73ste jaargang • nummer 31 • donderdag 3 augustus 2017
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
€ 2,30
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
Een zomerakkoord op de poef gekocht Met het zomerakkoord heeft premier Charles Michel (MR) iedereen wat lekkers gegeven. Vraag is hoe de factuur zal betaald worden. De lage vennootschapsbelasting, de krakkemikkige effectentaks en een regeling voor Arco: dat zal al snel een miljardengat in de begroting slaan.
In de Wetstraat wordt het de methodeMichel genoemd: een akkoord kan pas worden bereikt als alle partijen één of meer trofeeën hebben binnengehaald. De premier slaagde erin de Vlaamse regeringspartijen op één lijn te krijgen door ze elk wat lekkers te geven. De N-VA krijgt eindelijk haar verlaging van de vennootschapsbelasting. CD&V kan rekenen op een regeling voor Arco en met de belasting van 0,15 procent op effectenrekeningen wordt zowaar een eerste - zij het zeer bescheiden - vermogenstaks ingevoerd. Open Vld krijgt dan weer wat maatregelen die de arbeidsmarkt flexibeler moeten maken, zoals de uitbreiding van de flexijobs en de herinvoering van de proefperiode. Meteen rees een terechte vraag: hoe kan dit zomerakkoord gefinancierd worden? Probleem is dat er te weinig concrete cijfers voorhanden zijn. Minister van Financiën Johan van Overtveldt (N-VA) verklaarde dat hij de primeur aan de parlementsleden zou geven. In het najaar. Waarom is dat vorige week niet gebeurd toen de regering de maatregelen voor een inderhaast samengeroepen Kamerzitting ging toelichten? Van Overtveldt zal voorlopig het antwoord schuldig blijven. Hij vertrok vorige zondag op vakantie. Al is het wachten op concrete cijfers, het vermoeden groeit dat de regering zich rijk rekent. En dat het zomerakkoord op de poef is gekocht, ondanks het neerwaarts bijsturen van de begrotingsdoelstellingen. Om tegen 2019 een begroting in evenwicht te krijgen, moet in 2018 zo’n 4,3 miljard euro worden bespaard en in 2019 zo’n 3,4 miljard. Maar de federale regering heeft die doelstelling allang laten vallen. De regering heeft de doelstelling verlaagd tot het minimum van wat de Europese Commissie eist: 2,6 miljard euro of 0,6 procent van het bbp. Ze maakt zich sterk dat die sanering zal lukken. Er zijn drie redenen om daaraan te twijfelen: de niet-budgetneutrale verlaging van de vennootschapsbelasting, de overschatting van de inkomsten uit de effectentaks en de middelen voor Arco die wellicht toch door de belastingbetaler zullen moeten worden opgehoest.
Het geld voor de vennootschapsbelasting is al op De tarieven in de belasting die bedrijven betalen op hun winst of de vennootschapsbelasting worden de komende jaren gestaag verlaagd. In 2018 van 33,99 procent naar 29 procent. In 2020 verder naar 25 procent. Voor kmo’s daalt het tarief van 25 procent voor de eerste 25.000 euro winst naar 20 procent (in 2018) voor de eerste 100.000 euro. Een belastingverlaging slaat een gat in de staatskas, dus moet de regering op zoek naar compenserende maatregelen. Dat zal gebeuren via het beperken van allerlei al bestaande aftrekposten. Belastingaftrekken zoals de rente op lenin-
Sabotage Doel 4: drie (3) jaar zoeken naar een dader! blz. 4 De begrotingskip heeft een ei gelegd
gen die wordt ingebracht, of kortingen als de notionele intrestaftrek, worden minder interessant. Ook zou de regering strenger toezien op misbruiken in de vennootschapsbelasting. Vraag is of die maatregelen genoeg geld zullen opbrengen om de lagere vennootschapsbelasting te financieren. In totaal zou het gaan om een belastingverschuiving van 5 miljard euro. De regering moet er met haar berekeningen maar 10 procent naast zitten - en dat is niet eens overdreven - en er is een extra gat van 500 miljoen euro. Probleem met de lagere vennootschapsbelasting is dat een aantal compenserende maatregelen al vorig jaar in de begroting geboekt werden, zoals de verhoging van de roerende voorheffing naar 30 procent. Het geld om de lagere vennootschapsbelasting te financieren is eigenlijk al op.
Een vermogenstaks die niets opbrengt De belasting op effectenportefeuilles van 0,15 procent zou volgend jaar 254 miljoen euro opbrengen. Maar fiscalisten zijn al volop bezig met ontsnappingsroutes te organiseren: ze raden hun klanten aan hun vermogen in vastgoed, kunst of oldtimers te beleggen. Of het geld naar een holding in Luxemburg te verplaatsen. Onderzoekers van de universiteit Antwerpen berekenden dat de effectentaks amper 48 miljoen euro zal opbrengen. Meteen een extra gat van 200 miljoen euro. Verder rekent de regering zich in de begroting rijk door allerlei technische correcties door te voeren. Daar waar de experts bedragen voorspellen rond overheidsinkomsten, worden die door de regering opwaarts bijgestuurd. “We hebben de cijfers tot het uiterste opgeblazen”, is in de Wetstraat te horen. Het is alsof paars terug is, zij het in een mildere vorm.
Belastingbetaler betaalt voor Arco En dan is er het geld voor de 800.000 Arcocoöperanten die hun beleggingen bij de ondergang van Dexia als sneeuw voor de zon zagen verdwijnen. De regering bepaalde dat 600 miljoen euro in een fonds wordt gestopt dat de coöperanten zal vergoeden, een oude CD&V-eis. 400 miljoen euro zou komen van de gedeeltelijke privatisering van Belfius. De rest zou van de christelijke arbeidersbeweging Beweging.net komen. Bij juristen is te horen dat Europese rechters deze deal wel eens zouden kunnen kelderen omdat het verkapte staatssteun is. Voor CD&V is een oplossing echter van levensbelang. Zal de regering het geld elders moeten zoeken? Dan komt ze onvermijdelijk bij de staatskas terecht en dus de belastingbetaler.
De verfransing stopt nooit. Vorige week kon u in ’t Pallieterke een aanklacht lezen over hoe bpost stelselmatig de adressen van Nederlandstalige inwoners in Brussel in het Frans omzet. Het softwareprogramma van bpost doet dat automatisch en men moet echt protest aantekenen bij bpost om dat adres terug te vernederlandsen. Eerder meldden we dat gsmdienstverlener Orange in hetzelfde bedje ziek is. Maar het kan nog sterker. Een lezer uit Wemmel meldde me zijn wedervaren… Enkele jaren geleden kreeg hij zijn facturen van Electrabel met Franstalig adres. Hij protesteerde en het adres werd aangepast. Abonnement op De Standaard: het adres is in het Frans; dan maar een abonnement nemen op De Tijd: het adres is in het Frans. Correspondentie van het sociaal-verzekeringsfonds Xerius: adres in het Frans. Xerius, ja, dat ontstaan is in de schoot van het Vlaams Economisch Verbond. Onze lezer uit Wemmel gaf elke keer zijn Nederlandstalig adres door, en elke keer werd dat naar de Franstalige versie omgezet. Het is blijkbaar een computersoftware (uit Neder-
Praten met Johan van den Driessche
land) waar die firma’s gebruik van maken en die zorgt voor de automatische omzetting. Ter herinnering: Wemmel is een Vlaamse gemeente met faciliteiten voor Franstaligen. Het is geen Brusselse gemeente. De faciliteiten zijn er gekomen om domme Franstaligen (te dom of te agressief om Nederlands te leren toen ze vrijwillig naar een Vlaamse gemeente verhuisden) te helpen bij hun administratie in de gemeente. In realiteit hebben de faciliteiten ervoor gezorgd dat de zes randgemeenten volledig verfranst zijn. Dat hebben we dan uitsluitend te danken aan de laksheid van onze Vlaamse politici.
K arl van C amp - hoofdredacteur
Lees blz. 11
2 Actueel De hopeloze strijd tegen illegale drugs Alle inspanningen ten spijt, zit de wereld opgescheept met een gigantisch drugsprobleem waartegen weinig juridische maatregelen opgewassen zijn. De Filipijnse president Rodrigo Duterte gaf zijn bevolking en politiediensten de toelating om gebruikers en trafikanten een kopje kleiner te maken, met nogal wat controverse, wantoestanden en moorden tot gevolg. Singapore is ondertussen zo goed als drugsvrij door de daadwerkelijke toepassing van de plaatselijke strafwet. In het Westen blijft het dweilen met de kraan open. Een verregaande tolerantie en open grenzen zijn daaraan niet vreemd. De strijd tegen drugs is al decennia een absolute prioriteit, maar ongetwijfeld ook een grote bron van frustratie voor vrijwel alle politie- en douanediensten. In Europa lijkt het drugsgebruik te stagneren of licht af te nemen, behoudens voor wat betreft ‘designerdrugs’ en cocaïne, terwijl in de Verenigde Staten een ware drugsepidemie woedt. Volgens Europol zijn momenteel in Europa ongeveer 5.000 internationaal georganiseerde bendes actief. Een derde ervan is gespecialiseerd in illegale drugshandel. Twee derde van de drugstrafikanten zijn dan weer betrokken bij de productie en verspreiding van namaakgoederen, mensenhandel, illegale wapenhandel en migrantensmokkel. De winsten worden meestal witgewassen en geïnvesteerd in de immobiliënsector, in vakantieparadijzen in Zuid-Europa, grondstoffen en kunst. Ook een deel van het terrorisme wordt ermee gefinancierd.
Afvalwater Eind juni verscheen het ‘World Drug Report 2017’ van het in Wenen gevestigde UNODC (United Nations Office for Drugs & Crime). Een fraaie uitgave van maar liefst vijf boekdelen met allerlei feiten en cijfers, die je na lectuur naar drugs zouden doen grijpen om te beko-
men. Vooral door analyse van het afvalwater van enkele geselecteerde Europese steden heeft men kunnen vaststellen dat het gebruik van cocaïne in Europa tussen 2011 en 2016 met dertig procent is gestegen. De stijging wordt volledig toegeschreven aan de verhoogde productie in Colombia voor de afzetmarkten in Europa en Noord-Amerika. Mogelijk zal de productie in de toekomst verminderen - en de cocaïne nog duurder worden - aangezien het FARC, de Colombiaanse Gewapende Revolutionairen, bij de vredesovereenkomst met de Colombiaanse regering in 2016, beloofd hebben om zich volledig terug te trekken uit de drugshandel. De rebellen stonden in het verleden namelijk in voor de beveiliging van de cocaplantages, de landingsstrips en het transport. In 2015 werd wereldwijd 864 ton van het witte spul inbeslaggenomen. Tot dusver een record, waarbij de vraag kan worden gesteld wie dat allemaal opsnuift. De inbeslagnames van opium, het gedroogd melksap van de papaverplant, blijven daarentegen stabiel, behalve voor de Verenigde Staten. In 2015 stierven in het land van Trump 7.163 jongeren tussen 15 en 29 jaar aan een overdosis opiaten. Dat zijn op opium gebaseerde pijnstillers of drugs. Vooral heroïne is
sterk verslavend en zorgt er voor een ware epidemie. In de VS komt opium voornamelijk uit Mexico. Voor Europa is Afghanistan eerder het land van herkomst, goed voor de productie van ‘slechts’ 6.380 ton in 2016. De schrale Afghaanse grond is voor weinig andere teelten geschikt. De opbrengst van de oogst van de papaverplanten, of de onrijpe zaadbollen ervan, bezorgt lokale landbouwers een basisinkomen, maar komt voor een groot deel ook terecht bij de Taliban, die niet toevallig het grootste deel van de landbouwzones controleren.
Designerdrugs Het ‘World Drug Report 2017’ besteedt veel aandacht aan het complexe probleem van de ‘designerdrugs’: synthetische drugs, zoals amfetamines, die in laboratoria worden geproduceerd. Zij zijn moeilijker op te sporen, aangezien de grondstof uit scheikundige producten bestaat en niet afkomstig is van specifieke planten. Het blijft onbegrijpelijk dat gebruikers zich laten verleiden door pillen of drankjes waarvan men de samenstelling niet kent en die door onbekenden zijn aangemaakt. In België lijkt het gebruik ervan voorlopig evenwel beperkt. Wereldwijd zouden er 250 miljoen drugsgebruikers zijn. Volgens UNODC verliezen zij op jaarbasis gezamenlijk 28 miljoen gezonde levensjaren. De impact op de kosten voor gezondheidszorg is aanzienlijk, vooral door het gebruik van opiaten en afgeleiden. Tuberculose, hepatitis C en hiv zijn de meest voorkomende ziekten, naast tal van andere geestelijke en lichamelijke aandoeningen. In 2015 was de dood van 190.000 mensen rechtstreeks gerelateerd aan drugsgebruik. Wij hebben het hierbij niet over de slachtoffers van de oorlogen tussen drugsbendes. In Europa wordt aangenomen dat één procent van de bevolking dagelijks cannabis gebruikt. Vijf procent van de Europeanen heeft minstens één keer in zijn leven cocaïne gebruikt. Vier procent gebruikte of probeerde ‘designerdrugs’.
3 augustus 2017
daarbij geholpen door de open grenzen en een al te tolerante strafwetgeving voor trafikanten en gebruikers. Alleen de stadsstaat Singapore is zo goed als drugsvrij door een genadeloze toepassing van de strafwet. Ter vergelijking: 8,2 procent van de bevolking uit het Verenigd Koninkrijk gebruikt cannabis en 1,8 procent zit aan ‘designerdrugs’. In Singapore is dat respectievelijk 0,005 procent en 0,003 procent. Het bezit van 2 gram heroïne of 3 gram cocaïne maakt u er meteen tot trafikant. Met 15 gram heroïne of 30 gram cocaïne in de bagage wacht een levenslange gevangenisstraf of de doodstraf, die nog effectief wordt uitgevoerd. Iedereen kan ook op elk moment op het gebruik of bezit van drugs worden getest. Singapore houdt het letterlijk en figuurlijk misschien een beetje te proper – zelfs eten of het drinken van een blikje frisdrank op de bus wordt beboet – maar lijkt daarmee toch een efficiënt beleid te voeren tegen de illegale drugshandel. Wie er niet in geloofde, kan het niet meer navertellen. In 1994 werd de Nederlander Johannes van Damme geëxecuteerd omdat hij 5 kilo heroïne in zijn bezit had. Luid internationaal protest hielp niet. De Australiër Nguyen Tuong Van werd in transit betrapt op de luchthaven van Singapore met een kleine 400 gram heroïne. Hij werd geëxecuteerd in 2005, samen met een Singaporees bij wie een 1 kilo cannabis was aangetroffen. Is dit de oplossing voor het wereldwijd drugsprobleem? Mogelijk, maar politiek wellicht niet haalbaar in een westerse samenleving met een al te verregaande tolerantie. Er is bij trafikanten en gebruikers zelfs geen besef van medeverantwoordelijkheid voor de duizenden doden die jaarlijks vallen door het geweld gerelateerd aan drugs. Het wordt dus alleen maar erger, ondanks een decennialange strijd en een overvloed aan rapporten en analyses van internationale politiediensten en organisaties.
RIRO
Doodstraf De evolutie van de cijfers bevestigt dat de wereldwijde strijd tegen de illegale drugshandel weinig succesvol is; het wordt alleen maar erger. Het witwassen en genereren van de opbrengsten in de legale economie bezorgt de drugsbaronnen bovendien een niet te versmaden macht, die poorten openzet voor corruptie en rechtstreekse beïnvloeding van beleidsmensen. Tot grote frustratie van politie en douane is een kentering in gunstige zin nergens waar te nemen. Afhankelijk van de locatie houden in Europa vooral Pakistaanse, Roemeense, Servische, Turkse en Albanese bendes de touwtjes stevig in handen. Zoals bij andere vormen van criminaliteit worden zij
Een beleggingsportefeuille van 499.999 euro graag De federale regering heeft een nieuwe vermogenstaks uit haar hoed getoverd: een belasting van 0,15 procent op effectenrekeningen van 500.000 euro en meer. Het zou 254 miljoen euro moeten opbrengen. Een mythe. Het zal met de belasting op effectenrekeningen aflopen zoals met de afgevoerde rijkentaks en speculatietaks: ontwijkgedrag en dus amper opbrengst. In de Wetstraat blijken ze het niet te beseffen: kapitaal is een zeer mobiel productiemiddel. Belast je dat te zwaar, dan zal het andere oorden opzoeken. In het binnenland richting andere belegging. Of gewoon naar het buitenland. Komt nog bij dat België een land is met een lucratieve sector van belastingconsulenten. Die zorgen er steevast voor dat er ontsnappingsroutes genoeg zijn wanneer een vermogen te zwaar belast wordt. Het was het geval met de rijkentaks en de speculatietaks, die wegens onrendabel werden afgeschaft. Hetzelfde zal gebeuren met de belasting van 0,15 procent op effectenrekeningen. Dat is de vermogenstaks die de regering-Michel met het zomerakkoord invoert. Het is een oude eis van de CD&V, die door haar linkerzijde wordt opgejaagd. Een meerwaardebelasting op aandelen komt er niet, dus was die taks op effectenrekeningen een alternatief. De belasting zou in 2018 zo’n 245 miljoen euro moeten opbrengen en dat bedrag werd dan ook meteen in de begroting ingeschreven. Dat is al te optimistisch van premier Charles Michel (MR), begrotingsminister Sophie Wilmès (MR) en minister van Financiën Johan van Overtveldt
(N-VA). Zeer weinig mensen zullen die belasting betalen; misschien zelfs niemand. Ook al lijkt het principe heel simpel: wie een effectenrekening heeft van beursgenoteerde aandelen, obligaties en eventueel kasbons (dat is nog niet duidelijk) van minimum 500.000 euro wordt daar jaarlijks door de bank aan 0,15 procent op belast. Een belasting op het ganse bedrag. Dus iemand met een effectenrekening van 700.000 euro betaalt die 0,15 procent op het hele bedrag en niet enkel op de effecten boven de 500.000 euro. De inkt van het zomerakkoord met de effectenbelasting was nog niet droog of fiscalisten kwamen al met voorstellen om die belasting te ontwijken. Om te beginnen kan men de effectenrekening opsplitsen. Het gaat om een belasting op effecten van 500.000 per belastingplichtige. Als iemand zijn effectenrekening splitst in twee en een deel eigendom is van zijn echtgenote, of haar echtgenoot, dan betaalt geen van beide de belasting. De taks houdt ook in dat wie 500.001 euro bezit daar 750
Uit de smalle beursstraat euro op betaalt. Wie 499.999 euro bezit, betaalt niets. Welnu, dan ga je naar de bank en je vraagt om een effectenrekening van 499.999 euro maximum. De rest kan belegd worden in pensioenfondsen en levensverzekeringen (want die vallen niet onder de taks) of je gaat het kapitaal steken in niet-beursgenoteerde aandelen. Een andere piste is dat deel van het vermogen aan oldtimers, kunst, wijn, oude postzegels of gewoon vastgoed te besteden. Dat laatste zou wel een pervers effect hebben: de overwaardering van de huizenmarkt zou nog toenemen. Nog een andere piste is het geld naar het buitenland versluizen. Moeilijker dan vroeger, maar nog altijd mogelijk. Kortom, er zijn tal van ontsnappingsroutes om de effectentaks te vermijden. Dat de effectentaks zo goed als zeker een slag in het water wordt, is goed nieuws. Want de regering-Michel heeft de deur geopend naar een zuivere vermogensbelasting die toekomstige linkse regeringen zonder probleem zouden kunnen uitbreiden. Als de effectentaks succesvol zou worden, kan je er donder op zeggen dat het maximumbedrag in de toekomst zal verlaagd worden. Of dat het belastingtarief wordt opgetrokken. Met een effectentaks die amper iets opbrengt en inefficiënt blijkt, zal dat minder snel gebeuren. Een laatste bedenking: al jaren spiegelen de regeringen ons voor dat we ons beter moeten voorbereiden op ons pensioen. Voor veel gepensioneerden is zo’n effectenportefeuille een appeltje voor de dorst dat ze hebben bijeen gespaard en belegd omdat hun wettelijk pensioen te laag is. Waarom daar dan nog een taks op heffen?
Angélique Vanderstraeten
Actueel
3 augustus 2017
Alt-Rechts: cultuuroorlogen op het internet (deel 1)
3
Liesbeth Homans wil de Vlaamse intercommunales afslanken
Terugkijkend naar de verkiezingen van 24 november 1991, kan het vreemd lijken dat pers en politiek zo geschokt reageerden. Het Vlaams Blok behaalde toen iets meer dan 10 procent van de stemmen. Vandaag is het bestel best tevreden met dergelijke scores voor rechtse partijen. Toen was dat anders. Vooral de complete verrassing van de doorbraak van het Vlaams Blok zorgde voor verbijstering. Had men dit echter niet kunnen zien aankomen? Voor toenmalige opiniemakers was de gang van de geschiedenis overduidelijk: progressieve waarden gingen steeds meer de politieke cultuur in het Westen domineren. Ongeorganiseerde pogingen van klassiek rechts om die evolutie af te remmen, mondden steeds weer uit in stilzwijgende capitulatie en een overname van die waarden in de ideeënwereld van mensen en groepen die enkel nog door tegenstanders rechts of conservatief werden genoemd. De politieke evolutie van het Westen na de Tweede Wereldoorlog kende slechts één richting: die naar de onafwendbare triomf van de consensus der linkse intellectuelen. Die zekerheid hoefde zelfs niet uitgesproken te worden.
Het eerste rechtse verzet Iemand die niet moest overtuigd worden, was Hugo Schiltz. Zelf was hij geen linkse ideoloog, maar als ultieme pragmaticus zag hij de verlinksing van de Volksunie als een natuurlijke ontwikkeling, die parallel liep met de evolutie van de rest van de samenleving. In de jaren tachtig was hem op studentenzangfeesten van het KVHV in Antwerpen niettemin opgevallen dat de groep grijze petten van de NSV elk jaar in aantal bleef toenemen, tot die zelfs de wijnrode petten van de gastheren in de minderheid plaatsten. Dat intrigeerde Schiltz. Overtuigde Vlaamse Bewegers hadden hun kinderen in de jaren zestig en zeventig naar links zien afdwalen. Waar kwam die rechtse opstoot onder jonge Vlaamsgezinden plots vandaan? Schiltz stemde in met een discrete ontmoeting met een kleine delegatie van NSV. Bij de aanwezigen waren onder andere de hoofdredacteur van dit blad, Filip Dewinter en uw dienaar. Of hij de aanwezigen wilde overtuigen dat ze op een ideologisch dwaalspoor zaten, of eerder een poging wenste te ondernemen om hun beweegredenen te begrijpen, is niet zeker. Evenmin kan ik beoordelen of Schiltz wijzer is geworden door dat avondlijke etentje ten huize Van Camp. Zijn uitspraak, enkele jaren later, op de avond van de verkiezingen, dat hij beschaamd was om Antwerpenaar te zijn, laat vermoeden dat “Zwarte zondag” ook voor hem nog steeds als een donderslag bij heldere hemel was gekomen. Nochtans was de doorbraak van het Vlaams Blok reeds meer dan tien jaar voorafgespiegeld in de ideeënstrijd die op gang was gekomen aan de Vlaamse universiteiten, vooral dan via een verrechtsend KVHV en de groei van de afgescheurde NSV. De cultuuroorlog die werd uitgevochten op de campus, niet alleen via betogingen, vormingsavonden, pamfletten en affiches, maar ook door een beleving van eigen subculturen (zoals een terugkeer naar de traditionele Burschenschaftenkultur), was een teken aan de wand. Ik bedoel niet zozeer dat de strijders van die oorlog er daarna in geslaagd zijn om zo snel een hele samenleving mee op sleeptouw te nemen. Dat zou een hoogmoedige bewering zijn. Maar het is wel zeker dat jongeren, altijd geneigd tot rebels gedrag,
sneller bereid zijn om de vertolkers te zijn van nieuwe politieke ideeën en dus goede barometers zijn voor op til zijnde politieke evoluties.
Het digitale front De les voor elke beschouwer van de politiek is dan ook het belangrijk is om oog te hebben voor de politiek getinte, succesvolle subculturen bij jongeren. Vandaag moet je de tekenen van verschuiving van de politieke bakens wel niet meer gaan zoeken in betogingen, acties, debatavonden, krantentribunes of tv-debatten. De ideeënoorlogen spelen zich vooral af op het internet, vaak onopgemerkt voor nietingewijden en voor oudere generaties, soms in donkere krochten waarvan u het bestaan niet eens vermoedt. Zo deed zich in 2014, onder de naam “Gamergate”, een massale internetoorlog voor die nauwelijks werd geregistreerd door de buitenwereld. Een computerspel met feministische inslag kwam in het vizier van een paar actieve internetposters die lieten verstaan dit soort politiek correcte betutteling in de wereld der computerspelletjes beu te zijn. Ze keerden zich ook tegen de partijdige, lovende besprekingen van het spel door de gespecialiseerde pers. De beheerders van de betrokken internetfora probeerden de discussie in de kiem te smoren door berichten te verwijderen of kritische posters te bannen. De klunzige pogingen om het protest het zwijgen op te leggen, deden de vlam pas helemaal in de pan slaan. Opzettelijke provocaties (“trolling”), sarcastische humor en vlammende discussies overspoelden verschillende internetfora. Zowel de intensiteit van het protest (gaande van doordacht antifeminisme tot regelrechte vrouwonvriendelijkheid) als de omvang ervan verbaasden: tienduizenden digitale strijders geraakten verwikkeld in een maandenlange en bij wijlen zeer bitse oorlog tussen twee kampen die door meer gescheiden waren dan zomaar een andere visie op computerspelletjes. Deze internetoorlog was ook een cultuuroorlog met duidelijk ideologische aspecten.
De opkomst van alt-rechts Eén van de meest opvallende exponenten van de cultuuroorlogen op het internet is het verschijnsel “alt-right” (alternatief rechts) in de Verenigde Staten. De term is in 2009 uitgevonden door Richard Spencer, voorman van The National Policy Institute, een denktank over blanke identiteit. Maar het fenomeen dat er meestal wordt mee aangeduid, is veel ruimer en ontstond zonder al te veel directe invloed van Spencer en de zijnen. Alt-rechts is een zeer jong en diffuus verschijnsel en dus niet gemakkelijk af te lijnen. Maar de talrijke internetmilitanten die onder deze vlag opereren (of er ongewild mee geassocieerd worden) hebben een absolute afkeer voor links gemeen. Zij brengen die liefst tot uiting via zeer scherpe spot voor elke vorm van politieke correctheid en gebruiken daarvoor alle middelen die het internet ter beschikking heeft. De toevoeging “alt” is echter niet zonder betekenis: de alt-rechtsen geloven niet dat klassiek, conservatief rechts in de Verenigde Staten een zinvol alternatief kan bieden. De meeste conservatieven worden in het typische jargon van alt-right bestempeld als “cuckservatives”. “Cuckold” (koekoek) is een Engels scheldwoord, verwant aan het Franse “cocu”, voor zwakke mannen die een zeker plezier scheppen in de vernederingen die ze ondergaan. “Cuckservatives” zijn conservatieven in naam, maar die eigenlijk de linkse waarden hebben overgenomen en zelfs propageren. Volgende week ga ik in op de ideeën, boegbeelden en toekomstperspectieven van altrechts, alsook op de wisselwerking van dit Amerikaanse fenomeen met oude en nieuwe rechtse strekkingen in Europa.
Jurgen Ceder
Briefje aan Fien Tondeleir
Eens scout, altijd scout Mevrouw de gefrustreerde, Ik heb uw open brief gelezen waarin gij de vloer aanveegt met hen die de jongste tijd naar aanleiding van een aantal incidenten en zelfs tragische gebeurtenissen op jeugdkampen negatieve berichten spuien op sociale media en elders, en daarbij doen uitschijnen dat zo goed als alle jeugdleid(st) ers onverantwoord gedrag vertonen en de kampplaatsen oorden van verderf, chaos en vuiligheid zijn. Gij vindt dat allemaal dik overdreven en gij slaat aan het mijmeren over de schone tijd die gij meemaakte bij de scouts. Gij zegt dat scouting u en uw medeleiding veel, zelfs alles heeft gegeven: “Ik leerde er overleggen, creatieve oplossingen zoeken, samenwerken, discussiëren, toegeven of net niet. Ik leerde verantwoordelijk te zijn, bezorgd (maar niet té), zelfstandig, gemotiveerd. Ik werd groepsdier, plantrekker, meeloper, stijfkop. Communicatief naar ouders toe, troostende schouder voor de kleinsten, een vriendin voor de oudsten, openhartig tegenover mijn medeleiding.” Ik neem dat graag aan, want legio zijn zij die in die zin urenlang kunnen vertellen over hun belevenissen in de jeugdbewegingen niet alleen bij de scouts - en de kameraadschap die ze er aan hebben overgehouden, vaak voor het leven. Eens scout, altijd scout! Eens Chirojongen of -meisje, altijd Chirojongen of -meisje! Eens KSA’er, altijd KSA’er! Eens VNJ’er, altijd VNJ’er! Ja, toch?! En het siert u dat gij uw zondag besteedde aan de jeugdbeweging in plaats van een studentenjobke aan te nemen. Maar, beste Fien, er is in deze tijd toch een keerzijde aan de medaille. Ik weet dat de jeugdkampen vroeger haast kopieën waren van militaire nederzettingen, met veel tucht, vlaggenvertoon, orde, natuurtechnieken, spel en zang, kaartlezen, discipline en karaktervorming. De leiders van zo’n kamp waren veelal een heel stuk ouder dan de leden en namen hun opvoedende verantwoordelijkheid heel ernstig, want er werd daar vaak nog op toegezien door een aalmoezenier of een proost of een ‘master’ of een ‘oubaas’ of andere volwassen begeleiders. Die tijden zijn bijna overal voorbij. Vandaag is het anders. Of het beter is, laat ik in het midden. Ik stel echter vast dat tegenwoordig in de kampcamion vaak plaats wordt voorbehouden voor flink wat kratten drank voor de leiding, dat er een los sfeertje is op kamp - niet
zelden overstemd door luide niet-jeugdbewegingsmuziek - en dat leid(st)ers die jongeren gedurende zo’n tien dagen moeten bezighouden pas in de vroege uurtjes gaan slapen en bijgevolg na een half kamp niet meer fit zijn en vaak niet meer alert zijn voor wat de hun toevertrouwde kinderen doen, dat orde in de tenten veelal niet meer gecontroleerd wordt en dat men ‘s avonds in een niet-opgefrist nest kruipt zoals men dat ‘s morgens heeft achtergelaten, dat heel veel leiders en leidsters nauwelijks enkele jaartjes ouder zijn dan de kinderen en daardoor vaak niet oordeelkundig handelen. (Overigens, tegenwoordig volgen de meesten daarvoor geen cursus meer.) Het is dus te begrijpen dat ouders, die andere tijden beleefden, zich soms wat zorgen maken. Maar ik ben wel blij te vernemen dat gij nog lid hebt mogen zijn van een eigentijdse groep waar men het goed voorhad en zijn kampen goed voorbereidde en de activiteiten evalueerde. En gelukkig zijn er zo nog veel. Wat ik maar wil zeggen, Fien, is dat we niet alles en iedereen over één kam mogen scheren, maar dat we toch kritisch moeten zijn voor uitwassen en onverantwoorde toestanden, die vandaag helaas te vaak voorkomen! En ja hoor, vroeger liep een wat straf opgevat nachtspel ook wel eens uit de hand en lag er wel eens een patrouille met een of andere besmetting enkele dagen ziek in de slaapzak. Evenzeer gebeurde het wel eens dat een leid(st)er een foutief oordeel velde over iets of iemand, of dat een ruzie de kampsfeer verpestte. Mochten de incidenten van deze zomer en voorbije zomers - er evenwel toe kunnen bijdragen dat jongelui met een dosis zelfdiscipline en met de nodige ernst hun verantwoordelijkheid blijven opnemen, goed zorg dragen voor de kinderen en jongeren die hen zijn toevertrouwd, puike activiteiten op poten zetten, opvoedend werken en waarden overdragen, traditie en toekomst zinvol met elkaar verbinden, dan denk ik dat wij het eens zijn dat de goede jeugdbeweging nog een lang leven beschoren is en dat talloze jongeren nog onvergetelijke tijden gaan meemaken in de vele jeugdbewegingen die Vlaanderen rijk is. Maar daarvoor is een inspanning nodig. Als dat lukt, dan zullen de slechte criticasters op hun honger blijven zitten. Akkoord?
4
Dossier
3 augustus 2017
Egmond Door mijn columns over Filips II wou ik weer iets meer weten over de graaf van Egmond; de echte dan en niet de vrijheidsheld van Goethe’s toneelstuk waarvoor Van Beethoven de Egmont-ouverture componeerde.
De lagere school Eerst een spellingprobleem uit de weg ruimen. Is het nu Egmond of Egmont? De familie is afkomstig uit Egmond in NoordHolland, ten zuidwesten van Alkmaar, en de graaf ondertekent met Lamoral Degmond de nederige brief die hij aan Filips II schrijft, een paar uur voor hij het schavot betreedt. Vroeger kreeg ieder kind al in de lagere school het trieste verhaal te horen van de gerechtelijke moord op Egmond en Horne (niet Hoorn). Leerlingen illustreerden nog zelf hun geschiedenisschrift met allerlei illustraties. Voor een paar franken kocht moeder een bekende reeks met 120 chromoprentjes (te bekijken op www.willebroek.info). Kinderen waren niet zo gevoelig, want prentje 72 toont de afgehakte hoofden op een bed (in werkelijkheid werden ze op een piek tentoongesteld op de Brusselse Grote Markt). Kinderen uit de betere klasse kleefden liever de grotere en mooiere illustraties van Huens in de Historia-reeks ‘s Lands Glorie in hun schrift.
Schatrijk De beste publieksbiografie over Egmond is van Aline Goosens en Herman Vandormael; ooit een collega bij de Schooluitzendingen, later de eminente conservator van Gaasbeek (een Egmondkasteel) en al zijn hele leven een lezer van dit weekblad. Egmond is bij deze auteurs niet de onverschrokken vrijheidsstrijder maar een medespeler in gebeurtenissen waarop hij maar weinig greep krijgt. Interessant is het stukje van een tijdgenoot over het dagelijks leven van Egmond en zijn vrienden, medestanders en vijanden. Historici focussen altijd op de grote gebeurtenissen, op de breuklijnen in iemands leven, en verwaarlozen al eens het dagelijkse. Natuurlijk is Egmond een belangrijk militair (maar ook weer niet zo belangrijk), een bestuurder en een politicus. Maar het grootste deel van zijn tijd besteedt hij, zoals andere hoge edelen, aan jagen, dansen, zuipen en hoereren. Filips II verwijt Egmond trouwens zijn “galante avonturen” al verwekt de graaf bij zijn vrouw 12 kinderen. Egmond heeft ook de middelen om zich te amuseren. Na Willem van Oranje is hij de rijkste edelman van de Nederlanden. Het jaarlijks bruto inkomen uit zijn domeinen en zijn vele betaalde functies bedraagt ongeveer twee miljoen maal het dagloon van een arbeider. Natuurlijk houdt hij er een echte hofhouding op na, moet hij zijn domeinen onderhouden en leent hij veel geld om zijn enorme grondbezit nog uit te breiden. Maar hij kan blijkbaar de tering naar de nering zetten want netto houdt hij 20 procent over, terwijl Oranje overal schulden heeft.
Nauwelijks minder dan de vorst De voorouders van Egmond zijn al hoge edelen in het graafschap Holland, maar wanneer Filips de Goede de Nederlanden aan elkaar hamert en lijmt, breiden ze hun macht en bezittingen uit over al de Nederlandse staten. Grootvader Jan is stadhouder (vertegenwoordiger van de vorst en hoogste ambtenaar en edelman) in Holland. Vader Jan en oudere broer Karel sneuvelen in dienst van Karel V, dus wordt de in Henegouwen geboren Lamoraal de nieuwe graaf van Egmond. Hoge edelen als Egmond leven mentaal nog grotendeels in de middeleeuwen. Ze zijn feitelijk soevereine vorsten op hun eigen domeinen en bezitten de “hoge justitie”, want ze kunnen de doodstraf uitspreken. Principieel moeten ze geen belastingen betalen, al zijn daar nogal wat uitzonderingen op. Ze zijn gepokt en gemazeld met verhalen over voorouders die soms met en soms tegen de landsheer vechten, en ze beschouwen zich nauwelijks als minder belangrijk dan de vorst. Niet alleen het bestuur van de eigen domeinen maar zelfs het medebe-
stuur van al de Nederlanden komt hen rechtens toe. Bij Karel V, zelf nog een halve middeleeuwer, pakt dat nog een beetje, maar bij Filips II niet meer. Die doet een beroep op betrouwbare hoge ambtenaren die dikwijls uit de lagere adel afkomstig zijn en die geen eigen machtsbasis bezitten. Egmond en Oranje aanvaarden die situatie niet. Voor Filips zijn zij de voor het leven benoemde stadhouders van Vlaanderen en Holland die in de eerste plaats zijn bevelen moeten uitvoeren. In hun ogen zijn zij veel beter geschikt de Nederlandse staten te besturen dan de vorst, die geen voet meer buiten zijn Spaanse staten zet. Ze slagen er nog in zijn hoogste ambtenaar, kardinaal Granvelle, buiten te werken, tot heimelijke woede van Filips. Maar ze botsen op de grenzen van hun macht wanneer ze geconfronteerd worden met economische problemen (hongersnood) en het altijd groter wordend succes van de protestanten. Oranje (die al een tijdje officieus naar het calvinisme overhelt) en die de macht van Filips wil breken, laat de veel populairdere Egmond de kastanjes uit het vuur halen. Die laat zich overhalen Filips op te zoeken in Madrid om hem de toestand in de Nederlanden uit te leggen. De koning luistert geduldig, vraagt tijd om na te denken, schenkt Egmond financiële gunsten – want de graaf vergeet zijn eigen belangen niet – en zendt hem met een kluitje in het riet. Egmond keert triomfantelijk naar huis en begrijpt eerst later dat Filips – zeker op religieus gebied – geen enkele toegeving wil doen. Dus gaat Egmond aanschurken tegen de oppositie (Eedverbond der edelen) zonder dat hij durft breken met de koning, want hij is en blijft een overtuigde katholiek. Als stadhouder van Vlaanderen en Artesië wordt hij door de koning verantwoordelijk gehouden voor de Beeldenstorm die in augustus 1566 uitbreekt en die het sein voor de Opstand wordt. Egmond beschikt niet over een staand leger dat het oproer kan neerslaan. Noodgedwongen staat hij protestanten toe hun godsdienst te belijden (meestal buiten de muren van een stad) maar als het kan laat hij de beeldenstormers ophangen, want de daders (en niet hun protestantse rijke opdrachtgevers) zijn altijd arme sloebers.
Gemanipuleerd door Oranje De Beeldenstorm breekt het laatste greintje vertrouwen dat Filips nog heeft in de hoge Nederlandse adel. Terwijl hij Egmond een vriendelijke brief schrijft, beveelt hij de hertog van Alva – de hoogste Castiliaanse edelman – met een leger naar de Nederlanden op te rukken en drastisch op te treden. Egmond is er niet gerust in als Alva in plaats van de verwachte koning in augustus 1567 verschijnt. Alva is niet helemaal gelukkig met zijn opdracht, want hij kent Egmond al dertig jaar en ze hebben menig uur samen gezeten. Egmond beroept zich op zijn adellijke voorrechten om niet voor een uitzonderingsrechtbank te verschijnen, maar daar heeft Alva lak aan. Zelf twijfelt de hertog aan de schuld van Egmond en sommige rechters doen dat ook, maar Filips heeft beslist en dus valt de bijl. Oranje, die naar Duitsland gevlucht is, laat het masker vallen, wordt openlijk protestant en neemt de leiding van de Opstand op zich. Hij is erin geslaagd de enigszins naïeve Egmond de kastanjes uit het vuur te laten halen en hij heeft nu ook twee martelaars in de figuren van Egmond en Horne. Oranje schuift eerst nog een Franse prins naar voren als nieuwe vorst, maar hij maakt zich op zelf graaf van Holland en Zeeland te worden in de plaats van Filips. Hij wordt vermoord vooraleer hij de soeverein kan worden.
Jan Neckers
Doel 4: zal de dader ontsnappen? Exact een jaar geleden schreef ik in ’t Pallieterke een artikel over de sabotagedaad in de kerncentrale Doel 4. Die sabotagedaad vond plaats op 5 augustus 2014 en sindsdien is men op zoek naar de dader. Sinds mijn artikel in 2016 zijn we een jaartje verder. Maar de dader is nog steeds niet gevonden, drie jaar na de feiten Even terug in de tijd: op dinsdag 5 augustus 2014 omstreeks 11.06 uur wordt een verlies van smeerolie in een turbine vastgesteld. Die turbine zet stoom die geproduceerd wordt in het reactorgebouw om in elektriciteit. De smeerolie in de turbine moet ervoor zorgen dat de zware as vlotjes over de lagers kan draaien. Wat blijkt: iemand heeft een noodhendel omgedraaid, zodat op korte tijd zo’n 65.000 liter smeerolie wegvloeide. De turbine raakt oververhit en wordt zwaar beschadigd. De kernreactor wordt stilgelegd. Totale schade voor Engie Electrabel: zo’n 138 miljoen euro. Drie instanties beginnen een onderzoek naar de sabotagedaad: allereerst Electrabel (Engie), uitbater van de kerncentrale in Doel. Daarnaast starten het federale parket en de staatsveiligheid een onderzoek. En ook het FANC, het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle, start een onderzoek. Er wordt een onderzoeksrechter aangesteld. Na drie jaar onderzoek kan geen van deze instanties een dader aanduiden. Wel is het gerechtelijk onderzoek in december 2016 afgerond. We zijn ondertussen zeven maanden verder, maar niemand weet wat er in het dossier staat. Engie Electrabel heeft bijkomend onderzoek gevraagd aan de onderzoeksrechter. Maar of de onderzoeksrechter daaraan gevolg heeft gegeven? Een groot vraagteken.
Omerta Er wordt door de onderzoekers niet of nauwelijks gecommuniceerd. Alle werknemers van de kerncentrale van Doel krijgen een spreekverbod. Die ‘omerta’ wordt tot vandaag merkwaardig goed volgehouden. Die geheimzinnigheid leidt tot uiteenlopende berichten. Begin januari 2015 meldt VTM dat het aantal potentiële daders geëlimineerd is tot 30. Het zou gaan om werknemers van onderaannemers van Engie Electrabel. Maar vijf maanden later meldt Het Laatste Nieuws dat er nog maar 12 verdachten zijn, en dat zijn dan weer allemaal werknemers van Electrabel. Op het moment van de feiten waren er zo’n 65 werknemers in de machinehal, en dus ook de dader. Door analyse van de camerabeelden en de toegangscontrole heeft men
een groot aantal werknemers van het verdachtenlijstje kunnen schrappen. In mei 2015 wil men de laatste verdachten onderwerpen aan een test met de leugendetector. Acht medewerkers weigeren deze test op aanraden van hun advocaten en vakbond. Men kan met enige zekerheid stellen dat één van deze acht de feitelijke dader is van de sabotagedaad. Want door te weigeren maakt men zich natuurlijk extra verdacht. Die testen met de leugendetector werden uitgevoerd in mei en juni 2015. Maar sindsdien ligt ook deze piste stil. Het gerechtelijk onderzoek dat in december 2016 werd afgesloten, meldt enkel ‘dat er geen dader kon gevonden worden’. Het enige waar men zeker van is, is het feit dat de sabotagedaad goed werd voorbereid en dat er geen sprake is van een impulsieve daad van een kwade werknemer. De man in kwestie had het nodige gereedschap op zak, wist welke hendel hij moest openzetten, en hij wist hoe hij het badgesysteem en de veiligheidscamera’s kon omzeilen. Heel belangrijk, hij wist verdomd goed wat de technische gevolgen van zijn sabotagedaad zouden zijn. Het blijft een huzarenstuk om dit te realiseren in één van de zwaarst beveiligde gebouwen van België. Niet vergeten dat iedereen die in een kerncentrale wil werken, eerst uitgebreid en streng ‘gescreend’ wordt door de staatsveiligheid. Ook dat nog!
Besluit Verleden jaar besloot ik: “Dat men vandaag nog geen enkele verdachte heeft, is angstaanjagend”. Vandaag zijn we een jaar later en is er nog altijd geen dader gevonden. Engie Electrabel heeft aan de onderzoeksrechter bijkomende onderzoeken gevraagd, maar wat valt er na drie jaar nog te onderzoeken? Of… Of is er sprake van een doofpotoperatie en kent men de dader wél. Moeilijk te geloven, maar in dit bananenkoninkrijk kan alles. Dat iemand in een kerncentrale een sabotagedaad met grote impact kan uitvoeren, is niet te vatten. Maar dat na drie jaar intensief onderzoek geen dader gevonden kon worden, is honderdmaal meer verontrustend.
K arl van C amp
Actueel
3 augustus 2017
5
Peilingen, polls en De Standaard: niet te geloven! Zouden Francken, De Wever, Jambon, Weyts en andere N-VA’ers weten waar ze over vijf tot tien jaar zullen staan? In de poppolls (die peilt naar de populariteit) scoren ze prima, bijna tot wanhoop van andersgelovigen, zoals de analisten van De Standaard, volgens oude mensen ooit nog een interessante Vlaamse krant. Die gazet kwijlt bij elke peiling en poll iets over de verliezen van de N-VA. Vorige week hadden we het over wat de peilingen ons leerden over een mogelijke machtsverschuiving in dit land. In Wallonië is die reëel. De vorming van een nieuwe regering is er de resultante van. In Vlaanderen verschuift er weinig: wat verlies voor N-VA, maar dat weten we al sinds de eerste peiling na de verkiezingen van 2014. Wat winst voor Vlaams Belang, idem dito. Voorts: lood in de vleugels van de traditionele partijen, iets meer dynamiek bij Groen (ten koste vooral van CD&V) en ‘ter plaatse rust’ bij de Belgische PVDA, tak Vlaanderen. Belangrijkste conclusie: de communautaire kloof wordt nog groter. In dit nummer kijken we even naar de populariteit van de politici, een andere indicator over de ‘Stand van het Land’. ‘Poppolls’ zijn gegeerde vakliteratuur voor politici. Spiegels in een sprookje? Het zijn vooral knipperlichten die zouden moeten aanzetten tot snelheid (ook in communautaire zaken). Even terugkijken naar de tijd van toen, de polls van tien jaar geleden, kan deugd doen… Het lijkt wel een eeuw geleden.
Tien jaar geleden maar? U herinnert het zich wellicht: Het Vlaams Kartel (CD&V-N-VA, 2004-2008) bereikte in 2007 zijn piekscore van 30 procent. Eén plus één was in het Kartel meer dan twee geworden. Het bleef echter niet duren. In de politiek is veel mogelijk. Daar wordt een splitsing van 2 al eens meer dan 1 + 1. Eenvoudig vertaald: de splitsing van het kartel was electoraal gezien een wonderbaarlijk succes. CD&V (18,6 procent in 2014) moest wel wat inleveren, maar tegenover de paarse periode voorafgaand aan de kartelvorming (22,1 procent in 1999, 21,2 procent in 2003) viel dat nog mee. De N-VA daarentegen kroop na een moeilijke tocht (4,9 procent in 2003) naar een topscore van afgerond 33 procent in 2014. Tien jaar geleden begon ook de tactische terugtocht van de liberalen, die aangevuurd door Guy Verhofstadt nog gelukkig waren met 19,2 procent tegenover de 24,6 van 2003. Dezer dagen lijkt in elke peiling 15 procent te hoog gegrepen. Hetzelfde incidentje bij de socialisten. Na de 23,9 procent in 2003 was er een dipje in 2007 (16,6 procent), gevolgd door opnieuw een dipje, en nog een toevalligheidje, tot de
onheilsmare van de jongste peiling die de sp.a al onder de tien procent ziet duiken. Tien jaar geleden was duidelijk dat ook het treintje van Vlaams Belang achteruit begon te rijden. Met nog 19,4 procent moesten Dewinter en co inleveren tegenover het topjaar 2004 (24,1 procent). Daarna volgden nog een paar pakken slaag tot aan de rand de afgrond, 5,8 procent in 2014, ondertussen door de volhouders van vandaag weer verdubbeld. Lijst Dedecker en Groen haalden in 2007 zo’n 6,6 procent. LDD verdween nadien weer van het toneel, Groen speelt vandaag een verdieping hoger.
Poppolls De hier geschetste politieke verschuivingen waren niet niks. Zoiets moest zich ook uiten in een blik op de poppollscores uit die tijd. Let vooral op de namen. Quae mutatio rerum. Yves Leterme was tien jaar geleden de populairste politicus in Vlaanderen, Guy Verhofstadt was de onbetwiste nummer twee. De kanselierscampagne zorgde er toen voor dat Johan vande Lanotte landde op de derde plaats. De politieke status van de drie genoemde heren is tien jaar later niet meer wat ze toen was, om het even met een ‘understatement’ te situeren. Maar dat geldt ook voor de andere toppers. De socialisten namen begin 2007 nog de helft van de top tien voor hun rekening. Patrick Janssens plukte volop de vruchten van zijn monsteroverwinning in Antwerpen op 8 oktober 2006. Steve Stevaert, op dat moment al een tijdje naar Limburg verkast, draaide nog altijd vlot mee tussen de hoofdrolspelers. Bert Anciaux van kartelpartner Spirit landde nog op plaats elf. De socialistische Teletubbies hielden op dat moment nog moeiteloos stand. Daarnaast waren er nog Frank Vandenbroucke en Freya van den Bossche. Waar zitten deze mensen vandaag? Voor CD&V bengelden na Yves Leterme en Inge Vervotte een driespan achteraan de top 20: Herman van Rompuy, Pieter de Crem, Kris Peeters. Een nog goed scorende Verhofstadt was de enige Vld’er in de top tien. Herman de Croo, Karel de Gucht, Patrick Dewael behoorden nog net bij de vijftien populairste politici. Bart Somers was er ook bij. De verstoten liberaal Jean-Marie Dedecker begon aan zijn
korte opmars. Bij het Vlaams Belang was Filip Dewinter veruit de populairste figuur, maar toen al over de top. Marie-Rose Morel slaagde er niet in zich qua populariteit tussen het triumviraat Dewinter-Van Hecke-Annemans in te wringen. Bart de Wever tot slot (26ste), zou pas in het najaar van 2007 de top 20 binnenduiken.
De Wever We maken de sprong naar vandaag… Met wat stevige korrels zout in de zakken, want die polls waren niet altijd helder samengesteld. Of weet u waarom in recente VRT-polls politici als Philippe Muyters, Bruno Tobback, Sven Gatz en (tot voor kort) Freya van den Bossche wél zijn opgenomen, maar bij de polls van VTM niet? Omgekeerd figureren Vande Lanotte, Termont, Van Besien, Somers, Dewael en Philippe de Backer wél bij VTM, maar níét bij de VRT. Waarom Termont en Van Besien - niet eens parlementsleden - wél in de lijst, maar bekende gezichten als Pieter de Crem, Gerolf Annemans, Peter de Roover dan weer níét? Merkwaardig, toch? Maar laat ons niet zeuren. De cijfers, dus, van het voorbije jaar. We moeten ons baseren op de polls van januari (Ipsos voor VTM/ HLN), en maart (Dedicated voor La Libre/RTBf en TNS voor VRT/DS).
VTM/HLN In januari nam Francken (poll VTM/Het Laatste Nieuws) de koppositie over van De Block. Gekreun en tandengeknars in vele huizen. Op twee De Wever. Nog erger dus. Michel, de Waalse bondgenoot van de Vlamingen, op drie, maar daar hebben we het niet over. Jambon op vier als Vlaamse nummer drie. Zal ’t gaan, ja? Veel pennen piepten en kraakten. De magie van De Block verbleekte tot een vijfde plek. In de top 10 nog vier CD&V’ers (Peeters, Crevits, Geens, Beke) en – ’t is toch niet waar – ook nog die Weyts van N-VA.
LLB/RTBf In maart waren er de grote peilingen van La Libre Belgique en van VRT en De Standaard. En de verbijstering bleef duren. Stond nu toch niet die De Wever op één, gevolgd door ‘skinhead’ Francken? De treurnis om Maggie (op 3) nam toe. En ook Peeters zakte wat weg (op 4). In de top 10 hier naast Jambon en Weyts ook nog eens Homans… Het kan niet op.
DS/VRT Diezelfde trend in de poll van De Standaard en VRT. De N-VA’ers weer op de eerste rijen in de etalage, met Francken (2), De Wever
(3), Jambon (5) en Weyts (10). Hier geen Homans (slechts 23ste), maar wel Bourgeois in de buurt (11). In de top 30 volgden nog nieuwkomer Demir, Van Overtveldt en Muyters. Voeg daar de ex-VU’ers Tommelein en de VB’ers Dewinter en Van Grieken en de Vlaamsgezinde CD&V’ers Peeters, Beke, Geens, Vandeurzen en Crevits aan toe en je weet dat het met het Vlaamse profiel van onze toplaag van politici niet echt slecht is gesteld, al kan het altijd (voor sommigen veel) beter.
Bliksemafleiders Is het omdat het niet geestig meer is, dat de poppolls in de pers wat minder aandacht krijgen? Eén krant munt uit in pogingen om te knarsetanden of te relativeren. Over naar de bliksemafleiders van De Standaard: Eén: de Waalse haan - Premier Charles Michel werd in de lijst van de poll gesmokkeld. Hij promoveerde van plaats vier naar de eerste stek. Bijna vier op tien Vlamingen kan zich voorstellen voor Michel te stemmen! Hoera, hij overtreft alle Vlaamse politici, meenden we te horen en te lezen. Raar, want wie is daar nu verwonderd over? Bovendien, dat zal nooit lukken, want we stemmen – houden zo – regionaal, niet federaal. Twee: de Groene hoop – Werd ons vanuit Groot-Bijgaarden niet gemeld dat Groen in de peiling “naar ongekende hoogten klimt”? Euforie alom. De kapoentjes van Groen dansen in de redactielokalen, dat is al lang zo. In de peilingen zorgt dat voor een relatief kleine winst. In de poppoll nauwelijks of niet. Drie: de troostende duiding – Middenin de duiding over de poppoll vergastten de redacteurs ons met de troostende duiding dat de regering “niets groots meer presteert”. Oef, nu wachten tot ‘de kiezer’ dat gelooft. Vier: de geur van oude staatsmannen – De prijs van de lulligste duiding gaat naar de vaststelling dat de N-VA-toppers toch ‘een eind onder de tot staatsman uitgegroeide Dehaene of Verhofstadt’ scoren. Geen commentaar. Vijf: de vlucht in de details – En nog een slap argument: de indrukwekkende vondst dat Francken bij de CD&V-kiezers niet in hun poppoll top 10 voorkomt… Allemaal veel lawaai toch bij een simpele vaststelling: polls zijn tijdsopnames, met hun mankementen. Ze meten eerder de naamsbekendheid dan de echte populariteit. Maar tegelijk meten ze de politieke temperatuur. Voor wie wint is het zomer. Tijd om te zaaien en te oogsten. De twee komende jaren is het de Vlaming die wikt en beschikt.
Anja Pieters
De VRT krijgt het niet over de lippen De voorbije dagen heb ik specifiek de VRT-verslaggeving over de verkiezingen in Venezuela opgevolgd. Zondag was het te laat voor een eerste uitslag, de stemlokalen in Venezuela sloten om 24 uur onze tijd, dus bracht de VRT een voorbeschouwing. Nu gaat het in Venezuela allesbehalve goed. De economie ligt plat en zowat alle basisgoederen moeten ingevoerd worden. De burgers lijden honger en komen al maanden protesterend op straat. Gevolg: al zo’n 125 betogers kwamen om tijdens rellen met de oproerpolitie. Je zou dan verwachten dat de VRT-journalist even duidelijk zou uitleggen hoe die problemen er gekomen zijn. President Maduro en zijn regering zijn overtuigde extreemlinkse socialisten, maar dat kreeg de VRT niet gezegd in het verslag. Men spreekt over ‘de oppositie’, de ‘regering’, ‘omstreden verkiezing’, ‘chaos’, de ‘betogers’, de ‘politie’, enz. En ja, de VRT-journalist is echt eerlijk als hij zegt ‘dat het parlement wordt opzijgeschoven’, en dat de oppositie spreekt van een ‘nieuwe dictatuur’. Dat de parlementaire democratie in Venezuela ontbonden wordt door een socialistisch president, met nadruk op ‘socialistisch’, dat krijg je niet te horen. Jawel, het gaat slecht in Venezuela, en dat komt mede door
fraude en corruptie, vertelt de verslaggever van dienst. Maar ook dan geen verwijzing naar socialisme of marxistisch gedachtegoed. Onder leiding van president Maduro en zijn ‘Verenigde Socialistische Partij van Venezuela’ is het land een puinhoop geworden, maar wie het verslag van de VRT gezien heeft, kan daar totaal niet uit opmaken of Maduro nu een linkse dan wel een rechtse president is. Noem het gerust manipulatie van de feiten. Mocht u me niet geloven, dan moet u eens de nieuwsberichten van afgelopen zondag en maandag op internet herbekijken. O ja, een van de sterjournalisten van de VRT die over Venezuela mag berichten, is Stefaan Blommaert. En net die man was in zijn jonge jaren een kaderlid van de Revolutionaire Arbeiders Liga (Ral). ’t Is maar dat u het weet.
K arl van C amp
Afgang PS, goed of slecht? Wie de jongste weken de commentaren las over de teloorgang van de PS in Wallonië werd vaak voorgehouden dat die dalende populariteit van de door schandalen geteisterde socialisten een slechte zaak zou zijn voor de huidige regering en in het bijzonder voor de N-VA. De PS werd door die analisten nog altijd incontournable geacht. Maar het kan snel gaan in de politiek. De PS werd door cdH en MR droog-
weg naar de oppositiebanken verwezen. Professor Carl Devos stuurt die pessimistische analyses dan ook flink bij. De PS zal ondervinden dat een sterkere PTB het democratische speelveld in Wallonië verkleint. Dat betekent meteen dat cdH en MR met relatief kleine cijfers toch een meerderheid kunnen halen. Die partijen gaan nu een centrumrechts beleid voeren. “Dat is wellicht een goede zaak. Het maakt de kans op een voortzetting van de federale coalitie trouwens groter”, stelt Carl Devos in De Morgen.
6
Dwars door Vlaanderen
De Geuzenberg
De mythe van de Flamandisation Het is zo’n spookbeeld bij Franstaligen: de vervlaamsing (sic) van Brussel. De intenties van ‘la Flandre’ worden tot een schrikbeeld verheven, wat geknoei met feiten vergt. Even serieus blijven, graag
De obsessie voor Vlaanderen en vooral de boze bedoelingen die deze ‘broches du Nord’ met Brussel hebben, is zonder meer het atavisme van de doorsnee FDF’er, DéFi dus. En dan zie je het feno-meen hoe die oprispingen op late leeftijd plots opborrelen. Bij oud-FDF-voorzitter Georges Clerfayt bijvoorbeeld, inmiddels al 82. Toch heeft de man een Twitteraccount, een ideaal communicatiekanaal voor oudjes op wie de jaren beginnen te wegen. N-VA veut flamandiser Bruxelles (Vl. Belang idem) et y imposer la Flandre, contre la volonté des bruxellois”, klonk het kort geleden. De dag dat hij CVP eraan toevoegt, weten we dat Magere Hein werkelijk in aantocht is. Nu is het niet onze gewoonte veel aandacht te besteden aan overjaarse grijsaards, maar toch, ergens prikkelde de tweet ons.
3 augustus 2017
16de IJzerwake
Van Passendale naar Steenstrate Voorbije week werd het begin van de Slag van Passendale herdacht. We verwijzen graag naar de woorden die prins Charles uitsprak op de militaire begraafplaats Tyne Cot: “Hier staan we, om het offer van deze soldaten te herdenken en te beloven om hen nooit te vergeten.”
We mogen niet vergeten. Honderd jaar geleden publiceerden de Fronters hun eerste Open Frontbrief. De brief werd verspreid op een symbolische datum: 11 juli 1917. Met hun actie voor zelfbestuur en Vlaamse regimenten legden zij de basis voor de moderne Vlaamse Beweging. Een goede reden om dit feit te herdenken op de jaarlijkse IJzerwake, en die heeft plaats op zondag 27 augustus. Wim de Wit, voorzitter IJzerwake: “Maar het gaat vandaag natuurlijk niet enkel over onze geschiedenis, hoe bepalend die ook is voor onze identiteit als Vlaming. Het is ook hoog tijd om de strategie van de Vlaamse Beweging te herdenken. Belgische staatshervormingen hebben ons een beetje autonomie gegeven, maar dat is meer schijn dan werkelijkheid. De miljardentransfers die het Waalse cliëntelisme en de graaicultuur in stand houden, gaan onverkort verder.” Gastspreker dit jaar is Jan van Malderen, oud-voorzitter van Pro Flandria.
Organisaties en personen kunnen nog altijd intekenen om de gesneuvelden te herdenken met een bloemenkrans. Prijzen variëren van 18 euro tot 108 euro. Wie met de wagen komt: er is gratis parking vlak naast de weide. Maar er vertrekken vanuit heel Vlaanderen ook bussen. Een zitje kost 5 euro per persoon, en kinderen tot 12 jaar rijden gratis.
Nieuw: IJzerfolk De organisatoren van IJzerwake zijn er, zeker na de aankoop van een tweede weide vorig jaar na een succesvolle geldinzameling, gerust op dat ze de werking nog lang kunnen voortzetten. En ze hebben goed geleerd uit het IJzerbedevaart-débacle: ‘vernieuwingen’ die de trouwe bezoekers voor het hoofd stoten, komen er zeker niet. Wat er wel komt, zijn uitbreidingen en aanvullingen die de IJzerwake als geheel aantrekkelijker maken voor een jonger publiek en rele-
Wallonië blijft voluntaristisch
Journalistieke beïnvloeding Het is in al die jaren dat we deze stad observeren iets dat we zo vaak hoorden, van de domoor (en beweren vanuit een zekere intellectuele pretentie dat dit verwaarloosbaar is, is volstrekt verkeerd, one man, one vote - helaas, maar zo is het nu eenmaal) tot de meer onderlegde, waarvan toch wat meer verstandelijk niveau mag verwacht worden. Eigenlijk is dit een prima voorbeeld van hoe een bepaalde publieke opinie kan worden beïnvloed. Want als u denkt dat het bij de VRT (en bij VTM) wemelt van ‘geëngageerde journalisten’ (begrijp: politieke activisten in een soort mediatieke schapenvacht), dan kunnen we u garanderen dat het aan Franstalige kant stukken erger gesteld is. Je zou dit kunnen in beeld brengen op een soort links-rechtsas, maar dat is in deze minder interessant. Een diepgewortelde francofilie is kenmerkend voor het Franstalige journaille in dit land, bij velen onder hen zelfs onbewust. Een heus contrast met wat aan Vlaamse zijde bestaat; het verhaal is gekend. Dit vertaalt zich in een frequent waarschuwen voor wat die Vlamingen allemaal van plan zijn met de hoofdstad. De N-VA is ‘gefundenes Fressen’, toch vinden ze altijd hun doelwit. Denk maar aan al dat gefulmineer tegen, ocharme, Luc van den Brande.
Identiteitsprobleem Vanwaar die angst voor dat spookbeeld? Of is dat laatste een bewuste creatie die uit het eerste voortvloeit? Over feiten hebben we het niet. De thematiek was voorwerp van onderzoek aan onder meer de ULB, met het geruststellende besluit dat het allemaal stemmingmakerij was. Je kan enkele praktische ergernissen bedenken; dat heel wat Vlamingen in de Brusselse administraties werken (een gevolg van de taalwetgeving) is een aan Vlaamse kant vaak miskend element. Toch zit er iets dieper. Ondergetekende is geen psycholoog (stel je voor), maar luisterde altijd zeer aandachtig wanneer hij gesprekken voerde met Franstalige Brusselaars. Hoe vaak waren ze niet van Vlaamse afkomst, soms brabbelden ze nog wel wat ‘Vlaams’. De verfransing van Brussel baadde altijd al in een anti-Vlaamse sfeer, waarbij de geuite minachting misschien meer dan we in Vlaanderen beseft hebben berustte op een zekere identitaire onzekerheid, om het met een sterke term te stellen. Kortom, een ideale voedingsbodem.
KNIN
vanter maken voor de Vlaamse Beweging. Een eerste stap was de uitbouw van een IJzerwakedorp, waar vooral boekenliefhebbers hun gading vinden: ook ‘t Pallieterke is daar aanwezig met een uitgebreide boekenstand. Een tweede stap wordt dit jaar het opstarten van ‘IJzerfolk’, een programma met Vlaamse zang, muziek en dans op een tweede podium. Er komen optredens van Speelschaar Ossaart; van de groep ‘Jongvolk’; van de politiek geïnspireerde folkzangeres Gwende; van de groep ‘Peperkoek’ en van de vrij goed bekende groep ‘Tantris’. ‘Op IJzerfolk zal je horen wat op zovele muziekfestivals en op de VRT krampachtig onder de mat wordt geveegd: dat er vele zangers en muzikanten zijn die complexloos Vlaming zijn, en daar plezier en inspiratie uit putten’, melden de organisatoren. Afspraak op zondag 27 augustus om 11 uur bij het monument Gebroeders van Raemdonck in Steenstrate (Van Raemdonckstraat, Ieper). Omdat, zoals prins Charles zei, we nooit mogen vergeten. Voor alle praktische informatie verwijs ik naar www.ijzerwake.org K arl van C amp Telefoon: 03 238 27 49
“De economische resultaten moeten en zullen er liggen.” Dat zei de nieuwe Waalse minister-president Willy Borsus (MR) in zijn eerste toespraak voor het Waals Parlement. Hoe? Dat is voor de zoveelste keer niet zo duidelijk, maar Borsus is voluntaristisch, zoals al zijn voorgangers, die allemaal op hun manier voorspelden dat via het Marshallplan de kloof met Vlaanderen zou gedicht worden. Quod non. “Wallonië verdient een gedurfde politiek… Wil je weten wie je bent? Verlies niet te veel tijd met het je af te vragen. Doe het en de actie zal je vormen”, klonk het. Met een werkloosheid die dubbel zo hoog ligt als in Vlaanderen en met één Waal op de vijf onder de armoedegrens is de uitdaging groot. Borsus belooft een ‘authentiek sociale’ politiek. Welke Vlaamse journalisten voelden nog de behoefte hem te vragen wat hij daarmee bedoelt? Dat voorspelt allemaal niet veel goeds, noch voor de hervorming, noch voor de verslaggeving erover in de Vlaamse pers.
Elektriciteit wordt wederom duurder
Een Zuid-Afrikaanse schrijfster in Lillo
De Michellekes
De Zuid-Afrikaanse schrijfster Chanette Paul was een tijdje geleden in Lillo. Wij ontmoetten haar in het vestingdorp reeds in 2015 op de dag van de 11 novemberherdenking, toen ze enkele van haar boeken handtekende in restaurant Het Landshuis. Haar jongste bezoek hield verband met de voorstelling van enkele boeken die een tweeluik vormen: ‘Offerlam’ en ‘Offerande’. Vooral het laatstgenoemde boek speelt zich voor een belangrijk deel af in Lillo. Hier is namelijk een moord gepleegd, die zich voor een deel voltrok in het Kruitmagazijn op het ogenblik dat er een tentoonstelling van oude relieken plaatsvond. De moord heeft te maken met Antwerpse diamantsmokkel en met de ontvoering van een meisje. Het ‘gekaapte’ meisje is opgesloten in een van de zeilbootjes in Lillo. Zij kan maar vrijkomen in ruil voor de waardevolle stenen.
Detectiveromans ook in het Nederlands In ieder geval is het interessant een beschrijving van het dorp te lezen, gezien door de ogen van een Zuid-Afrikaanse. Trouwens, de schrijfster heeft de vriendelijke bewoners van Lillo uitdrukkelijk geloofd in het dankwoord achterin haar jongste boek. Bij haar tweede bezoek aan Lillo werd zij rondgeleid in het dorp en in de kerk door Jos van Aerden, die op het Kazerneplein woont. En die veel documentatie over de geschiedenis van Lillo heeft. Chanette Paul verblijft in Zuid-Afrika in een cottage in Overberg (nabij Hermanus) aan de rand van de Kleine rivier, waar haar vriend
Ernie Blommaert met een rivierboot natuurvaarten maakt. Zij heeft naam gemaakt als een van de belangrijkste auteurs in ZuidAfrika. Haar werken (sommige vertaald in het Nederlands) worden ook in Vlaanderen en Nederland veel gelezen. Intussen heeft Chanette al zo’n 43 boeken geschreven in het Afrikaans, haar moedertaal. Haar jongste werken zijn detectiveromans, zoals ‘Offerlam’ en ‘Offerande’, die uitgegeven werden door Lannoo. Je kunt deze boeken een beetje vergelijken met die van Aspe. In Lillo was de schrijfster vergezeld door de pr- en tv-man Gino Laureyssen en door Elke van den Bergh, van opleiding vertaalster die perfect Afrikaans spreekt. Zij vertaalde de werken in het Nederlands. Maar met wat inspanning kan je de boeken ook lezen in het Afrikaans, de taal die ontstond uit het Nederlands en bij ons in de zeventiende eeuw werd gesproken en die helemaal niet afkomstig is van het ‘Hollands’, maar uit het middengebied van de toenmalige Nederlanden.
Pagadder
Bezoek gerust de webstek van de schrijfster op www.chanettepaul.co.za. Of surf naar www.lannoo.com.
Na zijn uitval naar De Standaard werd het wat ruimer bekend dat De Wever al geruime tijd geen interviews meer geeft aan die krant. Vorige week ging De Wever nog verder. Hij uitte felle kritiek op journalist Bart Brinckman (zie elders in dit nummer). Meteen startte de desinformatie en werd gesproken over de “eis tot ontslag” van Brinckman. Iedereen kan op de webstek van de N-VA lezen wat De Wever echt heeft gezegd: “Misschien moet De Standaard alle toekomstige schrijfsels van Brinckman over Antwerpen zetten waar ze thuis horen: op de opiniepagina’s. Het gaat immers vaak om roddels en intentieprocessen, ten onrechte verpakt als verslaggeving.” Hoofdredacteur Verhoeven maakt daarvan een “publieke eis” van een machtspoliticus “om die journalist opzij te zetten”. In De Morgen sprak Joël de Ceulaer al over “De Wever die probeert een journalist te laten ontslaan”. Of dat impact heeft? Natuurlijk. Zelfs een slimme jongen als politicoloog Carl Devos, hierover om een reactie gevraagd, laat zich vangen en reageert niet op dit soort desinformatie. Operatie beschadiging is gelukt. In de marge van die berichtgeving vernamen we dat ook Louis en Chris Michel hun rug rechten als journalisten over de schreef gaan. Carl Devos verwijst naar Charles Michel die geen interviews geeft aan De Morgen. De man heeft ook een kolerieke vader. Volgens Linda De Win wil een misnoegde Louis Michel (MR) niet meer in Villa Politica komen, sinds ze een foute vraag stelde…
7
Onze naaste buren
3 augustus 2017
Den Vaderlandt ghetrouwe
De rode lap
Vakantie en dus mediastilte? Vergeet het. Een paar opmerkingen over geslachtelijke identiteit en heel kletsend Nederland komt uit zijn camper. Ze buitelen hysterisch over elkaar heen.
Vrijetijdsmarxistjes
Minstens ADHD
De “genderneutrale” aanspreking – gedaan met ‘dames en heren’ – in de stad Amsterdam en bij de Nederlandse Spoorwegen heeft natuurlijk ook Vlaanderen bereikt via de Propagandastaffel van zender Brüssel aan de Reyerslaan, waar men zijn bewondering voor dit onmetelijk gedurfde initiatief niet verborg. Het gebruik van ‘dames en heren’ is inderdaad een gruwelijke aanslag op de inclusiviteit, op het respect voor de al eeuwen lijdende minderheidsgroep die gebukt gaat onder het kruis van de uitstoting. Het aantal transgenders wordt in Nederland op 0,5 procent van de mannen en 0,2 procent van de vrouwen geschat of zo’n kleine 50.000 personen. Al zeggen de weldenkenden dat dit maar het topje is van de enorme onder water verborgen ijsberg, die wel 5 procent van de mensen vertegenwoordigt. Gelukkig kwam er wat tegenwind van o.a. Nausicaa Marbe in De Telegraaf met: “Amsterdamse taalpolitie, Mokumse vrijetijdsmarxistjes, gevaarlijke gekken aan de macht, onwetende intolerante onbenullen.” Neplinkse actiegroep Trainbow juichte, want volgens die doortrappers gaat het aantal transgenders nu vlug groeien. Waarschijnlijk zullen de correcten daarna de vreselijke problemen van de non-binairen en de seksueel-fluïden aanpakken en volgens specialisten zouden er nog 48 andere seksuele “genderidentiteiten” op de wachtlijst staan.
Nog erger waren de reacties op een spotje van SIRE. De Stichting Ideeële Reclame is een initiatief van de communicatiebranche zelf (adverteerders, uitgevers, pr-bureaus, reclamebureaus, enz.), die sinds 1967 zo’n 100 campagnes gevoerd heeft om via de massamedia wat ideeën en idealen in de belangstelling te brengen. SIRE had het afschuwelijke idee om te starten met een “Laat jij jouw jongen wel genoeg jongen zijn?”. Nederland is een “feminien” land zoals het heet, en dat zou een gevolg zijn van het onderwijs waar de onderwijzers en leraren – mannen - verdwenen zijn. Het is bewezen dat de schoolprestaties van jongens geleidelijk slechter worden en dan wordt gewezen naar de dames die in de klas vooral rust en orde vragen, empathie, geen harde dialogen en zeker geen ruwe spelletjes. Jongens zijn niet meer levendig tegenwoordig maar “druk”. Klinisch psycholoog Jeffrey Wijnberg wees erop dat een moderne jongen in Nederland minstens ADHD en anders wel PDD-NOS heeft als ie een beetje wild doet, want normaal jongensgedrag mag niet omdat het tegen de correcte opinie ingaat dat jongens en meisjes niet alleen gelijkwaardig maar ook gelijk zijn, want buiten wat uiterlijke kleinigheden zijn er volgens de poco’s geen verschillen. Nederland is daarenboven
al een paar generaties in de ban van het doorbrave “overlegmodel” dat ook thuis moet heersen en waarbij de afkeuring van familie, vrienden, kennissen en buren groot is als er niet democratisch overlegd wordt zodra de kleuter in staat is één verstaanbaar woord uit te brengen.
Echt slecht Een gevolg van de hele discussie was ook de appreciatie van het Europees Kampioenschap voetbal voor vrouwen. Alom werd de loftrompet gestoken over de sportiviteit, de minder vuile fouten en het ontbreken van de ‘commedia dell’arte’ die het mannenvoetbal teistert. Ook de tactische slimheid werd geprezen. Daarenboven stelt het Nederlands mannenvoetbal niets voor en na twee maanden rust begint het te kriebelen en dus werd het vrouwenvoetbal tot een grote soufflé opgepompt. Natuurlijk zeiden een paar spelbrekers dat het herenelftal hun vrouwelijke tegenvoeters gemakkelijk met 15-0 inmaakt. De verontwaardigde ah’s en oh’s galmden door de lucht toen ons aller Aad de Mos “ik word niet warm van het niveau” zuchtte, en zwollen aan tot orkaansterkte toen Nederlands populairste analyst René van der Gijp besloot met: “Ik vind het echt slecht en kan er geen vijf minuten naar kijken.” Uiteraard heeft Gijp gelijk, maar die ploert heeft bij Voetbal Inside al eens een grap durven maken over homo’s. Pardon, u moet tegenwoordig uw tong breken op LBGT’s, want homo is discriminerend.
Willem de Prater
Sociale hoogbouw Nieuw Gent niet brandveilig De Gentse socialehuisvestingsmaatschappij WoninGent meldt dat ze, na de dodelijke brand in de Londense Grenfell Tower, haar sociale woningen grondig gaat controleren op brandveiligheid. Ze heeft al enkele steekproeven gedaan en daaruit blijkt dat er “toch wel wat problemen zijn”. Wie niet beter weet zou denken: goed van Woningent. Maar de waarheid is enigszins anders. Deze huisvestingsmaatschappij weet maar al te goed dat er problemen zijn.
hallen en gangen. Wat hersteld wordt of vernieuwd, wordt binnen de kortste keren weer kapotgemaakt. Minder sociale werkers en wat meer politie en meer veiligheid, dat is er dringend nodig, of alle investeringen zullen verloren moeite zijn.
vorig jaar geconfronteerd met deze ernstige gebreken. Dat er ondertussen nauwelijks iets is gebeurd, vind ik onvoorstelbaar. Men neemt hier onverantwoorde risico’s. De recente tragedie in de Londense Grenfell Tower toont aan dat inzetten op brandveiligheid van cruciaal belang is.” Mevrouw De Clercq besluit: “Ik roep het stadsbestuur op om onmiddellijk maatregelen te nemen, in het belang van de sociale huurders en vóór er ongelukken gebeuren.” En kijk, enkele dagen later laat WoninGent weten dat ze al hun woningen gaan controleren op brandveiligheid. Toeval? Dat de toestand zo erbarmelijk is, ligt aan het slechte beheer van deze door socialisten gedomineerde huisvestingsmaatschappij. In de raad van bestuur zitten uitsluitend leden van de meerderheid, de oppositie wordt er angstvallig buiten gehouden. Het gaat niet enkel om de slechte financiële toestand en het gebrekkig onderhoud, maar ook om het torenhoge probleem van vandalisme in de woonblokken. Er zijn velerlei sociale projecten voorzien op kosten van de stad Gent. Onder meer samenlevingsopbouw is er al jaren actief. Dat houdt drugsgebruikers, krakers en andere amokmakers niet tegen. Die hebben vrij spel in de trap-
Een nieuwe week, een nieuw Gents kraakverhaal (De Standaard 29 juni, “Ik woon hier nu, zei ze, en ze deed de deur weer dicht”). Deze keer gaat het om een bewoond appartement op de Rooigemlaan. Verhuurd met een geregistreerd huurcontract, maar door Roma ingenomen toen de bewoners op vakantie
Bewoners klagen al jaren de toestand aan. Vooral in de hoogbouw, zoals op Nieuw Gent, is het dramatisch. In mei vorig jaar hield Isabelle de Clercq (N-VA) een vlammende interpellatie in de gemeenteraad over de slechte toestand in de woontorens. Ze toonde een reeks sprekende foto’s. De branddetectiecentrale kapot op de grond, afgerukte brandhaspels, ontbrekende blusapparaten, defecte noodverlichting, kapotte deuren, vuilnis en afval in de gangen, geblokkeerde nooduitgangen… Kortom, de brandveiligheid van het gebouw waar 500 tot 600 mensen wonen, was absoluut niet in orde.
“Onverantwoorde risico’s” In juni dit jaar ging ze opnieuw kijken. In een persbericht schrijft ze dat de toestand nauwelijks verbeterde: “De lijst gebreken is schokkend: defecte branddetectiecentrale, geen rookdetectors in de bewoonde delen, geen brandwerende deuren aan de appartementen, permanent openstaande compartimenteringsdeuren, niet goed sluitende brandwerende deuren, blootliggende elektrische leidingen, ontbrekende blusapparaten, en geen situatieplannen of richtlijnen bij brand. Ik heb het stadsbestuur tijdens de gemeenteraad van mei
Gent, kraakstad
Waalse regering met een ruraal karakter De nieuwe Waalse regering onder leiding van Willy Borsus (MR) telt zeven in plaats van acht ministers. Er is geen enkele excellentie in de MR-cdH-coalitie die in één van de grote Waalse steden woont. Wallonië mag dan een zeer rurale regio zijn, de politieke kopstukken kwamen tot voor kort steevast uit grote steden als Charleroi, Bergen, Luik of Doornik. Denken we maar aan de Waalse PS-minister-presidenten Di Rupo (Bergen), JeanClaude van Cauwenberghe en Paul Magnette (Charleroi) en Rudy Demotte (Doornik). Guy Spitaels (Aat) kwam uit een middelgrote stad. Robert Collignon, in de tweede helft van de jaren negentig de bewoner van het Naamse Élysette, was een uitzondering. Hij was afkomstig van het landelijke Amay (zo’n 14.000 inwoners). In de vorige Waalse regering, onder leiding van Paul Magnette, woonden ook de vakministers in grote steden zoals Luik (Jean-Claude Marcourt) en Namen (Maxime Prévot en Eliane Tillieux). Met Willy Borsus (MR) als minister-president is het landelijke Wallonië opnieuw sterk vertegenwoordigd. Borsus werd 55 jaar geleden geboren in het dorpje Pessoux, een deelgemeente van Ciney op de grens tussen de provincies Namen en Luxemburg. Hij groeide op in het landbouwbedrijf van zijn ouders in het gehucht Mehogne. In de gemeenteschool van Pessoux werden de verschillende klassen samengevoegd. Borsus woont nu in Somme-Leuze vlakbij Durbuy, een dorpje dat 5.500 inwoners telt.
De andere nieuwe Waalse ministers komen uit het rurale Wallonië. Minister van Economie Pierre-Yves Jeholet is van Herve, bij de cdH komt Carlo Di Antonio uit Dour en René Collin, de minister van Landbouw, is van Marche-en-Famenne. Valérie de Bue (MR, binnenlands bestuur) komt uit de provinciestad Nijvel. Alda Greoli (cdH, sociaal beleid) is de uitzondering. Zij zou zich in Luik vestigen. Een speciale vermelding verdient Jean-Luc Crucke, minister van Begroting. De MR-minister is burgemeester van Frasneslez-Anvaing, een groene long net over de taalgrens ten zuiden van de faciliteitengemeente Ronse. Crucke, in Ronse geboren en achterneef van de voormalige SP-burgemeester Orphale Crucke, is perfect tweetalig maar een verdediger van de faciliteiten in Ronse. Wel is het zo dat hij veel Vlamingen net over de taalgrens naar zijn gemeente heeft gelokt. Landelijk, goedkope gronden en… weinig allochtonen in tegenstelling tot het nabije Ronse.
Toeval Dat weinig ministers in de grootsteden wonen, kan puur toeval zijn. Maar met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 is dat niet onbelangrijk. De MR en de cdH gaan
waren. Het heeft de eigenaar zes maanden gekost om de krakers er te laten uitzetten. Ze lieten er een stinkende puinhoop achter. Ook deze keer kenden de krakers goed hun rechten dankzij de stedelijke buurtstewards, die in Gent Roma begeleiden. In de krant legde een van die ambtenaren uit dat het te begrijpen was dat de woning vuil was, want “als ze uitgezet worden moeten ze vaak heel snel vertrekken, waardoor ze hun spullen allemaal moeten achterlaten. Ze doen dat niet met opzet”. Wij denken dan maar dat het door hun grote haast was dat ze de deurklinken en plinten meenamen, per abuis.
Mathildis
Li bia bouquet
ervan uit dat de PS moeilijk uit de grote steden te verdrijven zal zijn. Dus richten ze zich meer op het platteland. Momenteel heeft de MR al meer burgemeesters in Wallonië dan de PS. De sfeer bij de Franstalige liberalen is trouwens uitgelaten. Ze hadden nooit gedacht dat ze de PS in Wallonië zo gemakkelijk van de machten konden verdrijven. De as MR-cdH lijkt een voorafname van de coalities na de verkiezingen van 2019. Het is ook zo dat de MR-politici die bij de federale regeringsvorming van 2014 naast een ministerpost hebben gegrepen, nu beloond worden. Opvallend daarbij is, dat nog altijd rekening wordt gehouden met de evenwichten tussen de clan-Reynders en de clanMichel. Met Willy Borsus wordt een vertrouweling van de familie Michel in Namen geposteerd. Pierre-Yves Jeholet, de nummer twee van de regering, is een intimus van Didier Reynders. Valérie de Bue komt uit Waals-Brabant, het wingewest van de Michels. Als compensatie is met Jean-Luc Crucke een onvoorwaardelijke fan van Reynders de regering binnengestapt. Federaal is met Denis Ducarme (Landbouw, KMO’s en Middenstand) ook een Michel-vertrouweling als opvolger van Borsus tot de regering toegetreden. De MR-cdH-coalitie spreekt over een nieuwe politieke cultuur, maar op het vlak van electorale en interne politieke evenwichten is er nog niet veel veranderd.
Picard
8
De wereld rond
3 augustus 2017
Een militaire optie voor Noord-Korea? Na de zoveelste lancering van een raket richting Japan nemen de spanningen tussen Noord-Korea en de Verenigde Staten verder toe. President Donald Trump hekelt de lakse houding van China, Noord-Korea’s enige bondgenoot. Stevenen we af op een militaire confrontatie in de regio, waar grootmachten VS, Japan en China bij betrokken zullen zijn? De kans blijft klein. Maar Trump kan gokken. Zoals J.F. Kennedy met de Cubacrisis. Kennedy dreigde en Castro en Chroetsjov moesten toen inbinden. Het Noord-Koreaanse regime van Kim Jong-Un zou vorige week voor de tweede keer met succes een intercontinentale raket hebben gelanceerd. Volgens Pyongyang is het voortaan mogelijk om vanuit Noord-Korea het hele Amerikaanse grondgebied te raken. Overdreven? Wellicht. Amerikaanse experts denken dat een raket Los Angeles en Chicago kan raken, maar zeker niet New York en Washington. Wat niet belet dat de ergernis en bezorgdheid over het optreden van ‘Maarschalk’ Kim Jong-Un in de VS toeneemt. Niet zozeer voor de Amerikaanse grootmacht zelf, wel voor de bondgenoten Japan en Zuid-Korea. Wat als Kim Jong-Un het in zijn hoofd haalt één van die landen aan te vallen? De NoordKoreaanse dictator mag dan in West-Europa (Zwitserland) gestudeerd hebben, hij blijft onvoorspelbaar.
China blaast warm en koud Noord-Korea dreigt de regio lange tijd de destabiliseren en dat ergert de VS. De Amerikaanse president is van oordeel dat China te weinig doet om Noord-Korea in de pas te doen lopen. Trump en zijn entourage kiezen bij internationale betrekkingen vaak voor realpolitik. Op andere grootmachten mag kritiek worden geuit, maar als puntje bij paaltje komt, moet je ermee praten, al is het maar uit eigenbelang. Dat is wat Trump deed toen hij de Chinese leider Xi Jinping een aantal maanden geleden in zijn resort in Florida uitnodigde. De Chinese nummer één en zijn echtgenote waren in de
wolken toen de dochter van Ivanka Trump een Chinees lied voor hen zong. De harde commerciële anti-China-verkiezingscampagne van Trump leek voltooid verleden tijd. Machthebbers vinden elkaar snel, zo leek het. Maar Trump is naar eigen zeggen ontgoocheld in de houding van Peking ten opzichte van Noord-Korea. Het land van de draak blaast warm en koud. Er zou diplomatieke druk worden uitgeoefend om Kim Jong-Un zijn raketprogramma te laten stopzetten, maar de Amerikanen geloven er niet veel van. Als het zo voortgaat, is Noord-Korea binnen vijf jaar in staat een raket met een kernkop te lanceren. China doet te weinig om dat te vermijden, is in Washington te horen. Het enige Chinese optreden situeert zich in de economische sfeer. Noord-Korea kan enkel overleven door de export van steenkool naar China. Dat verklaart waarom de Noord-Koreaanse economie in 2016 met 3,6 procent is gegroeid (cijfers afkomstig uit Zuid-Korea), terwijl veel EU-landen al blij mogen zijn met een groei van 1,5 procent. Reden was de toename van de steenkoolexport met 12 procent richting China. Echter, sinds begin dit jaar zou China zijn aankopen van Noord-Koreaans steenkool met 75 procent hebben verminderd. Kwestie van druk te zetten op Kim Jong-Un. Of dat veel zoden aan de dijk zal zetten, is twijfelachtig. Vier op de tien Noord-Koreanen zijn ondervoed en de boycot zal hun toestand niet doen verbeteren. Daar trekt de “Grote Zon van de 21ste eeuw”, zoals de Noord-Koreaanse leider zich laat noemen, niets van aan.
Diplomatieke valies De Cubacrisis bis? Wat moet de VS dan met de Noord-Koreaanse dreiging aanvangen? De Britse historicus Niall Ferguson kwam met vier opties op de proppen. Drie ervan zijn al niet meer aan de orde. Eén: toenadering zoeken tot Noord-Korea. Het werd in het verleden al geprobeerd, maar dat bleek hopeloos. Optie twee: sancties. De VS doen het (en deden het onder Barack Obama), China probeert het. Nutteloos, zo blijkt. De derde optie is China onder druk zetten om Kim Jong-Un te doen inbinden. Maar dat gebeurt te weinig. Niall Ferguson vindt optie vier dan ook onvermijdelijk: dreigen met een militaire actie tegen Noord-Korea. Is dit realistisch? Het grote risico is dat Zuid-Korea als vergelding wordt aangevallen. Niet met grondtroepen, wel met bombardementen. Is het dat wel waard? Voor sommige Amerikanen wel. Alles hangt af van de reactie van China. Zal dit leiden tot een groot conflict in de regio? Peking beschouwt de Chinese Zee inderdaad meer en meer als haar eigen zee. Volgens Ferguson kunnen de VS toch de gok wagen en de (militaire) spierballen rollen. Zoals J.F. Kennedy in 1962 deed tijdens de Cubacrisis. Niemand dacht dat de VS openlijk de confrontatie zouden aangaan en een blokkade zouden instellen om de in Cuba gestationeerde Russische raketten te isoleren. De Amerikaanse president deed het. Fidel Castro noch Sovjetleider Nikita Chroetsjov durfden te kiezen voor een oorlog. In een vergelijkbaar chickengame tussen Trump enerzijds en Kim Jong-Un/Xi Jinping anderzijds, zouden de VS wel eens als winnaars uit de zenuwoorlog kunnen komen. Wil China zijn handelsrelaties met het Westen op het spel zetten voor een balorige en obese dictator? Dan toch liever Kim Jong-Un laten vallen, denkt Peking misschien. AV
Buitenlands spervuur Dappere journalist
Schending van de scheiding?
Soms, heel zelden, zijn er echt dappere journalisten, die oprecht de waarheid zoeken en daarbij grote risico’s nemen, zoals Björn Stritzel van het Duitse Bild. In samenspraak met de veiligheidsdiensten deed hij zich voor als een kandidaat-jihadist en hij zocht al chattend contact met een rekruteerder van IS. Hij kreeg de gebruikelijke propagandavideo’s te zien, hij kreeg instructies over het gebruik van messen en de keuze van “zachte” doelwitten voor beginnelingen: “Ga naar een bejaardentehuis, dat is het gemakkelijkste.” Toen Stritzel vroeg of dat vanuit islamitisch oogpunt wel toegelaten was, kreeg hij een duidelijk antwoord: “Ja, insjallah. Of ga naar een klooster of een kerk. […] Geloof me, het zal hun harten met terreur vervullen, want iedereen kan dat doen. Het zal ook andere moslims aansporen dat na te volgen en dan zullen jullie de passende beloning krijgen.” Hij bedoelde natuurlijk een beloning in het islamitische paradijs. Toen zei Stritzel dat hij te onhandig was om iemand te doden. Maar de rekruteerder reageerde met een ijzingwekkend advies: “Vertrouw op Allah. Het is heel eenvoudig. Ga gewoon een hospitaal binnen… Neem een bos bloemen mee en ga naar de afdeling intensieve zorgen, waar de zwaar zieken zijn. Dan kun je hen in alle rust afslachten. Heel kalm.”
Het Poolse parlement heeft via normale democratische procedures een wet goedgekeurd waardoor rechters benoemd kunnen worden met een gewone parlementaire meerderheid. Voor de mandarijnen van de EU was dat een voorwendsel voor een nieuwe hetze tegen Polen, waarbij gedreigd werd met juridische procedures en het intrekken van subsidies. Met tremelo’s van verontwaardiging beweren de EU-potentaten dat Polen het beginsel van de “scheiding der machten” van tafel heeft geveegd. Dat is een stok om de hond mee te slaan. In werkelijk gaat het om de Poolse weigering zijn grenzen open te stellen voor moslims. De scheiding der machten is inderdaad een basisbeginsel van alle democratische rechtsstaten, maar dat wordt nergens consequent toegepast. Als men dat principe blindelings toepast, moet men rechters laten benoemen door andere rechters, via een systeem van eeuwigdurende coöptatie, zonder inmenging van de regering of het parlement. Dat zou leiden tot het ontstaan van een juridische kaste die alleen zichzelf in stand houdt en volledig los staat van samenleving. Dan krijgt men pas écht wereldvreemde rechters. Dat is niet haalbaar en niet wenselijk.
Werktuig van politiek Zelfs in westerse landen is de scheiding der machten grotendeels fictief. De uitvoerende en de wetgevende macht beslissen overal over de benoeming van rechters. Alleen in de VS worden sommige rechters rechtstreeks verkozen. Maar de leden van het Opperste Gerechtshof worden aangeduid door de president. In België worden parketmagistraten benoemd door de koning, in praktijk dus door de regering. De vrederechters, de rechters in de rechtbanken, de raadsheren in de hoven en bij het Hof van Cassatie, de eerste voorzitters van de hoven en de voorzitters van de rechtbanken worden ook door de regering benoemd, maar op voordracht van de “Benoemings- en aanwijzingscommissie van de Hoge Raad voor de Justitie”, die slechts voor de helft uit magistraten bestaat, en die in praktijk een afspiegeling is van de machtsverhoudingen tussen de grote politieke families. Leden van het Bundesverfassungsgericht worden benoemd door de Bondsraad en de Bondsdag. Dikwijls zijn die opperrechters voormalige politici, soms zelfs ex-minister-presidenten van deelstaten. Allerminst echt onafhankelijk dus. Het gerechtelijk apparaat is bijna overal een werktuig in handen van de domi-
nante politieke machten. In de EU is het nog erger. De rechters van het Hof van de Europese Unie in Luxemburg worden benoemd door de regeringen van de lidstaten. Allemaal puur politieke benoemingen. Idem voor de rechters van het Mensenrechtenhof in Straatsburg. Die worden benoemd door de “parlementaire assemblée” van de Raad van Europa. Wat verwijt men de Polen eigenlijk?
worden. Sinds 1990 werden zestig verdachten vermoord nog voor hun proces ten einde was. Soms zijn de slachtoffers van zulke processen christenen, maar dikwijls ook moslims of ahmadiyya’s, die als ketters beschouwd worden. Zelfs politici die kritiek leveren op die misdadige wet worden vermoord.
Facebookcensuur
De leden van de islamitische “rape gang” die in Rochester jarenlang ongestraft blanke meisjes kon verkrachten, folteren en prostitueren terwijl politie, justitie en sociale diensten alle waarschuwingen en aanklachten negeerden, kregen tijdens hun proces een miljoen pond aan overheidsgeld voor juridische bijstand; om hun advocaten te betalen. Sommige slachtoffers waren niet ouder dan dertien, maar dat is in de islam helemaal geen probleem: het islamitisch recht voorziet geen leeftijdsgrens voor seks met meisjes. Nu hebben die verkrachters, beulen en pooiers nog eens 1,1 miljoen pond aan juridische bijstand gekregen om zich voor de rechtbank te verdedigen tegen pogingen hun Britse nationaliteit in te trekken, zodat zij het land uitgezet kunnen worden. Met een misselijkmakend cynisme beroepen hun advocaten zich daarbij op artikel 8 van de Europese Conventie voor Mensenrechten, die het recht op familieleven garandeert. Als deze misdadigers uitgewezen worden, zouden hun families daar onder lijden…
Mark Zuckerberg, de opperayatollah en oppercensor van Facebook, beloofde in 2015 al aan bondskanselier Angela Merkel dat hij alle “hatespeech” op Facebook keihard zou censureren. En dat deed hij. Dat ging natuurlijk niet om de islamitische “hatespeech”, wel om de kritiek van rechtse groepen als Pegida en AfD op het uitleveren van Duitsland aan 1,4 miljoen moslims en Afrikanen. Onlangs deed Facebook een vergelijkbare belofte aan de genocidaire islamitische staat Pakistan: alles wat de Pakistaanse regering als “godslastering” beschouwt, zal op Facebook gecensureerd worden. Intussen zijn al 62 “godslasterlijke” webpagina’s gecensureerd. Dat is ongeveer 85 procent van wat de Pakistanen hebben geëist. In Pakistan staat op “godslastering” of belediging van de profeet de doodstraf. Heel dikwijls worden mensen zonder enige vorm van proces gelyncht of vermoord als ze van godslastering beschuldigd
De mensenrechten van verkrachters
De hel van Montretout (1) Rond Marine Le Pen is het na haar nederlaag bij de presidentsverkiezingen relatief stil geworden. Nicht Marion Maréchal-Le Pen heeft de politiek tijdelijk verlaten. Vader Jean-Marie Le Pen is bijna 90 jaar en wordt steeds discreter. Toch blijft de fascinatie voor de familie Le Pen groot. Getuige daarvan een boek over Montretout, het kasteeltje ten westen van Parijs dat jarenlang de uitvalsbasis was van de familie. Een ‘hôtel particulier’ van 430 m² op de hoogten van SaintCloud met een uitzicht op Parijs: het kasteel van Montretout is sinds eind 1976 het ‘adelaarsnest’ van FN-oprichter JeanMarie Le Pen. Het gebouw, ooit eigendom van Napoleon III, is onlosmakelijk verbonden met de politicus en zijn familie. Ook anno 2017. Ondanks interne vetes wordt het domein vandaag niet alleen bewoond door Jean-Marie Le Pen maar ook door ex-vrouw Pierrette Le Pen en dochter Yann Le Pen. Marion Maréchal-Le Pen heeft er het gros van haar jeugd doorgebracht. Marine Le Pen heeft er jarenlang gewoond. Over de Le Pens en Montretout heeft Le Parisien-journalist Olivier Beaumont een meeslepend boek geschreven: Dans l’enfer de Montretrout (Flammarion, 350 bladzijden, 20 euro).
Na de bom Alles begon in de nacht van 1 op 2 november 1976. Toen werd een bomaanslag gepleegd op het appartement van JeanMarie Le Pen in het 15de arrondissement. Naar de identiteit van de daders blijft het nog altijd gissen. Extreemlinks? Tegenstanders uit de eigen entourage van Le Pen? Jean-Marie Le Pen (toen nog met ooglapje) was in 1976 een relatief onbekende politicus. Zijn enige echte wapenfeit was zijn passage eind jaren vijftig in de Assemblée Nationale als vertegenwoordiger van de
Si la France m’était contée poujadisten. Later nam hij deel aan een paar presidentsverkiezingen, maar zonder succes. Als voorzitter van het Front National was hij halverwege de jaren zeventig eerder een curiosum, en zijn partij was de vergaarbak van ex-petainisten, nostalgici van Algérie Française, anticommunisten,… Voor veel politici zou zo’n aanslag het signaal zijn om ermee te stoppen. Niet voor Le Pen. De mislukte bomaanslag geeft hem extra energie. En vooral: Le Pen was net een rijke erfgenaam geworden, waardoor hij niet meer hoefde te werken; van dan af kon hij zich volledig op zijn politieke carrière werpen. Hij is de enige erfgenaam van de eind september 1976 overleden Hubert Lambert, een schatrijke telg uit een familie van cementfabrikanten. Lambert was royalist en maurrasien, en hij had een grote bewondering voor Le Pen. Hij duidde hem aan als enige erfgenaam. Naast enorme geldbedragen erft Le Pen Lamberts kasteeltje van Montretout in Saint-Cloud, ten westen van Parijs. Na de bomaanslag betrekt de familie Le Pen het huis van Lambert. ‘La maison du diable’ zullen dochters Marie-Caroline, Yann en Marine zeggen. Alles in het gebouw ademt nog de aanwezigheid van de eenzaat Hubert Lambert: muf en oubollig. In de loop van de jaren zou Le Pen amper renovaties doorvoeren. Maar Montretout wordt wel de uitvalsbasis voor het Front National, dat vanaf de Europese verkiezingen van 1984 in Frankrijk een politieke factor van belang wordt. Montretout is niet alleen de woning van de Le Pens, het is ook het hoofdkwartier van de partij. Een echt privéleven is er voor Le Pens echtgenote Pierrette en de drie dochters niet mogelijk. Voor Pierrette is dat psychologisch zwaar om dragen. Ze overweegt een echtscheiding. Om dat te vermijden, schakelt Jean-Marie Le Pen een vriend in: de voormalige Waalse SS’er Léon Degrelle. Die schrijft vanuit Spanje een brief naar Pierrette
Fort Brittannia heeft bressen en bolwerken De Brexit en de aanpak ervan, of het gebrek aan aanpak, van Theresa May is een dikke soep. De vreugde en de vrees om de toekomst wisselen zoals het Belgische kwakkelweer. Voorstanders van de Brexit reageerden opgetogen op het nieuws dat het Duitse BMW zijn elektrische Mini’s zal bouwen in Oxford. Een bewijs vinden zij het, dat de Brexit geen breuk is in de industriële en commerciële betrekkingen tussen het eiland en het vasteland. BMW bouwt elektro-Mini’s in het Verenigd Koninkrijk en dat past wonderwel bij de beslissing van de Britse regering om na 2040 aldaar geen benzine- of dieselauto’s meer te laten verkopen. De Britse minister van Economische Zaken reisde tweemaal naar München om het dossier van zijn land te verdedigen tegen de concurrentie van onder meer Nederland. In Born, Limburg, wordt reeds een hybride Mini gebouwd. Ook Leipzig had een oog op die elektrische kar, want daar worden reeds de BMW-2-Serie Active Tourer en de BMW i3 vervaardigd. Raar aan de beslissing pro Oxford is dat BMW zich een sterke tegenstander toonde van de Brexit en waarschuwde voor de gevolgen. Londen glundert.
Belangrijke markt Wat zou de redenering zijn? Dezelfde die nog meer ondernemingen ertoe zal brengen om de bruggen met de Britten niet op te blazen. Het Verenigd Koninkrijk is en blijft een belangrijke markt, het land is na Duitsland de grootste economie van West-Europa. BMW was één trofee, en vorige week volgde een tweede: Amazon heeft besloten zijn onderzoeksafdeling in Londen uit te breiden en werft daar 450 werknemers aan. Die twee
Künzelsau Kent Nagano, niet de eerste de beste dirigent, heeft beukend, blazend, strijkend de Würth Philharmoniker tot leven gewekt. Künzelsau hoorde zijn nieuwe aanwinst tijdens een openluchtconcert met als hoofdschotel de compositie Harmonielehre van de Amerikaanse musicus John Adams. Het filharmonieorkest in de Zuid-Duitse heuvels is er dankzij Reinhold Würth, de 82-jarige miljonair, en zijn wereldwijde handel in bevestigings- en montagemateriaal. Würth en zijn creatie zijn typische voorbeelden van de Mittelstand, letterlijk, de middenstand. Echter, denk dan niet meteen aan de slager, de bakker en groenteboer. In Duitsland omvat die professionele klasse niche-ondernemingen met een
Operatie Bonne-Maman Le Pen repliceert dat zijn ex-vrouw (de scheiding is in 1987 een feit) maar “moet gaan poetsen als ze geld wil verdienen”. Daarop reageert Pierrette Le Pen met een naaktsessie – als poetsvrouw – in het mannenblad Playboy. Playboy bereidt alles in het geheim voor en noemt dit ‘opération Bonne-Maman’ (operatie grootmoeder). Pierrette is bijna 50 jaar wanneer ze naakt poseert. Voor Marine Le Pen is dat alles een zware schok, waar ze niet meer aan herinnerd wil worden. Het leidt tot een jarenlange breuk tussen enerzijds Le Pen en zijn dochters en anderzijds Pierrette. De spanningen tussen beide clans leiden tot een luguber verhaal dat Olivier Beaumont in zijn boek neerpent: bij haar vertrek uit Montretout had Pierrette Le Pen het reserve-exemplaar van een glazen oog van Jean-Marie meegenomen. Wel was ze vergeten de urne met de as van haar moeder mee te nemen. Later werden het vals oog en de urne via de advocaten van de kemphanen geruild. De familie Le Pen leek almaar meer op de Amerikaanse Addams-family uit de gelijknamige komische horrorserie op tv. De zaak-Pierrette had weinig impact op de politieke carrière van Le Pen. Hij en zijn Front National groeiden gestaag. Montretout trok meer en meer mensen aan. Le tout Paris kwam er feesten. Daarover volgende week meer. Salan
engeland kunnen zijn dat Dublin, waar prestigieuze financiële gebouwen leegstaan, een uitwijkhaven wordt voor Londense geldhuizen. Voor kleine bedrijven met lage marges dreigen meer kosten. Wordt het dus een zachte of een harde grens tussen het VK en de Ierse Republiek? Niet alleen uitvoerders, bankiers en financiers trekken aan hun haar, ook de politici zijn bezorgd. Het lidmaatschap van de EU van Ierland en Groot-Brittannië zette een deksel op de kwestie van een Ierse of Britse identiteit. Een onderzoekster van Ulster University verwoordde het zo: “De EU haalde de grens uit de Ierse politiek, maar de Brexit heeft haar opnieuw daarin geduwd.”
Guinness Als u bier lust en een fijnproever bent, dan nipt u af en toe aan een zwarte pint Guinness, want Guinness is good for you. Door de Brexit dreigt u er wel meer voor te zullen betalen bij uw cafébezoek. Guinness is Ierlands bekendste product. Het wordt gebrouwd in Dublin in de St James Gate Brewery, dat een hele wijk doet geuren naar mout en hop. Voor de stout naar Europa en de VSA wordt getransporteerd, vertrekt het in tankwagens “silver bullets” genoemd - naar Belfast om er in blikjes en flessen gegoten te worden. Nadien gaat het terug naar Dublin voor de uitvoer. Guinness vreest dat de “zilveren kogels”, die 13.000 keer per jaar de flinterdunne grens oversteken, minstens per beurt een halfuur langer zullen rijden, wat jaarlijks 1,3 miljoen euro zou kosten (100 euro per trip). Guinness is niet alleen. Ook het populaire Bailey’s Irish Cream, waarvan de bestanddelen driemaal over de interne Ierse grens gaan voor zij in de fles belanden, dreigt een duurdere slok te worden.
John Bull
Bei uns in Deutschland wereldwijde reikwijdte. De première van de Würth Philharmoniker was op 21 juli en het orkest treedt internationaal voor de eerste maal op in een zomerse reeks in Amsterdam. In een gebouw van staal en glas in de heuvels ligt het Carmen Würth Forum van de vermaarde architect David Chipperfield. Reinhold Würth gaf het kunstenforum als geschenk aan zijn vrouw Carmen bij haar tachtigste verjaardag. Künzelsau heeft er meteen een muziekzaal bij, met 600 zitplaatsen en een grote zaal voor congressen en conferenties. De plannen om de site te vervolledigen met een museum zijn niet doorgegaan. Reinhold Würth bezit een verzameling van 17.000 beelden en doeken. Ondanks die overdaad zeggen zijn intimi dat hij meer houdt van klassieke muziek dan van beeldende kunst. Een motto van Würth is een zin van de dichter Heinrich von Kleist: “Ich betrachte die Musik als die Wurzel aller übrigen Künste.” “Der Reinhold” is geen amateur, hij beoogt dat zijn orkest zich over enkele jaren kan meten met het beste wat in Duitsland voorhanden is. De muziekliefhebberende ondernemer is de tweede generatie van de onderneming Würth. Op zijn 14e was hij de tweede werknemer van zijn vader in diens handel in moeren en schroeven. Vader overleed jong en zoonlief zette de commercie voort; hij had bij diens dood twee personeelsleden. Vandaag heeft Würth 73.000 werknemers, een jaaromzet van 12 miljard euro en recent een winst van 500 miljoen euro. Reinhold Würth vaart met een van de grootste plezierboten van Duitsland en hij vloog zelf met een van zijn vijf toestellen tot een oogkwaal hem dat onmogelijk maakte.
Verzamelaar Een halve eeuw geleden begon de baas kunst te verzamelen.
FRANKRIJK
met de aanbeveling haar man trouw te blijven. Het helpt niet. Op 10 oktober 1984 verlaat Pierrette Le Pen Montretout. Voor Jean-Marie en de dochters is dat een schok. Zeker wanneer de echtscheiding een vechtscheiding wordt en alles in het lang en in het breed in de media wordt uitgesmeerd. Pierrette Le Pen beschuldigt haar man ervan een antisemiet te zijn en ze klaagt erover dat ze geen onderhoudsgeld krijgt.
Right or wrong
leuke beslissingen, die ingaan tegen het pessimisme om de Brexit, kunnen niet verhullen dat de Britse economie ploetert. Fort Brittannia vertoont bressen, echter metselt aan een nieuwe en ambetante muur, een bolwerk, tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek. Toen ik er passeerde in de jaren zeventig, in volle Troubles, was het zwaar om vanuit de republiek door te stoten naar Eire, ook voor de rugzaktoerist die ik was. De Britse grenspolitie, ondersteund door militairen, met goed in het zicht geplaatste wachttorens en schijnwerpers, was nors en achterdochtig. Men keek met spiegels onder de voorbijschuivende auto’s, laadde koffers, rugzakken en kinderwagens uit, op zoek naar wapens en explosieven. Vandaag is dat lokale IJzeren Gordijn weg, en zie je alleen dat je de grens oversteekt door het veranderen van de kleuren van de verkeerssignalisatie. Echter, de burgers van de Britse en de Ierse kant van het Groene Eiland vragen zich af of dat zo zal blijven na de Brexit. De Ierse Republiek en Noord-Ierland zijn lid van de EU, maar de Brexit verandert, zoals voor de rest van het Verenigd Koninkrijk, dat statuut voor die hoek van Ierland. Na de Brexit zal de Noord-Ierse grens de enige landgrens zijn tussen het VK en de EU. Ierland is getroebleerd door het vooruitzicht van de Brexit. De Ieren hebben hun export en economie sterk gediversifieerd de voorbije veertig jaar, en zeker sedert het einde van de Noord-Ierse burgeroorlog, die eindigde met het Good Friday Agreement van 1998. Toch blijft het VK de grootste klant van Ierland. En de beweging is wederzijds. Het VK exporteert meer naar Ierland dan zijn uitvoer naar Brazilië, India, Japan en ZuidAfrika opgeteld. De Ierse Senaat vreest dat de Brexit 3,5 procent zal afknabbelen van het bruto binnenlands product (trouwens, hetzelfde percentage waar de Britten voor vrezen). Positief zou
De dirigeerstok van Würth Bol per auto van Antwerpen naar Eindhoven en kijk in Turnhout links en rechts van de autoweg: links werkt het bedrijf Würth, rechts brouwt Soudal zijn fijnchemie. De hoofdstad van de Kempen is geen cultureel Mekka en wie sedert enkele jaren het kunstenvlammetje mee levend houdt, is de firma Würth, zij heeft een toonzaal voor schilderijen, beeldhouwkunst en meer. Würth wortelt in Duitsland, blijft een familiebedrijf en de eigenaar, Reinhold Würth, de schroevenkoning, is een multimiljonair die zijn euro’s gooit naar de beeldende kunst en sedert kort naar een eigen symfonieorkest. Vic Swerts van Soudal is de muziek zeer genegen en de trotse pa van een pianovirtuoos die op de podia thuis is. Würth en Soudal zijn meer dan zomaar buren. Elke agglomeratie van enige betekenis in Duitsland heeft een theater en een symfonisch ensemble. Iets dergelijks verwacht je niet in het stadje Künzelsau, waar Würth zijn oorsprong en hoofdkwartier heeft.
9
Het nabije buitenland
3 augustus 2017
DUITSLAND
Kwaliteit was zijn eerste oogmerk, wat zich weerspiegelt in de namen die op de doeken staan: Picasso, Baselitz, Christo, Max Ernst… Zijn specialiteit is de twintigste- en eenentwintigsteeeuwse kunst. Die collectie reist langs de veertien vestigingen van de onderneming Würth, in de Lage Landen zijn dat Turnhout en ‘s Hertogenbosch. Een stunt vergelijkbaar met de oprichting van een eigen filharmonie, was de aankoop van een verzameling kunst uit de vroege renaissance van de adellijke familie Fürstenberg. Die toont hij in het bekende toeristische oord Schwäbisch Hall in de Johanniter Kirche. Een Hans Holbein die Würth kocht voor ongeveer 50 miljoen euro is het pronkdoek. Ook de Cranachs, de oudere en de jongere, hangen in de kunstkerk. In Schwäbisch Hall is zij het tweede museum dat Reinhold Würth opende, in samenspraak met de burgemeester, om toeristen te lokken naar het groene, gezonde gebied. De kunstminnende zakenman heeft een driedubbel oogmerk met zijn euro’s voor de kunst. Het geeft de verkoop van de schroeven en moeren, en alles wat daarbij hoort - kijk de catalogus na op internet - een uitstraling die de eerder laagbijdegrondse producten wijd overstijgt. Bovendien zijn de kapitale collecties een dikke matras als de onderneming ooit zou kwakkelen of dringend cash nodig heeft. Sotheby zou erop springen als een kat op een muis. Ten derde is de ‘war on talent’ de oude Würth niet onbekend. De Würth Philharmoniker is een lokkertje voor knappe bollen die anders met een wijde bocht om het gezapige Künzelsau trekken. Wie wil tussen de bergen en in de bossen van Zuid-Duitsland verstoffen? Würzburg en Stuttgart zijn honderd kilometer ver, wat voor een avondje uit met toeKurt Ruegen gevoegde waarde onoverbrugbaar is.
10
Beeldspraak
3 augustus 2017
medialand
Film
Crombez “onder de indruk” van De Wever Over de rel tussen N-VA-partijvoorzitter Bart de Wever en hoofdredacteur van De Standaard Karel Verhoeven kan u elders in dit nummer meer lezen. Maar de reactie van sp.a-partijvoorzitter John Crombez op Twitter was wel eentje om van te snoepen. We citeren letterlijk: “Serieus? ‘Verschillende mails’ naar ‘de redactie’ sturen om ‘de krant’ te laten ‘bijsturen’. Indrukwekkend.” Ten eerste toont deze uitlating aan wat voor een miskleun John Crombez als voorzitter van een politieke partij wel is. Moeten we dan echt geloven dat noch John Crombez, noch één van zijn medewerkers, regelmatig een mailtje naar de kranten plegen om zijn zijde van een verhaal te laten horen? Dan is Combrez blijkbaar nog incompetenter dan hij al leek, want wij denken dat zoiets tot de kerntaken van een partijvoorzitterschap hoort. Ten tweede toont dit aan dat Crombez er blijkbaar geen flauw benul van heeft wat het is om in het huidige persklimaat in Vlaanderen partijvoorzitter van de N-VA te zijn. Want ja, en waarom eet Bart de Wever niet gewoon wat cake, als hij geen brood heeft, nietwaar? Het grote verschil is natuurlijk dat geen enkele journalist in Vlaanderen het in zijn hoofd zou halen een onvertogen woord te schrijven over sp.a’ers. Doet hij dat toch, wordt hij wel op tijd door de rest van de redactie gestopt. En als het per ongeluk toch gedrukt wordt, volgt er al een correctie nog voor John Crombez om een wederwoord heeft kunnen vragen. Of wordt hij gevráágd voor een wederwoord. De desbetreffende journalist wordt even op non-actief gezet, met soms zelfs nog als foefje dat dat zou zijn “om de journalist in kwestie in bescherming te nemen”. Had John Crombez een ons verstand gehad, hij zou gezwegen hebben als vermoord, in plaats van als een stoute kwajongen nog snel een kiezelsteentje te smijten naar de gehangene.
Kloven tussen bevolking, journalistiek en politiek Dan lazen we op de tijdlijn van N-VA’er Karl Vanlouwe veel intelligentere praat (waarbij we toegeven dat we Vanlouwe onrecht aandoen door de lat zo laag te leggen). Karl Vanlouwe stelde op Twitter immers een rake vraag: “Wat zou dieper zijn: kloof tussen politiek en burger of de kloof tussen journalistiek en burger?” We willen daaraan toevoegen dat het probleem veel dieper zit. Want enerzijds is zowel de kloof tussen de politiek en de burger, als de kloof tussen de journalistiek en de burger redelijk problematisch, maar anderzijds zit het met de noodzakelijke kloof tussen de politiek en de journalistiek ook niet helemaal snor. Aan de rechterzijde van de politiek gaapt er immers een ware Grand Canyon tussen de politiek en de journalistiek, terwijl aan de linkerzijde soms amper nog het onderscheid te maken valt tussen journalisten en politici. Het volstaat een paar interviews met politici te lezen of te bekijken om te snappen waarover we het hebben. Bij linkse politici voelen zulke interviews vrijwel altijd aan als gezellige babbels, terwijl rechtse politici al blij mogen zijn als ze niet te veel onderbroken of afgesnauwd worden.
Björn Soenens in het getto Een opmerkelijk stukje dit weekend in de opinierubriek van DeRedactie.be, de webstek van de VRT, van de hand van ‘Amerikawatcher’ Björn Soenens: “Trump heeft gelijk. Journalisten leven in een getto.” Wat is er gebeurd? Is Björn van zijn Democratisch paard gebliksemd, en heeft hij zich nu een lidkaart van de Republikeinse Partij aangeschaft? Had hij in New York een slechte joint gerookt, of slechte paddenstoelen - het is het seizoen niet, Björn! - gegeten? Of gaat het om een zeldzaam geval van zinsverheldering, omdat hij door omstandigheden even niet aan de juiste sterke drank was geraakt?
Zomerfilms
worden. En toch zit die vlegel nog steeds stevig op zijn post in het Witte Huis, en blijft zo’n veertig procent van de Amerikanen hem steunen. Om te huilen, daar in dat getto! Toch is het opmerkelijk dat Björn Soenens de bekentenis uit zijn klavier getokkeld krijgt dat de journalisten in een getto leven, en weinig of geen contact hebben met een groot deel van de bevolking, en dus ook geen voeling hebben met wat er bij hen leeft. Dat valt immers niet alle dagen voor. Als Soenens nu eens zijn eigen artikel zou afdrukken, boven zijn bureau zou hangen, en elke dag eens grondig zou lezen voor hij op antenne zou gaan, dan zou de kwaliteit van de verslaggeving over de Amerikaanse politiek op onze openbare zender er zonder twijfel meteen beduidend op vooruitgaan. Maar anderzijds, wat moeten we denken van volgende passage: “De pers acht zich veel keren slimmer en moreel hoogstaander dan de miljardair-president. En dat is wellicht ook zo. Maar: never demean the other person in the room. Iemand vernederen is nooit een goed idee.” Veel zinnen heeft Björn Soenens dus niet nodig om zichzelf tegen te spreken. Wat met de neutraliteit en de objectiviteit van een journalist die voor een openbare omroep werkt? We citeren Soenens opnieuw: “[Trumps] opvattingen zijn vaak verwerpelijk, bevooroordeeld, opjuttend en ronduit grof.” En een beetje verder maar klagen dat wanneer hij ‘kritisch’ is over Donald Trump, hij meteen verwijten krijgt dat hij een linkse rakker zou zijn. Ja, waar halen de kijkers het! Misschien uit zijn opinieartikels?
Duits mediaonderzoek over asielcrisis Misschien hebt u het in de krant gelezen: een gedetailleerd mediaonderzoek in Duitsland toonde onlangs aan dat de berichtgeving over de asielcrisis van 2015 stevig gekleurd en ronduit ondermaats was. Immigratie door asielzoekers werd veel rooskleuriger voorgesteld dan werkelijk het geval was, en immigratiekritische stemmen kwamen amper aan bod. We vermoeden dat de resultaten van dit onderzoek voor de lezer van deze rubriek niet bepaald een verrassing zullen zijn. We nemen aan dat de reactie van de Duitse journalistenvakbond onze lezers niet zal verrassen. Ja, ze geven toe dat de berichtgeving veel beter, en vooral veel objectiever had gekund, maar ze hadden toch liever gehad dat de resultaten van dit onderzoek stilgehouden werden om… juist… het AfD niet in de kaart te spelen. Blijkbaar kan de journalistenbond in de strijd tegen het AfD zich niet bezighouden met pietluttigheden zoals de neutraliteit en de objectiviteit van de berichtgeving over belangrijke thema’s zoals immigratie en asiel. Dat zegt veel. Overigens, ons viel op hoe afstandelijk ‘onze’ media berichtten over dat Duitse mediaonderzoek. Alsof het om een uitsluitend Duits fenomeen zou gaan, en er in ons land helemaal niets op te merken zou vallen over de berichtgeving over asiel en immigratie. Welke Vlaamse universiteit voert eens een gelijkaardig onderzoek in ons land uit?
Komkommertijd
Wij denken dat de waarheid veel eenvoudiger is. Een week eerder, op 21 juli, publiceerde de Amerikaanse politieke analist en geschiedkundige Thomas Frank een artikel in het Britse The Guardian, met als titel “The media’s war on Trump is destined to fail. Why can’t it see that?” Thomas Frank wierp een knuppel in het linkse hoenderhok. Dat artikel heeft sindsdien ferm de ronde gedaan in het journalistengetto van Björn Soenens. Het opinieartikel van die laatste leest als een vertaling en hervertelling van het opinieartikel van de eerste, maar dan gezongen zoals Soenens gebekt is: met wat meer kromredeneringen, en een pak achterbakser. Maar het thema blijft hetzelfde: al meer dan een jaar jaagt de pers Donald Trump op, en probeert de bevolking zelfs wijs te maken dat hij met de hulp van Rusland verkozen werd, terwijl het eerste bewijs nog gepubliceerd moet
Het is zover, we zijn weer aanbeland in de komkommertijd. Traditioneel wordt die ingezet met een interview met Mark Eyskens (verleden week in De Morgen), en we rekenen erop dat de komende weken Willy Claes, Herman de Croo, en misschien ook Mieke Vogels en Bert Anciaux, de revue zullen passeren. Een nieuwe doorbraak in het onderzoek naar de Bende van Nijvel hebben we verleden week al gehad, en in augustus volgt ongetwijfeld een nieuwe tip in de zoektocht naar de beruchte Rechtvaardige Rechters. Ook een klassieker zijn de zieke kindjes op zomerkamp, en uit de hand gelopen nachtspelen. Hebben we allebei al uitgebreid gehad. Nog een maand wachten, en dan komt de traditionele afsluiter voor de komkommertijd eraan: de eerste schooldag van onze prinsen en prinsesjes. Of zou het dit jaar anders zijn, en krijgen we op 1 september een prinses Betty te zien die eigenhandig een schaap slacht ter gelegenheid van het Offerfeest? Afwachten!
Steun STEUN
BE63 7360 1247 8308 - (BIC KREDBEBB)
BE63 7360 1247 8308
Traditiegetrouw worden in verscheidene Vlaamse steden tijdens de zomer allerlei filminitiatieven genomen. Te veel en te uiteenlopend om ze allemaal op een rijtje te zetten, maar ik mag veronderstellen dat ter plekke voldoende publiciteit wordt gevoerd, zodat de filmliefhebbers weten waar ze terecht kunnen en wat ze zullen te zien krijgen. Ook volgens traditie valt er tijdens de zomer weinig te beleven in de bioscopen. In tegenstelling tot de Verenigde Staten, behoren de zomermaanden bij ons niet tot de topperiodes. Dat merk je aan het aantal films met weinig zeggende titels die nu op de affiche staan, lees “gedumpt worden”. Gelukkig is er nog de film ‘Dunkirk’. En voor enthousiastelingen van de megaplex de nieuwste aflevering van de ‘Spiderman’-reeks, al ben ik de laatste om je die film aan te raden.
Cars 3 Hollywood zweert, meer dan ooit, bij vervolgfilms en meestal voorspelt dat niet veel goeds. Er zijn uitzonderingen en één ervan is beslist ‘Cars 3’. Er is vanaf het begin nogal wat kritiek geweest op de ‘Cars’-films. Niet op de computeranimatie, want die was zoals gebruikelijk bij Pixar schitterend. Maar men vond de inhoud, de intrige - jonge racewagens tegenover oudere, uitgerangeerde auto’s, kortom een generatieconflict - te gemakkelijk, te voor de hand liggend en de moraal te melig. Ik heb dat nooit goed begrepen. Ik had het gevoel dat ‘Cars’ heel dicht aanleunde bij de Disneyfilosofie en vooral bij het motto dat hun animatiefilms een “Imitation of Life” moesten zijn. In die optiek was het geen probleem dat dieren of voorwerpen menselijke trekken kregen. Waar het op aankwam, was dat ze omgevormd werden tot karakters waarmee je je als toeschouwer kon vereenzelvigen. Dan zit je met ‘Cars’ natuurlijk goed. Elke geportretteerde auto leek wel een mens op vier wielen met zijn kwaliteiten, maar ook met zijn problemen. Oké, de tweede film teerde iets te veel op het succes van het origineel, maar met deze derde aflevering kun je niet anders dan vaststellen dat de makers weer het goede spoor hebben gevonden. Ook al grijpen ze terug naar een formule die zijn degelijkheid heeft bewezen. Opnieuw is Lightning McQueen het hoofdpersonage, maar nu moet hij vaststellen dat hij niet langer meekan met de jongere, van spitstechnologie voorziene racewagens. Wat dan volgt is een (laatste?) poging om een grote wedstrijd te winnen, geholpen door oude en nieuwe vrienden. Het klinkt oubollig, maar bij Pixar weten ze nog altijd vindingrijk - en met humor - om te gaan met wat clichématige toestanden. En wat animatie betreft, moet nog altijd niemand hen lessen komen geven.
Valerian Luc Besson is een buitenbeentje in de Franse filmproductie. Hij steekt zijn bewondering voor de Amerikaanse cinema niet weg, en zoals Hollywood ziet hij de dingen groot. Als regisseur maakt hij eigenzinnige films en als producent tekent hij vaak voor gemakkelijk commercieel werk dat dan nog succesvol is ook. Met ‘Valerian’ springt hij op de wagen van de stripverfilmingen. ‘Valerian and the City of a Thousand Planets’ (zoals de volledige titel luidt) is meteen de duurste Europese filmproductie ooit en dat laat zich zien. Het begin van dit sciencefictionavontuur is een nooit geziene parade van de meest uiteenlopende aliens (volgens Besson zitten er in totaal zo’n vierhonderd ruimtewezens in zijn film). Ik schoot daarbij in een lach - te veel is nu eenmaal te veel - maar Besson weet hoe hij zijn doelpubliek moet bespelen. Begin met een explosie en de jongeren in de megaplexen zijn verkocht. Besson weet ook wel dat het verhaaltje dat hij vertelt niet veel verschilt van wat we sinds ‘Star Wars’ hebben gezien. Er valt namelijk weer eens een gigantisch ruimteschip te redden uit vijandige handen en daar slagen Valerian en zijn helpster Laureline uiteraard grandioos in. Waar het op aankomt, is dat beginmomentum aan te houden en daar heeft Besson met zijn opvallende visuele stijl en met de hulp van de beste Amerikaanse speciale effecten huizen, geen moeite mee. De rest is eigenlijk bijzaak, des te meer omdat hoofdrolspelers Dane DeHaan en Cara Delevigne nu niet bepaald het meest charismatische koppel vormen. Ga toch maar liever ‘Dunkirk’ zien.
K.T.
Op de praatstoel
3 augustus 2017
11
Praten met Johan van den Driessche, boegbeeld van de Brusselse N-VA
“Vlaanderen onderschat de Brusselse meerwaarde” Goedkope emotie is niet zijn handelsmerk, nuchter economisch denken des te meer. Wanneer Van den Driessche het over een Vlaamse Brussel-strategie heeft, dan vertelt hij een verhaal onderbouwd met objectieve cijfers. “In Brussel loopt heel wat fout, maar tegelijkertijd is de verstrengeling met het Vlaamse hinterland dermate groot dat desinteresse geen optie is”, benadrukt hij. Een gesprek ook over hoe Vlaanderen zijn hoofdstad nodig heeft, Wallonië Brussel losgelaten heeft en Groen de boot aan het missen is. Het is meer spielerei dan wetenschap, maar het in kaart brengen van de Vlaams-Brusselse verkozenen kan best een nuttige oefening zijn. Wat hun achtergrond is, waar hun wieg staat (steeds vaker buiten Brussel), hun professionele antecedenten... het kan leerrijk zijn. En ongeacht hoe je de resultaten visualiseert – matrix, spinnenwebgrafiek,... – ergens schiet Johan van den Driessche, Brussels Parlementslid én gemeenteraadslid van de stad Brussel, er altijd wat uit. Zijn wieg stond in Sint-Agatha-Berchem, hij woonde in Dilbeek en Molenbeek, maar jaren geleden kwam hij terug in het centrum van Brussel wonen. Manneken Pis is zijn directe buur. Hij is ook een product van het Nederlandstalig onderwijs in Brussel. Maar wat het meest opvalt in zijn curriculum, is dat hij er steeds in slaagde een succesvolle loopbaan in het bedrijfsleven te combineren met diverse engagementen daarbuiten. Dat hij jaren aan het hoofd stond van KPMG in ons land, verhinderde hem niet ook voorzitter te zijn van vtbKultuur, te zetelen in de bestuursraad van het Vlaams Komitee voor Brussel (VKB), medeoprichter te zijn van de werkgroep De Warande (“samen met onder meer Kris Peeters en nog voor Remi Vermeiren erbij was”) en tussen 2002 en 2004 voorzitter te zijn van VokaBrussel; de lijst is voor alle duidelijkheid niet exhaustief. Hij doceerde jarenlang aan de VLEKHO en aan wat nu de Antwerp Management School heet. Misschien het meest opvallende uit zijn parcours is de keuze die hij op een gegeven ogenblik maakte voor de partijpolitiek. Na zijn KPMG-jaren was hij een tijdje onafhankelijk bestuurder van vennootschappen, zoals dat dan heet, wat concreet betekende dat hij zetelde in de bestuursraden van onder meer Gimv en Vyncke, onderneming van het jaar in 2016. ‘t Pallieterke: en dan kwam plots de sirenenzang van de politiek… Johan van den Driessche: “Absoluut, en de gevolgen hiervan zijn vrij resoluut. Op één uitzondering na, ben ik met al mijn bestuursmandaten in het bedrijfsleven gestopt. Een noodzakelijke beslissing om me volledig op mijn twee politieke mandaten te kunnen focussen. Weet u, mijn engagement voor de res publica dateert niet van gisteren. In de jaren zeventig was ik oprichter van een lokale afdeling van de Vlaams Volksbeweging (VVB) in Molenbeek én een plaatselijk anti-Egmontcomité. Heel bewust hield ik me op afstand van de partijpolitiek, wat me in staat stelde me op andere plaatsen en domeinen efficiënter in te zetten. Kies je partij – letterlijk – dan beland je onmiddellijk in een hokje. 2009 werd echter
een keerpunt. Er waren die lange regeringsonderhandelingen en de vaststelling dat het standpunt van N-VA over Brussel naar mijn mening wat weinig om het lijf had. Toen ben ik aan het denken en schrijven geslagen. Aanvankelijk dacht ik aan een nota van een drietal pagina’s, ik had er één dag van mijn skivakantie voor uitgetrokken. Uiteindelijk zag ik die week geen piste en kwam naar huis met een document van 40 pagina’s (lacht). Vertrouwelijk heb ik dit naar een aantal mensen gestuurd. Onder meer Matthias Storme en Bart Maddens reageerden erg positief, maar vanuit partijpolitieke hoek was de reactie nihil. En dat is ergens een trigger geweest. Toen ik 2012 gevraagd werd de gemeentelijst voor Brussel-stad te trekken, was de beslissing na een eerste aarzeling snel genomen. Het was een beetje zoals met dat gezegde over Mozes en de berg. Wil je dingen gestalte geven, dan moet je het zelf doen.”
Rubicon ‘t Pallieterke: met Brussel als inzet, heeft u dan toch besloten de Rubicon over te steken, richting de partijpolitiek? Johan van den Driessche: “Zo zou je het kunnen stellen. Je vindt heus wel mensen met een Vlaamse reflex. Ook mijn ervaring in het bedrijfsleven maakt me niet uniek. Maar steunend op die dubbele bagage duidelijk maken waar het strategisch belang van Brussel ligt, werd, om het in bedrijfstermen te stellen, mijn unique sellingproposition.” (lacht) ‘t Pallieterke: en toen kwamen de zaken in een stroomversnelling. Na de gemeenteraadsverkiezingen kwamen de gewestraadsverkiezingen, en Van den Driessche werd fractieleider van een driekoppige fractie die zich vrij snel tot een erg dynamisch trio ontpopte... Johan van den Driessche: “Je mag niet vergeten dat we eigenlijk allemaal neofieten waren, zowel Cieltje als Liesbet, mijn collega-parlementariërs, als vrijwel al onze medewerkers. We krijgen ook een hele batterij aan dossiers op ons bord. Niet alleen zijn er alle gewestelijke thema’s, die ook in het Vlaams Parlement aan bod komen, maar ook de meeste gemeenschapsmateries – onderwijs, cultuur, welzijn, noem maar op. En dat is heel wat voor drie.”
“Vlaanderen heeft Brussel nodig” ‘t Pallieterke: we mogen best trots zijn op het Brussel-standpunt van onze partij, stelt u. Voor dit programma zorgen was uw ambitie toen u eraan begon. Maar met
“Brussel heeft een structureel financieringsprobleem” Zeg niet Brusselse Vlaming tegen zij die zich liever als Vlaamse Brusselaar omschrijven, of erger nog als Nederlandssprekende Brusselaar. En laat als het even kan het V-woord maar liever weg. De Bruxellitude heeft zich in een deel van het Vlaamse segment van de Brusselse politiek stevig genesteld. “Dit is een spijtige realiteit”, erkent Van den Driessche. “En toegegeven, het maakt er de dingen naar Vlaanderen toe niet makkelijker op. Maar dit mag geen rol spelen in de uitwerking van een Vlaamse Brussel-strategie. Het strategisch belang van Brussel voor Vlaanderen overstijgt het lokale gekonkel van sommige Vlaamse politici in Brussel. Trouwens, ook hier geldt het principe ‘follow the money’. Vlaanderen beschikt over de economische en financiële hefboom en wie dat doet, wint finaal steeds. Alleen, hebben de Vlamingen tot tweemaal toe die kans gewoon laten liggen. Onder de eerste paarse regering had men de centen die toen aanwezig waren kunnen gebruiken om Brussel te verplichten op bestuurlijk vlak orde op zaken te stellen. Maar Verhofstadt gebruikte die om zijn positie veilig te stellen. Hetzelfde had kunnen gebeuren met de zesde staatshervorming, maar opnieuw gaf men Brussel een blanco cheque. Er komt nog minstens één kans. Brussel heeft immers een structureel financieringsprobleem. Niet omdat het ondergefinancierd is, maar omdat de middenklasse de stad blijft verlaten, wat nefast is voor de fiscale basis. Dit tij kan gekeerd worden, daar is Antwerpen een voorbeeld van. Maar daarvoor is beter bestuur nodig. De vicieuze cirkel moet doorbroken worden, wat volgens mijn enkel top-down kan.”
welke argumenten trok u binnen de N-VA de boer op? Johan van den Driessche: “De stelling dat Brussel Vlaanderen nodig heeft is afdoende gekend, wat ook klopt, maar het omgekeerde is eveneens waar. Vlaanderen heeft Brussel nodig, en wel om twee redenen, een offensieve en een defensieve. We hebben in Vlaanderen twee belangrijke economische motors: de havens en de internationale positie van Brussel en alles wat daar rond hangt. Die realiteit doet sommige Vlamingen misschien wat emotioneel reageren. Maar het is wel een objectief gegeven, gestaafd door heel wat cijfermateriaal. Mijn argument is wars van romantiek of emotie. Het is een zuiver berekend economisch verhaal. En precies omwille van dit Brussels belang is het essentieel dat Vlaanderen mee in de Brusselse cockpit zit waar de beslissingen genomen worden.” ’t Pallieterke: en dan volgt het defensieve argument… Johan van den Driessche: “Inderdaad. Je kan Brussel niet wegcijferen. Wat daar gebeurt, of beter gezegd, fout loopt, heeft zijn effect op een heel gebied errond, vooral dan in de Vlaamse Rand. Denk maar aan veiligheid, milieu, mobiliteit, verfransing, en dergelijke meer. Het is niet omdat Vlaanderen Brussel zou loslaten dat die problemen stoppen aan de gewestgrens.” ’t Pallieterke: u gaat er prat op de dingen bij naam te noemen. Johan van den Driessche: “Omdat we met deze stad begaan zijn, vegen we de Brusselse problemen niet onder de mat; misschien niet in deze letterlijke verwoording, maar die stelling loopt als een rode draad doorheen het hoofdstedelijk programma van de N-VA. Cijfers zijn wat ze zijn, maar het debat wordt soms besmet door foutieve redeneringen – overigens, aan beide kanten. Waarom gaat het slecht met Brussel? Ik zie drie redenen: een typisch grootstedelijke realiteit, slecht bestuur en verstoord nabuurschap, vooral vanuit Brussel.”
Drie pijnpunten ’t Pallieterke: laten we beginnen met het eerste: de grootstedelijke context. Johan van den Driessche: “Je mag geen appels met citroenen vergelijken. Brussel is een grootstad en moet met pakweg Antwerpen vergeleken worden, niet met het Vlaams gemiddelde. In steden heb je nu eenmaal concentraties van armoede, sociale mistoestanden, marginaliteit en vele andere minder prettige aspecten van onze samenleving. Dit nuanceert voor een stuk de aanzienlijke verschillen tussen ‘Brussel’ en ‘Vlaanderen’, maar de Brusselaars moeten ook durven erkennen dat de toestand zich in Brussel wel erg scherp aftekent, wat ons bij het volgende punt brengt. Deze grootstad is slecht georganiseerd en wordt slecht bestuurd. Ik stopte het ooit in een wat retorische synthese: een derde van de vijftig politieke instellingen werkt hier, een derde werkt niet en het overige derde werkt tegen.” ’t Pallieterke: we sprongen naar punt twee. Er was nog een derde, het verstoorde nabuurschap? Johan van den Driessche: “Sommigen in Brussel hebben er belang bij dat het niet botert tussen Vlaanderen en zijn hoofdstad. Voor de eigen agenda, om zo keizer in Brussel te kunnen spelen bijvoorbeeld, terwijl het nastreven van een gezonder wisselwerking een heuse win-winsituatie zou kunnen bewerkstelligen. Uit die hoek krijg je dan stellingen als dat Brussel niet rijker is omdat het de pendelaars niet mag belasten, wat volgens het internationaal recht logisch zou zijn. Die zelfverklaarde profeten staan er niet bij stil dat pendelaars dan ook stemrecht zouden moeten krijgen en dat Brussel dan ook zou moeten instaan voor de overheidskosten van de pendelaars op de plaats waar ze wonen, voor onderwijs, cultuur, gezondheidszorgen en dergelijke meer. Dat verstoorde nabuurschap mag ons echter niet
afleiden van de essentie; de noodzaak van een sterke band tussen Vlaanderen en Brussel.”
As Wallo-Brux ‘t Pallieterke: u wees er onlangs op, in een debatprogramma op RTL, dat de desinteresse van Wallonië voor Brussel steeds groter wordt. Is dit het einde van de as Wallo-Brux? Johan van den Driessche: “Te vaak beschouwt men aan Vlaamse klant Wallonië en Brussel als een monoliet, terwijl de verdeeldheid groter is dan men denkt. Meer en meer laat Wallonië Brussel los. Kijk maar hoe de Waalse regering gevormd werd. Vrij snel had men een coalitie, zonder dat men zich een moer aantrok van hetgeen in Brussel gebeurde. Hetzelfde zagen we bij de herfinanciering van het Franstalig onderwijs. Dit gebeurde op maat van Wallonië. Van solidariteit met het Brussels onderwijs, dat in erg slechte papieren zat en zit, was geen sprake meer. En kijk maar naar het manoeuvre van Lutgen. Op termijn zal blijken hoe verstandig zijn zet geweest is, of net niet, maar wat we wel weten is dat hij op geen enkele manier nadacht over welke repercussies dit in Brussel zal hebben. Vandaar mijn oproep aan de Franstalige Brusselaars om te stoppen met kijken naar Wallonië en een nieuwe relatie aan te gaan met Vlaanderen waarmee het economisch weefsel trouwens volledig verweven is.”
Pm M
Creativiteit opwekkende stadslucht Bepaalde stellingen mogen dan al sloganesk overkomen, ze zijn dat niet noodzakelijk. “Brussel is ons venster op de wereld”, stelt Van den Driessche. “Het klinkt als een dooddoener, maar het klopt wel. In twee richtingen overigens. De internationale positie van de stad is een kans om je te tonen aan de wereld. Maar ook vice versa. “Geldt dit niet voor Antwerpen?” hoor ik soms. Vanzelfsprekend, alleen speelt Brussel op het vlak van internationalisatie wel een klasse hoger. Het is bovendien en wereldwijd fenomeen dat steden de plaatsen zijn waar de toekomst gecreëerd worden. Er speelt diversiteit en multidisciplinariteit, wat dan weer creativiteit in de hand werkt. Je ziet dat ook in bedrijven in heel wat sectoren. Ideeën, profielen, ervaringen, ze bevruchten elkaar. Niet toevallig is Brussel toonaangevend voor starters en in de digitale sector. Het is een ontwikkeling waaraan wij als N-VA’ers een positief verhaal verbinden. Helemaal anders dan Groen, dat eenzijdig denkt dat iedereen zoals zij denkt, of dat toch moet. Gebeurt dit niet, dan is daar het moraliserende vingertje. Zij zijn voor mij de pastoors van de jaren zestig; sorry voor de pastoors. Hun gemoraliseer brengt ons terug naar de victoriaanse schijnwereld. Dat eiland dat ze voor zichzelf creëren, gaat hun op termijn zuur opbreken én hun de boot naar de toekomst doen missen.”
12
Cultuur
3 augustus 2017
Podium Lutherse lente in Antwerpen Dranouter en Nederlandstalige muziek
Vijfhonderd jaar geleden, op 31 oktober 1517, publiceerde de Duitse monnik Maarten Luther 95 provocerende theologische stellingen tegen de aflatenhandel en begon de Reformatie. Die verjaardag wordt wereldwijd herdacht. Ook in Antwerpen.
Komend weekend, 4, 5 en 6 augustus, vindt in het onmenselijk verre Dranouter opnieuw het Muziekfestival van Dranouter plaats. Vroeger Folkfestival geheten, staat het al enkele jaren bekend onder de wat algemenere noemer ‘Dranouter Muziekfestival’. Maar nog steeds in hetzelfde mooie dorpje aan de voet van de Kemmelberg en op amper een boogscheut van Frans-Vlaanderen. Het festival herbergt als vanouds een behoorlijke dosis ‘rootsmuziek’. De fijnproevers kunnen er onbekende muzikanten en groepen leren kennen en leren smaken. Het is een uniek moment om je muzikale kijk op de wereld breder te maken en je onder te dompelen in allerlei stijlen en genres. Doe Maar, Bazart en verrassingen Ook op Nederlandstalig gebied heeft het festival door de jaren heen behoorlijk aandacht besteed aan wat er leeft en zich aandient. Dat zal dit jaar niet anders zijn en daarbij werd niet op een euro meer of minder gekeken. Budgettaire hoogvlieger zal ongetwijfeld de al dikwijls gestopte groep Doe Maar zijn. Ooit de zo populaire dames- en tienergroep uit het frisse noorden, met een zeer aanstekelijke mengeling van ska, rap, pop en funk. Verafgood en dan maar gestopt toen het publiek te jong werd om de teksten nog te begrijpen. Gestopt, maar vele malen opnieuw opgestaan. En als u de nu al wat oudere heren wil boeken, dan mag u diep in de buidel tasten. Veel jonger zijn natuurlijk de immens populaire jongens van Bazart. Intussen stonden ze op zowat alle grote festivalpodia, dus mochten ze op Dranouter niet ontbreken. Bazart is erin geslaagd om bij een bepaalde doelgroep Nederlandstalige muziek opnieuw aanvaard te krijgen. Eeuwige blijver en zowat vaste waarde op het festivalpodium van Dranouter is de groep rond Wannes Capelle, Het Zesde Metaal. Het wordt voor deze groep opnieuw een op voorhand al gewonnen thuismatch in het pittig West-Vlaams. Verrassend dit jaar op enkele festivals is ook Kommil Foo. Raf en Mich
ker Jôrg in Wartburg en huwde met een uitgetreden cisterciënzerzuster. Luther stichtte een eigen onafhankelijke kerk en werd door velen in het Duitse rijk gevolgd. Het Heilige Roomse Rijk was een vrij losse vereniging van kleine staten. Lokale heersers kozen voor het protestantisme, vaak vanuit opportunistisch oogpunt, om de macht van de Kerk en dus ook van de keizer uit te schakelen. Niet onbelangrijk daarbij is dat Luther als noodoplossing de lokale vorsten de positie van bisschop liet overnemen en ze daardoor een grote invloed gaf op de kerk in hun gebieden.
Walschaerts hebben een straf programma gebouwd rond hun geliefde liederen, gearrangeerd door de schitterende accordeonist Gwen Cresens. Ook voor fijnproevers.
Veel Nederlandstalig muziekplezier Op vele kleinere podia kan u genieten van kwalitatieve Nederlandstalige muziek, zoals de heerlijke groep uit Groningen, Swinder, in 2015 nog finalist op de Nekka-wedstrijd. En van Stoomboot, solo in de kerk van het dorp. En van Brihang, jong veelbelovend hiphopper uit Knokke. Misschien kiest u wel voor de Nijghse vrouwen, die op zaterdagmiddag hun allerlaatste concert spelen. Of voor de aanstekelijke muziek van Lenny & De Wespen. Of voor de intimiteit van Mira, die haar nieuwste album zal voorstellen. Verrassend kan ook het optreden worden van Wally, bekend geworden met het liedje ‘Misère’. Er is ook nog de groep rond Wim Opbrouck, de Dolfijntjes, met hun onvoorspelbare accordeon-chansons. Natuurlijk mogen we niet de onvermoeibare Raymond van het Groenewoud vergeten, die een oproep heeft gelanceerd om 40 meisjes tussen 2 en 102 mee op het podium te krijgen voor zijn lied ‘Meisjes’. Voor elk wat wils, zoals steeds, in een festival dat er prat op gaat dat het zeer ecologisch duurzaam is en u ook een ongekende culinaire hoogdag kan bezorgen door de aanwezigheid van tal van eetkraampjes met een zeer uitgebreid aanbod.
GT
Meer informatie: www.festivaldranouter.be
Pragmatische tolerantie
Maarten Luther (1483-1546) was een augustijnenmonnik in het klooster in Erfurt. In 1507 werd hij tot priester gewijd en een jaar later begon hij filosofie te doceren aan de universiteit van Wittenberg, terwijl hij theologie bleef studeren. Nadat hij zijn doctoraat had behaald, werd Luther in 1508 hoogleraar moraaltheologie aan de Wittenbergse universiteit. Op 31 oktober 1517 publiceerde Luther zijn 95 stellingen tegen de aflatenverkoop. Of hij ze al dan niet aan de poort van de Slotkerk in Wittenberg (die dienst deed als kapel van de studentengemeenschap) heeft gespijkerd, blijft onzeker. Zeker is dat toen de Reformatie is begonnen, met als gevolg een scheuring in Kerk en jarenlange oorlogen in heel Europa. Luther was er in 1517 van overtuigd dat ook de paus de misbruiken van de aflatenhandel zou veroordelen. Maar dat is anders verlopen. In 1521 werd Luther door Leo X geëxcommuniceerd. Normaal volgde op een kerkelijke ban een rijksban, maar de jonge keizer Karel V aarzelde, omdat de keurvorst van Saksen, Frederik de Wijze, Luther in bescherming had genomen. Toen Luther in 1521 op de rijksdag van Worms weigerde in te gaan op de vraag om twintig van zijn boeken te herroepen, volgde toch de rijksban. Luther verschool zich een tijd als jon-
Asterix, de Galliër Het stripmuseum in Brussel verdiept zich momenteel in de wereld van de noordelijke Galliërs, in hun tijd Belgae genaamd. We mogen aannemen dat men daarom de populaire strip van Goscinny en Uderzo met de bedenkelijke titel ‘Asterix en de Belgen’ heeft tentoongesteld. Het werd naar de vorm en de geest van de albums nochtans een zeer onderhoudende expositie.
was voor hen niet alleen een verwijzing naar een erg bepalend verleden, de scherpe satire hielp hen tevens op een ongedwongen wijze hiernaar te kijken.
landje te testen. Dergelijke flauwekul moet men er als Vlaamse Asterix-liefhebber maar bijnemen, want inhoudelijk is op de tentoonstelling nauwelijks wat aan te merken. Het verhaal levert bovendien zelf de historische achtergrond, die het latere politieke misbruik van Caesars term ‘Belgae’ duidelijk maakt.
Dat brengt ons bij de vraag of we Asterix als een historische strip mogen beschouwen. De barre realiteit waarnaar verwezen wordt, lijkt immers steevast te worden verdoezeld door grappen en zelfspot. Het staat nochtans buiten kijf dat Goscinny, zoals het elk satiricus betaamt, zich zeer goed had gedocumenteerd. De humorist wilde in zekere zin ook ernstig genomen worden. Daarom gaat de expo de werkelijkheid waarvan sprake, Caesars Gallische Oorlogen (58 v.Chr. tot 51 v.Chr.), een historie van tomeloze eerzucht, plundering, mensenhandel en genocide, niet uit de weg. Zo leert de bezoeker onder meer de juiste omvang kennen van noordelijk Gallië, ofwel Gallia Belgae. Daaruit blijkt dat, in tegenstelling tot wat de inrichters willen doen uitschijnen, Caesars dappere Belgen uit een groot aantal stammen bestond, die tussen de Seine en de Rijn leefden. Veel Belgisch, in de huidige betekenis van het woord, was er niet aan. De band met de historische context is in Asterix dus zeer uitgesproken. Tegelijkertijd nam de geestelijke vader zijn toevlucht tot een arsenaal gekke anachronismen om het geheel af te kruiden. Er duiken in Goscinny’s Gallië fenomenen op als voetbal, frieten en kantwerk. Op het einde van elk album wordt de bourgondische natuur van de ‘Belg’, tot groot genoegen van Obelix, gethematiseerd met een breugeliaans banket. Het is net die luchtige verhouding tussen grap en feit die Asterix tot een baanbrekende strip maken.
Ongewone helden
Maar laten we met een stekelige voetnoot beginnen. Het jolige van de expo zit hem vooral in het geweldige product dat het veelzijdige stripverhaal over Asterix en Obelix is. Het zou natuurlijk het ‘Belgisch’ stripmuseum niet zijn, moest men er niet een heleboel tricolore zottigheid bijslepen, in een vergeefse poging het amusementsgehalte nog te verhogen. Nu het thema hier onrechtstreeks aanleiding toe geeft (de expotitel is tevens de titel van een album), kon men het zeker niet laten. Zo wordt de bezoeker de kans geboden om aan de hand van Asterix zijn kennis over dit
Als we het spoor opzoeken van de bedenker en tekenaar van de strip, vervalt alvast elke band met het vlakke landje van Brel. Scenarist René Goscinny (1926-1977) was een geboren en getogen Parijzenaar. Werkzaam in het Parijse bijhuis van World Press, een agentschap dat stripverhalen leverde aan dagbladen, liep Goscinny in 1951 de van afkomst Italiaanse tekenaar Albert Uderzo (°1927) tegen het lijf. Een aantal jaar later staan de Gallische humorist en de tekenende Romein aan het hoofd van het tijdschrift Pilote. Het was in dit blad dat in 1961 het eerste beeldverhaal over de avonturen van Asterix en Obelix verscheen. Op zich was het in die periode erg ongebruikelijk om een kleine heetgebakerde snormans en een rondbuikige slungel, met de kracht van een oeros, tot hoofdpersonages van een stripverhaal te maken. Met de lichtvoetigheid en pretentieloosheid van Asterix braken Uderzo en Goscinny in principe volledig met de stereotype stripheld uit de jaren 1950-‘60. Buiten Pilote, neemt men aan, zou men de strip op dat moment nooit gepubliceerd hebben gekregen. De karakteristieke humor die Asterix, Obelix en hun morsige dorpsgenoten zo uniek maakt, zou al snel duizenden Fransen inpalmen. Asterix de Galliër
Historische strip
Tom
De tentoonstelling over Asterix is te bezoeken tot 3 september in het Stripmuseum, Zandstraat 20 te Brussel.
In Duitsland lopen tot november diverse tentoonstellingen ter gelegenheid van vijfhonderd jaar Luther. Het Deutsches Historisches Museum in Berlijn heeft een heel breed blikveld. De expo ‘Der Luthereffekt’ belicht de impact en de consequenties van de Reformatie en de rol daarin van de historische Maarten Luther. Ze behandelt de Lutherse Kerk, eerst in Duitsland, de verspreiding over Europa en over de hele wereld. In het Kasteel Wartburg, boven de stad Eisenbach, wordt de relatie tussen Luther en ‘die Deutschen’ uitgediept. Het kasteel is één van de drukbezochtste Lutherplekken. Daar vertaalde hij, op de vlucht voor de rijksban, de Bijbel in het Duits, wat een zeer grote invloed heeft gehad op die taal. Het Lutherhaus in Wittenberg toont een honderdtal objecten die Luther zelf gebruikte. In Nederland zal Museum Catharijneconvent in Utrecht vanaf einde september uitpakken met een eigen Luthertentoonstelling. Deze week opent in de Antwerpse Sint-Andriekerk de kleine expo ‘Lutherse lente in Antwerpen, tolerantie en repressie in de zestiende eeuw’. Op een tiental panelen komen voor- en tegenstanders van Luthers leer aan het woord. Ook bij ons ergerden mensen zich aan wantoestanden binnen de Kerk. In Antwerpen sloot een aantal intellectuelen zich onmiddellijk aan bij de nieuwe beweging. De eerste volgelingen van Luther stonden voor een dilemma. Als ze hun geweten volgden, riskeerden ze alles kwijt te spelen. Sommige hervormingsgezinden werden in het openbaar tot herroeping gedwongen. Twee Antwerpse monniken die weigerden, belandden op de brandstapel. Interessant is de houding van het stadsbestuur. Antwerpen, op dat moment de meest welvarende stad van Europa, wilde vooral de commerciële belangen veiligstellen en koos voor een pragmatische tolerantie.
De tweets van toen In het toenmalige augustijnenklooster, de plek waar nu de Sint-Andrieskerk staat, leefden monniken die bevriend waren met Luther. Zij vertaalden zijn werken naar het Nederlands en andere talen. De Antwerpse drukkers verspreidden ze over heel Europa. De Scheldestad werd al snel een draaischijf voor het verkondigen van de inzichten van Luther. Dat aspect komt aan bod in de schatkamer van de SintAndrieskerk met een tiental boeken uit de collecties van het Museum Plantin-Moretus en de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. In de historische Nottebohmzaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience komt ook Luther even in beeld op de tentoonstelling ‘Conn3ct: impact van drukpers en sociale media’. Negen multimediale consoles en vijftig boeken uit de vroege zestiende eeuw tonen het verband tussen de kracht van de drukpers toen en de impact van de sociale media nu. Beide zijn uitgegroeid tot massamedia met ongekende en onvermoede mogelijkheden. Het waren niet enkel boeken die destijds een snelle ideeënverspreiding en polemiek mogelijk maakten. Vijf eeuwen geleden schreef Luther korte pamfletten die in één dag werden geproduceerd. Zijn tegenstanders deden hetzelfde. De pamfletten van toen zijn de tweets van vandaag.
MMMV
Tentoonstelling ‘Lutherse lente in Antwerpen’, van 4 augustus tot 31 oktober, Sint-Andrieskerk, Antwerpen. Tentoonstelling ‘Conn3ct’, tot 17 september, Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, Antwerpen, www.conn3ct.media.
Actueel
3 augustus 2017
13
Niet de waarheid, maar de duiding telt
Gerommel in De Standaard “Het lijkt onmogelijk om niet van de homoseksuele Waal te houden. In geen tijd groeide hij uit tot een sympathieke stripfiguur, een chique en geraffineerde man”. U raadt het: een lofzang van een journalist op Elio di Rupo. Fijne journalistiek van Bart Brinckman in De Standaard. De krant voor wie – naar eigen zeggen – niet langer de waarheid, maar de duiding telt. Brinckman startte eind 1989 op de Wetstraatredactie van De Morgen. In 2000 stapte hij over naar De Standaard om er een jaar later chef van de Wetstraatredactie te worden. Vlaamsgezinden aanpakken lijkt wel zijn hobby. Al jaren, met artikels zonder grens tussen feit en duiding: tegen de splitsing van BHV, tegen de Vlaamse resoluties, tegen de ‘schimmige’ studies over de transfers, tegen prof. Bart Maddens, die ‘van de politieke gebruiken geen kaas heeft gegeten’, tegen De Wever, een soort Jomme Dockx, ‘ten prooi aan stemmingswisselingen’, ‘oeverloos emmerend over oneerlijke complotten’. Het gaat telkens om intentieprocessen zonder enig wederwoord, waarbij Brinckman anonieme bronnen gebruikt. ‘Een Wetstraatpoliticus zegt’, ‘een CD&V’er noemt’, ‘een gerespecteerd politicoloog vindt dat’, ‘een kenner stelt’, enz. Zo kunnen we het natuurlijk ook: “Werkt Brinckman voor het ABVV?”, bijvoorbeeld? We gaan dat niet doen, want bij De Standaard zou je zo ongeveer de hele redactietop moeten wegschrijven. Maar nu ook de hoofdredacteur Karel Verhoeven die kaart trekt, kunnen we niet anders. Ook Verhoeven werkte bij De Morgen voor hij in 2000 bij De Standaard terechtkwam. Sinds het vertrek van Peter Vandermeersch naar NRC Handelsblad is Verhoeven hoofdredacteur van De Standaard. Hoewel hij doctor in de taal- en letterkunde is, zijn zijn langere commentaarstukken en essays nauwelijks te lezen. Geef ons dan maar de zakelijke stijl van Bart Sturtewagen. Verhoeven liet in zijn lange kerstessays in zijn journalistieke kaarten kijken. Teksten over populisme. Een doolhof van losse gedachten over angst en onzekerheid in ‘vloeibare tijden’, en meer van dat. En veel gepreek tegen de N-VA, dat vooral. “Populisme is een gevaarlijker tegenstander voor het democratisch denken dan xenofoob rechts”, aldus Verhoeven… Denk daar maar twee partijen bij, en je weet wie Verhoeven wil treffen. We besparen u een poging tot samenvatting van de onleesbare essays. Kaaiman (Koen Meulenaere in De Tijd) noemde de acht pagina’s van Verhoeven, in het genre ‘mislukking’ zowat het hoogst haalbare. Verhoeven denkt en doet wat hij wil, uiteraard. Zoals zoveel van zijn reporters en commentatoren komt hij progressief uit de hoek in zowat alle sociale en ecologische dossiers, en lijkt hij met plezier (derhalve) de N-VA in het vizier te nemen. Zijn opinierubriek lijkt wel een speeltuin van links. Het buitengooien van Abou Jahjah verandert niets aan die vaststelling. Ook met die keuze is niets mis, zoals het ook een keuze is van veel Vlamingen om die krant niet meer te kopen.
Verschaeve Maar als journalisten intentieprocessen voeren, gaan we beter lopen. “Geen wonder dat de N-VA zich herkent in de PVV”, schrijft Ruud Goossens (18 maart), met applaus van Verhoeven. Zonder één bewijs, maar punt gemaakt? Zo kunnen we honderden voorbeelden geven. Eentje maar voor Verhoeven zelf, in een interview met cultuurcriticus en dichter Jozef Deleu: “Kunt u Verschaeve even schetsen voor onze jongere lezers?” – Deleu: “Aan twee woorden heb ik genoeg: dat is bloed en bodem.” Verhoeven: “Ziet u vandaag in wat er van de Vlaamse Beweging nog rest in de Wetstraat, nog altijd sporen van de strekkingVerschaeve?” – Deleu: “‘Zeker en vast bij het Vlaams Belang. Dat is nog altijd een vrij perfecte emanatie van de Verschaeve-ideologie. Dat vindt men in de N-VA niet zo onversneden terug.” – Verhoeven: “Niet zo onversneden, maar het is er wel?” – Deleu: “‘Het rancuneuze flamingantisme leeft inderdaad deels voort in de N-VA”. Van Verschaeve naar N-VA… hebbes, inpakken, wegwezen. Eenvoudig, toch? En wij die dachten dat het ging om wie, wat, wanneer en waar...
Belachelijk incident Vorige week dinsdag was het weer van dat
in een wat belachelijk ogend incident, over de verantwoordelijkheid voor een ontsnapping van twee zware jongens uit het Antwerpse hof van beroep. Was het de schuld van de Antwerpse politie (De Wever), of van de federale justitie (minister Geens)? Voor Brinckman ging De Wever in de fout, (en ook politiechef Serge Muyters), want “waarnemers denken dat de burgemeester lokaal wilde stoken”. De Wever reageerde op de N-VA-site als door een wesp gestoken. Hij had het over een persoonlijke vendetta van Brinckman en zei niemand nog aan te bevelen om de “voormalige kwaliteitskrant De Standaard” nog regelmatig te lezen. Zet zo’n stuk op de opiniepagina’s, zei hij. Het gaat immers vaak om roddels en intentieprocessen, ten onrechte verpakt als verslaggeving.
Pestgedrag? Donderdag noemde hoofdman Verhoeven De Wevers tussenkomst “niet te tolereren” pestgedrag, “brutaal en irrationeel machtsstreven”. Verhoeven had het – ook hier woorden verdraaiend – over De Wevers “publieke eis om die journalist opzij te zetten”, passend in een aanval van De Wever en zijn partij op rechters, media, vakbonden, ziekenfondsen, ngo’s… Een venijnige vorm van journalistiek die we zo vaak herkennen in de politieke agenda van De Standaard. “Brinckman opzijzetten”? De Wever heeft dat natuurlijk niet gezegd, ga weg. Elke onvrede vanuit Vlaams-nationale of conservatieve hoek wegzetten als verzet tegen ‘kritische journalistiek’ is erg kleintjes. Het steekt dat De Wever niet wil geïnterviewd worden door de krant. Maar dat is zijn volste recht. Het steekt dat de N-VA via haar eigen apparaat en in de sociale media het opiniemonopolie van progressief Vlaanderen doorbreekt. Het steekt dat De Wever via andere kanalen wel sterk communiceert. Stilaan wanhopig over de krimpende maatschappelijke impact van zijn krant pleitte Verhoeven in mei ervoor het ideaal van waarheid in de journalistiek te laten varen. In plaats daarvan moet een krant streven naar ‘eerlijkheid’, ‘waarachtigheid’ en ‘empathie’, moet een krant ‘interpreteren’ in dialoog met andere interpretaties… De journalist als missionaris, dus.
Weg met de waarheid Filosoof Maarten Boudry maakte brandhout van dit standpunt. Ofwel strookt een bericht met de werkelijkheid, ofwel niet. We moeten de waarheid nastreven, ook al zullen we niet altijd doel treffen. Wie het streven naar waarheid en objectiviteit opgeeft, zaagt de tak af waarop hij zit. Waarom zouden we nog enige aandacht besteden aan wat iemand te zeggen heeft, als hij zijn eigen waarheidsaanspraken bij voorbaat al wegcijfert? Zoals socioloog Mark Elchardus schreef: “Als het verschil tussen waarheid en onwaarheid, feit en verzinsel vervaagt, rest enkel machtspolitiek”. Heeft De Standaard echt altijd gelijk? Volgens voormalig docent media- en communicatierecht Leo Neels niet, omdat de krant vertrekt van deze opvatting: “Dé journalistiek - minstens de onze - is goed. Punt.” Wij, de kritische journalisten, zijn goed bezig… Leo Neels stelt op deredactie.be een pertinente vraag: wat belet hoofdredacties om lering te trekken uit kritiek? En op zoek te gaan naar enige bezinning en overleg? In een normaal bedrijf is de klant koning. Evident. Bij de gazetten blijkbaar niet. Daar gaat het dus om meningen van journalisten, meer dan om de waarheid. En daar wordt veel papier aan verspild. Neels rondt af met een verwijzing naar onderzoek over het vertrouwen in de media (VRIND-indicatoren). Minder dan 30 procent van de Vlamingen heeft nog vertrouwen in de pers. Gewone bedrijven zouden meteen crisisberaad houden. In Groot-Bijgaarden dansen Verhoeven en Brinckman rond hun eigen gedacht. Bijna macaber.
Anja Pieters
Zaventem: bal in kamp federale regering Op 19 juli velde de Franstalige Brusselse rechtbank een zeer uitvoerig vonnis over de geluidshinder van de luchthaven van Zaventem. De Belgische regering wordt daarin veroordeeld tot de aanpassing van het actuele spreidingsplan. De procedure was geruime tijd geleden aangespannen door het Brussels Gewest, samen met de 19 Brusselse gemeenten en een reeks actiegroepen. De vorderingen van deze partijen werden ste is bijzonder interessant, want dit traject gaat niet alleen over het Brusselse Nederslechts in beperkte mate ingewilligd. Ook Over-Heembeek, maar ook over de Vlaamse al werd het vonnis aan Franstalige kant op noordrandgemeenten die al jaren aanklagen gejuich onthaald, toch kan het niet als catadat er veel te veel hinder wordt afgewenteld strofaal bestempeld worden. Met wat goede op deze regio. De rechtbank eist nu dat de wil kan het zelfs leiden tot een betere spreifederale regering binnen de vier maanden ding van de hinder. een aangepast spreidingsbeleid doorvoert. Scheiding der machten Als ze dit nalaat, kan de Brusselse regering Op zich is het geen goede zaak dat een de federale regering daartoe dwingen met rechtbank zich voor dit soort delicate mateeen dwangsom van 100.000 euro per week rie bevoegd verklaart en zich actief bemoeit vertraging, weliswaar met een plafond van met het spreidingsbeleid. Rechters hebben 5 miljoen euro. daarbij de neiging om in de plaats te treHet vonnis is bovendien ‘uitvoerbaar bij den van politici, waardoor het principe van voorraad’, waardoor de federale regering verde scheiding der machten wordt geschonplicht is om over te gaan tot de onmiddellijke den. Rechters hoeven zich bovendien niet uitvoering ervan, zelfs al wordt er beroep te verantwoorden, waardoor zij oneveningesteld. Het is niettemin zeer wenselijk dat wichtige of tegenstrijdige vonnissen kunde federale regering beroep instelt tegen dit nen uitvaardigen, die het probleem alleen vonnis, omdat het heel wat juridische vramaar complexer maken. Dat is in het verlegen oproept. Het is duidelijk politiek geïnden herhaaldelijk gebeurd. Vanuit verscheispireerd en geeft een wapen in handen aan dene hoeken werden procedures ingesteld de Brusselse regering om de eenzijdige en bij zowel Nederlandstalige als Franstalige buitensporige Brusselse geluidsnormen af te rechters, wat leidde tot een onontwarbaar dwingen. Maar federaal minister van Mobikluwen, waarin niemand nog een lijn kon liteit François Bellot (MR) kan zich, precies zien. Vooral in de tijd van verkeersminister omwille van de uitvoerbaarheid bij voorraad, Renaat Landuyt (sp.a) zorgde dit voor een niet beperken tot dit beroep. Hij moet er een steeds ondoorzichtiger beleid. (voorlopige) uitvoering aan geven en kan het Ook nu is de procedure op zijn zachtst luchthavendossier dus niet op de lange baan gezegd eenzijdig te noemen: er wordt blijven schuiven, zoals hij al maanden doet. immers enkel rekening gehouden met Het interessante aan het vonnis is dat het meetresultaten uit Brussel, vermits alleen niet alleen rekening houdt met het geluidsBrusselse instanties vragende partij waren. volume en de overtreding van de Brusselse normen, maar ook met de frequentie van de Bovendien wordt alles uitsluitend afgevluchten die in overtreding zijn. De rechter toetst aan de geluidsnormen van het Bruslaat hiermee duidelijk verstaan dat precies sels Gewest (in 1999 ingevoerd door FDFde concentratie van de hinder op bepaalde minister Gosuin), omdat Vlaanderen nu routes en uren aan de basis ligt van de eenmaal - omwille van het belang van de gezondheidsschade van de omwonenden. luchthaven - geen geluidsnormen heeft wilTegelijk is de verplichting voor de federale len uitvaardigen. regering zodanig algemeen gesteld, dat er Hierdoor wordt in het nieuwe vonnis mogelijkheden genoeg zijn voor minister te veel rekening gehouden met de BrusBellot om hierop een verstandig antwoord selse belangen en te weinig met deze van te geven, zonder dat er nog meer hinder zou de Vlaams-Brabanders. Toch kan men niet worden afgewenteld op Vlaamse gemeenstellen dat het vonnis totaal irrationeel ten. Ook dat zou immers ingaan tegen de en onevenwichtig is. Rechter Anne Dessy, geest van het vonnis. ondervoorzitter van de Franstalige rechtbank, speelt niet mee met bepaalde BrusBesluiteloosheid selse politici en actiegroepen die aansturen In feite geeft dit vonnis aan minister Belop de vernietiging van de luchthaven van lot de kans om de hinder en het baangebruik Zaventem. Zij heeft haar uitgebreide anaop een intelligenter wijze te spreiden, zodat lyse (het vonnis telt ruim 100 bladzijden) de situatie voor alle inwoners rond de luchtgetoetst aan internationale normen en wil haven draaglijker wordt. Ook boven Brussel de exploitatie van de luchthaven uitdrukzijn er nog heel wat mogelijkheden. In plaats kelijk niet in gevaar brengen. Zo wordt niet van steevast de Ring- of de kanaalroute te ingegaan op de eis om de nachtvluchten te gebruiken, zou men een redelijk aantal vliegverbieden noch op de eis om bepaalde routuigen kunnen sturen over het traject dat tes boven Brusselse gemeenten gewoon af daar pal tussenin ligt. Maar dan moet men te schaffen en alles af te wentelen op de ook het kasteeldomein van Laken overvlienoord- of oostrand. gen. Is het teveel gevraagd dat de adellijke Dwangsom familie die daar woont ook een stukje solidariteit op zich neemt? Het is een mooie geleWel komt de rechter tot de vaststelling dat genheid om dit taboe te doorbreken. de zogeheten kanaalroute over het centrum Hopelijk komt er nu snel een einde aan de van Brussel zowel ’s nacht als overdag te vaak besluiteloosheid die minister Bellot al zolang zou gebruikt worden. Hetzelfde geldt voor kenmerkt. Het is tijd dat de minzame burgede zuidelijke landingsroute boven Woluwe meester van Rochefort zijn verantwoordealsook voor het nachtelijk gebruik van de BL lijkheid opneemt. Ringroute boven de Noordrand. Dat laat-
14
Brieven
Hotels en en 3 augustus 2017 Hotels restaurants waar waar restaurants Vlamingen thuis thuis zijn zijn Vlamingen Hotels en restaurants waar Vlamingen thuis zijn Verliefd op de de natuur-? Verliefd op natuur-?
In herinnering
Kom ze ze eens eens proeven proeven te te Achouffe-! Achouffe-! Kom
Herman Seghers (1941 – 2017) VAAR wel, Herman Het viel moeilijk te geloven, laat staan te aanvaarden, dat de 76-jarige trouwe kameraad Herman Seghers op 26 juli 2017 opeens niet meer onder ons was. Wij waren zo vertrouwd met zijn altijd even opgewekte begroeting en met zijn altijd even geordende en praktisch geleide werkvergaderingen ter voorbereiding van de jaarlijkse herdenking van het Hechteniskamp van Lokeren, dat niemand van onze werkgroep zijn al te schielijk afscheid leek te hebben zien aankomen. Ja, wij hadden wel allemaal begin juli zijn e-postbericht gelezen dat de dokters bij hem een kwaadaardig kankergezwel hadden ontdekt en dat hij op 7 juli met een chemokuur zou beginnen, maar dat het zò’n vaart zou lopen… Die “vaart” mag letterlijk opgevat worden, want Herman was een verstokte bootvaarder die met zijn eigen boot zowat alle Europese wateren verkend en gékend heeft. Wie zich eind augustus langs het stilaan legendarische jaagpad in Steenstrate naar de IJzerwake repte, of ervan terugkwam, kon Hermans boot met de geel-zwarte leeuwenvlag in top, daar op de Ieperlee aangemeerd zien liggen. Het tekent de “Vlaamse” pers dat een van de “Vlaamse” kranten haar lezers wel wist te melden dat Herman jarenlang het boegbeeld was geweest van de beroemde Palingfeesten in Mariekerke (waarvoor hij meer dan verdiend geprezen en bewierookt mocht worden), maar met geen letter gewaagde van zijn nietaflatende inzet voor de herdenking van het Lokerse Hechteniskamp waar hij, na het gedwongen afhaken van wijlen Dirk Vandenberghe, de drijvende kracht en de idealistische bezieler van is geweest. Toen die meer dan zinvolle herdenking teloor dreigde te gaan, was Herman de eerste om met luider stemme tegen al wie het horen wou, te zeggen dat Vlaanderen de slachtoffers van een even zinloze als onnodige repressie NOOIT mocht vergeten. De
ieder jaar weer met Vlaamsgezinden uit alle windstreken bomvol gestroomde kerk bewijst zijn grote gelijk. Vlaming in hart en nieren, las ik op Hermans doodsbrief, en zo hebben al zijn vrienden en alle kerkgangers in Lokeren hem inderdaad gekend en gewaardeerd. Wel bloedde zijn Vlaamsgezinde hart bij het ervaren van die hopeloze en heilloze verdeeldheid van de Vlaamsgezinden, die zich als een rode draad door de geschiedenis van ons volk slingert. Tot in den treure, voor bepaalde Vlaams bewegers misschien zelfs tot vervelens toe, bracht Herman de woorden te berde uit Remi Piryns’ in Lokeren geschreven Gebed voor het Vaderland: “Heer, laat het prinsenvolk der oude Nederlanden niet ondergaan in haat, in broedertwist en schande”. In de herdenkingsmis van HEKALO werd die (helaas vergeefse) aansporing tot onmisbare eenheid elk jaar opnieuw dik in de verf gezet. Telkens als deze betreurde “Vlaming in hart en nieren” ergens een Vlaamse leider tegen het lijf liep, klampte hij die aan met de indringende vraag of hij, bij het zingen van dat Prinsenlied, al eens serieus over de betekenis van die “broedertwist en schande” had nagedacht en waarom hij daar niks aan probeerde te doen. Kameraad Herman, ondertussen ben je, dik tegen de goesting van je geliefde Olga en je vele vrienden in de Vlaamse beweging, allicht verenigd met Mark Grammens, Joris van Hauthem, Dirk Vandenberghe, Karel Dillen en vele anderen, op een zalige plek waar van broedertwist en schande geen sprake meer is. Wij wensen het je van ganser harte toe, maar de Vlaamse beweging, HEKALO e.a. zullen je wel héél erg missen. VAAR wel, schipper met Vlaamse Leeuw, die géén Vlaams geschipper kon verdragen. Rust in vrede. De afscheidsviering heeft plaats op zaterdag 5 augustus om 10 uur in de SintBernardusabdij, Kloosterstraat te Bornem. hvo
HOTEL HOTEL
Achouffe 19 19 -- 6666 6666 Houffalize Houffalize Achouffe
De keuken keukenNu is enkel enkel open voor voor hotelgasten hotelgasten ook restaurant De is open TeMiddagmenu bereiken via via Namen, Marche, Laroche reeds te verkrijgen vanafLaroche E19,50 Te bereiken Namen, Marche, gesloten op donderdagmiddag richtingKeuken Houffalize (afslag Nadrin) of of via via Luik Luik richting Houffalize (afslag Nadrin)
Wij zijn Vlaamstalig Tel. 061-28 061-28 81 82 82 Fax 061-28 061-28 90 90 82 82 Tel. 81 -- Fax Tel. 061-28 81 82 www.lespine.be (Wij zijn Nederlandstalig-!) (Wij zijn Nederlandstalig-!) Heerlijk aan aan de de kust kust nu! nu! Heerlijk
HOTEL DIE DIE PRINCE PRINCE HOTEL
zal u u extra extra verwennen. verwennen. zal Albert I-Wandeling I-Wandeling 41-42 41-42 -- OOSTENDE OOSTENDE Albert Tel. 059-70 059-70 65 65 07 07 Tel.
ARCO schaadt iedereen Pallieterke, ARCO, of de roof van de eeuw… Terwijl allerlei graaiers stilaan terecht spitsroede moeten lopen (toch het begin ervan), pleegt de regering van Saint-Michel pure roof op iedereen om de ACV-speculanten te helpen. Via de verkoop van Belfius krijgen die 800.000 gokkers nog 40 procent van hun euro’s terug. Beweging.net zélf moet maar een paar eigen ‘centiemen’ betalen! Een overval tot en met. Neen, iedereen weet dat roken de gezondheid schaadt. SaintMichel schaadt zelfs je geldbeugel, vooral door de wierook. Ernstig: een voetballer die met zo’n ‘beweging’ mistig en listig van achteren zou ‘tackelen’, verdient rood en maanden speelverbod. Hier is elke toeschouwer slachtoffer. Net voor het zomerreces, in ‘blessuretijd’…
Reddy de Mey - Oostende
Pallieterke, Bij de aanslag in Hamburg waren onze verslaggevers in de reguliere media weer in topvorm. Een geradicaliseerde moslim, een asielzoeker die psychische problemen had, heeft de aanslag gepleegd. Ik denk dat ik de naam ken van die psychische ziekte: islam. Het wordt volgens mij hoog tijd dat men eens een ander excuus verzint dan “psychisch”, want dat rijmpje begint stilaan behoorlijk afgezaagd te worden. L. L avrysen - Schoten
Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be
www.deblauwevogel.be
Kruisende woorden oplossing ABONNEMENTEN
S L I E R T X E N T E N
Roger P ylyser - Merksem
Pallieterke, De collaboratie is een element van WO2. Belangrijk detail in de aanloop naar WO2 lijkt mij de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) en de controversiële houding van premier Blum en zijn regering (het Front Populaire) en jawel, de nefaste neutraliteit van GB. Toen hebben GB en Frankrijk de wettige (linkse) democratische Spaanse regering in de steek gelaten t.o.v. van fascistische agressoren. Drie jaar later een wereldbrand ontketenen voor een stad (Danzig), dat kon dus wel. Op 3 september 1939 verklaart Frankrijk (samen met GB) de oorlog aan Duitsland. Negen maanden later, 22 juni 1940, zwijgen de Franse wapens en start de regering-Pétain een dubieuze economische collaboratie met nazi-Duitsland. Juni 1940. Twee belangrijke landen, de USSR en Frankrijk, verstrekken economische steun, waaronder de levering van aardolie, grondstoffen en afgewerkte producten, cruciaal voor de oorlogsvoering van Hitler tegen Engeland. De VS (Roosevelt) kiezen partij voor GB. Ziedaar de politiek-economische breuklijn in Europa anno 1940. Waar zit de moraal? Waar zit de logica? Hoe kan de collaboratie in juni 1940 illegaal zijn, als tezelfdertijd de Belgische regering, gezeten in Vichy, officieel verklaart dat de oorlog voor België voorbij is. Verklaring die ze pas, door omstandigheden, eind oktober 1940, vanuit Londen op de BBC zal herroepen (sic). Ruimschoots laat, en uiteraard werd die verklaring niet gepubliceerd in bezet Belgistan. Besluit: Tijdens de repressie en epuratie werd met die context geen rekening gehouden. De wraak van het Belgisch regime was niet alleen hypocriet maar ook nog disproportioneel en resulteerde in talrijke gevallen van misdaden tegen de menselijkheid.
Paul Maes - Wezembeek-Oppem
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
A J E U G D D P E L E R B O U D E R X R R C X E C E V O L U T I E X P S D R E X D G X E L O D I E I L L E G A L E N X D F G X O R E N X D E B E G A D E L B R I E V E N H G E S A R X A N E T T I A J X N U O N X N E I J R X O D I N X D X G E K I S O X K A R A T E X L N E R F X F E M E L E
Pallieterke, In het jongste nummer van ons lijfblad schrijft uw medewerker HVO in de rubriek “Nieuws uit Zuid-Afrika” over de ‘nieuwlichterij’ van de Afrikaanse Taal en Kultuur Vereniging (ATKV). Helemaal akkoord met de strekking van genoemde bijdrage, behalve daar waar uw medewerker beweert dat de ATKV de (vernieuwde) voorzetting zou zijn van de ‘vroegere’ Federasie Van Afrikaanse Kultuurverenigingen, nl. de FAK (van de gekende zangbundels). Het zal uw medewerker waarschijnlijk verheugen om te vernemen dat de FAK een nog steeds bestaande en zelfstandig werkende ‘eg Afrikaanse’ cultuurvereniging is. Wie dit wenst, kan het op hun webstek http://www.fak.org. za/ nakijken.
Dubbele moraal
Aanslag Hamburg
Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie
1068
Zuid-Afrika
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Cuperusstraat 41 2018 Antwerpen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen en administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net
• BINNENLAND 3 maanden € 28,60 6 maanden € 57,20 1 jaar € 114,40 1 jaar steunabonnement € 250 • BUITENLAND Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgende rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168
BIC KREDBEBB
Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter: Bruno de Winter: 1945-1955 Hoofdredacteur Jan Nuyts: 1955-2000 Hoofdredacteur Leo Custers: 2000-2010 Hoofdredacteur: Karl Van Camp Verantw. uitgever: Karl Van Camp
Sport
3 augustus 2017
Mosselen eten in Leest
Roskammen
Vorige vrijdag was ik uitgenodigd door William Selleslagh en Yves van Herp, twee oud-spelers van KV Mechelen - toen nog de Malinwa -, op een mosselfestijn. Het gebeuren vond plaats in de kantine van SK Leest, de plaatselijke voetbalploeg. Ik speelde met die twee nog samen bij de nationale UEFA-junioren, de Jassen, de ploeg van het leger, en met Van Herp zelfs bij de Rode Duivels. Daar ik vermoedde dat er flink ging gedronken worden, stelde ik als voorwaarde voor mijn komst dat ik in mijn thuishaven Zaventem zou opgehaald worden en teruggebracht. De meestal alcoholvrije Van Herp nam de taak op zich. Dat bleek later geen overbodige maatregel te zijn geweest!
Van Herp en De Weerdt Yves van Herp was de topschutter van KV Mechelen. Hij werd viermaal geselecteerd voor de nationale ploeg. Hij maakte zijn debuut in een vriendschappelijke wedstrijd in Geneve tegen Zwitserland, samen met JeanMarie Pfaff. De avond voor de match was hij doodnerveus. Hij moest namelijk met Paul van Himst de kamer delen, het monument van ons voetbal. Toen ik de volgende morgen aan hem vroeg hoe het was gegaan, antwoordde hij: “Ik heb geen oog dichtgedaan, ik durfde mij bijna niet bewegen in mijn bed. Ik was bang dat ik te veel lawaai zou maken en de Grootmeester zou wekken!” “Dat is juist”, zei ik serieus. “De laatste die dat heeft geflikt, hebben wij nooit meer teruggezien in Anderlecht.” We wonnen met 0-1 tegen de Zwitsers. Een doelpunt van Van Herp met het hoofd. Nog een mirakel, want hij kon niet koppen. William Selleslagh was een snelle, wendbare flankspeler, maar hij had er geen moeite mee zijn tegenstrever doormidden te trappen. Een man naar mijn hart. Louis de Weerdt, de middenvelder van geelrood, was de eerste die ik tegen het lijf liep. Hij was verantwoordelijk voor de kassa van het
Voetbalschimmen Gille van Binst
Voormalig Anderlechtcoryfee
mosselfestijn. Om te betalen moest je bij hem zijn. Ik mocht doorlopen, wat op het veld nooit het geval was geweest. Louis is nog steeds pisnijdig over het feit dat een partijtje tegen de USA niet in aanmerking kwam voor een ‘cap’, gezien de zwakte van de Amerikanen. Een lachertje tegen Gibraltar is nu wel goed voor een selectie. Zo werd hij nooit ‘international’. Op de koop toe moest hij dan ook nog de kamer delen met… Gille van Binst. Miserie, miserie! Aan onze tafel zaten ook Gizze Vergote en Kamiel van Damme, volgens Raymond Goethals één van de beste middenvelders ooit in België. Waarom hij hem dan nooit heeft geselecteerd, is mij een raadsel. Na het zingen van het clublied, voor wie nog kon, “De club zal zegepralen, de club van geil en roed”, zijn we het na een slopende avond afgebold...
Gille van Binst
“Bom” zonder veel weerklank Aan toeters en bellen geen gebrek om de “reguliere” competitie in te luiden. Of eerder de tot eind maart gerekte aanloop naar de “play-off 1” voor de topclubs. “Niemand die deze onzin kan stoppen, al wordt in het buitenland met die formule steeds harder gelachen”, aldus Jacques Sys, hoofdredacteur van Voetbalmagazine. We sluiten ons daar volmondig en onvoorwaardelijk bij aan. Ook bij zijn opmerking, als “eminence grise” van het journalistengilde, “dat ook dit seizoen de clubs hun horizon steeds meer op het buitenland afstemmen, daardoor de nationale competitie verder doen uitgroeien tot een smeltkroes van de meest verschillende culturen. Een trend die maar niet stopt.” Zijn wijze woorden staan in schrille tegenstelling tot de kitscherige dagdromerij van een groot deel van zijn collega’s. Gelukkig zijn ze nog niet allemaal in dat bedje ziek. Zo liet het notoire financieel economische weekblad Trends weten dat driekwart van onze clubs tegen rode cijfers aankijkt. En de voetbaljournalisten van Het Nieuwsblad besteedden uitgebreid aandacht aan “een mogelijke bom van 400 miljoen onder het Belgische voetbal”. Het is al langer een publiek geheim dat professionele Belgische sportclubs en hun spelers van verregaande fiscale gunstmaatregelen genieten. In een notendop samengevat: Belgische profclubs “hebben recht” op een vrijstelling van maar liefst tachtig procent bedrijfsvoorheffing op de spelerslonen. Spelers incasseren daardoor nettolonen die stukken hoger liggen dan die van de modale burger. Bovendien betalen profspelers een minimum aan RSZbijdragen. De modale burger staat erbij en kijkt ernaar. Dat systeem bestaat al sinds 2008. De totaliteit van die vorm van staatssteun aan alleen al de Belgische eersteklassers ligt daardoor om en bij de al genoemde 400 miljoen.
Theorie en praktijk Dat soort onthullingen draagt niet bij tot het hoerasfeertje dat past bij aanvang van Ontroerend. Met onze doorweekte zakdoek in aanslag lazen we: “Het is wellicht mijn laatste uitdaging en het voelt goed aan. Het is absoluut geen kwestie van geld, zeker niet.” Vaneigens niet. Zo kennen we hem. Altijd onbaatzuchtig. Hij zou zelfs zijn hemd weggeven om Antwerp er terug bovenop te brengen.
Ongepast De samenvattingen van de voetbalwedstrijden worden niet langer door VTM verzorgd. Voor een overzicht van de gespeelde matchen moeten we voortaan naar ‘Vier’ zappen. We weten niet welk mislukt genie het in zijn bol heeft gehaald dat nieuwe voetbalmagazine te bedenken met de naam ‘Sports Late Night’. Wellicht dat ‘the Queen’ ermee gediend is, maar de trofee voor vindingrijkheid kunnen we de snul die dat heeft bedacht niet toekennen.
Zalig gevoel
We zijn opnieuw vertrokken Stunt Alle begin is moeilijk, naar verluidt. Goed mogelijk, maar het kon niet beletten dat het puntje dat ‘den Antwerp’ behaalde tegen Anderlecht - of beter, de twee punten die ze de landskampioen ontfutselden -, een volksfeest teweegbracht in Deurne-Noord dat nog volop nazindert. We kennen er die van de ene broek in de andere nog niet uitgevierd zijn. Het mag wel eens, na dertien jaren zonder voetbal in eerste klasse. De troosteloze bouwwerf op de Bosuil moesten de elfduizend die ernaar zaten te kijken erbij nemen, in afwachting dat de nieuwe tribune er komt. Alles op zijn tijd. Rome werd ook niet op één dag gebouwd, en daar kennen ze iets van ruïnes. Ze hebben er een Colosseum, maar dat is in de verste verte nog geen Bosuil.
Het Kiel viert mee Wat momenteel telt, is dat Antwerpen opnieuw een ploeg heeft in de hoogste afde-
15
ling. We zullen niet rouwig zijn als BeerschotWilrijk het voorbeeld van de Great Old volgt, zodat we opnieuw derby’s mogen beleven. Zover zijn we nog niet. Ze zullen in het Olympisch Stadion wel beseffen en ondervinden dat 1B een aartsmoeilijke reeks is waarmee niet te lachen valt. We hebben ons, uit niet altijd betrouwbare bron, laten vertellen dat ze op het Kiel, in afwachting, hebben meegevierd met het roodwitte legioen. Dat is heel lief, maar we geven het wel onder voorbehoud.
Veel te braaf We zijn de voorbije weken hard van leer getrokken tegen Luciano D’Onofrio, de sportieve Duce van Antwerp. We vergaten erbij te vertellen dat de man gevoel voor humor heeft, dat hij met zijn gereserveerde glimlach al eens droog uit de hoek durft komen. “Ik wil deze club stabiel maken en laten groeien”, lazen we in Gazet van Antwerpen.
We zagen een gelukkige trainer rondlopen met een mond die bijna scheurde van het lachen. Francky Dury mocht zich met recht en rede verkneukelen na de riante overwinning van zijn manschappen in Eupen. Er werden vooraf vraagtekens gezet bij de zwerm nieuwelingen van Zulte-Waregem, maar die hebben hun debuut bij de ‘Boeren’ met grote onderscheiding doorstaan. Ze gaan niet elke week winnen met forfaitcijfers. Al mogen ze het altijd proberen. We kijken al uit naar de thuismatch volgende zaterdag tegen Sint-Truiden. De Kanaries hebben hun competitiestart ook niet gemist, door AA Gent (La Gantoise volgens Proximus) een opdoffer te verkopen die zwaar is aangekomen. Dat trainer Hein Vanhaezebrouck achteraf sterretjes zag, hoeven we niet te vertellen.
Belachelijk De zevenduizend die ernaar zaten te kijken in Daknam, waren het roerend eens dat ze beter bij moeder waren thuisgebleven. Na amper twintig minuten stond Lokeren al met nul-drie in het krijt. Plezant is anders. Club Brugge had na het ontgoochelend resultaat in de voorronde van de Champions League iets goed te maken. De lucht van het Soete Land van Waas heeft hen zichtbaar deugd gedaan. Ze
de competitie. Vandaar dat op radio, televisie en in de pretgazetten nauwelijks weerklank kwam op de door Het Nieuwsblad gelanceerde “bom”. Inclusief de niet mis te verstane boodschap dat de klacht van één enkele buitenlandse club bij de Europese Commissie over dit uitsluitend Belgische systeem kan volstaan om het én naar de prullenmand te verwijzen én terugbetaling te vorderen van door de clubs onterecht verworven staatsteun. Dat er binnen de Pro League gesteigerd wordt, is begrijpelijk. Ook dat woorden als “verdoken subsidie” zwaar op de maag blijven liggen. Toch doen zowel de Pro League als de clubbesturen er goed aan vooreerst in eigen boezem te kijken. Het waarom van die gunstmaatregelen baadt op zich niet in duisternis. Ze zijn toegekend om sportclubs – ook in het basket en het volley - “toe te laten hun maatschappelijke rol te vervullen”. Het daarvoor toegeschoven belastinggeld dient om eigen jeugd op te leiden en meer speelkansen te geven, maar ook in deze loopt theorie amper parallel met de praktijk. Van enige overheidscontrole op de opgelegde voorwaarden is amper sprake. De clubs gebruiken de extra middelen dan ook voor andere doeleinden dan investeren in eigen jeugd. Daardoor is België een belastingparadijs geworden voor buitenlandse makelaars en spelers. Van een ernstige koerswijziging binnen de clubs is geen sprake. De tot eind augustus lopende “mercato” bewijst dat andermaal. Het inhalen van buitenlandse voetballers is alweer legio. Zo komen we opnieuw bij het citaat van Jacques Sys. hadden er zin in, met aanvallend voetbal. Waarvoor dank van de neutrale toeschouwers, maar we gunnen de ongelukkige verliezers van de dag het laatste woord. Zo zijn we dan ook weer. En wat wisten ze te vertellen? “We hebben ons simpelweg belachelijk gemaakt.” Zeg dat wel.
Goed bezig De afwezigen hebben wat gemist in het duel tussen Racing Genk en Waasland-Beveren. Ze krijgen niet elke week zes doelpunten te zien en een trainer die enorm bleek rond zijn neus zag. Albert Stuivenberg wond er geen doekjes om. “We zijn erg geschrokken. Mijn ploeg was onherkenbaar. Dat was grotendeels de verdienste van Beveren, maar het aantal fouten en slordigheden in onze rangen was niet te tellen.” Dat Genk er ondanks dat met een gelijkspel vanaf kwam, is de keerzijde van de medaille en daarmee werd de thuisploeg meer dan genoeg beloond. De bloemen gaan naar Philippe Clement, die als kersverse trainer van Waasland-Beveren zijn mannen had ingepompt dat ze met lef en aanvallend voetbal voor de pinnen moesten komen. Wat gebeurde en waarvoor we hen eeuwig en drie dagen dank verschuldigd zijn. Doe zo voort en zie niet om.
Groeimarge De supporters van KV Mechelen (Malinois volgens Proximus) waren nog volop aan het nagenieten van hun droomstart toen de bezoekers van Standard hen binnen de minuut opnieuw met de voeten op de begane grond zetten. Daarop volgden tweeëntachtig minuten die geen van beide ploegen iets opleverden en trainer Ferrera van KVM de kans gaven om uit te vissen hoe het gestaan en gelegen is met zijn manschappen. “Er is nog werk aan de winkel, maar het zal beteren als mijn ravotters straks allemaal fit zijn”, vernamen we. “Want sommige van hen kenden een moeilijke voorbereiding met blessuren en dat soort zaken die niet deugen. We hebben dus nog een groeimarge.” Hoe ze gegroeid zijn, kunnen we volgend weekeinde al achterhalen op de Freethiel, waar ze door Waasland-Beveren met open armen zullen ontvangen worden, maar niet op een cadeau moeten rekenen.
16
Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
3 augustus 2017
“Tomorrowland, de afspiegeling van het nieuwe België” Het regeringswerk zit erop, de begroting is rond, alle ministers kunnen moe maar tevreden op vakantie vertrekken. Zeven topministers zochten een uitlaatklep voor hun energie en haastten zich naar Boom, om te gaan feesten als de beesten. ‘t Pallieterke mocht de uitstap vanop de eerste rij volgen. PALLIETER: Meneer Michel, u heeft nog niet zo lang geleden ernstige gehoorschade opgelopen toen een geradicaliseerde prinses iets te dicht bij uw oor een startschot afvuurde. Vindt u het dan wel verstandig om naar dit geboenk van Tomorrowland te komen? Charles Michel: “Wat zegt u?” PALLIETER: Of het wel verstandig is…. Charles Michel: “Wat zegt u? Ik hoor u niet.” Pallieter: OF HET WEL VERSTANDIG IS… Charles Michel: “Ja, ja, verstand, dat is er heel veel aanwezig in onze regering. Kijk maar rond u hoeveel verstand ik heb meegebracht. Daarom dat de begroting met veel verstand is opgemaakt. Of beter gezegd: met veel evenwicht.” Maggie de Block: “Charles, heb je het over mij?” Charles Michel:” Evenwicht, Maggie, evenwicht. Verdorie, dat gefluit in mijn oren begint weer.” PALLIETER: Meneer Michel, u heeft een topweek achter de rug. U heeft een zomerakkoord in de federale regering, en er is een nieuwe Waalse regering. U bent een gelukkig man? Charles Michel: “Daarom dat we naar Tomorrowland komen. Kijk hoe gelukkig de mensen zijn, zij lachen, zij springen… Het is feest voor iedereen. Kijk, Tomorrowland, dat is België, en België, dat is Tomorrowland. We maken de mensen gelukkig in een sprookjeswereld.”
PALLIETER: Ik denk niet dat hier iemand van de aanwezigen het zomerakkoord gelezen heeft… Charles Michel: “Daarom zien ze er ook zo gelukkig uit. Deze mensen willen ontsnappen aan de echte wereld, ver weg van de realiteit. Daar willen we naar streven: België is een paradijs, een sprookje, een tweetalige Efteling, een virtuele droom. Dat is onze boodschap aan de buitenwereld.” PALLIETER: Meneer De Croo, u bent ook minister van Post. Zou u niet beter bezig zijn met de postbedeling van bpost die op niks trekt, in plaats van hier staan te springen? Alexander de Croo: “Pfff, wat interesseert mij dat nu of een brief een dag of een week later terecht komt.” Johan van Overtveldt: “Als de belastingbrieven maar op tijd zijn!” (schatert het uit en geeft De Croo een ferme klop op de rug) Charles Michel: “Niet te zot doen he mannekes, straks vliegen we nog van het podium af.” PALLIETER: Meneer Van Overtveldt, we kennen u als een zeer ernstig man. Wat in hemelsnaam komt u in Tomorrowland doen? We hebben u nog nooit eerder zien springen. Van Overtveldt: “Niet springen, da’s alleen voor…” (kijkt dan verschrikt even rond) “Euh, Elio is toch niet in de buurt of zo, he…? Ik moet opletten wat ik zeg.” PALLIETER: die hebben we hier nog niet gezien. Die zit thuis wat te treuren. Maar wat komt u hier doen? Tomorrowland is toch niets voor u?
Kruisende woorden 1069
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
A
Van de hofdichter
DEMOCRATIE Wat mag de reden wezen, vraag je mij wellicht, van die ontroering en die vaderlandse vreugd, die jij zo kwistig uitbazuint in dit gedicht? Wat mag het zijn dat jou zo buitenmaats verheugt?
D E
Wel, ‘t grote nieuws waarvan ik uren wakker lag en dat mijn hart met tricolore trots vervult, is ’t Zomerakkoord-Michel dat ’t levenslicht zag na dagen geconclaaf met eindeloos geduld.
F G
Hoe blij ben ik omdat ik mee betalen mag voor buurman die bij Arco had belegd en zich naïef door ’t ACW bedrogen zag. Beweging punt, jawel, net wat u zegt.
H I
De hele wereld staat erbij en kijkt ernaar. Wij, kleine belgen, worden wereldwijd bespot om onze compromissen, onze handelswaar, waarmee de politiek de kleine man bedot.
J K L A. Wat het duidelijker maakt B. Het grootste aantal - Meisjesnaam C. Virus dat gevaarlijke bloedingen veroorzaakt D. Roodbruin - Zegeviert E. Ondernemingsraad - Troonsafstand F. Olie-achtige vloeistof die twee omega-3 vetzuren bevat - Verlichtingslamp G. Spanje en Portugal - Producent van spelcomputers, top in de periode 1988-2001 H. Deel van Brugge - Egyptische zonnegod I. En andere - Met een gelijkmatig verloop in dezelfde richting J. Platte zeevis - Insect - Modern communicatiemiddel K. Optimistische ijver - Losplaats van schepen - Woord waarmee je naar jezelf verwijst L. Bezorgingen achteraf
den met de ARCO-regeling? Kris Peeters: “Ik hoor u niet, wat zeg je? Die muziek toch, zo luid.” PALLIETER: Meneer Van Overtveldt, bent u tevreden met de ARCO-regeling? Johan van Overtveldt: “Ik hoor u niet, wat zeg je? Die muziek toch, zo luid.” PALLIETER (luid roepend): MENEER MICHEL, BENT U TEVREDEN MET DE ARCOREGELING? Charles Michel: “Ik hoor u niet, wat zeg je? Die muziek toch, zo luid. Ik word doof.” PALLIETER: U was al doof. De schuld van Astridje. DJ JACKMASTER: “Security! Wilt u alstublieft mevrouw De Block van het podium halen. Dank u.” Het vuurwerk dat op dat ogenblik van start ging, maakte een einde aan het gesprek.
Van eedle fierheid bonst m’n vaderlandse hart me als het ware in de toegeknepen keel. De liefdevolle kleuren rood en geel en zwart zijn mij vandaag zo lief dat ik ze teder streel.
B C
HORIZONTAAL
Van Overtveldt: “Ooit al eens van een midlife crisis gehoord?” (buldert van het lachen). “Al eens gezien wat hier rondloopt?” (knipoogt) “Maar daarvoor kom ik niet. Ge weet toch, meneer Pallieter, dat ik naar Mechelen verhuis om daar op te komen met de gemeenteraadsverkiezingen?” PALLIETER: Ja, en…? Van Overtveldt: “Wel, als minister van Financiën lig ik bij de kiezers nu niet bepaald in de bovenste schuif, he. Tja, en mijn imago van koele rekenaar helpt ook niet om sympathiek over te komen. Dus probeer ik hier wat sympathie te winnen bij de aanwezigen.” DJ JACKMASTER: “Mevrouw De Block!!! Wilt u alstublieft stoppen met omhoogspringen? Het podium is daar niet voor gemaakt en mijn apparatuur geraakt ontregeld.” PALLIETER: Meneer Peeters, bent u tevre-
Verticaal 1. Ter plekke bedenken 2. Frans lidwoord - Dwergantilope Merknaam van Unilever 3. Neem tekst door - Land in Afrika 4. Standaard voor de aansluiting van rand apparatuur op computers - Lichaamsdeel - Neon 5. Schoonmaakgerei 6. Bestiale 7. Popgroepmedewerker - Knolgewas Vervoermiddel 8. Oost-Vlaams dorp 9. Huidige benaming van een inwoonster van het voormalige Formosa - Voorzetsel 10. Garagepad - Zilver 11. Federale staatsvorm waarbij de macht overwegend bij de centrale regering ligt 12. Kanaalvormig zweertje - Behoeftigen De oplossingen van het kruiswoordraadsel nummer 1068 vindt u op blZ. 14
Regeren is vooruitzien, wordt ons dan gezegd, maar wat ervaart de kleine man, o ironie? Dat hij vooruitziend… in de luren wordt gelegd en dat hem dat verkocht wordt als DEMOCRATIE. Hector van Oevelen