't Pallieterke van 13 oktober 2016

72ste jaargang • nummer 41 • donderdag 13 oktober 2016

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

€ 2,20

Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...

Groen wil CD&V niet helpen, maar opeten Er kwam woensdag geen federale beleidsverklaring in de Kamer. Et alors? Premier Charles Michel (MR) heeft de State of the Union even uitgesteld. Links Vlaanderen stond erbij met natte ogen. Natuurlijk is het “tijdelijk” afspringen van de begrotingsonderhandelingen geen fraai schouwspel. Er valt enig begrip op te brengen voor de poging van CD&V om het regeerbeleid wat socialer in te kleuren. Maar de partij heeft niet echt een schitterend alternatief.

Een meerwaardebelasting op aandelen, dat klinkt goed. De kapitaalkrachtigen wat meer laten bijdragen tot het op orde krijgen van de balans inkomsten/uitgaven, daar valt iets voor te zeggen. Maar onder meer fiscalisten doorprikten alvast het ballonnetje dat CD&V daarover opliet. Vanzelfsprekend staan N-VA en Open Vld daar niet voor te springen.

Wouter Beke klonk dinsdag in De Ochtend dan ook meteen heel wat voorzichtiger dan links Vlaanderen dat had gewild. En tegen de avond werd er weer gepraat. “Uiteraard is dat een breekpunt”, probeerde Beke dinsdagnamiddag nog even… Hij maakte al een onderscheid tussen begroting (tegen vrijdag) enerzijds en fiscale hervorming (tegen?) anderzijds.

Vrijdag is de “Europese deadline” voor het klaarstomen van een begroting. Michel en zijn partners zullen deze strubbeling vermoedelijk wel overleven.

Ziekelijk Maar laat het ons hier vooral hebben over het ziekelijke schouwspel dat links Vlaanderen rond die affaire opvoerde. Met de Groenen in de hoofdrol. De “winst” die één van de drie herfstpeilingen voor Groen voorspelde – niet geheel toevallig via de peiling van de Groenvriendelijke VRT en De Standaard – deed sommige tikkers overslaan. Maar Groen maakte vooral veel pret om een pyrrhusoverwinning.

Pret om een vogel in de lucht.

Vooraf iets over die drie tegenstrijdige herfstpeilingen. Een rationeel mens zou denken dat de resultaten geen al te grote verschillen bevatten? En als er verschillen zijn, dat die worden toegelicht, onderzocht, geduid?

Niets van dat. Een vergelijking is nochtans erg leerrijk. Niet alleen die tussen de drie herfstpeilingen, maar ook die met resultaten van ander onderzoek sinds 2014. Ziehier onze analyse…

De N-VA (27,8 procent) die nu volgens VRT/

DS tot de “verliezers” behoort, houdt ondanks alle kritiek op de partij meer dan behoorlijk stand. Slechts in één op elf peilingen van de drie onderzoeksbureaus (Dedicated, Ipsos en TNS) die na de monsterscore van 2014 volgden (32,4 procent) scoorde de N-VA boven de 30 procent. Geen drama voor De Wever en co, die zelf best wel beseffen dat ieder verlies van enige betekenis de N-VA afhankelijk maakt van wat de andere partijen bekokstoven.

CD&V zakte in 2014 naar een historisch dieptepunt (18,6 procent) en in tien van de elf peilingen die sindsdien volgden bleef de partij nog een paar procenten verder zakken. Als Beke, Peeters e.a. binnen CD&V nu pas tot het inzicht zouden komen dat ze hun linkervleugel kwijt speelden aan Groen, hebben ze een studiebureau dat zwakke analyses maakt. Die zijn ze al lang kwijt. Het spelletje dat Almaci nu opvoert, kruimels strooiend naar de ratjes van CD&V die haar zullen volgen, is behoorlijk doorzichtig.

Dat ook Open Vld, de derde regeringspartij, met 13,6 geen schitterend resultaat boekt, is evenmin een verrassing. In niet één van de elf peilingen die na de verkiezingen van 2014 volgden, scoorden de liberalen beter dan toen (15,5 procent). Ook dat is geen nieuws.

grote winst van Groen. “De groenen winnen kiezers op de linkerflank van CD&V”, klonk het bij haastige analisten. Ook de socialisten zouden vandaag met 15,8 procent beter scoren dan in 2014 (14 procent).

Kortom, niet meer de comeback van Vlaams Belang, maar de progressie van links zou de grootste electorale verschuiving zijn. Links Vlaanderen, in 2014 amper goed voor 22,6 procent kiezers, zou nu 29,1 procent halen. Een verstandige analist wacht na die ene linkse treffer toch minstens op bevestiging vooraleer uit de bol te gaan?

Dat ook Ivan De Vadder (VRT) en Bart Sturtewagen (DS) lyrisch werden bij die vermeende electorale Sprong Voorwaarts, moet de sfeer in de bovenkamer van Groen-voorzitter Almaci helemaal kierewiet hebben gemaakt.

De cijfers van de VRT/DS waren amper gedrukt of voorzitter Meyrem Almaci en Kristof Calvo mochten op alle platformen van VRT/ DS luidop komen dromen over een machtsgreep van de progressieven.

Zo pleitte Almaci in De Ochtend al voor het overlopen van CD&V naar een linkse coalitie. Dat CD&V, Groen en sp.a in Vlaanderen maar 45,9 procent van de stemmen zouden halen, verliest ze even uit het oog. Dat moest de veel verstandiger John Crombez haar vertellen, maar de rateltante luisterde niet eens.

“De mensen zijn de regering beu”, “de mensen zijn de regering beu”, “de mensen zijn de regering beu” (x 100). Wie geeft er Almaci eens een kalmeertabletje?

Regering in nood?

Probleem VB

Wat met de totaalsom van de regeringspartijen? N-VA, CD&V en Open VLD behouden samen met 58,2 procent nog een comfortabele meerderheid, maar verliezen ruim 8 procent ten opzichte van 2014. Maar ook hier: in zeven van de elf peilingen na 2014 lag die gezamenlijke score nog lager.

Kan de plotse wip vooruit van Groen in de cijfertjes van VRT/DS niet worden uitgelegd, dan is dat evenmin zo voor de achterwaartse beweging van Vlaams Belang. De partij van Tom Van Grieken scoort met 8,1 procent bij VRT/DS beter dan het absolute dieptepunt van de jongste verkiezingen (5,8 procent), maar ook al opvallend minder goed dan in de twee voorgaande herfstpeilingen.

Ook hier weer: enige achteruitgang in de loop van de jongste maanden zou niet verbazen. De asielcrisis werd minder acuut, de terreur slijt weg in onze herinnering. Maar opnieuw: een verschil van vier, vijf procent

Groen Groen deed het bij deze bevraging volgens de analisten van VRT/DS supergoed: van 8,6 procent (2014) naar 13,3 procent. Slaat op den groenen trommele! Maandag brandden op enkele redacties de vreugdevuren over de

met de voor de partij hoopgevende cijfers van september in de twee andere herfstpeilingen (13,1 en 12 procent)… wat is hier aan de hand?

Progressieve journalisten, politiek gemotiveerde peilingen?

Wie voor die langere termijn 2014-2016 oog heeft, zal merken dat Vlaams Belang in elke peiling van VRT/DS lager scoort (7 - 8,1 - 8,1 procent) dan in de quasi gelijktijdige peilingen van VTM/HLN (10,5 - 11,6 - 13,9 - 12) en LLB/RTbf (9,7 - 11,9 - 12,4 - 13,1). De kans is erg klein dat uw en ons gemoed en dat van de kiezer op een week tijd zo kan kantelen. Dat moet te maken hebben met de verschillen in methodiek (online/telefonisch en techniek van de herwegingen). Van een systematische onderschatting op langere termijn is bij onderzoeksbureau TNS geen sprake. Maar recent moet er iets gewijzigd zijn aan de methodiek van onderzoeksbureau.

Het is ondenkbaar dat de redacties van VRT en De Standaard niet betrokken zouden zijn bij de TNS-methodiek. Speelden daar bewust of onbewust politieke motieven?

Via de journalistenenquête onderzoekt het Center for Journalism Studies (U Gent) vijfjaarlijks het profiel van de Vlaamse beroepsjournalist. De jongste enquête dateert van de winter 2012-2013. De meerderheid van de Belgische journalisten positioneert zich links van het centrum, zo blijkt uit de publicatie ‘Journalisten: profiel van een beroepsgroep’. De verhouding was 56 procent links van het centrum, 27 procent centrum en 17 procent rechts van het centrum. Op de redacties van de VRT en De Standaard (en natuurlijk De Morgen) is die wanverhouding nog duidelijker. Dat De Standaard in dat pelotonnetje kroop, tot daar. Dat een openbare omroep zo kleurt, dat vraagt om weerwerk.

Ook wij hebben hier al vaker gepleit voor een socialer beleid dan dat van de regering Michel.

Maar we zijn niet gek. Een progressief alternatief zou voor Vlaanderen een stap achteruit zijn, op alle fronten. Wat groene politici en groene mediamensen daar ook over vertellen.

Binnen CD&V zien de verstandigste mensen ook wel wat er in die kringen aan de (linker)hand is.

2

Actueel

13 oktober 2016

Zuid-Afrika’s mysterie: De moord op Verwoerd Dit jaar is het exact 50 jaar geleden dat Hendrik Verwoerd, premier van Zuid-Afrika, in het parlement werd vermoord. Niet alleen blijven er rond de zaak een reeks vraagtekens hangen die, zoals bij de moord op JF Kennedy, voor de nodige complottheorieën hebben gezorgd, met de dood van Verwoerd is het land voor de Afrikaners in een nefaste koers terechtgekomen.

Het verhaal van de moord is bekend. Op dinsdag 6 september 1966 neemt de Zuid-Afrikaanse premier op zijn normale zitplek in de Volksraad plaats voor het parlementaire debat dat om 14 uur moet beginnen. Bij de ingang duwt een tijdelijk aangeworven bode, Dimitri Tsafendas, mensen ruw opzij terwijl hij recht op Verwoerd afgaat, die denkt dat hem een boodschap zal worden overhandigd.

Tsafendas geeft de premier vier messteken, in de hals, de longen en de hartstreek. De moordenaar wordt door toegesnelde omstanders onmiddellijk overmeesterd, maar voor Verwoerd is het te laat. Ondanks ingrijpen van enkele dokters-parlementairen ter plaatse overlijdt hij bij aankomst in het ziekenhuis.

Blank Zuid-Afrika is in shock.

Tsafendas De moordenaar, Dimitri Tsafendas, is de zoon van een Mozambikaanse kleurlinge en een Griek. De man heeft in de loop der jaren heel wat jobs gehad en blijkt, naast zijn leven op zee, in diverse landen te hebben geleefd, waaronder vooral Mozambique en Zuid-Afrika.

In de jaren dertig sloot hij zich aan bij de Zuid-

Afrikaanse communistische partij. Reeds in het verleden bleek hij mentaal niet helemaal in orde te zijn. In Zuid-Afrika stond hij als blanke geklasseerd, maar hij zou door zijn donkere huid niet in blanke kringen zijn aanvaard. Kort voor de moord had hij omwille van een verhouding met een Zuid-Afrikaanse kleurlinge een reclassering als kleurling aangevraagd, maar die was afgewezen.

Na de moord werd Tsafendas niet veroordeeld maar ontoerekeningsvatbaar verklaard en opgesloten. Hieraan werd toegevoegd dat hij enkel kon worden vrijgelaten na een gratiemaatregel verleend door de Zuid-Afrikaanse president, maar dat is er nooit van gekomen, zelfs niet nadat het ANC in 1994 de macht overnam.

De antiapartheidsbeweging had trouwens van in het begin duidelijk gemaakt dat ze met de moord niets te maken had. Tsafendas werd eerst opgesloten op Robbeneiland en ging dan naar de centrale gevangenis van Pretoria waar hij terechtkwam in de afdeling voor de ter dood veroordeelden.

Pas in 1986 werd hij naar een gewone gevangenis overgeplaatst, om in 1994 in het

psychiatrisch hospitaal in Krugersdorp te worden opgenomen. Daar stierf hij in 1999 op 81-jarige leeftijd. Hij kreeg een naamloos graf.

Ook bij de begrafenis was niemand uit ANCkringen aanwezig.

Motieven Over het motief van de moord zullen nevels blijven hangen. De man beweerde altijd dat “een worm in zijn binnenste” hem de opdracht had gegeven. Feit is dat er een persoonlijk motief – de afwijzing tot reclassering – achter kan hebben gezeten. Anderzijds zijn er tegenstrijdigheden. Er is zijn eertijds lidmaatschap van de ZAKP, maar aan de andere kant zijn verklaring na de moord dat Verwoerd een “nikkerboetie”, een vriend van de zwarten, was.

Alleszins is het vreemd dat een man met zo’n vreemd verleden een betrekking kon krijgen in het parlement, zelfs tijdelijk.

Ook bleken de messteken vakkundig te zijn aangebracht. Niet te verwonderen dat, zoals na de moord op Kennedy, allerlei complottheorieën opdoken. Zo lokten de snelle verklaringen van generaal Hendrik van den Berg, hoofd van de veiligheidsdiensten, en van Verwoerds opvolger, Vorster, dat Tsafendas alleen had gehandeld en er dus van een complot geen sprake was, bedenkingen uit. In 1967 beweerde JJJ Scholtz in zijn boek “De moord op dr. Verwoerd” dat minstens een collega in het kabinet tevoren van de moordaanslag op de hoogte was, een beschuldiging die in 1975 in het boek van JB Schoeman, “De sluipmoord op dr. Verwoerd”, werd gevolgd.

Nog in 1999 maakte Liza Key, artistiek directeur en producer van verscheidene documentaires, o.a. over de apartheid, na twee interviews met de moordenaar de suggestie dat er achter de hele zaak meer zat. En dit jaar werd er door journalist en schrijver Marthinus van Bart in een artikel (SA 55 jaar gelede as republiek uitgeroep) melding gemaakt van een onderzoek uitgevoerd door prof. Piet Hoek van het staalbedrijf Iscor met medeweten van premier Verwoerd naar het Anglo-American mijnbouwconglomeraat.

Dit verslag wordt tot vandaag geheim gehouden, terwijl Hoek zelf uit Iscor werd gerangeerd en later overleed.

gewoon uitgevoerd. Een aantal Bantoegebieden, de zogeheten thuislanden, werden onafhankelijk zij het dat ze internationaal niet werden erkend. Nochtans sprak zelfs Mandela toen van een stap in de goede richting. Maar daar bleef het bij. Van een drastische uitbreiding van die thuislanden en van de daadwerkelijke economische ontwikkeling ervan kwam weinig in huis.

Geen gescheiden ontwikkeling dus, zoals Verwoerd voor ogen stond, maar scheiding tout court. Wel zorgde het vermaledijde Bantoe-onderwijs van de “architect van de apartheid”, zoals de vermoorde premier nog steeds smalend wordt genoemd, voor een drastische uitbreiding van het aantal schoolgaande zwarte jongeren maar indirect ook voor de snelle groei van bewustzijn onder de zwarten. Wat dan weer leidde tot de onrust in de zwarte woonbuurten die in 1976 begon en nooit meer zou uitdoven. Met repressie als antwoord en onhoudbare toestanden. De rest is geschiedenis.

Of het met Verwoerd anders zou geweest zijn? Dat weet geen mens. Maar om de woorden van Steve Hofmeyr te gebruiken: Verwoerd was natuurlijk een kind van zijn tijd, maar hij was een visionair. Was hij blijven leven, hij zou een oplossing voor Zuid-Afrika’s problemen hebben gevonden.

Jan van Aerschot

De route naar een fiasco Of de moord op Verwoerd nu de daad was van enkeling of - zoals sommigen suggereren – dat hij de speelbal was van anderen, zou zijn. Na Verwoerd werden de bestaande plannen ter aanpak van het rassenprobleem

Deutsche Bank: een financiële tijdbom

Uit de smalle beursstraat

Deutsche Bank, decennialang één van de pijlers van het Duitse financiële systeem, zit in de problemen. De beurskoers is ineengekrompen en de kapitaalbuffers zijn veel te laag. Wordt Deutsche Bank het nieuwe Lehman Brothers dat de wereld in 2008 in de Grote Recessie stortte?

sche Bank probeert die boete nu door onderhandelingen te verlagen. De gevolgen van een failliete Deutsche Bank zouden in elk geval niet te overzien zijn. De bank beschikt over een portefeuille van 73.000 miljard dollar activa die 13 procent van de mondiale financiële derivaten omvat. Hoe is het zover kunnen komen dat Deutsche Bank van een gewone bank een beleggingsfonds in problemen werd? Het antwoord is zeer eenvoudig: winstbejag.

Het is dan ook dringend tijd dat de financiële instelling zich opnieuw omvormt tot een klassieke bank, wat ze sinds haar oprichting in 1870 in Frankfurt is geweest.

Ze deed aanvankelijk wat alle financiële instellingen doen: met deposito’s kredieten toekennen aan bedrijven en particulieren. In de laatste decennia van de 19de eeuw begeleidde ze de industrialisering van het Duitse Keizerrijk. Het werd ook een concurrent voor de Britse banken. Deutsche Bank financierde de spoorweg tussen Istanbul en Bagdad, een Duits project om de Britse invloed in de regio te fnuiken.

Met een balanstotaal van 1.600 miljard euro is Deutsche Bank een systeembank. Dat wil zeggen dat het één van de dertig belangrijkste financiële instellingen in de wereld is. En bij een mogelijk faillissement zou Deutsche Bank andere financiële instellingen met zich in de afgrond trekken, aangezien grote banken wereldwijd met elkaar verstrengeld zijn. Op 15 september 2008 leidde de ondergang van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers tot de grootste financiële en economische crisis sinds 1929. De Grote Recessie was een feit.

Herhaalt de geschiedenis zich?

Waarom zou nu met Deutsche Bank hetzelfde gebeuren?

Zover zijn we nog lang niet, maar de Duitse financiële instelling (100.000 werknemers, 20 miljoen klanten) heeft een groot probleem. Net voor de financiële crisis bedroeg de beurskoers van de bank nog 110 euro. Ondertussen is dat gedaald tot 10 euro. De totale beurskapitalisatie van Deutsche Bank bedraagt amper 15 miljard euro. Ter vergelijking: de beurskapitalisatie van het kleine Vlaamse KBC ligt met 20 miljard euro een stuk hoger.

Meer en meer beleggers vluchten weg van Deutsche Bank omdat amper nog 3,4 procent van haar activa eigen middelen zijn. Deutsche Bank was de voorbije jaren een hefboomfonds geworden door een combinatie van zeer risicovolle beleggingen en kredieten waar onvoldoende financiële middelen tegenover stonden. Bovendien hangt Deutsche Bank een boete van 14 miljard euro boven het hoofd. Dat is ongeveer evenveel als de beurswaarde van de bank. Die boete zou worden opgelegd door Amerikaanse rechtbanken voor de rol van Deutsche Bank in de zogenaamde subprime crisis van 2007-2008 die tot de Grote Recessie leidde.

Snelle winst Pro memorie: veel Amerikanen hadden voor de aankoop of bouw van een huis een hypotheek afgesloten die eigenlijk te duur was. Het risico op wanbetaling wisten de banken af te wentelen op andere financiële instellingen en beleggers via allerlei herverpakte beleggingsproducten. Maar dat systeem stortte in 2008 als een kaartenhuisje in elkaar. De Amerikaanse justitie wijst Deutsche Bank aan als één van de verantwoordelijken. Bovendien dreigt er nog een boete van 10 miljard euro omwille van het witwassen van Russisch misdaadgeld. Deut-

Concurrentie van Angelsaksische instellingen De bank overleeft de twee wereldoorlogen nauwelijks en wordt in 1945 opgesplitst in tien kleine banken. In 1957 worden die samengevoegd tot de huidige Deutsche Bank. Ze begeleidt jarenlang het Duitse Wirtschaftswunder. Het wordt de financiële arm van het Rijnlandkapitalisme.

Alle vandaag bekende grote Duitse bedrijven hebben een expansie gekend dankzij hun ‘Hausbank’ Deutsche Bank: Daimler-Benz, Mannesman, BMW, Allianz, Krupp, BASF… Tot Deutsche Bank plots besloot om te gaan concurreren met de speculerende Angelsaksische instellingen.

Om dat te doen, werd het Londense Morgan Grenfell overgenomen, net als het Amerikaanse Bankers Trust. Deutsche Bank werd een risicovolle investeringsbank. Met de gevolgen die we vandaag kennen.

Angélique Vanderstraeten

Actueel En voorts…

Laat ons het heel kort houden over een aantal communautaire signalen van de voorbije week: over het nieuws over een oversteek van vluchtelingen uit de andere gewesten naar Vlaanderen hebben we het later nog wel. Idem over de demografische verschillen (meer huwelijken in Vlaanderen, minder in Wallonië), idem over de Waalse beslissing om nabestaanden van terreurslachtoffers vrij te stellen van erfbelasting en de bezwaren daartegen van de Raad van State (wat doe je met slachtoffers van andere dramatische gebeurtenissen?).

ICT of niet Een andere keer hebben we het wel eens over het grote aantal ICT-bedrijven en techstarters onder de startende ondernemingen in Vlaanderen, terwijl in Wallonië en Brussel nieuwe starters vooral kiezen voor maaken dienstbedrijven (Trends). Welke starters je krijgt, wordt sterk bepaald door de aanwezige industriële activiteiten, incubatoren of kenniscentra van universiteiten. In steden als Gent, Antwerpen en Brussel heeft zich de afgelopen twee jaar een stevig ecosysteem van incubatoren voor jonge ICT-ondernemers ontwikkeld.

In Wallonië gebeurde dat ook rond Louvain-laNeuve, maar in veel mindere mate rond grote steden als Luik of Charleroi.

Mobiliteit Een andere keer hebben we het nog wel eens over het verkeer in Limburg. Minister van Mobiliteit Ben Weyts kreeg bij de opmaak van de Vlaamse begroting 2017 zo’n 402 miljoen euro extra. Zijn begroting loopt daarmee op tot 3,54 miljard euro. Voor bepaalde projecten (de lijn 3 van Hasselt naar Neerpelt) kijkt Weyts naar de spoorwegen. Zijn Vlaams spoorplan telt elf prioriteiten, waaronder drie in Limburg. Daar zijn de IJzeren Rijn en de NoordZuid “eeuwige dossiers”… De Waalse regering schoof er 18 naar voren. Stof voor armworstelen, zoals ook de financiering van het station in Hasselt. Dat met Vlaams geld voorfinancieren ziet Weyts absoluut niet zitten. “Geen haar op mijn hoofd dat daaraan denkt. Ik ga me niet in de plaats stellen van een andere overheid.

Anders moet Vlaanderen straks alles betalen waar de federale overheid abdiceert. Ik wil enkel betalen voor de zaken waarvoor ik bevoegd ben. Ik ben trouwens vragende partij om de spoorwegen te regionaliseren. Het zou ons helpen om een coherent plan uit te werken voor onze mobiliteitsproblemen. Die zijn bij ons trouwens veel groter dan in Wallonië.”

Verkeersbelasting De zesde staatshervorming heeft de regionale regeringen begin 2014 bevoegd gemaakt voor de verkeersbelasting. Volgens het Rekenhof loopt de inning van de Waalse verkeersbelasting niet van een leien dakje. Het gaat om problemen bij berekening, inning en invordering, bij het “interpreteren en integreren” van federale gegevens. “Talrijke betalingen” moeten nog altijd manueel worden verwerkt.

Er is iets mis met controles en invorderingsinitiatieven. Een en ander is niet voor herhaling vatbaar, besluit het Rekenhof. Het beveelt de Waalse belastingadministratie aan “meer grip te krijgen op het beheer van de verkeersbelasting alvorens over te gaan tot de overname van de onroerende voorheffing, de schenkingsrechten, de successierechten of de registratierechten”. Tja, mogen we nog denken? Denken bijvoorbeeld dat de Walen zich om die dingen niet zo erg bekommeren. De transfers, daar wordt dezer dagen (nog) niet aan geraakt…

Woonbonus of wooncheque In Trends had Jef Wellens, fiscalist bij Wolters Kluwer, het over nieuwe gewestelijke fiscale bevoegdheden inzake de financiering van de (eerste) eigen woning. Zo geregeld bij de zesde staatshervorming. Vanaf 1 juli 2014 zijn de gewesten verantwoordelijk voor de woonbonus. Een dure zaak.

Alle gewesten hebben hun eigen beleid uitgestippeld. Alleen Vlaanderen behield het systeem. Met de bonus kunnen de kapitaalaflossingen, de betaalde interesten en de schuldsaldoverzekering tot een bedrag van 1.520 euro van het belastbaar inkomen worden afgetrokken. Daarbovenop komt maximaal de eerste 10 jaar een extra aftrek van 760 euro bij op voorwaarde dat de eigen woning de enige woning is. De belastingvermindering bedraagt voor iedereen 40 procent, ongeacht het inko-

13 oktober 2016 men. Dat geeft per persoon per jaar een maximaal fiscaal voordeel van 912 euro (40 % van 2.280 euro). Zijn er minstens drie kinderen, dan ligt dat voordeel nog 32 euro hoger. Brussel schaft de woonbonus voor leningen vanaf 2017 af in ruil voor lagere registratierechten.

Leuk voor wie koopt om te verhuren, want goed voor een federaal belastingvoordeel van meer dan 1.000 euro per jaar. Minder leuk voor wie koopt om er te gaan wonen. Het Waals Gewest schafte deze zomer zijn woonbonus af en kiest voor leningen vanaf 2016 voor een nieuw voordeel, de chèque habitat, de Waalse wooncheque. Geen belastingvermindering in PSland, wat dacht je. Wel een belastingkrediet.

Hoe lager het inkomen, hoe hoger het voordeel. Kan oplopen tot 1.520 euro per persoon (oude Waalse woonbonus 1.220 euro). Wie per jaar meer dan 81.000 euro belastbaar inkomen verdient, krijgt de Waalse wooncheque niet. “Meer voor de armen en niets voor de rijken, dat lijkt de politieke leuze in het zuiden van het land. En toch hangt het nieuwe stelsel met haken en ogen aan elkaar, zodat de cheque lijkt op een loterij”, aldus Jef Wellens in Trends.

Betaal je alleen of met twee? Als gehuwde of samenwonende? Het kan een verschil uitmaken van meer dan 15.000 euro op 20 jaar.

Voor nieuwbouwers zijn er centen, voor renovaties niet. Kredietnemers die rekenden op een woonbonus bij verbouwing geen leuk nieuws.

“Gelukkig maar dat Vlaanderen de Waalse wooncheque bespaard blijft”, besluit Wellens.

3

Naar de gelijknamige film 1977: Marianne Thyssen stelt dat Vlaanderen de Oosterweelverbinding in de begroting moet opnemen

Politie en politici Als de Belgische justitie en de politiediensten hun werk hadden gedaan, als zij genoeg personeel hadden gekregen, als zij de juiste prioriteiten hadden gelegd, als zij de beschikbare informatie tijdig hadden doorgegeven… dan hadden de aanslagen van 13 november in Parijs voorkomen kunnen worden. Maar het lijkt alsof er sinds het rapport-Dutroux niets is veranderd. Vitale informatie werd niet of veel te laat onderzocht, waarschuwingen werden niet doorgegeven, verdachten werden niet preventief gearresteerd. Het verbaast ons allemaal niet. Maar het is ook te gemakkelijk alleen naar de fouten van de politie en het parket te kijken, en de politieke verantwoordelijken buiten beeld te houden. Dat begint bij de burgemeesters, vooral de PS’ers in Brussel, die in hun gemeenten “no-gozones” hebben laten ontstaan, waar de politie niet meer durfde optreden en waar jihadisten en criminelen vrij spel kregen. Diezelfde burgemeesters hebben al jaren geen controles aan huis meer laten uitvoeren, zodat ze niet eens weten wie er in hun gemeente woont. Het gaat verder naar de federale politici, die al decennia geen effectief uitwijzingsbeleid meer voeren, zodat er een onderwereld van honderdduizenden illegalen is ontstaan, waarin terroristen zich kunnen bewegen als vissen in het water. Het gaat om het impliciete en soms zelfs expliciete “advies” aan politiemensen om moslims zo weinig mogelijk te “provoceren” en desnoods de andere kant op te kijken, in plaats van een identiteitscontrole uit te voeren of iemand te arresteren. In Zuid-Amerika of in Afrika is het dikwijls anders, maar in Europa zijn legers en politie- en inlichtingendiensten slechts uitvoerders van een beleid dat hen door de politieke overheid is opgelegd.

Maximale schade Gewezen ABVV’er en sp.a’er Rudi Kennes durft al eens uitpakken op de sociale media.

Enkele jaren geleden verweet hij de N-VA oudjes te willen vergassen, en kwam zo in het oog van een storm(pje) terecht. Maar na een verklaring dat het bericht ‘per ongeluk’ werd verstuurd en wat vage excuses, werd het incident vlug gesloten. Mensen aan de linkerzijde wordt immers veel vergeven. Naar aanleiding van de jongste staking liet Rudi weer van zich horen.

Niet weer met een schandalige tweet zoals in 2013, maar wel met een ontwapenend eerlijke.

Rudi gaf namelijk een antwoord op de vraag wat een gelukte staking is: “één waarbij ‘maximale economische schade’ wordt toegebracht, want dat is de ‘enige incentive’ om regering en werkgevers ‘tot overleg te dwingen’.” Het is goed dat zulks (nog) eens openlijk wordt gezegd, want wees er maar zeker van dat ook de vakbondstop er zo over denkt. Eigenlijk is de werkwijze van de vakbonden die van een grootschalige afpersing. Wanneer worden wij van dat zogenaamde ‘overlegmodel’ eindelijk eens verlost? Ook dat zou toch moeten behoren tot de prioriteiten van een ‘rechtse’ herstelregering. Of niet soms?

Briefje aan Pieter De Crem

Reizen om te leren?!

Mijnheer de student, Vorige donderdag was er flink wat - door de linkse oppositie - opgeklopte commotie over uw afwezigheid in de Kamer. Gij waart al even in de States om aan de Harvard Business School tot 26 oktober - zoals oorspronkelijk voorzien - les te gaan volgen om u te bekwamen in economische en handelsuitdagingen die u moeten toelaten om het vrijhandelsakkoord TTIP tussen de VS en Europa beter te begrijpen.

De oppositie maakte daar flink misbaar over, want zij vond dat gij in de Kamer moest zijn en zij diende een motie in om u op te vorderen, wat reglementair perfect mogelijk is.

Zover kwam het niet. De premier legde een verklaring af waarin hij meedeelde dat hij u had gesommeerd om volgende week bij de formele opening van het parlementaire jaar aanwezig te zijn en dat gij daar op zoudt ingaan. Daarmee was de discussie voorlopig gesloten.

Natuurlijk was dat een spelletje van de roodgroene oppositie, dat lag er vingerdik op. Een minister of staatssecretaris moet inderdaad aanwezig zijn in de Kamer om vragen te beantwoorden en zich te verantwoorden voor zijn beleid. Maar de kwestie is dat er sinds twee jaar in de plenaire vergadering (wel in de commissie) nog geen enkele vraag aan u werd gericht, ook vorige week niet. Het was dan ook duidelijk dat men uw afwezigheid om een cursus te volgen ‘tijdens de werkuren’ niet kon appreciëren. En omdat gij een rechtse knaap zijt die vaak geen blad voor de mond neemt, kwaamt gij in het linkse vizier. Ook omdat gij de perceptie tegen hebt van niet veel meer uit te spoken dan als staatssecretaris van Buitenlandse Handel geregeld op reis te gaan, al dan niet in het gezelschap van de even reislustige man uit Laken. Om bijkomende speculaties in de kiem te smoren, liet gij aan de goegemeente weten dat gij dat niet op staatskosten doet, maar dat gij dat cursusje genereus uit eigen zak betaalt. 80.000 dollar voor zes weken, het is niet niks. Omgerekend gaat het om zo’n 72.000 euro, of 12.000 euro per week.

Voor de gewone burger is dat een astronomisch bedrag. Er zijn mensen die daar twee jaar voor moeten gaan werken. Vreemd is

het toch allemaal, want zowel Wouter Beke en Kris Peeters die u kwamen verdedigen in de media, stelden dat gij die cursus volgt in functie van uw mandaat. Misschien moet een en ander maar eens zwart op wit aangetoond worden, want het is een bizar verhaal.

En om uiteindelijk alle ‘kwade bedoelingen’ weg te nemen, liet gij ook weten niet op de handelsmissie naar Japan te zullen zijn. Allemaal goed uitgekiend en goed geprobeerd, maar het is allemaal iets te doorzichtig. Ik heb een ongemakkelijk en dubbel gevoel bij zo’n verhalen.

Het is juist dat gij bij de regeringsvorming flink naast de prijzen hebt gegrepen en u tevreden moest stellen met een troostprijs, wat u behoorlijk frustreert. Van vicepremier en minister van Defensie in de vorige regering, werdt gij nu als staatssecretaris voor Buitenlandse Handel toegevoegd aan uw partijgenoot Kris Peeters (uitgerekend de man voor wie gij opzij moest), die nu vicepremier is. Daarbij komt dat Buitenlandse Handel een erg beperkte bevoegdheid is die eigenlijk al gedefederaliseerd is sinds het Lambermontakkoord uit 2001, maar waaraan toch nog een federaal kantje is blijven zitten om leden van het koningshuis mee te kunnen laten gaan op buitenlandse missies.

Veel hebt gij dus niet omhanden, waardoor gij het meest onzichtbare lid van deze regering zijt geworden. Bart de Wever vroeg zich een jaar geleden al eens af wat gij eigenlijk doet en waarmee gij uw dagen vult. Die vraag zal blijven opduiken.

Ik ben benieuwd hoe dit verhaal afloopt.

Ik ben benieuwd of gij naar Harvard terugkeert om de lessenreeks af te werken. Want zelfs grootverdieners laten niet graag 80.000 dollar uit de handen glippen.

Eén ding is zo goed als zeker: na 2019 gaan wij u niet meer in de regering terugzien. Maar tegen die tijd zal men u wel een leuk postjevoor-het-leven - een uitgroeibaan - hebben bezorgd, waarbij het niet meer nodig zal zijn nog veel te studeren. Of gij wordt opnieuw voltijds burgemeester van Aalter, waar gij in het ‘Cremlin’ uw eigen baas zijt en waar gij met geen kat hoeft rekening te houden.

4

Dossier

13 oktober 2016

Ludwig van Beethoven (1) De ironie van de geschiedenis wil dat de meeste vorsten, prinsen en hoge edelen aan wie Ludwig van Beethoven nederig steun vroeg voor zijn projecten, vandaag alleen nog maar bekend zijn omdat ze al dan niet de componist steunden.

Jan Caeyers Twee weken geleden toonde Arte een documentaire over het leven van Van Beethoven. De regisseur vond het nodig de componist en zijn grote liefde door acteurs te laten naspelen terwijl auto’s rond hen raasden. Dat lijkt modern, is gelaagd en is goedkoop, want correcte reconstructies zijn duur.

Enkele Beethovenspecialisten mochten ook iets zeggen en bij hen stak Jan Caeyers (in onberispelijk Duits) er met kop en schouders bovenuit.

De Vlaamse musicoloog, dirigent en docent schreef zeven jaar geleden al een prachtige biografie van de componist die vertaald werd in het Duits en het Engels. Tijd voor mij om het boek, dat ik voor een paar euro kocht in een kringloopwinkel op honderd meter van de Deurnese luchthaven, eindelijk eens te lezen. Historicus mag Caeyers zich ook noemen, want in zijn boek ontrafelt hij mythe na mythe en schetst hij een genie met wel heel menselijke trekken. Caeyers verwaarloost de muzikale analyse niet, maar daar is deze column niet voor bestemd.

Alcoholist Hoe dikwijls hebben we vroeger niet gelezen dat de achterkleinzoon van een rijke Mechelse bakker en vastgoedhandelaar een ellendige en armzalige jeugd had in Bonn.

Caeyers maakt korte metten met dat verhaal.

Vader Jean van Beethoven was een matig getalenteerde musicus aan het hof in Bonn van de Keulse keurvorst-aartsbisschop maar de familie leefde niet in armoede.

Hij onderkende weldra het geniale talent van zijn oudste zoontje maar hij had niet de mogelijkheden en niet relaties van vader Mozart om dat te gelde te maken. De tijd van de wonderkinderen à la Wolfgang was trouwens al voorbij. Zijn pedagogie bestond uit roepen en slaan, maar dat scheelde in niets van de manier waarop de meeste kinderen hardhandig werden opgevoed. Hij had daarenboven het verstand vroeg te begrijpen dat hij Ludwig niets meer kon bijbrengen en deed dus een beroep op betere leraars. Jean was altijd een zware drinker, maar de gruwelverhalen over de verloederde alcoholist dateren eerst uit de jaren toen de zoon op eigen benen stond. Die beroemde zoon had ook een zwak voor alcohol. Overal in zijn vele woningen stonden volle, halflege en lege flessen. Bij de autopsie ontdekte de arts dat de lever een verschrompeld stukje leer was ten gevolge van de hoeveelheden wijn die de componist voortdurend had gedronken.

Ludwig heeft waarschijnlijk zelfs zijn lagere school niet beëindigd, zodat hij later privélessen volgde om Frans en Latijn te kennen.

Italiaans (de toenmalige taal van de opera) werd hij nooit meester.

Hij was voorbestemd om het beroep van vader en grootvader Louis te volgen: hofmuzikant. Op zijn elfde was hij al organist, operarepetitor van de hofzangers en componist van een paar sonates die in druk verschenen.

De dagelijkse muziekpraktijk was zijn grootste leermeester en hij kon als puber briljant pianospelen en improviseren. Als zestienjarige mocht hij naar Wenen, om les te volgen bij Mozart. Die was niet onder de indruk, want de ruwere speelstijl van Van Beethoven beviel hem niet. Na twee ontmoetingen moest de jongen naar Bonn terugkeren.

Daar schreef hij de eerste van hem bewaarde brief; zoals een groot deel van zijn latere correspondentie ging het over schulden en geld om ze te dempen. Dus werd hij weer hofmuzikant zij het dat zijn reputatie als briljante improvisator aan de piano veel groter was dan die van componist. Hij schreef wel concerto’s, sonates en cantates maar aan het echt grote werk, oratoria en opera’s, mocht hij nog niet beginnen. Dankzij adellijke beschermers trok hij met behoud van zijn salaris in 1792 weer naar Wenen; die keer voor lessen bij Haydn.

In dienst van de adel Eén van de sterke punten van Caeyers is

dat hij Van Beethoven niet in een vacuüm laat leven. Hij vestigt er de aandacht op dat de adel in die laatste jaren van het ancien régime nog op alle manieren voorrechten bezat; vrijstelling van belastingen, grootgrondbezit en veel vrije tijd. Edelen hadden doorgaans een verfijnde culturele smaak en waren dikwijls bijzonder getalenteerde amateurmusici. In een tijd zonder radio, televisie, film, cd’s, multimedia en sport waren boeken lezen en zelf musiceren de belangrijkste ontspanning in de betere kringen.

Natuurlijk vleide Van Beethoven veel en dikwijls adellijke geldschieters en opdrachtgevers, maar uit ervaring onderkende hij dat dames en heren van de hoge adel zijn kamermuziek even goed uitvoerden als beroepsmusici.

De componist leefde echter in een overgangstijd waar hij deels slachtoffer van was.

Zijn adellijke mecenassen verloren geleidelijk veel geld en goederen ten gevolge van de Franse agressie. Van Beethoven keerde nooit meer naar Bonn terug, want in 1794 verschenen de Franse rovers die in naam van de gelijkheid, de broederlijkheid en de vrijheid het Rijnland leegplunderden. Tenslotte werd heel de linker Rijnoever en het keurvorstendom Keulen bij La République aangehecht.

Van Beethoven was dus zijn leven lang in politiek geïnteresseerd, want die beïnvloedde rechtstreeks zijn beroep en welzijn.

Tussen 1792 en 1815 heeft hij maar een paar jaar vrede gekend en het was in Wenen niet altijd “Wein, Weib und Gesang”. Zijn adellijke beschermheren stopten veel geld in hun regimenten tijdens de vele oorlogen met Frankrijk. Ze verloren soms een groot deel van hun fortuin en bezittingen; sneuvelden of deden een dodelijke val van hun paard. In 1804 maakte Beethoven de intrede van de Fransen in Wenen mee, al gebeurde dat nog zonder veel geweld.

Maar vijf jaar later stond de componist doodsangsten uit toen de Fransen opnieuw voor de muren van Wenen stonden en de stad onbarmhartig bombardeerden. De al grotendeels dove Beethoven was wel uiterst gevoelig voor onverwachte harde klappen en hij verborg zich in een kelder met een paar oorkussens tegen de oren gedrukt. Maar zelfs tijdens de periodes dat Oostenrijk een tijdelijke vrede met Frankrijk sloot, werd er ergens anders in Europa gevochten en slabakte de economie.

Geleidelijk verarmde de adel en namen de burgers economisch het heft in handen. Zij hadden geen tijd om voortdurend te musiceren en ze dachten er niet aan een componist jaargelden toe te kennen in ruil voor beloften dat hij voor hen zou schrijven.

Zwijnenstal De keerzijde van de adellijke hulp betekende natuurlijk dat de componist - ondanks wat vage oppositionele praatjes - zeer goed zijn plaats kende in een standenmaatschappij: zoiets als de bakker en de slager. Hij gedroeg er zich ook naar.

Juist zoals zoveel mensen in Wenen verhuisde hij voortdurend naar een groter of kleiner appartement als het inkomen steeg of daalde. Hij stond bekend voor zijn methodische manier van werken en combineerde dat met een dagelijks bestaan in een door hem zelf gecreëerde zwijnenstal. Overal stonden lege en halflege flessen, of een volle po, en op de grond lag notenpapier met muzikale schetsen.

Eén keer duurde het veertien dagen vooraleer hij het blad vond dat hij zocht. Zijn uiterlijke verschijning tijdens zijn dagelijkse wandeling was al even weinig appetijtelijk. De kleine maar stevige Van Beethoven liep dikwijls rond met een mantel en een hoed die men in een pandjeswinkel te vies had gevonden. Tezelfdertijd waste en kleedde hij zich behoorlijk als hij adellijke leerlingen les gaf, of op bezoek ging bij zijn weldoeners. (Vervolg en einde komende week.)

Jan Neckers

Roddels uit de Wetstraat Student Bij de aanvang van de zitting vorige donderdag was het al meteen hommeles, aangevuurd door Kristof Calvo van Groen en Laurette Onkelinx van de PS. Pieter de Crem, staatssecretaris voor Buitenlandse Handel was in geen velden en wegen te bespeuren en dat kon zomaar niet, want zijn plaats is in het parlement, vonden zij. Om vragen te komen beantwoorden. Hij moest opgevorderd worden!

Probleem was dat er geen vragen voor hem voorzien waren en dat hij enkele dagen geleden had laten weten dat hij voor zes weken op cursus was naar de prestigieuze Amerikaanse Harvard-universiteit, waardoor hij ook op de ‘State of the Union’ op 11 oktober zou ontbreken en zelfs op een handelsmissie naar Japan.

En daar lag natuurlijk het kalf gebonden voor de linkse oppositie. Met veel poeha haalden zij naar hem uit en wezen zij op zijn parlementaire plichten als lid van de regering tot aanwezigheid. Zover kwam het allemaal niet, want premier Michel deelde mee dat De Crem op zijn vraag volgende week wel aanwezig zal zijn. Of hij nadien zijn cursus zal gaan afwerken, werd niet meegedeeld…

Barbertje Pieter de Crem is als staatssecretaris voor Buitenlandse Handel al meer dan eens kop van Jut geweest. Vorig jaar had Bart de Wever zich hardop de vraag gesteld waar hij zijn dagen eigenlijk mee vult. Daarmee wees hij op de overbodigheid van de functie, overigens een Vlaamse bevoegdheid. Maar door druk vanuit het koningshuis bleek het ook een federaal luik te hebben zodat de buitenlandse missies opgevrolijkt blijven door de lachebekjes uit Laken. De Crem aanvaardde node die functie, omdat er bij de regeringsvorming niets meer voor hem overbleef nadat Peeters de oversteek had gemaakt van de Vlaamse regering naar de federale. Reizen, boeken lezen en wat zakelijke contacten onderhouden waren het lot van de gewezen defensieminister en vicepremier. Maar omdat hij nooit de lieveling is geweest van links, was de aanval vorige

week even berekend als doorzichtig. Barbertje moest hangen, en zijn studietrip werd onder spervuur geplaatst.

Dubbel werk Studerende regerings- en parlementsleden zijn wel vaker onderwerp van discussie.

Wij herinneren ons Frank Vandenbroucke en Bert Anciaux van sp.a, maar ook Inge Vervotte van CD&V, die tijdens hun parlementair mandaat gingen studeren… Zij bleven ook hun sollen krijgen aan het einde van iedere maand.

Dan hebben we het nog niet over veelvuldig afwezige parlementsleden die ‘niet kunnen komen’ omwille van hun ‘hoofdjob’ als advocaat, bedrijfsleider, docent, en noem maar op.

Misschien moet er maar eens een gedragscode opgesteld worden waarin duidelijk wordt afgebakend wat kan en niet kan binnen de grenzen van een politiek mandaat. Hoewel dat veel duidelijkheid zou kunnen scheppen, zal dat wellicht een zéér moeilijke oefening worden…

Noodtoestand Naar aanleiding van de recente aanslag in Schaarbeek op twee politieagenten kwam Filip Dewinter van Vlaams Belang pleiten voor het uitroepen van de noodtoestand teneinde te kunnen overgaan tot de preventieve opsluiting en hechtenis van personen die de staatsveiligheid bedreigen. Minister Jan Jambon repliceerde dat wij in een rechtsstaat leven en dat men daar eerst feiten moet plegen om dan pas veroordeeld en bestraft te kunnen worden. Dewinter verwees daarop naar zijn volkomen legaal voorstel op basis van artikel 15 van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens, waarin zijn voorstel perfect mogelijk is. Hij verwees daarbij naar Frankrijk waar de noodtoestand werd uitgeroepen en naar Peter de Roover, partijgenoot van de minister, die daar ook al voor gepleit heeft. De minister ging er ‘veiligheidshalve’ niet meer verder op in…

Grijze zones Het was vorige donderdag de beurt aan Veerle Wouters (eerst N-VA, nu onafhankelijk en compagnon-de-route van Hendrik Vuye) om de regering eens een stevige prik te geven. Ze kwam een vraag stellen aan de minister van Mobiliteit Bellot over de bevoegdheidsverdeling en de uitvoering van de zesde staatshervorming op het stuk van verkeersveiligheid en mobiliteit. Zij stelde vast dat deze staatshervorming er eentje is van halfslachtige bevoegdheidsoverdrachten, zeker voor de bevoegdheid inzake mobiliteit en verkeersveiligheid. Zij wierp de minister voor de voeten dat hij die bevoegdheidsoverdracht steeds meer uitholt, want telkens Vlaanderen een nieuwe maatregel neemt in het kader van zijn nieuwe beleidsdomeinen, vecht hij die aan. In zijn antwoord zei hij dat de zesde staatshervorming grijze zones op het vlak van bevoegdheden heeft laten bestaan. Dat was voldoende voor Veerle Wouters om te pleiten voor homogene bevoegdheidspakketten om dit soort toestanden te voorkomen. N-VA zat erbij en keek ernaar. Hebben haar vertegenwoordigers dat in het verleden ook niet altijd bepleit?

Actueel

13 oktober 2016

5

Communautaire slangen zullen blijven sissen De federale onderhandelingen over de “Belgische” begroting krijgen een staart.

Hoelang die na de heibel van begin deze week zal worden is op dit moment onduidelijk. Zelfs in weken met zo’n straffe focus op een crisissituatie blijft duidelijk dat dit land niet meer functioneert omdat uit zowat alle dossiers blijkt dat het zo gespleten is. Van het communautaire front geen nieuws?

Geen nieuws? Dagelijks, zouden we zeggen. Dan gaat het meestal niet over futiliteiten, maar over de essentie van het bestuur. Dat verliep vroeger exclusief vanuit federale commandotorens. Omdat dit niet functioneerde, zijn we al decennialang de staat aan het hervormen. In een voorwaartse beweging. Maar onvoldoende, zigzag en veel te traag. Veel blijft onduidelijk en een bron van conflicten, dus dat vraagt om (veel) meer.

Neem nu de economie. Waar willen we naartoe? Het is alvast nog even wachten op wat er hierover allemaal in de uitgestelde beleidsverklaring van premier Charles Michel (MR) zal staan. Het is onder meer uitkijken naar zijn plannen om een ‘strategisch investeringspact’ met de regio’s op poten te zetten.

Onlangs had hij het daar nog over bij zijn vrienden van de MR. Dat wordt een soepje met een communautair smaakje. Michel heeft immers

geen bevoegdheid over openbare werken, mobiliteit en energie.

Vertraging Michel lijkt ervan overtuigd dat we het met besparingen alleen niet redden. We moeten ook investeren. In dat verband denkt hij aan een financiële structuur, zoals het Europese Junckerfonds, waarbij de private sector projecten kan indienen die eventueel op overheidssteun kunnen rekenen.

Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) is vanzelfsprekend “principieel” niet tegen zo’n plan, maar maakte meteen duidelijk dat Michel er niet aan moet denken met zijn investeringspact in de buurt van zijn Vlaamse bevoegdheden te komen: “Het heeft geen zin investeringsdossiers die VlaamsVlaams of Waals-Waals zijn en die geen raakpunten met een andere deelstaat hebben, in

Echo’s uit de Koepelzaal Hakbijl De hakbijl die bij de bank met het oranje leeuwtje is gevallen, heeft ook het Vlaams Parlement getroffen. Daar vertrappelde men elkaar bijna om er “kamerbreed”, zoals dat heet, zijn zegje over te komen doen. Met uitzondering van sp.a beklommen alle partijen het spreekgestoelte.

Pikant detail, meteen opgepikt door Chris Janssens (VB), is dat ING de huisbankier van de Vlaamse overheid is. Bart van Malderen (sp.a) pleitte er meteen voor de relatie met ING te “herzien”, maar voor minister Muyters is dat niet aan de orde. Axel Ronse (N-VA) vroeg zich af wat nu eigenlijk nog de maatschappelijke verantwoordelijkheidszin is van een bedrijf dat zoiets flikt. De commentaren waren gelijklopend, een winstgevende bank die tot zo’n herstructurering besluit gaat over het randje. Gevreesd werd ook dat de brand naar andere financiële instellingen zou overslaan. En wat moet er nu gebeuren met de mensen die op straat staan? Dat laatste is ‘gefundenes Fressen’ voor de Vlaamse vroede vaderen die al klaar staan met taskforces, de VDAB en aanverwante instrumenten. Minister Muyters had het toch over de positieve evoluties op de Vlaamse arbeidsmarkt die toch weer floreerde? Dat neemt niet weg dat er toch wel heel veel ontslaggolven zijn, de laatste tijd, en dat het hier zeker geen jobparadijs is.

Belaagde burgemeesters Zoals bekend en logisch is, staat het lokale bestuursniveau het dichtste bij “de mensen”. Er blijken echter mensen te zijn die die nabijheid iets te letterlijk opvatten en het nodig vinden om burgemeesters en andere lokale gezagsdragers al dan niet fysiek te belagen. De burgemeesters geven aan dat het probleem stilaan de spuigaten uitloopt. Kurt de Loor (sp.a) en Michel Doomst (CD&V) kwamen de kat de

bel en de sjerp aanbinden. “Een zeer ongelukkige maatschappelijke evolutie”, oordeelde minister Homans, die de zaak zag in het bredere kader van geweld tegen hulpverleners.

Een onmiddellijke oplossing heeft ze niet, maar ze steunt de initiatieven van de Vereniging van Vlaamse steden en gemeenten ter ondersteuning van lokale mandatarissen. De Loor zei dat het probleem urgent is. Doomst verklaarde dat politici wel tegen een stootje moeten kunnen, maar dat het ook niet al te gek moet worden. Uit reacties van andere lokaal actieve parlementsleden bleek wel dat het thema een gevoelige snaar raakte. Een ongelukkige evolutie, inderdaad, waarvan er wel meer zijn in onze samenleving.

Kinderarmoede An Moerenhout (Groen) en Bart van Malderen (sp.a) ondervroegen Liesbeth Homans over de stand van zaken in de bestrijding van kinderarmoede die ze beloofd heeft te halveren. Het cijfer voor kinderarmoede dat rond 11,5 procent schommelt, is inderdaad beschamend.

Moerenhout en Van Malderen gebruikten de statistiek uit 2014, wat natuurlijk een open doelkans was om binnen te schieten in de netten van het vorige beleid. Het gesteggel bleef desondanks binnen de perken. Homans zei een “eed” te hebben gezworen en wilde ambitieus blijven. De strijd tegen kinderarmoede is prominent aanwezig in het Vlaams Actieplan Armoede (VAPA), waaruit Homans een lijst maatregelen opdiepte. Nog onvoldoende voor de vraagstellers die er ook weer de polemiek over de hervorming van de kinderbijslagen bijhaalden. Chris Janssens (VB) merkte subtiel op dat een al te open immigratiebeleid misschien ook niet echt bijdraagt tot de oplossing van het probleem.

Alle inspanningen ten spijt, lijkt er nog geen echte kentering aan te komen en blijven de zaken bepaald onbehaaglijk.

een structuur te brengen waarover gediscussieerd moet worden. Dat kan alleen maar leiden tot nutteloze vertragingen”, aldus Bourgeois in De Standaard.

Oei, is hij daar weer, die communautaire scherpslijper. Hij was alvast niet de eerste.

Ook het Waals Gewest heeft vorige week duidelijk gemaakt dat Michel moet opletten niet in hun vaarwater te zitten.

Een federaal investeringspact kan zich volgens Bourgeois enkel toespitsen op zogenoemde ‘gemengde bevoegdheden’, zoals het spoor- en luchtverkeer. Zo hekelt hij dat er nog altijd geen Vliegwet is, of dat de meerjareninvesteringen in de spoorwegen nog altijd niet vastliggen, terwijl dat in 2015 al had moeten gebeuren. In één beweging verduidelijkte hij hiermee dat de communautaire spoken ook op sporen lopen, of in de lucht boven dit koninkrijk vliegen.

Eandis In Knack was het dan weer professor openbare financiën Herman Matthijs (UGent en VUB) die in de communautaire pot roerde.

Hij had het over de Eandis-saga. De verdeler van de elektriciteit dacht aan de mogelijke intrede van een Chinese aandeelhouder, maar dit project werd afgeschoten. Matthijs wees erop hoezeer de bevoegdheden over energie in dit land onduidelijk verspreid liggen over de federale en de gewestelijke overheden. De staatshervorming heeft dat probleem niet opgelost. Hij pleit dan ook voor een homogeen bevoegdheidspakket. Laat Vlaanderen dan maar het initiatief nemen. En niet meer de (onderling ook verdeelde) gemeenten, mogen we hopen.

Ook de (opvallende late en anti-Chinese) interventie van de Staatsveiligheid in dit dossier toonde aan dat die oude Belgische administratie niet veel moet weten van “overleg” met de gewesten.

En dan is er nog een hamvraag: quid de grootste uitdaging in het elektriciteitsdossier, met name de te kleine binnenlandse productie? “Een mogelijke politieke atoombom voor de regering”, stelt Mathijssen. Miserie met elektriciteitsvoorziening leidt tot miserie in de stembus. Hoe verloopt over die materie straks – al dan niet – het ongetwijfeld communautaire debat?

Samenwerken Op Knack.be ging Kevin de Laet (Vlinks) in op de Eandis-saga. Waarom zijn er maar twee of drie partijen van de zovele die nog durven stellen dat we die 14 procent aandelen die net niet naar de Chinezen gingen misschien beter in eigen Vlaamse publieke handen houden?

Het is inderdaad bizar dat het net de ex-maoïsten van PvdA zijn die de liberalen en nationalisten bekritiseren voor de plannen om die aandelen aan een door de Chinese communisten gerund staatsbedrijf te verkopen?

Dat de Vlaamse en Waalse ministers van Energie (respectievelijk Tommelein en Paul Furlan) aankondigden dat ze nauwer gaan samenwerken rond duurzame en hernieuwbare energie is positief. Het zou ook aantonen dat Vlaanderen en Wallonië kunnen samenwerken aan een progressief project zonder België als “tussenpersoon”, aldus De Laet.

Bruxit?

Nog meer economie. “Franstalige Belgen blokkeren Europees-Canadees verdrag”, schreef De Morgen dinsdag. Een handelsverdrag tussen de EU en Canada, afgerond door voormalig EU-commissaris voor Handel Karel de Gucht (2014) moet groen licht krijgen in alle EU-landen. Dus in deze oude circusstaat ook van de parlementen van Brussel, Wallonië en de Franse Gemeenschap (telt u mee?).

Dat verdrag (CETA) zou Vlaanderen 350 miljoen euro meer export opleveren (vooral farmacie en chemie). Nu blijkt dat de kans erg groot is dat PS en cdH premier Charles Michel níét zullen toelaten zijn handtekening te zetten. Ze torpederen de zaak omdat ze vinden dat het verdrag consumenten, kmo’s en boeren te weinig sociale en juridische bescherming biedt en de multinationals in de kaart speelt. Linkser kan moeilijk. Allicht onder druk van de in Franstalig België oprukkende PTB? Een verzoeningspoging van de Europese Commissie haalde niets uit.

“Het francofoon verzet getuigt van een bekrompenheid die zowel triest als kwaad maakt”, schrijft Bart Haeck in De Tijd. “Dit is een gigantische blamage voor België. Is er een Bruxit in de maak?”, vroeg Johan van den Driessche (N-VA) niet zonder tremolo in de stem. Neen, het is vooral een zoveelste teken dat de breuklijn tussen links en rechts ook dwars door dit land loopt. Maar als België rekening moet houden met politieke, economische en culturele diversiteit, moet Europa dat ook, niet? De N-VA moet in deze iets consequenter zijn.

Mobiliteit en verkeersveiligheid In de Kamer plaatste de onlangs uit de N-VA vertrokken en nu ‘onafhankelijke’ Veerle Wouters haar eerste communautaire aanval.

Gericht tegen minister van Mobiliteit François Bellot. Die respecteert de bevoegdheidsverdeling van de zesde staatshervorming niet en vecht elke maatregel aan die Vlaanderen neemt in het kader van de nieuwe bevoegdheidsverdeling inzake mobiliteit en verkeersveiligheid. “Er zijn nu al een zevental zaken hangende bij de Raad van State. De minister verspilt overheidsgeld om de gewesten tegen te werken”, stelde ze.

In de catacomben van Knack (knack.be) zet ze samen met Hendrik Vuye een en ander nog eens op een rijtje: “Verkeersveiligheid is een communautaire hutsepot op zijn Belgisch”…

Boeiend leesvoer achter tralies.

Volg even mee: het Vlaams Gewest is bevoegd voor snelheidsbeperking op de openbare weg… maar niet op de autosnelwegen. Vlaanderen homologeert de radars, maar federaal doet dat voor de snelwegen.

Vlaanderen is bevoegd voor het plaatsen van verkeerstekens en de technische eisen ervan, de federale overheid voor verkeerstekens met betrekking tot douanestroken, aan overwegen en kruisingen met spoorwegen en op de militaire wegen… Afspraken over kennis en de vaardigheden voor chauffeurs blijven federaal, maar de opleiding en examens zijn een gewestbevoegdheid.

Bellot Federaal minister van Mobiliteit François Bellot (MR) vindt dat de zesde staatshervorming te ver ging en probeert nu bevoegdheden te recupereren. Vooral inzake wegvervoer en binnenvaart. Krijgt een (Vlaams) initiatief van Weyts groen licht van de Raad van State, dan gaat Bellot in beroep bij diezelfde Raad.

Tot dusver al zeven keer…

Vuye en Wouters merken op dat de N-VA wel kritisch is in het Vlaams Parlement maar veel minder in de Kamer. “Waarom dit dossier niet op de tafel gooien van de federale regering?”

Bellot wees op de vele grijze zones die na de staatshervorming voor onduidelijkheid zorgden. Hiermee gaf hij mooi toe dat die zesde staatshervorming niet af was, en verder moet onderhandeld worden. Vuye en Wouters willen van mobiliteit en verkeersveiligheid een volwaardige gewestbevoegdheid te maken. Er zijn wel wat politieke partijen die dat willen.

Anja Pieters Nu nog doen…

VRT-journalist bij N-VA Eind september raakte bekend dat Terzake-journalist Diederik Demuynck de Kamerfractie van de N-VA zou komen versterken als woordvoerder. Demuynck en fractieleider Peter de Roover kennen elkaar van bij de VVB en Doorbraak. In de Vlaamse Beweging staat Demuynck gekend als een linkse flamingant, die actief zijn invloed tracht aan te wenden om die beweging een meer linkse koers te laten varen. Vooral wat tolerantie voor de islam en vluchtelingen betreft. Dat Demuynck iets van media kent, daar wordt niet aan getwij-

feld. In de korte tijd dat hij de fakkel overnam van Vuye-getrouwe Dirk van Bastelaere stortte hij zich met zijn N-VA-Kamerfractie op Twitter, waar de nieuwe Twitteraccount @nvakamer onder zijn impuls over de activiteiten van de Kamerleden van N-VA communiceert. Parlementaire initiatieven worden er niet alleen in tekst, maar ook via video’s toegelicht door de betrokken Kamerleden. Erg interessant voor wie de vele nieuwe N-VA-gezichten beter wil leren kennen. Of voor wie de activiteiten in de Kamer, althans die van de N-VA, op de voet wil volgen.

6

Dwars door Vlaanderen

13 oktober 2016

De Geuzenberg Avant-gardisme tussen de minderheden De keuze voor Luckas vander Taelen als laureaat van de jaarlijkse De Cuyper-erepenning was zonder meer a-typisch. Bij de uitreiking werd duidelijk waarom precies. Naast enkele rake vaststellingen, heeft de man een globale toekomstkijk op Brussel die we voorzichtig - als naïef zouden durven bestempelen.

Breuk met Groen!

Wie dingen bij naam noemt, overschrijdt al snel de grenzen van het politiek correcte denken, en doet dat vaak niet ongestraft.

In het bijzonder ter linkerzijde. De voorbije jaren sloeg Vander Taelen wel vaker nagels met koppen, wat hem in de eigen partijgeledingen, maar vooral bij Ecolo, onaanvaardbaar maakte als kandidaat.

Noodgedwongen betekende dat het einde van de politieke loopbaan. Tijdens zijn dankrede stak Vander Taelen het abrupte einde van zijn bestaan als politicus niet onder stoelen of banken. Hij voegde er fijntjes aan toe nauwelijks nog contact te hebben met zijn “vroegere politieke vrienden”.

Zijn waardering voor het krijgen van de erepenning was gemeend. De laatste tijd, voegde hij eraan toe, “ga ik voor heel wat organisaties spreken met een andere achtergrond dan de mijne.

Een hartelijke ontvangst en een goed gesprek zijn er de vaste ingrediënten.” Net zoals hij er gecharmeerd wordt door de “grote openheid en tolerantie”. Want wie “zich opsluit in kampen, gaat geen meter vooruit”. Dat de jury net hem uitverkoos, ziet hij als een “blijk van volwassenheid”.

Euforisch optimisme En dat er wat gemor te horen was bij die keuze, raakte natuurlijk het DNA van de erepenning. Zich nuttig maken voor de Vlamingen en/of het Nederlands in Brussel, is hét criterium. Dat wordt heel ruim opgevat, en zoals VVB-ondervoorzitter Bernard Daelemens tijdens de laudatio onderstreepte: het is niet de bedoeling van de penning “brevetten in Vlaams-Nationalisme uit te reiken”.

Dat laatste is Vander Taelen inderdaad niet, net zomin als heel wat voormalige winnaars. Hij wijst op de mistoestanden in het beheer van Brussel, het archaïsme van de Franstalige politiek klasse, religieus geïnspireerde no-gozones en meer hiervan, maar dat is slechts een deel van zijn verhaal. De demografische omwenteling van Brussel ontgaat niemand, alleen sukkelt deze kakelverse penning-laureaat nogal snel in het verhaal van minderheidtussen-de-minderheden.

Brussel is de meest kosmopolitische stad ter wereld. “Hier is een nieuwe stad aan het groeien”, verklaarde hij met een spontane glimlach. “En daarin kunnen de Vlamingen, mits ze zich avant-gardistisch opstellen, een geweldige rol spelen.” De euforie bereikte een hoogtepunt toen hij stelde “dat ze er nog nooit zo goed voorgestaan hebben als vandaag”. Tja. Optimisme mag voor sommigen dan als een morele plicht ervaren worden, persoonlijk verkiezen we, de Nederlandse cabaretier Theo Maassen indachtig, de stelling dat een optimist een slecht geïnformeerde pessimist is.

Of moeten ‘informatie’ hier door ‘ideologische vooringenomenheid’ vervangen? Ergernis hierover verklaart in grote mate dat enkele vertrouwde aanwezigen wegbleven. Maar kom, laten dan ook eens positief zijn en ons vooral concentreren op de waardevolle dingen die hij zegt en schrijft.

Het vergt een moed die vele anderen slechts aan de toog durven opbrengen, wat hem geweldig siert.

KNIN.

Vlaams Belang in Optima-oppositie In de media werd de rol van het Vlaams Belang in die Optima-commissie doodgezwegen of geminimaliseerd. Nochtans was Johan Deckmyn van VB de enige die voluit ging in zijn kritiek op de cynische farce die men ervan heeft gemaakt. De socialistische schepen Karin Temmerman maakt deel uit van de Optima-commissie, die de schandalen moet onderzoeken waarin haar partijgenoot Termont en een flink deel van het Gentse stadsbestuur betrokken zijn.

Zij zetelt in die commissie, terwijl zij zelf minstens op twee manieren betrokken partij is. De vriendjes onderzoeken zichzelf, en zij zullen zichzelf vrijspreken. Temmerman is de partner van Frank de Mulder, de voorzitter van de Flanders Ghent Development Group, het promotieplatform dat de omstreden Gentse deelname aan de vastgoedbeurs MIPIM organiseerde. Zij wordt dus geacht als commissielid haar eigen partner te ondervragen. Dat zou nogal een kruisverhoor worden! In het verslag over de MIPIM-beurs in 2004 staat zij ook als delegatielid vermeld. Alles wijst op belangenvermenging. Maar zelfs als dat niet het geval is, of niet bewezen kan worden, is het natuurlijk onaanvaardbaar dat Temmerman lid blijft van de commissie. Zij zou zich om persoonlijke redenen moeten terugtrekken, net zoals juryleden of magistraten in een proces tegen een familielid. Maar alleen het Vlaams Belang verdedigde die logica, tot grote woede van de socialisten, die vonden dat het hier om een “privézaak” ging. Met dat argument kan men natuurlijk àlle gevallen van nepotisme en vriendjespolitiek verborgen houden. De Mulder gaf openlijk toe dat hij voorzitter van de Flanders Ghent Development Group was geworden “omdat de stad hem dat had gevraagd”.

De stad Gent dus, waarvan zijn vriendin Temmerman schepen was. En zij zou er niets mee te maken hebben?

Bocht van Bracke Niet alleen de socialisten hielden de fictie van een “privézaak” in stand. Vreemd genoeg vond ook Siegfried Bracke dat het om een privéaangelegenheid ging. Bracke is als commissielid van de ene dag op de andere volledig bijgedraaid. Hij lijkt al zijn kritische zin als opposant verloren te hebben. Niemand begrijpt die plotse ommekeer. Men moet trouwens niet denken dat een extreemlinkse politica als Karin Temmerman alleen op goede voet staat met bankiers als Piqueur, projectontwikkelaars als De Mulder en andere vuige kapitalisten. Ze nam als schepen ook deel aan een zakenreis van de provincie Oost-Vlaanderen naar communistisch China. Geld stinkt immers niet. Zelfs het geld van massamoordenaars, orgaanhandelaars en genocidairs niet.

Smeervluchten en stagiairs Intussen blijken er veel meer Gentse potentaten bij het schandaal betrokken te zijn dan eerst werd aangenomen. Christophe Peeters moest nu ook toegeven dat hij in 2006 een uitnodiging van Piqueur had aanvaard voor een gratis vlucht in een jet naar Londen. De banden tussen het stadsbestuur en Piqueur blijven echt niet beperkt tot het zonnige Cannes. Nochtans is de rechtsspraak duidelijk over zulke gratis reisjes: ze worden als geschenken beschouwd. Zo’n “smeervlucht” is evengoed

strafbaar als het aannemen van smeergeld.

Om te “bewijzen” dat zij heel zuinig waren geweest, beweerden de Gentse potentaten dat ze als echte proletariërs in een heel goedkoop hotelletje hadden gelogeerd, dat volgens hun relaas recht uit Les Misérables leek te komen, en dat zij alle verplaatsingen per fiets hadden gedaan. Maar intussen brachten zij wel rekeningen binnen voor talrijke taxiritten. In 2006 werden zelfs zes stagiair-hostesses met een begeleidster op kosten van de stad naar Cannes gestuurd.

Schrappingen Uit de vragen van het Vlaams Belang bleek in ruimere zin dat de officieel verstrekte informatie van het stadsbestuur onvolledig en soms zelfs tegenstrijdig is. Men verwijst naar bewijsstukken die niet in het dossier zitten. Er zijn contradicties tussen de collegebesluiten vooraf en de verslagen achteraf. In die verslagen komen soms politici aan het woord – Termont bijvoorbeeld – die officieel, volgens de collegebesluiten, niet eens aanwezig waren. Zo vloog Termont herhaaldelijk met de intussen berucht geworden jet van Piqueur, maar minstens één keer was er wel een ticket voor hem geboekt bij Neckerman. Hij verbleef niet in het hotel dat voor hem gereserveerd was. In zijn kamer logeerde een zekere Cécile Haegeman.

Maar er is geen enkel betalings- of reserveringsbewijs voor de hotelkamer waar Termont wèl verbleef. Sliep hij misschien in een hangmat op het jacht van Piqueur? Of als een echte verworpene der aarde onder een brug? Het dossier dat het stadsbestuur heeft vrijgegeven staat vol slecht gecoördineerde schrappingen.

Zoals Deckmyn het uitdrukte: “Er wordt blijkbaar soms te veel gewist in de documenten…”

Eurostadion belandt in achterkamerpolitiek In ’t Pallieterke van vorige week schreven we dat de Vlaamse milieuadministratie ten laatste op 9 oktober haar advies zou geven over het nieuwe stadion op Parking C. Het zag er voor Ghelamco niet goed uit, omdat kort voordien een advies was gelekt van de administratie Mobiliteit, dat zeer scherp was voor het stadionproject en waarschuwde voor nog meer files op de Ring.

Ghelamco zag de bui hangen en trok onverwachts heel zijn ontwerp terug. Het wil eerstdaags een nieuwe tekst indienen en de boodschap klinkt - zoals altijd - bijzonder optimistisch. Met een reeks aanvullende documenten wil men het milieueffectrapport “robuust maken” (sic), “zodat het elke test kan doorstaan.” Wat er allemaal in die nieuwe documenten zal staan, weten we voorlopig niet, maar het is duidelijk dat Ghelamco alles op alles zet om vanwege de Vlaamse administratie alsnog een gunstig advies te krijgen.

Ghelamco speelt hoog spel. Het bedrijf rekent erop dat de Vlaamse administratie met de nieuwe teksten geen negatieve geluiden meer zal laten horen. Het kan bijna niet anders of Ghelamco heeft met bepaalde politieke pionnen en/of ambtenaren samengezeten om na te gaan hoe alles verwoord moest worden. Dit ruikt uren in de wind naar achterkamerpolitiek. We durven hopen dat de ambtenaren die eind september een nega-

tief advies hebben opgesteld het aangepaste dossier even streng en even objectief zullen bekijken als de vorige versie.

Tijdsnood In ieder geval begint het voor Ghelamco nu wel echt te nijpen. De krant Het Nieuwsblad rekende uit dat de bouw van het stadion pas ten vroegste in juli 2017 kan starten, terwijl alles in juli 2019 klaar moet zijn. Daarbij ging de krant er verkeerdelijk vanuit dat de bouwaanvraag rechtstreeks zou ingediend moeten worden bij de Vlaamse overheid. In werkelijkheid moet men eerst naar het gemeentebestuur van Grimbergen, waarna beroep kan ingediend worden bij de deputatie van Vlaams-Brabant. Wat betekent dat pas ten vroegste in het najaar van 2017 met de graafwerken gestart kan worden, en wellicht nog een heel eind later.

De voorzitter van RSC Anderlecht is allang niet meer gerust in een goede afloop. Roger

vanden Stock liet aan de digitale editie van Bruzz (de opvolger van ‘Brussel Deze Week’) verstaan dat Anderlecht bij het uitblijven van de bouwvergunning verplicht zal worden om “bij ons te blijven” en dus te kiezen voor een eigen stadion. Opnieuw toonde hij zich ongelukkig met de financiële voorwaarden die zijn club door Ghelamco opgelegd kreeg: “Er is een tegenstrijdigheid met wat we nodig hebben en de huurgelden die we moeten betalen.” Tegelijk bevestigde hij dat de club haar ambities in Europa niet kan waarmaken in het huidige Constant vanden Stockstadion. “We hebben er een nieuw nodig,” waarmee duidelijk is dat de club een plan B (of een plan A?) achter de hand houdt aan de Ring in Neerpede. Op die manier zou de club gevestigd blijven in de gemeente Anderlecht.

Een verstandige keuze. Enkel op die manier immers zal de club haar identiteit én haar naam kunnen behouden. Indien Anderlecht een vaste stek zou krijgen in het geplande Eurostadion op Parking C, zal de club willens nillens ambassadeur moeten worden van de hoofdstad en zal ze op een gegeven moment gedwongen worden de naam ‘Anderlecht’ prijs te geven.

BL

Openbaar vervoer Limburg gebuisd Limburg heeft er een scheldnaam bij, “het Noord-Korea van België”. Willy Miermans (UHasselt) kan het nauwelijks geloven: “Wij hebben in Limburg geen enkele treinverbinding met het buitenland.” Limburg grenst aan Nederland, en Duitsland ligt een boogscheut verder. Als wij in Limburg vanuit Hasselt eerst de trein nemen naar Luik kunnen we van daaruit wel in Keulen geraken. Maar de tijd die deze reis in beslag neemt, verplicht u haast om in Keulen te overnachten of de taxi terug naar Hasselt te nemen. De laatste tien jaar is het openbaar vervoer in Limburg er duidelijk op achteruitgegaan, zoveel zelfs dat men eraan denkt de processie van Echternach naar Limburg te halen. “Ze zijn ons vergeten”, mengt Stijn Meuris zich in het mobiliteitsdebat. Wij hebben in Limburg anders toch nationale politici in de federale regering en aan het hoofd van Vlaams Parlement. Maar in een auto met chauffeur, heeft men geen last van het openbaar vervoer.

Onze naaste buren

7

13 oktober 2016

Tweedehandsboeken

Den Vaderlandt ghetrouwe

Een paar keer per jaar fiets ik graag, als de avond valt, langs de Zoeterwoudesingel en aanpalende straten (Willem Frederik Hermans woonde in de buurt) in Leiden. Je kan zo heerlijk naar binnen kijken, want er hangen nergens gordijnen.

Er woont nogal wat volk met een gedegen opleiding. Het eerste wat je ziet is nooit een flikkerend televisiescherm, wel mooie en goedgevulde boekenkasten. Hoelang zal die goede Hollandse traditie nog duren? Hollands inderdaad, want ik herinner me nog uit vroegere onderzoeken over leesgedrag dat de kloof tussen veel en minder lezen niet aan de Vlaams/Nederlandse grens lag, maar wel degelijk aan de grote rivieren. Het katholieke Noord-Brabant en Nederlands-Limburg lazen niet meer dan Vlaanderen. Sindsdien is een en ander wat afgevlakt omdat ook veel randstadbewoners de rivieren overgestoken zijn op zoek naar goedkopere en ruimere woningen in de Generaliteitslanden, maar de kloof bestaat nog altijd. Erger is wel dat nu al de helft van de Nederlanders nog zelden iets leest, met natuurlijk grote verschillen tussen hoger en lager opgeleiden. Maar het is toch vooral een leeftijdskloof. Bij de 55-plussers, waaronder toch aardig wat laaggeschoolden, lezen nog acht op tien mensen dagelijks een krant, een boek of een tijdschrift. Bij de twintigjarigen is dat nauwelijks een kwart meer, want die zijn uren per dag bezig met “gemedieerde communicatie” (een duur woord voor de onnozelheden van Facebook, Instagram, Twitter) 55-plussers zijn ook de belangrijkste boekenkopers met een oververtegenwoordiging van de vrouwen.

een internetwinkel zijn ten dode opgeschreven. Daarenboven kent iedereen wel iemand die hem of haar een usb-stick met 800 titels wil geven.

Vogelkastjes

Het internet Iedere Hollandse stad heeft nog verscheidene goede en moderne boekenantiquariaten; je bent dus niet verplicht naar de verdwenen Jan de Slegte te zoeken (alleen nog een winkel in Leiden) zoals in de vier Vlaamse steden waar nog een De Slegte is. Soms is niet alles aan de digitale revolutie slecht.

Op boekenboek.nl kan u alle tweedehandsboekenwinkels en antiquariaten vinden als u uw Groot-Nederlandse idealen eens eindelijk in de praktijk brengt en een Nederlandse stad bezoekt in plaats van Blankenberge en Wenduine. Via bol.com en boekenwinkeltjes.nl kunt u boeken in Nederland verkopen, al moet u goudgeld aanrekenen voor de postbestelling, want de post doet nog altijd alsof er tussen Nederland en Vlaanderen duizend kilometers liggen. Maar bij die laatste webstek vindt u ook de data van alle Nederlandse boekenmarkten.

De belangrijkste invloed van het internet betreft de prijs.

Boeken van een zekere leeftijd (iets anders dan bibliofiele werken) moest u vroeger met harde guldens of euro’s betalen. Sindsdien hoeft u meestal maar de titel te googelen en u vindt gemakkelijk tien aanbieders. Een boekhandelaar verzekerde me dat de prijzen van veel boeken in tien jaar tijd met bijna 70 procent gedaald zijn. Trouwens, antiquariaten zonder

Sinds De Slegte in Nederland verdwenen is, krijgen de andere winkels geregeld hele bibliotheken aangeboden. Opvallend: paperbacks zijn niet erg welkom meer. De veroudering gaat steeds sneller en niemand wil nog de bestsellers van Dan Brown of Kluun. Zijn ze ouder dan vijf jaar dan is er ook geen kip meer geïnteresseerd in literaire paperbacks van Mulisch of Wolkers. Alleen voor hardcovers zonder aantekeningen kan je nog een paar cent krijgen.

Geregeld signaleren columnisten dan ook boze lui die heelder tonnen boeken in papiercontainers dumpen, want bij de tweedehandswinkels wilden ze die alleen gratis in ontvangst nemen. En gratis geven en Nederlander zijn, dat spoort niet goed. Gelukkig heeft Nederland zeer goede kringloopwinkels waar je dikwijls veel en goedkope lectuur vindt. Bijzonder sympathiek zijn ook de vogelkastjes met boeken die je tegenwoordig overal in Nederland ziet staan of hangen (900 adressen op minibieb.nl). Je legt er je overbodige boeken in en neemt kosteloos andere exemplaren mee. Dat is toch heel wat leuker dan bananendozen met oude pockets te vullen en die bij het grof huisvuil te zetten.

Willem de Prater

Gent, stad van twee maten en twee gewichten “Ik ben eerlijk, doodeerlijk.” Deze hartenkreet slingerde onze burgemeester de leden van de “commissie Termont” achterna, tot slot van hun vergadering. Nu rest nog de moeilijke taak een verslag te schrijven. Daarin zal, door de meerderheid, vanzelfsprekend genoteerd worden dat er nooit in het verleden, heden of toekomst, enige fout gemaakt is, noch door Termont noch door iemand anders. In het verslag moeten ook “aanbevelingen voor de toekomst” staan.

Dat wordt nog moeilijk: zeggen hoe het beter moet als het al allemaal zo perfect is. De man in de straat onthoudt een warrig verhaal over facturen, boten die vliegtuigen werden, boten waar uiteindelijk dan toch op geslapen werd, en vooral dat het geheugen van onze burgemeester niet perfect is. Maar dat is dat van u en mij ook niet, of wel soms? Heel spannend is het niet geworden. Wie gehoopt had eindelijk het fijne te weten te komen over Russische dames aan boord, of over stomende feestjes in nachtclubs, komt bedrogen uit. Maar wat niet is kan nog komen. Al zal dat niet gebeuren via een machteloze gemeenteraadscommissie.

Wat wel blijft hangen, is het verwijt dat in Gent niet iedereen gelijk behandeld wordt.

Dat bleek naar aanleiding van een privéfeest op de Graslei. De vastgoedontwikkelaar die het oude postgebouw zo mooi heeft opgeknapt, wou het einde van de werken vieren. Hij kreeg toelating om midden in de Kuip op het water aan de Graslei een groot ponton te leggen, met plaats voor vijfhonderd genodigden. Een aantal ondernemers klaagde in de krant dat zij voor een gelijkaardige aanvraag een weigering kregen van het stadsbestuur (“Stad hanteert twee maten en gewichten”, Het Nieuwsblad 9/10/2016). Schepen van Ruimtelijke Ordening

Balthazar (en de aangewezen opvolger van Termont) klaagde recent dat wanneer de stad Gent een bouwvergunning weigert, mensen daar tegenwoordig op reageren met opmerkingen over architecten of ontwikkelaars die een voetje voor hebben... Die perceptie zal niet snel keren.

anarchistische linksgezinde rakkers rond die zich bijzonder veel mag permitteren.

Enkele dagen voor het incident op de Graslei was er aan de Industrielaan een illegale “rave party”. De boenkende bassen hielden hele wijken van Oostakker, Evergem en Wondelgem uit de slaap. Ondanks tientallen oproepen en klachten over lawaaihinder duurde het feest de hele nacht, tot negen uur de volgende ochtend. De politie ging kijken, nam wat sterkedrank in beslag en vroeg de muziek wat stiller

te zetten. Verder liet men begaan. De geproduceerde decibels werden zelfs niet gemeten. Het boeltje werd niet stil gelegd. Er werd niet op drugs gecontroleerd. Als uitleg gaf de burgemeester dat er meer dan vierhonderd man op de rave party was. De politie had niet genoeg manschappen om in te grijpen en liet dus noodgedwongen begaan. Ook hier mochten de “ravers” ongestoord hun gang gaan, tot ergernis van honderden buurtbewoners.

Mathildis

Gent waar schorremorrie ongestoord haar gang gaat Wat er tijdens het feest op het ponton aan de Graslei gebeurde, is beschamend. Al enkele dagen op voorhand werd stemming gemaakt tegen het “rijkeluisfeestje” en opgeroepen om te komen protesteren. Een groep schorremorrie kwam herrie schoppen. Ze gingen op de vuist met de security. Onder het schreeuwen van “de Graslei is van ons” bekogelden ze de gasten met bier en frieten (nota bene door de organisator van het feest zelf gratis aangeboden aan alle voorbijgangers). Sommige aanwezigen op het ponton getuigden achteraf dat ze ronduit bang waren. Het evenement had nochtans alle nodige vergunningen. Moesten politie en stadsbestuur er dan ook niet voor instaan dat het ongestoord kon doorgaan? Maar ook dat is Gent. Er loopt hier al langer een groep

Een kille verzoening Eind mei vond een ontmoeting plaats tussen federaal premier Charles Michel (MR) en Waals minister-president Paul Magnette (PS). Een soort van verzoeningsgesprek na maandenlange ruzies tussen de twee politici in de media.

Maar van een hartelijke verstandhouding is nog geen sprake.

Even terug in de tijd: begin april 2015 heeft in ‘de Lambermont’, de ambtswoning van de eerste minister, een overlegcomité plaats tussen de federale regering en de deelstaatregeringen. In een gespannen sfeer. De regio’s zijn immers tot de vaststelling gekomen dat ze 750 miljoen euro minder zullen ontvangen (later werd dat cijfer bijgestuurd), door andere budgettaire herverdelingsregels ten gevolge van de nieuwe financieringswet. Een resultaat van de zesde staatshervorming die de PS mee heeft goedgekeurd. Maar daar denkt Waals minister-president en PS’er Paul Magnette op dat moment niet aan.

Hij haalt uit naar premier Michel: “Haal die grijnslach van je gezicht!” Waarop Michel repliceert: “Beheers je, Paul.” Minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) komt tussen en zegt tegen Magnette: “Zo spreek je niet tegen een eerste minister.”

Jarenlange vete Die ontmoeting in april 2015 was een dieptepunt. Voor zover een dieptepunt nog te bereiken was, want de relatie tussen Paul Magnette en Charles Michel is al jaren barslecht. Het zijn ook twee verschillende persoonlijkheden. Magnette is de linkse dilettante bobo. Charles Michel is een liberaal die alle

dossiers in detail wil kennen. Michel ziet in Magnette als PScoryfee het symbool van alles wat verkeerd loopt in Wallonië.

Tijdens de verkiezingscampagne van 2014 ging het hard tegen hard. Voor Magnette was Michel een fils à papa die “opgegroeid is met een gouden soeplepel in de mond”. Michel noemde de PS’er een “vervalser”. Wanneer de PS in Wallonië met de cdH besluit te regeren en de MR geïsoleerd raakt waardoor Michel besluit een coalitie te vormen met de N-VA - is het openlijk oorlog tussen PS en MR én tussen Magnette en Michel. In de media en op vergaderingen gaan de verwijten over en weer. Maar dan plots, eind mei 2016, vindt een verzoeningsgesprek plaats. Opnieuw in ‘de Lambermont’ in hartje Brussel. Een kille verzoening weliswaar. Beide heren zijn ervan overtuigd dat het geen zin meer heeft elkaar via de media verwijten over en weer te slingeren. Het zou henzelf en hun partij te veel schaden.

Gewapende vrede Die verzoening of gewapende vrede kreeg daarna concreet vorm toen twee politieagenten deze zomer met een machete werden aangevallen in Charleroi. Michel en Magnette - de burgemeester van Charleroi - veroordeelden samen deze daad van

Li bia bouquet agressie. Ook na de bekendmaking van de sluiting van Caterpillar in Gosselies was er sprake van een zekere verstandhouding tussen beide heren. Toen ING vorige week een herstructurering aankondigde, was het niet anders. Ook de plannen van Michel om tot een groot investeringspact te komen om de economie te herlanceren past daarin. Want investeringen in bijvoorbeeld wegenbouw is een taak van de deelstaten.

Moeten we in deze toenadering de voorbode zien van een Waalse MR-PS-coalitie in 2019 met ook de nodige gevolgen voor het federale niveau? Meerdere politieke waarnemers speculeren er openlijk op omwille van de slechte resultaten van de PS in de peilingen. Een grote coalitie zou onvermijdelijk zijn.

Afgezien van het feit dat peilingen geen verkiezingsresultaten zijn, is zo’n groot MR-PS-verbond ook om andere redenen nog veraf. De zeer linkse campagne die de PS nu voert, met onder meer het pleidooi voor een vierdagenweek, schrikt veel MRkopstukken af. Bovendien staat een gewapende vrede tussen Michel en Magnette nog niet gelijk met een concrete samenwerking. Toen de jonge Charles Michel vijftien jaar geleden Waals minister van Binnenlandse Zaken was, lag hij constant op ramkoers met de PS. Enkel met de intussen overleden Michel Daerden kon hij door één deur. Di Rupo en Jean-Claude van Cauwenberghe staken Michel jr. vaak stokken in de wielen. Die moeilijke periode in Namen is de Waals-Brabander nog niet Picard vergeten.

8

De wereld rond

13 oktober 2016

Diplomatieke valies

China’s maag gromt Peking worstelt met een groot voedselprobleem. Tegenover een gigantische (en stijgende) bevolking, staat een landbouwsector die aan zijn limieten zit. En omdat de kloof tussen vraag en aanbod groeit, worden elders massaal landbouwgronden gekocht. Voedsel dreigt de komende decennia wereldwijd een belangrijke factor van conflicten te worden. Het is een besef dat in China beter is doorgedrongen dan in het Avondland.

Een steenrijke Chinees die zich een Frans wijnkasteel aanschaft mag dan een wat bedenkelijke nouveau riche zijn, politiek-strategisch valt er weinig tegen in te brengen. Anders is het wanneer aan- of inkopen vanuit het ‘Rijk van het Midden’ hele gebieden en/of (strategische) sectoren viseren. Grote gebieden landbouwgrond, om maar iets te zeggen.

Zomaar even 1.700 ha landbouwgrond kocht een Chinees bedrijf een tijdje geleden in Frankrijk op. De commotie was groot, het typisch Franse fulmineren tegen globalisering incluis. Enkele jaren geleden werd een wettelijk mechanisme in het leven geroepen om dergelijk overnames tegen te gaan, maar het systeem vertoont duidelijk hiaten. Wat er ook van zij, die transactie was een primeur in Frankrijk en kwam logischerwijze hard aan in een land waar landbouw en nationale identiteit erg verstrengeld zijn. Maar wat de Fransen ervaren, zien steeds meer landen gebeuren. Soms slaagt men erin de transactie tegen te houden, vaak ook niet. Die systematische Chinese politiek is geen toeval.

Liangshi Anquan Liangshi anquan, noemen ze het. Moeilijk te vertalen, naar verluidt, maar grosso modo wil dat hetzelfde zeggen als ‘food security’, het veiligstellen van voldoende en vooral voldoende toegankelijk voedsel voor de bevolking. Elk jaar pakt de Chinese regering uit met het zogenaamde “eerste centrale document”, een prioriteitenlijst voor het komende jaar. En voor de dertiende keer op rij staat precies die liangshi anquan op de eerste plaats. Het volstaat enkele cijfers naast mekaar te leggen om te begrijpen waarom precies.

Het traject dat China op het vlak van landbouwproductiviteit afgelegd heeft, is zonder meer indrukwekkend. Sinds 1961 verdrievoudigde de productie; de VS kwamen niet verder dan een verdubbeling. En zoals dat met China wel vaker het geval is, ogen ook de absolute cijfers indrukwekkend. Vandaag is het land goed voor één zesde van de wereldwijde tarweproductie. Ook één derde van de mondiale rijstproductie kan China op zijn conto schrijven. Maar dat volstaat niet om het land autarkisch te maken. Die verdrievoudiging kwam er dankzij enkele technologische doorbraken in de jaren vijftig en opnieuw in de jaren zeventig. Wil men vraag en aanbod op hetzelfde peil brengen, becijferden experts, moet de oogst het volgende decennium 30 procent meer opleveren. Het is een piste die bewandeld wordt, zij het dat die specifieke doelstelling te ambitieus is. Niet toevallig nam China een tijdje geleden het Zwitserse Syngenta over, 43 miljard dollar werd hiervoor op tafel gelegd. De onderneming is één van de belangrijkste fabrikanten van producten die ook hun toepassing in de landbouw vinden. Pesticiden, fungiciden, maar ook middelen om de efficiëntie van het oogsten te verhogen.

Terug naar de kern van het probleem: de kloof tussen vraag en aanbod neemt toe, waardoor de kostprijs van de invoer van landbouwproducten nu al aan 115 miljard dollar per jaar zit.

Ter vergelijking: Peking geeft 150 miljard dollar per jaar uit aan de invoer van olie. China huisvest 20 procent van de wereldbevolking binnen zijn grenzen. Maar ondanks dat immense grondgebied beschikt China slechts over 9 procent van de landbouwgronden wereldwijd. Dankzij de optimalisering van de productie, daalde het probleem van ondervoeding aanzien-

lijk (al kampen nog ruim 150 miljoen Chinezen met het probleem). Maar de landbouw – de sector waarin 43 procent van de actieve bevolking werkzaam is – botst op haar grenzen. Als gevolg van pollutie, verminderde de beschikbare landbouwgrond. 40 procent is bovendien door vervuiling aangetast, met alle gevolgen van dien voor de efficiëntie. De doorsnede van de Chinese realiteit maakt hun koophonger plots erg begrijpelijk.

Voeding als conflictbasis Honger (en dus voedsel) is doorheen de geschiedenis vaak een instrument van oorlogsvoering geweest (tijdens het 872 dagen durende beleg van Leningrad werden door het afsnijden van de toevoerlijnen naar schatting anderhalf miljoen bewoners uitgehongerd). Of een reden om ten strijde te trekken...

Militaire conflicten kunnen op verschillende manieren benaderd en verklaard worden. De vraag wat de belangrijkste drijfreden van de Duitse expansiedrang voor en tijdens WOII was, zal zonder twijfel erg uiteenlopende antwoorden opleveren.

Zal ook voedsel in het lijstje voorkomen? Het valt te betwijfelen. Toch was dit een permanente obsessie voor Berlijn, zoals de gerenommeerde historicus Max Hastings in zijn schitterende All Hell Let Loose (Harper Collins, 2011) aantoont. Dat men ruzie maakt voor olie geen nieuws meer. Ook steeds meer beseft men het belang van water als driver van conflicten. Maar krijgt voeding in de brede zin wel de aandacht die het verdient? Op het eerste zicht zou dit geen probleem mogen zijn, maar de praktijk is anders. De productie neemt aanzienlijk sterker toe (al is er de laatste jaren een vertraging waarneembaar) dan de wereldbevolking. Toch is het een realiteit dat veel verloren gaat, dat veel verkwist wordt en dat de verdeling erg ongelijk is. De relatie tussen vraag en aanbod is verstoord, volgens deskundigen. De komende jaren zal de situatie nog complexer worden. Peking moet alvast niet overtuigd Michaël Vandamme worden.

Buitenlands spervuur Waarom onthoofdingsvideo’s?

De nazi’s maakten geen propaganda met filmopnamen van massale executies en vergassingen van Joden. De deportaties gebeurden openlijk, maar volgens het officiële discours werden de Joden “hervestigd” en als dwangarbeiders “tewerkgesteld” in het oosten. Vele joden wisten niet wat hen aan het einde van treinrit te wachten stond… De auteur Primo Levi, een Auschwitzoverlevende, vermoedt dat zelfs de meeste leden van de NSDAP de uitroeiingspolitiek nooit zouden hebben goedgekeurd. Dat moest min of meer in het geheim gebeuren.

Ook de Sovjets hielden hun concentratiekampen grotendeels buiten beeld. Zij maakten liever propaganda met filmpjes van zogezegd welvarende kolchozen en blozende boerinnen die even robuust waren als hun tractoren. Dat werpt de vraag op waarom de IS’ers wèl propaganda maken met onthoofdingsvideo’s en waarom zij wel volkomen openlijk vrouwen en kinderen via internet als sekslaven te koop aanbieden. Er is maar één antwoord denkbaar, en dat is zo verschrikkelijk, dat velen het niet onder ogen zullen durven zien. De leiders van IS laten zo’n video’s maken, omdat zij weten dat die bij een groot deel van hun islamitische achterban positief onthaald worden.

Vele moslims reageren daarop niet met afgrijzen, wel met een heimelijke bewondering, en soms zelfs met openlijke toejuichingen. Ja, zo moeten die ongelovige honden aangepakt worden! Ondanks die schaamteloze propaganda hebben moslims in geen enkel westers land ook maar één grote manifestatie tegen IS georganiseerd. Integendeel, overal werkten die video’s als een magneet op moslims van alle nationaliteiten, zelfs op bekeerlingen. Zij vertrokken naar Syrië, ze stuurden geld, of ze pleegden op eigen houtje aanslagen in hun gastland. De wreedheden zijn een wervende factor.

Pas nu de kalifaatstaat zware klappen krijgt, zowel door luchtbombardementen als door grondaanvallen, wordt het enthousiasme voor IS een beetje getemperd…

Moslims bij Air France Frankrijk is in de ban van onthullingen van het satirische tijdschrift Le Canard enchaîné over de onbetrouwbaarheid van islamitische werknemers van Air France. Volgens getuigen stelden boordcommandanten al meerdere gevallen van sabotage vast aan de relaismotoren (niet de vliegtuigmotoren). Telkens kon een ramp voorkomen worden omdat het alarm tijdig afging.

De saboteur werd met een aan zekerheid

grenzende waarschijnlijkheid geïdentificeerd: een werknemer van Air France die zich tot de islam had bekeerd. Hij is intussen naar Jemen gevlucht. Twee van zijn vermoedelijke medeplichtigen konden bij gebrek aan bewijzen niet vervolgd worden. Ze werden zelfs niet ontslagen. Ze werden gewoon overgeplaatst naar een “minder gevoelige” afdeling van Air France, waar ze tenminste geen vliegtuigen kunnen laten neerstorten.

Tijdens een vlucht van Los Angeles naar Tel Aviv met tussenlanding in Parijs konden de passagiers, zoals altijd, de positie van hun vliegtuig volgen op een scherm met een landkaart van Géovision. Alleen was er geknoeid met het computerprogramma: Israël was “van de kaart geveegd” en vervangen door “Bande de Gaza”. Ook dat bleek het werk te zijn van een bediende van Air France. Geen terreurdaad, natuurlijk.

Maar het is angstwekkend te bedenken dat een islamitische informaticus binnen het bedrijf dus ook levensbelangrijke computerprogramma’s zou kunnen saboteren. Op een veertigtal vliegtuigen werden bij de vulpunten voor brandstof graffiti ontdekt met de slogan “Allahoe Akbar!” Air France ontkent alles en beweert dat het allemaal “urban legends” zijn. Zoals de verdwijning van Malaysian Airlines 370 waarschijnlijk. Of de explosie van Egypt Airlines MS 804 boven de Middellandse Zee; op dat toestel waren tevoren ook graffiti gevonden met de expliciete boodschap “We’ll bring this plane down.”

IS in luchthavens Enkele feiten die Le Canard aanhaalt, zijn akelig herkenbaar. In november vorig jaar, na de aanslagen in Parijs, werden al graffiti met “Allahoe Akbar” gevonden op vliegtuigen van EasyJet en Vueling op de luchthavens van Lyon en Charles de Gaulle bij Parijs. In Zaventem werden jaren geleden al koffers van joodse passagiers door bagageafhandelaars beklad met antisemitische leuzen.

Na de aanslagen in Zaventem en Maalbeek stonden islamitische verkopers en standhouders van winkeltjes in de taksvrije zone te juichen van enthousiasme. Staatsveiligheid schatte toen dat er op Zaventem zo’n vijftig IS’ers werkten bij de bagageafdeling, de schoonmakers of de catering. En die hadden allemaal een badge die toegang verleende tot de “veilige zone” van het vliegveld. In het Verenigd Koninkrijk werd onlangs nog een moslim op de bagageafdeling van een niet nader genoemd vliegveld ontdekt, die aan de binnenkant van zijn handschoen een IS-vlag had genaaid.

Er is maar één oplossing ten gronde: geen moslims bij het personeel van vliegvelden en luchtvaartbedrijven. En ook niet in kerncentrales, bij de politie of in het leger. Ze zijn niet allemaal op voorhand schuldig, maar ze vormen wel een onaanvaardbaar grote risicofactor.

Oude rode liefde De meeste journalisten die vroeger communistische tirannen goedpraatten en hun massamoorden doodzwegen, hebben nu de islam als surrogaat gekozen.

Ze moeten toch íéts hebben als Grote Bloeddorstige Ideologie? Ze moeten toch érgens bondgenoten vinden voor hun vernietigingsoorlog tegen de joods-christelijke beschaving die zij zo verschrikkelijk haten? De meeste linksen hebben die overgang moeiteloos gemaakt.

Maar soms steken hun oude sympathieën nog eens de kop op. Bijvoorbeeld in hun commentaar op het referendum over het vredesverdrag tussen de communistische terreurgroep FARC en de Colombiaanse regering.

Nu hadden regimes in Latijns-Amerika dikwijls de slechte gewoonte iedereen die sociale hervormingen wilde, als een communist af te schilderen, ook als dat helemaal niet terecht was. Maar over het FARC bestaat er helemaal geen onduidelijkheid: de groep is ontstaan uit de militaire vleugel van de Colombiaanse Communistische Partij en noemt zich openlijk marxistisch-leninistisch. Tot 1991 werd het FARC gesteund door Cuba en de Sovjet-Unie. FARC haalt een groot deel van zijn inkomsten uit de drughandel en heeft een hecht bondgenootschap met het Sinola-drugkartel. FARC werd vooral berucht door vele ontvoeringen en gijzelingen, ook van burgers, die soms jarenlang

in de jungle gevangen gehouden werden. Denk maar aan Ingrid Bétancour. Vele gijzelaars werden afgemaakt, zoals elf van de twaalf ontvoerde provincieraadsleden van de Conservatieve Partij in 2007.

Zoals de communistische terreurgroepen tijdens de Griekse burgeroorlog ontvoerde FARC ook massaal kinderen om hen onder dwang in het guerrillaleger in te lijven. Maar de media bedekten dat allemaal met de mantel van de rode liefde. Zij waren alleen verontwaardigd omdat een meerderheid van de Colombianen die moordenaars, kidnappers en drughandelaars géén straffeloosheid en géén zitjes in het parlement wilde geven.

Terreur en immigratie In de VS werden het voorbije jaar 62 terroristen en handlangers van IS gearresteerd. Onder hen 34 immigranten of kinderen van immigranten. Meer dan de helft dus. Vooral “Palestina” en Pakistan springen eruit als herkomstlanden.

Hun IS-activiteiten variëren van moordaanslagen, met in totaal 64 doden, tot het verzenden van wapens en geld naar Syrië.

Zes IS’ers uit “Palestina” en Somalië waren als vluchteling naar de VS gekomen. Die vluchtelingen werden niet eens gescreend en dat gebeurt nog altijd niet. Als men de cijfertjes van Hillary Clintons immigratieplannen samentelt, komt men op een aangekondigde toename van 550 procent van het aantal islamitische inwijkelingen.

Men kan nu al ongeveer berekenen hoeveel slachtoffers zij de komende jaren en de komende generaties zullen maken… Als Clinton tenminste de verkiezingen wint. Door de fratsen van Trump wordt die kans steeds groter.

Het nabije buitenland De brieven van een president Uitgeverij Gallimard publiceert de brieven die François Mitterrand jarenlang naar zijn minnares Anne Pingeot heeft gestuurd. Met ‘Lettres à Anne’ wordt de mythevorming rond de ex-president nog eens versterkt. Maar vooral: de correspondentie toont aan dat Anne Pingeot meer was dan een minnares. Eigenlijk was ze de tweede, weliswaar officieuze vrouw van Mitterrand.

Op 8 januari was het twintig jaar geleden dat ex-president François Mitterrand overleed. De 26ste oktober was de honderdste geboortedag van de man die tussen 1981 en 1995 in het Élysée woonde. Zoals dat in Frankrijk hoort, wordt een president op zo’n momenten geëerd met allerlei publicaties. Laurent Beccaria, de uitgever van Merci pour ce moment, het boek van Valérie Trierweiler, de ex van huidig president François Hollande, zei ooit het volgende: “De presidenten van de republiek zijn onze Olympus, onze huidige monarchen. Hun liefde, hun geheimen, hun verraad: dat alles passioneert het publiek.”

Dat is zeker het geval met de immer mysterieuze François Mitterrand, waarvan geweten is dat hij een echte vrouwenversierder was. Natuurlijk spreekt vooral zijn jarenlang verborgen gehouden relatie met Anne Pingeot tot de verbeelding, aangezien hij met haar zijn buitenechtelijke dochter Mazarine had.

Frankrijk leerde Anne Pingeot kennen op de begrafenis van Mitterrand in zijn geboortedorp Jarnac; een stijlvolle maar tegelijk eenvoudig geklede dame achter een zwarte sluier.

Pingeot, lange tijd conservatrice van het Musée d’Orsay, is achteraf in ‘het verborgene’ verdwenen, zoals dat heet. Ondertussen is ze 73 jaar en sinds de dood van Mitterrand heeft ze amper met iemand op een publieke manier over haar geliefde

Si la France m’était contée gesproken. Journalisten en auteurs die haar benaderden voor een gesprek of een getuigenis vingen bot. David Le Bailly, auteur van La Captive de Mitterrand schreef over zijn vruchteloze pogingen Anne Pingeot te spreken. Wie die daar wel in slaagde, was Philip Short, de Britse biograaf van Mitterrand. Pingeot werkte éénmalig mee aan het boek van Short. Op aangeven van de inmiddels overleden André Rousselet, een vriend van de familie: “U kan niet eeuwig in de schaduw blijven.” In de biografie van Short heeft Pingeot het over “32 jaar van intense vreugde en verdriet.” Het enige geschenk dat ze echt van Mitterrand heeft gekregen, is haar dochter Mazarine, zegt ze. Het is bekend dat Anne Pingeot en haar dochter een tijdlang in een zijvleugel van het Élysée verbleven. Ze moesten zeer discreet leven.

Ontmoeting in de Landes Toch zei Pingeot dat ze niemand anders zou willen kennen dan Mitterrand, “niet voor hem en niet na hem.” De relatie was intens en hecht. Dat blijkt uit de publicatie van Lettres à Anne bij Gallimard. Het net verschenen boek bevat alle 1.218 brieven die François Mitterrand aan Anne Pingeot heeft geschreven. Ze worden nu uitgegeven met de nodige annotaties. Anne Pingeot stelde twee voorwaarden aan de publicatie. Ten eerste zou het boek enkel brieven van Mitterrand bevatten. Haar brieven aan haar geliefde - waarvan ze telkens een kopie bijhield moesten geheim blijven. Die zullen nooit uitgegeven worden.

Trouwens, Danielle Mitterrand, de wettige echtgenote van de ex-president, heeft de exemplaren van Mitterrand verbrand na de diens dood. Andere voorwaarde: Pingeot wil niet betrokken worden bij de promotie van het boek.

Leren de Lettres à Anne ons iets nieuws? Ja. Mitterrand blijkt

Eigen volk eerst?

Vorige week blies de conservatieve partij verzamelen voor een grootschalig congres. Vijf dagen aan een stuk betraden politieke zwaargewichten het podium en werden bakens uitgezet voor de toekomst. Twee zaken vielen op. De Tory Party wil meer dan ooit de partij van het brede centrum zijn. Wat de Brexit betreft, daar trekt de partijleiding verrassend een tamelijk radicale kaart.

Met zo’n vijftienduizend waren ze, leden, kaders, parlementsleden en ministers. Plus nog een leger aan activisten en lobbyisten uit de bedrijfswereld en van de niet-gouvernementele organisaties. Natuurlijk kon de obligate persmeute niet ontbreken in Birmingham. Alles in de stad stond van zondag 2 tot donderdag 6 oktober in het teken van het politieke congres. Een eindeloze reeks aan paneldiscussies en recepties volgden elkaar in rap tempo op.

Succes voor iedereen Het congres van de Tory Party droeg de slogan ‘a country that works for everyone’ (een land dat werkzaam is voor iedereen).

Al werd met ‘country’ vooral de regeringspartij zelf bedoeld.

Een totum pro parte, zoals het in de taalkunde wordt genoemd.

Verwijzen naar een geheel om in werkelijkheid te doelen op iets specifieks. De Conservative Party als de politieke factor die de economie en de samenleving in beweging zet en verandering brengt. Een positieve verandering waar iedereen beter van wordt. Dat is het plaatje dat de partij van zichzelf graag ophangt.

Dit is overigens niets nieuws, het kadert in een lange traditie.

De Conservatives lieten rond 1990 het tijdperk van Thatcher achter zich. De partij werd te veel geassocieerd met casinokapitalisme, ondernemers en hoge adel. Na jaren in de oppo-

sitie, was het David Cameron die zijn partij opnieuw aan het bewind wist te brengen. Bovenal koos hij voor een centrumbeleid. De conservatieven als de groepering van het brede midden, waar ook de gewone man of vrouw in de straat zich thuis moest kunnen voelen.

Democratie en communisme Boris Johnson, voormalig burgemeester van Londen en thans minister van Buitenlandse Zaken, klapte uit de diplomatieke biecht; hij vertelde zijn partijgenoten een interessante anekdote. Op de recente bijeenkomst van de Verenigde Naties raakte Johnson aan de praat met zijn Russische evenknie. “In 1990 hebben jullie ons democratie opgelegd”, zou Sergueï Lavrov hem hebben toegebeten. Reden genoeg voor Johnson om op het partijcongres van de Conservatives een lesje in geschiedenis te brengen.

De minister had het in Birmingham over het belang van de liberale democratie. “Het zijn de liberale vrijheden die ons gemaakt hebben tot een welvarende samenleving”, aldus Johnson. Het Britse regeringslid hield een toespraak doorspekt met een hoop gemeenplaatsen. De vrije markt werd omhelsd, de Russen werden afgekraakt. Liberalisme is goed, communisme is slecht. Het zijn zaken die er bij de achterban van de partij ingaan als zoete koek. Echter, dat soort toespraken hebben we al honderden keren horen brengen. Belangrijker dan wat Boris Johnson zei, was vooral datgene wat hij níét zei.

Het was opvallend hoezeer de minister van Buitenlandse Zaken zich beperkte tot gedaas over het verleden en zeer algemene beschouwingen over het heden. Johnson heeft geen richting. Hij weet niet waar hij naartoe wil met zijn buitenlandbeleid.

Enerzijds moet Groot-Brittannië blijven samenwerken met de

Nein, niemals, Scheisse, zei Carsten Spohr meteen daarop.

Carsten is geen salontijger à la de Belgische kapitalisten van het ancien régime, wel de chef, der Boss, van Lufthansa. Hij maakte kipkap van het sprookje van de burggraaf. Brussels Airlines krijgt geen jobgarantie, dat bestaat niet bij Lufthansa; voor de luchtvaartmaatschappijen is de internationale bedrijvigheid te wankel om daar zelfs maar aan te denken. Of de naam Brussels Airlines blijft? Vielleicht nicht, want het wordt een puzzelstukje van de lagekostenmaatschappij Eurowings, dochter van Lufthansa met hoofdkantoor dicht bij de Lage Landen, in Dusseldorp (zo mag het in het Nederlands).

Carl Spohr Spohr aan de telefoon met De Tijd: “Een luchtvaartmaatschappij met slechts 50 toestellen is gewoon te klein... Lufthansa heeft twee succesvolle investeringen gedaan in de zogenaamde tweeslachtige (hybride) ondernemingsmodellen. Als een Europese maatschappij vandaag succesvol wil zijn met bestemmingen op de korte en middellange afstand, dan moet ze beschikken

Een dubbelleven Voor de naaste entourage van Mitterrand was de relatie geen geheim. Ook niet voor zijn politieke tegenstanders. Valéry Giscard d’Estaing verwees er impliciet naar tijdens een verkiezingsdebat in 1974. Over Clermont-Ferrand zei Giscard tegen Mitterrand: “Een stad die mij goed kent en die u goed kent.”

Mitterrand reageerde niet.

De correspondentie tussen de geliefden toont aan dat Anne Pingeot meer was dan een minnares. Eigenlijk hield Mitterrand er een dubbelleven op na. Bij officiële gelegenheden was Danielle er, maar in de weekends was Mitterrand samen met Anne Pingeot en Mazarine in één van zijn buitenverblijven of residenties die ter beschikking van de president werden gesteld.

Pas op zondagavond keerde Mitterrand naar Parijs terug. Dan ging hij met Danielle en zijn twee zonen dineren in zijn appartement in de rue de Bièvre. De officiële week kon weer beginnen, en het weekend met zijn officieuze echtgenote was voorbij.

Salan

engeland Europese Unie wanneer het gaat over internationale problemen, stelde Johnson. Anderzijds benadrukte hij het belang dat GrootBrittannië een eigen stem heeft op het mondiale toneel. Om wat precies te zeggen, dat kwamen de toehoorders niet te weten.

Hard en onzacht Verder was het tijdens het congres uitkijken naar het betoog van Theresa May. In het Verenigd Koninkrijk wordt al enkele weken gespeculeerd over welke soort van Brexit de eerste minister in het verschiet stelt. De hamvraag is: wordt het een radicale uitstap uit de Europese Unie (‘hard Brexit’) waarbij het VK zijn grenzen afsluit voor andere EU-onderdanen, of wordt het een zachte uitstap (‘soft Brexit’) waarbij het Britse eiland deel blijft uitmaken van de Europese interne markt voor goederen, diensten en personenverkeer?

May liet er geen twijfel over bestaan. Het zal een harde Brexit worden. Hierdoor krijgt het Verenigd Koninkrijk totale zeggenschap over zijn grenzen. Werkkrachten uit landen van de EU – laat staan migranten van buiten de EU en illegalen - zullen het land niet meer inkomen zonder Britse goedkeuring. Probleem is echter dat vanuit de Europese Unie duidelijk is gesteld dat Groot-Brittannië zijn toegang tot de economische binnenmarkt voor goederen en diensten zal verliezen, indien dat land de grenzen voor expats afsluit. De leiding van de Conservative Party is op dit punt duidelijk in haar communicatie. Het gros van de Britten wil baas zijn over het eigen land, en daar zal de partij voor gaan zorgen. In feite zegt de Britse regering vandaag aan haar onderdanen: “Vanaf nu geldt eigen volk eerst!” Vraag is of deze radicale Brexit, via onderhandelingen, uiteindelijk wel te bekomen valt. Aan het Schumanplein in Brussel zullen ze hun vel LvS duur gaan verkopen.

Bei uns in Deutschland over een goedkoop werkende basis. Brussels Airlines heeft die al, maar een deel van die efficiëntie wordt weggevreten door de hoge vaste kosten.”

Carl Spohr is geen theoreticus, want hij heeft nog steeds, na zijn opleiding en ervaring als piloot, een licentie om te vliegen met een Airbus A320. De Rijnlander leidt een onderneming met een omzet van haast 18 miljard euro, boekt winst (940 miljoen euro) en heeft een vloot van 414 toestellen. Brussels Airlines boekt een omzet van 1,20 miljard euro en is een vogel voor de Duitse kat. Erik Buyst, een economisch historicus, heeft een bittere kijk op “Het gestolde land”, de titel van een nieuw boek van hem over België dat niet van veranderingen houdt. Zijn nieuweling is vuistdik en behandelt een eeuw economische geschiedenis van België. De hoofdstelling luidt: België is zo versteend, gestold, verstroopt en verneukt dat er hier slechts iets verandert als het veel te laat is. Het establishment - de traditionele politici, syndicalisten, ambtenaren en financiers, - is zo bang van vernieuwing dat het onheil levensgroot dreigt. Je kan België probleemloos vergelijken met Griekenland, ook de prooi van onbekwame laffe bewindslui tot de Europese Unie ingreep en de linkse Tsipras tegen heug en meug veranderingen doordrukte. Staat België ook voor Vlaanderen? Is het in het Noorden leuker, dynamischer en vernieuwender? Er zijn signalen, echter, juich niet te snel in het zog van Gaston Geens en zijn “wat wij zelf doen, doen wij beter”.

Verandering?

Erik Buyst piekert niet enkel over de grondstroom, hij is eveneens bezig met het heden. Hij publiceerde een vrije tribune in de beste krant van België, het enige dagblad hier te lande dat de titel

FRANKRIJK

niet de koele cynicus en machiavellist te zijn geweest. Wel de attente en vriendelijke man. Mitterrand had het wel soms moeilijk met het sterke karakter van zijn minnares. De eerste brieven die hij haar stuurde dateren van 1962. Pingeot en Mitterrand hebben elkaar ontmoet in Hossegor in de Landes, waar de politicus toen zijn vakanties doorbracht. Vader Pingeot was het golfmaatje van Mitterrand. De familie Pingeot was een rijke industriële familie uit Clermont-Ferrand. De Pingeots waren conservatief-katholiek. De relatie tussen François Mitterrand (46 jaar) en Anne Pingeot (amper 20) was dan ook een schok voor de familie. Maar na enige tijd aanvaardde men de relatie.

Right or wrong

Brussels Airlines ist Scheisse Onzin, flauwekul; daar staat het duidelijke Duitse woord Scheisse voor. Vorige week stapte Etienne Davignon in deze rubriek in het voetlicht. De ijdele en intelligente burggraaf, spruit van een familie van diplomaten en glad als een paling in een emmer snot, zette een hoge borst op. Tuttut, die Duitsers van Lufthansa die zouden “zijn” Brussels Airlines - Davignon is de voorzitter - met zachte knuistjes behandelen. Geen paniek, kletste hij in het Frans op RTBF. Na een lang leven spreekt hij Nederlands als een pas ingeweken Afghaan.

9

13 oktober 2016

DUITSLAND

kwaliteitskrant verdient, De Tijd, over het opslokken van Brussels Airlines door Lufthansa. De raid past in het verankeringsdebat dat hier 25 jaar geleden gevoerd werd naar aanleiding van de massale overname door Parijse financiers van Société Générale met zijn tentakels in een derde van de Belgische economie.

Wat beweert Buyst over die nieuwe ontankering van een Belgische nijverheid? Verankering is het monster van Loch Ness van de Vlaamse en de Belgische politiek. Telkens wanneer een bekende onderneming in buitenlandse handen valt, flakkert de discussie op. Om dan weer, dixit Buyst, geruisloos van de beleidsagenda te verdwijnen. Buyst: “Het lot van Brussels Airlines is des te pijnlijker als we een vergelijking maken met het Nederlandse KLM, nochtans ook een luchtvaartmaatschappij met een kleine thuismarkt. Terwijl KLM in de consolidatiegolf van de afgelopen jaren als gelijkwaardige partner een fusie kon aangaan met Air France, wordt het veel kleinere Brussels Airlines zonder pardon opgeslokt. Bijgevolg speelt Amsterdam-Schiphol nog altijd een sleutelrol in de Air France-KLM-constructie, terwijl de Brusselse regio een voetnoot wordt in het Lufthansaverhaal.”

Buyst waadt diep en ver: “Zoals Sabena geen gelijke tred kon houden met het succesvolle KLM, zo liep ook het Nederlands-Britse Shell steeds verder uit op het Belgische aardoliebedrijf Petrofina.” De neergang van de Belgische industrie verloopt de jongste vijftien jaar beduidend sneller dan in Duitsland.

Buyst: “We moeten er niet op rekenen dat een nieuwe massale instroom van buitenlands kapitaal, zoals in de jaren zestig, ons weer zal redden. Europa is niet langer de beloftevolle markt voor buitenlandse multinationals die het vijftig jaar geleden was... We zullen het dit keer zelf moeten doen, zo niet wacht onherroepelijk de stagnatie.”

Kurt Ruegen

10

Beeldspraak

13 oktober 2016

medialand

Film

Media over ING: schuldbesef troef Er zullen bij ING de komende jaren dus een hoop mensen aan de deur gezet worden. Dat is een drama voor de betrokkenen, vaak bijna evenzeer voor zij die hun baan behouden als zij die aan de deur gezet zullen worden. Maar in de media viel vooral op dat de heksenjacht op de onbarmhartige kapitalisten deze keer iets minder hardnekkig gevoerd werd dan bij Ford Genk of Caterpillar.

De verklaring is eenvoudig. Zitten er bij Ford Genk en Caterpillar soms geen brutale Amerikanen in de bestuurszetels? Vrijwel zeker nog Donald Trump-kiezers ook. Bij ING ligt dat als Nederlands bedrijf natuurlijk anders, al lazen we links en rechts toch ook enkele schampere en lichtjes hollandofobe –zeer zeker geen xenofobe volgens Unia durven we wedden – opmerkingen over de top van ING. Maar vooral: de gemiddelde hippe journalist valt nog liever ter plekke dood dan dat hij betrapt zou worden op het maken van een overschrijving aan het loket van een bank. Iedereen die een beetje mee is met zijn tijd doet dat toch al lang thuis via internetbankieren, of beter nog, een bankapp? Iedereen medeschuldig dus aan het ontslag van de loketbedienden van ING. Zelfs het protest van Test Aankoop dat niet iedereen zomaar aan internetbankieren doet, werd niet bepaald met volle overtuiging gebracht.

Dan maar de zoektocht naar de eigenaars van ING, die buitenissige rendementen op het bankaandeel zouden eisen. Maar ook daar kwamen de hippe journalisten al snel zichzelf tegen.

Wie zijn immers de aandeelhouders van ING? Precies: allerlei aandelenfondsen en pensioenfondsen. En wat verkondigen al die hippe journalisten nu al een paar jaar? Dat geld op een passieve spaarrekening zetten alleen nog voor idioten is, wegens… een veel te laag rendement. Wie een beetje mee is met zijn tijd zet in op aandelenfondsen met een hoger rendement. Een tweede keer medeschuldig.

Vandaar dat de commentaren op ING in de media bijzonder afgemeten waren. En niet alleen daar: ook een blitse jongen als Kristof Calvo trok deze keer niet bepaald fel van leer tegen het sociale drama. En vergeet ook niet dat die coöperatieve bank NewB, die op nogal wat sympathie van links kon rekenen, uitdrukkelijk inzette op internetbankieren om kosten te besparen, en dus nooit van plan was ook maar één loket te openen. Met de zegen van sp.a en Groen.

Waarom de media assisen zullen missen Werd afgelopen week met de uitspraak in de zaak-Wesphael het laatste gemediatiseerde assisenproces afgesloten? De media zaten er allemaal een beetje over na te mijmeren, maar laat één ding duidelijk zijn: de media zullen assisen missen, zelfverklaarde «kwaliteitskranten» incluis.

Wat hebben we de laatste jaren allemaal niet gehad? De zaakDutroux, de parachutemoord, de zaak-Pándy, Ronald Janssen, en nu de zaak-Wesphael. Allemaal vette kluiven met naast de moorden op zich een stevige portie leugens en verraad, wat geklungel door de politiediensten, en vooral, en zeker niet te vergeten, een ferme scheut seks. Een gemakkelijker verhaal om lange artikels over te schrijven kan je je amper inbeelden, en zeker niet één dat gemakkelijker verkoopt. Voor de tv-journaals is er ook niets gemakkelijker dan de uitzending te openen met een rechtstreekse verbinding naar het gerechtsgebouw om dan vijf minuten te staan leuteren over wat er die dag wel of niet gebeurd is in de rechtszaal.

De maatschappelijke relevantie van nogal wat van die assisenzaken situeert zich maar al te vaak dicht bij nul. De zaakDutroux en de zaak-Pándy vallen natuurlijk niet in die categorie, maar was het echt onze zaak wie wie waar, wanneer en met wie bedroog in de zaak van de parachutemoord? Idem dito over de kasteelmoord, een zaak die trouwens nog moet voorkomen.

En hoewel de zaak-Wesphael op zich wel maatschappelijk relevant is omdat Bernard Wesphael een volksvertegenwoordiger is, was dat nog geen excuus om vervolgens alle pikante details over de relatie tussen hem en zijn vrouw op straat te gooien.

Terzake over de Debatclub Woensdagavond bracht Terzake kort verslag uit over de Debatclub, waar Theo Francken en Filip Dewinter de degens kruisten over het vluchtelingenbeleid (zie verslag verleden week). En wat zagen wij, tot onze niet-geringe verbazing, tijdens dat verslag?

Sluikreclame voor een bepaald rioolkrantje! Goed dat we stevig in onze zetel zaten, of we waren eruit gevallen.

Donderdag op de redactievergadering kwam de aap echter uit de mouw. Bleek dat onze hoofdredacteur ons wekelijks

Kabila streek milioenen aan smeergeld op

Schuld en boete

La fille inconnue

vat verpatst had aan het reportageteam van Terzake, en zich bovendien een lidkaart van het ABVV had aangeschaft. Als dat maar goed komt bij de volgende betoging. Het ergst van al is dat hij ook beloofd had dat wij in deze rubriek voortaan ook al eens lovend over de nieuwsdienst van de VRT zouden schrijven. En aangezien belofte schuld maakt, zeker als die belofte door onze hoofdredacteur wordt gedaan: prima verslag dus van dat debat in De Debatclub, want als het goed is, zeggen we het ook. Nog van dat!

Achterban EO mort Een deel van de achterban van de Nederlandse Evangelische Omroep (EO) mort. Nu heeft het meest Bijbelvaste deel van die achterban altijd al een dubbelzinnig gevoel gehad bij de EO, want televisie, is dat dan niet altijd des duivels, ook al poogt men het evangelisch in te kleden? Maar zelfs zonder de principiële bezwaren tegen televisie vond men vaak dat het bij de EO toch iets minder oppervlakkig mocht.

De nieuwe steen des aanstoots is echter de aanstelling van Tom Mikkers als programmamaker bij de EO. Van oorsprong katholiek werd hij lid van de Remonstrantse Broederschap waar hij predikant werd. Zelf niet vies van enige pr introduceerde hij de marketing in de kerkelijke wereld in Nederland. Dat ligt uiteraard allemaal niet zo lekker in de meest evangelische kringen, ook al behoren de remonstranten in principe tot de achterban van de EO. Maar dat hij openlijk homo is, en ook als homo getrouwd, maakt het allemaal nog een stuk moeilijker.

De aanstelling van Tom Mikkers op 1 september leverde de EO al een pak kritiek op. Voormalig hoofdredacteur van het Reformatorisch Dagblad dr. C. S. L. Janse haalde afgelopen week in die krant scherp uit naar de EO. «Kenmerkte de EO zich vroeger niet door het scherp afwijzen van homoseksuele relaties?», vroeg hij zich af in zijn commentaar. En: «Was het bestrijden van vrijzinnige tendensen in kerk en theologie ook niet wezenlijk voor zijn opstelling?» En nog: «Botsen allerlei standpunten uit de bredere kerkelijke wereld niet frontaal met de boodschap van de Bijbel?»

Zijn conclusie over de huidige gang van zaken bij de EO: «Kennelijk is hier sprake van een sterke relativering van de christelijke leer. […] Het maakt kennelijk niet zo veel meer uit wat men gelooft. In wezen komt het toch allemaal op hetzelfde neer, zo lijkt het.» Waarom klinkt die kritiek zo herkenbaar?

Ook New York Times betaalt liever geen belastingen Het was de krant The New York Times die met veel bombarie uitbracht dat Donald Trump in 1995 een groot verlies binnenbracht bij de Amerikaanse belastingdienst, en daardoor enkele jaren geen belastingen hoefde te betalen. De boodschap: Donald Trump is een gewiekste gladjanus die zich dankzij enkele pientere belastingspecialisten aan de belastingen onttrekt. Foei!

Alleen bleek onlangs dat ook de New York Times liever geen belastingen betaalt als het even kan. Niettegenstaande de krant in 2014 een winst van bijna dertig miljoen dollar maakte, hoefde de krant toch geen belastingen betalen. Meer zelfs, het kreeg drie en een half miljoen dollar teruggestort van de belastingen!

Merkwaardig resultaat: de winst ná belastingen voor dat jaar viel uiteindelijk groter uit dan de winst vóór belastingen. Dat is zelfs nog een graadje straffer dan die verfoeilijke Donald Trump.

«Seksistische» Trump Zaterdagochtend was het weer eens prijs in de media: Donald Trump zou een seksistische uitspraak gedaan hebben… elf jaar geleden. Wat hij precies zei? Dat hij als de ster gemakkelijk vrouwen kan versieren, en zich één en ander kan permitteren met hen. Stel je voor! Alleen, is dat niet in een notendoop het plot van zowat elke James Bondfilm? Of soapseries als Thuis en Familie, ja, zelfs FC De Kampioenen? Je mag eens twee keer raden aan wiens nek de vrouwen hangen wanneer we nog eens met de voltallige redactie op café gaan: die van dit simpele schrijvelaartje van de mediarubriek, of die van de hoofdredacteur met de gouden kredietkaart…

De broers Luc en Jean-Pierre Dardenne voorstellen hoeft allang niet meer. Het Waalse duo speelt al decennia mee aan de top van de internationale filmwereld. Eerst als makers van indringende documentaires, daarna als regisseurs van sociaal bewogen speelfilms. Zowat allemaal gedraaid in hun regio, Luik/Seraing, maar met een thema en een boodschap die overal ter wereld begrepen kunnen worden. Het leverde hen een trouw publiek op en internationale erkenning. Twee Gouden Palmen op het Filmfestival van Cannes bijvoorbeeld, is niet min.

Met “La fille inconnue” gaan ze voort op de ingeslagen weg. Dokteres Jenny (Adèle Haenel) weigert, na een drukke dag, een onverwachte bezoekster te ontvangen. De volgende dag verneemt ze dat haar lijk gevonden werd aan de Maas. Jenny voelt zich schuldig, zodanig zelfs dat ze besluit op zoek te gaan naar wie die vrouw was en hoe ze aan haar einde kwam. Het wordt een emotionele en verwarde tocht door een omgeving die ze dacht te kennen en ze heeft ontmoetingen met mensen die meer geheimen hebben dan ze ooit durfde vermoeden.

Als je het bovenstaande leest, zou je “La fille inconnue” een variante op de detectivefilm kunnen noemen, maar dat is natuurlijk niet het doel van de broers Dardenne. Het is in de eerste plaats het portret van een vrouw die beseft dat ze – zeker als dokter – in de fout is gegaan en die zich moreel verplicht voelt een “schuld” in te lossen door tenminste iets te weten over het slachtoffer. Ik geef toe, het klinkt een beetje kunstmatig en ouderwets in een wereld die aan cynisme ten onder gaat.

En hoewel de Dardennes altijd vertrekken vanuit de realiteit is het eens te meer duidelijk dat ze nog steeds in een betere wereld geloven. Ze doen niet prekerig of slaan je niet om de oren met een idealistische visie. Ze tonen in hun films een samenleving waarin armoede, vereenzaming, prostitutie, migranten, illegalen, drugs, racisme, fanatisme, kleine en grote misdaden tot het dagelijkse leven behoren en ze hopen dat je daar – zoals Jenny – niet onverschillig bij blijft.

Het levert in ieder geval – zoals met “La fille inconnue – intense cinema op.

K.T.

Pretentieloze komedies Er zijn van die films waarbij je na een paar minuten door hebt dat je kritische nota’s best verticaal klasseert. Films die geen andere bedoeling hebben dan je anderhalf uur amusement te bezorgen. Feelgoodfilms zoals “Love Actually” of “Nothing Hill”: goed geschreven, goed vertolkt, goed in beeld gezet. Of zoals nu, “Bridget Jones’s Baby” (de derde in de reeks) en “Absolutely Fabulous: The Movie”.

Die laatste is een bioscoopfilm die inpikt op de wereldwijd bekende BBC-reeks “Absolutely Fabulous” waarin twee overjarige hippies – Edina en Patsy, respectievelijk vertolkt door Jennifer Saunders en Joanna Lumley) – alles doen wat eigenlijk allang “not done” is: roken, champagne drinken, shoppen, party’s afschuimen, zichzelf wijsmaken dat ze nog altijd tot de “incrowd” behoren en intussen venijnige opmerkingen maken over alles en iedereen. Niet in de laatste plaats over Edina’s dochter die zowaar door het leven wil gaan als een fatsoenlijk burger.

De intrige van de film – de dames zijn verdachten van de moord op supermodel Kate Moss en vluchten naar de Franse Azuurkust - is niet meer dan een aanleiding om wat exotische locaties te tonen en het verbale vuurwerk van beide iconische personages los te laten op de Fransen. Ze zijn intussen een pak ouder geworden, waardoor ze nog pathetischer overkomen dan jaren geleden, maar ik heb mij wel geamuseerd.

De derde “Bridget Jones”-film bouwt eveneens gewoon verder op de twee vorige. Bridget is nog altijd de alles in het honderd laten lopende kluns, op zoek naar de ware liefde, niet altijd modieus geklede en verkeerde dingen zeggend.

Ze ziet er goed uit, hoewel niet gezegend met de perfecte maten. Ze is aangenaam gezelschap en onder de lakens is ze niet bepaald schroomvol. Wat verklaart dat best aantrekkelijke venten zoals Colin Firth en Hugh Grant voor haar vallen (en zij voor hen), maar niet noodzakelijk met haar in het huwelijksbootje willen stappen. Renée Zellweger is gelukkig opnieuw van de partij (al weigerde ze zoveel gewicht bij te komen als in de vorige versies).

Ze is nu zwanger, zo blijkt, al weet ze zelf niet goed wie de vader is, en dat leidt tot allerhande humoristische verwikkelingen. Niks speciaals maar wel professioneel gemaakt en aangenaam om naar te kijken. Weet je, het doet al eens deugd om gewoon achterover te leunen in je bioscoopzetel en met een goed gevoel buiten te stappen.

Hugh Grant zag het niet meer zitten nog een keer mee te doen. Patrick Dempsey doet zijn best om hem te doen vergeten, maar het is toch niet hetzelfde. Daartegenover staat dan weer een prima vertolking van Emma Thompson als gynaecologe.

K.T.

Actueel

13 oktober 2016

11

‘Gematigde islamisten’ winnen parlementsverkiezingen in Marokko Met 125 zetels (+ 11) op een totaal van 395 heeft de PJD afgelopen vrijdag de Marokkaanse parlementsverkiezingen gewonnen. Een monstercoalitie met de enige andere grote partij, de PAM, zit er niet in, wat betekent dat de PJD een coalitie zal moeten vormen met kleinere partijen. 43 procent van de kiesgerechtigden trok naar de stembus, en het aantal ongeldig verklaarde stembiljetten was merkwaardig hoog.

Het stond in de sterren geschreven dat de Marokkaanse verkiezingen een tweestrijd zouden worden tussen de Parti pour la Justice et le Développement (PJD), een partij die nauw aanleunt bij de Moslimbroeders en de Turkse AKP van president Erdogan, en de liberaal/conservatieven van de PAM (Parti de l’Authenticité et de la Modernité), partij die nauw aansluit bij het koninklijk paleis.

Ten opzichte van de vorige verkiezingen is de PJD erop vooruitgegaan, wat betekent dat Marokko nog wat meer zal opschuiven naar een politiek waarbij de islam aan belang wint. De PJD was reeds aanwezig in de uittredende regering waar ze voor radicale moslims belangrijke ministersposten als onderwijs en justitie in handen had en de eerste minister leverde (premier Abdelilah Benkirane).

Parallelregering koning Mohammed VI De PAM onder leiding van Ilyas el-Omari heeft zich tevreden moeten stellen met 102 zetels, terwijl de historische, traditionele Marokkaanse politieke partijen zoals de Istiqlal (Onafhankelijkheidspartij) nog maar een schaduw zijn van zichzelf. Linkse en seculiere partijen halen belachelijk lage scores.

De koningsvriendelijke PAM zal zo goed als zeker in de oppositie belanden maar moet zich geen zorgen maken, want Marokko heeft de facto twee regeringen: een officiële regering waarin de PJD opnieuw de eerste viool zal spelen, en een de facto parallelregering gevormd door koning Mohammed VI (aan de macht sedert 1999) en zijn uitgebreid netwerk aan politici, zakenlui, legerfiguren, stamhoofden, religieuze leiders, et cetera, een machtsapparaat dat de Makhzen wordt genoemd (een Arabische term waarvan het Nederlandse ‘magazijn’ is afgeleid). De PAM werd opgericht door Fadel Senna, een vriend van de koning. De PJD beweert dat er electorale fraude werd gepleegd ten voordele van de PAM, maar de Marokkaanse officiële televisie beweert dat alles correct is verlopen.

Marokko is de in 2011 begonnen Arabische Lente zonder kleerscheuren doorgekomen en heeft geen revoltes gekend zoals in Tunesië en Egypte, laat staan burgeroorlogen zoals in Libië, Syrië, Irak of Jemen. Dat komt omdat koning Mohammed VI als nazaat van

de profeet Mohammed in de ogen van de Marokkanen over een legitimiteit beschikt die de meeste andere Arabische staatshoofden moeten missen (zijn titel is overigens amir al moeminin, leider van de gelovigen) en dat het Marokkaanse regime weliswaar autoritair is maar niet dictatoriaal zoals Libië onder Moeamar Khaddafi of Egypte onder Hosni Moebarak. Om manifestanten de wind uit de zeilen te halen, voerde de koning in 2011 al een grondwetsherziening door. Ook economisch boert Marokko zeker niet slecht.

Als negatieve kanten van het regime wordt onder meer verwezen naar de intimidatie van journalisten en de vrij grote armoede.

Ook corruptie blijft een groot probleem in dat Noord-Afrikaanse land.

Opletten voor islamistische PJD PJD-premier Benkirane is de populairste Marokkaan na koning Mohammed VI. Zijn partij kwam de afgelopen jaren wel meerdere keren negatief in het nieuws: een partijlid werd beschuldigd van seksueel geweld, een ander lid werd aangehouden door de politie terwijl hij seks had in een auto en een derde PJD’er werd opgepakt met drie ton cannabis. In 2007 behaalde de PJD een bescheiden score en dat kwam omdat de Makhzen niet toeliet om in alle districten op te komen. In 2011 liet de Makhzen dat wel toe en dat leidde toen tot een eerste mooie verkiezingsoverwinning.

De nieuwe verkiezingsoverwinning van de PJD komt de koning goed uit: in geval de bevolking de komende legislatuur ontevreden zou zijn over het beleid, zal haar woede zich richten op de PJD, en niet op koning Mohammed VI en zijn Makhzen. In ieder geval is Marokko het zoveelste land waar na de Arabische Lente verandering niet zo zeer meer democratie betekent als wel meer islam. Als de PJD het nog niet zo bont maakt als Erdogan en zijn AKP dan komt dat omdat de Makhzen in de weg loopt, net zoals Erdogan in zijn beginperiode als premier (2003) een voorzichtige koers voer om het semiseculiere Turkse overheidsapparaat niet tegen zich in het harnas te jagen. Westerse journalisten, politici en waarnemers letten best op met de PJD te blijven bestempelen als ‘gematigde islamisten’, een contradictio in termiLVM nis.

De Gaulle steunde uiteenvallen België In de tweede helft van de jaren zestig roeren de studenten in ons land zich. De rol van Frans president Charles de Gaulle is niet onbelangrijk in dit Belgische dossier. Dat blijkt uit een vertrouwelijk rapport van de Britse ambassade in Brussel dat we exclusief konden inkijken.

Eén van de heikele punten op dat ogenblik is de universiteit van Leuven. Op 5 november 1967 eisen dertigduizend Vlaamse betogers in Antwerpen het vertrek van de Franstalige studenten uit Leuven. De Franstaligen slaan terug. In Leuven komt het zelfs geregeld tot schermutselingen tussen Vlamingen en Walen.

Zelfs de francofone prins Alexander raakte ooit betrokken bij een vechtpartij.

Een jaar later, in 1968, is er dan een regelrechte studentenopstand. De Franse president De Gaulle mengt zich in het Belgische conflict.

De Gaulle trad aan op 8 januari 1959 en was president tot 28 april 1969. In het document staat dit: ‘Franse acties zijn erop gericht om het uiteenvallen van België te bevorderen.’ De Belgische Staatsveiligheid (onder Ludo(vic) Caeymaex) maakt zich grote zorgen over de Franse inmenging in het Waalse activisme.

De ambassadeur van België in Frankrijk (van

1966 tot 1973), Robert Rothschild, verklaart dat agenten van het Élysée de conflicten tussen Walen en Vlamingen versterken. ‘Ze zijn actief zowel onder de Vlamingen als onder de Walen’, benadrukt het rapport.

De doelstelling van De Gaulle is ‘de vijandigheid tussen Vlamingen en Walen te vergroten met als doel dat de Walen de hulp van Frankrijk inroepen’. Vervolgens kan De Gaulle aan Wallonië aanbieden om zich bij Frankrijk aan te hechten. Cynisch genoeg had koning Boudewijn een groot respect voor De Gaulle.

Het document toont aan dat buitenlandse grootmachten de bevolking bespelen als een viool. We hebben geen redenen om aan te nemen dat dit vandaag niet meer zou gebeuren.

De les is dat we ons altijd moeten afvragen of we niet ongewild de agenda van een vreemde mogendheid steunen.

Thierry Debels

Debat Clinton vs. Trump

Hard tegen onzacht Het was een slechte week voor de Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump.

Er verscheen een reeks uitspraken van Trump waarin hij bijzonder seksistisch uit de hoek kwam. De uitspraken gaven de indruk dat de kandidaat tolerant zou zijn voor seksuele intimidatie, waar de media en de Hillary-campagne handig op inspeelden.

Pech voor Trump is dat er niet enkel presidentsverkiezingen zijn, maar ook deels verkiezingen voor het Amerikaans Congres. Toen aan Republikeinse congresleden werd gevraagd of zij akkoord gingen met zijn uitspraken, konden zij uiteraard niet anders dan hun steun intrekken en diep verontwaardigd zijn.

Overdreven mediareacties Ja, sommige van die uitspraken, zoals “grijp vrouwen bij hun vagina”, waren cafépraat en een presidentskandidaat onwaardig. Maar hij zei die dingen in 2005, toen Trump als mediaster nooit om een straffe of grove uitspraak verlegen zat. En er zijn ook uitspraken die gelabeld werden als “schandalig”, maar waar eigenlijk niets mis mee was. Zo werd hem gevraagd of zijn dochter Ivanka Trump, een mooie jongere dame, een knappe vrouw was. Als hij “ja” zei, wat hij deed, is hij vrouwonvriendelijk. Als hij “nee” had gezegd, was hij een slechte vader geweest.

Eerder deze week was er nog een zogenaamd schandaal rond Trump. De kandidaat had in 1995 een verlies geleden van enkele honderden miljoenen dollars, waardoor hij jaren later geen belastingen hoefde te betalen. Ook kranten als De Morgen en De Standaard pakten uit met het “schandaal”. Vreemd, want ook in België kunnen fiscale verliezen onbeperkt worden afgezet tegen toekomstige winsten behoudens misbruik. Dus de stoute Trump heeft als zakenman iets gedaan, wat ook in België perfect legaal zou kunnen en waar trouwens ook niets mis mee is. Tja, het is niet

de eerste keer dat concurrerende kranten en de VRT met de constructieve journalist Björn Soenens subjectief zijn over de berichtgeving van Republikeinse kandidaten.

Terug naar de VS. Enkele uren voor het debat Trump-Clinton op maandagochtend gaf Trump een persconferentie met enkele vrouwen die het slachtoffer beweren te zijn van de voormalige president Bill Clinton. Het zou niet verbazen als het zou kloppen, maar de beschuldigingen kwamen op slechts enkele uren voor het debat. Dit is toch iets te verdacht om het allemaal zeer serieus nemen.

Trump op punten Van het debat werden we niet veel wijzer.

Trump verontschuldigde zich voor zijn uitspraken en zei minstens driemaal dat het cafépraat was. Clinton bewees nogmaals dat zij een uitstekende dossierkennis heeft, maar ‘e-mailgate’ blijft haar achtervolgen. Aanvankelijk, toen hij geconfronteerd werd met zijn seksistische uitspraken, kwam Trump wat in moeilijkheden, maar hij knokte zich eruit.

Trump instigeerde het grootste lachsalvo van de avond. Clinton zei: “Het is maar een goede zaak dat iemand met het temparament van Donald Trump niet moet oordelen over de wetten in dit land.” Waarop Trump zeer gevat repliceerde: “Anders zat je al lang in de gevangenis.” Auch! De kijker kon de pijn van Clinton voelen. Het debat was feitelijk een gelijkspel, maar omdat Trump boven de verwachtingen presteerde, mag hij zich toch de winnaar van JM de avond voelen.

EU importeert burgeroorlog Als rechtse partijen waarschuwen dat het EU-beleid inzake asiel en immigratie tot een burgeroorlog zal leiden, dan worden ze afgeschilderd als paniekzaaiers en racisten. Maar nu heeft ook de “Palestijnse Belg” en jihadexpert Montasser AlDe’emeh op dat gevaar gewezen.

Hij bestudeerde de families van jihadisten in België en Nederland, en hij verbleef zelfs enige tijd in Syrië om de terroristen in hun eigen habitat te observeren. In Elsevier zei hij onder meer: “Jongeren krijgen van hun ouders weinig mee over de seculiere samenleving.

Het enige wat voor veel ouders telt, is een goede moslim zijn. […] Zo krijg je ouders die trots zijn omdat hun zoon in Syrië gaat vechten. Een heel krachtig signaal voor die jongeren zou zijn dat de Belgische moslimgemeenschap een participatie in de gewapende jihad voor eeuwig en altijd afzweert. Elke imam in elke moskee kan dat. Ik daag ze uit om dat te doen, maar het zal niet gebeuren. […] Het intellectuele niveau van de moslimgemeenschap is bedroevend laag. Ik overdrijf misschien, maar wat hebben ze hier al die jaren gedaan buiten groenten en kebab verkopen en aan de zijlijn staan klagen, vooral veel klagen? Ze moesten zich schamen.” Montasser zegt ook dat het deradicaliseren van jihadisten onmogelijk is. “Syriëgangers horen hier niet thuis. Nooit meer. Wat kun je nog aanvangen met een Antwerpse moslim die breed lachend met een afgehakt hoofd in zijn hand op de foto gaat? Die kerels mág je niet laten terugkeren. Wie het toch zou proberen, pak je op en stop je in een streng bewaakte cel.”

Volgende weken Ook in de volgende nummers mag u van ons heel wat nieuwe “praatstoelen” verwachten. Zo brengen we volgende week een interview met de mensen van Voorpost, naar aanleiding van het 40-jarig bestaan van Voorpost. Daarna volgen interviews met Koenraad Elst (nieuw boek over de islam), Kurt Moons (viering van 15 jaar Pro Flandria), Dirk Rochtus (nieuw boek over Duitsland en Turkije), Daniel Friberg (stichter van de Zweedse uitgeverij Arktos), en anderen.

12

Cultuur

13 oktober 2016

Over Geuzen, rebelse Podium Op zoek naar Utopia en andere protestliederen De VVB mag dan enkele woelige maanden achter de rug hebben, het betekent niet dat de vereniging stilzit. Sinds 1 oktober is er een nieuwe directeur aan het werk in de persoon van Bert Schoofs. Hij volgt Steven Vergauwen op, die zich volledig gaat toeleggen op ICEC, de internationale onafhankelijkheidsbeweging van o.a. Catalanen en Schotten. nia komt opnieuw tot leven, maar dan wel op een schitterende muzikale manier! Want gebracht door een gelegenheidsformatie, die wat betreft volksmuziek in Vlaams-Brabant zeker en vast geen onbekende namen zijn: Walter en Dirk Evenepoel (die de spil vormen van de gekende groep ‘Arjaun’), Mieke Evenepoel, Wilfrid Moonen, Richard Hermans en Joris van den Cruijce.

Op donderdag 20 oktober wordt de cd officieel voorgesteld met een avondvullend programma én een gastoptreden van het muzikale trio ‘Tantris’. De presentatie is in handen van Wilfried Haesen.

De cd is te koop via www.vvb.org of telefonisch te bestellen bij het VVB-secretariaat op telefoonnummer 03.366 18 50. Prijs 15 euro +3 euro verzendingskosten.

Wie graag naar de officiële voorstelling gaat op 20 oktober heeft keuze tussen twee mogelijkheden: een gewone toegangskaart van 12 euro (inbegrepen 1 drankje) per perMaar deze rubriek gaat over muziek. We soon, ofwel een toegangskaart van 25 euro willen aandacht besteden aan een ander ini- (met cd en 1 gratis drankje). Reservatie is tiatief van de Vlaamse Volksbeweging: de absoluut noodzakelijk, via vermeld telefoonuitgave van een cd met ‘Rebelse liederen’. nummer.

Het gaat over liederen gezongen tijdens De cd en de kaarten zijn te betalen op betogingen (de ene al wat woeliger dan de het rekeningnummer van VVB-actie: BE 39 andere), op verhitte volksvergaderingen of 4099 5639 8119.

De cd-voorstelling vindt plaats op donderter gelegenheid van allerlei spoed- en protestmanifestaties. Brussel-Halle-Vilvoorde, dag 20 oktober in het CC Asse, Huinegem 2 de sociale zekerheid en de transfers, de faci- in 1730 Asse. Aanvang 20 uur. Meezingen is liteiten en de taalgrens,... de soms koortsige niet verboden.

K arl van C amp vaderlandse politiek van de laatste decen-

Kerst op Vlaamse wijze Hoe krijgt hij het gedaan? Zo ongeveer klinkt de verbaasde vraag die ik al vaak hoorde stellen na afloop van weer eens een adventsconcert in de Antwerpse Sint-Andrieskerk.

Met “hij” wordt natuurlijk bedoeld baritonzanger en organisator Dr. Pieter Vis, die het telkens weer gefikst krijgt om die grote kerk in de Parochie van Miserie tot de laatste stoel volzet te krijgen. En kijk, beste lezer(es), dit jaar doet hij het wéér, en al voor de negende keer: “Muziek van bij ons en vanuit de wereld, rond de Grote Oorlog in 1916.”

Niet alleen weet onze “Dietse Vlaming uit het Noorden” elk jaar die grote kerk vol te krijgen, hij weet ook telkens nieuwe muzikale talenten voor zijn kerstconcerten te ontdekken.

Dit jaar zullen alle ogen en vooral alle oren gericht zijn op het knappe vrouwenkoor SanseveriaPlus uit Duffel, dat wordt geleid en bezield door mezzosopraan Ann Janssens en muzikaal ondersteund door pianist Michel Asselmans.

Het begint ook stilaan traditie te worden dat de toegestroomde massa warmhartig wordt verwelkomd door pastoor Rudi Mannaerts, die na zijn welkomstwoord op ronduit indrukwekkende wijze met zijn stem als een klok het aangrijpende Rorate Caeli ten beste geeft.

Het refrein mag door de kerkgangers worden meegezongen, net als de kerstliederen van bij ons die in het verzorgde en mooi verluchte programma afgedrukt staan.

Speciale jaar 1916 Het zal dit jaar al de derde keer zijn dat die Grote Oorlog in kerstsfeer wordt herdacht.

Vooral in het jaar 1916 klonken er aan de IJzer en bij Ieper Vlaamse, Duitse en Franse kerstliederen als indringende gebeden voor vrede, vrijheid en gerechtigheid en het is goed dat daar honderd jaar later in kerstgezangen aan herinnerd wordt.

Die serene herdenking zal ook worden vertolkt in enkele kerstgedichten uit René De Clercqs Noodhoorn, die worden voorgedragen door Pieter Vis en Wim de Wit. In zijn Noodhoorn vereeuwigde De Clercq de ontvoogdingsstrijd van de Vlamingen tegen de Franstalige minderheid die zich als een vijandige minderheid aanstelde en ook dààraan mag een eeuw later gerust nog eens herinnerd worden.

Naast koorzang van eigen kunstenaars met dit jaar Armand Preud’homme en Flor Peeters in de schijnwerpers, zullen de aanwezigen

ook vergast worden op instrumentale muziek en kerstliederen uit Oostenrijk, Duitsland en Oost-Europa.

Het is Pieter Vis toch weer gelukt een paar bijzondere gasten op de kop te tikken, figuurlijk uiteraard: de tienjarige sopraan Liliane Vossen en de zestienjarige violist Tim de Vries, die begeleid zullen worden door de RussischNederlandse organist-pianiste Jelena Bazova.

Van dichterbij zal de Antwerpse baritonzanger Renaat van Beeck te horen zijn, solo en samen met voormeld vrouwenkoor SanseveriaPlus.

Peter Possemiers bespeelt al voor het vijfde jaar op rij het grote Johannesorgel. Na de muzikale fijnproeverij wordt iedereen getrakteerd op een heerlijke glühwein of een kop warme chocolademelk, ook al lang een gewaardeerde traditie.

Praktisch Het negende advents-kerstconcert heeft plaats op zondag 11 december om 15 uur in de Sint-Andrieskerk aan de Waaistraat 1 Antwerpen. Kaarten kosten in voorverkoop, van 31 oktober tot 10 december, 12 euro, te bestellen bij Ward Steffens, secretariaat, op telefoonnummer 0497/48.64.76 of per e-post ward@wardsteffens.com. Overschrijven tot uiterlijk 9 december op rekeningnummer BE95 7450 2912 8058 met vermelding “Kerstconcert 2016”. Tot 31 oktober kunnen kaarten tussen 14 en 17 uur ook in de kerk gekocht worden. Van 1 november tot 10 december kan dat op maandag, woensdag en vrijdag tussen 9 en 12 uur. Wie niet vooraf heeft besteld, kan op zondag 11 december terecht aan de ingang van de kerk, maar betaalt dan wel 14 euro.

Meer weten? Dr. Pieter Vis van de Elza Vis de Clercq Stichting op gsm-nummer 0474 704 658 of e-post psarispetros6@gmail.com.

Wees erbij, want de afwezigen zullen ongelijk hebben! hvo

Vijfhonderd jaar geleden verscheen in Leuven bij Dirk Martens ‘Utopia’ van Thomas More. Dat viert de universiteitsstad met een groots stadsfestival. Blikvanger is de tentoonstelling ‘Op zoek naar Utopia’ in M-Museum Leuven.

De tentoonstelling opent met de introductie van Mores ‘Utopia’ en plaatst die in de context van het humanisme van de Lage Landen.

Want er is een nauwe band tussen het wereldberoemde boek en de Zuidelijke Nederlanden. More was een gevierd jurist, geleerde en schrijver, die de belangrijkste vertrouweling van Hendrik VIII zou worden. Toen de huwelijksperikelen van Hendrik VIII leidden tot een breuk met Rome, weigerde More de koning daarin te volgen. Daarom werd More in 1535 onthoofd.

In 1515-1516 was More voor een koninklijke opdracht in de Zuidelijke Nederlanden. Hij had hier contacten met zijn goede vriend Erasmus, die op zijn beurt bevriend was met Pieter Gillis, de griffier van Antwerpen. Er ontstond een hechte vriendschap tussen More, Erasmus en Gillis. Een deel van ‘Utopia’ is in Antwerpen geschreven. Erasmus bedacht de iconische titel en zorgde ervoor dat het boek in Leuven werd uitgegeven.

Al snel ging het verhaal in vele vertalingen de wereld rond. Het succes van ‘Utopia’ ligt in een diep geworteld verlangen naar een betere wereld. More opent zijn boek met een striemende aanklacht tegen de wantoestanden van die tijd om dan uitvoerig de samenleving op het eiland Utopia te beschrijven, tegelijk een niet-bestaande (ou topos) en een ideale (eu topos) plaats.

More heeft het over onderwijs, stadsplanning, godsdienstvrijheid, leven in harmonie met de natuur, en ook over ouderenzorg en euthanasie. Er is een passage over Utopische verloofden die mekaar al voor het huwelijk naakt mogen bekijken en keuren opdat ze al voor de huwelijksnacht zouden weten welk vlees ze in de kuip hadden.

Mooie stukken zijn het portret van Thomas More door Hans Holbein de Jonge uit de National Portrait Gallery in Londen (zie afbeelding) en de portretten van Erasmus en Pieter Gillis door Quinten Metsys uit de Nationale Galerij in Rome en uit de privécollectie van de Britse koningin. En er zijn fantasierijke kaarten van Utopia en taferelen van het leven op het eiland, allemaal illustraties uit de diverse uitgaven van het werk.

Beelden van paradijs en hel Het tweede deel van de expo toont hoe kunstenaars uit de tijd van More vorm hebben gegeven aan ideale en dus onbereikbare plaatsen. Er was toen een diep verlangen naar het paradijs en een grote vrees voor de hel.

De mooiste plek op aarde voor de tijdgenoten van More was het Aards Paradijs, dat ergens in het oosten zou liggen. Maar niemand had het kunnen vinden. Kunstenaars probeerden het verlangen om terug te keren naar het paradijselijke leven van Adam en Eva voor de zondeval in beeld te brengen.

Er ontstond een scala aan denkbeeldige

paradijzen, zoals de minnetuin, het paradijs der zinnen, de Stad Gods (Augustinus) en het besloten hofje. Vaak is ook verbeeld dat die ideale wereld niet voor iedereen toegankelijk is. Topstukken op de tentoonstelling die dit illustreren zijn onder meer ‘Het Schuttersfeest’ (1493) van de Meester van Frankfurt, de dertiende-eeuwse ‘Roman de la Rose’ en de unieke (recent gerestaureerde) besloten hofjes uit de collectie van de Mechelse Gasthuiszusters. Heel bijzonder is het grote Brusselse wandtapijt uit 1560 dat vanuit Madrid naar Leuven komt. Het tapijt is geïnspireerd op de triptiek met de ‘Tuin der Lusten’ (ca. 1495) van Jheronimus Bosch , die een ‘vals’ paradijs schilderde met vreemde creaturen en bizarre taferelen. De beeldtaal van Bosch is bijzonder invloedrijk geweest.

Achter de horizon De verteller die Thomas More in ‘Utopia’ aan het woord laat is de fictieve Portugese avonturier Hythlodaeus. Die had zogezegd met Vespucci de Nieuwe Wereld verkend om er daarna zelf op uit te trekken en het eiland Utopia te ontdekken.

Het derde deel van de expo illustreert de fascinatie waarmee Mores tijdgenoten naar onbekende plaatsen op aarde keken. Ze zagen die als paradijselijk en ongerept, maar ook als gevaarlijk en onheilspellend. Opvallend is dat cartografen heel nauwkeurig de kustlijnen van de pas ontdekte streken en continenten tekenden, maar die gebieden bevolkten met de meest vreemde wezens (à la Bosch). Een mooi voorbeeld daarvan is de wereldkaart van Desceliers (1550). Op het schitterende wandtapijt De landing van Vasco da Gama in Indië, dat uit Lissabon komt, staat tussen allerlei inheemse dieren een grote eenhoorn.

Het fantaseren over een ideale wereld, ergens voorbij de horizon die door de ontdekkingsreizen almaar verder kwam te liggen, ging hand in hand met de ‘mechanisering’ van het wereldbeeld. De geleerden uit de tijd van More brachten de wereld in kaart en ze wilden ook vat krijgen op de kosmos. Het is indrukwekkend hoeveel instrumenten in die tijd zijn ontwikkeld. Gemma Frisius en zijn leerling Gerard Mercator (en de anderen van de ‘Leuvense School’) maakten van de universiteitsstad het centrum van die ontwikkelingen. Uitzonderlijke stukken op de tentoonstelling zijn de hemelglobe (1551) en het astrolabium (1545) van Mercator, vier armillaire sferen uit Leuven van het midden van de zestiende eeuw en de gouden mechanische sfeer van Pierre de Fobis (1540-1550). Dat men toen ook op de tijd probeerde vat te krijgen, wordt geïllustreerd met mooie getijdenboeken.

‘Op zoek naar Utopia’ is een prachtige kunsthistorische tentoonstelling. Curator is professor Jan van der Stock, die ook tekende voor de schitterende expo over Rogier van der Weyden bij de opening van M-Museum Leuven.

‘Op zoek naar Utopia’, van 20 oktober 2016 tot 17 januari 2017, M-Museum Leuven, www.utopialeuven.be (website met het volledige programma van het stadsfestival ‘500 jaar Utopia’)

MMMV

Boeken

13 oktober 2016

13

De verschrikkelijke Janmaat Hans (Johannes) Janmaat overleed op 9 juni 2002. Zijn dood kreeg weinig aandacht.

Nederland was nog steeds in de ban van de moord op Pim Fortuyn, enkele weken voordien. Slechts enkele tientallen mensen woonden de uitvaart bij van een man die twee decennia lang de schrik van de Nederlandse politiek (en enigszins de voorloper van Fortuyn) was geweest. Janmaat, boegbeeld van de Centrumpartij in Nederland, heeft nooit veel vrienden gehad. Als je het boek van Niemöller hebt gelezen, begrijp je waarom.

Het boek opent met het “congres” van de Centrumpartij in Kedichem in 1986. Een 70-tal partijaanhangers had zich daar verzameld in Hotel Cosmopolite, wanneer een legertje van honderden krakers en andere extreemlinks uitschot, gehelmd en met stokken, kwam aangestormd. Met militaire precisie en geheel volgens plan, werden de ramen van het hotel ingegooid. Stenen en rookbommen vlogen de aanhangers van Janmaat vervolgens rond de oren. Grote ongerustheid bij de aanwezigen sloeg om in doodsangst toen één van de rookbommen in een gordijn bleef hangen en brand veroorzaakte. Paniekerig probeerden de congresgangers te ontsnappen langs de ramen van de eerste verdieping. Janmaat klom via aaneengeknoopte lakens naar beneden. Zijn secretaresse (en latere vrouw) poogde hetzelfde, maar ze maakte een zeer slechte val en raakte zwaargewond (met verlies van een been). De rest poogde, in het duister door de nabije velden ploeterend, zo snel mogelijk weg te geraken. Het hotel brandde helemaal af.

een grote kans zijn werk te verliezen. De pers was uiterst waakzaam om zelfs maar de minste “verkeerde” uitspraak van een mandataris van de partij uit te vergroten, maar bleef oorverdovend stil bij het geweld van links tegen de Centrumpartij.

Dit is dan ook één van de meeste beklijvende indrukken na het lezen van het boek van Niemöller: hoe een representatieve politieke strekking helemaal kan doodgeknepen worden in een maatschappij die zich nochtans volstrekt democratisch blijft noemen. De vele en gevarieerde manieren waarop de kaderleden en mandatarissen van de Centrumpartij werden aangepakt, zorgde voor een dynamiek die uiteindelijk naar de ondergang zou leiden.

De partij rekruteerde nauwelijks nog leden die de werking of het imago de partij konden versterken. Enkel zonderlingen en figuren uit de marge, die weinig te verliezen hadden, meldden zich aan voor de dienst. En zo kwam de partij van Janmaat in een vicieuze cirkel terecht waaruit ze zich nooit meer kon bevrijden.

Onvrij Nederland

Janmaat en Dillen

Het Vlaams Blok heeft ook flink wat onverdraagzaamheid meegemaakt in zijn bestaan.

Maar wat Janmaat en zijn partijgenoten moesten ondergaan, omwille van hun antimigratiestandpunten, was toch van een andere orde.

Vandaag kan Nederland gerust gelden als één van de meest tolerante landen wat het uiten van rechtse opinies betreft. Maar toen was het anders, heel anders. De geweldplegingen tegen de Centrumpartij waren zo systematisch dat die enkel nog in het geheim kon vergaderen. Overheid en politie deden zeer weinig om de partij te beschermen. Bestuursleden werden zelfs in hun eigen huis aangevallen. Wie bekend stond als militant van die partij liep

Het grote boegbeeld ging echter niet vrijuit in de neergang. Hans Janmaat had noch het karakter, noch de talenten om een succesvolle partij uit te bouwen. Terwijl ik het boek las, kon ik het niet laten zijn gedragingen steeds af te meten aan alles wat ik mij herinner van zijn tijdgenoot en collega Karel Dillen. Maar is dat geen oneerlijke vergelijking?

Toch niet helemaal. Beiden kregen tezelfdertijd dezelfde opdracht in de schoot geworpen: om een rechtse partij met potentieel grote aanhang uit te bouwen, en dit in rebellie tegen het gevestigde bestel van pers en politiek. De ene in de zuidelijke Nederlanden, de andere in de noordelijke Nederlan-

Oekraïne: een geschiedenispuzzel De huidige staat Oekraïne (letterlijk: Grensland) is een immense vlakte met een sterk vertakt rivierenstelsel, een kust van meer dan 2.700 km lang en vruchtbare gronden met een grote opbrengst. De haast onverdedigbare grenzen hebben eeuwenlang krijgszuchtige volkeren en machtige buren aangetrokken. Door deze geografische ligging van het land was een staatkundige opbouw een schier onmogelijke opgave.

Grote in het begin van de 18de eeuw verslagen en onderworpen. Gedurende geruime tijd werd de Oekraïne Klein-Rusland genoemd en werden de inwoners als minderwaardig aan de Russen beschouwd en behandeld. Tsarina Catharina de Grote maakte in het midden van de 18de eeuw definitief komaf met het Oekraïense onafhankelijkheidsstreven. Ging het niet goedschiks dan maar kwaadschiks, luidde de boodschap. Tienduizenden Oekraïners vonden de dood of werden naar Siberische oorden verbannen.

Mazepa

Toch kende het land in de vroege middeleeuwen een grote bloei. Kiew aan de Dnjepr was al een grote welvarende handelsstad toen Moskou nog een onooglijk boerengat was. Onder meer door Vikings gesticht, lag Kiew ongeveer in het centrum van de handelsroute die de noordelijke Hanzesteden met het Byzantijnse Rijk verbond. In 1240 werd de stad door Mongoolse steppehorden overrompeld, geplunderd en verdeeld. Na de Mongolen kwamen de Polen, Russen, Litouwers, Oostenrijkers en Tataren. Het koninkrijk Polen-Litouwen bijvoorbeeld beschouwde de Oekraïne als een aantrekkelijk wingewest. De eens vrije boeren werden tot lijfeigenen gedegradeerd en naar willekeur uitgebuit. In de 17de en de 18de eeuw kwamen de kozakken (geen apart volk, wel een eigen sociale groep) in opstand tegen de bestaande toestanden, maar ze werden door de Russische troepen van Peter de

Het boek Geschiedenis van Oekraïne werd geschreven door het bekende echtpaar Luc en Tina Pauwels. Momenteel is het koppel druk aan het pakken om hun verhuis vanuit het diepe zuiden van Frankrijk terug naar Vlaanderen voor te bereiden. Het boek is in de eerste plaats een geschiedenisboek waarin vooral het Oekraïense standpunt verwoord ligt. Wees echter gerust, lezer, het is een boeiend historisch verhaal dat u te lezen krijgt en geen propagandaschrift. Het boek bevat tal van illustraties en anekdotes. Tevens krijgen we voortreffelijk geschetste portretten van een aantal belangwekkende Oekraïense patriotten en nationalisten, zoals van de kozakkenhoofdmannen (hetman) Bogdan Chmelnitski en Ivan Mazepa. Alsook van de nationalisten Taras Sjewtsenko en Nikolay Kostomarow. Ook maakt het schrijversechtpaar korte metten met enkele hardnekkige mythen. Eén daarvan is de verhouding tussen Oekraïne en de Krim. Duidelijk wordt gesteld dat de Krim nooit deel uitmaakte van Oekraïne, mits uitzondering van enkele decennia ten tijde van de Sovjet-Unie.

Vanaf de 19de eeuw volgde er een intense russificatie van de Oekraïne. Op school en aan de universiteit van Charkow werden alle vakken

den. Het is waar dat Dillen daarbij een belangrijk voordeel had. De rekruteringsbasis in de Vlaamse Beweging zorgde voor een voortdurende instroom van nieuwe kaders, maar ook van voldoende stevige militanten, die korte metten maakten met elke poging van links om het Vlaams Blok met geweld te versmoren.

Daarnaast waren er ook heel veel kwalitatieve verschillen tussen de twee stuurmannen. Karel Dillen was de meest belezen man die ooit op Belgisch fluweel heeft gezeten, een bevlogen redenaar en een visionair die de hoogste geledingen van zijn partij bewust openstelde voor de jonge mensen aan wie hij later de leiding van zijn partij vrijwillig en zonder rancune zou overdragen. Janmaat was een intellectueel beperkt man, met weinig ideologische visie of inzicht, een zwakke en weinig charismatische spreker, een konkelaar die alle mogelijke concurrenten poogde uit te schakelen en die uiteindelijk zijn partij zou opofferen aan zijn achterdocht en de foute inschatting van zijn eigen bekwaamheden.

Behandeld als een monster Het portret dat Niemöller schetst van Janmaat heeft dan ook niets van een hagiografie.

Janmaat vertolkte een moedig en vooruitstrevend standpunt over de problemen die werden gecreëerd door de multiculturele samenleving. Hij was geen lafaard en kon soms zelfs gevat uit de hoek komen. Maar hij was geen groot man. Zijn persoonlijke gebreken komen in het boek dan ook ruimschoots aan bod.

Janmaat werd in 1982 verkozen in de Kamer.

Maar reeds in 1984 werd hij door de Centrumpartij aan de deur gezet om redenen die vrijwel volledig met zijn karakter te maken hadden. De restanten zouden zich twee jaar later hervormen tot “Centrumpartij ‘86”. Janmaat richtte dan maar de “Centrumdemocraten” op. In 1992 werd hij opnieuw verkozen, maar er ging niet veel meer uit van zijn partij, die uit weinig meer bestond dan hijzelf, zijn vrouw en haar zoon. In 1998 geraakte Janmaat niet meer herkozen.

Niemöller vermoedt dat hij toen al zijn geesin het Russisch gegeven. Een tijdlang mocht het Oekraïens nog onderwezen worden maar dan wel in het… Russisch. Dat doet denken aan ons eigen Vlaanderen waar in de meeste scholen tijdens de 19de eeuw het Nederlands in het Frans onderwezen werd. Personen die hoger op de sociale ladder wilden, dienden zich uitsluitend van het Frans te bedienen; in Oekraïne het Russisch.

Velen denken dat het Russisch en het Oekraïens gelijkaardige talen zijn. Fout. Tussen beide talen bestaan er 62 procent gemeenschappelijke woorden, maar dat is veel minder dan tussen bijvoorbeeld het Noors en het Zweeds, die 84 procent gemeenschappelijke woorden bezitten.

In het midden van de 19de eeuw werden in het oosten van de Oekraïne, de Donbasis, rijke steenkoolmijnen en ijzerertsvoorraden ontdekt. De boeren, verbonden aan hun land, wilden er niet gaan werken. Er werden dan Russische arbeiders naar dat dunbevolkte gebied gezonden. Na verloop van een paar decennia vormden die Russen een absolute meerderheid. Trouwens, dat geldt tevens voor de grote industriesteden in Oekraïne waar de Russen ofwel de meerderheid vormen of een grote minderheid. Vandaar de moeilijke situatie in het oosten van Oekraïne, dat sinds 24 augustus 1991 een onafhankelijk land is.

In hun besluit stellen beide auteurs dat de politieke toekomst van Oekraïne onzekerder dan ooit is. Voor een decentralisatie is het te laat; federalisme zou een oplossing kunnen bieden. Separatisme van de Donbasis is nog steeds beter dan een uitzichtloze oorlog.

Kortom, het boek biedt genoeg stof tot nadenken en discussie. Voor hun Franse uitgever - het Oekraïne-boek verscheen oorspronkelijk in het Frans - werken beiden tussen het inpakken door aan een boek over de Koerden.

We kunnen enkel hopen dat ook dat boek in het Nederlands vertaald zal worden. Inmiddels kunnen we voorliggend boek warm aanbevePieter Jan Verstraete len.

Luc en Tina Pauwels, Geschiedenis van Oekraïne. Soesterberg, Aspekt, 2016. Ill., 352 blz. gen., 19,95 euro.

ISBN 978 94 6153 900 7

telijke gezondheid aan het verliezen was. De dagelijkse pesterijen vanwege een samenleving die hem als een monster behandelde, begonnen hun tol te eisen. Ondanks al zijn tekortkomingen verdiende Janmaat niet de ongenadige haat en uitstoting die hij ontving van het land waarvan hij hield en dat hij wilde vrijwaren van de nadelen die verbonden zijn aan de ongebreidelde immigratie. Hopelijk kan Niemöllers boek het beeld dat Nederland heeft van “de verschrikkelijke Janmaat” wat bijstellen. Het is tevens zeer lezenswaardig voor elke politiek geïnteresseerde Vlaming.

Niet dat het boek ook maar enige aandacht kreeg in de Belgische pers. Voor een recensie in kwaliteitskranten De Standaard of De Morgen is het nog wachten...

Jurgen Ceder Joost Niemöller, “De verschrikkelijke Janmaat - Nederland en de Centrumpartij”, Uitgeverij Van Praag, 424 blz., prijs 19,95 euro ISBN 978 9049 0242 08

Lenin op de trein Een noodlottige treinreis die bepalend was voor het verder verloop van de 20ste eeuw. Zo kan je de rit met een afgesloten trein van Zürich naar Sint-Petersburg in april 1917 stellig noemen. Aan boord Vladimir Iljitsj Oeljanov, beter bekend als Lenin.

Het waren de Duitsers die de levensgevaarlijke bolsjewiek uit zijn verbanning in Zwitserland haalden, in de hoop dat daarmee het einde van de oorlog in het Oosten zou kunnen worden bespoedigd. Ze kregen gelijk, maar veel voordeel haalden ze er niet meer uit. Met de komst van de VS aan het westfront viel de oorlog voor de Duitsers niet meer te winnen. In Rusland brak de Oktoberrevolutie uit en dat land werd een communistische dictatuur die tientallen miljoenen mensen het leven kostte.

Lenin mag zijn redders wel dankbaar zijn, want anders was de geschiedenis hem wellicht voorbijgedenderd.

Churchill beschreef de reis door Duitsland, Zweden en Finland ooit als een ‘transport in een verzegelde truck’, maar dat was een literaire overdrijving. De trein waarop Lenin, zijn vrouw en een schare politieke vrienden zaten, was weliswaar afgesloten, maar niet hermetisch verzegeld. Lenin had het leven aan boord aan allerlei regeltjes gebonden, maar de reizigers konden ruim voldoende tijd besteden aan het bekijken van het fraaie landschap dat de trein doorkruiste. Voor zichzelf en zijn vrouw had hij een complete wagon ter beschikking. Het verhaal van de treinrit is al onderwerp geweest van mening geschiedschrijver.

De Britse historica Catherine Merridale – gespecialiseerd in de Russische geschiedenis – legt in haar boek ‘Lenin on the Train’ de nadruk op het leven aan boord, met veel oog voor detail. Daartoe legde ze zelf het traject af dat de trein in 1917 heeft gevolgd.

Het verhaal van de treinreis wordt gekoppeld aan de meningen van tijdgenoten in het Rusland waar net gematigde krachten aan de macht waren gekomen (de Februarirevolutie). Door de meesten werd Lenin niet voor vol aangezien, bestempeld als een gek met weinig aanhang. Zelden bleek een inschatting zo fout te zijn...

14

Brieven

13 oktober 2016

Wees welkom weer, Joëlle, in ‘t politieke beestenspel en repeteer alvast je non aan al wie Vlaming is en zo.

Een tekening hoeft daar niet bij; je kent de namen wel der flaminganten die je ’t liefst je rug toekeert, je tournedos.

Laurette ligt vast, Joëlle, naar je retour al op de loer, want met z’n tweeën zullen jullie ongetwijfeld sterker staan.

Al zal die ene furie er een zijn op haar retour, voor beiden geldt la Wallonie d’abord en dààr komt het op aan.

Wees welkom weer, Joëlle, opnieuw in ’t politiek debat, waarin je sterkste argumenten steevast luiden “non” et “non”, vooral wanneer je tegenstanders Francken heten en Jambon.

Wees welkom weer, Joëlle, en… abonneer je op ons blad!

Hector van Oevelen

Tweestatenoplossing VBJ

Karl Drabbe

Pallieterke, In het recentste nummer van REBEL, het tijdschrift van VBJ, pleit men voor internering van de hier wonende moslims.

De schrijver haalt de mosterd bij het oorlogsrecht. Natuurlijk zou dat onze veiligheid ten goede komen, maar er is wel een groot probleem: hoe kan je gebruik maken van oorlogsrecht als er geen oorlog is; toch niet in de traditionele betekenis van het woord.

Zonder herkenbaar te zijn door bijvoorbeeld een uniform lopen de terroristen gewoon tussen ons over straat. En laat nu juist de door schrijver bewonderde Amerikanen en Britten, hij noemt ze voorbeeldige rechtstaten en democratieën, voor dit soort oorlog medeverantwoordelijk zijn. ‘t Is niet omdat we ze nu “weerstander” noemen dat ze geen terroristen zouden zijn.

Dirk Cornelis - Stekene

Hotels en restaurants waar Vlamingen thuis zijn

Hotels en en Hotels restaurants waar waar restaurants Vlamingen thuis thuis zijn zijn Vlamingen Verliefd op op de de natuur-? natuur-?

Verliefd Kom ze ze eens eens proeven proeven te te Achouffe-!

Achouffe-!

Kom

HOTEL HOTEL

Achouffe 19 19 -- 6666 6666 Houffalize Houffalize Achouffe

De keuken keukenNu is enkel enkel open voor voor hotelgasten hotelgasten ook restaurant De is open TeMiddagmenu bereiken via via Namen, Marche, Laroche reeds te verkrijgen vanafLaroche E19,50 Te bereiken Namen, Marche, gesloten op donderdagmiddag richtingKeuken Houffalize (afslag Nadrin) of of via via Luik Luik richting Houffalize (afslag Nadrin)

Wij zijn Vlaamstalig Tel. 061-28 061-28 81 82 82 Fax 061-28 061-28 90 90 82 82 Tel. 81 -- Fax Tel. 061-28 81zijn 82 Nederlandstalig-!) www.lespine.be (Wij (Wij zijn Nederlandstalig-!)

Heerlijk aan aan de de kust kust nu! nu!

Heerlijk

Kruisende HOTEL DIE DIEwoorden PRINCE HOTEL PRINCE zal u extra verwennen. zal u extra verwennen. oplossing Albert I-Wandeling I-Wandeling 41-42 41-42 -- OOSTENDE OOSTENDE Albert 1026

Pallieterke, Mijn felicitaties aan Karl Drabbe (’t Pall.

06.10), die suggereert dat Iran een beloftevolle handelspartner kan worden voor Vlaanderen. De westerse media bekijken Iran doorgaans door een eenzijdige Amerikaanse bril en de berichtgeving over dat land is dan ook meestal bijzonder negatief. Ik was dus aangenaam verrast door zijn evenwichtige beoordeling van Iran. Ik was er zelf een tiental jaar geleden en kan alleen maar zijn vaststellingen beamen. Het is weliswaar een theocratie, maar vrijer en minder benepen dan veel Arabische landen. Zo zag ik in een hoofdstraat van Teheran hoe omstaanders een lid van de “zedenpolitie” verjoegen, die een jonge vrouw wou aanhouden omdat haar jurk te kort was. Dergelijk spontaan optreden van de mensen op straat zou niet waar geweest zijn in die andere theocratie, onze bondgenoot Saoedi-Arabië. De Iraniërs zijn inderdaad een hoog beschaafd volk. Zij koesteren hun oude monumenten, anders dan de Arabieren van IS die de tempels van de oasestad Palmyra vernietigden.

Zie bijvoorbeeld de keurig onderhouden overblijfselen van de fabelachtige stad Persepolis, door Alexander de Grote (de Vandaal) verwoest. Er is bovendien een belangrijk kenmerk dat de sjiieten onderscheidt van de soennieten en dat Karl Drabbe niet vermeldt: de sjiieten aanvaarden figuratieve kunst. Op hun kunstig uitgewerkte keramieken, tapijten en fresco’s komen tal van afbeeldingen voor van mensen en dieren. Ik bezocht de museum-villa van een negentiende-eeuwse koopman, met reproducties van schilderijen van o.a. Rubens en Bruegel. Spijtig genoeg vormen de sjiieten slechts een minderheid van de moslimbevolking in Brussel, wat weinig goeds voorspelt voor onze kunsttempels indien de moslims hier ooit de meerderheid vormen…

André Monteyne - Jette

Trump Pallieterke, Mij maakt men niet wijs dat Donald Trump zo dom is onbewust zijn eigen ruiten in te slaan. Ik denk dat hij vooral geen president wil worden. Waarom geeft hij zijn kandidatuur niet op? Om zijn “vrienden” republikeinen, of misschien gans de partij, een pad in de korf te zetten. Hij heeft zekere problemen aangekaart, zoals migratie, maar hij weet ook dat hij zelfs als president ze moeilijk kan oplossen. Hij zal dus aan zijn venster staan en zien hoe Clinton er haar tanden op breekt. Het slechtste wat hem kan overkomen, is president te worden, en hij weet het. Marcel Strobbe - Merelbeke

Tel. 059-70 059-70 65 65 07 07 Tel. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

A P R O B E E N C T E H D E T E E R X I F D E L G E N S H G E B I R X O J O R D K T E E L E K X

B

E

E M L O O S

X U

L

B

E

E

K

X

T

U

S

X

E

L

X

E

R

N S

T I J D X

S

K

I

X

T

A

L

E N T

E N

V

E

R

X N O E

X G

O R

X

A K

E

L I

E N T

E

S

X W E

X W E N

L N E

X N O O

I

T

E

E

X

E

N D E

X

X

T

X M R

R B

E M

S

N U S

I

I

I

T U S

Pallieterke, In de Diplomatieke Valies verwijst de schrijver naar een column van Mia Doornaert in De Standaard van maandag 3 oktober, “De Arabische wereld houdt niet van Palestijnen”. Hierin schrijft ze onder andere dat Europa na de oorlog al die vluchtelingen niet in VN-kampen heeft laten zitten. Dat klopt. Amper enkele maanden na het einde van de Eerste Wereldoorlog zijn honderdduizenden Belgische vluchtelingen teruggekeerd.

Na bijna 80 jaar is het nog altijd wachten op de terugkeer van de Palestijnse vluchtelingen naar hun dorp of stad in Israël, ondanks de VN-resolutie 194 van 11 december 1948. En thans wil Israël van geen Syrische vluchtelingen weten, terwijl er in het buurland Libanon meer dan een miljoen werden opgenomen.

Israël vreest dat die vluchtelingen het joodse karakter van de staat in het gedrang zullen brengen, in navolging van de Hongaarse president die alleen christelijke vluchtelingen wil binnenlaten. Misschien kan de Israëlische eerste minister Netanyahu beginnen met de Palestijnse vluchtelingen uit Syrië op te vangen.

Werner de Bus - Brussel

Israël en Palestina Pallieterke, Israël is het enige democratisch land in het Midden-Oosten en het Joodse volk wordt al duizendvierhonderd jaar vervolgd door de islam (het staat zelfs in de Koran en Hadith).

De islamitische staten zijn niet bekommerd om de Palestijnen, maar wel om Israël van de kaart te vegen. Als dit land zich tegen steeds nieuwe aanvallen verdedigt, wordt dat in het Westen gezien als agressie.

Wat opvalt in dit conflict is het gemak waarmee het opgelost zou kunnen worden. Dat de kwestie in essentie zelfs eenvoudig is. Twee volken eisen hetzelfde land op. Twee naast elkaar gelegen staten is natuurlijk de oplossing.

Het verstand kan iets wat zo voor de hand ligt toch wel bevatten?

En als de rabbijnen en moellahs erbuiten gehouden hadden kunnen worden, zou het vele decennia geleden ook zo zijn gegaan. Maar aan beide zijden beweren fundamentalistische clerici dat het gezag hen door God zelf is toegewezen, en die eis wordt aangewakkerd door creationistische christenen die hopen de Apocalyps dichterbij te brengen; wat tot een ondraaglijke situatie heeft geleid. Deze ruzie die de mensheid gijzelt, dreigde zelfs op een kernoorlog uit te draaien.

Zij brengt niet alleen de beschaving in gevaar, maar ook het voortbestaan van de mensheid. Het grote kwaad in het hart van onze cultuur waarover niet gepraat mag worden, is het monotheïsme.

naam Layouter

Paul de Nef - Zoersel

ABONNEMENTEN

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Cuperusstraat 41 2018 Antwerpen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen en administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net

PAL 00

• BINNENLAND 3 maanden € 28,60 6 maanden € 57,20 1 jaar € 114,40 1 jaar steunabonnement € 250 • BUITENLAND Tarieven afhankelijk van de bestemming.

Alle inlichtingen op de kantoren.

Restaurants blz. 00

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgende rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168

BIC KREDBEBB

Van onze hofdichter

Welkom weer

Politie Pallieterke, Ik lees in De Tijd (in andere media heb ik ook al commentaren over het onderwerp gehoord) dat de politiediensten zouden geblunderd hebben in aanloop naar de aanslagen. Het is duidelijk dat men de schuld in de schoenen van de politie wil schuiven, terwijl men niets anders doet dan wetten maken om de crimineel te beschermen.

Wat moet men al uitgestoken hebben om in de gevangenis te belanden? Straffen onder de drie jaar worden niet uitgevoerd en dergelijke meer. Het is voor de crimineel het signaal om verder te doen, er wordt toch niet afdoende opgetreden. Degenen die de aanslagen gepleegd hebben zijn ook begonnen met kleine zaken. Eigenlijk begint dit probleem al op de school waar men zowat alle middelen uit handen genomen heeft om verkeerd gedrag werkelijk te bestraffen. Het minste dat een leraar of lerares iets durft te zeggen of doen zit het er bovenarms op. De leerlingen mogen zowat alles, de minste tegenreactie is waarschijnlijk racistisch of tegen de mensenrechten.

Dat er onnoemelijk veel leraars thuis zitten met burn-out of depressie is een probleem dat men ook onlangs ontdekt heeft. De oorzaak wordt natuurlijk zorgvuldig verzwegen.

L. L avrysen - Schoten

Artsenlonen Pallieterke, Het Syndicaat van Vlaamse Huisartsen hoorde ook de topman van het Christelijk Ziekenfonds zijn aanklacht formuleren tegen de ongelijke specialisteninkomens.

Als huisartsen kunnen we slechts beamen dat die ongelijkheid er wel degelijk is. Het huisartseninkomen ligt nog lager dan het inkomen van de minder verdienende specialisten die gisteren werden opgesomd. Het is goed dat een debat over deze honoraria – in weze een debat over welke waarde onze maatschappij aan gezondheidszorg hecht – gevoerd wordt.

De huidige honorering toont slechts dat “machines” en “technische snufjes” beter gewaardeerd worden dan mensen. Reeds jaren wordt gevraagd naar “herwaardering” van het intellectuele werk – ook het huisartsenwerk.

Dat er jarenlang niet geluisterd werd naar die vraag is gevolg van een fout beleid. Een beleid waar vooral ziekenfondsen profijt uit halen … en dus medeplichtig zijn: want zij worden betaald a rato van het veelvuldig draaien van al die technische prestaties! Wij hopen alleszins dat dit debat een aanzet wordt tot werkelijke herwaardering van het intellectuele gezondheidswerk … en laat ons al starten met zeker het komende jaar aan deze intellectuele disciplines wel de nodige indexatie toe te kennen. voorzitter

Dr. Herman Moeremans Syndicaat van Vlaamse Huisartsen

Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter: Bruno de Winter: 1945-1955 Hoofdredacteur Jan Nuyts: 1955-2000 Hoofdredacteur Leo Custers: 2000-2010 Hoofdredacteur: Karl Van Camp Verantw. uitgever: Karl Van Camp

Sport

13 oktober 2016

Arbitrage toen en nu

Roskammen

Op de laatste speeldag van de Jupiler Pro League, voor het interlandweekend, stonden er twee topaffiches op het programma. Op zondagnamiddag ontving Club Brugge AA Gent, en moest Anderlecht op bezoek bij Standard. Het zag er veelbelovend uit. Ik besloot er dan ook een voetbalnamiddagje van te maken. Met enkele Duvels in de ijskast nestelde ik mij voor mijn tv.

Het werden twee draken van wedstrijden!

Niet alleen het getoonde voetbal trok op niks, ook de arbitrage was beneden alle peil. Een opeenstapeling van blunders, die ongetwijfeld een invloed hebben gehad op de eindresultaten van die twee matchen, en dat is zeker niet de eerste keer dit seizoen dat de arbiters mee de uitslag bepalen. Hoelang gaan we die competitievervalsing nog tolereren! Ik ben er mij van bewust dat het voor de scheidsrechters niet gemakkelijk is om een wedstrijd in goede banen te leiden, het zijn ook maar mensen. We moeten ze helpen, en die hulpmiddelen zijn er.

Ik spreek dan van de videoref en de doellijntechnologie. Zo moeilijk moet dat toch niet zijn? In Nederland is men er al mee bezig, wij gaan nog een beetje afwachten. Typisch. Ik vrees dat het bij ons weer de processie van Echternach gaat worden.

Eschweiler in Barcelona In mijn carrière heb ik ook zever gehad met de (toen nog) mannen in het zwart. Dat is zeer frustrerend. In de Europacup der bekerwinnaars hadden we thuis gewonnen met 3-0 van Barcelona…

In die tijd was het algemeen bekend dat men regelmatig genaaid werd door de scheidsrechter als men in Camp Nou moest gaan voetballen, maar we waren er gerust in.

De Catalanen hadden het moeilijk, maar kregen toen een duwtje in de rug van de Duitse scheidsrechter Eschweiler. Na een twintigtal

Voetbalschimmen Gille van Binst

Voormalig Anderlechtcoryfee

minuten stuurde hij Hugo Broos - om één of andere duistere reden - van het veld. Met tien man tegen elf en nog zeventig minuten voor de boeg werd het zeer problematisch voor ons. De verlengingen haalden we nog, maar de strafschoppen werden ons fataal. We lagen eruit!

Later vernam ik van Georges Kessler, die een goede vriend was van Eschweiler, dat die man zo corrupt was als de pest!

Vraag maar aan de Standardspelers wat er een paar jaar later in Camp Nou gebeurde, tijdens de finale van de Europabeker der bekerwinnaars tegen Barcelona. Wie was de arbiter?

Juist: onze Duitse vriend. Wie naaide de Luikenaars een serieus oor aan? Juist: Eschweiler. Hij stuurde Walter Meeuws onterecht van het veld!

Ik wed dat die man nog steeds gratis zijn vakanties doorbrengt in Catalonië...

Gille van Binst

Fair play Het satirische Canvasprogramma “De Ideale Wereld” (DIW) spotte terecht met de rode kaart voor de verkeerde KV Mechelen-speler, Paulussen, in de uitwedstrijd tegen Genk. Pijnlijk moment voor scheidsrechter Luc Wouters en zijn assistenten, mochten ze gekeken hebben. “Gooi er maar eentje uit zoals bij ING”, zegt de vierde in INGhesje gehulde ref, die vanop vijftig meter afstand - naar zijn zeggen - Wouters, zijn assistent achter het doel en zijn grensrechter aan de hoekvlag niet gezien hadden.

Spijtig dat de IDW verzuimde ook te grappen met de door het bondsparket opgelegde schorsing voor KVM-speler Mats Rits wegens gebrek aan fair play. Rits had niet gezegd dat hij schuldig was aan het vanuit de verte wel en met de neus erop niet vastgestelde en dus vermeende handspel, en niet zijn ploegmaat.

Ook de tv-beelden gaven geen absoluut uitsluitsel. Als Rits dan neen zegt, en de altijd voor de “grote ploegen” predikende journalisten en analisten ja, blijft het hoe dan ook een geval van woord tegen woord. In hoger beroep bij de Geschillencommissie werd de schorsing opgeheven. “Tweemaal een club benadelen voor een vermeende fout van één speler zou een gebrek aan fair play kunnen zijn”, was de redenering.

Men zou de commissie zowaar een gevoel voor fair play toedichten. Misschien had Genkse spits Nikos Karelis de dubieus toegekende penalty beter in handen van KVMdoelman Anthony Moris geschoven. Dat was pas een echt staaltje van fair play geweest.

En het had de blunderende ref ongetwijfeld een moment van schele hoofdpijn bezorgd.

Want waar was de fair play van Luc Wouters toen hij genoegen nam met wat een assistent hem van op flinke afstand van de feiten als waarheid influisterde? Of kunnen we beter zeggen aansmeerde? Maar we geven toe, echte fair play is al eeuwen verbannen uit het grote poencircuit van eender welke professionele sport. Vandaar dat al wie in het profvoetbal actief is beter enige voorzichtigheid in acht neemt alvorens met woorden als fair play te schermen.

Waar is hij?

Waar is hij, de fair play van verdedigers die bij vrijwel elke vrije schop of hoekschop richting de zestien een robbertje catch beginnen met aanvallers van de tegenstan-

Lierse als “zwart beest”

“Het beste Bosnië ooit” De liefde tussen de fans en de duivelse voetbalmiljonairs is na de 4-0 zege tegen “het beste Bosnië ooit” helemaal terug, wisten de media daags na de zoveelste “cruciale match”.

Knappe uitslag, dat zeker. Wel dient gezegd dat “de besten ooit” gul meewerkten om het de duivels en hun fans naar de zin te maken.

Eerst door een owngoal - volgens een recept van de “Comedy Capers”, die de vraag doet rijzen of iemand in die categorie ooit nog dwazer deed -, daarna door stom balverlies, wat de Bosnische coach mogelijk zijn laatste nietgrijze haren heeft gekost... Maakte niet uit voor de tandem Mertens-Hazard, die dankjewel zei en voortijdig het doek deed vallen voor “het beste Bosnië ooit”.

Het zou kunnen dat...

Eerlijk gezegd, een overschot aan kwaliteit heeft groep H van de WK-voorronde niet te bieden. Het heette na de loting dat Bosnië-Herzegovina “de zwaarste tegenstander” voor de “duivels” zou zijn. Na wat het op de grasmat van de Heizel legde, is dat mogelijk nog zo. In dat geval zou het kunnen dat “de duivels” in

15

2018 naar de WK-eindronde in Rusland trekken met het maximum van dertig punten op dertig uit de kwalificatieronde. Tenzij Gibraltar in de terugmatch roet in het eten komt gooien aan de Heizel, wat niet in de lijn van de verwachtingen ligt.

Zotter moet niet meer Of de winst tegen Bosnië daaraan lag of niet, doet niets af aan het feit dat het echt niet zotter meer moet worden: op initiatief van bondscoach Roberto Martineze, zal een drone de trainingen van de “duivels” filmen. Die film moet een duidelijker beeld scheppen van looplijnen, positiespel en andere ditjes en datjes; deeltjes van het schild “voetbalwetenschap” waarop coaches zichzelf verheffen. Dat Marc Wilmots daar niet aan gedacht heeft en zijn opvolger wel, kan, in de ogen van journalisten en analisten, uitgroeien tot een deel van het kwaliteitsverschil tussen de ex- en de huidige bondscoach. In afwachting dat, godbetert, straks onbemande vliegtuigjes boven stadions van eersteklassers gaan cirkelen, laten we onze gedachten even uitgaan naar Desiderius Erasmus en zijn literaire meesterwerk “De lof der zotheid”.

Al kwam geen enkele speler uit de Jupiler League aan de bak in de voorbije WK-interlands. Toch geen voetbal in eerste klasse A in het weekend. Dat lag anders in eerste klasse B. “Wat de Bosniër Spahic tegen “de duivels” kon, kan ik ook”, moet Maxim Biset, verdediger bij de Great Old gedacht hebben.

Dus scoorde hij een knap doelpunt op het Lisp, maar wel in eigen doel. Hij presteerde dat ook in de thuismatch tegen Lierse. De pallieters als “zwart beest” van Antwerp, het gaat in die richting. Het moet al echt gaan spoken om Lierse of Roeselare nog van de eerste periodetitel in eerste B te houden.

Aan de Bosuil moeten ze zich maar troosten met de gedachte dat er nog een tweede periodetitel in de pijplijn zit.

Feestje op het Kiel Beerschot-Wilrijk nam nu ook de maat van Geel, en is alleen leider in “1ste amateurs”. Het Kielse feestje blijft doorgaan. Kunnen de troepen van Marc Brijs het straks aanstormende D-drieluik tegenstanders Dender, Dessel en Deinze ook zonder al te veel kleerscheuren achter zich laten, dan wordt de promotiedroom van de “ratten” een stuk minder droom en eenzelfde stuk realistischer.

Goed en nog beter Zowel Tom Boonen als Greg van Aevermaet voelden zich naar eigen zeggen goed na ParijsTours, generale repetitie op het bakoven WK, zondag in Qatar. Tom werd 17de, olympische kampioen Greg na een “tv-geniek attackske” op een molshoop in de finale 77ste.

Wie zich stellig nog beter dan goed heeft gevoeld, is de Fransman Arnaud Démare die in Tours enkel Fernando Gavira voor zich moest dulden. Als Etixx-Quick Step-manager Patrick Lefevere met één van zijn mannetjes in het WK op de weg een vervolg wil breien aan de winst van zijn team in de ploegentijdrit, doet

der. Elk van die ingrepen noodzaakt de enig mogelijke sanctie: strafschop. Zoals de gele of rode kaart ook de enig mogelijke bestraffing is voor én aanvallers én verdedigers die elkaar in de zestien in een houd- of wurggreep houden of tegen de grond smakken of trappen. Waar is de fair play van de scheidsrechters die in negen van elke tien van die gevallen doen alsof hun neus bloedt?

Waar is de fair play van voetballers die bij de minste aanraking, of zelfs in afwachting daarvan, voor dood neervallen? Ergerlijk. In de hoop dat de ref met een gele kaart voor de tegenstander komt aandraven, en liever nog een rode. Amper trekt de man met de fluit een kleurtje, of het voor dood neergeschopte en kermende “slachtoffer” dartelt al opnieuw over het gras als een piepjong veulen. Matennaaien heet dat.

Waar is de fair play in de vele gevallen dat “grote ploegen” scheidsrechterlijk bevoordeeld worden, maar “kleintjes” zelden of nooit? En waar is de “fair play” van de nieuwe bondscoach die een probleem heeft met de positie van linkerflankverdediger, maar er niet alles aan gedaan heeft om Nana Asare van AA Gent - nog altijd geen Belg! - een kans te gunnen?

Waar was, “last but not least”, de fair play van de voetbalbond om op een correcte en loyale manier alle duivelsfans te vergoeden die, blij gemutst, naar het WK in Brazilië trokken, daar op een soort mestvaalt terechtkwamen in plaats van in een duurbetaald door de bond opgetrokken en met veel bombarie bezongen “luxe fandorp”?

We zwijgen nog over het gebrek aan fair play van de media als die nalaten om te blijven hameren op die wantoestanden tot de verantwoordelijken hun schuld tot de laatste eurocent afgelost hebben aan al wie daar recht op heeft. Fair play en voetbal? Een beetje ernstig blijven, asjeblieft!

hij er goed aan om zondag de heer Démare 250 hete kilometers van heel dichtbij in het oog te laten houden.

Hiaat van de eeuw Basketlegende Ann Wauters zal ook eind 2016 geen sportvrouw van het jaar worden.

Deze keer staat Nafi Thiam, olympische kampioene in de zevenkamp, in de weg. De enige titel in het vrouwenbasket die nog niet op het palmares van Wauters staat, is winst in de NoordAmerikaanse profcompetitie WNBA. Op haar 36ste wil ze bij Los Angeles Sparks haar laatste kans grijpen om ook die trofee binnen te halen. Halfweg deze maand weten we of ze daar al dan niet in geslaagd zal zijn.

Voor de reputatie van de erelijst “sportvrouw van het jaar” in haar land heeft het resultaat geen belang meer. Dat de naam Ann Wauters er op ontbreekt, is zowat het sportieve hiaat van de eeuw. Misschien doet de sportpersbond er goed aan het uit de wereld te helpen door haar volgend jaar, of dat er na, tot sportvrouw van alle jaren uit te roepen waarin ze een weergaloze carrière uitbouwde.

Drieluik balen Het was balen voor David Goffin. Favoriet in de finale tegen de Australiër Nick Kyrgos in het verre Tokio ging de Luikenaar toch onderuit, en pakte zo voor de derde keer naast een ATPzege, na Metz en Kitzbühl, twee jaar geleden.

Balen deed in Gieten ook Wout van Aert, die er na mechanisch defect en een beetje ziekjes pas negende werd.

Mathieu van der Poel won, baalde op zijn beurt in Ronse waar Van Aert dan weer won, meteen orde op zaken stelde in de tussentijdse balans tussen beide veldritkannibalen.

In de Iron Man op Hawaï moesten Bart Aernauts en Frederik van Lierde respectievelijk met een achtste en een tiende plaats vrede nemen. Daarmee was een drieluik “balen” compleet.

16

Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

13 oktober 2016

overtuigd, een braaf meisje. Alleen lopen wij niet zo warm voor de trucjes van lamme Charel die haar advocaten toepassen: haar ouders al dan niet fysiek uit het land laten verdwijnen om van haar een “onbegeleide minderjarige” te kunnen maken. Het kromme kader van de rechtsstaat...

Lachstuip Het befaamde bedrijf Amazon zag zich verplicht een carnavalskostuum, een soort van boerka met sluier en minirok, uit de rekken te halen na hevig protest. Met de volgelingen van de profeet valt niet te lachen, dat is nogmaals bewezen.

Bijziend Zelfs de burgemeester van Antwerpen liet zich horen in de zaak van het lesbische koppel dat half september in Antwerpen werd belaagd door homofobe jongeren. Niet weinig mensen stellen zich vragen bij dat woord “jongeren”. Men vraagt zich af welke olifant er in de kamer stond.

Kluitje en riet

Absurdistan Verstandig?

Toerisme Vlaanderen investeert enkele miljoenen in de federale koninklijke bibliotheek van belgië, de befaamde Albertina. Die bib valt onder de federale wetenschappelijke instellingen. De minister die dat doet, is Ben Weyts.

Wie vond de N-VA ook weer staatsgevaarlijk?

Schandelijk!

Namens de miljoenen vrouwelijke kopers van Vijftig Tinten Grijs wensen wij protest aan te tekenen tegen de vrouwonvriendelijke uit-

spraken van de heer Trump D., ook bekend als Amerikaans presidentskandidaat. Onduldbaar, wat die man zegt.

Voorbeeldfunctie Eurocommissarissen, het zijn idealisten van de puurste soort. Wij zijn dan ook lichtjes geschandaliseerd door de kritiek op gewezen commissaris Ferrero-Waldner, die “vergat” te melden dat ze onmiddellijk na haar EU-loopbaan koos voor de vetpotten van de bedrijfswereld in een verboden sector. Uiteindelijk, als gewezen grote baas Barroso soepel met de regels mag omspringen, waarom zij dan niet?

Omweg De Kosovaarse Djellza is, daar zijn wij van

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

A B C D E F G H I J K L HORIZONTAAL A. Herrieschoppers B. Reisaccommodatie meer dan één maal verhuren C. Vrouwelijk - Tin - Meisjesnaam D. Meisjes die sportwedstrijden amuseren en stimuleren E. Netwerk van ondernemende senioren - Lichaamsdeel F. Golfterm - Vervoermiddel - In prima conditie G. Hard geluid - Lidwoord - Muzieknoot H. Latijnse groet - Sterke drank I. Behoeften - Gecastreerde hengst J. Eerder dan gedacht - Een kaartspel beoefenen K. Doorzichtig weefsel - Oude lengtemaat - Onbegroeide L. Deel van een wiel - Paddestoelsoort

Het heeft niet veel gescheeld of we hadden er, naast Jozef de Kesel, nog een tweede kardinaal bij. Het Vaticaan kon alleen niet goed beslissen of het Rik Torfs dan wel Etienne Vermeersch zou worden.

Invoeren graag In het Vlaams Parlement wordt regelmatig gebakkeleid over een maximumfactuur voor het secundair onderwijs, om ouders met niet te veel kosten op te zadelen. Wij suggereren eerder een maximumfactuur voor belastingbetalers, dàt zou ons nu eens plezier doen.

Een kleine inspanning Antwerps havenschepen Van Peel wijdde net een tijdelijke veerdienst in over het Kanaaldok ten behoeve van de fietsers die de Lillobrug door werken - niet kunnen gebruiken. Met een beetje schuiven en schikken is het veer DoelLillo terug in dienst. Echt!

Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie

Da’s gesproken Wij zijn behoorlijk blij met de straffe taal van Montasser Alde’emeh. Het huidige vluchtelingenbeleid “funest” noemen, opvang van vluchtelingen in moslimlanden verlangen, het klinkt velen als muziek in de oren. En het komt nu eens niet van VB of N-VA.

Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be

www.deblauwevogel .be

Op het Noorderterras

Kruisende woorden 1027

Een zanger als Jacques Brel, die naast veel mooie liedjes ook een heel denigrerend liedje over flaminganten heeft gezongen, krijgt een zaal in het Parlement naar zich genoemd. Als N-VA echter een zaal wil noemen naar Jan Delaet, de eerste volksvertegenwoordiger die de parlementaire eed in het Nederlands heeft afgelegd, gaat dat feestje niet door. Zoek het verschil.

Keuze

Verticaal 1. Vlaamse zanger met zuiderse roots 2. Ultraviolet - Handgreep op de tram 3. Oost-Vlaams dorp 4. Niet wezenlijk - Samenwerkingsver- band van landen die netto olie uitvoeren 5. Getij - Portugees voetballer 6. Op de manier van - Hoogtepunten 7. Japans schrijver, winnaar Nobelprijs 1994 - Zit te strak 8. Oost-Vlaams dorp 9. Oosterse vechtsport - Ik heb het gevonden 10. Voegwoord - Grond bij een boerderij - Scandinavische jongensnaam 11. Amsterdamse dierentuin - Frans lidwoord 12. Adembenemend

De oplossingen van het kruiswoordraadsel nummer 1026 vindt u op blZ. 14

Carpe diem Bij het opstaan ’s morgens voelt een mens dikwijls al hoe de dag zal verlopen. Je stapt best niet met je linkerbeen uit bed. Dat had ik die ochtend niet gedaan, en toch voelde ik onmiddellijk dat het mijn dag niet ging worden.

Maar…, ik trok naar het Noorderterras!

Onderweg een koud windje. Koud voor mij, want even zo goed zag ik een man lopen met zijn hemd open tot aan zijn navel. Plichtsbewust stapte ik verder, klom de trappen op naar het Noorderterras en zag dat mijn bank bezet was. Ik slikte in stilte een vloek in en ging aan de reling naar de Schelde staan kijken.

Misschien vind je het vreemd als ik je zeg dat de twee banken links en rechts van de mijne leeg waren. Waarom was ik daar dan niet gaan zitten? Omdat ik een gewoontebeest ben. En omdat bijgeloof een rol kan spelen.

Op de bank, die ik de mijne noem, heeft de muze mij nog nooit in de steek gelaten om aan de nodige kopij te geraken. Lang hield ik het kijken naar de Schelde niet vol. Ik overwoog naar huis te gaan. Daar moest ik mijn fantasie laten werken en die is gelukkig groot.

Ik slaakte een diepe zucht.

Plotseling voelde ik een hand op mijn rug.

“Dag Tee”, klonk een stem.

Ik draaide me om en zag verdorie de Gerard, de grootste fantast die ik in mijn leven heb ontmoet. Ik had hem lang niet meer gezien. Iedereen kende hem als de Gerard.

Hij was een potige, sterke kerel. Nooit had iemand hem aangesproken met Gerard, het was altijd de Gerard.

“Leefde gij nog?” vroeg de Gerard. “Het is een eeuwigheid geleden dat ik jou zag. Laat ons wat babbelen, daar op die lege bank.”

Tot mijn grote verbazing wees hij naar mijn bank die niet meer bezet was. Even later zaten we daar en voelde ik me op mijn gemak.

“Men zou geld geven om jou te zien”, zei de Gerard.

“Ik leef nog, kom regelmatig buiten, maar natuurlijk is het niet meer zoals vroeger”, lachte ik.

“De jaartjes, man. Wij zijn even oud, dat weet ik nog van toen we samen op de lagere

school zaten. We moeten aanvaarden wat komt en genieten van iedere dag die we mogen beleven. Carpe diem, pluk de dag, is een schone spreuk. Sommige mensen plukken te weinig.”

“Je moet iets vinden om te plukken”, zei ik.

“Niet altijd even gemakkelijk. Daarvoor moet je bij de politici zijn. Die vinden altijd wat om de mensen te plukken.”

“Als we over politiek beginnen, kan het gevaarlijk of heftig worden”, lachte de Gerard.

“Je mag weten dat ik met mijn rechterhand schrijf, nooit met mijn linkerhand. Links deugt niet. Alleman mag dat weten.”

Ik reikte hem mijn rechterhand met de woorden: “Dan zijn wij broeders.”

“Heb je daar nog geen last mee gehad?”, vroeg de Gerard.

“Meer dan eens, man. Ik werd er zelfs ooit voor gebroodroofd. Dat moet je er bijpakken als ze weten dat je rechts bent.”

“Ken jij de Bijbel goed?”, luidde de nieuwe verrassende vraag van de Gerard.

Ik waggelde mijn hand om aan te duiden dat ik er geen specialist in ben. Dat was voor de Gerard voldoende om verder te gaan.

“Kijk, Tee. In de Bijbel lees je dat de bokken aan de linkerzijde en de schapen aan de rechterzijde van de Hemelse Rechter zullen gesteld worden.

Weet je dat het begrip ‘links’ op verschillende plaatsen in de Bijbel een ongunstige betekenis heeft. Weet jij wat het Latijnse woord voor links is?”

“Zeg het mij.”

“Het Latijnse woord voor links is sinister.

Je weet wat dat betekent?”

Ik kreeg de kans niet om te antwoorden, de Gerard ging meteen verder.

“Sinister staat voor iets waarvan men niets goeds verwacht, iets griezelig, somber, onheilspellend, duister en snood. Als je dat allemaal hoort, ben je dan niet beter af met rechts?”

“Daar hebben wij niet het minste probleem mee”, zei ik. “Als een rabiate linkse ons nu hoort, gooit hij ons tot in het midden van de Schelde.”

“Dan zal hij eerst nog veel boterhammen moeten eten”, besloot de Gerard.

TdW