3.5.3. Komunikacja z uczniami w warunkach ograniczenia pracy stacjonarnej

z codziennej pracy szkolnej. Zarówno dzieci z różnymi stopniami niepełnosprawności, jak i szczególnie uzdolnione, powinny otrzymać wsparcie dopasowane do ich potrzeb i możliwości.

7. Dobrostan.

Proces kształcenia nie może pomijać rozwoju sfery emocjonalnej dziecka. Szczególna sytuacja izolacji oraz przedłużający się brak kontaktu z rówieśnikami mogą mieć negatywny wpływ na samopoczucie młodych ludzi. Należy zwracać uwagę na wszelkie sygnały wysyłane przez uczniów, dopytywać o ich samopoczucie, zachęcać do dzielenia się swoimi przeżyciami, okazywać wsparcie i zrozumienie. Niezwykle istotną i delikatną kwestią jest wsparcie dzieci doświadczających przemocy w domu rodzinnym. Brak bezpośredniego kontaktu nauczyciela z dzieckiem stanowi trudność w rozpoznawaniu sygnałów wysyłanych przez ucznia. Edukacja zdalna sprzyja rozluźnieniu więzi rówieśniczych i izolacji społecznej, dlatego tak ważne jest wspieranie uczniów w utrzymywaniu relacji z przyjaciółmi i rówieśnikami. Warto stwarzać ku temu okazje, np. planując zdalne zadania dydaktyczne w taki sposób, aby wymagały pracy grupowej.

8. Aktywność fizyczna.

Prawidłowy rozwój fizyczny dziecka ma wpływ na przebieg procesu wzrastania. W planowaniu zajęć nie można pomijać wszelkich aktywności, które przyczyniają się do rozwoju układu kostnego i mięśniowego dziecka. Należy zachęcać uczniów do podejmowania, w miarę możliwości, zróżnicowanych aktywności fizycznych, aby stanowiły istotną część dnia dziecka. Warto również przypominać dzieciom o odpoczynku i swobodnej zabawie.

3.5.3. Komunikacja z uczniami w warunkach ograniczenia pracy stacjonarnej

Nauczyciel z racji pełnienia szczególnej roli w szkole powinien organizować pracę i kontakty uczniów z otaczającym środowiskiem, powinien wyzwalać uczniowskie zainteresowania i pomysły, dostarczać uczniom potrzebnych narzędzi i informacji, pomagać im w rozwiązywaniu problemów, stwarzając możliwości wyboru i podejmowania decyzji. Nauczyciel powinien także rozbudzać odwagę i wiarę uczniów we własne siły oraz stwarzać klimat sprzyjający pracy oraz poczuciu bezpieczeństwa.

Jedną z kluczowych umiejętności nauczyciela jest zdolność budowania zdrowych, partnerskich relacji, opartych na wzajemnym szacunku i zaufaniu, poczuciu solidarności, otwartości na odmienność i różnorodność. Podstawą tej kompetencji jest inteligencja emocjonalna, a jej trzonem – empatia, czyli umiejętność odczytywania emocji innych ludzi i wczuwania się w ich punkt widzenia.

Inteligencja emocjonalna umożliwia efektywne komunikowanie się, asertywne wyrażanie siebie w kontakcie z innymi, ułatwia pracę w zespole, usprawnia współpracę w różnych sferach, pozwala na uważne słuchanie i reagowanie na potrzeby innych ludzi bez lekceważenia własnych.

Autorzy podręcznika Edukacja w czasach pandemii COVID-19 zaproponowali nauczycielom pracującym stacjonarnie w wymiarze ograniczonym, aby najpierw skupiali się

na potrzebach psychologicznych młodych ludzi, przede wszystkim związanych ze stosunkami społecznymi, a dopiero potem koncentrowali na dydaktyce. Ich zdaniem dwa najistotniejsze obszary relacji, które mogą zostać poważnie zmodyfikowane w wyniku edukacji zdalnej, to więzi rówieśnicze wewnątrz zespołów klasowych oraz relacje nauczyciel – uczeń. Obydwa rodzaje współzależności są kluczowe dla edukacji i bezpośrednio wiążą się z jej jakością.

Aby doszło do takiej modyfikacji, należy: 1. Wytłumaczyć uczniom obecną sytuację oraz sprawdzić, czy wszyscy dają sobie radę ze zdalnym nauczaniem. 2. Wspierać uczniów w mierzeniu się z pojawiającymi się emocjami. 3. Zadbać o stałą komunikację z uczniami i ich rodzicami tak, aby czuli ciągłe wsparcie. 4. Angażować uczniów do współuczestniczenia w planowaniu tygodnia pracy, doborze zadań edukacyjnych oraz monitorowania bieżących trudności uczniów. 5. Stworzyć przestrzeń do poznawania się nawzajem i integracji na nowo: dzielenia się swoimi zainteresowaniami, pasjami czy pozaszkolnymi umiejętnościami oraz do interakcji offline z domownikami oraz online z rówieśnikami i nauczycielem. 6. Stawiać wyzwania, które rozwijają potencjał, zainteresowania i kompetencje, pozwalając na twórcze wykorzystanie tego czasu. 7. Budować sieci wsparcia szkolnego czy klasowego. 8. Stwarzać uczniom namiastkę normalności i realizować zadania z wykorzystaniem technik pracy, które uczniowie lubią. 9. Podtrzymywać elementy edukacji rówieśniczej poprzez przygotowywanie przez uczniów materiałów lub zajęć edukacyjnych. 10. Wykorzystywać aplikację Yammer (lub alternatywną) dostępną w pakiecie Office do rozwijania i pielęgnowania relacji i komunikacji wewnątrz społeczności szkolnej. 11. Aktywnie zadawać pytania i dodawać posty tworzone przez zespół pedagogiczno-psychologiczny oraz czujnie i rozważnie moderować odpowiedzi, co może stać się bodźcem zapewniającym ciągłość wymiany myśli, emocji i doświadczeń pomiędzy uczniami i pracownikami w trudnym okresie izolacji społecznej oraz potencjalnym zasobem, który pozostanie na przyszłość. 12. Kontynuować działania woluntarne, np. poprzez wspólne przygotowanie czegoś dla innych. 13. Upowszechniać pomoc koleżeńską, np. poprzez zachęcanie uczniów do kręcenia filmików przybliżających rozwiązywanie problemów. 14. Celebrować urodziny, święta i wszystkie klasowe tradycje.