72ste jaargang • nummer 49 • donderdag 8 december 2016
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
€ 2,20
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
Daar gaat Renzi ....
Deze week Briefje aan Kurt de Loor
3
Vlaanderen is vol
3
Roddels uit de Wetstraat
4
Taalpolitie ? 5 Peiling bevestigt trends
5
De straffe burgemeester van Gent 7 Enkel de luchthaven van Charleroi telt 7 Nieuwe Chinapolitiek
8
Praten met Hendrik Verwoerd junior
11
Radicalen proberen deuren open te wringen Wie de voorbije week de internationale en nationale politiek heeft gevolgd, zal vooral hebben vastgesteld dat de ontwikkelingen complex zijn. De Italiaanse politieke klasse kreeg een dreun. In Oostenrijk verloor extreemrechts de strijd van één tegen allen, maar scoorde al bij al ongezien hoog. Bij ons probeert Vlaams Belang dan toch deuren open te wringen. De Italiaanse premier Matteo Renzi kondigde na een “buitengewoon duidelijke nederlaag” (zei hij zelf) zijn aftreden aan. Ruim zestig procent van de Italianen veegde zijn hervormingsplan van tafel. Slechts 12 van de 107 provincies stemden voor. Oké, het ging om de grondwet, maar vooral toch om een poging om een soort nieuwe politieke cultuur te lanceren, en de macht van de regio’s in te perken. Daar bestaat een woord voor: centralisatie. Zoals België is de “federatie” Italië politiek en cultureel echter geen eenheid. Vier autonome regio’s dragen zelfs geen belasting af aan Rome. Het productieve en competitieve Noorden wordt, zoals dat hier in België het geval is, al decennia gedwongen bij te dragen om Rome en het Zuiden op koers te houden. “Die financiële aderlating heeft ook in het noorden inmiddels effect: het zakt steeds verder weg”, schrijft Elsevier. Het stond in de sterren geschreven dat Renzi onder meer om die reden zou mislukken. Als zelfs Venetië en de ommelanden ervan dromen om weer een stadstaat te worden, weten we in welke richting de slinger beweegt: in de richting van kleinschaligheid, autonomie, behoud van identiteit en sociale beweging. In zo’n kader is een anti-Europees gevoel niet ver weg. Zoals in almaar meer landen het geval is, staan ook veel Italianen van links en rechts kritisch tegenover de EU. In Europese kringen werd voor het referendum paniek gezaaid, zoals dat ook bij de Brexit, bij de Amerikaanse verkiezingen, en ook bij ons telkens het geval is als communautaire onderhandelingen extra lang aanslepen. De internationale markten zouden ongenadig reageren, financiële rampspoed zou ons deel zijn. We hebben daar tot dusver maar weinig van gezien.
Conservatief Ten slotte is er ook nog de conservatieve reflex van veel mensen die het stilaan beu worden dat de overheid als bezeten telkens weer uitpakt met een opdringerig beleid, met vernieuwing, planning, regulering. In dit geval onder meer met plannen om de Senaat af te schaffen. Veel meer dan tegen Renzi’s ingewikkeld plan, stemde de kiezer tegen een opdringerig establishment, in Rome en in Brussel. Sommigen gaan er net iets te makkelijk van uit dat het de ouderen zijn die Renzi een dreun verkochten. Het valt nog te bezien of hier ook een generatiekloof speelt. Van Trump werd ook gezegd dat jong Amerika hem niet lustte. Brexit-stemmers werden als loslopende senielen omschreven, maar dat klopt niet. Het zijn alleen moedige opiniemakers, zoals Maarten Boudry in De Morgen, die dergelijke fabels doorprikken. Het klopt ook niet, schrijft hij, dat “de gemiddelde Trump-kiezer arm en laaggeschoolde boze blanke kiezers in rurale staten, waren. Trump scoorde ook bij latinokiezers, vrouwen en zwarten”. “Exitpolls bij de Amerikaanse verkiezingen leren ons dat de belangrijkste beweegredenen van Trump-stemmers immigratie en terrorisme waren. “Door samenlevingsproblemen niet bij naam te noemen, heeft het progressieve kamp de fatale vergissing begaan om die thema’s te laten monopoliseren door rechts en extreemrechts”, aldus Boudry.
En nu? Als Renzi vertrekt, en dat is inmiddels een zekerheid, volgen er wellicht snel parlementsverkiezingen. Wat zich nu manifesteert, wordt hoe dan ook doorgetrokken naar een volgende politieke en electorale confrontatie. Dan vergroot Italië het lijstje van Europese verkiezingen (Nederland, Frankrijk, Duitslang, Noorwegen…).
Oostenrijk Is de nederlaag van de “uiterst rechtse” FPÖ-kandidaat Norbert Höfer tegen de groene (linkse) kandidaat Van der Bellen in de Oostenrijkse presidentsverkiezingen een troost voor radicaal links? Niet meteen. Dat Van der Bellen won, was niet onverwacht. In een tweestrijd – dat is iets anders dan een parlementsverkiezing – maakt radicaal-rechts in de meeste landen geen schijn van kans. Dat is niet alleen zo in Oostenrijk. Marine Le Pen zal in Frankrijk heel goed scoren (Höfer haalde 47 procent!), maar in een tweede ronde van de Franse presidentsverkiezingen loopt ze wellicht, net als de FPÖ’er, tegen een of ander monsterverbond. Dat overkwam haar vader al. Het mechanisme van “bipolaire” presidentsverkiezingen heeft zo zijn gevolgen. Le Pens vermoedelijke nederlaag zal nog maar eens blootleggen dat (te) radicale partijen zonder bondgenoten niet kunnen winnen. Maar ook in parlementsverkiezingen is een solo slim van 50 procent nooit gezien. Alleen als Höfer bondgenoten zoekt en vindt – en die zijn er alleen in het segment van centrumrechtse kiezers - maakt hij kans om de Oostenrijkse politiek te doen kantelen.
Vlaanderen Hetzelfde geldt voor de PVV van Geert Wilders in Nederland of voor Vlaams Belang. Deze week werd nog maar eens bevestigd dat men daar voor dezelfde keuze staat. Volgens de jongste peiling van La Libre en de RTBf komt Vlaams Belang uit op iets meer dan 12 procent. Dat was vergelijkbaar met alle peilingen van La Libre en VTM het voorbije jaar (alleen de peiling van VRT/DS houdt het bij 8 procent, een kronkel in de methodologie van TNSDimarso of de opdrachtgevers?). Een nieuw plafond dus? Heeft Vlaams Belang een kans om zich uit het cordon te wringen? Het is niet omdat Dewinter een uitbrander van Van Grieken kreeg dat de poorten voor VB nu werden geopend, niet bij de ter zake verdeelde N-VA, niet bij andere Vlaamse partijen, en al zeker niet bij de
Franstaligen. Als de N-VA in 2018 op lokaal vlak allianties aangaat met Vlaams Belang, dan zal op federaal niveau de MR niet met de Vlaamsnationalisten kunnen samenwerken, zei Europees Parlementslid Louis Michel zondag op de RTBF. De man die onze skireis naar Oostenrijk destijds problematisch vond omwille van de politieke keuzes van de Oostenrijkers kreeg bijval van MR-fractieleider Denis Ducarme. Het is een signaal.
Wit Belang? Maar zeg nooit nooit. Was de berisping van Van Grieken een eerste zwak signaal, vorige woensdag was de bocht van Vlaams Belang een stuk belangrijker. “De tijd van een wit Vlaams Belang is voorbij?”, zei Dewinter. Vlaams Belang wil meer allochtone kandidaten op de kieslijsten. “Iedereen die onze cultuur en waarden wil delen, is welkom… Het gaat niet meer om het beschermen van de huidskleur van de Antwerpenaar, wel om het beschermen van onze manier van leven.” Het klinkt verrassend nieuw, ook al probeert voorzitter Van Grieken dat te relativeren. Met zijn opening naar (voorlopig zo omschreven) christelijke minderheden (Assyriërs en koptische christenen) en vluchtelingen hoopt Dewinter dan toch deuren te openen. Alleen gematigde moslims horen er nog niet bij, wel “iedereen die mee wil doen aan de democratische strijd tegen de islam”. Er waren signalen dat ook ter linkerzijde het cordon maar eens geschiedenis moest worden. Benieuwd hoe links nu reageert. Laten we eindigen met Maarten Boudry: de hoogdagen van de politieke correctheid in Vlaanderen zijn gelukkig voorbij. De bres is gebroken. Maar laten we de les van Trump niet vergeten. Als politici hun kop in het zand steken over het multiculturele drama, en alle bezorgde burgers wegzetten als racistisch klootjesvolk, dan moeten ze achteraf niet verwonderd zijn dat ze een grote, balorige opgestoken middelvinger van de kiezer krijgen”.
2
Actueel
8 december 2016
Brussels toerismeagentschap kampt met vervallen belastingschulden We hoorden het onlangs van een Vlaming die een tijdje terug langsging in het onthaalkantoor van het Brusselse agentschap voor toerisme op de Grote Markt. Volgens die persoon was er op dat ogenblik niemand aanwezig die hem van dienst kon zijn in het Nederlands.
van Bestuur die vanuit een streven naar maximale efficiëntie beperkt wordt tot 9 personen.’ Vervoort: “Er is echter bepaald dat de Raad van Bestuur voor elke aangelegenheid die exclusief verband houdt met de toeristische sector, ondersteuning krijgt van een strategisch comité (dat minstens 5 maal per jaar bijeenkomt).” En: “De Raad van Bestuur kan zich in dergelijke gevallen enkel uitspreken, als zij vooraf het advies van het strategisch comité heeft ingewonnen. Indien het advies unaniem is uitgebracht, is de Raad van Bestuur verplicht het te volgen. De rol van de privépartners wordt dus versterkt. Het comité is samengesteld uit de 9 leden van de Raad van Bestuur en uit 15 leden die optreden als vertegenwoordigers voor de sociale gesprekspartners, de toeristische sector en de culturele sector in Brussel.”
Subsidies
Het agentschap - dat onlangs werd omgedoopt in visit.brussels - kampte op dat ogenblik misschien met een tijdelijk tekort aan Nederlandstaligen. Als Brusselse instelling moeten er immers personeelsleden aanwezig zijn die het Nederlands machtig zijn. De anekdote toont wel aan dat dit aspect wellicht niet de hoofdbekommernis van de vzw. De focus ligt uiteraard op (Engelstalige) toeristen.
Onkelinx aan de macht Er werd in de Vlaamse pers niet veel aandacht aan besteed, maar in 2015 werd Laurette Onkelinx (PS) voorzitter van dat ‘nieuwe’ agentschap voor toerisme in Brussel. Het zou volgens de Franstalige Brusselse pers gaan om een onbezoldigd mandaat. Maar dat klopt niet. Op basis van het antwoord op een parlementaire vraag kunnen we afleiden dat Onkelinx ondertussen al 1.368 euro bruto ontving voor haar diensten. Het huidige visit.brussels is eigenlijk een samensmelting van VisitBrussels, het Verbindingsbureau Brussel-Europa en het Brussels Informatie Plein (BIP). De naam VisitBrussels werd wel gerecupereerd. Volgens minister-president Rudi Vervoort (PS) zou ‘de inbreng van de privé versterkt’ worden. Eerder trok Beci (Kamer van Koophandel en Verbond van Ondernemingen van Brussel) daarover al aan de alarmbel. Het perso-
neel van die drie organisaties ging mee naar de nieuwe structuur, met behoud van rechten. De herschikking had te maken met de uitvoering van de zesde staatshervorming. Daarin was bepaald dat het Brussels Gewest bevoegd wordt voor toerisme. Concreet: visit.brussels is nu een gewestelijke structuur die het toerisme beheert op het hele grondgebied van de Brusselse gemeenten. Volgens La Libre Belgique zou Onkelinx zich bezighouden met de strategie van het agentschap, alsook de onderhandelingen voeren met de stad Brussel, de federale overheid en Beliris. In 2015 (geen volledig boekjaar) werd in elk geval een negatief resultaat (verlies) opgetekend door het nieuwe agentschap ten belope van 33.563 euro. Zorgwekkender is dat er vervallen (!) belastingschulden (code 9072) aanwezig zijn. Op 31 december 2015 is dat exact 76.802 euro. Er zijn op dat ogenblik ook nietvervallen belastingschulden en RSZ-schulden voor meer dan 1,3 miljoen euro.
Vandaag De instelling visit.brussels telt volgens het antwoord op een recente parlementaire vraag vandaag 12 bestuurders en 12 beheerders. Dat komt niet overeen met wat eerder was beloofd. Rudi Vervoort in een persbericht van 13 februari 2015: ‘De vzw TOERISME krijgt een Raad
Uiteraard krijgt de vzw een pak subsidies. Wat betreft het onderdeel ‘Buitenlandse Handel’, krijgt de vzw subsidies via de administratie Brussel Invest & Export. Visit.brussels kreeg 175.000 euro in 2014 en 165.000 euro in 2015. Doelstelling is: ‘Promotie van de troeven/toeristische plekken (hotels, MiniEuropa, atomium, …) bij internationale toeroperatoren om zoveel mogelijk buitenlandse bezoekers aan te trekken in Brussel.’ Het totale bedrag aan subsidies ligt uiteraard een pak hoger. Onder de post 73 van de resultatenrekening (met subsidies) zien we bijna 6,5 miljoen euro in de laatste jaarrekening. In de toelichting lezen we dat er eind 2015 voor 1,7 miljoen euro subsidies over te dragen zijn (naar volgende jaren).
deeld, maar de vaststelling dat er kasverschillen zijn, is zeker geen goed teken. Vraag dat maar eens aan kassiersters van grootwarenhuizen en bankiers. Thierry Debels
Waalse tiener schrijft handboek Nederlands Pauline Nissen (16) uit Namen wil Wallonië, en voorop haar leeftijdsgenoten, Nederlands leren. Mooi. Ze schreef een handboek Nederlands voor het eerste middelbaar dat intussen op 3.000 exemplaren is gedrukt. Slechts 40 procent van de leerlingen in het eerste en tweede middelbaar in Wallonië kiest voor Nederlands als tweede taal. Ze wil iedereen ervan overtuigen dat Nederlands nodig is om een job te vinden in Brussel. “We leven in een land met twee grote talen, dan is het toch maar normaal dat je die kent?”, zegt ze. Een keuze met, laat ons hopen, eerder een economisch motief dan een sentimenteel, Belgisch motief. Ze schreef haar handboek Néerlandais Récap 1 omdat bestaande boeken volgens haar niet voldeden. Een proces dat stap voor stap vorm kreeg, met de hulp van haar Vlaamse leraren en Gentse leerlingen die ze leerde kennen tijdens een uitwisselingsprogramma. De jongedame heeft nog meer plannen, onder meer filmpjes maken om de Vlaamse cultuur in Wallonië te tonen, “want op school leren we daar niets over”. “Door elkaars taal en cultuur te kennen, zou er misschien minder geruzie zijn tussen Vlaanderen en Wallonië”, hoopt ze. Er zijn nog idealisten in deze wereld…
Op zoek naar een reclamebureau Binnenkort kunnen we een grote campagne verwachten. De vzw was begin september 2016 immers op zoek naar een reclamebureau om binnen dat kader een campagne te bedenken. Letterlijk lezen we dit: ‘Oproep tot kandidaatsteling voor deelname - opdracht met betrekking tot de creatie en de implementatie van een internationale communicatiecampagne van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het budget bedraagt minstens 3,5 miljoen euro (zonder btw) en kan 3,8 miljoen euro bedragen.
Besluit Ik weet dat het slechts een detail is, maar in de (uiteraard Franstalige) jaarrekening van de vzw in de balanscentrale van de Nationale Bank lezen we op bladzijde 19 (van 30 bladzijden) dat er ‘Différences de caisses’ (sic) zijn, kasverschillen dus. Het gaat om 323 euro. Misschien lijkt dat niet echt veel als er miljoenen euro’s aan subsidies worden uitge-
Leidt de stijgende rente naar economische chaos? De verkiezing van Donald Trump tot president van de VS, het recente neen van het referendum in Italië en de politieke onzekerheid in tal van landen lijken de rentevoeten stilaan omhoog te duwen. Beleggers vinden het opnieuw wat risicovoller om hun geld in overheidsleningen te steken. We zijn nog ver verwijderd van rentevoeten van pakweg 50 procent of meer zoals ten tijde van de Griekse eurocrisis, maar een aantal politiek-economische schokken kunnen de rente sneller dan verwacht doen pieken. En daar dreigt de economie zwaar onder te lijden, in die mate zelfs dat de eurozone opnieuw in gevaar komt. Een paar cijfers zeggen voldoende: in juni dit jaar bedroeg de Franse rente op overheidsobligaties amper 0,2 procent. Eind november waren die rentevoeten gestegen tot 0,79 procent. In Italië ging het ook hard. Van 1,2 procent rente vorige zomer tot meer dan 2 procent vandaag. De rente op 30-jarige Amerikaanse staatsobligaties steeg voor het eerst sinds januari boven 3 procent. Waar komen die stijgende rentevoeten vandaan?
Politieke onzekerheid Je kan het in eerste instantie zien als een mogelijke positieve evolutie van de economische verwachtingen. Toen Donald Trump verkozen werd tot VS-president kondigde hij grote overheidsinvesteringen aan en belastingverlagingen. Dat zou leiden tot meer leningen en consumptie. Wat de inflatie aanjaagt. Om de inflatie niet te hoog te laten worden, begint de rente te stijgen, kwestie van bedrijven en gezinnen ertoe aan te zetten minder uit te geven en te lenen en dus meer te sparen. De economie mag immers niet oververhit raken. Maar die belastingverlagingen en extra investeringen zorgen ook voor grotere overheidstekorten. Wat maakt dat het risico groter is voor beleggers dat ze hun leningen aan de staten om die tekorten te dichten niet tijdig terugkrijgen. Dus stijgt de risicopremie voor het lenen aan overheden. Het is in de VS zo dat
een officiële renteverhoging er zit aan te komen. Dat geldt al evenzeer voor Europa dat wordt geteisterd door politieke en economische onzekerheid. Wat als Marine Le Pen volgend jaar Frans president wordt? Zal Frankrijk dan uit de euro stappen? De beleggers zijn als de dood voor onzekerheid en anticiperen daar al op door de rente op overheidsobligaties de hoogte in te sturen. In Italië is het niet anders. Hoe zal de politieke en economische toestand daar evolueren na het voor ex-premier Matteo Renzi mislukte referendum? De Italiaanse economie is ziek: de bedrijven zijn niet concurrentieel, de productiviteit loopt achter, de werkloosheid bedraagt meer dan 10 procent en een aantal banken zit in de problemen. Ze hebben voor miljarden kredieten toegekend waarvan men niet weet of ze ooit worden terugbetaald. Vandaar dat beleggers een steeds hogere rente beginnen te vragen wanneer ze in Italiaanse overheidsleningen investeren.
Sneeuwbaleffect Met een rente van goed 2 procent is er nog geen man overboord, maar als de onzekerheid aanhoudt, zal de rente blijven stijgen. En dat zal opnieuw tot onevenwichten leiden in eurozone zoals dat met Griekenland het geval was. Eén groot verschil: Griekenland was het kneusje van de eurozone, Italië is
de derde grootste economie. Er dreigt zich in de Italiaanse economie een sneeuwbaleffect voor te doen. Door de politieke en economische onzekerheid stijgt de rente waardoor de regering meer intrestlasten moet terugbetalen. Dat betekent dat de budgettaire situatie nog zal verslechteren. En Italië heeft al een begrotingstekort van -2,5 procent. De rentevoeten zullen als reactie daarop nog verder stijgen en het risico bestaat dat Italië zich op termijn niet meer op de financiële markten kan financieren. In dat geval lonkt ook een nieuwe bankencrisis en zou de positie van de derde grootste economie binnen de eurozone in gevaar komen. Een muntunie zonder Italië zou dan geen taboe meer zijn. Vraag is of de eurozone als geheel zo’n schok overleeft. Het is nog niet zover, maar de stijgende rente is wel een reden van bezorgdheid voor de meeste nationale regeringen. Ook de Belgische federale regering. De rentelasten op de staatsschuld bedragen in België amper 2,8 procent van het bbp. Aan het begin van het millennium was dat nog 6,7 procent. De dalende rentevoeten waren lange tijd een cadeau voor de regeringen. Ze moesten geen extra zware besparingen doorvoeren. Maar met een stijgende rentevoet verandert alles. Plots zou een regering-Michel die het al moeilijk heeft met de budgettaire orthodoxie, nog zwaardere begrotingsinspanningen moeten leveren. De rentelasten op de staatsschuld zouden de komende jaren wel eens met miljoenen of miljarden euro’s kunnen stijgen. Om die te betalen, moet nog meer bespaard worden of moeten de belastingen worden verhoogd. Vraag is of een regering dat overleeft.
Angélique Vanderstraeten
Actueel
8 december 2016
Nieuwsfeit van de week
Vlaanderen is vol Vorige week keurde de Vlaamse regering haar Witboek “Beleidsplan Ruimte Vlaanderen” goed. Hiermee worden de krijtlijnen getrokken van een nieuw beleid inzake ruimtelijke ordening, waarmee de omslag wordt gemaakt naar het behoud van open ruimte en de herwaardering van de steden. Meest in het oog springend daarbij is de radicale keuze om vanaf 2040 geen bijkomende open ruimte meer aan te snijden.
Op zich is dit een terechte keuze: het tempo waaraan het Vlaamse landschap de jongste veertig jaar werd verkaveld en volgebouwd, was duizelingwekkend. Nog steeds wordt iedere dag zes hectare open ruimte (dat zijn twaalf voetbalvelden!) opgeofferd voor wegenbouw, woonzones en bedrijventerreinen. Het is goed dat aan deze pletwals een einde komt en dat de landbouw- en natuurgebieden duidelijk en voorgoed worden afgebakend.
Gevaar: lobbywerk Tegelijk is het ook logisch dat daarbij een overgangsperiode wordt ingebouwd: in zowat elke gemeente zijn er voor de komende jaren nog plannen gemaakt, en je kan zo’n proces niet zomaar stilleggen. Toch is het de bedoeling dat het innemen van openbare ruimte al in 2025 met de helft zal gehalveerd worden. Daar schuilt meteen het gevaar van het Witboek: het gaat voorlopig enkel om aankondigingsbeleid zonder bijkomende instrumenten voor de overheden om de verkavelingsdrift te stoppen. Daarbij wordt gezegd dat van de resterende 72.000 hectare uitbreidings- en reservegebied er nog maar 24.000 zullen benut worden. Gevolg is natuurlijk dat duizenden grondeigenaars en vastgoedbedrijven de komende jaren alles op alles zullen zetten om hun lapje grond definitief ingekleurd te krijgen als bouwzone en daarvoor de nodige druk zullen zetten op de lokale besturen. Zeker met de komende gemeenteraadsverkiezingen in het vooruitzicht, zullen lobbywerk en steekpenningenaffaires de komende jaren gigantische proporties aannemen. Het is dus goed mogelijk dat er in de periode 2020-2030 dagelijks niet minder maar nog meer open ruimte zal teloorgaan dan vandaag.
Collectieve woonvorm Tweede bedenking is dat Vlaanderen er zich voor moet hoeden te vervallen in het andere uiterste en overal in te zetten op hoogbouw. Dat is de keuze van de Vlaamse Bouwmeester, Leo van Broek, maar die man is een groene collectivist die een ongeziene afkeer heeft van vrijstaande woningen en die op termijn liefst allemaal wil zien verdwijnen. De man pleit onomwonden voor een stelselmatige verhoging van de belastingen op woningen buiten de stads- en dorpskernen, terwijl de bewoners daarvan vaak al zware fiscale inspanningen doen via de personenbelasting. Als men jonge gezinnen en middenklassers opnieuw naar de steden wil krijgen, dan zal dat niet lukken met grote wooncomplexen en hoge torens, maar wel met een goed geplande renovatie van de oudere wijken en de bestaande rijwoningen of met de bouw van hedendaagse eengezinswoningen in de stad. De gemiddelde Vlaming is nog altijd sterk gehecht aan wat privacy, een eigen tuin en een herkenbare eigendom. Het is dus verkeerd om appartementen en collectieve tuinen als de nieuwe en alleenzaligmakende woonnorm te gaan opleggen. Van Broeck probeert ons daarvoor warm te maken met klungelige voorbeelden van gemeenschappelijke ruimtes waar de mountainbiker zijn fiets kan schoonspuiten, maar met dat soort fabeltjes overtuig je niemand om voor een collectieve woonvorm te kiezen.
Stadsuitbreiding Ook moet de Vlaamse regering er zich voor hoeden aan intensieve stadsuitbreiding te gaan doen in de rand van de steden. De Vlaamse regering wil volop inzetten op stadsontwikkeling en bevolkingsgroei langs
3
de assen van het openbaar vervoer. We laten u graag even meegenieten van het weinig toegankelijke “ambtenarees” in het witboek: “Het Vlaams beleid zal kritische massa organiseren door ontwikkelingen te enten op knooppunten in regio’s met een stedelijk karakter. Het koppelen van ontwikkeling rond knooppunten binnen vervoerscorridors is hierbij belangrijk als bijdrage tot rendabele collectieve vervoersstromen. De verwachte bevolkingsgroei en bijhorende stedelijke ontwikkelingen worden ingezet om de gezamenlijke massa verder te verhogen. Het Vlaams ruimtelijk beleid bepaalt hiervoor de groeikernen binnen de grote vervoercorridors van de ruimtelijke ruggengraat met oog op het organiseren van de kritische massa. De groeikernen ontwikkelen elk onder meer een specifiek woonprogramma.” Op zich is het logisch dat men het woonbeleid koppelt aan de beschikbaarheid van openbaar vervoer, maar de vraag is of Vlaanderen zoveel nood heeft aan nieuwe groeikernen waar men de “demografisch groei” wil gaan concentreren. Spontaan moet ik dan denken aan de Vlaamse Rand rond Brussel, waar enkele belangrijke tramlijnen zullen gerealiseerd worden (onder meer tussen Jette en Zaventem). In de nota’s van De Lijn hierover wordt gepleit voor een sterke bevolkingsgroei in de aanpalende zones, zodat deze tramlijnen winstgevend zouden zijn. Als men in die verstedelijkte zone (Wemmel, Strombeek, Koningslo, Vilvoorde, Machelen, Zaventem,..) een hoogbouwbeleid gaat voeren, dan rolt men als het ware de loper uit voor de verdere verBrusseling van de Vlaamse Rand. Want met zo’n beleid trekt men stedelingen en immigranten aan en zeker geen jonge Vlaamse gezinnen.
Laks immigratiebeleid We raken daarmee het pijnpunt aan van de aanhoudende immigratie. Het nieuwe ruimtelijke beleid van de Vlaamse overheid wordt gekoppeld aan een stevige bevolkingsgroei tijdens de komende veertig jaar, wat zou betekenen dat het lakse immigratiebeleid dat we nog altijd kennen, zal blijven aanhouden. Dat is nochtans niet onvermijdelijk. Reeds in de jaren zeventig had koningin Juliana de moed om te verklaren dat Nederland ‘vol’ was. Hetzelfde geldt vandaag meer dan ooit ook voor Vlaanderen. Willen we Vlaanderen leefbaar houden, dan moet men ook het immigratiebeleid in vraag durven stellen en gemeentebesturen de instrumenten durven geven om de inwijking af te remmen. Het Witboek van de Vlaamse regering (zo’n 130 pagina’s) gaat enkel over de grote krijtlijnen. Het eigenlijke debat moet nog op gang komen. Hierdoor kan er nog veel ten goede veranderen. Er zit heel wat eten en drinken in dit verhaal. Op zich is het goed dat men de mensen wil aanmoedigen om terug naar de steden te trekken en bouwmeester Van Broeck heeft een punt wanneer hij zegt dat de kadastrale inkomens van de stadwoningen te hoog zijn. Het moet inderdaad fiscaal aantrekkelijker worden om opnieuw in de stad te gaan wonen. Maar laat ons daarom niet de drie miljoen Vlamingen die vandaag in verkavelingen en op het platteland wonen culpabiliseren en hun het verwijt maken dat hun manier van leven voorbijgestreefd is. Een pestbeleid is niet aan de orde. Laat ons vertrekken van de diversiteit die in Vlaanderen bestaat en op een doordachte en geleidelijke manier rechttrekken wat is kromgegroeid. Behoed ons voor utopieën die alles willen uniformiseren en collectiviseren. Het communistische tijdperk ligt hopelijk voorgoed achter ons.
BL
Werkloosheid in Brussel blijft toenemen
Briefje aan Kurt de Loor
Dictatorvriend Mijnheer de oogkleppendrager,
Niettegenstaande gij al dik twaalf jaar zetelt in het Vlaams Parlement, zijt gij nog steeds een grote onbekende. Maar wie u toch wat kent, weet dat gij een donkerrode jongen zijt die in allerlei pro-Cubaanse groupuscules actief is, en dat gij uw sympathie voor de rode dictatuur aldaar niet onder stoelen of banken steekt. Hoewel… Nog in 2012 schreven uw ongetwijfeld goede vrienden van Amnesty International dat de intimidatie van dissidenten en mensenrechtenactivisten in Cuba was toegenomen. De organisatie is er nota bene niet welkom… Willekeurige gevangennemingen, martelingen, gewetensgevangenen en oneerlijke procesgang staan hoog op de grievenlijstjes van mensenrechtenorganisaties als het over het door u zo geadoreerde Cuba gaat. Ook staat de Cubaanse regering het Rode Kruis de toegang tot haar gevangenissen niet toe. Op de jaarlijkse ranglijst van persvrijheid van ‘Verslaggevers Zonder Grenzen’ stond Cuba in 2008 - toen de feitelijke leiding van het land al was overgedragen op broer Raúl - op de vier na laatste plaats; alleen Myanmar, Turkmenistan, Noord-Korea en Eritrea stonden nog lager… Al naargelang de bron ontvluchtten honderdduizenden het eiland richting de Verenigde Staten, en het aantal executies in de loop der jaren was niet exact meer bij te houden. De Cubaanse bevolking weet sinds generaties niet meer wat democratische verkiezingen zijn en de levensstandaard van velen is bedroevend laag, ook al zijn de gezondheidszorg en het onderwijs er volledig gratis. Fidel, steevast fier het militaire plunje dragend, werd tevens een welgekomen gast in zowat alle grauwe communistische dictaturen… En als dan op zeker moment de Lider Máximo van dit werelds walhalla op zijn 90e de geest geeft, barst gij in tranen uit en schrijft gij een open brief in de absoluut onpartijdige, objectieve en neutrale huisgazet van de sp.a - De Morgen dus - onder de welluidende titel: ‘Bedankt, Fidel!’ Op haast onnavolgbare wijze steekt gij een laudatio af over ‘El commandante’ en in crescendo ontsnappen aan uw rode brein zinnen als: “Hij toonde aan de Cubanen, aan de wereld dat een andere samenleving wel
degelijk mogelijk is.” En nog: “Ook Nelson Mandela en Hugo Chavez lieten zich inspireren door de charismatische figuur.” Mooi is dat, als ge bijvoorbeeld ziet wat het ANC er in Zuid-Afrika van bakt wanneer minderheden gemuilkorfd en gemarginaliseerd worden en de sociale armoede er na 22 jaar ‘vrijheid’ groter is dan ooit. Berucht zijn ook de afgeschreven bussen van De Lijn die in Havana rondbollen en die geleverd werden door die andere grote Cuba-vriend en sp.a’er, Steve Stevaert, waarbij de peperdure transportkosten via de Vlaamse regering betaald werden als ‘ontwikkelingshulp’. Gij zegt dat zijn ideeën en idealen altijd zullen blijven leven, ook bij u. Sterker nog, gij hoopt dat de wereld zijn erfenis niet verwerpt. Gij geeft ze alvast door aan uw twee zoontjes, zegt gij met een krop in de keel… Bij het tv-kijken kan je misschien eens doorschakelen naar ‘Dagelijkse kost’ van Jeroen Meus en hen vertellen wat die meemaakte. Die was net opnamen aan het maken in Cuba toen de Heilige Fidel overleed. Hij moest het land verlaten wegens nationale rouw en verklaarde toen: “Onbegeleid filmen op Cuba is onmogelijk, er is altijd iemand die de opnames volgt. We hadden alle toestemmingen, maar pas een dag voor het vertrek kregen we groen licht. Bij aankomst moesten we meteen een aantal harde schijven afgeven, je mocht er maar een paar hebben. Toen bleek dat de opnames moesten worden gestaakt, had het geen zin om aan te dringen. Anders zou het materiaal in beslag genomen worden.” Zo werden tijdens het bezoek van de paus aan Cuba tientallen dissidenten en critici opgepakt en opgesloten… En daar treurt gij allemaal om… Ik vind dat erg vreemd. Zoudt gij misschien eens kunnen uitleggen waarom de naar schatting 1,2 miljoen Cubanen in Miami in de Verenigde Staten uitbundig feest vierden, op straat, toen uw tranen van verdriet begonnen te rollen? Omdat dat allemaal kapitalisten, fascisten of nestbevuilers zouden zijn? En waarom ‘vluchtte’ er nooit iemand in omgekeerde richting? Laat ge eens iets weten nadat gij uw oogkleppen hebt afgelegd en uw tranen opgedroogd zijn?
4
Dossier
Nasser of de mislukking van de eerste Arabische Lente (deel 2) Nasser sterft in september 1970. Op dat ogenblik heeft hij al de kiemen gezaaid voor de islamitische ellende die vandaag het Midden-Oosten en de rest van de wereld teistert. Het mohammedaans-Arabische traditionele islam niet al te letterlijk nemen. Nasser zelf leeft zijn hele leven op zijn weswereldrijk ters; hij is verslaafd aan Amerikaanse films. Tijdens de korte invasie van Franse en Zijn nog altijd ongesluierde dochter vertelt Britse troepen in 1956 valt Nasser terug op geregeld hoe zij en haar moeder en zuster het eeuwenoude Arabische discours: de nooit een hoofddoek droegen. Bekend zijn strijd van de ware gelovigen en hij eindigt de filmbeelden waarin Nasser nog in 1965 zijn toespraken altijd met “Allahu akbar”. Na vertelt hoe een mohammedaan hem boos de smadelijke terugtocht van de aanvallers meedeelt dat hij er niet in slaagt zijn dochter krijgt Nasser een haast goddelijke status in de een sluier op te dringen. Arabische wereld. Hij wordt vergeleken met Hikkend van de lach zegt Nasser letterSalah-ad-Din, die een groot deel van de kruis- lijk: “Dat lukt hem niet en die zou willen dat vaardersstaatjes veroverde. Nasser is de man ik 10 miljoen vrouwen dwing dat te doen!” die een mohammedaans-Arabisch wereldrijk Zijn mannelijk publiek schatert het uit, maar kan stichten. Vooral in Syrië geloven de Ara- niet lang meer. Britten en Fransen zijn al in bieren in hem. 1956 het land uitgezet en geleidelijk vertrekDat gaat zo ver dat in 1958 Egypte en Syrië ken ook de andere Europeanen door de islafusioneren in een Verenigde Arabische Repu- misering. bliek. In Libanon willen de mohammedaanse Arabieren zich meteen aansluiten, maar de Snoeven en islamiseren christenen weigeren en nodigen Amerikaanse Nasser geeft nog altijd zijn ambities niet troepen uit. Het is het begin van de Libanese op. In typisch mohammedaans-Arabisch burgeroorlog. In Irak vermoorden nationa- lange snoeverige toespraken hekelt hij voortlistische officieren de koning en roeien zijn durend Israël. Op die manier wil hij ook de familie uit. Nasser moedigt hen aan zich bij aandacht wegleiden van de binnenlandse zijn VAR aan te sluiten, maar de leiders van problemen. de putsch slaan een opstand van NasseraanHet gevolg is dat hij zichzelf in de voet hangers bloedig neer. De koningen van Jorda- schiet, want de hele Arabische wereld eist nië en Saoedi-Arabië vrezen het lot van hun dat hij niet alleen met woorden ageert. Hij Iraakse collega te zullen delen. De Britten stu- kiest dus voor de vlucht vooruit. De VN-solren soldaten naar Jordanië en de Amerikanen daten die de Egyptisch-Israëlische grens beloven alle steun aan de Saoedi’s. Controle bewaken, moeten inrukken en hij weigert over de oliebronnen is veel belangrijker dan de Joodse staat nog langer de toegang tot de de criminele mohammedaanse ideologie die Straat van Tiran die hij in 1956 heimelijk toede Saoedi’s promoten. stond. Het Egyptische leger vat massaal post Gelukkig voor hen gooit de Egyptische dic- in de Sinaï om te intimideren, al denkt Nastator vlug zijn eigen ruiten in. In Syrië (Nas- ser niet aan oorlog. Op 5 juni slaan de Israëser spreekt over “de Noordelijke Provincie”) li’s onverwachts toe. Ze vernietigen de Egyptistrijkt een horde Egyptenaren neer die de sche luchtmacht en maken korte metten met belangrijkste ambten inpalmt. Partijen wor- de soldaten in de Sinaï. Onmiddellijk zenden den verboden en op zijn Egyptisch verschijnt alle Arabische radiozenders zegeberichten een geheime politie, met ontelbare spion- uit. In Jeruzalem vertelde me een Arabier dat nen, die willekeurig tegenstanders arres- hij met duizenden anderen stond te dansen teert, martelt of vermoordt. De latere pre- in de toen nog Jordaanse oude stad en zich sidenten Assad - vader en zoon - nemen die klaarmaakte om het Joodse West-Jeruzalem dienst dankbaar in ontvangst. De opbrengs- in te nemen, want de radio had juist de verten van de vrij bloeiende Syrische midden- overing van Tel Aviv door Egypte gemeld. De klasse-economie worden naar Egypte afge- Syrische president en de Jordaanse koning leid. Honderdduizenden Syriërs die in 1958 geloven ook die nonsens, vallen aan, en op Nasser hysterisch verwelkomen, steunen drie zes dagen tijd worden hun strijdkrachten verjaar later even hysterisch de Syrische militai- slagen. ren die de Egyptenaren aan de deur zetten. De Israëli’s veroveren de nog altijd bezette Gedaan met de VAR en de dromen van een gebieden. Het duurt dagen vooraleer de vergroot Arabisch rijk. raste Nasser de waarheid hoort. Maar de raspoliticus is niet voor één gat te vangen. In een Een economische en culturele schitterende televisietoespraak maakt hij de ramp Egyptenaren wijs dat de nederlaag het gevolg Nasser reageert wild. Hij vreest dat de is van een wereldwijd complot. Hij neemt Egyptische betere klasse hem ook uit de ontslag en vraagt dat Allah de barmhartige weg wil, en hij reageert met onteigenin- over Egypte waakt. Zijn aanhangers moedigen van hun grond en nationaliseringen van gen overal mensen aan op straat te komen bedrijven. Dikwijls krijgt de eigenaar 48 uur om Nasser te bidden aan de macht te blijom op te hoepelen. Op een paar jaar tijd is ven. Hij stemt grootmoedig toe en gooit alle 50 procent van de Egyptische nijverheid in schuld op de opperbevelhebber van het leger, staatshanden. Nasser duidt officieren aan die behulpzaam “zelfmoord” pleegt. Nasser als beheerder en die corrupte heren maken steekt vervolgens de hand uit naar de binnener een puinhoop van. Sinds 1956 hebben landse bondgenoten: fanatieke mohammeduizenden Joden, dikwijls belangrijke klein- danen die overal verkondigen dat de nederhandelaars, het land verlaten waar hun voor- laag een straf van Allah is. ouders eeuwen geleden verschenen. Nu De Moslimbroeders triomferen en verschijmoeten ook de laatsten vertrekken. De dicta- nen weer openlijk. Nasser verzoent zich zelfs tor geeft zijn pogingen niet op om zich als lei- met Saoedi-Arabië. In 1970 erkennen Nasser der van alle Arabieren te uiten. In 1962 breekt en de Saoedische koning in een plechtigheid in Noord-Jemen een burgeroorlog uit tussen Arafat als leider van de Palestijnen. Diezelfde monarchisten en republikeinen. De Saoedi’s avond krijgt Nasser een fatale hartaanval. Zijn steunen de monarchisten en Nasser pompt opvolger, Sadat, gooit Nassers politiek om. Hij volop manschappen en geld in de republi- kiest de Amerikanen (en hun geld) als bondkeinse zaak. Dit wordt het nu in Europa verge- genoot en sluit vrede met Israël. In ruil laat ten Vietnam van Egypte; 26.000 Egyptische hij Egypte volledig islamiseren. Het kost hem soldaten sneuvelen. Nassers bondgenoten toch het leven, want mohammedanenorgawinnen na acht jaar de burgeroorlog, maar nisaties zien zichzelf niet als zijn gesprekshet al verarmde Egypte is geruïneerd. partners maar als de uitvoerders van de wil De levensmiddelen gaan op de bon. Inmid- van God en ze geven geen duimbreed toe op dels voltrekt zich in Egypte ook een culturele hun misdadige ideologie en hun Jodenhaat. ramp. Caïro en zeker Alexandrië zijn lange Voorlopig staat in Caïro nog een standtijd centra van kennis, wetenschap, muziek beeld uit de tijd van Nasser. Het stelt een en amusement; dankzij de komst in de 19de Egyptische boerin voor die met één hand eeuw van Britten, Fransen, Grieken en Italia- steunt op een sfinx en met een andere hand nen. Hun afstammelingen wonen generaties haar sluier wegtrekt; een reliek uit de tijd toen lang in Egypte en inspireren op hun beurt de het er kort op leek dat het land beschaafd Egyptische hogere en middenklassen die de werd. Jan Neckers
8 december 2016
Roddels uit de Wetstraat Oeps, Yoleen! Yoleen van Camp (N-VA) kon niet lachen met ons stukje over haar vorige week. We hadden gesuggereerd dat ze haar ritme zou kwijt zijn omdat ze sinds september nog maar vier mondelinge vragen zou gesteld hebben in de commissie. Wat weinig is voor haar gebruikelijke doen! We raadpleegden daarvoor de webstek van de Kamer… Blijkbaar is die niet echt volledig en niet bijgewerkt, want de ‘N-VA-hinde uit de Kempen’ bezorgde ons via een link een overzicht van haar werkzaamheden en – graag toegegeven, en ere wie ere toekomt – dat geeft een heel ander beeld, jawel. We beloven de webstek van de Kamer niet meer te raadplegen! Ze moet de diensten van de Kamer maar eens aan hun oren gaan trekken. Niet meer boos zijn, Yoleen! Als ’t goed is, zeggen we dat ook graag, hoor!
Geen kleine fracties Ondertussen werd de parlementaire onderzoekscommissie ‘Kazachgate’ opgericht, waarover we vorige week al enkele beschouwingen brachten. We schreven dat FDF-Führer Maingain het voorstel tot oprichting had ingediend samen met een Waalse PTB-communist en dat de traditionele regeringspartijen daar geen probleem mee hadden. Zo gebeurde dan ook vorige dinsdag, toen in de commissie Justitie de oprichting van de commissie effectief werd goedgekeurd en werd samengesteld. Er stak evenwel nog een stormpje op, omdat eens te meer de kleine fracties geweerd werden. Geen VB en PTB (PVDA) dus, maar… ook geen FDF, want dat partijtje heeft slechts twee Kamerleden. Met andere woorden, indiener Maingain viel uit de boot…
Ambras over voorzitter Na de samenstelling werd in een aparte zaal de commissie effectief geïnstalleerd, maar daar bleek nog een problem: cdH droeg Francis Delpérée voor als voorzitter, maar dat lukte niet. Hij wordt immers genoemd als iemand met serieuze banden met de Orde van Malta, die ook in het dossier vermeld wordt. De Orde van Malta zou de eerste contacten tussen Armand de Decker (MR) en voormalig Frans president Nicolas Sarkozy gefaciliteerd hebben. De Orde van Malta is een machtig gezelschap, dat weliswaar hoofdzakelijk hulpbehoevenden steunt, maar - buiten de eigen ordes - als enige orde door de Heilige Stoel wordt erkend. Dat is dus niet niks. Aangezien er wordt gefluisterd dat de Orde van Malta een bemiddelende rol gespeeld zou hebben in het Kazachgate-dossier en Delpérée gedecoreerd zou zijn door die Orde, kwam zijn kandidatuur op de helling te staan. Na veel gepalaver kwam men overeen dat cdH volgens het system-D’hondt sowieso recht heeft op het eerstvolgende voorzitterschap van een commissie, maar dat men liefst iemand moet voordragen met voldoende draagvlak; wat dat ook mag betekenen. Maar dan kwamen er toch weer enkele parlementaire spitsvondigheden naar boven. Als er maar één kandidaat is, dan moet er niet gestemd worden. Dus, als cdH opnieuw Delpérée voordraagt en hij is de enige kandidaat, dan is hij voorzitter. Ziezo, dan moet niemand kleur bekennen via een stemming, maar kan men zich mooi wegsteken achter het Kamerreglement. En zo gebeurde. MR liet meteen weten niet moeilijk te zullen doen… Encore une fois une solution à la belge… Et pour les Flamands la même chose, y compris le N-VA.
Lekker opgevist Toen bij een vorige oprichting van zo’n commissie – de commissie die onderzoek doet naar de aanslagen van 22 maart, bijvoorbeeld – het Vlaams Belang dergelijke uitsluiting aanklaagde, keek men hooghartig de andere kant op en ging men over tot de orde van de dag. Dat was deze keer merkbaar anders. De linkse oppositie van sp.a en PS ging in het verweer. Dirk van der Maelen van de sp.a ging zelfs zover te stellen dat de uitsluiting van Maingain ‘het
hart raakt van de democratie en de rechtsstaat’. Hij stelde zelfs voor de kleine fracties (bedoeld werd: FDF en PTB) op te vissen als plaatsvervangers van leden van de grote partijen, goed wetende dat toch geen enkele partij een VB’er als plaatsvervanger zou willen. Het voorstel werd weggestemd. Daarop schakelde de grote democrate Laurette O. een versnelling hoger door Maingain prompt een effectieve zetel van de PS aan te bieden. Eén van de drie zitjes werd grootmoedig afgestaan… De Franstaligen steunen elkaar altijd, vaak over de partijgrenzen heen. Dat is al vaker gebeurd. Maingain is lekker opgevist en kan nu via de PS zijn gangen gaan in het fileren van zijn oude kompanen van de MR met wie hij nog een eitje te pellen heeft… In Vlaanderen lukt zo’n samenwerking nooit. N-VA-fractievoorzitter Peter de Roover liet overigens heel duidelijk horen tegen het commissielidmaatschap van de kleine fracties te zijn. Het afstaan van één van de vier N-VA-zetels aan bijvoorbeeld Barbara Pas van het VB, eventueel maar als plaatsvervanger, was dus helemaal niet aan de orde. Er werd zelfs geen halve seconde aan gedacht…
Charles De regering is van plan de zogenaamde Tobin-taks af te schaffen. Dat is een taks op de financiële transacties tussen landen. Momenteel wordt algemeen vastgesteld dat deze taks een nefaste invloed heeft op de pensioenfondsen, de staatsschuld en de financiële markten. Veel landen haken af. De premier werd hierover fors aangepakt door de Groenen en de PTB – zij zien dat immers als een taks op ‘de rijken’. Natuurlijk bleef ook de sp.a niet achter. De oersaaie aartsdiaken en bevlogen linkse ‘democraat’ Dirk van der Maelen kwam zich richten tot de premier, die hij met zijn voornaam Charles aansprak en ook als zijn destijdse ‘compagnon de route’ in de strijd voor de invoering van de Tobintaks. Doordat die nu op het punt staat de taks in te trekken, kwam hij jeremiëren over diens geloofwaardigheid. Blind bleef hij zeggen dat de taks goed is voor ‘het land en zijn bevolking’. Geeuw en amen!
Actueel
8 december 2016
Racisme aanpakken met een taalpolitie? We hebben geen racismepolitie nodig, maar taalpolitie, betoogde Carlo Strijk. De Nederlandse krant NRC publiceerde een opiniestuk van Carlo Strijk over het woord ‘zwart’ in onze taal. Met tranen in de ogen volgt hij wat eens begon als een onbevangen debat en nu een bittere, hatelijke strijd is geworden. De eerste gekleurde tv-presentator vertrekt bij Zwarte Piet, maar landt bij de stelling dat “racisme wortelt in onze taal”. Wat zegt Strijk? Dat we voor een beter begrip van het uit de hand gelopen Pietendebat terugmoeten naar de kern van de Nederlandse taal. Daar zit het probleem. Alles wat zwart is, heeft een negatieve connotatie in de taal: iemand zwartmaken, zwartkijker, zwart werk, een zwarte dag, de zwarte lijst, iemand de zwartepiet toespelen, een zwarte bladzijde omdraaien. Dat is natuurlijk zo. Het is maar de vraag wat je daarmee moet… Gaat het hier om een referentiekader, dat we zomaar of makkelijk kunnen (en moeten) manipuleren? En als we dat al zouden kunnen, móéten we dat dan ook doen? Moeten we nu werkelijk ons taalgebruik aanpassen? Over Zwarte Piet zijn de discussies zowat gevoerd. Hij is weer de baan op, naar Spanje of zoiets. Strijk wil dat het debat over ‘kleur’ wel wordt gevoerd. Maar ‘zwart’ zou er niet meer mogen bijhoren. Te negatief. Geen zinnig mens die zal ontkennen dat de Afrikanen ongezellige tijden hebben beleefd. Aan de suprematie van de Europeanen en alle narigheid die daarmee gepaard ging, hoeft niet te worden getwijfeld. Maar pakweg slavernij en racisme waren en zijn geen exclusief westerse ziekte. Ook dat is historisch correct. Krijgen donkergekleurde mensen een negatief gevoel als ze ‘zwarten’ worden genoemd? Sommigen zeker, en fanatici willen de discussie op de spits drijven.
Is het woord ‘blanke’, gezien vanuit het perspectief van een ‘zwarte’, niet even discriminerend als het omgekeerde? En vooral, heeft het kwetsen van anderen te maken met het woord of met het misbruik dat er wordt van gemaakt? Met de omstandigheden waarin het wordt gebruikt, en vooral de toon waarop? Er zal altijd wel een percentage mensen zijn die “anderen” uit domheid meent te moeten jennen of kleineren. Junglegeluiden in voetbalstadions zijn wansmakelijk. Maar geraken we eruit met een van bovenaf gedirigeerde taalpolitiek? We horen wel meer woorden niet graag. Oude mensen werden oude-van-dagen, bejaarden, senioren. Maar hoe dan ook blijven het oude mensen. De vreemdeling werd allochtoon, en bij ons ‘nieuwe Vlaming’, maar ze blijven van elders afkomstig en daar speelt op zijn minst een kwantitatief probleem. Soms ook een kwalitatief (taal, godsdienst,…). Afrikaanse zwarten (sorry) werden African Americans, maar het blijven zwarten. Gehandicapten werden mensen met een beperking, en een bejaardentehuis werd een woonvorm voor mensen met beperkte mogelijkheden. Maar verdwijnt daarmee de vervelende handicap?
Stigmatiserend Deze fors uit te breiden opsomming toont wel aan dat sommige woorden inderdaad beladen geraken. Alleen weten we niet goed waarom dat zo is. Het lijkt erop dat een kleine minderheid ontevreden is met een bepaalde terminologie en dat de rest dan maar moet volgen. Wel stellen we vast dat ook nieuwe woorden na verloop van tijd als stigmatiserend worden ervaren. Het idee schuift mee. Als we het stigma aanpakken, zou ook het woord kunnen verdwijnen, maar dat is niet evident. Wie fanatiek wordt in zijn geloof in de maakbaarheid van een “pure” samenleving, bereikt niet zelden het tegendeel: een nieuwe polarisatie, die de problemen uitvergroot en alleen maar erger maakt. Die mentaliteit is kenmerkend voor de absolute believers van het politiek correcte denken. Hebben ze altijd en overal ongelijk? Neen. Maar zolang we donkergekleurde mensen niet neerbuigend “zwart” noemen, is er in de communicatie weinig of niets aan de hand. Dat had zo kunnen zijn in de sinterklaasperiode. Geen kind maakt zich zorgen over die ‘Zwarte Piet’. De polarisatie komt van links. Wie hierover terughoudend of gematigd denkt, moet het recht hebben en behouden dat te doen. Een democratie hoeft niet alles te pikken wat een opgewonden minderheid meent te moeten opdringen. Het is de context (toon) waarin woorden gebruikt worden die bepaalt of deze een lading krijgen. Links zorgt hier vaak zelf voor een verscherping van context en toon.
Anja Pieters
Les Strijk roept daarom deskundigen, neerlandici, politici, journalisten en leraars op het woord zwart te “herijken” in taallessen en taalboekjes. “We hebben geen racismepolitie nodig, maar een taalpolitie.” Er moet worden gesleuteld aan het gevoel dat een woord kan oproepen”… In het taaltijdschrift Onze Taal werd meteen gepeild naar de reactie van de lezers. Is het zinvol woorden als ‘zwart’ en ‘wit’ te bediscussiëren? Is het zinvol om beladen termen ter discussie te stellen? Van de respondenten vindt twee derde dat geen goed idee, omdat “woorden de werkelijkheid niet veranderen”. Een derde vindt het wel oké om soms “stil te staan bij het effect van beladen woorden”.
Afgelopen weekend publiceerden La Libre Belgique en RTBf de resultaten van een nieuwe peiling. Iets nieuws bracht deze peiling eigenlijk niet, want ze bevestigde de trends van de laatste peilingen. Toch is dat wel degelijk een korte bespreking waard, ook al zwegen zowat alle Vlaamse media de peiling dood.
Geen “tram 3” Grootste partij in Vlaanderen blijft de N-VA, met federaal 26,3 procent en regionaal 27,6 procent. Lees: de partij blijft schommelen tussen vijfentwintig en dertig procent. Dat is een duidelijke daling vergeleken met 25 mei 2014, en de partij blijft dus de beruchte “tram 3” missen. Maar ze blijft wel afgetekend de eerste partij, met een voorsprong van tien procent op achtervolger CD&V. Die laatste partij blijft schommelen tussen vijftien en twintig procent. Verlies blijft waarschijnlijker dan winst, maar is statistisch helemaal niet zeker. Zolang er geen zwaar verlies op komst is en de partij haar tweede positie weet te handhaven, is Wouter Beke waarschijnlijk allang tevreden.
Middenmoot Daarna volgen op minder dan een pro-
Echo’s uit de Koepelzaal Belangenconflict De gekozen president van de VSA verklaarde in een recent verleden dat Brussel een “hellegat” is. We spreken ons daar verder niet over uit, maar het moet worden erkend dat de Brusselse gewestelijke overheid er alles aan doet om het leven in de hoofdstad te veraangenamen. Er zijn de stralingsnormen die de hedendaagse telefoneerziekte binnen de perken houden en er ook voor zorgen dat bij grote calamiteiten het telefoonverkeer in de soep draait en er zijn de geluidsnormen die de gevoelige Brusselse oortjes beschermen tegen het lawaai van overvliegende vliegtuigen. Dat is heel vooruitstrevend en ecologisch en het is misschien ook mooi meegenomen dat het vuige Vlaanderen daarmee kan worden dwarsgezeten. Michel Doomst (CD&V) was de Brusselse “elleboogstoten” een beetje beu. Zelfs vanuit socialistische hoek werd door Katia Segers eenzelfde sentiment verwoord. Minister Weyts werkte volop aan zijn belangenconflict om de Brusselse collega’s van hun plannetjes proberen te doen afzien. Hij vond daarvoor “Kamerbrede steun”. Enige hoop wordt nog gesteld op een federale “vliegwet” die een en ander voorgoed moet regelen, maar dat lijkt een ezelsdracht te zijn, wegens communautair gevoelig.
Racisme Een groot probleem schijnt racisme in het voetbal en de sport in het algemeen te zijn. Peter Wouters (N-VA) had daar een vraagje over. Minister Muyters had het over werken aan een mentaliteitswijziging en andere sensibilisering. Sp.a en Groen vonden het allemaal nog erger en pleitten voor een “meldpunt”. Voor Muyters volstonden de bestaande meldpunten voor pesten en racisme. Voor je het weet, krijg je een wildgroei van dat soort dingen. Toch waren voor Muyters allerlei campagnes niet genoeg, met “man en macht” dient te worden gewerkt aan “bespreekbaarheid” en luisterende oren. Een toe te juichen fijngevoeligheid die ongetwijfeld zal doordringen in het voetbalwezen, dat immers om zijn delicate teerhartigheid bekend staat.
Roofvissers
Peiling La Libre Belgique–RTBf bevestigt trends Interessant gegeven: peilingsbureau Dedicated peilde deze keer niet alleen naar de kiesintenties voor de federale Kamer, maar ook voor de regionale parlementen. Geen overbodige luxe, want voor sommige partijen zit er tussen de twee resultaten meer dan een procent verschil. Het relativeert meteen al te straffe conclusies op basis van verschillen van minder dan een halve procent.
5
cent van mekaar sp.a, Open Vld, Groen en Vlaams Belang. Welke van die vier partijen het grootst is, valt statistisch eigenlijk niet eens uit te maken, alleen dat ze alle vier in het segment tussen tien en vijftien procent zitten. Voor partijvoorzitters Tom van Grieken en Meyrem Almaci is dit ongetwijfeld goed nieuws. Van John Crombez zal waarschijnlijk niemand veel beter verwacht hebben. Maar was Open Vld een voetbalploeg geweest, dan lag trainer Gwendolyn Rutten vermoedelijk maanden geleden al terug op de straatstenen. Merk ook op dat Maggie de Block in de pop-poll een ferme duik maakt. PVDA blijft worstelen met de kiesdrempel. Federaal peilt ze 4,2 procent, regionaal 3,3 procent. De Piratenpartij hoeft voorlopig, met respectievelijk 1,4 en 1,8 procent, nog niet te dromen van een IJslands scenario.
N-VA en CD&V tot elkaar veroordeeld Wat levert dit aan zetels op in het Vlaams Parlement? N-VA zou uitkomen op 33 tot 42 zetels, CD&V blijft tweede met 17 tot 25 zetels, terwijl sp.a, Open Vld, Groen en Vlaams Belang tussen 12 en 20 zetels scoren. Maar het kan, zoals altijd met zulke projecties, ook een zeteltje meer of minder zijn. PVDA kan drie zetels binnenhalen, maar is
zeer afhankelijk van een lokaal succes in een kieskring. Per coalitie gerekend, zit de regering–Bourgeois nog steeds stevig in het zadel, met zeventig tot tachtig zetels. Een coalitie met N-VA, CD&V en sp.a haalt ongeveer evenveel zetels. N-VA en CD&V alleen halen waarschijnlijk geen meerderheid meer, of het zou een heel nipte moeten zijn. Maar vooral: N-VA en CD&V zijn volgens deze peiling tot elkaar veroordeeld. CD&V, sp.a en Groen halen samen geen meerderheid, ook niet als PVDA drie zetels zou kunnen aanbrengen. Voorlopig kan alleen een coalitie van CD&V, sp.a, Open Vld én Groen N-VA buitenspel zetten. Van een V-meerderheid hoeven we ondertussen niet te dromen.
PTB straks groter dan PS en MR? Ook aan de overzijde van de taalgrens worden de trends van de vorige peilingen bevestigd. Ondanks zwaar verlies blijft de PS net iets groter dan MR. Ecolo en cdH blijven deze keer onder de tien procent, terwijl Parti Populaire en Défi worstelen met de kiesdrempel. Grote stijger is de PTB, die nu al aan 18,4 procent zou zitten. Het is pas een jaar geleden dat de partij voor het eerst boven tien procent peilde. Zetten de trends zich voort, is de PTB nog voor de zomer de grootste partij in Wallonië. Moeten we ons stilaan beginnen voorbereiden op een regering-Hedebouw in Franstalig België?
Fv L
Geen domein van het leven ontgaat de waakzaamheid van het Vlaams Parlement. We wisten al dat de professionele zeevisserij kampt met een regelgeving om u tegen te zeggen, maar nieuw is dat nu ook de wantoestanden bij de hobbyvissers worden aangepakt. Je zou maar eens drie roodbaarzen vangen en de derde weggeven of verkopen. Paal en perk dient te worden gesteld aan dergelijke praktijken, die volgens lijvige onderzoeken nefast zijn voor de visbestanden en het zeemilieu. Als het aan het Vlaams Parlement ligt, is het uit met de vrijbuiterij van de “recreatieve” zeevisserij, die tot nu toe al te vaak onder de radar kon blijven terwijl ze nochtans ecologische rampen aanricht. Een voorstel van resolutie lag voor om, ook in het licht van Europese maatregelen, deze recreatieve zeevisserij eens haarfijn onder de loep te nemen. Een goed idee vond ook de rode en groene oppositie, maar nog te veel “gebakken lucht” en onvoldoende om de roofvissers en zeestropers de wind uit de zeilen te nemen. We gaan ongetwijfeld een paradijselijke toekomst tegemoet, maar het zal zonder zeebanket zijn.
’t Pallieterke zoekt Weekblad ’t Pallieterke is op zoek naar een gemotiveerde cameraman of -vrouw voor freelanceopdrachten (zelfstandig statuut). Tot de opdrachten horen: opname van vraaggesprekken, reportages, enz. We stellen eventueel materiaal (camera, greenkey,...) ter beschikking. Kennis van videomontage is een pluspunt maar geen noodzaak. Interesse: bel tijdens de kantooruren naar 03.232.14.17 of stuur een e-post naar: secretariaat@pallieterke.net
6
Dwars door Vlaanderen
De Geuzenberg Icoon van de Belgische ziekte Goed, we hebben dus een taalwetgeving. Al een hele tijd, trouwens, en gedurende die ganse periode liep het fout met de toepassing ervan. Aangezien organen die hierover moeten waken machteloos staan, kijkt men richting politiek. Maar daar zie je dan weer precies het omgekeerde van wat verwacht mag worden. Tracht het een buitenlander eens uit te leggen. Er bestaat zoiets als een taalwetgeving in dit land, een geheel van bepalingen die het taalgebruik in tal van relaties regelt (burger-overheid, arbeidsrelaties,...). En als men dan weet dat deze al heel wat jaren op de teller heeft staan – de belangrijkste bepalingen zijn al een halve eeuw oud – zou men mogen aannemen dat de toepassing ervan, net als het bijsturen van problematische situaties, al een hele tijd op kruissnelheid functioneert. Niet in België. Emmanuel Vandebossche, een wat onbekende aan de VUB-verbonden academicus, staat sinds drie jaar aan het hoofd van de Vaste Commissie voor Taaltoezicht (kortweg VCT). De naam van het orgaan klinkt alvast gewichtiger dan haar slagkracht, maar goed, laten we aannemen dat de VCT-voorzitter een gedegen kennis van de problematiek heeft. “Eigenlijk is er sinds de jaren 1960 dus niet veel veranderd”, stelt hij gelaten. “We praten nog altijd over hoe we tweetaligheid moeten afdwingen. De kern van het probleem is hetzelfde gebleven.” Je hebt een VCT en in Brussel zelfs een vicegouverneur met als enige bevoegdheid het opvolgen van de taalwetgeving. Bij overtredingen kan hij schorsen, wat hij ook doet, maar aangezien politieke bekrachtiging in regel uitblijft, is die schorsing niet meer dan een slag in het water. We vatten samen: je hebt een wettelijke corpus van een halve eeuw oud; op verschillende vlakken wordt dit bewust en schaamteloos met de voeten getreden; er bestaan controle- en sanctieorganen maar die kijken machteloos toe.
Taalwet in Brussel: vodje papier
8 december 2016
De niet-naleving van de taalwetten in Brussel: we zouden er boeken over kunnen schrijven. Naar aanleiding van een recent debat in de raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie diende Vlaams Belanger Dominiek Lootens hierover een motie in, waarin er bij de Brusselse en bij de federale overheid werd op aangedrongen om de taalwetten in Brussel na te leven. Niets meer, niets minder. Op zich is het al erg dat men het naleven van de wet moet gaan vragen via parlementaire moties. Dat ministers en parlementairen bij aanvang van hun mandaat een eed afleggen waarin ze beloven de wetten na te leven, is blijkbaar enkel maar voor de schone schijn. Maar als het moet, moet het. Dus riep Lootens op om vanuit de Vlaamse partijen in Brussel een motie te steunen waarin slechts gevraagd wordt de taalwetten na te leven. Waarbij Lootens ook nog fijntjes opmerkte dat de tijd van het cordon sanitaire nu echt wel voorbij mag zijn, aangezien de achterban van de traditionele partijen dat cordon niet langer pikt. Woorden die niet in dovemansoren vielen bij de Brusselse N-VA, die de motie voluit steunde. Liesbeth Dhaene motiveerde haar stem door te stellen dat er inderdaad maar al te vaak flauwe uitvluchten worden gezocht om het fundamentele debat aan te gaan.
vervlogen tijden hengelde ze nog naar de Vlaams-Brusselse stem met de slogan “Meer Brigitte, minder Frans”, maar in goede (sic) tsjeventraditie wrong Grouwels zich in de meest bedenkelijke bochten om toch maar niet voor het voorstel van het Vlaams Belang te moeten stemmen. Zo stelde Grouwels dat de niet-naleving van de taalwetten weliswaar een zeer ernstig probleem is en blijft, maar dat gewoon een motie stemmen onvoldoende is om de Brusselse regering tot betere gedachten te bewegen. We gebruiken het woord niet graag, maar hoe hypocriet kan men zijn? De CD&V zit al sedert mensenheugenis in de Brusselse regering, en heeft daar nog nooit de problematiek van de taalwetgeving aangekaart. Zelfs in de VGC was CD&V voortrekker om een diepgaand debat hierover van de parlementaire agenda te weren. Zelf decennialang niets doen, en dan komen verklaren dat wanneer iemand wél een initiatief neemt, het onvoldoende is. Je moet maar durven. Of in de taal van CD&V Brussel: faut le faire. Voor de volledigheid nog even meegeven dat uiteraard ook Open Vld, Groen en sp.a tegen de motie van Vlaams Belang stemden. Maar aangezien geen enkele van deze partijen in Brussel ooit ook maar één greintje bewijs heeft geleverd van enige Vlaamsvoelendheid, zal dat niemand meer verbazen.
Tsjevenstreken
Op café in Molenbeek
Het grootste verzet tegen de motie kwam echter van CD&V en Brigitte Grouwels. In lang
In die wijken van onze steden die het meest ‘superdivers’ zijn, gaat het met de diversiteit
Slag om Genk De gemeenteraadsverkiezingen van 2018 zullen in Genk een echte veldslag worden, zeker als het van de journalisten afhangt. Zuhal Demir, parlementslid voor de N-VA, verliet eerder dit jaar Antwerpen om haar ouders bij te staan in Genk. In 2018 zal Demir een prominente plaats innemen op de plaatselijke kieslijst van N-VA om de huidige coalitie van CD&V en Pro-Genk (een kartel tussen sp.a en Groen) te breken. Bij sp.a moet men daar behoorlijk van geschrokken zijn, want een poosje later kondigde ook Meryame Kitir, parlementslid voor sp.a en wonende in Maasmechelen, aan ook naar Genk te verhuizen om de plaatselijke afdeling te versterken met het oog op de verkiezingen van 2018. Daar CD&V in Genk minister Jo Vandeurzen kan opstellen als breekijzer, kon ook de PvdA niet anders dan versterking zoeken voor 2018. Gaby Colebunders, ook een voormalig vakbondsman en collega van Kitir bij Ford, verlaat Zonhoven om de PvdA in Genk te versterken. Genk zal voor alle politieke partijen een strijdstad worden. Afspraak in 2018.
Franstalige onwil Even terug naar Emmanuel Vandenbossche, tevens een oudgediende op wat blauwe kabinetten. Terecht merkt hij op dat het Brussels Gewest verantwoordelijk is voor het administratief toezicht op de negentien gemeenten. Dus ook voor de toepassing van de taalwetgeving. De kern van het probleem is politiek. Daar en nergens anders ligt de verantwoordelijkheid voor de disfuncties. En voor de remedie. De Franstalige onwil is al jaren een realiteit. En zoals wel vaker voorkomt aan Vlaamse kant, wijst men vol zelfbeklag met de vinger naar de andere, zonder bij de eigen verantwoordelijkheid stil te staan. Tot nader order is voor de werking van de Brusselse realiteit een meerderheid in elke taalgroep nodig. Precies hier, zij het in wisselwerking met initiatieven die op federaal vlak genomen kunnen worden, zitten de hefbomen.
Sisyfusarbeid In de Vlaams-Brusselse politieke microkosmos ontwaren we echter een omgekeerde beweging. Hoe vaak is al geen ballonnetje opgelaten in het voordeel van een “aanpassing” van de taalwetgeving. Deze is immers niet meer afgestemd op de realiteit van vandaag, luidt het. Jammer genoeg is “aanpassing” in deze vooral synoniem voor “versoepeling”. En dat is een beweging die de moeizame positie van het Nederlands enkel kan verzwakken. We kunnen enkel hopen dat de alertheid waarmee zowel de N-VAals de VB-fractie in het Brussels Parlement deze kwestie blijft opvolgen, aanhoudt. Ook sisyfusarbeid kan soms nobel zijn. Waar je zou hopen dat de instrumenten in de Brusselse instellingen door de Vlaamse partijen voor het eigen belang aangewend worden, gebeurt net het omgekeerde. Men bergt ze op, in ruil om mee te mogen spelen in de wat zieltogende Brusselse politieke fanfare. Wat zij die Vandenbossche ook weer? “De kern van het probleem is hetzelfde gebleven.” Precies! KNIN.
van horeca-zaken zienderogen achteruit. Met tl-buizen verlichte theehuizen genoeg, maar volkscafés waar nog een frisse pint wordt getapt, worden bijzonder schaars. Niet alleen verdwijnt de klandizie die zo’n cafés zouden bezoeken uit de wijken (of durft na het avondmaal gewoon niet meer buiten), horeca-uitbaters die het nog aandurven alcohol te schenken, worden er door de meerderheid van muzelmaanse inwoners op attent gemaakt dat ze hun haramboeltje beter dichtdoen. Het centrum van Molenbeek is op dit geschetste beeld uiteraard geen uitzondering, hoe verfraaid de publieke ruimte er tegenwoordig ook mag bij liggen. Op het heringerichte Gemeenteplein vloeit de muntthee rijkelijk, maar het gerstenat zo goed als niet, en dat vindt gemeenteraadslid Jef van Damme van de sp.a spijtig: ‘Een café moet ook bier en wijn schenken.’ Hij weet ook wel dat niemand bereid is het commerciële risico te nemen om in het geïslamiseerde Oud-Molenbeek nog met een café te beginnen, daarom doet hij beroep op de gemeente. Die is eigenaar van drie panden op het plein, en Van Damme vraagt dat de gemeente het gelijkvloers van twee van de panden gebruikt om een horeca-zaak in te richten. Zover zijn we dus al: dat het uitbaten van een ‘gewoon’ café een taak wordt van de overheid. Het volkscafé als gesubsidieerd relict, een rariteit met museale waarde. Van Damme loopt keihard achter de feiten aan, met welwillende verdwazing gecreëerd door zijn eigen partij en haar grote socialistische broer, de PS. De theedrinkende kiezers zijn met veel meer, en dat is het enige wat telt. Tsjing.
Een nieuwe kans voor VLM Ondanks het tandengeknars van gewezen Mortsels burgemeester Pira, blijft de Antwerpse luchthaven behoorlijk draaien. TUI, dat Jetair heeft overgenomen, onderneemt 21 vluchten per week van en naar Antwerpen. Tot de bestemmingen behoren Palma de Mallorca, Alicante, Ibiza, Split, Nador en Barcelona. In de lente wordt het programma nog uitgebreid. City Jet vliegt viermaal per weekdag naar en van Londen. Chalair is verdwenen. Dat stond in de sterren geschreven. Die Normandische maatschappij vloog vanuit Antwerpen eerst op Genève en later op Hamburg. Een vliegtuig voor 19 passagiers, en zonder toilet. Daarmee lok je geen cliënteel aan. En dan is er VLM Airlines. Deze in oorsprong Vlaamse maatschappij leek na het bankroet van de zomer een vogel voor de kat. De 160 personeelsleden verloren hun baan. Maar in september was de Nederlandse groep SHS Aviation (met SHS Antwerp Aviation) de beste kandidaat-overnemer. De groep werkt met Nederlands en Canadees kapitaal (in een verhouding van respectievelijk 60 en 40 procent) en heeft goeie connecties met Chinese investeerders. Eén dezer dagen zal zij de start van een vernieuwde VLM officieel aankondigen. Dat is reeds gebeurd via de sociale media. De onderneming is al op zoek naar piloten en boordpersoneel voor vier types vliegtuigen. Vier soorten vliegtuigen? Dat is opmerkelijk, want VLM beschikte op het ogenblik van het faillissement over zeven Fokker F-50’s. De meeste van die toestellen kunnen meteen ingezet worden. Maar dat gaat niet
alleen vanuit Antwerpen zijn. Bovendien zal de nieuwe maatschappij zich niet beperken tot (korte) Europese vluchten (naar Londen, Manchester, Genève en mogelijk Hamburg). Zij gaat ook met andere types (Fokker F-70 en verschillende Airbus-modellen) op lange afstanden vliegen. Met de tweemotorige jet F-70 kan dat nog in zekere mate vanuit Deurne, maar voor het overige zal het vanuit andere luchthavens met langere startbanen moeten gaan. Daarbij wordt gedacht aan Rotterdam en aan Zwitserse, Britse en Duitse luchthavens. Met de Fokkers zouden dan passagiers vanuit Antwerpen worden aangevoerd. Misschien vliegen we zelfs langs deze weg ooit naar Israël en ZuidAfrika. Maar laten we niet te veel dromen. Het nieuwe AOC-luchtcertificaat moet nog binnengehaald worden en de “luchtwaardinnen” moeten nog nieuwe uniformen krijgen. Daarbij zou de discussie gaan over het al dan niet dragen van een hoedje! Of er nog ooit een Vlaamse Leeuw op het staartstuk zal prijken, is zeer de vraag. Het zal wel bij de huidige manen van de Nederlandse Leeuw blijven. En dat is lang geen slecht logo.
Pagadder
Hotels en restaurants waar Vlamingen thuis zijn
Hotels en en Hotels restaurants waar waar restaurants Vlamingen thuis thuis zijn zijn Vlamingen Verliefd op op de de natuur-? natuur-? Verliefd Kom ze ze eens eens proeven proeven te te Achouffe-! Achouffe-! Kom
HOTEL HOTEL
Achouffe 19 19 -- 6666 6666 Houffalize Houffalize Achouffe
De keuken keukenNu is enkel enkel open voor voor hotelgasten hotelgasten ook restaurant De is open TeMiddagmenu bereiken via via Namen, Marche, Laroche reeds te verkrijgen vanafLaroche E19,50 Te bereiken Namen, Marche, gesloten op donderdagmiddag richtingKeuken Houffalize (afslag Nadrin) of of via via Luik Luik richting Houffalize (afslag Nadrin)
Wij zijn Vlaamstalig Tel. 061-28 061-28 81 82 82 Fax 061-28 061-28 90 90 82 82 Tel. 81 -- Fax Tel. 061-28 81 82 www.lespine.be (Wij zijn Nederlandstalig-!) (Wij zijn Nederlandstalig-!)
Onze naaste buren
8 december 2016
7
Den Vaderlandt ghetrouwe
D66 is 50
Herinnert u zich nog het marginale groepje Spirit van Anciaux junior? Officieel wou hij een Vlaamse versie brengen van D66; in werkelijkheid was hij alleen geïnteresseerd in een vehikel dat hem naar een ministerportefeuille kon voeren.
Bestuurlijke vernieuwing Er is dus een groot verschil tussen deze Vlaamse komiek en een vereniging die na 50 jaar bij de traditionele Nederlandse politieke partijen hoort. Maar ook aan de basis van de Politieke Partij Democraten 66 (officiële benaming) liggen eerzucht en geldgewin. De partij wordt in 1966 gesticht door 44 jonge mensen, van wie er 26 het al elders geprobeerd hebben. Ze botsen daar op ouderwetse regenten die zelfgenoegzaam Nederland regeren. De nieuwe partij zoekt naar een thema waarmee haar stichters de volgens hen gescleroseerde Nederlandse politiek kan vernieuwen. Ze vindt het in “bestuurlijke vernieuwing”. Het moet allemaal democratischer worden, waarbij de kiezer en niet de partijbonzen het laatste woord hebben. Dus opperen de nieuwkomers een aantal structurele nieuwigheden, zoals de gekozen in plaats van de benoemde burgemeester, de gekozen minister-president en een districtenstelsel in plaats van landelijke lijsten bij verkiezingen voor de Tweede Kamer. En wat heeft D66 inmiddels binnengehaald? Niets. O ja, de partij wou ook democratische referenda. Daar is ze inmiddels ferm van teruggekomen, want de kiezers maakten in twee belangrijke referenda, in 2005 en 2016, gehakt van de Europese Unie, die nachtmerrie waar D66 zich nu al heel lang aan
vastklampt. D66 is dan ook de enige Nederlandse partij die respectvol luistert naar het krankzinnige gebazel van Verhofstadt.
De jojopartij Eén jaar na de stichting blijkt dat het D66-programma wel aanslaat, want bij de verkiezingen haalt de partij 7 zetels; een kleine aardbeving in het tot dan toe stabiele Nederlandse partijenlandschap. Dan gaat het een aantal jaren op en af, tot de partij zich verbrandt aan een mislukte regeringsdeelname. Er is op een paar stemmen na geen twee derde meerderheid op een congres om de partij te ontbinden. Ze telt maar een paar honderd leden meer. Maar met de bekende jeugdboekenschrijver Jan Terlouw vindt de partij in 1975 een nieuw elan: de bestuurlijke vernieuwing wordt in de ijskast gezet en de klemtoon komt op een liberale economie die afstand houdt van het etatisme van de PvdA en het dan nog harde doctrinaire liberalisme van de VVD. En weer volgt het bekende refrein. De partij groeit als kool in de oppositie, maar zakt in elkaar na een regeringsdeelname waarin ze altijd het kleine zusje blijft van PvdA of CDA. Na de zoveelste schrobbering vinden ze bij D66 een nieuw electoraat. Ze blijven geloven in de vrijemarkteconomie, steunen hartstochtelijk de EU die in 1990 nog een motor voor die economie is, maar ze merken ook dat Nederland op één gene-
ratie tijd een geseculariseerd land is geworden. Dus preekt D66 die christendemocraten uit het regeringsbed te duwen en allerlei modieuze ethische thema’s als euthanasie, homohuwelijk een zeer hoog soortelijk gewicht te geven. Dat lukt aardig met de twee paarse regeringen-Kok. D66 wordt de partij van de rechters, van de hoogopgeleide ambtenaren en van welstellende burgers die zichzelf progressief vinden zonder naar een staatseconomie te verlangen. Multicultureel is ze zeker, want dat is modern, dat staat chic. Pim Fortuijn wordt meer door de toenmalige politiek leider van D66 gedemoniseerd dan door de PvdA. Het D66-wicht dat een paar jaar minister van Justitie is, brengt begrip op voor de genitale verminking van allochtone meisjes. D66 is boos als regeringspartner VVD de deur niet openzet voor iedere gelukszoeker. De factuur voor al die opportunistische machtsgeilheid volgt in 2006: een zware afstraffing en oppositie tot vandaag. De sociaalliberalen, zoals ze zichzelf graag noemen, hebben zich inmiddels wat hersteld en veroverden bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen de eerste plaats in de gemeentecolleges van Amsterdam, Utrecht, Den Haag en Groningen. De vuurproef komt natuurlijk in het voorjaar. Politiek leider Pechthold droomt van het premierschap, maar vooralsnog lijkt Mark Rutte van de VVD onverslaanbaar. Echter, het succes van Wilders en de ineenstorting van de PvdA doen de kansen van D66 enorm stijgen om in het ministerspluche te zetelen.
Willem de Prater
Straffe stoten Glunderend staat het Gentse stadsbestuur op de foto met een spandoek met als opschrift “allerstrafste gemeente van het land”. Met dank aan de niet te kritische journalisten van Het Nieuwsblad. Waarin is Gent dan zo straf, vraagt een mens zich af. Straffe parkeertarieven met straf veel boetes, straffe files en straffe wegomleggingen. Straf veel vertraging bij zowat alles, van het aanschuiven aan een loket tot het wijzigen van een domicilie, van het plaatsen van nieuwe parkeermeters of bushokjes tot de kunstwerken op de Korenmarkt. Maar vooral straf veel ambtenaren. Daarvan heeft Gent er twee keer meer per hoofd van de bevolking dan de gemiddelde Vlaamse gemeente. Daar mogen dan wel wat goede punten voor bereikbaarheid van de stadsdiensten tegenover staan. Onze burgemeester krijgt een tien voor aanspreekbaarheid. Dat is terecht, iedereen mag Daniël een berichtje sturen en krijgt zelfs meteen een antwoord. Laat je hem weten dat er al maandenlang afval op de hoek van de straat ligt, dan antwoordt hij dat je dat moet melden aan Ivago. Waarna je met fris geduld nog enkele maanden mag wachten tot de veegploeg langskomt. Laat je hem weten dat het verkeer in de soep draait, dan antwoordt hij dat de schepen van Mobiliteit moet ingrijpen. Waarna er niets meer gebeurt. Laat je hem weten dat jongeren keet schoppen op een pleintje, dan zegt hij dat je de 101 moet bellen… Ooit reageerde een politieofficier zeer laconiek met de mededeling dat zij geen toelating hadden van de burgemeester om in te grijpen. Dat was toen een voetbalploeg in Turkije (!) kampioen speelde. Hun Gentse aanhangers toerden met een vreugdekaravaan urenlang claxonnerend door de wijk Rabot.
Een slapeloze burger, ten einde raad omdat de politie alles maar liet gebeuren, stuurde Termont een berichtje of hij het lawaai niet kon doen ophouden. Dat is niet mijn taak, was het antwoord, de politie moet dat doen, daar worden ze goed voor betaald. Wat bleek? De politie had van Termont opdracht gekregen niet in te grijpen, om de gemoederen niet te verhitten… Maar dat maakt voor Het Nieuwsblad allemaal niet uit. Onze stadsdiensten en onze burgemeester reageren op telefoons en berichtjes, dus krijgen ze een tien. Ook Voka Oost-Vlaanderen staat in de rij om met het wierrookvat te zwaaien. Zij huldigen Termont als “Voka Legende”. In hun persbericht staat letterlijk dat hij “blijk heeft gegeven van groot leiderschap”. Het zal wel aan ons liggen dat wij dat toch een tikkeltje overdreven vinden. Maar de grote leider haalde zelf een stoot uit, deze week. Bij het nieuws over de betonstop reageerde hij op Twitter dat “onze kinderen en kleinkinderen dus niet meer zullen kunnen
bouwen, dank u Vlaamse regering”. Hij kreeg onmiddellijk verontwaardigde reacties van zijn eigen vrienden. Rood en vooral Groen kunnen niet wachten op die bouwstop. Hoe sneller ze mensen kunnen verplichten hun bouwgrond af te staan en in appartementsblokken te gaan wonen, hoe liever. Behalve dan in Gent, waar de sloop van de drie hoge sociale blokken aan
Enkel de luchthaven van Charleroi telt De Franstalige partijen en publieke opinie hebben de luchthaven van Zaventem opgegeven, want die ligt in Vlaanderen. Wat voor de Walen economisch relevant is, is die van Luik en vooral die van Charleroi. De Vlaamse regering roept een belangenconflict in tegen de beslissing van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest om niet langer een tolerantiemarge te hanteren voor vliegtuiglawaai. Vanaf 1 januari 2017 zou de Brusselse regering een nultolerantie opleggen voor vliegtuigen die de geluidsnormen niet halen. Vlaams minister Ben Weyts (N-VA) aanvaardt de Brusselse beslissing niet en vindt dat er een “rechtvaardige verdeling moet komen van de lusten én de lasten die verbonden zijn aan Brussels Airport”. Het is niet de eerste keer dat Vlamingen en Franstaligen elkaar in de haren vliegen over de geluidsnormen. Maar eigenlijk is er veel meer aan de hand. De Franstaligen - zowel politici als de publieke opinie - zijn niet meer geïnteresseerd in wat er in Zaventem gebeurt. Brussels Airport is een Vlaamse luchthaven. Er werken slechts 10 procent Brusselaars. Ook voor Wallonië is Zaventem veraf. De luchthaven van Luik en vooral die van Charleroi zijn voor de meeste Walen dé referentie. Brussels South Charleroi Airport (BSCA) is dan ook een Waals succesverhaal. In 2007 mocht het 2,5 miljoen passagiers verwelkomen. Momenteel is dat gestegen tot net geen 7 miljoen. Van alle regionale luchthavens in Europa telt enkel die van Bazel meer passagiers. En Charleroi Airport hoopt op termijn aan 10 miljoen passagiers te raken in 2025. Daar zet de
Waalse regering volop op in. Tussen 2016 en 2023 zijn voor 250 miljoen euro investeringen gepland in Charleroi en Luik. 105 miljoen zijn bestemd voor Charleroi Airport. Om dat te realiseren moet de lowcostluchtvaartmaatschappij Ryanair een centrale rol blijven vervullen. De Ierse speler is goed voor 80 procent van het passagiersverkeer. Probleem is echter dat dit groeiscenario door de Europese Commissie met argwaan wordt bekeken. Op instigatie van grote concurrent Zaventem is de Commissie in 2014 een onderzoek gestart naar concurrentievervalsing. Dat zit zo: BSCA betaalde jaarlijks 3 miljoen euro aan Sowaer, de Waalse overheidsdienst die eigenaar is van de gebouwen en terreinen van de luchthaven. Het is immers zo dat BSCA enkel de luchthaven beheert. Nu vindt de Europese Commissie dat die jaarlijkse bijdrage van 3 miljoen euro te laag is. Ze moet opgetrokken worden tot 15 miljoen euro, want ondertussen het geval is. Anders dreigde voor de luchthaven van Charleroi een sanctie voor oneerlijke concurrentie. Die extra bijdrage maakt dat de luchthaven in zijn expansie gestuit wordt. Op 22 december wordt een nieuwe terminal geopend, maar die is een stuk kleiner dan aanvankelijk gedacht. Dat is dan ook een rem op de toename van het aantal passagiers.
het Rabot en het vervangen ervan door blokjes van zes hoog volop bezig is. Net deze week werd bekendgemaakt dat ook de zes torens van Nieuw Gent tegen de vlakte gaan; er komt nieuwbouw “op mensenmaat”. In zijn ijver om op de Vlaamse regering te schieten, schoot onze beste burgemeester straf in zijn eigen voet. Mathildis
Li bia bouquet Een andere rem is het gedrag van het Italiaanse Save, met 27,6 procent privéaandeelhouder van BSCA. Save kon jarenlang rekenen op royale dividenden. Maar door de keuze voor investeringen zijn die middelen uit dividenden aan het wegsmelten. Save dreigt nu de investeringsprojecten niet langer te ondersteunen. Eén van die projecten in Charleroi is het verlengen van de landingsbaan van 2.550 naar 3.200 meter in 2020. Dat zou toelaten grotere vliegtuigen te verwelkomen. Dit project - in de vorige Waalse regering tegengehouden door Ecolo - zou zo’n 20 tot 30 miljoen euro kosten. Een langere landingsbaan zou nieuwe luchtvaartmaatschappijen aantrekken, zoals Air Belgium dat op China vliegt. Idem voor Norwegian, een lowcostmaatschappij op lange afstand. Deze nieuwe luchtvaartmaatschappijen zijn nodig, want het IJslandse Wow, met vluchten naar Noord-Amerika, koos recent voor Zaventem. De groei van Charleroi is nodig, is in het Waals Parlement te horen. Anders is een fusie tussen Luik en Charleroi onvermijdelijk. En dat zou het imago van de Waalse luchthavens als groeicentra geen goed doen. Al benadrukt Waals minister van Verkeer René Collin (cdH) dat een fusie niet aan de orde is. Er is wel een strategisch comité om de synergiën te bevorderen. De luchthaven van Charleroi leeft vooral van passagiersvervoer, die van Luik moet het van goederentransport hebben. Al zou het aantal passagiers vanuit Luik tussen nu en 2030 wel stijgen van 250.000 naar 950.000. Picard
8
De wereld rond
8 december 2016
Tekent Trump een nieuwe Chinapolitiek uit? Wordt de “één China”-politiek, zoals destijds door de tandem Nixon/Kissinger bedacht, door Donald Trump ten grave gedragen? Komt er na decennia een wijziging in de ambigue driehoeksverhouding tussen de VS, China en Taiwan? Dit zijn de vragen die diplomaten in Washington en erbuiten wakker houden. De toekomst zal uitwijzen hoe het telefoonincident met Taipei geïnterpreteerd moet worden. Was het een beginnersfout, een bewuste provocatie zonder meer, of de proloog van een bijgestuurd Chinabeleid? Er zijn verschillende manieren om de Chinezen boos te na overleg. Dit is zo’n gesprek waar de inhoud er nauwelijks maken. Je kan de dalai lama de hand schudden (altijd goed om toe doet; dat het überhaupt plaatsvindt is cruciaal. “Interesde diplomatieke betrekkingen voor een tijd te bevriezen), klasant om te zien hoe de Verenigde Staten jaarlijks voor miljargen over mensenrechten, of wat oorlogsschepen door de Zuidden aan militaire uitrusting aan Taiwan leveren, maar ik niet Chinese Zee laten stomen. Maar de meest efficiënte manier een telefoontje met gelukwensen mag aannemen’’, klonk de om Peking pisnijdig te krijgen, is zoete broodjes bakken met op en top trumpiaanse reactie op de commotie die snel ontTaiwan, dat voor Peking niets meer is dan een opstandige prostaan was. Kort daarop volgde een extra sneer aan het adres vincie. En dat is precies wat ‘president-elect’ Donald Trump van Peking: “Vroeg China ons om toestemming om hun munt deed. De voorbije weken rezen heel wat vraagtekens rond zijn te devalueren, onze producten zwaar te belasten of om een persoon. Waar eindigt de campagne en waar begint het beleid? militaire macht op te bouwen in de Zuid-Chinese Zee? I don’t Is deze of gene uitspraak een zuiver (demagogisch) statement, think so!” Meer heb je niet nodig om diplomaten hartklopof zit er meer achter? Zijn telefonisch onderhoud met de Taipingen te bezorgen. wanese president maakt die vraag pertinenter dan ooit.
Invloedrijke raadgevers
Telefoontjes Om meerdere redenen mag dat telefoontje erg omstreden zijn. Het was bovendien niet het enige dat Trump sinds zijn omstreden verkiezing deed; ook met de Pakistaanse premier belde hij. Prompt beloofde hij de man ook “alles te zullen doen om hem te helpen”. De alarmlichtjes gingen knipperen in de diplomatieke middens van de Amerikaanse hoofdstad. Pakistan mag dan een bondgenoot zijn, tegelijkertijd moet vermeden worden dat de relaties van Islamabad met de buurlanden Afghanistan en India ontsporen. Opmerkelijk, en onmiddellijk de grootste bron van ergernis bij het establishment, is dat Trump dergelijke initiatieven neemt zonder beroep te doen op de expertise van Buitenlandse Zaken en de Nationale Veiligheidsraad. Uiteraard beschikt hij over een entourage van raadgevers, alleen lijken die vooral op hun loyauteit te zijn geselecteerd. En dan volgde dat ene telefoontje met Taipei. Eerst de feiten. Naar eigen zeggen was het eerste minister Tsai Ing-wen die Trump belde, alleen wordt dat door de andere partij genuanceerd. Het zou niet kloppen dat de presidente plots en onverwacht aan de lijn hing. Het gesprek kwam er
Nog voor hij ingezworen is, slaagt Trump erin geschiedenis te schrijven. Weldra is het vier decennia geleden dat een Amerikaans president een officieel gesprek met zijn Taiwanese evenknie had, een rechtstreeks gevolg van de “één China”-politiek die tijdens de Nixonjaren door grijze eminentie Henry Kissinger (vandaag is de negentiger een raadgever van Trump) bedacht werd. Voortaan zou de Volksrepubliek het legitieme China voor de VS zijn, niet Taiwan. Toch verhinderde die keuze niet dat tussen Washington en Taipei duurzame betrekkingen uitgebouwd werden. Sindsdien stroomde heel wat water door de Blauwe Rivier en China kende een indrukwekkende opmars. Is het Trumps bedoeling een nieuwe Chinapolitiek te volgen? De meeste experts wijzen dergelijke koerswijziging af, maar toch zijn er ook positieve reacties, niet toevallig over Trump zelf. Daniel Blumenthal, een Chinaspecialist verbonden aan het American Entreprise Institute, heeft het over een “koerswijziging die moreel en strategisch correct is”. Havik John Bolton, voormalig Amerikaans adviseur bij de VN en een raadgever van Trump, is al langer een pleitbezorger om de Taiwanese kaart te trekken. Begin dit jaar schreef
Diplomatieke valies
hij in een opiniestuk, in de Wall Street Journal verschenen, dat “het ontvangen van Taiwanese diplomaten op Buitenlandse Zaken een eerste stap zou zijn”. Ook moet de Amerikaanse vertegenwoordiging in Taipei, officieel een privé-instituut, tot een “officiële diplomatieke post opgewaardeerd worden”. En op termijn moet een “volledige diplomatieke erkenning” het doel zijn. De manier waarop dat telefoontje met Tsai Ing-wen verliep, was misschien onhandig en zou als een beginnersfout bestempeld kunnen worden. Maar, mogelijk was dit de proloog van een ander soort beleid, keurig uitgewerkt door de ‘entourage’, waarvan niet helemaal duidelijk is hoe zwaar diedoorweegt. “Het probleem met Donald is dat hij zelf niet goed weet waar het hem aan kennis ontbeert”, stelt een anonieme Republikeinse bron wat enigmatisch. “Jammer genoeg wordt hij omringd door mensen die dat net wel weten.”
Genuanceerd Peking Helaas ging in de berichtgeving van het incident heel wat aandacht naar de figuur Trump, waardoor de betekenis van de Chinese reactie op het achterplan verdween. Jammer, want op zich is die best interessant. Aan de ene kant is er het obligate formele protest van Peking. Op het Chinese staatsnieuws werd, dictatuur oblige, met geen letter over het voorval gerept. Maar in werkelijkheid is de Chinese reactie milder dan verwacht. Peking legt de verantwoordelijkheid bij Taipei, waardoor de Amerikaanse president uit de wind wordt gezet. Niet alleen is hierdoor het eerste agendapunt voor latere besprekingen een feit, door Trump te sparen, verschafte Peking zich een strategisch voordeel. In het diplomatieke spel kan een concessie nu eenmaal niet onbeantwoord blijven. Door de dingen niet op de spits te drijven, koopt Peking ook tijd om te achterhalen of er daadwerkelijk een koerswijziging op til is. Men weet dat voor de volgende vier jaar Trump een realiteit is waarmee rekening moet worden gehouden. De kat uit de boom kijken en vooral niet in de kaarten laten kijken, daar komt het nu op aan. Het is dan ook logisch dat de Chinese regering van een beginnersfout spreekt, weliswaar uitgelokt door Taiwan. Voorlopig toch.
Michaël Vandamme
Buitenlands spervuur Jihadisten bij BfV Een medewerker van het Bundesamt für Verfassungsschutz, kortweg BfV, één van de federale inlichtingendiensten in Duitsland, werd gearresteerd omdat hij onder een valse naam via internet geheime informatie over activiteiten en werknemers van het Bundesamt had doorgegeven aan een islamitische terreurgroep, met de bedoeling hen te helpen bij het plegen van een aanslag op het BfV-kantoor in Keulen. Het gaat om een bekeerling met de Duitse nationaliteit, maar we weten niet of hij een echte Duitser is, een genaturaliseerde of een zoon van genaturaliseerde ouders. Intussen is wel bekendgemaakt dat hij vroeger als acteur actief was in het gore wereldje van de homoseksuele pornofilms. Kijk, kijk. Moet hij dan zichzelf niet van een hoog gebouw werpen? Maar de Koran vermeldt toch ook dat er in het paradijs behalve de beroemde maagden ook jongelingen “als welbewaarde parels” te zien zijn, al wordt niet vermeld wat hun hemelse functie juist is. Over de organisatie van het islamitische paradijs gaan we geen aanbevelingen doen, maar we vragen ons in alle ernst wel af of de selectie- en aanwervingsprocedures bij het BfV niet dringend aan herziening toe zijn.
“Woest en snel” Dominique Strauss-Kahn, verkrachter, potentieel presidentskandidaat en kopstuk van de Franse socialisten, werd soms liefkozend DSK genoemd. Verwar hem niet met Khalid Sjeik Mohammed, het brein achter de aanslagen van 11 september, die in het jargon van de inlichtingendiensten KSM heet. Zijn commentaren tijdens de verhoren zijn vrijgegeven, en ze bevatten een duidelijke les voor de manier waarop IS aangepakt zou moeten worden. “Hoe had ik kunnen weten dat cowboy George Bush zou aankondigen dat hij ons ‘dood of levend’ wilde en dat hij Afghanistan zou binnenvallen om ons daar te achtervolgen?”, jammerde KSM. In tegenstelling tot wat velen dachten - wij ook! - was het nooit de bedoeling van Al-Qaida de VS te provoceren tot een invasie in Afghanistan, om hen daar in een aanslepende guerrillaoorlog te verslaan. Al-Qaida had gehoopt dat de VS op dezelfde manier zouden reageren zoals na de bomaanslag op de kazerne van de Marines in Beiroet in 1983, en de afslachting van negentien Amerikaanse militairen in Mogadishu in
1993, toen de VS troepen hadden gestuurd om de krijgsheren te beletten de voedselhulp in te pikken. Toen waren de Amerikanen in de woorden van KSM “met hun staart tussen hun benen gevlucht”. Dat vertoon van zwakheid had inspirerend gewerkt op de terroristen. KSM legt verder uit dat hij een tweede golf aanslagen had kunnen lanceren als Bush 11 september had behandeld als een juridische en politionele kwestie, zoals Bill Clinton tot dan toe had gedaan: enkele kaderleden van Al-Qaida arresteren en een handvol kruisraketten afschieten op enkele trainingskampen. Maar die tweede terreurgolf bleek onuitvoerbaar door “het woeste en snelle antwoord van George Bush”: de invasie in Afghanistan.
Voorspelling De omverwerping van het Talibanregime heeft Al-Qaida niet volledig uitgeschakeld. Maar de organisatie werd wel onthoofd en zo gedesorganiseerd dat ze nooit meer zo’n grootscheepse aanslagen met duizenden doden heeft kunnen plegen. In dat opzicht was de aanpak van Bush een onloochenbaar succes. Alleen het tweede luik van zijn Afghanistanbeleid was een mislukking: het bleek onmogelijk daar een behoorlijk functionerende democratie te installeren. Wat na 1945 wel lukte in Duitsland en Japan, was hopeloos in het islamitische Afghanistan. Islam en democratie zijn onverzoenbaar. Het is alleen nogal cynisch dat vele nuttige idioten, zowel in de VS als in Europa, dat wèl als argument gebruiken als het om Irak of Afghanistan gaat, maar het gemakshalve vergeten als zij moslims op hun verkiezingslijsten zetten, of hen functies geven in gemeentebesturen, partijstructuren, scholen, redacties, politiediensten en zelfs in het leger. KSM deed nog een uitspraak die profetisch zou kunnen zijn: grote aanslagen als 11 september waren indrukwekkend, maar niet noodzakelijk. Hij geloofde dat honderden kleine, laagtechnologische aanslagen van terroristen die wij “lone wolves” noemen, de VS klein zouden krijgen, net zoals massa’s “met ziekten besmette vliegen een olifant kunnen doden”. Hij voorspelde dat jihadisten naar de VS gingen migreren en “zichzelf omhullen met Amerikaansen rechten en wetten”, tot zij sterk genoeg waren om onophoudelijk kleine aanslagen te plegen, tot de Amerikanen “zo uitgeput, zo bang en zo oorlogsmoe waren”, dat ze tot alles bereid zouden zijn om de terreur te laten ophouden. “We
moeten jullie niet militair verslaan. We moeten alleen lang genoeg vechten tot jullie jezelf verslaan door het op te geven.” Wat onder Obama bijna is gebeurd… Wat in Europa volop aan het gebeuren is.
“Onafhankelijk” bedrog Het Trump-effect heeft in Oostenrijk niet gewerkt. Ondanks het feit dat het land overrompeld werd door honderdduizenden moslims, die zich al op grote schaal schuldig maakten aan diefstal, roof, verkrachting en pedofilie, heeft meer de helft van de Oostenrijkers voor de pro-islamitische Groene kandidaat Van der Bellen gekozen. Hij werd door de media voorgesteld als een “onafhankelijke”, en om die leugen niet al te doorzichtig te maken, had hij ontslag genomen uit de groene partij. Maar zo gauw de stemmen geteld waren, werden de maskers afgegooid. Plots noemde men Van der Bellen opnieuw “de groene kandidaat”. Zijn zogezegde onafhankelijkheid was gewoon bedrog. De zoveelste doorzichtige leugen van de media en de politieke elites.
Dezelfde dag… Uit documenten die werden buitgemaakt in gebieden die op IS zijn veroverd, blijkt dat de terreurgroep duizenden aanslagen heeft voorbereid in Europese steden. De informatie werd vrijgegeven door de Britse legerleiding. Dezelfde dag veroordeelde de Raad van Europa de heel voorzichtige Nederlandse plan-
nen om potentiële terroristen een beetje strenger aan te pakken. Daardoor zouden de mensenrechten in gevaar komen. Het gaat niet eens om harde en efficiënte maatregelen die terroristen écht pijn zouden doen, maar om halfslachtige dingen als een gebieds- of een contactverbod, of het intrekken van de dubbele nationaliteit. Dat laatste mag volgens de Raad van Europa niet, omdat het “discriminerend” zou zijn tegenover Marokkaanse en Turkse terroristen.
Allahs gewillige rechters Waar zijn de Freikorpsen als men ze nodig heeft? In september 2014 hadden zeven moslims in Wuppertal gepatrouilleerd in oranje fluovestjes met het opschrift “Sharia Police”. Ze deelden pamfletten uit met de titel “Sharia gecontroleerde zone”. Maar volgens de rechter kon hen niets ten laste gelegd worden. Het had zogezegd “geen intimiderend karakter” en de vesten konden niet als een uniform beschouwd worden. Het viel allemaal binnen het kader van de vrije meningsuiting. En dat is dan dezelfde Duitse justitie die AfD, Pegida en andere rechtse nationalisten voortdurend vervolgd wegens opiniedelicten, racisme, “haatzaaien” en “Volksverhetzung”. In het Merkelreich geldt de vrijheid van meningsuiting alleen nog voor moslims en hun vriendjes. Diezelfde justitie spreekt ook systematisch islamitische verkrachters vrij “bij gebrek aan bewijs”, als zij beweren dat het slachtoffer met hun seksuele handelingen instemde.
Ook zonder Hollande blijft links verdeeld
Si la France m’était contée
Dat president François Hollande niet gaat voor een tweede mandaat veroorzaakte ter linkerzijde weinig opluchting. Binnen zijn PS blijven de spanningen groot en de electorale basis voor 2017 is beperkt.
van Economie Emmanuel Macron zou kunnen rekenen op 15 procent van de kiezers. Wat blijft er dan over voor de PS-kandidaat? 10 procent? In het beste geval 15 procent?
Sommige journalisten waren plots zeer optimistisch toen François Hollande vorige donderdag aankondigde dat hij geen kandidaat was voor een tweede mandaat als Frans president. Toch in de linkse pers in het buitenland van Frankrijk. Volgens ene Lode Delputte in De Morgen was dit een kans voor links. De PS moest niet meer kijken naar de onpopulaire Hollande en uitpakken met eerste minister Manuel Valls, of een andere socialist met een propere lei. Een onbezoedelde linkse kandidaat wordt zowaar in staat geacht Marine Le Pen te verslaan, of toch op zijn minst de conservatief-liberale François Fillon uit de tweede ronde van de presidentsverkiezingen van 2012 te houden. Bij De Morgen hebben ze blijkbaar een betere kennis van de Cubaanse politiek dan van de Franse. De kans dat een linkse kandidaat de tweede ronde van de presidentsverkiezingen haalt, is nog altijd zeer klein. Sociologisch gezien heeft links in Frankrijk nooit een meerderheid gehaald. Als links toch de presidentsverkiezingen won, was dat omdat men een centrumcampagne voerde (Mitterrand in 1988) of omdat de afkeer voor de zittende te groot was (Mitterrand in 1981, Hollande in 2012). Links in Frankrijk blijft zonder Hollande ook hopeloos verdeeld. Voor de ‘primaires’ van de PS in januari dienen zich maar liefst zeven kandidaten aan. De winnaar zal nooit de totale linkerzijde weten te verenigen. Er zullen altijd een paar communistische of trotskistische kandidaten zijn. De extreemlinkse Jean-Luc Mélenchon (10 à 12 procent) kan sowieso zonder voorverkiezingen opkomen. En ex-minister
Eigenlijk staat de winnaar van de primaires van de PS in januari voor een onmogelijke opdracht. De toespraak van Hollande was geen reddingsboei die hij zijn eigen PS toegooide. Het was een reddingsboei voor zichzelf. Enkele journalisten hebben erop gewezen dat Hollande de ultieme vernedering heeft vermeden: geklopt worden in de eigen voorverkiezingen en dan nog als naakte keizer vier maanden rondhangen in het Élysée. Hollande zal de geschiedenis ingaan als de slechtste president van de Vijfde Republiek. Maar gedurende zijn laatste 150 dagen kan hij nu vermijden over te komen als de ultieme schlemiel. In zijn toespraak - eerder die van een PS-kopstuk dan van een president - stelde Hollande openlijk dat zijn keuze de linkerzijde een electorale impuls zal geven. De kans dat dit gebeurt is klein, omdat de partij verdeelder is dan ooit. De ‘primaires’ zullen een tweestrijd worden tussen de ‘rechtse socialist’ premier Manuel Valls en de zeer linkse ex-minister Arnaud Montebourg. Valls zal het zeer moeilijk hebben om niet gecatalogeerd te worden als een kopie van Hollande. Hij heeft zijn beleid jarenlang verdedigd. Het resultaat is, met 10 procent werklozen, zeer pover. Ook de begroting is een ramp. Zelfs meerdere aanslagen hebben de bevolking niet achter Hollande kunnen scharen. En over Montebourg kan men zich de vraag stellen waar het verschil is met de extreemlinkse Parti de Gauche van Jean-Luc Mélenchon. Overigens duiken de laatste dagen plots extra namen op voor de PS-nominatie. Sommigen zien zelfs Ségolène Royal, de expartner van Hollande, zich kandidaat stellen. Ter rechterzijde
Een vernedering vermeden
LibDems en de nieuwe adem Het linksliberalisme is populair bij een kransje kosmopolitische, rijkeluiskinderen. Daarbuiten neemt niemand deze ideologie (sic) nog serieus. De LibDems in het Verenigd Koninkrijk zweven tussen leven en dood. Een kleine overwinning tijdens een zogenaamde ‘by-election’ afgelopen week geeft hen weer hoop.
Niemand wil hen nog In Vlaanderen doet de naam ‘Spirit’ waarschijnlijk nog een belletje rinkelen. De progressieve erfgenaam van VU-ID’21 werd geen succes. Het partijtje vervelde naar ‘Vlaams Progressieven’ (Vl.Pro), om vervolgens onder de noemer ‘Sociaal-Liberale Partij’ (S-LP) een stille dood te sterven. In Oostenrijk werd in 2012 ‘Neos’ gesticht. Die linksliberale partij moest een alternatief bieden op de ecologisten enerzijds, en de liberale conservatieven van FPÖ anderzijds. Met 9 op 183 zetels in het nationale parlement, kan NEOS bezwaarlijk een grote speler genoemd worden. In Duitsland zit de ‘Freie Demokratische Partei’ (FDP) al jaren in het slop. Het overlijden van een aansprekend figuur als Guido Westerwelle droeg bij aan de neergang. Toch gaat het probleem veel verder. Sinds de opkomst van AfD, anti-EU, kampt de FDP met een leegloop. FDP dook onder de kiesdrempel en verdween zodoende uit de Bundestag. In alle opiniepeilingen bivakkeren de Duitse liberalen al geruime tijd rond 5 procent van het electoraat. Bij de volgende nationale verkiezingen, voorjaar 2017, wordt het, wederom, net eronder of net erover. En dan is er nog de Open Vld in Vlaanderen. Misschien wel de meest droevige aller progressief-liberale partijen. Voelde u afgelopen weekeinde ook zo’n plaatsvervangende schaamte toen u staatssecretaris - en blijkbaar Antwerps boegbeeld - Philippe
FAZ is een échte kwaliteitskrant Vlaanderen heeft dagbladen die zich opdirken met de eretitel “kwaliteitskrant”. U bent, als lezer van ‘t Pallieterke, niet dom en denkt daar zuchtend het uwe over. Wat wel een kwaliteitskrant is, en blijft, is de Frankfurter Allgemeine Zeitung, afgekort de FAZ, oplage 320.000. Vanaf vandaag kon u voor de eerste maal aanklikken op SCEPTR. net, een verre zus van ‘t Pallieterke. SCEPTR is een webblad dat kwaliteit hoog schat, zich niet hovaardig meet met de FAZ, maar die krant wel als een inspirator mag beschouwen. SCEPTR beleeft dag 1 van zijn lange leven. De Frankfurter Allgemeine Zeitung vierde in november zijn 150ste verjaardag. Leopold Sonnemann was een succesrijke bankier, en een vechter voor de democratie en het bedrijfsleven. Hij zweerde bij de beurs en de aandelen die de vrije markt openden voor een breder publiek, dat zijn spaarcenten zo aan de financiering van boeiende ondernemingen kon besteden.
Bezige bij Sonnemann was een bezige bij: naast bankier was hij bedrijvenstichter, mecenas, politicus en promotor van de stad Frankfurt. Op 16 november 1866 rolde de eerste ”Frankfurter Zeitung”, de voorvader van de FAZ, van de persen. De publicatie was een beurs- en financieel blad. Stichter Sonnemann pleitte zeer uitdrukkelijk voor de democratie, het parlementarisme en een sociale economie. Uiteraard kreeg hij de kritiek over zich heen dat hij een genadeloze uitbuiter was van de werkers, maar wie zijn leven bestudeert, besluit al snel dat hij een verlichte ondernemer was die door zijn daden weerlegde wat de marxisten zijn
9
Het nabije buitenland
8 december 2016
werden bij Les Républicains de rangen relatief snel gesloten toen duidelijk werd dat François Fillon de presidentskandidaat van de partij zou worden. Nicolas Sarkozy schaarde zich na de eerste ronde relatief snel achter zijn ex-premier. Na de tweede ronde had Alain Juppé het wat moeilijker, maar er werden geen diepe wonden geslagen.
Ook ongerustheid bij het FN Bij de PS zou het bij de ‘primaires’ in januari wel eens anders kunnen lopen. De partij blijft een krabbenmand. Emmanuel Macron, voormalig minister van Economie, staat als kandidaat voor 2017 al los van de partij. En van Jean-Luc Mélenchon is geweten dat hij ook zonder de voorverkiezingen kandidaat is. Het enige wat hij moet doen, is 500 handtekeningen van parlementairen en burgmeesters verzamelen. De kans is dus klein dat de linkse verdeeldheid tegen april volgend jaar verdwenen is. Les Républicains van François Fillon lijken op rozen te zitten. Ondertussen maken ze zich bij het FN wel meer zorgen dan een paar weken geleden. Hun gedoodverfde doelwitten, Nicolas Sarkozy en François Hollande, zijn van het toneel verdwenen. Met François Fillon jagen Les Républicains op het terrein van de traditionele FN-kiezers, vooral in het zuiden van Frankrijk. Hier moet Marine Le Pen een beroep doen op haar nicht Marion om de rechtse kiezers bij het FN te houden. En indien Arnaud Montebourg de PS-kandidaat wordt na de voorverkiezingen dreigt het FN op haar economische linkerflank te worden aangepakt. Dat Marine Le Pen de tweede ronde van de presidentsverkiezingen haalt, leek lange tijd zo goed als zeker. Dat is het vandaag nog altijd, maar indien het FN niet bij de les blijft, kan het tij vanaf februari 2017 keren.
Salan
engeland
Right or wrong de Backer in het VTM-nieuws hoorde verkondigen dat Vlaams Belang – ook zonder Dewinter - een bende fascisten is? Na de “mestkevers”, trekt de Vld nu dus de fascismekaart. Hoe origineel! Dat het hier over een uitgekiende campagnestrategie gaat, werd duidelijk toen we Gwendolyn Rutten in ‘De Zondag’ identiek dezelfde bewoordingen zagen gebruiken als de Backer. Ach, ze zullen er ver mee komen. In 1999 was de VLD nog goed voor 23 zetels in de Kamer, vandaag blijven er daar nog 14 van over. In de peiling worden de bierpompliberalen nu zelfs voorbijgestoken door de Groen.
Eeuwige oppositiepartij Waarom we deze opsomming geven? Om aan te tonen hoezeer de kiezer overal in West-Europa genoeg heeft van het lichtblauwe gedachtegoed. Zowat overal zijn partijen als de Open Vld erin geslaagd hun klassiek liberale en meer conservatieve vleugel af te stoten. Nu krijgen ze de rekening gepresenteerd. Ook in het Verenigd Koninkrijk zwalpen de LibDems. Enkele jaren geleden zag het er nochtans goed uit. In 2010 beleefde Groot-Brittannië een unicum. Geen van de twee grote partijen, Conservatives en Labour, behaalde een volstrekte meerderheid. Uit noodzaak moest uitgeweken worden naar een coalitieregering. De LibDems, toen nog onder leiding van de charismatische Nick Clegg, speelden voor depannagedienst. Het werd de eerste coalitiemeerderheid sedert de Tweede Wereldoorlog. Als kleinere speler konden de LibDems niet afdoende hun stempel drukken op het beleid. De partij gold vooral als vijfde wiel aan de wagen en werd vervolgens terug naar af gestuurd. In het Lagerhuis viel de centrumpartij terug van 57 zetels naar,
ocharme, 9. Nick Clegg ruimde baan en Tim Farron nam de fakkel over.
Winst bij tussentijdse verkiezingen Ondanks dat het ledenaantal, sinds een tijdje, opnieuw in de lift zit (80.000), blijft de partij in de peilingen slechts matig presteren. Als aanvoerder zoekt Farron naar een nieuw elan. De Liberaal Democraten trekken zich op aan ieder succesje. Zo’n welslagen was er afgelopen week tijdens een ‘by-election’. Dergelijke bijkomende verkiezingen worden georganiseerd in kiesdistricten waar een Lagerhuis-zetel vacant is geworden. Dit was het geval omdat Zac Goldsmith, een Tory, in oktober aankondigde zijn partij te verlaten. Hij kantte zich namelijk – in tegenstelling tot de Conservatives - tegen een nieuwe landingsbaan op de luchthaven van Heathrow. Tijdens de ‘by-election’ verloor Goldsmith, die dit keer opkwam als onafhankelijke, vorige week zijn zetel. Winst ging op 1 december naar de liberale Sarah Olney. Die plaatselijke overwinning werd door de LibDems aangegrepen om van een algehele wederopstanding te spreken. “We doen opnieuw mee met de groten!”, aldus de partijleiding. Dat Sarah Olney openlijk de steun kreeg van Labour, werd door de LibDems achterwegen gelaten. Zo’n tussentijdse ‘by-election’ wordt door partijstrategen graag aangegrepen als landelijke graadmeter. De lezer zal echter begrijpen dat een enkele, plaatselijke overwinning bezwaarlijk een indicatie is voor het algemene politieke klimaat in het Verenigd Koninkrijk. Zolang linksliberalen, overal in Europa, transgendertoiletten belangrijker blijven vinden dan lage belastingen, zullen zij verliezen blijven boeken. Daar verandert één luttel kiesdistrict, vooralsnog, niks aan. LvS
Bei uns in Deutschland mensensoort toedichtten. Leopold Sonnemann werd in 1831 geboren in een joodse familie in Höchberg. De familie bestierde een kleine katoenonderneming. Enkele jaren na zijn geboorte verhuisde het gezin naar Offenbach en veranderde de fabriek in een handelsonderneming die veel reizen meebracht, waarvoor de jonge Leopold meteen werd ingeschakeld. De Sonnemanns hoopten op een overwinning van de revolutie van 1848, maar toen die mislukte, werd overwogen uit te wijken naar New York, een idee dat verlaten werd; de familie vestigde zich in Frankfurt. De vrijstad Frankfurt telde toen 50.000 burgers en hing rechtstreeks af van de keizer. Dankzij de jaarmarkten en beurzen had Frankfurt een betekenis die boven de regio uitsteeg. Vooral herbergde Frankfurt een resem privébanken, waarvan die van de Rothschilds en de Bethmanns de belangrijkste waren. Leopold Sonnemann ijverde voor een sociale republiek en zijn intiemste vijand was de IJzeren Kanselier, Otto von Bismarck. De krantenbaas was medestichter van de links-liberale Deutsche Volkspartei en zetelde bijna twintig jaar in de Reichstag. In 1882 gold de Frankfurter Zeitung, met een oplage van 29.000 exemplaren, als het belangrijkste dagblad van ZuidDuitsland. De invloed van de stichter bleef duren tot in 1933, omdat de Sonnemanns de meerderheid in de krantenuitgeverij behielden. Adolf Hitler ergerde zich aan de standpunten van de centrumrechtse kwaliteitskrant, maar durfde haar echter, ook om reden van de internationale bekendheid van het blad, niet verbieden. De Führer en zijn propagandachef, Goebbels, manipuleerden voor de internationale publieke opinie de FZ als uithangbord om hun redelijkheid te beklemtonen. Omwille van de “Arierparagraphen”, die aan Joden de toegang tot beroepen ont-
FRANKRIJK
DUITSLAND
zegde, moesten ettelijke joodse journalisten vertrekken. In veel gevallen leidde dat tot hun uitwijking. In 1943 werden uiteindelijk oorlogsomstandigheden ingeroepen om de FZ het zwijgen op te leggen.
1949 Uit de ruïnes van 1945 groeide in 1949 de Frankfurter Allgemeine Zeitung. Haar ondertitel luidde: Zeitung für Deutschland, met het oogmerk een bovenregionale betekenis te hebben en nationaal aan de top te komen. Dat was ongewoon, want in Duitsland was de lokale en regionale pers overheersend. Dat in tegenstelling tot Frankrijk en Duitsland, waar de dagbladen van de hoofdstad de nummers één waren. Frankfurt mocht de hoop koesteren Berlijn te onttronen als krantencentrum door zijn splitsing in Oost- en West-Berlijn, en de precaire situatie van het westelijke deel van die stad in een zee van DDR-communisme. Wat verbindt de FZ met de FAZ? Niet alleen de titel, en zeker de traditie van een collectieve leiding van de redactie - om de journalistieke onafhankelijkheid en de pluraliteit te bewaken. Daarenboven sluit het belangrijke economiekatern aan bij de pionierstijd onder Leopold Sonnemann. De FAZIT-Stiftung, een vennootschap zonder winstoogmerk, is eigenares van de huidige FAZ. Politiek steunde de krant van bij de aanvang de republiek van Bonn en de Westbindung, de prioriteit van de alliantie met de westerse machten. Steeds wordt de krant conservatiefliberaal of centrumrechts genoemd, wat niet uitsluit dat in de rubrieken andere trends aan de oppervlakte komen. Vooral in het Feuilleton, de mooie naam in Duitsland voor de katern cultuur, boeken en reportages, is veelvormigheid de regel.
Kurt Ruegen
10
Beeldspraak
8 december 2016
medialand
Film
Enkele “vergeten” films
Tien jaar “Bye Bye Belgium” Dinsdag is het dag op dag tien jaar geleden dat de RTBf “Bye Bye Belgium” uitzond. In de stijl van het beruchte radiospel “War of the Worlds” van Orson Welles uit 1938, werd de gewone programmatie van de avond ogenschijnlijk onderbroken voor een nepjournaal, met een rechtstreekse uitzending vanuit het Vlaams Parlement. Daar was net eenzijdig de onafhankelijkheid uitgeroepen. Het journaal toonde ook beelden vanuit de grensstreek, waar de trams netjes aan de nieuwe staatsgrens stopten, en er identiteitscontroles uitgevoerd werden voor wie de grens wou oversteken. De uitzending leidde tot nogal wat commotie. Aan Vlaamsnationalistische zijde zag men een “Bye Bye Belgium”-scenario uiteraard wel zitten, maar aan Franstalige en Belgische zijde kon men er alleen maar groen om lachen. Nochtans was het scenario waarop men zich baseerde behoorlijk surrealistisch. Waarom zou het Vlaams Parlement als een donderslag bij heldere hemel eenzijdig de onafhankelijkheid uitroepen? En waarom zou een onafhankelijk Vlaanderen in dit Schengen-tijdperk plots grenscontroles invoeren? Anderzijds leerden we eerder dit jaar dat sommige aspecten van “Bye Bye Belgium” een pak realistischer waren dan we in 2006 ooit hadden kunnen vermoeden. Stopten de treinen eerder dit jaar soms niet netjes aan de taalgrens? Maar dan wel met dit verschil: omdat er in Wallonië duchtig gestaakt werd.
Zou “Bye Bye Belgium” vandaag kunnen? Wat opvalt bij de tiende verjaardag van “Bye Bye Belgium” is hoe snel en hoe grondig het medialandschap de laatste tien jaar veranderd is. Een nepjournaal à la “Bye Bye Belgium” zou vandaag immers binnen de minuut al doorprikt worden op de sociale media (Twitter, Facebook, enz.). Nogal wat mensen zetten tegenwoordig de televisie af en schakelen gewoon over op de sociale media als er iets uitzonderlijks gebeurt. Bovendien is het maar de vraag of er überhaupt wel genoeg mensen rechtstreeks naar één en hetzelfde televisiekanaal kijken om nog enig schokeffect te kunnen veroorzaken. Men kan gerust stellen dat uitzendingen zoals “Bye Bye Belgium” en “War of the Worlds” voltooid verleden tijd zijn. Men kan daar wat nostalgisch over doen, maar die evolutie heeft ook positieve kanten. Net zoals “Bye Bye Belgium” fictie was die vandaag onmiddellijk doorprikt zou worden op de sociale media, wordt ook de nieuwsfictie die onder de schuilnaam “constructieve journalistiek” opereert met de regelmaat van een klok op de sociale media doorprikt. Ga het in Keulen, en nu weer in Freiburg, maar eens navragen…
“Neutrale” Liesbet Vrieleman Dit weekend lazen wij met veel interesse in De Standaard een lang interview met Liesbet Vrieleman. Ze staat al zes maanden aan het hoofd van de nieuwsdienst van de VRT, en aangezien wij niet alleen allemaal mee haar pree betalen maar ook de rest van de nieuwsdienst van de openbare omroep bekostigen, weten wij graag wat zij in haar schild voert. Ons besluit tot dusver, en dat werd door het interview alleen maar bevestigd: Liesbet Vrieleman is gewoon een nieuwe zak met daarin dezelfde zure linkse groen-rood-blauwe wijn. Er is op de nieuwsdienst van de VRT de afgelopen zes maanden eigenlijk niets veranderd, en als het aan Vrieleman ligt, zal er ook in de toekomst weinig of niets veranderen. Het zal nog veel meer van hetzelfde zijn, want ze vindt van zichzelf dat ze o zo goed bezig is, en vooral: zo enorm neutraal. Lees even mee: “Ik praat met iederéén. Neutraliteit is essentieel in deze job. Wie mij
Vanaf 8 december www.sceptr.net
De voorbije weken heb ik enkele films gemist – je kan niet alles zien – en voortgaande op de lovende kritieken daarvan, heb ik de indruk dat ik de verkeerde keuzes heb gemaakt door andere films uit te kiezen. Aangezien ik het tot mijn plicht reken om jullie op de hoogte te houden van al het goede dat cinema te bieden heeft, ben ik alsnog de donkere zaal ingedoken. En inderdaad, die films zijn de moeite waard. Bovendien lopen ze nog altijd in de bioscoop en kun je, net als ik, je “achterstand” inhalen.
Tonio
een politieke kleur wil opplakken, wens ik veel succes. (lachje) Ik weet het zelf niet eens.” We nodigen bij deze Vrieleman op onze weelderige kantoren uit om haar, met de cijfers in de hand, te vertellen hoe het precies zit met haar politieke kleur. Partner Rudi Vranckx mag meekomen, als hij het ook nog niet weet.
Ombudsman We hebben zo’n vermoeden dat Liesbet Vrieleman graag met de voeten van haar kijkers en luisteraars speelt. We citeren haar nog eens: “Wij moeten feiten benoemen, onderzoeken, duiden. In deze tijd van ‘fake news’ is dat alleen maar belangrijker. De nieuwsdienst moet een glazen huis worden. Het is tegenwoordig bon ton om de media te wantrouwen. Dus wil ik de ramen opengooien. Er komt een ombudsman. Die zal onafhankelijk naar onze bulletins en websites kijken en ons op onze fouten wijzen als dat nodig is. U zult zien: er zijn hier geen geheimen.” Liesbet Vrieleman gaat dus op kosten van u en ik iemand aanstellen die ons gaat komen wijsmaken dat wij dat verkeerd zien als wij denken dat de VRT nog steeds een groen-rood-blauwe burcht is, waar je als politicus niet binnenkomt als je tot de “verkeerde” partij behoort, tenzij ze een gelegenheid zien om die “verkeerde” partij in een slecht daglicht te kunnen stellen. Als het Vrieleman echt menens was geweest, zou ze geen ombudsman nodig hebben. Dan zou ze immers gewoon elke week deze rubriek kunnen doornemen. Om te beginnen zou dat al een pak goedkoper zijn, en vermoedelijk ook een pak correcter dan wat die ombudsman zal moeten brouwen in zijn functie.
Neutraliteit en relativiteit Om een voorbeeldje te geven, wat zou zo’n ombudsman ervan vinden dat het radionieuws van de VRT op zondagochtend de keuze van de Oostenrijkers voorstelde als tussen “een extreemrechtse en een groene president”? Want neen, Van der Bellen is niet extreemlinks. Toch niet als je zelf extreemlinks bent. Zo werkt de relativiteit, natuurlijk, en wij vermoeden dat geen ombudsman daar iets aan zal veranderen. Of beter: dat het precies de bedoeling is van die ombudsman om daar niets aan te hoeven veranderen.
Björn Soenens Overigens, Liesbet Vrieleman kreeg een paar lastige vragen te verwerken. Bijvoorbeeld of het niet ironisch was dat net journalist Björn Soenens opnieuw vaste correspondent in de Verenigde Staten wordt, terwijl hoofdredacteur Björn Soenens het systeem van vaste correspondenten afschafte. “Daar heeft de kijker toch geen boodschap aan?” En: “Zoals ik zei: hij heeft zijn troeven en het is een positieve keuze om hem naar de VS te sturen.” En wij geloven dat. Een vraag over de manier waarop de VRT via zijn webstek en nieuwsapp steeds meer in het vaarwater van de kranten komt, probeerde ze weinig subtiel af te wimpelen: “Waarom zouden we ons online moeten inhouden?” “Omdat de VRT met overheidsgeld betaald wordt,” antwoordde interviewster Valerie Droeven gevat, waarna Liesbet Vrieleman enigszins milderde, maar toch bleef veinzen het probleem niet te begrijpen.
“Groen!” bij RTBf Over de resultaten van de nieuwste peiling van La Libre Belgique en RTBf kan u elders in dit blad meer lezen. Maar bij het doorbladeren van de resultaten op de webstek van de RTBf viel ons op dat ze daar nog steeds consequent de naam “Groen!” gebruiken voor het partijtje van onze boezemvrienden Meyrem en Kristof. Nochtans werd het uitroepteken bijna vijf jaar geleden – op 11 januari 2012 om precies te zijn – geschrapt. Men kan zoiets een detail vinden, maar naar onze mening is het dat niet. Wat voor voeling heeft de nieuwsredactie van de Franstalige openbare omroep met de Vlaamse politiek, als ze er nog niet eens in slaagt de naam van één van de Vlaamse middelgrote partijen correct te schrijven? Ironisch genoeg nog wel één van de meest belgicistische partijen in Vlaanderen. Misschien moet de RTBf maar eens wat vaker zijlijner Kristof Calvo uitnodigen, of zijn bazin Meyrem Almaci. Of zou hun Frans daar niet goed genoeg voor zijn? In ieder geval: hoe vaker ze die twee ginder uitnodigen, hoe minder vaak we hen op de VRT hoeven te zien. Of zou de RTBf niet willen riskeren dat de Franstaligen door hun gezaag separatistisch worden?
“Tonio”, een Nederlandse film van Paula van der Oest, is de verfilming van het boek dat schrijver A.F.Th. van der Heijden schreef naar aanleiding van de dood van zijn enig kind. Tonio verongelukte in 2010 in Amsterdam. Het is een aangrijpende film, over ouders voor wie een wereld instort, over wanhoop en schuldgevoelens. Over herinneringen en vreugde om een kind dat het leven zinvol maakt. Over de leegte, de vele vragen en de obsessie om alles te weten over de laatste dagen van Tonio. Over goedbedoelde troostwoorden en vooral hoe het nu verder moet.Van der Oest doet niet sentimenteel. Zij zet de keiharde feiten op een rij en dringt daarmee door tot de kern van wat ouders meemaken die hun kind verliezen. Je leest zoiets dagelijks in de krant, maar wat erachter schuil gaat, krijg je in “Tonio” te zien.
The Salesman “The Salesman” is de Engelse titel van een Iranese film. Regisseur is Asghar Farhadi, en als die naam geen belletje doet rinkelen: hij is de man die in 2012 met “A Separation” de Oscar voor beste buitenlandse film binnenhaalde. In zijn vorige films toonde Farhadi zich een sociale verslaggever van het leven in Iran. In “The Salesman” is dat minder het geval, maar het is wel een film die geworteld zit in de Iranese realiteit, ondanks het feit – tot mijn verrassing – dat het toneelstuk “Death of a Salesman” van de Amerikaan Arthur Miller een belangrijke rol speelt. Centraal staat een acteurskoppel dat naar een nieuw appartement verhuist. Als Emad op een avond thuiskomt, vindt hij zijn vrouw Rana in mekaar geslagen terug. Hij gaat zelf op zoek naar de dader en denkt die ook gevonden te hebben. Wat dan volgt, is een combinatie van het dagelijks leven, het rollenspel in het toneelstuk, de dader (die sterk lijkt op het hoofdpersonage in “Death of a Salesman) en de wraak van Emad. Die combinatie geeft de film het allure van een psychologische thriller die niet alleen zorgt voor de nodige spanning maar ook de levens van de betrokkenen definitief verandert. Intelligente cinema met uitstekende vertolkingen en een verhaal dat je als toeschouwer dwingt om, net zoals de personages, een moreel standpunt in te nemen.
Allied Met “Allied” zitten we dan weer in een volbloed Hollywoodfilm: topsterren (Brad Pitt, Marion Cotillard), prachtige decors en kostuums, beelden die een lust voor het oog zijn, een klassiek verteld verhaal. Een oorlogsmelodrama dat door regisseur Robert Zemeckis bijna als een hommage aan de klassieker “Casablanca” wordt verfilmd en tegelijk als een ode aan een elegante manier van films maken die Hollywood al lang achter zich heeft gelaten. De film begint in Casablanca tijdens de Tweede Wereldoorlog waar Max, een officier bij de Royal Air Force, een ontmoeting heeft met Marianne, een Franse verzetsstrijdster. De bedoeling is dat ze zich voordoen als een getrouwd stel, zodat ze een gevaarlijke opdracht tot een goed einde kunnen brengen. Overbodig om te zeggen dat ze ook spoedig een echt koppel vormen. Ze verhuizen naar Londen, waar het leven meer routine is. Tot Max de mededeling krijgt dat zijn vrouw wel eens een spionne zou kunnen zijn en, als dat zo is, hij haar onmiddellijk moet doden. Op die manier kruipt er ook nog een hoop hitchcockiaanse suspens in het gegeven. Hoe het afloopt, ga ik niet verklappen, maar als je genoeg Hollywoodfilms hebt gezien, weet je het zo ongeveer wel. Intussen combineert Zemeckis “ouderwets” vakmanschap met alles wat de hedendaagse regisseur ter beschikking staat aan technisch mogelijkheden. Het resultaat is geen grootse cinema, maar ik kan je verzekeren dat je er heel wat kijkplezier aan beleeft. Zeker als je, zoals ik, kan genieten van Hollywoodklassiekers die sporadisch op televisie te zien zijn. K.T.
Op de praatstoel
8 december 2016
11
Praten met Hendrik Verwoerd junior, zoon vermoorde Zuid-Afrikaanse premier
“Mijn vader heeft rechtvaardig geregeerd” Onze medewerker Hector van Oevelen verblijft dezer dagen, en dat voor enkele maanden, in Zuid-Afrika. Hij is er onder meer te gast bij Hendrik Verwoerd Jr., zoon van de in 1966 vermoorde Dr. Hendrik Verwoerd, toenmalig eerste minister van het land en zogenaamde architect van de apartheid. Van Oevelen nam de gelegenheid te baat om hem voor ’t Pallieterke enkele vragen te stellen. ‘t Pallieterke: uw vader, Dr. Hendrik Verwoerd, was eerste minister toen hij op 6 september 1966 in het parlement in Kaapstad met vier dolksteken om het leven werd gebracht. Hoe heeft u, en de andere kinderen, dat ontstellende nieuws toen vernomen? Hendrik Verwoerd Jr.: “Ik was toen student in Stellenbosch. Ik woonde daar een lezing bij die werd onderbroken door een dominee die kwam vragen of hij mij even kon spreken. Hij vertelde mij dat hij niet wist wat er precies was gebeurd, maar dat pa was aangevallen in het parlement. Hij stelde voor mij naar Kaapstad te brengen om daar zelf te gaan horen wat er juist gebeurd was. Op de radio was enkel kort melding gemaakt van een aanslag. In het parlement heerste duidelijk grote verwarring, maar ik mocht binnen. Toen de waarnemende eerste minister mij zijn deelneming kwam betuigen, wist ik dat de aanval fataal was geweest. De verwarring was overigens begrijpelijk: er konden rellen uitbreken bij de zwarte bevolking. De politie moest de kans krijgen om op alles voorbereid te zijn.” ‘t Pallieterke: hoe hebben zijn tegenstanders in de politiek en in de media op zijn dood gereageerd? Hendrik Verwoerd Jr.: “Verrassend. Geen blijdschap in de vijandige kranten, maar veeleer erkenning voor zijn waardige wijze van regeren en voor de goeie aspecten van die regering. Zijn politieke tegenstanders hebben zijn dood ervaren als een tragedie. Vijandige aanvallen van zwarten waren ook nooit tegen vader gericht, maar tegen anderen. Zij konden niet met feiten aantonen dat de regering van Dr. Verwoerd onderdrukkend was. De grote aanvallen zijn pas gekomen in de jaren zeventig en tachtig, en de vijandige toon tegen Dr. Verwoerd is pas in de jaren negentig te horen geweest, want in zijn tijd waren de zwarten van mening dat zijn regeerperiode zeer voorspoedig was geweest.” ‘t Pallieterke: onder het bewind van Dr. Hendrik Verwoerd kende Zuid-Afrika een grote economische heropleving, maar er waren ook de zware rellen van Sharpeville met 69 doden. Kan het zijn dat de eerste minister van deze veelrassige natie te veel gefocust heeft op het blanke deel daarvan en te weinig aandacht heeft gehad voor het welzijn van de zwarte meerderheid? Hendrik Verwoerd Jr.: “Je moet je inleven in de tijdsgeest. Het is niet makkelijk om vandaag een oordeel uit te spreken over toen. De zwarten vonden wellicht dat de blanken bevoordeeld werden, maar wat was de oplossing? Volgens de zwarten was die oplossing eenzijdig: volledig stemrecht. De vrijheid van het Afrikanervolk was voor hen niet van tel. Voor mensen van vandaag misschien moeilijk om in te zien, maar de Afrikaners waren van oudsher van mening: “Dit is Afrikanerland. De zwarten zijn hier tijdelijk welkom, maar dit is niet hun land.” Vader heeft de moed en het inzicht gehad om die gevestigde mening enigszins bij te stellen. Hij heeft ingezien dat mensen die in een land wonen, ook stemrecht moeten krijgen, maar daarvoor mochten de Afrikanerrechten niet prijsgegeven worden. De Afrikaners mochten niet beroofd worden van het land dat zij hadden opgebouwd. Niet eenvoudig op te lossen, maar met goede wil van ieder volk moest het haalbaar zijn. Desnoods, als de thuislanden te klein worden voor de zwarte bevolkingsaanwas, moet de Afrikaner vrede nemen met een kleiner gebied: een kleiner gebied met macht, liever dan een groter land zonder macht. Daarmee ging vader tegen de gevestigde mening van de Afrikaners in, maar geleidelijk hebben die dat begrepen, hoewel meningsverschillen bleven bestaan. Die visie is ook nooit aanvaard door Mandela, die het hele land wou hebben, zonder enig begrip voor de Afrikaners die hun eigen land in vrijheid wilden bewonen.”
‘t Pallieterke: heeft uw vader, zoals in de rest van de wereld voor waarheid wordt aangenomen, de apartheid uitgevonden? Hendrik Verwoerd Jr.: “De apartheid werd reeds veel langer door de Britse regeringen in de Kaap toegepast, met beperking van bewegingsvrijheid en eigendomsrecht. Heel de wereld kende toen dat soort koloniaal beleid. Apartheidswetten waren er al voor de Afrikaner dit land heeft geregeerd, maar apartheid is onderdrukken: de meerderwaardige blanke beschaving tegenover de minderwaardige zwarte. Het zijn niet de Afrikaners die dat hebben uitgevonden. Integendeel, reeds in de tijd van de Voortrekkers (Nederlandse vlucht uit door Britten geannexeerde Kaapkolonie tussen 1830 en 1850, nvdr) heeft Piet Retief gestreefd naar samenleven met zwarten. Hij is gaan onderhandelen over een plek voor de Voortrekkers in het land, waarop ze vreedzaam konden leven naast de zwarten. Hij heeft verschillende overeenkomsten gesloten met wederzijdse erkenning. De blanken waren geen onderdrukkers, maar moesten zich uiteraard verdedigen tegen diefstallen en overvallen. De Afrikaners hebben de regering overgenomen van de Engelsen met veel apartheidsregels. Hendrik Verwoerd heeft hun onderdrukkend systeem verzacht. Hij wou competitie vermijden, omdat competitie vijandschap schept. Voor mijn vader lagen
de voorbeelden in de rest van de wereld voor het oprapen. Hij heeft voor Zuid-Afrika beter gewild. ” ‘t Pallieterke: mogen we stellen dat de politiek van uw vader hoofdzakelijk is bezield door twee belangrijke thema’s: het groot probleem van de arme blanken na de grote crisis van de jaren 1930 en zijn vurige wens om van Zuid-Afrika een republiek te maken? Hendrik Verwoerd Jr.: “Beide drijfveren hangen samen met zijn streven naar vrijheid voor de Afrikaner. Hij wilde zijn volk vrijwaren van overheersing door getalsmatig sterkere groepen en hij wou een republiek na wat hij ervaren had in de jaren na de Tweede Vryheidsoorlog (1899-1902). Hoe vind je een oplossing voor een volk dat zo verarmd is? Hij wou voor dat volk in een vrije republiek een nieuwe toekomst. Al zijn idealen komen neer op welzijn scheppen voor eigen volk. Regeren over zwarten was een erfenis waar hij ook iets aan wou veranderen, verbeteren. Geen overheersing van de ene over de andere, maar samenleven in goeie verstandhouding. Natuurlijk zijn in onze geschiedenis voorbeelden te vinden van onderdrukking, van Afrikaners die zwarte werkers onderdrukten, maar die kregen geen goedkeuring van hogerhand.” ‘t Pallieterke: zou Zuid-Afrika er anders hebben uitgezien indien uw vader niet was vermoord, m.a.w. indien hij zijn beleid van gescheiden ontwikkeling had kunnen afmaken? Hendrik Verwoerd Jr.: “Zeker en vast! Ook historici stellen die vraag. De hele situatie zou
Staatsman ‘t Pallieterke: uw vader wordt erkend als één van de intelligentste staatsmannen die Zuid-Afrika ooit geregeerd hebben. Zal hij in latere geschiedenisboeken ook niet herinnerd worden als de leider die trouwe partijleden en succesvolle zakenmannen als de magnaat Anton Rupert van zich vervreemd heeft door een utopie te blijven najagen als de enige samenlevingsvorm voor het Zuid-Afrika met vele rassen: afzonderlijke ontwikkeling. Hijzelf wou het geen apartheid noemen, maar onder die naam is het wel in heel de wereld bekend geworden en afgekeurd. Hendrik Verwoerd Jr.: “Mijn vader was niet zo hardhoofdig of koppig dat hij geen alternatieve mogelijkheden en kritiek van mensen wou onderzoeken. De geschiedenis zal oordelen. Het is makkelijk om terugkijkend fouten te ontdekken. Hoe beoordeel je problemen van je eigen tijd met het oog op de toekomst? Mijn vader had te maken met een ingewikkelde samenloop van omstandigheden. Hij werd geconfronteerd met een eenheidsstaat vol verschillende volkeren. Vraag die hij moest beantwoorden: hoe schep je een bevredigende en rechtvaardige toekomstsituatie zonder na-ijver tussen die verschillende volkeren? Hij zag slechts twee mogelijkheden waartussen hij moest kiezen.”
Tegen uitbuiting “Ofwel Zuid-Afrika aanvaarden als eenheidsstaat en alle belangen in evenwicht proberen te krijgen zonder overheersing van de ene groep over de andere, maar dat vond vader geen rechtvaardige oplossing. Ofwel volgens praktische omstandigheden vrijheid voor alle volkeren. Mijn vader verkoos deze optie. In de eerste plaats heeft hij daarbij aan het Afrikanervolk gedacht waarvoor hij zich verantwoordelijk achtte, maar ook alle andere volkeren moesten volgens hun eigen cultuur, hun eigen lot kunnen bepalen. Hij besefte heel goed de noodzaak van een sterke economische ontwikkeling in het voordeel van iedereen. Daarover verschilde hij wel van mening met financiële experts als de sigarettenmagnaat Anton Rupert. Vader had gezien hoe in de rest van Afrika zakenlie-
den voor eigen profijt misbruik maakten van goedkope arbeid en goedkope grondstoffen ten nadele van de inheemse bevolking. Omdat vader dat niet wou voor de zwarten in Zuid-Afrika, heeft hij zich verzet tegen het voorstel van economen om zakenlieden toe te laten in zwarte gebieden. Alleen zwarte zakenmensen mochten zich daar vestigen, zonder buitenlandse inmenging. Hij wou geen uitbuiting zoals in de rest van Afrika. Had zwart Zuid-Afrika al niet het gevoel te zijn uitgebuit door de blanken? Het mag dan vandaag utopisch klinken, maar een andere keuze vond mijn vader geen betere keuze.”
Nationalistisch, zonder strijd en met verdraagzaamheid “Een eenheidsstaat vond hij dan weer een utopie. Vandaag zien wij hier de strijd die hij had voorzien. Het is toch wel merkwaardig dat na 22 jaar ANC-bewind een kleinere volksgroep, de Khoisan - de oorspronkelijke bewoners van Zuid-Afrika die zowel door zwart als door wit uit hun gebieden zijn verdreven -, nu eigen stamverbanden eist, met eigen leiders. Zij willen weer hun eigen cultuur kunnen beleven met erkenning van eigen hoofdmannen, precies wat vader gewild had in plaats van een samenleving één man één stem, met afbraak van de natuurlijke stamverbanden. De economie, hoewel noodzakelijk, zag hij daarbij slechts als een instrument om de volksidealen waar te kunnen maken.
anders geweest zijn. Zijn hele benadering was rationeel, sterk en duidelijk. Vader was geen onbuigzame mens die zijn eigen mening met alle macht wou doordrukken. Die grote aangroei van de zwarte massa had hij niet voorzien, maar ook daar zou hij op ingespeeld hebben. Als je iets wil doen, meende hij, dan moet je je afvragen of dat je dichter bij je ideaal brengt. Indien niet, moet je aanpassen, niet aan de “liberalen” (linksen), maar aan de noden van de bevolking. Aanpassen aan de noden van de vrije republiek. En worden de zwarte getallen te groot voor hun thuislanden, dan moet het Afrikanerland kleiner, zo niet verlies je het hele land.” ‘t Pallieterke: had Dr. Verwoerd sterke argumenten ontwikkeld om zijn politiek - van ieder volk in Zuid-Afrika zijn eigen thuisland met zijn eigen regering te geven - tot het uiterste te kunnen blijven verdedigen? Hendrik Verwoerd Jr.: “Ja, in het boek met zijn toespraken komt dat duidelijk naar voren: het is de enige rechtvaardige oplossing, maar daarmee was hij nog niet klaar. Wel heeft hij telkens weer de richting aangewezen die ZuidAfrika uit moest. In een eenheidsstaat zoekt de mens steeds de macht en is er altijd strijd tussen de verschillende groepen. Dus moet elk volk een eigen land krijgen waarin het zich afzonderlijk kan ontwikkelen met eigen taal, eigen cultuur, eigen godsdienst, enz. Dat is ook niet de hemel op aarde, vond Dr. Verwoerd, want strijd blijft onvermijdelijk, maar als elk volk een vaste basis heeft, zal er minder strijd zijn.” ‘t Pallieterke: uw vader zou groot respect genoten hebben van zwarte stamhoofden. Kunt u dat bevestigen, of is het een sprookje dat de officiële propagandadiensten van de Zuid-Afrikaanse regering de wereld in hebben gestuurd? Hendrik Verwoerd Jr.: “Vaders leven bewijst dat het geen sprookje was. Toen hij ‘minister van Naturellenzaken’ (bevoegd voor het doorvoeren van apartheidswetten, nvdr.) was, is hij persoonlijk de zwarte volkeren gaan bezoeken en heeft hij met hun leiders onderhandeld over zijn beleid. De stamhoofden gingen vriendschappelijk met hem om en gaven hem geschenken mee als hij vertrok. Vader was optimistisch gestemd, omdat hij van die stamhoofden zoveel dankbaarheid ondervond. Steeds heeft hij de stamverbanden gerespecteerd. Voor hij in de gevangenis belandde, heeft ook Mandela hem benaderd, maar die had zichzelf aangesteld, zonder gezag bij de zwarten. Omdat hij door niemand gemandateerd was, weigerde vader met hem te spreken. In de steden werden toen zwarte raden gekozen, maar Mandela wou daar niks mee te maken hebben. Matanzima van Transkei, waar Mandela geboren was, vond diens negatieve instelling totaal misplaatst en probeerde hem daarvan af te brengen, zonder resultaat. Dr. Verwoerd kreeg van de zwarten veel meer steun dan Mandela.” ‘t Pallieterke: hebben jullie, de kinderen, de officiële verklaring van de nieuwe regering - dat de moord gepleegd was door een zwakzinnige - als waarheid aanvaard, of hadden en hebben jullie vraagtekens daarbij? Hendrik Verwoerd Jr.: “Onze reactie daarop is sterk gevormd door de eigen gezindheid van mijn ouders. Na de eerste aanslag kwam die gezindheid hierop neer: geen wraak, laat het gerecht zijn gang gaan. Na de noodlottige tweede aanslag hebben wij als familie de zaak ook overgelaten aan de overheid. Wij hebben aanvaard dat de moordenaar, Tsafendas, geestelijk gestoord was. Dat is ons bevestigd door een bevriende neurochirurg die de man langdurig heeft onderzocht. Nochtans heeft een onderzoekscommissie het “eigenaardig” gevonden dat zo’n geestesgestoorde man, na een paar weigeringen eerst, toch zo’n job kon krijgen. Jaap Marais, van de Herstigte Nasionale Party, heeft daar in zijn boek over de aanslag ook ernstige vragen bij gesteld. Het minste dat gezegd kan worden, is dat er in elk geval onbekwaamheid in het spel is geweest. Pikant detail: zowel de eerste aanvaller als de tweede waren patiënten van een communisHector van Oevelen tische neuroloog...”
12
Cultuur
8 december 2016
BOT in Venetië
Podium
Het Brussels Operettetheater (BOT) werkt het ganse jaar met jonge talenten in diverse concerten in en rond Brussel. In de eindejaarssfeer komt BOT nog meer aan bod met een reeks voorstellingen van een bekende operette. De Weense operetteen walsenkoning Johann Strauss jr. blijft daarbij vaak de meest geliefde componist. Hij was niet alleen de componist voor het grote publiek, ook Verdi, Wagner en zelfs Brahms bewonderden hem. Bij een uitvoering van “An der schönen blauen Donau” schreef Brahms op de waaier van Strauss’ weduwe “Leider nicht von Brahms”. Hoewel de laatste Oostenrijkse keizer regeerde tot 1916, wordt de dood van Strauss junior in 1899 vaak beschouwd als het einde van het oude keizerlijke Wenen. BOT koos voor “Eine Nacht in Venedig”, een evocatie van een carnavalsnacht. Achter de maskers valt de hiërarchie van rang en stand weg. Zoals bij zijn andere operettes wordt een lichtvoetig verhaal over verleiding en intriges verpakt in walsen, polka’s en taratella’s, maar vooral in luchtige melodieën. Bij de protagonisten staat de hertog van Urbino, tenor Geoffrey Degives, centraal, maar dan
volgen een vissersmeisje, een barbier, een kok en een keukenmeid. Voor die rollen worden sopraan Nathalie Denyft, tenor Mitch Raemaekers, bariton Lionel Couchard en sopraan Trees Beckwé ingezet. Het zijn toptalenten in volle ontplooiing. Het is sinds ruim twintig jaar de vaste opdracht van BOT jonge talenten een echte kans te geven. Naast de solisten is er een uitstekend koor en kan beroep gedaan worden op het City of Brussels Orchestra. Het geheel staat onder de leiding van de veelzijdige dirigent Stijn Saveniers. “Eine Nacht in Venedig” gaat van start in 30CC/Schouwburg te Leuven op zaterdag 10 december om 14.30 en 20 uur. Dan volgt het Kaaitheater te Brussel op 21 december (uitverkocht), 22 en 23 december, om 20 uur. FDC
Vlaamse kunst in Frans-Vlaanderen (1) Twee oud-hoofdsteden van Vlaanderen liggen in Frans-Vlaanderen. Vanzelfsprekend is daar heel veel Vlaamse kunst te zien. Niet enkel in de musea waar we dan spontaan aan denken, zoals het Musée de Flandre in Kassel, of het Paleis voor Schone Kunsten in Rijsel. Er is nog heel wat te ontdekken in kleinere stadjes met soms vergeten musea. We beginnen langs de kust. zestiende eeuw over carnaval. Bijna de helft komt uit de Nederlanden. Zo is er interessant werk van Aegidius Sadeler en Pieter I de Jode, die een mooie ets maakte over het befaamde carnaval in Venetië. De meest recente kunstenaars zijn James Ensor en Rik Wouters, met het prachtige ‘Carnaval in Bosvoorde’ uit 1911. Duinkerke is al een tijdje bezig met het hertekenen van zijn museumlandschap. Het Museum voor Schone Kunsten, waar de Antwerpse school ruim vertegenwoordigd is, zal een nieuwe bestemming krijgen. Een aantal topstukken is uitgeleend aan andere musea. ‘Achilles verraadt zichzelf voor Ulysses’ van Antoon van Dyck is te zien in Louvre-Lens. Ook het Musée de l’Hotel Sandelin in SintOmaars herbergt voorlopig heel wat werken uit Duinkerke.
Sint-Winoksbergen Calais (Kales) werd tijdens de Tweede Wereldoorlog grondig verwoest. Nadien bouwde men in de stad twee musea: een groot Internationaal Centrum voor Kant en Mode, in een voormalige textielfabriek, en een Museum voor Schone Kunsten, met de historische collectie en ook hedendaagse kunst. Calais was ooit een Engelse enclave met handelsroutes naar Vlaanderen en Parijs. Die internationale openheid kenmerkt ook de verzameling van het Museum voor Schone Kunsten. Naast werken van Auguste Rodin, van wie de schitterende ‘Burgers van Calais’ voor het stadhuis staan, toont het museum een brons van de Vlaamse kunstenares Yvonne Serruys (1873-1953). Het museum aan de kust heeft grote belangstelling voor strand- en zeegezichten. Er zijn mooie aquarellen van de belangrijkste lokale kunstenaar, Louis Francia (17721839), in zijn tijd een Europese beroemdheid. Er is een interessante marine uit 1675 van Ludolf Backhuysen, één van de specialisten van het genre. Daar tegenover hangt ‘Les Ostendais à Calais’ (1934) van Henry Lhotelleir. Een zeeman staat voor een café met op het venster: ‘Men spreekt Vlaamsch’ (zie afbeelding).
Grevelingen en Duinkerke In Grevelingen huist het Musée du dessin et de l’estampe originale in een fort uit 1528. Het toont tekeningen en afdrukken in verschillende technieken op papier. Het museum geniet een internationale faam. Het bezit een ruime verzameling werken uit de Oude Nederlanden. Die begint bij Pieter Bruegel de Oude, gevolgd door Antwerpse kunstenaars die in dezelfde zin werkten, zoals Jakob II de Gheyn, Peeter Verbiest, Joan Galle, Pieter van der Heyden en Raphael I Sadeler. Dankzij de schenking van een verzamelaar uit ons land bezit het museum een buitengewone selectie prenten vanaf de
Tijdens de revolutionaire periode ‘kreeg’ het museum in Duinkerke een zeventigtal werken uit de nabijgelegen Sint-Winoksabdij, die volledig werd gesloopt, op de toren na. Het kleine stadje Sint-Winoksbergen heeft een mooie Berg van Barmhartigheid, gebouwd in 1630, waar het de kunstcollectie toont. Men vindt er vooral oude Vlaamse kunst en een zeer grote verzameling oude tekeningen, bekend als de verzameling-Verlinde. Pierre-Antoine Verlinde werd geboren in 1801 in Sint-Winoksbergen en verhuisde naar Antwerpen, waar hij assistenttekenen werd aan de academie. Verlinde was vooral een kunstexpert en -handelaar. Na zijn dood stuurden de erfgenamen 1.600 tekeningen naar zijn geboortestad. Recent onderzoek bracht aan het licht dat er zich tussen die stapels bladen enkel pareltjes bevinden. Topstuk is de schitterende tekening ‘Aanbidding van de Heilige Maagd door de herders’ van de jonge Antoon van Dyck. Uit dezelfde periode zijn er tekeningen van Jan Broeckhorst, een leerling van Jordaens en Rubens. Het gaat om acht ontwerpen voor wandtapijten over het leven van Apollo. Een dergelijke volledige reeks gewassen tekeningen van rond 1660 is zeer uitzonderlijk. Al even bijzonder zijn de 38 bladen van Abraham van Diepenbeeck, die in de eerste helft van de zeventiende eeuw in Antwerpen werkte. In een bovenzaal toont het museum twaalf schilderijen op koper over de martelingen van de apostelen, toegeschreven aan de zeventiende-eeuwer Robert van den Hoecke. Ook zo een volledige serie is zeldzaam. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat internationale tentoonstellingsmakers de weg naar het kleine Sint-Winoksbergen hebben gevonden.
MMMV
Alle informatie (ook in het Nederlands) over de musea in Frans-Vlaanderen: www. musenor.com.
Taalgrens en fiscale raude In de strijd tegen fiscale fraude spuide onderzoeksrechter in fiscale fraude Michel Claise afgelopen weekend in La Libre Belgique kritiek op minister Johan van Overtveldt. N-VA-Kamerlid Rob van de Velde reageert met cijfers over het laatste rondje fiscale amnestie (uit 2013), waarbij ook ontdoken kapitaal kon worden geregulariseerd. Daaruit blijkt dat 6.323 dossiers boven water kwamen, waarbij in 1.228 gevallen ook het verjaard kapitaal werd geregulariseerd. Goed voor 1,27 miljard euro extra in de schatkist. De regionale verdeling van die 1.228 dossiers is merkwaardig. In ruim 972 gevallen ging het om een Vlaams dossier. Dat is ongeveer de helft van alle Vlaamse dossiers die bij de drie rondjes fiscale amnestie naar boven kwamen (2.048). In Wallonië en Brussel gaat het om amper 6 procent van de gevallen (256 op 4.275 dossiers). “Het is duidelijk dat hier geen sprake is van een gelijkwaardige behandeling van de belastingplichtigen”, meent Van De Velde. Ofwel is er in Wallonië en Brussel een lakser vervolgingsbeleid, ofwel werken de gewestelijke BBI-directeurs “regionaal” verschillend. We zetten ons zwart geld in op de eerste optie…
Taalgrens en klimaat Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) wil een snelle doorbraak forceren in de klimaatdiscussie met Wallonië, Brussel en de federale overheid. In Het Nieuwsblad liet hij er geen twijfel over bestaan. Nu de Vlaamse klimaattop succesvol werd afgesloten, definieert hij de volgende uitdaging ‘Richting 2030 kijken’, maar dan wel zo dat Vlaanderen, Wallonië, Brussel en de federale overheid deze keer “dezelfde inspanning” doen. “Als Europa 35 procent vermindering van uitstoot vraagt, dan geldt dat voor iedereen.” Dat lijkt hem een fair voorstel, in plaats van jarenlang te pingelen en te discussiëren. “De klimaatdoelstellingen van 2020 - een verminderding van de broeikasuitstoot met 15 procent ten opzichte van 2005 werden uiteindelijk als volgt “verdeeld”: 15,7 procent voor Vlaanderen, 14,7 procent voor het Waals Gewest en 8,8 procent voor het Brussels Gewest. De vorige onderhandelingen over een klimaatakkoord duurden zes jaar.
Taalgrens en lawaai De Vlaamse regering roept een belangenconflict in tegen het Brussels Gewest omdat zijn strenge geluidsnorm meer vliegtuigen naar het Vlaamse luchtruim jaagt. Volgens De Standaard had Vlaams minister Ben Weyts (N-VA) reden genoeg “om de communautaire ‘vrede’ te doorbreken”. Het vorige belangenconflict dateert van 2014 en ook toen waren de vliegroutes de aanleiding. De Brusselse regering is van plan de luchtvaartmaatschap-
Discriminatie In Nederland heeft de discussie over Zwarte Piet bijzondere, hoewel perfect voorspelbare gevolgen. Zoals geweten is de overgrote meerderheid van de bevolking niet gediend van het anti-Pietengedoe, ook de niet-blanke Nederlanders (veelal van Surinaamse of Antilliaanse afkomst). Velen van hen vonden het even fijn om hun al flink bruine gelaat nog een tint donkerder te maken voor het sinterklaasfeest. Maar enkelen onder hen kregen al slecht nieuws: de organisaties, scholen of bedrijven waar ze sinds jaren naartoe trok-
pijen niet meer toe te laten om de geluidsnormen boven de hoofdstad te overschrijden. De Vlaamse Rand moet dan maar meer vliegtuigen en meer lawaai slikken. De Vlaams Leeuw brult, nu federaal minister van Mobiliteit François Bellot (MR) werkt (maar vooral blijft werken) aan een nieuwe vliegwet. De Vlaamse regeringspartijen, N-VA op kop, legden Bellot het vuur aan de schenen. De Vlaamse regering doet er nu een schepje bovenop. “De N-VA heeft steeds beloofd om deze legislatuur op federaal niveau geen olie op het communautaire vuur te gooien. Maar via een omweg, de Vlaamse regering, gebeurt het nu toch… Geen toeval dat Weyts zich op het dossier profileert”, schrijft De Standaard. Lees: het zijn daar “vrede-brekers”… Een omschrijving die – mocht ze als steek richting N-VA zijn bedoeld - kant noch wal raakt. Wat gebeurt er nu concreet? Het dossier gaat naar het Overlegcomité van regio’s en federale overheid. Komt er een compromis uit de bus? De nieuwe Brusselse regel wordt om te beginnen zestig dagen geschorst. Het wordt er wel uitkijken naar de christendemocraten. Hun leden vroegen de partijtop in bepaalde gevallen een ‘herfederalisering’ van bepaalde dossiers te “overwegen”. Zou één CD&V’er uit Vlaams-Brabant deze aanbeveling voor dit taaie communautaire dossier letterlijk nemen?
Taalgrens en verschil Vlamingen en Walen verschillen van visie over mobiliteit, gezondheidszorg, en noem maar op… Herfederaliseren dan maar, zoals de CD&V-basis vraagt, of nog meer splitsen, vraagt Pieter Lesaffer in De Standaard, er stilletjes op wijzend dat voor de leden van CD&V (veel minder voor de partijtop) een en ander weer achteruit mag gaan rijden: van het Vlaamse naar het Belgische niveau. “Het maakt niet uit, zolang het maar beter bestuur oplevert”. De federalisering van de jongste vijftig jaar was te veel loodgieterij, nu moet het huis afwerkt worden. “De huidige versplinterde staatsstructuur kost ons bakken geld en te veel verloren energie”. Het communautaire thema omschrijft hij als “een emotionele zaak, die gaat over identiteit, taal, erkenning en een gedeeld verleden”. Goed geprobeerd, maar een rederering met grendels aan. Wie die jongste vijftig jaar analyseert, weet dat er veel meer in het spel is: een afgebakende autonome gemeenschap heeft veel meer dan alleen maar culturele eigenheid. Ze is – in het geval van Vlaanderen – ook uitgegroeid tot een geografische, politieke, mentale en economische entiteit. Alleen wie dat in het debat meeneemt, zal beseffen dat niet de autonomie, maar wel de geforceerde terugkeer naar een ontbindende Belgische entiteit alle efficiëntie van het bestuur hypothekeert. Precies het Belgische niveau houdt krampachtig vast aan het verleden.
ken, gaan vanaf volgend jaar de “policor-toer” op en aanvaarden enkel nog roetveegpieten. Maar daaraan kunnen de niet-blanke Nederlanders niet meedoen, want het effect van de vegen is nauwelijks zichtbaar, waardoor ze dus niet langer vermomd zijn. Dus is het voor hen einde verhaal. Of hoe het gezeur als zou Zwarte Piet bepaalde bevolkingsgroepen uitsluiten, er juist toe leidt dat niet-blanken worden uitgesloten. Maar dat zal voor de anti-Piet-zeloten wellicht ‘collateral damage’ zijn. Erger nog: de gediscrimineerde niet-blanke Piet-liefhebbers krijgen het verwijt ‘geassimileerde zieke geesten’ te zijn. Het geeft te denken...
Boeken
8 december 2016
13
Heldenhulde voor onze ‘jongens’ Honderd jaar geleden woedde de Groote Oorlog volop. Aan het IJzerfront werd nog een tweede conflict uitgevochten, namelijk dat tussen de Vlaamsgezinde manschappen en hun Franstalige militaire meerderen. Ondanks de al bestaande wetten ten voordele van de Nederlandstaligen werden die wetten schier elke dag op brutale wijze verkracht. Zelfs over de gesneuvelden werd geredetwist. Vlaamse gesneuvelden werden begraven onder een Franstalig Belgisch houten kruis. Of zoals een Vlaamse aalmoezenier het beeldend verwoordde: “Moest ik met een Frans uithangbord bij Sint-Pieter aankomen dan vloog ik zeker als verrader van mijn volk aan de deur…”
Joe English Het was een goed idee van Uitgeverij Vrijdag (of van Karl Drabbe, die de afdeling non-fictie leidt) een boek te laten maken over Heldenhulde, de Vlaamse gravendienst aan het IJzerfront. Op de voorkaft van het boek staat weliswaar ADVN-medewerker Frank Seberechts als samensteller van het boek vermeld, maar het meest interessante deel, en in feite het leeuwendeel, van het netjes uitgegeven boek, is van de hand van Jan Huijbrechts. Niet alleen schreef hij al heel wat over de Vlaamse Beweging, maar op zijn naam staat al een reeks militair-historische studies. Voor de Eerste Wereldoorlog werden soldaten zonder al te veel plichtplegingen in massagraven begraven. Tijdens de oorlog van ’14-’18 kwam daar verandering in. Door de veelheid aan slachtoffers en de lange duur van de oorlog werd van de begrafenissen meer ‘werk’ gemaakt. Nochtans bleven er grote verschillen bestaan tussen de teraardebestellingen van gewone soldaten en officieren. Voor de Vlamingen, vooral de studenten dan, was het uitsluitend in het Frans markeren van de graven van gesneuvelde Belgische militairen een flagrante schending van de wet op het gebruik van de landstalen in het leger van 1913. Het was een brug te ver. De Vlaamsgezinden ergerden er zich terecht blauw aan. Hiertegen werd actie ondernomen.
De Limburgse frontaalmoezenier Paul Vandermeulen was de eerste die de kat de bel aanbond. Tegen dit “schreeuwend onrecht”, zoals hij het noemde, diende een eigen Vlaamse actie ten voordele van de Vlaamse gesneuvelden ondernomen te worden. Zo ontstond Heldenhulde. De talentvolle organisator dr. Jozef Verduyn bundelde de diverse krachten en zorgde voor een duurzame dodenherdenking. Officieel werd op 15 augustus 1916 de Stichting Heldenhulde opgericht. Documenten uit die tijd bleven echter niet bewaard. Naast Verduyn moeten we hier de namen van Frans van den Heuvel, Hilaire Gravez, Filip de Pillecyn, Cyriel Verschaeve en Jan Guldentops vermelden. De grafzerk die door Joe Englisch op zijn kamer in het college van Veurne voor studentenleider Firmin Deprez ontworpen werd, werd als model voor Heldenhulde gebruikt. Het Keltisch kruis met als opschrift AVV-VVK met daarboven de opwiekende zeemeeuw van Albrecht Rodenbach behoort nog steeds tot de rijke Vlaamse symbolenwereld. In april 1917 werden de eerste heldenhuldezerkjes geplaatst.
Oeren Het wel en wee van Heldenhulde wordt door auteur Huijbrechts met veel verve uit de doeken gedaan. Parallel hieraan schetst de auteur ook de evolutie van de officiële militaire gravendienst, Dienst der Militaire Graf-
steden. Het hoeft wel niet geschreven dat die Belgische organisatie en de Vlaamse Heldenhulde regelmatig met elkaar in de clinch lagen. Het moet voor de militaire begrafenisonderneming niet bepaald leuk geweest zijn dat de ‘Vlaamse’ duurzame stenen grafzerken meer gewild waren dat hun eigen houten kruisjes. Gaandeweg werden er meer en meer AVV-VVK grafzerken op de begraafplaatsen geplaatst. In de loop van de zomer van 1917 werd de repressie tegen Vlaamse verenigingen aan en achter het front meer en meer voelbaar. Onder meer de geestelijke raadsman Verschaeve werd met overplaatsing bedreigd. Op 17 juni 1918 werd zelfs dr. Verduyn naar een militair hospitaal in het zuiden van Frankrijk overgeplaatst. Een dieptepunt kende Heldenhulde in februari 1918, toen op de begraafplaats van Oeren (bij Alveringem) een reeks Vlaamse zerkjes beklad werd. Het AVV-VVK werd systematisch dichtgecementeerd. Frustrerend voor de mannen van de Frontbeweging was dat de Belgische overheid niets deed om de daders te ontmaskeren. Eenieder wist dat de daders Belgische geniesoldaten waren die in opdracht handelden. Het boek eindigt met het verhaal van de eerste IJzerbedevaarten. Het IJzerbedevaartcomité was de feitelijke erfgenaam van Heldenhulde en kweet zich heel verdienstelijk van zijn taak. De grafschendingen van Oeren werden naadloos geïntegreerd in het verhaal over het grote onrecht dat Vlaanderen aangedaan werd. De herstelbedevaart (Oeren 19181923) van augustus 1923 leidde niet alleen tot een publieke doorbraak, zij betekende tevens een aansluiting met het politieke Vlaams nationalisme. We vermelden hier vooral de naam van Jeroom Leuridan. Thans resteren 137 heldenhuldezerken uit de Eerste Wereldoorlog, waarvan 52 op Belgi-
sche militaire begraafplaatsen. Thans staan ze nog steeds symbool voor ons Vlaams erfgoed, of voor “rust heerlike held onsterfelik in uw steen”, zoals Victor Brunclair dichtte. Enkele biografische nota’s (‘casestudies’ zoals dat tegenwoordig heet) sluiten het boek af. Het boek bevat tientallen illustraties, eindnoten, bibliografie en een personenregister. Kortom, een boek voor kennisvergaring.
Pieter Jan Verstraete
Frank Seberechts (red.), “Onsterfelijk in uw steen: soldatengraven, heldenhulde en de Groote Oorlog”. Antwerpen, Uitgeverij Vrijdag, 2016. Ill., 240 blz. gen. met flappen, 29,95 euro. ISBN 978 94 6001 489 5 Het boek is te bestellen door overschrijving op het rekeningnummer van ’t Pallieterke, BE82 4096 5194 9168, van 29,95 euro (+ 6 euro verzendingskosten) met vermelding ‘Heldenhulde’. U kan het boek ook bestellen via onze webwinkel:
www.pallieterke.net
De weg naar radicale verzoening
“Ik heb nooit begrepen dat Abou Jahjah in bepaalde linkse kringen omarmd werd als een soort vrijheidsstrijder die de arme moslims wilde bevrijden van de onderdrukking.” In zijn nieuwste boek “De weg naar radicale verzoening” pleit radicalisatiespecialist Montasser AlDe’emeh voor, jawel, een radicale ver-
Racistisch kiesbedrog We hebben nog nooit Wouter van Bellingen aan het woord gelaten, maar het moet eens de eerste keer zijn, zei de maagd. In een vraaggesprek van 16 juli dit jaar in De Morgen vonden we toevallig deze passage. De Morgen: in 2009 lag u al eens overhoop met de sp.a, toen Daniël Termont als lijsttrekker over u heen was gesprongen, en u een hertelling vroeg. “Ooit komt de waarheid daarover wel aan het licht. Ik stond als onafhankelijke kandidaat op de lijst. Om middernacht was ik verkozen en kon ik niet meer worden ingehaald. ‘s Morgens bleek ineens dat Termont toch meer stemmen had dan ik.
zoening tussen autochtonen en (islamitische) allochtonen. Dit klinkt misschien een beetje soft, maar de grootste verdienste van dit boek is dat Montasser taboedoorbrekend werkt en harde kritiek levert op een aantal attitudes en mentaliteiten bij vele moslims van (hoofdzakelijk) Marokkaanse origine. Het boek is een lang interview afgenomen door Jan Lippens, ex-journalist van De Morgen, De Standaard, VTM en Humo en momenteel werkzaam bij Knack. Op de achterflap staan lovende commentaren van Ludo Abicht, Robert Fisk en Rudi Vranckx. (Overigens, hoe de Brit Robert Fisk in staat is een Nederlandstalig boek te lezen en te interpreteren, is ons een raadsel. De citaten van Abicht en Vranckx geven bovendien de indruk dat het hier eerder gaat over algemene uitspraken over AlDe’emeh in plaats van reacties op z’n jongste publicatie.) Het denken van de in Jordanië geboren maar in OostVlaanderen opgegroeide Palestijn AlDe’emeh is geëvolueerd. Zijn centrum “De weg naar”, dat als doelstelling had teruggekeerde Syriëstrijders herop te voeden, bestaat niet meer. Meer zelfs, hij vindt nu dat men terugkeerders helemaal niet kan heropvoeden en dat een repressieve aanpak de enige mogelijkheid is. Waar je volgens Montasser wel werk van moet maken, is preventie om te voorkomen dat er nog jongeren richting Syrië vertrekken. Toen ik belde om een hertelling te vragen, ging dat nog. Twee uur later lukte het niet meer.” De Morgen: wat suggereert u daarmee? (grijnst) “Niets. Maar is het ooit niet gebeurd dat men in Gent een hoop kiesbrieven in de vuilnisbak heeft gevonden? Ik ben er gerust op dat iemand ooit zal vertellen wat er toen precies is gebeurd.” Einde citaat. We kunnen daar alleen uit afleiden dat racistische blanke socialisten de verkiezingen vervalst hebben om te beletten dat een arme zwarte verkozen zou worden in plaats van hun halfgod Termont. Trouwens, Van Bellingen heeft het niet helemaal begrepen. Termont is natuurlijk als lijstduwer over hem gesprongen, niet als lijsttrekker.
Op welke manier verzoenen? De radicale verzoening bestaat er niet in dat we samen de gitaar nemen, “peace and love” zingen en in elkaars armen vallen, nee, ze bestaat erin dat we een kat een kat noemen, de problemen bij naam noemen, en ook die houdingen en denkbeelden bij Marokkanen die problematisch zijn aanklagen. Iets wat ‘t Pallieterke al meer dan dertig jaar doet, dus. Dat leidt in het boek af en toe tot leuke uitspraken in de zin van: “Niet de cartoons van Charlie Hebdo maken het geloof van moslims belachelijk, dat doen ze zelf”, “De EU hoeft uiteraard geen muren te bouwen, maar ze moet wel haar grenzen veel strenger controleren en bewaken”, “Weet je dat Hitler in Brusselse cafés en theehuizen onverbloemd wordt verheerlijkt?”, en wat vluchtelingen betreft: “Ik ben voorstander van opvang in de moslimlanden zelf, waar de oorlog niet woedt”. We gaan verder: “In feite heeft de AEL de deur op een kier gezet voor de politieke islam”, “We moeten de botsing van beschavingen erkennen, want we hebben ze veel te lang bijna krampachtig ontkend”, “Sommige moslims zetten kinderen op de wereld omdat dat kinderbijslag en andere sociale voordelen oplevert. Ik verzin het niet”. En: “Ik roep op tot verzoening met seculiere
Biepost lonkt...
waarden en normen. Wie de problemen onderschoffelt en onderschat, belemmert net die verzoening.” Nou moe! AlDe’emeh zegt dingen die politiek correct Vlaanderen niet wil horen, wat irritatie oproept. En de eerste geïrriteerde is, jawel, interviewer Jan Lippens, die in het boek Montasser trakteert op vragen en opmerkingen genre: “Scherpt u de vooroordelen over de moslimgemeenschap in België niet aan?”, “U geeft de islamofoben gelijk: die moslims zijn onderontwikkeld en achterlijk”, “Een kalifaat in Brusselse wijken? U overdrijft”, “Daders van terreur hebben volgens u geen rechten meer?” En: “U veralgemeent zoals de meest platvloerse populisten en islamofoben.”. “De weg naar de radicale verzoening” is een goed boek dat als basis kan dienen voor een verdere dialoog tussen autochtonen en bepaalde islamitische allochtonen. Of Montassers boek in die islamitische kringen gelezen zal worden, is lang niet zeker. Wat gaat u doen om ook met hen verder taboebrekend te dialogeren, en uw denkbeelden te confronteren met de hunne, mijnheer AlDe’emeh? Montasser AlDe’emeh, “De weg naar radicale verzoening”, uitgeverij Polis, 2016, 159 blz., prijs 19,95 euro. ISBN 9789463101936
14
Brieven
8 december 2016
Brief van Flupke
De index
Pallieterke, De kogel is door de kerk. Vanaf januari van volgend jaar wordt mijn loon geïndexeerd met 193.000 euro. Dat komt door de wet op de civiele lijst. Die wet bepaalt dat het bedrag van die lijst (12 miljoen euro) om de drie jaar geherwaardeerd wordt vanaf 2014, op basis van de evolutie van de reële salarissen van de algemene administratie van ons Belgiekske. Het wordt hoog tijd voor die aanpassing, want ons Matil heeft de laatste maanden altijd te weinig geld om de wekelijkse boodschappen te doen. En met de kerst- en nieuwjaarsperiode in het verschiet, moet ze een beetje opletten om de eindjes aan mekaar te knopen. Twee weken geleden is ze zelfs met een halflege boodschappenmand thuisgekomen van de Aldi. Ze had enkele artikelen moeten terugleggen omdat er niet genoeg geld meer op haar rekening stond. Sinds de speelgoedafdeling van de warenhuisketen met de grote “C” het Pietenpact ondertekend heeft, gaat ze niet meer naar de favoriete winkel van schoonzus Claire. Al het bovenstaande is om u met andere woorden te vertellen dat ik word gelijkgesteld aan alle loontrekkenden van dit land, die om de zoveel maanden ook hun loon zien verhogen door de index, op voorwaarde dat de regering niet te veel “sprongen” ingebouwd heeft. Er was eveneens goed nieuws te melden van het bezoekenfront. We mochten voor de eerste keer officieel bij onze noorderburen op de koffie gaan met Koning Pils en zijn Máxima. Wat praten die twee toch zo een mooi Nederlands. Het was een heel goede gelegenheid voor Hare Majesteit om die taal een beetje bij te spijkeren. Als logopediste heeft ze de theorie onder de knie en weet ze wel hoe het moet, maar het klinkt niet altijd zo mooi uit haar Frans bekje. En het was ook een gelegenheid om de moeilijkheden met onze eigen familie voor een paar dagen te kunnen ontvluchten. Omdat we geen geld hadden om cadeautjes te kopen voor het koninklijke paar der Nederlanden, gaven we maar een stukje Limburg in de plaats. Dat kost ons persoonlijk dan geen cent! Sommigen menen dat dat niet strookt met de eed die ik gezworen heb bij mijn aantreden, maar dat is dan hun interpretatie. Enfin, de royale groeten uit La(e)ken van uw koning, Hare Majesteit de koningin, de kroonprinses en de ganse sibbe. Flupke van België
Voetbalsupporters
Witte Piet
Pallieterke, De “supporters uit de harde kern” van Standard Luik hebben andermaal kans gezien in de actualiteit te komen en hun geliefde club grote schade toe te brengen. Maar de voetbalclubs hebben wel een en ander in de hand gewerkt door destijds grote faciliteiten te geven aan de “spionkoppen” van weleer, die in feite geëvolueerd zijn tot agressieve organisaties die meer geïnteresseerd zijn in het bestrijden en treiteren van de collega’s uit het andere kamp dan in het voetbalspel zelf . Het zou voor de politie toch een koud kunstje moeten zijn de grootste raddraaiers te lokaliseren en te neutraliseren? Maar ja, ook daar zijn ze slim, want als er geen voetbaloorlogen meer zijn, wordt hun job overbodig en kunnen zij bij wijze van spreken ergens het verkeer gaan regelen. Laat hen beginnen met iedereen die, met de rug naar het veld, met een megafoon zijn aanhang opruit, onmiddellijk uit het stadion te weren. Dan is al veel opgelost. En die reuzengrote vlaggen die het zicht van veel supporters belemmeren, hebben, samen met oorverdovend tromgeroffel, ook geen zin. Maar dat is waarschijnlijk een te eenvoudige oplossing.
Hubert Buysse - Deinze
Ronaldo, Messi… Pallieterke, Voetbal-Leaks leert dat rijke voetballers hun centjes op legale manieren buiten de handen van de immer grijpgrage overheden hebben geplaatst. Dat wordt ons door de (s)linkse media op een zodanige manier voorgesteld dat wij (het lompe volk) verbolgen zouden moeten zijn over zoveel onethisch gedrag. Terwijl diezelfde grijpgrage overheden, onze volksvertegenwoordigers (dat woord bestaat, maar de functie niet), zich belastingvrije inkomens, premies, megavergoedingen en voordelen gegund en gestemd hebben. En dát zou dan géén onethisch gedrag zijn? Voor wanneer Politici-Leaks?
Marc Bertrand - Edegem
Kruisende woorden oplossing 1034
A B C D E F G H I J K L
Pallieterke, Sinterklaas heeft ons net verlaten, en de hetze betaald door de belastingbetaler tegenover onze Zwarte Piet zal dan voor een jaartje voorbij zijn. Roetpieten, halfbloedpieten. De domper op het kinderfeest is weeral gezet. Steeds moet ik dan denken aan het debat op tv van een geboren Afrikaan tegenover Kathleen van Brempt (sp.a). Om uit de impasse te geraken stelde men voor Pieten in allerlei kleuren te creëren. Daar voegde de Europese volksvertegenwoordigster aan toe: “Ja, en waarom geen witte Zwarte Pieten?” Om Europees volksvertegenwoordigster te worden moet men geloof ik goed kunnen tateren en mag men dan zelfs de reinste onzin uitkramen. Roger Lambrechts – Lille-Wechelderzande
De “founders” en de “pitches” van “start it @kbc” Van een vriend die al lang strijdt tegen wat hij noemt de gruwelijke verengelsing van onze taal, ontvingen wij een persbericht uitgaande van de “Bank van Hier”, ook genoemd de bank die uw taal spreekt. Hieronder de belangrijkste passages uit dit persbericht. Het gaat over een zitting op woensdagavond in de Boerentoren. De titels spreken voor zich. Demo Day: “14 pitches, 2 awards!” en “Start it @kbc: 3 jaar Belgische start-up-cultuur”. Origineel gevonden. Een greep uit de teksten: “Drie jaar geleden gaf Start it @kbc ons land een fikse injectie van innovatief ondernemerschap. Met de oprichting van ’s lands grootste start-up community bracht het een aardverschuiving in de Belgische startup-cultuur teweeg. Tijdens Demo Day op 30/11 blikken we samen met u terug én vooruit.” Volgt de tussentitel 14 pitches: “Een kritisch publiek van 300 captains of industry, investeerders en ondernemers overtuigen van een innovatieve business, en dat op 3 minuten tijd. In ware Silicon Valley-stijl demonstreren 14 jonge ondernemers van eigen bodem tijdens de allereerste Demo Day de durf, het innovatief denken én de public speaking skills die ze zich op korte tijd eigen hebben gemaakt.” Weer een tussentitel: 2 awards. “Twee Belgische start-ups vallen op Demo Day in de prijzen. De start-up die door het publiek verkozen wordt als beste pitcher, gaat naar huis met de Prijs Eddy de Nys. Daarnaast reikt Start it @kbc de felbegeerde Start it @kbc Award uit, een beloning voor het bedrijf dat de échte start-up vibe uitademt.” Volgende tussentitel: 3 jaar start-up-cultuur. “Ontdek het verhaal achter 3 jaar incubatorwerk in België. Wat is de visie van de founders
Pallieterke, Door Vredeseilanden werd in 2007 tegen uw medewerker Thierry Debels - die onthulde dat van de ingezamelde gelden slechts 15 procent (!) werd besteed aan hun maatschappelijk doel - klacht ingediend voor laster. Quid met de andere 85 procent? Hoe is het nu, bijna tien jaar later? Na negen jaar besliste het hof van beroep van Brussel uiteindelijk dat Debels is vrijgesproken en dat zijn analyse van deze ngo juist was. (DS 29/11, p. 7). Kan hij ook de vele lokale vzw’s en diengelijken die hier ten lande kostelijke publiciteit voeren en logge administraties onderhouden niet eens doorlichten? Net als ik ontvangen duizenden anderen meerdere malen per jaar bedelpost van Kom op tegen Kanker, Licht en Liefde, Damiaanactie, Gaia en dergelijke. Dikwijls met stylo’s en andere gadgets. Sommige vzw’s krijgen ook nog rijkelijk subsidies van de belastingbetaler en genieten fiscale voordelen. Hoeveel procent van hun inkomsten gaat werkelijk naar concrete hulp aan de doelgroepen die ze beweren te helpen? Bravo, Thierry, spit maar verder en been maar uit, zoals we regelmatig van je mogen lezen in ons ‘t Pallieterke.
Jean van den Noortgaete - Koksijde
Straatnaam
Zijn vrijheid? Pallieterke, “Als je in Brussel de straat oversteekt, kijk je niet naar de verkeerslichten, maar wel naar de auto’s. Dat ligt mij en geeft een gevoel van vrijheid.” Aldus Sammy Mahdi, de Iraaks-Vlaamse voorzitter van CD&V-Molenbeek in De Standaard. Hopelijk heeft die man geen rijbewijs.
Willy Verschueren - Kontich
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
ABONNEMENTEN • BINNENLAND 3 maanden € 28,60 6 maanden € 57,20 1 jaar € 114,40 1 jaar steunabonnement € 250 • BUITENLAND Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.
E
R
T
I
N G E N
E M P A
T H
I
E
X O X
N E O X
S
E
P
X
A B B A
D G X
P
E
S
S
A R
I
R A
X N U Y
I
S
X N B
A
U M
T
S
X
I
X
S
X
B
E
L
G A
K
F
T
K B
X
E
L
X N O T
A
V
E
R
J
A A R D A G X
R
U R
X
A R C O X
Y O G A E U X
X
X
A
T
E
E
L
T
X
J
R O O F
T
X
A R
E
A
T
L
S
X W E D E
T
A
R
X
A
Pagadder
Proficiat Debels
H O E
P
op start-up-land? En waar mag de community zich in 2017 aan verwachten? Kennismaken met de pitching skills van 14 high potential start-ups? Wie dacht dat start-ups bohémiens zijn die voor de gratis koffie naar de co-working space komen, heeft het mis. Dag in dag uit werken deze ondernemers de ziel uit hun lijf om hun business te doen slagen. Veertien van hen zullen u daarvan overtuigen met een straffe pitch op de Demo Day. Ze krijgen uitgebreide coaching in de Start it Academy, een uniek trainingsprogramma op maat van jonge bedrijven. Zo worden ze gecoacht op het vlak van sales, how to get funding, marketing, team-vorming, enz. Via storytelling leren ze ook hun business te pitchen aan een publiek van potentiële klanten en investeerders. Met het Buy froms Startups programma matcht Start it @kbc de startups bovendien met gevestigde bedrijven, om hen aan eerste referentieklanten te helpen.” Tot daar de persmededeling. Onze vriend heeft er nog steeds koppijn van, en wij evenzeer. Wij hopen dat onze lezers ervan bespaard blijven. Anders is een aspirine van Bayer nog altijd de beste medicijn. En de bijsluiter is leesbaar.
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Cuperusstraat 41 2018 Antwerpen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen en administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgende rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168
BIC KREDBEBB
Pallieterke, Ik lees deze week in mijn lijfblad dat ze in Breendonk de Cyriel Verschaevestraat niet meer zien zitten en er een andere naam willen aan geven. Zou het meteen mogelijk zijn om in alle Vlaamse steden en gemeenten - en dat zijn er nog heel wat - waar een Kardinaal Mercierplein of -laan is, deze ook een andere naam te geven? Want deze naam stoort mij heel erg.
Willy Buelens - Z aventem
Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter: Bruno de Winter: 1945-1955 Hoofdredacteur Jan Nuyts: 1955-2000 Hoofdredacteur Leo Custers: 2000-2010 Hoofdredacteur: Karl Van Camp Verantw. uitgever: Karl Van Camp
Sport
8 december 2016
Het degradatiespook
Roskammen
De dag nadat geel-blauw zich had gered tijdens zijn laatste wedstrijd van het seizoen 2015-‘16, had ik toevallig een afspraak met Jan Ceulemans in zijn tweede thuis, Westerlo. Er hing nog een geur van bloed, zweet en tranen, en vooral van bier, veel bier… De opluchting was van de gezichten af te lezen. De ontlading was groot. Men was bang dat, als men degradeerde, het door het nieuwe systeem zeer moeilijk, om niet te zeggen onmogelijk, zou worden om nog ooit terug te keren naar eerste klasse. Men mag niet vergeten dat Westerlo bijna het hele seizoen niet van de laatste plaats weg was geweest, dat eist zijn tol. Daarbij hadden ze de laatste match hun lot niet meer in eigen handen. De redding was een mirakel. Jan Ceulemans sprak op zijn gekende toon: “Er zijn niet elk jaar wonderen en zeker niet met dat budget.” We zijn nu zes maand later en het verleden herhaalt zich. De Kempenaars zitten weer opgezadeld met de ‘rode lantaarn’. De bijl hangt weer boven hun hoofd. Op mirakels moeten ze waarschijnlijk niet meer rekenen dit seizoen, want er is al ééntje gebeurd in Anderlecht, waar ze zijn gaan winnen. Verleden week kregen ze nog een mokerslag te verwerken. Het bedrijf Soudal, de grootste geldschieter die beloofd had de club over te nemen, heeft afgehaakt. Zijn de ratten het zinkende schip aan het verlaten?
Miserie bij Club Brugge Van het woord degradatie had ik nog nooit gehoord toen ik bij Anderlecht speelde. Tijdens mijn eerste seizoen bij Club Brugge, in 1981-’82, maakte ik voor het eerst kennis met het degradatiespook. De nieuwe campagne begon nochtans vrij goed. Ik speelde als libero, met voor mij Pol op de Beeck, een talentvolle maar onervaren voorstopper. Het klikte vrij goed tussen ons.
Voetbalschimmen Gille van Binst
Voormalig Anderlechtcoryfee
De waarheid en haar rechten Na het weekeinde is de “tussenstand” in het crossduel Wout van Aert versus Mathieu van der Poel acht tegen vier. Wout won in Francorchamps, zoals verwacht, Mathieu in Mol, ook zoals verwacht.. De voorsprong van de Nederlandse kampioen op de wereldkampioen blijft daardoor even ruim. Vier keer verlies op rij, in Ruddervoorde, Asper-Gavere, het Duitse Zeven en Hamme, leidde bij Van Aert niet tot paniek. “Mijn tijd komt met de zware (modder)crossen zonder gepruts met balkjes, brugjes en een teveel aan bochtenwerk” wist hij. Francorchamps dus. Vraag is of Wout met zijn uitleg besefte dat hij ook het verschil aanreikte tussen de betere wegrenner (Van der Poel), die op snellere veldritcircuits uitblinkt, en de op zwaardere omlopen heersende crosser (Van Aert), die op de weg een bescheidener statuut etaleert. Zo wil het een al decennia ongeschreven wet die de volbloedcrosser, dromend van ook een imposante erelijst als wegrenner, toch altijd in vraag wil blijven stellen.
Zelfkennis Daarom was de verbazing groot dat de week voor de uitwedstrijd tegen RWDM Anton Ondrus werd aangeworven, een Tsjechische international. Waar die ineens vandaan kwam, was voor iedereen een raadsel. Na enkele trainingen werd hij als libero in het elftal geparachuteerd tegen de Brusselaars. Ik werd opnieuw rechtsachter. Ondrus was een beer van een vent, maar vrij traag. Later bleek dat die man een zwaar auto-ongeval had gehad en motorisch niet honderd procent in orde was. We verloren met 2-1, en toen is de miserie begonnen. Dan was er nog Spitz Kohn, onze trainer, die van FC Twente kwam. Die man kon zijn trainingen absoluut niet doseren. Hij liet ons trainen als gekken, met als gevolg ontelbare gekwetsten. We moesten soms jonge spelers opstellen waarvan ik de naam zelfs niet kende. Ik voelde mij soms een babysitter. Uiteindelijk hebben we hem buitengeflikkerd. We hebben ons op het nippertje kunnen redden, met de hulp van de vrienden, als je weet wat ik bedoel...
Gille van Binst
De waarheid heeft ook in deze haar rechten. Als Van Aert zelf zegt dat het “wel lijkt alsof hij geen bocht kan nemen”, dan geeft hij gewoon toe, en dat siert hem, dat zijn rivaal een completere en dus betere renner is. Daardoor kan Van der Poel meer mikken op een stevig palmares als crosser dan Van Aert op een palmares als wegrenner. De Nederlander is dat echter niet van plan. Hij stelt dat zijn definitieve overstap naar de weg slechts een kwestie van tijd is. Of Van Aert dezelfde stap kan overwegen, is veel minder zeker. Op grond van al getoonde zelfkennis is het allicht beter dat hij vol voor de cross blijft gaan. In die discipline maakt hij stellig meer kans om het spoor van Eric de Vlaeminck, Roland Liboton en Sven Nijs te volgen dan dat van Rolf Wolfshohl of Zdenek Stybar. Laat staan van Roger de Vlaeminck, tweevoudig wereldkampioen cross, in 1968 als amateur en in 1975 als prof. Maar die titels verbleken bij zijn erelijst als wegrenner met o.a. drie zeges in Milaan-Sanremo, vier in Parijs-Roubaix en liefst zes in de rittenkoers Tirreno Adriatico. Ook Roland Liboton, vijfvoudig wereldkampioen veldrijden zonder erelijst als wegrenner, liet al verstaan dat Van Aert beter niet aast op een grote wegcarrière. Hij noemde “een te druk wegproting staan ze erbij, kijken ernaar en doen ze of hun neus bloedt. Vraag het maar aan de van zijn voetstuk getuimelde redder van Antwerp, Bico met de ijzeren knuisten, die ook de knepen van het ‘vak’ kent.
En maar trainen
Met de koopjesperiode in zicht Kristallen Fiets Het is weer de tijd van het jaar voor allerlei vieringen. Als verslaggevers, zelfbenoemde experts en wielercoryfeeën een gala organiseren, wordt er op een euro minder of meer niet gekeken. Alles wat naam heeft in het wielerwereldje was er, om gezien te worden. In groot ornaat, uiteraard. Vrouwelijk gezelschap van allerlei slag en in allerlei maten en gewichten, met alles erop en eraan, mocht evenmin ontbreken op het feestje waar olympisch kampioen Greg van Avermaet zijn zoveelste trofee van het seizoen in ontvangst mocht nemen. Het wordt stilaan een jaarlijkse sleur, want het is al voor de derde keer dat hij, als beste renner van het jaar, de Kristallen Fiets wint. Tot ergernis van zijn poetsvrouw, die het niet meer ziet zitten, want aan spullen om af te stoffen hebben ze geen gebrek ten huize van Van Avermaet.
Daar is hij weer Sport/Voetbalmagazine voert Luciano D’Onofrio nog eens ten tonele. Alsof het een openbaring is dat de voormalige ondervoorzit-
15
ter van Standard als makelaar en stroman niet slecht geboerd heeft met dubieuze transfers van een reeks spelers die hij, alsof het de normaalste zaak van de wereld is, als zijn persoonlijk bezit beschouwde. Nochtans was D’Onofrio in 2007 al veroordeeld voor heling en mocht hij geen officiële makelaarsfunctie meer uitoefenen. Alsof daarmee alle achterpoortjes steevast op slot waren. Dan kennen ze D’Onofrio, zijn trucs van luie Sjarel, en zijn connecties als notoir lid van de Marseillaans-Luikse vriendenkring nog niet goed.
Onder vrienden Het moeten straffe gasten zijn die D’Onofrio gaan tegenhouden als er rijkelijk te verhapzakken valt. Dat hij in goed gezelschap is, gaan we niet ontkennen. Er zijn er nog van dat slag die geregeld rondzwerven in de omgeving van voetbalstadions om daar hun niet altijd koosjere makelaarskunsten te vertonen. Heeft de voetbalbond dan geen vat op dat soort praktijken? Toch wel. Maar we mogen niet alles ineens willen. Het is kiezen of delen. Ze kunnen niet tegelijkertijd actie tegen racisme en ook nog eens tegen corruptie voeren. In afwach-
Alle dagen baantjes trekken, trainen en afzien om in topvorm te blijven. Zilveren medaillewinnaar op de Olympische Spelen in Rio, Pieter Timmers, heeft het er voor over. Hij offerde zelfs zijn vakantie op om deze week deel te nemen aan het WK korte baan in Canada. Met als enige ambitie om zichzelf te bewijzen na de afmattende reeks wereldbekerwedstrijden van de voorbije maanden. We krijgen al koude rillingen als we bedenken dat hij elke dag om zes uur ’s ochtends het dok in dook. Diens uurrooster is intussen wat soepeler geworden. “Dat heeft behoorlijk wat impact op zijn sociale leven”, zegt zijn oefenmeester die we ook niet horen klagen, nu hij een koppel uren langer onder de wol mag blijven.
Kat Ex-olympisch kampioen, en zoveel meer, Fred Deburghgraeve wist het al, en Pieter Timmers kan bevestigen dat het moeilijk is om met zwemmen in uw levensonderhoud te voorzien. Sponsoring is er nauwelijks bij, die wordt rijkelijk verspild aan verwende multimiljonairs die met een bal of met een tennisracket uit de voeten kunnen. Volgens zijn trainer kan Pieter Timmers op zijn minst nog vier jaar mee op topniveau. Laat het ons hopen. We wensen hem alvast alle succes van de wereld toe in Canada waar de valiezendragers en notabelen die elkaar in Rio voor de voeten liepen, overstelpt door het vele werk waar ze onder bezwijken, helaas hun kat gaan sturen.
Alles blijft mogelijk De eerste vrieskou heeft een aantal staartploegen duidelijk deugd gedaan, terwijl leider Zulte-Waregem en AA Gent bibbergeld betaalden en een kostbaar punt moesten toestaan aan respectievelijk Waasland-Beveren en Westerlo, die ge niet zult horen klagen over het verloop van de voorbije week. Reken daar het verlies van Eupen op het veld van KV Mechelen
gramma” als grote oorzaak van tegen Van der Poel geleden nederlagen. Om voluit de waarheid te spreken, had hij er moeten bij zeggen dat Van Aert, ook met een minder druk wegprogramma, tekortschiet om zijn rivaal te kloppen op veldritomlopen die de betere wegrenner nu eenmaaal beter liggen dan ploeteren in zand en modder.
Onopgemerkt Van de cross naar de weg, het was in de media voluit hoera geblazen bij het “grote” nieuws dat de Muur van Geraardsbergen, na vijf jaar van negeren, opnieuw zal regeren in de Ronde van Vlaanderen. Om het grootse van de herwaardering van een monument in “Vlaanderens mooiste” in de juiste verf te zetten, werd de vernieuwde omloop, met start in Antwerpen en aankomst in Oudenaarde, “plechtig” aan de pers voorgesteld in het stadhuis van Geraardsbergen. Parcoursbouwer Wim van Herreweghe stelde dat hij de Muur “zo dicht mogelijk” had aangesloten bij wat geldt als de “vaste finale”. Het maakt dat, na de klim op de Muur, nog 95 kilometer voor de wielen liggen. De kans dat die klim voor meer dan hooguit een eerste schifting in een gesloten peloton kan zorgen, is dan ook piepklein. Maar in de hoerastemming rond de nieuwsgaring van “een grote terugkeer” bleef die bij naar waarheid te stellen opmerking volledig … onopgemerkt. en de winst van Sint-Truiden tegen Moeskroen bij, dan wordt de kloof tussen de staartploegen almaar kleiner. Zo hebben we het graag, want het gevecht onderaan heeft ook zijn charmes. Het is niet omdat sponsor en deserteur Soudal nogal bruusk afhaakte en daar anders over denkt dat Westerlo eeuwig en drie dagen hekkensluiter moet blijven. De titel zal hen niet meer gegund zijn, maar Moeskroen, waar trainer Glen de Boeck de boter heeft gegeten, is aardig op dreef om de rode lantaarn over te nemen van Westerlo. Maar dat is voor een volgende keer.
Alles koek en ei Uit de Champions League gewipt met niet eens één schamel puntje, en ook nog bot gevangen in de achtste finale voor de beker. Het zijn zorgelijke tijden voor Anderlecht dat nu alles op alles moet zetten in de competitie. Dat zal de reden zijn waarom KV Kortrijk het moest bekopen in het Guldensporenstadion. Dat is meegenomen voor Anderlecht en ze hebben nog een zee van tijd om orde op zaken te stellen. Met de play-offs in het verschiet en de halvering van het aantal punten als extra bonus wordt het pas menens half maart. Om nog te zwijgen over de tweede transferperiode die eraan komt. De uitgelezen periode om koopjes te doen, truitjes te wisselen en grote kuis te houden. Voor het overige is alles zuivere koffie in de competitie.
Straffe toebak De bolleboos die het scenario bedacht voor het duel in 1B tussen Lierse en Antwerp mocht op een daverend applaus rekenen van de roodwitte fans na de onwaarschijnlijke gelijkmaker in de slotseconden. Terwijl die van Lierse na het harde verdict en de prijsgegeven winst, die drie minuten voor affluiten zo goed als zeker was, het maar een ondermaats scenario vonden. Maar wel een met een slot dat raar of zelden vertoond is. Daarmee zijn we bij de Antwerpse ploegen beland. Wilrijk-Beerschot zet zijn zegereeks voort en wekt de indruk dat het op één been kampioen gaat spelen in zijn reeks. Berchem Sport blijft ook in gunstige zin verbazen. Zoveel weelde zijn ze in de Scheldestad in jaren niet gewend geweest.
16
Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet Tegenklots Na zondag was het weer snel gedaan met lachen: in Italië verloor de linkse eerste minister Renzi, pro-EU, het door hem uitgeschreven referendum. Is die “golf” dan weer gestart misschien?
Niet inclusief Martin Schulz, de immer partijdige aftredende voorzitter van het Europees Parlement, betitelde de uitslag in Oostenrijk als “een zware nederlaag van het nationalisme en van het antiEuropees populisme”. Voor wie er nog aan zou twijfelen of nationalisten welkom zijn in de EU.
Presidentieel links Er zitten ongetwijfeld goede kanten aan de overwinning van Van der Bellen in Oostenrijk. Als wij zien hoe de linkerzijde hier te lande vurig voor de linkse presidentskandidaat opkwam, is er misschien niets meer dat hen belet om ook bij ons voor een presidentskandidaat op te komen. ‘t Is maar een idee.
Absurdistan Plofpizza “Alles gaat ontploffen. Allahu akbar!” Dat riep een boze klant aan de telefoon van de Carrefour in Kraainem, omdat die geen pizza’s aan huis wilde leveren. Wij beginnen te snappen waar “Allahu snackbar” vandaan komt. Al moet het in dit geval dan “Allahu pizzeria” zijn.
Duidelijk Het Minderhedenforum hield een “Openforumdag” in de Antwerpse deSingel. Wij plukten volgende zin van hun Facebookblad: “Wat zijn de kansen, uitdagingen en valkuilen van een samenleving waarin niet langer één cultuur dominant is, maar die bestaat uit een mozaïek
van allerlei verschillende culturen?” De denktatuur van de aangespoelde groepjes.
Red ons! Mogen wij onze vrienden van het Vlaams Kruis beleefd vragen te overwegen ten kantore een permanente hulppost te installeren? Immers, het was wéér van dat. Wouter van Bellingen, ook bekend als de gepatenteerde – of is ‘t gepietenteerde? – pietenpactverwerper, gaat nu het integratiepact vorm geven. Wij komen echt niet meer bij van het lachen.
Festiviteiten In de Oostenrijkse skioorden werd zwaar gefeest nadat de uitslag van de presidentsverkiezingen bekend werd. Niet omwille van de uitslag, maar omdat Michel de Oude nu niet zal oproepen hen te boycotten.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
A B C D E F G H I J K L HORIZONTAAL A. Persoon die nog niet kan stemmen B. Loofboom - Handgrepen C. Verhelpend D. Chroom(II)oxide - Deel van een groot Europees eiland E. Onzes inziens - Niet stevig - Medische adviesraad F. Middelpunt van de warenhandel en de geldhandel - Plek G. Type auto van Ford - Drukt fijn - Kiloampère H. Met spierkracht voortbewogen boot I. Franse rivier - Hoevedieren - Meester J. Oude lengtemaat - Limburgse gemeente K. Kwekende - Neon L. Lofdicht - Bekende Vlaming Toegangsprijs De oplossingen van het kruiswoordraadsel nummer 1034 vindt u op blZ. 14
abortusvereniging” seksuele voorlichting geven. Onaanvaardbaar, want de vereniging “staat op de zwarte lijst van Sensoa”. Interessant. Wij hebben nooit geweten dat een private (maar zwaar gesubsidieerde) organisatie als Sensoa bevoegd is om zwarte lijsten aan te leggen inzake seksuele voorlichting. Vertel ons eens hoe dat zit, Vlaams Parlement?
De stop erop In het Afrikaanse Gambia heeft de lokale dictator in verkiezingen de duimen moeten leggen. Men vertelt ons dat dit alles te maken heeft met het strikte asielbeleid van “den Theo”: als de Gambianen hier geen asiel meer kunnen aanvragen, nemen ze hun lot liever in eigen handen.
Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie
Een goede raad voor al wie naar Oostenrijk wil, om te gaan skiën. Gelieve zoveel mogelijk de linkerkant van de pistes aan te houden. Afglijden naar rechts, waar de zwarte pistes liggen, is absoluut verboden.
De roe voor Ruud Ruud Koopmans, de veelal in Duitsland werkende Nederlandse socioloog die eerder al met “onprettige” resultaten inzake moslimfundamentalisme in Europa de pers haalde, doet het weer. Bij ons weten is hij één van de eersten om in een artikel in de Nederlandse Volkskrant resoluut de meerderheidscultuur naar het voorplan te duwen. Hoe durft hij!
Staatsmonopolisten
Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be
www.deblauwevogel.be
Op een Edegemse school mocht een “anti-
Op het Noorderterras
Kruisende woorden 1035
Skiregels
8 december 2016
Verticaal 1. Nederlandse zanger 2. Spanje en Portugal - Schildpad uit ‘Jungle Boek’ - En dergelijke 3. Kapitein uit Jules Vernes ‘Twintigdui- zend mijlen onder zee’ - Snaarinstrument 4. Rivier in Schotland - Alfabet, ontwikkeld voor blinden 5. Op een andere plaats - Internetland code voor Venezuela - Naschrift (afk.) 6. Dochter van Cadmus (Gr. mythologie) - Familielid - Kinderdagverblijf 7. Ontbonden Europees land 8. Inrekenen 9. Deel van een werphengel - Wondvocht afscheiden 10. Verovering van een vesting 11. Celmateriaal dat van ieder mens uniek is - Japans kledingstuk 12. Getij - Hulpmiddel om iets te kunnen verplaatsen met spierkracht
Politie We zaten al een poos naast elkaar, ik en een man, zonder één woord te spreken. Het stoorde mij niet. Ik keek rustig rond. Ik observeerde de weinige wandelaars die over het terras liepen. Ineens greep de man mijn arm stevig vast en piepte: “Daar! Daar is er één!” Ik keek naar de Schelde, omdat ik dacht dat er een bijzondere boot voorbijvoer, maar ik zag er geen. “Wat scheelt er?”, vroeg ik. “Hier…, vlak bij ons”, hijgde hij. Ik keek onder de bank. Zat daar misschien een dier of zo? Niets! “Hij is er bijna”, zei de man. Hij wees naar een politieagent die kwam aangestapt. Toen die ter hoogte van onze bank was, keek hij naar ons. Ik knikte en hij groette terug met een handgebaar. “Een politieagent”, zei ik. “Ziet er een vriendelijke kerel uit.” De man naast mij bleef de agent nakijken tot hij van het terras verdwenen was. “Ben jij bang van de politie?”, vroeg ik. “Heb jij misschien iets mispeuterd?” “Neen”, antwoordde mijn buur. “Maar hij is een échte. Niet iemand die voor politieman speelt.” “Waarom ben jij er zo van geschrokken?” “Omdat ik nog eens een echte politieman in levenden lijve zie”, zei hij. “Je moet weten dat ik voor agenten veel respect heb. Ze staan bij mij hoog aangeschreven. Ze krijgen een zeer goede opleiding en ze staan daarna ten dienste van de maatschappij. Zij moeten zorgen voor onze veiligheid.” “Dan moet je toch niet zo lelijk doen als je er één ziet”, opperde ik. “Hoelang is het geleden dat jij een politieman zag, meneer?” Hij wachtte niet op een antwoord en ging verder. “Liep je vroeger door de straat dan ontmoette je regelmatig een politieagent, gewoonlijk de wijkagent. Dat gaf een gevoel van veiligheid. Ik kan nu de weken niet tellen dat ik er nog één zag.” “Nu je het zegt, in mijn buurt zie ik er ook geen meer”, moest ik toegeven. “Soms rijdt
er wel eens een politieauto door de straat. Zouden er nog wijkagenten zijn?” “Ik heb de indruk dat er geen meer zijn. En het is nog veel straffer. Niet ver vanwaar ik woon, was jaar en dag een politiekantoor waar je terecht kon. Dat kantoor is al een hele tijd gesloten.” Wat hij zei, gaf me een schokje. Ik vroeg me af of de man die naast me zat, misschien in mijn buurt woont. Op drie straten van mijn huis was jarenlang ons vast politiekantoor, tot het ineens gesloten werd. Mocht er nu een politieagent door mijn straat lopen, en ik wist van tevoren dat hij kwam, dan zou ik voor hem de vlag uithangen. Ik zei dat niet hardop tegen mijn bankbuur, want hij was duidelijk opgewonden. “Of we nu wel dan niet politieagenten in het straatbeeld zien, het is goed dat ze er zijn”, verzuchtte ik. “Tenslotte geven zij ons een gevoel van veiligheid.” De man lachte smalend. “Een onzichtbare kan je dat gevoel niet geven. Meneer, ik zocht op mijn pc waar in mijn buurt een politiekantoor is. Eerst moest ik de naam van de straat intikken waar ik woon. Op het scherm verschenen de burelen waar ik terecht zou kunnen. Ik schrok me een aap. Hoe oudere mensen uit mijn buurt in een van die zogenaamde dichtstbijzijnde politiekantoren moeten geraken, is mij een raadsel. Elk kantoor ligt op meer dan een half uur stappen. En het openbaar vervoer is een lachertje.” Zijn gezicht liep rood aan. “Al een geluk dat onze politieagenten goed zijn opgeleid”, suste ik. “Ik ben er vet mee. Ik voel me niet meer zo veilig als vroeger. Geen enkele agent meer in de buurt.” Nu was ik er zeker van dat hij in dezelfde regio woont als ik. Daarbij dacht ik aan mijn vrouw, die het niet prettig vindt als we met de auto ’s avonds laat thuiskomen. Ik zet haar eerst thuis af en parkeer de auto drie straten verder in de huurgarage. Dan loop ik in het donker naar huis. Zij is pas blij als ik binnenstap.
TdW