ich wykorzystania w procesie uczenia się i nauczania na drugim etapie edukacyjnym (klasy VII–VIII

1. Drugi etap kształcenia: klasy VII–VIII SP

1.1. Programy, aplikacje oraz narzędzia online współpracujące z tablicami interaktywnymi i monitorami dotykowymi oraz możliwości ich wykorzystania w procesie uczenia się i nauczania na drugim etapie edukacyjnym (klasy VII–VIII)

Rozdział zawiera informacje o dodatkowych aplikacjach, programach i narzędziach współpracujących z tablicami interaktywnymi i ekranami dotykowymi. Zaprezentowano rozwiązania, które można bezpłatnie zainstalować na urządzeniach różnego rodzaju. Przedstawiono oprogramowanie umożliwiające współpracę uczniów i nauczyciela, a także serwisy internetowe udostepniające aplikacje odpowiednie na tym etapie edukacyjnym do pracy na interaktywnych urządzeniach – między innymi aplikacje: Whiteboard, OneNote, WhiteboardFox czy LearningApps.

Nauczyciele uczący w starszych klasach szkoły podstawowej często nie mają przypisanej konkretnej pracowni do prowadzenia zajęć, lecz przemieszczają się po całym budynku szkoły, pracując z tym sprzętem, który jest dostępny w danej sali – raz może to być tablica interaktywna, innym razem ekran dotykowy. Ze względu na to, że dostawy urządzeń do szkoły zazwyczaj nie są realizowane jednorazowo, zdarza się, że całość sprzętu pochodzi od różnych producentów i posiada zróżnicowane oprogramowanie. W takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest posługiwanie się alternatywnym oprogramowaniem – możliwym do zainstalowania na danym urządzeniu lub – coraz częściej – dostępnym w chmurze.

Proponowane poniżej aplikacje doskonale sprawdzają się w pracy zarówno z tablicą interaktywną, jak i z ekranem dotykowym zawieszonym w sali, czy nawet z tabletem trzymanym w dłoniach przez nauczyciela lub ucznia.

Doskonałym rozwiązaniem może być Whiteboard – dostępna za darmo dla wszystkich placówek edukacyjnych aplikacja firmy Microsoft. Może ją zainstalować na własnym komputerze każdy nauczyciel posiadający konto szkolne w usłudze Microsoft Office 365 licencja A1, po pobraniu ze sklepu Windows (konto szkolne nauczyciel może otrzymać, jeśli szkoła zarejestruje się za darmo w usłudze Microsoft Office 365. Szczegóły dotyczące tej usługi znaleźć można w internecie: https://aka.ms/ZdalnaNauka [dostęp: 14.07.2021].

Whiteboard pozwala na stworzenie nowych wirtualnych tablic, po których można pisać zarówno rysikiem, jak i palcem (oczywiście jeśli na to pozwala dane urządzenie). Aplikacja współdziała z tablicami interaktywnymi oraz ekranami dotykowymi. Oferuje zestaw kolorowych pisaków z możliwością zmiany grubości linii, dostępne są też kolorowe zakreślacze. Aplikacja rozpoznaje narysowane podstawowe kształty i zamienia je na figury geometryczne. Do dyspozycji użytkownicy mają także linijkę, mogą wklejać do tablicy obrazy, dokumenty pdf. czy doc. oraz prezentacje stworzone w programie PowerPoint, a następnie po nich pisać i rysować. Aplikacja pozwala na dynamiczne powiększanie i pomniejszanie elementów, dzięki czemu powierzchnia jednej tablicy może być ogromna.

Kolejną aplikacją, którą każdy użytkownik systemu Windows 10 posiada domyślnie zainstalowaną na swoim komputerze, jest aplikacja OneNote. Oferuje ona zaawansowany notatnik, w którym można przechowywać różne informacje, dzieląc je na sekcje oraz strony – tak samo jak w tradycyjnym skoroszycie. Jego ogromną zaletą jest to, że na stronach oprócz tekstu i rysunków można umieszczać materiały multimedialne, takie jak filmy czy animacje, a także osadzać elementy z innych aplikacji – np. bardzo popularnej wśród matematyków Geogebry. Jako notatki można też dodawać pliki graficzne oraz wydruki z różnego typu dokumentów. OneNote ma wbudowane narzędzia do rysowania, dzięki czemu doskonale sprawdza się jako tablica. Aplikacja pozwala przekształcić pismo odręczne na komputerowo zapisany tekst oraz na zapis matematyczny. Można w niej dodawać wiele stron z materiałami, kartami pracy, a następnie udostępniać je uczniom.

Ciekawym pomysłem na pracę z urządzeniem podłączonym do internetu jest użycie aplikacji WhiteboardFox: https://whiteboardfox.com/, która pozwala na wspólne z uczniami pisanie w czasie rzeczywistym po udostępnionej w internecie białej tablicy. Ma ona tę przewagę nad zwykłą tablicą, że można na niej pisać i rysować odręcznie również po dodanych obrazach, w tym zrzutach ekranu oraz wpisywać tekst z klawiatury. Tablicę można udostępnić uczniom do wspólnej pracy, ale też wyłącznie do oglądania tego, co się na niej dzieje.

Wdzięcznym narzędziem do przygotowywania interaktywnych materiałów dla uczniów i pracy z nimi jest internetowa strona z narzędziami LearnigApps: https://learningapps.org/. Na tej stronie można w prosty sposób wykorzystywać aplikacje służące do tworzenia zadań takich jak: dobieranie w pary, grupowanie, porządkowanie na osi liczbowej, ustawianie w kolejności, pasujące pary na obrazie, testy, krzyżówki, wykreślanki, znajdowanie par i inne. Bardzo ciekawe funkcje ma narzędzie pozwalające na przeprowadzenie ankiety wśród użytkowników, którym udostępniono zadania.

Pomysłem na łączne wykorzystanie wspomnianych aplikacji może być poprowadzenie zajęć opartych na demonstrowaniu pewnych treści z użyciem aplikacji Whiteboard lub OneNote, podzieleniu uczniów na zespoły pracujące w WhiteboardFox, a następnie przeprowadzeniu podsumowania zajęć za pomocą aplikacji ze strony LearningApps. Oczywiście to, jak nauczyciel wykorzysta wskazane narzędzia, zależy od specyfiki zajęć, które prowadzi, i zapisów znajdujących się w podstawie programowej danego przedmiotu.