73ste jaargang • nummer 14 • donderdag 6 april 2017
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
€ 2,20
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
Waalse nostalgie naar oude industrie In Wallonië reageerde men kribbig op de kritiek van federaal vicepremier Alexander de Croo dat staatsbedrijf FN Herstal één van de belangrijkste wapenleveranciers is aan Saoedi-Arabië. “Economische jaloezie” uit Vlaanderen heet het. Een deel van de verwijten - hypocrisie, moralisme was terecht, maar het blijft opvallend hoe Wallonië blijft vasthouden aan zijn oude industriële verleden. “De regio van Luik staat sinds de renaissance bekend om zijn wapenindustrie.” Het is één van de analyses die Waalse opiniemakers maakten om de export van wapens van FN Herstal naar Saoedi-Arabië te verdedigen. 60 procent van de wapens van FN gaat naar Saoedi-Arabië. Het was een reactie op het pleidooi van federaal vicepremier en minister van Ontwikkelingssamenwerking Alexander de Croo (Open Vld), die opriep tot een wapenembargo tegen Saoedi-Arabië. Want volgens De Croo kan het niet dat België op die manier een bloedige oorlog ondersteunt in Jemen, waar soennieten (gesteund door de Saoedi’s) en sjiieten (gesteund door Iran) lijnrecht tegenover elkaar staan. Nu, er valt veel aan te merken op het discours van de Croo. Betekent dit dat SaoediArabië niet langer een bondgenoot kan zijn van België en van het Westen? Betekent dit dat België cavalier seul moet spelen en de spanningen met Riyad moet opvoeren? De geschiedenis leert dat individuele embargo’s weinig zin hebben. Zo’n aanpak gebeurt beter op multilateraal vlak. Eigenlijk kiest een land hier best voor realpolitik: diplomaten duidelijke signalen laten sturen, maar de zaak niet doen escaleren.
den regionaliseren omdat vooral de Vlaamse socialisten en de Volksunie het niet zagen zitten dat wapens werden uitgevoerd naar… Saoedi-Arabië, niet verwerkt. Vandaag is de discussie dezelfde: er worden morele aspecten opgeworpen en “indien wij niet exporteren, zullen andere landen het wel doen”, zeggen Waalse politici. Maar vooral: de Vlamingen zouden jaloers zijn op een Waals succesverhaal.
1300 banen en een PS-bastion Wat vaak vergeten wordt, is dat de Walen FN Herstal zien als één van de laatste regionale kroonjuwelen. Er werken 1.300 mensen bij FN Herstal. Het bedrijf dat sinds 1997 in handen is van het Waals Gewest is een PS- en FGTB-bastion. Er wordt regelmatig gestaakt en de Waalse regering laat begaan. In het najaar van 2014 werd zelfs het werk neergelegd toen bleek dat een federale regering zou worden gevormd zonder de Franstalige socialisten. Het is begrijpelijk dat de Waalse politici kribbig reageren op de kritiek, vooral omdat andere symbolen van de Waalse industrie (staal, glas) zo goed als verdwenen zijn. FN Herstal laat toe de nostalgie naar de oude Waalse industrie te voeden. Maar de vraag blijft of dit wel verstandig is. Ondanks het Waalse Marshallplan dat inzet op luchtvaart, biotech en andere moderne sectoren, blijft Wallonië nog te veel teren op haar oude klassieke industriële weefsel. Een recent voorbeeld heeft dat nog eens bevestigd: de Waalse regering heeft de oude site van Caterpillar in Gosselies bij Charleroi voor een symbolische euro overgekocht. De Amerikaanse producent van werfmachines sluit zijn vestiging op een terrein van 100 hectare. De Caterpillar-site ligt vlakbij de luchthaven van Charleroi en is één van de vier Waalse industriezones waarvoor de federale overheid een korting van 25 procent toestaat op de sociale lasten voor nieuwe jobs. Maar komen daar straks nieuwe hoogtechnologische activiteiten? De kans is klein. “Een industriële groep die bij ons actief is, heeft ook interesse in een deel van de site”, zegt Waals minister van Economie Jean-Claude Marcourt.
Een kleine leverancier In elk geval reageerden de Waalse politici als door een wesp gestoken. Waals minister-president Paul Magnette (PS) benadrukte dat Wallonië in 2015 voor 287 miljoen euro wapens uitvoerde en Vlaanderen tot drie keer zoveel: 887 miljoen euro. Over welke wapens dat aan Vlaamse kant precies gaat, is niet duidelijk, maar waarschijnlijk zit daar veel militaire technologie bij. Een ander cijfer: de wapens die de Saoedi’s op de internationale markt aankopen vertegenwoordigen 26 procent van de totale import. 0,28 procent komt van FN Herstal. “Is dus 0,28 procent van de Saoedische import hypocriet en 25,72 procent niet?”, vroegen Waalse politici zich hardop af. Er werd ook benadrukt dat het
Onterechte hoeraberichten
om pistolen en machinegeweren ging die niet direct in het conflict worden gebruikt. Ze zijn eerder bestemd voor de binnenlandse veiligheidsdiensten. “Tanks en straaljagers leveren, dat is wat anders,” liet het Élysette, de ambts-
woning van Paul Magnette, weten. Voor de Walen is het duidelijk: de Vlamingen hebben de wapenrel van 1991 (‘de institutionele atoombom’), toen de Franstalige ministers het federale exportbeleid eigenhandig wil-
Koehandel op komst inzake Eurostadion? We schreven het reeds vorige week: de Vlaamse regering heeft alle sleutels in handen om het Eurostadion tegen te houden. N-VA-Minister Ben Weyts besliste terecht om twee lapjes grond niet te verkopen aan Brussel, waardoor er geen op- en afritten naar Parking C kunnen worden aangelegd. Hierdoor is het onmogelijk om het stadion te bouwen. Bovendien is een bouwvergunning juridisch enkel mogelijk na een samenwerkingsakkoord tussen Ghelamco en het Vlaams Gewest. Ook via deze weg kan Weyts het stadion tegenhouden.
de Brusselse krant Le Soir zag in haar editie van 30 maart toch wel een verband met het Eurostadion. Wil Ghelamco via beloftes in Antwerpen steun winnen bij Bart De Wever voor het Eurostadionproject? We kunnen ons niet voorstellen dat De Wever zich daaraan zou laten vangen.
het Eurostadion alsnog gerealiseerd te krijgen. Belangrijkste argument schijnt te zijn dat België het slachtoffer zou worden van een onmetelijk gezichtsverlies indien er hier bij het EK van 2020 niet kan gevoetbald worden. Bepaalde politici doen er achter de schermen alles aan om N-VA op andere gedachten te brengen. Maar ook Ghelamco zelf zit niet stil. We hebben tot nu toe geen link willen leggen met de betrokkenheid van dit bedrijf bij het nieuwe stadionproject in Antwerpen, maar
Diezelfde krant legt ook een link met het dossier van het vliegtuiglawaai boven Brussel. “Kan het Eurostadion als pasmunt dienen voor het dossier van de vluchten boven Brussel?” zo vraagt Le Soir zich letterlijk af. De krant lanceert zelfs een oproep naar “arbiters” De Wever en Charles Michel om tussen te komen. We dachten dat het om een absurde piste ging van een journalist, maar de jongste dagen horen we hardnekkige geruchten dat er door
Mogen we na de beslissing van Weyts op onze twee oren slapen? Het zou de logica zelf zijn. Maar vermits België een absurd land is en de Franstaligen altijd het laatste woord willen hebben, is een gezonde dosis Vlaamse argwaan echt wel noodzakelijk.
Belgisch gezichtsverlies Brussel beschouwt het dossier helemaal niet als afgesloten en achter de schermen wordt momenteel koortsachtig gelobbied om
Arbiter De Wever
Met zo’n aanpak zal Wallonië nooit een duurzame economische conversie voltooien en dat blijft wegen op de welvaart van de regio. Ondanks de vele hoeraberichten dat het met de Waalse economie beter gaat, blijft het huilen met de pet op.
partijen uit de federale meerderheid toch een koppeling wordt gemaakt tussen beide dossiers. Op het vlak van timing is dit niet helemaal denkbeeldig. Over enkele weken dient er inderdaad een oplossing gevonden te worden voor het dispuut rond de luchthaven. Anders treden de extreme Brusselse boetes in werking. Maar het zou toch al te gek zijn dat Vlaanderen het Eurostadion moet slikken in ruil voor wat een evidentie is, namelijk een rechtvaardige spreiding van de lawaaihinder? Ons lijkt het volstrekt ondenkbaar dat de N-VA zich zou laten verleiden tot een dergelijke koehandel. Beide dossiers hebben niets met elkaar te maken. Bovendien kan de Vlaamse regering zich helemaal niet sterk maken dat het Eurostadion er ooit komt: de buurtbewoners kunnen met procedures de bouw van het stadion jarenlang blokkeren. We hopen dan ook dat de geruchten die momenteel circuleren, zeer spoedig de kop worden ingedrukt.
BL
2
Actueel
6 april 2017
Speelt Zuma zijn laatste troeven uit? Wat werd voorspeld is uitgekomen. Vrijdag 31 maart laatstleden ontsloeg de president van Zuid-Afrika zijn minister van Financiën, Pravin Gordhan, in het kader van een breed opgezette kabinetsherschikking, die volgens waarnemers enkel tot doel had iedereen die niet aan de leiband liep uit te schakelen.
Het hakmes dat werd verwacht De beslissing eind 2015 om Gordhan opnieuw als minister van Financiën aan te stellen, was enkel het gevolg van druk vanuit de financiële wereld en van de eigen partijgenoten na het debacle rond het ontslaan van Nhlanhla Nene en zijn vervanging door de onbekende maar Zumagetrouwe Des van Rooyen enkele dagen voordien. Een debacle dat het land naar schatting 500 miljard rand (meer dan 35 miljard euro) zou hebben gekost en de waarde van die munt tot een verhouding van 15 tegen 1 ten opzichte van de dollar hebben terugbracht. Maar die hernieuwde aanstelling was zeer tegen Zuma’s zin; tussen hen heeft het nooit geboterd. Het verdwijnen van Gordhan werd dan ook regelmatig voorspeld. Diens weigering om een mega-atoomdeal met de Russen goed te keuren en vooral diens verzet tegen de greep (de zogeheten “staatskaping”) - met medeweten van Zuma - door de Indische zakenfamilie, de Gupta’s, op de politiek en de economie, maakte hem in Zuma’s ogen tot hinderpaal nummer één. Dat Zuma vroeg of laat Gordhan uit zijn kabinet zou verwijderen, lag in de lijn der verwachtingen. Het werd de minister van Financiën in het afgelopen jaar dan ook niet gemakkelijk gemaakt. Zo stond hij voortdurend onder politieke druk en werden diverse onsuccesvolle pogingen ondernomen om hem van bedrog te beschuldigen. Toch stond Zuma voor een dilemma. Niets doen zou zijn prestige en zijn persoonlijk leiderschap in het gedrang brengen. Anderzijds kon er gevreesd worden dat de afdanking onvoorspelbare politieke en economische gevolgen met zich mee zou brengen.
De knoop wordt doorgehakt Toen Gordhan en zijn adjunct, Mcebisi Jonas (de man die destijds had uitgebracht dat de Gupta’s hem Gordhans portefeuille hadden aangeboden in ruil voor zakenvoordelen), enkele weken geleden bevolen werden stante pede een investeringsmissie in Londen af te breken en naar Zuid-Afrika terug te keren, zwollen de geruchten aan dat er iets stond te gebeuren. Temeer omdat anonieme bronnen lieten uitlekken dat Zuma toplui van de communistische partij, waarmee regeringspartij ANC in een alliantie verbonden is, ervan op de hoogte had gebracht dat hij Gordhan zou ontslaan. De knoop werd op de laatste dag van maart doorgehakt. In het kader van een grote kabinetsomschakeling, waarbij een tiental ministeries, 5 ministers en 9 adjunct-ministers betrokken waren, werden zowel Gordhan als zijn adjunct de laan uitgestuurd. Niet voor niets sprak Net-
werk24, het netwerk van de Afrikaanstalige dagbladen, van een “slachting in het kabinet”.
Loyalisten aan zet Nieuwe minister ter opvolging van Gordhan werd Malusi Gigaba, die voordien al verscheidene ministerportefeuilles bekleedde, o.m. die van Openbare Werken, terwijl hij voor zijn overplaatsing naar Financiën Binnenlandse Zaken leidde. De man is een rot in het vak en was ook een voormalige leider van de ANC-jeugdliga. Sommigen zien in hem zelfs een presidentskandidaat in 2024. Waarnemers waren alleszins van oordeel dat Zuma met zijn verschuivingen vooral mensen beloonde die hem trouw waren gebleven teneinde zijn greep op het kabinet te verstevigen. Maar dat bleek niet bij iedereen in goede aarde te vallen, temeer omdat volgens prof. Hoessein Solomon van de universiteit van de Vrijstaat een en ander was bekokstoofd zonder dat de top van de partij was geraadpleegd. Dit liet ook Cyril Ramaphosa, vicepresident en kandidaat-opvolger van Zuma, die verklaarde niet gelukkig te zijn met de verwijdering van Gordhan, aan reporters horen. Wel voegde hij eraan toe dat dit weliswaar voor hem geen reden was om af te treden. En ook secretarisgeneraal Gwede Mantashe liet weten dat de top van het ANC – die 6 personen omvat – niet in staat was geweest Zuma te stoppen. Ramaphosa en Mantashe zijn volgens politiek analist Stephen Friedman enkelen van het beperkt aantal personen die vrij hun mening kunnen laten horen. Zij kunnen immers niet door Zuma opzij worden gezet.
Te ver gegaan? Professor Solomon trekt alleszins de conclusie dat de president dit keer te ver is gegaan, wat zijn politieke loopbaan wel eens voortijdig zou kunnen beëindigen. Men kan volgens Solomon duidelijk tussen de regels lezen dat de hele zaak met goedkeuring van de Gupta’s in mekaar werd gestoken. Want, besluit de politieke analist, Gigaba is niet alleen een Zuma-loyalist, hij staat ook na aan die familie. Al valt toch nog te bezien of Zuma’s val echt nakend is. De man heeft sinds hij in 2007 partijleider en twee jaar later president werd, bewezen een overlever te zijn. Het wapenschandaal en de Nkandla-affaire zijn daar duidelijke voorbeelden van. Volgens Andre Duvenhage, van de Noordwesuniversiteit, is Zuma nu “lijk een gewond luipaard dat vecht tot het bittere einde”. Het standbeeld dat een provinciale ANC-regering voor hem wou oprichten, komt er alvast niet. Ook binnen de regeringspartij is “te veel” “trop” geworden.
Jan van Aerschot
Muyters en de belgische Ronde van Vlaanderen Minister Muyters overhandigt in Oudenaarde de trofee aan de verdiende overwinnaar, Philippe Gilbert.
En dan … de Brabançonne!!! Wouter Vandenhaute, organisator en kaviaarlinkse televisiemaker, had dit bedacht en bekomen, en voor Vlaams (?) minister Muyters vormde het geen probleem. Muyters is al acht jaar Vlaams minister van Sport. Meermaals werd hem al gevraagd om aan de aankomst van de Ronde van Vlaanderen leeuwenvlaggen op te hangen als voorwaarde voor de rijkelijke overheidssteun aan de Vlaamse wielerweek, en steeds opnieuw weigerde Flupke Muyters dit te doen, onder het voorwendsel dat dit niet mag van de UCI (Internationale Wielerunie). Dan moet hij eens naar de slotrit van de Ronde van Frankrijk kijken, wanneer de ganse avenue des Champs Élysées in Parijs vol hangt met Franse vlaggen.
Taxi in BXL Op de webstek van Bruzz verscheen deze week een onwaarschijnlijk verhaal van een jong Vlaams koppel dat in Brussel woont en tijdens het weekeinde een taxiritje maakt. Bij de betaling gaat het fout: de chauffeur aanvaardt geen betaalkaart, terwijl dat sinds 1 januari verplicht is. De vrouw betaalt dan cash, maar vraagt een betaalbewijs. Ze krijgt het niet, en ook geen wisselgeld. De chauffeur begint te schelden, waarna ‘een vriend’ van hem plots opduikt en de vrouw uit de auto sleurt. Haar man probeert haar te beschermen en krijgt rake klappen. Hij houdt er een blauw oog en een kniefractuur aan over. De taxi rijdt weg, met in de koffer de spullen van het koppel (o.a. een laptop). Maar het wordt nog erger. Een voorbijrijdende politiecombi stopt en de man probeert uit te leggen wat hen overkomen is. De agenten vragen de twee daarop ‘of ze gedronken hebben’. Van getuigen die alles hebben gezien, worden geen gegevens genoteerd en het koppel moet mee naar het bureau voor een verklaring. Het koppel wenst dat in het Nederlands te doen, maar alle aanwezige agenten weigeren botweg Nederlands te spreken. De vrouw kon met haar gsm een foto van het registratienummer van de taxi nemen, maar de politie zegt hen dat ze na het weekeinde pas ‘de taxivakbond’ kunnen bellen. De dag erop keert het paar terug naar het politiebureau, waar hen aan de balie wordt gezegd dat alles is geregistreerd, maar dat ze zich geen illusies moeten maken, want ‘dit is Brussel’... Vervolgens zwiert de man het verhaal op Facebook, mét de foto van het registratiekenteken van de taxi.
Federale regering moet zich niet moeien met investeringsplan Vorige week stelde de federale regering plechtig een investeringsplan voor om de economie aan te zwengelen. Op zich een goede zaak, maar eigenlijk heeft de federale regering zich daar niet mee te moeien. Publieke investeringen zijn een taak van de lokale overheden en van de deelstaten. Het was opnieuw een mooi staaltje aankondigingspolitiek, waarop de regering-Michel stilaan een patent heeft. Eerste minister Charles Michel (MR) stelde gisteren in aanwezigheid van de voltallige regering plechtig een investeringsplan voor, maar dat bestaat vooral uit al bestaande plannen met al vastgelegde budgetten. Niets nieuws dus en vooral recyclage. Wat niet wil zeggen dat er geen nood is aan publieke investeringen. Omwille van tal van besparingen zijn de overheidsinvesteringen in wat men vaste activa noemt (wegen, spoorwegen, scholen, enzovoort) de voorbije jaren steevast afgenomen. In de periode 2011-2015 beliepen de overheidsinvesteringen 2,4 procent van het bbp. Dat is 0,6 procentpunt minder dan in de buurlanden en 0,4 procentpunt lager dan in de Europese Unie. Er wordt tegenwoordig slechts de helft geïnvesteerd van de bedragen in de periode 1970-1983. Lage overheidsinvesteringen zijn slecht voor de economie. Ze hebben als gevolg dat de kwaliteit van de wegeninfrastructuur aanzienlijk verslechtert. Kijk maar naar de situatie in de Brusselse tunnels. Op vele autosnelwegen is het na een strenge winter huilen met de pet op. Voor een logistiek cruciale regio als Vlaanderen is dit zeer jammer.
Als er dan weer meer geïnvesteerd wordt, leidt dat tot extra jobs – niet alleen in de bouwsector - en dus ook meer economische groei. Een onderzoek van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) leert dat een toename van de overheidsinvesteringen met 1 procent van het bbp na één jaar zorgt voor een stijging van het bbp met 0,4 procent. Na vier jaar loopt die impact op tot 1,5 procent. En dat hebben we meer dan nodig. Het is dan ook het moment om extra te investeren. De lage rente maakt de financiering van publieke investeringen bovendien goedkoop. De aankondiging van de federale regering kan in dat verband als een goede zaak worden beschouwd, maar eigenlijk gaat de regering-Michel haar boekje te buiten. Het is immers zo dat overheidsinvesteringen een taak zijn van de lagere overheden zoals men dat noemt, de gewesten dus en de steden en gemeenten. Zij nemen ook daadwerkelijk het gros van die investeringen op zich. Steeds meer via Publiek Private Samenwerkingen (PPS), die de effectiviteit en efficiëntie van het overheidsoptreden bij grote projecten bevorderen door de overdracht van projectrisico’s aan een privaat consortium van bedrijven. Ook omdat dit alles budgettair gemakkelijk is, al is de Europese Commissie steeds strenger voor overheden die
Muyters heeft nog geen enkele stap gezet om de voetbalbond en het Olympisch Comité te splitsen, zoals wettelijk nochtans bepaald is. Hij laat ook de belgicisten van het BOIC zijn topsportbeleid bepalen. De wielerploeg Topsport Vlaanderen Baloise is voor Muyters een Belgische ploeg, nochtans met 500.000 euro uitsluitend Vlaams geld per jaar gespekt. Honderden Vlamingen hebben, van Antwerpen tot Oudenaarde, de Ronde van Vlaanderen weer gesierd met leeuwenvlaggen; zij voelen zich geschoffeerd en beledigd door belgicist Muyters, die toeliet dat de Vlaamse Ronde besloten werd met – voor de eerste maal – het belgisch volkslied. Karel van Wijnendaele draait zich om in zijn graf!!!
Penanti Daarop wordt door ene Yassine geantwoord met de vraag om de post te verwijderen. Hij beweert de eigenaar te zijn van de licentie en niets te maken te hebben met de overval. Volgens hem staat de wagen in de garage en zelf bevindt hij zich in Engeland. Bizar genoeg verklaart hij ook ervoor te zullen zorgen dat het koppel zijn spullen terugkrijgt. Wie ook reageert, is bevoegd minister Pascal Smet, die belooft aan de Brusselse taxiadministratie te zullen vragen een onderzoek te openen. Dat is fijn, maar nóg beter zou het zijn meteen heel de Brusselse taxisector, die veel weg heeft van een maffia en een bijzonder slechte reputatie heeft, eindelijk eens grondig op de schop te nemen. Ook het degoutante politieoptreden verdient, wat ons betreft, een nader onderzoek. Of kan dat niet in ‘hellhole’ Brussel?
Uit de smalle beursstraat zo’n uitgaven buiten de begroting houden. Echter, door de opeenvolgende staatshervormingen wordt het voor de deelstaten steeds moeilijker om die taak van publieke investeerder op zich te nemen. Zeker de zesde staatshervorming vormt hier een probleem. Die staatshervorming was eigenlijk een besparingsoperatie waarbij de federale overheid en het geherfinancierde Brussel de factuur hebben doorgeschoven naar de gewesten en vooral Vlaanderen. De regio’s kregen meer bevoegdheden (onder andere op het vlak van arbeidsmarktbeleid en gezondheidszorg) maar slechts 85 procent van de middelen werden overgeheveld. Ook moeten de deelstaten een solidariteitsbijdrage betalen voor de vergrijzingskosten. Bij haar aantreden, werd de regering-Bourgeois geconfronteerd met een tekort van 2 miljard euro. Deels door de lage groei, maar ook en vooral door de factuur van de staatshervorming die naar Vlaanderen werd doorgeschoven. Ondanks die moeilijke situatie is de regering-Bourgeois een investeringsregering geworden. Momenteel zijn er al voor 955 miljoen nieuwe investeringen in zorg, onderwijs, onderzoek & ontwikkeling en infrastructuur opgestart. De meerjarenraming 2017-2022 leert dat daarbovenop nog extra beleidsruimte is voor 200 miljoen euro in 2019. Vlaanderen doet dus zijn werk, maar de andere regio’s zoals Wallonië en Brussel, hinken achterop. Als de federale regering zich toch wil moeien met het investeringsbeleid, zou het beter de andere deelstaten op hun verantwoordelijkheid wijzen dan een herkauwd investeringsplan aan te kondigen.
Angélique Vanderstraeten
Actueel
6 april 2017
Sacochengevecht op leven en dood in Kraainem
3
Nieuwsfeit van de week
In de Vlaamse faciliteitengemeente Kraainem woedt momenteel een ongeziene vrouwenoorlog aan de top van het gemeentebestuur. Het gaat om een spektakel dat zijn gelijke niet kent. Hoofdrol speelt de adellijke Dorothée Cardon de Lichtbuer (cdH), die sinds januari 2016 burgemeesteres is geworden, in opvolging van Véronique Caprasse (Défi, het vroegere FDF). In tegenstelling tot haar luie voorgangster, wil Cardon de Lichtbuer een krachtig beleid voeren voor haar gemeente, maar zij kreeg van MR en Défi zo weinig bevoegdheden en speelruimte, dat zij zich op alle vlakken gesaboteerd ziet. Cardon heeft nogal de neiging zich te moeien met het werk van de ambtenaren (wat niet abnormaal is voor een burgemeester) en botst daardoor met de top van haar administratie. Op initiatief van gemeentesecretaris Joëlle Eggermont ondertekenden enkele diensthoofden en personeelsleden in november een zeer straffe brief waarin ze de burgemeesteres een reeks verwijten naar het hoofd slingerden. Ze spraken zelfs over de onbestuurbaarheid van de gemeente. Bepaalde elementen uit dit protest kunnen terecht zijn, maar het is duidelijk dat de secretaris met haar gestook volledig over de schreef ging. Deze secretaris loopt echt wel naast haar schoenen en denkt dat ze boven de verkozen burgemeesteres staat.
den. Na alle betrokkenen gehoord te hebben, stelde de commissie tijdens de jongste gemeenteraad voor een expert aan te stellen die de secretaris en de burgemeesteres zou moeten verzoenen. Dit voorstel kreeg de steun van de oppositie en van cdH, maar werd door MR en Défi weggestemd. Diezelfde Franstalige partijen keurden met een nipte meerderheid een motie goed waarin burgemeestere Cardon werd verzocht gedurende vijf maanden een stap opzij te zetten “om zo de rust te laten weerkeren”. Cardon de Lichtbuer weet dat dit haar politieke dood zou betekenen en weigert hieraan gevolg te geven. Deze motie heeft juridisch geen enkele waarde, zodat Cardon ongehinderd kan aanblijven. Het ziet er ook niet naar uit dat spoedig een tuchtprocedure tegen haar zal opgestart worden. De Kraainemse politieke crisis kan bijgevolg nog een tijdje duren.
Zeer ambitieuze secretaris
Heel interessant aan dit verhaal is dat de eensgezindheid onder de Franstaligen stilaan begint weg te smelten. Zolang de kwestie BHV in de schijnwerpers stond, trokken zij altijd aan hetzelfde zeel, maar sinds 2012 is daar in verschillende faciliteitengemeenten een opmerkelijke verandering in gekomen. We merken dit ook in Wezembeek-Oppem, waar een openlijk conflict losbarstte tussen de drie Franstalige partijen in de OCMWraad. De meest interessante evolutie deed zich voor in Wemmel, waar de charismatische Vlaamse lijsttrekker Walter Vansteenkiste een deel van de Franstaligen achter zich kon scharen en zo de burgemeesterssjerp wist te veroveren. In Kraainem kon de Franstalige eenheidslijst in 2012 maar tot stand komen door een dwingende tussenkomst van toenmalig minister Joëlle Milquet. Voor de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar lijkt het volledig uitgesloten dat er opnieuw een gezamenlijke formatie komt. Cardon de Lichtbuer zal wellicht uitpakken met een “Liste du bourgmestre” en daarmee de aanval inzetten tegen MR en Défi. Dit geeft perspectieven voor de Kraainemse oppositie, die gemakkelijk zal kunnen aantonen dat de Franstalige partijen niet langer garant staan voor ordelijk bestuur. Bovendien opent dit de mogelijkheid voor een alternatieve meerderheid in 2019. BL
De FDF’ster Caprasse legde als burgemeesteres zeer weinig initiatief aan de dag en was amper geïnteresseerd in hetgeen er op het gemeentehuis gebeurde. Hierdoor kon de zeer ambitieuze Eggermont ongehinderd over alles en iedereen de plak zwaaien, maar sinds januari vorig jaar probeert Cardon de Lichtbuer het bestuur steviger in handen nemen. Dit leidde van meet af aan tot een steeds dieper conflict met haar secretaris, die er niet voor terugschrok haar burgemeesteres in aanwezigheid van personeelsleden openlijk te verwensen. Op een vergadering in aanwezigheid van gemeenteraadsleden had ze zelfs ongegeneerd verklaard: “De burgemeester moet weg en als zij niet weggaat, dan ga ik wel.” Cardon vertrok niet en Eggermont zit nu al enkele weken ziek thuis. De brief van Eggermont en de diensthoofden leidde wel tot een openlijke politieke crisis, waarbij MR (schepen Elisabeth de Foestraets-d’Ursel) en Défi (schepen Véronique Caprasse) partij trekken tegen hun burgemeesteres en al enkele maanden aansturen op haar ontslag. Omdat Cardon dit weigerde, kwam de kwestie op de agenda van de gemeenteraad van februari en zat het spel op de wagen. Er werd een commissie opgericht waarin elke partij (ook het Vlaamse ‘Open’ en de belgicisten van ‘Unie’) een vertegenwoordiger had-
Franstalige eensgezindheid smelt weg
Biepost doet het weer (of niet) We dachten even dat de postbedeling van Biepost weer wat beter ging. Maar neen, hoor, voorbije week was het weer zover: geen bedeling van ’t Pallieterke op donderdag, nochtans de dag dat het in principe bij iedereen zou moeten toekomen. Wij hadden zoals het hoort onze zending bezorgd bij Bpost op woensdagnamiddag, ruim op tijd. Je hoopt dan dat Bpost erin zou slagen ’t Pallieterke een dag later te bezorgen, maar dat lukte maar in 50 procent van de gevallen. Maar opvallend: op veel plaatsen in de provincie Antwerpen zit ’t Pallieterke niet in de bus. Ook op vrijdag wordt ’t Pallieterke niet bezorgd. Heel vervelend voor ons, maar nog vervelender voor de lezers. Pas op maandag worden in het Antwerpse de Pallieterkes bedeeld. Ondertussen bellen onze abonnees en zij vertellen hun verhalen. Zo is er een lezer uit Kuurne die sinds nieuwjaar nog nooit zijn ‘t Pallieterke gekregen heeft op donderdag zoals het hoort. Nog nooit! Een andere lezer meldt ons dat hij zijn ‘t Pallieterke toch op donderdag had gekregen, echter, het nummer van de week ervoor was ... acht dagen te laat. Nog een andere lezer vertelt dat hij zijn ’t Pallieterke op maandag ontvangen heeft, maar zijn buurman, één huis verder, kreeg het al op vrijdag.
Een postbode getuigt: hij moet folders van Makro ronddelen, alleen zijn die folders een week in het postsorteercentrum blijven liggen. De aanbiedingen in de folder zijn al voorbij... Vrijdagmiddag heb ik een mail verstuurd naar al mijn contactpersonen bij Bpost met de vraag: wat is er misgelopen? Als u denkt dat ik al een antwoord gekregen heb... Eén zaak staat vast: de Nederlanders zijn aan een ramp ontsnapt toen de overname van PostNL door Bpost niet is doorgegaan. En mocht het u interesseren: het jaarrapport van Bpost is online te raadplegen. Winst in 2016: 324 miljoen euro. Aantal personeelsleden: 26.987. Bpost werd in 2016 eigenaar van aanverwante distributiebedrijven in Canada, de Verenigde Staten en Australië. De ambities van Bpost zijn dus groot. Nu nog ’t Pallieterke op tijd bezorgen, en dan zijn we ook in Vlaanderen gelukkig. K arl van C amp - hoofdredacteur
KUL op Turkse lijst ‘terreuruniefs’ Op basis van spionage door de Diyanet-moskeeën in België stelde Turkije een lijst op van ‘aan Gülen gelinkte instellingen’ in ons land. Zo kwam uiteindelijk de KU Leuven op een lijst van ‘terreuruniefs’ terecht waarvan de diploma’s in Turkije niet langer worden erkend. Terrorist Rik Torfs onderhandelt nu met Turkije om van de lijst te worden verwijderd.
Briefje aan Eric van Rompuy
Statler? Of Waldorf? Mijnheer de uitgebluste, Eind vorig jaar hebt gij een goede beslissing genomen. Gij naamt toen afscheid van de gemeentepolitiek in Zaventem, waar gij 34 jaar lang in de gemeenteraad hebt gezeteld, waarvan 16 jaar als schepen. Vanaf 1981 waart gij achtereenvolgens Europees Parlementslid, federaal en Vlaams Parlementslid, Vlaams minister en tenslotte terug federaal parlementslid. Bij de jongste parlementsverkiezingen waart gij met geen stokken van de CD&V-lijst te slaan en jongeren werden voor de zoveelste keer in de wachtrij gezet, hopend op betere tijden… Nochtans zijt gij uw politieke carrière begonnen als jonge voorzitter van de toen nog roemruchte CVPJongeren in 1977. Gij waart toen nauwelijks 27 jaar. Kort nadien, nog maar net in de dertig, zat gij al te blinken in de Europese fauteuils. Gij hebt dus alle kansen gekregen als jongere. En hoe! Als rebelse jonge gast deedt gij wat gij nu de N-VA verwijt. Die regeringspartij kleurt aanhoudend buiten de lijntjes, zegt gij. En dat stoort u, want zij moeten beter in de pas lopen en stoppen met hun profileringsdrang in de regering, laat staan een mening te verkondigen. Gij hebt het dus over een ándere partij dan de uwe, voor alle duidelijkheid. Een vreemde kronkel is dat voor iemand die klaarblijkelijk zijn eigen verleden min of meer vergeten is, want gij moet u toch zeker herinneren dat gij destijds als CVP-Jongerenvoorzitter uw éigen partij geregeld op stelten zette en zodanig buiten de lijntjes kleurde, dat gij met uw ploeg rebellen zelfs een CVPregering deed struikelen. Ja, waar is de tijd dat op het einde van de jaren 1970 gij samen met uw jongerenploeg zwaar gekant waart tegen het Egmontpact, waaronder de handtekening van de grote kanonnen van uw partij stonden…. Ook de aanwezigheid van het Fransdolle FDF - dat nog maar net met de fameuze lokettenkwestie in Schaarbeek de Vlamingen in alle staten had gebracht - in de eerste regering-Martens was meer dan een doorn in het oog van u en uw politieke vrienden. Diezelfde CVP-Jongeren aanvaardden ook geen federalisme met drie, waarbij Brussel een eigen gewest zou worden. Na een hevige en heroïsche strijd binnen de CVP verwierpen jullie op het grote par-
tijcongres van 1979 prompt het federalisme met drie, waardoor Martens I - uw eigen premier dus - zijn biezen kon pakken en naar Laken mocht vertrekken met slecht nieuws. Toen gij nadien in het fluweel van de diverse assemblees terechtkwaamt, gingt gij langzaam maar zeker vervellen tot een echte tsjeef en werdt gij een man van het systeem, van de partij en van het regime. Theoretisch werdt gij wel tot de eerder rechtste, Vlaamsgezinde vleugel van uw partij gerekend, maar in de praktijk was dat meer schone schijn dan wat anders. Gij zoudt gaandeweg naar iedereen gaan meppen die de CD&V-coryfeeën durfde te belagen, ook in eigen rangen. Het is nog niet zo lang geleden dat gij het ACW kapittelde omdat zij kritiek hadden op Kris Peeters, of dat gij sneerde naar Pieter de Crem omdat die zich positief uitsprak over de democratische verkiezing van de Amerikaanse president Trump. Zo zijt gij het imago gaan krijgen van de oude knorpot die als een Statler of een Waldorf chagrijnig zit te zeuren in de comfortabele loges van het politieke theater. En natuurlijk haalt gij uit naar de oude kartelpartner N-VA, die gij weinig loyaliteit in de schoenen schuift. Na die breuk kwam het nooit meer goed tussen u en hen in het algemeen en tussen u en Geert Bourgeois - en bij uitbreiding De Wever, Francken, De Roover… - in het bijzonder. Voor u zal het wat hen betreft nooit goed zijn, ook al leveren zij door de communautaire stilstand in op hun eigen principes en kleuren ze meer dan beleefd en wenselijk binnen de Belgische lijntjes. De katholieke flamingant Van Rompuy uit de jaren zeventig behoort tot de geschiedenis. Vandaag zit er een oude, verzuurde zagevent in zijn plaats. Het lijkt dan ook hoog tijd, Eric, dat gij aan uw memoires begint te denken en in 2019 de politiek verlost van uw frustraties: de aan uw neus voorbij gegane ministerposten, nietwaar, en de electorale afstraffingen ten gunste van eerst het VB en dan de N-VA, van uw zwartgalligheid en van uw negativisme. Op zeker moment is het goed geweest en is er weer ruimte nodig voor jonge rebellen, zoals in de Egmontjaren. Voor mijn part vandaag al: adieu!
4
Dossier
6 april 2017
Brand in Brussel Vijftig jaar is het geleden dat 323 mensen stierven in de grootste brand die het land ooit trof. Maandag 22 mei 1967. Ik ben nog onderbureauchef van de sectie Inventaris van de VRT en huis met mijn opstellers in een bureautje op een tussenverdieping aan de binnenkoer van het omroepgebouw aan het Flageyplein in Elsene. Aan de overzijde waren de lokalen van Jan Briers en Regine Clauwaert en een hoge muur. Er komt iemand zeggen dat de Innovation brandt. We lopen naar een raam en zelfs daar zien we de reusachtige rookpluim die over Brussel hangt. Ons transistortje krijgt een streepje meer volume en even na 14 uur komt er een extra nieuwsuitzending en de harde mededeling dat er misschien wel …10 doden zijn.
Geen Nederlands Ik ken “A l’Innovation” (“de Inno” is een latere benaming) zeer goed. Iedere veertien dagen doe ik op zaterdag de ronde van Brussel. Ik begin in de platenbakken van de “Bon Marché” aan de Kruidtuinlaan en stap dan naar “La Maison Bleue” in de Nieuwstraat. In de grootste platenzaak van het land - met een hele verdieping klassieke muziek - kijk ik alleen maar, want ik koop nooit iets omdat de verkoopster geen Nederlands spreekt. Tegenover “La Maison Bleue” is de ingang van de Innovation, waar ik mijn ronde voortzet. Het is een formidabel gebouw (feitelijk vier gebouwen) met een grote glazen koepel, een indrukwekkende marmeren trap en een open centrale hal. Vanaf de vijfde verdieping kijk je naar alle andere verdiepingen beneden jou. De Innovation is het warenhuis van de betere klasse, die neerkijkt op de “Bon Marché”, de “Magasins de la Bourse” en de “Galeries Anspach”. De verkoopsters (“vendeuses” zegt men ook in Vlaanderen) zijn geen snotapen maar echte dames, altijd keurig gekleed, gekapt en gemaquilleerd. Bij hun standing hoort dat de meesten geen Nederlands kennen of willen kennen (maar die wel - zei mijn moeder - einde mei 1940 plots Duits spraken). De Innovation heeft een dagelijkse omzet van miljoenen Belgische franken. Rond de middag zijn er gemiddeld 2.000 bezoekers.
Het schouweffect Om 13.20 uur merkt een personeelslid een rode gloed op aan het verlaagd plafond van het lokaal waar de reservekinderkleding bewaard wordt. Ze verwittigt onmiddellijk drie mensen, die met een brandblusser te hulp schieten (hoewel er slangen zijn) en die de beginnende brand zonder succes proberen te blussen. Er wordt nog geen alarm geslagen. Eerst 14 minuten later krijgt de Brusselse brandweer het eerste van twee telefoontjes (10 à 20 telefoontjes bij een brand waren normaal) dat er iets mis is in de Nieuwstraat. Inmiddels verspreidt het vuur zich razendsnel via de verlaagde plafonds en bereikt de open centrale hal, die een reusachtige schouw wordt. De vlammen vinden een ideale prooi in de vele kledingstukken, in die tijd nog van nylon geproduceerd. Automatische brandblussers zijn er niet. Door die brand leert Vlaanderen het woord “sprinkler” (zoals een latere generatie na de ramp in Thailand plots “tsunami” kent).
Paniek De ontruiming van de lagere verdiepingen gaat nog vlot, want de rook trekt van beneden naar boven. Dramatisch wordt het van zodra de rook de derde verdieping treft en in de andere gebouwen opduikt. Aan het gebouw aan de Dambordstraat wordt nog 10 minuten na het eerste alarm voortgewerkt. Het alarm wordt verward met het geluid van het einde van de shift van 13.30 uur. Vooral in het selfservicerestaurant (toen nog erg nieuw) heeft niemand iets in de gaten, tot er rook verschijnt. Op dat ogenblik is het vuur al zo hevig dat een personeelslid de elektriciteit uitschakelt. Onmiddellijk stoppen alle liften en roltrappen, en het licht valt uit. Dan breekt wilde paniek uit. Het is ieder voor zich.
Er wordt wanhopig naar een uitgang en de trappen gezocht. Ervaren verkoopsters op de hogere verdiepingen brengen zichzelf in veiligheid door als waaghalzen via de koperen trapleuningen naar beneden te glijden. Mensen op de hogere verdiepingen vinden de weinige nooduitgangen niet, vluchten naar boven, zoeken ramen die ze openen en klimmen in de dakgoten om aan het vuur te ontsnappen. De brandweer is inmiddels aangekomen, merkt dat er binnen nauwelijks iemand te redden is en probeert de mensen op de dakgoten te redden. De Nieuwstaat is echter vrij smal en niet autovrij; in heel de straat staan auto’s geparkeerd. De brandweer kan zijn lange ladder niet opstellen en behelpt zich met houten ladders die van overal aangesleept worden.
Rattenval De brand is ongelooflijk hevig. Vooral het restaurant, waar 200 mensen zitten, is een rattenval, tot een paar mensen vluchten via een raam en weer in een dakgoot terechtkomen. Via een touw dat hen toegegooid wordt, kunnen ze ontsnappen. Maar met de seconde worden de kansen kleiner. Mensen springen wanhopig uit ramen en vallen te pletter. Sommigen kijken bevend naar de brandweerzeilen op de begane grond, die toch zo klein lijken. Een halfuur na het begin van de ramp moet de brandweer zich al concentreren op de panden rond de Innovation, want die dreigen ook in vlammen op te gaan. De hele Brusselse binnenstad gelijkt in niets op de vermoorde en verloederde plaats van vandaag, dus stromen van overal ramptoeristen toe. Om 14 uur springt de glazen koepel en de rook verdwijnt even, maar dan verergert het schouweffect. Een kwartier later is alles voorbij. Officieel zijn op dat ogenblik nog maar tien slachtoffers geteld; mensen die van de daken of uit de ramen sprongen. De brandweer vermoedt al dat er honderden doden zijn. Personeelsleden trekken naar het Rogiercentrum, waar de directie huist. Ze registreren zich en ontdekken dat de collega x en y er niet zijn. In heel Brussel en omgeving wachten wanhopige mensen op de komst van een geliefde, of op een telefoontje (veel gezinnen hebben nog geen toestel). Als de man of vrouw niet verschijnt, begint een wanhopige tocht langs vele hospitalen. Dikwijls tevergeefs. Op dinsdag betreden mensen van het Rode Kruis en de Civiele Bescherming de ruïnes om de lijken, of wat ervan over blijft, te bergen. Soms is een windvlaag al genoeg om de as van een mens te verstrooien. 72 van de 323 doden worden nooit geïdentificeerd. Onder de slachtoffers zijn 67 personeelsleden.
Niemand verantwoordelijk Wie is er verantwoordelijk voor de ramp? Het parket hoort 1.800 getuigen en ondervraagt linkse actievoerders. In de Innovation is, midden in de oorlog in Vietnam, een Amerikaanse veertiendaagse aan de gang en het warenhuis heeft bedreigingen ontvangen. “Brussel zegt neen aan de Yankee-bezetters”, staat op een pamflet van de vereniging België-Vietnam. Er werd eerder olie op de vloer gegoten, en er waren rookbommetjes gegooid. De politie zoekt naar resten van een bom, maar vindt niets. Actiegroepen ontkennen alles en na een grondig en zeer langdurig onderzoek eindigt alles met een sisser. Niemand wordt vervolgd, ook geen enkel directielid. Een paar weken na de brand herbegin ik mijn ronde. Op het Rogierplein is onder een grote tent een tijdelijke en kleine Innovation ondergebracht. In 1970 heropent het warenhuis met een gloednieuw gebouw in de Nieuwstraat. De brand heeft als gevolg dat de politiek zich met de brandveiligheid moeit. Een jaar later worden sprinklers verplicht in warenhuizen. Vijf jaar na de gruwel in Brussel wordt een nieuwe wetgeving goedgekeurd. Om grote branden te vermijden, beveelt de overheid het gebruik aan van … brandwerend asbest. Jan Neckers
Roddels uit de Wetstraat Bracke de mist in Raoul Hedebouw van de communistische PVDA/PTB heeft het ondertussen helemaal in de vingers om Bracke bij het begin van de plenaire vergadering zenuwachtig te maken en uit zijn lood te slaan. Vorige donderdag diende hij een motie in om de agenda te wijzigen, teneinde een debat te voeren over de pensioenhervorming voor de parlementsleden. Hij mocht die motie toelichten en nadien nam ook André Frédéric van de PS het woord, om de stand van zaken toe te lichten zoals die in de Conferentie van Voorzitters was besproken. Dat had Bracke als voorzitter zelf kunnen doen, maar kom. Met die toelichting was iedereen het eens en daaruit bleek dat een bijkomend debat niet nodig was. Bij ‘zitten en opstaan’ werd de motie van Hedebouw dan ook verworpen. Omdat er heel wat rumoer was in de vergadering en sommigen alsnog het woord wilden nemen – zoals de onvermijdelijke Kristof Calvo van Groen -, zat Bracke wat op zijn stoel te schuiven. Zeker toen Laurette Onkelinx dat in het snuitje kreeg, kwam zij wat zout in de wonde wrijven door te stellen dat uit democratische overwegingen zij graag de stemverklaring bij de onthouding van Ecolo-Groen zou willen aanhoren. Helemaal uit zijn lood geslagen, verleende hij dan het woord aan Calvo…
Redder in nood Calvo was net aan zijn eerste zin begonnen of Patje Brillantine Dewael vroeg bij ordemotie het woord en kwam de Kamer – en vooral de voorzitter – een lesje geven in kennis van het Kamerreglement en redde Bracke daarmee van een gewisse afgang. Hij zette alles op een rijtje. Er was een vraag tot agendawijziging geweest, die werd toegelicht. Daarna werd een stemming bij zitten en opstaan gevraagd, die effectief plaatsvond. Bij zo’n stemming kan men zich niet onthouden (want men zit of men staat), dus kan men een onthouding ook niet verantwoorden. Kortom, de zaak is afgehandeld. “Wij moeten overgaan tot de orde van de dag”, aldus Dewael. Al eeuwenlang parlementslid, gewezen minister en zelfs Kamervoorzitter kent hij het klappen van de zweep, maar ook het Kamerreglement. Na zijn tussenkomst durfde niemand nog het woord vragen. Bedremmeld, zwetend en zichtbaar opgelucht zei Bracke nog snel: “De motie van de heer Hedebouw is verworpen. Wij vatten het vragenuurtje aan.” Ja, Bracke mag zich dan ‘god de vader’ wanen, toch zou hij zijn catechismus wat beter moeten kennen…
Taalwet (1) Hendrik Vuye (ex-N-VA) klaagde bij Jan Jambon, minister van Binnenlandse Zaken en verantwoordelijk voor de taalwetgeving, het feit aan dat in de gemeenteraad van Linkebeek tegen alle taalwetten in voor de zoveelste keer Frans werd gesproken. Hij vroeg om een correcte interpretatie te geven van artikel 23 van die wetten, dat zegt dat de gemeente Linkebeek een plaatselijke dienst is, waar enkel en alleen Nederlands moet gesproken worden. Jambon ging er in
zijn antwoord van uit dat in de gemeenteraad van een Vlaamse gemeente Nederlands wordt gesproken, en dat voor het interpreteren van de wet een wetgevend initiatief moet genomen worden, maar… dat dát niet in het regeerakkoord staat. Bovendien schoof hij de bal door naar de deelstaten, die er in de praktijk voor bevoegd zijn. Grondwetsspecialist Vuye wees hem er daarna op dat men de wet niet moet interpreteren bij wet, maar wel bij rondzendbrief door de bevoegde minister. Bovendien stelde hij vast dat de minister ten gronde daarover heel weinig durft zeggen… Pijnlijk, hoe dan ook.
Taalwet (2) Nog een oud zeer in de context van de toepassing van de taalwetgeving is de situatie bij de spoed- en MUG-diensten in Brussel en rond de taalgrens. Daar wordt al jaren over gepalaverd, maar er komt maar geen sluitende regeling uit de bus die ervoor zorgt dat hulpverleners en zorgbehoevenden elkaar kunnen verstaan in een van de landstalen. Ideaal zou een taalregeling zijn met een verplichte tweetaligheid. Barbara Pas (VB) wilde dan ook weten van de minister van Volksgezondheid, Maggie de Block, hoever het intussen staat met de mooie beloftes en intenties uit het verleden. U raadt het al… “We zijn ermee bezig.” Letterlijk zei Maggie: “Het plan bevindt zich in het finaal stadium. Wij zijn de laatste gesprekken aan het voeren met het kabinet en de mensen op het terrein.” Samen met Barbara Pas zijn we benieuwd naar de duur van dat finaal stadium… Geeuw!
Pinnekensdraad Het blijft pijnlijk te moeten horen hoe sommige Franstalige ministers ‘pinnekensdraad braken’ als zij een poging doen om Nederlands te spreken. Willy Borsus bijvoorbeeld. Maar vorige week ook toen nobiljon Daniël Bacquelaine, minister van Pensioenen, toelichting kwam geven bij een van de zoveel neveneffecten van zijn pensioenhervorming. Hij begrijpt wel Nederlands, maar slaagt er maar niet in het vlot en verstaanbaar te spreken, laat staan er een gesprek in te voeren. Als je daartegenover dan de Vlaamse ministers plaatst en hun gebruik van het Frans, dan is dat een verschil van dag tegen nacht. Jambon, Vandeput en zelfs Francken (allemaal N-VA) spreken een aardig woordje Frans en kunnen zelfs in technische debatten meer dan goed hun plan trekken. Vreemd toch dat de Franstalige herauten van het sacrosancte Belgikske die tegen elke splitsing en altijd voor ‘la grande unité’ zijn, de taal van de meerderheid vaak niet (willen) beheersen.
Eindmeet Het was eraan te merken dat de paasvakantie in de lucht hing, want bij de stemmingen ontbrak maar liefst een zesde van het aantal parlementsleden. 24 Kamerleden waren niet aanwezig op hun job. We zullen het er maar op houden dat die sukkelaars zo uitgeput zijn van het harde labeur dat ze de eindmeet net niet halen… Courage, geachte fluweelzitters, aan de einder gloort reeds de zomervakantie! Hoop doet leven!
Actueel
6 april 2017
Extra budget voor Europees Parlement? Op 29 maart 2017 was het dan zover: een afgezant van de Britse premier Theresa May overhandigde aan de voorzitter van de Europese Raad, Donald Tusk, de brief die de procedure van de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de EU in gang zet.
terecord: amper 42 procent van de kiezers kwam opdagen.
bespaard worden, en denkt aan een besparing van 2 procent vanaf 2020. Maar intussen wil men wel in 2018 fors méér gaan uitgeven, meer dan 3 procent; zo zou in het jaar 2018 bijna 2 miljard euro uitgegeven worden. De dure, klassieke posten van de EU-begroting zijn de weddes en vergoedingen voor Europees Parlementsleden en het leger aan assistenten, het loon van het legioen vertalers en tolken, en de verdoken partijfinanciering via ‘Europese politieke partijen’ die niemand kent. De EU wil ook nog eens liefst 111 miljoen euro gaan uitgeven aan ‘informatie en communicatie’, versta: propaganda om de instelling bij het publiek bekender en beminder te maken. 25 miljoen euro daarvan - 1 miljard oude Belgische frank - moet daarbij gebruikt worden om de Europese verkiezingen van 2019 te promoten, want ondanks alle tromgeroffel zijn de Europese burgers daarin steeds minder geïnteresseerd. In de meeste landen bestaat geen stemplicht, en de verkiezingen van 2014 bereikten een triest diep-
Maar ook voor de Europees Parlementsleden en hun medewerkers ligt er lekkers in het paasmandje. De begrenzing van de kosten voor werkverkeer zou opgeheven worden; de kosten van dat werkverkeer zouden daardoor stijgen met liefst 18,9 procent. De nu al fors van personeel voorziene politieke fracties zouden nog eens 76 mensen mogen aanwerven. De capaciteit van de gratis kinderopvang voor eurocraten zou verdubbeld worden, naar 360. En in het nieuwe Martens-gebouw, vernoemd naar de legendarische graver van de Belgische schuldenput, zou een nieuw restaurant met 400 zitplaatsen geïnstalleerd worden. Gaat het Europees Parlement uit de Brexit lessen trekken, rekening houdend met de ergernis van de burgers over de geldverspillingen? Gaat het Europees Parlement een programma van zuinigheid en afslanking uitwerken, of gaat het vrolijk door met geld door ramen en deuren te gooien? De EU kennende, zal het ongetwijfeld dat laatste worden...
Eén zaak die voorlopig onderbelicht blijft, is de enorme financiële impact daarvan op de EU. Het vertrek van de Britten kost de EU naar schatting 10 procent van de jaarlijkse EU-inkomsten. En dan is het eenvoudig rekenen. Ofwel blijft de EU evenveel uitgeven, en dan moet de inkomstenstroom vanuit het VK die wegvalt verdeeld worden over de andere landen, die méér zullen moeten ophoesten; ofwel gaat de EU 10 procent besparen. Daarover wordt veel gepraat, maar zal het echt gebeuren? Administraties en bureaucratieën hebben de neiging steeds verder te groeien. Terugdringen, dat blijkt véél moeilijker. Een ‘fraai’ voorbeeld daarvan wordt dezer dagen geleverd door het Europees Parlement.
Besparen na de Brexit? Het Secretariaat van dat parlement heeft een opmerkelijk voorstel van budget voor 2018 voorgelegd aan de budgetcommissie. Het Europees Parlement is zich ervan bewust, zegt men toch, dat na de Brexit zal moeten
Extra personeel
HDG
Sharia is top! Aan de universiteit van Maastricht komt een nieuwe leerstoel die moet onderzoeken ‘hoe het shariarecht kan doorwerken in Europese seculiere landen’. Strikt genomen kan men zo’n onderzoek op een neutrale en objectieve manier doen, maar dat is – of wat had u gedacht – natuurlijk niet de bedoeling. Daar laat Susan Rutten, de hoogleraar die de leerstoel kreeg, geen enkele twijfel over bestaan. De Nederlandse overheid laat volgens haar ‘moslims in de kou staan’ door geen rekening te houden met het islamitisch familierecht, zoals dat is vervat in de sharia. Volgens haar ‘staat de sharia al jaren in een negatief daglicht’, en dat vindt ze niet terecht, ‘want er zijn ook goede delen’ in de islamitische wetgeving, verklaarde Rutten in het NRC Handelsblad. ‘In werkelijkheid zijn lang niet alle regels en praktijken uit het islamitisch familierecht verwerpelijk. Voor onderdelen die passen binnen onze rechtsstaat zou de wetgever meer ruimte kunnen bieden als hiermee problemen worden opgelost.’ Daarmee is de toon gezet en lijken de conclusies van haar ‘onderzoek’ al van meet af aan vast te staan. Deze leerstoel is dan ook enkel in naam een leerstoel. In werkelijkheid is het gewoon een podium voor een propagandiste van de sharia.
Zuuraanvallen In Pakistan worden geregeld eremoorden gepleegd. Een nog gruwelijker variant zijn de zuuraanvallen, waarbij het slachtoffer verminkt of zelfs blindgemaakt wordt met zwavelzuur. Meestal, maar niet altijd, zijn de slachtoffers vrouwen De redenen voor zo’n aanvallen kunnen zeer divers zijn: het meisje kan een huwelijksaanzoek of een seksueel avontuurtje afgewezen hebben, ze kan de ‘eer’ van de familie hebben geschonden doordat ze het slachtoffer werd van verkrachting, of ze liep
Echo’s uit de Koepelzaal Cadeau Het is altijd leuk als er iets te vieren valt. Zo schijnt het Verdrag van Rome zestig kaarsjes te mogen uitblazen. Bij die heuglijke gelegenheid kon zowaar de president van het Hof van Justitie van de Europese Unie, Koen Lenaerts, een uitgebreide en onverteerbare speech over Europa hier en Europa daar komen afleveren in ons aller Vlaams decreetgevend lichaam. Voorspelbaar brengt de EU niets dan prachtige zaken voort en is zij de garant van democratie en recht. Toch erkende de hoogwaardige president dat er ook kleine probleempjes zijn. De EU kan maar moeilijk haar “meerwaarde” aan het gemene volk verkocht krijgen. Waren er vroeger nog grootse projecten, zoals de invoering van de euro die op gejuich werd onthaald (wat een licht twijfelachtige stelling kan heten, ook gelet op de fijne effecten die genoemde munt heeft bezorgd), dan is er nu kommer en kwel, met financiële en vluchtelingencrisissen. Allemaal heel vervelend, maar zonder de EU zou het nóg erger zijn geweest, aldus Lenaerts. Voorts voerde hij een boeiend en akelig gedetailleerd betoog over de salomonspraktijken van zijn Justitiehof. De Roemenen, bijvoorbeeld, hebben last gekregen met hun huwelijkswetgeving die nogal heterogericht was. Ook terroristen en andere gediscrimineerde lieverds kunnen op de welwillende aandacht van het Hof rekenen, want er zouden maar eens grondrechten kunnen worden geschonden. En natuurlijk werd besloten met het afgezaagde sprookje: “De EU heeft vrede gebracht.” Bij verjaardagen horen cadeaus, maar deze attentie hadden we liever aan ons voorbij laten gaan.
Noodlottig
over straat zonder chaperonne. Volgens sommige schattingen maakt die gruwelijke praktijk zo’n 400 slachtoffers per jaar, waarvan 80 procent vrouwen, meestal tienermeisjes. De daders worden vrijwel nooit gestraft. Zelfs als de vrouw klacht durft indienen, blijft 98 procent van die aanklachten zonder gevolg. Met de zoekterm “acid attack” op Google Images vindt u onmiddellijk een reeks afgrijselijke foto’s van slachtoffers. In één bepaalde stad zijn sinds 2011 ongeveer 1.500 zuuraanvallen gepleegd. En die stad ligt niet in Pakistan. Het is gewoon Londen. Anders dan in Pakistan gaat het in 70 procent van de gevallen om afrekeningen tussen bendes; zowel de daders als de slachtoffers zijn mannen. Maar er zijn ook 30 procent vrouwelijke slachtoffers – ongeveer 450 – die helemaal niets met bendes te maken hebben. Zij
Doodsklok over Afrikaanstalig Stellenbosch? De aanvallen op het Afrikaans gaan almaar verder. De voormalige Afrikaanstalige universiteiten van Pretoria, van de Vrijstaat en Unisa zijn al in 2016 volledig op Engels overgeschakeld. Ook in Stellenbosch heeft men plannen om Engels als enig medium te gebruiken. Afrikaans zou dan nog enkel aan bod komen als er wordt om “gevraagd”. De argumenten voor deze omschakeling zijn steeds dezelfde: de universiteit staat in dienst van “de natie als geheel”, niemand mag worden uitgesloten (Afrikaanstaligen blijkbaar wel) en het voorgestelde nieuwe taalbeleid zou het Afrikaans als taal “niet ondermijnen” en het evenmin als onderwijstaal “uitrangeren”. Als de leiding in Stellenbosch haar zin krijgt, zou van de 26 universiteiten die ZuidAfrika telt enkel op de campus van Potchef-
5
stroom (onderdeel van de Noordwesuniversiteit) Afrikaans nog op gelijke voet met het Engels staan. Niet verwonderlijk dat verscheidene organisaties de zaak voor het Hooggerechtshof in Kaapstad hebben gebracht. De uitspraak had in maart moeten vallen, maar Stellenbosch had nagelaten op tijd op bepaalde vragen te antwoorden. Voorlopig is de uitspraak uitgesteld tot 14 augustus. Zeker is dat, als het Afrikaans aan de universiteiten helemaal zou verdwijnen, de taal nog moeilijker kan overleven. Nu reeds schakelen heel wat Afrikaanstalige studenten – ook vrijwillig – op Engels over. Jan van Aerschot
worden verbrand, verminkt en blindgemaakt met een mengsel van zwavelzuur en obsessieve islamitische haat tegen vrouwen.
Peperduur geweld Geert Wilders en zijn echtgenote brachten onlangs een kort bezoek aan Gent. Het was een winkeluitstap, waarbij geen politieke activiteiten gepland waren. Hoewel de Gentse bestuurders met de mond voortdurend belijden dat moslims verdraagzaam en vredelievend zijn, moest de stad Gent wel 57 politiemensen inzetten om de veiligheid van Wilders min of meer te garanderen. In antwoord op een vraag van de verzuurde islamitische CD&V’er Veli Yüksel in de gemeenteraad, bleek dat die veiligheidsmaatregelen 13.500 euro hadden gekost. Yüksel vroeg zich met een chagrijnig gezicht af waarom de Gentse belastingbetalers moeten opdraaien voor een privébezoek. Dat was ook de invalshoek van de meeste kranten: “Shoppingtripje van Wilders kost 13.500 euro” en meer suggestieve titels van die aard. Alsof dat de schuld is van Wilders. Hij is een potentieel slachtoffer, geen potentiële dader. De juiste titel had moeten zijn: “Potentieel geweld van moslims en linkse extremisten kost Gent 13.500 euro.”
5 minuten persoonlijke moed!
Bel gratis 0800 179 75 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be Voor een Vlaamse sociale zekerheid! Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen
Word lid van het VNZ
Ook laten we liefst de lyrische en minder lyrische commentaren van de verkozenen des volks aan ons voorbijgaan. Matthias Diependaele was N-VA-gewijs nog gematigd euro-realistisch, waar Rik Daems (Open Vld) alle registers opentrok en een eind weg zeurde over de blozende jeugd in het algemeen en zijn kinderen in het bijzonder die zovele heerlijke vruchten van de supranationale EU-boom plukken. Helemaal door het lint ging Wouter Vanbesien (Groen) die kwam huilen over de Brexit en over boosaardige partijen die anti-Europees zijn en moslims haten. Misschien had hij daarbij slechte mensen in gedachten zoals Chris Janssens (VB), die de Brexit wel leuk vond en de EU wegzette als een “noodlottig geheel” met een ongezonde politieke rechtspraak. Akelig populisme dus.
Pest Terug naar Vlaanderen, waar natuurlijk en alweer Liesbeth Homans onder vuur ligt die een akkevietje heeft met de Vlaamse diversiteitsambtenares. Heel prettig voor Yasmine Kherbache (sp.a) en Björn Rzoska (Groen) die de gelegenheid te baat namen om te zeuren over het falende diversiteitsbeleid en het spreekrecht van ambtenaren die zich daarmee vermeien. Kherbache zag zelfs de democratie al in gevaar komen. Op een min of meer soortgelijk thema werd dezelfde Homans aangepakt over het gedoe met het Unia-ding. Wat Hermes Sanctorum (ex-Groen) wilde voorstellen, was niet helemaal duidelijk, het ging in ieder geval over iets met objectief onderzoek naar het functioneren van Unia. Piet de Bruyn (N-VA) gruwde van discriminatie en racisme die “een pest” zijn voor onze samenleving, maar plaatste toch enige vraagtekens bij de werkwijze van het Uniaspul. Ward Kennes (CD&V) vond dat te harde, zelfs “snoeiharde” woorden waren gevallen, wat hij werkelijk verontrustend vond. Een aanzet voor Kherbache om het te hebben over een “afrekening”. Chris Janssens (VB) vertolkte de mening dat best het hele circus zou worden opgedoekt. Een idee dat waarschijnlijk niet meteen zal worden nagevolgd, zodat we zullen kunnen blijven genieten van dit pestbestrijdende “interfederale” instituut, het leven kan immers niet “divers” genoeg zijn.
6
Dwars door Vlaanderen
De Geuzenberg
Carrierewending voor Destexhe? Heeft ‘enfant terrible’ Alain Destexhe nog een toekomst binnen de MR? Er zijn geruchten dat hij wel eens een overstap naar de Parti Populaire (PP) zou wagen. Ideologisch gesproken niet onlogisch, maar het zou de profilering die zo belangrijk is voor hem moeilijker maken. Het is een beetje als de relatie tussen François Mitterrand en de PS. Eerder dan socialist, was ‘le président soleil’ vooral mitterrandist. Op een andere schaal bekeken, kan hetzelfde gezegd worden over Alain Destexhe en de MR. Electoraal gooit de man hoge ogen, wat zijn meerwaarde is voor de Franstalige liberalen. Afgezien hiervan is hij intern één brok ergernis. Hij rijdt enkel voor zichzelf, klinkt het. Aan een hoog tempo werkt hij zichzelf in de kijker, maar op een manier en rond thema’s die niet altijd in de smaak vallen. Toch niet bij zijn partijgenoten, te beginnen met de afdeling Elsene, de huidige woonplaats van de geboren Luikenaar. Twee jaar geleden werd al beslist dat voor hem geen plaats meer was op de blauwe lijst. In 2012 was er geen schepenambt. En nu lijkt men hem gewoon uit de gemeenteraad te willen zien vertrekken, waar deze reiziger vooral schittert door afwezigheid. Tien op tien scoorde hij het afgelopen jaar op dat vlak. Anders gezegd: tien vergaderingen op rij was hij afwezig.
François Fillon Maar zie, Brussel telt 19 gemeenten. Keuze zat voor de voormalige secretaris generaal van Artsen zonder Grenzen. Hij was al raadslid in Brussel-stad, Oudergem en nu ook in Elsene. Waarom niet eens Ukkel proberen? Zeker omdat “zijn vriend” François Fillon er volgens een recent gerucht wel eens zou kunnen opduiken. Wat ooit als een grap gelanceerd werd, lijkt mogelijk concreet gestalte te krijgen. Het afgelopen weekend pakte La Libre Belgique ermee uit. Dat de man het niet tot president zal schoppen, is nu wel duidelijk. Waarom dan na de nederlaag de Franse drukte niet ruilen voor het Ukkelse isolement. Een beetje zoals Alain Juppé die in 2004 toen het hem wat te warm werd in Frankrijk even ging doceren in Québec. Niet gehinderd door veel deontologie, liet een loslippige vastgoedmakkelaar al verstaan dat Fillon al wat prospectie heeft gedaan. Dat hij ook nog eens in het sterrenrestaurant ‘La Villa Lorraine’ aldaar gesignaleerd werd, voedde het vermoeden. “Hij zal me vervoegen, ik verlaat Elsene”, tweette Alain Destexhe als reactie op het stuk. To Ukkel or not to Ukkel...
Parti Populaire Destexhe is misschien geen gedroomde ploegspeler, een man zelfs die vooral door zijn ego gestuwd wordt, inhoudelijk is hetgeen hij doet best interessant. Met behulp van een ghostwriter (jammer genoeg onvoldoende onderlegd), publiceerde hij enkele jaren geleden een boek waarin hij het Franstalige publiek de Vlaamse Beweging uitlegde. Hij focust op de problemen rond de islam en radicalisme, wat in Franstalig België delicater ligt dan in Vlaanderen. Doorgaans doet hij dit met kennis van zaken, met een stevige dosis gezond verstand, maar dan volgt de onvermijdelijke provocatieve uitschuiver die het voorgaande in de schaduw stelt. Dat de man nooit minister was en ook nooit wist door te dringen tot de top van zijn partij, werkt zijn frustratie in de hand. Welke toekomst is voor hem bij de MR nog weggelegd, voor zover die er überhaupt is? Geruchten doen de ronde dat hij wel eens naar de Parti Populaire zou stappen? Een biotoop waar het makkelijker vertoeven is met zijn ideeën. Maar waar het intern makkelijker zou liggen, zou de externe profilering weer moeilijker liggen. En daar is het hem net om te doen. KNIN.
“Honden toegelaten, vrouwen niet” Cesur Yuce, een Turk die in Genk gekend is als kapper Cesar, heeft een poster voor de inkom van zijn zaak hangen waarop een man met hoge hoed en baard, een hond en een vrouw te zien zijn, met een duidelijke tekst: “Ik mag binnen (man), ik ook (hond), ik mag niet binnen (vrouw).” Dat schoot meerdere buurtbewoners, waaronder gemeenteraadslid Kamiel Bollen (N-VA), in het verkeerde keelgat. Er werd klacht ingediend bij de politie, die een pv opstelde. Volgens kapper Cesar is dat gewoon humor, maar volgens Bollen zijn er andere manieren om aan te geven dat de dames niet gewenst zijn, of juist wel. Burgemeester Wim Dries (CD&V) reageerde dat een medewerker van Unia een dossier heeft opgesteld.
Invalide Limburgers Uit nieuwe cijfers van het RIZIV moet blijken dat Limburg in verhouding tot het aantal inwoners de meeste invaliden (10.986) met rugpijn van Vlaanderen telt. Ook wat psychische klachten betreft, is Limburg met 10.218 invaliden Vlaams kampioen. Limburg telt 33.700 invaliden, een jaar geleden was dat nog 32.333. In het onderzoek naar de grootschalige fraude met valse attesten die vorige week bekend raakte, vroegen de speurders zich al af of de hoge cijfers in Limburg te maken hebben met de fraude. “Ook de rol van de ziekenfondsen wordt in dit onderzoek uitgespit”, zei minister De Block. Bij het socialistische De Voorzorg vond al een huiszoeking plaats. Gaan de twee machtigste mannen van Limburg, Wouter Beke en Jo Vandeurzen (CD&V), de CM ook aan een onderzoek laten onderwerpen?
Dyanet-spionnen Er is één partij die al jaren waarschuwt dat er van alles mis is met de door de Turkse staat gecontroleerde Diyanet-moskeeën. Die partij – u kent ze – werd daarvoor consequent weggezet als onverdraagzaam. Moskeeën van Diyanet (tot nu toe dertien) worden dan ook zonder problemen erkend en betoelaagd, hoewel ze niet voldoen aan de regels. Imams van zulke moskeeën zijn ambtenaren van de Turkse staat en worden in een roulatiesysteem vervangen: ze leren daardoor nauwelijks of geen Nederlands en integreren zich niet in het land waar ze werkzaam zijn. Dat zijn nochtans vereisten om voor erkenning in aanmerking te komen. Het is dan ook wat bevreemdend dat nu een hele heisa ontstaat omdat zwart op wit werd aangetoond dat de imams van deze moskeeën spioneren voor de Turkse overheid en voor de Turkse geheime dienst (ook al beweert de Turkse ambassadeur dat zoiets niet het geval is – hij liegt). Vlaams minister Homans verklaart nu dat ‘dit gaat over buitenlandse inmenging’ en dat we dat ‘niet mogen toelaten’. Maar zulke inmenging is nu precies het hele opzet van Diyanet! Homans vraagt dat de federale regering optreedt, maar ze zou beter zélf de hand aan de ploeg slaan en meteen de erkenning van de Diyanet-moskeeën intrekken. Dat zou maar consequent zijn. Durft ze dat?
6 april 2017
Ghequiere pakt naast de sjerp in Linkebeek Wie gedacht had dat de Franstaligen in Linkebeek zouden streven naar pacificatie tot aan de gemeenteraadsverkiezingen, is eraan voor de moeite. De strijd tegen Vlaanderen wordt onverdroten verder gezet, zij het op een sluwe manier. Eind januari had N-VA-minister van Binnenlands Bestuur Homans gelijk gekregen van de Raad van State nadat zij voor de tweede maal geweigerd had om Damien Thiéry te benoemen tot burgemeester. Omdat de tweetalige kamer van de Raad van State in haar arrest duidelijke perspectieven had gegeven dat Thiéry na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 opnieuw kans zou maken op het burgemeesterschap, legden de Franstaligen zich neer bij het verdict. Ze schoven Yves Ghequiere naar voren, die dus nog een 20-tal maanden de sjerp zou omgorden. Ghequiere stelde zich in het verleden altijd vrij correct op naar de Nederlandstalige raadsleden van ‘Prolink’ en daarom kreeg zijn voordracht ook de steun van de tweekoppige oppositiefractie. Thiéry bleef op de zitting van 6 maart, waar deze voordracht ter stemming lag, strategisch afwezig. Inmiddels is ook gebleken waarom. Door Thiéry’s afwezigheid moest Ghequiere de rol van voorzitter waarnemen en werd hij meteen geconfronteerd met enkele raadsleden van zijn fractie die in het Frans tussenkwamen. Normaal is het dan aan de voorzitter om op te treden, anders dreigt de zitting nietig verklaard te worden. Ghequiere liet zijn fractiegenoten evenwel rustig verder tateren in de taal van Molière, zodat Prolink niet anders kon dan klacht neerleggen bij de gouverneur.
Alles voortaan in het Frans? Tijdens een onderhoud met de gouverneur verschool Ghequiere zich niet achter een excuus, maar verklaarde hij uitdrukkelijk dat gemeenteraadsleden in zijn ogen altijd het recht hebben om Frans te spreken tijdens de gemeenteraad. Thiéry deed daar nog een schep bovenop door in de pers rond te toeteren dat alle gemeenteraden in de toekomst in het Frans zouden verlopen als Homans Ghequiere zou benoemen. In die omstan-
digheden had Homans geen enkele andere keuze dan de benoeming van Ghequiere te weigeren. Eric De Bruycker van Prolink kan dus nog een tijdlang aanblijven als burgervader. Is hiermee is de kous af? In het geheel niet. De Franstaligen zullen de niet-benoeming aanvechten bij de tweetalige kamer van de Raad van State. Zij hopen dat die een andere rechtspraak zal hanteren dan de Nederlandstalige kamer die tot 2012 bevoegd was. Daarbij verwijzen zij naar een oude uitspraak van het Grondwettelijk Hof die in hun voordeel is. Indien de Raad van State dit standpunt volgt, dan zou dit een grote overwinning zijn voor de Franstaligen: de raadsvergaderingen van de zes faciliteitengemeenten zouden vanaf dan grotendeels in het Frans kunnen plaatsvinden, waardoor deze gemeenten alweer een stuk zouden opschuiven richting Brussel. Er staat dus veel op het spel.
OCMW-voorzitter Wezembeek Maandag raakte ook bekend dat Homans geweigerd had om Nathalie Leclaire (Défi, voorheen FDF) te benoemen tot OCMWvoorzitter van Wezembeek-Oppem. De Vlaamse oppositie had klacht neergelegd tegen haar voordracht omdat deze jongedame geen Nederlands spreekt. Ze is niet in staat om op een fatsoenlijke wijze te communiceren met het personeel of vragen te beantwoorden van de OCMW-raadsleden. De gouverneur had haar taalkennis tijdens een onderhoud getest en liet aan de minister weten dat er zich inderdaad een probleem stelde. We lazen in de Franstalige pers heel weinig reacties op deze niet-benoeming. Leclaire is bij haar fractiegenoten alles behalve geliefd. Anne-Marie Servranckx van cdH blijft wellicht aan als voorzitter tot het einde van de bestuursperiode. BL
Is de kiesstrijd in Antwerpen begonnen? Met het bekendmaken van de jongste peiling door Het Laatste Nieuws is de kiesstrijd in Antwerpen klaarblijkelijk begonnen. Winnaar was ontwikkelingshelper Wouter van Besien, wiens partij Groen boven 20 procent zou uitkomen. Rode kandidaat Tom Meeuws blijft bloeden. De vroeger in Antwerpen zo machtige socialisten komen amper aan 13 procent. De N-VA van Bart de Wever haalt 29,3 procent, tegenover 37,7 procent in 2012. De partij blijft de grootste in Antwerpen, maar zou het moeilijk hebben om aan een meerderheid te geraken. Temeer omdat CD&V (met nieuwe Antwerpenaar Kris Peeters) iets meer dan 14 procent haalt, maar Open Vld blijft haperen op 5,5 procent. Wie maar matig mag kraaien dat zijn de neocommunisten van Peter Mertens, die stagneren op 8,3 procent. Het Vlaams Belang (met op kop Filip Dewinter) klimt boven 8 procent. Filip heeft al aangekondigd dat hij in de gemeenteraad desnoods De Wever zal steunen “als het erop aankomt”.
De Wever blijft intussen de favoriet van 1 op 3 Antwerpenaars. Hij kan prat gaan op een akkoord inzake Oosterweel. Hoewel er in de gemeenten ten noorden en ten oosten van Antwerpen al onmiddellijk actiegroepen ontstonden die tegen een “autowegdoortocht” van hun vorstendommen zijn. Inzake de dolleman die over de Meir scheurde, heeft De Wever standgehouden. Hij zou zijn persconferentie herdoen. De peiling-strips die sommige kranten ter zake hielden, gaven hem gelijk. De kiezers hebben achting voor politiekers die moed tonen eerder dan kruiperig gevlei. Andere elementen van zijn palmares: “We hebben de belastingen verlaagd.
De haven boekt records. De criminaliteit is gedaald. We hebben meer schoolklasjes, meer kinderopvang, meer bezoekers dan ooit. We hebben een lage-emissiezone.” Vorige zondag gaf Bart het startsein voor een geweldige Ronde van Vlaanderen. Nu zondag wordt Antwerp FC op het stadhuis ontvangen. Een succes dat hij deelt met schepen Ludo van Campenhout. Die scheert hoge toppen bij de gansrijders van De Polder, waar bij het keizersrijden van zondag 2 april meer dan 5.000 toeschouwers waren. Ludo, die meerijdt met de Nieuwe Gans Berendrecht, had het geluk aan zijn kant: een lid van zijn maatschappij haalde de keizerskroon naar Berendrecht. Ludo hoopt nog altijd de koningskroon te dragen. Hij zal dan ingehaald worden op het Antwerpse stadhuis. Misschien wordt zijn droom waar op carnavalszondag van volgend jaar.
Pagadder
Onze naaste buren
6 april 2017
Den Vaderlandt ghetrouwe
Pleur op, Mocro-tuig! Afgelopen weekeinde werd in Arnhem een homokoppel aangevallen door Marokkaanse jongeren. Het incident doet heel stof opwaaien in Nederland. Na een avondje stappen, zoals onze Noord-Nederlandse vrienden het formuleren, werden Ronnie en Jasper VernesSewratan aan de Nelson Mandelabrug aangevallen door jongeren van Marokkaanse afkomst. Een van hen had een betonschaar bij waarmee Ronnie in het gezicht werd geslagen. Daarbij verloor hij zijn voortanden. De dertigers deden na het voorval hun verhaal op Facebook. Zo schrijft Jasper: “na het stappen in Arnhem zijn we met zijn tweeën bij het naar huis lopen geprovoceerd omdat wij min of meer hand in hand liepen (wat we wel vaker doen wanneer we alleen zijn of lopen) maar daardoor dus belaagd werden door een groep Marokkanen met een leeftijd tussen de 14 en 18 jaar. Ik heb altijd gezegd dat we ons niet gek zouden laten maken en ons niet zouden laten kennen en dat deden we dus. Helaas had een van de gasten dus blijkbaar een betonschaar bij zich en na wat schelden op en neer werd het trekken en zo werd het opeens duwen en zo escaleerde zelfs uiteindelijk de boel volledig en kwamen al die gasten tegelijk op ons, voordat ik het wist was Ronnie uit m’n buurt getrokken en had ik drie man op me. Ik vocht me eruit maar hoorde opeens Ronnie schreeuwen dat al zijn voortanden eruit geslagen waren door een van die Marokkanen met dus die betonschaar, ik ging erop af en de rest van hun vluchtte opeens weg en uiteindelijk kon ik richting Ronnie rennen en wat blijkt; zijn bovenste lip is ingescheurd en hij is maar liefst vier voortanden en deels een vijfde tand kwijt door de klappen, de lip is inmiddels gehecht in het ziekenhuis maar de tanden zijn een groter probleem en moeten opnieuw gezet worden. We moeten zo al naar een
7
spoedtandarts.” Hij besluit zijn bericht: “Wat een leuke stapavond was is een nachtmerrie geworden. (…) Dat dit nog kan gebeuren anno 2017 is onbegrijpelijk en niet te snappen want uiteindelijk zijn wij gewoon Nederlanders in ons eigen land maar het mag dus zo blijkbaar niet zijn qua homoseksualiteit.”
Storm van verontwaardiging Daarop kwamen zoveel verontwaardigde reacties dat het nieuws werd opgepikt door de lokale en nationale media. De onderhandelaars voor het nieuwe kabinet veroordeelden de mishandeling. De sportjournaliste Barbara Barend riep op om hand in hand te wandelen uit solidariteit met de twee mishandelde mannen. D66-politici Pechtold en Koolmees liepen uit protest hand in hand naar de onderhandelingen. Velen, waaronder ook het rechtse Forum voor Democratie van Thierry Baudet, volgden hun voorbeeld. Niet iedereen loopt echter warm voor deze oproep. Zo liet Geert Wilders op Twitter weten: “Wat écht helpt tegen homohaat is niet #allemannenhandinhand maar #deislamuitnederland”. Men kan inderdaad de vraag stellen wat het effect is van een symbolische actie op het tuig dat dergelijke weerzinwekkende misdrijven pleegt. Goede bedoelingen volstaan niet. De weg naar de hel is ermee geplaveid.
Zieligheidsindustrie Ebru Umar, de Nederlandse columniste van Turkse afkomst, weigert mee te gaan in deze collectieve verdwazing en haalt in een column getiteld ‘Hey, Mocro-tuig!’ – Mocro is Nederlandse straattaal voor Marokkanen – verschroeiend hard uit: “O je bent geen Mocro, je bent moslim? Moslimtuig dan, joh het is mij om het even. Zowel je Mocro- als je moslim-zijn schijnt extra rechten in dit land te verschaffen dus het is mij om het even.
(…) Ik walg van jullie en ik walg nog meer van de zieligheidsindustrie die júllie gaat opvangen en die júllie gemaakt heeft tot wat je bent. Jullie boffen maar om in Nederland te wonen, het land dat daders pampert en slachtoffers vertelt ‘sterk’ te moeten zijn. Het land waarin daders alle rechten hebben die ze zich maar kunnen voorstellen. In jullie eigen cultuur geldt oog om oog, tand om tand – vooral dát gun ik jullie maar ja, als ik dat zeg, roep ik natuurlijk op tot geweld.” Nochtans verschilt Umar enkel van toon met minister-president Mark Rutte (VVD). Rutte had tijdens de verkiezingscampagne een open brief geschreven ‘aan alle Nederlanders’ waarbij hij een duidelijke boodschap had: “We voelen een groeiend ongemak wanneer mensen onze vrijheid misbruiken om hier de boel te verstieren, terwijl ze juist naar ons land zijn gekomen voor die vrijheid. Mensen die zich niet willen aanpassen, afgeven op onze gewoontes en onze waarden afwijzen. Die homo’s lastigvallen, vrouwen in korte rokjes uitjouwen of gewone Nederlanders uitmaken voor racisten. Ik begrijp heel goed dat mensen denken: als je ons land zo fundamenteel afwijst, heb ik liever dat je weggaat. Dat gevoel heb ik namelijk ook. Doe normaal of ga weg.” Eerder had hij het in het bekende Nederlandse praatprogramma ‘Zomergasten’ nog kernachtiger geformuleerd: ‘Pleur op!’. De daders hebben zich ondertussen gemeld bij de politie. Het gaat om drie minderjarigen van zestien jaar, twee van veertien jaar en een meerderjarige van 20 jaar. Een van de jongeren die vastzit gaat echter aangifte doen tegen het homokoppel, zo liet zijn advocaat weten in het praatprogramma Pauw. De advocaat vertelde dat zijn cliënt zich ook slachtoffer voelt. Want, aldus de advocaat, zijn cliënt werd aangevallen door het homokoppel. L.
Destructieve oppositie Wanneer u dit leest, is in Gent het grote verkeersexperiment, genaamd “circulatieplan”, van start gegaan. Niet toevallig op de eerste dag van de paasvakantie, wanneer de vele scholen en hogescholen in de stad dicht zijn en het verkeer een pak minder druk is. Mensen kijken met onbegrip naar het hopeloos ingewikkelde plan, zelfs geboren en getogen ‘stroppen’ vinden er hun weg niet in terug. Maar dat het zo drastisch is en dat alle veranderingen in één klap worden ingevoerd, is geen dommigheid. Het is een bewuste strategie. De schok moet mensen overtuigen hun auto thuis te laten; ze zijn er sneller en goedkoper met de fiets of de tram. Dit plan dient niet om files op te lossen of om de luchtkwaliteit te verbeteren, neen, het dient om autorijden lastig, duur en tijdrovend te maken. “Auto-pesten noemen tegenstanders het schertsend, straten doorknippen. Maar het Gentse stadsbestuur ziet er een goedkope en efficiënte manier in om snel een mentaliteitswijziging in gang te zetten bij de Gentenaars.” (De Standaard 22/02/2014).
Gezaag Voorstanders zeggen nu dat de tegenstanders hun mond moeten houden. Niet het plan maar het “gezaag” erover is volgens hen schadelijk voor Gent. De redenering gaat zo: al dat protest en geklaag in de media zaait paniek en geeft onze stad een slecht imago. Mensen worden bang en blijven uit Gent weg. De krant De Gentenaar schreef: “Heel Vlaande-
ren kijkt maandag naar Gent en ziet een stad in twee kampen verdeeld. Voor- en tegenstanders die ruzie maken over een plan. En dat is een ernstig probleem.” U leest het correct, niet het plan zelf maar het debat erover is een probleem, en dat moet dus (steeds volgens De Gentenaar) ophouden: “Leg er u bij neer dat u uw wagen wat verder moet parkeren. Vertrek vroeger, of later. Fiets. Stap. Doe eens zot en neem de tram. Ja, dat werkt nog goed. Straf, hé? Koop een elektrische plooifiets, probeer eens handenvrij te winkelen, deel een taxi, leer uw moeder vergunningen uit te delen op haar smartphone ...” Het arrogante toontje van dat krantenartikel doet natuurlijk niets om de gemoederen te bedaren, integendeel. Bij schepenen en stadsbestuur tappen ze uit hetzelfde vaatje, net zoals het stilaan beruchte mobiliteitsbedrijf. Beeld je even in, je moet je oude moeder ophalen en je weet niet meer hoe je tot aan haar deur geraakt zonder de hele stad rond te rijden. Het mobiliteitsbedrijf laat weten dat het snelste vervoermiddel de fiets is. Winkeliers krijgen het advies een bakfiets te gebruiken om tot bij hun klanten te gaan. Glazenwassers moeten aan de rand van het voetgangersgebied parkeren en met hun ladders
verder te voet. Buschauffeurs die vragen waar hun passagiers nog mogen in- of uitstappen, krijgen als antwoord dat dat maar op drie plaatsen is toegestaan: Dampoort, Poel en Bijlokekaai. Alles volgens de punten en komma’s van het grote circulatieplan. Maar het probleem is niet het plan, wel de tegenstanders. Vooral de N-VA krijgt ervan langs. Zij zaaien angst en voeren “destructieve oppositie” (dixit de schepen van Mobiliteit).
Het debat is niet gesloten Hoe graag de Gentse fietsfanaten het ook
Ostbelgien wordt oud Oliver Paasch, minister-president van de Duitstalige Gemeenschap, heeft zijn regio omgedoopt tot ‘Ostbelgien’. Niet zozeer omdat de mensen in de Oostkantons zich de laatste Belgen voelen, wel om via een sterke merknaam meer bedrijven en werknemers naar de Duitstalige Gemeenschap te lokken. Of gewoon meer inwoners, want de vergrijzing speelt de Oostkantons parten. Het was geen toeval dat de Duitstalige minister-president Oliver Paasch (ProDG) met plezier aanwezig was op het staatsbezoek van het Belgische koningspaar aan Denemarken. En het was evenmin toeval dat hij daarna doorreisde naar Berlijn. Paasch is volop bezig met de promotie van de Oostkantons of Duitstalig België. Hij wil meer bedrijven naar Eupen en Sankt Vith lokken. En ook meer inwoners. Want Duitstalig België - met 76.000 inwoners qua bevolking even groot als een Vlaamse provinciestad - kampt met vergrijzing. Concrete cijfers geeft Paasch niet, maar de bevolking wordt steeds ouder. Uit officiële statistieken blijkt dat 15.000 inwoners ouder zijn dan 65 jaar. Tegen 2025 zullen er evenveel actieven zijn tussen 20 en 59 jaar als kinderen en gepensioneerden. De term ‘Deutschsprachige Gemeinschaft’ spreekt volgens Paasch niet aan, dus wordt de Duitstalige Gemeenschap omgedoopt in ‘Ostbelgien’. Dat is niet alleen omdat de inwoners van de Oostkantons zich de laatste Belgen noemen. Trouwens, er was heel wat discussie over een correct en aantrekkelijk alter-
natief. Sommigen dachten aan Vennland, als verwijzing naar de Hoge Venen. Volgens Paasch doet Ostbelgien sneller een belletje rinkelen, omdat hij in het buitenland dan de link kan leggen naar Brussel, dat tenslotte slechts zo’n 130 kilometer van de Oostkantons ligt. Voor investeerders uit Duitsland of verder weg, bijvoorbeeld Rusland, stelt die afstand niets voor. Voor alle duidelijkheid, het gaat hier niet om de officiële benaming van de Duitstalige Gemeenschap; die zit verankerd in de grondwet. Maar Ostbelgien wordt wel al courant gebruikt door kranten als GrenzEcho. Paasch hoopt niet alleen bedrijven en werknemers naar de Duitstalige gebieden te lokken, de term is ook een signaal naar Wallonië. De Duitstalige Gemeenschap is onderdeel van het Waals Gewest. Al vroeger dan vandaag willen de Oostkantons een volwaardig apart gewest worden. Zo willen ze bepaalde regionale bevoegdheden zoals openbare werken, verkeer en stedenbouw van het Waals Gewest overnemen. Dat ligt in Namen natuurlijk zeer gevoelig. Meer nog,
zouden willen, het debat over het circulatieplan is niet gesloten. Nu het is ingevoerd, gaan onvermijdelijk een aantal problemen opduiken, zeker na de paasvakantie wanneer het verkeer drukker wordt. Er zal nog heel wat moeten bijgestuurd en afgezwakt worden. Vergeet ook het referendum niet. Op het stadhuis worden de handtekeningen langzaam maar zeker geteld. De initiatiefnemers maken zich sterk dat ze er ruim voldoende hebben opgehaald. Dat referendum zal alle partijen verplichten hun standpunt uit te leggen. Mathildis
Li bia bouquet in het verleden werd al eens geopperd de twee geografisch gescheiden gebieden van de Oostkantons - enerzijds Eupen/ Raeren en anderzijds Sankt Vith/Bütgenbach (vlakbij de Eifel) - met elkaar te verbinden, bijvoorbeeld door een corridor via de gemeente Weismes. Soms werd het als grap voorgesteld, anderen namen het ernstig. In elk geval kan men de vraag stellen: is dit het begin van een verwijdering tussen de Walen en de Duitstaligen? In de geesten is die zich al aan het voltrekken. Veel jonge inwoners van Eupen werken in Duitsland, rond Aken of zelfs verder. Maar nog belangrijker: de Duitstaligen volgen de Duitse media intensiever dan de Waalse. Ze kijken eerder naar de ARD en ZDF dan naar RTBF en RTLTVI. Bijna honderd jaar na de annexatie van de Oostkantons en bij tachtig jaar na de periode onder nazi-Duitsland toen de gebieden opnieuw Duits grondgebied werden (Eupen had toen zelfs een Adolf Hitler-platz) zijn de Duitstaligen zelfbewuster geworden. Ze hebben het traumatische verleden achter zich gelaten. Ze beschouwen zich al een atypische regio in Europa. Al moet wel gezegd: wanneer in 2019 de 100ste verjaardag van het Verdrag van Versailles zal worden herdacht, zullen ze tussen Kelmis in het noorden en Sankt Vith in het zuiden niet veel vieren. Picard
8
De wereld rond
6 april 2017
Diplomatieke valies
Rancune als drijfveer Het wordt menens, inmiddels negen maanden na het verrassende Brexit-referendum. Er is geen weg terug. Loodzware onderhandelingen liggen in het verschiet en het scenario lijkt een inflatie aan variabelen te tellen. Maar misschien wel het belangrijkste in dit alles is de instelling en mentaliteit waarmee de gesprekken gevoerd zullen worden. Aan EU-zijde lijkt een ongezonde dosis wrok en rancune te bestaan; een gevaarlijke cocktail die onhandigheden uitlokt. Enkel wanneer de rede het van de emotie haalt, kan een proloog waarin enkel verliezers worden opgevoerd vermeden worden. Het is een point of no return, om het in de taal van Shakespeare te zeggen. Op een wat theatrale manier werd het beruchte artikel 50 vorige week woensdag in werking gesteld, en onmiddellijk is er duidelijkheid over het moment dat het Verenigd Koninkrijk formeel niet langer tot de EU zal behoren. Vooral liefhebbers van Belgische politieke zeden hoopten dat het al bij al dode letter zou blijven, alleen is het VK het land van de Magna Charta, geen “apenland” (dixit Mark Eyskens). Wanneer de Big Ben op 29 maart 2019 middernacht zal slaan, is het zover. Precies twee jaar, elf uur en dertig minuten nadat de brief van de Britse premier aan de Europese ‘president’ Tusk overhandigd werd, zal het Verenigd Koninkrijk geen deel meer uitmaken van de EU. Ongeacht wat er in die korte periode allemaal zal gebeuren, of net niet. De situatie is uniek, waardoor voorspellingen vooral speculaties worden. Toch zijn er enkele zekerheden. Maar hoe men daarmee zal omspringen, brengt ons terug in het kamp van de... onzekerheden.
Onderhandelingsaanpak Bikkelharde onderhandelingen liggen in het verschiet, daarover is zowat iedereen het eens. Los van de politieke elementen die altijd zullen spelen, is de kwestie zuiver technisch genomen ook van een ongeziene complexiteit. Een veel te zware opgave voor de uitgetrokken tijd. Tot daar is er eenstemmigheid. Onenigheid bestaat over de afbakening van de besprekingen. Als het van de Britten afhangt, wordt alles samen
besproken. De officiële EU-instanties (net als de belangrijkste lidstaten), willen dan weer een onderhandeling in twee fasen. Eerst moet er een akkoord komen over het vertrek, dan pas kunnen gesprekken gevoerd worden over de handelsrelaties tussen de EU en het - op dat ogenblik - ex-lid.
Financieel Voor de opdeling valt wel wat te zeggen. Het leave-dossier is op zich al voldoende omslachtig. Er moet een akkoord gevonden worden over de situatie van de meer dan drie miljoen Europese onderdanen die in het VK wonen, en van de één miljoen Britten die elders in de EU wonen. Er zijn netelige kwesties als de grens tussen Noord-Ierland en de Ierse republiek, maar er is ook de financiële kant van de zaak. Zeker op dit laatste punt zou het wel eens stevig mis kunnen lopen. Londen is goed voor zo’n 10 procent van het Europees budget en aangezien ‘slechts’ de helft van dit geld terugvloeit, zijn de Britten ook een belangrijke nettobetaler. Net die staten houden de machine draaiend, waardoor Brussel op financieel vlak het onderste uit de kan zal willen halen. Tijdsdruk is in deze onderhandelingssaga een heikel punt. Dat zo’n omslachtige besprekingen gevoerd moeten worden in minder dan twee jaar, verklaart waarom de Britten wat graag het onderwerp handelsrelaties zo snel mogelijk willen aansnijden. Dreigen ze immers niet van de klif te vallen op die symbolische 29 maart 2019 wannneer de Big Ben zijn aankondiging doet?
Wereldhandelsorganisatie Premier May mag dan verklaren dat “geen akkoord beter is dan een slecht akkoord”, feit is dat wanneer het VK niet langer lid is van de EU én geen akkoord bereikt is, heel wat verandert aan de manier van zaken doen met de EU-lidstaten. Men valt terug op de normen en regels van de Wereldhandelsorganisatie (WHO), wat een carrousel van beperkingen, tollen en barrières zal activeren. “Geen enkel land van enige omvang drijft handel met de EU enkel op basis van de WHO-normen”, stelde The Economist vorige week. Dat dit funeste gevolgen zal hebben op de Britse economie, staat buiten kijf. Met een export die voor de helft naar de EU gaat, zou het Britse bbp een forse krimp ondergaan. De voordelen van handelsverdragen en- afspraken van de EU met 53 overige landen zouden op dat punt gekomen niet langer gelden. Alleen, waarom zou men het tot zo’n nacht und nebel-verhaal laten komen? Er wordt systematisch geschermd met het spookbeeld van de Britse economische schade. Niet zelden gaat dit gepaard met een ‘eigen schuld, dikke bult’-ondertoon. Kiezen is verzaken, en wie zijn g** verbrandt, enzovoort. Dat de internationale economie een verhaal van verstrengeling en vele wederkerigheden is, lijkt men over het hoofd te zien. Met zo’n instelling schrijft men geen partituur van winnaars, zelfs niet van een winnaar én verliezers, maar van enkel verliezers. Losers. ‘La vengeance est un plat qui se mange froid’, klinkt het in de taal van Michel Barnier, de hoofdonderhandelaar van de EU. “Wil je de Britten terug in de EU?”, vraagt Wolfgang Münchau zich in de Financial Times af. Volg dan maar alvast enkele vuistregels. Respecteer het referendum. Hou op te doen alsof men nog in campagnemodus zit en stop ermee boos te reageren. Maar ook: respecteer de andere partij. “Niet iedereen die voor Trump of de Brexit stemt, is een dommerik.” We betwijfelen of deze wijze woorden al zijn doorgedrongen tot de buurt van het Schumanplein. Michaël Vandamme
Buitenlands spervuur Juridische staatsgreep Latijns-Amerika heeft een lange traditie van militaire dictaturen en staatsgrepen. Bijna al die staatsgrepen werden gepleegd door het leger. In Venezuela zien we een nieuw fenomeen: geen militaire machtsgreep, wel een juridische. In 2015 won de rechtse oppositie de verkiezingen, ondanks het feit dat de socialistische regering-Maduro de verkiezingscampagne had gesaboteerd met de arrestatie van opposanten, intimidatie, censuur, het sluiten van radiozenders en het uiteenranselen van manifestaties. Hoewel ze in het parlement geen meerderheid meer hebben, blijven de socialisten aan de macht. Maduro regeert gewoon bij decreet. Hij en zijn voorganger Chavez hebben het Hooggerechtshof volgestouwd met socialisten en daardoor kan hij alle wetten die hem niet aanstaan door die rechters ongeldig laten verklaren. Een links Hooggerechtshof kon een democratisch gekozen rechts parlement volledig buitenspel zetten. Vorige week gingen de socialisten nog een stap verder: hun Hooggerechtshof eigende zich alle bevoegdheden van het parlement toe. Venezuela werd letterlijk ‘une dictature des juges’. Na massale protesten in binnen- en buitenland werden die maatregelen gedeeltelijk teruggeschroefd. Het parlement verliest niet álle bevoegdheden. Er kunnen nog steeds wetten gestemd worden, zoals tevoren. Maar het Hooggerechtshof kan nog steeds alle niet-socialistische wetten blokkeren. Ook zoals tevoren.
Niet alleen in Venezuela De media veroordeelden plichtsgetrouw die juridische staatsgreep, zonder te vermelden dat de coupplegers socialisten waren. Maar niemand wees op de gelijkenis met de toestand in de VS. President Trump is democratisch gekozen. Hij heeft een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden en in de Senaat, maar hij kan zijn presidentiële bevoegdheden inzake immigratie niet uitoefenen. Zijn beleid wordt gesaboteerd door linkse rechters, die door zijn linkse voorganger zijn benoemd. Net als in Venezuela wordt de democratie buitenspel gezet en worden noodzakelijke veranderingen geblokkeerd. In de EU is al sinds jaren een parallelle evolutie merkbaar: wetten die zijn goedgekeurd door democratisch gekozen nationale parlementen kunnen van tafel geveegd worden door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.
Stalin tegen discriminatie Dat is een juridische bekrachtiging van een evolutie die al veel langer bezig is: de socialisti-
sche partijen hebben heel veel punten van hun heilsprogramma omgevormd tot ‘mensenrechten’. De oorspronkelijk Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens uit 1948 is daardoor overwoekerd met toevoegingen, interpretaties en nieuw bedachte ‘mensenrechten’, die eigenlijk gewoon marxistische onzin zijn. Overigens, ook die oorspronkelijke mensenrechtenverklaring was al scheefgetrokken door de Sovjets. Heel veel bepalingen tegen ‘discriminatie’ op basis van ras of huidskleur zijn ingevoerd onder druk van Stalin, die daarin een bruikbaar propagandawapen tegen het Westen zag. De Amerikanen pasten nog raciale segregatie toe. De Britten, Fransen, Spanjaarden en Portugezen hadden nog honderden miljoenen ‘gekleurde’ onderdanen in hun kolonies. Ruwe grondstof genoeg voor marxistische ‘bevrijdingsoorlogen’ tegen de blanke ‘onderdrukkers’. Ja, Stalin lag mee aan de basis van de huidige hysterie tegen ‘discriminatie’. Hijzelf discrimineerde niet. Hij vond dat alle mensen gelijk waren en hij liet miljoenen van die ‘gelijke’ mensen vermoorden. Er zijn sinds de Franse Revolutie meer mensen afgeslacht in naam van de ‘gelijkheid’ dan in naam van alle rassentheorieën samen.
Narcostaat Aan de grens met Mexico, in de stad San Diego, hebben Amerikaanse politiediensten een Mexicaan gearresteerd wegens betrokkenheid bij grootschalige drughandel. Dat zou een alledaags feit kunnen zijn, maar de arrestant, Edgar Veyta, is helemaal niet alledaags. Hij is ‘attorney general’ van de Mexicaanse deelstaat Nayarit. Hij zou de strijd tegen de drugkartels moeten leiden… Het is het zoveelste bewijs dat Mexico een ‘failed state’ geworden is, een narcostaat, corrupt tot op het bot, waar de drugkartels zelfs aan de hefbomen van de macht zitten, tot in de hoogste regionen van de gerechtelijke en politieke hiërarchie. In rechtse kringen in de VS heeft men nu een extra argument om een muur langs de grens te bouwen.
Propagandatanks De Russische leugenmachine draait weer als in de vroegere Sovjet-Unie. Alleen heeft men dit keer, dankzij de sociale media, nog meer nuttige idioten om leugens te verspreiden. Recente propagandafilmpjes gaan over het Oekraïense leger dat zogezegd radioactieve tanks zou inzetten die weggehaald zijn uit het ‘kerkhof’ van radioactief besmette voertuigen die in Tsjernobyl zijn achtergebleven. Op één van die filmpjes is een beschadigde tank te zien waarvan beweerd wordt dat ze van het
Oekraïense leger is. Ze zou zijn achtergebleven nadat een Oekraïense tankkolonne door de Russen was vernietigd. Het filmpje is vrijwel zeker in scène gezet. Een cameraman en een militair meten zogezegd met een geigerteller een zeer hoge radioactiviteit. Ze blijven rustig vlakbij de tank staan, hoewel ze geen beschermende kledij dragen. De tank is redelijk intact. Er is geen inslaggat te zien. Zelfs het ‘reactive armor’ - blokjes bovenop het pantser - is onbeschadigd. Er zijn geen andere wrakken van de ‘vernietigde’ kolonne te zien. Het laatste beeld is duidelijk met een drone gefilmd. Ook dat wijst op enscenering. Het ongeloofwaardigste is echter de bewering dat die tanks uit Tsjernobyl zouden komen. We hebben enige uren doorgebracht met het bekijken van oude foto’s en filmpjes van het voertuigenkerkhof nabij Tsjernobyl, uit de periode vóór de Russische invasie, in tempore non suspecto. Daar liggen nog steeds de roestende helikopters die bij het blussen van de brandende reactor waren ingezet en de kranen, graafmachines en vrachtwagens die gebruikt werden bij de bouw van de beschermende sarcofaag. Er staan nog steeds gepantserde wielvoertuigen van het type BTR-40PB, waarschijnlijk gebruikt om personeel door het besmette gebied te vervoeren. Maar tanks waren er niet. Niet van het type dat op het propagandafilmpje te zien is en ook niet van andere types. Waarom zou men tanks naar het besmette gebied hebben gestuurd? In de besmette zone bevond zich slechts één militaire installatie: een ‘overthe-horizon’ radar. Er waren geen depots met tanks. Het verhaal over die radioactieve Oekraïense tanks kán dus niet waar zijn. Men speelt wel heel sluw in op de diepgewortelde en soms irrationele angst voor radioactiviteit, die
ook door de Groenen voortdurend wordt opgepookt, bijvoorbeeld in het debat over kernenergie. Het is een prima staaltje Sovjetpropaganda: in het Westen en in Rusland kunnen de Oekraïners als schurken afgeschilderd worden en in Oekraïne zelf zal het gerucht over radioactieve tanks een demoraliserend effect hebben op de dienstplichtigen die de tanks moeten bemannen. Ja, Poetin is een waardige opvolger van Lenin, Stalin en Brezjnev.
Erdogan stuurt terroristen Ondanks de aanwezigheid van honderdduizenden Syrische vluchtelingen en vijandig gezinde Palestijnen, ondanks zijn ongunstige positie aan de grenzen van instabiele en agressieve ‘failed states’ als Syrië, Irak en de Palestijnse Entiteit, is Jordanië een eiland van relatieve stabiliteit en redelijkheid in de chaos van het Midden-Oosten. Dat is voor een groot deel te danken aan de matigende invloed van de monarchie. En eer overtuigde republikeinen als wij zoiets schrijven… Onlangs kreeg The Guardian een kopie van een vertrouwelijk memo van de Jordaanse koning Abdullah II, waarin deze zijn bezorgdheid uit over Islamitische Staat. Hij zegt terecht dat het probleem groter is dan IS alleen. Het gaat volgens hem om een Derde Wereldoorlog waarin christenen en Joden moeten samenwerken met moslims in de strijd tegen de ‘outlaws’, waarmee hij de jihadisten bedoelt. Koning Abdullah II schreef dat Erdogan “gelooft in een radicale islamitische oplossing voor de problemen in de regio. Het feit dat terroristen naar Europa trekken, maakt deel uit van het Turkse beleid. Turkije krijgt soms wel een tik op de vingers, maar het komt er altijd mee weg”.
Macron als kopie van Hollande De steun die de centristische presidentskandidaat Emmanuel Macron van ex-PS-premier Manuel Valls krijgt, zou een geschenk moeten zijn voor zijn rechtse tegenstanders. Maar in de peilingen blijft Macron het goed doen. “De keuze van Manuel Valls voor Emmanuel Macron is de doodskus voor de presidentskandidaat.” Valérie Pécresse, voorzitter van de regio Île-de-France en één van de steunpilaren van de rechtse presidentskandidaat François Fillon (Les Républicains), ziet het weer helemaal zitten. Emmanuel Macron, de zelfverklaarde centristische presidentskandidaat en ex-minister van Economie van François Hollande, heeft zich de voorbije maanden steevast gedistantieerd van de Parti Socialiste (PS). Ondertussen krijgt hij wel meer en meer steun uit de PS. Eerst van defensieminister Jean-Yves Le Drian en nu van ex-premier Manuel Valls. Voor klassiek rechts is het bewijs geleverd: Macron is een kopie van François Hollande, de minst populaire president van de Vijfde Republiek. Men zal de komende weken op die nagel blijven kloppen in de hoop het tij te doen keren. Want Macron heeft de wind in de zeilen. Peilingen zijn peilingen, maar het kopstuk van ‘En Marche’ zou in de eerste ronde van de verkiezingen op 23 april zelfs Marine Le Pen achter zich laten. Beiden schommelen rond 25 procent. De rechtse François Fillon zou met zo’n 17 procent uitgeschakeld zijn. Maar de ex-premier van Nicolas Sarkozy weigert op te geven. Hij hoopt op een snelle sprint in de laatste meters, zoals bij de voorverkiezingen van Les Républicains is gebeurd. En vooral, hij kan Macron afschilderen als een vermomde socialist.
De PS in de lappenmand Momenteel lijkt Fillon daar weinig voordeel uit te halen.
Si la France m’était contée Macron toont zich tevreden met de steun van ex-premier Manuel Valls, maar hij pakt er niet mee uit. Het standpunt van Valls heeft vooral gevolgen voor de PS, die in de lappenmand ligt. Om niet te zeggen dat de PS op ontploffen staan. Veel socialisten vinden het ongepast dat Valls nog voor de eerste ronde de officiële PS-kandidaat Benoît Hamon afvalt. Valls keuze leidt bij de PS tot grote verdeeldheid, die op termijn tot het uiteenspatten van de partij kan leiden, met een ‘rechtervleugel’ voor Valls en een linkse voor Hamon. Onder andere kopstukken als Martine Aubry blijven Hamon steunen. Les Républicains hameren nu op de linkse entourage van Emmanuel Macron. Maar misschien is het wel Marine Le Pen van het Front National die van de politieke verschuivingen kan profiteren. Bij de Franse presidentsverkiezingen is het immers zo dat de kiezers in de eerste ronde ‘voor’ iemand kiezen. In de tweede ronde, met de twee beste overgebleven kandidaten, gaan velen over tot eliminatie: de minst interessante verliest. Nu kiest Manuel Valls al in de eerste ronde voor de tactiek van de tweede ronde: men moet er alles aan doen om Marine Le Pen de weg naar het Élysée te versperren. Een discours dat we ter linkerzijde eerder na de eerste ronde verwachten. Die wij-zijopstelling tegen Le Pen nog voor een eerste stem is uitgebracht, is een geschenk voor de FN-voorzitster. Bovendien kan de in het noorden van Frankrijk sterk verankerde Le Pen profiteren van de socialistische ruzies. ‘Le Nord’ was tot voor kort altijd een rood bastion, maar is nu meer en meer FN-gebied.
Twijfels bij het programma Ondertussen doet Macon zijn reputatie van allesvanger en windhaan alle eer aan. In Zuid-Frankrijk voor een paar mee-
Oorlog om Gibraltar Wat begon als een nietszeggende discussie, is op één week tijd verworden tot een heet hangijzer. Wat gebeurt er, na de Brexit, met Gibraltar? De Spanjaarden pookten, samen met de Europese Unie, het vuurtje aan in de laatste dagen. Zou het zuiderse aanhangsel de Britten écht een oorlog met Europa waard zijn, of wordt er blufpoker gespeeld? Het is opvallend hoe snel conflicten escaleren, eens het vuur echt aan de lont is gestoken. We zagen het al geruime tijd in de verhoudingen tussen de Europese Unie en Rusland. We zien het vandaag in de relaties tussen Spanje en het Verenigd Koninkrijk.
Falklands 35 jaar na de oorlog op de Falklands, in Zuid-Amerika, dreigt het Verenigd Koninkrijk opnieuw meegesleurd te worden in een (militair) conflict dat draait om een hoopje grond. Wat is er precies gebeurd? In het ontwerpmandaat van de EU, in het kader van de Brexit-onderhandelingen, staat in paragraaf 22 iets over Gibraltar. Officieel is die enclave, met een oppervlakte van amper 6 vierkante kilometer en een inwonersaantal van zo’n 30.000, een Overzees Gebied van het Verenigd Koninkrijk. Het was in 1704 dat de Engelsen het gebied veroverden op de Spanjaarden, tijdens de Successieoorlog. Vanaf 1713 werd Gibraltar, tijdens de Vrede van Utrecht, voor altijd overgedragen. De Spanjaarden hebben die beslissing nooit ten volle willen accepteren. Gibraltar is in de praktijk altijd betwist gebied geweest. De Europese Unie heeft een standpunt ingenomen. Wat toekomstige relaties tussen de Europese Unie en Groot-Brittannië betreft, moeten de Britten steeds instemming vragen van Madrid wanneer het beslissingen betreft aangaande Gibraltar.
Deze standpuntbepaling heeft in Londen een bom doen ontploffen en zorgt voor hoogoplopende diplomatieke spanningen. Volgens Westminster kiest de Europese Unie duidelijk de zijde van Madrid en steunt zij de aanspraken die de Spanjaarden maken op het zuidelijke grondgebied. Het spreekt voor zich dat de Britten niet begrijpen waarom zij, na de Brexit, verantwoording dienen af te leggen aan Spanje. Voor hen is alles wat samenhangt met Gibraltar een afgesloten hoofdstuk: het grondgebied hoort onlosmakelijk bij het Verenigd Koninkrijk, daar kan geen twijfel over bestaan. Michael Howard, voormalig leider van de Britse Conservative Party, gooide nog wat olie op de golven van de Middellandse Zee door te stellen dat premier Theresa May Gibraltar desnoods militair zal verdedigen. Dit herinnert menigeen uiteraard aan wat Margaret Thatcher in 1982 deed met de Falklandeilanden. “Spanje en de EU doen ‘landjepik’, dat zullen wij nooit accepteren”, aldus Howard. Sedert afgelopen vrijdag zit het spel danig op de wagen. Hoe realistisch is een escalatie? Vooral oudere leden van de Tory Party laten van zich horen in de media. Een rist politici trad voormalig partijleider Howard bij. “May zal desnoods kanonneerboten en vliegdekschepen laten aanrukken”, klonk het fel. Na een tumultueus weekeinde nam Theresa May gas terug, afgelopen maandag. “Ik ben geenszins van plan een bloedige strijd te ontketenen om Gibraltar”, liet zij weten. De stem van de rede klonk hier. Laten we niet vergeten dat de oorlog om de Falklandeilanden bijna duizend levens kostte, meer dan een kwart van dat aantal sneuvelde aan Britse zijde.
Handel en Schotland
25 jaar Na 25 jaar komt er vers bloed bij de Volksbühne. Dat werd in 2015 aangekondigd en sedertdien blijft het stormen rond de man die aangezocht is als vervanger van Castorf. De zuive-
FRANKRIJK
tings, bracht hij vorige week een bezoek aan Christian Estrosi, voorzitter van de regio PACA (Provence Alpes Côte d’Azur) en lid van Les Républicains. Estrosi hield bij de regionale verkiezingen van eind 2015 Marion Maréchal-Le Pen, nicht van Marine, van de overwinning. Macron ziet Estrosi als een dam tegen het Front National. Dat Macron naast socialisten nu ook mensen van Les Républicains aantrekt, lijkt hem niet te deren. In de peilingen zwakt hij niet af. De waarschuwing van François Fillon aan Christian Estrosi om niet te veel naar Macron te lonken, heeft weinig effect. De militanten van Les Républicains zijn woedend, maar de modale Fransman vindt het blijkbaar geen probleem.
Hollande zwijgt Is de verkiezing van Emannuel Macron tot president dan onvermijdelijk? Zeker niet. Twee risicofactoren kunnen hem nog van de overwinning houden. De eerste factor zou de openlijke steun van ex-president François Hollande zijn. Dan zou er voor de tegenstanders nog een kans zijn om een gelijkheidsteken te plaatsen tussen Hollande en Macron. Maar wellicht komt dat openlijk stemadvies van Hollande er pas net voor de tweede ronde. Daarnaast rijzen steeds meer vragen bij de haalbaarheid van het economisch programma van Macron. Van zijn zogenaamde liberale aanpak blijft weinig meer over. Het begrotingstekort van -3,4 procent van het bbp zou volgens sommige economen onder Macron verder oplopen tot -4,9 procent van het bbp in 2018. Fillon, voorstander van een besparingsbeleid, zal deze cijfers graag gebruiken bij de komende teeveedebatten. Het is wellicht de laatste kans voor de kandidaat van Les Républicains om het tij te doen keren. Salan
engeland
Right or wrong
nen Vlot’, een boek uit 1986 van de Portugese Nobelprijswinnaar José Saramago. Alles draait om volgende vraag: wat te doen wanneer er een scheur ontstaat in de Pyreneeën tussen Frankrijk en Spanje, en het Iberisch Schiereiland wegdrijft van de rest van Europa? Wat dan met dat arme, hulpeloze deeltje Gibraltar? Vandaag beleven we een figuurlijke uitgave van ‘Het Stenen Vlot’. Nergens is de weerstand tegen de uitstap van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie zo groot als op Gibraltar. 96 procent van de inwoners stemde er tegen het verlaten van de Europese Unie. Duidelijk is dat de onderhandelingen tussen de EU en GrootBrittannië aangaande de nakende boedelscheiding nu al met een valse noot zijn begonnen. Er staat immers veel meer op het spel dan louter een hoopje rotsen. Madrid kan namelijk, gezien het huidige ontwerpverslag, een veto uitspreken over Gibraltar. Bijgevolg kan Spanje belangrijke handelsakkoorden, die het VK wil opzetten na de Brexit, blokkeren. Ook heeft de rel rond Gibraltar op een ander domein doorgewerkt. Madrid liet vorig weekeinde plots weten niet langer dwars te liggen wanneer een Schotse onafhankelijke staat in de toekomst lid wil worden van de Europese Unie. Dat is nieuw. In Madrid waren politici steevast tegen een Schots lidmaatschap, aangezien dit de onafhankelijkheidsbewegingen in Baskenland en Catalonië wind in de zeilen kan geven. Normaal gesproken moeten de Brexit-onderhandelingen binnen een tijdspanne van twee jaar worden afgerond. De rel van afgelopen week toont nu al aan dat dit scenario onrealistisch is. Per slot van rekening had zelfs Groenland minstens vier jaar nodig om de Europese Economische Gemeenschap te verlaten.
LvS
In ‘De Volkskrant’ verwijst journalist Bart Dirks naar ‘Het Ste-
Rode Volksbühne slachtoffer van de commercie? De Lierenaar Chris Dercon is een steen des aanstoots in de Duitse hoofdstad. Na de zomer volgt hij bij de Volksbühne de legendarische intendant Frank Castorf op, die sedert 1992 de plak zwaait. De 59-jarige Chris Dercon leidde tot vorig jaar het museum Tate Modern in Londen; onder zijn bewind ontving het museum een recordaantal bezoekers. Zijn digitale strategie maakte dat prachtige museum langs de Theems laagdrempeliger. De nieuwe baas van de Volksbühne studeerde in Amsterdam en Leiden kunstgeschiedenis, theaterwetenschappen en filmtheorie. Reeds voor hij bij Tate Modern aan de slag ging, doorliep Dercon een parcours in het internationale kunstencircuit. De Volksbühne is een icoon van het linkse, progressieve theater in Duitsland en om die reden populair tot ver buiten Berlijn. Het stadstheater ontstond in 1890 en huist op de Rosa-Luxemburg-Platz, een zeer toepasselijke locatie. Rosa Luxemburg was een vitale, strijdende, communistische vrouw die van opstandigheid haar beroep maakte. Voor de Tweede Wereldoorlog was de Volksbühne het platform voor uitgesproken politiek theater met aan het hoofd chefs als Max Reinhardt en later Erwin Piscator. Deze laatste organiseerde satirische avonden en bracht in opdracht van de Kommunistische Partij spreekkoren en politieke revues op de planken. Na de val van de Muur - de Volksbühne lag in Oost-Berlijn -, werd Frank Castorf in 1992 de intendant, het manusje-van-alles.
9
Het nabije buitenland
6 april 2017
Bei uns in Deutschland
ren willen de Volksbühne niet uitleveren aan de commercie en het kosmopolitisme door er een trekpleister van de stadsmarketing van Berlijn van te maken. Met afschuw kijken die critici naar Tate Modern waar al lang niet meer enkel kunstliefhebbers naartoe trekken. Tijdens een dagje Londen strijkt Jan met de pet neer om naar de schilderijen en beelden te kijken, maar evenzeer stomverbaasd te kijken naar de gigantische turbinehal van de voormalige energiecentrale. Jeroen Coppens, docent theaterwetenschappen aan de UGent, analyseert de botsing in het cultuurblad Etcetera. Hij stelt dat de discussie in wezen gaat over de staat van het stadstheater als (log?) instituut én over de onzekere toekomst van Berlijn. De zwaarste aanval op Dercon kwam er een jaar geleden, met een open brief van meer dan 180 vaste medewerkers en freelancers van de Volksbühne, waarin zij getuigden dat zij een toekomst onder de Vlaming niet zien zitten. Claus Peymann van het concurrerende Berliner Ensemble, gesticht door Bertolt Brecht in Oost-Berlijn in 1949 en een speeltuin van rode culturo’s, bleef niet achter en waarschuwde de Berlijnse burgemeester dat Dercon de geschiedenis zou ingaan als de moordenaar van de Volksbühne. Antwerpen, Gent en Brussel hebben stadstheaters, maar die spelen in het culturele leven een veel geringere rol dan de stadstheaters in Duitsland. De stadstheaters worden grotendeels lokaal gefinancierd en de intendant, die - in tegenstelling tot onze traditie - de kunstzinnige en de zakelijke taken op zich neemt, is een machtige figuur. Vaak is hij ook de regisseur van een vast ensemble dat het stadstheater bespeelt. De Volksbühne sprong wat uit de band door de 25 jaar dat Frank Castorf aan het hoofd stond. Meestal wisselen de chefs van de toneel-
DUITSLAND
huizen sneller door een zogenaamde “intendantencarrousel” waarbij de intendant, meestal een man, verhuist, vaak met zijn ensemble, naar een andere stad. Castorf zat niet op die draaimolen en kon een kwarteeuw een eigenzinnige, linkse en antikapitalistische toon zetten bij de Volksbühne. De man werd niet ontslagen maar kreeg te horen dat zijn contract na het seizoen 2016-2017 niet verlengd zou worden.
Uit het getto Tim Renner, de ex-cultuursenator van Berlijn, betoogde in 2015 dat het post-Castorftijdperk moest aanbreken en de Volksbühne uit zijn culturo-getto diende te breken. Een bredere toegankelijkheid van de progressieve theatertempel werd noodzakelijk in de toekomst. Hij koos voor Chris Dercon als vervanger, een buitenstaander, want het ligt niet voor de hand dat de baas van een museum, hoe prestigieus ook, het hoofd wordt van een vooraanstaand, befaamd theater. De culturele bagage die Dercon heeft, bouwde hij op buiten de toneelwereld. Naast Tate Modern staan documenta X en het Haus der Kunst in München op zijn curriculum vitae. Coppens: “Bovendien is de keuze van Dercon van symbolisch belang omdat ze niet alleen breekt met de traditie van de “intendantencarrousel, maar ook met de ongeschreven wet dat nieuwe intendanten uit de eigen rangen van de stadstheaters komen, en doorgroeien naar de top nadat zij binnen dat systeem hun strepen verdiend hebben... De kritiek op Dercon luidt dat hij trouwens als museumman staat voor het “altijd nieuwe”: de curator die oog heeft voor de nieuwste wereldtrends, eerder dan een doortastend inzicht in tradities”.
Kurt Ruegen
10
Beeldspraak
6 april 2017
medialand
Film
Disney recycleert
Mediastorm in een glas water
Beauty and the Beast
Wist u dat Vlaanderen een “diversiteitsambtenaar” heeft, en dat die verleden week de bons heeft gekregen? Neen? Dan hopen we dat u genoten heeft van uw overlevingstocht diep in de bossen van Kamtsjatka, of in de Kalahariwoestijn, verstoken van elk contact met de moderne media. Want wie wel contact had met de beschaafde wereld moest en zou weten dat Alona Lyubayeva verleden week een enorm onrecht aangedaan werd door Liesbeth Homans. Nu is Liesbeth Homans al een tijdje de gebeten hond in de (linkse) media. Het liet zich raden dat nogal wat journalisten zich over deze zaak ferm lieten opwinden: eerst omdat Alona Lyubayeva ontslagen zou worden, dan omdat ze effectief ontslagen werd, en vervolgens nog eens omdat ze ontslagen was. Het kan aan ons liggen, maar wij hadden niet de indruk dat de zaak evenveel beroering veroorzaakte buiten de luchtbel van de media. Zou het komen omdat nogal wat Vlamingen die diversiteitsambtenaar eigenlijk gestolen kan worden? Of, omdat de gemiddelde Vlaming met zijn simpel boerenverstand het niet zo hoog op heeft met werknemers die systematisch hun werkgever in het openbaar door het slijk halen?
Kerfstok Het zal die gemiddelde Vlamingen bovendien wel opgevallen zijn dat Alona Lyubayeva net iets te rad van tong was om een harde werker te kunnen zijn. Dat bleek dat Lyubayeva regelmatig haar deadlines niet haalde, was dus geen verrassing. Bovendien lazen we, in een berichtje in De Morgen, dat er bij haar ondergeschikten ook gemor was. Enkelen zijn zelfs naar de ombudsman getrokken wegens klachten over pesterijen. Om één of andere reden kwamen die nuances op haar onverdroten inzet voor een betere samenleving in de andere media niet bepaald veel aan bod. Daar kreeg ze vooral een vrij podium aangeboden om haar werkgever nog eens uitgebreid door de mangel te halen. Nogmaals: of dat pathetische schouwspel bij de kijkers en de luisteraars veel sympathie zal opgewekt hebben, durven we toch te betwijfelen. Plaatsvervangende schaamte, en hier en daar zelfs een gevoel van “opgeruimd staat netjes” tot “prima gedaan, Liesbeth Homans”, lijkt ons een pak waarschijnlijker.
Uit de nek kletsen? Foei! Als we één citaat zouden mogen uitpikken uit de Lyubayeva-saga, dan gaat onze keuze naar het besluit van Bart Schols in De Afspraak, na (alweer) een interview met de ondertussen ex-diversiteitsambtenaar. In dat interview stelde Alona Lyubayeva dat zij en haar entourage onvoldoende gehoord waren door minister Liesbeth Homans, dus concludeerde Bart Schols, en we citeren: “Ze [Liesbeth Homans] geeft dus een oordeel over dingen waarover ze onmogelijk iets kan weten.” Al goed dat geen andere politicus zoiets ooit zou durven doen! En misschien nog belangrijker: dat geen enkele journalist zich aan zulke ongeoorloofde praktijk zou durven bezondigen! En dan zeker Bart Schols niet, die, zoals iedereen weet, het doen en laten van Liesbeth Homans en haar kabinet van minuut tot minuut op de voet volgt. Behalve dan, heel af en toe, als hij een interview staat af te nemen van de diversiteitsambtenaar. Of niet soms?
Amerikanen consumeren meer nieuws Terwijl Björn Soenens om de andere dag het finale debacle
van het presidentschap van Donald Trump aankondigt – we zijn nog geen honderd dagen ver –, lijkt het grootste effect van dat presidentschap voorlopig te zijn dat de Amerikanen meer nieuws consumeren dan voorheen. Zo doen de kranten van zowat alle strekkingen het vandaag beter dan een jaar geleden. Maar opmerkelijk: nadat het laatste kwartaal van vorig jaar voor de actualiteitsprogramma’s op tv één van de beste ooit was, blijkt het eerste kwartaal van dit jaar zelfs nog beter te zijn. Nochtans werd voorspeld dat de interesse in nieuws na het afgelopen verkiezingskwartaal fel achteruit zou gaan. Zo brak Fox News records op alle vlakken, met voor elk uur een nieuw record wat betreft het aantal kijkers in het segment 18 tot 34 jaar. Het tv-kanaal heeft het in zijn 24-jarig bestaan nooit beter gedaan. Met The O’Reilly Factor kaapte het ook de trofee van het best bekeken nieuwsprogramma weg, terwijl het programma zelf nog nooit zoveel bekeken werd. Ook andere nieuwskanalen deden het goed, waarbij CNN wist te melden dat het de beste totale kijkcijfers in veertien jaar behaalde. Niet alle redacties en journalisten zullen het eens zijn met de politiek van Donald Trump, maar het is wel duidelijk dat ze beter worden van zijn presidentschap. De man brengt immers (broodnodig) geld in het laatje bij de nieuwskanalen en de kranten.
Ook RTL Nederland stopt met teletekst Verleden jaar trok onze openbare omroep VRT de stekker uit teletekst, en nu krijgt ze navolging van RTL Nederland. De reden is eigenlijk identiek: webstekken met nieuws hebben de functie van teletekst al lang overgenomen, en daarom heeft het economisch geen zin meer om de dienst nog in stand te houden. Alleen ondertiteling voor doven en slechthorenden wordt nog behouden. Opmerkelijk: de Nederlandse publieke omroep NOS heeft voorlopig geen plannen om haar teletekstdiensten af te bouwen. Uit een onderzoek in 2015 zou gebleken zijn dat de dienst nog steeds populair is. De NOS zelf schat dat meer dan drie miljoen Nederlanders dagelijks teletekst gebruiken. Maar misschien zou de vraag vooral moeten zijn hoeveel van die drie miljoen Nederlanders teletekst zouden missen als die morgen zou verdwijnen. Uit recent onderzoek is zelfs gebleken dat steeds meer Nederlanders overwegen om hun tv-abonnement op te zeggen en te vervangen door een onlinevariant. Vermoedelijk hebben zij aan teletekst allang geen boodschap meer.
#DemainLaPresse
Beschavingsverschil Turken in België kunnen in hun ambassade in Brussel gaan stemmen voor het referendum dat bedoeld is om Erdogan dictatoriale volmachten te geven. Bij dat stembureau braken rellen uit waarbij vier mensen werden neergestoken, officieel bij “gevechten tussen voor- en tegenstanders van Erdogan.” Enigszins eufemistisch, want de vier slachtoffers waren Koerden die door Turken werden neergestoken. In België waren er 138.000 stemgerechtigden, in Nederland 250.000; het totale aantal Turken ligt natuurlijk nog veel hoger. Zulke gevechten zouden niemand mogen verbazen. Al decennia vallen er bij iedere verkiezingscampagne in Turkije wel een paar doden. Bij ons dateert het laatste dodelijke incident bij een verkiezingscampagne uit 1970. En zelfs toen ging het niet om moord, maar om een uit de hand gelopen knokpartij tussen plakploegen van het FDF en Volksunie. Het zegt iets over het beschavingsverschil tussen Europeanen en Turken…
In Frankrijk hebben meer dan 900 krantentitels samen actie gevoerd om het belang van de geschreven media onder de aandacht te brengen. Doel is het imago van de geschreven pers te verbeteren, en tegengas te geven tegen het beeld dat het papieren tijdperk voorbij is en de geschreven pers alleen maar achteruitboert. Volgens Vincent Leclabart, initiatiefnemer van de actie, is het zelfs zo dat precies de geschreven pers de grootste evolutie heeft doorgemaakt sedert de explosie van het web, meer nog dan de televisie en de radio. Best mogelijk, maar als directeur van het publiciteitsagentschap Australie heeft hij zo zijn eigen belangen om dat te stellen, en de vitaliteit van de geschreven pers te willen onderstrepen. Dat de geschreven pers in Frankrijk het nodig vindt massaal aan zulke actie deel te nemen, zegt eigenlijk al genoeg, en toont eerder aan dat het tegendeel waar is. Anders zou niemand begrijpen waarom zo’n actie überhaupt nodig zou zijn. Maar de kern van de zaak – netjes verzwegen in de aankondiging van de actie – is dat de pers in Frankrijk in een enorme vertrouwenscrisis verkeert met haar lezers. Die hebben immers nog minder vertrouwen in journalisten dan, god betere het, politici. Het volstaat het zootje ongeregeld in aanschouw te nemen dat zich al maanden uitslooft om binnenkort verkozen te worden tot de volgende Franse president, om te snappen dat dat toch wel wat wil zeggen. O ja, formeel wordt de actie geleid door de Alliance pour les chiffres de la presse et des médias (ACPM), die de officiële oplagen en lezersaantallen van de Franse pers bijhoudt. En die, parallel aan deze actie, een programma opstart om jongere werknemers bij mediabedrijven te sensibiliseren voor de geschreven pers, en reclamebedrijven wil bewerken met het argument dat er meer is dan alleen maar de digitale media. Waarmee u meteen weet waarover deze actie werkelijk gaat.
In mijn enthousiasme voor documentaires heb ik de voorbije weken het bioscoopaanbod wat verwaarloosd. Maar geen nood, de films waarover ik het ga hebben, zullen beslist nog te zien zijn in de paasvakantie en daarna. Bijvoorbeeld “Beauty and the Beast”, een speelfilmremake van de gelijknamige animatiefilm uit 1991. Disney is momenteel de succesvolste studio in Hollywood. Om dat doel te bereiken, hebben ze zwaar geïnvesteerd. Ze haalden Pixar binnen, kochten Marvel Comix en voegden de “Star Wars”-franchise toe aan hun imperium. Daarmee coverden ze de genres die de kassa doen rinkelen: computeranimatiefilms, stripverfilmingen en populaire sciencefiction. Nu beginnen ze zowaar hun eigen archief te recycleren. Eerst was “101 Dalmations” aan de beurt, wat later kreeg Assepoester een make-over en nu dus het verhaal van de Schone die verliefd wordt op het Beest (die eigenlijk, zoals je weet, een mooie prins is) en omgekeerd. In wezen volgt deze versie het verhaal van de animatiefilm. Niet alleen wat personages en gebeurtenissen betreft, ook de liedjes zijn gebleven. Aangevuld met enkele nieuwe songs en spectaculaire dansnummers die door regisseur Bill Condon vakkundig in beeld gezet worden. Zelfs de sprekende klok en de dansende kandelaar zijn – dankzij “zijne heiligheid” de computer – behouden. Overigens, Condon maakt nogal veel gebruik van computereffecten, vooral dan in het kasteel van het Beest, terwijl zijn enscenering van het ouderwetse studiodorpje waar de Schone woont zoveel charmanter oogt. Emma Watson, die faam oogstte in “Harry Potter”, is ook geen pluspunt. Ze ziet er dan wel uit als een ideale Belle, haar personage komt net iets te veel over als een ijsprinses. Wat hartveroverend zou moeten zijn – tenslotte is de onderliggende “boodschap” dat echte schoonheid van binnen zit –, komt daardoor koeltjes over. Wek ik met het bovenstaande de indruk dat “Beauty and the Beast” niet de moeite waard is? Dan was ik verkeerd bezig. Het is beslist wervelende familieontspanning. Bij Disney weten ze nog altijd hoe ze de toeschouwer met een goed gevoel naar huis moeten sturen. Ik wou alleen wijzen op enkele minpunten. O ja, toch even een woordje over het “homomoment” in de film waarover nogal wat te doen was. Het personage Le Fou, de sidekick van de macho en ijdeltuit Gaston, oogt wel wat verwijfd en kan zijn bewondering voor Gaston niet onder stoelen of banken steken, maar dat is het zo ongeveer. “Much Ado About Nothing”, zoals mijn goede vriend Shakespeare zou zeggen. Intussen wrijven ze zich bij Disney in de handen, want wereldwijd wandelt “Beauty and the Beast” rustig naar het miljard dollar ontvangsten.
K.T.
Goeie, ouderwetse avonturenfilm
The Lost City of Z Er was een tijd dat de avonturenfilm een populair genre was in de Hollywoodproductie. Films waarin onverschrokken mannen exotische of onbekende gebieden introkken, gedwarsboomd werden door een vijandige natuur of belaagd werden door een inheemse bevolking of weet ik veel welke tegenslagen en daar (uiteraard) heelhuids uit tevoorschijn kwamen – en er dikwijls nog een lief aan overhielden – na talrijke avonturen. Die tijden zijn lang voorbij. Hoogstens krijg je nog fantasie avonturenfilms te zien, zoals “Indiana Jones”, maar “The Lost City of Z” roept herinneringen op aan stoere avonturenfilms van lang geleden. Al geeft regisseur en scenarist James Gray er een hedendaags tintje aan. “The Lost City of Z” is gebaseerd op het wedervaren van de Britse kolonel Percy Fawcett, die na een aantal expedities naar het regenwoud in het Amazonegebied van Zuid-Amerika, in 1925 daar, tezamen met zijn zoon, spoorlos verdween. Na een eerste expeditie raakte Fawcett ervan overtuigd dat ergens in de jungle de sporen van een eeuwenoude stedelijke beschaving moesten terug te vinden zijn. Het werd een obsessie. Nu heb ik het niet zo voor mensen met een obsessie, dikwijls loopt dat fataal af, maar Gray maakt van Fawcett een man met een complex karakter, die heen en weer wordt geslingerd tussen familie, nieuwsgierigheid, avontuur en ja, idealisme. Een man die, als de plicht roept, ook nog deelneemt aan de Slag van de Somme in de Eerste Wereldoorlog (in een korte maar sterke evocatie). Net zoals David Lean dat deed met “Lawrence of Arabia” neemt Gray je emotioneel mee – met prachtige beelden van cameraman Darius Khondji – in Fawcetts strijd tegen sceptici, vijandige indianen, ziekten, insecten en een onherbergzame natuur. “The Lost City of Z” is een zoektocht naar een antwoord op de vraag wat mensen allemaal willen doorstaan om hun droom te verwezenlijken. K.T.
Op de praatstoel
6 april 2017
11
Praten met Katharina van Cauteren
“Waarom zijn Vlamingen zo lachwekkend kritisch voor zichzelf?” Katharina van Cauteren is de jonge kunsthistorica die The Phoebus Foundation leidt. Deze stichting van Fernand Huts organiseert voor de tweede maal in korte tijd een uitmuntende tentoonstelling in het Caermersklooster in Gent. Na het succesvolle “Voor God en Geld” loopt “Oer”, over de wortels van Vlaanderen. Het kunstzinnige Vlaams patriottisme maakt dat de officiële kunstenwereld de wenkbrauwen fronst. De socialistische vakbond ACOD mobiliseerde tegen “Oer” met een affichecampagne waar bij het Caermersklooster niks van te merken is. De syndicalisten lusten havenbaas Fernand Huts niet en verwerpen zijn privéinbreng in de kunstenbranche. De wortels van Vlaanderen kan je ontdekken of herontdekken bij “Oer”, het tweede werkstuk van Fernand Huts en Katharina van Cauteren van The Phoebus Foundation in een bouwkundig juweel van het Patershol, een oude wijk aan de voet van het Gravensteen. De tentoonstelling “Voor God en Geld”, was hun eersteling daar en lokte 70.000 bezoekers naar een pracht van een kunstshow én naar een zalige buurt van Gent die betere tijden kende. Van Cauteren: “De nieuwe tentoonstelling staat bol van de mooiste schilderijen en kunstvoorwerpen uit het Vlaanderen van de negentiende en de twintigste eeuw, echter is meer dan kunst om de kunst. “Oer” is een panorama van een tijdperk, van een geschiedenis, van een regio. The Phoebus Foundation doet dat zonder complexen, zonder handenwringen over “mag je fier zijn op je afkomst, op het verleden van de gemeenschap waar je toe behoort”, en opent langs de kunst het zicht op een tijdvak.” ‘t Pallieterke: u is jong en heeft reeds mooie tentoonstellingen op uw palmares… Katharina van Cauteren: “Ik studeerde graag en veel, maar de wereld van de pure wetenschap met het uitzaaien van voetnoten op elke bladzijde, was ik beu en ik zocht een uitlaatklep. Na mijn doctoraat over de Vlaamse schilder Hendrick de Clerck stond ik snel met de voetjes op de grond. Op de dag van je doctorsbul ben je euforisch, echter, de jobs in de kunstgeschiedenis zijn dun gezaaid en ik had nog nooit moeten solliciteren. Hengelen naar een baan ging mij slecht af. Toen ik uiteindelijk een baan vond, compleet met bedrijfswagen en al, was dat buiten de kunstensector. Paul Huvenne, hoofd van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten van Antwerpen, redde mij met de vraag of ik curator wou zijn van een tentoonstelling in 2013 over 350 jaar Antwerpse Academie. Ik zei meteen ja, bedrijfswagen of geen bedrijfswagen. De geschiedenis van de Academie was een dikke boterham en leidde tot meer projecten. Aansluitend verhuisde ik bijvoorbeeld werken van onze Rubens per tentoonstelling naar Mumbai in India. The Phoebus Foundation is mijn derde opdrachtgever en vandaag mijn emplooi.” ‘t Pallieterke: de branche van de tentoonstellingen is hard, juist? Katharina van Cauteren: “Iedereen werkt
er naar best vermogen met veel gemotiveerde mensen die van hun hobby een beroep hebben kunnen maken. Dus, het is een wereld vol passie. Wel is het zo dat het publiek land per land andere verwachtingen heeft. Van de directrice van het museum in het Groothertogdom Luxemburg leerde ik dat de Fransen houden van frivoliteiten en weinig tekst en de Duitsers grondiger willen te werk gaan en veel uitleg eisen. Een internationale trend zien is moeilijk, wel is er kruisbestuiving. Twee musea leerden mij veel en staan symbool voor wat ik op het oog heb. Arnoud Odding van het Rijksmuseum Twente heeft die locatie, in Nederland een uithoek, een smoel gegeven. Hij bouwde het Rijksmuseum uit tot een plek die tentoonstellingen brengt op internationaal peil. Ten tweede ben ik gecharmeerd door het werk van een Amerikaanse collega-vriendin in Denver in de staat Colorado, bij een zeer toegankelijk museum waar het bezoek geen corvee is. De bezoekers krijgen er goesting om terug te komen, zij worden gekieteld.” ‘t Pallieterke: “Voor God en Geld” prikkelde de goesting; komen de vorige bezoekers terug? Katharina van Cauteren: “Dat is zeker de bedoeling, “Oer” is nog meer een belevenis, want de volumeknop is hoger gedraaid. Ik wil verhalen vertellen en de tentoonstelling opent met een doek van Emile Claus met een dromerig meisje aan de Leie. Voor mij is een tentoonstelling een beetje zoals een boek. Het eerste werk dat je ziet, is als de eerste zin. Die moet je prikkelen en intrigeren. Het ‘Meisje aan de Leie’ lokt je de tentoonstelling in. Ik beoogde een totaalervaring, je wandelt na Claus binnen in een burgersalon van de negentiende eeuw. Die ruimte is helemaal geïnspireerd door een schilderij dat daar ook te zien is. ‘t Is alsof je in het schilderij stapt. De Ensors hangen in een gouden zaal, want Ensor viel voor licht en kleur, en op de vloer ligt een fotografische weergave van het tapijt op de vloer van het Ensorhuis in Oostende. Ensor was een grapjas; hij dolde met zijn collega-schilder Kandinsky over muziek en daarom laten wij in dat salon de melodieën horen die de Oostendenaar componeerde. Edgar Tytgat was gefascineerd door kermissen, draaimolens en volksleute. Wij hebben er een carrousel gebouwd om de feestelijke sfeer van zijn doeken te versterken.” ‘t Pallieterke: het Caermersklooster beleeft eindelijk hoogdagen… Katharina van Cauteren: “Wat wij daar mogen doen, is een win-winsituatie. Wij zijn ongelooflijk blij met de locatie. Het Caermersklooster zou sluiten als provinciemuseum en overgeheveld worden naar de Vlaamse over-
“Wortels zijn zo belangrijk” Katharina van Cauteren (35) is geboren in Gent, op een steenworp van het Caermersklooster: “Ik geloof in wortels, en, meer nog, in verworteling. Ik woon inmiddels een eindje bij Gent vandaan, maar telkens wanneer ik terug ben in deze buurt, doet mij dat deugd. Studeren deed ik aan de KU Leuven, waar ik later een doctoraatsthesis schreef over een verborgen tijdgenoot van onze grote Vlaamse schilders: Hendrick de Clerck. Kunstgeschiedenis zat niet in de genen van het gezin, wij reisden naar Oostenrijk en Zwitserland, bezochten sporadisch een museum of een traditioneel kerkje, maar zeker niet fanatiek. Lezen deed ik dolgraag. De historische verhalen van Thea Beckman verslond ik, en door die inspiratie ben ik zelf jeugdboeken beginnen schrijven. (lacht) Daar ben ik mee gestopt. Ik las zoveel over het gestolen paneel van het Lam Gods dat die mythe onder mijn vel kroop en mij mede heeft aangespoord om kunstgeschiedenis te studeren, wat ik mij nooit beklaagd heb. Eerst dacht ik aan Germaanse, want taal en letterkunde boeiden mij. Maar uiteindelijk koos ik voor wat ik zelf de minst typische van alle academische opleidingen vond: kunstgeschiedenis. De man die mij sterk boeide tijdens mijn studies was de Nederlander Bernard Aikema, een gastdocent. Hij gaf meeslepend les, was een specialist in de Venetiaanse kunst en haar band met de Nederlanden. ‘t Was zo verfrissend om van hem veel cultuurhistorische informatie te krijgen. Een voorstel volgde om assistente te worden met de verplichting om te doctoreren. De studie van Hendrick heeft mij enkele jaren gekost, maar de smaak kreeg ik pas echt te pakken toen mijn copromotor me dwong om naar Zuid-Duitsland te gaan. In het kleine dorpje Wolfegg bouwde de vorst in de zeventiende eeuw een kunstcollectie op en hij stuurde gezanten rond om artefacten te kopen. Zo zijn er 300 tekeningen van De Clerck beland in dat onbekende dorp. Die kunsthistorische studie was smullen, want op de vellen waren aantekeningen te vinden. Het werd de basis voor mijn proefschrift, en leidde later tot het boek: ‘Politiek & Schilderkunst’ bij Lannoo.”
heid, omdat de taken van de provincies worden verminderd. De provincie Oost-Vlaanderen wilde haar Caermersklooster stoppen met een apotheose, een klapper. Letterlijk tussen pot en pint stortte gedeputeerde Jozef Dauwe, een studiegenoot van Fernand Huts in Leuven, zijn hart uit en Fernand beloofde hem: “Ik kan die klapper leveren.” Van idee tot uitwerking vergde “Voor God en Geld” een jaar. Wat The Phoebus Foundation onderscheidt van de officiële tentoonstellingsmakers is het korte beslissingstraject. Iedereen staat scherp, en met twee jaar voorbereiding was ik op net hetzelfde resultaat uitgekomen. Het bedenken en maken van “Oer” is begonnen in oktober 2016 en we openden op 14 maart 2017. The Phoebus Foundation heeft veel talent gebundeld, onder meer een scenograaf, een regisseur, de beste belichtingsexperts zonder compromissen te sluiten. Gelijklopend is een boek geschreven over het thema en dat is hard labeur, onstuimig, en dat ligt mij.” ‘t Pallieterke: De Standaard vergelijkt “Oer” met DDR-propaganda en politieke hersenspoeling. Katharina Van Cauteren (lacht): “Ach, de gedachten zijn vrij. Wij Vlamingen zijn veel te bescheiden, en dat herken ik in dat type van commentaren. Een dergelijke kritiek was er ook, niet enkel in De Standaard, over “Voor God en Geld”. Waarom zijn de Vlamingen zo lachwekkend kritisch voor zichzelf? Ik daag iedereen uit om mij op grove fouten in de selectie en de duiding van onze tentoonstellingen te betrappen. Als in Duitsland of in Italië een tentoonstelling wordt georganiseerd over hun middeleeuwen, dan zal je daar geen beschuldigingen vinden in de kranten in de trant van “allemaal goed en wel, maar hola, de Vlamingen en de Engelsen waren in die tijd eveneens goed bezig”, dus doen wij verdorie niet aan zelfoverschatting. Er werd her en der wat geringschattend geschreven en gewreven over “Voor God en Geld” in een ontkenningskramp, maar inderdaad, voor wie het nog niet wist, in Vlaanderen is een deel van de nieuwe economie, van de vrije markt, van de internationale welvaart begonnen. Wij hebben klaarblijkelijk graag dat zoiets onbekend blijft, dat daarover niks te vinden is in de boekhandels in Londen en New York. Holland geurt terecht met zijn Gouden Eeuw. “God & Geld” was een ontdekking voor de buitenlanders in het algemeen en voor de buitenlandse gasten van Katoennatie die in het Caermersklooster geïnviteerd werden. Mag dat? “Oer” is een verkenningstocht naar ‘wie ik ben’ en die ervaring willen wij ook uitlokken bij de bezoekers. Er schuilt onschuldige nostalgie in naar een tijd zonder Twitter, Linkedin en Facebook. Een wereld die zuiverder, oprechter, voelbaarder is. Ik denk aan de groentetuin van mijn vader, hoe ik daar op zijn ploegje stond en speelde in de zandhoop. Die herkenbaarheid voor de bezoeker streven wij na.” ‘t Pallieterke: is identiteit een besmet woord? Katharina van Cauteren: “Wij reageren zo verkrampt, angstig. Ik heb geen partijkaart, volg geen partijprogramma en toon simpelweg wie wij zijn of geworden zijn door onze geschiedenis, door ons samenwonen. Als je eeuwen samen bent dan vloeit de cultuur, tot in haar culinaire gedaante, samen in een identiteit. Steek de grens over achter Poperinge en je ziet meteen aan alles de verschillen, de andere identiteit. Is dat een probleem? Neen toch.” ‘t Pallieterke: u vertelt wat Fernand Huts u influistert? Katharina van Cauteren (vriendelijk doch gedecideerd): “Wat zou het. Fernand Huts waardeert mijn professionalisme en stuurt mij niet. Bijvoorbeeld, de draaimolen bij Tijtgat is mijn idee, hoewel het perfect past bij de baas van Katoennatie. Ik ben geen marionet van Fernand Huts, ook niet wat betreft de duiding, de spirit van de tentoonstellingen, want de stevige wetenschappelijke basis is er na de research. Wij verstaan mekaar goed en ik waardeer de vitaliteit, speelsheid en sympathie voor narren van Fernand Huts.”
© Henk van Cauwenbergh
‘t Pallieterke: Fernand Huts verzamelt kunst, een typische Vlaamse activiteit? Katharina van Cauteren: “Inderdaad. Het is verbazingwekkend hoe in dit kleine deel van Europa tientallen verzamelaars boeiende collecties hebben opgebouwd, vaak achter gesloten deuren. Ik kreeg mails van ‘collectioneurs’ die hun beklag maakten dat hun Permeke niet bij “Oer” hangt. Tja. Het verzamelen van kunst gebeurt hier misschien wat te veel achter de coulissen en dan heb je dergelijke tekortkomingen.”
Frans Crols
Een stichting, wadisda? Katharina van Cauteren is stafchef - een militaire term voor een frêle dame die professionalisme uitstraalt - van The Phoebus Foundation. De naam Phoebus is een synoniem van Apollo, de beschermer van de kunsten, de brenger van het licht. Van Cauteren: “Een kunstenaar brengt licht in het bestaan, toont een lichtend pad. The Phoebus Foundation telt negen medewerkers en wij verhuizen binnenkort van Linkeroever naar de Italiëlei, niet ver van het hoofdkwartier van Katoennatie. De Phoebus Foundation is een kunstenstichting geïnspireerd op de Angelsaksische foundations à la Getty en de Gulbenkianstichting in Lissabon. Het promoten van de kunsten door bedrijven en personen is in de VSA de normaalste zaak van de wereld, tot in de lift vind je de naam van de gever op de kooideur. In Vlaanderen was de reactie afwachtend, soms achterdochtig, nadat Fernand Huts aankondigde dat hij jaarlijks 8 miljoen euro zal besteden aan de kunsten, wat meer is dan het officiële kunstenbudget. Meer privé-inbreng is de goede weg voor de kunstenbranche, want het verbreedt het draagvlak voor de cultuur in Vlaanderen.” De kanselarij van The Phoebus Foundation houdt zich bezig met tentoonstellingen en wetenschappelijk onderzoek. Er zijn vaste en freelance-onderzoekers. De stichting heeft zes aandachtsvelden: oude kunst (Memling-Rubens), koptisch textiel, de Cobra-beweging, Vlaamse kunst (van de 19de eeuw tot nu), twintigste-eeuws Latijns-Amerika en havenerfgoed, wat aansluit bij de activiteiten van Katoennatie. Om de twee jaar wordt een internationaal colloquium gehouden over koptisch textiel.
12
Cultuur
6 april 2017
Debatclub
Grendels
Waar Hendrik Vuye en Veerle Wouters tegenover Gerolf Annemans staan, moet het wel gaan over het Vlaamse zelfbestuur en de hindernissen daartoe. Pieter Bauwens modereerde op 29 maart een debat tussen hen over de grendelgrondwet n.a.v. de publicatie van het boek ‘Sleutels tot Ontgrendeling’ van Vuye en Wouters. De meeste Vlaamse Bewegers denken dat de Franstaligen de Vlaamse onderhandelaars stevige waarborgen voor het Belgische status-quo in de maag gesplitst hebben. Het VB besluit daaruit dat er binnen België niets meer te hopen is en wij dus eenzijdig en tegen de grondwet in de onafhankelijkheid moeten uitroepen. De N-VA besluit uit diezelfde aanname dat we machteloos staan en ons maar best voor lang met andere zaken bezighouden. Maar nu blijkt een nadere rechtskundige ontleding enige hoop te geven: “Wij kunnen één voor één elk van de grendels ontgrendelen”, zei Veerle Wouters tot verbazing van de meeste aanwezigen. Uit de aard der zaak (of uit de aard van de Belgische constructie) is dat een ingewikkelde materie, waar zelfs juristen als Hugo Schiltz niet klaar in zagen, en we moeten echt naar het boek verwijzen voor de uitleg hoe bijvoorbeeld de BHV-blokkering had kunnen verschalkt worden. Ingewikkeld, maar voor wie de relevante wetteksten goed leest, toch onmiskenbaar. De tweemansfractie vroeg zich dan ook af wat de talrijk bemande en goed gefinancierde N-VA-studiedienst al die tijd heeft zitten doen, en waarom het deze veelbelovende piste nooit verder verkend heeft. Anderzijds, zo eenvoudig is het ook niet. Als de Vlamingen aan één zeel zouden trekken, zouden we die knopen kunnen ontwarren, maar dan zal Pasen toch op een vrijdag moeten vallen. Als je dan de verantwoordelijkheid van Vlaamse onderhandelaars voor die grendels ziet, is er weinig kans dat zulke klassedwazen nu opeens de oplossing zou bieden. Zo kwam grondwetsartikel 35 (dat de niettoegewezen bevoegdheden automatisch aan de deelstaten toekent, dus het federale niveau uitkleedt) tot stand om Schiltz in 1994 ook wat te gunnen dat hij fier aan zijn achterban kon tonen, maar het is in feite de sterkste grendel: het gunt de Franstaligen meerdere veto’s. Het is dan ook, wegens Waalse tegenkanting, nooit uitgevoerd. Kortom, de Vlamingen hebben voor die “trofee” een werkelijke prijs betaald, maar in ruil een lege doos gekregen.
Brussel Eén plaats waar de grendels daadwerkelijk afgebouwd worden, is het hoofdstedelijk gewest. Maar de minderheid die daar hun bescherming zou moeten genieten, is Vlaams. Anderzijds, dat de belgicistische Vlamingen van dienst als Guy Van Hengel of Sven Gatz minder te zeggen hebben dan bedoeld, is niet echt een verlies voor Vlaanderen.
Waalse onderhandelaars zoals wijlen François Périn hanteren een uitgekookte strategie, en zetten voor de duur van de confrontatie met de Vlamingen hun geschillen tussen haakjes. Daarentegen gaan Vlaamse politici al slaapwandelend naar de onderhandelingstafel, of met een andere dan pro-Vlaamse agenda. Zoals Annemans zei: “De grootste grendel voor de Vlamingen zit in hun hoofd.”
Draagvlak Vanuit de zaal vroeg Steven Utsi, ooit met Annemans de mede-auteur van De Ordelijke Opdeling, of een duidelijk plan hebben niet belangrijker is dan een draagvlak af te wachten. Over die vraag was het panel het eens: als je leiding geeft en het volk een perspectief voorhoudt, dan zal dat draagvlak wel volgen. In een parlementaire democratie hoeft men ook geen referendum te vrezen: ten eerste kan de daaraan voorafgaande discussie door bewustwording tot een onverwachte meerderheid leiden, ten tweede hoeft het niet zo ver te komen, aangezien de Vlaamse soevereiniteit in het Vlaams parlement belichaamd is. Men moet gewoon elke crisis als kans aangrijpen. Elke nieuwe ontwikkeling kan een hefboom worden. De democratische meerderheid komt dan wel. Ze is in het verleden steeds weer verkwanseld geworden door de verslaving van onze politci aan schouderklopjes wegens “gematigdheid”. Een verschilpunt was het stappenplan van de twee fracties. Voor het VB is er geen tijd te verliezen: meteen de onafhankelijkheid uitroepen. Vuye en Wouters willen er meer vaart achter zetten dan de N-VA, en zijn ook bereid om de grondwet te omzeilen, zoals in de Belgische geschiedenis al sedert 1831 meermaals gebeurd is. Zij willen echter wel tijdelijk nog een confederaal niveau behouden, namelijk als de entiteit die de staatsschuld moet afbetalen. Annemans vond dat overbodig: de banken geven er niets om van welke instantie ze hun geld krijgen, mits ze het maar krijgen. Dit werd door alle aanwezigen als een goed debat beschouwd. Zowel de debaters als het publiek hielden het beschaafd, mede doordat de afstand tussen de standpunten echt op maat was. Beide partijen streefden ruwweg hetzelfde na, maar waren net verschillend genoeg om er animo in te houden. We hadden hier, naast misschien Bart Maddens, de beste specialisten van de communautaire agenda aan één tafeltje bijeen. Minder goed kwam hun gemeenschappelijke tegenstander er uit: de N-VA, die het argument dat ze door de grendels tot passiviteit veroordeeld was, uit handen geslagen werd.
Landschappen bij Rockox Het is klaarblijkelijk mode dat Vlaamse musea wegens renovatie- en uitbreidingswerken de deuren sluiten. Het volgende museum in de rij is het Rockoxmuseum, het herenhuis van Antwerps burgemeester Nicolaas Rockox (1560-1640) met zijn kunstcollectie. Tot 2 juli kan men er terecht voor de laatste episode uit de reeks “Het Gulden Kabinet.” De afsluitende focustentoonstelling staat geheel in het teken van de landschapschilderkunst uit de 16de en 17de eeuw. Het landschapsgenre is één van de grote verwezenlijkingen van de renaissanceschilderkunst. Die was de vader van de humanistische wedergeboorte zelf, die reeds twee eeuwen eerder de richting aangaf. We schrijven 26 april 1336. De Italiaanse dichter Francesco Petrarca beklimt die dag de Mont Ventoux. De moeizame tocht had niets te zien met boetedoening of gelijk welk spiritueel doel, wat destijds het meest aannemelijk was. Het waren de belangstelling voor de natuur an sich en de hunkering naar weidsheid die de geleerde naar de top dreven van de berg die nog steeds ontzag inboezemt. Petrarca toonde met die krachttoer aan dat men Gods schepping ook los van de kerkelijke dogma’s kon bestuderen en waarderen.
Pionier Patinir Het duurde nog geruime tijd vooraleer de geest van de “toerist” Petrarca zich in de Europese samenleving doorzette. Wetenschappers en denkers opereerden nog lang onder toezicht van de Kerk, terwijl de kunst op geen enkel moment loskwam van de Bijbel en de canon der heiligen. Men merkt, anderzijds, dat vanaf de 15de eeuw schilders hun religieuze taferelen steeds vaker in bekoorlijke landschappen plaatsten. De vergezichten dienden uitsluitend als achtergrond verstaan te worden, hoewel het weelderige groen bij veel toeschouwers onbewust de drang naar natuurschoon en de daarmee geassocieerde vrijheid moet hebben aangescherpt. De eerste kunstenaar die resoluut de rollen durfde omdraaien, was de Zuid-Nederlandse schilder Joachim Patinir (ca. 1480-1524). Hij was lid van het prestigieuze Antwerpse SintLucasgilde op het moment dat Erasmus de mensheid wat meer ratio probeerde bij te brengen. Met zijn keuze voor prominente natuurta-
ferelen en een beknopt religieus verhaal, wordt Patinir algemeen beschouwd als de grondlegger van de landschapschilderkunst als apart genre. Hoewel Albrecht Dürer hem als “der gut landschaft maler” betitelde, hanteerde Patinir duidelijk dezelfde maatstaven voor proportie en realisme als de Vlaamse primitieven. Zijn “Landschap met de vlucht naar Egypte”, dat op de affiche van de expo prijkt, combineert Vlaamse boerderijen met een bergachtige kuststrook en bombastische rotspartijen.
Perfectionist Bruegel Als vervolg op Patinirs baanbrekend doch artistiek niet erg uitmuntend werk, stappen we over naar het oeuvre van Pieter Bruegel I (ca. 1525-1569). Terwijl in menig atelier het werk van Patinir gekloond werd, tilde Bruegel, misschien onbewust, het landschapsgenre naar een tot dan ongezien niveau. In zijn tekening “Landschap met pelgrims” zien we een natuurdecor oprijzen waarin rotsen, bossen en water zich op een organische manier verhouden. Men ziet ook hoe het perfectionisme van Pieter Bruegel I latere landschapschilders beïnvloedde. Naargelang de vraag op de markt werd het genre gevarieerder. Hans Bol (1534-1593) verdiepte zich in stadszichten, terwijl Joos de Momper (1564-1635) en Jan Breugel I (15681625) bij natuurgetrouwe wouden en gebergten zwoeren. De zestiende- en zeventiendeeeuwse burgerij had keuze te over om de wanden van hun saletten met fraaie panorama’s te tooien. Het genoegen dat Petrarca ooit op de Ventoux overviel, konden de gegoede burgers voortaan naar hartenlust in eigen huis beleven. “The Sky is the Limit. Het landschap in de Nederlanden” is te bezoeken tot 2 juli in het Rockoxhuis, Keizerstraat 12 Antwerpen.
Tom
Gentenaars klaar voor circulatieplan
D.K.
Miserere Alternativo in Flagey Het muziekgenre van het Miserere was in de 16de en 17de eeuw bijzonder populair vooral tijdens de Goede Week. Het Miserere van Gregorio Allegri haalt vandaag nog de top maar ook tijdgenoten als Pallestrina en Benevolo doen het nog steeds.
Niet te missen
www.sceptr.net Machtig nieuws
genre. Het koor, onder de leiding van Hervé Niquet, kan zich uitleven onder de verfijnde steun van de cello. Wispelwey blijft permanent zitten bij het koor om in te vallen met de derde suite van Britten. Het was zijn laatste suite met hulde aan virtuoos Rostropovich door vier Russische volksmelodieën in korte fragmenten in te schakelen. Dan wordt terug gegrepen naar het Miserere van Orazio Benevolo (16051672) in de sfeer van Allegri. Niet alleen de Goede Week van de katholieke kerk boeide de componisten, ook de Russisch-orthodoxe kerk bleef een grote inspiratiebron.”Svyati” of heilig noemt het werk voor koor en cello van John Tavener (1995). Het gebed wordt in de Byzantijnse rite steeds gebruikt tijdens een rouwplechtigheid. Deze liturgische muziek is bijzonder aangrijpend. Het concert zonder applaus of pauze werd besloten met het meest recente ‘miserere’ uit 2009 van de Schotse componist James MacMillan, het meest gekend voor zijn liturgische muziek. Het was het orgelpunt van een zeer mooie concertavond in Flagey. “Miserere alternativo” is een aanrader en heeft nog plaats in Flagey op maandag 10 april.
FDC
Zoals de wolven
Ook in ons eigen dierbaar lekkerland worden weer wolven waargenomen, sorry, gespot. Zijn politici als wolven voor mekaar? Zoals de wolven, grimmig grommend met ontblote tanden, hun soortgenoten plegen te bejegenen als een lam; niet enkel hier ten onzent maar in alle ’s Heren landen bewaren zij de beste brokken voor de eigen stam; Zoals die wilde dieren, jagend achter ooi of ram, hun leven lang de eigen soort niet zullen stropen (zo is ‘t vandaag, zo was het in de tijd van Abraham, toen er nog wouden waren en nog wild bij hopen); Zoals de wolven, grimmig, nooit mekaar verscheuren, ontzien politicasters in elk wolvenland mekaar. Zij scheuren wel, maar scheuren nooit de eigen kleuren. Een soortgenoot bedreigd, zij staan voor zijn bescherming klaar opdat hij niet de vette brokken zou verbeuren. In ’t gretig graaien naar de brokken, steunen zij elkaar.
Hector van Oevelen
Van onze hofdichter
Ook hedendaagse componisten voelden zich aangetrokken tot het ‘miserere’, vocaal en instrumentaal. Het is een geslaagd initiatief van de Brussels Philharmonic om met het Vlaams Radiokoor en de vermaarde Nederlandse cellist Pieter Wispelwey. De belangstelling voor het concert in Studio 4 van Flagey was groot. Het koor startte met het ontroerende “Nunc dimittis” uit 2001 van Avro Pärt. In die sfeer vertolkte Pieter Wispelwey het ontroerende Lamento uit de Suite nr 1 voor cello van Benjamin Britten. Met veel respect voor de versie van Allegri schreef de Vlaamse componist Rudi Tas een mooie bewerking van het barok-
Boeken
6 april 2017
13
Ierland op weg naar hereniging? tuiging, en ongeacht of ze van Noord-Ierland of van de republiek afkomstig zijn.
Vlaanderen is er best van op de hoogte dat de kans dat de Schotten en de Catalanen eerlang hun onafhankelijkheid zullen bereiken behoorlijk groot is. Op het jongste Zangfeest werd daar trouwens nogmaals gewag van gemaakt. Dat Ierland ondertussen naar een hereniging evolueert, is veel minder geweten.
De situatie leek daar nochtans gedurende tientallen jaren muurvast te zitten. De Britsgezinden hadden er immers na de opdeling van het eiland voor gezorgd dat ze de zes graafschappen waar ze over een meerderheid beschikten, zo stevig mogelijk onder de knoet konden houden en dit o.m. door de invoering van een bijzonder efficiënt discriminatiesysteem waardoor hun politieke tegenstanders ei zo na tot paria’s werden gereduceerd. Terloops mag nog eens opgemerkt worden dat, hoewel de eerste meestal protestant zijn en de tweede katholiek, er in Noord-Ierland, in tegenstelling tot wat de media ons vaak voorhouden, nooit van een echte godsdienstoorlog sprake is geweest. De burgeroorlog die er dertig jaar (van 1968 tot 1998) heeft gewoed, door de Engelsen eufemistisch de “troubles” genoemd, was een nationalistisch en sociaal conflict waarin godsdienst hooguit een identiteitsbevestigende rol speelde. Maar wat hier ook van zij, iedereen is er heel lang van overtuigd geweest dat het verscheurend conflict waarmee dat stukje Europa te kampen had, nooit opgelost zou geraken. Aan de ene kant bevond zich de unionistische meerderheid, die halsstarrig Brits wou blijven, en aan de andere kant de Ieren (alle Ieren en niet alleen de radicale nationalisten) die er bleven van uitgaan dat Noord-Ierland integraal deel uitmaakte van hun land en dat daaromtrent geen toegevingen konden worden gedaan. Beide partijen hadden zich stevig in hun ideologische loopgrachten ingegraven. Het Goede Vrijdagakkoord, dat in 1998 afgesloten werd, had weliswaar voor vrede gezorgd, maar dit nam niet weg dat de vrede eerder overkwam als een soort langgerekte wapenstilstand. De indruk bestond dat het nog eeuwen ging duren eer daar iets zou aan veranderen. En toch…
Rouwen als verzoeningsritueel Er was ook na het Goede Vrijdagakkoord dus geen sprake van enige bereidheid tot verzoening en nog minder van het overwegen van enige toegeving. Wie de Ierse politiek van nabij volgde, kon toch af en toe zeer voorzichtige veranderingen waarnemen. Hieruit diepgaande besluiten trekken, leek echter nog steeds erg voorbarig. Het is paradoxaal genoeg n.a.v. het overlijden van voormalig IRA-leider Martin McGuinness dat plots sommige ontwikkelingen meer en meer duidelijk worden. McGuinness had de naam dat hij, toen hij bij de IRA actief was, steeds strikte discipline van zijn manschappen had geëist en dat hij tegen de Britse bezetter keihard strijd had gevoerd. De bomaanslag in 1979 op lord Louis Mountbatten, die zo onvoorzichtig was in volle burgeroorlog met zijn jacht langs de Ierse westkust te varen, zou op bevel van McGuinnes zijn uitgevoerd. Maar tegelijkertijd had hij steeds voor vrede geijverd en iedereen is ervan op de hoogte dat het Goede Vrijdagakkoord (in 1998) zonder hem nooit tot stand zou zijn gekomen. Toen de radicaalnationalistische partij Sinn Féin ingevolge dit akkoord tot een coalitieregering toetrad met de extreem Britsgezinde
DUP (Democratic Unionist Party) kreeg hij een ministerportefeuille toebedeeld. Het duurde niet lang eer vriend en vijand erkenden dat hij een uitstekend minister (van onderwijs) was. Met zijn volkse stijl slaagde hij erin om vrij snel mensen van alle mogelijke politieke strekkingen voor hem te winnen. Er was voor de medewerkers van zijn departement elke dag een rookpauze voorzien op het dak van het gebouw waar hun kantoren zich bevonden. McGuinness nam daar zo vaak mogelijk aan deel, om er met iedereen een gezellig praatje te slaan, hoger ambtenaar of kuisvrouw, nationalist of unionist… Hij stelde zich ook bijzonder loyaal op in zijn regeringswerk. Toen hij later vicepremier werd, viel dit nog meer op. Dit verklaart voor een deel waarom zijn uitvaart niet alleen werd bijgewoond door duizenden Ierse nationalisten, maar ook door de huidige en de voormalige presidenten van de Ierse republiek én door Bill Clinton (die als president van de VS meegewerkt had aan het bereiken van het Goede Vrijdagakkoord). Ook een delegatie van de Britse regering en de DUPpolitica Arlene Forster waren aanwezig. Forster was de eerste minister van de NoordIerse regering die door McGuinness enkele weken eerder ten val was gebracht n.a.v. een financieel schandaal waarbij ze betrokken zou zijn. Een notoire en vooraanstaande unioniste die de begrafenis van een voormalig IRA-officier bijwoont en er door de mensen van de Bogside, de meest rebelse wijk van Derry, op applaus onthaald werd omdat ze die stap had durven zetten, dat mag zonder meer als een historische gebeurtenis worden beschouwd.
Demografie en diplomatie Dat de persoonlijkheid van McGuinness in deze evolutie een rol heeft gespeeld, staat buiten kijf, maar er zit uiteraard veel meer achter. In eerste instantie de demografie. In 1926 telde de bevolking van de zes NoordIerse graafschappen 67 procent protestanten en 33 procent katholieken. Vandaag is dit respectievelijk 48 procent t.o.v. 45 procent geworden. Niemand zal eraan twijfelen dat dit de machtsverhoudingen tussen Brits- en Iersgezinden sterk beïnvloed heeft. Er is tevens de handige diplomatie die de Ierse republiek m.b.t. Noord-Ierland heeft ontwikkeld. De Ierse dienst voor toerisme promoot bijvoorbeeld vrij vaak Noord-Ierland in de reclamecampagnes die in het buitenland worden gevoerd. Een ander voorbeeld: het monument dat recentelijk door de Ierse regering in Mesen (West-Vlaanderen) opgericht werd, ter nagedachtenis van de Ierse soldaten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bij ons de dood hebben gevonden, staat er niet alleen voor de gesneuvelden uit het zuiden van het eiland (Ieren die in het Britse leger dienst hadden genomen om den brode of omdat de Engelse regering hen had toe-
Thanks a lot, Brexit
gezegd dat ze na de oorlog zelfbestuur zouden krijgen; vergelijk dat met de belofte van gelijkheid in rechte en feite van Albert I) maar maakt ook melding van de eenheden uit het Noorden die omwille van hun Brits patriottisme naar het front waren getrokken.
Tot ieders verrassing zorgde de uitslag van het Brexit-referendum voor een stevige duw in de rug van de hereniginggedachte. Vrezend dat indien “ja” het zou halen er een bijkomende grens zou ontstaan tussen Noord-Ierland (Brits, dus mee met Brexit) en de Ierse republiek die bij de EU zou blijven, hadden de nationalistische partijen en dan vooral Sinn Féin een stevige “neen”-campagne gevoerd. Maar de DUP maakte propaganda voor een “ja”-stem. Niettemin haalde “Neen” (tegen de Brexit) het, met 56 procent. Noord-Ierland nam dus duidelijk afstand van Engeland waar “ja’ het heeft gehaald. Sterker: voor de eerste keer in de geschiedenis had een meerderheid van de Noord-Ieren zich achter een politiek standpunt van Sinn Féin geschaard.
Van whiskey... Er waren wel altijd al bepaalde economische banden tussen de Ierse republiek en Noord-Ierland, al was het maar omdat beide entiteiten op hetzelfde eiland naast mekaar leefden, maar de laatste jaren hebben die een stevige uitbreiding gekend. Het Noorden kijkt immers op naar de efficiënte en snelle methode die het Zuiden toegepast heeft om zich los te maken uit de greep van de financiële crisis van 2008, waardoor het nochtans zeer zwaar getroffen was geweest. Het had zijn beleid door dat van de VS laten inspireren en kreeg er toen de rekening voor gepresenteerd. Maar in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Grieken durfden de Ieren het aan, strenge en pijnlijke maatregelen te treffen om hieraan te verhelpen. Hun land was er na enkele jaren dan ook terug bovenop. Het werd opnieuw de “celtic tiger” dat het in de jaren negentig was geweest. Op economisch vlak doet de republiek het veel beter dan het nog steeds Britse Noord-Ierland en het ligt voor de hand dat dit voor een behoorlijke aantrekkingskracht zorgt. Zakenlui uit het Noorden gingen dus op zoek naar afzetgebieden in het Zuiden en tegelijkertijd gingen ondernemers uit de republiek bedrijven oprichten in Noord-Ierland. Er ontstonden zelfs heuse economische samenwerkingsverbanden tussen beide delen van het eiland. Bijvoorbeeld: ‘the Irish distillers’. Deze overkoepelende organisatie groepeerde oorspronkelijk slechts enkele whiskeystokerijen uit het Zuiden, maar verzamelt nu die van (bijna) geheel Ierland om samen beter tegen de concurrentie van de Schotten opgewassen te zijn. Trouwens, de Ieren schrijven whiskey, de Schotten whisky.
... tot rugby Maar ook sport zette Ierland op de weg naar de hereniging. De hockey-, cricket- en boksfederaties van Noord en Zuid treden sinds kort bij internationale wetstrijden gezamenlijk op. Zodat er, wat die sportdisciplines betreft, nog slechts één nationale ploeg voor gans Ierland optreedt en er geen sprake meer is van twee aparte teams. Dat is tevens het geval voor het zeer populaire rugby, waar de samensmelting op een bijzondere wijze heeft plaatsgevonden. Tijdens de onderhandelingen die eraan voorafgingen, vestigden de afgevaardigden uit Noord-Ierland er de aandacht op dat het nu eenmaal de gewoonte is elke internationale wedstrijd door een uitvoering van het volkslied te laten voorafgaan en dat te vrezen viel dat hun supporters zich niet comfortabel zouden voelen wanneer dat ‘the Soldiers Song’, de huidige hymne van de Ierse republiek, zou zijn, dat daarenboven meestal in het Iers wordt gezongen (de titel luidt dan ‘Amrahn na bhfiann’). Er kwam een bijzonder pragmatisch antwoord. Er zou voor rugbywedstrijden een speciaal en nieuw nationaal lied worden voorzien. Het werd het prachtige ‘Ireland’s call’, waarin met zo veel woorden de eenheid van het land wordt beklemtoond. Zo begint het refrein met de woorden ‘Ireland, Ireland, together stand we toll…’ (Ierland, samen staan we sterk) dat nu bij elke internationale ontmoeting door alle aanwezige Ierse supporters enthousiast wordt meegezongen, ongeacht hun godsdienstige over-
Die partij begon dan ook luidop te dromen van een volksraadpleging i.v.m. de hereniging van het land. Wetende dat dit niet zomaar onmiddellijk uit de hemel zou komen vallen, lokte ze ondertussen verkiezingen uit door McGuinness als vicepremier te laten ontslag nemen en dit omdat eerste minister Forster, ondanks een financieel schandaal waarbij ze tot over haar oren betrokken was, geen stap opzij wou zetten. Het was een gewaagde operatie, maar ze lukte, vermits de nationalistische partijen t.g.v. die verkiezingen, voor de eerste keer in het Noord-Iers Parlement even sterk staan als de unionistische formaties. Uiteraard zijn de problemen waarmee Noord-Ierland te kampen heeft niet van de baan en de strijd zal er nog lange tijd duren, maar één ding staat vast: het verlangen naar hereniging van de Ierse republiek met NoordIerland is niet langer uitzichtloos.
Francis van den Eynde
De Vlaamse vakman
Hier adverteren? Bel 03 232 14 14
14
Brieven
6 april 2017
"Fake news"
Vrede door de EU
Pallieterke, In juni 2003 werd de energiemarkt in Vlaanderen vrij gemaakt. Dat ging in het voordeel zijn van ‘de mensen’. Zoals het Zilverfonds, dat ons méér zekerheid ging geven voor onze oude dag. Initiatieven waar rode Vandela zéér dikwijls mee in het nieuws mocht komen. Het Zilverfonds is een lege doos. Onze energiefacturen zijn op tien jaar tijd méér dan verdubbeld. De VRT nieuwsdienst probeert ons wijs te maken dat dat de schuld is van de distributienetbeheerder. ‘De mensen’ denken nochtans dat het komt door de groenestroomcertificaten van de roden, die weggewerkt en gecompenseerd werden door de Turteltaks van de blauwen. Minister van Energie Tommelein ook een blauwe - belooft daar iets aan te zullen doen, alweer in het voordeel van ‘de mensen’. Tommelein, de Kennedy van Oostende, verkeert in goed gezelschap: tsjeef Peeters, de Clooney van de Lage Landen en Calvo, de Charlie Chaplin van de Groenen. Van Crombez ken ik de artiestennaam niet (Johnny Guitar?), maar als staatssecretaris voor Fraudebestrijding heeft hij niet één initiatief genomen dat een ander politicus in verlegenheid had kunnen brengen, hoewel de fraudepraktijken legio én bekend waren. Niet enkel van de Intercommunales of van Telenet… Allemaal “vedetten” die anderen beschuldigen van populisme…. Politici denken dat zij via hun bevriende media de Vlamingen álles kunnen wijsmaken. Dat als het op tv komt of in de gazetten ‘de mensen’ het voor waar zullen aannemen, en zo maken ze lustig carrière. De roden, blauwen en alle andersgekleurde ministers, staatssecretarissen en parlementairen met hun vele vriendjes, over alle partijgrenzen heen. Onze ‘volksvertegenwoordigers’. Precies zoals in Roemenië.
Marc Bertrand - Edegem
Somalië Pallieter, Dankzij volhardende herhalingen weten we stilaan dat in een viertal Afrikaanse landen een humanitaire ramp dreigt, nog erger dan de Tweede Wereldoorlog. Gevraagd wordt diep in de zak te schieten om die ramp te voorkomen. En de regering is, ondanks labiel begrotings(on)evenwicht, bereid bij elke gestorte euro evenveel bij te leggen. Een van de vier landen vol slachtoffers is Somalië. Tiens? Is dat niet het land dat de scheepvaart aan de oostkust van Afrika al enkele decennia onveilig maakt met zijn kapingen? De getroffen schepen worden pas vrijgegeven na het betalen van een zeer behoorlijk losgeld. Waar is dát geld naartoe? Blijkbaar dient het niet om hongersnood te voorkomen. Zouden Michel en Van Overtvelt niet best eerst daarmee rekening houden, i.p.v. de wilde weldoener te spelen met onze centen?
Guy van Hoof - Merksem
IJzertoren Pallieterke, Ik kan me volledig vinden in de brief van mevrouw Lutgart Uyttersprot. Ze heeft volkomen gelijk. Wat ik ook zeer schrijnend vind, zijn die twee tot drie wielerwedstrijden die door Vlaanderen rijden (jagen) en evenzo door de Menenpoort moeten, met alle herrie en reclame van dien. Ik vind het mensonterend en van weinig respect getuigen voor de nagedachtenis van die vele soldaten die daar vermeld staan. Kan men dan geen enkele weg in Ieper vinden waarlangs die ‘bende’ kan passeren? Ieder jaar ben ik kwaad en verontwaardigd dat zoiets daar kan doorgaan.
Mevr. Geerts - Merksplas
Kruisende woorden oplossing 1051
A B C D E F G H I J K L
Pallieterke, Juicht, juicht. Door de persoonlijke inzet van Verhofstadt en konsoorten kennen we een ongekende opstoot van vrede, nog nooit meegemaakt in de geschiedenis van de mensheid. Toch enkele bedenkingen. In tijden van vrede is er een ophokplicht voor militairen binnen hun kazernes. Als ze willen spelen, moeten ze dit doen op hun militaire domeinen. Eens per jaar, als de bieten binnen zijn, mogen ze buiten komen onder de mensen. Dit heet dan manoeuvres. Twee per twee rondstruinen in drukke winkelstraten is geen vredevolle bezigheid voor militairen. In tijden van vrede mag een militair met zijn speelgoed onder de mensen komen mits er een lege lader in zijn wapen zit. Een volle lader zit veilig weggeborgen in zijn munitietas. Die lader is verzegeld. Meestal is de eerste kogel dan nog uitgeboord zodat men twee keer moet wapenen voor het echt gevaarlijk wordt. Op wacht staan met de vinger schietklaar aan de trekker, is geen vredevolle bezigheid voor militairen. Drukke straten, die dienen om op te wandelen, te fietsen, met de auto te rijden. Ge kunt daar honderd en één vredevolle activiteiten uitvoeren. Betonblokken leggen en busjes dwars over straat zetten tijdens grote feestelijkheden, dat heet barricades opwerpen. Dat is niet vredevol, dat doet mij denken aan Berlijn in 1945, aan de Praagse Lente en toestanden. Ronduit oorlog. De Fransen hebben al eens zo’n vredevolle tijd meegemaakt. Dat heette toen ‘drôle de guerre’. En het was prettig zolang het duurde. Daarna hebben ze ietwat minder gelachen. Zouden onze glorieuze politiekers er eens kunnen aan denken ons defensiebudget te verdubbelen? Zoals Trump vraagt. En niet voor prestigieuze nieuwe vliegtuigen, maar voor bottines voor onze zandstuivers. Want heel binnenkort zullen zij de kolen uit het vuur mogen halen. Momenteel hebben ze geen kogel meer om aan hun gat te krabben.
Rechtszaak tegen Trump wegens aanzetten tot geweld kan doorgaan
1977 zorgde wijlen Karel Poma voor een degelijk koninklijk besluit dat die overlast doelmatig regelde. Maar toen ik, in een vorig leven, met enkele collega’s op de Grote Markt in Antwerpen het KB controleerde en verbaliseerde, ging er vanuit de horeca een zodanige storm op dat onze acties beknot werden. Nochtans zouden bij het toepassen van dit KB oordopjes overbodig zijn, maar dat is waarschijnlijk te eenvoudig. Toen ik laatst in de Elisabethzaal in Antwerpen de show Cats bijwoonde, was er ook een oorverdovend geluid waartegen onze oudere maar nog onaangetaste oren niet bestand waren. Er werd tijdens de pauze bezwaar geopperd en in het tweede deel was alles perfect en konden wij genieten van een sublieme uitvoering. Hopelijk denkt men er in Deinze eens aan dat men eenvoudigweg de volumeknop lager kan instellen en dan zijn dopjes overbodig. Maar dat is te simpel geredeneerd, denk ik.
Hubert Buysse - Deinze
Jan C appelier - Ruddervoorde
Mobiliteit in Gent Pallieterke, Van Groen viel vorige week een brochure in de bus, “Gent bloeit open met het Circulatieplan”. Er staat te lezen: “Het nieuwe plan werkt”, hoewel het toen nog niet in voege was. Men kan Groen dus niet betichten van pessimisme. Het plan maakt Gent ook socialer. Gent wordt een droomstad. Maar niet voor dierenartsen en voor vele diereneigenaars in de binnenstad. Dierenartsen krijgen immers geen vergunning om zich met de auto in de stad te begeven, want ze hebben geen RIZIV-nummer. Dit RIZIV-nummer is evenwel niet vereist om belastingen te betalen. De dierenartsen moeten in de binnenstad te voet of met de fiets, wat compleet onaanvaardbaar en onlogisch is. Oudere en alleenstaande eigenaars kunnen vaak niet zelf naar de dierenarts gaan. Te voet of met de fiets een kooi ophalen met een kat van 6 tot 8 kg is redelijk lastig. Misschien gaat Groen zorgen voor bakfietsen om de dieren op te halen? Milieuvriendelijk is het plan misschien wel, maar dier- of dierenartsvriendelijk is wat anders. Schepen Filip Watteeuw wordt met de dag populairder!
Hugo Verstraele - Gent
Geluidshinder Pallieterke, In Deinze gaan stemmen op om de bezoekers van muziekevenementen te beschermen tegen soms oorverdovend geluid, door aan een goedkoop tarief oordopjes ter beschikking te stellen. Dat is ongeveer hetzelfde als het heruitvinden van het warm water, want in februari
Terrorisme Pallieterke, Een week lang besteedde de Britse pers volle aandacht aan de terroristische aanslag in Westminster. Ik meen weinig te hebben vernomen over de gelijkaardige terreuraanslag op de Meir in de Belgische pers, tenzij dat het
Op de korrel
hvo
ABONNEMENTEN
I
K
E N X
A
L
I
S
X
C O O K
T
E
R N E U Z
E N X
V R
T
A
X D R
I
S
E
T
• BINNENLAND 3 maanden € 28,60 6 maanden € 57,20 1 jaar € 114,40 1 jaar steunabonnement € 250 • BUITENLAND Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.
A
E N G X
E
I
E
X
I
S
T
E
R N
I
I
E
O D
I
N X
S M O G X
R P
S
E
L
E
T
S
X
E
I
R
L
X G E
K A N K
E
R
M X
E
I
A A
I
C X
X
S
K A R
O N T M O E
T
I
E X
N G X O
N U T
X
S N X U X
E
I
A
X D O M
N E
K
E
I
E D E
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Cuperusstraat 41 2018 Antwerpen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen en administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net
Pallieterke, Ben ik de enige die zich ergert aan het gebruik van het Engels dat door het stadhuis gebruikt wordt? ‘War on drugs’, ‘Comics station Antwerp’, ‘In Antwerp we speak diamond – diamond city since 1447’, ‘Antwerp Baroque’ enzovoort. N-VA en Vlaams Belang, wat doen jullie eraan? Suggestie: doe het dan in vier talen. Ook de middenstand is in hetzelfde bedje ziek: ‘Spring collection’, ‘New collection arriving soon’ enzovoort.
- Delphine Boël zou, geïnspireerd door haar koninklijke stiefbroer, tegen Albert Second gezegd hebben: “Papa, durf teder te zijn.” - Hoe heette weer die wandeltocht van 84 kilometer als voorspel voor wat “Vlaanderens mooiste” wordt genoemd? Tour of Flanders Walk. - Waarom heeft Liesbeth Homans haar diversiteitsambtenaar ontslagen? Tja, om DIVERSE redenen. - Volgens Homans was haar di-versheidsdatum verstreken… - De N-VA-minister zou haar ambtenaar nog een bemoedigend afscheidswoord hebben meegegeven: “Veel geluk met de kracht van verandering!” - Partijgenoot Ben Weyts gaat wel iets omzichtiger te werk: die neemt twee jaar zijn tijd om het onverdoofd slachten af te schaffen. - Blauwe Geert Versnick gaat zijn volk niet langer dienen als politicus. Het kan zijn volk geen snickepit schelen. - Toen Vlaanderens Mooiste door Philippe Gilbert op 2 april gewonnen werd met forse flair, was ’t voor de Wetstraat tweetalig zonneclaire: Dóórtrappen en doortrapt zijn, ’t is óók communautair. - Grafschriftje: Geert zette eerst wat geld opzij zette dan een stap opzij, NIET aangepord door de partij die zei: “Dag, Geert, en rust nu maar in vrede jij.”
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 R K
Engels
Walter Dreessen - K apellen
M O N N
E
slechts gaat om een dronkaard. In feite gaat het in beide gevallen om een islamist die handelde zoals de Koran voorschrijft tegen ongelovigen. Het gaat niet om ziekelijke enkelingen, wel om kandidaat-martelaren voor de islam. We kunnen in de islammedia tevergeefs zoeken naar een veroordeling en medelijden voor de slachtoffers. Vanzelfsprekend hebben de Britten meer ervaring met terroristen, herinneren wij de IRA, die tot in Londen en Manchester jarenlang terreur zaaiden. Op 23 maart werd hun vroegere leider Martin McGuiness in Noord-Ierland begraven als ‘Vice President’, dankzij veel politieke laksheid van o.m. Tony Blair. Naast zijn kist liep Bill Clinton. Dit voor een moordenaar die niet één weduwe maar vele weduwen en J.F.B. - Bournemouth wezen achterliet.
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgende rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168
BIC KREDBEBB
Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter: Bruno de Winter: 1945-1955 Hoofdredacteur Jan Nuyts: 1955-2000 Hoofdredacteur Leo Custers: 2000-2010 Hoofdredacteur: Karl Van Camp Verantw. uitgever: Karl Van Camp
Sport
6 april 2017
Niet voor publicatie
Roskammen
Traditioneel was ik op zondag 2 april 2017 onbereikbaar voor de buitenwereld. Ik zat aan mijn tv gekluisterd, want ik wilde geen kilometer missen van onze Ronde. De Ronde van Vlaanderen is en blijft voor mij het mooiste sportgebeuren van het jaar, laat daar geen twijfel over bestaan. Enkele jaren geleden heb ik de koers gevolgd vanuit de volgwagen van Sport/ Voetbalmagazine. Het was volgens mij niet ongevaarlijk om aan 100 km per uur door de smalle straten van Geraardsbergen te scheuren. Men kon wel proeven van de unieke sfeer langs de Vlaamse wegen, maar als men met de wagen altijd achter het peloton moest blijven, dan zag men bijna geen renners, alleen de sukkelaars die één na één op de hellingen moesten lossen, en pas dan werd men er zich van bewust wat afzien is. Volgens mij hebben voetballers een herenleven in vergelijking met de ‘coureurs’. Aan de aankomst was ik kapot. Ik vroeg mij af hoe ik mij zou voelen als ik het parcours met de fiets zou afgelegd hebben! Voor de start in Brugge liep het al mis. De volgers werden een ontbijt aangeboden, maar er waren geen boterkoeken meer. Het leven kan soms hard zijn. Neen, laat mij in het vervolg maar rustig thuis voor de buis zitten, met enkele ‘Duvels’ in de ijskast.
Lomme Dit jaar werd de Ronde van Vlaanderen gewonnen door Philippe Gilbert, een Nederlandssprekende Waal. Ik kan daarmee leven, vooral omdat die mens op 5 juli is geboren, awel, ik ook. Na de Ronde van Vlaanderen de ganse dag te hebben gevolgd, kon men alleen maar besluiten: wat is het wielrennen toch een prachtige sport. Natuurlijk willen wij geen epo meer, of iets anders van dat fraais! Van jongsaf was ik al gefascineerd door het wielrennen. Ik speelde tijdens mijn jeugd met plastieken coureurkes en niet met plastieken voetballertjes.
Voetbalschimmen Gille van Binst
Voormalig Anderlechtcoryfee
Mijn vader nam mij dikwijls mee naar wielerwedstrijden, dat zal ook wel een rol gespeeld hebben. Ik was erbij toen Eddy Merckx zijn eerste koers won bij de profs. Het was de kermiskoers van Vilvoorde, waar hij Miel Daems klopte in een spurt met twee. Duizenden mensen kwamen afgezakt naar het gebeuren om de grote belofte Merckx aan het werk te zien. Men kon over de koppen lopen. De goede oude tijd noemt men dat, maar laten we nu niet nostalgisch worden. Ik had ook een goede band met wijlen Lomme Driessens, de Raymond Goethals van de wielrennerij. Hij was sportdirecteur geweest van Fausto Coppi, Rik van Looy, Freddy Maertens en Eddy Merckx. Lomme had een café in Vilvoorde. Ik sprong er af en toe eens binnen om te praten over de koers. Straffe verhalen verhalen heb ik daar gehoord! Ik zou ze willen vertellen, maar de meeste zijn niet voor publicatie vatbaar...
Gille van Binst
Gevloek en triomf in de Ronde
Hypes Play-off één is losgebarsten. Wie in de aanloop daarnaartoe dat wereldnieuws gemist heeft, verbleef de voorbije dagen op een andere planeet. De hamvraag is: welke van twee hypes was de idiootste? Waren het de aan de goegemeente opgesolferde pakketten onwaarschijnlijke larie rond en over Tom Boonen in de “serieuze” gazetten en andere media? Of werden die de loef afgestoken door het gedaas over de zes “grootmachten” in PO1? Om de op twee fronten tegelijk de losgeslagen media niet te kort te doen, houden we het bij een gelijkspel. PO1 versus Boonen: 1-1, al is het uit kwalitatief oogpunt beter over een brilscore te spreken. De “Oscar” voor uitgebraakte onzin kennen we, met luttele voorsprong op de rest, toe aan de rubriek “45 vragen in 45 minuten”. Daarin confronteerde de krant Het Nieuwsblad de zes PO1-coaches met velerlei roerselen van hun menselijke ziel. De resultaten, telkens gespreid over een dubbele bladzijde, waren verbluffend. In welke zin? Oordeel zelf, aan de hand van volgende “pakkende antwoorden” op evenveel intelligente vragen. “Begrijpt u de politiek van de N-VA?”, kreeg Charleroi-coach Felice Mazzu voorgeschoteld. “Neen, ik begrijp die niet. We naderen de dictatuur”, klonk het. Waarop de vraag uitbleef of Mazzu Turkije niet met België verwart. Bleek ook dat Felice als speler een lolbroek was. Daar wou vragensteller Koen van Uytvange het fijne van weten. Wat was Mazzu’s “best uitgehaalde grap ooit”? Felice herinnerde zich “eens in een bierflesje gepist te hebben”. Een ploegmaat had onwetend het ding leeggedronken. Als dat niet relevant is in een “wat heeft PO1 voetbal zoal te bieden”-kader, wat nog wel? Misschien dat Hein Vanhaezebrouck toegaf dat AA Gent nooit PO1 had gehaald zonder tijdens de “wintermercato” acht ingehaalde versterkingen? Hein had, waarheidsgetrouw, ook kunnen speken over acht ingehaalde vervalsers van de “reguliere” competitie. Want daarin was sinds eind januari nog kunnen meemaken. Die spannende finale werd ons, jammer genoeg, door de neus geboord op een moment dat we er reikhalzend naar uitkeken. Het doet niets af aan de verdienste van Gilbert, die ons bleef verbazen. Zonder zijn ploegmaats van Quick Step te vergeten die achteraan het vuile werk opknapten om de koploper de overwinning te gunnen. Een zege waaraan we de komende jaren nog in alle toonaarden herinnerd zullen worden.
Kans op revanche
Volkstoeloop Al kunnen we begrijpen dat ze er in Brugge niet over te spreken zijn dat Antwerpen de voorkeur kreeg op hun stad als startplaats van de Ronde van Vlaanderen, het was eens iets anders. Brabo is van op zijn sokkel al getuige geweest van veel evenementen, maar wat voorbije zondag te beleven viel op de Antwerpse Grote Markt was ongezien. Tienduizenden die op elkaars tenen stonden te trappen om een glimp op te vangen van de renners. Een beter alibi om per se thuis weg te zijn, hadden ze niet kunnen bedenken. Dat de plaatselijke cafébazen een hoogdag beleefden en de winnaars van de dag waren, moeten we er niet bij vertellen.
Feest alom Ge moet het aan den lijve ondervonden hebben. Heel wielerminnend Vlaanderen op de been. Feest alom. De arrogantie van sommige wielertoeristen die denken dat ze wereldkampioen Sagan in persoon zijn, zullen we maar buiten beschouwing laten. Laat het ons gezellig houden. Een uitgelezen lentedag, de lieflijke Vlaamse Ardennen als achtergrond, een zee van mensen die, zwaaiend met leeuwen-
15
vlaggen, de renners verwelkomden. Wat konden we nog meer verwachten op een stralende zondagnamiddag? De taferelen die een schaduw over de koers wierpen, waren toen nog veraf.
Pechvogels Waren de wielergoden jaloers? Konden ze het niet verkroppen dat het allemaal feestelijk verliep? Het begon met de val van Sep Vanmarcke, die met een gebroken pink en schaafwonden uit de koers stapte. Kort daarop zagen we Tom Boonen, met zijn defecte fiets aan de hand, staan vloeken tegen de sterren op. Het mag niet, maar het is hem vergeven, omdat hij door materiaalpech geplaagd kostbare minuten veloor. Koers over voor Tommeke. Dan moest het ergste nog komen.
Ongelukkige ontknoping Even dachten wij dat Philippe Gilbert een vijs kwijt was, toen hij er op de Oude Kwaremont vanonder trok, met nog zo’n vijftig kilometer voor de boeg. Dat houdt hij nooit vol, hij is harakiri aan het plegen, dachten wij. Dat we de bal missloegen, kan de beste overkomen. Als hadden we zonder de valpartij van Sagan en Greg van Avermaet een heel ander verhaal
Nu zondag trekt het peloton van Parijs naar Frans-Vlaanderen, waar Roubaix voor één dag opnieuw Robaais wordt. Vooraleer de renners daar hun intrede doen op de historische piste hebben ze al 257 kilometers en 55 kilometers met middeleeuws kasseien achter de rug. Dat is nu eenmaal Parijs-Roubaix en het hoort erbij zoals een kieken bij haar ei. Dat er gaat gevloekt en gesakkerd worden op de kinderkopjes, daar hebben we de glazen bol van madame Blanche niet voor nodig. Ge moet al evenmin helderziende zijn om te voorspellen dat de winnaar van Parijs-Roubaix goed voorzien moet zijn van oren en poten en stevig uit de hoek zal moeten komen. Het is geen koers die weggelegd is voor doetjes. En hopelijk blijven ons het soort valpartijen uit de Ronde bespaard.
Geen stoef Zulte-Waregem en Anderlecht kregen de eer om de play-off 1 te openen. Daarmee zijn ze aan het gedegen werk begonnen. Wat eraan voorafging, was maar voor de galerij. Vanaf nu wordt het serieus. Al was dat er niet aan te zien bij de mannen van trainer Weiler. Paars-wit is dan wel drie punten rijker en mag zijn titelambities niet onder stoelen of banken steken, wat ze in het Regenboogstadion lieten zien was niet om de loftrompet boven te halen. Al zullen ze daar in het Astridpark geen drama van maken. Hebben is hebben en krijgen is de kunst. En dan is er nog altijd Youri Tielemans om met een treffer het verschil te maken.
Slagveld We kunnen ons de met veel tamtam aan-
heel weinig regulier. Maar ook een vraag daarover, met een antwoord het onthouden waard, bleef uit in alle zes de “diepgaande interviews” met die coaches.
Bunker Inmiddels zonk de eerste PO1-topper tussen AA Gent en Club Brugge weg in een moeras van bijna gewelddadigheid. Door hun “opdrachten” voor sterk en agressief voetbal droegen “topcoaches” Michel Preud’homme en Hein Vanhaezebrouck daar de volle verantwoordelijkheid voor. In Het Nieuwsblad sprak chef voetbal Ludo Vandewalle over “een gemene start van PO1”. Een eufemisme voor negentig minuten lang volgehouden verbaal trainersgeweld langs en fysisch spelersgeweld tussen de lijnen. Het blessureleed oogde navenant. Het aantal rode kaarten niet. Scheidsrechter Vertenten hield het ten onrechte bij één enkel exemplaar. “Hopelijk hebben we het nu gehad en zien we volgende keer weer gewoon intens voetbal”, hoopte Vandewalle. We helpen het hem hopen. Ook in “de bunker”, zoals Vanhaezebrouck” PO2 noemt, werd er gespeeld. De tweedeklassers Roeselare, Lierse en Union, door de briljante geesten achter het POgedoe als “grote jongens” aan de negen naar de “bunker” verwezen eersteklassers toegevoegd, haalden liefst zeven op negen. Alleen Roeselare gaf in Eupen nog een 0-2 voorsprong uit handen. In Lier ging een gedesinteresseerd Standard de boot in. En in een quasi leeg Heizelstadion speelde Union een lamlendig KV Mechelen van het veld. Mochten de Brusselaars tot in de finale geraken, mogen ze die niet spelen. Union heeft geen licentie voor Europees voetbal. En laat een “Europees ticket” net de enige “beloning” zijn voor de PO2-winnaar. Door dat onzinnige gedoe zouden we haast vergeten Philippe Gilbert te feliciteren met zijn briljant afgeronde solo van zestig (!) kilometer in “de Ronde”, Vlaanderens mooiste. We doen het graag en volmondig.
gekondigde topper tussen AA Gent en Club Brugge amper als voetbalmatch herinneren. Het had meer weg van een veldslag. Met gemene tackles en gemis aan fair play langs beide kanten. Akkoord, er stond veel op het spel voor beide ploegen, maar met de blessures die ze er aan overhouden hebben ze zich in eigen voet geschoten. Club Brugge ontvangt nu zaterdag Charleroi en een dag later reist Gent naar Anderlecht. Laat ons hopen dat het daar minder agressief aan toe gaat. We willen af en toe nog eens voetbal zien. Met al dat vergeten we bijna te vertellen dat AA Gent de knoestige vechtpartij tegen Club met 2-1 won en dat het opnieuw meedoet in de titelstrijd. We vrezen dat Vossen en Wesley van Club Brugge het vanuit de ziekenboeg gaan moeten meemaken.
Arm Eupen In feite zijn de play-offs 2 meer bezigheidstherapie dan een vervolg van de competitie. Dat Waasland-Beveren een pandoering kreeg van Sint-Truiden, Lierse de maat nam van Standard en KV Mechelen zwaar onderuit ging tegen Union, wie ligt daar van wakker? In Eupen, dat Roeselare op bezoek kreeg, moeten ze zich geen zorgen maken over de capaciteit van hun stadion. Daar zagen welgeteld 1.259 toeschouwers, die met vrijkaarten inbegrepen, de twee ploegen gelijk spelen. Hoe ze daar de eindjes aan elkaar knopen, is een goed bewaard geheim.
Bedenkelijke beloning Misschien dat ze zich in Genk, dat - beter laat dan nooit - de vorm te pakken heeft, nog willen dubbelplooien voor een finaleplaats in de play-off 2? Dan gaan we hen niet tegenhouden. Maar we hebben de indruk dat het gros van de middenmoters die de play-off 2 moeten kleuren, meer geïnteresseerd zijn in de paasvakantie dan in een mogelijk Europees ticket. We kunnen ze zelfs geen ongelijk geven. Uw nikkel afdraaien met het risico op een Europese uitwedstrijd naar de poesta, is een beloning waarmee niet iedereen gediend is. Laat staan dat ze er een schoft willen aan overhouden.
16
Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
6 april 2017
Kristof Calvo: denker, durver en doener!
“Hey rotautochtoontjes, laat mij nu eens op de glijbaan!” Kristof Calvo liet weer van zich horen, deze week. In een opgemerkt interview in Het Laatste Nieuws claimde hij de Antwerpse burgemeestersstoel voor zijn partijgenoot Wouter van Besien, op basis van een peiling. “Dikke Wouter, hihi.” Maar het was vooral zijn analyse die tot dat besluit leidde die voor erg veel deining zorgde in politieke kringen: “De Wever heeft geen liefde.” Wij hadden een onderhoud met de jonge partijfilosoof van Groen in speeltuin “Plons, de gekke kikker”. “Ik voel de liefde niet bij Bart de Wever”, zei Calvo. Eén van zijn meer gemotiveerde politieke analyses die stof deed opwaaien. “Wat een kinderachtig gewauwel”, meende de goegemeente na Calvo’s uitspraken. Maar kijk, Calvo krijgt steun uit totaal onverwachte hoek. Verlicht denker en wereldwonder der politieke neutraliteit, zolang het maar sp.a is, Bart Brinckman van De Standaard, duidde de uitlating als een uitgestoken hand naar het CD&V-electoraat, waar Groen hoopt garen te spinnen. Nog volgens Brinckman is het een glasheldere verwijzing naar een brief van Paulus aan de Korintiërs (hoofdstuk 13, vers 1 tot 13) waarin hij onder meer schreef: “Al spreek ik de taal van mensen en engelen. Als ik de liefde niet heb, ben ik een galmend bekken of een schelle cimbaal. … Al deel ik al mijn bezit uit, al geef ik mijzelf prijs om mij daarop te kunnen beroemen, als ik de liefde niet heb, helpt het mij niets.” Klare taal. En meteen zet Calvo al zijn criticasters op hun plaats met een Bijbelkennis die men hem doorgaans niet toeschrijft. “Mijn favoriete boeken zijn alles van Musti”, liet de man zich ooit in een zomerinterview ontvallen. De fractieleider van Groen komt ietwat bezweet aangelopen, net van de glijbaan. Hemd uit zijn broek, snottepiet uit het linker-
neusgat, maar enthousiast voor tien. “Sorry, dat ik wat laat ben, maar er waren wat gevoelloze kindjes die ‘schipper mag ik overvaren, ja of nee’ aan het spelen waren. Er is een vluchteling die dat gezien heeft. Zo respectloos. Ik heb ze allemaal een schop gegeven. Ik ben toch veel groter en sterker.” Pallieter: Uw uithaal naar Bart de Wever die u een gebrek aan liefde verwijt, lijkt politiek nogal ondermaats qua analyse? “Nee, dat is niet zo. Ik heb ook cijfers, keiharde cijfers die dat bewijzen. Zwart op wit. Zo doe ik aan politiek. Met cijfers in de hand. Weg van de waan van de dag. Wilt u ze zien?” Pallieter: Graag. “Dat gaat niet gaan, ze zitten in mijn andere broek. Mama zegt dat ik niet mag spelen in mijn parlementsbroek omdat er dan vlekken op komen. Ik vind dat niet erg, die vlekken. Mama zegt dan dat ik de was niet doe. En dat is ook waar. Ik smeer wel mijn eigen boterhammen. Maar liefde is het geheime ingrediënt in de politiek. Ik wil liefde van hier tot aan de maan en terug, van Afrika tot in Amerika. En van in de Himalaya tot in de woestijn. Overal eigenlijk. Ik ga ieder jaar naar Tomorrowland op kosten van mijn vrienden van de sigarettenfabriek, en daar is veel liefde. Heel veel liefde. Maar De
Kruisende woorden 1052
Wever heb ik daar nog nooit gezien, hoor. Raar, hé? Hij kan niet tegen de liefde. Dat staat allemaal in mijn boek.” Pallieter: Uw politiek manifest: ‘Fuck de zijlijn’? “Amai, jij hebt fuck gezegd! Haha. Daarom heb ik die titel gekozen voor dat dom boek. Dan zeggen mensen ‘fuck’ en moet ik lachen. Ik lees liever Musti.” Pallieter: Het boek getuigt van uw ambi-
A B C
Gordiaanse knoop Wat de Engels-Spaanse discussie over Gibraltar betreft: uiteraard is dat Spaans. Zoals Catalonië Catalaans en Euzkadi Baskisch zijn. En Ceuta en Melilla Marokkaans. En wat de Moren betreft: die mogen ‘El Andaluz’ op hun buik schrijven. Zo, afgehandeld.
Gemiste kans Het Minderhedenforum is werkelijk kampioen in het missen van elke kans om te zwijgen. Nu laat het weer horen dat het zich zorgen maakt over de vrije meningsuiting, na het ontslag van de etnisch diverse diva’s Lamrabet en Lyubayeva. Echter, in één adem voegt het Minderhedenforum eraan toe niet over alle elementen ter beoordeling te beschikken. Het doet ons denken aan een hilarische aflevering van het Rad van Fortuin, waarin een kandidaat het vol trots wist: bruudruuster.
D E F G H
Perspectief! Perspectief!
I
Terloops: als Lamrabet en Lyubayeva hun ontslag kregen, is dat dan niet eerder een uiting van misogynie? Waar blijven de feministen?
J
Masker af
K L A. Windmolens B. Op dezelfde manier - Enkele C. Voorzetsel - Dwingender D. Vallen van neerslag - Oude lengtemaat E. Deel van het testament - In een goede stemming - Drukt plat F. Jongensnaam - Jammer - Overdreven G. Deel van een franse ontkenning Ierse rivier - Familielid H. Oud pilsmerk - Vochtig - Bergweide I. Belgisch voetballer bij Tottenham Hotspur J. Toestel voor het meten van spierarbeid - Modieus K. Pijn en verdriet - Nogmaals Mesopotamische godheid L. Europeanen - Telwoord - Generale Staf
“Iedereen mag meespelen. Dat zeg ik niet alleen, hé. Dat zegt juf Meyrem ook. Behalve misschien de fascisten en zij die geen liefde hebben voor hun stad. Maar voor de rest… Heeft u een ogenblikje?” Kristof springt op van de tafel en rent weg. “Hey, rotautochtoontjes, laat mij eens op de glijbaan!” We hebben hem pas teruggezien toen mama hem kwam halen.
Absurdistan
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
HORIZONTAAL
tie om deel te nemen aan de macht. Hoe wil u mensen daartoe overtuigen?
Verticaal 1. Groots Nederlands cabaretier (1917-1974) 2. Gelijkwaardig - Herkauwer 3. Vlaamse rivier - Hoeveelheden die ergens op of tussen zitten 4. Afstandsmaat - Verwoestende Afrikaanse virusziekte - Lierdicht 5. Dom persoon - Voor de middag 6. Opzij gaan - Getijde 7. Muzieknoot - Handeling 8. Kunstbeen 9. Zijrivier van de Donau - Economische en monetaire unie - Vervoermiddel 10. Afrikaans land - Engelse vader 11. Verdedigingswerk midden in vijandelijk gebied 12. Sociaal economische raad - Eindpunt
De oplossingen van het kruiswoordraadsel nummer 1051 vindt u op blZ. 14
Iemand met een goed geheugen herinnert zich de commotie rond de aanstelling van Charles Ducal tot eerste Dichter des Vaderlands, vanwege diens extreemlinkse, mogelijke PVDA-achtergrond. Eén en ander werd toen vurig geminimaliseerd. Schrijft diezelfde Charles – overigens een uitstekend dichter, laat dat duidelijk zijn – nu een fel opiniestuk op de extreemlinkse webstek De Wereld Morgen over racisme en boerka’s. Tja.
ten hoort daar niet thuis. Zelfs niet vermomd als “analyse”.
Omgekeerde wereld Soms geloven wij onze oren niet, bijvoorbeeld bij de arrogantie van gewezen diversiteitsmedewerkster Alona Lyubayeva. Op een bepaald ogenblik zaten wij zelfs te wachten tot zij het ontslag eiste van de voltallige Vlaamse regering...
Gevolgen De onthaalklassen in de grote steden zitten, luidens berichtgeving in de media, bomvol. Dat heeft alles te maken met gezinshereniging van asielzoekers die hier in 2015 en 2016 belandden. Ouders laten kinderen overkomen en kinderen ouders. Wij herinneren ons een volkswijsje: wie zal dat betalen, wie heeft dat besteld... U kent het antwoord toch?
Culturele uitwisseling? De Turks-Koerdische journaliste en artieste Zehra Dogan vliegt voor een paar jaar de bak in. De dame heeft het bestaan om de gruwelijke binnenlandse oorlog tussen Turken en Koerden op doek neer te kliederen. Misschien moeten we Rachida Lamrabet afvaardigen naar Turkije om het daar eens over vrije meningsuiting te hebben? Of Alona Lyubayeva om de diversiteit te bevorderen?
Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie
Ambassadeuken Op de Turkse ambassade werd enige tijd geleden bij hoog en bij laag beweerd dat er niét gespioneerd werd in de moskeeën ten voordele van de grote Turkator. Intussen is duidelijk geworden dat ze op de ambassade bijzonder creatief omspringen met de waarheid. Ze liegen dat het gedrukt staat. Lang leve onze NAVO-bondgenoten!
Het omroepje De uit Gent afkomstige reporter voor Het Journaal, Stijn de Groote, publiceert op de webstek deredactie.be een “analyse” van het Gentse circulatieplan, die bepaald partijdig is. Bij de openbare omroep snappen ze halsstarrig niet dat men van hen onpartijdige informatie verlangt. De opinie van hun journalis-
Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be
www.deblauwevogel.be