73ste jaargang • nummer 1 • donderdag 5 januari 2017
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
€ 2,20
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
Tussen radicaler links en rechts ligt de waarheid Onze sociale zekerheid wordt bedreigd. Dat is toch de aanhef van de nieuwjaarsbrief van de linkse voormannen in een opiniestuk in De Standaard. Ze zijn zo voorspelbaar, die elf heren (en twee madammen): haal het geld bij de rijken. Helaas gaat het om een soort simplistisch verbond dat gefrustreerd vaststelt dat de kiezer in zijn politieke keuzes een stuk realistischer is en dat de komende jaren ook wellicht zal blijven. Tenminste, als N-VA en CD&V er met het kopje bij blijven. Links heeft niet altijd ongelijk. Ondertussen werkt premier Michel naar een compromis binnen zijn ploeg over de fiscaliteit. De oprisping van Marc Leemans (ACV), De verstandige politici van CD&V weten ook Patrick Develtere (beweging.net) en Luc van wel dat veel Vlaamse kiezers het onophoudelijk geblaat over aanslagen op de kinderbijslag, de Gorp (CM) en co is niet nieuw, want het voorvreselijke werkloosheidsgraad (die er in Vlaanstel van de liberale ministers De Block en Borderen geen is), de ongelijkheid in het ondersus om de financiering van de sociale zekerwijs en het magische M-decreet, De Blocks heid bij elke begrotingscontrole te evalueren strengheid in de gezondheidszorg, OCMW’s en eventueel bij te sturen, dateert al van 28 in financiële nood, over een tekort aan sociale oktober. De inhoud verrast evenmin: responsabiliwoningen, over fileleed, over de culturele dissering - Wetstratees voor het simpele gegecriminatie erg ongenuanceerd vinden. ven dat de overheid het groeiende gat in de Nuance sociale zekerheid niet meer zonder meer wil Het valt te vrezen dat links voor de rest van dichtrijden - wordt meteen “sluipende onderdit jonge jaar en ook het jaar daarna zal blijfinanciering”, “hardheid” tegenover uitkeringsven huilen van ellende, hierbij compleet voorgerechtigden. bijgaand aan de realiteit dat middelen om sociEn de oplossing is zo mogelijk nog minder ale welvaart op te krikken beperkt zijn, zeker origineel: meer fiscale rechtvaardigheid. Lees: met de deuren open. Het valt echter te vrezen meer belastingen opleggen aan bedrijven en dat economisch rechts zal blijven ontkennen sommige particulieren. Daarmee stellen ze zich dat bij het grabbelen naar de middelen om even rigide op als de liberale partijen N-VA en welvaart te creëren ook de lasten “met meer Open Vld, voor wie elke sociale correctie van nuance” mogen worden verdeeld. de fiscaliteit er een te veel is. Tot wanhoop van “Bedrijven werken aan exit uit België”, CD&V die als partij van het midden wel uitgaat schreef De Tijd opvallend haastig. Johan van van nemen en geven en een verlaging van de Overtveldt twitterde gretig mee. Altijd priorivennootschapsbelasting blijft koppelen aan tair toegeven aan de honger van sommigen die een vorm van vermogensbelasting. “zaken doen” (lastenverlaging) is decadent. Kiezer Ach, natuurlijk, er zijn nog apenlanden waar Maar hoever kan CD&V gaan om Michel toch nul belastingen op het bord staat geprikt. We een compromis te gunnen? De partij zit met dachten als bij toeval aan Knokke. En met De een probleem: haar linkse achterban – het Tijd mee aan Monaco, waar de genieters graag veelkoppige apparaat van de partij - is electofiscaal samenkruipen, op een appartementje waarvan de deur nooit opengaat… Dreigen dat raal naar Groen gevlucht en stelt zich veel linkmet een beetje aanspraak op vermogenswinser op dan de traditionele CD&V-kiezer. sten “de bedrijven dit land verlaten”, is ziekeDie ziet ook wel in zijn dichte omgeving dat lijk. Wie daaraan toegeeft, jaagt finaal de ecosociale fraude en het oneigenlijk gebruik van uitkeringen en vergoedingen niet te ontkennomie naar landen waar sukkelaars voor een nen vallen. Die voelt ook wel dat elke nuance appel en een ei werken. ontbreekt in het populistische dogma ‘haal het Tussen de uitersten van (economisch) links geld waar het zit, bij de rijken’. Die weet ook en rechts leggen N-VA (lagere vennootschapsbelastingen) en CD&V (fiscale rechtvaardigdat de combinatie van veroudering én immiheid via meerwaardebelasting) hun politieke gratie problematisch is: onbespreekbaar voor het hele progressieve apparaat. Wie zal dat eieren. Concurrenten, maar ook bondgenoten betalen? Ah ja, die rijken hé… Was het maar van mekaar. Al lijkt de N-VA in sommige comzo eenvoudig. municatie hard haar best te doen om rechtsaf
in te slaan. Wat moeten we vinden van de blinkende voluntaristische grafiekjes van de partij? Van de wierook van Peter de Roover boven 55.000 “extra” jobs... de komende jaren. Eerst zien, en dan geloven, zeker in Brussel en Wallonië. Is het niet wijzer toe te geven dat we maar wat meesurfen met een iets roziger globale economische wind? De leukste grafische truc zat in de grafiek die een spectaculaire daling van het overheidsbeslag onder 50 procent moest illustreren. Van 50,2 in 2018 zakt die toch wel naar 49,8 in 2019 zeker… Terecht weggelachen. Het heet bij de N-VA dat onze koopkracht zal gaan stijgen? Zo zou blijken uit de verwachte evolutie van… de consumptie. Appelen en peren, terwijl we bij moeder thuis een andere rekening zien. Hebben we gemiddeld 100 euro meer nettoloon per maand? Mensen met een job misschien, maar werklozen, zieken, gepensioneerden, alleenstaanden, halftimers, et cetera?
Mayonaise Vinden de politici van deze regering een uitweg uit het kluwen van economische en sociale problemen? We zijn benieuwd. Het zal een verhaal zijn van geven en nemen. Op alle fronten. Theo Francken timmert aan de weg. In Het Laatste Nieuws geeft de mogelijke nieuwe voorzitter aan zijn liberale partijgenoten alvast een voorzet: “Op sociaal-economisch vlak ben ik zelf ook niet zo rechts…” Terecht maakt hij zich in Het Laatste Nieuws boos over het “morele superioriteitsgevoel van links”. “Ik ben rechts. En dan? Ben ik daarom een slechte mens? Ben ik een slechtere mens omdat ik criminele illegalen eindelijk op het vliegtuig zet? Ben ik een slechtere mens omdat ik elke vorm van asielfraude fervent bestrijd?” Helder was zijn verhaaltje over een oud Franstalig madammeke in Brussel: “Vous savez, l’intégration, c’est comme la mayonnaise. Als ge daar telkens een lepeltje olie bijvoegt en continu blijft roeren, dan komt dat goed. Maar als ge daar ineens een halve fles in kapt, dan
pakt ze niet meer, uw mayonaise.” Inderdaad, dat is er boenk op. In 2015 vroegen 44.760 mensen asiel aan, in 2016 (tot december) 17.131. In 2015 werd 52,7 procent van de aanvragen erkend; in 2016 54,8 procent. Franckens verhaal is dus ook op dat vlak een verhaal van het midden. En dat maakt hem populair. Alleen had hij naast en misschien zelfs eerder dan “de socialisten” ook Groen en het hele fanatieke apparaat van de christelijke arbeidersbeweging mogen vermelden. Het morele superioriteitsgevoel zit vooral daar.
Besluit In 2017 zal verder worden gewikt en gewogen. De eerstvolgende peiling (vermoedelijk door VTM, in januari) zal aantonen welke opties het meest succesvol zijn. De “superieure denkers” van het progressieve wereldje zullen wellicht weer ontgoocheld zijn. Omdat ze domweg al weken ‘mediatiek’ hun best doen om ook de PVDA boven de kiesdrempel te duwen. Goed nieuws voor sp.a en Groen? Geenszins. Maar ook omdat ook radicaal-rechts in veel landen kiest voor een socialer programma. “Ook Vlaams Belang bepleit een ‘zachtere’ sociale politiek”, merkt Marc Reynebeau op in De Standaard. In geen enkele democratie haalde radicaalrechts ooit een meerderheid van de stemmen. Dat zal in 2017 ook in de circa vijftien parlementaire en presidentsverkiezingen in Europa niet gebeuren. Maar radicaal-rechts zal meespelen op de schaakborden: in regeringen, als steun aan een minderheidsregering of onrechtstreeks in de agendasetting van het publieke debat en de partijlijn van de concurrenten. Wie op beide vlakken (sociaaleconomisch en maatschappelijk) een “verstandige” positie inneemt, kan daar uiteindelijk de vruchten van plukken. Niet alleen Vlaams Belang, ook N-VA en CD&V zullen daar dit jaar wel eens over nadenken. Want wie op één van beide thema’s fout inzet, zet zichzelf in de wind.
2 Actueel EU wil klimaat redden - maar doet dat amateuristisch Als de Europese Rekenkamer een verslag publiceert, dan lezen we dat, zeker als het over het klimaat gaat. Het ‘speciaal verslag’ nr. 31/2016 (‘Minimaal elke vijfde euro uit de EU-begroting aan klimaatactie besteden: er wordt ambitieus aan gewerkt, maar het risico dat het doel niet wordt gehaald, blijft groot’) werd in november van dit jaar gepubliceerd. Als ‘antwoord’ op klimaatverandering en de daarmee gepaard gaande aanzienlijke investeringsbehoeften heeft de Europese Unie toegezegd ten minste 20 procent van haar begroting voor 2014-2020 - dat wil zeggen één op de vijf euro’s - te besteden aan klimaatgerelateerde actie. ‘Deze doelstelling maakt deel uit van het leiderschap van de EU op het gebied van klimaatactie’, stelt de Rekenkamer. Nu ja, leiderschap?
Juiste besteding en/of politieke keuze De hamvraag die economen zich altijd stellen (ik behoor tot dat vreemde ras) is of de euro die uitgegeven wordt wel aan het best mogelijke doel wordt gespendeerd. Dat is uiteraard ook hier zo. Een euro die naar ‘klimaatgerelateerde actie’ gaat, kan bijvoorbeeld niet naar onderzoek en ontwikkeling in de informaticasector of naar armoedebestrijding in Europa gaan. En het gaat om erg veel geld. De Rekenkamer: ‘Volgens onze schattingen komt het streefdoel (in 2020) overeen met een toezegging van ongeveer 212 miljard euro.’ Volgens de Rekenkamer was het streefdoel van “ten minste 20 procent” van de EU-uitgaven een politieke keuze. Dat is een belangrijke opmerking. Er is dus geen wetenschappelijke ondersteuning voor die 20 procent. Bovendien vergeten we dat het na 2020 niet gedaan is met de monsterfinanciering voor het klimaat. In 2030 moet er volgens de EU een vermindering van de broeikasgasemissies zijn van ten minste 40 procent (ten opzichte van het
niveau van 1990). Het aandeel van hernieuwbare energie in het energieverbruik moet in 2030 ten minste 27 procent bedragen. Tot slot is er ‘het indicatief streefdoel’ om de energieefficiëntie met minstens 27 procent te verbeteren vergeleken met de prognoses van toekomstig energieverbruik. In 2050 beoogt de EU zelfs haar broeikasgasemissies met een percentage tussen 80 en 95 procent verlaagd te hebben ten opzichte van 1990 in alle belangrijkste sectoren.
Klimaatactie ‘mainstreamen’ De Commissie besloot om klimaatactie te “mainstreamen”. Dat is een duur woord en betekent gewoon de klimaatactie te integreren in alle beleidsterreinen, waaronder verschillende EU-financieringsinstrumenten. Dit omvatte ook het vaststellen van het streefdoel om één op vijf euro’s binnen het meerjarig financieel kader 2014-2020 van de EU te besteden aan klimaatgerelateerde actie. Dit betekent dat geen speciaal financieringsinstrument wordt opgezet, maar dat de doelstellingen in verband met de klimaatverandering moeten worden bereikt door de daarmee samenhangende kwesties te integreren in beleidsterreinen en in de bijbehorende middelen uit de EU-begroting. Dit kan worden bereikt door meer uit te geven aan bestaande klimaatgerelateerde programma’s, bestaande programma’s aan te passen of nieuwe programma’s en elementen te creëren, zoals selectiecriteria die meer gericht zijn op onderwerpen in samenhang met klimaatverandering.
Vlaamse muziek en identiteit Nooit eerder scoorden onze ‘eigen’ artiesten zo goed: de helft van de Vlaamse muziekmarkt werd in 2016 ingevuld door albums van lokale artiesten. K3 schreef voor het eerst sinds 2010 het best verkochte album in Vlaanderen op zijn naam, maar het grote nieuws zit elders: 48 van de 100 best verkochte albums waren van Belgische (Vlaamse) makelij, schrijft Peter Vantyghem in De Standaard. In de top tien van Ultratop, die muziekverkoop en downloads registreert, staan behalve twee albums van K3, ook platen van Clouseau, Tourist LeMC en Bazart. Zowat alle Vlaamse platen die dit jaar een beetje aandacht trokken staan in de top 100. Vorig jaar stonden er 38 lokale titels in de top 100, in de afgelopen tien jaar rond de 40 procent. Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië hebben een lokaal repertoire dat rond de 60 procent draait, mediterrane landen als Spanje en Griekenland scoren nog hoger. In Japan is het lokaal repertoire zelfs goed
Nattevingerwerk en amateurisme
5 januari 2017
amateurisme troef bij de aanpak van de (echte of vermeende) klimaatverandering.
Voor een programma dat over ruim 200 miljard euro gaat, zou je verwachten dat de EU het erg professioneel aanpakt. Maar dat valt dik tegen. Zo werd het ‘conservativiteitsbeginsel’, dat door de Wereldbank is ontwikkeld om overschattingen bij klimaatfinanciering te vermijden NIET in acht genomen. De Rekenkamer: ‘Deze nalatigheid leidde tot overschattingen van de aan klimaatactie toegekende bedragen.’ De Rekenkamer constateerde ook tekortkomingen in de rapportageregelingen. In tegenstelling tot andere internationale systemen verstrekt het traceringssysteem van de Europese Unie GEEN informatie over de bedragen die zijn besteed aan de mitigatie van en aanpassing aan klimaatverandering. Ter info: bij mitigatie wordt getracht de oorzaken van klimaatverandering aan te pakken door broeikasgasemissies terug te dringen of te beperken, hoofdzakelijk door het energieverbruik te verminderen, de energie-efficiëntie te verbeteren en het aandeel van hernieuwbare energie te vergroten. De Commissie heeft in het jaarlijks activiteitenverslag van 2015 ronduit erkend dat zij niet met zekerheid kon beoordelen of zij op koers lag om het percentage van 20 procent voor de periode 2014-2020 van het meerjarig financieel kader in zijn geheel te halen. De Commissie beoordeelde de vooruitgang in de richting van het streefdoel van 20 procent in de tussentijdse evaluatie van het meerjarig financieel kader die op 14 september 2016 werd gepubliceerd. Zij schatte dat 18,9 procent van de EU-begroting aan klimaatactie zou worden besteed. De Rekenkamer is veel kritischer: ‘Wij constateerden dat de cijfers voor 2014 en 2015 grotendeels waren gebaseerd op schattingen. Dit was met name het geval bij de Europese structuur- en investeringsfondsen.’ Kortom,
Kritische Rekenkamer Op belangrijke terreinen, zoals het Europees Sociaal Fonds, landbouw, en plattelandsontwikkeling en visserij, is het voornamelijk “business as usual”: er is geen sprake van een aanzienlijke verschuiving van deze middelen naar klimaatactie. De Rekenkamer is dan ook kritisch over het gevoerde beleid van de Commissie in deze belangrijke domeinen. De aanpak van de Commissie om het niveau van de financiering voor klimaatactie te beoordelen, is gericht op het vaststellen van geplande uitgaven. De Rekenkamer: ‘Plannen monden echter niet noodzakelijkerwijs uit in daadwerkelijke uitgaven en deze aanpak levert geen uitgebreide informatie op over de bereikte resultaten.’ Daarnaast komen bij deze traceringsmethode de financiële effecten van de EU-uitgaven aan klimaatactie via financiële instrumenten niet volledig tot uitdrukking en evenmin wordt er onderscheid gemaakt tussen financiering voor mitigatie- en aanpassingsmaatregelen.
Besluit Om de doelstellingen inzake klimaat in 2020 te halen, geeft de Europese Unie ruim 200 miljard euro uit. Je moet de vraag stellen of dat geld goed besteed is (wellicht niet). Maar zelfs als je weet dat die euro’s beter naar een ander doel waren gegaan (armoedebestrijding, of onderzoek en ontwikkeling) dan wil je graag weten wat het effect is en wil je vooral graag correcte cijfers krijgen. Zelfs dat is niet mogelijk. Europa wil het klimaat ‘redden’, maar doet zelfs dat amateuristisch.
Thierry Debels
Lenen wordt weer duurder
voor zowat 85 procent. Dat geldt ook voor de singles. Het belang van een sterk lokaal repertoire is zowel economisch als cultureel (meer inkomsten, meer investeringen in livecircuit). “Muziek maakt deel uit van de culturele identiteit van een volk. De overheid moet daarom de productie en de export van lokale muziek fiscaal ondersteunen”, vindt Olivier Maeterlinck van de Belgische Muziekvereniging BEA. De situatie in de verkoop van singles is iets minder goed, maar ook van minder belang. De lokaliteit is één zaak, de taal is er een andere. Van de honderd best verkochte liedjes in 2016, waren er bij ons amper vijf Nederlandstalig. Van de honderd best verkochte albums, waren dat er 22. In de Franstalige gemeenschap in België is de singlesmarkt nog heel wat lokaler gekleurd (18 singles in de top-100, 63 procent Franstalige albums op 100). Brussel en Wallonië behoren echter tot de Franse markt.
Twee risico’s voor de wereldeconomie
Uit de smalle beursstraat
De stille terugkeer van de ongezonde inflatie in Europa en China dat zich op een handelsoorlog voorbereidt, dat zijn de twee grote risico’s voor de wereldeconomie in 2017.
aan een hogere rentevoet moeten terugbetalen. Dat kan de lokale economieën in een recessie storten. Over Azië gesproken: daar situeert zich het andere risico voor de wereldeconomie. De relaties tussen de VS en China zullen er in 2017 niet op verbeteren. Iedereen staart zich in de nasleep van het Obamatijdperk blind op de spanningen tussen Rusland en de VS. Op termijn zullen het vooral de relaties tussen China en de VS zijn die naar of onder het vriespunt dalen. Met de nodige economische gevolgen. Spanningen met Rusland (1,8 procent van de wereldeconomie) vallen economisch gezien nog mee. Met China (15 procent van de wereldeconomie versus 24 procent voor de VS) is dat anders. Donald Trump is gewonnen voor een voorzichtig protectionistisch beleid ten opzichte van Peking. Hij wil vermijden dat spotgoedkope producten uit China de VS overspoelen. Hogere douanetarieven zitten eraan te komen. Maar China zou daar wel eens op kunnen reageren met een echte handelsoorlog waarbij handelsbarrières voor niet-Chinese producten worden opgeworpen en de Chinezen hun eigen producten op overschot (onder meer staal) massaal aan bradeerprijzen dumpen op de Europese markt. Wat dan weer de Europese industriële bedrijven in gevaar kan brengen en tot sluitingen en extra werkloosheid kan leiden.
Jarenlang hebben de centrale banken geprobeerd de inflatie aan te zwengelen. Ze hebben de rente verlaagd en geld in de economie gepompt. Maar de inflatie bleef laag. Op het eerste gezicht is dat leuk, want dat betekent dat producten en diensten niet duurder worden. Maar een gezonde economie heeft een beetje inflatie nodig. Het is het smeermiddel van de economie. Als de prijzen licht stijgen, zullen de mensen vlugger consumeren omdat ze op nieuwe prijsstijgingen anticiperen. En een beetje inflatie is gezond voor het bedrijfsklimaat. Ondernemingen die het goed doen, kunnen hun producten duurder verkopen. Slecht presterende bedrijven worden uit de markt geprijsd. Een economie zonder inflatie is een economie die stilstaat. En zie: de inflatie begint in verschillende regio’s in de wereld opnieuw toe te nemen. In de VS daalt de officiële werkloosheid tot 4,6 procent. Bedrijven hebben het moeilijker om goede mensen te vinden en dus stijgen de lonen. De vraag, de consumptie, neemt toe, wat leidt tot inflatie. De VS zouden dit jaar een inflatie kennen van 2 procent. Dat is een normaal percentage. De prijsstijgingen in Amerika zijn ook het gevolg van een gezonde economische evolutie.
In Europa is dat anders. Volgens de Europese Centrale Bank (ECB) zal de inflatie in de eurozone stijgen naar 1 procent, al is een grotere toename evenmin uitgesloten. Op zich is dat een goede zaak maar niet als we de oorzaken van de Europese inflatie bekijken. De prijsstijgingen op het oude continent zijn niet het gevolg van een gezonde economische activiteit, wel van steeds duurder wordende grondstoffen. Vorig jaar steeg de olieprijs met 21 procent. En vele grondstoffen zullen nog duurder worden nu de dollar (de munt waarin olie wordt verkocht) in waarde stijgt. Voor Europa gaat het om geïmporteerde ongezonde inflatie. Gevolg daarvan is dat de rentevoeten zullen stijgen - de klassieke reactie van een centrale bank op een stijgende levensduurte - maar dat die hogere rentevoeten geen goed nieuws zijn voor het stabiliseren van een economie. De EU-landen torsen zware schulden. Bij een stijgende rente zullen die rentelasten op de schuld stijgen zodat regeringen minder geld hebben voor ander beleid. Misschien zullen ze zelfs de belastingen moeten verhogen om de begrotingen sluitend te krijgen. Meteen zal dat de economische groei fnuiken; het kan zelfs tot een recessie leiden. Ook in de VS zullen de rentevoeten stijgen, onder andere ten gevolge van de gezonde inflatie. Voor de Amerikanen hoeft dat geen probleem te zijn, maar dat is het wel voor groeilanden in Azië die massaal dollars hebben geleend. Die zullen die nu
Angélique Vanderstraeten
Actueel
5 januari 2017
De postfeitelijke wereld der journalisten
3
De keizer van Oostende
De Oxford Dictionary heeft “Post-Truth” tot hét woord van 2016 verkozen. In Duitsland gebeurde hetzelfde met de vertaling “postfaktisch”. In het Nederlands wordt dat dan “postfeitelijk.” U zult het begrip nog vaak zien opduiken in 2017, want het fungeert als de nieuwe verdedigingslijn die de traditionele media hebben opgebouwd tegen het aantasten van hun rol als politieke scheidsrechter. De uitdagers in de sociale media en de politiek zijn in hun ogen “postfeitelijk” van aard. Een intellectuele manier om te zeggen: zij liegen, wij zeggen de waarheid. Het woord “post-truth” wordt eigenlijk alleen gebruikt in de politieke sfeer. “Postfeitelijke politiek” is politiek die wordt gevoerd op basis van gevoelens en politieke overtuiging en waarbij de waarheid een tweederangsrol vervult. Lang voor de Engelstalige commentatoren over “post-truth politics” begonnen te praten, hadden hun Vlaamse collega’s het al over de “politiek van de onderbuik”, een laatdunkende verwijzing naar politieke bezorgdheden die afweken van wat zij als fatsoenlijk of aanvaardbaar achtten.
Een traumatisch jaar 2016 was een traumatisch jaar voor het politieke bestel. Voorheen waren de rechtse “populisten” weliswaar een bron van kopzorgen, maar op het einde van elke politieke krachtmeting bleef alles toch weer zoals het was. Rechts bleef de eeuwige uitdager, met geen enkele titel op zijn naam. Vorig jaar werd alles anders. De brutale schok van de Brexit werd enkele maanden later gevolgd door de verkiezing van Trump. Ongeloof maakte plaats voor verbijstering en ten slotte voor onzekerheid. Vandaag probeert de journalistieke kaste zich weer van de grond op te tillen. Ze klopt het stof van haar kleren en zoekt naar een nieuw zelfvertrouwen. In het verwerkingsproces helpt het dan jezelf wijs te maken dat die vreselijke gebeurtenissen het resultaat zijn van vuile trucjes van de vijand. Daar past dan mooi de theorie van het “postfeitelijke” in, het verhaal dat rechts zijn successen enkel te danken kan hebben aan leugens.
Vals nieuws en propaganda Laat ons vooraf duidelijk zijn: degenen die de grote hoeveelheid “vals nieuws” op de sociale media aanklagen, hebben wel degelijk een punt. Ook mij valt het op hoeveel manifest foute nieuwsberichten worden geloofd en gedeeld op sociale media. Die komen trouwens niet enkel uit rechtse hoek. Het is ook waar dat het internet een actieterrein is voor Russische propaganda-activiteiten, via webstekken die geleid worden vanuit het Kremlin of via mensen die betaald worden om internetfora en sociale media te overspoelen met Poetingezinde commentaren (zogenaamde “trollenfabriekjes”). Deze Russische propaganda heeft inderdaad de neiging in te spelen op de problemen die het gevolg zijn van de multiculturele samenleving. Maar als de klassieke journalisten zichzelf proberen te vertellen dat nepberichten, leugens of Russische propaganda het electorale succes van rechts verklaren, wachten hen nog vele ontgoochelingen. Valse nieuwsberichten op Facebook of andere sociale media zijn het onvermijdelijke gevolg van de specifieke en ongeregelde debatomstandigheden op zulke media. Maar zij zijn enkel de uitwassen van een fundamentele politieke omwenteling die in het geheel een stuk realistischer in beschouwing is dan de politiek correcte verhalen van journalisten. Wat de echte politieke leugens betreft, zal rechts nog heel veel inspanningen moeten doen voor het ooit in dezelfde gewichtsklasse als links kan boksen, in het bijzonder inzake leugens over de multiculturele samenleving. Dat alles mag geen excuus zijn voor rechts om niet aan zelfkritiek te doen. De werkelijkheid is meer dan rijk genoeg aan feiten die het failliet van het beleid van de vorige politieke generatie aantonen. Er zijn echt geen domme en doorzichtige overdrijvingen nodig, die uiteindelijk enkel munitie leveren aan degenen die terechte politieke kritiek pogen in diskrediet te brengen. Het wordt ook dringend tijd om meer afstand te nemen van de alomtegenwoordige Russische staatspropaganda. Die is geen vriend van de waarheid, en al evenmin van het Westen.
De postfeitelijke media Liesbeth van Impe (hoofdredactrice van
Het Nieuwsblad) schreef op oudjaar: “Populisten als Trump staan voor een totaal andere verhouding tot de waarheid.” Het is ironisch dat onze journalistiek Trump tot synoniem heeft gemaakt van een politiek stijl die de waarheid geweld aan doet. Want de Vlaamse berichtgeving over die Amerikaanse verkiezingen mag net een toonbeeld heten van een journalistieke stijl die geen enkele waarheidsbetrachting meer had. Verslaggevers gedroegen zich ongegeneerd als supporters van het democratische kamp. Trump werd neergezet als een verachtelijk idioot, terwijl Clinton en Obama bedolven werden onder kritiekloze lofredes. Feiten waren ondergeschikt aan het politieke discours, in een onversneden vorm van “postfeitelijke” journalistiek. Decennialang hebben deze media “postfeitelijk” nieuws gebracht, waarin alles wat niet in het eigen ideologische plaatje past werd weggefilterd of kapotgeduid. En nu gaan degenen die de waarheid op systematische wijze hebben verdonkeremaand zich zorgen maken over de incidentele nepberichten op sociale media? Het is trouwens niet dat ze, ondanks de timide pogingen tot zelfonderzoek na de beschamende tekortkoming bij de massale aanrandingen Keulen, hun leven hebben gebeterd. De berichtgeving over de asielcrisis, bijvoorbeeld, was ook vorig jaar een schrijnend voorbeeld van eenzijdigheid. Niets bracht de kwalen van onze media zo aan het licht als de zaak-Van Biesen, hoe onbelangrijk dat incident voor het overige ook was. Niemand wist wat hij had gezegd, maar hij werd door de pers onmiddellijk uitgespuwd. En toen duidelijk werd dat hij niet had gezegd wat hem oorspronkelijk werd toegedicht, volgde enkel stilte. Kitir (allochtoon, vrouwelijk en links) had net iets te veel het ideale profiel van een moderne heldin om ontmaskerd te worden als iemand die van een leugen had geprofiteerd om zich politiek te profileren. In zijn kerstessay in De Standaard, identificeert hoofdredacteur Karel Verhoeven de hoofdzonden van politiek debat op sociale media als emotie, engagement en minachting voor de waarheid. Waren dat niet precies de drie kenmerken van de berichtgeving over de zaak-Van Biesen?
De verloren geloofwaardigheid Het klopt dat de sociale media een goede voedingsbodem zijn voor complottheorieën, propaganda die zich vermomt als nieuws en valse berichten met grote verspreiding. Maar de klassieke media hebben te veel geloofwaardigheid verloren om daar nog tegen in te gaan. Ook politici als Trump hebben immuniteit verworven voor mediakritiek. Meer zelfs, negatieve berichtgeving wordt door zijn aanhangers gezien als een keurmerk. Als de media ooit hun geloofwaardigheid willen terugwinnen, zullen ze toch een paar nieuwe inzichten moeten opdoen. Want zelfs in hun analyse van de rol van leugens in de hedendaagse politiek blijkt dat ze nog niet veel bijgeleerd hebben. Hou op met de balorige kiezers of geëngageerde socialemediagebruikers af te schilderen als naïevelingen of onredelijke idioten. Wat deze mensen scheidt van de journalisten is niet een andere waarheid, maar andere waarden. Zolang de journalistieke kaste zich niet kan bevrijden uit de gevangenis van politieke correctheid en de ideologische consensus onder intellectuelen van vorige eeuw, zal ze steeds irrelevanter worden. Jammer, eigenlijk, want ik denk dat referentiepunten, bakens van redelijkheid en waarheid, wel degelijk nodig blijven. Maar zolang de redacties het als hun heilige taak zien om leugens te bestrijden, niet omdat het leugens zijn maar enkel omdat het rechtse leugens zijn, zullen de klassieke media gezag blijven verliezen.
Jurgen Ceder
Briefje aan mijn lezers
Vrank en vrij Beste non-conformisten, Neen, het is niet gebruikelijk dat ik mij tot u richt. Meestal pak ik op deze plaats een onverlaat aan die zich weer eens van zijn domste, onnozelste of slechtste kant heeft laten zien. Maar bij het jaareinde besloop mij de wil en de goesting om ook eens serieuze mensen aan te spreken. U dus. Tenslotte hebben wij elke week ‘contact’ met elkaar en komen wij goed overeen, vooral in onze gedachten. Velen van u zijn sinds jaren trouwe lezers en in niet weinig Vlaamsgezinde families word ik, uw weekblad, al enkele generaties na elkaar gelezen. Ik ben een deel van u en uw familie geworden en zelfs een bron van humor, scherts en relativering van het politieke leven in Vlaanderen en ver daarbuiten. ‘Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet!’ is mijn oude slogan waarmee ik met een kwinkslag, maar ook wel eens met bijtende satire de dingen bij de naam noem of bepaalde figuren in hun hemd zet. Betrokkenen kunnen er niet altijd mee lachen, maar dat is hun probleem… Zo zijn er vele politici die zeggen mij niet te kennen of mij niet te lezen, terwijl zij heel vaak stiekem een nummerke op de kop (laten) tikken om al dan niet opgelucht te ademen nadien. Ook de politiek correcten vlooien mij helemaal uit en ergeren zich blauw omdat ik nooit een blad voor de mond neem en recht(s) voor de raap mijn mening zeg. Want ja, ik bekijk de zaken complexloos en vrijmoedig langs de rechterkant en ik kom daar openlijk voor uit. Ik voel helemaal niet de aandrang om te gaan aanschurken tegen de haast uniforme klassieke en veelal politiek correcte media. Vlaamsgezinde en uitgesproken Vlaamsnationalistische lezers weten dat ik in de klassieke journalistieke wereld een vreemde eend in de bijt ben, omdat ik zowat de enige stem ben die ijvert voor een onafhankelijk Vlaanderen. Ik sta dan ook aan de kant van
allen die daar op een of andere manier voor op de bres staan, onder of achter partijvaandels of die van actiegroepen of cultuurorganisaties. Aan al die polsen voel ik hoe de strijd voor Vlaanderen gevoerd wordt en tegelijk probeer ik hen te inspireren om dat rechtlijnig, doordacht, democratisch en onverminderd voort te doen. Trap ik daarbij al eens op zere tenen in ‘onze rangen’? Zeker wel, zij het nooit kwaadwillig of denigrerend. Aanzie het maar als een noodsignaal bijwijlen. Heb ik desniettegenstaande veel vrienden in het strijdende Vlaanderen? Gelukkig maar! De voorbije twee jaar hebben jullie zo mijn zeventigste verjaardag van harte meegevierd. Ik kreeg er zoveel zuurstof door dat ik zowaar aan een tweede leven ben begonnen, met veel energie en nog meer vastberadenheid. De legendarische ‘weelderige kantoren’ bruisen van dynamiek, inventiviteit en creatieve ideeën. Zopas lanceerden we in die zin nog ‘Sceptr’ als nieuwe eigentijdse loot aan onze nieuwsgaring en als modern medium om op de digitale sneltrein van de nieuwsverspreiding niet te ontbreken. Onze stem mag niet gesmoord worden. Wij, dwarsliggers, politiek niet correcten, lachers met het koningshuis en aanverwante rariteiten, non-conformisten, ‘incivieken’ en Vlaamse dromers en durvers moeten op post blijven om het Belgische regime, de oude politieke krokodillen, de politiek correcte culturo’s en andere subsidieontvangers, en de omhooggevallen ‘gestelde (en ongestelde) lichamen’ een spiegel voor te houden om hen te tonen hoe onnozel en kleinburgerlijk zij vaak zijn. Met u aan mijn zijde lukt dat, ik ben daar gerust in. Ik wil u daarom, trouwe lezer, dan ook hartelijk danken voor die geweldige steun, gisteren, vandaag en morgen. Ik wens u een strijdbaar jaar toe voor de goede zaak, en een goede gezondheid om dat vol te kunnen houden!
4
Dossier
5 januari 2017
Een oostfronterstijdschrift: Periodiek Contact
Een vriend-verzamelaar vindt een paar weken geleden de tweede en een deel van de derde jaargang van dit oostfronterstijdschrift op een rommelmarkt en laat het me lezen (en teruggeven).
Wit en zwart De geschiedenis van het magazine is beschreven in de Encyclopedie van de Vlaamse Beweging. Ik beperk me tot de inhoud van die 18 boekjes en doe dat met de blik van de historicus in 2017; daarenboven die van iemand uit een “witte familie” (vader erkend verzetsman, grootvader neergeschoten in Duitsland bij een aanval op een trein). Niet dat ik nooit “zwarten” gekend heb. Buurman Frans was één van de peters van VNV-volksvertegenwoordiger Ward Hermans, die al voor de oorlog geld uit Duitsland ontving. Frans boette en stopte mij toen ik 17 was ’t Pallieterke toe; een levenslange verslaving. Bij de overbuurvrouw kwam geregeld Lode over de vloer; een oostfrontveteraan die in de gevangenis zat toen zijn jonge vrouw stierf. Lode was de vriend van iemand die ik mijn hele leven kende van horen zeggen: Jan de Meulder. Hij was de broer van Julia, de beste vriendin van mijn moeder. De Meulder was luitenant en werd in krijgsgevangenschap lid van de Luitenant De Windekring. Hij was een van de stichters van De Vlaamse Wacht, werd er majoor en stafchef. Volgens Jan Vincx (die ik verscheidene keren ontmoette en die 8 delen “Vlaanderen in uniform” schreef) sneuvelde Sturmbannführer De Meulder in 1945 aan de Oder. Louter toevallig was mijn beste vriend in het Atheneum zijn neef en via hem leerde ik de kinderen De Meulder kennen. Zijn dochter werd geboren op 3 september 1944. Hij kon haar één keer in zijn armen nemen, gaf vrouw Eulalie een kus en vluchtte.
Stijlvol… Over naar Periodiek Contact, dat verscheen met het later bekende berkenkruis op de omslag. Eerste vaststelling: ieder nummer is een dun (24 pagina’s) boekje dat 10 frank (de prijs van een pakje sigaretten) kost. Zoals bij veel (ex)collaboratietijdschriften merk je onmiddellijk de invloed van de Duitse publicaties en van een icoon als Van Severen. Het magazine is sober en toch stijlvol vormgegeven, met een duidelijk lettertype en geschreven in voor die tijd behoorlijk Nederlands. Het contrast is groot vergeleken met de rommelige stijlloze blaadjes van veel Vlaamse verenigingen uit die tijd. Tweede vaststelling: verantwoordelijk uitgever is Toon van Overstraeten die al op zijn 17de naar het oostfront trok. Er doen nogal wat verhalen over hem de ronde, maar ik heb hem uitsluitend als ondervoorzitter van de raad van beheer van de omroep gekend. Hij was de voorzitter van de jury die over mij moest oordelen om de geldelijke graad van dienstchef te krijgen. Op zeker ogenblik zei ik iets dat hem niet helemaal beviel en hij antwoordde met: “Hoor je de trompetten niet en zie je de vaandels niet wapperen ter ere van de dictator?” De andere juryleden stikten haast toen ik droogweg antwoordde: “Ja, daar hebt u ervaring mee.” Hij stuurde me bij zijn afscheid wel een dichtbundel om me te danken voor de meest Vlaamsgezinde televisieprogramma’s. Ik heb toen enigszins bitter teruggeschreven dat ik nooit iets van die appreciatie gemerkt had toen hij moest stemmen over een bevordering, want ik was geen lid van de Volksunie (of een andere partij).
… en gematigd Opvallend is de brave en gematigde toon van de artikels in die jaargang 1953. Er wordt haast niet over de repressie en de kwalijke gevolgen daarvan voor de oostfronters gesproken. Het beruchte 123sexies dat zoveel gezinnen ruïneerde, wordt niet vermeld. Alleen tussen de lijnen lees je met veel moeite wat oproepen voor steun aan “onze verminkten en noodlijdenden”, maar echte acties of bijeenkomsten worden niet vermeld. Vermoedelijk ligt de hand van het gerecht nog zo zwaar op de oostfronters - die voor een groot deel hun rechten nog niet terug hebben - dat alles een beetje in het duister gebeurt.
Een Walter Ganshof, auditeur-generaal en organisator van de repressie, vermeldt onbevreesd de adressen en telefoonnummers van zijn woning en buitenverblijf (Lammeke Zoet) in de Who is Who van 1958. Er staan artikels in over zware gevechten en over krijgsgevangenschap bij Amerikanen en Russen (maar niets over de eigen gevangenissen). Nergens wordt de lof van de oorlog gezongen, integendeel. Een opvallende rubriek is het portret van een gesneuvelde in de Heldenhulde. Hoe jong zijn de meesten. “Hij bloosde nog als hij een meisje zag”, staat er één keer. Verscheidene keren wordt er hulde gebracht aan gesneuvelde broers; een verschrikking voor de ouders. Bij ene Willem Daelman lees ik dat niemand zijn geboortedatum kende, want “hij stond totaal vereenzaamd in het burgerleven”. En toch was de man een Dinaso-militant en bijna al de geportretteerden zijn jeugdige overtuigde nationaalsocialisten. We hebben het broddelwerk van historica Aline Sax niet nodig om dat uit die biografietjes af te leiden. Idealisten waren het ook, want ze konden veel meer gevaarloos verdienen als Zivilfahnders; de lui die in opdracht van de Feldgendarmerie onderduikers voor de gehate tewerkstelling in Duitsland opspoorden. En dan is er nog de rubriek Sociale Zaken en Zoekdienst. Negen jaar na de oorlog probeert men te weten te komen wat er gebeurd is, waar de kameraad gevallen of verdwenen is. Ik herinner me hoe ik als kleine jongen, aan de hand van mijn moeder, onderaan de Sint-Romboutstoren “de Moe” ontmoette, de moeder van Jan en Julia de Meulder: “Och, Jeanne, gij weet tenminste wat er met uw vader gebeurd is, maar ik weet nog altijd niet zeker of onze Jan dood of levend is.” Al bij al staat er nauwelijks één onvertogen woord in het magazine. Van Overstraeten gaat maar eenmaal uit de bocht, wanneer ie in een boekbespreking meldt “alhoewel het cijfer van 6.000.000 Joodse slachtoffers in het domein der weinig kieskeurige propaganda thuishoort, moet de misdaad niet afgemeten worden aan het getal.” Daar zal ie later, toen het historisch onderzoek zich meer en meer op de Shoah concentreerde, wel anders over gedacht hebben.
Andere toon In de jaargang 1954 verandert de toon. Van Overstraeten, die pleit voor een verzoening met de echte verzetslui (Jan Vincx zei me dat hij dat in Herentals in de praktijk bracht), is inmiddels vervangen door ene J. Holsters; pseudoniem van de Mechelaar Bert de Ruyter die trouwens ook oproept het verzet te respecteren. Omgekeerd is de liefde waarschijnlijk veel kleiner. De angst voor de repressie is inmiddels wat geweken. Tien jaar na de bevrijding begint in november een rubriek met Juridische Raadgevingen over de repressiewetgeving. Dan durft men het aan een klacht te formuleren over het ministerie van Sociale Voorzorg dat de aanvraag van een verminkte weigert te behandelen omdat hij oostfronter was. Geregeld verschijnen er oproepen hulp te bieden aan kameraden die een been, of beide benen, lieten amputeren en die een behoefte hebben aan een wagentje. Inmiddels zijn er al twintig gewestelijke verenigingen die geregeld vergaderen en een klassiek Vlaams middel gebruiken om geld in te zamelen, zoals “onze Sint-Maartensvrienden hebben het aangedurfd een bal in te richten in de zaal Wontergem”. Ook de oproepen voor werk voor mensen die de gevangenis verlaten hebben, die gehandicapt zijn of die het beu zijn met allerlei spullen te leuren, worden talrijker. En tenslotte ontdek je dat naast duizenden Duitsers in de Sovjet-Unie nog altijd Vlamingen krijgsgevangenen zijn voor wie op Kerstmis gebeden wordt.
Jan Neckers
Hector van Oevelen verblijft gedurende enkele maanden in Zuid-Afrika, zijn tweede thuis. Van ginder ver brengt hij sporadisch verslag van de plaatselijke toestanden. We verwachten Hector pas in februari terug in ‘ons’ land.
Het moorden gaat voort in Zuid-Afrika Omdat onze (?) zo goed ingelichte (?) media er met geen woord over reppen, denkt de lezer misschien dat er eindelijk een einde is gekomen aan die vreselijke “plaasmoorde” in Zuid-Afrika. Wie, zoals ik, een tijd met zijn neus op de alledaagse werkelijkheid wordt gedrukt, moet ervaren dat die barbarij “gewoon” voortgaat. De ANC-regering van de steeds meer in opspraak gebrachte Jacob Zuma mag dan met de mond verkondigen dat zij van de boerderijmoorden een prioriteit heeft gemaakt, metterdaad is er niets veranderd. De twee eerste weken van mijn verblijf in Zuid-Afrika waren er al vier (gekende) “plaasaanvalle” gepleegd. Een van die vier, in het Oost-Transvaalse Ermelo, toont bijzonder dramatisch aan hoe moeilijk - om niet te zeggen onmogelijk – het in deze zo hooggeprezen “regenboognatie” voor blanken is om in harmonie met de zwarten samen te leven. Beschikte de vijftig jaar geleden vermoorde dr. Hendrik Verwoerd, die pleitte voor afzonderlijke ontwikkeling (zie onze Praatstoel van 8 december jl.), dan toch over profetische gaven? Zijn zoon Hendrik jr. is in elk geval een overtuigde en zeer gemotiveerde voorstander van “zelfwerkzaamheid” van zowel boeren als andere Afrikaners, om niet afhankelijk hoeven te zijn van zwarte arbeid. Dat het kan, ziet hij overtuigend in de praktijk gebracht in Orania, dat ik binnen een paar weken ga bezoeken. De boerin die in Ermelo het leven liet, had haar zwarte “plaaswerker” alleen op de boerderij achtergelaten en toen zij eens kwam kijken hoe het met hem ging, werd zij ter plekke doodgeschoten.
Feest van de vrede En toen werd het Kerstmis, het feest voor vrede op aarde, maar niet voor een aantal boeren in Zuid-Afrika. Op kerstdag, iets na vier uur in de ochtend, toen boer Thys Grobler (81!) zijn koeien wou gaan melken, werd hij door drie zwarten overvallen. Hij wist nog zijn huis in te vluchten, maar toen werd het pas een echte nachtmerrie. De bejaarde boer en zijn vrouw werden aangerand. Hun dochter werd in de schouder en net boven haar hart in de zij geschoten. Hun kleinzoon, die daar met zijn moeder op vakantie was, kreeg een kogel in het gezicht en een tweede in zijn mond. De jongen van 24 had gezwollen hersenen, kapotte tanden en een zwaargehavende tong. Hij kon nog met moeite ademhalen. De Transvaalse Landbouw Unie (TLU), die alarm had geslagen, vreesde voor zijn leven, te meer daar hij was opgenomen in een staatshospitaal. Die vrees leek niet ongegrond, want twee dagen na de schietpartij was de operatie die zijn leven moest redden, nog steeds niet uitgevoerd. Een van de kogels was dwars door zijn hoofd gegaan, maar de andere kogel was nog niet verwijderd. “Ze lijken daar te wachten tot hij doodgaat”, liet de woordvoerder van de TLU zich cynisch ontvallen. Van Chris van Zyl, assistent-hoofdbestuurder van de TLU, mocht het gewone volk (ook in Zuid-Afrika is er van de stroomlijnpers geen belangstelling voor zo’n “faits divers”) vernemen dat er van juli tot november 2016 al minstens 141 boerderij-overvallen waren gepleegd, waarvan 18 met dodelijke afloop. Zorgwekkend “nevenverschijnsel”: de aanhangers van “Kill the Boers!”, onder wie veel zwarten uit buurlanden, vergiftigen ook het vee van de boeren en maken steeds meer gebruik van moderne technologie om bijvoorbeeld bewakingscamera’s te vernielen.
Ondertussen in Instanboel
Liever privaat dan staat De staatshospitalen staan in een slecht daglicht. Kwaliteit en zorg beneden peil, vernam ik van mijn Afrikanervrienden. Zij zullen het wel weten, maar het alternatief, een “privaat” ziekenhuis, is voor gewone mensen onbetaalbaar en zeker als zij, zoals boer Grobler, geen ziekteverzekering hebben afgesloten. Een ziekteverzekering is hier niet verplicht en die is ook erg duur. De TLU startte onmiddellijk een fondsenwerving om kleinzoon Joe naar een privéziekenhuis te kunnen laten overbrengen. De solidariteit was hartverwarmend: op één dag tijd stroomde er, tot vanuit Namibië toe, 300.000 rand (20.520 euro) toe! Veel, maar nog veel te weinig. Om in het ziekenhuis dat de TLU op het oog had opgenomen te kunnen worden, moest eerst een deposito van... 750.000 rand worden afgedokt. Omdat de ingezamelde som verre van toereikend bleef, is Joe dan maar gebleven waar hij was en hebben de dokters, na vier dagen, dan toch maar besloten de kogel te verwijderen. En kijk, zowel de patiënt als de chirurgen waren tevreden. Eind goed, al goed, zou een mens dan denken, maar...
Komt er dan nooit een eind aan? Wat de overvallers betreft, hoewel de overvallen boer, wiens familieleden zwaar getraumatiseerd waren, een van de schurken met zekerheid had herkend, terwijl zijn twee handlangers de benen hadden genomen en ook de revolver van de boerin, had de politie, vier dagen na de moordpoging, nog geen enkele aanhouding verricht. Reactie van een Afrikaner op de TLU-oproep: “Waarom betaalt de regering de ziekenhuiskosten van de slachtoffers niet? Wij betalen toch meer dan genoeg belastingen!” Andere reactie: “Omdat de regering die aanranding van boeren en hun familie aanmoedigt.” De boeren van Zuid-Afrika zijn volgens de volksverbonden acteur en populaire - ja, populistische - zanger Steve Hofmeyr, de statistisch meest vermoorde bevolkingsgroep op aarde (130 moorden per 100.000 inwoners). “Om de vijf dagen wordt er in dit land een boer vermoord”, zei Steve. Mocht ik geneigd zijn geweest aan zijn statistiek te twijfelen, de feiten namen die twijfel weg. Terwijl ik de laatste regels van dit artikel tikte, liep ten huize Verwoerd het nieuws binnen dat alweer twee bejaarde mensen waren vermoord, een in Kroonstad (Vrystaat) en een in een residentiële wijk van Pretoria. De Afrikaners voelen zich hoe langer hoe meer door de overheid in de steek gelaten. Voor de westerse kwaliteitspers lijkt dat allemaal niet de minste nieuwswaarde te hebben. Daarom stuur ik het naar ’t Pallieterke, met hartelijke groet uit Zuid-Afrika, waar eindelijk een “lekkere” regen is gevallen.
Hector van Oevelen
Actueel
5 januari 2017
5
Hoe links rechts voedert, tot het zelf marginaal wordt Ach ja, 2017 moet beter, op alle vlakken. Een jaar zonder aanslagen, na een gitzwart 2016. Een jaar van “solidariteit en warmte”? Zelfs koningen en prinsen mogen dromen. Een jaar van “redelijkheid in het debat”, hoorden we ergens. Als die redelijkheid ook van links moet komen, ziet het er niet goed uit. Voor links… We staan aan de vooravond van een spannend 2017, met verkiezingen in Frankrijk, Nederland, en misschien ook in Italië, waar premier Matteo Renzi heeft gegokt en verloren. Met politiek gekwakkel in Spanje, waar de conservatieve Mariano Rajoy een minderheidsregering vormde. Waar zullen we in 2017 landen met de Brexit, met Trump, met Poetin, met de Turken en de Chinezen, met de kreunende EU, met de migratie en de opstand tegen de open grenzen, ook in Centraal-Europa, zelfs in Scandinavië? Wie het weet mag rechtop gaan staan. De economen kletsen erop los, politicologen herhalen zichzelf, de analyses van journalisten van de bedreigde mainstreammedia en de gelijkgezinde beau monde uit de cultuurwereld sterven in hun overdrijvingen. Voorop in de rij der radelozen: de economen. De Tijd liet een aantal experten staren in een glazen bol. Helaas, die specialisten (waaronder Geert Noels) leken mordicus te willen bewijzen dat ze het zelf helemaal niet meer weten. Zo groot was de tegenspraak. Van de driftig voorspelde economische horror na de Brexit is vooralsnog weinig te merken. Trump een fiasco? Of een vlam onder de aandelenmarkt? Voor veel beleggers lijkt het een uitgemaakte zaak dat Amerikaanse bedrijven er wel bij zullen varen. Ook de dollar is enorm gestegen. Zelfs na de terreur in Berlijn gingen de aandelen de hoogte in. Laten de Amerikanen van Trump de vrijhandel en de NAVO schieten of net niet? Wordt het uiteenvallen van de eurozone realiteit (“een donkergrijze zwaan”)? Of loopt het allemaal niet zo’n vaart? Een tabula rasa wordt het wellicht niet, een aanpassing wel.
Hetzelfde geldt voor de politiek. Zeilen populistische partijen “met een stevige zes beaufort angst in de zeilen richting verkiezingen”, zoals Yves Lambrix het plastisch omschrijft in Het Belang van Limburg? De kansen van Wilders, Le Pen en Petry zijn miniem. Dat ze een meerderheid zouden halen, is even onwaarschijnlijk als een machtsverwerving van het Vlaams Belang na de succesrijkste verkiezingen van 2004. Maar ze zullen wel aan het wiel van de geschiedenis draaien. Dat is iets anders. Links zal dat niet tegenhouden, omdat het tactisch blundert.
Politicologen De linkse politicologen weten niet van welk hout pijlen maken. De analyses van Carl Devos waarschuwen tegen de polarisering, maar hij vergeet dat links vooral eens in eigen boezem moet kijken. Kritiek op de “hoogst manipulatieve sociale media” klinkt hol als men niet inziet dat veel burgers woest zijn op de even manipulatieve analyses van links in de reguliere pers (de mainstreammedia) Het geleuter over relatief kleine tekorten op de begrotingen wordt erg eentonig. Het rentespook staat echt níét voor de deur. Wouter Beke zette de plussen van de regering nog eens op een rijtje: “We hebben de middenklasse kunnen versterken en de armoede is niet gestegen...”. We zijn goed bezig met terreurbestrijding, onderwijshervorming, uitbouw van een Vlaamse sociale bescherming, het versterken van de economie, lagere lasten voor bedrijven en jobcreatie (+100.000 jobs), hogere leeflonen (+6 procent), taxshift, et cetera. Heeft Beke ongelijk? Hoe machteloos is het monotone gekwaak van socialis-
ten en groenen? Over fiscale meningsverschillen moet “een oplossing” worden gevonden, zegt Beke. Die zal er wel komen, als de N-VA niet gek is en beseft met wie de partij zaken kan doen. Ook de analyse van Devos, en verzameld links met hem, over de migratie- en terreurcrisis (“We slagen er veel slechter dan elders in om al aanwezige allochtonen op de arbeidsmarkt te integreren”) is er een zonder moed. Ze gaat compleet voorbij aan de evidentie dat megamigratie sociale lasten met zich meebrengt. En aan het gevoel van heel veel burgers dat die megamigratie wel degelijk een bedreiging kan zijn voor onze identiteit, tradities, waarden en normen. Net zoals het gedoe over roetpieten, boerkini’s en kerststallen. Met dat alles jaagt links de burger naar rechts. Eigen schuld, dikke bult.
Compromis Wat in de binnenlandse politiek waarschijnlijk is, zal wellicht ook op Europees vlak gebeuren. Links kakelt zich kapot in progressieve dromen. Rechts zit op rozen. Radicaal rechts zal niet winnen, wel scoren. De draaideuren voor de migratie worden nu al wat meer gesloten. Merkel wil meer uitgeprocedeerde asielzoekers zoals Amri het land uitzetten. De Europese buitengrenzen zullen beter worden gecontroleerd. Nieuwkomers zullen beter worden gescreend en opgevolgd. Merkels naïviteit leidde tot de komst van 890.000 asielzoekers in 2015 en 210.000 in 2016 (tot oktober). Ook Derk Jan Eppink (conservatieve denktank London Policy Center) schrijft in De Morgen (22 dec.) dat de magie van ‘Mutti’ stilaan wegzakt. “Immigratie - vooral uit niet-westerse culturen - is een enorme drijver van politieke onrust… Cultuur is wat een natie bindt… De vele verkiezingen volgend jaar gaan niet zozeer over economie
Jambon en politiezones
maar over cultuur”, aldus Eppink. Als Merkel bijstuurt, zal radicaal rechts in Duitsland - zoals elders in Europa - wel scoren, maar niet winnen. Merkwaardig is dat links absoluut flink meewerkt aan die tendens zolang het zelf geen genuanceerd debat toelaat en zweert bij het eigen grote gelijk. Hugo Camps bijvoorbeeld (De Morgen, 22 dec.) is niet eens onterecht woest over de manier waarop radicaal rechts over de schreef gaat (tweet plus foto Merkel met bloed aan de handen…), maar “schurftige gedachten” en “smeerlapperij” zijn absoluut geen monopolie van radicaal rechts. Wie ook radicaal rechts geen plaats geeft in een democratie, voedt rechts. Timothy Garton Ash (Houdt het centrum van Europa stand, De Standaard, 22 dec.) is niet eens onterecht woest over de “dit zijn Merkels doden” van AfD-politicus Marcus Pretzell, maar zijn pleidooi om met onder meer online ‘contra-retoriek’ via Facebook, Google en Twitter de verrechtsing van “de uiterlijke zweren Trump, Le Pen en Wilders” tegen te gaan, is bijna angstaanjagend dom. Zoiets doet denken aan Erdogan… Ook Karel Verhoeven van De Standaard heeft kritiek op de populistische communicatie via de sociale media. De gewone mainstreammedia, waartoe zijn De Standaard natuurlijk behoort, “verliezen hun grip op de opinievorming”. Eigen schuld, dikke bult, nogmaals… Het artikel is geschreven tegen Theo Francken die vindt dat de klassieke media soms te weinig diepgang hebben en achtergrond en duiding geven. Zowat elk informatieprogramma op de openbare omroep wordt door links gerund. Helaas voor Verhoeven, is het de kiezer die de waarheid bepaalt, niet zijn redactie of die van de VRT. Anja Pieters kozen maar liefst 44 procent meer jongeren dan in 2006 voor een buitenlands avontuur, tegenover 13 procent in Wallonië en 9 procent in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. “Het is volledig ingeburgerd”, stelt Jos Verheyden van Epos, de overkoepelende organisatie die alle Erasmusopleidingen in goede banen leidt. In het buitenland gaan studeren is de normaalste zaak van de wereld geworden. Onder meer Geert Noels en Pascale Paepen waarschuwden al voor een brain drain. Paepen merkte overigens op dat veel buitenlanders de omgekeerde beweging maken en dat heel wat Belgen “verrijkt” terugkeren na hun buitenlands avontuur. Vanzelfsprekend is er niets mis met studenten die aan buitenlandse universiteiten gaan (bij)studeren. Maar spaar ons van het gedoe van de Erasmusstudenten die op de kosten van de gemeenschap een jaar gaan flirten met de geneugten van het leven. Velen worden er nauwelijks rijker aan kennis, hun ouders en de belastingbetaler wel armer aan centen. Wanneer worden die gigantische mislukkingen eens gebundeld in een of andere studie?
Er is heel wat onvrede over de verdeling van de federale politiedotaties (°2002). Molenbeek krijgt ook na de aanslagen in verhouding minder federale dotaties dan het residentiële Ukkel en veel minder dan faciliteitengemeente Voeren. Ook met demografische wijzigingen (meer inwoners) wordt geen rekening gehouden. “Wij vragen al jaren een hervorming van de verdeelsleutel”, zegt Johan Berckmans, hoofdcommissaris van de politiezone Brussel West, maar noch Joëlle Milquet (cdH) noch haar opvolger Jan Jambon deden er iets aan. Het budget staat vast. Als de ene zone extra geld krijgt, moet een andere dus inleveren, en zoiets veranderen is delicaat. Kamerlid Franky Demon (CD&V) acht het in budgettair krappe tijden niet realistisch om de federale dotatie voor politiezones te verhogen. “Maar binnen het systeem van de gesloten portefeuille moeten we wel de criteria herzien”. Merkwaardig dat ook de N-VA, in vorige regeerperiodes felle voorstander van een herziening omdat die nadelig was voor Vlaanderen, nu zwijgt.
Confederale Vera
Antwerpe monstercoalitie komt eraan?
Geen taalpolitiek denken, geen halt aan de transfers, maar een goed bestuur en efficiënt beleid zijn de nobele gedachten achter een confederaal België, schrijft Vera Kicken (politicologe uit de Westhoek, sinds kort N-VA Izenberge) op knack.be. Ze is Nederlandse, maar woont sinds 2002 in Vlaanderen en focust in Knack op de onwerkbare staatsstructuur en onwerkbare politieke verhoudingen in dit land. Volgens haar is het bij de N-VA na het opstappen van de kamerleden Vuye en Wouters “officieel” stil, maar blijft de partij trouw aan haar toekomstvisie, de confederatie België. Dat mag blijken uit interventies van Peter De Roover die in de pers wees op de kostprijs van dit België, uit acties van Vlaams minister Ben Weyts rond de Brusselse geluidsnormen (belangenconflict), uit analyses ook van de Waalse essayist Jules Gheude die de Walen waarschuwde dat een scheiding onvermijdelijk wordt. Vijftig jaar federalistisch gewriemel is voor haar genoeg, resoluut kiezen voor een confederaal België de enige uitweg uit de dagelijkse institutionele miserie. Een confederatie is een samenwer-
Op de site Newsmonkey schoot Bart De Wever met scherp naar de Vlaamse communisten van de PVDA. Een partijtje dat erin slaagt onder de kiesdrempel te gedijen en moet toezien hoe de Waalse kameraden stilaan De Rupo op de zenuwen werken. De Wever noemde de PVDA dan ook “het restafval van de 20ste eeuw en was terecht kritisch over de twee maten en gewichten van politici en media. “Ter linkerzijde mag men blijkbaar met aanhangers van Stalin in bed”… Als De Wever hard uit de hoek komt, is dat nooit vrijblijvend. Kort gezegd: hij ruikt de giste van een progressieve frontforming tegen hem in Antwerpen (sp.a, Groen, de PVDA, macontente CD&V’ers…). En ook Kris Peeters is op komst, volgens De Wever “niet te beroerd om zich bij de draak aan te sluiten om hem tussen zes planken buiten te dragen.’ Zover zijn we nog niet. Binnen CD&V (Pieter De Crem) is er weerstand en Crombez vindt samenwerking met communisten niet evident. Anderen, zoals de huisideoloog van de sp.a Carl Devos zien dat wel zitten. Absoluut geen probleem, zo zei hij in De Ochtend.
kingsverband tussen soevereine staten. Hierin maakt bestuurlijke versnippering plaats voor homogene bevoegdheidspakketten. Defensie, asiel en terrorismebestrijding worden in onderling overleg en ongedwongen overgedragen aan het confederale niveau. “In onze 6 regeringen, 54 ministeriële mandaten, 7 parlementen en 671 parlementaire mandaten - en bijhorende kosten - kan bijgevolg gesnoeid worden… België blijft bestaan en zoals ook Brussel door Vlaanderen en Wallonië samen bestuurd. Met 6,5 miljoen inwoners laat Vlaanderen qua inwonersaantal twaalf lidstaten van de EU achter zich. Zelfs Wallonië met 3,6 miljoen inwoners zou niet de kleinste lidstaat worden”. Volgens Kicken is de Vlaming niet gekant tegen een confederaal België, hij is gekant tegen het eeuwige en aanslepende communautaire debat. De Vlaming heeft een grondige hekel aan staatshervormingen zonder finaliteit en aan halfslachtige keuzes. “Hij wil ook het handelsmerk België en zijn stad Brussel niet kwijt. Gelukkig hoeft dat niet”.
Kicken zegt behartenswaardige dingen, maar taalpolitiek en transfers zijn wel degelijk ook nobele gedachten. Is er een reden om die opzij te schuiven, dan horen we dat graag. Elk argument is welkom in de politieke strijd die verre van gestreden is. Mede door het uitstelgedrag van de partij waar ze voor staat. Misschien moet Kicken eens onderzoeken of regionale en internationale samenwerking een slim alternatief kan zijn voor het mordicus in stand houden van dit gespleten land, ook als het gaat over “defensie, asiel en terrorismebestrijding”… De politicologe heeft hopelijk nog meer ideeën in petto dan haar terechte scriptie over bestuurlijke efficiëntie.
Vlaamse emigratie Vorig jaar emigreerden 7.205 Belgen tussen 18 en 30 jaar. In vergelijking met tien jaar geleden is dat een verhoging van bijna dertig procent (27). Dat blijkt uit cijfers van de Algemene Directie voor Statistiek. In Vlaanderen
6
Dwars door Vlaanderen
De Geuzenberg
Een onderwijsdebat is stellig nodig Wordt het niet hoog tijd dat de band tussen Vlaanderen en Brussel zonder taboes besproken wordt? Te veel bouwt men voort op het verleden, zonder rekening te houden met gewijzigde omstandigheden. Onderwijs is in dit debat een eerste obligate halte. Is het met de band tussen Brussel en het Vlaamse hinterland een beetje als met die “special relationship” tussen de Britten en de Amerikanen? Het bestaan ervan wordt regelmatig benadrukt, zij het meer met woorden dan met daden. In werkelijkheid heeft het minder om het lijf dan de voorstelling laat vermoeden. Maar bovenal: de grotere broer, in casu de VS, vindt die band maar niets, om niet te zeggen dat ‘president-exit’ Obama er enkel minachting voor voelt. Zijn we te streng? Mogelijk, want de Vlaamse overheid investeert wel degelijk in Brussel en met de Brusselnorm op een schaal die beduidend hoger ligt dan de krimpende groep van de bevolking met een Nederlandstalige identiteitskaart op zak. En toch. Dat verschillende zaken herbekeken zullen moeten worden, staat in de sterren geschreven.
Lode Craeybeckx Bepaalde (politieke) banden evolueren, niet zelden als gevolg van wijzigende omstandigheden. De Amerikaans-Britse verhoudingen tijdens de nadagen van de Tweede Wereldoorlog kunnen amper vergeleken worden met de 21ste-eeuwse realiteit. ‘Brussel laat Vlaanderen niet los’, de gekende uitspraak van de toenmalige Antwerpse burgemeester Lode Craeybeckx, duikt wel vaker op. Hij deed die in... 1954, in een heel ander politiek klimaat, maar vooral op een moment dat de Brusselse sociologie zo anders oogde. Zeker in het onderwijs springt deze realiteit in het oog. Een breed onderwijsaanbod is een van de meest visuele voorbeelden van Vlaamse aanwezigheid in Brussel. Vele duizenden jonge Brusselaars lopen er school, veelal anderstaligen, zoals dat heet. Toen Craeybeckx zijn uitspraak deed, was er amper zo’n aanbod en bleek het (Franstalig) onderwijs een geweldig efficiënte verfransingsmotor te zijn. Inmiddels is de slinger helemaal doorgeslagen. Anders dan in die jaren is het aanbod er wél, zij het dat de vraag door de slinkende groep ‘Brusselse Vlamingen’, toch het kernpubliek, implodeerde. En dan nog vallen verschillende onder hen, als gevolg van het ridicule inschrijvingssysteem en de belachelijke voorrangsregeling (of het ontbreken ervan), uit de boot. Steeds meer sturen ze hun kinderen naar scholen in de Rand. Of keren ze Brussel resoluut de rug toe.
Zelfingenomen klasse Als je een bepaalde zelfingenomen Vlaams-Brusselse politieke klasse aanhoort zou je het tegendeel vermoeden, maar de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC), de politieke vertegenwoordiging van de Brusselse Vlamingen, eet wel degelijk uit Vlaanderens hand. Tijdens de recente begrotingsbesprekingen wees de N-VA nog eens op de realiteit dat 94 procent van de VGC-middelen uit Vlaanderen komen. En geen 33 procent zoals andere partijen beweerden. Tegen de achtergrond van deze financiële realiteit, moet eens een serieus onderwijsdebat gevoerd worden. Want als er heel wat argumenten pro zijn voor de huidige aanpak, zijn er ook heel wat contra’s die op zijn minst tot bepaalde bijsturingen nopen.
KNIN.
5 januari 2017
Porteurs de valises Alles herhaalt zich, als in een grote kringloop… Denkt u dat het de eerste keer is dat islamitische terroristen in België onderdak, hulp en wapens krijgen om aanslagen te plegen tegen Franse burgers? Dat “Molenbeek” en het islamsocialisme recente verschijnselen zijn? Vergeet het. Het is allemaal al eerder gebeurd, gedeeltelijk zelfs met hetzelfde crapuul van de PS. Tijdens de Algerijnse Oorlog, van 1954 tot 1962, was België voor de terroristen het zogenaamde “Front du Nord”. Een deel van die oorlog was een guerrillastrijd tegen het Franse leger, maar een nog veel groter deel was bloedige en wrede terreur tegen Franse burgers. Ook in Frankrijk werden aanslagen gepleegd, meestal tegen politieagenten. Net zoals de terroristen van IS nu kregen ook die terroristen steun van islamitische gastarbeiders en socialistische medeplichtigen in Frankrijk en in België. Vooral de “porteurs de valises” waren berucht. Zij werden zo genoemd naar de koffers waarin zij wapens voor de terreurgroepen smokkelden. Tegen 1960 hadden de Fransen die netwerken van “porteurs de valises” grotendeels opgerold, dankzij grondig politiewerk en meedogenloze verhoren. Ja, dat helpt echt, wat de mensenrechtenactivisten ook beweren. In reactie daarop verlegden de terroristen en hun collaborateurs een deel van het netwerk naar België. Serge en Philippe Moureaux, toen nog jonge snaken, werkten toen al met de terroristen samen. De eerste als advocaat, de tweede als chauffeur. Serge en zijn vrouw Henriëtte ontvingen toen “militanten” van de terreurorganisatie FLN in hun appartement in Elsene, in een gebouw met verschillende inen uitgangen, zodat de Franse politie, die toen ook hier actief was, er niet onverwachts kon binnenvallen. Philippe bevestigde dat zij blindelings de instructies opvolgden. Als een terrorist aan de grens gearresteerd werd, moest hij onmiddellijk de naam van een advocaat van het terreurnetwerk opgeven om te voorkomen dat hij aan Frankrijk uitgeleverd zou worden. Eén van die advocaten was Serge Moureaux. Hoe actueel klinkt dat! De Fransen, die toen nog niet zo verweekt waren als nu, liquideerden vele “porteurs de valises” met bompakketten of met bommen die onder hun auto’s verborgen zaten. De gebroeders Moureaux konden de dans ontspringen. Philippe Moureaux zou als burgemeester van Sint-Jans-Molenbeek nog heel lang “porteurs de valises” blijven, zij het symbolisch. Hij moest zelf geen koffertjes meer dragen. Als parlementslid was hij de boze geest achter de antiracismewet en hij werkte ook mee aan het wetsontwerp voor de toekenning van actief kiesrecht bij de gemeenteraadsverkiezingen aan vreemdelingen. Toen hij al 71 was, kreeg hij als beloning voor “bewezen diensten” nog een 35-jarige moslima uit het kabinet van Charles Piqué als bruid. Geen paradijsmaagd natuurlijk. Maar op die leeftijd kan men niet meer zo veeleisend zijn.
Totalitair restafval Bart de Wever omschreef de PvdA als “restafval”, en plots is het kot te klein. Dezelfde politiek correcte meute die Vlaams Blokkers vroeger vergeleek met nazi’s, mestkevers, kakkerlakken, strontvliegen en bruine champignons, en hen zelfs keelkanker toewenste, is nu heel verontwaardigd over dat taalgebruik. Zijn dat echt dezelfde lui die op de opkomst van Pim Fortuyn en het VB reageerden met advertenties waarop alleen de poot te zien was van een orang-oetang die de Hitlergroet bracht? Tom Meeuws orakelde zelfs in De Morgen: “Het gaat alle fatsoen voorbij om mensen als ‘afval’ te bestempelen”. Achter die hypocrisie gaat natuurlijk een rauwe politieke waarheid schuil: de linkse partijen willen bij de komende gemeenteraadsverkiezingen coalities sluiten met de maoïsten en andere linkse extremisten. Het zou de eerste keer niet zijn. Toen de Moskougezinde Kommunistische Partij ineenstortte, meldde Agalev dat die communisten bij hen welkom waren. Willy Minnebo, communist tot het bittere einde - tot de ontbinding van de partij in 1991 dus - stapte zonder problemen over naar Agalev. Hij kreeg een verkiesbare plaats en werd zelfs de eerste Agalev-burgemeester. Hij was lang niet de enige. Agalev liet toen weten dat de communisten welkom waren. In 2013 sloten sp.a-Groen en PVDA+ al eens een coalitie in het district Borgerhout. De PVDA-advocate Zohra Othman kreeg toen een (district)schepenzetel. CD&V, Open Vld, Vlaams Belang en N-VA eindigden in de oppositie. Dankzij de migrantenkiezers konden socialisten en communisten het district gewoon overnemen. Sp.a wil dat nu opnieuw op grotere schaal proberen. Democratische scrupules hebben ze daarbij niet. Maar wat kan men verwachten van socialisten die zelfs met Castro dwepen?
Waalse antidemocraten De Franstalige maoïsten van de PTB zijn in Wallonië volop aan een opmars bezig. Volgens de peilingen haalden ze in september vorig jaar 14,6 procent van de stemmen, in oktober 16,3 procent. Dat zou hun zetelaantal vervijfvoudigen, van twee nu tot tien. Onlangs klokten ze zelfs af op 18,4 procent. Meer dan cdH, Ecolo of Défi, de mummie van het oude FDF. PS en PTB samen zouden zelfs een Waalse regering kunnen vormen. Toch stelt niemand deze voor de hand liggende vraag: hoe zit het met de democratie in Wallonië? Hoe komt het dat een openlijk antidemocratische partij zo’n beschamend hoge scores behaalt? Steekt daar het oude links-totalitaire gedachtengoed niet opnieuw zijn lelijke kop op? Niet alleen durft niemand het democratisch fatsoen van de Walen in vraag stellen, er is ook niemand die iets onderneemt om de opmars van de maoïsten te stoppen. Waar zit het Waalse “middenveld”? Waar zitten de democratische actiegroepen en de mensenrechtenactivisten? Waarom organiseren de leerkrachten geen bewustmakingscampagnes over de miljoenen slachtoffers van Mao’s terreurbewind? Over de genocides in Tibet en Cambodja? Toen het Vlaams Blok in 1989 in Vlaanderen ocharme 6,6 procent van de stemmen haalde, werd er wel massaal gemobiliseerd. Toen beweerde men wel dat de democratie in gevaar was. In dat jaar lanceerde Jos Geysels zijn “cordon sanitaire” en Paula D’Hondt werd benoemd tot Koninklijk Commissaris voor het Migrantenbeleid. Waarom reageren de Walen nu niet op de opmars van de maoïsten? En zelfs die vergelijking loopt natuurlijk mank. Het Vlaams Blok was niet echt ondemocratisch, nazistisch of fascistisch. De partij werd alleen zo genoemd door haar tegenstanders, die er bij elke gelegenheid Auschwitz en Anne Frank met de haren bijsleepten. Terwijl de PTB wel degelijk openlijk en schaamteloos maoïstisch is. Volgens de statuten baseert de partij haar activiteiten op “de werken van Marx, Engels, Lenin, Stalin en Mao Zedong”. In één van haar congresverslagen vermeldt de PTB het geval van een «kameraad» die weggezuiverd was omdat hij zich had uitgesproken “… tegen Stalin, tegen de Rode Khmers, tegen de onderdrukking van de contrarevolutionaire muiterij (op het Tienanmenplein) in Peking, en tegen de dictatuur van het proletariaat”. Hij hield niet van de stank van massagraven. Hij hoorde dus niet thuis in de PTB. Maar bijna één Waal op vijf vindt dat hij bij zo’n partij wèl thuishoort. Mogen we dat beangstigend vinden?
Solden voor fairtradeproducten Wij hoorden het op de VRT-radio, die graag reclame maakt voor dergelijke dingen: zelfs bij een “fairtradewinkel” in Antwerpen begonnen dinsdag de solden. Solden? Is dat niet iets kapitalistisch? En wat dan met de koffie- en andere boeren van wie het leven verbeterd wordt met de winst die op eerlijke producten wordt gemaakt? Eerlijke producten? Zijn andere producten dan oneerlijk? Komen die van bedriegers? Of heeft de organisatie achter het opzet nog niet voldoende “gewin” losgemaakt van sommige (grote) bedrijven? Laten we wel wezen: het in oorsprong goedbedoelde project is uitgegroeid tot een multinational. Je hebt tegenwoordig niet alleen “eerlijke producten” in koffie of thee, maar in alle denkbare voeding: rijst, fruit, sinaasappels, alle mogelijke sappen, chocolade, curry, bananen, wijn, zelfs pindakaas en hagelslag. Je kan ook eerlijke cadeaus kopen en wegschenken. Surf naar fair trade, Oxfam, Wereldwinkels en je komt onmiddellijk aan de weet waarin de multinational “eerlijke” handel drijft. De multinational bepaalt overigens tegen welke voorwaarden het “keurmerk” op de verpakking
mag aangebracht worden. Maar er is meer. De wereldomspannende firma geeft ook titels aan gemeenten, dorpen en steden die het “fairetradewapen” mogen dragen. De lijst met voorwaarden is lang. Er wordt zelfs bepaald wat arbeiders, bedienden en andere “aangestelden” van de entiteit mogen drinken of eten. Waar en hoe er moet aangekocht worden. Uiteraard zijn dat in de eerste plaats de vertrouwde en eerlijke Wereldwinkels. Is zoiets normaal? En durft niemand daartegen ingaan? Bijvoorbeeld voor een bevoegd (internationaal) gerechtshof? Gelukkig is er nog Rooibosthee. Die is zowat overal verkrijgbaar, zelfs (bij een bepaald warenhuis) voorzien van het “keurmerk”. Er is een tijd geweest dat we geacht werden die thee te boycotten, zelfs al hadden die lepe apartheidsboeren in Zuid-Afrika hem omgedoopt tot Massaithee. Hoewel dat dan voor Antwerpen weer niet nodig was. Via de Antwerpse haven werden namelijk alle producten uit het “broederland”, en bestemd voor heel Europa, ingevoerd. Ook de Rooibosthee, onder zijn eigen naam. We vermoeden dat hij alleen in Olland een andere verpakking kreeg. Pagadder
Hotels en en Hotels restaurants waar waar restaurants Vlamingen thuis thuis zijn zijn Vlamingen Verliefd op op de de natuur-? natuur-? Verliefd Kom ze eens proeven te Achouffe-! Achouffe-! Kom ze eens proeven te
HOTEL HOTEL
Achouffe 19 19 -- 6666 6666 Houffalize Houffalize Achouffe
De keuken keukenNu is enkel enkel open voor voor hotelgasten hotelgasten ook restaurant De is open TeMiddagmenu bereiken via via Namen, Marche, Laroche reeds te verkrijgen vanafLaroche E19,50 Te bereiken Namen, Marche, gesloten op donderdagmiddag richtingKeuken Houffalize (afslag Nadrin) of of via via Luik Luik richting Houffalize (afslag Nadrin)
Wij zijn Vlaamstalig Tel. 061-28 061-28 81 82 82 Fax 061-28 061-28 90 90 82 82 Tel. 81 -- Fax Tel. 061-28 81zijn 82 Nederlandstalig-!) www.lespine.be (Wij (Wij zijn Nederlandstalig-!) Heerlijk aan aan de de kust kust nu! nu! Heerlijk
Onze naaste buren
5 januari 2017
7
Den Vaderlandt ghetrouwe
Verrijking
Juicht, Belgen, juicht! De modelstaat is een realiteit, want hoe dikwijls gebeurt het dat de Zuidelijke Nederlanden rolmodel zijn voor het Noorden.
Algerijns tuig moet maar in Nederland blijven Goed, het is geen Nederlander die deze historische uitspraak doet, maar wel de ambassadeur van Algerije bij Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander. De schoft Noureddine Ayadi verklaart schaamteloos in de Nederlandse media dat zijn boevenstaat er niet aan denkt Algerijns krapuul dat Nederlandse mensen en handelszaken berooft terug te nemen, tenzij… en dan somt Ayadi een reeks diplomatieke voorwaarden op en verwijst naar het lichtend voorbeeld van de federale eersteminister van La Belgique die onlangs bereid was onder het Algerijnse juk te marcheren. De laatste drie maanden arriveerden hier 700 Algerijnen (en nog iets meer Marokkanen, maar de Marokkaanse ambassadeur is wat discreter) die asiel aanvroegen. De heerschappen, want het zijn altijd mannen, hebben geen schijn van kans op asiel en ze weten dat zeer goed. Maar het leven in de asielcentra is blijkbaar niet zo slecht en een goede uitvalbasis om rooftochten te ondernemen. Op hun expedities maken ze gebruik van het openbaar vervoer dat ze terroriseren en waar ze als mohammedaanse racisten (akkoord, dat is een pleonasme) uiteraard weigeren te betalen. Worden ze bij de lurven gevat, dan kan niemand hen iets doen en zet de politie hen netjes af bij hun asielcentrum. Daar schoppen Algerijnen en Marokkanen voortdurend stennis omdat ze brutaalweg onhaalbare eisen stellen. Ze rekenen nog
altijd op vertrekpremies die echter onlangs afgeschaft zijn. De sympathieke ambassadeur zegt schijnbaar ernstig dat het niet zeker is dat de daders Algerijnen zijn, want een deel onder hen vernietigt zijn documenten. Maar hij voegt er wel aan toe dat hij er niet aan denkt criminele landgenoten te dwingen terug te keren. Algerije werkt niet mee aan uitzettingen. Hoewel, hoewel… Misschien is een en ander wel mogelijk als premier Mark Rutte het voorbeeld volgt van dhimmi Charles Michel en nederig komt pootjesgeven in Algiers. “Liefst voor de verkiezingen van maart”, voegt de Algerijnse schurk eraan toe. En een zak geld voor ontwikkelingswerking is ook welkom. Uiteraard moet het advies van Buitenlandse Zaken, dat de Nederlanders enige voorzichtigheid in Algerije aanbeveelt, van de baan, want zoals algemeen geweten is dat land een voorbeeld van veiligheid; alleszins veiliger dan Duitsland, meent de heer ambassadeur.
Etnische oorlog Overigens, afgelopen week hebben we nog een prachtig staaltje van culturele verrijking meegemaakt. Weinig lezers kennen het mooie stadje Culemborg in Gelderland, al is het Centraal Boekhuis daar gevestigd, dat de meeste boekhandels in Nederland bevoorraadt (en in het Vlaamse Zele een filiaal heeft). Dat stadje telt 27.000 inwoners, waaronder 2.500 Marokka-
nen. De oudste migranten in de stad zijn echter afstammelingen van de Molukkers die als soldaat in het Nederlandse koloniale leger dienden en die na de onafhankelijkheid van Indonesië “tijdelijk” naar Nederland kwamen, en er nooit meer weggingen. Op dit ogenblik zijn er ongeveer 300 in Culemborg in de wijk Ter Weijde. De kinderen en kleinkinderen van die soldaten zijn ook nooit perfect geïntegreerd en zagen met lede ogen de komst van de Noord-Afrikanen aan. Zes en zeven jaar geleden kwam het tot zware rellen, want de Molukkers zijn geen Nederlandse lafaards die het Marokkaans tuig pamperen, zichzelf de schuld geven en naar (nietbestaande) racisten in de eigen gemeenschap zoeken. De onderhuidse spanningen zijn blijven bestaan; temeer omdat de ene na de andere Marokkaanse jeugdbende actief is. Vorig jaar is een bende voor 200 inbraken veroordeeld. Dus ging vorige week het oude zwembad De Meer volledig in vlammen op. Twee maanden geleden werd dat door Marokkanen voor 450.000 euro gekocht, “deels opgebracht door de Marokkaanse gemeenschap”. (Over wie dat andere deel betaalde, houden die Marokkanen hun mond.) De bedoeling was het te herbouwen tot een grote moskee, en dat valt nu een tikje duurder uit. En wat gebeurde na de brand? Onmiddellijk gingen in de wijk Ter Weijde zes auto’s in de fik. Toeval, natuurlijk, want de Nederlandse struisvogelpolitie wil uiteraard dat toeval niet uitsluiten. In Nederland bestaan immers geen etnische spanningen die kunnen uitmonden in bijzonder hevige gewelddaden. Willem de Prater
Wat brengt 2017 in Gent? In maart dit jaar gaat op de Waalse Krook de gloednieuwe bibliotheek open, als alles gaat zoals verhoopt. Een opsteker voor de politici die er de lintjes zullen doorknippen. Op de Ghelamco Arena na, is het heel lang geleden dat er in Gent nog eens een openbaar gebouw met zoveel prestige is afgewerkt. In het ruime moderne gebouw komt “een bibliotheek van de toekomst”. De hoge verwachtingen inlossen wordt een hele opdracht. Studenten komen enkel nog in de bib als ze een rustig plekje nodig hebben om zonder afleiding te kunnen blokken. Voor de rest hebben ze een wereld van informatie via hun slimme telefoon in hun broekzak zitten. Net in een tijd dat steeds minder mensen een bibliotheek nodig hebben, investeert Gent in een super groot gloednieuw exemplaar. Vlak ernaast staat het Wintercircus, nog altijd dezelfde troosteloze lege schelp als toen er gefilmd werd voor de serie “Flikken”. Het moest samen met de nieuwe bibliotheek klaar zijn, maar de werken moeten er nog beginnen. De stad besliste om onder het gebouw een concertzaal uit te graven. Voor deze dure grap krijgen ze het financieel plaatje met moeite rond. En voor wie is deze zaal (goed voor vijfhonderd zitjes) bestemd? Voor de vrienden van De Vooruit, vanzelfsprekend. Verder wachten we op de twee hoge kunstwerken voor de Korenmarkt. Al verschillende keren uitgesteld, de laatste keer omdat de funderingen te zwak waren, moeten die er dit
voorjaar komen. Beslist in achterkamers, stuntelig aangepakt, allang veel duurder dan voorzien, met jaren vertraging, al tien keer aangekondigd en opgehemeld met een hele rist ronkende persmededelingen … deze kunstwerken staan stilaan symbool voor ons stadsbestuur op haar smalst. Toch wordt 2017 in Gent vooral het jaar van de mobiliteit door het ingrijpende circulatieplan dat start op 3 april. Het staat in de sterren geschreven dat sommige ingrepen uit dit plan snel zullen moeten worden bijgestuurd. Het wordt een periode van verwarring. Automobilisten zullen er goed aan doen op tijd te vertrekken en vooral goed op de verkeersborden te letten; de rijrichting van vandaag kan morgen gerust omgekeerd zijn. Volgens een enquête van VOKA overweegt één op de drie ondernemers om uit het centrum van Gent weg te trekken als dit plan wordt ingevoerd. Toch een waarschuwing die kan tellen, want bij VOKA geven ze niet snel kritiek op het stadsbestuur (ze hebben nog maar pas Termont gehuldigd als “legende”). Onze schepenen halen eens hun schouders op en doen gewoon voort. Die leegloop is eigenlijk al volop bezig, elke week vertrekt er wel een kantoor of bedrijf of geeft een handelaar het op, omdat ze moei-
lijk te bereiken zijn. Komen er andere in de plaats? Grootwarenhuizen, grote ketens, winkels gericht op toeristen… Het karakter van Gent verandert en zoals onze burgemeester zegt, “er zullen winnaars en verliezers zijn”.
“voor God en Geld” nog even open Wie de tentoonstelling “voor God en Geld” van mijnheer Huts nog niet heeft gezien, moet zich naar het Caermersklooster in Gent haas-
Privatiseren om het begrotingsgat te dichten Bosgronden zijn de voorbije jaren een aantrekkelijke investering geworden. Een poging van de Waalse meerderheid om de verkoop van publieke bosgronden te vergemakkelijken, botst echter op veel weerstand. Tracht men hier niet op een slinkse manier de klassieke begrotingstruc van het verpatsen van kroonjuwelen toe te passen? Aan bossen geen tekort in Wallonië. Zo’n derde van de totale Aantrekkelijke investering oppervlakte van dat gewest is door bossen bedekt, een verEr bestaat niet zoiets als een wereldwijde houtprijs. De ecohouding vergelijkbaar met wat men aantreft in Frankrijk, Duitsnomische waarde van het product moet vooral bekeken worland en Luxemburg. En dat is een aandeel dat beduidend hoger den per soort. Er zijn onderling soms aanzienlijke verschillen, ligt dan in pakweg Vlaanderen of Nederland, waar amper de maar gemeen hebben ze dat die prijzen geen statisch gegekaap van de tien procent overschreden wordt. In absolute cijven zijn. Zoals dat voor zovele producten het geval is, speelt fers gesteld, beslaan de Waalse bossen een oppervlakte van ook hier de wet van vraag en aanbod. De realiteit is dat de 554.000 hectare; afgerond zo’n vier keer het Brussels Gewest. wereldwijde vraag naar hetgeen Wallonië de markten te bieInteressanter dan dit globale cijfer, is het statuur van deze den heeft, het aanbod overstijgt. Bossen kregen de voorbije gebieden. Een kleine meerderheid is in privéhanden, wat betejaren ook een heel andere economische waarde. Plaatsen waar kent dat de publieke overheden nog steeds een grote brok van men voorheen mooi geld kon verdienen, de beurzen op kop, deze bossen in eigendom heeft. verloren veel van hun pluimen. En naarmate het rendement En dat biedt perspectieven. Vooral de gemeenten blijken op daar daalde, won hetgeen met bossen verdiend kan worden dit vlak de belangrijkste spelers te zijn (34 procent), gevolgd aan aantrekkelijkheid. Tijdens de periode van de jaren tachtig door het Gewest (11 procent), wat betekent dat in deze de rol tot 2007 bleef de prijs van bosgronden relatief stabiel. Maar van OCMW’s, provinciebesturen of kerkfabrieken eerder marin 2008 kwam daar plots verandering in. Bij een investering in bosgronden gaat men uit van een rendement van 2 à 3 proginaal is (2 procent). cent. Gedurende een hele periode was dat onvoldoende om Bekijken we die bebossingsgraad over een periode van belangstelling te wekken, maar toen sloeg de economische jaren, dan blijkt de oppervlakte ook te zijn toegenomen. Ruim crisis toe en veranderde het plaatje. twintig jaar geleden was er ‘slechts’ 537.000 hectare. AnderAfstand doen van kroonjuwelen is een klassieke truc om de zijds, het gedeelte hiervan dat voor houtproductie bestemd begroting op te smukken; de voorbeelden hiervan zijn legio. is, neemt af, wat in het licht van de economische realiteit een Waarom dan geen bossen verkopen? In de huidige conjunctuur belangrijk gegeven is.
ten. Wegens het grote succes is de tentoonstelling verlengd tot 22 januari. De kunstwerken zijn boeiend en duidelijk uitgelegd maar wat het echt een bijzondere tentoonstelling maakt, is het aanstekelijk enthousiasme van de jonge curator Katharina van Cauteren. Zij vertelt met trots over de belangrijke rol van de Lage Landen in de middeleeuwen en over de ondernemende mensen waar wij, de Vlamingen anno Mathildis 2017, erfgenamen van zijn.
Li bia bouquet
is dit een lucratieve transactie. Wellicht speelde die mogelijkheid bij het indienen van een omstreden voorstel tot decreet in het Waals Parlement. Het document werd ondertekend door enkele verkozenen van PS en cdH, maar in de wandelgangen kon opgevangen worden dat de achterliggende idee vooral op het kabinet van landbouwminister René Collin (cdH) rijpte.
Het vermarkten van bossen Hoeksteen van het voorstel is het vergemakkelijken van de verkoop van bossen die zich in publieke handen bevinden. Volgens de huidige regeling, moet de verkoop van een bosgrond groter dan 1 hectare die het Gewest toebehoort, gepaard gaan met de stemming in het Waals Parlement van een heus decreet, een obligaat parlementair debat inbegrepen. Dit wil men versoepelen. Officieel heet het dat dan makkelijker structuren kunnen worden opgezet die ‘kleine spaarders’ aanspreken. In werkelijkheid, althans, vreest de oppositie, dreigt een vermarkting van die bossen te zullen plaatsvinden. Want er afstand van doen, is onherroepelijk. Welke garantie heeft men echter dat dergelijke verkoopoperaties niet op een kortzichtige manier gebruikt zullen worden om de begrotingsrealiteit te verfraaien? De vraag stellen, is ze beantwoorden. Het project werd nogal stuntelig aangebracht, inmiddels ook weer ingetrokken, maar voor hoelang? Uitstel lijkt hier alvast geen afstel te worden. En dat de idee terug zal opduiken, staat in de sterren geschreven.
Léon
8
De wereld rond
5 januari 2017
Diplomatieke valies
Rancuneuze zwanenzang Ergens kan je de laatste weken van een presidentschap vergelijken met een regering van lopende zaken. Men waakt over de winkel en neemt geen drastische beslissingen, laat staan dat men zaken doet die de opvolger in een vervelende situatie plaatst. Precies dat deed president Obama door een Amerikaanse onthouding in de VN-Veiligheidsraad toen de beruchte Israël-resolutie ter stemming kwam. Yes we can; zij het helemaal op het einde... Er zijn verschillende manieren voor een Amerikaans president om de fakkel door te geven. Een fraai voorbeeld gaf destijds George Bush senior. Van zodra duidelijk werd dat een tweede ambtstermijn er niet in zat, en het Bill Clinton was die de volgende vier jaar in het Witte Huis zou verblijven, maakte Bush zich zo klein als maar kon. Hij stelde zich loyaal op, nam geen beslissing die het beleid van zijn opvolger enigszins zou kunnen compromitteren en schreef hem zelfs een empathische brief. “Het gaat soms heel moeilijk worden, zeker als je onterechte kritiek krijgt”, stelde hij vaderlijk. “Ik ben niet goed in advies geven. Maar laat de critici je nooit ontmoedigen, of van je pad afleiden.” En dan heb je Herbert Hoover, president tussen 1929 en 1933. Hij haatte zijn opvolger, de latere oorlogspresident Franklin Roosevelt. Hoover vond hem “ongeïnformeerd” en “visieloos”. Slechts één keer nodigde hij hem uit, gewoon omdat hij er niet onderuit kon. Tijdens dat gesprek weigerde hij hem rechtstreeks toe te spreken en verliep de communicatie via een medewerker. Laten we ons een as voorstellen waarbij Bush en Hoover de twee extreme punten vormen. Waar zouden we de vertrekkende president Obama dan precies plaatsen? Behoorlijk in de richting van Hoover, durven we aannemen. En zeggen dat het er aanvankelijk heel anders heeft uitgezien. Obama leek zich terughoudend en correct op te stellen, geheel in de logica van de paradoxaal goede samenwerking die er was tussen beide ‘teams’ achter de schermen, maar dan veranderde hij. Psychologen verklaren dit door een vorm van geldingsdrang. Het gevoel dat nu nog iets kan gebeuren, terwijl
hij daar over enkele weken geen kans meer toe zal krijgen. Menig niet-psycholoog zoals ondergetekende zou dit eerder omschrijven als kleingeestig, of het kinderlijk gedrag van een slechte verliezer.... Door in extremis beslissingen te nemen, tracht Obama zijn opvolger Trump stokken in de wielen te steken. Sommigen aan de overkant van de oceaan halen het nieuws, anderen niet. Want terwijl er wat te doen is geweest over die VN-resolutie tegen Israël, en het uitzetten van 35 Russische diplomaten, vernamen we via VRT en consorten niets over de massale gratie voor 79 gevangenen, wellicht het grootste aantal dat in één keer van die gunst gebruik kon maken. En dan was er het schrappen van een registratieprogramma, opgezet na de aanslagen van 11 september, voornamelijk bedoeld om (verdachte) Arabische en moslimmannen in kaart te brengen. Trump wou hierop voortbouwen, maar in kringen rond Obama was te horen “dat men hem dit instrument wou ontzeggen”. Of wat te denken van Obama’s verklaring dat, indien hij kandidaat was geweest en niet Clinton, hij wél gewonnen zou hebben. Niet correct naar Trump toe, en zeker niet naar Clinton toe, klonk het terecht in politiek Washington.
ven die nadien genomen werden. Met Resolutie 2334 wordt het geweer van schouder gewisseld. Elke Joodse aanwezigheid buiten de landsgrenzen die na de wapenstilstand in 1949 tot stand kwam, wordt als illegaal beschouwd, met inbegrip van Oost-Jeruzalem. Of op het terrein veel zal veranderen, valt nog te betwijfelen. De Israëlische nederzettingspolitiek is ook economisch belangrijk. Heel wat bedrijven, of het nu retailers of banken betreft, ontwikkelen er activiteiten. Betekent dit dat ze geviseerd zullen worden op basis van Resolutie 2334? Wellicht wordt de soep niet zo heet gegeten als ze opgediend wordt, maar we gaan ervan uit dat extra diplomatieke druk door deze stemming gedragen wordt; moeilijkheden kunnen niet uitgesloten worden. Wie gelooft echt nog in vrede? Israël heeft er alles aan gedaan om een tweestatenoplossing quasi onmogelijk te maken, via die bouwwoede, want de versnippering van de Westbank is daarvoor te groot geworden. En met dit initiatief in de Veiligheidsraad is deze piste definitief begraven. Waarom zouden de Palestijnen nog enige concessie over grondgebied doen? In de geest van Resolutie 242 kon dit, maar door Resolutie 2334 hebben ze in de hoogste VN-cenakels de buit al binnen.
Tweestatenoplossing
Lobbywerk
En dan was er die resolutie in de VN-Veiligheidsraad; in meer dan één opzet interessant. Los van de vraag hoe opportuun het voor de uittredende Obama-administratie was het Amerikaanse vetorecht niet te gebruiken, en hierdoor een breuk met een consistent beleid van decennia te veroorzaken, is er de puur inhoudelijke kant. Door de goedkeuring van Resolutie 2334 maakt men een einde aan Resolutie 242, die vlak na de Zesdaagse Oorlog gestalte kreeg. Resolutie 242 koppelde een Arabische erkenning van de staat Israël aan een gedeeltelijke terugtrekking van Israël uit de veroverde gebieden, voornamelijk de Westelijke Jordaanoever. De geest van Resolutie 242 schraagde vele vredesinitiatie-
Acht jaar lang hebben de Verenigde Staten consequent de pro-Israëlische lijn gevolgd in de VN en elders. Op zich kunnen wel wat vraagtekens gesteld worden bij deze Amerikaanse opstelling, maar dat is een debat dat ruimschoots de persoon Obama overstijgt. Het bewust niet gebruiken van het eigen vetorecht, zorgt voor een koerswijziging op enkele weken voor Trump zijn intrek neemt in het Witte Huis. En waar Trump er aanvankelijk in slaagde de resolutie van tafel te krijgen na gesprekken met de Egyptische leider Sissi, lobbyden Obama’s mensen achter de schermen om ze alsnog ter stemming te krijgen. Er zijn fraaiere manieren om afscheid te nemen, laat staan geschiedenis te willen schrijven.
Natrappen
Michaël Vandamme
Buitenlands spervuur Twee infiltranten “De laatste daad van een Turk is een dolksteek in je rug”, is een eeuwenoud Arabisch spreekwoord. Obama is geen Turk, maar zijn laatste daden zijn evengoed dolksteken in de rug. Gedurende de laatste weken van zijn presidentschap heeft hij nog ijlings bijna driehonderd moslims per dag in de VS binnengelaten. Voor een linkse zwarte is dat een zoete wraak op de blanken die zijn partij hebben weggestemd. Daarnaast heeft hij gebroken met de oude traditie dat de VS paal en perk stellen aan de ergste antisemitische en anti-Israëlische drijverijen van de Verenigde Naties. De VS hebben geen veto gesteld tegen een resolutie waarin Israël veroordeeld wordt wegens het bouwen van woningen voor Joodse burgers in Jeruzalem. Nu hij toch niet meer politiek afgestraft kan worden, laat Obama nog éven zijn hatelijke pro-islamitische, antiblanke en antiJoodse vooroordelen de vrije teugel. Luitenantkolonel Ralph Peters, strategisch analist voor Fox News, vatte het beleid van Obama kort en raak samen: “Prijs de islam, negeer de christenen en geef de Joden de schuld.” Tja, wat kun je anders verwachten van een president die als kind islamitisch is opgevoed, die het linkse virus van zijn hippiemoeder heeft geërfd en die langs vaderskant afstamt van een zwarte Keniaanse stam die in dienst van de Arabieren meedeed aan slavenjachten?
Laatste daad van islamcollaboratie Na de aanslagen van 11 september had president Bush het Department of Homeland Security opgericht om de binnenlandse veiligheid te verbeteren en de verschillende inlichtingendiensten te coördineren. Homeland Security valt rechtstreeks onder de president. Het bestaat nog steeds en het is altijd actief gebleven, ook onder Obama. Maar één onderdeel ervan, het National Security Entry-Exit Registration System, is al sinds 2011 op nonactief gesteld, tot groot voordeel van potentiële terroristen. NSEERS hield zich namelijk bezig met het “monitoren” van moslims op Amerikaans grondgebied. Het was een onvolmaakt maar nuttig instrument om “radicalisering” in een vroeg stadium te ontdekken en de instroom van moslims toch een beetje in het oog te houden. Daarom heeft Obama het stilgelegd. Maar vlak voor nieuwjaarsdag heeft hij NSEERS volledig laten ontmantelen. Als Trump zijn aangekondigde monitoring van moslims in de VS wil doorzetten, zal hij vanaf nul moeten
beginnen. In de loop der jaren heeft NSEERS massa’s gegevens over potentiële terroristen verzameld. We weten niet of Obama die informatie heeft laten vernietigen; maar het zou ons niet verbazen.
Nieuwe Mengeles National Geographic, met zijn prachtige natuurdocumentaires, was een schitterend tijdschrift. Ja, soms waren er politiek correcte ontsporingen, maar die waren sporadisch en nooit fanatiek. Maar nu veroorzaakte het blad wereldwijd een schokgolf, door op de voorpagina een foto van een transgender te publiceren. Dat kan al genoeg zijn om ophef te veroorzaken, maar het is nog veel erger: het gaat om een jongen van negen jaar die “omgebouwd” is tot meisje. Niet eens een volwassene, die uit vrije wil en kennis van zaken voor een geslachtsverandering heeft gekozen, maar een kind. Als het gaat om geldzaken, seks of stemrecht vindt men terecht dat een kind van die leeftijd nog niet in staat is daar zelf verantwoorde beslissingen over te nemen. Maar iets dat veel ingrijpender, verwarrender en complexer is, zoals een geslachtsverandering, daar zouden kinderen dan wèl over kunnen beslissen. Zelfs de meeste volwassenen die een probleem hebben met hun biologische geslacht hebben eerder therapeutische hulp nodig dan een chirurgische ingreep. Binnenskamers, buiten de gemediatiseerde, politiek correcte publieke ruimte, geven vele psychiaters dat ook toe. Zelfs vele volwassenen belanden na een geslachtsverandering alleen maar in nog diepere psychische problemen. Maar volwassenen worden geacht te weten wat ze doen. Ze moeten zelf de gevolgen van hun daden dragen. Kinderen niet. Kinderen moeten tegen zulke dolgedraaide experimenten beschermd worden. Het argument dat zij dat “uit vrije wil” doen, is even pervers als de bewering van pedofielen dat kinderen “uit vrije wil” met seksuele handelingen instemmen. En ter attentie van Susan Goldberg, die namens National Geographic deze glamourreportage over transgenderkinderen verdedigde: de eerste die geslachtsveranderingen uitvoerde, ook op kinderen, was de nazidokter Mengele.
Niet terugsturen? Nabij de Zweedse stad Uppsala hebben vijf Afghaanse tieners een jongen van minder dan vijftien jaar oud afgeranseld, onder bedreiging van een mes ontvoerd en in een afgelegen bos
herhaaldelijk verkracht. Dit keer werd de zaak niet geseponeerd. De daders kregen dertien en vijftien maanden cel. Maar zij mogen niet naar Afghanistan teruggestuurd worden, want ze zijn zelf nog minderjarig en dat land wordt als onveilig beschouwd. Inderdaad, het loopt daar vol Afghanen. Dat is dus het geboefte dat officieel omschreven wordt als “niet-begeleide minderjarigen” en officieus, in de linkse leugenpropaganda, zelfs als “kinderen”. Denk niet dat die slappe aanpak typisch Zweeds is. De meeste West-Europese landen hanteren dezelfde normen: niet-begeleide minderjarigen worden nooit teruggestuurd, en er mag niemand teruggestuurd worden naar een land dat niet “veilig” is. Vele misdadigers van gemeenrecht, een heel pak terroristen en zelfs enkele regelrechte “genocidaires” zijn daardoor tegen deportatie beschermd. Zou die absurde regel over “veilige landen” voor hen niet afgeschaft moeten worden? Wie hier misdaden pleegt, moet niet komen jammeren dat hij in zijn thuisland gevaar zou kunnen lopen. We moeten eens luidop durven zeggen dat het ons geen barst kan schelen wat er in Afghanistan - Congo, Irak… - met crimineel of terroristisch crapuul zou kunnen gebeuren.
Vossen in het kippenhok Na de massale aanrandingen op nieuwsjaarnacht vorig jaar in Keulen – en in andere steden, maar dat lijkt vergeten te zijn – deden de media in Duitsland en in de rest van Europa dagenlang krampachtige pogingen om dat alle-
maal in de doofpot te stoppen. We zijn een jaar verder, en van de honderden daders zijn er slechts enkelen effectief veroordeeld. En pas nu komt een onder de mat geveegd aspect van die zaak aan het licht: bij het veiligheidspersoneel dat in Keulen moest instaan voor de beveiliging, waren tientallen islamitische “vluchtelingen”. Velen hadden gewoon hun post verlaten, en minstens één was stomdronken. De autoriteiten in Keulen hadden al op 7 september 2015 besloten “vluchtelingen” als bewakingsagenten in te zetten om grote evenementen te beveiligen. Het bewakingsbedrijf Westturm moest hen inhuren. Als enige kwalificatie was een minimale kennis van het Duits vereist. Ze kregen geen verder opleiding. De meesten kwamen uit Noord-Afrika, Syrië en Afghanistan. Tja, als men het kippenhok door de vossen laat bewaken…
Steun een goed doel in Vlaanderen met een legaat.
Steun een goed doel in Vlaanderen met een legaat. Alle info ten kantore bij Karl van Camp
Alle info ten kantore bij Karl van Camp 03.232.14.17 of secretariaat@pallieterke.net 03.232.14.17 of
secretariaat@pallieterke.net
Waart Clovis’ geest door de Franse politiek? Het lezen van een bepaalde pers wekt de indruk dat de Franse politiek door een katholieke machtsgreep bedreigd wordt. Onzin, zo blijkt. Boeiender dan dergelijke fabeltjes is hoe dit thema speelt binnen de microkosmos van het... Front national. Frankrijk wordt wel eens omschreven als ‘la fille aînée de l’église’, ruw vertaald: de oudste dochter van de Kerk. De titel gaat terug naar Clovis, de eerste ‘barbaarse’ koning die zich liet bekeren, in 496. Toch zou de uitdrukking pas ergens rond 1840 voor het eerst opgedoken zijn. Een zekere Lacordaire schreef ze op zijn conto, doelend op de band tussen de in ballingschap vertoevende Lodewijk XIX en zijn relatie met de Kerk. Historici hebben de dingen al genuanceerd, maar als de geest uit de fles is... Tijdens zijn eerste reis naar Frankrijk in 1980 liet paus Johannes Paulus II niet na er melding van te maken. Zestien jaar later trok hij opnieuw naar Frankrijk, die keer voor de verjaardag van Clovis’ bekering. En er volgde nog een derde bezoek bij die oudste dochter. Maar laten we ons tot de werkelijkheid beperken. De Franse Revolutie en alle consequenties die deze op het vlak van ‘laïcité’ heeft teweeggebracht, maakt de positie en de evolutie van de Kerk in Frankrijk interessant. Bevraging leert dat nog een ruime meerderheid van de Fransen zich als katholiek bestempelt. Op zich is die trend dalend (64 procent in 2010, 76 procent in 1978 en 81 procent in 1952), volledig in overeenstemming met wat in de meeste andere West-Europese landen ontwaard kan worden. Opvallend is dat van deze al bij al toch substantiële groep zelfverklaarde katholieken slechts een erg klein deel daadwerkelijk praktiseert. In de periode 1990-2011 daalde het aantal kerkelijke huwelijken drastisch (van ruim 147.000 naar precies 74.636), net zoals het aantal doopplechtigheden in die-
Van waar toch die interesse bij de Aziaten voor een boerengat dat amper 14.000 inwoners telt? Het heeft een hele tijd geduurd, maar het raadsel is ondertussen opgelost. Vraag blijft hoezeer Groot-Brittannië in trek blijft bij toeristen wanneer Islamitische Staat een aanval met chemische wapens zal inzetten. Dat is de vrees van Ben Wallace, de minister van Landsverdediging. De vakantiegangers begonnen sedert juli te stromen. Letterlijk busladingen vol, werden gedropt in het onopvallende en doorgaans rustige Kidlington. De Chinese bezoekers gaven hun ogen de kost en namen massale hoeveelheden foto’s. Hierbij wandelden de toeristen zonder schaamte door de Britse volkstuintjes, namen ze ‘selfies’ op willekeurige opritten van huizen en namen ze kiekjes van oninteressante vuilnisbakken. Het grappige aan de surrealistische situatie was dat de Chinese toeristen na verloop van tijd een attractie op zichzelf werden.
Het authentieke Engeland Wat was de reden waarom de bussen met plezierreizigers naar Kidlington trokken? Verschillende verklaringen werden geopperd. Stond de 13e-eeuwse plaatselijke kerk per abuis in een Chinese toeristenbrochure? Kwam het omdat het dorpje ooit het decor vormde voor de politieserie ‘Inspector Morse’ of
Machtsgreep Dit alles in acht genomen klinkt de recente aandacht over een toenemende ‘katholieke greep’ op het politieke gebeuren erg vreemd. “Help, Jezus keert terug”, blokletterde het linkse Libération. Het katholieke Valeurs Actuelles had het dan weer over “Het christelijke Frankrijk... en trots het te zijn”. En zo waren er nog voorbeelden van lui die een soort van katholieke reconquista in het politieke gebeurden ontwaarden. Dat ze dit net nu doen, heeft veel te maken met het succes van François Fillon die zich tot presidentskandidaat van Les Républicains wist te kronen. Vrij verrassend haalde hij het van Nicolas Sarkozy en Alain Juppé. Fillon profileert zich ook openlijk als katholiek. Op zich heeft zijn zege weinig uitstaans met zijn geloof, maar voor een bepaalde pers is dit gefundness Fressen. Zijn katholieken dan zo politiek anders? Peilingen tonen aan dat ze wat rechtser stemmen dan het gemiddelde. Binnen de groep die zich als katholiek omschrijft, haalt het FN ook enkele percenten meer. Interssant is dat dit laatste een vrij recent gegeven is. Tot in 2010 bleek het Front national zelfs met een achterstand te worstelen, zeker bij praktiserende katholieken. Katholieken een grote invloed toekennen in het politiek houdt niet veel steek, maar men creëert er wel een soort gedeeld vijandbeeld mee. Philippe Porteri, auteur van L’Etat et les Religions en France (uitgegeven bij de Presses Universitaires de Rennes) meent dat deze vrees “excessief” is. “Men vreest hun potentieel om krachten te mobiliseren omwille van hun culturele coherentie en dat verschaft katholieken wel een gewicht dat groter is dan hun getal.”
de fantasiefilm rond Harry Potter? Het duurde uiteindelijk tot diep in de herfst van 2016 vooraleer het mysterie werd opgelost. De eenvoudige manier om antwoord te krijgen op de vraag wat de toeristen daar uitspookten, ligt voor de hand: de bezoekers het op de man af vragen. Echter, dat ligt tamelijk moeilijk bij een bende Chinezen die enkel Mandarijn spreken en de Engelse taal niet machtig zijn. Enkele buurtbewoners gingen vervolgens een vragenlijst vertalen vanuit het Engels. Deze enquête werd vervolgens overhandigd aan de neergestreken toeristen, waaronder een reisbegeleidster. Wat bleek? De Chinezen wilden kennismaken met het ‘echte’ Engeland, beweerden ze. In plaats van Londen, met al zijn bekende gebouwen, straten en pleinen, kozen de toeristen voor een klein dorpje met huisjes in typisch landelijke stijl. Een Aziatische toeriste vatte het mooi samen: “Steden zijn er overal, die hebben we ook bij ons. Maar dit soort van huizen en tuintjes met bloemen, is compleet nieuw voor ons.” Een inwoner van Kidlington ging verhaal halen bij een vriend die in de Chinese Volksrepubliek woont. Blijkbaar wordt Kidlington er bij de plaatselijke reisoperatoren sinds een tijdje aangestipt als een “typisch Engels dorpje, gesitueerd op de weg richting het grote winkelcentrum van Bicester Village”.
Terroristische aanslagen Of de Chinezen liefhebbers blijven van bezoekjes aan het Verenigd Koninkrijk, valt nog te bezien. De daling van het Britse pond geeft de toeristische sector alleszins een duwtje in de rug. Ook voor Europeanen is een tripje naar de andere kant van het Kanaal voordeliger geworden, de jongste maanden. De aanhoudende terroristische dreiging is dan weer een spelbreker. Zeker nu Ben Wallace, de Britse minister van Landsverdediging, in zijn
Stoer De Elbphilharmonie werd 110 meter hoog en is opgetrokken op een trapezevormige kade, in de Elbehaven en toch vlak bij de stadskern. Het gebouw is dubbel met een stoere sokkel en halverwege begint een glinsterende bovenbouw. In dat glazen bovenhuis is de concertzaal voor 2.100 bezoekers en een klei-
Betreffende de link met of de invloed van de Rooms-Katholiek Kerk op de Franse politiek bekleedt het FN een wat aparte rol. Ook al had toenmalig voorzitter Jean-Marie Le Pen op een gegeven moment een bepaald katholiek electoraat aangeboord (wat vreemde lui met banden met de Moon-sekte doken in de FN-rangen op), kan enkel worden vastgesteld dat de partij en de Rooms-Katholiek Kerk nooit dikke vrienden waren. Per slot van rekening was het de Kerk die het voor vluchtelingen opnam en een grijsgedraaide plaat van tolerantie afspeelde. Onlangs haalde Louis Aliot, Europees Parlementslid en vicevoorzitter van het FN, hard uit naar de Kerk in Frankrijk. Ook Marine Le Pen liet zich ooit ontvallen dat priesters best in “hun sacristie” kunnen blijven. Misschien moet dan een onderscheid gemaakt worden tussen het geloof en de instelling. Ook al ondersteunt hij de kandidatuur van Marine Le Pen voor het presidentschap, toch liet de burgemeester van Bezier zich onlangs ontvallen dat, de Gaulle citerend, Frans zijn betekent “Europees, blank en katholiek” te zijn. De grootste splijtzwam ter zake is Marion Le Pen, kleindochter van, en dus nichtje van Marine, maar binnen het amalgaam van haar partij vooral een Sudiste. De tegenstelling kristalliseert zich rond concrete thema’s: abortus (en vooral de kwestie van de terugbetaling ervan) en het homohuwelijk, om er slechts twee te noemen. Waar Marine zich voorzichtiger uitdrukt, neemt Marion een meer uitgesproken stelling in. En dan zie je haar flaneren aan de zijde van de diepgelovige Philippe de Villiers, de ‘Keizer van de Vendeé’. Misschien zegt dit meer over de (potentiële) problemen van het FN als partij dan de greep der katholieken op het politieke gebeuren als dusdanig...
Maurice
engeland nieuwjaarsinterview zijn bevolking allesbehalve gerustgesteld heeft. Volgens Wallace moeten de Engelsen vrezen voor grootschalige aanvallen met chemische wapens, uitgevoerd door de moslimbarbaren van IS. “Er zijn meerdere betrouwbare rapporten die uitwijzen dat Islamitische Staat in Syrië en Irak gebruikmaakt van chemische wapens. IS kent geen enkele morele grens, alles is voor hen geoorloofd. Het is dus perfect mogelijk dat terroristen chemische bommen naar Europa smokkelen om hier in GrootBrittannië toe te slaan”, aldus Wallace. De minister verwees ook naar onderzoeken van Europol, waarin eveneens rekening wordt gehouden met een chemische aanslag. “Het aantal dodelijke slachtoffers zou gigantisch uitvallen, indien terroristen van Deash (IS) een aanval lanceren in Europa. Er zijn al pogingen ondernomen om dit soort bommen te maken”, zei Ben Wallace in zijn nieuwjaarsinterview met de krant ‘The Sunday Times’. Toch lijken ook leden van de Britse regering het vuurtje aan te wakkeren om tot een nieuwe ‘Koude Oorlog’ te komen. Ook Wallace kon het namelijk niet laten in zijn interview te vermelden dat Rusland, naast IS, de andere grote bedreiging vormt voor het Verenigd Koninkrijk in 2017. Dat uitgerekend Rusland de beste bondgenoot van Europa (en de Verenigde Staten) kan worden in het Midden-Oosten, in de strijd tegen de islamterreur, werd door de Conservatieve minister vergeten. 2017 brengt dus enerzijds nog meer islamitische waanzin en brengt anderzijds minder Chinese toeristen naar Kidlington. Het was beter omgekeerd geweest. Desondanks, ook van uw verslaggever te Londen, de beste wensen voor het nieuwe jaar.
LvS
Bei uns in Deutschland
nere zaal met 550 zitjes. Zeer apart is de invulling van de onderbouw, met daarin een hotel, met zwembad, en 45 appartementen. Architectonisch en bouwtechnisch was het een krachttoer om het geluid uit de concertzalen en de woon- en hotelklanken uit mekaar te houden. Het Antwerpse Havenhuis schittert met zijn bijzondere glaspartijen die een diamantachtige uitstraling veroorzaken. Het dak van de Hamburgse cultuurtempel zit onder duizenden metalen pailletten die het zonlicht weerkaatsen. Hamburg ademt een protestantse afkeer van ornamentiek uit, maar precies dat aspect is bij de Elbphilharmonie overdadig aanwezig. Het paleis voor muziek en kunst is barokker dan de burgers van de Vrije Hanzestad gewoon zijn. De Duitse waarnemers reageren dus met verbaasde geamuseerdheid op het nieuwe wonder in Hamburg en vergelijken het met een gelijkaardige stunt die in 1972 tot stand kwam voor de Olympische Spelen in München (die van de aanslag op de Israëlische atleten). Speciaal voor die gelegenheid werd het Olympiastadion gecreëerd met vergelijkbare discussies en meerkosten als de Elbphilharmonie. Het grootste wonder van de Elbphilharmonie is dat het gebouw er ooit gekomen is. Drie belanghebbenden dienden samen te werken, echter, dat gebeurde slechts af en toe. Meestal hadden zij slaande ruzie, een andere timing en tegengestelde oogmerken. De stad Hamburg was bouwheer, een dochter van de Commerzbank, Adamanta, was partner (en gaf de constructiebestelling door aan Hochtief) en de wereldarchitecten Jacques Herzog en Pierre de Meuron uit Basel tekenden de plannen. De persberichten over de bouwplannen en de bouwuitvoering klonken meermaals als oorlogsverklaringen. De metselaars en
FRANKRIJK
Marion Le Pen
Right or wrong
Hamburg en Antwerpen wedijveren met architectuur Hamburg en Antwerpen zijn concurrerende zustersteden aan het water. De haven en volgeladen schepen bouwen hun weelde. Hamburg en Antwerpen pakken haast gelijktijdig uit met culturele artefacten die hun rijkdom en welvaart moeten etaleren. In Antwerpen is het Havenhuis een ‘must’ voor wie houdt van symbolische en vernieuwende architectuur, het MAS draait als een lier en de vernieuwde Elisabethzaal praalt met de allerbeste akoestiek. Het MAS staat tussen de oudste dokken van de Scheldestad, het Havenhuis van Zaha Hadid rijst boven een replica van het Huis van de Oosterlingen aan het Kattendijkdok. Meer betrokken bij de waterkant van de stad kan niet. In Hamburg opent op 11 januari officieel de Elbphilharmonie op de kaaien van de Elbe. Zoals alle gebouwen met gedurfde vormen en hoge kosten is de nieuweling voer voor ambras. De voorstanders noemen het gebouw met zijn spectaculaire gekartelde bovenkant koen, gedurfd, en de juiste architectonische boodschap voor de stad. De tegenstanders betreuren het gebrek aan overleg en democratie tijdens de voorbereidingen, de uitvoering en de politieke debatten bij de lokale overheid. Dat de bouwkosten het tienvoudige werden van de oorspronkelijke raming zal niemand verbazen. De begroting was 77 miljoen euro, maar nu de deuren openen, staat de teller op 789 miljoen euro.
Si la France m’était contée
zelfde periode daalde, zij het minder scherp: van 472.130 naar 302.941. Deze en andere cijfers schragen een merkelijke trend van ontkerkelijking. Precies zoals elders.
Chinezen en chemische wapens Nu het nieuwe jaar is aangevangen, blijft één raadsel uit 2016 over. In het pittoreske plaatsje Kidlington, gelegen op enkele kilometers van de bekende universiteitsstad Oxford, streken vorig jaar massa’s Chinese toeristen neer. Nochtans zijn er weinig noemenswaardige toeristische attracties in Kidlington te bespeuren.
9
Het nabije buitenland
5 januari 2017
DUITSLAND
betongieters waren halverwege zonder werk gevallen. Een van de strijdpunten was het dak, met zijn hanenkamvorm en een hoogteverschil van dertig meter: het regende binnen.
Titanic Meermaals kreeg de Elbphilharmonie de vervloeking mee, dit is een Titanic. Meermaals werd zij vergeleken met twee andere bouwprojecten die Duitsland bezighouden. Wie naar de Duitse hoofdstad vliegt, kent de miserie van de luchthaven Tegel, de gesloten luchthaven Tempelhof en de jarenlange en voortdurende schande van de Flughafen BER die tot vandaag, in typisch Duits, “nicht flugtauglich” is. Een gelijkaardig idee speelt voor een reuzengroot infrastructuurwerk is Stuttgart 21, een “Durchgangsbahnhof”, een nieuw treinstation dat miljarden euro’s gaat kosten. De Elbphilharmonie is de stenen droom van een artistiekcommercieel echtpaar. Hij, Alexander Gérard, is projectontwikkelaar uit New York, zij, Jana Marko, een Oostenrijkse kunsthistorica. Het koppel woont in de Hamburgse universiteitswijk en is verslingerd op zijn adoptiestad. In hun appartement staat als souvenir voor vijftien jaar actie, ruzie, hoop en verbittering de eerste maquette van wat de Elbphilharmonie geworden is: een onderbouw, geïnspireerd op de traditionele Speicher (opslagplaatsen van de Hamburgse haven) en de lichtende bovenbouw. De band tussen de noviteit en de Baselse architecten Herzog & de Meuron is gelegd door hun oud-medestudent Gérard. Ze liepen alle drie school aan de wereldberoemde Eidgenössische Hochschule in Zürich, die een van de beste architectuuropleidingen ter wereld biedt.
Kurt Ruegen
10
Beeldspraak
5 januari 2017
medialand
Film
Mediajaar 2016 2016 was het jaar waarin de reguliere media meer dan ooit het gevoel hadden de greep op de nieuwsstroom en de gebeurtenissen volledig verloren te hebben. Dat kon eigenlijk amper beter geïllustreerd worden dan door de gebeurtenissen van precies een jaar geleden, op oudejaarsnacht in Keulen. Een tijdlang hielden niet alleen de media maar ook de politie vol dat de viering van Nieuwjaar er zonder noemenswaardige incidenten verlopen was. Na een paar dagen werd de druk van het volk via de sociale media echter toch te groot, en moest men toegeven dat er nogal wat handtastelijkheden en diefstallen gebeurd waren. En dat sommigen van de daders “vluchtelingen” waren, ook al kwam een aantal onder hen uit bijvoorbeeld Noord-Afrika. Sindsdien stemde een meerderheid van de Britten in een referendum voor de ondenkbare en onwenselijke – volgens de media, de politici en de rest van het establishment toch – Brexit, en werd in de Verenigde Staten de eveneens ondenkbare en onwenselijke presidentskandidaat Donald Trump verkozen tot president. Dat die laatste door nogal wat “Amerika-watchers” en “-kenners” tot twee keer toe als totaal kansloos omschreven werd, maakte de zaak er voor de media niet beter op. Als kers op de taart bestond VTM Nieuws het dan nog eens om op zondag te verkondigen dat de oudejaarsnachtviering in Keulen deze keer zonder incidenten verlopen was. Op hetzelfde ogenblik gaf de Duitse politie echter toe dat, ondanks de enorme politiemacht, de strikte veiligheidsmaatregelen en de afzondering van enkele honderden “Nafris” (politiecode voor Noord-Afrikaanse intensieve geweldplegers), er toch weer tientallen klachten binnengekomen waren over handtastelijkheden en diefstallen. Een mens vraagt zich af hoe dat toch komt dat kijkers en lezers hoe langer hoe minder geloven van wat de reguliere media ons voor “echt” nieuws op de mouw proberen te spellen…
Klaagzang van Karel We hadden het verleden week al over het kerstessay van hoofdredacteur Karel Verhoeven in De Standaard, over “de Trump in elk van ons”. Het werd één lange klaagzang, met in essentie precies hetzelfde als het onderwerp hierboven, maar dan geschreven vanuit het perspectief van een verbitterde inktkoelie die het dit jaar dus allemaal heeft moeten ondergaan. De remedie volgens Karel Verhoeven? Nog meer duiding en opiniëring in de krant! Toch erkent hij hier en daar in zijn kerstessay, in enkele zeldzame vlagen van zinsverheldering, dat het gros van de lezers eerder uit is op meer neutrale en objectieve verslaggeving van de feiten, en als het even kan netjes gescheiden van de vandaag alomtegenwoordige duiding en opiniëring. Maar wat moet je als lezer met een krant waarin een dag later Donald Trump alweer omschreven wordt als een “lichtgeraakt stuk politiek onbenul”? En dat op dezelfde dag dat Barack Obama 35 Russische diplomaten uitwees, omdat hij maar niet kan verkroppen dat zijn Democratische partijgenote Hillary Clinton de verkiezingen niet gewonnen heeft. En dat wil zichzelf dan een kwaliteitskrant noemen. In hetzelfde nummer kreeg PVDA-advocate Mieke van den Broek bovendien vanop de voorpagina een vrij podium om zich te verdedigen tegen alle kritiek. In de opiniebladzijden lazen we dan weer enkele aanbevelingen om rechts beter te bestrijden, en enkele tips over hoe links zich zou kunnen versterken. Netjes evenwichtig dus, zullen ze van zichzelf gevonden hebben, daar in Groot-Bijgaarden. Maar Bart de Wever zat er wel bonk op toen hij in zijn eindejaarsinterview in Newsmonkey De Standaard een slechte kopie van De Morgen noemde. Bij De Morgen zijn ze tenminste zo eerlijk om toe te geven dat ze een links krantje zijn.
Wil Italië internetcensuur invoeren? In een interview met de Financial Times pleit Giovanni Pitruzella ervoor dat de Europese Unie eindelijk zou neerslaan op het zogenaamde nepnieuws (“fake news”). Pitruzello is het hoofd
Een aalmoes voor Witsel
van de Italiaanse Mededingingsautoriteit, en dus niet zomaar de eerste de beste. In het interview pleit hij ervoor dat de Europese Unie zich zou beginnen bemoeien met de verspreiding van berichten op het internet. Privé-ondernemingen zoals Facebook en Twitter zijn daar volgens hem niet geschikt voor. In de plaats zou de Europese Unie een nieuw agentschap moeten oprichten, dat berichten met nepnieuws snel zou moeten markeren, uit circulatie nemen en desnoods boetes uitdelen aan de verantwoordelijken. Zover zijn we gekomen. Er was ooit een tijd dat we neerkeken op communistisch China en de zogenaamde “Great Firewall of China”, waardoor Chinezen geen toegang meer hebben tot Wikipediapagina’s over de protesten op het Tienanmenplein in 1989. De Chinezen zouden zeggen: dat is “fake history”. Waar Giovanni Pitruzella voor pleit, is in se precies hetzelfde: een agentschap dat in Brussel autonoom bepaalt welke informatie ongevaarlijk en dus “waar” is, en welke informatie ongewenst is en dus “nep” (“fake”). Duitsland dreigt er trouwens nu al mee Facebook boetes tot een half miljoen euro op te leggen als het ongewenste nieuwsberichten niet onmiddellijk verwijdert. Het is dus best mogelijk dat deze overgang van Oud naar Nieuw de laatste was waarin we te weten kwamen dat er in Keulen onregelmatigheden plaatsvonden. Volgend jaar is zoiets gewoon nepnieuws, en krijgen slachtoffers die op de sociale media hun mond niet houden er nog een ferme boete bovenop. In naam van de democratie en de vrije meningsuiting.
France Inter niet langer op de lange golf Sedert zondag 1 januari is het gedaan met de uitzendingen van France Inter op de lange golf. Het is het einde van een tijdperk, want de zender begon op de lange golf uit te zenden in de jaren twintig van de vorige eeuw, en vanuit Allois op frequentie 162 kHz sedert 1939. De zender had een bereik over heel Frankrijk plus de Benelux, een deel van Duitsland, en een deel van Noord-Frankrijk. De reden voor het stopzetten van de uitzendingen op de lange golf is niet ver te zoeken. De zender kostte relatief veel geld, voor een relatief lage luisterkwaliteit. In totaal denkt France Inter op jaarbasis zo’n zes miljoen euro te kunnen besparen. Ironisch genoeg mogen concurrenten RTL en Europe 1 hun uitzendingen op de lange golf niet staken. France Inter bereikt via de FM-band meer dan 97 procent van de Franse bevolking, terwijl RTL en Europe 1 maar zo’n zeventig à tachtig procent bestrijken. Of er veel luisteraars de uitzendingen zullen missen, is een andere zaak. Wie France Inter niet op de FM-band kan beluisteren, kan de zender altijd nog beluisteren via een app of het internet. Uitzondering zijn de oudere luisteraars, die de weg naar het internet en de smartphones nog niet gevonden hebben. Hopelijk heeft een wat jongere buur of een kleinkind hen ondertussen al de weg gewezen.
Ook RAI moet besparen Ook bij de Italiaanse openbare omroep moet er bespaard worden. De regionale tak TGR (Testata Giornalistica Regionale) gaat er haar 21 afdelingen onderbrengen in vijf grote regio’s, in de hoop zo een deel in haar personeelsbestand te kunnen snijden. Bovendien wordt het aantal uitzendblokken op RAI 3 gereduceerd van vier naar drie, door het nachtelijke blok deels te schrappen. In totaal hoopt TGR op deze manier drie miljoen euro per jaar te kunnen sparen. En zeggen dat onze eigenste openbare omroep vooral droomt van uitbreiden, met laatst nog het voorstel een eigen kinderkanaal op te richten, Ketnet Jr., naast het reeds bestaande Ketnet. Wie het breed heeft, wil het graag ook breed laten hangen zeker?
Het filmjaar 2016 Een rampjaar voor de Vlaamse film, dat is zowat de teneur van enkele commentaren die in de kranten verschenen. Maar is dat ook zo? De kranten hebben het dan over het aantal toeschouwers en dus over ontvangsten. Tegenwoordig wordt alles afgemeten in cijfers. Dat geldt niet alleen voor films. In de sportwereld is het nog erger. Hoeveel verdienen topsporters? Welk bedrag staat er in het laatste contract van Tom Boonen, en hoeveel goals of assists heeft De Bruyne op zijn actief? Mijn vraag is: krijgen we daarmee ook goed voetbal of goeie films te zien? Oké, het zal voor Felix van Groeningen niet plezant zijn om vast te stellen dat zijn jongste film, “Belgica”, nog geen 100.000 toeschouwers trok, terwijl diens “The Broken Circle Breakdown” goed was voor 430.000 tickets. 6.500 toeschouwers voor “King of the Belgians”, 31.000 voor “Everybody Happy”, nog geen 5.000 voor “Uitschot”, enzovoort. Het zijn cijfers waar je niet vrolijk van wordt. Zelfs Erik van Looy ontsnapt niet aan de neerwaartse trend. Zijn nieuwste, “De premier”, bekoort misschien 500.000 toeschouwers, maar dat is ver onder de 1,2 miljoen bezoekers voor “Loft”. Zijn het daarom ook “slechte” films? Ik vind alvast van niet. Je kan achteraf allerlei redenen bedenken waarom Vlaamse films minder presteren aan de kassa, maar een aantal ervan werd wel uitgenodigd op buitenlandse filmfestivals en behaalde er prijzen, terwijl andere verkocht werden aan verschillende landen. Zo abominabel zullen die Vlaamse films dan toch ook weer niet zijn. Bovendien, het kan niet altijd bingo zijn, maar ja, scoren in eigen land blijft toch altijd de bijzonderste optie. Misschien erger is de impact die dat alles kan hebben op de “tax shelter”. Ook al kun je er nauwelijks geld mee verliezen, investeerders worden toch liever geassocieerd met winnaars dan met verliezers. Bovendien is er de Corsanaffaire, waardoor het hele systeem wel eens in een dip kan geraken, en dat is beslist niet goed. Er is de overheidshulp via het VAF (Vlaams Audiovisueel Fonds) en nog wat instanties, maar de continuïteit van een Vlaamse filmproductie, die naam waardig, is tegenwoordig voor een groot deel afhankelijk van de tax shelter.
Concurrentie Het fenomeen van terugvallende toeschouwersaantallen analyseren helpt niet veel, maar toch kun je er niet onderuit dat Vlaamse bioscoopfilms te lijden hebben van het succes van de talrijke Vlaamse fictiereeksen op televisie. Dat zijn allang geen “vluggertjes” meer en ze moeten kwalitatief niet onderdoen voor de Vlaamse speelfilms. Bovendien moet diegene die dan toch een Vlaamse film meepikt, vaststellen dat hij dezelfde acteurs te zien krijgt als op zijn tv, en zich vervolgens afvraagt waarom hij uit zijn luie zetel zou komen. Ook nog eens in de wetenschap dat die Vlaamse film vroeg of laat toch op televisie wordt vertoond. En dan is er de moordende concurrentie van de Amerikaanse blockbusters die op het (jonge) bioscooppubliek worden losgelaten met een publiciteit waarvan het budget voor één film de jaarlijkse overheidshulp voor Vlaamse films doet verbleken. Een Amerikaanse filmcriticus schrijft dat de studio’s niet langer hun geld en energie steken in kleinere, desgevallend interessantere en kwalitatief betere films. Ze investeren liever fortuinen in een zoveelste “Avengers”- of een “Fast & Furious”-film waarmee ze dan massaal de megaplexen bezetten. Als je dan moet vaststellen dat een nieuwe “Star Wars”-film een paar miljard dollar opbrengt, kun je ze niet eens ongelijk geven. Een filmstudio is geen OCMW, maar het doet je wel heimwee krijgen naar de tijd toen studiobazen een evenwicht nastreefden tussen het commerciële en het prestigieuze. Diezelfde criticus haalt het voorbeeld aan van “Silence”, de jongste film van Martin Scorsese (die bij ons nog moet uitkomen). Eén van diens droomprojecten, in tegenwoordige Hollywoodtermen geen al te dure maar ook geen hypercommerciële film. Paramount was bereid er de schouders onder te zetten, misschien omdat nieuwe steracteur Adam Driver één van de hoofdrollen vertolkt maar misschien nog meer met de heimelijke hoop dat Scorsese bij een volgend project zijn fetisjacteur en publiekstrekker Leonardo DiCaprio meebrengt. Maar Scorsese, toch niet de eerste de beste, moest wel zelf op zoek gaan naar de nodige financiën en moest daarvoor liefst twintig bronnen aanspreken. Het is exemplarisch voor het huidige Hollywood. Gelukkig zijn er nog de onafhankelijke Amerikaanse productiehuizen die wel risico’s durven nemen en met minder winstmarges genoegen nemen, zijn er de regisseurs die niet willen meedraaien in het oppervlakkige commerciële systeem, zijn er in ons land nog altijd filmverdelers die ons laten kennismaken met het beste uit de internationale filmwereld en zijn er nog steeds de filmmakers die de trend van de betere documentaires voortzetten. Hopelijk kunnen we daar in 2017 van blijven genieten, net zoals we hopen dat de Vlaamse filmliefhebber opnieuw de weg vindt naar Vlaamse filmproducties. Als dat geen mooie filmwens is…
K.T.
Op de praatstoel
5 januari 2017
11
“Er is veel linkse kitsch bij rechters en advocaten” De Belgische rechterlijke macht volgt onderdanig de Europese juridische gebruiken en tendensen. Het Hof van Cassatie verleent voorrang aan het internationale recht. De Franstalige elite verloor de controle over de Belgische machtsstructuur en wou die bewust herwinnen langs de internationale rechtspraak. Advocaat en professor rechten Matthias Storme oordeelt scherp. Matthias Storme woont aan de uiterwaarden van Groot-Gent in een ruim pand met wanden en gangen vol boeken en een jagerstoets. De vreedzame jurist werkt onder geweien van herten en met het zicht op eigen groen. Hoe kijkt hij naar de verwijten van de jongste weken over wereldvreemde rechters, corrupte advocaten (Armand de Decker) en vinnige N-VA’ers als Zuhal Demir, die Unia - het centrum tegen discriminatie -, waar Matthias Storme bestuurder is voor N-VA, wil afschaffen. ‘t Pallieterke: heeft het internationale recht voorrang op het nationale recht? Matthias Storme: “Dat verschilt van land tot land. In Duitsland houdt het Grondwettelijk Hof vol dat de Duitse Grondwet voorrang heeft op het internationale recht. Bij ons heeft het Hof van Cassatie in 1971 aanvaard dat het internationaal recht voorrang heeft op het nationale recht en later in het Vlaams Blokarrest zelfs op de Grondwet. Die beslissing van het Hof van Cassatie is ook een onderdeel van een machtsstrijd in België. Naargelang de Vlamingen meer politieke macht en zichtbaarheid verwierven in hun land, kwam er een onderstroom van verzet bij Franstalige juristen en rechters, om via het internationale recht tegen die kanteling van de macht naar de Vlamingen in te gaan.” ‘t Pallieterke: wie tegen de heronderhandeling is over de Conventie van Genève, over de vluchtelingen, een idee van Bart de Wever en N-VA, krijgt het verwijt reactionair te zijn. Matthias Storme: “Volgens het politiek correcte discours gaat de geschiedenis slechts in één richting en is wie daar niet in meegaat achterlijk en een ‘bigot’. Die richting wordt verwoord in termen van steeds meer mensenrechten. De Tsjechische schrijver Milan Kundera doopte die geesteshouding “linkse kitsch”. Men gaat ervan uit dat wij allemaal goede mensen zijn, dus allemaal in eenzelfde rich-
ting marcheren die door de voormannen van de goede mensen bepaald wordt. Maar de geschiedenis van de politieke correctheid zelf toont aan dat dit niet klopt. De jongste 25 jaar veroordeelde links talloze uitingen van religie als aartsreactionair, maar vandaag vindt links het goed als het een uitdrukking is van de islam. Nu dienen fundamentele regels zoals een grondwet natuurlijk wel om de macht van de overheid te beperken en ons te beschermen tegen de waan van de dag. Belangrijke regels inzake mensenrechten, ook inzake vluchtelin-
Hervorm Unia Matthias Storme is bestuurder van Unia, het vroegere ‘Centrum Leman’. Is bij Unia linkse kitsch te bewonderen? Matthias Storme: “Bij Unia is een onderhuidse trend naar linkse kitsch aanwezig. De vooruitgang, de wereld evolueert maar in één richting, aldus de consensus in het huis, niet in twee richtingen. Wie zijn wij, zeg ik, als lid van de raad van bestuur, om dat te decreteren: wij zijn een overheidsinstelling, dus moeten wij onze wettelijke opdracht op een neutrale manier uitvoeren. Dat is dus dezelfde aanpak als die van andere overheidsinstellingen. Unia moet mijns inziens in de uitvoering van zijn wettelijke opdracht rekening houden met alle vrijheden in de grondwet, maar bekommert zich nauwelijks om de vrijheid van meningsuiting of de rechten van verdediging. Men antwoordt dat het niet de taak van Unia is om die vrijheden te beschermen, dat men enkel de specifieke taak heeft om burgers te beschermen tegen discriminatie. Wel is men nu een stuk terughoudender om de vrije meningsuiting aan te vallen. Die wordt in redelijke mate erkend, al gaat dat dan bijna altijd gepaard met een morele boodschap die omzeggens steeds in dezelfde richting kijkt.” ‘t Pallieterke: en de wetgever die die antidiscriminatiewetten maakt? Matthias Storme: “Onze wetgever is met de hulp van het Grondwettelijk Hof veel te ver gegaan, en met name een héél stuk verder dan wat de EU al heeft opgelegd. Zo gelden vele discriminatieverboden in Duitsland enkel voor Massengeschäfte, dus een persoon, vereniging of bedrijf met een groot publiek of een groot aantal transacties. Dat is zeer zinvol. Een voorbeeld: ik heb één woning te huur en moet dus alle kandidaten min één uitsluiten als huurder. Ik moet kiezen aan wie ik verhuur en zou ook de vrijheid moeten hebben mijn eigen criteria te gebruiken. Hoe dan ook zullen alle kandidaten op één na niets krijgen. Wanneer een persoon die beweert gediscrimineerd te zijn zou moeten gekozen worden, discrimineert men daarmee iemand anders. Dat is enigszins anders wanneer een verhuurder een groot aanbod in handen heeft, met bijvoorbeeld honderd appartementen op de markt. Dan kan men al eerder verlangen dat een verhuurder die keuze op redelijke gronden maakt. Onze wet kent dat onderscheid niet, maar onderscheidt wel tussen de aanbieders en de afnemers van goederen en diensten. Kopers mogen wél discrimineren bij wie ze hun aankoop doen en bij wie niet, de verkoper niet. Alsof de verkoper altijd de sterkste partij is en de koper de zwakste. Neen, we moeten het discriminatieverbod beperken tot gevallen waar er echt een machtspositie is op de markt. De wetgever kan ongelijke kansen beter financieel aanpakken, bijvoorbeeld door bedrijven die extra inspanningen leveren om personen met een handicap te integreren te belonen en de anderen meer te doen betalen. De kost van aanpassingen verschilt ook van bedrijf tot bedrijf, en deze mensen zijn er zelf ook bij gebaat te werken in bedrijven die daarvoor openstaan. Meer algemeen maak je veel minder mensen ongelukkig als je persoonlijke voorkeuren wel degelijk laat meespelen. Een discriminatieverbod gaat steeds ten koste van maatschappelijke welvaart. Of zoals mijn Amerikaanse collega Epstein zijn boek noemde: “Equal opportunities or more opportunities?”, willen we enkel gelijke kansen, of willen we meer kansen?”
gen, moet men niet om de haverklap kunnen wijzigen. Maar het supreme karakter van die internationale regels heeft te veel macht gegeven aan rechters. Hun democratische legitimiteit is toch een stuk kleiner.” ‘t Pallieterke: pure “linkse kitsch” was de klacht tegen het gebruik van een indianenhoofdtooi door de supporters van voetbalclub Gent… Matthias Storme (lacht): “Ja, het gaat ver vandaag, die verdediging van de minderheidsrechten. De klacht tegen de Buffalo’s, de supportersvereniging van AA Gent, stamt uit de jonge ideologie van de “cultural appropriation”, de culturele toe-eigening. Er is verzet tegen blanke meisjes met dreadlocks, een blanke dame werd op een muziekfestival weggestuurd omdat zij indianenveren droeg. Het uitgangspunt is dat de vroegere machthebbers, de kolonisatoren, de culturele producten van de minderheid gekaapt hebben. De minderheid moet op alle vlakken, ook de culturele, beschermd worden tegen de meerderheid. Even een zijsprong: wat dan met de westerse cultureel-wetenschappelijke producten als de geneeskunde, onze muziek, schilderkunst, universitaire traditie... Men vergeet dat zelfs vele symbolen van minderheden geïmporteerd zijn. De Mexicaanse hoed komt uit Mongolië, de dreadlocks komen uit het oude Griekenland, enzovoort.” ‘t Pallieterke: staat u alleen met uw kritiek op supranationale rechtspraak? Matthias Storme: “Neen. Een belangwekkende stem is emeritus voorzitter van ons Grondwettelijk Hof en specialist volkenrecht Marc Bossuyt met zijn snoeiharde kritiek op het Europees Hof van de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg, vooral inzake asiel en migratie. Het EHRM is door die kritiek de jongste jaren wel op een aantal punten voorzichtiger geworden. Sommige lidstaten dreigden hun lidmaatschap bij dat hof te schrappen. In het Verenigd Koninkrijk is de brexit deels veroorzaakt door wat de Britten zien als de uitspattingen van dat hof en gelijkaardige Europese instellingen. De Conventie van Straatsburg, zoals uitgelegd door het EHRM, verplichtte de Britten bijvoorbeeld stemrecht toe kennen aan gevangenen, wat tot een storm van protest leidde.” ‘t Pallieterke: mag een minderheid door een meerderheid in juridische kwesties voor voldongen feiten gesteld worden? Matthias Storme: “Een “toevallige” politieke meerderheid mag geen regels opdringen die niet als algemeen geldig aangevoeld worden. Maar minderheden bescherm je best door bevoegdheden te decentraliseren en hen autonomie te geven. Een typische Verhofstadt-redenering is dat bij fundamentele zaken de Europese Unie alle lidstaten in het gareel moet doen lopen van die mensenrechten. Men gaat daarbij ten onrechte ervan uit dat wanneer een materie fundamenteel wordt geacht, daar ook voldoende consensus is. Maar het is vaak omgekeerd.” ‘t Pallieterke: is dit eigen aan Europa? Matthias Storme: “Eerder dit jaar overleed de 86-jarige Antonin Scalia, een geniale conservatieve rechter in het Amerikaanse Hooggerechtshof. Hij maakte dezelfde analyse bij de abortuskwestie. Voor 1973 verschilde de wetgeving van staat tot staat, omdat de meerderheidsopvatting ook verschilde van staat tot staat; in elke staat gold de wet waarvoor er een meerderheid was. In 1973 besliste de linkse meerderheid in het Hooggerechtshof dat er een “recht op abortus” volgt uit de federale grondwet en dat alle staten dus dezelfde wetgeving moesten hebben. Sindsdien is de kloof tussen voor- en tegenstanders een nationale kloof geworden door heel Amerika, in plaats van een lokaal probleem. Eén regel opleggen aan 50 staten betekent dat er 25 zijn waarvan de meerderheid ongelukkig is met de opgelegde interpretatie. In plaats van te pacificeren heeft die beslissing de polarisering sterk doen toenemen. Ook in Europa neemt de polarisering toe doordat men ideologische keuzes wil opleggen, ook tegen de nationale meerderheid van de bevolking in sommige lidstaten in. Als dat bovendien door rechters gebeurt, voelen mensen zich nog meer de wet gespeld door een
ongrijpbare macht die ze zelfs niet kunnen wegstemmen. Terwijl het veel zinvoller zou zijn dat Europa energie steekt in vele zaken die veel minder ideologisch zijn en waar meer harmonisatie een goede zaak zou zijn. Zo heb ik twintig jaar meegewerkt aan het opstellen van uniforme Europese regels voor contracten, in het bijzonder voor koopovereenkomsten. Het zou erg nuttig zijn als we zo’n Europees kooprecht zouden hebben.” ‘t Pallieterke: N-VA heeft de activistische rechters ontdekt naar aanleiding van de visumzaak voor die Syrische familie uit Aleppo… Matthias Storme: “Bij contracten tussen burgers gaat men strikt uit van wat partijen in hun overeenkomst hebben bepaald en wat hun oorspronkelijke bedoeling was. Die regel past men niet meer toe bij internationale overeenkomsten tussen staten. De progressieve juristen en rechters hanteren een andere visie op het recht. Zij interpreteren die conventies evolutief, veranderend dus met de tijd. Nu kunnen staten natuurlijk wel van mening zijn dat een conventie, zoals de Conventie van Genève uit 1951, moet worden aangepast aan de wereld van vandaag, zeker wanneer de letterlijke toepassing niet beantwoordt aan de geest van de overeenkomst toen. Maar wat met name met het Europees mensenrechtenverdrag is gebeurd, is dat rechters in dat verdrag heel andere dingen zijn gaan lezen dan wat er staat of bij het sluiten ervan bedoeld was. Men legt aan de staten verplichtingen op die zij nooit zijn aangegaan.” ‘t Pallieterke: wet is wet? Moet men bij de letter van de wet blijven? Matthias Storme: “Er is geen groot probleem dat rechters gewone wetten evolutief interpreteren. Het is wel een groot probleem als ze dat doen met rechtsregels die ze voorrang geven boven de wet, en zeker met regels die men als onaantastbaar voorstelt zoals de mensenrechten. Als zo’n regel niet meer wijzigbaar is, heeft diegene die het laatste woord heeft bij de uitleg ervan een ongelooflijke macht. Omdat de democratische meerderheid dat niet meer kan remediëren. Als een grondwet gemakkelijk te wijzigen is, is het minder problematisch daar veel in te lezen; bij ons is die grondwet wijzigen al een stuk moeilijker, en met de Amerikaanse grondwet en het mensenrechtenverdrag is dat bijna onmogelijk.” ‘t Pallieterke: Zuhal Demir wil Unia afschaffen (zie kader)… Matthias Storme: “Zolang de regels van de Europese Unie niet veranderen, zijn we verplicht om “iets” te hebben, een aparte overheidsdienst die waakt over de uitvoering van antidiscriminatiewetten. Dat wil echter niet zeggen dat die zoveel rechten moet hebben. Unia verdedigt algemeen gesproken één bepaalde waarde, een zogenaamd recht op gelijke behandeling, maar niet andere waarden, zoals de vrijheid van meningsuiting, religie of vereniging. Bovendien is men daarin niet rechtlijnig: als in een bedrijf neutrale kledingvoorschriften gelden, waardoor moslima’s zich benadeeld voelen, staat Unia wel op de bres voor de vrijheid van religie tegen de gelijke behandeling. Kortom, het is erg twijfelachtig of zo’n instelling past in een democratie die gegrond is op een scheiding der machten.”
Frans Crols
Katholiek, ja De ouders van Matthias Storme - zijn vader is professor emeritus en advocaat Marcel Storme, zijn moeder is een de Schryver - hebben Christen Forum gesticht in Gent. Christen Forum is tot vandaag een levendige vereniging die het intellectuele debat over religie, samenleving, cultuur aanwakkert. Storme junior stapt in dezelfde lijn en probeert vooraanstaande christelijke denkers naar de KU Leuven te brengen. Einde maart komt de Amerikaanse theoloog Russell R. Reno, ex-protestant, voor de Newman Society spreken over zijn boek “Resurrecting the Idea of a Christian Society” .
12
Cultuur
5 januari 2017
Een kaasklomp met grote gaten
Boeken
De kunst van het recht Hoe werd in het ancien régime recht gesproken? Wat verstonden middeleeuwers onder rechtvaardigheid? De tentoonstelling ‘De kunst van het recht’ in het Brugse Groeningemuseum geeft de schitterend geïllustreerde antwoorden.
De bloemlezer, classicus, dichter en romancier Ilja Pfeijffer die al een paar jaar in Genua (Ligurië) woont, mocht een handzame draagbare bloemlezing maken van de moderne Nederlandstalige poëzie. Zijn poging is halvelings gelukt, of halvelings mislukt en wel om de volgende reden: zijn boek met een groene harde kaft en een blauw leeslint bevat helaas niet één gedicht van onze onvergetelijke Willem Elsschot. Niet één gedicht van de geestige Gerard Reve of van onze onlangs overleden landsman Hubert van Herreweghen. Dat zijn drie leemten of lacunes of grote gaten in deze Hollandse kaasklomp. nog onbekende jongeren in deze bloemlezing en de jongste luistert naar de naam Hannah van Binsbergen en werd geboren in 1993. Haar gedicht, meteen het laatste van deze bloemlezing is getiteld ‘Jonge rokers’ en dit werd wellicht uitgekozen omdat Pfeijffer zelf nog altijd rookt.
Raymond van het Groenewoud
Ook onze Vlaamse dichters Wies Moens (in het interbellum een vaak geciteerde dichter), Cyriel Verschaeve (een voormalige Staatsprijswinnaar), Aleidis Dierick (een dame die nog steeds zeer frisse verzen maakt), Patrick Lateur (niet enkel een goede vertaler van Homeros en Pindaros, maar zelf ook een dichter) en Herman Leenders (nochtans een Vlaming die uitgegeven wordt door een bekende Nederlandse uitgeverij) ontbreken in deze bloemlezing, die de persoonlijke voorkeur van de imposante, maar soms ook wel zeer arrogante of zeer zelfbewuste Pfeijffer geniet. Laten we daarom even zijn lange inleiding lezen, misschien biedt dit een verantwoording aan of een theoretische onderbouw voor zijn grillige keuze, en ik citeer: “Van onze huidige luidruchtige eeuw, die opzichtig aan het puberen is, heb ik zoveel mogelijk willen laten horen. Ik vond het belangrijk om zo actueel mogelijk te zijn en goed te luisteren naar de stemmen van nu. Er staan gedichten in deze bloemlezing die gisteren zijn geschreven.” Dit is mijns inziens nu juist een foute invalshoek, want zo ontbreekt ook nog eens de nodige afstand om het panorama van de Nederlandse poëzie te kunnen bewonderen. Onze blik werd nu juist vertroebeld door puberale verzen. Want onze grote dichteres Christine D’haen staat erin met maar één gedicht, terwijl bijvoorbeeld Delphine Lecompte erin mocht met niet minder dan vier lange en gekke of erg gekke absurdistische gedichten. Er staan dan ook heek veel
Toch bevat deze lijvige bloemlezing hier en daar een zeldzame verrassing. Zo staat bij het jaartal 1950, op pagina 814 en 815, de liedtekst (geen gedicht) van een lied van onze bloedeigen bard Raymond van het Groenewoud. Het is getiteld ‘Harde porno’, maar ik bespaar onze lezers de banale domme en clichématige tekst. En van Jan Kal staat het mooie sonnet ‘Mont Ventoux’. En deze bloemlezing bevat wel het mooie pretentieloze lied ‘Het land van Maas en Waal’ van de helaas gestorven Lennaert Nijgh (1945 – 2002), waarvan ik enkel de laatste strofe citeer: En onder de zilveren hemel, in de gouden zon speelt altijd het harmonieorkest in een grote regenton, daar trekt over de heuvels en door het grote bos de stoet voorgoed de bergen in van het circus Jeroen Bosch en we praten en we zingen en we lachen allemaal, want daar achter de hoge bergen ligt het land van Maas en Waal. Ook van de merkwaardige zanger Drs. P. staan er drie lange gedichten in die deze olijke zanger zong terwijl hij ritmisch zichzelf aan de piano begeleidde, en hierbij denk ik dan aan het onvergetelijke ‘Veerpont’ met het onvergetelijke refrein: Heen en weer… Al bij al biedt ook deze bloemlezing toch nog een paar aangename verrassingen aan, maar te weinig om van deze bloemlezing een onmisbaar boek te maken. Het is en blijft een goede kaasklomp uit Gouda en Leiden, maar met toch te veel gaten erin. De bloemlezing van zijn voorganger en grote voorbeeld Gerrit Komrij was beter en bood meer uitzicht op een inzicht in het Letterenland.
Hendrik C arette
* De Nederlandse poëzie van de twintigste en de eenentwintigste eeuw in 1000 en enige gedichten, samengesteld en ingeleid door Ilja Leonard Pfeijffer, Amsterdam, Prometheus, 2016, 25 euro, 1435 blz. ISBN 978 90 446 3197 5
Aan de hand van een 120-tal stukken (schilderijen, beeldhouwwerken, glasramen, prenten, tekeningen en boeken) leidt de tentoonstelling door drie eeuwen rechtsgeschiedenis. Het is een boeiend overzicht van hoe kunstenaars zich van 1450 tot 1750 lieten inspireren door recht en gerechtigheid. Een twintigtal werken komt uit de Brugse collecties en is aangevuld met bruiklenen uit binnen- en buitenland.
Hemels oordeel Vanaf de late middeleeuwen bouwde men in Vlaanderen en Brabant schitterende stadhuizen, waar in de schepenzalen ook recht werd gesproken. Kunstenaars verfraaiden die met moraliserende taferelen die de schepenenrechters moesten aansporen hun taak gewetensvol uit te voeren. Het ultieme voorbeeld van rechtvaardige rechtspraak is het Laatste Oordeel en dat komt dan ook het meest voor in de schepenzalen. Het verband tussen goddelijke en aardse gerechtigheid is duidelijk te zien op mooie panelen uit Graz (1478), Maastricht (1477 of 1499) en Wesel (1493-1494). Ze zijn omringd door prachtige Laatste Oordelen uit Brugge van Jan Provoost (1525) voor de schepenkamer van het stadhuis en van Pieter Pourbus (1551) voor de vierschaar van het Brugse Vrije.
Inspirerende voorbeelden Vanaf de vijftiende eeuw sieren ook andere gerechtigheidtaferelen de zalen van de rechtsprekende instellingen. Bijbelse en profane bronnen leveren heel wat inspirerende voorbeelden. De meest populaire ‘exempla iustitiae’ zijn het Salomonsoordeel (onder meer door Frans I Floris in 1547) en het verhaal van de kuise Suzanne. De expo toont een interessante reeks van 13 gravures van Willem Isaacszoon van Swanenburg uit 1606, de ‘Thronus Iustitiae’, die bekende en minder bekende exempelen bevat. Een voorbeeld van hoe rechters zich niet mogen gedragen, is afgebeeld op een doek van Pieter Pieters (1610) en een gravure (1630) van Paulus Pontius naar Rubens. Het gaat over ‘De wraak van Tomyris’, de wraakzuchtige koningin van de Massageten uit de ‘Geschiedenislessen’ van Herodotus. Van dezelfde Griekse historiograaf kennen we het verhaal van de Perzische koning Cambyses die Sisamnes, één van zijn opperrechters die zich had laten omkopen, tot een gruwelijke straf veroordeelde: de corrupte rechter werd levend gevild en met zijn huid werd de rechterstoel van zijn opvolger en zoon bekleed. In 1498, op het hoogtepunt van zijn carrière, schilderde Gerard David in opdracht van de Brugse schepenen zijn ‘Oordeel van Camyses’ (zie afbeelding). Dit paneel uit de Groeningecollectie is een topstuk van de Vlaamse Gemeenschap en het pronkstuk van de tentoonstelling. Een aantal andere werken in dezelfde zaal illustreren dat dit afschrikwekkende verhaal tot in de zestiende en zeventiende eeuw meermaals is afgebeeld op schilderijen en prenten.
Gerechtigheid in de praktijk In de late middeleeuwen en de vroegmoderne tijd was er nog geen sprake was van de scheiding der machten en dus ook niet van een onafhankelijke rechterlijke macht. Het gewoonterecht was van toepassing, met lokale regels en procedures. Vanaf de late middeleeuwen bestudeerde men aan de universiteiten het Romeinse en kerkelijke recht en dit ‘geleerde’ recht zou langzaam doorsijpelen in de praktijk. Advocaten, procureurs en gerechtsdeurwaarders deden hun intreden. Voor hogere juridische functies werd een universitair diploma vereist en vanaf 1530 lieten vorsten het gewoonterecht optekenen. De tentoongestelde glasramen, tekeningen en prenten laten zien dat met deze evolutie het machtsmisbruik en de corruptie niet van de baan waren: oneerlijke en pleitzieke advocaten op gravures van Philips Galle (ca. 1597), een bedrieglijke rechter op een prent van Dürer (1521-28), een omkoopbare rechter op gebrandschilderd glas (1525)… De expo besteedt enkele kabinetten aan de geschiedenis van de rechtspraak in Brugge en terecht ook aan Joos de Damhouder, een zestiende-eeuws Brugs jurist die met zijn boeken over het strafrecht en de procesgang in burgerlijke zaken internationale faam verwierf. Op het einde van de tentoonstelling wacht een kabinet met strenge vonnissen en bloederige folteringen en terechtstellingen. Als epiloog is er een zoektocht naar de oorsprong van het beeld van Justitia als vrouw met zwaard en weegschaal, een beeld dat we nog steeds kennen. Lucas I Cranach, Dürer, Maerten de Vos en anderen wijzen de weg.
MMMV
‘De kunst van het recht. Drie eeuwen gerechtigheid in beeld’, tot 5 februari, Groeningemuseum, Brugge, www.visitbruges.be
Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie
Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be
www.deblauwevogel.be
Actueel
5 januari 2017
13
De Belgische Senaat: nutteloos en overbodig In een tweekamerstelsel is het de bedoeling dat de ene kamer het wetgevend werk van de andere kamer en van de regering controleert en zo mogelijk kwalitatief verfijnt. Lange tijd was dat in België het uitganspunt in de werking van de Kamer van volksvertegenwoordigers en de Senaat. In de praktijk bleek echter dat dezelfde meerderheid in beide kamers telkens weer hetzelfde werk nog eens overdeed, zonder al te veel inspiratie en meerwaarde voor het wetgevend werk. De totstandkoming van wetgeving was aldus niet alleen een werk van lange adem, maar ook een dure aangelegenheid. Een volledige Senaat om het werk dat al geleverd was en waarvoor al een meerderheid was gevonden in de Kamer werd op de been gehouden met 71 senatoren en enkele honderden ambtenaren en partijmedewerkers. Er gingen de jongste jaren dan ook almaar vaker stemmen op om deze assemblee af te schaffen en dus van zijn bevoegdheden te ontdoen. Meer in Vlaanderen dan in Franstalig België. Deze laatsten waren en zijn altijd van oordeel dat de Senaat een ‘bindmiddel’ moet zijn om de eenheidsstaat overeind te houden en de deelstaten in dat harnas te houden. Zeg maar: te binden aan België. En zelfs in ‘uitgeklede’ vorm lukt hen dat nog ook.
Samenstelling De zesde staatshervorming (2011) schafte de Senaat dus niet af, maar in de geest van het Belgische compromis werden wel de samenstelling en de bevoegdheden hertekend. Sindsdien zijn er geen rechtstreeks verkozen senatoren meer, maar enkel ‘regionale’ vertegenwoordigers. Het zijn 50 senatoren die uit de deelstaatparlementen (gemeenschappen en gewesten) komen en 10 gecoöpteerde senatoren. Voor de deelstaatsenatoren betreft het 29 senatoren aangeduid door het Vlaams Parlement, 10 senatoren aangeduid door het Parlement van de Franse Gemeenschap, 8 senatoren aangeduid door het Waals Parlement, 2 senatoren aangeduid door de Franse taalgroep in het Brussels Parlement en 1 senator aangeduid door het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap. De 10 gecoöpteerde senatoren (6 Nederlandstaligen en 4 Franstaligen) worden aangeduid op basis van de verkiezingsresultaten voor de Kamer. De deelstaatsenatoren krijgen geen vergoeding, behoudens als men fractievoorzitter/bureaulid is of commissievoorzitter. De gecoöpteerde senatoren ontvangen een halve parlementaire wedde (Kamer), maar krijgen naast onkostenvergoedingen ook nog een vergoeding als is fractievoorzitter/bureaulid is of commissievoorzitter zijn.
Bevoegdheden Voortaan zitten de bevoegdheden in volgende pakketten: 1. Wetgeving De Senaat is, samen met de Kamer, ten volle bevoegd voor de Grondwet en de wetgeving over de organisatie en de werking van de federale staat en van de deelstaten. Naargelang de soort wet zijn verschillende procedures mogelijk. Volledig bicamerale wetten Dit zijn de wetten die door de Kamer én de Senaat moeten worden goedgekeurd. Hieronder vallen: • de verklaring tot herziening van de Grondwet, alsook de herziening en de coördinatie van de Grondwet
Waar de klok bleef stille staan In Hasselt hebben vele Hasselaren van oudsher de gewoonte de tijd af te lezen op het uurwerk van de Sint-Quitinuskathedraal. De toren met uurwerk, midden in de stad, is vanuit de vier windrichtingen te zien. Maar sinds zaterdag is de klok blijven stilstaan op 11 uur. Hopelijk geen teken van naderend onheil. Op de muur van het Hasselts station staat de klok al weken stil op 17u40. Gelukkig kijkt niemand daar nog vanop, zelfs bij de NMBS schrikt men er niet meer van. Een mankement meer of minder, dat maakt niet veel meer uit. “Gelukkig werken de roltrappen weer”, lachte woordvoerder Bart Crols van de NMBS. Als de treinen nu ook nog eens punctueel gaan rijden, en de klokken op tijd gaan luiden, overleven we de nieuwjaarsbang met glans. Gelukkig 2017.
Rare berichtgeving! Het (Belgische?) fregat Louise-Marie, met
• de wetten aan te nemen met de bijzondere meerderheid (de belangrijke wetten inzake de staatsstructuur; ze moeten worden goedgekeurd met een meerderheid in elke taalgroep en met twee derde van de uitgebrachte stemmen) • de wetten met betrekking tot de wetgevende verkiezingen (= het Kieswetboek); • de wetten houdende instemming met samenwerkingsakkoorden gesloten tussen de staat, de gemeenschappen en/of de gewesten • de aangelegenheden die krachtens de Grondwet door de beide kamers moeten worden geregeld (zoals de monarchie) • de wetten met betrekking tot de instellingen van de Duitstalige Gemeenschap en de financiering ervan • de wetten met betrekking tot de financiering van politieke partijen en de controle op de verkiezingsuitgaven • de wetten met betrekking tot de organisatie van de Senaat en het statuut van senator • de wetten houdende instemming met internationale verdragen en de wetten waarbij bepaalde machten worden overgedragen aan internationale instellingen • de wetten op de Raad van State, het Arbitragehof, de organisatie van de hoven en rechtbanken en de administratieve en tuchtcolleges. Optioneel bicamerale wetten Deze wetten worden door de Kamer en eventueel ook door de Senaat goedgekeurd. De gedeeltelijk bicamerale wetten (ook de optioneel bicamerale wetten genoemd) zijn alle wetten die noch unicameraal, noch volledig bicameraal zijn. Tot deze categorie behoort het leeuwendeel van de federale wetgeving. In de meeste gevallen hebben de gedeeltelijk bicamerale wetten betrekking op economische en sociale kwesties: arbeidsrecht, socialezekerheidsrecht, fiscaal recht, burgerlijk recht en economisch recht. De Senaat kan de gedeeltelijk bicamerale wetten “evoceren”: een meerderheid van senatoren en minstens een derde in elke taalgroep moet hierom vragen en dit binnen de 15 dagen nadat het wetsontwerp aan de Senaat werd overgemaakt. De onderzoekstermijn is dan 30 dagen. De parlementaire overlegcommissie (een overlegorgaan tussen Kamer en Senaat) kan de termijnen verlengen. 2. Informatieverslagen De Senaat kan ook informatieverslagen opstellen, in het bijzonder wanneer een regel invloed heeft op die van een ander bevoegdheidsniveau (staat, gemeenschappen, gewesten). 3. Belangenconflicten Nog steeds in de federale logica, bemiddelt de Senaat in eventuele belangenconflicten tussen de verschillende parlementen van het land. 4. Internationale parlementaire organisaties Via hun vertegenwoordigers in de Senaat als thuishaven Zeebrugge, is terug van weggeweest, na een vaart van zes weken op de Middellandse Zee met als opdracht de strijd tegen de mensenhandel. Wat moeten we daarvan geloven? In het verslag, dat wij onder ogen kregen, wordt wel het aantal opgepikte vluchtelingen vermeld, namelijk 172, maar geen cijfers wat betreft de mensensmokkelaars. “Na doorgedreven observaties langs de Libische kust werden de geredde migranten aan de Italiaanse autoriteiten afgeleverd.” Waarom niet aan de Libische autoriteiten? En wat met de smokkelaars? Waren zij reeds naar veiliger oorden teruggekeerd voor een volgende winstgevende zaak en lieten zij hun “klanten” achter zonder brandstof in gammele boten? ‘Ad augusta per angusta’ is de leuze op het wapenschild van de Louise-Marie, wat letterlijk betekent: naar triomf langs moeilijke wegen, of, je kunt geen hoge doelen bereiken zonder te worden blootgesteld aan harde offers! Is er een verband tussen de leuze en de opdracht?
hebben de deelstaten toegang tot internationale parlementaire organisaties. 5. Subsidiariteit Net als de andere parlementen waakt de Senaat erover dat de Europese Unie geen initiatief neemt over een thema dat beter op een ander niveau behandeld wordt. Dat is de subsidiariteitstoets. 6. Benoemingen in rechtscolleges De Senaat neemt ten slotte deel aan een aantal benoemingen in hoge rechtscolleges (Grondwettelijk Hof, Raad van State, Hoge Raad voor de Justitie). Men zou kunnen stellen dat sinds deze nieuwe aanpak de regio’s kunnen participeren aan de herziening van de Grondwet en aan staatshervormingen. Dat is de theorie. In de praktijk zullen de contouren van staatshervormingen uitgetekend worden in onderhandelingen tussen partijen en zullen de lijnen voor grondwetsherzieningen uitgetekend worden in de Kamer van volksvertegenwoordigers. Dit geldt ook voor evaluaties van de uitwerking van de staatshervorming. Maar ook daar komt in de praktijk weinig van in huis. Het lijkt immers een louter theoretisch uitgangspunt dat de Senaat zich zou buigen over de transfers tussen Vlaanderen en Wallonië. Evenzo voor het aan elkaar toetsen van federale wetten en regionale decreten. De nieuwe Senaat zou deze kunnen coördineren… Men zou meteen de vingers in het wespennest steken…
Werkzaamheden In 2016 waren er tien plenaire vergaderingen die in totaal 21,30 uren duurden. Laten we zeggen: zo’n 2 uur per vergadering. Voor de commissievergaderingen bekijken we het politieke werkjaar 2015-2016. Er zijn drie vaste commissies die samen 7 voormiddag- en 27 namiddagvergaderingen hadden, respectievelijk goed voor 10 uur en 10 minuten en 77 uur en 45 minuten, of gemiddeld 2,5 uur per vergadering. De bijzondere commissie ‘radicalisering’ vergaderde 11 maal. Totale duur: 16 uur en 5 minuten. De gemengde commissie ’Federaal adviescomité’ voor de Europese aangelegenheden kwam 15 maal samen en klokte af op exact 25 uur. De parlementaire overlegcommissie vergaderde éénmaal en duurde… 5 minuten… We blijven in het werkjaar 2015-2016. Wat de wetgevende werkzaamheden betreft, werden er 5 wetsvoorstellen ingediend, werden er 7 wetsontwerpen overgezonden vanuit de Kamer, werd er 1 voorstel tot wijziging van het reglement aangenomen en werden er 10 voorstellen van resolutie door de senatoren ingediend. De regering nam geen enkel initiatief in de Senaat. Wie het allemaal objectief bekijkt, merkt dat er van ‘hard labeur’ geen sprake is en dat de Senaat uiteindelijk een grote praatbarak is geworden zonder enige politiek armslag.
Kostprijs De begroting van de Senaat valt, wat de uitgaven betreft, uiteen in vier grote onderdelen: - de parlementaire vergoeding van de tien gecoöpteerde senatoren (de vijftig gemeenschapssenatoren ontvangen hun parlementaire vergoeding van het Parlement dat hen naar de Senaat heeft afgevaardigd) en de andere vergoedingen voor senatoren en gewe-
zen senatoren; 12,62 procent - het politieke personeel ter ondersteuning van de senatoren en de fracties; 21,25 procent. - het statutair en contractueel personeel van de Senaat; 52,54 procent - de werkingskosten van de instelling en de uitgaven voor bi- en multilaterale relaties, respectievelijk 11,81 procent en 1,78 procent Dat alles komt voor de begroting 2017 nog altijd neer op 48.539.655 euro… Ook al is het begrotingsbedrag de jongste jaren enigszins afgenomen (uittredingsvergoedingen die geleidelijk zijn weggevallen, personeel dat door de Kamer is overgenomen, besparingen op materieel,…), toch blijft de Senaat een dure aangelegenheid in verhouding tot wat hij politiek betekent. De deelstaatsenatoren worden dus door hun parlementen betaald. De 10 gecoöpteerde senatoren krijgen de helft van de parlementaire vergoeding van een Kamerlid. Dit komt – onkosten, vakantiegelden en eindejaarsuitkeringen inbegrepen – neer op 62.017,50 euro per gecoöpteerde senator. Een fractievoorzitter/bureaulid en/of commissievoorzitter (deelstaatsenator of gecoöpteerd) krijgt daarvoor ook nog een lucratieve vergoeding. Zo komt, bijvoorbeeld, een gecoöpteerd senator die ook fractievoorzitter (en dus bureaulid) is al gauw aan een totaal van 73.092 euro per jaar en krijgt een deelstaatsenator die fractievoorzitter (en dus bureaulid) is en voltijds betaald wordt door zijn assemblee een extraatje van 11.075 euro per jaar. Tel daarbij nog de hoge kostprijs voor het leger aan personeel van de Senaat en dat van de politieke fracties en de Senaatsleden – samen goed voor bijna 74 procent van het budget (een slordige 39,5 miljoen) – en het plaatje is volledig.
Relevantie? Het is duidelijk dat de kostprijs het politieke nut ver overstijgt. De politieke relevantie is nihil. Het grootste deel van de tijd en de energie gaat immers uit naar het bespreken van ‘transversale’ thema’s die dan kunnen leiden tot informatieverslagen met aanbevelingen voor de verschillende wetgevers. Armoede, jeugdwerkloosheid, gendergelijkheid, vergrijzing, integratie,… zijn zo’n thema’s. In dat kader kunnen ook hoorzittingen georganiseerd worden, of kan men zelfs op uitstap/werkbezoek gaan. Een vraag dringt zich op: moet de vrijblijvende en informatieve behandeling van deze materies echt tot de kerntaken van een Senaat behoren? En aan “evoceren” is men deze legislatuur nog niet toegekomen. Het bewijst dat men in deze het voortouw aan de Kamer laat, waar toch dezelfde meerderheid het voor het zeggen heeft… Het rendement van de Senaat is maar erg beperkt en op een aantal terreinen compleet nihil. De enigen die misschien echt uitkijken naar een volgende vergadering, zijn wellicht de gecoöpteerde senatoren in het kader van een soort vrijblijvende bezigheidstherapie… De deelstaatsnatoren hebben in hun eigen assemblee doorgaans werk genoeg. In Vlaanderen spreekt men van een ‘overbodige luxe’ als men iets in huis heeft dat niet rendeert… Het pleidooi voor het effectief opdoeken van een dergelijke Senaat klinkt dan ook steeds luider. Terecht. KvdP
Een slecht rapport voor premier Michel
14
Brieven
5 januari 2017 Identiteit
2017
De redactie dankt iedereen die ons kerst- en nieuwjaarswensen toestuurde, per ouderwetse brief, via mail, via Facebook en welke manier dan ook. Dank dat u aan ons dacht, en vooral dank voor de talrijke aanmoedigingen. Een schouderklopje op tijd en stond doet deugd. De redactie staat klaar om u opnieuw 52 afleveringen van ’t Pallieterke te bezorgen (als Bieepoost tenminste een beetje meewerkt).
Aanslag in Turkije
K arl van C amp
Kardinaal De Kesel
Pallieterke, Opmerkelijk bij die verschrikkelijke aanslag in Istanboel is de reactie van meneer Mehmet Görmez, hoofd van Diyanet (het officiële ministerie van Religieuze Zaken van Turkije). Hij veroordeelt de aanslag, en daar is zeker niets verkeerd aan, ware het niet dat slechts twee dagen voordien een vrijdagspreek in 80.000 moskeeën in Turkije werd voorgelezen waarin de nieuwjaarstraditie werd bekritiseerd en als illegaal werd gebrandmerkt omdat het ‘niet overeenkomt met de islam en de Turkse culturele tradities’. En die preek was aangevoerd door zijn eigen dienst, Diyanet. Een beetje zoals een brief van een bisschop wordt voorgelezen in onze kerken. Datzelfde Diyanet heeft een stevige vinger in de pap in bijna alle Turkse moskeeën in Europa. Stel dat hier bij ons een priester of een kardinaal het in zijn hoofd zou halen iets dergelijks te zeggen over pakweg het Suikerfeest. Maar natuurlijk zwijgt de pers hier over die opruiende vrijdagpreek, want die aanslag was slechts een ‘geïsoleerd incident’ van een ‘lone wolf’ en vooral, het ‘heeft niets met de islam te maken’. Gunter Deleyn - Gent
Kriministers Pallieterke, Toen ik het “briefje aan beweging.net” gelezen had, maakte ik mij de volgende bedenking. Zoals de auteur reeds schreef, is dat zeer vele van de Arco-spaarders nu de huidige gepensioneerden of toch bijna gepensioneerden zijn. Jaren geleden gelokt om te sparen, met o.a. goedkopere leningen bij DVV, zijn ze er nu aan voor de moeite en kunnen ze fluiten naar hun spaarcenten voor hun oude dag. Als ik dan hoor dat vanaf 1 januari de dagprijs van de rusthuizen opslaat, en dat enkele dagen geleden de regering de “oplossing” voor de gedupeerden weer voor zich uitschoof, dan denk ik hoe langer hoe meer dat ons land al vele generaties geregeerd wordt door Kriministers, die enkel regeren onder het motto “eigen geldbeugel eerst”. Wanneer krijgt Vlaanderen eens eindelijk echte beleidsmensen die ervoor zorgen dat de Vlamingen er beter van worden en niet de gelukszoekers!
Pallieterke, Jurgen Ceder ergert zich in zijn artikel omdat paus Franciscus heeft opgeroepen meer vluchtelingen binnen te laten. Volgens de paus is “de gastvrijheid onze beste waarborg tegen hatelijke daden van terrorisme.” Kardinaal De Kesel berispte de gelovigen voor gevoelens van haat, en zette hen aan tot meer generositeit tegenover vluchtelingen. Ofwel heeft Jurgen Ceder geen katholieke achtergrond, ofwel is het lang geleden dat hij naar de kerk ging, want hij kent de christelijke geloofsleer blijkbaar niet. Paus en kardinaal zijn consequent en preken conform het woord van Christus. De christelijke geloofsleer is inderdaad niet geïnteresseerd in het overleven van onze vermoeide beschaving. Er vallen dus voor (consequente) christenen “geen grenzen te beschermen” (kardinaal De Kesel). Enkel de andere wang aan te bieden. Het mag voor niet-christenen “een simplistisch moraliteitsverhaal” zijn, maar voor christenen is dat het ware evangelie. Jurgen Ceder ergert zich ook omdat De Kesel aangetrokken wordt door de islam. Waarom niet. Lees de Koran waarin de christenen niet alleen met veel respect behandeld worden, maar ook veel christelijke ethiek en het universalisme heeft overgenomen. Ik ben allang tot de conclusie gekomen dat universele religies onverenigbaar zijn met volksidentiteit en volkssamenhorigheid. Men kan niet zijn volk dienen, en tegelijk een universele godsdienst aanhangen.
Siegfried Verbeke - Antwerpen
De Kesel Pallieterke, De paus, de kardinaal. . . Heeft Christus ons niet gewaarschuwd voor valse profeten die zouden prediken in Zijn Naam? Ze zijn volop bezig.
F.T. – Vilvoorde
T
S
L
E N X O U D
I
T
A D E
L
O X
A
P O
D E
L O P
I
X
I
E
X R
U X O L N E
R R
E
X O P
X
U
I
X
K
R
S
P
T
E
X G A
T
O M
I
E
X
I
X
S O H O
S
E
R
X
E X A
C R T
P
Nieuwjaarswensen Pallieterke, Deze week kreeg ik een brief met nieuwjaarswensen van Franky Demon (volksvertegenwoordiger voor CD&V, mij volledig onbekend). Hierbij toch enkele opmerkingen: ik krijg graag nieuwjaarswensen, maar dan van mensen die ik ken. Als ik zelf nieuwjaarswensen verstuur, doe ik dat met een postzegel die ik betaal en niet met een brief met logo “Kamer van Volksvertegenwoordigers” en betaald door die “instelling”. In feite dus door de gemeenschap betaald.
Bernadette vanden Bussche - Brugge
Trump Pallieterke, Vanaf 9 november hebben de progressiefjes elke strohalm vastgegrepen met een overtuiging een betere zaak waardig. Het zou voor een antropoloog een mooi onderwerp zijn om na te gaan hoe een vorm van (linkse) collectieve zinsbegoocheling zulke proporties kan aannemen. Alsof het voor onze poco’s nog niet erg genoeg was, blijken nu ook nog enkele kiesmannen van Hillary haar een dikke neus gezet te hebben. En, hoe verrassend, ook hier zaten de peilingen er dik naast. Wie neemt dit volkje nog serieus? Krijgen we na het begrip “fake news” een nieuw begrip, namelijk “fake polls”? Hoe dan ook, vanaf 20 januari begint het serieuze werk. We zullen wel zien wat Trump er zal van maken. Iets zegt mij dat het zeker iets goeds zal zijn; tot spijt van gans de poco-kerk.
Leo van Rillaer - Deurne
ABONNEMENTEN
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 E N A A R
Luc Vandeputte – Boutersem
Pallieterke, Toen ik het laatste “Noorderterras” las, kreeg ook ik de krop in de keel. Zelf ben ik eveneens oorspronkelijk afkomstig uit het Antwerpse katholiek onderwijs, en waren de stukjes van TDW dikwijls een papier geworden mijmering over het vroegere Antwerpen (toen het nog Antwerpen was). Het ga u goed, TDW! Voor uw redactieleden, en in het bijzonder voor TDW, een voorspoedig 2017!
Francis Kermans - Kontich
Bedankt, TdW (2) Pallieterke, Een van de vaste schrijfsels die ik eerst bekeek, was steevast op de achterbladzijde ‘het Noorderterras’. En ik was zeker niet de enige die dit deed. Tot mijn verbazing – en spijt – las ik nu dat ‘den T’ ermee stopt. Verschillende stemmingen overvielen me van ongeloof, grapje (’t Pallieterke was dikwijls om te lachen), maar meer en meer drong het tot me door dat de schrijver van het artikel het meent en ermee stopt en kwam ik tot berusting. Ik zal zeker niet de enige zijn die spijt ervaart bij het lezen van zijn laatste artikel. Doch, ik kan er een zeker begrip voor opbrengen: de man moet zeker van mijn ouderdom zijn en ik gun hem de rust waarnaar hij verlangt. Het zal zeer moeilijk zijn voor de redactie om de bevoorrechte hoek op een passende wijze een andere bestemming te geven. Hopelijk was het afscheid op de redactie al geruime tijd gekend, zodat er geen lege – gele – plek open blijft. Mogen we misschien dan toch nog hopen op een afscheid zoals hij begon? Met nog enkele artikels op een jaar, dan is het afscheid niet zo bruusk. In ieder geval, dank voor de vele uren leesvermaak die je mij en mijn familie bracht. T, het gaat je goed en, vergeet ons, je lezers, niet.
K arel Driessens - Wuustwezel
Bedankt, TdW (3) Pallieterke Elke week las ik het artikel over het ‘Noorderterras’. Het was steeds zeer leesbaar en vol dagelijkse waarheden en levenservaringen. Als ex-Antwerpenaar, nu in Limburg verblijvend, heb ik er steeds van genoten om oude Antwerpse herinneringen te lezen. Het ga je goed en geniet nog van het leven en je levenswijsheden, geschoeid op een degelijke Vlaamse achtergrond. Bedankt.
J. Delalieux – Zolder
Bedankt, TdW (4) Pallieterke, TdW stopt ermee. Spijtig, “Op het Noorderterras” was het eerste artikel dat ik las als het krantje binnenkwam. Maar ja, ne mens wordt ‘n jaartje ouder en als schrijven niet meer prettig is.... Het ga je goed in je verdere leven, TdW!!!
Jef van Eupen - Mechelen
De jaargang 2016 van ‘t Pallieterke zal ook dit jaar beschikbaar zijn op een USB-stick. Alle 52 nummers zijn in PDF-versie te lezen en af te drukken. Tevens leveren we een volledige index van alle boekrecensies, vraaggesprekken en dossiers. Bestellen kan nog tijdens kantooruren: 03 232 14 17 of via: secretariaat@pallieterke.net. Bestellen kan ook via onze webwinkel: www.pallieterke.net. Kostprijs per stuk: 10 euro, verzendingskosten inbegrepen (binnenland). En we doen er gratis ook nog eens de jaargang 2015 en 2014 bij. Nu bestellen, en binnen enkele weken wordt de USB-stick u thuisbezorgd.
Kruisende woorden oplossing A S I N T L B T R U W E C R A M X C D U N E S C E I X R O E F S L I K X G V E E X A H O R K A X I G A X N I J E R G O N K L E D D S L S N X E T
Pallieterke, Op de webstek van de krant De Morgen op 27 december 2016 vraagt prof. De Grauwe zich af onder de titel “Waarom miljoenen mensen tegen hun eigen belang handelen” hoe het mogelijk is dat zowel de Brexit als Trump het gehaald hebben: “2016 is dus het jaar geworden van brexit en Trump. De impact van de uitslag van het Britse referendum en de Amerikaanse verkiezingen zal jarenlang doorwerken. Niet alleen in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, maar ook ver daarbuiten. Het meest opmerkelijke daarbij is dat in beide gevallen miljoenen kiezers (in het VK zelfs een meerderheid) gekozen hebben voor een uitslag die hen economisch zal schaden. Hoe is dat mogelijk?” Ik denk, geachte prof. De Grauwe, dat ik weet in welke richting u het antwoord moet zoeken. U, als economist, gaat er uiteraard van uit dat de mens uitsluitend kiest i.f.v. zijn financiële en economische belangen. Maar voor miljoenen Britten en Amerikanen is er iets dat nóg belangrijker is dan dat, nl. het behoeden van hun eigen identiteit en cultureel erfgoed. Aangezien het vrij verkeer van personen leidt tot een invasie van hoofdzakelijk moslims, zijn o.m. de Britten en Amerikanen bereid om alle maatregelen te nemen, zoals de afschaffing van het vrij verkeer van personen, ook als ze er eventueel economisch en financieel nadeel van ondervinden, om te beletten dat hun land een islamitische maatschappij wordt.
’t Pallieterke Jaargang 2016 op USB
Bart de Feyter – Boechout
1038
Bedankt, TdW (1)
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Cuperusstraat 41 2018 Antwerpen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen en administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net
• BINNENLAND 3 maanden € 28,60 6 maanden € 57,20 1 jaar € 114,40 1 jaar steunabonnement € 250 • BUITENLAND Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgende rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168
BIC KREDBEBB
Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter: Bruno de Winter: 1945-1955 Hoofdredacteur Jan Nuyts: 1955-2000 Hoofdredacteur Leo Custers: 2000-2010 Hoofdredacteur: Karl Van Camp Verantw. uitgever: Karl Van Camp
Sport
5 januari 2017
Op naar Scheveningen
Roskammen
Zoals ik vorige week vertelde, bestond er in het begin van mijn voetbalcarrière nog geen winterstop. Het moest al erg, wat zeg ik, heel erg geweest zijn voor een match werd uitgesteld. Een algemene afgelasting was helemaal uit den boze. Volgens mij is dat toen ik nog voetbalde maar één keer gebeurd. Op een vrijdagmorgen moesten we trainen. We hoorden dat alle wedstrijden in België waren uitgesteld, dus hadden we een vrij weekend. Maar dat was buiten Johnny Dusbaba gerekend, de man van de louche zaakjes. Hij vertelde ons dat hij het zo kon regelen dat we konden deelnemen aan een zaalvoetbaltoernooi in Den Haag. We zouden logeren in Scheveningen aan de kust. De reis, het hotel, het eten, alles was betaald, en we kregen erbovenop 625 euro de man. Anderlecht had er blijkbaar ook geen problemen mee. Ik was er niet gerust in, want Johnny was een sjacheraar. Maar alles kwam schijnbaar in orde en ‘s zaterdagsmorgens namen we de trein richting Den Haag. Johnny Dusbaba, Arie Haan, Ruud Geels, Hugo Broos, Swatje van der Elst en ikzelf waren van de partij. We hadden wel geen doelman mee, maar daar ging Dusbaba ter plaatse voor zorgen, geen probleem! Toen we in de sporthal waar het toernooi werd gespeeld, aankwamen, schrok ik mij een bult. Onze tegenstrevers waren allemaal ploegen uit de Nederlandse Eredivisie, waaronder AZ, getraind door ene George Kessler. Amateurelftallen had Johnny ons voorgehouden, een makkie. Ja, in zijn dromen. Elke ploeg had minimum vijftien spelers mee en een volledige medische staf. Wij waren met zes en we hadden nog steeds geen keeper!
20 kilogram overgewicht Een kwartier voor de eerste match kwam Dusbaba de kleedkamer binnen en zei: “Hier, onze doelman, Heinz Stuy, ex-Ajax en Europacup I-winnaar!” Ik dacht meteen: dat kan wel zijn, maar in welk jaar? Die man leek wel vijftig en hij sleepte zeker twintig kilo overgewicht mee.
Voetbalschimmen Gille van Binst
Voormalig Anderlechtcoryfee
Niet te geloven, maar wij wonnen onze eerste twee matchen. Gelukkig ging het maar om wedstrijdjes van tweemaal vijftien minuten, met vijf spelers per ploeg plus een doelman. Wij waren maar met zes veldspelers; veel wisselen konden wij vergeten. We renden ons suf. De volgende dag hadden we een probleem. Johnny had maar voor één uitrusting gezorgd en na de eerste dag stonk die naar het zweet. Toppunt: we speelden de finale tegen AZ, en verloren op het nippertje. Uitgeput kwamen we in Brussel aan. We dachten, alles oké... Vergeet het maar! Toen we de maandag op Anderlecht arriveerden, stond het kot in brand! Onze escapade was gelekt. We moesten onmiddellijk bij Mijnheer Constant komen. De voorzitter was woedend. Wij hebben nog moeten bijleggen, bij de 625 euro die we hadden ontvangen, om de boete te kunnen betalen. Ik ben nog steeds benieuwd naar de som die Dusbaba heeft opgestreken om ons naar Nederland te brengen.....
Gille van Binst
Vurig hopen
Negen wedstrijden voor het einde van de “reguliere” competitie liggen met AA Gent, Standard en Racing Genk liefst drie ploegen van de hevig bezongen “G5” achterop in de strijd voor de play-off 1. Alleen Club Brugge en Anderlecht kunnen al min of meer rustig ademen. De kennersclub van journalisten en analisten raakt niet uitgepraat over de strijd die het tot op heden gebuisde trio in januari wacht om zich alsnog voorbij de op hen voorliggende “kleintjes” te wringen. Liefst ook nog collectief, naar duidelijke wens van de kennersclub. Zo hoopte Marc Degryse, huisanalist van Het Laatste Nieuws, vurig dat ook Racing Genk play-off 1 zou halen ondanks zes punten achterstand op SC Charleroi, “hekkensluiter” van de drie “kleintjes” die momenteel evenveel “groten” in de weg staan. Dat Degryse in één moeite al even vurig hoopte dat Charleroi, Mechelen en Oostende de zekerheid van een “G5-onderonsje”, annex een toevallige zesde, niet tot het einde zullen verstoren, is een zoveelste bewijs van de “objectiviteit” die genoemde kennersclub in de media etaleert. Alsof een play-off 1 zonder drie van de vijf aanbeden “groten” weinig meer dan een catastrofe zou betekenen. Het kan namelijk ook zo zijn dat een dergelijk scenario de eenheidsworst van en gewenning aan een gevestigd onderonsje prettig zou verstoren. Maar daarover moet in de serieuze media het eerste vurige woord van analisten en journalisten nog vallen. Volle aandacht besteden aan en verbondenheid tonen met inspanningen van de “groten” om via de “wintermercato” met de vereiste poen “versterkingen” aan te trekken, is merkbaar lonender. Dat die versterkingen vooral het in de Jupiler League overheersende contingent buitenlanders nog versterkt, wordt zo goed als kritiekloos aanvaard. Hetzelfde geldt voor het feit dat, ook via de wintermercato, een zoveelste nummertje competitievervalsing kan en zal worden opgevoerd Bij de UCI doen ze hun paraplu open en verwijzen ze naar de kamelendrijvers die het laatste woord hebben. Met het verzoek om begrip op te brengen voor de penibele financiële situatie van de sjeiks. Al geven we op een briefje dat die er hun dagelijkse portie kaviaar niet zullen voor laten.
Licht
Maes versus Janssens Peter Maes is te veel gentleman om na te trappen na zijn bruusk ontslag als trainer van Racing Genk. Een zekere Patrcik Janssens, vroeger vurig supporter van het toenmalige Beerschot, maar nu de liefde bekoeld is in de weer als algemeen directeur van Genk, is goed geplaatst om zijn visie te geven over die rare gang van zaken. Hij probeert het ontslag te rechtvaardigen met de bewering dat Maes al eerder had laten verstaan dat hij op het einde van het seizoen, of misschien nog vroeger, uit eigen beweging zou vertrekken. Alsof een trainer midden het seizoen gaat uitbazuinen dat hij zinnens is vaandelvlucht te plegen. Janssens moet oren van een olifant hebben om dat te hebben opgevangen.
Maes versus Janssens, bis De Limburgers zijn volwassen genoeg om hun vrienden zelf te kiezen, maar in Antwerpen doet het gerucht de ronde dat Patrick Janssens tijdens zijn burgemeesterschap aldaar, ook geregeld met spek durfde schieten en ge beter uw zakken kunt toehouden als ge hem tegen het lijf loopt. Wat we moeilijk kunnen aannemen, want zo ziet hij er niet uit. Het is een kwestie van aanvoelen en enkel onze persoonlijke mening. Als wij de plank
15
misslaan, kunt ge het ons per omgaande altijd laten weten.
Salut Qatar De Ronde van Qatar zal niet voor dit jaar zijn. Renners die de jaarlijkse tocht door de woestijn als voorbereiding op het seizoen 2017 hadden ingecalculeerd, zullen naar een andere koers moeten uitkijken om de vorm te pakken te krijgen. De reden voor die afgelasting? De organiserende sjeiks moeten de tering naar de nering zetten, heet het. Wie dat niet gelooft, zullen ze wel iets anders proberen wijs te maken. Dat het voorbije wereldkampioenschap op de weg tegenviel, amper op belangstelling kon rekenen, en voor nogal wat ongenoegen zorgde omwille van verkeersproblemen midden in die enorme zandbak, zou veel oprechter klinken.
Arme sjeiks Hoe dan ook, pech voor onder meer Greg van Avermaet en Tom Boonen, om het bij die twee te houden. We weten dat ze graag tussen de kamelen fietsen en nu dit feestje niet doorgaat wijzen ze met een beschuldigde vinger naar de UCI, waar ze de schorsing van de Ronde iets vroeger hadden mogen bekendmaken, waardoor de wielerploegen hun programma hadden kunnen aanpassen.
Sommige clubs, vooral topclubs, hebben het licht gezien en zijn het erover eens dat de huidige competitieformule, - nog maar eens -, moet aangepast worden tegen het volgende seizoen. Wat is de reden? In geen enkel land worden zoveel matchen gespeeld als bij ons. En dat kruipt niet in de kleren, vernemen we. We willen het graag geloven, maar dat hadden ze toch kunnen voorzien toen enkele verlichte geesten met het idee op de proppen kwamen om play-offs in te voeren. Vooruitzien is blijkbaar niet iedereen gegeven.
Fris en afgemat Wanneer de play-off 1 van start gaat, zijn er ploegen die al vijfenveertig matchen achter de rug zullen hebben. En dan? Het zijn toch profs? Als ze daar niet tegen kunnen, moeten ze maar een ander bedroep kiezen, horen we hier en daar al argumenteren. Daar zit iets in. Anderzijds, er zijn clubs die met heel wat minder wedstrijden in de benen kunnen getuigen dat ze daar voordeel bij hebben en dat het de frisheid ten goede komt. Wat we dan maar zullen geloven.
Zwaar denkwerk Het klopt dat Anderlecht en AA Gent tot nu toe al drieëndertig wedstrijden hebben gespeeld daar waar Zulte-Waregem en Oostende vierentwintig keer de wei in moesten. Dus dringt een hervorming van de competitie zich op en horen we een aantal voetbalbonzen al kreunen nu ze hun hersenpan aan het pijnigen zijn met de vraag hoe die reorganisatie dan wel moet gebeuren. Misschien moeten we supporteren voor Zulte-Waregem en Oostende en, al zal het waarschijnlijk bij een vrome wens blijven, één van beide clubs de titel gunnen. Dan zal het met de play-offs vlug gedaan zijn.
met, uiteraard, de minder kapitaalkrachtige “kleintjes”als machteloze slachtoffers.
Wedergeboorte Een niet helemaal onverwacht, maar toch verrassend slachtoffer van achterkamertjesgetouwtrek is Peter Maes, op tweede kerstdag gedegradeerd tot ex-coach van Racing Genk. De commentaren waren, voor een keer, vrij kritisch voor de architecten van zijn ontslag. Dat Maes een man van het vak is kan, wil noch zal iemand ontkennen die weet hoe het voetbal in elkaar zit. Van Dimitri de Condé, technisch directeur bij Genk, kan men het tegendeel niet beweren. Maar wie CEO Patrick Janssens als ervaringsdeskundige zou erkennen, neemt een stevig loopje met de werkelijkheid. Neemt niet weg dat de oud-burgemeester van Antwerpen een hoofdrol speelde in het uitrangeren van iemand die al meer van het voetbalspel is vergeten dan Janssens er ooit kan over leren. Huichelen en leugens als waarheid verkopen, dat is een kunst die hij duidelijk nog volop beheerst. Bewijs zijn uitspraak dat “de manager van Maes had aangegeven dat die eind het seizoen of zelfs eerder zou opstappen”. Dejan Veljkovic, de makelaar in kwestie, gaf Janssens dadelijk lik op stuk, en voerde diens bewering af als een flagrante leugen. Waarom zijn we geneigd eerder Veljkovic dan Janssens te geloven? Nog meer nadat Genk-voorzitter Herbert Houben toegaf dat hij van dat “aangeven” niets afwist? In Het Nieuwsblad haalde sportjournalist Frank Buyse zwaar uit naar de CEO van Racing Genk: “Voetbaltrainers, sowieso al werkzaam in het risicovolste beroep ter wereld, verdienen meer respect en minder huichelen, meneer Janssens!” Hugo Camps stelde in Het Laatste Nieuws “dat bij het ontslag van een trainer Pontius Pilatus zijn wedergeboorte beleeft. En hij daar soms zelf van schrikt”. We koesteren geenszins de neiging beide heren tegen te spreken. Evenmin hopen we vurig dat anderen dat wel doen.
Peil Bijna iedere club houdt er een eigen en afwijkende mening op na om de competitie aan te passen. Dat AA Gentvoorzitter De Witte, als uitvinder en promotor van de play-offs, zijn eigen kind niet wil verloochenen is verstaanbaar. Zoals het tevens begrijpelijk is dat Anderlecht, dat mee aan de wieg stond van de playoffsotternie, nu geen bakzeil kan halen zonder gezichtsverlies. Dus pleiten ze wel voor een ingekorte competitie, maar met behoud van de play-offs. Om het peil van de vaderlandse competitie op te krikken, horen we hen tot vervelens toe herhalen. Met een uitgestreken gezicht, alsof ze het nog menen ook.
Sterkte Dan zijn ze bij Club Brugge een pak rechtlijniger. Wat houdt ons tegen om de formule met achttien ploegen in ere te houden en de play-offs naar de prullenmand te verwijzen, vraagt voorzitter Bart Verhaeghe zich terecht af. Ja, wat houdt hen tegen om het simpel en doorzichtig te houden zoals in de ons omringende landen? Wellicht de kronkelingen van Ivan de Witte en zijn volgelingen die hun ongelijk moeilijk kunnen toegeven. We kijken al uit naar het vervolg van de discussies en mogen ons aan een verbaal steekspel verwachten dat nog veel stof gaat laten opwaaien. We wensen het gezelschap dat gaat deelnemen aan de debatten, veel sterkte, een sportieve kijk op de zaak, en vooral veel gezond boerenverstand. Het zal nodig zijn.
Waarom niet? Michel Verschueren, gewezen Anderlechtmanager en levende legende, heeft ooit zijn lieftallige nek uitgestoken voor een “BeNeLiga”, die we wel genegen zijn. Nu ze het hervormen toch niet kunnen laten, een competitie van de Lage Landen zou al veel realistischer zijn om het voetbal aan beide kanten van de overbodige grens naar een hoger peil te tillen. Dat het niet van de ene op de andere dag verwezenlijkt kan worden, ligt voor de hand. Waarom er niet meer stemmen opgaan om zo’n veelbelovend project gestalte te geven, is dan weer een vraag waarop we moeten passen. Over naar familie.
16
Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
5 januari 2017
Een exclusief gesprek met 2016
“De jaren dertig? Ik begrijp niet waarom die linkse rakkers daar zo naar verlangen” Wanneer het jaar 2016 de voordeur opent, zie ik een oude vermoeide man met een stoppelbaard van een paar dagen, een gele huid en diepliggende ogen. “Godverdomme, dat interview. Allee, kom binnen.” Een beleefdheidsglimlachje kan er nog net af. Op de drempel ligt een huilende George Michael in een plasje bloed. Ondanks het opstapelend melkzuur in zijn ledematen pakt 2016 de wereldster liefdevol op en stoft hem wat af voor hij hem weer loslaat in de armen van Ziggy Stardust. “Dat zijn de Syriëstrijders, hé. Ze smijten die mannen voortdurend van het dak. Dat is echt geen leven.” In de hal sieren Trumpaffiches de muren. “Grapje voor 2017”, monkelt hij, terwijl zijn oogjes heel even oplichten. Hier en daar zijn zionisten een nederzetting aan het bouwen. “Allee, mannen, stop daarmee”, zegt 2016 met weinig overtuiging, gevolgd door een diepe zucht. En dan naar mij: “Ge krijgt dat die mannen toch niet uitgelegd. Mijn probleem niet meer. Kom, we pakken een pint.” Even later zitten we in de keuken van het huis van ‘De Tijd’. 2016 schenkt twee Stille Nachten uit. Het schuim stroomt rijkelijk over de glasranden. Het jaar lijkt er geen erg in te hebben en klokt de helft van het bier in één teug achterover. Zijn gsm rinkelt. ‘Stomme gsm, 1975 had dit soort gezeik niet.’ Met tegenzin pakt hij op. ‘Gij weer! Wat wil je? .......……………. Nee, nee, en nog eens nee. Het zit er niet meer in voor mij, manneke. Ik kan niet toveren. Vergeet het…………… Wat? Beuling? Ja, beuling is geen probleem. Dat ik u niet meer hoor, hé.’
Gebelgd gooit hij de gsm in wat rest van zijn Stille Nacht. ‘Die vervelende Peeters en zijn vermogenswinstbelasting. Zot word ik ervan. Kom, wat wil je weten?’ Hoe hoopt u herinnerd te worden? ‘Met een lach en een traan, zeker? Ik weet het, ja, echt groots was ik niet. Maar ik moest wel werken met wat ze mij hebben nagelaten. En dat was niet veel. In die zin heb ik voor 2017 wel een goede fond gelegd. Die kerel heeft geen excuses; hij kan meteen aan de slag: Trump, Wilders, Le Pen, Peter Mertens… Ik weet het, iedereen zit maar te zeuren over de jaren dertig van vorige eeuw en hoe ze die zien terugkomen. Maar het moet erin zitten, hé. Ik snap trouwens niet wat die linkse rakkers met de jaren dertig hebben. Zo’n pretje was dat ook allemaal niet. Overigens, u noemt mij wel 2016, maar dat vind ik wat etnocentrisch van u. Voor de moslims ben ik 1437. Die mannen zitten dus volop in hun jaren dertig. Ga daar eens mee klappen, vriend. Weet je wat het is? Als zetelend jaar moet je beseffen dat je niet voor iedereen goed kan doen.” Bij ons zal u vooral herinnerd worden omwille van de aanslagen in Europa. Enige gedachten daarbij? ‘Was ik dat? Sorry, dat Europees gepruts in de marge. Ik heb daar niet zo op gelet. Ik dacht zo bij mezelf: Merkel heeft dat onder controle. Blijkbaar was dat niet altijd het geval. Vrouwen, hé? Maar eerlijk gezegd, ik ben die verwende Europese kinders wat zat. Een paar doden op een kerstmarkt en daar maken ze een drama
Kruisende woorden 1039
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
A B C D E F G H I J K L HORIZONTAAL A. Deel van een slot B. Muzieknoot - Turkse titel Het gehoor betreffend C. Europeaan - Bijbelse volgelingen D. Gratis e-mail-service van Google Afvalhoop E. Onweerverschijnselen F. Voormalig bokstopper - Senior Rechteroever - Muziekschijf G. Onderbouwd met feitelijke bewijzen H. Gewichtsmaat - Griekse letter - Slot I. Gekruide - Een niet deskundige J. Op die plaats - Voorzetsel - Deel van een schip K. Inval - Cavaleriesoldaat L. Naaldbomen - Tafelgasten De oplossingen van het kruiswoordraadsel nummer 1038 vindt u op blZ. 14
Verticaal 1. Flexibiliteit 2. Iets dat behandeld wordt Hoofd van het IMF 3. In 1995 vermoord Israëlisch premier - Voegwoord 4. Natrium - Internetlandcode voor Israël - Uitgebreide groep van organische verbindingen die bestaan uit triglyceriden 5. Gelijkmaking 6. Houten kom - Bierschuim - Natuurlijke logaritme 7. Noord-Brabantse stad - Tijdperk 8. Bekladde - Frans lidwoord 9. Weggebruiker 10. Langgerekte lichamen erts te midden van het gesteente - Bloedarmoede 11. Het op nul springen van een flipperkast - Deel van een kast - Erbium 12. Alarmsein - Redenaars
van. Weet u hoe ze dat in Damascus noemen? Maandagmorgen. Mij moet u daar niet mee lastigvallen. Ik heb het te druk met wereldsterren verzamelen. Wat denkt ge bijvoorbeeld van Simon en Garfunkel? Zou schoon staan op mijn palmares, non?’ Het is een optie. … Uw carrière begon met een massale schending van de eerbaarheid in Keulen. Een smet op uw blazoen? Nee, dat is een smet op uw blazoen. Als je zo gaat beginnen, stukske Joël de Ceulaer van den Aldi. Trap het af. Trap het af, zeg ik u. Ik heb u
bevrijd van Fidel Castro, maar daar wilt ge het niet over hebben, hé. Nee, als het goed is, zeggen we er niks van. Ik ken uw soort. Nooit goed genoeg. Altijd maar zagen. En ik heb u nog wel Willy Claes gelaten! Misschien was dat wel niet zo’n goed… Eruit zeg ik u! Of ik herinstalleer Björn Soenens als algemeen hoofdredacteur van Het Journaal van de VRT. Ondankbaar stuk vreten. Terug op de stoep, valt George Michael vlak voor mijn neus te pletter. Ach, als de geschiedenis ons iets leert, is het wel dat ze ons niets leert. En misschien is dat maar beter zo.
Absurdistan
De toekomst (1) Waarde lezer, omdat wij nog niet geheel bekomen zijn van de oudejaarsavondvergadering die wij met de redactie en, vooral, met héél véél drank hebben belegd, is het ons onmogelijk gebleken om voor de volledige redactionele invulling van dit nummer te zorgen. Geen nood, wij zijn niet voor één gat te vangen, al zeker niet als er voldoende drank in het spel is: wij hebben als tijdelijke medewerker aangeworven de befaamde Madame Blanche – niet te verwarren met Dame Blanche – kristallenbolkijkster, kaartlegster en pislezeres van beroep. Zij heeft de tekenen des tijds gezien en laat u derhalve meegenieten van wat ons dit jaar te wachten staat. Januari wordt een wreed rustige maand. Iedereen keert terug van skivakantie, de ene al wat gezonder dan de andere. De speciale onderzoekscommissie naar de aanslagen van Zaventem en Maalbeek komt tot het besluit dat zij nog te veel werk heeft om al tot een besluit te kunnen komen en krijgt van het parlement een verlenging van haar werkzaamheden. In Antwerpen houdt PVDA+ een betoging. Bart de Wever passeert daar toevallig en daags nadien wordt hij er door Raoul Hedebouw in het parlement van beschuldigd een vieze blik geworpen te hebben. De Standaard en De Morgen ijveren om de grootste krantenkop hierover. De koning-pensionaris apprecieert zijn vakantie. Februari. De federale regering herberekent haar begroting en vindt een nieuwe, interessante berekeningswijze, te weten een herrekening op maandelijkse basis. Vol trots kondigt premier Charles Michel aan dat het cijfer voor de lopende maand met slechts 28 dagen onverwacht positief zal zijn. De Hoge Vergadering der Belgische Adel verklaart zich solidair met de befaamde barones Florence Syringale en eist dat “het Syrische gezin” stante pede een humanitair visum én asiel én voor beschermelingen van de adel passend onderdak krijgt, inclusief een geschikt vervoermiddel en levensmogelijkheden van stand, dit op kosten van ‘t gemeen, met eeuwigdurende bestendiging. In maart rommelt het in de federale regering. Kris Peeters dient een wetsontwerp in om een mediabillijkheidsproef in te stellen. Die moet uitwijzen of alle ministers wel even veel in de kijker worden gesteld. Bezwaren hiertegen worden weggewuifd met de stelling dat dit voor meer werk zal zorgen, dus meer inkomsten en meer belastingopbrengst. Wouter Beke verklaart aan de kranten dat hij CD&V niet wil zien eindigen als de heilige Jozef, die als voedstervader van Jezus ook al te snel in de coulissen moest verdwijnen. De parlementaire bijzondere commissie belastingparadijzen dient een voorstel in om plaatsbezoeken af te leggen. Theo Francken laat weten dat hij geen humanitair visum aflevert in één specifiek geval. Spectaculair nieuws volgt dan weer in april. Jan Peumans kan niet meer aanzien wat er
in Catalonië allemaal gebeurt en radicaliseert in ijltempo. Hij neemt onbezoldigd verlof als Vlaams Parlementsvoorzitter en wordt daarna gesignaleerd in de Ardennen, waar hij zal deelnemen aan meerdere zogenaamde opleidingskampen. Hij toont zich een kampioen in knikkerschieten en het hanteren van de befaamde klakkebuis. Kristof Calvo beschuldigt in het federaal parlement de N-VA ervan een uitroeiingsoorlog tegen de Spanjaarden voor te bereiden. Het koninklijk paar trakteert zich op een snoepreisje naar de zon. Het gat in de begroting lijdt daaronder. Hart tegen Hard betoogt voor een humanitair visum en financiële steun voor aan lager wal geraakte aristocraten en kunstenaars. 1 mei begint bijzonder onheilspellend. Zelfs de gratis vaten van de sp.a-kopstukken leiden niet tot massale volkstoelopen. Bart de Wever rijdt toevallig de manifestatie in Antwerpen voorbij en de vaandrig van Rood Vooruit beweert met stelligheid door hem uitgelachen te zijn. De prins-rebel, Lorre voor de vrienden, heeft het uitzonderlijk nog eens aan de stok met zijn broer en ontvangt van de weeromstuit de gouverneur van de oblast Magadan ten zijnen huize. Charles Michel mag weer spitsroeden lopen in het parlement, en minister Reynders belooft er de prins over te zullen aanspreken. Krantenkoppen in De Morgen en De Standaard: “Theo, waar blijft dat visum?” In juni slaat een hittegolf toe. Het federale parlement maakt zich daar grote zorgen over en richt een Uitzonderlijke Commissie Klimaatverwarming op. Alle partijen gaan unaniem akkoord met de aanstelling van Kristof Calvo tot voorzitter daarvan, in de hoop dat hij in de gewone vergaderingen dan wat kalmer zal worden. Calvo stelt een lijst op van te horen persoonlijkheden. Na een eerste telling komt die uit op ongeveer 1.236.421 mensen. Daaronder alle staatshoofden ter wereld en al wie een netto-inkomen heeft van meer dan 100.000 euro per jaar. Ook een Syrisch gezin staat op de lijst, redelijk bovenaan. Bart de Wever niet. De koning der Belgen spreekt in een interview over zijn nakende vakantie. (wordt vervolgd)