MAART 2021 - NR. 662
OPWEKKING
AANBIDDING MET KOFFIE OP SCHOOT
M
HENK DIK
'ALS WE ALLEMAAL WEGKIJKEN, HEEFT DE DUISTERNIS VRIJ SPEL' INTERVIEW
OLLIE & SOPHIE: 'WE VERLANGEN ERNAAR DAT IEDER KIND ZICH GELIEFD VOELT'
A
G
A
Z
I
N
E
advertentie
HARTELIJK DANK! Duizenden kinderen mochten we voorzien van voedsel! Voedsel blijft nodig, noodhulp gaat door De dankbaarheid van de families en de blijheid van de kinderen die we de laatste maanden van een voedselpakket mochten voorzien is niet in woorden uit te drukken. (zie onze website voor ontroerende filmpjes) www.hartvoorkinderen.nl/video De COVID-crisis is nog niet voorbij en honger is verschrikkelijk. Daarom gaat onze noodhulpactie voor voedsel in Oeganda, Haïti, Lesotho en Zuid-Afrika gewoon door. Met een voedselpakket van € 50,00 kunnen we een groot gezin een maand lang eten geven en kunnen we ontzettend veel mensen blij maken. Madina Buule uit Oeganda schreef ons: Een dank je wel is nooit genoeg, want wat zeg je tegen iemand die je leven heeft gered? We kunnen alleen maar bidden dat God uw gevende handen blijft zegenen. God zegene u rijkelijk! Met een
Hoe groot of klein, elke donatie is van harte welkom! Helpt u weer mee?
groet,
Erna Neuteboom Initiatiefnemer Hart voor Kinderen PS: We hadden iedereen graag persoonlijk bedankt maar voor het overgrote deel van de reacties was dat niet mogelijk omdat de bankinstellingen vanwege de privacywet bij een overboeking uw adres niet vermelden. Bij deze DANKUWEL!!!
Mocht u een gift willen doen dan kan dat via onze website www.hartvoorkinderen.nl of doneer via IBAN NL 41 INGB 000.000.4520 t.n.v. Hart voor Kinderen o.v.v. Voedselpakketten. facebook.com/stichtinghartvoorkinderen
REDACTIONEEL
Colofon Maart 2021 60e jaargang Nr. 662 Opwekking Magazine is een uitgave
Beste vriend, Bij het verschijnen van dit magazine zitten we in Nederland nog in een lockdown en waarschijnlijk geldt de avondklok ook nog. Misschien voel je je hierdoor erg beperkt in je vrijheid. Het is niet fijn als je een verfrissende avondwandeling na een
van Stichting Opwekkingslectuur
dag vol Zoom en Teams, of een bezoek aan je ouders, al zo snel moet afbreken.
en verschijnt 11 keer per jaar.
Hoe kun je repeteren met de aanbiddingsband en toch op tijd thuis zijn? Maar
Losse nummers: € 2,95
misschien ging je toch al niet vaak ’s avonds op pad en raakt de avondklok je niet zo. Misschien ben je zelfs wel blij omdat je niet meer verplicht sociale bezoekjes
Stichting Opwekking Ruitenbeek 16, 3881 LW Putten T: 088-352 67 00 E: info@opwekking.nl W: www.opwekking.nl IBAN: NL52ABNA0477774482
hoeft af te leggen en je ook af bent van ongemakkelijke situaties met de drie verplichte zoenen. Ook christelijke organisaties in Nederland zien twee kanten van de medaille. Ja, heel veel dingen kunnen niet doorgaan of moeten anders georganiseerd worden. Het huwelijkspastoraat ziet een toename van het aantal huwelijken dat onder druk staat doordat echtparen de hele dag op elkaars lip zitten, zoals we lezen in het
Redactioneel (redactie@opwekking.nl) Eindredactie: Carina Bergman en Joyce de Jongh Hoofdredactie: Ruben Flach Redactie: Henk Dik en Kees Goedhart Vormgeving: Bernard van den Berg Druk: Vellendrukkerij BDU, Barneveld
artikel van Jan en Imma Slot op pagina 30.
Er openen zich onverwachte nieuwe (online) deuren Maar er openen zich ook onverwachte nieuwe (online) deuren. Doordat het huwelijkspastoraat online plaatsvindt, kunnen ook mensen van ver weg eraan deelnemen. Stichting Gave (pagina 10) ziet dat de online kerkdiensten in
Opwekking Magazine is ook verkrijgbaar in
bijvoorbeeld de Koerdische taal tot ver over de Nederlandse grenzen worden
gesproken vorm. Info: CBB, T 0341-56 54 99
bekeken. Mensen ver weg komen tot geloof door online contacten met vluchtelingen in Nederland.
Abonnementen Opwekking magazine kun je gratis online lezen.
De makers van Ollie en Sophie (pagina 24) merken dat kinderen sámen met hun
Op onze website onder Opwekking Magazine vind je
ouders naar de Mozaiek Kidsdienst kijken waardoor gezinnen de hele week met
hierover meer informatie. Ook kun je je aanmelden voor
elkaar in gesprek zijn over de gepresenteerde Bijbelverhalen. Daardoor hebben
de papieren uitgave van het magazine. We bieden het
deze diensten nog veel meer impact dan alleen maar lokaal, of op die ene zondag!
gratis aan, maar natuurlijk zijn er wel kosten verbonden aan het produceren van het blad. We hopen dat je wilt overwegen om ons periodiek te steunen als Vriend van Opwekking. Voor meer informatie kijk op www. opwekking.nl/word-vriend Advertenties BDU Vakmedia, Roel Abraham T: 06-5427 74244 E: r.abraham@bdu.nl Opwekking is niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties. Fotografie Adobe Stock, tenzij anders vermeld Financiën
Hoop De grote vraag is dan ook: blijf je focussen op wat niet kan, zit je je tijd wel uit tot het voorbij is, of richt je je blik op wat wél kan? Zoals Henk Dik zegt op pagina 33: "Vele prachtige psalmen, liederen en gezangen zijn niet gecomponeerd op een zonnige zomermiddag in een luie stoel, maar werden in de verdrukking geboren." En Jan Pieter Mostert (Gave) op pagina 10: ‘Als Paulus niet was opgesloten, had hij misschien helemaal geen tijd gehad om brieven te schrijven. God gebruikte zijn "lockdown". Ook Ruben Flach ziet in zijn Persoonlijk (pagina 19) kansen: "Ik geloof dat we juist nu meerwaarde kunnen hebben in deze wereld, door te leven vanuit hoop." Laten we leven als mensen van hoop! De redactie wenst je veel leesplezier.
We zijn voor het uitvoeren van onze opdracht afhankelijk van God en van onze trouwe achterban. Door wat we ontvangen in gebed, medewerking en giften. In dankbaarheid zien we hoe God keer op keer
PS: Opwekking is gestopt met de abonnementen voor het magazine, maar
vermenigvuldigt wat we ontvangen. Wil je ons werk
we waarderen je vriendschap des te meer! Wil je je abonnement omzetten
steunen met een gift? Alvast hartelijk dank!
naar vriendschap? Zie de bijgevoegde antwoordkaart voor meer informatie.
3
Inhoudsopgave 06
06
Aanbidding met koffie op schoot Hoe gaat het met de aanbidding? Sta je enthousiast mee te zingen met de livestream? Of zit je op de bank met een kopje koffie op schoot?
10
De impact van één christen die een AZC bezoekt Migratie en internet spelen een belangrijke rol in de verspreiding van het evangelie, ziet Jan Pieter Mostert, directeur van Stichting Gave. God bereikt de naties!
20
‘Als we allemaal wegkijken, heeft de duisternis vrij spel’
De Amsterdamse Wallen worden door velen gezien als een onderdeel van onze cultuur. Maar in werkelijkheid is het een duister gebied waar we als
10
christenen te veel van wegkijken.
24
‘We verlangen ernaar dat ieder kind zich geliefd voelt’
Interview met Ollie en Sophie, de hoofdrolspelers van de online Mozaiek Kids- dienst die elke zondagochtend op YouTube wordt uitgezonden.
20
30
Huwelijken onder spanning in coronatijd Door de coronacrisis staan huwelijken onder druk. Jan en Imma Slot zien dit terug in het huwelijkspastoraat dat zij verlenen.
33
Lockdownliederen De lockdown nodigt op het eerste gezicht niet uit tot lofprijs en dankzegging. Toch werden sommige van de mooiste liederen uit onze geschiedenis juist vanuit de moeite geboren.
24
Verder natuurlijk 03 Colofon 03 Redactioneel 13 Frisse kijk - Marja Verschoor-Meijers 14 Aanbevolen media 17 Bijbelstudie - Kees Goedhart 18 Opwekking Nieuws 19 Persoonlijk - Ruben Flach 28 Nieuws 29 Agenda 35 Uitgevogeld - Henk Stoorvogel
30
AANBIDDING MET KOFFIE OP SCHOOT
6
GEMEENTELEVEN
HOE GAAT HET MET DE AANBIDDING? STA JE ENTHOUSIAST MEE TE ZINGEN MET DE LIVESTREAM? OF ZIT JE OP DE BANK MET EEN KOPJE KOFFIE OP SCHOOT? Onlangs kregen we van Opwekking een bemoedigende
we vaak niet eens samenkomen in de gemeente. En als
brief met een opmerkelijke bijsluiter: een mondkapje.
het wel kon, mochten we niet zingen. Het is prachtig
Op zich is een mondkapje in deze tijd niet zo bijzonder,
dat er elke zondag heel veel kerken hun diensten
ze zijn er in vele soorten en uitvoeringen, maar de tekst
via livestream uitzenden en dat er ook nog online
op dit kapje was wel heel speciaal: ‘De woorden van mijn
concerten zijn van LEV, Joke Buijs, Marcel en Lydia,
mond, o Heer, die zijn voor U bekend.’
Reni en Elisa en anderen, maar hoe beleven we dat? Gaan we in de woonkamer staan met onze handen
De tekst komt uit Opwekkingslied 518; Marcel en Lydia
opgeheven terwijl we meezingen met de livestream,
Zimmer schreven het naar aanleiding van Psalm 139.
al dan niet in onze pyjama? Of drinken we nog een
De boodschap die Ruben Flach met deze tekst wilde
kopje koffie en zijn we meer toeschouwer dan echt
benadrukken: “Al kunnen we niet samenkomen en
deelnemer?
moeten we onze mond bedekken, de lof en ere aan onze God zullen we blijven uiten. Hij is onze lofprijs waard!”
Ruben Flach, die zelf actief is als muzikant en zangleider in zijn eigen gemeente en bij
De veelzijdige bediening van Opwekking is in de
teambijeenkomsten van Opwekking, herkent het
afgelopen 60 jaar altijd sterk verbonden geweest
dilemma: “Hoewel aanbidding mijn hart heeft en ik
met aanbidding en lofprijs. Velen hebben kostbare
anderen daarin ook graag aanmoedig, merk ik dat ik
herinneringen aan een volle tent tijdens de
het niet zo makkelijk vind om voor de televisie mee te
Pinksterconferenties of het samen zingen met 50 duizend
zingen. Anderzijds heb ik soms muziek opstaan in de
anderen tijdens de Sing-in. Tijdens het jaarlijkse Worship
auto – ook vóór corona – waarbij ik zo hard meezing
Weekend worden de nieuwe Opwekkingsliederen
dat ik me soms afvraag of andere automobilisten
opgenomen om daarmee individuele gelovigen en
om mij heen het horen. Het is hoe dan ook goed om
kerken en gemeentes aan te moedigen om God te
te beseffen dat aanbidding niet vastzit aan dat ene
aanbidden.
gebouw waar we wekelijks samenkomen.
Door de coronamaatregelen kon dit weekend in 2020
Als er straks weer ruimte komt om fysiek samen te komen,
niet doorgaan en ook dit jaar 2021 zal het anders gaan
zullen we als gemeentes weer diensten kunnen houden
dan voorgaande jaren. Toch wordt dit voorjaar cd45
zoals voorheen. Maar ik hoop dat we naar meer verlangen
opgenomen onder leiding van Elisa Krijgsman en
dan alleen maar terug te gaan naar zoals het was. Ik
met medewerking van toegewijde zangers, zange
geloof zeker dat we weer bij elkaar gaan komen, en daar
ressen, muzikanten en geluidsmensen. De bundel
gaan we intens van genieten. Want we zijn geschapen
Opwekkingsliederen bevat straks maar liefst 857 liederen.
voor relaties, en relaties weerspiegelen ook iets van het wezen van God zelf. Maar ik geloof ook dat deze tijd
TOESCHOUWER
ons iets kan leren. Zo hechten we best veel waarde aan gebouwen, plekken van samenkomst. En als we eerlijk
“God is onze lofprijs waard”, zeggen we, maar hoe doe
zijn hebben we dat soort plekken misschien wel een
je dat in je persoonlijk leven en in je kerk of gemeente
beetje ‘heilig verklaard’. Alsof God daar meer te vinden
tijdens deze coronatijd? In het afgelopen jaar konden
is dan op andere plekken. Maar God zoekt nog steeds
7
mensen die Hem aanbidden in Geest en in waarheid,
camera en hoop ik dat de mensen die de beelden zien,
zoals Jezus zei tegen de Samaritaanse vrouw in Johannes
bemoedigd worden en meedoen, maar ik mis
4:23. En dan speelt een locatie, een gebouw, daar echt
de interactie.”
een bijrol in.” Gelukkig biedt de technologie ook de mogelijkheid
CHATBERICHTEN
om iets van interactie te hebben. Tijdens de livestream concerten kunnen mensen chatberichten sturen en
Twee andere bekende gezichten bij Opwekking zijn Elisa
verzoeknummers indienen. Elisa: “Dat geeft toch een
en Reni Krijgsman. De coronacrisis heeft grote impact
gevoel van betrokkenheid en samen aanbidden. Maar ik
op hun werk als muzikanten en aanbiddingsleiders.
zie er echt naar uit om weer samen te komen en ik hoop
Ze zijn echter niet bij de pakken gaan neerzitten en
dat heel veel mensen net als wij dat verlangen hebben en
houden regelmatig aanbiddingsconcerten via de
niet kunnen wachten tot het zover is.”
livestream. “Aanbidding is natuurlijk in de eerste plaats een persoonlijke zaak”, vertelt Reni, “maar het wordt verrijkt door het samen te kunnen doen. Dat dit niet
BIJBELSE LOCKDOWN We gaan met elkaar door een historische periode, maar
‘GOD ZOEKT NOG STEEDS MENSEN DIE HEM AANBIDDEN IN GEEST EN IN WAARHEID’
misschien is hij minder ongekend dan we denken. Ook de nog jonge kerk zoals beschreven in het boek Handelingen ging door moeilijke tijden heen. Gelovigen werden vervolgd, het werd hun zelfs verboden om de naam van Jezus te gebruiken. Toch zien we steeds weer dat ze ervoor kozen om God te blijven aanbidden. Ze loofden God en stonden in de gunst bij het hele volk (Handelingen
8
of nauwelijks mogelijk is, vind ik niet makkelijk en dat
2:47). Gefundeerd op hun Joodse identiteit zien we hen
mis ik.” Elisa voegt daaraan toe: “Als je met elkaar God
trouw bidden in de tempel. Als Johannes en Petrus na de
aanbidt, dan zie je wat het doet met de mensen die in
genezing van de verlamde man eerst gevangen worden
de gemeente of in een zaal zitten. Nu sta ik voor een
genomen en daarna worden vrijgelaten, citeren zij in hun
GEMEENTELEVEN
dankgebed een psalm van David (Handelingen 4:23-31;
Misschien moeten wij toch maar over onze gêne
Psalm 2). Hun tijd van gebed en aanbidding eindigt met
heenstappen, voor de televisie gaan staan met het
een krachtige werking van Gods Geest.
volume een tikje harder en uit volle borst meezingen:
Ook de geschiedenis van Paulus en Silas in de gevangenis van Filippi - Handelingen 16 - is voor velen bekend. Als er ergens een vergelijking te trekken is met onze lockdown dan is het wel deze geschiedenis. Nadat ze een groot aantal slagen hadden gekregen, werden ze opgesloten in de gevangenis, waar de gevangenbewaarder opdracht kreeg hen streng te bewaken. Overeenkomstig dit bevel bracht hij hen naar de binnenste kerker en sloot hun voeten in het blok. Om middernacht waren Paulus en Silas aan het bidden en zongen ze lofliederen voor God. De andere gevangenen luisterden aandachtig naar hen (Handelingen 16: 23-25).
U bent heilig, heilig Heer, heel de schepping buigt zich voor U. Halleluja, halleluja, glorie in de hoge. En ik zing, ja, ik zing een loflied voor U, zolang ik leef. God regeert, Hij regeert,
VERLANGEN In de binnenste kerker ... voeten in het blok ... strenge bewaking - omstandigheden die nu niet bepaald een uitnodiging zijn voor een tijd van aanbidding, maar voor Paulus en Silas wel! Het moet indrukwekkend zijn geweest, want de andere gevangenen luisterden aandachtig naar hen. En er gebeurde ook wat in de hemelse gewesten: er kwam een aardbeving, de boeien gingen los, de deuren gingen open en uiteindelijk kwamen in die nacht de gevangenbewaarder en al
heilig is de Heer der heren. God regeert, Hij regeert in eeuwigheid. Ik verlang naar U, Ik verlang naar U, Heer, naar U, Heer.
zijn huisgenoten tot geloof in Jezus. Ze werden zelfs diezelfde nacht nog gedoopt! De Bijbel vertelt niet welk
(Opwekking 662)
lied Paulus en Silas gezongen hebben, maar het zou best Psalm 50 geweest kunnen zijn met die krachtige slotwoorden van vers 23 (NBG): Wie lof offert, eert Mij en baant de weg, dat Ik hem Gods heil doe zien. TEKST: Henk Dik
9
DE IMPACT VAN ÉÉN CHRISTEN DIE EEN AZC BEZOEKT Migratie en internet spelen een belangrijke rol in de verspreiding van het evangelie, ziet Jan Pieter Mostert, directeur van Stichting Gave. “Jezus wordt hier gevonden en het evangelie gaat, vooral digitaal, terug naar de thuislanden.”
Stichting Gave helpt lokale kerken contact te leggen met hun plaatselijke asielzoekerscentrum (AZC). Jan Pieter Mostert (52) is sinds 2011 directeur van de stichting. “Ik wist natuurlijk wel wat het werk van Gave inhield, maar gaandeweg ontdekte ik welke grote impact het ook heeft buiten ons eigen land. Het is heel bijzonder om daarin een rol te spelen.” Jan Pieter vertelt het verhaal van de Koerd Faraidoun die twintig jaar geleden als asielzoeker in Nederland kwam. “In het AZC waar hij op dat moment verbleef, kwam regelmatig een Nederlandse christen op bezoek. Faraidoun ergerde zich aan deze man maar merkte ook dat er iets bijzonders met hem was, iets wat hem aantrok. Ze raakten in gesprek over de Bijbel en Faraidoun kwam na verloop van tijd tot geloof. Vanaf dat moment liet hij zien dat hij
10
Jan Pieter Mostert
EVANGELISATIE
en koloniën gesticht waar zendelingen naartoe gingen. Die kolonisatie had een negatieve keerzijde maar de christenen die er nu wonen zijn heel dankbaar voor die zendelingen van toen. En inmiddels komen ze het evangelie terugbrengen naar Europa. “De derde slag die ik zie, is die van migratie en internet. Het zijn twee ontwikkelingen van de laatste decennia die een grote rol spelen in de verspreiding van het evangelie. Het evangelie wordt niet alleen gebracht naar verre landen maar als gevolg van de vluchtelingenstromen ook hiernaartoe gehaald. Jezus wordt hier gevonden en het evangelie gaat, vooral digitaal, terug naar thuislanden. Daar zijn ook prachtige Bijbelse voorbeelden van. Ik christen was geworden en daardoor kwam hij in botsing
denk aan de koningin van Sheba (1 Koningen 10) en de
met andere asielzoekers. Een christelijk gezin ving hem
kamerling uit Ethiopië (Handelingen 8:26) die naar Israël
enige tijd op in hun huis. Terwijl hij verder groeide in zijn
kwamen en daar leerden over de God van Israël. Deze
geloof ontving hij een bovennatuurlijke roeping voor
twee mensen worden gelinkt aan het vroege christendom
‘ER IS DOOR HEN ZELFS RUIMTE OP SATELLIETZENDERS INGEKOCHT WAARMEE ZE HET EVANGELIE UITZENDEN IN IRAN’ zijn eigen volk. Faraidoun stichtte daarom een kerk voor
in Oost-Afrika. Ik denk ook aan de eerste pinksterdag
Koerden. Het bijzondere is dat de diensten, nu ze ook
toen de Heilige Geest werd uitgestort. Daar waren veel
online te volgen zijn, door duizenden mensen worden
mensen bij die het evangelie in hun eigen taal hoorden en
bekeken. Speciaal daarvoor is er een online nazorgteam
daarna terugkeerden naar hun thuisland. Het is heel goed
opgezet waar mensen terecht kunnen met hun vragen
mogelijk dat door hun getuigenis ook anderen tot geloof
en voor gebed. De kerk krijgt ook bedreigingen, maar dat
kwamen. Dat zijn de onzichtbare lijnen van het evangelie.”
houdt hen niet tegen. En dit verhaal staat niet op zichzelf. Vanuit Iran komen al zo’n 20 tot 25 jaar vluchtelingen naar het westen. Zij hebben het gevoel dat de Islam hun is opgelegd. Het zijn vaak intellectuele mensen die openstaan voor andere denkbeelden zoals het christelijk geloof. Verschillende van die bekeerde Iraniërs zijn zich gaan richten op hun thuisland. Er is door hen zelfs ruimte op satellietzenders ingekocht waarmee ze het evangelie uitzenden in Iran. Er gebeuren in dat land heel bijzondere dingen – velen komen tot geloof.”
DRIE SLAGEN Jan Pieter ziet in de geschiedenis een drieslag als het gaat om de zending. “De eerste slag was onder het Pax Romana – het Romeinse Rijk met al zijn infrastructuren. Dat lag na Pinksteren klaar voor de eerste zendelingen, de apostelen. De tweede slag vond plaats vanaf de Reformatie. Door de boekdrukkunst kon de Bijbel worden verspreid. Er werden grote zeereizen gemaakt
11
Zo zijn er meer landen op de wereld die zo gesloten zijn dat er amper zendelingen komen. Maar door migratie en internet worden alsnog ingangen gevonden voor het evangelie.” We leven in een tijd van lockdown en avondklok. Dat is niet vergelijkbaar met het leven van vervolgde christenen maar kan je wel een gevoel geven dat je opgesloten zit. Jan Pieter: “Het leven van Paulus laat zien dat dat geen verloren tijd is. In de gevangenis schreef hij brieven. Als hij niet was opgesloten, had hij misschien helemaal geen tijd gehad om brieven te schrijven. God gebruikte zijn ‘lockdown’. Zo zien wij bij Gave dat deze coronacrisis ook zegeningen met zich meebrengt. Onze groepen kunnen niet samenkomen voor Bijbelstudie, maar online is veel mogelijk. Op de website komopdethee.nl maken we programma’s voor verschillende taalgroepen, zoals het Iraanse Farsi en het Eritrese Tigrinya, en zijn er chats om in gesprek te gaan. Het bijzondere is dat we daarmee meer aansluiting beginnen te krijgen bij jonge mensen zoals Dahir die uit een gesloten cultuur gevlucht zijn en daardoor getraumatiseerd en getekend zijn.”
GESLOTEN “In de huidige tijd gebeurt dat opnieuw. Vluchtelingen
GEEN TABOE
komen hier tot geloof en omdat ze door middel van
Jan Pieter: “Als stichting Gave willen we er zijn voor
internet in contact blijven met familieleden in het
vluchtelingen. Niet alleen voor hun praktische noden
thuisland, komen ook die tot bekering. Vaak reageert de
maar juist ook voor hun geestelijke nood. De grote
familie in eerste instantie afwijzend, maar als ze zien dat
impact van migratie op de zending anno nu versterkt
hun zoon of zus veranderd is, raken ze toch geïnteresseerd.
ons verlangen om vluchtelingen te omarmen en hen te
Zo komen geloofsgesprekken op gang. Dahir*, een jongen
helpen om hun leven hier succesvol op te bouwen. We
in een van onze groepen, is afkomstig uit een zeer gesloten
willen lokale kerken helpen om in contact te komen met vluchtelingen in hun woonplaats. Een van de dingen die
‘DAHIR HAD VIA FACEBOOK CONTACT MET ZIJN ZUS, DIE DOOR ZIJN GETUIGENIS TOT GELOOF KWAM’
we naar voren brengen, is dat vluchtelingen het prima vinden om over geloof te praten. Hoewel we denken dat we in de westerse wereld geen enkel taboe meer kennen, ligt er in werkelijkheid wel degelijk een soort cultureel taboe op het praten over je geloof. Dat doen we als Nederlanders pas als we iemand echt kennen, als we dat al durven. Maar veel vluchtelingen zijn juist heel nieuwsgierig naar het christelijk geloof. Ze hebben vaak nog nooit iemand ontmoet die christen is. En zoals uit het
land in Oost-Afrika. In Nederland kwam hij tot geloof.
verhaal van Faraidoun blijkt: het begint met één christen
Via Facebook had hij contact met zijn zus, die door zijn
die een AZC bezoekt.” •
getuigenis tot geloof kwam. Het gevolg daarvan was dat zij in de gevangenis belandde en dat haar kinderen haar
*Gefingeerde naam om veiligheidsredenen.
werden ontnomen. Met Dahir hebben voor haar gebeden, dat ze haar geloof niet zou kwijtraken. Inmiddels is ze weer vrij en maakt ze het naar omstandigheden goed.
12
TEKST: Carina Bergman
Marja Verschoor-Meijers
FRISSE KIJK
OP OUDE WAARHEDEN
Onwankelbaar Het valt mij op dat veel christenen in deze onzekere tijden, waarbij de natiën worden geschud, meer spreken over dat schudden en niet over dat wat onwankelbaar is. Ja, sorry hoor, maar dit moet mij echt even van het hart.
wees standvastig, onwankelbaar, altijd overvloedig in het
Als dit jou betreft, dan hoop ik dat wat ik schrijf je raakt
werk van de Here, in de wetenschap dat uw inspanning
en tot nadenken stemt.
niet tevergeefs is in de Heere. Wees onwankelbaar. Dat is geen suggestie, dat is een oproep aan ons allemaal.
Natuurlijk, ik snap best dat er nogal wat actuele zaken
Altijd overvloedig in het werk van de Here. Ja, ongeacht
zijn die de gemoederen bezighouden en dat we daar
de omstandigheden. We kunnen de toestand van de
graag over willen praten. Maar hoe langer en hoe meer
wereld niet als excuus gebruiken om niet te doen wat
we ons bezighouden met de storm, hoe heftiger die
God ons opdraagt.
wordt. Ik zie gelovigen om mij heen die volledig opgaan in de huidige crisis en zich in sommige gevallen al bijna
Dat we daarbij hernieuwde creativiteit gebruiken en
een jaar lang passief hebben verschanst achter hun
misschien de dingen anders doen dan we gewend
kranten en televisie in de volle overtuiging dat het werk
waren, moge duidelijk zijn. Maar de roep om naar elkaar
van de Heer maar even moet wachten totdat we ons
om te zien, het evangelie te delen, gastvrij te zijn en
weer in rustiger vaarwater bevinden. Zo van ‘stil maar,
samen te komen, is nooit veranderd. Ook in 2021 niet.
wacht maar...’ Hoezo, denk ik dan. Moeten wij ons in
Wij leven vanuit een onwankelbare zekerheid, vergeet
stormen niet concentreren op het anker in plaats van op
dat nooit! In Spreuken 12:3 staat: Door goddeloosheid
de golven?
kan geen mens standhouden, maar de wortel van de rechtvaardigen is onwankelbaar. Als wij dat echt geloven
Juist nu kunnen we daarin opvallen, veel meer dan in tijden waarin alles goed lijkt te gaan
laten we ons niet heen en weer slingeren door golven maar houden we onze ogen gericht op Degene die onwankelbaar is. Juist nu kunnen we daarin opvallen, veel meer dan in tijden waarin alles goed lijkt te gaan. Ik zou willen oproepen om ons in ons denken, schrijven,
ZEKERHEID Ik denk dat we juist in deze tijd aan een wereld in
lezen, spreken en handelen te concentreren op dat wat onwankelbaar is, want al het andere zal zeker voorbijgaan!
nood kunnen laten zien dat wij er anders in staan, dat wij een onwankelbare zekerheid hebben die ons in
Want al zouden bergen wijken en heuvels wankelen, Mijn
overwinning doet leven. 1 Korintiërs 15:57-58 zou wat
goedertierenheid zal van u niet wijken en het verbond van
dat betreft onze lijfspreuk in tijden van crisis moeten
Mijn vrede zal niet wankelen, zegt de Here, uw Ontfermer
zijn: Maar God zij dank, Die ons de overwinning geeft door
(Jesaja 54:10).
•
onze Here Jezus Christus. Daarom, mijn geliefde broeders,
13
HET MEDAILLON Cathy Gohlke
DAGVERS en BIJBELBEKENTENISSEN
PITTIGE KOST
EROMHEEN DRAAIEN
Jop van der Bijl
Hans Alblas
Nederlands Bijbelgenootschap Warschau, 1939 - de Blitzkrieg
“Ik ben blij dat ik je dit unieke
De kern van het volgen
heeft de stad verwoest. Sophie
Vorig jaar lanceerde het
kookboek mag presenteren. In
van Jezus in tien thema’s,
Kumiega wacht op nieuws van
Nederlands Bijbelgenootschap
dit boek komen twee van mijn
zo luidt de subtitel van dit
haar echtgenoot, een Poolse
de podcast Dagvers, om
grootste passies samen: het
toegankelijke en inspirerende
luchtmachtpiloot. Als de buren
mensen te inspireren hun dag
koken van Aziatisch eten én het
studieboek. Het is een
haar hulp nodig hebben, raakt
met de Bijbel te beginnen. Elke
opkomen voor gerechtigheid.”
bundeling van 88 radio-
ze betrokken bij hulp aan
dag staat er een Bijbelgedeelte
Jop, zoon van Anne van der
overdenkingen. Hans Alblas
ondergedoken Joden. Rosa en
centraal, gevolgd door een korte
Bijl, brengt vijftig verrassende
gaat uitgebreid in op tien
Itzhak Dunovich hadden nooit
toelichting en een inspirerende
recepten uit de Indiase
fundamentele onderwerpen
kunnen denken dat hun kindje
vraag of opdracht. En eind 2020
keuken samen. Heerlijke
waar we als discipel van
in het Joodse getto ter wereld
startte het Bijbelgenootschap
geuren en kleuren, voorzien
Jezus mee te maken krijgen
zou komen. Als zij het leven
met een podcast over
van een gebruiksvriendelijk
en daagt ons uit Christus
van hun dochtertje willen
Bijbellezen: Bijbelbekentenissen.
stappenplan en geordend
daarbij als middelpunt te
redden, moet ze haar laten
Veel mensen willen meer in
naar type gerecht. Daarnaast
nemen, en om Hem heen te
onderduiken. De enige hoop
de Bijbel lezen, maar vinden
bevat dit boek verhalen: pittige
draaien. Aan de orde komen:
om haar na de oorlog terug te
het niet eenvoudig daarmee
verhalen over een land waarin
overgeven, liefhebben,
vinden is het halve medaillon
te beginnen of het vol te
godsdienstvrijheid in de
ontvangen, bidden, geven,
dat Rosa haar omdoet. Een
houden, bleek uit een NBG-
praktijk weerbarstig is. Zwarte
goeddoen, strijden, getuigen,
indringende schets van het
enquête. In Bijbelbekentenissen
bladzijden van vervolgde
lijden en volhouden. In korte,
leven in oorlogstijd, en de
vertellen bekende christelijke
christenen, maar ook de witte
aansprekende overdenkingen
nasleep ervan. Maar ook van
Nederlanders over hun
bladzijden hoe God Open
brengt de schrijver lessen uit
de kracht van geloof en liefde.
worsteling met Bijbellezen en
Doors gebruikt om mensen te
de Bijbel tot leven, en maakt
hoe ze een manier hebben
bemoedigen. Prachtig boek om
hij ze praktisch toepasbaar.
Uitgeverij Den Hertog
gevonden die bij hen past.
mee aan de slag te gaan in de
Mooie input voor je dagelijkse
Prijs € 24,90
Podcasts die de Bijbel dichtbij
keuken en daarbuiten.
tijd met God.
Uitgeverij Plateau
Uitgeverij Omnicus
Prijs € 26,99
Prijs € 17,99
brengen! debijbel.nl/podcast Gratis
14
AANBEVOLEN MEDIA
UW LIEFDE IS MIJN HOUVAST
KL!NK Henk Stoorvogel en
IEDERMANS ONDERGANG
InSalvation
Mark van Vuuren
Roelof Ham
De wereld is in crisis, maar
Stapsgewijs leren spreken
Iedermans Ondergang is
gelooft – dat je gelooft dat God
God niet. Te midden van alle
met impact en je eigen stem
het spannende debuut van
altijd bij je is om je te helpen.
onzekerheid en angst klinkt
vinden en laten klinken, dat
Roelof Ham, een Nederlandse
En dat je rust zult vinden in
de boodschap van zijn liefde
staat centraal in dit handboek.
baptistenpredikant. Het boek
zijn aanwezigheid”, eindigt
luid en duidelijk door in
De schrijvers, beiden
is geschreven in de stijl van
Max Lucado dit pastorale en
Uw liefde is mijn houvast, de
communicatiewetenschapper,
de serie De Laatste Bazuin,
hoopgevende boek. In de
nieuwe single van InSalvation.
hebben een passie voor de
maar dan in een oer-Hollandse
bladzijden daarvoor heeft hij
Het lied is 29 januari
veranderkracht van spreken.
setting. Dat maakt deze roman
aan de hand van de Bijbel en
verschenen als voorloper
Ze laten aan de hand van vijf
over de verdrukking in de
ervaringen van hemzelf en
van Verwacht, het eerste
treden – ontdekken, ordenen,
eindtijd fris en herkenbaar. Als
anderen geschilderd hoe God
volledig Nederlandstalige
omschrijven, onthouden en
een duister collectief onder
met ons op weg gaat en hoe Hij
album van de band. Met
overdragen - zien hoe je de
leiding van een charismatische
wonderen van genade verricht.
Uw liefde is mijn houvast wil
beste presentatie of toespraak
leider met behulp van
Die wonderen laten niet alleen
InSalvation woorden geven
kunt houden. Daarbij verbinden
buitenaardse machten de macht
Gods macht zien, maar zeggen
aan de missie van Compassion,
ze de gouden regels van de
op aarde grijpt, wordt het leven
ook: “Ik ben er en Ik zorg voor
waarvoor ze ambassadeur
klassieke retorica met de
van een groepje Nederlandse
je.” De gespreksvragen achterin
is. Nadat een tour ingekort
meest recente inzichten uit
christenen heel moeilijk. Zij
nodigen uit om alleen of samen
werd door de wereldwijde
de communicatiewetenschap
doorzien het demonische spel
verder na te denken en door te
coronamaatregelen, werkte
op een toegankelijke en
en ervaren al snel de dreiging
praten.
de band met Harold ten Cate
overzichtelijke manier. Een bron
aan den lijve. Wanneer de
aan teksten voor het nieuwe
van informatie voor iedereen
duimschroeven steeds verder
Uitgeverij Ark Media
album. De video is te zien
die op overtuigende en
worden aangedraaid, wordt het
Prijs € 21,90
op het YouTubekanaal van
innemende wijze een verhaal
een keuze op leven en dood.
InSalvation.
moet kunnen brengen of
JE BENT NIET ALLEEN Max Lucado
“Boven alles bid ik dat je
Triple Boeken
TEKST: Regina Frumau en Joyce de Jongh
presenteren. Aanbevolen! Gratis
Prijs € 22,50 Uitgeverij KokBoekencentrum Prijs € 29,99
15
advertentie
De kerk in Handelingen groeide dwars door de crisis. De principes van die eerste gemeente zijn nog steeds belangrijk voor de kerk van nu.
MELD JE AAN VOOR DE
10-DELIGE VIDEOCURSUS VIVA DE KERK, met introducties van Henk Stoorvogel en Ruben Flach en praktijkverhalen van diverse gemeenten in Nederland. Kijk, lees, luister en praat door over de Bijbelse principes en tools die aangereikt worden. Pas ze direct praktisch toe om je kerk te laten bloeien.
MEER INFORMATIE WWW.VIVADEKERK.NL
Boeken die Leven geven
Deeltijdopleidingen en cursussen voor volwassenen die hun geloof willen verdiepen en versterken.
Bijbel � Theologie Jongerenwerk
Het Woord moet voort Douwe Sijtsma
2021 Terug naar normaal? Anne Borkent
Dit dagboek helpt je om de Bijbel beter te begrijpen, het levende Woord beter te gaan kennen én erdoor in beweging te komen. Kortom, een dagboek dat je uitdaagt.
2020 ligt achter ons. Hoe gaan we verder in 2021 en de jaren daarna? Hoe moeten we de ontwikkelingen duiden? Wat kunnen wij doen en wat is Gods antwoord?
ISBN: Prijs:
ISBN: Prijs:
9789083083513 € 27,95
Great Life Publishing
9789083083537 € 12,50
Verkrijgbaar bij de boekhandel of via: greatlifepublishing.nl
� �
Missionair Werk � Pastoraat Prediking � Leiderschap
Verdiep je geloof Meld je aan voor een online open dag: ► evangelisch-college.nl/opendag
BIJBELSTUDIE
Sparren Ik wil eens een boom opzetten over verschillende soorten bomen. Wat kunnen we van hen leren? Zoals bekend zijn er naaldbomen
LOVEN EN PRIKKEN
Hoewel Adam en Eva de
en loofbomen. De takken en
Naast loofbomen zijn er
communicatie met God
bladeren van loofbomen worden
naaldbomen. Die zijn stekelig.
kwijtraakten, bleef God in het
bijvoorbeeld gebruikt om een
Een bekende naaldboom is de
Oude Testament spreken en
loofhut te bouwen voor de Heer.
spar. Van bepaalde sparrensoorten
communiceren via de profeten
Lees maar mee in Nehemia 8:15:
kan hars en terpentijn gewonnen
en andere mensen die Hij
Ga de bergen in en haal takken van
worden. De hars kan worden
uitkoos. Uiteindelijk werd de
de olijfboom, de oleaster, de mirte,
verwerkt tot een balsem tegen
communicatie tussen God en
de palm en andere loofbomen om
reumapijn en longaandoeningen.
mensen weer hersteld door de
er loofhutten mee te maken, zoals is
Maar het woord ‘sparren’ slaat
komst van zijn Zoon, Jezus. De
voorgeschreven.
niet alleen op deze boomsoort.
mogelijkheid om samen op een
We gebruiken het ook als we
goede manier te sparren, dus
Palmbomen worden hier onder de
oefenen met een tegenstander,
echt te communiceren, is er
loofbomen geschaard, en ze dragen
bijvoorbeeld in de vechtsport, of
dus. Maar daarvoor moeten we
bijzondere vruchten, zoals bij
als we met iemand brainstormen
leren luisteren naar elkaar en de
kokospalmen en dadelpalmen.
of van gedachten wisselen.
bedoelingen van die ander niet
Je kunt je leven gebruiken voor het loven van de Heer, maar ook om mensen te prikkelen De takken van de palmboom
Samenvattend kun je zeggen dat
meteen als te soft of te stekelig
hebben in de Bijbel bovendien een
zowel loofbomen als naaldbomen
interpreteren. Goed leren sparren
speciale rol. Denk bijvoorbeeld aan
heel nuttig kunnen zijn. Dat geldt
of leren bomen begint bij goed
Johannes 12:12-13 waar staat: Toen
ook in figuurlijke zin. Je kunt je
zaad. In dit geval Gods zaad. Als we
ze hoorden dat Jezus ook zou komen,
leven gebruiken voor het loven
uit dat zaad geboren zijn, worden
haalden ze palmtakken en liepen ze
van de Heer, maar ook om mensen
we prima bomen die samen goed
de stad uit, hem tegemoet, terwijl
te prikkelen met steekhoudende
kunnen sparren. •
ze riepen: ‘Hosanna! Gezegend hij
opmerkingen, zodat zij wakker
die komt in de naam van de Heer, de
worden en anders leren denken.
koning van Israël.’
Loven en prikken zijn beide nuttig.
Of Openbaring 7:9: Hierna zag ik dit: een onafzienbare menigte, die
SAMEN BOMEN
niet te tellen was, uit alle landen en
Ook taalkundig gezien kunnen we
volken, van elke stam en taal. In het
samen sparren en samen bomen.
wit gekleed en met palmtakken in
Het gaat in beide gevallen over
hun hand stonden ze voor de troon
communiceren en dat is belangrijk
en voor het lam.
om de lucht zuiver te houden!
Kees Goedhart
17
OPWEKKING NIEUWS DE PINKSTERCONFERENTIE KOMT NAAR JE TOE! Bij de voorbereidingen van de Pinksterconferentie hebben we breed ingestoken: zowel op een evenement met daggasten op het Walibi-terrein, als een digitale conferentie. De laatste maanden hebben we nauw contact met de veiligheidsregio en Walibi onderhouden, en helaas blijkt het vanwege de coronamaatregelen niet mogelijk om een conferentie op het Walibi-terrein te organiseren. Hoewel we natuurlijk enorm uitzagen naar een conferentie op onze vertrouwde plek, zijn we ook bijzonder dankbaar voor de mogelijkheden die de digitale Pinksterconferentie biedt. We zijn volop bezig met een prachtig digitaal programma voor alle leeftijden, dat je gewoon vanuit je eigen huis kunt volgen. Zo komt de Pinksterconferentie naar je toe! Om de sfeer van de Pinksterconferentie thuis te beleven, hebben we een speciale thuisbox ontwikkeld met alles wat
EXTRA DAG GLS OP 6 MAART Toen bekend werd dat de Global Leadership Summit dit jaar gratis toegankelijk is, kwamen er zoveel aanmeldingen binnen, dat we een extra dag hebben ingepland op 6 maart. We zijn dankbaar voor het grote aantal deelnemers en willen graag nog meer mensen de kans bieden om dit unieke en actuele leiderschapsonderwijs te volgen. In een tijd waarin er veel op leiders afkomt, is het ons verlangen om leiders toe te rusten, te inspireren en tools aan te reiken om zich te ontwikkelen in hun leiderschap. Het eendaagse event wordt gevolgd door twee thema-avonden: op 18 maart en 15 april. Meer info: www.glsnederland.nl.
je nodig hebt om het feest mee te vieren: programma, avondmaalscupjes, het conferentiemagazine en andere leuke Opwekking items. Vanaf 1 maart kun je de box bestellen via www.ikganaaropwekking.nl. En wil je graag samen met anderen Pinksteren vieren? Kijk dan snel onder ‘Lokale pinkstervuurtjes’.
LOKALE PINKSTERVUURTJES We kunnen dit jaar het pinkstervuur dan wel niet groots op het terrein in Walibi ontsteken, maar je kunt dat vuurtje wél in je eigen omgeving aansteken! Het is ons verlangen om overal in ons land – en daarbuiten - kleine pinkstervuurtjes aan te steken. We geloven dat de Pinksterconferentie een plek en een moment is waar God mensen ontmoet en aanraakt. Daar begint opwekking, geestelijke vernieuwing en een veranderd leven. Juist in een tijd als deze is het zo belangrijk om met elkaar onze blik op God te richten,
LEREN VAN MUZIEKPROFESSIONALS TIJDENS WORSHIP WEEKEND
Jezus te volgen, en vervuld te zijn èn blijven met de
Tijdens het Opwekking Worship Weekend kun je niet alleen de
lokale pinkstervuurtjes ontstaan! We willen kerken,
nieuwe Opwekkingsliederen zingen en God aanbidden; je leert
groepen, campings en individuele christenen van harte
er ook veel op muziekgebied. Volg een workshop aanbidding
uitnodigen om aan te haken om in hun eigen omgeving
door Sifra en Jafeth Bekx (InSalvation) of een workshop voor
het vuur van Pinksteren zichtbaar te maken. Op www.
toetsenisten door Henny Mugge. Tanja van Schuylenburg en
lokaalpinkstervuurtje.nl vind je meer informatie over
Andy Stuijfzand verzorgen een workshop ritme (voor drummers
hoe je lokaal het pinksterfeest kunt meevieren, en de
en bassisten) en er is een workshop ‘gezond zingen’ door Talitha
thuisbox kunt bestellen.
Heilige Geest. Het zou geweldig zijn, en een groot getuigenis van eenheid, als er overal in Nederland
Nawijn. Bij het organiseren van het Worship Weekend houden we natuurlijk rekening met de coronamaatregelen. Vandaar dat we hebben moeten besluiten het weekend dit jaar niet op De Betteld te organiseren, maar als online event op zaterdag 19 maart. Een geweldige kans, want je kunt thuis met je eigen bas, drum of toetsen aan de workshops deelnemen. En op zaterdagavond kun je een uniek aanbiddingsconcert bijwonen waarbij we samen de nieuwe Opwekkingsliederen zingen. Natuurlijk kun je dat ook samen met een gezinslid of vriend of vriendin beleven! Meer info: www.opwekkingworshipweekend.nl.
18
LOKAAL PINKSTER VUURTJE
PERSOONLIJK
Mensen van HOOP
Mijn dochter was nog een peuter toen ze tijdens ons verlof in Nederland, voor het eerst geconfronteerd werd met de herfst en vallende blaadjes. Ze huilde want: de bomen vielen uit! Brazilië, het land waar ik 27 jaar van mijn leven doorbracht, kent eigenlijk maar twee
en een breedbeeld- of panoramafoto. Het geeft een heel ander perspectief en context, je ziet veel meer.
seizoenen. Hoewel er officieel ook sprake is van de vier seizoenen, is het ene deel
Perspectief geeft hoop en hoop geeft perspectief! De
van het jaar droog en het andere deel
manier waarop je naar zaken of gebeurtenissen kijkt, het
nat. Een herfst zoals in Nederland, waarin
perspectief dus, bepaalt in grote mate hoe je er mee om
de meeste bomen hun bladeren verliezen,
Ruben Flach
gevolgd door een - soms witte - winter is daar volstrekt onbekend.
zult gaan, hoe het je raakt. Wat is jouw perspectief? Ben je veilig in Gods handen? Dit zegt de Bijbel: Vraagt iemand u waarop de hoop die in u leeft gebaseerd is, wees dan steeds bereid om u te verantwoorden (1 Petrus 3:14-15).
Mijn dochter had de herfst dus nog nooit meegemaakt. Dikke tranen rolden over haar wangen, want dit was zo intens verdrietig, al die treurige bomen. Gelukkig konden we haar troosten met de verzekering dat er na de winter opnieuw blaadjes aan de bomen zouden groeien. Ze geloofde ons, maar kon het pas enkele jaren later zelf meemaken, want wij vertrokken nog voor de lente terug naar Brazilië.
Ik geloof dat we juist nu meerwaarde kunnen hebben in deze wereld, door te leven vanuit hoop
Het opgroeien in een andere cultuur heeft me enorm verrijkt en veel geleerd. Bijvoorbeeld de manier waarop
Ik geloof dat we juist nu meerwaarde kunnen hebben in
in Brazilië God betrokken wordt bij het hele leven, ook
deze wereld, door te leven vanuit hoop. Als wij geen hoop
als het moeilijk is en zelfs als iemand sterft; dat is bijna
meer hebben dan is de wereld pas echt hopeloos. Mag het
onbegrijpelijk voor mensen in het westen. Van een
Bijbels perspectief zichtbaar worden door jou en mij heen?
afstand bekeken lijkt die geloofsbeleving soms diepgang
Het vertrouwen dat God alles in zijn hand heeft? Dat er een
te missen, maar als je er geleefd hebt weet je dat de
nieuw seizoen aankomt. Met blaadjes die nog groener zijn,
zekerheid over het bestaan van God enorm veel hoop
en takken die nog sterker zijn, zodat ze nog meer vruchten
geeft. God is er altijd bij en heeft alles in zijn hand, is de
kunnen dragen. Laten we leven als mensen van hoop!
vaste overtuiging.
Perspectief Dat helpt mij om te gaan met deze tijd van pijn en
Moge God, die ons hoop geeft, u in het geloof geheel en al vervullen met vreugde en vrede, zodat uw hoop overvloedig zal zijn door de kracht van de heilige Geest (Romeinen 15:13).
verdriet. En ook met de onzekerheid en teleurstelling over zegenrijke evenementen zoals de Pinksterconferentie, die niet op de gebruikelijke manier doorgaan. Maar ik geloof ook dat de Bijbel ons leert dat er perspectief is, hoop, als we onze ogen gericht houden op Jezus. Perspectief is een belangrijk woord. Perspectief heeft te maken met een bredere en diepere kijk op dingen. Het is als het verschil tussen een vierkant foto (op socialmedia)
19
19
‘ALS WE ALLEMAAL WEGKIJKEN, HEEFT DE DUISTERNIS VRIJ SPEL’
20
INTERVIEW
De Amsterdamse Wallen worden door velen gezien als een onderdeel van onze cultuur en als een toeristische trekpleister. Maar in werkelijkheid is het een duister gebied waar we als christenen te veel van wegkijken, meent Simone Schoemaker van Tot Heil des Volks. Tot Heil des Volks is in 1855 opgericht door dominee Jan de Liefde vanuit het verlangen concreet iets te doen aan de armoede en het onrecht dat hij aantrof in de Amsterdamse Jordaan. Hij bood praktische hulp en Bijbelstudies vanuit de overtuiging dat je niet kunt getuigen van de liefde van Jezus zonder die te laten zien, en vice versa. Simone: “Nog altijd is dat de werkwijze van THdV; we staan op tegen onrecht, geven praktische hulp en brengen de vrijheid die er in Jezus Christus is. Ons motto is: ‘Zie Jezus, leef vrij.’ Daarmee zeggen we dat we Jezus willen zien in ieder mens die we ontmoeten en dat Simone Schoenmaker
we hen in vrijheid willen zien. Vrij van de dingen waardoor ze gebonden zijn. We richten ons in ons werk op daklozen, verslaafden,
“Ik heb altijd gedacht dat de duisternis zou verdwijnen
prostituees en kinderen die in armoede leven. We willen
van de Wallen als er niemand meer kon komen, maar toen
er voor hen zijn, met hen optrekken, de tweede mijl met
ik er tijdens de eerste lockdown vorig jaar kwam, bleek
hen gaan. We hebben ook twee winkels en een timmer- en
het tegendeel waar.” Simone Schoemaker is teamleider
houtbedrijf omdat we geloven in de kracht van werk. Het
communicatie bij Tot Heil des Volks (THdV). Uit hoofde
geeft je structuur, dagbesteding en je maakt deel uit van
van haar beroep komt ze regelmatig op de Wallen in
een team collega’s. Dat geeft mensen waardigheid.”
Amsterdam, het gebied waar prostituees achter de ramen zitten. “Vóór de coronacrisis kon je daar elke avond over de hoofden lopen. Er liepen klanten en toeristen. De vrouwen
Doorademd
werden bekeken en hardop gekeurd. Ze werden gelabeld
Simone werkt al tien jaar voor THdV, de eerste vijf jaar
als een soort vrij toegankelijke attractie die je kunt komen
daarvan was ze werkzaam als maatschappelijk werker.
bekijken. Maar hoe kun je dat ‘vrij’ noemen als de vrouwen
Zo maakte ze onder andere kennis met de wereld van
die daar zitten gebondenheid, stress en geweld ervaren?
de prostitutie. “Wij zien vrouwen die gebruikt en stuk
Elke keer dat ik er kwam, ervoer ik een zwaarte. Er heerste
zijn. Gemiddeld hebben ze op een dag seks met vijftien
een geestelijke duisternis. En ik heb altijd gedacht: als het
verschillende mannen. Zo heeft God het niet bedoeld. De
hier een keer leeg is, dan is die duisternis ook weg.”
liefde wordt te grabbel gegooid voor platte seks. Wat God
21
mooi gemaakt heeft, heeft de duivel stukgemaakt. En het
werk. Tweederde van de prostituees heeft te maken
ligt niet alleen aan de mensen die op de Wallen of elders
met geweld. Zestig procent van de slachtoffers van
de prostitutie in stand houden. Het ligt aan het systeem
mensenhandel belandt in de prostitutie. Niet voor niets
dat eronder ligt: dat we het normaal vinden dat mannen
krijgen we bij Scharlaken Koord - een onderdeel van onze
seks kopen met geld. En dat is die duisternis, die zwaarte
hulpverlening - zoveel hulpvragen van vrouwen die uit
die niet weggaat.
de prostitutie willen stappen. Zo’n organisatie heb je echt niet nodig als een loodgieter wil stoppen met zijn werk.
Niet voor niets bidden we als organisatie dagelijks voor
Dat zegt toch alles?
ons werk en voor de mensen die we daar ontmoeten. Voordat onze maatschappelijk hulpverleners twee
Ik heb wel eens op straat een enquête gehouden over
aan twee de straat op gaan, bidden ze met elkaar en
prostitutie. Als je vraagt: ‘Is prostitutie een normaal
ook na afloop. Ook in de winkels, de verslavingszorg
beroep?’ zegt bijna iedereen ja. Maar als je vraagt: ‘Vind je
‘HET IS MET ONZE VOLKSCULTUUR INGEWEVEN, WAARDOOR WE HET ZELFS ALS CHRISTENEN ACCEPTEREN ALS EEN FEIT’ en de daklozenopvang bidden we met elkaar én met
het ook een normaal beroep voor jezelf, je partner, moeder
de bezoekers als ze dit willen. Ze hoeven zich niet te
of dochter?’, zegt iedereen nee. Dus er klopt iets niet als we
bekeren, maar gebed is voor ons belangrijk. De bezoekers
met z’n allen blijven zeggen dat het een normaal beroep
zijn welkom aan onze tafel en we laten ze graag onze
is. Als we allemaal wegkijken en het negeren, heeft de
gewoonten zien. We hebben de leiding van Gods Geest
duisternis vrij spel.
nodig in dit werk, iedere dag weer. We willen dat ons werk daarvan doorademd is.”
Normaal?
22
Blind Degene die mijn ogen hiervoor opende, was een vrouw die zeven jaar lang gedwongen achter een van de ramen
Gods leiding en bescherming zijn echt nodig in dit
op de Wallen heeft gestaan. Ik leerde haar kennen
werk, ervaart Simone. “Er is tegenstand. Je wordt soms
door mijn werk voor THdV. Ze vroeg me: ‘Er zijn zoveel
neergezet als een moraalridder en als preuts als je iets
christenen in Nederland. Dus waarom is deze plek hier?
‘vindt’ van prostitutie. Er is een sterke pro-prostitutielobby
Waar is jullie waardigheid?’ Eerst was ik gepikeerd door
in ons land die zegt op te komen voor de rechten
haar vraag. Ik dacht: ik help je toch? Maar later realiseerde
van prostituees. Ze zeggen: ‘Het is in Nederland een
ik me dat ze gelijk had. Hoe kunnen we toestaan dat dit
geaccepteerd beroep, dus moeten ze dezelfde rechten
bestaat in ons land? Waarom spreken we ons hier niet
krijgen als andere werknemers en bijvoorbeeld een
tegen uit? Dit systeem is zo verkeerd. Het is met onze
zakelijke bankrekening kunnen openen’. Ik snap hun
volkscultuur ingeweven waardoor we het zelfs als kerk en
punt wel, maar het gaat al mis bij die veronderstelling
christenen accepteren als een feit. De duisternis is zo diep
dat het normaal werk is. Het is zelfs helemaal geen
dat we er blind voor geworden zijn.
INTERVIEW REDACTIE
Muskathlon @home Wil je iets doen in de strijd tegen prostitutie? Overweeg dan om mee te doen aan de jaarlijkse
Onderkant
muskathlon van de 4e Musketier. Die wordt dit jaar
We moeten ook niet onderschatten hoeveel vrouwen in
voor het eerst in Nederland zelf gehouden. Het thema
de prostitutie ongelukkig zijn met dit leven. Ze beseffen
is: ‘Celebrate humanity’ en de opbrengst is bestemd
dat ze aan de onderkant van de samenleving leven en
voor Compassion, Tot Heil des Volks en Open Doors.
snakken naar echte liefde. Vaak staan juist zij open voor
Simone: “Deze muskathlon is helemaal coronaproof
Gods liefde. Ik sprak een Roemeense prostituee die een
want je doet het vanuit je eigen huis. Ook kun je zelf je
orthodoxe achtergrond had. Ze wist wel iets over het
afstand kiezen en met welke sport je dat doet. Zo kun
geloof en de Bijbel. ‘Maar’, zei ze ‘wat ik doe is te erg, dat
je als gezin een wandeling van tien kilometer maken
kan God niet vergeven.’ Toen ik haar vertelde dat Jezus
en kinderen kunnen bijvoorbeeld twee kilometer
ieder mens liefhad en dat Hij ook sprak met een prostituee
fietsen of steppen. Vooraf zijn er webinars over de
(Johannes 4:7-30) wilde ze dat eerst niet geloven. Toen ik
organisaties en het thema en op de dag zelf is er een
het haar liet zien in een Roemeense bijbel zei ze: ‘Dus God
gezamenlijk online startmoment. Aan het eind van
is liefdevol naar mij, ondanks alles wat ik heb gedaan.’ Ze
de dag volgt er een programma waarin de verhalen,
was helemaal van haar stuk.
foto’s en filmpjes worden gedeeld.” Als medewerkers van THdV leren we veel van de mensen die we ontmoeten. Zoals van de dakloze die zei: ‘Ik leef helemaal onderop, ik kan alleen nog maar in verwachting omhoogkijken. Doe jij dat ook?’” •
Je kunt je nu al aanmelden voor de Muskathlon@
TEKST: Carina Bergman
Home op www.thdv.nl/muskathlonathome en beginnen met trainen en sponsors werven.
Het lijkt misschien een ver-van-mijn-bed-show, maar prostitutie raakt ook onze wereld. Het is niet alleen op de Wallen, het is overal. Het zijn niet alleen ongelovigen die naar een prostituee gaan. We spreken vrouwen die zelfs dominees als klant hebben. Direct na de zondagse preek gaan ze naar een prostituee, letterlijk. Dit raakt ons christenen, het is niet ver weg. Zonder vraag geen aanbod; zolang we vinden dat mannen het recht hebben om seks te kopen zal dit blijven bestaan. Als christenen hebben we de verantwoordelijkheid om hiertegen op te staan. We moeten niet wegkijken van deze duisternis maar er juist een schijnwerper op zetten.
23
‘We verlangen d in k r e d ie t a d r a erna ’ lt e o v D F IE L E G h zic Interv iew met Ollie & Sophie coronacrisis Sinds maart 2020 - het begin van de Ollie en Sophie. kent heel christelijk Nederland hen: line Mozaiek Ze zijn de hoofdrolspelers van de on om 10 uur op Kidsdienst die elke zondagochtend YouTube wordt uitgezonden.
24
GELOOFSOPVOEDING
Veel kinderen in Nederland én daarbuiten kijken wekelijks
aan. Sophie helpt hem dan dingen die lastig zijn beter te
naar de avonturen die Ollie en Sophie beleven en de
begrijpen. En als Sophie onzeker is, helpt Ollie haar, maar wel
ontdekkingen die zij doen over Gods liefde voor hen. De
op zijn eigen manier: grapjes maken om haar aan het lachen
hoofdrollen worden gespeeld door de zussen Martine Schuit
te krijgen. En soms hebben ze ruzie en gaan er weleens
(27), werkzaam als ICT Operations Manager bij de gemeente
dingen kapot.” Lisanne, lachend: “Soms zijn dat de leukste
Veenendaal (Ollie) en Lisanne Koudijs (29), werkzaam als
scènes voor onszelf: een ‘trip down memory lane’, terug
Kidspastor bij Mozaiek0318 (Sophie).
naar onze eigen jeugd. Wat we spelen, ligt dicht bij onszelf. Martine is iemand die de grappen zo uit haar mouw kan
Wie zijn Ollie en Sophie?
schudden. Je neemt een stukje van jezelf mee in het spel, maar dan in de belevingswereld van kinderen.”
Lisanne: “Ollie en Sophie zijn broer en zus. Ze hebben geen specifieke leeftijd omdat we alle kinderen van de onderbouw willen aanspreken. Ze maken dingen mee die door jongens rolverdeling. Sophie is een pienter, eerlijk en een beetje
Kun je iets vertellen over de opzet van het programma?
keurig meisje dat graag dingen goed wil doen. Ze vindt Ollie
Lisanne: “We openen door de kinderen welkom te heten met
stoer; veel van wat hij doet, vindt ze leuk maar ook niet altijd.”
de bekende woorden ‘hooooi kids, hooooi.’ We vinden het
anders beleefd worden dan door meisjes, vandaar die
belangrijk dat de kinderen zich welkom voelen en dat ze bij Martine: “Ollie is de lolbroek, hij maakt vaak grapjes. Maar
het begin gelijk betrokken zijn. Vervolgens hebben we een
soms zit hij niet lekker in zijn vel en schopt hij tegen dingen
worshipblokje en een ‘Hoe is het met’-filmpje van een kind
25
thuis, gevolgd door een sketch van Ollie en Sophie. Tijdens
laten ons inspireren door diverse christelijke kinderboeken,
deze sketch vertelt een volwassen persoon een verhaal.
de Bijbel en films. We willen onze visie in de diensten handen
Vervolgens gaan Ollie en Sophie hier praktisch mee aan de
en voeten geven. De boodschap dat de kinderen zich geliefd
slag. De worshipband speelt aansluitend aan de sketch nog
mogen voelen, hopen we iedere dienst uit te dragen. Dit
een aantal liederen en daarna ronden we de dienst af door
seizoen zoomen we in op ‘Jezus leren kennen’. In de diensten
kort terug te blikken op wat we deze dienst hebben geleerd
komen Bijbelverhalen naar voren over wie Jezus is en hoe
samen met de kinderen. Tot slot eindigen we met de bekende
Jezus doet. Per dienst formuleren we een doel: wat willen
woorden ‘doooooei’ en zwaaien we de kinderen gedag.
we de kinderen vertellen? Hier kiezen we de liederen op uit en schrijven we de inhoud van de sketches. We vertellen het
Hoe zijn Ollie en Sophie ontstaan?
Bijbelverhaal maar willen ook de vertaalslag maken naar de praktijk: wat betekent dit verhaal voor het kind?
Martine: “Negen jaar geleden hadden we een Kerst gezinsdienst waarvoor een gemeentelid een programma had geschreven
Wat wij overbrengen, raakt onszelf vaak ook. Soms denk je
met als hoofdrolspelers twee kinderen: Ollie en Sophie. Wij
dat je een Bijbelverhaal al goed kent, zoals de gelijkenis van
werden gevraagd voor die rollen en zeiden gelijk ja! In de jaren
de verloren zoon. Maar tijdens het spelen van dit verhaal
daarna zijn Ollie en Sophie nog een enkele keer teruggekomen
raakte het me: dat God altijd op mij staat te wachten. Hoe
in de kinderdiensten. Toen de coronacrisis uitbrak en er geen
kan dat? Hoe kan het dat God zoveel van mij houdt terwijl
fysieke diensten meer waren, maakte Lisanne zich er hard voor
ik zoveel verkeerd doe? We proberen het verhaal dicht bij
om toch een programma voor kinderen te realiseren. Toen deed
kinderen te brengen zodat ze steeds meer van Gods liefde
iemand de suggestie om Ollie en Sophie uit de oude doos te
gaan ontdekken. We geloven dat er met onze kinderdiensten
halen. Op 29 maart was onze eerste online Mozaiek Kidsdienst
een fundament in hun hart gelegd wordt waardoor ze bij
en Lisanne heeft dat in vier dagen tijd opgezet met een heel
tegenslagen nog steeds weten dat ze een kind van God zijn
team aan enthousiaste vrijwilligers. Niet wetende dat we dit een
en dat Hij bij hen is.”
jaar later nog steeds zouden doen!” Lisanne: “Sinds die eerste dienst groeien we nog steeds. Wij als typetjes, de worship en de techniek. Als team zijn we steeds beter op elkaar ingespeeld. God wil ons middels ons talent gebruiken om zijn liefde door te geven. Dat is een voorrecht.”
Bereiden jullie alles tot in de puntjes voor of is het veel improvisatie? Lisanne: “Het redactieteam schrijft een dienst zoveel mogelijk uit en stuurt dit door naar Martine. Daarin is altijd
Wat is het hart achter de Mozaiek Kidsdiensten?
ruimte voor grapjes van Ollie.” Martine: “Ik herschrijf het
Lisanne: “Iedere dienst die we maken, past bij de visie van
heel goed in improvisatie. Dat is echt haar kracht. Ik vind
Mozaiek Kids. We verlangen ernaar dat ieder kind zich geliefd
dat lastiger omdat ik bang ben dat we de inhoud dan niet
voelt, Jezus leert kennen en Gods liefde gaat uitdelen. Naast
goed overbrengen. Grappig genoeg typeert dat ook weer
het gezin is de kerk dé plek waar kinderen al op jonge leeftijd
mijn typetje, Sophie. Toch heb ik het de afgelopen keer
de boodschap horen dat ze geliefd zijn en ertoe doen. Toen
aangedurfd om het meer los te laten. Dat ging zo goed dat
de fysieke kinderdiensten niet meer mogelijk waren, dacht ik:
mijn man, die in het techniekteam zit, zei: ‘Je hebt nog nooit
dat kan niet! Het kan niet zo zijn dat kinderen niet meer de
zo goed gespeeld!’ We bereiden ons hartstikke goed voor,
boodschap krijgen dat er een God is die van hen houdt. De
beiden, maar we mogen er ook op vertrouwen dat God ons
liefde die God voor alle kinderen heeft, staat centraal tijdens
de boodschap geeft die we mogen overbrengen.”
eigenlijk nooit. Ik denk altijd: als ik eenmaal mijn Olliepet op zet, komen de grapjes vanzelf.” Lisanne: “Martine is
de diensten. Martine: “Het is ook echt een team effort, iedereen heeft
Hoe kiezen jullie de onderwerpen?
26
een eigen inbreng. Naast een redactieteam en worshipteam zijn er ook nog een decorteam en een techniekteam. Op de
Lisanne: “De eerste serie is gebaseerd op een kinderboek over
website van Mozaiek hebben we leuke verwerkingsvragen en
de vrucht van de Geest, dat ik las met mijn eigen kinderen.
-opdrachten staan, daar zit ook een creatief team achter. In
Deze diensten schreven we eerst met z’n tweeën. Inmiddels
totaal zijn er wel zo’n 35 mensen bij betrokken. Het is onwijs
hebben we een redactieteam van vijf mensen met wie we
leuk om te doen en iedereen heeft er lol in. En hoewel we
de inhoudelijke lijn uitzetten en de diensten schrijven. We
niet allemaal bij elkaar komen omdat we vanwege corona
GELOOFSOPVOEDING
de worship en de sketch los van elkaar opnemen, voelen
Lisanne: “Je merkt dat er als gezin wordt gekeken. De ouders
we ons wel verbonden met elkaar. We hebben af en toe een
zijn daardoor betrokken bij wat de kinderen leren. Kinderen
meeting om met en voor elkaar te bidden en te delen wat
leren over God in de vertrouwde thuisomgeving. Dichterbij
ons bezighoudt.
kan de boodschap niet komen.”
Lisanne: “We vullen elkaar als teamleden goed aan, ieder
Stel dat corona morgen weg is, wat gebeurt er dan met Ollie en Sophie?
vanuit zijn eigen talent. Het eindresultaat is daardoor altijd beter dan het plaatje dat ik van tevoren in mijn hoofd had. Daar kan ik heel erg van genieten. Het is iets bijzonders dat
Martine: “Dan gaan we dansen en zingen: Halleluja!” Lisanne:
we van God gekregen hebben en wij weer mogen uitdelen.”
“We gaan een feestje vieren! Ik heb weleens gedacht dat Ollie en Sophie dan zouden stoppen. Maar ik ben steeds meer gaan
Krijgen jullie veel reacties?
inzien dat we een geschenk van God hebben ontvangen. We mogen onze eigen kinderen dienen maar ook tot zegen
Lisanne: “Elke week krijgen we mailtjes van kinderen en
zijn voor heel veel andere kinderen in Nederland. Daarom
gezinnen. Uit wat ze delen, merk je dat de boodschap
blijft de online Mozaiek Kidsdienst bestaan zodat kinderen
overgekomen is. In veel gezinnen gaan de gesprekken de
thuis en ook andere kerken hier gebruik van kunnen blijven
hele week over wat ze geleerd hebben tijdens de kidsdienst
maken. Wanneer we weer fysiek samenkomen, wordt het
met Ollie en Sophie en de liederen die gezongen zijn.”
geïntegreerd in het programma van de onderbouw waarbij er
Martine: “Ook gezinnen in het buitenland kijken mee.
ook tijd is om een werkje te maken en te spelen. Dan kunnen
Onlangs kregen we zelfs een reactie uit Liberia. Ik moest eerst
we eindelijk weer fysiek in relatie staan met de kinderen. Maar
opzoeken waar dat lag! We krijgen ook foto’s en kleurplaten.
we willen ook wel heel graag een keer een Ollie en Sophie-dag
Een meisje had een God-telefoon gemaakt naar aanleiding
organiseren in de Basiliek waar alle kinderen welkom zijn.” •
van het thema gebed. Ze had het zo mooi gemaakt, dan schiet ik gelijk vol.”
TEKST: Carina Bergman, BEELD: Mozaiek0318
27
NIEUWS NBV21: VERBETERDE VERSIE VAN DE NBV In oktober verschijnt bij het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) de NBV21.
VANWAAR DEZE NIEUWE BIJBELVERTALING? “Het gaat in dit geval niet om een nieuwe Bijbelvertaling maar om een vernieuwde en verbeterde versie van de NBV,” vertelt Matthijs de Jong die werkzaam is als Hoofd Vertalen bij het NBG en projectleider was bij de revisie van de NBV. “Bij het verschijnen van de NBV in 2004 was de boodschap aan kerken en Bijbellezers: beproef ‘m en laat ons weten wat je ervan vindt. Dat hebben we bewust gedaan omdat het altijd beter kan. We wilden mensen de kans geven om te wennen aan deze vertaling maar ook laten weten dat het NBG openstaat voor reacties. Op die oproep hebben we duizenden reacties met suggesties en vragen gekregen. Ook werden er artikelen en boeken aan gewijd. Tussen 2017 en eind 2020 hebben we als projectteam een nauwkeurigheidsronde gehouden waarbij we de NBV opnieuw hebben doorlopen en waarin alle suggesties zijn meegenomen.”
WAT ZIJN OPVALLENDE VERANDERINGEN? “Ten eerste de eerbiedshoofdletters. Het gaat om hoofdletters bij de persoonlijk voornaamwoorden die verwijzen naar God, Jezus, of de Heilige Geest. Daarnaast werd er grote waardering geuit voor de leesbaarheid van de NBV, maar soms kon het preciezer door gelijke gevallen gelijk te vertalen. Een voorbeeld daarvan is het boek Ruth. In de grondtekst wordt het woord ‘chajil’ gebruikt voor zowel Boaz als Ruth. In de NBV werd dat respectievelijk vertaald als ‘een belangrijk man’ en als ‘een bijzondere vrouw’. Nu staat er voor beide ‘moedig’. Daarmee wordt de tekst rijker omdat er een terugkerend woord gebruikt wordt. Zo zijn we in totaal 12 duizend punten langsgegaan. Meer voorbeelden staan op www.NBV21.nl.”
WAT IS LEIDEND BIJ HET VERTALEN? “De brontekst staat altijd voorop voor een vertaler. Daarnaast
RANGLIJST ‘MINST BEREIKTEN’ Zendingsorganisatie GlobalRize publiceert een ranglijst van landen met minst bereikte bevolkingsgroepen en concludeert dat miljarden mensen het evangelie nog nooit gehoord hebben. Wereldwijd zijn 3,2 miljard mensen niet bereikt met het evangelie. India staat met 1,3 miljard minst bereikten op nummer 1. Ook in Pakistan (2), Indonesië (3), Bangladesh (4) en China (5) wonen veel onbereikten. “De kans is klein dat deze mensen via een familielid, buurman of stadsgenoot het evangelie horen”, zegt directeur Marten Visser. “Wij willen juist hén bereiken met het evangelie.” Het raakt hem dat 44 procent van de wereldbevolking nauwelijks kans heeft het evangelie te horen. Westerse christenen evangeliseren steeds vaker in hun eigen omgeving en zending is vooral gericht op versterking en groei van kerken in etnische groepen die al grotendeels christelijk zijn.
#NoChoice Samen met dertien zendingsorganisaties vraagt GlobalRize in de campagne #NoChoice aandacht voor de miljarden mensen die de keuze voor Christus niet kunnen maken omdat ze het evangelie nog nooit hebben gehoord. “Christus roept ons op om discipelen te maken uit alle naties, stammen, volkeren en talen”, zegt Visser. “GlobalRize wil deze nog niet bereikte mensen in hun eigen taal het evangelie vertellen van de Here Jezus.”
gelden er voor de NBV afspraken over bijvoorbeeld het gebruik van natuurlijk Nederlands. Ook de geloofsbeleving speelt een rol; de liefde voor het Woord van God. Maar de brontekst is leidend.”
THEMA-AVOND OVER RELATIEPROBLEMEN Op woensdag 24 maart organiseert De Hoop ggz een informatie- en ontmoetingsavond voor kerken over het thema ‘Relatieproblemen’. Hoe kun je als kerkelijke gemeente een goed vangnet zijn voor mensen met relatieproblemen? Juist in deze tijd staan relaties onder druk! Deze avond reiken professionals praktische handvatten aan voor de communicatie, hoe mensen te ondersteunen, te begeleiden en zo nodig door te verwijzen. De avond wordt verzorgd door Sta op Zorg in Vlissingen. De toegang is gratis, opgave is verplicht via info@vriendenvandehoop.nl
28
AGENDA
LEGER DES HEILS EN DEFENSIE BUNDELEN KRACHTEN De (strijd)krachten bundelen! Dat is het idee van Joining Forces, een programma
1 MAART
vanuit Defensie waarin met andere
Op en Top Vrouw – videovoorstelling
partijen wordt samengewerkt om oud-
De dames van Op en Top Vrouw nemen de kijkers tijdens
militairen te helpen hun plek te vinden in
hun liedjescabaret mee op de reis die ze samen met Dorcas
de burgermaatschappij. Ook het Leger des Heils draagt hier een
maakten naar Ethiopië. De voorstelling ‘Contrast’ gaat over
steentje aan bij. Zo kunnen militairen die zijn uitgevallen (meestal
de verschillen tussen vrouwen onderling en tussen westerse
als gevolg van zware fysieke belasting) een passende vacature bij
landen en ontwikkelingslanden.
het Leger des Heils aangeboden krijgen.
Meer info: www.truetickets.nl
_________________________________
2 MAART KLEIN MAAR IMPACTVOL
Cursus ‘Levend in Christus’ – online Verdiepingscursus van het Evangelisch Werkverband
MAF-piloot Wim Hobo vloog onlangs met 5 duizend kleine radio’s
voor ieder die meer wil leren over de gaven van de Heilige
werkend op zonne-energie naar het afgelegen stadje Malualkon,
Geest, gebed, genezing en bevrijding. De cursus bestaat
in Zuid-Soedan. Toen zijn vliegtuig geland was, dromden de
uit vijf avonden en is een combinatie van onderwijs en
inwoners samen rond de Cessna 208 en keken vol verwachting
oefeningen in kleine groepen.
toe. Voorzichtig werden de dozen uit het vliegtuig geladen en de
Meer info: www.ewv.nl
eerste doos werd al direct op het vliegveld geopend. Wat deze vracht bijzonder
_________________________________
5 EN 6 MAART
maakte, is dat veel mensen
Global Leadership Summit dag – online
niet kunnen lezen. Een
De wereldwijde leiderschapsconferentie GLS wordt dit
radio die de boodschap
keer online gehouden en wordt dit jaar gratis aangeboden.
van Jezus vertelt in de
Deelnemers krijgen zeven inspirerende videotoespraken te
eigen taal is daarom een
zien. Vrijdag 5 maart is volgeboekt maar voor zaterdag
ware uitkomst. Every
6 maart is aanmelding nog mogelijk.
Village, de organisatie die sinds 2009 vanuit verschillende zenders
Meer info: www.glsnederland.nl
in Zuid-Soedan christelijke programma’s uitzendt, maakt op deze manier het goede nieuws van Jezus voor iedereen toegankelijk. De bewoners waren zo hongerig naar het evangelie dat velen van
_________________________________
6 MAART
hen vier dagen liepen om een gratis radiootje te krijgen en naar de
Tiny Winterconferentie – lokaal en online
programma’s te luisteren. De kleine radio’s kunnen daadwerkelijk
De Winterconferentie van New Wine heeft als thema
het verschil maken in hun leven.
‘Vergeving en innerlijke heling’. Met je eigen kerk of pastorale team kun je je eigen ‘Tiny Winterconferentie’ organiseren (met zoveel mensen als dan mogelijk is in verband met de coronamaatregelen) en deelnemen aan
HOUSES OF LOVE
de centrale livestreamconferentie vanuit Ermelo.
Veel mensen snakken in deze verwarrende tijd naar een
_________________________________
beetje aandacht en warmte. Wie graag iets voor anderen wil
Meer info: www.new-wine.nl
betekenen, kan zijn huis AAN zetten via Houses Of Love. Tijd
20 MAART
maken, een kopje koffie zetten en luisteren zijn al voldoende
Vonk vrouwenwandeling - Doorn
om voor iemand een verschil te kunnen maken. Houses Of
Vonk organiseert outdoor activiteiten voor en door
Love is een beweging van christenen die de deur van hun
christelijke vrouwen. Tijdens deze wandeling zet je een
huis openzetten, zodat er bij iedereen in de buurt één of meer
nieuwe stap richting God. Je zegent elkaar, wandelt met
deuren openstaan waar mensen terecht kunnen voor wat
God en geniet uitgebreid van de prachtige omgeving
gezelligheid, warmte en een ontmoeting met God.
(onder voorbehoud van coronawetgeving).
Meer info: www.housesoflove.org
Meer info: www.vonkvoorvrouwen.com
29
JAN EN IMMA SLOT
HUWELIJKEN ONDER SPANNING ONDER SPANNING IN CORONATIJD Tijdens deze coronacrisis waarbij we veel spanning ondervinden en ook veel thuis zijn, kan ons huwelijk onder druk komen te staan. Jan en Imma Slot zien hiervan de gevolgen in het huwelijkspastoraat dat zij verlenen.
30
PASTORAAT
Zomaar een – anoniem – voorbeeld uit de online
tijd sterker naar voren. Dan kan je huwelijk sterker worden
pastorale gesprekken die Jan en Imma Slot voeren in
of juist kapot gaan. Je huwelijk wordt beter of bitter.
deze coronatijd: Het huwelijk van Mark en Elize (gefingeerde namen)
CONTACTEN
liep al langere tijd niet lekker. Toen ze tien jaar geleden
Wat het extra lastig maakt, is dat het onderhouden van
trouwden, waren ze stapelverliefd op elkaar. Daarna
contacten buiten je gezin ook moeilijker is geworden.
kregen ze het al snel druk met allerlei veranderingen.
De gemeente is overgegaan op livestream. Iets gezelligs
Na een jaar werd Boaz geboren en weer een jaar later
afspreken met vrienden en vriendinnen gaat ook niet
kwam Sophie. Mark kreeg een andere baan met meer
meer zomaar. Is er nog iemand die je vraagt hoe het met
verantwoordelijkheid en Elize had het ook heel druk
je gaat? En geef je dan ook eerlijk antwoord? Misschien
op haar werk. Naast hun werk vroegen de kinderen
zeg je dat het goed gaat, om er maar vanaf te zijn. Je
om aandacht. Kortom, ze waren eigenlijk altijd druk en
hangt je huwelijksproblemen tenslotte niet aan de grote
hadden weinig tijd meer voor elkaar. Ze gingen nog wel
klok. Dat gaat een ander niks aan. Dat lossen we zelf wel
naar de gemeente, maar aan activiteiten samen kwamen
op, wordt vaak gedacht, want we leven in een doe-het-
ze niet meer toe. Samen bidden en Bijbellezen schoten
zelf maatschappij. In de tijd vóór corona probeerden
er ook steeds vaker bij in.
we onze eigen huwelijksproblemen al zelf op te lossen zonder anderen erbij te betrekken. En dat is in deze
En toen kwam de coronatijd. Het betekende dat Mark en
coronatijd alleen maar versterkt.
Elize thuis moesten werken. De kinderen gingen niet meer naar school. Wie moest er voor hen zorgen en helpen met
Het is de vraag of deze gedachtegang echt helpend is.
school? Opa en oma konden wel wat helpen, maar ook niet
Ondertussen blijf je doormodderen in je relatie. Het is als
elke dag. De stress nam toe. Elize begon meer te vitten op
een snelkookpan die op het vuur staat: de druk bouwt
Mark en die trok zich steeds meer terug. Het huwelijk dat
zich op. Hoe kun je de druk verminderen? Wie kan je
toch al onder druk stond, stond op springen...
helpen en aan wie geef je je vertrouwen? Bij wie kun je je hart luchten? Denk niet te snel ‘niemand’. Durf serieus
ONDER DRUK In deze coronatijd is ons dagelijks ritme verstoord. We gaan
te overwegen bij wie jij je verhaal zou willen doen.
vaak niet meer naar ons werk, want dat werk gebeurt veelal
SCHEIDEN?
thuis. En als we wel naar ons werk gaan, gaat alles anders
De Bijbel zegt dat we elkaar moeten aanvaarden:
en dat geeft ook spanning. De thuissituatie staat eveneens
Daarom, aanvaard elkaar, zoals ook Christus ons aanvaard
onder druk. Kinderen gaan dan weer wel en dan weer niet
heeft, tot heerlijkheid van God (Romeinen 15:7).
naar school en moeten dan thuis les krijgen. Wie helpt hen
Dat betekent begrip voor de ander hebben, ook als die
daarbij? Hoe concentreer je je op je werk als je op elkaars lip
ander niet lekker in zijn of haar vel zit. Of chagrijnig is
zit? Alles staat onder druk. En omdat alles onder druk staat,
en altijd maar weer op je moppert. Dat is makkelijker
reageren we feller op elkaar en komt ons huwelijk
gezegd dan gedaan. Zeker als je zelf pijn ervaart in die
ook onder druk te staan.
situatie en behoefte hebt aan begrip en aandacht. Hoe kun je dan toch dichter bij elkaar komen? Hoe kom je
Elke druk van buitenaf heeft effect op je relatie. Of het nu
uit die vicieuze cirkel van negativiteit en pijn? Zeker als
om financiën, opvoedingsperikelen, ontwrichting van ons
de pijn té diep zit. Als er al té veel aan vooraf is gegaan.
ritme, ziekte of coronastress gaat. Door de onzekerheid
Waarom zou je dan nog begrip tonen?
van werk of inkomen of door de stress hebben we vaker een kort lontje.
Als je al zover af bent van jouw ideaal van het huwelijk, dan kun je toch beter scheiden? Dat is de kortste weg uit de
Je huwelijk is net als een ballon. Is die ballon fragiel of sterk?
ellende en dan is alles achter de rug. Je regelt een goede
Als je huwelijksballon fragiel is en geen weerstand aan kan,
echtscheidingsadvocaat of mediator en daarna een goede
klapt hij al snel kapot. Elke druk of pijl op je huwelijk heeft
omgangsregeling voor de kinderen en je bent ervan af. Vrij
effect. Soms komen onderliggende problemen juist in deze
om je eigen gang te gaan.
31
Deze gedachte horen we vaak, maar in de praktijk blijkt het
Dat merken wij zelf ook in het huwelijkspastoraat dat we
veel minder makkelijk en rooskleurig te zijn. Het probleem
mensen bieden. We kunnen makkelijker mensen op grotere
zit binnen in je en dat neem je mee in je volgende relatie(s).
afstand helpen dan vroeger. Zo was er een echtpaar dat
Het doet me denken aan een man die we spraken in het
iedere keer twee uur moest rijden om ons op te zoeken voor
huwelijkspastoraat. Hij was vreemdgegaan en zijn vrouw
een gesprek. Door de nieuwe technieken kunnen we ook
was erachter gekomen. Hij besloot verder te gaan met die
gedeeltelijk op afstand contact met elkaar hebben.
andere vrouw. Na verloop van een aantal jaren liep ook dat huwelijk op de klippen en hij vond een derde vrouw, die hem véél beter begreep. Hij ging samenwonen met zijn
MÉT GOD
derde vrouw. Weer geruime tijd later begreep hij dat ook
Het valt ons op dat veel stellen niet meer samen bidden
deze vrouw niet zijn ideaalbeeld was en hij begon terug te
en Bijbellezen. Ik zeg dan vaak, net als Máxima: “Dat is wel
verlangen naar zijn eerste vrouw. Die wilde wel met hem
een beetje dom”. En dat meen ik. Je hebt de grootste kracht
verder, maar dan op één voorwaarde: “We zoeken eerst
in je leven leren kennen en op het moment dat je diep in
samen hulp, want alleen komen we er niet uit.”
de problemen zit, bid je daar niet samen voor. Het is toch je gezamenlijke probleem? Bid dan niet: “Heer, wilt U mijn
ERKENNEN DAT JE HULP NODIG HEBT, IS GEEN TEKEN VAN ZWAKTE MAAR VAN KRACHT Dat is een gezonde houding. Erkennen dat je hulp nodig
partner wijzen op zijn/haar fouten?” Maar bid: ”Heer, wilt U ons samen helpen en ons dichter bij elkaar brengen?”
DUS PRAKTISCH:
• Neem tijd om sámen te bidden en Bijbel te lezen. • Neem tijd voor elkaar. Gewoon samenzijn is een
hebt, is geen teken van zwakte maar van kracht. Het is
belangrijke basis van ieder huwelijk. Loop bijvoorbeeld
ook geen aanklacht tegen je partner als jullie problemen
dagelijks samen een blokje om en gebruik die tijd om met
ervaren, maar een eerlijke constatering dat er iets moet veranderen. En er is hoop, zelfs als je denkt dat het ‘makkelijker’ of ‘beter’ is om uit elkaar te gaan. We hebben een God van hoop, dat hebben we in de vele jaren van huwelijksbegeleiding telkens weer gezien, maar het betekent wel dat je bereid moet zijn je in te zetten voor je relatie.
elkaar te praten.
• Accepteer dat je partner en jijzelf meer stress ervaren in deze coronatijd.
• Zoek hulp, als je er zelf niet uitkomt (heb dat lef), wacht niet te lang.
• Lukt het niet (meer) om mét elkaar te bidden? Bid dan vóór elkaar. Zegen je partner in je gebed en vraag God hoe jij je partner tot zegen kunt zijn.
HULP
God is een God van hoop. Ook als het gaat om jullie relatie!
Hulp is mogelijk, ook in deze tijd! Het is belangrijk dat je je hart lucht. Er zijn nu geen huwelijksseminars georganiseerd zoals op de Pinksterconferentie van
Jan en Imma Slot
Opwekking, of weekenden om samen te bouwen
www.tricorde.nl
aan je relatie. Maar het is wel mogelijk om te praten met iemand in je gemeente of contact te zoeken met iemand die huwelijkspastoraat verleent. Het vraagt wat meer creativiteit van pastoraal hulpverleners maar via programma’s zoals Skype en Zoom kunnen ze toch veel betekenen.
32
LOCKDOWNLIEDEREN De huidige lockdown nodigt op het eerste gezicht niet uit tot lofprijs en dankzegging. Toch werden sommige van de mooiste liederen uit onze geschiedenis juist vanuit de moeite geboren. In deze tijd worden we geconfronteerd met vele beperkingen.
Volle verzekering, Veilig in Jezus’ armen of Geprezen zij God op
Als gelovigen is misschien wel het moeilijkste dat we elkaar niet
Zijn heilige troon gezongen? Ira Sankey, de zangleider van
kunnen ontmoeten en dat we niet of nauwelijks samen kunnen
de bekende Amerikaanse evangelist D.L. Moody, gebruikte
zingen, samen God kunnen aanbidden. Maar we zijn niet de
ze in de 19e eeuw. En geen samenkomst van die andere
eerste en enige mensen die dit meemaken! Door de eeuwen
bekende evangelist, Billy Graham, ging voorbij zonder dat zijn
hebben gelovigen vaker te maken gehad met beperkende
zangleider Cliff Barrows een van Fanny’s liederen liet zingen
situaties. Vele prachtige psalmen, liederen en gezangen zijn
door het grote koor dat bij elke dienst aanwezig was.
niet gecomponeerd op een zonnige zomermiddag in een luie stoel, maar werden in de verdrukking geboren.
DAVID MAAKTE EEN BEWUSTE KEUZE: ‘IK ZAL DE HERE TE ALLEN TIJDE LOVEN’
GOD IS MET ONS Wie zich verdiept in de herkomst van - ook onze eigentijdse liederen wordt geraakt door de vaak bijzondere omstandigheden waarin ze zijn ontstaan. Dan zing je het lied gelijk anders.
Neem de Psalmen van David. In 1 Samuel 22 lezen we hoe David moet vluchten en met een wel heel bijzonder
In december 1944 schreef de theoloog en verzetsstrijder
gezelschap zijn toevlucht zoekt in de spelonk van Adullam:
tegen het naziregime, Dietrich Bonhoeffer, op 39-jarige
Ook voegde ieder zich bij hem die in nood verkeerde, ieder die
leeftijd vanuit de gevangenis een gedicht aan zijn verloofde:
een schuldeiser had en ieder die verbitterd van gemoed was.
Von guten Mächten wunderbar geborgen. Op 9 april 1945
De omstandigheden waren bepaald niet uitnodigend voor
- een maand voor het einde van de Tweede Wereldoorlog -
een uitbundige zangdienst, maar David maakt juist dan een
werd hij terechtgesteld. In het Liedboek voor de Kerken is de
bewuste keuze: Ik zal de Here te allen tijde loven, Zijn lof zal
Nederlandse vertaling opgenomen van dit lied (Door goede
voortdurend in mijn mond zijn. En dan moedigt hij dit illustere
machten trouw en stil omgeven), dat juist ook in deze tijd
gezelschap aan om dat samen met hem te doen (Psalm 34).
hoop, troost en verwachting kan brengen:
HOOP Negrospirituals zijn lange tijd vrij populair geweest en wereldwijd kennen velen het lied When the saints go marching in . Nog altijd wordt er vrolijk meegezongen als dit lied op
Valt om ons heen steeds meer het diepe zwijgen, de eenzaamheid, die nergens uitkomst ziet, laat ons dan allerwege horen stijgen tot lof van U het wereldwijde lied.
de radio klinkt. Deze en vele andere prachtige nummers waren echter niet bedoeld als entertainment, maar waren de vertolking van hoop op uitzicht tijdens die vreselijke, mensonterende jaren van de slavernij. De Amerikaanse Fanny Crosby (1820-1915) werd kort na haar geboorte blind als gevolg van een medische fout. Menselijkerwijs lag er een leven voor haar in totale duisternis.
In goede machten liefderijk geborgen verwachten wij getroost wat komen mag. God is met ons des avonds en des morgens, is zeker met ons elke nieuwe dag. (Liedboek voor de Kerken – gezang 398, couplet 6 en 7)
Maar haar leven werd niet bepaald door haar handicap, ze schreef meer dan 8 duizend liederen! En wie heeft nooit
TEKST: Henk Dik
33
advertentie
WELOVERWOGEN Volg juist nu de identiteitsversterkende cursus:
STUDIEDAGBOEK DOOR KEES GOEDHART
“Wortelen in liefde!” www.MirrorMe.nl
AANBIDDINGSCONCERT MET DE OPWEKKINGSBAND
50 € 22,
Op zaterdagavond 20 maart vindt er een uniek online aanbiddingsconcert plaats. En jij kunt erbij zijn! Een tijd om samen met de Opwekkingsband God te aanbidden en de allernieuwste Opwekkingsliederen te zingen. Gewoon bij jou huis, alleen of met je gezin of vriend of vriendin.
GEEF JE SNEL OP VIA WWW.WORSHIPWEEKEND.NL 34
NU VERKRIJGBAAR VIA OPWEKKING-WEBWINKEL.NL
UITGEVOGELD CORONAKOLDER Op het moment van schrijven leven we met een avondklok. De twee avonden hiervoor werden steden door heel Nederland geteisterd door rellen, en niemand weet hoe de komende avonden zullen verlopen. Twee dagen geleden hebben we met ons gezin gewandeld in de bossen bij Vierhouten. Elke keer als ik door het vriendelijke dorpje rijd, moet ik denken aan de Pinksterconferenties die we daar vierden. Ik herinner me de heidevelden, de Sing-in, de in mijn beleving reusachtige tenten en de jaarlijkse afsluiting van de conferentie bij het lokale pannenkoekenrestaurant.
Henk Stoorvogel
Deze zondagmiddag wandelen we er omdat ik de kinderen graag wat wil laten zien. Verstopt in de bossen ligt namelijk het Verscholen Dorp. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden er diep in de bossen negen
hutten gebouwd, half boven- en half ondergronds, waar tachtig tot honderd onderduikers een veilig onderkomen vonden. Verzetsstrijders, joden, geallieerden en zelfs een gedeserteerde Duitse soldaat verscholen zich hier voor de bezetter.
Het is voor ons allemaal een lange zit, deze coronastrijd De replica’s van de hutten geven een realistische kijk op de situatie in 1943. We huiveren bij het idee dat mensen hier dag aan dag moesten leven, in stilte, kou en angst. De bewegingsvrijheid van de onderduikers was ernstig beperkt. Overdag mocht er geen geluid worden gemaakt en mochten de bewoners hun aangewezen bosvak niet uit. ’s Avonds was er iets meer bewegingsvrijheid.
Emoties Sommige bewoners konden de eentonigheid en spanning niet meer aan en kregen, wat men noemde, de ‘boskolder’. Zij werden angstig en depressief, of juist heel druk en agressief. Zij hadden hun emoties niet meer onder controle. Een bewoner van het kamp vertelde later: “Kolder wil zeggen dat je het niet meer ziet zitten, onhandelbaar bent, dezelfde omgeving niet meer kunt verdragen. (...) Steeds weer de omgang met dezelfde mensen, kinderen, tieners, tot grijsaards aan toe. Bovendien hadden we geen enkel zicht op een betere toekomst. (...) Geen wonder dat sommigen het te pakken kregen.” Onze corona-lockdown is niet te vergelijken met de ernst van die situatie: de directe dreiging en vrijheidsbeperking van de mensen in het Verscholen Dorp. Toch krijgen ook mensen in deze tijd te maken met angst en depressie, of juist drukte en agressie. Sommigen van ons lijden, niet aan de boskolder, maar aan de coronakolder. Ik zie het om me heen gebeuren en voel hoe de onzekerheid ook op mij drukt.
Dialoog Een gedragswetenschapper analyseerde de rellen in de Nederlandse steden en zei: “Sommige mensen uiten hun stress en angst in het schrijven van mooie stukken. Anderen worden onrustig en druk. Sommigen kunnen geen mooie stukken schrijven en weten de onrust niet te beteugelen en trekken ’s avonds de straat op.” Het is voor ons allemaal een lange zit, deze coronastrijd. Laten we daarin niet te hard oordelen over mensen die lijden aan de coronakolder. Zij zijn geen “eencelligen” of wezens “die de term ‘mens’ onwaardig zijn”, zoals een burgemeester zei. Zij zijn mensen, net als wij, geschapen door de ene God. Wat we nodig hebben is dialoog, verbondenheid, sámen.
35
Taste of GLS – twee avonden rondom actuele thema’s met Nederlandse sprekers
THEMA-AVOND 1
LEIDERSCHAP IN CRISISTIJD
Joël Aerts & Dr. Ben Tiggelaar 18 maart, 20.00 uur
THEMA-AVOND 2
LEIDERSCHAP & TIMEMANAGEMENT
Inez Petter 15 april, 20.00 uur
Een ticket voor de GLS geeft toegang tot de GLS op 5 of 6 maart en de thema-avonden
Meer informatie vind je op www.glsnederland.nl