Pelita Brunei - Isnin 23 Mac 2015

PETIKAN TITAH

MANISNYA IMAN

“PENTADBIRAN agama secara am, akan terus juga berjalan dengan giat dan lancar.

Kemajuan di semua segi serta kelicinan mengendalikan dasar-dasar dan polisi-polisi keagamaan menurut hukum syarak, perlulah dikenalpasti dan dirundingkan selalu, iaitu sebagai langkah mengelakkan salah tafsiran yang boleh mengakibatkan kerugian dan rosak polisi atau dasar-dasar yang baik itu.”

- Titah Sempena Mesyuarat Majlis Ugama Islam pada 25 September 1990.

“DAN Kami turunkan air hujan dari langit dengan kadar yang tertentu serta Kami menempatkannya (tersimpan) di bumi, dan sesungguhnya Kami tentu berkuasa melenyapkannya.”

- (Firman Allah Subhanahu Wata’ala dalam Surah Al Mu’min ayat 18).

TAHUN 60 / BILANGAN 35

23 MAC 2015 / 1436

2

JABATAN PENERANGAN

Persahabatan Brunei-Pakistan terus diperkukuh

EDISI ISNIN / PERCUMA

PPNBD perlu proaktif Oleh : Hajah Siti Zuraihah Haji Awang Sulaiman Foto : Masri Osman, Azmah Haji Ahad

KEBAWAH Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu'izzaddin Waddaulah ibni Al-Marhum Sultan Haji Omar 'Ali Saifuddien Sa'adul Khairi Waddien, Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam berkenan menghantar titah-titah perutusan tahniah kepada Presiden Republik Islam Pakistan, Tuan Yang Terutama Mamnoon Hussain dan Perdana Menteri Republik Islam Pakistan, Tuan Yang Terutama Muhammad Nawaz Sharif serta kerajaan dan rakyat republik tersebut sempena dengan sambutan Hari Pakistan.

BANDAR SERI BEGAWAN, Isnin, 23 Mac. Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu'izzaddin Waddaulah ibni Al-Marhum Sultan Haji Omar 'Ali Saifuddien Sa'adul Khairi Waddien, Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam berkenan menghantar titah-titah perutusan tahniah kepada Presiden Republik Islam Pakistan, Tuan Yang Terutama Mamnoon Hussain dan Perdana Menteri Republik Islam Pakistan, Tuan Yang Terutama Muhammad Nawaz Sharif serta kerajaan dan rakyat republik tersebut sempena dengan sambutan Hari Pakistan.

Di dalam perutusan Kebawah Duli Yang Maha Mulia kepada Presiden Republik Islam Pakistan, TYT Mamnoon Hussain, baginda berharap semoga TYT dan rakyat Pakistan akan menikmati kebahagiaan dan kemakmuran dan baginda yakin bahawa persahabatan yang sangat bernilai di antara kedua-dua buah negara akan diperkukuhkan lagi di masa akan datang.

Pada mengakhiri perutusan kepada TYT Mamnoon Hussain, baginda menyampaikan salam muhibah serta berdoa ke hadrat Allah Subhanahu Wata'ala semoga TYT akan dikurniakan kesihatan yang sihat walafiat dan kebahagiaan yang berterusan.

Manakala, di dalam perutusan Kebawah DYMM kepada Perdana Menteri Republik Islam Pakistan, TYT Muhammad Nawaz Sharif, baginda amat gembira dengan persahabatan mesra yang sudah lama terjalin di antara kedua-dua buah negara dan berharap untuk

mengukuhkan lagi pertalian dua hala serta hubungan sebagai rakan kongsi serantau dan antarabangsa di antara Negara Brunei Darussalam dan Republik Islam Pakistan terutamanya di dalam pertubuhan OIC dan Komanwel.

Pada mengakhiri perutusan kepada TYT Muhammad Nawaz Sharif, Kebawah DYMM berharap semoga Allah Subhanahu Wata'ala mengurniakan kesihatan dan kebahagiaan yang berterusan kepada TYT dan rakyat Republik Islam Pakistan sentiasa menikmati keamanan, kemajuan dan kemakmuran.

Sementara, Duli Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Perdana Wazir Sahibul Himmah Wal-Waqar Pengiran Muda Mohamed Bolkiah ibni Al-Marhum Sultan Haji Omar ‘Ali Saifuddien Sa’adul Khairi Waddien, Menteri Hal Ehwal Luar Negeri dan Perdagangan juga berkenan menghantar perutusan tahniah kepada Penasihat Perdana Menteri mengenai Keselamatan Negara dan Hal Ehwal Luar, Republik Islam Pakistan, TYT Sartaj Aziz serta kerajaan dan rakyat Republik Islam Pakistan sempena Hari Pakistan, hari ini.

Dalam sabda perutusan tersebut, Duli Yang Teramat Mulia sangat menghargai hubungan persahabatan antara kedua-dua buah negara dan sumbangan rakyat Pakistan kepada pembangunan Negara Brunei Darussalam terutama dalam bidang kesihatan dan pendidikan.

DYTM seterusnya berharap untuk meneruskan kerjasama ke arah mengukuhkan lagi hubungan dua hala serta kerjasama serantau dan antarabangsa.

BND1 bilion diperuntukkan bagi RKN 2015 / 2016 Laporan : Abu Bakar Haji Abdul Rahman BANDAR SERI BEGAWAN, Sabtu, 21 Mac. Pelaksanaan projek-projek yang dirancang di bawah Rancangan Kemajuan Negara (RKN) Ke-10 telah berjalan dengan lancar bagi mendukung aspirasi negara sebagaimana

objektif yang telah ditetapkan di dalam Wawasan Negara 2035.

Walau bagaimanapun usaha untuk membangun dan membina sektor swasta yang kukuh masih lagi perlu dipertingkatkan bagi mencapai matlamat dasar untuk mempelbagaikan sumber ekonomi negara.

Ke muka 11

E-mel: pelita.brunei@information.gov.bn Hotline: 2383941 Faksimile: 2381004

BANDAR SERI BEGAWAN, Sabtu, 21 Mac. - Persekutuan Pengakap Negara Brunei Darussalam (PPNBD) diharap agar terus proaktif menganjurkan pelbagai aktiviti yang menjurus kepada menyemarakkan semangat sukarelawan dan patriotik dalam memupuk perpaduan dalam bermasyarakat.

Di samping itu, usaha juga perlu dipertingkatkan dalam membentuk perwatakan dan menerapkan minda positif (positive mindset) menerusi nilai-nilai murni demi melahirkan generasi muda yang cemerlang.

Duli Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah ibni Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu'izzaddin Waddaulah, Timbalan Sultan dan Ketua Pengakap PPNBD bersabda, melahirkan harapan tersebut pada Majlis Penyempurnaan Pengurniaan Waran-Waran Pesuruhjaya, Pingat-Pingat Pengakap kepada pemimpin-pemimpin pengakap dan sijil-sijil penghargaan kepada pengetua-pengetua dan guru-guru besar sekolah yang mempunyai pasukan pengakap, bertempat di Dewan Serbaguna, Bangunan Ibu Pejabat PPNBD, Jalan Gadong, di sini.

Dengan berbuat demikian, Duli Yang Teramat Mulia yakin bahawa PPNBD akan berupaya membantu usaha-usaha kerajaan ke arah mengekalkan keharmonian dan kemakmuran Negara Brunei Darussalam.

Terdahulu, DYTM bersabda menyatakan bahawa melalui program-program yang disediakan, pergerakan pengakap telah berupaya menggalakkan individu-individu untuk bergiat aktif dan bertanggungjawab terhadap perkembangan diri sendiri agar menjadi individu yang lebih berdikari, komited, bertanggungjawab dan suka membantu.

"Selain itu, apa yang juga kita mahu terapkan dalam setiap diri pengakap-pengakap muda ini ialah ilmu pengetahuan serta soft skills yang berasaskan nilai-nilai murni seperti sifat hormat, pemedulian dan daya tahan dengan sentiasa mementingkan perpaduan dan keharmonian," sabda DYTM. Sabda DYTM lagi, inilah aspek-aspek utama bagi melahirkan modal insan yang seimbang dari semua sudut khasnya di kalangan para belia sebagai aset negara dan juga selaku generasi penerus ke arah merealisasikan Wawasan Brunei 2035.

Dalam hubungan itu, DYTM menyeru PPNBD untuk mempergiatkan lagi usaha ke arah perkembangan dan pengemaskinian setiap aspek perencanaan program serta aktiviti-aktivitinya.

"Ianya diharap akan terus relevan dan bersifat outcome oriented serta berupaya menghasilkan impak positif, selaras dengan Pelan Strategik Kebangsaan 2014 - 2024 Persekutuan ini. Justeru itu, penelitian dan pemantauan terhadap kemajuan inisiatif-inisiatif yang dimuatkan dalam pelan strategik berkenaan hendaklah sentiasa dilakukan secara teratur dengan berasaskan data-data penting dan lengkap," sabda DYTM. Ke muka 4

Muka 5

Muka 6

DOA kesyukuran sempena Hari Hutan Antarabangsa 2015

MENTERI-MENTERI Pertahanan ASEAN kunjungi PM Malaysia

Bagi mendapatkan berita terkini, sila layari Laman Web: www.pelitabrunei.gov.bn

2

HALUAN

HARI ISNIN 23 MAC 2015

PKBN landasan lahirkan belia berwawasan Bismillahir Rahmanir Rahim Assalamualaikum Warahmatullahi Wabarakatuh

A

LHAMDULILLAH, bersyukur kita ke hadrat Allah Subhanahu Wata'ala kerana dengan izin dan limpah kurnia-Nya jua kita dapat bersama-sama hadir ke Majlis Perbarisan Tamat Latihan Program Khidmat Bakti Negara (PKBN) Pengambilan Keempat. Selawat serta salam ke atas Junjungan Besar kita Nabi Muhammad Sallallahu Alaihi Wasallam, kaum keluarga, para sahabat dan pengikut-pengikut Baginda yang taat setia lagi jujur hingga ke akhir zaman.

Terlebih dahulu saya ingin merakamkan ucapan setinggi-tinggi penghargaan dan terima kasih kepada pihak penganjur khususnya Kementerian Kebudayaan, Belia dan Sukan (KKBS) kerana mengundang saya hadir selaku tetamu kehormat di majlis yang sangat bermakna dan signifikan bagi para pelatih yang berjaya mengikuti PKBN ini.

Seterusnya, saya sukacita mengucapkan setinggi-tinggi tahniah dan syabas kepada 311 orang pelatih PKBN Pengambilan Keempat yang telah berjaya menamatkan latihan PKBN selama tiga bulan. Kejayaan ini adalah terdiri daripada belia-belia yang telah menunjukkan semangat waja, berdedikasi dan tahan lasak sehinggalah meraih kecemerlangan.

Kejayaan pelatih-pelatih semua ini adalah juga merupakan salah satu pencapaian perkembangan jati diri yang sangat membanggakan bukan sahaja kepada diri masing-masing malahan juga kepada keluarga, penganjur, bangsa dan negara.

Ini adalah juga di atas dedikasi, komitmen dan kerja keras pihak Pengurusan PKBN, KKBS termasuk para penyelia, pengendali, jurulatih dan sokongan yang padu serta kerjasama yang erat Rakan Strategik PKBN dari pelbagai agensi kerajaan dan stakeholders yang terlibat, tidak terkecuali juga atas dukungan dan sokongan yang padu pihak keluarga pelatih-pelatih.

Apa yang difahamkan, jumlah penyertaan belia yang mengikuti PKBN bagi pengambilan kali keempat ini telah meningkat secara signifikan dan jumlah yang terbanyak jika dibandingkan di tahun-tahun sebelum ini sejak program ini mula diperkenalkan pada tahun 2011. Alhamdulillah, sesungguhnya ini jelas menunjukkan program ini berjaya mendorong minat dan keinginan tinggi serta meningkatkan kesedaran para belia, keluarga dan masyarakat di negara ini betapa pentingnya dan banyak kemanfaatan PKBN. Apa yang diharapkan lebih ramai lagi para belia di negara ini akan terpanggil untuk tampil ke hadapan menyertai program ini dan dalam

bersama-sama menjunjung tinggi dan menanai hasrat murni serta pandangan jauh Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam bagi merealisasikan tujuan dan objektif penubuhan PKBN. Perkara ini telah dititahkan oleh Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam sempena Sambutan Hari Belia Kebangsaan Ke-6 Tahun 2011 yang mana baginda telah mengumumkan mengenai mewujudkan satu Program Perkhidmatan Bakti Negara yang terbaik dan baginda seterusnya bertitah “Pembangunan jati diri di kalangan para belia adalah mustahak. Ia berguna sebagai persediaan untuk menempuh sebagai cabaran hidup. Jati diri adalah kekuatan sebenar, sebagai pelengkap dalam menjalankan khidmat.”

Seperti yang sama-sama kita maklum dan objektif PKBN ditubuhkan adalah sangat jelas dan selaras dengan Wawasan Brunei 2035 iaitu bagi, • Mewujudkan belia Brunei yang cemerlang; • Meningkatkan semangat patriotik, beriltizam dan berdaya tahan; • Mengukuhkan kefahaman dan melahirkan belia yang beriman dan bertakwa; • Memupuk rasa dan cintakan perpaduan; • Membentuk perwatakan yang positif dan mempunyai semangat kesukarelawan; dan • Melahirkan belia yang bertanggungjawab dan cekal, cergas dan penuh keyakinan.

Dalam pada itu, belia-belia yang akan menjadi pewaris, penyambung kepimpinan generasi akan datang adalah juga perlu mengambil perhatian dan menghayati titah Kebawah DYMM Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam sempena Sambutan Hari Kebangsaan Ke-24 yang mana antara lain baginda telah bertitah bahawa, “Belia adalah aset negara kerana mereka akan menjadi cermin kepada corak kepimpinan masa depan yang penuh dengan teka-teki. Jika para belia baik, maka negara bolehlah tersenyum lega, tetapi jika para belia menjadi insan yang cair moral maka akan merintihlah negara memikul bebannya.”

Maka tertubuhnya PKBN ini adalah sangat-sangat bertepatan sebagai salah satu landasan yang dapat membangun belia sebagai aset negara dan menjadi insan yang cemerlang dan berwawasan untuk menyumbang kepada pembangunan sosioekonomi negara yang lebih mantap dan mapan. Melalui program ini sudah setentunya akan dapat membentuk dan melahirkan generasi belia yang bertanggungjawab, bertakwa, beriman, berdisiplin, dinamik, bersatu padu, cekal, patriotik dan sentiasa bersemangat tinggi

23 MAC 2015 BERSAMAAN 1436

STRATEGI KESIHATAN DUKUNG REALISASIKAN MATLAMAT WAWASAN NEGARA 2035

R MENTERI Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd. Yusof semasa berucap pada Majlis Perbarisan Tamat Latihan Program Khidmat Bakti Negara (PKBN), Pengambilan Keempat, pada 25 Jamadilawal 1436 Hijrah bersamaan 16 Mac 2015 Masihi di Kem Latihan Sementara PKBN, Perkampungan Sukan, Kompleks Sukan Negara Hassanal Bolkiah, Berakas.

dalam kita bersama-sama mengukuhkan ketahanan nasional dan menjana kedaulatan negara yang berlandaskan konsep Melayu Islam Beraja.

Para pelatih yang menjalani program ini adalah sangat bertuah kerana diberi peluang dan terpilih untuk mengikuti satu Program Pembangunan Belia yang komprehensif dan unggul di negara ini. Melalui program ini para belia dilatih dan diserapkan untuk mengukuhkan dan mentransformasi pembangunan jati diri dalam pembinaan keperibadian yang bersifat holistik lagi kamil iaitu merangkumi aspek-aspek kerohanian, patriotisme, kemasyarakatan, kesukarelawan dan jasmani dalam sama-sama kita mendukung ke arah merealisasikan Wawasan Negara 2035 dan seterusnya mewujudkan sebuah Negara Zikir dan 'Baldatun Thayyibatun Warabbun Ghafur'. Sehubungan dengan ini, saya menyeru kepada semua belia yang mengikuti program ini untuk memanfaatkan dengan sebaik-baiknya pelbagai ilmu, kemahiran dan pengalaman yang telah diperolehi hasil daripada PKBN ini, khususnya dalam mengekalkan dan menyebatikan diri dengan sifat dan akhlak yang terpuji serta nilai-nilai murni dan menjadi belia Brunei cemerlang berjati diri bercalakkan kebruneian yang mampu membawa negara ini lebih berkembang maju pada masa akan datang. Apa yang diharapkan pelatih-pelatih yang berjaya mengikut PKBN ini apatah lagi yang meraih kecemerlangan akan menjadi role model, serta berupaya membimbing belia-belia yang lain sebagai aset negara supaya akan bersama-sama kita bertanggungjawab menyumbangkan khidmat bakti kepada bangsa, agama dan negara lagi berwawasan, sekali gus memastikan kelangsungan peranan para belia sebagai tonggak kepada pembangunan dan kemakmuran negara.

Pemberitaan/Rencana Pg. Hajah Fatimah Pg. Haji Md. Noor, Dk. Hajah Saidah Pg. Haji Omaralli, Norliah Md. Zain, Hezlinawati Haji Abdul Karim, Ak. Jefferi Pg. Durahman, Haniza Abdul Latif, Abu Bakar Haji Abdul Rahman, Dk. Siti Redzaimi Pg. Haji Ahmad, Hajah Siti Zuraihah Haji Awang Sulaiman, Dk. Vivy Malessa Pg. Ibrahim, Rohani Haji Abdul Hamid, Nooratini Haji Abas, Khartini Hamir, Saerah Haji Abdul Ghani, Aimi Sani, Noraisah Muhammed

AMBULANS 991

POLIS 993

2

Ke muka 8

AKYAT dan penduduk di Negara Brunei Darussalam amat beruntung kerana mempunyai seorang raja dan pemimpin yang mengutamakan kesejahteraan dan kesihatan mereka. Ini dicerminkan lagi melalui perkembangan, pencapaian dan perancangan Kementerian Kesihatan yang disampaikan oleh Menteri Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd. Yusof dalam ucapan mukadimahnya pada Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) 2015.

Melalui ucapan mukadimah berkenaan, ianya menunjukkan betapa banyak usaha yang telah, sedang dan akan dilaksanakan oleh Kerajaan Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam dalam memastikan bahawa kesejahteraan rakyat dan penduduk di negara ini adalah terjaga termasuk isu-isu penjagaan kesihatan.

Seperti yang kita sedia maklum, dunia pada masa ini menghadapi senario-senario mencabar terutama sekali dengan timbulnya penyakit-penyakit baru sama ada ianya berisiko berjangkit atau tidak. Walau bagaimanapun, bak kata pepatah 'Prevention is better than cure' (Mencegah lebih baik dari mengubat), perkara-perkara yang dilaksana untuk mencegah daripada penyakit untuk menular adalah amat penting.

Justeru, usaha-usaha kerajaan ke arah ini adalah patut disokong sepenuhnya.

Beberapa strategi kesihatan telah dinyatakan oleh Yang Berhormat Menteri Kesihatan yang antara lain menekankan bahawa Kementerian Kesihatan dalam memperkesankan lagi sistem dalam perkhidmatan penjagaan kesihatan negara, dan memastikan kedayatahanannya telah mengenal pasti beberapa strategi utama yang lebih bersistematik bukan sahaja mendukung ke arah pencapaian visi kementerian berkenaan, iaitu Bersama Ke Arah Warga Sihat, malahan sama-sama untuk merealisasikan matlamat-matlamat Wawasan Negara 2035.

Strategi-strategi yang dimaksudkan adalah berasaskan penyelidikan dan berpandukan piawaian antarabangsa serta amalan-amalan terbaik memberi perhatian kepada semua komponen sistem penjagaan kesihatan secara holistik, iaitu: penyampaian perkhidmatan; urus tadbir; sumber tenaga manusia; sumber kewangan bagi kesihatan; teknologi maklumat dan penyelidikan; produk vaksin dan teknologi perubatan; dan pembangunan infrastruktur.

Strategi kesihatan negara seterusnya memberi fokus kepada dua elemen, iaitu strategi mengenai sistem dan perkhidmatan penjagaan kesihatan, dan sistem infrastruktur kesihatan.

Adalah diharap dengan perancangan yang sedia ada, perkhidmatan dan penjagaan kesihatan akan terus berkembang dengan positif. Dengan wujudnya strategi-strategi kesihatan yang lalu dan pada masa ini yang lebih terarah dan sistematik serta holistik, satu pencapaian yang membanggakan ialah apabila negara berjaya mengekalkan pencapaian sasaran United Nations Millennium Development Goals yang berkaitan dengan kesihatan. Ianya juga diharap akan boleh menambah baik dan mempertingkatkan pencapaian negara ke arah Sustainable Development Goals (Matlamat Pembangunan Berdaya Tahan) selepas tahun 2015 yang ditetapkan oleh Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (United Nations) bertemakan 'Ensure Healthy Lives and Promote Well-Beaing for All at All Ages' (Memastikan Kehidupan Yang Sihat dan Mempromosi Kesejahteraan Bagi Semua Peringkat Umur).

- Ketua Penyuntingan (Ss).

Ketua Bahagian Pelita Brunei

Penyuntingan

Sastra Sarini Haji Julaini

Samle Haji Jait, Siti Muslihat Haji Salleh, Bolhassan Haji Abu Bakar, Abdullah Asgar, Abu Bakar Haji Abdul Rahman

Ketua Penyuntingan Musa Mohidin, Hajah Zabaidah Haji Salat, Mohammad Rainie Haji Durani, Dk. Nasibahanim Pg. Haji Bakar

Penyemakan

Penterjemahan

Abdul Hadi Haji Suhaili, Haji Besar Haji Mamit, Hajah Norliha Haji Salleh, Ramlah Md. Nor, Nurul Hazwani Abu Omar, Siti Faizahanisah Awang Mahani, Dk. Nur Ridzwana Pg. Abd. Aziz

Hajah Musmariani Haji Mohammad

Pereka Letak Khairul Shaharim Haji Abdul Ghafor, Haji Ahmad Haji Salim, Mohammad Ike Iqrami Haji Suhaimi, Muhammad Hamdanajib Haji Domeng, Mohammad bin Kahar, Wan Mohamad Sahran Wan Ahmadi, Hajah Raini Haji Bidin, Dk. Sahraini Pg. Haji Ismail

Juruteknik Foto Hatral Hazmi Abdul Hamid, Jurainah Haji Jait, Nornasyirah Nordin

BOMBA 995

PENYELAMAT 998

(Talian Darussalam) JABATAN PERKHIDMATAN ELEKTRIK, JABATAN PENGANGKUTAN DARAT, KEMENTERIAN PEMBANGUNAN DAN e-darussalam

123

NDMC 2380214

3

HARI ISNIN 23 MAC 2015

Berangkat mengurniakan waran, pingat, sijil PPNBD Oleh : Hajah Siti Zuraihah Haji Awang Sulaiman Foto : Masri Osman, Azmah Haji Ahad BANDAR SERI BEGAWAN, Sabtu, 21 Mac. - Duli Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah ibni Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu’izzaddin Waddaulah, Timbalan Sultan dan Ketua Pengakap Persekutuan Pengakap Negara Brunei Darussalam (PPNBD) berkenan berangkat menyempurnakan pengurniaan Waran-waran Pesuruhjaya, Pingat-pingat Pengakap kepada pemimpin-pemimpin Pengakap dan Sijil-sijil Penghargaan kepada pengetua-pengetua dan guru-guru besar sekolah yang

mempunyai pasukan.

Keberangkatan Duli Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah di Bangunan Ibu Pejabat PPNBD, di sini, dijunjung oleh Yang Di-Pertua PPNBD, Dato Paduka Awang Haji Idris bin Haji Abas dan Ketua Pesuruhjaya PPNBD, Awang Haji Badar bin Haji Awang Ali. Dalam sembah alu-aluannya, Yang Di-Pertua PPNBD menyembahkan setinggi-tinggi menjunjung kasih di atas keberangkatan Duli Yang Teramat Mulia ke majlis tersebut serta menyembahkan rasa syukur dan bangga di atas anugerah lantikan

DULI Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah, Timbalan Sultan dan Ketua Pengakap PPNBD berkenan mengurniakan Waran-waran Pesuruhjaya dan Pemimpin Pengakap kepada seorang penerima.

DULI Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota berkenan mengurniakan Pingat Jasa Cemerlang dan Pingat Jasa Kebaktian kepada seorang penerima.

DULI Yang Teramat Mulia berkenan menandatangani lembaran keberangkatan.

DYTM sebagai Ketua Pengakap PPNBD. PPNBD, sembahnya, kini menjangkau usia ke-82 tahun dan telah memiliki bangunannya tersendiri hampir 10 tahun, yang mana ia merupakan suatu rahmat dari Allah Subhanahu Wata’ala yang dapat memberikan persekutuan ini terus hidup dan terus bergerak maju dengan keahlian-keahliannya dapat bersatu padu dan bekerjasama dan berbakti untuk negara.

Sebagai sebuah organisasi sukarela, jelasnya, PPNBD dapat juga menabur bakti memberikan bantuan dan khidmat kepada masyarakat seperti membantu mangsa-mangsa banjir, tsunami dan lain yang memerlukan bantuan.

“Ini tidaklah terhad dilakukan hanya di dalam negeri malah juga di luar negeri seperti Filipina, Malaysia Barat dan Malaysia Timur, Indonesia dan Bangladesh.

InsyaaAllah, usaha-usaha ini akan dapat diteruskan bila-bila diperlukan,” sembah Dato Paduka Awang Haji Idris.

Dato Paduka seterusnya menyembahkan, sistem berpengakap di Negara Brunei Darussalam adalah secara school based iaitu kedatangan ahli-ahlinya melalui daripada pertubuhan-pertubuhan pengakap dari sekolah-sekolah.

Di Daerah Brunei dan Muara, tambahnya, terdapat pasukan dari 93 buah sekolah, 36 buah sekolah di Daerah Belait dan empat buah sekolah masing-masing di Daerah Tutong dan Temburong.

Walau bagaimanapun, jelasnya, setakat ini dari 137 sekolah, hanya 44 sekolah saja yang aktif dan berdaftar dengan PPNBD dengan keahlian berjumlah hampir 800 orang.

“Untuk menyelaraskan pergerakan pengakap dan juga untuk memenuhi peraturan ROS dan Peraturan Pengakap Sedunia yang mana PPNBD juga menjadi ahli, adalah dimestikan semua pasukan pengakap yang ditubuhkan itu berdaftar dan menjadi ahli PPNBD. Perlu diingatkan juga kalau hanya berdaftar dengan Jabatan Kokurikulum adalah tidak mencukupi. PPNBD penuh berharap akan dapat bantuan Kementerian Pendidikan untuk sekolah berkenaan berdaftar dengan PPBNBD. Kalau semua pasukan-pasukan sekolah ini berdaftar, kita akan mempunyai lebih 2,000 orang ahli,” sembah Dato Paduka lagi.

Majlis diteruskan dengan pengurniaan waran-waran kepada 31 orang pesuruhjaya yang sudah dilantik memegang tanggungjawab di bahagian masing-masing.

Seramai 68 pemimpin pengakap juga menerima kurnia pingat-pingat pengakap, iaitu ‘Pingat Jasa Kebaktian’ dan ‘Pingat Jasa Cemerlang’, iaitu 15 orang ahli pengakap menerima ‘Pingat Jasa Kebaktian’ setelah menyumbang penuh bakti, manakala seramai 53 orang pemimpin pengakap menerima ‘Pingat Jasa Cemerlang’ bagi penglibatan dan komitmen yang tinggi kepada PPNBD. DYTM juga berkenan menyempurnakan penyampaian sijil-sijil penghargaan kepada pengetua-pengetua dan guru-guru besar sekolah di negara ini yang mempunyai pasukan pengakap di sekolah mereka.

Sejurus itu, DYTM dijunjung

DULI Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah ibni Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu’izzaddin Waddaulah, Timbalan Sultan dan Ketua Pengakap Persekutuan Pengakap Negara Brunei Darussalam (PPNBD) berkenan berangkat menyempurnakan pengurniaan Waran-waran Pesuruhjaya, Pingat-pingat Pengakap kepada pemimpin-pemimpin pengakap dan Sijil-sijil Penghargaan kepada pengetua-pengetua dan guru-guru besar sekolah yang mempunyai pasukan.

DYTM berkenan menerima pesambah pada majlis berkenaan.

bagi melancarkan Laman Sesawang Rasmi PPNBD, iaitu www.bruneiscouts.org.bn yang mengandungi beberapa info bagi kemudahan pengakap-pengakap dalam dan luar negara mengetahui selok-belok PPNBD seperti sejarah ringkas pergerakan dan bahagian-bahagian pengakap yang terdapat di PPNBD. DYTM seterusnya berkenan

menyaksikan pameran pengakap yang antara lain memaparkan aktiviti-aktiviti yang pernah dianjurkan dan disertai oleh PPNBD di peringkat nasional, serantau dan antarabangsa.

Sebelum berangkat meninggalkan majlis, DYTM juga berkenan menyertai sesi bergambar ramai bersama ahli-ahli jawatankuasa tertinggi PPNBD.

DYTM Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah, Timbalan Sultan dan Ketua Pengakap PPNBD berkenan menyaksikan pameran mengenai kelengkapan pakaian seragam PPNBD.

4

HARI ISNIN 23 MAC 2015

PPNBD perlu proaktif Dari muka 1 Ini, sabda DYTM, bertujuan untuk menilai keberkesanan program-

program dan memastikan aktivitiaktiviti persekutuan ini tidak terkeluar dari landasan strategik yang telah ditetapkan dan termasuklah

dalam perkara-perkara menangani permasalahan serta kelemahan yang dihadapi oleh Persekutuan dan seterusnya memikirkan tentang cara terbaik sebagai langkah-langkah ke hadapan atau ways forward mengenainya.

Perkara tersebut, sabda DYTM, memerlukan penglibatan aktif secara sukarela dengan komitmen yang tinggi serta niat yang ikhlas dari semua Pesuruhjaya dan Pemimpin Pasukan Pengakap kerana adalah mustahak dalam memperkukuh dan memperkesankan lagi setiap program yang telah dibentuk.

DYTM seterusnya menegaskan, para Pesuruhjaya dan Pemimpin Pasukan Pengakap perlu sentiasa melengkapkan diri dengan skill sets dan pengetahuan terkini serta relevan bagi memastikan keberkesanan pengajaran dan pembelajaran yang akan dilaksanakan.

Menyentuh mengenai penggalakan penyertaan di kalangan para belia, DYTM mengingatkan perlunya PPNBD melihat semula keberkesanan pendekatan yang diambil pada masa ini dalam mempromosi dan menarik penyertaan mereka.

Sabda DYTM, kolaborasi dan perundingan yang kerap serta progresif di peringkat strategik di antara Persekutuan dengan agensi-agensi kerajaan berkaitan, institusi-institusi pengajian dan juga pihak swasta di negara ini adalah

DULI Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah, Timbalan Sultan dan Ketua Pengakap PPNBD berkenan melancarkan Laman Sesawang PPNBD.

wajar untuk diteruskan dalam hasrat untuk merealisasikan matlamat berkenaan.

Dalam hal ini, DYTM berpendapat bahawa penyediaan Laman Sesawang (Website) PPNBD merupakan satu pendekatan yang baik, sekali gus membolehkan golongan muda yang kerap diperkatakan sebagai generasi siber, menyumbang secara langsung kepada usaha dan langkah untuk memperkenalkan PPNBD di arena

DULI Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah ibni Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu’izzaddin Waddaulah, Timbalan Sultan dan Ketua Pengakap Persekutuan Pengakap Negara Brunei Darussalam (PPNBD) berkenan mengurniakan sabda pada majlis berkenaan.

DULI Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota berkenan menyaksikan pameran.

DULI Yang Teramat Mulia berkenan menerima junjung ziarah.

CERIA ... DYTM Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah, Timbalan Sultan dan Ketua Pengakap PPNBD berkenan bergambar ramai.

antarabangsa.

"InsyaaAllah, dengan usaha gigih dan pendekatan yang terarah tersebut, saya penuh percaya dan yakin bahawa Persekutuan Pengakap berupaya untuk menanai tanggungjawab ini ke arah melahirkan para ahli pengakap yang berkualiti khususnya kalangan para belia agar menjadi individu yang berakhlak mulia, berdisiplin, taat beragama dan berjiwa besar," tambah sabda DYTM.

NASIONAL

HARI ISNIN 23 MAC 2015

5

Doa Kesyukuran sempena Hari Hutan Antarabangsa 2015 Oleh : Abu Bakar Haji Abdul Rahman Foto : Mohd. Mahdi Haji Marsidi BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac. - Sempena Hari Hutan Antarabangsa 2015, Jabatan Perhutanan telah mengadakan Sembahyang Fardu Maghrib dan Isyak Berjemaah, membaca Surah Yaa Siin dan Doa Selamat, berlangsung di Masjid Omar 'Ali Saifuddien, di ibu negara.

Hadir sama ke majlis tersebut ialah Menteri Perindustrian dan SumberSumber Utama, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Seri Utama Dato Seri Setia Awang Haji Yahya bin Begawan

MENTERI Perindustrian dan SumberSumber Utama, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Seri Utama Dato Seri Setia Awang Haji Yahya bin Begawan Mudim Dato Paduka Haji Bakar menyertai Sembahyang Fardu Maghrib dan Isyak Berjemaah, membaca Surah Yaa Siin dan Doa Selamat.

Peserta Bengkel Pengajaran Koperatif terima sijil Oleh : Dk. Vivy Malessa Pg. Ibrahim Foto : Ampuan Haji Mahmud Ampuan Haji Tengah BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac. - Seramai 62 peserta yang mengikuti Bengkel Pengajaran Koperatif menerima sijil masingmasing pada Majlis Penutup bengkel berkenaan yang berlangsung di Dewan Utama, Pusat Da'wah Islamiah, Kementerian Hal Ehwal Ugama (KHEU).

Hadir selaku tetamu kehormat

menyempurnakan penyampaian sijil kepada para peserta ialah Pemangku Penolong Pengarah Institusi Pengajian, KHEU, Dayang Hajah Sarimah binti Awang Haji Ahmad.

Bengkel dikendalikan oleh tenaga pengajar dari Madrasah Al-Junied Al-Islamiah, Republik Singapura dan merupakan susulan dan 'Program Penempatan Kerja Pendidikan'

PEMANGKU Penolong Pengarah Institusi Pengajian, KHEU, Dayang Hajah Sarimah binti Awang Haji Ahmad menyampaikan sijil kepada tenaga pengajar Persekolahan Arab (atas dan bawah).

daripada pegawai-pegawai di sekolahsekolah Arab ke Madrasah Al-Junied Al-Islamiah yang telah bermula pada tahun 2013 dan 2014 melalui Bahagian Sumber Tenaga Manusia dan Biasiswa, JPI. Ia juga merupakan susulan daripada bengkel yang diadakan pada tahun lepas di Sekolah Ugama Arab Menengah Perempuan Raja Isteri Pengiran Anak Damit.

Antara objektif Bengkel Pengajaran Koperatif ialah mempelajari metodologi pengajaran yang antara lain memberi fokus kepada pengisian bidang belajar berkumpulan melalui metode Pembelajaran Koperatif dan pendekatan pembelajaran melalui metode Penyelesaian; Mengongsisama kaedah mempelbagaikan metode pengajaran dan pembelajaran guru melalui metode Pembelajaran arah Koperatif dan pendekatan pembelajaran metode Penyelesaian Masalah serta memberi pengalaman kepada guru-guru baru berkhidmat di sekolah-sekolah Arab di negara ini.

Terdahulu, Pemangku Penolong Pengarah Profesional, JPI, Dayang Hajijah binti Haji Moktal yang juga selaku Pengerusi Majlis dalam ucapan alu-aluannya menjelaskan sebagai sebuah jabatan yang bertanggungjawab terhadap pengurusan dan pentadbiran pendidikan agama di negara ini, JPI menyedari antara isu strategik yang perlu diberi fokus utama ialah meningkatkan kapasiti dan tahap profesionalisme pegawai-pegawai dan kakitangannya dalam pelbagai bidang mengikut tugas dan tanggungjawab yang dipikul oleh setiap pegawai berkenaan.

“Antaranya ialah kemahirankemahiran yang berkaitan dengan tugas mengajar dan mendidik,” tambahnya.

Bengkel tersebut diharap akan dapat membantu merealisasikan hasrat JPI dalam mencapai misinya iaitu meningkat dan memantapkan sistem pendidikan dan pelajaran agama menerusi pengurusan dan pendekatan yang berkesan dan dinamik melalui persekolahan Arab, persekolahan agama dan mata pelajaran Pengetahuan Ugama Islam ke arah melahirkan ulama dan cendekiawan Islam yang berwibawa dalam pelbagai disiplin ilmu.

Mudim Dato Paduka Haji Bakar.

Juga hadir pada majlis tersebut ialah Setiausaha Tetap dan Timbalan Setiausaha Tetap, Kementerian Perindustrian dan Sumber-Sumber Utama, ketua-ketua jabatan, pegawai dan kakitangan di bawah kementerian berkenaan.

Sembahyang Fardu Maghrib Berjemaah diimamkan oleh Yang Dimuliakan Pehin Khatib Dato Paduka Awang Haji Emran bin Haji Kuncang, manakala bacaan Surah Yaa Siin, Doa Selamat dan Sembahyang Fardu Isyak Berjemaah diimamkan oleh Penguasa Masjid Omar 'Ali Saifuddien, Awang Zulkifli bin Haji Murad.

Majlis yang diungkayahkan ini merupakan acara keagamaan Jabatan Perhutanan dan pembuka tirai bagi acara-acara bersempena dengan memperingati Hari Hutan Antarabangsa tahun ini.

Tingkat kefahaman ilmu At-Taharah Oleh : Khartini Hamir Foto : Haji Masmaleh Haji Mohd. Ali BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Seramai 31 pegawai dan anggota pangkat rendah Pasukan Polis Diraja Brunei (PDB) menerima sijil masing-masing setelah menamatkan Kursus Fiqh At-Taharah dan Kesempurnaan Ibadat.

Hadir selaku tetamu kehormat yang seterusnya menyempurnakan majlis penyampaian sijil kepada para peserta ialah Pemangku Pengarah Pentadbiran Am dan Kewangan PDB, Penguasa Kanan Polis Haji Mohammad bin Metusin.

Kursus Fiqh At-Taharah selama tiga hari bermula 16 Mac yang lalu dikendalikan oleh Badan Ugama Islam PDB bersama Pusat Da’wah Islamiah (PDI), Kementerian Hal Ehwal Ugama yang dipengerusikan oleh ASP Awang Haji Irham bin Haji Arshad.

Tenaga kursus didatangkan dari PDI dan difasilitatorkan oleh Awang Haji Anwari bin Haji Rawee.

Antara isi kandungan kursus yang dibentangkan ialah Pengertian Taharah, Bahagian-bahagian Taharah, Alat Untuk Bersuci, Darjat Bersuci, Bahagian dan Air dan Hukumnya, Jenis-jenis Air, Bahagian Air, Najis dan Cara Menyucikan, Bersiwak, Istinja’ dan Yang Berhubungan Dengannya, Hadas dan Yang Berhubung Dengannya, Wuduk, Mandi, dan Tayammum.

Kursus bertujuan antara lain untuk meningkatkan kefahaman mengenai ilmu At-Taharah kepada warga PDB, selain itu kursus seumpama ini juga dapat menghalusi dan mengembangluaskan lagi ilmu ugama dan secara langsung dapat mengimarahkan lagi surau.

Majlis Penutup Kursus Fiqh At-Taharah dan Kesempurnaan Ibadat berlangsung di Surau Ibu Pejabat Polis Gadong.

PEMANGKU Pengarah Pentadbiran Am dan Kewangan PDB, Penguasa Kanan Polis Haji Mohammad bin Metusin menyampaikan sijil kepada salah seorang peserta yang menyertai Kursus Fiqh At-Taharah dan Kesempurnaan Ibadat.

6

NASIONAL

HARI ISNIN 23 MAC 2015

Menteri-Menteri Pertahanan ASEAN kunjungi PM Malaysia LANGKAWI, Selasa, 17 Mac. - Menteri-Menteri Pertahanan ASEAN mengadakan kunjungan kepada Perdana Menteri Malaysia, Yang Amat Berhormat Dato' Sri Mohd Najib bin Tun Haji Abdul Razak di Pusat Pameran Antarabangsa Mahsuri, Langkawi, Malaysia.

Kunjungan tersebut adalah sempena Mesyuarat Menteri-Menteri Pertahanan ASEAN (ADMM) Ke-9, yang diadakan semalam, 16 Mac 2015, serta Majlis Perasmian Pameran Maritim dan Udara Antarabangsa Langkawi (LIMA'15), yang diadakan awal pagi itu.

Mewakili Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu'izzaddin Waddaulah, Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam ke ADMM Ke-9 adalah Menteri Tenaga di Jabatan Perdana Menteri, Yang Berhormat Pehin Datu Singamanteri Kolonel (B) Dato Seri Setia (Dr.) Awang Haji Mohammad Yasmin Haji Umar.

Mesyuarat dua hala juga telah diadakan sehari sebelum itu antara Negara Brunei Darussalam dan Republik Singapura, Republik Indonesia dan Laos bagi membincangkan pertumbuhan dan pembangunan ADMM sejak penubuhannya pada tahun 2006, selain untuk mengukuhkan hubungan pertahanan dua hala yang semakin meningkat di antara penubuhan pertahanan.

MENTERI Tenaga di Jabatan Perdana Menteri, Yang Berhormat Pehin Datu Singamanteri Kolonel (B) Dato Seri Setia (Dr.) Awang Haji Mohammad Yasmin bin Haji Umar mengadakan kunjungan kepada Perdana Menteri Malaysia, Yang Amat Berhormat Dato' Sri Mohd Najib bin Tun Haji Abdul Razak sempena Mesyuarat Menteri-Menteri Pertahanan ASEAN (ADMM) Ke-9.

Peguam Negara terima kunjungan hormat Oleh : Saerah Haji Abdul Ghani Foto : Azmah Haji Ahad

BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac. - Peguam Negara, Yang Berhormat Datin Seri Paduka Dayang Hajah Hayati binti Pehin Orang Kaya Shahbandar Dato Seri Paduka Awang Haji Mohammad Salleh menerima kunjungan hormat daripada rombongan Suruhanjaya Anti Rasuah Kebangsaan Thailand (NACC) yang mengadakan lawatan ke bangunan Pejabat Peguam Negara (PPN), di sini.

Kunjungan rombongan NACC diketuai oleh Pesuruhjayanya, Tuan Yang Terutama Profesor Vicha Mahakun.

Semasa kunjungan hormat tersebut, Yang Berhormat Peguam Negara dan TYT bertukar-tukar pandangan mengenai isu undang-undang jenayah yang berkaitan dengan kesalahan rasuah dan kerjasama antarabangsa

PEGUAM Negara, Yang Berhormat Datin Seri Paduka Dayang Hajah Hayati binti Pehin Orang Kaya Shahbandar Dato Seri Paduka Awang Haji Mohammad Salleh menerima kunjungan hormat Pesuruhjaya Suruhanjaya Anti Rasuah Kebangsaan Thailand (NACC), Tuan Yang Terutama Profesor Vicha Mahakun bersama rombongan.

yang diakhiri dengan pertukaran cenderahati.

Hadir sama pada kunjungan yang berlangsung di Bilik Mesyuarat Laila Kanun, PPN ialah Peguamcara Negara, Dayang Naimah binti Mohd.

Ali serta pegawai-pegawai kanan di PPN. Rombongan yang terdiri daripada 13 orang ahli NACC berada di negara ini bagi lawatan kerja ke Biro Mencegah Rasuah.

DBP terima pelawat dari SR IQRA Oleh : Aimi Sani Foto : Hernie Suliana Haji Othman

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. Seramai 56 orang murid Tadika 1 Sekolah Rendah IQRA Cawangan Manggis, mengadakan lawatan sambil belajar ke Perpustakaan Dewan Bahasa dan Pustaka (DBP) di ibu negara, di sini.

Rombongan pelawat tersebut diketuai oleh Guru Kelas Tadika I, Dayang Zuraidah binti Haji Lalim berserta lima orang guru pengawas.

Lawatan sambil belajar itu antara lain bertujuan untuk menggalakkan budaya membaca

dalam kalangan kanak-kanak, di samping mengetahui bagaimana menjadi ahli perpustakaan dan juga mengeratkan hubungan silaturahim antara warga sekolah dan pegawai serta kakitangan DBP. Antara aktiviti yang dianjurkan sepanjang lawatan sambil belajar itu ialah mari bercerita yang disampaikan oleh Penolong Pegawai DBP, Dayang Sukartini binti Haji Ahmad Hasin, selain ditunjukkan cara melipat kertas berbentuk katak dan sebagainya.

MURID-MURID Tadika 1 Sekolah Rendah IQRA Cawangan Manggis mendengarkan cerita daripada Penolong Pegawai DBP, Dayang Sukartini binti Haji Ahmad Hasin semasa lawatan tersebut.

Dialog Bahasa Melayu Nusantara kesinambungan usaha UBD - UMT BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Universiti Brunei Darussalam (UBD) melalui Program Bahasa, Sastera dan Kesenian Melayu, Fakulti Sastera dan Sains Sosial dengan kerjasama Universiti Malaysia Terengganu (UMT) akan menganjurkan Dialog Bahasa Melayu Nusantara: Integrasi Teknologi dan Bahasa, bertempat di Bilik Senat Dewan Canselor, UBD pada hari Rabu, 25 Mac 2015 bermula pukul 9.00 pagi.

Dengan mengetengahkan beberapa tokoh bahasawan Nusantara daripada kedua-dua buah negara, dialog itu nanti turut mengundang Penasihat Khas Sosiobudaya Kerajaan Malaysia merangkap Penaung Pusat Majlis Bahasa Melayu IPT Nusantara, Yang Berbahagia Tan Sri Dato’ Seri Utama Dr. Rais bin Yatim selaku Pengucaptama.

Dialog Bahasa Melayu Nusantara dianjurkan sebagai platform kesinambungan usaha UBD dan UMT dalam mewujudkan hubungan dua hala antara Malaysia dan Negara Brunei Darussalam dalam aspek memartabatkan bahasa Melayu, di samping bertindak sebagai pentas perdebatan yang lebih utuh dan medium perbincangan isu martabat dan pemartabatan bahasa Melayu di IPT seluruh Nusantara masa kini.

NASIONAL

HARI ISNIN 23 MAC 2015

7

Kongsi tunjuk ajar gubahan bunga Jepun : Ikebana MUARA, Jumaat, 20 Mac. - Dalam sama-sama berkongsi dan bertukartukar adat serta kebudayaan Negara Jepun, satu Bengkel Demonstrasi

Oleh : Khartini Hamir Foto : Dk. Nur Hafilah Pg. Osman Gubahan Bunga Jepun: Ikebana dianjurkan oleh Duta Besar Istimewa dan Mutlak Jepun ke Negara Brunei Darussalam, Puan Yang Terutama Noriko Iki di kediaman rasmi Puan Yang Terutama di Jalan Sungai Tilong, di sini.

Hadir selaku tetamu kehormat yang juga turut serta mengikuti bengkel gubahan bunga Ikebana tersebut ialah Timbalan Menteri Kebudayaan, Belia

DEMONSTRASI gubahan bunga Jepun, Ikebana dibimbing oleh Pengajar Ikebana Jepun, Cik Risho Saito.

dan Sukan, Yang Mulia Datin Paduka Dayang Hajah Adina binti Othman.

Bengkel Demonstrasi Gubahan Bunga Jepun, Ikebana telah dibimbing oleh Pengajar Ikebana Jepun, Cik Risho Saito, yang berkongsi sama membimbing dan mengajar konsep dalam mengubah gubahan Ikebana kepada para peserta yang hadir dengan melakukan demonstrasi dan tunjuk ajar menggunakan peralatan dan bunga sebenar bagi gubahan Ikebana.

Menurut PYT, gubahan Ikebana bukan sekadar hiasan dengan bunga, ia adalah seni gubahan bunga Jepun dengan ciri keindahannya, dan Ikebana melambangkan cara penghargaan

TIMBALAN Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Mulia Datin Paduka Dayang Hajah Adina binti Othman mengikuti Bengkel Gubahan Bunga Ikebana yang dianjurkan oleh Duta Besar Istimewa dan Mutlak Jepun ke Negara Brunei Darussalam.

orang-orang Jepun terhadap alam semula jadi dengan menggabungkan pemahaman dan falsafah manusia dengan gubahan bunga.

Ikebana telah dijadikan sebagai seni dalam sekitar Abad Ke-15 di Jepun, dan telah dikhazanahkan untuk membangun tokoh seni dengan

dipengaruhi oleh latar belakang sosial Jepun.

Dalam zaman moden, Ikebana telah pun menyeberang sempadan di beberapa negara terkenal di seluruh dunia, dengan rata-rata penduduknya menghargai seni gubahan bunga Ikebana ini.

Program Sua Muka tingkatkan hubungan kerajaan dan rakyat BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac. - Jabatan Penerangan, Jabatan Perdana Menteri, meneruskan Program Sua Muka bagi meningkatkan hubungan dua hala antara pihak kerajaan dan rakyat serta KETUA Kampung Menglait, Haji Awang Mohdar bin Haji Awang Ahmad menerima cenderahati daripada Pegawai Penerangan, Awang Ali Termizzi bin Haji Ramlli / Haji Ramli.

Program Brunei Negaraku dan Kamu 3 - 5 April 2015 BANDAR SERI BEGAWAN, Jumat, 20 Mac. - Jabatan Belia dan Sukan melalui Pusat Belia, Bandar Seri Begawan sentiasa menyokong projek-projek dan hasrat belia-belia di negara ini untuk mengadakan apa jua acara yang berbentuk keusahawanan, peniagaan di Pusat Belia dengan menyediakan kemudahan-kemudahan bagi menyokong hasrat tersebut.

Ketua Unit Program Keusahawanan Belia dan Perhubungan Antarabangsa, Pusat Belia, Pengiran Kamal Ghadafi bin Pegiran Haji Suhaimi menyatakan

Oleh : Abu Bakar haji Abdul Rahman Foto : Hernie Suliana Othman perkara tersebut pada Sidang Media mengenai Program Brunei Negaraku dan Kamu yang diadakan di Dewan Persidangan Pusat Belia di ibu negara.

Program yang akan bermula 3 hingga 5 April itu dianjurkan bersama oleh Pusat Belia dan Wongchain Events.

Menurut Pengiran Kamal Ghadafi, program yang julung kali

Oleh : Haniza Abdul Latif Foto : Pg. Amirulnizam Pg. Haji Mohd. Ali rakyat dan kerajaan.

Program kali ini berkunjung ke kediaman Ketua Kampung Menglait, Haji Awang Mohdar bin Haji Awang Ahmad dan kawasan sekitarnya.

Rombongan Jabatan Penerangan diketuai oleh Ketua Unit Kemasyarakatan, Awang Ali Termizzi bin Haji Ramlli / Haji Ramli.

Pada pertemuan tersebut, Haji Awang Mohdar antara lain menjelaskan bahawa Kampung Menglait dihuni oleh lebih 7,000 penduduk dan mempunyai keluasan 83.15 hektar.

Antara produk yang terdapat di kampung tersebut, jelasnya, ialah tenunan kain jong sarat, makanan seperti pais daging dan belutak serta kuih-muih, di samping peniaga yang

berniaga secara kecil-kecilan.

Kampung tersebut tidak ketinggalan mendapat beberapa kemudahan asas daripada pihak kerajaan seperti api elektrik, air, telefon, jalan raya, sekolah menengah dan pejabat pos.

Program berkenaan merupakan salah satu usaha Jabatan Penerangan untuk membarigakan maklumat dan program serta perkembangan dan kemajuan mukim dan kampung melalui Akhbar Rasmi Kerajaan PELITA BRUNEI, selain menyampaikan maklumat serta isu-isu semasa dan dasar kerajaan.

Selain itu, program juga diharap akan dapat menerima maklum balas yang perlu diambil perhatian dan tindakan oleh pihak-pihak berkenaan dalam kerajaan.

diadakan ini melibatkan beberapa buah sekolah dan beberapa buah kedutaan asing di negara ini seperti Kuwait, Arab Saudi, Australia dan Oman dengan mempamerkan adat resam dan budaya masing-masing.

Turut diadakan pada program tersebut termasuklah petak jualan dan pelbagai aktiviti yang bermula 9.00 pagi hingga 9.00 malam.

PEGAWAI Penerangan, Awang Ali Termizzi mengetuai rombongan Jabatan Penerangan dalam Majlis Sua Muka bersama Ketua Kampung Menglait, Haji Awang Mohdar.

ACARA Brunei Negaraku dan Kamu melibatkan sekolah-sekolah dan empat buah kedutaan asing dengan melakukan aktiviti bersama dan disokong oleh syarikat-syarikat dan persatuan-persatuan yang mengambil bahagian.

ROMBONGAN dari Jabatan Penerangan bergambar ramai bersama Ketua Kampung Menglait, Haji Awang Mohdar.

8

NASIONAL

HARI ISNIN 23 MAC 2015

Tiada kes jangkitan JE dilaporkan sejak tahun 2014 BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Berikutan maklumat mengenai jangkitan Japanese Encephalitis (JE) yang tersebar melalui media sosial baru-baru ini, Kementerian Kesihatan ingin memaklumkan kepada orang ramai bahawa sejak tahun 2014 hingga kini, tidak ada kes jangkitan JE dilaporkan di Negara Brunei Darussalam.

Penyakit itu memang biasa berlaku di rantau Asia Tenggara serta Asia Pasifik dan Kementerian Kesihatan melaksanakan secara berterusan aktiviti pemantauan dan surveilans ke atas kes jangkitan tersebut.

Jangkitan JE adalah disebabkan oleh virus JE yang lazim hidup di dalam haiwan-haiwan tertentu seperti khinzir, kuda dan pelbagai burung liar.

Apabila nyamuk jenis Culex menggigit haiwan tersebut, virus berkenaan akan masuk ke dalam badan nyamuk dan membiak, serta kemudiannya boleh menjangkiti manusia melalui gigitan nyamuk tersebut.

Menurut kajian perubatan, kebanyakan kes jangkitan virus JE tidak menunjukkan sebarang tanda-tanda atau simptom.

Walau bagaimanapun, sebahagian kecil pesakit boleh mengalami tanda-tanda seperti

demam, sakit kepala, mual dan muntah. Jangkitan itu juga boleh menjejaskan keadaan mental dan menyebabkan simptom neurologi atau urat saraf, lemah dan gangguan pada pergerakan badan selepas beberapa hari.

Sawan juga boleh berlaku, terutama sekali dalam kalangan kanak-kanak. Orang ramai yang mempunyai tanda-tanda tersebut adalah dinasihatkan untuk mendapatkan pemeriksaan kesihatan dengan segera dari mana-mana hospital-hospital atau pusat-pusat kesihatan yang berdekatan.

Tidak ada rawatan khusus bagi merawat jangkitan virus JE. Rawatan adalah lebih tertumpu kepada rawatan sokongan untuk melegakan tanda-tanda jangkitan serta pemantauan rapi di hospital, jika diperlukan. Walau bagaimanapun, jangkitan itu boleh dicegah melalui suntikan vaksin JE. Orang ramai adalah dialu-alukan untuk mendapatkan vaksin tersebut dan bolehlah mengunjungi pusat-pusat kesihatan dan pusat vaksinasi di seluruh negara. Vaksin adalah diberikan secara percuma bagi rakyat dan penduduk tetap Negara Brunei Darussalam.

Semua pihak termasuk orang ramai adalah disarankan untuk

ORANG ramai adalah dialu-alukan untuk mendapatkan vaksin tersebut dan bolehlah mengunjungi pusat-pusat kesihatan dan pusat vaksinasi di seluruh negara.

Vaksin adalah diberikan secara percuma bagi rakyat dan penduduk tetap Negara Brunei Darussalam.

HALUAN Dari muka 2 Selain itu, saya juga ingin menekankan kepada para pelatih yang telah tamat menjalankan latihan PKBN untuk terus berkarih, berusaha dan dedikasi dalam meningkatkan perkembangan diri bukan sahaja dari aspek malahan juga yang penting bidang kemahiran profesional dan keusahawanan mengikut talent dan keupayaan masing-masing melalui pembelajaran sepanjang hayat. Di samping itu, dengan adanya para belia yang aktif, dinamik, komited, kreatif dan inovatif serta berani menghadapi apa jua cabaran, maka usah setentunya para belia mampu berdaya saing dan berdaya maju untuk meraih kehidupan masa hadapan yang lebih cemerlang dan juga cerah.

Seterusnya saya berharap semua pelatih PKBN ini akan terus mengekalkan kecergasan fizikal, bersemangat waja diri, resilient dalam menempuhi segala kekangan dan hambatan pada alaf baru terutama sekali dalam mengharungi tantangan dunia tanpa sempadan serta ledakan infotelekomunikasi di era globalisasi yang semakin hari semakin kompetitif dan penuh mencabar.

Walau bagaimanapun apa yang sangat penting untuk disebatikan di sanubari hati belia masing-masing ialah mengukuhkan keimanan dan ketakwaan kepada Allah Subhanahu Wata'ala bagi menghindarkan dari apa jua gejala sosial seperti kegiatan jenayah, maksiat, najis dadah, pemikiran serta pergaulan tidak sihat apatah lagi yang bertentangan dengan ajaran agama Islam, tatasusila dan budaya kebruneian yang hanya akan merosakkan diri, membebankan keluarga dan sekali gus mengancam keutuhan negara.

Dalam melahirkan generasi yang berwawasan dan berkualiti tinggi, kita juga seharusnya jangan terlepas pandang akan kepentingan kesihatan kerana ia merupakan anugerah dari Allah Subhanahu Wata'ala yang wajib disyukuri nikmatnya dan dipelihara sebaik-baiknya. Justeru itu, para belia termasuk pelatih PKBN yang telah melalui pelbagai kegiatan fizikal hendaklah

bersama-sama bertanggungjawab dalam mengambil tindakantindakan pencegahan penyakit bawaan nyamuk seperti berikut, iaitu memusnahkan tempat-tempat pembiakan nyamuk dan meluangkan masa selama 10 - 30 minit sekerap yang boleh, sekurang-kurangnya seminggu sekali, untuk memeriksa kawasan kediaman atau bangunan masing-masing bagi memastikan kawasan persekitaran bersih dan bebas daripada pembiakan nyamuk.

Di samping itu, memastikan semua longkang dan aliran air dalam keadaan bersih, berfungsi dengan baik dan tidak tersumbat, meratakan permukaan tanah yang boleh menakung air atau menimbus permukaan tanah tersebut dengan tanah atau pasir dan memakai pakaian berlengan panjang dan seluar panjang dan mengelakkan daripada memakai pakaian berwarna gelap kerana warna gelap akan menarik perhatian nyamuk.

Selain itu, menggunakan semburan racun serangga, lingkaran ubat nyamuk atau kepingan penghalau nyamuk dan menggunakan penghadang serangga (insect repellant) terutama bagi aktiviti luar, jika perlu.

Berhubung dengan maklumat yang disebarkan melalui media sosial, Kementerian Kesihatan ingin menasihatkan orang ramai supaya tidak merasa panik dan cemas.

Kementerian Kesihatan akan terus memantau kejadian jangkitan virus JE di rantau ini dari semasa ke semasa dan melaksanakan apa jua tindakan yang diperlukan termasuk memaklumkan sebarang perkembangan mengenainya kepada orang ramai, jika perlu.

Sebarang pertanyaan tentang jangkitan virus JE di Negara Brunei Darussalam, orang ramai boleh menghubungi Healthline Kementerian Kesihatan melalui talian 145 atau emel kepada env.health@moh.gov.bn.

Bengkel Kepimpinan PPPBD tingkatkan pengetahuan Oleh : Saerah Haji Abdul Ghani Foto : Mohd Zul-Izzi Haji Duraman BANDAR SERI BEGAWAN, Jumaat, 20 Mac. - Persatuan Pandu Puteri Brunei Darussalam (PPPBD) hari ini mengadakan Bengkel Kepimpinan bagi Pemimpin Baru dan Lama berlangsung di ibu pejabat, PPPBD, Anggerek Desa, di sini.

Bengkel yang dibahagikan kepada dua sesi tersebut dihadiri lebih 20 peserta terdiri daripada pemimpin baru dan lama.

Juga hadir, Ketua Pesuruhjaya PPPBD, Dayang Hajah Siti Hafsah binti Haji Abdul Halim.

Taklimat bengkel dikendalikan oleh Pesuruhjaya Latihan PPPBD, Dayang Hajah Noraini binti Ibrahim dan Penolong Ketua Pesuruhjaya PPPBD, Dayang Hajah Zaiton binti Abu Bakar serta pesuruhjaya-pesuruhjaya PPPBD.

Bengkel merupakan salah satu daripada kegiatan tahunan persatuan dan kesinambungan pada taklimat Pengenalan PPPBD bagi Guru-Guru Pengawas Baru yang telah diadakan pada 28 September 2014 yang lepas.

Tujuan bengkel diadakan adalah untuk memberi pengetahuan dan pengalaman bagi mengendalikan unit, pasukan dan pek di sekolah maslngmasing, di samping sebagai medan suai kenal serta saling berkongsi pendapat dan pengalaman di antara pemimpinpemimpin lama dan baru.

Selain itu, ia juga untuk membincangkan dan menjawab pelbagai persoalan dan kemusykilan yang diajukan serta mengekalkan minat pemimpin-pemimpin baru untuk terus bergiat aktif bersama persatuan.

PARA peserta yang terdiri daripada pemimpin baru dan lama Persatuan Pandu Puteri Brunei Darussalam (PPPBD) semasa menghadiri Bengkel Kepimpinan di ibu pejabat, PPPBD, Anggerek Desa.

PKBN landasan lahirkan belia berwawasan meneruskan memelihara kesihatan dan mendisiplinkan diri dengan mengamalkan cara hidup sihat melalui pemakanan yang sihat lagi seimbang, melakukan aktiviti-aktiviti fizikal sekurang-kurangnya 150 minit seminggu, menjaga kebersihan diri dan persekitaran, dan yang sangat penting membuang tabiat-tabiat yang boleh memudaratkan kesihatan seperti merokok. Dengan adanya warga sihat termasuk para belia, setentunya dapat menyumbang tenaga kerja yang lebih aktif, produktif, dinamik dan berkualiti ke arah pembangunan sosioekonomi negara yang lebih mapan dan berdaya tahan.

Saya juga ingin menyeru kepada para belia sebagai agen perubahan untuk bersama-sama komited berperanan dalam meningkatkan kesedaran dan menyerapkan amalan cara hidup sihat kepada ahli-ahli keluarga, rakan-rakan sejawat, masyarakat semata-mata bagi mendukung ke arah mewujudkan warga sihat sejahtera sepanjang hayat di negara ini. Ini termasuk juga mendukung dan bekerjasama secara partnership dengan pihak Kementerian Kesihatan dalam memperkesankan langkahlangkah pencegahan dan pengawalan penyakit-penyakit tidak berjangkit seperti kanser, penyakit jantung, diabetes dan penyakit pernafasan kronik serta faktor-faktor risiko seperti obese, tinggi darah dan penggunaan tembakau. Ini adalah kerana penyakit-penyakit seperti ini adalah penyebab utama kematian dan bebanan bukan sahaja kepada diri pesakit dan keluarga malahan juga kepada negara yang sekali gus boleh menjejaskan perkembangan sosioekonomi. Langkah-langkah pencegahan termasuk Pengesanan awal penyakit-penyakit tidak berjangkit akan terus diberi keutamaan kerana pendekatan sedemikian adalah terbukti sangat berkesan dan kos efektif.

Saya juga ingin memperingatkan dan menasihatkan kepada belia-belia termasuklah pelatih-pelatih PKBN untuk menggunakan dan memanfaatkan masa dengan sebaik-baiknya apatah lagi semasa usia belia yang lebih aktif dan energetik serta tidak mensia-siakan masa berlalu begitu sahaja termasuklah untuk tidak mudah terpengaruh dengan media sosial yang berunsur kepada perkara-perkara negatif yang tidak diingini. Ini

adalah kerana masa yang berlalu tidak akan dapat diulang dan akan menjadi penyesalan bila masa itu tidak digunakan untuk beramal soleh dan aktiviti-aktiviti yang berkebajikan dan mendatangkan manfaat. Masa adalah aset yang sangat tinggi nilainya dan semestinyalah untuk digunakan secara bijaksana dan sebaik-baiknya, dan ini adalah sangat dituntut oleh agama Islam seperti apa yang dimaksudkan dalam firman Allah Subhanahu Wata'ala dalam Surah Al 'Ashr yang bermaksud: “Demi masa sesungguhnya manusia itu dalam kerugian, kecuali orang-orang yang beriman dan beramal soleh dan mereka pula berpesan-pesan dengan kebenaran serta berpesan-pesan dengan sabar.�

Saya percaya dan penuh yakin bahawa PKBN akan dapat melahirkan generasi yang berwawasan yang dilengkapi dengan nilai-nilai murni seperti mempunyai kekuatan jati diri, berjiwa besar, berdisiplin, sanggup bebasah bekaring, tidak camah mata, berhemah, bertakwa dan kepada para pelatih PKBN kredibiliti serta memartabatkan syumul. Akhirnya saya menasihatkan hendaklah sentiasa meniaga imej, PKBN sebagai program negara yang unggul yang dihasrat melahirkan modal insan yang cemerlang yang bukan sahaja dapat mempertahankan survival bangsa malahan berupaya menjadi pemangkin yang memacu transformasi pembangunan negara yang mapan dan berdaya tahan serta mampu berdaya saing di persada antarabangsa yang sekali gus mendukung ke arah merealisasikan Wawasan Brunei 2035.

Sekali lagi saya ingin mengucapkan setinggi syabas dan tahniah kepada pelatih-pelatih dan KKBS serta pihak yang terlibat yang telah berjaya melaksanakan PKBN dengan sempurna dan cemerlang. Seterusnya marilah kita sama-sama berdoa semoga para pelatih akan dikurniakan taufik dan hidayah dan seterusnya sukses dan maju jaya dalam apa jua bidang yang diceburi. Semoga PKBN ini akan berterusan mencapai kejayaan dan kecemerlangan.

Wabillahit Taufeq Walhidayah Wassalamu’Alaikum Warahmatullahi Wabarakatuh.

RENCANA

HARI ISNIN 23 MAC 2015

BANGUNAN Alat Kebesaran Diraja di Bandar Seri Begawan.

Oleh : Musa Mohidin Foto : Jabatan Penerangan

C

UTI persekolahan akan bermula minggu depan. Bagi para ibu bapa yang belum berkesempatan untuk memikirkan senarai aktiviti bersama anak-anak di sepanjang percutian itu nanti, berikut adalah cadangan tempat-tempat di dalam negara yang boleh mengisi masa yang terluang.

Kita serlahkan sedikit-sebanyak muzium-muzium dan balai-balai pameran yang boleh dikunjung oleh masyarakat umum sambil membawa si manja bersama.

hidupan liar dan tumbuhantumbuhan yang terdapat di dalam sempadan Negara Brunei Darussalam.

Galeri Kebudayaan Tradisi Brunei mengandungi pameran-pameran yang berkaitan dengan aspek kehidupan dan adat resam bangsa Brunei.

Galeri Arkeologi dan Sejarah Brunei Darussalam mempamerkan sejarah Brunei dari zaman silam hingga ke zaman kemerdekaan pada 1 Januari 1984.

Muzium Brunei

Muzium Teknologi Melayu

Terletak lima kilometer dari Bandar Seri Begawan, bangunan Muzium Brunei yang dibina di Kota Batu ini merupakan salah sebuah muzium yang mempunyai seni bina yang terindah di rantau Asia Tenggara.

Di dalam bangunannya yang indah itu terdapat enam galeri.

Galeri Kesenian Islam mengandungi koleksi Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam. Koleksi yang dimaksudkan adalah meliputi keluaran karya seni dari pelbagai wilayah Islam yang berkembang maju di antara tempoh-tempoh awal dan peralihan sejarah Islam hingga ke abad ke-19. Karya-karya seni yang berbentuk artifak merangkumi aspek-aspek keagamaan dan kehidupan harian para umut Islam. Galeri Kesenian Islam dibuka rasmi oleh Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam sempena hari puja usia baginda yang ke-44 pada 15 Julai 1990.

Galeri Minyak dan Gas mengandungi pameran-pameran interaktif mengenai sejarah dan perkembangan industri minyak dan gas di Negara Brunei Darussalam.

Galeri Sejarah Semulajadi mengandungi pameran mengenai

Terletak berhampiran dengan bangunan Muzium Brunei ialah Muzium Teknologi Melayu yang mengandungi tiga galeri.

Galeri Rumah-rumah Tradisi Kampong Ayer yang mempamerkan pelbagai seni bina rumah-rumah yang terdapat di Kampong Ayer.

Galeri Teknologi Tradisional Kampong Ayer yang mempamerkan seni pertukangan tangan dan perusahaan tradisi yang dikendali di Kampong Ayer. Di antara aspek yang dipamerkan di situ ialah seni membuat perahu, bertukang emas, bertenun, seni perak dan sebagainya.

Galeri Teknologi Tradisional Orang Darat yang mempamerkan teknologi tradisional yang diamalkan oleh kaum Kedayan, Dusun dan Murut.

BALAI Pameran Pusat Da'wah Islamiah adalah terletak di bangunan Pusat Da'wah Islamiah.

Bangunan Bubungan Dua Belas Bangunan Bubungan Dua Belas mencerminkan kesan-kesan sejarah hubungan Negara Brunei Darussalam dengan United Kingdom sejak alaf Ke-19. Bangunan tersebut dibina pada bulan Disember 1906 dan siap dibina pada bulan Julai 1907.

Bagi mengiktiraf kepentingan sejarah dan seni binanya, Kerajaan Negara Brunei Darussalam dan Kerajaan United Kingdom telah mengendali projek bersama untuk

PEMANDANGAN dari udara Oil and Gas Discovery Centre yang di miliki oleh Brunei Shell Petroleum Company Sendirian Berhad.

MUZIUM BRUNEI... Seni bina bangunannya adalah di antara yang terindah di rantau Asia Tenggara.

memulihkan Bangunan Bubungan Dua Belas pada 27 April 1998.

Terdapat lima galeri di situ.

Galeri A: Sejarah dan Perkembangan mempamerkan sejarah Bangunan Bubungan Dua Belas, para penghuninya dan zaman British Residen di Negara Brunei Darussalam. Terdapat gambar-gambar para Pesuruh Jaya Tinggi British yang pernah dilantik menjadi wakil United Kingdom ke Negara Brunei Darussalam pada zaman British Residen dahulu.

Galeri B: Lawatan Negara dan Lawatan Diraja mempamerkan keberangkatan-keberangkatan diraja yang diadakan oleh kedua-dua negara yang pernah diadakan pada awal alaf ke-20.

Galeri C: Peta dan Carta yang mempamerkan perkembangan sosioekonomi dan politik Negara Brunei Darussalam sejak alaf terdahulu sebelum ini. Pameran-pameran tersebut menunjukkan bagaimana kawasan Negara Brunei Darussalam dimajukan bagi membangunkan negara. Sebahagian besar peta-peta yang terdapat di dalam galeri tersebut adalah berasal dari Royal Geographical Society, United Kingdom.

Galeri D dan E: Centre for British Teachers, the British Council dan Universiti Brunei Darussalam.

Pameran-pameran di kedua-dua galeri tersebut menceritakan sejarah ringkas hubungan Negara Brunei Darussalam dan United Kingdom dari segi pendidikan.

Bangunan Alat Kebesaran Diraja Bangunan Alat Kebesaran Diraja yang dibuka rasmi pada 30 September 1990 oleh Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam mengandungi pameranpameran yang berkaitan dengan institusi beraja.

Bangunan Alat Kebesaran Diraja mengandungi empat galeri.

Galeri Alat-alat Kebesaran Diraja (Perpuspaan 1968) mempamerkan

BALAI Pameran Islam Sultan Haji Hassanal Bolkiah terletak di Darulifta Brunei Darussalam.

BANGUNAN Bubungan Dua Belas mempamerkan sejarah hubungan Negara Brunei Darussalam dan United Kingdom.

alat-alat kebesaran diraja yang digunakan di Istiadat Perpuspaan Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam pada tahun 1968.

Galeri Pameran Diraja yang mempamerkan sejarah kehidupan Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu’izzaddin Waddaulah, Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam dari zaman kanak-kanak sehingga ke Isitadat Perpuspaan.

Galeri Jubli Perak mempamerkan Sambutan Jubli Perak Baginda Menaiki Takhta.

Galeri Sejarah Perlembagaan mempamerkan sejarah seperti Pengisytiharan Perlembagaan 1959, Perjanjian 1971, Perjanjian 1979, Pengisytiharan Kemerdekaan pada 1 Januari 1984 dan struktur kerajaan sejak merdeka.

Taman Warisan Tasek Merimbun Tasek Merimbun yang terletak di Daerah Tutong adalah merujuk pada dua tasik berair hitam yang terbesar di dunia. Tasik pertama mempunyai keluasan 100 hektar dan tasik kedua berkeluasan 120 hektar.

Dan keluasan kawasan yang mengelilingi Taman Warisan Tasek Merimbun itu pula adalah 7,800 hektar.

Taman Warisan Tasek Merimbun mempunyai tiga kemudahan untuk kunjungan masyarakat umum.

Balai Purun yang terletak di atas bukit adalah bangunan yang membolehkan para pengunjung melihat pemandangan kawasan taman tersebut secara keseluruhan.

Denai Semula Jadi untuk kegunaan para peminat bersukan.

Balai Pameran Khas yang mempamerkan sejarah semula jadi kawasan Taman Warisan Tasek Merimbun.

Balai Pameran Islam Sultan Haji Hassanal Bolkiah Balai

Pameran

9

Islam

Sultan

Haji Hassanal Bolkiah yang dibuka rasmi oleh Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam pada 18 Ogos 2001 adalah terletak di Darulifta Brunei Darussalam.

Darulifta Brunei Darussalam adalah ibu pejabat Jabatan Mufti Kerjaaan.

Balai Pameran Islam Sultan Haji Hassanal Bolkiah yang terletak di aras bawah dan aras pertama blok Perpustakaan Islam Brunei Darussalam mengandungi empat balai pameran.

Di aras bawah terdapat Balai Pameran Mushaf (Al-Quran) yang mempamerkan lebih 300 naskhah Al-Quran dan manuskrip Al-Quran; dan Balai Pameran Berkala.

Di aras pertama terdapat Balai Pameran Tasbih dan Tongkat yang mempamerkan lebih 200 batang tongkat dan 60 utas tasbih; dan Balai Pameran Manuskrip Melayu, Arab, Parsi dan Urdu yang mempamerkan lebih 700 naskhah manuskrip Islam.

Di samping itu, terdapat juga beberapa lagi balai pameran yang dimiliki oleh beberapa agensi kerajaan seperti Galeri Matawang Brunei Darussalam yang terletak di bangunan Kementerian Kewangan.

Manakala Pusat Da'wah Islamiah juga mempunyai Balai Pamerannya sendiri.

Berikut adalah senarai ringkas galeri-galeri yang lain. a. Muzium Perhutanan b. Muzium Angkatan Bersenjata Diraja Brunei c. Galeri Jabatan Bomba dan Penyelamat d. Galeri Setem e. Muzium Polis f. Galeri Jabatan Penjara g. Oil and Gas Discovery Centre yang dimiliki oleh Brunei Shell Petroleum Company Sendirian Berhad.

Justeru, bagi ibu bapa yang tidak berkesempatan untuk memikirkan apakah yang hendak dibuat bersama anak-anak semasa cuti sekolah ini nanti, keterangan ringkas di atas boleh dijadikan panduan mudah.

PEMANDANGAN dari udara kemudahan-kemudahan yang terdapat di kawasan Taman Warisan Tasek Merimbun seperti Balai Purun dan Balai Pameran Khas

10

AGAMA

HARI ISNIN 23 MAC 2015

HARI ISNIN 23 MAC 2015

BND1 bilion diperuntukkan bagi RKN 2015 / 2016 Foto : Hamzah Mohiddin, Hernie Suliana Haji Othman

Dari muka 1

MENTERI Pembangunan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Indera Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Suyoi bin Haji Osman.

Menteri Pembangunan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Indera Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Suyoi bin Haji Osman menyatakan perkara tersebut semasa membentangkan mukadimahnya mengenai Anggaran Belanjawan Kemajuan bagi pihak Menteri Kewangan II (Kedua) di Jabatan Perdana Menteri, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Laila Setia Dato Seri Setia Awang Haji Abdul Rahman bin Haji Ibrahim pada Majlis Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) di Bangunan MMN, di sini.

Sebagaimana huraian dan penjelasan semasa pembentangan cadangan Belanjawan Tahun Kewangan 2015 / 2016 beberapa hari yang lalu jelas Yang Berhormat, ekonomi negara berdepan dengan cabaran ekonomi global yang tidak menentu dan sukar diramal selain pendapatan negara dan kerajaan juga terjejas disebabkan oleh penurunan secara drastik harga minyak di pasaran global.

Oleh itu, tegasnya, perancangan perbelanjaan di bawah RKN perlu berasaskan kepada keupayaan perbelanjaan kerajaaan, dan mendukung dasar fiskal sustainability dan fiskal consolidation yang menjadi teras dalam pengurusan dan perancangan perbelanjaan kerajaan.

Justeru bagi Tahun Kewangan 2015 / 2016, jelasnya, perbelanjaan RKN juga dirangka bagi mendukung fokus dan keutamaan belanjawan berdasarkan tema belanjawan, iaitu ‘Modal Insan Berkualiti Mendukung Pembangunan Inklusif’.

“InsyaaAllah melalui perancangan dan pemantauan yang rapi, serta panduan yang diberikan oleh Jawatankuasa Tertinggi RKN Ke-10 yang dipengerusikan oleh Duli Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah, Menteri Kanan di Jabatan Perdana Menteri.

“Usaha-usaha akan dipergiatkan lagi bagi mencapai sasaran-sasaran seperti yang dimuatkan dalam rangka strategi dan dasar bagi pembangunan (outline of strategies and policies for development - OSPD). Bagi RKN Tahun Kewangan 2015 / 2016 Masihi ini, kerajaan akan menyediakan peruntukan sebanyak

BND1,000,000,000,” ujar Yang Berhormat.

Menurut Yang Berhormat peruntukan tersebut adalah bagi membiayai 553 projek dengan harga rancangan sejumlah BND8,225,907,753. Ini termasuk 424 projek yang diteruskan dari RKN Ke-9, iaitu RKN 2007 / 2012 yang lepas.

Pengagihan peruntukan tersebut, tambahnya, berdasarkan kepada fokus dan keutamaan perbelanjaan yang telah ditetapkan selain pengagihan peruntukan tersebut juga berdasarkan komitmen projek.

Katanya, ia lebih ditumpukan kepada komitmen projek-projek yang telah siap, tetapi masih ada tanggungan. Projek dalam pelaksanaan, projek yang menunggu award dan projek yang ditawarkan itu adalah projek-projek siap disediakan peruntukan sebanyak BND71.2 juta (7.1 peratus); Projek dalam pelaksanaan disediakan sebanyak BND822.8 juta (82.3 peratus); manakala projek dalam peringkat tawaran diperuntukkan sejumlah BND15.8 juta (1.6 peratus); Projek dalam peringkat reka bentuk BND14.0 juta (1.4 peratus).

Tambahnya, bagi projek yang memerlukan kos tambahan bagi yuran perkhidmatan konsultan, pembelian perabot serta kerja-kerja tanah dan infrastruktur, kerajaan akan menyediakan sebanyak BND2 juta, iaitu 0.2 peratus di bawah Tajuk Rampaian; BND6.3 juta, iaitu 0.6 peratus di bawah Tajuk Kemajuan Tapak dan Bagi keperluan-keperluan perbelanjaan yang tidak dijangkakan yang berkeperluan dan keutamaan tinggi, sejumlah BND68 juta, iaitu 6.8 peratus disediakan di bawah Simpanan Gagasan.

Secara keseluruhannya, jelas Yang Berhormat, pengagihan peruntukan adalah mengikut beberapa sektor utama seperti Sektor penggunaan awam disediakan peruntukan sebanyak BND233.7 juta atau 23.4 peratus yang mana tumpuan sektor ini antara lain termasuk menyediakan bekalan air bersih yang mencukupi, merawat kumbahan, pembentungan, pembaikan sistem saliran bagi pengawalan banjir dan penyediaan bekalan elektrik; Sektor perkhidmatan sosial disediakan sebanyak

MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015

11

YANG Di-Pertua Majlis Mesyuarat Negara (MMN), Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Seri Lela Dato Seri Setia Awang Haji Abdul Rahman bin Dato Seri Setia Haji Mohamed Taib (tengah).

BND225.9 juta ataupun 22.6 peratus dari keseluruhan peruntukan kemajuan, sektor ini merupakan sektor yang menumpukan pada pelaksanaan projek-projek yang berkaitan dengan pendidikan, kesihatan, perumahan negara dan sumber tenaga manusia; Sektor Pengangkutan dan Perhubungan, disediakan peruntukan sebanyak BND156.2 juta atau 18.6 peratus. Sektor ini menumpukan kepada pelaksanaan projek-projek seperti jalan raya, telekomunikasi, penerbangan awam dan lain-lain; Sektor perindustrian dan perdagangan diperuntukkan sebanyak BND100.5 juta, iaitu 10.5 peratus dari keseluruhan peruntukan.

Ia adalah bagi melaksanakan beberapa projek perekonomian yang telah dikenal pasti untuk dikendalikan dan dilaksanakan oleh agensi-agensi kerajaan.

Yang Berhormat seterusnya menjelaskan, di Sektor Rampaian disediakan sebanyak BND76.3 juta, iaitu 7.6 peratus dari jumlah keseluruhan peruntukan. Peruntukan ini termasuk bagi membiayai projek- projek yang memerlukan kos tambahan; Sektor Bangunan Awam pula diperuntukkan sejumlah BND59.1 juta, iaitu 5.9 peratus, iaitu untuk menaik taraf dan penyediaan bangunan-bangunan kerajaan; Sektor Keselamatan yang meliputi Sub-Sektor Angkatan Bersenjata Diraja Brunei (ABDB) dan Pasukan Polis Diraja Brunei disediakan sebanyak BND53.7 juta atau 5.4 peratus daripada jumlah keseluruhan; dan Sektor Teknologi Maklumat dan Infokomunikasi diperuntukkan sebanyak BND43.6 juta, iaitu 4.3 peratus.

Dalam sektor Sains dan Teknologi Penyelidikan dan Pembangunan dan Inovasi pula, tambahnya, diperuntukkan sebanyak BND16.6 juta, iaitu 1.7 peratus ia merangkumi peruntukan research and development di bawah kawalan Majlis Penyelidikan Brunei, iaitu Brunei Research Council.

Sementara kriteria-kriteria yang digunakan dalam menilai RKN 2015 / 2016, terang Yang Berhormat, adalah memberi tumpuan kepada perkara-perkara yang berikut, iaitu Projek yang mendapat menjana pertumbuhan ekonomi; Projek yang mendapat meningkatkan produktiviti sektor awam atau swasta; Projek yang menjurus kepada pengetahuan, penyelidikan, peningkatan inovasi; Projek yang telah siap dilaksanakan bagi membayar final payment dan wang tahanan; Projek yang

sedang dilaksanakan bagi membayar kemajuan projek; dan Projek dalam tawaran dalam reka bentuk bagi membayar kerja-kerja awal dan yuran perunding.

Sehingga 12 Mac 2015, masalah perbelanjaan sebenar RKN 2014 / 2015, terang Yang Berhormat berjumlah BND937.1 juta, iaitu 81.5 peratus peruntukan sebanyak BND150,000,000 telah disediakan.

Jumlah ini, ujar Yang Berhormat, menjadikan perbelanjaan RKN Ke-10 setakat ini ialah sebanyak BND3,798.7 juta. Perbelanjaan RKN Tahun Kewangan 2014 / 2015 ini dijangka meningkat kepada BND1.1 bilion.

Yang Berhormat menekankan bagi memastikan pelaksanaan dan perbelanjaan projek-projek RKN dilaksanakan mengikut jadual yang telah ditetapkan dan peruntukan yang telah diluluskan pihak-pihak yang terlibat akan membuat pemantauan rapi serta melaksanakan langkah-langkah.

Langkah-langkah itu termasuk mengeluarkan projek-projek yang belum dilaksanakan selaras dengan garis panduan penggunaan RKN Ke-10; Menekankan bahawa Projek Ke-9 yang ditunda mestilah disiapkan dalam RKN Ke-10 bagi menggelakkan permohonan tambahan peruntukan projek; Kerap membuat lawatan ke tapak-tapak projek, di samping membuat lawatan mengejut; Memastikan pembayaran dilaksanakan mengikut perjanjian kontrak; Memastikan setiap kementerian membuat perancangan rapi dan mengikut skop asal dan jadual; Memastikan skop kerja adalah berasaskan kepada tujuan functionality dan tidak berlebihlebihan dan Menyediakan sistem pemantauan projek dan pembayaran yang lebih berkesan.

Bagi mendukung usaha pembangunan negara, Jabatan Perancangan dan Kemajuan Ekonomi (JPKE), Jabatan Perdana Menteri, tegasnya, akan berterusan meneliti kesesuaian projek-projek yang dirancang dalam menyumbang secara sustainable dan berkesan kepada pertumbuhan sosioekonomi negara, di samping mengambil tindakan-tindakan yang bersesuaian seperti memastikan setiap projek atau setiap pembelian yang dilaksanakan berdasarkan peruntukan yang disediakan bagi memastikan perbelanjaan RKN secara keseluruhannya terkawal mengikut peruntukan yang diluluskan; Memastikan keperluan projek-projek yang dilaksanakan

dinilai dari segi keperluan yang sebenar. Keutamaan dan hasil (outcome) yang akan diperolehi terutama menyediakan peluangpeluang pekerjaan yang tetap dan berkualiti kepada anak-anak tempatan dan hasil kerajaan yang akan diperolehi; Memberi tumpuan dan keutamaan kepada perancangan perbelanjaan yang benar-benar dijangka dapat membantu mendorong dasar mempelbagaikan ekonomi negara; Memastikan cadangan perbelanjaan bagi setiap projek, skop dan signifikasi kerja diteliti dengan memberi tekanan kepada dasar keutamaan dan value for money dan konsep guna sama serta tidak over satisfied dan berlebihan daripada fungsi keperluan sebenar.

Di samping itu, tambahnya, memastikan mana-mana projek yang tidak ada peruntukan, tidak ada ditawarkan ataupun tidak ada ditender kecuali kebenaran telah diperolehi atau telah mendapat pengesahan peruntukan yang mencukupi; Mana-mana projek yang telah siap dilaksanakan dan masih mempunyai baki peruntukan hendaklah tidak digunakan sewenang-wenangnya baki wang tersebut kerana ialah sebagai penjimatan kepada kerajaan; Memastikan kontrak-kontrak di bawah sesuatu projek dikenal pasti bagi mengelakkan mana-mana peruntukan dan harga rancangan yang telah disediakan tidak digunakan untuk membiyai kontrak yang baharu yang kurang keutamaan dan berterusan meneliti keperluan projek yang dirancang agar mana-mana projek yang tidak diperlukan dan keutamaan ditiadakan bagi memberikan laluan pada projek-projek baharu yang lebih utama dan berkualiti bagi mendukung Wawasan Brunei 2035.

Bagi memastikan penyelarasan projek di RKN Ke-10 tercapai, selaras dengan matlamat, terang Menteri Pembangunan, DYTM Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah, selaku Pengerusi Jawatankuasa Tertinggi RKN Ke-10 telah berangkat dari semasa ke semasa mengadakan lawatan ke tapak-tapak projek RKN bagi meninjau secara dekat dan memastikan projek RKN Ke-10 berjalan dengan lancar menurut perancangan waktu dan peruntukan yang telah ditetapkan bagi mencapai keberhasilan dan meraih impak yang menyeluruh selaras dengan matlamat Wawasan Negara 2035.

PEGAWAI-PEGAWAI kanan kerajaan ketika hadir di Persidangan MMN yang berlangsung di Dewan Persidangan MMN.

MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015

12

HARI ISNIN 23 MAC 2015

PCSB, DST rancang bina menara Laporan : Khartini Hamir Foto : Muhammad Asri Haji Awang Abas & Dk Nur Hafilah Pg. Osman BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac. - Syarikat telekomunikasi Progressive Cellular Sendirian Berhad (PCSB) dan DST merancang untuk membina menara bagi melaratkan perkhidmatan ke kawasan-kawasan pedalaman seperti mukim dan kampung di Daerah Belait, di mana ada sesetengah kawasan susah atau langsung tidak dapat menerima masuk dan membuat panggilan luar kerana tidak ada perkhidmatan di kawasan-kawasan berkenaan.

YANG Berhormat Awang Haji Shafiee bin Ahmad.

Menjawab soalan yang dikemukakan oleh Yang Berhormat Awang Haji Mohd.

Shafiee bin Ahmad, Menteri Perhubungan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Hamzah Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Abdullah bin Begawan Mudim Dato Paduka Haji Bakar berkata, beberapa kawasan yang dimaksudkan setengah-setengahnya bukan di pedalaman seperti di Penaga 2, Kampung Mumong 3, Kampung Dipa Negara, Kampung Sungai Lalit, Kampung Sungai Bakong, Lumut, Kampung Labi Baru.

Kemudian Kampung Mumong ‘B’ yang masih dalam proses pembinaan dan dalam perbincangan kebanyakannya di Daerah Belait yang telah disenaraikan jelas Yang Berhormat Menteri Perhubungan lagi iaitu di Kampung Merangking, Kampung Mendaram Kecil, Kampung Malayan Batu, BEDB 2000 Housing (Fasa 1), BEDB 2,000 Housing (Fasa 2), Perpindahan Kampung Sungai Taring 1, Perpindahan Kampung Sungai Taring 2, Perpindahan Kampung Seria 1 dan Perpindahan Kampung Seria 2.

Namun Yang Berhormat Menteri Perhubungan turut menyedari bahawa rancangan dan pembinaan ini masih ada gap dan Yang Berhormat menyarankan kepada pihak AITI dan kedua-dua syarikat ini supaya akan lebih peka dan lebih turun padang dan mengetahui keperluan penduduk seperti yang dicadangkan oleh Yang Berhormat Awang Haji Mohd. Shafiee.

MENTERI Perhubungan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Hamzah Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Abdullah bin Begawan Mudim Dato Paduka Haji Bakar.

Mengenai cadangan kedua jelas Yang Berhormat Menteri Perhubungan, supaya franchise bus dan teksi ini akan dilaksanakan, Yang Berhormat Menteri Perhubungan memberi jaminan kedua-dua sistem ini telah pun diperakui yang teksi belum dapat diteliti secara mendalam, tetapi ia akan dilaksanakan seperti yang dipohonkan oleh Yang Berhormat iaitu di Kampung Labi, Kampung Bukit Sawat dan Kampung Sungai Liang.

Mengenai Jabatan Perkhidmatan Pos pula Yang Berhormat Menteri Perhubungan menyambut baik cadangan Yang Berhormat Awang Haji Mohd. Shafiee itu tadi, supaya pos baharu di Kampung Mumong akan menjadikan satu pusat komersial dan jika boleh ia dipanggilkan satu atap, iaitu satu kaunter semua perkhidmatan.

Apa yang mungkin terjadi inilah Yang Berhormat Menteri Perhubungan sedang teliti ujarnya. Pejabat Pos mempunyai satu sistem yang dipanggil Postal Counters System (PCS), pada masa ini terdapat beberapa kelemahan dalam sistem ini yang cuba diatasi dan insyaaAllah apabila PCS ini dapat di integrate dengan beberapa sistem kastam atau sistem pembayaran online.

Perkara-perkara yang diharap dan dicadangkan oleh Yang Berhormat Awang Haji Mohd.

Shafiee itu tambah Yang Berhormat Menteri Perhubungan lagi akan dapat diteliti, terutama sekali dalam pembayaran bil telefon dan kaedah-kaedah penggunaan oleh warga emas. InsyaaAllah akan mengambil cadangancadangan ini sebagai satu input sebagai perancangan kementerian.

Perkhidmatan bot ke Daerah Temburong dalam penelitian Laporan : Khartini Hamir Foto : Muhammad Asri Haji Awang Abas, Dk Nur Hafilah Pg. Osman

YANG Berhormat Haji Ahad.

Awang

Haji

Sulaiman

bin

BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac. - Menteri Perhubungan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Hamzah Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Abdullah bin Begawan Mudim Dato Paduka Haji Bakar menjelaskan bahawa kementeriannya berusaha untuk menambah lagi perkhidmatan bot laju serta buat masa ini perkhidmatan bot ke Daerah Temburong adalah dalam penelitian kementerian tersebut.

Yang Berhormat Menteri Perhubungan menjelaskan perkara itu semasa menjawab soalan dikemukakan oleh Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman bin Haji Ahad tentang masalah kekurangan penggunaan perkhidmatan bot laju yang telah menimbulkan masalah kepada pengguna (orang ramai) dan juga

DOA selamat dibacakan bagi memberkati Majlis Mesyuarat Negara (MMN) yang berlangsung di Bangunan MMN. - Foto : Haji Ariffin Mohd. Noor.

kepada warga Perkhidmatan Awam yang bertugas di Daerah Temburong di mana kadang-kadang perkara itu turut menjejaskan tugas mereka dan terpaksa balik awal ke Bandar Seri Begawan.

Pada Persidangan Majlis Mesyuarat Negara (MMN) pada hari ke-11 di Bangunan MMN, Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman juga menambah bahawa perkhidmatan bot laju dari Daerah Temburong ke Bandar Seri Begawan dan dari Bandar Seri Begawan ke Daerah Temburong, semakin meningkat

dan memerlukan penambahan bot laju penumpang.

Mengulas lebih lanjut Yang Berhormat Menteri Perhubungan menjelaskan, memang ada perbezaan jarak antara jumlah penumpang dengan jumlah perahu yang ada namun kementeriannya berharap akan membukakan lagi tender bagi mengendalikan perahu tersebut dengan mempelawa syarikat-syarikat pelancongan untuk turut serta.

Menyentuh tentang spesifikasi perahu, Yang Berhormat Menteri Pehubungan

menjelaskan bahawa secara formal belum ada namun beliau menghargai cadangan Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman agar ia akan diambil sebagai satu usaha.

Sementara itu, Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman juga menghargai atas keprihatinan Kementerian Perhubungan melalui Jabatan Laut, yang mengeluarkan syarat-syarat atau peraturan-peraturan untuk dipatuhi oleh syarikat-syarikat bot laju penumpang dalam menyediakan jaket keselamatan agar ia mesti dipakai bagi keselamatan penumpang berikutan beberapa kejadian kemalangan perkhidmatan bot laju penumpang dari Daerah Temburong ke Bandar Seri Begawan, Bandar Seri Begawan ke Daerah Temburong yang pernah berlaku.

Pengurusan lapangan terbang akan dikomersialkan Laporan : Khartini Hamir BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac. - Menteri Perhubungan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Hamzah Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Abdullah bin Begawan Mudim Dato Paduka Haji Bakar berkata, tidak ada penambahan yang banyak dipohonkan dalam bidang air traffic controller kerana adalah menjadi hasrat kementeriannya supaya pengurusan lapangan terbang ini akan dikomersialkan melalui sistem PPP, iaitu Private Public Partnership, di mana segala kerja pengurusan lapangan terbang akan diberikan secara komersial dan kita akan menentukan apa yang dipanggil economic regulations.

Walau bagaimanapun, terdapat satu yang menjadi disadvantage kepada air traffic controller ini terang Yang Berhormat Menteri Perhubungan, iaitu scheme of work service namun ia sekarang dirundingkan dengan Jabatan Perkhidmatan Awam.

Menteri Perhubungan menyatakan perkara tersebut bagi menjawab isu yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Datin Paduka Dayang

Hajah Salbiah binti Haji Sulaiman pada Majlis Permesyuaratan Majlis Mesyuarat Negara berhubungan dengan masalah kekurangan jumlah petugas di bahagian air traffic controller di lapangan terbang. ”Mengenai perundingan dengan Kementerian Pendidikan untuk mengadakan keutamaan ini sebenarnya skim atau pengkhususan atau profesionalisme dalam air traffic tersebut tidak mempunyai sistem yang khusus dalam akademik, apa yang ada ialah kepakaran atau pengetahuan yang diperolehi dalam specialist training,” terang Yang Berhormat.

Jelas Yang Berhormat, memang betul kementeriannya sedang meneliti untuk mengadakan specialist luar negeri tetapi specialist luar negeri tersebut dalam bidang trainers untuk memantapkan lagi kepakaran dan pengetahuan pegawai-pegawai yang ikut atau berkhidmat dalam bidang berkenaan.

Tambah Yang Berhormat, satu air traffic akademik telah ditubuhkan di rantau ini, iaitu di Singapura, di mana beberapa usaha telah pun dibuat untuk menghantar Air Traffic Academy ini tetapi dalam penilaian kementeriannya adalah lebih efektif kalau kitani mengadakan specialist luar negeri itu bertugas di sini seperti

YANG Berhormat Datin Paduka Dayang Hajah Salbiah binti Haji Sulaiman.

apa yang dibuat dalam dua bidang regulatory bagi menilai airworthiness dan crew worthiness yang diadakan itu.

“Oleh demikian inilah yang menjadi fokus utama kementerian ini dan insyaaAllah kita tidak akan menunggu UKCCA ini habis dalam studynya dan perkara ini akan dijadikan sebagai satu fokus yang urgent bagi menilai keperluannya,” jelas Yang Berhormat.

HARI ISNIN 23 MAC 2015

MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015

13

Persekitaran bersih elak pembiakan nyamuk Aedes Laporan : Hajah Noor Dina Haji Abd. Rahman Foto : Haji Ariffin Mohd. Noor, Azmah Haji Ahad

BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac.- Menyedari akan bahayanya nyamuk Aedes yang semakin membimbangkan di negara jiran, penjagaan persekitaran yang bersih dan bebas adalah perkara mustahak yang boleh mengatasi punca pembiakan nyamuk.

Isu berhubung kait dengan nyamuk Aedes ini telah dibangkitkan oleh Yang Berhormat Awang Haji Tahamit bin Haji Nudin pada hari ke-11 berlangsungnya Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) di

bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd.

Yusof menjelaskan bahawa kementeriannya memang mengambil langkah-langkah yang tertentu demi mengelak daripada pembiakan nyamuk tersebut.

“Kita tahu bahawa penyakit nyamuk Aedes ini ataupun pembiakan yang dinamakan ‘vector’ ini adalah salah satu penyakit yang boleh menghidap penyakit denggi dan penyakit-penyakit yang berjangkit yang lain,” jelas Yang Berhormat.

Walau bagaimanapun, perkara yang paling mustahak yang akan MENTERI Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd. Yusof.

Bangunan Dewan Majlis MMN, di sini.

Menjawab persolan tersebut, Menteri Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan

Keperluan penamaan pulau akan ditinjau Laporan : Khartini Hamir Foto : Muhammad Asri Haji Awang Abas, Dk. Nur Hafilah Pg. Osman BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac. - Menteri Perhubungan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Hamzah Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Abdullah bin Begawan Mudim Dato Paduka Haji Bakar tertarik tentang soalan yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman bin Haji Ahad berhubung penamaan pulau-pulau yang terdapat di perairan Negara Brunei Darussalam dan di kawasan-kawasan Sungai Brunei agar diberi nama seperti Pulau Sibungar, Pulau Berambang, Pulau Cermin dan lain-lain.

Yang Berhormat Menteri Perhubungan juga turut menyatakan bahawa cadangan tersebut adalah bagus dan dapat dijadikan satu bahan untuk memperbaiki perkhidmatan.

Yang Behormat Awang Haji Sulaiman menjelaskan perkara itu adalah bertujuan sebagai panduan kepada nelayan-nelayan yang hilang arah panduan sekiranya mereka menghubungi kepada mereka yang berkenaan dan juga untuk pengetahuan orang ramai bahawa nama-nama pulau tersebut akan dapat dikenali.

Tambah Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman pada Persidangan Majlis Mesyuarat Negara (MMN) pada hari ke-11 di Bangunan MMN, ada juga orang tidak tahu tentang pulau-pulau yang terdapat di negara kita terutama sekali golongan belia.

Sebagaimana dalam permesyuaratan 4-6 tahun yang lepas jelas Yang Berhormat Menteri Perhubungan, perkara tersebut pernah dicadangkan supaya pulau tersebut dinamai, dan apabila pulau tersebut diberi nama Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman juga mencadangkan supaya ia diberi label.

Namun setakat ini, jelas Yang Berhormat Menteri Perhubungan,

YANG Berhormat Awang Haji Tahamit bin Haji Nudin.

difokuskan oleh Kementerian Kesihatan adalah cara-cara untuk memberikan kesedaran kepada orang ramai dengan menjaga persekitaran yang bersih dan bebas daripada pembiakan nyamuk.

Bagi tujuan itu, Yang Berhormat menyarankan adalah tanggungjawab bersama bagi mengelakkan tempat-tempat pembiakan nyamuk dengan sentiasa membersihkan kawasan rumah sama ada dalam rumah ataupun di sekeliling rumah, kerana tempat-tempat pembiakan nyamuk mungkin ada di tempat kotak-kotak, longkang-longkang yang kotor, pasu-pasu bunga yang berisi air yang bertakung, baldi yang berisi air, tandas-tandas dan kawasan-kawasan yang kotor.

Di samping itu, orang ramai juga mustahak untuk sama-sama bekerjasama dengan Kementerian Kesihatan untuk menjaga kebersihan bagi menghindarkan pembiakan nyamuk di kawasan persekitaran masing-masing, jelas Yang Berhormat.

Manakala mengenai dengan penyemburan racun serangga, Yang Berhormat menjelaskan bahawa semburan hanyalah berbentuk sementara, akan tetapi Kementerian Kesihatan akan sentiasa meneruskan kerja-kerja rutin penyemburan dari semasa ke semasa, terutama sekali di tempat-tempat yang dikenal pasti terdapat pembiakan nyamuk di sana.

Menurut Yang Berhormat, seterusnya Kementerian Kesihatan akan membuat pemeriksaan terhadap

orang-orang yang terdekat kepada kes bagi memastikan tidak terdapat tanda-tanda jangkitan atau penyakit terhadap orang tersebut.

“Ertinya, jika ada sudah tandatanda orang mempunyai penyakit berjangkit itu, maka pihak Kementerian Kesihatan akan bertindak dengan segera dan dalam waktu yang sama, penggunaan bahan-bahan racun serangga bagi memusnahkan nyamuk dewasa dan jentik-jentik akan dilakukan,” tambah Yang Berhormat lagi.

Dalam pada itu, Yang Berhormat Menteri Kesihatan juga menegaskan, pendidikan kesihatan bagi kes-kes orang yang mungkin dijangkiti penyakit-penyakit tersebut bukanlah semata-mata tanggungjawab Kementerian Kesihatan sahaja untuk menjaga kebersihan dan penyemburan racun-racun serangga, akan tetapi ia juga tanggungjawab semua.

Menurut Yang Berhormat, Kementerian Kesihatan juga bekerjasama dengan pihak-pihak swasta dan syarikat-syarikat yang diiktiraf untuk melakukan aktiviti-aktiviti penyemburan racun-racun bagi mengelakkan pembiakan nyamuk.

Ke arah itu, adalah mustahak bagi semua masyarakat untuk bersama-sama bertanggungjawab dalam membersihkan kawasan rumah dan juga persekitaran mahupun di bangunan-bangunan, bagi mengelak daripada pembiakan nyamuk di tersebut, tegas Yang Berhormat.

Budaya tetap diperjuangkan Laporan : Dk. Nasibahanim Pg. Haji Bakar Foto : Mohd. Zul-Izzi Haji Duraman, Muhammad Asri Haji Awang Abas

MENTERI Perhubungan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Hamzah Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Abdullah bin Begawan Mudim Dato Paduka Haji Bakar

belum diusahakan lagi tetapi akan ditinjau keperluaannya dengan pihak-pihak yang berkenaan seperti Jabatan Ukur, Kementerian Pembangunan.

YANG Berhormat Awang Haji Sulaiman bin Haji Ahad.

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - “Mengenai budaya, alhamdulillah saya merasakan dalam hal ini, walaupun Yang Berhormat melihat mungkin tidak terdapat banyak kegiatan ataupun program yang menjurus kepada mengembangkan, membangun, memperkaya dan juga mempromosikan budaya, tapi kita boleh melihat bahawa seperti kata orang lain dahulu, ‘lain parang, lain dulu lain sekarang’,” jelas Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah bagi soalan yang dibangkitkan oleh Ahli Majlis Mesyuarat Negara (MMN), Yang Berhormat Awang Haji A. Ahmad bin Husain.

Perkembangan budaya menurut Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan dibuat bukan lagi melalui dari pemantasan ataupun persembahan yang tertentu ataupun berkala, tetapi ia dibuat secara berterusan.

Pengembangan budaya yang dilaksanakan di Negara Brunei Darussalam bukan sahaja diadakan dalam negara, ujar Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, malah juga diadakan bagi tujuan mempromosi dan mengembangkannya di luar negara, iaitu sama ada di rantau ASEAN mahupun juga persembahan di antarabangsa.

Rombongan Kebudayaan Negara Brunei Darussalam juga pernah mengadakan persembahan di Rusia dan Oman di mana mereka

mempersembahkan keunikan dan kekayaan budaya dan adat bangsa Brunei, tambah Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan pada Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) 2015 sesi petang bersidang kembali pada hari kesepuluh.

Menurut Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, bagi program memasyarakatkan budaya, ia berjalan dengan giat dan rancak melalui pelbagai perancangan ataupun aktiviti. Tambah Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, aktiviti-aktiviti tersebut diadakan sewaktu cuti sekolah dengan mengadakan persembahan di komplekskompleks perniagaan dan

YANG Berhormat Awang Haji A. Ahmad bin Husain.

MENTERI Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah.

seumpamanya.

Perkembangan budaya itu malah jauh berkembang, ujar Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan di mana belia kita sudah berani untuk menceburi bidang kebudayaan melalui perfileman, video dan drama. “Ini menunjukkan satu perkembangan yang positif kepada perkembangan budaya yang terdapat di Negara Brunei Darussalam,” tambah Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan lagi.

Budaya atau kebudayaan yang kita warisi bukan sahaja sekadar dihimpun, dikembang dan dipromosikan.

“Tetapi juga memberikan nilai tambah kepada budaya dan warisan yang kita warisi itu supaya ia akan dapat menyumbang kepada pertumbuhan ekonomi negara melalui ‘creative industry’,” tegas Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan.

14

MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. Kerajaan Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam, khususnya melalui Kementerian Kesihatan sentiasa mengambil perhatian dalam melindungi kesihatan awam di negara ini. Ini termasuklah, melaksanakan pelbagai strategi dan inisiatif untuk memastikan makanan yang dijual di negara ini bersih dan selamat untuk dimakan.

Sehubungan itu, Menteri Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd. Yusof berkata, para pemilik atau pengurus restoran dan kedai makan juga berperanan penting dan bertanggungjawab untuk memastikan pekerja-pekerja mereka menyediakan makanan yang bukan sahaja menyediakan makanan yang menyelerakan bahkan dalam keadaan selamat, halal, bersih dan bebas daripada pencemaran dengan mengamalkan tatacara pengendalian makanan yang baik dan yang telah ditentukan.

Yang Berhormat Menteri Kesihatan menjelaskan perkara itu ketika menjawab soalan yang ditimbulkan oleh Yang Berhormat Awang Haji Ramli bin Haji Lahit mengenai kebersihan dan keselamatan makanan di restoran-restoran dan kedai-kedai makan di negara ini pada Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) yang bersidang pada hari kesepuluh di Bangunan Dewan MMN, di sini.

Dalam aspek keselamatan makanan yang merangkumi kebersihan penyediaan makanan dan minuman di restoran-restoran dan kedai-kedai makan, katanya, Kementerian Kesihatan berperanan memantau keselamatan makanan mengikut piawaian antarabangsa dan amalan terbaik dan dilakukan oleh Merinyu-Merinyu Kesihatan Terlatih.

Yang Berhormat seterusnya menegaskan, antara prinsip asas yang difokuskan ialah kaedah perlindungan makanan (protection of food) serta kebersihan premis makanan, penyediaan, penyimpanan, pengendalian dan penjualan makanan.

“Pemantauan sentiasa dilakukan melalui

HARI ISNIN 23 MAC 2015

Amalkan tatacara pengendalian makanan yang baik Laporan : Haji Ahmad Haji Salim Foto : Ampuan Haji Mahmud Ampuan Haji Tengah, Mohd. Mahadi Haji Marsidi

MENTERI Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd. Yusof.

pemeriksaan dalam aspek-aspek secara rutin ke atas premis-premis makanan mengikut jadual yang telah ditetapkan semasa permohonan baharu, pembaharuan lesen perniagaan dan semasa proses penggredan restoran, Jabatan Perkhidmatan Kesihatan terlibat bersama dengan Jabatan Bandaran dan Jabatan Daerah serta agensi-agensi yang berkepentingan,” ujarnya.

Jika terdapat aduan-aduan daripada orang ramai mengenai kebersihan dan keselamatan makanan di premis makanan, tambah Menteri Kesihatan, merinyu-merinyu kesihatan akan mengadakan lawatan dengan serta-merta.

Katanya, ini termasuk jika berlaku sebarang kes keracunan makanan, dengan serta-merta pihak Kementerian Kesihatan akan bertindak

melakukan pemeriksaan dan juga penyelidikan bagi memastikan punca-punca keracunan makanan tersebut.

Hasil pemeriksaan di premis makanan, tambahnya, akan dikongsikan serta-merta dengan pengurus atau penyelia premis berkenaan. Jika terdapat masalah-masalah yang berkaitan dengan keselamatan makanan termasuk isu kebersihan premis di mana pengurus premis juga akan dipanggil untuk sesi kaunseling di Bahagian Kawalan Kualiti dan Keselamatan Makanan bagi sama-sama memperbaiki status kebersihan dan keselamatan makanan di premis tersebut.

“Mana-mana premis yang tidak dapat memperbaiki status kebersihan dan keselamatan makanan, yang akan disokong kepada agensi-agensi yang berkuasa seperti Lembaga Bandaran dan Jabatan Daerah bagi penutupan sementara untuk membolehkan kerja-kerja pembaikan dan pembersihan dilakukan,” ujarnya.

Sokongan penutupan serta-merta, tambahnya, juga diambil jika premis makanan didapati mempunyai tahap kebersihan yang rendah atau pencemaran haiwan pembawa penyakit seperti tikus atau lipas.

Menurut Yang Berhormat Menteri Kesihatan, tindakan tegas telah diambil ke atas beberapa premis makanan yang mempunyai tahap kebersihan yang tidak memuaskan di mana, pada tahun 2013 Masihi sahaja sebanyak 42 premis makanan telah disokong bagi penutupan, manakala 51 premis telah disokong untuk ditutup pada tahun 2014 Masihi.

Ini, jelas Yang Berhormat, adalah semata-mata bagi memastikan makanan yang disediakan untuk dijual kepada orang ramai

berkeadaan selamat, bersih dan bebas daripada sebarang pencemaran untuk dimakan.

Di samping itu, terang Menteri Kesihatan, salah satu syarat pelesenan bagi restoran atau kedai makan semua pengendali makanan adalah dikehendaki menjalani pemeriksaan kesihatan bagi memastikan pengendalipengendali makanan di negara ini mempunyai kesihatan yang baik. Proses pemeriksaan itu termasuklah bebas daripada penyakit kulit dan respiratory, pemeriksaan x-Ray, pemeriksaan contoh najis dan juga diberikan suntikan typhoid.

“Sijil kesihatan akan dikeluarkan jika didapati pengendali-pengendali makanan disahkan sihat oleh Pegawai Perubatan.

Kementerian Kesihatan juga menghendaki setiap pengurus, penyelia dan pengendali makanan menghadiri kursus pengendalian makanan yang diberikan oleh Kementerian Kesihatan termasuk topik-topik pengurusan premis makanan yang baik, keselamatan cara kerja di premis makanan, pemakanan sihat dan seimbang serta memastikan tidak ada keracunan makanan dan perundangan yang berkaitan dengannya,” ujarnya.

Peningkatan penyakit buah pinggang membimbangkan Laporan : Hajah Noor Dina Haji Abd. Rahman Foto : Haji Ariffin Mohd. Noor, Azmah Haji Ahad BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac.Penyakit buah pinggang merupakan satu penyakit yang dikategorikan bukan penyakit berjangkit, akan tetapi ia menjadi satu gejala yang menunjukkan peningkatan kes yang semakin bertambah dari semasa ke semasa bagi penduduk di Negara Brunei Darussalam.

Kekhuatiran mengenai dengan kes ini jelas terpancar apabila majoriti daripada Yang Berhormat ahli-ahli yang dilantik membangkitkan persoalan mengenai dengan penyakit tersebut.

Antara Yang Berhormat ahli-ahli yang dilantik yang menyuarakan rasa kebimbangan dan ingin mengetahui lebih lanjut mengenai dengan penyebab utama penyakit tersebut ialah Yang Berhormat Orang Kaya Maha Bijaya Awang Haji Othman bin Uking dan Yang Berhormat Awang Haji Ramli bin Haji Lahit.

Menjawab rasa kebimbangan Ahli-ahli Yang Berhormat itu, Menteri Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd. Yusof berkata, penyakit seperti ini boleh dihindari dengan adanya kesedaran dan disiplin yang tinggi dari diri sendiri dalam mengawal dan mengikuti nasihat doktor dan seterusnya mengamalkan cara hidup sihat.

YANG Berhormat Awang Haji Ramli bin Haji Lahit.

Menteri Kesihatan menjelaskan demikian pada hari ke-11 berlangsungnya Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) di Bangunan Dewan Majlis MMN, di sini.

Terdahulu Menteri Kesihatan menjelaskan, Kementerian Kesihatan amat mengambil berat dan serius serta lebih transparent terhadap penyakit-penyakit yang tidak berjangkit yang menjadi kebimbangan di negara ini, di mana antara punca-punca sering diabaikan ialah tidak mengamalkan cara hidup sihat yang merangkumi dua asas iaitu dari segi pemakanan, hendaklah memakan pemakanan yang seimbang dengan mengurangkan karbohidrat, gula dan garam serta memperbanyakkan memakan sayur-sayuran dan buah-buahan yang mengandungi fiber; manakala dari aspek fizikal, aktiviti adalah mustahak sepertimana yang disarankan oleh Kementerian Kesihatan untuk mengadakan aktiviti-aktiviti fizikal 150 minit dalam seminggu, memadai mengikut keupayaan masing-masing.

Asas kedua, tambah Yang Berhormat Menteri Kesihatan, ialah walaupun kerajaan menyediakan kemudahan-kemudahan kepada orang awam, kesedaran diri untuk menjaga kesihatan diri sendiri adalah amat penting dan paling utama memandangkan sebelum seseorang itu menghidap penyakit buah pinggang, kebanyakan daripadanya adalah didapati penghidappenghidap penyakit darah tinggi dan kencing manis.

Jelas Yang Berhormat, 50 peratus antaranya adalah penghidap penyakit darah tinggi dan kencing manis dan jika pesakit tersebut tidak mengawal cara pemakanan dan cara hidup yang sihat serta meninggalkan ubat yang perlu mereka ambil, maka mereka akan berisiko untuk menghidap penyakit buah pinggang.

Dalam pada itu, Menteri Kesihatan juga menyarankan agar orang ramai mengadakan ‘health screening’ di pusat-pusat kesihatan yang disediakan bagi mengenal pasti simptomsimptom awal agar dapat dicegah sebelum ia menjadi masalah-masalah penyakit kronik tidak berjangkit seperti kencing manis (diabetes), masalah sakit jantung dan masalah pernafasan yang kronik.

Mengulas lebih lanjut tentang persoalan yang ditimbulkan oleh dua Ahli-ahli Yang Berhormat yang dilantik iaitu Yang Berhormat Datin Paduka Dayang Hajah Salbiah binti Haji Sulaiman dan Yang Berhormat Awang Haji Ramli bin Lahit mengenai program pencegahan awal dan peningkatan penyakit buah pinggang, serta strategi-strategi promosi kesihatan yang dijalankan sejauh ini.

Yang Berhormat Menteri Kesihatan menjelaskan, di dalam Perkhidmatan Renal telah ditubuhkan satu unit khusus unit promosi kesihatan dengan kerjasama Unit Promosi Kementerian Kesihatan, yang mana diadakan program-program berkaitan kesedaran mengenai penyakit buah pinggang dan cara pencegahan kepada orang ramai melalui media massa seperti televisyen, surat khabar serta aktiviti-aktiviti di peringkat komuniti atau mukim dan sekolah.

“Ini termasuk juga sebagaimana sedia maklum tiap-tiap tahun Kementerian Kesihatan mengadakan Hari Buah Pinggang Sedunia.

Dalam pada itu, Jabatan Renal juga telah menerbitkan poster-poster, artikel, buku panduan, risalah, video untuk menyampaikan maklumat mengenai penyakit ini kepada orang awam dan kumpulan-kumpulan yang tertentu,” jelas Yang Berhormat.

Dalam usaha menangani peningkatan penyakit buah pinggang, Yang Berhormat Menteri Kesihatan menjelaskan bahawa Kementerian Kesihatan juga menjalankan aktiviti promosi kesihatan renal dan pemeriksaan kesihatan untuk orang ramai, bersama-sama Pusat Promosi Kesihatan melalui Program Mukim Sihat dan juga Hari Buah Pinggang Sedunia, dan seterusnya mengadakan ‘health screening’ bagi mengenal pasti jika ada simptom-simptom penyakit buah pinggang.

Ia adalah untuk memberikan kesedaran mengenai kepentingan mengamalkan cara hidup sihat bagi menghindari penyakit-penyakit diabetes dan darah tinggi, yang mana jika ia dapat dikawal penyakit buah pinggang akan dapat dihindar.

Dalam pada itu, tambah Yang Berhormat, promosi Program Kesihatan Buah Pinggang juga dilaksanakan dalam kalangan penuntut bagi menyalurkan maklumat mengenai bahaya dan pencegahan penyakit buah pinggang.

“Pada tahun 2014 Masihi sahaja sejumlah 2,864 penuntut telah diberikan taklimat mengenai ama-

YANG Berhormat Orang Kaya Maha Bijaya Awang Haji Othman bin Uking.

lan hidup sihat dan kesihatan buah pinggang,” jelas Yang Berhormat Menteri Kesihatan.

Di samping itu, menurut Yang Berhormat, Kementerian Kesihatan juga menjalankan program pembersihan kesihatan kepada keluarga pesakit khusus untuk pesakit-pesakit yang menjalani dialisis disemua pusat dialisis di negara ini memandangkan mereka adalah golongan berisiko tinggi untuk menghidap penyakit buah pinggang jika penyakit ini dikesan awal nasihat dan rawatan dapat diberikan dengan segeranya.

Program pendidikan tersebut disampaikan oleh jururawat kemasyarakatan yang telah diberikan latihan untuk menyampaikan maklumat mengenai penyakit buah pinggang, juga terus dilaksanakan dan diungkayahkan kepada pesakit-pesakit khusus iaitu pesakit-pesakit kencing manis; yang antara punca utama kepada penyakit buah pinggang; yang menerima rawatan di klinik pesakit luar, klinik-klinik kesihatan dan juga di pusat-pusat kesihatan.

Dalam pada itu juga, jelas Yang Berhormat Menteri Kesihatan, Kementerian Kesihatan juga mengungkayahkan bengkel khusus kepada doktor-doktor di seluruh negara mengenai tatacara mengesan dan merawat penyakit buah pinggang awal dalam kalangan pesakit-pesakit yang menerima rawatan di klinik pesakit luar dan klinik-klinik kesihatan serta cara merujuk kepada Pakar Nephrology dan Doktor Renal supaya pesakit dapat menerima rawatan yang awal bagi mencegah atau melambatkan penyakit buah pinggang mereka dari menjadi bertambah teruk.

HARI ISNIN 23 MAC 2015

MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015

15

PPP dukung pembangunan inklusif, kedayatahanan fiskal BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. Menteri Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd.

MENTERI Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd. Yusof.

Laporan : Dk. Nasibahanim Pg. Haji Bakar Foto : Mohd. Zul-Izzi Haji Duraman, Muhammad Asri Haji Awang Abas

Yusof telah memberikan ucapan mukadimah mengenai senario kesihatan negara masa kini dan strategi Kementerian Kesihatan dalam sama-sama menuju ke arah pencapaian Wawasan Negara 2035.

Salah satunya adalah Strategi kelima : Mendukung Urus Tadbir (Governance) penjagaan kesihatan yang proaktif dan telus.

Kordinasi dan integrasi dalam pembentukan dan pelaksanaan dasar serta pemberian perkhidmatan dan penjagaan kesihatan yang diberikan oleh pelbagai institusi kesihatan dari pihak kerajaan dan swasta memerlukan penyejajaran yang lebih mantap dan berkesan.

Ini penting bagi mengoptimakan sumbersumber yang ada dari aspek tenaga profesional dan kewangan.

Yang Berhormat Menteri Kesihatan seterusnya menjelaskan bahawa Kementerian Kesihatan juga sangat peka bagi meningkatkan pelaksanaan program Public Private Partnership (PPP). ‘Outsourcing’ PPP ini akan turut

mendukung kepada pembangunan inklusif serta kedayatahanan fiskal.

Dalam perkara ini, Kementerian Kesihatan

telah pun melaksanakan beberapa inisiatif yang melibatkan kaedah kewangan alternatif yang dikenal pasti lebih kos efektif khususnya melalui program seperti yang berikut: 1. ‘Leasing’ bagi sebahagian peralatan di Jabatan Perkhidmatan Makmal; dan 2. ‘Outsourcing’ bagi perkhidmatanperkhidmatan dukungan (support services) seperti penyediaan pemakanan, pengurusan dan pemeliharaan letak kereta di Hospital Raja Isteri Pengiran Anak Saleha (RIPAS), Pemuliharaan dan Pemeliharaan Estet dan Aset, perkhidmatan pembersihan dan lain-lain lagi.

Ini termasuk PPP dalam pemberian perkhidmatan seperti bekerjasama dan kolaborasi bersama serta menjadi rakan kongsi khususnya dengan Gleneagles Jerudong Park Medical Centre (GJPMC), Neuroscience Stroke Rehabilitation Centre (NSRC) dan The Brunei Cancer Centre (TBCC), tambah Yang Berhormat.

Hal tersebut dinyatakan oleh Yang Berhormat Menteri Kesihatan pada Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) 2015 sesi petang yang bersidang pada hari kesepuluh di Dewan Persidangan MMN, Bangunan MMN.

Isu kekurangan doktor diambil maklum Laporan : Hajah Zabaidah Haji Salat Foto : Haji Ariffin Mohd. Noor, Azmah Haji Ahad BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac.- Menteri Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd. Yusof menjelaskan bahawa kementeriannya amat mengambil maklum mengenai isu kekurangan doktor pada keseluruhannya terutama di Hospital Pengiran Isteri Hajah Mariam, Daerah Temburong.

Menurut Yang Berhormat, klinik di Bahagian Pesakit Luar (Out Patient) di Hospital Pengiran Isteri Hajah Mariam, telah pun disediakan dua orang doktor. Walau bagaimanapun jika sekiranya dua orang doktor itu tidak mencukupi, doktor on call akan dapat membantu mereka.

Yang Berhormat menjelaskan demikian ketika menjawab isu yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman bin Haji Ahad berhubung dengan perlunya penambahan doktor di Hospital Pengiran Isteri Hajah Mariam, pada hari ke-11 berlangsungnya Majlis Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) di Bangunan Dewan Majlis MMN, di sini.

Mengenai penambahan jumlah doktor yang bertugas di hospital tersebut, Yang Berhormat Menteri Kesihatan menjelaskan bahawa pada masa ini terdapat lima orang doktor yang bertugas secara tetap. Akan tetapi jumlah ini sebenarnya lebih tinggi, kadangkala ada pakar-pakar dari Hospital Raja Isteri Pengiran Anak Saleha, juga membuat pelbagai klinik kepakaran secara berkala dari semasa ke semasa di hospital berkenaan.

Menurut Yang Berhormat Menteri Kesihatan, kementeriannya juga mengambil maklum akan isu kekurangan doktor pada keseluruhannya, walau bagaimanapun Kementerian Kesihatan akan menggunakan tenaga kerja profesion kesihatan ini secara optimum mengikut keperluan penduduk dan rakyat di negara ini.

YANG Berhormat Awang Haji Sulaiman bin Haji Ahad.

Berhubung dengan Pegawai Pergigian Perempuan di Hospital Pengiran Isteri Hajah Mariam, Temburong.

Yang Berhormat seterusnya memaklumkan bahawa Perkhidmatan Pergigian yang disediakan di hospital tersebut adalah Perkhidmatan Penjagaan Mulut Asasi bagi pesakit dewasa dan kanak-kanak yang dikendalikan oleh seorang Pegawai Pergigian, Juruterapi Pergigian dan Jururawat Pergigian.

Jumlah doktor pergigian yang memberikan Perkhidmatan Penjagaan Mulut Asasi seluruh negara ialah 33 orang, iaitu 15 lelaki dan 18 perempuan. Sementara jumlah Doktor Pergigian yang memberikan Perkhidmatan Pakar Pergigian di seluruh negara adalah 37 orang, iaitu 13 lelaki dan 24 perempuan.

Manakala 12 Pegawai Pergigian sedang mengikuti Program Latihan Kepakaran Pergigian Asasi dan Lanjutan. Jumlah keseluruhan Doktor Pergigian pada masa ini ialah 82 orang, iaitu 54 anak tempatan dan 28 bukan tempatan, jelas Yang Berhormat.

Bagi Klinik Pergigian yang mempunyai satu bilik pembedahan pergigian bagi pesakit dewasa seperti di Hospital Pengiran Isteri Hajah Mariam, Temburong ini jelas Yang Berhormat, adalah Doktor Pergigian yang berpengalaman telah ditempatkan di klinik tersebut pada masa ini.

Pada majlis itu, Yang Berhormat memberikan keyakinan bahawa perkara tersebut insyaaAllah akan dapat diatasi dengan adanya proses penambahbaikan dan menaik taraf hospital di Daerah Temburong dengan menambah dua bilik pembedahan pergigian menjadikannya empat buah bilik pembedahan pergigian. Ini tertakluk juga kepada jumlah Doktor Pergigian perempuan pada masa ini kerana Jabatan Perkhidmatan Pergigian akan berusaha menempatkan Doktor Pergigian lelaki dan perempuan di Klinik Pergigian di hospital tersebut pada masa akan datang,” jelas Yang Berhormat.

Menyentuh mengenai soalan yang ditimbulkan oleh Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman berhubung dengan sistem Bru-HIMS yang dikatakan masih lagi lambat dan pesakit-pesakit lama menunggu.

Menurut Yang Berhormat Menteri Kesihatan, adalah tidak dinafikan, pada peringkat awal sistem Bru-HIMS dilaksanakan di Daerah Temburong pada bulan Disember 2013 memang terdapat kelambatan sedikit kerana ia memerlukan penyesuaian dan pembelajaran bagi pengguna-pengguna dan ia juga memerlukan sistem itu akan stabil dari semasa ke semasa.

Walau bagaimanapun, pada awal tahun 2015 menurut Yang Berhormat, dengan kebiasaan para pengguna sistem Bru-HIMS yang sudah stabil dan juga disebabkan oleh keberkesanan sistem itu sendiri, setelah diperbaiki, purata

waktu menunggu telah berjaya dikurangkan kepada 48 minit pada ketika ini.

“InsyaaAllah, pihak pengurusan Hospital Pengiran Isteri Hajah Mariam, Temburong akan

sentiasa berusaha sedaya upaya untuk mengurangkan lagi tempoh waktu menunggu para pesakit,” jelas Yang Berhormat Menteri Kesihatan.

Lapan bidang utama membangun potensi wanita Laporan : Wan Mohamad Sahran Wan Ahmadi Foto : Haji Ariffin Mohd. Noor, Azmah Haji Ahad BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac.- Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah menyatakan beberapa pelan tindakan kini sedang dilaksanakan di bawah Majlis Kebangsaan Isu Sosial termasuk Pelan Tindakan Institusi Keluarga dan Wanita.

Pelan tindakan tersebut merupakan instrument strategy untuk membangun potensi golongan wanita melalui lapan bidang keutamaan iaitu pengukuhan institusi keluarga, keseimbangan pekerjaan dan keluarga, ekonomi, hak wanita dan perundangan, sumber maklumat mengenai keluarga, kesihatan, pendidikan serta mekanisma memperkasa wanita.

Menjawab persoalan Yang Berhormat Awang Haji Mohd. Shafiee bin Ahmad mengenai isu pembangunan wanita di negara ini, Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan menjelaskan pencapaian pelan tindakan dipantau melalui penentuan jangka waktu perlaksanaan (deliverable milestones) projek dan program yang mempunyai sukat-sukat penunjuk prestasi utama (key performance indicators).

"Perancangan teliti terhadap pensejajaran strategi dan pelaksanaan projek dan program yang berkualiti, Kerajaan Kebawah Duli Yang

YANG Berhormat Awang Haji Mohd. Shafiee bin Ahmad.

MENTERI Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah.

Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam di bawah Strategi Jaminan Sosial yang dipandu oleh Wawasan 2035 telah banyak membantu kemajuan golongan wanita di negara ini,” ujarnya pada Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) 2015 pada hari ke-11 yang berlangsung di Bangunan MMN, di sini.

Mengenai rombongan yang menghadiri Convention of the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women (CEDAW) di Geneva, Switzerland pada bulan Oktober 2014 lalu, Yang Berhormat seterusnya menjelaskan dalam sesi rebiu (review) beberapa pemerhatian dan saranan (concluding observations) telah pun dikemukakan dan Negara Brunei Darusslalam menerima cadangan-cadangan yang dikemukakan yang tidak bertentangan dengan Perlembagaan Negara Brunei Darusslalam dan prinsip-prinsip ajaran ugama Islam.

Yang Berhormat Awang Haji Mohd. Shafiee juga pasti perwakilan rombongan tersebut menghadapkan laporan mengenai perkembangan yang dicapai dalam usaha menghapuskan diskriminasi dalam kalangan wanita dan mengucapkan tahniah atas beberapa pencapaian yang telah dibuat oleh pihak-pihak yang berkenaan dalam kerajaan.

16

MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015

HARI ISNIN 23 MAC 2015

Strategi ke arah pencapaian Wawasan Negara 2035 Laporan : Dk. Nasibahanim Pg. Haji Bakar Foto : Mohd. Zul-Izzi Haji Duraman, Muhammad Asri Haji Awang Abas

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Menteri Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd. Yusof telah memberikan ucapan mukadimah mengenai senario kesihatan negara masa kini.

Di samping itu, Yang Berhormat Menteri Kesihatan juga ada menjelaskan mengenai strategi Kementerian Kesihatan dalam sama-sama menuju ke arah pencapaian Wawasan Negara 2035 pada Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) 2015 sesi petang yang bersidang pada hari kesepuluh di Dewan Persidangan MMN, Bangunan MMN. Secara keseluruhan tujuh strategi diberi keutamaan, iaitu yang sedang dan telah mula dilaksanakan, mengikut keutamaan sama ada dalam jangka masa pendek, sederhana dan seterusnya insyaaAllah untuk 20 tahun ke hadapan, nyata Yang Berhormat Menteri Kesihatan.

Strategi Pertama, nyata Yang Berhormat Menteri Kesihatan, adalah mempromosikan kecemerlangan dalam perkhidmatan penjagaan kesihatan secara berterusan dengan memberi fokus people centred care dan penggunaan kaedah teknologi maklumat (IT).

Dari hasil

penyelidikan didapati, penggunaan perkhidmatan kesihatan di negara ini telah meningkat secara berlebihan berbanding dengan negara-negara lain.

Sebilangan pesakit hanya berkunjung ke Pusat-Pusat Kesihatan atau Bahagian Kemalangan dan Kecemasan Hospital, apabila keadaan penyakit yang diambil bertambah teruk hingga menjadi kronik, menurut Yang Berhormat Menteri Kesihatan.

Keadaan sedemikian boleh dielakkan jika rawatan telah didapatkan terlebih awal, iaitu jika terdapat simptom awal penyakit atau seperti yang sering disarankan oleh Kementerian Kesihatan dengan menjalani pemeriksaan saringan, kesihatan (health screening), ujar Yang Berhormat Menteri Kesihatan.

Yang Berhormat Menteri Kesihatan menyatakan Kementerian Kesihatan memberi fokus kepada mengutama dan memperkukuhkan perkhidmatan penjagaan kesihatan asasi. Berasaskan kaedah penjagaan kesihatan universal (universal health coverage) dan people’s centered care, di samping menggalakkan orang awam bersama-sama lebih bertanggungjawab terhadap penjagaan kesihatan diri masingmasing keluarga dan masyarakat.

Strategi ini dihasrat akan mengoptimakan penggunaan perkhidmatan perubatan kesihatan di semua peringkat yang lebih rasional dan kos efektif, membendung bebanan kos kesihatan negara, memastikan kedayatahanan sistem kesihatan dan memberikan perkhidmatan yang optimum, berkualiti dan efisien, menurut Yang Berhormat Menteri Kesihatan lagi.

Pihak Kementerian Kesihatan, menurut Yang Berhormat Menteri Kesihatan, juga telah berjaya melangkah ke hadapan dengan pelaksanaan sistem maklumat dan Pengurusan Penjagaan Kesihatan Negara Brunei Darussalam (Bru-HIMS).

Bru-HIMS telah

mendatangkan kesan yang positif lagi signifikan dalam memperkesankan lagi kualiti dan penambahbaikan penjagaan serta perkhidmatan kesihatan di negara ini. Bru-HIMS akan diperkukuh dan dimantapkan lagi pada masa akan datang.

Yang Berhormat Menteri Kesihatan seterusnya berkata, bahawa Sistem Picture Archiving and Communication Systems (PACS), iaitu seperti imej-imej, X-Ray, ultrasound, CT Scan, MRI dan sebagainya akan diperkenalkan pada tahun ini untuk diintegrasikan ke dalam sistem Bru-HIMS. Penggunaan PACS ini akan memberi nilai tambah di mana imej-imej berkenaan boleh diakses lebih mudah, cepat, tepat dan jelas oleh para profesional kesihatan untuk membantu dan memastikan pengurusan rawatan klinikal lebih efisien dan optimum.

Strategi kedua : Mendukung pengurusan kesihatan dan amalan cara hidup sihat dengan memperluaskan dasar-dasar yang menyokong promosi kesihatan dan health in all policies. Strategi ini dikenal pasti setelah mengambil kira status kesihatan rakyat dan penduduk yang sangat membimbangkan apatah lagi dengan penyakit yang tidak berjangkit atau yang dikenali Non Communicable Diseases (NCD) yang menjadi bebanan semakin meningkat, penyebab penggunaan perkhidmatan perubatan yang tinggi serta punca kematian di negara ini.

Kementerian Kesihatan, jelas Yang Berhormat Menteri Kesihatan, akan mempergiatkan secara berterusan bagi pengesahan awal golongan masyarakat yang mempunyai risiko tinggi dan juga pengawal penyakit di peringkat awal, sebelum menjadi kronik dan memerlukan rawatan yang lebih kompleks. Ini termasuklah memperkenalkan kaedah health screening ataupun saringan kesihatan di Pusat-Pusat Kesihatan dan semasa program kesihatan diadakan.

Jumlah profesional kesihatan ditingkatkan Laporan : Hajah Zabaidah Haji Salat Foto : Haji Ariffin Mohd. Noor, Azmah Haji Ahad BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac.- Menteri Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd. Yusof menjelaskan bahawa Kementerian Kesihatan terus giat berusaha bagi meningkatkan jumlah profesional kesihatan dalam pelbagai bidang dalam usaha memastikan perkhidmatan penjagaan kesihatan dilengkapi dengan pelbagai kepakaran dari semasa ke semasa, di samping mengatur pelaksanaan kursus program latihan secara dalaman.

Yang Berhormat Menteri Kesihatan menjelaskan demikian ketika menjawab isu yang ditimbulkan oleh Yang Berhormat Awang Haji Mohd. Shafiee bin Ahmad iaitu bagi memastikan langkah-langkah untuk menambah lagi kepakaran doktor-doktor di Kementerian Kesihatan pada hari ke-11 Majlis Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) di Bangunan Dewan Majlis MMN. Bagi tujuan itu, Kementerian Kesihatan melaksanakan strategy partnership iaitu program kerjasama dengan institusi-institusi pendidikan dalam negara atau luar negara.

Misalannya, kursus ijazah bekerjasama bersama Institut Kesihatan Pengiran Anak Puteri Rashidah Sa’adatul Bolkiah, Universiti Brunei

Darussalam dan kursus bukan dalam ijazah tetapi di peringkat Advance Diploma dan juga peringkat Ijazah Sarjana Masters dalam bidang kesihatan, jelas Yang Berhormat Menteri Kesihatan.

Sementara Sekolah Vokasional Wasan dalam bidang National Diploma in Science iaitu bagi Kursus Dispensary dan Politeknik Brunei akan mengambil alih Kursus Diploma Health Science dalam bidang Diploma in Health Science Nursing and Paramedic, jelasnya.

Dalam waktu yang sama juga, Kementerian Kesihatan juga, menurut Yang Berhormat, telah mengadakan partnership dengan institusi luar negeri iaitu bersama Royal College of General Practitioners, United Kingdom bagi program Highest Specialist Training For General Practitioner. Partnership dengan Kings College London bagi melaksanakan Diploma Programme and Dental Hygiene and Therapy, Program For Dental Care Professional dan juga partnership dengan Kementerian Kesihatan Malaysia bagi melaksanakan Diploma Programme and Dental Technology.

Kursus-kursus juga telah dikendalikan oleh Kementerian Kesihatan melalui Jabatan Pergigian iaitu Kursus Sijil Pembantu Pergigian, di mana kementerian ini telah mengadakan Memorandum of Understanding dengan akademik perubatan Singapura pada tahun 2014

YANG Berhormat Awang Haji Mohd.

Shafiee bin Ahmad.

Masihi, jelas Yang Berhormat.

Dalam pada itu, Kementerian Kesihatan juga telah mengadakan dan melatih doktor-doktor melalui peranan Post Graduate Adversary and Training Board seperti latihan Post Graduate Tahun 1 dan 2 secara housemanship, Latihan Asas Kepakaran Basic Training dalam pelbagai bidang dan juga dalam bidang kedoktoran.

“Adalah menjadi rancangan kementerian ini untuk meningkatkan lebih ramai lagi terutama sekali anak-anak tempatan dalam bidang profesional kesihatan pada masamasa akan datang dan insyaaAllah ia juga akan bekerjasama bukan saja dengan Kementerian Pendidikan di negara ini malah institusi-institusi perubatan di luar negeri,” tegas Yang Berhormat.

Yang Berhormat Menteri Kesihatan seterus menjelaskan bahawa kadar penyakit buah pinggang atau renal sangat tinggi dan meningkat dari tahun ke tahun. Pada tahun 2014 jumlah penghidap penyakit buah pinggang yang menjalani rawatan dialisis adalah seramai 698 orang, iaitu dianggarkan satu dalam 600 orang penduduk di negara ini. NCD jika tidak dibendung dengan lebih efektif, maka nisbah ini dijangka akan meningkat kepada 1 dalam 400 orang penduduk akan memerlukan rawatan dialisis dalam jangka 10 tahun akan datang, jelas Yang Berhormat Menteri Kesihatan lagi.

Keadaan ini sangat membimbangkan bukan sahaja daripada peningkatan kos rawatan malahan boleh menjejaskan kesihatan, produktiviti, kualiti kehidupan dan sosioekonomi rakyat dan penduduk negara.

Kini perbelanjaan bagi penyakit renal kira-kira tujuh peratus dari keseluruhan peruntukan Kementerian Kesihatan, tambah Yang Berhormat Menteri Kesihatan.

Brunei Darussalam National Multisectoral Action Plan for the Prevention and Control of NCD 2013 / 2018 merupakan salah satu pendekatan dan strategik kesihatan yang holistik, komprehensif dan intregrated dengan penglibatan pelbagai stakeholders. Kementerian Kesihatan menangani pencegahan NCD yang berteraskan kaedah ‘Health In all Policies’ selaras dengan saranan Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) dalam ‘World Health Organisations Global Action Plan for NCD Prevention and Control’. Ini bertujuan untuk meningkatkan kesedaran serta komitmen semua stakeholders termasuk sektor kerajaan, swasta, NGO’s dan juga masyarakat untuk sama-sama menangani, mencegah, mengawal dan mengurangkan bebanan NCD daripada terus menular dan berleluasa di negara ini serta menyerapkan amalan cara hidup sihat, nyata Yang Berhormat Menteri Kesihatan.

Strategi ketiga : Memastikan kedayatahanan sistem kesihatan, di samping memperkukuhkan universal health coverage, dengan memastikan pengurusan sumber-sumber secara optima serta perancangan dan perkembangan sumber manusia yang lebih efektif.

Pendekatan yang diberikan fokus ialah peningkatan efisiensi klinikal secara optima serta memperbaiki lagi pengurusan transisi penjagaan kesihatan di hospital dan fasiliti kesihatan secara menyeluruh.

Kementerian Kesihatan juga berhasrat untuk merancang memanfaatkan sumber profesional kesihatan secara partnership dengan perkhidmatan kesihatan swasta, ujar Yang Berhormat Menteri Kesihatan.

Kementerian, ujar Yang Berhormat Menteri Kesihatan, secara berterusan akan mengembangluaskan pelbagai disiplin kepakaran profesional kesihatan melalui program-program latihan dalam dan luar negeri. Dari segi tenaga profesional kesihatan dan perubatan dari setahun ke setahun terdapat peningkatan jumlah profesional kesihatan dalam pelbagai kepakaran dan kemahiran dalam kalangan anak-anak tempatan yang telah turut menyumbang perkhidmatan penjagaan kesihatan negara. Jumlah doktor tempatan telah meningkat dari 194 orang pada tahun 2008 kepada 319 orang pada awal tahun 2015. Manakala jumlah konsultan tempatan dalam pelbagai bidang profesion perubatan, kesihatan dan pergigian juga meningkat dari 30 orang pada tahun 2008 kepada 80 orang pada tahun 2015, tambah Yang Berhormat Menteri Kesihatan.

Strategi keempat : Memantapkan dan mengimplementasi dasar serta peraturan termasuk perundangan bagi menjamin perlindungan kesihatan awam dan meningkatkan kualiti

MENTERI Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd. Yusof.

penjagaan kesihatan. Melalui strategi ini, Kementerian kesihatan memberi fokus kepada pelaksanaan inisiatifinisiatif peningkatan kualiti. Program pencapaian akreditasi kebangsaan dan antarabangsa bagi fasiliti penjagaan kesihatan.

Sasaran mengenainya telah dikenal pasti sehingga menjelang tahun 2035.

Ini sebagai kesinambungan pencapaian pengiktirafan dan akreditasi antarabangsa pencapaian makmal di Kementerian Kesihatan yang telah mendapat akreditasi ISO dan baru-baru ini mendapat pengiktirafan pihak WHO sebagai makmal kebangsaan ujian campak (measles) dan rubella, jelas Yang Berhormat.

Kementerian Kesihatan juga, jelas Yang Berhormat, akan memberi keutamaan kepada pengukuhan serta memperkesankan lagi perundangan negara mengenai bidang kesihatan sebagai komponen penting dalam mendukung kepada matlamat untuk melindungi kesihatan, keselamatan dan kesejahteraan awam.

Perkembangan terbaharu adalah Perintah Kesihatan Mental (Mental Health Order) yang telah dikuat kuasa pada 1 November 2014. Ia jelas Yang Berhormat lagi, sebagai salah satu pendekatan penting mendukung penjagaan dan perlindungan pesakit-pesakit yang menghidap Kecelaruan mental secara holistik, berkualiti dan lebih berkesan di negara ini.

Manakala beberapa perundangan, tambah Yang Berhormat, adalah untuk memantap dan mengukuhkan penjagaan dan perlindungan kesihatan awam sedang dalam proses penelitian untuk penggubalan antaranya Public Health Food Act Food Hygiene Regulations; Public Health Order (Vector), kawalan fasiliti penjagaan kesihatan swasta serta undang-undang bagi mengawal pengamalan Allied Health Professionals.

Dari aspek dasar kesihatan, Yang Berhormat seterusnya menambah, kementerian telah menghasilkan Brunei Darussalam National Medicines Policy (Dasar Ubat Kebangsaan Negara Brunei Darussalam). Objektif Dasar Ubat Kebangsaan ini akan melindungi keselamatan dan kesihatan awam dengan penggunaan ubat yang berkualiti dan efektif bagi mencapai kesihatan dan kesejahteraan masyarakat yang optima.

National Strategy for Maternal, Infant and Young Child Nutrition (MIYCN) in Brunei Darussalam 2014 - 2020 atau matlamat strategi Kebangsaan bagi Pemakanan Ibu, Anak-Anak Damit (termasuk penyusuan susu ibu) dan kanak-kanak Negara Brunei Darussalam 2014 2020. Strategi ini dijadikan sebagai garis panduan kepada pelbagai pihak yang berkepentingan (stakeholders) dalam sama-sama mendukung ke arah meningkatkan status pemakanan ibu, anak damit (termasuk pengamalan penyusuan susu ibu) dan kanak-kanak bagi penambahbaikan kesihatan dan kesejahteraan mereka serta generasi akan datang secara signifikan, jelas Yang Berhormat Menteri Kesihatan.

HARI ISNIN 23 MAC 2015

MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015

17

e-Kubur mengemaskinikan sistem perkuburan umat Islam Laporan : Aimi Sani Foto : Haji Ariffin Mohd. Noor, Azmah Haji Ahad

Menteri Hal Ehwal Ugama, Yang Berhormat Pengiran Dato Seri Setia Dr. Haji Mohammad bin Pengiran Haji Abdul Rahman.

BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac. - Yang Berhormat Menteri Hal Ehwal Ugama, menyambut baik pandangan Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman mengenai dengan e-Kubur dan akan meneliti kesesuaian dan keperluan cadangan berkenaan dengan mengambil kira kemampuan dalam

menyediakan sistem tersebut.

Menurut Yang Berhormat, tidak dinafikan di era teknologi ini amat memerlukan satu alat atau sistem bagi memudahkan pengurusan dan buat masa ini bagi mengemas kini perkuburan orang-orang Islam, KHEU melaksanakan sistem penomboran secara manual dalam beberapa tahun kebelakangan selain mengambil sikap proaktif dalam mengemaskini serta meningkatkan kualiti hal ehwal yang berkaitan dengan pengurusan perkuburan orang-orang Islam di negara ini.

Di samping itu, Majlis Ugama Islam Brunei (MUIB) juga memberikan bantuan perubatan kepada asnaf zakat yang layak sebagaimana digariskan oleh Hukum Syara’ dengan tidak tertumpu kepada pemegang kad pengenalan kuning sahaja.

Menteri Hal Ehwal Ugama, Yang Berhormat Pengiran Dato Seri Setia Dr. Haji Mohammad bin Pengiran Haji Abdul Rahman menjelaskan demikian ketika mengulas isu yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman bin Haji Ahad mengenai bantuan rawatan perubatan di Jerudong Park Medical Centre (JPMC) yang diberikan oleh MUIB dan cadangan Yang Berhormat mengenai sistem e-Kubur bagi mengemaskinikan pengurusan perkuburan orang-orang Islam

di negara ini, pada Mesyuarat Pertama Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) yang bersidang pada hari kesebelas di Bangunan MMN, di sini.

Sementara itu, menyentuh mengenai isu pengeluaran zakat harta telah dibangkitkan di dalam khutbah Jumaat pada 6 Mac 2015 lalu, Yang Berhormat seterusnya menjelaskan, dalam mencapai hasrat ini dan dalam memberikan keyakinan kepada orang ramai, ia memerlukan maklumat yang perlu disampaikan dan mudah difahami oleh rakyat di negara ini yang berugama Islam supaya

mengetahui usaha ke arah pengurusan zakat harta oleh pihak yang berwajib selama ini agar rakyat lebih yakin bahawa urusan tersebut berjalan dengan baik, lancar serta efisien.

“Khutbah Jumaat adalah salah satu media yang efektif untuk menyampaikan maksud tersebut.

Usaha-usaha akan lebih agresif di buat untuk menyedarkan masyarakat Islam tentang kewajipan berzakat harta,” ujar Yang Berhormat.

Pengauditan bagi akaun kumpulan wang zakat memang menjadi amalan dan dibuat secara berterusan.

Pada tahun 2014, ujar Yang Berhormat, jumlah kutipan zakat

Pembelian khazanah negara mengikut peraturan antarabangsa Laporan : Dk. Nasibahanim Pg. Haji Bakar Foto : Mohd. Zul-Izzi Haji Duraman, Muhammad Asri Haji Awang Abas

Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman bin Haji Ahad.

Peraturan Kesihatan Awam sedang diteliti Laporan : Haji Ahmad Haji Salim Foto : Ampuan Haji Mahmud Ampuan Haji Tengah, Mohd. Mahdi Haji Marsidi

MENTERI Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd. Yusof.

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Menteri Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd. Yusof berkata, Kementerian Kesihatan ketika ini telah meneliti untuk mencadangkan bagi memperkenalkan peraturan baharu iaitu Peraturan Kesihatan Awam (Kebersihan Makanan) di bawah Akta Kesihatan Awam.

Peraturan baharu itu, jelasnya, merupakan usaha untuk memantapkan dan memperkesankan lagi usaha kementerian untuk memastikan keselamatan makanan menjamin dan melindungi kesihatan awam.

Dalam waktu yang sama, peraturan ini, tambah Yang Berhormat, akan memberikan panduan yang lebih komprehensif dan jelas kepada pemilik dan pengurus premis makanan terhadap kebersihan premis dan keselamatan

makanan.

Yang Berhormat Menteri Kesihatan menjelaskan perkara itu ketika menjawab soalan yang ditimbulkan oleh Yang Berhormat Awang Haji Ramli bin Haji Lahit mengenai langkah Kementerian Kesihatan terhadap kebersihan dan penggredan restoran dan kedaikedai makan di negara ini pada Musim Permesyuaratan Kesebelas yang bersidang pada hari kesepuluh diBangunan Dewan MMN, di sini.

Selain itu, Kementerian Kesihatan,juga sedang merangka Perintah Kesihatan Awam (Kesihatan dan Kebersihan Alam Sekitar) yang akan membolehkan kementerian tersebut mengambil tindakan yang lebih tegas terhadap mana-mana premis perniagaan termasuk premis makanan yang mempunyai tahap kebersihan yang tidak memuaskan.

“Ini semata-mata untuk memastikan premis-premis perniagaan termasuk premis makanan sentiasa dalam keadaan yang bersih dan tidak menjejaskan kesihatan awam,” terang Yang Berhormat.

Pada majlis itu, Yang Berhormat juga turut menjelaskan mengenai inisiatif penggredan yang diberikan kepada restoran-restoran dan kedai makan di negara ini yang turut diusulkan oleh Yang Berhormat Awang Haji Ramli.

fitrah yang belum diaudit ialah BND924,402.56 dari sejumlah 328,452 orang pengeluar zakat fitrah dan kutipan zakat harta (yang juga belum diaudit) ialah BND16,923,245.71 dari 4,386 orang pengeluar zakat harta.

Manakala dari aspek perbelanjaan atau pengagihan zakat sebagai misalan pada tahun 2014 itu ialah Asnaf Fakir Miskin BND15,970,127.07; Asnaf Muallaf BND1,086,580.00; Asnaf Amil BND207,801.63; Asnaf Al-Gharimin BND657,775.80 dan Asnaf Musafir yang memberi jumlah keseluruhan sebanyak BND17,922.284.50.

Menurut Yang Berhormat, penggredan ini adalah di bawah kawalan Kementerian Hal Ehwal Dalam Negeri (KHEDN) dan Kementerian Kesihatan yang berperanan untuk memastikan prinsip-prinsip asas keselamatan makanan dipatuhi oleh premispremis makanan.

Dalam hal ini, katanya, komponen-komponen yang dinilai yang terkandung dalam penggredan ini termasuk kebersihan premis, kemudahan-kemudahan yang disediakan di premis berkenaan serta keadaan prasarana dan pengendali makanan.

“Kementerian Kesihatan berperanan memastikan prinsipprinsip asas keselamatan makanan dipatuhi oleh premis-premis makanan yang menyertai inisiatif ini yang menyumbang kepada 80 peratus markah penggredan, manakala 20 peratus selebihnya dinilai pemarkahan ini oleh agensi-agensi yang berkaitan seperti Jabatan Bandaran, Jabatan Daerah, Jabatan Alam Sekitar, Taman dan Rekreasi mengikut kriteria-kriteria yang ditetapkan,” terang Yang Berhormat.

Berhubung dengan cadangan Yang Berhormat untuk menambah syarat penggredan yang dimaksudkan ini, di mana, katanya, perkara ini diambil perhatian oleh KHEDN kerana ia

MENTERI Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah.

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Jabatan Muzium-Muzium mempunyai

YANG Berhormat Awang Tahamit bin Haji Nudin.

Haji

termasuk dalam bidang kuasa dan kawalan KHEDN. Sementara itu, Yang Berhormat turut mengulas mengenai cadangan Yang Berhormat Awang Haji Ramli mengenai pembinaan dapur yang menampakkan kegiatan pekerja yang menyediakan makanan dan juga pemasangan CCTV bagi memata-matai pekerja dapur, sebenarnya bukanlah salah satu kriteria asas keselamatan makanan

peruntukan untuk membeli artifak-artifak yang bersangkutan dengan sejarah dan warisan Negara Brunei Darussalam.

Usaha-usaha dilaksanakan ke arah pembelian artifak-artifak atau khazanah negara tersebut.

Hal berkenaan dijelaskan oleh Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah bagi soalan yang dibangkitkan oleh Ahli Majlis Mesyuarat Negara (MMN), Yang Berhormat Awang Haji Tahamit bin Haji Nudin mengenai Artifak-artifak Brunei yang ada di luar negara untuk dibawa pulang ke Negara Brunei Darussalam, iaitu sama ada secara kekal ataupun pinjam. Ini jelas Yang Berhormat lagi amat bermakna bagi generasi baharu dan yang akan datang.

Namun pembelian artifakartifak berkenaan menurut Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan adalah mengikut peraturan-peraturan antarabangsa yang berjalan.

“Jadi, dalam hal pembelian artifak-artifak ini, dilakukan mengikut peraturan-pertauran yang lazim dituruti oleh organisasi antarabangsa mengenai pembelian artifak-artifak,” jelas Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan.

Persidangan Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas MMN 2015 sesi petang bagi hari kesepuluh berlangsung di Dewan Persidangan MMN. dan bukanlah menjadi amalan terbaik antarabangsa.

Apa yang perlu diambil perhatian, tegas Yang Berhormat, ialah tanggungjawab dan kesedaran pemilik, pengurus dan juga penyedia-penyedia makanan sendiri dalam memastikan makanan yang disediakan bersih dan selamat serta bebas daripada sebarang pencemaran kepada orang ramai.

18

MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015

HARI ISNIN 23 MAC 2015

KHEU terus berhemah, berjimat peruntukan yang diluluskan Oleh : Nur Faizzah Nawang Foto : Ampuan Haji Mahmud Ampuan Haji Tengah, Mohd. Mahdi Haji Marsidi

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Menggalas dan menanai tanggungjawab bagi kepentingan agama, bangsa dan negara adalah merupakan agenda utama setiap agensi kerajaan.

Dalam hubungan ini, Kementerian Hal Ehwal Ugama (KHEU) turut sentiasa untuk mencapai Wawasan Negara 2035 Masihi menerusi visinya menjadikan Negara Brunei Darussalam sebuah Negara Zikir dengan menjadikan Islam sebagai cara hidup yang lengkap dan sempurna ke arah mencapai negara yang aman sejahtera dengan mendapat keredhaan dari Allah Subhanahu Wata'ala Yang Maha Pengampun).

Dalam mukadimah Menteri Hal Ehwal Ugama, Yang Berhormat Pengiran Dato Seri Setia Dr. Haji

Mohammad bin Pengiran Haji Abdul Rahman berkata, tema 'Modal Insan Berkualiti, Mendukung Pembangunan Inklusif” ini amat tepat dan relevan dengan hasrat negara kita kerana samaada disedari atau tidak tema ini meliputi hal-hal duniawi dan ukhrawi.

Ungkapan pembangunan inklusif bermaksud pembangunan yang menyeluruh dengan erti tema ini bukan sahaja melihat kemasyhuran kecemerlangan di dunia malah juga kebahagiaan dan kecemerlangan di akhirat.

Jelasnya, insan yang akan dilahirkan itu adalah nilai akhlak yang berkualiti dan mempunyai ciri-ciri keduniaan dan keakhiratan, sementara itu hanya dengan kualiti sedemikian seorang hamba Allah itu akan selamat di dunia dan di akhirat.

Dalam pandangan Islam, modal insan itu dapat dianggap berkualiti jika ia jahil dan tidak mengamalkan ajaran agamanya, tetapi dia akan dianggap berkualiti jika dia memberikan perhatian kepada dua-dua aspek tersebut dan menurutnya inilah modal insan yang ingin dilahirkan dalam Wawasan Negara 2035.

Di sinilah peranan KHEU dan jabatan-jabatan di bawahnya iaitu: Memberikan penumpuan kepada

menyebarluaskan dakwah dan syiar Islam di seluruh negara; Memperkukuhkan pendidikan Islam khasnya dalam kalangan generasi muda; Mempertingkatkan kemahiran dan kualiti bekerja dengan iman dan takwa; Menyediakan prasarana keagamaan bagi kemudahan beribadah dan membuat amal kebajikan; Melaksanakan perkara amar maaruf dan nahi mungkar; Mengukuhkan undang-undang negara yang berpandukan hukum syara dan berusaha memastikan makanan orang-orang Islam di Negara Brunei Darussalam ini adalah halal dan sebagainya lagi.

Menurut Yang Berhormat, semuanya ini bukanlah tugas ringan, namun atas kerjasama erat dari semua pihak dan semua agensi kerajaan dan bukan kerajaan dan atas perasaan tanggungjawab bersama sebagai orang Islam, maka tugas-tugas yang berat itu, Alhamdulillah sedaya upaya telah dapat dilaksanakan dengan jayanya.

Menurut Yang Berhormat lagi, antara prasarana pendidikan agama yang telah dapat dimulakan pembinaannya pada awal tahun ini ialah pembinaan Sekolah Arab Kampung Katok dan Sekolah Arab Kampung Rimba, yang menelan belanja kira-kira BND100 juta, insyaaAllah akan menjadi mercu

tanda pendidikan agama dan bahasa Arab di negara kita.

Dalam rancangan yang terdekat ini pula, dengan izin Allah Subhanahu Wata'ala beberapa buah masjid yang dikirakan menyerlah dan dapat menampung kapasiti jemaah yang ramai di kampung-kampung berkenaan akan dimulakan pembinaannya sedikit masa lagi iaitu di Kampung Tanah Jambu, Kampung Meragang dan Kampung Mengkubau dan prasarana lain adalah juga dalam proses untuk dilaksanakan.

Sehubungan itu, KHEU sukacita mengucapkan berbanyak-banyak terima kasih kepada Kementerian Kewangan yang telah memberikan peruntukan sebanyak BND261,190,500, iaitu berlebihan sebanyak BND1,167,330 berbanding dengan Peruntukan Tahun Kewangan 2014 / 2015.

Dengan peruntukan ini, insyaaAllah KHEU dan jabatan-jabatan di bawahnya akan memanfaatkan dengan sebaik-baiknya dengan berhemah dan berjimat.

Satu perkara penting yang perlu kita sedari bersama sebagai orang Islam bahawa apa jua perbelanjaan yang kita curahkan untuk kemajuan agama, insyaaAllah akan mendapat balasannya daripada Allah Subhanahu Wata'ala dan akan dapat dilihat keberkatannya di dunia ini sebelum di akhirat.

Sokongan semua pihak baik agensi kerajaan mahupun bukan kerajaan dalam sama-sama menaikkan syiar Islam, insyaaAllah akan dapat merealisasikan negara kita sebagai

MENTERI Hal Ehwal Ugama, Yang Berhormat Pengiran Dato Seri Setia Dr. Haji Mohammad bin Pengiran Haji Abdul Rahman.

sebuah Negara Zikir Baldatun Thayyibatun Warabbun Ghafur sebagaimana juga firman Allah Subhanahu Wata'ala: ertinya “dan apa- apa sahaja yang kamu dermakan atau belanjakan maka Allah akan menggantikannya dan dialah juga sebaik-baik pemberi rezeki” dalam Surah Saba' ayat 36, daripada ayat ini menunjukkan bahawa insyaaAllah apa jua kita belanjakan kerana niat kerana agama insyaaAllah akan mendapat balasan daripada Allah Subhanahu Wata'ala yang sebaik-baiknya.

Bilik pengurusan jenazah perlu ada di setiap masjid Laporan : Aimi Sani Foto : Haji Ariffin Mohd. Noor, Azmah Haji Ahad Yang Berhormat, masjid-masjid yang lain adalah dalam perancangan serta pertimbangan mengikut keutamaan dan kemampuan.

Yang Berhormat Menteri Hal Ehwal Ugama menyatakan perkara tersebut semasa menjawab persoalan yang dikemukakan oleh Yang Berhormat Awang Haji Gapor @ Haji Mohd. Daud bin Karim mengenai berapa banyakkah masjid-masjid yang mempunyai bilik pengurusan jenazah pada Mesyuarat Pertama Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) yang bersidang pada hari kesebelas di Bangunan MMN, di sini.

Menyentuh mengenai jawatan bilal di masjid pula, Yang Berhormat seterusnya menjelaskan bahawa jawatan tersebut adalah salah satu jawatan di luar bidang kuasa Suruhanjaya Perkhidmatan Awam (SPA).

“Sebelum ini syarat-syarat kelayakan bagi jawatan Bilal Tingkat II hendaklah lulus Darjah VI Sekolah Ugama atau sekurang-kurangnya lulus Peringkat Rendah Sekolah Ugama.

“Untuk makluman Yang Berhormat, bahawa jumlah masjid-masjid, surau dan balai ibadat diseluruh negara pada masa ini sudah mencapai 117 buah, iaitu 65 buah di

Daerah Brunei dan Muara (termasuk dua buah masjid negara iaitu Masjid Omar ‘Ali Saifuddien dan Jame’ ‘Asr Hassanil Bolkiah), 13 buah di Daerah Belait, 28 buah di Daerah Tutong dan 11 buah di Daerah Temburong,” terang Yang Berhormat Menteri Hal Ehwal Ugama.

Daripada jumlah tersebut, ujar Yang Berhormat, Jabatan Hal Ehwal Masjid (JHEM) hanya mempunyai peruntukan sebanyak 37 jawatan bagi Bilal Tingkat 1, 40 jawatan bagi Bilal Tingkat II dan 11 jawatan bagi Bilal Tingkat II Khas (jawatan ini khusus untuk saudara-saudara baru sahaja).

Yang Berhormat seterusnya menambah bahawa jumlah keseluruhan daripada jawatanjawatan tersebut adalah sebanyak 88 jawatan sahaja, yang mana daripada jumlah tersebut hanya 70 jawatan sahaja yang telah diisi, manakala 10

YANG Berhormat Awang Haji Gapor @ Haji Mohd. Daud bin Karim.

BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac. - Menteri Hal Ehwal Ugama, Yang Berhormat Pengiran Dato Seri Setia Dr. Haji Mohammad bin Pengiran Haji Abdul Rahman berkata, Kementerian Hal Ehwal Ugama (KHEU) mengambil perhatian untuk menyediakan fasiliti-fasiliti yang bersesuaian di masjid-masjid termasuklah bilik pengurusan jenazah.

Pembinaan masjid-masjid yang baharu, ujar Yang Berhormat, memang dikehendaki supaya bilik pengurusan jenazah diwujudkan, begitu juga masjid-masjid yang di bawah projek USAI. Walau bagaimanapun, menurut

ANTARA yang hadir pada persidangan MMN, Timbalan Menteri Hal Ehwal Ugama, Setiausaha Tetap, Timbalan Setiausaha Tetap Kementerian Hal Ehwal Ugama serta pegawai-pegawai kanan kerajaan, swasta dan orang awam.

jawatan belum diisikan, walau bagaimanapun, tindakan untuk mengisikan jawatan tersebut sudah dilaksanakan dan pada masa ini sedang dalam proses-proses tertentu sama ada di peringkat KHEU dan SPA. KHEU jelas Yang Berhormat, sememangnya menyedari bahawa jumlah peruntukan jawatan bilal tersebut adalah tidak mencukupi dan adalah menjadi hasrat JHEM supaya setiap sebuah masjid mempunyai seorang bilal.

Namun yang demikian kata Yang Berhormat, JHEM telah berusaha membekalkan bagi setiap masjid dengan dua orang pegawai masjid sama ada ia berjawatan imam ataupun bilal ataupun kedua-duanya berjawatan imam.

Di samping itu, pegawai hal ehwal masjid ada juga ditempatkan di masjid- masjid berkenaan yang mana langkah ini diambil bagi memastikan kelancaran rutin harian tugas pegawai masjid tidak terjejas.

Menurut Yang Berhormat, antara usaha lain yang sedang dibuat oleh JHEM bagi menambah jawatan bilal adalah dengan mengemas kini semula Skim Perkhidmatan Bilal, di mana skim berkenaan pada masa ini sedang dalam penelitian Jawatankuasa Tanggagaji dan Syarat-Syarat Perkhidmatan di Jabatan Perkhidmatan Awam.

Dalam pada itu, tambah Yang Berhormat, JHEM sedang dalam rangka menyediakan satu Kertas Kerja bertajuk Keperluan Pegawai-Pegawai Masjid di Masjid-Masjid, Surau dan Balai Ibadat di seluruh negara.

HARI ISNIN 23 MAC 2015

MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015

19

Pull Out System bagi pelajar berkeperluan khas Laporan : Aimi Sani Foto : Haji Ariffin Mohd. Noor, Azmah Haji Ahad

BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac. - Kementerian Hal Ehwal Ugama (KHEU) menyedari bahawa perkhidmatan pendidikan ugama bagi pelajar-pelajar berkeperluan khas adalah penting dan merupakan antara core business kementerian ini yang disalurkan melalui Unit Pendidikan Khas Ugama (UPKU), Bahagian Sekolah Ugama, Jabatan Pengajian Islam (JPI), di mana pembelajaran secara inklusif dilaksanakan di sekolahsekolah ugama yang mempunyai pelajar-pelajar berkeperluan khas.

Demikian dijelaskan oleh Menteri Hal Ehwal Ugama, Yang Berhormat Pengiran Dato Seri Setia Dr. Haji Mohammad bin Pengiran Haji Abdul Rahman pada Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) yang bersidang pada hari kesebelas di Bangunan MMN, di sini.

Ketika menjawab pertanyaan yang diajukan oleh Yang Berhormat Datin Paduka Dayang Hajah Zasia binti Sirin mengenai pendidikan ugama bagi pelajar-pelajar berkeperluan khas, Yang Berhormat Menteri Hal

MENTERI Hal Ehwal Ugama, Yang Berhormat Pengiran Dato Seri Setia Dr. Haji Mohammad bin Pengiran Haji Abdul Rahman.

Ehwal Ugama seterusnya menjelaskan bahawa perkara ini selaras dengan matlamat dan objektif penubuhan UPKU iaitu membantu dan membimbing pelajar-pelajar berkeperluan khas berkepandaian dalam aspek kerohanian berdasarkan Al-Qur’an dan As-Sunnah dengan memberikan tumpuan utama kepada mengembangkan potensi serta kemahiran pelajar-pelajar berkenaan tentang pelaksanaan tuntutan fardu ain seperti menunaikan ibadah sembahyang lima waktu, melakukan thaharah (bersuci) dan membaca Al-Qur’an.

Sistem pembelajaran ugama yang dilaksanakan bagi pelajar-pelajar berkeperluan khas terang Yang Berhormat, adalah Pull Out System, yang mana sistem ini membolehkan pelajar-pelajar berkeperluan khas bersosialisasi dengan murid-murid lain dan setakat ini tidak menimbulkan culture shock dalam

kalangan pelajar-pelajar berkenaan.

KHEU melalui JPI juga tambah Yang Berhormat, akan sentiasa berusaha semaksimanya dengan kapasiti sumber tenaga pengajar yang ada untuk memberikan bimbingan dan perkhidmatan khusus kepada pelajar-pelajar berkeperluan khas ini.

“Setakat ini dengan persetujuan daripada ibu bapa mereka, setiap hari semua pelajar berkeperluan khas mengikuti pembelajaran bersama pelajar lain di dalam bilik darjah yang sama. Walau bagaimanapun bagi perkhidmatan bimbingan khusus, setiap minggu pelajar-pelajar diberikan bimbingan mengikut keperluan dan tahap severity pelajar, yang dilaksanakan melalui Pull Out System atau Team Teaching.

KHEU melalui JPI Islam juga sedang berusaha mengemas kini dan meningkatkan kualiti perkhidmatan dan pengurusan pendidikan ugama bagi semua pelajar termasuklah juga perkhidmatan yang diberikan kepada pelajar-pelajar yang bekeperluan khas iaitu melalui strategi jangka pendek, sederhana dan panjang, di mana antara usaha-usaha yang dilaksanakan ialah meningkatkan kemahiran dan kompetensi tenaga-tenaga pengajarnya dengan memberikan latihan-latihan kemahiran, sama ada latihan jangka panjang (Latihan Dalam Perkhidmatan - LDP) atau latihanlatihan jangka pendek seperti menghadiri seminar, bengkel, lawatan kerja ke institusi-institusi pengajian yang bersesuaian sama ada di dalam dan luar negara.

“Selain itu juga, antara strategi yang akan dan sedang diungkayahkan bagi meningkatkan

perkhidmatan dan pengurusan pendidikan khas ugama ini ialah menyediakan kemudahankemudahan pendidikan mengikut keperluan pelajar-pelajar berkenaan.

Selain itu juga, JPI melalui UPKU pada masa ini sedang giat meneliti dan seterusnya mengemas kini kurikulum serta penilaian bagi pelajar-pelajar berkenaan. Matlamat kita bagi pelajar-pelajar ini bukanlah memiliki sijil peperiksaan akan tetapi supaya pelajar-pelajar berkenaan dapat memahami dan menguasai kemahiran membaca Al-Qur’an dan tuntutan fardu ain seperti sembahyang lima waktu, kaifiyat berwuduk, puasa dan sebagainya,” tambah Yang Berhormat.

Yang Berhormat seterusnya menjelaskan, JPI ada menempatkan tenaga pengajar pendidikan khas ke pusat-pusat yang mengendalikan kanak-kanak berkeperluan khas seperti Pusat Ehsan Al-Ameerah Al-Hajjah Maryam; Pusat Perkembangan Kanak-kanak (CDC); Pusat Bahagia Eric Goh dan Pusat Bahagia di bawah Kawalan Kementerian Kebudayaan, Belia dan

Sukan.

Menurut Yang Berhormat, memang diakui kekurangan tenaga yang berkemahiran dalam pendidikan khas ugama ini namun untuk memenuhi tuntutan semasa, seperti peribahasa ‘Tiada rotan, akar pun berguna’, maka tenaga yang sedikit dan kurang latihan ini dimanfaatkan dahulu, sementara kita berusaha menambah kuantiti dan kualiti.

Menyentuh mengenai soalan Ikat Janji Pelajar Dermasiswa pula terang Yang Berhormat, setakat ini KHEU belum ada melepaskan ikat janji berkhidmat dengan kerajaan kepada pelajar-pelajar biasiswa.

Walau bagaimanapun kata Yang Berhormat, jika ada permohonan daripada pelajar-pelajar berkenaan, KHEU boleh mencontohi apa yang telah dilaksanakan oleh Kementerian Pendidikan kerana segala dasar dan peraturan yang berkaitan dengan biasiswa kerajaan di bawah kawalan KHEU adalah juga selaras dengan apa yang dilaksanakan di Kementerian Pendidikan.

KHEU ujar Yang Berhormat, akan meneliti dengan lebih lanjut mengenai perkara ini dengan mengambil kira impak yang positif dan negatifnya kepada kementerian dan negara.

KHEU sentiasa menjaga standard halal Brunei

Masjid baru Kampung Tanjung Bunut dapat menampung 800 jemaah Laporan : Syirain Afifi Md. Fadzil Foto : Haji Ariffin Mohd. Noor, Azmah Haji Ahad

YANG Berhormat Awang Haji Jumat bin Akim.

BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac. - Menteri Hal Ehwal Ugama, Yang Berhormat Pengiran Dato Seri Setia Dr. Haji Mohammad bin Pengiran Haji Abdul Rahman menjelaskan bahawa Projek Pembinaan dan Pembesaran Masjid Kampung Tanjung Bunut yang berjalan dengan baik dan hampir-hampir mula dilaksanakan pada tahun lepas, telah tergendala dan terhenti buat sementara atas perkara yang tidak dapat dielakkan.

Bagi mengelak perkara buruk yang mungkin berlaku pada masa sedang dibina atau setelah siap dibina Majlis Ugama Islam Brunei dalam mesyuaratnya telah mengambil

keputusan supaya Surau Kampung Tanjung Bunut diroboh atas sebab bangunan asal surau tersebut menampakkan retak pada strukturnya dan tidak selamat untuk digunakan sebagaimana laporan dan nasihat daripada pakar.

Dalam pada cadangan sebelumnya, surau itu dikekalkan dan disambung dengan bangunan masjid yang baharu. Maka disebabkan khuatir akan keselamatan para jemaah jika ia diteruskan, maka keputusan yang berat itu telah diambil, jelas Yang Berhormat.

Yang Berhormat menjelaskan perkara tersebut semasa menjawab soalan daripada Yang Berhormat Awang Haji Jumat bin Akim mengenai Projek Pembinaan Masjid Kampung Tanjung Bunut yang terbengkalai pada hari ke-11 berlangsungnya Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) di Bangunan Dewan Majlis MMN, di sini.

Tambah Menteri Hal Ehwal Ugama, bajet asalnya, BND1.2 juta adalah untuk memperbaiki dan menaik taraf masjid berkenaan dengan kapasiti kira-kira 400 jemaah.

Walau bagaimanapun, memandangkan ia akan diroboh dan dibina di atasnya sebuah masjid yang benar-benar baharu, maka kapasitinya telah dinaikkan yang

boleh menampung kira-kira 800 jemaah dengan harganya juga meningkat menjadi BND3.6 juta.

Sehubungan itu, beberapa buah masjid seperti Masjid Kampung Masin, pembaikan seluruh bangunan sudah pun dibuat dan pembesarannya juga sedang diusahakan bagi menampung jemaah yang semakin meningkat.

“Masjid Kampung Junjongan dan Masjid Kampung Lumapas ada dalam perancangan Rancangan Kemajuan Negara Ke-10 (RKN 10). Namun Masjid Kampung Tanjung Nangka, minta maaf tidak menjadi keutamaan dalam RKN 10, memandangkan di persekitarannya telah ada beberapa buah masjid. Walau bagaimanapun, kita akan usahakan supaya dapat dimasukkan dalam RKN 11. Masjid Kampung Kasat memang tiada dalam rancangan, hanya perlu kepada pembaikan,” jelasnya.

Ketika menjawab soalan daripada Yang Berhormat Awang Haji Mohd.

Yusof bin Haji Dulamin dan Yang Berhormat Awang Haji Ramli bin Haji Lahit bahawa pembinaan Masjid Kampung Mumong dan beberapa buah masjid seperti Kampung Lamunin, Rambai dan Danau pada masa ini bukan merupakan keutamaan dan keperluan serta berharap pembinaan masjid berkenaan dapat dicadangkan dalam RKN 11 nanti.

YANG Berhormat Datin Paduka Dayang Hajah Zasia binti Sirin.

Laporan : Wan Mohamad Sahran Wan Ahmadi Foto : Haji Ariffin Mohd. Noor, Azmah Haji Ahad BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac.- Menteri Hal Ehwal Ugama, Yang Berhormat Pengiran Dato Seri Setia Dr. Haji Mohammad bin Pengiran Haji Abdul Rahman memaklumkan bahawa tidak terdapat sebarang penglibatan orang bukan Islam di dalam proses pengesahan dan pensijilan halal Majlis Ugama Islam ke atas premis dan produk halal.

"Kementerian Hal Ehwal Ugama sangat teliti dan berhati-hati dalam pengurusan dan kualiti. Untuk menjaga kualiti dan menjaga standard halal Brunei, maka perincian makanan wajiblah benar-benar memenuhi syarat dan kriteria yang ditetapkan oleh syara," jelasnya bagi menjawab persoalan yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Datin Paduka Dayang Hajah Zasia binti Sirin pada Majlis Mesyuarat Negara (MMN) yang bersidang di Bangunan MMN, di sini.

Menurut Yang Berhormat

Menteri Hal Ehwal Ugama, sebahagian pemohon telah menggunakan khidmat konsultan dalam menyediakan senarai bahan dan ramuan tersebut.

"Mungkin di sinilah yang dimaksudkan akan keterlibatan orang bukan Islam tersebut. Mereka hanya terlibat menyediakan senarai menu dan ramuan sahaja.

Senarai inilah yang dihadapkan kepada Urusetia iaitu Bahagian Kawalan Makanan Halal, Jabatan Hal Ehwal Syariah, seterusnya akan diteliti pula oleh pegawai-pegawai audit; Audit Kecukupan (Dokumen) dan Audit Lapangan," tegasnya lagi.

Hasil pengauditan itu tambahnya, akan dibawa ke Mesyuarat Jawatankuasa Pemeriksaan dan hasil sokongan Jawatankuasa Pemeriksaan itu akan dibawa ke Majlis Ugama Islam untuk proses mendapatkan pengesahan bagi pensijilan halal tersebut.

20

MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015

HARI ISNIN 23 MAC 2015

Kerjasama semua pihak penting dalam pelaksanaan COP Framework Laporan : Dk. Siti Redzaimi Pg. Haji Ahmad Foto : Mohd. Zul-Izzi Haji Duraman, Muhammad Asri Haji Awang Abas

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Perlindungan kanak-kanak dari ancaman sama ada online atau sebaliknya sememangnya menjadi satu tumpuan Kementerian Kebudayaan, Belia dan Sukan (KKBS) di mana kanak-kanak yang menjadi mangsa jenayah siber akan diberikan perlindungan dan pemulihan di bawah Children and Young Person Act (CYPA).

Tindakan-tindakan Child Online Protection (COP) Framework telah dilaksanakan melalui pelan tindakan yang merangkumi program kesedaran, advocacy, jerayawara

dan latihan kepada ibu bapa dan kanak-kanak bersama dengan beberapa agensi yang berkepentingan seperti Kementerian Hal Ehwal Ugama, Pasukan Polis Diraja Brunei, Pejabat Peguam Negara dan AITI. Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah menyatakan demikian semasa menjawab pertanyaan Yang Berhormat Datin Paduka Dayang Hajah Salbiah binti Haji Sulaiman mengenai COP, pada Majlis Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) yang bersidang pada hari ke-10.

Menurut Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, setakat ini seramai 90 kes remaja yang sukar dikawal telah diberikan perlindungan di Kompleks Rumah Kebajikan, yang merupakan mangsamangsa jenayah siber secara

PKWE dalam pembinaan Laporan : Dk. Nasibahanim Pg. Haji Bakar Foto : Mohd. Zul-Izzi Haji Duraman, Muhammad Asri Haji Awang Abas

YANG Berhormat Awang Haji Ramli bin Haji Lahit.

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) 2015 sesi petang bersidang kembali pada hari kesepuluh di Dewan Persidangan MMN, Bangunan MMN. Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah menyatakan bahawa pembinaan Pusat Warga Emas atau dikenali sebagai Pusat Kegiatan Warga Emas (PKWE) akan dilaratkan ke seluruh daerah.

Pembinaan pusat berkenaan juga akan dilaratkan ke kawasan-kawasan perumahan yang mempunyai ramai penduduk.

“Ini adalah hasil daripada projek rintis yang telah diadakan, iaitu mengadakan sebuah PKWE di kawasan Perumahan Lambak Kanan yang mendapat sambutan yang begitu menggalakkan,” ujar Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan.

Demikian adalah penjelasan yang diberikan oleh Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan kepada persoalan yang dikemukakan oleh Ahli MMN, Yang Berhormat Awang Haji Ramli bin Haji Lahit.

Yang Berhormat Menteri

Kebudayaan, Belia dan Sukan menambah, “Seperti juga dalam mukadimah saya pagi tadi, sebuah PKWE akan dibina di Daerah Tutong, projek tersebut sedang dalam pembinaan.”

Pembinaan PKWE berkenaan adalah hasil daripada partnership di antara kerajaan dan pihak swasta. Di samping itu, PKWE di Daerah Tutong tersebut juga disumbangkan oleh seorang penderma dari swasta, kata Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan lagi.

Manakala bagi cadangan untuk menubuhkan kutubkhanah di Mukim Telisai seperti yang diutarakan oleh Yang Berhormat, perkara tersebut akan diambil perhatian untuk dibuat penilaian dan pertimbangan menurut Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan.

langsung dan tidak langsung dan mereka ini diberikan perkhidmatan kaunseling, khidmat nasihat dan pemantauan 'After Care'.

"Program kesedaran dan latihan amat penting bukan sahaja kepada kanak- kanak dan pelajar-pelajar malah juga kepada ibu bapa mengenai bahaya siber. InsyaaAllah KKBS bersama agensi-agensi yang berkaitan akan mempertingkatkan lagi usaha ke arah memberi kesedaran orang awam mengenai bahaya siber ini dan langkah-langkah munasabah yang boleh diambil untuk mengatasinya,” jelas Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan.

Pelaksanaan COP Framework ini tambahnya, memerlukan kerjasama semua pihak yang berkepentingan sama ada di peringkat kerajaan, bukan kerajaan dan peringkat masyarakat malah lebih penting lagi dalam kalangan ibu bapa itu sendiri dalam memantau dan mengawal

penggunaan internet.

Sementara itu, Menteri Perhubungan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Hamzah Pahlawan Dato Seri Setia Haji Awang Abdullah bin Begawan Mudim Dato Paduka Haji Bakar juga memberi respons mengenai cadangan Yang Berhormat Datin Paduka Dayang Hajah Salbiah binti Haji Sulaiman untuk melaksanakan internet filtering.

Menurut Yang Berhormat Menteri Perhubungan, terdapat lima ciri bagi COP, iaitu ‘Organization or structure’; ‘Capacity building’ dan ‘Raising awareness’; ‘Legal measures’; ‘Implementation’ dan ‘International cooperation’; dan ‘Technical and procedure matter’.

"Perkara yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Datin Paduka Dayang Hajah Salbiah mengenai internet filtering itu termasuklah dalam seksyen 1 dan 5 sebenarnya.

Perkara ini adalah sangat sensitif untuk diberitahu, tetapi walau bagaimanapun membuat apa yang dipanggil anti-filtering bagi perkataan-perkataan yang generic yang selalu digunakan, tetapi penyalahgunaan siber ini sangat bijak

MENTERI Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah.

selalunya menggunakan perkataanperkataan yang nampaknya tidak merbahaya dan di sinilah apa yang kita panggil tadi anticipation,” tegasnya.

Yang Berhormat Menteri Perhubungan menambah, perkara seterusnya adalah menggunakan expose yang merupakan filtering after the factor dan di sinilah peranan content advisory council dan apa terkandung dalam Seksyen 1 dan 5 malah Seksyen 4 implementation dan internal corporation ini berjalan.

Program Mendaulatkan Bahasa libat kerjasama agensi luar Laporan : Dk. Nasibahanim Pg. Haji Bakar Foto : Mohd. Zul-Izzi Haji Duraman, Muhammad Asri Haji Awang Abas

YANG Berhormat Awang Haji A. Ahmad bin Husain.

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah berkata, “Mengenai cadangan mengadakan Program-Program Bahasa ataupun Bulan Bahasa dengan kerjasama agensi-agensi lain, sememangnya dalam menyebarluaskan dan mendaulatkan bahasa Melayu melalui kegiatankegiatan Bulan Bahasa, Kementerian Kebudayaan, Belia dan Sukan (KKBS) melalui Dewan Bahasa dan

Pustaka (DBP), bukan hanya menyelenggarakan ataupun melaksanakan Program-program Bulan Bahasa mengikut majlismajlis yang tertentu.”

“Tetapi juga ialah melalui penglibatan pihak-pihak luar daripada kerajaan pihak orang ramai, badan-badan bukan kerajaan, persatuan-persatuan termasuk Majlis Perundingan Mukim dan Kampung,” tambah Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan.

Pernyataan tersebut dibuat oleh Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan bagi cadangan yang dinyatakan oleh Ahli Majlis Mesyuarat Negara (MMN), Yang Berhormat Awang Haji Ramli bin Haji Lahit pada Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas MMN 2015 sesi petang pada hari kesepuluh di Dewan Persidangan MMN, Bangunan MMN.

Menurut Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, ke arah melaksanakan projek-projek yang akan diungkayahkan oleh pihak-pihak yang berkenaan maka pihak berkenaan bolehlah mencadangkan proposal atau cadangan projek yang akan mereka adakan.

Ini bertujuan bagi diberikan peruntukan yang berpatutan, iaitu mengikut kadar peruntukan yang diberikan kepada DBP bagi Bulan Bahasa, menurut Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan.

Manakala bagi cadangan untuk mengadakan Lembaga pengarah mengenai bahasa yang diutarakan oleh Ahli MMN, Yang Berhormat Awang Haji A. Ahmad bin Husain.

“Perkara tersebut diambil perhatian dan akan dinilai kesesuaiannya,” jelas Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan.

Takaful Insuran Berkelompok : Lindungi para penghulu, ketua kampung Laporan: Wan Mohamad Sahran Wan Ahmadi BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac. - Isu keselamatan penghulu-penghulu dan ketuaketua kampung dalam menguruskan hal pencen-pencen umur tua juga ditimbulkan pada Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) 2015 yang berlangsung di Bangunan MMN

di sini.

Menjawab persoalan yang dikemukakan oleh Yang Berhormat Awang Haji A. Ahmad bin Husain itu, Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah menyarankan menyarankan agar penghulupenghulu dan ketua-ketua kampung

mengambil wang-wang bantuan dan pencen secara berincit-incit dan ia adalah selaras dengan saranan Takaful Insuran Berkelompok.

Kementerian Kebudayaan, Belia dan Sukan tambahnya, memang mengakui bahawa ada dalam kalangan ketua-ketua kampung yang mempunyai banyak anak-anak buah kampung yang menerima pencen-pencen dan terdapat kerisauan dalam kalangan sebilangan penghulu-penghulu dan ketua-ketua kampung mengenai

perkara ini.

"Dalam hal ini, saya di maklumkan bahawa pihak Kementerian Hal Ehwal Dalam Negeri telah pun memberikan perlindungan Takaful Insuran Berkelompok kepada semua penghulu dan ketua-ketua kampung sejak 2014 yang bertujuan untuk melindungi mereka daripada terjadinya sebarang perkara yang tidak diingini,” tekan Yang Berhormat lagi.

HARI ISNIN 23 MAC 2015

MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015

21

Menjana warga dan generasi sihat sejahtera sepanjang hayat Laporan : Dk. Nasibahanim Pg. Haji Bakar Foto : Mohd. Zul-Izzi Haji Duraman, Muhammad Asri Haji Awang Abas

MENTERI Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd. Yusof.

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Menteri Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd. Yusof telah memberikan ucapan mukadimah mengenai senario kesihatan negara masa kini dan strategi Kementerian Kesihatan dalam sama-sama menuju ke arah pencapaian Wawasan

Negara 2035 pada Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) 2015 sesi petang yang bersidang pada hari ke-10 di Dewan Persidangan MMN, Bangunan MMN. Dalam ucapan berkenaan Yang Berhormat Menteri Kesihatan menyatakan bahawa Kerajaan Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam melalui Kementerian Kesihatan telah berjaya secara berterusan memberikan perkhidmatan penjagaan kesihatan yang komprehensif dan mudah diperolehi bagi semua lapisan rakyat dan penduduk di negara ini.

Walaupun negara menghadapi penurunan ekonomi global dan akan mengalami defisit peruntukan bagi Tahun Kewangan 2015 / 2016 menurut Yang Berhormat Menteri Kesihatan seperti yang dibentangkan oleh Yang Berhormat Menteri Kewangan II (Kedua) di Jabatan Perdana Menteri, semasa pembentangan Anggaran Hasil dan Perbelanjaan bagi Tahun Kewangan 2015 / 2016, namun Kementerian Kesihatan telah disokong bagi peruntukan Tahun Kewangan 2015 / 2016 berjumlah BND385,115,340,

iaitu tambahan sebanyak BND11,901,340 daripada peruntukan Tahun Kewangan 2014 / 2015.

Peruntukan ini, nyata Yang Berhormat Menteri Kesihatan, akan digunakan bagi pembayaran Gaji Kakitangan sebanyak BND226,523,680, manakala Perbelanjaan Berulang-Ulang berjumlah BND145,891,660, iaitu tambahan sebanyak BND6,352,880.

Sebahagian digunakan bagi Pemeliharaan Sistem Komputer termasuk untuk membiayai sistem Bru-HIMS berjumlah BND1,173,520.

Perbelanjaan Pemeliharaan Aset secara keseluruhan berjumlah BND1,350,000. Tambahan bagi Pembekalan dan Perkhidmatan Perubatan secara keseluruhan berjumlah BND1,150,000. Manakala Ubat secara keseluruhan berjumlah BND2,300,000, tambah Yang Berhormat Menteri Kesihatan.

Manakala perbelanjaan di bawah Tajuk Khas, tambah Yang Berhormat Menteri Kesihatan lagi diberikan BND12,700,000. Ini membuktikan keprihatinan, pemedulian dan komitmen yang tinggi kerajaan Kebawah DYMM Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam yang sentiasa mengambil perhatian serius tentang pentingnya perkhidmatan dan penjagaan kesihatan yang berkualiti demi menjaga dan melindungi kesejahteraan,

meningkatkan kualiti kehidupan serta keselamatan rakyat dan penduduk di negara ini, ujar Yang Berhormat Menteri Kesihatan.

Justeru itu, menurut Yang Berhormat Menteri Kesihatan, kita sebagai rakyat dan penduduk di negara ini seharusnyalah bersyukur ke hadrat Allah Subhanahu Wata'ala atas keprihatinan kerajaan dan kita hendaklah sewajarnya memanfaatkan dengan sebaik-baiknya.

Yang Berhormat Menteri Kesihatan seterusnya berkata, bahawa Kementerian Kesihatan dalam memperkukuh dan memperkesankan lagi sistem perkhidmatan penjagaan kesihatan negara dan memastikan kedayatahanannya telah mengenal pasti strategi-strategi utama yang lebih bersistematik, bukan sahaja mendukung ke arah pencapaian visi Kementerian Kesihatan (Bersama Ke Arah Warga Sihat), tetapi juga untuk merealisasikan matlamatmatlamat Wawasan Negara 2035.

Strategi kesihatan Negara, jelas Yang Berhormat Menteri Kesihatan, berasaskan penyelidikan dan bukti piawaian antarabangsa dan saranan daripada Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) serta amalanamalan terbaik memberi perhatian kepada semua komponen sistem penjagaan kesihatan secara holistik, iaitu seperti: Penyampaian perkhidmatan; Urus tadbir (governance); Sumber tenaga manusia; Sumber kewangan bagi

kesihatan; Teknologi maklumat dan penyelidikan; Produk vaksin dan teknologi perubatan; dan Pembangunan infrastruktur.

Strategi kesihatan Negara, jelas Yang Berhormat Menteri Kesihatan lagi, disesuaikan dengan perkembangan dan situasi pada masa kini dengan mengambil kira cabaran-cabaran khususnya dalam bidang kesihatan bagi masa mendatang, sama ada dalam negeri, peringkat serantau dan global. Ia memfokuskan kepada dua elemen penting, iaitu strategi mengenai sistem dan perkhidmatan penjagaan kesihatan serta sistem infrastruktur kesihatan.

“Apa yang lebih penting ialah strategi-strategi kesihatan ini dihasratkan untuk bersama-sama menjana warga dan generasi yang sihat sejahtera sepanjang hayat, aktif, produktif dan sekali gus menyumbang kepada pembangunan sosioekonomi negara yang dinamik, mapan dan berdaya tahan,” jelas Yang Berhormat Menteri Kesihatan.

Ambulans, paramedik disediakan di tempat-tempat strategik Laporan : Syirain Afifi Md. Fadzil Foto : Haji Ariffin Mohd. Noor, Azmah Haji Ahad BANDAR SERI BEGAWAN, Khamis, 19 Mac. - Kementerian Kesihatan mempunyai 28 buah ambulans iaitu 10 buah ambulans dipusatkan di Hospital Raja Isteri Pengiran Anak Saleha, Hospital Seri Suri Begawan di Daerah Belait disediakan enam buah ambulans, manakala di Hospital Muda Mahkota Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah Daerah Tutong empat buah ambulans, Hospital Pengiran Isteri Hajah Mariam di Daerah Temburong tiga buah ambulans, di Kampung Sungai Liang empat buah ambulans dan sebuah ambulans di Pusat Kesihatan Labi.

Menteri Kesihatan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan Pehin

YANG Berhormat Awang Haji Ramli bin Haji Lahit.

Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang Haji Mohd. Yusof menjelaskan demikian semasa menjawab isu yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Awang Haji Jumat bin Akim dan Yang Berhormat Awang Haji Ramli bin Haji Lahit mengenai dengan perkhidmatan ambulans ataupun kereta kecemasan pada hari ke-11 berlangsungnya Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) di Bangunan Dewan Majlis MMN, di sini.

Selain ambulans, kapasiti manpower, iaitu 103 orang, 68 orang yang berkemahiran dalam bidang paramedik, 35 jururawat, iaitu jururawat yang bertugas di Hospital Seri Suri Begawan dan juga di Daerah Temburong yang bertujuan membawa pesakit secepat mungkin iaitu bagi pesakit-pesakit yang membuat panggilan No: 991, jelas Yang Berhormat.

Menurut Yang Berhormat Menteri Kesihatan, rekod panggilan kecemasan sebagaimana yang direkodkan semakin bertambah dari semasa ke semasa, di mana pada tahun 2013 berjumlah 7,773 panggilan. Manakala ia meningkat kepada 7,884 panggilan pada tahun 2014 dan ia tidak termasuk pihak paramedik yang bertugas secara medical cover jika ada kecemasan dan keperluan-keperluan untuk mereka bertindak.

Sehubungan itu, tujuannya adalah untuk digunakan dengan sebaik-baiknya serta dioptimumkan dan diefisienkan penggunaan-

penggunaannya. Hal ini juga sering ditimbulkan oleh Yang Berhormat di dewan tersebut pada tahun-tahun yang lalu bahawa kementerian ini mengambil kira untuk menggunakan secara optimum resources yang ada, yang limited pada masa ini.

“Di samping itu, kita telah mengenal pasti mana-mana tempat yang sesuai dan sebuah ambulans juga telah disediakan di Pusat Kesihatan Muara, iaitu antara pukul 9.00 pagi hinggalah waktu bekerja dan begitu juga di Pusat Kesihatan Pengkalan Batu. Ini memandangkan lokasi yang difikirkan bersesuaian dan strategik walaupun kita mempunyai had manpower yang tidak mencukupi,” jelasnya.

Antara lain, di mana-mana pusat kesihatan memang ada keperluannya, tetapi memandangkan kepada keperluan dan panggilanpanggilan tersebut, ambulansambulans hanya dapat diaturkan di tempat-tempat yang strategik pada masa ini dan dalam waktu yang sama faktor-faktor yang dialami pada masa ini ialah beberapa orang paramedik telah menamatkan perkhidmatan mereka, iaitu sebanyak 14 orang antara 2013 / 2014 Masihi.

Menurutnya, pihak kementerian juga telah berusaha untuk menambah bilangan paramedik dan mengadakan kursus-kursus di Pusat Latihan dan Perkembangan Kejururawatan, iaitu dalam Sijil Kejururawatan khususnya dalam bidang paramedik dan mereka yang berkursus diploma dalam bidang paramedik ialah di Institut Kesihatan Pengiran Anak Puteri Hajah Rashidah Sa’adatul Bolkiah yang dimaklumkan bahawa kursus paramedik kejururawatan ini akan diambil alih oleh Politeknik Brunei.

Dengan yang demikian, tegas Yang Berhormat, bagi menambah lagi bilangan peserta kursus yang berkemahiran dalam bidang paramedik, pihaknya telah berusaha mengadakan perundingan dengan Kementerian Pendidikan.

Dalam waktu yang sama juga Kursus Sijil Pembantu Kejururawatan dalam bidang paramedik juga telah pun dikendalikan oleh Pusat Latihan dan Pembangunan Kejururawatan dan pada hujung bulan Mac 2015 Masihi.

InsyaaAllah tujuh pelatih dalam bidang paramedik akan tamat latihan dan akan bekerja dengan pihak Kementerian Kesihatan, jelas Yang Berhormat ketika menjawab isu yang juga ditimbulkan Yang Berhormat Awang Haji Mohd.

Shafiee bin Ahmad berkenaan dengan menangani kekurangan bidang paramedik.

“Apa yang saya ingin sampaikan ialah memberi perhatian kepada orang ramai bahawa seharusnya janganlah sampai keadaan pesakit itu makin teruk ataupun ditahan sehinggalah 2, 3 hari atau 4 hari.

Sepatutnya kita mengambil perhatian yang berat. Kalau sudah berlakunya saudara kita atau keluarga kita ada simptom-simptom seperti itu, janganlah ditunggu ia teruk 4 ke 5 hari. Ada baiknya kalau ia sudah ada simptom-simptom itu maka dibawa ia ke pusat-pusat kesihatan ataupun di Bahagian Kemalangan dan Kecemasan di hospital-hospital,” jelasnya.

Menurut Yang Berhormat, kebanyakan kes ialah keadaan pesakit adalah teruk, malah jika disiasat sebahagian daripada penyakit itu sampai 3 ke 5 hari ditahan di rumah dan untuk

YANG Berhormat Awang Haji Jumat bin Akim.

memastikan bahawa pesakit-pesakit itu berkeadaan stabil dan dapat dirawat dengan seberapa segeranya, janganlah ditunggu ahli keluarga atau saudara kita itu semakin teruk, bawalah seawal-awalnya kalau ada simptom-simptom itu ke hospital-hospital bagi mengelakkan perkara-perkara yang tidak diingini.

Selain itu, pihak Kementerian Kesihatan memang merancang masalah yang dihadapi, tetapi ia mengambil kira dari aspek kos efektif dan juga mengoptimumkan resources bukan sahaja dari aspek bilangan ambulans tetapi juga bilangan manpower untuk dapat diagih-agikan ke pusat-pusat kesihatan serta lebih memfokuskan di tempat-tempat yang strategik, yang difikirkan bersesuaian dan baru-baru ini memberikan satu ambulans dalam waktu yang tertentu di Pusat Kesihatan Pengkalan Batu dan Pusat Kesihatan Muara, jelas Yang Berhormat.

22

MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015

HARI ISNIN 23 MAC 2015

Sejuta ringgit tambahan untuk PKBN Laporan : Abu Bakar Haji Abdul Rahman Foto : Ampuan Haji Mahmud Ampuan Haji Tengah, Mohd. Mahdi Haji Marsidi

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Pada Tahun Kewangan 2015 / 2016 Program Khidmat Bakti Negara (PKBN) telah mendapat tambahan anggaran peruntukan sebanyak sejuta ringgit lagi untuk menjadikannya BND3 juta bagi membolehkan Kementerian Kebudayaan Belia dan Sukan (KKBS) menerus dan meluaskan lagi pelaksanaan program berkenaan.

Sejak program tersebut diwujudkan sambutan para belia dan ibu bapa adalah sangat positif dan hasil maklum balas yang diperolehi menunjukkan bahawa program berkenaan telah mencapai hasil yang diharapkan.

Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah menyatakan perkara tersebut semasa menyampaikan mukadimahnya mengenai tajuk perbelanjawan KKBS pada Majlis Permesyuaratan Ke-11 Majlis Mesyuarat Negara (MMN) di Bangunan MMN, di sini.

Berhubung kerja-kerja pembangunan kompleks kekal PKBN di Mukim Batu Apoi di Daerah Temburong, Yang Berhormat menjelaskan bahawa ia dijangka siap

“KEM Program PKBN ini nanti dapat memberi impak yang positif kepada pertumbuhan ekonomi dan kemajuan Daerah Temburong. Setiap hujung minggu yang merupakan Hari Keluarga PKBN, ratusan jika tidak ribuan ahli keluarga pelatih PKBN akan berkunjung ke Kem PKBN,” terang Yang Berhormat.

pada hujung bulan Jun 2015 ini dan akan digunakan sepenuhnya pada hujung tahun ini.

Tambah Yang Berhormat, apabila siap nanti kompleks kekal tersebut boleh menampung sehingga 700 orang pelatih.

“Kem Program PKBN ini nanti dapat memberi impak yang positif kepada pertumbuhan ekonomi dan kemajuan Daerah Temburong. Setiap hujung minggu yang merupakan Hari Keluarga PKBN, ratusan jika tidak ribuan ahli keluarga pelatih PKBN akan berkunjung ke Kem PKBN,” terang Yang Berhormat.

Menyentuh dengan Pusat Pembangunan Belia (PPB) yang bertanggungjawab untuk memberikan latihan dan kemahiran kepada golongan belia yang tidak dapat meneruskan pengajian akademik, vokasional atau teknikal, terang Yang Berhormat, telah melahirkan belia yang berpotensi dan menepati keperluan pasaran pekerjaan.

Melalui pendekatan synergized, strategised dan partnership, jelas Yang Berhormat kursus-kursus latihan kemahiran yang dikendalikan oleh PPB tersebut menunjukkan pencapaian kejayaan yang sangat positif yang mana lebih 90 peratus daripada bekas pelatih kursus singkat scaffolding dan juga kursus jentera berat telah berjaya mendapat pekerjaan sesudah selesainya kursus.

"Pada tahun ini PPB juga telah memperkenalkan Skim Belia Berpadi dengan kerjasama

Kembangkan infrastruktur, jalinkan connectivity Kebudayaan, Belia dan Sukan mengongsikan pandangan dan menyatakan bahawa kedudukan Muzium Brunei adalah satu kedudukan yang sangat unik. Ini kerana ia dibina berdekatan dengan kawasan arkeologi, iaitu Kota Batu.

Selain itu, tambah Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, Muzium Brunei juga berhampiran dengan kawasan Sungai Brunei. Sungai Brunei merupakan kawasan tamadun pada satu ketika dahulu dan juga sebagai ibu kota Brunei pada kurun yang awal.

Apabila melihat akan keadaan atau kedudukan strategik muzium yang ada ini serta mengambil kira aset-aset muzium dan lain yang terdapat di Bandar Seri Begawan seperti Bangunan Alat-Alat Kebesaran Diraja, Bangunan Lapau, Bangunan Lapau Lama, Bangunan Dermaga Kastam Diraja, menurut Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan. “Maka kita akan melihat terdapat satu lingkaran mengenai dengan muzium-muzium di Negara Brunei Darussalam yang akan dapat dikembangkan dan menjadi tarikan kepada pelancong-pelancong yang datang ke Negara Brunei Darussalam termasuk kepada penyelidik-penyelidik yang datang ke Brunei,” jelas Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan.

MENTERI Kebudayaan, Belia dan Sukan Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah.

Program penjenamaan semula Pusat Belia yang akan diteruskan dengan menambah dan memperluaskan lagi kemudahan dan aktiviti yang dikendalikan oleh Pusat Belia, sebagai satu pusat bagi para belia untuk berkumpul, beriadah dan membangun diri melalui program dan aktiviti yang sihat serta produktif.

Selain kemudahan seperti dapur belia, makmal komputer dan studio latihan kebudayaan dan kesenian, Pusat Belia juga menawarkan kelas-kelas kemahiran dan program keusahawanan seperti Latihan Ekspo Keusahawanan Belia yang diadakan setiap hujung bulan. Business Talk Series, Minggu Keusahawanan Pusat Belia dan banyak lagi.

Peruntukan berpatutan kepada persatuan Laporan : Dk. Nasibahanim Pg. Haji Bakar Foto : Mohd. Zul-Izzi Haji Duraman, Muhammad Asri Haji Awang Abas

Laporan : Dk. Nasibahanim Pg. Haji Bakar Foto : Mohd. Zul-Izzi Haji Duraman, Muhammad Asri Haji Awang Abas BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) 2015 sesi petang bersidang kembali pada hari ke-10 di Dewan Persidangan MMN, Bangunan MMN. Ahli MMN, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Maharaja Kerna Dato Paduka Seri Awang Haji Yaakub bin Pehin Orang Kaya Maharaja Diraja Dato Paduka Awang Haji Zainal telah mengemukakan cadangan dan pandangan bagi penubuhan Tabung Kebangsaan dan pembinaan sebuah bangunan muzium yang baharu di Bandar Seri Begawan bagi menggantikan muzium yang ada.

Menjawab kepada cadangan dan pandangan berkenaan, Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah berkata, “Mengenai pembinaan Tabung Bencana Kebangsaan yang dicadangkan, perkara ini diberikan perhatian dan akan difikirkan semasak-masaknya.

Mengenai cadangan bagi membina sebuah bangunan muzium yang baharu di Bandar Seri Begawan, perkara ini juga diambil perhatian dan dibuat penilaian.”

Yang Berhormat Menteri

Kementerian Perindustrian dan Sumber-Sumber Utama. Seramai 18 orang belia telah menyertainya yang mana nanti insyaaAllah, akan dapat menyumbang kepada pengeluaran padi negara," kata Yang Berhormat.

Dengan himpunan anggaran peruntukan khas berjumlah BND900,000 PPB tegasnya, akan meningkatkan lagi keupayaan pembangunan kapasiti belia dan mengenalkan latihan-latihan baharu yang mempunyai permintaan pasaran.

Kejayaan PPB membuka cawangan di Daerah Belait dengan menawarkan kursus singkat Autocad atau Automatic Computer Design pada peringkat awal ini, tambah Yang Berhormat telah mendapat sambutan baik daripada belia-belia di daerah berkenaan justeru itu perancangan seterusnya ialah untuk membuka cawangan PPB di Daerah Tutong.

Tegas Yang Berhormat dalam usaha untuk meningkatkan marketability lepasan-lepasan pelatih PPB, pada tahun ini PPB akan mula menawarkan program dengan kelulusan City and Guilds, yang sesuai dengan keperluan pasaran kerja.

Justeru selaras dengan saranan bagi para belia di negara ini untuk menceburi bidang keusahawanan terang Yang Berhormat, kementeriannya diperuntukkan BND200,000 untuk meneruskan pelaksanaan Program Belia Berdikari, iaitu skim bantuan kewangan bagi memulakan keusahawanan bagi para belia.

Sejak program tersebut dimulakan dua tahun lalu, seramai 31 pemohon telah diluluskan dan memulakan bisnes / perniagaan mereka sendiri.

Turut disentuh ialah mengenai

YANG Berhormat Pehin Orang Kaya Maharaja Kerna Dato Paduka Seri Awang Haji Yaakub bin Pehin Orang Kaya Maharaja Diraja Dato Paduka Awang Haji Zainal.

“Ia hanya untuk mengembangkan infrastruktur dan untuk menjalinkan connectivity. Bukan saja dari segi connectivity infrastruktur, dari segi connectivity minat kepada aset-aset yang saya nyatakan tadi,” tambah Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan.

Apabila ia dapat dikembangkan, aset-aset yang terdapat pada masa ini dapat dilalui atau dilawati melalui laluan laut, sungai atau darat oleh para pelancong, ujar Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan. Ini tambah tambah Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan merupakan sebagai satu tarikan kepada pelancong dan mengembangkan industri pelancongan Negara Brunei Darussalam.

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Persatuanpersatuan yang ingin membuat kegiatan-kegiatan persatuan, kemasyarakatan dan kebajikan adalah disaran untuk menghadapkan perancangan projek yang akan mereka laksanakan untuk dipertimbangkan bagi diberikan peruntukan yang bersesuaian, jelas Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah.

Hal ini dijelaskan oleh Yang

YANG Berhormat Awang Haji Ramli bin Haji Lahit.

Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan bagi soalan yang diutarakan oleh Ahli Majlis Mesyuarat Negara (MMN), Yang Berhormat Awang Haji Ramli bin Haji Lahit, iaitu mengenai sama ada Persatuan-persatuan Belia akan diberikan peruntukan khas bagi mengungkayah atau melaksanakan program-program kebeliaan, kemasyarakatan atau kebajikan masyarakat.

“Sememangnya tidak ada satu Peruntukan Khas yang diberikan ataupun diagihkan kepada setiap persatuan,” menurut Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan.

Namun melalui Kumpulan Kewangan yang ada di bawah kawalan Jabatan Belia dan Sukan (JBS) dan juga Kementerian Kebudayaan, Belia dan Sukan (KKBS), peruntukan yang berpatutan akan diberikan kepada persatuan-persatuan jika mereka menghadapkan cadangancadangan projek yang akan mereka laksanakan, tegas Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan lagi pada Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebalas MMN 2015 sesi petang pada hari ke-10 di Dewan Persidangan MMN.

HARI ISNIN 23 MAC 2015

MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015

23

Warga asing boleh memohon sebagai 'Ordinarily Resident' Laporan : Abu Bakar Haji Abdul Rahman Foto : Ampuan Haji Mahmud Ampuan Haji Tengah, Mohd. Mahdi Haji Marsidi

MENTERI Kewangan II (Kedua) di Jabatan Perdana Menteri (JPM), Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Laila Setia Dato Seri Setia Awang Haji Abdul Rahman bin Haji Ibrahim.

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Penubuhan pendaftaran syarikat Sendirian Berhad, iaitu di bawah Akta Syarikat menghendaki setiap syarikat untuk mempunyai sekurang-kurangnya dua orang Pengarah Syarikat (Directors).

Manakala bagi Lembaga Pengarah yang mempunyai dua ahli sahaja sekurang-kurangnya seorang daripadanya hendaklah berstatus 'Ordinarily Resident' dan jika Lembaga Pengarah mempunyai lebih dari dua orang ahli, sekurang-kurangnya dua orang daripada ahli berkenaan hendaklah berstatus 'Ordinarily Resident'.

'Ordinarily Resident' ini bermaksud warganegara dan penduduk tetap Negara Brunei Darussalam.

Program nilai tambah PKBN terus dinilai Laporan : Dk. Nasibahanim Pg. Haji Bakar Foto : Mohd. Zul-Izzi Haji Duraman, Muhammad Asri Haji Awang Abas

MENTERI Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah.

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Ahli Majlis Mesyuarat Negara (MMN), Yang Berhormat Orang Kaya Maha Bijaya Awang Haji Othman bin Uking mengemukakan mengenai penambahan program yang lebih luas, iaitu seperti bidang teknikal dan kerja-kerja sosial bagi Program Khidmat Bakti Negara (PKBN) pada masa akan datang.

Hal demikian dinyatakan oleh Yang Berhormat pada Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas MMN 2015 sesi petang bagi hari kesepuluh yang berlangsung di Dewan Persidangan MMN. PKBN bukanlah merupakan sebagai program teknikal ataupun vokasional menurut Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah.

PKBN tambah Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, “Merupakan sebagai program pembangunan jati diri, mendisiplinkan golongan belia dengan menanamkan sifat-sifat kerohanian, setia kawan, patriotisme kepada bangsa dan negara, taat kepada raja, di samping menanamkan semangat keusahawanan dan kemasyarakatan.”

Manakala bagi penambahan program-program yang akan memberikan kemahiran yang akan digunakan atau berguna bagi pelatih-pelatih untuk mendapat pekerjaan, iaitu yang berbentuk kemahiran ataupun teknikal, menurut Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, “Belumlah lagi difikirkan oleh pengendali PKBN.” Program-program nilai tambah pada jati diri dan disiplin serta menghargai pekerjaan, iaitu melalui modul budaya kerja, tegas Yang Berhormat Menteri Kebudayaan dan Sukan adalah “Sentiasa diberikan penilaian dan seterusnya penambahbaikan.”

YANG Berhormat Orang Kaya Maha Bijaya Awang Haji Othman bin Uking.

Walau bagaimanapun, warga asing juga boleh memohon untuk didaftarkan sebagai 'Ordinarily Resident' tertakluk kepada kebenaran daripada Kementerian Kewangan lebih dahulu.

Kebenaran tersebut tertakluk kepada syarat-syarat tertentu bagi memastikan warga asing ini benar-benar mampu menyumbang kepada perekonomian negara seperti yang dihasratkan.

Menteri Kewangan II (Kedua) di Jabatan Perdana Menteri (JPM), Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Laila Setia Dato Seri Setia Awang Haji Abdul Rahman bin Haji Ibrahim, menjelaskan perkara tersebut bagi mengongsikan beberapa maklumat berhubung dengan isu yang ditimbulkan oleh Yang Berhormat Dato Paduka Awang Haji Abdullah bin Haji Mohd. Ja’afar pada 12 Mac lepas semasa Majlis Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) di Bangunan MMN, di sini.

Oleh itu, jelas Yang Berhormat, antara kriteria yang ditetapkan dalam nilai permohonan, selaku 'Ordinarily Resident' termasuklah mempunyai latar belakang profesional yang bersesuaian dengan perniagaan atau pelaburan yang akan dikendalikan mempunyai sumber kewangan yang kukuh dan telah menyediakan business plan yang teratur bagi perniagaan yang akan dijalankan.

Katanya, sejak garis panduan ini diperkenalkan pada tahun 2012 dari

YANG Berhormat Dato Paduka Awang Haji Abdullah bin Haji Mohd. Ja’afar.

15 permohonan yang diterima hanya enam permohonan telah dibenarkan, manakala lima permohonan lagi telah ditolak dan selebihnya empat permohonan masih memerlukan maklumat lanjut bagi penilaian.

Walau bagaimanapun, terangnya, tidak ada satu pun syarikat yang memohon atau dibenarkan itu terlibat dengan aktiviti-aktiviti perniagaan yang dinyatakan seperti syarikat gunting rambut, potong rumput dan kedai syarikat menjual kain.

Dalam pada itu, terangnya, mana-mana syarikat yang berdaftar di bawah Akta Syarikat juga dikehendaki untuk menghadapkan Penyata Tahunan (Annual Return) ke Pendaftar Syarikat-syarikat, mengadakan Mesyuarat Agung Tahunan (Annual General Meeting) dan jika memperolehi keuntungan akan dikenakan cukai korporat.

"Di samping itu, pada tahun 2014 Masihi, Akta Syarikat juga telah dipinda bagi meningkatkan lagi ketelusan dalam pemilikan syarikat-syarikat. Melalui pindaan tersebut, syarikat-syarikat dikehendaki untuk mendedahkan penama (nominee) pemegang saham dan mengeluarkan tegahan terhadap pengeluaran waran saham," ujarnya.

Oleh itu, tambahnya, berdasarkan maklumat dan fakta-fakta di atas, Kementerian Kewangan berpendapat bahawa tanggapan syarikat-syarikat kecil ini ditubuhkan sebagai syarikat Sendirian Berhad di bawah Akta Syarikat-Syarikat dan dimiliki oleh pekerja-pekerja asing untuk menjalankan aktiviti-aktiviti perniagaan yang dinyatakan nampaknya kurang tepat.

Pada mesyuarat tersebut, Yang Berhormat turut menjelaskan bahawa terdapat juga syarikatsyarikat milik perniagaan tempatan yang didaftarkan di bawah Akta Syarikat-Syarikat telah secara aktif menjalankan perniagaan mereka dan menyumbang kepada perekonomian negara.

Namun, tegasnya, terdapat juga sebilangan syarikat-syarikat yang berdaftar atas nama pemilik-pemilik tempatan, tetapi dukacita didapati tidak aktif beroperasi malahan terdapat mereka yang membenarkan

lesen perniagaan syarikat mereka digunakan oleh warga asing untuk menjalankan perniagaan.

"Hal inilah, kemungkinan yang dimaksudkan oleh Ahli Yang Berhormat tadi yang pemilikpemilik syarikat tempatan telah menyalahgunakan lesen perniagaan yang telah dikeluarkan oleh kerajaan bagi kegunaan perniagaan warga asing tersebut," ungkap Yang Berhormat.

Menyentuh mengenai kedudukan warga asing yang dilantik sebagai Ahli Lembaga Pengarah Syarikat atau selaku pemegang saham yang menetap di negara ini, Menteri Kewangan II (Kedua) di JPM menekankan bahawa lantikan sebagai Lembaga Pengarah Syarikat atau pemegang saham tidaklah secara automatik melayakkan mereka untuk mendapat work permit dan tinggal menetap di negara ini, apatah lagi untuk membawa masuk keluarga mereka.

Permohonan work permit, jelasnya, merupakan proses berasingan yang perlu dipohonkan dan dinilai secara bebas oleh Jabatan Buruh, Kementerian Hal Ehwal Dalam Negeri, malahan Government Link Company sendiri yang berhasrat untuk membawa masuk pekerja warga asing perlu untuk menjalankan proses permohonan yang sama.

Dalam hal ini, Yang Berhormat berpendapat bagi membantu kementeriannya dan Pendaftar Syarikat-Syarikat dan nama-nama perniagaan untuk meneliti perkara ini dengan lebih lanjut beliau mengalu-alukan jika terdapat maklumat-maklumat berkaitan secara spesifik yang akan membolehkan penyiasatan dan penelitian mengenainya dibuat bersama-sama agensi-agensi yang berkenaan agar isu yang ditimbulkan akan dapat ditangani secara berkesan dan secara bersepadu.

Kemahiran belia melalui PPB BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu, 18 Mac. - Kursus tukang gunting dan beauty salon pernah diadakan dan dianjurkan di Pusat

YANG Berhormat Awang Haji A. Ahmad bin Husain.

Laporan : Dk. Nasibahanim Pg. Haji Bakar Foto : Mohd. Zul-Izzi Haji Duraman, Muhammad Asri Haji Awang Abas Pembangunan Belia (PPB).

Pernyataan dibuat oleh Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja Dato Seri Setia Awang Haji Hazair bin Haji Abdullah bagi soalan yang dibangkitkan oleh Ahli Majlis Mesyuarat Negara (MMN), Yang Berhormat Awang Haji A. Ahmad bin Husain pada Majlis Mesyuarat Pertama dari Musim Permesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN) 2015 sesi petang bersidang kembali pada hari ke-10.

Kebelakangan ini jelas Yang Berhormat Menteri Kebudayaan,

Belia dan Sukan, minat atau kecendurungan belia tidak lagi begitu banyak atau tinggi ke arah mengikuti kursus tukang gunting.

Maka perkara tersebut, tambah Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, “Telah pun diberhentikan buat sementara waktu sehingga mungkin ada minat akan timbul lagi dalam kalangan belia kita untuk mengikuti kursus tukang gunting berkenaan.”

Namun bagi kursus kecantikan wanita, tegas Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan merupakan sebagai kursus yang diminati dan banyak pemohon.

24

HARI ISNIN 23 MAC 2015

Berangkat mengurniakan waran, pingat, sijil PPNBD

Home United FC ikat Brunei DPMM FC 2 -2

DULI Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah ibni Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu'izzaddin Waddaulah, Timbalan Sultan berkenan berangkat menyaksikan perlawanan tersebut.

Oleh : Dk. Siti Redzaimi Pg. Haji Ahmad Foto : Masri Osman, Mohd. Zul-Izzi Haji Duraman

DULI Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah ibni Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu'izzaddin Waddaulah, Timbalan Sultan dan Ketua Pengakap Persekutuan Pengakap Negara Brunei Darussalam (PPNBD) ketika berangkat bagi menyempurnakan pengurniaan Waran-waran Pesuruhjaya, Pingat-pingat Pengakap kepada pemimpin-pemimpin pengakap dan Sijil-sijil Penghargaan kepada pengetua-pengetua dan guru-guru besar sekolah yang mempunyai pasukan. - Foto : Masri Osman (Lihat muka 3 dan 4).

BANDAR SERI BEGAWAN, Sabtu, 21 Mac. - Pasukan Brunei DPMM FC hanya mampu mengutip satu mata pada perlawanan ketiga S. League setelah terikat 2-2 dengan Home United FC, malam ini.

Duli Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah ibni Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu'izzaddin Waddaulah, Timbalan Sultan dan Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Anak Isteri Pengiran Anak Sarah binti Pengiran Haji Salleh Ab. Rahaman berkenan berangkat menyaksikan perlawanan yang berlangsung di Stadium Negara Hassanal Bolkiah, di sini.

Berangkat sama ialah Yang Teramat Mulia Pengiran Muda 'Abdul Muntaqim dan kerabat diraja yang lain.

Dalam perlawanan tersebut, pasukan pelawat lebih awal mendahului apabila Ken Ilso berjaya menjaringkan gol pembukaan pada minit ke-30 setelah memperdayakan

penjaga gol pasukan Brunei DPMM FC, Wardun Yussof, namun pada minit ke-45 pasukan Brunei DPMM FC berjaya menyamakan kedudukan hasil jaringan Rafael Ramazotti.

Ambroise Begue dari Home United FC pula dilayangkan kad kuning pada awal babak separuh masa kedua bermula.

Setelah berlangsung 15 minit separuh masa kedua, Brunei DPMM FC kembali memimpin perlawanan apabila rembatan kencang Rafael Ramazotti gagal ditepis penjaga gawang Home United FC, Hyrulnizam Juma'at untuk menjadikan kedudukan 2-1.

Pada perlawanan tersebut, dua pemain pasukan Brunei DPMM FC juga telah dilayangkan kad kuning iaitu Boris Raspudic pada minit ke-61, dan Joseph Gamble pada minit ke-65, sementara Noh Rahman, pemain Home United FC juga menerima kad yang sama pada minit ke-67.

Pada minit ke-85, Ramdani Kamel berjaya membolosi gawang pasukan Brunei DPMM FC dan menjadikan perlawanan seimbang 2-2.

Setakat ini pasukan Brunei DPMM FC berhasil mengumpul tujuh mata daripada tiga perlawanan yang berlangsung di gelanggang sendiri.

Perlawanan seterusnya pasukan Brunei DPMM FC akan bertemu pasukan Hougang United FC pada 4 April ini di Hougang Stadium, Singapura.

YANG Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Anak Isteri Pengiran Anak Sarah binti Pengiran Haji Salleh Ab. Rahaman dan Yang Teramat Mulia Pengiran Muda 'Abdul Muntaqim ketika berangkat menyaksikan perlawanan di antara pasukan Brunei DPMM FC menentang pasukan Home United FC.

Hutan untuk kesihatan

MENTERI Perindustrian dan Sumber-Sumber Utama, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Seri Utama Dato Seri Setia Awang Haji Yahya bin Begawan Mudim Dato Paduka Haji Bakar semasa menanam pokok sebagai tanda kenangan sempena Hari Hutan Antarabangsa 2015.

BERAKAS, Sabtu, 21 Mac. Jabatan Perhutanan, Kementerian Perindustrian dan Sumber-Sumber Utama (KPSSU) mengadakan Majlis Pelancaran Hari Hutan Antarabangsa kali kedua yang bertemakan ‘Hutan Untuk Kesihatan dan Kesejahteraan’, bertempat di Taman Rekreasi Hutan Bukit Shahbandar.

Hadir melancarkan sambutan Hari Hutan Antarabangsa ialah Menteri Perindustrian dan Sumber-Sumber Utama, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Seri Utama Dato Seri Setia Awang Haji Yahya bin Begawan Mudim Dato Paduka Haji Bakar.

Majlis dimulakan dengan bacaan Surah Al Faatihah dan doa selamat dan diselajurkan dengan pelancaran

Oleh : Rohani Haji Abdul Hamid Foto : Pg. Amirulnizam Pg. Haji Mohd. Ali buku ‘Plants of Bukit Shahbandar Forest Recreation Park Pictorial Pocket Guilde’.

Buku ini merupakan terbitan edisi pertama yang mengandungi penerangan mengenai sejumlah 32 spesies tumbuh-tumbuhan yang terdapat di sepanjang denai laluan Taman Rekreasi Hutan Bukit Shahbandar.

Penerbitan buku ini dihasratkan bagi menambah nilai ke atas kemudahan di taman tersebut sebagai destinasi ekopelancongan, selain untuk

memberikan informasi kepada pengunjung-pengunjung yang mengunjungi taman ini.

Majlis diselajurkan dengan aktiviti nature walk, senaman Tai Chi dan Bokwa Piloxing.

Turut hadir ialah Setiausaha Tetap KPSSU, Dayang Hajah Normah Suria Hayati binti Pehin Jawatan Dalam Seri Maharaja Dato Seri Utama (Dr.) Haji Awang Mohd. Jamil Al-Sufri; Timbalan-Timbalan Setiausaha Tetap, pegawai-pegawai kanan serta pegawai dan kakitangan kementerian tersebut.

KURANGKAN RISIKO IKLIM, GALAKKAN PEMBANGUNAN MAMPAN