na drugim etapie edukacyjnym (klasy VII–VIII

1.3. Metodyka nauczania z wykorzystaniem narzędzi i materiałów interaktywnych na drugim etapie edukacyjnym (klasy VII–VIII)

W tym rozdziale czytelnicy zostają zapoznani z metodami pracy odpowiednimi dla uczniów klas VII–VIII, możliwymi do zastosowania w czasie zajęć z wykorzystaniem tablicy interaktywnej lub ekranu dotykowego. Należą do nich metody aktywizujące pozwalające na większe zaangażowanie uczniów w proces kształcenia, takie jak praca w grupie, burza mózgów czy gry dydaktyczne.

Czytając podstawę programową obowiązującą w klasach VII i VIII, znaleźć można zapisy dotyczące wykorzystania podczas zajęć narzędzi i materiałów interaktywnych. Zgodnie z tymi sformułowaniami lekcje biologii powinny być prowadzone we właściwie wyposażonej pracowni. Elementami jej wyposażenia powinny być: projektor multimedialny, tablica interaktywna oraz komputer z zestawem głośników i dostępem do internetu. Zapoznając się z celami określonymi w podstawie, napotkać można także zapisy zalecające stosowanie w jak najszerszym zakresie pracy w grupach, stwarzającej warunki do kształtowania umiejętności komunikacji, współpracy, odpowiedzialności. Podczas prowadzenia zajęć zgodnie z podstawą programową danego przedmiotu nauczyciele powinni wykorzystywać dodatkowe narzędzia i materiały interaktywne. Zalecane jest zwłaszcza korzystanie z autentycznych materiałów źródłowych (zdjęć, filmów, nagrań audio, tekstów), a także używanie narzędzi związanych z technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, takich jak np. tablice interaktywne z oprogramowaniem, urządzenia mobilne14 .

Aby zrealizować te zapisy podczas prowadzenia zajęć z uczniami klas starszych, nauczyciele powinni stosować metody aktywizujące, powodujące większe zaangażowanie uczniów w proces kształcenia. Z pewnością urządzenia interaktywne można wspaniale wykorzystać podczas realizacji zajęć opartych na pracy grupowej. Można do tego wykorzystać usługi oferowane w chmurze przez dużych dostawców, takich jak Google czy Microsoft, ale do pracy grupowej doskonale nadadzą się również narzędzia takie jak np. tablica WhiteboardFox wspomniana w jednym z wcześniejszych rozdziałów.

Korzystając z ekranu dotykowego, można zapisywać uczniowskie pomysły powstające np. podczas burzy mózgów, która polega na sformułowaniu problemu, a następnie obmyśleniu i zgromadzeniu jak największej liczby sposobów jego rozwiązania. Pomysły mogą być rozmaite, niekiedy nawet „zwariowane”, podczas ich formułowania i zapisywania nie należy ich oceniać. Wyłonieniem najlepszego pomysłu warto zająć się dopiero na zakończenie procesu, dokonując szczegółowej analizy zaproponowanych rozwiązań. Do realizacji tego celu doskonale nadaje się wirtualna tablica, na której można pisać i zmazywać, a także przenosić notatki w inne miejsca. Ekrany dotykowe czy tablice interaktywne sprawdzą

14 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r., poz. 356 ze zm.)

się również w czasie prowadzenia zajęć z wykorzystaniem wspomnianych wcześniej gier dydaktycznych dostępnych między innymi na platformie epodręczniki.pl. Warto polecić np. zagranie na lekcji historii w dostępne tam gry: „Memory z Józefem Piłsudskim” czy „Uwolnij Rudego”. W procesie dydaktycznym gry tego typu można wykorzystywać na wiele różnych sposobów: zaczynać od nich zajęcia, wprowadzając uczniów w nowe zagadnienia, wyjaśniać z ich pomocą treści trudne do zrozumienia w tradycyjny sposób lub po prostu powtarzać omówiony materiał.

Więcej informacji na temat burzy mózgów, uczenia się opartego na grach oraz wielu innych metod aktywizujących możliwych do zastosowania podczas pracy z urządzeniami interaktywnymi można znaleźć w innych rozdziałach tej publikacji oraz w książce Rozwijanie kreatywności i postaw proinnowacyjnych uczniów z wykorzystaniem nowych technologii15 dostępnej na stronie Ośrodka Rozwoju Edukacji.

15 Janczak D., Grześlak M., (2020), Rozwijanie kreatywności i postaw proinnowacyjnych uczniów z wykorzystaniem nowych technologii, Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji, online: https://www.ore.edu.pl/2020/06/rozwijanie-kreatywnosci-i-postaw-proinnowacyjnych-uczniow-z-wykorzystaniem-nowych-technologii/ [dostęp: 5.07.2021].