vrijwilligers, het avontuur in de Ardennen… Het was een feest om samen dit weekend te beleven. We werden met elkaar in gesprek gebracht, leerden nieuwe mensen kennen en genoten van de autorit naar België en weer naar huis.

Zakmes

Hoogtepunt was het moment dat mijn dochter in galajurk de trappen van het bordes van een statig landhuis kwam aflopen. Kleine meisjes worden groot, dacht ik, terwijl ik haar in mijn armen sloot. We hadden de opdracht gekregen elkaar een brief te schrijven, wat ik zorgvuldig had gedaan. De vaders hadden daarnaast ook de instructie gekregen een cadeautje te kopen voor hun dochter. Op de een of andere manier had die informatie mij echter niet bereikt. Terwijl de vaders de prachtig ingepakte kettinkjes, parfums en horloges vol trots vasthielden brak het zweet mij uit: Ik. Had. Geen. Cadeau!

Maar ik had wel mijn Buck-zakmes. Dus gaf ik die. En het eerste dat mijn dochter lachend tegen me zei was: “Ah, wat lief, en wat mooi. Was je vergeten om een cadeautje te kopen?” Tja… maar gelukkig hadden we de ervaring. •

Het is werkelijk zo mooi als het klinkt!

Minder stuff, meer ervaringen

LEADING PEOPLE

IEDEREEN HEEFT INVLOED

IEDEREEN HEEFT INVLOED!

Deze woorden staan iedere keer weer op de voorkant van ons blad Leading People, dat dit keer (en in het februarinummer nogmaals) in Opwekking Magazine zit, in plaats van als bijlage.

We geloven dat de kortste definitie van leiderschap dit ene woordje is: invloed. En omdat we allemaal invloed hebben, of we ons daarvan bewust zijn of niet, geloven we ook dat iedereen te maken heeft met leiderschap. Allereerst met de meest lastige persoon om te leiden, jezelf. Daarnaast hebben we invloed op onze relaties en – als we die hebben – ook op onze partner en kinderen.

Als we ons bewust worden van onze invloed en het feit dat we daarmee een stuk leiderschap hebben gekregen, kunnen we dat op een hele vruchtbare manier inzetten. Want als wij, als volgers van Jezus, onze positieve invloed gaan benutten op ons werk, op school, in de straat, of waar we ook komen, gaat de wereld er heel anders uitzien. Dat is onze roeping.

Daarom willen we niet alleen leiders ván de kerk (kerkleiders), maar ook leiders ín de kerk en mensen met invloed in de maatschappij, inspireren om vanuit Gods waarheid te leven, hun werk daarop in te richten, en zo Gods koninkrijk zichtbaar te maken.

In deze editie van Leading People lees je hier meer over. Want we zijn geroepen om samen God koninkrijk te bouwen, of je nu voorganger of ondernemer bent. En dat we Jezusvolgers zijn, en dat we zijn richting vragen voor ons leven, beperkt zich zeker niet tot de zondag. Wat zou er gebeuren als bedrijven gebed als één van hun afdelingen zouden gaan zien? Als iets wat niet kan ontbreken in de bedrijfsvoering?

Ik wens je veel inspiratie toe, en veel invloed, want God wil door jou heen werken.

Ruben Flach

BID VOOR DE STAD EN ZET JE IN VOOR HAAR BLOEI

MARTIN KOORNSTRA

We zien de kerk en het bedrijfsleven als twee gescheiden werelden. Maar in werkelijkheid zijn we allemaal, kerkleiders én ondernemers, vertegenwoordigers van het koninkrijk van God.

Mijn ouders waren Nederlandse zendelingen in België en de basis van hun bediening was de Volle Evangelie Gemeente Laken in Brussel. Mijn vader was hier de voorganger en hij werd ondersteund door een aantal oudsten en een heel stel andere verantwoordelijken. Voor zover ik me kan herinneren was niet één van al die leiders een ondernemer of zakenman/-vrouw. Logisch, want de kerk is geen bedrijf - toch? Onbewust ben ik opgegroeid met een aantal overtuigingen die scheiding maken tussen de context van de kerk en de wereld van het ondernemen.

Door de jaren heen zie ik hetzelfde standpunt of vooroordeel in heel wat kerken en gemeenten. Mensen uit het bedrijfsleven worden ver van leiderschapsposities in de kerk gehouden. Blijkbaar koppelen we ondernemerschap gedachteloos aan omzet draaien, winst maken en vooral geld verdienen. Dat is gevaarlijk terrein, want Jezus heeft ons heel duidelijk gewaarschuwd voor de invloed van Mammon. Je kunt niet twee heren dienen! De kerk is geen onderneming en de tafels van de geldwisselaars en handelaars moeten de tempel uit.

Maar het is pijnlijk om te zien dat dezelfde ondernemers die geen verantwoordelijkheid in de kerk krijgen, wel als eerste benaderd worden op het moment dat er geld nodig is in de kerk. Misschien is het beschreven beeld wat overdreven, maar de onderliggende pijn of afstand is er wel degelijk.

VERTEGENWOORDIGERS

We kijken te veel naar titels en posities. Jarenlang heb ik zelf moeite gehad om ontspannen te zijn in de buurt van grote ondernemers. Hun businesscards met benamingen als CEO, CFO, DGA of Commercieel Directeur gaven me een onzeker en minderwaardig gevoel. Maar zoals John Maxwell ons leerde: positie is slechts het laagste niveau van leiderschap. De hoogste trede is niet positie maar de persoon. Mensen volgen je om wie je bent en waar je voor staat. Die uitdaging is voor iedereen dezelfde, in welke context je ook werkt en op welke positie je ook staat. Je bent niet je werk, je bediening, de grootte of impact van je organisatie of kerk, je succes, je ledenaantallen of je omzet. We zijn mensen die ervoor gekozen hebben om door genade een onderdaan van Koning Jezus te worden. Daardoor zijn we allemaal, kerkleiders én ondernemers, vertegenwoordigers van het koninkrijk van God geworden. Elk met een unieke rol en op een specifieke plek.

Iedereen mag ondernemen namens de Koning als gezanten van Christus

AMBASSADEURS

Jezus zegt het zo: Het Koninkrijk van God komt niet op waarneembare wijze. En men zal niet zeggen: Zie hier of zie daar, want, zie, het Koninkrijk van God is binnen in u (Lukas 17:20). De kern zit in ons hart, niet in de context, de gebouwen of onze visitekaartjes. We zijn allemaal als een boom, geplant aan waterstromen, die zijn vrucht geeft op zijn tijd, welks loof niet verwelkt – al wat hij onderneemt, gelukt (Psalm 1:3). Iedereen mag ondernemen namens de Koning als gezanten van Christus met een burgerschap in de hemel.

We zijn ambassadeurs in een vreemd land. Kerkleiders én ondernemers kunnen daarom leren van een brief die Jeremia schreef aan de ballingen in Babel. Leiders,

ambachtslieden, priesters en profeten krijgen daarin dezelfde concrete opdrachten: Bouw huizen en ga daarin wonen, leg tuinen aan en eet van de opbrengst, ga huwelijken aan en verwek zonen en dochters, zoek vrouwen voor je zonen en huw je dochters uit, zodat zij zonen en dochters baren. Jullie moeten in aantal toenemen, niet afnemen. Bid tot de Heer voor de stad waarheen Ik jullie weggevoerd heb en zet je in voor haar bloei, want de bloei van de stad is ook jullie bloei (Jeremia 29:5-7).

TOEGEPAST

) Bouw huizen en ga daarin wonen. Leg tuinen aan en eet van de opbrengst. Het is een dringende oproep om verantwoordelijkheid te nemen voor de plek die God jou gegeven heeft. Ga avonturen aan, bewoon je grondgebied en bewerk de tuin die je is toevertrouwd.

) Ga huwelijken aan en verwek zonen en dochters. Verbind je met elkaar en vorm families. Wat groeit in mijn tuin heeft iemand anders nodig en vice versa. Stop met alles alleen uit te vinden of op eigen kracht te bouwen. We moeten elkaar dienen én in aantal toenemen, het is één koninkrijk.

) Bid voor de stad en zet je in voor haar bloei. De bloei van de stad is ook jullie bloei. We hebben samen verantwoordelijkheid gekregen voor het dorp of de stad waar we wonen. Ondernemers én kerkleiders gaan met elkaar op de knieën voor de omgeving waar ze werkzaam zijn. Er moet een leger opstaan.

Wat zou er gebeuren als de wijsheid en het inzicht van geestelijke ondernemers meer ruimte zou krijgen in de kerk? Meer lef, meer visie en meer ontwikkeling van mensen? En wat zou de impact zijn van kerkleiders die door gebed en geestelijk inzicht ondernemers mogen inspireren? Meer koninkrijk op de werkvloer? Het is ons verlangen als Royal Mission om hierbij te ondersteunen en te faciliteren, zodat we in elk dorp en in elke stad hemelse bloei tot stand zien komen door mensen zoals jij en ik. Voor de Koning!

•

Martin Koornstra is directeur van Royal Mission en daarnaast spreker en schrijver.

Gilbert Thera, voorganger van de gemeente re:connect in Haarlem, komt dit jaar voor het eerst niet individueel maar met een team naar de Global Leadership Summit. “We zijn met z’n vijven – helaas kon niet iedereen van ons kerkteam dit jaar, maar volgend jaar hopelijk wel.”

WAAROM KOM JE MET EEN TEAM?

“Ik vind de boodschap en de lessen van de GLS dusdanig goed dat ik het iedereen kan aanbevelen. Ik denk dat het goed is voor ons team, om verder met elkaar te groeien, en daarmee ook goed voor onze kerk die nog steeds groeit. We hopen binnenkort een nieuw kerkgebouw te betrekken om verder te kunnen groeien.

Tijdens de GLS zijn er steeds momenten om met elkaar door te praten over de onderwerpen die aan de orde komen.

Daarnaast hebben we afgesproken om ’s avonds met elkaar te eten en dan verder te praten: wat nemen we mee naar onze kerk en hoe gaan we het toepassen?”

JE BENT ZELF VAKER OP DE GLS GEWEEST, WAT HEB JE DAARVAN MEEGENOMEN?

“Ik heb veel mooie dingen gehoord in de afgelopen jaren dat ik deelnam aan de GLS. Ik herinner me bijvoorbeeld een toespraak van Craig Groeschel over ‘Leading through the dip’, waarin hij heel open en kwetsbaar vertelt over de dingen die niet goed gaan. En dat ook dat onderdeel is van leiderschap: niet in paniek raken maar open zijn. Dat vond ik heel inspirerend en bemoedigend.”

•

‘Mooi om als team deel te nemen aan de GLS’

‘GEBED IS DE MOTOR

Voor Alexander Keur – directeur en eigenaar van expeditiebedrijf INL Cargo – vormt gebed een volwaardig onderdeel van zijn bedrijf. “Net zoals sales, finance, operations en IT.”

Alexander Keur (41) is sinds zijn 17e werkzaam in de vrachtwereld. Na de middelbare school werkte hij enkele jaren als planner bij een transportbedrijf op Schiphol en vervolgens tien jaar voor het internationale transportbedrijf van zijn tante. “We hebben in die jaren regelmatig met elkaar gesproken over opvolging maar daarin hebben we elkaar nooit gevonden.”

In 2011 besloot Alexander de transportwereld vaarwel te zeggen, mede doordat het werk zeer veeleisend was. Een expediteur vervoert zelf geen goederen, maar zit als een soort makelaar tussen de klant en de vervoerder in. “Als internationaal expediteur moet je dan ook 24/7 bereikbaar zijn. Als een klant om drie uur ’s nachts wil weten waar zijn vracht is, omdat die een vlucht moet halen, dan vindt hij dat hij je gewoon kan bellen.”

TELEURSTELLEND

Alexander was inmiddels een businessstudie op Nijenrode gaan volgen en wilde daarna gaan werken in een strategische rol bij een internationaal bedrijf. “Dat liep anders. Ik heb bij verschillende multinationals sollicitatiegesprekken gevoerd, maar alle deuren bleven gesloten. Toen vroeg God mij om terug te keren naar de transportwereld.”

Sinds Alexander in 2011 tijdens de Pinksterconferentie tot geloof was gekomen, was zijn relatie met God gegroeid. Zijn gebedsleven verdiepte zich en hij koos ervoor om

Gods wil voor zijn leven te volgen. “Dat Hij mij vroeg om terug te gaan naar de transportwereld was teleurstellend, omdat ik hier zelf andere ideeën over had, maar ik heb het in gehoorzaamheid gedaan.”

Alexander ging opnieuw werken voor het familiebedrijf en zijn tante vroeg hem om een zusterbedrijf te ontwikkelen. “Zo ontstond INL Cargo, en in 2016 heb ik het kunnen overnemen nadat God mijn vrouw Eliza en mij daarin bevestigde. In de afgelopen jaren is ons bedrijf gegroeid van drie naar twintig medewerkers en hebben we ontzettend veel geleerd over het zakendoen met God.”

KINGDOM BUSINESS

Voor Alexander is zijn geloof bepalend voor hoe hij het bedrijf wil leiden. “Gebed is de motor van onze business. Sinds 2017 hebben we voorbidders in dienst en hebben we een aparte gebedskamer ingericht in het bedrijf. Alles wordt in gebed gebracht door onze bidders: van belangrijke strategische keuzes tot operationele zaken. Mijn visie is dat gebed een volwaardige afdeling is in ons bedrijf, net zoals sales, finance, hr, operations en IT dat zijn.”

Onder de noemer ‘Kingdom business’ wil Alexander christelijke ondernemers inspireren om zaken te doen met en door God. Als ondernemer kun je stappen zetten voor het koninkrijk van God, zo is zijn overtuiging. “Door God de regie te geven over je business kunnen doeleinden

VAN ONZE BUSINESS’

voor Gods koninkrijk behaald worden. Ik geloof dat we als christelijke ondernemers geroepen zijn om een stad op de berg te zijn, die licht geeft voor de omgeving.”

VIJF PRINCIPES

Alexander heeft nieuwe cultuurwaarden ontwikkeld voor zijn bedrijf, in lijn met de waarden van Gods koninkrijk, zoals geven, integriteit en de ander hoger achten dan jezelf. “In de dagelijkse omgang met klanten, leveranciers en medewerkers willen we Jezus laten zien in ons handelen.”

Een vijftal principes staan voor hem centraal:

1 Gebed “Actief voorbede doen voor elkaar, maar ook profeteren en vasten. Vanuit gebed ontstaan er dingen, daar spreekt God in. Inmiddels hebben we honderden getuigenissen van gebedsverhoringen en geloofsstappen!”

2 Geloof “Geloven in de richting die de Heilige Geest aangeeft.”

3 Gehoorzaamheid “Wat in gebed en geloof wordt geboren, komt tot stand door gehoorzaamheid. En soms betekent dat dat je dingen doet die onlogisch lijken, bijvoorbeeld de minst geschikte sollicitant aannemen, omdat God dat op dat moment van je vraagt en dan zien dat hij tot geloof komt in je bedrijf.”

4 Geven “Je bedrijf is van God en Hij mag alles van je vragen. Dat kan betekenen dat je soms meer geld weggeeft dan je denkt te kunnen missen. Ik heb ervaren dat God dat niet zomaar van je vraagt, dat iemand het dan ook echt nodig heeft. Een Kingdom business ondernemer moet zijn portemonnee op het altaar leggen en God het geld laten beheren, met het risico dat Hij het helemaal leeghaalt en dat je niks overhoudt. Ik ervaar dat God dat zegent. Ik heb nooit geld gegeven vanuit de verwachting iets terug te ontvangen, maar ik zie dat het principe wel zo werkt.”

5 Gedrag “De vrucht van de Geest zichtbaar maken op de werkvloer en bij de klanten. We zijn niet perfect, ik maak ook fouten. Maar het is onze wens om onze medewerkers te laten schitteren. We willen een cultuur waarin je de ander hoger acht dan jezelf, in plaats van jezelf door ellebogenwerk naar de top te manoeuvreren. Integriteit is een belangrijke waarde richting elkaar, onze klanten en vervoerders. Daarmee maken we verschil, merken we – het wordt gewaardeerd. De transportwereld kan keihard en onbarmhartig zijn; de marges staan onder druk en er wordt veel gelogen. De pallets gaan altijd vóór de mens. Met INL Cargo zijn we een kleine speler in de transportwereld, maar toch kunnen we positieve veranderingen teweegbrengen.” •

TEKST Carina Bergman

Inmiddels hebben Alexander en Eliza Keur stichting Cornerstone Ministries opgericht. Vanuit deze stichting willen ze de lessen die zij hebben geleerd in het zakendoen met God doorgeven aan andere christelijke ondernemers en leiders van organisaties.

AANBEVOLEN LEIDERSCHAPSBOEKEN door Henk Jan Kamsteeg

Compassievol leiderschap

RASMUS HOUGAARD EN JACQUELINE CARTER

Twee groepen die deel uitmaken van een onderzoek, luisteren naar een geluidsopname van een terminaal ziek jongetje dat vertelt hoeveel pijn hij heeft. De ene groep krijgt de opdracht zich met de jongen te identificeren en zich in hem in te leven. De andere groep moet juist zo objectief mogelijk proberen te luisteren en zich niet emotioneel betrokken voelen. Nadat beide groepen de opname hebben beluisterd, krijgen alle deelnemers de vraag voorgelegd of ze de jongen bovenaan de wachtlijst voor een behandeling zouden plaatsen. Van de emotionele groep besluit driekwart tegen het medische oordeel van professionals in de jongen bovenaan de lijst te plaatsen. Van de objectieve groep doet slechts een derde dit. Uit dit onderzoek blijkt dat empathie van invloed is op onze impulsen “met als resultaat een slechte beslissing ten gunste van één persoon die nadelige gevolgen kan hebben voor vele anderen”, aldus Rasmus Hougaard en Jacqueline Carter in hun boek Compassievol leiderschap. Leiders kunnen volgens de auteurs door empathie dus verkeerde beslissingen nemen.

De vraag is nu hoe leiders lastige dingen kunnen uitvoeren terwijl zij tegelijkertijd een goed mens blijven. Ze hebben hiervoor de juiste combinatie nodig van wijsheid en compassie. Waarbij wijsheid inhoudt dat je beseft dat lastige dingen nog lastiger worden als je ze niet gelijk aanpakt. En compassie houdt in dat je de intentie hebt om goed voor anderen te zijn.

En misschien ligt in dit laatste wel het grote verschil tussen empathie en compassie tonen. Empathie is het vermogen om je te verplaatsen in een ander. Compassie gaat tegelijk een stap terug en een stap verder. Het is een afstand nemen van de ander (de emotie loslaten) en vandaaruit de juiste beslissing nemen om de ander te

Macht

BRIAN KLAAS

Wat is dat toch met die leidinggevenden die vanuit het oprechte verlangen om positief verschil te maken gekke fratsen beginnen uit te halen zodra ze in hun (machts)positie zitten? Wat doet macht (lees ook: leiderschap) toch met de mens? Kennen we niet allemaal zo’n leidinggevende die niet in een Mandela maar in een Mugabe veranderde?

Macht corrumpeert, zo luidt de bekende stelling. Maar is het inderdaad zo simpel? Worden (sommige) leidinggevenden op den duur knettergek, of zijn het juist de gekken die een leidinggevende functie ambiëren? In zijn boek Macht gaat Brian Klaas in op deze boeiende vraag – zij het dat hij de vraag iets politiek correcter formuleert. Hoe zou het zijn als leiders binnen politiek, bedrijfsleven of non-profitorganisaties hun macht zouden (blijven) gebruiken omwille van degenen over wie zij macht mogen uitoefenen in plaats van ter meerdere eer en glorie van zichzelf? Wanneer meer macht niet automatisch ook minder empathie en compassie tot gevolg heeft? De meeste mensen deugen, zo stelt Rutger Bregman in zijn gelijknamige bestseller. Ik kan alleen maar denken: gold dit ook maar voor alle mensen met macht…

Henk Jan Kamsteeg is spreker en consultant in zowel de profit- als non-profitsector. Boeken die hij zelf schreef over leiderschap: Dienend leiderschap, Inclusief leiderschap en zijn nieuwste boek Op weg naar een vitale organisatie

Henk Jan Kamsteeg is spreker en consultant in zowel de profit- als de non-profitsector. Boeken die hij zelf schreef: Dienend leiderschap, Spreken met passie en Inclusief leiderschap.