#68 Magazine van de Confederatie van Immobiliënberoepen Vlaanderen Driemaandelijks tijdschrift: juli – augustus – september 2015
5 jaar nieuwe wet op mede-eigendom: nog werk aan de winkel "Vergrijzing bevolking doet aantal verkopeni op lijfrente toenemen"i Analyse 600.000 EPC’s: de resultateni
edito “Grote uitdagingen in het verschiet” Op 1 september vierde de nieuwe wet op de mede-eigendom haar vijfde verjaardag. Ook al is er sindsdien heel wat veranderd in positieve zin, net zoals de Marc Couckes van deze wereld stellen we vast dat de wet aan modernisering toe is. In dit nummer lees je alvast hoe we de beleidsmakers aansporen tot een gerichte aanpak van enkele knelpunten in de praktijk. En niet alleen in syndicusland is er nog heel wat werk aan de winkel. Hetzelfde geldt ook voor de energiekwaliteit van het Vlaamse woningpatrimonium. Uit een analyse van 600.000 EPC’s blijkt bijvoorbeeld dat amper 1,3% van de woningen in Vlaanderen over een EPCscore beschikt lager dan 100kwh/m². Ontluisterend, zeker als je weet dat de BEN-definitie voor bestaande gebouwen die tegen 2050 moet gerealiseerd worden op een standaard van zo’n 100 kwh/m² mikt. Laten we met z’n allen in elk geval de uitdaging aangaan en verdere stappen in de goede richting zetten. Daarnaast liggen er de komende jaren nog andere grote uitdagingen in het verschiet. We leven vandaag in een digitaal tijdperk dat verandering teweeg brengt, ook in de vastgoedsector. De digitale evolutie zorgt voor uitdagingen en opportuniteiten, maar roept ook vragen op. Overleeft de vastgoedmakelaar het internet of verdwijnt het beroep zoals hier en daar wel eens iemand durft te beweren? Tijdens het volgende CIB Vastgoedcongres gaan we op zoek naar antwoorden. Samen met digitaliseringsgoeroe Jo Caudron bekijken we hoe de digitale toekomst er zal uitzien en hoe we begrippen als ‘digitalisering’ en ‘innovatie’ maar beter kunnen omarmen. Genoeg redenen dus om op 20 november naar Kursaal Oostende af te zakken. Stephan Coenen Voorzitter CIB Vlaanderen
2
CIB info 68
In dit nummer Event – Vastgoedcongres 2015. The digital generation
3
Actua – Wat gebeurt er in vastgoedland?
4
Interview – Jonge CIB-vastgoedmakelaar ziet aantal verkopen op lijfrente toenemen
6
Wetgeving – Vers van de juridische pers
9
Dossier – 5 jaar nieuwe wet op mede-eigendom
10
Analyse – Analyse 600.000 EPC’s: de resultaten
12
Vraag en antwoord 15 Syllabus in de kijker – Zo bouw je een grondig verkoop- en verhuurdossier op
16
Vorming – Opleiding in de kijker: vastgoedpubliciteit schrijven
17
Nieuws uit het CIB-huis
18
Say cheese
19
Adverteren in CIB info?
Voor informatie en reservatie kan je terecht bij Veronique Van Hoorickx T 09/242 49 88, veronique.van.hoorickx@cib.be.
Vragen?
Heb je vragen, suggesties of ideeën? Laat het ons weten via communicatie@cib.be
Redactie: Ewoud Hasenbos, Tine Terryn, CIB-studiedienst CIB info is een uitgave van Confederatie van Immobiliënberoepen Vlaanderen vzw en werd mede mogelijk gemaakt door HEBBES.be Kortrijksesteenweg 1005 – 9000 Gent v.u.: Stephan Coenen
CIB event Save the date: CIB Vastgoedcongres op vrijdag 20 november in Kursaal Oostende
Ben jij klaar voor de digitale toekomst? Het digitale tijdperk zorgt voor verandering, ook in de vastgoedsector. De digitale evolutie brengt uitdagingen met zich mee. Tijdens het 16de CIB Vastgoedcongres gaat CIB Vlaanderen dieper in op de impact van de digitale (r)evolutie op het vastgoedberoep. Blijft het vastgoedberoep overeind in het digitale tijdperk?
De sharing economy of deeleconomie waarbij particulieren onderling goederen en diensten uitwisselen plaatst vraagtekens bij heel wat onaantastbaar geachte zekerheden. Denken we maar aan Uber of Airbnb. Maar hoe kunnen we ons wapenen tegen dergelijke evoluties? En moeten we er ons eigenlijk wel tegen wapenen? Springen we niet beter mee op de digitale sneltrein en omarmen we niet beter deze nieuwe evoluties? Open data versus privacy De sharing economy is slechts één aspect van de digitale evolutie. De digitale generatie brengt continue innovatie. Ook voor de vastgoedsector is het een tijd van verandering en vernieuwing. Denk maar aan de opkomst van open data, waardoor steeds meer kenmerken van een onroerend goed kunnen worden belicht. En aan de nieuwe spelers die daar gretig op inspelen om het vastgoedaanbod in al haar aspecten in beeld te brengen. Wat kan wel en wat kan niet? Welke regels gelden er voor digitale spelers binnen
een vastgoedsector waarin strenge deontologische regels de consument moeten beschermen? Hoe zit het met de privacy van kopers en verkopers? Verdwijnt het vastgoedberoep? De digitale evolutie zorgt voor uitdagingen en opportuniteiten. Dit alles staat natuurlijk niet los van de meer fundamentele vragen die binnen de sector leven. Zal de digitale evolutie leiden tot meer of minder werk voor de vastgoedmakelaar? En vooral: overleeft de vastgoedmakelaar het internet of verdwijnt het beroep zoals hier en daar wel eens iemand durft te beweren?
in België en een van de drijvende krachten achter DearMedia, een adviesbureau voor digitale innovatie. “De vastgoedprofessional hoeft geen schrik te hebben voor de digitalisering, maar hij moet zich wel voorbereiden om de digitale kracht op een positieve manier te gebruiken en zo meerwaarde te creëren”, aldus Jo Caudron. Tijdens het congres doet hij uiteen wat de hoogtepunten en de valkuilen van de digitale communicatie, innovatie en transformatie waren en zijn, en geeft hij een zicht op wat ons nog te wachten staat. Ben jij klaar voor de digitale toekomst?
Digitaliseringsgoeroe Jo Caudron: “Er komt nog heel wat op ons af. Maar we mogen de digitale revolutie niet ontvluchten of ontkennen. Integendeel, we moeten ze positief omarmen.”
De sector mag deze vragen niet uit de weg gaan. Net daarom krijgt het thema de volle aandacht op het volgende CIB Vastgoedcongres. Samen met digitaliseringsgoeroe Jo Caudron gaan we dieper in op de impact van de digitale (r)evolutie op ons beroep. Jo Caudron is een van de internetpioniers
CIB Vastgoedcongres. The digital generation Vrijdag 20 november 2015, Kursaal Oostende Keuze uit 12 inspirerende en informatieve workshops Centrale sessie met digitaliseringsgoeroe Jo Caudron Goed voor 4,5 BIV-opleidingsuren Inschrijven en info binnenkort via www.vastgoedcongres.be
CIB info 68
3
R
A WA
CIB actua
G
OR
B AR
WA
Wat gebeurt er in vastgoedland? Een overzicht Verlaagde schenkbelasting op vastgoed meteen succesvol De verlaagde schenkbelasting op onroerend goed, die sinds 1 juli van kracht is, heeft de Vlaming meteen in actie doen schieten. In de maand juli werden 14 procent meer transacties dan in juni geregistreerd. Specialisten zien vooral suikertantes en -ooms vastgoed schenken, om te profiteren van het lage schenktarief. De komende maanden verwachten de notarissen nog meer G OR schenkingen. B R
A WA
Vanaf 2016: European Professional Card De European Professional Card is een nieuw Europees instrument dat het gemakkelijker moet maken om een beschermd beroep uit te oefenen in een ander EU-land. De Europese Commissie keurde recent een implementing regulation goed, waardoor de Card in principe vanaf januari 2016 beschikbaar zal zijn voor de eerste geselecteerde beroepsgroepen, waaronder de vastgoedmakelaardij.
Erfenissen in Europa voortaan eenvoudiger Wie een tweede verblijf in het buitenland bezit, moet weten dat erfopvolgingsregels binnen Europa voortaan een pak eenvoudiger zijn. Zo zal het erfrecht van ĂŠĂŠn lidstaat van toepassing zijn, ook voor wie bezittingen heeft in verschillende landen. De laatste woonplaats van de overledene zal hierbij bepalend zijn.
4
CIB info 68
Collectieve verzekeringspolis BIV op komst: aangepaste polis voor CIB-leden Vanaf 1 januari 2016 zal het BIV voor alle BIV-erkende vastgoedmakelaars een collectieve verzekeringspolis afsluiten. In die polis zijn de waarborgen BA Uitbating, Beroepsaansprakelijkheid en Borgstelling opgenomen conform de deontologische richtlijn. De premie hiervoor zal verrekend worden in de BIV-bijdrage. Het BIV heeft haar leden inmiddels gevraagd hun huidige polis tijdig op te zeggen, om een dubbele verzekeringspolis vanaf 2016 te vermijden. Belangrijk om weten: wie als CIB-lid momenteel verzekerd is via de CIB-polis (verzekeringsmakelaar Concordia), hoeft geen verder gevolg te geven aan de oproep van het BIV. CIB Vlaanderen zal de lopende CIB-polis tijdig opzeggen. Omdat de huidige dekkingen van de CIB-polis veel ruimer zijn dan datgene wat voorgeschreven wordt in de deontologie heeft CIB Vlaanderen voor haar leden een bijkomende aanvullende polis ontwikkeld, zodat haar leden van de uitgebreide verzekeringswaarborgen kunnen blijven genieten.
CIB actua RG
O RB
A WA
Stel je klanten gerust over de impact van hoogspanningslijnen
Stel: een kandidaat-koper is geïnteresseerd in één van je panden maar maakt zich zorgen over de nabijheid van een hoogspanningskabel. Misschien omdat hij ergens heeft opgevangen dat dit een gezondheidsrisico zou inhouden. Tot voor kort was het als vastgoedmakelaar moeilijk om een kandidaat-koper goed te informeren over de impact van hoogspanning. Via een nieuwe tool van de Vlaamse administratie kan je de koper voortaan geruststellen. Op basis van nieuwe data werd een innovatief rekenmodel ontwikkeld, dat berekent hoe groot de magnetische velden zijn. Het opvragen van de informatie kan via G R BO een eenvoudige mail naar milieu.gezondheid@lne.vlaanderen.be.
R
A WA
Appartement aan kust plots fiscaal aftrekbaar Het was groot nieuws tijdens de zomer: 'Appartementen aan de kust plots fiscaal aftrekbaar'. Dit als gevolg van enkele onverwachte arresten van het Hof van Cassatie over fiscaal aftrekbare beroepskosten. Het was vaste rechtspraak dat kosten voor een vennootschap pas aftrekbaar zijn indien deze kosten gelieerd waren aan het statutair vastgelegde maatschappelijk doel. Die theorie wordt nu verlaten. Het Hof verduidelijkte dat het niet uitmaakt of een verrichting uitsluitend werd gesteld in het kader van fiscale optimalisatie: zelfs kosten die louter worden gemaakt om een belastingvoordeel te verkrijgen zijn fiscaal aftrekbaar. De arresten kunnen verregaande gevolgen hebben. In de pers werd onder meer verwezen naar de mogelijkheid om kosten af te trekken voor een tweede verblijf aan de kust. Het feit dat het tweede verblijf en de daaraan verbonden kosten niets te maken hebben met het doel van de vennootschap zou geen obstakel meer zijn om de aftrek toe te passen.
Veroordeling voor België? De kans is groot dat België zal veroordeeld worden wegens de verschillende fiscale behandeling van de onroerende inkomsten verkregen uit een onroerend goed gelegen in het buitenland versus een goed in België. Zeker nu de Europese Commissie beslist heeft de zaak aanhangig te maken bij het Europese Hof van Justitie. Eén jaar geleden oordeelde het Hof, in antwoord op een prejudiciële vraag, reeds dat de verschillende fiscale behandeling een inbreuk kan betekenen op het vrij verkeer van kapitaal. Een veroordeling zou België ertoe dwingen de regelgeving aan te passen. Wordt dus ongetwijfeld vervolgd.
Ook vastgoedmakelaars moeten bel-me-niet-meer-lijst raadplegen Via de website www.bel-me-niet-meer.be kan iedere telefoonabonnee zijn verzet registreren tegen het ontvangen van telefonische oproepen voor promotionele doeleinden. Ook vastgoedmakelaars die consumenten of andere ondernemingen telefonisch willen contacteren voor het aanprijzen van hun diensten zullen voorafgaandelijk deze lijst moeten raadplegen. Wie de lijst negeert, riskeert hoge boetes. De lijst kan worden geraadpleegd na registratie via www.bel-me-niet-meer.be.
CIB info 68
5
CIB interview
“Vergrijzing bevolking doet aantal verkopen op lijfrente toenemen” Een woning verkopen op lijfrente, veel vastgoedmakelaars houden hun handen ervan af. “Er zit nochtans toekomst in deze vastgoedniche", zegt Christophe Niclaus, een jonge CIB-vastgoedmakelaar die hierin gespecialiseerd is. “Omwille van de vergrijzing van de bevolking zal het aantal verkopen op lijfrente de komende jaren alleen maar stijgen.”
Na de knepen van het vak geleerd te hebben bij Immobiliën Crevits besloot de 27-jarige Christophe Niclaus zijn vleugels uit te slaan door Immo2life op te richten, een kantoor gespecialiseerd in de verkoop op lijfrente. Christophe Niclaus: “Wie een huis aankoopt op lijfrente zal niet de volledige koopsom in één keer aan de verkoper betalen. In de plaats daarvan zal hij maandelijks een bedrag betalen, al dan niet geïndexeerd, aan de verkoper, en dit tot aan het overlijden van de verkoper of gedurende een overeengekomen periode. Meestal wordt bij de ondertekening van de verkoopakte al een voorschot (bouquet) betaald, de rest van de prijs wordt dan omgezet in lijfrente. En aangezien een verkoop op lijfrente een kanscontract is, zal de koper soms véél minder betalen dan de huidige geschatte waarde.”
“Ander soort vastgoedinvestering met veel voordelen”
Zijn er bepaalde valkuilen waarop je als vastgoedmakelaar moet letten? Christophe Niclaus: “Bij een verkoop op lijfrente komt heel wat kijken. Bij een traditionele verkoop moeten de koper en de verkoper een akkoord vinden over de prijs. Bij een verkoop op lijfrente moeten ze het eens geraken over heel wat extra aspecten, zoals het bouquet, de maandelijkse rente, de indexatie van de maandelijkse rente, de verdeling van de onderhoudskosten, de extra rente bij het
Is dat de reden waarom meer en meer mensen kiezen voor een (ver) koop op lijfrente? Christophe Niclaus: “Het speelt zeker en vast mee in hun keuze. Meer en meer investeerders beseffen dat het een andere vorm is van beleggen in vastgoed met veel voordelen. Zo kan je zelfs investeren met beperkte financiële middelen en is het een belegging met een
berekend risico. Aan de verkoperskant speelt de vergrijzing van de bevolking dan weer een belangrijke rol in de toenemende populariteit. De oudere generatie komt momenteel niet altijd rond met haar huidig pensioen. Een bijkomend belastingvrij pensioen, namelijk de maandelijkse rente die verkopers krijgen bij de verkoop van hun eigendom, zorgt voor meer financiële stabiliteit en maakt hun leven gemakkelijker.”
Christophe Niclaus: “Een verkoop op lijfrente bezorgt de verkopers meer financiële stabiliteit en maakt hun leven gemakkelijker” Sien Winters
CIB interview
vroegtijdig verlaten van de woning,… Al deze voorwaarden moeten opgenomen worden in de verkoopovereenkomst om latere discussies te vermijden.” Is het verkoopproces dan ook ingewikkelder dan bij een traditionele verkoop? Christophe Niclaus: “Verkopen op lijfrente vereist een specifieke vakkennis. Daarnaast heb je veel geduld nodig. Aangezien veel mensen het concept niet zo goed kennen is uitgebreide informatie verschaffen noodzakelijk om de juiste kandidaat-kopers te vinden. Sommige vastgoedmakelaars houden hun handen ervan af omdat er meer inspanning vereist is dan bij een traditionele verkoop, maar de verloning wel dezelfde is.” Welk groeipotentieel heeft de verkoop op lijfrente volgens jou? Christophe Niclaus: “Naarmate de mensen ouder worden zullen zij meer financiële middelen nodig hebben om te overleven, denk maar aan de dure rustoorden en serviceflats. Ik ben ervan over-
tuigd dat het aantal verkooptransacties via lijfrente de komende jaren zal stijgen. Zeker omdat de verkoper ook de keuze heeft uit verschillende formules. Wil hij zijn woning meteen verlaten, dan kan hij kiezen voor een verkoop op lijfrente in volle eigendom. Wil hij een levenslang vruchtgebruik behouden en zijn huis blijven bewonen of verhuren, dan is er de verkoop op lijfrente in naakte eigendom. Momenteel ontvang ik wekelijks gemiddeld twee aanvragen voor verkopen op lijfrente. De stijgende tendens is met andere woorden al aan de gang.”
“Voor een verkoop op lijfrente heb je geduld nodig”
Je bent momenteel vooral actief in het Gentse. Hoe zit het met je eigen groeipotentieel? Christophe Niclaus: “Sinds kort heb ik een pop-up store in Heist. In de toekomst wil ik blijven uitbreiden door bijkomende kantoren op te richten in Antwerpen en aan de kust. Mijn uiteindelijk doel is om dé lijfrentespecialist van Vlaanderen te worden.” Heb je nog een boodschap voor andere jonge vastgoedmakelaars die op het punt staan om een eigen kantoor op te richten? Christophe Niclaus: “Ik raad iedereen aan om op het juiste moment te wachten om deze stap te zetten. Waar ik vandaag sta heb ik te danken aan de goede begeleiding van mijn vroegere collega’s. Een eigen kantoor oprichten betekent een grote investering en heel wat verantwoordelijkheid, maar anderzijds krijg je er veel voldoening voor terug. Ik heb me mijn keuze in elk geval nog geen seconde beklaagd.” Bedankt voor het gesprek en nog veel succes!
Wie zich als CIB-vastgoedmakelaar wil verdiepen in lijfrente, kan op CIBweb.be de syllabus ’Verkoop met lijfrente – een minder bekende opportuniteit’ downloaden.
CIB info 68
7
CIB interview
Vraag naar uw voordelen: 078/180 187 immo&bouw@ luminus.be
Geef uw klant gemak en gemoedsrust. Luminus zorgt voor een snelle activatie. CIB en Luminus werken voortdurend samen om de service naar u toe te verbeteren. Op 1 juni 2015 lanceerden we een verbeterd onderhoudsproduct. Vanaf nu kunnen klanten hun onderhoud vanaf contractondertekening vooruitbetalen. Waarom dit initiatief? Zo betaalt uw klant zijn onderhoud via kleine, maandelijkse betalingen en vermijden klanten een ĂŠĂŠnmalige uitgave voor hun onderhoud. Waarom zou u de dienst Ketel Onderhoud voorstellen? Simpel, omdat u uw klant een mooie start kunt geven in zijn nieuwe woning met een veilige en optimaal renderende verwarmingsketel. Meer informatie over het aangepaste onderhoudsproduct? Mail dan naar immo&bouw@luminus.be of laat via 078/180 187 uw gegevens na. Onze Immo & Bouw-adviseur belt u op om u persoonlijk uit te leggen hoe u zo snel mogelijk van start kunt gaan met het voorstellen van ons verbeterde onderhoudsproduct.
8
CIB info 68
CIB wetgeving
Vers van de juridische pers Wie zijn klanten optimaal wil bijstaan, is maar beter op de hoogte van de laatste juridische nieuwtjes. Wist je bijvoorbeeld dat de renovatiepremie dan toch blijft voorbestaan? Of dat je bij de buitengebruikstelling van een stookolietank een certificaat moet kunnen voorleggen?
Certificaat verplicht bij buitengebruikstelling van stookolietank Sinds 1 juni 2015 is het opstellen van een certificaat verplicht bij de buitengebruikstelling van alle ingedeelde houders voor de opslag van brandbare vloeistoffen, dus zowel bij ondergrondse als bovengrondse stookolietanks. Eerder al was een certificaat verplicht bij de buiten-
gebruikstelling van een ondergrondse stookolietank gebruikt voor de verwarming van een woning. Zowel voor stookolietanks met een opslaghoeveelheid kleiner als groter dan 5000 kg moeten de nodige maatregelen genomen worden inzake explosiebeveiliging en voorkoming
van milieuverontreiniging (bodem- en grondwater).
Voor een lijst van firma's die de tankcleaning kunnen uitvoeren kan je terecht op de website www.informazout.be.
Modeldocument antiwitwasjaarverslag beschikbaar
Renovatiepremie blijft voorbestaan, maar…wordt premie in schijven
In het kader van de antiwitwaswetgeving is de antiwitwasverantwoordelijke binnen je kantoor verplicht om tenminste eenmaal per jaar een schriftelijk of elektronisch activiteitenverslag op te maken over de toepassing van de wet binnen de onderneming. Ter herinnering: het antiwitwasjaarverslag 2014 moest tegen 15 september bezorgd worden aan de FOD Economie. Op CIBweb.be vind je onder het dossier ‘Antiwitwaswetgeving’ het modeldocument, dat de FOD Economie in overleg met het BIV heeft opgemaakt, waarmee je het jaarverslag kan opstellen.
Op vrijdag 3 juli 2015 nam de Vlaamse Regering een principiële beslissing om vanaf 1 november 2015 een nieuwe Vlaamse renovatiepremie in te voeren. Let wel: die beslissing is nog niet definitief. Na het inwinnen van de nodige adviezen zal de Vlaamse Regering, waarschijnlijk in september of oktober, een definitieve beslissing nemen. De hoofdlijnen zijn wel reeds gekend. De renovatiepremie wordt niet gefiscaliseerd en zal als premie blijven bestaan. De uitbetaling zal voortaan over twee aanvragen verdeeld worden. Het plafond blijft op 10.000 euro liggen, gespreid over de twee aparte aanvragen. Daarnaast worden de renovatiewerken die in aanmerking komen voor de premie, gegroepeerd in vier categorieën. De premie zal berekend worden per categorie van werken en 20 % of 30 % bedragen van de in aanmerking te nemen factuurbedragen. Meer info: www.wonenvlaanderen.be
CIB info 67
9
CIB dossier
5 jaar nieuwe wet op mede-eigendom: nog werk aan de winkel Op één september vierde de nieuwe wet op de mede-eigendom haar vijfde verjaardag. Voor CIB Vlaanderen een uitgelezen moment om stil te staan bij de toepassing van de wet op het terrein. En wat blijkt? In de praktijk is er nog heel wat werk aan de winkel.
De afgelopen vijf jaar hebben de syndici heel wat ervaring opgedaan met de praktische toepassing van de wet. In de aanloop naar één september heeft CIB Vlaanderen deze expertise in een uitgebreide knelpuntennota gebundeld, die inmiddels overgemaakt werd aan minister van Justitie Koen Geens. Jacques Wollaert, voorzitter van de CIB Stuurgroep Vastgoedbeheer, doet de belangrijkste knelpunten uit de doeken.
Afbraak en heropbouw van een appartementsgebouw Jacques Wollaert: “Begin augustus verscheen in het weekblad Humo een interview met Marc Coucke en Bart Versluys waarin beiden pleitten om de wet op de mede-eigendom te wijzigen en de Algemene Vergadering van de vereniging van mede-eigenaars de bevoegdheid te geven om met een meerderheid van 80% te beslissen over de sloop van het appartementsgebouw. De problematiek waarbij op één of twee mede-eigenaars na iedereen akkoord is om zijn appartement aan een bouwpromotor te verkopen of tot een ruil te komen is niet nieuw en wordt binnen CIB Vlaanderen reeds langer besproken.” Op het vlak van renovatie en vernieuwing van appartementsgebouwen spelen er verschillende knelpunten die onze aandacht verdienen. •
10
o is het correct dat de Algemene Vergadering enkel beZ voegd is om te beslissen over onderhoud en niet bevoegd is om te beslissen over sloop. Wat betreft de beslissing tot afbraak van een onroerend goed (al dan niet gevolgd door een heropbouw) voorzag de wetgever niet in een specifieke regeling. Wat in de praktijk een lacune is in de regelgeving. De wetgever heeft hier de delicate taak om een regeling uit te werken die een optimale belangenafweging realiseert tussen
CIB info 68
•
het eigendomsrecht van de individuele mede-eigenaar en het legitieme belang van de gemeenschap om een economisch optimale beslissing te nemen over het voortbestaan van een oud, aftands gebouw. Een tweede knelpunt waarmee de vereniging van medeeigenaars wordt geconfronteerd, is de nood aan uitvoering van grote werken aan de gemeenschappelijke delen van het gebouw. Enerzijds omwille van de ouderdom van vele appartementsgebouwen. Anderzijds omdat ook de wetgever niet stilzit op het vlak van nieuwe regelgeving ter verbetering van de woningkwaliteit, veiligheid en energiezuinigheid.
Dergelijke nieuwe regelgeving heeft voor appartementsgebouwen vaak enorme – soms disproportioneel dure – investeringen als gevolg. Het is wenselijk dat de wetgever bij het uitvaardigen van nieuwe bijzondere wetgeving, meer aandacht zou hebben voor de bijzondere context van appartementsgebouwen. •
en derde knelpunt ten slotte is de (externe) financiering van E renovatieprojecten. Zo is er nood aan aangepaste bankproducten, specifiek voor het bekostigen van grootschalige werken aan appartementsgebouwen.
CIB dossier
Betalingsachterstand van een mede-eigenaar
Publiciteit en tegenstelbaarheid van de statuten
Jacques Wollaert: “Steeds vaker wordt de syndicus geconfronteerd met mede-eigenaars die wegens hun overmatige schuldenlast failliet worden verklaard of worden toegelaten tot de procedure van collectieve schuldenregeling. Vandaag geniet de vereniging van mede-eigenaars geen voorrang op eventuele andere schuldeisers van de niet-betalende mede-eigenaar. De kans dat de lopende – laat staan oude schulden – nog correct worden (af)betaald, blijkt in de praktijk zeer miniem en kan nefaste financiële gevolgen hebben voor de mede-eigendom.”
Jacques Wollaert: “Een derde grote knelpunt heeft betrekking tot de publiciteit en tegenstelbaarheid van de statuten van de mede-eigendom. Zo moeten tot op vandaag de wijzigingen aan het reglement van mede-eigendom verplicht gebeuren bij notariële akte die vervolgens op het hypotheekkantoor moet worden overgeschreven.”
De syndicus heeft dringend nood aan betere wapens om het financieel beheer van het gebouw veilig te stellen in geval van wanbetaling door mede-eigenaars. Vandaag zijn het al te vaak de correct betalende mede-eigenaars die hiervan de dupe zijn. De schuldeiserspositie van de vereniging van mede-eigenaars moet dringend worden versterkt.
Het publiciteitssysteem met betrekking tot de statuten van het appartementsgebouw is aan herziening toe, waarbij de rechtszekerheid, de kostenbesparing en een laagdrempelige toegang tot de informatie de drijfveer moeten zijn. Via publicaties in het Belgisch Staatsblad, gekoppeld aan een integratie in de Kruispuntbank voor Ondernemingen, is het ongetwijfeld mogelijk een vlot toegankelijke, betaalbare en volledige databank m.b.t. mede-eigendom te creëren.
CIB info 68
11
CIB analyse
Analyse 600.000 EPC’s: de resultaten Hoe goed scoren de Vlaamse woningen op het vlak van energie? Om op die vraag een antwoord te geven, analyseerde het Steunpunt Wonen meer dan 600.000 energieprestatiecertificaten (EPC’s) die vanaf 2008 tot eind 2012 werden opgesteld. Een overzicht van de meest opvallende resultaten.
over de EPC’s “Bemiddeling door vastgoedkantoor bij 43% van opgenomen transacties” Verkoop vs. verhuur Woningverkoop: 62,5% van opgestelde EPC’s Woningverhuur: 37,5% van opgestelde EPC’s Opdrachtgever - Natuurlijke persoon (verkoper/verhuurder): 87% van EPC’s - Rechtspersonen: 8% van EPC’s - Sociale huisvestingsmaatschappij: 6% van EPC’s - Lokale overheden: 1% van EPC’s Transactie via vastgoedkantoor Bemiddeling door vastgoedkantoor bij 43% van de opgenomen transacties: - bij 45,1% van de te verkopen woningen - bij 39,4% van de te verhuren woningen
“Amper 1,3% woningen met EPC-score lager dan 100 kWh/m²” - 1,3% van de woningen met energiescore lager dan 100 kWh/m² ➔ Belangrijk om weten: bij het vastleggen van de BEN-definitie voor bestaande gebouwen (die tegen 2050 gerealiseerd moet worden) denkt men aan een standaard van 100 à 110 kWh/ m², een norm dus waar vandaag zeer weinig bestaande gebouwen aan voldoen. - 20,2% van de woningen in klasse tot 200 kWh/m² en referentie voor nieuwbouw benaderend (vastgelegd op 180 kWh/m²) - 11% van de woningen met kengetal van meer dan 700 kWh/m² Woningtype - Appartementen: gemiddelde energiescore van 298 kWh/m² - Vrijstaande ééngezinswoningen: gemiddelde energiescore van 539 kWh/m² - Gesloten bebouwingen: gemiddelde energiescore van 439 kWh/m²
over de woningen - 46% van EPC’s opgemaakt voor appartementen - Vooral EPC’s opgemaakt voor woningen opgericht tussen 1919 en 1970 (57%) ➔ de meest recent gebouwde woningen onder de EPB-regelgeving hebben een EPC Bouw verkregen en dus moet er voor deze woningen geen nieuw EPC worden aangevraagd bij verkoop of verhuur in de eerste tien jaar na de constructie.
12
Het volledige onderzoek en een samenvattend CIB info 68
CIB analyse
over aanwezigheid van dakisolatie over energieprestaties van het woningbestand Appartementen scoren duidelijk beter dan eengezinswoningen ➔ Oorzaak: appartementen kennen een lagere warmteverliesoppervlakte en een grotere compactheid van het woonvolume. Bouwjaar Hoe ouder de woning, hoe slechter de energieprestatie. Vanaf 1970 verbetert de energetische kwaliteit van de opgetrokken woningen stelselmatig: • bouwjaar tussen 1940 en 1970: gemiddelde energiescore van 498 kWh/m² • bouwjaar tussen 1971 en 1995: gemiddelde energiescore van 341 kWh/m² • bouwjaar tussen 1996 en 2005: gemiddelde energiescore van 216 kWh/m² • bouwjaar na 2005: gemiddelde energiescore van 169 kWh/m² De gebruikte vloeroppervlakte en het beschermd volume blijken geen echte impact te hebben op de energiescore. Grotere woningen scoren dus niet noodzakelijk slechter. Dit is vanzelfsprekend aangezien de energiescore reeds relatief aan de oppervlakte wordt berekend (per m²). Dit komt door het belangrijke verschil tussen de energiescore (een theoretische indicator) en het reële energieverbruik. Het reële verbruik zal vrijwel steeds hoger liggen bij een groter pand.
Overige elementen Type hoofdverwarming • 63% van de Vlaamse woningen wordt verwarmd met gas, 30% met stookolie • In 5% van de woningen wordt elektriciteit gebruikt • In telkens 1% van de woningen worden kolen en hout gebruikt Hernieuwbare energie • In 0,2% van de woningen is een warmtepomp aanwezig • 0,3% van de woningen beschikt over een zonneboiler • 0,5% beschikt over zonnepanelen
“Dakisolatie afwezig of onbekend in 60,5% van woningen” 60,5% van de woningen: minstens één dak niet geïsoleerd of aanwezigheid van isolatie onbekend • Bij woningen gebouwd vóór 1975: meer dan 60% • B ij woningen gebouwd na 2005: 13% Daktype • Woningen met een hellend dak: dakisolatie afwezig of onbekend in 26,5% van de gevallen • Woningen met een plat dak en zoldervloer: dakisolatie afwezig of onbekend in 86,7% van de gevallen Woningtype Bij 71,5 % van de rijwoningen: minstens één dak niet geïsoleerd of aanwezigheid van isolatie onbekend Bij 49 % van de appartementen: minstens één dak niet geïsoleerd of aanwezigheid van isolatie onbekend ➔ Het onderscheid tussen ‘isolatie afwezig’ en ‘isolatie onbekend’ is cruciaal voor de handhaving van de dakisolatieverplichting. De woningcontroleur zal immers enkel strafpunten kunnen toekennen wanneer het EPC expliciet meldt dat er geen isolatie aanwezig is of dat de aanwezige dikte niet voldoet aan de minimumnorm. De controleur kan dus geen strafpunten toekennen op basis van het EPC wanneer dat stelt dat de aanwezigheid van isolatie onbekend is.
d rapport kan je als CIB-vastgoedmakelaar terugvinden in het dossier ‘Energieprestatiecertificaat’ op CIBweb.be. CIB info 68
13
CIB
veel geluk let’s talk#
Volgens de ‘believers’ brengt een zwarte kat geluk. En mocht het dan toch even van je zijde wijken, dan kan je op ons rekenen. Want risico’s laat je niet aan het lot over en schat je best vooraf correct in.
MARINE
Samen met je Concordia-experten. Persoonlijk, proactief en op maat.
PROPERTY FLEET LIFE & BENEFITS LIABILITY
Stapelplein 28 B-9000 Gent T +32 9 264 11 11 info@concordia.be
Romeinsesteenweg 564 B B-1853 Strombeek-Bever T +32 2 420 00 33 service@concordia.be
www.concordia.be
Immo. Véél immo, Alleen immo.
Thuis in immo. HEBBES.be, jouw thuis in immo als je op zoek bent naar huizen, appartementen, nieuwbouw, gronden, garages, commerciële gebouwen,…
CIB vraag & antwoord
U VRAAGT, WIJ ANTWOORDEN! Wat als de huurder overlijdt ? Het overlijden van de huurder maakt in beginsel geen einde aan de huurovereenkomst, behalve in geval van levenslange huur. De erfgenamen zijn gehouden tot de uit de huurovereenkomst voortvloeiende rechten en plichten, waaronder de betaling van de huurgelden. Zij kunnen de overeenkomst voortzetten, opzeggen of met de verhuurder overeenkomen om tot een minnelijke ontbinding ervan over te gaan. Meldt er zich niemand aan om de nalatenschap op te eisen, zijn er geen erfgenamen bekend of verwerpen zij allen de nalatenschap, dan wordt de verhuurder geconfronteerd met een onbeheerde nalatenschap. De verhuurder heeft niet zomaar het recht om zelf het pand te ontruimen en zal geen andere keuze hebben dan gerechtelijke stappen te ondernemen. De verhuurder kan een verzoekschrift indienen bij de rechtbank van eerste aanleg van de plaats waar de nalatenschap is opengevallen, met het oog op de aanstelling van een curator. De curator kan dan op vraag van de verhuurder beslissen over de beëindiging van de overeenkomst, de ontruiming van het pand, de betaling van de huurgelden en de vrijgave van de huurwaarborg. Dit kan echter wel pas na verloop van een wettelijk bepaalde termijn die aan de erfgenamen wordt gegund om een standpunt in te nemen over de nalatenschap. Belangrijk om weten is dat het toegestaan is om contractueel af te wijken van het principe van de verderzetting van de overeenkomst door de erfgenamen. Zo kan men in de huurovereenkomst rechtsgeldig voorzien dat het huurcontract wordt afgesloten onder de ontbindende voorwaarde van het overlijden van de huurder.
Wat moet je weten wanneer bij de verkoop van een woning een (mede-)eigenaar minderjarig is? De verkoop van een woning van een minderjarige kan nooit gebeuren zonder dat de vrederechter daartoe de machtiging verleent, ongeacht of beide ouders nog in leven zijn, er één gestorven is of beiden overleden zijn. Onroerende goederen die eigendom zijn van een minderjarige worden in principe openbaar verkocht, tenzij de vrederechter instemt met een onderhandse verkoop. Om deze machtiging te verkrijgen moet worden gemotiveerd waarom een onderhandse verkoop in het concrete geval voordeliger zou zijn dan een openbare verkoop en de gewenste verkoopprijs niet via een openbare verkoop zal worden verkregen. Het spreekt voor zich dat als een machtiging van de vrederechter vereist is voor de verkoop van een woning van een minderjarige er eveneens een machtiging nodig is voor het ondertekenen van een bemiddelingsovereenkomst bij een vastgoedmakelaar. Indien de vastgoedmakelaar dit negeert, riskeert hij dat later de nietigheid van de makelaarsovereenkomst wordt ingeroepen waardoor de vastgoedmakelaar zijn recht op ereloon en onkostenvergoeding verliest.
Welke gevolgen heeft de verhuur van een gemeubeld goed in de personenbelasting? Studio’s, studentenkoten maar ook appartementen aan zee worden vaak verhuurd voorzien van huisraad. Concreet zal de huurprijs bestaan uit een onroerende en een roerende component. De omvang van deze componenten kan in het huurcontract gedefinieerd zijn. Is dat echter niet het geval, dan wordt een standaard verdeelsleutel van 60% onroerend en 40% roerend inkomen gehanteerd. De aard van de verhuring is bepalend om uit te maken of het al dan niet interessant is de verdeling roerend-onroerend zelf vast te leggen. Bij privaat gebruik van het goed is het in het voordeel van de verhuurder om zoveel mogelijk inkomen toe te wijzen aan de onroerende component. Op het onroerend inkomen zal hij immers steeds belast worden op het geïndexeerd kadastraal inkomen x1,4. Het bijkomend aangegeven roerend inkomen zal daarbovenop belast worden aan 25%. Gaat het om een beroepsmatige verhuring, dan verandert de situatie radicaal. In dat geval zal de verhuurder immers de reële huurinkomsten moeten aangeven, waardoor hij best maximaal geniet van zowel de hoge kostenforfait van toepassing op de roerende inkomsten, als van het afzonderlijke tarief van 25%. Dit kan door het aandeel van de roerende component te maximaliseren (standaardverdeling 40%-60%).
Elke week beantwoorden we deze en andere vragen in onze digitale nieuwsbrief CIB nieuws. Wil je alle vragen en (volledige) antwoorden lezen, dan kan je als CIB-lid terecht in het ‘Vraag en antwoord’-archief op CIBweb.be.
CIB info 68
15
CIB in de kijker
Syllabus in de kijker
Zo bouw je een grondig verkoop- en verhuurdossier op Wie denkt dat de rol van de vastgoedbemiddelaar vandaag beperkt is tot het commerciële luik van de vastgoedtransactie, heeft dringend een reality check nodig. Enkel de vastgoedmakelaars met een goede kennis van de materie kunnen in een steeds moeilijkere markt overleven. Op CIBweb.be vind je alvast een handige kloefer van een syllabus die je van a tot z uitlegt hoe je je verkoop- en verhuurdossier opbouwt. Welke documenten heb je nodig? Moet bepaalde informatie al verplicht in de publiciteit worden meegedeeld? Waar en hoe moet je de wettelijk vereiste informatie opvragen? Wist je bijvoorbeeld dat…
… je als vastgoedmakelaar heel voorzichtig moet zijn met formuleringen in het compromis over de hypothecaire toestand van het goed? De woning moet “gezuiverd” worden van eventuele hypothecaire inschrijvingen of beslagen, uiterlijk bij het verlijden van de authentieke verkoopakte. Het is vooral de taak van de notaris om de hypothecaire toestand van het goed te bevragen. Hij zal doorgaans het hypothecair getuigschrift opvragen, niet de vastgoedmakelaar. Al wordt in het kader van de algemene informatieplicht van de vastgoedmakelaar steeds vaker geoordeeld dat ook hij hier wel degelijk een verantwoordelijkheid draagt. Wat het onderzoek van de hypothecaire toestand betreft, heeft de vastgoedmakelaar een eigen onderzoeksplicht die echter minder verstrekkend is dan deze van de notaris. Hoe dan ook moet de vastgoedmakelaar erover waken dat hij bij de opmaak van de onderhandse verkoopovereenkomst een juiste terminologie gebruikt. Zo wordt het goed verkocht onder de opschor-
tende voorwaarde dat het bij het verlijden van de authentieke verkoopakte vrij en onbelast kan worden overgedragen. Blijkt dit op het moment van het verlijden van de akte niet mogelijk te zijn, dan gaat de verkoop niet door. … je als vastgoedmakelaar moet controleren of er bij de verkoop van een kavel in een appartementsgebouw geen statutair verbod is inzake partiële verkoop? Soms wordt statutair voorzien dat een garage of berging niet los mag worden verkocht van het appartement dat eraan verbonden is. Ook is het mogelijk dat statutair een beperking is ingebouwd ten aanzien van de potentiële kopers. Het is bijvoorbeeld niet ongebruikelijk dat een verbod wordt opgenomen om garages te verkopen aan niet mede-eigenaars. Een kavel, die in de basisakte als één enkele entiteit beschreven staat, kan niet gesplitst verkocht worden, tenzij de algemene vergadering daarmee heeft ingestemd.
… de wet Breyne absoluut elke wijze van betaling verbiedt vóór de ondertekening van het compromis? De wet Breyne heeft als doel de nodige bescherming te bieden aan de koper van een te bouwen of in aanbouw zijnde woning of appartement (aankoop van een nieuwbouwwoonst op plan of 'sleutel op de deur'). Om te verhinderen dat de koper 'lucht' zou betalen aan de verkoper, regelt de wet op dwingende wijze de betalingsmodaliteiten. Zo mag er ten vroegste bij de ondertekening van het compromis een voorschot gevraagd worden van maximum 5% van de verkoopprijs. Wie als vastgoedmakelaar toch medewerking verleent aan een door de wet Breyne verboden betaling, begaat een beroepsfout waarvoor hij aansprakelijk kan worden gesteld. En niet alleen burgerrechtelijk maar ook strafrechtelijk: wie in de fout gaat, riskeert een gevangenisstraf van 8 dagen tot een maand en een geldboete van 26 tot 200 euro of één van deze straffen alleen.
Voor meer info kan je als CIB-vastgoedmakelaar terecht op CIBweb.be waar je de nieuwe syllabus ‘Dossieropbouw bij verkoop- en verhuurbemiddeling’ kan downloaden.
16
CIB info 68
CIB vorming
VIVO-opleiding in de kijker: ‘Vastgoedpubliciteit schrijven’
Wek het vertrouwen van je klanten Samen bekijken we deze teksten kritisch en gaan we ze verbeteren. De deelnemers leren naar hun teksten kijken door de ogen van hun lezers. Met die inzichten gaan ze daarna zelf aan de slag. Het kan dus best dat een deelnemer ’s avonds naar huis gaat met een herwerkte bedrijfsbrochure.”
Communicatiespecialist Jef Verheyen: “Teksten moeten niet alleen informeren, maar ook overtuigen”
Hoe zorg je er als vastgoedmakelaar voor dat je advertenties, websites, brochures, … doen wat ze moeten doen, namelijk potentiële klanten overtuigen? Tijdens de opleiding ‘Vastgoedpubliciteit schrijven’ geeft communicatiespecialist Jef Verheyen handige tips & tricks om je communicatie te verbeteren. Jef Verheyen is al dertig jaar trainer-consultant in schriftelijke communicatie. Hij is gespecialiseerd in overtuigingscommunicatie. “Teksten moeten niet alleen informeren, maar ook overtuigen. Via je communicatie moet je het vertrouwen wekken van potentiële klanten.” Vastgoedmakelaars zijn doorgaans vlotte praters. Maar hoe zit het met het schrijven? “Vastgoedmakelaars zijn verbaal heel sterk en overtuigend, maar de ervaring heeft mij geleerd dat dat bij het schrijven vaak minder het geval is. De publicitaire teksten bevatten vaak te veel clichés en te veel feiten. Het eerste contact met de vastgoedmakelaar verloopt meestal via deze publiciteit. Als je interesse hebt in een huis, kom je zo vaak eerst op de website van het vastgoedkantoor terecht. Als de webtekst te weinig wervend is en geen vertrouwen wekt,
dan eindigt het verhaal vaak hier al.” Men zegt wel eens dat een vlotte pen een aangeboren talent is. Kan iemand het dan wel aanleren? “Het uitgangspunt van de opleiding is net dat schrijven géén aangeboren talent is. Mits het toepassen van een aantal basistechnieken kan iedereen een goede tekst schrijven. Publicitaire teksten zijn vaak veel te wij-gericht. Er is te weinig aandacht voor de klant. Je moet van een wij-verhaal naar een u-verhaal gaan. Informatie is bovendien maar overtuigend als je verschillende informatiesoorten combineert. Je moet feitelijke informatie combineren met evaluerende informatie. Als je enkel de cijfertjes meedeelt, is er weinig kans dat je de woning effectief verkocht krijgt.” De opleiding duurt 6 uur. Volstaat dit? “Tijdens de training gaan we met eigen teksten van de deelnemers aan de slag.
We zitten volop in het digitale tijdperk. Zal de digitale communicatie de communicatie op papier verdrijven? “Het is geen of-of-verhaal, maar een enen-verhaal. Mensen krijgen graag nog iets in handen. Veel bedrijven communiceren daarom nog steeds via de post. Een uitnodiging op papier krijgt nog altijd iets meer aandacht dan via e-mail. In de vastgoedsector geldt dit zeker. Als je een woning gaat bezichtigen en achteraf enkel een naamkaartje met daarop de website krijgt, is de kans groot dat je daarna toch nog afhaakt. Krijg je daarentegen een brochure met foto’s en informatie over het pand in handen, dan is de goodwill al veel groter.”
‘Vastgoedpubliciteit schrijven’ Duur: zes uur, telkens van 10 tot 17 uur. Waar: Oostende: donderdag 8 oktober Gent: maandag 19 oktober Genk: woensdag 21 oktober Leuven: woensdag 25 november Brugge: vrijdag 27 november Antwerpen: woensdag 9 december Meer info en inschrijven: www.vivo.be
CIB info 68
17
CIB uit het CIB-huis
Nieuw, nieuwer, nieuws De bestuurders en medewerkers van CIB Vlaanderen zijn dagelijks in de weer om de vastgoedsector verder te professionaliseren. Ook de voorbije maanden hebben we niet stilgezeten.
Download de allernieuwste modeldocumenten op CIBweb.be Op CIBweb.be vind je sinds kort het modeldocument 'exclusieve huurbemiddeling'. Handig voor de vastgoedmakelaar die voor zijn opdrachtgever op zoek gaat naar een specifiek huurpand dat aan diens verwachtingen voldoet en dit terwijl dergelijk pand nog niet in de portefeuille van de vastgoedmakelaar zit. Ook nieuw is een modeldocument tot ‘minnelijke ontbinding van een woninghuurovereenkomst’. In het geval van een woninghuurovereenkomst legt de wet geen bijzondere vormvoorschriften op voor wat de minnelijke ontbinding betreft. Wel doen huurder en verhuurder er goed aan duidelijke afspraken op papier te zetten. Dit modeldocument kan hierbij een leidraad vormen. Verder kan je belangrijke updates raadplegen van de modeldocumenten 'aankoopbemiddeling' en 'samenwerking tussen zelfstandige vastgoedmakelaars'.
Dossierwijzigingen MyRent Pro voortaan automatisch gemeld Wie zijn huurovereenkomsten registreert via MyRent Pro wordt voortaan automatisch op de hoogte gebracht van wijzigingen aan zijn dossier. Zodra de status van een toegevoegd document (huurovereenkomst, plaatsbeschrijving of addendum) wijzigt, zal je als gebruiker een melding via mail ontvangen en hoef je dit niet meer telkens manueel te checken. Meer info: www.myrentpro.be
Al geregistreerd op Covast.be ? Wil je je vastgoedportefeuille snel en eenvoudig uitbreiden? Op Covast.be vind je een aantal nieuwe panden en bouwgronden waarbij je als verkopende vastgoedmakelaar kan optreden. Van een kasteel in Lanaken (foto) tot het vroegere gemeentehuis van Wuustwezel: één voor één zijn het bijzondere panden voor wie jij misschien wel de geschikte koper kan helpen vinden. Meer info en registreren: www.covast.be
18
CIB info 68
Sta je klanten optimaal te woord dankzij onze nieuwe syllabi Krijg je als vastgoedmakelaar soms vragen over het investeren in zorgvastgoed? Download dan snel onze nieuwe syllabus ‘Zorgwonen’ zodat je je klanten optimaal te woord kan staan. Of wat gedacht van ‘Dossieropbouw bij verkoop- en verhuurbemiddeling’? Dit handig werkinstrument handelt over het dossier van de vastgoedmakelaar bij de verkoop of verhuur van goederen in het Vlaams Gewest. Weet tot slot dat de syllabus 'Inleiding tot het beroep en deontologie van de vastgoedmakelaar' sinds kort ook in het Frans beschikbaar is op CIBweb.be Alle syllabi kunnen gedownload worden op CIBweb.be.
Nieuw in het CIB-huis Silke Vanpeene is sinds kort een nieuw gezicht binnen de dienst boekhouding. Met haar bacheloropleiding bedrijfsmanagement met specialisatie accountancy-fiscaliteit en een 2-tal jaren ervaring in boekhoudkantoren is Silke de geknipte medewerkster als versterking van de dienst. Silke wordt tevens betrokken in de boekhouding van A tot Z overheen alle juridische entiteiten van de groep.
CIB actua
Agenda Bezoek ons op Homexpo Van 24 tot 27 september is de site van Tour&Taxis in Brussel het decor voor Homexpo, een gratis consumentenbeurs gespecialiseerd in residentieel vastgoed. De toegang is gratis mits accreditatie. CIB Vlaanderen is een van de partners en zal de CIB-vastgoedmakelaar in de schijnwerpers zetten. CIB-leden kunnen met hun kantoor aanwezig zijn door een stand te reserveren. CIB-leden kunnen bij reservatie bovendien genieten van 10% korting. Interesse? Mail naar info@ homexpo.be.
say cheese!
Op dinsdag 9 juni vond een nieuwe editie van Vastgoedacademie plaats in Auberge du PĂŞcheur in Sint-MartensLatem. Tijdens deze Vastgoedacademie stonden de resultaten van het Grote Woononderzoek, een uitgebreide studie van Steunpunt Wonen naar de Vlaamse woningmarkt, centraal. De studievoormiddag werd afgesloten met een netwerklunch aan de oevers van de Leie.
Meer info www.homexpo.be CIB Vastgoedcongres 2015 Op vrijdag 20 november vindt het 16de CIB Vastgoedcongres plaats in Kursaal Oostende. Het digitale tijdperk zorgt voor verandering in alle sectoren, zo ook in de vastgoedsector. Tijdens het congres gaan we dieper in op de impact van de digitale (r)evolutie op ons beroep. Niet onbelangrijk: deelname aan het Vastgoedcongres is goed voor 4,5 BIV-opleidingsuren.
CIB Vlaanderen verwelkomde onlangs zijn 1.500ste lid. Isabelle Deconinck van Immo de Kaai uit Nieuwpoort is al tien jaar actief in de vastgoedwereld, maar maakte pas in april dit jaar de overstap naar een eigen kantoor. Wij wensen Isabelle alvast veel succes in haar nieuwe kantoor!
Inschrijven kan vanaf midden oktober via www.vastgoedcongres.be. Opleidingsaanbod VIVO najaar Voor vastgoedprofessionals is bijscholen een absolute must. Het najaarsaanbod van VIVO is zeer divers: van commerciĂŤle tot technische opleidingen, van fiscaliteit tot vastgoedbeheer. Als CIB-lid geniet je van een mooie korting op deze opleidingen. Meer info en inschrijven: www.vivo.be.
Op woensdag 1 juli organiseerde CIB Antwerpen voor het tweede jaar op rij een golfdag op de golfbaan van de Drie Eycken in Edegem. Het was puffen en zweten tijdens deze warme zomerdag, maar de meer dan vijftig deelnemende vastgoedmakelaars zetten hun beste beentje voor.
Volg ons CIB Vlaanderen
@CIBVlaanderen @JanJassogne
CIB Vlaanderen
CIB info 68
19