't Pallieterke van 21 maart 2024

“Weinig partijen hebben goesting in staatshervorming”

2 3

BELGIË STEEDS MEER

RICHTING NARCOSTAAT

Jonathan, agent van de speciale eenheden, laat een vrouw en twee kinderen na. Maandagochtend werd hij doodgeschoten door een gangster uit het drugsmilieu. Hij zal niet het laatste slachtoffer zijn van de groeiende golf van drugsgerelateerd geweld.

nooit geweten hebben dat Sven Pichal zijn cocaïne gewoon in zijn VRT-kastje bijhield. Eerder dit jaar vond de politie 50 zakjes cocaïne bij een medewerker van minister Caroline Désir (PS). Het zit stilaan overal.

2

Een goede vriend haalt bij HLN een herinnering boven aan Jonathan: “Een paar maanden geleden vertelde hij nog hoe het geweld tegen de politie steeds toenam. Dat zowel de zware jongens als de kleine garnalen geen schrik meer hebben van de speciale eenheden. Hij zei me hoe hij voelde dat de politie op alle vlakken in de steek werd gelaten door de politiek. Juist zij brengen nu allemaal hulde aan Jonathan, maar ze hebben niets gedaan om dit drama te voorkomen.”

De politiek blijkt inderdaad traag om de snelle opmars van het geweld van drugsbendes als een ernstig probleem te erkennen en de politie de gepaste middelen ter beschikking te stellen. Kamerlid Koen Metsu (N-VA) wees deze week nog op de personeelstekorten en dalende budgetten van de speciale teams.

Het is nochtans moeilijk te ontkennen dat het geweld van de drugsbendes in ons land steeds meer Zuid-Amerikaanse vor-

men aanneemt. In Antwerpen zijn bomaanslagen bijna dagelijkse kost. In Brussel is het nog slechter gesteld. Vorige week werden in Vorst nog verschillende mensen neergeschoten bij een vuurgevecht dat gewoon op straat werd uitgevochten.

De samenleving aanvaardt het gebruik

De kern van het drugsprobleem ligt niet bij de aanbodzijde, maar bij de vraag. Zolang mensen bereid zijn veel geld te geven voor verdovende middelen, zullen er jonge mannen gevonden worden die best wat risico willen lopen om snel rijk te worden.

Drugs worden echter oogluikend steeds meer getolereerd. Op fuiven gebeurt de verkoop en het gebruik stilaan openlijk. In 2019 slikte al 14 procent van de studenten van UAntwerpen xtc en gebruikte al 10 procent regelmatig cocaïne. Zonder het onderzoek naar kindermisbruik zouden we

Teun Voeten is de meest gezaghebbende specialist inzake drugs van Nederland, een land waar in het kielzog van de legalisering van ‘soft drugs’, de handel in illegale ‘hard drugs’ al diepere wonden heeft geslagen dan in België. Hij durft naar de kern van de zaak te gaan: “De gebruiker heeft in laatste instantie een verantwoordelijkheid. Al horen ze dat niet graag.”

De strijd tegen drugshandel en drugsgeweld is dweilen met de kraan open zolang de samenleving in haar geheel het gebruik verdraagt. Vorige week stuurde justitieminister Van Tigchelt een rondzendbrief naar politie en parket met - nog maar eens - de vraag het racisme zwaarder aan te pakken. Zelfs bij de minste aanwijzing moet er een pv worden opgesteld en seponering is niet meer mogelijk. Als dit land het druggebruik ook maar met de helft van het voluntarisme zou aanpakken als de strijd tegen het racisme, zouden we al een heel stuk verder staan.

JURGEN CEDER

“Ik kreeg al het etiket ‘zwarte witte supremacist’”

In ‘The Terminator’ (1984) speelt Arnold Schwarzenegger een cyborg, gebouwd door Skynet. Dat is de artificiële intelligentie (AI) die in de film de mensheid bijna volledig uitgeroeid had. Die AI is niet de AI van vandaag. Toch is de ‘onze’ niet zonder gevaar, want de impact op informatie is immens.

De bewuste, denkende en handelende cyborgs en machines in sciencefiction zijn voorbeelden van wat men ‘artificiële algemene intelligentie’ noemt. De huidige AI, zoals bijvoorbeeld ChatGPT of Google Gemini, is daarvan nog héél erg ver verwijderd. ‘Onze’ AI doorzoekt via statistische algoritmen een massa informatie en is zo op een inductieve manier in staat om informatie te vinden waarvan we nog niet wisten dat die bestond.

Door dergelijke technieken te gebruiken om medische gegevens te doorzoeken, kunnen bijvoorbeeld potentiële oorzaken van ziekten worden gevonden, die voorheen onbekend waren. Op basis van zijn statistische kennis van taal kan een chatbot zoals ChatGPT tekstreacties genereren op vragen en uitspraken op een manier die een echt gesprek nabootst. De chatbot kan op die manier zelfs emoties ‘veinzen’. Hoewel chatbots het voor een mens erg moeilijk kunnen maken om dergelijke reacties te onderscheiden van die van een mens, zijn ze ‘slechts’ statistische voorspellingsmachines.

Gecorrumpeerde informatie

We hoeven dus nog niet meteen bang te zijn voor doemscenario’s zoals in de Terminatorfilms. Een onmiddellijk gevaar is er echter wel degelijk, namelijk de impact van AI op informatie. Dat komt deels omdat inductie een ongeschikte bron van kennis is. Waarheid en feiten zijn geen kwestie van frequentie of statistische waarschijnlijkheden. Het grote probleem is namelijk de gecorrumpeerde informatie die AI genereert, namelijk onjuiste informatie, opzettelijk valse informatie (leugens) en juiste, maar uit de context gerukte informatie (meestal om iemand te beschadigen). Die gecorrumpeerde informatie wordt de wereld ingestuurd door AI-bedrijven zelf, denk aan Google Gemini, maar ook door iedereen - inclusief overheden - die AI wil gebruiken als middel om de publieke opinie of kennis te controleren of te sturen.

Dat is het echte gevaar waarop de open brief ‘Pause Giant AI Experiments’ wees: “Moeten we machines onze informatiekanalen laten overspoelen met propaganda en onwaarheid?” Onder andere Elon Musk ondertekende die boodschap bijna exact een jaar geleden. AI zal ons niet proberen uit te roeien zoals in The Terminator. AI - en dan vooral degenen die de technologie misbruiken - zou wel chaos kunnen veroorzaken door ons verkeerd te informeren en te misleiden.

Bewijzen

“I’ll be back”, is de wereldberoemde quote van Arnold Schwarzenegger. Laten we dat goed onthouden, doorvertellen en de film kopen op een fysiek medium, want als Google Gemini het voor het zeggen krijgt, zal anders over 50 jaar blijken dat die zin uitgesproken werd door een Aziatische lesbische vrouw met roze haar. Probeer dan maar eens het tegendeel te bewijzen.

Lees meer op pagina 13

TOOGPRAAT

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke

Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen

Regering-Jambon had ook haar deel van de pech

Vorige week werd het startschot gegeven voor Flanders Technology & Innovation, een door de Vlaamse regering gesteund evenement dat Vlaanderen als innovatieregio in de schijnwerpers moet plaatsen en de legislatuur voor de regering-Jambon op een positieve noot moest doen eindigen. Maar door de zaak-Van Hool is dat niet gelukt. In de perceptie heeft de Vlaamse beleidsploeg wat pech gehad. Maar anderzijds is en blijft het belabberde imago van de regering haar eigen fout.

“Vlaanderen moet de innovatielocomotief van Europa blijven.” Dat zei minister-president Jan Jambon (N-VA) vorige week bij de lancering van het tiendaagse festival Flanders Technology & Innovation (FTI). FTI bis wil de Vlaamse kennis in technologie en innovatie tien dagen lang in de kijker zetten. Wanneer u dit leest, is het evenement nog altijd aan de gang, met sessies gespreid over heel Vlaanderen. Antwerpen is de ontmoetingsplaats voor financiers en start- en scale-ups. Leuven focust op gezondheid en welzijn. Ook zo in Gent met daarbij agro- en biotech. In Brussel draait het rond artificiële intelligentie. Kortrijk verwelkomt de entertainmenttechnologie.

Weyts kreeg blijkbaar van niemand op het kabinet de raad om een echte pyjama te dragen

regio’s was verwaarloosbaar en het zou tot halverwege de jaren 1990 duren vooraleer Vlaanderen een eigen, rechtstreeks verkozen parlement zou hebben. Maar het eerste FTI maakte dat Vlaanderen de trein van de informatisering en derde industriële revolutie niet miste, integendeel. De Vlaamse regering van Jan Jambon spiegelt zich graag aan dat tijdperk om aan te tonen dat ze eigenlijk niet zo slecht bezig is. Imago niet gekeerd

Van Hool. Een herstructurering en zelfs een mogelijk faillissement van het bedrijf uit Koningshooikt gaat in tegen het beeld van het economisch succesvolle Vlaanderen. Het trok meer aandacht naar zich toe dan Jambon zelf zou hebben gewild. Pech voor hem en zijn regering, die wat graag wilden uitpakken met FTI bis. Dat het bezoek van de voormalige Amerikaanse president Barack Obama daarin kaderde, werd amper vermeld.

Hind Eljadid bracht een pro-Palestijnse tekst in plaats van de geplande haiku van Herman Van Rompuy

www.pal.be

Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pal.be

Lezersbrieven: lezersbrieven@pal.be

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren.

Steunabo 1 jaar: 300 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres:

BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Oud-hoofdredacteurs:

Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020)

Kernredactie:

Stijn Derudder (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp

Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel

Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock

FTI heeft voor de Vlaamse regering een dubbele betekenis. Ten eerste moet het aantonen dat de ploeg-Jambon wel degelijk goed werk geleverd heeft de voorbije vijf jaar en dat Vlaanderen op het vlak van onderzoek en ontwikkeling (O&O) aan de Europese top staat. Dat klopt ook. 3,65 procent van het bbp wordt besteed aan O&O en daarmee is Vlaanderen de onbetwiste Europese koploper. We scoren hier hoger dan een referentieland als Zweden (3,35 procent), de nummer twee. Vervolgens halen enkel Oostenrijk (3,19 procent) en Duitsland (3,13 procent) de O&Onorm van 3 procent. Het EU-gemiddelde ligt aanzienlijk lager, met 2,15 procent van het bbp. Terecht iets om fier op te zijn.

Ten tweede is Flanders Technology & Innovation een overduidelijke verwijzing naar Flanders Technology International, het project dat Vlaanderen en vooral de Vlaamse regering in de jaren 1980 op de kaart zette. Dat was ten tijde van de Vlaamse regeringen onder leiding van Gaston Geens (CVP). Voor de oudere generatie had die regering een legendarische aura, ook al waren de bevoegdheden toen nog relatief beperkt. Onderwijs was aanvankelijk nog nationaal, net als grote delen van het economische beleid. De fiscale autonomie van de

Kortom, FTI bis moet het imago van deze Vlaamse regering opkrikken en moet ervoor zorgen dat deze legislatuur op een positieve noot eindigt. Vraag is of het belabberde beeld van de beleidsploeg hiermee bijgesteld is. De regering-Jambon had alle redenen om een succes te worden. Een centrumrechtse coalitie van N-VA, cd&v en Open Vld was ideologisch relatief homogeen. We weten dat de realiteit anders is. Onder andere het stikstofdossier heeft de werking van de beleidsploeg aanzienlijk gehinderd. Dat minister van Omgeving Zuhal Demir zich hier gedragen heeft als een olifant in een porseleinkast, heeft zeker niet geholpen. Ingaan tegen de almachtige Boerenbond is sympathiek, maar toch niet door de eigen kar vast te haken aan organisaties als Natuurpunt, die soms tekenen van groen fundamentalisme vertoonden. Daarnaast slaagde Jan Jambon er niet in een hechte regeringsploeg te smeden, waardoor er ruimte gelaten werd aan ministers - en vooral partijvoorzitters - om soloslim te spelen. De manier waarop Sammy Mahdi als cd&v-voorzitter de werking van deze regering rond dossiers als kinderbijslag en kinderopvang blokkeerde, was zeer nefast. ‘Karma’ als we zien dat dat de christendemocraten geen winst oplevert, integendeel zelfs. Maar het toont dus ook dat Jambon er niet in slaagde de neuzen in dezelfde richting te krijgen.

Pech door Van Hool en Weyts

FTI bis moet helpen om die troebele periode achter zich te laten. Dat zal niet lukken. Het lijkt wel of deze regering vervloekt is. Net in de aanloop naar Flanders Technology & Innovation barstte de bom bij busbouwer

Op de koop toe maakte minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) zich hopeloos belachelijk met de manier waarop hij deelnam aan Bednet. Dat is een ‘pyjamadag’-actie waarbij men oproept om in slaaptenue naar school of naar het werk te gaan uit solidariteit met kinderen en jongeren die door ziekte bedlegerig zijn. Weyts daagde op in een wit T-shirt en een short. Ondergoed eigenlijk. Blijkbaar was er niemand op het kabinet die hem waarschuwde om dat niet zo te doen, maar een echte pyjama te dragen. Ook dat trok de aandacht weg van het FTI-evenement van de Vlaamse regering. Weyts werd de ‘risée’ op sociale media. Het bevestigde het beeld van een gebrek aan ernst in de Vlaamse regering. Slapen ze op de kabinetten?

Over Vlaamse kabinetten gesproken: men kan zich ondertussen de vraag stellen of daar nog alerte medewerkers rondlopen, en niet enkel als het over de kledij van Weyts gaat. Herinner u de viering van de start van het Belgische EU-voorzitterschap begin januari in Mechelen. ‘Artieste’ Hind Eljadid bracht een pro-Palestijnse tekst in plaats van de geplande haiku van voormalig voorzitter van de Europese Raad Herman Van Rompuy. Jan Jambon kon er niet mee lachen. Wel, is er niemand op het kabinet die dat heeft zien aankomen en die vragen stelt bij de subsidiëring en de rol die dergelijke figuren spelen in het culturele leven?

Met FTI is het niet anders. Op 20 maart sprak klimaatactiviste Anuna De Wever in Hasselt in het kader van het FTI-evenement. Onbegrijpelijk dat een als centrumrechts geboekstaafde Vlaamse regering zo’n figuur een forum geeft.

STIJN DERUDDER

EDITORIAAL

Persconferentie Jan Jambon over het Nexus Datacenter, de innovatiehub van VUB en UZ Brussel, op 18 maart

DE SELECTIEVE AANDACHT VOOR GAZA

“De humanitaire crisis in Gaza is erger dan de verschrikkingen van de Rode Khmer in Cambodja”, zei Martin Griffiths, hooggeplaatste ambtenaar van de VN. Gezien het regime van Pol Pot twee miljoen mensen heeft omgebracht, 25 procent van het Cambodjaanse volk, heeft Israël nog een eindje te gaan in Gaza, zo lijkt het. De humanitaire situatie is wel degelijk ernstig, maar dat soort overdrijving helpt niet.

In Gaza zouden tot nu toe 30.000 Palestijnen zijn omgekomen. Hou er rekening mee dat die cijfers afkomstig zijn van Palestijnse bronnen, die al meermaals betrapt zijn op onjuistheden, en dat daarin geen onderscheid wordt gemaakt tussen burgers en strijders van Hamas. Dat lijkt alleen maar veel als je er geen rekening mee houdt dat Gaza een dicht verstedelijkt gebied is, met een bevolkingsdichtheid die groter is dan die van de stad Brussel en dat de strijders van Hamas zich bewust tussen burgers verschuilen.

Toen Mortsel werd getroffen

Ik woon in een buurgemeente van Mortsel. Dat was slechts een landelijk dorp, toen het op 5 april 1945 werd getroffen door geallieerde bommen die niet op hun beoogde doel vielen. 936 mensen, onder wie 209 kinderen, kwamen op enkele minuten tijd om het leven. Ik ga het niet eens over Dresden hebben. In vergelijking met de geallieerde bombardementen van toen, en eigenlijk alle andere militaire acties sindsdien, zijn de Israëli’s heel precies. Toen de Russen het Tsjetsjeense Grozny innamen, lag het aantal doden in verhouding tot het aantal inwoners vijf keer hoger. De Russische buitenlandminister Lavrov durfde de Israëlische bombardementen op Gaza niettemin een inbreuk op het internationaal recht noemen.

De situatie in Gaza is dramatisch, maar ze haalt de top 50 niet van humanitaire rampen sinds WO II

De situatie in Gaza is dramatisch, maar ze haalt de top 50 niet van humanitaire rampen die de mensheid hebben getroffen sinds de Tweede Wereldoorlog. Belangrijker: ondanks de enorme aandacht in de televisiejournaals en dagelijkse, paginagrote artikels in de kranten, is de tragedie van Gaza zelfs niet de ergste humanitaire crisis van dit moment. Aandacht voor menselijk lijden is terecht, maar als die zeer selectief is, mogen we ons afvragen waarom die andere crisissen nauwelijks worden opgemerkt door pers en politiek. Het gebrek aan aandacht voor drie andere humanitaire rampen kan dat illustreren.

Soedan: Arabische genocide op zwarten

Op 7 april zal het precies 30 jaar geleden zijn dat het vliegtuig van president Habyarimana werd neergehaald en de Rwandese genocide begon. “Dit nooit meer”, schreeuwde de wereld. Nog geen 10 jaar later volgde echter al de volgende volkerenmoord in Afrika. Die kreeg een stuk minder publiciteit. Tussen 2003 en 2005 werden naar schatting 300.000 mensen vermoord in Soedan, vooral leden van de Masalit en andere zwarte stammen. De uitroeiing is vorig jaar herbegonnen.

De westerse pers ondergaat het ‘CNN-effect’

De moordpartijen in Soedan zijn racistisch van aard. Ze worden begaan door Arabische milities die, met steun van de regering, de zwarte stammen pogen uit te roeien. Godsdienst speelt slechts een secundaire rol. Het klopt dat bij zwarte Soedanezen ook wat christenen en animisten zitten, maar de meesten zijn even islamitisch als degenen die ze in hun laatste ogenblik op deze aarde met geweer of machete in de hand op hen af zien komen. Dat is overigens een voortzetting van de geschiedenis. Meer dan 1.000 jaar maakten Arabische slaven-

handelaars jacht op zwarten in de Hoorn van Afrika. In tegenstelling tot de westerlingen, hebben Arabieren daar nooit een cultuur van schuld over opgebouwd.

De Janjaweed-milities (‘duivels te paard’) vielen in mei vorig jaar een vluchtelingenkamp in Darfoer aan en doodden daarbij 1.300 mensen. Ze doorzochten huis na huis en vermoordden elke man met een zwarte huidskleur. De daders waren hun geschiedenis niet vergeten. “Dood de slaven!”, riepen ze. “Het huis van de Masalit bestaat niet meer,” zei een militieman trots voor de camera, “alleen nog het huis van de Arabieren.” De herneming van de slachtpartijen heeft voorlopig al 15.000 nieuwe slachtoffers geëist en het einde is niet in zicht. In tegenstelling tot Gaza, is in Darfoer wel degelijk een poging aan de gang om een volk uit te roeien.

Tigray: winnaar van de Vredesprijs ontketent bloedigste oorlog van deze eeuw Tigray toont dat het nog erger kan. In 1991 werd in Ethiopië de communistische regering van Mengistu omvergeworpen door rebellen van de provincies Tigray en Eritrea. Eritrea scheurde zich toen af en de krijgers van Tigray namen de macht over in Ethiopië. Hun dominantie veroorzaakte veel rancune bij de andere etnische groepen. In 2019 verdreef een bonte coalitie de clan van Tigray van de macht. Naïeve westerlingen zagen in die stammenvereniging een stichtend voorbeeld van multi-etnisch bestuur. De eerste minister, Abiy Ahmed, kreeg zowaar de Nobelprijs voor de Vrede, waarschijnlijk ook omdat men vond dat het tijd werd die nog eens aan een Afrikaan te schenken. Een jaar later begon de Nobelprijswinnaar de bloedigste oorlog van deze eeuw.

De moordpartijen in Soedan zijn racistisch van aard

Nadat Tigray iets te veel autonomie naar zich had toegetrokken, vielen Ethiopische en Eritrese troepen de provincie in 2020 binnen. Volgens onderzoekers van UGent zouden sindsdien al 600.000 mensen zijn omgekomen door honger en geweld. Indien die cijfers kloppen, zou niet de burgeroorlog in Syrië (350.000 doden), en al zeker niet het conflict in Gaza, de titel verdienen van ‘meest moorddadige conflict van de 21ste eeuw’, maar wel de burgeroorlog in Tigray. Officieel is er sinds een jaar een vredesakkoord, maar terwijl alle camera’s op Gaza zijn gericht, gaan de gevechten en schendingen van de mensenrechten gewoon door.

Dokter Tedros, hoofd van de Wereldgezondheidsorganisatie, is afkomstig uit Tigray. Hij zegt dat de wereld niet geïnteresseerd is in de moord op zijn volksgenoten, omdat die niet de juiste kleur hebben. Hij vergist zich. Het zijn de daders die niet de juiste kleur hebben.

Jemen: vele tinten van islamitisch extremisme

Zonder de beschietingen die de Houthi-milities al enkele maanden uitvoeren op schepen die over de Rode Zee varen, is de kans niet groot dat al veel mensen zouden gehoord hebben over het bloedige conflict in Jemen. De meerderheid van het land en het regime zijn soennitisch. De Houthi’s zijn echter sjiitisch, maar dan wel van een bijzondere variant, die het ‘zaydisme’ wordt genoemd. Zij geloven dat Zayd, de achterkleinzoon van Ali, de rechtmatige vijfde imam was, terwijl andere sjiieten vinden dat diens broer, Mohammed al Baqir, de echte vijfde imam was. Wie er imam was in de 8ste eeuw: een heel belangrijke kwestie dus. Ik moet vaak denken aan de sketch van Monty Python over de vijandigheid tussen ‘het Volksfront van Judea’, ‘het Judeaanse Volksfront’ en het ‘Volkse Front van Judea’.

Houthi’s, meer een religieuze sekte dan een stam, zijn een voorbeeld van het onuitputtelijke vermogen van de islam om fanatieke strekkingen voort te brengen. In Jemen geraakten ze verwikkeld in een burgeroorlog met het regime dat het salafisme van Saoedi-Arabië aanhangt. Het salafisme staat bekend als zeer radicaal, maar de Houthi-beweging is allerminst een verzet van de gematigden. Op de Houthi-vlag staan drie spreuken: “Dood aan Amerika. Dood aan Israël. Verdoemenis aan alle joden.”

De burgeroorlog in Jemen heeft sinds 2015 al aan bijna 400.000 mensen het leven gekost, van wie 150.000 door directe militaire actie. Saoedi-Arabië helpt de soennitische regering bij het bombarderen van de Houthi’s, Iran steunt de Houthi’s bij het ombrengen van soennieten. Allemaal haten ze Israël en Amerika echter nog meer, die hen nooit iets misdaan hebben.

Niet de juiste daders

Had u nog nooit of nog maar weinig gehoord van wat zich afspeelt in Tigray of Jemen? Neem het uzelf niet kwalijk. De westerse pers heeft er nauwelijks aandacht voor. Die ondergaat het ‘CNN-effect’, het fenomeen waarbij iets pas nieuws is wanneer er binnen de 24 uur filmbeelden van circuleren. In tegenstelling tot de Israëlische regering houden de regeringen van Ethiopië en Soedan pottenkijkers buiten. Geen beelden van gewonde kindjes die op een draagberrie worden afgevoerd, geen Robin Ramaekers of Rudi Vranckx die zich laten filmen op een achtergrond van kapotgeschoten gebouwen, om daarna naar hun comfortabel hotel in het Israëlische Asjkelon terug te keren.

Ik moet vaak denken aan de sketch van Monty Python over de vijandigheid tussen ‘het Volksfront van Judea’, ‘het Judeaanse Volksfront’ en het ‘Volkse Front van Judea’

Het gaat natuurlijk over meer dan dat. Indien de Janjaweed-milities zouden bestaan uit blanken of joden, die jacht maken op zwarten, zou dat alle andere buitenlandberichtgeving volledig in de schaduw stellen, camerabeelden of niet. Gezien de daders echter Arabieren zijn, is het racistische karakter van hun slachtpartijen niet interessant. Op dat punt zitten westerse pers en politici op dezelfde lijn als islamitische en linkse militanten: moslims mogen best gedood worden door andere moslims. Pas wanneer de daders blank of joods zijn, geraken ze in opperste staat van verontwaardiging. Zondag liepen opnieuw 7.500 mensen in Brussel met Palestijnse vlaggen te zwaaien. Wanneer was er al een betoging met Soedanese vlaggen?

Ideologie, niet humanitaire bekommernis

Waarom droppen westerse vliegtuigen nu noodhulp in Gaza, maar niet in Tigray of Darfoer? Waarom heeft de president van de VS het in zijn ‘State of the Union’ over Gaza, maar niet over andere humanitaire crisissen? Waarom beroert het lot van de Palestijnen de pers meer dan dat van andere volkeren in nood?

In feite valt er wel iets te zeggen voor de grotere aandacht voor het conflict in Gaza. Wat er gebeurt in het Midden-Oosten, is inderdaad belangrijker voor Europa dan stammenoorlogen in weinig bekende delen van Afrika. Het is echter de pretentie dat die aandacht is ingegeven door humanitaire overwegingen die stoort.

Gaza is voor links vooral een ideologisch symbool, een botsing tussen onderdrukkers en onderdrukten, tussen kolonisatoren en gekoloniseerden, tussen westerlingen en niet-westerlingen. Daarbij is het taboe te verwijzen naar de factor islam, naar de godsdienst die de echte reden is waarom een territoriaal conflict een onoplosbaar conflict is. Dat zou immers tot ongewenste gevolgtrekkingen kunnen leiden over de groeiende aanwezigheid van die godsdienst in Europa.

JURGEN CEDER

Een van de vele recente pro-Palestijnse betogingen in Brussel

Vier bedreigingen voor de Vlaamse industrie

De Belgische industriële productie daalde vorig jaar met 7 procent, zo leren Europese cijfers. De problemen bij Van Hool en Barry Callebaut en de onzekerheid bij Audi Brussel wijzen op de bedreigingen voor onze industrie. Het gevaar komt uit vier hoeken.

Het zijn de Europese cijfers die verontrustend zijn. Volgens het statistische bureau Eurostat kende de industriële productie in België een krimp van 7 procent op jaarbasis. Dat de industrie aan belang verliest, is een algemeen Europees verschijnsel, maar er is toch meer aan de hand. De krimp is in België een stuk groter dan in de buurlanden. In Duitsland (-2 procent) en Nederland (-3,2 procent) was de gemiddelde productiedaling kleiner en het Europese gemiddelde zit op een krimp van 2 procent. We staan er hier dus relatief slechter voor. Het heeft onder andere te maken met slecht management, maar de problemen bij busbouwer Van Hool wijzen op een bredere crisis in de Vlaamse industrie. Eind februari kwam het nieuws van een herstructurering bij chocoladefabriek Barry Callebaut in Wieze. En bij de laatste autobouwer in dit land, Audi Brussel, is men niet zeker dat er nog nieuwe types elektrische modellen geproduceerd zullen kunnen worden. Dat is geen toeval meer. De Vlaamse industrie, goed voor 15 procent van onze economische activiteit en de helft van de export, wordt bedreigd. We lijsten vier oorzaken op. Een deel ervan is Europees, een ander deel is typisch Belgisch of Vlaams.

De hoge loon- en energiekosten

Het verhaal van de hoge Belgische loonkosten is een grijsgedraaide plaat. Door de automatische loonindexering stijgen de lonen hier sneller dan in de buurlanden. Dat is de voorbije twee jaar door de hoge inflatie opnieuw het geval geweest. Wel is het zo dat de loonkostenhandicap ten opzichte van de buurlanden wat is afgenomen, omdat de lonen daar nu ook aan het stijgen zijn. Maar er is door het bestaande systeem van automatische loonindexering altijd een moment dat onze bedrijven marktaandeel verliezen.

De energieprijzen voor de Europese bedrijven liggen tot vier keer hoger dan in de VS

En een verlies aan competitiviteit (2022) zorgt altijd twee tot drie jaar later (20242025) voor problemen. Uiteraard moeten en kunnen we hier niet naar toestanden evolueren zoals in Macedonië (waar Van Hool produceert), waar de loonkosten drie keer lager liggen. Feit blijft dat het concurrentienadeel ten opzichte van de buurlanden ervoor zorgt dat internationale bedrijven bij investeringsbeslissingen eerst naar pakweg Nederland of Duitsland kijken in plaats van naar België.

Tweede element is de gestegen energiekost. De energieprijzen voor de Europese bedrijven liggen tot vier keer hoger dan in de VS. Dat is vooral een probleem voor energie-intensieve sectoren als de chemie. En laat dat net de dragende sector zijn in de Antwerpse haven. De capaciteitsbezetting in de chemische bedrijven is zeer laag, zeggen economen. Dat doet het soortelijk gewicht van de industrie in onze economie dalen.

Het belemmerende vergunningsbeleid

Het is een Vlaams zeer: het verkrijgen van vergunningen is voor bedrijven een processie van Echternach, ondanks recente administratieve vereenvoudigingen. Wat meer en meer om de hoek komt kijken, zijn protesten van allerlei

actiegroepen, waardoor investeringen moeilijker vergund raken.

De Europese regelgeving met de focus op een koolstofarme economie tegen 2050 heeft de zaken ook niet vereenvoudigt. ‘Project One’ van Ineos, dat na veel vijven en zessen kan worden opgestart, is symptomatisch voor de rem op de groei van de industrie. Het vergunningsbeleid is zo’n bron van ergernis geworden dat multinationals dan maar eieren voor hun geld kiezen en ergens anders een industriesite gaan bouwen.

Het industrienegationisme van economen

“Er zijn bedrijven die in de problemen komen, zoals Van Hool, dat wel. En dramatische verhalen worden altijd uitvergroot in de media. Maar men vergeet dan andere bedrijven wél succesvol zijn. De industriële productie zal blijven stijgen.” Dat is een uitspraak van econoom Paul De Grauwe in De Morgen. Een tamelijk ontluisterend citaat. Akkoord, De Grauwe schuift met de dag meer naar links op, maar hij verkoopt hier fake news als hij stelt dat de industriele productie zal blijven stijgen. Dat botst met de cijfers van Eurostat.

De Grauwe bezondigt zich aan industrienegationisme en behoort bovendien tot een steeds groter wordend legioen economen die beweren dat het geen probleem is als de industrie aan belang zou inboeten. Een economie enkel gebaseerd op diensten is volgens De Grauwe en co perfect leefbaar. Dat geldt misschien voor ministaatjes als Andorra, Monaco of San Marino, maar niet voor een regio als Vlaanderen dat een Europese logistieke draaischijf is. Verder mogen we ook niet vergeten dat elke job in een industriebedrijf voor extra ondersteunende banen zorgt in andere sectoren.

De Waalse aanslag op Vlaamse welvaart

“Eind 2023 lagen de bedrijfsinvesteringen 10 procent hoger dan in het vierde kwartaal van 2019, dus vóór de uitbarsting van de coronapandemie. Bovendien waren ze de belangrijkste groeimotor van het bbp in 2023.” Dat staat in het vorige week verschenen jaarverslag van de Nationale Bank. Die investeringen situeren zich voornamelijk in de industrie. De vraag rijst echter of die cijfers hoog zullen blijven. Het land staat voor een gigantische saneringsoperatie van 27 miljard euro. En voor de Waalse partijen, toch zeker de PS en Ecolo, moet het geld deels bij de bedrijven worden gehaald.

PS en Ecolo willen het geld bij de bedrijven halen

Kortom, de volgende regering zal voor extra belastingen zorgen. Met als gevolg dat het vooral het Vlaamse industriële weefsel is dat het gelag zal betalen. Voor PS-voorzitter Paul Magnette, die geen voeling met het bedrijfsleven heeft, is de kortste weg naar een begrotingssanering een Waalse aanslag op de welvaart van de Vlaamse bedrijven. Bedrijven die zwaarder belast worden, zullen minder investeren. Het resultaat zal dan ook zijn dat veel bedrijven gewoon zullen wegtrekken. Of hier dus totaal niet meer willen investeren.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Voorstel over asbestslachtoffers voor vierde keer weggestemd

Dinsdag werd voor de vierde keer geen akkoord bereikt over het voorstel van N-VA-parlementslid Valerie Van Peel over de asbestslachtoffers. Hierdoor blijft de immuniteit van asbestproducenten overeind. Tot op de laatste uren voor de stemming werd er overlegd onder de meerderheidspartijen, maar uiteindelijk kwam er door de partijdiscipline en de doctrine van meerderheid versus oppositie geen akkoord.

Slachtoffers van het schadelijke asbest kregen sinds de oprichting van het asbestfonds in 2007 de keuze: ofwel ontvangen ze een forfaitaire vergoeding uit dat asbestfonds, ofwel wagen ze zich aan een rechtszaak tegen asbestproducenten. Volgens Valerie Van Peel (N-VA) staat die regeling symbool voor alles wat fout loopt in de politiek. Daarom wil ze de ‘milieuslachtoffers’, mensen die ziek werden door asbestvervuiling omdat ze vlakbij een fabriek woonden, de mogelijkheid geven om tegen asbestreuzen te procederen, maar tegelijk ook de forfaitaire vergoeding te ontvangen.

Weggestemd

Het voorstel van Valerie Van Peel werd dus voor de vierde keer weggestemd. Tegenstanders (onder andere Open Vld) stellen dat er hierdoor wordt teruggekomen op eerder gemaakte afspraken. Maar eigenlijk gaat het vooral om een politiek spel. Van Peel is zeker dat een meerderheid te vinden is. “Maar niet met Vivaldi”, klinkt het.

Valerie Van Peel was een tijdlang ondervoorzitter van N-VA, maar kondigde in juni 2022 haar afscheid uit de politiek aan. Ze gaf toen al aan gefrustreerd te zijn door een po-

litiek systeem dat “muurvast” zit, maar gaf recent aan dat ze hoopte dat het asbestdossier haar zure afscheid nog kon verzachten. Dat gebeurde echter niet, want op de valreep diende cd&v amendementen in. Nahima Lanjri is voorstander van een grondige herevaluatie van de asbestregeling. Groen onthield zich, net als enkele andere partijen. Naast N-VA keurden ook Les Engagés, Vlaams Belang en PTB/PVDA het voorstel goed. “Acht jaar en nu gaan jullie nog eens wat nadenken”, hekelde Van Peel na de (voor haar mislukte) stemming.

Jacht op Eternit

Tegelijkertijd opende Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) opnieuw de jacht op Eternit, de voormalige asbestproducent uit Kapelle-op-den-Bos. Zij stelt het bedrijf in gebreke, ondanks de deal die de vorige Vlaamse regering in 2014 sloot. De afkoopsom die toen betaald werd, is volgens Demir onvoldoende om het asbestafval in ons land te verwijderen.

Volgens een raming van OVAM is Eternit verantwoordelijk voor 65 procent van de as-

bestcement die in Vlaanderen werd geproduceerd en gebruikt. In 2014 sloot Eternit een deal met de toenmalige minister Joke Schauvliege (cd&v). Het bedrijf moet tot 2030 4,8 miljoen euro betalen. “Veel te weinig”, volgens Demir. Sinds 2018 gaf de Vlaamse overheid immers al 169 miljoen euro uit aan maatregelen om Vlaanderen asbestveilig te maken

WANNES

Paul De Grauwe

Valerie Van Peel

©

PHOTONEWS

Paul Magnette belooft een paradijs maar serveert een puinhoop

In ‘De afspraak op vrijdag’ solliciteerde Paul Magnette openlijk naar het premierschap. Bovendien wil hij er alles aan doen om N-VA uit de regering te houden. De federale regering moet het geradicaliseerde PS-programma uitvoeren. Daarmee duwt hij het land de budgettaire dieperik in. Of gaan op de Vlaamse partijhoofdkwartieren eindelijk alle alarmbellen af?

Als we Paul Magnette mogen geloven, belanden we binnenkort in een paradijs van minder werken voor meer loon. Hij herhaalde zijn slogans om een 32 urenwerkweek met behoud van loon en een minimumloon van 2.800 euro bruto in te voeren. Magnette wil die luchtkastelen betalen met 9 miljard die hij uit belastingen op meerwaarde en vermogen wil halen, terwijl de belastingen in dit land al tot de hoogste van de wereld behoren.

Het Planbureau en het IMF voorspellen een vertraging van de economische groei. Bovendien wachten er ons met het pensi oendossier, de ecologische transitie, het energiedossier en justitie serieuze budget taire uitdagingen. Er is dus geen ruimte voor bloedro de experimenten, ook omdat Magnette resoluut weigert om te besparen in de peperdure sociale zeker heid. Bovendien weigert hij iedere staatshervor ming.

Geen staatshervorming

De PS-voorzitter zou wel eens gelijk kunnen krijgen. Een tweederdemeerderheid in de Kamer en de Senaat, en een meerderheid in beide taalgroepen voor een klassieke staatshervorming zitten er niet aan te komen. Bovendien moet voor de verkiezingen de Grondwet worden opengesteld. “Onhaalbaar!”, schreeuwt Magnette. “Niet wenselijk”, benadrukken Mahdi en De Croo. Staat Vivaldi II daarmee in de steigers?

Tenzij de kiezer de kaarten zo schikt dat er in Vlaanderen wel een politieke meerderheid is die België fundamenteel wil hervormen. De situatie na de verkiezingen zal in Vlaanderen dan zo tegengesteld zijn aan Wallonië dat er nog nauwelijks sprake kan zijn van enige consensus. Zullen Vooruit, cd&v en Open Vld het aandurven om het Vlaamse electoraat dan tegen de haren in te strijken?

Magnette provoceert Vlaanderen met onhaalbare voorstellen en zijn onwil om fundamenteel te hervormen

Er mag dan al in Vlaanderen geen meerderheid zijn om de Vlaamse republiek uit te roepen, de dramatische stand van het land zou wel eens als een brandversneller kunnen werken. Als de Vlamingen beginnen te beseffen wat voor een loden financiële last hen boven het hoofd hangt als dit land niet tot op het bot wordt hervormd, dan zouden de poppetjes wel eens aan het dansen kunnen gaan. De centen om België te redden zullen niet meer van het federale niveau komen, maar van het Vlaamse.

Vlaamse appetijt

Het Planbureau en het IMF voorspellen een vertraging van de economische groei

Vlaanderen moet inderdaad passen voor een traditionele staatshervorming waarbij het institutionele kluwen alleen nog maar erger wordt. Een halve eeuw hervorming van de staat heeft Wallonië sociaaleconomisch gereduceerd tot hulpbehoevend en van Brussel een onontwarbare, institutionele knoop gemaakt die op de rand van het bankroet staat. De situatie wordt alleen maar erger, omdat de financieringswet voorziet in een dalende federale dotatie aan de deelgebieden.

Vivaldi II zou wel eens een collectieve verarming van Vlaanderen kunnen betekenen

De Vlaamse appetijt om een vervolg aan dit verhaal te breien, is zo goed als onbestaande. Tenzij de Vlaamse partijen met een helder en duidelijk institutioneel verhaal komen aanzetten, met onder meer een overdracht van bevoegdheidspakketten zoals de arbeidsmarkt, de gezondheidszorg en vergaande institutionele hervormingen. De tijd dringt, want nog eens vijf jaar wachten op institutionele veranderingen zou wel eens van het goede te veel kunnen zijn.

Verarming

Paul Magnette belooft een paradijs, maar serveert een puinhoop. Hij provoceert Vlaanderen met onhaalbare voorstellen en zijn onwil om fundamenteel te hervormen. Magnette weet dat hij Vooruit, Groen, Open Vld en cd&v in zijn zak heeft. Die partijen durven het zelfs niet aan om een voorstel naar voren te schuiven dat indruist tegen de wil van Magnette. Meer zelfs: ze hebben de afgelopen jaren het programma van de PS helpen uit te voeren.

Vivaldi II zou wel eens een collectieve verarming van Vlaanderen kunnen betekenen. Een stevig Vlaams antwoord kan en mag niet meer uitblijven.

Worden de liberalen de eerste geamputeerde politieke familie?

De meeste Belgische politieke families hebben betere tijden gekend dan vandaag en bijna allemaal hebben ze de laatste dertig jaar wel een of andere crisis doorgemaakt. Maar de historisch slechte resultaten voor Open Vld in de peilingen zouden wel eens een nieuw tijdperk in de Belgische politiek kunnen inluiden, met voor het eerst een grote Franstalige partij zonder een Vlaamse tegenhanger.

Twintig jaar geleden steunden de Franstalige christendemocraten, toen nog de PSC, het zogenaamde Lambermontakkoord, tot grote verontwaardiging van de CVP. Het ‘verraad’ van de PSC leidde tot een breuk binnen de christendemocratische familie, die nog steeds nazindert, en die jarenlang zo definitief leek dat het begrip ‘politieke familie’ wel achterhaald leek in de Belgische politiek. De recente toenadering tussen de twee partijen droeg echter bij tot de heropwaardering van het concept van de politieke families in de Belgische politieke rekenkunde, met het oog op de komende verkiezingen en de daaropvolgende regeringsvormingen.

Open Vld lijkt van plan om zich volledig kapot te regeren als het ook maar enigszins mogelijk is

Ook bij de socialisten zat er een tijd lang een haar in de boter tussen de PS en de sp.a, maar onder Conner Rousseau kwam er toch weer een toenadering. Bij de communisten van de PVDA/PTB zijn er nog geen communautaire problemen geweest, maar die familie is dan ook van relatief recente datum en kent bovendien een zeer strakke belgicistische ideologie. Hetzelfde kan gezegd worden van de groenen, al stond er toch enige druk op de verhouding tussen Agalev en Ecolo op het einde van paars-groen. Maar na de verkiezingen van 2003 verdween Agalev volledig uit de Kamer en hadden beide partijen de handen vol met hun interne problemen om nog verder met elkaar ruzie te maken. Toen vier jaar later Groen! (mét uitroepteken) enkele verkozenen in de Kamer haalde, vormden zij samen met de verkozenen van Ecolo één fractie.

Kiesdrempel

Het eigengereide gedrag van Georges-Louis Bouchez heeft de laatste jaren voor nogal wat ergernis gezorgd bij Open Vld, maar tot een echte breuk is het binnen de liberale familie nooit echt gekomen. Omgekeerd voelde MR zich door Open Vld verraden toen die laatste besliste toch in een Brusselse regering te stappen zonder de Franstalige liberalen. Maar een breuk zou lastig gelegen hebben voor twee partijen die de laatste jaren het belgicisme zo nadrukkelijk omarmd hebben, en dat belgicisme ook actief gebruiken als een hefboom om in zoveel mogelijk regeringen binnen te kunnen dringen. De liberale familie dreigt echter geconfronteerd te worden met het scenario waarin de groenen in 2003 belandden, met dit verschil dat de amputatie van de Vlaamse component van die liberale familie wel eens definitief zou kunnen zijn. Toen Agalev in 2003 uit de Kamer verdween, had de partij immers nog steeds enkele verkozenen in het Vlaams Parlement. Een jaar later al raakten enkelen van hen al opnieuw verkozen bij de regionale verkiezingen. Open Vld is er echter mee architect van geweest dat de volgende federale en regionale verkiezingen in principe pas over vijf jaar plaats zullen vinden. Vijf jaar is een bijzonder lange periode om te overbruggen zonder een noemenswaardig aantal nationaal verkozenen.

Kapotgeregeerd

De partij lijkt bovendien vastbesloten om zich volledig kapot te regeren als het ook maar enigszins mogelijk is. Het is natuurlijk mogelijk dat de harde werkelijkheid van de resultaten op de verkiezingsavond loutering brengt. Maar zelfs als de partij slechts een handjevol verkozenen in de Kamer haalt, lijkt ze toch klaar te staan om in een volgende rege-

ring te stappen, als er maar een ministerpostje tegenover staat. En zelfs als ze voor de oppositie kiest of tot de oppositie gedwongen wordt, is het nog maar de vraag of er veel beterschap verwacht mag worden tegen de volgende verkiezingen. Zou de partij dat überhaupt nog wel weten hoe je dat doet, oppositie voeren? Het andere probleem van Open Vld is dat als de partij vandaag niet zou bestaan, niemand haar zou oprichten. Het veld van het liberalisme wordt in Vlaanderen reeds voldoende bediend en bezet door de N-VA. Dat is ook de reden waarom Jean-Marie Dedecker uiteindelijk besloot om geen nieuwe poging te wagen met LDD, en het is ook de reden waarom we de kansen van de afsplitsing Voor U eerder laag inschatten. Zelfs als de Open Vld in de oppositie belandt, al dan niet uit vrije wil, ziet het er dus niet goed uit voor de partij.

Belgicistisch liberalisme in Vlaanderen

Het verdwijnen van Open Vld zal ook gevolgen hebben voor de MR. Dat hun belgicistische verhaaltje niet meer klopt als de Vlaamse tegenhangers electoraal niet meer aan de bak komen, zal de Franstalige libera-

len waarschijnlijk worst wezen. Maar voor de PS wordt het wel een pak gemakkelijker om de MR in Wallonië en Brussel van de macht uit te sluiten als de liberale familie in de Kamer geen Open Vld-verkozenen meer mee in de schaal kan werpen. De MR staat er dan plots helemaal alleen voor, een beetje op dezelfde manier als de N-VA er in Vlaanderen alleen voor staat.

Als de partij Open Vld vandaag niet zou bestaan, zou niemand haar oprichten

Ironisch genoeg torpedeert dat ook de kansen voor Open Vld om in Vlaanderen opnieuw aan aanhang te winnen, toch als Open Vld zich vast blijft klampen aan haar belgicistische liberalisme. Als de liberalen in Wallonië en Brussel toch volledig buiten spel staan, zullen de respectievelijke regeringen er meer dan ooit de rode kaart trekken. We denken niet dat zoiets in Vlaanderen de appetijt voor het tricolore liberalisme van de huidige Open Vld zal doen toenemen.

FILIP VAN LAENEN

Tom Ongena en Georges-Louis Bouchez

©

PHOTONEWS

© PHOTONEWS

Paul Magnette

‘Diversiteitsconsulent’ Omar Ba duwt Vlaamse Vooruit-lijst

De Vlaamse lijst van de socialisten in de provincie Antwerpen wordt geduwd door Omar Ba (49). Hij was een van de organisatoren van de witte mars (2006) nadat Hans Van Themsche twee mensen doodschoot in Antwerpen. Ba is momenteel consulent diversiteit en inclusie.

Omar Ba was lang coördinator van het Afrikaans Platform en is volgens Vlaams lijsttrekker Caroline Gennez (Vooruit) de geschikte lijstduwer dankzij zijn breed netwerk binnen middenvelds- en etnisch-culturele verenigingen in Antwerpen en Vlaanderen. Hij zal als onafhankelijke de Vlaamse Vooruit-lijst in Antwerpen duwen.

Partij en beweging

In het verleden was Ba actief bij Groen. “Ik kan mij momenteel vinden in het project van Vooruit”, legt hij uit bij Gazet Van Antwerpen. “Bovendien ga ik terug naar mijn socialistische wortels.” Toch koopt hij vooralsnog geen partijkaart. “Je hebt Vooruit als partij, maar ook als beweging. Wel, ik sluit mij aan bij de beweging. Dat ik ooit lid zou worden van de partij, sluit ik niet uit.”

Als consulent diversiteit zou het voor Ba moeilijk moeten zijn om zich aan te sluiten bij een partij die recent twee keer in opspraak kwam door racistische incidenten, van Conner Rousseau en Tom Meeuws. “Wat individuen zeggen, is niet waar de partij voor staat”, zegt Ba daarover. “Vooruit kan een belangrijke bondgenoot zijn tegen racisme, voor diversiteit en inclusie.”

Oud-partijvoorzitter en minister Chastel (MR) krijgt tweede plek op Europese lijst

Voormalig minister Olivier Chastel krijgt bij de Europese verkiezingen de tweede plek op de MR-lijst, na Sophie Wilmès. Chastel zetelt momenteel ook al in het Europees Parlement en mag zich dus opmaken voor een verlengd verblijf in Brussel en Straatsburg.

Het partijbestuur van MR keurde de lijst unaniem goed, nadat er eerder spanningen waren tussen het kamp-Bouchez en het kamp-Wilmès. Volgens Georges-Louis Bouchez zijn het feit dat een voormalige premier en een voormalige partijvoorzitter de eerste twee plaatsen bekleden, een teken van het belang dat MR hecht aan het Europese niveau. Benoît Cassart, die eerder als vertegenwoordiger van de veeboeren van MR naar DéFI overstapte, keert nu bij MR terug op de derde Europese plek. MR-jongeren Laura Hidalgo en Adrien Croonen staan op plek vier en vijf.

Natuurpunt lanceert ‘Kieskompas’, maar weert Vlaams Belang uit Europees stemadvies

Natuurorganisatie Natuurpunt lanceert richting de verkiezingen van 9 juni een verkiezingsmemorandum met bijhorend kieskompas. Volgens algemeen directeur Noah Janssen moet er verder ingezet worden op natuurherstel: “De slimste, goedkoopste en mooiste oplossing om de gigantische uitdagingen op vlak van klimaat, biodiversiteit en gezondheid aan te pakken.”

Met Vlaamse, federale en Europese verkiezingen in zicht lanceert Natuurpunt zes kerneisen. Die gaan zowel over Vlaamse, federale als Europese bevoegdheden. Zo moet onder andere op 30 procent van het Vlaamse grondgebied de natuur beschermd worden, moet Vlaanderen jaarlijks 2.000 ha ‘slecht gelegen bouwgrond’ schrappen en 30.000 ha natte natuur herstellen.

Overkoepelend wil Natuurpunt dat er dubbel zoveel geïnvesteerd wordt in natuurherstel. “Eigenlijk is dat een ‘no-brainer’”, vindt Noah Janssen. “Studies wijzen uit dat elke euro die je investeert 8 tot 38 euro oplevert. Zo is meer natte natuur zowat het enige dat ons kan beschermen tegen waterbommen en extreme droogtes. En sinds corona beseffen we allemaal dat we natuur op wandelafstand nodig hebben voor onze fysieke en mentale gezondheid. Toch heeft ongeveer de helft van de Vlamingen die ‘luxe’ niet.”

Eigen kieskompas

De natuurorganisatie publiceerde ook een eigen ‘kieskompas’. “De organisatie benadrukt dat ze, net als de natuur, geen politieke kleur heeft. Met een Kieskompas geeft het de 130.000 gezinnen die lid zijn van Natuurpunt - en bij uitbreiding alle natuurliefhebbers - wel inzicht in hoe de politieke partijen zich positioneren op deze kerneisen.” Over Vlaamse en federale thema’s kregen alle partijen stellingen opgestuurd, die zij konden beantwoorden.

Daaruit blijkt dat Vooruit, Groen en PVDA het sterkst aanleunen bij de stellingen van Natuurpunt. Vlaams Belang scoort het slechtst.

Op Europees niveau kregen zes kandidaat-parlementsleden de volgende vraag: ‘Wat gaat u doen om de transitie op gang te brengen naar een duurzame landbouw die goed is voor boer én natuur?’ Enkel aan Vlaams Belang werd de vraag niet gesteld. “Wij hebben besloten om de vraag niet te stellen aan Vlaams Belang. Ons natuurbeleid hangt zeer fel af van de Europese regels en Vlaams Belang heeft de afgelopen legislatuur bewezen alleen maar tegengas te bieden”, reageert Natuurpunt. “Voor de federale en Vlaamse verkiezingen kozen we bewust voor een kompas, maar op Europees niveau wilden we geen forum bieden aan Vlaams Belang, omdat zij toch alleen maar tegen natuurbeleid stemmen.”

“Eigenaardig”

“Het is heel eigenaardig dat Natuurpunt vindt dat in een democratie bepaalde meningen minder belangrijk zijn”, reageert VB-Europarlementslid en Europees lijsttrekker Tom Vandendriessche. “Maar als Natuurpunt zegt dat hun doelstellingen lijnrecht tegenover de standpunten van Vlaams Belang staan, dan noteren we dat. Dan vraag ik me af of die organisatie nog subsidies moet krijgen, als Vlaams Belang in de Vlaamse regering zit.”

Vlaams Belang en N-VA lokken meeste reacties uit

Met hun ‘Mozaiiq-barometer’ analyseerde Gosselin & de Walque de afgelopen drie maanden 30 miljoen publicaties op Facebook, Instagram, YouTube, X en Linkedin. Aan Nederlandstalige zijde lokken Vlaams Belang en N-VA de meeste reacties uit, aan Franstalige kant zijn dat PS en MR.

Volgens het onderzoeksbureau Gosselin & de Walque geeft het aantal reacties een beter beeld van de impact die politieke partijen op sociale media hebben. “Het aantal clicks is geen maatstaf voor de invloed van een publicatie”, klinkt de uitleg. “Bereik - het aantal reacties, opmerkingen en shares - lijkt een objectiever en interessanter criterium, omdat het gebaseerd is op de acties van mensen.”

Cd&v niet digitaal genoeg

Aan Franstalige zijde kregen alle PS-mandatarissen en de partijaccounts samen 811.000 reacties, commentaren en berichtdelingen. Dat zijn er meer dan de MR (509.000). Opvallend genoeg helpen de advertenties niet per se: PTB geeft van alle Franstalige partijen veruit het meeste geld uit aan advertenties, maar kreeg ‘slechts’ 188.000 reacties op berichten.

Aan Vlaamse zijde krijgen N-VA (1,4 miljoen) en Vlaams Belang (1,2 miljoen) samen meer reacties binnen dan alle andere Vlaamse partijen samen. Cd&v krijgt het kleinste aantal reacties binnen van alle Vlaamse partijen.

Meer Vlamingen

Als het gaat over de communicatiekanalen van politici (en dus niet van partijen), prijkt er in de top 5 met de meeste reacties geen enkele Franstalige politicus. Jos D’Haese (PVDA) voert de lijst aan, zelfs zonder ‘zijn’ TikTok. Nadien volgen Bart De Wever (N-VA) en Theo Francken (N-VA). PS-voorzitter Paul Magnette is de Franstalige politicus die de meeste reacties uitlokt (113.000 in de afgelopen drie maanden).

Francken en Weyts zwartgemaakt

De verkiezingsborden van N-VA-lijsttrekkers Ben Weyts (Vlaams) en Theo Francken (federaal) in de provincie Vlaams-Brabant worden geregeld vernield en beklad. In Machelen werd een bod beklad en in Opwijk werd een verkiezingsbord volledig vernield.

“Hier gaan we weer. Vandalisme in het hyperdiversiteitsparadijs Machelen”, klonk het bij Francken. Volgens hem komt het vandalisme in verkiezingstijd van verschillende kanten. “Van franskiljons (voornamelijk in faciliteitengemeenten), extreemlinks (voornamelijk in Leuven) en allochtonen (voornamelijk in Vilvoorde en Machelen).” Volgens Francken gaat het om georganiseerde daden. “Drie palen met een dikte van vijf op vijf centimeter, die breek je niet zomaar af”, legt hij uit. “We geven niet af: een nieuw ‘Ben Theo Brabant’-bord wordt zo snel mogelijk geplaatst.

Crevits hoopt op centrumregering

“Besturen met Vlaams Belang is voor mij onmogelijk.” Vlaams minister Hilde Crevits (cd&v) is duidelijk: als zij mag kiezen, komt er opnieuw een centrumregering. De christendemocraten zullen niet deelnemen aan een Vlaamse regering met N-VA en Vlaams Belang.

N-VA blijft warm en koud tegelijkertijd blazen over een eventuele samenwerking op Vlaams niveau, ook vorig weekend weer. Maar als N-VA en Vlaams Belang samen niet aan een meerderheid komen, hoeven ze niet naar cd&v te kijken om aan te sluiten. Dat zegt althans Hilde Crevits.

Crevits hoopt dat haar partij opnieuw kan groeien, zodat er “met een aantal partijen een centrumregering gevormd kan worden”.

© FACEBOOK

Omar Ba en Caroline Gennez

Olivier Chastel

© PHOTONEWS

Beklad bord Francken-Weyts

De kroketten in het restaurant zijn aan de kleine kant

Wat mist een Vlaming het meest als hij in den vreemde woont? In eerste instantie denk ik dan aan klassiekers als tomaat-garnaal, mosselen met friet, stoemp, witlof met ham uit de oven, paling in ’t groen, waterzooi, neuzekes uit Gent, hopscheuten en natuurlijk garnaalkroketten.

Belgische wafels zette ik bewust niet in het lijstje, want die werden al in Tel Aviv verkocht toen ik daar in 1981 woonde. De ‘gaufres de Bruxelles’ hebben zich met de snelheid van het coronavirus over de wereld verspreid en ik vind alleen al de stank van die caloriebommen weerzinwekkend, laat staan de smaak.

Ik ken aardig wat Vlamingen in de Algarve, maar die houden zich in tegenstelling tot de Hollanders gedeisd qua culinair exhibitionisme

Ik ken aardig wat Vlamingen in de Algarve, maar die houden zich in tegenstelling tot de Hollanders gedeisd qua culinair exhibitionisme. Vroeger kwam ik ze wel eens tegen in The Belgian Corner in de Designer Outlet van Loulé, maar die is helaas op de fles gegaan. Ik at daar regelmatig uitstekende garnaalkroketten en mosselen met friet.

De Vlaming met heimwee moet nu naar het restaurant van Günther Geenen, in de brousse nabij Olhão. En mocht hij op de een of andere manier dol zijn op drop, rolmops, saucijzenbroodjes, erwtensoep uit blik, bitterballen, frikandellen, kroketten en hagelslag, dan kan hij naar de Nederlandse winkel in Boliqueime. Ik haal daar regelmatig lekkere kroketten van het merk Kwekkeboom.

Krokettenkiek

Recentelijk at ik op het terras van Willem Hollands Eetcafé in Monte Gordo twee kroketten met brood. Ik maakte daar een fotootje van en zette die op Facebook. Soms ben ik net een oud wijf en als ik poezen had gehad, dan zou ik elke dag een foto van ze posten.

Enfin, die krokettenkiek ging viraal zoals dat heet, en wat er toen gebeurde… Solange Leibovici, een eerbiedwaardige Frans-Nederlandse schrijfster en publiciste die ook in België enig aanzien geniet, reageerde onder mijn foto met: “Hoe kun je in Portugal, waar het eten zo lekker is, naar een Hollands eetcafé gaan?” Een of andere slijmbal, genaamd Guy Lee Thys - hij bestaat echt -, schreef daaronder: “Precies!”

Ik was eventjes verbouwereerd en vervolgens werd ik hels. Ik woon potverdomme al 12 jaar in Portugal en madame Leibovici wil dat ik 365 dagen per jaar bacalhau vreet. De stokvis komt mijn neus uit, mevrouw! U eet toch ook niet elke dag ‘gefilte fisj’?

Ik blies even in een papieren zak en reageerde, subtiel als ik ben, heel subtiel: “Ik woon hier al 12 jaar en heb soms zin in een kroket.”

Om indruk te maken op de Frans-Nederlandse intellectueel, stuurde ik het ietwat korte gedicht van Cornelis Bastiaan Vaandrager: “De kroketten in het restaurant zijn aan de kleine kant.”

De Europese Unie blijkt een extreemlinkse kanker

De radicalisering van de campagne voor de Europese verkiezingen in Frankrijk toont het belang van de aankomende verkiezingen voor een nieuw Europees Parlement. Het is alsof de heer Macron bereid is Rusland de oorlog te verklaren om het debat te kunnen richten op de vermeende affiniteiten tussen het Rassemblement National en Rusland.

Het klopt dat de begrotingssituatie in België zo dramatisch is dat er weinig wordt gesproken over de Europese kwestie. En toch mogen we nooit vergeten dat alles wat op het niveau van de Europese Unie wordt beslist, nooit meer door de nationale democratieën zal worden beslist. De Europese wetgeving, dat hyperinflatoire monster van wetgeving, rukt als een moloch op naar de nationale democratieën die er niets tegen kunnen beginnen.

Extremistische ecologisten

De afgelopen vijf jaar heeft de Europese Unie haar meest extreme wetgeving vermenigvuldigd, vooral op het gebied van energie, maar ook ver voorbij de grenzen van dat onderwerp. De zeer recente Natuurherstelwet, bijvoorbeeld, heeft niets te maken met energie, maar alles met de woeste wens van ecologisten om hun bestraffende visie op te leggen aan alle gebieden van menselijke activiteit, zonder ook maar een enkele uitzondering. Ecologisten hebben een hekel aan landbouw, die volgens hen ‘Gaia’ vergiftigt, net zoals ze een hekel hebben aan kernenergie.

De meest extreme milieu-ngo’s zijn institutioneel betrokken bij de besluitvorming binnen de Europese instellingen zelf

Het interessante is dat die extremistische wetgeving is aangenomen door een parlement waarvan de grootste partij de EVP is, een zogenaamd ‘rechtse’ partij! Wat zou er gebeurd zijn met een parlement dat gedomineerd wordt door links en de extreemlinkse ecologisten? Je kan zeggen wat je wil over links, maar in tegenstelling tot pseudorechts blijft het trouw aan zijn ideeën van het moment, hoe rampzalig die ook mogen zijn.

Pascal Canfin

De partij die tijdens de huidige zittingsperiode de overhand had op alle andere partijen is Renew, de ‘liberale’ partij. In die partij zetelden de leden van Renaissance, de partij van de heer Macron. Een belangrijk figuur in die partij is een zekere Pascal Canfin, zo goed als onbekend in Frankrijk. Hij maakte carrière in de partij Les Écologistes voordat hij zich aansloot bij het macronisme. Als onverzettelijk sektarisch ideoloog die zo beminnelijk is als een gevangenisdeur, heeft de heer Canfin elke maatregel van de Europese Green Deal door het Europees Parlement geloodst. Vijf jaar lang was Canfin de meest betrouwbare, de

meest overtuigde en meest radicale tussenpersoon van ‘Kommissar’ Frans Timmermans in het Europees Parlement.

De vitaliteit en de waarheid van een representatieve democratie blijkt uit de reputatie van haar vertegenwoordigers onder de mensen die hen hebben gekozen. We zijn allemaal in staat om de premier en één of twee andere ministers bij naam te noemen; hetzelfde geldt voor parlementsleden. De Amerikanen kennen zelfs rechters van het Hooggerechtshof!

Het minst democratische en minst representatieve machtsniveau - de EUverplettert de ware democratieën

Niets van dat alles op Europees niveau. 99 procent van degenen die hier de naam Pascal Canfin lezen, hebben nog nooit van hem gehoord. En toch heeft Canfin al vijf jaar lang oneindig veel meer effectieve macht dan alle leden van de nationale parlementen. Want, ik herinner u eraan, een tekst die is goedgekeurd door Canfin en zijn afschuwelijke bonte meerderheid, variërend van pseudorechts tot hatelijk extreemlinks, is bindend voor alle parlementen, regeringen en rechtbanken van de EU-lidstaten, voor altijd. De magie van het primaat van de Europese wet! Dus het minst democratische en minst representatieve machtsniveau - de EU - verplettert de ware democratieën.

Het Europees Parlement zal ongetwijfeld een golf van rechtse en, zoals onze onnavolgbare pers het verwoordt, ‘extreemrechtse’ kandidaten krijgen. Uit een vertrouwelijke peiling van Les Républicains in Frankrijk (centrum, ex-rechts) blijkt dat als er vandaag nationale verkiezingen zouden worden gehouden, het Rassemblement National een meerderheid zou halen in de Assemblée nationale. De peilingen wijzen ook op een grote overwinning voor rechts in veel andere Europese landen.

Extreemlinks heeft sterke positie in EU

Of dat genoeg zal zijn om het tijsorry, de windenergie - te keren, is op dit moment voor iedereen een raadsel. In feite zorgen drie belangrijke factoren ervoor dat linkse milieu-extremisten een sterke positie hebben binnen de EU.

Ten eerste, het feit dat het op Europees niveau, net als in België, heel normaal wordt gevonden om met extreemlinks samen te stemmen, terwijl stemmen met radicaal-rechts nog steeds neerkomt op het kussen van de duivel. Hoewel er geen strikt Europees equivalent bestaat van het

onuitsprekelijke cordon sanitairedie Waalse exclusiviteit -, blijft het een feit dat de pseudoliberalen van bijvoorbeeld Renew hun stemmen systematisch vermengd hebben met die van uiterst links, terwijl ze op de grond spuwen en vervolgens flauwvallen bij het idee alleen al om met rechts te stemmen.

Ten tweede zijn de meest extreme milieu-ngo’s (zoals Greenpeace) institutioneel betrokken bij de besluitvorming binnen de Europese instellingen zelf. Het recentste ‘Impact Report’ van de Europese Commissie (6 februari 2024), dat voorziet in een vermindering van de uitstoot van CO 2 met 90 procent tegen 2040, is een waanzinnige tekst die voor 99 procent door Greenpeace gepubliceerd had kunnen worden; zo slaafs geeft het de afschuwelijke antihumanistische en anti-economische ‘Weltanschauung’ weer. Deze ngo’s zullen niet gemakkelijk van het toneel verdwijnen; ze zijn geprogrammeerd in de werking van de Europese instellingen, die hen ook financieren (de beste van alle mogelijke werelden).

Ecologisten hebben een hekel aan landbouw, die volgens hen ‘Gaia’ vergiftigt, net zoals ze een hekel hebben aan kernenergie

Bovenal, en hier hebben we de derde factor, gaat de ideologie van de ecologist veel verder dan die van de ecologistische partijen, die slechts 10 procent van het Europees Parlement vertegenwoordigen en die op het punt staan een gedenkwaardig pak slaag te krijgen, omdat zelfs de meest naïeve kiezer een vaag begrip heeft dat mensen die hen willen beletten te ademen, niets goeds voor hen in petto hebben. Maar we zijn er dus nog niet met een rechtse stemming; het zijn de ecologisten van alle partijen die verdreven moeten worden, niet alleen de ecologistische partijen. De toekomst van Europa en onze kinderen hangt ervan af.

DRIEU GODEFRIDI

Emmanuel Macron

ARTHUR VAN AMERONGEN

NICOLAS BOUTECA

“Als je België wil behouden, moet je Brussel territoriaal uitbreiden”

“Eigenlijk gaat het daarover: wil je meer of minder België?” Zelf wil hij die vraag niet beantwoorden, maar politicoloog Nicolas Bouteca hoopt wél dat de politiek er opnieuw meer over gaat spreken. “Ik vind het raar om een staatshervorming zomaar aan de kant te schuiven, want het gaat over de spelregels van onze democratie.” De UGent-professor schreef een boek over de geschiedenis van de Belgische staatshervormingen. Het boek heet ‘Only in Belgium’ (uitgeverij Ertsberg), omdat ons federalisme uniek is en enkel surrealisten een staatsstructuur als de onze zouden kunnen bedenken.

Uw boek richt zich op een kleine niche, toch?

“Het is in elk geval geen sexy thema. We zullen zien of we dat ook merken in de verkoopcijfers, maar ik hoop van niet (lacht). Dat is ook een van de redenen waarom ik dit boek geschreven heb. In België is er geen federale cultuur. In andere landen zoals Canada, Zwitserland en de Verenigde Staten is die er wel, want daar heeft men het gevoel dat het federalisme een systeem is dat kan ‘marcheren’. Dat is in België niet het geval: wij zijn niet tevreden met dat federalisme, we houden er echt niet van. Het federalisme heeft zeer veel nadelen, onder andere dat het zo ingewikkeld is. Maar het heeft ook voordelen: zo heeft het ervoor gezorgd dat de etnische spanningen tussen Nederlandstaligen en Franstaligen onder controle gehouden konden worden.”

Dat viel me onmiddellijk op in het boek: u gebruikt regelmatig de term ‘etnisch conflict’.

“Dat is voor een stuk een pedagogisch trucje om er de aandacht op te vestigen. Ik vind het belangrijk om te duiden hoe fundamenteel die spanningen tussen Nederlandstaligen en Franstaligen zijn geweest, en hoe die ontmijnd werden via het federalisme. Je haalt de twee ruziemakende partijen uit elkaar, zet ze apart en zo werd het makkelijker om beslissingen te nemen in dit land. Dat die federalisering voor pacificatie heeft gezorgd, is hier aan onze vakgroep aangetoond door Maxime Vandenberghe.”

Zijn er dan onoverkomelijke verschillen tussen Nederlandstaligen en Franstaligen?

“Die waren er in elk geval in het verleden en de stabiliteit van ons land heeft daaronder geleden. Ik denk bijvoorbeeld aan de koningskwestie: toen speelden er duidelijk communautaire verschillen en het land stond, als ik historici mag geloven, op de rand van een burgeroorlog. Dat is nu veel minder dankzij die federalisering. In het verleden waren er regelmatig communautaire conflicten, maar vandaag duiken er nauwelijks nog op.”

Zou u de affaire rond bpost en de krantenbedeling een communautair conflict noemen?

“Ja, er waren wel wat verschillen aan weerszijden van de taalgrens. De partijfinanciering is een ander voorbeeld van een communautair conflict. In Vlaanderen is iedere partij het er wel over eens dat de partijfinanciering naar beneden moet, terwijl er bij de Franstaligen toch meer verzet is tegen een fundamentele hervorming, met name bij de PS, de MR en zelfs Les Engagés. Die vinden dat blijkbaar niet nodig.”

Het blijft problematisch dat de grootste partij buitenspel wordt gezet

“Dat is volgens mij ook onderdeel van het politieke spel: welke bril zet je op om naar conflicten te kijken? Je ziet dat ook in de discussie over de transfers. In het verleden was er vooral debat over de omvang van de transfers. Die discussie lijkt min of meer beslecht. Vandaag is de vraag vooral: hoe kijk je ernaar? Zijn dat transfers van noord naar zuid of zijn het transfers van rijk naar arm?

Waarom zet men nu minder snel die communautaire bril op?

“Eerst en vooral omdat de communautaire spanningen minder groot zijn. Bovendien vermijden partijen wellicht om de zaken communautair te bekijken, omdat je zo alleen maar in de kaart speelt van Vlaams-nationalistische partijen. Daarnaast is er vooral aan Vlaamse kant wel wat veranderd. Denk aan de vijf resoluties van 1999 die in het Vlaams Parlement met een ruime meerderheid werden goedgekeurd. Die zetten de bakens uit voor een toekomstige staatshervorming en iedereen was het daar ongeveer over eens. Vandaag is dat helemaal anders: de Vlaamse partijen zitten al lang niet meer op één lijn als het gaat over staatshervorming. Terwijl de partijen het er

vroeger over eens waren dat staatshervormingen voor meer Vlaamse bevoegdheden moesten zorgen, zijn er vandaag die pleiten voor herfederaliseringen.”

Remi Vermeiren stelde onlangs dat de antithese tussen het Nederlands en het Frans eigenlijk niet meer zo speelt, zeker in Brussel.

“Dat is zo. Dat culturele of puur identitaire nationalisme is wel wat verdwenen. De taaldiscussies speelden in de begindagen een heel belangrijke rol, vooral binnen Vlaanderen. Veel mensen denken dat het gaat over taaldiscussies tussen Wallonië en Vlaanderen, maar het ging eerder om een soort van sociale discussie binnen Vlaanderen: de rijke francofoon versus de Nederlandstalige keuterboer, bij wijze van spreken.”

“In Brussel zie je die taaldiscussies nog steeds, rond tweetaligheid van diensten versus tweetaligheid van ambtenaren of de benoeming van procureurs. De taalwetgeving in Brussel wordt nog steeds niet volledig gerespecteerd, maar je voelt ook aan Nederlandstalige kant dat men daarin evolueert. Meerdere Nederlandstalige partijen gaan ondertussen mee in het discours van tweetaligheid van diensten in plaats van tweetaligheid van ambtenaren.”

“De nieuwe vijand van het Nederlands lijkt het Engels te zijn. Denk aan het hoger onderwijs, waar Ben Weyts al herhaaldelijk heeft geweigerd om al te veel mee te gaan in de verengelsing van de opleidingen. Een aantal Vlaamsgezinden waren een beetje boos op mij: ‘Had je geen Nederlandstalige titel kunnen verzinnen voor uw boek?’ Maar met die Engelstalige titel wil ik net ook aangeven dat het Engels de lingua franca geworden is in België. Als wij met Franstalige politicologen spreken, gebeurt dat vaak in het Engels.”

Informele gesprekken in het federale parlement worden soms ook in het Engels gevoerd.

“Inderdaad, dat was zelfs het geval bij de laatste regeringsonderhandelingen. Toen PS en N-VA in de zomer van 2020 rond de tafel zaten, onderhielden de jonge sherpa’s Sven De Neef (N-VA) en Thomas Dermine (PS) hun contacten in het Engels.”

Wordt er na de verkiezingen van 9 juni vergaderd over een ‘réforme de l’État’, ‘staatshervorming’ of ‘state reform’?

“Er zijn weinig partijen die echt goesting hebben in dat debat. Ze noemen het tijdverlies, ze zeggen dat ze zich met belangrijkere zaken moeten bezighouden… Maar ik denk dat een staatshervorming belangrijk is. Dat gaat over de spelregels van onze democratie. Ik geef vaak het voorbeeld van de fiscale hervorming. Er zijn veel redenen waarom die niet gelukt is, maar bijvoorbeeld ook omdat de deelstaten dachten: een verlaging van de personenbelasting betekent automatisch een aanslag op onze inkomsten. Dat is nu eenmaal hoe de Bijzondere Financieringswet in elkaar zit. Je zou die kunnen loskoppelen door een ‘split rate’ in te voeren. Op die manier doe je eigenlijk een staatshervorming en maak je het misschien makkelijker om op federaal niveau dan toch die fiscale hervorming door te voeren, waar we al zo lang op wachten. Dus ik vind het heel raar om een staatshervorming zomaar aan de kant te schuiven.”

“Eén van de problemen die regelmatig aangehaald worden, is het feit dat bevoegdheden niet bij elkaar zitten. Het activeringsbeleid en het uitkeringsbeleid zitten gespreid, maar dat zouden we toch beter samenbrengen? Van mij mag dat federaal, van mij mag dat deelstatelijk, maar het moet in ieder geval samenhangen.”

Er stond in het federale regeerakkoord wel iets over het asymmetrisch uitvoeren van het arbeidsmarktbeleid.

“Daar is weinig van in huis gekomen. In De Tijd stond een mooi grafiekje over het aantal Oekraïense vluchtelingen dat hier aan het werk is. Je ziet heel duidelijk dat het Vlaams Gewest het stukken beter doet dan Wallonië en Brussel op dat vlak: daar is nog ruimte voor activering. Sommigen zeggen dat je pas wordt gemotiveerd om in te zetten op de activering als je er de vruchten van kan plukken, doordat je als gewest minder uitkeringen moet betalen. Door die twee samen te brengen, kan er activeringsdrang komen.”

POLITICOLOOG (UGENT)

Als er al over gesproken wordt, komt de staatshervorming er dan ook?

“Dat zal moeilijk zijn als je kijkt naar de meerderheiden die zich nu aftekenen en met de grootte van PVDA en Vlaams Belang. Dan heb je van de 150 nog 100 zetels over, want de rest zit achter een cordon. Om een normale staatshervorming door te voeren, heb je honderd zetels nodig.”

De fundamentele vraag is: wil ik mijn welvaart enkel met Vlamingen delen of met alle Belgen?

“Dan moet N-VA een staatshervormingsakkoord sluiten met DéFI, Ecolo enzovoort… Dat lijkt me niet realistisch. Om maar te zeggen hoe moeilijk zoiets ligt, want Ecolo wilde na de verkiezingen in 2019 zelfs niet met N-VA praten.”

N-VA zou het ‘bicefaal’ willen aanpakken. Is dat wel realistisch?

“Je haalt de mathematische drempel die je nodig hebt naar beneden, maar de politieke drempel blijft even hoog. In het verleden zijn dergelijke constructies al met succes opgezet: op termijn bevoegdheden splitsen door ze eerst nationaal uit elkaar te halen. Je zou dat kunnen doen, maar dan nog heb je minstens één Franstalige partij nodig.”

Heeft De Wever het zichzelf onnodig moeilijk gemaakt door zijn eigen strategie als ‘extralegaal’ te bestempelen?

“Dat denk ik ook. Als ik hem was, had ik gewoon verwezen naar hoe dat in het verleden gebruikt werd. De Wever heeft verwarring gezaaid door het extralegaal te noemen en zette zichzelf daardoor ‘buiten de grondwet’.”

“Men verwijst meestal naar de invoering van het algemeen enkelvoudig stemrecht. Alleen was er daarover wél instemming van alle politieke partijen. Iedereen was het erover eens dat we de grondwet wel even naast ons neer konden leggen en al in 1919 gebruik konden maken van dat algemeen enkelvoudig stemrecht, ook al stond het nog niet in de grondwet. Nu is die grote consensus er niet. En nogmaals: de andere partijen hebben er gewoon geen goesting in.”

Anderzijds lijkt N-VA niet nog eens bereid in een federale regering te stappen door het communautaire even in de diepvriezer te stoppen.

“Ik denk ook niet dat ze dat nog een keer kunnen doen. De ‘bocht van Bracke’ zullen ze niet nog eens

maken. Dat heeft men aan de achterban beloofd, dat is de kern van de partij en ze voeren er constant campagne rond. Bovendien wil Bart De Wever ook graag zijn plaatsje in de geschiedenis der staatshervormingen veroveren, omdat hij dat fundamenteel belangrijk vindt. De vraag is: wat gebeurt er als ze federaal niet meedoen?”

Vechtfederalisme: samen met Vlaams Belang vanuit Vlaanderen de federale regering bekampen?

“Ik denk ook niet dat men zich met zo’n oppositiebeleid vanuit Vlaanderen tegen de federale regering populair zou maken. Tenzij het natuurlijk gaat om centen, als Vlamingen zich zeer sterk benadeeld zouden voelen over het gevoerde federale beleid. Maar grosso modo gaat het tegenhouden van beleid toch in tegen het algemeen belang van de kiezer.”

Het gebeurt nu al soms dat de Vlaamse regering oppositie voert tegen de federale regering. Kan een N-VA-VB-regering dat meer doen, om op die manier een breuk te forceren?

“Ze heeft het de afgelopen legislatuur zeer beperkt gedaan, zeker omdat Open Vld en cd&v in beide regeringen zaten. Maar bijvoorbeeld als het ging over vergunningen voor gascentrales: daarvoor had federaal Vlaanderen nodig en dan deed Demir af en toe lastig. Het zit ’m vooral in die bevoegdheden waarin federaal en de deelstaten moeten samenwerken: arbeidsmarktbeleid, vergunningenbeleid,... Er zijn ongetwijfeld nog veel domeinen waar men stokken in elkaars wielen kan steken. Men kan ook belangenconflicten indienen tegen het federale niveau om het besluitvormingsproces te vertragen. “Maar hoe aantrekkelijk is dat? Zeker als ze kleiner worden dan Vlaams Belang, zouden ze dan als kleine partner in zo’n regering stappen? Om te luisteren naar minister-president Tom Van Grieken of Chris Janssens? Dat lijkt me ook niet meteen de droom van N-VA. Of het echt het overwegen waard wordt om te besturen met Vlaams Belang, puur om stokken in de wielen te kunnen steken…, dat is een moeilijke. Maar anderzijds: niet besturen met Vlaams Belang, dat is ook een moeilijke.”

Wat bedoelt u daarmee?

“N-VA heeft in elk geval geen zin om vanuit Vlaanderen samen met Vlaams Belang de onafhankelijkheid uit te roepen. Het brengt de kern van haar programma dus niet dichterbij. Maar de enige manier voor N-VA om Vlaams Belang wat kleiner te krijgen, is ermee gaan besturen. Dat is gewoon zo: partijen die besturen, verliezen bijna altijd bij de volgende verkiezingen. En natuurlijk blijft het een problematisch gegeven dat de grootste partij buitenspel wordt gezet. Ik hou niet per se een pleidooi om het cordon sanitaire te doorbreken, maar je voelt toch wel dat dat ‘ambetant’ zit. Voor mij is het volstrekt democratisch om te zeggen: ‘Ik wil niet met u samenwerken.’ Maar het feit dat misschien 30 procent voor Vlaams Belang stemt en dat je ze dan niet laat besturen: dat is geen gezonde situatie. Dat voelt wrang aan.”

U zegt dat een flamingante Vlaamse regering de Vlaamse onafhankelijkheid niet zou uitroepen?

“Ik ben geen jurist, maar op politiek gebied vind ik dat niet realistisch. N-VA zegt altijd dat ze voor een evolutie, niet voor een revolutie wil gaan. ‘Wij zijn conservatieven’, zeggen ze zelf. En conservatieven zijn per definitie tegen revoluties.”

“Ze verwijzen ook constant naar de Catalaanse kwestie, waar het uitroepen van de onafhankelijkheid niet gewerkt heeft. Dan krijg je miserie met Europa. Zeker in het hart van de EU. De hele wereld gaat zich bemoeien met een binnenlands conflict… Ik denk dat N-VA daar liever van wegblijft.”

Het argument waarom Vlaanderen verschilt van Catalonië, is dat het Vlaams Parlement niet ondergeschikt is aan het federaal parlement.

“Oké, maar als ze dat doen, trekken ze de aandacht van heel Europa en wordt het quasi onmogelijk om ooit nog te onderhandelen met de Franstaligen. En dat blijft het doel van N-VA.”

“Als we met PS iets samen zouden doen, dan is het enkel bevoegdheden verder overbrengen richting Vlaanderen. Bevoegdheden samen uitoefenen, dat zal quasi ondoenbaar zijn”, vertelde Jan Jambon afgelopen weekend. Zo’n federale coalitie zou dus niet samen besturen?

“Dat is wellicht campagnetaal, maar je kan je inderdaad wel afvragen wat zo’n coalitie zou klaarspelen. Er zijn veel sociaaleconomische ingrepen nodig, onder andere om de begroting onder controle te krijgen. Als je met PS in zee gaat zonder bijzondere meerderheid, zal je op de welwillendheid van de socialisten moeten rekenen om hervormingen door te voeren. Zelfs al zou je heel wat zaken bicefaal splitsen. Zolang die bevoegdheden federaal blijven, heb je de toestemming van het hele federale parlement nodig om stevige hervormingen door te voeren.”

“Stel dat je een Vlaams, Waals en Brussels werkloosheidsbeleid uittekent en Vlaanderen wil de werkloosheidsuitkeringen in de tijd beperken, dan moet dat nog altijd goedgekeurd worden door het federale parlement. De vraag is of de PS dat ziet zitten, want symbolisch ligt het voor een socialistische partij moeilijk om daarmee in te stemmen, ook al zou die beperking enkel van toepassing zijn op Vlaanderen.”

De nieuwe vijand van het Nederlands lijkt het Engels te zijn

“Ik denk dat het soms makkelijker wordt voorgesteld dan dat het is. Ik zeg niet dat het onrealistisch is of dat het helemaal niet kan, want er is in het verleden al bicefaal bestuurd op bijvoorbeeld onderwijs. Maar het is niet zo eenvoudig.”

In uw boek geeft u niet echt aan in welke richting een volgende staatshervorming moet gaan.

“Het is een beetje ‘tsjeverig’ hé, ik weet het. Misschien is dat een van de gebreken, maar daar heb ik wel bewust voor gekozen. Staatshervorming is een zeer ideologisch geladen thema en dat wordt vaak onder de mat geschoven. Het lijkt nog enkel over ‘efficiëntie’ te gaan, maar eigenlijk is de fundamentele vraag bij een staatshervorming: wil je meer of minder België? Wil je je politieke ruimte delen met 6,7 miljoen Vlamingen of met 11,5 miljoen Belgen? Wil ik mijn welvaart enkel met Vlamingen delen of met alle Belgen? Mijn persoonlijk ideologische visie ter zake is totaal irrelevant. Dat moet ieder voor zichzelf bepalen. Meer of minder België, beide keuzes zijn even legitiem.”

“België mag wat mij betreft gerust verdwijnen, maar het mag ook blijven bestaan. Daar doe ik geen uitspraak over. Maar als uw idee is dat België ‘carrément’ moet blijven bestaan, dan denk ik dat je bijvoorbeeld een federale kieskring moet invoeren. Op die manier creëer je een ‘belgitude’, die er op dit moment niet is. Dan moet je investeren in een aantal samenwerkingselementen en moet je er ook vooral voor zorgen dat je een aantal zaken vastzet op het federale niveau. Men spreekt vaak over het invullen van artikel 35: welke bevoegdheden houden we absoluut federaal? En dan denk ik dat de PS vooral de sociale zekerheid daar wil. Want als die gesplitst wordt, betekent dat de facto het einde

van België. Door een aantal zaken vast te zetten op het federale niveau, creëer je ook ‘goodwill’ aan Franstalige kant om over staatshervorming te spreken, omdat zij dan meer zekerheden hebben.”

Een normale staatshervorming lijkt onrealistisch

“Daarnaast kan je het eenvoudiger maken, door bijvoorbeeld voor een oplossing met vier deelstaten te gaan en het onderscheid tussen gewesten en gemeenschappen af te schaffen. Dat maakt het een stukje transparanter, maar ook een stuk moeilijker om België in de toekomst uit elkaar te trekken. Idealiter ga je dan Brussel ook uitbreiden.”

Territoriaal?

“Ik ga even heel ver door op de hypothese dat je België wil behouden, hé. Als dat de gedachte is, dan denk ik dat je Brussel moet uitbreiden. Een gebrek in ons federaal systeem is dat het enorm bipolair is: Nederlandstaligen tegenover Franstaligen. Sommigen zeggen dat we naar meer deelstaten moeten gaan, omdat we dan wisselende coalities krijgen. Dan zijn het de ene keer Vlaanderen en Brussel die aan hetzelfde zeel trekken, de andere keer Wallonië en Vlaanderen. De theorie van het federalisme zegt dat je dan vervlechting krijgt.”

“Als je Brussel niet groter maakt, dan blijft het altijd Franstaligen versus Nederlandstaligen. Als je Brussel zou gaan vergroten tot de oude provincie Brabant, kan je die wisselende coalities wel krijgen. Economisch zou dat een zeer sterk gewest worden en bovendien zou de verhouding Franstaligen-Nederlandstaligen ongeveer fiftyfifty zijn, waardoor Brussel niet altijd de kant van Wallonië kiest.”

“Er zijn dus wel scenario’s te bedenken, maar in feite komt het altijd neer op de vraag: meer of minder België? En het grote probleem is dat de visies heel ver uit elkaar liggen; we hebben geen richtpunt. Als we dat zouden hebben, zou het makkelijker zijn om goede staatshervormingen te maken.”

Hebben we dat ooit geweten bij vorige staatshervormingen?

“Eigenlijk niet, omdat het ook zo moeilijk is. Je hebt PVDA die een unitair België wil, je hebt Vlaams Belang dat Vlaamse onafhankelijkheid wil, en dan heb je een hele resem andere partijen ertussen. Dat maakt het een moeilijk debat.”

WANNES NEUKERMANS

“Wij kunnen in de zes faciliteitengemeenten slechts één soort faciliteiten waarderen: deze die het Vlaams(gezind) en Neutraal Ziekenfonds zijn leden aanbiedt.”

Johan Laeremans, hoofdredacteur De Zes

Voor

Hoofdzetel:

Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen

Tel 015 28 90 90

een Vlaamse sociale zekerheid!

Buitenland

Tegenstander voor Viktor Orban

Het rommelt in de Hongaarse politiek. Aanleiding vormt de gratie die de regering verleend heeft aan een veroordeelde pedofiel. De diplomaat Peter Magyar (°1981) ontpopt zich intussen tot een nieuwe oppositieleider en verzamelde vorige week vrijdag zo’n dertigduizend mensen in de straten van Boedapest.

In april 2023 verleende Katalin Novak, tot voor enkele weken de Hongaarse president, gratie aan een man die betrokken was in een zaak rond pedofilie. In het weeshuis waar de man in kwestie vicedirecteur was, vond op grote schaal kindermisbruik plaats. De verleende gratie gebeurde reeds in 2023, maar kwam pas half februari van dit jaar naar buiten. De bevolking reageerde verbijsterd. Premier Orban liet weten een wet te zullen aanpassen, waardoor diegenen die betrokken zijn bij kindermisbruik nooit meer in aanmerking kunnen komen voor gratie. Novak trad inmiddels af als president. Ook Judit Varga, op het moment van het gratieverzoek minister van Justitie, nam ontslag als parlementslid. Varga was de beoogde lijsttrekker voor Fidesz, de partij van premier Viktor Orban, bij de nakende Europese verkiezingen.

Pedofilieschandaal

Wie de laatste tijd volop in de belangstelling staat, is Peter Magyar, de ex-man van Varga. Magyar is gekend binnen de Europese instellingen en werkte onder andere bij de Hongaarse Permanente Vertegenwoordiging in Brussel. In een meer dan twee uur durend interview deed Magyar onlangs enkele opvallende uitspraken. Zo stelde hij dat de twee vrouwelijke politici, Varga en Novak, in feite slachtoffers zijn van de clan rond Viktor Orban. De diplomaat is van mening dat de regeringspartij zich doorheen de tijd ontpopt heeft tot een corrupte vereniging waarin een soort bendecultuur heerst. Het zou voor Orban en zijn kliek niet langer draaien om Hongaarse politiek, maar louter om massaal geldgewin.

Magyar meent dat Orbans regeringspartij zich ontpopt heeft tot een corrupte vereniging waarin een soort bendecultuur heerst

In het recente interview, dat inmiddels al miljoenen keren op internet bekeken werd, komt Magyar ook kort terug op de scheiding die hij vorig jaar doormaakte met zijn toenmalige vrouw Judit Varga. Het is duidelijk dat de partij van Orban hier allesbehalve tevreden mee was. Wie een foto van Magyar, Novak en hun kinderen opzoekt op internet, begrijpt al snel waarom: een prachtig gezin en het perfecte uithangbord voor een land waar de klassieke familiewaarden door de regering sterk in de verf worden gezet. Magyar vertelt hoe hij bedreigingen ontvangt en eerder, vanuit het Hongaarse regime, onder druk gezet werd. Zo gebeurde er een politie-inval in de kantoren van een van de organisaties waar hij directeur was en werd spionagesoftware op zijn mobiele telefoon aangetroffen. “Als je de wortel niet wil, dan komen ze met de stok”, aldus Magyar. In zijn kritiek op het systeem richt Peter Magyar vooral zijn pijlen op Antal Rogan. Die laatste is de kabinetschef van Viktor Orban en zou de grote strateeg zijn die achter de schermen duchtig aan de touwtjes trekt.

Terwijl Orban vorige week nog de banden met China aanhaalde, wil Magyar een gematigder beleid CANADA

Kritiek van vroegere medestanders

Vorige week vrijdag sprak Magyar - wat overigens ‘Hongaars’ betekent - zo’n dertigduizend demonstranten toe in de straten van Boedapest. Aldus ontpopte hij zich tot een nieuwe oppositieleider. In 2026 vinden er parlementsverkiezingen plaats in het Centraal-Europese land. Bij de vorige stembusgang slaagden de verenigde oppositiepartijen er niet in om een electorale bedreiging te vormen voor Orban.

Dit zou kunnen veranderen nu Magyar - en eveneens zijn voormalige vrouw - zich tegen het systeem keren. Een systeem dat ze zelf door en door kennen.

Terwijl Orban vorige week nog de banden met China aanhaalde, wil Magyar van zijn kant een gematigder beleid bekomen: weliswaar nog steeds rechts, maar minder virulent gericht tegen de Europese Unie. Bovenal wil de opkomende ster in de Hongaarse politiek de corruptie zwaar gaan bekampen. Complotdenkers reageren niet overtuigd en zijn van mening dat Magyar en zijn bondgenoten louter een soort liberaal ‘bijhuis’ van Orbans partij zullen worden. Wel opvallend is dat, op het ogenblik dat het rommelde in Boedapest, Orban koers zette naar Brussel. Deze week sprak hij er onder andere met de Europees Parlementsleden van zijn partij. LVS

Canada wil levenslange gevangenisstraf voor ‘haatbijdragen’

Van alle politiek correcte - meestal Angelsaksische - landen is Canada een van de ergste. De Canadese eerste minister, Justin Trudeau, wil bovenop alle bestaande wet- en regelgeving draconische straffen voor vermeende ‘haatbijdragen’. Bepaalde meningsdelicten zouden kunnen leiden tot een levenslange gevangenisstraf. Het maakt deel uit van een pakket wetsontwerpen dat Trudeau in het Canadese parlement heeft ingediend.

Levenslange gevangenisstraffen worden voorzien voor personen die betrapt worden op uitingen, die “als ondersteuning of sympathie voor genocide” kunnen worden uitgelegd. Met één tot vijf jaar gevangenisstraf kunnen uitingen worden bestraft, die als ‘haatbijdrage’ worden bestempeld. Tot nu toe bedroeg de maximumstraf in Canada daarvoor ‘slechts’ twee jaar.

‘Haatbijdrage’ wordt in de ontwerpen zeer breed gedefinieerd. Het gaat om uitlatingen die “afschuw of kleinering inhouden en die sterker zijn dan afwijzing of verachting”. Internetaanbieders zullen verplicht worden “het risico te verminderen dat gebruikers aan schadelijke inhouden worden blootgesteld”.

Speciale commissarissen

Dat alles mag al veel wenkbrauwen doen fronsen, maar de Canadese regering van de links-liberaal Trudeau wenst een Digital Safety Commission (commissie voor digitale veiligheid) op te richten. Elke aanbieder van een onlinedienst zal aan de overheid een ‘zekerheidsplan’ moeten voorleggen. Dat plan zal

worden gecontroleerd door meerdere ‘commissarissen’ die door de regering zullen worden benoemd en die commissie zullen bemannen.

De commissarissen krijgen verregaande bevoegdheden. Zij kunnen aangeven welke inhoud moet worden verwijderd, kunnen onderliggende documenten van bedrijven opvragen, hoorzittingen organiseren en straffen uitspreken tot 10 miljoen Canadese dollar. Deze Digital Safety Commission zal worden

gefinancierd door bijdragen van de onlineaanbieders.

Uitdrukkelijk wordt gesteld dat die commissie niet gebonden zal zijn aan “juridische of technische regels”. Alle aangelegenheden waarmee ze zich bezighoudt, zullen “informeel en snel” worden behandeld, voor zover “de omstandigheden en overwegingen verenigbaar zijn met billijkheid en basisgerechtigheid”.

Ongeziene migratiegolf op Cyprus

Cyprus, een eiland in de Middellandse Zee en wieg van de beschaving, wordt vandaag geconfronteerd met een ongeziene migratiegolf. Het eiland dat ongeveer 1,2 miljoen inwoners telt, krijgt te maken met illegale, vooral islamitische migranten die in hoofdzaak uit Syrië afkomstig zijn.

Cyprus heeft het trieste record het grootste aantal migranten per hoofd van de bevolking binnen de EU op te vangen. Meer dan 50.000 illegale migranten verblijven momenteel op het grondgebied. In Nicosia, de hoofdstad en tevens symbool van de Cypriotische identiteit, liegen de statistieken er niet om: bijna 50 procent van de leerlingen in de publieke scholen heeft een migratieachtergrond. En de negatieve spiraal houdt aan, want in 22 lagere scholen zijn de Cyprioten in de minderheid, een concrete aanwijzing dat de cultuur en de identiteit van Cyprus onder bijzondere druk staan.

De rol van Turkije

De instroom van vluchtelingen heeft voor een aantal duidelijke én voorspelde sociaaleconomische gevolgen gezorgd: een toename van de criminaliteit en een hoge druk op de publieke diensten van het eiland.

De openbare veiligheid is bedreigd, steeds meer incidenten waarin migranten betrokken zijn worden gemeld. Dat alles zorgt voor een gevoel van onveiligheid en angst bij de Cypriotische bevolking.

Turkije wordt beschuldigd deze illegale migratie te sturen, via de smalle doorgang die door de VN wordt beheerd. De Cypriotische regering ziet die instrumentalisatie van migratie als een kwestie van nationale veiligheid, en ze benadrukte meermaals - aan de EU-overheden, aan de VN - de belangrijke geopolitieke implicaties ervan. De Griekse bevolking op het eiland wordt geconfronteerd met potentiële omvolking, wat belangrijke culturele en historische gevolgen met zich meebrengt. Het bestaan van de Cypriotische natie zelf wordt bedreigd door deze illegale migratie.

Peter Magyar tijdens de bijeenkomst op vrijdag 15 maart

Een nieuwe en andere koude oorlog

De term is natuurlijk misleidend, omdat hij steevast verwijst naar hetgeen zich na WO II afgespeeld heeft. Is vandaag sprake van een ‘koude oorlog’, dan is het er een die mondialer is, met meer (en andere) spelers dan weleer en vooral eentje waar Europa een erg moeilijke rol toebedeeld krijgt. Angst en paniek zijn nooit goede raadgevers, maar een besef van urgentie kan dat wel zijn. Blijft die uit, dan zitten we met een torenhoog probleem.

Het frequente gebruik van de term ‘koude oorlog’ (kortweg KO) komt de duidelijkheid van de analyse niet ten goede. Waar men enkele jaren geleden nog dacht dat China een van de protagonisten van die nieuwe KO zou worden, is het zwaartepunt plots weer naar Europa verschoven. Of dat denkt men toch. Opeens staat die Russische beer er opnieuw, zonder dat China verdwenen is nota bene. Onmiddellijk een eerste belangrijk punt van verschil. Die vorige KO, een vervolg op een nogal hete Tweede Wereldoorlog, was een bipolair gegeven. Er waren grosso modo twee kampen, waarvan beide beweerden de ‘juiste’ te zijn. We laten dat clubje van landen die zich neutraal opstelden even buiten beschouwing.

Vladimir Poetin, net democratisch (sic) herverkozen, klinkt erg strijdvaardig

Het gegeven is vandaag complexer. De Russische ‘Drang nach Westen’ is er nog steeds, maar zonder de capaciteiten van weleer. En terwijl China tijdens die andere KO ondergeschikt was aan Moskou, geldt vandaag het omgekeerde. Er was een tijd dat de eerste Sovjetpost zich op 500 km van Brussel bevond (de ‘Innerdeutsche Grenze’!), voor de Donbas is dat te vermeerderen met factor 5. En nog een gegeven dat even interessant als pertinent is: landen raakten bevrijd uit de Russische invloedsfeer, of het nu Polen, Tsjechië of de Baltische Staten betreft. Niet toevallig nemen zij vandaag de scherpste houding aan ten aanzien van Moskou. We komen dadelijk terug op het ruimere geopolitieke plaatje, maar eerst naar de frontlijn.

ZUID-AFRIKA

Strijd om land

Poetin vol vertrouwen

“Het Kremlin claimde over het op een na sterkste leger ter wereld te beschikken, vandaag zien we de Russische strijdkrachten als het op een na sterkste in Oekraïne”, verklaarde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken nog maar enkele maanden geleden. Zou hij dat vandaag opnieuw doen? De verrassing van het Oekraïense verzet ten spijt, oogt het conflict dat nu zijn derde jaar ingaat helemaal anders. Vladimir Poetin, net democratisch (sic) herverkozen, klinkt erg strijdvaardig. Alexei Navalny, zijn belangrijkste bedreiging, is niet meer. En terwijl de Amerikaanse steun voor Kiev strandt in politieke spelletjes van het Congres, vormde Rusland zijn economie om tot een oorlogseconomie, waarbij de militaire bestedingen inmiddels een derde van de begroting bedragen. Er zijn economische repercussies, maar de implosie door de sancties - sommigen waren er zo zeker van - bleef uit. Op het terrein heeft Rusland inzake vuurkracht een voordeel van 7 tegen 1 op Oekraïne. Zopas nog liet CNN verstaan dat het land op het punt staat drie keer meer artilleriemunitie te produceren dan Europa én de VS. Dat zegt niet alles, want de muiterijen in Russische rangen worden een steeds groter probleem. Maar die machtsverhoudingen zijn toch wel erg pertinent.

Inkapselen van de rivaal

Om de realiteit waarin we beland zijn te begrijpen, moeten we wellicht iets verder terugblikken dan die KO van weleer. Die (mondiale) tweedeling was uitzonderlijk. Net zoals de jaren die volgden, in die mate dat Harvard-academicus

In welke vorm ook, strijd om land heeft steeds tot de geschiedenis van Zuid-Afrika behoord. Dat was nog eens het geval begin maart, toen duizenden ‘grondgrypers’ een gebied ten westen van Bloemfontein bezetten en er met ijzeren platen, hout en dergelijke meer behuizing oprichtten.

Door de snelle aangroei van de zwarte bevolking en de verstedelijking heeft Zuid-Afrika steeds woningnood gekend. Dat probleem bleef onveranderd na de machtsovername door het ANC in 1994. Maar de politieke situatie was gewijzigd. Meer dan eens gingen daklozen - al dan niet opgejut - tot grondbezetting over. Blijkbaar aangezet door Sanco (South African National Civic Organisation, een beweging met ANC-connecties) en vier plaatselijke ANC-raadsleden, trokken zo’n 3.000 mensen met al hun bezittingen naar de Lourierpark-Pellissierzone buiten Bloemfontein. Op een zeker ogenblik vormden de geparkeerde wagens een file van 15 km.

Botsingen met de inwoners aldaar konden niet uitblijven. Bevreesd voor diefstal en vernielingen, bleven velen thuis en hielden ze de kinderen van school. Barrières met brandende autobanden werden opgericht. Van haar kant trok de Democratische Alliantie (DA), de voornaamste oppositiepartij, gesteund door het rechts-conservatieve Vrijheidsfront Plus naar de rechter en wist ze een tussentijds bevel tot ontruiming af te dwingen. Maar aanvankelijk bleef de overheid passief. Noch de (ANC-)premier van de provincie Vrijstaat, noch

de (ANC-) burgemeester van Mangaung, de stedelijke zone waartoe Bloemfontein behoort, reageerden, terwijl de politie het bij toekijken hield.

Rode Mieren

Uiteindelijk werd de situatie onhoudbaar en werd besloten het gebied te ontruimen. Daarbij werd een beroep gedaan op enige honderden “Rode Mieren”, een privé-organisatie die in 1998 werd opgericht (en rode overalls draagt) en die al meer dan eens met dit doel door de overheid werd gecontacteerd. Het optreden van die organisatie is echter niet altijd onbesproken. In het verleden waren er meermaals beschuldigingen dat bij het ontruimen van illegale bezettingen buitensporig geweld werd gebruikt. Ook in de apartheidstijd waren er operaties van dergelijke aard, waarbij de politie bulldozers gebruikte. Toen stond de wereld op zijn kop. Vandaag kraait er geen haan naar.

Probleem onveranderd

Intussen is de situatie nu wel genormaliseerd, maar het probleem blijft bestaan. Ook in de Vrijstaat is de bouwachterstand groot. Volgens Roy Jankielsohn, DA-leider in die provincie, is er al 15 jaar geen aandacht voor het woningtekort. Intussen is onder de verdreven bezetters niet alleen de verslagenheid groot, de woede jegens de vier ANC-raadsleden doet er niet voor onder. Tenslotte hadden deze een behoorlijk erf met alle diensten beloofd. In werkelijkheid was er noch water, noch elektriciteit, niets. Ook werden ze tijdens de bezetting aan hun lot overgelaten. De enige hulp kwam van een blanke boer die de betrokkenen vlees bezorgde.

Volgens Charles Smith, nieuwshoofd van Netwerk24 (Afrikaanstalige kranten) in de Vrijstaat, is het hele geval een voorbeeld van de ANC-tactiek. De partij heeft de mond vol van grondonteigening zonder vergoeding en strooit geruchten rond over gratis grond. Wanneer er dan verzet komt van blanke boeren en huiseigenaars, kunnen die van racisme worden beschuldigd. In werkelijkheid draaide het in Bloemfontein uit op een confrontatie tussen de zwarte bewoners van het gebied en zwarte bezetters.

Francis Fukuyama het over ‘The End of History’ had, de ultieme zege van het westerse liberale model. Een gedachte die inmiddels door net die geschiedenis ingehaald is.

De verrassing van het Oekraïense verzet ten spijt, oogt het conflict dat nu zijn derde jaar ingaat helemaal anders

Een interessanter referentiekader vormen wellicht de 18de en 19de eeuw, eeuwen van rivaliteiten tussen grootmachten die wel eens slaags raakten, maar ook evenwichten zochten - en vonden. Het gegeven van vandaag is complexer en mondialer, dat klopt. Maar de essentie is dezelfde. En als we het dan toch over een KO willen hebben… In die jaren draaide de vraag over hoe men ermee omging. Op welke manier gaan we met de vijand om? Kapselen we hem in en vinden we evenwichten? ‘Inkapseling’ was toen het ordewoord. Een zege leek te hoog gegrepen, al was het maar door de nucleaire dimensie. Tot ene Ronald Reagan het geweer van schouder verwisselde. Een wapenwedloop sleurde de Sovjeteconomie de dieperik in.

Rol Europa

Alleen waren dat andere tijden. Een andere KO, zeg maar. Inmiddels zijn er andere prioriteiten. Zorgen voor een demarcatielijn in Oekraïne, waarbij de situatie na de inname van de Krim de gehanteerde standaard wordt (zoals Henry Kissinger vanaf dag één zei). En vooral beseffen dat de speeltijd voorbij is. De 20ste eeuw was op en top Europees, in goede en slechte dagen. Maar de huidige zal er anders uitzien. Welke rol het Avondland kan spelen, hangt af van keuzes die vandaag gemaakt worden. Hopen op een nieuwe Reagan lijkt geen optie te zijn.

VERENIGDE STATEN TikTok: time’s up?

Vorige week werd met een ongelooflijke snelheid een wetsvoorstel door het Congres gejaagd. De wet, HR7521, is de ‘Wet inzake bescherming van Amerikanen tegen door buitenlandse tegenstanders beheerste applicaties’. Een mondvol, maar in eenvoudige taal is dat gewoon: een voorstel om de app TikTok, met naam vermeld, te dwingen om ofwel haar Amerikaanse afdeling te verkopen, of gebannen te worden uit de VS. President Biden steunt het voorstel.

De wet wil voorkomen dat de Amerikaanse nationale belangen, de vrije meningsuiting en de sociale media onder controle van China komen. Technisch gezien is TikTok een Amerikaans bedrijf, in april van 2015 geïncorporeerd in de staat Californië, en is het nooit actief geweest in China zelf. Daar heeft men de zuster-app Douyin. Met twee miljard gebruikers wereldwijd en 150 miljoen actieve gebruikers per maand in de VS, is de reikwijdte van TikTok enorm. De helft van ‘Gen Z’ gebruikt de app als zoekmachine in plaats van Google en een derde van de TikTok-gebruikers geeft aan de app regelmatig te gebruiken voor nieuwsupdates.

Verkiezingsjaar

In een verkiezingsjaar komt een harde houding ten opzichte van China goed over. Vandaar de grote meerderheid voor dit voorstel: 352 stemden voor, slechts 65 tegen. De Senaat ligt echter dwars. Mocht de Senaat het toch goedkeuren, zijn er haast zeker lange rechtszaken. China zelf lijkt niet bezorgd en gaat niet verder dan verbale aanvallen over hoe ‘oneerlijk’ China behandeld wordt. Het lijkt een slimme zet: wie kan er nu tegen zijn om communistisch China dergelijke controle over zo een invloedrijke app te willen ontzeggen?

De meningen hierover zijn verdeeld. Van voorzichtig akkoord, tot ronduit gealarmeerd. Republikein Rand Paul vertelde in een interview dat TikTok in Amerika niet onder controle van de Chinese overheid staat en dat alle gegevens van de app op het door de Amerikaanse overheid gecontroleerde Oracle Cl-

oud staan. Paul waarschuwde dat het niet om China gaat, maar om controle binnen de VS.

Andere commentatoren wijzen erop dat het venijn in de details schuilt: wat is de definitie van ‘door buitenlandse tegenstanders beheerst’ in dat voorstel? Het voorstel geeft drie punten, waarvan de eerste twee redelijk lijken, gelinkt aan de Amerikaanse definitie van ‘foreign adversary’. Maar dan, cruciaal, het woordje ‘of’, en punt drie: ‘een persoon onder invloed of controle van een beschreven buitenlandse persoon of entiteit’.

Men herinnert zich heel goed hoe Trump ervan beschuldigd werd een Russische actor te zijn, onder invloed van Poetin, en alle ‘lawfare’ eraan gekoppeld. Hoe eenvoudig is het dan niet om met deze nieuwe wet X ervan te beschuldigen onder invloed en controle van bijvoorbeeld Rusland te staan? Het volstaat erop te wijzen dat X Russische propaganda toelaat.

SCOTUS

Intussen behandelt het Hooggerechtshof een zaak over hoe ver de overheid kan gaan met het onder druk zetten van socialemediabedrijven om afwijkende meningen te weren, al dan niet onder de noemer ‘desinformatie’. En enkele dagen eerder oordeelde het dat overheidsbeambten leden van het publiek niet mogen blokkeren of bannen uit hun officiële sociale mediapagina’s. Wat is een gezonde relatie tussen de overheid en de sociale media in het internettijdperk? Een fundamentele vraag, die hiermee terug volop in de actualiteit komt.

WIM VANRAES

ASSITA KANKO - EUROPEES PARLEMENTSLID (N-VA)

Assita Kanko (N-VA) is Europees Parlementslid en kandidaatburgemeester in Vilvoorde.

Aan de hand van haar eigen levensloop onderzoekt Kanko, die opgroeide in Burkina Faso, enkele ‘prangende vraagstukken van onze tijd’. In ‘Zoeken naar vrijheid’ (uitgeverij Ertsberg) omschrijft ze onder andere de conservatieve islam, woke en oikofobie als bedreigingen voor die vrijheid.

Er komen verkiezingen aan en plots schrijft iedere politicus een boek, zeker bij N-VA. De concurrentie om aandacht moet moordend zijn?

“Goh, ik was schrijfster voordat ik politica werd, dus voor mij is het niet nieuw om een boek te schrijven. Ik ben intellectueel opgegroeid en opgevoed, en het schrijven zit gewoon in mij. Het is ook zeker geen politiek boek, dus ik voel het niet aan als concurrentie.”

Ik zou een depressie krijgen in de Kamer

U omschrijft het als een soort ‘autobiografisch manifest’. Wat bedoelt u daarmee?

“Het is een analyse van onze huidige uitdagingen, aan de hand van mijn eigen verhaal. En dat verhaal is er een dat niet enkel van mij is: er is zeker een universeel aspect aan. Eén van de belangrijkste boodschappen die ik wil meegeven, is het verhaal van mijn grootmoeder. En daarmee bedoel ik opnieuw niet alleen mijn grootmoeder. Het is door de vrouwen van die generatie dat wij vandaag bepaalde rechten hebben.”

U omschrijft uw grootmoeder als een gevangene van haar religie, de islam. Wat bedoelt u daarmee?

“Dat ze haar eigen keuzes niet mocht maken. Je kan ofwel onderdanig zijn en accepteren dat anderen jouw lot bepalen, of je kan je eigen keuzes maken. Maar dat betekent dat je jezelf feitelijk buiten de gemeenschap zet en jezelf in gevaar brengt. Denk aan eremoorden, geweld, verstoting, isolatie… Dat laatste is wat er met haar gebeurde, omdat ze als moslima durfde te scheiden. En vandaag kom ik als Europese vrouw diezelfde vormen van onderdrukking nog steeds tegen in de samenleving. Ook hier zijn er eremoorden en worden er vrouwen verstoten, omdat ze zich niet meer willen onderwerpen aan religieuze dogma’s. Daarom schrijf ik dat mijn oma Europa fantastisch zou vinden, maar ook van een aantal zaken zou walgen. Zij is van de conservatieve islam weggelopen, maar ze

zou zien dat er in bepaalde Europese steden ook shariarechtbanken bestaan. Dat moslima’s die vrijgevochten zijn daarvoor moeten boeten.”

Op welke manier kan je dat oplossen? Moeten we tolerant zijn voor de intoleranten?

“Laat ons er niet flauw over doen: het probleem is de islam. En vooral de letterlijke toepassing ervan, zonder rekening te houden met de waarden en normen van vandaag. Een religie mag nooit boven de wet staan, zo simpel is dat. Godsdienst is een private aangelegenheid: je moet gewoon je eigen geloof belijden en daarnaast de wet toepassen. Mijn oma ging vijf keer per dag bidden, maar ze legde niemand op om dat te doen. Ik heb ook geen idee wat ze tegen Allah zei. Haar kennende zou het kunnen dat ze hem geregeld een klootzak noemde, voor wat hij haar aandeed.”

U trekt ook ten strijde tegen ‘woke’. Wat is daar het grote probleem mee?

“Het feit dat wij niet meer vrij kunnen denken. Toen Rishi Sunak premier van Groot-Brittannië werd, zeiden de ‘wokers’ dat hij het probleem van ‘de mensen van kleur’ niet zou oplossen. Rishi Sunak is volgens hen ‘wit’ vanbinnen. Zelfs premier worden is dus niet goed genoeg meer.”

Ook u maakt deel uit van de ‘Witte Orde’, volgens een journaliste van De Morgen.

“Ik heb mijn lidkaart niet teruggevonden en heb heel lang in de spiegel gekeken, maar ik heb geen witheid gevonden (lacht). Ik was met Dilan Yeşilgöz (politiek leider VVD, red.) aan het whatsappen en zij vroeg me: ‘Wie is dat mens die dat schrijft?’ Blijkbaar zijn wij lid van een witte club. Ik heb om te lachen aan enkele blanke vrienden gevraagd waar die witte orde vergadert, maar zij wisten het ook niet.”

Als Bart premier wordt, hoop ik dat hij me ziet zitten als minister

“Ik heb ook al het etiket van ‘zwarte witte supremacist’ gekregen. Dat is het gevaar van het ‘wokisme’. Daarom geef ik het voorbeeld van het Afro-Amerikaanse personage Molly uit het boek ‘Sweet Sixteen’. ‘Ik ben Molly, waarom zien ze dat niet en zien ze enkel mijn huidskleur?’, vroeg ze zich af. ‘Ze’ zijn hier de blanke mensen die vonden dat zij niet naar een blanke school mocht komen in 1954. Maar het ging toen ook over zwarte mensen die tegen integratie waren.”

“Anno 2024 is dat nog steeds zo. De wokisten doen het omgekeerde van waar Martin Luther King voor pleitte. Hij vond de kracht van je karakter belangrijk, niet de kleur van je huid. De wokisten plaatsen de huidskleur boven alles en idealiseren het slachtofferschap als dé manier van leven. Dat is slecht voor onze kinderen, want zo wil ik ze niet

opvoeden: ze zijn groter dan hun kleur en kunnen veel meer dan een slachtoffer zijn.”

Woke wordt vaak omschreven als de strijd tegen sociaal onrecht, voor gelijke kansen en gelijke rechten. In uw boek heeft u het ook over vrijgevochtenheid en strijd tegen onrecht. Bent u zelf een beetje woke?

“Absoluut niet. Ik ben voor zelfredzaamheid en verantwoordelijkheid. Het kan niet allemaal de schuld van andere mensen zijn. Je moet zélf durven en doorzetten in het leven. Maar voor woke is er één groep daders: de blanke Europeanen. En als je daar niet mee akkoord gaat als zwarte, dan ben je ook blank. Dat is niets anders dan een zwarte Ku Klux Klan, hé. Ofwel ben je een ‘goede zwarte’ en ga je mee in dat verhaal van slachtofferschap, ofwel zeg je ‘foert’ en ga je je eigen weg. Maar dan word je gezien als een ‘Bounty’ of een lid van de ‘Witte Orde’.”

Waar u wel lid van bent, is het Europees Parlement. We moeten als pers ook deels de hand in eigen boezem steken, maar veel burgers vinden dat Europese niveau weinig transparant.

“Dat is een probleem. Als politicus moet je met burgers in contact komen, en Europarlementsleden doen dat veel minder dan andere volksvertegenwoordigers. En ze spreken ook veel te vaak in ingewikkelde taal. Vorige week nog luisterde ik elf minuten lang naar een collega, en nadien vroeg ik: ‘Wat heb jij nu eigenlijk gezegd?’ En ik denk dat hij het zelf niet weet. Soms gebruiken mensen heel moeilijke taal omdat ze zelf niet weten waar ze mee bezig zijn.”

“Soms zie ik dingen in het Europees Parlement waardoor ik begrijp dat de burger boos is. Er lopen daar mensen rond die al twintig jaar parlementslid zijn, zonder iets bereikt te hebben. Hoe kan je nu zo twintig jaar in een parlement zitten?”

Is dat te lang?

“Ik vind van wel, zeker als je zo weinig doet. Van sommige Europarlementsleden vraag ik me af waarom ze nog niet zijn doodgevallen van verveling. Die weten zelfs niet meer wat er leeft onder de bevolking. En dan is er nog een tweede groep mensen die verbannen is naar het Europees Parlement, omdat hun partij dat beter vond. Zij hebben daar niet voor gekozen en hebben de passie en drijfveer niet om effectief iets met dat mandaat te doen.”

Zou u dan niet liever bijvoorbeeld in de Kamer zetelen? Daar is er vaak meer leven in de brouwerij.

“Begrijp me niet verkeerd, ik vind mijn werk in het Europees Parle ment geweldig: er zijn daar ook veel mensen die hun werk wél se rieus nemen. Ik ben iemand die graag onderhandelt achter gesloten deuren en keihard werkt aan

dossiers, om er nadien mee naar buiten te komen.”

“Ik ben hoofdonderhandelaar geweest voor de wet tegen terrorisme, die dinsdag gestemd wordt. Samen met de Raad heb ik die wet kunnen schrijven, die ervoor zal zorgen dat criminelen en drugssmokkelaars niet meer onder de radar kunnen vliegen. Het maakt mij ontzettend blij om zoiets te realiseren: ik onderhandel graag en ben een dossiermens. In de Kamer zou ik ongelukkig worden, want ik ben niet zo voor die politiek van confrontatie en voor dat showgehalte.”

Veel federale parlementsleden worden donderdagochtend opgewonden wakker omdat ze een vraag mogen stellen in het vragenuurtje.

“Ik respecteer het werk van mijn collega’s in het federaal parlement, want dat is ook waardevol. Maar ik zou daar een depressie krijgen. Ik ben een onderhandelaar: voordien deed ik dat ook in het bedrijfsleven. Ik wil ervoor zorgen dat iedereen tevreden is en wil de taart zo groot mogelijk maken voor iedereen. Ik ben een onderhandelaar en een dossiermens, en als Bart De Wever straks federaal gaat onderhandelen, ben ik vrijwilliger om mee te helpen. Maar nadien ga ik mijn werk verderzetten in het Europees Parlement. Dat is een zakelijker parlement, en daar voel ik me meer in thuis. Tenzij Bart premier wordt: dan hoop ik dat hij me ziet zitten als minister (lacht).” Bent u kandidaat-minister?

“Enkel als Bart premier wordt, voor iemand anders doe ik het niet. Als hij premier wordt, en daar ga ik van uit, hoop ik dat hij mij nodig heeft in zijn ploeg. Hij zou de beste premier zijn om de begroting terug op orde te krijgen, om de hervormingen door te voeren die Vlaanderen nodig heeft, om het migratiebeleid een andere kant te doen opgaan en om Vlaanderen het respect binnen België te geven dat het verdient.”

Ik denk dat het hele nietNederlandstalige deel van België eerder schrik heeft voor premier De Wever, dan dat ze ernaar uitkijken.

“Ze hebben alleen angst voor een leven dat niet meer gratis is. En ik krijg zelf veel reacties van professoren, ondernemers en andere mensen uit Wallonië die mijn interview in La Libre hebben gelezen over onze waarden en normen en onze welvaart. Ook voor hen zou het goed zijn dat Bart premier wordt, want zijn beleid zou ook tegemoetkomen aan dat teleurgestelde deel van Wallonië.”

WANNES NEUKERMANS

Assita Kanko

EU PROBEERT VIA TWEE GROTE WETTEN

CONTROLE TE KRIJGEN OVER HET INTERNET

Eind augustus trad de Digitale Dienstenwet (DSA) in werking en sinds deze maand is ook de Digitale Marktenwet (DMA) van kracht. U heeft misschien al gemerkt dat Google-zoekresultaten voor bijvoorbeeld een restaurant niet onmiddellijk meer doorverwijzen naar Google Maps om u een routebeschrijving te geven. Terwijl de DMA ertoe dient de macht van bepaalde techgiganten te doorbreken, omvat de DSA ook maatregelen om de verspreiding van illegale inhoud zoals ‘haatzaaiende taal’ tegen te gaan.

Techgiganten zoals Google worden er al lang van beschuldigd dat ze hun eigen diensten promoten en concurrentie geen gelijkmatige kansen geven. Als je een restaurant of winkel opzocht via Google, verscheen Google Maps ook onmiddellijk, om je een routebeschrijving te geven. De nieuwe Europese regels zorgen dat dat niet langer kan. Voortaan moet Apple bijvoorbeeld ook explicieter vragen welke browser je wil gebruiken, worden Instagram en Messenger losgekoppeld van Facebook en worden Messenger en WhatsApp verplicht om samenwerking toe te staan met andere chatapplicaties.

Gelijk speelveld

Dat is allemaal het gevolg van de Digitale Marktenwet waarmee de Europese Unie de macht van bepaalde grote technologiebedrijven probeert te breken. Het doel van de DMA is om eerlijke concurrentie te bevorderen en de rechten van gebruikers te beschermen op digitale marktplaatsen. Specifiek is de DMA gericht op grote die een significante impact hebben op de digitale economie. Die platforms fungeren volgens Europa als ‘poortwachters’ en zijn voortaan onderworpen aan bepaalde verplichtingen en gedragsregels om eerlijke concurrentie te waarborgen. Het is de Europese Commissie die bepaalt voor welke bedrijven die verordening geldt. Op dit moment zijn dat er 22, waaronder Alphabet (Google), Amazon, Apple, Meta en Microsoft.

Die poortwachters functioneren tussen bedrijven en internetgebruikers en leiden hun gebruikers heimelijk richting de eigen producten. Zo promoten Google en Amazon hun eigen producten in hun respectievelijke zoekresultaten en webwinkel. Aan die digitale machtsconcentratie poogt de DMA dus een einde te maken. Een ander doel van de Digitale Marktenwet is om betere bescherming te bieden van gebruiksrechten en gebruiksgegevens. Zo zijn er beperkingen gesteld op de toegang tot gegevens en kunnen gebruikers applicaties die vooraf geïnstalleerd werden, verwijderen.

Volgens de Europese Unie zal die beteugeling van de grote techbedrijven leiden tot meer concurrentie, innovatie en keuzevrijheid, betere kwaliteit en lagere prijzen. Die mening lijkt men in Vlaanderen te delen. Volgens Europarlementslid Tom Vandendriessche (Vlaams Belang) is de verordening “een stap in de goede richting om de macht van Big Tech aan banden te leggen”. Ook Geert Bourgeois, die in het Europees Parlement zetelt voor N-VA, vindt de DMA een goede zaak. “Dit zorgt voor de broodnodige eerlijke concurrentie en voor groeikansen voor onze bedrijven.”

Digitale Dienstenwet

Als het over de Digitale Dienstenwet (DSA) gaat, is men bij Vlaams Belang en N-VA plots veel minder lovend. Die wet is gericht op het reguleren van tussenhandeldiensten, aanbieders van onlinediensten die data doorgeven, opslaan of openbaar maken. De DSA omvat maatregelen over de verspreiding van illegale inhoud, waaronder ook ‘haatzaaiende taal’ en ‘desinformatie’ vallen. Die verordening trad eind augustus in werking voor 19 grote techbedrijven die elk meer dan 45 miljoen maandelijkse gebruikers bereiken. Sinds februari is de verordening ook van toepassing op andere aanbieders van onlinediensten en digitale platformen in de EU.

Als het over de Digitale Dienstenwet (DSA) gaat, is men bij Vlaams Belang en N-VA veel minder lovend

Met de DSA lijkt de Europese Unie aan ongebreidelde vrije meningsuiting paal en perk te willen stellen. De wet bepaalt dat internetplatformen gebruikers moeten beschermen tegen ‘desinformatie’ en ‘haatspraak’. Hoewel sommige zaken duidelijk onder de noemer juist of onjuist vallen, kunnen desinformatie en haatspraak enorm politiek gekleurde begrippen zijn. Bedrijven die er niet in slagen hun gebruikers te beschermen tegen haatspraak of ‘fake news’, kunnen monsterboetes krijgen die oplopen tot zes procent van hun wereldwijde jaaromzet. In een rechtstaat bepaalt een rechter welke meningen te ver gaan. Voortaan wordt het onderscheid tussen goede en slechte meningen ook gemaakt door bedrijven, een digitaledienstencoördinator en betrouwbare ‘flaggers’. Dat zet volgens critici de deur wagenwijd open voor misbruik.

Digitaledienstencoördinator

Overheden proberen al sinds mensenheugenis om ‘desinformatie’ aan banden te leggen. Lange tijd traden gevestigde media op als poortwachters, zonder dat zij daar legislatieve beperkingen voor nodig hadden. Eerder overkwam het zelfs Galilei, wiens astronomische ontdekkingen door de Inquisitie als vals en schadelijk bevonden werden. Nu verplicht de Europese Unie elke lidstaat om een digitaledienstencoördinator aan te stellen, die op zijn beurt ‘betrouwbare flaggers’ moet aanduiden die gaan bepalen welke informatie schadelijk is.

Volgens de EU zal de beteugeling van de grote techbedrijven leiden tot meer concurrentie, innovatie en keuzevrijheid

Betekent dat dat ‘factcheckers’ bij ons in de huid zullen kruipen van kardinaal Bellarmino, een ‘betrouwbare flag ger’ avant la lettre? Wat vast staat, is dat de Vlaamse Regulator voor de Media (VRM) in Vlaanderen optreedt als bevoegde autoriteit. Telecomregulator BIPT mag zich de Belgische digitaledienstenco ordinator noemen. Een samen

werkingsakkoord tussen het BIPT en de VRM bepaalt hoe die verantwoordelijkheid gedeeld wordt.

Meer transparantie

Bepaalde aspecten van de Digitale Dienstenwet wekken weinig weerstand op. Zo is het voortaan verboden om gepersonaliseerde advertenties te tonen aan minderjarigen. Uit onderzoek blijkt dat veel minderjarigen liegen over hun leeftijd op sociale media; dus is het afwachten of dat verbod geen slag in het water wordt. De DSA omvat tevens nieuwe regels inzake desinformatie en haatspraak, die wel voor enige ongerustheid zorgen bij voorvechters van de vrije meningsuiting.

De verordening moet zorgen voor meer transparantie. Zo krijgen platformen een rapportageverplichting over hun werking en krijgen externe onderzoekers toegang tot hun data. Algoritmes en eerder kijkgedrag zullen niet langer doorslaggevend zijn in het bepalen van de inhoud die gebruikers te zien krijgen. Dat moet vermijden dat gebruikers in een ‘echokamer’ terechtkomen die aanzet tot haat.

Overheden proberen al sinds mensenheugenis om ‘desinformatie’ aan banden te leggen

Het zijn de ‘betrouwbare flaggers’ die moeten bepalen welke berichten haatdragend zijn en hun meldingen moeten door de bedrijven met prioriteit behandeld worden. De DSA voorziet ook een doekje voor het bloeden voor wie gecensureerd wordt. Gebruikers wier accounts of berichten verwijderd worden, moeten voortaan immers geïnformeerd worden over de reden daartoe. De DSA introduceert ook een beroepsmogelijkheid tegen zulke beslissingen, maar of dat meer wordt dan een showproces, valt af te wachten.

Ideologische vooringenomenheid

Vlaams Belang en N-VA steunden het DSA-voorstel niet. Europees Parlementslid Tom Vandendriessche (VB) waarschuwde dat de Europese Unie “censuur van volstrekt legale meningen wil outsourcen naar bigtechbedrijven”. Europarlementslid Geert Bourgeois (N-VA) vreest dat “machtige private spelers de vrije meningsuiting aan banden zullen leggen”. Volgens Bourgeois “zal het ‘notice and action’-systeem private platformen aanzetten tot overmatig verwijderen van berichten uit vrees voor aansprakelijkheid”. Dat ‘notice and action’-mechanisme is een belangrijk onderdeel van de DSA en moet onlineplatforms aanjagen om snel en adequaat te reageren op meldingen van ‘illegale inhoud’ door die terstond te verwijderen.

Enkele weken geleden kwam de AI-tool van Google, Gemini, in opspraak doordat die soms niet in staat bleek om afbeeldingen van blanke mensen te genereren. Europese historische figuren kwamen gekleurd uit de afbeeldingengenerator. Voor dat soort desinformatie voorziet de DSA echter geen beperkingen. Wat met bevooroordeelde ‘flaggers’ die iets te ijverig hun ideologische tegenstanders viseren? Het lijkt er niet op dat daar rekening mee gehouden werd in de nieuwe verordening.

GUUS VAN BETTEN

WANNES NEUKERMANS

Uitvoerend vicepresident Europese Commissie Margrethe Vestager

De pioniers van de ‘Nieu Nederlant’

Op 30 maart zal het precies 400 jaar geleden zijn dat het schip ‘Nieu Nederlant’ onder het gezag van kapitein Cornelius Jacobszoon Mey uit Hoorn en schipper Adriaan Joriszoon Thienpont de haven van Amsterdam uitvoer. Aan boord bevonden zich een dertigtal families die voor de overgrote meerderheid afkomstig waren uit de Zuidelijke Nederlanden en die in opdracht van de drie jaar eerder opgerichte WestIndische Compagnie het stroomgebied van de Noord-Amerikaanse rivieren tussen de 38ste en 42ste breedtegraad - dat vandaag gevormd wordt door de staten New York, New Jersey en Delaware - moesten koloniseren.

In 1609 had de Republiek der Zeven Provinciën het Twaalfjarig Bestand gesloten met de Spanjaarden en de Portugezen. Gebruikmakend van dat vredesakkoord namen de Nederlanders in hetzelfde jaar de Engelse kapitein en ontdekkingsreiziger Henry Hudson in dienst om een noordelijke zeeweg naar Azië te zoeken. Hij raakte echter van zijn oorspronkelijke koers af en kwam in 1609 aan op de kust van Newfoundland, in het huidige Canada. Na de reparatie van zijn schip, ‘de Halve Maen’, voer hij door naar het zuiden, waar hij op 10 juni 1610 stuitte op het eiland Mannahatta, het huidige Manhattan. Erwerden verscheidene factorijen of handelsposten opgericht en de handel in bever- en ottervellen met de inheemse indianen floreerde. Aanvankelijk toonden de compagniebazen in Nederland nauwelijks belangstelling voor de nieuwe vondst, maar toen het lucratiever bleek dan aanvankelijk gedacht werd, kwam daar al snel verandering in. Ze bouwden een fort op het zuidelijkste punt van Manhattan, Fort Amsterdam. De Nederlanders vestigden zich al snel ook in de omliggende gebieden, dat de gezamenlijke naam Nieuw-Nederland kreeg. Manhattan werd in die tijd vaak aangeduid als Nieuw-Amsterdam. Om hun aanwezigheid in de regio te bestendigen en hun aanspraken hard te maken, werd de West-Indische Compagnie belast met het verdere ontginnen en koloniseren van dat gebied.

DE WEST-INDISCHE COMPAGNIE

De West-Indische Compagnie was na het beëindigen van het Twaalfjarig Bestand in de Republiek opgericht om lucratief handel te drijven op de westkust van Afrika, de oostkust van Amerika en het Caraïbische gebied én om het hun grootste handelsconcurrenten en aartsvijanden Spanje en Portugal op zee en in hun kolonies zo moeilijk mogelijk te maken. De Compagnie kreeg hiervoor van de Staten-Generaal het recht over een eigen krijgsmacht te beschikken, bondgenootschappen te sluiten en koloniën te stichten. Eén van de eerste expedities die daartoe werd uitgerust, was die van Cornelius Jacobszoon Mey.

DE NEDERLANDERS VESTIGDEN ZICH AL SNEL OOK IN DE OMLIGGENDE GEBIEDEN, DAT DE GEZAMENLIJKE NAAM NIEUW-NEDERLAND KREEG

Kapitein Mey was niet aan zijn proefstuk toe. Hij was in 1614 de eerste die na Henry Hudson de Mauritiusrivier bevoer, nu bekend als de Hudsonrivier, waar hij een overeenkomst sloot met verschillende concurrerende Indiaanse handelaren. Het gebied was bosrijk met onontgonnen wouden, wat de bouw van nederzettingen mogelijk maakte, visrijk en met een dichte beverpopulatie, wat handig was voor de bonthandel. Op 11 oktober 1614 werd Mey dan ook gevolmachtigd door de Nieuw- Nederland Compagnie - de voorloper van de West-Indische Compagnie - die een exclusief patent had ontvangen van de Staten-Generaal voor vier reizen die de

komende drie jaar zouden worden ondernomen naar gebieden tussen de 40ste en 45ste breedtegraad.

DELAWARE BAY

Van augustus tot november 1616 probeerde de Nieuw-Nederlandse Compagnie tevergeefs - er waren veel meer gegadigden dan er octrooien konden worden verstrekt - een patent te verkrijgen voor de verkenning van het gebied gelegen tussen de 38ste en 40ste breedtegraad bij Delaware Bay, dat van 1614 tot 1615 was onderzocht en in kaart gebracht door Cornelis Hendrickszoon uit Monnikendam op het schip ‘Onrust’. In 1616 voer Cornelis Hendrickszoon met de ‘Onrust’ de Zuyd Rivier op, nu bekend als de Delaware River, van Delaware Bay naar de meest noordelijke bevaarbare gebieden, op een expeditie om drie bonthandelaren uit Fort Nassau vrij te kopen, die door Indianen waren gevangengenomen. Mey verkende drie jaar later, in het kielzog van Hendrickszoon, de Delaware Bay op een schip genaamd ‘De Blyde Boodschap’. Hij voer tussen de gebieden ten westen van en onder Manhattan en die in het uiterste zuiden van de 40ste graad in Virginia, en hield zich daar in 1620 bezig met bonthandel met de Indianen. Dat bleek een erg winstgevend zaakje, want bont was een gegeerd luxeproduct in de Republiek en daarom gaf hij In 1621 opdracht tot de bouw van een factorij bij Fort Nassau.

TIJDENS DE TWEEDE

ENGELS-NEDERLANDSE OORLOG VEROVERDEN DE ENGELSEN DE KOLONIE EN NOEMDEN DIE

NEW YORK

Meys belangrijkste missie werd echter de reis die hij op 30 maart 1624 in Amsterdam aanving. De meeste families in die eerste groep kolonisten waren Vlaamse, Brabantse en Waalse protestanten die een paar jaar eerder naar Noord-Nederland waren gevlucht voor het Spaanse gezag in onze gewesten. De West-Indische Compagnie bood hen de vrije overtocht naar de Nieuwe Wereld. Ze kregen bovendien van de Compagnie de formele belofte op grond, zaaigoed en vee, zodat ze er landbouwbedrijven konden opstarten.

ZEEBROECK

De kolonisten landden in mei 1624 op Noten Eiland - het huidige Governor’s Island - bij Manhattan. Kort na hun ontscheping, bouwden ze er een houten fortje - eerder een blokhuis - en een grote windmolen. Het was echter de bedoeling van de Compagnie om die eerste kolonisten over een zo groot mogelijk gebied te verspreiden om zo hun territoriale aanspraken op het gebied ten opzichte van de westerse grootmachten beter hard te kunnen maken. Vier echtparen en acht mannen trokken naar Verhulsten Eiland aan de Delawarerivier - nu vlakbij de stad Gloucester City in New Jersey -, waar men nog volop bezig was met het uitbouwen en versterken van Fort Nassau. Twee families en zes mannen voeren met een sloep de Connecticutrivier op en stichtten er de nederzetting Kievitshoeck of Zeebroeck, het huidige Seabrook. Achttien gezinnen vestigden zich aan de Hudson bij het Fort Amsterdam. Mey, die de enige was met ervaring in bestuurszaken, werd de eerste gouverneur van de kolonie rond en in Nieuw-Amsterdam. Hij liet zich echter al het volgende jaar vervangen door Willem Verhulst die in juni 1625 met 25 nieuwe kolonisten en drie schepen volgestouwd met 100 paarden en koeien en honderden varkens en schapen naar de kolonie kwam. Het leven in de nieuwe kolonie was hard en een aantal van de eerste kolonisten keerde terug naar de Lage Landen, maar uiteindelijk wist de Compagnie Nieuw-Amsterdam uit te bouwen tot een belangrijke nederzetting. Tijdens de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog (1665-1667) veroverden de Engelsen de kolonie en noemden haar New York, maar tijdens de Derde Engels-Nederlandse Oorlog (1672-1674) werd Nieuw-Amsterdam - heel even - door de Nederlanders heroverd. Met het Verdrag van Westminster, dat die oorlog beëindigde, gaf de Republiek de kolonie definitief uit handen aan de Engelsen. In ruil daarvoor gaf Engeland Suriname, het centrum van de erg winstgevende wereldwijde handel in muskaatnoten, aan de Nederlanders. JAN HUIJBRECHTS

LEZERSBRIEVEN

Wij zijn Europa

Pallieterke, Ik keek uit naar het programma ‘Wij zijn Europa’. Het krantenartikel en de titel gaven mij een goed gevoel: het doorkruisen van landen, de mooie natuur, de ontmoetingen met de plaatselijke bevolking en hun cultuur… Het draaide echter anders uit. Lieve Blancquaert ging in de eerste aflevering vooral op zoek naar de LGBTQIA-gemeenschap en naar de tegenstrijdigheden in een eerder rechts beleid van een land. ‘Wij zijn Europa’ blijkt dus meer een zoektocht naar fantastische mensen, als ze maar ‘woke’ zijn. Ik ben benieuwd wat de reeks nog meer te bieden heeft, maar heb er sterke twijfels bij…

Gabi De Boever, Gent Van Langenhove (1)

Pallieterke, Ons alerte gerecht is erin geslaagd om, na een onderzoek op aangeven van de VRT-inquisitie, te voorkomen dat deze ‘haatzaaier’, die dus al 7 jaar ‘aanzet tot geweld’, tijdig (?) te beletten zijn vermeende intenties in daden om te zetten. Aangezien het gerecht per definitie onkreukbaar en onpartijdig is (sic), gaan de rechters dus ook onverwijld op basis van de onderzoeken van de Staatsveiligheid (of bestaan die niet?) ook de racistische haatpredikers vervolgen die wekelijks in moskeeën en islamscholen hun gelovigen opjutten tegen de minderwaardige ‘ongelovigen’ en onze maatschappij, die ze willen onderwerpen of vernietigen, en die anders dan Van Langenhove wel geweld propageren en effectief plegen. Voor het overige denk ik ook - voor zover denken nog is toegestaan, of stel ik me daarmee ook al bloot aan vervolgingen? - dat rondlopen met de voornaam ‘Jihad’ (wat betekent: een heilige oorlog tegen de ongelovigen) een bewuste uiting is van haatgevoelens tegen andersdenkenden en dus een aanzet tot geweld. Jean Van den Noortgaete, Koksijde Van Langenhove (2)

Pallieterke, Het belachelijke en extreemlinkse vonnis tegen Van Langenhove doet me denken aan het boek dat CVP-senator Raymond Derine schreef over de Belgische rechtsspraak na de Tweede Wereldoorlog. Het boek heette ‘Repressie zonder maat of einde?’ en klaagde de absoluut onevenredige straffen aan die tegen Vlamingen werden uitgesproken. Zoals Jurgen Ceder het terecht uitdrukt: het is en was een ritueel exorcisme, een uitdrijving van de Vlaamse duivels… Men heeft pogingen ondernomen om de bewuste rechter te wraken, maar dat is niet gelukt en nu heeft dit ‘woke-rechtertje’ zich gewroken. Echte misdadigers worden in de bananenrepubliek België soms met fluwelen handschoenen behandeld (uw medewerker geeft een aantal treffende voorbeelden) en dit wraakvonnis zal inderdaad het geloof in Justitie nog verminderen. Hopelijk zullen in beroep meer onpartijdige rechters aan bod komen, die anders oordelen dan de wokers en de bevriende dagbladen en pers.

Robert Bové, Wichelen

Gazet Van Antwerpen

Pallieterke, Heel wat linkse intellectuelen in de Duitse en Franse pers beginnen toe te geven dat hun propaganda over de multiculturele samenleving niet langer strookt met de werkelijkheid. En wat doen onze Vlaamse kranten? Die doen net het tegenovergestelde. Vele duizenden mensen ontvingen deze week een brief van GVA met de vraag om een krantenabonnement te nemen. Daarin vraagt hoofdredacteur Frederik

De Swaef zich onder meer af of “2024 het jaar van extreemrechts wordt”, met bijhorende foto van Tom Van Grieken. Van anti-Vlaams racisme gesproken! Hij weet niet eens hoe hij de term ‘extreemrechts’ moet definiëren. Vroeger was GVA nog een krant voor Vlamingen en christenen. Een lezersbrief waarin een positief voorstel van Vlaams Belang wordt vermeld, belandt vandaag gegarandeerd in de prullenmand. Het hoeft niet te verbazen dat de laatste 10 jaar een honderdduizendtal lezers heeft afgehaakt. De huidige redactie zit op een boomtak die ze zelf afzaagt, maar ze beseft het nog steeds niet… Ik zou zeggen: geen abonnementsgeld voor anti-Vlaamse kranten!

Marc Nietvelt, Bornem De afspraak op vrijdag

Pallieterke, Paul Magnette was afgelopen vrijdag te gast in het programma ‘De afspraak op vrijdag’ van Ivan De Vadder. Daarin liet hij min of meer blijken niet geïnteresseerd te zijn in fundamentele hervormingen, besparingen, de vorming van een ‘beperkte’ federale regering (zoals Bart De Wever dat wil), de immigratieproblematiek en een regering met N-VA. N-VA beseft onvoldoende dat ook zij, en dus niet alleen het Vlaams Belang, feitelijk deel uitmaakt van het ‘cordon sanitaire’ van de PS. Ik weet dus niet waarover Bart De Wever nog kan onderhandelen met Paul Magnette in een Belgische context. Daarom pleit ik - als de verkiezingsuitslag dat toelaat - voor een snelle Vlaamse regeringsvorming, met minstens Vlaams Belang en N-VA, maar hopelijk ook met cd&v. Die partij nam in het verleden regelmatig Vlaamse standpunten in en kan zich herpakken na haar desastreuze deelname aan het Vivaldi-debacle. Uiteraard zal zo’n regering leiden tot een ernstige botsting tussen Vlamingen en Franstaligen, maar die is uiteindelijk onvermijdelijk. Vlamingen en Franstaligen denken anders over allerlei zaken en zijn steeds minder in elkaar geïnteresseerd. De overige Vlaamse partijen zullen dan worden uitgenodigd om deel te nemen aan een tweede Vivaldi-regering, maar ik geloof niet dat ze zich nogmaals zullen laten vangen: als ze het signaal van de Vlaamse kiezer nogmaals negeren, zou dat hen wel eens fataal kunnen worden. Hoe het na die botsing dan verder moet, is koffiedik kijken. Uiteindelijk zou die moeten uitmonden in onderhandelingen tussen Vlamingen en Franstaligen over wat ze (voorlopig) nog samen willen doen. Het kan niet zo zijn dat ‘de kracht van verandering’ nog eens met vier of vijf jaar wordt uitgesteld. Harry Biron, Vorselaar Zjytomyr en Jampol

Pallieterke, Van 20 tot 27 mei 1997 verbleven wij met elf Vlamingen in Oekraïne om twee monumenten in te huldigen. Op de luchthaven van Kiev werden we opgehaald door een privébus. Oekraïense veteranen die in het Russische leger gediend hadden, hebben er mee voor gezorgd dat die twee metershoge monumenten tot stand zijn gekomen. De plechtigheden werden ingeleid door de president van de veteranen. Hij behoorde tot de hoogstgedecoreerde Sovjets en droeg acht eretekens. Orthodoxe priesters zegenden de monumenten in. Kinderen zongen mooie liederen. Er was telkens een massa volk. Dat hadden we zeker niet verwacht. Na de plechtigheden werden we samen met de eregenodigden ontvangen aan rijkgedekte tafels. Juliaan raakte in Jampol gewond en gevangengenomen. Een Oekraïense televisieploeg interviewde hem. Frans, die vlot Russisch sprak, was zijn tolk.

Jaak Verhemeldonck, Halen-Zelem Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.

Walen onder invloed?

Het is niet de eerste keer dat ik u wijs op grote verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië. Neem nu de cijfers inzake intrekkingen van rijbewijzen door de politie. De cijfers voor 2022-2023 werden zopas vrijgegeven.

En wat blijkt? Vergelijkt men het noorden en het zuiden van het land, dan blijkt dat het aantal intrekkingen van rijbewijzen in Wallonië veel hoger ligt dan in Vlaanderen. De cijfers even op een rijtje: in Wallonië werden 7.904 rijbewijzen ingetrokken, in Vlaanderen 4.460. Dat is op zich al een groot verschil, maar het wordt nog eigenaardiger wanneer men er de bevolkingsaantallen naast zet. Er zijn immers 6,7 miljoen Vlamingen en 3,6 miljoen Walen. Omgerekend betekent dit dat er in Wallonië zo ongeveer drie keer meer rijbewijzen worden ingetrokken dan in Vlaanderen. Onder invloed?

Dat verschil mag gerust spectaculair genoemd worden. Een rijbewijs wordt ingetrokken wanneer de bestuurder wordt betrapt op een te hoog alcoholpercentage in het bloed of drugsgebruik. Of je moet wel veel te snel gereden hebben. Er zijn natuurlijk nog andere overtredingen, maar die komen minder voor en het zou ons te ver leiden om die hier allemaal op te sommen.

De vraag rijst dus of de Walen in het algemeen méér onder invloed rijden. Of houdt de politie aldaar meer controles en treedt ze strenger op? Er zijn bepaalde indicatoren die ons enig inzicht verschaffen. De resultaten van de BOB-campagne van afgelopen winter, bijvoorbeeld, toonden aan dat 2,25 procent van de gecontroleerde Waalse bestuurders te veel gedronken had, tegenover 1,29 procent van de Vlaamse (gecontroleerde) bestuurders. Ja dus, Walen gaan gemakkelijker achter het stuur zitten met een glaasje te veel op.

Strenger?

De verklaring dat de politie strenger zou optreden in het zuiden van het land, is dan weer minder aannemelijk. Er zijn immers wettelijke normen die in alle politiezones gelden: vanaf 1,2 promille kan het rijbewijs ingetrokken worden. Het aantal verkeersdoden ligt eveneens opmerkelijk hoger in Wallonië dan in Vlaanderen. In 2022 waren er dat per 1 miljoen inwoners 86 in Wallonië tegenover

46 in Vlaanderen. Dat is bijna het dubbele aantal en daarmee scoort Wallonië ook op Europees vlak zeer slecht. Al valt er in 2023 een verbetering te noteren. In beide landsdelen is het aantal verkeersdoden gedaald.

Ook achter het stuur zijn Vlamingen en Walen verschillend van elkaar.

KARL VAN CAMP

In Memoriam: Pieter (Piet) Bocken

Vorige zaterdag namen we afscheid van ere-advocaat Pieter Bocken. Ik vrees dat slechts weinig mensen hem zullen herinneren.

Pieter Bocken zag het levenslicht op 26 februari 1930 in Vroenhoven. Samen met Lode Claes was hij in 1977 een van de oprichters van de Vlaamse Volkspartij. In die periode was hij ook sporadisch medewerker van Dietsland-Europa (het tijdschrift van Were Di). In 1979 maakte hij de overstap naar het Vlaams Blok, waar hij korte tijd ondervoorzitter was. Piet Bocken had een minzaam karakter en was eerder iemand die liever niet op het voorplan trad. Hij stond kritisch tegenover de partijpolitiek, wat hem uiteindelijk deed beslissen om uit het Vlaams Blok te stappen. Piet was gehuwd met schrijfster en dichteres Magda Buckinx. Samen brachten ze zes kinderen groot.

KARL VAN CAMP

Joris De Kerpel coördineert bevlaggingsactie tijdens ‘Vlaanderens Mooiste’

Op zondag 31 maart komen we te weten wie de Sloveen Tadej Pogačar opvolgt als winnaar van de Ronde van Vlaanderen. Tijdens ‘Vlaanderens Mooiste’ zijn op iconische hellingen zoals de Koppenberg en de Oude Kwaremont steeds zeeën van Vlaamseleeuwenvlaggen te zien. Die ontstaan echter niet geheel toevallig. Buiten het zicht van de camera’s zijn coördinator Joris De Kerpel en vele andere vrijwilligers uit de Vlaamse Beweging elk jaar opnieuw druk in de weer met het uitdelen van 75.000 tot 80.000 papieren leeuwenvlagjes.

©

De bevlaggingsactie is twintig jaar geleden ontstaan in de schoot van de Vlaamse Volksbeweging (VVB). Joris De Kerpel, oud-voorzitter van VVB Zottegem en voormalig bestuurslid van de VVB, is vandaag de drijvende kracht achter de bevlaggingsactie. De Vlaamse Ardennen - waar de Ronde van Vlaanderen elk jaar wordt beslecht - kent voor deze wielerliefhebber geen geheimen meer. Achter De Kerpel staat een werkgroep van vrijwilligers die uit alle hoeken van de Vlaamse Beweging afkomstig zijn, gaande van Voorpost en het VNJ over de jongerenpartijen van Vlaams Belang en N-VA tot de studen-

De Ronde is een heus volksfeest

Joris De Kerpel

tenverenigingen KVHV en NSV. Alle verenigingen die vorig jaar de koude getrotseerd hebben om een helling te bevlaggen, zijn dit jaar opnieuw op post. Voor De Kerpel stelt zich zelfs een luxeprobleem: “Op veel hellingen moeten we meer dan één vereniging inzetten. We hebben nooit te veel bevlaggers, maar ook niet te weinig.”

Ook de V-partijen dragen dit jaar hun steentje bij. De leden van de lokale afdelingen van N-VA en Vlaams Belang zullen tijdens de eerste 100 km - waarin het peloton onder meer het Waasland aandoet - de bevlagging voor hun rekening nemen. Pas daarna is de coördinatie in handen van De Kerpel.

Na ruim 20 jaar weten wij maar al te goed hoe het hoort

Joris De Kerpel

In 2022 verstoorde klimaatactivist Wouter Mouton ei zo na de eindsprint van de latere winnaar Mathieu Van der Poel. De vraag is of hij dit jaar opnieuw een actie plant. In tegenstelling tot de klimaatactivisten, vormen de bevlaggers geen enkele bedreiging voor het goede verloop van de Ronde. “Na ruim 20 jaar weten wij maar al te goed hoe het hoort”, aldus De Kerpel. Volksfeest

Dankzij de inspanningen van de vele vrijwilligers behoort een Vlaamseleeuwenvlag anno 2024 tot de standaarduitrusting van de gemiddelde wielerliefhebber. “Tijdens de Ronde van Vlaanderen hangen in de Vlaamse Ardennen vijf keer meer leeuwenvlaggen uit dan op 11 juli”, illustreert De Kerpel. “De Ronde is een heus volksfeest.”

Tot slot heeft De Kerpel ook nog een oproep voor de lezers van dit blad: “Wie op 31 maart niks te doen heeft, moet met zijn leeuwenvlag naar de Vlaamse Ardennen afzakken en die aan de hele wereld tonen.” Tijdens het WK wielrennen in Leuven van drie jaar geleden droegen de bevlaggers niet toevallig T-shirts met het opschrift ‘Vlaanderen groet de wereld’.

ANTON SCHELFAUT

1509 1 2 3 4 5 6

HORIZONTAAL

A. Niet doortastend

B. Wereldwijd - Aanzien

C. Telwoord - Gemakkelijke, gefundeerde

D. Dokter - Hoogte nabij Kaapstad

E. Zangvogel - Flinke hoeveelheid

F. Dopingproduct - Kolossale

G. Topprestatie - Indianenvolk uit Peru

H. Muzieknoot - Even tevoorschijn komen

I. Gedwee - Achterblijven in groei

J. Ontwikkelde zoogdieren - Benzinemerk - Dierenverblijf

K. Fruitboom - Videocassetterecorder

L. Schrijftekens - Uiroep van opluchting

VERTICAAL

1. Uitermate onbeschoft

2. Schade aan een schipDeel van een af te leggen traject

3. Kippeneigenschap - Droog van wijn - Haalt uit

4. Gedomesticeerde afstammeling van de bunzing - Muziekgenre - Correct

5. Herstellingsoorden - Frans lidwoord

6. Laatstleden - Muzieknoot - LidwoordOnherbergzaam

7. Van een bepaalde kleur - Spaanse aardappelen

8. Bewijs van goederenopslag - Hechtklem

9. Opnieuw inspiratie opdoen

10. Opstapje - Rekening-courantUiting van toejuiching

11. Hartverscheurend

12. Jongensnaam - Loofboom - Vervelend mens

Bevlagging Ronde van Vlaanderen

Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

X van de week!

Paul Magnette heeft zijn politieke aanval, verpakt als charmeoffensief, op Vlaanderen ingezet. Vorige week was hij de eregast in de ‘De afspraak op vrijdag’ en spendeerde hij een Vlaams uurtje om zijn premierkansen te verhogen. Niet dat het nodig is, want de Vivaldi-partijen hebben al diep gebogen naar zijn leiderschap. En zoals het een groot leider betaamt, deed hij meteen een flinke toegeving…

“De prioriteit voor de PS in deze verkiezingscampagne is het verhogen van de lage, minimum- en middenlonen. Werk moet beter beloond worden. Iemand die werkt, moet altijd meer verdienen dan iemand die niet werkt.” Geef toe, vanuit het standpunt van Paul Magnette is dat een toegeving van formaat. Werkende mensen hebben recht op meer dan mensen die dat niet doen? Klinkt evident, maar dat staakt haaks op het PS-standpunt dat mensen die werken dat vrijwillig doen en daar bijgevolg een kleine extra belasting op moeten betalen. Het is tenslotte een gunst die verleend wordt om de Belgische staatskas te mogen spekken.

Magnette houdt van België, zoals de melkboer van zijn koe

Een en ander doet wel vermoeden dat Paul Magnette het over brutobedragen heeft. Het moet ook niet al te zot worden. Voor je het weet, kunnen Walen met dat extra loon anders gaan denken en proberen ze zich te ont-

De Vivaldi-partijen die ziek zijn van de Vivaldi-keuken, staan nu al aan te schuiven voor een tweede portie

voogden van het PS-regime. Dat kan nooit de bedoeling zijn. Voor de financiële rampsituatie van België zag hij overigens geen enkel probleem: “Er is nog marge.” Lees: er lopen nog altijd genoeg mensen rond die gepluimd kunnen worden. En dan heeft hij het over de Vlamingen. Magnette houdt van België, zoals de melkboer van zijn koe.

Brave De Croo

Magnette maakte meteen van de gelegenheid gebruik om zijn favoriete slapjanus nog eens aan de vuilewasdraad te hangen. Hij sloeg zich zowat fier op de borst dat hij de begroting zo schandalig heeft laten kelderen met een liberale premier. De Croo heeft actief en slaafs zijn plannen uitgevoerd, de Vlaming heeft dus geen recht van klagen. Met andere woorden: het maakt hem niet uit wat die Vlamingen in de ring brengen, uiteindelijk komen ze er geplunderd uit. En daar heeft hij helemaal gelijk in.

Aan de Vlaamse kant van de taalgrens zijn Vlamingen aan het kibbelen onder elkaar, terwijl Magnette nieuwe aanvallen op de welvaart aan het plannen is. Sterker nog, de Vivaldi-partijen die ziek zijn van de Vivaldi-keuken, staan nu al aan te schuiven voor een tweede portie. Een Vlaamse meerderheid binnenbrengen in de federale regering beschouwen ze een dikke twee maanden voor de verkiezingen als een onhaalbare utopie. Maar dat vinden ze eerder een probleem voor de Vlaming, dan voor zichzelf.

“Help mij, ik wil niet terug naar Justitie”

We weten het nog niet zeker, maar het heeft er alle schijn van dat we met Paul Van Tigchelt weer een prijsbeest van formaat hebben afgeschoten. De man dendert door de Wetstraat alsof hij Justitie helemaal in zijn eentje doet draaien en in zijn vrije tijd de gevangenissen proper houdt. En ’s avonds doet hij er alles aan om als Open Vldlijsttrekker in Antwerpen toch een zeteltje voor zichzelf te verzekeren. “Ik ga daar eerlijk in zijn. Wie niet op mij stemt is een pipo. In het beste geval.”

De carrière van Paul Van Tigchelt lijkt wel uit het niets te komen, maar zoals de man zelf zegt, is hij “gepokt en gemazeld” binnen justitie. Inclusief wat gesjoemel in de marge. In het jaar 2008 kwam aan het licht dat hij een bevriend politicus die ongeschikt bleek na zijn examens, toch aan een baantje had geholpen bij de Algemene Inspectie. Een opdracht van Patrick Dewael, maar Paul ving de kogel loyaal op en nam ontslag. En daar werd hij voor beloond. Promotie na promotie kreeg de man. Hij was de baas van Staatsveiligheid toen de aanslagen in Brussel plaatsvonden, werd liefhebbend onthaald bij Van Quickenborne als kabinetschef en mocht Vincent zelfs opvolgen nadat zijn kabinet had geblunderd bij het niet-uitleveren van een terrorist. Waar Paul gaat, volgt de miserie. Paul Van Tigchelt: “Helemaal niet. Ik ben de oplosser van miserie. Zo kan ik u verzekeren dat ik in functie nooit luchtgitaar heb gespeeld of tegen een combi heb geplast. Dat is vooruitgang. Dat moet u toegeven.”

Met drugs is het leven een stuk aangenamer in onze gevangenissen

Toch wel, één voorbeeldje. U bent minister geworden en nu blijkt dat er gesjoemeld is met de examens van magistraten. Net zoals u sjoemelde met examens.

Van Tigchelt: “Gaat dat hier zo’n interview worden? Ik heb daar niks mee te maken. Dat was 2008, man. Wie weet dat nog? Sindsdien is er niks meer bewezen. Eens een sjoemelaar, altijd een sjoemelaar? Echt niet, ik geloof in tweede kansen. Ik ben een echte liberaal, meneer. En dan kom je bij Open Vld terecht. En als je daar carrière wil maken, moet je…” Sjoemelen?

Van Tigchelt: “Ik verkies ‘creatief zijn’! En nu ben ik er: de messias van Justitie. Waar ik kom, volgen de oplossingen. Niet de miserie.”

Toch vooral miserie. U ging de straffen onder de drie jaar uitvoeren. Dat is mislukt. De gevangenissen zitten overvol, voor zware criminelen is geen plaats meer en het buitenland wil geen verdachten meer uitleveren aan een land dat gedetineerden mishandelt.

Van Tigchelt: “Pfff…Dat is nu wel waar, maar hou het stil voor de kiezer. Ik ga dat oplossen zodra ik Europees Commissaris ben. Heb je trouwens gezien dat ik mijn hemdsmouwen heb opgerold? Zo krachtdadig ben ik. Ik ben persoonlijk een drugdealer uit Dubai gaan halen: Dikke Nordin. Ik gedaan. Nu nog een plaatsje zoeken in de gevangenis.”

Daar kan hij zijn handel voortzetten. Uw gevangenissen puilen uit van de drugs. Sinds u er bent, is dat algemeen bekend.

Van Tigchelt: “Dat maakt deel uit van een menselijkere aanpak! Met drugs is het leven een stuk aangenamer in onze gevangenissen. Kijk, je kan mijn ellebogen zien. Ik ben een man van aanpakken. Heb je de ellebogen van Gennez al gezien? Ik niet.”

En dan pakt u vast ook de achterstand bij Justitie aan? In Brussel zijn zaken uitgesteld naar april 2040. Dat is een rechtstaat onwaardig.

Van Tigchelt: “Wat wilt u van mij? (trekt hemdsmouwen nog wat verder op) Ik ben de beste, de mooiste, de slimste. Ik ben alleen nog niet bescheiden. Maar daar werk ik aan, hoor. Maar dat betekent nog altijd niet dat ik miserie aantrek.”

Net binnen, in Sint-Gillis werd onder het oog van een cipier drugs gestoken in de anus van een gevangene. Dat is toch miserie, hé?

Van Tigchelt: (trekt hemdsmouwen op tot ze scheuren) “Kijk dan, je ziet mijn schouders. Zo hard werk ik dus, hé. Ik regel dat allemaal, jong. Ik ben Paul Van Tigchelt, redder des vaderlands.”

Kan wel zijn, maar in de peilingen raakt u als lijsttrekker niet eens verkozen in Antwerpen. Alweer miserie, hé?

Van Tigchelt: (scheurt zijn hemd van zijn lijf, valt op zijn knieën) “Nee, niet dat. Alsjeblieft, niet dat. Ik wil niet terug naar Justitie. Dat is de hel, man. Ik smeek u, stem op mij! Ik zal bescheiden zijn. En stilletjes achterin zitten. Beloofd!”

PAUL VAN TIGCHELT, DE MAN VAN MISERIE