73ste jaargang • nummer 50 • donderdag 14 december 2017
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
€ 2,30
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
De zesde staatshervorming is een molensteen Vlaams topambtenaar, ex-kabinetschef en briljant econoom Koen Algoed schrijft in een nieuwe studie wat we allang wisten: de zesde staatshervorming van 2011 zal Vlaanderen veel geld kosten. Is een zevende staatshervorming een oplossing? Omwille van de manier waarop de vorige zijn aangepakt, zeker niet. Het Vlaams budget stijgt van 27 miljard euro in 2014 naar 42 miljard euro in 2017. Daarnaast krijgt Vlaanderen extra bevoegdheden rond arbeidsmarktbeleid en gezondheidszorg en wordt de fiscale autonomie uitgebreid. Dat is het positieve verhaal dat al wordt verteld sinds de herfst van 2011, toen een akkoord werd afgesloten over de zesde staatshervorming. Welnu, steeds meer wordt duidelijk dat Vlaanderen een financiële kater overhoudt aan die zesde staatshervorming. Dat blijkt uit een Vives-studie van Koen Algoed, secretaris-generaal van het departement Financiën en Begroting van de Vlaamse overheid. Algoed, die ooit begon op de CD&V-studiedienst, is een briljant econoom die na verloop van tijd steeds meer in N-VA-richting opschoof. Hij was tot voor kort kabinetschef van Vlaams minister van Werk Philippe Muyters (N-VA). Algoed verdiende in het verleden al zijn strepen met doorwrochte studies over de financiering van Brussel, transfers en fiscaal federalisme. In een recente studie – ‘de zesde staatshervorming en haar impact op de overheidsfinanciën doorgelicht’ – keert Algoed terug naar zijn oude liefde.
Schulden De Vives-studie is een pijnlijk ontwaken voor de verdedigers van de zesde staatshervorming met daaraan gekoppeld de nieuwe financieringswet. Hij waarschuwt voor een oplopende Vlaamse schuld en een Vlaamse financiële kater. Waarom? Zeer eenvoudig: de factuur van de zesde staatshervorming wordt door een aantal deelstaten en dus Vlaanderen betaald. Het is bekend dat nieuwe bevoegdheden zijn overgeheveld, en dat slechts 80 procent van de middelen mee werden doorgesluisd. Vlaanderen heeft ook een aantal federale financiële beloftes overgenomen, zoals de woonbonus en de subsidies van de ziekenhuisinfrastructuur. Algoed berekende dat de
staatshervorming tot gevolg heeft dat Vlaanderen vorig jaar 1,6 miljard euro overhevelde naar de federale kas. De federale regering heeft dat geld niet gebruikt om de begroting te saneren. Daarnaast is de extra fiscale bevoegdheid voor Vlaanderen – zelf belastingen heffen – eerder een nadeel dan een voordeel. De extra fiscale autonomie bestaat uit het heffen van opcentiemen op de personenbelasting. Volgend jaar moet Vlaanderen bijna 1 miljard euro terugstorten aan de federale overheid omdat ze tussen 2015 en 2017 te veel opcentiemen heeft ontvangen.
Zevende staatshervorming Algoed berekende dat die opcentiemen in 2018 veel minder zullen opbrengen dan aanvankelijk voorzien. 303 miljoen euro minder, om precies te zijn. Reden is de verlaging van de personenbelasting van de federale regering die via de opcentiemen ook gevolgen heeft voor de inkomsten van de gewesten. De Vlaamse schuld dreigt door deze mechanismen verder op te lopen, waarschuwt Algoed. Als de volgende federale regering beslist om de personenbelasting nog verder te verlagen binnen het huidige fiscale systeem, zal dat de deelstaten nog meer geld kosten. De oplossing voor Algoed is een zevende staatshervorming. Maar wel één van een totaal andere aard dan alle vorige. Dat wil zeggen, veel meer volledige bevoegdheden overhevelen naar de deelstaten. En de fiscale autonomie substantieel uitbreiden. Misschien naar Baskisch model, waarbij een deelstaat de personenbelasting zelf int en deels doteert aan de federale overheid. Het is vijf voor twaalf voor Vlaanderen, meent Algoed, aangezien de zesde staatshervorming als een financiële molensteen rond de nek hangt.
Muyters wil laaggeschoolden via sport aan een job helpen
Almaci kraait (te) vroeg victorie Telkens wanneer Almaci even wordt losgelaten op tv, schuiven we wat dichter naar onze beeldbuis. Dat vergt moed, want aangenaam nieuws heeft ze zelden. Ook nu weer dramde ze maar door over het bewijs dat heel Vlaanderen aan haar voeten ligt. Ten onrechte, durven we denken. Almaci kan tegen een stootje. Vermoeden we toch, want op het zondaginterview van VTM herhaalde ze ten minste driemaal dat de Antwerpse lijst Samen na de miskleun van Tom Meeuws “tegen een stootje kan”, ook al wijst weinig erop dat die combinatie brokken zal maken. Alvast de peilingen niet. En Almaci en Calvo geloven in peilingen, zeker in die peiling waaruit Almaci afleidt dat heel Vlaanderen het eens is met haar. Dat is met name het geval bij een grootschalig klimaatonderzoek van de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, toevertrouwd aan het Leuvens bureau Market Analysis & Synthesis (M.A.S.). Een vierde onderzoek op rij, nadat hiermee werd gestart in 2005. Het gaat om een via de post bestelde enquête bij 16- tot 75-jarigen. Driekwart antwoordde op papier, een kwart via het internet.
Representatief? Almaci en Calvo stuurden allebei een tweet de wereld in over “de belangrijkste peiling”. Dan spitsen we onze oren. Het aantal respondenten dat M.A.S. moest aanschrijven om het vooropgestelde doel van minimaal 1.500 teruggestuurde enquêtes te behalen bedroeg 6.446. Niet eens een kwart van de mensen die zo’n enquête in de bus kregen heeft dus de moeite gedaan om die in te vullen en terug te sturen. Hoe representatief is zo’n onderzoek na dergelijke “preselectie”? Mogen we ervan uitgaan dat een overtuigde sportliefhebber sneller een enquête over sport zal invullen en terugsturen dan zijn buur die zich in de verste verte niet interesseert voor sport? Zijn er geen redenen om aan te nemen dat dit ook geldt voor dat M.A.S.-onderzoek? In welke maten zijn ecologisten niet oververtegenwoordigd? Als het gaat over het succes van de groene standpunten bij een meerderheid van de Vlamingen, lijkt dat voor Groen toch wat tegen te vallen. Geen tiende van de Vlamingen stemde in 2010, 2012 en 2014 voor de partij die van milieuactivisme haar bestaansreden heeft gemaakt. Wakker liggen van die groene thema’s doen we nu ook weer niet. Almaci en Calvo dromen van de Grote Overwinning in 2018 en 2019. Laat ons aannemen dat Groen enkele procentpunten wint, maar meer zit er niet in.
Immigratie Volgens genoemd onderzoek is het milieu de belangrijkste bezorgdheid van de Belgen (81 procent), meer nog dan terrorisme (71 procent), gezondheidsproblemen (70 procent), armoede of sociale uitsluiting (62), onveiligheid (58). Dat sterkt ons in de overtuiging dat de onderzoekers vooral visten in de Groene Vijvers. Kleine zijsprong: wat je in de groene commentaren niet hoort, is dat zélfs in die kringen 56 procent van de respondenten ook bezorgd is om immigratie en integratie. Maar dit terzijde. Er zitten wel meer hiaten in onderzoek en commentaren. Zo zou het onderzoek aantonen dat het milieubewustzijn fors zou zijn toegenomen. Is dat zo? De interesse voor het milieu is “heel groot” bij een kwart van de respondenten, maar dat is nauwelijks meer dan in 2005. Die interesse is gewoon “groot” bij 48 procent van de respondenten, dat is zelfs iets minder dan in 2005. Dat de milieuproblemen een bedreiging zouden vormen voor ons dagelijks leven wordt door 54 procent aangevinkt, en ook dat is minder dan in 2005 (59 procent). En zo kunnen we een tijdje doorgaan. Nog altijd een kwart van de mensen die de enquête invulden (de “gemotiveerden” of “overtuigden”?) vindt dat de klimaatverandering een natuurlijk verschijnsel is. In een orkaan van groene vragen, groene deelnemers en overwegend groene antwoorden is dat een verfrissende wind.
De wijzende vinger Almaci kon het niet laten het meerdere keren te herhalen: “De burger wil dat de overheid meer doet.” Toch vraagt maar de helft van de bevraagden (fout natuurlijk: moet zijn de helft van de respondenten!, zie hoger) naar een duidelijke (lees: strenge) klimaatwet. Bijna de helft (47 procent, tegenover 38 procent in 2013) stelt bij de volgende verkiezingen “zeker rekening te zullen houden” met klimaatstandpunten. Een opsteker voor Groen? Zou kunnen. Maar met het gedram van Almaci en Calvo voorop, zou de ontnuchtering groot kunnen zijn. De hemel ligt nog ver.
Anja Pieters
2
Actueel
14 december 2017
Grote steden wereldwijd minder veilig The Economist pakte vorige week uit met een rapport over de veiligheid in enkele wereldsteden. Dat ‘hellhole’ Brussel niet onmiddellijk vooraan staat gerangschikt, verbaast wellicht niemand. Toch doen Brussel en de meeste Europese steden het goed in vergelijking met de Verenigde Staten. Voor het overige blijf je best weg uit Afrika, Midden-Amerika, het Midden-Oosten en een rist Aziatische steden. Het is de tweede keer dat The Economist een rapport over de veiligheid in de wereldsteden publiceert. Het eerste dateert van 2015. Toen bleek Tokio de veiligste stad ter wereld te zijn. In 2017 is dat niet anders, al hebben wij daar onze bedenkingen bij na de fratsen van Kim Jong-un, die enkele weken geleden de zoveelste Noord-Koreaanse raket in de Japanse Zee liet plonzen. Mocht het ooit tot een gewapend conflict komen, dan zijn de Japanse steden potentiële doelen voor de Noord-Koreaanse raketten. The Economist rangschikte 60 wereldsteden op basis van 49 indicatoren die betrekking hadden op digitale veiligheid, infrastructuur, gezondheidszorg en persoonlijke veiligheid. Onder digitale veiligheid verstaat men de mogelijkheid om vrij het internet of andere digitale kanalen te gebruiken, zonder gevaar voor inbreuken op de privacy of voor identiteitsdiefstal. Infrastructuur heeft het over de stedelijke voorzieningen in het algemeen, maar onder andere ook over de kwetsbaarheid voor terroristische aanslagen en het aantal verkeersongevallen met voetgangers. De rubriek gezondheidszorg meet dan weer in hoeverre
steden bekommerd zijn voor het behoud van een gezonde leefomgeving en de toegankelijkheid tot gezondheidszorg. De persoonlijke veiligheid heeft uiteindelijk betrekking op de kans dat men in een bepaalde stad geconfronteerd wordt met criminaliteit zoals diefstal, geweld, verkrachting of ander onheil.
Brussel in top 20 Waar staat Brussel betreffende dit alles gerangschikt? Voor digitale veiligheid behaalt de stad een 17de plaats, net na Frankfurt en voor Seoel. Voor veiligheid inzake gezondheidszorg staat Brussel op de 7de plaats, voorafgegaan door Sydney en gevolgd door Parijs. Voor infrastructuur kon net nog de top 20 worden behaald. Voor persoonlijke veiligheid behaalt de hoofdstad de 23ste plaats. Deze cijfers brengen Brussel in de algemene rangschikking op de 17de plaats, net na Wellington (NieuwZeeland), maar voor Los Angeles, Chicago, Londen en New York. De veiligste vijf steden zijn achtereenvolgens Tokio, Singapore, Osaka, Toronto en Melbourne. De rangschikking wordt afgesloten met Ho Chi Mingh City (het vroegere Saigon in Vietnam), Jakarta (Indonesië),
Dhaka (Bangladesh), Yangon (Myanmar) en Karachi (Pakistan). Wegblijven daar!
Besluiten Uit het rapport komen enkele belangrijke besluiten naar voor. Tokio blijkt de plek waar de digitale veiligheid het grootst is. De stad boekte tegenover 2015 bovendien nog een flinke vooruitgang inzake gezondheidszorg. In Europa scoren Amsterdam, Zurich en Stockholm het best. Volgens The Economist gaat de veiligheid in de grote steden er in het algemeen echter op achteruit. Uitzonderingen zijn de steden Madrid, dat 13 plaatsen vooruit gaat tegenover 2015, en Seoel, dat 6 plaatsen vooruit gaat tegenover 2015. Alhoewel, bij dat laatste hebben we opnieuw bedenkingen omwille van de reeds geciteerde fratsen van Kim Jongun. Er bestaat ook geen twijfel over dat de veiligste steden zich in Europa en Azië bevinden, al vinden we achteraan de rangschikking evengoed enkele belangrijke Aziatische steden zoals Teheran en Karachi. Rijkdom en veiligheid gaan hand in hand. Steden in goed ontwikkelde economieën domineren de eerste helft van de rangschikking. Op zich klinkt dat logisch. Toch stelt men vast dat de algemene rangschikking van sommige steden met hogere inkomens erop achteruit gaat, zoals New York dat 11 plaatsen zakte. Het politieke beleid heeft volgens de index eveneens een invloed. Ondanks hun rijkdom halen steden als Jeddah en Riyad daarom niet de top 40. Verrassend zijn de resultaten voor de Amerikaanse steden. San Francisco is met de 15de plaats het best gerangschikt. Los Angeles en Chicago, de laatste toch eerder met een onveilige reputatie, hebben respectievelijk de 18de en 19de plaats. De Amerikaanse steden doen het vooral slecht inzake infrastructuur, maar scoren dan wel weer goed als het gaat over digitale veiligheid.
Kwetsbare megasteden Volgens The Economist is het zorgvuldig opvolgen van de veiligheid in wereldsteden meer dan noodzakelijk. In 2016 waren er 31 megasteden; steden met meer dan 10 miljoen inwoners. In 2030 zullen dat er 41 zijn en zal 60 procent van de wereldbevolking er wonen. Huisvesting, gezondheidszorg en energie- en watervoorziening zijn de grootste uitdagingen. Maar er is ook het terrorisme, dat het vooral gemunt heeft op rijkere steden, en de vrees voor een toenemende ongelijkheid met een toenemende criminaliteit en de creatie van spanningen en onlusten tot gevolg. Steden zullen in de toekomst voor hun beheer ook meer
Kris Peeters saboteert economische dossiers tot het einde Sinds het Zomerakkoord van eind juli probeert vicepremier Kris Peeters (CD&V) een aantal dossiers te blokkeren. Vaak maatregelen die zijn ingevoerd als compensatie voor de effectentaks en de financiële regeling van 600 miljoen euro voor Arco-spaarders. Maar Peeters boekt hier slechts zeer matig succes. De voorbije weken was binnen de federale regering discussie ontstaan over de invoering van het systeem van onbelast bijverdienen. De regering-Michel wil het mogelijk maken dat bepaalde activiteiten zoals verenigingswerk en klusjes voor particulieren onbelast worden betaald. Men zou op die manier tot 6.000 euro per jaar onbelast kunnen bijverdienen. Het is één van de maatregelen die bij het Zomerakkoord van eind juli werd afgeklokt. Maar de Raad van State stelde vragen bij de maatregel, omdat het zou neerkomen op oneerlijke concurrentie met werknemers en zelfstandigen die gelijkaardige klusjes uitvoeren. Meteen eiste vicepremier en minister van Economie Kris Peeters (CD&V) een discussie over die regeling, gevolgd door een aanpassing. Die aanpassing bestaat er uiteindelijk in dat … de maatregel niet per 1 januari 2018 wordt ingevoerd, maar ergens eind februari 2018. Niet echt een grondige bijsturing.
Naar links Is het nu om te huilen of om te lachen, zou een mens zich afvragen. Van zodra over een regeringsmaatregel een debat op gang komt, mengt Peeters zich. Meestal om die maatregel inhoudelijk wat meer naar links te doen opschuiven. Al is het in dit specifiek geval eerder een reactie die in de lijn ligt van de houding van Peeters tijdens deze hele legislatuur: economische dossiers saboteren. En dat gebeurt door in te spelen op het ‘ongenoegen’ vanuit het middenveld. In tal van dossiers waren dat deze legislatuur de vakbonden. We hoeven maar te denken aan het afremmen van het invoeren van nachtar-
beid in de e-commerce of in logistieke bedrijven gelinkt aan de internethandel. Heel de operatie rond de ‘wet werkbaar en wendbaar werk’, die nochtans uit de koker van Kris Peeters zelf kwam, werd door de CD&V uitgehold. De methode is zeer voorspelbaar: een dossier wordt doorgeschoven naar de sociale partners voor de concrete uitvoering. Onder druk van de vakbonden komt er niets van in huis of de maatregel wordt grotendeels uitgehold. Nu zal opnieuw hetzelfde gebeuren met het dossier van cash-for-cars waarbij werknemers een bedrijfswagen kunnen inruilen voor cash loon. De sociale partners moeten het bekijken, dus komt er niets van in huis.
Unizo In het geval van het onbelast bijverdienen kwam de druk nu eens niet van de vakbonden, wel van zelfstandigenorganisatie Unizo, die van oordeel is dat deze maatregel tegen de belangen van de zelfstandigen ingaat. Kris Peeters, de voorbije jaren nochtans op ramkoers met zijn vroegere achterban van Unizo, zag zijn kans schoon om dat ongenoegen te kapen. Unizo spreekt over deze specifieke maatregel als oneerlijke concurrentie. De houding van Kris Peeters is voor een deel ingegeven door de profileringsdrang en het ego van de man. Ook door het feit dat de CD&V zich binnen deze regering zo opstelt dat ze een aantal linkse trofeeën kan binnenhalen. Kwestie van de afkalvende ACW-aanhang tevreden te stellen. Maar de christendemocraten blijven vaak met lege handen achter. De effecten-
en meer moeten investeren in digitale technieken en tegelijk van digitale veiligheid een topprioriteit maken. Het is niet de bedoeling dat hackers het elektriciteitsnet van een stad volledig platleggen… Volgens het rapport besteden Afrikaanse steden best meer aandacht aan de verbetering van hun transport en infrastructuur. In Zuid- en Midden-Amerika dient de aandacht vooral te gaan naar de bestrijding van geweld en criminaliteit. In Europa is er voornamelijk werk aan de winkel als het gaat over massamigratie en jeugdwerkloosheid. Het wekt enige verbazing dat alle laatstgenoemde pijnpunten zeker in ‘hellhole’ Brussel terug te vinden zijn en dat de stad toch een fraaie 17de plaats heeft behaald RIRO in de algemene rangschikking.
Dag 43 Sinds 2 november zitten Oriol Junqueras, vicepremier van Catalonië en Joaquim Forn, minister van Binnenlandse zaken
in een Spaanse gevangenis.
Dag 60 Sinds 16 oktober zitten Jordi Sanchez, voorzitter Catalaanse Nationale Vergadering en Jordi Cuixart, voorzitter Omnium Cultural
in een Spaanse gevangenis met instemming van Wouter Beke!
Uit de smalle beursstraat taks op beleggingen zal nooit 254 miljoen euro opbrengen. We hebben dat in deze rubriek al tot in den treure herhaald. In recente interviews hebben vicepremier Alexander de Croo (Open Vld) en N-VA-voorzitter Bart de Wever herhaaldelijk verklaard dat de opbrengst van zo’n belasting hoogst onzeker is. Peeters komt dan steevast vertellen dat de rekening moet kloppen. Maar hij zal in het zand bijten. En dat is ook het geval met de verlaging van de vennootschapsbelasting die gecompenseerd moet worden door de afbouw van allerlei aftrekken. Of deze compensaties voldoende zijn om de verlaging van de vennootschapsbelasting te financieren (“budgettair neutraal maken”, heet dat), is hoogst twijfelachtig. Wellicht zal dit tekort moeten worden weggewerkt door een daling van de uitgaven. Ook al iets waar de CD&V niet happig op is.
Arco De balorige houding van Kris Peeters is ingegeven door de onzekere toekomst van het geld voor de Arco-beleggers, een compensatie voor meer centrumrechtse maatregelen zoals de lagere vennootschapsbelasting en een flexibelere arbeidsmarkt. Er werd met het Zomerakkoord 600 miljoen euro vrijgemaakt voor die zogenaamde Arco-spaarders, waarvan 400 miljoen van Belfius komt, de vroegere Dexia-bank. Echter, de vraag blijft: zal deze maatregel niet juridisch worden afgeblokt? Bovendien groeit de nervositeit aangezien Belfius in 2018 deels naar de beurs gaat. Probleem is dat de regeling rond Arco zal wegen op de waardering van Belfius bij de verkoop, wat ook een negatief effect zal hebben op de opbrengsten van de regering. Waarom dan de compensatie voor de Arcobeleggers niet gewoon laten vallen? Dat is de grote vrees van CD&V en vandaar dat Kris Peeters druk blijft zetten om de deal zoals die er ligt volledig uit te voeren. Zolang daar geen zekerheid over bestaat, zal Peeters het regeringswerk saboteren. En dat betekent: saboteren tot het einde, namelijk de verkiezingen van 2018.
Angélique Vanderstraeten
Actueel
14 december 2017
3
Eurostadion
Brussels keuterboerke aan het werk De UEFA heeft beslist dat Brussel geen gaststad meer kan zijn voor het EK van 2020. Een meer dan terechte beslissing, want de kans dat het Eurostadion er daadwerkelijk komt, is twijfelachtig. Indien Schauvliege de Vlaamse regelgeving ernstig neemt, kan ze niet anders dan de omgevingsvergunning weigeren.
Geen spijtige zaak Bij de man in de straat leidt deze beslissing helemaal niet tot grote verontwaardiging en zelfs niet tot onbegrip. Bijna 32.600 mensen namen deel aan een peiling hierover op de webstek van Het Laatste Nieuws. Liefst 58 procent van de respondenten vond de beslissing van de UEFA géén spijtige zaak. De meeste partijen hebben lange tijd geen stelling durven innemen over deze kwestie uit schrik voor de publieke opinie en koning Voetbal. Mede daarom kwam het verzet zo traag op gang. Nochtans waren er weinig argumenten nodig om de publieke opinie te overtuigen van de onmogelijkheid van dit dossier: het kleinste kind weet dat de Ring rond Brussel, zeker in de Noordrand, oververzadigd is en dat een bijkomende attractiepool van het kaliber van het Eurostadion de toestand onleefbaar zou maken. Toch zijn er nog altijd verlichte geesten in Vlaanderen die het beter weten. Bart Brinckman van De Standaard twitterde dat Vlaanderen een land is van “provincialistische keuterboerkes”. Ik heb in dit dossier maar één provinciale keuterboer aan het werk gezien en dat is de Brusselse Open Vld-minister Guy Vanhengel. Hij is de echte verantwoordelijke voor de keuze van Parking C. Als geen ander weet Vanhengel dat Parking C in Vlaanderen ligt, en toch heeft hij deze keuze opgedrongen aan de Brusselse regering, zonder aan zijn collega’s duidelijk te maken dat dit deel van de Heizelvlakte volledig buiten Brussel ligt. En dat alle vergunningen bijgevolg moesten afgeleverd worden door Vlaamse instanties.
WK 2018 Laten we de zaken even opfrissen. Reeds in 2008 was er sprake van een nieuw nationaal voetbalstadion. België en Nederland dienden een gezamenlijke kandidatuur in voor het WK van 2018, en in dit kader voelde premier Leterme zich geroepen om te lobbyen voor een nieuw stadion op Parking C. De keuze gebeurde toen eveneens op voorspraak van Guy Vanhengel. Toen bleek dat het WK werd binnengehaald door Rusland, veranderde het Brussels Gewest het geweer van schouder. Uit een vergelijkende studie was gebleken dat een terrein op de site van Schaarbeek Vorming veruit de beste keuze was op het vlak van mobiliteit: men zou vanuit het hele land met de trein naar het nationale stadion kunnen sporen, wat een hoop verkeeroverlast zou voorkomen. Jarenlang verdedigde de Brusselse minister-president Charles Picqué (PS) met veel nadruk en pathos de ondubbelzinnige keuze van het Brussels Gewest voor Schaarbeek Vorming.
Vervoort Alles veranderde toen in mei 2013 Charles Picqué aan het hoofd van het Hoofdstedelijk Gewest werd opgevolgd door zijn partijgenoot Rudi Vervoort. Vervoort was tot op dat moment burgemeester van Evere, én hij is al vele jaren een goede vriend van Vanhengel. Die vriendschap gaat ver. Zo steunt Vanhengel steevast de lokale burgemeesterslijst van Vervoort bij de gemeenteraadsverkiezingen van Evere, tegen de MR. Een week nadat Vervoort de eed had gezworen als ministerpresident, trok de Brusselse regering in con-
Splits zelf de sociale zekerheid!
Bel gratis 0800 179 75 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be Voor een Vlaamse sociale zekerheid! Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen
Word lid van het VNZ
claaf naar Oostende voor een weekendje teambuilding. Het is daar dat de idee voor Parking C plots werd doorgedrukt, zonder het minste overleg met Vlaanderen of met de gemeente Grimbergen. De keuze werd opgedrongen als een echte oekaze, en Vlaanderen had toen niet de moed om vraagtekens te plaatsen bij die eenzijdige beslissing, laat staan die keuze te hekelen. Philip Muyters (N-VA) was toen zowel minister van Ruimtelijke Ordening als van Sport, maar durfde tijdens de debatten hierover in het Vlaams Parlement (o.a. op vragen van wijlen Joris van Hauthem) geen kleur bekennen. Enkele maanden later, in september 2013, werd een gezamenlijke intentieverklaring naar buiten gebracht, van Rudi Vervoort, Kris Peeters en Elio di Rupo, ter ondersteuning van het Eurostadionproject. De enige echte voorwaarde die Vlaanderen toen stelde, was dat dit project aan het Vlaams Gewest niets mocht kosten.
Muffe vriendjespolitiek Vanhengel had wel een punt toen hij zondag in De Zevende Dag jammerde dat enkele ondersteuners van het project zich sindsdien hebben teruggetrokken, maar de verantwoordelijkheid hiervoor ligt natuurlijk in grote mate bij de Open Vld-minister zelf. Samen met de stad Brussel zorgde Vanhengel ervoor dat het dossier kon uitgroeien tot een immens vastgoedproject, dat voor een gigantische bijkomende verkeersstroom zou zorgen. Het stadiongebouw werd een zodanig groot complex dat zelfs RSC Anderlecht, voor wie het bestemd was, er zich met walging van afkeerde. Het dossier werd bovendien overladen met financiële leugens en muffe vriendjespolitiek, waardoor de oppositie er steeds krachtiger kon op inhakken en Vanhengel steeds meer geloofwaardigheid verloor. Vanhengel weigerde bovendien steevast om in de media een ernstig debat te voeren over dit dossier, omdat hij wist dat hij dit zou verliezen. Ook zondag wou hij enkel naar De Zevende Dag komen indien hij bijstand kreeg van sportjournalist Peter Vandenbempt. Dat leverde een heel vreemd ‘debat’ op, waarbij Vanhengel voortdurend gelijk kreeg en door Vandenbempt zelfs bij het handje werd genomen. Indien Xavier Taveirne de moeite had gedaan zich beter te informeren, dan had hij Vanhengel gemakkelijk in het nauw kunnen drijven, maar er waren duidelijk afspraken gemaakt dat hij niet te ver mocht gaan.
Slippendrager Guy Vanhengel is zonder twijfel de meest noodlottige ‘Vlaming’ in de Brusselse regering sinds de totstandkoming van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in 1989. Van zijn voorganger Jos Chabert was duidelijk dat hij onvoldoende opkwam voor de belangen van de Nederlandstaligen in Brussel, maar Vanhengel is veel erger. De manier waarop deze man heult met de Franstaligen in bijvoorbeeld het dossier van de luchthaven, is zonder meer weerzinwekkend. Op een gegeven moment pleitte hij zelfs voor het oostwaarts opschuiven van de luchthaven (en de vernietiging van een stukje van Steenokkerzeel), zodat er in de toekomst geen enkele vlucht meer boven Brussel zou moeten opstijgen. Diezelfde slippendrager van de francofonie komt nu op tv het gebrek aan ‘samenwerkingsfederalisme’ aanklagen in het dossier van het Eurostadion. Donderdag heeft Charles Michel, in antwoord op een vraag van FDF’er Maingain, in de Kamer enkele merkwaardige zaken gezegd. Onder meer dat het dossier van in het begin fout zat doordat Brussel Vlaanderen er niet bij had betrokken. En hij vond het zeer ‘vreemd, curieus én verwonderlijk’ dat de stad en het gewest Brussel een project lanceerden buiten het Brusselse grondgebied. We zijn het zelden zo roerend eens geweest met een federale premier.
BL
Briefje aan John Crombez
Snakkend naar adem Mijnheer de negatief gepeilde,
Ik kan mij zo voorstellen dat het momenteel kommer en kwel is aan de Brusselse Grasmarkt nadat achtereenvolgende politieke peilingen een somber beeld toonden van uw partij in het politieke landschap. Ternauwernood 10 procent van de Vlaamse stemmen weten jullie nog te vergaren en dat is historisch laag. De hallucinante nachtmerrie van ooit kleiner te zijn dan het Vlaams Belang, komt vervaarlijk dicht, en ik kan dan goed aannemen dat gij zegt wakker te liggen van wat op u en de uwen gaat afkomen bij de bollekenskermissen in oktober 2018 én in juni 2019. Het is niet om vrolijk van te worden. Maar eerlijk gezegd, gun ik u die nachtmerries, want jullie hebben er de jongste jaren niet veel van gebakken. Boontje komt om zijn loontje. Als socialistische systeempartij hebben jullie het bij de gewone man verbrod. De schaamteloze financiële schandalen van jullie geestgenoten in Wallonië en Brussel spelen daarin zeker mee, maar ook de vorige generatie oude krokodillen, die zich maar niet wil laten aflossen, heeft er een boeltje van gemaakt in regeringen en op tal van bestuursniveaus. Zij hebben zich kapot geregeerd en hebben daarbij de oude idealen en principes langzaam laten wegdeemsteren tot er zo goed als niets van overschoot. Aan velen onder hen was op geen enkele manier nog te horen of te zien dat zij socialisten waren, en zij konden niet meer inschatten welke de zorgen van jan-met-de-pet waren omdat ze er dermate van vervreemd geraakt waren. Ook op andere vlakken was er een ‘clivage’ ontstaan. De houding van uw vriend Hans Bonte uit Vilvoorde is, bij wijze van voorbeeld, tekenend. Hij komt nu manmoedig pleiten voor een Vlaamse rechtbank in Halle-Vilvoorde, terwijl hij als vertegenwoordiger van een regeringspartij onder Di Rupo de zesde staatshervorming schaamteloos mee goedkeurde, waardoor er juist géén Vlaamse rechtbank kon en mocht komen. Waar is de geloofwaardigheid?! Daarnaast is er natuurlijk de linkse kiezer
“SALE FLAMAND” Vorige week protesteerden duizenden Catalanen in Brussel om de EU onder druk te zetten. Bij de betoging was ook een grote delegatie van Vlaams-nationalisten, van VVB, N-VA en Vlaams Belang. In de nasleep hiervan vond een opmerkelijk incidentje plaats tussen N-VAfractieleider Peter de Roover en de Brusselse politie. “Dit geloof je niet”, zo begint De Roover zijn verhaal in een videoboodschap op Twitter. “Ik kom net terug van de solidariteitsbetoging in Brussel met de Catalaanse politieke gevangenen en in de Wetstraat werd ik aangehouden door de politie. Zij vroegen mij om Catalaanse symbolen af te leggen in een neutrale zone. Maar ze vroegen dat in het Frans. Ik heb gezegd dat ik geen Frans begrijp en dat ik uiteraard in Brussel in het Nederlands wens aangesproken te worden.” Volgens De Roover stonden er “op den duur acht, negen agenten rondom mij waarvan blijkbaar niemand in staat was om mij
die elders onderdak gaat zoeken. De gewone man die zijn straten en buurten ziet verloederen en vervreemden, kiest eens te meer of zelfs terug de weg naar het Vlaams Belang. De gewone man die focust op zijn portemonnee en die zich blauw betaalt aan energiefacturen en ziekenzorg, durft zelfs overgaan naar de goedlachse communisten van de PvdA die de hemel op aarde beloven. De bemiddelde linkse poco-kiezer, te vinden in riante verkavelingen, die dweept met de grote linkse theoretische principes aangaande multicul, milieu en cultuur, zet koers naar Groen. Samenwerkingsverbanden met Groen, zoals in Antwerpen, zijn pogingen om de pil enigszins te vergulden, maar zijn voor uw partij uiteindelijk niet veel waard. De sluwe groenen zetten u schaakmat. Jullie zullen de enigen zijn die nadien wonden mogen likken. Daar staat gij dan met uw socialistische vrienden die nog wat neuzelen, maar met hun verhaal geen gehoor meer vinden. Pijnlijk is dat. Voor u kan het dan ook geen vrolijke opdracht zijn een poging te doen om het tij te doen keren. Gij moet de schijn van het grote geloof in de oude idealen ophouden om uw uitgedunde rangen niet te ontmoedigen en aan boord te houden. Er zijn voorwaar leukere dingen in de politiek dan spitsroeden te moeten lopen bij de ongenadige kiezer. Gij staat voor de loodzware opdracht uw partij opnieuw uit te vinden, liefst met nieuwe gezichten en verse krachten. Of dat met mannen als Tommeke in Antwerpen gaat lukken, durf ik fameus te betwijfelen. Sterft, gij oude vormen en gedachten, horen wij in de Internationale. Het is een zin die niet zonder betekenis is en die u misschien kan inspireren. Voor mij hoeft dat allemaal niet, maar met mijn goed hart geef ik altijd graag raad aan iedereen die het nodig heeft. En zeker aan degenen die dat niet graag van mij horen. Maar dat heeft dan weer alles te maken met mijn slecht karakter…
dat in het Nederlands te zeggen. Het was op den duur een overste die het in heel moeilijk Nederlands dan toch wist mee te delen. Als je dan in 2017 achter je rug moet horen ‘sale flamand’ – uitgesproken door politieagenten – dan word je toch wel heel erg boos.” We geven Peter de Roover natuurlijk groot gelijk. Maar, euh, welke minister is ook weer verantwoordelijk voor de toepassing van de taalwetgeving…?
CATALONIË LIGT VER VAN ONS BED Amper 15 procent van de Vlamingen schaart zich achter de naar ons land gevluchte Catalaanse leider Puigdemont, zo blijkt uit de Grote Peiling. 20 procent steunt de Spaanse regering, terwijl 37 procent vindt dat geen van beide gelijk heeft en 27 procent gewoon géén mening heeft/geeft. Vooral is duidelijk toch dat de meeste mensen de buitenlandse politiek niet willen of kunnen volgen. Drie vierde van de CD&V’ers, Open Vld’ers, sp.a- of Groenstemmers kiest geen partij in de kwestie. Ook de helft van de N-VA-kiezers doet dat.
4
Dossier
14 december 2017
Finlandia Radio 4, de Nederlandse klassieke-muziekzender, draait al dagen werk van Sibelius: “Finlandia” en “Karelië”. Een passende hulde voor een land dat juist 100 jaar geleden onafhankelijk werd.
Het grootvorstendom Finland De Balfour-verklaring (een tehuis voor de Joden zonder dat de rechten van de inheemsen geschonden worden) is eveneens 100 jaar oud en krijgt meer belangstelling. Maar de Finse situatie is ook interessant. Eeuwenlang was Finland een arm en vergeten gebied in Noordoost-Europa en een onderdeel van Zweden. De elite sprak dan ook Zweeds. In 1814 kwam er een koehandel uit de bus. De kroonprins van Zweden (Jean-Baptiste Bernadotte, ex-sergeant in het Franse koninklijke leger en later maarschalk van Bonaparte) stond Finland af aan Rusland in ruil voor Noorwegen dat eigendom was van de Deense bondgenoot van de verslagen Bonaparte. Finland werd een grootvorstendom, en keizer Alexander II gaf het een zeer grote autonomie. Zijn standbeeld staat nog altijd in Helsinki voor het parlement. Alexanders kleinzoon Nicolaas II (aanwezig bij de moord op zijn grootvader) schroefde die autonomie sterk terug en probeerde het Fins te vervangen door het Russisch in gerecht en administratie. Nadat zijn troon bij de eerste revolutie van 1905 wankelde, kwam hij even terug op zijn politiek. De Finnen profiteerden daarvan om een democratisch parlement te kiezen met enkelvoudig stemrecht: ook vrouwen konden kiezen en verkozen worden. Lang duurde dat niet, want de keizer herbegon met zijn russificatie. De linkse Finnen spraken geleidelijk over onafhankelijkheid, maar het agrarische en conservatieve Noorden bleef liever onder de Russische paraplu. Toen Nicolaas in maart 1917 aan de deur gezet werd, stond de Russische Voorlopige Regering de Finnen weer hun autonomie toe. Zuid-Finland was de laatste jaren sterk geïndustrialiseerd en de arbeidersklasse werd altijd talrijker. De sociaaldemocraten behaalden bij een eerste vrije verkiezing de absolute meerderheid, maar de partij was een ratjetoe van gematigde en extreemlinkse socialisten. De Russische hoofdstad Sint-Petersburg grensde aan Finland, dus ontsnapte het land niet aan de revolutionaire heksenketel. Ook in Finland werd de invloed van de bolsjewieken steeds groter. Trouwens, na de mislukte juliputsch in 1917 vluchtte Lenin naar Finland, waar hij maandenlang zijn nieuwe staatsgreep voorbereidde. Toen die slaagde, lagen de kaarten volledig anders. Bij een volgende verkiezing verloren de socialisten hun meerderheid in het Finse parlement, en conservatieve grootgrondbezitters, zelfstandige boeren en middenklasse zagen met angst naar Sint-Petersburg. Ze kozen resoluut voor de onafhankelijkheid, terwijl de socialisten deze keer tegenstemden, want velen waren bolsjewieken of geloofden dat Lenin een fatsoenlijke vent was. Op 6 december 1917 keurde rechts (de Witten) in het Finse parlement de onafhankelijkheid goed. De Witte regering was er niet gerust in en zond een delegatie naar Lenin om officieel diens akkoord te vragen. De Rus probeerde nog altijd zijn regime te vestigen en stond onder druk van de zegevierende Duitsers, die zware vredeseisen stelden. Lenin kon aan zijn grens geen nieuw front hebben, en in januari 1918 ging hij akkoord. Heimelijk bevoorraadde hij wel zijn bolsjewistische kameraden in Zuid-Finland en zond hij “vrijwilligers”. De Witten deden een beroep op keizerlijk Duitsland en stuurden duizenden vrijwilligers om door het Duitse leger opgeleid te worden.
De burgeroorlog Na de ineenstorting van de Russische staatsmacht had Finland feitelijk geen leger en geen georganiseerde politie meer. De twee grote stromingen richtten hun eigen milities op, die in respectievelijk het Noorden en het Zuiden de macht bezaten. Met hun parlementaire meerderheid lieten de Witten hun militie als leger en politie-
macht erkennen. De Roden aanvaardden dat niet en startten een revolutie naar analogie met wat een paar kilometer verder gebeurd was. Ze riepen de Finse Socialistische Arbeidersrepubliek uit en schoten 18 Witten neer. Het antwoord kwam meteen en was wreed. In een paar uur begon een burgeroorlog. Die duurde nauwelijks 100 dagen maar kostte het leven aan 40.000 mensen of 1,5 procent van de bevolking. Onbarmhartig werden tegenstanders of vermeende tegenstanders gefusilleerd. De Witten hadden het voordeel; zij konden een beroep doen op gewezen Finse officieren van het Russische leger onder leiding van generaal Mannerheim. De in Duitsland opgeleide troepen waren efficiënter dan de amateuristischer Roden, die minder strak geleid werden. Vanuit het Noorden drongen de Witten steeds dieper door in het Zuiden. De beslissende klap was de komst van 10.000 Duitse soldaten die de Roden definitief versloegen en het rode Helsinki veroverden. Finland kreeg een Duitse koning: de zwager van de keizer. Maar op het moment dat hij verscheen, zakte Duitsland door zijn hoeven en tekende de wapenstilstand van 11 november. De toekomstige koning vertrok stante pede en Finland werd een republiek. Inmiddels was het hele leger van de Roden (vrouwen en kinderen inbegrepen) geïnterneerd in erbarmelijke omstandigheden: honger en ziektes veroorzaakten bij de Roden meer doden dan de veldslagen. De Witten kozen de succesvolle generaal Mannerheim als president, en die begreep vlug dat de opbouw van het land alleen mogelijk was als er toch een beetje verzoening kwam, hoe moeilijk ook na wederzijdse moordpartijen. Na drie jaar kondigde hij een volledige amnestie af en drukte spectaculaire maatregelen door. Grootgrondbezitters moesten hun eigendommen verkavelen en verkopen aan landbouwarbeiders die nu echte boeren werden en het nieuwe regime graag steunden. Lager onderwijs werd regionaal georganiseerd in één type. Armen en rijken zaten op dezelfde schoolbanken en leerden elkaar beter kennen.
Finlandisering na de Sovjetagressie Natuurlijk verdween de haat niet helemaal, maar met hulp van Hitler en Stalin lukte het wel. Hitler gaf in 1939 Stalin de vrije hand in de Baltische staten en Finland. De agressieve Sovjetdictator liet de Baltische staten bezetten, die geen verzet boden, en dacht aan een gelijkaardig Fins scenario. Maar de Finnen vochten wel, in de beruchte Fins-Russische Winteroorlog. Links en zelfs gewezen extreemlinks schaarde zich patriottisch achter Mannerheim. De uitkomst liet geen twijfel, maar de Sovjets verloren 150.000 soldaten en Stalin moest zijn geeuwhonger bedwingen. Het land verloor wel het prachtige Karelië aan zijn oostgrens, zijn op één na grootste industriestad (vandaag een puinhoop). Zo’n 15 procent van de Finse bevolking moest ophoepelen. Logischerwijze vochten de Finnen in de Tweede Wereldoorlog aan de zijde van Hitler, en heroverden Karelië, tot de Sovjets de overhand kregen. De Finnen sloten een wapenstilstand en moesten tegen heug en meug de oorlog verklaren aan Duitsland. Opnieuw werden Karelië en nog een flinke hap elders bij Rusland gevoegd en het land moest een enorme boete betalen. Ongeveer 100.000 Finnen sneuvelden in die oorlogen. Maar het land behield een democratie en een vrijemarkteconomie. De finlandisering (nooit dwars tegen de SovjetUnie ingaan, haat tegen de Sovjets onder het tapijt schoffelen, veel goederen leveren) werd een berucht begrip in de internationale politiek. Met de ineenstorting van het ‘rijk van het kwade’ in 1991 werd Finland eindelijk volledig baas in eigen huis. Jan Neckers
Roddels uit de Wetstraat In de steek gelaten Barbara Pas (VB) vroeg donderdag in de Kamer om een Voorstel van Resolutie van haarzelf, meeondertekend door Hendrik Vuye en Veerle Wouters, bij hoogdringendheid te behandelen. Het voorstel vraagt om een belangenconflict in te roepen omdat er zich een ongrondwettelijke financiering voordoet, door de Franse Gemeenschap, van Franstalig basisonderwijs in het Vlaamse Voeren. Het is namelijk zo dat de Franse Gemeenschap reeds vele jaren subsidies geeft aan de Franstalige privéschool in Voeren, eerst verdoken, maar sinds november 2005 zwart op wit aantoonbaar in de begroting van de Franse Gemeenschap. En het staat opnieuw in geschreven in de ontwerpbegroting van 2018. In die begroting is opgenomen dat de vzw Centre Culturel et Sportif des Fourons een bedrag van 715.000 euro krijgt als subsidie aan instellingen met als doel het onderwijs in de Franse taal. Pas herinnerde in haar mondelinge toelichting eraan dat dat allemaal indruist tegen artikel 127 §2 van de Grondwet, en het daarin vervatte territorialiteitsprincipe in onderwijsaangelegenheden. Dat is zelfs bevestigd door het toenmalige Arbitragehof, nu het Grondwettelijk Hof. Redenen genoeg om een belangenconflict in te roepen tegen het ontwerpdecreet van de Franse Gemeenschap. Barbara Pas hoopte dan ook op de steun te kunnen rekenen “van al wie de federale loyaliteit in acht neemt (lees: de N-VA) en ook van al degenen die menen dat niet alleen de Spaanse maar ook de Belgische grondwet dient te worden gerespecteerd (lees: CD&V).” Er werd dan uiteindelijk gestemd bij zitten opstaan. En wat bleek? De vraag van Pas werd verworpen. Jawel, ook de N-VA stemde tegen en liet Voeren dus in de steek. We zouden graag weten wat Huub Broers, N-VA-burgemeester van Voeren, daarvan denkt.
Handen niet verbranden De beslissing van president Trump om de Amerikaanse wet van 1995 uit te voeren die Amerika moest doen beslissen om Jeruzalem als hoofdstad van Israël te erkennen – en wat ook al bepleit werd door zijn voorgangers Clinton, Bush en Obama –, was koren op de molen van zowat alle ‘weldenkenden’ om nog eens flink te Trump-bashen en de eerste minister tot een standpunt ter zake te dwingen, in de Kamer. De linkerzijde, vanouds vrienden van de Palestijnen, ventileerde gruwel over deze daad van agressie en nam het luidkeels op voor het zogenaamd verdrukte en uitgesloten Palestijnse volk en drong aan op de erkenning van de Palestijnse Staat. Dit allemaal in schrille tegenstelling tot de oorverdovende stilte inzake de door politieke repressie aangepakte Catalanen in het eigen Europa, maar dit terzijde. Het ene volk is klaarblijkelijk het andere niet… Zowat alle traditionele regerings- en oppositiepartijen kwamen aan het woord. Enkel de N-VA hulde zich in stilzwijgen, wellicht omdat de achterban in deze zaak behoorlijk verdeeld is. De toonaard van de linkerzijde – rood, groen en donkerrood – was voorspelbaar hard, terwijl deze van Open Vld iets genuanceerder was en zich meer focuste
op de rol van de EU in deze. Veli Yüksel van CD&V trok nog een ander register open. Hij veroordeelde niet alleen de ‘onaanvaardbare provocatie van de Palestijnen’, maar ook van … de moslims. En daarmee werd al dan niet bewust een gevoelige snaar geraakt, want onwillekeurig dachten sommigen aan de ‘jongeren van een bepaald type’ (dixit jan Jambon) in de straten van Brussel… De veroordeling van de verklaring van Trump door de eerste minister werd gevolgd door een pleidooi voor een grotere rol van Europa ‘als bemiddelaar’ zonder Israël echt te veroordelen’: “België houdt vast aan zijn duidelijke, maar genuanceerde boodschap: het recht op veiligheid van Israël is cruciaal, maar ook de veroordeling van geweld mag niet ontbreken in ons discours.” En daarmee was de moeilijke horde genomen. België verschool zich eens te meer achter Europa om zijn handen niet te verbranden, ook inzake de vraag om de Palestijnse Staat te erkennen. Op hetzelfde moment manifesteerden vreedzaam 50.000 Catalanen iets verderop in Brussel bij een stoïcijns doof Europa om gehoord te worden.
Kerststerren Er ontstond zowaar een Vlaams-nationaal front toen Peter Buysrogge van N-VA, Veerle Wouters (ex-N-VA, nu V&W) en Barbara Pas (VB) de eerste minister ondervroegen over de wettelijk voorziene financiële bestraffing van prins Laurent naar aanleiding van diens strapatsen. De drie sprekers waren het erover eens dat vanuit de schoot van de regering iets dient te gebeuren ter zake. Premier Michel is als de dood voor dit onverkwikkelijke verhaal; hij probeert telkens weer tijd te winnen. Nu luidde het dat het dossier nog voor het jaareinde op de tafel van de ministerraad zou terechtkomen. Het staat in de kerststerren geschreven dat de drie vragenstellers op de zaak zullen terugkomen. Wordt vervolgd.
Exit Arco-Peter Was het een onverwacht bericht dat het jonge N-VA-Kamerlid Peter Dedecker de politiek in 2019 voor bekeken houdt? Voor velen wellicht wel, maar ‘insiders’ weten wel beter. Niet alleen was hij in Gent gepasseerd als logische lijsttrekker na de strategische terugtrekking van Siegfried Bracke, hij was ook aan de ketting gelegd in het Paleis der Natie toen zijn kruistocht tegen ACW-Beweging.net voor CD&V iets te hevig en iets te compromisloos werd. In de wandelgangen wordt dan ook gefluisterd en halfluid gezegd dat Peter daar allemaal zeer mistroostig van geworden was en dat hij het niet echt kon pruimen dat men ook in eigen rangen zijn vleugels knipte om de regering niet in een moeilijk parket te brengen. Altijd rekening moeten houden met anderen en nooit meer zelf voluit kunnen gaan, het moet inderdaad frustrerend zijn. Het is dan ook volkomen begrijpelijk dat hij de deur van de politiek achter zich dichttrekt. Peter Dedecker is een gedreven man met principes. Verder gaan vegeteren op een parlementaire wedde en andere prebenden is niet aan hem besteed. Dan maar weer terug écht aan het werk!
Actueel
14 december 2017
Alleen CD&V kan N-VA (maar ook Vlaanderen) pijn doen “Alweer een nieuwe peiling en we gaan er in de krant alweer niet te veel aandacht aan besteden”, liet Bart Eeckhout van De Morgen weten. Dat prikkelt onze nieuwsgierigheid. We kunnen het blijven herhalen: de twee grote peilingen voorspellen niets, maar registreren vlot de politieke stemmingsverschuivingen. Eerst iets over de partijen en hun scores, daarna een wat verrassende conclusie. In het kiezerskorps van de N-VA is geen barst in te bespeuren. Professor Carl Devos zei het in De Morgen in wielertermen: “N-VA is weg. Los. Niet meer in te halen. Niemand van de achtervolgers ziet ze nog rijden.” Dat bleek een paar weken geleden ook al bij de Antwerpse stadspeiling van Het Nieuwsblad. Ridicule kritiek op een coladrankje in ’t Fornuis wakkerde de vlam in de pan van De Wever nog wat aan. Met 29,5 procent blijft de partij bij VTM goed scoren, maar, is dat goed genoeg? CD&V zakt weg naar 14,1 procent, en dat is 4,5 procent lager dan in 2014. De emmer der vernedering? Nieuws? Voor het eerst zakt de partij van Wouter Beke onder de helft van de score van N-VA. Alle andere partijen kreunen nog wat dieper in het dal, in de buurt van tien procent. Open Vld (12,2 procent) zou vandaag 3,3 minder kiezers overtuigen dan in 2014. De socialisten zouden zakken van 14 naar nog amper 10,9 procent. Voorzitter Crombez verwijst naar averij opgelopen in de vastgoeddossiers. Andere radeloze socialisten hebben het over antisocialisme in de media. Dat die media vooral de “vrienden” van Groen soigneren, zeggen ze er niet bij. In Antwerpen kropen de socialisten zelf in het wiel van Groen. “Mensen ruiken die angst”, aldus Carl Devos in HLN. Ons zou het verbazen mocht dit fatale kartelexperiment in Antwerpen overleven. Groen zuipt de winst met 13,2 procent versus 8,6 procent in 2004. De winst lijkt structureel, al lijkt het plafond bereikt. Belangrijker is de score van Vlaams Belang. Met 10,4 (7,9 in september) verdubbelt de partij bijna haar score van de vorige verkiezingen. Dat vraagt om bevestiging, want De Standaard peilt de partij “anders” en altijd lager. Als die 10 procent bevestigd wordt, wordt een monstercoalitie zonder de N-VA onwaarschijnlijker
(zie verder). Dat geldt ook voor de 5,5 procent voor PVDA, een gevecht tegen de kiesdrempel dat alleen links beschadigt.
Wallonië In Wallonië is de fragmentering nog groter. De MR zou er met 22,1 procent de grootste partij worden, groter dan de PS (19,5 procent tegenover nog 32 procent in 2014). Ook daar slaat extreemlinks wonden (PTB, 18,9 procent). Als PS bij de regionale verkiezingen van 2019 geen 20 procent haalt, wil kopstuk Paul Magnette niet weten van regeringsdeelname. Achter deze drie is er nog wat gepiep van cdH (8,3 procent nu tegenover 14 procent in 2014), Ecolo (11 procent) en Défi (6,5 procent). We vermoeden dat de PS het daar wel gaat redden.
Brussel In Brussel zou de PS al recht krabbelen (17,6 tegenover 24,9 procent in 2014, maar toch merkelijk meer dan de 12,1 procent in september). De liberalen van de MR scoren er slecht met 16,5 procent (23,1 procent in 2014). Het wordt een politiek spel waarin ook Defi (15,8) en Ecolo (12,8) nog een rol te spelen hebben. Extreemlinks (PTB-PVDA-GO!) blijft er hangen op 7,9 procent. En de cdH van Benoît Lutgen (5 procent) kijkt aan tegen de valbijl van de kiesdrempel en moet er zelfs onderdoen voor de N-VA. Hoe zit het met die Vlaamse partijtjes in wat krampachtig nog altijd wel eens de Vlaamse hoofdstad wordt genoemd? Die halen samen 13,2 procent, stel u voor. Houd u vooral niet in om enthousiast te zijn over volgende monsterscores in Brussel: Groen 2 procent, Open Vld 1,4 procent, CD&V 1,3 procent, sp.a 1,2 procent en VB 1,2 procent. Een nieuwe trend blijkt er toch te zijn dat de N-VA (6,1 procent) alle andere Vlaamse micropartijtjes van de kaart blaast, al dan niet met wat steun van sympathiserende francofonen. Amper één Vlaming op de vijf (23 procent) voelt zich in Brussel veilig, vijftig procent geeft aan zich niet op zijn gemak te voelen (27 procent heeft geen mening).
Gaat het hier niet meer om “onbehagen” dan om “schrik”? “Merci pour le soutien!”, tweette Francken. En ergens lazen we dit zinnetje: “Laat N-VA een afdeling in Franstalig België oprichten en binnenkort kan ze met zichzelf onderhandelen over het einde van België.” Maar ook hier een keerzijde aan de medaille… Wat de N-VA in Brussel wint, snoept ze af van bondgenoot MR.
Poll Tot slot nog een signaal uit de poppoll, meer een bekendheidsmeter dan een populariteitsmeter, maar goed: Bart “Cola” de Wever wordt weer de populairste politicus (van 4de plek naar eerste), voor Francken, Michel en Jambon. Weyts, Bourgeois, Homans, Demir staan in de top twintig. Eureka?
Besluit Je zou verwachten dat de N-VA met mooie cijfers op rozen zit. Maar dat is niet zo. De huidige regering startte met 85 op 150 Kamerzetels, en zou volgens de VTM-peiling nu stranden op 71 stuks (nog 55,8 procent) of vier te weinig. Zelfs met cdH erbij zou er maar één zetel op overschot zijn. Eén troost: andere scenario’s zijn nog minder waarschijnlijk, met dank aan Vlaams Belang en PVDA die het politieke speelveld met zo’n 15 procent verkleinen. Met afgerond 30 procent op 85 procent “aaibare” partijen staat de N-VA sterker in een cordonlandschap dan met 30 procent op 100 procent kiezers zonder cordon. Andere scenario’s zijn nog bedenkelijker. Een klassieke tripartite scoorde in peilingen nog nooit zo laag als vandaag (nog amper 37,2 procent waard). De paarse (23 procent) en paarsgroene formules (36,3, een laagterecord) zouden enkel kunnen in een door francofonen beheerste regeringsformule. Is een monstercoalitie van alle partijen (3 traditionele + Groen) zonder N-VA (en VB en PVDA) mogelijk? Ook die harkt in Vlaanderen maar 50,4 procent van de stemmen bijeen. Ook al een diepterecord. Samengevat: alleen als CD&V zich in die positie wil wringen, kan de N-VA iets overkomen. Erg waarschijnlijk is dat (nog) niet. Omdat CD&V dan Vlaanderen Anja Pieters pijn zou doen.
Begrijpend lezen Nu uit internationaal onderzoek blijkt – wat veel ‘conservatieve’ schoolmeesters en critici ‘van de oude stempel’ al jàààren voorspelden – dat het niveau van het begrijpend lezen spectaculair is gedaald bij lagereschoolkinderen, zal het voor toekomstige generaties parlementsleden steeds moeilijker worden om te weten waarover men moet debatteren en stemmen.
Neem nu de titel van een ministerieel besluit dat op 1 december in de Belze moniteur verscheen. Hou u vast en haal diep adem: ‘Ministerieel besluit tot vaststelling van de inwerkingtreding van de artikelen 12, 16, 2°, en 18 van het koninklijk besluit van 9 maart 2017 tot wijziging van het koninklijk besluit van 3 april 1984 betreffende de toegang door sommige openbare overheden tot het Rijksregister van de natuurlijke personen, alsmede betreffende het bijhouden en de controle van de informaties, het koninklijk besluit van 16 juli 1992 betreffende de bevolkingsregisters en het vreemdelingenregister, het koninklijk besluit van 10 december 1996 betreffende de verschillende identiteitsdocumenten voor kinderen onder de twaalf jaar, het koninklijk besluit van 25 maart 2003 betreffende de identiteitskaarten, het koninklijk besluit van 5 juni 2004 tot vaststelling van het stelsel van de rechten tot inzage en verbetering van de gegevens die op elektronische wijze opgeslagen zijn op de identiteitskaart en van de informatiegegevens die zijn opgenomen in de bevolkingsregisters of in het Rijksregister van de natuurlijke personen, het koninklijk besluit van 8 januari 2006 tot bepaling van de informatietypes, verbonden met de informatiegegevens bedoeld in artikel 3, eerste lid, van de wet van 8 augustus 1983 tot rege-
ling van een Rijksregister van de natuurlijke personen, en tot opheffing van het koninklijk besluit van 29 juli 1985 betreffende de identi-
teitskaarten en van het koninklijk besluit van 29 juli 1985 waarbij de naamloze vennootschap IDOC wordt aangewezen als onderneming belast met de aanmaak en het drukken van de identiteitskaarten en waarbij machtiging wordt verleend tot mededeling aan die vennootschap van sommige informaties die bij het Rijksregister worden bewaard.’ Hallo? Is iedereen nog mee?
5
Echo’s uit de Koepelzaal Monoloog Ons aller VRT brengt niet alleen fake “NWS” maar verzorgt ook religieuze programma’s voor de erkende godsdiensten. Men heeft het ooit nodig gevonden om ook aan de islam een erkend statuut te geven, het is dus ergens niet meer dan logisch dat de omroep nu ook islamitische dingen wil gaan uitzenden. Dat is dan gerekend zonder Tom van Grieken (VB), vijand van de islam, en Jean-Jacques de Gucht (Open Vld), vijand van de godsdienst. Op de vraagjes van de heren antwoordde minister Gatz dat met de VRT net was afgesproken om met de “derdenuitzendingen” te stoppen en religieuze onderwerpen een plaats te geven in de “bredere”, “redactionele” en blablaprogramma’s, de handelswijze van de VRT was dus “eigenaardig” – hoe verrassend. Wilfried Vandaele (N-VA) was onze logica toegedaan; hij vond vooral belangrijk dat eventuele moslimuitzendingen in het Nederlands zouden verlopen. Karin Brouwers (CD&V) dacht heel christelijk aan de ouden van dagen die minder mobiel zijn en voor wie de religieuze programma’s een dienstverlening van de VRT zijn. Ook voor vrijheid-blijheid was Katia Segers (sp.a), die stipuleerde dat er ook iets voor de vrijzinnigen zou moeten zijn, want die stakkerds hebben geen erediensten (en ze gaan naar de hel, maar dat vertelde ze er niet bij). Citoyen JeanJacques wist van geen ophouden, een religie is een monoloog en het is net aan dialoog dat we behoefte hebben, bovendien kosten de gewraakte uitzendingen belastinggeld en dat mag niet mogen, en hij – de Gucht – was tenminste tegen elke dwaalleer in tegenstelling tot de verderfelijke en onverdraagzame Van Grieken, die zijn pijlen alleen op de islam richt. Van Grieken verborg zijn mening inderdaad niet en vond dat de VRT geen podium aan het moslimdiscours kon geven.
Stoomtrein We schreven vorige week en daarvoor al dat het Vlaamse onderwijs het beste ter wereld is; tenminste, dat is geloofsartikel nummer één. Geen ding dan dat onderwijs is echter een groter exponent van verkeerd conservatief denken: wat slecht is móét behouden blijven en wordt heilig verklaard, en wat goed was, is of kan zijn, wordt bestreden of verwrongen. Voeg daar de talloze kwalijke nieuwlichterijen bij, en alles is gezegd. Al vijftig jaar wordt het onderwijs hervormd en al even lang is men dan bezig met hervormingen te hervormen. Intussen verandert weinig tot niets. Naar aanleiding van het zoveelste onderwijsonderzoek (“Transbaso”, ditmaal, dat gaat over de overgang van lagere naar middelbare school) werd weer oeverloos gezeurd. En weer ging het over het watervalsysteem, de al dan niet “brede eerste graad secundair”, de opwaardering van techniek, de studierichtingen (te veel, te weinig, niet afgestemd,…). Alles vanzelfsprekend volgens de nodige ideologische opvattingen. Minister Crevits hield staande dat de “trein der verandering” volop rijdt. Dan eerder een puffende stoomtrein, die bij elk station wordt opgehouden door pedanteriken, gestoorden en zeloten van allerlei slag.
Geschokt Om bij het onderwerp te blijven, en van het abstracte naar het concrete te gaan, want de realiteit kan hinderlijk zijn. Het beste onderwijs ter wereld komt er internationaal alweer minder fraai uit. Nu blijkt dat onze tienjarigen steeds slechter scoren op leesvaardigheid. De verslagenheid was groot. De minister werd ondervraagd door Vera Celis (N-VA) en de gebruikelijke Jo de Ro (Open Vld) en Caroline Gennez (sp.a). Allen waren zwaar geschokt door de tijding en ook voor de minister voelde het als een klap in het gezicht. Een tip van de sluier werd wel opgelicht; Crevits stelde verbaasd vast dat de afgelopen jaren de “instructietijd” voor lezen danig is aangevreten. Hoe zou dat toch komen? Heel erg, want “Taal lezen en begrijpend lezen is de ruggengraat om in de samenleving te kunnen functioneren”, zei ze terecht. Ze ging het in ieder geval tot op de bodem uitzoeken, wat luid werd toegejuicht. Een idealistische Celis pleitte ook voor meer aandacht voor literaire vorming in de basisschool. De Ro wilde de liefde voor taal al doen ontluiken in de crèche, en zelfs Gennez wilde de lat voor Nederlands “torenhoog” leggen. Het geloof is er klaarblijkelijk al, nu nog de werken.
6
Dwars door Vlaanderen
Vermeend wereldburgerschap Brussel en clichématig denken, te vaak zijn ze simultaan op de afspraak. Ook wanneer het over het (toekomstig) statuut van de hoofdstad gaat. Jammer genoeg zijn een aantal historische waarheden het eerste slachtoffer in deze tijden van dominante perceptie. Het statuut van een gebied hoeft niet samen te vallen met de sociologische realiteit – en de instellingen evenmin. Meer nog: altijd zal er een afstand tussen beide ontwaard kunnen worden. Of een heuse kloof, zoals in Brussel. Officieel is de metamorfe hoofdstad tweetalig gebied, maar praktijkervaringen weten we hoe pover het met de naleving van de taalwetgeving wel is. In progressieve kringen in de stad kickt men de op meertaligheid (“een stad van minderheden!”), wat dan haaks staat op de bestuurlijke tweetaligheid én de vaststelling dat de taal van Molière stevig verankerd zit als lingua franca. Dit is niet de plek voor een extensieve terugblik, maar dat we vandaag staan waar we staan, toch op papier, is het resultaat van een lang en moeizaam proces. Belangrijk om te onthouden is dat de rode draad in de saga van de staatshervormingen altijd de koppeling van Brussel aan de nationale/federale realiteit was. Waar de Brusselse Vlaming bescherming genoot, kreeg de Franstalige Belg bescherming in regering en administratie. Te vaak wordt die achtergrond vergeten door de Vlaams-Brusselse politieke klasse, die wat meer aandacht zou mogen hebben voor wat in Le Soir of RTBF verkondigd wordt. Tegen beter weten in, zoals in het geval van Hervé Hasquin, ooit nog minister, parlementslid en rector van de ULB.
Scherpe claim “Vlamingen in Brussel zijn de best beschermde minderheid ter wereld”, verklaarde hij zopas. Over die link naar het federale niveau rept de historicus met geen woord, niet toevallig natuurlijk. Maar hoe kan je zo’n bescherming intellectueel nog verdedigen als er in Brussel nauwelijks nog Vlamingen zijn, klonk het. De man lijkt ook met een andere fata morgana te worstelen: hoe kleiner de Vlaamse minderheid, hoe scherper hun claim op Brussel. Werkelijk? Het hele boeltje stort hier in elkaar, letterlijk, maar afgezien van wat geleuter over eengemaakte politiezones lijkt niemand de existentiële te vragen te stellen die zich aandienen. Die (verschraalde) Vlaamse aanwezigheid is een steeds terugkerend argument aan Franstalige kant. En men moet daarover aan Vlaamse kant niet flauw doen door te trachten de realiteit onder de mat te vegen. Numeriek slinkt de groep. Bovendien heeft zich een sociologische verschuiving voorgedaan. Dat in de term ‘Brusselse Vlaming’ de vlag de lading dekte, is niet langer het geval. Vlaamse of Nederlandstalige Brusselaar, hoort men nu vaker, en liefst van al laten ze dat verfoeilijke V-woord nog weg ook. Minderheid tussen de minderheden, elke dag badend in het multiculturele nectar van deze grootstad. Dat is nog eens iets anders dan dat achterlijke Vlaanderen, “land van provincialistische keuterboerkes”, zoals Bart Brinckman van de voormalige AVV-VVK-krant onlangs in een oikofobische oprisping tweette.
‘Kanal’ Franstaligen, voor zover ze ertoe in staat zijn, lezen verlekkerd dergelijke berichten. Het voedt het beeld van een klein, bekrompen en vooral etnocentrisch Vlaanderen, terwijl zij natuurlijk voor openheid naar de wereld staan (sic). Echter, bewijst de manier waarop ze met die Brusselse realiteit omgaan niet het omgekeerde? Halsstarrig klampen ze zich vast aan de Franstalige uitstraling van de stad. Dat het nieuwe museum aan het kanaal de compromisnaam Kanal gaat krijgen, is voor Benoît Cerexhe, cdH-fractieleider in het Brussels Parlement, reden om recht te veren. “Te Vlaams”, klinkt het geërgerd. De be.Brussels-campagne van het gewest erdoor krijgen vergde destijds enorme inspanningen van Vlaamse kant. Want een Engelse en dus niet-Franse benaming, stel je voor! Maar met het omdopen van het PSK in Bozar was dan weer niets aan de hand. Even terug naar Hasquin. In datzelfde gesprek deed de man zijn beklag over het feit dat men in de Europese wijk op heel wat plekken niet langer in het Frans terechtkan, maar wel ... in het Engels. De Brexit moet de aanleiding zijn om terug het Frans in de EU te verstevigen en het Engels terug te dringen, voegde hij er fijntjes aan toe. Een wereldburger van formaat, die ererector. KNIN.
Seizoen Om de muzelmaanse medemens niet voor het hoofd te stoten, zijn grote winkelketens bijzonder inventief om elke verwijzing naar christelijke feestdagen te laten verdwijnen. Zo konden we eerder al kennismaken met ‘verstopeieren’ bij Hema, in plaats van de vertrouwde paaseieren. Maar ook de kerstperiode moet er stilaan aan geloven. Niet alleen worden kerstmarkten stilaan overal omgedoopt tot ‘winterpret’, ‘wintermagie’ of iets van die strekking, ook het Angelsaksische ‘season’s greetings’ begint meer en meer ingang te vinden. Geen seizoensgroenten, maar seizoensgroeten, om toch maar niet het vermaledijde ‘kerst’ te moeten gebruiken. Ikea (uit het politiek hypercorrecte Zweden) heeft dat nu doorgetrokken naar de rekken met de kerstverlichting, die voortaan ‘seizoensverlichting’ pleegt te heten. Daar kan je dan ongetwijfeld je pretboom mee versieren, zodat het reuzegezellig wordt tijdens het pakjesfeest dat het hoogtepunt is van dit seizoen. En, ho ho ho, misschien is zelfs de roodwitte pretman/vrouw/x van de partij, die dezer dagen, gesponsord door een grote drankmultinational, door onze straten trekt. Zolang het maar niet te hard sneeuwt, want dan ziet alles wit – en dat is racisme.
Antwerpse tieners? Wat deden twee Antwerpse 19-jarigen met een geladen kalasjnikov én bivakmutsen in een gestolen auto, toen ze probeerden te ontkomen aan een patrouille van de politie en zich vastreden in een BOB-controle in Heusden-Zolder? De tieners werden opgepakt en de raadkamer besliste dat ze nog een maand aangehouden blijven op verdenking van bendevorming en verboden wapenbezit. “Mijn cliënt was passagier”, zegt advocaat Ergun Top, “hij weet niet waarom die spullen in de auto lagen.” Beide jongemannen kwamen in het verleden al meermaals in aanraking met het gerecht. De ene was als minderjarige betrokken bij overvallen en diefstallen. Zijn collega werd als 17-jarige al klemgereden in een gestolen auto in Deurne, met een mes en bivakmuts in de wagen.
Illegale wapenverkoop De politie van Genk kreeg een tip over ille-
14 december 2017 gale wapenverkoop op de wekelijkse rommelmarkt in De Kring in Waterschei. Ze ontdekten er een verzameling van 61 wapens. Het gaat om 6 stroomstootwapens, 2 pepperspraybussen, 8 werpmessen, 22 boksijzers, 6 werpsterren, 7 vlindermessen en 10 springmessen. Alle wapens zijn in beslag genomen. Twee zestigers uit Lanaken verkochten de wapens illegaal, onder de toonbank. Of er een verband is met de 38-jarige man uit Luik die veroordeeld werd tot een opsluiting voor verschillende feiten van bedreigingen met een mes in Genk, en er tijdens een testrit met een Mercedes van doorging, is niet geweten.
Wandtegelerfgoed De Vriendenkring Stadsgidsen Blankenberge is in het bezit van een bijna volledige inventaris van alle in de stad aanwezige wandtegels. Echter, niet alle waardevolle exemplaren met soms prachtige bloemenmotieven of natuurtaferelen bevinden zich in beschermde gebouwen. Het komt erop aan het wandtegelerfgoed dat zich in andere huizen bevindt, aan te pakken door nieuwe voorwaarden te voorzien in de stedenbouwkundige vergunningen... Zo wil men zeker zijn dat bij afbraak van een pand de tegels worden losgemaakt om ze een nieuwe bestemming te geven elders of in de nieuwbouw. Een unicum. In Vlaanderen, in ons onland en in de hele wereld mag inderdaad dat erfgoed niet verloren gaan!
Foefelaar van ‘t jaar Ook voor de titel van grootste foefelaar van ’t jaar is de strijd in Brussel ongemeen spannend. Lang dacht men dat Samusocial met de vingers in de neus zou winnen, maar de top van de Brusselse brandweer (eveneens van PS-signatuur) doet ook een worp naar de hoofdgaai. Uit een vernietigende audit van het Rekenhof blijkt dat men het bij de ‘Siamu’ niet zo nauw nam met de regels voor openbare aanbestedingen. Zo werden aanbestedingen aangepast ‘à la tête du client’, en voor grote aankopen van zelfs meer dan een miljoen euro waren er gewoon geen aanbestedingen. Als je het ons vraagt: er zit in Brussel een nieuwe onderzoekscommissie aan te komen!
Vondelingenschuif in Brussel Een vondelingenschuif of babyluik kan levens redden. Het Antwerpse voorbeeld van
Moeders voor Moeders is daar het beste bewijs van. In de Brusselse gemeente Evere werd een gelijkaardig initiatief door de burgemeester verboden. Daarom diende Vlaams Belanger Dominiek Lootens in de Vlaamse Gemeenschapscommissie een voorstel in om vanuit de bevoegdheid ‘Welzijn’ te bemiddelen om ook in de hoofdstad zo’n babyluik te bekomen. Zijn voorstel vond echter bij geen enkele andere partij steun. Ook niet bij de N-VA, die vanuit haar Antwerpse ervaringen beter zou moeten weten. En zelfs niet bij de Open Vld’ ers. Nochtans was net de voorzitster van de VGC-Raad, de liberale Carla Dejonghe, meter van de verboden vondelingenschuif in Evere. Tja, wanneer het heilige cordon sanitaire al belangrijker is dan de kans op leven van een pasgeboren kind.
Privacy of radicalisering? Het OCMW van Brussel heeft aangekondigd naar het grondwettelijk hof te stappen tegen de wettelijke verplichting om radicalisering te melden. Het beroepsgeheim van sociaal werkers van het OCMW vervalt sedert enige tijd wanneer er signalen zijn van radicalisering, en daartegen tekent het Brusselse OCMW bij monde van de OCMW-schepen Ahmed El Ktibi (PS) protest aan. Het is onbegrijpelijk dat de Brusselse PS de veiligheid in Brussel en van de Brusselaars - denk aan de aanslagen in Maalbeek en Zaventem - ondergeschikt acht aan de privacy van moslimextremisten en potentiële terroristen. Wordt zeker vervolgd, want het VB heeft al aangekondigd hierover in de hoofdstedelijke praatbarak te interpelleren.
Donkere wolken bij N-VA-Gent Iedereen herinnert zich de commotie rond Siegfried Bracke in februari dit jaar, toen genoemde door het zand moest kruipen omwille van zijn bijverdienste bij een adviescommissie van Telenet. Op dat ogenblik was het nog geen uitgemaakte zaak wie in Gent de lijsttrekker zou worden bij de N-VA bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. Twee namen stonden bovenaan: Siegfried Bracke, als meest bekende naam, en Peter Dedecker, minder bekend. In februari moest Bracke een stap terugzetten omwille van zijn Telenet-avontuur. Maar dat betekende niet dat de Dedecker de lijsttrekker werd voor N-VA-Gent. Dat werd Elke Sleurs, die zelfs ontslag nam als staatssecretaris om zich volledig te concentreren op de nakende gemeenteraadsverkiezingen. Deze week volgde dan het bericht dat Peter Dedecker zich uit de politiek terugtrekt. Los hiervan kondigde ook N-VA-gemeenteraadslid Isabelle de Clercq aan in december te stoppen met haar mandaat, omdat de taak van gemeenteraadslid en haar privé-job niet meer te combineren zijn. Het is dus brokken lijmen bij N-VA Gent. Dat is alvast een opsteker voor de sp.a die in Gent verzwakt naar de kiezer trekt zonder burgemeester Termont. Nu is het afwachten welke witte konijnen uit de hoed van Elke Sleurs getoverd worden om de kandidatenlijst van N-VA te versterken. We zijn vooral benieuwd naar de positie van Siegfried Bracke, want die heeft intussen heel veel krediet verloren bij de Gentenaars.
Opnieuw betogen tegen Franse preken? Mijn vader sprak “goed Frans”. Hij ging destijds (begin jaren twintig van vorige eeuw) naar Scheppers in Mechelen, waar toen veel boerenzonen studeerden. De onderwijstaal was er Frans. Later werd dat half om half, en nog later uitsluitend Nederlands. Vader vertelde dat het in zijn tijd verboden was “Vlaams” te spreken op de speelplaats (en uiteraard in de klas). Wie dat toch deed, kreeg een speciale munt toegewezen. Het slachtoffer moest op zijn beurt proberen een dialectspreker te vinden om die munt kwijt te geraken. In andere scholen werd een papier gebruikt, waarop de naam van de Vlaams sprekende werd genoteerd. Dat papier deed de ronde als een soort van Zwarte Piet, zodat men uiteindelijk alle namen kende van de onverlaten die onze taal hadden durven spreken. Van onze Zuid-Vlaamse vrienden Wido Bourel en Patrick de Leersnyder hoorden we dat deze geplogenheid nog zeer lang gangbaar was in Zuid-Vlaanderen (Frans-Vlaanderen). Niet dat wij het in ons Vlaanderen zo ver wilden drijven met anderstaligen, maar
toch moesten wij aan dit onzalig gebruik denken toen vorige week de rel over de thuistaal in scholen ontstond. Die thuistaal zou dus bij het gemeenschapsonderwijs mogen gesproken worden op de “koer” en zelfs in de klas. “Een absurd idee”, zei Bart de Wever, die dacht dat het om een vroege aprilgrap ging. Wij hebben nog de tijd meegemaakt van de Franstalige scholen in Antwerpen, zoals de “Dames” (spreek uit ‘de Dams’), die bestonden tot ze geen subsidies meer kregen. Toen waren er ook nog Franstalige scouts, Franstalige Rode Kruisafdelingen en andere apartheidsorganisaties. En de Franse preken, waartegen wekenlang betoogd werd en die uw dienaar veertien dagen bak opleverden, uitgesproken door “rechter” De Chafroi de Courcelles. Intussen is veel veranderd, dankzij de beto-
gingen en dankzij het bestaan van een autonomer Vlaanderen. Maar nog altijd wordt in exclusieve groepjes Frans gesproken. We denken aan hockey- en tennisclubs, en aan golfspelers. Als de regel voor de scholen doorgang vindt en “Bleke Lena” Crevits haar oren naar die kant laat hangen, zullen de franskiljons weer uit hun holen kruipen. Dan zullen zij weer in aparte groepjes Frans kunnen spreken en neerbuigend neerkijken op de achterlijke boertjes die Vlaams praten op de speelplaats en in de klas. En in hun exclusieve winkels, op “de plage” en in de kerk waarnaar hun voorkeur uitgaat. Dan is de tijd niet ver meer af voor we weer aan het betogen gaan zoals een halve eeuw geleden. Gelukkig heeft bisschop Johan Bonny niet veel pastoors meer en moet hij de ene kerk na de andere laten sluiten. En Rudi Mannaerts, de pastoor van Sint-Andries? Die preekt in het Antwerps, zo van “amaij mijne frak” en dat vinden de franskiljons dan weer Pagadder te vulgair.
7
Onze naaste buren
14 december 2017
Den Vaderlandt ghetrouwe
Taaleisen, een lachertje
Ooit was er een tv-debat tussen Nederlandse correcten over de vraag of al de gelukszoekers die Nederland binnenstroomden ook Nederlands moesten leren. Neen, was de consensus. Alleen de Vlaams-Surinaamse Alida Neslo vond van wel.
Verspilde miljoenen aan “eigen taal en cultuur” Met de komst van Pim Fortuijn veranderde geleidelijk het discours over “de verrijking” van Nederland door de komst van honderdduizenden aanhangers van de “vredelievende” islam. Inmiddels was het duidelijk dat niemand van de nieuwkomers eraan dacht om terug te keren en de Nederlandse welvaartsstaat te ruilen voor het materieel armere moederland. Vanaf 1970 besloot het Ministerie van Onderwijs het onderwijs buiten de schooluren in “eigen taal en cultuur” te subsidiëren, met het project OETC (wat staat voor Onderwijs in Eigen Taal en Cultuur). Vier jaar later mocht dat zelfs binnen de normale schooltijd, want nog altijd overheerste het idee dat de kinderen hun moedertaal moesten kennen als ze met pa en ma naar Marokko of Turkije gingen. Miljoenen guldens werden verspild, tot in 1995 het gezond verstand even terugkeerde en dat OETC afgeschaft werd en vervangen door OALT (Onderwijs Allochtone Levende Talen) dat weer buiten de schooluren moest gebeuren. Die klucht eindigde in 2004. Het werd almaar duidelijker dat het met de beheersing van het Nederlands ellendig gesteld was bij veel allochtonen, al waren zij en soms hun ouders in Nederland geboren. In alle bijstandsstatistieken stonden en staan allochtonen ver aan kop. En steeds is er hetzelfde euvel: ze kennen dikwijls te slecht Nederlands om een baan te vinden. Ten slotte
keerde de wal het schip, toen zogenaamde “vluchtelingen” met 200.000 per jaar Nederland binnenzeilden. In het kader van de Participatiewet werden eindelijk taaleisen gesteld aan nieuwkomers die op de kosten van de werkenden leefden. Vanaf 2016 moesten bijstandsgerechtigden Nederlands kennen of … houd uw hart vast … tenminste de moeite doen wat Nederlands te leren.
Linkse wethouders saboteren de wet We zijn nu twee jaar later en wat zijn de resultaten? Die zijn zeer pover, dankzij de georganiseerde sabotage door de plaatselijke linkse politici, want de daadwerkelijke controle op de arbeidsparticipatie is naar de gemeenten overgeheveld. De wet stelt dat uitkeringstrekkers die weigeren Nederlandse te leren gekort worden met 20 tot 40 procent minder bijstand. Daar wordt eens flink mee gelachen, want “ze zijn zo zielig en we gaan die arme getraumatiseerde sukkelaars toch niet vragen een kleine inspanning te doen”. Alleen in Rotterdam ligt er een stokje achter de deur. Daar zijn zegge en schrijve 19 steuntrekkers gekort omdat ze overduidelijk weigerden de minste inspanning te doen. Dat zijn er 19 op bijna 5.000 gerechtigden die onvoldoende Nederlands kennen. In Utrecht, Den Haag en Amsterdam weigeren de bevoegde wethouders zelfs maar de kleinste taaleis te stellen. Ze kregen daarbij alle steun van de voormalige staatssecretaris van Sociale Zaken, een
dame van de PvdA, natuurlijk. In het regeringsakkoord van de nieuwe regering-Rutte staat nu dat er een einde moet komen aan die vrijblijvendheid. Staatssecretaris Van Ark (VVD) heeft de opdracht keiharde afspraken met de gemeenten te maken om de wet na te leven. Eerst zien en dan geloven. We kennen dat “keihard” in de Nederlandse politiek wanneer het allochtonen betreft.
Met Amsterdam op kop De Republiek Amsterdam heeft nu al getoond wat ze van taaleisen denkt. Jarenlang pamperde de stad allochtonen met documenten in hun eigen taal (al waren velen analfabeten) maar in 2006 stopte ze daarmee. Tot vandaag. De meerderheid in de gemeenteraad heeft beslist dat vanaf januari 2018 weer folders in het Turks en het Arabisch (de meeste Marokkanen spreken nochtans een Berberdialect, geen Arabisch) verschijnen om “arme Amsterdammers in contact te brengen met de inkomensondersteuning van de stad”. Trouwens, het Amsterdams Waternet doet dat al sinds 1999. Slechts enkele VVD’ers in de gemeenteraad zijn met die maatregel niet gelukkig. Hoogleraar Meertaligheid aan de Universiteit van Amsterdam Folkert Kuiken wijst erop dat folders in andere talen de inburgering moeilijker maken en daarenboven indruisen tegen het rijksbeleid. Dat is andere taal dan de leugens van Vlaamse universitaire oplichters die vinden dat kinderen op school hun thuisratjetoe mogen spreken in plaats van Nederlands.
Willem de Prater
Groene schepenen houden van gratis voetbal Hoorde u ook onze groene schepen van Onderwijs op De Zevende Dag vertellen dat ze een abonnement heeft voor de Ghelamco-arena? Gratis, op kosten van de stad, net zoals de rest van het Gentse schepencollege! Haar collega uit Genk had net verteld dat in zijn stad elke schepen een abonnement heeft voor KRC Genk. De stad is lid van de vzw achter die voetbalclub. De kosten voor de voetbalabonnementen staan duidelijk ingeschreven in het stedelijk budget. In de stroppenstad wist niemand iets af van de gratis abonnementen voor de schepenen. Stad Gent is trouwens geen lid van KAA Gent. Dat Termont en co vlijtig netwerken in de vip-ruimtes van onze voetbaltempel wist iedereen. Dat ze dat op kosten van de stadskas doen, is nieuws. Zonder de bekentenis van Decuynaere op tv zouden we dat niet weten. Toch vond niet één journalist het nodig dit op te pikken. Hoeveel kost dat aan de stadskas? In tegenstelling tot Genk is dat in het Gentse budget niet terug te vinden. Wie de Gentse politiek volgt, kijkt daar niet van op. Er zijn wel meer uitgaven die niet terug te vinden zijn in het stadsbudget. Denk maar aan de zestien miljoen euro die TMVW, in opdracht van het schepencollege in het voetbalstadion stak. En meer recent de subsidie voor de vzw FGDG (Flanders Ghent Development Group) die bij een projectontwikkelaar terechtkwam. Ook dat verhaal vonden de jour-
nalisten niet interessant.
Netwerken Schepenen in een stad als Gent verdienen niet slecht (een goede 100.000 euro per jaar). Dat ze daarbovenop allerlei voordeeltjes zoals een voetbalabonnement krijgen, is niet nodig. Dat ze die voordelen stil houden en de kosten ergens in de boeken wegmoffelen, is ronduit ergerlijk. De groene schepenen doen daaraan mee. Wat een teleurstelling. We hadden van hen toch meer rechtlijnigheid verwacht. Al mag het eigenlijk niet verbazen. Dezelfde groene schepenen hebben ook aanvaard dat hun collega’s Tom Balthazar (sp.a) en Christophe Peeters (Open Vld) grote bedragen opstreken bij Publipart en EDF Luminus. Pas toen dat verhaal uitkwam, had Groen daar een probleem mee. Daarmee vergeleken zijn gratis voetbalabonnementen klein bier, dat is waar. Toch is de stilte in de media opmerkelijk. Stel u voor dat het een schepen was van een andere politieke kleur in een andere stad… We zien Apache al filmen wie de Ghelamco-arena binnengaat samen met de schepenen. Hoe ze elkaar vriendschappelijk op de schouders kloppen.
Interessant voor wie op zoek is naar Gentse netwerken. Zoals stiekem filmen aan de deur van bepaalde Gentse logetempels verhelderend zou kunnen zijn. Is zo’n gratis abonnement wel zo onschuldig, gezien de vragen over vriendjespolitiek bij de bouw van het stadion? Dezelfde vragen duiken op bij de nieuwe woonwijk in opbouw op de terreinen van het oude voetbalstadion. Met die “ecowijk” gaan een aantal bekende namen flink wat geld verdienen. Namen die verbonden zijn met de hockeyclub Gantoise en, niet toevallig, ook met AA Gent. Het hele project is opgezet met rechtstreekse hulp van de stad Gent via het stadsontwikkelingsbedrijf. Een project op maat van vrienden?
Maystadt, de laatste dinosaurus Met Philippe Maystadt (69) overlijdt één van de laatste dinosaurussen van de Belgische politiek uit de jaren negentig. De Waal was vooral bekend als minister van Financiën tussen 1988 en 1998. Maar even cruciaal was zijn rol in 1998-‘99 om de PSC van de definitieve ondergang te redden. Wie goed twintig jaar geleden interesse begon te vertonen in de politiek zal gedacht hebben dat Philippe Maystadt (19482017) al eeuwig minister van Financiën was. De vorige week overleden Waalse christendemocraat vervulde de functie tussen 1988 en 1998. Hij was nauw betrokken bij de inspanningen om België te laten toetreden tot de Europese Muntunie in 1999. Samen met CVP’ers premier Jean-Luc Dehaene en minister van Begroting Herman van Rompuy behoorde hij tot de politieke dinosaurussen die via de bekende achterkamertjespolitiek België hebben voorbereid op de eurozone, onder andere door de begroting in eerste instantie via sluikse belastingverhogingen te saneren. Als politicus van de oude school liet Maystadt zelden of nooit het achterste van zijn tong zien. Hij lachte en zweeg wanneer hij op de ministerraad aankwam. Dehaene kon zo’n politici wel smaken.
Waalse christendemocratie Het zou fout zijn de carrière van Maystadt, geboren in Verviers maar al op jonge leeftijd naar Charleroi verhuisd, te reduceren tot zijn passage in het Hotel van Financiën. Deze PSC’er was daarvoor onder meer staatssecretaris voor Waalse Streekeconomie, minister van Ambtenarenzaken en minister van
Begroting. Net zoals het een vergissing is om de man enkel als minister te zien. Hij was één van de exponenten van de kleine wereld van de Waalse christendemocratie die ook een sterke linkerzijde had. Binnen de regering vertegenwoordigde Philippe Maystadt de centrumlinkse vleugel, Melchior Wathelet sr. de centrumrechtse. Leuke anekdote: het geboortehuis van Maystadt in Verviers huurden zijn ouders van … de ouders van Melchior Wathelet, die naast de deur woonden. Philippe Maystadt was in zijn jeugd aangetrokken door de socialisten en na Leuven Vlaams was hij ook een tijd regionalist. Maar uiteindelijk koos hij voor de PSC, die zich net van de CVP had afgescheiden. Wellicht onder druk van zijn vader, een ingenieur die een lokale mandataris was. Maystadt werd een trouwe partijsoldaat. Dat bleek vooral tijdens de crisis die de PSC vanaf halverwege de jaren negentig aan de rand van de afgrond bracht. Voorzitter Gérard Deprez wou in 1995 zijn protegee als zijn opvolgster laten verkiezen, maar de oude garde onder leiding van Charles-Ferdinand Nothomb zag dat niet zitten. De Luxemburgse nobiljon slaagde erin om in 1996 de partij naar zijn hand te zetten. Hij won de voorzittersverkiezingen met 23 stemmen voorsprong. Deprez werd later uit de partij gezet, toen bleek
Groenen houden eigenlijk niet van voetbal. Wij herinneren ons een lange uitleg van de fractie van Watteeuw (voordat hij schepen was) over voetbalvelden. Grasmatten zijn geen natuur, het zijn biologische woestenijen en ecologische rampgebieden. Voetbal is een sport die niet hoeft aangemoedigd te worden. Kunstgras moet voor een echte ecologist al helemaal een verschrikking zijn. Toch laten ze zich de gratis abonnementen welgevallen. Hoeveel van dit soort verborgen cadeautjes krijgen de Gentse schepenen? Wat kost dat onze stad wel niet? Welk gemeenteraadslid bindt de kat eens de bel aan? Of is het toch waar dat in Gent voetbal heilig is?
Mathildis
Li bia bouquet dat hij had gepoogd tot een grote centrumpartij te komen met PSC en de liberale PRL. De PSC zakte weg in de peilingen en in 1998 wierp Nothomb de handdoek in de ring. Voor de belangrijke verkiezingen van 1999 leek de partij onthoofd.
Onder druk van Jean-Luc Dehaene De druk op Philippe Maystadt nam toe: hij moest het voorzitterschap van de partij overnemen om een afgang in 1999 te vermijden. Hij twijfelde, maar deed het uiteindelijk toch. Naar verluidt onder druk van premier Jean-Luc Dehaene. Het was de tijd dat de taalgrensoverschrijdende samenwerking tussen christendemocraten nog van groot belang was. Maystadt kon de meubels maar deels redden. Zijn partij verloor de verkiezingen en werd naar de oppositiebanken verwezen. Maar van een totale ineenstorting was geen sprake. Joëlle Milquet stuwde de partij verder naar links en richtte de cdH op. Maystadt zelf werd tussen 2000 en 2010 voorzitter van de Europese Investeringsbank (EIB). Met de Belgische politiek bemoeide hij zich niet meer, al maakte hij wel voorbehoud bij de recente keuze van cdH-voorzitter Benoît Lutgen om niet langer met de PS te willen regeren. Maystadt, die aan een zeldzame ademhalingsziekte leed, nam in de herfst van zijn leven steeds meer afstand van zijn christelijk geloof. Tijdens zijn laatste interview (met Le Soir) antwoordde hij op de vraag of er leven na de dood is: “Neen. En dat maakt me sereen.” Picard
8
De wereld rond
14 december 2017
Diplomatieke valies
Omstreden verhuisbeslissing Zoals verwacht kon worden, veroorzaakte de Amerikaanse beslissing om de ambassade in Israël van Tel Aviv naar de heilige stad Jeruzalem te verhuizen een pak hevige reacties. Toch ziet het ernaar uit dat de reële gevolgen beperkt zullen blijven. Iran blijft probleem nummer één voor zowel Amerikanen, Saoedi’s als Israëli’s. En daar is de ‘Palestijnse kwestie’ even ondergeschikt aan. Met elf zijn ze nog, voormalige Amerikaanse ambassadeurs in Tel Aviv die in leven en aanspreekbaar zijn. Dus ging de New York Times de boer op en confronteerde hen met de vraag wat ze vonden van Trumps beslissing om de Amerikaanse ambassade van Tel Aviv naar Jeruzalem te verhuizen. Een beslissing die, dit terzijde, vooral principieel is en waarvan de praktische uitwerking jaren in beslag zal nemen. De president belooft alvast een “groots” gebouw, een “architecturaal symbool van vrijheid”. Aangezien Amerikaanse ambassades in de regio er vooral uitzien als versterkte burchten, zijn we razend benieuwd hoe deze diplomatieke Taj Mahal er precies uit zal zien. Voor zover we dit überhaupt te zien krijgen; presidentiële beslissingen worden wel vaker teruggeschroefd door een opvolger. Maar terug naar die elf ambassadeurs. Op twee uitzonderingen na, vinden ze het allemaal een slecht idee. In se erkennen ze dat de beslissing geënt is op een feitelijke realiteit. “Israël heeft een hoofdstad, en dat is Jeruzalem, deze realiteit was nooit anders in de 35 jaar dat ik in het Midden-Oosten bedrijvig was”, zegt Edward Walker, tussen 1997 en 1999 ambassadeur in de Joodse staat. En voor alle duidelijkheid: benoemd door Democraat Bill Clinton. De kritiek die ze hebben, kristalliseert zich rond het feit dat de beslissing voorspelbare hevige reacties teweegbrengt, zonder dat er veel tegenover staat. Het erkennen van die “realiteit” is één zaak, de praktische implicatie is een heel ander verhaal.
Jerusalem Embassy Act Het ergerlijke aan de kritiek op Trump die door de bienpensants van mainstreammedia de wereld wordt ingestuurd, is vaak het ontbreken van de juiste context. Met deze verhuisbeslissing is het niet anders. Het lijkt alsof de idee recht uit het gestoorde hoofd van Trump komt. Zomaar, eensklaps, out
of the blue. Ergens kon wel opgevangen worden dat het een verkiezingsbelofte is die hij uitvoert (kijk eens aan, een politicus die dat doet), maar niet dat rivale Clinton precies hetzelfde beloofde, haar man dat destijds ook deed, dat hetzelfde gezegd kan worden over de verketterde Bush en ook lieveling Obama zich duidelijk in die richting uitsprak. Er is zelfs een wettelijke basis voor die belofte: de Jerusalem Embassy Act uit 1995 die de verhuis voorschrijft. In het document, 5 pagina’s lang, zit echter een uitweg die het mogelijk maakt het project op de lange baan te schuiven. Elke zes maanden moet de president evalueren. Is hij de mening toegedaan dat het in het belang van de “nationale veiligheid” van de VS verstandig is het project uit te stellen, dan kan dit. Tot zes maanden later de oefening opnieuw wordt overgedaan. Elke president maakte sinds 1995 van dit mechanisme gebruik om geen uitvoering te geven aan de wet. Tot vandaag.
Vredesdeal sluiten Zoals te verwachten viel, waren de afwijzingen talrijk. Van de Europese Commissie, over de paus, tot – vanzelfsprekend – de meeste regimes in het Midden-Oosten. Hierdoor komt een einde aan de tweestatenoplossing, klonk het. Veelal pro forma, want de realiteit op de Westelijke Jordaanoever heeft ervoor gezorgd dat die piste de facto niet haalbaar is. Daarvoor is het grondgebied als gevolg van de Israëlische nederzettingenpolitiek te versnipperd geworden. Nu ja, het zal de president worst wezen. Hij sprak bewust over Israël en de “Palestijnen”, niet over Palestina of de Palestijnse Autoriteit, laat staan een “Palestijnse staat”. Trump wil scoren bij zijn achterban. Het blue collar electoraat dat graag een president ziet die beslissingen neemt, het religieuze electoraat dat erg pro-Israël is en natuurlijk zijn
direct entourage, zijn Joodse schoonzoon Kushner op kop. Samen met advocaat Greenblatt werd die belast een vredesdeal te onderhandelen, maar neutraal kan je hen niet noemen. Kushners familie steunt royaal allerlei nederzettingsprojecten op de Westbank, terwijl Greenblatt op diezelfde plek ooit aan een Talmoed-school studeerde. Het contrast met Obama kan niet groter zijn. Zijn relatie met de Israëlische premier Netanyahu was bar slecht en voor het eerst sinds 1979 spraken de VS hun vetorecht niet uit tegen een VN-resolutie gericht tegen illegale Israëlische nederzettingen. Dat risico is met Trump onbestaande. Een van zijn eerste beleidsdaden was het aanstellen van David Friedman als ambassadeur in Tel Aviv. Friedman is ook voorzitter van de Amerikaanse Vrienden van Bet El, een organisatie die geld inzamelt voor de gelijknamige nederzetting van 6.000 Joden op de Westelijke Jordaanoever, iets ten noorden van Ramallah.
Palestijnse nakba Er werd gewaarschuwd dat Trumps’ plannen een nieuwe Intifada zouden ontketenen, maar die kans is ontzettend klein. Hamas riep daar inderdaad toe op, alleen heeft die buiten Gaza geen macht, ondanks de toenadering met Fatah dat de plak zwaait op de Westelijke Jordaanoever. Bovendien is de boodschap van de nieuwe sterke man in Saoedi-Arabië, Mohammed bin Salman, MBS genoemd, niet in dovemansoren terechtgekomen. Er zijn nu even andere prioriteiten, Iran bijvoorbeeld. De opmars van de Perzen, mede door het in stand houden van het regime van Assad in Syrië, is de belangrijkste ontwikkeling van de laatste jaren in de regio. Riaad is erdoor bezeten, net als Tel Aviv. En zoals de ervaring leert: niets zo efficiënt als een gemeenschappelijke vijand om aartsrivalen naar mekaar toe te laten groeien. Geen onbelangrijke factor is dat precies Kushner het goed kan vinden met generatiegenoot MBS. ProIsraël, pro-Saoedi-Arabië en anti-Iran; de Amerikaanse lijn onder Trump kan niet klassieker zijn. En dat is slecht nieuws voor de Palestijnen. Nakba. Nog maar eens.
Michaël Vandamme
Buitenlands spervuur Geschiedenis met gaten De honderdste verjaardag van de Russische Revolutie heeft in de westerse media enige weerslag gekregen, maar in Rusland is dat allemaal in mineur verlopen. Alsof het slechts een kleine rimpeling in de geschiedenis was. Als men dat vergelijkt met de massale en pompeuze herdenkingen van de “grote patriottische oorlog”, zoals de Tweede Wereldoorlog in Rusland wordt genoemd, is het contrast wel heel groot. Toch is die relatieve stilte rond 1917 vanuit binnenlands Russische oogpunt onwrikbaar logisch. Poetins propagandamachine hinkt op twee tegenstrijdige gedachten over de vroegere imperiale glorie. De vierhonderdste verjaardag van de stichting van de Romanovdynastie werd in 2013 nog met veel vertoon gevierd. De vermoorde familieleden van tsaar Nikolaas II werden door de Russisch-Orthodoxe Kerk erkend als martelaars. In 2000 werd Nikolaas II in Rusland heilig verklaard, achttien jaar nadat de orthodoxe kerken in het buitenland dat hadden gedaan. Ook Peter de Grote en Catherina de Grote spelen een prominente rol in de propaganda. Daarmee tracht Poetin de traditionalistische, orthodoxe en monarchistische Russen aan zich te binden. Om de vele nostalgici en bewonderaars van de Sovjet-Unie aan zijn kant te krijgen, laat hij zelfs Stalin als een voorbeeldfiguur rehabiliteren. Zelfs onder Breznjev en Andropov was er niet meer zo’n Stalincultus als nu. Maar die spreidstand tussen het oude “heilige Rusland” en het “Sovjetvaderland” kan natuurlijk niet gehandhaafd worden als het om de Russische Revolutie gaat. Zelfs de sluwste bedrieger kan niet tegelijk de tsaar verheerlijken én de bolsjewistische revolutionairen die hem hebben vermoord. Daarom blijft ook Lenin grotendeels buiten beeld. Poetin houdt van machthebbers, niet van revolutionairen. Daarom gaapt er in de poetinistische geschiedschrijving een groot gat tussen het einde van de Romanovs en het begin van de Stalinperiode in 1924. Stalin lijkt uit het niets in de Russische geschiedenis op te duiken. En binnen de Stalinperiode is er nog een gat van twee jaar: het Molotov-Ribbentroppact van 1939 tot 1941. Dat is helemaal verdwenen. Het past niet in het beeld van Stalin als held.
De Jeruzalem-leugen Volgens de legende maakte Mohammed vanuit Jeruzalem op een vliegend paard een nachtelijke reis naar de hemel. Daarom zou
Jeruzalem een heilige plaats zijn voor de islam. Tenzij ooit een skelet van een gevleugeld paard in de woestijn wordt ontdekt, moet dat een visioen zijn geweest, zoals die in alle godsdiensten voorkomen. Maar geen enkele andere godsdienst heeft ooit op basis van zo’n visioen een heilige plaats van een andere religie opgeëist. Stel u voor dat morgen één of andere imam beweert dat hij Mohammed in een visioen in de Sint-Pietersbasiliek heeft gezien, en dat de moslims die dan zouden opeisen als hun rechtmatig bezit… Jeruzalem heeft een grote rol gespeeld in de geschiedenis van het jodendom. Talrijke ruïnes, onder andere die van de Tweede Tempel, bewijzen dat. De stad heeft een religieuze rol gespeeld in het christendom, want Jezus heeft er gepredikt, is er ter dood veroordeeld, gekruisigd, begraven en – volgens de christenen – ook verrezen. In de joodse Bijbel wordt Jeruzalem 669 keer vernoemd, in de christelijke Bijbelteksten nog eens 154 keer, maar in de Koran niet één keer. En de hemelreis dan? Nee, ook daar niet. Volgens de Koran vertrok het gevleugelde paard bij “de verste moskee”. Volgens historici moet die moskee in Medina hebben gestaan, of in het stadje Jirana, op tien mijl van Mekka, maar zeker niet in Jeruzalem, want dat was toen nog Byzantijns gebied. Er stond niet één moskee. Dat de hemelreis begonnen zou zijn op de Tempelberg is een propagandaverhaal van de Umayyaden, die in 715 een moskee bouwden op de Tempelberg en die heel sluw de naam “al-masjid al-aqsa” gaven, “de verste moskee”. Van dan af, bijna een eeuw na de feiten, begonnen ze de leugen te verspreiden dat de hemelreis daar zou zijn begonnen. Op die leugen, en alleen daarop, berust de huidige bewering dat Jeruzalem een heilige stad voor de islam zou zijn. En die leugen is sindsdien een voorwendsel voor bruut geweld tegen christenen en Joden…
beschouwt de Syrische chemische en biologische wapens als een bedreiging voor heel de regio en zelfs voor Europa. Hij maakt zich geen illusies over de toestand in Syrië: volgens hem hebben de soennieten, jezidi’s en christenen er op lange termijn geen toekomst meer. Hoewel Syrië overwegend soennitisch is, zal het land opgenomen worden in de “sjiitische as” die volop in de maak is. Die as verbindt de overwegend sjiitische landen Iran, Bahrein en Irak via Syrië met Libanon, waar de sjiieten slechts 32 procent van de bevolking uitmaken, maar via Hezbollah wel de feitelijke machthebbers zijn. Libanon is voor de ayatollahs belangrijk als venster op de Middellandse Zee én als uitvalsbasis voor aanvallen op Israël. Pipes raadt de Europese landen aan hun grenzen af te sluiten en soennitische emigranten uit Syrië met zachte dwang door te sturen naar andere soennitische landen in het Midden-Oosten.
Sjiitische as
“Spectaculaire onwil”
Daniel Pipes is één van de best geïnformeerde kenners van het Midden-Oosten. Bovendien heeft hij lak aan politieke correctheid. Hij heeft meer dan eens Marine Le Pen, Wilders en Dewinter verdedigd, en hij steunt het verzet van de Oost-Europese regeringen tegen de islamisering. In een vraaggesprek met het Italiaanse Alpha Instituut toont hij zich pessimistisch over de toestand in Syrië. Hij
Op de vraag of hij de theorie van de joodse schrijfster Bat Ye’or over “Eurabia” gelooft, antwoordde Pipes in alle eerlijkheid: “Toen Bat Ye’or in 2002 als eerste deze theorie bekendmaakte, was ik zeer sceptisch. Ik geloofde niet in een doelbewuste samenzwering om de westerse beschaving te vervangen door de islamitische. Maar nu, vijftien jaar later, en in het bijzonder nadat ik getuige was van de verbazende acties van de Duitse bondskanselier, Angela
Merkel, vind ik die theorie overtuigend. Ik kan op geen enkele andere manier de spectaculaire onwil verklaren om de schade te erkennen die is aangericht door ongecontroleerde immigratie en blind multiculturalisme.
Doelgerichte liquidaties Nadat minister van Ontwikkelingssamenwerking Rory Stewart al eerder voor de systematische liquidatie van Syriëstrijders had gepleit, heeft ook minister van Defensie Williamson zonder omwegen het opjagen en doden aangekondigd van alle “Britten” die voor IS gevochten hebben. “Mijn opvatting is heel simpel: een dode terrorist kan Groot-Brittannië geen kwaad berokkenen.” Zelfs onder de huidige Conservatieve regering is Groot-Brittannië samen met Zweden, Canada en Duitsland één van de landen waar de kanker van de islamcollaboratie het ergste is uitgezaaid, in de media, het justitieapparaat, de politiediensten, de kerken en de sociale diensten. Maar gelukkig zijn er zelfs op regeringsniveau nog enkele mensen die zich daardoor niet laten meeslepen. Hoezeer hun aanpak ook indruist tegen de extreem legalistische en humanitaire denkpatronen waarin West-Europa is vastgeroest, dit is de enige aanpak die in een oorlog tegen terreurgroepen echt werkt. Maar zij roepen in de woestijn: intussen zijn al 5.600 jihadisten uit het vroegere IS-gebied teruggekeerd naar de EU, met in hun bagage instructies voor massale terreurcampagnes….
JEAN D’ORMESSON Vorige week nam Frankrijk afscheid van Jean d’Ormesson (1925-2017), schrijver, journalist, academicus en polemist. Eén van de weinige conservatieven die ook door de linkerzijde werd gerespecteerd. “Voor een schrijver is het jammer om te overlijden op hetzelfde moment als een zanger. Kijk naar Jean Cocteau. Zijn overlijden bleef in de schaduw door de dood van Edith Piaf.” Zonder het te beseffen, had auteur Jean d’Ormesson in een interview een voorspelling gemaakt over zijn eigen dood. Hij overleed op 5 december, een dag voor de Franse rockvedette Johnny Halliday. De rocker kreeg natuurlijk veel meer aandacht, maar d’Ormesson werd niet vergeten. Deze icoon van de 20ste-eeuwse Franse literatuur en lid van de Académie française kreeg een eerbetoon in het Hôtel des Invalides. Als niet-politicus en niet-militair, weinigen is dat gegeven. Veel Fransen hadden d’Ormesson de voorbije decennia in de armen gesloten. Zijn schalks en origineel taalgebruik in zijn boeken en bij zijn tv-optredens, de Fransen smulden ervan. D’Ormesson was een conservatief zonder reactionair te zijn. Zoals zo vaak herinnerde d’Ormesson de Fransen aan de tijden dat hun taal en cultuur mondiaal op de eerste plaats stonden. In de 17de, 18de en een deel van de 19de eeuw was dat zo. En d’Ormesson was als een personage dat uit dat tijdsgewricht naar de moderne tijd was gekatapulteerd. Een aristocraat en cultuurmens in de stijl van Bossuet, Stendhal en vooral Chauteaubriand. Over die laatste, een icoon van het Franse katholicisme, het legitimisme en de Restauratie na de napoleontische periode, schreef D’Ormesson trouwens een boek.
SI LA FRANCE M’ÉTAIT CONTÉE Een moderne aristocraat En ja, Jean Bruno Wladimir François de Paule Le Fèvre d’Ormesson kwam uit een familie van nobiljons, die weliswaar openstonden voor de moderne wereld. Aristocraten van de 20ste en voor hemzelf een deel ook van de 21ste eeuw. Zijn vader was ambassadeur en stond dicht bij de socialistische leider Léon Blum. Jean d’Ormesson studeerde aan de École Normale Supérieure en werd filosoof. De academische wereld trok hem aan, net als de literatuur. Zijn eerste boek, “L’amour et le plaisir” (1956), was geen groot succes. Het was pas met “La Gloire de L’Empire” (1971) dat hij doorbrak. In die tijd werd d’Ormesson ook directeur van de rechtse krant Le Figaro. In 1973 volgde een hoogtepunt, met zijn toetreding tot de zeer prestigieuze Académie française. Hij volgde er Jules Romains op. D’Ormesson mocht dan een conservatief zijn, hij zette zich in voor de toetreding van een eerste vrouw tot het selecte gezelschap: de uit Frans-Vlaanderen afkomstige Marguerite Yourcenar (1980). En in 2010 verwelkomde hij ex-minister Simone Veil, overlevende van Auschwitz en de vrouw achter de depenalisatie van abortus. D’Ormesson was een conservatief en hij kwam daar graag voor uit. Maar tegelijk onderhield hij zeer goede contacten met mensen van de linkerzijde, onder anderen de radicaal-linkse Jean-Luc Mélenchon. D’Ormesson mocht meer dan andere rechtse denkers. Misschien door zijn ontwapenende lach en het feit dat hij zich als een vis in het water voelde in links-liberale boboprogramma’s op de Franse tv. Hij gedroeg er zich als een nederige dandy. Dat hij eind de jaren zeventig een vaste rubriek had in Le Figaro Magazine, dat
NOORD-IEREN EN SCHOTTEN KUNNEN HET SCHUDDEN Even zag het ernaar uit dat Noord-Ierland, ten gevolge van Brexit, een speciale status binnen het Verenigd Koninkrijk zou krijgen. Ook de Schotten, met de nationalisten van SNP op kop, hoopten op een regeling die het voor de regio’s mogelijk zou maken om in de Europese binnenmarkt te blijven. Dit zal niet gebeuren. Nicola Sturgeon, de First Minister van Schotland, werkt menige unionist danig op de zenuwen. Vanaf dag één na het referendum over EU-lidmaatschap, werpt Sturgeon zich op als voorvechtster van de Schotse belangen. De Scottish National Party vaart, sinds het vertrek van Alex Salmond, een erg linkse koers. Schulden mogen onbelemmerd groeien, besparingsmaatregelen vanuit Westminster moeten gestopt, en Schotland moet een onafhankelijke lidstaat worden binnen de Europese Unie.
Schotten willen in de EU blijven Het voluntarisme van de eerste minister heeft iets sympathieks. Toch werd de SNP bij de laatste parlementsverkiezingen niet beloond. De Schotse nationalisten leverden tien zetels in, en bezetten nog 35 plaatsen in het Britse Lagerhuis. Gedurende het afgelopen anderhalf jaar heeft Sturgeon haar tactiek al meermaals bijgestuurd. Nadat in 2014 een (weliswaar krappe) meerderheid tegen onafhankelijkheid stemde, leek de roep om bijkomende soevereiniteit van de baan. Doch, dat veranderde door Brexit. Een meerderheid van de Schotten was tegen een uittreding uit de EU. Dat was een teken voor SNP om op te roepen tot het organiseren van het ‘IndeRef2’: een nieuw referendum rond Schotse onafhankelijkheid. Toen uit tal van peilingen bleek dat - ondanks Brexit - een meerderheid van de Schotten deel wil blijven uitmaken van het Verenigd Konink-
SNP en Sinn Féin verliezen Allemaal praat voor de vaak, zo blijkt. SNP in Schotland en Sinn Féin in (Noord-)Ierland trekken aan het kortste einde. Noord-Ierland zal, met de rest van het Verenigd Koninkrijk, de EU verlaten. Eveneens zal Belfast uit de Europese interne markt voor goederen en diensten treden. Bovendien is nu duidelijk dat de Europese buitengrens niet tussen Noord-Ierland en GrootBrittannië komt te liggen. Evenmin komt er een aparte status voor het Noordelijke deel van het Ierse eiland, een scenario waar de linkse nationalisten van Sinn Féin eerder om vroegen. De macht van de Noord-Ierse DUP mag in dit dossier niet wor-
Deze week maandag spraken Hoge Pieten, namelijk de Europese ministers van Buitenlandse Zaken en de ministers van Defensie, in Brussel over praktische stappen voor een nieuwe Europese Defensie-Gemeenschap; ze zal niet die naam dragen maar heeft de kraak en de smaak van haar voorganger.
Pleven Rolf Falter, historicus, auteur, oud-journalist van De Standaard en De Tijd, en vandaag leider van het Belgische bureau van het Europees Parlement, wijdt in zijn boeiende hoewel taaie - maar zo gaat dat met geschiedenissen van institutionele bouwsels boek “De Geboorte van Europa, een geschiedenis zonder einde” flink wat bladzijden aan de EDG. De Franse eerste minister Pleven presenteerde in oktober 1950 voor de Franse Assemblee een plan voor een Europese Defensie-Gemeenschap. Het planPleven had voor het einde van 1950 amper het Amerikaanse ongenoegen - Washington wilde een sterke NAVO zonder een apart Europees legertje - het wantrouwen van West-Duitsland
Vriend van Mitterrand Politiek zag hij zich als een gaullist. Hij had goede contacten met de presidenten Georges Pompidou en Valéry Giscard d’Estaing. Met Jacques Chirac verliep het wat stroever, maar met Nicolas Sarkozy kon hij zeer goed overweg. Maar de president die het dichtst bij Jean d’Ormesson stond, was ongetwijfeld François Mitterrand. Wellicht dacht Mitterrand vaak dat d’Ormesson de schrijver was die hij niet had kunnen of willen worden. Beiden zijn ook afkomstig uit het oude, landelijke en katholieke Frankrijk. D’Ormesson speelde in 2012 in een film zelfs de rol van Mitterrand. Het was bijna vergeten, maar de dag dat Mitterrand in mei 1995 afscheid nam van het Élysée was zijn laatste gast voor het ontvangen van opvolger Jacques Chirac geen socialistische leider of een linkse denker. Neen, het was Jean d’Ormesson. Die was zwaar onder de indruk van de doodzieke Mitterrand. D’Ormesson vroeg hem: “Hebt u veel pijn, meneer de president.” Mitterrand antwoordde: “Ik zie af als een verdoemde.” De heren kwamen goed overeen, al heeft d’Ormesson Mitterrands alliantie met de communisten nooit vergeven. D’Ormesson stapte nooit in de politiek. Daarvoor was hij een te onafhankelijke geest. Zijn meningen vertolkte hij liever in tvboekenprogramma’s als Apostrophes. De bekendheid van de man nam bij leven legendarische vormen aan. Zijn werk werd nog voor zijn overlijden in de prestigieuze Pléiade-reeks uitgegeven. “Overdreven en excessief”, zei d’Ormesson daarover.
Salan
ENGELAND den geringschat. Na de tegenvallende verkiezingsuitslag in het voorjaar van 2017, verloren de Conservatives hun meerderheid in The House of Commons. Het is de rechts-conservatieve en protestantse DUP die, met haar tien zetels, Theresa May aan een meerderheid helpt. Het viel te verwachten dat de Democratic Unionist Party, tevens pro-Brexit, zich in dit dossier zou laten gelden. De politieke erfgenamen van de religieuze leider Ian Paisly halen hun slag thuis: Noord-Ierland zal niet zal niet in de armen gedreven worden de Ierse Republiek. De persberichten, vorige week uitgestuurd door DUP en Conservatives, zijn dan ook duidelijk: “Noord-Ierland zal niet grondwettelijk, noch economisch, noch politiek los komen te staan van de rest van het Verenigd Koninkrijk. (…) In het uiteindelijke Brexit-rapport rond de relaties tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU, is alles evenzeer van toepassing op Noord-Ierland.” Duidelijk is dat de DUP voor Theresa May een ‘pain in the ass’ zal blijven gedurende het verdere Brexit-proces. De Noord-Ierse protestanten laten zich geen knollen voor citroenen meer verkopen. Partijleider Arlene Foster was in een interview met de Ierse televisie duidelijk: “Gedurende vijf weken vroeg de DUP aan Theresa May om de Brexit-documenten te mogen inkijken. Dat werd ons verboden. Toen wij plots, op het allerlaatste ogenblik, het nakende akkoord onder ogen kregen, was het voor ons duidelijk dat dit niet te slikken was.” De DUP sloeg met de vuist op tafel, en Theresa May zag zich plots op maandag 4 december genoodzaakt om de onderhandelingen met de EU even op te schorten. Een apart statuut voor Noord-Ierland werd vorige week dinsdag, onder druk van de gedoogpartner, naar de prullenbak verwezen.
LvS
BEI UNS IN DEUTSCHLAND
en een zoveelste Franse regeringscrisis overleefd. Pleven had aan de Assemblee voorgesteld om Duitsers in een ondergeschikte positie te laten deelnemen. Op regimentsniveau, zonder eigen rekrutering, zonder eigen generale staf of defensieminister, memoreert Rolf Falter. Dubbelzinnigheid was echter troef, want Pleven en zijn minister van Buitenlandse Zaken Schuman die van het Schumanplein aan het Brusselse Berlaymontgebouw en een van de belangrijke vaders van de EU - hadden de Amerikanen ingefluisterd dat de Duitsers gelijkwaardig konden deelnemen, zolang dat niet publiek werd. Der Alte, met name kanselier Adenauer, had het moeilijk met de Duitse situatie. Einde oktober 1950, op het moment van het plan-Pleven, lag er weer een voorstel van Moskou voor om te werken aan een hereniging van de vier zones tot een eengemaakt Duitsland, dan wel een Duitsland dat neutraal zou zijn. Adenauer was de advocaat van de Westbindung van Duitsland. Hij zag weinig in het Sovjetplan dat Duitsland blijvend wilde ontmannen en knevelen, maar hij wilde evenmin de situatie bruuskeren door onmiddellijk mee te stappen in een Duitse deelname aan de Europese DefensieGemeenschap. Temeer omdat hij begreep dat zijn land de militaire knecht zou zijn van de Fransen. De EDG werd na drie jaar schermutselingen door Parijs opgeblazen. In 1953 waren het zelfvertrouwen en de economie van Frankrijk en Duitsland, en die van Groot-Brittannië, gegroeid. Samen warmte zoeken in een EDG sprak daarom minder aan. Ondertussen groeiden andere verbanden en werden andere verdragen gesloten, waaronder de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, de waarborg, in de ogen van de Franse vaders Monnet en Schuman, dat door het samenvoegen van essentiële grondstoffen om wapens te smeden, een groot Europees conflict in de toekomst uitgegomd werd.
FRANKRIJK
toen geleid werd door de Nouvelle Droite-figuur Louis Pauwels, nam niemand hem kwalijk.
RIGHT OR WRONG
rijk, stierf ‘IndeRef2’ al gauw een stille dood. Sturgeon probeerde via diplomatieke weg meer hefbomen voor Schotland in de wacht te slepen. Ze zakte af naar Brussel om er te spreken met de leider van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker. Echter, de Luxemburger maakte haar van meet af aan duidelijk dat het Verenigd Koninkrijk als geheel de EU dient te verlaten in 2019. Voor Schotland als regio kan geen uitzondering op de regels worden toegestaan, klonk het. Toch zagen ze bij SNP weer licht aan het einde van de tunnel, toen twee weken geleden steeds nadrukkelijker het gerucht de ronde deed dat Noord-Ierland een aparte status zal verwerven binnen het Verenigd Koninkrijk. Er zou geen grens opgetrokken worden tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek, waardoor Belfast toegang zou behouden tot de Europese interne markt. Het spreekt vanzelf dat, indien de Noord-Ieren deze speciale status zouden verwerven, die andere regio waar een meerderheid tegen de Brexit stemde, zijnde Schotland, dezelfde voordelen zou moeten toebedeeld krijgen.
EUROPESE PIOTTEN, OUDE WIJN IN NIEUWE ZAKKEN Wie oud en wijs is, of toch nog Europees militant, weet van de Europese Defensie-Gemeenschap en haar mislukking. De EDG was een Frans plan en werd geboren in 1950, geen vijf jaar nadat de erfvijand van de Fransen verslagen werd door een internationale militaire en politieke samenwerking in 1945. De Koude Oorlog was vijf jaar later een feit en Parijs overwoog om West-Duitsland een tweederangsrol te gunnen in een EDG. Frankrijk was economisch en politiek uitgeput, de communisten speelden nog steeds een grote binnenlandse en parlementaire rol, en Duitsland was eveneens een wrak.
9
Het nabije buitenland
14 december 2017
DUITSLAND
Armee der Europäer Ursula von der Leyen, de Duitse minister van Defensie, noemt de nieuwe EDG een “Armee der Europäer”. Dat Europese leger ontstaat niet met een paukenslag maar met kleine stapjes. De “Permanent Structured Cooperation”, Pesco, is het kernbegrip van de samenwerking die maandag in Brussel concreter werd. Pesco slaat op de militaire planning, de bewapening, de uitrusting van de troepen, het wapenonderzoek. De EU-ministers van Defensie van 23 landen - niet alle lidstaten nemen deel - hebben 50 Pesco-projecten geselecteerd en er zullen er meer volgen. De Russische president Poetin mag zich een vader noemen van de Pesco. Ook de Brexit, Emmanuel Macron, en de kritiek van Donald Trump op de Europese NAVO-leden, hebben gemaakt dat de EU meer eigen militaire nestwarmte zoekt. Drie jaar geleden werd de oostflank van de NAVO reeds versterkt. Bijvoorbeeld, de Bundeswehr werkt samen in Litouwen - dat de Russen nog steeds beschouwen als een ten onrechte afgescheiden stuk van hun imperium - met soldaten van Noorwegen, Nederland en België. We zijn 67 jaar na de EDG-plannen van 1950. De Belgische onderhandelaar, minister Paul van Zeeland, was een koele minnaar van de EDG en liet een taalargument horen in 1951: “België zou niet aanvaarden dat de eenheden in de EDG ingericht zouden worden op basis van taal, aangezien de Belgische eenheden gebaseerd zijn op troepen die Frans en Nederlands spreken. Het is een cruciaal onderdeel van het politieke beleid om geen verdeling van het Belgisch leger op taalbasis toe te laten.”
Kurt Ruegen
10
Beeldspraak
14 december 2017
MEDIALAND Brinckman over Eurostadion: “provincialistische keuterboerkes” “Vlaanderen blijft een land van provincialistische keuterboerkes #eurostadion”, aldus Bart Brinckman van De Standaard vrijdagmiddag op Twitter. Daarmee reageerde hij op het nieuwsbericht dat de UEFA niet meer in het Eurostadion gelooft, en het volgende EK België dus niet zal aandoen. De reactie van Bart Brinckman is alweer typerend voor een groot deel van het in het Nederlands schrijvende Noord-Belgische journalistendom. Dat het Brussels Gewest figuurlijk maar ook letterlijk over de schreef is gegaan door de lasten van een nieuw voetbalstadion af te wimpelen op het Vlaams Gewest, maar er wel zelf de lusten van wil plukken, gaat er bij hen gewoon niet in. Die keuterboerkes toch, die altijd maar weer zelf willen beslissen wat er in hun eigen gewest wordt gebouwd of niet gebouwd, het kan inderdaad niet provincialistischer! Maar, een volledige natie afschilderen als “provincialistische keuterboerkes”, is dat niet een beetje stigmatiserend? Stel dat je iets gelijkaardigs over een andere natie of zelfs maar een bevolkingsgroep zegt, het zou nogal stormen bij Unia. Deze keer kwam er echter geen reactie uit die hoek. O ja, Bart Brinckman is volgens hemzelf dus een “provincialistisch keuterboerke”. Of zou hij zichzelf buiten Vlaanderen hebben gesteld?
“Oorlogsstoker” Donald Trump Verleden week was het nog maar eens prijs. De Amerikaanse president heeft opnieuw een wereldoorlog ontketend, deze keer door Jeruzalem als hoofdstad van Israël te erkennen. Hij werd voor die ongeziene daad van agressie meteen krachtig veroordeeld door zowat alle politici en alle journalisten over de hele wereld. Alleen, Donald Trump kwam in principe alleen maar een verkiezingsbelofte na. Meer zelfs, hij kwam hiermee een verkiezingsbelofte na van niet alleen George W. Bush, maar ook Bill Clinton en winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede SintObama. Oeps. Een vervelende waarheid voor nogal wat politici en journalisten. Zelfs Bernie Sanders had afgelopen zomer nog mee een motie in die zin goedgekeurd. Het deed er allemaal niet toe: Trump is een brutale oorlogsstoker die de wereld nog maar eens aan de rand van de afgrond bracht. Nog een detail waar onze media vlot overstapten: het is niet Donald Trump die met stenen en brandbommen gooit. Tenzij men vindt dat moslims onwillige hondjes zijn die pavloviaans en zuiver reflexmatig reageren en verder geen enkele verantwoordelijkheid voor hun daden dragen of moeten afleggen wanneer iemand iets doet waarmee ze het niet eens zijn, zitten de oorlogsstokers toch op een heel andere plaats dan het Witte Huis in Washington DC. Wanneer Hamas oproept tot een nieuwe intifada, baadt de berichtgeving vooral in een toontje van “zie je nu wel wat voor een bruut die Trump toch is”, en volgt nergens een veroordeling van die oproep van Hamas. Laat staan dat Bart Brinckman hen “provincialistische keuterboerkes” noemt.
Aanslagen in Las Vegas en Manhattan reeds vergeten Is het u opgevallen hoe snel de aanslag van 1 oktober in Las Vegas uit de berichtgeving verdwenen is, en nooit meer is opgedoken? 58 doden en 500 gewonden vielen er bij die aanslag, meteen de dodelijkste schietpartij in de moderne geschiedenis van de Verenigde Staten. Het motief van de dader blijft onbekend. Het onderzoek verloopt moeizaam omdat amper aanknopingspunten gevonden kunnen worden. IS eiste de aanslag op, maar bewijzen dat er een verbinding tussen de dader en IS was, zijn er eigenlijk niet. Twee maanden later interesseert het onze media geen moer meer. Ook de aanslag in Manhattan op 31 oktober, waarbij acht doden vielen, is volledig uit het nieuwsbeeld verdwenen. We denken dat dat toch wrang moet smaken voor de familie van de 31-jarige Vlaamse vrouw uit Roeselare die bij die aanslag om het leven kwam. Zelfs een beetje berichtgeving over de rechtszaak tegen de dader kan er niet af. Waarom zwijgen de media over die twee aanslagen? Simpel: twee keer de verkeerde dader. Een extreemrechtse terrorist voert geen aanslag op een countrymuziekfestival uit, hij zou er eerder zelf naartoe gaan. Voor de media valt hier alleen maar slecht nieuws te rapen. De dader van de aanslag in Manhattan vroeg om een IS-vlag op zijn kamer in het ziekenhuis, en ook daar valt geen goed “verhaal” aan te breien. Jammer dus voor de in totaal 64 doden. Hadden ze zich maar door een aanhanger van Trump moeten laten neermaaien, nietwaar…
Democraat Al Franken neemt dan toch ontslag We hadden het er twee weken geleden over, hoe nogal wat feministen en journalisten in de maag zaten met de handtastelijkheden van de Democraat Al Franken. De kogel is intussen door de kerk: Al Franken heeft alsnog ontslag moeten nemen, onder druk van een groep Democratische senatoren die de dubbelzinnigheid van de leiding van de Democratische Partij grondig beu waren. Men kan inderdaad niet de Republikeinen en Donald Trump aanvallen wegens seksisme, en vervolgens de eigen grijpgrage mannen de handen boven het hoofd blijven houden. Afwachten of dit zal betekenen dat journalisten voortaan linkse politici even hard zullen veroordelen als rechtse politici wanneer die weer eens een scheve schaats rijden.
FILM Opnieuw bioscopen in Saoedi-Arabië
Drie weken geleden kon u in deze kolommen lezen dat K.T., onze vaste medewerker voor de filmrubriek, buiten strijd was. Nu had K.T. een enorme expertise opgebouwd, die je niet zomaar op één, twee, drie vervangt. Deze week neemt Thirza Nerissa de filmrubriek over. Dat zal voor de lezer die de filmrubriek volgt, even wennen worden. Thirza zal ongetwijfeld andere inzichten hebben en ze zal andere klemtonen leggen. Dat mag. Meer nog, dat moet. Want elke medewerker mag in ’t Pallieterke eigen accenten leggen. Eén zaak is zeker: ze is even gebeten door films en al wat daarrond gebeurt als onze K.T. Geeft u haar mee een kans?
K arl van C amp - hoofdredacteur ****
Een zucht van de ziel #MeToo, Hilde van Mieghem en Eric Goens Het was te denken dat Time Magazine de mensen achter de #MeToo-campagne tot persoonlijkheden van het jaar zou uitroepen. Knack kon natuurlijk niet achterblijven, en riep Hilde van Mieghem uit tot vrouw van het jaar. Zeer tegen de zin van Hilde van Mieghem, “want het was nu eindelijk weer wat rustiger geworden”. Ja, Hilde blijft de bescheidenheid zelve. Daarom ook dat ze zich prompt liet interviewen voor de televisie, bij Van Gilsen & Gasten. Wij denken: ook zeer tegen haar zin, omdat het eindelijk wat rustiger was geworden. Neen, dan zat er een pak meer wijsheid in het interview dat Eric Goens gaf aan Deze Week. Goens wil niet de verdediging van Bart de Pauw op zich nemen, maar zegt wel dat “assisen is afgeschaft dit jaar, maar blijkbaar vervangen door de media”. Dus: “Ik geloof meer dan ooit dat kranten en magazines vooral geschikt zijn om aardappelen op te schillen.” In het interview heeft Goens het vooral gemunt op de schrijvende pers. Wij denken dat hij daarmee de audiovisuele media te veel krediet geeft. De enige reden waarom zij zich een beetje inhouden, is natuurlijk dat zij de BV’s die de katjes in het donker geknepen hebben zelf een podium hebben verschaft. Als morgen blijkt dat een journalist of schrijver ze ook graag eens vastpakt, zullen ook de audiovisuele media vol gas willen geven. En we herinneren ons hoe de zaken liepen toen men ons nog voorhield dat er alleen in de Rooms-Katholieke Kerk grijpgrage mannen rondliepen. O ja, Eric Goens deed in het interview een kleine voorspelling. “Ik weet dat de heksenjacht op de volgende Bart De Pauw al gaande is. De journalisten hebben bloed geroken. Ik ken drie BV’s die te horen hebben gekregen dat er dossiers tegen hen worden aangemaakt.” Tegen de tijd dat u dit nummer in handen heeft, is de volgende heksenjacht misschien al begonnen. Schuldig of niet, dat zal dan niet eens ter zake doen.
Le Peuple plagieert Breitbart News Bij La Libre Belgique wisten ze niet waar ze het hadden: eindelijk kon de webstek Le Peuple, informatiekanaal van de Parti Populaire, ontmaskerd worden als een doorslagje van het extreemrechtse Breitbart News in de Verenigde Staten. Want zie, de webstek had een artikel van Breitbart News over de Brexit overgenomen en vertaald naar het Frans, zonder de bron te vermelden. Foei! Nog goed dat onze “kwaliteitspers” nooit de Amerikaanse “kwaliteitspers” nakwaakt, enfin, toch nooit letterlijk. Als Björn Soenens nog eens rechtstreeks op televisie het einde van het presidentschap van Donald Trump komt voorspellen, dan is dat iets dat hij uit zijn eigen koker heeft gehaald, en niet iets dat hij een uurtje eerder op de webstek van The New York Times heeft gelezen. Ja toch?
Ceci n’est pas un Marocain Senator Alain Destexhe van de MR is één van de weinige Franstalige politici die publiekelijk durft zeggen dat de massale immigratie onhoudbaar is, dat de islam helemaal niet zo vredelievend is en dat klassen met 90 procent leerlingen van vreemde origine, die thuis geen Frans en geen Nederlands spreken, rampzalig zijn voor het onderwijsniveau. Na de rellen, brandstichtingen en plunderingen in Brussel, was Destexhe uitgenodigd voor een debat op de RTBf. Maar toen hij probeerde uit te leggen dat er een verband was tussen die rellen, de volledige niet-integratie van duizenden vreemdelingen in Brussel en de grote aantallen immigranten die al jarenlang worden binnengelaten, werd hem het woord afgesneden. De moderator schreeuwde letterlijk: “Migratie is niet het onderwerp, monsieur Destexhe! Migratie is niet het onderwerp! STOP!” Daarna kreeg een moslima met een hoofddoek het woord. Volgens haar was het grote probleem dat vrouwen met een hoofddoek zich niet welkom voelen in Brussel. Het publiek kreeg de zachte wenk te applaudisseren en deed dat ook. Daarna kwam een politica met groene inborst verkondigen dat niemand wist wat de herkomst van de relschoppers was. Die jongeren waren nochtans op straat gekomen om de Marokkaanse overwinning op Ivoorkust te “vieren”. Rara, uit welk land zouden zij dan afkomstig zijn? De medewerker van Gatestone Institute noemde dat in een artikel terecht een voorbeeld van Belgisch surrealisme. Ceci n’est pas une pipe. Ceci n’est pas un Marocain. Het was al even surrealistisch dat wij alleen op die Amerikaanse webstek een verslag vonden van het incident tijdens het RTBf-debat. Of is het normaal, dat zelfs een senator van een regeringspartij de mond wordt gesnoerd?
Façades Façades is de eerste langspeelfilm die het Brusselse regieduo Kaat Beels en Nathalia Basteyns, bekend van de televisieseries “Clan” en “Beau Séjour”, samen heeft gemaakt. Het intieme familiedrama vertelt het verhaal van Alex (Natali Broods) die te maken krijgt met een innerlijke strijd wanneer haar moeder plots haar dementerende vader in de steek laat. Alex trekt een tijdje in bij haar vader om voor hem zorg te dragen, en ze ontdekt dat een geheim dat zij en haar vader al heel hun leven voor haar moeder verborgen hielden, aan het oppervlak is komen drijven, en niet alleen fysieke littekens heeft achtergelaten, maar ook emotionele. Terwijl zij het conflict tussen haar ouders probeert te begrijpen en te sussen, wordt haar een spiegel voorgehouden; een blik op haar eigen leven. Alex weet dat haar man Claus het ene na het andere avontuurtje heeft als hij op zakenreis is, ze heeft dat vanaf het begin van hun relatie aanvaard. Maar nu ze ziet dat bedrog zelfs dertig jaar later mensen nog uiteen kan drijven, twijfelt ze of ze de facade van haar huwelijk moet doorbreken. Ze komt voor een moeilijke keuze te staan: vergeven of vergeten. Façades voelt als een visuele zucht van de ziel. Een film vol contrasten, waarin de thema’s bedrog, zelfbedrog, verlatingsangst en vergiffenis van meerdere kanten worden belicht. Betekenisloze avontuurtjes, maar ook liefdevolle affaires. Leugentjes om eigen bestwil, maar ook leugentjes om een geliefde niet te kwetsen. De heftigheid van dementie wordt op een uiterst subtiele manier aan het licht gebracht. Extra fijn aan Façades is het feit dat de kijker door de regisseurs niet onderschat wordt; er wordt niks voorgekauwd. Het camerawerk is als een puzzel. Close-ups, POVshots (een Point-Of-View is een shot waarbij de camera dat filmt waarnaar het personage kijkt) en andere manieren waarop met fragmenten wordt ‘gespeeld’, maakt het voor de kijker een plezante uitdaging om het verhaal zelf een beetje in elkaar te knutselen. Er wordt veel aan de verbeelding overgelaten. Façades is een film die ik eenieder zal aanraden. De innerlijke strijd in ieder karakter tegenover de strijd tussen geliefden zuigt de kijker op om als het ware midden in het stille spektakel betrokken te zijn. Zelden heb ik films gezien die echte, menselijke emoties op zo’n subtiele manier, zo sterk en realistisch kunnen brengen. Zeker gaan zien! Maar Thirza Nerissa neem een voorraad zakdoekjes mee. ****
Laat er alsjeblieft geen vervolg komen
Bad Trip Zal ik zo hard (en voorspelbaar) zijn om deze film een slechte “rip-off” te noemen van de Amerikaanse variant, “The Hangover”? Oké…, technisch gezien gaat de Vlaamse film Bad Trip, geregisseerd door Dries Vos, niet over hetzelfde. Het speelt zich niet af in Las Vegas, niemand raakt zoek en niemand heeft te kampen met de grootste kater van zijn leven. Wel betreft het drie (of vier) vrienden waarvan ieder een ander (stereo)type is, gaat er iets akelig mis waardoor een zoektocht wordt gestart met stuntelige gevolgen vandien en nemen de personages graag een “walk on the wild side”. Vier vrienden en huisgenoten komen plotseling in een lastige situatie terecht en moeten binnen één week op de proppen komen met 800.000 euro door 16 kilo cocaine te verkopen. Goed. Eigenlijk weet je na tien minuten al dat het niet beter gaat worden dan dat. Wat betreft de personages hebben de schrijvers bijna letterlijk de figuren uit “The Hangover” overgenomen. We hebben om te beginnen Sebastiaan (Ben Segers), de onderdanige sul die verschrikkelijk onder de plak ligt bij zijn liefje en alles doet wat ze vraagt, René, de extravagante “weirdo” die alleen maar absurde dingen zegt en vreemde anecdotes heeft, Kris (Tom Audenaert), de nerdy gamer die voor alles bang is, en Tim (Jonas van Geel), de overzelfzekere partyganger die het voor iedereen verpest. Het ongelukkig terechtkomen in een situatie waarin veel misgaat, klinkt misschien nog als een leuk thema voor een komedie, maar door de vertolking van Bad Trip kan ik alleen maar zeggen: niet doen. Meer woorden wil ik aan die prent niet vuilmaken. Vlaanderen zit niet te wachten op uitgekauwde komedies van mindere klasse. Thirza Nerissa
Dossier
14 december 2017
11
Belofte uitvoeren korte straffen nog steeds gebroken Al ongeveer 10 jaar worden in België straffen tot 6 maanden niet uitgevoerd. Sinds 2013 betreft dit ‘slechts’ alle straffen korter dan 4 maanden. Toch vinden veel burgers dit opschortbeleid weinig eerlijk en bijdragend aan gevoelens van straffeloosheid in België. De politiek heeft oren naar dit sentiment. “Alle uitgesproken gevangenisstraffen, ook de korte, moeten vanaf volgend jaar worden uitgevoerd”, dat zei de woordvoerder van minister van Justitie Koen Geens (CD&V), Sieghild Lacoere, in 2015. Maar, aan de vooravond van 2018, blijkt van dit voornemen nog maar weinig gerealiseerd. Alle uitgesproken gevangenisstraffen - ook de korte - moesten vanaf 2016 uitgevoerd worden op basis van een nieuwe wet, dat beloofde Justitie-woordvoerder Lacoere in 2015. Maar het voornemen laat op zich wachten. “Dit is [nog steeds] de bedoeling voor het nieuwe wetboek strafuitvoering dat er moet komen”, zo licht Lacoere SCEPTR in. “Maar dat proces hebben wij niet altijd in de hand, er komt een parlementair debat, er zijn de adviezen van de Raad van State, er is de nodige publicatie in het Staatsblad... [De horizon] zal eerder opschuiven naar 2019”.
Afschaffen korte gevangenisstraffen Het is echter nog maar de vraag of deze (laattijdige) uitvoering van de belofte uit 2015 veel effect zal hebben. Het voornemen van “een uitspraak is een uitvoering” wordt immers nu genuanceerd. “De mogelijkheid naar omzetting in elektronisch toezicht (de zogenaamde enkelband, red.) zou [...] nog kunnen”, zo verzacht Lacoere het eerdere plan. “Maar de rechter kan dat dus ook al als autonome straf opleggen, dus zonder omzetting”. Toch zullen, als de hervorming er komt, ook een aantal zaken strenger worden aangepakt: “Wie binnen de twee jaar na de vrijstelling opnieuw feiten pleegt, zal het restant van de strafuitvoering waarvoor hij [werd] vrijgelaten, alsnog moeten ondergaan samen met de nieuwe straf”. Maar er is nog een reden om te twijfelen aan de effectiviteit van de uitgestelde plannen. Het is al langer bekend dat gevangenisstraffen korter dan 1 jaar zouden verdwijnen uit het strafrecht. Dat stond reeds te lezen in het Justitieplan dat Geens voorstelde in het
voorjaar van 2015. Dit concept is evenwel óók nog niet ingevoerd. Het plan “moet nog in IKW (Interkabinettenoverleg, red.) en de regering beslist worden. Dus dat is nog niet helemaal rond”. Ook hier wordt de afronding pas verwacht in 2019. Hoe dan ook, wanneer beide wetboeken (zowel strafwetboek als wetboek van strafuitvoering) dan eindelijk gewijzigd worden, zal de verwachte “een uitspraak is een uitvoering”-regeling weinig impact hebben op korte celstraffen. Immers, alle straffen onder 1 jaar zullen dan verdwenen zijn. “Een korte gevangenisstraf, het ‘proberen’ van de gevangenis, leidt zelden tot goede resultaten”, motiveerde Geens zijn geplande hervorming in 2015 aan VRT. “Het draagt niet bij aan de herintegratie of de resocialisatie van de gedetineerde, maar juist tot het aanleren van slechte gewoontes”.
Echter, een en ander rond de afschaffing van korte straffen heeft ook te maken met de beperkte penitentiaire capaciteiten in België. “Gezien de vaststellingen van het CPT (European Committee for Prevention of Torture) over de detentieomstandigheden en veroordelingen van het EHRM (Europees Hof voor de Rechten van de Mens) werd om humanitaire redenen opnieuw deze instructie gegeven tot deze maatregel [...]”, aldus nog Lacoere. “Deze instanties klagen het feit aan dat men [met twee en drie zit] op cellen voor één persoon en kijken daar tegenwoordig zwaar op toe”. In april en mei vorig jaar legden cipiers wekenlang aan een stuk - vooral in Wallonië, maar ook bij ons - het werk neer. Vooral overbelasting was/is een probleem. Toen verbleven er een kleine 11.000 gedetineerden in de Belgische gevangenissen. Er is echter maar capaciteit voor 10.000 gevangenen. Als gevolg hiervan werd een akkoord rond extra personeel afgesloten tussen Geens en de sector. Pas na dit akkoord werd het werk hervat. Maar om het evenwicht te behouden mogen er natuurlijk ook niet te veel gedetineerden bij komen. Een andere oplossing is meer detentiecentra. “[Maar] gevangenissen kan de Minister van
Justitie helaas niet unisolo bouwen”, verklaart Lacoere. “Daartoe zijn nochtans akkoorden in de federale regering [...]”. Er zijn twee ‘masterplannen’ goedgekeurd die de gevangenis in Dendermonde moet uitbreiden en een nieuwe in Haren moet bouwen. Buurtbewoners verzetten zich echter hardnekkig. Tot overmaat van ramp is een vleugel van de gevangenis in Vorst gesloten wegens “onbruikbaar”. “De Minister bevoegd voor de Regie der Gebouwen en structureel onderhoud van de gevangenissen is Minister Jambon (Jan Jambon is voor N-VA minister van Binnenlandse Zaken)”, zo wijst Lacoere naar de coalitiepartner N-VA. In Dendermonde kan men echter niet beginnen bouwen omwille van afgekeurde vergunningen. Dat is dan weer een bevoegdheid van de Vlaamse regering van minister-president Geert Bourgeois (N-VA).
Snellere deportatie criminele vreemdelingen Het afschaffen van korte gevangenisstraffen heeft echter nog een andere zijde. Immers, door de opschorting van korte straffen kunnen criminele vreemdelingen vroeger gerepatrieerd worden. Dit omdat veroordeelden in de gevangenis met straffen onder de drie jaar “hoofdzakelijk personen zonder geldige verblijfstitel” zijn, zo verklaart Lacoere. “Deze veroordeelden zullen dus vroeger gerepatrieerd kunnen worden”. Bovendien, zo benadrukt Geens’ woordvoerder, is er thans al een actiever uitwijzingsen repatriëringsbeleid van veroordeelden zonder recht op verblijf. “De Dienst Vreemdelingenzaken en het Gevangeniswezen zijn dagelijks met mekaar in contact. Zo zullen we dit jaar meer dan 1.600 veroordeelden zonder verblijfstitel/papieren hebben gerepatrieerd”. Dit kan in verhoogde mate omdat de desbetreffende wet “door de Minister van Justitie [werd] uitgebreid om zes maanden vroeger dossiers van mensen zonder papieren in de gevangenis op te starten. Daarom kunnen er hogere cijfers voor terugkeer worden vastgesteld”, aldus nog Lacoere.
Jonas Naeyaert
“Neen, neen, neen, werd ook onze taal”
Manu Ruys verblijde en vergalde mijn jeugd, mijn studententijd en mijn jaren als hoofdredacteur van Trends. Hij was beroemd en berucht in Vlaamsgezinde kringen voor zijn harde flamingantische taal zolang er geen verkiezingen op komst waren, maar als de dag van de open stemurnen naderde, werd het al CVP in zijn standpunten. Manu Ruys, zoon van een welgestelde, Franslievende Antwerpse familie, brak uit dat bourgeoismilieu en werd een politiek kompas voor de Wetstraat en de dorpsstraat. De evolutie van De Standaard tot een links, libertijns nabootser van De Morgen kwetste de oudhoofdredacteur. Raar, en vandaag niet meer denkbaar, was dat deze twee petten droeg in de Wetstraat, zoals andere collega-commentatoren van de Belgische kranten. Manu Ruys was scribent van het Beknopt Verslag van de parlementaire debatten, dus ambtenaar en betaald door de hoge vergadering, en voor en na waarnemer van het landsbeleid. Vandaag heet dat politiek grensoverschrijdend gedrag. Na zijn afscheid van De Standaard, dertig jaar geleden trok Many Ruys naar een villa op de Zeebrugse dijk met nabij helmgras, golven, meeuwen, bikini’s en een haven. Gastvrij draaide af en toe, voor mij en voor jonkies als bijvoorbeeld Peter De Roover die advies kwamen vragen, en de deur open en Ruys ontving, kaarsrecht en hoofs. Steeds was hij een heer, met pak en das, perfect in vorm in het Nederlands en het Frans, een uitzondering in platvloers Vlaanderen. Manu Ruys leefde teruggetrokken met steeds op zijn salontafel een wirwar van kranten, tijdschriften en boeken. Zelf verliet hij het publieke debat. Ver hield hij zich bijvoorbeeld van de Denkgroep in De Warande en haar “Manifest voor een Zelfstandig Vlaanderen” van 2005. Manu Ruys leed onder de breuk van zijn pensionering. Voordien was hij een halfgod en koningsmaker, nadien werd hij, ook omwille van zijn discretie, vergeten. Ruys was
Staking en capaciteit
de ex-Bekende Vlaming over wie bij de borrel de vraag valt: leeft hij nog? In zijn schaarse interviews, onder meer in ‘t Pallieterke en Doorbraak (in gedrukte vorm toen en nog van de VVB), pleitte hij voor stugheid en Vlaamse verzelfstandiging. Citaten op zijn 87, dus uit 2011: “De Vlamingen radicaliseerden en komen van ver, ik zie waar wij vertrokken zijn van in 1949, toen kreeg je de Vlamingen niet mee. Wij leerden, te laat, dat neen, neen, neen, ook onze taal is.”... “Kijk naar de evolutie bij N-VA; zal Bart De Wever de weg volgen van Hugo Schiltz, die was op het einde van zijn leven zeer soepel. Hugo wilde de Franstaligen tegemoet komen, ook in verband met Brussel... Hij zei mij vaak, je moet soepel zijn en compromissen kunnen sluiten. (zucht) Tja, dat wil zeggen toegevingen. Hugo Schiltz was zwaar op de tenen getrapt, gefrustreerd, door de mislukking van Egmont. In Egmont steken veel mogelijkheden, bleef hij herhalen. Slechts op het einde van zijn leven biechtte hij op: “Ik ben onhandig geweest met Egmont”...”Nogmaals, de vraag is, wat zal Bart de Wever doen. Hij is een Antwerpenaar, dus een Zuid-Brabander van het oude hertogdom Brabant, zoals Schiltz. West-Vlamingen, bijvoorbeeld Geert Bourgeois, zijn stug en Brabanders niet. Ik ben zelf een Antwerpenaar en ken die mentaliteit. Wij zijn onderhandelaars, commerçanten en bereid om ver te gaan, om toe te geven...” “Ik bekijk veel vandaag vanuit het standpunt, wat wij met Brussel zullen doen? Brussel is een belangrijk probleem, echter de stad is een ander vraagstuk dan vijftig jaar geleden. Brussel was toen voor de Vla-
mingen een Belgische stad, bewoond door Nederlandstaligen en Franstaligen.... Wij en Europa staan voor de vraag: wat doen wij met de moslims? Europa moet zich bezinnen over zijn waarden, normen en identiteit...”... “Blijven wij Vlamingen in de impasse, in de chaos leven? Wij zullen moeten kiezen voor ons eigen volk, voor het Vlaamse volk. Als Wallonië zegt, het gaat niet avec ses Flamands, ontbindt dan het Belgische huwelijk, ga uit mekaar, liefst zonder vechtscheiding.”.... “Moeten wij terugvallen op een confederaal België, dat wil zeggen, twee soevereine staten die een alliantie sluiten? Ik wandelde met koning Boudewijn in het park van Laken en hij vroeg mij, wat denkt u? Ik antwoordde, Sire, als u België wilt redden, dan moet er een confederatie komen. Dat is separatisme, was zijn reactie, en Boudewijn was een intelligente man. Akkoord, een Belgische confederatie kan een grote stap zijn naar separatisme door onze twee volkeren...Vlaanderen zal handelen met België als het kan, zonder België als het moet”. Frans Crols
SPANNING IN CATALONIË Patstelling tussen voor- en tegenstanders van Catalaanse onafhankelijkheid, kort voor de verkiezingen van eind december. Dat zegt toch een peiling van de Spaanse krant La Vanguardia . De partij Junts per Catalunya van Carles Puigdemont zou het beter doen dan in vorige peilingen, maar met 18 procent (30 zetels) toch “maar” derde partij worden. De voormalige partner van Puigdemont, de Links republikeinse ERC die nu alleen opkomt zou 21,5 procent halen en tweede partij worden met 31-32 zetels. Verlies zou er zijn voor die andere partij die voor onafhankelijkheid is, de kleine linksradicale CUP. De drie genoemde partijen zouden samen 67 zetels halen, of eentje te weinig voor een absolute meerderheid in het 135 zetels tellende parlement. Anderzijds zouden de tegenstanders van onafhankelijkheid ook blijven steken op 61 zetels (de winnende Ciudadanos, met 23,1 procent en 30-31 zetels de grootste partij van Catalonië, en de sociaal democraten met 22 zetels. Winnen of verliezen zou afhangen van wat Podemos van Ada Colau zou doen. Die partij heeft geen expliciet standpunt over onafhankelijkheid, maar is wel hevig voorstander van een referendum daarover. Kiest ze de kant van Puigdemont of niet?
ANTI-DUCHÂTELETPARTIJ Fans van de Britse voetbalclub Charlton Athletic willen met een eigen partij deelnemen aan de gemeenteraadsverkiezingen op 14 oktober 2018 in Sint-Truiden. De partij zal ROT ‘Roland Out Today’ heten en heeft als belangrijkste doel Roland Duchâtelet uit de club te krijgen. Volgens de krant HBvL is Roland Duchâtelet er gerust in. Hij noemt het “een zoveelste kwalijke oprisping van een klein groepje uitgerangeerde ex-Charlton Athletic-supporters”. En: “Ik denk dat er nog veel moet gebeuren voor ROT 35 gedomicilieerde Truienaars zal vinden om een kieslijst gevuld te krijgen.” Misschien wel met 35 fans van Standard en Racing Genk die in Sint-Truiden wonen?
12
Cultuur
14 december 2017
Van Belgisch patriot tot Boek De andere Tytgat Vlaams activist: René Gaspar
In M-Museum Leuven loopt een interessante tentoonstelling over Edgard Tytgat. Ze werpt een nieuw licht op het werk van dit buitenbeentje in onze schilderkunst.
In juli 1914 werd de Leuvense laatstejaarsstudent Germaanse filologie René Gaspar gemobiliseerd. Hij werd al op 23 augustus door de Duitsers krijgsgevangen gemaakt en overgebracht naar het kamp van Munsterlager en daarna naar dat van Soltau. In april 1916 kreeg hij zijn derde ‘ligplaats’ toegewezen, namelijk het krijgsgevangenenkamp van de universiteitsstad Göttingen. Dat kamp ontwikkelde zich tot een haardstede voor flaminganten en activisten. Het kamp werd onder meer door August Borms en René de Clercq bezocht. van een Belgisch-nationalist tot een Vlaamsnationalist en activist. In Soltau gaf hij les aan de mee door hem opgerichte Vlaamsche School, en in Göttingen gaf hij een reeks druk bijgewoonde Vlaamse voordrachten over o.a. Guido Gezelle, het nationalisme, het Vlaamse volkslied, Thomas Moore en de Vlaamse gedachte. Göttingen was de plaats waar de Duitsers de Vlaamsgezinde soldaten en Vlaamse intellectuelen concentreerden om ze naderhand des te makkelijker voor hun karretje te kunnen spannen. Bij Gaspar ging die vlieger alvast niet op. Hij werd er wel een overtuigd flamingant, maar hij wenste zich niet ten dienste van de Duitsers te stellen. Hij schreef: “Met den dag groeit in mij de Vlaams-activistische overtuiging: nu of nooit wordt Vlaanderen vrij, spijts Duitslands dwang en België’s dwingelandij.”
Doodstraf
Bronnenpublicatie Het voorliggende boek “Van patriot tot activist” bevat de dagboekaantekeningen en herinneringen aan de vier jaar krijgsgevangenschap van de schrijfgrage en intelligente René Gaspar. Ze werden voor publicatie gereedgemaakt door Renaat en Roelof Gaspar en voorzien van voetnoten, bijlagen en een register. Tal van illustraties maken het verzorgd uitgegeven boek extra aantrekkelijk. Zonder meer mogen we stellen dat het boek een stevige aanwinst vormt. In geen ander boek vernamen we immers zoveel informatie over het ‘Vlaamse’ leven in het kamp van Soltau en in het bijzonder dat van Göttingen. Na het boek klaar voor publicatie gemaakt te hebben, deponeerden de samenstellers het hele Gaspar-archief in het ADVN. Frans-Jos Verdoodt voorzag het boek van een enthousiast voorwoord. Het boek vormt dan ook een belangrijke bronnenpublicatie en kan hopelijk mee leiden tot het wordingsproces van een historische monografie over het krijgsgevangenenkamp van Göttingen. Aan de hand van zijn aantekeningen lezen we hoe René Gaspar geleidelijk evolueerde
Omer Dhaene Zou de in de Vlaamse Beweging bekende Gebroeders Van Raemdonckkring, uit de Wase grond gestampt in 1953, dezelfde ruime weerklank hebben genoten zonder de jarenlange inzet van de goedlachse, optimistische, verzoenende mààr onwrikbaar Vlaamsgezinde Omer Dhaene? Het klinkt als een retorische vraag, want bijna twintig jaar lang was voorzitter Omer het gezicht en de ziel van de Gebroeders Van Raemdonckkring aan de Nieuwstraat 86, in het Vlaams Huis Steenstraete. Onder zijn stuwing werd niet alleen het gebouw aangekocht, maar samen met vrouw Monique (+2011) en andere vrijwilligers stak de voorzitter ook zelf de handen uit de mouwen bij de nodige verbouwingswerken. Dat de gedreven Omer zijn stempel heeft gedrukt op dé Vlaamse Kring van Sint-Niklaas, was goed te merken aan de talrijke Vlaamse vrienden die vorige week maandag naar het rouwcentrum op Heimolen waren gekomen om hem een laatste groet te brengen. Die laatste groet stond, heel zinnebeeldig, in het teken van vuur, licht en liefde: het vuur waarmee Omer gedaan heeft wat
Na de oorlog vertrok René Gaspar naar Utrecht. In België zag hij geen toekomst meer voor zich weggelegd. In 1922 was hij als deserteur tot de doodstraf veroordeeld omdat hij na de wapenstilstand zich als voormalige krijgsgevangene niet terug bij zijn vroegere eenheid had gemeld. Die doodstraf zorgde ervoor dat hij nooit tot Nederlander genaturaliseerd werd. Wel ging hij er aan de slag als leraar bij middelbare scholen en stond hij bekend als een uitmuntend kenner van het werk van Guido Gezelle. Tevens vertaalde hij een reeks teksten uit het Middelnederlands. Hij overleed in 1958, amper enkele weken na zijn opruststelling. Met dit aangenaam leesbare boek is een “verloren zoon” binnengehaald.
PIETER JAN VERSTRAETE René GASPAR, “Van patriot tot activist: dagboekaantekeningen en herinneringen aan de krijgsgevangenschap in Duitsland 1914-1918: uitgegeven met inleiding, aantekeningen en resultaten van archiefonderzoek door Roelof L.J.A. Gaspar en Renaat J.G.A.A. Gaspar”. Soesterberg, uitg. Aspekt, 2017, 426 blz., 29,95 euro. ISBN 978 94 6338 268 7. Te koop in de webwinkel van www.pallieterke.net
(30-9-1934 – 25-11-2017) hij moest doen, het licht om hem de weg te wijzen die hij moest gaan en de liefde voor allen die met hem méégingen. Het werd in de vierde eeuw na Christus reeds treffend onder woorden gebracht door Sint-Augustinus, zei de dame die de uitvaart leidde: “Ik ben niet dood, ik ben slechts naar de andere kant. De dood is niets. Wat we waren voor mekaar, zijn we nog altijd. Noem me zoals je me steeds genoemd hebt. Spreek tegen mij zoals weleer, op dezelfde toon, niet plechtig, niet triest. Waarom zou ik uit je gedachten zijn? Omdat je me niet meer ziet? Neen, jij bent niet ver, juist aan de andere kant van de weg. Zie je, alles is goed.” Het kon door Omer zelf uitgesproken zijn. Tegen zijn dochters, die in hun eigen woorden kwamen vertellen hoe dankbaar zij waren voor die papa die altijd “klaarstond om te helpen”. Tegen zoon Wim, die hem kwam danken voor alle kansen die hij en de andere kinderen gekregen hadden van “een schitterende papa” die hen geholpen had bij het maken van de juiste keuzes en bij het ontwikkelen van hun talenten, ook bij de jeugdbewe-
Edgard Tytgat (1879-1957) is geboren in Brussel en groeide op in Brugge. In 1888 keerde het gezin terug naar de hoofdstad. Edgard Tytgat ging in de leer in het lithografisch atelier van zijn vader. Hij trok naar de Academie voor Schone Kunsten en werd bevriend met Rik Wouters, dat andere buitenbeentje in de kunstwereld. De expo in M-Museum Leuven toont de tekening die Wouters maakte van Tytgat, schetsend aan een tafel. In 1914 huwde Tytgat met Maria De Mesmaeker, zijn grote muze die model stond voor heel wat werken. Na een kort verblijf in Engeland keerde het koppel terug naar ons land en vestigde zich voorgoed in Sint-LambrechtsWoluwe. Tytgat schilderde bijna vijfhonderd doeken en maakte duizenden aquarellen, houtsneden, etsen en tekeningen. Toen Tytgat in het begin van de twintigste eeuw zijn eerste stappen in de kunstwereld zette, was Sint-Martens-Latem de kunstscene waar zowel impressionistische-symbolistische kunstenaars als expressionisten de toon aangaven. Men heeft geprobeerd Tytgat bij de Vlaamse expressionisten in te delen, maar dat houdt geen steek. Zijn kunst is niet direct in een bepaald -isme of school onder te brengen, al leunt zijn kleurpalet aan bij het impressionisme, zij het meer gedempt en vereenvoudigd. De kunst van Tytgat is vaak omschreven als ontwapenende onbevangenheid en naïeve verrukking. Tytgat werd getypeerd als een fantasierijke volksverteller, zijn werken als een soort poppenkast. De expo in Leuven stelt dat beeld bij. Ze doet dat met ruim zeventig werken, waarvan ongeveer de helft uit privécollecties die we zelden of nooit te zien krijgen. Het oeuvre van Tytgat blijkt dan heel wat meer te zijn dan een verzameling eenvoudige verhaaltjes. We ontdekken ingenieuze vertelstructuren met verwijzingen naar eigen werk en dat van andere kunstenaars, naar Bijbelse en mythologische thema’s. En de op het eerste gezicht
In herinnering ging. Een sociaal bewogen papa, zoals de mensen van de Gebroeders Van Raemdonckkring hadden mogen ervaren, een man van zijn woord die tussen de mensen wou staan en met iedereen overweg kon. Dat van die juiste keuzes zal de aanwezigen wel duidelijk zijn geworden toen zij, na het getuigenis van twee kleindochters, het heldere zangstemmetje te horen kregen van een ander kleindochtertje en het vlotte klavierspel van een kleinzoontje. Met de monkel waarmee opa Omer er vanop zijn foto op toekeek, leek hij te zeggen dat het goed was. GVRK-voorzitter Johan Boodts getuigde over de inzet, het werken en wroeten van zijn voorganger om de kring uit te bouwen tot de bloeiende socio-culturele vereniging die hij vandaag is. Ook ik prijs mij gelukkig dat ik Omer nog bij de Gebroeders Van Raemdonckkring heb mogen ontmoeten. En waarmee kan ik beter besluiten dan met de woorden van Omers dierbaren: “Omer, pa, opa, die namen zullen blijven bestaan. Bedankt! Zonder jou had ons leven er heel anders uitgezien!” hvo
lichtvoetige humor van Tytgat krijgt een wrang bijsmaakje.
Pret en pijn Om die complexe en geraffineerde werkwijze van Tytgat te ontrafelen heeft M-Museum Leuven de tentoonstelling opgebouwd rond zes thema’s, waarbij de titels verwijzen naar een werk van de kunstenaar. Zo is er ‘Uitnodiging tot het paradijs’, het thema dat illustreert hoe het eigen leven de grootste inspiratiebron was van Tytgat, met echtgenote Maria in een hoofdrol. ‘Uitnodiging tot het paradijs’ (1922) is een schilderij waarin Tytgat teruggrijpt naar het middeleeuwse thema van het besloten hofje, dat hij bevolkt met Sinterklaas, spelende kinderen, een boot met vrouwen... en met de schilder aan zijn ezel. Sommige motieven keren terug in andere werken. Zo integreerde Tytgat dubbele lagen en betekenissen die pas tevoorschijn komen als we zijn volledige oeuvre bekijken. Natuurlijk ontbreken op de expo de foorkramers en muzikanten, de circussen en kermissen niet. Die werken kennen we het best. Het thema ‘Val van de paardenmolen’ verwijst naar de bijna fatale val van de kleine Tytgat van een paardenmolen. De geschilderde taferelen lijken vrolijk, onschuldig en zwierig. Maar wie goed kijkt, ontwaart tussen de pret en het plezier ook de pijn en de doodsangst die de jonge Tytgat na zijn val heeft moeten doorstaan. Het thema ‘Bladzijde uit een droomnacht’ toont hoe Tytgat klassiekers als Griekse mythen, Bijbelse passages en oosterse vertellingen meesterlijk weet te bespelen om er een eigen universum mee te creëren. ‘De laatste pop’, een werk uit 1923, toont een jong meisje op een stoel met een pop die tegen een poot leunt. Dit is Tytgats favorite thema: jonge poserende meisjes die symbool staan voor de voorbijgaande jeugd, al zijn niet alle werken even onschuldig als ze lijken. Nog pikanter wordt het in het thema ‘De regels van het spel’, met werken die Tytgat tijdens de Tweede Wereldoorlog maakte. Als afsluiter is er ‘Verloren venster’. Naar het einde van zijn leven hernam Tytgat thema’s van vroeger, maar dan in donkerdere kleuren en met een wredere penseelstreek. Het is alsof de kunstenaar terugkijkt op zijn leven als een donker slotakkoord. Tentoonstelling ‘Edgard Tytgat. Herinnering aan een geliefd venster’, nog tot 8 april 2018, M-Museum Leuven, www.mleuven.be.
MMMV
Actueel
14 december 2017
13
Kantelmoment voor Zuid-Afrika? Van 16 tot 20 december e.k. zal in Johannesburg de belangrijke conferentie plaatsvinden waarbij de nieuwe voorzitter van het ANC, de regeringspartij, zal worden aangeduid. De chaos binnen die partij was de voorbije maanden zo groot dat lang getwijfeld werd of dat congres wel zou kunnen doorgaan, of niet moest worden uitgesteld.
Zuma maakt het bont Die voorzittersverkiezingen zijn uiterst belangrijk. De persoon die wordt verkozen, wordt immers naar traditie twee jaar later (in dit geval 2019) kandidaat van de partij voor het presidentschap van het land, of minstens degene die een grote rol zal spelen bij het aanduiden van die kandidaat. Zuma heeft laten verstaan zichzelf als voorzitter niet te willen opvolgen. Hij weet dat hij bij heel wat mensen in het land, bij zijn alliantiebondgenoten, zijnde de communisten (ZAKP) en de linkse vakbond Cosatu, maar ook bij een deel van zijn eigen partij, ongewild is geworden. De geheime stemming in het parlement in augustus jl. waarbij minstens 25 van de ANC-parlementsleden de motie van wan-
Cyril Ramaphosa
trouwen van de oppositie steunden, spreekt boekdelen. De president maakt het inderdaad al jaren bont. Hij kwam er bij de Nkandlaaffaire, de hoge uitgaven op kosten van de belastingbetaler voor zijn wooncomplex in Kwazulu-Natal al bij al nog goedkoop vanaf. Maar de “staatskaping”, de zaak waaruit bleek dat zijn banden met de Indiase zakenfamilie Gupta zo hecht waren dat die zelfs een rol speelden bij het uitdelen van ministerportefeuilles, was er teveel aan.
Zuma, een splijtzwam Maanden gaan al stemmen op die de president vragen om af te treden, wat enkel beantwoord werd met het ontslaan van kritische ministers als Pravin Gordhan en het plaatsen van eigen mannetjes. Het leidde niet alleen tot diepe scheuren in de alliantie, maar ook in het ANC. In de komende tweestrijd om het voorzitterschap staat Zuma dus centraal. Er zijn twee kandidaten voor het voorzitterschap van het ANC. De eerste is Nkosazana Dlamini-Zuma, ex-vrouw van Zuma, ex-minister en ex-voorzitster van de Afrikaanse Unie, de organisatie van Afrikaanse Staten. Maar, ze heeft het feit tegen dat ze zijn vroegere echtgenote was, en ook dat ze als voorzitster van de Afrikaanse Unie weinig blijk gaf van interesse voor het continent. Daarnaast is er nog Sarafina II, de aidsmusical uit de jaren negentig, die werd betaald met belastinggeld terwijl ze het parlement had wijsgemaakt dat de centen van de EU kwamen. Van haar wordt verwacht dat ze, na een eventuele zege, haar ex-man Zuma een mogelijk latere veroordeling bespaart. Dit betekent niet dat haar tegenstander, de voormalige zakenman en huidige vicepresident, Cyril Ramaphosa, zonder zonde is. Som-
migen herinneren zich nog Marikana, waar in augustus 2012 bij rellen een 40-tal mijnwerkers door de politie werden gedood. Ramaphosa was toen niet-uitvoerend directielid van de Lonminmijn waar het drama plaatsvond. Maar vooral wordt hem verweten zich steeds loyaal tegenover Zuma te hebben opgesteld, terwijl zijn redevoeringen en antwoorden op vragen in het parlement gekenmerkt waren door vaagheden en algemeenheden. Dit veranderde pas nadat duidelijk werd dat Zuma niet hem (Ramaphosa) maar zijn ex (Nkosazana Dlamini) als opvolgster zag. Hoe dan ook, het bracht sommigen ertoe hun voorkeur uit te spreken voor een eenheidskandidaat die de diep verdeelde partij zou moeten verenigen. Er werd daarbij gedacht aan thesaurier-generaal Mkhize. Vooral David Mabuza, premier van de provincie Mpumalanga, heeft er de mond vol van. Mabuza’s palmares is echter niet helemaal zuiver en zijn opportunisme is gekend. Zijn macht is echter zo toegenomen dat hij weleens “kingmaker” kan worden.
“Planeet ANC” op hol? Het ANC zit flink in de knoei. De laatste maanden was de interne verdeeldheid nooit zo groot, wisselde de steun aan kandidaat-leiders nooit zo snel, waren er nooit zoveel klachten over intimidatie en was de chaos op de partijbijeenkomsten - waar de 4.000 mandatarissen moeten worden aangeduid die binnenkort de nieuwe partijvoorzitter moeten verkiezen nooit zo intens. Op dit ogenblik staat Ramaphosa op kop in vijf provincies (w.o. het belangrijke Gauteng) en kreeg hij de nominatie van 1.861 takken tegen 1.332 voor zijn tegenstreefster, die leidt in de overige vier (met om. Kwazulu-Natal). Maar dat is niet voldoende: er zijn nog de stemmen van de Jeugd- en Vrouwenliga, van het Uitvoerend Comité en de veteranen. Tevens waren er flink wat onthoudingen, terwijl men tot het laatste moment met omkope-
Nkosazana Dlamini-Zuma
rij moet rekening houden. Er zijn zelfs geruchten dat daartoe 50 miljoen rand “klaarligt”. En dan is er nog de mogelijkheid dat de verliezer zich niet neerlegt bij de verkiezingsuitslag. Zelfs mocht Ramaphosa winnen, valt nog te bezien of hij zijn beloften kan of wil waarmaken. Want dat betekent een grote kuis in het kabinet, in haast alle raden van staatsondernemingen en bij de hoogste kaders van de staatsveiligheid, de politie, de openbare aanklager en de nationale inkomstendienst. En dan moet het ANC er nog rekening mee houden dat ze – om in 2019 een regering te vormen – mogelijk een coalitiepartner zal nodig hebben. Terwijl een scheuring binnen het ANC tot de mogelijkheden blijft behoren. Zoals Afrikaanstalige kranten schreven: niet alleen de toekomst van het ANC staat op het spel, ook de democratie op zich. Niet voor niets vergeleek de Zuid-Afrikaanse columnist Du Preez de toestand met de “onstuimige” overgangsperiode rond 1990.
Jan van Aerschot
De Corsicanen zijn de Catalanen voor De Corsicaanse nationalisten winnen de regionale verkiezingen op het Franse eiland Corsica. Het eiland wil meer autonomie. In de eerste ronde van vorige week kreeg de lijst “Pè a Corsica” (Voor Corsica, een kartel van gematigde en radicale nationalisten) al 45 procent van de stemmen. Nu haalt ze met 56,5 procent van de stemmen een ruime absolute meerderheid van 41 op 63 zetels in het regionale parlement. “Pè a Corsica” is een eenheidslijst van het nationalistische Corsica Libera van Jean-Guy Talamoni (voor onafhankelijkheid) en de regionalistische Femu a Corsica van Gilles Simeoni (voor meer autonomie). De traditionele tegenstanders van autonomie en regionalisme en nationalisme wijzen er in hun verdriet steevast op dat die partijen “niet meer de onafhankelijkheid van Frankrijk vooropstellen, maar wel meer autonomie”. Et alors, als dat al dan niet voorlopig volstaat, is dat best oké. Wil men later nog een stap verder zetten, dan is er geen deur gesloten. Tactisch niet eens onverstandig. Dat Corsicaanse nationalisten de revolutionaire en soms gewelddadige strijd vervingen door een vreedzaam streven naar een democratische meerderheid, heeft dus gewerkt. Ze staan nu met een meerderheid achter zich voor onderhandelingen met het Frankrijk van Macron, waarin de eis voor meer autonomie en inzet voor de Corsicaanse identiteit (onder meer taal) voorop staan. De andere partijen zitten in een uitzichtloze en verdeelde positie. La droite régionaliste van Jean-Martin Mondoloni kreeg 18,3 procent van de stemmen (vorige week net geen 15 pro-
Steun STEUN
BE63 7360 1247 8308
BE63 7360 1247 8308 (BIC KREDBEBB) (BIC KREDBEBB)
cent), La République en Marche (LRM) van Jean-Charles Orsucci maar 12,7 procent (eerste ronde 11,3 procent) en de door Les Républicains gesteunde pro-Franse partij van Valérie Bozzi 12,6 procent (eerste ronde 12,8 procent). Het Front National (vorige week maar 3,3 procent van de stemmen) deed zelfs niet meer mee aan de verkiezingen. Ook een kleinere linkse lijst deed niet meer mee en verloor haar 12 zetels.
En nu? Van Macron weten we dat hij zich tijdens zijn campagne als kandidaat-president voorzichtig opstelde. Hij had het over zijn “gehechtheid aan de ondeelbaarheid van de Franse Republiek”, maar zei anderzijds dat er geen taboes waren om te onderhandelen. Hij weet ook dat het Grondwettelijk Hof (vergelijk het met Spanje) een juridische erkenning van het “Corsicaanse volk” niet ziet zitten. Macron herinnerde eraan dat Frans de enige eerste officiële taal van Frankrijk moet blijven (La République a une langue, le français), maar het laatste woord over dit aspect (de identiteit) is nog niet gezegd. De Franse eerste minister Edouard Philippe heeft al gezegd dat de Corsicaanse leiders welkom zijn voor een dialoog. Houd die Jean-Guy Talamoni maar in de gaten. Le Monde noemt hem de Corsicaanse Puigdemont. Hij laat zich zeker niet doen. Hij dreigde er al mee grote volksdemonstraties in Corsica en een Ronde van de Europese hoofdsteden te organiseren “als de democratische wil van de Corsicaanse kiezers niet wordt gerespecteerd”. Anderzijds, Talamoni moet ervoor zorgen dat zijn partner Simeoni kan blijven volgen. Met (voorlopig alweer) de klemtoon op economie en fiscaliteit gaan de twee
kopmannen alvast voor een belangrijk hoofdstuk in hun verhaal. We zullen zien.
CD&V Het Corsicaanse verhaal zou een bron van bezinning kunnen zijn voor CD&V in de aanloop naar volgende verkiezingsjaren. Als de Vlaamse reflex er nog iets voorstelt, is de enige zekerheid van medebestuur voor Beke, Peeters en co dat ze in de buurt van Bart de Wever moeten blijven, deduceren we uit de peilingen. Met een mogelijke remonte van Vlaams Belang verkleint het speelveld van de traditionele partijen binnen de Vlaamse democratie, en daarin zou die strategie wel eens de beste kunnen zijn. En nog iets: voor al wie een zelfstandig Corsica ridicuul zou vinden, want te klein: met
322.000 inwoners zou het een Europees staatje zijn, dat ergens tussen Luxemburg, Malta en IJsland in met de nodige samenwerkingsverbanden autonoom zou kunnen bestaan (om over de inderdaad piepkleine staatjes San Marino, Andorra, Gibraltar, Liechtenstein en Monaco maar te zwijgen). Leven de mensen er minder welvarend dan in hun grotere buurlanden? Kleine staten, dat moet kunnen. Het tempert de pretentie van de grote. Dat de regio nu wordt geleid door een absolute meerderheid van autonomisten/nationalisten is een interessant “autonomistisch” experiment. Het kan dat dit in Catalonië einde deze maand nog eens wordt overgedaan.
Anja Pieters
14
Brieven
14 december 2017
Op de korrel
• In de stroomlijnpers gelezen dat een hier gestolen fiets was teruggevonden in Marrakesh, en als dàt geen goed nieuws was! • Bravo voor de Vlaamse onderzoeksjournalistiek! Die een fiets weet op te sporen in Noord-Afrika, maar … over de bijna dagelijkse moorden op blanke boeren in Zuid-Afrika niks aan de weet kan komen. • Als Erich Maria Remarque nog had geleefd, hij had daar wellicht inspiratie in gevonden voor een nieuwe succesroman: Im Süden nichts neues (in het zuiden geen nieuws). • Maar…, meneer Francken, jubel niet te vroeg: die fiets is wel geëmigreerd naar Marokko, maar ik durf wedden dat de nieuwe “eigenaar” lekker “bij ons” gebleven is. • Verheugend nieuws: op het Ollandse Spoor gaan meer treinen rijden, maar worden “Dames en Heren” afgeschaft. • In de “heilige” naam van de genderbanaliteit kennen de NS (Nederlandse Sekslijnen?) nog enkel “Beste Reizigers”. • Naar ons komt toegewaaid, zou het in de lijn van de modernisering liggen mettertijd ook die “Beste” af te schaffen…
Eurostadion
Catalanen
Pallieterke, Wanneer zal dit Euro-spektakel eens ophouden? Wanneer gaan de Vlaamse politieke platbroeken aan de Brusselaars eindelijk duidelijk maken dat hun knettergekke grootheidswaanzin eens moet ophouden? Wanneer gaan baas Ganzendonck en zijn broodheren eindelijk beseffen dat ze beter op eigen grond hun waanideeën gestalte geven? Iedereen weet dat dit project laten doorgaan gegarandeerd tekenen is voor een totale stilstand op de Ring rond Brussel. Iedereen weet dat dit project op generlei wijze voldoet aan de voorschriften voor het verkrijgen van een geldige bouwvergunning. Toch blijven ze aandringen, de betonboeren en de Brusselse omhooggevallen politieke piefen. Nu probeert Ghelamco het op een andere manier, na eerst alle andere randjes te hebben afgelopen. Misschien, wie weet, lukt het hen uiteindelijk toch. Het zou mij geenszins verbazen, daar nu het bevrijdende antwoord van Joke Schauvlieghe moet komen. Wie Joke zegt, zegt CD&V. Wie CD&V zegt, denkt ook Yves Leterme. Wie Yves Leterme zegt, zegt Ieper, en we zijn er bijna. Wie Ieper zegt, zegt Ghelamco. Zou het u verwonderen mocht die bouwvergunning er alsnog komen? Mij niet! En dan is er nog het nieuwe Jan Breydelstadion; ook daar heeft men Ghyesens van Ghelamco nodig om een paar lappen grond te verkopen om dat stadion te realiseren. Wedden dat het tot een koehandel komt? En wij gewone mensen maar zorgen dat we alle bouwkundige regels respecteren als we een nieuw hondenkot willen zetten. Als het wat tegenzit, wordt het geweigerd wegens “zonevreemd”!
Erwin de Mulder - Geraardsbergen
Johnny Hallyday Pallieterke, Ik heb op het VTM-nieuws de reportage gezien over de begrafenis van bovengenoemde. Minutenlang. Enkele maanden geleden is een van de grootste Franse componisten gestorven, nl. Pierre Boulez. In het nieuws daarover omzeggens geen woord. Het verschil tussen beide heren is dat de muzikale invloed van eerstgenoemde zich beperkt tot de Francité. De laatstgenoemde was een wereldster. Aan het verschil van aandacht op de nieuwszenders voor beide gebeurtenissen kan je de decadentie van die zenders meten.
Jan Strynckx - Zele
Kruisende woorden oplossing 1086
hvo
Pallieterke, Ik was op de grote betoging van Catalanen in Brussel. Deels uit verbolgenheid over de onrechtvaardige en zelfs wreedaardige behandeling (cf. beelden bij het referendum) die deze mensen van de Spaanse overheid mochten ondervinden, deels uit ergernis en woede over de lakse en hypocriete houding van de Europese leiders ter zake. Zij die er elders als de kippen bij zijn om hun belerende vingertje omhoog te steken, zwijgen nu als vermoord, zonder twijfel uit platvloers eigenbelang en koele berekening. Ik zag in Brussel een vastberaden maar zeer vredelievende en gedisciplineerde massa mensen van alle leeftijden. Velen hadden er hun spaarcenten voor over om op een democratische en waardige wijze hun mening in het hart van Europa te komen verdedigen. Ik vrees echter dat het allemaal niet veel zal helpen, want de Spaanse en Europese overheden zullen wel de andere kant opkijken. Mijn vertrouwen in Europa heeft in elk geval een enorme dreun gekregen en mijn sympathie voor het Catalaanse volk is in dezelfde mate gestegen!
Jan Gunst - Gent
Vlaanderen Pallieterke, Vlaanderen beleeft moeilijke tijden. Vlaanderen wordt voortdurend frontaal aangevallen door vreemde inwijkelingen die door middel van geweld, overvallen, vandalisme en brandstichting systematisch straten, wijken en dorpen innemen, waar geen wetten, waarden en politie nog bestaan. Tegelijkertijd wordt Vlaanderen langs achteren getackeld door “politiek correcte”-betweters, die onze taal, cultuur, tradities, waarden op een verwerpelijke manier onderuithalen. Dit tot groot jolijt van een bepaalde pers die dit alles nog aanwakkert ook. Een pers die bang is om deze wantoestanden aan te klagen! Wat staan onze kinderen en kleinkinderen te wachten? Wanneer krijgt Vlaanderen eens échte volksvertegenwoordigers die Vlaanderen in bescherming neemt. Echte kerkleiders die NIET buigen voor andere godsdiensten. Die onze taal, cultuur, waarden, tradities verdedigen zodat wij deze kunnen verder doorgeven aan onze kinderen en kleinkinderen. Het kan toch niet zijn dat waarvoor onze ouders, grootouders gevochten hebben, gevangen gezeten hebben, gewerkt hebben, dat dit alles verloren gaat? Wanneer komt het Vlaamse Volk, Taal en Godsdienst bij onze politieke en geestelijke leiders echt op de eerste plaats? Het is hoog tijd!
A T E K K E N X A S
Vietnam Pallieterke, Langs deze weg wil ik graag uw medewerker Jan Neckers bedanken voor zijn uitmuntende wekelijkse bijdragen. Zijn beknopte geschiedenis van de Vietnamese oorlog vond ik van een uitzonderlijk niveau. Het geeft te denken dat de Amerikaanse presidenten de levens van tienduizenden landgenoten achteloos opofferden. Een normaal denkend mens kan daar toch niet bij? Ik was toen een twintiger en heb die periode aandachtig gevolgd. Vond het drammerige discours van de linksen een intellectuele belediging, die maakte dat ik ondanks alles met de VS sympathiseerde. Werkte in de jaren tachtig en negentig samen met een Vietnamese vluchtelinge, maar ook zij was in de propagandaval gelopen en vond de communistische generaals in de eerste plaats patriotten, ten onrechte zoals later bleek. Stockholmsyndroom? We mogen ons gelukkig prijzen dat we Jan Neckers in ons midden hebben. GVDB - Asse
Op de debatavond van de ‘Debatclub’ vorige week, deed Tom Meeuws (sp.a) een opmerkelijke uitspraak. Om de samenwerking met sp.a te verzekeren, is Groen nu ook voorstander geworden van het gebruik van de ‘gemeentelijke administratieve sancties’, of GAS-boetes. Nochtans, in het verleden heeft Van Besien het gebruik van GAS-boetes fel bekritiseerd. Nu blijkt het progressieve Antwerpse kartel formeel voorstander van administratieve sancties om overlast aan te pakken, mét instemming van Groen, aldus Meeuws. “Ik heb op een bepaald moment gezegd: ‘Mijnheer Van Besien, beste Wouter. Hoe is het, jongen? Ga je weer moeilijk doen over GAS-boetes? […] Die gemeentelijke administratieve sancties, zetten we die in?’ Wouter […] – wij hebben daar welgeteld drie seconden aan besteed – heeft gewoon gezegd: ‘uiteraard’.” De bocht van Van Besien is opvallend, gezien de felle historische tegenstand van Groen tegen de GAS-wet. In een Knack-interview uit 2014 zei toenmalig voorzitter van Groen Van Besien dat de GAS-wet blijk gaf van doorgeslagen willekeur. “De GAS creëren een heel beklemmende sfeer. Het is een erg repressief instrument en de burgemeester is haast een sheriff”, aldus Van Besien in 2014. In 2013 werd een procedure gestart bij het Grondwettelijk Hof tegen de GAS-wet. “Vernietigen, verdomme!”, liet Van Besien zich toen over de GAS-wet uit. De beroepen tegen de GAS-wet werden echter in 2015 verworpen.
Bestellen via
www.klauw.be of telefonisch 03 232 14 17
De Vlaamse vakman €
ABONNEMENTEN
N
R
Pallieterke, Ook gehoord dat het niveau van ‘begrijpend lezen’ steil achteruitgaat? Vele leerkrachten en directies uit scholen in stedelijke omgeving zaten eigenlijk te wachten op deze resultaten. Wie betrokken is bij het basisonderwijs in Antwerpen, Brussel, Gent, enzovoort, weet dat de neerwaartse spiraal al een tijd bezig is. Het zal trouwens niet het enige curriculum zijn waarin de competenties van kinderen (stevig) verminderen. Taal (en zeker begrijpend lezen) heeft immers zijn impact op alle leergebieden (ook het muzische). Zei men vorige week niet dat vreemde talen ook op de speelplaats én in de klas ‘een plaats’ moeten krijgen? Niet te begrijpen, hé? Nu gaat men zoeken naar de oorzaak! Niet nodig, hoor. De onderzoekers en politici kunnen op bezoek gaan bij de basisscholen en ze zullen meteen vaststellen waar de oorzaak Alfred Sommer – Hoboken te vinden is.
Bart de Feyter - Boechout
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
A P H O T O S H O P P E B O E R W O U D X A R X C E M X I S O L E M E N D Z I E T X M X O F F E E I K X T E I L X L E G F E S S E N X O B E R E G B E T R O U W X T A N H U M A X R I L T X B X I N X R A M X A R M E E J D A T A X K N I E L T K E R E X G O D X L X R L L A N G O U S T I N E
DE BOCHT VAN VAN BESIEN
Begrijpend lezen
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Cuperusstraat 41 2018 Antwerpen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen en administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net
• BINNENLAND 3 maanden € 29,90 6 maanden € 59,80 1 jaar € 119,60 1 jaar steunabonnement € 250 • BUITENLAND Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgende rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168
BIC KREDBEBB
Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter: Bruno de Winter: 1945-1955 Hoofdredacteur Jan Nuyts: 1955-2000 Hoofdredacteur Leo Custers: 2000-2010 Hoofdredacteur: Karl Van Camp Verantw. uitgever: Karl Van Camp
Sport
14 december 2017
Boskamp was de baas, niet Week Verleden week had ik een leuke babbel voor Sport-Voetbalmagazine met Willy Wellens. Zijn eerste voetbalstappen zette hij bij Westerlo, maar hij werd al vrij vlug, op 17-jarige leeftijd, verkast naar SK Lierse. De talentrijke aanvaller bleef er drie seizoenen, maar hij wilde absoluut profvoetballer worden. Hij kreeg die kans bij RWDM, de nieuwe Brusselse fusieclub. Dat is misschien niet de beste keuze van Willy geweest, want hij kwam terecht bij een ‘zooitje ongeregeld’, zoals Johan Boskamp zijn ploegmaats noemde. Het waren huurlingen, die het net niet hadden gehaald bij een topclub, zoals Johan Boskamp, Maurice Maertens, Jacques Teugels en Gérard Desanghere. Lon Polleunis was door een knieblessure afgeschreven bij Sint-Truiden, maar welkom in Brussel. Kersten Bjerre en Nico de Bree waren twee moordmachines. De grote baas was Jean-Baptiste L’Ecluse, een bouwmagnaat en Anderlechthater. Hij had gezworen niet te zullen rusten voor hij een appartementsgebouw had neergepoot op het hoofdveld van paars-wit. Zijn voetbalkennis was onbestaande. De ganse match riep hij tot vervelens toe: “Langs de vlegels spelen!” Waarmee hij bedoelde dat zijn ploeg langs de flanken moest aanvallen.
Eten en kaarten Trainer Felix Week was een culinaire topper. Hij kende alle restaurants van Brussel, maar van voetbal had hij weinig kaas gegeten. Elke zaterdag vertrok RWDM op afzondering naar een hotel in Aartselaar. Het eerste dat Week vroeg, was: “Wat eten we vandaag?” Nadat de spelers volgevreten waren, trokken ze naar hun kamer en speelden daar met de kaarten tot in de vroege uurtjes. Door de sigarettenrook zag men niemand meer zitten. Men dronk geen alcohol, maar dat gebeurde overdadig tijdens de vaste stapavond op maandag. Na de festiviteiten werd er op dinsdagmorgen wel keihard getraind, onder leiding van Johan Boskamp, die de ganse avond en nacht melk
Voetbalschimmen Gille van Binst Voormalig Anderlechtcoryfee
had gedronken. Zijn moto was: wie kan zuipen, moet ook kunnen lopen. Felix had feitelijk geen bal te zeggen. Johan Boskamp was de baas, hij bepaalde alles. Als Week een vervanging wilde doen en het stond Johan niet aan, dan liep hij naar de bank en wees zelf de speler aan die moest invallen of vervangen worden. Het was soms gênant! Er werd af en toe een robbertje gevochten op afzondering. Boskamp en Bjerre hadden eens een meningsverschil en gingen op de vuist. Gelukkig was er Nico de Bree om de kemphanen te scheiden. De dag van de wedstrijd was alles echter vergeven en vergeten en werden de mouwen opgestroopt. In 1975 werd dat ‘zooitje ongeregeld’ landskampioen. Willy Wellens geloofde soms zijn ogen niet bij RWDM, hij had zich zijn debuut als profvoetballer waarschijnlijk anders voorgesteld, maar het is goed gekomen met hem: hij speelde 589 matchen in eerste klasse en scoorde 174 doelpunten... Gille van Binst
Roskammen
Daadkracht Als kandidaat-wereldkampioen voetbal nog nadrukkelijker knock-out gaan dan de “fiere natie” België, met zijn zes regeringen, zeven parlementen én Europese hoofdstad Brussel, wordt bijna onmogelijk na de door de UEFA toegediende uppercut. Weg, de dagdromerij van een EK-openingsmatch in 2020 in een gloednieuw Eurostadion. De daadkracht van de Europese voetbalbond stond in schril contrast met het gebrek daaraan bij het allegaartje beleidvoerders en andere bij het dossier betrokken “prominenten”. Hun illusies gingen enkele uren voor de opdoffer nog zover dat ze overtuigd waren “dat het allemaal wel zou loslopen”, dat de UEFA nog uitstel zou verlenen, zeg maar met een compromis op de proppen komen, vergelijkbaar met alle compromissen die dit onzalige land van noord tot zuid en van west tot oost al een eeuwigheid bij elkaar houden Tot eer en glorie van het establishment. Het bleek deze keer een verkeerde inschatting. Besluiteloosheid geldt niet altijd en voor iedereen als met voorkeur gehanteerde norm. Duidelijk ook niet bij de UEFA. Of het zootje verantwoordelijken voor de gigantische afgang uit die vaststelling deugddoende lessen zal trekken, is twijfelachtig. Zeker in kringen waar ijdeltuiterij, woordenkramerij en gewichtig doen aanhoudende incompetentie moeten verdoezelen.
Wel en niet Terwijl de Europese voetbalbond wel zijn verantwoordelijkheid opnam, is de Wereldvoetbalbond daar veel minder toe geneigd. België (terecht) uitschakelen als gastland voor het EK 2020 is allicht een stuk gemakkelijker dan volgend jaar het door dopingschandalen geteisterde Rusland van het WK te bannen. Laat staan dat land alsnog de organisatie afnemen. De investering van 10 miljard euro en andere problemen die zo’n stap mee zou brengen terzijde gelaten, zou die, ethisch bekeken, nochtans nog meer
Boeken toe? Met al dat heeft Anderlecht een achterstand van tien punten op leider Club Brugge, die de maat nam van Lokeren. Nu zondag staat de ‘topper’ tussen Club en de landskampioen op de agenda. Als Club wint, slaat het een kloof van dertien punten met de landskampioen. Zover zijn we nog niet, maar als het zover komt, mogen ze volgens ons in het Astridpark de boeken toe doen en de titel nu al op hun buik schrijven. Vanhaezenbrouck wordt beleefd doch dringend verzocht zijn toverdoos boven te halen.
Waasland boven
Vliegende trainers Bedankt en de kost We hebben nog geen enkel clubbestuur collectief de handdoek weten gooien, hoewel ze in eigen boezem zouden moeten kijken met de keuzes van hun trainers. Hoe valt het anders te rijmen dat tot dusver al negen trainers de laan uit werden gestuurd in de Jupiler League? Begin deze week mocht Albert Stuyvenberg zijn biezen pakken in Genk. Waarom? Die uitleg van de voorzitter willen we u niet onthouden. “Albert verdient respect. Hij is een hardwerkende coach die het in zijn eerste periode erg goed heeft gedaan.” Als referentie kan het tellen. Of hij er vet mee is, blijft twijfelachtig.
Pilatus Janssens Toen de blijde intrede van Albert Stuyvenberg bij Racing Genk met veel tralala werd aangekondigd was een zekere Patrick Janssens, u wel bekend, de eerste om de komst van de Rotterdammer toe te juichen. Janssens blijft nochtans veilig en knus in zijn bestuurszetel zitten. Als het minder goed gaat met Racing Genk
hoeft hij geen rekenschap te geven. Stuyvenberg wel. Die mag dan noteren dat hij volgens het bestuur een hardwerkende coach is, dat neemt niet weg dat hij voortaan thuis met zijn vingers mag zitten draaien. In afwachting van…
Verbazende Zebra’s We hebben al eerder geschreven dat de kopploegen er goed aan doen Charleroi in het oog te houden. De Karolingers zijn goed bezig en blijven verrassen. Ze hadden het bij Anderlecht kunnen weten. Trainer Hein Vanhaezenbrouck zal toch wel eens een krant openslaan, en het is niet omdat ze hem daar met lof overstelpen dat hij blind voor de realiteit moet zijn. Zijn ploeg kwam duidelijk tekort tegen Charleroi. Scheidsrechter Visser lag zwaar onder vuur bij de Anderlechtaanhang. Ze moesten nu eenmaal een kop van Jut hebben. Alsof het zijn schuld is dat ze in het Constant vanden Stockstadion al een tijd verleerd hebben om de polonaise te dansen. Hun ploeg zal aanstaande zondag uit een ander vaatje moeten tappen, of er komen vodden van.
15
Wie bij het begin van de competitie had durven voorspellen dat Waasland-Beveren na achttien wedstrijden op een zevende plaats en voor Standard zou staan, hadden ze niet goed snik verklaard. In Sclessin weten ze intussen dat de knapen uit het Waasland met een bal uit de voeten kunnen. San Pinto, de van naatje betoeterde trainer van de Rouches, zag van op zijn gedwongen plaats in de tribune hoe zijn manschappen bijwijlen door een knap combinerend WaaslandBeveren overtroefd werden. Dat scheidsrechter Boterberg zijn naam eer aandeed en achteraf de boter had gegeten bij een aantal zeurpieten van Standard, doet geen afbreuk aan de verdienste van de thuisploeg. Met de Freethiel als decor mocht er nog eens gedanst worden in Beveren. En dat moeten ze geen twee keer zeggen tegen de inboorlingen uit het Land van Waas.
Wim Het mag eens meezitten. De lat en de paal waren Antwerp goed gezind in de thuiswedstrijd tegen Moeskroen. Reken daar de onhoudbare kopstoot van Jelle van Damme en de alertheid van Haroun bij die met zijn grote teen de winning goal scoorde, en dan is de slotsom vlug gemaakt. Antwerp gaat de winterstop tegemoet met een onverhoopte plaats binnen de top zes. Trainer Bölöni mag de pluimen op zijn hoed steken, we zijn nog niet vergeten dat Wim de Decker de Great Old opnieuw naar eerste bracht. Hoe hij het klaarspeelt om de Franstalige orders van zijn baas naar zijn manschappen over te brengen in het Spaans, Portugees,
verantwoord zijn dan Brussel voor een EK opzijzetten door gebrek aan een volwaardig stadion. Het Russische dopingsysteem, met betrokkenheid van de overheid, is een drama. De manier waarop de FIFA van krommenaas gebaart, is dat ook. Het draait in de eerste plaats rond Vitaly Mutko. Die man is, als spil van het dopingschandaal, door het Internationaal Olympisch Comité (IOC) levenslang geschorst. Mutko is voortaan persona non grata op alle Olympische Spelen. Laat die vent, naast gewezen minister van Sport, vandaag alsnog de voorzitter zijn van de Russische voetbalbond én van het WK-organisatiecomité. De FIFA zwijgt in alle talen over die toestand. Evenmin komt er reactie op de onwaarschijnlijke arrogantie van de heer Mutko, als die het bestaan van het dopingsysteem ontkent met dooddoeners als “te belachelijk voor woorden”. Dat het behoud van zijn functies belachelijk en meer dan schandalig is, is voor de bobo’s van de FIFA blijkbaar geen reden om in te grijpen. Misschien over het thema daadkracht eens contact opnemen met zustervereniging UEFA?
Miljoenenvraag Inmiddels stelde ons voetbaljournaille aan zijn publiek een vraag van 1,7 miljoen euro: “Scoort Lukaku (voor dat bedrag) in Rusland met een schoen van Puma, Nike of Adidas?” Als u er na overleg met familie en vrienden uit bent, kunt u uw daadkrachtige besluitvorming kwijt via een lezersbrief. Liefst zonder erbij te zeggen dat zelfs dat stapelgekke poencircus grenzen blijft verleggen. Engels, Bosnisch, Swahili en wat nog allemaal, is ons een raadsel. Onze bewondering kent geen grenzen.
Lierse dan toch onderuit Lierse kan dan toch nog verliezen. Het was geleden van half oktober dat ze nog eens kopje-onder gingen. Boosdoener was dit keer Union, dat in het kille Koning Boudewijnstadion voor een formidabele opkomst zorgde. Met achttienhonderd zaten ze daar kou te lijden en af te tellen tot er eindelijk een goal zou vallen. Die kwam er in het laatste kwartier voor de thuisploeg. Ze hebben het geschenk op het Kiel, de thuishaven van Beerschot-Wilrijk, in dank aangenomen. Zelf kwamen de Mannekens niet in actie; de sneeuw was spelbreker. Die uitwedstrijd in de Proximus League tegen Tubeke hebben we nog tegoed. En de drie punten ook, zullen hun supporters smeken.
Eindelijk In dezelfde 1B-reeks mocht Westerlo, waar Bob Peeters zijn rentree maakte als trainer, nog eens een overwinning vieren, ten koste van O.H. Leuven. Het moet deugd hebben gedaan, want het zegevieren waren ze in de Parel van de Kempen al verleerd sinds einde september. De commentaar van Peeters was dan ook terecht. “Dat was wat we nodig hadden.” We hadden het niet beter kunnen verwoorden. Hij kan het toch nogal uitleggen, onze Bob.
Alles erop en eraan Dat was nog eens een cross naar ons hart. Slijk, blubber, sneeuwregen en al wat ge maar kunt dromen om de crossers onherkenbaar en het de liefhebbers van het genre naar hun zin te maken. Moeten we er nog bij vertellen wie met zijn overwinning in Essen, en een dag later met een bisnummer in Overijse, zijn zeventiende overwinning van het seizoen op zak heeft? Intussen was Wout van Aert nog altijd op stage, ergens in Spanje. Laat ons hopen dat de Spaanse lucht hem deugd heeft gedaan en dat hij eerstdaags voor wat verandering van spijs gaat zorgen. Het veldrijden ten bate. Want, zonder het hem te misgunnen, Van der Poel hier, Van der Poel daar, Van der Poel overal, dat begint iets van het goede te veel te worden. Waarmee we hem niet willen verleiden om zijn remmen toe te knijpen.
16
Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
14 december 2017
De Commissie ter zuivering van natuurlijke en folkloristische elementen in onze samenleving
Iedere vooruitgang begint bij het vernietigen van gezond verstand “Zegt u nu eens zelf? Vindt u het aanvaardbaar dat sneeuwmannen éénkleurig wit zijn, dat ijs- en bruine beren in een soort bestiale apartheid van elkaar gescheiden leven? ” Walter Van Besien, broer van, vraagt zich luidop af waar u nooit over nadenkt. “Racisme is de essentie van onze wereldorde. Vandaar dat wij de commissie hebben opgericht ‘ter zuivering van natuurlijke en folkloristische elementen in onze samenleving’. Onze mensen leveren excellent werk achter de schermen, maar zouden uiteraard meer kunnen doen mits enige financiering door de overheid.” De heer Walter Van Besien is een bevlogen man. Hij serveert ons een exquise café au lait. Zwarte koffie vindt hij onnodig stigmatiserend. “Alsof men het zwarte en gekleurde uit onze maatschappij wil wegzuigen. Ik zie niet in waarom we dat moeten ondersteunen? Het begint met een voorkeur voor zwarte koffie en voor men het weten organiseren we lynchpartijen met brandende kruisen en puntmutsen. Is het u trouwens opgevallen dat artsen in onze maatschappij witte jassen dragen? Ga daar maar eens voorstaan als jonge zwarte moeder met een ziek kind. Nog een voorbeeldje uit de medische sector: baby’s die volgens de artsen ‘te geel’ zien, moeten onder een blauwe lamp liggen tot ze weer bleek zijn. Ik noem onze geneeskunde, ‘Heil Hitler-geneeskunde’. Een term die ik mits steun van linkse partijen, de vakbonden, ‘Hart boven Hard’ en een stevige overheidsfinanciering in het voorjaar hoop te lanceren.”
Gezond verstand, publieksvijand N° 1 Van Besiens ‘commissie ter zuivering van
natuurlijke en folkloristische elementen’ verklaarde enkele jaren geleden de oorlog aan Zwarte Piet. Toen nog vanuit het ondergronds verzet. Vandaag treedt de organisatie voor het voetlicht. “Operatie Zwarte Piet liep prima. We hebben deze folkloristische figuur zeer vakkundig kaltgestellt. U vond het vast vlot gaan, maar laat u niet misleiden. Jarenlang hebben we de ideale formule gezocht om dit aan te pakken. Tevergeefs hebben we geprobeerd met overtuiging. Mensen bleven ‘Zwarte Piet’ maar benaderen met gezond verstand. Gezond verstand is de vijand van iedere zuivering in het denken. Nu weten we dat. Iedere actie moet dan ook starten met een aanval op het gezond verstand. Daar willen we 90 procent van onze werkingsmiddelen in investeren. In het geval van Zwarte Piet hebben we dat gedaan door zogenaamd ‘wetenschappelijk onderzoek’, waaruit bleek dat kleurlingen op Zwarte Piet leken en dat die gelijkenis hen uit het arbeidscircuit hield. We hebben ook een dosis geweld ingebouwd in de vorm van schuimbekkende betogingen en kapotte winkelramen. Kan u het
Kruisende woorden 1087
A B C
Te zot
Van CD&V-europarlementslid Ivo Belet mochten we de voorbije week leren hoe hij écht over de Britten dacht: a pain in the ass. Onder andere omdat ze interessante contracten aanbieden aan een aantal staten, waaronder de belgische. Volkomen fout, volgens Ivo. Kan iemand die mens eens wakker schudden? In een opmerkelijke poging om de politieke overheid onder druk te zetten, hebben de Antwerpse havenbonzen het nog maar eens nodig gevonden te laten horen dat er slechts één uitkomst mag zijn van alle plannen: het Saeftinghedok, waarvoor Doel moet verdwijnen. Juist nu er alternatieven mogelijk lijken. Hoe heet zoiets? Dwangdenken?
E F G
Groot-Turkije
H I J K L
DE OPLOSSINGEN VAN HET KRUISWOORDRAADSEL NUMMER 1086 VINDT U OP BLZ. 14
De Commissie hoopt deze winter ook het probleem van de sneeuwmannen in het vizier te nemen. “Sneeuwmannen zijn bijna per definitie mannelijk, wit en kampend met obesitas. Als het even kan zetten we ze ook nog eens een hoge hoed op. Een veel duidelijker teken
Oogkleppen
D
HORIZONTAAL
Sneeuwmannen
van blanke suprematie is nauwelijks denkbaar. Het is alsof sneeuwval een excuus is om alles te bedekken met een laag wit. Ieder jaar opnieuw dromen sommigen van een ‘white christmas’. U zal onze medewerkers dan ook overal in Vlaanderen vinden aan de kruispunten. Ze zullen kleurstof verkopen die veelkleurige sneeuwmannen mogelijk maken. De opbrengst van de verkoop gaat volledig naar de bestrijding van gezond verstand in Vlaanderen. Ik ga er geen doekjes om winden: we zijn één van de meest getroffen regio’s in Europa, wat dat betreft.”
Absurdistan
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
A. Cocktail met wodka, cranberrysap, limoensap en triple sec B. Graag willen dat het gebeurt Rampspoed C. Ruime en aantrekkelijke - Ziekelijke gewoonte D. Deel van het testament - Groente - Argon E. Kwetsbare F. Gesproken inleiding G. Gemeenschapsonderwijs - Vraagwoord - Zangstem H. Zigeunervolk - Achteraf - Internetland code voor Groenland I. Natuurlijk aminozuur - Zuilengang in het antieke Griekenland J. Havenstad in Oekraïne - In hoge mate K. Europeanen - Gemalin L. Ballingschap - Voor de middag - Het zij zo
zich nog voorstellen dat er tot voor kort een link werd gezien tussen kansen op de arbeidsmarkt en de opleiding van een allochtoon? Dat gezond verstand is er gelukkig niet meer.”
VERTICAAL 1. Tijdbeschrijving 2. Op een keer - Uiteinde van een magneet - Voormalig 3. Waalse stad - Voorzetsel Nieuw-Zeelands volk 4. Verhandelen van personen 5. Provincie van Canada Internet Engineering Notes 6. Ook 7. Voorzetsel - Sliert 8. Tot 2015 een regio in het midden van Frankrijk, hoofdstad Limoges Astronomische eenheid 9. Vader van Koning David - Resten na een verbranding - Bevel 10. Voorzetsel - Bezit - Ploeg 11. Gezongen melodie Agenda van een vergadering 12. Gevloerd
Globetrotters
Een klein berichtje in GVA over een in Antwerpen gestolen fiets, die werd teruggevonden in... Marrakech. Ja, die rondtrekkende dadersbenden, die komen al eens ergens!
Zwarte Jan
We weten het nu allemaal: Jan Jambon is een neofascist! Die informatie werd ons gebracht door een europarlementslid van de Spaanse PP, een bepaald stevig rechtse partij. We schoten daarbij wel in de lach. Straks klinkt het nog: PP en PVDA, één strijd! Tot ze van Jambon zijn bevrijd?
Schipbreuxit
Vorig weekend liep bij de haven van Calais een ferry vast, die het traject Calais-Dover verzekert. Die Britten toch, wat ze allemaal niet doen voor hun brexit.
De grote Turkator Erdogan heeft in Griekenland laten horen dat het verdrag van Lausanne, waarin o.a. de grens tussen Griekenland en Turkije werd vastgelegd, aan herziening toe is. Wie hedendaags imperialisme wil bestuderen, Erdo ontvangt u graag op de thee!
Ook daar niet
Juist op tijd
Nooit gedacht
Stel u voor dat het befaamde etentje in ‘t Fornuis nog had moeten plaatsvinden op dit moment, nu Land Invest Group in slechte papieren zit. Het zou een sobere broodmaaltijd geworden zijn.
Zoals de oplettende lezer allicht heeft geleerd, zijn er in Egypte bij Luxor weer grafkamers gevonden met mummies in. Naar men ons meedeelt zijn ook daar de wapens van de Bende van Nijvel niet teruggevonden. Steeds meer criminelen die het land worden uitgezet, krijgen een langdurig inreisverbod opgelegd. De grootste groep uitgewezen gedetineerden zijn... Marokkanen. Hoog tijd dat er iemand “discriminatie” gaat roepen, toch?
Relatief
Of de hele metoo-beweging blij moet zijn met de erkenning van persoonlijkheid van het jaar door het tijdschrift Time? Als je weet dat zelfs Adolf Hitler ooit die kaft heeft “gesierd”, vinden wij dat toch maar een twijfelachtige eer.
Lees maar
Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie
Naar aanleiding van de fel gedaalde leesvaardigheid in het Vlaamse onderwijs, konden we weer eens pleidooien lezen om de lerarenopleiding, de vroegere normaalschool, te “masteriseren”. Het ontgaat blijkbaar velen dat een oudere generatie leerkrachten met een toen nog tweejarige opleiding ooit resultaten boekte waar de wereld ons om benijdde...
Oppoetsen!
En toen zagen wij op tv Goedele Wachters als roetveegpiet op stap gaan met twee pekzwarte Pieten. Wij hebben de Sint al een briefje gestuurd met de vraag om Goedele volgend jaar een doosje zwarte schoensmeer te brengen.
Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be
www.deblauwevogel.be