't Pallieterke van 8 februari 2024

“Grenzen sluiten, betekent op termijn halvering van bevolking”

© PHOTONEWS

VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER

INTERVIEW

BART FAUSER HOOGLERAAR VOORTPLANTINGSGENEESKUNDE

8-9

BOEREN VECHTEN TEGEN GIFTIG DE KLIMAATWAANZIN ECOLOGISME 2 GROENEN vs BOEREN BOER TOT BORD

3 4

Het boerenprotest tegen de groene agenda bereikte vorige week het hoofdkwartier van de Europese Unie in Brussel. Duizenden boeren zakten af naar de hoofdstad, waar de leiders van alle lidstaten aanwezig waren voor een top over Oekraïne. De Hongaarse premier, Viktor Orban, keurde daar uiteindelijk het steunpakket van 50 miljard euro goed.

De EU-leiders werden begroet door duizenden woedende boeren die buiten het Europees Parlement eieren gooiden en mest in brand staken. Ze protesteren tegen de klimaatwaanzin, de verstikkende regelgeving van de groene agenda en tegen het globalistische beleid van de eurocraten in Brussel.

In de omgeving van het Europees Parlement verzamelden zich vorige week donderdag volgens de politie meer dan duizend tractoren. De politie is nog altijd op zoek naar de daders die het standbeeld van de Brits-Belgische industrieel John Cockerill nabij het parlement hebben neergehaald.

Ook in andere regio’s braken boerenprotesten uit, waaronder blokkades in Zeebrugge en Gent.

Niet zelfvoorzienend

COLUMN EVERTS

7

De meeste Europese leiders leken van plan de vurige protesten te negeren, maar Hongaarse premier Viktor Orban nam de tijd om enkele boeren te ontmoeten en stak

hen een hart onder de riem. “We kunnen spreken over migratie, of oorlog, of Oekraïne, of wat dan ook. De stem van de mensen op straat wordt niet serieus genomen door de leiders. Dat is een democratisch deficit”, meende hij.

Diezelfde leiders waarschuwen de burgers dat ze zich moeten voorbereiden op een mogelijke oorlog. “Alles kan op elk moment gebeuren”, zeggen ze bovendien bij de NAVO. Maar tegelijk is België compleet weerloos en wordt het de boeren moeilijk gemaakt in te staan voor onze voedselvoorziening. Ook zijn we helemaal niet zelfvoorzienend wat betreft onze energie. Hoe serieus kan de burger op zijn beurt die leiders eigenlijk nog nemen?

Globalistische agenda Naast de massamigratie en de asielcrisis lijken de problemen waarmee boeren te maken krijgen een kritieke kwestie te worden bij de komende verkiezingen voor het Europees Parlement. Conservatieve, popu-

listische en rechtse partijen in heel Europa hebben zich aangesloten bij de zaak van de boeren en bekritiseren de globalistische agenda van de EU.

een volk kan niet overleven wanneer het niet zelfvoorzienend is De boerenprotesten in België, Nederland, Frankrijk, Duitsland en Polen verspreiden zich steeds meer. In Spanje plannen boerenorganisaties deze maand allerlei acties en de boeren zijn ook in opstand gekomen in Italië. Honderden tractoren blokkeerden vorige week het verkeer in de buurt van Milaan.

Extinctie De boeren vechten tegen extinctie, die van henzelf, maar ook tegen die van ons. Een volk kan niet overleven wanneer het weerloos en niet zelfvoorzienend is. Het wordt tijd om opnieuw massaal ons eigen voedsel te voorzien, massaal onze eigen energie op te wekken en onze eigen op maat gemaakte wetten goed te keuren.

STIJN DERUDDER

Lees meer over het boerenprotest op pagina’s 3, 4 en 13

GUNTHER VANDEN EYNDE

AUTEUR

DOSSIER

BOERENPROTESTEN UITGESPIT

12

OPINIE 2-3 / BINNENLAND 4-6 / INTERVIEWS 8-9 & 12 / BUITENLAND 10-11 / DOSSIER 13 80ste jaargang • nummer 6 • donderdag 8 februari 2024

€ 4,25

13

“Vlaams Belang wordt structureel onderbelicht”

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

Opinie

8 februari 2024

“Groen is een verschrikkelijke partij” Hoewel we met zekerheid weten dat we niet alleen redelijk wat politici onder onze vaste lezers tellen, maar ook trouw worden gevolgd door een aantal journalisten, zal u zelden iets over het bestaan van ’t Pallieterke vernemen in de rest van de pers. Wij hebben daar eigenlijk weinig moeite mee. We hebben er zelf altijd naar gestreefd om anders te zijn, om niet tot de club te behoren.

Meer zelfs, kritiek op de rest van de pers en het brengen van nieuws en opinies die je daar niet kan vinden, is een kerntaak van dit blad. Dat kan gemakkelijker als je op enige afstand staat. Als we ooit wel als lid van de club worden beschouwd, zullen we ons moeten afvragen of we niet fout bezig zijn. Tot dan genieten we van onze ‘schitterende afzondering’.

Er zijn evenwel uitzonderingen. Vorig jaar werd Jan Jambon in De Zevende Dag geconfronteerd met een kritische voorpagina van ’t Pallieterke, over het stikstofbeleid van zijn regering. Het is kritiek die de N-VA toen beter ter harte had genomen. De partij, die van nature geneigd zou moeten zijn om, bij botsingen tussen welvaart en groene regeltjes, voor het eerste te kiezen, is door haar onhandige manoeuvres in het stikstofdossier nu kop van Jut bij de boeren geworden.

Ons interview met Bart De Wever van vorige week heeft ook stof doen opwaaien, meer bepaald door zijn kritiek op Groen: “Groen is een verschrikkelijke partij. Ik heb respect voor iedereen die zich tot de ‘res publica’ geroepen voelt en een ideologie met een mens- en maatschappijvisie aanhangt, maar die van groene politici is de meest foute die er bestaat.” Bart Brinckman nam dat citaat donderdag over in De Standaard, met correcte bronvermelding overigens.

Daarna werd de uitspraak in meerdere kranten overgenomen. Dit blad kreeg er het etiket ‘rechts-conservatief’ toegedicht, wat best wel een juiste omschrijving is. In het interview was De Wever ook eerder niet onvriendelijk voor Filip Dewinter, die hij een ‘vakman’ noemde.

Giftig ecologisme Almaci reageerde boos bij de VRT: “Wat een mens al niet moet doen om zijn sjerp veilig te stellen: een fascist eren als vakman en een linkse vrouw met migratieachtergrond die zich verzet tegen ongelijkheid als de ultieme gruwel voorstellen.” Ik weet niet waarover ze het heeft. De Wever heeft niets over haar persoonlijk gezegd. Ik ben er ook vrij zeker van dat zijn afkeer voor de groene ideologie niet vermindert wanneer ze door blanke mannen wordt verkondigd.

Ik ben het principieel eens met De Wever. De groene ideologie is een uitzonderlijk schadelijke denkstroming. In de marge van de samenleving zullen altijd radicale ideeën circuleren. Het probleem met de groene waanzin is dat ze zich meester heeft gemaakt van de traditionele partijen en ook de staatsgodsdienst van de EU is geworden (lees meer op bladzijde 3). Zelfs rechtse partijen leveren meestal alleen achterhoedegevechten, vooral wanneer ze merken dat de burgers in opstand komen. De strijd tegen het giftige ecologisme moet veel frontaler worden gevoerd.

JURGEN CEDER

EDITORIAAL

TOOGPRAAT

www.pal.be Abonnementen/administratie: Lezersbrieven: Abonnementen binnenland 3 maanden: 52 euro 6 maanden: 104 euro 1 jaar: 208 euro Steunabo 1 jaar: 300 euro

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

secretariaat@pallieterke.net lezersbrieven@pallieterke.net Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Stijn Derudder (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock

Europees Parlement is niet altijd politiek sterfhuis © BELGA

2

Het Europees Parlement in Brussel

De namen van de lijsttrekkers voor de Europese verkiezingen van 9 juni zijn zo goed als allemaal bekend. Het Europees Parlement geldt al lange tijd als de assemblee waar politici die fin de carrière zijn nog een laatste postje krijgen. Maar dat is niet voor iedereen het geval. Sommige van de verkozenen zullen we straks wellicht bij regeringsonderhandelingen zien en wie weet nemen verkozen Europese parlementsleden een ministerpost op.

Toen de Europese parlementsverkiezingen nog niet samenvielen met de stembusslag voor andere parlementen, waren ze een soort van populariteitspoll voor de toppolitici en zetten ze de verhoudingen tussen de partijen op scherp.

Nemen we als voorbeeld de Europese verkiezingen van 12 juni 1994.

De VLD van Guy Verhofstadt stond in de peilingen wekenlang op ongeveer 30 procent, maar moest uiteindelijk tevreden zijn met 18,4 procent, weinig meer dan de 17,1 procent bij de verkiezingen van 1989. De CVP bleef met 27 procent afgetekend leider en dat bevestigde toenmalig premier Jean-Luc Dehaene in zijn functie. VLD-voorzitter Guy Verhofstadt dacht na over ontslag, kon de meerderheid van de rooms-rode regering van Dehaene bij de parlementsverkiezingen van 1995 niet breken en begon aan een kortstondige tocht door de woestijn om in 1999 dan een geslaagde gooi te doen naar het premierschap. De Europese verkiezingen hadden toen echt wel invloed op de nationale politiek. Ander voorbeeld: de bijna 1 miljoen voorkeurstemmen die ex-premier Leo Tindemans in 1979 haalde. Dat werd nooit herhaald bij Europese verkiezingen. Maar vooral: het versterkte de positie van Tindemans in de eigen CVP en veroorzaakte nog voor jaren wrevel met concurrent Wilfried Martens.

Uitbolbanen bij de vleet Dat is bij de recente Europese verkiezingen anders. Die blijven in de schaduw van de Vlaamse en federale parlementsverkiezingen die op dezelfde dag plaatsvinden. En dus zijn de kandidaten, en zeker de lijsttrekkers voor die verkiezingen, meer en meer ‘has beens’, mislukte of in het beste geval uitbollende politici. Zoals cd&v’er Kris Peeters die in 2019 lijsttrekker werd na zijn mislukte poging om burgemeester van Antwerpen te worden en nadat hij de regering-Michel vakkundig had gesaboteerd. Of Geert Bourgeois (N-VA), die wat graag nog eens vijf jaar Vlaams minister-president was gebleven, maar op een ‘njet’ van partijvoorzitter Bart De Wever stootte.

Anno 2024 vinden we bij de al bekende lijsttrekkers opnieuw een aantal kandidaten terug die aan een uitbolbaan gaan beginnen.

Elio Di Rupo (PS) is de 70 voorbij, stopt als Waals minister-president, maar wil blijkbaar graag nog eens vijf jaar tussen Brussel en Straatsburg pendelen. Een nationale rol is voor hem niet meer weggelegd.

Al is er nog een waterkansje dat hij het tot Europees Commissaris voor België schopt. Wouter Beke (cd&v) lijkt op zijn net geen 50 jaar ook al te kiezen voor het politieke sterfhuis dat het Europees Parlement is. Voorzitter Sammy Mahdi gaat er niet meer van uit dat hij Beke nog nodig zal hebben in een Vlaamse of federale regering. Aan de lijsttrekker voor Open Vld, Hilde Vautmans, gaan we weinig woorden vuil maken. De enige op de lijst van de Vlaamse liberalen die nog een kans maakt op een zetel, heeft dat te danken aan Guy Verhofstadt die na drie termijnen stopt. Bij Vooruit is men blijkbaar tevreden dat Bruno Tobback naar het Europees Parlement vertrekt. Daar kan hij minder schade berokkenen dan als balorig Vlaams Parlementslid.

Klaar voor regeringsonderhandelingen Wat voor voornoemde kandidaten geldt, is verre van zeker voor Tom Vandendriessche (Vlaams Belang) en Johan Van Overtveldt (NVA). Vandendriessche is maar 45 jaar en is één van de belangrijkste figuren binnen het Vlaams Belang.

Het zou niemand verbazen dat hij na de Vlaamse verkiezingen aanschuift bij verkennende gesprekken tussen de partij van Tom Van Grieken en de N-VA.

De Europese verkiezingen hadden toen echt wel invloed op de nationale politiek Bij Van Overtveldt zijn er verschillende opties mogelijk. Ten eerste had niemand verwacht dat hij nog de lijst zou trekken. Aan een aantal vertrouwelingen had

hij laten weten ermee te willen stoppen en hoogstens nog de lijst te zullen duwen. Maar blijkbaar gaan Bart De Wever en co ervan uit dat ze hem nog goed kunnen gebruiken. Tenslotte is Van Overtveldt de voorzitter van de Commissie Begroting in het Europees Parlement en leverde hij er zeer degelijk werk. Ook al is hij ondertussen 68 jaar, de optie blijft nog open dat hij als federaal minister terugkeert naar de Wetstraat. Misschien niet direct om de nachtelijke onderhandelingen tussen partijvoorzitters mee te maken, maar eerder als technicus-politicus om de eerste twee jaar van de volgende legislatuur budgettair mee orde op zaken te stellen.

De terugkeer van Wilmès Voor ex-premier Sophie Wilmès zit er evenmin een uitbolbaan aan te komen. Officieel is het nog niet, maar zij bevindt zich in een gunstige positie om de lijst van de MR te mogen aanvoeren. Volgens La Libre Belgique zit er zelfs een strategie achter. Zoals bekend is ex-premier Charles Michel geen kandidaat meer om de lijst te trekken en dus moet voorzitter Georges-Louis Bouchez op zoek naar een alternatief. Wilmès is in Franstalig België enorm populair. Zij zou als lijsttrekker een zeer sterke score (“stalinistisch” volgens de Franstalige pers) kunnen halen, wat haar meteen in polepositie zet om een belangrijke rol te spelen bij de regeringsformatie en een federale topfunctie binnen te halen. Zij is als onderhandelaar ook meer aanvaardbaar dan Bouchez.

Mahdi gaat er niet meer van uit dat hij Beke nog nodig zal hebben in een Vlaamse of federale regering Vermelden we ten slotte de in Vlaanderen zo goed als onbekende Yvan Verougstraete. Hij trekt de lijst voor de centristen van Les Engagés. Verougstraete is een ondernemer en was oprichter en CEO van Medi-Market, een keten van apotheken en drogisterijen in België en Luxemburg. Hij is vlot ter taal en wordt binnen Les Engagés gezien als een hefboom om de partij te laten toetreden tot verschillende regeringen.

Opinie

3 © PHOTONEWS

8 februari 2024

Boerenprotest slaat gaten in de groene luchtkastelen van de EU De massale boerenprotesten begonnen vorig jaar in Nederland en Polen. Nu zijn ze overgewaaid naar bijna alle West-Europese landen, vooral Frankrijk, België, Spanje, Duitsland, Italië en Griekenland. Ook de Ierse boeren tonen hun solidariteit met het protest. Eén land valt op door de relatieve kalmte van zijn boerenstand: het Verenigd Koninkrijk.

Nochtans zouden de Britse boeren nog ongelukkiger moeten zijn. Ze hebben door de Brexit de Europese subsidies van de CAP (het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid) verloren. Die uitstap heeft hen tegelijk niet verlost van de verstikkende last van de administratieve plichten die door hun eigen land worden opgelegd. Eén van de weinige uitstekende programma’s op Amazon Prime is ‘Clarkson’s Farm’, waarin de legendarische tv-maker Jeremy Clarkson op humoristische wijze laat zien hoe hij als beginnende boer keer op keer botst met de vele regeltjes van verschillende Britse administraties. Vorige week kregen we het heuglijke nieuws dat hij vanaf mei groenen en bureaucraten verder op stang mag jagen in de derde jaargang van zijn programma.

“Niet het Europa dat we willen” In elk land hebben de boeren hun eigen moeilijkheden.

De Poolse boeren kreunen onder de import van goedkoop graan uit Oekraïne, dat niet moet voldoen aan de strenge normen van de CAP. De Ieren vrezen vooral Mercosur, het handelsakkoord van de EU met Zuid-Amerika, omdat hun veetelers niet kunnen concurreren met hun Zuid-Amerikaanse collega’s. De Ieren merken terecht op dat het zinloos is hier de veeteelt kapot te maken omwille van het klimaat en intussen vlees te importeren uit landen waar geen klimaatregels gelden. De Franse boeren klagen dan weer dat de regels van hun eigen land nog strenger zijn van die van de EU, waardoor Franse tomaten per kilo 1 euro duurder kunnen zijn dan de Spaanse.

Er zit niettemin een gemene deler in het ongenoegen. En dat is ook de reden waarom Britse landbouwers nog niet met hun tractoren op weg zijn naar Londen: de ‘Green Deal’ van de EU. Het is juist dat de concrete eisen van het boerenprotest niet altijd gemakkelijk te ontwaren zijn, maar de rode draad is er. Die stond ook te lezen op een banier van de manifestanten van vorige week in Brussel: “Dit is niet het Europa dat we willen”. De boeren zijn nu al in het nauw gedreven door de vele regeltjes, maar de vrees voor wat op hen afkomt, in de vorm van de Green Deal, is de echte aanleiding waarom sluimerend ongenoegen naar krachtdadig protest is omgeslagen.

De Green Deal is een radicaal plan om de Europese netto-uitstoot van CO₂ tegen 2050 op nul te brengen De Green Deal is een radicaal plan om de Europese netto-uitstoot van CO₂ tegen 2050 op nul te brengen. Het landbouwluik heet ‘From Farm to Fork’ (‘Van boer tot bord’).

Daarin wordt de verplichting voorzien om 4 procent van de landbouwgrond braak te laten liggen. 25 procent van de boerderijen moeten voortaan aan biolandbouw doen. Er moet 20 procent minder meststoffen gebruikt worden. De pesticiden moeten zelfs gehalveerd worden.

“Wereldvreemd project” “De Green Deal is een totaal wereldvreemd project”, legt Thierry Coué, plaatsvervangend secretaris-generaal van de belangrijkste landbouwersorganisatie van Frankrijk uit aan Le Figaro. “From Fork to Farm is een georganiseerde strategie voor negatieve groei”, zegt Jéremy Jallat, vertegenwoordiger van de Jeunes Agriculteurs. Het Global Farmer Network, een alliantie van landbouwers over de hele wereld, noemt de Green Deal “een plan om moderne landbouw in Europa te elimineren”.

De EU-nota waarin de Farm to Fork-strategie wordt toegelicht, is een meesterwerk van wensdenken. Het is een aaneenrijging van slogans, wollige taal en voorspellingen die geen schijn van kans hebben om uit te komen. De nota zegt dat het plan net voor meer voedselzekerheid zal zorgen, dat de transitie naar duurzame voeding “een enorme economische opportuniteit biedt”, dat duurzame voeding meer weerstand had kunnen bieden aan Covid-19, dat de Green Deal de inkomens van de landbouwers zal verhogen en de competitiviteit van de EU zal verbeteren. Er schuilde meer zin voor realisme in de vijfjarenplannen van de Sovjet-Unie.

Sterke daling landbouwproductie Een onafhankelijke studie van het Amerikaanse ministerie van Landbouw berekende integendeel dat de Green Deal tot een vermindering van de voedselproductie van 12 procent zal leiden. Een studie van professor Johan Bremmer van de Wageningen University verwacht een vermindering van tussen de 10 en 20 procent. De auteur wijst ook op iets wat eigenlijk evident zou moeten zijn: de EU zal meer afhankelijk worden van import van voeding die niet zal zijn geproduceerd op een wijze die voldoet aan de duurzaamheidseisen van de EU, wat nu al één van de redenen is waarom Europese boeren de concurrentieslag verliezen. Bremmer waarschuwt ook voor de gezondheidsrisico’s: door de afbouw van pesticiden zullen bijvoorbeeld bij graan meer kankerverwekkende schimmels opduiken.

De Poolse boeren kreunen onder de import van goedkoop graan uit Oekraïne Wat is dan de winst voor het milieu? “Zero”, zegt professor Henning van de Universiteit van Kiel: “De voorspelde vermindering van broeikasgassen als gevolg van een afname van de Europese landbouwproductie, zou volledig teniet worden gedaan door een toename van broeikasgasemissies door landbouwactiviteiten buiten de EU en door een verschuiving in landgebruik binnen de EU.” Hij voegt eraan toe: “Als de Farm to Fork-strategie van kracht wordt, zal de EU niet langer een graanexporteur zijn, maar een graanimporteur.”

Dat zijn alleen maar de cijfers. Achter die rampzalige berekeningen gaat de menselijke ellende schuil van mensen die hun job of hun bedrijf verliezen, die verarmen, die hun levenswijze en zelfs hun bestaansreden verliezen. Uit een rapport van de Franse Senaat blijkt dat de laatste tien jaar elke twee dagen een Franse boer zelfmoord pleegt. Ik ken de cijfers bij ons niet, maar het is een gegeven dat je in rekening moet brengen wanneer de boerenprotesten soms wat heftig lijken.

Voedselzekerheid Groene ideologie is een slechte raadgever, zoals ten overvloede is gebleken bij de irrationele kernuitstap, maar blijft het beleid teisteren. De verplichting om aan biologische (of ‘organische’) landbouw te doen in de Green Deal, heeft evenmin enige wetenschappelijke basis. De voorkeur voor bio berust op de mythe dat er verschillen zouden bestaan tussen synthetische en natuurlijke gifstoffen. Een molecule is een molecule. Meer zelfs, studies wijzen uit dat biologisch voedsel gemiddeld van mindere kwaliteit is, minder gezond en minder milieuvriendelijk, omdat de teelt ervan meer ruimte vereist en de gebruikte pesticiden minder doelgericht zijn.

De boeren zijn ook niet te spreken over de verplichting een deel van hun land braak te laten liggen, die ze als absurd er-

varen. De EU noemt dat ‘vergroening’, terwijl daar in de praktijk alleen gras en onkruid groeit. De boeren moeten dat stuk grond wel onderhouden zonder er iets aan te verdienen. Tussen de wensdromen over vergroening die in de vergaderzalen van de EU in tabellen en cijfertjes worden gegoten en de agrarische realiteit, bestaat een diepe kloof.

Groene ideologie is een slechte raadgever De Green Deal werd opgesteld vóór de coronacrisis en vóór de oorlog in Oekraïne, die beiden de kwetsbaarheid van de Europese aanvoerlijnen hebben aangetoond. Bij strategische onafhankelijkheid staat voedselzekerheid op nummer één. Europa moet in staat blijven om bij ‘zwarte zwanen’, de crisissen die je niet ziet aankomen, in de eigen voeding te voorzien.

Von der Leyen op een slappe koord In de Europese ivoren toren blijven de ideologen echter volharden. Onder druk van de groene mandarijnen in haar eigen administratie wilde de Commissie doorgaan met het oorspronkelijke plan. Na het vertrek van Frans Timmermans, heeft Ursula von der Leyen van de Green Deal haar eigen paradepaardje gemaakt. Ze vergeleek het project al eens met de eerste maanlanding.

In juni wil Von der Leyen opnieuw als Commissievoorzitter aangesteld worden. In haar campagne-ijver heeft ze enkele weken geleden aangekondigd dat ze het streefdoel voor het bereiken van een nuluitstoot nog wil verscherpen, door al tegen 2040 de uitstoot met 90 procent te verminderen. Dat Von der Leyen dit plan lanceerde terwijl overal de boerenprotesten op gang kwamen, zegt veel over de ideologische bubbel waarin de Europese elites verkeren. Zelfs in haar eigen partij dreigt nu een opstand tegen de groene edicten van de Europese Commissie.

Dinsdag begon Von der Leyen toch overstag te gaan.

Eerder was al de verplichting om grond braak te laten liggen ‘voorlopig geschorst’. Nu kondigde ze ook aan dat de halvering van de pesticiden wordt afgevoerd. Om politiek te overleven, begint ze afstand te nemen van de erfenis van Timmermans. Ze noemt zijn plan tot halvering van het pesticidegebruik “een onnodig symbool van polarisatie”.

De idiotie van de biolandbouw blijft echter behouden.

De echte adder onder het gras is echter het vasthouden aan het bereiken van een nuluitstoot tegen 2050, met zelfs een verstrenging van het streefdoel voor 2040. Hoe Von der Leyen en co dat hopen te bereiken zonder nieuwe maatregelen die de landbouw van de EU ten gronde richten, is niet duidelijk. Dat hoeft ook niet. 2040 en 2050 liggen nog ver in de toekomst. Het zal niet meer Von der Leyen zijn die zal moeten toegeven dat die doelstellingen eigenlijk nooit haalbaar waren.

Het verzet komt nu niet alleen meer van eurosceptische partijen Voor alle duidelijkheid: de concrete maatregelen van de Green Deal moeten nog goedgekeurd worden. Het verzet komt nu niet alleen meer van eurosceptische partijen. In alle landen van Europa valt de grote sympathie voor de boeren en hun eisen op. Een peiling wijst bijvoorbeeld uit dat 80 procent van de Fransen achter het boerenprotest staan. De cijfers bij ons zullen daar niet ver van afwijken. De centrumpartijen voelen bij hun achterban de opstandigheid groeien tegen de groene dictatuur van de EU. De vrees dat ‘extreemrechts’ daar de vruchten zal van plukken, begint hen op magische wijze wat werkelijkheidszin bij te brengen.

JURGEN CEDER

4

Binnenland

8 februari 2024

ECONOMISCHE ZAKEN

Europees landbouwbeleid is experiment in ‘degrowth’ Het recente ongenoegen van de landbouwers kent vele oorzaken. Eén ervan zijn de regels die in het kader van de Europese Green Deal worden opgelegd. Daarbij wordt het ‘From Farm to Fork’-programma uitgerold, waarbij stukken grond braak moeten liggen en de productie aanzienlijk zal dalen om de CO2-uitstoot te beperken. In de praktijk leidt dat tot minder groei en minder welvaart, en komt de Europese voedselbevoorrading onder druk te staan.

© PHOTONEWS

De Europese boeren hebben na dagen van protesten weinig garanties gekregen van de verschillende overheden. Niet over betere prijzen voor hun producten, niet over minder zware milieuregels en niet over het beperken van de soms totalitair aandoende controles op hun activiteiten, waarbij bijvoorbeeld satellieten nagaan of er op het juiste moment gezaaid en bemest wordt.

De enige toegift heeft te maken met de normen rond braakliggende grond. De boeren zijn niet verplicht om 4 procent van hun areaal braak te laten liggen. Het is te zeggen: nog niet. Die regel is voorzien in het onderdeel ‘landbouw’ van de Green Deal. Dat zijn een aantal beleidsmaatregelen van de

Europese Commissie waarbij de tandem Ursula von der Leyen en Frans Timmermans vooropstelde dat Europa tegen 2050 klimaatneutraal moet zijn (nul CO2-uitstoot) en daarmee het eerste klimaatneutrale continent ter wereld moet worden. Het doel is om in 2030 al een vermindering van 55 procent van de CO2-uitstoot te realiseren.

Boer tot bord De inspanning moet hierbij niet alleen geleverd worden door de industrie, maar ook door de landbouw. Dat moet gebeuren via het ‘From Farm to Fork’-programma of van ‘boer tot bord’ in het Nederlands. De ecologische voetafdruk van de landbouw moet dus worden beperkt, wat leidt tot minder CO2-uitstoot. En één van de maatregelen die in dat ‘From Farm to Fork’-programma vervat zit, is dat landbouwers dus 4 procent van hun bewerkbare grond in de loop van het jaar braak zouden moeten laten liggen. Daarnaast is het gebruik van bepaalde chemische bestrijdingsmiddelen verboden, ook al is er geen alternatief voorhanden. Dat landbouwonderdeel van de Green Deal zal leiden tot een daling van de productie in de sector met 15 procent. Het inkomen van de landbouwers zou met 16 procent afnemen.

Voedselzekerheid voor de Europeaan?

Frans Timmermans

Dat wil zeggen dat een sector die cruciaal is voor onze economie dus gewoon krimpt. Welnu, wat de Europese Commissie hier wil doen is een experiment in ‘degrowth’ (‘ont-groei’ of ‘minder groei’). Dat is een economische denkrichting die al een hele tijd opgeld maakt in linkse en vooral ecologische kringen. De planeet zou enkel gered kunnen worden door minder economische groei. Dat is echter een keuze die niet alleen ingaat tegen de essentie van het mens-zijn, waarbij de homo sapiens houdt van innovatie, vooruitgang en verbetering. Het betekent ook een aantasting van de welvaart en dus een verarming. Sommige economen vragen zich terecht af of die degrowth-strategie op termijn niet leidt tot een verstoring of zelfs bedreiging van de voedselbevoorrading. Terwijl

het landbouwbeleid, zoals het sinds de jaren 1950-1960 in de Europese Unie is uitgerold, net als doel had ervoor te zorgen dat alle Europeanen dankzij de eigen landbouw konden worden gevoed.

Nu heeft de Europese Commissie in het kader van de Green Deal een pervers systeem klaar, waarbij de lagere landbouwproductie wordt opgevangen: we moeten maar meer groenten, fruit en rundsvlees invoeren vanuit verre oorden, zoals Zuid-Amerika. Vandaar zullen ook de voeders (soja, koolzaad,…) komen om onze landbouwers te voeden. De Europese landbouw is een laboratorium geworden voor degrowth, waarbij de overheid dus niet kiest voor innovatie en investeringen om een sector te doen groeien, maar net het omgekeerde doet.

Volgens de EU zou onze planeet enkel gered kunnen worden door minder economische groei Dat voedseldeficit moet dus worden opgevangen door import. Wat er nu al toe leidt dat Frankrijk, één van de grootste landbouwproducenten van de EU, 20 procent van de voedselconsumptie invoert; zelfs 71 procent van het fruit, 28 procent van de groenten, 56 procent van het schapenvlees, 35 procent van het gevogelte, 27 procent van het varkensvlees en 22 procent van het rundsvlees. Absurd.

De combinatie degrowth in de landbouw en afhankelijkheid van het buitenland betekent dat de Europese Commissie koste wat het kost zo veel mogelijk handelsakkoorden moet afsluiten om dat systeem in stand te houden. Waarbij de EU dus voor een strategische sector moet rekenen op ‘het buitenland’. Nochtans is de eigen landbouw groot genoeg om de bevolking te voeden. De EU heeft in die sector zelfs een handelsoverschot van 50 miljard euro. Er worden dus voor 50 miljard euro meer producten uitgevoerd dan ingevoerd.

Les niet geleerd Goed twee jaar geleden moest er razendsnel worden geschakeld toen bleek dat de EU voor de energiebevoorrading enorm afhankelijk was van Russisch gas, maar blijkbaar heeft men uit de Oekraïne-oorlog nog geen lessen getrokken in verband met zelfvoorzienendheid.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

De hervorming van het Strafwetboek

“Vooral de bedoeling om mensen uit de gevangenis te houden” Eind 2023 werd Boek II van het Strafwetboek in eerste lezing goedgekeurd in het federaal parlement. Doel is om de hopeloos verouderde wetgeving in een nieuw jasje te gieten en er tegelijkertijd nieuwe wetgeving aan toe te voegen. Nadat eerder Koen Geens en Vincent Van Quickenborne aan de hervorming werkten, is het nu aan minister Van Tigchelt om ermee over de streep te komen.

Bric-à-brac Dat er een hervorming komt, is een goede zaak, vindt Asselman. “De huidige wetgeving is, typisch Belgisch, bric-à-brac.” Hij stelt ook dat het strafrecht in ons land vooral als doel heeft mensen uit de gevangenis te houden, veeleer dan criminelen te straffen. “Niet officieel, maar feitelijk wel. En het nieuwe Strafwetboek bouwt daarop verder.”

De hervorming bestaat uit 687 artikelen.

Zo wordt terrorisme strenger aangepakt (maximaal 15 in plaats van 5 jaar) en zou voortaan ook ‘het aanzetten tot zelfdoding’ strafbaar worden. De stelling dat men vooral mensen uit de gevangenis wil houden, klopt wel. “Het belangrijkste principe van het nieuw Strafwetboek is dat de gevangenisstraf niet voor elk misdrijf de meest effectieve straf is”, klinkt de uitleg op de website van Justitie.

Van straffen naar rehabiliteren De meerderheidspartijen volgen de wetenschappelijke studies die stellen dat bij minder zware inbreuken alternatieve straffen effectiever zijn. Het feit dat de gevangenissen al overbevolkt zijn, heeft er ongetwijfeld mee te maken. Het principe van de gevangenisstraf als ‘ultimum remedium’ is meteen de grootste bron van kritiek vanuit de oppositie.

Dat heeft volgens Asselman overigens niets te maken met het gebrek aan plaatsen. “Al © PHOTONEWS

Het huidige Strafwetboek is geen instrument dat makkelijk te gebruiken is, zegt ook jurist Roan Asselman. In de maandelijkse videopodcast over justitie licht hij de veranderingen aan het Strafwetboek toe. “Strafrecht is iets wat de doorsnee burger makkelijk kan raken”, legt hij uit. Toch is het huidige Strafwetboek, dat dateert uit 1867, quasi onleesbaar.

Paul Van Tigchelt

waren er 10.000 plaatsen meer in de gevangenis, er zou geen crimineel extra opgesloten worden. Wij zijn de filosofische basis kwijt om mensen op te sluiten, weg te nemen uit de samenleving en slachtoffers écht te compenseren.”

De filosofie is verschoven van straffen naar rehabiliteren. Het heeft geen nut om iemand zonder enige begeleiding in de gevangenis te gooien, want daar wordt niemand beter van, is de redenering. Alternatieven zoals werkstraffen, begeleiding, voorwaarden,… zouden meer soelaas bieden.

Artikel 28 van het Strafwetboek omschrijft de doelstellingen van de straf. Daarin worden vijf doelstellingen omschreven: • De straf moet uiting geven aan de maatschappelijke afkeuring van de strafwet.’

• ‘De straf moet het herstel van het maatschappelijk evenwicht en het herstel van de door het misdrijf veroorzaakte schade bevorderen.’

• ‘De straf moet de maatschappelijke rehabilitatie en re-integratie van de dader bevorderen.’

• ‘De straf moet de maatschappij beschermen.’

• ‘Het binnen de grenzen van de wet zoeken naar een gerechtvaardigde proportionaliteit tussen het misdrijf en de opgelegde straf.’

Het woord ‘slachtoffer’ of ‘vergelding’ komt dus niet voor in die vijf doelstellingen. En dat is fout, volgens Asselman: “Als de eerste doelstelling van het Strafwetboek niet ‘vergelding’ is, dan ben je fout bezig.” Hij stelt dus duidelijk dat er rekening moet gehouden worden met de wraakgevoelens van slachtoffers.

Oog om oog Vroeger - en nu nog in sommige maatschappijen -, gold het talioprincipe: als jij iemand van mijn familie vermoordt, vermoord ik iemand van jouw familie. Dan staan we quitte. “Mensen moeten bestraft worden, maar om dat niet over te laten aan de passie en de emotie van individuele burgers, hebben we dat opgedragen aan een neutraal staatssysteem”, legt Asselman uit.

“Die vergelding is er vandaag totaal niet.”

Nadat de Reuzegommers in het proces-Sanda Dia hun straf vernamen, ontstond daarover heel wat commotie. Er kwamen mensen op straat om hun ongenoegen te uiten over de straffen die zij “te licht” vonden. Op sociale media uitten zelfs politici als Sammy Mahdi kritiek op de straf. Mensen namen toen het heft in eigen handen, omdat ze de strafmaat die opgelegd werd onvoldoende vonden.

Vincent Van Quickenborne - toen nog minister van Justitie - reageerde toen dat “de wetten zijn wat ze zijn en dat 300 uur werkstraf het maximum is”. “Maar ik ben bereid het debat te voeren”, vertelde hij toen ook.

Toch waarschuwde hij ook dat straffen volgens hem niet té zwaar mogen zijn. “Straffen gaan enerzijds over vergelding, en dat is ook nodig. Maar straffen gaan anderzijds ook over hoe we mensen terug op het rechte pad kunnen krijgen”, verklaarde hij toen. Van die vergelding is echter geen sprake in het nieuwe Strafwetboek.

WANNES NEUKERMANS

Binnenland

8 februari 2024

5

De bittere loopgravenoorlog aan de onderkant van de maatschappij De afgelopen week lieten de boeren zien hoe grimmig verzet kan verlopen. Het water staat hen aan de lippen. Eerder deze week zagen we dat Brussel niet meer in staat is om het drugsprobleem in de metro’s en straten aan te pakken. De ongecontroleerde massa-immigratie en het opengrenzenbeleid zorgen binnen een generatie voor een fundamenteel verschillende bevolkingssamenstelling.

Hoe meer je in de bevolkingspiramide zakt, hoe diverser de samenstelling en hoe meer de autochtone bevolking wegkwijnt. Buiten enkele gehuchten in West-Vlaanderen is de globalisering van de ‘Dorpsstraat’ in volle gang. Uit onderzoek blijkt dat de Denderstreek geconfronteerd wordt met een grootstedelijke problematiek. Door de grote instroom van kansarme en verpauperde nieuwkomers nemen de werkloosheid, de vervreemding, het gevoel van onveiligheid, de drugstrafiek, de leerachterstand en de segregatie hand over hand toe. De verbrusseling strekt zich uit tot in Ninove, Mechelen en Leuven, en zet het sociale weefsel onder druk.

nië. Bijna één op vijf Walen leeft onder de armoedegrens. In Brussel is dat één op drie. Veel groeimarge naar duurzame tewerkstelling is er niet. Bijna de helft van de Waalse werklozen heeft amper het vierde middelbaar gehaald en vier op de vijf Brusselse werklozen spreekt geen Nederlands. Budgettair bengelen Brussel en Wallonië aan de rand van de afgrond.

Het antiracismeplan van Vooruit getuigt van domheid, wereldvreemdheid en van een fundamenteel gebrek aan empathisch vermogen

Ongenuanceerd vooruitgangsoptimisme

Het drastisch inperken van de totaal ontspoorde staatsfinanciën zonder een sociaal bloedbad aan te richten, wordt een uitdaging van formaat. Open Vld verkondigt met een Bijbels messianisme dat de budgettaire ontsporingen binnen de kortste keren onder controle zullen zijn. Maar de afgelopen twintig jaar zat de partij van De Croo in de cockpit. © BELGA

In zijn boek ‘Waarom het beste nog moet komen’ brengt Alexander De Croo een ongenuanceerd vooruitgangsoptimisme. Diversiteit wordt als een sterkte naar voren geschoven. Sociale inclusie is een werkwoord. De polarisatie in onze samenleving moet aangepakt worden met hoop, samenwerking en engagement. “Tijdens momenten van crisis heb je vooral beleidsmakers nodig die weten wat integriteit is, die weten hoe je de welvaart van de mensen moet veiligstellen”, zei Alexander de Croo onlangs tijdens een toespraak. Hij kijkt hoopvol naar de toekomst.

Het optimisme van De Croo helt over naar narcisme. Zijn fantasieën over de fel overschatte invloed, macht en het imago van zijn partij staat in schril contrast met de harde realiteit, waarvan het ongenoegen van de boeren één van de vele exponenten vormt. Maar vooral de leugenachtige projectie van een onbekommerde toekomst als de Open Vld weer aan het stuur zit, staat in schil contrast met de bittere realiteit van striemende besparingen, pijnlijke belastingverhogingen en onvermijdelijke ingrepen in de sociale zekerheid, die ons te wachten staan.

Bovendien neemt de kloof tussen Vlaanderen en Wallonië nog toe. De Nationale Bank berekende dat het inkomstenverschil tussen Vlaanderen enerzijds en Wallonië en Brussel anderzijds gegroeid is tot 15 procent. De werkzaamheidsgraad in Vlaanderen ligt meer dan 10 procent hoger dan in Wallo-

Koning Filip brengt een bezoek aan het Herscham-team in de politiezone Ixelles te Brussel op 24 januari jl.

Nooit werden de budgettaire doelstellingen gehaald. Hoe zullen de overheidsfinanciën worden gesaneerd zonder daarbij het ongenoegen en de onrust bij de bevolking nog verder aan te scherpen? Uit de gemeentemonitor blijkt dat 29 procent van de respondenten nog vertrouwen heeft in de gemeentelijke overheid.

In Brussel heerst georganiseerde straffeloosheid. In 2022 werden in Brussel bijna 7.500 gerechtelijke dossiers geseponeerd, omdat er te weinig recherchecapaciteit is. Procureur-generaal Johan Delmulle stelde recent nog voor om een stevige selectie te houden in de financieel-economische dossiers, maar ook bepaalde vormen van criminaliteit niet meer te vervolgen. Rechtszekerheid wordt daardoor een relatief begrip.

‘Deplorables’ Onder invloed van de achterban radicaliseren de PS, Ecolo en de PVDA/PTB. Hun programma’s zijn erop gericht om de problemen in Brussel en Wallonië niet alleen te bestendigen, maar ook aan te wakkeren. Onlangs liet Elio Di Rupo verstaan dat de groeiende achterstand van Wallonië ten overstaan van Vlaanderen niets te maken heeft met hervormingen, maar een erfenis uit het verleden is. Het enige breekijzer dat nog voorhanden is om Wallonië op betere gedachten te brengen, is de financieringswet. Maar of Vlaamse partijen de moed zullen vinden om daarmee de Belgische structuren open te breken, is zeer de vraag.

Tegen de achtergrond van de toenemende, eenzijdige globalisering met een vrij verkeer van goederen, kapitaal en mensen, internationaliseert Vlaanderen aan een hoog tempo. De uitwassen van die internationalisering laten zich het hardst voelen in de ‘Dorpsstraat’. Het zijn de ‘deplorables’ (de ‘betreurenswaardigen’, red.) die geconfronteerd worden met de massamigratie, de verpaupering, de criminaliteit, met verarming maar ook met slecht functionerende instellingen, vervallen infrastructuur en politici die hen veroordelen in plaats van te vertegenwoordigen. Net uitgerekend Vooruit trekt met een fors antiracismeplan naar de kiezer.

Het getuigt van domheid, wereldvreemdheid en van een fundamenteel gebrek aan empathisch vermogen. De ‘Dorpsstraat’ is verworden tot een bittere loopgravenoorlog waar het vechten is om het dagelijkse bestaan.

JULIEN BORREMANS

Conner Rousseau en het rouwproces van Vooruit In 1969 publiceerde de Zwitsers-Amerikaanse psychiater Elisabeth Kübler-Ross een boek waarin ze de vijf fases van rouw beschreef die terminaal zieke patiënten doorgaan. Die vijf fases van rouw zijn echter ook van toepassing op andere vormen van verlies, zoals het verlies van een partner of familielid, of een fortuin. Of wanneer een partij plots een voorzitter verliest die goed op weg leek hen naar een klinkende verkiezingsoverwinning te leiden.

De eerste fase van rouw is die van de ontkenning. En inderdaad, het duurde lang eer Vooruit wou erkennen dat de uitspraken van Rousseau onverenigbaar waren met zijn functie van partijvoorzitter. De tweede fase is die van woede. Dat is duidelijk de fase waarin onder meer Valerie Droeven zich bevindt. De journaliste bracht op vrijdag in De Standaard verslag uit over het eerste publieke optreden van Rousseau sedert zijn ontslag, op een congres van een communicatiebedrijf in Amsterdam. Bij het lezen van haar verslag kan je je niet van de indruk ontdoen dat Droeven het er nog altijd moeilijk mee heeft dat Rousseau de partij, en bij uitbreiding partijpolitiek links in Vlaanderen, zo in de steek heeft gelaten.

Hoop op herstel Maar minstens een deel van Vooruit zit in de derde fase, die van de onderhandeling. Zo had de Oost-Vlaamse afdeling van Vooruit verleden dinsdag eigenlijk de kieslijst voor het Vlaams Parlement moeten vastleggen. In principe stond Rousseau nog steeds op de eerste plaats, maar hij werd uiteindelijk vervangen door Freya Van den Bossche. In een voorgelezen brief liet hij immers verstaan “nog niet klaar te zijn” om lijsttrekker te worden. Daarmee had de kous af kunnen zijn, ware het niet dat de Oost-Vlaamse afdeling vervolgens besloot om

© PHOTONEWS

Bij Vooruit hebben ze het vertrek van Conner Rousseau duidelijk nog steeds niet verwerkt. In Oost-Vlaanderen houdt de partij zelfs de laatste plaats op de Vlaamse kieslijst langer vrij, voor het geval hij toch nog zou besluiten om deel te nemen aan de komende verkiezingen. Het toont aan dat de Vlaamse socialisten nog maar in de derde van de vijf fases van rouw zitten, die waarin men denkt dat er nog hoop op herstel is. de plaats van lijstduwer langer open te houden, voor het geval Rousseau die plaats dan zou willen innemen.

Het opmerkelijke daarbij is dat er binnen Vooruit een consensus gegroeid is, niet alleen in Oost-Vlaanderen maar ook nationaal, dat de plaats van lijstduwer de beste oplossing zou zijn voor Rousseau. Het zou enerzijds van bescheidenheid getuigen, en anderzijds zijn terugkeer in de politiek legitimeren als hij vanop die laatste plaats, en dus helemaal op eigen krachten, verkozen raakt.

Conner Rousseau

Legitimatie?

Nu valt er wel iets voor te zeggen dat een gevallen politicus die op eigen kracht opnieuw verkozen wordt door de kiezer, gelegitimeerd is om terug te keren naar de actieve politiek.

We vragen ons dan alleen af of Vooruit ook consequent met zichzelf wil zijn wanneer het bijvoorbeeld over het Vlaams Blok/Belang gaat of Donald Trump. Of kunnen alleen linkse partijen en politici opnieuw gelegitimeerd worden door de kiezer, en moeten rechtse partijen en politici voor het leven gebrandmerkt blijven? Anderzijds, wat het geval Frank Vandenbroucke betreft, leerden we dat het al volstond dat Rousseau de magische woorden “He’s back, bitches!” uitsprak, en het hele Agusta-schandaal was meteen vergeven en vergeten. Blijkbaar is soms het oordeel van de kiezer niet eens nodig om opnieuw gelegitimeerd te geraken.

We vrezen echter dat in het geval van Rousseau hij misschien wel door de kiezer opnieuw verkozen kan worden, maar dat een legitimatie er desondanks niet in zit. Politici kunnen immers op verschillende manieren vallen, zoals bijvoorbeeld door een privéschandaal dat hem of haar noopt tot ontslag. Het valt vaak genoeg voor dat de kiezer dat kan vergeven. Ook in-

competentie, zoals in het geval van Vincent Van Quickenborne, kan door de kiezer vergeven worden. Je kan je dan wel vragen stellen over het beoordelingsvermogen van de kiezer als die ‘Q’ opnieuw naar het parlement stuurt, met zelfs kans op een nieuwe ministerpost, maar de kiezer heeft dan wel geoordeeld. Op dezelfde manier valt er zelfs iets voor te zeggen om corrupte politici toe te laten zich te onderwerpen aan het oordeel van de kiezer.

Fundamenteel conflict We denken echter dat bij Rousseau de zaken toch enigszins anders liggen. Hoe valt het te verenigen dat een partij die de burger het bloed vanonder de nagels wil halen met allerlei praktijktesten om toch maar het minste spoortje van racisme te kunnen opsporen en streng te bestraffen, iemand met zulke ‘zattemansklap’ zo snel opnieuw op haar lijst wil zetten, en verder van geen probleem meer wil weten als hij opnieuw verkozen zou geraken?

Het is alsof de PVDA iemand met een postbusbedrijf in Luxemburg om belastingen te kunnen ontwijken op haar kieslijsten zou zetten,

of Vlaams Belang iemand die in zijn vakanties de migranten mee de Middellandse Zee helpt over te steken. De spreidstand tussen wat Rousseau vertelt wanneer hij een pint te veel op heeft en wat het officiële discours van hem en zijn partij is, is daarvoor veel te groot.

Enige alternatief voor Rousseau om een geloofwaardige terugkeer naar de politiek te maken? Zijn officiële discours in overeenstemming brengen met zijn privémening en aansluiting zoeken bij bijvoorbeeld een libertaire partij. Al ben ik er niet zeker van of ze bij Voor U echt op dat ‘mateke’ zitten te wachten.

FILIP VAN LAENEN

6

Binnenland

8 februari 2024

VERKIEZINGEN

WANNES NEUKERMANS

Groen wil na 2024 ook in Vlaanderen meebesturen en hoopt de kiezer te overtuigen met de slogan ‘Enkel met Groen’. De partij van covoorzitters Nadia Naji en Jeremie Vaneeckhout zet in op drie grote thema’s: klimaat, gelijke kansen en betaalbare zorg.

Omdat de partij in Brussel en op federaal niveau al meebestuurt, zal het vooral een campagne tegen de “puinhoop” van de Vlaamse regering zijn.

Als symbool van de campagne kiezen de groenen een bushalte in Moorsel, waar de dienstverlening omwille van het nieuwe mobiliteitsplan bij De Lijn werd teruggeschroefd. “Symbool voor het afbraakbeleid van de Vlaamse regering”, klinkt het bij de partij.

Niet op de man Volgens covoorzitter Jeremie Vaneeckhout zijn de recepten van de traditionele partijen op. “Die laten de mensen in de steek. Enkel met Groen stopt het afbraakbeleid van de Vlaamse regering”, klinkt de slogan. “Enkel met Groen krijg je een

eerlijk klimaatbeleid dat iedereen meeneemt, goede betaalbare zorg en eerlijke kansen voor iedereen.”

Terwijl onder andere Vooruit ervoor gekozen heeft volop op de man te spelen, zeggen de Groenen dat bewust niet te doen. “In tegenstelling tot andere partijen passen wij ervoor mensen bang te maken voor de andere.” De kopstukken van Groen werden tijdens een driedaagse klaargestoomd voor de campagne. Vicepremier Petra De Sutter zal een hoofdrol spelen in de campagne, samen met de covoorzitters en Tinne Van der Straeten. Elke Van den Brandt zal in Brussel het campagnekopstuk zijn.

©BELGA

Groenen willen ook op Vlaams niveau aan de knoppen zitten

Groen start verkiezingscampagne met slogan op bus van De Lijn

12 jaar na “Zum Qotsen” trekken Open Vld maakt Europese lijst bekend Van Quickenborne en cd&v samen naar Kortrijkse kiezer

Maandag heeft het partijbestuur van Open Vld de Europese lijst bekendgemaakt. Het was al bekend dat Hilde Vautmans de lijst zou trekken. Willem-Frederik Schiltz - eerder nog in conflict met de partijtop over de lijstvorming - krijgt plek twee. Maggie De Block en Bart Tommelein duwen de lijst.

Team Burgemeester van Vincent Van Quickenborne en cd&v slaan de handen in elkaar in Kortrijk. Hierdoor komt er een einde aan de twaalf jaar durende vete tussen de Kortrijkse liberalen en de christendemocraten. Al ziet oud-burgemeester Stefaan De Clerck dat niet zo.

Even terug naar de lokale verkiezingen van 2012.

Vincent Van Quickenborne (Open Vld) sluit een monstercoalitie met N-VA en sp.a. De christendemocraten van burgemeester Stefaan De Clerck blijven achter in de oppositie. Stefaan De Clerck had het toen over verraad, zoon Felix tweette “Zum Qotsen” over de nieuwe coalitie.

Persoonlijke vete

zijn de nieuwe verkiezingsregels die gelden in 2024. Zo zal er bij de gemeenteraadsverkiezingen geen lijststem meer zijn. Het bolletje bovenaan, dat kiezers kunnen aanduiden als ze akkoord gaan met de volgorde van de kandidaten op de lijst, verdwijnt. De lijst die na de verkiezingen de meeste stemmen heeft, is als eerste aan zet tijdens de onderhandelingen. De populairste kandidaat van de grootste lijst van de coalitie, wordt automatisch burgemeester. ©BELGA

Twaalf jaar later trekken Open Vld en cd&v toch weer samen naar de kiezer in Kortrijk. Op de stadslijst ‘Team Burgemeester’ staat Vincent Van Quickenborne op plek één. Ook Felix De Clerck krijgt een plaats op de lijst. Hij is intussen directeur communicatie bij cd&v, waardoor Sammy Mahdi akkoord gaat met die sprong. Stefaan De Clerck heeft het echter nog steeds over een spijtige beslissing. “De deontologie en integriteit van de huidige burgemeester (Van Quickenborne) stroken gewoon niet met de waarden van cd&v. Punt.”

In een reactie aan het Nieuwsblad benadrukt Stefaan De Clerck dat hij op zich niets tegen een samenwerking tussen cd&v en Open Vld heeft. “Met iemand die denkt dat alles kan en mag, heb je als stad een probleem”, aldus De Clerck. “Felix kent mijn standpunt. Ik denk dat hij ervan uitgaat dat je beter meebestuurt, want dan kan je intern corrigeren. Maar persoonlijk vind ik het naïef om te denken dat je ‘Q’ kan veranderen in zijn aard.”

Na heel wat discussie over de Antwerpse lijstvorming belandt Schiltz dus op de Europese lijst.

Andere opvallende kandidaten op de effectieve lijst zijn voormalig wereldkampioen mountainbike Filip Meirhaeghe en lijstduwers

Bart Tommelein en Maggie De Block. Op de opvolgerslijst komt jongerenvoorzitter Sepp Tyvaert op plek één. Oud-voorzitter Guy Verhofstadt en ondernemer Roland Duchâtelet duwen de opvolgerslijst.

Vrijdag start sperperiode Vanaf vrijdag 9 februari gaat de sperperiode voor de verkiezingen voor de Kamer en het Vlaams, Brussels en Europees Parlement van start. In die vier maanden zijn de middelen die partijen en kandidaten mogen inzetten voor hun campagne beperkt.

Iedere politieke partij mag maximaal één miljoen euro uitgeven voor alle verkiezingen die op 9 juni plaatsvinden. Ook voor de kandidaten afzonderlijk geldt een maximumbedrag, afhankelijk van de plek op de lijst en hun vorige resultaat.

Bepaalde campagnevormen zijn verboden tijdens de sperperiode: partijen mogen geen gadgets of geschenken uitdelen. Daardoor heeft Vlaams Belang bijvoorbeeld al aangekondigd de webwinkel te sluiten tot 10 juni, de dag na de verkiezingen. Partijen en kandidaten mogen ook geen commerciële reclameborden of affiches, commerciële telefooncampagnes of spots op radio, televisie of in de bioscoop verspreiden. Politieke reclame op sociale media blijft wel toegestaan.

Nieuwe regels Vincent Van Quickenborne, Hannelore Vanhoenacker en oud-burgemeester van Kortrijk Ruth Vandenberghe

Freya Van den Bossche: baas boven baas Wie bij de socialisten, van BSP over SP en sp.a tot Vooruit, aan de top stond of staat, is machtig. Maar de machtigsten zijn zij die achter de schermen werken, en waarop de toplui terugvallen. Dat was al ten tijde van de eeuwwisseling zo, toen de ‘teletubbies’, gesteund door de oude, machtige garde, dachten dat ze ongenaakbaar waren. Het pakte anders uit, want de kiezer lustte langzamerhand de oude socialistische recepten niet meer.

Freya van den Bossche was de jongste teletubbie, en aan haar kon men niet zomaar voorbijgaan. Als dochter van de machtige Luc en als welbespraakte aantrekkelijke verschijning, werd ze schepen in Gent, federaal en Vlaams Parlementslid, federaal en Vlaams minister. Na de socialistische afgang, leek het er in 2014 op dat het ook voor haar over en uit was. Ze bleef nog Vlaams Parlementslid, waar ze in de luwte bleef zitten, wachtend op betere tijden zoals vandaag, want ze is prominent terug na lang en strategisch afwachten. De machtspolitica ruikt opnieuw kansen.

Voluit voor Rousseau Ook al nam ze geen leidende functies meer op in de partij en verzaakte ze aan de gemeenteraadsverkiezingen, in de structuren

van de partij bleef ze stil, maar alert aanwezig en velen hielden haar bij de hand omwille van haar jarenlange ervaring. Haar moreel gezag bleef overeind. Dat bleek vooral toen Conner Rousseau zijn intrede in de politiek deed. Haar steun voor hem en zijn entourage zou haar grootste nieuwe springplank worden. Vorig jaar kwam ze voor het eerst terug in het nieuws met de ‘voorspelling’ dat alle klachten voor zedenfeiten tegen Rousseau geseponeerd zouden worden, want het ging over een “massale haat- en roddelcampagne”.

Nauwelijks enkele weken later kwam Rousseau opnieuw in het vizier na racistische en seksistische uitspraken die hem tot ontslag dwongen. En opnieuw zal Freya het voor hem opnemen, het woord voeren en over de schouder van zijn opvolgster, Melissa Depraetere, meekijken en meesturen. Voor haar mag

hij terugkomen en daarin neemt ze het voortouw.

©PHOTONEWS

Dé reden dat we in verschillende gemeenten opvallende samenwerkingen zien - Petra De Sutter met N-VA in Horebeke, Theo Francken met Open Vld in Lubbeek, alle Vlaamse regeringspartijen op één lijst in Ieper -,

Soloslim Eerst had ze bepaald dat ze de lijst voor de Kamer zou trekken, met in het achterhoofd dat Rousseau dat dan zou doen voor het Vlaams Parlement. Het zou haar in een ideale tandem plaatsen om de absolute baas te zijn naast de officiële baas. Zij om de ethische dossiers erdoor te jagen - om te beginnen de aanpassing van de abortuswetgeving - en hij om de strijd tegen ‘extreemrechts’ aan te gaan. Maar Rousseau wilde niet, want zijn grove uitspraken liggen nog te vers in het geheugen. In afwachting biedt men hem de lijstduwersplaats aan.

Omdat Freya beseft dat Rousseau geen lijst zal trekken, neemt ze prompt zelf de lijsttrekkersplaats in voor het Vlaams Parlement. Zij zal dan ‘extreemrechts’ wel gaan aanpakken en Vooruit naar Vlaamse regeringsdeelname loodsen… Het is duidelijk wie de lakens uitdeelt bij Vooruit. Depraetere is volledig van haar afhankelijk. De teletubbie speelt zonder omkijken soloslim. Ze is de spin in het web.

KVDP

Freya Van den Bossche

Opinie

8 februari 2024

Confederalisme is essentieel

Ik bracht een groot deel van mijn jeugd door op en rond motorcrosscircuits. In deze column blik ik terug op mijn eerste kilometers op een crossmotor en schets ik hoe ik na een moeilijke periode mijn eerste ‘hattrick’ aan wereldtitels kon voltooien..

Mijn carrière is officieus begonnen in 1975. Toen was ik net geen 4 jaar. Mijn nonkels waren allemaal redelijk sterk betrokken bij de motorcross en hadden mijn eerste crossmotor klaargezet. Ze hadden in de wei achter ons huis bergjes gemaakt en mij zo zot gekregen om daar te beginnen rijden. Daar is het voor mij allemaal begonnen.

Uiteindelijk ben ik op die wei tegen een betonnen muur geknald.

Door de hoge snelheid was de voorvork helemaal geplooid, tegen het chassis, en ik was in shock. Daarna was het even gedaan met motorcross. Ik ben niet door die eerste muur geraakt, maar dat heeft me niet tegengehouden. Enkele maanden later zat ik al terug op de motor. Het gevoel en de emotie om met een motor te kunnen rijden, hebben ervoor gezorgd dat ik mijn angst kon overwinnen.

‘Alles wat we zelf doen, doen we beter’ is lang de leuze geweest van de Vlaams-nationalisten. Terugkijkend op vijftig jaar actief federalisme, is het moeilijk om het daar niet mee eens te zijn. Economie, onderwijs, export, activiteitsgraad: allemaal objectieve indicatoren die beter, zelfs veel beter, zijn in Vlaanderen dan in Wallonië. ©PHOTONEWS

“Jij wordt nooit wereldkampioen”

De beste willen zijn

Tokio In 1989 ben ik meteen Grand Prix-wedstrijden beginnen te rijden voor het Suzuki-team. Mijn papa is toen enorm veranderd. Hij werd mijn coach, maar was ook mijn monteur. Zijn begeleiding was heel moeilijk, kort en altijd ‘straight to the point’. Het was ook nooit goed genoeg. Het kon altijd beter. Voor een puber is dat heel moeilijk. We stonden dikwijls tegenover elkaar. We hebben ook veel discussies gehad, omdat ik niet altijd meteen wou toegeven. Ik was op dat vlak een beetje eigenwijs. Maar achteraf moest ik wel steeds toegeven dat mijn papa gelijk had. Dat bracht heel wat conflicten en frustraties met zich mee. De vader-zoonrelatie was hard.

Op een slechte dag heb ik er tijdens een training eens de brui aan gegeven. Mijn papa heeft me toen bij thuiskomst een preek van hier tot in Tokio gegeven. De woorden die ik nooit ben vergeten, zijn: “Jij wordt nooit wereldkampioen.” Toen dacht ik bij mezelf: dat zullen we nog wel eens zien. Dat moment herinner ik me nog alsof het gisteren was. Het is me mijn hele carrière bijgebleven. Uiteindelijk heeft de opleiding van mijn papa me wel een tienvoudig wereldkampioen gemaakt. Daar ben ik hem heel dankbaar voor.

In 1991 ben ik voor het eerst wereldkampioen geworden. Dat was natuurlijk een fantastisch moment, zowel voor mezelf als voor mijn familie. Maar toen ik als eerste over de eindmeet reed in Japan, dacht ik bij mezelf: is het dit maar? Ik voelde op dat moment niks. Ik was al aan het volgende jaar aan het denken. Dat is hoe ik ben. Zodra iets is afgehandeld, denk ik al aan het volgende.

©STIJN DERUDDER

Overwonnen Het besef is pas gekomen na drie heel moeilijke jaren. Vooral 1994 was voor mij een héél moeilijk jaar, omdat ik toen op het punt heb gestaan om te stoppen. Ik had een heel sterk seizoen gereden, maar werd geconfronteerd met heel wat mechanische pech en brak onder meer mijn sleutelbeen. Toch ben ik tot op het einde blijven knokken, maar de wereldtitel heb ik net verloren. Dat was moeilijk. Maar wat hebben we buiten de motorcross? Niks, dus ik móést de draad weer oppikken.

In 1995 werd ik opnieuw wereldkampioen. Pas na drie moeilijke jaren besef je: wauw, dít is dus hoe het voelt om wereldkampioen te worden; hiervoor heb ik moeten knokken. De eerste titel kwam zo snel, na amper drie jaar. Ik was toen net 18 jaar en daarmee de jongste wereldkampioen. Dat deed me niks. Maar de tweede wereldtitel was helemaal anders. Mijn vader en ik zijn elkaar toen in de armen gevlogen. Dat was een heel emotioneel en speciaal moment. De jaren daarna heb ik er nog twee op een rij gewonnen. Mijn eerste hattrick was binnen.

Het kan zo snel keren in de sport. Vandaag ben je de held en morgen ben je niemand meer.

Dat maakt de sport zo speciaal.

STEFAN EVERTS

Bart De Wever

Bijgevolg vergissen degenen zich die, zoals Georges-Louis Bouchez (MR), uitleggen dat we bepaalde bevoegdheden moeten en zullen ‘herfederaliseren’, want dat zal niet gebeuren. Waarom zouden de Vlamingen bevoegdheden gaan herfederaliseren, die ze zelf beter beheren dan met de hulp van Waals links en extreemlinks?

Het Belgische systeem In werkelijkheid zijn er twee opties. De eerste is het behouden van het huidige Belgische systeem, waarover iedereen het eens is dat het disfunctioneel is. De verdeling van de bevoegdheden tussen de federale overheid, de gewesten en de gemeenschappen is onbegrijpelijk en beantwoordt aan geen enkele rationele visie. Sinds 1970 hebben de gefedereerde entiteiten bevoegdheden gekregen in functie van wat de Walen bereid waren ‘op te geven’ in ruil voor Vlaams geld. Bevoegdheden voor geld is het prozaïsche ritueel van het Belgische federalisme.

Artikel 35 biedt alle voordelen van het confederalisme, zonder de nadelen Het probleem is niet dat bevoegdheden zoals gezondheid en economie zijn toevertrouwd aan de Gewesten en Gemeenschappen.

Het probleem is dat ze dat nooit ‘volledig’ zijn geweest. Dat verklaart bijvoorbeeld het grote aantal ministers van Volksgezondheid, die elk een fractie van een bevoegdheid beheren in een kluwen waarvan de complexiteit niet onderdoet voor die van het feodale recht. De verdeling van de bevoegdheden is zo onhandig en irrationeel dat er federale organen - zoals het Overlegcomité - moesten worden opgericht om toezicht te houden op de verschillende verantwoordelijke ministers...

Waarom zou je een federaal systeem creëren als je bij de eerste de beste gelegenheid alles weer gaat centraliseren?

Dat Belgische systeem kan niet gered worden. Het zal disfunctioneel blijven - en verschrikkelijk duur zolang het mag blijven bestaan.

staten die beslissen om de uitoefening van bepaalde bevoegdheden te bundelen. Vanuit dat oogpunt is de Europese Unie een geval van confederalisme: de lidstaten blijven onafhankelijk, terwijl ze bepaalde bevoegdheden hebben samengevoegd. (De inmenging van de EU is echter zo omvattend geworden dat ze kan worden omschreven als een federale unie in wording.) Het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS), opgericht na de val van de USSR, is een ander voorbeeld van confederalisme.

Bevoegdheden voor geld is het prozaïsche ritueel van het Belgische federalisme Er is ook Zwitserland, of de ‘Helvetische Confederatie’. De samenstellende delen van Zwitserland zijn echter geen onafhankelijke staten die als zodanig worden erkend door het internationaal recht. Daardoor is Zwitserland in werkelijkheid een federaal systeem.

Het is duidelijk dat het strikte confederale model moeilijk toepasbaar is op België. Als Vlaanderen en Wallonië (en Brussel?) onafhankelijk zouden worden, zouden ze de EU verlaten en onmiddellijk toetredingsonderhandelingen aanvatten die vele jaren zouden aanslepen: de Europese verdragen zijn duidelijk en Vlaanderen mag niet verwachten dat het door de Europese instellingen gunstig zal worden behandeld.

Hetzelfde geldt voor de euro. Ik denk niet dat er Vlaamse (of Waalse) ondernemers zijn die aan zo’n avontuur willen beginnen.

Bovendien is het niet nodig!

In hun grote wijsheid hebben de Vlaamse onderhandelaars van de staatshervorming van 1993 artikel 35 in de Belgische Grondwet laten opnemen, dat luidt:

“De federale overheid is slechts bevoegd voor de aangelegenheden die de Grondwet en de wetten, krachtens de Grondwet zelf uitgevaardigd, haar uitdrukkelijk toekennen.

De gemeenschappen of de gewesten zijn, ieder wat hem betreft, bevoegd voor de overige aangelegenheden onder de voorwaarden en op de wijze bepaald door de wet. Deze wet moet worden aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid. Overgangsbepaling: De wet bedoeld in het tweede lid bepaalt de dag waarop dit artikel in werking treedt. Deze dag kan niet voorafgaan aan de dag waarop het nieuw in titel III van de Grondwet in te voegen artikel in werking treedt dat de exclusieve bevoegdheden van de federale overheid bepaalt.”

Met andere woorden, op dit moment is de federale overheid in de regel bevoegd, terwijl de gefedereerde entiteiten slechts bij uitzondering (dit wil zeggen door uitdrukkelijke toekenning van bevoegdheden) bevoegd zijn. Wanneer artikel 35 in werking treedt, wordt dat principe omgekeerd: de deelstaten zullen bevoegd zijn voor alle materies, met uitzondering van de weinige uitzonderingen die aan de centrale macht, het Belgische niveau, worden toegekend. Wat, zoals ik zojuist al zei, de definitie is van confederalisme.

Naar de facto confederalisme In juridische debatten spoorde de voormalige Franse premier Raymond Barre ons aan om “geen blad voor de mond te nemen”, of met andere woorden om te kijken naar het resultaat in plaats van naar de zuiverheid van het concept. Wanneer artikel 35 van kracht wordt, zullen Vlaanderen en Wallonië grotendeels bevoegd worden als onafhankelijke staten in alles behalve de titel.

Artikel 35 biedt alle voordelen van het confederalisme, zonder de nadelen: we herkennen er het typische Vlaamse pragmatisme in van een ondernemend volk, dat het resultaat verkiest boven de romantiek van de zuiverheid. Quis iudicabit, wie beslist? Het is in die pragmatische termen dat de kwestie van soevereiniteit moet worden opgevat (Carl Schmitt, ‘Verfassungslehre’, 1928).

In de huidige context lijkt de inwerkingtreding van artikel 35 me de verstandigste aanpak. Gevangen tussen de hamer van Europa’s waanzinnige ecologistische utopie en het wanbeleid van de huidige federale regering van België, die met een torenhoge schuldenlast kampt, kunnen we het ons niet veroorloven om daar nog het avontuur van kleinschalige onafhankelijkheidsverklaringen aan toe te voegen, naar het voorbeeld van de Catalaanse amateurs (die helemaal niets bereikten).

‘Er is geen houden aan een idee waarvan de tijd gekomen is’: artikel 35 - confederalisme - is het enige realistische alternatief voor het huidige Belgische misbaksel.

DRIEU GODEFRIDI ©PHOTONEWS

In 1988 ben ik als 16-jarige officieel begonnen bij de beloften. Die eerste wedstrijd was een teleurstelling. Daarna heb ik gezegd: “De volgende wedstrijd win ik.” En zo geschiedde. Ik was van kleins af aan gedreven en wist waar ik naartoe wilde. Ik wilde winnen en de beste zijn.

Wat het betekent om de naam ‘Everts’ te dragen, heb ik ontdekt tijdens die eerste officiële wedstrijden in 1988. Toen stond ik met een grote foto in de gazet, met als titel ‘Junior Everts maakt zijn debuut via de grote poort’. Dat zal ik nooit vergeten, maar de druk was enorm. Ik heb daar verschillende jaren mee gesukkeld. Ik legde mezelf zoveel druk op… Ik wilde even goed worden als mijn vader. Dat heeft het alleen maar moeilijker gemaakt. Ik begrijp daardoor heel goed wat mijn zoon, Liam, nu meemaakt, om als derde generatie met die naam aan de start te staan. Dat is niet simpel.

Stefan Everts

7

Artikel 35 Het enige realistische alternatief is het confederalisme. In Wallonië schrikt het woord ‘confederalisme’ mensen af en veroorzaakt het veel misverstanden. Dat is net zo in de rechtstheorie, want er bestaat een verder onderscheid binnen die benaming. Strikt genomen gaat het bij confederalisme om onafhankelijke

Paul Magnette en Georges-Louis Bouchez op een debat in Brussel, 2 mei 2022

8

Interview

8 februari 2024

BART FAUSER

“Eén op drie hogeropgeleide vrouwen krijgt geen kinderen” Steeds meer mensen blijven kinderloos, jonge mannen kiezen vaker voor sterilisatie, de demografie in Europa verandert... Vorige week stelde Bart De Wever nog dat die “demografische achteruitgang van de autochtone bevolking” een grote uitdaging vormt voor Europa. Ook bij onze noorderburen vormt nataliteit en de bevolkingsgroei- of afname een ‘hot topic’. Dat mocht emeritus hoogleraar voortplantingsgeneeskunde Bart Fauser (Universiteit Utrecht) ondervinden. In een interview met De Volkskrant opperde hij dat het geboortecijfer omhoog moet: het bevolkingsaantal in stand houden of met behulp van migratie doen stijgen, is voor hem onvoldoende. Het woord ‘geboortepolitiek’ viel al snel, maar hij wil duidelijk maken dat dat niet is wat hij bedoelde.

I

n een gesprek over nataliteit, bevolking en demografie wordt duidelijk wat hij dan wél bedoelde. “Ik ben ‘science director’ van de International Federation of Fertility Societies en in dat interview wilde ik, naar aanleiding van een internationale publicatie, eens alles op een rijtje zetten. Die organisatie richt zich vooral op onvruchtbaarheid en de behandeling daarvan: een thema dat nooit hoog op de politieke agenda heeft gestaan , niet in Nederland, niet in de EU, niet bij de WHO… Na het rapport van de Club van Rome uit 1972 lag de focus decennialang op overbevolking: alles moest erop gericht worden om de bevolkingsgroei te doen verminderen.”

Daar lijkt nu een einde aan te komen. Beginnen doen we met de meest recente publicatie van de Nederlandse staatscommissie ‘Demografische ontwikkelingen 2050’. Wat doet die commissie en wat zijn de belangrijkste conclusies?

“Die commissie is speciaal op verzoek van de Tweede Kamer opgericht, een aantal jaren geleden. Die hebben nu dus een verslag uitgebracht over de gewenste ontwikkelingen richting 2050. Mijn conclusie is dat men zich volledig focust op migratie en dat er geen aandacht is voor het krijgen van kinderen.”

“Men stelt dat een gematigde groei van de bevolking noodzakelijk is om de welvaart in stand te houden: om banen in te vullen, om ons welvaartsniveau in stand te houden en om te zorgen voor oudere mensen… Meer en meer is die bevolkingsgroei er door middel van migratie. En in dat rapport worden er maar een paar zinnen gewijd aan het krijgen van kinderen.”

Waarom spreekt men daar niet over?

“Van dat soort thema’s wordt nogal snel gezegd dat ze tot de privésfeer behoren.

‘Bevolkingspolitiek, of geboortepolitiek, dat moeten we niet willen.’ En daarmee is voor hen de kous af. Terwijl er eigenlijk al veel manieren zijn om het krijgen van kinderen te stimuleren: de geboortepremie, kinderbijslag, ouderschapsverlof, gratis kinderopvang, fiscale voordelen voor gezinnen,…

Bent u het ermee eens dat de bevolking moet groeien?

“Alles afwegende, lijkt me dat in ieder geval voor de westerse samenleving een reëel perspectief in het kader van de welvaart, maar ook het feit dat werkgevers schreeuwen om werkkrachten… Aan de andere kant stelt dat rapport wel voor een eerste keer dat we niet te hard van stapel moeten lopen. Het rapport zegt nu: ‘Laten we nou eens rustig nadenken waar we naartoe willen.”

Toen ik een kind was, was Nederland nog bijna volledig blank “Welke arbeidskrachten hebben we precies nodig?’ De timing van het rapport is in dat opzicht interessant, want het komt op een moment dat er een poging gedaan wordt om een regering te vormen met een rechtse signatuur, die historisch gezien tegen migratie is. Hier is het laatste woord dus nog lang niet over gezegd.”

In China daalt de bevolking, in Vlaanderen en Nederland daalt het aantal geboortes…

“En dat is al jarenlang zo. Als je kijkt naar de nieuwe Nederlanders die ieder jaar geregistreerd worden, zijn dat al ongeveer een tiental jaar meer migranten dan eigen kinderen die geboren worden. Los van migratie, daalt de bevolking van al die landen dus.”

Is dat iets om ons zorgen over te maken?

“Ik vind van wel. Ik ben lang gastdocent geweest aan de Vrije Universiteit van Brussel en daar heb ik al in 2011 samen met de beroemde professor Paul Devroey het boek ‘Baby-Making’ geschreven. Onze originele titel was toen: ‘Europe, the museum of the future’. Die titel wilde de uitgever niet, maar dat was wel de belangrijkste gedachte achter dat boek.”

“In de vijftiger jaren, toen ik geboren ben, was de ontwikkelde wereld een belangrijke kracht in de hele geopolitiek: financi-

Interview

8 februari 2024

9

HOOGLERAAR VOORTPLANTINGSGENEESKUNDE eel, politiek maar ook qua bevolking. Een halve eeuw geleden vertegenwoordigde Europa een zestal procent van de wereldbevolking. Dat is nu vier procent, en als we nog even zo doorgaan wordt het twee procent. Natuurlijk maakt men zich daar zorgen over.”

En weten we hoe het komt dat steeds meer vrouwen ervoor kiezen om geen kinderen te krijgen?

“We observeren dat er minder kinderen geboren worden. Daarnaast zijn er ook steeds meer vrouwen die in hun leven geen kinderen krijgen. Vroeger was dat minder dan 10 procent, maar nu loopt dat - afhankelijk van het land en het opleidingsniveau - op tot 30 à 35 procent. Eén op drie hogeropgeleide vrouwen krijgt dus geen kinderen.”

“Als dat een positieve keuze is, is dat geen probleem. Als een vrouw zegt dat ze geen kinderen hoeft, dan moeten we ons daar niet mee bemoeien. Alleen: is dat echt een positieve keuze, komt die er door omstandigheden of worden ze daartoe gedwongen? En wat zijn die omstandigheden?

Gebrek aan of een slechte partner? Te lang gewacht? Beschikbaarheid van (medische of financiële) hulp? Werk, carrière, geschikte woonruimte,… Er zijn heel veel mogelijke redenen, maar groot, goed opgezet internationaal onderzoek is mij niet bekend.”

Hoe kunnen we ervoor zorgen dat er weer meer kinderen geboren worden?

“Wel, na dat Volkskrant-interview kwamen er heel wat brieven over mij binnen op de redactie. Die waren niet erg vriendelijk voor deze oude man. ‘En wat denkt hij wel? Hij gaat jonge vrouwen vertellen dat ze zwanger moeten worden…’ Maar dat heb ik helemaal niet gezegd. Ik wilde gewoon zeggen waar het op staat: In België, in Nederland, in Duitsland, in Frankrijk, in alle Zuid-Europese landen, in de hele Balkan,… worden er steeds minder kinderen geboren. En dan is de vraag: hoe komt dat?

Is dat een positieve keuze? Prima. Maar als dat niet het geval is, dan vormt dat wel een probleem.”

“We kunnen ons de vraag stellen waar mensen die wél kinderen willen behoefte aan hebben. Zijn er drempels en kunnen we er iets aan doen om die drempels te verminderen of weg te werken? Kinderen opvoeden kost veel geld: daarom zijn er nu belastingvoordelen, de kinderbijslag, opvang, gratis vervoer, langdurig zwangerschapsverlof,…”

“Naast financiële of praktische bezwaren tegen het krijgen van kinderen, is er natuurlijk het probleem van onvruchtbaarheid. De behandelingen daartegen zijn duur en hoeveel mensen er gebruik van maken, wordt amper in kaart gebracht.

Een derde van de mensen die gebruikmaken van zaaddonatie in België, zijn alleenstaande vrouwen; dat is veel. Los van de heteroseksuele stellen waarvan de man een slechte zaadkwaliteit heeft. En los van de lesbische stellen. En daarnaast is er nog zoveel in het grijze gebied waar we niet genoeg over weten. Er zijn heel wat vrouwen die zichzelf insemineren, daar komt geen dokter aan te pas. Die bestellen zaad of vinden zelf iemand. We weten er nog zo weinig over… Zou het niet goed zijn om daar eens wat serieuzer naar te kijken? En hoe zit het met alleenstaande mannen of LGBTQ+ en de steeds toenemende vraag naar vruchtbaarheidsbehandeling? We moeten voor mensen die kinderen willen krijgen, kijken hoe we de drempels kunnen verlagen.

Want het probleem van onvruchtbaarheid en kinderwensen onder de bevolking is niet goed onderzocht, maar we weten wel

wat het betekent voor mensen met een kinderwens om te horen dat ze geen kinderen kunnen krijgen. Dat is verschrikkelijk voor die mensen. Als mensen kinderen willen krijgen, dan is dat hun recht. Maar ja, dat is makkelijker gezegd dan gedaan.”

De stelling dat steeds meer jonge mensen geen kinderwens hebben, is dus misschien fout?

“Niet per se, maar het is wel belangrijk om te onderzoeken door wat dat gebrek aan kinderwensen wordt ingegeven. En dat, als mensen hun omstandigheden verbeteren, die kinderwens ook verandert. Eén van de kritieken is dat de focus altijd op vrouwen ligt. En ja, het blijft biologisch gezien vooralsnog zo dat vrouwen de zwangerschap dragen. Maar het heeft ook alles te maken met mannen die wel of niet hun verantwoordelijkheid willen nemen, die wel of niet willen wachten en uitstellen, die wel of niet meer van de zorgtaken op zich willen nemen als er sprake is van kinderen.”

“Ik vermoed dat het in Vlaanderen niet anders is dan in Nederland. Vrouwen komen steeds meer in de hogere regionen qua banen en qua opleiding. Maar tegelijkertijd blijven vrouwen thuis nog steeds de meeste zorgtaken uitvoeren.”

Bepaalde landen in Europa proberen een meer actieve geboortepolitiek te voeren. Maar bijvoorbeeld in Hongarije boeken die maatregelen weinig resultaat.

“In Hongarije ging het enkel om een financiële prikkel: hoe meer kinderen, hoe meer geld. Dat is een voorbeeld van een weinig doordachte maatregel, omdat men niet begrijpt waar de werkelijke problemen liggen.”

Wat kan je dan wel doen?

“Bewustzijn creëren en aan preventie doen. In middelbare scholen wordt er heel wat aandacht besteed aan anticonceptie: hoe zorg je ervoor dat je niet zwanger wordt als je dat niet wil? Maar er wordt nauwelijks aandacht besteed aan het wél zwanger worden als je dat wel wil. Ik las net dat Macron in Frankrijk vorige week heeft gezegd dat hij alle 25-jarige vrouwen een gratis consultatie wil aanbieden om over fertiliteit te praten.”

“Dat is een manier om iedereen de kans te bieden om medisch advies te krijgen: wat zijn de beperkingen, wat zijn de mogelijkheden? Zijn er situaties bij jou die speciale aandacht verdienen? Ik wil liever wegblijven van de term ‘geboortepolitiek’. Maar als er mensen zijn die kinderen willen krijgen, kunnen we die faciliteren? Dat is wat mij betreft een veel neutralere bewoording, waar niemand bezwaar tegen kan hebben.”

In ons land zit ‘de knip’ in de lift: steeds meer twintigers en jonge dertigers kiezen voor sterilisatie.

“Ja, opvallend! Ik las het in uw voorbereiding. Ik ben gynaecoloog, en vroeger stond er in onze richtlijnen altijd dat je steriliseren bij vrouwen best niet moest doen voor de leeftijd van 35 jaar. We weten allemaal hoe onvoorspelbaar het leven kan zijn, want we hebben honderden vrouwen gezien die dachten dat hun leven er heel anders ging uitzien en die plots toch nog een kinderwens hadden.”

“We leven echter niet meer in de tijd waarin alleen de dokter bepaalt wat goed is voor de patiënt. Als mensen het echt willen, als we ze hebben voorgelicht en ze duidelijk weten wat de risico’s zijn en ze volharden in die wens, dan ben ik nu wel

ENKELE LANDEN IN SUB-SAHARA-AFRIKA ZIJN BIJNA GEHEEL VERANTWOORDELIJK VOOR DE GROEI VAN DE WERELDBEVOLKING

VROUWEN KOMEN STEEDS MEER IN DE HOGERE REGIONEN QUA BANEN EN QUA OPLEIDING, MAAR TEGELIJKERTIJD BLIJVEN VROUWEN THUIS NOG STEEDS DE MEESTE ZORGTAKEN UITVOEREN geneigd om daarmee akkoord te gaan. Al zou ik als het om sterilisaties gaat, uiterst terughoudend blijven.”

Het is hoe dan ook een opvallende trend: jonge mensen die definitief kiezen om kinderloos te blijven.

“Ja, maar goed: hoe vaak hebben we niet gezien dat mensen in hun twintiger jaren nog heel anders tegen het leven aankijken dan in hun dertiger jaren, of nog later? En ik snap het hoor: als twintiger denk je dat je alles weet en dat je alles kan overzien, maar zo simpel is het niet.”

Wereldwijd blijft de bevolking nog wel stijgen, al gaat de bevolkingsgroei door op het laagste tempo sinds 1950.

“De wereldbevolking blijft groeien, dat klopt. Maar nu al is het geboortecijfer in meer dan de helft van de landen uit de hele wereld onder het niveau dat nodig is om de bevolking in stand te houden. De verwachting is dat binnen 10 à 20 jaar 80 tot 90 procent van de landen onder dat niveau zit. Een aantal landen in Sub-Sahara-Afrika hebben een geboortecijfer van vier à vijf. Die landen zijn bijna geheel verantwoordelijk voor de groei van de wereldbevolking.”

“In die minder ontwikkelde landen moet nog steeds veel nadruk gelegd worden op het verminderen van het aantal kinderen, want daar is er sprake van overbevolking.

De factoren om die overbevolking tegen te gaan, zijn goed gedocumenteerd: gelijkheid tussen man en vrouw, welvaart en onderwijs voor vrouwen. Kleine staatjes in Sub-Sahara-Afrika die daar succesvol aandacht aan besteed hebben, hebben ook het aantal geboortes fors doen dalen. Dat werkt en daar moeten we dus mee doorgaan.”

“Het cynische is dat in die landen waar vrouwen gemiddeld zoveel kinderen krijgen, onvruchtbaarheid nog steeds vaker voorkomt dan in de westerse wereld. Dat is een rare spagaat, want tot een vierde van alle vrouwen in die landen, kan geen kinderen krijgen. En daar zijn de consequenties enorm: de man gaat bij hen weg, de vrouwen worden verstoten… Terwijl ze ervoor moeten zorgen dat er minder kinderen geboren worden in hun land, moeten ze idealiter ook nog focussen op de dramatische gevolgen voor die één op vier vrouwen die geen kinderen krijgen.”

De totale bevolking in Europa, Nederland en België groeit nog steeds aan, enkel dankzij migratie.

Die mensen komen vaak uit landen waar het geboortecijfer hoger ligt.

Eens die mensen hier zijn, maken zij dan nog steeds meer kinderen dan de autochtone bevolking?

“Dat is een ingewikkelde en politiek gevoelige vraag, maar als je in de Nederlandse statistieken graaft, zie je wel dat de immigranten die uit landen komen waar er veel kinderen geboren worden, ook in Nederland meer kinderen krijgen dan de autochtone bevolking. Generatie na generatie ebt dat wel wat weg, maar dat is minder goed gedocumenteerd. Hoe langer ze hier zijn, hoe meer ook voor die vrouwen geldt dat ze zich meer richten op opleiding, carrière,…”

In ons land valt de gevoelige term ‘omvolking’ dan vaak.

“Geboortepolitiek, omvolking… dat zijn termen die door hun geschiedenis heel wat emotie opwekken en daar wil ik graag van wegblijven. Maar goed, je ziet natuurlijk de samenleving veranderen. Toen ik een kind was, was Nederland nog bijna volledig blank. Ik woon nu in de Randstad en dat is compleet veranderd. Ik kom geregeld in Londen: het archetype van de blanke Londenaar zie je bijna niet meer.”

Als rechtse partijen nu roepen dat de grenzen dicht moeten, dan zal de bevolking op één generatie halveren “Onze samenleving is dus enorm aan het veranderen, met alle positieve gevolgen van dien. Maar ook met alle ongemakkelijkheden en narigheden van dien. En daar zullen we toch ook veel serieuzer naar moeten kijken. In dat opzicht kunnen we misschien een voorbeeld nemen aan de Verenigde Staten.”

Vorige week noemde Bart De Wever de “demografische achteruitgang van de autochtone bevolking” een van de grootste problemen waarmee Europa geconfronteerd wordt. Snapt u dat, of is dat eerder doemdenken?

“Ik snap het wel, maar het gaat weer over bewoording. Ten eerste denk ik inderdaad dat het feit dat men steeds minder kinderen krijgt, grote consequenties heeft. Voor de welvaart, de vergrijzing,… En twee: je kan zeggen dat er plaatsen in de wereld zijn waar er veel te veel kinderen zijn. Het is al lang zo dat een deel van die kinderen naar hier komt, maar de vraag is hoe dat matcht. We hadden het daarnet al over de taal, cultuur, religie,…”

“Het is dus niet het ene of het andere. Er worden steeds minder kinderen geboren en die trend blijft nog wel even duren. En als rechtse partijen nu roepen dat de grenzen dicht moeten, dan zal de bevolking op één generatie halveren. Ik denk dat niemand zich kan voorstellen wat dat zou betekenen.”

Rechtse partijen die ervoor pleiten de grenzen te sluiten, moeten er volgens u dus voor zorgen dat er in de toekomst meer kinderen geboren worden?

“Ja, en daar hoor je ze niet over. Ik denk dat iedereen zich ervan bewust is dat het tempo waaraan de afgelopen jaren nieuwkomers naar hier kwamen niet vol te houden is, in een klein en dichtbevolkt land.

De grenzen volledig sluiten: dat klinkt goed voor de bühne en heeft veel stemmen opgeleverd, maar iedereen weet dat dat nooit zal gebeuren. Maar een combinatie van gematigde migratie, gecombineerd met een gezond geboortecijfer is wel wenselijk.”

WANNES NEUKERMANS

10 Buitenland

8 februari 2024

VERENIGDE STATEN

Super Bowl-weekend In het vorige Amerika-artikel spraken we over de Super Bowl, de culminatie van een seizoen ‘American football’. De finale tussen de twee beste ploegen uit een groep van 32 uit de hele VS, vindt dit jaar plaats op zondag 11 februari. De San Francisco 49ers nemen het op tegen de regerende kampioen Kansas City Chiefs. En ja, dit jaar moeten we erbij vermelden dat Taylor Swift er alles zal aan doen om aanwezig te zijn. Ze datet namelijk Travis Kelce, sterspeler van de Chiefs, wat nog eens heel wat nieuwe fans en aandacht met zich meebrengt.

De Super Bowl is een topdag in het alledaagse leven van de Amerikanen. Niet te vergelijken met bijvoorbeeld de titelclash tussen RC Genk en Antwerp, en Union-Club Brugge op de laatste speeldag van de competitie in 2023 (met respectievelijk 498.000 en 426.000 kijkers), maar wel met een finale voor de wereldbeker. In 2022 keken namelijk iets meer dan 2 miljoen Belgen naar de finale tussen Argentinië en Frankrijk.

De hele VS houdt het komende weekend collectief de adem in, waarbij meer dan een derde (!) van de bevolking, of rond de 115 miljoen Amerikanen, de wedstrijd zal volgen.

Nu is het wel zo dat een gemiddelde NFL-wedstrijd ‘slechts’ 18 miljoen kijkers aantrekt. De overige 100 miljoen kijkers voor de Super Bowl bestaan dus voor een aanzienlijk deel uit mensen die weinig of niets om de sport geven. De Super Bowl is vooral een volksfeest, een evenement dat met familie en/of vrienden, of in een van de vele ‘sports bars’, wordt bekeken en gevierd. We mogen ook zeker niet de vele pronostieken vergeten, want er wordt al vanaf 1 dollar gewed op de eindstand.

Heel populair op de werkvloer, en onder vrienden.

Reclamespotjes De Super Bowl is hier ‘big business’. Een tv-advertentie van 30 seconden kost tijdens de Super Bowl gemiddeld 7 miljoen dollar, of meer dan 6,5 miljoen euro. Een deel van de mensen

die niets om American football geven, maar toch kijken, doen dat specifiek omwille van die advertenties, of voor de show tijdens de rust, telkens met een optreden van een wereldster.

Voor 7 miljoen dollar, en met een publiek van 115 miljoen Amerikanen, zorg je er als bedrijf zeker voor dat je advertentie van topkwaliteit is. Ludiek of heel gevoelig, misschien inspelend op patriottisme, gebruikmakend van topsterren uit Hollywood of de muziekwereld, of anders voluit modern en abstract iets helemaal nieuws doen…

De avond zelf en de dagen erna, worden niet alleen de sportieve prestaties van de teams besproken en geanalyseerd, maar ook de advertenties. Zo herinneren velen zich nog bijvoorbeeld een iconisch reclamespotje van Pepsi uit 1992. Dat toonde hoe een rode Lamborghini stopte bij een tankstation ergens in het Westen; toenmalig topmodel Cindy Crawford stapt uit, koopt een blikje Pepsi uit een automaat en drinkt er wulps en met grote teugen van. Twee jongens aan de andere kant van de straat kijken verbluft en met grote ogen toe.

“Wow,” zegt de ene tegen de andere, “is that a great new can of Pepsi, or what?”

Effectief is het zeker. Onderzoek laat zien dat reclamespotjes tijdens de Super Bowl algemeen voor een stijging van een goede 6,4 procent in productvraag zorgen. Indrukwekkend, maar bij vrouwen is die stijging maar liefst 21 procent!

SLOVENIË

Seksueel geweld tegen minderjarigen: Britse politie slaat alarm Recent werd door de Welshe en Engelse veiligheidsdiensten het rapport ‘Vulnerability Knowledge and Practice Programme’ gepubliceerd, waarin data gebundeld zijn van misdrijven en inbreuken in 42 departementen. De bedoeling van het rapport is om “agenten te helpen om bedreigingen die kinderen lopen, beter te begrijpen”. De diensten stellen een verviervoudiging vast van seksueel geweld tegen kinderen in de afgelopen 10 jaar. Opmerkelijk: in 52 procent van de gevallen zijn de daders tussen de 10 en 17 jaar oud.

10 jaar geleden was dat aandeel nog maar 30 procent.

De alarmerende cijfers van dat seksueel geweld tegen minderjarigen in het Verenigd Koninkrijk heeft in elk geval Ian Critchley, voorzitter van de Nationale Raad van Politiechefs (NPCC), onlangs doen reageren in de Engelse pers: “Ik denk dat de cijfers zo hoog liggen door het gemak waarmee pornografisch materiaal op het scherm beschikbaar is voor jon-

slachtoffer. Volgens Wendy Hart van de National Crime Agency zouden ongeveer 830.000 volwassenen in het Verenigd Koninkrijk een reële bedreiging vormen voor kinderen. “De ernst van deze criminaliteit is fors toegenomen, net als de complexiteit waarmee de ordediensten moeten rekening houden als ze dit probleem aanpakken”, liet ze verstaan.

PIET VAN NIEUWVLIET

© YOUTUBE

Pornografisch materiaal te toegankelijk

geren. De perceptie is dat men gewoon kan imiteren wat men ziet.” Hij voegde eraan toe: “Het gebruik van smartphones, niet alleen bij de 11- tot 16-jarigen, maar zelfs bij kinderen jonger dan 10 jaar, heeft de problematiek op scherp gesteld. Ik denk dat een maatschappelijk debat dringend moet worden opgestart.”

33 procent van de inbreuken van seksueel geweld gebeurt door volwassenen of anderen, die gekend zijn of een goede band hebben met de familie van het

Budweiser is altijd een favoriet, evenals Doritos (je moet hun spotje zeker eens bekijken, met Jenna Ortega, Daniel Ramirez en twee kranige oma’s!). Niet verwonderlijk, want de Super Bowl is nu eenmaal zoveel meer dan gewoon samen naar de match kijken. Het hele gebeuren duurt gemakkelijk 3,5 tot 4 uur. En dat is zonder alle voorafgaande shows, terugblikken op het seizoen, analyseren van de kansen van beide teams, hun topspelers, enzovoort.

Om het zolang te kunnen uithouden, is eten en drank nodig. Veel eten en veel drank. Wat dat inhoudt, hangt af van de groep met wie je gaat kijken, daar zijn geen speciale tradities of gewoontes bij. Behalve misschien aperitiefhapjes zoals kippenvleugeltjes, chips en/of groenten met dipsaus, hamburgers en dergelijke. Of op de barbecue gerookt vlees, als de gastheer wil uitpakken met iets speciaals.

Frisdrank, bier of iets sterkers is de keuze om dat allemaal door te spoelen, opnieuw zonder echte tradities. Wat je maar wil! Maar wel in grote hoeveelheden. Niet verwonderlijk, dus, dat de volgende dag, steevast een maandag, stroef verloopt.

Zoals het vorige Amerika-artikel vermeldde, wordt die ‘Super Sick Monday’ genoemd. Naar schatting één op vijf werknemers (toch goed voor meer dan 26 miljoen mensen) zullen dan minstens een deel van hun werkdag missen, om uiteenlopende redenen. 10 miljoen van hen vroegen een vrije dag aan, de andere plannen om gewoon thuis te blijven of laat op te dagen. Dat omvat 1 op 5 managers!

Geen wonder dat bijna 40 procent van de Amerikaanse werknemers van de dag na de Super Bowl een nationale vakantiedag willen maken...

WIM VANRAES

VERENIGD KONINKRIJK

Ongeveer 75 procent van de seksuele inbreuken hebben betrekking op verkrachting en andere agressie, 25 procent slaat op het bezit en verspreiding van pornografisch materiaal betreffende minderjarigen. Vooral de gemiddelde leeftijd van de minderjarige slachtoffers baart de politie enorme zorgen: 14 jaar!

Volgens de politie gaat het “om een constante en sterk stijgende tendens”, die men bijzonder nauwlettend in het oog moet houden. Verder valt op, aldus de politie, dat 82 procent van de daders mannen zijn en 79 procent van de slachtoffers vrouwen.

Samen sneukelen, drinken en kijken

Ian Critchley

Slovenië, Kroatië en Italië werken samen tegen toenemende migratie

De grote EU-lidstaten gaan - ook in het thema migratie - vaak met de meeste aandacht lopen, zodat we wel eens vergeten dat Slovenië een van de Europese landen is die rechtstreeks geconfronteerd worden met illegale migratie. De Sloveense autoriteiten verklaarden recent dat ze in 2023 bijna tweemaal zoveel illegalen aan de grenzen hebben onderschept als in 2022 - een stijging van 89 procent. 96 procent van de migranten kwam via Kroatië (dat begin 2023 lid werd van de Schengenzone) het land binnen. 30 procent van de migranten komt uit Afghanistan, 15 procent uit Marokko en 9 procent uit Pakistan: 60.587 in 2023 tegenover 32.024 in 2022.

Slovenië, dat langs de Balkanroute ligt, controleert sinds oktober 2023 opnieuw zijn grenzen. Hiermee volgde het andere EU-lidstaten, die dezelfde maatregelen namen om de illegale migratie af te remmen. Kroatië, dat één van de langste grenzen heeft van alle EU-lidstaten, trok als vanouds illegalen aan die naar de EU willen, en sinds het land lid werd van het Schengengebied nam het aantal illegalen toe met 30 procent, aldus de Kroatische minister van Binnenlandse Zaken, Davor Bozinovic, eind december.

Concrete samenwerking in één van de migratie-hotspots van de EU In Kroatië kwamen halverwege januari de ministers van Binnenlandse Zaken van Kroatië, Slovenië en Italië bijeen, respectievelijk Bozinovic, Poklukar en Piantedosi.

Op de werkvergadering bespraken ze de actuele toestand langs

de Balkanroute en wezen ze op de aantrekkingskracht van de route, niet alleen op mensen die een beter leven zoeken, maar ook op criminele individuen, op mensen die een gevaar voor de nationale veiligheid kunnen betekenen. De strijd tegen de infiltratie van dat soort mensen zal worden opgevoerd en tussen de drie ministers worden gecoördineerd.

Matteo Piantedosi gaf mee dat op 160.000 gecontroleerde personen meer dan 1.600 illegalen aan de Sloveens-Italiaanse grens werden tegengehouden en dat 76 personen werden gearresteerd, waarvan er 52 werden beschuldigd van mensensmokkel en facilitatie van illegale migratie. In de maand maart volgt een tweede werkvergadering waarop de ministers van de drie Zuid-Europese landen concrete plannen zullen uitwerken om de politiesamenwerking te versterken.

PIET VAN NIEUWVLIET

Buitenland

8 februari 2024

11

DIPLOMATIEKE VALIES

China ontkoppelt zich van het Westen In het Westen vloeide al veel inkt over een strategische ontkoppeling van China, ook al is de realisatie makkelijker op papier dan in de praktijk. Maar ook China zelf is met het onderwerp bezig, diepgaander en al langer dan het Westen. Of hoe Peking sleutelt aan zijn strategische onafhankelijkheid.

Op het eerste gezicht lijkt het een semantische discussie, maar in werkelijkheid is het een complexe lading die de vlag dekt. Gaan we in het Westen voor - zoals dat in het jargon klinkt - ‘decoupling’ of ‘derisking’? Ten opzichte van China, mocht iemand er nog aan twijfelen. Het eerste gaat het over het werkelijke loskoppelen van onze economische belangen van het ‘Rijk van het Midden’, het tweede is minder ingrijpend en plaatst de autonomie van onze strategische sectoren centraal. En waar het eerste goed klinkt op politieke rally’s, is het andere meer een kopzorg voor studiediensten.

“Friendshoring”

© PHOTONEWS

Tussen theorie en praktijk liggen wetten en in deze vooral een heleboel praktische bezwaren, om Elsschot te parafra-

seren. Want alle intenties ten spijt, bereikte de Amerikaanse invoer van Chinese producten en diensten zopas een historisch hoogtepunt. Het is illustratief van hoe moeilijk dat ontkoppelen wel is, overigens ook voor Europa. Waar ligt trouwens de grens tussen ‘decoupling’ en ‘derisking’?

Het hangt vaak af van bij wie men zijn oor te luisteren legt.

Blokkeert de EU een project in China zal het er het label ‘derisking’ op plakken. Peking zal het steevast ‘decoupling’ noemen.

Maar dat de dingen soms moeizaam lopen, betekent niet dat ze niet gebeuren, of dat men het alleszins tracht te doen.

Zo ontwikkelde zich de ‘China plus one’-strategie, waarmee bedoeld wordt dat men de productielijnen tracht te diversifiëren om net die afhankelijkheid af te bouwen. Sommigen gaan dan weer voor ‘nearshoring’, het verplaatsen van die lijnen naar dichter bij huis. Of naar een land dat als bevriend wordt beschouwd, ‘friendshoring’ dan. Wat dat laatste betreft, blijkt uit een onderzoek van de Europese Centrale Bank dat 42 procent van alle multinationals die in China actief zijn een dergelijke maatregel overweegt.

Russisch voorbeeld

Vladimir Poetin & Xi Jinping

Dat thema wordt vaak als een exclusief westers gebeuren afgedaan, maar niets is minder waar. Het Russische voorbeeld is veelzeggend op dat vlak. Toen in 2014 de Krim door Rusland ingenomen werd en de eerste sancties genomen werden, sloeg Poetin lijkbleek uit wanneer hij door zijn adviseurs over de kwetsbaarheid van het land geïnformeerd werd. Volgens een gangbaar verhaal bij Kremlin-watchers vroeg hij letterlijk hoe Rusland het deed “op het vlak van zelfvoorziening van voedsel”. “Niet echt goed”, klonk het antwoord. Maken we een sprong naar 2022 en het begin van de invasie van Oekraïne, dan zou die vraag helemaal anders beantwoord worden. Inmiddels is het land bijna volledig zelfvoorzienend op het vlak van vlees, vis en zelfs - naar verluidt - kwaliteitsvolle kaas. Het is de resultante van een beleid dat ingezet werd lang voor het debat rond ontkoppeling in het Westen aangesneden werd. Maar terug naar China.

Geruime tijd voor de VS een resem controlemechanismen inbouwde voor de export van hightech producten richting China, was voor hen technologie al de hoeksteen van een ‘derisking’ beleid. De premisse van Peking is redelijk eenvoudig: technologie vormt de basis van economische en militaire superioriteit én dus is technologische onafhankelijk een existentiële imperatief om te overleven en te groeien.

Jaren voor toenmalig Amerikaans president Trump ermee dreigde de banden met China door te knippen, lanceerden de Chinezen het label ‘Made in China 2025’, een blauwdruk voor autarchie inzake technologische sleutelsectoren.

Domein van Financiën Maar de aandacht reikt verder dan technologische voorsprong. Finance is de achilleshiel van de gevoerde politiek.

Niet toevallig heeft Peking westerse investering in dat domein altijd afgewezen. Vandaag is slechts 4 procent van alle Chinese aandelen en amper 9 procent van de Chinese staatsschuld in buitenlandse handen. Het land beschikt ook over een eigen bankensysteem, afgesloten van de rest van de wereld. Het draait echter om meer dan het weren van buitenlanders. Ook afhankelijkheid van westerse (betaal) systemen zien ze als een handicap. Toegang verliezen tot de Amerikaanse dollar en het SWIFT-betaalsysteem zien ze als een enorm risico. En dus tracht men zoveel mogelijk de eigen munt voor internationale handel te promoten, het is de eerste pijler van een strategie. Amper 4 procent van de wereldwijde handel gebeurt in Renminbi, maar kende vorig jaar wel een verdubbeling. Er is een alternatief voor SWIFT uitgebouwd en investeringen in niet-bevriende landen worden teruggeschroefd.

In 2023 daalde de Chinese uitvoer naar de VS met 8,5 procent, die naar de EU met 5,8 procent. Export naar landen als India, Rusland, Thailand en Latijns-Amerika steeg dan weer. Een explicieter cijfer komt uit een onderzoek van de American Enterprise Institute. Tijdens het decennium voor 2014 ontvingen de G7-landen, aangevuld met Australië en Nieuw-Zeeland, de helft van de Chinese buitenlandse investeringen. Tegen 2022 was dat gezakt naar... 15 procent. En zoals het in een recente bijdrage in Foreign Policy benadrukt werd: “Niet het Westen heeft de ontkoppeling uitgevonden... China deed dat.”

ZUID-AFRIKA

NIEUW-ZEELAND

Multicultureel rolmodel Zuid-Afrika vs Israël valt uit rol Een donderslag bij heldere hemel in Nieuw-Zeeland, maar een die blijkbaar niet tot bij onze mainstreammedia hoorbaar was. Want ook in Nieuw-Zeeland stellen burgers zich de vraag of de multiculturele samenleving nu echt de verrijking heeft gebracht die door zovelen was beloofd.

Neem nu het geval van Golriz Ghahraman.

Diefstal Op 23 december verschijnt mevrouw Ghahraman op camerabeelden in een handelszaak in Auckland, terwijl ze een dure handtas in haar eigen tas wegmoffelt, aldus de Nieuw-Zeelandse radio Newstalk ZB Plus. Het betreft een Issey Miyake-handtas; naar het schijnt duur en exclusief. De politie van Nieuw-Zeeland liet intussen horen dat er een onderzoek is gestart naar een tweede incident, waarbij mevrouw Ghahraman in een winkel in Wellington in oktober vorig jaar eveneens een diefstal zou hebben gepleegd.

Op 10 januari besloot het parlementslid, na kennisname van de

klacht en de publieke polemiek die rond haar persoon is ontstaan, haar ontslag als parlementslid in te dienen. Ze werd natuurlijk door de media in Nieuw-Zeeland aan de tand gevoeld over die diefstal. “Ik heb geen enkele verklaring voor dit gedrag, dat niet mijn normale gedrag is”, stelde ze. Ze kon enkel verwijzen naar de “bijzonder zware professionele druk” die haar tot de diefstal heeft gedreven. “Het is duidelijk dat mijn mentale gezondheid bijzonder zwaar werd aangetast door de stress die het gevolg is van mijn politieke werk”, sloot ze af. De ecologische partij zelf verontschuldigde zich publiek voor het gedrag van haar parlementslid.

PIET VAN NIEUWVLIET © LINKEDIN

Die jongedame van 42 jaar is van Iraanse afkomst. Ze kwam in 1990 met haar familie naar Nieuw-Zeeland, nadat ze Iran waren ontvlucht.

Ze kreeg asiel en werd in 2017 voorwaar de eerste vluchtelinge die in het parlement van Nieuw-Zeeland een zitje kon veroveren - voor de ecologische partij. Professioneel was mevrouw Ghahraman actief als advocate en trad ze bijvoorbeeld voor de Verenigde Naties op als verdedigster van de mensenrechten.

Een echt multicultureel rolmodel - op het eerste gezicht kon het niet meer stuk.

GDD

Golriz Ghahraman

Vrijdag 2 februari deed het Internationaal Hof in Den Haag uitspraak over de door Zuid-Afrika tegen Israël ingespannen zaak in verband met de Gazacrisis.

Voorlopig houdt het Hof zich echter op de vlakte. Men is bezorgd over het lot van de gijzelaars en de vele doden en grote verwoestingen die de Israëlische reactie veroorzaakte. Beide partijen worden er dus toe aangezet om het humanitair recht te respecteren. En het Israëlische optreden mag niet tot genocide leiden. Maar er wordt geen staakt-het-vuren geëist en een uitspraak over de kern van de zaak kan nog lang op zich laten wachten.

Uiteenlopende visies De meningen over wie deze ‘eerste ronde’ won, lopen in Zuid-Afrika dan ook sterk uiteen. Volgens

professor Hennie Strydom (kenner internationaal recht - Universiteit van Johannesburg) behaalde Zuid-Afrika een grote overwinning en zal deze uitspraak grote internationale gevolgen hebben. Dat de uitspraak het land op politiek vlak veel prestige zal opleveren in de niet-westerse wereld, ligt voor de hand. Pretoria kreeg niet enkel steun van de ideologisch verwante regeringen in Zuidelijk Afrika, maar ook van staten als Turkije, Jordanië en Bangladesh, alsook van wel 900 organisaties uit een hele reeks landen.

Maar volgens twee andere professoren, André Thomashausen (Unisa) en Mia Swart (Witwatersrand), wint Zuid-Afrika wel in

principe, maar is de uitspraak ook nutteloos, omdat geen staakt-hetvuren wordt opgelegd. Volgens hun collega, professor Koos Malan (Universiteit van Pretoria), komt Israël er zelfs het best uit, want het moet slechts aan een aantal algemene beginselen inzake de Genocideconventie van 1948 voldoen, maar behoudt zijn soevereiniteit en kan dus zelf kiezen hoe het moet reageren. Hoe dan ook zijn de meeste waarnemers van oordeel dat de hele zaak weinig zal veranderen aan de situatie in Gaza zelf.

Verkiezingen Vraag is wel of de hele affaire geen invloed kan hebben in Zuid-Afrika zelf. Zo werden wel eens vraagtekens geplaatst achter de toekomstige verhouding met de VS, Israëls belangrijkste bondgenoot, alhoewel die betrekkingen tot op heden geen schade opliepen. Wel moet Israël na één maand een verslag indienen over hoe het land het Hof is tegemoetgekomen, waarop Pretoria evenveel tijd krijgt om hierop te reageren. Dat zou het ANC wel eens goed kunnen uitkomen, vermits Zuid-Afrika’s verkiezingsdatum alsmaar nader komt, wat de regeringspartij de gelegenheid zou bieden om bij het publiek te scoren. Iets wat professor Theo Neethling (Universiteit van de Vrijstaat) dan weer weinig waarschijnlijk acht. Miljoenen potentiële ANC-kiezers zijn van de hele hofzaak immers niet op de hoogte en hun bekommernissen draaien in de eerste plaats rond sociaaleconomische problemen.

JAN VAN AERSCHOT

12 Interview

“Het is helemaal niet bewezen dat VB dankzij Facebookreclame de verkiezingen gewonnen heeft”

© ERTSBERG

8 februari 2024

GUNTHER VANDEN EYNDE - COAUTEUR BOEK ‘DE KOLONISTEN VAN DE WETSTRAAT’ “Politici en politieke partijen krijgen te veel geld!” “Het is schandalig dat ze miljoenen euro’s belastinggeld aan Facebook geven!” “Partijen zijn zo rijk geworden dat het vastgoedmaatschappijen zijn geworden.” Over de partijfinanciering en de manier waarop politieke partijen dat geld uitgeven, wordt veel gezegd en geschreven. Verwijzend naar het spel ‘De Kolonisten van Catan’ probeert struikrover Bart Maddens samen met zijn onderzoeksteam, bestaande uit Jef Smulders, Gunther Vanden Eynde en Wouter Wolfs, aan te tonen hoe politieke partijen de overheidsinstellingen proberen te koloniseren, geholpen door de financiële grondstoffen die ze zichzelf aanreiken. Een gesprek met coauteur Gunther Vanden Eynde, die een doctoraat schreef over de digitale verkiezingscampagnes.

Wat was precies het doel van dit boek?

“Voor het vak ‘Politieke Partijen’ aan de KU Leuven was er altijd al een cursusboek, maar dat bereikt uiteraard slechts een beperkt aantal masterstudenten die voor dat vak kiezen.

Via ‘De Kolonisten van de Wetstraat’ hopen we een breder publiek te bereiken, zodat het systeem van de partijfinanciering ook buiten de academische wereld met kennis van zaken besproken kan worden.”

Wat hopen jullie ermee te bereiken?

“Dat er meer over partijfinanciering en over campagnefinanciering gesproken wordt. We willen dat de mensen zich kunnen informeren: vanwaar komt dat geld en waar gaat het naartoe? En is het wel zo dat die partijdotaties ieder jaar stijgen?”

Wat is het antwoord op die laatste vraag?

“We tonen aan dat dat eigenlijk niet het geval is, als je kijkt naar het reële bedrag. Als we de bedragen van zoveel jaar geleden omrekenen naar de geldwaarde van vandaag, zie je dat de dotaties eigenlijk een dalende trend hebben ingezet. Er zijn onder andere een aantal indexsprongen geweest die zijn blijven doorwerken, en dat is iets dat naar mijn mening ook vermeld dient te worden.”

Jullie zijn ook gaan spreken met verschillende politici, zoals JeanMarie Dedecker, Georges-Louis Bouchez, Sihame El Kaouakibi,…

Waarom?

“We vertrekken van onze brede academische basis, maar wilden die ook eens gaan toetsen aan de werkelijkheid. Wij zien die partijfinanciering vanuit ons onderzoek, maar het is ook goed om eens te zien hoe het er in de praktijk aan toe gaat. Dat heeft voor ons soms ook tot nieuwe inzichten geleid.”

“Zo is er het ‘poolen’ van universitaire fractiemedewerkers. Vaak worden parlementaire medewerkers ingezet om ook voor de partij te werken.

Maar na gesprekken met partijleiders, werd het duidelijk dat het soms logisch is dat je slechts één grondwetsspecialist aanwerft, die dan voor de verschillende parlementen kan werken.”

Wat is de belangrijkste conclusie van het boek?

“Goh, ik weet niet of je er een conclusie uit kan trekken. We baseren ons op verschillende onderzoeken en op cijfermateriaal dat al een tijdlang bijgehouden wordt. Wat nieuw is in het boek, is het hoofdstuk over onlinecampagnes en de financiering daarvan. Dat is nieuw sinds 2019 en is echt mijn onderzoeksdomein.

We kijken ook naar het fenomeen van partijen die campagnes blijven organiseren, ook buiten de verkiezingstijd. Samen met de mensen van AdLens hebben we dat in kaart gebracht.”

van een gemeenschap of gewest.

Daardoor ben je pas onderworpen aan die wet van 1989 wanneer je effectief opkomt met lijsten in al die kieskringen. Dat zorgt voor een paradoxaal gegeven: nieuwe partijen die voor de eerste keer opkomen, zullen officieel pas een politieke partij zijn vanaf april, de deadline voor het indienen van die lijsten. Maar wat doe je dan met alles wat er gebeurt vóór april? Daar bevindt zich een juridisch vacuüm en als er zich daar ooit problemen stellen, zal een rechter daarover moeten oordelen zonder dat er duidelijke regels over bestaan.

Misschien zouden politieke partijen al eerder geregistreerd moeten worden.”

Els Ampe stampt de nieuwe partij ‘Voor U’ uit de grond. Kan zij, zolang ze de kieslijsten niet indient, zoveel geld inzamelen als ze wil?

“Misschien is de grootste conclusie wel dat er op wetgevend gebied heel weinig is veranderd sinds de wet van 4 juli 1989, die de beperking en controle van de verkiezingsuitgaven regelt. Er zijn slechts een beperkt aantal kleine aanpassingen doorgevoerd, terwijl men daar beter eens met de grove borstel door zou gaan.

Daar zitten immers toch wel een aantal hiaten, onder meer over de definitie van politieke partijen.”

“Ja en neen. Dat is net het juridische vraagstuk daarrond. Alle kandidaten voor de verkiezingen ondertekenen een document waarin staat dat ze de campagne-uitgaven uit de sperperiode moeten aangeven via de geijkte weg. En dan moet je ook de herkomst van die middelen aantonen, maar politieke partijen en kandidaten mogen slechts beperkt giften ontvangen. Enerzijds kan Ampe dus zeggen: ‘Ik ben niet onderworpen aan die regelgeving, want tot april is Voor U nog geen politieke partij.’ Anderzijds is ze wel kandidaat bij de verkiezingen en dus verbindt ze zich ertoe de regels te volgen tijdens de verkiezingsperiode. De sperperiode start op 9 februari, terwijl de lijsten pas in april ingediend moeten worden.

Het is dus moeilijk om daar een zwart-witantwoord op te geven.”

Een politieke partij, hoe wordt die in de wetgeving gedefinieerd?

Vindt u zelf dat er iets moet veranderen aan het systeem van de partijfinanciering?

“Een partij wordt pas als dusdanig aanzien van zodra ze aan de verkiezingen deelneemt in alle kieskringen

“Er zijn wel een aantal zaken die aan verandering toe zijn. Er zouden regels moeten komen zodat geld

Partijen zoals VB worden in traditionele media structureel onderbelicht

dat bedoeld is voor fractiewerk, niet rechtstreeks bij de partijen terechtkomt. Als de fractie dat geld niet nodig heeft, moeten ze het maar terugstorten naar het parlement. Anders is dat een extra vorm van partijfinanciering, en die is al voldoende hoog.

Door de gesprekken met politici ben ik wel wat milder geworden en begrijp ik dat een vorm van ‘pooling’ wel mogelijk moet zijn. Bepaalde specialisten vind je niet op elke hoek van de straat en het is ook logisch dat die dan voor verschillende parlementen tegelijkertijd ingezet kunnen worden.”

De reorganisatie van Vooruit was enkel door te drukken omdat er een boekhoudkundige noodzaak was “Ik denk dat iedereen ook aanvoelt dat het systeem van de extra financiering voor partijen die minstens één senator hebben, op losse schroeven staat. De Senaat komt zo weinig bijeen dat het niet meer te verantwoorden is dat partijen daar nog steeds een dotatie voor krijgen en dat er voltijdse medewerkers beschikbaar zijn voor alle Senaatsfracties.”

Die maatregelen klinken vrij logisch, maar politiek gebeurt er niets. Hoe komt dat?

“Je past je levensstijl aan aan je inkomen, en dat is ook logisch. Maar nu de traditionele partijen in de touwen hangen, kan daar verandering in komen. Zo heeft Conner Rousseau als voorzitter van Vooruit zijn partij gereorganiseerd. Zo een verregaande reorganisatie was alleen door te drukken omdat het ook een boekhoudkundige noodzaak was: de kantoren op de Grasmarkt werden verkocht, de organisatie werd afgeslankt en dat vrijgekomen geld werd elders gebruikt. En het feit dat Vooruit op winst staat in de peilingen, toont aan dat zo’n drastische reorganisatie de partij niet hoeft te verzwakken, wel integendeel. Rousseau zei ons zelf: ‘De partijfinanciering mag voor mij gerust wat minder.’ Dat kan voor andere partijen een soort geruststelling zijn, dat het inderdaad met wat minder kan. Cd&v is overigens ook met eenzelfde operatie bezig: ze hebben hun hoofdkwartier in de Wetstraat verkocht en verhuizen naar Tour&Taxis.”

“Ik vergelijk het graag met een gezin dat er rotsvast van overtuigd is dat het twee auto’s nodig heeft, er

‘De Kolonisten van de Wetstraat’, januari 2024, 282 p., ISBN 9789464750713

noodgedwongen een wegdoet en dan merkt: je raakt ook met de trein in Brussel.”

In Vlaanderen zijn het vooral Vlaams Belang en N-VA die veel geld uitgeven aan onlinereclame. Hoe komt dat?

“Omdat zij de middelen hebben.

N-VA boekte in 2014 een forse winst en beperkte het verlies in 2019. En Vlaams Belang, maar ook PVDA/PTB in Franstalig België, hebben in 2019 bij wijze van spreken de lotto gewonnen. Die partijen kunnen het nu dus breder laten hangen. Vlaams Belang koopt bijvoorbeeld een gebouw vlak bij de parlementen. En ook op sociale media kunnen die partijen meer uitgeven, simpelweg omdat ze meer inkomsten hebben en het gewoon waren om met veel minder rond te komen.”

“Bovendien wijst onderzoek uit dat de traditionele media de macht volgen: wie ministers levert, krijgt meer aandacht in kranten en op televisie.

Partijen zoals Vlaams Belang worden in de media structureel onderbelicht, in verhouding tot hun electorale gewicht. Dat is volgens onderzoek van de collega’s aan de Universiteit Antwerpen al decennialang aan de gang en met de reclame op sociale media, die pas sinds 2019 toegelaten is tijdens de sperperiode, denken die partijen een alternatief gevonden te hebben.”

Maar is het wel die Facebooken Instagramreclame die het verschil maakt?

“Dat valt dus niet te bewijzen. Tom Van Grieken vertelde ons dat de campagne in 2019 ‘alles of niets’ was qua budget. De partij en haar kandidaten zetten zwaar in op sociale media.

Meer dan de helft van het hele campagnebudget werd daarvoor gebruikt. Maar wat onderbelicht werd, is dat die andere helft nog steeds gebruikt werd voor klassieke offlinecampagnemiddelen. Dat verhaal van die onlinereclame is zijn eigen leven beginnen te leiden en andere partijen zijn toen het voorbeeld van Vlaams Belang beginnen te volgen.

Terwijl het helemaal niet bewezen is dat zij uitsluitend dankzij die Facebookreclames de verkiezingen gewonnen hebben.”

WANNES NEUKERMANS

Dossier

8 februari 2024

VOORLOPIG GESTOPT, MAAR KUNNEN SNEL WEER OPFLAKKEREN © EIGEN REDACTIE

BOERENPROTESTEN

13

Boerenprotest in Gent

Al meer dan een maand voeren landbouwers doorheen Europa actie: tegen de te lage prijzen die ze voor hun producten krijgen, tegen de Europese regelgeving, tegen nationale problemen,… In Vlaanderen werden sinds vorige week woensdag kruispunten, havens, grensovergangen, snelwegen en distributiecentra van supermarkten geblokkeerd. De grootschalige acties zijn even gaan liggen, maar boze boeren zullen de komende weken overal aanwezig zijn waar politici uit de Vlaamse regering spreken. Als het overleg met de regering en met de supermarkten op niets uitdraait, kan het protest weer opflakkeren.

Wat vragen de boeren?

© EIGEN REDACTIE

Het is moeilijk om te zeggen waar de landbouwers precies om vragen. Algemeen strijden ze voor een beter landbouwbeleid en dat heeft verschillende aspecten: de prijszetting door de supermarkten, Europese handelsakkoorden, Europese regels, het Vlaamse stikstofakkoord,…

De Vlaamse, federale en Europese machthebbers hebben vertegenwoordigers uit de landbouwsector ontvangen en beloofden overleg. Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen heeft aangekondigd dat de regel waarbij landbouwers vier procent van hun akkers braak moeten laten liggen om aanspraak te maken op Europese subsidies, een tijdlang in de koelkast gaat.

Hendrik Vandamme, de voorzitter van het Algemeen Boerensyndicaat, noemt de kalenderregeling de grootste bron van frustratie op Europees niveau. “Door het natte en koude weer was het een tijdlang onmogelijk om te zaaien, maar de overheid verplicht ons om voor een bepaalde datum te zaaien”, legt Vandamme uit. “Maar het weer houdt zich niet aan die kalender. Waarom moeten wij dat dan doen?”

protest aan het hoofdkwartier van Natuurpunt, over een actie in het Lubbeek van Theo Francken (N-VA) en minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v) organiseert zélf gespreksmomenten met boze boeren.

De blokkades zijn opgeheven en supermarkten zetten nu alles op alles om de winkelrekken opnieuw te vullen.

Colruyt gaat ervan uit tegen donderdag weer normaal te kunnen opereren. Hoeveel de boerenprotesten gekost hebben, wil niemand uit de sector kwijt. Wel zou Delhaize voor 100.000 kilo aan goederen weggeschonken hebben aan voedselbanken, omdat het niet in de winkels geraakte.

Eerste minister Alexander De Croo pleitte voor een “solidariteitsmechanisme in de voedingsketen”, nadat landbouwers zondag op zijn stoep kwamen protesteren. Die actie verliep vreedzaam en duurde ongeveer een uur.

Verschillende grensovergangen tussen Vlaanderen en Nederland werden een tijdlang afgezet door zowel Nederlandse als Vlaamse boeren. In de afgelopen week werden de E34, de A67, de R6, het Klaverblad in Lummen, de Gentse binnenring en het Brusselse Luxemburgplein geblokkeerd door kwade landbouwers. In tegenstelling tot bijvoorbeeld in Frankrijk, verliepen de acties in ons land relatief vreedzaam. Enkel in Brussel ontstonden er een tijdlang rellen tussen politie en landbouwers.

Op verschillende plekken in het land gebeurden er in de buurt van snelwegacties zware ongelukken, waarbij één persoon om het leven kwam. In de verschillende WhatsApp-groepen - met vaak meer dan 500 leden - werd steevast opgeroepen om het linkerrijvak vrij te houden, ordediensten te laten passeren en de acties veilig te doen verlopen.

In Vlaanderen vormt het stikstofdossier vanzelfsprekend een van de katalysators van de onvrede. Het gestemde decreet is juridisch wankel - dat geven de meerderheidspartijen die het gestemd hebben zelf toe - en landbouworganisaties Boerenbond en ABS hebben al aangekondigd een procedure te starten bij het Grondwettelijk Hof. Na overleg verwacht de landbouwsector tegen 12 februari resultaat van de Vlaamse regering en van de supermarktsector.

De diverse supermarkten in België hebben samen een marktaandeel voor verse producten van 80 procent. Dankzij die overmacht op de markt, kunnen supermarktketens landbouwers dwingen om hun producten aan lage prijs te verkopen, waarbij vooral landbouwers die producten telen die snel bederven, een zwakke onderhandelingspositie hebben.

Hoe verliepen de acties?

De Boerenbond en ABS organiseerden zelf een aantal acties, maar heel wat blokkades werden spontaan georganiseerd. Dat zorgt ervoor dat het moeilijk te voorspellen is of er de komende dagen nog protesten georganiseerd worden. Er gaan geruchten de ronde over een

© EIGEN REDACTIE

Christophe Rutsaert

Lege rekken in de Colruyt wegens het boerenprotest

Jagers steunen boeren De boeren kregen tijdens een actie in Gent bijval van een opvallende groep. De Vlaamse jagersvereniging Hubertus Vereniging Vlaanderen (HVV) steunt de boerenprotesten.

“Er zijn heel wat parallellen tussen de jacht en de landbouw”, legt communicatieverantwoordelijke Christophe Rutsaert uit. “De slinger richting de groene kant slaat door en daar zijn beide sectoren de dupe van.”

“Net zoals de landbouwers, gaan wij gebukt onder steeds strenger wordende normen, die zonder overleg en niet objectief worden vastgesteld”, legt Rutsaert uit.

“De manier waarop vooral de politieke linkerzijde, on-

der druk van bijvoorbeeld dierenrechtenorganisaties, beslissingen maakt die niet op feiten, maar op emotie gebaseerd zijn, zorgt voor frustratie bij veel boeren en landbouwers.”

Vlaams Belang en cd&v Op de verschillende landbouwprotesten en in de communicatiegroepen is N-VA de grote verliezer van dat landbouwprotest, met Zuhal Demir als boosdoener. De christendemocraten en Vlaams Belang probeerden daar de afgelopen weken munt uit te slaan.

Cd&v krijgt de laatste jaren vaak de schuld voor de problemen in de landbouw, maar landbouwminister Jo Brouns gedijt wel tussen de kwade boeren. Hij zakte naar verschillende landbouwprotesten af en stond boeren te woord. Nu de landbouwprotesten op een lager pitje staan, gaat Brouns zelf de boer op. Tot midden maart staan er verschillende gesprekken met landbouwers ingepland.

Ook op sociale media zette cd&v in op de boerenprotesten. Volgens onderzoek van De Morgen en Adlens spendeerde cd&v gemiddeld 3.250 euro aan achttien verschillende berichten over de landbouwprotesten. Daarnaast gaf ook Vlaams Belang geld uit aan advertenties. Vier berichten van de partij werden met een bedrag tot 6.100 euro gesponsord.

In Vlaanderen vormt het stikstofdossier vanzelfsprekend een van de katalysators van de onvrede Natuurpunt De afgelopen decennia is Natuurpunt in alle stilte een van de grootste private grootgrondbezitters van Vlaanderen geworden, met dank aan heel veel subsidies. De organisatie heeft ruim 28.000 hectare natuurgebied in beheer, waarvan 20.000 in eigendom. Zowel Natuurpunt als het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) kopen ook steeds meer landbouwgronden op. De sommen die die organisaties neerleggen voor landbouwgronden, liggen vaak 20 tot 30 procent hoger dan de gangbare prijs.

Nadat eerder onder andere Chris Janssens (VB) in ’t Pallieterke hierover zijn beklag deed, zegt cd&v-voorzitter Sammy Mahdi nu ook dat landbouwgrond landbouwgrond moet blijven. “De realiteit is vandaag dat, naast de Belgische en Vlaamse overheid, Natuurpunt de op twee na grootste grondbezitter is van Vlaanderen. Er is niets verkeerds aan natuur, maar je moet wel zorgen dat het niet zorgt voor frictie met landbouwgrond. Dat is een uitdaging. Kapitaalkrachtige verenigingen kunnen veel geld op tafel leggen, waardoor ze andere landbouwers uit de markt kunnen concurreren.”

WANNES NEUKERMANS

BEKIJK ONZE INTERVIEWS MET DE BOEREN EN JAGERS VIA DEZE QR-CODES:

14 Geschiedenis

8 februari 2024

LEZERSBRIEVEN

Hoffmann von Fallersleben

‘Vlaanderen, dag en nacht denk ik aan u’

V

orige maand was het precies 150 jaar geleden dat Hoffmann von Fallersleben in Corvey door een beroerte werd getroffen en overleed. Blijkbaar vond niemand hier te lande het nodig om hier even bij stil te staan. Nochtans hebben wij, Vlamingen, heel wat aan hem te danken. Vandaag staat hij vooral bekend als de dichter van ‘das Lied der Deutschen’ - u weet wel: dat van ‘Deutschland, Deutschland über alles’ -, maar hij had ook een groot hart voor Vlaanderen en bij uitbreiding de Nederlanden.

August Heinrich Hoffmann werd op 2 april 1798 geboren in het stadje Fallersleben bij Wolfsburg. Hij was nog maar een tiener toen hij door de muze werd beroerd en zijn eerste gedichten schreef. Na met succes zijn middelbaar onderwijs te hebben afgerond, begon Hoffman in 1816 theologie en wijsbegeerte te studeren in Göttingen. In 1818, tijdens een werkbezoek in Kassel, ontmoette hij Jacob Grimm, die Hoffmanns interesse in taal en literatuur aanmoedigde. Het was een ontmoeting die zijn leven veranderde. Onder leiding van zijn docenten Grimm en Ernst Moritz Arndt begon hij in Bonn de Duitse taalkunde te bestuderen en hij ging daarbij als één van de eersten, systematisch op zoek naar historisch bronnenmateriaal.

MIDDELNEDERLANDS Van dan af groeide ook zijn belangstelling voor de Nederlandse taal- en letterkunde als een aan het Duits stamverwante taal en in 1819 ondernam hij een eerste studiereis naar Nederland. Het was het begin van rusteloze activiteit: hij zocht en publiceerde Oudhoogduitse en Middelnederlandse teksten, trad in contact met de universiteit van Leiden en de ‘Maatschappij der Nederlandse Letterkunde’ aldaar, en werd lid van het Koninklijk Instituut in Amsterdam. Toen hij merkte dat de Nederlanders nauwelijks belangstelling hadden om hun Middelnederlandse bronnen te verzamelen, heeft híj het maar zelf gedaan. Dat pionierswerk kreeg zijn neerslag in de ‘Horae Belgicae’, een rijke verzameling aan teksten uit de Middelnederlandse literatuur, volksliederen, sagen, enzovoort. Dat zou zijn levenswerk worden en aangroeien tot niet minder dan twaalf delen.

Het was in diezelfde periode, in 1821 om precies te zijn, dat hij met de publicatie van de poëziebundel ‘Lieder und Romanzen’ zijn naam veranderde in Hoffmann von Fallersleben, om verwarring met andere schrijvende Hoffmanns te voorkomen.

later werd hij gewoon hoogleraar. Tot zijn kennissenkring behoorden onder meer filosoof Georg Friedrich Hegel en dichter Ludwig Uhland.

GERMAANS FRONT Hoffmann begon in 1836 te corresponderen met Jan Frans Willems, was het volgende jaar bij hem te gast in Gent en ging ook naar Zuid-Vlaanderen. Hij zou later erelid worden van het ‘Comité Flamand de France’. Uit zijn contacten met Willems en de Vlaamse Beweging ontstonden verscheidene geschriften en ook gedichten, waarvan een aantal in het Nederlands. Hij zag, dixit een van zijn biografen, de Vlaamse Beweging als ‘een onderdeel van een Germaans front tegen een ontaardende romanisering’.

Hij zakte dan ook regelmatig af naar Vlaanderen en bezocht alle leidende figuren uit de toenmalige Vlaamse Beweging: Willems, Van Duyse, Snellaert, Blommaert, Alberdingk Thijm, Heremans, Dautzenberg - en niet te vergeten - Conscience.

UNPOLITISCHE LIEDER Zijn liberaalgetinte politieke engagement viel evenwel niet overal in goede aarde. Zijn academische carrière was plotseling voorbij toen Hoffmann in 1840 zijn gedichtenbundel ‘Unpolitische Lieder’ publiceerde, waarin hij onverbloemd kritiek uitte op de politieke en sociale omstandigheden in de Duitse landen. De Pruisische regering reageerde hard op de door hem neergepende “politiek offensieve principes en tendensen”. Ze verbood de dichtbundel, ontzette Hoffmann in 1842 uit zijn hoogleraarschap zonder pensioen en trok het jaar daarop zijn Pruisische staatsburgerschap in.

Er volgden moeilijke jaren voor de dichter. Hij leidde een zwervend leven door de kleine Duitse deelstaten. Hij werd maar liefst 39 keer uitgezet, maar werd altijd opgevangen door politieke vrienden. Hoffmann vond lange tijd onderdak als koeherder op de Mecklenburgse landhuizen Holdorf en Buchholtz.

De landelijke rust inspireerde hem tot het schrijven van een groot aantal kinderliedjes, 550 in totaal. Tijdens een ontmoeting met politiek gelijkgestemden op Helgoland in augustus 1841, schreef Hoffmann het ‘Lied der Deutschen’. Helgoland was op dat moment Brits, dus de liberalen hoefden niet bang te zijn voor represailles tijdens hun bijeenkomst.

EERHERSTEL Pas in 1849 kreeg Hoffmanns leven weer een rustiger verloop. Hij had zich heel bewust buiten de nationaal-liberale Maartrevolutie van 1848 gehouden. En dat was ook de machthebbers en veiligheidsdiensten niet ontgaan. Op 20 maart 1849 werd hij gerehabiliteerd en keerde hij terug naar het Rijnland. Hij stichtte een gezin dat niet van tragedies gespaard bleef. Van de vier kinderen uit zijn huwelijk met zijn jongere nichtje Ida vom Berge overleefde slechts één zoon zijn eerste levensjaar. Ida stierf zelf al op 29-jarige leeftijd…

Vanaf 1853 woonde de familie een paar jaar in Weimar, waar Hoffmann nieuwe literatuurstudies uitvoerde. Hier sloot de voormalige balling vriendschap met componist Franz Liszt, de peetvader van Hoffmanns zoon Franz Friedrich von Fallersleben.

Het was zijn vriend Liszt die Hoffmann in 1860 aan een baan hielp als kasteelbibliothecaris in Corvey.

De dichter bracht hier het laatste deel van zijn leven door. Een paar dagen na zijn dood publiceerde de Antwerpse dichter Victor dela Montagne een rouwhulde in ‘Onze Strijd’: “Wie Vlaming is, kniel’ rouwend neêr / met weemoed vol het hart: / wat traangewemel welle in ’t oog, / het hoofd ontbloot, den blik omhoog, / een beê voor Duitschlands bard!”

JAN HUIJBRECHTS © WIKIPEDIA

Ik ben er een paar jaar geleden nog geweest, op de imposant omwalde en meer dan 1.200 jaar oude - want in 822 door Lodewijk de Vrome gestichte - abdijsite van Corvey bij Höxter in het uiterste noordoosten van Noordrijn-Westfalen. Uit dat benedictijnerklooster traden tal van kerkvorsten, onder wie de eerste Duitse paus Gregorius V (996-999), op de voorgrond, naast een groot aantal geleerden, van wie de historicus Widukind, de schrijver van de ‘Res gestae Saxonum’, wellicht de bekendste was. Velen van hen werkten ooit in de unieke abdijbibliotheek die jammer genoeg tijdens de Dertigjarige Oorlog vernield werd. De na die ramp opnieuw opgebouwde bibliotheek, die circa 150.000 boekdelen bevat, verwierf spoedig weer grote vermaardheid. Van 1860 tot 1874 werkte hier als vorstelijk bibliothecaris de dichter August Heinrich Hoffmann von Fallersleben, die in een bloemenperkje op het kleine kerkhof naast de abdijkerk met zijn jong gestorven vrouw begraven ligt.

TOT ZIJN KENNISSENKRING BEHOORDEN ONDER MEER DE FILOSOOF GEORG FRIEDRICH HEGEL Hij heeft met zijn publicaties zeker de teloorgang van een deel van die oude teksten voorkomen. Het is dan ook niet overdreven om hem de eerste neerlandicus te noemen. Zijn opzoekingen legden hem geen windeieren. In 1823 ontving hij een eredoctoraat van de universiteit van Leiden. In datzelfde jaar benoemde de universiteitsbibliotheek in Breslau hem tot curator. Zijn werk leidde ertoe dat hij in 1830 uiteindelijk de titel van buitengewoon hoogleraar Duitse taal- en letterkunde ontving. Vijf jaar

Rotte patatten Pallieterke, Bijna een halve eeuw geleden werden soldaten uit alle delen van dit land aangevoerd om op de overstroomde akkers van het Scheldebekken aardappelen te helpen rooien. Dat leverde historische beelden op van ploeterende jongens in de modder. Begin februari 2024, aan de rand van de stad Sint-Truiden, tussen de pittoreske dorpskernen van Metsteren en Gorsem, kan men nu perfect waarnemen hoe het met de boerenstiel is gesteld. Ruim 20 hectare ligt vol met rottende patatten. Dat betekent een verlies van ongeveer één miljoen kilo, voldoende om de bevolking van een kleine stad dagelijks te voorzien van een aardappelgerecht. Ga dat maar eens uitleggen aan de ouders van de kinderen die met een lege brooddoos naar school moeten. Alle hoogstamboomgaarden hebben in deze streek de voorbije decennia plaats moeten ruimen voor monoculturen, waarin geen insect overleeft. Satellietgestuurde rooimachines hebben de handen van weleer vervangen. Maar in de vruchtbare Haspengouwse klei zijn die nu met hun monsterlijk dikke banden letterlijk tot aan hun as in de grond gezakt.

Gilbert Vanoppen, Kermt

Boerenopstand Pallieterke, De beste stuurlui staan aan wal. Dat zien we nu ook aan de talrijke commentaren op de boerenmanifestaties.

Hoe je het ook draait of keert, de Boerenbond heeft het gedaan. Niemand staat stil bij het feit dat een belangenorganisatie zoals de Boerenbond geen kader of studiediensten kan betalen met de bescheiden lidgelden.

Vergelijk dat met de vakbonden die voor elke werkloze langs de kassa passeren. Tot spijt van wie het benijdt, heeft de Boerenbond ervoor gezorgd dat hij een stevige structuur in zijn belangenorganisatie heeft kunnen uitbouwen. Het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) daarentegen werkt met boerende boeren. Zij weten hoe het er in de praktijk aan toegaat, omdat ze elke dag met de harde realiteit worden geconfronteerd. Binnen ABS zijn door de huidige malaise jonge boeren opgestaan die het voortouw nemen. Het zijn jonge boeren met een diploma op zak die men niet met een kluitje in het riet kan sturen. Men vergeet wel eens dat de socialist en voormalige Europees Commissaris Sicco Mansholt de schaalvergroting van de Europese landbouw in de jaren 1970 promootte. Onze landbouworganisaties volgden die richtlijn, de ene (de Boerenbond) al wat meer gezagsgetrouw dan de andere (ABS). Maar nu beweren dat de huidige Europese landbouwproblematiek de schuld is van de eigen organisaties, is fel overdreven. Het zijn de Europese bureaucraten en bij ons de techneuten van Natuurpunt die het kompas kwijt zijn. Schaalvergroting is plots uit den boze. Europa beloofde voldoende veilig en goedkoop voedsel, en een voldoende inkomen voor de boer. In het eerste is het geslaagd, in het tweede niet. Vandaar de woede-uitbarsting bij de boeren. De Europese Commissie geeft zelf aan dat de ‘Green Deal’ zal leiden tot een daling van de landbouwproductie met 15 à 20 procent.

Ondertussen kijken ze vanuit Amerika reikhalzend toe hoe wij, Europeanen, onze landbouw vernietigen. De Amerikanen staan al klaar om het gat in onze productie op te vullen. Bij ons komt er nog een element van woede bij, naast de vele andere: de overheid

komt haar eigen regels rond ruimtelijke ordening niet na. Dagelijks zien boeren dat agrarisch gebied aangekocht wordt om bos aan te planten.

Waar is de rechtszekerheid? Is de overheid echt verwonderd dat de boeren in opstand komen?

Guy Van Rysseghem, Lochristi

Bart De Wever (1) Pallieterke, In ’t Pallieterke van vorige week verscheen een uitgebreid gesprek met N-VA-voorzitter Bart De Wever. De man heeft ongetwijfeld enkele kwaliteiten: hij is een strateeg, intellectueel, praatvaardig,... Maar bovendien heeft hij een grote eigendunk en is hij overtuigd van zijn eigen grote gelijk.

Dat laatste heeft mij altijd gestoord.

Wat mij ook stoort, is zijn blijvende afschuw van het Vlaams Belang. Hij blijft die partij ‘extreem’ noemen en schakelt ze gelijk met de vermaledijde linkse communistische partij. Foei.

Hij beweert ook dat er met de partij Groen geen zee te bevaren is en daar kan ik inkomen. Hij is er kennelijk ook een voorstander van om, naar het voorbeeld van Frankrijk, een nataliteitspolitiek te voeren ten voordele van de aangroei van de autochtone bevolking die thans alsmaar achteruitgaat. Dat idee lijkt me ‘wishful thinking’ in deze alsmaar aangroeiende en diverse samenleving. Hierbij moet ik vooral denken aan een van de laatste uitspraken van wijlen moraalfilosoof Etienne Vermeersch. Hij was een pertinente voorstander van een drastische geboortebeperking, maar is in dat streven gefaald. Dat is tevens mijn mening. Als niet-Antwerpenaar kan ik zijn uitspraken als burgemeester over de stad Antwerpen niet beoordelen, maar ik heb onder meer toch grote twijfels bij zijn bewering dat de stadskas van deze grootstad volledig gesaneerd is. Verder ben ik het eens met zijn idee dat de moeder aan de haard, die de dagelijkse last van de opvoeding van en de zorg voor de kinderen draagt, op een of andere wijze moet worden beloond, want het bestaan van de moeder aan de haard is ondankbaar en eenzaam. De maatschappij is wel grondig veranderd door de massa scheidingen, waardoor de zorg geheel of deels ook bij de vader komt te liggen. Verder is hij ontgoocheld over de futloosheid van de huidige Vlaamse Beweging, maar dan is mijn vraag wat zijn inbreng is geweest. Hij stond erbij en keek ernaar?

Neen, Bart De Wever kan mij met zijn retoriek niet bekoren en dat zal bij de komende verkiezingen idem dito zijn.

Eddy Verpoten, Mechelen

Bart De Wever (2) Interessant interview met De Wever, maar moet hij altijd allerlei Latijnse woorden gebruiken die de meeste Vlamingen niet begrijpen? Andere politici gebruiken meer verstaanbare en directere woorden. De grootste blunder die hij vorige week heeft gemaakt, was het schofferen van de boeren en dat vijf maanden voor de verkiezingen. Bij het Vlaams Belang wrijven ze zich al in de handen, bij de cd&v zijn ze er ook niet rouwig om en de andere partijen zullen er ook nog een graantje van meepikken. Er zal dus geen nieuwe staatshervorming komen en de rode loper zal worden uitgerold voor Vivaldi II. Heeft hij niet door dat er veel begrip is voor de boeren bij de bevolking? Wordt het niet eens hoog tijd dat hij zich terugtrekt in Antwerpen en het bestuur van de N-VA aan iemand anders overlaat? Maar aan wie?

Erwin Strobbe, Zellik

Een lezersbrief insturen?

n August Heinrich Hoffmann von Fallersleben, geschilderd door Ernst Henseler

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.

15

PAL voor Vlaanderen

8 februari 2024

De Belgische stikstofgrens

Stikstof. Er gaat geen boerenprotest voorbij of het woord valt. Het is een ingewikkeld dossier dat al vele jaren aansleept. Wat echter merkwaardig is: het probleem stelt zich enkel in Vlaanderen, want in Wallonië is er geen stikstofprobleem, laat staan een stikstofdecreet.

Als het regent in Parijs …

De Waalse boeren zagen de protesten van de Franse boeren op televisie en kwamen ook in actie. Hier speelden andere beweegredenen: strenge milieunormen, een toenemende administratie, stijging van kosten, oneerlijke prijsbemiddeling en een steeds kleiner wordend inkomen. Net zoals in Frankrijk kwamen de Waalse boeren niet in de eerste plaats tegen het stikstofbeleid op straat.

En daar zit dus het groot verschil tussen Vlaanderen en Wallonië. Het stikstofprobleem is sowieso al moeilijk te begrijpen, maar dat in één land, België, de taalgrens ook een natuurgrens is (waar blijkbaar stifstof wordt tegengehouden), dat krijg je aan niemand uitgelegd. En ja, er is een verschil in veeteelt, begroeiing en ondergrond, maar al die verschillen veranderen niet bruusk ter hoogte van de taalgrens. Er is gewoon een andere visie op natuurbehoud en een andere interpretatie van de Europese natuurherstelwet.

Dryade

“Extremistische groene waanzin” Samengevat: De Croo zegt met uitgestreken gezicht dat hij de boeren begrijpt, terwijl staatssecretaris Dermine (PS) zich laat adviseren door een activistische jurist van de vzw Dryade. Zelfs Gwendolyn Rutten omschreef die vzw als “extremistische groene waanzin”. De vzw had ook subsidies aangevraagd, maar de toekenning ervan heeft Zuhal Demir op het nippertje tegengehouden. Ongetwijfeld zal Dryade ook dat besluit juridisch aanvechten.

Maar wij onthouden vooral dat de oprichter ook adviseur is van staatssecretaris Thomas Dermine, lid van de federale regering, en dat Dryade en Anton Muyldermans allerlei rechtzaken opstarten in Vlaanderen, maar niet in Wallonië.

KARL VAN CAMP

A B C D E F G H I J K L

De Marnixring, de Vlaamsgezinde serviceclub, heeft sinds 1 januari een nieuwe algemene voorzitter. Zijn naam: Hendrik Paternoster, woonachtig in de Vlaamse rand rond Brussel, meer bepaald in Tervuren. Tijd voor een korte kennismaking.

1

2

3

4

5

6

7

8

al wordt het hier verstedelijkt. De recente maatregelen met betrekking tot het verkeer bijvoorbeeld zijn typisch voor een stad. Uiteraard hoop ik in Tervuren - dat in Vlaanderen ligt en geen faciliteiten heeft voor anderstaligen - dat we die Brusselse toestanden niet te hoeven meemaken.”

U bent in Brussel geboren, maar u verhuisde in 1999 naar Vlaanderen. Niet zonder reden.

Hendrik Paternoster

Nog een ander verschil: in Vlaanderen stappen milieubewegingen sneller naar de rechter. In Wallonië gebeurt dat totaal niet.

Een van die organisaties is de vzw Dryade. Die vzw werd begin 2021 opgericht door twee (voormalige) Brusselse advocaten, zijnde Dries Verhaeghe en Anton Muyldermans. Het is die organisatie die overal in Vlaanderen opduikt om overheden en ondernemers aan te klagen en vergunningen aan te vechten, al dan niet in samenwerking met Natuurpunt, de Bond Beter Leefmilieu of plaatselijke actiecomités. De vzw is blijkbaar alleen in Vlaanderen actief en dat hoeft ook niet echt te verbazen. Oprichter Anton Muyldermans is sinds november 2020 ook adviseur op het kabinet van staatssecretaris Thomas Dermine (PS), bevoegd voor ‘Relance en Strategische Investeringen en Wetenschapsbeleid’.

1503

Nieuwe voorzitter Marnixring

© EIGEN REDACTIE

We gaan enkele weken terug in de tijd. De Franse boeren komen in opstand en blokkeren de autostrades en de toegangswegen van Parijs. De druppel die de emmer deed overlopen, was niet stikstof, maar wel een accijnsverhoging op diesel voor landbouwvoertuigen. Voor de boeren betekent dat een extra belasting en dus meteen een extra aanslag op hun inkomen. De beslissing om een accijnsverhoging door te voeren, was een puur Franse aangelegenheid, opgenomen in de begroting, en dus geen Europese richtlijn. Een gelijkaardige accijnsverhoging leidde ook in Duitsland tot een boerenprotest.

In het Vlaamse verenigingsleven neemt de Marnixring een speciale plaats in. Er zijn een zestigtal afdelingen, ringen genaamd, verspreid over heel Vlaanderen. De serviceclub ontleent zijn naam aan Filips van Marnix van Sint-Aldegonde, zeg maar de rechterhand van Willem van Oranje. Vorig jaar in december vierde de Marnixring zijn 55ste verjaardag met onder andere een bloemenhulde aan het standbeeld van Filips van Marnix in de tuin van het Koninklijk Museum van Schone Kunsten in Antwerpen en dat in aanwezigheid van Vlaams minister-president Jan Jambon.

Beste Hendrik, algemeen voorzitter van de Marnixring word je niet zomaar. Vanwaar uw motivatie?

“Ik ben al een tiental jaar geleden lid geworden van de Marnixring in Overijse.

Maar mijn interesse in de Vlaamse zaak leeft uiteraard al langer. Vlaamsgezindheid kreeg ik van huize uit mee. Mijn moeder was heel actief in het Vlaamse verenigingsleven in Brussel. Ze heeft daar ook de allereerste vrije Vlaamse peutertuin en kinderkribbe opgericht.”

9 10 11 12

U bent mede-oprichter van de Vlaamse Kring Tervuren en bent er ook voorzitter van.

“Nu ben ik er al 25 jaar weg en de toestand is, naar verluidt, veranderd. In elk geval was Vlaming zijn in Brussel toen niet gemakkelijk. Mijn indruk was dat de haat tegenover Vlamingen, die door sommige Franstalige partijen al van in de jaren 1960 gezaaid werd, door de gewone Franstalige burger was aangenomen.

Dat bleek zeer vaak als je als Nederlandstalige op je strepen stond. In de Delhaize werd je enkel geholpen als je de taal van Molière gebruikte. Je moest een dik vel hebben om niet te plooien. Maar die ingesteldheid lijkt veranderd te zijn in de laatste 25 jaar en wel ten goede.”

“Dat klopt, dat is een plaatselijke culturele kring, die cultuur wil brengen waar Vlamingen fier op mogen zijn. Sinds ik me ermee bezighoud, heb ik al bijzonder veel geleerd over diverse thema’s. Maar het voorzitterschap van de Marnixring neemt veruit de meeste tijd in beslag.

We zijn op zoek naar andere, nieuwe vrijwilligers. Al lijkt het in deze tijd moeilijk geworden om mensen warm te maken zich ten dienste te stellen van de maatschappij.”

Hoezo?

Dat brengt ons terug bij de Marnixring…

“De houding van de gewone Franstalige Brusselaars is naar mijn mening verbeterd, wat niet betekent dat Franstalige politici vaak een onredelijke Franstalige reflex hebben. Ik verwijs hierbij naar de recentelijke benoeming van rechters en magistraten in Brussel. De Nederlandstaligen werden opnieuw opzijgeschoven en het lijkt alsof onze Vlaamse politici dat zomaar hebben laten gebeuren.”

“Een reden geven waarom ik algemeen voorzitter geworden ben van de Marnixring? Ik denk dat het is omdat ik fier ben en wil blijven als Vlaming. En dat die Vlaamse identiteit voornamelijk bepaald wordt door twee kenmerken die door de Marnixring ter harte worden genomen, namelijk de Nederlandse taal en cultuur. Het werkterrein is dus ook buiten Vlaanderen, Nederlands is de officiële landstaal van zes landen. Een vereniging die de Nederlandse taal en cultuur omarmt, wil ik zeker koesteren, daarvan wil ik graag dat ze groeit en bloeit. Daarom heb ik mijn kandidatuur gesteld. En weet je wat, niemand had het me gevraagd of in het oor gefluisterd. Ik voelde dat het iets voor mij was - al moest ik wel eerst mijn echtgenote overtuigen (lacht) - toen ik in maart 2023 las dat het mandaat van mijn voorganger, Dirk Van Besien, ten einde liep. De Algemene Vergadering heeft mijn kandidatuur met een bijna stalinistische score goedgekeurd. Toegegeven, dat heeft me plezier gedaan.”

U woont nu in al enkele jaren in Tervuren, gemeente met een beroemde inwoner. De Vlaamse groene gordel staat onder druk en dus ook Tervuren?

“U hebt het over prins Laurent, vermoed ik. Ik heb hem nog nooit gezien en er wordt over hem weinig gesproken in Tervuren. De Vlaamse gordel onder druk, ja, de huizen die verkocht worden, worden vaak opgekocht door uitgeweken Franstalige uitwijkende Brusselaars.

Maar de meerderheid van de bevolking is nog Nederlandstalig. En de Tervurenaars zijn niet zonder reden de gelukkigsten van Vlaanderen. Het is hier goed wonen,

KARL VAN CAMP

HORIZONTAAL A. Naam gegeven aan het gerechtelijk onderzoek uit 2010 naar aanleiding van seksueel misbruik binnen de kerk B. Familieruzies - Romeinse cijfer 1011 - Nederlandse omroep C. Electric Light Orchestra - Het zij zo - Klaar D. Lid van ‘The Beatles’ E. Internetlandcode voor Hongkong - Argon - Limburgse gemeente - Tandbeen F. Porren om aandacht te trekken - Pers. vnw.

G. Type batterij - Jongensnaam - Metaal H. Tin - Invetten - Muzieknoot I. Tegenkanting J. Abrupt - Kom in actie K. Afwijzing - ’t Is te zeggen - En meer L. Gepelde gerst - Beneden peil OPLOSSING 1502

VERTICAAL 1. Te grote spoed 2. Watervogel - ‘Nieuw’ in samenstellingen 3. Engelse plaats aan de Theems, bekend om zijn college - Voorzetsel - Andermaal 4. Muzieknoot - Energiebron - Duits meer 5. Gevarieerde voorraad 6. Hoevedier - Kopstuk 7. Nabootsers - Pers. vnw.

8. Toestand van vervoering - Baskische beweging 9. Kadastraal inkomen Ingescheurde huid langs de nagel 10. Oppervlaktemaat - Disneyvisje 11. Bravoure - Sterke genegenheid 12. Boksterm - Klassiek zangspel - Variëteit

1502

1

2

A

S

C H A N D M E

3

4

5

6

R

B

I

E

B

E

7

8

I

R

E E

C

G R

A V

E

N

S

T

D

N

R

I

E

R

S

E

A A K

E

N

E

F

L

L S

G

I

H

S

E

V A

R

9 10 11 12

A N

R

E

E

N

I

A M E

N

B

I

P

E

N

I

S

W E

L

G

E

T

L

E M M E

R

S

D D C

E

L

N

L

O M

N

O N

E

T

L

I

T

K O R

E

T

N

I

I

G

J

E

N

O

K

K

N Z

P

I

T

A

R

R

E P E

O B E

L

D

K A D

E

E

16 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

8 februari 2024

X van de week!

Een mooie allesomvattende tweet van de wijze professor uit Heist-op-den-Berg.

Conner Rousseau die de politiek verliet omdat het niet langer over de inhoud ging, maar over zijn persoontje, doet er alles aan om… het over zijn persoontje te hebben.

In combinatie met zijn return naar het podium - een Nederlands podium waar toehoorders een kleine 400 euro betaalden om te mogen luisteren - is de hypocrisie van de Mussolini van Sint-Niklaas compleet.

Vorige week zette Vooruit-voorzitster Melissa Depraetere haar voorganger Rousseau stevig onder druk om een keuze te maken.

Na weken smeken op haar blote knietjes, weigerde Conner publiek te verschijnen om zijn duimpje omhoog of omlaag te steken.

De partij moest maar eens wachten tot Conner klaar was om te beslissen. Hij was ook mentaal totaal niet in staat om te verschijnen op het podium van partij. Daarvoor had hij het nog veel te moeilijk met zichzelf en het onrecht dat hem werd aangedaan. De fans moesten het stellen met een briefje waarin hij zei dat iemand anders de lijst mocht trekken. Hij zou eventueel een lijstduwer kunnen zijn, maar opnieuw: emotioneel kon hij zich daar nog niet over uitlaten. “Maar toch bedankt voor het smeken,” was de ondertoon, “en doe maar hard uw best om het niet over mij te laten gaan, bende losers!” Conner zelf heeft eigenlijk maar één onderwerp waar hij het graag over heeft: Conner. En hoe hij het graag over niets anders heeft dan Conner.

De wannabe’s Van de emotioneel verwoeste Conner schoot er nauwelijks een paar dagen later niets meer over. Te kapot om voor de eigen partijleden te verschijnen, maar niet om voor Nederlandse bedrijfsleiders uit te leggen hoe je best sukkels kan gaan indoctrineren. Dat is wat hij op een Nederlands podium kwam doen in ruil voor grof geld.

Om zeker te zijn dat het in België niet onopgemerkt zou blijven, nodigde hij de pers uit.

Op voorwaarde dat ze geen foto’s zouden nemen of vragen zouden stellen. Dat is nergens voor nodig.

Als Conner over Conner praat, zal al het nodige spontaan gezegd worden. En hij wist zichzelf bepaald te bewieroken. Dat Vlaamse politici hem zo graag wilden kopiëren bijvoorbeeld. En dat hij uiteindelijk niet kopieerbaar is. “Allemaal wannabe’s die er de ballen van kennen”. Hoe links ook volledig kansloos is zonder zijn onmiskenbaar genie.

Hoe alleen hij de harten van de mensen kan veroveren door vooral geen beroep te doen op hun hersenen. Ondertussen bleven de Vooruit-leden ‘word snel beter’-briefjes sturen. De pers was onder de indruk van Conners speech. En hij zag er ook afgetraind en bruingebrand uit. Ongetwijfeld van het vele werken in de privé en de retraite in SaintTropez. Kan je eigenlijk harder spuwen in het gezicht van diegenen die politiek geloven in de Mussolini van Sint-Niklaas?

Proficiat met je Vlaamse overtuiging!

Maar ben je al lid van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds?

Splits zelf de sociale zekerheid!

Word lid van het VNZ.

WAARSCHUWING! ALLEEN DE TITEL VAN DIT INTERVIEW LEZEN!

De Croo: “Ik denk dat onze boeren hardwerkende mensen zijn”

Er is iets vreemds aan de hand met premier De Croo. Zo onzichtbaar als de man was tijdens de legislatuur, zo vaak loopt hij vandaag in de kijker in de aanloop naar de verkiezingen. Maar de lieve man zegt nog steeds niks. Vraag en antwoord raken maar niet op elkaar afgestemd. “Dat is het voorrecht van de premier”, legt hij uit aan de redactie van ’t Pallieterke. “Journalisten zijn vrij om te vragen wat ze willen. Als waakhond van de democratie ben ik een voorvechter van een open perscultuur. Maar diezelfde pers moet wel aanvaarden dat ik die democratie ben. En dat ik dus mag antwoorden met wat mensen moeten horen. Begrijpt u?”

De boerenprotesten doen de eenvoudige werkmens in onze premier ontwaken. Na vier jaar zwijgen en naar eigen zeggen “hard werken”, gaat de premier in op iedere vraag tot interview.

Plots kan dat in combinatie met werk. Hij trekt zelfs al eens een bevoegdheid van Vlaanderen naar zich toe. Zoals die keer dat hij waarschuwde voor de natuurherstelwet en de implementatie in Vlaanderen. Dat zou niet goed zijn voor de boeren. Maar dan vertelt hij maar het halve verhaal natuurlijk.

Proberen we het even met uw schandelijke begrotingsresultaat. U zadelt de toekomstige generaties nogal met miserie op.

U waarschuwde voor de Europese natuurherstelwet en het effect op onze boeren. Maar laat ons nu eens heel eerlijk zijn. U heeft voor de natuurherstelwet gestemd. U waarschuwt dus eigenlijk voor uw eigen wet? Was u dan fout?

Maar u heeft nu een regering. U kan nu iets doen. Gaat u nu iets doen?

DE CROO: “Ik denk dat onze boeren hardwerkende mensen zijn die een ongelooflijk kwaliteitsproduct afleveren. Alleen moeten we hen niet met allerlei regeltjes overvallen en in overleg gaan. Ik heb daarvoor al gewaarschuwd bij de natuurherstelwet.”

Nogmaals, die heeft u dus gestemd.

Was dat dan broddelwerk? Gaat u dat terugschroeven in Europa?

DE CROO: “Ik denk dat onze boeren hardwerkende mensen zijn die een ongelooflijk kwaliteitsproduct afleveren. Daarom gaan we in overleg. Maar wij leveren Europees ook kwaliteit af. Daarom ijver ik als voorzitter van de EU voor de boeren en overleg.”

Premier, gaat u die Europese wet dan terugschroeven? Simpele vraag hoor.

De CROO: “Ik denk dat onze boeren hardwerkende mensen zijn die een ongelooflijk kwaliteitsproduct afleveren.”

En? DE CROO: “We moeten in overleg gaan. Om dat ongelooflijk kwaliteitsproduct van hardwerkende boeren te kunnen blijven afwerken.”

U zegt niks, premier.

DE CROO: “Wat zegt u nu? Ik hoor het mezelf toch zeggen. Ik ga in overleg, maar ik waarschuwde een jaar geleden nog voor de natuurherstelwet die een bedreiging zal zijn voor de hardwerkende boeren.

Niet iedereen heeft me dat in dank afgenomen.”

Ontdek meer voordelen op vnz.be of bel 015 28 90 90 VNZ zorgt voor het verschil

U kan mensen waarschuwen voor een aanstormende truck, maar als u die truck zelf bestuurt, kan u ook op de rem gaan staan.

DE CROO: “Ik denk dat onze boeren hardwerkende mensen zijn die een ongelooflijk kwaliteitsproduct afleveren. U bent het daar duidelijk niet mee eens, maar ik wel.”

DE CROO: “Ik denk dat onze boeren hardwerkende mensen… Ooh, de begroting. Daar is het van belang dat we zo snel mogelijk een goede begroting hebben om uit het moeras te raken. Dat moet de volgende regering doen. Onbegrijpelijk dat sommige partijen eerst het land willen hervormen. Er valt geen minuut te verliezen.”

DE CROO: “Inderdaad. Geen minuut heeft de volgende regering te verliezen. Ik wil die zo snel mogelijk vormen onder mijn leiderschap. Deze regering heeft het land door twee enorme crises geleid. Weet u, ik wil vooruit met dit land en anderen willen het de grond in praten.”

Premier alstublieft, u heeft nu een regering die blijkbaar onmachtig en verdeeld is.

En nu wilt u eenzelfde regering leiden die onmachtig en verdeeld zal zijn. Verliezen we dan niet heel veel tijd?

DE CROO: “Absoluut. Daarom wil ik geen minuut verliezen om een regering te vormen. Ik denk dat ik daar heel duidelijk in ben. Maar u blijft mij hetzelfde vragen. Ik zal niet van menig veranderen.”

Met alle respect, premier. U lult maar wat uit uw nek, hé?

DE CROO: “Ik denk dat onze boeren hardwerkende mensen zijn die een ongelooflijk kwaliteitsproduct afleveren. Maar ik ook.”

Info & reservering:

03 - 237 93 92

info@anz.be

Zondag 10 maart 2024 14u30 Lotto-Arena Antwerpen

84 ste

Vlaams Nationaal

ZANGFEEST www.zangfeest.org www.teleticketservice.com