ONDERWIJS De Super Anders Bende

Meer kunnen doordat je minder kan

Als je in een rolstoel zit, moet je je armen meer gebruiken. Hierdoor worden ze bovengemiddeld sterk. Als je blind bent, compenseert je gehoor, dat daardoor extra gevoelig wordt. Deze compensatievaardigheden krijg je niet ondanks, maar dankzij je beperking. Althans, dat is de theorie die onderdeel vormt van de TINO-methode en de boodschap van het boek De Bende van Super-Anders. De TINO-methode werd ontwikkeld door de Israëlische Haim Dror, en naar Nederland gebracht door Maya Lievegoed.

Een kind met autisme kan een super-zoeker zijn, die fouten sneller ziet door zijn gedetailleerde focus. Een meisje dat haar zieke moeder veel moet helpen, leert creatieve oplossingen te bedenken. Dit zijn voorbeelden die worden genoemd in De Bende van Super-Anders om aan te duiden dat je, vanwege je zwakke kant, ook altijd iets anders versterkt om te compenseren. In het boek doet hoofdpersoon Tino deze ontdekking, nadat hij zelf ervaart dat hij door zijn zwakke linkerbeen een extra sterk rechterbeen heeft gekregen. De boodschap van het boek? Dat iedereen compensatievaardigheden (competenties) heeft die breder benut kunnen worden.

JE ACHTERSTAND ALS VOORSPRONG

Om anderen hierbij te helpen, organiseert Maya met haar TINO-team verschillende programma’s. Ze geven workshops aan bestuurders en managers, maar werken bijvoorbeeld ook met leerlingen in het praktijkonderwijs. Maya: ‘Juist bij kinderen en jongeren bij wie veel speelt en die op school minder goed uit de verf komen, zie je vaak talloze verborgen vaardigheden. Maar op school zijn er geen vakken als ‘omgaan met crisis’, ‘mantelzorger zijn’ of ‘anders zijn dan de rest’. Daardoor kun je als jongere ook niet laten zien dat je daar juist in uitblinkt omdat je er dagelijks mee moet dealen. Dat is een gemiste kans, want als je beter weet wat je kan, wordt het ook makkelijker om plekken te herkennen waar dat van meerwaarde kan zijn.’

RECHTERBENEN HERKENNEN

Volgens Maya focust onze samenleving te veel op het probleem. Beperkingen krijgen snel een label en er worden hulpverleners voor gezocht. Maya: ‘Soms is die hulp nodig en een label kan verduidelijken, maar wat als dit maar de helft van het verhaal is? Wanneer hebben we het over de skills en kennis die je juist vanwege het probleem hebt gekregen? Ik heb het niet over talenten die losstaan van je probleem: de ‘ondanks capaciteiten’. Die zijn ook belangrijk, maar die hebben andere mensen net zo goed. Tino gaat over de ‘dankzij vaardigheden’, die je dus dankzij het probleem hebt ontwikkeld. Om dit tastbaar te maken geven wij regelmatig klimworkshops waarbij we de wand gebruiken als symbool voor het leven. Je ziet daar gelijk hoe iemand met een gewichtsvest harder moet werken om boven te komen. De benodigde spierkracht is net zo echt als het gewicht, dat een probleem symboliseert. Je kunt je focussen op het gewicht, maar vergeet die spieren niet. Wat kun je daar nog meer mee? Bij welk beroep zal je dat een voorsprong geven? Dáár kijken wij naar met TINO.’

GRATIS!

VOOR OUDERS EN SCHOLEN!

Wil je één van de vijf boeken winnen die wij mogen weggeven? Scan de QR-code voor de actie! Leerkrachten die meedoen maken kans op een workshop waarin leerlingen hun eigen superkrachten ontdekken. Niet gewonnen? Het boek kost € 14,95, scholen kunnen via de site ook een workshop aanvragen. superanders.nl

Door je ‘zwakke’ kant ontwikkelt zich ook altijd een competentie

OOK VOOR TEAMS & ORGANISATIES

Maya: ‘Compensatievaardigheden gaan niet alleen over fysieke, cognitieve of sociale beperkingen op het niveau van het individu. Ook bij teams en organisaties treden ze op. Neem de coronasituatie als voorbeeld. Die zou je goed kunnen omschrijven als beperking. In deze periode hebben we echter ook van alles extra moeten ontwikkelen, zoals ons aanpassingsvermogen en het digitale onderwijs. Dit zijn compensatievaardigheden op organisatieniveau. Natuurlijk is thuisonderwijs zeker niet zaligmakend voor iedereen, maar voor een grote groep thuiszitters soms wel de uitkomst om toch onderwijs te kunnen volgen. Het is dan ook de kunst om vaardigheden op het juiste moment in te (blijven) zetten. Maar daarvoor moet je je eerst bewust zijn van wát je allemaal in huis hebt.’

SCAN DE QR-CODEvoor meer info over de Super-Anders Bende en lees meer over de winactie van het boek en de workshop, het TINO MDT programma waar middelbare scholen kosteloos aan kunnen deelnemen (tino-mdt.nl) en bekijk een filmpje van een workshop in de klas. Ook vind je artikelen over de positieve kanten van autisme en ADHD. Je kunt ook kijken op balansdigitaal.nl (zoek op: qr code).

Het boek De Bende van Super-Anders gaat over de jongen Tino, die op een nieuwe school komt. Hij wordt gepest omdat zijn linkerbeen slap is en hij daarom met een kruk loopt. Tino wil graag vrienden maken maar is erg onzeker over zijn beperking. Alles verandert als hij en zijn klasgenoten tijdens een gymles op één been naar de overkant moeten hinkelen. Tot ieders verbazing wint Tino door te hinkelen op zijn rechterbeen. Zijn rechterbeen blijkt zijn superkracht! Hoe kan dat?

Het boek, geschreven door Haim Droren Maya Lievegoed, beschrij een kernelement van de TINO-methode. Namelijk, het vinden en benutten van ‘niet-herkende kennis’. Een potentieel dat iedereen vanzelf, maar onbewust verzamelt.