't Pallieterke van 25 augustus 2016

72ste jaargang • nummer 34 • donderdag 25 augustus 2016

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

€ 2,20

Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...

Filipijns president Duterte dreigt VN te ruilen voor China

Waarom vertelt Vanackere de waarheid niet?

Op de voorpagina van ons vorig nummer hadden we het over de vrijlating van topterrorist Oussama Atar. Deze Belg van Marokkaanse afkomst, die de aanslagen in Brussel organiseerde, zat tot 2012 nog in een Iraakse gevangenis. Hij werd vrijgelaten na tussenkomst van de Belgische Staat, die zich gewillig had laten wijsmaken dat Atar een jonge idealist was, die enkel schuldig was aan het oversteken van de grens zonder papieren en die bovendien nog eens op sterven lag.

Dit blad wees vorige week op de verantwoordelijkheid van minister Steven Vanackere (CD&V), die van 2009 tot 2011 minister van Buitenlandse Zaken was en die bij Irak had aangedrongen op de vrijlating van Atar. We hadden toen, eerlijk gezegd, geen rekening gehouden met de mogelijkheid dat Vanackere zijn betrokkenheid zou ontkennen.

Ontkenning Aan De Tijd (16/8) verklaart hij nu: “Ik heb nooit diplomatieke actie ondernomen, en ik heb evenmin officiële brieven geschreven of demarches gedaan bij de Iraakse regering.”

Vanackere is blijkbaar vergeten dat zijn eigen departement op 9 oktober 2010 een persmededeling heeft verspreid waarin te lezen staat: “Herhaalde Belgische verzoeken aan de Iraakse overheid om een vervroegde vrijlating (van Atar) te overwegen om humanitaire redenen bleven tot nog toe zonder gevolg.”

Omdat het volgende ‘t Pallieterke nog een week moest wachten, publiceerde onze medewerker Jurgen Ceder dit document al op zijn Facebookpagina. Daarna deden de sociale media hun werk. Dezelfde dag werd het bericht overgenomen door blogger Luc van Braekel (een Vlaming die in Texas woont). De nieuwswebstek Newsmonkey las het daar en maakte een artikel over de zaak. En vandaar namen de grote kranten het over. In de Waalse pers gebruikt men al de term “Atargate”.

Vanackere probeerde dan maar een nieuwe verdediging: die van het slecht geheugen. “Ik heb er geen enkele herinnering van dat wij op het kabinet zijn tussengekomen voor Atar, eer-

lijk waar. ... Ik kan u héél formeel bevestigen dat ik geen enkele kennis had van zo’n demarche.

Het was zeker geen politieke beslissing dus.

Zelfs als u het mij op m’n doodsbed zou vragen, zou ik blijven zeggen, ‘neen, politiek is niets ondernomen voor Atar’. (Newsmonkey 18/8).

Schuld afschuiven Probleem voor Vanackere is dat het internet nooit vergeet. Het was niet zo moeilijk voor onze medewerkers om ook een RTBF-journaal van 2 september 2010 terug te vinden, waarin Bart Ouvry, de woordvoerder van Vanackere, verklaart: “Wij gaan onze inspanningen voor de vervroegde vrijlating (van Atar) hernieuwen.” Wat doet een “woordvoerder van de minister” anders dan het woord voeren namens de minister? Is het ook maar in de verste verte denkbaar dat Ouvry zich liet interviewen door een nationaal televisiejournaal zonder zijn minister te kennen? Of dat hij daar een leugen zou verzinnen zonder eerst Vanackere te raadplegen? Ook de familie en de advocaat van Atar bevestigen trouwens dat de minister hen had beloofd om tussen te komen.

Een kat in het nauw maakt rare sprongen.

Vanackere probeerde dan maar de schuld door te schuiven. Eerst naar de minister van Buitenlandse Zaken na hem: “Bij zijn vrijlating in 2012 was ik al geen minister meer. Maar ik ga hier de bal ook niet doorspelen aan mijn opvolger Didier Reynders. Ik kan me niet inbeelden dat Reynders zich anders heeft opgesteld dan ikzelf.” Prachtig hoe een politicus de schuld kan afschuiven op een andere politicus terwijl hij eigenlijk beweert het tegendeel te doen.

Daarna sleurde Vanackere ook de minister vóór hem mee, waarschijnlijk nog terecht ook: “Ik leer dat de vraag om een vrijlating om humanitaire redenen te overwegen dateert van 2008. Ikzelf zat toen in de Vlaamse regering.”

(De Standaard 18/8). Buitenlandse Zaken was in 2008 in handen van Karel de Gucht. Die zegt nu de zaak te onderzoeken, maar hij heeft alvast zijn eigen excuus klaar voor de blunder: “Wellicht treft niemand echt schuld in deze zaak. We wisten toen niet wat we nu weten.”

“We konden het niet weten” Is dat zo? Kon men niet weten dat Atar gevaarlijk was? In ongeveer alle persberichten over de zaak vindt men het verhaal dat Atar enkel en alleen werd veroordeeld wegens het “illegaal oversteken van de grens”. Maar daarvoor krijg je geen levenslang (in eerste aanleg), daarna verminderd naar 10 jaar, zelfs niet in Irak. Zijn advocaat geeft uiteindelijk schoorvoetend toe dat Atar ook werd veroordeeld wegens “het vervoegen van het verzet”. Het “verzet”, moet u weten, is een eufemisme voor de activiteiten van soennitische terreurgroepen die elke jaar duizenden doden maken in Irak, in overgrote meerderheid burgers.

Het weekblad HUMO - ere wie ere toekomt - heeft reeds in juli een uitstekend dossier over Atar gebracht. Daaruit blijkt dat deze zich aangesloten had bij een jihadistische groep. Hij werd bij gevechten gewond door een granaat.

Zijn eigen makkers lieten hem achter nabij een Amerikaanse kazerne omdat ze wisten dat dit de enige plaats was waar hij verzorging zou krijgen (ongewild een mooie illustratie van de morele ongelijkheid der kampen in de strijd tussen jihadisten en het vrije Westen). De soldaten vonden ook nog eens een arsenaal aan wapens in zijn auto. Voor de Amerikanen en het Iraakse gerecht kon er dus weinig twijfel over bestaan over de vraag wie Atar was of wat hij kwam doen in Irak. Daarom ook kreeg hij

een zware straf.

Konden onze politici dit dan niet weten?

Alleen indien ze het echt niet wilden weten.

Eén telefoontje naar Irak en ze hadden vernomen waarvoor Atar was veroordeeld. Eén vraag aan de Amerikanen of de Staatsveiligheid en ze hadden de uitleg gekregen dat Atar strijder was in een terreurbeweging. Eén email naar Interpol en ze wisten dat hij geseind stond als wapensmokkelaar. Zelfs even de persberichten nakijken had al geleerd dat zelfs onze vaak oppervlakkige pers al melding had gemaakt van de wapens in zijn bezit (zie Het Nieuwsblad van 10 mei...2010).

Was dat allemaal te veel gevraagd? Je vraagt de vrijlating en terugkeer van een man die tot een lange straf in het buitenland is veroordeeld en je doet niet eens de moeite om te weten te komen wie die man is of waarom hij is veroordeeld?

Commissie Aanslagen De parlementaire commissie “Aanslagen” herneemt binnenkort haar werkzaamheden. In een eerder artikel waren we sceptisch over de mogelijke resultaten van deze commissie. Het is de vraag of ze bereid zal zijn tot op het bot te gaan in het onderzoek, inclusief naar de politieke betrokkenheid bij de bevrijding van Atar.

Ecolo, PS en CD&V waren alvast rechtstreeks betrokken bij de publieke campagne om Atar vrij te laten. Parlementsleden van Ecolo en MR stelden vragen in dezelfde zin in het parlement.

Ministers van VLD, CD&V en MR hebben bij Irak aangedrongen op de repatriëring. Er blijven er niet veel meer over die geen boter op hun hoofd hebben. Vlaams Belang werd geweerd uit de commissie. Tenzij u op de sp.a rekent om de kastanjes uit het vuur te halen, zal het bijgevolg van de N-VA afhangen. We zijn benieuwd.

Luc Beyer de Ryke: “De collaborateurs hadden hun redenen.”

(lees blz. 11)

2 Nieuwe Sluis Terneuzen van cruciaal belang voor Gentse haven

Actueel

25 augustus 2016

Vlaanderen en Nederland gaan samen een nieuwe, grotere sluis bouwen binnen het huidige sluizencomplex te Terneuzen. Nadat de Nederlandse Raad van State vorige week alle bezwaren tegen het Tracébesluit naar de prullenmand heeft verwezen, gaat de projectorganisatie op zoek naar een geschikte aannemer. In 2022 zullen de eerste schepen wellicht door de Nieuwe Sluis varen. De Nieuwe Sluis is van cruciaal belang voor de toekomst van de Gentse haven.

(Mobiliteit en Openbare werken) tekenden ongeveer een jaar voordien al het verdrag dat van de Nieuwe Sluis bij Terneuzen een VlaamsNederlands project maakt, uitgevoerd door de Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie.

Het verdrag bepaalt de politieke, juridische en financiële afspraken voor de aanleg. Het is inmiddels door beide parlementen goedgekeurd en ging in op 1 maart 2016.

Gedeelde kosten

Niet minder dan zeven partijen hadden bij de Nederlandse Raad van State beroep aangetekend tegen het trajectontwerp dat door Melanie Shultz van Haegen, de Nederlandse minister van Infrastructuur en Milieu, begin dit jaar werd ondertekend. Het ging voornamelijk om technische aspecten, zoals de vrees dat er tijdens de werken een onvoldoend aantal ligof wachtplaatsen ter beschikking zouden zijn voor zowel zeeschepen als binnenschepen.

Ook omwonenden en sommige bedrijven in de onmiddellijke nabijheid worden geconfronteerd met onteigening. Zo zal het haveninformatiecentrum Portaal van Vlaanderen moeten wijken en moeten uitkijken naar een nieuwe locatie in Terneuzen.

Gent zeehaven Het huidige sluizencomplex bij Terneuzen is de toegangspoort naar de havens van Terneuzen en Gent, en zorgt voor de scheepvaartverbinding tussen Nederland, België en Frankrijk.

Het kanaal van Gent naar Terneuzen, met twee sluizen, werd al op 18 november 1827 ingewijd.

De sluizen zijn gebouwd om Gent en ZeeuwsVlaanderen te beschermen tegen overstromingen. De Gentenaren beschikten door dit kanaal ook over de zo gevraagde directe verbinding met de zee. Hierdoor werd Gent een zeehaven.

Toen waren de sluizen in Terneuzen respectievelijk 8 en 12 meter breed. Het toenemende scheepvaartverkeer vroeg echter al vlug naar een derde sluis, de huidige Middensluis, 18 meter breed, die in 1910 officieel werd opengesteld. De verdere ontwikkeling van de regio en de scheepvaart noopte uiteindelijk tot de aanleg van twee nieuwe sluizen in 1963: één voor de binnenvaart en één voor de zeevaart.

Na de verbeteringen werden de namen van de sluizen aangepast. De zeevaartsluis werd Westsluis genoemd, de oude Westsluis werd Middensluis genoemd, en de binnenvaartsluis is nu de Oostsluis.

Vlaams-Nederlands project Om de economische toekomst voor de Kanaalzone en Vlaanderen te verzekeren, bleek een vlottere doorstroming van binnenvaartschepen en een betere toegang voor grote zeeschepen noodzakelijk. Na onderzoek van een aantal alternatieven in 2012 maakten de Nederlandse en Vlaamse autoriteiten een planbesluit bekend over de bouw van de Nieuwe Sluis. Dit was meteen het startschot voor een voorbereidingsfase die haar einde kende met de goedkeuring van het Tracébesluit op 29 februari 2016. Minister Melanie Schultz van Haegen en haar Vlaamse collega Ben Weyts

Het kanaal Gent-Terneuzen is één van de drukst bevaren kanalen van Europa.

In 2013 voeren in totaal 65.000 schepen door het sluizencomplex te Terneuzen, waarvan 2.350 recreatievaart. Naar verwachting zullen in 2040 ruim 96.000 schepen van het sluizencomplex gebruik maken. De binnenvaart zou koploper blijven met 70.628 schepen, gevolgd door de zeevaart met 17.582 schepen. De recreatievaart zou dan weer goed zijn voor 8.684 schepen. Wij hebben er het raden naar hoe men aan die precieze cijfers voor de toekomst komt, maar het zou gaan om ongeveer 200 schepen per etmaal.

De Oostsluis is nu 280 meter lang en 23 meter breed. De Westsluis is nu 290 meter lang en 40 meter breed. De Nieuwe Sluis zal 427 meter lang, 55 meter breed en 16 meter diep zijn. In grote lijnen komt dat overeen met de nieuwe sluizen in het Panamakanaal. Dit maakt de sluis geschikt voor grote zeeschepen van 366 meter lang, 49 meter breed en 15 meter diep. Schepen tot 120.000 ton krijgen daarmee toegang tot de haven van Gent.

Daartegenover staat een (geraamd) kostenplaatje van 920 miljoen euro voor de aanleg en 75 miljoen euro voor het onderhoud.

De kosten worden gedeeld door Vlaanderen en Nederland. De kosten voor het onderhoud voor dertig jaar worden geraamd op 75 miljoen euro. Nederland betaalt éénmalig 155 miljoen euro. Vlaanderen draagt de overige kosten. Van de Nederlandse bijdrage neemt de Zeeuwse regio 10 miljoen euro voor zijn rekening. Aan Vlaamse zijde neemt het Havenbedrijf Gent 15 procent op zich. Afhankelijk van de raming en de Europese subsidies zal deze bijdrage schommelen tussen 71 en 95 miljoen euro. Voor de financiering worden reeds nu de nodige reserves aangelegd. Deze financiële bijdrage voor de bouw van de Nieuwe Sluis Terneuzen is voor het Havenbedrijf Gent de grootste investering ooit. Nederland en Vlaanderen zullen bij de Europese Commissie ook gezamenlijk een aanvraag indienen voor het verkrijgen van Europese subsidies in het kader van de uitbouw van het trans-Europese vervoersnetwerk.

Heimwee naar marken, guldens en franken

Meer aanpassingen Zal alles daarmee betaald zijn? Wij vrezen van niet. Grotere schepen vergen de nodige aanpassingen, opdat het zogenaamd ‘maatgevend schip’ ook het kanaal Gent-Terneuzen werkelijk zou kunnen bevaren. Het gaat onder andere hierom: de verbreding van het kanaal over de volledige lengte; de verdieping van de vaargeul van het kanaal tot 16,44 meter over de volledige lengte; bochtverbredingen; vernieuwing of aanpassing van de bruggen te Sluiskil, Sas van Gent en Zelzate. Ook de tunnel van Zelzate zou vervangen moeten worden. Er is dus nogal wat werk aan de winkel alvorens de havens van Terneuzen en Gent ten volle zullen kunnen genieten van de nieuwe infrastructuur en effectief grotere schepen zullen kunnen ontvangen.

Naar verwachting zal de bouw van de Nieuwe Sluis een bijkomende impuls geven aan de economie en de werkgelegenheid in de kanaalzone. Volgens het Havenbedrijf Gent is de Gentse haven nu reeds goed voor 60.000 jobs of meer dan 10 procent van de tewerkstelling in de provincie Oost-Vlaanderen. Een 300-tal bedrijven in en rond de haven zorgen blijkbaar voor een toegevoegde waarde van 6,3 miljard euro. Gent kent jaarlijks tot 500 miljoen euro private (90 procent) en publieke (10 procent) investeringen in de maritieme en de nietmaritieme sectoren.

RIRO

Slechte schutters In 2010 schoot de Belgische politie slechts veertien keer op personen die als een bedreiging werden beschouwd, in 2015 was dat al zevenentwintig keer. In 60 procent van de gevallen werd een nietdodelijk wapen gebruikt. Die zeventwintig schoten leidden slechts tot één overlijden en vier gewonden. Sommige kranten slaagden erin die cijfers te publiceren zonder ook maar één keer te verwijzen naar de oorlog tegen IS, of naar de islamitische terreur. In 2015 had die België nog niet met zo’n verwoestende kracht getroffen als nu, maar ons buurland Frankrijk natuurlijk wel.

5 minuten persoonlijke moed!

Bel gratis 0800 179 75 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be Voor een Vlaamse sociale zekerheid!

Word lid van het VNZ

Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen

Uit de smalle beursstraat

Goed nieuws voor de Duitsers die heimwee hebben naar de Duitse mark: ze kunnen sinds vorig weekend online dreigde mee te slepen, is al een paar jaar voorbij. Maar ze sluiwinkelen en met de oude munt betalen. Er zouden nog 13 miljard oude Deutschmarken in omloop zijn. Bij ons zijn mert. De eurozone kampt nog altijd met een aantal structuin biljetten zo’n 6 miljard Belgische franken in omloop. In Nederland is het iets minder: nog 500 miljoen guldens lig- rele constructiefouten.

Zo is het begrotingsbeleid van de verschillende lidstaten nog gen bij de mensen thuis. En er is meer dan één reden waarom dat aantal niet snel zal dalen. altijd onvoldoende op elkaar afgestemd. De nationale begroDe Duitse mark is deel van het DNA van de Duitser. Dat ver- len. Gezien de vele miljarden die in omloop zijn, is de kans tingsdiscipline, één van de pijlers van een muntunie, lijkt weer klaart wellicht waarom ze nog 13 miljard oude marken (omge- groot dat andere winkels zich tevens op de markt van de oude wat minder streng te zijn geworden. De regering-Michel is er stilaan van overtuigd dat een begrotingsevenwicht in 2018 niet rekend 6,5 miljard euro) thuis hebben opgepot. Elk jaar wordt munten storten. er slechts 10 miljoen mark in filialen van de Bundesbank omgeOok bij ons heeft dat fenomeen zich al voorgedaan, zij het haalbaar is. De Europese Commissie heeft al duidelijk gemaakt ruild in euro’s. Als het aan dit tempo verdergaat, zullen er over op een kleinere schaal. Lokale winkels beslissen wel eens om dat dit geen probleem hoeft te zijn indien er voldoende zogeeen eeuw nog altijd Duitse marken in omloop zijn. En die kans de klanten een dag lang de kans te geven in oude franken te naamde structurele hervormingen worden doorgevoerd, zoals is reëel, ook al is in Duitsland – in tegenstelling tot België – betalen. In België zijn momenteel nog 15.158.514 biljetten in het verder verstrengen van systemen van vervroegde uittreding omruiling van muntstukken eveneens mogelijk. Tijdens de omloop, ter waarde van bijna 151 miljoen euro (6 miljard frank). als het brugpensioen. Ook investeren in infrastructuur krijgt eurocrisis van een paar jaar geleden drukte het boulevardblad Vorig jaar zijn 69.282 oude Belgische frankbiljetten omgeruild goede punten van Europa.

Het Europees sanctiemechanisme voor lidstaten die de Bild elke dag een oud Duits bankbiljet af. Meer en meer oos- voor euro’s. Het aantal biljetten dat jaarlijks binnenkomt, zit in terburen hadden toen heimwee naar hun oude sterke munt. dalende lijn. In 2014 waren het er nog bijna 73.000 en in 2013 begrotingsnormen niet respecteren, is ondertussen stilgelegd.

Die stak schril af tegen die euro, die zwaar onder druk kwam ruim 88.000. Dat wil zeggen dat het ook hier nog een hele tijd Spanje zou volgens het Europees verdrag een boete moeten te staan door het budgettaire wanbeleid in Zuid-Europa en zal duren vooraleer alle biljetten zijn ingewisseld, als het ooit betalen omdat het zijn begrotingstekort heeft laten oplopen tot meer dan 3 procent van het bbp. Normaal staat daar een vooral in Griekenland. nog zover komt.

Dus zullen winkels en onlinewebshops zoals gezegd geneigd boete op van 0,2 procent van het bbp, voor Spanje is dat 2,2 Winkelen met de oude munt zijn het voorbeeld van Hertie in Duitsland ook elders te vol- miljard euro. Die boete wordt niet betaald.

Duitsers die heimwee hebben naar de Duitse mark hebben gen. Waarom ook niet in Nederland, waar nog 500 miljoen Dat de begrotingsteugels gevierd worden, kan op termijn nu een uitlaatklep. Ze kunnen sinds vorige week op de inter- gulden in omloop zijn? Hier is een commerciële nichemarkt een probleem worden voor de stabiliteit van de muntunie en netwinkel Hertie met oude marken betalen. Ze kunnen kiezen aan het ontstaan. de eurozone in een nieuwe crisis duwen. Als die losbarst in uit 1,2 miljoen artikelen. Al is er een praktisch probleem, want een grote lidstaat als Spanje of Italië zal de hele muntunie op betalen met kredietkaart of PayPal kan niet. Dus moeten klan- Onzekerheid over de euro haar grondvesten daveren. Daarom is het geen slecht idee die Naast zo’n lokale commerciële initiatieven is er nog een oude marken, guldens en franken nog even bij te houden. In ten hun betaling doen door oud geld per post op te sturen.

Niet handig, maar Hertie doet een geste: één euro kost bij reden waarom veel Europeanen hun oude munt blijven oppot- Nederland zou er zelfs een strijdplan bestaan om de gulden Hertie slechts 1,8181 mark. Een interessantere ruilwaarde dan ten: de onzekerheid over de toekomst van de euro. Akkoord, bij een zware crisis opnieuw in te voeren. de officiële van 1,95583 mark om oude biljetten in te wisse- de eurocrisis, waarbij Griekenland de hele muntunie in de val Angélique Vanderstraeten

Actueel

25 augustus 2016

Als hij maar geen voorzitter wordt…

3

Nieuwsfeit van de week

Het probleem van de sp.a kon niet treffender geïllustreerd worden dan door de rel van afgelopen week over dat “flinkse” interview van John Crombez in De Standaard.

Zodra de partijvoorzitter over eender welk onderwerp “wit” zegt, staat de helft van de partij meteen al klaar om, al dan niet anoniem, “zwart” te zeggen. Waarna de andere helft van de partij een dag later nadrukkelijk opnieuw “wit” zegt, ook al dan niet anoniem. Als militant kan je er alleen maar op staan kijken, en als kiezer heb je een paar dagen later geen flauw idee meer van waar de partij nu eigenlijk nog voor staat.

Links is in Vlaanderen nooit erg groot geweest. In Wallonië kon de PS tot voor enkele jaren vlotjes scores van boven de veertig procent neerzetten, en is de partij nu in volle crisis omdat ze volgens de peilingen wel eens onder de dertig procent zou kunnen zakken. En dat is dan de socialistische partij alleen nog maar. In Vlaanderen moet je sp.a, Groen en PVDA bij mekaar optellen om nog maar in de buurt van een kwart van de kiezers te komen.

Zolang de SP in Vlaanderen zowat het monopolie had op het socialisme – waarbij we abstractie maken van de kleine extreemlinkse partijtjes die vooral uitblonken in het bestrijden van mekaar – had ze een achterban die groot genoeg was om er een stevige partij mee uit te bouwen. Toen kwam er concurrentie van Agalev, later Groen, en recent ook meer en meer PVDA. Gevolg is dat als de partij in een peiling nog eens in de buurt van de zestien procent komt, ze wekenlang in een sfeer van euforie baadt. Vanuit een Europees perspectief bekeken, wordt een linkse partij met een aanhang van pakweg twaalf à vijftien procent gewoonlijk toch eerder onder de noemer “klein links” geplaatst. Alleen in Nederland doet de PvdA het tegenwoordig zo mogelijk nog slechter.

Geen verhaal Het probleem van de sp.a is dat de partij geen verhaal heeft. Of correcter: in Vlaanderen nog veel minder een verhaal heeft dan in de rest van Europa. In Noord-Europa hebben de socialistische partijen de sociaaldemocratische welvaartsstaat uitgebouwd, in ZuidEuropa stonden ze garant voor een gulle overheid die altijd wel ergens bij de overheid een baantje extra kon bijmaken. In Vlaanderen heeft de sp.a noch het ene noch het andere kunnen doen, ook al hebben ze zo lang mee aan de macht gezeten. De welvaartsstaat wordt in Vlaanderen door de christendemocraten geclaimd, voor de overheidsbaantjes moet je in Bruxelles en Wallonië zijn.

Navelstaarderij Wat rest de partij dan nog? Ze is tegen elk voorstel van de N-VA, en is verder vooral met zichzelf bezig. Symptomatisch hiervoor was het hoogtepunt van hun laatste congres van voor de zomer: het cumulverbod. Waaw!

Verpakt als een principieel standpunt is dat cumulverbod in de eerste plaats een handigheidje om de steeds schaarser wordende postjes over zoveel mogelijk poppetjes te kunnen verdelen, maar het is niet iets waarvan de man in de straat ‘s nachts wakker ligt.

De soap rond de voorzittersverkiezingen verleden jaar valt onder dezelfde categorie thuis te brengen. Wie vreest voor zijn baan, zijn veiligheid of zijn pensioen, zal het worst wezen of de voorzitter Bruno of John heet, behalve natuurlijk voor de kleine schare mensen voor wie het volgende postje precies van die kwestie afhangt. De energie die van twee kanten in de voorzittersverkiezingen gestopt werd, had men beter voor iets anders kunnen gebruiken.

Voorzitter Over de voorzitter gesproken: hoeveel militanten zouden vandaag nog het gevoel hebben dat het met John Crombez aan het hoofd allemaal zoveel beter zal gaan met de sp.a dan toen Bruno Tobback nog de plak mocht zwaaien? Als Crombez het afgelopen jaar al iets aangetoond heeft, dan wel dat het niet aan de figuur van de voorzitter lag, maar dat heel de partij een probleem heeft. Je vraagt je af wat een mens bezielt om nog voorzitter van die partij te willen worden. De laatste die verstandig met die vraag is omgegaan, is Freya van den Bossche geweest in 2007, toen ze wijselijk de kelk doorschoof naar Caroline Gennez. Die laatste is na vijf jaar nog steeds niet bekomen van haar voorzitterschap.

John Crombez zal het geweer dringend van schouder moeten veranderen als hij wil dat

het met de partij weer goed komt tegen de verkiezingen van 2018 en 2019. Hoe kan een partij immers op een ordelijke wijze naar de verkiezingen gaan als de partijvoorzitter op zowat elk punt gecontesteerd wordt door een niet onbelangrijk deel van de partij? En hoe kan je oppositie tegen een regering voeren, als je zelf voortdurend met een interne oppositie geplaagd zit?

Geloofwaardigheid Zelfs zonder die interne oppositie en haar navelstaarderij heeft de sp.a al problemen genoeg. Hoe kan je geloofwaardig oppositie voeren, als je zelf zo lang mee aan de macht hebt gezeten? Leg dat maar eens uit, dat de vermogenswinstbelasting vandaag zo dringend is, terwijl ze dat drie jaar geleden, toen de partij nog mee in alle regeringen zat, dat blijkbaar niet was. Het is gemakkelijk storm te lopen tegen een “turteltaks”, maar dat verdoezelt niet dat het feitelijk wel degelijk om een “freyafactuur” ging. Doe daar bovenop dan nog eens het Optima-schandaal, waar zowel tweede beste burgemeester van de wereld Daniël Termont als de voorzitter zelf en voormalig staatssecretaris van fraudebestrijding (!) bij betrokken blijken te zijn, en de kreet dat alle bankiers gangsters zijn begint toch wel bijzonder hol te klinken.

En in plaats van zich bezig te houden met onnozelheden zoals een cumulverbod, zou men zich op een volgend congres misschien toch eens beter bezighouden met een consistente uitleg rond ex-mandatarissen die na hun carrière proletarisch centjes gaan bijverdienen in dik betalende raden van bestuur, bovenop hun riante parlementaire pensioen. De verdediging dat ze geen lid meer zijn van de partij, of toch wel maar er tenminste geen functie meer uitoefenen, is bijzonder magertjes. En geeft de indruk dat men vooral geen te straffe uitspraken wil doen waarmee men later geconfronteerd kan worden, wanneer men zelf allerlei raden van bestuur zal afschuimen.

Op een volgend partijcongres zou men zich dan ook eens kunnen bezinnen over de relatie met de PS. Interessant als hefboom om mee in een federale regering te kunnen klimmen, dat wel, maar de manier waarop de PS zich blijft profileren als ofwel een Waalse paleosocialistische ofwel een Brusselse islamosocialistische partij straalt niet bepaald positief af op de sp.a.

Veel groezelige “have beens”…

Al evenzeer een probleem voor de geloofwaardigheid van de partij: de vele groezelige “have beens” die de partijcoulissen nog steeds bevolken. Wie zijn vandaag de frontfiguren van de partij? Ten eerste een hoop mensen met nogal wat op hun kerfstok, zoals John Crombez, Freya van den Bossche en Daniël Termont, maar ook Karin Temmerman (ook betrokken bij Optima) en Johan van de Lanotte (Electrawinds). En met mensen als Caroline Gennez, Bert Anciaux, Dirk van der Maelen, Yasmine Kherbache, Kathleen van Brempt, Peter Vanvelthoven, Monica de Coninck, Bruno Tobback, en, godbetert, zelfs Louis Tobback, maak je niet bepaald een frisse indruk. Hans Bonte probeert wel, maar komt maar niet uit de verf, en Meryame Kitir zal nog veel boterhammen moeten eten voor ze indruk kan maken als politica van formaat. In Antwerpen gaat men in 2018 proberen de burgemeesterssjerp te heroveren met de onverdoofd slachtende Tom Meeuws, en in Leuven met Mohamed Ridouani, maar bruisend is toch anders. Het wordt dus voortkwakkelen tot in 2018 en 2019, en hopen dat de laatste peilingen er voor de sp.a niet te veel naast zaten. En wie weet, met wat geluk keren CD&V, Open Vld en MR de N-VA in 2019 de rug toe, en dan kan er weer volop meegeregeerd worden.

Fv L

Dronken jongeman rijdt slaapkamer bejaard koppel binnen in Bornem

Briefje aan Kris Peeters

Het noorden kwijt Mijnheer de ziende blinde, Nu de vakantie stilaan op z’n einde loopt, gaan de serieuze gazetten eens langs bij de politieke tenoren om te horen of zij iets origineels te zeggen hebben nadat zij hun batterijen weer hebben opgeladen. Zo kwam vorige zaterdag De Standaard bij u aankloppen. En ja, gij waart weer fris en monter; de breuken en kneuzingen die u deze zomer in Puurs hadden gehouden na een memorabel fietstochtje, waren haast vergeten. Maar gij wist te vertellen dat gij meerdere keren uw wenkbrauwen hadt gefronst onder de zomerzon.

Gij waart namelijk een aantal keren geschrokken van voorstellen van uw grootste coalitiepartner als het ging om veiligheidsmaatregelen die moeten dienen om onze samenleving beter te beschermen tegen geïmporteerde terreur en gewoontes waar onze doorsneeburgers het erg moeilijk mee hebben omdat zij zichzelf daardoor steeds meer vervreemd gaan voelen in hun oorspronkelijke biotoop. De voorstellen over gewapend bestuur, het inperken van de vrije meningsuiting, door bijvoorbeeld sympathie voor IS te verbieden, of het verbod op het zwemmen in een boerkini, maar ook het voorstel tot het invoeren van een Patriot Act deden uw tenen krullen. Ook het feit dat uw partij een moslimpartij werd genoemd door het pamperen en vergoelijken van moslims en hun uitspraken, kondt gij niet appreciëren.

Onder ons, Kris: gij beseft maar al te goed dat de straffere rechtse taal die op steeds meer sympathie van de goegemeente kan rekenen, zich vroeg of laat zal vertalen in concrete voorstellen op de regeringstafel. En gij weet ook dat veel conservatieve mensen die eertijds hun volste vertrouwen gaven aan uw ‘Partij van God’ allang naar de Vlaamsnationale partijen zijn overgelopen, waarvan de ene al conservatiever en rechtser dan de andere is, en waarvan de grootste zich laat opjagen uit electorale overwegingen omdat de kleinste opnieuw met haar onverbloemde boodschappen de andere regelrecht bedreigt. En als CD&V’ers hebben jullie het daar altijd al moeilijk mee gehad, want gij weet ook dat uw vroegere kiezers niet naar sp.a of Groen, laat staan de PVDA zijn vertrok-

ken. Maar in plaats van daar een nieuw christelijk-behoudend pleidooi tegenover te plaatsen, worden jullie kleurlozer dan ooit, bang als jullie zijn van de eigen schaduw.

Gij kwaamt in het interview dan maar weer aandraven met respect voor de rechtsstaat en de grondwet en de ondertussen uitgeholde mantra dat iedereen natuurlijk onze waarden moet respecteren en dat je alle groepen in de samenleving moet verbinden en zo harmonieus moet laten samenleven.

Geeuw! Ja, dat soort softe praat waar iedereen het mee eens is, maar waarvan iedereen zich afvraagt hoe dat dan moet gebeuren en waarop jullie ook geen antwoord geven omdat jullie helemaal het noorden kwijt zijn en over niets nog expliciete uitspraken durven doen. Tenzij over de Duitse kanselier Angela Merkel, wier aanpak gij nog altijd moedig en de enig juiste vindt en dat jullie die blijven verdedigen. Als Merkel inderdaad jullie leermeesteres is om te leren hoe je in de eigen voeten moet schieten, dan hadt ge er inderdaad geen betere kunnen vinden…

Gij vergeet dat als gij het over de rechtsstaat en de grondwet hebt, er in de loop der jaren tal van mensen op al dan niet legale manier hier zijn komen binnenwaaien die zich van onze rechtsstaat en zijn basiswaarden geen barst aantrekken en ook ten onzent liefst hun eigen, vaak godsdienstige regels toegepast zien. Het gaat dan om de scheiding van Kerk en Staat, de gelijkwaardigheid van man en vrouw en de godsdienstvrijheid, waarvoor zij hun neus ‘carrément’ ophalen.

Allemaal zaken die hier verworven zijn, maar die op de helling komen staan als wij het pamperen niet stoppen en onze ogen ‘uit verdraagzaamheid’ blijven sluiten. Het zijn dus niet degenen die onze regels willen aanscherpen die onze grondregels willen aantasten. Integendeel. Het is goed dat bijwijlen het puntje op de ‘i’ wordt gezet als sommigen onze spelregels, helaas soms ook op gewelddadige wijze, komen afkeuren.

Adem eens heel diep als gij een dezer terug ter Wetstraat trekt en probeer met uw tsjevenclub het noorden terug te vinden. Als gij wilt zien wat ge daartoe moet zien, natuurlijk.

4

Dossier

25 augustus 2016

Uitgever Geert van Oorschot

Minder gevangenen...

Vlamingen kennen wel de uitgeverij Van Oorschot, maar over de uitgever (1909 - 1987) zelf weten ze weinig. In Nederland is de man een legende die nog altijd opduikt in vele smeuïge verhalen over de letteren en haar beoefenaars.

Biografie soms spannender dan het oeuvre Literatuur is niet mijn lievelingslectuur.

Ooit las ik alles wat vast of los zat. Ik schreef in het regentaat een gedegen stuk over Hubert Lampo en twee jaar nadat ik regent Nederlands-Engels werd, haalde ik zijn juist verschenen laatste roman in huis. Na vier bladzijden haakte ik af. Het was voorbij. Pogingen om ‘Het verdriet van België’ te lezen, strandden even vlug. Bij “De naam van de roos” sloeg ik het boek dicht toen Eco bladzijden lang middeleeuwse kloosterordes opsomde.

Dat stond beter en duidelijker in mijn cursussen Middeleeuwen in de 2de kandidatuur.

Maar goede biografieën van een literator zijn geschiedschrijvingen waar ik van smul: over de Manteau-biografie van Kevin Absillis en de Claes-biografie van Bert Govaerts schreef ik met plezier in dit blad. Het boek van Vic van de Reijt over de sluwe transacties van de Antwerpse reclameman Fons de Ridder vond ik spannender - dit is echt vloeken in de kerk - dan het proza van Willem Elsschot.

En met de bekende rode oortjes las ik de 763 pagina’s lange biografie van Geert van Oorschot. De auteur is journalist en criticus Arjen Fortuin, bekend bij iedereen die wekelijks de boekenbijlage van het NRC Handelsblad leest.

Fortuin heeft er zeven jaar aan gewerkt en dat merk je, want er is geen tegel die hij niet oplicht. En hij heeft het geluk dat Van Oorschot en al zijn auteurs (1) onverbiddelijke brievenschrijvers waren die (2) hun mond niet met honingwater maar met azijn spoelden. Fortuin heeft ook de belangrijke Vlaamse bronnen niet verwaarloosd.

De Vlaamse connectie Een naam die voortdurend opduikt, is die van de Vlaamse criticus (en ambtenaar) Clem Bittremieux. (1920-2003), medewerker van De Gids, Dietsche Warande en Belfort en Tirade (dat Van Oorschot uitgeeft). Tegenover de Vlaming is Van Oorschot zeldzaam eerlijk, vertelt hij dingen die hij aan niemand van zijn Nederlandse vrienden of auteurs schrijft. Is dat toeval, of acht de Zeeuw Van Oorschot het niet nodig dezelfde grote muil open te trekken die hij nodig acht in zijn contacten met Hollanders, zeker die van de Amsterdamse variant?

Natuurlijk delen de twee mannen ook een tragedie. Zowel de vrouw van Bittremieux als Van Oorschots zoon Guido pleegt zelfmoord. Maar ook Arjen Fortuin valt het op dat de grofgebekte Van Oorschot anders, voorzichtiger, beleefder wordt als hij de Vlaams/ Nederlandse grens oversteekt. De zakenhaai Van Oorschot, die geregeld op dubbeltjes en kwartjes bezuinigt, doet er alles aan om onontvankelijk Nederland warm te maken voor de gedichten van Richard Minne en Jan van Nijlen. Zijn liefde voor de twee Vlamingen gaat ver.

Hij is zelf een gesjeesde schrijver die ooit droomde van literaire roem en die door critici ongenadig werd neergesabeld. Op zijn 66ste neemt hij weerwraak met een geslaagde en geprezen sleutelroman, “Twee vorstinnen en een vorst”, die ook nog een eclatant verkoopsucces wordt.

Hij gebruikt het pseudoniem R.J. Peskens en die R en J staan voor Richard en Jan. Een andere Vlaming die hij probeert in zijn fonds binnen te rijven, is de jonge Hugo Claus. Die speelt geslepen Van Oorschot uit tegen De Bezige Bij, zodat die uitgeverij hem direct een groot voorschot toestopt en Claus zich verontschuldigt bij Van Oorschot met het bekende voetballersexcuus dat hij geen dief kan zijn van de eigen portemonnee.

Ook bij Elsschot en later bij diens erfgenamen vangt Van Oorschot bot, want men moet de familie De Ridder niet de commerciële truken van de foor leren.

Iemand die Van Oorschot wel dag en nacht het hof maakt, is Herman de Coninck. Hij wil

absoluut een uitgever in Amsterdam vinden ter wille van het prestige, en ten slotte geeft Van Oorschot De Conincks meest intense bundel “Zolang er sneeuw ligt” uit, waarin de dichter het tragische verkeersongeluk beschrijft waarbij zijn eerste vrouw sterft, een naamloos iemand bij Fortuin en andere schrijvers over De Coninck (in een artikel in De Mechelse Kerjeuze heb ik Anneke Somers een gezicht en een eigen verleden gegeven).

Een schelmenroman over een schelm De essentie van het boek is het leven van de uitgever, en dat leest als een schelmenroman; wat Van Oorschot ook was. De Vlissinger verlaat zeer jong zijn geboortestad waar zijn bewonderde maar arme vader lange tijd een belangrijke rol in de socialistische partij speelt. Van Oorschot zwerft door heel Nederland in linkse kringen. Hij zakt in zijn literatuurexamen, maar ontdekt dat hij een schitterende verkoper is van boeken, zelfs van grote literatuur, aan eenvoudige mensen die opzien tegen een bezoek aan pretentieuze boekhandels. Zo iemand kan de Amsterdamse uitgever Samuel Querido gebruiken; zeker als hij tijdens de bezetting als Jood moet onderduiken - hij wordt verraden en eindigt in Auschwitz.

Van Oorschot sleept de uitgeverij door de oorlog en vergeet zeker niet zichzelf te belonen. Na de bevrijding begint hij op zijn eentje met een uitgeverij voor zogenaamde kwaliteitsboeken: proza, poëzie, maar ook anticommunistisch werk. Veel stelt het aanvankelijk niet voor, want zelfs jonge auteurs als Willem Frederik Hermans en Gerard van het Reve zijn nog geen namen. Later worden ze dat wel en ze maken Van Oorschot welstellend, maar niet gelukkig. Hilarisch zijn de woedende brieven van zijn auteurs omdat hij weer eens een belofte niet houdt, omdat hij van alles uitvindt om af te dingen op hun royalties, omdat hij uiterlijk mooie boeken uitgeeft die wel berucht zijn voor de vele spelfouten, want hij neemt niet de moeite om een eerste zetsel te corrigeren. Te duur.

Twee ideeën brengen zijn schaapjes op het droge. Hij begint een stroom uitgaven van verzameld werk: liefst van dode auteurs als Ter Braak, Du Perron, Van Ostaijen. Hij maakt hun erfgenamen wijs dat hij dit uit liefde doet, zodat ze geen auteursrechten vragen. Via de linkse vrienden harkt hij vervolgens tonnen subsidies binnen bij ministeries en fondsen. Hij slaagt er zelfs in een peperdure volledige Multatuli aan “le palais de Laeken” te slijten.

Zijn tweede voltreffer is de befaamde Russische bibliotheek. Dostojewski en co moet hij ook niet betalen. De subsidies stromen weer toe (niet van de Sovjet-Unie). Zijn vertalers zijn jong en hij scheept ze af met een schijntje. Van Oorschot begrijpt vlug dat hij reeksen moet aanbieden, want Nederlandse boekenkopers willen altijd een volledige set in de kast, zelfs al lezen ze de helft niet. De uitgever werkt letterlijk dag en acht, schaakt op vijf borden tegelijk, overspoelt alles met sloten alcohol en laat geen vrouw met rust, zodat zijn eerste en tweede huwelijk eronder lijden.

Een secretaresse die hij verleidt, schuift hij af naar zijn goede vriend Joop den Uyl. Die verneemt eerst na zijn huwelijk dat zijn vrouw al een relatie had met Van Oorschot en vergeeft het hem nooit. Van Oorschots relaties met zijn kinderen variëren tussen onverschilligheid en pure haat, maar met zijn auteurs probeert hij altijd persoonlijke vriendschappen te sluiten. Hij verwent ze met logies, drank en feestjes of overstelpt hen met boeken (waarvoor ze soms een week later ongevraagd een factuur in de bus krijgen). Kortom, een meer dan levensgrote persoonlijkheid en een ideaal onderwerp voor een biografie.

Ondermijnd door sigaren en alcohol wordt Jan Neckers hij toch nog 78.

Gevangeniswezen op de goede weg?

Minister van Justitie Geens kreeg afgelopen week schouderklopjes van de cipiersbonden omdat hij zijn belofte om de overbevolking in de gevangenissen te bestrijden, was nagekomen. Op 11 augustus was het aantal gedetineerden inderdaad gezakt tot 10.289, of 1.200 minder dan in augustus 2014. Vraag is of dit zo’n hoopgevend nieuws is.

Eindelijk een behandeling voor geesteszieken De daling van het aantal gevangenen heeft verscheidene oorzaken. De belangrijkste is de oprichting van gespecialiseerde psychiatrische centra voor geïnterneerden in Gent en Antwerpen. Dit is zonder meer een goede evolutie. Geïnterneerden zijn geesteszieken die niet toerekenbaar zijn voor hun daden en zij horen in principe niet thuis in de gevangenis. Toch werden tot voor kort meer dan 1.100 gevaarlijke geesteszieken opgesloten in de gevangenissen bij gebrek aan gespecialiseerde opvang.

Het leverde al vele jaren veroordelingen op vanwege verscheidene internationale instanties, vooral omdat er voor deze geïnterneerden binnen het gevangeniswezen nauwelijks of geen behandeling werd voorzien. Een oplossing liet eindeloos lang op zich wachten. In mei 2014 werd eindelijk het Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC) van Gent geopend, dat plaats biedt aan 264 geïnterneerden.

Volgend jaar zal er op Linkeroever in Antwerpen een gelijkaardig centrum worden geopend voor 170 geïnterneerden. Het totaal aantal plaatsen is ruim onvoldoende om alle geïnterneerden op te vangen, maar men hoopt de anderen binnenkort via “externe psychiatrische zorgcircuits” te kunnen behandelen. Dit betekent dat een groter aantal gevaarlijke geesteszieken terecht zal komen in gewone psychiatrische klinieken. Dat is niet zonder risico voor de andere geesteszieken, het verplegend personeel en de hele samenleving. Men had beter geïnvesteerd in bijkomende en grotere PFC’s, maar daarvoor ontbraken de wil en de middelen.

Meer illegalen teruggestuurd Tweede oorzaak van de daling van de gevangenispopulatie is het opdrijven van het aantal teruggestuurde illegale criminelen. In 2014 werden er 625 ex-gedetineerden teruggestuurd. In 2015 was dit opgedreven tot 1.437.

Het beleid van staatssecretaris Francken heeft op dit vlak dus tot een gevoelige verbetering geleid, ook al blijven er nog altijd veel te veel illegalen vrij rondlopen. Dit terugzendingsbeleid leidde tot een rechtstreekse en een onrechtstreekse daling van het aantal gedetineerden: de illegalen worden nu sneller vanuit de gevangenis teruggestuurd, ook al is hun straftijd nog niet voorbij; anderzijds zorgen de terugzendingen voor minder gevallen van recidive en dus voor minder nieuwe gedetineerden. Hierdoor is het aantal vreemdelingen in de gevangenissen nu gedaald tot 4.954, terwijl het er begin 2016 nog 5.300 waren. Toch blijft het aandeel vreemdelingen in de gevangenissen met 48 procent ontzettend hoog. In 2013 bedroeg het nog 45 procent en ook toen zaten we aan een record. We spreken dan natuurlijk nog niet over het aandeel ‘nieuwe Belgen’, die niet leesbaar zijn in de statistieken.

Kortgestraften nog sneller vrij De derde oorzaak van de daling van het aantal gedetineerden ligt bij de nog snellere vrijlating van zogeheten kortgestraften. Sinds begin juli is een nieuwe omzendbrief van kracht van minister Geens, die toelaat dat nog meer veroordeelden onder de drie jaar cel (dat is het gros van de veroordeelden) versneld de gevangenis kunnen verlaten. Deze maatregel

is behoorlijk omstreden en werd door Geens ingevoerd om de cipiersbonden tevreden te stellen na de stakingen van de voorbije winter. De bonden eisten dat de overbevolking zou worden tegengegaan, zodat de werkdruk zou verminderen.

Probleem is dat er sinds het desastreuze beleid van Onkelinx (en zelfs voordien onder Verwilghen) al zoveel maatregelen werden genomen om de korte straffen te reduceren, dat het overgrote deel van de veroordeelden tot een effectieve celstraf nooit meer in de gevangenis terechtkomt. Turtelboom maakte van de omzetting van ‘korte’ celstraffen (tot drie jaar) naar een enkelbandregime zelfs een automatisme, zonder de minste controle. Ze verklaarde in De Morgen van 16 oktober 2013 openlijk dat het “tot niets leidt een gevangenisstraf van een jaar uit te voeren”.

Dit zwakke strafbeleid wordt nu uitgebreid.

Ook ‘Belgen’ zonder een wettige verblijfplaats zullen bijvoorbeeld kunnen genieten van een zacht enkelbandregime. Hoe dit allemaal zal gecontroleerd worden, mag Joost weten. De noodmaatregel van Geens duurt voorlopig tot het einde van het jaar, maar alles wijst erop dat hij nadien zal bestendigd worden, zoals dit gebeurde met alle ‘noodmaatregelen’ van de voorbije kwarteeuw. Geens wil het aantal gedetineerden immers op een duurzame wijze laten zakken tot onder de 10.000, en dat kan alleen maar door de straffeloosheid verder te bestendigen.

Afschrikkingseffect Het is die straffeloosheid, de massale nietuitvoering van korte straffen, die nu al jaren de geloofwaardigheid van Justitie ondermijnt. Niet alleen leidt dit begrijpelijkerwijze tot enorme frustraties bij de strafrechters, bovendien werkt dit de criminaliteit in de hand. Jonge criminelen die kleinere vergrijpen plegen, worden door deze straffeloosheid als het ware aangemoedigd om verder te gaan op het ingeslagen pad, waardoor ze steeds driester tekeergaan en in de zware criminaliteit belanden. De extra ruimte die gecreëerd wordt door het weghalen van de geesteszieken en door de wegzending van illegalen zou men moeten aanwenden om de straffeloosheid terug te schroeven en korte straffen wél uit te voeren. Op die manier creëert men opnieuw een afschrikkingseffect, waardoor de criminaliteit gevoelig blijvend kan dalen.

Nederland gidsland Nederland is op dit vlak een gidsland geweest. Meer dan twintig jaar geleden heeft men daar de omslag gemaakt naar een correcte strafuitvoering, waarbij besloten werd ook alle korte gevangenisstraffen daadwerkelijk uit te voeren. De celcapaciteit werd drastisch uitgebreid, met een indrukwekkende daling van de criminaliteit tot gevolg. In die mate zelfs dat Nederland het aantal cellen intussen opnieuw sterk kon inperken, zijn gevangenisboten kon verkopen en de grote gevangenis van Tilburg (750 plaatsen) voor veel geld aan België kon verhuren. In plaats van zich te laten leiden door zijn obsessie om het aantal gedetineerden stelselmatig te laten dalen, zou de minister van Justitie beter eens op de koffie gaan bij zijn collega in Nederland. Die zal hem met plezier uitleggen hoe hij de criminaliteit echt kan bestrijden.

BL

Actueel

25 augustus 2016

Over boerka’s en boerkini’s Het zal u misschien verbazen, maar ik kan Nadia Sminate absoluut niet volgen in haar vraag om de boerkini te verbieden. En neen, ik ben vorige week niet bekeerd tot de islam, laat dat duidelijk zijn.

Nadia Sminate is naast burgemeester van Londerzeel, ook parlementslid voor N-VA én voorzitter van de commissie Radicalisering in het Vlaams Parlement.

Al in 2015 pleitte zij voor een verbod in openbare zwembaden, nu wil ze dat uitbreiden tot de stranden van onze Vlaamse kust.

Ik citeer Sminate: “We moeten absoluut vermijden dat er in Vlaanderen vrouwen met een boerkini rondlopen. Niet in het zwembad, maar ook niet op het strand. Ik geloof niet dat vrouwen in naam van het geloof met zo’n gedrocht op het strand willen rondlopen.”

Kijk, daar is Nadia Sminate al een eerste keer fout. Een boerkini is een modieus badpak dat je nauwelijks kunt vergelijken met een boerka. Je moet dus een duidelijk onderscheid maken tussen moslimvrouwen in boerka die op het strand zitten, en moslimvrouwen die een boerkini aantrekken om te gaan zwemmen. Ik heb de moeite gedaan om op internet eens te zoeken waar die boerkini’s vandaan komen, en met enkele klikken zit je ergens in Saudi-Arabië en kun je in een webwinkel een keuze maken. Ik ken weinig van mode, maar om – zoals Sminate doet – de boerkini te omschrijven als een “gedrocht”, die zit er toch wel naast.

Sluier Islamitische vrouwen bij ons dragen overigens geen boerka’s (dat is verboden, want bij een boerka zijn de ogen niet zichtbaar), maar ze dragen een chador. Dat kledingstuk kan aangevuld worden met een nikab (een sluier die alleen de ogen vrijlaat) of een hidjab, en dat is dan het bekende hoofddoekje.

Nu wordt het beeld voorgehouden als zouden de moslimvrouwen in vol ornaat, met hun boerka, in het zwembad springen. Wat natuurlijk een verkeerd beeld is. Neen, boerkini’s zijn elegante zwempakken die in speciaal zwemtextiel gemaakt zijn om in zwembaden te gebruiken. Hygiënische redenen inroepen om de boerkini te verbieden in openbare zwembaden, zijn al even absurd.

Boerkini’s op het strand of in het zwembad verbieden? Absurd en onbegrijpelijk. Je kan

een Vlaamse vrouw die enkel graag een badpak draagt toch niet verplichten een bikini te dragen? Je kan eender welke vrouw die bij het zwemmen of zonnen graag haar lichaam bedekt, toch niet manu militari verplichten om een bikini aan te trekken?

Symbooldossier Dat is het basisprincipe. Maar de boerkini wordt nu een overroepen symbooldossier.

Uiteraard weet ik ook wel dat het dragen van een boerkini een uiting is van een religieuze overtuiging. Een symbool dat ook misbruikt wordt omwille van politieke motieven. Linkse jongens en meisjes staan wederom vooraan om het dragen van de boerkini te verdedigen. We moeten het allemaal maar aanvaarden, want “de moslims moeten zich hier thuis kunnen voelen”.

Neen, het probleem van de boerkini is niet het echte probleem. Als ik door het raam kijk van mijn kantoor zie ik mannen rondlopen in typische jelleba’s. Gaan we dat ook verbieden?

Ook het dragen van een jellaba is een “statement”, zo van ‘ik hou vast aan onze culturele gewoonten’.

Wie de boerkini wil verbieden, moet rechtlijnig zijn en alle chadors, nikabs, hidjabs en jellaba’s verbieden. Ik rij elke dag over de Turnhoutsebaan in Borgerhout en zie er dan honderden rondlopen.

Begin maar. Wat zou ik me ergeren aan een boerkini, terwijl achter mijn hoek een zoveelste nieuwe moskee in de steigers staat; al dan niet gesubsidieerd door de Vlaamse overheid.

En welke partij deelt er de lakens uit in die Vlaamse regering?

Wie de voortschrijdende islamisering van onze maatschappij wil tegenhouden, zal dus met andere maatregelen dan een boerkiniverbod moeten afkomen. De voorstellen van Nadia Sminate om de boerkini te verbieden lijken stoer, maar zijn in mijn ogen totaal nutteloos. Het doet me eerder denken aan een potje paniekvoetbal. We kunnen onze energie beter besteden aan de echte problemen rond islamisering. ’t Zal nodig zijn.

K arl van C amp

5

Muyters en Rio 2016 Op de Antwerpe regionale zender ATV verklaarde Muyters, Vlaams minister voor Sport, fier dat 16 van de 19 top 8-plaatsen tijdens de afgelopen Olympische Spelen op naam staan van het Vlaamse Topsportbeleid. Dat is inderdaad zo. Daartegenover staat dat de verdienste van Vlaanderen nergens aan bod kwam en dat Vlaanderen en Muyters in de media zo goed als onzichtbaar waren. lands geleerd hebben? Zij was ook ploeggeDe minzame Eddy de Smedt, jarenlang Vlanote van drie Vlaamse atletes en een toffe ming van dienst bij het BOIC, zei in een interVlaamse coach, Rudy Diels, die in Peking nu view met de VRT: “Sportbeleid is een continu terecht goud haalden op de 4 x 100m. En toch proces: we hebben een stap voorwaarts gezet, kan en/of weigert deze hautaine madam een maar nu moeten we dat doortrekken. Een aanwoordje Nederlands te spreken. En de Belgital successen zijn het gevolg van jarenlange sche VRT vindt het vanzelfsprekend de vaaninvesteringen, waar we nu de vruchten van deldraagsters Thiam en Borlée steevast in het plukken.” De realiteit is dat niet het BOIC, maar Frans te interviewen. wel Vlaanderen veel geld investeerde in de Dit is België, en ook dit laat Muyters zo graag voorbereiding van de Olympische Spelen, 25 gebeuren. Is er nu echt niemand bij N-VA die miljoen euro per jaar voor topsport. Een reachem kan duidelijk maken dat zijn belgicistisch tie hierop van Muyters? Onbestaande. sportbeleid regelrecht ingaat tegen de doelen Typisch Belgisch waarvoor zovelen in zijn partij zich inzetten?

Nafi Thiam was één van de topatleten van Oh ja, hoe werd de Belgische delegatie aandeze spelen en haar prestatie en die van haar gekondigd bij de openingsceremonie? Indercoach Lespagnard verdienen alle sportieve daad,...als Belgique. Zo werd bij de 1 miljard lof en erkenning. Bij de openingsplechtigheid kijkers opnieuw de indruk gewekt dat België was Olivia Borlée vaandeldraagster voor België, een eentalig Franstalig land is. Het is mede en bij de slotceremonie was het Thiam. Beiaan minister Muyters om ervoor te zorgen dat den kunnen of willen geen Nederlands spre‘ons’ land (sic) op een correcte wijze wordt aangekondigd. ken. Olivia Borlée woont in het Brusselse en moet gedurende haar studies toch wat NederPenanti

De grote waarheid van Ernst Nolte

Alle Nederlandse dagbladen brachten het nieuws, maar u zult het in geen enkele Vlaamse krant gelezen hebben: de Duitse historicus Ernst Nolte is op 18 augustus overleden. Nolte studeerde af tijdens de Tweede Wereldoorlog. Omwille van een misvormde hand werd hij nooit opgeroepen als soldaat. Na de oorlog profileerde hij zich als een gerespecteerd historicus en kenner van het fascisme, ook gevierd door links.

Hij probeerde meer te zijn dan een beschrijvende geschiedkundige. Hij probeerde steeds te begrijpen, te verklaren en te duiden.

Defraigne (MR) pleit voor boerkiniverbod

Turkse bokkensprongen Turkije maakt dezer dagen rare bokkensprongen. Enerzijds schreeuwt het van de daken dat het binnen maximaal zeven jaar lid wil zijn van de EU, anderzijds gaat er geen dag voorbij of het land strijkt zijn westerse bondgenoten flink tegen de haren. Niet alleen gaan de zuiveringen na de mislukte coup in Turkije op grote schaal voort: tienduizenden rechters, journalisten, ambtenaren, militairen, academici en zo meer zitten al in de cel. Er is sprake de doodstraf weer in te voeren, zodat het regime van would-bekalief Erdogan pas écht kan afrekenen met zijn tegenstanders.

Ook militair-strategisch lijkt het land de steven te wenden.

De bekoelde relaties met Rusland lijken na het bezoek van Erdogan aan Moskou enigszins genormaliseerd, zozeer zelfs dat de Turken de luchtmachtbasis Incirlik willen openstellen

voor Russische vliegtuigen. Maar Incirlik is een NAVO-basis en wordt intensief gebruikt door de VS, die er tactische kernwapens hebben liggen. De Amerikanen zijn er al een tijdje niet gerust op.

Meteen na de coup werd die basis een tijdlang afgegrendeld door (loyale) Turkse troepen en de stroom werd afgesneden; dat was al een teken aan de wand. Vandaar dat sommige bronnen nu hardnekkig beweren dat de VS hun kernwapens aan het weghalen zijn, richting Roemenië. De VS noch de NAVO willen dat bevestigen, natuurlijk, maar eigenlijk zou de verplaatsing maar verstandig zijn. Wat Turkije nog bij de NAVO zit te doen, wordt stilaan een niet meer te vermijden vraag. In Brussel en Washington zitten ze in elk geval met de handen in het haar – daar kan men donder op zeggen.

In 1986 werd Nolte het voorwerp van een belangrijke controverse. In een artikel in de Frankfurter Allgemeine Zeitung verdedigde hij het idee dat bolsjewisme en nationaalsocialisme eigenlijk veel meer met elkaar te maken hadden dan algemeen wordt aangenomen. Het tweede kwam er als reactie op het eerste, stelde hij.

Bovendien, betoogde Nolte, zijn er ook heel wat inhoudelijke verwantschappen tussen de twee politieke ideologieën. Hij had die stelling al eerder ontwikkeld, maar het artikel bevatte een zinnetje waar velen zouden over struikelen (Nolte gaf later toe dat hij het beter anders geformuleerd had): “Was de Goelag Archipel niet oorspronkelijker dan Auschwitz? Was de ‘klassenmoord’ door de bolsjewieken niet de logische en feitelijke voorloper van de ‘rassenmoord’ van de nationaalsocialisten?” Sommigen meenden dat hij hierdoor het unieke karakter van de Holocaust in twijfel trok.

Zijn belangrijkste tegenstander in het debat, dat als de “Historikerstreit” bekend zou worden, was de linkse filosoof Jürgen Habermas. Het ongenoegen van Habermas kon niet verbazen. Hoewel hij een evolutie had doorgemaakt, waren de ideeën van dit laatste icoon van de Frankfurter Schule nooit helemaal losgeraakt van de marxistische opvattingen van zijn jeugd.

In 1992 noemde hij zichzelf nog “de laatste marxist”. Dit kon echter niet verhinderen dat het Nolte was die voortaan het epitheton “omstreden” zou krijgen, terwijl recyclagemarxist Habermas op steeds meer respectabiliteit in academische kringen mocht rekenen. Nolte kreeg in 2000 nog één eretitel, de

Konrad Adenauer Prijs (van een stichting verwant aan het CDU), en zelfs dat maakte kritiek los. Habermas, daarentegen, werd overladen met titels van alle landen en universiteiten (in 2013 werd hij nog met alle honneurs ontvangen door de KUL).

Eén van de grootste successen van de Sovjetpropaganda was het bestempelen van het nationaalsocialisme als “extreemrechts”. We leven in een wereld waar journalisten en andere opiniemakers politici graag indelen op een links-rechtsas, waar je aan de ene kant van het spectrum het “extreemlinkse” communisme vindt en aan de andere kant het “extreemrechtse” nazisme. Deze leugen beïnvloedt nog dagelijks ons politiek debat.

Het is dit bedrog dat toelaat om iedereen die zich als rechts of conservatief profileert al halfweg in de richting van nazisme te plaatsen. Nochtans hebben de “totalitaire tweelingen” (zoals François Furet ze noemde) veel meer met elkaar gemeen dan links als comfortabel beschouwt. En allebei hebben ze een afkeer van burgerlijke, conservatieve, liberale en democratische rechtse stromingen.

Het was de grote verdienste van Ernst Nolte om deze belangrijke waarheid aan het licht te brengen. Maar voor links was dat net zijn grote zonde. Hij beging trouwens nog een andere grote zonde in zijn laatste levensjaren. In een interview met Die Welt van 2006 noemde hij het “islamitisch fascisme” een derde variant van het totalitaire gevaar voor onze beschaving en vrijheid. We mogen deze waarschuwing vanwege de grootste kenner van die twee andere totalitaire stromingen best ernJurgen Ceder stig nemen.

6

Dwars door Vlaanderen

25 augustus 2016

Zeg het met bloemen Het valt op, het onkruid tiert welig in Limburg. Pesticides mogen sinds vorig jaar niet meer gebruikt worden, waardoor op vele plaatsen het onkruid kniehoog staat op en naast openbare domeinen, kerkhoven, wegen en fietspaden. Vele burgemeesters stelden voor opnieuw pesticides te mogen gebruiken, ook omdat ze manschappen te kort hebben voor het vele werk. Het milieuvriendelijk bestrijden van al dat onkruid brengt hoge kosten met zich mee. Veel werk dat anders door het gebruiken van pesticiden zo geklaard was. Provinciaal gedeputeerde van Leefmilieu Ludwig Vandenhove (sp.a) kon er niet

De Geuzenberg

Bye bye kotelet En dan stel je op en mooie dag vast dat die vertrouwde slagerij overgenomen is door een halal-boer. Dat het aanbod desondanks breed blijft (inclusief varkensvlees), zou een teken van professionalisme moeten zijn. In de praktijk loopt dat wel even anders...

Hoeveel ‘West-Vlaamse slagers’ zouden er nog in Brussel zijn? Met onze excuses dat de omschrijving nogal cliché klinkt, maar lange tijd was de slagersgilde in Brussel nu eenmaal een West-Vlaamse aangelegenheid. In die mate dat ruim tien jaar geleden in het Archief en Museum voor het Vlaams Leven te Brussel (AMVB) zelfs een heuse tentoonstelling aan die West-Vlaamse slagers in de hoofdstad gewijd werd. Maar goed, tijden veranderen en ook – vooral – in Brussel onderging de samenleving een heuse metamorfose. Vaak bedankte de volgende generatie voor het harde labeur dat hun ouders aan de dag legden, maar vooral de verdere vervreemding van de stad was een factor van betekenis. Een combinatie van de macht van het getal en het opdringerige eigen aan de islamitische inwoners van deze stad, zorgde ervoor dat halal stilaan maar zeker de norm is geworden.

mee lachen en stelde prompt voor het vele onkruid te bestrijden met bloemen. Burgemeester Dumont van Heers vroeg zich openlijk af hoe dat op kerkhoven kon gedaan worden, omdat ze het onkruid niet meer wegkrijgen.

Gaan de doden dan toch nog gras en bloemen op hun buik krijgen?

Pukkelpop Vijf jaar geleden brak boven het festivalterrein in Kiewit een verschrikkelijke storm los en die veroorzaakte vernieling en verdriet.

Vijf festivalgangers kwamen om, verschillende mensen raakten zwaargewond. En zoals elk jaar komen nu ook burgemeester Hilde Claes en organisator Chokri Mahassine de veiligheid op het terrein toelichten. Alles was piekfijn geregeld, dit wordt het beste festival. Maar dat liep woensdagochtend al behoorlijk mis en veranderde zelfs in chaos. Gigantische verkeersproblemen door een gebrekkige bewegwijzering. Omleidingen en files van ’n klein uurtje voor enkele kilometers. Door de speciale festivaltreinen bleven de overwegen tot zelfs ’n half uur dicht, waardoor geen enkele auto nog door kon. De zelfstandigen in de buurt begonnen ook te klagen over de communicatie, de omleidingen en daardoor het wegblijven van de klanten. De politie moest op plan B overschakelen, en nog meer omleidingswegen openen om het verkeer vlot te trekken.

Terwijl Infrabel in het station van Kiewit een actie gestart was tegen het spoorlopen, liepen honderd meter verder tientallen jongeren het spoor over, richting de festivalweide.

Tweespalt in Turkse gemeenschap De Turkse gemeenschap in Limburg blijft verdeeld sinds de mislukte staatsgreep in Turkije. De aanhangers van de Gülenbeweging,

die in de minderheid zijn, worden door de aanhangers van ‘hun’ president Erdogan dagelijks met bedreigingen geconfronteerd. Erdoganaanhangers dreigden sommige Turkse handelaars hun zaak plat te branden, een andere heeft zijn zaak reeds moeten sluiten omdat er geen klanten meer over de vloer kwamen. Nog enkelen komen in de problemen. De ouders van kinderen die les volgen in de Lucernacolleges worden aangemaand om hun kinderen elders naar school te sturen. Het maakt duidelijk zichtbaar dat de Turkse gemeenschap in Limburg een staat in de staat is, en alleen Erdogan en Turkije als hun enige leider en natie aanzien. Dat ook vele politici van Turkse origine zich duidelijk pro-Erdogan hebben geuit, moet de Limburgers verontrusten.

Paniek?

Brugge ondergaat zoals zoveel steden de gevolgen van de huidige crisis en zoekt oplossingen waar ze misschien niet te vinden zijn. Een tennistornooi op de Grote Markt? De Memorial Van Damme in het huidig Jan Breydelstadion in vervanging van de weggevallen start van de Ronde van Vlaanderen? Andere grote evenementen naar de hoofdstad van West-Vlaanderen halen?

Waarom zouden het stadsbestuur en de gouverneur niet alle buitenlandse ambassadeurs eens uitnodigen en hen tonen over welke enorme mogelijkheden de stad beschikt onder het motto “Verenig de Naties. In Brugge”? Pol van den Driessche kan en wil daarvoor zorgen... Als voorzitter van de Belgische Groep van de Interparlementaire Unie ontmoet hij regelmatig ambassadeurs die in Brussel vertoeven. Om de twee jaar komen die excellenties met hem samen in het federale parlement.

Vandaar zijn voorstel. Hij heeft zelfs al een logo voor zijn idee.

Ontnuchterende vaststelling Al jaar en dag is Nick Trachet culinair redacteur van BRUZZ (het voormalige Brussel deze Week). En het moet gezegd dat deze gezapige bioloog elke week het betere werk neerzet. In tijden dat men ons om de oren slaat met kookboeken en (pseudo) culinaire recensies, zijn er gelukkig enkele witte raven. Nick Trachet is er één van. Net als Roeland van Walleghem, in een vorig leven VB-politicus, maar vooral een erg bevlogen kok en gastronomisch liefhebber. Jaren geleden kreeg hij de kans van de zopas overleden Christian Dutoit om in zijn ‘linkse’ Meervoud zijn kennis te etaleren.

Het levert een erg gesmaakte rubriek op, maar terug naar Trachet. Deze VUB-alumnus (enkele jaren geleden liep hij nog te dwalen op het feest van de decadentie of de Saint Vé-optocht, zo u verkiest) woont in Laken, vlakbij het multiculturele Bockstaelplein, en diende vast te stellen dat zijn vertrouwde slagerij overgenomen was. Waar hij vroeger worst of paté kocht, wordt nu een assortiment aangeboden dat “100% halal” is. Weg met het edele zwijn dus.

VUB Het schoot de minzame man in een verkeerd keelgat. “Nu begint het de spuigaten uit te lopen”, oreert hij in zijn rubriek. Want niet enkel moet hij anderhalve kilometer stappen voor een alternatieve slagerij, een praktisch ongemak, het is vooral het principiële dat hem dwars zit. “Het is niet omdat ze geen varkensvlees eten dat de consument de keuze mag worden ontzegd”, benadrukt hij. In wezen is het een zaak van “professionalisme”, want “als ik trek heb in een spierkoteletje, dan moet hij daarvoor zorgen”. Klopt als een bus, maar misschien is het de man ontgaan wat zich de voorbije jaren in deze stad afgespeeld heeft? Ach, er zijn er wel meer die er een hele poos over doen om het licht te zien. Worden we hier vrolijk van? Eerlijk gezegd niet, veelal geërgerd door de trage reactie. Scientia vincere tenebras, is de leuze van de VUB. Er zal nog veel wetenschap nodig zijn...

KNIN.

Staatsgreep in de USSR Verleden week was het vijfentwintig jaar geleden dat communistische hardliners in de SovjetUnie probeerden de koerswijziging die Sovjetpresident Mikhail Gorbatsjov in gang had gezet ongedaan te maken met een staatsgreep. Door het alerte en moedige optreden van de president van de Russische republiek, Boris Jeltsin, kon de (niet al te best voorbereide) coup worden verijdeld. Niet lang daarna viel de USSR uit elkaar. Radio Free Europe ging eens na wat er met de belangrijkste coupplegers gebeurde, en dat verhaal is best merkwaardig. Eén man, minister van Binnenlandse Zaken Boris Pugo, pleegde zelfmoord. Van de anderen zat niemand langer dan drie jaar in de gevangenis, de meesten zelfs geen twee jaar. In 1994 verleende de Doema hen amnestie, waardoor aan hun proces wegens hoogverraad voor de krijgsraad een einde werd gemaakt. Enkel generaal Varrenikov weigerde de amnestie, maar werd – nadat de eerste rechter was vervangen – vrijgesproken omdat hij enkel bevelen had opgevolgd en toch had gehandeld voor ‘het behoud van het land’. Alle hoofdrolspelers maakten daarna zonder probleem carrière in de Russische politiek of in het zakenleven. Sommigen kregen zelfs hoge onderscheidingen. Voor het feit dat tijdens de staatsgreep drie doden waren gevallen, werd geen van hen ooit aangeklaagd. De meesten zijn intussen overleden. Aan het wedervaren van de hoofdrolspelers van de staatsgreep valt in elk geval af te leiden dat men in Rusland de woelige augustusdagen van 1991 het liefst zo snel mogelijk wilde vergeten. Ook nu, bij de vijfentwintigste verjaardag van de coup, is de aandacht in de Russische pers eerder bescheiden.

Russen die na 1991 zijn geboren, weten nauwelijks iets van wat er zich dat jaar heeft afgespeeld, want in het onderwijs wordt aan de staatsgreep geen aandacht besteed. Officiële herdenkingen zijn er in Rusland niet en Sovjetdissidenten van weleer kregen in Moskou geen toestemming om zelfs maar een herdenkingsplechtigheid te houden voor de drie dodelijke slachtoffers op de plaats waar ze omkwamen.

De voorbije vierentwintig jaar was hen nochtans telkens toestemming verleend, maar dit jaar vingen ze bot. Voor verreweg de meeste Russen is het goed zo: het ineenstuiken van de Sovjet-Unie was in hun ogen een drama. Ook president Poetin denkt er zo over: hij noemde de val van de USSR ooit ‘de grootste geopolitieke catastrofe van de 21ste eeuw’. De wil om de klok minstens gedeeltelijk terug te draaien, is ondertussen al vijftien jaar de hoofdstroom van het Russische beleid. De dissidenten van toen en de huidige opposanten zien in dat beleid dan weer het bewijs dat de putschisten van 1991 uiteindelijk aan het langste eind hebben getrokken.

Het spreekt vanzelf dat in de voormalige Sovjetstaten die kort na de gebeurtenissen onafhankelijk werden, anders tegen de staatsgreep wordt aangekeken dan in Rusland. Voor hen was het uiteenvallen van de USSR een bevrijding. De ‘geest van 1991’ is in die landen springlevend, net als de wil om zich tegen het nieuwe Russische imperialisme te weer te stellen.

Een nieuwe reuzin in Turnhout…

Turnhout heeft een reuzentraditie. Letterlijk. De ‘reuzenfamilie’ is geregeld te zien in stoeten en op allerhande feesten. De ‘Turnhoutse reuzen’ zijn dan ook een begrip geworden en de Reuzenclub zorgt voor het onderhoud van de 45 gigantische draagpoppen.

In de inkomhal van het stadhuis staat er ze een nieuwe reus. Een reuzin, in dit geval, overigens een keur van opgesteld, met name want Lina kwam de 45 reuzen versterken op de Kaartenreuzen die verwijzen naar de een spektakelmoment van de burgerbewespeelkaarten, waarvan Turnhout de hoofdging aan de Turnhoutse historische watertostad is. Elke trouwstoet en elke officiële ren vorige week. genodigde moet er langs bij het betreden Stereotiep?! van het stadhuis. De reuzen zijn figuren uit En jawel, het stond in de sterren geschrehet Vlaamse volksleven en spreken vaak tot ven: Lina is een moslima. Geen moslima de verbeelding. zonder hoofddoek zoals zoveel vrouwen in Lina Marokko, Turkije of Jordanië, maar een echte In Turnhout bestaat er ook een zogemoslima zoals we ze in West-Europa zien. naamde ‘burgerbeweging’ die zich De Koep Mét hoofddoek dus… Alsof elke moslima noemt en eigenlijk een club is van officiële een hoofddoek draagt of zou moeten dragen! en vrijwillige progressieve culturo’s die zich Over stigmatisering en stereotiep gesproken, bijna exclusief rond (en bij) de Turnhoutse zeker omdat ook in Turnhout heel wat mosliGroenen situeren. En daarnaast heb je ook ma’s ongesluierd rondlopen. Willen de linkse nog FrisGemixt, een bevriende organisatie culturo’s insinueren dat de enige echte mosdie vooral ijvert voor de multiculturele samenlima er een moet zijn mét hoofddoek? Hallo, leving. Zij hadden het idee opgevat de reuKoep en FrisGemixt?! De enkele tientallen zenfamilie wat meer kleur te geven, want ze aanwezigen gingen evenwel door hun dak vonden de oude reuzengroep nogal stereotoen de reuzenpop werd voorgesteld en Fristiep met die Vlaamse volksfiguren zoals een Gemixt aan allen halalstoofvlees met friepastoor en een champetter. Dus creëerden ten aanbood. Er waren op het feest van de

club maar een handvol moslims te zien. De diverse groepen van die geloofsgemeenschap in Turnhout hadden er klaarblijkelijk zelf geen boodschap aan…

Wat nu?

Of de Reuzenclub erg opgezet is met deze politiek correcte en maatschappelijk gevoelige aanwinst die hen ‘spontaan’ werd opgedrongen door De Koep en FrisGemixt, is niet zeker, maar veel zever zullen ze er zeker niet over durven maken om niet in het verdomhoekje van de onverdraagzamen geduwd te worden. De Reuzenclub houdt zich overigens alleen maar bezig met folklore, een goeie pint pakken en optreden op diverse plaatsen en feestelijkheden.

We zijn benieuwd of het stadsbestuur deze pop in de hal van het stadhuis zal durven plaatsen… En of Lina zal mee mogen optreden op dorpsfeesten als – we zeggen maar iets - de Worstenfeesten in Beerse-Vlimmeren of de Oktober-Bierfeesten in Kasterlee?

Of misschien de Gay Pride in Antwerpen? Misschien kan de Turnhoutse burgerbeweging hierin baanbrekend werk verrichten om het multiculturele pad te effenen? Aan het werk jongens (en meisjes)!

Onze naaste buren

Nederland triomfeert… of doet alsof

Den Vaderlandt ghetrouwe

Op het moment dat ik dit typ, staat Nederland negende in de olympische medaillestand, met al acht gouden, vier zilveren en drie bronzen plakken.

Opdracht volbracht?

Daarmee lijkt de opdracht van het Nederlands Olympisch Comité volbracht, want Nederland moet bij de tien sterkste sportnaties ter wereld behoren. Op de campings wijzen de Nederlanders hun zuiderburen op die weergaloze successen.

Dat is de schone schijn, want u moet eens onder vier ogen met een Nederlander spreken. Dan hoort u een heel andere klok, want zelfs in de sport is de kloof afgronddiep tussen de kongsi van de familie von Amsberg-Zorreguieta, de Nederlandse politici, de Nederlandse media en de gewone Nederlanders.

Hobbysportjes In mijn boekenkast staat een Prisma-pocket die twintig frank kostte. Het boekje “Helsinki 1952” is geschreven door de toen erg bekende Nederlandse sportjournalist Leo Pagano. Hij was indertijd een revelatie, want dat keurig en sober Nederlands contrasteerde nogal met het gezwollen schurft-Nederlands van Vlaamse journalisten als Willem van Wijnendale. Pagano beschrijft nog altijd leesbaar de eerste echte Olympische Spelen, want eindelijk was de Sovjet-Unie van de partij. Hij merkt trouwens op dat de Finnen iedere tegenstander van de Sovjets hartstochtelijk toejuichen, want ze zijn de afschuwelijke agressie twaalf jaar eerder niet vergeten die hen het prachtige Karelië voor altijd afnam en 30.000 Finnen het leven kostte.

Pagano heeft een woordje over voor iedere competitie, want er worden alleen medailles uitgereikt voor sportprestaties en niet voor veredelde hobbysportjes waar buiten de betrokkene geen hond in geïnteresseerd is. Toch zijn dat tegenwoordig de zogenaamde sporten waar Nederland sterk in is. Dit is een gewilde politiek van het NOC. Bij de echte sporten zijn we toch nergens, dus concentreren we ons op exotische liefhebberijtjes waar we wel een kans maken. Natuurlijk spelen de media het spel mee. Zelfs een serieuze krant als De Volkskrant stuurt een extra e-mail naar alle lezers als een Nederlandse dame een bronzen medaille wint in het geblinddoekt vogelpikwerpen.

Misschien heeft u de hysterische en eng nationalistische rapportage bij de NPO gezien. Anders verwijs ik u naar de chocoladeletters die De Telegraaf gebruikt om al die triomfen aan te kondigen: “Het regent goud”, “Rio kleurt oranje”, “Goud om te zoenen”, “Oranje-ontvangst voor gouden Dorian”. En dan gaat het over wereldsporten als keirin voor dames, windsurfen, “Laser Radial”-zeilen, 10 km openwaterzwemmen, enz. Maar ook boksende of worstelende dames worden niet vergeten in de hoop dat ze scoren en 15 minuten roem krijgen, waarna iedereen toekomende week hun naam alweer vergeten is.

Genereus Praat dus met die gewone Nederlander en hij bekent dat Rio een vreselijke desillusie is, want de echt grote namen die

Een groene superman Elk jaar in augustus wordt er reikhalzend uitgekeken naar de publicatie in het Staatsblad van de lijst mandaten van politici. Wie wordt er de mandatenkampioen? Dit jaar was het een verrassing, de titel ging naar een jongeman van Groen. Geen oude krokodil, geen burgemeester of parlementair, maar een kerel van net geen dertig, Bram van Braeckevelt, gemeenteraadslid in Gent.

Zijn lijst mandaten is simpelweg indrukwekkend. Het zijn er niet minder dan zesenvijftig! Daarvan zijn er 14 bezoldigd; hoe hoog de vergoeding is staat er helaas niet bij. Zoals zoveel Gentse Groenen is hij een ingeweken West-Vlaming. De wortels van hardwerkende Bram liggen in Brugge. Af en toe wordt op het stadhuis een mondje Gents gesproken, bij Groen is het dan bijzonder stil, want zij hebben maar één gemeenteraadslid die Gents spreekt (de allochtone Zeneb Bensafia). Bram zette zijn allereerste stappen in de politiek bij Spirit, en in de intussen compleet vergeten SLP en L². Dat groepje (van Geert Lambert) ging op in Groen, en Bram ging mee, en maakte sindsdien een blitzcarrière: van nationaal voorzitter van Jong Groen tot lid van het partijbestuur, gemeenteraadslid en fractievoorzitter voor de Gentse fractie.

Wij durven zelfs niet schatten hoeveel vergaderingen hij voor die zesenvijftig mandaten moet bijwonen, met daarnaast de vele vergaderingen waar politieke partijen zo bedreven in zijn.

Aan zoveel vergadertafels aanschuiven, niet als vijfde wiel aan de wagen maar als bestuurder, beheerder, lid van het directiecomité,... Farys, Finiwo, Havenbedrijf… Superman Bram… Wie doet het hem na? Gemeenteraadslid wordt op de lijst dan nog geteld als één mandaat. Maar in een stad als Gent is dat al goed voor minstens een avondje of acht per maand vergaderen en voor even zoveel zitpenningen, want elk gemeenteraadslid zetelt in verschillende raadscommissies en Bram heeft daarvan meer

iedereen van Breda tot Ljouwert (Leeuwarden) kent hebben het allemaal laten afweten, ondanks hun zware sponsorcontracten. Dafne Schippers greep naast de zo begeerde gouden medaille op de 200 meter atletiek; turner Epke Zonderland, een begrip in Nederland (goud in 2012), viel op zijn gezicht en was even buiten westen (prachtig beeld van de verbijsterde familie von Amsberg); zwemster Ranomi Kromowidjojo (3 gouden plakken in Londen) eindigde zesde; Tom Dumoulin verloor van het motortje van Cancellara en Bouke Mollema kon nauwelijks een paar kilometer het wiel van Van Avermaet houden. De nederlaag van de hockeyers tegen het team van de zuiderburen, waarvan velen bij Nederlandse ploegen spelen, ligt ook op de maag. Dit waren de zekere medailles bij de echte sporten die wel een stamboom en een geschiedenis hebben, en daar is het huilen met de pet op.

Het NCO heeft zich trouwens van zijn meest genereuze kant getoond. Allen die zonder medaille eindigden, moesten ophoepelen, al hadden ze vier jaar van hun leven gegeven om soms ontgoocheld 4de of lager te eindigen. Altijd was het de gewoonte dat atleten de slotplechtigheid mochten bijwonen.

Geen sprake van deze keer. Die Nederlandse mislukkelingen zouden de vechtlust van eventuele collega’s besmetten, dus vertrok vorige week al een speciale verliezersvlucht met 54 sukkels naar Schiphol. Alleen voor de gevallen koningin van Londen werd uitzondering gemaakt, omdat Kromowidjojo tegenwoordig een relatie heeft met een medaillewinnaar. Of waarin een elitaire organisatie van een klein land klein kan zijn.

Willem de Prater

lei comités, die hij ook netjes mee heeft aangegeven. (Raar maar waar, een groene jongen die voor de liberalen werkt.) Hij heeft een mooi artikel gekregen in De Standaard om zijn vele mandaten uit te leggen. “Ik word er niet rijk van”, zegt hij, “een mandaat is geen goudmijn.” Dat zal wel niet, maar het is toch mooi meegenomen, zouden we hopen. Is de vraag niet eerder of het wel mogelijk is zoveel werk nog goed te doen? Of het nu voor de vakbond is of voor de politiek, betaald of niet, het blijft onvoorstelbaar dat één persoon dat allemaal kan opvolgen. Veel tijd voor een huiselijk leven zal hij niet overhouden.

De ambitieuze Bram moet zich de heisa allicht niet te veel aantrekken, hier past het gezegde: “negatieve reclame is ook reclame”. Hij heeft toch maar mooi in alle kranten gestaan. Wie had daarvoor ooit van hem gehoord?

Zijn tussenkomsten in de gemeenteraad breken geen potten en krijgen zelden aandacht in de pers. Als wij in zijn schoenen stonden, zouden we proberen volgend jaar opnieuw (mandaten)kampioen te spelen.

Eigen Turks eerst

dan zijn deel. Daarmee komt hij in werkelijkheid vlot boven de zestig mandaten. Maar tot zijn verdediging moet gezegd dat hij niet enkel mandataris is voor Groen, ook zijn werk voor de liberale vakbond (ACLVB) brengt een hele resem zitjes mee in aller-

Achter de façade van Francorchamps Komend weekend vindt in Spa-Francorchamps de Grote Prijs Formule 1 van België plaats. Het autocircuit is wereldwijd hét uithangbord van Wallonië. Maar achter de mooie façade gaan heel wat problemen schuil.

Al wie in Wallonië meetelt, zal de komende dagen afzakken naar de Ardennen om de Grote Prijs van België bij te wonen.

Het blijft een klein mirakel dat een klein land als België en een piepkleine regio als Wallonië zo’n mondiaal evenement mag verwelkomen. Wellicht speelt de mooie en bosrijke omgeving een belangrijke rol. Volgens de formule 1-rijders geldt het circuit van Francorchamps als één van de mooiste ter wereld.

De beheerders van het autocircuit zullen zichzelf ook op de borst kloppen. Want de zakencijfers van Spa-Francorchamps ogen op het eerste gezicht niet slecht. De omzet is tussen 2011 en 2015 gestegen van 6,7 naar 9,3 miljoen euro. De verliezen zijn in dezelfde periode gedaald van 16,6 naar 11,3 miljoen euro. Het lijkt erop dat het circuit geen boekhoudkundige ramp meer is.

Echter, achter deze cijfers schuilen heel wat problemen, financiële en niet-financiële. De Waalse regering moet jaarlijks nog altijd 3,9 miljoen euro subsidies neertellen om het circuit van de ondergang te redden. En dan is er het sociaal klimaat bij het personeel van Spa-Francorchamps. De voorbije paar jaar zijn er meerdere syndicale acties geweest. De vakbonden blijven protesteren tegen de loonvoorwaarden en

7

25 augustus 2016

het arbeidsreglement. Vorig jaar werd de start van de 24 uur van Francorchamps zelfs een tijdlang uitgesteld door een vakbondsactie. Na een sociale audit zijn de spanningen de voorbije weken wel wat afgenomen.

De oorzaak van de problemen ligt in 2004, toen de Waalse regering twee organen in het leven riep om het autocircuit te beheren. Enerzijds een intercommunale die verantwoordelijk is voor het onderhoud, anderzijds een commerciële instantie die de gebouwen uitbaat en het circuit verhuurt. De medewerkers van de twee organen hadden elk hun eigen statuut, maar dat veranderde in 2012, toen de Waalse regering alles samenvoegde in een publieke nv. Sindsdien liepen de spanningen tussen de werknemers van de twee entiteiten op. Niemand wil zijn vroegere sociale voordelen opgeven. En ook de relatie met de raad van bestuur en het directiecomité verslechterde.

De raad van bestuur van Spa-Francorchamps is een schoolvoorbeeld van politiek gekonkel. Normaal gezien moest JeanMarie Happart (PS), broer van José Happart, voorzitter worden van de raad van bestuur.

Maar de cdH eiste en verkreeg dat het burggraaf Etienne Davignon werd. Echter, als een soort compensatie krijgt Hap-

Onze Turkse medelanders hebben een eigen tv-zender en webstek (belemturktv) met nieuws uit Turkije en van bij ons, uitsluitend in het Turks. Politici komen er regelmatig in beeld. Het zijn mensen van verschillende partijen, maar allemaal van Turkse afkomst. Ook de Gents-Turkse gemeenteraadsleden prijken er al eens op de foto, of plegen er opiniestukjes, in de taal van hun voorouders. Hoewel het dikwijls mensen zijn die hier zijn geboren, zijn ze toch eerst Turk en dan pas liberaal, of socialist.

Op de webstek van de zender staat ook reclame. Meestal zijn dat Turkse winkels en eethuisjes. Maar daarbij staat ook, heel opvallend, reclame van de “Bond Moyson”. Ook het socialistische ziekenfonds voert reclame in het Turks: “Tatile mi....”.

Daarmee ondersteunen ze financieel en moreel een initiatief dat volledig haaks staat op integratie. De boodschap is duidelijk: Nederlands leren is voor niets nodig, wij bedienen jullie wel in het Turks!

Mathildis

Li bia bouquet part als bestuurder 500 euro per maand. Terwijl de andere bestuursmandaten gratis zijn.

Bovendien stond hij van bij het begin op gespannen voet met de toenmalige gedelegeerd bestuurder, Pierre-Alain Thibaut. Er is het verhaal dat Thibaut vanuit zijn bureau door het raam naar het circuit keek en tegen Happart zei: “Dit alles wordt nu door mij gecontroleerd.” Antwoord van de PS-bestuurder: “Dat zullen we wel zien.” Tijdens de sociale onrust van de voorbije twee jaar kozen de PS-bestuurders de kant van de vakbonden tegen Thibaut. Deze laatste voelde zich onvoldoende gesteund en nam eind december 2015 ontslag. Ook al vertrok hij zelf, Thibaut zou een ontslagvergoeding van 350.000 euro hebben gekregen. Dat komt overeen met twee jaar loon.

Gezien de verliezen die het circuit nog altijd opstapelt, werden daar terecht vraagtekens bij geplaatst. Maar Thibaut kreeg naar eigen zeggen wat in zijn contract stond.

Sinds zijn vertrek werd het circuit beheerd door interimmanager Jean-François Théâtre, en sinds 1 juli door de Française Nathalie Maillet. Zij heeft in Luxemburg een architectenbureau opgericht en is een autofanate. Ze wil het circuit moderniseren, er meer vrouwen en kinderen naartoe lokken en de toeristische uitstraling vergroten in periodes dat er geen autoraces zijn. De vraag blijft: in welke mate zal Maillet de vrijheid krijgen om haar plannen ten uitvoering te brengen?

Picard

8

De wereld rond

25 augustus 2016

Rookgordijn van Russische blufpoker Mogelijk is de hamvraag van het moment niet ‘of’ dan wel ‘wanneer’ er een nieuw militair initiatief van Rusland in Oekraïne komt. Het Kremlin aarzelt, wat zich vertaalt in heel wat spierballengerol en bluf, zowel verbaal als militair. Alleen is niet duidelijk of Poetin achter een nieuw akkoord staat of een nieuw (gewapend) hoofdstuk in het conflict wil aansnijden. Een analyse met een hoog gisgehalte.

Wie in de Russische geschiedenis naar tijdspatronen speurt, heeft aan deze augustusmaand een vette kluif. Er was de mislukte coup in 1991, het begin van de oorlog in Georgië in 2008 en deze maand was het moment waarin enkele jaren geleden de veiligheidsdiensten het “complot” wereldkundig maakten dat tot de aanval op de Krim zou leiden. En dit jaar is het weer hommeles...

Moskou hekelt een tweetal incidenten die tot de dood van enkele FSB-officieren (de voormalige KGB) hebben geleid, althans, luidt het officiële discours. Misschien nog belangrijker zijn de troepenbewegingen die uitgevoerd worden. Niet alleen lopen er steeds meer berichten binnen, foto’s incluis, van reguliere Russische soldaten in de betwiste gebieden in het oosten van het land, verschillende eenheden uit andere delen van Rusland worden westwaarts verplaatst. Een gespecialiseerd onderzoekscentrum bracht een en ander samen op een interactieve kaart, wat ergens de indruk wekt van een historische reportage over de maanden die aan Operatie Barbarossa voorafgingen. Maar dan komt de grote vraag: wat voert het Kremlin in zijn schild?

Diepe frustratie “Rusland wil tonen dat het naar believen de druk in

Oekraïne kan opdrijven”, liet een westerse diplomaat zich ontvallen. Maar zoals zo vaak schuilt achter dergelijke poging een beduidend complexere realiteit; gefundeness Fressen voor deze huidige generatie Kremlinwatchers. Wellicht mogen we ervan uitgaan dat Moskou welgemeend boos is, zij het dat vermelde ‘incidenten’ vooral een voorwendsel zijn.

De reële frustratie van de Russen zit hem in de Oekraïense passiviteit rond de uitvoering van de akkoorden van Minsk.

Dit bestand kwam er in februari 2015 en werd vooral nadelig voor Oekraïne bevonden, maar de belangrijkste onderdelen blijven dode letter. De belangrijkste doorn in het oog voor Kiev is het aparte statuut voor dat betwist gebied in Oost-Oekraïne. Zo wordt de regering opgedragen de grondwet te hervormen, wat tot een “decentralisatie van de districten van de regio’s Donetsk en Loegansk” moet leiden. Maar de Oekraïense president Porosjenko blijft op de rem staan.

Daarnaast speelt ook een aarzeling bij de Russische president Poetin. “Mogelijk wijzen de Russische demarches, verbale agressie en troepenbewegingen, er precies op dat het Kremlin niet goed weet hoe met de situatie om te springen”, menen de analisten van STRATFOR. Het is bon ton in het Westen Rusland als de agressor af te schilderen, als een actor die zonder scrupules grijpt wat het wil, maar men kan ook een ander licht op de dingen werpen. Punt is dat in Oekraïne een Russischgezinde regering vervangen werd door de huidige prowesterse ploeg. De door Moskou gesteunde rebellen halen niet de beoogde resultaten en de ‘spontane’ opstanden tegen Kiev blijven grotendeels uit. En dat allemaal in tijden van economische regressie; je zou voor minder als staatshoofd onder vuur komen te liggen. “Het is een beetje alsof de VS geconfronteerd zou worden met én een depressie én

Op 15 augustus blies een zekere Nur Rohman – een moslim natuurlijk – zichzelf op bij een politiestation in de Indonesische stad Surakarta. Hijzelf kwam zwaar beschadigd bij de paradijsmaagden aan, één politieman raakte gewond. De aanslag haalde bij ons niet eens de media. Maar intussen arresteerde de politie wel een handlanger, die de explosieven had vervoerd, en men ontdekte dat deze medeplichtige ook één of meerdere aanslagen voorbereidde tegen nog onbekende doelwitten op Bali. De politie vermoedt dat beide mannen deel uitmaakten van het netwerk van de Indonesische computerspecialist Bahrum Naim, een IS-aanhanger die momenteel in Syrië zit.

Bij islamitische aanslagen op Bali in 2002 vielen 202 doden, voornamelijk Australiërs, en 209 gewonden. In 2005 werden 20 mensen vermoord en meer dan honderd gewond bij nieuwe aanslagen op Bali. Toen waren de meeste slachtoffers hindoes. Naim was ook het brein achter de mislukte aanslag op Singapore. De Indonesische politie kon een aantal jihadisten van IS arresteren, die vanop het eiland Batam raketten wilden afvuren op de stad Singapore.

Naim organiseerde ook de gedeeltelijk mislukte aanslagen van 15 januari dit jaar in Jakarta. De politie kon de daders onderscheppen vóór ze hun doel bereikten. De terroristen moesten hun zelfmoordvesten voortijdig laten exploderen. Daardoor vielen er naast de jihadisten zelf slechts twee doden. Andere terroristen werden bij een reeks vuurgevechten door de politie neergeschoten. Zij hadden zich geïnspireerd op de aanslagen in Parijs, toen juist een maand eerder.

Terreur in Spanje Vorige maand nog werden in Spanje minstens vijftig islamitische terroristen gearresteerd die deel uitmaakten van verschillende terreurcellen die aanslagen planden op toeristische centra. Die cellen werden ontdekt tijdens een doorgedreven onderzoek naar de achtergronden van zo’n honderdvijftig terreurverdachten die door de Spaanse autoriteiten aangehouden werden tussen begin 2013 en mei van dit jaar. 94 procent van de arrestanten had samen met anderen deelgenomen aan “activiteiten” van IS. Slechts 6 procent kon omschreven worden als “eenzame wolven”.

Ook dit keer is er een band met België. Eén van de arrestanten is Mustafa Maya, een in België geboren drugverslaafde die in een rolstoel zit. Maar dat belette hem niet een netwerk uit te bouwen dat terroristen voor IS rekruteerde.

Hij had meer dan 200 jihadisten naar Syrië en Irak gestuurd. In de reisadviezen van het

een pro-Mexicaanse coup in Texas”, merkte een Amerikaans diplomaat niet zonder ironie in de coulissen op. Dat de voorbije weken een stoelendans van topfunctionarissen in het Kremlin plaatsvond, is een treffende illustratie van de onrust die op en rond het Rode Plein heerst.

Noodzakelijke bluf De grote moeilijkheid bij het inschatten van wat de werkelijke Russische bedoelingen zijn, is dat de bluf van het moment een conditio sine qua non is voor de twee meest plausibele scenario’s. Mogelijk wil Rusland effectief militair ingrijpen, ook al is dit momenteel weinig waarschijnlijk. Ontdaan van tierlantijntjes, beschikt de generale staf over een aantal plannen om delen van Oost-Oekraïne in te palmen. Het risico van vrijwel elke hypothese is een blootstelling van één of meer zwakke flanken, tenzij geopteerd wordt om het hele gebied tot aan de Dnjepr te bezetten.

Een succesvolle militaire operatie zou Poetin een boost geven, maar dan moet ze ook slagen, en die gok is iets te groot. Waarschijnlijker is dat hij in eerste instantie een akkoord wil afdwingen. In die zin zou de bluf een manier zijn om iedereen rond de tafel te krijgen. Een instrument om de gesprekken te openen, wat nog iets anders is dan een soort finale bluf die een militair ingrijpen onafwendbaar moet doen lijken.

Opvallend is dat geen expert zijn hand in het vuur wil steken voor een voorspelling. Er is een graad van waarschijnlijkheid, maar er zijn ook steeds weer die reserves. Het is geen sinecure prognoses te maken over een land dat, zoals Winston Churchill het ooit omschreef, “een raadsel is, verpakt in een mysterie binnen in een enigma”.

Michaël Vandamme

Europa in staat van oorlog

Buitenlands spervuur IS in Indonesië

Diplomatieke valies

Britse Foreign Office zit Spanje op het hoogste dreigingsniveau, samen met Frankrijk, België, Duitsland, Marokko, Algerije en Tunesië.

De herovering van Spanje “Wij zullen ons land op de bezetters heroveren.” Dit gaat niet over Israël, maar over Spanje.

Dit is de kern van een recente videoboodschap van IS, waarin massale aanslagen tegen Spanje worden aangekondigd. Op de video werd een kaart getoond waarop “Al-Andaluz” staat aangeduid als een onderdeel van het komende kalifaat. Volgens die video zal de machtsovername tegen 2020 volledig zijn. Binnen vier jaar. In het islamitische taalgebruik bedoelt men met Al-Andaluz heel Spanje, niet alleen Andaloesië. Zouden er echt nog nuttige idioten zijn die geloven dat aanslagen in Europa een reactie zijn op luchtaanvallen op IS in Syrië en Irak? Na de aanslagen van 2004 tegen forensentreinen in Madrid trok de Spaanse regering nochtans alle troepen terug uit Irak. Daarbij, Spanje neemt niet deel aan de coalitie tegen IS.

Geen luchtaanvallen, geen terreur?

Elke week hebben we de keuze uit een lange reeks islamitische terreurdaden in een dozijn landen. Waarom kiezen we nu deze voorbeelden? Waarom Spanje, Indonesië en Singapore?

Omdat propagandisten van IS, zowel moslims als linksen, dikwijls beweren dat de terreuraanslagen van IS in Europa slechts een antwoord zijn op de luchtaanvallen van westerse landen op IS in Syrië en Irak. Sommigen – ook niet-islamitische linksen! – beweren zelfs dat die aanslagen helemaal geen terreur zijn (!) en dat wij maar één ding moeten doen om ze te laten ophouden: stoppen met luchtaanvallen op IS, dan zal IS ook stoppen met aanslagen.

Ja, echt? De ontdekking van IS-cellen in Spanje en de aangekondigde herovering van Al-Andaluz bewijzen hoe onzinnig dat argument is. Indonesië en Singapore bewijzen het nog beter. Die zijn nooit betrokken geweest bij de strijd tegen IS. En de straatarme, veel belaagde Filippino’s al evenmin. Toch heeft IS eind vorig jaar een videoboodschap rondgestuurd over haar nieuw opgerichte trainingskampen in het oerwoud van een Filipijns eiland, waarschijnlijk Mindanao. Het ging verloren in de berichten over Bataclan en de andere aanslagen in Parijs. Maar het is wel gebeurd.

Staatsstructuren en chantage Laat IS ongehinderd jezidi’s en christenen vermoorden, giftgas gebruiken, seksslavinnen verkopen, kinderen verkrachten en eeuwenoude kunstschatten verwoesten. Daar moeten wij ons zogezegd niets van aantrekken, dat is

zogezegd niet ons probleem. Als wij hen met rust laten, zullen zij ons met rust laten. Dat is ongeveer het discours van de propagandisten en goedpraters van IS. Ten eerste werkt dat dus niet, ten tweede is het volkomen cynisch, en ten derde is het verschrikkelijk kortzichtig: als we toelaten dat IS ergens een sterke staat uitbouwt, zal het nog gevaarlijker worden. De structuren van een staat vertienvoudigen de macht van een volk, een misdaadorganisatie of een terreurgroep. Dan zullen zij zich niet meer moeten behelpen met hakmessen en vrachtwagens…

Het is een universele regel: door toe te geven aan chantage, verzwakt en demoraliseert men zichzelf, terwijl men de vijand versterkt en aanmoedigt nog meer te eisen. Of die vijand nu een pestkop is, een afperser, een agressieve buurstaat of een terreurorganisatie. Men kan niet één historisch voorbeeld vinden van een land dat zichzelf heeft kunnen redden door toe te geven aan dat soort chantage. Niet één.

Epidemie van waanzin Een moslimvrouw overreed opzettelijk twee politiemannen in het Canadese Montreal. Zij probeerde te vluchten en schreeuwde “Allah!

Allah!”. Zij werd kort daarop gearresteerd.

Een moslim stak een rabbijn neer in Straatsburg, terwijl hij “Allahu akhbar!” schreeuwde.

Hij was zes jaar tevoren al eens gearresteerd

wegens het neersteken van een Jood, maar hij was toen in een psychiatrische instelling opgesloten. Een zwarte moslim in Oklahoma had een vrouwelijke collega onthoofd en had ook geprobeerd twee andere vrouwen te vermoorden. De voorgaande week had hij herhaaldelijk conflicten op het werk veroorzaakt door het stenigen van vrouwen te verdedigen en door zijn hardnekkige pogingen collega’s te bekeren. Hij bezocht de moskee in Oklahoma City. Op zijn Facebookpagina veranderde hij zijn naam in Jah’Keem en plaatste hij een foto van bebaarde terroristen met raketwerpers en kalasjnikovs. Voor de rechter verklaarde hij dat hij alleen had uitgevoerd wat hij in de Koran had gelezen, en dat hij opnieuw hetzelfde zou doen als hij weer “onderdrukt” werd. Maar het mocht allemaal niet baten. Ook hij werd gek verklaard, net zoals de terroristen in Montreal en Straatsburg. Zowel de Canadese, de Amerikaanse als de Franse justitie ontkennen dat deze misdaden iets met terreur, islam of jihad te maken hadden.

Allemaal beweren ze dat de daders “psychische problemen” hadden. Noemen psychiaters zoiets niet een “collectieve waan”? En we bedoelen het psychiatrische probleem van politiek en justitie, niet dat van de jihadisten.

Tenzij ze dat allemaal opzettelijk doen, en dus gewone leugenaars zijn…

Het nabije buitenland Een verdeeld Corsica Hoe komt het toch dat de spanningen tussen autochtone Fransen en allochtonen vooral in Corsica hoog oplopen?

De specifieke geschiedenis en gebruiken op het eiland verklaren veel.

De voorbije maanden werd een paar keer brand gesticht in een moskee op het ‘Ile de la beauté’. Er werd geschoten op een winkel die halalproducten verkoopt. Voor de deur van een moskee werd de kop van een everzwijn neergelegd. En vorige week was het opnieuw prijs; er was sprake van een vechtpartij op een strand tussen autochtone eilandbewoners en toeristen enerzijds en moslims anderzijds. Er zou een ruzie zijn ontstaan toen toeristen foto’s maakten van moslimvrouwen die in boerkini in zee aan het baden waren. Het gebeurde in de baai van de kustgemeente Sisco.

Blijkbaar konden de moslims niet appreciëren dat er foto’s gemaakt werden. Aanvankelijk zou er sprake zijn geweest van wat trek- en duwwerk dat ontaardde in een vechtpartij waarbij met flessen en stenen werd gegooid. Er wordt ook gewag gedaan van platgestoken banden en zelfs auto’s die in brand werden gestoken. De spanningen verplaatsten zich op een bepaald moment zelfs naar Lupino, een wijk in Bastia met veel Noord-Afrikanen. Een woedende menigte probeerde zelfs een ziekenhuis binnen te dringen waar een Marokkaans slachtoffer van het geweld lag.

Ondertussen is het volgens de lokale procureur van de republiek duidelijk dat de moslims aan de oorzaak van de rellen lagen. Eigenlijk was het de bedoeling van de allochtonen en de vrouwen in boerkini om zich een deel van het strand toe te eigenen, en eigenlijk te privatiseren, waardoor anderen er niet welkom waren.

Si la France m’était contée Wel werden vijf mensen opgepakt: drie moslims en twee autochtonen. Overigens, de spanning bleef vorige week dagenlang aanhouden, want er vonden verschillende steunmanifestaties plaats van de plaatselijke bevolking voor de gearresteerde Corsicanen.

Nu zijn er in Frankrijk al een tijd spanningen rond het verbod op het dragen van een boerkini op het strand van een aantal steden aan de Azurenkust. Toch gaat het in Corsica om een uitgebreider probleem. Het eiland lijkt wel het laboratorium voor de spanningen tussen gemeenschappen. En ze namen op een bepaald moment wel extreme én symbolische vormen aan. Men is het vergeten, maar begin 2015 werd in een lagere school van Ajaccio een Franse vlag verbrand en vervangen door een Marokkaanse.

Een belangrijke moslimgemeenschap Onderzoek heeft aangetoond dat het aantal incidenten tussen moslims en niet-moslims van alle Franse regio’s het hoogst ligt in Corsica. Dat kan op het eerste gezicht vreemd lijken omdat de relaties tussen het eiland en de islam eeuwenoud zijn. Maar die relaties waren niet altijd even hartelijk om het zacht uit te drukken. Op de vlag van Corsica prijkt het zogenoemde ‘Morenhoofd’. Dat verwijst echter niet naar de moslimaanwezigheid op het eiland, maar is eerder het symbool van de “reconquista” van het eiland door het Spaande huis Aragon, dezelfde die de Moren uit Spanje hebben verdreven. Het is ook zo dat eeuwenlang Moren als piraten de kust van het eiland onveilig hebben gemaakt. Sommigen hebben zich gevestigd op Corsica waardoor er wel altijd een moslimpopulatie heeft gewoond.

Maar de migratie in de tweede helft van de 20ste eeuw was van een andere aard. Ze kwam vooral uit Marokko. Momenteel

Brood en spelen Het Verenigd Koninkrijk behaalde op de Olympische Spelen in Rio bijzonder veel gouden medailles. Enkel de VSA deden nog beter. Gejuich en gefeest dus voor de puike prestaties van de atleten. De hele situatie doet bijna vergeten dat er meer is in het leven dan de leuze ‘brood en spelen’. Zo is er nog steeds het gedoe rond de Brexit. De uitstap uit de Europese Unie raakt steeds meer naar de achtergrond. Steeds verder weg… tot er helemaal geen Brexit meer komt.

Land van topsporters De Verenigde Staten waren ongenaakbaar op de Olympische Spelen. In Rio de Janeiro behaalden de VSA 121 plakken, waarvan 46 gouden. De Europese Commissie was er als de kippen bij om het aantal medailles van alle EU-lidstaten keurig bij elkaar op te tellen. Door deze kunstmatige manier van rekenen, kwam de Europese Unie helemaal bovenaan de rangschikking te staan. Alleen beseffen ze aan het Schumanplein in Brussel nog steeds niet dat – in tegenstelling tot wat in Amerika het geval is – er helemaal geen verbondenheid bestaat tussen de Europese lidstaten. ‘Ieder met zijn vlag’, zong Johan Verminnen eens. De dag dat alle Europese sporters opstappen achter één EU-vlag, ligt nog heel ver in de toekomst.

Het Verenigd Koninkrijk presteerde in Rio bijzonder goed.

Het behaalde meer gouden medailles dan reuzen als Rusland en China. De EU-lidstaten Duitsland, Frankrijk, Italië en Spanje komen nog niet aan de sportieve enkels van het VK. De topprestaties deden met name de Engelsen goed. Op deze manier kon de kater van het tegenvallende Europees Kampioenschap voetbal doorgespoeld worden. De drukke sportzomer zorgde er in

de media voor dat een belangrijke gebeurtenis helemaal naar het achterplan werd verdrongen: de Britse uitstap uit de Europese Unie. De Romeinse dichter Juvenalis kan in dit kader van pas komen. “Vroeger verkochten we onze stem aan niemand.

Al een hele tijd heeft het volk de macht afgestaan. Het volk benoemde vroeger militaire bevelhebbers, hoge ambtenaren, legioenen, alles. Nu beperkt het volk zichzelf en hoopt alleen nog op twee zaken: brood en spelen.” Zolang er sport op televisie is, zijn burgers gelukkig. Moeilijke politieke beslissingen, die worden later wel genomen. Ooit. Misschien.

Onstabiel klimaat Het getreuzel van de Britse regering doet vermoeden dat een Brexit nog jaren op zich zal blijven wachten. Waar aanvankelijk werd gesproken over een scenario dat twee jaar in beslag zou gaan nemen, wordt nu al openlijk gedacht aan een overgangsperiode die minstens een half decennium zal duren. Waar het gros van de Europese toppolitici daags na het referendum opriep tot een snelle boedelscheiding, zijn de geesten nu al een stuk gerijpt. Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de EU-commissie stelde in juli al dat er “de komende maanden zeker geen onderhandelingen zullen plaatsvinden”. Angela Merkel, opengrenzenmevrouwtje en tevens kanselier van de Duitse Bondsrepubliek, had eerder al gelijksoortige signalen de wereld ingestuurd.

Evenzo aan de andere kant van het Kanaal wordt er bestuurd met rustige vastheid. Prime Minister Theresa May heeft duidelijk laten verstaan dat Artikel 50 uit het Verdrag van Lissabon – wat de uittreding officieel in gang zet – niet ingeroepen zal worden voor het begin van 2017. Maar ook deze datum lijkt nu op te schuiven. Volgend jaar trekken zowel de Fransen, Nederlanders als de Duitsers naar de stembus. Frankrijk kiest in april en mei

Groei Rav Evers is sinds 1990 verbonden aan het Nederlands-Israëlisch Kerkgenootschap, de koepel van orthodox-joodse gemeenten in Nederland. Waarom is hij gekozen door de Rijnlanders?

In het Nieuw Israëlitisch Weekblad vertelde een bestuurslid van de joodse gemeente Düsseldorf, er waren veel kandidaten, dat Evers wijs was, ervaren én menselijk. Hij wordt in staat geacht de liefde voor het jodendom over te brengen.

Oude gebruiken zoals de eremoord Bijkomende factor is dat een aantal eeuwenoude gebruiken die elders verdwenen zijn op Corsica nog altijd gelden. Zoals de vendetta of eremoord. In Corsica is het nog altijd de gewoonte om conflicten desnoods zonder tussenkomst van het wettelijke gezag op te lossen. Families onder elkaar dus. En dat leidt tot de situaties zoals vorige week op het strand van Sisco. Ook bestaan er nog steeds lokale burgermilities op het eiland, zoals de ‘Vigilenza Naziunale Corsa’ die naar eigen zeggen tegen de islamisering van Corsica strijdt.

Het zal niemand verwonderen dat het Front national sterk scoort op het eiland. Bij de lokale verkiezingen moet de partij van Marine Le Pen de duimen leggen voor de nationalisten en regionalisten, maar bij de presidentsverkiezingen is dat anders.

Bij die van 2012 haalde Marine Le Pen op het eiland 24,5 procent van de stemmen. Daarmee moest ze enkel Nicolas Sarkozy laten voorgaan. Le Pen was dus populairder dan de latere president François Hollande. Dat zegt genoeg.

Salan

engeland een nieuwe president. Wanneer Marine Le Pen van het rechtsnationalistische Front national doorstoot naar de tweede ronde, dan zijn bij de gevestigde machten de rapen gaar. Duitsland organiseert in 2017 dan weer Bondsverkiezingen. Het spook van de populisten van AfD waart daar rond. Wat vaak wordt vergeten, is dat ook de euro-sceptische Nederlanders volgend jaar bolletjes kleuren. Geert Wilders staat met zijn PVV in de opiniepeilingen nog steeds op nummer één. Het is voor de Europese leiders zelfmoord om in zo’n instabiel klimaat ook nog eventjes de omvangrijke Britse uittredingsgesprekken te gaan voeren. Het meest logische lijkt dan ook dat de start van de Brexitonderhandelingen over de verkiezingsgolf van 2017 wordt getild.

Er komt geen Brexit Zelfs als we geen rekening houden met de stembusslagen, dan nog is het vanuit Brits oogpunt bijzonder lastig om in voorjaar 2017 de uitstap al formeel in te zetten. Het is een publiek geheim dat ze in Downing Street op zoek zijn naar een massaal aantal juridisch specialisten, diplomaten en economen. De Britten moeten eerst hun huiswerk maken, vooraleer ze het gaspedaal kunnen induwen. En dan nog. Zelfs als er in de loop van 2017 formele gesprekken starten, dan nog betekent dat niet noodzakelijk dat het Verenigd Koninkrijk tegen de zomer van 2019 de Europese Unie zal hebben verlaten. De onderhandelingsperiode van twee jaar kan immers worden verlengd. Daarboven kan Groot-Brittannië steeds Artikel 50 weer eigenhandig intrekken. Wanneer er een totale impasse heerst, kan de Britse regering dus aan haar onderdanen doodleuk meedelen: “Jongens, we hebben geprobeerd, maar het ging gewoon niet.”

Neen, die Brexit, het is voorlopig niks en waarschijnlijk wordt LvS het ook nooit wat.

Bei uns in Deutschland

Rav Evers en zijn echtgenote Channa hebben werk voor de boeg op hun nieuwe werkplek. Hij zegt in de Nederlandse kwaliteitskrant: “Er moet onder meer een “beit din” worden gevormd, een rabbinale rechtbank, die zich buigt over joodse vraagstukken zoals echtscheidingen en toetredingen tot het jodendom. Daarnaast zijn er lopende zaken, van pastoraal werk tot huwelijksvoltrekkingen en begrafenissen.” Evers, die goed Duits spreekt, onderhandelde maanden met Düsseldorf voor hij een contract voor vijf jaar ondertekende.

75 jaar na de Tweede Wereldoorlog blijft de huiver van veel Joden voor Duitsland huizenhoog. Hoe reageerden de leden van de Amsterdamse gemeente van Evers? “Sommigen vonden het geweldig. Anderen hadden er moeite mee. Omdat zij mij gaan missen, maar ook omdat ik naar Duitsland ga. Dat begrijp ik. Ik moest zelf ook wennen aan het idee.”

In Duitsland groeit de joodse gemeente, elders in Europa niet. Alleen al in Düsseldorf telt de orthodoxe groep 7.200 leden. Nog eens 28.000 leden wonen in de nabijgelegen steden Neuss, Mönchengladbach en Leverkusen. Evers: “In al die steden bestaan plannen om de joodse gemeenschap te versterken. In Düsseldorf breiden de twee joodse kleuterscholen uit vanwege de lange wachttijden en volgende maand wordt daar ook een joodse middelbare school geopend.”

Hoe verklaart Evers de opleving van het joodse leven in Duitsland? Hij antwoordt bij de confraters: “Duitsland is op dit moment het veiligste land voor Joden in Europa. De Duitse overheid staat pal achter de joodse gemeenschap. Ze geeft financiële steun en zorgt voor de beveiliging van joodse gebouwen.

Bondskanselier Merkel heeft bij meerdere gelegenheden duidelijk gemaakt: antisemitisme wordt niet geduld.” ... “Na de

FRANKRIJK

telt het eiland Corsica zo’n 42.000 moslims, of 13 procent van de bevolking. Dat is hoger dan het nationaal gemiddelde van 10 procent. Een hoger percentage betekent natuurlijk een grotere kans op interreligieuze spanningen. Bovendien is het zo dat de moslims en niet-moslims lange tijd naast elkaar geleefd hebben. De contacten tussen de twee groepen zijn de voorbije jaren toegenomen en dat verhoogde eveneens de kans op conflicten. Tegelijk zag de bevolking de gevolgen van de getto’s in de Parijse voorsteden en andere Franse metropolen: rellen, zones waar de politie niet meer durft te patrouilleren. Veel Corsicanen zeggen: “Wij willen geen wijken zoals in Seine-SaintDenis of in Marseille.”

Right or wrong

Nederlandse rabbijn naar Duitse Joden Rav Evers is rabbijn en wordt in november de opperrabbijn in Düsseldorf. Het is voor het eerst sedert 1917, dus op de kop haast een eeuw geleden, dat een Nederlandse rabbijn de geloofsgenoten in Duitsland zal bijstaan.

De 62-jarige Rav Evers heeft een gevarieerde achtergrond.

Hij studeerde klinische psychologie aan de Vrije Universiteit en belastingrecht aan de Universiteit van Amsterdam. Hij begon tweeënveertig jaar geleden als rabbijn bij een kleine sjoel (synagoge) in Amsterdam. De moeder van Evers wilde jarenlang geen stap zetten in Duitsland. Gedurende de oorlog zat zij op vijftien onderduikadressen en zij overleefde als enig gezinslid de vernietigingskampen. Mevrouw Evers overleed onlangs en werd in Israël begraven. Haar zoon had het er zeer moeilijk mee om haar te vertellen dat hij naar Düsseldorf zou vertrekken. Maar toen hij het haar zei, reageerde zij moedig en edelmoedig, vertelt hij aan NRC Handelsblad: “Ik heb haar uitgelegd dat ik mij voor de joodse gemeenschap in Duitsland wilde inzetten. Precies dat wat zij gedaan heeft in Nederland. Ze stond volledig achter mijn besluit.” Rav Evers is de zoon van Bloeme Evers-Emden, een psychologe die door haar Nederlandse geloofsgenoten op handen gedragen werd.

9

25 augustus 2016

DUITSLAND

oorlog durfden Duitse Joden lang niet voor hun joods-zijn uit te komen. Tot een jaar of tien geleden. Holocaustoverlevenden en hun kinderen hebben het joodse leven weer opgepakt. Er komen steeds meer joodse immigranten naar Duitsland, voornamelijk Israëliërs en Russen. Het gevoel leeft: Hitler heeft ons er niet onder kunnen krijgen.”

Schopflocher In Argentinië, het land dat rechts-radicale Vlamingen opving na 1945, onder meer de bekende Leo Poppe, overleed begin dit jaar Roberto Schopflocher op zijn 92e, slechts enkele maanden na de publicatie van zijn laatste fictieboek “Das Komplott zu Lima”. Schopflocher is veel minder bekend als geëmigreerd schrijver dan de Duitsers die in 1936 op een kluit kozen voor zomermaanden in Oostende: Stefan Zweig, Irmgard Keun en Joseph Roth. Zweig kan zich in het hiernamaals verheugen over zijn grote populariteit in de Engelstalige wereld door het vlijtige werk van Pushkin Press. Daarom haalde de dood van Schopflocher, en zijn jongste en laatste boek, de kolommen van Times Literary Supplement. Robert was 14 jaar toen zijn joods-Duitse familie Duitsland ontvluchtte in 1937. Kort zag hij Stefan Zweig, die ook zijn toevlucht in Latijns-Amerika zocht, en hem aanmoedigde te schrijven. Dat deed Schopflocher lange jaren niet, hij viel voor de landbouw en de kippenteelt. Aanvankelijk stelde hij zijn boeken op in het Spaans, maar later greep hij terug naar zijn moedertaal. “Das Komplott zu Lima” is een sage in de zeventiende eeuw in Latijns-Amerika en verhaalt over de inquisitie en de vervolging van de Joden. De geschiedenis herhaalt zich.

Kurt Ruegen

10

Beeldspraak

25 augustus 2016

medialand

Film

New York dichterbij dan Straatsburg

Jeremy Irons

Wist u dat verleden week in Straatsburg een rabbijn aangevallen werd? Indien ja, dan moet u goed opgelet hebben bij het lezen van de kleine berichtjes in de krant of het beluisteren van de korte nieuwsberichten op de radio, want veel woorden werden aan het “fait divers” in onze pers niet vuilgemaakt. Nu ja, de aanvaller riep alweer “Allahoe akbar”, tegenwoordig hét bewijs dat het een nietszeggend voorvalletje was waar men beter niet te veel achter zoekt.

Bovenal: onze media hadden het veel te druk om met een vette knipoog te berichten over een “ludieke” “artistieke” stunt in New York. Wat daar dan te zien was? Enkele standbeelden van een naakte Donald Trump, met een micropenis die niet vaak genoeg in beeld gebracht kon worden.

Alleen jammer dat die kleinzielige Amerikaanse politie de standbeelden prompt weer liet weghalen, want onze pers vond de stunt hi-la-risch!

Vraagje: als een andere kunstenaar even “ludiek” en even “artistiek” in New York enkele lelijke standbeelden van Hillary Clinton met lange hangtieten zou neerpoten, zou dat dan evenveel welwillende persaandacht gekregen hebben? Zou het dan even kleinzielig geweest zijn van de politie om ze prompt weg te halen? Evenzo: als niet een rabbijn, maar een imam aangevallen was geweest in Straatsburg, zou men dat dan op dezelfde manier verdoezeld hebben als betrof het een totaal oninteressant bericht?

The Man Who Knew Infinity

Calais Vaak is wat de media niet zeggen een pak interessanter dan wat ze wel zeggen. Neem nu Calais, waar illegale migranten steeds driester te werk gaan om naar Groot-Brittannië te kunnen oversteken. Lezen die migranten dan geen kranten of tweets?

Luisteren die nooit naar de radio?

Iedereen weet toch dat Groot-Brittannië binnen afzienbare tijd omgetoverd zal worden tot een economisch rampgebied buiten categorie door hun aartsdomme beslissing om voor de Brexit te stemmen?

Wat bezielt die migranten dan nog steeds hun leven te willen riskeren om in Dover te raken? Dat moeten echt wel de meest idiote migranten zijn die er rondlopen. Dat geen enkele krant daar eens een reporter op afstuurt voor een paar diepte-interviews, vinden wij toch bijzonder merkwaardig. Of zou het kunnen dat die migranten met hun voeten aantonen dat één en ander toch niet helemaal klopt in de berichtgeving en vooral de duiding door onze media?

Zaak-Atar en Amnesty International: pers duwt niet door Over de grond van de onverkwikkelijke zaak-Atar kan u elders terecht, maar wij houden eraan even te wijzen op de manier waarop de pers reageert. Of beter gezegd: bijzonder mak reageert.

Hoeveel wist Amnesty International af van de ziekte van Oussama Atar, en wanneer kwamen ze te weten dat hij dan toch geen nierkanker had? Geen enkele krant die even doorduwt en bij Amnesty International gaat aankloppen om één en ander eens na te vragen. De vraag of Amnesty International zich misschien toch niet een heel klein beetje verantwoordelijk zou voelen wordt zelfs nadrukkelijk niet gesteld.

Die bijzonder afgemeten manier van reageren van de media heeft natuurlijk een verklaring: de media zijn in grote mate medeplichtig aan de hele affaire. Amnesty International is immers traditioneel één van de bevriende ngo’s van de pers, en als Amnesty International zegt dat Oussama Atar een doodbrave jongen is die aan een dodelijke ziekte lijdt, dan is dat zo, geen verdere vragen nodig.

De meeste journalisten hebben hoe dan ook een broertje dood aan het controleren en dubbelcontroleren van bronnen, om over eigen onderzoek nog maar te zwijgen. En zo is het dus mee aan de pers te danken dat het in België gemakkelijker is een IS-terrorist ùit een Irakese gevangenis te schrijven dan hem in een Belgische gevangenis te krijgen.

Radio 1 groeit Uit de CIM-cijfers voor het tweede kwartaal van 2016 blijkt dat de commerciële radiozenders en Radio 1 groeien. Radio 2 blijft veruit de zender met het grootste marktaandeel, met een kleine 28 procent van de luisteraars, maar dat is wel een achteruitgang vergeleken met de bijna 30 procent van vorig kwartaal.

Radio 1 groeit van 8,2 naar 9,4 procent. Naar de verklaring is het niet ver zoeken: de nasleep van de aanslagen van 22 maart,

en daarbovenop in juni het EK in Frankrijk, zorgden voor extra luisteraars. De vraag is of Radio 1 die nieuwe luisteraars de komende maanden zal kunnen blijven behouden.

De 16 Verleden week maakte Canvas zijn plannen voor het najaar bekend. Eén serie viel daarbij op: De 16, een fictiereeks met de Wetstraat als decor. De reeks wordt omschreven als een kruising tussen FC De Kampioenen en het Deense Borgen, omdat er zowel een komische als een tragische inslag zou zijn, en de serie de politiek als thema heeft.

We zijn benieuwd of de serie het niveau zal halen van Borgen, maar als de humor inderdaad van het niveau van FC De Kampioenen is, houden we toch ons hart vast. Zeker als men de humor van de laatste seizoenen van die serie nog maar eens probeert te recycleren.

Wij zouden er iets geruster in geweest zijn als de serie eerder omschreven werd als een kruising tussen het tragische Borgen en het komische Yes, Minister. Afwachten dus.

Subsidies voor “innovatieve” media Vlaams minister van Media Sven Gatz wil meer inzetten op “innovatieve” media. Wat dat precies inhoudt is – we zouden bijna zeggen per definitie – nogal onduidelijk, maar hij vermeldt onder meer nieuwe productiemethodes, nieuwe verdienmodellen en crowdsourcing als voorbeelden. Die subsidies zouden vooral naar kleinere media moeten gaan, zoals StampMedia, Doorbraak en Apache, die hij ook uitdrukkelijk vermeldt. À propos, kleinere media en crowdsourcing, hoe zou het eigenlijk gaan met Newsmonkey? Eind mei barstte daar immers de bom dat de kleine aandeelhouder, die enkele jaren geleden uit sympathie voor vlotte linkse jongen Wouter Verschelden een aandeeltje had gekocht van de nieuwssite, later dit jaar ferm bedrogen dreigt te worden. Links lullen, maar als het erop aankomt toch maar rechts de zakken vullen, het valt wel meer voor. Hopelijk pakt minister Gatz zijn plan tot innovatie slim genoeg aan zodat de belastingbetaler op termijn niet op dezelfde manier bedrogen wordt door enkele “kleine” mediajongens en -meisjes.

Exit NYT Now Eind deze maand valt het doek over de app NYT Now van de Amerikaanse krant The New York Times. De app werd begin 2014 gelanceerd met als doelstelling een publiek van min 35-jarigen te bereiken, met een korte selectie aan nieuws, opgesmukt met grote foto’s en gemakkelijke samenvattingen.

De app flopte, zelfs als kostte ze in het begin slechts de helft van een volledig abonnement van The New York Times, en bleef floppen toen de app gratis werd met toegang tot tien artikels per dag van het betalende gedeelte The New York Times, én met samenvattingen van artikels uit andere media. Met andere woorden: er was echt geen publiek voor zo’n app.

Wat liep er fout? Ten eerste dat het jongere publiek niet geïnteresseerd is in nog maar eens een nieuwe app voor een paar gratis nieuwsberichten. De meeste gebruikers van een smartphone gebruiken niet veel meer dan een handvol apps, dus moet je app een stevige meerwaarde bieden om de andere apps van de smartphone weg te kunnen concurreren.

Het tweede probleem is dat de jongere generatie het niet gewoon is om voor nieuws te betalen, en bovendien al meer dan voldoende gratis nieuws aangeboden krijgt via sociale media als Facebook en Twitter.

Daarom ook dat The New York Times het geweer resoluut van schouder verandert: geen eigen app meer voor het jongere publiek, maar wel een stevigere samenwerking met Facebook, om langs dat kanaal meer nieuws aan de man te kunnen brengen. Het zou ons niets verbazen als ook de Vlaamse media op termijn meer en meer die toer zouden opgaan.

Pokémon Go op school?

Het was natuurlijk te denken: links en rechts stellen enkele pedagogen voor om Pokémon Go op school te gebruiken. De ene vindt dat het bruikbaar is voor aardrijkskunde, een ander dat je er de lokale geschiedenis beter mee zou kunnen leren.

Allemaal leuk, en vooral: zeer hip. Of het op termijn veel bijbrengt is echter een heel andere zaak. O tempora, o mores, wie zei dat ook al weer? En wat voor taal is dat?

Ik mag in deze rubriek dan al regelmatig klagen over het niveau van wat tegenwoordig in de bioscoop te zien is en de hersenloze ontspanning die daarmee gepaard gaat, er worden nog altijd films gemaakt over onderwerpen waarvan je niet meteen grote commerciële successen moet verwachten maar die de moeite van het vertellen waard zijn.

Of over personen die niet noodzakelijk bekend zijn bij het grote publiek maar intrigeren omdat ze op hun eigen manier mee een stuk geschiedenis hebben geschreven.

Een film als “The Theory of Everything” over kosmosexpert Stephen Hawking kan nog net omdat de gehandicapte Hawking een mediafiguur is. Maar “The Imitation Game” over Alan Turing die de Enigmacode van de Wehrmacht kraakte, ligt toch al minder voor de hand. En wat te denken over “The Man Who Knew Infinity” over het Indische wiskundegenie Srinivasa Ramanujan en diens mentor Godfrey Harold Hardy, een professor aan de Cambridge University.

Eerlijk gezegd, ik had nog nooit gehoord van die twee en ik heb toch al een respectabele leeftijd. Zo leer je nog eens wat in de bioscoop, zoals ik enkele weken geleden al schreef.

Blijkt dat Ramanujan, geboren in een straatarme familie in India (zo arm dat hij en zijn jonge bruid niet eens samen kunnen leven), dankzij een opmerkzame werkgever terechtkomt in Cambridge met in zijn bagage notaboeken vol wiskundige formules die Hardy met verstomming slaan. Maar dit is Engeland in 1914 waar klasse verschillen en opvoeding essentieel zijn en iemand uit een verre kolonie niet zomaar aanvaard wordt. Des te meer omdat Ramanujan zijn theorieën (die volgens hem tijdens zijn slaap werden ingegeven door God zelf) door zijn gebrekkige opleiding niet eens kon bewijzen. En dan komt Hardy op de proppen, die rotsvast gelooft in wat Ramanujan op papier heeft gezet, hem introduceert in middens waar hij anders geen toegang zou gehad hebben en hem helpt zijn wiskundige formules als baanbrekend te doen aanvaarden. Geef toe, niet bepaald een sexy filmgegeven.

Vraag me alsjeblief niet om uit te leggen wat revolutionairs Ramanujan nu precies uit zijn brein perste en, hoewel regisseur-scenarist Matt Brown het wiskunde-item niet uit de weg gaat (kan ook moeilijk anders), ligt de nadruk in “The Man Who Knew Infinity” op menselijke relaties. Je kan moeilijk een toegankelijke film maken over alleen maar wiskundige wetmatigheden en je kan al evenmin in het brein kruipen van diegene die ze bedenkt. Wat wel kan, is karakteropbouw, verhelderende discussies en de emoties vastleggen van ontmoetingen. Wat dat betreft zit “The Man Who Knew Infinity” goed en al levert dat dan een ietwat klassieke biografische film op, de confrontatie tussen twee gelijke zielen met verschillende persoonlijkheden en afkomst maakt dat je altijd geïnteresseerd blijft in de gebeurtenissen. Voeg daarbij de uitstekende vertolkingen van Dev Patel en Jeremy Irons en je hebt als resultaat een boeiende film, als je tenminste bereid bent in de bioscoop je hersens niet op nul te zetten.

“The Man Who Knew Infinity” geeft mij de gelegenheid om mijn bewondering voor Jeremy Irons te ventileren. 68 is hij nu en hij heeft het drukker dan ooit. Dat komt ongetwijfeld door zijn wat aristocratisch uiterlijk, dat hem inzetbaar maakt voor een verscheidenheid van rollen, maar nog veel meer door zijn acteertalent en beroepsernst. Ik kan mij geen enkele film van hem indenken waarin zijn aanwezigheid een minpunt betekende. Integendeel, schijnbaar moeiteloos tilt hij met zijn vertolking een film naar een hoger niveau, zelfs als hij alleen maar zijn stem levert, zoals voor Scar in de tekenfilm “The Lion King”. Nooit echt uitgegroeid tot een ster – hoewel hij een Oscar kreeg voor zijn rol in “Reversal of Fortune” – is hij niettemin een vaste waarde te midden van opgeklopte (en dikwijls vlug vergeten) carrières.

K.T.

Vrijheid

La pazza gioia

Twee vrouwen ontsnappen uit een instelling voor vrouwen die ze niet allemaal op een rijtje hebben, en ze genieten van hun verworven vrijheid. Dit “Thelma & Louise”-achtige gegeven wordt door de regisseur met veel allure in beeld gebracht, met flamboyante personages en Italiaanse landschappen waar je onmiddellijk je vakantie wilt doorbrengen.

Regisseur Paolo Virzi tekent Beatrice (Valeria Bruni Tedeschi) en Donatella (Micaela Ramazotti) als twee tegengestelde personages. De ene is extravert, de andere kropt alles op. De ene is verliefd op Berlusconi en zegt allemaal politiek incorrecte “wijsheden”, de andere heeft het niet zo nodig om standpunten in te nemen. Maar ze vinden elkaar in de mogelijkheid om van een stukje vrijheid te genieten. Misschien drukt Virzi hun aandoeningen iets te veel naar de achtergrond, maar doorheen hun tocht en soms ontroerende ontmoetingen leren ze zichzelf beter kennen. Het resultaat is een verfrissende kijk op mensen die om allerlei redenen niet passen in onze samenleving die daar niet altijd goed mee weet om te gaan.

Betekenisvol krijgen we in de eindgeneriek de mededeling dat in 2014 in Italië een wet werd gestemd waarbij alle hospitalen voor mentale patiënten werden gesloten en dat nog niet de helft daarvan een alternatief heeft gevonden.

K.T.

25 augustus 2016

11

Praten met Luc Beyer de Ryke

“Aan Franstalige kant gooit men de collaboratie nog te vaak op één hoop”

Toute la Flandre, ainsi s’intitule l’une des plus belles œuvres d’Émile Verhaeren. Celle dont parle Luc Beyer de Ryke est divisée.

Le Mouvement flamand est en quête d’une nation. La langue, à ses yeux, est « tout le peuple ». Pour réaliser son dessein, ses protagonistes collaboreront avec l’Allemagne impériale en 14-18, avec le Reich en 40-45. À la différence de la Wallonie, où la collaboration est réelle également, en Flandre, l’héritage, sans être revendiqué, est assumé par le plus grand nombre.

En témoigne l’enquête de terrain menée par l’auteur.

Pour la réaliser, il s’est immergé dans un univers trop peu connu – parfois même totalement inconnu – des francophones.

Ancien présentateur du Journal télévisé de la RTBF, à deux reprises parlementaire européen dans le groupe libéral présidé par Simone Veil, Luc Beyer de Ryke, francophone des Flandres, fut élu au conseil provincial et au conseil communal de Gand.

Observateur de la vie politique, amoureux de l’Histoire, il cherche à comprendre « les raisons » qui ont porté une partie des Flamands à collaborer avec l’envahisseur – par deux fois –, et auxquelles un vicePremier ministre et Ministre de l’Intérieur, Jan Jambon, faisait récemment allusion.

ILS AVAIENT LEURS RAISONS

“Ils avaient leurs raisons.” “Ze hadden hun redenen.” Zo luidt de titel van het laatste boek van Luc Beyer de Ryke, oud-RTBF-journalist, Franstalig Gentenaar en Vlamingenvriend. De titel verwijst uiteraard naar de uitspraak van minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) over de collaboratie. Reden voor Luc Beyer om in zijn pen te kruipen: “Ik wou begrijpen.” Het boek is origineel: Beyer zocht verschillende ex-figuren uit de oorlogscollaboratie op. En haalt vroegere ontmoetingen van onder het stof.

Onder andere Oswald van Oothegem, de familie van Frans Daels en Lode Claes passeren de revue.

Op een boogscheut van de Royal Latem Wallonië zijn alle collaborateurs na de oorlog Golf Club heet Luc Beyer de Ryke zijn gas- trouwens van de politieke scène verdwenen.” ten welkom in een rustieke cottage. Op de ’t Pallieterke: u bent voor uw boek een vensterbank liggen kranten, tijdschriften en aantal oud-collaborateurs gaan opzoeboeken over de meest uiteenlopende onder- ken voor een gesprek. In Vlaanderen doet werpen. Een spiedend journalistenoog ziet dat meteen denken aan wat Maurice de werken van André Malraux, maar ook van Wilde dertig jaar geleden voor de BRT Robert Brasillach en onderaan een hoopje lectuur de oranje kaft van de in 2014 versche- heeft gedaan.

Luc Beyer de Ryke: “Ik heb weinig eerbied nen fotobiografie van Joris van Severen. Luc Beyer, 82 jaar ondertussen en Franstalig Vla- voor Maurice de Wilde. Het is van horen zegming uit de Gentse burgerij, staat ons te woord gen, maar naar verluidt interviewde hij urenin een onberispelijk Nederlands. In Franstalig lang stokoude mensen. Hij wilde ze vermoeien België is de man een begrip. In de jaren zes- zodat ze zaken zouden zeggen zoals hij het tig en zeventig presenteerde hij het RTBF-tv- wenste. Dat is mijn aanpak niet en is het ook journaal. In de jaren tachtig werd hij twee keer nooit geweest. Ik laat mij leiden door wat ik als tot Europees Parlementslid verkozen voor de journalist bij de RTB (later RTBF) heb gedaan.

Franstalige liberalen. Zijn leven speelde zich Naast het presenteren van het tv-journaal heb toen voor een belangrijk deel af in Brussel, ik ook voor de radio gewerkt. Daar heb ik de maar de band met ‘la Flandre profonde’ werd meest uiteenlopende mensen ontvangen voor vraaggesprekken: Manu Ruys, Luc van den nooit doorbroken.

Na zijn journalistieke en politieke loopbaan Brande, niet meteen populair aan Franstais Beyer een bezige bij gebleven. Hij schreef lige kant. Ik sprak zowel met de progressieve boeken over onder andere de Franstaligen in Franse bisschop Jacques Gaillot als met de Vlaanderen (‘Les Lys de Flandre: vie et mort lefebvristen van Saint-Nicolas-du-Chardondes francophones de Flandre’ (1302-2002) en net. Ik ben journalist geweest en ook al was ik een aantal werken over het uiteenvallen van ooit politicus, ik verkies mijn perskaart boven België (‘La Belgique en sursis’ en ‘La Belgique een partijkaart.” et ses démons. Mythes fondateurs et des’t Pallieterke: in één van de eerste tructeurs’). De laatste werken in belangrijke hoofdstukken van uw boek ontmoet u de mate gericht op een lezerspubliek in Frank- ondertussen 92-jarige oud-oostfrontstrijrijk. Beyer en zijn partner (“zij is islamkenner der Oswald van Ooteghem. Wat was uw en zag al een tijd geleden dat het met Turkije indruk? de verkeerde richting uitging”) wonen trouLuc Beyer de Ryke: “Ook al kwamen we wens deels in Parijs. uit een totaal verschillend milieu, ik zag dadeHoort zijn kakelverse werk ‘Ils avaient leurs lijk raakvlakken. Van Ooteghem liep school in raisons’ over de Vlaamse collaboratie tijdens Sint-Amandsberg. In het Frans. Het gesprek de twee wereldoorlogen in hetzelfde rijtje verliep in het Nederlands en het Frans. We thuis? Is het doelpubliek de België of Vlaandewaren beiden politiek actief, in de Oostren-liefhebber ten zuiden van Rijsel? “Neen”, benadrukt hij, “dit boek heeft een andere Vlaamse provincieraad en de Gentse gemeenopzet. Het richt zich zeker niet specifiek op teraad, zij het niet in dezelfde periode. Maar een Frans of Franstalig publiek. Jan Jambon vooral: hij vertelde over de horror van de oorzei kort na zijn eedaflegging als minister van log. Die van het oostfront, maar ook de gruBinnenlandse Zaken in een interview in La wel hier, toen Gentbrugge in 1943 gebombarLibre Belgique dat de collaborateurs hun rede- deerd werd door de geallieerden. Ik herinner nen hadden. Wel, ik ben op zoek gegaan naar mij dat nog. Ik moest toen als klein kind in een die redenen. Ik wou het waarom begrijpen. stoffige kelder schuilen.

Van Ooteghem is het schoolvoorbeeld van Dat en niets anders is de aanleiding van het boek. En ik ben tot het besluit gekomen dat de Vlaming die vanuit idealisme handelde. Hij er zeer uiteenlopende redenen waren. Som- wou een onafhankelijk Vlaanderen en Duitsmigen deden het uit idealisme, anderen uit land zou daarbij helpen. Dat werd hem ook aangepraat door kopstukken uit de Vlaamse geldgewin.” ’t Pallieterke: waarom het zoveelste Beweging.” ’t Pallieterke: sommigen beschouwden boek over de collaboratie? Er zijn daarde collaboratie achteraf als een vergisover toch al bibliotheken volgeschreven?

Luc Beyer de Ryke: “Dat klopt. Maar dit sing, anderen zeggen dat hen niets te verboek is dus geschreven naar aanleiding van wijten valt.

Luc Beyer de Ryke: “Ik ben onder andere een specifieke uitspraak. Bovendien fascineerde het mij dat de collaboratie aan Frans- naar Stekene geweest waar op het erepark talige kant uit het collectieve geheugen is herdenkingen plaatsvinden voor oostfronters. gewist. In Vlaanderen heb je nog een Borms- Ik sprak met oud-VNJ-icoon Ledy Broeckx. huis. En verschillende straatnamen verwijzen Daar merk ik geen spijt voor de collaboratie. naar Cyriel Verschaeve. Maar Léon Degrelle, Zoals gezegd: ik heb dit als journalist vastgedaar durft niemand meer over te spreken. In steld. Toen ik reisbegeleider was op de Dnjepr

LUC BEYER DE RYKE

S

Op de praatstoel

LUC BEYER DE RYKE

ILS AVAIENT LEURS RAISONS 14-18 & 40-45 La collaboration en Flandre

Luc Beyer de Ryke, “Ils avaient leurs raisons. 14-18 & 40-45. La collaboration en Flandre”, Ed. Mols, 2016, 208 blz., 21,50 euro (+ verzendingskosten 5 euro) Bestellen kan door overschrijving op de rekening van ‘t Pallieterke: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB of via onze webwinkel

21,50 €

Illustrations de couverture : Universiteitsbibliotheek Gent. D.R.

www.pallieterke.net

Geworteld in de Gentse burgerij Luc Beyer de Ryke (1933) komt uit de klassieke Franstalige burgerij van Gent.

Zijn grootvader was rechter en zijn vader was chirurg. Die overleed op jonge leeftijd en de moeder van Luc Beyer hertrouwde met een advocaat. Hij studeerde politieke en diplomatieke wetenschappen aan de ULB. Luc Beyer de Ryke was van 1961 tot 1979 presentator van het RTBF-tv-journaal.

Op politiek vlak was hij in de jaren zestig voor de liberale partij en later de PVV provincieraadslid in Oost-Vlaanderen en gemeenteraadslid in Gent. Hij noemt zichzelf het laatste Franstalige Gentse gemeenteraadslid (“al was de officiële taal tijdens de zittingen allang eentalig Nederlands”). Na zijn passage bij de RTB werd Beyer de Ryke in 1979 verkozen tot Europees Parlementslid voor de Franstalige liberalen van de PRL. Hij bleef dat tien jaar. “Ik viel daarna uit de gratie van de partijtop. Jean Gol, een overtuigd zionist, aanvaardde niet dat ik als Europees Parlementslid op bezoek was geweest in Palestina.” sprak ik met een oud-oostfrontstrijder, André van Hecke. De man was lid geweest van de SS Langemarck en vocht ook aan de zijde van de Waal Léon Degrelle in Tcherkassy. Hij wou Tcherkassy opnieuw bezoeken, vandaar die reis. Hij had in de inkomhal van zijn huis een portret van Adolf Hitler hangen. Volgens Ledy Broeckx moesten bezoekers het portret groeten en sommigen deden het ook. Si non é vero…” ’t Pallieterke: om terug te komen tot de essentie van het boek: wat waren volgens u de redenen voor de collaboratie?

Luc Beyer de Ryke: “Er was het idealisme, de strijd tegen het communisme, of de hoop dat Vlaanderen dankzij Duitsland meer autonomie zou krijgen. En sommigen die naar het oostfront vertrokken waren avonturiers. Anderen dachten aan de financiële voordelen. Voor Vlamingen blijft die opdeling evident, maar aan Franstalige kant gooit men de collaboratie nog altijd op één hoop.

Historicus Bruno de Wever heeft mij gezegd dat hij bij zijn eerste studies over oostfronters de ideologische motieven overschat heeft.

Wat voor velen gespeeld heeft, is het zogenaamde ‘Lucien Lacombe’-effect. Dat verwijst naar een Franse film van Louis Malle. Daarin wil een arme landbouwer zich bij het verzet voegen, maar dat wordt hem geweigerd omdat hij te jong is. Als wraak verklikt hij zijn leraar, die in het verzet zit, aan de Gestapo.

De film veroorzaakte in 1974 heel wat ophef, maar doorprikte het geïdealiseerde beeld van het verzet. En het toonde dus aan dat er verschillende redenen waren om te collaboreren. Soms zeer banale redenen. Ik wil met het boek aan een Franstalig publiek uitleggen dat het een zeer gevarieerd gezelschap was. Hendrik Elias, René Lagrou, Oswald van Ooteghem, André Leysen, om maar een paar namen uit mijn boek te noemen, zijn zeer uiteenlopende personages.” ’t Pallieterke: opvallend in uw boek: verschillende collaborateurs die u vermeldt, komen uit Franstalige Vlaamse families. Een bewuste keuze?

Luc Beyer de Ryke: “Niet echt, maar ik wou ermee aantonen hoe complex alles is wat rond collaboratie hangt. Frans Daels, jarenlang voorzitter van het IJzerbedevaartcomité en prominent figuur van de Vlaamse Bewe-

ging tijdens het interbellum, was een gerespecteerd gynaecoloog en kwam uit een Franstalig milieu. Ik ging op de koffie bij Luc Daels, de laatste van zijn acht kinderen die nog in leven is. Hij vertelde mij dat zijn vader geschokt terugkwam van het IJzerfront. De slechte behandeling van de Vlamingen daar kon hij niet aanvaarden. Hij zei bij zijn thuiskomst: vanaf nu wordt hier Nederlands gesproken.

Een ander fascinerend figuur in mijn boek is Lode Claes, oud-VU-senator, bestuurder bij de Bank Lambert, ooit directeur van Trends maar tijdens de oorlog vooral schepen in Groot-Brussel. Ik bezocht hem meermaals in Cadzand. De gentleman van Cel 37 noem ik hem, verwijzend naar zijn celnummer toen Claes na de oorlog enige tijd in de gevangenis zat. De man was een germanofiel die dweepte met Jünger en Schmitt. Zijn eerste echtgenote, Georgette Willems, was Franstalig en een nicht van de schrijfster Marie Gevers. Zijn tweede vrouw Agnes Caers kwam ook uit een Franstalig milieu.” ’t Pallieterke: net als in eerdere werken besteedt u een hoofdstuk aan Verdinasoleider Joris van Severen. Waarom?

Luc Beyer de Ryke: “Van Severen zelf was natuurlijk geen collaborateur. Hij stond kritisch tegenover het Hitlerregime en werd al op 20 mei 1940 gedood. Een deel van zijn beweging stapte in de collaboratie, een deel in het verzet. Maar het drama Van Severen staat niet los van wat in mijn eigen familie is gebeurd. Na de Duitse inval op 10 mei vluchtten we vanuit ons buitenverblijf in Koksijde naar Frankrijk. In twee auto’s. We raakten elkaar snel kwijt, maar ikzelf en een aantal familieleden kwamen aan in Abbeville op 19 mei.

Om drie uur ’s morgens werd ik gewekt. Met mijn grootouders vluchtte ik weg net voor de stad werd gebombardeerd. Een paar uur later werd Van Severen aan de kiosk in Abbeville vermoord. Ook al deel ik zijn opvattingen niet, zijn dramatisch einde is mij bijgebleven, net als het feit dat hij in Abbeville begraven ligt. De reden was dat Noëlle, mijn zusje van amper 18 maanden, in Fauquembergues begraven ligt, op 60 kilometer van Abbeville. Te midden van Belgische vluchtelingen die het slachtoffer waren van een Stuka-aanval. Mijn zus kwam om tijdens de vlucht van de familie door Frankrijk, en de precieze omstandigheden blijven onduidelijk. Het is nog altijd een familiaal litteken.”

Picard

12

Cultuur

25 augustus 2016

Boombalfestival start de 11de editie

Podium

Zot Geweld / Dwaze Maagd Honderd jaar geleden overleed Rik Wouters. Dat is de aanleiding voor een tentoonstelling in zijn geboortestad Mechelen, met het iconische beeld ‘Het Zotte Geweld / De Dwaze Maagd’ als uitgangspunt en als middelpunt.

Volgende week, van vrijdag 26 augustus tot en met zondag 28 augustus, vindt de 11de editie van het Boombalfestival plaats in het mooie landelijke Lovendegem. Met het kruim van de Europese balscene in de danstempels en een divers aanbod aan topartiesten uit binnen- en buitenland op het buitenpodium belooft het opnieuw een prachteditie te worden.

Nochtans is dit kleinere festival voor vele mensen nog steeds een grote onbekende. Het dweept niet met veel te grote namen, en is zeker geen al te commercieel doodgeklopt gebeuren en is gebaseerd op een authentieke dansvorm. Onterecht, want ook hier: onbekend is onbemind.

Meerwaardezoekers komen aan hun trekken met acht bieren van ’t vat geschonken in glazen en een uitgebreid kwaliteitsaanbod om van te smullen: een vegetarisch gamma, boerenkost, verse frietjes, beenham op de barbecue, een (h)eerlijk Oxfam-ontbijt en verse ijsjes van de lokale biohoeve.

Boombalfestival is in de eerste plaats een gezinsfestival waar iedereen, jong en oud, zich op zijn gemak voelt. Een uitgebreid aanbod aan kinderanimatie, een nieuw springkasteel en de reeds gevestigde kinderanimatietent en zweefmolen zorgen ervoor dat het festival ook voor de allerjongste Boombalfans een fantastische belevenis wordt.

Er is natuurlijk ook muziek. Op vrijdag betreedt ‘le cavalier seul’ Guido Belcanto het buitenpodium in Lovendegem, voorafgegaan door de Nederlander Jeroen Kant -in samenwerking met Nekka vzw treedt elke dag een laureaat van de Nekka-wedstrijd op - en op de voet gevolgd door Los Callejeros.

Zaterdag staan onder andere Het Zesde Metaal van Wannes Capelle en Blow (het gemaskerde akoustisch Sax-Drum trio) op het programma. De Nekka-laureaat van dienst op zaterdag is Brent Beukelaer.

Na de 20ste verjaardag van Laïs vorig jaar mag Boombalfestival dit jaar opnieuw een 20-jarig bestaan meevieren. Scala & Kolacny Brothers spelen hun grootse en unieke ‘Best of’-show met liveband op het Boombalfestivalpodium. Ook hier een Nekka-laureaat, Zoek & De reizigers. Ten slotte zakken op vraag van onze jongste Boombalfestivalfans ook Kapitein Winokio en zijn muziekmatrozen opnieuw af naar Lovendegem.

Voor de folkliefhebbers tekenen ook dit jaar de beste en nieuwste Europese balgroepen van het moment present. In de danstempels, die worden omgebouwd tot echte danspaleizen met nieuwe en betere dansvloeren, kunnen zij hun gading vinden in het aanbod van meer dan veertig internationale folkgroepen.

Een hele rits groepen komen voor het eerst naar Lovendegem. Onder meer TocTocToc, ba.fnu, Trio Loubelya, Fao Fao en Bodros-Badeau doen er dit jaar hun intrede. Daarnaast komen ook publiekslievelingen als Naragonia en Brotto-Lopez met veel plezier terug. Beat Bouet Trio garandeert dat de tent volledig uit zijn dak zal gaan.

Er zijn ook elke dag initiaties in allerlei dansen: tango, folkdansinitiatie, leiden en volgen, Bourrée de Berry, Tsjechische dansen, salsa, Schotse dans, Turkse dans, Bretoense dans, Bollywood, muzikaliteit en dynamiek.

Is Boombalfestival na elf jaar nog steeds het gezelligste festival van het land? Ontdek het zelf in het laatste weekend van augustus in het gekende feeërieke kader te Lovendegem!

GT

Nacht van de stomme film BOZAR - In september zal de Brusselse Bozar naar jaarlijkse gewoonte weer een bizar stukje filmgeschiedenis oprakelen. Op de zogeheten UFA Film Nights zullen in de week van 15 september drie Duitse meesterstukken uit het tijdperk van de stille film vertoond worden. De stilte in het halfduister zal echter niet totaal zijn. In tegenstelling tot de allereerste filmopnamen, opteerde men ervoor het geluidsspoor in te vullen met bijpassende livemuziek. Het is een experimenteel ogend concept dat de filmliefhebber van alle seizoenen moet aanspreken.

Met UFA, acroniem voor Universum Film AG, Zien in zijn tijd keren we terug naar de Weimarrepubliek. OntUit het ruime gamma aan flikkerende curistaan eind 1917 uit de filmpropagandadienst osa koos Bozar voor zijn editie 2016 drie klasvan het Duitse leger, groeide het productiesiekers. Het festival wordt geopend met Langs huis al vlug uit tot een rijzende ster in het cul“Der müde Tod” uit 1921. Het is een beladen turele landschap van het totaal ontredderde titel voor een beladen film uit een voor Duitsland. UFA bood de berooide Duitser in tijden land beladen jaar. Het publiek wordt meevan werkloosheid en politieke instabiliteit met gesleurd in een Oedipusachtig relaas waarin zijn documentaires, speelfilms en nieuwsuithartstocht en volharding de poorten van de zendingen opnieuw een venster op de wereld. onderwereld openbreken. Hoe symbolisch kon Hoewel men zich danig verheugde op dit herdit zijn voor een natie die zelf alle moeite deed wonnen perspectief, moest men het aanvanom uit de dood op te staan. kelijk stellen zonder geluid. Pas in 1927 kwam Om dit spektakel te kunnen smaken, moet daar verandering in. de toeschouwer verder durven kijken dan de Ondertussen had UFA zich met zijn stomme naakte vertelling. Gezien Hollywood decenniafilms al flink geworteld in Duitsland en ver lang onze geesten op filmvlak heeft gevormd, daarbuiten. Onder meer het Amerikaanse Parakan een prent zoals deze enkel op basis van mount had al snel een vinger in de pap. Midplot en uitwerking niet overtuigen. Hoewel, den jaren 1920 legde de iconische Oostengelet op de technische beperkingen in die rijkse regisseur Fritz Lang (1890-1976) met zijn dagen gold Fritz Lang reeds als een virtuoos dystopische (het tegengestelde van utopische) inzake effecten. Het is vooralsnog de bedoefilm “Metropolis” Hollywood het vuur aan de ling dat de moderne kijker tracht op te gaan in schenen. O ironie, de man zou een halve eeuw dit weergaloos tijdsdocument. Tracht de film later heengaan nabij het prestigieuze oord. Na vooral te zien in zijn tijd. Geconfronteerd met de machtsovername van de NSDAP in 1933 een veelheid aan bevreemdende beelden vindt week Lang uit naar Frankrijk, om zich nadien men al snel aanknopingspunten. Neem nu de naar Amerika te laten verschepen. Goebbels expressionistische invalshoek, de afspiegelinzou zich een andere sterkhouder moeten zoegen van romantische schilderkunst of het doorken voor de UFA, die mits “Gleichschaltung” in schemeren van de gezwollen Wagnerscenerie. de propagandastal was teruggekeerd.

“Der müde Tod” staat bol van dergelijke verOok in het bescheiden Vlaanderen liet de wijzingen, die bepalend waren voor de estheinvloed van UFA zich gelden. Zo zou de filmtiek van de jaren 1920. Tot slot vermelden we studio in 1934 op de eerste Nederlandstagraag dat het Brussels Philharmonic de muzilige klankfilm in ons land, Jan Verheydens “De kale achtergrond zal verzorgen.

Witte”, een duidelijke stempel drukken. Het was Verheydens echtgenote en UFA-coryfee UFA Film Nights in Bozar vindt plaats op 15, Edith Kiel die Ernest Claes’ tekst bewerkte voor 16 en 17 september 2016. Het volledige prode speelfilm met Bruyninckx en Buyl. Kiel zou gramma vindt u op www.bozar.be in de rubriek met haar ervaring nadien nog tal van Vlaamse Cinema. producties in goede banen leiden.

Tom

Het nieuwe Mechelse stadsmuseum in het Hof van Busleyden opent pas in 2018, maar het kon de sterfdatum van één van de beroemdste zonen van de stad niet laten voorbijgaan en herdenkt hem met een tentoonstelling in het toekomstige museum. Rik Wouters (18821916) verdient dat. Deze oorspronkelijke kunstenaar heeft in zijn korte leven koortsachtig getekend, geschilderd en gebeeldhouwd, en heeft uiteindelijk de erkenning gekregen die hij verdiende. Het werk van Rik Wouters heeft een heel bijzondere plaats in de wereld van de beeldende kunst.

De expo in het Hof van Busleyden is geen retrospectieve Rik Wouters, maar een tentoonstelling met een grote diversiteit aan kunstenaars. Uitgangspunt is ‘Het Zotte Geweld’, het bronzen beeld dat Rik Wouters in 1912 maakte en dat zijn carrière in een stroomversnelling bracht. Eén van de afgietsels staat aan de ingang van het Middelheimmuseum.

Dans en moraliteit Rik Wouters vond de inspiratie voor het iconische werk toen hij in december 1907 samen met zijn vrouw Nel in de Brusselse Muntschouwburg een voorstelling bijwoonde van de Californische danseres Isadora Duncan. In één van de projectieboxen tonen filmfragmenten hoe Duncan tegen de balletconventies van die tijd inging en dat ze aan de wieg stond van de moderne dans. ‘Dans’ is dan ook het logische eerste van de vier centrale thema’s van de expo die allen een nauwe band hebben met de beroemde sculptuur van Rik Wouters.

Meteen zet de tentoonstelling de toon met heel interessante werken, zoals bronzen danseressen van Edgard Degas (1834-1917). Ze zijn gegoten uit de vele beeldjes in klei die na de dood van de kunstenaar in diens atelier werden aangetroffen en die hij nooit had getoond.

Ze getuigen hoe Degas zijn hele leven op zoek is geweest naar hoe hij bewegingen van het menselijk lichaam in beeld kon brengen. Ook Auguste Rodin (1840-1917) was gefascineerd door dansers en danseressen. Een mooi voorbeeld op de expo is de sculptuur waarin hij de Russische sterdanser Vaslav Nijinski boet-

seerde op het moment dat die zich klaarmaakt voor een sprong. De expo illustreert eveneens hoe een aantal beeldende kunstenaars zich de eerste decennia van de twintigste eeuw toelegde op het weergeven van de essentie van de dansbeweging, in een min of meer abstracte vorm, zoals de Russische schilder en grondlegger van de abstracte kunst Wassily Kandinsky (1866-1944).

Nog een opvallend stuk is ‘De dans, de bruid’ van Pieter Bruegel de Oude. Bruegels feestende en dansende plattelanders lappen de burgerlijke deugden aan hun laars. Hard werken, godsvrucht en ingetogenheid: ze doen er niet aan mee. In een wirwar lijken ze ‘zot te draaien’, in bewegingen zonder begin of eind.

‘Moraliteit’ is het tweede thema van de tentoonstelling en is direct gerelateerd aan de titel van Wouters” beeld: ‘Het Zotte Geweld / De Dwaze Maagd’. Het gaat over het vrije en frivole bestaan van de vrouw (en de vraag of dit ethisch verantwoord is) en over het belang van moraliteit bij het maken van een kunstwerk. Tussen de zedige reidans op een middeleeuws paneel en het wulpse Parijse nachtleven op de werken van de Franse schilder Henri de Toulouse-Lautrec (1864-1901) liggen vele gradaties.

Schoonheid en stabiliteit Het belang van schoonheid in de kunst is het derde thema. Rik Wouters’ grote liefde Nel fungeerde vaak als zijn naaktmodel, ook voor ‘Het Zotte Geweld’. Zij was daarmee niet het eerste of laatste naaktmodel uit de kunstgeschiedenis. De tentoonstelling belicht de vele manieren waarop kunstenaars een schoonheidsideaal weergeven. Groot, klein, tenger, atletisch…: door de jaren heen is het ideaalbeeld mee geëvolueerd met maatschappelijke trends. Er is onder meer het topwerk ‘Eva’ van Lucas Cranch (1472-1553), een anatomische studie van Peter Paul Rubens (1577-1640), een mooie ‘Venus’ van Gustave Moreau (18261898) en vooral schitterende naaktstudies van Rik Wouters (zie afbeelding). Alle functies van naakt in de kunst komen aan bod, tot en met de choquerende Marlene Dumas (“Ik gebruik alle goedkope trucs om aandacht te trekken”).

Tot slot vertelt de tentoonstelling ook iets over stabiliteit en het gevecht dat kunstenaars leveren wanneer ze beweging proberen te vatten. Hoe leggen ze een dynamische beweging vast in een paar lijnen op papier? Hoe zorgt de kunstenaar ervoor dat de gebeeldhouwde niet omvalt? Beelden van Rik Wouters, en zeker zijn ‘Zotte Geweld’, zijn dan prima voorbeelden.

De expo is een geslaagde repetitie van het Mechelse stadsmuseum in wording. Het biedt vier interessante invalshoeken die het talent van Rik Wouters illustreren met enkele van zijn schitterende werken, in een context van topwerken van bekende klassiekers, gecombineerd met hedendaagse kunstwerken.

MMMV

Tentoonstelling ‘Zot Geweld / Dwaze Maagd’, van 26 september tot 11 december, Museum Hof van Busleyden, Mechelen, www. museumechelen.be.

1922-2016 Toots Thielemans

Dossier

25 augustus 2016

Toots op het Zangfeest Dat Toots Thielemans voorbije maandag is overleden, zal u wel uitgebreid vernomen hebben. Eén aspect en verhaal willen we nog even in herinnering brengen.

Nog maar weinigen herinneren zich het optreden van Toots Thielemans op het 41ste Vlaams Nationaal Zangfeest, op 23 april 1978.

Tekening van Stef van Stiphout in ’t Pallieterke van 27 april 1978 Het is een woelige tijd, met een verdeelde Vlaamse beweging. Het Zangfeest heeft als motto “Vlaanderen één”, want men wil de tegenstanders en voorstanders van het Egmontpact toch eensgezind in het Sportpaleis krijgen. Maar omdat toenmalig ANZ-voorzitter Valeer Portier geen duidelijk standpunt ingenomen had over het Egmontpact, werd dat door de tegenstanders van het Egmontpact beschouwd als zouden het ANZ, Portier en het Zangfeest pro-Egmont waren. De tegenstanders van het Egmontpact hadden gemobiliseerd en bij de eerste woorden van Valeer Portier klonk er massaal boegeroep.

Medley Het was dus op dat Zangfeest dat ook Toots Thielemans zou optreden, met een “medley van Vlaamse liedjes” gebracht op mondharmonica en in een jazzversie. ‘Ik zag Cecilia komen’, ‘Vier weverkens’, ‘Drie schuintamboers’, ‘Sneeuwwit vogeltje’ en ‘De Mosselman’.

De eerste twee liedjes konden nog rekenen op een lauw applaus, maar bij het derde nummer begint een deel van de aanwezigen te morren. Bij het slotnummer stormt een toeschouwer op Toots Thielemans af, pakt diens partituur en scheurt ze in stukken. Toots Thielemans kijkt enigszins verbaasd, zoniet verbijsterd voor zich uit, maar blijft uiteindelijk onverstoord verder spelen tot het einde. De toeschouwer in kwestie is Piet van den Berg, de toenmalige uitbater van de Salvator, een kroeg op de Oude Koornmarkt in Antwerpen.

Op het internet duikt ook de naam van Edwin Truyens op als “verscheurder” van de partituur, maar dat is totaal fout. Edwin Truyens, oprichter van de Nationalistische Studentenvereniging (NSV), zat met zijn companen op “den Uil” van het Sportpaleis. Maar op één of andere linkse webstek wordt Truyens ten onrechte van de sabotagedaad beschuldigd, en die kwakkel begint dan viraal een eigen leven te leiden; in vroegere artikels van De Morgen en Knack wordt dat zonder boe of ba overgenomen.

Theo Mertens Ik typ even over uit het verslag in ’t Pallieterke, waar Jan Nuyts schrijft: “Voor ons mocht Toots Thielemans gerust eens op het zangfeest optreden en het heeft ons niet verwonderd dat Theo Mertens (trompetist en dirigent, en vriend van Toots) hem daar heeft toe overgehaald. Theo had echter beter moeten weten en Toots niet tot een uniek jazzconcert moeten bewegen. Dat concert duurde dan bovendien zo lang dat honderden mensen er gewoon hoorndul van werden en dat...

Piet van den Bergh in een kolerieke bui naar het podium stapte en voor Toots’ neus, diens partituur in tientallen stukken scheurde, die stukken in de lucht smeet, om dan vervolgens gewoon weer op zijn plaats te gaan zitten.”

Overigens waren er al twee jaar eerder contacten geweest tussen het ANZ en Toots

Thielemans. In 1976 was laatstgenoemde de “ceremoniemeester van dienst” op de Nekka Nacht, eveneens een organisatie van het ANZ.

Omaar Mortier (1919-2016) Met velen waren de rouwenden op woensdag 17 augustus naar het landelijke Nevele gekomen, om in de parochiekerk Omaar Mortier te vergezellen op zijn laatste tocht. 97 jaar is hij geworden. Vele jaren was hij dienstbaar voor de goede Vlaamse zaak in de Vlaamse Beweging. Onuitwisbaar zal zijn naam verbonden blijven met de geschiedenis van de heropbouw van de IJzertoren en met het Renaat de Ruddercomité waarvan hij de stichter, voorzitter en grote bezieler was.

We schrijven begin de jaren vijftig van vorige eeuw, langzaam en moeizaam herstelt het Vlaams-nationalisme zich na de turbulente en loodzware repressiejaren. Symbool voor die heropstanding is onmiskenbaar het herbouwen van de gedynamiteerde IJzertoren. Op vele plaatsen in Vlaanderen werden in die dagen comités opgericht, die hun schouders wilden zetten onder dat gigantische project: de IJzertoren heropbouwen! In de regio Nevele-ZulteDeinze gebeurt dat onder de gedreven leiding van een jonge en overtuigde Vlaams-nationalist, Omaar Mortier. Een hele tijd heeft hij in hechtenis gezeten in het beruchte kamp van Lokeren, maar ongebroken en niet verbitterd is hij die zware repressietijd doorgekomen. Omaar is werkelijk een geboren organisator, die het talent bezit om mensen bij elkaar te brengen én te begeesteren. Met het Renaat de Ruddercomité (genoemd naar één van de IJzersymbolen, Renaat de Rudder, die voor het uitbreken van de oorlog in 1914 in het naburige Landegem woonde) hebben Mortier en zijn vele medestanders een aanzienlijke bijdrage geleverd aan de bouw van de nieuwe toren, die in 1965 plechtig en onder massale belangstelling werd ingewijd. Nadien bleef het Renaat de Ruddercomité actief als waardevolle Vlaamsgezinde vereniging in de regio. Zo realiseerde in 1973 Omaar nog het mooie monument voor Renaat de Rudder in Landegem, waarmee de nagedachtenis van deze legendarische IJzerfronter werd vereeuwigd.

Tot op hoge leeftijd is Omaar actief gebleven in de beweging, samen met zijn vorig jaar overleden echtgenote en steunpilaar, de beeldende kunstenares Denise van Doosselaer.

Omaar behoorde tot de generatie die ondanks zwaar repressieleed en tegenkanting van de zogenaamde “goegemeente” de Vlaamse Beweging nieuw leven heeft ingeblazen, de generatie die het Vlaanderen van vandaag in de steigers heeft gezet. Bovenaan zijn rouwbericht staat een versregel van zijn goede vriend priester en dichter Anton van Wilderode: “In de palm van mijn hand schreef ik: Vlaanderen mijn land en voorgoed- en voorgoed en voorgoed.” Voor Omaar was dat veel meer dan een mooie versregel; het was voor hem een moto, een imperatief, ja, het was zijn levensdevies!

Guido Moons

Gevolgen In het tijdschrift “ADVN-mededelingen”, nr 48, verschenen in 2015, is over dit incident een interessant artikel te lezen van Andreas Stijnen. In dat artikel wordt ook naar de persartikels van enkele kranten verwezen. Vooral in de Franstalige kranten wordt totaal foute informatie verspreid: La Libre Belgique signaleerde dat Toots Thielemans door toedoen van ‘extremisten’ niet aan spelen was toegekomen (wat niet waar is, Thielemans speelde de vijf liedjes uit). En Le Peuple schreef dat de artiest “a éte chassé de la scène”, wat dus evenmin klopt met de waarheid.

Na zijn optreden verdween Thielemans achter de coulissen, totaal niet begrijpend waarom hij was uitgefloten. Voor een artiest met zo’n wereldreputatie moet het een heel nare ervaring geweest zijn. Overigens, het was de enige keer in heel zijn loopbaan dat Toots werd uitgefloten... Voorzitter Valeer Portier, secretaris Rob Eykens en regisseur Remi van Duyn hebben zich voor het gebeuren uitgebreid en veelvuldig verontschuldigd, maar Toots Thielemans was zwaar teleurgesteld. Uiteindelijk weigerde hij zelfs om zijn gage in ontvangst te nemen.

En het publiek? Dat was twee minuten na het incident al weer volop aan het zingen.

Renaat Veremans’ Vlaanderen bracht de aanwezigen terug op één lijn.

Maar het incident had grote gevolgen. Theo Mertens haakte af als dirigent, en Jef Burm (die op dat Zangfeest een sketch bracht) werkte pas jaren later terug mee. Het publiek reageerde verdeeld. Er waren de fluiters en boeroepers, maar er waren er ook die zich ergerden en zelfs schaamden dat Toots Thielemans op zo’n schofterige wijze behandeld was. En er was een pak volk dat enerzijds het jazzy optreden van Thielemans absoluut niet kon smaken, maar evenmin akkoord kon gaan met het verscheuren van de partituur. Het ANZ-bestuur distantieerde zich nadien wel in een mededeling van de incidenten, maar dat kon niet beletten dat sindsdien artiesten en muzikanten huiverachtig staan om nog op te treden op het Zangfeest. Het ANZ, dat dacht met de komst van een wereldartiest als Toots Thielemans, een groter “serieux” te geven aan het Zangfeest, kreeg het deksel op de neus.

K arl van C amp PS: nu we het toch over het Vlaams Nationaal Zangfeest hebben, deel ik graag mee dat het volgende Zangfeest plaatsheeft op zondag 26 maart 2017 om 14.30 uur. Plaats van het gebeuren: Lotto Arena, Antwerpen.

Het wordt een feesteditie, want we gaan voor de 80ste keer bijeenkomen om samen te zingen. Noteer alvast de datum van dit jubeleumzangfeest in uw agenda.

13

Vechten voor vrijheid is een culturele opdracht De rechtsfilosoof Paul Cliteur maakte recent het punt dat West-Europeanen niet meer weten wat het is om te vechten voor vrijheid. Hij verwees o.a. naar de roman Soumission (2015), waarin het appeasen (rustig houden) van een groeiende moslimminderheid de liberale rechtsstaat gestaag uitholt. ‘An appeaser is one who feeds the crocodile, hoping it will eat him last’, zei Winston Churchill destijds. ‘Een rustbrenger is iemand die de krokodil voedt, in de hoop dat die hem als laatste zal opeten.’

Het herinnert ons aan wat de liberale denker Karl Popper ‘de paradox van de tolerantie’ noemt: debatten en argumenten verliezen hun betekenis wanneer de tegenstander de religieuze openbaring boven het verstand stelt.

Zodoende kunnen democratieën zichzelf lamleggen en zelfs opheffen.

Volgens de socioloog Ruud Koopmans koestert veertig procent van de Europese moslims fundamentalistische opvattingen. Dat zijn lieden die aan liberalen verwijten dat de democratie ‘niet bestaat’, omdat zij hun religie niet tot in detail kunnen invullen in de openbare ruimte.

Ook gebeurtenissen rond de AKP in Turkije, die in rap tempo de seculiere rechtsstaat opheft, maar ook voorvallen bij de Olympische Spelen, maken de boodschap van Churchill en Cliteur actueel.

Landen waar het straatbeeld veertig jaar geleden westers was – met vrouwen die zich op Europese wijze kleedden – komen vandaag met sporters die het lijf geheel bedekken. Tot verbazing bejubelen mainstreammedia dit als een teken van diversiteit en tolerantie.

Vooruitgang in de geschiedenis blijkt géén vanzelfsprekendheid: liberale partijen als Open Vld, VVD en D66 hebben een verantwoordelijkheid betreffende het progressieve multiculturalisme. Na de aanslagen in Frankrijk gingen vele filialen van Burger King plots over op de verkoop van halalvlees. Dit geeft toch te denken.

Salafistische stromingen (waar bijvoorbeeld de boerka zijn basis vindt) gebruiken de bestaande maatschappelijke vrijheid om religieuze onvrijheid in te voeren. Dit gaat via sociale druk. Het is de waterdruppel die de steen uitholt. De seculiere moslim die zijn thuisland ontvlucht, belandt hier in een islamitisch netwerk, dus gaat zijn dochter toch weer een hoofddoek dragen, om niet uit de boot te vallen. In ieder geval is dit een risico: met het tolereren van boerka’s, die in veel islamitische landen geweerd worden, wordt de sociale druk vergroot. Dat staat integratie en verwestering in de weg en het versterkt segregatie.

Vrijheid als politieke opdracht is dus pas levensvatbaar zolang de westerse leefwijze ook op het culturele vlak voortdurend verdedigd wordt. Anders holt de druppel de steen uit. SL

14

Brieven

25 augustus 2016

Geroofde kunst

De Vlaamse vakman

Vlaams-Brabant

Pallieterke, In het artikel over roofkunst lijkt de auteur weinig hoop te koesteren omtrent de slaagkansen om geroofde kunstwerken uit Frankrijk terug naar hier te krijgen. Hij lijkt er trouwens aan te twijfelen of dergelijke pogingen wel zinnig zijn. Nochtans stelde Jan de Maere, toenmalig vicevoorzitter van de wereldorganisatie van kunsthandelaren, destijds: “Vlaanderen moet nu maar eens stappen ondernemen tegen Frankrijk dat sinds Napoleon volhangt met meegenomen Vlaamse meesters.” Ikzelf vroeg in 2000 dat de Vlaamse regering iets zou ondernemen voor de teruggave van de vermoedelijk 271 kunstwerken die ooit door de Franse bezetters uit de Zuidelijke Nederlanden werden weggehaald. Wijlen Paul van Grembergen, van 2002 tot 2004 minister van cultuur, vond dat contraproductief en verkoos voor onze culturele uitstraling om de stukken te laten waar ze waren. Ik was en ik ben het daar niet mee eens, want diefstal blijft diefstal en omdat de uitstraling van kunst in de regio waar die werd geproduceerd toch nog dat ietsje meer biedt, al was het maar als toeristische meerwaarde. Er zijn overigens Unescoverdragen die juridische stappen mogelijk maken. Ook al is dat niet retroactief, toch zijn er al restituties geweest ingevolge (diplomatieke) onderhandelingen.

Zo kreeg de Italiaanse minister van Cultuur enige jaren terug de teruggave gedaan van Romeinse en Etruskische voorwerpen uit het Metropolitan Museum of Art in New York.

In 2007 antwoordde toenmalig cultuurminister Bert Anciaux me “dat stilaan aan alle randvoorwaarden voldaan raakt om ook initiatieven te nemen om de eertijds uit Vlaanderen geroofde cultuurgoederen terug te brengen”. In eerste instantie wilde hij duidelijkheid over de cultuurgoederen die voor restitutie in aanmerking komen. Hij kondigde aan de problematiek bij zijn Franse collega te willen aankaarten. Het waren - zoals zo vaak bij die man - woorden in de wind, want er gebeurde niets.

Het was finaal de federale regering die begin van dit jaar aankondigde duidelijkheid te willen scheppen rond het lot van de honderden ‘Belgische’ kunstwerken die 200 jaar geleden uit kerken en kloosters, academies of adellijke verzamelingen naar Frankrijk werden versast door de speciaal daartoe door Napoleon opgerichte legereenheden. Kunsthistorici zullen trachten de door de Vlaamse regering in 2007 beloofde inventaris op te maken van wat er tijdens de Franse periode verdween, en uit te vissen waar de werken zich nu bevinden, terwijl gespecialiseerde juristen moeten onderzoeken of en hoe ze kunnen worden teruggeëist. Het blijft niettemin een spijtige vaststelling dat het de federale overheid is die een initiatief neemt, daar waar de opeenvolgende Vlaamse regeringen apathisch zijn gebleven.

Luk van Nieuwenhuysen - Bornem

Geweld Pallieterke, Stef Wijnants verwittigt, met ernstige blik, voor schokkende beelden bij het neerschieten van een man in Gent. Niet niets natuurlijk, maar in het licht van al de gruwelijke beelden die we op tv voorgeschoteld krijgen, om niet te spreken van alle vertoonde gruwelen in films, tot en met de reclames voor videogames op CNN, waarin zoveel mogelijk geschoten en vernield wordt, is zijn verwittiging bijna grappig.

Hugo Verstraele – Gent

Kruisende woorden oplossing 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 A O P E R A T I O N E E L B N E R V I E R S X L E E C T E X A D E R X V A X B D O T T X A N A C O N D A E E V E N X S T X E D I K F R A M M E L I N G X K X G E D T X D I O N X K S A H I E X T O P N I V E A U I K R O X M P E X N X P T J E X P R I E E L X T X O K N O E X E R L A N G S X L D O N U T S X G E V A T

Pallieterke, Deze zomer heeft met Trump, (islam)terreur, Rio en bosbranden het bericht over de voortschrijdende verfransing van VlaamsBrabant wat in de schaduw gesteld. Ten onrechte. Wie begaan is met de taal en de cultuur van ons volk, kan niet anders dan erg bezorgd te zijn over deze evolutie. Volgens de analyse van de Vlaamse Volksbeweging uit de cijfers van Kind en Gezin blijkt dat enkel de gemeente Zemst weerwerk heeft kunnen bieden door massaal gronden aan te kopen en op een oordeelkundige wijze vrij te geven aan lokale Nederlandstalig bewoners. Het lijkt een goed voorbeeld dat de andere Vlaamse gemeenten kunnen overnemen, onder coördinatie en toezicht van de Vlaamse overheid.

Er mag echter niet langer getalmd worden.

Een andere factor in de ontnederlandsing van de Vlaamse Rand rond Brussel is echter Brussel zelf. Wie uitwijkt vanuit Brussel naar de Vlaamse Rand blijft dikwijls een band behouden met deze stad: werk, familie, vrienden, cultureel, gastronomisch... En daar hebben ze vooral onthouden dat de wettelijke tweetaligheid eigenlijk enkel maar om te lachen is, en dat Vlamingen uiteindelijk wel het hoofd buigen en overgaan naar het superieure Frans. Het is dan ergens wel logisch dat ze deze houding meenemen naar hun nieuwe verblijfplaats in de Rand, waar ze verder hopen ongemoeid te blijven van het plaatselijke dorpsleven.

De Vlaamse beweging heeft zich de laatste tijd beziggehouden met acties in de Vlaamse Rand, Linkebeek en parking C. De stupide invoering van BXL bracht enige beroering teweeg. Terecht!

Maar voor de wantoestanden op taalgebied in Brussel is er nog maar weinig aandacht, laat staan actie. Meer dan een jaar geleden vond het gemeentebestuur van de Brusselse gemeente Sint-Lambrechts-Woluwe dat het de Belgische taalwetten mocht overtreden en voortaan de apartheid mocht invoeren. Het gemeentelijk magazine is sinds 2015 opgesplitst in een Franstalige en een Nederlandstalige uitgave. Men hoorde wat Vlaams gegrom, er werden juridische stappen gezet, maar men ziet vooral de Vlaamse onmacht.

Enige Vlaamse actie tegen de apartheidsregel die burgemeester Maingain invoerde, kan nochtans als hefboom gebruikt worden om de hele lakse toepassing van de taalwetten aan de kaak te stellen. Neem Québec als voorbeeld!

Het gevolg van deze lamme houding is dat hierdoor de onaangename indruk gewekt wordt dat Brussel niet meer belangrijk is voor Vlaanderen. Men doolt. De situatie in Linkebeek en Grimbergen (en Zaventem en meer en verder) heeft immers rechtstreeks te maken met de hoofdstad. De wetteloosheid en het gebrek aan respect voor de Nederlandse taal en cultuur die in Brussel heerst en die leidt tot straffeloze overtredingen zoals in Sint-Lambrechts-Woluwe, heeft onmiskenbaar een invloed op de Vlaamse Rand.

Het is dan ook fout als de actieve en passieve Vlaamse beweging niet meer aandacht geeft aan de wantoestanden in de Brusselse gemeenten. Bart Laeremans zal het op de volgende IJzerwake hebben over Vlaams-Brabant. Laat hij Brussel vooral niet vergeten!

K arel Adams – Gent

Lees volgende week

De radicalisering van Bilal Hadfi

Buurtschooltjes multicultureel Pallieterke, In de lezeressenrubriek van “Libelle” las ik een paar merkwaardige visies op de schoolkeuze voor hun kinderen. Blijkt dat ouders die hun telg naar een “witte school” sturen… dat vaak verderop in een ander dorp moeten doen. Hun eigen buurtschooltje wordt immers meteen vermeld als multicultureel. Sommige wijkbewoners kiezen daarvoor omdat scholen met diversiteit “meer extra middelen en lesuren van de overheid krijgen”. Terwijl anderen wegblijven van dat gekleurd schooltje omdat “de verschillen tussen de leerlingen - ondanks inzet van de juf te groot zijn”. Vijf lezersbrieven schetsen niet dé schoolkeuze in Vlaanderen, maar toch: wie vrijheid van school wil, ook indien de voorkeur een niet gemengde school is, moet dus vaker de wijk nemen en verderop zoeken, buiten de eigen buurt van het kind!

Het lijkt erop dat ze door de keuze van allochtonen voor multiculturele buurtschooltjes uit hun eigen leefwereldje verdreven worden. Toeval of stiekem gepland? Dit botst toch met wat heet “je op school thuis voelen”. En wat met de veiligheid gezien het langere vervoer naar die scholen? Dit ruikt wat naar het monopoliseren - al of niet gepland - door ouders van vreemde komaf van die “dorpsschool”. Als je dan weet dat er een organisatie bestaat als “School In Zicht”, een vzw die ouders aanspoort om hun kinderen naar de gemengde buurtscholen te sturen, dan roept dat vragen op over vrije schoolkeuze en de leerlingen voor die multiculturele buurtschooltjes!

Reddy de Mey - Oostende

Moest dit nu? Ja! Pallieterke, Een reactie op de brief van W. Rosiers.

Elke rechtgeaarde Vlaams-nationalist (of moeten we zeggen patriot) vindt het spijtig dat Vlamingen verdeeld zijn. Maar ik begrijp zijn verontwaardiging niet. Waar was de verontwaardiging toen De Wever niet eens antwoordde op de uitgestoken hand van Bruno Valckeniers en waar was de verontwaardiging toen De Wever op tv aan Van Grieken verklaarde dat hij nooit met het Vlaams Belang zou samenwerken. Denert heeft gelijk als hij Vlaamse politiekers ontwaart met een Janusgezicht en Mark Grammens heeft gelijk door te stellen dat men over alles kan onderhandelen behalve over zijn principes en dat heeft De Wever gedaan bij de laatste regerings(mis) vorming door het communautaire uit te sluiten, ja, en dan komen er zo’n voor mij toch wel begrijpelijke reacties. Helaas!

Dirk C allens - Beveren

ABONNEMENTEN

1019

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Cuperusstraat 41 2018 Antwerpen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen en administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net

• BINNENLAND 3 maanden € 28,60 6 maanden € 57,20 1 jaar € 114,40 1 jaar steunabonnement € 250 • BUITENLAND Tarieven afhankelijk van de bestemming.

Alle inlichtingen op de kantoren.

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgende rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168

BIC KREDBEBB

Ontdekkers Pallieterke, Volgens onze “weldenkende” medemens mogen we niet langer stellen dat Europeanen Amerika ontdekten want “daar woonden toen al mensen!” Klopt natuurlijk. Daar woonden al mensen, alleen hebben die nooit de ontdekkingsdrang gehad om ons te ontdekken.

Noch de Amerikaanse indianen, noch de Afrikaanse negers, noch de Australische Aboriginals (ik kan nog een tijdje doorgaan met dit lijstje) hebben ooit Europa ontdekt omdat het hen ontbrak aan nieuwsgierigheid. En laat nieuwsgierigheid nu juist een zeer belangrijke motor zijn in ontwikkeling en beschaving!

Kan ik daaruit besluiten dat Europeanen superieur zouden zijn? Op vele vlakken zeg ik volmondig: JA! Dirk Cornelis - Stekene

Nieuwe schooljaar Pallieterke, Onze Vlaamse kinderen zijn weer klaar voor het nieuwe schooljaar. Tegenwoordig is de school een reclamebureau dat je wil doen geloven dat je de uiterst politiek correcte maatschappij wilt zoals ze is met o.a. de ruimhartige “Merkel-manie” en haar verstopt asielsysteem. Jonge mensen leren hun eigen volkse geschiedenis niet meer. Wat ze wel te horen en te doen krijgen, is er niet op gericht ze iets te leren over ons roemrijke verleden en onze voortdurende Vlaamse ontvoogdingsstrijd, maar vormt ze uitsluitend tot polariserende linkselaars en psychisch onmachtige Vlaams-bewusten waar het Belgische bestel behoefte aan heeft. We leven in een Vlaamsonvriendelijk tot Vlaams-vijandig land, maar dat wisten we al. Jan de Schuytener – Dilbeek

Media op hol Pallieterke, IS riep ook enkelingen op om terreurdaden te plegen en dat bleef niet zonder gevolgen. Voor een moslim echter kent de vindingrijkheid wat betreft mogelijke excuses geen grenzen: “Dat is geen echte moslim; moslims doen zoiets niet; asielzoekers zonder verblijfsvergunning kunnen een trauma oplopen wat dan weer kan leiden tot zulke daden; hij had psychische problemen; armoede en achteruitstelling zijn niet bevorderlijk voor integratie, wat frustraties in de hand werkt en waardoor sommigen zich dan weer aangesproken voelen door IS; misschien sloegen de stoppen door.” Daartegenover was er het Vlaamse clubje dat spotte met de dood van een vijftienjarige Marokkaan. Verwerpelijk natuurlijk. Dagenlang topnieuws. Van één verzachtende omstandigheid echter geen sprake.

Jos van Looy - Nijlen

Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter: Bruno de Winter: 1945-1955 Hoofdredacteur Jan Nuyts: 1955-2000 Hoofdredacteur Leo Custers: 2000-2010 Hoofdredacteur: Karl Van Camp Verantw. uitgever: Karl Van Camp

Sport

25 augustus 2016

‘Superstars’ in Ascot

Roskammen

De Olympische Spelen van Rio zijn ook weer achter de rug en dat is maar goed ook, want ik kreeg langzaam een gevoel van oververzadiging. Nooit heb ik zoveel sporten bekeken, zelfs ’s nachts. Dat kan niet gezond zijn. Volgens mijn bescheiden mening blijft de tienkamp voor mannen de zwaarste beproeving van allemaal. Men moet een compleet atleet zijn om in enkele dagen tijd tien verschillende disciplines af te werken. Dat sloopt een mens, en ik weet waarover ik praat.

Ooit werd ik uitgenodigd voor ‘Superstars’, een sportprogramma van de BBC. In elke aflevering namen acht toppers uit verschillende sporttakken het op tegen mekaar in sporten die niet de hunne waren. Het programma werd opgenomen in Engeland, meer bepaald in Ascot, bekend om zijn paardenraces. In mijn reeks zaten Emmerson Fittipaldi (wereldkampioen formule 1), Ole Ritter (wielrenner), Kevin Keegan (voetballer van Liverpool), Stellan Bengtsson (wereldkampioen tafeltennis), Franz Klammer (wereldkampioen skiën), Ruud Krol (voetballer van Ajax), JeanPierre Coopman (bokser), en ikzelf.

Botsing met Kevin Keegan Mijn grootste nachtmerrie was het zwemmen. Ik was in ieder geval niet van plan om te verdrinken.

Ik sprong gewoon in het water, wachtte tot iedereen zijn honderd meter had gezwommen en tikte dan als laatste aan. Rik de Saedeleer, die het commentaar voor de toenmalige BRT verzorgde, zei: “Ik vrees dat we de zwemstijl van Van Binst nooit zullen leren kennen.”

Met Kevin Keegan heb ik letterlijk een aanrijding gehad. Voor de wielerproef waren we in dezelfde reeks ingedeeld. De opdracht was drie ronden tegen de tijd op een atletiekpiste afleggen, maar we moesten wel tegelijkertijd van start gaan. Stuurvast kon men de Engelsman niet noemen! Hij raakte mijn achterwiel, viel en schoof zeker twintig meter over de grond. ‘s Anderendaags stonden alle tabloids vol; het was net of ik hem opzettelijk van de

Voetbalschimmen Gille van Binst

Voormalig Anderlechtcoryfee

baan had gereden en hij in levensgevaar verkeerde. ‘s Avonds aan de bar leek hij nochtans springlevend, alleen een beetje geschaafd.

Emerson Fittipaldie was sterk in elk onderdeel. De formule 1-piloot won dan ook vlot deze competitie, ondanks de mooie vrouwen die hij had meegebracht. De voetballers eindigden in de middenmoot en Ole Ritter, de wielrenner, sloot de rij.

Na het eten, aan de bar van hotel, bekende Jean-Pierre Coopman mij die avond dat hij in de eerste ronde in zijn gevecht tegen Ali al niet meer wist van welke parochie hij was, na enkele rake klappen van de wereldkampioen.

Die fluisterde hem tijdens de zesde ronde in het oor dat het welletjes was geweest, dat hij het ging afmaken; met of zonder pijn, dat was de keuze van Coopman. Gelukkig begreep Jean-Pierre Engels!

Gille van Binst

Luca Masso, kleinzoon van Eddy Merckx, pakt in Rio hockeygoud met Argentinië, ten koste van België

Machtsverschuivingen Voor België waren de Olympische Spelen in Rio de beste in zeventig jaar, aldus de krantenkoppen. Daaronder in kleinere letters: “Maar met een echte sportcultuur halen we tien medailles.” Knappe samenvatting van een zesvoudig succes, gelijk verdeeld over goud, zilver en brons.

Om ze nog knapper te maken, voegen we er zelf aan toe dat een naar Belgische maatstaven rijke medailleoogst er niet kwam dankzij maar ondanks wat in een politiek hopeloos verdeeld land met zes regeringen sportcultuur heet. Als in 2020 de Olympische Spelen in Japan voor de deur staan zal die niet anders zijn. Met dit wat zure, maar vooral realistische besluit laten ook wij het doek over Rio 2016 vallen.

Het gebeurt uitzonderlijk dat overtrokken aandacht voor al wat reilt en zeilt in het profvoetbalwereldje in de media even afzwakt.

Nu wel. Tussen alle olympische lofzangen door werd het amper opgemerkt dat “nationale voetbalambassadeur” Anderlecht tot de winterstop Europees voetbal afdwong. Weliswaar weer in de Europa League en niet op het CL-kampioenenbal waarop, na vorig seizoen AA Gent, straks Club Brugge meedanst.

Na die twee missers is het niet ondenkbaar dat er voor de Brusselaars ook een derde volgt. Of AA Gent en Club Brugge kwalitatief achterop liggen, lijkt niet langer de vraag, wel of Anderlecht nog wel op gelijke voet staat met die beide clubs?

Wie ontkent dat zich machtsverschuivingen op het nationale voetbalplatform voordoen, is ziende blind. Want niet alleen in Vlaanderen, ook in Wallonië blijft alles niet bij het oude. Ondanks dat Sporting Charleroi nog lid is van het rijtje clubs dat na elk seizoen sterkhouders moet verkopen om financieel de kop boven water te houden, slagen de Zebra’s erin de kloof met zogeheten grote broer Standard te verkleinen. De jongste derby in de hel van Sclessin bracht een nieuw bewijs.

Krabbenmand Het fiere Standard de Liège van weleer oogt vandaag eerder als een krabbenmand. Wat daar voor sportief beleid doorde toekomst. Want volgens ingewijden staat al een nieuwe talentrijke generatie te trappelen om op termijn de nationale hockeyploeg aan te vullen. Laat maar komen.

Vuelta Vertrekken vanuit Galicië om drie weken later aan te komen in Madrid. Dat moet de Ronde van Spanje zijn die voorbije zaterdag van start is gegaan, om te eindigen op eenentwintig september. Naar wat ons onderweg allemaal te wachten staat, hebben we het raden, maar op een eenzame dwarskop na is iedereen het erover eens dat Alberto Contador iets te bewijzen heeft en in zijn vertrouwde thuishaven torenhoog favoriet is.

Jolien Toegegeven, we staan niet altijd op de eerste rij voor vrouwenkoers en voor wielrennen op de baan voor dames. Misschien dolen we, want wat een uit de kluiten gewassen Jolien D’Hoore liet zien in de ontknoping van het olympisch omnium verdient een driedubbele pluim. De puntenkoers was een thriller van formaat. Ons aller Jolien mag het zelf uitleggen.

“De laatste twintig ronden zat ik steendood.

Het ging keihard. Ik kon gewoon niet meer overpakken. Er speelde maar één ding door mijn hoofd en dat was die medaille. Dit brons maakt alles goed.” Waarna ze tranen van geluk huilde en de teller op vijf bracht voor het heilig land der vaderen en der moederen, als we goed kunnen tellen.

Zilveren leeuwen De zesde medaille was ook een feit, met enkel nog de vraag of het goud of zilver zou worden voor de ‘Red Lions’. De knappe bol die de nationale hockeyploeg met de naam ‘Red Lions’ bedacht, kunnen we, jammer genoeg, niet met de prijs van vergaande vindingrijkheid belonen. Tot daartoe. Als het kind maar een naam heeft. Belangrijker is dat ze een geweldige campagne hebben neergezet met onschatbare publiciteit voor het hockey als gevolg. Al grepen ze dan naast het goud

15

waarop ze halvelings hadden gehoopt, die ontgoocheling is morgen al verteerd. Zilver en de herinnering aan de finaleplaats in Rio zijn ook niet te versmaden en zijn niet voor iedereen weggelegd. Ze mochten, borst vooruit en buik ingetrokken, de arena verlaten.

Verschil Hallo, Rode Duivels, hebt ge dat gezien?

Als we de prestatie van de ‘Red Lions’ vergelijken met de manier waarop de over het paard getilde voetbalduiveltjes met de staart tussen hun bokkenpoten uit het EK stapten, is de balans vlug gemaakt. De ene gouden generatie is de andere niet. Geef ons maar de Rode Leeuwen in plaats van de overroepen en omhooggevallen duivelse multimiljonairs die het gezegde huldigen ‘laat de paarden maar werken’.

Open deur Amper tien maanden geleden kreeg bondscoach Shane McLeod de taak op zijn NieuwZeelandse schouders om de ‘Red Lions’ klaar te stomen voor de Spelen in Rio. Hij kan het zo mooi vertolken. Geniet mee. “Ik zag dat deze groep op de deur van de medailles klopte, maar niet door de deur geraakte. Terwijl ze er de kwaliteiten voor heeft. Ik hoopte dat ik meer uit de jongens kon halen.” Dat is hem met grote onderscheiding gelukt. Dat belooft voor

Vrome wens Contador topfavoriet? Het is maar de vraag of Froome en Quintana, of andere op zege beluste kandidaten het daarmee eens zijn. Er stond ook een serie landgenoten aan de start.

Alle achttien goed voorzien van oren en poten.

We wensen hen behouden vaart. Ze mogen ons altijd verbazen met een ritzege, maar dat is geen verplichting. Als ze gezond en wel, en zonder ongelukken, in Madrid geraken, zijn we al dik tevreden. De West-Vlaming Gianni Meersman vond dat nogal bot bekeken en antwoordde gevat door meteen de openingsrit te winnen.

Staart Omdat we met ons gevoelig hartje mededogen hebben met de ploegen die onderaan de rangschikking bengelen, gunnen we ze de eer om eerst aan bod te komen. Dan komen we bij Westerlo en Waasland-Beveren terecht. We zijn amper vier speeldagen ver, en beide ploegen liggen bij ons in de bovenste lade, maar we hebben zo het gevoel dat ze dit seizoen niet gaan meedoen voor de landstitel. Als we dat verkeerd zien, mogen ze altijd het tegendeel bewijzen. We vragen niet beter, en het kan vanaf nu alleen maar in stijgende lijn gaan.

Bescheiden ‘Boeren’ Dat de trainer van Club Brugge des duivels

gaat, roept al langer de vraag op of het niet beter is over een open ondermijningstrategie van een coach te praten. We voelen medelijden met de arme Yannick Ferrera die men bij Standard op een ranzige manier naar de uitgang dirigeert. Of al dirigeerde.

Want mogelijk heeft hij zijn C4 al gekregen als u dit leest. Niemand, tenzij het “sportief” verantwoordelijke vriendenclubje op Sclessin, kan zeggen waarom het lot van Ferrera al weken bezegeld is, ondanks dat hij de Rouches via bekerwinst tot de winterstop zekerheid op Europees voetbal bezorgde.

“Ondank is ’s werelds loon” schiet in zijn verhaal te kort om hem aangedaan onrecht te duiden.

De naam van zijn al in kranten aangekondigde opvolger verschilt weinig met de zijne. Pereira in plaats van Ferrera. Of de mayonaise met de Portugees Vitor Pereira, als hij komt, zal pakken met genoemd vriendenclubje is afwachten. Hij geniet alvast het voordeel dat hij niet van bij het begin tegen de bierkaai zal moeten vechten. In afwachting van zijn georchestreerd ontslag had Ferrera misschien zelf wel een oplossing moeten voorstellen. Een ruil met Aleksander Jankovic van KV Mechelen bijvoorbeeld. Die flirtte als “topcoach” eerder al met Standard.

Een overstap van Jankovic had het vriendenclubje Olivier Renard, Philippe van de Walle en Jean-François Gillet, “tous ensemble” met een verleden bij KV Mechelen, alvast met een eenheid versterkt onder het waakzame oog van Daniël van Buyten.

Van zijn kant had “Malinwa” met Yannick Ferrera een coach in huis kunnen nemen die minder met woorden en meer met daden schermt. Bij Standard had men voor zo’n machtsverschuiving mogelijk wel iets gevoeld. Maar gebrek aan “realistisch denken” in Mechelen had dat allicht in de weg gestaan. was na de ontsporing van zijn pupillen op het veld van Kortrijk is, Michel Preud’homme kennende, geen nieuws. Dat Club zijn tweede nederlaag in vier matchen incasseerde, is al merkwaardiger. De overige favorieten voor de titel zullen het met plezier genoteerd hebben, maar mogen tot dusver niet hoog van de toren blazen. Leider Zulte-Waregem mag dat wel, maar doet daar op bevel van trainer Francky Dury niet aan mee. Nederig blijven en niet beginnen zweven zijn de ordewoorden aan de Gaverbeek. Maar niemand die hen verbiedt om in hun binnenste te denken: hebben is hebben en krijgen is de kunst.

Nurkse Fred Een tweedeklasser… pardon, een klasse 1 B’er – of hoe noemen ze dat? –, met tienduizend vaste abonnees, dat is nooit eerder vertoond. En die tienduizend wilden er op de Bosuil per se bij zijn en zagen in ruil voor hun lieve centen hun ploeg kopje-onder gaan tegen de bezoekers uit Lommel. Antwerp-trainer Vanderbiest was danig in zijn wiek geschoten na die opdoffer. “Misschien ben ik tot nu toe te braaf en te lief geweest, maar de beer in mij zal nu wakker worden”, probeerde hij ons bang te maken. En daar bleef het niet bij. “Sommigen gaan er niet goed van zijn”, als we boze Fred mogen geloven. Dat doen we, onvoorwaardelijk, in de hoop dat we hem niet tegen het lijf lopen deze week.

Waarom? Daarom!

Een lezer vraagt waarom we nooit eens over de duivensport berichten, hoewel dat toch een typische sport van bij ons is. Het antwoord daarop is dat we ons op glad ijs begeven als het over duiven gaat. We hebben al wel eens horen klappen over een blauwe geschelpte, en ‘ik zie zo gere mijn duivenkot’ kunnen we uit volle borst meezingen, maar veel verder reikt onze kennis over de gevleugelde vriendjes niet. Dat we een sappig gebraden duifje niet versmaden, heeft dan weer niks met sport te maken. Maar als iemand zich geroepen voelt om ons in te wijden in de edele duivensport, zijn we één en al oor.

16

Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

25 augustus 2016

Onverdraaglijk

Absurdistan

De verschrikkelijke kinderrechtencommissaris slaat weer toe! Er zijn, zo blijkt, scholen die menen dat ze niet over de nodige vaardigheden beschikken om kinderen met alle mogelijke beperkingen goed te kunnen begeleiden.

En dat mogen ze niet menen van de lieve kindervriend. Foei!

Proper!

Hebt u de foto’s gezien van de ravage die na Pukkelpop en andere festivals overbleef op de festivalterreinen? Geen nood, de vakantie is bijna achter de rug. Dan kunnen al die festivalbezoekers weer hervallen in hun dagelijkse bekommernis over ecologische voetafdrukken en zo.

Kledinglijn Monokini, mankini, boerkini... het leven wordt er almaar ingewikkelder op. En zeggen dat het op het strand allemaal zo simpel zou kunnen zijn!

Schoeisel

Uitgerust

Uit onbevestigde en doorgaans onbetrouwbare bron, krijgen wij te horen dat een bekende schoenenketen in Vlaanderen binnenkort voor een primeur zal zorgen: schoenen voorzien van een minihoofddoekje op de tip. Spannend!

Ondertussen is de haatimam uit Verviers naar België teruggekeerd uit vakantie, met zijn even haatdragende kroost. Het moet toch deugd doen, zo de batterijen weer kunnen opladen.

Wij... wie?

Wij horen het de profeten van de superdiversiteit regelmatig verkondigen: dat verfoeilijke wij-zij-denken móét verdwijnen. Al goed dat specifieke groepen zich niet specifiek gaan kleden, denken wij dan. Anders wordt dat wijzij-denken alleen maar in de hand gewerkt.

Hupsakee Na de universiteit van Gent laat ook die van Leuven het strenge puntensysteem met giscorrectie vallen. Studenten mogen nu aanduiden wat volgens hen nog zou kunnen, naast het juiste antwoord. Wij zijn nieuwsgierig wat toekomstige chirurgen zullen opgeven als mogelijk ook nog verwijderbare organen bij specifieke ingrepen.

Onafhankelijk!

De befaamde “jungle” in Calais, zowat de grootste en meest ostentatief zichtbare illegalenkolonie in Europa, telt al bijna 10.000 inwo-

ners. Nog even en we zitten aan een nieuwe staat in Europa. Die kan dan gelijk bij de EU aansluiten.

Verschil Voor het Internationaal Strafhof staat thans een Malinese terrorist terecht wegens vernieling van cultureel erfgoed. Applaus, want dat Strafhof werkt rapper dan het Belgische gerecht, toch als het gaat om het opblazen van de eerste IJzertoren.

Bijziend Soms vinden wij onze vrienden van de VRT echt wel grappig. Bijvoorbeeld in het nieuwsstuk waarin zij de Australische uitvindster van de boerkini lieten zeggen dat dit kledingstuk is bedoeld om geen verschillen te krijgen tus-

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

A B C D E F G H I J K L HORIZONTAAL A. West-Vlaamse gemeente B. Filmprijzen - Goud - Voormalig C. Muzieknoot - Het Romeinse Rijk (Lat. afk.) - Griekse letter D. Niet realistisch - Europese hoofdstad E. Vlaamse, komische actrice (o.m. Eigen Kweek) F. Stuk papier - Strafwerktuig - Fragiele G. Plaats aan de Cöte d’Azur - Erbium H. Vlaamse rivier - Senior - Manier om veel informatie kort te noteren I. Sportieve versie van de VW Golf Vurig verlangen J. Het achterblijven in groei - Afkorting van een groot computerbedrijf K. Term om Romeinse munten mee aan te duiden - Automodel van Renault L. Lawrencium - Europese rivier - Verplicht af te leveren certificaat bij verkoop van een woning

Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie

Bedankt, Lorre!

Alom lachende gezichten op de redactie: prins Laurent zit op Twitter. Wij hopen op talrijke goedgemaakte tweets, ter ere en, vooral, lol van dit weekblad!

Passend Na het optreden van Rihanna op Pukkelpop kunnen wij maar tot één besluit komen: geef die dame de Belgische nationaliteit en installeer haar vervolgens als Zangeres des Vaderlands. Ze heeft er de capsones en de hooghartigheid voor.

Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be

www.deblauwevogel.be

Op het Noorderterras

Kruisende woorden 1020

sen moslims en niet-moslims als het op zwemmen aankomt. Inderdaad, zet een boerkinidraagster naast een redster en je ziet helemaal géén verschil.

Verticaal 1. Veelbesproken Nederlandse coach 2. Schiereiland gedeeld door Kroatië, Slovenië en Italië - Wondvocht 3. Kubieke centimeter - Contacten 4. Dorp, onderdeel van de stad Brussel Internetlandcode voor Niger 5. Sorteert - Cilindervormig pakhuis 6. Loofboom - Hebberigheid 7. Tak van de wiskunde - Bazige vrouw 8. Ineenstorting - Het essentiële 9. Extreem blij 10. Gemeente in Vlaams-Brabant Deelgemeente van Awans 11. Lidwoord - Marionet 12. Vertonen - Scandium De oplossingen van het kruiswoordraadsel nummer 1019 vindt u op blZ. 14

Van takken en twijgen Van middelbare leeftijd en netjes gekleed, zo kwam ze aangestapt in mijn richting. Het leek alsof zij in een processie ging, want in haar rechterhand hield ze een takje. Neen, het was geen palmtak zoals in een processie. Het was een kleine boomtak, een doodgewone lange twijg vol met blaadjes van boven tot onderen. Ze wuifde ermee naar mij en omdat ik vriendelijk knikte, kwam ze naast me zitten.

Van zodra ze neerzat, vroeg ik: “Mevrouw ben jij op weg naar een processie?”

Ze schoot in de lach en zei: “Mocht er ergens een processie zijn, dan zou ik er met deze twijg wel durven in meelopen.

Een twijg wordt na drie jaar tak genoemd.”

Ze zwaaide ermee heen en weer voor haar gezicht, terwijl ze mompelde: “Jij zult haar al niet meer ergeren.”

Ik wist niet wat ze bedoelde.

“Hou jij van de natuur?”, vroeg ze.

“Sta me toe te zeggen dat ik een stadsmus ben. In de stad geboren en er nooit uit weggegaan. Wel grote reizen gemaakt samen met mijn vrouw. Mooie landschappen gezien. Maar geef mij toch maar de stad om in te wonen.”

“Naast jou zit ook een stadsmus”, zei ze.

“We hebben een rijhuisje met een tuintje en dat is meer dan genoeg.”

“Dat zullen de groenen niet graag horen”, lachte ik.

“Meneer, wij hebben ook een stadsautootje. Op onze ouderdom gebruiken we het voor onze verplaatsingen in de stad.”

“Daar zijn toch trams en bussen voor”, zei ik, terwijl ik mijn gezicht een vermanende trek gaf.

“Ja, tarara”, antwoordde ze. “Wij willen niet vier straten moeten lopen om een tram te vinden die ons, mits nog eens een overstap, naar mijn zus brengt aan de andere kant van de stad.”

Ik begreep haar, doch liet het niet merken. Maar waarom droeg ze een twijg die haar ergerde?

“Men zegt dat de lucht in de stad volledig naar de knoppen is door de schuld van de auto’s”, zei ik.

Ze blies. “Weet je, volgend jaar, het

kunnen er ook twee zijn, moeten wij een ander autootje kopen. Een nieuwe wet gebiedt dat. Het heeft iets te maken met de uitstoot.”

“Ik denk dat ik weet waarom jij met die twijg rondloopt. Dat is jouw bijdrage om reclame te maken voor nog meer bomen in de stad”, zei ik.

Even liep haar gezicht ietwat boos aan.

“De groenen eisen steeds weer dat er meer groen in de stad moet komen. En wat is het resultaat daarvan?”, vroeg ze.

Ik trok een gezicht om haar aan te moedigen verder te gaan, wat ze met graagte deed.

“Mensen planten een boompje aan hun huis, gewoon tegen de voorgevel. Een boompje dat ze nog meer koesteren dan hun baby. Dat boompje groeit en groeit en groeit. Het duurt niet lang of de twijgen steken naar alle kanten tot in het midden van het voetpad. Op weg naar de huurgarage waar ons autootje staat, moeten we regelmatig trachten die zwaaiende twijgen te ontwijken”, gromde ze.

“De stad blijft ook maar bomen planten”, zei ik.

“Mijn man heeft er wat op gevonden. Als hij de auto gaat halen, pakt hij zijn kleine tuinschaar mee en dan knipt hij onderweg iedere twijg of tak af die hem hindert.”

Ik wees naar de twijg die ze nog altijd in haar hand hield en vroeg: “Is dat zo’n hinderlijke twijg?”

“Neen, deze komt van over onze deur.

Daar woont een oud vrouwtje. De hele dag zit ze door haar raam naar buiten te kijken. Zo voelt ze zich niet alleen. Niet zo lang geleden plantte de stad voor haar raam een boom. De twijgen van die boom groeien als kolen en nemen haar licht en uitzicht weg. Groeien die twijgen nog wat meer dan ziet zij de straat helemaal niet meer. Zo ver mag het niet komen en ik probeer haar te helpen.”

Ze zwaaide met haar boomtwijgje en zei: “Telkens als ik buitenkom, ruk ik er zo één af.”

Meteen begreep ik haar ergernis betreffende die twijg.

TdW