't Pallieterke van 3 november 2016

72ste jaargang • nummer 44 • donderdag 3 november 2016

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

€ 2,20

Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...

Graag heldere taal over Vlaamse en Waalse toekomst De communautaire invriesperiode loopt stilaan af. In een opiniestuk in Knack stelde Robert Stouthuysen, erevoorzitter van Voka, dat federaal België krom staat van constructiefouten, grendels en niet-homogene bevoegdheidspakketten. Hij pleit voor een communautair pact, niet voor de opdeling van België. Kan het een zonder het ander?

Stouthuysen ondertekende goed tien jaar geleden al een aantal Vlaamse Manifesten, maar altijd met de handrem op. Al in 2005 schreef hij dat economie voorrang moest krijgen op de institutionele hervormingen. Toen al wisten we waar zijn prioriteiten lagen, maar ook de zwakte van zijn analyse. Het institutionele conflict is precies de klem op het economische beleid.

Volgens Stouthuysen heeft Vlaanderen vandaag twee opties: de communautaire stilte voortzetten in Michel II of tijd verliezen met gekibbel over defederaliseren/herfederaliseren, confederaliseren (“België is in feite al een confederatie”) of opdelen van België.

Pact Stouthuysen stelt daarom een derde weg voor: een communautair pact tussen de partijen, te onderhandelen in de luwte, voor te bereiden in een gemengde commissie van parlementsleden en “externe experten” en af te ronden tegen einde 2020.

Het doel van zijn “pact” is financieel en economisch: buitenlandse markten veroveren, de belastingdruk en schuldenlast verlagen, staatsschuld en begrotingstekorten onder controle te houden/krijgen etc. En het enige wat het pact niet mag zijn, is een stap naar de opdeling van België.

Dit verhaal doet sterk denken aan het samenwerkingsfederalisme waar hij in 2005 voor pleitte. Aan stilstand dus… Aan de evacuatie van een staatshervorming naar een (experten)territorium buiten de politiek? Tot voorbij de verkiezingen van 2019 zelfs…

Weyts Wat denkt de N-VA daarover? Laten we veronderstellen dat Ben Weyts het zo een beetje weet. En het wat vrijer mag formuleren dan zijn

baas in Antwerpen. Dat deed hij vorige week in Het Nieuwsblad.

We moeten na de volgende verkiezingen “naar het confederalisme”. Ook dat klinkt net iets anders dan “naar een onafhankelijke republiek Vlaanderen”, zoals het in die vervelende Statuten nog altijd staat genoteerd. Ook hier dus terminologische onduidelijkheid. Kunnen we dat eens uitklaren?

Weyts denkt minder aan de belangen van het patronaat dan Stouthuysen. Zijn kijk op de economie is dan ook optimistischer: “De vele nieuwe jobs komen in kleine porties, zoals tapas. Terwijl grote schotels als ING de deur uitgaan. Maar op het einde heb je wel meer gegeten”. Mooie beeldspraak, al gaat ze wat voorbij aan de Waalse crisis, en de cofinanciering ervan door Vlaanderen (transfers).

Maar voor het overige herhaalt Weyts vrij keurig de flamingante argumenten van jaren geleden. De verschillende reacties in Vlaanderen en Wallonië op de handelsverdragen met Canada “tonen nog maar eens aan dat België eigenlijk een tweelandenstaat” is. Als interviewer Pieter Lesaffer, niet goed ingelicht terzake, opmerkt dat je ook omgekeerd kunt reageren en vragen dat buitenlandse handel maar beter weer federaal wordt geregeld, krijgt hij een tik op z’n bakkes: “De buitenlandse handel is net naar de deelstaten gegaan omdat men het op Belgisch niveau niet eens raakte - zoals nu ook blijkt.”

De minister van Mobiliteit en Openbare Werken voegt er meteen een paar andere communautaire kwesties aan toe, zoals het rijbewijs met punten. Dat komt er niét, want de Franstaligen vinden dat een aantasting van hun “vrijheid”.

Terminologie Even terug naar de terminologie. Stouthuy-

sen wil niet weten van “het opdelen van België”, Weyts en de N-VA verbloemen het woord “onafhankelijke republiek”. Dit semantische debat verdeelt de Vlaamsgezinden (einddoel) en het verwart de Vlaming omdat hij sommige abstracte termen zoals confederalisme niet eens snapt (middel).

Kunnen we het zoals de Tsjechen hebben over “een fluwelen scheiding”? Krijgen we de essentie beter uitgelegd als we een splitsing vergelijken met een ‘vechtscheiding’, en confederalisme met afspreken over ‘living apart together’? Als we met zovelen als mogelijk maar inzien dat België Vlamingen en Walen hindert.

Daarom is het goed dat Weyts zijn mond roert: een zevende staatshervorming? “Oud recept, werkt niet meer.” Dus ook de fiscaliteit en de sociale zekerheid splitsen? “De teksten van ons congres over confederalisme zijn nog steeds actueel. Het is nu een kwestie van die uit te voeren.”

Daarom is het goed dat radicale Vlamingen ook beseffen dat je voor welke afspraak en oplossing dan ook met twee moet zijn. Wij, en de tegenpartij natuurlijk. Hier lezen we – half tussen de lijnen – dat de N-VA dat ook wel beseft: voor een oplossing moeten we bij de PS zijn… Weyts geeft toe dat het probleem eigenlijk is dat de huidige federale regering “maar één gemeenschap van het land vertegenwoordigt.”

In zo’n situatie is het normaal dat de Franstaligen zich verzetten. “Voor de communautaire agenda is onze bondgenoot de partij die de meerderheid van die gemeenschap uitmaakt, en dat is PS.” Als er hierover al stille onderhandelingen zouden zijn, dan is dat “diep onder de waterlijn”, aldus Weyts.

Zijn Vlaanderen en Wallonië twee verschillende werelden, of is dat perceptie, zoals Lesaffer suggereert? Moeten we nog twijfelen?

De vakbondsstakingen, de tegenstelling over CETA, over het rijbewijs vullen we hier wekelijks aan. Vlamingen kunnen het maar beter nauwkeurig oplijsten, als belangrijkste argu-

ment in de politieke debatten van de komende jaren.

Kloof Laat het dan gaan over de economische kloof. De jongste maandstatistieken van de RVA zijn weer ongenadig voor Wallonië.

Laat het dan gaan over de regionale sociale kloof. Staken en een handelsverdrag de grond inboren, ze kunnen er iets van daar over de taalgrens. “Het linkse militantisme was er altijd groter dan in Vlaanderen”, herhaalt ULB-politicoloog Pascal Delwit in De Tijd. Zelfs Peter Mertens (PVDA), ziet dat in het Vlaamse maatschappelijke debat 80 procent van de stemmen pro-CETA is. Een peiling van RTL-TVI gaf aan dat 70 procent van de Walen achter het CETA-verzet staan.

Laat het dan gaan over de politieke kloof. In Wallonië gedijt extreem links als een vetplantje in het zonlicht. Waals minister-president en “witte ridder” Paul Magnette (PS) probeerde met francofoon radicalisme en met zijn CETAkabaal de PTB te stoppen.

Nog zien of dat lukt. De Strijd om de Waalse ziel vergroot de kloof met het Vlaanderen van Bart de Wever. Hoe meer Wallonië naar links opschuift, hoe beter voor de N-VA. Omstreeks Nieuwjaar weten we of de terugval van de PS is gestopt.

Laat het bij momenten ook gaan over de culturele kloof. Over hoe Wallonië anders omgaat met media, met onderwijs, met kunst, met identiteit, en met ontelbare aspecten van het samenleven.

Wat media betreft moeten de Vlaamsgezinden zich overigens ook eens bezinnen over die interne krachten die een verdere Vlaamse staatsvorming permanent in de weg staan.

Hedebouw steekt niet onder stoelen of banken dat hij de Vlaamse media wil bespelen om zijn Vlaamse kameraden “van de grond” te helpen. Merkwaardig nieuws is dat voor Groen en sp.a. En goed nieuws voor De Wever en Weyts.

2

Actueel

3 november 2016

Onthullen nationaliteit van criminele migranten ter discussie in Duitsland In Duitsland ontwikkelt zich sinds enkele dagen een publieke discussie omtrent de bewuste censuur in de berichtgeving over criminele feiten begaan door migranten. De gebeurtenissen rond de jaarwisseling in Keulen en andere Duitse steden liggen nog vers in het geheugen, maar maakten blijkbaar weinig indruk op perslui. Informatie verlenen over de herkomst van criminelen is niet relevant, klinkt het. Veel Duitsers liggen er niet echt van wakker, maar toch neemt het onveiligheidsgevoel toe. In 2015 verliet een recordaantal Duitsers de grote stedelijke centra of vertrok gewoon naar het buitenland.

behandelen door hen essentiële informatie te onthouden,’ zegt ze. ‘Wij denken dat dit totaal fout is. Dit schept wantrouwen tegenover de pers en het beleid.’

Bild onthulde zelf de nationaliteit van een 19-jarige die op 2 oktober een vrouw van 90 jaar had verkracht in Düsseldorf. Aanvankelijk had de Hamburger Morgenpost het over een 19-jarige dakloze. Volgens de politie ging het om een Zuid-Europeaan met Noord-Afrikaanse achtergrond. Uiteindelijk achterhaalde Bild dat het ging om een Marokkaanse crimineel met een Spaans paspoort. De man was zeer goed gekend bij de politie als winkeldief en zakkenroller.

Op 30 september had een migrant een jonge vrouw seksueel lastiggevallen in de trein van Parijs naar Mannheim. De lokale krant maakte zich belachelijk door op het einde van haar berichtgeving uitdrukkelijk te stellen dat het artikel aanvankelijk de nationaliteit van de dader vermeldde, maar dat men deze niet wilde publiceren om in regel te zijn met de redactionele richtlijnen. Dat is zo goed als bevestigen dat het juist om een migrant of vluchteling ging.

Draag sportschoenen

Net zoals in ons land hanteert ook de Duitse Raad voor Journalistiek (Deutscher Presserad) een ethische code die bepaalt dat alle berichtgeving over criminele feiten slechts bij werkelijke noodzaak informatie mag bevatten over de religieuze, etnische of andere achtergrond van zowel daders als slachtoffers. Met deze regels wil men stigmatisering en discriminatie voorkomen. Ze gelden uiteraard ook voor minderjarigen. De politiediensten volgen min of meer dezelfde ethische code, behoudens uitzonderingen voor opsporingsdoeleinden.

Junge Freiheit Op 17 oktober berispte de Duitse Raad voor Journalistiek het Duitse weekblad Junge Freiheit - zeg maar een Duits ‘t Pallieterke - voor het onthullen van de nationaliteit van drie Afghanen die in april in een station in Wenen een

vrouw hadden verkracht. De Raad eiste de onmiddellijke verwijdering van bewust artikel van de webstek van het weekblad met de melding dat de Afghanen werden voorgesteld als tweederangsburgers. Junge Freiheit is daar niet op ingegaan en is vast van plan ook in de toekomst de nationaliteit van criminelen te publiceren. Lutz Tillmanns, directeur van de Raad voor Journalistiek, dringt nochtans aan op zelfcensuur om discriminatie te voorkomen. Hij wordt daar echter niet in gesteund door Tanit Koch, de hoofdredactrice van Bild, toch nog altijd het meest gelezen dagblad van het land.

Bij haar aantreden in januari dit jaar, dus kort na de gebeurtenissen in Keulen, was één van haar eerste stellingen dat de waarheid dient gezegd te worden over de daders van welk crimineel feit dan ook. ‘De Duitse Raad voor Journalistiek wil dat wij onze lezers als kleuters

Ook in politiemiddens is men het niet helemaal eens met het minimaliseren door de Duitse autoriteiten en media van criminele feiten begaan door migranten. Volgens Arnold Plickert van de Duitse Politievakbond in Nordrhein-Westfalen is de politie niet geïnteresseerd in het stigmatiseren, maar eerder in het correct inlichten van het publiek. ‘Censuur is vernietigend voor het vertrouwen van de bevolking in de politie. Na januari 2016 hebben wij onze lessen geleerd en wij moeten bereid zijn om de problemen in dit land openlijk te benoemen.’ Aan preventie doet men in ieder geval. De politie van Kiel geeft tips, die we graag delen met onze vrouwelijke lezers: verplaats u altijd met twee of drie; vermijd alcohol en drugs; als je het niet kunt laten, drink enkel uit de fles en open de fles zelf; kijk niet alleen naar het scherm van uw smartphone, maar observeer voortdurend uw omgeving; volg een cursus zelfverdediging; indien je wordt aangevallen, mik dan vooral op de weke delen van je aanvaller, zijn ogen, zijn neus, schop tegen zijn scheenbenen. De laatste tip vinden wij de beste: draag sportschoenen in plaats van hoge

Welke toekomst voor de handelspolitiek?

De CETA-saga doet vragen rijzen over de hangende handelsakkoorden tussen de Europese Unie en onder andere de Verenigde Staten, Japan, de Mercosur-landen en India. De kans dat er hier nog een akkoord kan worden afgesloten, is klein. Al is dat niet alleen het gevolg van de Waalse soloslim.

Waals minister-president Paul Magnette (PS) geeft het openlijk toe: zijn verzet tegen CETA was ook ingegeven door een strategie om op termijn het grote TTIP-handelsakkoord tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten onmogelijk te maken.

Want wanneer blijkt dat een regio met 3,5 miljoen van de meer dan 500 miljoen Europese burgers het Europees-Canadesehandelsverdrag op de lange baan konden schuiven, dan zal dat ook met het veel zwaarwichtiger TTIP-verdrag het geval zijn.

Ook andere onderhandelingen bezig Meteen rijst de vraag of er nog plaats is voor een Europese handelspolitiek. Momenteel zijn nog andere handelsbesprekingen bezig. Onder andere met Japan, India en de Mercosur-landen (Brazilië, Argentinië, Uruguay, Paraguay, Venezuela en Bolivia). Niet dat er geen sprake is van handel met die landen, maar een vrijhandelsakkoord moet de handelsrelaties verder verdiepen.

Echter, meerdere factoren wijzen erop dat die handelsverdragen niet voor morgen zijn. Het is ook zeer twijfelachtig of ze er nog komen. Sinds de eeuwwisseling is er in de wereldeconomie opnieuw sprake van een tendens naar protectionisme, naar meer afgeschermde markten. Dat maakt handelsverdragen bij een toenemend deel van de bevolking minder populair.

De eerste protesten kwamen vooral van linkse antiglobalisten.

De beweging kreeg na de financiële crisis van 2009 een nieuwe impuls met stromingen als ‘Occupy Wall Street’. En nu is er een nieuwe strekking die geïnspireerd is door de verschillende politici die als ‘populisten’ worden bestempeld. Het ver-

haal is bekend: de globalisering doet een aantal banen verdwijnen, vooral bij laaggeschoolden. Bovendien koppelen de voorstanders van economische globalisering daar vaak een discours van “open grenzen” en “totaal vrij verkeer van personen” aan.

Dit zorgt voor extra onrust over de vele migratiegolven. Komt nog bij dat de groei van de wereldeconomie sinds enige tijd lager ligt dan de toename van de internationale handel. Ook al kopen en gebruiken de tegenstanders van vrijhandel en globalisering producten die net de incarnatie zijn van die vrijhandel - denk aan gsm’s en smartphones - een steeds groter deel van de westerse bevolking vindt dat het huidige economische model op de schop moet. Het verklaart voor een deel het succes van politici als Donald Trump en Marine Le Pen.

hakken, zo kun je beter weglopen.

Naar het Balatonmeer De Duitse bevolking lijkt niet echt de slaap te laten over het al dan niet onthullen van de nationaliteit van criminele migranten of vluchtelingen. Volgens een recente peiling vindt een kleine 70 procent van de Duitsers wel dat de onveiligheid de laatste twee jaar is toegenomen. 65 procent van de ondervraagden zegt vooral op de hoede te zijn in treinstations, de metro en op publieke evenementen.

Zeer recent was de verontwaardiging wel groot in Hamburg naar aanleiding van de verkrachting in maart van een vijftienjarig meisje door drie minderjarige Servische migranten, waarvan één veertienjarige. Zij voerden hun slachtoffer dronken, verkrachtten haar en penetreerden haar met alle mogelijke voorwerpen, en lieten haar dan voor dood achter in een tuin bij vriestemperatuur.

De rechter vond blijkbaar niet de juridische middelen om de daders van hun vrijheid te beroven en sprak op 24 oktober zeer milde straffen uit met de mededeling dat de daders schuld hadden bekend, tot inzicht waren gekomen en geen gevaar meer vormden voor de samenleving. Een onlinepetitie behaalde ondertussen meer dan 80.000 protesthandtekeningen en de openbare aanklager is naar verluidt in beroep gegaan. Gaat het de Duitsers dan zoals de Zweden vergaan? Ook Zweden is zwaar geteisterd door criminaliteit en seksuele delicten van migranten. Op 18 oktober stuurde Sigrid Meierhofer, burgemeester van GarmischPartenkirchen, een brief naar de Beierse regering waarin hij dreigt het opvangcentrum van 250 migranten in zijn stad te laten sluiten. In de zes weken dat het centrum is bewoond, ontving de politie van de lokale bevolking meer noodoproepen dan op één jaar.

Sommige Duitsers zoeken inmiddels andere oorden op en verkiezen het platteland boven de steden. Volgens de statistieken verlieten 138.000 Duitsers in 2015 het land. Dit zou het hoogste cijfer zijn in jaren. Velen onder hen zijn intellectuelen die vooral de voorkeur geven aan Zwitserland en de Verenigde Staten. De uitbater van een immobiliënkantoor nabij het Balatonmeer in Hongarije meldt echter dat 80 procent van het Duitse cliënteel de migrantencrisis vermeldt als reden voor hun verhuis.

RIRO

Uit de smalle beursstraat Onduidelijke bevoegdheidspakketten Maar het ongenoegen van de bevolking en de toenemende protectionistische tendensen zijn slechts één oorzaak van de sputterende handelsmotor. Ook de Europese elite moet eens de hand in eigen boezem steken. Niet enkel over haar gebrekkige communicatie, maar ook en vooral over procedures om tot handelsakkoorden te komen. Of men het graag wil of niet, met het Verdrag van Lissabon hebben de EU-lidstaten een belangrijk deel van hun soevereiniteit opgegeven wanneer het over handelszaken gaat. Handel is een exclusieve Europese bevoegdheid, tenzij het over sociaal beleid, milieu, consumentenbescherming, transport, veiligheid, gezondheidszorg en energie gaat. In dat geval moeten zogenaamde gemengde handelsverdragen worden afgesloten. Maar in de praktijk is onduidelijk wanneer zo’n gemengd verdrag moet worden afgesloten, wat leidt tot een juridisch imbroglio.

In de praktijk vond men hier de voorbije jaren af en toe een oplossing. Een handelsverdrag werd onder voorbehoud goedgekeurd. Dat gebeurde in 2010 met een vrijhandelsakkoord met Zuid-Korea. Het trad deels in werking, maar de materies waarvoor een nationale goedkeuring nodig was, werden geactiveerd na het ‘ja’ van verschillende nationale parlementen, vijf jaar later.

Problematischer was de vraag van de Europese Commissie aan het Europees Hof van Justitie in 2014 over een handelsakkoord met Singapore. Moest hiervoor de toestemming gegeven worden door de lidstaten (en dus ook regio’s in België) of niet? Het blijft wachten op de uitspraak van het Hof. Wellicht zal het Hof zeggen dat het hier om een exclusieve EUbevoegdheid gaat. Was die uitspraak er al gekomen, dan was de CETA-heisa wellicht vermeden. De uitspraak van het Hof zal ook bepalend zijn voor toekomstige akkoorden, zoals het omstreden TTIP-verdrag.

Angélique Vanderstraeten

Actueel

3 november 2016

3

FBI dropt atoombom Juist toen iedereen dacht dat het voorbij was, ontplofte het internet vrijdagavond.

Hillary Clinton, de Democratische presidentskandidaat en tot voor kort naar een massieve overwinning aan het stomen na het lekken van de seksistische NBC-tape van Trump, zit nu in bijzonder wild vaarwater. Clinton is namelijk opnieuw het doelwit van een federaal onderzoek. De FBI heeft het onderzoek naar Clintons mailschandaal opnieuw geopend. Met nog minder dan een week te gaan tot de verkiezingen (8 november) is het onwaarschijnlijk dat de corruptiestempel op Clintons hoofd zal vervagen ten voordele van andere verkiezingsthema’s. Of zoals de Amerikanen zeggen: “All bets are off”, alles kan nu nog.

Afgelopen vrijdag verbaasde FBI-directeur James Comey iedereen met een schokkende brief naar het Amerikaans Congres (zeg maar de Kamer van de VSA). De FBI zou het onderzoek naar de private mailserver van Clinton (Clinton gebruikte een private mailserver toen ze buitenlandminister was, wat strafbaar is) opnieuw openen omwille van het vinden van “bijkomende e-mails”.

Vage brief Over welke nieuwe informatie het precies gaat, is niet duidelijk, want de brief van Comey was redelijk vaag en meldde niet vanwaar en van wanneer de nieuwe mails afkomstig zijn. Hillary’s campagneteam eiste al het onmiddellijk en volledig openbaar maken van de nieuwe informatie opdat de verdachtmakingen zouden kunnen stoppen of gedempt worden.

De New York Times liet weten dat het zou gaan om mails die zijn ontdekt door het

onderzoeken van elektronische toestellen van voormalig Democratisch parlementslid Anthony Weiner (die zelf onder onderzoek ligt omwille van mogelijk pedofiele sms-uitwisselingen).

Intussen doen heel wat (samenzwerings) theorieën de ronde over waarom de FBI net nu handelt. Eén ervan haalde het populaire en rechtse radioprogramma The Rush Limbaugh Show: daarin werd gesteld dat door de gewiste private mails van Clintons buitenlandministerperiode wel eens de gehele regering - president Obama incluis - zou kunnen geïncrimineerd worden. FBI-directeur Comey zou daarom Hillary Clinton opofferen om de rest van de Obama-administratie te redden van vervolging. Een andere theorie is dat Comey zichzelf wil beschermen omdat een overwinning van Trump waarschijnlijker werd (Trump was al voor de FBI-onthulling licht aan het stijgen in de peilingen) en Comey zijn carrière in rook zou zien opgaan.

Bijdragend aan de theorieën is het feit dat de FBI al enkele weken in het bezit was van de nieuwe informatie en gewacht heeft tot vorige vrijdag om te handelen. Voorlopig is er nog geen bewijs voor die pistes.

Hoe het ook zij, wat zeker is, is dat deze ‘October Surprise’ of oktoberverrassing een forse duw in de rug is van Donald Trump.

De Republikeinse presidentskandidaat promoot al meer dan een jaar een boodschap en beeld van ‘Crooked Hillary’ of ‘Corrupte Hillary’. De peilingen na de onthulling veranderden al relatief spectaculair: Trump heeft op een kleine week zijn achterstand (in de peiling van ABC en Washington Post maar liefst 12 procentpunten) ingehaald. Dat is uitzonderlijk, zeker zo laat in de race.

Jonas Naeyaert

Zij trokken het spoor In het kader van 100 jaar WO I richten de VVB en het Verbond VOS dit jaar opnieuw de focus op personen en gebeurtenissen die tijdens de tumultueuze en helse periode aan het IJzerfront onmiskenbaar hun stempel hebben gedrukt op de moeizame en harde strijd voor elementaire rechten van de Vlaamse frontsoldaten.

Onder het motto “Zij trokken het spoor” worden op zondag 6 november drie personen, wiens inzet in die moeilijke dagen onlosmakelijk met de Frontbeweging is verbonden, extra voor het voetlicht geplaatst: Filip de Pillecijn, Adiel Debeuckelaere en Hendrik Borginon.

Om 11.15 uur begint de herdenking in de St.-Audomaruskerk in het centrum van Alveringem. Poëzie, gedichten van Anton van Wilderode, gebracht door de warme radiostem Wilfried Haesen, muziek met een speciaal voor deze dag gecomponeerd gelegenheidslied door Walter Evenepoel en een korte toespraak vormen de rode draad.

Daarna gaat het in groep naar de vlakbij gelegen Nieuwstraat (een kleine kilometer verder). Aan het nummer 52 ligt de gemeenteschool; vroeger was dat de woonst van de hoofdonderwijzer en daar werd de legendarische “open brief aan koning Albert” (het eerste publieke manifest van de Frontbeweging) gestencild en op 11 juli 1917 verspreid onder de Vlaamse piotten. Daar wordt een korte toespraak gehouden door Philippe Haeyaert, voorzitter Verbond VOS West-Vlaanderen en wordt zowel door VVB als door VOS een bloemenkrans neergelegd. Deze sobere en serene plechtigheid wordt afgesloten met het zingen van de Vlaamse Leeuw. Ook nog uw extra aandacht voor het volgende: net zoals het de voorgaande jaren het geval was, wordt ook nu uitdrukkelijk gevraagd die dag geen partijpolitieke vlaggen of kentekens mee te brengen, en ook geen verenigingsvlaggen. Op deze dag verzamelen we onder onze enige vlag: de leeuwenvlag. Verdere inlichtingen: VVB-secretariaat tel. 03/366 18 50

Strengere richtlijnen voor alcoholgebruik

Briefje aan Ben Weyts

Minister van halve mobiliteit en verkeer Mijnheer de gefrustreerde, De zesde staatshervorming waartegen gij als Kamerlid hebt geknokt in de vorige legislatuur, wordt door de regeringen waarvan uw partij deel uitmaakt – de Vlaamse en de federale dus – braafjes en zonder morren uitgevoerd. Ook al was die staatshervorming in jullie ogen een institutionele draak en een konterfeitsel met veel onvolkomenheden en zelfs tekorten, jullie onwaarschijnlijke federale loyauteit vandaag de dag is zowat het omgekeerde. Na de vorming van de regering-Michel – met als schaduwpremier uw partijvoorzitter De Wever – werd immers de communautaire stilstand afgekondigd om een Belgische regering op poten te houden.

Vandaag wordt gij niettemin binnen uw beleidsdomein voorspelbaar geconfronteerd met de grillige gevolgen daarvan. Ik kan mij voorstellen dat één en ander u behoorlijk frustreert. Zo lopen er maar liefst acht federale beroepen tot vernietiging bij de Raad van State tegen besluiten die de Vlaamse overheid heeft genomen op het vlak van mobiliteit, bijvoorbeeld inzake de regelgeving.

Het is immers niet helemaal duidelijk wie er bevoegd is voor wat. Dat is allemaal gebleken uit het antwoord van u op een parlementaire vraag van Vlaams Belang-parlementslid Stefaan Sintobin.

Ook inzake mobiliteit en verkeersveiligheid zijn er door de zesde staatshervorming bevoegdheden verschoven van het federale naar het gewestelijke niveau. Wij denken daarbij aan de rijopleidingen en de rijscholen, maar ook aan de technische keuring van voertuigen, en zelfs de binnenvaart…

Een aantal onderdelen van de verkeerswet komen ook over, zoals de snelheidsbeperkingen op alle openbare wegen, behalve op de snelwegen.

Omdat daardoor een pak bevoegdheden versnipperd geraken over de diverse beleidsniveaus, zal volgens de Vlaamse overheid zelf voor het gros van deze nieuwe bevoegdheden veel overleg en samenwerking nodig zijn met de federale overheid en de andere gewesten, want van homogene bevoegdheidspakketten is inzake verkeer en mobiliteit geen sprake. En dan heb ik het nog niet over andere bevoegdheden, waar het pro-

bleem even groot is.

Het is een puzzel met vele stukjes.

Het is dus goed mogelijk dat wanneer je onaandachtig ergens de taalgrens overrijdt, je plots op dezelfde baan met een andere regelgeving komt te zitten. Geen kat vindt er zijn jongen nog in terug. En het feit dat de diverse regeringen elkaar in de haren zitten inzake bevoegdheidsdiscussies, toont aan dat het zogenaamde Belgische ‘samenwerkingsfederalisme’ een lege doos is. Sintobin noemde het zelfs ‘vechtfederalisme’.

Ben, als strijder voor Vlaams zelfbestuur moet gij toch weten dat we met Belgische staatshervormingen geen meter vooruit geraken. Gij zegt dan wel dat die betwiste zaken op het Overlegcomité (het overlegorgaan tussen de federale regering en de deelstaatregeringen) gebracht kunnen worden, maar in de praktijk zien we dat de zaak langs de Raad van State zal uitgevochten worden. Dat zijn zowat de enigen in dit land die de wetgeving nog kunnen lezen en inschatten.

In 1999 werden in het Vlaams Parlement vijf resoluties gestemd die voor Vlaanderen de leidraad zouden moeten zijn om meer coherente en homogene bevoegdheidspakketten, met daaraan gekoppeld de nodige financiële armslag, te doen overdragen naar de gemeenschappen en de gewesten. Er is allemaal niet veel van in huis gekomen…

Daarom wellicht dat een verwijzing naar die resoluties uit de regeringsverklaring werd weggelaten. Onder de vorige niet-N-VAministers-presidenten stonden ze er nog wél in…

België rijdt zichzelf altijd weer opnieuw vast in ondoorzichtige compromissen waarmee uiteindelijk niemand tevreden is. Nu ondervindt gij de nadelen van de staatshervorming zelf. Wordt het niet stilaan tijd met uw partij buiten de Belgische lijntjes te gaan kleuren om te vermijden dat ooit nog een ‘staatsmisvorming’ het allemaal nog ingewikkelder gaat maken, alleen maar om het Belgische creatuur overeind te houden?! Ik leerde ooit dat een ezel zich nooit een tweede keer aan dezelfde steen stoot. Het zelfbewuste Vlaanderen kijkt dan ook met argusogen naar u en de uwen!

4

Dossier

3 november 2016

1956

Het regent artikels en documentaires over de gebeurtenissen van juist zestig jaar geleden. Wat kreeg een kind van twaalf daar indertijd van mee?

Zes maand salaris Veel, zelfs heel veel. De belangrijkste bron was de televisie. We hadden het niet breed in onze arbeidersstraat, maar mijn vader spaarde letterlijk met hele en halve franken voor het nieuwste wonder van de technologie. Als tweede gezin in de straat hadden we er eentje eind 1955.

Het toestel met afgeronde hoeken had een beeldscherm van 43 centimeter en het kostte 13.400 frank; dat was ongeveer zes maanden salaris van een laaggeschoold persoon.

Kijkgeld bestond nog niet. Die belasting van 840 frank verscheen eerst in 1958. Tot grote vreugde van de constructeurs maakten Vlamingen en Walen bij het toenmalige NIR-INR kletterende ruzie over de technische normen.

De Walen kozen de 819 lijnen van de Fransen; de Vlamingen hielden het bij de 625 lijnen van de rest van Europa.

Gevolg: import was onmogelijk, want alle toestellen moesten in eigen land gebouwd en geproduceerd worden.

Populair Het eerste hoogtepunt van de avond was zes dagen per week het journaal. De Vlaamse televisie zond immers niet uit op maandag en de Waalse niet op vrijdag. Om 19u45 klonk een thema uit de Hary Janossuite van Zoltan Kodaly en Rik Onkelinckx, Jerome Verhaeghe, Omer Grawet en anderen begroetten de kijkers.

Echt heet van de naald was het nieuws nooit. De presentatoren herkauwden alles wat je al tijdens het radionieuws van 13 en 19 uur had gehoord. Actuele beelden waren er alleen van gebeurtenissen in eigen land met veel lintjes knippen door koning en ministers. Buitenlandse filmbeelden kwamen eerst één of meer dagen later maar dat speelde geen rol. Zelfs een kind keek gefascineerd naar bewegende beelden die hij tot dan toe alleen kende van het Belgavox journaal uit de bioscoop.

Onvergetelijk voor mij: de knielende moeder die de hand kust van de Duitse bondskanselier Adenauer, nadat hij einde 1955 de laatste tienduizend krijgsgevangenen in de Sovjet-Unie vrij krijgt, en wat later de emoties bij hun terugkeer. Normaal werd in bijna religieuze stilte naar het kastje gekeken met af en toe een of ander familielid of buur die vloekte als X of Y op televisie kwam. De televisiebezitter was in die tijd een populair iemand.

Tot de televisie in 1958 gemeengoed werd, waren de avonden zeldzaam dat er niemand aan onze voordeur stond. Alleen op maandag was er nooit bezoek.

IS in 1956 Eén belangrijke zaak kwam nooit ter sprake in 1956. Dat was de toespraak van partijleider Nikita Chroestjov die de oorzaak werd dat het zwaar rommelde in het Oostblok. De media zwegen, want lange tijd was zijn aanval op de moordpraktijken van de drie jaar tevoren overleden Stalin geheim. Wat herinner ik me wel van de journaals en de tijdschriften (Paris-Match bij mijn oom) uit 1956? Chroestjov was in het journaal altijd in het gezelschap van eerste minister Boelganin. De heren werden als een dictatoriale tweeling afgeschilderd, terwijl Boelganin nauwelijks - weten we achteraf - echte macht had. Uitgebreid werd gesproken over de koloniale oorlog in Algerije (officieel geen kolonie maar een onderdeel van Frankrijk).

Veel aandacht ging naar zware incidenten waarbij Fransen het slachtoffer waren.

Waarschijnlijk wisten de NIR-journalisten niet in detail wat er gebeurde. In werkelijkheid waren vooral tienduizenden Arabieren het slachtoffer van de oorlog. Het Franse leger ging er keihard tegenaan maar dat was niets vergeleken met de ijselijke wreedheid die de Algerijnse opstandelingen gebruikten; vooral tegen landgenoten (niet eens collaborateurs van de Fransen) die hen niet volmondig steunden.

De verslagen die toen gecensureerd werden, lees je vandaag niet met droge ogen.

Dit scheelt in niets van de gruwelen van IS. Negen jaar later deden mohammedanen zo’n

beestigheden nog eens over in Indonesië. De conclusie kan alleen zijn dat het mohammedanisme rot is in zijn kern.

Hongarije en Suez De televisie bracht ook mooie momenten.

Voor de eerste keer werd het wereldkampioenschap wielrennen, toen in Kopenhagen, rechtstreeks uitgezonden en ik moest op de trap zitten kijken, want er was geen stoel meer vrij.

Hysterisch werd de overwinning van Rik van Steenbergen begroet, want die had een café in Mechelen dat Kopenhagen heette en daar werd hij al wereldkampioen in 1949.

Prompt werd het café herdoopt in 2 x Kopenhagen. Vlaanderen leerde quizzen met Sus van den Eynde, Louis de Lentdecker, Willy Courteaux en anderen. Louis en Willy vertelden me dertig jaar later dat ze gelukkig voor hen in Brussel woonden, want ze werden in Vlaanderen als wereldwonderen bekeken en konden er geen voet zetten zonder dat ze voortdurend hun naam achter hun rug hoorden fluisteren.

Maar de meeste indruk maakten de journaals van einde oktober en begin november met de gebeurtenissen die vandaag herdacht worden. Begin oktober waren er troebelen in , maar echt heftig werd het vanaf 23 oktober in Hongarije. Protesten resulteerden in een regelrechte opstand tegen de communisten en hun Sovjet-bazen. Avond aan avond werden beelden getoond van de herwonnen vrijheid. Zes dagen later vielen de Israëli’s (na een geheim akkoord met de Fransen en de Britten) de Sinaï binnen op weg naar het Suezkanaal.

Op 4 november rukten de Sovjets Hongarije binnen en één dag later vielen de Fransen en Britten Egypte aan; zogenaamd om Egyptenaren en Israëli’s te scheiden. In de werkelijkheid wilden ze de nationalisering (ik begreep het woord niet) van het Suezkanaal door de Egyptische dictator Nasser ongedaan maken. De Amerikanen dwongen de gewezen Europese grootmachten zich terug te trekken.

In de media wordt vandaag beweerd dat de Sovjets profiteerden van de westerse aanval in Egypte om Hongarije moorddadig te heroveren, maar zo herinner ik het me niet. De afschuw over de Sovjetinval was algemeen en de beelden van de 200.000 vluchtende Hongaren zeiden alles over het communisme.

Een Hongaar kwam zelfs in mijn klas terecht.

En de Britten en Fransen hadden volgens ons gelijk, want die Nasser met zijn hysterisch Arabisch gebral was duidelijk een nieuwe Hitler. De boef steunde trouwens de Algerijnse opstandelingen tegen de blanke bazen.

Gelukkig kenden de zwarten in “onze” Congo hun plaats, al was er wat commotie omdat een Nederlandstalig artikel van een “onnozelaar” dat jaar in het Frans werd vertaald.

De man schreef dat de kolonie in 1985 op eigen benen moest staan (professor Jef van Bilsen ontsnapte ternauwernood aan ontslag). Maar de gevolgen van Suez en Hongarije waren spectaculair.

De mensen dachten aan een mogelijke derde wereldoorlog, en ze begonnen als gek te hamsteren. In een paar dagen was nergens nog olie of koffie te vinden; producten die tijdens de vorige wereldoorlogen uit de rekken verdwenen omdat de Britse zeemacht Europa blokkeerde, terwijl nu het gevaar uit het Oosten kwam. Zelfs een exportproduct als suiker werd zeldzaam.

Dagelijks moest ik van mijn moeder langs de Galeries Anspach om één doos Tiense suikerklontjes te kopen; het maximum dat iedere klant kreeg. Mensen gebruikten nog jaren de producten die ze toen in paniek gekocht hadden. Ook tijdens de Cubacrisis in 1962 en de Amerikaanse invasie van Koeweit in 1990 is er gehamsterd, maar niet zo intens als in 1956. Wisten we veel dat Sovjets en Amerikanen akkoord gingen om de Europese status quo te behouden. Na de mislukte Hongaarse opstand braken belangrijke Vlaamse communisten als Bert van Hoorick en Aloïs Gerlo met de partij.

Jan Neckers

Roddels uit de Wetstraat Karikatuur van zichzelf Patje “Brillantine” Dewael doet altijd pogingen om te speechen met pathos en gedrevenheid. Het is een tactiek als een andere om te proberen op een hoogdravende wijze op het gevoel en de emotie te spelen. Breed gesticulerend en met tremolo’s in de stem verkoopt hij alzo zijn vaak geveinsde diepe zielenroerselen. Jarenlang deed hij dat ten aanzien van het Vlaams Blok/Belang om deze partij te diaboliseren. Op een zeker moment, toen hij nog minister-president van Vlaanderen was, ging hij zelfs zover Filip Dewinter in de plenaire vergadering onder de Vlaamse koepel gewoonweg een ‘fascist’ te noemen. Nu heeft hij in de Kamer een nieuw slachtoffer gevonden om met alle zonden van deze barre wereld te overladen. Het zijn de communisten van de PTB (in Vlaanderen is dat de PVDA) die nu kop van Jut zijn. Natuurlijk, zoals men destijds een doodse schrik had van de electorale successen van het VB, geldt dat nu mutatis mutandis voor de volgelingen van Peter Mertens en de in Wallonië bijzonder gevreesde Raoul Hedebouw. Er is veel te zeggen over die mannen, hun achtergrond en hun internationale contacten, maar zoals Patje het aan boord komt leggen - en waarvan we vorige donderdag weer een staaltje te zien kregen -, heeft dat gewoon een averechts effect.

Beperkte spreektijd Kamervoorzitter Siegfried Bracke is een man van het regime. Dat wisten we allang. En dat hij een deel van de oppositie straal negeert, mochten we enkele weken geleden tijdens de begrotingsbesprekingen vaststellen. De kleine fracties werden namelijk uit het debat gemanoeuvreerd. Maar ook met het verlenen van spreektijd schort er wel wat. Als oppositiepartijen aan het woord zijn, dan houdt hij nauwgezet en haast fanatiek zijn chronometer in de hand om tijdig te kunnen opmerken dat de spreektijd voorbij is. In sommige gevallen begint hij dan met zijn voorzittershamer te tikken of laat hij zelfs de microfoon uitzetten.

Anders was het vorige donderdag bij de pathetische tussenkomst van Patje Dewael. Diens tijd was allang verstreken toen hij maar bleef uithalen. Bracke gaf alleen een klein teken met de hand dat hij moest afronden, maar greep niet in. Monica Deconinck van oppositiepartij sp.a, die later op de dag aan het woord kwam, mocht het dan ook ondervinden dat ze plots streng werd aangemaand om af te ronden. Terecht merkte ze op dat hij aan ‘anderen’ altijd heel veel tijd geeft. Twee maten en twee gewichten.

Principieel?!

Sarah Claerhout van CD&V heeft haar ontslag ingediend. Ze verlaat definitief de Kamer.

Om principiële redenen aangaande een aantal zaken die met haar thuisstad Gent te maken hebben, heeft ze ambras gekregen met de partijtop van CD&V. Die had haar enkele maanden geleden nochtans op een ‘pedestal’ gezet als toekomstige lijsttrekster in Gent. Zij was het aanstormende witte konijn dat haar partij in de meerderheid moest loodsen na jaren paars bestuur. En als dat niet zou lukken, dan was er voor haar nog altijd de parlementszetel. Ze heeft er dus genoeg van en brak zowat alle banden die konden gebroken worden.

Een haastige trip naar Gent van Wouter Beke kon niet meer helpen. Veel potten heeft ze in

de Kamer niet gebroken, maar ze heeft er – in vergelijking met vele anderen – wel haar werk gedaan. Interpellaties heeft ze niet gehouden als lid van een meerderheidspartij, maar schriftelijke en mondelinge vragen, en voorstellen van resoluties diende ze geregeld in.

Niemand weet echt het fijne van haar plotse uittocht, maar dat een aantal principes voor haar heilig zijn, staat als een paal boven water.

Zelfs als ze door haar keuze vanaf deze week werkloos op straat zal staan…

Koude afrekening Open Vld-voorzitster Gwendolyn Rutten zelf heeft een klacht ingediend bij haar partijinstanties om Luk van Biesen voor de tuchtcommissie van de partij te kunnen sleuren. Aanleiding zou de vermeende racismerel van enkele weken geleden zijn waarin Luk sp.a-fractievoorzitster Meryame Kitir een ‘terugkeer naar Marokko’ zou toegewenst hebben. De zaak werd door het gestook en niet bewijsbare beweringen van Kristof Calvo van Groen toen uitvergroot en leidde uiteindelijk tot nederige verontschuldigingen van Luk ten aanzien van Meryame voor de televisiecamera’s. Tot Luk van Biesen vorige week in een interview in De Morgen nog eens terugkwam op die rel en nog eens probeerde uit te leggen wat er nu precies gezegd en gebeurd was. Rutten zag daarin de aanleiding om haar partijvijand hierover opnieuw aan te pakken. Zij zag hierin het terugkomen op zijn verontschuldigingen… Het zat immers al een tijd niet meer juist tussen die twee. Van Biesen heeft nooit verteerd dat hij destijds in Vlaams-Brabant opzij werd geschoven voor Guy Vanhengel – die daarna begrotingsminister werd en nu in de Brusselse regering zetelt. Bovendien zou Van Biesen de pluim op zijn hoed steken voor het feit dat hij erin geslaagd is Ruttens ‘boezemvriendin’ Turtelboom uit te rangeren. En als klap op de vuurpijl zou hij naar verluidt behoorlijk stevig willen gaan dwarsliggen als de meerwaardetaks van de CD&V ter sprake komt, waarop de N-VA dan weer toegevingen zou willen doen. Alles hangt dus vast aan alles en de intriges en afrekeningen worden nu afgeleid door wat politiek correct gezwam over racisme. En daar weet Rutten drommels goed dat zij een gemakkelijke greep heeft op de arm van Van Biesen teneinde die om te wringen. Een afrekening.

Vroeger en nu Barbara Pas van het Vlaams Belang had het taalrapport 2015 van de vicegouverneur van Brussel-Hoofdstad uitgeplozen en was tot de vaststelling gekomen dat van de dossiers over personeelsaanwervingen en bevorderingen door de Brusselse gemeenten er meer dan 65 procent niet in orde was met de taalwetvoorschriften. Bij de OCMW’s in Brussel ging het zelfs over 89 procent en in beide gevallen was het nog slechter dan het jaar voordien.

Zij had over die zaak de bevoegde minister Jan Jambon al eens ondervraagd, maar die draaide om de hete brij heen… Nochtans kan met gewone meerderheid in de Kamer de wetgeving aangepast worden m.b.t. de controles op de aanwervingen en bevorderingen, of belangenconflicten indienen. Of misschien zelfs langs gerechtelijke weg optreden. Daar is geen staatshervorming voor nodig, alleen maar het doen toepassen van de bestaande wetgeving.

Actueel

3 november 2016

België erkent polygamie Het Hof van Cassatie sprak zich een tijdje terug uit over een Belgisch-Marokkaanse situatie van een overlevingspensioen bij een polygaam huwelijk. Het Hof van Cassatie verbrak meer bepaald een arrest van het Arbeidshof dat de Rijksdienst voor Pensioenen veroordeelde tot het betalen van het gehele overlevingspensioen aan de eerste echtgenote van een polygame echtgenoot.

deren op grond van geboorte uit veelwijverij.

De ambassades en consulaten van België hebben zelfs een rondschrijven gekregen dat ze informeert over de wijziging van de wet van 15 december 1980, en opdraagt die toe te passen in de behandeling van visumaanvragen.

Veelwijverij in België

Verdeling weduwenpensioen Dat heeft uiteraard concrete gevolgen voor vrouwen in ons land. Enkele dagen geleden nog was er fel protest. Niet tegen polygamie op zich, maar tegen het feit dat indien een Marokkaanse man (met meerdere echtgenotes) overlijdt, zijn pensioen verdeeld wordt onder zijn verschillende echtgenotes. Volgens Nabila Mazouz van een Vlaamse moslimavereniging kan dat echter niet, omdat ons land polygamie niet erkent. Dat laatste is dus in elk geval niet correct. ‘Als een Marokkaanse man hier getrouwd is én in Marokko, dan wordt het weduwnaarspensioen in twee gesplitst, dus dan krijgt de vrouw in Marokko een deel en die in België een deel’, aldus Mazouz in de pers. Die splitsing is hypocriet volgens haar aangezien polygamie volgens Mazouz in België niet toegestaan is. ‘Daarom zijn wij hier om te zeggen dat dat niet kan en dat er een einde moet komen aan deze regeling.’

Naar schatting honderden moslima’s in ons land zouden lijden onder deze situatie en kampen met financiële moeilijkheden omdat ze hun pensioen moeten delen met vrouwen in Marokko. Minister van Pensioenen Bacquelaine heeft beloofd dat hij het probleem zal aanpakken. Vraag is uiteraard wat hij kan doen. Hij zal het volledige pensioen toch niet aan elke vrouw uitbetalen? Hier en in Marokko?

Trouwen met twee vrouwen in België?

Even de feiten op een rijtje. De Belgische internationale openbare orde belet in de regel niet de erkenning, in België, van de gevolgen van een tweede gelijktijdig huwelijk dat geldig

in het buitenland is aangegaan door een persoon wiens nationale wet de polygamie toestaat. Een polygaam geldig huwelijk schendt dus de openbare orde niet volgens het Hof van Cassatie. Anderzijds, feiten die onverenigbaar zijn met de Belgische openbare orde, mogen in ons land niet geregistreerd worden. Dat wordt door het wetboek van internationaal privaatrecht (16 juli 2004) verboden, en polygame huwelijken vallen onder dat artikel 28.

Trouwen met twee vrouwen in ons land kan dus (in principe) niet. Toch zijn er in het verleden wel degelijk dergelijke gevallen gekend.

Schadevergoedingen en erfrecht De gevolgen van veelwijverij hebben ook gevolgen voor schadevergoedingen. Er wordt immers ook rekening gehouden met de aard van de effecten van polygamie. Op een aantal vlakken zullen polygame huwelijken een uitwerking hebben. Walter Jacob onderzocht de materie (De (on)verenigbaarheid van het islamrecht met westerse rechtsopvattingen in het kader van de toepassing van het internationaal privaatrecht). ‘Wanneer een man, die in het buitenland op geldige wijze met twee vrouwen is gehuwd, zich daarna in België vestigt waar hij het slachtoffer wordt van een dodelijk verkeersongeval, zullen zijn beide vrouwen ten laste van de aansprakelijke recht hebben op de vergoeding die aan een weduwe toekomt.’

Het polygame huwelijk zal volgens Jacob eveneens uitwerking hebben ten aanzien van het recht op onderhoudsgeld, het erfrecht en de wettigheid van de uit een dergelijk huwelijk geboren kinderen. ‘Daarentegen zal de openbare orde zich verzetten tegen die gevolgen, welke er zouden toe leiden dat de echtgenotes werden gedwongen tot een samenlevingsverband dat onverzoenbaar is met de westerse opvattingen over de waardigheid van de vrouw.’

Hoe zit het met de kinderen geboren uit veelwijverij? Een arrest van het Grondwettelijk Hof verbiedt dan weer discriminatie van kin-

Loket

Neen, u heeft dat niet verkeerd gelezen.

Er staat wel degelijk ‘polygame echtgenoot’.

Betekent dat nu dat ons land polygamie of veelwijverij erkent. Welnu, het antwoord is ja. In sommige gevallen. Het juridische kader ziet er als volgt uit. Bepaalde gevolgen van een polygaam huwelijk, dat geldig werd afgesloten in het buitenland, kunnen in België erkend worden. Dat heeft concrete gevolgen voor het pensioen. In geval van polygamie zal het overlevingspensioen worden verdeeld tussen de echtgenoten van de overledene, behalve als de exceptie van openbare orde (een juridisch middel om essentiële waardenconflicten op te lossen en fundamentele cultuurtegenstellingen te overbruggen) zich verzet tegen de erkenning van de situatie van polygamie.

Het is dus aan de rechter om concreet te beoordelen of de Belgische internationale openbare orde zich verzet tegen de erkenning van bepaalde gevolgen van een polygaam huwelijk. In gewone taal: de rechter kan perfect oordelen dat het polygaam huwelijk rechtsgeldig is in ons land. En als dat polygaam huwelijk correct werd gesloten in het buitenland, dan heeft de rechter weinig bewegingsruimte om daar geen rekening mee te houden.

Opvallend is volgens de media evenwel dat de circulaire, die opgesteld is door de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ), nog verder gaat dan het arrest en de deur lijkt te openen voor veelwijverij in België. Er staat immers dat ook ‘de echtgenote van een polygame vreemdeling van wie een andere echtgenote reeds in België verblijft’ niet mag uitgesloten worden.

Het arrest van het Grondwettelijk Hof stelt duidelijk dat de verandering van artikel 10 van de wet van 1980 alleen op de behandeling van kinderen uit veelwijverij slaat. Die kinderen hebben het recht bij hun vader te verblijven.

‘Zij zijn niet verantwoordelijk voor de huwelijkssituatie van hun ouders’, en mogen niet op basis daarvan gediscrimineerd worden. Daarentegen mag de wetgever wel ‘de gezinsvereniging beperken’ van personen ‘wier echtverbintenis strijdig is met de Belgische openbare orde en die van andere lidstaten van de Europese Unie’.

Het Grondwettelijk Hof sprak zich in 2009 eveneens uit. Krachtens de in het geding zijnde bepaling, waarbij België zich ten aanzien van een andere staat volkenrechtelijk heeft verbonden, wordt op het stuk van het overlevingspensioen rekening gehouden met gevolgen van de mogelijkheid van polygamie naar Marokkaans recht en wordt vooropgesteld dat in dat geval de verschillende nabestaande huwelijkspartners op een gelijk gedeelte van dat pensioen aanspraak kunnen maken, veeleer dan dat iemand daarvan wordt uitgesloten.

In 2010 antwoordde de regering dit op een parlementaire vraag: ‘Ondanks het feit dat de Belgische wetgeving geen polygamie toelaat, wordt de polygamie geregistreerd indien betrokkene overeenkomstig de geldende wetgeving in zijn land van oorsprong hiertoe wel het recht heeft. In een aantal gevallen gaat het om huwelijken met een minderjarig meisje.’

En nog: ‘De registratie van dergelijke gevallen van polygamie gebeurt in de gemeente waar de betrokkene op dat ogenblik is ingeschreven. Alle gemeenten van het Rijk komen hiervoor bijgevolg in aanmerking.’ Over de periode van 2004 tot 2008 werden volgens de overheid zelfs 11 polygame huwelijken gesloten waarbij in één van de gevallen een minderjarig meisje betrokken was.

Polygamie verboden, maar gevolgen erkend Veelwijverij is verboden in ons land. Toch worden de gevolgen van een polygaam huwelijk, dat geldig werd afgesloten in het buitenland, in België erkend. Het wordt tijd dat de wetgever optreedt tegen dergelijke uitwassen en duidelijk stelt dat een polygaam huwelijk in geen enkel geval juridische gevolgen kan hebben in ons land. Dat zou de situatie in elk geval ook glashelder maken. Het is toch onzinnig dat een deel van het Belgische overlevingspensioen naar het buitenland gaat omdat de overledene daar getrouwd was met één of meer andere vrouwen.

Thierry Debels

5

Echo’s uit de Koepelzaal CETA Aan het CETA-gepalaver moest nog een passende epiloog worden gebreid. Wie anders dan Wouter van Besien (Groen) kon nog wat komen sputteren tegen het fameuze handelsverdrag. Van Besien herhaalde de tegenargumenten en vond dat kameraad Magnette eigenlijk een erepenning verdiende. Waarom niet meteen een Nobelprijs?

Minister-president Bourgeois deed zijn uiterste best om uit te leggen waarom CETA prachtig en goed is en stelde dat het grootste pijnpunt, het arbitragesysteem, is weggewerkt en vervangen door een deftig rechtssysteem.

Rik Daems (Open Vld) zorgde voor de psychiatrische inbreng door de tegenstanders van CETA uit te maken voor “protectionistische populisten” en ze te vergelijken met “een zot zoals Donald Trump”. Als Magnette een erepenning verdient, dan moet Daems zeker een zotskap krijgen.

Aan het welles-nietesgedoe kwam een einde toen Groen en sp.a het nukkig afbolden, een beetje zoals de Aventino-groep destijds, die uit protest tegen Mussolini ook het parlement verliet en daarna niemand meer tot last is geweest – wat in het geval van onze linksen wel weer te veel zal zijn gevraagd.

Alcohol Ortwin Depoortere (VB) en Björn Anseeuw (N-VA) wilden weten hoe het staat met het “nationaal alcoholplan” dat federaal wat vast blijkt te zitten. Voor Anseeuw moest dan tenminste Vlaanderen een “ijzersterk” preventief beleid tegen alcoholmisbruik op poten zetten. Minister Vandeurzen hulde zich in een zekere vaagheid over waar de interfederale knopen precies lagen, maar engageerde zich voor de Vlaamse strijd tegen de drankduivel.

Depoortere kantte zich tegen mogelijke prijsstijgingen van alcoholische dranken. We hebben inderdaad al genoeg met de extra taks op sterkedrank.

Voor concrete maatregelen is het wachten op de aanbevelingen van de Vlaamse gezondheidsconferentie. Gehoopt moet worden dat tegen die tijd niet iedereen aan de drank is, waar in dit land toch wel goede redenen voor zijn.

Fijn Geslachtsziekten (soa’s) zijn ook altijd fijn.

Piet de Bruyn (N-VA) toonde zich zeer ongerust over de onwetendheid die daarover nog steeds schijnt te heersen. Zo dachten wij bijvoorbeeld dat Sensoa een soort koffiemachine was, maar dat blijkt in werkelijkheid een ding te zijn dat zich met seksuele aangelegenheden bezighoudt voor onder meer de Vlaamse overheid. Minister Vandeurzen verheugde zich over de toegenomen aandacht voor het probleem, maar erkende dat er altijd meer “gesensibiliseerd” mag worden. Johan Verstreken (CD&V) maakte zich vooral zorgen over de ouderen die nog het minst van soa’s zouden afweten. Freya Saeys (Open Vld) had het dan weer op de allerkleinsten gemunt; de seksuele voorlichting op school kan niet genoeg worden opgedreven.

Te lacherig moeten we niet over de zaak doen, want, zoals bekend, kan een onbehandelde syfilis uiteindelijk de hersenen aantasten, wat in het verleden in veel politieke en vorstelijke kringen ravages heeft aangericht.

Heel-Nederlandse boeken Marius Meremans (N-VA) brak een lans voor “het boek”. Het goede nieuws is het heel succesvolle, mede dankzij de onderlinge samenwerking van “het prinsenvolk der Nederlanden”, verloop van het Vlaams-Nederlandse gastlandschap op de Frankfurter Buchmesse – niet zomaar een boekenbeursje, maar een cultuur-economische mastodont – het minder goede nieuws is dat de boekenverkoop in dalende lijn gaat. Cultuurminister Gatz overliep de diverse promotie-initiatieven om meer boeken te slijten en te doen lezen. Het Vlaams Fonds voor de Letteren (VFL) krijgt er in ieder geval nog wat centen bij. Chris Janssens (VB) pleitte op zijn beurt voor nog meer samenwerking met Nederland, wat het boekenvak alleen maar ten goede kan komen. Gatz wees terecht op de noodzaak om onze boekensector internationaal op de kaart te zetten, vandaar ook het extraatje voor het VFL. Als het goed is, zeggen we het ook.

6

Dwars door Vlaanderen

De Geuzenberg

CETA-gedoe komt weer Het is opmerkelijk hoe in heel de commotie rond het CETA-akkoord Brussel plots onder de radar verdween. Het ging om Wallonië en de profilering van minister-president Magnette. De inhoud van CETA? Zelfs met een vergrootglas was het moeilijk zoeken naar een inhoudelijke discussie. En Brussel? De Europese hoofdstad schitterde door afwezigheid. Maar niet getreurd, er komt een vervolg. De ondertekening is een feit, maar dan volgt de obligate ratificatie. Kroniek van een aangekondigde tragikomedie.

We hebben dat verhaaltje wel al vaker gehoord. België, dat is zowat een miniEuropa (en dan hebben we het niet over de poppenkast op de Heizel). Een land dat erin slaagt tegenstellingen te overbruggen.

Te dialogeren met mekaar, over de taalen andere verschillen heen, met als finaliteit een spetterend compromis. Soms is de spoeling van het compromis wat moeilijk door te slikken, maar ach, het doel heiligt de middelen. Men zou zich haast in de Amerikaanse succesreeks House of Cards wanen: bad for a greater good.

Racisme op de werkvloer ‘Racisme Game Over’, zo heet een campagne van de traditionele vakbonden en de Brusselse staatssecretaris Bianca Debaets (CD&V). Met de campagne wil men naar eigen zeggen een vuist maken tegen het racisme op de Brusselse werkvloer. Een campagne die meer dan nodig is, want uit recente cijfers die het Vlaams Belang kon inkijken blijkt inderdaad dat…

Nederlandstaligen in Brussel zeer sterk worden gediscrimineerd bij aanwervingen door de Brusselse gemeenten en OCMW’s.

Zo moet minstens 25 procent van de aanwervingen voorbehouden worden per taalgroep. In concreto hebben Nederlandstaligen recht op 25 procent van de aanwervingen bij de Brusselse gemeenten en OCMW’s. Uit het recentste taalrapport van de Brusselse vicegouverneur blijkt echter dat Nederlandstaligen nauwelijks of niet aan de bak komen bij deze overheidsdiensten. In 2015 ging bij de gemeenten nauwelijks 13,2 procent van de betrekkingen naar Nederlandstaligen; bij de OCMW’s zelfs niet eens 4,1 procent! Cijfers die veel afwijken van de wettelijke minima van 25 procent.

Bij het Brusselse OCMW gingen amper 2 van de 136 aanstellingen in 2015 naar Nederlandstaligen. Etterbeek deed het zo mogelijk nog slechter met welgeteld één Nederlandstalige op 138 aanstellingen. Bij de OCMW’s van bv. Oudergem, Sint-Lambrechts-Woluwe en Vorst werd er vorig jaar zelfs geen enkele Nederlandstalige aangeworven.

Niet alleen Dominiek Lootens (VB) vond deze cijfers onthutsend, ook CD&V’er Paul Delva hekelde vanuit de meerderheid de laksheid van de Brusselse overheid. Driewerf

3 november 2016 helaas: volgens Brussels GGC-Collegelid Pascal Smet (sp.a) zijn er inderdaad wel “af en toe wat probleempjes” met Nederlandsonkundig personeel in de Brusselse ziekenhuizen of bij de OCMW’s, maar niets om zich zorgen over te maken. Dus blijft alles, meer dan vijftig jaar na het invoeren van de taalwetten, gewoon bij het oude.

Institutionele verfransing Over de GGC gesproken – dat is één van de talloze praatbarakken die de hoofdstad ‘rijk’ is: Brussels minister-voorzitter Vervoort heeft het plan opgevat die te gaan incorporeren binnen het hoofdstedelijk parlement. En dat is niet naar de zin van de N-VA. Brussels parlementslid Liesbet Dhaene ziet daarin namelijk de volledige afschaffing van het grondwettelijk beschermingsmechanisme van de Nederlandstalige minderheid in Brussel. “Onder het mom van institutionele vereenvoudiging zet Vervoort met dit voorstel vooral een grote stap naar de institutionele verfransing van Brussel”, aldus Dhaene.

Een correcte analyse natuurlijk… ware het niet dat dat beschermingsmechanisme van de Nederlandstaligen in Brussel nu reeds, en dat al sedert de oprichting van Brussel als volwaardig gewest in 1989, gewoon dode letter is. Het jaarlijkse taalrapport van de Brusselse vicegouverneur liegt er niet om!

Met de trein op reis In Limburg is de dienstregeling van de NMBS, met minder treinen en haltes, en de lamentabele toestand van de stations ondertussen door iedere treingebruiker gekend. Onveilige en onverzorgde stationsomgeving, betalend parkeren, kapotte roltrappen, vieze perrons

Wie in het licht van de CETA-vaudeville dit fabeltje van België als model voor Europa zou hebben aangehaald, zou toch wel een daad van cynisme gesteld hebben. Of blijk gegeven hebben van pertinentie - het ene sluit het andere niet uit - het is maar hoe men het bekijkt. Want zie, na jarenlang kletsen blijkt het hele project te mislukken tijdens de laatste meters voor de meet. En dat door een fraai staaltje van politique politicienne in precies dat kernland van de EU.

Communautarisering

Terug naar Brussel, de EU-hoofdstad.

En hoofdstad van het surrealisme. Een commissievergadering... zonder aanwezigheid van de regering, het is geen grap.

Dus beslist men maar wat te kletsen over CETA. Kennis van zaken is eerder een handicap. Parlementsvoorzitter Charles Picqué trachtte de verdeeldheid te communautariseren. “Vlaanderen stemt voor, Wallonië is tegen”, verklaarde hij. Onzin natuurlijk. In dit land is alles communautair, wordt wel eens gezegd. Misschien is dit dossier het net niet. De manier waarop men ermee omspringt dan weer wel. Nu goed, wanneer we dit schrijven is de ondertekening tussen Canada en de EU afgerond, toch komt er meer op ons af. Na de ondertekening van een verdrag volgt de ratificatie, begrijp: heel het circus zal wellicht opnieuw beginnen.

We kunnen al raden welk slecht theater dat zal opleveren. Eén argument zal echter niet opgeworpen kunnen worden: wir haben es nicht gewußt.

KNIN.

Trieste cijfers In de Krant van West-Vlaanderen acht uitneembare pagina’s over zelfdoding, het klinkt wat zachter dan zelfmoord, maar de cijfers zijn er. Elke week maken 5 West-Vlamingen een einde aan hun leven. In 2014 163 mannen en 82 vrouwen en daarmee is de kustprovincie koploper, gevolgd door OostVlaanderen, Vlaams-Brabant, Antwerpen en Limburg. Waarom meer mannen dan vrouwen? Vrouwen hebben betere kansen om te overleven na een poging door het gebruik van “zachtere” middelen. Toch is er niet altijd een onmiddellijke verklaring voor opvallende verschillen. Zo vallen er in de badsteden (Oostende 36,76 per 100.000 inwoners) meer slachtoffers dan in de Westhoek... Waarom?

Wat zorgt ervoor dat het grootste aantal zelfdodingen bij landbouwers, artsen en politieagenten te vinden is? Werkdruk met als bijkomende argument dat ze in het bezit zijn van wapens of dodelijke producten.

Ter gelegenheid van 1 en 2 november, Allerheiligen en Allerzielen, zullen nabestaanden, familie en vrienden, helaas vaak onterecht opgezadeld met schuldgevoel, meer nog dan bij andere sterfgevallen, herinnerd worden aan wat is geweest en wat had kunnen zijn!

Pedalen kwijt?

In Hove is een fietsersclub bedrijvig onder de sympathiek aandoende want oer-Vlaamse naam “De Lustige Trappers”. Wat lazen wij evenwel over die sportievelingen in de goedingelichte Gazet van Hove? Die Lustige Trappers roepen de Hovenaars op bij hen te komen leren fietsen en ze doen dat in oerecht… Engels: Start2Bike. Dat klinkt veel chiquer dan “KruipOpjeFiets”, natuurlijk, maar hadden de sportieve Hovelingen echt geen plezantere naam kunnen bedenken dan die vreemdtalige? Wij dachten, in de lijn van de sympathieke clubnaam, bijvoorbeeld aan iets als “Trap er eens op uit”. “FietsUfit” klinkt toch ook aardig? Of zijn de Lustige Trappers zodanig de trappers kwijt dat zij alleen nog baaiken kunnen laaiken?

Brusselse verdeeldheid

Het is opvallend hoe Wallonië het (wereld)nieuws haalde. Over Brussel werd beduidend minder gezegd, ook al was het Guy Vanhengel (Open Vld) die aanvankelijk de kat de bel aanbond. Punt is dat de verdeeldheid dwars door de Brusselse regering loopt. Drie Vlaamse partijen zetelen er in de meerderheid, Open Vld en CD&V (ook al spelen ze rol van Tsjeev-de-Zwijer over dit onderwerp) zijn voor CETA, sp.a tegen. Aan Franstalige kant is PS natuurlijk tegen, terwijl MR dan weer voor is. Ook Ecolo (oppositie) en cdH (meerderheid) zijn tegen. Qua oppositie aan Vlaamse kant ontwaren we een duidelijke polarisatie: N-VA uitgesproken voor, VB tegen. Klinkt dat vreemd? Op het eerste gezicht misschien, maar op zich is er niets vreemd aan. Met een N-VA dat zich op de VOKA-lijn plaatst, heb je een ander verhaal nodig. Inhoudelijke consistentie is van weinig tel, perceptie des te meer. De standpunten van FN en FPÖ zeggen vaak veel over de houding die het VB in een gegeven dossier aanneemt, maar soit.

en gebrekkige communicatie zorgen ervoor dat de pendelaars andere oorden opzoeken.

Zo nemen steeds meer Limburgers de trein in Diest. De stad Diest laat nu onderzoeken vanwaar de Limburgse pendelaars komen.

Het was hen opgevallen dat de bestaande parkeerplaatsen steeds meer bezet werden, men zag zelfs een verdubbeling van het aantal auto’s de laatste jaren. Diest heeft immers plannen om de stationsbuurt de vernieuwen, en dan is het ook belangrijk de juiste plaatsen uit te kiezen waar ze hun nieuwe parkeerplaatsen moeten bouwen. Vooruitzien kan nooit kwaad. Wat in Limburg niet kan, moet in Vlaams-Brabant wel kunnen denken ze in Diest.

Linkebeek

Eric de Bruycker blijft nog een tijdje aan Het is al een tijdje stil rond de kleine faciliteitengemeente Linkebeek. Begin oktober vorig jaar benoemde minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans de 57-jarige Eric de Bruycker van de Vlaamse eenheidslijst ProLink tot burgemeester van dit ‘Nest in de bomen’, zoals Felix Timmermans het pittoreske dorpje ooit omschreef.

Nadat de benoeming van de Fransdolle Damien Thiéry werd geweigerd, kregen verscheidene verkozenen van diens lijst de sjerp aangeboden, maar niemand ging op het aanbod in. In de verwachting dat één van de fractiegenoten van Thiéry wel zou bijdraaien, vroeg Homans aan De Bruycker of hij het zag zitten de burgemeestersstoel een tijdje warm te houden. Intussen zit De Bruycker daar tot zijn eigen verbazing al een vol jaar en alles wijst erop dat dit avontuur nog een poos zal blijven duren.

Stokken in de wielen De Bruycker vervult zijn taak op een evenwichtige, vriendelijke en onthechte wijze, en de Franstaligen lijken zich voorlopig neer te leggen bij de situatie. Er loopt nog wel een procedure bij de Raad van State tegen de nietbenoeming van Thiéry, maar iedereen gaat ervan uit dat deze de situatie opnieuw ongewijzigd zal laten. De Franstaligen lijken De Bruycker te gedogen als burgemeester, onder meer omdat hij over erg beperkte bevoegdhe-

den beschikt: de man is enkel bevoegd voor politie, veiligheid en brandweer en kan daardoor niet veel stokken in de wielen steken.

Het is duidelijk dat de Franstalige schepenen apart vergaderen, want de collegevergaderingen nemen hooguit tien minuten in beslag.

Ook de gemeenteraadszittingen zijn op minder dan een kwartier afgelopen. Wanneer De Bruycker vragen heeft voor zijn schepenen, volgt er geen antwoord, maar wordt er doorverwezen naar de administratie.

Met Thiéry zelf blijft de verhouding onder het vriespunt. De gewezen FDF’er is mateloos gefrustreerd dat hij zijn zitje kwijt is en blijft zijn frustraties botvieren op zijn opvolger. Een uitgestoken hand wordt geweigerd.

Hij probeert op een haast kinderlijke manier zaken naar zich toe te trekken en smeekt om aandacht. Vorig jaar was het De Bruycker die als kersverse burgemeester mocht spreken op de 11 novemberviering. Dit jaar eiste Thiéry dit voorrecht opnieuw op.

Voor het overige kan De Bruycker op een normale wijze functioneren, onder meer

omdat het gemeentepersoneel (allemaal Nederlandstalige ambtenaren) correct met de burgemeester samenwerkt. De Bruycker stelt nu van zeer dichtbij vast dat er in zijn gemeente eigenlijk geen echt beleid wordt gevoerd door de Franstaligen. Nagenoeg al het werk gebeurt door de administratie. De politieke inbreng van de Franstalige schepenen stelt nauwelijks wat voor.

Yves Ghequière Overigens, De Bruycker klampt zich niet vast aan zijn postje: hij wil het maar al te graag doorgeven aan iemand van de meerderheid. De meest voor de hand liggende mandataris is Yves Ghequière. Deze schepen behaalde in 2012 als lijstduwer 520 voorkeurstemmen en bij de uitgelokte verkiezingen van december vorig jaar plots 958. Daarmee kwam Ghequière net iets te veel in het voetlicht te staan, terwijl die verkiezingen helemaal rond Thiéry draaiden, die zijn score licht zag krimpen tot 1.200 stemmen.

Alles wijst erop dat Thiéry zich nog een tijd zal verzetten tegen een nieuwe burgemeester uit zijn eigen fractie. Eric de Bruycker kan bijgevolg nog een poosje voortdoen.

Een goede zaak voor Linkebeek, want de gemeente wordt vandaag eindelijk op een correcte wijze bestuurd.

BL

Onze naaste buren

3 november 2016

Cees Fasseur: Dubbelspoor (2)

Den Vaderlandt ghetrouwe

Neen, ik had er geen vermoeden van dat de Nederlandse jurist en historicus Cees Fasseur vorige week weer uitgebreid in het nieuws zou komen.

Nieuwe biografie Juliana Vorige week vertelde ik hoe aangenaam “Dubbelspoor” - de memoires van de begin dit jaar overleden hoogleraar - leest.

Maar daar kwam een paar dagen geleden een extra dimensie bij. Op de dag dat nummer 44 van dit weekblad in uw brievenbus lag (zo u geluk had), verscheen de eerste wetenschappelijke biografie van koningin Juliana. Historica Jolande Withuis kreeg zelfs een paar dagen eerder een televisiespecial waarin ze het huwelijk van Juliana en prins Bernhard ellendiger noemde dan we al wisten van Fasseur.

Wel stelde ik me de vraag waarom televisie niet in staat is onnozelheden achterwege te laten als het geschiedenis betreft. De historica moest van de idiote producenten kasteel Het Loo bezoeken waar Juliana haar jeugd grotendeels doorbracht. Overigens, u moet dat ook eens doen, want het is zeer de moeite en het kasteel heeft extra’s als een prachtige tuin en een schitterende autoverzameling (pronkstuk is een Antwerpse Minerva waarmee Lex en Max indertijd hun intrede in Amsterdam deden). In het programma moest Withuis kinderachtige vraagjes stellen aan de conservator terwijl ze schijnbaar voor de eerste keer in kamers kwam waar ze zelfs geblinddoekt al jaren ieder schoteltje of fotootje weet staan. Withuis liet geen steen in het leven van Juliana onaangeroerd, las of sprak met iedere bron die er op aarde bestaat… met één uitzondering en haar frustratie (en die van andere historici) is

7

groot want zij botste op een muur die alleen door Cees Fasseur gesloopt werd.

Het koninklijk archief Die muur is het koninklijk archief. Er zijn zelfs processen gevoerd om inzage te krijgen in de documenten maar de Raad van State heeft beslist dat dit een familiearchief is. Toestemming voor raadpleging kan alleen gegeven worden door het hoofd van de familie. Koningin Beatrix was daar één keer minder bevreesd voor dan zoon Willem Alexander; misschien omdat de huidige koning zelf geschiedenis gestudeerd heeft in Leiden (zijn afstudeerscriptie ligt achter slot en grendel) en weet hoe men geschiedenis kan gebruiken en vooral misbruiken. De Oranjes hebben altijd veel belangstelling voor geschiedenis getoond (tenslotte het enige dat Nederlanders nog bindt gezien de godsdienst - op die ene verachtelijke ideologie na - geen rol meer speelt). De familie leest graag over de roemrijke daden der voorvaderen en moederen. In de 20ste eeuw was koningin Wilhelmina het lichtend voorbeeld omdat ze tijdens de oorlog vanuit Londen de Duitsers hel en verdoemenis toewenste. “De enige man in de Nederlandse regering”, zei men over haar.

Een biografie was zeer gewenst, maar de eerste kandidaat overleed. Beatrix bleef zoeken en ten slotte kwam ze uit bij Fasseur: een goed en vlot stilist met een gevoel voor ironie maar wetenschappelijk top; keurig gereformeerd, geen republikein

en een modelambtenaar tijdens zijn lange jaren bij het ministerie van Justitie. Fasseur zelf zegt dat zij vooral onder de indruk was van zijn reputatie altijd deadlines te respecteren; niet het sterkste punt van de meeste historici. Hij aanvaardde op één voorwaarde: inzage in het koninklijk archief, en hij kreeg zijn zin. Zijn collega-historici waren (en zijn) nog altijd groen van nijd. Zijn biografie was een triomf; zowel wetenschappelijk als commercieel. En toen kreeg hij een nog mooier compliment.

Beatrix vroeg hem na de dood van haar ouders de beruchte Greet Hofmanszaak te bestuderen die het huwelijk van Juliana en Bernhard bijna op de klippen deed lopen en de monarchie op haar grondvesten deed daveren. Fasseur kreeg weer als enige de toestemming het meest geheime rapport in de Nederlandse geschiedenis in te kijken en hij toonde zich de eer waardig zonder op historisch gebied één jota toe te geven.

Een prachtig boek.

Nederlands aan de universiteit De verhalen over die boeken vormen de interessantste hoofdstukken in de memoires van de jurist-historicus, maar één punt is zeker het vermelden waard. Fasseur hekelt de verengelsing van de universiteiten; hij vraagt zich af waarom publicaties over Nederlandse geschiedenis die alleen Nederlanders interesseren liever in een steenkolentaaltje geschreven worden dan in de moedertaal. Als gewezen hoogleraar in Leiden voegt hij eraan toe dat de vele vooroorlogse Nobelprijswinnaars van deze universiteit altijd in het Nederlands publiceerden en toch erkend werden.

Willem de Prater

“De samenleving wordt agressiever” Deze opmerkelijke uitspraak deed de Gentse korpschef tijdens de commissie algemene zaken op het stadhuis. In Gent waren er van januari tot september van dit jaar zo’n 1.700 gevallen van “slagen en verwondingen” (5 procent meer dan vorig jaar). Isabelle de Clercq (N-VA) vroeg om uitleg. De korpschef antwoordde dat er vooral meer vechtpartijen zijn, wat erop wijst “dat de samenleving iets agressiever is geworden.”

Er is ook een duidelijke toename van agressie tegen gezagsdragers (“beroepen van algemeen belang”). In de periode januari tot september van dit jaar waren er in onze stad 48 feiten tegen agenten, leden van de gerechtelijke politie of andere controlediensten, 9 tegen medisch personeel, 9 tegen personeel van de openbare dienst (bv. loketbediende, personeel groendienst in parken), 17 tegen personeel van het openbaar vervoer en 32 feiten tegen onderwijspersoneel.

Dat is alles samen een flinke stijging, (+40 procent) op één jaar tijd. Het zijn niet de enige vormen van criminaliteit waarmee het de verkeerde kant uit gaat, ook inbraken in voertuigen swingen weer de pan uit, net als fietsdiefstallen.

Na een inbrakenplaag in deelgemeente Drongen, het werk van illegalen die rondhangen op de parking van de E17, werd die parking voor vrachtwagens gesloten. In het Citadelpark (nabij het Sint-Pietersstation) slapen tegen-

woordig mensen die uit het kamp in Calais komen afgezakt.

De politie gaat er alle dagen controleren om hen weg te jagen. Op een week tijd werden twee bendes mensensmokkelaars, actief in Gent, opgerold. Het stadsbestuur heeft in een persmededeling laten weten dat ze extra geld uittrekt voor veiligheid. Al zegt onze burgemeester nog zo luid: “Liever straten vol buurtwerkers dan vol militairen” (Het Nieuwsblad 29/10), feit is dat Gent dertig bijkomende politie-inspecteurs aanwerft.

Er wordt gemikt op allochtone kandidaten (daarvoor worden drie coaches ingezet) en er komen ook bijkomende buurtstewards en brugfiguren, het blijft allemaal “sociaal” zoals het een progressieve stad betaamt, toch is het een opvallende maatregel. Dat de agressie in de samenleving toeneemt, is niet verbazend.

Wat wel verbaast, is dat geen enkele journalist deze uitspraak van de korpschef belangrijk genoeg vond om te vermelden.

Opboksen tegen radicalisering In dezelfde commissie algemene zaken werd het actieplan “radicalisering in de kering” besproken. De stad schakelt de vzw Averroes in om jongeren die dreigen te radicaliseren te begeleiden. Ja, dat is dezelfde vzw die enkele maanden geleden in opspraak kwam omdat ze subsidiegeld gebruikten voor drugverhelping volgens “islamitische inzichten” onder leiding van een imam, en enkel met de mannen op weekend gingen; de dames wouden mee maar mochten niet (uit een beschermende cul-

PS en cdH na de CETA-show PS en cdH hoopten electorale munt te slaan door hun verzet tegen het CETA-handelsakkoord. Of dit zal lukken, is onzeker. Wat wel duidelijk is, is dat de interne spanningen in de partijen zijn toegenomen, ondanks de schijnbare eensgezindheid naar buiten toe.

Eigenlijk was het van bij het begin de bedoeling van Waals minister-president Paul Magnette (PS) om in het debat over het CETA-handelsverdrag tussen de Europese Unie en Canada vooral de communicatie-oorlog te winnen. Hij gaf de indruk dat er nog veel aan het handelsakkoord te wijzigen was (wat niet klopt en ook niet is gebeurd) en wil nu overkomen als de man die een einde maakt aan de achterkamerpolitiek (terwijl er over CETA wel degelijk openlijk gedebatteerd is). Magnette rolde de spierballen, maar moest uiteindelijk inbinden. Zoals premier Charles Michel (MR) zei: “Aan het akkoord verandert er eigenlijk niets.”

Applaus in de Delhaize Net zoals de Griekse premier Alexis Tsipras zich voor de galerij hevig verzette tegen de door de Europese Commissie opgelegde besparingen, maar ze toch moest doorvoeren. Beide heren hadden en hebben maar één doel: de held van Europees links worden. Voor Magnette was dit vooral nodig voor binnenlands gebruik. De PS voelt voortdurend de hete adem van de extreemlinkse PTB in haar nek. Dus moest men aan de Keizerslaan de linkse spierballen laten rollen. Magnette denkt dat het gelukt is. Het verhaal doet de ronde dat hij bij een bezoek

aan de Delhaize van Chimay door de klanten op applaus werd onthaald. Maar of de opmars van de PTB daarmee gestopt is, is een ander verhaal. Raoul Hedebouw en co zullen blijven fulmineren tegen het handelsakkoord.

Het is wel zo dat er een duidelijke strategie achter de communicatie van de PS zat. Voorzitter Elio di Rupo kon moeilijk op de voorgrond treden. Hij had als premier geen bezwaar gemaakt tegen de vorderende CETA-gesprekken. Paul Magnette, in Wallonië zowaar minder populair dan N-VA’ers Theo Francken en Jan Jambon, moest het werk opknappen en zo wat aan populariteit winnen.

Wat hij volgens veel PS’ers met brio gedaan heeft. Echter, meteen is duidelijk geworden dat de Waalse minister-president nu de nummer één van de PS is geworden. Di Rupo staat als voorzitter in zijn schaduw en daar heeft de burgemeester van Bergen het moeilijk mee.

Machtsstrijd in PS en cdH Di Rupo is ondanks zijn 65 jaar nog niet van plan een stap opzij te zetten. Volgt straks nog een machtsstrijd aan de top van de PS? Zal Magnette niet vroeg of laat het voorzitterschap opeisen? Het zou kunnen, ook al omdat er geen andere

turele reflex). De radicaliserende jongeren zullen zich er waarschijnlijk thuis voelen. Ze krijgen van de vzw psychosociale begeleiding én de kans om te leren boksen!

De vzw Averroes heeft een eigen sportschool waar de jongeren kunnen kiezen uit lessen boksen Engelse stijl, thaiboksen, Cross Fit en voetbal. Daarvoor legt de stad Gent 25.000 euro op tafel. We hopen dat dit geld zinvol besteed wordt, maar we durven daar toch sterk aan twijfelen…

Mathildis

Li bia bouquet kandidaat-voorzitters klaarstaan. Laurette Onkelinx en Rudy Demotte weten dat hun tijd voorbij is. Enige mogelijke spelbreker is Waals minister Jean-Claude Marcourt. Hij probeert al jaren investeerders naar Wallonië te lokken. Naar verluidt was hij niet echt gelukkig met de rigide houding van de PS tijdens de CETA-onderhandelingen. Een top-PS’er formuleerde het als volgt: “Marcourt vroeg zich af waarmee de partij eigenlijk bezig was.” Zal hij als wraak een greep doen naar de macht in de PS? Dan barst een nieuwe clanstrijd los.

Bij de cdH is de situatie niet anders. Daar zei men lange tijd neen tegen CETA omdat het slecht zou zijn voor de Waalse boeren, waarvan een groot deel tot het electoraat van de cdH behoort. Vandaar dat voorzitter Benoît Lutgen lange tijd het been stijf hield. Maar ook bij de centristen staat niet iedereen op dezelfde lijn. Maxime Prévot, nummer twee in de Waalse regering, zweeg dagenlang. Hij was geen fan van het verzet.

Idem voor Kamerlid George Dallemagne. Hij wees op de sterke banden met Canada en is van oordeel dat het Waalse verzet belachelijk laat kwam.

Een grote tegenstander van CETA was dan weer Waals parlementsvoorzitter André Antoine. Hij ging op alle televisiezenders het Waalse njet verduidelijken. Maar in cdH-kringen is te horen dat Antoine een ‘moment de gloire’ nodig had. Nu hij niet langer Waals minister is, leed de Waals-Brabander onder Picard de gebrekkige media-aandacht.

8

De wereld rond

3 november 2016

Diplomatieke valies

Een Afrikaanse Brexit Dat verschillende Afrikaanse landen het Internationaal Strafhof de rug toekeren, is geen verrassing. Al enige jaren klinkt steeds scherper het verwijt dat het hof zich vooral keert tegen Afrikanen. Sommigen hadden het zelfs over een instrument van neokolonialisme. En vandaag worden de gevolgen van dat gemor geplukt. Op een pijnlijke manier komen ook de structurele zwaktes van het Strafhof aan het licht.

De oprichting van het Internationaal Strafhof (kortweg ISH) begon in een sfeer van groot optimisme. Eindelijk zou men internationaal eens werk maken van de bestraffing van genociden en grove schendingen van mensenrechten, supranationaal en dus niet gehinderd door de beperkingen van landsgrenzen. De toenmalige secretaris-generaal van de VN, Kofi Annan, had het over een “gigantische stap in de richting van een internationaal humanitair recht.” Eén van de eerste hoofdprocureurs schepte ermee op dat hij met 2,5 miljard mensen (de som van de bevolking van de staten die het verdrag onderschreven hadden) meer volgers had dan het hele Facebook.

Veel van dat optimisme was gemeend. Het optimisme van de Fukuyama’s van deze wereld (een internationale liberale rechtsorde die door haar morele superioriteit omarmd zou worden door steeds meer landen) had op dat punt al een stevige tik gekregen. De genocide in Rwanda, net als de troubles op de Balkan, schoten vele illusies aan flarden. Maar misschien precies als gevolg van de recente geschiedenis, zou zo’n ISH wel soelaas kunnen brengen. Men kan het zich vandaag nog moeilijk voor de geest halen, maar zeker aan Afrikaanse kant kon heel wat enthousiasme ontwaard worden. De meeste landen van het donkere continent werden ook partij. Slechts een vijftal hield de boot af; sommigen ondertekenden ook, maar lieten na te ratificeren.

Blanke rechtbank Dergelijke verdragen dragen één grote zwakte in zich: ze werken enkel voor de landen die partij zijn. Anders gezegd: als dictator X het behoorlijk bont maakt, maar zijn land heeft het

verdrag niet erkend, dan staat het ISH machteloos. Syrië is er een treffend voorbeeld van. Syrië is geen partij, waardoor de kans dat Assad op het vliegtuig richting Den Haag wordt gezet quasi nihil is. Ook de Russische steun die hij geniet maakt dat onwaarschijnlijk; instanties als het ISH kunnen nooit losgeweekt worden uit het breder politiek kader. Het is ook ondenkbaar dat Israël succesvol geviseerd zou worden, daarvoor is de Amerikaanse druk dan weer te groot. En zo zijn er nog enkele voorbeelden van lui die op zich de geknipte pedigree hadden om door het ISH vervolgd te worden, maar wegens juridische- en praktische beslommeringen buiten schot bleven.

Rechtstreeks gevolg van deze situatie, is dat de focus vrijwel automatisch op Afrika is komen te liggen.

Die realiteit leidde ertoe dat veel van het aanvankelijke enthousiasme in ergernis omsloeg. Met als gevolg het recente vertrek uit het verdrag van enkele Afrikaanse staten. Gambia bijvoorbeeld, dat in een verklaring duidelijk stelde waarom het het ISH de rug toekeren. “Er zijn verschillende westerse landen, minstens 30, die zich bezondigd hebben aan misdaden tegen onafhankelijke staten en de eigen burgers”, klinkt het.

“Geen enkel van die landen werd veroordeeld. (...) Men kan de rechtbank beter de ‘International Caucasian Court’ noemen in plaats van ‘International Criminal Court’, want ze is gericht op de vervolging en vernedering van gekleurde mensen, in het bijzonder Afrikanen.” Een blik op de lijst van veroordeelden levert volgende namen op: Thomas Lubanga, Jean-Pierre Bemba, Germain Katanga en recenter Ahmad al-Faqi al-Mahdi (die veroordeeld werd voor de vernietiging van heilige sites in Timboektoe). Een Afrikaans onderonsje dus.

Hypocriete verontwaardiging In VN-kringen weerklonk de officiële verontwaardiging.

Kringen rond secretaris-generaal Ban Ki-moon lieten verstaan dat de Zuid-Koreaan “totally shocked” was. Maar hadden de verlichte geesten in New York dit niet moeten voelen aankomen? Gemor is er al langer. Eerder dit jaar liet de Afrikaanse Unie weten een voorstel om het ISH te verlaten te ruggensteunen. In diplomatieke kringen heeft men het enigszins cynisch over Afrika’s Brexit. Ook al moet daar meteen aan worden toegevoegd dat het ene vertrek het andere niet is. Het gewicht van het ene land is ook niet altijd vergelijkbaar met dat van het andere land. Dat Burundi als eerste besloot eruit te stappen, was een direct gevolg van de bedoeling van het ISH een onderzoek in te stellen naar politiek geweld in dat land. Zwaarder tilt men aan het vertrek van Zuid-Afrika, destijds de eerste Afrikaanse staat om toe te treden.

Het land wordt geacht een baken van liberale democratie te zijn voor het continent. Het Zuid-Afrika dat toetrad was dat van Nelson Mandela. Vandaag is het ANC nog steeds aan de macht, zij het met een corrupte potentaat als Zuma. Niet alleen vreest hij als persoon in het vizier te komen staan in enkele netelige kwesties. Zich achter het anti-ISH-gemor scharen, is ook een manier van pan-Afrikaanse profilering gebleken.

Aanvaringen waren er eerder al. En de diplomatieke signalen werden steeds scherper. De voorzitter van de International Federation for Human Rights mag dan al ronkend verklaren dat de Zuid-Afrikaanse beslissing “een verschrikkelijke smet is op de post-apartheid reputatie en geloofwaardigheid” van het land, daartegenover staan de feiten. En de realiteit dat net als de oprichting van het ISH in een bepaalde politieke context gebeurde, dit ook het geval is voor de Afrikaanse Brexit.

Michaël Vandamme

Buitenlands spervuur Varkens en propaganda In landen van zwart Afrika waar de moslims nog niet met geweld hun godsdienst kunnen opleggen, gebruiken zij de oude beproefde methoden om mensen te bekeren: propaganda, bedrog en misleiding. Zij worden daarbij tegengewerkt door vier krachten die in zwart Afrika zeer sterk zijn: christendom, animisme, bier en varkensvlees. Zelfs als zwarte Afrikanen geneigd zouden zijn hun oude religies te laten vallen, is het voor hen zeer moeilijk afstand te doen van bier en varkensvlees. We weten niet welke trucs de moslimpredikanten tegen het bier gebruiken, maar tegen het verbod op varkensvlees hebben ze een prima list bedacht: zij verkondigen dat de kleine zwijntjes die overal in de Afrikaanse dorpen rondwroeten, geen echte varkens zijn en dat de Koran alleen de grote, kale, roze beesten van de Europeanen als echte varkens beschouwt. Kijk toch eens hoe gematigd! Het is een klinkklare leugen, maar het werkt dikwijls wel, zeker in streken waar de zwijntjes klein, donker en harig zijn en inderdaad nauwelijks op onze varkens lijken.

De Vlaamse vakman

Voor de eerste generatie bekeerlingen dwingt men het verbod op varkensvlees nog niet rigoureus af. Men weet dat dat alleen maar op verzet zal stoten. Maar bij de kinderen van de eerste bekeerlingen haalt men de duimschroeven wel aan. Die worden van kleins af islamitisch opgevoed en geïndoctrineerd, tot ze de ware leer volledig en onverdund doorslikken. Dan worden zelfs de kleine Afrikaanse zwijntjes plots onrein en streng verboden. Dit is geen parabel over de domheid en de naïviteit van die ongeletterde inboorlingen.

De meeste Europese politici en een flink deel van de publieke opinie slikken zulke leugens ook als zoete koek. Al gaat het bij ons niet over varkens, maar over democratie, vrijheid van meningsuiting, godsdienstvrijheid en respect voor vrouwen. Nu beweren de “gematigden” wel dat we dat allemaal zullen mogen behouden, ook in de toekomst, als de islam hier veel sterker zal staan. Maar al die Westerse waarden en vrijheden zullen dan dezelfde weg opgaan als het varkensvlees in Afrika.

ken en publicaties in het Arabisch, Perzisch of Turks, bestemd voor de eigen achterban.

Takiyya

De Ottomanen komen!

Men kan eindeloze discussies voeren over wat katholieken nog echt geloven, maar over de inhoud van de katholieke leer is geen twijfel mogelijk: overspel, incest, pedofilie, homoseksualiteit, liegen, seks voor het huwelijk, echtscheiding… Het is allemaal verboden.

De vorige generaties, die nog echt godsdienstonderwijs hadden gekregen, wisten dat heel goed, al veegden ze er dikwijls hun voeten aan. De wetten van de islamitische leer zijn even duidelijk: pedofilie màg binnen het kader van een kindhuwelijk, gewapende jihad is een heilige plicht, een “afvallige” moslim moet gedood worden. De besnijdenis van meisjes, slavernij, terreur tegen ongelovigen, polygamie, eenzijdige verstoting, het afrossen van echtgenotes… het màg allemaal. Ook onontwikkelde moslims weten dat, net zoals zelfs katholieke analfabeten vroeger hun geboden kenden.

Maar de islam cultiveert daarrond een web van misleidende leugens. Een typisch voorbeeld is de bewering dat de besnijdenis van meisjes niets met de islam te maken heeft, “want er staat niets over in de Koran”. Inderdaad. Het staat in de hadiths, die evengoed rechtsgeldig zijn. Maar dat verzwijgt men. De meeste moslims die zichzelf gematigd noemen, zijn dat helemaal niet. Ze zijn alleen heel goed in takiyya. Een islamitische term voor “liegen tegen ongelovigen”. Ook dat màg van Allah.

Takiyya is het eenvoudigst vast te stellen als men “gematigde” verklaringen, meestal in het Engels en bestemd voor een westers publiek, vergelijkt met het fanatisme van de toespra-

Waarom is iedereen verbaasd over Erdogans plannen voor het herstel van het Ottomaanse Rijk? Dat idee, hoe vreselijk het ook is, doet al heel lang de ronde in Turkse regeringskringen. Het Ottomaanse Rijk was geen gewoon imperium, maar de toenmalige kalifaatstaat: de sultan was tegelijk de kalief van alle gelovigen binnen en buiten de rijksgrenzen. In een toespraak op 30 mei 2015, tijdens een massale manifestatie ter herdenking van de verovering van Byzantium door de Ottomanen, riep Erdogan op tot “de verovering van Europa door emigratie”. Die redevoering werd pas in mei dit jaar in het Engels vertaald, en zij is bijzonder onthullend.

Erdogan noemde niet alleen Europa in het algemeen als grondgebied dat veroverd moest worden, maar in het bijzonder ook Al-Andaluz, het vroegere islamitische Spanje, hoewel dat nooit tot het Ottomaanse rijk behoorde, en verder hoogst symbolische steden als Jeruzalem, in het huidige Israël en Samarkand en Bukhara in het huidige Oezbekistan. Dat laatste is merkwaardig, want Samarkand en Bukhara behoorden nooit tot het Ottomaans Rijk.

Jeruzalem natuurlijk wel.

Volgens de kranten veroorzaakte het oprakelen van die Ottomaanse plannen paniek in alle buurlanden, zelfs in Griekenland. Terecht. Maar de Grieken hadden daar beter al eens over nagedacht voor zij honderdduizenden moslims door hun land naar Europa lieten trekken. Het zou overigens eenzijdig zijn de Ottomaanse plannen uitsluitend toe te schrijven

aan Erdogan en de fundamentalisten. Onderhuids leefde dat project ook bij vele seculiere politieke partijen in Turkije.

Het land heeft zich net als Rusland nooit los kunnen maken van zijn imperiale verleden.

De ontkenning van de Armeense genocide is het duidelijkste en beschamendste symptoom daarvan.

Demografische atoombom Op 30 oktober 1961 ondertekenden Turkije en de Duitse Bondsrepubliek het Anwerbeabkommen waardoor 750.000 ongeschoolde Turkse gastarbeiders aangeworven werden om in de snel groeiende Duitse industrie te werken. Het waren bijna allemaal mannen en ze kwamen zonder families. De gastarbeid eindigde in 1974, na de economische crisis die door de Arabische olieboycot was veroorzaakt. Van de 750.000 Turken die als gastarbeiders waren gekomen, keerde ongeveer de helft terug.

Ongeveer de helft bleef in Duitsland. De voormalige gastarbeiders importeerden Turkse bruiden en begonnen grote gezinnen te stichten. Daardoor is die groep van ongeveer 375.000 aangegroeid tot naar schatting vier of vijf miljoen. In iets meer dan veertig jaar tijd. Intussen heeft Merkel minstens een miljoen moslims in Duitsland binnengelaten, en dat zijn meestal géén arbeiders die eerlijk werken voor de kost. Hoe groot zal die groep binnen veertig jaar zijn? Volgens onze berekeningen ligt dat aantal tussen 10,7 en 13,3 miljoen. Terwijl de Duitse bevolking dramatisch terugloopt… IS is slechts één klein facet van het probleem.

Het nabije buitenland

3 november 2016 François Hollande eenzamer dan ooit Slechts 4 procent van de Fransen heeft nog vertrouwen in president François Hollande. Bij de PS gaan steeds meer stemmen op om voor de presidentsverkiezingen van 2017 een andere kandidaat aan te duiden. Maar Hollande wil voorlopig van geen wijken weten. Binnen zijn eigen PS is hij daardoor wel eenzamer dan ooit.

“Wat we van François Mitterrand moeten onthouden, is zijn onuitputtelijke wil en nooit geziene volharding.” Toen François Hollande vorige week woensdag het woord nam in het Louvre, bij de voorstelling van een postzegel ter ere van de 100 jaar geleden geboren François Mitterrand, had de president het ook over zichzelf. Eigenlijk zei Hollande: Mitterrand heeft doorgezet en daarom werd hij in 1981 tot president verkozen en in 1988 herkozen. Dus denkt Hollande er zeker niet aan om de handdoek in de ring te gooien. Ook al vertrouwt slechts 4 procent van de Fransen hem nog. Ook al zakt hij in alle peilingen voor de presidentverkiezingen terug naar de vijfde plaats.

Na Marine Le Pen (Front national) natuurlijk, na Alain Juppé of Nicolas Sarkozy (Les Républicains) maar ook na de centrumlinkse Emmanuel Macron en de extreemlinkse Jean-Luc Mélenchon. Ook al wil 85 procent van de Fransen dat hij zich in 2017 gewoon geen kandidaat stelt.

De toespraak van Hollande was ook een antwoord op de toenemende kritiek binnen zijn partij. Daar gaan meer en meer stemmen op om de kandidatuur van Hollande niet langer te steunen, want dan is een nederlaag in 2017 een zekerheid. Naar verluidt zou slechts een derde van de PS’ers de president nog steunen. Als dit klopt, volgt er al in januari een eerste vernedering wanneer de socialisten hun voorverkiezingen houden. Dat

een uittredende president niet de gedoodverfde kandidaat van een partij is, is nooit gezien in de Vijfde Republiek.

Ondertussen rollen de PS’ers bijna vechtend over straat. Eerste minister Manuel Valls zou steeds meer zin krijgen in het hoogste ambt. Het is om hem te counteren dat de nog zeldzame Hollande-aanhangers vorige week plots de naam van Ségolène Royal lieten vallen. De minister en ex-vrouw van Hollande deed in 2007 al een gooi naar het presidentschap. Maar ze kon niet op tegen Nicolas Sarkozy.

Valls heeft het probleem dat hij als premier vastgeklikt is aan de president en eigenlijk ontslag zou moeten nemen om in 2017 een kans te maken. De eerste minister wordt steeds nerveuzer en er zou op 18 oktober zelfs een scheldpartij hebben plaatsgevonden in het Élysée tussen Hollande en Valls. Reden is het boek Un président ne devrait pas dire ça. Twee journalisten van Le Monde - Gérard Davet en Fabrice Lhomme - voerden tientallen gesprekken met Hollande en penden tal van citaten neer. De uitspraken van François Hollande in het boek veroorzaakten heel wat ophef. Valls vindt ze een president onwaardig.

Het boek te veel Wat heeft Hollande precies gezegd? Een overzicht. “Er is een probleem met de islam in Frankrijk.” “Er zijn te veel immigranten.” Veel Fransen zullen hiermee akkoord gaan, maar voor een linkse president is dat not done. Over Sarkozy: “Het is een kleine de Gaulle. We hebben de kleine Napoleon gehad. Welnu, we hebben ook een kleine de Gaulle. Nog over Sarkozy: “Hij maakt geen onderscheid tussen wat kan en wat niet kan. Wat wettelijk is en wat niet. Ik ben nooit in staat van beschuldiging gesteld. Ik heb nooit een rechter laten bespioneren. Ik ben nooit betaald

Geen sant in eigen land James Ensor, die Engelsman van geboorte was, heeft in het Verenigd Koninkrijk nooit de erkenning gekregen die hij verdiende. Dat de befaamde schilder geboren werd in Oostende en zowat gans zijn leven aan de Vlaamse zijde van de Noordzee bleef vertoeven, in plaats van op het Britse eiland, zit daar natuurlijk voor veel tussen. Onbekend maakt onbemind. Daar wil Luc Tuymans dringend verandering in brengen. De Vlaamse kunstenaar zet een omvangrijke Ensor-tentoonstelling op in de ‘Royal Academy of Arts’ te Londen.

Laten we, om te beginnen, even een deel van de stamboom toelichten. James Frederic Ensor studeerde voor ingenieur in Engeland en Duitsland. Zijn ouders waren beiden Brits. Maria Catherine Haegheman was van gegoede komaf en franskiljon.

Zowel de naam Ensor als de naam Haegheman zijn onderhand, binnen het Belgische grondgebied, volledig verdwenen. In Brussel is er nog welgeteld één persoon die de familienaam Ensor draagt. De familie Haegheman bestaat enkel nog in Oostende.

Dat laatste gegeven is niet toevallig. Het is namelijk in die stad aan zee dat James Sidney Edouard Ensor, op 13 april 1890, het levenslicht zag.

Brusselse schone kunsten Ensor leefde het overgrote deel van zijn leven aan de Vlaamse kust. Toch was de hoofdstad bepalend voor zijn leven. Brussel, vandaag een grotendeels verloederd gewest van verwaande eurocraten en allochtone paupers, oefende lange tijd een grote aantrekkingskracht uit op intellectuelen en kunstenaars van over de hele wereld. De jonge James studeerde van 1877 tot 1880 aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten. Sur-

realisten als Paul Delvaux en René Magritte zouden er eveneens onderricht volgen. Ensor Jr. koos in zijn werken niet de eenzijdige kant van het surreële. In de eerste plaats was James Ensor vooral een expressionist.

Aanvankelijk werden de eerste werken van Ensor afgedaan als schandelijk en godslasterlijk. Gaandeweg won hij aanhang en kreeg binnen België de nodige erkenning. In 1929 benoemde koning Albert I Ensor tot baron. Zo’n vijf jaar later werd de schilder opgenomen in de Franse ‘Ordre national de la légion d’honneur’, zowat de hoogste decoratie die in Frankrijk te behalen valt. Zo populair en geliefd de surrealist-expressionist in België en Frankrijk was, zo onbekend was hij in GrootBrittannië. Bijzonder wrang, voor iemand die afstamt van een Engelse vader.

Vlaming in Londen Reden genoeg voor de Vlaamse kunstenaar Luc Tuymans om deze situatie recht te trekken. Volgens Tuymans is het een gotspe dat weinigen in Groot-Brittannië weten wie Ensor is, laat staan dat de eilandbewoners zijn werken kennen en waarderen. In de ‘Royal Academy of Arts’ opende vorige zaterdag de Ensor-tentoonstelling die Tuymans, samen met de Britse huiscurator van het museum, opzette. Succes is echter niet op voorhand verzekerd. In het verleden hebben al verschillende artistieke duizendpoten getracht om Ensor te laten doordringen tot het Britse publiek. Dit zette weinig zoden aan de dijk. “Britse verzamelaars hebben nooit naar Ensor gekeken, ook niet toen hij nog leefde. Hun blik was altijd gericht op de Verenigde Staten, niet op Europa”, lichtte Tuymans toe in zakenkrant De Tijd.

Als promotor voor de tentoonstelling selecteerde Tuymans zo’n zeventig werken van de expressionist. Schilderijen, etsen

De Reichsbürger vormen geen massabeweging. Ze tellen hoogstens enkele duizenden volgelingen, maar toch is het goed om weten waar zij voor staan, omdat daarmee 200 jaar Duitse geschiedenis uit de vergetelheid of het domdenken wordt gerukt.

Reichsbürger zijn verbonden door de idee dat het Duitse Rijk juridisch nog steeds bestaat en wel binnen de grenzen van, naar keuze, 1871, 1914 of 1937. De Bondsrepubliek Duitsland is voor hen een onwettelijk product van de naoorlogse geallieerde bezettingsmacht. De Reichsbürger verwerpen de wetten, regels en overheden van de Duitse staat.

Neonazi?

Denk niet meteen dat alle Reichsbürger neonazi’s zijn, maar toch is er een verbinding tussen de Reichsideologie en het rechts-radicale Duitsland met zijn talrijke clubjes. ‘t Zijn geen poeslieve mannen en vrouwen, wat de wapenvondsten bij de leden en hun bedreigingen met geweld bewijzen. De Reichsideologie is rijp geworden in het laatste kwartaal van de twintigste eeuw. De leden van deze losse rechtse kerk noemen zich Reichsbürger, Staatsangehörige des Freistaates Preussen of Natürliche Personen en gaan ervan uit dat de Bondsrepubliek Duits-

Wie raakt te vroeg op kop?

Voor veel PS’ers heeft Hollande het ambt van president belachelijk gemaakt met zijn getuigenissen. Maar regeringswoordvoerder Stéphane Le Foll heeft het dan weer over “een oefening in transparantie”. De positieve reacties zijn echter een minderheid. Hollande zal het alleen moeten doen als hij in 2017 wil winnen. Zijn hoop is blijkbaar dat zijn grootste concurrenten en dan vooral ex-premier Alain Juppé in de race naar het presidentschap te vroeg op kop komen. Ze moeten nog maanden campagne voeren terwijl Hollande eigenlijk kan wachten tot na Nieuwjaar. Hij droomt van een nooit geziene inhaalbeweging.

Maar Hollande is wellicht de enige die er echt van overtuigd is dat dit nog kan lukken.

Salan

engeland en tekeningen werden, veelal vanuit Vlaanderen, overgevlogen naar Londen. Het Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen is zowat hofleverancier. Het overige deel van de tentoongestelde stukken is afkomstig uit privécollecties.

Onuitstaanbaar persoon Volgens Tuymans stond Ensor bekend als erg tegendraads.

“Hij was tegen de hypocrisie van de bourgeoisie. Non-conformistisch en sterk in zichzelf gekeerd.” Echter, zijn afkeer voor de bourgeoisie weerhield James Ensor er kennelijk niet van om – zoals aangehaald – hoge onderscheidingen in ontvangst te nemen. Via Tuymans leren we dat Ensor alles behalve een aangenaam persoon was. Gaandeweg, vanaf de late jaren twintig, raakte de schilder op het achterplan. Zijn populariteit was tanende. Een rancuneuze man die er genoegen in ging scheppen andere mensen te schofferen, was wat gaandeweg van de verver overbleef.

Net als zijn vader, die een zware alcoholist was, viel zoon James ten prooi aan depressies. Tijdens de Tweede Wereldoorlog besliste de schilder om niet naar het Verenigd Koninkrijk te vluchten. Hij bleef op post in zijn villa in Oostende. Ensor kwam in 1949 te overlijden. Hij stierf in eenzaamheid en liet geen kinderen na. Tenzij we zijn vele schilderwerken als ‘nageslacht’ beschouwen. James Ensor was de typische kunstenaar: onuitstaanbaar als mens, maar uiterst talentvol.

Nu het Britse pond laag staat, gaat u voor kerstinkopen misschien naar Londen. In één adem een beetje cultuur opsnuiven, is handig meegenomen. De tentoonstelling ‘James Ensor by Luc Tuymans’, loopt sedert afgelopen zaterdag en is te bezichtigen tot het einde van januari 2017 in de ‘Royal Academy of Arts’ in LvS Londen.

Bei uns in Deutschland

land geen staat is en dat het Duitse Rijk juridisch verder bestaat.

Reichsbürger organiseren een parallelle staatsstructuur met een Reichsregierung, zweren bij Selbsverwaltung of stichten pseudopolitiekorpsen en schijnstaatjes.

De Reichsbürger zijn een nevel, een sekte, een netwerk, eerder dan een heldere organisatie. Een deel van de aanhangers gelooft in een eindtijd, een periode waarin zal gevochten worden tussen de “ware” Duitsers, zij dus, en hun vijanden van de Bondsrepubliek en het internationale kosmopolitisme. De consequentie van de visie van de Reichsbürger is dat zij anno 2016 een flink deel van het huidige Polen opnieuw opeisen. OostPruisen is volgens hen, en historisch klopt dat, een belangrijk deel van het Duitse Rijk. In 1945 werd dat rijksdeel geamputeerd, dus moet het nu opgeëist worden.

Wolfgang Gerhard Günter Ebel is de bedenker van de Reichsideologie. De voormalige medewerker van de Duitse spoorwegen benoemde zichzelf in de jaren tachtig van de twintigste eeuw tot Reichskanzler en stichtte in West-Berlijn de eerste “Kommissarische Reichsregierung” (KRR). Ebel was ervan overtuigd dat de geallieerden hem hadden opgedragen het Duitse Rijk te regeren. De Bondsrepubliek was een illegaal politiek bouwsel dat als dekmantel diende voor een Joods-maçonnieke samenzwering. Om die reden moesten de Reichsbürgerinnen en de Reichsbürger de belastingen, boetes of richtlijnen van de Bondsrepubliek verwerpen. In ieder geval werd al wat gebeurde tussen 1945 en 1949 - de spanningen tussen de bezetters van het oostelijke en het westelijke gedeelte van romp-Duitsland (Polen schoof op naar het Westen en de Sovjet-Unie palmde oostelijke Poolse gebieden in) - van nul en geen waarde genoemd. In de koppen van de Reichsbürger dar-

FRANKRIJK

door Libië.” In het boek valt Hollande ook de magistraten aan.

Voetballers? “Laaggeschoolden die te snel rijk zijn geworden.”

Kritische socialisten? “Dat zijn allemaal idioten.”

Zelf wekt hij een zielige indruk. “Ik ben een spook in het paleis.” Hij zit blijkbaar vaak alleen te eten en televisie te kijken.

Hij heeft het ook over zijn ex-partners. Zijn ex-vrouw Ségolène Royal “is de vrouw bij wie ik het dichtst staat.’ Over Valérie Trierweiler: “Ze was nooit gerustgesteld. Ze was altijd bang dat Royal zou terugkomen.” Zijn vriendin, de actrice Julie Gayet: “Ze lijdt eronder dat onze relatie niet officieel wordt, maar ik weiger zolang ik president ben.” Hollandes privéleven komt zo volop in de aandacht.

En dat terwijl hij altijd kritiek had op Sarkozy omdat hij op een puberale manier in het openbaar over zijn relatie met Carla Bruni sprak. Un président ne devrait pas dire ça zou voor Hollande wel eens het boek te veel kunnen worden.

Right or wrong

De Bondsrepubliek Duitsland is onwettelijk Een gestoord en ongevaarlijk groepje dwarsliggers, dat was hun imago. Tot één van hen op 19 oktober in het Beierse dorpje Georgensmünden een politiekwartet onder vuur nam en een agent doodde. De politie viel binnen bij de doder, Wolfgang P., omdat die had geweigerd zijn verzameling vuurwapens te laten inspecteren. Het was een zuur visitekaartje van de Reichsbürger, een, zeker bij ons, onbekend beekje in het stromenland van het rechtse Duitsland.

Si la France m’était contée

9

DUITSLAND

telen de klassieke boemannen van radicaal rechts: Wall Street, de Rothschilds, het internationale financiële kapitaal en de Joden. Wolfgang Ebel had deels gelijk, slechts in 1990 kwam er een grondwet tot stand waarin de volle soevereiniteit van de Bondsrepubliek werd erkend, als gevolg van de hereniging van de twee gedeelde Duitslanden.

Simplisme Ebel en zijn volgelingen menen wat zij vertellen en het kwam meer dan eens tot weigeringen om betalingen te doen aan de Bondsrepubliek, wat leidde tot vinnige en langlopende juristerij. De Reichsbürger sturen dikke verhandelingen in het rond over hun argumenten als zou de Bondsrepubliek niet bestaan.

De Reichsregierung van Ebel vaardigde doodsvonnissen uit tegen de ambtenaren van die onwettige staat omwille van hun volksverraad.

De Reichsbürger bereiken in toenemende mate mensen die op zoek zijn naar gemakkelijke recepten voor het zuiveren van de wilde wereld waarin zij leven. Duitsers met een hang naar New Age, esoterie, volkse kapitaalkritiek of de vlucht uit de samenleving (bekende symptomen die rechts én links leven) voelen mee met delen van de Reichsbürger-stroming. Sedert het begin van de jaren 2010 radicaliseert de Reichsideologie. Deelnemers van de beweging kopen munitie, zoals de moordenaar in Georgensmünden, en weerstaan soms gewapenderhand de onderzoeken van de politie naar hun extreme houding. Reichsbürger Daniel S., die jarenlang geen belastingen betaalde, werd op het bezit van grote hoeveelheden chemicaliën voor de productie van springstoffen en vuurwerk betrapt, toen de politie zijn huis doorzocht.

Kurt Ruegen

10

Beeldspraak

3 november 2016

medialand

Film

Clinton-mails: paniek op de nieuwsredacties!

De vooringenomenheid van onze media als het over de presidentsverkiezingen in de VS gaat, was waarschijnlijk nog nooit zo voelbaar als op vrijdagavond, toen een algemene paniek zich van nieuwsredactie tot nieuwsredactie verspreidde. Aanleiding was de beslissing van de FBI om het onderzoek naar het e-mailschandaal rond Hillary Clinton te heropenen, waardoor er meteen een “de FBI is ons president Hillary Clinton aan het ontstelen”-gevoel ontstond.

Wat er precies gebeurd was, leek voor de meeste nieuwsredacties ondergeschikt aan de vraag of het wel gepast is dat de FBI precies nu dat onderzoek heropende. Zinspelingen als “opmerkelijke timing”, “godsgeschenk voor Trump” en “Trump triomfeert” waren niet van de lucht. En vooral: dat het hoofd van de FBI, James Comey, een geregistreerd Republikein is, steekt bij veel journalisten de ogen uit.

Alleen, het was diezelfde geregistreerde Republikein James Comey die eerder deze zomer hetzelfde onderzoek tegen Hillary Clinton nogal abrupt afsloot, ondanks enorm veel protest uit het kamp van Donald Trump. En toen enkele vrouwen zich na vele jaren zwijgen plots in de laatste rechte lijn naar de verkiezingen massaal handtastelijkheden van Donald Trump begonnen te herinneren, sprak niemand over een “opmerkelijke timing” of een “godsgeschenk voor Clinton”. De vraag of het wel gepast was dat die vrouwen precies dan met hun verklaringen voor de dag kwamen, werd enkele weken geleden niet eens gesteld.

Meer zelfs, toen Trump ermee dreigde de vrouwen na de verkiezingen voor de rechter te zullen slepen, werd dat weggezet als een intimidatiepoging. Als je het ons vraagt, toch een beetje merkwaardig, want als de handtastelijkheden werkelijk plaatsgevonden hebben, waarom zijn het dan de vrouwen die bang zijn voor een rechtszaak, en niet Donald Trump?

Journalistiek als het echt niet anders kan Op Twitter merkte iemand schamper op dat het nieuwe e-mailschandaal bijzonder ernstig moet zijn, want zelfs The New York Times zag zich genoodzaakt zich op het pad van de journalistiek te geven. The New York Times wordt in Europa vaak omschreven als een Amerikaanse “kwaliteitskrant”, maar ontpopte zich de laatste maanden als een ware propagandamachine voor de campagne van Hillary Clinton. Als die krant het e-mailschandaal niet meer durft toe te dekken of met een smoesje weg te verklaren, kan het dus best kloppen dat de situatie bijzonder ernstig is.

En er is meer. Ook VRT-journalist Tom van de Weghe deed enkele halfhartige pogingen om de hele zaak een verdacht Republikeins geurtje te geven, maar kon uiteindelijk toch niet anders dan met een doodgraversgezicht toegeven dat Hillary Clinton deze affaire vooral aan zichzelf te danken heeft. Had ze de regels maar moeten volgen, in plaats van een eigen mailserver op te zetten. Het valt niet vaak voor dat we VRT-journalisten zo afgemeten horen berichten over de presidentsverkiezingen in de VS.

Benefietavond voor Apache.be We hadden het er verleden week al over dat Apache.be alweer “in de patatten” zit. Daarom nam komiek en cabaretier Wouter Deprez het initiatief om op dinsdag 7 februari in zaal De Roma in Borgerhout een benefietavond te houden voor de nieuwssite, “om de persvrijheid in alle glorie te vieren”. Het is waarschijnlijk daarom dat de optredende artiesten een bijzonder gevarieerde politieke achtergrond hebben, gaande van links over radicaal-links en uiterst links tot extreemlinks. En hier en daar ook een communist.

Met de N-VA zowel in de Vlaamse als de federale regering, en daarbovenop ook nog aan het hoofd van het Antwerpse stadsbestuur, spelen ze tegenwoordig op links graag “dissident” en “onderdrukte minderheid”. Iedereen zijn fantasietje, maar de waarheid is toch nog altijd dat links nog steeds bijzonder goed aan de bak komt in zowat alle media, de openbare omroep VRT incluis. Er zijn andere politieke strekkingen in Vlaanderen die veel meer last hebben van uitsluiting in de media.

Het meest ironische is misschien dat sommigen het nu willen doen voorkomen dat Apache.be gered dient te worden om de toekomst van de onderzoeksjournalistiek in Vlaanderen te kunnen vrijwaren. Alleen, is de onderzoeksjournalistiek die Apache.

Met de trein beleef je nog wat

The Girl on the Train

be aflevert dan werkelijk van zo’n hoge kwaliteit? Volgens ons is het net omdat Apache.be onderzoeksjournalistiek verwart met roddel en achterklap dat ze vandaag in de problemen zitten.

Radiozender voor Nederlandstalige muziek?

Naar aanleiding van de aanstaande plannen om over te schakelen van FM naar DAB+, ontvouwde Sven Gatz, Vlaams minister van Media, enkele plannen in verband met de omvorming van het Vlaamse radiolandschap. De ketenradio’s, zoals TopRadio, zouden op de schop moeten, en in de plaats daarvan zouden er zogenaamde netwerkradio’s moeten komen die bepaalde niches zouden moeten gaan bedienen.

Voor één van die netwerkradio’s had Sven Gatz meteen al een profiel klaar. Op de persconferentie zelf had hij het nog over een commerciële jazzradio – en wij zijn geneigd te zeggen: ja, waarom niet? –, maar in het door de Vlaamse regering goedgekeurde plan is er alleen sprake van een zender met een Vlaams profiel. Of correcter: van een Vlaams en Nederlandstalig profiel. Op die radio zou vooral het Nederlandstalige lied aan bod moeten komen, maar ook Vlaamse artiesten die in een andere taal zingen zouden op de zender te horen moeten zijn.

In het mediajargon zou voor zo’n zender met een Vlaams profiel een “unserved audience” bestaan, of in verstaanbaar Nederlands: een publiek dat naar zo’n zender vraagt maar in het huidige medialandschap niet aan zijn trekken komt. Een prima idee dus, trouwens ook principieel, maar wij vragen ons af: waarom behoort dit niet allang tot de kerntaken van de openbare omroep? Waar staat die afkorting “VRT” immers ook al weer voor? Vlaamse Radio en Televisie, niet? Of doen wij nu weer moeilijk?

Schoorsteenpiet op RTL Binnenkort is het weer zes december, dus is het in Nederland stilaan tijd voor alweer een controverse rond de goedheiligman en zijn entourage. Eerlijk gezegd, wij hadden niet gedacht dat men er nog een jaartje ruzie over Zwarte Piet zou bijdoen, en dat men het dit jaar misschien eerder in de richting van een transgender Sinterklaas of een asielzoekende Piet gezocht zou hebben. Dat was echter buiten de Nederlandse commerciële omroep RTL gerekend, die verleden week aankondigde dat er dit jaar geen “Zwarte Pieten”, maar wel “Schoorsteenpieten” met Sinterklaas zouden meereizen. Die “Schoorsteenpieten” zullen opzettelijk niet volledig zwart geschminkt zijn, zoals de traditionele Zwarte Pieten, maar er eerder uitzien als schoorsteenvegers met roetvegen. Tja... Ze doen maar.

Wij vragen ons af waarom RTL het zo ouderwets bij “Schoorsteenpiet” wou houden. Waarom bijvoorbeeld geen “Kachelpijppiet”, ook met roetvegen, of een “Thermostaatpiet” met afstandbediening, of een app? Ze lopen daar bij RTL duidelijk nog een beetje achter op hun tijd…

Don Quichot de Backer tegen Google Stel, je stapt een schoenzaak binnen, er komt een verkoper naar je toe, en die presenteert meteen een paar schoenen dat wonderwel perfect bij je stijl past. Bedank je de verkoper voor zulke goede service, of doe je hem meteen een proces aan wegens schending van je privacy? Als je Philippe de Backer heet en staatssecretaris voor Privacy bent waarschijnlijk het laatste.

Als je bij Amazon of een gelijkaardige dienst een paar boeken koopt, verwacht je niet minder dan enkele goede tips voor gelijkaardige boeken. Voor streamingdiensten als Netflix of Spotify is het zelfs de essentie van hun zakenmodel. Maar o wee als Google precies hetzelfde wil doen met nieuwsartikelen, of je reclame voor goedkope vliegtuigtickets naar Barcelona wil voorschotelen als je het in je laatste e-mails een paar keer over een vakantie aan de Spaanse kust hebt gehad.

Het spreekt voor zich dat Google geen instelling van barmhartigheid is, niet zomaar alle data over ons mag bijhouden en zich aan de bestaande regelgeving dient te houden. Maar de manier waarop Philippe de Backer storm loopt tegen Google is iets te “magnette-isch” goedkoop, en roept toch wel enkele vragen op.

Wie echt bezorgd is om onze privacy, zou beter eens nakijken hoe het zit met de kleinere en vaak nogal duistere “nichebedrijven”. Die houden er dikwijls bijzonder bedenkelijke praktijken op na, om over hun beveiliging nog maar te zwijgen. Maar daarmee kom je natuurlijk niet even gemakkelijk in het nieuws.

Mijn dochter kwam niet zo lang geleden thuis met een boek dat, volgens haar, iedereen in haar omgeving heeft gelezen. Ik volg genoeg de gang van zaken in het literatuurwereldje om te weten dat “The Girl on the Train” in de Verenigde Staten een bestseller is. Ondanks het feit dat het verhaal gesitueerd is in Londen.

Ja, deze keer heb ik het boek dus wel gelezen, o.a. omdat ik wist dat er al een film in de maak was. Niet bepaald opwekkende lectuur, maar het thrillergegeven is wel goed en herkenbaar uitgewerkt in een structuur waarin feiten worden afgewisseld met commentaren (in de ik-vorm) van de drie vrouwen die bij de intrige betrokken zijn. Klinkt ingewikkelder dan het is. De film, in een regie van Tate Taylor en een script van Erin Cressida Wilson, volgt het boek nogal op de voet. Alleen is Londen ingeruild voor New York en ziet het er allemaal wat chiquer uit. Maar hoofdpersoon Rachel Watson (Emily Blunt) blijft nog elke dag de trein nemen naar het centrum om daar wat rond te slenteren. Rachel heeft een probleem of beter, meerdere problemen. Ze drinkt te veel - waardoor ze haar job is kwijtgeraakt -, haar huwelijk is op de klippen gelopen en eigenlijk heeft ze geen flauw idee wat ze met haar leven verder moet aanvangen.

Ze kan het verleden niet van zich afzetten als ze elke dag passeert langs het huis waar haar ex een nieuw leven begonnen is met een jonge vlam. En ze fantaseert over een koppel dat ze elke morgen op hetzelfde tijdstip ziet ontbijten.

Tot ze iets ziet dat heel die routine doorbreekt, iets ergs vermoedt en daarmee naar de politie stapt, waardoor ze binnen de kortste keren verwikkeld raakt in onderzoeken, verhoren en vooral in de levens van al diegenen die met de “zaak” te maken hebben. Het is een interessant gegeven: een personage dat overhoop ligt met zichzelf, iets in gang steekt waarvan ze de gevolgen niet heeft ingeschat en doorheen die gebeurtenissen probeert ze haar leven een nieuwe wending te geven. Maar in de film blijkt dat niet zo goed te werken en dat heeft vooral te maken met het feit dat de personages hun “innerlijke” stem kwijt zijn. Die ontboezemingen vormen de kern van het boek, en dat op film overbrengen, is niet zo gemakkelijk. Tenzij je een off-screenstem gaat gebruiken, maar zo clichématig wil “The Girl on the Train” niet zijn. Het resultaat is dat je zit te kijken naar personages die weinig boeiend zijn omdat ze geen focus en geen karakter meekrijgen (aan een veelvuldig voor zich uit starende of zich onevenwichtig gedragende Rachel, heb je niet veel), waardoor de intrige waarin ze terechtkomen ook nog eens weinig effect sorteert. Oninteressante personages kunnen een drama geen draagkracht geven.Dit is geen “slechte” film, maar er zat meer in dan wat de makers ervan terechtbrachten. De enige op niveau is componist Daniel Elfman, die met zijn muziekscore laat aanvoelen wat “The Girl on the Train” K.T. had kunnen zijn.

Ongewone animatiefilm

Ma vie de Courgette De (vooral Amerikaanse) computeranimatiefilms blijven maar komen en daar is een verklaring voor. In de eerste plaats scoren ze aan de kassa en ten tweede zijn ze “gemakkelijk” te maken.

In de tijd van de traditionele tekenfilm waren honderden mensen bezig aan een lange tekenfilm. Voornamelijk bij Disney dan nog; de andere studio’s beperkten zich tot korte tekenfilms die dienden als voorprogramma bij hun langspeelfilms (waar is de tijd?). Zo om de vier jaar kwam er een nieuwe tekenfilm in de zalen. Tegenwoordig neem je enkele talentvolle scenaristen, tekenaars, designers en animators in dienst (in Hollywood is daar geen gebrek aan) en je bent vertrokken. De rest is in handen van computerspecialisten - en zo lopen er duizenden rond - die wat programma’s ontwikkelen en beslissen hoeveel computers er nodig zijn om zo vlug mogelijk een film af te leveren. Natuurlijk weet ik dat ik overdrijf, zó simpel is het nu ook weer niet, maar in essentie komt het daar wel op neer.

En toch zijn er filmmakers die, in deze tijden waarin alles sneller en meer gestroomlijnd moet zijn, naar oude technieken teruggrijpen. Zoals bijvoorbeeld Claude Barras die in zijn “Ma vie de Courgette” de stopmotion gebruikt. Een productieproces waarin figuurtjes voor elk nieuw beeld (24 per seconde) handmatig moeten aangepast worden. Een tijdrovend precisiewerk dat lang geleden filmpareltjes opleverde uit voornamelijk (toen nog communistische) Oost-Europese landen en dat door Tim Burton een nieuw, commercieel, leven werd ingeblazen met zijn “Nightmare before Christmas”.Die techniek past wonderwel bij het ongewone “Ma vie de Courgette”, een animatiefilm over een jongen van negen die, na een allesbehalve plezant leven met zijn zuipschuit van een moeder, in een weeshuis belandt… en daar tot rust komt. Dat klinkt misschien niet bepaald opwekkend - het gegeven heeft iets van een Roald Dahlverhaal -, maar de personages zijn zo raak getekend dat je meegezogen wordt in hun wereld van angsten en hoop, in het beleven van kleine maar voor hen betekenisvolle voorvallen. Een warmhartige K.T. flm in deze stilaan kouder wordende dagen.

11

Op de praatstoel

3 november 2016

Praten met Koenraad Elst

“Ook de islam zal verdwijnen, maar met een knal” Koenraad Elst actualiseert een boeiend boek uit 1997 over de islam. Wat hij zag en leerde in zijn geestelijke vaderland India - de eeuwenlange strijd tussen moslims en hindoes, met vernielingen, doodslag, stilstand in Pakistan en Bangladesh - bolstert zijn kritische visie op de zogenaamde godsdienst van de vrede en de massa-immigratie van vandaag in Europa.

Het gelijkvloers bij Koenraad Elst is een labyrint, want hier regeert de geest en schiet een poetsvrouw in een razende colère. Elke stoel, tafel, kast, mat en vensterbank torst boeken, tijdschriften, slimmigheden, knipsels…

Het is natuurvoeding voor een Vlaamse intellectueel met het uiterlijk van een rabbijn met grijze baard, studiehuid en dikke bril. Aan de wand hangt een doek met een Keltische triskel en lonken twee hakenkruisjes giftig naar de bezoekers. Achtung. Is deze man een fascist, nostalgisch naar het Derde Rijk? Verre van. De swastika stamt uit de Arische wereld: in het Sanskriet staat swasti voor “het is goed”.

Koenraad Elst debuteerde wetenschappelijk als sinoloog en greep nadien naar de indologie - de kennis van het Indiase subcontinent en zo beland je bij het levenswiel van de hindoes, de jains en de boeddhisten.

Koenraad Elst publiceert bij de debuterende uitgeverij Doorbraak, van Karl Drabbe, een herwerking van zijn islamkritische boek uit 1997: “De islam voor ongelovigen”. Wat doet Elst? Hij bestudeert de bronnen van de islam en trekt besluiten die aantonen dat deze godsdienst wil veroveren, verstikkend is, ongeschikt voor de geprezen interreligieuze dialoog. Alleen het de-islamiseren kan van de landstrook van de Atlantische Oceaan tot de Indische Oceaan een vitaal gebied maken. ‘t Pallieterke: de islam is er en blijft er?

Koenraad Elst: “Dat is te pessimistisch en ik vergelijk het met de ondergang van het katholicisme in West-Europa. De leegloop van de kerken (ik was zanger van een kerkkoor en vandaag nog wel spiritueel geaard maar geen christen meer) is het scenario dat zich zal afspelen binnen de Europese moslimgemeenschap. Het christendom legde de duimen tweeënhalve eeuw na de Verlichting, maar voor de islam zal het sneller gaan. Dat is een goede zaak: honderden miljoenen mensen bevrijden uit de intellectuele duisternis.

De snellere verdwijning van de islam wordt onder meer veroorzaakt door de technologie.

Het is niet omdat IS zich versterkt langs het internet dat het internet niet ook een wapen wordt in de verandering, dus in de verdwijning van de islam.

Ook Rome heeft zich in zijn nabloei sterker gemaakt door zuilenorganisaties op te richten - vakbonden, jeugdbewegingen, ziekenfondsen, televisiezenders - en dat heeft ten lange leste weinig tot niets opgeleverd.

Moslims doen ook dergelijke dingen, maar dat zal op lange duur onvoldoende blijken. Je kan vanuit een eenzaam kamertje in SaoediArabië internationaal effect hebben met de boodschap dat de islam staat voor stilstand en dat de moslimwereld door dat huwelijk

met zijn basisreligie een internationale achterstandsregio blijft. Het aantal sceptici in de moslimwereld groeit. Ik denk aan Ibn Warraq, die verhuisde van Pakistan naar Engeland, en aan Hamad Abdel-Samad, een Egyptenaar die zijn antistem laat klinken in Duitsland.

Het passieve verzet van moslims tegen de islam groeit, een soort “innere Emigration”.

Die voorhoede wordt verraden door onze politici die moslims in de eerste plaats interessant kiesvee vinden.” ‘t Pallieterke: wat veranderde er tussen 1997 en de nieuwe uitgave van dat boek?

Koenraad Elst: “De islam kent geen opvallende evolutie en de progressieve stemmen en mensen bij ons trachten water en vuur te verzoenen. De islam is obscurantistisch, donker en aftandser dan het christendom, het boeddhisme en het hindoeïsme. De orthodoxie van de islam is als een naadloos kleed: peuter één draadje los en het confectiestuk ontrafelt. Het natuurlijke conservatisme van de moslimmeerderheid ondersteunt de orthodoxie. De groep afvallige moslims en kritische moslims groeit, is echter marginaal, uitgestoten.” ‘t Pallieterke: heeft u het prettige gevoelen dat u kan zeggen, ik heb het voorspeld?

Koenraad Elst: “Ik ben geen profeet, maar ik wist in 1997 dat één plus één twee is en blijft. Dus dat ik gelijk krijg maakt mij niet veel uit. Maar in historisch perspectief is verandering altijd moeizaam en duurt het lang voor teksten houdingen kunnen doen kantelen.

Wel is inmiddels de inwijking massaler geworden en groeide hier het aantal moslims en islamitische (zelfhulp)organisaties. Onze politici houden sterker rekening met de islam, maken halalvoeding mogelijk in de scholen, zoeken naar gebedsruimten tijdens het werk, lopen rood aan in de discussie over het onverdoofd slachten, want de moslimkiezers worden te talrijk om te veronachtzamen.” ‘t Pallieterke: u bent geen kamergeleerde, u hebt terreinkennis…

Koenraad Elst: “Chinakunde en Indiakunde zijn mijn twee belangrijkste intellectuele opleidingen. In India zag ik jarenlang hoe moslims tekeergingen tegen de hindoes.

Mijn ogen werden vrij snel geopend door het verhaal van een vluchtende hindoefamilie uit Bangladesh in 1988. Met horten en stoten vertelden die uitwijkelingen hoe hun leven onmogelijk werd gemaakt door de moslimmeerderheid, en dat verhaal is geen uitzondering. “De Duivelsverzen” speelde eveneens vanaf dat jaar, lang voor er een boekverbranding was in de Britse moslimstad Bradford: een radicale moslimleider speelde de zaak uit

Vlaanderen en de moslims ‘t Pallieterke: de dialoogschool is een nieuwe mode…

Koenraad Elst: “Dat is hopeloos kinderlijk, het past in het meegaande, weg met ons en klinkt goed. Vlaamse katholieken zijn tandeloos en krijgen van hun geloof niets meer aangeleerd in hun scholen. Als je veel weet van iets dan zal je het waarderen en er trots op zijn. Als je d’r niks van weet, dan laat je het makkelijk vallen. De islam geeft aan de moslim een sterke dosis waardigheid en de twee zijden van de dialoog vertrekken vanuit ongelijke vertrekpunten.” ‘t Pallieterke: Geert Bourgeois, Liesbeth Homans en Jan Jambon zweren bij meer islam als medicijn tegen de radicalisering?

Koenraad Elst: “Hoe dom kan je zijn. De moslims zullen niet luisteren naar hun pleidooi voor een afgezwakte euro-islam. Zij luisteren naar hun eigen Schriftgeleerden en niet naar deze Vlaamse excellenties. Je kent dat, West-Europa bombardeert islamitische strijders in Libië maar zegt er meteen bij, neen, neen, dit heeft niks te maken met de islam.

Met wat dan wel?” ‘t Pallieterke: de imams die de KU Leuven zal vormen, zullen aan onze kant staan, wordt gehoopt. Juist?

Koenraad Elst: “Die imams van rector Torfs zullen hetzelfde traditionalistische, orthodoxe verhaal afsteken in de Vlaamse moskeeën als hun confraters aan de behoudende universiteit Al Azhar in Caïro. Nu, ik maak me sterk dat andere krachten dit pro-islamitisch achterhoedegevecht irrelevant zullen maken. Er is een wedstrijd bezig tussen voortschrijdende islamisering en een uitholling van de islam. Momenteel is de eerste tendens sterker, maar de tweede zal haar inhalen. Uiteindelijk komt er een implosie van de islam. Maar voor het zover is, kan de islam ons nog veel ellende berokkenen.”

tegen de Indiase regering. Deze Syed Shahabuddin kreeg van premier Rajiv Gandhi, die geen honderden doden op zijn geweten wilde hebben, gedaan dat hij het boek verbood.

Shahabuddin schrapte als tegengebaar een betoging van woedende moslims die wilden marcheren naar Ayodhya waar de hindoes op de plek van een moskee opnieuw de oorspronkelijke tempel wilden bouwen. In India hebben moslims duizenden hindoetempels geïslamiseerd of vernietigd om op die plekken moskeeën te bouwen. De hindoes hebben zich lang kunnen verzetten tegen de opmars van de islam en hadden hun demografie mee.

De omvang van de hindoebevolking was een dam tegen de islamisering. In Marokko daarentegen verdween het landeigen christendom van de begineeuwen van die godsdienst op één generatie door de zwaarden van de Arabieren. Wat China betreft, daar kunnen we wat van leren qua beleid. De moslimminderheden genieten er een zekere godsdienstvrijheid, maar binnen streng bewaakte grenzen, waarmee niet valt te spotten. Hier daarentegen schuiven de grenzen op en worden steeds meer toegevingen gedaan.” ‘t Pallieterke: vluchtelingen en moslims zijn niet identiek?

Koenraad Elst: “Dat onderscheid moet absoluut worden gemaakt. Hoe meer moslimse asielzoekers hoe groter de aanpassingsproblemen in het gastland zijn. Maar Polen en christelijke Afrikanen zijn na één of twee generaties geïntegreerd, er is bij hen geen onwil om zich aan te passen aan de nieuwe thuis.

Bij hen werken alleen de aantallen tegen: hoe groter een inwijkelingengroep, hoe meer die een niet-integrerend eiland in de samenleving kan vormen. Ik ben dus voor een migratiestop, om eerst te verteren wat nu al binnen is. De onwil tot integratie is er wel bij moslims, al van toen Mohammed zich in het gastvrije Medina vestigde en er spoedig de macht overnam. Die onwil wortelt in de islam zelf en heeft niets te maken met de onnozelheden die vandaag door progressieve moslimknuffelaars worden aangehaald: ‘t zou het imperialisme, het kolonialisme, het racisme of de proletarisering in het Midden-Oosten zijn. Het islamprobleem heeft geen uitstaans met racisme. In India zijn er zwarte, bruine en lichtgekleurde moslims en dito islamcritici; dat geldt vandaag in Europa eveneens. De islam is van zijn oorsprong in 610 een veroveringsgodsdienst en ziet vandaag de kans schoon om in een weifelend, verzwakkend Europa zijn macht uit te breiden.” ‘t Pallieterke: de euro-islam zal de oplossing zijn in Europa, wordt gezegd.

Koenraad Elst (lacht): “Ik ben oud genoeg op mijn 57 om het eurocommunisme nog te hebben meegemaakt. Het onversneden communisme was voor de Europeanen niet meer te pruimen en als reddende, kortstondige strohalm dook het eurocommunisme op. Zo is het ook met de illusie van de euro-islam. Anderzijds (geamuseerd), zolang er gediscussieerd wordt over die mogelijkheid, vallen er minder slachtoffers, zijn er minder gekken met dodelijke bommengordels en machinepistolen, dus men doet maar. Echter, voorspelbaar, zonder resultaat.” ‘t Pallieterke: u las de Koran en de Hadiths, de officiële bronnen van de islam.

Koenraad Elst: “Ja. De Koran is literair weinig zaaks, in tegenstelling met de vaak poëtische Bijbel. De tekst van de Koran is van een halfgeletterde die een bric-à-brac van joodse en christelijke verhalen en wijsheden gehoord heeft bij de kampvuren tijdens zijn commerciële reizen. Alles wat in de Koran staat kan je terugvoeren tot het leven van Mohammed als koopman, sekteleider en veldheer. Allah heeft geen enkele poging gedaan om te bewijzen dat Zijn zogenaamde openbaring meer was dan trancepraatjes van Mohammed. In de Koran staan dan ook geen toekomstvoorspellingen: Mohammed is bijvoorbeeld onverwachts gestorven, wat voor een profeet wat zwakjes is. Zijn erfopvolging was niet geregeld, met het ontstaan van de sjia-soenni-tweedeling als gevolg, en miljoenen doden door de strijd tussen die stromingen in de islam, vandaag nog in Syrië en Irak.”

‘t Pallieterke: mag een moslim een ongelovige doden?

Koenraad Elst: “Dat kan je afleiden uit een aantal Koranverzen en vooral uit een aantal episoden uit Mohammeds leven. Mohammed voerde op eigen initiatief, of zogezegd door goddelijke ingeving, oorlog tegen de ongelovigen. Als je als moslim vandaag strijdt en doodt en je verschijnt voor een islamitische rechtbank dan kom je er goedkoop vanaf. Nochtans is die strijd ook weer geen individuele verplichting.

De jihad is de plicht van de gemeenschap, hij behoort niet tot de vijf “zuilen van de islam”, die individuele plichten zijn. De jihad is de taak van de oemma, van de moslimgemeenschap, en de strijders zijn nooit de volledige bevolking.

Maar de niet-strijders hebben ook een functie in de jihad. Kijk naar Molenbeek: de hele wijk was op de hoogte waar de onderduikende terrorist Salah Abdeslam zat. De oemma steunt zijn guerrillero’s en die dartelen als vissen in het water tussen de “gematigde” moslims.”

Frans Crols Koenraad Elst; De Islam voor ongelovigen; Uitgeverij DB 2016, 272 blz.; Prijs: 22,95 euro (+ 2 euro verzendingskosten) ISBN 978 90 8256 731 1 Het boek is te koop in de webwinkel van ’t Pallieterke, of schrijf het juiste bedrag over op onze rekening BE82 4096 5194 9168 met vermelding: Boek Islam Elst

Interreligieuze naïviteit ‘t Pallieterke: hoe staat het met de interreligieuze dialoog, zo dierbaar bij kerkelijken en omzichtige Europese politici?

Koenraad Elst: “Om die dialoog aan te gaan, is een hoge dosis naïviteit een noodzakelijke voorwaarde. Veel verwacht ik er niet van, het is een fopspeen, maar zolang er gepraat wordt, ontploffen er minder bommen. Een hindoe-equivalent van de christelijke bevrijdingstheologen à la Leonardo Boff is Swami Agnivesh, die tientallen jaren spendeerde aan de interreligieuze dialoog in India. Hij besluit nu: het heeft niks opgeleverd, het is tijd om wat anders te proberen.

Een godsdienst die zweert bij zijn dogma’s is ondoordringbaar en zelfs als de woordvoerders van de moslims een opening zouden maken, worden zij teruggefloten en verliezen zij de steun van hun gemeenschap.

Beleefd zijn voor mekaar is het maximum, veel meer lukt niet. Het straffe is dat het christendom en de islam veel gemeen hebben, het monotheïsme, Jezus geboren uit de maagd Maria, de eindtijd, de pelgrimages. Er is veel meer overeenstemming tussen die beide godsdiensten dan tussen de islam en het hindoeïsme. Maar zelfs tussen de verwante religies is het betreffende essentiële zaken hommeles. Bisschop Bonny moet in de dialoog die hem nauw aan het hart ligt, stellen: Jezus is de zoon van God. Neen, zal de imam zeggen, hij is een sterfelijke toffe gast, niet min noch meer. Voor de islam geldt: God “is niet verwekt en heeft niet verwekt”. In de Koran is Jezus zeker en vast geen God. De ergste zonde in de islam is “sjirk”, de associatie van een schepsel met de schepper. Het christendom is daaraan bij uitstek schuldig.”

12

Cultuur

3 november 2016

Vlaams Nationaal Zangfeest op zoek naar centen Het Algemeen Nederlands Zangverbond, afgekort ANZ, organiseert binnenkort voor de 80ste keer het Vlaams Nationaal Zangfeest. Dat is niet vanzelfsprekend, want het jaarlijkse Zangfeest wordt georganiseerd met eigen middelen en zonder ook maar één euro subsidies.

Maar ondertussen wordt alles elk jaar duurder: meer huur voor de Lotto Arena, meer huur voor licht en geluid, en ga zo maar door. De mensen achter de schermen van het Zangfeest, de vele vrijwilligers, doen het allemaal uit overtuiging en worden voor hun inzet niet betaald.

Uit pure noodzaak is het ANZ met een fondsenwerving van start gegaan. Op woensdag 16 november wordt daarom een samenzangavond georganiseerd, onder leiding van ‘Stranger’ Nest. Na afloop is er nog een uitgebreide netwerkreceptie. Inschrijven kan door overschrijving van 50 euro per persoon, op rekening van ANZ: BE04 4026 1790 3131 De zangavond gaat door in Cultuurpunt Altena in Kontich (Antwerpsesteenweg 79 – gratis parking), en start stipt om 19.30 uur. Als ik u zeg dat de fondsenwervingsavond méér dan broodnodig is om het Zangfeest te laten overleven, dan is daar geen letter van overdreven.

Wie niet aanwezig kan zijn, of niet geïnteresseerd is in die zangavond, maar wel het Zangfeest wil steunen, mag natuurlijk een vrije bijdrage overschrijven op het dezelfde rekeningnummer. Het ANZ heeft nog andere steunformules uitgewerkt, zoals een Beschermcomité met vermelding van uw naam in het programmaboekje van het Zangfeest. Daarvoor verwijs ik naar het secretariaat van het ANZ: 03 237 93 92 (dagelijks bereikbaar van 9 tot 16 uur).

Bijkomende info vindt u op: www.zangfeest.be En zeker niet vergeten de datum van het 80ste Zangfeest in uw agenda nu al met stip aan K arl van C amp te duiden: zondag 26 maart 2017 om 14.30 uur.

Bij Horta via de buren Het Hortamuseum in Sint-Gillis heeft extra ruimte gekregen. De voormalige woning annex atelier van de art-nouveau-architect was te klein geworden om de groeiende stroom bezoekers optimaal te kunnen ontvangen. het baanbrekende vakmanschap van Horta. De stijl ontstond, ontwikkelde zich en verdween in de korte tijdspanne tussen 1893 en 1910. De art-nouveaukunstenaars en architecten weigerden zich te laten inspireren door de stijlen uit het verleden.

Ze zochten naar aansluiting bij de levensstijl van de nieuwe burgerij die fortuin maakte in handel en industrie en die graag uitpakte met haar moderniteit. Het Hortamuseum is daar een schitterend voorbeeld van. Het geniet een internationale reputatie en lokt jaarlijks meer dan 60.000 bezoekers.

Probleem capaciteit verholpen

Victor Horta (1861-1947), een Gentenaar die na een verblijf in Parijs naar Brussel trok, realiseerde in de hoofdstad zijn belangrijkste bouwwerken. In zijn geboortestad was hij in 1885 de architect van drie huizen in de Twaalfkamerenstraat. De bekendste gebouwen in het Brusselse zijn het Huis Autrique (1893) in Schaarbeek dat begin volgend jaar voor het publiek zal heropenen, het Volkshuis (1895) dat in 1965 werd afgebroken, het warenhuis A l’Innovation in de Nieuwstraat dat in 1968 in de vlammen opging en het Paleis voor Schone Kunsten (1928). Voor Doornik tekende Horta in 1903 het gebouw waar nu het Museum voor Schone Kunsten huist, een museum dat een bezoek meer dan waard is.

Art nouveau

Langs de literaire stroom In het spoor van het eeuwfeest Emile Verhaeren kan men heden in het Antwerpse AMVC virtueel inschepen voor een literaire tocht langs de Schelde. Vertrekken doen we, hoe kan het anders, in de haven van Antwerpen. De andere aanlegplaatsen zijn SintAmands, geboortedorp van Verhaeren, Gent en Doornik. De expo “Escaut! Escaut!” werkt stroomopwaarts naar een verrassend besluit toe.

Naast hun ligging hebben de genoemde plaatsen tevens gemeen dat ze midden de 19de eeuw de wereld een voortrekker der literaire vernieuwing schonken. In het geval van Antwerpen gaat het zelfs om twee schrijvers.

Zonder twijfel is Nobelprijswinnaar en meester van het symbolisme Maurice Maeterlinck, geboren te Gent in 1862, samen met Verhaeren (°1855) de meest in het oog springende naam. De tentoonstelling maakt zich sterk, om aangevuld met de auteurs Georges Rodenbach (°1855 Doornik), Georges Eekhoud (°1854 Antwerpen) en Max Elskamp (°1862 Antwerpen), een generatie Scheldedichters te hebben ontdekt, die de literatuurfanaat beslist eens in een breder perspectief moet durven zien.

Beeldende kunst De bezoeker krijgt ruim gelegenheid om zich met hulp van originele manuscripten, brieven, foto’s en enkele beeldige boekuitgaven een voorstelling te maken van wat deze auteurs betekend hebben voor de belletrie van hun tijd.

Het belang van hun werk wordt onderstreept door de stijlvolle symbolistische illustraties van onder meer Henry van de Velde (1863-1957).

Elskamp, niet toevallig een boezemvriend van Van de Velde, voorzag zijn uitgaven vaak zelf van een artistiek ontwerp. De band met de beeldende kunst, waarin dezelfde stijlvormen naar voren treden, is op deze literaire expo heel manifest. In het oog springt meteen het indringende portret dat vooraanstaand impressionist Théo van Rysselberghe (1862-1926) van zijn wapenbroeder Emile Verhaeren maakte. Verhaeren, Elskamp en Eekhoud treden ook driedimensionaal uit de verf in bustevorm. “Escaut!

Escaut!” vormt best een mooi plaatje. Nochtans is het een raadsel waarom de begeleidende verhaallijn zo dun bleef.

Netwerk Het biografische profiel van de vijf Scheldedichters krijgt in dit relaas slechts vorm door opsomming van enkele hoogtepunten. Gezien men in het AMVC op een welhaast onuitputtelijke bron van informatie kampeert, had hier veel meer ingezeten. Het netwerk van sociale en artistieke denkbeelden dat de auteurs bond, wordt wel vakkundig blootgelegd. Verhaeren en co schreven niet in een vacuüm.

Vanaf hun prille jeugd zagen zij de vertrouwde wereld om hen heen verglijden naar een geïndustrialiseerde maatschappij, waarin de kleine man zijn morele houvast leek te verliezen. In de taal van de welgestelde milieus, waar ze zelf in opgroeiden, het Frans, namen ze vaak sociale standpunten in. De nieuwe tijden brachten nieuwe kunstvormen. Wie gehoord wilde worden, schreef niet alleen in de dominante cultuurtaal, maar hanteerde tevens de avant-gardistische pen. Dat deden ze alle vijf als geen ander. Enkel het flamingantisme leek de heren auteurs wat te verdelen. Terwijl Elskamp en Maeterlinck de Vlaamse Beweging verafschuwden, betreurde Eekhoud dat hij nooit in de Vlaamse taal kon dichten. Georges Rodenbach, die met de bekende roman “Bruges-la-Morte” (1892) zijn Vlaamse ziel leek bloot te geven, maar ook Verhaeren, werden in hun Parijse hoogdagen met diepe heimwee naar Vlaanderen geconfronteerd. Aangekomen aan de oorsprong van de Schelde kunnen we concluderen dat dik een halve eeuw geleden een heel straffe generatie schrijvers onze contreien, zij het niet in de taal van het volk, op de literaire wereldkaart zette.

“Escaut! Escaut!” is tot 29 januari 2017 te bezoeken in het AMVC, Minderbroederstraat 22 te Antwerpen.

Tom

Tussen 1898 en 1901 bouwde Horta in Sint-Gillis zijn woonhuis en atelier. In 1961 kocht de gemeente Sint-Gillis het woonhuis aan en opende het in 1969 als museum. In 1973 volgde het atelier. Een groot deel van de oorspronkelijke interieurdecoratie is gelukkig bewaard gebleven.

De mozaïeken, de glasramen, de muurschilderingen en het meubilair, ze ademen tot in het kleinste detail de sfeer van de art nouveau en

Horta heeft zijn huis natuurlijk niet voorzien om als museum dient te doen. Er kunnen slechts een vijftigtal bezoekers per uur naar binnen. Dat resulteerde vaak in lange wachtrijen buiten op de stoep van de Amerikaansestraat.

Daar is nu aan verholpen. Met 1,25 miljoen euro van Beliris, het samenwerkingsverband tussen de federale overheid en het Brussels Gewest, werd het rijhuis naast het museum aangekocht. Dit eclectische Huis Hilst uit 1900 werd met een bijkomende 2,15 miljoen euro van Beliris helemaal gerenoveerd. Geïnspireerd op het Anne Frankhuis in Amsterdam is er een verbinding tussen de twee panden.

Het Huis Hilst doet dienst als onthaalruimte, vestiaire en boekshop. Ook de bibliotheek en de kantoren van het museumpersoneel zijn er ondergebracht.

Op de eerste verdieping organiseert het museum tijdelijke tentoonstellingen. Een bijkomend voordeel van deze uitbreiding en verhuis is dat de bezoekers nu voor het eerst de oude keuken, de diensttrap, de bediendenvertrekken en ook het tekenatelier van Victor Horta kunnen ontdekken.

MMMV

Hortamuseum, Amerikaansestraat 25, 1060 Sint-Gilles, open van dinsdag t.e.m. zondag van 14 tot 17.30 uur, gesloten op maandag, www.hortamuseum.be.

Voorpost 40: veel volk, maar veel te weinig Den Boomgaard in Broechem zat vorige zaterdag goed vol om het veertigjarig bestaan van Voorpost mee te vieren, maar een pioniersvereniging als deze had véél meer belangstelling verdiend, al was het maar om haar veertig jaar lang volgehouden Vlaamse en Heel-Nederlandse rechtlijnigheid buiten en boven de partijpolitiek.

Gewezen voorzitter Johan van Slambrouck beklemtoonde terecht de unieke plaats van Voorpost binnen de nationalistische beweging in de Nederlanden. Toen Voorpost is gesticht, heeft het onmiddellijk gekozen voor het herstel van de Nederlanden, zei de nog steeds even gedreven erevoorzitter. En dan die parel van een lapsus: “Wij zijn er nog niet en er dreigt dus nog veel… werkloosheid voor de Voorpostmilitanten”.

Toch trots op wat in die veertig jaar wél bereikt is: Voeren en het communisme zijn ons probleem niet meer. Bravo, maar… vandaag vormt de islam de grootste bedreiging voor ons voortbestaan als volk.

Van hier tot in Zuid-Afrika Nadat het goedgezinde publiek, waaronder militanten van het eerste uur als Roeland Raes en Francis van den Eynde, een treffend beeld had gekregen van 40 jaar actie op de barricaden en had mogen genieten van een pakkende ode aan de oostfronters, gezongen door Karl Peeters, oud-VNJ’er en kleinzoon van een oostfronter, in wiens ogen hij nog steeds “de liefde voor zijn land die hij nooit zou opgeven”, kon lezen, werd er een huldegedicht van Aleidis Dierick voorgedragen door presentatrice Annemie Muyshondt en bracht de welbekende Boer Henk van de Graaf een uit het hart gegrepen boodschap uit Zuid-Afrika: “Ik ben nog ‘maar’ 22 jaar bij Voorpost, maar wij zijn hetzelfde volk.”Behalve het verdriet om de mensen die er niet meer zijn (op het podium tref-

fend gesymboliseerd met een bevlagde lege stoel en een bloemenkrans), drukte Henk zijn eerbied uit voor zijn overleden vader Jan (die ik meer dan eens in Zuid-Afrika, waar hij ‘t Pallieterke las, heb mogen ontmoeten, die met zijn Dietse Federasie een voorloper van Voorpost had gesticht.

Na de moord, 50 jaar geleden, op dr. Hendrik Verwoerd, in het voor de blanken in Zuid-Afrika drastisch veranderd en hebben zij veel verloren, maar wij hebben ons zelfrespect behouden, getuigt spreker: “Ons is hier om te bly!”

Niet gemakkelijk, maar kijk, “nu worden ook jullie bedreigd door een buitenlandse invasie”. Net zo min als wij dat verdiend hebben, zegt een ferme Van de Graaf, hebben jullie dat verdiend, maar als alle nationalisten samenwerken, kan het nationalisme niet dood, niet in Nederland, niet in Vlaanderen, niet in ZuidAfrika. Terecht lang en warm applaus.

Evenveel bijval genoten de gelijkgestemde toespraken van Noord-Dietser Van der Kooi en Zuid-Dietser Bart van Pachtenbeke, de jongeman die als voorzitter van de Vlaamse Voorpost herkenbaar was aan zijn… bretellen. Tot slot werden de nationale liederen gezongen, maar werd Piryns Gebed voor het Vaderland vergeten (spontaan goedgemaakt vanuit het publiek). Dàt gebed blijft nochtans héél zinvol, want ook op deze viering van 40 jaar militante Vlaamse Beweging viel een belangrijk deel van politiek bewegend Vlaanderen op door afwezigheid. Heer, wat is dit voor een prinsenvolk?... hvo

Dossier

3 november 2016

13

Europa is vertrouwen burger (definitief) kwijt Klaus-Heiner Lehne, de nieuwe president van de Europese Rekenkamer, stelt dat de “EU het vertrouwen van de burgers moet terugwinnen”. De Europese Rekenkamer is de instelling die de controle van de financiën van de Europese Unie verricht.

De uitspraak van Lehne impliceert dat de burgers het vertrouwen in Europa kwijt zijn. Een vaststelling die kan tellen. Cynisch genoeg doet Lehne deze oproep bij de publicatie van het jaarverslag van de Rekenkamer over 2015. “De bevolking zal de EU-instellingen geen enkel vertrouwen kunnen schenken als zij niet gelooft dat wij het geld op de juiste wijze beheren”, aldus Lehne. Wie het jaarverslag (320 bladzijden!) grondig leest, wordt alvast niet gelukkiger. De vraag is dan ook of de burger weer het vertrouwen moet geven aan de EU. De Rekenkamer schat dat het foutenpercentage voor de Europese uitgaven vorig jaar 3,8 procent bedroeg. Het betreft een schatting van het geld dat niet had moeten worden uitbetaald, omdat het niet of niet volledig in overeenstemming met de EU-regels werd gebruikt.

De EU-uitgaven bedroegen vorig jaar 145,2 miljard euro. Er werd in 2015 dus 5,5 miljard euro verspild. Een percentage of een bedrag zegt niet alles. Daarom heeft de Rekenkamer ook concrete voorbeelden gepubliceerd om het duidelijker te maken.

Verspilling in alle vormen en kleuren Zo lezen we dat er geen doeltreffend instrument is voor de invordering van schulden van buiten de EU geregistreerde schuldplichtige ondernemingen of burgers van derde landen.

De Rekenkamer: “In 6 van de 24 gevallen in de steekproef in Litouwen kwamen de debiteuren (schuldenaren) uit derde landen: inwoners van Rusland, Belarus (Wit-Rusland) of Oekraïne en in Turkije en de Britse Maagdeneilanden geregistreerde ondernemingen. Hoewel de Litouwse douaneautoriteiten alle mogelijke invorderingsprocedures binnen de grenzen van de EU hadden verricht, lukte het in de onderzochte gevallen niet om de schuld te innen.”

1/ Fraude in Italië In Italië (Campanië) vernieuwde een gemeente onlangs een wandelweg met een lengte van één kilometer in een bergstreek, voor een bedrag van liefst 441.000 euro.

De financiering kwam deels van Europa. De Rekenkamer: “Tijdens de aanbestedingsprocedure verzocht de gemeente geïnteresseerde ondernemingen voorstellen te doen om de investering functioneler en milieuvriendelijker te maken.” Het voorstel van het geselecteerde bedrijf omvatte extra elementen voor een bedrag van 80.000 euro, bovenop de kosten van de werkzaamheden aan de wandelweg. In werkelijkheid werden een mountainbike ter waarde van 4.000 euro en een panoramakijker ter waarde van 3.500 euro gekocht. In dat bedrag van 80.000 euro zat ook een gift van 10.000 euro aan een plaatselijke kerk. De Rekenkamer: “In plaats van de opdracht te beperken tot de benodigdheden voor de renovatie van de wandelweg, werden aanvullende elementen toegevoegd, wat tot hogere kosten heeft geleid.”

2/ Cloud computing De Rekenkamer onderzocht ook een kostenstaat van 250.000 euro van een begunstigde (van Europees geld) die met acht partners samenwerkte aan een project voor de ontwikkeling van cloud computing-diensten.

Dat project maakte deel uit van het kaderprogramma voor concurrentievermogen en innovatie 2007-2013. De Rekenkamer: “Wij hebben vastgesteld dat er te veel personeelskosten waren gedeclareerd, doordat deze waren berekend met behulp van een standaard aantal arbeidsuren dat hoger was dan het daadwerkelijke aantal uren. De salariskosten omvatten ook niet-subsidiabele betalingen van bonussen.” Niet-subsidiabel betekent dat hiervoor geen geld van Europa gevraagd kan worden.

3/ Monitoring van het milieu De Rekenkamer onderzocht ook een kostenstaat van 85.000 euro van een begunstigde die samenwerkte met elf partners in een project voor de ontwikkeling van monitoringsystemen voor het milieu. De begunstigde huurde adviseurs in om het project uit te voeren. De

Rekenkamer: ‘Wij hebben vastgesteld dat de adviseurs niet voldeden aan de criteria om als interne adviseurs te worden beschouwd, met name omdat de kosten van de tewerkstelling van de adviseurs aanzienlijk hoger waren dan de personeelskosten van werknemers van de begunstigde uit dezelfde categorie. Daarnaast werden de voor één personeelslid gedeclareerde personeelskosten niet gestaafd door enig bewijsmateriaal.’

4/ Informatiesysteem De Rekenkamer onderzocht een andere kostenstaat ten bedrage van 146.000 euro van een begunstigde die samenwerkte met 11 partners in een project voor de ontwikkeling van verbeterde geografische beheerinformatiesystemen in het kader van het zevende kaderprogramma voor onderzoek. De Rekenkamer: “Wij hebben vastgesteld dat de begunstigde een deel van de gedeclareerde personeelskosten in werkelijkheid had ingezet voor een ander project. De begunstigde nam niet-subsidiabele posten op in zijn berekening van de indirecte kosten (personeelskosten die geen verband houden met administratieve ondersteuning, marketingkosten, en admini-

stratieve en reiskosten die geen verband hielden met de onderzoeksactiviteiten).”

5/ Onbestaande jeugdvereniging in Azerbeidzjan De Rekenkamer onderzocht ook uitgaven die werden gedeclareerd door het Uitvoerend Agentschap onderwijs, audiovisuele media en cultuur (EACEA) ‘ter bevordering van Europese samenwerking op het gebied van jeugdzaken’ ten bedrage van 16.500 euro. De subsidie werd betaald aan een jeugdvereniging in Azerbeidzjan die de Rekenkamer niet eens kon terugvinden.

6/ Kosten die niet daadwerkelijk ten behoeve van de actie waren gemaakt De Rekenkamer: “We onderzochten uitgaven die waren gedeclareerd bij en aanvaard door de Commissie voor een subsidie ter ondersteuning van de non-proliferatie van ballistische raketten.” De actie met een begroting van 930.000 euro werd volledig gefinancierd door de Dienst Instrumenten Buitenlands Beleid (FPI). De begunstigde, een in Europa gevestigde onderzoeksstichting, bracht wel geraamde personeelskosten in rekening die veel hoger waren dan de daadwerkelijke kosten.

7/ Voorbeeld van een ernstige inbreuk op de regels inzake overheidsopdrachten Bij een EFRO-wegenbouwproject in Duitsland werden bijkomende werken met een waarde van meer dan 50 procent van de oorspronkelijke contractwaarde onderhands gegund aan dezelfde contractant. EFRO, dat staat voor Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling.

Dit vormt een inbreuk op artikel 31 van de Aanbestedingsrichtlijn 2004/18/EG. Bijgevolg

komen deze kosten niet in aanmerking voor EU-cofinanciering. Vergelijkbare gevallen werden aangetroffen bij andere EFRO-projecten in Italië en het Verenigd Koninkrijk.

8/ Bedrog in Slowakije In Slowakije heeft de Rekenkamer een project gecontroleerd voor de bouw van een opslagfaciliteit. Het ‘betaalorgaan’ van Europa heeft niet gecontroleerd of de kosten redelijk waren. De Rekenkamer: “Wij hebben echter afdoende bewijs verkregen dat de prijs van één van de belangrijkste bouwmaterialen (beton) zes keer hoger was dan de normale marktprijs. De totale kosten van het project hadden meer dan 50 procent lager moeten zijn.”

9/ Dure tractor in Griekenland Een begunstigde in Griekenland kocht een tractor die gedeeltelijk was gefinancierd uit Europese middelen voor plattelandsontwikkeling. De Rekenkamer: “De begunstigde diende een van tevoren bepaalde formule toe te passen voor de berekening van het gepaste vermogen van de tractor, rekening houdend met de oppervlakte cultuurgrond van het terrein.

De begunstigde verstrekte een offerte die door het betaalorgaan werd getoetst aan een referentieprijs die was overgenomen uit een gespecialiseerd tijdschrift over landbouwma-

chines. Het betaalorgaan concludeerde dat de prijs voor het specifieke model 10 procent lager zou moeten zijn dan de voorgestelde prijs.”

10/ Voorbeeld van een project dat niet voldoet aan de staatssteunregels Bij een EFRO-project in Polen in verband met de aanleg van haveninfrastructuur overschreed de financiering het krachtens de staatssteunregels voor dit soort projecten toegestane maximum. Andere gevallen werden aangetroffen bij andere EFRO-projecten in Letland en het Verenigd Koninkrijk.

11/ Roemenië De Rekenkamer onderzocht een steekproef van zeven aanbestedingsprocedures in Roemenië. Vijf (twee openbare en drie particuliere) vertoonden zware fouten. De Rekenkamer: “De drie particuliere gevallen waren niet ontdekt door de Commissie.” Ook heeft de Rekenkamer in twee onderzochte gevallen tekortkomingen geconstateerd met betrekking tot de selectieprocedure.

12/ Voorbeeld van niet-subsidiabele btw Een stelregel in Europa is dat terugvorderbare btw niet in aanmerking komt voor EUcofinanciering. Dat is ook logisch. Maar in het kader van een EFRO-project in Hongarije voor de herinrichting van een ongebruikte mijn met het oog op de bouw van een nieuw openlucht evenementencentrum declareerde de begunstigde, een gemeente, btw als subsidiabele uitgaven. De exploitant van het centrum zal de eindgebruikers van de infrastructuur echter prijzen inclusief btw aanrekenen. Bijgevolg komen de btw-uitgaven niet in aanmerking voor EU-cofinanciering. Soortgelijke gevallen werden volgens de Rekenkamer vastgesteld bij twee EFRO-projecten in Duitsland.

13/ Voorbeeld van een project waarvan de doelstellingen niet werden verwezenlijkt Bij een ander EFRO-project in Polen, dat de ontwikkeling van een nieuwe methode voor de verbranding van bruinkool betrof, berustte de technische capaciteit van de begunstigde om het project te kunnen uitvoeren op de betrokkenheid van externe contractanten. Een aantal van deze contractanten nam uiteindelijk niet aan het project deel. Dit droeg ertoe bij dat de beoogde doelstellingen van het project niet werden bereikt. Na onze controle besloot de bemiddelende instantie het project te annuleren.

14/ Spanje De Rekenkamer heeft in Spanje (Madrid) een perceel van 48 hectare gecontroleerd dat op het ogenblik dat de landbouwer de aanvraag indiende, was geregistreerd als volledig subsidiabel blijvend grasland. Op afbeeldingen waren evenwel dichte struiken en bomen te zien. De Rekenkamer stelde identieke inbreuken vast in andere delen van Spanje, Italië (Calabrië) en het Verenigd Koninkrijk (Engeland).

15/ Begraasbare heide De Franse autoriteiten verlenen steun met Europees geld voor ‘begraasbare heide’. De Rekenkamer ontdekte dat deze gebieden zowel subsidiabele grasachtige vegetatie als niet-subsidiabele struiken en zelfs dichte bossen omvatten. De Rekenkamer: “In 2015 hebben wij zes van dit soort percelen aangetroffen die volledig of ten dele niet-subsidiabel waren, omdat zij dichte bossen en struiken bevatten, die door de Franse autoriteiten als volledig subsidiabel waren aangemerkt.”

16/ Voorbeeld van niet-subsidiabele uitgaven of activiteiten Door middel van de plattelandsontwikkelingsmaatregel “dierenwelzijnsbetalingen” wordt steun verleend aan landbouwers die vrijwillig verbintenissen op het gebied van dierenwelzijn aangaan. De betalingen worden jaarlijks verricht en dekken de extra kosten en de gederfde inkomsten die voortvloeien uit de aangegane verbintenissen, zoals meer ruimte voor dieren. Dit is een voorbeeld van het gebruik van vereenvoudigde kostenopties, die de administratieve lasten voor de lidstaten en de begunstigden kunnen verminderen.

Dergelijke opties moeten worden gebaseerd op een deugdelijke methodologie, met name een nauwkeurige berekening van de vereenvoudigde kosten.

De Rekenkamer: “In Roemenië hebben wij uitgaven aangetroffen die niet subsidiabel waren omdat de nationale autoriteiten bij de berekening van de vereenvoudigde kosten niet naar behoren rekening hadden gehouden met het aantal productiecycli. Als gevolg daarvan werden de betalingen aan alle begunstigden systematisch te hoog opgegeven.”

De Rekenkamer becijferde dat op die manier 152 miljoen euro (op een totaal van 450 miljoen euro) te veel werd betaald aan Roemeense boeren.

Grootste eurofielen zijn grootste profiteurs Zou het kunnen dat de grootste voorstanders van Europa de vele ontvangers van Europees geld zijn? In een gemeente in de Druivenstreek is de grootste voorstander alvast een politicus die voor enkele are landbouwgrond en twee paarden Europese landbouwsubsidies krijgt. Dat kan geen toeval zijn.

Thierry Debels

Beste lezer van

’t Pallieterke: Bel gratis 0800 179 75 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be Voor een Vlaamse sociale zekerheid!

Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen

Word lid van het VNZ

14

Brieven

3 november 2016

De tijden zijn veranderd en dat zijn de leuzen ook.

Wat vroeger Vlaamse strijd was, is verworden tot folklore.

Je kan dat zien op 11 november aan de IJzertoren.

De massa blijft er weg, de leiders zijn er van de kook.

De toren geeft geen warmte en de noordenwind waait fris de mensen toe die aangeslagen naar de diepvries staren waarin de leiders zowat alles plegen te bewaren dat van de Walen niet ontdooien mag voor sint-juttemis.

De leiders lijken onderkoeld, hun leuzen evenzeer.

De Vlaamse Leeuw, symbool van ’t hoogste van de Lange Landen, kan met die diepvries in de buurt nog enkel klappertanden, maar brullen doet de koning van de zoo al lang niet meer.

CETA, met de C van commotie

De tijden zijn veranderd en dat zijn de leuzen ook.

“Voor het belgieksken alles!”, lijkt in Vlaanderen nu de leuze, want met die diepvries is er, naar het schijnt, geen andere keuze.

Wie warmt er Vlaanderen op en brengt zijn leiders aan de kook??!!

Hector van Oevelen

Wat was de bedoeling van de commotie? Het deed denken aan twee debatten die eerder al gevoerd werden, in de Kempen en in Antwerpen: één waarover je leest in de geschiedenisboeken, en één waar ik als kind zelf nog getuige van was.

Het eerste debat vond zowat honderdvijftig jaar geleden plaats, toen boeren en pastoors zich verenigden tegen de aanleg van de spoorwegen. De boeren om te vermijden dat hun koeien zure melk zouden produceren. De pastoors om te beletten dat hun ‘schapen’ op de dool zouden gaan en zij de geestelijke controle zouden verliezen. Het tweede, geloof het of niet, vond plaats in de zestigerjaren, in historische termen dus eergisteren, toen de haven van Antwerpen meermaals plat gelegd werd door stakingen tegen… de komst van de containers. Natuurlijk kwamen er spoorwegen, en containers.

l'histoire se répète Er zijn tienduizend voorbeelden van zulke uitzichtloze debatten. Het begon allemaal met de vete tussen Homo Sapiens en de Neanderthalers. Schumpeter anticipeerde vijfenzeventig jaar geleden al een cascade van dit soort evoluties, in zijn ‘creatieve-destructie-theorie’.

En nu was er het CETA-debat. In 28 landen namen senatoren, economen en technocraten jaren de tijd om zich te verdiepen in de studie van een macro-document van 1600 pagina’s, dat geen kapper, taxichauffeur, tandarts, doctor in de theologie, chirurg, topsporter, kok of huisvrouw, zal begrijpen, zelfs indien ze er een zomervakantie aan zouden opofferen.

27,5 regeringen werden het eens. Wallonië had geslapen, en toen de bel rinkelde en de leerlingen hun kopie moesten inleveren, besloten ze dan maar om de klas op stelten te zetten.

Incompetentie? Of het Asterix-syndroom van een linkse politicus die wil beletten dat hij in zijn ministaatje zou voorbij gestoken worden door… nog-linkser? Voor Wallonië is CETA een niemendal. Gerelateerd tot de globale Europese economie, is de impact op de ‘importexport’ tussen België en Canada al heel erg klein, en gerelateerd tot de Belgische economie, staat Vlaanderen voor 90% van die erg kleine impact. Reken dan nog een paar percenten voor Brussel, en misschien nog een kruimel voor Eupen en Malmedy. Wat nadien overblijft, valt in hun terroir. Waar halen ze de ‘guts’ om van België de risee van de Westerse wereld te maken, en hoe durft dat links zich nog ‘progressief’ te noemen. Platvloers.

Zelfs geen komma Indien we de Canadese Kamer van Koophandel mogen geloven (die niet bang was om het op RTBF compromisloos in de lelijke verf

Kruisende woorden oplossing 1029

A B C D E F G H I J K L

te zetten) werd geen punt of komma verplaatst in het contract. Wel werden enkele verduidelijkingen toegevoegd, bijlagen zoals dat heet… ten behoeve van bijzienden en hardhorigen.

Magnette wordt in Wallonië heilig verklaard.

En daar zitten we nu. Vind nog eens een land of een continent dat bereid zal zijn om met Europa ernstige onderhandelingen te beginnen, die onderhandelingen zullen aanslepen, onvoorstelbaar veel geld zullen kosten, er zullen wederzijds legers ambtenaren zullen gemobiliseerd worden die jarenlang niets nuttigs zullen presteren (zoals brood bakken). Reken daarbij duizenden intercontinentale retourvluchten, hotels bij enzoverder om dan uiteindelijk gegijzeld te worden door intellectuelen in een of andere Europese parochie, waar een twist ontstaat tussen groen, rood en donkerrood, met de steun van enkele NGO’s (die nog nooit een brood gebakken hebben).

De spoorwegen kwamen er, en de Antwerpse ring staat vandaag vol containers (die tijdens de spitsuren amper bewegen). De globalisering komt er ook. Indien we het niet zelf onder controle houden, zal het ons opgedrongen worden door de USA, China en Azië, en Europa zal het stuurloos moeten slikken.

Bob Emmers - Dubai

Roets 2017

Ook in deze dertiende editie slaagt de Roets-redactie in het opzet een boeiend geheel te presenteren van personen en feiten die hun wortels in de Lage Landen hebben.

De Roetskalender is naar jaarlijkse traditie te koop in onze webwinkel aan de prijs van 15 euro, verzendingskosten binnenland inbegrepen. Wie er twee of meer bestelt, betaalt 13 euro per stuk.

U kan het juiste bedrag overschrijven op onze rekening BE82 4096 5194 9168 met vermelding: Roets 2017

Onverdoofd slachten

Volgende week is 't Pallieterke al vanaf woensdag te koop in de dagbladhandel Magnette et CET(er)A… Pallieterke, Bart de Wever heeft natuurlijk gelijk wanneer hij op VTM zegt dat de vaudeville rond het CETA-dossier het failliet van België bewijst, maar hij schiet wel op de boodschapper.

De kern van het probleem ligt niet bij Paul Magnette, die zijn kans schoon zag om zich als leider van Wallonië op te werpen. Het probleem ligt bij de federale overheid. Het onderwerp van de besprekingen in de schoot van de EU rond het CETA-verdrag behoorde niet tot de bevoegdheden van de Belgische federale overheid, maar tot de bevoegdheden van de “gewesten”. De EU had daar rekening moeten mee houden en vertegenwoordigers van de gewesten aan tafel uitnodigen, waar zij wel uiteindelijk gezamenlijk de stem van Belgische federatie zouden moeten vertolken. De EU mag zich niet mengen in de staatkundige verhoudingen binnen een lidstaat. De verklaring van Juncker dat België zijn interne organisatie zou moeten herzien, is dan ook ongepast en een Commissievoorzitter onwaardig.

Minstens had de federale regering aan Europa moeten zeggen dat wat België betrof het ontwerp eerst moest voorgelegd worden aan de “gewesten”. Ik heb daar de N-VA, die nochtans deel uitmaakt van de federale regering, daar geen verklaringen horen over afleggen. Het kan best zijn dat in andere Europese gefederaliseerde lidstaten én in Canada deze materie tot de federale bevoegdheden behoort, maar in België is dat niet. Men kan dat goed of minder goed vinden, maar het is nu éénmaal zo. En het is er gekomen op vraag van Vlaanderen, dat nooit zijn stem heeft verheven om zijn CETA-rechten op te eisen.

Het failliet van België is eens te meer bewezen. Maar de doodgraver is in dit geval niet Magnette of de PS. Disclaimer: ondergetekende is geen lid van de PS en overweegt niet binnen de zes maanden lid te worden van de PS (en daarna ook niet).

Luk Sermeus - Kontich

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

ABONNEMENTEN

C R

• BINNENLAND 3 maanden € 28,60 6 maanden € 57,20 1 jaar € 114,40 1 jaar steunabonnement € 250 • BUITENLAND Tarieven afhankelijk van de bestemming.

Alle inlichtingen op de kantoren.

I

A A R Y

C K

E

X

C H O E

S

A R D X

T

P

L O E G P

X

E

B

E

R N A R D X D A A R

E M A

I

L

X

B

N X

T

E

X

S

E O E

L

X

N E

I

S

S

E

X

B

L

X

E G

E

A

E M O T

I

O N E

L

X

S

P

E N X

K

X U S D X

E

R

E

R

I

E N X

E

X O R G

E N X

L

P A

L

N G X

T

E

E M E N T

A

I

X

E

S

P A A

L

L

R D X

I

A

F

L

I

T

R

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Cuperusstraat 41 2018 Antwerpen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen en administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net

Van onze hofdichter

Verzen diepgevroren

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgende rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168

BIC KREDBEBB

Pallieterke, Op 26 oktober 2016 stemden in de bevoegde commissie van het Vlaams Parlement de N-VA, de Open Vld en de CD&V een voorstel van decreet weg dat een verbod op onverdoofd slachten inhield. De federale wet van 14.08.1986 betreffende de bescherming en het welzijn van de dieren voorzag oorspronkelijk in zijn artikel 1: “Niemand mag, uitgezonderd bij overmacht, handelingen plegen die niet door de wet zijn voorzien en waardoor een dier zonder noodzaak omkomt of zonder noodzaak een verminking, een letsel of pijn ondergaat.”

Echter, in 1995 deed de wetgever al een knieval voor moslims en joden door artikel 16, §2 van die wet als volgt te vervolledigen: “(De Koning kan bepalen dat sommige slachtingen voorgeschreven door de ritus van een eredienst moeten worden uitgevoerd in erkende slachthuizen). De koning heeft deze bepaling nooit uitgevoerd. Bij KB van 2001 werd dan aan voorgaande bepaling toegevoegd dat die slachthuizen of inrichtingen erkend kunnen worden: “(door de minister tot wiens bevoegdheid het dierenwelzijn behoort na advies van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen)”.

Nu deze materie een bevoegdheid van de deelstaten werd, laten de respectieve Vlaamse ministers jaar na jaar toe dat deze onwettige toestanden doorgaan op “tijdelijke slachtvloeren” in aangeduide (“erkende”) slachthuizen.

In zijn Adviezen 59.484/3 een 59.485/3 van 29 juni 2016 bij de weggestemde ontwerpen stelt de auditeur, o.m. verwijzend naar rechtspraak van het Europees Hof, dat een totaalverbod op onverdoofd slachten een schending uitmaakt van de godsdienstvrijheid als beschermd door artikel 9 van het EVRM. Dus een Vlaamse wetgeving die een totaalverbod op onverdoofd slachten zou vaststellen zou riskeren te worden vernietigd. Onze politiekers hebben dus een perfect excuus voorhanden om tegen de wil van 85 procent van de Vlamingen die zich in een recente opiniepeiling tegen onverdoofd slachten uitspraken die barbaarse toestanden toch nog te regulariseren. Nu nog tegen half 2017 het advies van hun zogenaamde bemiddelaar Piet Vanthemsche afwachten, dat niets anders zal vaststellen dan dat de betrokken geloofsgemeenschappen hun ritus ongewijzigd en onverkort willen voortzetten. Tot slot een doordenkertje. Ghandi (18691948) stelde: “De beschaving van een samenleving valt af te meten aan de wijze waarop ze omgaat met de dieren.”

Jean van den Noortgaete - Koksijde

Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter: Bruno de Winter: 1945-1955 Hoofdredacteur Jan Nuyts: 1955-2000 Hoofdredacteur Leo Custers: 2000-2010 Hoofdredacteur: Karl Van Camp Verantw. uitgever: Karl Van Camp

Sport

3 november 2016

Arie Haan

Roskammen

De duurste aankoop ooit van Anderlecht, de man van tien miljoen euro, de 23-jarige Nicolae Stanciu heeft de kritische supporters van paars-wit nog niet kunnen overtuigen. De achterban wordt stilletjes aan ongeduldig. Stanciu, de man die de patron van het vernieuwde Anderlecht moest worden, laat het afweten. Dat de man kan voetballen staat buiten kijf; geef hem dan ook de kans om zich aan te passen.

Waarom neem ik het op voor de Roemeen?

Wel, omdat ik hetzelfde heb meegemaakt met Arie Haan, die was zes maanden op de sukkel bij zijn komst naar Brussel, maar men gaf hem de tijd en het vertrouwen. Hij werd later de strateeg, de leider van de ploeg. Olie drijft altijd boven.

10 kilo te dik Arie Haan speelde in het derde elftal van Ajax en leek afgeschreven toen Anderlecht hem in 1975 contacteerde voor een eventuele overgang. Het was op het einde van het seizoen en wij hadden nog één belangrijke wedstrijd te spelen, de bekerfinale tegen FC Antwerp. Als Arie Haan, een grote naam natuurlijk, voor de eerste keer onze kleedkamer binnenkwam, werden er vele wenkbrauwen gefronst. Die vent is tien kilo te dik, werd er gefluisterd. Toch kwam hij aan de aftrap van de bekerfinale. Hij is de hele match niet uit de middencirkel geweest, maar hij zette mee de lijnen uit en had zodoende toch een aandeel in onze overwinning, 1-0.

Tijdens het gesprek met Constant Vandenstock, voor het tekenen van het contract, had de voorzitter hem gezegd: “Luister naar mij en er staan je nog mooie dagen te wachten bij Anderlecht.” Uiteindelijk was Arie één van de toptransfers van paars-wit, en hij werd onze regisseur. Tactisch was hij een kraan. Het gebeurde soms dat hij na het theoriepraatje van de trainer alles veranderde.

Het speelde zich gewoonlijk af achteraan in de bus. Eenmaal op gewicht was hij van onschatbare waarde voor Anderlecht en hij had later een leeuwenaandeel in onze Europese successen!

Voetbalschimmen Gille van Binst

Voormalig Anderlechtcoryfee

Op het einde waren Robbie Rensenbrink en Arie Haan echter niet meer de beste maatjes.

Arrogant Het liep scheef tussen Arie en Robbie. Rensenbrink vertelde mij: “Arie begon naast zijn schoenen te lopen na terugkomst van het WK in Argentinië. Hij was ervan overtuigd een heel goed tornooi te hebben gespeeld. Ik vond van niet! Hij maakte een paar mooie doelpunten, waarover veel werd gepraat, maar daarom heb je nog geen groots WK achter de rug. Ik ergerde mij aan de arrogantie van Haan.”

Er werden clans gevormd in de groep, pro Rensenbrink of pro Haan, en dat zorgde voor problemen. De voorzitter is nog met die twee gaan eten om de plooien glad te strijken, maar tevergeefs. De hele avond hebben ze geen woord met elkaar gesproken. Robbie Rensenbrink wilde niet meer samenspelen met Arie Haan en is naar de VSA vertrokken, en wij zaten daar met Haan opgezadeld.

Ja, ik behoorde tot de clan van Rensenbrink…

Gille van Binst

Treintje De Witte weer vertrokken Na het “onverdeelde succes” van het play-offsysteem – elke club die na de zes uitverkorenen voor PO1 in de “reguliere competitie eindigt zal die onverdeeldheid graag bevestigen – is het treintje De Witte voor verdere hervorming weer vertrokken. Deze keer pleit de voorzitter van AA Gent voor de invoer van maandagvoetbal. “Want”, weet hij, “de mogelijkheden om te recupereren voor clubs die op donderdag Europees spelen en op zondag alweer een competitieduel moeten aangaan zijn wel heel beperkt.”

De Witte krijgt in de persoon van manager Herman van Holsbeeck alvast de volle steun van Anderlecht. Club Brugge is voorlopig (?) tegen. Dat inspireert tot de vraag of soms mee daardoor de recente winst van Brugge tegen Anderlecht onbesproken bleef in de praatshow Extra Time. Het analistenteam maakte daarvan – niet de eerste keer – een Extra Anderlecht door, met Van Holsbeeck als gast, quasi drie kwartier over de verliezende Brusselaars te leuteren.

Het spreekt voor zich dat in die samenhang ook het maandagvoetbal aan bod kwam, uiteraard in positieve zin. Ivan de Witte is wel zo eerlijk toe te geven dat “zijn idee eerder is ontstaan uit eigen behoeften”. “Maar”, voegt hij er in één moeite aan toe, “het past toch ook in het bredere geheel om het Europees spelende clubs zo makkelijk mogelijk te maken?” Even mooi gezegd als én het “dedain”, uitgestraald voor de eigen competitie, én voor elke club in de eerste klasse die niet tot het kransje zogeheten “groten” behoort.

De Witte verwijst naar Engeland, Duitsland en Spanje, waar voetbal op maandag allang ingeburgerd is. Wat daar kan, moet hier ook kunnen, luidt zijn scheefgetrokken argumentatie. Hij vergeet er immers bij te zeggen dat de Europese ambities van topclubs in die landen “iets” hoger liggen dan “overwinteren”, het adagio dat alle op het Europese platform actieve Belgische clubs als “groot doel” hanteren. Komt bij dat kans beste trainer van de wereld niets aan veranderen, en de man die Vreven moet doen vergeten ook niet, vrezen we. Al mag hij ons altijd verbazen.

Koffiekransje

Mac Zeg nu nog dat Georges Leekens niet kan toveren. Bedankt voor bewezen diensten bij SK Lokeren stond hij een dag later al in de startblokken als trainer van de Algerijnse nationale ploeg, waar hij al eerder de revue passeerde.

We kunnen niet ontkennen dat het een straf nummer is. De Algerijnen kunnen er maar wel bij varen, en zijn opvolger, de IJslander Runar Kristinsson, ook. Want die moet alleen maar de vruchten plukken van wat Mac the Knife de spelers heeft bijgebracht. Kon Leekens het verhelpen dat ze hem niet altijd begrepen? Hij heeft ook maar twee handen, twee voeten, en een grote klep, om zijn meesterzetten aan hun verstand te brengen. Dat hebben ze er nu mee. Als ze hem niet wilden snappen, moeten ze maar verweesd achterblijven.

Nieuw Lokeren De nieuwe trainer van Lokeren, Runar Kristinsson, was lang kind aan huis in Daknam waar hij bijna zeven jaar het beste van zichzelf gaf en door het publiek op handen werd gedragen. Bij een ploeg nota bene die mocht gezien worden. In zijn thuisland, IJsland, wordt zijn

15

doen en laten nog altijd op de voet gevolgd.

Waardoor SK Lokeren er plots tienduizenden supporters bij heeft. We mogen van die mensen niet verwachten dat ze er de verplaatsing naar Daknam voor over hebben, maar wees gerust dat ze er de buitenlandse avonturen van Kristinsson van dichtbij volgen. Zo wordt er deze week in Reykjavik, aquavit in handbereik, nog zwaar nagekaart over de recente verplaatsing van hun nieuwe ploeg naar de directe concurrenten uit Eupen die vrede moesten nemen met een gelijkspel, na een genietbare wedstrijd. Leekens, hebt ge dat gezien?

Bedankt Het was de week van de vliegende trainers.

Bij Waasland-Beveren vonden ze er ook niets beter op dan Stijn Vreven, in alle vriendschap uiteraard, het gat van de timmerman te wijzen.

Of dat verstandig is, zal de toekomst uitwijzen.

Zijn opvolger zal het ook moeten stellen met een ploeg waarvan we niet mogen verwachten dat ze van de ene dag op de andere de pannen van het dak gaat spelen.

De tijd van het ‘kleine Anderlecht’ en van hun meezinger ‘zo’n voetbal is een ideaal’ ligt, helaas, al een tijd achter ons. Daar kan zelfs de

Koningin Mathilde was er speciaal voor naar de kapper geweest en haar koninklijke gemaal stond er in groot ornaat bij om het half dozijn medaillewinnaars van de Olympische Spelen en de laureaten van de Paralympics in het Koninklijk Paleis op koffie te trakteren. We hebben ons laten wijsmaken dat het er gemoedelijk aan toe ging. Greg van Avermaet probeerde Sire duidelijk te maken wat het verschil is tussen een koers- en een bakfiets. Hare Majesteit wou dan weer weten wie er gewonnen had bij het zakkenlopen. Zo zat de sfeer er al vroeg in.

Alleen de trouwe hond van Marieke Vervoort zat erbij met een blik van “wat is dat hier voor een poppenkast”. Verstandig beestje.

Flandrien nr 1 Iedereen in de stijve eik, want de tijd van de prijsuitreikingen is weer aangebroken. Het ene gala is amper voorbij en het volgende komt er al aan. Zo was Greg van Avermaet de ster van de avond in het casino van Oostende waar hij door de organisatoren van Het Nieuwsblad en door de jury tot Flandrien van het jaar werd gekroond. Terecht. Goud op de Olympische Spelen, ritoverwinning en drie dagen geel in de Tour, winst in de Omloop Het Nieuwsblad en in de Tirreno-Adriatico, en links en rechts nog wat trofeeën als herinnering aan een meer dan geslaagd seizoen. Wat willen we nog meer? Die eer viel hem dan toch al de beurt, in afwachting van de elfendertig volgende gala’s die hem en ons nog te wachten staan.

Jammer Hans Van Aplhen, de man die Vlaanderen leerde wat tienkamp is, houdt het op zijn 34ste voor bekeken. De talrijke blessures die hem parten speelden, zijn er te veel aan. De Olympische Spelen in Londen waar hij net niet op het erepodium stond, maar ons wel twee

op “overwinteren” voornamelijk geldt in de Europa League, de competitie van gebuisde clubs voor de Champions League. Dat exkampioen AA Gent daarin een keer “overwinterde”, was de op een flinke dosis meeval gestoelde uitzondering op de algemene regel voor elke Europees spelende Belgische club.

Borst nat maken Zou er nog een beroepsrenner zijn die zijn lach kan bedwingen als voetbaldirigenten en/of -spelers drammen over te weinig recuperatiekansen na “amper” twee of drie dagen rust tussen twee wedstrijden van telkens negentig minuten? Waarin geen speler ook al die tijd blijft lopen. Renners in grote rittenkoersen krijgen twee (!) rustdagen tijdens de drie weken waarin ze elke dag tussen zes en acht uren (of meer) in het zadel zitten. Al kennen ze de wielersport vooral van horen zeggen, het dooddoenertje van voetbaldirigenten en -journalisten luidt onveranderlijk dat die twee sporten niet met elkaar te vergelijken zijn. Klopt, al geldt dat dan ook als het over kansen op recupereren gaat. Overigens, wie als clubleider meer mogelijkheden daartoe overweegt, kan in samenspraak met zijn sportief verantwoordelijken ook aan minder strakke trainingschema’s denken. Of is dat een te voor de hand liggende oplossing tussen twee “te kort op elkaar” volgende matchen?

Hoe dan ook doen alle “kleine” clubs er goed aan de borst nat te maken wanneer op 14 november het maandagvoetbal op de agenda van de Pro League staat. Zo niet spelen ze, voor ze het goed en wel beseffen, op een blauwe maandagavond voor een halfleeg stadion met navenante aanslag op hun inkomsten tegen een “grootheid” die dan wel voldoende gerecupereerd is van allicht haar jongste verliesmatch op Europees niveau. Bij vaststelling daarvan vooral niet vergeten dat het play-offsysteem het niveau van ons clubvoetbal heeft opgekrikt. Zoals Ivan de Witte dat voorspeld heeft. dagen vol spanning aan de klap hield, zullen nog lang in ons geheugen gegrift staan. We konden ons geen betere gangmaker voor de tienkamp indenken. Het is over en uit voor Van Alphen als topsporter, maar zijn foto zal nog wel een tijdje boven het bed blijven hangen van zijn fans en vooral van zijn talloze bewonderaarsters die eens graag met hem hadden willen tienkampen.

Topper?

Elke week een topper, in afwachting dat we in de play-off 1 aan de lopende band overstelpt gaan worden met niet te missen toppers. Het voorbije weekeinde was het aan leider ZulteWaregem en Club Brugge om ons te vermaken.

Vermaken is veel gezegd. Het Regenboogstadion was voor de gelegenheid tot aan de nok gevuld. De verwachtingen waren hooggespannen, dat maakte de teleurstelling achteraf des te groter, na een tactisch steekspel langs beide kanten, en negentig minuten zonder doelpunten waarin het aantal kansen op één hand te tellen was. Hadden ze allebei schrik en te veel respect voor elkaar? Het zag er zo naar uit. Dat is nog geen reden om toeschouwers op stoopjes te trekken. Ze zijn ons op zijn minst een revanche verschuldigd. Met Club tegen Genk en Zulte-Waregem dat naar Westerlo moet, mogen ze er einde deze week al aan beginnen.

Vraag en antwoord Hebben de uitvinders ervan ons niet proberen wijs te maken dat het vaderlandse voetbal er met reuzenschreden op vooruit zou gaan dankzij de invoering van de play-offs? Goed geprobeerd, maar als we, na zowat een derde van de competitie, de balans opmaken, kunnen we niet anders dan vaststellen dat er van de voorspelde progressie weinig in huis is gekomen. De ploegen aan de top zijn aan elkaar gewaagd en geven nog niet te veel punten prijs aan elkaar. Hetzelfde onderaan de rangschikking. Is het omdat ze er allemaal collectief op vooruit zijn gegaan? Of omgekeerd?

Antwoorden staat vrij, maar er hangen geen prijzen aan vast.

16

Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet een voldongen feit werden geconfronteerd. Op zich geen probleem, natuurlijk, want dan is het slechts een kwestie van ‘duiding’ en uitleg in een herhalingslus van middernacht tot acht uur ’s morgens, of op het belangrijkste tv-moment van menig gezin, de zondagochtend, om dat allemaal in klare en eenvoudige taal voorgelegd te krijgen.

Politiekers zijn nodig

De dag des heren zult gij eren Los van het feit dat we de gelukkigste generatie ooit zijn waar alles voor ons beslist wordt, hunkeren we nog steeds naar informatie. Onze samenleving is zodanig geëvolueerd dat beslissingen, wetten, sancties of verdragen volledig autonoom en zonder enige inbreng van ordinair gepeupel zoals de gemiddelde belastingbetaler kunnen gebeuren.

Toch is onze behoefte om dit allemaal uitgelegd te krijgen in klare en eenvoudige taal nog steeds sterk aanwezig.

De sancties tegen Rusland bijvoorbeeld voor elke artilleriegranaat die het Oekraïense leger afvuurt op de afvallige opstandelingen moeten de Russen zwaar gestraft worden - dit is niet meer dan logisch. Gezien de Europese politici traditiegetrouw nogal traag van begrip zijn, hebben we gelukkig de Amerikanen die ons erop wezen dat onze ziel maar proper kon blijven indien we economische sancties tegen de vermaledijde Russen voerden.

Graafmachines Omwille van de sancties is het evident dat er geen Duitse graafmachines werden geëx-

porteerd naar Siberië voor de kolenindustrie.

Gezien de behoefte aan graafmachines merkwaardig genoeg niet verdwijnt door de stoere taal van Europa, hebben de Amerikanen dan maar graafmachines geleverd. Vorige week hadden we dan de “onemanshow” van Magnette rond het Canadese vrijhandelsakkoord waar Europa blijkbaar al jaren hartstochtelijk en in het belang van de éénvoudige Europeaan over onderhandelde.

Had iemand ooit al gehoord over de CETAakkoorden? Zonder Magnette was dit akkoord er zoals gebruikelijk in alle stilte doorgesluisd en hadden we het maar opgemerkt als we met

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

A B C D E F G H I J K L HORIZONTAAL A. Waarnemen wat er niet is B. Onzedelijke - Oppervlaktemaat C. Europees Parlement - Aandoening van het centraal zenuwstelsel Gewichtsmaat D. Slonzige vrouwen E. Derde symfonie van Beethoven Universiteit Antwerpen - Algemene vergadering F. Iemand om wie alles draait G. Lichtbron - Ambachtsgilde - Pers. vnw.

H. Houding - Europese taal I. Nauwe openingen om daardoor iets waar te nemen - Vlaamse politieke partij J. Hoofddeksel - Vervoermiddel K. Uitverkoop van restanten L. Renium - Doelloos wandelen De oplossingen van het kruiswoordraadsel nummer 1029 vindt u op blZ. 14

uitzendingen van de Eurosongfestivals uit de jaren zeventig. Qua entertainmentgehalte kunnen deze nog net concurreren met politieke praatprogramma’s.

Daarom ook mijn vurig pleidooi. Sancties, oorlogsdreiging of nieuwe richtlijnen omtrent de samenstelling van frituurolie, allemaal goed en wel maar ontneem ons nooit het onderhoudend karakter van politieke praatprogramma’s!

Als een sanctie of een faillissement van onze fruitboeren enig nieuwsfeit oplevert moet er onlosmakelijk en onvoorwaardelijk een uitleg en duiding volgen, liefst op zondagochtend, en als het even kan met wat muzikale intermezzo’s van een gemiddeld en nietszeggend niveau zodat deze naadloos aansluiten op de duiding en commentaren van de week.

God behoede dat het volk zelf zijn honger naar politieke informatie zou stillen.

Diederik van Dun

Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie

Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be

www.deblauwevogel.be

Op het Noorderterras

Kruisende woorden 1030

Sommige zwartgallige personen zouden stellen: “Aangezien de VS of hun bankiers toch de agenda bepaalden, kunnen we het Europees Parlement niet gewoonweg vervangen door een paar Amerikaanse ambtenaren?” De vrijgekomen budgetten kunnen we dan spenderen aan zaken die echt het verschil maken in ons dagelijkse leven: meer controlerende ambtenaren die het suikergehalte van drinkyoghurt opmeten. Minder gepraat en meer controle; dat is toch iets waar we allemaal van dromen?

Resoluut niet akkoord! Het verdwijnen van een ganse politieke toplaag in Europa zou voor structurele problemen zorgen bij de openbare omroep om hun zendtijd te vullen. Politieke praatprogramma’s zonder politici zou een aanslag zijn op onze onstilbare honger om geïnformeerd te worden.

Bedenk de teleurstelling op de gezichten van de honderdduizenden gezinnen als ze, na een drukke werkweek, ’s zondag vroeg uit de veren en met verse broodjes van de lokale bakker, gezellig voor de tv willen samen te klitten om slechts te zien dat hun favoriete programma’s als de Zevende Dag zijn geannuleerd wegens gebrek aan politici!

De wanhoop bij vader en moeder bij de schreiende gezichtjes van hun zonen of dochters nu Servais hun heilige zondag niet meer opfleurt met verslagen of discussies wat er deze week allemaal beslist is om ons leven een stuk plezanter te maken. Het enige wat dan nog soelaas zou kunnen brengen zijn her-

3 november 2016

Verticaal 1. Slijmbal 2. Bijna niet - Pers. vnw.

3. Lumen - De sluiting verbreken 4. Babbelziek - Darmstadtium 5. Bijbelse stad - Boekenclub Losse weefseldraad 6. Klavecimbel - Fijngevoelige 7. Meisjesnaam - Volk aan de Noordzeekust van Nederland en Duitsland 8. Neon - Doen weerklinken Buitenaards wezen 9. Mopperaar - Oost-Vlaams dorp 10. Algemene bevlieging - Stoomschip Senior 11. Daar - Met weinig tussenruimte Familielid 12. Bedriegerij - Iemand ergens voor beschermen

Verkeerd begrepen De gsm van de dame naast me liet een wijsje horen. Vlug grabbelde ze in haar jaszak en even later kleefde het toestel aan haar oor. Ik draaide mijn hoofd naar de andere kant om op die manier aan te geven dat ik geen luistervink ben. Het gesprek duurde lang. Ik hoorde hoe ze op het einde zei: “Klaar Maria. Ik noteer voor volgende week, donderdag 7 november.” Ze klapte haar gsm dicht.

Ik wist niet dadelijk wat te doen. Als ze ergens op 7 november moest zijn, was dat wel op een maandag en niet donderdag.

Even twijfelde ik om het haar te zeggen. Als die datum was vastgelegd voor iets bijzonders liep ze grote kans die te mislopen. Ik kon haar beter inlichten.

“Mevrouw”, zei ik. “Volgende week is 7 november geen donderdag, dan is het wel maandag.”

Ze bekeek me ongelovig, grabbelde haar gsm terug uit haar handtas en even later hoorde ik haar zeggen: “Maria, ik kom volgende week natuurlijk op maandag de zevende.”

Ze praatten nog even verder, waarna ze mij bedankte met de woorden: “Wat een geluk dat jij mij hielp. Eén cijfertje verkeerd en er kon iets fout lopen.”

“Ik speelde geen luistervink”, zei ik, “maar iets verkeerd begrijpen kan nare gevolgen hebben.”

“Ik had mooi voor aap gestaan”, lachte ze. “Ik werk hier in Antwerpen als lerares geschiedenis. Weet je dat in het verleden zware feiten zijn gebeurd door een klein foutje in een uitspraak. Het verhaal van Jan Alman is daar een schitterend voorbeeld van.”

“Je maakt mij nieuwsgierig”, spoorde ik haar aan.

“Ik ben van Hollandse afkomst”, zei ze.

“Daar hoor je niet veel meer van, mevrouw. Dat komt misschien omdat je al jaren in de Antwerpse beschaving woont.”

“Een typisch Antwerpse reactie”, lachte ze.

Het ijs was gebroken en ze stak van wal.

“6 april 1572. Pieter en Henk zaten in Vlissingen een biertje te drinken. Toenter-

tijd waren de Nederlanden bezet door de Spanjaarden.”

Ik knikte even om aan te duiden dat ik het wist.

“De Nederlandse Hervormde Kerk had veel aanhangers, die door de Spanjaarden werden aanzien als ketters. Alva moest daar paal en perk aan stellen. Aan de lopende band werden ketters opgehangen of verbrand.”

“Leuke tijd was dat!”, lachte ik. “Maar waar blijft het foutje?”

“In de herberg waar Pieter en Henk een biertje dronken, zat ook Jan Alman, een speciale kerel in Vlissingen. Hij was een hervormer en kwam daar rond voor uit. Die dag had hij al flink wat glazen bier gedronken.”

“En daar kwam heibel van…”, veronderstelde ik.

“Goed geraden. Met een kroes bier in de hand ging hij op een stoel staan.”

“En hij begon te roepen”, giste ik.

“Roepen? Hij brulde! De drank had zijn tong losgemaakt. Van op zijn stoel schreeuwde hij: Ik zwijg niet meer! Voor niemand houd ik nog mijn mond! Ik ben een hervormde en ik ben er fier op! Iedereen mag het weten! Weg met de Spaanse ratten! Dat ze naar huis gaan! Ze hebben hier niets te zoeken.”

“Kon men hem kalmeren?”

“Dat hielp niets. De waard hoopte maar dat er geen Spaanse patrouille voorbij kwam. En toen begon Jan Alman het vrijheidslied te zingen. Daarna schreeuwde hij: ‘Ik haal mijn geweer en we schieten de Spanjaarden Vlissingen uit!’”

Bij die woorden rende hij naar buiten.

Pieter liep hem achterna al roepend: ‘Jan Alman haalt zijn geweer!’ De meeste mensen namen die roep over, maar ze riepen: ‘Jan en alleman haalt zijn geweer.’ Niemand wilde achterblijven. Iedereen, alleman dus, haalde zijn wapen en ze verdreven de Spanjaarden. Gewoon door twee lettertjes verschil.”

“Echt gebeurd?”, vroeg ik.

“Kom je in Vlissingen ga dan naar de Hervormde Grote Kerk, daar lees je het op de TdW grafsteen van Jan Alman.”