72ste jaargang • nummer 27 • donderdag 7 juli 2016
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
€ 2,20
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
Het einde van de tricolore voetbaldroom Sommige luie buren hebben de vlag nog niet van hun gevel gehaald. Bij de bakker hoopt men dat toch nog iemand de driekleurige marsepein zal kopen en meenemen. In het sportkatern van de krant wordt wat nagepraat over de toekomst van de Rode Duivels. Maar voor het overige is nog weinig te merken van de zwart-geel-rode storm die enkele weken over dit land raasde. Een ploeg van gemotiveerde en collectief sterke Welshmen maakte een einde aan de driekleurige dromen. Verwacht geen leedvermaak van ons. Het is genoegzaam geweten dat dit weekblad geen grote liefde voor België koestert. En dat de nationale driekleur ons niet in vervoering brengt, is evenmin een geheim. Maar de tijd dat elke rechtgeaarde Vlaams-nationalist bij het zien van een Belgische vlag een allergische reactie dient te ontwikkelen, ligt achter ons. Dat heeft weinig te maken met het verwateren van onze mening. Dat heeft veel te maken met het verwateren van de betekenis achter die vlag.
De lege vlag De Belgische vlag was tijdens deze voetbalweken meer het symbool van de Rode Duivels, dan de Rode Duivels het symbool van België. Trouwens, elke oprechte Belgische patriot moest huiveren bij het zicht van de commerciële Jupiler-driekleuren die de fans over de schouders hingen als de cape van superman. Jupiler zag dat anders; de Waalse bierbrouwer (deel van InBev) voerde zijn reclamecampagne, als voornaamste sponsor van de Rode Duivels, onder het onbeschaamd Belgofiele motto “One team, one nation”. De ironie dat dit “ene volk” drie officiële landstalen heeft, waarvan geen enkele blijkbaar bruikbaar genoeg was voor de reclameslogan, ontging de sponsor. Jammer eigenlijk, want de Duitse versie (“Eine Mannschaft, ein Volk!”) had de belachelijke bombast van de slogan nog iets meer in de verf kunnen zetten. In Wallonië kan dergelijke patriottische liefde voor het Belgische vaderland nog geuit worden zonder dat er meewarig wordt geglimlacht.
Maar in Vlaanderen is het geloof in de Belgische “natie” vrijwel verdwenen. We bedoelen niet dat de Belgische constructie geen aanhangers meer heeft. Maar de steun komt nu minder van degenen die een Belgische identiteit menen te ontwaren (met een argumentatie die zelden verder gaat dan verwijzingen naar een gemeenschappelijke culinaire traditie en het surrealisme van die ene schilder), dan van de progressieve intellectuelen die aan België verknocht zijn net omdat het geen identiteit heeft. In 1998 onderschreef een groep van linkse kunstenaars en opiniemakers een vrije tribune in De Standaard tegen “de dwaasheid van het nationalisme”. Ze verklaarden toen dat de enige vlag waaraan ze enige waarde hechten de Belgische is, “omdat deze vlag niets betekent”. Het was een zeldzaam moment van eerlijkheid en duidelijkheid. Want het stipt inderdaad een constante aan in de houding van de snobistische intelligentsia ten aanzien van communautaire kwesties. Zo blijkt linkse schrijfster Kristien Hemmerechts, die zich onlangs liet ontvallen dat ze de “Vlaamse identiteit niet zinvol vindt”, wel een vurige supporter van de Rode Duivels te zijn. Op “De Afspraak” (VRT) verklaarde ze twee weken geleden: “De chauvinist komt dan in mij boven. Ik wil zo erg dat de Belgen winnen.” Supporteren voor België, een lege huls, is een toegelaten bezigheid voor artiesten die zich voor het overige liefst distantiëren van het volk en de culturele bedding die hen hebben voortgebracht.
De commercie Sportpresentator Karl Huybrechts kreeg vorige week de wind van voren. Op de Nederlandse tv werd hem door een collega gevraagd of de duivelsgekte te vergelijken was met de Oranjegekte die je zo vaak in Nederland ziet. Huybrechts antwoordde: “Het is in België meer zoals Halloween. Het bestaat niet echt, maar de commercie dringt het ons op. Wij zijn een staat, maar geen natie. Jullie zijn een natie. Jullie hebben een nationaal gevoel. Bij ons hangt het maar met haken en ogen aan elkaar. De Rode Duivels zijn erg welkom voor de belgicisten, want dan horen we bij elkaar.” Die pijnlijke evidentie leverde Huybrechts heel wat banbliksems op. Het Laatste Nieuws meende dat dit een grove “belediging” voor de Belgische fans was. Ook Milow, een soort zanger, wierp zich op als verdediger van de Belgische eenheid en hekelde de “politieke uitspraken” van Huybrechts. Huybrechts stelde nochtans enkel de feiten vast. De Oranjegekte kent een lange traditie. Al in 1974 werden Johan Cruijff en zijn maats gevolgd door in oranje geklede drommen van supporters. Dergelijk gevoel van eenheid (met bijpassende kleding en uitrusting) was er nooit bij de Belgische voetbalsupporters. De opzichtige Belgomanie rond de Rode Duivels is van zeer recente oorsprong en valt perfect samen met de uitbouw van de grootscheepse commerciële sponsoring van het nationale elftal. Nog nooit was deze commercie zo opdringerig als nu. Je kon geen winkel, café of hamburgertent binnenstappen zonder een overvloed aan gesponsorde tricolore vlaggetjes en gadgets over je heen te krijgen. En wat je niet wenste te kopen, kreeg je ongevraagd wel ergens gratis bij.
Tous ensemble?
supporters zijn gewone mensen die enkel wat plezier willen beleven. Ze dragen vandaag een zwart-geel-rood petje, maar morgen stemmen ze evengoed N-VA of Vlaams Belang. Hun supportersgedrag heeft bijzonder weinig te maken met hun politieke opvattingen, al zouden de belgicisten dat graag anders zien. Dezelfde fans, die zichzelf vandaag met zwart-geel-rode versieringen behangen, zouden in andere staatkundige omstandigheden even enthousiast met geel-zwart of zelfs oranje zwaaien. Het lijdt geen twijfel dat een Belgische overwinning op het EK politiek misbruikt zou zijn geweest door het Belgische establishment. We geven toe dat we blij zijn dat dit ons bespaard is. Maar voor de vele sportieve supporters is het jammer dat hun ploeg, de “gouden generatie”, niet verder is geraakt dan de kwartfinale. Het talent van deze spelers had tot meer moeten leiden. En zo komen we bij de vraag die alle echte supporters zich dienen te stellen. Hoe komt het dat een ploeg, die bulkt van individueel talent, en die op papier de duurste totale transferwaarde van het EK vertegenwoordigt, niet verder geraakt dan een kwartfinale? Toeval speelt een rol. Slechte leiding (Wilmots) kan ook een factor zijn. Maar verschillende commentatoren wijzen vooral op het gebrek aan “samenhang” (The Guardian), aan “bewustzijn” (Jan Mulder) en aan “chauvinisme” (Fons van Dyck) van de nationale ploeg. Het is ook moeilijk de dynamiek van een nationale ploeg te ontwikkelen als er geen natie is. In die zin zijn de Rode Duivels toch een afspiegeling van België. “Tous ensemble” blijkt in de praktijk inderdaad even onjuist als “L’union fait la force”. En gebrek aan samenhang kan een voetbalploeg evengoed parten spelen als een land.
Het grootste deel van de Vlaamse duivel-
Noodkreet van een vrouw in het blauw
Lees blz. 2
2
Actueel
7 juli 2016
Noodkreet van een vrouw in het blauw Onder de titel “Vrouw in het blauw” publiceerde de Nederlandse uitgeverij Just Publishers eind juni de noodkreet van een Duitse politieagente uit Bochum over het geweld door jonge moslims. Auteur is Tania Kambouri (32), dochter van Griekse migranten, die de moed had om haar (negatieve) ervaringen te delen met de buitenwereld. Met meer dan 150.000 verkochte exemplaren is het boek in Duitsland een ware bestseller, ook al klinkt de verkondigde boodschap eerder pessimistisch. Ondertussen kreeg Tania Kambouri honderden brieven en e-mails van mensen die, net als zij, genoeg hebben van de ‘politiek-correcte politici en media’ en die willen dat er iets verandert. Onder hen ook allochtonen, verklaarde ze voor diverse media, want er is bijna geen praat- of duidingsprogramma in Duitsland waarin Kambouri niet is uitgenodigd. Zo werd zij tot haar grote verwondering een bekende Duitse.
Geen respect Haar avontuur begon in 2013 bij een tussenkomst, een interventie in het vakjargon. Zij en haar teamgenote werden opgeroepen door een Turkse migrant. Bij aankomst bleek de oproeper helemaal niet gediend met de komst van twee vrouwelijke politieagenten (politiehoeren!) en werden zij zeer brutaal geduwd en beledigd. Na haar dienst rapporteerde zij het incident en schreef een indringende brief aan haar vakbond. Die brief, waarin zij het gebrek aan respect voor de politiediensten aanklaagt en vraagt om iets te doen aan de moeilijkheden die zich voordoen met voornamelijk jonge moslimmigranten, was een signaal aan de autoriteiten. Wat is de toekomst van ons land, wanneer migranten in hun nieuwe vaderland de wet overtreden en weigeren de regels te accepteren? Ze overschrijden méér dan één grens: geen respect voor vrouwen, geen res-
pect voor de politie, geen respect voor de staat waarin ze leven. Toen de brief in het vakbondsblad verscheen, kreeg ze van honderden collega’s steunbetuigingen en van een uitgeverij de vraag om haar ervaringen uitgebreid neer te schrijven. Het resultaat is “Vrouw in het blauw - noodkreet van een politieagente”.
Angst Waarover gaat die noodkreet dan wel? Volgens Tania Kambouri sluiten wij – ze bedoelt de Duitsers – in naam van de politieke correctheid de ogen voor het moslimgeweld. Het is om moedeloos van te worden, zegt ze in een interview in Nederland met het Algemeen Dagblad. Vele burgers beseffen dat de staat het geweldsmonopolie dreigt te verliezen. Volgens haar heeft dat als verontrustend gevolg dat meer en meer Duitse burgers zich bewapenen met pepperspray of een handvuurwapen, omdat ze denken dat de politieagenten hen niet meer kunnen beschermen. Vooral in het Ruhrgebied is er een ernstige toename van het onveiligheidsgevoel. In oudere wijken van Essen, Bochum en Duisburg nemen migranten het beheer van de straten over en trekken de autochtonen weg. Sedert de vluchtelingencrisis is de situatie er nog meer ontspoord, volgens Kambouri, aangezien duizenden migranten ondergedoken leven en enkel aan geld kunnen komen door auto-inbraken, zakkenrollen en het plegen van diefstallen. Zo ontstaan er volgens de agente parallelle gemeenschappen en compleet te mijden gebieden waar ook zij ’s avonds niet meer durft te komen. Collega’s werden in die wijken uitgescholden, bespuugd en in elkaar geslagen. “Als er ingegrepen wordt, valt nogal vlug het verwijt dat wij racisten zijn en klinkt ook
het aloude naziliedje.” Praten en argumenteren helpt daarbij niet; de meeste mannelijke migranten beschouwen dat trouwens als een teken van zwakheid. Als er ten laste van die criminelen al een gerechtelijk staartje komt, zijn de vonnissen zeer mild, verklaart Tania Kambouri. De magistraten zijn bang en worden bedreigd door etnische clans, liet ze het Algemeen Dagblad weten. Vooral Libanezen komen naar de zittingen en zijn er agressief en intimideren. Uit angst durft niemand in te grijpen.
Wantoestanden Tania Kambouri pleit in haar boek bijgevolg voor een strengere toepassing van de wet, hardere optredens en het gebruik van bodycams en stroomstootwapens door de politie. Zij haalt wantoestanden aan bij politietussenkomsten waarbij elke routinecontrole in bepaalde wijken in geen tijd kan escaleren. “Er is een totaal gebrek aan respect en men beseft nog altijd niet dat die mensen de Duitsers en de Duitse samenleving verachten”, schrijft ze. Voor hen zijn wij gewoon ‘kuffars’, ongelovigen, die moeten gemeden worden. De culturele en religieuze achtergrond doet er wel toe, stelt zij onverdacht, en met verwijzing naar haar eigen migratieachtergrond. Wij wisten al lang dat bij het Centraal Station in Keulen Noord-Afrikaanse mannen voor overlast zorgen. Maar hun etnische achtergrond werd om politieke redenen verzwegen. In dezelfde zin heeft ze het over wantoestanden in sommige Duitse asiel-
Economen zijn slechte voorspellers Maar terug naar de Brexit: er is geen enkele reden om te besluiten dat zich straks een economische ramp zal voordoen in Groot-Brittannië. De Britse eilanden liggen waar ze liggen en zijn dus veroordeeld om goede handelsrelaties te onderhouden met het continent. Bij een zogenaamde ‘harde Brexit’, waarbij alle tellers op nul worden gezet, opnieuw handelsonderhandelingen tussen de EU en Groot-Brittannië opstarten, zou een paar decennia duren en voor veel onzekerheid zorgen. Dus wordt wellicht
Wegkijkers Sinds het verschijnen van haar boek in Duitsland had Kambouri tal van contacten met de media, politici en beleidsmakers. Naar eigen zeggen maakten die contacten haar niet optimistischer betreffende de toekomst. Bij een eerste televisieoptreden stuitte zij op Jakob Augstein van het Duitse weekblad Der Spiegel. Hij trok haar ervaringen en uitspraken over de moslimachtergrond van vele daders in twijfel. “Ik was enorm geschrokken”, zegt Kambouri aan het Algemeen Dagblad. “Ik hield me uiterlijk rustig, maar ik kookte van binnen. Dat soort wegkijkers, zonder enige praktijkervaring, is er verantwoordelijk voor dat we in Duitsland, en Europa, op een catastrofe afstevenen. Voordat mijn boek uitkwam, was ik nog redelijk optimistisch. Sindsdien praat ik met journalisten, met politici en beleidsmakers. Ik werd uitgenodigd tot op het Kanzleramt, maar ik bespeur geen enkele urgentie. Ze gebruiken mij als een soort mascotte en gaan dan over tot de orde van de dag. Mijn collega’s en ik riskeren alles, maar voor wie en voor wat eigenlijk?” RIRO
Lokt regering fout van Laurent bewust uit? Het nieuws dat prins Laurent raadgever geworden is van de Turkse Hande Özsan Bozatli, voorzitter van de Assemblee der Europese Regio’s (AER), heeft uiteraard de mainstream media (MSM) niet gehaald. Daar had men meer interesse voor de aanwezigheid van koning Filip tijdens de wedstrijden van de Rode Duivels. Maar prins Laurent werd enkele weken geleden wel degelijk adviseur voor klimaatzaken en milieuzaken. Mevrouw Hande Özsan Bozatli bevestigde deze informatie op de sociale media eind mei 2016. Bij de aankondiging van deze samenwerking heeft prins Laurent gezegd dat de diploma’s van Turken en moslims vaak worden onderschat. Een webstek meldt: “Il a déclaré que les diplômes des Turcs et des Musulmans sont souvent sous-estimés à tort.” Het filmpje met de verklaringen van de prins is overigens nog steeds te bekijken op YouTube op het kanaal van de AER. De prins heeft bevoegd minister Didier Reynders wel over dat voorstel geraadpleegd. Reynders heeft vervolgens zelf contact opgenomen met Hande Özsan Bozatli om de voorwaarden te bespreken van de samenwerking, die het voorwerp van een brief van haar uitmaakten. Op basis van de briefwisseling en in overleg met het paleis en de eerste minister heeft Reynders een positief advies geformuleerd.
2026, tien jaar na de Brexit De doemverhalen over de economische gevolgen van de Brexit zijn niet bij te houden. Nochtans is de kans groot dat economen en politici over tien jaar met bewondering zullen kijken naar het ‘Britse mirakel’. Vijf miljard pond verlies, acht miljard pond verlies, het verdwijnen van de Londense City, een jarenlange recessie… Tal van economen voorspellen jaren van economisch onheil als de Britten uit de Europese Unie stappen. Maar zal dat wel zo zijn? Robert Solow, ooit Nobelprijswinnaar Economie, zei dat voorspellingen maken veel te ingewikkeld is voor economen. Om daar bewijzen van te vinden, moeten we niet ver gaan zoeken. Iedereen herinnert zich de dure eed van Guy Verhofstadt, die ervan overtuigd was dat onder zijn premierschap er 200.000 banen zouden bijkomen. De huidige regering-Michel doet er dus goed aan niet te optimistisch te zijn over de jobcreatie.
centra, waar wordt weggekeken van geweld tegen vrouwen en de gedwongen prostitutie. Als die meisjes geen seks leveren, zijn ze vogelvrij, dan worden ze door de bewakers - allochtonen vaak - niet langer ‘beschermd’. “Dat is de praktijk waarmee wij te maken hebben.” In zo’n angstige sfeer, zegt Kambouri, waarin de feiten niet mogen worden benoemd, is het bijna onmogelijk om over oplossingen te praten.
gekozen voor realisme en worden bestaande handelsakkoorden gewoon voortgezet. Tevens kan niet genoeg benadrukt worden dat er ook doemscenario’s de ronde deden toen de Britten in 1999 besloten om niet toe te treden tot de eurozone. De nadelige effecten ervan bleven uit. Of wat te denken toen de Britten in 1992 uit het ERM-systeem stapten, het stelsel van wisselkoersen dat een voorbode was van de eurozone? Ook die schok hebben ze in Londen probleemloos overleefd. En in 2008 zakte de economie weg in een financiële crisis. De economen hadden toen amper iets zien aankomen. Queen Elisabeth II vroeg toen aan Luis Garicano, hoofd van de afdeling ‘management’ van de Londen School of Economics: “Waarom heeft niemand dat zien aankomen?” Ze stelde die vraag toen ze een nieuw gebouw van de school kwam inhuldigen, en dat was kort na de val van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers. De economen moesten haar het antwoord schuldig blijven. Elisabeth was geschokt door de financiële crisis. Het patrimonium van de Britse koninklijke familie was in 20082009 immers een kwart van zijn waarde verloren.
Brits mirakel? Jean-Marc Vittori, de schitterende columnist van de Franse beurskrant Les Echos, ziet binnen tien jaar de dan stokoude Queen een andere vraag stellen aan economen: “Waarom hebt u zich nogmaals vergist?” Vittori kijkt in een recent artikel in
Reynders in de Kamer: “De voorwaarden zijn de volgende: de prins zal advies geven over de milieuactiviteiten van de Vergadering van de Europese Regio’s en zal naargelang zijn beschikbaarheid deelnemen aan bepaalde evenementen die door de AER georganiseerd worden. Er is overeengekomen dat het advies en de toespraken van de prins de standpunten van de Belgische regering NIET weerspiegelen. De functie duurt tot aan de afloop van het mandaat van de voorzitter in 2017.” Het antwoord van Reynders is op zijn minst opmerkelijk. Hij stelt letterlijk dat “het advies en de toespraken van de prins de standpunten van de Belgische regering NIET weerspiegelen”. Wat zal de regering dan doen indien de prins opnieuw door de bocht gaat? De regering is enkel verantwoordelijk voor de koning, maar er wordt van de prins wel ‘terughoudendheid’ en ‘voorzichtigheid’ verwacht. Benieuwd of Laurent zich hieraan zal houden. En vooral wat de regering zal doen na de zoveelste flater van Thierry Debels Monseigneur.
Uit de smalle beursstraat de toekomst. We zijn 2026 en Elisabeth II is honderd jaar. Ze zit nog altijd op de troon. Of het Verenigd Koninkrijk is uiteengevallen, vermeldt hij niet. Wellicht blijft alles staatkundig bij het oude. Maar de Brexit is wel een feit. En die blijkt niet op een drama te zijn uitgedraaid. Na een hevige recessie in 2017-2018 trekt de Britse economie opnieuw aan. Sommigen gewagen zelfs van het Britse mirakel. Dat heeft meerdere oorzaken. Eerst en vooral zorgt de devaluatie van het Britse pond voor een versterking van de concurrentiekracht van de Britse ondernemingen. Hun exportproducten worden dankzij een devaluatie immers goedkoper. Nieuwe technologieën zoals 3D en een boom in de biotech zorgen voor extra ondernemingen en jobs. De Londense City ziet wel een aantal banken bedrijven, maar er komen nieuwe bij. Meer bepaald uit de Verenigde Staten. Ze zijn het beu dat de presidenten Clinton (vanaf 2017) en Trump (vanaf 2021) de sector te veel reglementeren. Bovendien zorgt de opwarming van de aarde voor een sterkere groei van het toerisme en de landbouw op de Britse eilanden. De economie van het Verenigd Koninkrijk heeft zich aangepast aan de gewijzigde omstandigheden en heeft zo de Brexit overleefd. Het gaat hier om een voorspelling, uiteraard. Maar ze is even plausibel, zo niet plausibeler, dan de doemscenario’s van een aantal economen.
Angélique Vanderstraeten
Actueel
7 juli 2016
Alleen conservatief Europa kan overleven Er dansten nogal wat opinies rond de Brexit. Vooral veel frustratie, tristesse en verontwaardiging. Ook uit de megafoons van de N-VA. Mag je van die partij verwachten dat ze de moed zou vinden om bij het zien van de driftige heupbewegingen van de verliezers wat sierlijker haar eigen zelve was gebleven? Het was kantje boordje. Van de dynamiek van het conservatieve gedachtegoed van haar voorzitter was maar weinig te merken. De Wever en Bourgeois sloten zich meteen aan bij de schreeuw van eurofiele ontgoocheling. Ze koppelden hun commentaar inderdaad aan enige kritiek op de EU, maar dan wel met opvallend veel voorzichtigheid. We spreken ons niet uit voor of tegen een brexit. En ook wij vinden dat een Europa zonder het Verenigd Koninkrijk geen Europa meer is. Maar mocht van de grootste partij van Vlaanderen niet worden verwacht dat ze met wat meer durf de ballonnen van de verontwaardiging over de uitslag had doorprikt?
Opiniepalen De opkomst bij het referendum (72 procent) was een signaal, de uitslag ook. Er is iets mis met Europa, en dat mag feller worden benoemd. Weinigen hebben moeite met het wegnemen van interne grenspalen, velen met het plaatsen van opiniepalen. Er zijn binnen de EU nog nauwelijks staten waar de bevolking geen knipperlichten plaatst bij de manier waarop Europa werkt, en nog meer bij de manier waarop kritiek wordt weggezet als een vorm van achterlijkheid. De EU is te weinig sociaal, te passief tegenover onveiligheid, asiel en migratie, te snel te groot geworden, te bureaucratisch. Er is vooral iets mis met de manier waarop over deze kritiek wordt bericht. In de aanloop naar het Britse referendum regende het al politiek correcte pijpenstelen, maar ook gemene intimidaties. Brexit’ers en twijfelaars waren holbewoners. In een krampachtige en niet zelden hautaine opiniestrijd kusten klassenstrijders met verve het Kapitaal. We hebben de berichtgeving in de publieke media in detail gevolgd. De hele correcte familie drumde er zichzelf bijeen, van De Ochtend tot een hele namiddag Studio London, van Hautekiet tot Nieuwe Feiten, van Terzake tot De Afspraak, noem maar op. Met preken van Verhofstadt en De Gucht, van Van Rompuy en Belet, van Van Brempt en de ludieke jongens Nigal Williams en Michael van Peel tot de minder geestige baron Paul Buysse, van de professoren De Grauwe, Schoors en Vos, tot de gesticulerende Lia van Bekhoven “uit Londen” tot Michiel Vos in Amerika of David van Reybrouck in Indonesië. De man werkt er aan een plan om de democratie af te schaffen… De kermis van de eurofilie werd maar even verstoord, en dan nog door de Nederlandse opiniemaker en conservatief Thierry Baudet. Maar die deed dat dan ook met verve. Toonde de helft van de Britten zich zeer ontevreden over de EU? Ah, seniele senioren zeker? Is de huidige EU daar misschien zelf enigszins voor verantwoordelijk? Natuurlijk niet… Dat zijn de pummels van de boerenbuiten! Blazen zo’n zwakke analyses niet overal op het continent de dominosteentjes van de EU omver? Van Bart de Wever of Geert Bourgeois hadden we een assertievere repliek verwacht. De linkse Britse historicus Timothy Garton Ash noemde het “de grootste fout de Brexit af te doen als louter Britse materie”. Dat de Brexit een nederlaag is van links “omwille van economische globalisering en culturele vervreemding”, lazen we in De Morgen. Dat het ging om “de wrok en een opstand van de arbeidsklasse tegen een volksvreemde Europese elite” op afstand, schreef De Standaard. Dat we de critici niet meteen moeten wegzetten als “mafia, boeven of populisten”’ hoorden we van Jonathan Holslag. Was de N-VA hier even duidelijk over?
“De manier waarop sommige Europarlementariërs de brexitkiezer hebben weggelachen, vond ik hallucinant... De EU-instellingen zijn niet in staat zichzelf te controleren... We moeten leren denken in functie van netwerken van steden en regio’s”, schreef Rogier de Langhe (UGent). Hij had het ook over “de waarde van wortels, van roots”. Ook de Amerikaanse professor Robert Kaplan voorspelde nog eens “lossere verbanden binnen de EU” en een toekomst van “stadstaten en regionale staten”. Meer kleinschaligheid en subsidiariteit, waren dat geen hoofdargumenten op de debatfiches van de Vlaams-nationalisten? De brexitdag was “een slechte dag voor Vlaanderen”, zei Geert Bourgeois. Geen enkele goeie kant aan, Geert? “We moeten de harten en geesten weer veroveren, want de voordelen van de EU zijn groter dan de nadelen”, reageerde De Wever. Dat klinkt al iets gereserveerder. Sander Loones mocht van N-VA dan wel wat kritischer zijn voor Europa.
Conservatief De Engelsen hebben conservatief gestemd. Misschien was het maar een signaal, maar dan toch een dat kan tellen. Misschien moet De Wever zijn conservatisme ook maar eens weer wat puntiger definiëren. Het conservatisme mag dan al meer een levenshouding dan een doctrine zijn, het is met zijn intelligent conservatieve standpunten dat De Wever de score van zijn partij verveelvoudigde. Of het nu gaat om politiek, over de welvaartstaat, over de multiculturele samenleving en migratie of over cultuur, onderwijs, et cetera. Ook veel Vlamingen vinden dat het met die vooruit hollende maatschappij wel welletjes is. Tijd voor verandering, voor wat meer geuzerij tegenover de politiek correcte machten, voor grenzen waar die zinvol zijn, voor meer identiteit en minder multiculturalisme, voor veiligheid, opvoeding, respect voor rituelen en traditie, voor meer respect voor gewortelde waarden, voor verscheidenheid en kleinschaligheid als antipode van een hebberige en veel te weinig flexibele EU. Tijd dus om te sleutelen aan die EU.
Zwart De wil om de samenleving “integraal” te beheersen en van veraf te regelen - een zwarte eigenschap van de EU - is de negatie van dat alles. Niet te verwonderen, want zoals Thierry Baudet het formuleerde: hoe groter een organisatie is, hoe problematischer voor al wie houdt van de “menselijke maat”. Geef liever de democratische ankers - ach neen, niet alle, maar toch zoveel mogelijk - aan de gemeenschap. Die inzichten van “evenwicht” zijn geen eigenschappen van het asociale liberalisme en het simplistische socialisme, en veel te weinig ook van het “moedig midden” van de verzwakte en verdeelde christendemocratie. Ook in deze lijkt het tijd voor meer Verandering… Perfectie bestaat niet. Een beredeneerd sociaal conservatisme staat niet voor het bewaren van oude as, maar voor het doorgeven van vlammen. Bij de N-VA meende de kiezer die te vinden. Schrijf maar op: als die vlammen niet worden gekoesterd, zal de warme wind van elders komen. Meer zelfs: als de kracht van Verandering nog lang blijft steken in het primaat van economie, materialisme, en zelfs neoliberalisme, gebeurt dit met stelligheid. Zeg dan niet dat dit hier niet Anja Pieters ter sprake kwam.
3
Logebroeders en gewichtige boeken Termont raakt steeds meer verstrikt in zijn leugens over het Optimaschandaal. Maar hij raakt nu ook op twee andere fronten in het nauw. Het ene is zijn lidmaatschap van de loge. Zelfs De Morgen begint zich daar vragen over te stellen. Siegfried Bracke heeft nooit geheimzinnig gedaan over zijn lidmaatschap, maar toen een journalist aan Termont vroeg of hij lid was, kreeg hij alleen een snauw: “Dat zijn uw zaken niet!” Voor zover we weten, zijn Termont en Tom Baltazar lid van de Gentse werkplaats Bevrijding. Ook Versnick, die tot over zijn oren in het Optimamoeras is weggezakt, is een logebroeder. Het tweede front is de Ghelamco Arena, die werd ontworpen door het beroemde architectenbureau Bontinck. Het boek ‘Bontinck, Architecture en Engineering’ is een monument van zelfbewieroking en arrogantie. Letterlijk een monument, want het weegt maar liefst zes kilo. Dat gewicht is deels te verklaren door het feit dat burgemeester Termont bijna op ware grootte in dat boek prijkt, met een foto die een volledige bladzijde beslaat. Hij is nochtans niet door het bureau Bontinck ontworpen… Maar hij heeft wel het voorwoord geschreven en er voor gezorgd dat Bontinck als architect werd aangeduid. Ghelamco is voor een deel met overheidsgeld gebouwd, maar de gebruikelijke wedstrijdformule om het beste ontwerp te kiezen, werd gewoon achterwege gelaten. Voor de vriendjes van Termont was dat niet nodig. Of Termont inderdaad op het luxejacht van Piquer heeft gezeten, in zijn Rolls Royce of in een nachtclub in Cannes, dat zullen we waarschijnlijk nooit met zekerheid weten. Maar hij staat zeker wel in volle glorie in het boek van Bontinck.
Briefje aan Geert Bourgeois
Vlaams minister-president Mijnheer de Belgische onderhorige, Wij staan op enkele dagen van 11 juli, het feest van onze cultuur- en volksgemeenschap, het feest van alle Vlamingen in België en daarbuiten. Helaas kan ik (nog) niet zeggen: van onze eigen staat, van ons onafhankelijk land Vlaanderen, van onze eigen republiek Vlaanderen. Er is nog een lange weg af te leggen; een weg die helaas niet wordt bespoedigd door uw partij en de regeringen waarvan zij deel uitmaakt. Het bewust bevriezen van het communautaire eisenpakket plaatst Vlaanderen in een nooit eerder geziene stilstand van waaruit geen millimeter vooruitgang wordt geboekt. Ik betreur dat ten zeerste, zeker nu de Vlaams-nationalisten, sterker en groter dan ooit, mee de lakens uitdelen in dit land. En dàn juist gebeurt er niks… Strijdende Vlamingen kunnen er met hun hoofd echt niet bij. Zelfs het basispakket aan eisen dat in 1999 in het Vlaams Parlement in vijf historische resoluties werd gegoten, en dat onder CD&V-minister-president Peeters steevast mee de basis vormde voor elk regeerakkoord sindsdien, is niet meer te bespeuren. Vanuit Vlaanderen wordt niets méér gedaan dan ‘loyaal’ de zesde staatshervorming van Di Rupo uitvoeren, ook al betalen wij daarvoor. De transfers worden niet afgebouwd, ze worden gewoon voortgezet. Het enige wat gij hebt toegegeven, is dat gij daar een studie over zult laten maken om precies te weten hoe diep Vlaanderen in de zak moet tasten om de eenzijdige ‘solidariteit’ met de Zuid-Belgen in stand te houden. Vermoedelijk ligt dat bedrag tussen 8 à 12 miljard per jaar… Hallucinant. Ook de taalwetgeving – die al bestaat en dus niet meer moet gestemd, en gewoon moet toegepast worden – blijft men aan de overkant en vooral in Brussel feestelijk met de voeten treden. En er gebeurt niks. Uw Vlaams-nationale vrienden in de federale regering geven geen krimp. Ja, er wordt gezegd dat in 2019 als er een nieuwe Belgische regering gaat moeten gevormd worden, de schuif opnieuw zal opengetrokken worden om de eisenbundels
onder de neus van de Franstaligen te duwen. Klinkt goed, maar gij vergeet dat de Franstaligen u wel eens te snel af zouden kunnen zijn. Zij denken altijd minstens een regering vooruit als het over communautaire zaken gaat. Hebt gij dat nog altijd niet door? Beste Geert, het is huilen met de pet op. En neen, ik ga niet alles op een hoop smijten en u vandaag de mantel uitvegen omdat gij onder de Belgische tricolore een Iftar-maaltijd gaat nuttigen in een bedenkelijke moskee waar vrouwen niet echt welkom zijn. Dat is misschien voor een andere keer. Wat mij frustreert, is dat er volgende maandag weer triomfalistische spreekbeurten gaan gehouden worden over wat we voor Vlaanderen al bereikt hebben, zonder dat er een woord zal gesproken worden over wat nog moet bereikt worden. Gij bulkt niet van Vlaams radicalisme en uw pragmatische, bloedernstige gematigdheid komt over als tsjeverig en Belgischonderhorig. Gij gaat niet uw regering, niet uw parlement en nog minder uw partij oproepen om buiten de lijntjes te kleuren teneinde voor Vlaanderen meer op te eisen dan wat het vandaag aan kruimels krijgt. Ik was dan ook hoogst verbaasd dat gij een half jaar geleden zelf hebt voorgesteld om de officiële 11 juliviering niet meer te laten plaatsvinden in het Brusselse stadhuis, maar in de Koninklijke Vlaamse Schouwburg. Gelukkig waren er de andere Vlaamse partijen, van links over Groen tot ver-rechts in uw parlement, om dat niet te pikken, zodat Vlaanderen op deze symbolische plaats de band met zijn hoofdstad kan blijven beklemtonen. Vergeet niet dat de Walen en de Brusselaars er alles aan doen, met hun Fédération Wallonie-Bruxelles, om de Vlamingen in Brussel te wurgen. Ik kijk met een visadempje uit naar wat gij en de Vlaams Parlementsvoorzitter maandag gaan debiteren op onze enige echte nationale feestdag. Ik hoop echt dat gij het Belgische establishment niet gerust gaat stellen, maar ferm zult uitpakken met openingen naar onafhankelijkheid. Zoals de Schotten en de Catalanen. Daar hebt gij het toch niet moeilijk mee, hoop ik?
4
Dossier
7 juli 2016
Generaal Custer Vorige week was er op Arte een schitterende documentaire over mijn favoriete antiheld, George Armstrong Custer. Die werd dan wel uitgezonden op de rottigste plek van het uitzendschema (9u15 ’s morgens).
Martougin Jaren geleden keek ik verbaasd rond in onze Proxi Delhaize bij de zoveelste smurfenen Panini-heisa. Ik dacht dat prentjes verzamelen iets van de jaren veertig en vijftig was, en niets voor moderne kinderen. Mis poes. Natuurlijk is er een verschil. Wij aten geduldig chocoladereep per chocoladereep: Meurisse, Jacques of Martougin, en met veel geluk bezaten we na een jaar alle prentjes. Mijn lievelingsalbum was “Sitting Bull, de Indiaanse Napoleon.” Het hoogtepunt in dat album waren de prachtig getekende en historisch correcte prentjes over de slag bij de Little Big Horn waar de Amerikaanse generaal Custer sneuvelde. Dat was niet de zwaarste nederlaag van de Amerikanen in de indiaanse oorlogen, maar wel eentje die tot vandaag het meest tot de verbeelding spreekt. Er bestaat zelfs zoiets als Custeriologie, en u moet eens de Amerikaanse webstekken over dat gevecht raadplegen. Ze zijn talrijker en gedetailleerder dan verhalen over veel bloediger veldslagen in de wereldoorlogen.
Honderdjarig bestaan Dat gevecht van juni 1876 veroorzaakte een enorme schokgolf in de VS, die op dat ogenblik hun honderdjarig bestaan vierden met o.a. een wereldtentoonstelling in Philadelphia die de vooruitgang van de 19de eeuw symboliseerde. Nauwelijks een paar maand eerder had Alexander Bell een patent gevraagd voor een nieuwe uitvinding: de telefoon. En nu waren een paar “primitieve wilden” erin geslaagd een Amerikaans regiment te verslaan zonder dat er één (blanke) overlevende was. De wraak was onverbiddelijk. Het Amerikaanse leger - na de burgeroorlog van 1 miljoen tot 30.000 soldaten gekrompen - zond een paar regimenten naar de territoria waar nog indianen in vrijheid leefden en binnen één jaar zat de laatste roodhuid te treuren in een reservaat. Tezelfdertijd begon de zoektocht naar zondebokken. Voor de militairen was het eenvoudig. Custer was een beroerde bevelhebber, maar dat kreeg men moeilijk verkocht aan de openbare opinie.
Ongedisciplineerd Custer was 36 toen hij sneuvelde. Hij kreeg dankzij politieke steun een studieplaats aan de militaire academie West Point, en was één van de slechtste studenten ooit. Zonder de dreiging van de burgeroorlog was hij aan de deur gezet. Opnieuw dankzij de politiek promoveerde hij van 23-jarige luitenant in het beroepsleger in één sprong naar generaal van een vrijwilligersbrigade, al had hij nooit meer dan een peloton gecommandeerd. “The boy general” was naargelang van de bron een dappere cavaleriebevelhebber of een roekeloze gek met waanzinnig veel geluk. Dankzij de opkomende massapers werd hij een populaire held. Na afloop van de oorlog bleef hij in het leger met de graad van kapitein, al vereiste de beleefdheid dat men hem aansprak met generaal. Custer was het soort officier die iedereen zich herinnert uit de eigen legertijd: veeleisend voor iedereen onder zijn bevel en ongedisciplineerd voor zichzelf. Maar in oorlogsomstandigheden was hij taaier en vasthoudender dan wie ook.
Alle eer voor zichzelf Hij verdiende er een promotie tot luitenant-kolonel mee en werd de tweede man van een nieuw cavalerieregiment waar in de praktijk de kolonel andere taken kreeg, zodat Custer het bevel voerde. Hij was de ideale man voor de kleine indiaanse oorlogen die een einde moesten maken aan het vrije leven van rondzwervende nomaden. Dat betekende lange marsen in de prairie en de wildernis, ontberingen, gruwelijke hitte in de zomer en weinig oorlog, want de indianen gingen altijd op de loop voor het leger. Custer liet in 1869 zijn regiment in de steek om zijn vrouw te bezoeken, zaken te doen en te informeren naar de mogelijkheden van een
politieke loopbaan. Prompt werd hij door de krijgsraad een jaar geschorst, maar na tien maanden kreeg hij genade. Het leger initieerde een nieuwe tactiek. Indianen kampeerden tijdens de harde winters altijd maandenlang op één plaats aan een rivier, en Custer was de man om met zijn 700 ruiters een winterveldtocht te leiden. Het regiment vond inderdaad een Cheyennekamp, schoot alles neer wat bewoog (vooral vrouwen en kinderen) en zette het toen op een lopen, want van overal langs de rivier doken krijgers op. Tijdens een briljante terugtocht verloor Custer zijn tweede in bevel uit het oog, maar hij keerde niet terug op zijn stappen. Een maand later vond men de verminkte lijken van 18 soldaten. Sommige officieren verweten Custer zijn vlucht, en de sfeer in het regiment werd almaar slechter. Custer gaf alleen bevelen en overlegde nooit met zijn officieren. In zijn rapporten stond nooit één goed woord over zijn manschappen tenzij over zijn broer Tom, die één van zijn compagniecommandanten was. Alle eer voor de familie Custer.
The Little Big Horn In 1874 leidde hij een expeditie naar de officiële jachtgronden van de Sioux en Cheyennes. De expeditie vond goud en de Amerikaanse regering legde beslag op de gronden en verjoeg de vrije indianen. In de zomer kregen die altijd versterking van stamgenoten uit de reservaten en in 1876 kreeg het leger het bevel om iedereen naar een reservaat te zenden. Uit drie richtingen rukten de Amerikanen op. Custer mocht met zijn kolonne de indianen (ongeveer 800 krijgers, zei men hem) opjagen of zelfs aanvallen. Hij ontdekte het kamp aan de rivier The Little Big Horn en verdeelde zijn regiment in drie bataljons. Hijzelf nam vijf compagnieën en besloot via een reeks hellingen het dorp uit het noorden aan te vallen. Zijn tweede in bevel moest met drie compagnieën de rivier oversteken en het indianendorp uit het zuiden aanpakken, en een derde officier kwam met 120 man uit het westen. De aanval in het zuiden draaide uit op een fiasco, want de indianen waren veel talrijker dan verwacht en 32 soldaten sneuvelden. De Amerikanen panikeerden en vluchten de rivier over naar een heuvel. Daar voegde zich de officier uit het westen bij hen. Hij was een gezworen vijand van Custer, en hij had inmiddels het bevel gekregen zich bij de hoofdmacht te voegen maar vertikte het, want hij was ervan overtuigd dat Custer hem zoals die gesneuvelde voorganger in de steek zou laten. De soldaten op de heuvel hoorden in de verte hevig geweervuur en dan stilte. Vervolgens werden ze zonder succes door indianen belegerd. De morgen van de derde dag waren die verdwenen en toen verscheen een nieuwe kolonne Amerikanen. Die hadden de 210 gruwelijk verminkte lijken gevonden van Custer en al zijn soldaten. Twee van zijn broers, zijn zwager en zijn neef waren ook gedood. Tot vandaag weten we niet wat er juist gebeurd is. Het is wel zeker dat er geen 800 maar minstens 2.500 indiaanse krijgers waren die de Amerikanen verrasten en overhoop reden. Een indiaanse bevelhebber was er niet, want Sitting Bull was alleen een spiritueel leider en geen strateeg zoals men later zei om de nederlaag te vergulden. Vrij vlug werd historisch onderzoek gedaan, maar de indiaanse versies waren contradictorisch. De vrouw van Custer overleefde haar man 57 jaar en ze maakte van hem een icoon in drie boeken, en niemand durfde haar tegenspreken. Het slagveld is nu een openluchtmuseum waarbij Waterloo maar bleekjes afsteekt. Politiekcorrect ook. Toen ik er was, draaide nog alles rond Custer. Sindsdien staat er een groot gedenkteken voor de indiaanse volkeren en het verlies van hun levenswijze.
Jan Neckers
Roddels uit de Wetstraat Dikke tranen Een actualiteitsdebat in de Kamer over de Brexit kon niet uitblijven. Alle fracties moesten hun mening kwijt na het historische referendum waarbij de Britten besloten om de EUstructuren te verlaten. De afschuw van deze Britse democratische beslissing droop er met bakken af; dikke tranen rolden. Alle eurofiele partijen kropen bij elkaar om een ‘nieuwe’ en sterkere Europese Unie te bepleiten en staken hun onbegrip voor de Britse keuze niet onder stoelen of banken. En daarvoor werd alles uit de kast gehaald, ook zaken die zijzelf destijds mee op poten hebben gezet in de EU, maar die faliekant afliepen en de mensen hun afkeer voor de EU doen toenemen. Hoe geloofwaardig is in die zin Di Rupo (PS), als hij nu komt pleiten voor een sociaal Europa, waarin “we geen sociale dumping of oneerlijke concurrentie tussen lidstaten meer mogen dulden”? Of de migratiepolitiek met opgelegde EU-quota, waarnaar Patje Dewael refereerde, waarvan men nu wel inziet dat dat misschien wel eens één van de grootste inzetten was bij het Brexit-referendum… Neen, het was geen leuk debat voor de traditionele partijen.
Vreemde eend Peter De Roover van de grootste regeringspartij (N-VA) zette het debat in en bleef opvallend genuanceerd. Hoewel hij niet zo gelukkig leek met de beslissing van de Britten, kon hij toch begrip opbrengen voor hun stem: “Nu rancune vertonen tegenover Groot-Brittannië is wel de slechtst mogelijke houding. Wie tegen de Brexit was, moet vandaag pleiten voor een zo nauw mogelijke samenwerking. Wraakzucht is in deze een slechte raadgever en wijst op een gebrek aan respect voor een standpunt dat toevallig niet het onze is.” De andere partijen van regering en de linkse oppositie beijverden zich om te blijven pleiten voor een sterke EU, en kruidden dit met perspectieven van hoe het allemaal nog beter zou moeten kunnen. Typisch hiervoor was de wollige kreet van Servais Verherstraeten van CD&V: “We kunnen er echter niet omheen dat de EU de harten van de mensen niet langer beroert. We moeten de burgers er opnieuw van overtuigen dat de EU goed is voor iedereen en dat problemen veel beter gezamenlijk worden opgelost.” En helemaal ontroerend werd het toen Wouter de Vriendt van Groen kwam zeggen: “Ik ben trots om Belg te zijn. Deze crisis is een kans om Europa beter te maken en het dichter bij de mensen te brengen. België moet als founding father van de Europese Economische Gemeenschap klaarstaan in dat debat.” De enige vreemde eend in de bijt was Barbara Pas van het Vlaams Belang. Met open vizier smeet zij een aantal gedurfde uitspraken in het gezicht van de Belgische eurofielen: “23 juni was de heuglijkste, meest historische dag in Europa sinds de val van de Berlijnse Muur. (…) Zal de premier ook onze bevolking de kans bieden om zich uit te spreken over de toekomst van ons land in de EU? (…) Een nepdemocratie zoals België kan een referendum niet aan. (…) Brexit is Independence Day voor de Britten.” Het was voldoende voor de anderen om over te koken en extreemlinks en extreemrechts op één hoop te gooien.
Par politesse… Er lag donderdag in de Kamer ook een ‘Voorstel van resolutie over de inzet van de Belgische Defensie tegen de islamitische staat (IS of DAESH) in Irak en in Syrië’ ter stemming. Er ontstond een geanimeerd debat, onder meer over al dan niet samenwerken met het Syrische regime. Jan Penris van Vlaams Belang ging daaromtrent even ‘in debat’ met Benoit Hellings van Ecolo en George Dallemagne van cdH. Dat de meningen grondig verschilden, was overduidelijk. Maar wat iedereen verbaasde, was de onwaarschijnlijke hoffelijkheid van Jan. Zoals hij zelf zei, stond hij zijn collega’s ‘par politesse’ in het Frans te woord. Zonder twijfel zorgde dat er ook voor dat hij nog antwoorden op zijn tussenkomsten kreeg ook. Ongebruikelijk voor een VB’er. Het deed denken aan tussenkomsten van Gerolf Annemans destijds in de commissie Dutroux en zelfs een heuse toespraak in de plenaire van Francis van den Eynde ‘opdat ze hem beter zouden begrijpen’. Die VB’ers, ze blijven toch geregeld verbazen en verrassend uit de hoek komen…
Minuut stilte Er is tegenwoordig altijd wel een gelegenheid – helaas – om bij de aanvang van de plenaire vergadering een minuut stilte in acht te nemen: het overlijden van een gewezen Kamerlid, een terroristische aanslag, een bijzondere gebeurtenis… Vorige week herdacht men de slachtoffers van de aanslag in de luchthaven van Istanboel, de week daarvoor herdacht men het vermoorde Britse parlementslid Jo Cox. Op zich is daar niks mis mee, ware het niet dat het een wat gênante vertoning dreigde te worden. Bij de aanvang van de zitting is vaak de helft van de Kamerleden nog niet aanwezig… Sommigen komen pas tijdens of na het vragenuurtje omdat hen dat niet interesseert. En dat oogt absoluut niet goed en getuigt niet van echte betrokkenheid. Zou het daarom niet beter zijn dat men één keer op de maand of om de zoveel weken al die herdenkingen bundelt in één plechtig moment én dat men daarbij de fractie oproept voltallig aanwezig te zijn? Bij herdenkingen zou het van respect getuigen van aanwezig te zijn, ‘kamerbreed’. Nu zijn het schertsvertoningen voor de schone schijn.
De zoveelste Er komt nu ook een onderzoekcommissie naar het Optima-schandaal aangaande - onder meer - de werking van de financiële toezichthouders en de Bijzondere Belastinginspectie (BBI). Naar verluidt wil men daarnaast ook uitzoeken of er mensen zijn die bepaalde zaken verzwijgen en of er nieuwe elementen en onfrisse praktijken naar boven kunnen komen. De zoveelste commissie. Het kan niet op. Alweer een dik rapport in de maak en flink wat aanbevelingen waarbij men zich kan afvragen wat men ermee zal doen. Eens benieuwd wie er commissievoorzitter gaat worden en naar wiens scalp zal gejaagd worden. Wij durven ons hand in het vuur steken dat het allemaal wel koelen zonder blazen zal worden. De Vlaamse sossen namen enkele weken geleden de vlucht naar voren door als eersten een onderzoekscommissie te eisen. Nu iedereen mee op de kar gesprongen is, is het maar de vraag of zij actief gaan participeren…
Actueel
7 juli 2016
5
POST BREXIT: een Brits of een Europees Schotland? Op donderdag 23 juni was het zover. In een referendum over het lidmaatschap van de Europese Unie kozen de inwoners van het Verenigd Koninkrijk en Noord-Ierland er nipt voor om de EU te verlaten (52 procent ‘leave’ versus 48 procent ‘remain’). In Schotland daarentegen was de uitslag heel anders. De Schotten stemden om te blijven met een ruime marge (62 procent vs. 38 procent). Onmiddellijk erna (vrijdag 24 juni) wist Nicola Sturgeon - Schots minister-president - te zeggen dat een nieuw Schots onafhankelijkheidsreferendum (in 2014 stemde de Schotse bevolking om in het VK te blijven met 55 procent van de stemmen) “zeer waarschijnlijk” is. Zal de eurofiele houding van de Schotten een nieuwe Europese staat opleveren? Niet in de nabije toekomst. Zeven redenen waarom de Brexit geen Schotse onafhankelijkheid gaat teweegbrengen:
1. Schotland kan zijn rekeningen niet betalen Drie maanden voor het EU-referendum is een economische voorspelling gepubliceerd door het IFS (Institute for Fiscal Studies) waaruit bleek dat het begrotingstekort van Schotland driemaal groter is dan dat van het VK: 15 miljard pond. Dat werd bevestigd door GERS (Government Expenditure and Revenue Scotland). De voorspelling van het IFS legde nog grotere Schotse tekorten bloot in de komende jaren. Een en ander heeft te maken met de historisch lage olieprijs die nu tussen 30 en 40 dollar per vat schommelt. Ter vergelijking, in 2008 was de prijs hoger dan 150 dollar. Maar waar uw portemonnee sinds 2014 dikker blijft na een bezoek aan het tankstation, werd de staatsportefeuille van Schotland dunner en dunner: de inkomsten van Schotland zijn sterk afhankelijk van Noordzeeolie. Dit brengt de levensvatbaarheid van een onafhankelijk Schotland - tijdelijk - in het gedrang. Zeker als de links-nationalistische SNP (Scottish National Party) haar beleid gaat voortzetten.
2. Schotland gaat zijn schulden niet kunnen betalen In het geval van een afscheiding van Schotland zal de staatsschuld moeten worden verdeeld tussen Schotland en de rest van het VK (net zoals bij een opdeling van België). Los van hoe die onderhandelingen zullen lopen, zal men rekening houden met het Schotse aandeel van de schulden en zijn bevolkingsaantal. Het resultaat daarvan zal bij de opgehoopte schuld die de Schotse publieke sector reeds is aangegaan, worden opgeteld. En die totale schuld zal genoteerd zijn in pond. Een onafhankelijk Schotland zal sowieso al moeilijkheden hebben om haar lasten weg te werken. Als ze daarbij nog een eigen munteenheid kiest, zal die lager genoteerd staan dan de pond (en vermoedelijk steeds lager door
een devaluatiebeleid). Als ze voor de sterke euro kiest, kan ze die munt niet manipuleren (devalueren) en kan ze haar broodnodige export niet stimuleren.
3. Schotland heeft (dus) een transfermechanisme nodig en dat van de EU is onzeker De Europese Unie heeft fondsen om achterlopende regio’s en landen te steunen. Bovendien is er sinds de financiële crisis een Europees noodfonds (ESM: Europees Stabiliteitsmechanisme). Het ESM heeft Griekenland gefinancierd toen het geen geld meer op de private markten kon ophalen. Maar het ESM levert leningen die moeten terugbetaald worden en de steunfondsen leveren niet dezelfde garanties die transfers binnen een staat leveren. Bovendien zijn ze niet van dezelfde grootorde: intrastatelijke transfers hebben in theorie geen bovenlimiet. Dat kan van pas komen als Schotland klappen blijft krijgen door de lage olieprijzen.
4. Wie er toe doet in de Europese Unie ziet het in feite niet zitten Ondanks het feit dat Guy Verhofstadt, voorzitter van ALDE (de liberale fractie in het Europees Parlement), zijn zoveelste 180°-bocht heeft genomen en ineens voorstander is van Schotse onafhankelijkheid (nu andermaal is bewezen dat Schotland een fervent voorstander is van lidmaatschap van de EU), lijkt het erop dat het nieuwgevonden Schotse nationalisme van Verhofstadt niet door iedereen wordt gedeeld in de EU. Spaans premier Mariano Rajoy zei ondubbelzinnig dat een exit van het VK een exit van Schotland betekent. Een aparte regeling met Schotland is dus niet mogelijk (en dus ook geen omgekeerd Groenland-scenario: Groenland verliet de EU, maar is wel nog een onderdeel van EU-lidstaat Denemarken). Waar men dit kan verwachten van Spaanse beleids-
Echo’s uit de Koepelzaal Begroting We naderen het einde van het parlementaire “werkjaar” en daar hoort nog wat begrotingscontrole bij. Een uitgelezen moment vanzelfsprekend om nog eens lekker tussen meerderheid en oppositie te bakkeleien, want cijfertjes zijn allerminst objectief. Als kampioen van het gevoerde beleid trad vooral op Matthias Diependaele (N-VA). Alles gaat bijzonder goed en de begroting zit op het juiste spoor. Voor 2017 zou ook een begroting in evenwicht kunnen worden bereikt. Ook zou de koopkracht in stijgende lijn gaan en de werkloosheid dalen. De socialisten zagen de dingen minder paradijslijk in, de regering doet eigenlijk niets en als ze wel iets doet, dan is het nog meer mensen in de armoede storten en op elk vlak een asociaal beleid voeren dat keer op keer de zwaksten treft. De interpretaties liggen klaarblijkelijk ver uit elkaar, suggesties van leugenachtigheid en kwade trouw waren dan ook niet schaars. Voorzitter Peumans merkte op dat de ministers allemaal braafjes op post waren, wat niet kon worden gezegd van de achtbare volksvertegenwoordigers. Begrotingen uitspitten is natuurlijk niet iedereen gegeven.
Brexit De brexit beroert ook het Vlaams Parlement dat er dan maar meteen een debat aan wijdde. Het thema is uiteraard niet zonder belang voor Vlaanderen en in het bijzonder voor de Vlaamse economie. Uiteindelijk zou het gepalaver zich in mindere mate daar op toe spitsen en ging het meer de richting uit van algeme-
nere beschouwingen over “Europa”. Tom van Grieken (VB) was ondubbelzinnig. De Brexit is een goede zaak en een flinke douw tegen het antidemocratische EU-establishment. Hij droomde hardop van een vlexit. Bart Somers (Open Vld) speelde mini-Verhofstadt. Europa moet het confederale model verlaten en naar een sterke federatie gaan. Hij doorspekte zijn betoog met de gebruikelijke clichés over vrede, populisme en extreem nationalisme wat het heel origineel maakte. Matthias Diependaele (N-VA) bleef op de “eurorealistische” koers. Duidelijk voor hem
makers (Spanje heeft te kampen met sterke separatistische facties in Catalonië en Baskenland), bleef het niet bij die ene uitlating. Toen Sturgeon vorige week op bezoek ging bij Europese Commissievoorzitter Juncker, herhaalde Juncker het standpunt, weliswaar in diplomatische termen. Volgens Juncker bevindt men zich “niet in de positie” en heeft men “geen intentie” om een aparte regeling met Schotland uit te werken. Dat is omfloerste taal voor: er is juridisch weinig grond voor zoiets en de prioriteiten liggen nu elders. De prioriteit van de EU is nu voorkomen dat er nog afscheidingen volgen in Europa naar Brits voorbeeld. Het moet duidelijk worden dat de Interne Markt niet ‘à la carte’ verkregen kan worden. Hiervoor moeten de neuzen in dezelfde richting staan. De eurocraten hebben het nu al lastig genoeg met de vernieuwde oproepen tot decentralisatie uit Oost-Europa. Daar wil men geen vers conflict over Schotland bij, waardoor bondgenoten in andere debatten zoals Spanje, worden geraakt.
5. De Schotse nationalisten willen stiekem (nog) geen referendum De pro-Europese stem in Schotland is groter dan de pro-Schotse stem. Recente polls duiden aan dat voorstanders van Schotse onafhankelijkheid nu afklokken op 55 procent. Dat mag dan wel een mooie vooruitgang zijn ten opzichte van de score in 2014 (45 procent), het is nog steeds een stuk minder dan de 62 procent die voor ‘remain’ stemde en tevens onder de bodemlimiet die de SNP zichzelf heeft opgelegd om opnieuw te pleiten voor een referendum (60 procent aanhouden voor een jaar). De SNP wil absoluut zeker zijn van winst bij een tweede referendum, omdat na het verlies van nog een referendum, het zeer waarschijnlijk decennialang ‘over and out’ zal zijn voor de onafhankelijkheidsdroom. Sturgeon zal wel schermen met de mogelijkheid van een referendum, maar is voorzichtig om het effectief te beloven. Daar komt dan nog eens bij dat de SNP het grootste aandeel van eurosceptici heeft van de Schotse partijen en mogelijk een groot deel van haar kiezers kan vervreemden.
6. Er kan momenteel geen tweede onafhankelijkheidsreferendum georganiseerd worden
duidelijk: een stemming over de institutionele verdeling van het VK is een kwestie van Westminster, van het VK in zijn geheel dus. Met het Edinburgh-akkoord kwamen de Schotse en de Britse regering overeen om de bevoegdheid tijdelijk naar Schotland over te hevelen. Zo’n tweede akkoord zit er niet aan te komen. Michael Gove, partijgenoot en potentieel opvolger van Brits premier David Cameron (heeft gezegd af te treden en zijn opvolger de Brexit te willen laten afhandelen) heeft al aangekondigd dat er geen nieuw Schots referendum komt. Maar zelfs als Schotland de wettelijke blootstelling negeert die elke private burger dan in staat zou stellen om de uitkomst van zo’n onwettelijk referendum aan te vechten, dan zou de illegitieme status van de verse Schotse staat de toetredingsprocedure tot de EU bemoeilijken. En de inzet van een nieuw Schots onafhankelijkheidsreferendum is net het lidmaatschap van de EU.
7. Er komt mogelijk zelfs geen Brexit Het is niet overal geweten, maar het EUreferendum is niet bindend. Het Britse parlement kan die uitslag gewoon naast zich neerleggen en het art. 50 (dat laat EU-lidstaten toe om op te stappen) gewoon niet inroepen. Normaliter ging premier Cameron de dag na de uitslag, indien het vertrekkamp won, artikel 50 inroepen. Dat deed hij niet. In plaats daarvan zei hij af te treden en schuift hij die beslissing door naar zijn opvolger. De verkiezing van die opvolger (wat gelijk staat aan het voorzitterschap van de Conservatieve Partij) staat nu in het teken van deze beslissing: artikel 50 inroepen. Wie dat doet, wordt mogelijk de personificatie van heel wat economische schade en/ of onrust. Wie het niet inroept, zou de democratische wil van het volk (en belangrijker: van het eigen electoraat) negeren. Wie dat doet, zal de eigen politieke carrière nagenoeg impotent maken. Boris Johnson, tot voor kort de gedoodverfde opvolger, vertelde al dat hij geen opvolger zal zijn. Michael Gove zei al dat hij de Brexit-procedure zeker niet voor volgend jaar zou starten. Niemand staat te springen. Het is nog altijd mogelijk dat Schotland zijn onafhankelijk verkrijgt, maar het zal niet voor morgen zijn.
RN
Bij het vorige referendum was de wet heel was dat tussen de bevolking en de EU een “gigantische vertrouwensbreuk” gaapt. Dat vertrouwen in de Europese instellingen moet worden hersteld, niet door meer Europese structuren in het leven te roepen, maar door beter de belangen van de burgers te dienen.
Oogverblindende fouten Waar de Open Vld zeer aanwezig was in het debat en in een collectief EU-delirium verkeerde, was de linkse inbreng opvallend oppervlakkig. Güler Turan (sp·a) reduceerde de Brexit tot een verhaal van nationaal egoïsme en maakte zich verder vooral zorgen over de sociale aspecten van Europa. Ongelijk daarin gaf ook Tom van Grieken haar niet, maar het is bizar om voor meer Europa te plei-
ten als net de EU sociale dumping organiseert. Heel vreemd was de visie van Wouter Vanbesien (Groen). Hij kondigde een liefdesverklaring voor Europa aan en vond de EU een “fantastisch project” – bijvoorbeeld prima te gebruiken in de strijd tegen de klimaatopwarming – en deed voorts weinig anders dan het opsommen van de (vele) “oogverblindende fouten” van diezelfde EU die de mensen “in de steek laat”. Met dergelijke liefdesverklaringen zal men weinig bedpartners vinden. Diependaele illustreerde de zaak nog eens met het geweldige EU-falen in de migratiecrisis en serveerde daarmee Vanbesiens “fantastische project” af, meer van hetzelfde hebben we niet nodig, integendeel.
Populisme Dat de appel niet ver van de boom valt, bewees Peter van Rompuy (CD&V) die een eurofiel en wrokkig verhaaltje afstak. Alles is de schuld van de Britten zelf, wier verdorven politici hebben toegegeven aan het populisme en de bevolking hebben “bedrogen en belogen” en hebben geweigerd “de weldaden van Europa” te bewieroken. Van Rompuy draaide alle onzin er nog eens doorheen over het domme volk en de xenofobie die in het perfide Albion heerst en wat dies meer. Heel kwaad was hij ook op de Britse tabloids die het allemaal hebben aangewakkerd, wat hem tot de ontboezeming bracht dat wij ons hier te lande gelukkig mogen prijzen met onze veel betere pers – dat laatste kan slechts aan een uitbehandelde imbeciel ontspruiten. Van Rompuy kreeg daarop een welverdiende trap van Tom van Grieken, die wees op het liegen en het bedrog van een andere illustere Van Rompuy en fijntjes vaststelde dat het de Van Rompuys van deze wereld zijn die Europa in het ravijn storten.
6
Dwars door Vlaanderen
7 juli 2016
en ongelovigen van hun vrijheid beroofd om religieuze redenen, en bij weigering om zich te bekeren tot de islam onthoofd? Wat is dit voor een waanzin? Wie zijn die mensen van de Raad van State eigenlijk?
De Geuzenberg
Het vernis van Yamila
Een recent interview met de politiek correcte sp.a-coryfee Yamila Idrissi toonde aan hoe groot de spanning wel is tussen de nieuwspraat over een gematigde islam en de harde maatschappelijke realiteit. Op een manier die een tsjeef zou doen blozen, toont ze nog maar eens aan hoe intellectueel schraal de Brusselse politiek wel is. Inspelen op het gemoed, voldoende oppervlakkig blijven, en uiteraard goed gepositioneerd blijven binnen de nucleus van de politiek correcte consensus. Ziedaar de gouden regel om het binnen de VlaamsBrusselse politieke habitat te maken. Van het voorgaande zijn verschillende voorbeelden voorhanden, maar één iemand – ze bewees het zopas nog – die beslist haar plaatsje in de top drie verdient, is Yamila Idrissi. Ze heeft haar biografie alvast mee: op éénjarige leeftijd in dit land aangekomen, opgegroeid in een arme Mechelse volkswijk en na een opleiding tot maatschappelijk assistent behaalde ze haar rechtendiploma aan de VUB. Het is een prestatie waar men enkel respect voor kan opbrengen. Ons is het echter te doen om haar politieke rol en dito standpunten. Bijvoorbeeld dat standpunt van enkele maanden terug: mensen die aan cultuur participeren, leven langer. En dat blijkt “uit een Amerikaans onderzoek”, voegde ze er met klem aan toe. Aanleiding van het debat was het verwijt dat deze voor de sp.a sinistere Vlaamse meerderheid het mes onverbiddelijk in de cultuursubsidies zette. Op zich zijn we ervan overtuigd dat hetgeen Idrissi poneert wel degelijk strookt met de werkelijkheid, alleen haalt ze in haar verhaal oorzaak en gevolg door mekaar. Het zal heus niet die cultuur zijn die de mensen die levensboost geeft, dan wel de realiteit dat net dat segment van de bevolking dat meer aandacht heeft voor een gezond en evenwichtig leven ook degenen zijn die zich het vaakst aan de cultuurbeker laven. Wellicht stond het zo in dat “Amerikaans onderzoek”, maar in functie van de politieke noden is wetenschap een kneedbaar iets in de hoofdstedelijke politiek. Ander stokpaardje van haar: de islam. Voor haar bestaat er een Europese islam, een gematigde stroming dus. Om die stelling kracht bij te zetten, pakt ze wel eens uit met een of andere ‘progressieve’ denker uit de Arabische wereld. Toch blijkt het niet zo goed te lukken om de islam te verenigen met die westerse waarden (tiens, was haar partij niet altijd de grote pleitbezorger van de scheiding van Kerk en Staat?). Tegenover harde feiten staan de verhaaltjes van Idrissi & Co. In een recent interview in BRUZZ heeft ze het over die “Europese Islam” en jongeren die hun geloof beleven “in onze westerse samenleving zonder dat dit enig probleem oplevert”. Wat verder klinkt het dat de huidige generatie moslims “gestudeerd heeft, mondiger is en veel bewuster met religie omgaat”. En nog op een andere plek merkt ze op dat de sociale druk om aan de ramadan deel te nemen, toeneemt. “Ik merk wel dat er, meer dan vroeger, sociale controle is. Een grotere sociale druk. Wie niet meedoet, krijgt dat ook te horen.” Zijn wij de enigen die de mix van deze drie elementen wat vreemd vinden. Zeker het laatste lijkt ons een wat vreemde eend in de bijt te zijn. Nog eentje om af te ronden. Vraag: “Is het dragen van een hoofddoek geen slag in het gezicht voor die vrouwen in de moslimwereld die strijden voor het afleggen van hun hoofddoek?” Antwoord: “Nee, zo simpel ligt het niet. Want die vrouwen kunnen net zo goed argumenteren dat ze zich met het dragen van een hoofddoek solidair verklaren met de onderdrukte vrouwen in Palestina die een hoofddoek dragen. Je kan daar alle richtingen mee uit.” Zonder commentaar. KNIN.
Huis van de Bruggeling In oktober zal alle Brugse dienstverlening onder één dak “schuilgaan”. Wat vroeger gespreid over heel wat gebouwen te vinden of beter te zoeken was, wordt nu gebundeld in een ruim pand nabij het station, voor iedereen gemakkelijk te bereiken, want de meeste stadsbussen komen er langs en een ruime parking, gratis het eerste uur, ligt ter beschikking. Een grote verbetering zou men denken, toch was er heel wat kritiek, mensen houden immers niet van verandering. De grootste aanpassing wordt gevraagd van het personeel. De 120 stadsambtenaren krijgen niet alleen met een verhuizing en een andere weg van en naar het werk te maken, maar ook, voor velen, met een nieuwe taakverdeling.
Vlaamse fietspaden in slechte staat Brussel Engels! Op de webstek van verscheidene Brusselse gemeenten of overheidsdiensten is het voor de Nederlandstaligen vaak huilen met de pet op. Of je vindt er nauwelijks enige Nederlandstalige inhoud, of die inhoud werd naar het “Nederlands” vertaald door een tolk AlbaneesSwahili. Prioriteit voor onze Vlaams-Brusselse politici denk je dan. Helaas: vorige week hield Brussels Parlementslid Brigitte Grouwels (CD&V) een hartstochtelijk pleidooi voor… meer Engels op de Brusselse overheidssites. Want, aldus Grouwels, we moeten de internationale rol van Brussel koesteren en versterken, en daarom de duizenden expats in Brussel “op een hoffelijke, vriendelijke en begrijpbare manier welkom heten in Brussel.” De Vlamingen zullen in hun eigen hoofdstad hun plan wel trekken in ’t Frans.
Ramadan op school Naar aanleiding van de ramadan trok Jacky Goris, algemeen directeur van het Gemeenschapsonderwijs Brussel en gewezen Grootmeester van de Loge van het Grootoosten aan de alarmbel: meer en meer jonge leerlingen doen fanatiek mee met de islamitische vasten. Ze weigeren mee te gaan zwemmen uit angst om water binnen te krijgen, doen niet meer mee met de muziekles – want muziek is des duivels – en weigeren ’s middags te eten. Volgens Goris gaat het om fundamentalistische prietpraat waar de jongeren aan blootgesteld en door geïndoctrineerd worden, niet zozeer via de ouders maar “via schimmige
koranschooltjes, vzw’s waarvan niemand weet wat er gepredikt wordt.” Het fenomeen doet zich voornamelijk voor in Schaarbeek, SintJans-Molenbeek en Anderlecht. In de Vlaamse Gemeenschapscommissie wou de fractievoorzitter van Vlaams Belang, Dominiek Lootens, wel eens weten hoe het Nederlandstalig onderwijs in Brussel daar mee omgaat. En als het goed is, zeggen we het ook: collegevoorzitter Vanhengel (Open Vld) beloofde de problematiek nauwgezet in het oog te houden en op te treden waar nodig. Tot ergernis uiteraard van de sp.a. Uit die hoek klonk dan weer dat het maar een marginaal probleempje is, dat beter onder de mat wordt geschoven in plaats van in de pers uitgesmeerd. Ze hebben het liever niet geweten, bij de Brusselse sp.a.
RvS De Limburgse Turken spraken hun afschuw uit over de dodelijke terreur op de luchthaven van Istanbul. Ze voelen zich “persoonlijk geraakt” door het leed van hun landgenoten. Gelukkig was daar de uitspraak van de Raad van State om onverdoofd slachten toe te laten om religieuze redenen. Toch enig goed nieuws voor de tienduizenden Turken in Limburg. De Raad van State stelt religie dus als norm boven de wet, zo lijkt het. Beestachtige religieuze slachtpartijen boven dierenwelzijn. Wat is de volgende stap? Vrouwenrechten terugschroeven? Veelwijverij toelaten? Vrouwenbesnijdenis aanmoedigen? Onreine vrouwen uit het publieke leven verbannen? Worden in de toekomst niet-moslims
Vlaamse Feestdag in Brugge Door de EK-voetbalfinale, zonder de dappersten onder de Belgen, moeten het 11 JuliKomitee, de Brugse Metten Wandelclub en vzw Burgrock hun jaarlijks samenwerkingsproject met een paar dagen vervroegen. Vlamingen passen zich gemakkelijk aan! Op vrijdag 8 juli om 19 uur is er de academische zitting met burgemeester Renaat Landuyt, An de Moor van Vlaanderen-Europa, Pol van den Drissche van het 11 Juli-Komitee en als gastspreker ons aller Rik Torfs. Nadien bloemenhulde. Voor het muzikale gedeelte, alweer een aanpassing: geen sprake meer van Gust Teugels en Vlaamse samenzang, maar streekeigen Cajun Moon en Het Zesde Metaal.
Ramadandrukte Mocht iemand volgend jaar in Islamgazet van Antwerpen iets over paasdrukte na de vastenperiode lezen, laat het ons dan weten. De kans is echter klein tot onbestaande dat gazetvrouwtje Maaike Floor dan even enthousiast breeduit zal over berichten als over de ramadandrukte die ze “de tijd van het jaar die iedereen het mooist vindt” noemt. “Maar goed”, dacht Maaike in haar bijdrage tot de wereldliteratuur, “dat de Rode Duivels meestal om 21 u ’s avonds speelden. Dan kon er einde match toch al iets gedronken worden. In de Driekoningenstraat, de Statiestraat, de Turnhoutsebaan en nog veel straten in Antwerpen was het heel gezellig, ‘s avonds laat op straat”. Maaike had de pech dat ze haar bijdrage aan de verankering van de nieuwe orde in de gazet ontvouwde daags nadat Wales de voor ramadangezelligheid zorgende duivels uit het EK had geknikkerd. Moraal van het verhaal: “You can’t win them all”. Ook niet als islampropagandiste.
Opgepast Rob: een ambtenaar-politieker bespiedt je Joris Giebens (48) is Antwerps gemeenteraadslid voor Groen. In een vorig leven behoorde hij bij de Volksunie, maar toen die door de schuld van Anciaux uiteenviel, zocht hij zijn toevlucht bij Spirit en SLP. Maar in een vorige bestuursperiode had hij geluk: hij viel omhoog naar de post van districtsschepen in Antwerpen. Tot zijn grote frustratie bleef dat echter niet Externe audits welkom duren. De man stuikte terug naar beneden en Maar met schepen Van de Velde had hij behoort, sinds Bart de Wever aan het bewind de verkeerde vast. Rob liet zich niet doen. Hij kwam, bij het grauwe heir der zetelzitters. Let beet van zich af en verklaarde zich (tot verechter goed op: Joris is ook nog ambtenaar. wondering van Joris en co) akkoord met een Hij is gewestelijk stedenbouwkundig inspec- audit. Intussen somde hij stuk voor stuk iedere teur, en bestuurder bij de autonome gemeen- zaak op waarin de groene hem probeerde vertebedrijven Vespa (de vastgoedpoot van de dacht te maken. Om te beginnen de Handelsstad) en Stadsplanning. Hier kan dat allemaal beurs. Hier haalde Van de Velde het dossier, zomaar. Vanuit die posten kan het mannetje na meer dan tien jaar leegstand, vanonder alles goed in het oog houden. Zoals bijvoor- het stof. Een collega van Giebens had intusbeeld de handel en wandel van schepen Rob sen (juli 2013) een herstelvordering gestart, omdat de renovatie te lang op zich liet wachVan de Velde. Toen in Gent de zaak van de Optimabank ten. Als “mol” (want ook bestuurder bij Vespa) losbarstte meende hij zijn uur gekomen. “Ook lekte Giebens allerlei (vertrouwelijke) inlichin Antwerpen blijken er connecties te zijn met tingen naar de pers, onder meer over de aankoop van het pand. Die zetten het succes van Optima, onder meer via vastgoedontwikkelaar het project danig op de helling. Giebens kreeg Land Invest die verschillende projecten in de een officiële waarschuwing omdat hij zijn stad heeft lopen”, orakelde hij. Hij sleurde er boekje ver te buiten was gegaan. De werken nog wat “grijze zones” en “belangenvermen- om dit gebouw aan de Antwerpenaar terug te gingen” bij en hij eiste een “externe audit” in geven zijn intussen gestart.Vervolgens krijgen verband met de zogezegde “bemoeienissen” we het project “Tunnelplaats”, waar de zogevan de schepen in een aantal zaken. Ge kent naamde “Lins-toren” (de vroegere Renaulthet jargon van die (linkse) rakkers waarmee garage) verdween om plaats te maken voor ze hun tegenstanders rond de oren slaan om een nieuw gebouw. Hier volgde het stadsze zodoende verdacht te maken zonder dat ze bestuur (onder impuls van schepen Van de Velde) niet de adviezen van de Gemeenteook maar enig bewijs hebben.
lijke Commissie Ruimtelijke Ordening omdat er te weinig volume werd gecreëerd op een zeldzame plaats waar dit nog wel mogelijk is. Verdacht, zegt Groen, zonder duidelijk op de zaak in te gaan. “Het college dient niet altijd de adviezen van de commissie te volgen”, zegt Van de Velde. “Waarvoor dient anders het stadsbestuur?” “Of moeten wij er voor spek en bonen bijzitten, waar de oppositie ons het verwijt maakt dat wij stilstaan?” Ook hier zegt Van de Velde een externe audit te verwelkomen. “Het is moeilijk om je te verdedigen tegen deze soort insinuaties en verdachtmakingen”. “Het is overduidelijk dat sommige leden van de oppositie gewoon de Optimawalm willen importeren in Antwerpen”, zei hij aan de pers. “Bovendien wordt verwezen naar dossiers waar zelfs nog geen beslissing in is genomen.” Van de Velde verwijst hier naar het “Tivoli-project” aan de Markgravelei. De start van het dossier gebeurde tijdens een vorige legislatuur. De bewoners waren tegen, vooral omdat er een warenhuis van de Lidlketen zou komen. Ze hielden geregeld protestacties, die tot resultaat hadden dat de groep haar eerste vergunning introk. Dat schepen Van de Velde in deze zaak als bemiddelaar optrad, werd uitgelegd als ongewenste bemoeienis. Zo zal het nog wel een tijdje doorgaan, met alle gevolgen van dien voor de stad, waar de verkiezingsstrijd voor 2018 duidelijk al is begonnen en de groenen er op mikken na afloop mee in de kaas te zitten. Pagadder
Onze naaste buren
Den Vaderlandt ghetrouwe
Kleurrijk Natuurlijk is de Nederlands-Vlaamse grens een realiteit. Figuren (en dan bedoel ik geen televisieparkieten) die in Nederland breed bekend zijn, blijken onbekend in Vlaanderen en omgekeerd.
Kruising van een neger en een chimpansee Twee zo’n kleurrijke lieden hebben onlangs via leuke biografieën de media gehaald. Herman Marie Moens (1875-1938) is bekend als de Nederlandse Darwin. Hij was een leraar biologie die experimenteel het gelijk van de Brit wou bewijzen. Hij had het originele idee het zaad van een neger bij een chimpanseewijfje in te brengen en de “ontbrekende schakel” van de evolutietheorie te creëren. Hij kreeg zelfs een subsidie van koningin Wilhelmina omdat hij betoogde dat het neveneffect een geneesmiddel voor syfilis zou opleveren. Haar man was een syfilislijder. Moens vond echter geen kandidaten en zijn experiment ging niet door. Omdat Nederland haast geen negers telde, trok hij naar de Verenigde Staten, waar Washington D.C. er ruim mee gezegend was. Moens bestudeerde aandachtig al wat zwart was in de Amerikaanse hoofdstad en trok een voor die tijd bijzonder besluit. Hij vond helemaal geen verschil tussen blank en zwart, en zag dus geen enkele reden om blanken superieur te vinden. Integendeel, want hij besloot dat de volmaakte mens het gevolg zou zijn van een kruising van blanken en negers. Geen al te gek idee, want in een kleine stad als Washington werd toentertijd nogal in eigen kring getrouwd.
7
7 juli 2016
Moens werd populair bij de zwarte inwoners, en hij was een veelgevraagd spreker. Het blanke establishment zag het met lede ogen aan en zocht naar een stok om de hond te slaan. Moens werd beschuldigd een spion te zijn van het Duitse keizerrijk. Nonsens natuurlijk, maar er was nog een ander dossier. Hij wou zijn theorieën bewijzen met foto’s van de volmaakte mensen en hij vond die in de openbare scholen voor zwarte meisjes in de stad. Daar zaten nogal wat lichtgekleurde meisjes bij die duidelijk ook wat blanke genen bezaten. Moens liet hen fotograferen… bij voorkeur naakt. Er was geen sprake van dwang en een familielid waakte er altijd over dat Moens geen vinger uitstak, maar een ranzig kantje kan niet ontkend worden. Voor de eerste keer maakte het establishment zich zorgen over de moraal van die meisjes en de Nederlander werd gearresteerd en veroordeeld voor pornografie. Hij keerde weer naar Europa en besteedde de rest van zijn leven aan een weinig succesvolle kruistocht tegen racisme, want in de jaren dertig was gelijkwaardigheid van mensen geen populair onderwerp. (Bron: Piet de Rooy: De Nederlandse Darwin)
Voorganger van twee Vlaamse toppers Een naam die sommige Vlamingen misschien iets zegt, is die van Anton Kröller (1862-1941), zij het als financier van de collectie van zijn vrouw Helene. Die collectie, inbegrepen een indrukwekkend aantal Van Goghs, staat nu in het prachtige Kröller-Müller Museum in Otterlo op de Hoge Veluwe
in Gelderland en is rijksbezit. Kröller maakte carrière door zijn huwelijk met de dochter van het Rotterdamse Scheepsbouwbedrijf Müller (denkt u ook aan een Antwerps gelijkaardig zogenaamd succesverhaal?). Na het onverwachte overlijden van zijn schoonvader nam hij het cargadoorsbedrijf over en hij profiteerde sterk van de Eerste Wereldoorlog waar hij alle strijdende partijen met plezier bevoorraadde. Na de oorlog dacht iedereen dat alles wat Kröller aanraakte in goud veranderde. Hij handelde in alles en nog wat, en het geld van de beleggers en de banken stroomde toe. En toen ontpopte hij zich tot een voorganger van Jeroen Piqueur. Hij sluisde geld uit zijn ondernemingen naar zijn persoonlijke kas, en vrouw Helene kocht op korte tijd een formidabele kunstcollectie die ze op hun jachtdomein aan de Hoge Veluwe opstapelde. Tenslotte begrepen de banken dat hij een ordinaire oplichter was, maar ze hadden zoveel geld geleend dat ze voorzichtig moesten optreden om niet zelf ten onder te gaan. Kröller verloor dan wel de zeggenschap over zijn bedrijven, maar slaagde er toch in zijn kapitaal landgoed en de schilderijenverzameling te redden. In totaal verloren de beleggers, in onze munt uitgedrukt, ongeveer 700 miljoen euro. Het echtpaar Kröller-Müller had Duitse voorouders en tijdens de Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog probeerde hij weer baas te worden in zijn bedrijven, maar zo dom waren de Duitsers niet. (Bron: Ariëtte Dekker: Leven op krediet)
Willem de Prater
Optima, Termont, Versnick, het blijft maar rommelen De Gentse gemeenteraad heeft nu een eigen “Optima commissie”. Termont zal er zijn contacten met de eigenaar van Optima (Jeroen Piqueur) voorleggen. Het klinkt indrukwekkend, maar veel moeten we er niet van verwachten. De burgemeester zal er niet op de rooster worden gelegd, integendeel, hij moet er niet eens naartoe als hij dat niet wilt. Deze “commissie sui generis” is machteloos. Ze heeft geen enkele bevoegdheid om mensen op te vorderen of op een andere manier een antwoord op vragen te krijgen. In Gent spelen ze graag parlementje, een eigen “commissie Optima” streelt de ijdelheid van enkele omhooggevallen raadsleden van de meerderheid. Dezelfden die het altijd maar hebben over Gent als voortrekker en wereldwonder, rode en groene pastoors die urenlang de gemeenteraad gijzelen met langdradige sermoenen over wat de Vlaamse en federale ministers allemaal verkeerd doen. Het is uitkijken of ze nu nog zo welbespraakt zullen zijn. Er is één voordeel aan deze commissie: de zittingen zijn openbaar. Er zal toch iets moeten verteld worden voor het oog van de camera’s. Je weet maar nooit wat daar zal bovenkomen. De rol van CD&V is interessant. In Gent zit ze in de oppositie, maar de zuil is nog goed vertegenwoordigd in heel wat intercommunales, enzovoort. Gaan de tsjeven voluit gaan, of zullen ze zich intomen om hun eigen potjes gedekt te houden? Het is intrigerend dat de Vlaamse Energie Holding (met Termont als voorzitter) nog geld had staan bij de bank Optima. Was dat met of zonder instemming van de vertegenwoordiger van Arcopar (Arco) in de raad van bestuur? Op dit soort vragen gaan we in de Gentse commissie geen antwoord krijgen.
Oude politiek, nieuwe projecten Ook voormalig schepen Versnick (bestuurder bij Optima) moet zich voorlopig geen zorgen maken. Nochtans is een “commissie Versnick” zo mogelijk nog meer nodig dan een onderzoek naar Termont. Jarenlang was hij voor Open Vld schepen van Ruimtelijke Ordening én voorzitter van het stadsontwikkelingsbedrijf. Er is niet één groot stadsontwikkelingsproject in Gent waar hij niet bij is betrokken. In de vorige bestuursperiode was hij voorzitter van het OCMW en tegelijk schepen van Intercommunales, een bijzonder vreemde combinatie. Hij zette bij het OCMW verschillende grote bouwprojecten op, waaronder enkele ondergrondse parkeergarages en een grote vernieuwing van het ziekenhuis Jan Palfijn. Nu is hij gedeputeerde van de provincie Oost-Vlaanderen, een zachte landing voor een man die te veel weet? Maar zoals gezegd, dit zal niet in Gent worden uitgespit. Laat ons hopen dat de echte onderzoekscommissie in het parlement dat wel doet. Nog even zeggen dat het misschien wel om ‘oude politieke cultuur’ gaat, maar zeker niet om oude dossiers. Veel projecten lopen nog of moeten zelfs nog opgestart worden, zoals de ‘Queen touwers’, twee hoge woontorens die Optima aan de
De Waalse regering regeert niet De Waalse regering onder leiding van Paul Magnette zit bijna twee jaar in het zadel. In die periode heeft de PScdH-ploeg amper relevant beleid kunnen voorleggen. Als de PS inhakt op het federale regeringsbeleid is dat ook een doelbewuste strategie ten opzichte van de publieke opinie ten zuiden van de taalgrens om het eigen Waalse falen te maskeren. Want de Waalse regering van PS en cdH doet het niet goed. Minister-president Paul Magnette sprak op 23 mei in een interview met La Libre Belgique wel over “tien werven” voor de Waalse regering, maar tot nu toe blijven dat holle frasen. Er wordt eigenlijk geen beleid gevoerd. Verschillende dossiers tonen dit aan. Ten eerste is het werkgelegenheidsbeleid het zwakke punt van Wallonië. Hier en daar is te horen dat de Waalse arbeidsmarkt het beter doet, maar dat is slechts schijn. Momenteel bedraagt de werkzaamheidsgraad van de 15 tot 64-jarigen amper 56,2 procent, terwijl dat in 2008 57,2 procent was. De Europese doelstelling van 72 procent werkgelegenheidsgraad tegen 2020 is onhaalbaar. De PS zegt dat dit de schuld is van het federale beleid, maar eigenlijk is het omgekeerd. Zonder de loonkostenverlagingen van de regering-Michel zou de situatie op de Waalse arbeidsmark nog erger zijn. De Waalse regering draagt hier een zware verantwoordelijkheid, want ze is – net als de Vlaamse regering – al jaren verantwoordelijk voor arbeidsbemiddeling en opleiding. Meer nog, met de zesde staatshervorming is het doelgroepenbeleid overgeheveld naar Wallonië. Dat houdt in dat de regio’s zelf maatregelen kunnen nemen om zogenaamde kansengroepen (+55, laaggeschoolden) aan een baan te helpen. Afgezien van een debat in het Waals Parlement is van een eigen Waals doelgroepenbeleid nog geen sprake.
Stijgende armoede Wat de Waalse regering wel gedaan heeft, is de koopkracht van de burgers tussen Doornik en Virton aantasten door een verhoging van de waterprijs en het inperken van de fiscale aftrekbaarheid van dienstencheques. Ondertussen zakken meer en meer Walen weg in de armoede. Zoals bekend groeit één op de vijf Waalse kinderen op in een gezin waar niemand werkt. In Vlaanderen is dat één op zeventien. De hoge werkloosheid en toenemende armoede zijn vooral een probleem in de Waalse steden. En dat terwijl nochtans vooral middelen worden aangewend om een stedelijk beleid te voeren. Dit ten nadele van het platteland, waar geen middelen naartoe vloeien. Terwijl 45 procent van de Waalse bevolking op het platteland woont. De liberale MR, electoraal sterk in rurale gebieden, maar in het Waals Parlement in de oppositie, klaagt dit al maanden aan. Andere “werf” die maar weinig voorstelt: de steun aan bedrijven. Deze regionale bevoegdheid moet ervoor zorgen dat er meer investeerders naar Wallonië komen. Echter, hier wordt geen nieuw beleid gevoerd. Er is wel een plan om tegen 2019 meer in te zetten op de
Fabiolalaan zou bouwen in samenwerking met de NMBS. Een project dat uiteraard niet meer doorgaat. Ondertussen rommelt het in de kranten maar verder. “Van Ghelamco tot Optima: Gent is erger dan Charleroi” (HLN 02/06), “‘Ons-kent-ons’ in Gents vastgoed” (De Tijd 02/06)... Het is nog even wachten op de eerste blikseminslag, namelijk een hard bewijs dat het niet enkel om normvervaging gaat, maar ook om echte corruptie. Gent staat in het middelpunt van de belangstelling, maar het paarsgroene stadsbestuur zal daar weinig plezier aan beleven.
Mathildis
Li bia bouquet digitalisering van de Waalse economie, maar eigenlijk gaat het hier om het herkauwen van het Master Plan CIT uit 2011.
Infrastructuur en efficiëntie problematisch Meer op zuiver beleidsniveau is er nog niets in huis gekomen van de modernisering en het transparanter maken van het Waalse ambtenarenapparaat. En dat terwijl begin dit jaar bleek dat een ambtenaar jarenlang geld kon wegsluizen uit de Waalse afvalstoffenmaatschappij. Van een modernisering van de Waalse vervoersmaatschappij TEC (de tegenhanger van de Lijn) is geen sprake. Over efficiënte administratie gesproken: Paul Magnette beloofde bij zijn aantreden dat hij extra zou investeren in de wegeninfrastructuur. Wie al eens op de Waalse autosnelwegen rijdt (vooral de E42 tussen Doornik en Luik), merkt hoe lamentabel het wegdek er op sommige plaatsen aan toe is. Bepaalde stroken worden opgekalefaterd, maar er zijn nog altijd veertien werven waar nog mee moet worden begonnen. Binnen de Waalse regering is men al maanden aan het discussiëren hoeveel middelen er zouden worden vrijgemaakt om de achterstand in de infrastructuur weg te werken. Er is volgens de MR-oppositie duidelijk een tekort aan leiderschap en visie in de Waalse regering. Eén van de oorzaken zou te maken hebben met het feit dat minister-president Paul Magnette (PS) en viceminister-president Maxime Prévot (cdH) tegelijk ook burgemeester zijn van respectievelijk Charleroi en Namen. Hun taak als burgervader zou te veel tijd in beslag nemen. De Waalse oppositie vraagt dan ook een einde van die cumul. Maar op goed twee jaar van de gemeenteraadsverkiePicard zingen zit dat er niet aan te komen.
8
De wereld rond
7 juli 2016
Diplomatieke valies
Europese verdeeldheid uitspelen Doorheen de eeuwen was het tegen elkaar uitspelen van de verschillende Europese actoren een vast onderdeel van de Britse buitenlandse politiek. Divide et impera. Het cultiveren van de tegenstellingen als hefboom voor de eigen positie aanwenden. Waarom zouden ze deze pre-Brexit-fase waarin we zijn aanbeland niet gebruiken om aan te sluiten bij die traditie? De verdeeldheid in het EU-kamp zoals die de voorbije dagen naar boven kwam, toont alvast aan dat er een aan te boren potentieel aanwezig is. Als men de ‘officiële’ berichtgeving mag geloven, zou men haast gaan denken dat aan de overkant van het Kanaal zowat iedereen tegen een Brexit gekant is. Uiteraard zij die tegen stemden, maar ook zij die voor stemden en nu pas de draagwijdte van hun handeling schijnen te beseffen. Allemaal misleid door populisten, gelokt door enkele eigentijdse rattenvangers van Hamelen, gepersonifieerd door figuren als Boris Johnson en Nigel Farage. De werkelijkheid is genuanceerder. In die mate zelfs dat er een behoorlijk zelfvertrouwen lijkt te bestaan in het Brexitkamp. Zij speculeren op economische rationaliteit bij de overige EU-lidstaten. Iedereen heeft er toch het meest bij te winnen als de vrije toegang tot beide markten gehandhaafd blijft? Kan men zich inbeelden dat, zeg maar, de Duitse automobielindustrie iets anders zou willen? Het rationale antwoord op deze dito vraag is gekend. En precies dit scenario wordt ook door de meeste economen als ideaal naar voor geschoven, ook door hen die zich manifest tegen een Brexit uitspraken. Het feit moet nu eenmaal aanvaard worden. De geest is uit de fles, wat betekent dat de uitdaging erin bestaat zo bezadigd mogelijk met het nieuwe gegeven om te springen. Dit is ech-
ter theorie. Wellicht mispakt men zich aan de rationaliteit van hen die aan de overzijde van de tafel zullen plaatsnemen. Verschillende factoren spelen hier een verstorende rol.
Economische asymmetrie Woede, of op zijn minst ergernis, is zo’n relevant element. De sympathie vanop het continent komt vooral uit de politieke marge. De ‘gevestigden’ zijn vooral boos op de Britten, wat zonder meer een invloed heeft op de aan te nemen positie. Dan hebben we het niet eens over verblinde eurofielen als Verhofstadt of Juncker die – mochten ze dat kunnen – de Britten naar de zeebodem zouden willen torpederen. Ook een concurrentieel gegeven is een factor waarmee rekening moet worden gehouden. Een Brexit betekent heus niet het einde van Londen als belangrijk financieel centrum. Maar als Parijs of Frankfurt wat graantjes kunnen afsnoepen, zullen ze die kans niet laten liggen. Anders gesteld: voor het lobbywerk is het VK op zichzelf aangewezen; iemand anders zal het niet doen. Dat er een economische asymmetrie bestaat tussen het VK en de overige lidstaten is een gegeven dat niet onderschat mag worden. Het klopt natuurlijk dat de Britse markt belangrijk is voor de Duitsers, die tweemaal zoveel over het Kanaal exporteren dan vice versa. Globaal genomen gaat net geen 16 procent van alle Europese goederen naar het VK. Omgekeerd is dat 45 procent. Punt is dat de EU belangrijker is voor het VK dan omgekeerd. Het voorgaande heeft een impact op het heersend sentiment bij de 27. Het bemoeilijkt de Britse positie, maar er zijn dan weer troeven die hun demarches kunnen helpen.
Juncker op de schopstoel De EU is geen monolithisch blok, dat is de voorbije dagen nog maar eens afdoende gebleken. Op verschillende niveaus
Buitenlands spervuur Zes keer gerepatrieerd… Bonifacio Oseguera-Gonzalez, een illegale Mexicaanse fruitplukker, schoot vier mensen neer op een boerderij in Woodburn, in de staat Oregon. Drie van hen werden daarbij gedood. Zo’n drievoudige moord zou normaal geen politieke gevolgen hebben, maar de zaak werd explosief toen bleek dat Bonifacio sinds 2003 al zes keer was teruggestuurd naar Mexico. Volgens de federale overheid was hij nooit veroordeeld wegens ernstige criminele feiten, maar hij had wel degelijk een strafregister. Er wordt nu druk gespeculeerd over de aard van die niet-ernstige misdaden die Bonifacio op zijn kerfstok had, maar voorlopig is dat een staatsgeheim. Trump heeft er natuurlijk een verkiezingsthema van gemaakt, en terecht. Het zou niemand mogen verbazen dat hij zoveel succes oogst met zijn plan voor een muur langs de Mexicaanse grens. Eén commentator merkte zelfs sarcastisch op dat de zaak-Oseguera de balans wel eens in het voordeel van Trump zou kunnen doen overhellen. Hoe inefficiënt en misdadig onverantwoordelijk is een immigratiebeleid waarbij een delinquent zes keer uitgezet wordt, en telkens doodleuk kan terugke-
Hotels en restaurants waar Vlamingen thuis zijn
Hotels en en Hotels restaurants waar waar restaurants Vlamingen thuis thuis zijn zijn Vlamingen Verliefd op op de de natuur-? natuur-? Verliefd Kom ze ze eens eens proeven proeven te te Achouffe-! Achouffe-! Kom
HOTEL HOTEL
Achouffe 19 19 -- 6666 6666 Houffalize Houffalize Achouffe
De keuken keukenNu is enkel enkel open voor voor hotelgasten hotelgasten ook restaurant De is open TeMiddagmenu bereiken via via Namen, Marche, Laroche reeds te verkrijgen vanafLaroche E19,50 Te bereiken Namen, Marche, gesloten op donderdagmiddag richtingKeuken Houffalize (afslag Nadrin) of of via via Luik Luik richting Houffalize (afslag Nadrin)
Wij zijn Vlaamstalig Tel. 061-28 061-28 81 82 82 Fax 061-28 061-28 90 90 82 82 Tel. 81 -- Fax Tel. 061-28 81zijn 82 Nederlandstalig-!) www.lespine.be (Wij (Wij zijn Nederlandstalig-!) Heerlijk aan de kust nu!
ren? En dan bedoelen we niet alleen het beleid van Obama, maar ook dat van de EU en van de meeste Europese regeringen. Al hebben de meeste criminelen hier niet zo’n mooie christelijke naam als Bonifacio…
doen zich tegenstellingen voor. Te beginnen tussen de lidstaten onderling. Waar de Fransen erop aandringen dat snel actie wordt ondernomen, klonk Angela Merkel eerder sussend. Uiteraard moet er geen eeuwigheid overgaan, zei ze, maar “het zijn de Britten zelf die zullen bepalen wanneer ze artikel 50 inroepen”. Onderhandelingen, voegde ze eraan toe, moeten ook netjes verlopen. Enkele dagen geleden lekte het nieuws uit dat de druk van Merkel op Commissievoorzitter Juncker het komende jaar steeds meer zal toenemen. De obsessionele manier waarop hij voor ‘meer Europa’ blijft ijveren, zet bij velen kwaad bloed. Sommige lidstaten - Polen, Hongarije en Tsjechië - lieten verstaan dat met zo’n houding een deel van de verantwoordelijkheid voor de Britse stemming op zijn conto kan geschreven worden. Men is die Luxemburgse dronkaard grondig beu. Tekenend is ook het getouwtrek tussen Commissie en Europese Raad over wie nu precies de leiding krijgt in de nakende onderhandelingen (inmiddels besliste het Europees Parlement dat de eer de Commissie te beurt valt). Het aanstellen van Didier Seeuws als de man die de gesprekken moet leiden, zette behoorlijk wat kwaad bloed bij Juncker en zijn staf. Het is een functie die zijn eigen kabinetschef graag had gewild, maar door de snelle aanstelling van Seeuws werden ze koud gepakt. Er was ook wat juridisch getouwtrek. Moet het VK beschouwd worden als een lidstaat tijdens het voeren van de onderhandeling, of als een derde staat? Dit zou gevolgen hebben op wie welke verantwoordelijkheid toebedeeld krijgt. Feit is, en daar heeft de Commissie een punt, dat de expertise bij hen ligt. Maar feit is ook dat de geslepen Britse diplomatie in dergelijke moeizame verhoudingen kansen ruikt.
Michaël Vandamme
Ook Tsjechische president wil EU-referendum
Nooit gerepatrieerd In het jaar 2000 werd Californië de droom van iedere multiculturalist: de blanken, van Europese afkomst, waren er niet langer in de meerderheid. De staat werd een lappendeken van minderheden, met de latino’s als de grootste groep. Intussen zijn er nog meer niet-blanke immigranten bijgekomen en vele blanken zijn weggetrokken naar veiliger oorden. Bij de achterblijvers vindt men een gevaarlijk hoog percentage progressieven - “liberals” in het Amerikaanse jargon - en nuttige idioten. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het beleid van de stad San Francisco, ooit de thuishaven van de eerste hippies. Obama heeft het aantal repatriëringen van illegalen al tot een minimum teruggeschroefd, maar San Francisco doet er nog een schep bovenop. De stad is uitgeroepen tot “sanctuary city”. Zelfs criminele illegalen waarvan de Obama-administratie vindt dat zij uitgewezen moeten worden, kunnen een veilige toevlucht vinden in San Francisco. Hun namen en adressen worden niet aan de federale immigratie- en douanedienst ICE doorgegeven, tenzij in hoogst uitzonderlijke gevallen. In 2008 was er al een groot schandaal toen Hondurese drugdealers op kosten van de stad gehuisvest werden in een luxueuze woonwijk om hen te beschermen tegen de ICE. Zij kregen zelfs op kosten van de stad vliegtuigtickets om uitstapjes naar Honduras te maken. In hetzelfde jaar vermoordde een illegale Salvadoraan van de beruchte bende MS-13 drie onschuldige mensen van wie hij ten onrechte dacht dat zij bij een rivaliserende bende hoorden. Dezelfde moordenaar had al eerder een zwangere vrouw en haar broer met geweld beroofd. Maar ook toen had de stad San Francisco dat in het kader van haar “sanctuary”-beleid niet doorgegeven aan de ICE, zodat hij niet uitgewezen werd. De EU en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens voeren in wezen hetzelfde beleid, maar dan op een tienduizend keer grotere schaal. Nee, de populariteit van Trump, Wilders, Orban, AfD of het Brexitkamp zou niemand nog mogen verbazen…
Islamitische tweeling Khalid en Saleh Al Areeni waren tweelingbroers uit Riyad, de hoofdstad van Saoedi-Arabië. Zij wilden zich aansluiten bij IS. Toen hun bejaarde ouders probeerden hen dat uit het hoofd te praten, grepen de broers naar drastische middelen: zij lokten hun moeder mee naar een voorraadkamer in hun huis, en ze ver-
moordden haar met messteken. Zij achtervolgden hun broer naar het dakterras en staken hem daar neer. Dan vielen zij met de bebloede messen hun drieënzeventigjarige vader aan. De vader en de broer werden in kritieke toestand naar het hospitaal gevoerd. De vrome tweeling werd gearresteerd. Zelfs de Saoedi’s schrokken van zoveel fanatisme. Ja, aan de bloedige vruchten kent men de islamitische boom. Al zullen de media beweren dat het alweer niets met de islam te maken heeft.
Opnieuw Biafra Tussen 1967 en 1970 verpletterde de Nigeriaanse regering de kleine christelijke staat Biafra, die eenzijdig de onafhankelijkheid had uitgeroepen. Meer dan twee miljoen Igbo’s, zoals de inwoners van Biafra zichzelf noemen, werden gedood bij gevechten, door bombardementen en vooral door uithongering. Meer dan veertig jaar later is er opnieuw een voorzichtige onafhankelijkheidsbeweging bij de Igbo’s actief. De Igbo’s hebben geen verzetsleger opgericht en geen terreur- of guerrillagroepen. Zij hebben nooit geweld gebruikt en niemand gedood. Zij hebben alleen maar herdenkingsplechtigheden en manifestaties georganiseerd. Maar de Nigeriaanse regering, geleid door de moslimgeneraal Muhammadu Buhari, reageerde keihard. Ze stuurde het leger erop af en liet dozijnen Igbo’s neerschieten. Ter vergelijking: de Fulani hebben in hun conflict met naburige stammen de voorbije jaren al bijna 1.200 mensen vermoord. Maar daar stuurt de regering het leger niet op af. De Fulani zijn immers moslims. Ook de beloofde harde aanpak van Boko Haram is er nog steeds niet gekomen, ondanks Buhari’s verkiezingsbeloften. Nog een contradictie: Obama weigerde altijd wapens te leveren aan de vorige president van Nigeria, de christen Jonathan Goodluck, die ze nochtans hard nodig had voor de strijd tegen Boko Haram. Maar nu Nigeria een moslimpresident heeft, heeft Obama plots geen bezwaren meer tegen wapenleveringen.
Gewoon weekje Het is ramadan, dus de moslims doen een extra inspanning voor het ware geloof. Een Palestijnse terrorist beschoot vanuit een hinderlaag een Israëlische familie nabij de oude Bijbelse stad Hebron: één dode, drie gewonden. Er werden aanslagen gepleegd op de luchthaven van Istanboel (45 doden), in een sjiitische wijk van Bagdad (213 doden), in een hotel in Mogadishu (25 doden), in een hotel in Dhaka (28 doden) en twee autobussen in Kenia (6 doden). Een gewone, rustige ramadanweek dus. Ooit gehoord dat Joden of christenen zo’n bloedbaden hebben aangericht om hun vasten luister bij te zetten?
Twee records van waanzin In Zweden heeft de politieke correctheid een nieuw hoogtepunt van waanzin bereikt. Als reactie op de golf van verkrachtingen die het land sinds de islamitische invasie teistert, heeft de politie besloten armbandjes voor meisjes uit te delen. Daarop staat de tekst “Don’t molest me”. Waarschijnlijk geloven ze echt dat dat als een toverspreuk zal werken om islamitische verkrachters op slag impotent te maken. Intussen werden op een muziekfestival in Karlstadt 23 meisjes aangerand door een bende van zeven of acht zogenaamde asielzoekers, terwijl de politie toekeek en niet ingreep. Het jongste slachtoffer was elf jaar. Er werden slechts twee daders gearresteerd, maar omdat zij “niet-begeleide minderjarigen” waren, werden ze onmiddellijk daarna weer vrijgelaten. In Groot-Brittannië zagen we een ander symptoom van dezelfde waanzin. Daar werd Tommy Robinson, de stichter van de English Defence League, gearresteerd en aangeklaagd wegens aanzetting tot haat. Zijn misdaad: hij had een foto van zichzelf gepost met een spandoek met de tekst FUCK ISIS. Hoezo? De moslims beweren toch altijd dat zij met IS niets te maken hebben? Hoe zou zo’n spandoek dan “racistisch” of “islamofoob” kunnen zijn?
Het nabije buitenland Parijs ziet zijn kans na de Brexit De Parijse regio Île-de-France voert campagne om Britse bedrijven en vooral financiële instellingen na de Brexit naar de Franse hoofdstad te lokken. Maar om daar in te slagen, moeten nog heel wat hindernissen worden overwonnen. Vooral fiscale hindernissen. De dag na het Brexit-referendum werden de digitale lezers van de Financial Times bij wijze van spreken gebombardeerd door een Franse reclamecampagne. Onder de titel ‘Welcome tot the Paris Region’ werden alle economische voordelen van de Franse hoofdstad en omgeving in de verf gezet. Ook in de Wall Street Journal gaf de regio ‘Île-de-France’ een duidelijke boodschap mee: Parijs en omgeving is een aantrekkelijke plaats voor bedrijven. Nu de verhalen de ronde doen dat veel bedrijven Londen zullen verlaten na een Brexit, schieten andere Europese steden in actie. Frankfurt uiteraard, omdat verschillende studies aangeven dat vooral financiële instellingen zullen vertrekken. Maar ook Parijs en de regio Île-de-France zien hun kans schoon. Valérie Pécresse (Les Républicains) vindt het jammer dat de Britten de Europese Unie willen verlaten, maar tegelijk ziet ze kansen voor de economische ontwikkeling van de Parijse regio. Pécresse trekt zich op aan de plannen van de bank HSBC om duizend jobs in Londen naar Parijs te versassen. Tegelijk blijven ook Frankfurt en Dublin op vinkenslag. Om over Luxemburg nog te zwijgen.
Met dank aan la Défense Afgezien van de vraag of de Britten wel effectief de Europese Unie zullen verlaten en Britse financiële instellingen de stap over het Kanaal zullen maken, Parijs en omgeving kunnen heel wat
Si la France m’était contée troeven aanbieden. Het Île-de-France kan rekenen op de macht van het getal: 12 miljoen inwoners, jaarlijks 32 miljoen toeristen en vooral een Europese regio met 200 miljoen consumenten. De verbindingen via spoor en luchtverkeer zijn uitgebreid aanwezig. En Parijs telt met La Défense een zeer belangrijk zakencentrum. Los van de Brexit was men in de regio al bezig om een tweetalige (Frans-Engels) school uit te bouwen, kwestie van het leven van de expats wat aangenamer en vooral efficiënter te maken. Ook gezien vanuit de lokale economische belangen zou een verdere uitbouw van de Parijse regio als financieel centrum veel voordelen hebben. Het Île-de-France telt 700.000 werklozen. Zoals wetenschappelijk onderzoek aantoont, zorgt elke hooggeschoolde baan voor twee tot drie nieuwe ondersteunende jobs. Een ander element dat Valérie Pécresse naar voor schuift, is de Parijse kantorenmarkt die veel uitgebreider is dan in pakweg Frankfurt of Luxemburg. De ligging van het Île-de-France is inderdaad een voordeel, en op basis daarvan is het terecht dat Parijs in de Brexit een kans ziet om economische activiteit aan te trekken.
De fiscale drempel Of het ooit zover komt, is nog de vraag. Zelfs met de Britten buiten de EU is het niet zeker of het financiële landschap fundamenteel overhoop wordt gegooid. Indien de Britse financiële instellingen probleemloos toegang krijgen tot de Europese geldmarkten - zoals met Noorwegen het geval is - zal er weinig veranderen. Maar in Parijs verwacht men toch enige verschuivingen. Waarom? Met 3.600 miljard euro aan activa speelt de Franse hoofdstad echt wel een rol in het internationale financiële web. Bovendien zijn de vijf grootste Franse banken ook te
Het gespleten koninkrijk De Conservatieve Partij? Een open oorlog. De socialisten? Klaar om helemaal in te storten. UKIP? De frontman treedt per direct af. Jongeren en ouderen? Ze staan tegenover elkaar. Wales en Engeland versus Schotland en Noord-Ierland? Twee kampen die een andere richting uitwillen.
Geen economische ramp De economische rampen, die de ‘doorgestudeerden’ stuk voor stuk voorspelden, zijn al met al uitgebleven. De Britse financiële wereld heeft in de vorige week haar verliezen, van kort na de uitslag van het referendum, grotendeels goedgemaakt. Sterker nog, de FTSE100 – de voorname Engelse beurs – kende haar beste week sinds 2011. Ook het pond is, na haar val van 24 tot 26 juni, de laatste tijd grotendeels aan het uitbodemen. De val lijkt gestopt. Overigens, een zwakkere Pound Sterling hoeft geen slechte zaak te zijn. De exportpositie van Groot-Brittannië kan er maar wel bij varen. Nog meer goed nieuws kwam er vorige week, toen bleek dat landen – van buiten de Europese Unie – al in de rij staan aan te schuiven om nieuwe handelsverdragen met het soevereine koninkrijk af te sluiten. Onder meer Nieuw-Zeeland en Australië sturen al een topteam van onderhandelaars naar Londen. Hiermee lijkt onze analyse van een tweetal maanden geleden bewaarheid te worden. De uitstap van het VK zal zorgen voor een hernieuwde vitaliteit tussen de landen van de Commonwealth. Pijnlijk, zeer pijnlijk, vooral dan voor de eurocraten. Zotskappen als Guy Verhofstadt kunnen enkel groen lachen.
Oude socialist maakt brokken Economisch zullen Albion en Alba de Brexit zeker overleven. Niet alleen op langere termijn, maar ook binnen een kortere tijd-
spanne hoeft er niet getreurd en gezeurd te worden. Wie wel slachtoffers worden van de beslissing van het Britse volk, zijn de politieke partijen en hun waterdragers. Neem nu Jeremy Corbyn, de leider van Labour, die geen enkel gezag geniet. Niet alleen stapte zowat zijn hele ‘schaduwkabinet’ op. De oude communist verloor daarnevens in de afgelopen week ook nog een vertrouwensstemming in zijn eigen partij. Opvallend is dat Corbyn voorlopig niet van wijken wil weten. De wereldvreemdheid van die man begint tragikomisch te worden. Het is een kwestie van tijd vooraleer de sociaaldemocraten intern een coup zullen plegen om hun zielige leider de doodsteek te geven. Vooral wordt gekeken naar de parlementsleden Angela Eagle en Tom Watson. Zij hebben de beste kaarten om Rode Jeremy op te volgen. Intussen blijven de socialisten maar zwalpen. Ideologisch koos Labour, sinds het aantreden van Corbyn, voor de radicaallinkse koers. Hoe geloofwaardig is het om deze koers, na minder dan een jaar, weer te verlaten? Biedt de sociaalliberale ‘derde weg’, wel soelaas? De tijden van Tony Blair liggen tenslotte al ver achter ons en sociaal blijft het Verenigd Koninkrijk een land van aanzienlijke ongelijkheid. Welke ideologische kant Labour ook kiest, de dagen van Jeremy Corbyn lijken geteld. Afgelopen week werd de socialistische slapjanus door de uittredende Prime Minister nog te kakken gezet. Vorige woensdag sneerde David Cameron in het Britse parlement dat Corbyn zo snel mogelijk moet oprotten. Daar had die laatste niet van terug. Het is nog even wachten vooraleer Corbyn daadwerkelijk de raad van de Prime Minister zal opvolgen. Wie wel al aftrad, was de leider van UKIP. Nigel Farage stelde dat hij meer dan twintig jaar heeft gevochten om zijn land terug te krijgen. Nu stelt het boegbeeld van de rechtspopulisten dat hij zijn persoonlijk
Duitsland vreesde een Brexit, maar was zo verstandig dat het noch van ver noch van dichtbij zijn angst uitdrukte. Het antiDuitse sentiment in het Verenigd Koninkrijk had dan zeker tot averechtse effecten, dus nog meer steun voor de Brexit, kunnen leiden. Duitsland is één van de landen die alleen maar verliezen met wat de Britten willen. Berlijn heeft schrik van de negatieve dynamiek die de Britse beslissing kan teweegbrengen. Na de Brexit een Nexit en in ons bloedeigen ‘t Pallieterke zag ik een zachte stem pleiten voor een Vlexit. Het opgetuigde elitaire bolwerk dat de EU ooit was, begint almaar sterker op een ruïne te gelijken.
Grootmacht De verbrokkeling tot ineenstorting van de EU is de doodsteek voor het buitenlandbeleid van Duitsland na de Tweede Wereldoorlog. Het land kon opnieuw een grootmacht worden door zich in te bedden in een kameraadschappelijk verband met zijn vroegere vijanden. Het lot van Duitsland is sterk verweven met de Europese Unie. Niet alleen de Brexit doet Berlijn beven: er zijn de vele problemen van de EU die niet opgelost geraken en verder verzieken. Denk aan Oekraïne, aan de verhouding met Rus-
engeland leven terug wil krijgen. Farage heeft zijn beoogde doel, de Brexit, bereikt. Er zit - qua politieke loopbaan - niet meer in. Stoppen op een hoogtepunt heet zoiets.
De mislukking van Boris Johnson Al met al lijkt de afscheidnemende eerste minister nog als één van de weinigen overeind te blijven in de huidige politieke storm. Cameron verlaat met opgeheven hoofd Downing Street. Hij was altijd gekant tegen een Brexit. Het is logisch dat het aan de opvolger van de Conservatieve leider is, om die uitstap concreet gestalte te geven. Ontslag nemen is nooit eenvoudig, maar aan Cameron is zichtbaar te zien dat een zware last van zijn schouders is gevallen. Het is onderhand duidelijk dat het Brexit-kamp geen duidelijk plan heeft opgesteld over hoe, en binnen welk tijdsbestek, de onderhandelingen met de Europese Unie moeten afgerond zijn. De toekomstige Prime Minister zal deze besprekingen met de EU na de zomer op gang dienen te trekken. Wie Cameron zal opvolgen? Dat is voorlopig koffiedik kijken. Eén ding staat vast: Boris Johnson zal het niet worden. De voormalige burgemeester van Londen heeft gegokt en verloren. Na het referendum lekte uit dat Johnson ook een campagneplan had uitgewerkt voor een verlengd lidmaatschap in de EU. Zjn keuze voor de Brexit was dus duidelijk opportunistisch geïnspireerd; de Brexit-campagne steunen, louter als opstap naar het premierschap. Die opzichtigheid breekt hem nu zuur op. Johnson is een politieke windhaan van de ergste soort. Met een sujet als Johnson kun je in Brussel en Downing Street onmogelijk nog aankomen. Neen, geef ons dan maar de immer degelijke minister van Justitie, Michael Gove.
LvS
Bei uns in Deutschland
land, de vluchtelingencrisis, de eurocrisis, Griekenland als spelbederver... Duitsland verliest door de Brexit een bondgenoot om te beletten dat welvarende landen, zonder veel inspraak en controle, middelen moeten leveren aan landen met een begrotingstekort. En die vind je voornamelijk in Zuid-Europa, waar Frankrijk manoeuvreert om de voortrekker te zijn. Een ander gebied waar de Duitsers en de Britten het met elkaar kunnen/konden vinden, is veiligheid en defensie. Die twee landen zijn trouw aan de NAVO, terwijl Frankrijk traditioneel huiverig, afwijzend tot vijandig staat tegenover het Atlantisch bondgenootschap. Parijs wil een eigen Europese defensiemacht opbouwen. De Britten waren met de Duitsers akkoord om die piste af te blokken. Dat zal nu veel minder kunnen. Het vertrek van de Britten maakt dat de Duitsers meer defensieverantwoordelijkheid zullen moeten opnemen, en dat is na twee wereldoorlogen, die worden gezien als Duitse machtsuitoefening en provocatie, niet eenvoudig. Sedert 23 juni is het klaar dat Duitsland tegen heug en meug meer leiding zal moeten geven aan de EU, en dat voorzichtig, zonder dat het opvalt. Angela Merkel heeft voorlopig haar kalmte behouden en speelt de diplomate. De Britten hebben met hun stem tegen de EU ook een anti-Duitse stem in de urnen gestopt. Het drollige is dat zij daardoor precies een nieuw “Duits moment” in Europa hebben mogelijk gemaakt. Meteen na de uitslag liet Merkel horen dat Duitsland een bijzonder belang, een bijzondere verantwoordelijkheid heeft om te zorgen dat de Europese eenwording slaagt. De kanselier erkende eveneens dat steeds meer Europese burgers twijfelen over de richting die de EU moet gaan. Een opvallende commentaar na het Brexit-succes verscheen in de Süddeutsche Zeitung. Die noemde het gebeu-
FRANKRIJK
vinden in de top twintig van de belangrijkste Europese financiële instellingen. En vooral: terwijl de Londense City en omgeving vooral moeten leven van financiële activiteiten, en hetzelfde geldt voor Frankfurt, is Parijs ook de zetel van industriële bedrijven. Klanten van banken dus. Echter, het grote probleem van Frankrijk is en blijft de fiscaliteit. Want financiële activiteiten naar Parijs lokken, betekent ook werknemers die onder het Franse stelsel van fiscaliteit en sociale zekerheid vallen. Welnu, een kaderlid kist anderhalve keer meer in Frankrijk dan in Groot-Brittannië. Die fiscale drempel is dus een hinderpaal. Er zou wel een oplossing kunnen worden gevonden door het systeem van ‘impatriés’ aantrekkelijker te maken. Dat zou betekenen dat Fransen expats die naar het moederland terugkeren niet onmiddellijk zouden worden onderworpen aan de nationale belastingregels. Concreet betekent dit dat hun systeem van hoge belastingen op arbeid gedurende vijf jaar niet van toepassing op Fransen die vanuit de Londense City terugkeren naar hun thuisland. Dat is nu al het geval. Om Parijs aantrekkelijker te maken voor investeerders zou het de bedoeling zijn die periode uit te breiden tot tien jaar. Dat is een maatregel die aan de Franse overheid eigenlijk niets kost indien expats terugkomen. Maar zelfs dat zal niet genoeg zijn. Frankrijk is ook een land dat via de vermogensfiscaliteit graag graait. Om nog maar te zwijgen van het sociaal klimaat met al die stakingen. Wie de vraag stelt of het nog wel zin heeft in zo’n land economische activiteit te ontwikkelen, overdrijft niet. Frankrijk zal altijd te etatistisch blijven. De kans is dan ook klein dat het Parijs van vandaag buitenlandse bedrijven aantrekt. Laat staan financiële Salan instellingen.
Right or wrong
Europese Unie is Duitse staatsraison Berlijn zit met een groot ei. Ook daar is de overwinning van de anti-EU’ers ingeslagen als een bom. De Britten en de Duitsers zijn, eerder waren - hoewel het ontrafelen een tijd in beslag zal nemen -, bondgenoten binnen de EU. Beide landen verzetten zich tegen een te groot beslag van de overheid op de economie en dat in tegenstelling tot Frankrijk, de hardleerse bewonderaar van staatsbedrijven en een kordaat geleide economie.
9
7 juli 2016
DUITSLAND
ren “Geschichtsfremd”, blind voor de geschiedenis. Angela Merkel moet de leider zijn van de vernieuwde, opgefriste EU. Een bijna onmogelijke taak. Vooral omdat zij in 2015 met haar “Wir schaffen das” fel afgeweken is van de politiek in andere landen. Zij toonde zich vorig jaar dominant en voor weinig rede vatbaar. Op dergelijke ogenblikken komt de blijvende huiver voor de machtsmachine die Duitsland is bij de dichte en de verre buren weer aan de oppervlakte. Naar België en zijn kabouterbeleid in het buitenland kijkt Berlijn niet. Wel wordt in de gaten gehouden of bij onze noorderburen Geert Wilders erin zal slagen zijn volksraadpleging over een Nexit erdoor te krijgen. Duitsland ziet dat het open, mercantiele Nederland nationalistischer en anti-Europeser wordt.
Domino Een domino-effect in Duitsland is wat Merkel en kornuiten vrezen. Zoals de politieke elite in Londen stekeblind was voor wat er leefde onder de mensen en met één klap is wakker geschud, zo beginnen de Duitse coalitiepartijen door te hebben dat de anti-euro- en de antimigratiestandpunten van de rechtsnationalistische anti-islampartij AfD meer en meer publieke steun krijgen. In 2017 zijn er in Duitsland verkiezingen voor de Bondsraad (het parlement). Merkels aanpak van de vluchtelingencrisis heeft de populariteit van AfD vergroot. Het Handelsblatt, de stem van de economie en de industrie, voorspelt reeds dat de nakende verkiezingen een verkapte volksraadpleging over Europa kunnen worden. Zoals de Brexit minder ging over de uitstap uit Europa, maar gewoon een referendum was over immigratie. De EU moet die terugschroeven voor zij instort.
Kurt Ruegen
10
Beeldspraak
7 juli 2016
Toen satire nog welig tierde
Film Leopold II is de slechterik
Met de vakantie voor ons leek het mij geen onaardig idee eens een stukje te plegen over satire in het Antwerpen van de merkwaardige familie Van Rijswijck. In het Antwerpen van de negentiende eeuw vierde satire zodanig hoogtij dat beoefenaars van dat toch wel heel aparte soort letterkunde mekaar de loef probeerden af te steken in bladen van verscheiden gezindheden: katholiek, liberaal, socialistisch en… “onzijdig”. laten omkopen. Hij vloog er een paar weken voor in de nor, hoewel later zou blijken dat hij gelijk had gehad. Ook broertje Door, geestdriftige kroegloper, liet zich in Schrobber en Filter niet onbetuigd. Van hem citeer ik met graagte zijn satirische oprisping (nog opvallend actueel, vind je ook niet?): “Miserie, miserie de Waal aan ‘t ministerie, dat deugt voor Vlaanderen niet.”
Reinaert de Vos en Tybaert
Eer ik namen ga noemen, toch even stilstaan bij de etymologische oorsprong van de term. Wie dacht dat satire voortkomt van het Griekse satyr, heeft fout gedacht. Satire is afgeleid van de lanx satura, Latijns voor een schaal met gemengde vruchten. Satire wordt, zo leert mij althans Wikipedia, al eeuwenlang geassocieerd met het verbruiken van voedsel (voor de geest) en het vermengen van verschillende letterkundige vormen en stijlen. Satire wordt ook wel eens in verband gebracht met de geneeskunde, waarbij de satiricus als een arts de maatschappij tracht te “genezen”. Zeg nu nog dat ’t Pallieterke geen gezonde lectuur is!
De Schrobber Nu naar de praktijk. Jan Baptist van Rijswijck (1818-1869), zoon van Jan Cornelis die de broer van Theodoor en de vader van burgemeester Jan was, pleegde satire in het liberale Vlaamsgezinde weekblad De Schrobber, dat concurreerde met het unionistische weekblad De Roskam. Samen met broer Theodoor (“den Door” voor de vrienden), die ook in De Schrobber schreef, gaf hij ook De Filter uit, een Vlaamsgezind “hekelblad in verzen”. Jan Baptist was een grote bewonderaar van Nederland en stak daarom zijn satirische afkeuring van de Belgische omwenteling en de daaraan ontsproten regering niet onder stoelen of banken. Zijn onverbloemde satire op het koningshuis van Leopold I kostte hem zijn baan als onderwijzer. Toen hij, na de afwijzing van de Grievenkommissie door Charles Rogier in 1860, de liberale partij had ingeruild voor de radicaal Vlaamsgezinde Meetingpartij, kwam hij ook daar dik in de problemen, omdat hij Jan de Laet openlijk onder de neus had gewreven dat hij zich had
Wat voor Vlaanderen niet deugde, werd ook met verve én met satire aangeklaagd in de spotbladen Reinaert de Vos en Tybaert, alweer twee Antwerpse verschijnselen. Het eerste blad, leren wij van Waaslander en Reinaertkenner Rik van Daele, stelde zich aan de lezers voor als een “satirisch Antwerps zondagblad voor verstandige lieden”. Nationale en internationale zowel als typisch Antwerpse toestanden (vestinggordel) werden erin bekritiseerd met vaak geestige, maar ook cynische en soms zelfs bijtende spotternij. Codewoorden van het blad: strijdvaardigheid, vrijheid en Vlaamsgezindheid. Leidmotief: dat Reinaert “Dietsch, echt Dietsch zal zyn en alles wat de Dietsche belangen kan bevorderen zal voorstaan”. Spreekbuis van Reinaert de Vos was de eerste hoofdredacteur van het Handelsblad (waar onze eerste hoofdschrijvelaar, Bruno de Winter, ook de stiel heeft geleerd) en De Roskam, Lodewijk Vleeschouwer (1810-1866). Aan de satirische Roskam werkte ook Hendrik Conscience mee. Vleeschouwer kwam op voor een godsvrede avant-la-lettre: een liberaal-katholieke frontvorming onder het motto “eerst Vlaming zijn”. In zijn Vlaamse rechtlijnigheid viel hij zowel de katholieke als de liberale partij aan om hun anti-Vlaamse standpunten, en niet zonder trots verklaarde hij: “Ze zijn allemaal kwaad op my, de klerikalen zoo wel als de liberalen, en dat doet my plezier.” Met plezier werkten ook letterkundigen van zeer verscheiden pluimage aan Reinaert de Vos mee, en niet van de minsten. Priester-dichter Guido Gezelle, die les gaf aan zoon Vleeschouwer in het roemruchte Klein Seminarie van Roeselare, socialist Emiel Moyson en de liberalen Julius de Geyter en Frans de Cort. Gezelles medewerking aan Reinaert werd niet door iedereen gesmaakt, zoals bleek uit de zure oprisping van zijn oudleerling Eugeen van Oye (aan wie het fameuze “Dien avond en die rose” was opgedragen): “Zoo een spottersgazette is u niet weerd, Mijnheer! Verhef u, veredel uwe heilige Muze! Zing nogmaals als in uw ranke riet.” Gezelle luisterde niet; hij pleegde 39 stukjes in Reinaert de Vos onder de schuilnaam Spoker. En Tybaert de kater, daarover schrijf ik later (om het maar eens in rijm te zeggen). hvo
Opgaan, blinken en verzinken: Europa en Spengler Zaterdag 11 juni sprak cultuurhistoricus David Engels op het Forum van Democratie. Fascinerend was diens vergelijking tussen de staat van Europa en de opkomst, bloei en val van het Romeinse Rijk. Staat ons een ‘Imperiaal Europa’ te wachten? Deze hoogleraar in Brussel behoort tot de Duitstalige Belgen – hij baseert zich op de visie van Oswald Spengler. De kern daarvan is dat er ‘culturen’ bestaan, wezenlijk van elkaar te onderscheiden ‘levensvormen’. In de geschiedenis maken zij een analoge ontwikkeling door die in essentie de levenscyclus van een mensenwezen volgt. Desalniettemin brak Spengler nooit door tot het mainstream-discours en dat zal liggen aan de stugge en abstracte stijl van Der Untergang des Abendlandes (1918). “Het gaat om het werken met trefwoorden en associatiemogelijkheden waarbinnen een gevoel over de wereld de gelegenheid krijgt zich uit te kristalliseren”, aldus Spengler-biograaf Arjan Witte (Oswald Spengler, Aspekt 2008, blz. 56). Spengler legt veel verbanden maar maakt zijn denkstappen niet altijd expliciet. Het idee is geniaal, de uitwerking is minder.
Vergelijking met het Romeinse Rijk David Engels nam deze handschoen op. Hij stelde zich ten doel dát te schrijven, wat Spengler zou hebben geschreven als hij ordelijk en systematisch had gedacht. In de lezing vergeleek hij het Europa van de nabije toekomst met het late Romeinse Rijk. Ondermijnd door politieke correctheid verliest de Europese beschaving het vertrouwen in zichzelf. Dit beschavingsideaal raakt haar bindende kracht op minderheden kwijt, terwijl de metropolen zich terugtrekken in een eigen cultureel universum. In de praktijk betekent dit dat alleen kinderen van welgestelde ouders de topuniversiteiten nog kunnen betalen. Zij reizen van wereldstad naar wereldstad, maar verliezen alle binding met het meer nationalistische achterland. De nieuwkomers gaan ondertussen een eigen weg, geleid door traditionele clan- of familiewaarden en imams. Engels vergeleek dit scenario met de razendsnelle over-
name van het Romeinse Rijk door het christendom. Dit gebeurde toen de Romeinen hun eigen goden nauwelijks nog kenden. Een punt waarop Engels’ vergelijking mank gaat, is dat Rome een stadsbestuur was, dat op het eind een heel imperium moest beheersen. Terwijl de EU juist is opgericht als antwoord op de globalisering. Hierop antwoordde hij dat Rome zich verstrikte in een status quo: dat politieke systeem versteende in zekere formele verhoudingen tussen territoria en aanzienlijke families. Net zo is de EU versteend in instituties die tijdens de Koude Oorlog stabiliteit opleverden, maar in een multipolaire wereldorde juist niet. Mogelijk is een vergelijking met het hellenisme treffender dan met het antieke Rome. Alexander de Grote wilde de Grieken, Macedoniërs en Perzen samensmelten tot één volk. Wie de overeenkomst niet ziet, hoeft slechts Die Zeit te openen. Daar zei minister van Financiën Wolfgang Schäuble (8/6/2016): “De opgave in de globaliserende wereld zal zijn nog een keer een massale revolutie te veroorzaken, een grondige verandering […] Het zijn de schotten die ons kapot maken, en ons door inteelt zullen degenereren. Voor ons zijn de moslims een verrijking van onze openheid en diversiteit.”
Game changer Ik stel vast dat Europa zich moet richten op een ‘metafysische omwenteling’ of moet hopen op een “game changer”; zoals Mohammed een “game changer” was voor het Arabische schiereiland, het boeddhisme in India of het christendom in het Romeinse Rijk. We moeten zijn als architecten omringd door ruïnes die verwijzen naar antieke en eerdere rijken: gebruik makend van oeroude aardlijnen die nog steeds energie afgeven, bouwend op bemoste ankerstenen die wederom kunnen dienen als krachtig fundament.
S.L.
The Legend of Tarzan
Met de huidige computertechnieken ter beschikking mag het verbazing wekken dat een nieuwe remake van ”Tarzan” zo lang op zich liet wachten. Wat in het verleden altijd een beperking was – het samengaan van een mens met een hele troep wilde beesten – is nu, bij wijze van spreken, een fluitje van een cent. Het meest iconische filmbeeld van de held van Edgar Rice Borroughs’ verhalen, en latere stripfiguur, is Johnny Weissmuller, die in de jaren dertig van vorige eeuw samen met Maureen O’Sullivan (“Me Tarzan, you Jane”) en de aap Cheeta een min of meer avontuurlijk leven leidde. De toeschouwers toen, en ook die van latere decennia, hadden geen boodschap aan het feit dat Borroughs zijn creatie had voorzien van een achtergrond, namelijk dat Tarzan een door omstandigheden in de jungle achtergelaten kind was van een Engelse aristocraat en vervolgens door een apengemeenschap werd opgevoed. Die achtergrond was de bijzonderste drijfveer van het toch wel opmerkelijke “Greystoke” uit 1984. Daarna was het wachten op de Disneyversie van 1999 waarin een geanimeerde Tarzan slingerend aan lianen en surfend op boomtakken voor spektakel zorgde. Met “The Legend of Tarzan” maakt regisseur David Yates gebruik van alle mogelijke hedendaagse middelen – dat wil zeggen, vooral de computer – om een levensechte Tarzan (Alexander Skarsgard) te laten evolueren tussen “levensechte” wilde dieren. Het resultaat oogt in elk geval indrukwekkend, maar gelukkig is er meer dan dat alleen. Er is ook drama. De film is gesitueerd in Congo rond de jaren tachtig van de 19de eeuw toen dat land nog het persoonlijke eigendom was van “onze” koning Leopold II, de plaatselijke bevolking gedwongen werd tot slavernij en het hele gebied beschouwd werd als een makkelijke bron van rijkdom door rubber-, goud- en diamantenwinning. Daartegen komt Tarzan in verzet, geholpen door de jungledieren. De verwikkelingen waarmee dat alles gepaard gaat, ga ik niet uit de doeken doen. Het volstaat met vast te stellen dat de scenaristen (en het zijn er een hoop in de meer dan tien jaar durende aanloop naar de opnamen toe) veel van de oorspronkelijke Borroughverhalen hebben behouden, dat Tarzan als Lord Greystoke zijn plaats inneemt in de Britse aristocratie en van daaruit opnieuw vertrekt naar Afrika om zijn volk te redden van het juk van de ultieme schurk, Leopold II. Klinkt zwaar op de hand voor een film die zich in de eerste plaats aandient als gemakkelijke zomerontspanning, maar de scriptschrijvers hebben goed werk geleverd met voldoende ruimte voor spectaculaire scènes en zowaar nog een modern tintje als je moet vaststellen dat Jane (Margot Robbie) haast een sterker personage is dan Tarzan. Regisseur David Yates was duidelijk geïnspireerd door wat hij op papier zag staan en zorgde niet alleen voor schitterende beelden maar ook voor een deugddoende confrontatie tussen goed en kwaad, tussen natuur en “beschaving”, tussen geschiedenis en fantasie, tussen karaktertekening en spektakel.
K.T.
Een intrigante slaat toe
Love & Friendschip Whit Stillman toonde zich met “Metropolitan” en “Last Days of Disco” een buitenbeentje in de generatie Amerikaanse cineasten die in de jaren negentig bekend werd. Hij maakt weinig films, wat altijd de indruk wekt dat hij op een zijspoor zit. Als je dan verneemt dat hij een verfilming van Jane Austen (“Sense and Sensibility”, “Pride and Prejudice”) aanpakt, dan denk je dat hij op veilig speelt met in het spoor te treden van die oerdegelijke kostuumfilms waar de Britten een patent op hebben en waar het publiek graag naar kijkt. “Love & Friendship” is inderdaad een kostuumfilm, maar niet het gewone werk, en al zeker niet een vertrouwde Austenadaptatie. In vorige verfilmingen van haar werk zoek je bijvoorbeeld vruchteloos naar wat humor, en die is hier volop aan bod. Daarbovenop krijg je een hoofdpersonage dat aanvankelijk alleen maar wrevel opwekt, maar waar je gaandeweg met toenemende fascinatie tegenaan kijkt. Lady Susan (een prachtvertolking van Kate Beckinsale) is namelijk een geboren intrigante, rad van tong, scherp in haar meningen en intelligent genoeg om elke situatie het hoofd te bieden. De tijdsperiode is het einde van de achttiende eeuw en als kersverse weduwe – dus zonder inkomen – gebruikt ze al die “talenten” om een rijke man aan de haak te slaan, en tegelijk ook nog eentje voor haar dochter (Chloë Sevigny). Het is niet altijd even netjes wat ze doet, maar in dat stijfdeftige Engelse milieu is ze voor de toeschouwer een verademing. Neem daarbij de geraffineerde regie en dialogen van Stillman en je krijgt een stijlvolle “comedy of manners”, zoals de Engelsen dat zo mooi verwoorden. K.T.
Actueel
7 juli 2016
11
Praten met Michael Discart
“Klompendansen mag, maar niet als hoofdschotel” Michael Discart is jong, flamingant, zorgverlener, homo en wil meer jong bloed bij de Vlaamse Volksbeweging. Hij werd Vlaamsgezind aan de band bij vliegtuigbouwer SABCA in Evere. De arbeiders waren Vlamingen, elke stap hoger werd Franser. Discart is van de generatie die niks heeft met volksdansen, cantussen en zwart-geel van hoed tot ondergoed. Hij looft de radicaliteit van de Catalanen en de Schotten en denkt dat tam Vlaanderen met een schok onafhankelijk zal worden na de zoveelste en allerlaatste provocatie van de Franstaligen. Heeft Jong en Vlaams (JeV), de prille jongerenvleugel van VVB, pamfletten, een beginselverklaring, een menu op papier? Neen, schudt Michael Discart, en wijst naar de Apple voor zijn neus: “Daar staat alles, de jeugd houdt niet van druksels.” Hij is net terug van een radiointerview bij de VRT. Waarom? “Ik steek sedert een reportage over het Zangfeest van 2014 waarin ik het woord kreeg – en die evenwichtig was gebracht door de journalist – in hun kaartenbak, (lacht) waarschijnlijk in de map “Jonge flamingant”, daarom.” Michael Discart werd gepolst naar zijn mening over de peiling van VTM met slechte uitslagen voor N-VA, CD&V en Open Vld en hoe hij de vijftigste verjaardag van het OVV zag: “Ik had een goede indruk van de journalist, wat zelden zo is. De VRT en de kranten zetten stelselmatig flaminganten neer als marginalen, verzuurden, reactionairen. Op de IJzerwake of de IJzerbedevaart, of wat er van rest, zal de persman steeds een incident uitvergroten. Ik denk aan de Belgische vlag die in 2014 letterlijk voor enkelen aan de toegang van de IJzerwake als voetmat diende. Op zich een stommiteit en bijkomstig op die politieke massabezinning. Niet voor de cameramensen van de Vlaamse zenders, want dat is gefundenes Fressen om flaminganten belachelijk te maken.” Michael Discart is stamboek- noch beroepsflamingant; vader en moeder waren arbeiders en overtuigd antipolitiek: “Mijn ouders en zus begrijpen niet waarom ik mij engageer bij de Vlaamse Volksbeweging, onbezoldigd vrijwilliger ben en pleit voor Vlaamse macht. Dat is jammer, maar doet mij niet afwijken van het pad dat ik volg sedert 2007.” Michael Discart, geboren in Zichem, het dorp van De Witte, trekt na de humaniora, die geen succes werd, naar de lopende band bij vliegtuigbouwer SABCA in Evere. ‘t Pallieterke: wat is uw hogeschool van het flamingantisme? Michael Discart: “Ik wist bij SABCA snel dat het onrechtvaardig was. Aan de band stonden Vlamingen, in de kantoren zaten Franstalige bazen, en de vakbonden deelden jobs uit als je een lidkaart kocht van ACV of ABVV. In 2007 stond de splitsing van BHV vooraan in het nieuws en ik zocht op YouTube waarom die kwestie zoveel kabaal veroorzaakte. Wat ik ontdekte, sloot aan bij mijn ervaring als Vlaamse arbeider. Een Vlaming is een tweederangsburger en dat deed mij politiek ontwaken. Ik zocht uit waar ik kon helpen om die scheve toestand te keren en belandde bij de Vlaamse Volksbeweging na contacten op een Brusselse 11 juliviering. Partijen zeggen
Vakbondsafgevaardigden: koffie en kletsen Michael Discart is niet verbaasd over de groeiende kritiek op de vakbonden, hun conservatisme en gebrek aan werkelijkheidszin: “Ik zag bij SABCA de vakbondsafgevaardigden gans de tijd stoken tegen de bazen, stokken in de wielen steken, alsof het niet veel beter zou zijn om samen te werken met de fabrieksleiding. De syndicaten denken in de eerste plaats aan hun eigen positie en de délégués zag ik uren koffiedrinken en kletsen in hun kantoortje. Ik ben homo en werd om die reden heimelijk en openlijk gepest, bracht de vakbond op de hoogte maar die zette geen stap om dat mee te keren. Ik kwam binnen bij SABCA omdat ik op café een ACVmilitant tegen het lijf liep die mij, mits het aanschaffen van een lidkaart, een job aanbood. Hij zei mij ook dat ik naast een rooie zou werken. Die mannen beheersen de vloer van de fabrieken voor hun eigen belang.”
mij weinig. Je moet van hen slaafs de uitgestippelde lijn volgen en de vrijheid van spreken is beknot.” ‘t Pallieterke: u bent zorgverlener… Michael Discart (enthousiast): “Ja, in een instelling van het OCMW van Leuven. Ik heb mij een jaar omgeschoold bij de VDAB. Het bandwerk bij SABCA was duidelijk niet mijn ding. Het werk is hard in Leuven, met één man of vrouw meer ‘s morgens zou het voor de zorgbehoevenden en de verzorgers aangenamer zijn.” ‘t Pallieterke: vindt u jongeren? Michael Discart: “Alle partijen en alle verenigingen vergrijzen, want de jonge mensen leiden levens die versnipperd zijn in werk, gezin, ontspanning, dus het oogmerk om een jongerenvleugel aan VVB te koppelen is taai. Ik heb een tiental jongeren bereid gevonden om mee aan de kar te duwen en de nieuwe generatie is handig op het internet, in de sociale media. Zij weet hoe betere filmpjes op YouTube te zetten en zo groeit een moderne actie.” ‘t Pallieterke: en het programma? Michael Discart: “Wil je jonge mensen bereiken dan moet je de oude thema’s verbannen. De strijd tegen de verfransing doet vandaag niemands hart vlammen. Wij trachten aan te tonen hoe sterk Vlaanderen staat, bijvoorbeeld met zijn export; 85 procent van de Belgische uitvoer. Wij zijn de sterkste deelstaat op talrijke vlakken, echter wij gedragen ons als underdogs, dus trots op eigen benen staan is ons leidmotief. In Barcelona zie je op elke straathoek mannen en vrouwen, meestal van linkse signatuur, die getuigen, in discussie met passanten, voor de Catalaanse onafhankelijkheid. Zo zijn Vlamingen helaas niet en bij ons zal die stap pas gezet worden na een zoveelste stommiteit van de Franstaligen, die de Vlamingen zo provoceren dat de algemene houding wordt: “Dit is de druppel te veel”.” ‘t Pallieterke: is België een failed state? Michael Discart (lacht): “Dat weet ik al tien jaar voor het bon ton wordt om dat zuchtend als columnist of beleidsverantwoordelijke rond te bazuinen. Kijk naar de soap met de cipiers, de rommel bij de NMBS, elke dag brengt een nieuwe situatie aan die rottend uitbarst na decennia van ontkenning, compromissen, halfslachtigheid. Al die blitse woorden, ik baal ervan. Denk aan samenwerkingsfederalisme… Dat zijn woorden, woorden zonder toepassing in de praktijk. Noord en zuid moeten hun eigen weg kiezen. Vlaanderen kan een nieuw Denemarken worden.” ‘t Pallieterke: concreet, hoe lokt u de lauwen? Michael Discart: “Niet met zangkoren en grote speeches, wel met een leuke sfeer waar gezellig en gemeenschappelijk gefeest wordt. Dit jaar organiseerde JeV op 2 juli een “Feest met het Beest”-fuif voor de Vlaamse feestdag met een jenever-tonic-bar in het centrum van Antwerpen, op de Handschoenmarkt. Wij willen tonen dat wij ten eerste Vlaamsgezinden zijn en ten tweede volop leven als jongeren van 2016. Dat bereik je niet met een traditionele viering, en ik laat iedereen daarin vrij, voor de overtuigden, want zo sta je jaar na jaar stil.” ‘t Pallieterke: de jongeren zijn bezige baasjes… Michael Discart: “Je moet vandaag zo ontzettend veel keuzes maken, veel meer dan vroeger. De jongeren zijn bezig, voornamelijk voor hun eigen ding, en missen het globale beeld. Daar kan JeV helpen. De Vlaamse jongeren zijn, zoals de volwassenen, een soort apart. Ik verwijs opnieuw naar Catalonië, daar is veel minder gedoe over de eigen identiteit. Die wordt ginder als normaal gezien en rustig verdedigd. Hier is de Vlaamse identiteit voor
veel spraakmakers, opinievormers, journalisten en duiders onaanraakbaar, een taboe, een vijand. Begrijpe wie kan. Ook wie aandacht voor het eigene, voor het volk opeist, wordt veroordeeld tot de hoek van politiek rechts. Ik ben verrast over het aantal linksen en communisten dat de Catalaanse strijd voert. De Scottish National Party heeft evenzeer een progressief profiel. Ik zie zelden vijanden om mij heen, ik respecteer andermans mening en discussieer graag om diverse standpunten uit te klaren. De grondlijn van JeV is: jongeren overtuigen dat het Vlaams-nationalisme een positieve, open kracht is. Wij vormen nu een ploeg van vrijwilligers, die opiniestukken schrijft rond onderwerpen als geld en economie, monarchie en democratie, Vlaanderen en België, en die op het net zet of aanbiedt aan de kranten en tijdschriften.” ‘t Pallieterke: waar staat u op de lijn tussen links en rechts? Michael Discart: “Dat hangt af van het thema. Bijvoorbeeld armoede in Vlaanderen kan niet. Wij leven in één van de meest welvarende landen ter wereld, dus moet de herverdeling fout zijn. Communautair ben ik rechtlijnig, eerder dan progressief of conservatief. Voor mij is het van jaar tot jaar, van incident tot incident, duidelijker dat het einde van deze staat dichterbij komt. Ik bereid mij voor op de Vlaamse onafhankelijkheid.” ‘t Pallieterke: is de verpakking van veel Vlaamsgezindheid versleten? Michael Discart: “Zeker en vast. Hoeveel saaie nieuwjaarsrecepties organiseren onze honderden verenigingen? Begin toch niet om 10 uur ‘s morgens met slappe broodjes als toetje. Lol, sfeer moet er zijn, dus doe het ’s avonds, en zorg voor een goede dj. Te veel Vlaamsheid is verstoft. Jürgen Constandt, algemeen directeur van VNZ, zei mij na de nieuwjaarsreceptie VVB Nieuwe Stijl: “Volgend jaar breng ik mijn vrouw mee”. Zo moet het. Flamingant zijn is geen voorspel van een begrafenis met drie celebranten. Als ik kon, maar ik moet dus toegevoegde waarde vinden voor zo’n plek, stond ik bij de ingang van Rock Werchter of Tomorrowland, bij het volk van de toekomst.” ‘t Pallieterke: de jeugd zou de belgitude omhelzen… Michael Discart: “Neen toch… Dat is wensdenken. Ik zie jonge en oude Belgen, Vlamingen, wel zwaaien met de driekleur van Jupiler. Op zich een ontwijding en een schande, en dat is oppervlakkig sentiment gedreven door motieven die niks te maken hebben met unitaire of andere politiek.” ‘t Pallieterke: verkleuren de Vlaamse steden? Michael Discart: “Een zesde van de burgers van Vlaanderen heeft vandaag buitenlandse wortels. Ik betreur dat de nieuwelingen zich afzonderen in getto’s. Dat is weliswaar zeer menselijk, maar dat leidt niet tot een gezonde samenleving. Ik bouwde een woning in Heusden-Zolder, een oude mijngemeente met een grote allochtone bevolking. De Turken kopen hun brood bij de Turkse bakker en hun vlees bij Turkse slager, dat is toch van de zotte. Het is een moeilijk thema, echter, ik werk eraan om de muren tussen ons en die subgroepen te slopen. Tot in het recente verleden zijn er zware fouten gemaakt in het immigratiebeleid, dat bemoeilijkt een rationele, nuchtere aanpak, maar een herijking dringt zich op.” ‘t Pallieterke: u leest Herodotus, de eerste grote geschiedkundige… Michael Discart: “Ik ben gefascineerd door de opgang en de neergang van de grote rijken in het verleden; daaruit kunnen lessen getrokken worden voor het heden. De levensduur van keizerrijken en koningshuizen wordt almaar korter. Tot aan de moderne tijd was hun leeftijd makkelijk duizend jaar of meer. België gaat naar zijn tweehonderdste verjaardag, maar of het land 2030 zal halen, betwijfel ik zeer. Geschiedenis boeit mij, en ik zoek tegendraadse titels en thesissen. Ik lees nu een boek over de impact op de moslims van de kruisvaarten en de kruisvaarders. Te veel
Een homo ziet meer Michael Discart is apart want homo. Weliswaar zijn er altijd homo’s geweest bij de flaminganten, maar zeldzaam zijn zij die het openlijk tonen en dat doet hij: “Door mijn geaardheid zie ik anders, voel ik anders en zie ik meer schijnheiligheid in de maatschappij. Deze generatie is verdraagzaam en de discriminatie is sterk verminderd. De subcultuur van homo’s is leerrijk. Ik reisde tweemaal met mijn partner Dimitri naar Tel Aviv en dat was heerlijk, want het is een populaire vakantieplek voor homo’s. Per toeval beleefde ik de viering van de Israëlische onafhankelijkheid en ik zag hoe eensgezind de Israëli hun land leiden en organiseren. Tel Aviv is een prachtige stad, tolerant en zeer veilig. Jan Jambon en Alexander de Croo kunnen er veel opsteken over de beveiliging en de controle van een luchthaven. Als je rondkijkt en praat met de Israëli en hun kant van het verhaal hoort, dan kom je automatisch tot de vraag waarom de Arabische wereld geobsedeerd is door dat landje, amper een korrel groot in de grote moslimsamenleving van Marokko tot Pakistan.” geschiedenis wordt gebeiteld en geschreven door de overwinnaar.” ‘t Pallieterke: hoe moet het verder met Europa? Michael Discart: “Anders dan hoe de Europese Unie het vandaag aanpakt, met een overdaad aan wetten en reglementering. Ik ben voor Europa, nogal wiedes, echter, een Europa van de grote lijnen, bijvoorbeeld een waarin de infrastructuur samen wordt ontworpen, een waarin het milieu samen wordt gesaneerd, een waarin de legers samenwerken tegen bijvoorbeeld de Russische beer. De Amerikanen zullen hoe langer hoe minder aanvaarden dat wij ons verstoppen achter hun brede rug.” ‘t Pallieterke: en Nederland? Michael Discart: “Vlamingen overtuigen van de onafhankelijkheid is een zware opdracht, dus er mag geen verwikkeling zijn door de hunkering naar een Groot-Nederland, dat is voor de zeer verre toekomst, misschien. Wel zijn er veel raakvlakken of te vormen raakvlakken op economisch, infrastructureel en cultureel vlak. Of een Chinees schip naar Antwerpen of naar Rotterdam vaart, mag niks uitmaken. Wij zijn één grote portuaire structuur in de delta van Schelde, Maas en Rijn.” ‘t Pallieterke: u tracht op activiteiten van uiteenlopende Vlaamse organisaties aanwezig te zijn… Michael Discart: “Netwerken is voor jonge mensen belangrijk. Ik ben van nature een bruggenbouwer en ik weet uit ondervinding dat ietsje te gemakkelijk wordt gedacht dat Vlaamsgezinden één grote familie vormen. Dat is slechts gedeeltelijk waar, want er zijn zoveel groepjes, clubjes, strekkinkjes, voorzitters en protocolmeesters in de Vlaamse zuil, dus veel om kennis mee te maken. Wij kijken naar alle schakeringen van het Vlaamse spectrum: NSV, VNJ, KVHV, Jong N-VA, Vlaams Belang Jongeren. Ik heb tot nu veel tijd gestopt in het opbouwen van contacten.” Frans Crols
12 Lang leve de subsidies
Cultuur
7 juli 2016
Goddelijke interieurs
We schrijven september 2014. Bij de opening van het nieuwe parlementaire jaar van het Vlaams Parlement, protesteren enkele (een tiental) rode cultuurbobo’s van Hart boven Hard. Hun woordvoerder is Dominique Willaert en hij uit tijdens een interview met Linda de Win, zijn bezorgdheid over het cultuurwerk. Want, met een minister-president van de N-VA kan dat nooit goed komen in de Vlaamse regering.
Dominique Willaert is niet de eerste de beste. Hij heeft een goedbetaalde, lees gesubsidieerde job bij het Gentse “sociaal-artistieke” gezelschap “Victoria Deluxe”. Overal waar er moet gewezen worden op het rechtse gevaar, daar duikt ook artistiek leider Dominique Willaert op. Wanneer op vrijdag 17 juni Fernand Huts een prestigieuze tentoonstelling opent in Gent, dan staan aan de ingang een vijfentwintigtal rode jongens en meisjes de genodigden op te wachten. Zij protesteren tegen het cultuurbeleid, en het feit dat privésponsors à la Katoen Natie hun opwachting maken. Een zwarte doodskist moet het rechtse cultuurbeleid symboliseren. En wie is één van de actievoerders die de doodskist draagt: u raadt het al, Dominique Willaert. We schrijven 30 juni 2016. Vlaams minister van Cultuur Sven Gatz maakt de lijst bekend van de organisaties die de komende jaren subsidies krijgen. En wat lezen we bij Victoria Deluxe: waar de “cultuurvereniging” in het verleden zo’n 441.327 euro kreeg, wordt de subsidiekraan de komende jaren wat verder opengedraaid: vanaf 2017 krijgt de vereniging 505.200 euro. Een stijging van 14 procent. Dominique Willaert mag zich in de handen wrijven, zijn job is ook de komende jaren verzekerd. Hij kan verder blijven agiteren tegen die rechtse slechteriken, ook al krijgt hij wederom meer geld. Terzijde, even opmerken dat Victoria Deluxe ook subsidies kreeg van de stad Gent (waar socialisten thuis zijn), zo’n 108.000 euro. Ook de provincie Oost-Vlaanderen had moneten te veel, en schonk 6.000 euro aan Victoria Deluxe. Dominique Willaert hebben we het voorbije weekend alvast niet horen jammeren over het rechtse cultuurbeleid.
Fabre Voor de subsidieronde die nu beslist is, hadden 302 kunst- en cultuurorganisaties een dossier ingediend. 95 organisaties kunnen achter subsidies fluiten. Daar waren organisaties bij die vroeger ook al geen subsidies meer kregen, maar het alsnog toch nog eens probeerden. Zonder succes. En er waren organisaties bij die vroeger wel subsidies kregen, en nu voor de komende jaren, geen meer. Wie nog altijd geld krijgt, is theater Troubleyn, het theatergezelschap van onze vriend
Jan Fabre, de “multidisciplinaire” kunstenaar, gekend “kattengooier”. Sterker nog; Jan Fabre krijgt 143.000 euro méér dan bij de vorige subsidieverdeling. Een stijging met 18 procent. Ja, het is diezelfde Jan Fabre die in november 2012 nog verkondigde dat hij met knuppels was aangevallen door N-VA’ers. Een totaal verzonnen verhaal, maar dat is niet de eerste keer dat Fabre begint te fantaseren over de rechtse spoken. Op dat vlak ziet hij “ze vliegen”. Het gaat Jan Fabre trouwens voor de wind: hij heeft een goed draaiende bvba (Angelos bvba), gevestigd op hetzelfde adres als Theater Troubleyn. Nochtans woont Fabre in een kasteel in Brakel (het Mullems Kasteel) dat hij heeft laten restaureren. Subsidies in Vlaanderen, het blijft een moeilijk verhaal. Wie niet meedoet aan vernieuwing, experimenten, multiculturele invulling of sociale ondersteuning, die maakt geen kans op subsidies. Wie een dossier instuurt, wordt beoordeeld door mensen uit de sector. Dan is een vriendendienst niet veraf, of omgekeerd, nijd en jaloezie.
Geen kans voor amateurs Enkele maanden geleden was ik aanwezig op een voorstelling van het amateurtheater in Lier, van De Schoolbond, met het toneelstuk “Calendar Girls”. Puur amateurtoneel, maar o zo goed, grappig en ontroerend. Maar vooral: toneelspeelsters die gedreven acteren. Het zaaltje, met 110 zitplaatsen, was uitverkocht. De verkoop van drank in de cafetaria tijdens de pauze, en na de voorstelling, was meer dan nodig om wat extra inkomsten te genereren. Subsidies van Sven Gatz: nihil. Reden: totaal nutteloos om een dossier in te dienen, want de bevoegde commissieleden die over de subsidies moeten oordelen, vinden dit volkstoneel te weinig verheffend, te weinig vernieuwend, te weinig experimenteel. Bovenstaande is slechts een voorbeeld. Maar er zijn in Vlaanderen honderden organisaties die cultuur brengen in de breedste zin van het woord. Alleen blijft de verdeling van die subsidies een oneerlijke en manipuleerbare praktijk. Spijtig, en meteen wederom een gemiste kans voor de bevoegde minister om het grote verschil te maken met voorgaande jaren.
K arl van C amp
godsdienstvrijheid
Vier jaar voor moord
In oneindige (oosterse) wijsheid besliste de Raad van State dat het verbod op onverdoofd slachten van minister van Dierenwelzijn Ben Weyts een inbreuk is op de godsdienstvrijheid. Het kan aan ons liggen, maar we herinneren ons met de beste wil van de wereld niet dat van een gelijkaardige inbreuk sprake was toen destijds beslist werd om in de openbare gebouwen de kruisbeelden te verwijderen. Hoe dan ook viel de opbeurende tussenkomst van de Raad van State samen met het bericht over 68 aanvragen van imams voor erkenning. Dertien kregen een neen. Een primeur, vermits tot dan van alle aanvragen in de voorbije jaren er, zegge en schrijve, twee geweigerd werden.
In 1997 vermoordde Rémy Lecrenier een moeder en haar drie dochters. Twee van die dochters werden ook nog verkracht, één meisje zelfs terwijl zij zwaargewond en bloedend op de grond lag. Lecrenier kreeg in 1999 levenslang, maar de mildheid van de Belgische justitie is oneindig. Na nauwelijks negentien jaar - niet eens vier jaar per vermoorde vrouw - wordt Lecrenier al uit de gevangenis vrijgelaten. Hij mag de rest van zijn “straf” thuis uitzitten, met een enkelband. En als hij opnieuw moorden of verkrachtingen pleegt, zullen alle politici, advocaten en psychiaters weer beweren dat het absoluut hun schuld niet is, en dat iedereen een tweede kans moet krijgen. Iedereen, behalve de vier slachtoffers.
Met de tentoonstelling ‘Goddelijke interieurs’ opent het Museum Mayer van den Bergh in Antwerpen de deuren van kerken uit de eeuw van Rubens.
Kuierende heren en roddelende dames, een moeder met kindjes aan de hand, bedelaars gehurkt op de grond, spelende hondjes… Het is een scène die we spontaan op een dorps- of stadsplein plaatsen. Maar dergelijke taferelen zijn te zien op schilderijen met kerkelijke interieurzichten uit de barok. Kerken waren toen niet enkel gebedshuizen, maar ook ontmoetingsruimten. Architectuurschilderkunst was een populair genre dat in Antwerpen ontstond in het laatste kwart van de zestiende eeuw. Een subgenre zijn de geschilderde kerkinterieurs. Het waren oefeningen in het gebruik van de perspectief (doorzichtkunde) en ze tonen het uitzicht van een kerk op een bepaald moment in de geschiedenis. Dat is interessant, want de architectuur en vooral de aankleding van de kerken zijn vaak veranderd. De tentoonstelling in het Museum Mayer van den Berg verzamelde een selectie van een veertigtal schilderijen en een tiental tekeningen en prenten. Ze brengen de bezoeker terug in de tijd, in Antwerpse kerken uit de tijd van Rubens. De koploper van de meest geschilderde kerk is de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal, met ruim vijfhonderd overgeleverde schilderijen. De meeste zijn van Peter I Neeffs (ca. 1578-1660) en diens zoon Peter II (1620-na 1675). Het oudste bekende interieurzicht van de kathedraal (zie afbeelding) werd in 1593 geschilderd door Hendrik van Steenwijck I (ca. 1550-1603). De stoffering is toegeschreven aan Jan Brueghel I (1568-1625). De expo laat ontdekken hoe de Sint-CarolusBorromeuskerk eruit zag voor de grote brand van 1718. Op de schilderijen is ze te zien in al
haar pracht en praal, van de vloer tot aan het plafond. Meer nog dan de façade van de ‘marmeren tempel’ sprak het interieur tot de verbeelding, vooral het decoratieve programma van 39 plafondschilderingen die in de zijbeuken waren aangebracht. Peter Paul Rubens (1577-1640) ontwierp de schetsen, die dan door zijn atelier, onder leiding van Antoon van Dyck (1599-1641), werden uitgevoerd. De brand heeft ze allemaal in de as gelegd. In 1610 begon Rubens aan ‘De kruisoprichting’, bestemd voor de Sint-Walburgiskerk. Hij had toen nog geen eigen atelier aan de Wapper en schilderde het werk in de kerk. De triptiek werd in 1794 meegenomen naar Parijs. Toen die in 1816 terugkeerde naar Antwerpen, was de Sint-Walburgiskerk volledig vernield. ’De kruisoprichting’ kreeg dan een plek in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal, bij dat andere meesterwerk, ‘De kruisafname’. Het is een topduo, maar op de oorspronkelijke plek oogde ‘De kruisoprichting’ toch nog indrukwekkender. Dat is te zien op een interieurzicht van de Sint-Walburgiskerk uit 1664 van Antoon Ghering. Het altaarstuk moet vanaf het verheven koor een aangrijpend effect hebben gehad op de gelovigen. Het museum ontwikkelde de app ‘Goddelijke interieurs’, waarmee de tentoonstelling verder loopt in de Antwerpse straten. De tour leidt langs zes Antwerpse kerken.
MMMV
Tentoonstelling ‘Goddelijke interieurs’, nog tot 16 oktober, Museum Mayer van den Bergh, Antwerpen, www.museummayervandenbergh.be
Davidsfonds moet op zoek naar een nieuwe voorzitter In ons nummer van 16 juni schreven we dat het Davidsfonds een nieuwe nationale voorzitter had gekregen, met name Danny de Raymaeker. Die werd, na een zoektocht van enkele maanden, op 19 maart verkozen door de Algemene Vergadering van het Davidsfonds. Het DF maakte niet al te veel ruchtbaarheid aan de voorzitterswissel, op vraag van de nieuwe voorzitter, die enkele maanden “inwerktijd” vroeg. Er was nog een tweede reden om de wissel niet al te groots aan te kondigen. Danny de Raymaeker was immers ook de CEO van Optima Bank. Op het ogenblik dat hij verkozen werd als voorzitter van het Davidsfonds, had hij zelf al gewaarschuwd voor de donkere wolken die zich op dat ogenblik al boven Optima stapelden. De Raymaeker had toen reeds een mooie loopbaan in de financiële wereld (bij KBC) opgebouwd en was bij Optima aangeworven om orde op zaken te stellen. Lees, het wanbeleid van Luc van den Bossche en Jeroen Piquer ongedaan maken. Het einde van Optima Bank kwam er echter vlugger dan gepland. Dat is een verhaal apart. Wie de banksector volgt, wist dat er voor de bankactiviteiten van Optima een oplossing moest gezocht worden. Uitgekeken werd er al in 2014 naar een samenwerking met o.a. KBC Securities. Dat het zou eindigen in een faillissement was helemaal niet de bedoeling, laat staan dat er stinkende potjes zouden geopend worden. Maar het betekent wel dat ook de laatste CEO van Optima Bank, zijnde Danny de Raymaeker, het zal mogen komen uitleggen bij de parlementaire onderzoekscommissie.
Wit konijn? Dat alles is natuurlijk geen goede reclame voor het Davidsfonds, ook al is er verder geen verband tussen de cultuurorganisatie en Optima Bank. Dus werd voorbije maandag – tijdens het wekelijks overleg met de raad van bestuur – beslist dat de samenwerking onhoudbaar werd. ‘Ondanks de hoge kwaliteit van zijn samenwerking met het Davidsfonds en het feit dat er tot op heden geen aanwijzingen zijn dat hij betrokken zou zijn bij eventuele onregelmatigheden binnen de Optima Groep, heeft Danny de Raymaeker, in onderling overleg met de raad van bestuur, besloten zijn mandaat als voorzitter ter beschikking te stellen om elke negatieve impact op het imago of de werking van de vereniging te voorkomen’, lezen we in het persbericht dat het Davidsfonds verspreidde. Het Davidsfonds moet noodgedwongen opnieuw op zoek naar een nationale voorzitter. Danny de Raymaeker had een ruime interesse in cultuur en kon bovendien financiële ervaring meebrengen. Die expertise had hij zeker kunnen aanwenden om ook in het Davidsfonds de rekeningen te laten kloppen. Want zeker, daar is werk aan de winkel. We zijn benieuwd welk wit konijn er bij het Davidsfonds uit de hoed gaat getoverd worKvC den. Iemand kandidaat?
Boeken
7 juli 2016
13
De slechtste gedichten van de slechtste mensen Paul Damen (°Den Bosch, 1954) vond een moedergedicht van Adolf Hitler, die natuurlijk een moeder had. Hij vond mooie (zei hij zelf) gedichten van Benito Mussolini en ook nog gedichten van massamoordenaars als Stalin, Ho Chi Minh, Pol Pot en Saddam Hoessein en vele andere wrede alleenheersers of bloederige dictators zoals Dzjengis Khan, Kadhafi en de almachtige ajatollah Khomeini. Dit alles maakt van zijn bloemlezing een zeer mekwaardig en origineel boek. Damen werkte acht à tien jaar aan dit unieke boek. In zijn geestige inleiding met als titel ‘Waarom dichten dictators’ geeft hij zijn verrassende visie in korte zinnen die heel logisch klinken bij zijn lijvig boek, dat echter op geen enkele bladzijde verveelt of belachelijk klinkt. Zo stelt hij terecht: “Sommige tirannengedichten zijn jeugdzonden, zoals bij Stalin, Hitler en Napoleon, die later niets meer van hun werk wilden weten. Logisch: Stalin was priesterstudent, Hitler zat aan het front en Napoleon had het te druk om erop terug te kijken.” En wat verder zegt hij onomwonden: “Politiek is voor paupers. Poëzie is voor de eeuwigheid.” En nog wat verder, op bladzijde 15 van zijn inleiding, besluit hij: “Maar zolang dictators hun handen bevuilen aan bloed èn vulpeninkt bewijzen overvolle massagraven dat het zwaard wel degelijk machtiger is dan de pen.” Ook citeert hij nog de Griekse filosoof Plato op een verrassende wijze, wanneer hij stelt dat gekte zowel voor de dichter als voor de dictator onontbeerlijk zijn.
Onleesbaar en platte propaganda Al deze gedichten van deze dertig wrede, onbarmhartige, bloederige leiders van de joodse koning David in circa 1000 voor Christus tot de Arabische Osama bin Laden die in 2011 door de Amerkanen werd gedood, zijn echter veelal onleesbaar en oninteressant en
zelfs soms platte propaganda voor hun eigen volk, land en persoon. Maar wat wel zeer interessant is in dit lijvige boek, zijn de lange inleidende toelichtingen bij elk van deze slecht dichtende dictators of alleenheersers (er zijn maar twee vouwen bij: de wrede Hongaarse gravin Bathory en de Engelse maagd Elisabeth I, beiden levend in de zestiende eeuw vol van godsdienstoorlogen, hekserij en heksenverbranding). Zoals de goede samenvattende titels aangeven: Van herder tot heerser (over koning David), Avant-gardist avant la lettre (over Nero, de eerste christenvervolger), De kalief die dronk. Maker van Mongolië over Djzengis Khan, over wie de auteur het volgende schreef: ‘In Mongolië, het land dat hij tot eenheid smeedde en van een taal voorzag, wordt nu na drie eeuwen Chinees kolonialisme en zeventig jaar Sovjetbezetting de grote Khan weer geëerd als vader des vaderlands. Hij maakte hun wetten, organiseerde land en leger, gaf de voordien nomadische Mongolen een identiteit en onderwierp de gehele toenmalig bekende aarde. Dzjengis was god zelf, maar zijn eremausoleum is leeg. Niemand weet waar hij begraven is.’ Er komen maar twee Fransen voor in dit boek, en dit zijn hier uiteraard Maximilien de Robespierre (‘Medelijden is verraad’), die ook geen medelijden voelde voor zichzelf en de kleine Corsicaan Bonaparte over wie de
auteur dit zegt: ‘Dat is navrant genoeg ook de korte samenvatting van zijn leven: van het ene eiland naar het andere, met tussendoor het veroveren van de halve wereld… Hij eindigde zijn carrière als de keizer over een zeer klein Italiaans eiland: Elba.’
‘Vandaag hebben de muizen de kat begraven’ Ook over Stalin, ‘Vader aller arbeiders’, komen we veel wetenswaardigheden te weten. Zo zou zijn opvolger Nikita Chroestsjov bij zijn begrafenis terecht en zeer geestig hebben opgemerkt: ‘Vandaag hebben de muizen de kat begraven.’ Hij sprak toen als oppermuis wellicht in naam van de miljoenen opgeslokte weerloze muizen. En dit zijn mijn eigen woorden die ik voor onze lezers die het nog niet zouden weten toevoeg bij het tragische en moorddadige bewind van de besnorde Georgiër. Het twaalfde hoofdstuk is getiteld ‘Romantisch fascist’ en gaat over Benito Mussolini. De samensteller heeft gelijk: misschien zijn dit nog de minst slechte gedichten van al deze slechte bloederige en zeer pathetische gedichten. Het korte gedicht voor zijn minnares Clara Petacci is nog zeer leesbaar en ook dat gedicht met als titel ‘Jezus Christus, gezien in Bethlehem’ is nog zeer sereen en klinkt zeer menselijk. Ook het hoofdstuk ‘Moeders meest Roomse zoon’ over de Portugese dictator Antonio de Oliveira Salazar (1889-1970) getuigt van veel kennis over deze hier allicht vergeten staatsman. Ik citeer het verrassend merkwaardige commentaar van Paul Damen: ‘Van allerlei moderne frasen zoals socialisme, fascisme, anarchisme, communisme, nazisme en liberalisme moest hij niets hebben: zijn Portugal was gebaseerd op Moeder Maria, God,
het Vaderland en de zéér katholieke waarden. Salazar was niet overal even populair, maar ook niet algemeen gehaat: vooral bij de boeren en de middenstand kon hij een potje breken, omdat hij hen uit het economische moeras had getrokken.’ Of dit allemaal wel waar en politiek correct is, laat ik aan de lezers over. Maar ik herhaal: dit boek is uiterst interessant door de lange, soms schokkende, soms zeer grappige toelichtingen over de levens en de leer van deze dertig dichtende dictators.
De Brave Hendrik
* Bloemen van het kwaad, gedichten van dictators, Paul Damen, Uitgeverij Koppernik, 517 blz., 24,95 euro. ISBN 978 94 92313 06 5
Hanna Reitsch: Duitse testpiloot Al voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in 1939 was Hanna Reitsch (19121979) in Duitsland en ook daarbuiten als piloot een beroemdheid. Het kleine tengere vrouwtje was een opvallende verschijning in wat toen en nog lang daarna een typisch mannenbastion was, namelijk de wereld van piloten. Als testpiloot was ze een natuurtalent en legde ze zich toe op zweefvliegtuigen. Verschillende records stonden op haar naam. Zo was ze de eerste vrouwelijke piloot die met een zweefvliegtuig de Alpen overstak. Maar ook als testpiloot in dienst van de Luftwaffe onderscheidde ze zich. Als piloot oefende Hanna Reitsch met diverse types van de duikbommenwerper Stuka. Ook werd ze één van de eerste testpiloten van de Focke-Wulf FW 61 helikopter. Het waren trouwens de Duitsers die als eersten erin slaagden met een helikopter te vliegen.
Ons historisch bewustzijn De Eerste Wereldoorlog was tijdens de jaren 1920 en 1930 heel duidelijk in het historische bewustzijn van die generaties aanwezig. Dat bewustzijn leidde vooral tot weerzin tegen de oorlog en tot een krachtige vredespolitiek, die in feite geen resultaten opleverde. Pas in het decennium na de Tweede Wereldoorlog is dat bewustzijn weggevaagd. De ervaringen van een hele generatie leken wel uitgewist. Dat had natuurlijk alles te maken met de ervaringen en de sporen die het omvangrijke en nog ingrijpender proces van de Tweede Wereldoorlog op tallozen nalieten. Het valt dan vanuit historisch standpunt zeker toe te juichen dat een historische reeks als “De Grote Oorlog”, in nauwe samenwerking met de Stichting Studiecentrum Eerste Wereldoorlog, helpt om de ervaringen en de gebeurtenissen van de Eerste Wereldoorlog vast te leggen en in herinnering te brengen en te houden. Het 32ste boekdeel van deze reeks bevat weer een aantal puike bijdragen (onder meer de WOI-herinneringen van wijlen Gaston Eyskens!) die ons herinneren wat er aan het begin van de 20ste eeuw over ons heen is gerold. Naast artikels over vluchtelingen, weergevonden gesneuvelden, de Duitse keizer en andere gelijkaardige stukken bevat het ook een lange bijdrage van Michiel de Haan over de roemruchte slag aan de Somme in de zomer van 1916 in de Nederlandse pers. Hoe werd die immense slijtageslag voor mens, dier en mate-
riaal gezien en beschreven in de Nederlandse pers? U kan het lezen. Een in velerlei opzichten interessant en lezenswaardig werkstuk. Meteen ook de meest uitgebreide bijdrage. Met 117 bladzijden vormt het artikel een heus apart boek in het 32ste deel van de imposante reeks “De Grote Oorlog”.
Pieter Jan Verstraete
“De Grote Oorlog: kroniek 1914-1918, deel 32”, Soesterberg, Aspekt, 2016. Ill., 342 blz. gen., 24,95 euro. ISBN 978 94 6153 879 6
Door haar vakkennis en bekwaamheid werd ze de mascotte van de Luftwaffe, en één van de meest beroemde testvliegers uit haar tijd. Hitler en Göring waardeerden haar uitermate. Hoewel geen partijlid had Reitsch een grote bewondering voor de Führer. Tijdens de oorlog vloog ze onder meer met een raketvliegtuig, een Messerschmitt Me 163 Komet, en met bemande versies van de V-1. Haar meest opmerkelijke vlucht was in april 1945, toen ze met een klein verkenningsvliegtuig naar het omsingelde Berlijn vloog en er landde. Na de oorlog schreef
Hanna Reitsch enkele autobiografische boeken. In zijn boek beschrijft luchtvaartexpert Peter Steeman het fascinerende leven van deze opmerkelijke vrouw. Een eigenlijke biografie werd het niet (zo ontbreekt bijvoorbeeld haar geboortedatum); eerder is het een verhandeling over haar avontuurlijke leven als testpiloot met heel wat bijkomende technische uitleg. Vooral geïnteresseerden in de geschiedenis van de Duitse luchtmacht zullen dit boek geboeid lezen. Zonder inhoudstafel en register.
Pieter Jan Verstraete
Peter Steeman, “Hanna Reitsch: vliegende ‘superster’ van nazi-Duitsland”, Soesterberg, Aspekt, 2016. Ill., 165 blz. gen., 17,95 euro. ISBN 978 94 6153 885 7
Völkischer Beobachter
Media en elite
Het knuffelen van Abou Jahjah in de media kent nog geen einde. Een mens vraagt zich af wat er toch zo interessant is aan die vent, maar in de wereld van de goedmensen kunnen ze blijkbaar maar niet genoeg van hem krijgen, zowel in Vlaanderen als in Nederland. Bij onze noorderburen ontstond beroering omdat Jahjah in de sofa mag plaatsnemen bij Zomergasten op de VPRO. Dat is een avondvullend live-interviewprogramma waarin bekende Nederlanders aan de hand van zelfgekozen beeldfragmenten worden geïnterviewd. Het is niet echt de bedoeling van het programma om de gasten op de rooster te leggen, wel dat ze een hele avond een inkijk geven in hun leven en denken. Ze mogen als het ware hun sympathiekste zelf aan de kijkers tonen. Net dat zit heel wat critici dwars als het gaat om Jahjah, die door velen (en zeker door joodse Nederlanders) wordt aangezien als een notoire antisemiet. De VPRO lag daarom deze week behoorlijk onder vuur. Het scherpst was zonder twijfel de schrijver en columnist Leon de Winter. Als zoon van joodse ouders die de oorlog hadden overleefd, is hij gevoelig voor het ranzige discours van Jahjah. De Winter haalde cynisch uit op Twitter: “Vanwege consolidatie nieuw imago verandert VPRO naam in: “Völkischer Beobachter”. Feestelijke campagne volgt.” De VPRO liet al de kritiek niettemin over zich heen gaan. Op 31 juli wordt het de avond van Abou.
Veel Duitsers hebben het al een tijdje gehad met de media. Ze vertrouwen de media niet meer en betichten de journalisten ervan leugens te verspreiden. ‘Lügenpresse’ is intussen een bekend begrip geworden. De in de DDR opgegroeide mediacriticus Uwe Krüger kwam in 2013 al met een omvangrijk werk, ‘Meinungsmacht’, waarin hij betoogde dat de elites de pers diepgaand beïnvloeden omdat journalisten, politici, wetenschappers en leidende economische figuren allen tot een gesloten groep behoren met eenzelfde hoogopgeleide burgerlijke achtergrond. Dat leidt ertoe dat er een grote drang bestaat tot conformisme en dat de media in toenemende mate de stem van de elites vertolken. Krüger stak veel tijd in het blootleggen van allerlei netwerken waarin journalisten en machthebbers elkaar ontmoeten. In zijn nieuwste boek ‘Mainstream. Warum wir den Medien nicht mehr trauen’, diept hij de stellingen uit ‘Meinungsmacht’ verder uit. Uiteraard kan hij daarbij op flink wat kritiek rekenen, maar hier en daar (bv. in Die Welt) wordt erkend dat veel van wat Krüger op nuchtere toon vaststelt, gewoon juist is. De media maken het zichzelf én de machthebbers gewoon te makkelijk en verzaken daarmee aan een belangrijke taak die ze in de samenleving zouden moeten vervullen. Heel veel Duitsers beseffen dat maar al te goed, en voelen zich in de steek gelaten.
14
Brieven
7 juli 2016 Moest Zwarte Piet het weten...
11 juli 2016 De Slag der Gulden Sporen ging helemaal verloren bij latere gevechten die ‘t Vlaamse volk verknecht(t)en en blijvend doen betalen voor Brussel en voor Walen, voor vreemden en voor Fransen... Houzee, de Leeuwen dansen. Ze kraken nu hun tanden op Zuid-Europese landen die teren op veel schulden, maar ook geen inspraak dulden. Waaruit we moeten leren dat alles kan verkeren!
EDV - Assebroek
Gouden duivels
Jan Maes - Bellegem
Brexit Pallieterke, Nigel Farage zei dat “niemand van de aanwezigen in het Europees Parlement” ooit een eerlijke job heeft gehad, bijgedragen heeft tot de welvaart, of werk gecreëerd. Zéér juist. Ze zitten daar een vette belastingvrije wedde op te strijken, straks nog een dikke uitstappremie en daarna een megapensioen. Totaal niet in verhouding met wat werkende mensen in de privé krijgen. In België is dat precies hetzelfde. Volgens politiek commentator Rik van Cauwelaert zijn politici de énige zakkenrollers die zich zélf aan hun publiek komen voorstellen. In feite zijn het dieven en bedriegers die zich krom lachen met de weerloosheid van hun kiezers. En allemaal noemen zij zichzelf “democraten”.
Marc Bertrand - Edegem
IJslands voorbeeld Pallieterke, Ook de fraaie resultaten van de IJslandse ploeg opgemerkt? Kort bij het einde van de vorige eeuw telde IJsland nog geen 300.000 inwoners, waarvan 99,9% IJslanders. Ook opgemerkt dat de namen van alle IJslandse spelers eindigden op -son, zoals Gudmunsson? Waarom zou Vlaanderen met zo’n zes miljoen inwoners niet tot iets groots in staat zijn?
Jos Van Looy - Nijlen
EK-lied Pallieterke, Te zingen op de melodie van “Café zonder bier” van Bobbejaan Schoepen. Toen Wilmots ging zwemmen in ’t stadion van Lille, botste hij plotseling op een Welsche krokodil. Toen zwom er dat beestje van Lille tot hier, maar dat is niet zo erg als een café zonder A.B. - Leuven bier.
Godsdienstvrijheid
Kruisende woorden oplossing 1012
A B C D E F G H I J K L
Pallieterke, De Raad van State oordeelde dat een verbod op onverdoofd slachten de godsdienstvrijheid miskent. Laat de Raad van State het volk binnenkort weten dat ook een verbod op vrouwenbesnijdenis de godsdienstvrijheid Guido Ghekiere - Brussel miskent?
Wilmots verbannen na EK-afgang
Tricoloor verdriet In Rijsel waren alle ware Belgen uitgelaten, want tous ensemble zagen allen de finale in ’t verschiet. In Rijsel was zowaar de onstaat weer in alle staten En Vlaamse leeuwenvlaggen in Frans-Vlaanderen, het paste even niet. De Belgen waren trouwens niet in Rijsel, maar in Lille, de Franse naam die stukken beter bij het duivels tous ensemble past, maar ach, o wee, de Duivels kregen ginder op hun billen en heel ’t driekleurig belgendom in zijn imago aangetast. Zij dachten duizendvoudig het op Wales te kunnen halen en pessimisme vóór de bal aan ’t rollen ging, het was not done. Eenieder zag de Duivels op één been in de finale. Er werd alvast gerepeteerd voor ’t kwelen van la brabançonne. Wat nu?... Nu geen pon pon met schorre kelen aangeheven en noch in Rijsel, noch in Lille waait driekleurig coloriet. O, was ik maar, verzuchtten fans, bij moeder thuisgebleven en met hun tricolore veegden zij een traan weg van verdriet.
Hector van Oevelen
Reclame voor Wallonië Pallieterke, Charles Michel lanceert in het VK een campagne om te investeren in België. Magnette, minister-president van Wallonië, maakt van de gelegenheid gebruik om de Britten uit te nodigen dat te doen in Wallonië. Ik heb daarvan geen tekst gezien, maar die zou er zo kunnen uitzien: ‘Kom naar Wallonië, met zijn stakingen, zijn betogingen, zijn fabrieksbezettingen, het blokkeren van verkeerswegen en bedrijfstoegangen, het gijzelen van directieleden, het lamleggen van zijn openbaar verkeer, zijn panda’s, de luiste beesten ter wereld.’ Succes verzekerd!
Guido van Alphen - K asterlee
Misdaad Pallieterke, Vorig jaar telde de politie slechts 898.826 criminele feiten in België. Dat is een daling van 7,7 procent tegenover 2014. Daarmee zakken de cijfers voor het vierde jaar op rij en is er sprake van een echte trend volgens De Morgen en Het Laatste Nieuws. Als dat geen goed nieuws is: slechts 2462 criminele feiten per dag, 102 per uur!
Hugo Verstraele - Gent
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
ABONNEMENTEN
S
P
T
R O F
• BINNENLAND 3 maanden € 28,60 6 maanden € 57,20 1 jaar € 114,40 1 jaar steunabonnement € 250
I
E
R W E
E
F
S
E
L
E
E
X
L
I
X D U
T
L
X
L
E
T
T
E N
N A G E
L
L
A K
X
I
G E
F
E
A A
X
D G X
L
E
E
S
T
A
B
X
L
I
N T
E
R
X O M X
E
L
A N X
T
R O T
E U X G R
E
E N W
L
R N
X
I
C H
E
X
L
E
C
E
R
E
S
S
X
D E
K
E N S
X
R A
T O X
C A D E
S
L
N X
I
X
A
R
I
I
E
E
S
L
X
E
A U
E N S
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Cuperusstraat 41 2018 Antwerpen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen en administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net
• BUITENLAND Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren. Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgende rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168
BIC KREDBEBB
Van onze hofdichter
Pallieterke, Alle analisten pijnigen hun hersenen over de uiterst zwakke prestaties van de Rode Duivels. Supporters noch spelers noch de coach noch de bobo’s hebben de moed de waarheid te zien, namelijk dat België verdeeld is dankzij het ontbreken van samenspel met en tussen Walen en Vlamingen... Wij zijn geen echt land zoals Wales, IJsland en Portugal. Daar vecht men voor die vlag maar… wij zullen er nooit in slagen, wij zijn geen natie. Dat iedere toekomstige bondscoach vooral rekening moge houden met deze realiteit!
Pallieterke, Het cultiveren van leugen en bedrog is voor de linkse kerk in Nederland en ook bij ons, met medeweten, medewerking en medeplichtigheid van bepaalde media, al altijd dagdagelijkse bezigheid nummer één geweest. Wie niet bij de pinken is, krijgt zonder het te beseffen, onderhuids en op sublieme wijze, een portie linkse leugen toegediend. Dat deze door de linkse kerk geïnstitutionaliseerde desinformatie, door de waarheid wordt achterhaald, is hier wel een losse flodder van formaat. Eens het kwaad geschied, is nog weinig te achterhalen of terug te draaien. Wie onterecht de guillotine passeerde, zal het ook niet meer navertellen. Zo wil een stelletje correcte agitatoren, beroepsleugenaars eerste klas, het Sinterklaasfeest uitkleden met allerlei drogredenen. Hier is de waarheid. In de achtste eeuw (700 tot 800 na Christus) hielden de Moren uit NoordAfrika, regelmatig strooptochten op de Europese Middellandse zeekust en in het Afrikaanse binnenland. Ze roofden, plunderden en maakten gevangenen die ze als slaaf op hun markten verkochten of die ze als gijzelaar vast hielden. De Kerk maakte het zich tot taak, geld in te zamelen om slaven of gegijzelden vrij te kopen. Zo kocht de bisschop van Murcia een zwarte slaaf vrij. Uit dankbaarheid bleef de zwarte man bij de bisschop en beloofde hem levenslang te willen helpen. Zo werd hij het hulpje van Sinterklaas. Geen regenboog- of veegpiet, maar een echte Zwarte Piet. Toemaatje: De echte slavenhandelaars zijn dus de Moren (Arabieren) uit Noord-Afrika die hiervan een lukratieve mensenhandel maakten. Zwarte Piet was dus een door een christelijke bisschop vrijgekochte zwarte slaaf. Wanneer het groot Moors excuus voor de uitvinders van deze slavenpraktijk? Als reactie op die roof- en plundertochten en het mishandelen, beroven en vermoorden van christelijke pelgrims op weg naar het Heilig Land, werd door de Kerk opgeroepen om hier iets aan te doen. Deze oproep werd beantwoord door ridders en hun krijgsvolk, met als gevolg de latere kruistochten omtrent de jaren 1000 na Christus. De kruistochten waren dus bevrijdingstochten en geen veroveringstochten. Bas Wouter - Brugge
Obama vs. Bush Pallieterke, Ik begrijp nog steeds niet hoe jullie toch zo tegen Obama zijn en blijkbaar voor die lompe oorlogsmisdadiger George Bush (oorzaak van alle huidige ellende in het Midden-Oosten en de hele wereld!). Hij liet trouwens onbetwistbaar die 9/11 gebeuren. Vier vliegtuigen die in Oost USA richting West vlogen en volledig omkeer maakten zonder dat er een van hun duizenden gevechtsvliegtuigen tussenkwam! Ik heb nog eens geschreven dat er in Nürnberg sommigen voor veel mindere misdaden opgeknoopt zijn. Wim Van Sande - Lichtaart
Overpeinzing Pallieterke, Ik heb nu een lieve Litouwse postbode, exvolleybalster, die geen begrip voor onze stakingen kan opbrengen. Men roept hier “Vive la Belgique!”, bevlaggen doet men graag, maar men zal continu het land schaden door niet te werken en werkwilligen te pesten. Ze vertelde mij onlangs dat na een jaar te leven, je “bekeerd” terugkomt als je een beetje wilt nadenken. Stilstand uiteraard tijdens de betaalde zomervakantie. Vanaf september zal het weer stuiven met rode doekjes. Op dat moment is het foert België en foert tous ensemble.
Charly Vanhoof - Borgerhout
Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter: Bruno de Winter: 1945-1955 Hoofdredacteur Jan Nuyts: 1955-2000 Hoofdredacteur Leo Custers: 2000-2010 Hoofdredacteur: Karl Van Camp Verantw. uitgever: Karl Van Camp
Sport
7 juli 2016
De voorbereiding met Kessler Het EK zit erop voor onze zogezegde gouden generatie. Na de 4-0 winst tegen Hongarije in de achtste finales werden in de media de loftrompetten bovengehaald. De weg naar de finale lag wagenwijd open voor onze Rode Duivels. Het land stond op zijn kop. Wales zou het volgende slachtoffer worden. We weten allemaal hoe het afgelopen is. In de pers werden onze helden, Marc Wilmots op kop, met de grond gelijkgemaakt. In een paar dagen tijd werden Hazard en co loslopend wild. Het kan snel gaan in de voetballerij! Ik ga niet meedoen aan deze lynchpartij. Laat ik het liever hebben over wat op ons afkomt, want de ploegen uit de Jupiler ProLeague zijn reeds aan de voorbereiding van het nieuwe seizoen begonnen. Ik had een hekel aan die voorbereidingsperiode. Gewoonlijk gingen we dan op stage in een godvergeten oord en moesten we een aantal wedstrijden afhaspelen tegen kleinere ploegskes die zich stuk voor stuk wilden bewijzen tegen Anderlecht.
Afzien in Papendal In mijn beginperiode bij paars-wit was de eerste trainingsdag na de vakantie feitelijk een supplementaire snipperdag, waarbij schoenen, trainingspakken, truitjes en dergelijke werden aangepast. Er werd een hapje gegeten, een glaasje champagne gedronken en iedereen kon weer vertrekken. De komst van George Kessler als trainer zorgde voor een kleine revolutie. De Duitser liet er geen gras over groeien. Hij laste meteen een pittige training in, met als sluitstuk vijftien keer 100 meter interval, met een maximumtijd. Wie die tijd overschreed, mocht herbeginnen. Kialunda en Plaskie hebben zeker tweeëntwintig keer die afstand mogen lopen. Ik zie de Afrikaan nog kotsend over de omheining hangen. Met Kessler gingen we natuurlijk op trai-
Voetbalschimmen Gille van Binst Voormalig Anderlechtcoryfee
ningskamp. Zijn keuze was gevallen op Papendal in Nederland, een sportschool omgeven door bossen. Geen ontsnappen mogelijk! Gefronste wenkbrauwen bij sommige van mijn ploegmaats, toen ze uit de bus stapten. Ook onze tafelmanieren werden door Kessler duchtig aangepakt. Vroeger kwamen wij nogal luidruchtig de eetzaal binnen en stortten ons op het eten. Bij ‘den Duits’, zoals wij onze nieuwe trainer noemden, moest iedereen stil achter zijn stoel blijven staan tot hij zelf arriveerde en we de toelating kregen om te gaan zitten. Na de woorden “Eet smakelijk!” mochten we eraan beginnen. Paul van Himst had daar zo zijn bedenkingen bij. “Discipline moet, maar men mag niet overdrijven“, waren zijn wijze woorden. De loopbaan van een trainer bij Anderlecht was gewoonlijk vrij kort als ‘Polle” zijn twijfels had. Na vele conflicten en gezaag werden we toch kampioen en wonnen we de Belgische beker, en George Kessler mocht nog een poosje blijven… Gille van Binst
Roskammen
Leren ze het ooit?
“We hebben de ballon mee opgeblazen”, zei VRT-voetbalcommentator Frank Raes. “Misschien legden we de lat wel te hoog”, dacht analistencoördinator Karl Vannieuwkerke. Dat “misschien” klonk als een begin van vederlichte kritiek aan de media in het algemeen en aan de eigen televisiepraatbarak in het bijzonder. “Om ons dood te schamen!”, luidde de frontpaginatitel in Het Nieuwsblad, daags na “de ramp” tegen Wales. Een terechte kop. Want de dag dat de ramp zich voltrok, vestigde dezelfde krant het record zelfoverschatting én geringschatting van een tegenstander. Honderd “bevoorrechten” uit de leeftijdscategorieën van één tot honderd pronostikeerden “tous ensemble”, gespreid over alle bladzijden, een cijfermatige uitslag. Met fotootje van zichzelf én vermelding van hun favoriete “duivel”. Niet één van de honderd dacht aan winst voor Wales. Of mocht dat doen van de denktank achter de “stunt”. Twee vrouwelijke fans hielden het bij een gelijkspel. Of mochten dat. De 99-jarige Clarysse Denayer zag na een 0-0 België toch doorstoten via een strafschoppenreeks, waarin haar favoriete duivel Thibaut Courtois de heldenrol zou spelen. Idem dito voor de 85-jarige Marie-Louise Derdelinckx, die na 2-2 eenzelfde scenario zag. Zeg nog dat de wijsheid niet met de jaren komt!
Troostprijs “Tous ensemble” hielden de duivels aan hun afgang, en als dieven in de nacht wegvluchtend uit Bordeaux, elk 361.900 euro over. Het Nieuwsblad noemde het een troostprijs. Aanhalingstekens ontbraken. Een kritisch sceptische noot ook, laat staan een terecht cynisch ondertoontje. Niet alleen in die krant. Gebrek aan zelfkennis was en is mediatroef nummer een. De zoektocht naar de vereiste kop van Jut bewijst het. Wat bondscoach Marc Wilmots over zich heen kreeg, in “beschuldigde sta(p) op”samenzang, zegt veel, zo niet alles. De huidige generatie sportjournaille zou beter even voor de spiegel gaan staan. Om zich af te vragen of het niet beter is bij zichzelf te beginnen om de spiraal “hype van de dag” te doorbreken? En zich af te vragen of ongeremd gebruik van loftrompetten voor
Missers troef
Calimero IJsland Kazak draaien Het is niet al goud wat blinkt. De gouden generatie heeft veel van haar glans verloren en loopt er wat dof en verloren bij na de uitschakeling tegen Wales. We gaan daar geen zaag over spannen, en laten de kritiek over aan de analisten die ons de voorbije weken de oren van onze kop hebben gezaagd en de Rode Duivels al in de finale en hun supporters in de zevende hemel zagen. Het kan verkeren.
Rode Duivels? Dat brengt ons bij de vraag waarom ze die ploeg eigenlijk Rode Duivels noemen, als ze dan toch in het wit speelden met enkel een tricolore garnering op hun stoere borst om de buitenwereld te tonen waar ze vandaan komen. Of waar ze hun toevlucht hebben gevonden als ze niet in het buitenland vertoeven. Het verhaal over de echte Rode Duivels en het ontstaan ervan, willen we u niet onthouden.
Destijds… Daarvoor moeten we terug naar het begin van de vorige eeuw. Volgens de meeste bronnen mag Pierre Walckiers, in zijn tijd hoofdredacteur van La vie sportive, de pluimen op zijn hoed steken omdat hij na een denderende Nederland-België tot de vaststelling kwam dat de overwinning het werk was geweest van ‘elf rode duivels.’
…en nu Torten Goetinck legde het anders uit. Hij fun-
geerde als vleugelspeler van de nationale ploeg die op 29 april 1906, na drie voorafgaande nederlagen, de Nederlanders een afstraffing gaf met forfaitcijfers. Na de wedstrijd zou Van Hasselt, leider van de Hollandse ploeg, gezegd hebben: “Dat zijn geen voetballers, het zijn rode duivels.” Wie van de twee had gelijk? Pierre Walckiers en Goetinck zullen er geen ruzie meer over maken. Eén ding staat vast, de toenmalige duivels waren nog kleppers met alledaags klinkende namen die met een mentaliteit van erop en erover op het veld stonden. Wat we van hun overroepen erfgenamen niet altijd kunnen zeggen.
Kop van Jut De oren van Marc Wilmots zullen niet weinig tuiten na de bakken kritiek aan zijn adres. Wat valt hem te verwijten? Te veel om op te noemen als we de criticasters mogen geloven die alles beter weten. Alsof de bondscoach het kan verhelpen dat hij met een stel vedetten moest werken die ervan uitgaan dat ze geen lessen moeten krijgen van iemand die er alleen maar bijloopt om langs de zijlijn te staan gesticuleren. De gevolgen zijn gekend. Naar de 700.000 euro die ieder van hen beloofd werd in geval ze het EK zouden winnen, kunnen de spelers fluiten. En we vragen ons in gemoede af of ze wel beseffen hoeveel verdriet ze onze vorst en bondsvoorzitter De Keersmaecker in het bijzonder hebben aangedaan, nadat hij jarenlang van een overwinning in de finale droomde en ervan overtuigd was dat het zover zou komen. Om dan pijnlijk te ontwaken.
15
Het duel in de kwartfinale tussen Duitsland en Italië had veel weg van een tactisch steekspel dat er met harde hand was ingehamerd. Waardoor de wedstrijd, op enkele zeldzame uitschieters na, lange tijd een saaie bedoening was. Met aan beide kanten spelers die met de pink op de naad de instructies van hun bazige trainers uitvoerden. Als we erbij vertellen dat het spelletje, na verlengingen die ook niet veel voorstelden, op een gelijkspel eindigde, met één enkel doelpunt voor beide partijen, is zo goed als alles gezegd over de reguliere tijd. Om te eindigen met strafschoppen en een demonstratie van beide ploegen hoe ge een penalty naar de maan moet schieten. Duitsland kon pas na liefst achttien strafschoppen de Azzuri vloeren. Voor hetzelfde geld waren ze nu nog aan het trappen.
Ook dat nog De Ronde van Oostenrijk is het voorbije weekeinde van start gegaan, maar we gaan ervan uit dat u de Ronde van Frankrijk interessanter vindt. Met iets meer dan tweehonderd renners die we de wind vanachter wensen in de hoop dat ze de 3.404 kilometer doorheen Frankrijk en enkele buurlanden, gezond en wel mogen doorkomen tot in Parijs. Al zullen we, eens zover, een deel ervan moeten missen. Dit is nu eenmaal de Tour met zijn wolfijzers en schietgeweren. Om de verschrikkelijke man met de hamer niet te vergeten.
Ze zijn vertrokken Zowat iedereen mikt op een eindoverwinning van Chris Froome, het is maar de vraag of de Colombiaan Quintana het daarmee eens is, want die heeft sedert zijn verschijning in het peloton zoveel leergeld betaald dat het vroeg of laat moet renderen. En gaat Contador zich neerleggen bij het meesterschap van die twee? Zoveel onderdanigheid mogen we van de Spanjaard niet verwachten. Verder mag een of andere welgekomen snuiter ons
de beer geschoten is zijn vel al bij opbod te verkopen, niet de ideale manier is om zich belachelijk te maken? Sportjournalistiek verdient veel beter. De (heel) voorzichtige aanzet van Raes en Vannieuwkerke in die richting vraagt navolging, al valt daar voorlopig weinig van te merken.
Zondag Gregdag Amper had de goegemeente kans gekregen om de “ramp van Rijsel” door te slikken, of de krantenkop “Zondag Gregdag” trok de aandacht in, opnieuw, Het Nieuwsblad. Greg van Aevermaet stipte de rit naar Cherbourg rood aan in zijn ambitieboekje “Tour de France”. En meldde dat ook. Meer dan een ritje winnen zit er, veertig jaar na de Tourzege van Van Impe, nog altijd niet in voor ons nationale wielerkruim. Vandaar dat de media gebeurlijke ritwinst van een Belg in “de grootste koers op aarde” vandaag al het aureool “legendarische prestatie” toemeten. Jan Bakelants weet daar alles van. Hij won in 2013 de tweede rit, en droeg in één moeite even de gele trui. Drie jaar later teert hij daar nog op. Na hem zorgde vorig jaar alleen nog Van Aevermaet voor ritwinst. Opnieuw van dat met greep naar de leiderstrui inspireerde tot de krantwensdroom “Zondag Gregdag”. Van Aevermaet raakte al spurtend ingesloten. Het werd “Zondag Sagandag”. Om na die van het EK voetbal nu de door de media zonder dralen gelanceerde Tourhype op “niveau” te houden, blijven de daartoe uitgezonden journalisten verder hopen op die Belgische ritzege. Die dreigt dan, qua retoriek, de vijf eindzeges van Eddy Merckx en de ene van Lucien van Impe in een ver verleden ver in de schaduw te stellen. Denkend aan de vraag “leren ze het ooit?” en het antwoord, “ze leren het nooit”, is het allicht beter dat het, tot in Parijs, bij hopen blijft. altijd verrassen. We zullen over een dikke twee weken weten te vertellen of we op onze wenken bediend werden. Maar eerst moesten we naar de Mont-Saint-Michel waar de renners zich stonden op te warmen voor een rit van 188 kilometer richting Utah Beach.
Triomf en pech Dat de openingsrit op een massaspurt zou eindigen, kon zelfs onze tante Dora voorspellen. Van koers kent ze geen snars. Ze snapt amper het verschil tussen een koersfiets en een tandem. En van Marc Cavendish heeft ze nog nooit gehoord. Wij wel. Terwijl iedereen zijn centen verwedde op Kittel, Greipel en Sagan, kwam de snelle Brit, als een duivel uit een doosje, opduiken. Kort daarop mocht hij in de gele trui zijn supporters groeten en hen geruststellen dat ouwe taaie Cash op zijn 31ste nog een woordje mee kan spreken in de sprint. En wie was de pechvogel van de dag? Niemand minder dan Contador, die een zware tuimeling maakte die hem de komende dagen hopelijk geen parten gaat spelen. Afwachten en duimen voor de Spanjool.
Eerbetoon Om te besluiten met twee prijzen die we moeten uitreiken. Om te beginnen een hand en een kus van onze lieftallige secretaresse voor Jasper Stuyven die in de tweede rit met aankomst in Cherbourg van bij de start mee was met een ontsnapping en op acht kilometer van de aankomst solo ging. Om met de meet in het zicht gegrepen te worden door een ontketend peloton, waarna Sagan zich de snelste toonde. Jammer voor Jasper. Het kan niet alle weken kermis zijn in zijn woonplaats Heverlee. De tweede prijs, een gratis rondleiding in onze kantoren plus een fles aquavit, gaat naar Strakarnir Okkar (onze jongens) van IJsland, die dan wel de duimen moesten leggen tegen Frankrijk in de kwartfinale, maar meer dan eervol hebben gestreden op het EK en samen met Calimero mogen stellen “zij zijn groot en ik ben klein”, maar het wel even ver hebben geschopt als de over het paard getilde gouden generatie.
16
Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
7 juli 2016
media: hun aanvraag gebeurde voor de eerste keer en zij krijgen niks, een nuloperatie dus. Jammer voor hen, maar wel bewonderenswaardig eerlijk.
EK, dan hebben we toch een andere troost: de maand juni wint de kampioenstitel voor natste maand ooit in deze staat. Jochei! Zo gaat het schip van staat letterlijk ten onder.
Nogal plat
Misser
De voorbije dagen werd het niet vinden van het nodige geld om alle subsidieaanvragen inzake cultuur te honoreren heel gemakkelijk in verband gebracht met de, inderdaad grote, uitgaven voor Landsverdediging. Alleen zit het ene op Vlaams niveau en het andere op federaal. Als een partij, zeg Groen, daar dan officieel een slogan mee brouwt, is dat dan geen zuiver populisme?
Een islamleerkracht die in Willebroek les gaf op een middelbare school, bleek privé nogal hoog op te lopen met het fenomeen van de haatprediking. Bleek toen hij al van de school weg was. En dan maar verschieten dat daar vodden van komen.
Boemerang
Absurdistan Weer niet goed Jaren en jaren heeft Nigel Farage van UKIP tegen de EU gekampt. Nu de Brexit is bereikt, zet hij binnen zijn partij een stap achteruit. De tegenstanders die hem jaar en dag hebben toegeroepen dat hij beter zou opstappen, honen hem nu omwille van die stap. Mensen zijn toch rare beestjes.
Boterhammetje? Zelfs bij de Open Vld gaan ze nauwlettend onderzoeken of Geert Versnick, met zijn door bouwpromotoren betaalde brunch, helemaal correct werd gefinancierd. Om geen risico op avonturen te lopen, een goede raad aan alle bouwpromotoren: financier liever de uitspat-
tingen van onze redactie. U loopt hoogstens het risico op gelag en gelach.
Oudbakken De generatie vijfenzestigplussers die dertig, veertig jaar geleden de steden ontvluchtte naar het groen, maakt nu in ruime mate de omgekeerde beweging, blijkens vaststellingen van de vastgoedmakelaars. Tenminste toch degenen die kapitaalkrachtig zijn. Voor de komende vijf jaar verwacht men zelfs een verdubbeling. Wreed toch, al die oudjes, want die hebben verdorie nog stemrecht ook!
Rechtuit In de berichtgeving over subsidies en de organisaties die er minder of geen krijgen, wordt al eens dikwijls een verkeerde indruk gewekt. Een organisatie als het Antwerpse Let’s Go Urban zet dat zelf recht via de sociale
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
A B C D E F G H I J K L HORIZONTAAL A. Schrik aanjagen B. Restant bij kaasbereiding - Proefopname Afscheidsgroet C. Het zo zeggen dat men het niet serieus opvat Deel van het testament - Pers. vnw. D. Dit ziet men vaak gebeuren wanneer politici opstappen E. Vindplaats van brandstof F. Germanium - Voorzetsel - Ongezouten - Wind richting G. Stad en provincie in Sicilië - Tweede deel van de naam van een Vlaams zanger H. Commando - Versmald I. Overdekte booggang - Internetlandcode voor Ijsland J. Rubidium - Vervoermiddel - Delft K. Vermindert - Waterbouwkundig werk Binnenste van de vier grote manen van Jupiter
Klein en fijn Wij kunnen er niet aan doen, maar als wij zien tot waar kleine voetballanden als Wales en IJsland het schoppen, denken wij aan de Engelse uitdrukking “small is beautiful”. Er was ooit een partij in Vlaanderen die dat adagium zeer welgevallig was. Een groene partij.
Recentelijk onderzoek van een Amerikaanse universiteit wijst uit dat mediterende kinderen het beter doen op school dan hun niet-mediterende leeftijdsgenoten. Wij zoeken thans een kamikaze die het waagt om onze big boss te gaan meedelen dat ook onze redactie beter kan, mits enige meditatie. Na het middageten, een uurtje of twee.
Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie
Schandelijk Een zaal in het federale parlement die een naam moet krijgen? Niet de naam van de eerste volksvertegenwoordiger ooit die de eed in het Nederlands aflegde, Jan Delaet, want daar dragen onze Franstalige staatsgenoten nog steeds het trauma van. Voor de rest gaat alles goed in belgenland.
Een titel!
Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be
www.deblauwevogel .be
Wint de belgische nationale ploeg niet het
Op het Noorderterras
Kruisende woorden 1013
Voor cultuursubsidies is diversiteit een heel belangrijk criterium. Vrij vertaald: zorg dat er allochtonen in de zaal zitten en mee op het podium staan. Als het visueel allemaal maar in orde lijkt, is het goed. Volksverheffing? Emancipatie? Zot!
Help ons!
L. Hasseltse deelgemeente - Uitroep van verbazing
Verticaal 1. Debat 2. Zet in de bloemetjes - Oegandese stad 3. Afvoerkanaal - Grapjas - Internetlandcode voor Turkije 4. Neon - Gebalk - Bevel 5. Jongensnaam - Brusselse gemeente 6. Niet denkbeeldig - Koud van schrik 7. Ter nagedachtenis (Lat. afk.) - Land in Centraal- Amerika 8. Een speciale katheter inbrengen in een lichaamsdeel - Richel aan houten beschot 9. Een nog onbeschreven blad 10. Deel van een schip - Nummer - Franse biscuit producent 11. Uitvinder van de gloeilamp - Draadloos netwerk 12. Lichaamsdeel - Knop op een machine, te gebruiken bij gevaar
De oplossingen van het kruiswoordraadsel nummer 1012 vindt u op blZ. 14
Mijn schoenzool Het moest er eens van komen dat ik niet tot op het terras geraakte. De oorzaak? Het was mijn linkerschoen die het deed. Mijn vrouw zegt regelmatig dat ik mijn voeten moet opheffen bij het stappen. Terwijl ik rustig naar het terras liep, struikelde ik. Mijn evenwicht kon ik armenzwaaiend behouden. Door dat struikelen, scheurde de zool van mijn linkerschoen los. Voorzichtig stapte ik verder. Het klepperde bij iedere stap en ik dreigde opnieuw te struikelen. Mijn toevlucht zocht ik in het eerste het beste cafeetje dat ik zag. Binnen klepperde de loszittende zool nog harder. De baas hoorde onmiddellijk wat er scheelde. “Mijn zoon zal jou helpen”, zei hij. Ik trok mijn schoen uit. Hij nam die mee naar achter. Even later kwam hij bij me zitten. “Ken jij mij niet meer?”, vroeg hij. Ik trok mijn gezicht in een vragende uitdrukking. “Ik herkende jou onmiddellijk. Jij was het zoontje van de conciërge in de meisjesschool hier vlakbij. Dat is een hele tijd geleden”, zei hij. Ik pijnigde mijn hersens. Wie kon hij zijn? “Jij weet niet meer wie ik ben”, lachte hij. “Ik geef mij over”, zei ik. “Ik ben de Fonne.” Plotseling wist ik het en zei: “Jij wilde per se zeeman worden omdat jouw vader dat ook was. Zodra je van de school kwam, vertrok je met hem op lange omvaart. Van toen af zagen we jou niet meer. Je leek van de aardbol verdwenen.” Hij gaf me een vriendschappelijke klap op mijn rug die ik duidelijk voelde. “Mijn moeder stierf terwijl wij op zee waren”, vertelde hij. “Broers of zussen heb ik niet. Ik bleef achter met mijn vader. Enkele jaren later verongelukte hij dodelijk toen we met het schip in een Spaanse haven lagen. Nadat hij daar werd begraven, verbleef ik er een lange tijd en leerde daar Teresa kennen. We trouwden en dat betekende meteen het einde van mijn zeemansleven. Omdat ik van Antwerpen hield, kwamen we naar hier. Toevallig zagen we een leegstaand cafeetje, en we tikten het op de kop. Ik werd cafébaas. Zeg maar baasje, want groot is het niet.
Dit kan ik doen tot ik honderd jaar word. Het leven kan soms vreemde kronkels maken.” “Het liep dus goed af.” “Het ongeluk bleef mij achtervolgen. Teresa werd zwanger en stierf in het kinderbed. Ik bleef achter met mijn zoon Manuel.” Even viel een ongemakkelijk stilte. Ik onderbrak haar met een vraag: “Samen een pintje drinken?” “Ik drink geen alcohol. Wat is er van jou geworden?” Ik vond het ongepast hem over mijn gelukkiger leven te vertellen, en hield het bij: “Ik ben met pensioen.” Meer hoefde niet. Hij bleef aan het woord. “Soms denk ik, was ik maar nooit naar zee gegaan. Maar dan had ik Teresa niet ontmoet. Zij heeft mij gelukkig een flinke, goede zoon geschonken. Al kostte het haar het leven. Heb jij kinderen?” “In Spanje zegt men: ‘Kinderen zijn een geschenk van God.’ Maar sommigen vallen, zoals ik, buiten de prijzen”, antwoordde ik. “Dat heb je mooi gezegd”, vond hij. “Jij hebt er geen, ik heb er één. Voor mij is het een grote troost.” “Draait jouw zaak hier goed?”, vroeg ik. “Ik mag niet klagen. De klanten komen hoofdzakelijk uit de buurt en het blijft leefbaar. Rijk zal ik er niet mee worden. Als mijn zoon het maar goed maakt.” “Helpt hij in de zaak?”, vroeg ik. De Fonne schoot in een luide lach en zei: “Bijlange niet!” “Is dat zo’n gekke vraag?” “Natuurlijk niet. Hij werkt, zoals velen van zijn leeftijd.” “Moet je daarom zo hard lachen?”, vroeg ik. “Mijn zoon Luis werkt in een schoenmakerij. Ik ken iemand die daar heel blij om is.” “Wie?”, vroeg ik. “Jij. Want op dit ogenblik is hij bezig met het herstellen van jouw schoen.”
TdW