74ste jaargang • nummer 04 • donderdag 25 januari 2018
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
€ 2,30
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
De spartelende sp.a De opgefokte positieve stemming op de nationale sp.a-receptie in Bredene maakte een zielige indruk. De Vlaamse socialisten zijn al jaren het spoor bijster. Een absoluut dieptepunt bij de verkiezingen van 2019 wenkt. De sp.a dreigt rond 12 procent te stranden. Zelfs in Beieren, één van de meest conservatieve regio’s van West-Europa, halen de sociaaldemocraten meer stemmen. ‘Fluctuat nec mergitur.’ Ze wordt geteisterd door de golven, maar gaat niet ten onder. John Crombez had in navolging van N-VA-voorzitter Bart de Wever evengoed een Latijnse spreuk kunnen gebruiken op de nieuwjaarsreceptie van de sp.a in het Staf Versluys Centrum in Bredene. En de spreuk was niet alleen toepasselijk omdat de Vlaamse socialisten aan de zee verzamelen hadden geblazen. De sp.a moet spartelen om niet onder te gaan. De partij zal wellicht niet snel in de golven verdwijnen. De sociaaldemocratie zal in Vlaanderen altijd kunnen rekenen op een sociologische sokkel. Maar die dreigt ongeveer 10 à 12 procent te bedragen en dat is schandalig weinig. Als dit percentage in 2019 bewaarheid wordt, dan wordt bevestigd dat de sp.a - wellicht samen met de Franse PS - de kleinste socialistische partij van West-Europa is geworden. Zelfs in het conservatieve Beieren halen de sociaaldemocraten nog 20 procent. De redenen voor dat spartelen zijn veelvuldig. Een oplossing voor de electorale irrelevantie die wenkt,is er niet. Crombez en co raken niet verder dan het klassieke links-populistische discours.
Geen steun meer van klassieke achterban Met een boutade zou men kunnen zeggen dat het met de Vlaamse socialisten echt slecht gaat nu zelfs de Vlaamse journalisten niet meer op de sp.a stemmen. Het was opvallend hoe figuren als Tom Meeuws in een programma als Terzake op de rooster werden gelegd. Een aantal jaren geleden was dat ondenkbaar. Wat is er gebeurd? Zeer eenvoudig, het linkse journaille stemt nu ‘en masse’ voor Groen. De perswereld is natuurlijk slechts een klein deel van de bevolking, maar feit is dat de klassieke achterban van de socialisten de voorbije jaren jaren de partij de rug heeft toegekeerd. Eerst was er de arbeiderspopulatie die omwille van het slappe migrantenstandpunt van de socialisten is vertrokken. Daarna is dat electoraat verder afgekalfd omdat de socialisten al te graag het bobo-publiek (progressieve stedelingen) wou aanspreken en naar een soort van soft links-liberalisme is geëvolueerd. Die bobo’s maken wel veel lawaai in de media, maar zijn een minderheid in de bevolking. Wat blijft er nu over? Generatiesocialis-
Keizer Termontius in de arena der gladiatoren
ten, vooral ouderen dus. Mensen die voor de socialistische zuil werken. Ambtenaren, met vooral leerkrachten uit het gemeenschapsonderwijs. De mensen met een migratieachtergrond steeds minder; die kiezen voor Groen, of voor de PVDA.
De arrogantie van de macht Naast het afhaken van steeds meer sociologische groepen betaalt de sp.a nu ook de prijs voor de arrogantie van de macht. Jarenlang heeft ze de lakens uitgedeeld in Vlaanderen, meestal in coalities met de CVP, het paarse intermezzo uitgezonderd. Het is geweten dat deze partij naarstig heeft meegewerkt aan het mismeesteren van de overheidsfinanciën. Met als gevolg dat de betaalbaarheid van onze pensioenen op termijn gehypothekeerd is. En dan komt John Crombez zeggen dat hij een minimumpensioen van 1.500 euro per maand voor iedereen belooft. Mooi. Maar wie biedt meer? En vooral: wie zal dit betalen? Crombez zou ook kunnen zeggen: iedereen kan 1.500 euro pensioen krijgen als we alle uitkeringen gelijkschakelen en de ambtenarenpensioenen dus flink worden gekort. Maar dat durft hij niet. De man, nochtans economisch geschoold, raakt niet verder dan linkse populistische praat. En hij heeft de kans gemist om te zwijgen. Als kabinetschef van paarse ministers was Crombez medeverantwoordelijk voor het opsouperen van de budgettaire bonus om een deel van de pensioenfactuur te betalen. En aan het Zilverfonds gaan we geen woorden meer vuil maken. De arrogantie van de sp.a werd nog een bevestigd door Oostends burgemeester en oud-minister Johan vande Lanotte. Die vond dat het gesjoemel met overheidsgeld door Tom Meeuws eigenlijk geen probleem hoefde te zijn. Pardon? Vande Lanotte heeft de kans gemist om te zwijgen. We brengen graag het boek ‘de keizer van Oostende’ uit 2012 in herinnering, waaruit blijkt dat Vande Lanotte zich altijd op de grens van het oorbare beweegt wanneer de stad Oostende zich met financiële zaken inlaat. In 2012 had Vande Lanotte nog het geluk dat hij zonder tegenspraak op de VRT zijn ongenoegen kon uiten over het boek. Vande Lanotte heeft vorige week nogmaals de kans gemist om te zwijgen: hij profileert zich als socialist,
maar durft bij de gemeenteraadsverkiezingen in Oostende niet onder die naam opkomen. Uit schaamte wordt het de ‘Stadslijst’.
De schaduw van de PS Een vaak vergeten reden van de pijnlijke situatie van de sp.a is de link met de Franstalige PS. Jarenlang konden de Vlaamse socialisten dankzij hun grote Waalse broer delen in de macht. Ondertussen is duidelijk geworden dat de PS desnoods bereid is om regeringsverantwoordelijkheid op te nemen zonder de sp.a. Dat bleek al eind 2007. Schandalen zoals Publifin en Samusocial hebben ook gevolgen gehad
voor de partij van Crombez, ook al heeft hij zich daar zeer snel van gedistantieerd. Maar wanneer PS-voorzitter Di Rupo zich tot fake news laat verleiden, is het bij de sp.a stil omdat dit linkse populisme Crombez goed uitkomt. Di Rupo beweerde bijvoorbeeld dat de jobs die onder de regering-Michel werden gecreëerd allemaal precaire banen zijn, flexijobs dus. Terwijl die flexijobs eigenlijk bijverdiensten zijn voor wie in het normale economische circuit al een baan heeft. Zelfs De Standaard moest Elio di Rupo op de vingers tikken.
“De schuld van de maatschappij” Er is opschudding in Duitsland na het bekendmaken van de criminaliteitscijfers in Niedersachsen. Al jaren proberen de regering en haar lakeien volgende boodschap te verspreiden: als burgers zich gaandeweg minder veilig voelen, is dat alleen een onveiligheidsgevoel. “Want de werkelijkheid is, dat statistieken bewijzen dat alles goed gaat en alleen beter kan gaan.” De boodschap die ook criminoloog Christian Pfeiffer van het Kriminologisch Forschungsinstitut Niedersachsen uitdraagt. Helaas voor criminoloog Pfeiffer, maar zoekers veel gewelddadiger blijken te zijn dan de gepubliceerde cijfers voor de staat Nie- Syriërs en Afghanen. En daar moest natuurdersachsen geven een totaal ander beeld. De lijk een oorzaak voor gevonden worden, “buiveiligheidstoestand in Duitsland blijkt drama- ten de etnische achtergrond van de daders”. tisch verslechterd, en naar de oorzaak moet Welnu, dit is de bijzonder inventieve gedachmen niet lang zoeken: Merkels opendeuren- tekronkel van Pfeiffer: “Het is de nood die beleid en de massale inwijking van de afgelo- deze mensen zodanig zenuwachtig maakt dat pen jaren. Sinds 2014 nam de gewelddadige we reacties zien ontstaan zoals in Keulen met criminaliteit in Nedersaksen met 10 procent Silvesternacht.” toe, terwijl in de cijfers steeds minder verHet gaat dan om het gebrek aan toekomstdachten te vinden zijn met een Duitse iden- perspectief en vooral de onzekerheid over het titeitskaart. al dan niet mogen blijven in Duitsland die de Er is een toename van gewelddadige con- criminaliteit zou doen toenemen. “Die menflicten in Nedersaksen, en vooral daar waar sen zijn zodanig gefrustreerd dat ze hun asielmen de daders kon oppakken, blijkt dat 92 aanvraag in het zicht van de politie in stukprocent van de geweldplegers vluchtelingen ken scheuren.” zijn. Betreffende moorden stelt men een toeTja, als onzekerheid de oorzaak is van die name vast van 18 moorden in 2014 naar 45 criminaliteit, dan moet men die onzekerheid in 2016. Het aantal verkrachtingen steeg in toch zo snel als mogelijk wegnemen, denken dezelfde periode van 23 naar 116. we dan! Het land volstouwen met potentiPfeiffer is echter niet onmiddellijk uitgezon- ële moordenaars – want dat worden econogen! Want de onderzoeker en zijn medewer- mische vluchtelingen dus als ze geen verblijfskers stelden vast dat Noord-Afrikaanse asiel- zekerheid krijgen – kan niet de oplossing zijn.
2
Actueel
25 januari 2018
Een greep uit de actualiteit Soms schrijven columns zich helemaal zelf, maar wat moet je in een week waarin L’Oréal aankondigt een hoofddoekmevrouw aan te nemen om shampoo te verkopen en nog geen vijf werkdagen later diezelfde mevrouw ontslaat vanwege antiIsraëlische sentimenten? “Told you so” zeggen, is wel erg een open deur intrappen. Wanneer houden we (ze) eens op om mensen enkel maar te waarderen omdat ze een hoofddoek dragen, omdat ze islamitisch zijn en bij een minderheid horen? Eerlijk, moest ik moeten kiezen tussen een hoofddoek aannemen of een gecoiffeerde mevrouw, dan wint de laatste het. Zeker weten. En bij de keuze tussen een vreemde naam aannemen of iets wat ik wel kan uitspreken, dan heeft de laatste toch echt mijn voorkeur – en dat terwijl ik zelf een vreemde naam heb die me ver gebracht heeft. Nieuwsflash: die naam opent net zoveel deuren als dat ie sluit. Kwestie van een halfvol dan wel halfleeg glas. In Nederland hebben we een rapper genaamd Boef, die zich weer eens onsterfelijk heeft gemaakt door vrouwen ‘kech’ of hoer te noemen. Nu zijn lieden die de islam aanhangen nooit te beroerd om een vrouw een hoer te noemen, dus zo uitzonderlijk was zijn uitspraak niet. Wat het toch extra boeiend maakte, was dat hij dit deed nadat enkele jonge vrouwen hem geholpen hadden toen hij langs de weg stond met zijn kapotte auto. Een online gezette vlog met het complimenteuze hoer was hun dank. Hadden ze maar niet ’s avonds laat nog op straat moeten zijn. Verontwaardiging volgde, optredens werden geannuleerd en een pro forma excuus zag het daglicht. Ja, kom niet aan de centen van dit soort rotjongens, want dan kunnen ze opeens ‘SORRY’ zeggen. Hij deed het nog eens dunnetjes over, dat sorry, tijdens een concert en werd weer in genade aangenomen door zijn publiek, mediamakers en islamapologeten. Het is wachten op de volgende rel, de volgende escalatie en de volgende minachting jegens vrouwen of alles wat westers en gezaghebbend is. “An accident waiting to happen”, maar wel eentje dat altijd maar weer wordt goedgepraat, want “hey, we hebben al zoveel ellende met islamitische jongeren, laten we deze een kans gunnen”. Een mededinger in de categorie ‘kansen gunnen’ is Ismail Ilgun, in Nederland ook bekend als “tuigvlogger”. Zijn naam dankt hij aan filmpjes die hij maakte in zijn wijk Poelenburg, waarin hij de confrontatie met agenten opzoekt en vrouwen intimideert. Grotere minachting bestaat niet, grotere genade wel. Heel de Nederlandse grachtengordel en de media hebben dit tuig omarmd, in het kader van “hij verdient een tweede kans”. Juist, ja. Natuurlijk verdient iedereen een tweede kans, maar om een of andere reden zijn het vooral lichtgetintiërs van islamitische afkomst waarvoor Nederlanders bereid zijn tweede kansen uit te delen als waren het warme broodjes. Altijd maar weer
Ebru Umar
het tuig van de richel, het uitschot dat geeneens een fatsoenlijke Nederlandse volzin kan uitspreken, maar wel ‘kansen’ krijgt, terwijl blanke Nederlanders in achterstandswijken het maar zelf moeten uitzoeken. Waar het heengaat met onze samenleving, kan ik niet voorspellen, maar dat de richting die de media kiezen mij niet bevalt, kan ik alleen maar volmondig uitspreken. Hoewel, media? Ook politici zijn niet mijn grootste bakens in deze tijden. Net als in België hebben politieke partijen bedacht dat het een goed plan zou zijn om kinderen van IS-strijders, zeg maar gerust “jihadisten die onthoofdinkje gingen spelen in Syrië”, terug naar Nederland te brengen. Waarom in hemelsnaam? Maar echt, waarom? Waarom moet het leed van de wereld altijd weer door ons worden opgelost? Waarom kunnen we die kinderen niet gewoon aan hun lot overlaten? Ja, het is niet fair om kinderen af te rekenen op hun foute ouders, maar er zijn zoveel meer kinderen die ik hier liever zou hebben. Kinderen wier ouders zijn omgekomen in de oorlog. Kinderen die in een vluchtelingenkamp verdwaald zijn. Kinderen die opeens alleen zijn komen te staan. Wat kunnen mij die kinderen van die idioten die hier huis en haard verlaten omdat het daar beter is, schelen? Waarom moeten we de samenleving opzadelen met hun trauma’s? Er zijn genoeg getraumatiseerde kinderen in Nederlandse achterstandswijken, zelfs islamitische getraumatiseerde kindjes, en waarom kunnen we niet die helpen als we dan zo nodig moeten helpen? En zo kan ik aan het einde van deze column maar één conclusie trekken: islam, doe het niet. Op geen enkele wijze.
België is handelspartner van Noord-Korea Volgens Kris Peeters (CD&V) steunt de Belgische regering de regering van Pyongyang niet. “België volgt nauwgezet alle door de Europese Unie opgelegde maatregelen en sancties. Momenteel geldt voor alle textiel- en kledingartikelen uit NoordKorea een embargo”, aldus Peeters in de Kamer. Toch wordt dat embargo omzeild. Iedereen heeft al eens een etiket met de vermelding “made in China” in zijn kledingstukken aangetroffen. Volgens een onderzoek van journalisten van Reuters sturen vele Chinese ondernemingen stoffen en grondstoffen naar fabrieken in Noord-Korea, die de kleding in onderaanneming maken. In het eerste halfjaar van 2017 steeg de Chinese uitvoer naar Noord-Korea met bijna 30 procent, en bereikte een uitvoerwaarde van 1,67 miljard dollar. De belangrijkste verklaring is dat Noord-Korea door de veel lagere lonen goedkoper kan produceren. Een groot deel van de opbrengsten van de arbeiders vloeit rechtstreeks naar de regering van Kim Jong-un.
Dure Noord-Koreaanse sokken Volgens de cijfers van de Nationale Bank van België (NBB) voor de periode van 2014 tot eind 2017 is er enkel in 2016 één paar sokken ingevoerd uit Noord-Korea voor een waarde van 5,30 euro. De uitvoer of export is andere koek. Volgens Eurostat steeg de Belgische goederenuitvoer naar Noord-Korea van zowat
300.000 euro in 2015 tot afgerond 850.000 euro in 2016. Deze uitvoer schommelt echter van jaar tot jaar, want in 2014 bedroeg deze 853.000 euro.
Vertrouwelijk Wat betreft de samenstelling van de Belgische goederenuitvoer naar Noord-Korea in 2016, viel 78,1 procent van de waarde onder de rubriek ‘vertrouwelijke uitvoer’. Dit is uitvoer waarbij volgens Peeters “de exporteur kan geïdentificeerd worden”. Details over deze uitvoer mogen niet meegedeeld worden gelet op de statistiekwet. Daarnaast exporteerde België glas en glaswerk, melk en zuivelproducten, bereidingen van graan en gebak, en diverse chemische producten naar Noord-Korea.
Besluit Feit is dat ons land goederen exporteert naar Noord-Korea. En wie in een kledingstuk de vermelding “made in China” ziet staan, moet beseffen dat een deel van de aankoopprijs misschien in de zakken van dictator Kim Jong-un beland is. Dat is de realiteit.
Het Arco-dossier raakt nooit opgelost
Uit de smalle beursstraat
Bij Belfius zien ze het niet zitten om mee op te draaien voor de vergoeding van de gedupeerde Arco-coöperanten. Volgens De Tijd rekent men bij Belfius op een verjaring van het dossier. Ondertussen is duidelijk dat de Europese Commissie wellicht neen zal zeggen tegen elke vergoeding die naar subsidies ruikt. De coöperanten wachten al lang op hun geld en zullen nog lang moeten wachten.
Vorige week werd door een artikel in de zakenkrant De Tijd duidelijk dat er een nieuwe hindernis opduikt: de juridische procedures die hier al een hele tijd lopende zijn. 2.000 coöperanten zijn met de hulp van het advieskantoor Deminor en groep Arcopar Actieteam naar de rechtbank gestapt om hun gelijk te halen, aangezien de politiek maar bleef lanterfanten. Een eerste proces zou eind dit jaar worden gepleit, een tweede in 2021. Doel van de actiegroepen is onder andere via Belfius als opvolger van Dexia het verloren geld terugvorderen. Maar de advocaten van Belfius zijn niet onder de indruk. Zij vinden dat de bank zich vroeger altijd verantwoordelijk heeft opgesteld. De fout ligt bij Arco, dat de beleggers verkeerd heeft ingelicht. Kortom: er is hier wel degelijk sprake van misleidende verkoop, maar die is enkel op het conto van de financiële bollebozen en Bacob-bankiers van de christelijke arbeidersbeweging te schrijven. En dan is er nog een ander, veel belangrijker argument: de Belfius advocaten hopen in dit dossier op een verjaring. Die is volgens de advocaten al na vijf jaar ingetreden. Niet vijf jaar na de financiële crisis, maar vijf jaar na de intekening op de beleggingen die vaak uit de tweede helft van de jaren negentig dateren. Indien de rechtbank Belfius daarin volgt, komt er nooit meer een vergoeding voor de Arco-beleggers. Wellicht raakt het dossier op die manier nooit opgelost en kunnen de coöperanten maar tot één besluit komen: ze zijn hun geld definitief kwijt.
Heeft de CD&V met het Zomerakkoord een kat in een zak gekocht? Het lijkt er steeds meer op. Even terug in de tijd: eind juli 2017 bereikt de federale regering een akkoord over een aantal heikele dossiers, zoals de effectentaks en de verlaging van de vennootschapsbelasting. Tegelijk werden maatregelen genomen om de arbeidsmarkt verder te flexibiliseren, zoals het uitbreiden van de flexijobs en een versoepeling van de regels voor nachtarbeid. Sociaaleconomische ingrepen die bij de CD&V vaak op verzet zijn gestuit.
Trouwe CD&V’ers Maar uiteindelijk werden ze aanvaard in ruil voor een deal voor de Arco-coöperanten. Die verloren miljoenen - volgens sommige bronnen tot 1,6 miljard euro - bij het faillissement van Dexia, waarin Arco als financieel vehikel van de christelijke arbeidersbeweging had belegd. Ze hoopten vergoed te worden omdat ze zichzelf als spaarders beschouwden, terwijl ze eigenlijk, zonder het zelf goed te weten, beleggers waren. Dus vielen ze niet onder de staatsgarantie die het spaargeld beschermt wanneer een bank overkop gaat. Maar omdat deze Arco-coöperanten trouwe kiezers zijn van de CD&V, heeft die partij er altijd voor gepleit om op zijn minst
voor een gedeeltelijke financiële tegemoetkoming te zorgen. Bij elke regeringsonderhandeling sinds 2008 voerden de christendemocraten de druk op. Het laatste regeerakkoord voorzag in een regeling zonder in detail te treden. Het zomerakkoord zorgde voor enige duidelijkheid. Er zou een fonds van 600 miljoen euro komen, waarmee de coöperanten deels terugbetaald kunnen worden. Een groot deel van het geld zou gevonden worden bij de privatisering van Belfius, het vroegere Dexia. Tot 400 miljoen euro zou er uit de privatisering worden gehaald om de coöperanten te vergoeden. De overige 200 miljoen zouden worden gehaald uit de vereffening van Arco en uit een bijdrage van Beweging.net, het vroegere ACW.
Bezwaren tegen vergoeding Maar er werden al snel vragen gesteld bij de deal. Vanuit de Europese Commissie wordt nauw toegezien op de manier waarop die financiële regeling wordt afgehandeld. De kans is groot dat de regeling een njet krijgt vanuit het Berlaymontgebouw. Het principe is en blijft hetzelfde: waarom zijn de aandeelhouders van banken als Fortis en Dexia hun geld kwijt, terwijl een kleine groep rond Arco wel zou worden vergoed?
Angélique Vanderstraeten
Actueel
25 januari 2018
Peterson spreekt tot de Nederlandse Leeuw Hij wordt aangekondigd als “the rockstar of Canadian academics”. Nog voor hij een woord heeft uitgebracht, veert het publiek recht en geeft Jordan Peterson een staande ovatie. Ik had mij vooraf afgevraagd hoe een nieuw initiatief als de Nederlandse Leeuw erin geslaagd was 2.000 mensen naar een politiek colloquium te lokken en hen daarvoor ook nog eens 25 euro te laten betalen. Toen had ik mijn antwoord. Aan het station van Rijswijk had ik kennisgemaakt met een jongeman die op weg was naar het evenement. De conversatie verliep eerst in het Engels, want hij bleek het Nederlands niet machtig. “Wat ga je doen op een gespreksavond die voor het overgrote deel in het Nederlands zal verlopen?”, vroeg ik voorzichtig. De vraag scheen hem te verrassen: “Ik kom voor Jordan Peterson, uiteraard.” De jongeman, een Waal, had er een treinreis van uren opzitten, enkel om een halfuur naar Peterson te kunnen luisteren.
Eloquentie De gespreksavond begint rommelig. Adjiedj Bakas, Nederlander van Surinaamse afkomst, heeft interessante dingen te vertellen over migratie. Maar de afbeeldingen en filmpjes die zijn betoog moeten ondersteunen, weigeren op het juiste moment op te duiken. Alles wijst erop dat de Nederlandse Leeuw redelijk wat financiële middelen ter beschikking heeft, maar weinig ervaring met het opzetten van manifestaties. Zo verlopen de latere werkgroependiscussies gelijktijdig in dezelfde grote zaal, met kakofonische resultaten. De sfeer komt erin wanneer Peterson het podium betreedt. De Canadese professor loopt peinzend heen en weer over het cirkelvormige, centrale podium en spreekt met regelmaat de verschillende richtingen van het publiek aan. Hij is niet bang om pauzes te laten vallen terwijl hij zijn volgende zin zorgvuldig voorbereidt. Je zou hem ervan kunnen verdenken een spontane indruk te willen wekken, terwijl hij eigenlijk zijn spreekbeurt zorgvuldig van buiten heeft geleerd. Maar ik zag hem al eerder in debatten en interviews: hij spreekt geïmproviseerd net op dezelfde wijze als voorbereid. Alle woorden zijn zorgvuldig gekozen, alle zinnen en bijzinnen vallen perfect op hun plaats, zonder de compromissen die de grammatica wel eens maakt met de spreektaal. Peterson spreekt spontaan in zinnen die andere geleerde mensen zelfs niet met veel tijd en moeite kunnen neerpennen.
De aanhang Hij houdt een spreekbeurt over het thema van de avond: identiteit en immigratie. Van een professor psychologie mag het niet verbazen dat hij namen als Jung en Freud laat vallen. Vandaar gaat Peterson naar Nietzsche. Moeilijke kost. Ik denk aan de woorden van een andere befaamde wetenschapper, Richard Feynman: “Als je jezelf hoort zeggen, ‘Ik denk dat ik het wel begrijp’, dan
EXTREEMRECHTS EN DE STANDAARD Groot artikel deze week in De Standaard met als titel: “Extreemrechts is toe aan groot onderhoud”. Eerste partij die aan bod komt: het Engelse UKIP. Tja, zo kun je elke eurokritische partij in het rechtse hoekje duwen. Dominique Minten, redacteur van dienst, gaat helemaal de mist in als hij schrijft dat de partij van Thierry Baudet afgelopen weekeinde een ‘nationale’ brainstormsessie’ hield over oplossingen voor immigratie- en integratieproblemen.
betekent dat dat je het niet hebt begrepen.” Ik kan me niet voorstellen dat de rest van de 2.000 aanwezigen wel allemaal zijn gedachtegang kunnen volgen. Maar Peterson doet geen toegevingen aan zijn niet-academisch publiek. Waarschijnlijk zit daar ook een deel van zijn magie. De kern van zijn betoog komt op het einde. Dat heb ik wel begrepen. De westerse beschaving heeft haar gebreken, maar ze werkt wel. Ze werkt beter dan enige andere beschaving ooit heeft gewerkt en ze verdient daarom verdediging. Nieuwkomers moet zich aan onze cultuur aanpassen, niet omdat het onze cultuur is, maar omdat het een betere cultuur is. Het zijn de vruchten van die cultuur die de nieuwelingen trouwens heeft doen overkomen. Voor Peterson zijn er twee speelregels die de kern van de westerse beschaving uitmaken: “speak the truth and play fair”. Die zullen we volgens hem ook moeten toepassen op het debat over de immigratie: menselijk zijn, maar wel de waarheid durven zien en uitspreken. Op 21 januari postte iemand een zelf opgenomen filmpje van Petersons toespraak in Rijswijk (“Jordan Peterson Speech in the Netherlands”, als u het wil opzoeken). Op 22 januari hadden al 40.000 mensen het filmpje bekeken: de Canadese professor heeft op nauwelijks een jaar tijd - sinds het conflict begon over zijn weigering om een politiek correct vocabularium te hanteren - een grote schare fans verzameld. Na zijn toespraak probeer ik hem te benaderen voor een interview, maar zonder succes: overal waar Peterson door de drukke zaal schrijdt, wordt hij gevolgd door jonge mensen die hem willen groeten of een boek gesigneerd willen krijgen. Zijn grote aanhang is niet alleen te verklaren door rechtse sympathie voor zijn verzet tegen politieke correctheid. Ook zijn christelijke inspiratie heeft volgelingen aangetrokken.
Meer Baudet dan Wilders De organisator van het evenement, Rutger van den Noort, die we in ons vorig nummer interviewden, belooft zijn best te doen om mij later met Peterson in contact te brengen voor een vraaggesprek. U leest het resultaat - hopelijk - in één van onze volgende nummers. Van den Noort geeft me ook mee dat er 100 inschrijvingen uit Vlaanderen waren. Ondanks het bijwijlen chaotische verloop was het initiatief van de Nederlandse Leeuw een succes. Het bijeenbrengen van zoveel rechtse denkers, politici en commentatoren, zonder iemand uit te sluiten (zelfs Joost Niemöller voerde het woord), zou in Vlaanderen - helaas - een stuk moeilijker liggen. De bijeenkomst trok meer dan twee keer zoveel mensen dan de betoging van Geert Wilders in Rotterdam een dag later. Thierry Baudet had op het laatste ogenblik afgezegd voor Rijswijk. Maar het was duidelijk dat zijn kleurrijke en meer intellectuele Forum voor Democratie daar beter in de markt lag dan de PVV van Wilders. Er is een verschuiving aan de gang. Jurgen Ceder
Daar waren 2.000 – vooral jonge – mensen aanwezig. Even onze collega’s van de kwaliteitskrant erop wijzen dat de ‘brainstormsessie’ niet werd georganiseerd door de partij van Baudet. Hij was aangekondigd als deelnemer aan het slotdebat, maar stuurde uiteindelijk toch nog een andere spreker van zijn Forum voor Democratie. Het evenement werd georganiseerd door ‘De Nederlandse Leeuw’, zoals onze lezers verleden week uitvoerig konden vernemen. Een verslag over die ‘brainstormsessie” van de Nederlandse Leeuw zal u niet in De Standaard lezen, wel in ’t Pallieterke, hierboven.
3
Briefje aan John Crombez
Nerveus en ongerust Mijnheer de veelgeplaagde, Ja, de tijden zijn hard voor het klassieke socialisme in Vlaanderen, Wallonië, Brussel, Nederland, Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk, en noem maar op. De rek is eruit en het bijwijlen zware verleden vol schandalen, onbekwaamheid en politieke profiteurs weegt nog geen klein beetje door. In heel wat landen heeft het socialisme zichzelf kapotgeregeerd en zijn er linkse kapers op de kust verschenen. In Vlaanderen is Groen aan een opmars bezig na veel jaren insluipende indoctrinatie en beïnvloeding in scholen, sociale organisaties, jeugdbewegingen, enzovoort. Haar ‘mars door de instellingen’ begint vruchten af te werpen, zeker ook nadat ze erin geslaagd is de subsidiekraan voor allerhande progressieve initiatieven te doen opendraaien, waardoor ze een leger betaalde mannetjes (en vrouwtjes) zijn linkse ding kan laten doen. Er is jaren voor gewaarschuwd door rechtse rakkers, maar niemand in de beleidsstructuren durfde er nog een rem op zetten omdat de mollen al in de eigen tuin zaten. En dan is daar bovendien de ultralinkse en ronduit communistische Partij van de Arbeid, die flink wat dieprode kiezers, kaderleden en militanten komt wegsnoepen in de aloude volkshuizen, de rode mutualiteiten en andere rode initiatieven. Hun lokzangen van eenvoud, gelijke verdeling, herverdeling en lage inkomens voor hun mandatarissen gaan er als zoetje broodjes in. Het ontglipt u klaarblijkelijk allemaal. En degenen die overblijven, krabben zich in de haren en vragen zich af hoe het verder moet. Met de moed der wanhoop scharen de laatsten der Mohikanen zich rond u in de hoop dat nog een paar meubels kunnen gered worden, zeker nu uit meerdere peilingen blijkt dat het voor de oude socialistische partij historische dagen van neergang en doffe ellende zijn en dat er voorlopig geen kentering te zien is. Ik zeg u eerlijk, John, dat ik niet in uw schoenen zou willen staan. Niet alleen hebt gij sinds uw aantreden als sossenleider het ene brandje na het andere moeten blussen, gij hebt ook bij het opentrekken van allerlei kasten er evenveel lijken uit zien vallen. Hoewel gij zegt te tappen uit het vaatje van vernieuwing en ‘anders dan vroeger’, toch blijven uw oude krokodillen zich moeien en contraproductieve opmerkingen maken.
INCLUSIEF In Almere organiseert het plaatselijke gymnasium moskeebezoekjes voor de leerlingen. Dat is tegenwoordig vaste prik in heel Nederland en Vlaanderen. De PVV-fractie in Almere vindt die bezoeken maar niets, vooral niet omdat de bezochte moskee bekend staat als salafistisch en in het verleden al meermaals extremistische sprekers heeft uitgenodigd. Maar het Almeerse schepencollege ziet het probleem niet. De bezoeken leveren immers “een bijdrage aan burgerschapsontwikkeling door leerlingen voor te berei-
Ik denk bijvoorbeeld aan de toch compleet ongeloofwaardig en onmogelijk geworden keizer van Oostende, Jogan Vandela, die vorige week na de afgang in de koekenstad door het opblazen door Groen van de eenheidslijst ‘Samen’, vrolijk kwam zeggen dat wat Tom Meeuws had geflikt bij De Lijn geen gesjoemel was, terwijl Tommeke zelf assen over zijn hoofd was komen strooien voor ‘het verleden’. En ook Louis T. uit L. komt nog geregeld uit de hoek om vlammen te spuwen over alles en iedereen, waardoor vele sossen ineenkrimpen van plaatsvervangende schaamte. Dus komt gij met de moed der wanhoop en met een gezicht dat op miserie en onweer staat, de overschot van uw troepen toespreken op de nieuwjaarsreceptie met ‘nieuwe’ recepten voor wat gij noemt ‘nieuwe tijden’ en een ‘nieuw socialisme’. Minimumpensioenen van 1.500 euro per maand voor iedereen en het laten meetellen van de zorguren van mantelzorgers voor het pensioen, zijn enkele van de (onbetaalbare) doelstellingen, alsook een betere bescherming van werknemers. Tja, is dat allemaal zo nieuw en wereldschokkend? De Standaard leeft alvast met u mee, want kopte boven het artikel dat verslag uitbracht over uw nieuwjaarsreceptie: “SP.A wil weer fiere Vlamingen zijn: ‘Jullie zullen ons niet temmen!’” Het woord dat daarin opviel en mij intrigeerde, is ‘weer’, want ik vraag mij werkelijk af of jullie dat ooit wel geweest zijn. En wat ik ook komisch vond, was de rol van underdog die gij aannaamt, in een ultieme poging om uw receptiegangers nog eens aan te moedigen: ‘Aan al die anderen die graag tegen ons samenspannen zeg ik: het nieuwe socialisme zullen jullie niet bedwingen. Het nieuwe socialisme zullen jullie niet stoppen.” Man, man, man,… Wat een troosteloze, lege en nietmotiverende boodschap. Hebt gij er ooit bij stilgestaan dat die anderen u in de steek hebben gelaten omdat uw oude socialisme een grote luchtbel vol gebakken lucht en dus een leugen is gebleken? En dat dat veel mensen heeft doen vertrekken naar andere ‘rattenvangers van Hameln’ die mooiere linkse toontjes aanblazen? Ik bied u mijn diep medeleven aan, weliswaar met een tikkeltje leedvermaak.
den op een inclusieve samenleving waarin multiculturalisme een belangrijk onderdeel is”. Het moskeebezoek is overigens “een verplicht onderdeel” van het lesprogramma. Gelukkig kunnen ouders aangeven dat ze niet willen dat hun kinderen meegaan. In dat geval krijgen ze een ‘vervangende opdracht’, wat die ook moge zijn. Te vrezen valt echter dat weinig ouders van die mogelijkheid gebruik zullen maken. De kans dat zij (en hun kinderen) door het schoolbestuur in het foute verdomhoekje worden geplaatst, is levensgroot. Pure indoctrinatie, vindt de PVV. Ze heeft geen ongelijk.
4
Dossier
25 januari 2018
Het gebroken leven van Jef Sterkens (1) Nooit gehoord van Jef Sterkens? En toch hebt u hem waarschijnlijk gezien, want in 1934 was hij één van de sterren van de legendarische film “De Witte”.
Opzettelijk vergeten Gebroken verlaat Jef Sterkens in april 1945 de gevangenis in de Antwerpse Begijnenstraat. Hij heeft vooral geleden onder zijn vernedering en zijn machteloosheid. Hij is van eenvoudige onderwijzer opgeklommen tot directeur van de Vlaamse Opera. In de gevangenis is hij alleen “Sterkens!”(zijn artiestennaam) of “Steuren!” (zijn echte naam) en niet langer een “mijnheer”, al spreken mensen die hem kenden tientallen jaren later nog altijd over “mijnheer Sterkens”. Vijftien jaar geleden publiceerde ik in dit blad een stuk over een vergeten grootheid uit de Vlaamse muziekwereld. Opzettelijk vergeten, want Jef Sterkens was een slechte vaderlander. Mijn doorbrave collega Etienne van Neste heeft in zijn zondagsprogramma “Opera en belcanto” nooit één van de 44 opnames van tenor Jef Sterkens durven draaien. Ik kende alle buitenlandse operasterren, maar van Vlaanderens beste tenor had ik nooit gehoord tot een Britse verzamelaar naar hem informeerde. Dankzij een Vlaamse bewonderaar kon ik zijn bewogen leven enigszins reconstrueren en een artikel aan hem wijden. En toen kreeg ik een telefoontje van een bejaarde dame die me zei dat zij heel wat meer wist over “nonkel Jef” en “tante Heleen”. Voor ik op de bel drukte van haar woning in Wilrijk, keek ik even naar de namen op de voordeur. Het zou toch niet waar zijn? Daar stond Van der Hallen-van Roosbroeck. Het was wel waar. Mijn gastheer was de neef van de Vlaams-nationale auteur Ernest van der Hallen. En mijn gastvrouw was de dochter van de bekende historicus Robert van Roosbroeck, medestichter van de “Algemeene SS Vlaanderen”, oorlogsschepen in Antwerpen, gevlucht naar Duitsland en bij verstek ter dood veroordeeld in 1945. Na een jaar onderduiken in Antwerpen, slaagde hij erin naar Nederland te vluchten waar hij als “statenloos burger” in het Brabantse Oosterhout woonde en er met allerlei artikels onder honderd schuilnamen probeerde te overleven. Gelukkig kreeg hij goed gehonoreerde vertaalopdrachten van de Gentse universiteit dankzij zijn vroegere collega Jan D’Hondt. D’Hondt was de bezieler in dit land van de nieuwe studierichting Hedendaagse Geschiedenis en hij was een fanatieke socialist. Maar hij vergat de loyaliteit niet die Van Roosbroeck toonde tijdens de oorlog. Mevrouw van Roosbroeck sprak ook met dankbaarheid over de socialistische justitieminister Fons Vranckx, die de rijkswacht het bevel gaf de ogen te sluiten zodat haar vader in Vlaanderen het huwelijk van zijn dochter kon bijwonen.
Eerste tenor Terug naar Jef Sterkens. Hij wordt geboren in Antwerpen in 1893, in de stad waar hij zich zo mee verbonden voelt. Toch behaalt hij zijn onderwijzersdiploma in Gent, en onderwijzers moeten in die tijd nog muziek kennen. Zijn leraar is Emiel Hullebroeck, die de slanke heldere en mooie tenorstem van zijn leerling erkent en hem adviseert zang te studeren. Jef Steuren volgt die raad op, maar aan het begin van de Eerste Wereldoorlog moet hij zijn studies stopzetten. Vier jaar lang is hij ziekenbroeder aan het front. Hij wordt vier keer gedecoreerd en hij geeft geregeld een concert voor zijn medesoldaten. Eind 1918 keert hij weer naar Antwerpen, en zoals velen is hij aan het IJzerfront als Vlaming geradicaliseerd. Steuren wordt tekenleraar aan het Atheneum, maar dat zingen blijft door zijn hoofd spoken. Hij studeert in zijn vrije tijd aan het conservatorium en begint als Sterkens met concerten in de zaal van de Zoo. Zijn repertoire bestaat uit opera- en operettearia’s, populaire salonballades maar ook
uit liederen van Benoit, Blockx en modern werk van Jef van Hoof en Renaat Veremans. Veremans dirigeert aan de Vlaamse Opera en nodigt Sterkens uit voor een geslaagde auditie. De jonge tenor stopt met zijn tekenlessen en krijgt kleine rolletjes als tweede tenor. Hij leert zich vlot en goed op de scène bewegen, studeert verder zang en met zijn rijzige gestalte en blonde haren wordt hij op korte tijd een ster. Na nauwelijks twee jaar is hij de onbetwiste eerste lyrische tenor van de opera. De stem van Sterkens heeft geen indrukwekkend volume, maar projecteert zeer goed en heeft een meteen herkenbaar eigen timbre. Hij is een van de weinige Vlaamse tenoren die geen problemen heeft in het hoge register. Hij articuleert bijzonder goed en er is altijd iets exuberants in zijn voordracht. Naast zijn operarollen zingt hij veel concerten met Vlaams werk. In 1929 en 1930 staat hij voor de microfoon en neemt hij een hele reeks succesvolle platen op in het Nederlands, het Frans en het Italiaans. Daar zijn opera-aria’s en kunstliederen van Veremans bij, maar evengoed de tango “Gij zijt mijn Greta Garbo” van Robert Stolz.
Operadirecteur en filmster Sterkens is inmiddels getrouwd met de bazige Heleen Boons, die niet aarzelt hem in het openbaar te kapittelen als hij iets minder goed doet. Sterkens boekt triomfen als matinee-idool in de zo geliefde operettes in zijn schouwburg. Hij vormt een droomkoppel met de negen jaar jongere lichte sopraan Jenny (roepnaam Jeanneke) Ooms, dochter van de muziekbibliothecaris. Het ideale liefdespaar op de scène en weldra ook daarbuiten. Heleen ontdekt meteen de verhouding, maar omdat ze niet werkt, aanvaardt ze knarsetandend de realiteit dat haar man “zijn sloefkes” op twee plaatsen heeft staan, zoals zijn familie het uitdrukt. In 1934 is Sterkens Vlaanderens bekendste tenor en hij krijgt dus een mooie scène in die beroemde “De Witte”. De film begint met de idyllische beelden van dat mooie en jammerlijk verdwenen (maar doodarme) Vlaanderen en een bariton die het prachtige “Mijn land is Vlaanderen” zingt. Die zanger is Alfo de Quick. Maar in de film is ook een lange caféscène waar een mooie heer het lied “Voor U Elisa” van Veremans zingt. Dat is Jef Sterkens. De binnenopnames van de film worden in Berlijn in de Ufa-studio’s gedraaid en Sterkens gelooft nauwelijks zijn ogen. Alles is zo professioneel, zo modern en zo efficiënt vergeleken met het geklungel in Antwerpen. Sterkens steekt zijn bewondering niet weg. Een jaar later wordt hij lid van de nieuwe Deutsch-Vlämische Arbeitsgemeinschaft (DeVlag) van Jef van de Wiele. Datzelfde jaar krijgt hij de kans van zijn leven. Hij wordt de nieuwe directeur van de Vlaamse Opera en hij heeft twee meevallers. De economische hemel klaart wat op na de crisis van 1929-1935 en de “Royal” (de Franse Opera en nu de Bourla) is al twee jaar dicht en gaat nooit meer open. Het exclusiviteitsmonopolie van de “Royal” op de populaire opera’s van Verdi en Puccini bestaat niet meer en de Vlaamse Opera kan deze kassuccessen voortaan ook opvoeren. Maar Sterkens is het Duitse voorbeeld niet vergeten. Hij verbetert decors en belichting en hij laat Duitse regisseurs van de Opera van Keulen aanrukken, die de voorstellingen naar een hoger plan tillen. Hij is de gastheer van Duitslands bekendste componist, Richard Strauss, die in Antwerpen zijn opera’s dirigeert. Alleen aan het Duitse antisemitisme doet Sterkens niet mee. Hij engageert de gevluchte Joodse tenor Dago Meybert, en de Joodse Antwerpenaar Daan Sternefeld dirigeert zijn en andermans werken in de Vlaamse Opera. “Mijnheer Sterkens” is een belangrijk man in Vlaanderen in mei 1940. (wordt vervolgd) Jan Neckers
Roddels uit de Wetstraat Rangorde Omdat na zoveel staatshervormingen het gewicht van de bevoegdheden steeds meer bij de gemeenschappen en de gewesten komt te liggen, is er vanuit Vlaanderen allang de vraag aan de federale overheid om de protocollaire rangorde daarop af te stemmen, zodat de vertegenwoordigers van de regionale overheden niet altijd meer stelselmatig na hun federale collega’s worden geplaatst. In het kader van internationale uitstraling kan dat nuttig en belangrijk zijn. Barbara Pas ondervroeg minister Jan Jambon van Binnenlandse Zaken hierover al sinds het begin van de legislatuur. Jambon beloofde de zaak te regelen tegen 21 juli … 2015, en hij liet een werkgroep oprichten. Vandaag blijkt dat geen millimeter vooruitgang werd geboekt, en Jambon zegt nu zelfs – voor de zoveelste keer hierover ondervraagd door Pas – dat het eigenlijk de bevoegdheid van de premier is. Daarnaast is twee weken geleden in het Vlaams Parlement unaniem een resolutie gestemd die vraagt om de achterhaalde protocollijst te actualiseren, zodat de Vlaamse diplomatie en de regeringsleden van de deelstaten op een correcte manier worden ingeschaald op het buitenlandse forum. En wat kwam Charles Michel nu zeggen? Wel, dat daarover niets in het regeerakkoord staat, maar dat er inderdaad een initiatief was om een werkgroep dienaangaande op te richten. Verder heeft het Overlegcomité akte genomen van een nota van de Vlaamse regering en “bijgevolg kan ik slechts antwoorden dat ik tot op heden geen consensus in dat verband heb vastgesteld. Wij zullen zien of het in de toekomst al dan niet mogelijk is om tot een consensus te komen.” Barbara Pas schudde het hoofd en wees naar het gebrek aan consensus in de partij van de eerste minister zelf. Zij verwees daarbij naar de laconieke en boekdelen sprekende reactie van minister Reynders in dit dossier: “Misschien moeten wij dit bespreken bij de twaalfde staatshervorming. Wij hebben in het federaal regeerakkoord afgesproken vijf jaar lang institutioneel niets te veranderen.” En de Vlamingen? Die slikken het weer allemaal, nederig buigend voor de Heilige Communautaire Stilstand. En ze laten zich verder uitlachen door de Franstaligen. Waar is der oud’ren fierheid heen gevaeren?
Onvolledige antwoorden Veerle Wouters (V&W, ex-N-VA) vatte de regering met een vraag over het controlerecht van de parlementsleden op de regering. De aanleiding van haar tussenkomst was het feit dat onlangs in een aantal antwoorden die minister Geens aan het parlement verschafte, erg verontrustende informatie werd achtergehouden, en dus niet met het parlement werd gedeeld. Het ging onder andere over smartphones die bij opgesloten terroristen werden gevonden, en die allicht werden gebruikt, over eventuele contacten in de gevangenis met ‘foreign fighters’ en verboden wapens die men heeft gevonden binnen de afdelingen, zelfs binnen de afdeling van de zwaarste terroristen. Veerle vroeg zich hardop af hoe het parlement het beleid en deze regering kan controleren wanneer heel belangrijke informatie gewoonweg niet wordt gedeeld met de Kamerleden. Ze maakte zich dan ook boos over het gemis aan politieke vernieuwing en een open politieke cultuur, eraan toevoegend dat vragen van parlementsleden een heel belangrijk controlemiddel vormen: “Het is noodzakelijk dat dit parlement de stand van het land kent, dat
wij weten wat er aan de hand is. Als informatie niet eens meer met ons kan worden gedeeld, dan kunnen wij evengoed de deuren van dit gremium sluiten.” Uiteraard ontkende minister Geens dat dat zijn bedoeling, en bij uitbreiding die van de hele regering, zou zijn. En met zijn uitleg over de kladversie en de definitieve versie en het kabinet dat dit dan valideert, moest ze toch even lachen.
Potje pesten Het Zomerakkoord wordt niet zonder slag of stoot uitgevoerd; dat is de voorbije weken gebleken. Nu doet de Cocof – het miniparlementje van de Franstalige Brusselaars – er nog een schep bovenop, en stellen we vast tot welke onzinnige toestanden de staatshervormingen kunnen leiden. De maatregel die het mogelijk moet maken om tot 500 euro per maand belastingvrij bij te verdienen, is uitgesteld omdat de Franstalige Brusselaars een belangenconflict hebben ingeroepen tegen het paradepaardje van Open Vld. Daardoor wordt de goedkeuring in het federale parlement voor zestig dagen uitgesteld. Daar is maar één woord voor: obstructie. En met één rancuneuze hoofdschuldige: de PS. Om een belangenconflict in te roepen, moet een drievierdemeerderheid gevonden worden. En die is er met de optelsom van een monsterverbond van PS, Ecolo, cdH, Défi (FDF) en … PTB. Dat de gewone burger nu minstens twee maanden langer moet wachten om een centje onbelast bij te verdienen, zal hen worst wezen. Alles is goed om te blokkeren, te pesten, te hinderen en moeilijk te doen. België? Het werkt voor geen meter.
Compromis à la belge Het dossier over de opvolging van de F-16-gevechtsvliegtuigen zit in een moeilijke fase. Dat bleek vorige week in de commissie Defensie, waar werd gesproken over het bijna onwaarschijnlijke aanbod van Frankrijk om de Rafale van hen aan te kopen in ruil voor ongelooflijke compensaties. Terzijde, deze commissie wordt altijd keurig en deskundig geleid door Karolien Grosemans (N-VA). Officieel heeft de regering nog geen standpunt ingenomen, maar in de wandelgangen wordt gefluisterd dat het er zal spannen tot het laatste moment. De MR en ook oppositiepartij cdH hebben oren naar het Franse aanbod, terwijl N-VA een boon heeft voor de Amerikaanse F-35-straaljager. Een wereld van verschil. In de commissie hield minister Steven Vandeput nog een slag om de arm, maar hij liet toch verstaan – althans voor hen die niet alleen tussen twee regels lezen, maar ook tussen twee zinnen horen - dat er desgevallend een communautair compromis in de pijplijn zit: “Wat het Franse aanbod betreft, is het regeringsstandpunt niet veranderd: ze zal te gelegener tijd een beslissing nemen. Aangezien Frankrijk geen offerte heeft ingediend volgens de vastgestelde procedure, kunnen de aankondigingen met betrekking tot de economische aspecten niet in aanmerking worden genomen. De volgende stap is nog altijd gepland voor 14 februari.” Dat was de ene kant van het mes. De andere kant (het mogelijke compromis) was ook duidelijk: “Defensie heeft contacten met de Franse regering over een ander lopend dossier, namelijk het dossier van de gemotoriseerde capaciteit.” Een goed verstaander heeft maar een half woord nodig. Het wordt een compromis à la belge. De verandering werkt toch nog niet echt…
Actueel
25 januari 2018
Dossier luchthaven
Echo’s uit de Koepelzaal
Uitbreiding van de luchthaven ten koste van Vlaamse dorpen?
Kinderziel
Zaterdag lekten enkele plannen uit inzake de uitbreiding van de luchthaven van Zaventem. De Australische uitbaters van de luchthaven streven naar een verdubbeling van de capaciteit tegen 2040 (van 23 naar 40 miljoen reizigers per jaar). De concrete plannen lijken vooral nadelig voor Steenokkerzeel (de wijk Humelgem) en Kortenberg (ErpsKwerps). We staken ons licht op bij Kurt Ryon, de jonge Vlaamsgezinde burgemeester van Steenokkerzeel. ’t Pallieterke: De voorstellen inzake de uitbreiding van de luchthaven kwamen niet als een donderslag bij heldere hemel. Je heb je vorig jaar al zeer kritisch uitgelaten hierover. Je hebt enerzijds begrip voor de vraag tot uitbreiding van de capaciteit, maar anderzijds ben je tegen de voorstellen die nu op tafel liggen. Kan je de gevolgen van de verscheidene scenario’s voor de baan 25L even schetsen? Kurt Ryon: “Al sinds de jaren ‘70 is men stukken van onze dorpen aan het onteigenen. Een belangrijk gedeelte van Humelgem werd reeds opgeslorpt door de luchthaven. In het centrum hebben we dan nog eens een hoge muur gekregen en nu wil men ook Humelgem ommuren. Dit is een scenario vergelijkbaar met dat van Doel: stilletjes meer en meer de keel toenijpen…” “Wanneer een taxibaan wordt aangelegd langs landingsbaan 25L kan deze ook volop als startbaan gebruikt worden en zal het centrum van Zaventem, dat vlak tegen de luchthaven ligt, systematisch worden overvlogen. Bovendien zorgt het voor een verdubbeling van de geluidshinder in Steenokkerzeel.” “Wanneer men ook nog eens de startbaan verlengt, zal Vlaams-Brabant de volle laag krijgen: zones in de Vlaamse Rand die vandaag reeds erg geconcentreerd worden overvlogen, zullen dan nog veel intensiever overvlogen worden.” ’t Pallieterke: Zijn alle scenario’s even fataal voor Humelgem? Kurt Ryon: “Voor Humelgem zijn alle scenario’s fataal. Volgens de plannen die we tot nu toe hebben gezien, zullen er tussen de 10 en 22 huizen onteigend moeten worden. Maar wat met de huizen die niet onteigend worden, maar wel onleefbaar worden door een muur van 18 meter hoog, die alle zonlicht wegneemt? Dan spreken we over 100 tot 150 getroffen huizen… Als men kiest voor de verlenging van de startbaan met 800m, wordt ook Erps-Kwerps zwaar getroffen en lopen de cijfers nog hoger op.” “De aanleg van een volledige taxibaan langs de 25L is overigens niet noodzakelijk voor de luchthaven, want er is geen capaciteitsprobleem, enkel een piekprobleem: men wil te veel vluchten op hetzelfde moment laten vertrekken.” ’t Pallieterke: Vooral Vlamingen ijveren voor een maximale spreiding van de vluchten, om de hinder van de luchthaven draaglijk te houden. Zij pleiten voor een afwisselend gebruik van alle banen in alle richtingen. In zo’n scenario is een taxibaan voor de 25 L nodig. Kan je begrip opbrengen voor deze vraag? Hoe zie jij een billijke spreiding? Kurt Ryon: “Vliegtuigen stijgen en landen volgens windnormen, niet volgens de woonplaats van politici of inwoners. Veiligheid blijft prioritair! Een billijke spreiding en ieder een stukje van de lasten geven kan dus niet zomaar, ook al is dat gemakkelijk geroepen. Eind jaren ’90 zijn politici (Chabert, Anciaux, Wathelet…) beginnen te prullen aan de evenwichten, terwijl de mensen zich rond de luchthaven hadden gevestigd volgens het correcte baangebruik dat toen gold. Volgens mij moeten we terug gaan naar het historisch preferentieel baangebruik om orde op zaken te stellen.” “Uiteraard moet er na het opstijgen zo veel mogelijk gespreid worden, maar er moet ook gespreid worden in de tijd en in de ruimte: waarom moeten er zoveel vluchten ’s morgens vroeg vertrekken? En waarom kan een deel van de goedkopere vluchten niet via Deurne en Oostende?” ’t Pallieterke: De verlenging naar het oosten lijkt er vooral te komen op vraag van Brussel, omdat Brussel op die wijze
meer ontlast zou worden. Kan je dat even toelichten? Kurt Ryon: “Als men de 25L verlengt naar het oosten en volop inschakelt als startbaan, kunnen de vliegtuigen van veel verder, en zijn ze hoog genoeg om nog boven de Vlaamse Rand noordwaarts of zuidwaarts af te draaien. Dit wordt een doemscenario voor de Vlaamse gemeenten in de noordrand en de zuidrand, die nu al heel geconcentreerd overvlogen worden. Brussel draagt dan helemaal niet meer bij in de lasten. Dat is de echte bedoeling van dit scenario: Brussel moet helemaal ontzien worden. Anders kan je zo’n grote investering voor zo’n marginaal voordeel niet uitleggen.” ’t Pallieterke: Jullie waarschuwen al een tijdje voor een bijkomend scenario, waarbij er een tweede dwarsbaan wordt aangelegd in de velden ten oosten van Steenokkerzeel. Kan je daar wat meer uitleg bij geven? Is dit de voorbode van de verplaatsing van de luchthaven? Heb je aanwijzingen dat dit de verborgen agenda is? Kurt Ryon: “Ja, vanuit Franstalige hoek (o.a. de ombudsman van de luchthaven, dhr. Touwaide), maar ook vanuit ‘Vlaamse’ hoek ijveren sommigen (waaronder Brussels Minister Guy Vanhengel) voor een oostwaartse verplaatsing van de luchthaven. Het centrum van Steenokkerzeel zou dan helemaal omringd worden door startbanen en Brussel hoeft dan helemaal niet meer overvlogen te worden. Nog een aanwijzing nodig? De verkeerstoren ligt momenteel aan de rand van de luchthaven. Wanneer een vierde baan wordt aangelegd, staat hij pal in het midden, zoals in de meeste andere luchthavens…”
gewoon niet geïnteresseerd in de luchthaven.” ’t Pallieterke: Wat is jouw boodschap aan de Vlaamse politici in de federale en Vlaamse regering? Hoe kan de luchthavenknoop volgens jou ontward worden? Kurt Ryon: “Er moet vooreerst een breed maatschappelijk debat komen, los van de luchthavenuitbater. Waar willen we met ons luchtvaartwezen op lange termijn naar toe en welke rol kunnen de kleinere luchthavens daarbij spelen? Ik pleit voor een intendant-bemiddelaar zoals dat met succes gebeurde in het Oosterweeldossier. Daarbij moet ook gestreefd worden naar een eerlijke verdeling met Brussel: de Brusselaars hebben de grootste economische voordelen en moeten dus bereid zijn ook een deel van de geluidshinder op zich te nemen.” “Daarnaast moet er ook een federale vliegwet komen, waar de grote principes worden vastgelegd, om te voorkomen dat ministers het baangebruik in de toekomst nog volgens de eigen belangen gaan vastleggen. Objec-
“Dat is de echte bedoeling van dit scenario: Brussel moet helemaal ontzien worden.” ‘t Pallieterke: Je hebt begrip voor de vraag om de capaciteit uit te breiden, maar je ziet dat mogelijk binnen de huidige contouren van de luchthaven. Kan je dat even toelichten? Wat zijn jouw alternatieven? Kurt Ryon: “Er is vandaag nog veel groeicapaciteit. Volgens cijfers van de luchthaven zelf waren er in 2000, een topjaar, 326.000 bewegingen op een jaar. Tegen 2040 wil men terug 315.000 bewegingen hebben. Dat zijn er 11.000 minder! En in 2000 waren er geen problemen. Waarom is dan een fysieke uitbreiding nodig?” “Het gemiddeld aantal passagiers lag in 2000 op 72 per vliegtuig. Momenteel zitten we aan een gemiddelde van 110 passagiers en tegen 2040 wil men naar 130 passagiers gaan. De luchthaven kan dus groeien zonder fysiek uit te bereiden. Het énige probleem zijn de piekmomenten: ’s morgens van 7 tot 10 uur en ’s avonds van 17 tot 20 uur. Dit probleem kan men opvangen door vliegen tijdens de spitsuren duurder te maken. Het is toch niet logisch dat men vandaag voor 20 euro naar Bulgarije kan vliegen. Een treinrit van 200 km kost al meer.” ’t Pallieterke: Welke rol speelt MR-minister Bellot in dit verhaal? Heb je enige verklaring waarom zijn vliegwet er nog altijd niet is? Kurt Ryon: “Waar hij de hoofdrol zou moeten spelen in dit dossier, verstopt hij zich in de bossen van Luxemburg. In het regeerakkoord staat dat er een vliegwet moet komen om een stabiel vluchtkader te creëren rond de luchthaven. Maar sinds enkele weken heeft hij de handdoek in de ring gesmeten. Hij wil het over de verkiezingen van 2019 tillen, zodat hij niets moet doen. Dat betekent nog steeds geen rechtszekerheid, niet voor de omwonenden, niet voor de werknemers, niet voor de luchthavenuitbater en de bedrijven. Bellot is
5
Rond 1990 was men er na veel ellende eindelijk toe gekomen de onderwijsbevoegdheid naar de gemeenschappen over te hevelen. Sindsdien worden ezelsvellen niet langer in de naam des Konings, maar wel in die der Vlaamse Gemeenschap uitgereikt. Dat klinkt minder mooi, maar is zeker niet slechter. Aangezien het onderwijs van de Franstalige tegenvoeters intussen is afgegleden tot een niveau dat doet vermoeden dat de Wallo-Brux-federatie ergens onder de evenaar moet liggen. Vlaanderen doet beter en weet zijn kleine twaalf miljard euro aan onderwijsbudget niet al te inefficiënt te besteden. Tot daar het goede nieuws. Onderwijs, weten we sinds enkele memorabele schoolstrijden, draait om de ziel van het kind. Een ziel die de diverse politieke en pedagogische strekkingen zich graag willen toe-eigenen, mede met de eraan verbonden centen, particratische en electorale vijvers. Van onderwijs kan het beleid dus niet genoeg krijgen. Jammer dat de grondwet met haar vrijheid van onderwijs soms nog bepaalde ambities in de weg staat.
Historisch Dat mocht de pret niet drukken bij de bespreking van het decreet “basisonderwijs en onderwijsdoelen secundair onderwijs”. Betreurd werd dat geen “kamerbrede” eensgezindheid was gevonden, maar niettemin werd het werkstuk als “historisch” bestempeld. Toch in de zin dat de oude breuklijnen niet weg zijn. Koen Daniëls (N-VA) stond in ieder geval op de bres voor de Vlaamse identiteit en cultuur die men toch in het curriculum heeft weten te smokkelen. Ook het “Verlichtingsdenken” mag niet ontbreken, een kolfje naar de hand van Jo de Ro (Open Vld). Caroline Gennez (sp.a) verwees naar het recente PIRLS-onderzoek waar men behoorlijk mee in de maag zit en waaruit bleek dat de Vlaamse leerling zo goed als analfabeet is. Voorts vond ze de opgesplitste “levensbeschouwing” niet meer van deze tijd; ze heeft liever een soort vak “staatscultus”. Maar ja, dan heb je weer die vervelende grondwet.
Ideologisch
tieve elementen zoals veiligheid, windrichting en weersomstandigheden moeten daarbij centraal staan, niet de willekeur.” “Ook moeten de belangen van de omwonenden beter beschermd worden. Het kan toch niet zijn dat Vlaanderen een Milieu Effect Rapport eist voor een carwash maar niet voor belangrijke ingrepen op en rond de luchthaven? Tevens moet er dringend een onafhankelijke instantie komen die de geluidsoverlast meet, evenals de luchtkwaliteit en het fijn stof, zodat er kan gedebatteerd worden op objectieve gronden en niet op basis van stemmingmakerij. Vlaanderen moet aan de luchthaven ook realistische normen opleggen.”
BL
Elisabeth Meuleman (Groen) vond dat ook, en zeker moet er iets “interlevensbeschouwelijks” komen, omdat we hier zoveel mooie culturen hebben en ook wel als middel tegen radicalisering. Tussen het onderwijsjargon en de geheimtaal zijn wel de ideologische verlangens te lezen. Meuleman vond ook dat de planen taaklast van de al veelgeplaagde leerkrachten alweer werd verzwaard. De meerderheid beweert net het omgekeerde. Overigens, groen en rood waren niet te spreken over de manier waarop ze uiteindelijk uit de decreetpalavers waren getrapt. Chris Janssens (VB) zei dat de toestand van ons onderwijs “verontrustend” is, dat het niveau vreselijk is, en de immigratie maakt de dingen er niet beter op. Er is niets zo onveranderlijk als onderwijsinnovaties.
6
Dwars door Vlaanderen
25 januari 2018
De Geuzenberg
Vlaming, of Pilatus? Te vaak verschuilt men zich met een gebrek aan politieke moed achter de complexe staatsstructuur. Eén eenvoudige wet kan volstaan om in het decennia aanslepende probleem van gebrekkige naleving van de taalwetgeving een serieuze doorbraak te forceren. Jammer genoeg is politieke durf, om een brug te slaan tussen theorie en praktijk, een schaars goed. Er zijn recepties waar een spreker een wat vervelend obligaat nummertje brengt, vaak zelfs een pretbederver die het nippend keuvelen verstoort. Maar soms, heel soms, slaagt degene die het woord neemt erin een heuse (geestelijke) meerwaarde te creëren. De gemeenschappelijke nieuwjaarsreceptie van VVB-Brussel, Marnixring Brussel-Hoofdstad en het Vlaams Komitee Brussel (VKB) afgelopen zaterdag behoorde in alle aspecten tot de laatste categorie. De verdienste hiervoor gaat naar Hendrik Vuye en Veerle Wouters, de voltallige V&W-fractie zeg maar. Beide Kamerleden, het is geweten, zijn een luis in de pels voor hun vroegere partij. En zeggen dat dit gebeuren traditioneel een erg hoog N-VA-gehalte kent. De komst van V&W was alvast geen reden voor de hoofdstedelijke N-VA-mandatarissen om weg te blijven.
Oud probleem... De laatste maanden lijken V&W zich op Brussel te hebben gestort (dat net zij als sprekers gevraagd werden, is geen toeval), wat zich onder meer vertaalde in een best boeiend wetsvoorstel. Vertrekpunt is de taalwetgeving, waarvan de gebrekkige toepassing een oud zeer is. Het rapport dat de Brusselse Vicegouverneur jaarlijks opstelt liegt er niet om. De resultaten zijn niet alleen slecht, maar op sommige plaatsen ronduit barslecht. Er wordt ook vastgesteld dat bepaalde gemeenten of OCMW’s in de betere incivieke traditie zelfs geen cijfers doorspelen, waardoor ze ook nooit in de statistieken komen. Hoe dan ook, wordt er een onwettige benoeming vastgesteld, dan kan de Vicegouverneur die aanstelling in kwestie schorsen. En dat gebeurt ook, maar als binnen 40 dagen geen bekrachtiging volgt van de regering (en nu zitten we volledig in politieke sferen), vervalt die schorsing en wordt het een maat voor niets. Al vele jaren houden (Franstalige) politici dus de toepassing van de wet tegen
Haar in de Brusselse boter Om het eufemistisch te stellen: het cdH is niet meteen de meest geliefde regeringspartner in de hoofdstedelijke regering. Voor de zomer was er al de dubbelzinnige “hou me tegen of ik doe een ongeluk”-mentaliteit van het cdH, dat dreigde uit de Brusselse regering te stappen als de corrupte PS aan de macht bleef. Uiteraard bleef de PS zitten. Uiteraard bleef het cdH zitten. Eerst het vreten, dan de moraal, nietwaar? Nu dreigt de Brusselse regering opnieuw onder spanning te komen door onenigheid over de kinderbijslag. De ploeg van minister-president Rudi Vervoort (PS) is verdeeld over hoe die er moet uitzien. Nu ja, verdeeld. Opnieuw is het cdH tegen de rest. cdH wil een hoger basisbedrag en kleinere sociale correcties, zoals in Wallonië. De andere partijen pleiten voor een lager basisbedrag met hogere sociale correcties. Op de Brusselse ministerraad leek een compromis in de maak, maar dat was even buiten Laurette Onkelinx gerekend. Vanuit haar villa in Lasne kwam de rode furie zich nog eens moeien en stak de lont weer in het kruitvat. Het cdH moet slikken, zo riep ze, of anders komt er
in Brussel, il faut le faire...
...met een simpele oplossing Toch bestaat er een gemakkelijke manier om dit op te lossen, meent de V&W-tandem. België is complex, maar zoals in hun recent boek aangetoond wordt, zijn heel wat Belgische grendels relatief simpel te... ontgrendelen. Politieke moed blijkt een groter probleem te zijn dan het kluwen van het staatsrecht. En dus dienden ze een wetsvoorstel in dat die (schorsende) Vicegouverneur de bevoegdheid geeft onwettige benoemingen ook daadwerkelijk te vernietigen, waardoor je de politieke sabotage uitsluit. Simpel toch?
Onwennig wetsvoorstel Gezapig schetste Veerle Wouters het traject dat het wetsvoorstel de voorbije maanden afgelegd heeft. Het is zo’n initiatief waarmee de V&W-luis op haar best is. Elke manier om te vertragen wordt door de meerderheid aangewend. Als gestemd moest worden, verliet die de Kamercommissie waardoor het vereiste quorum niet langer bereikt kon worden. Het is een klassieke kunstgreep. Er werd advies gevraagd aan de Vaste Commissie voor Taaltoezicht (weer wat tijd gewonnen), en toen dat positief bleek te zijn (overigens, uitgesproken door een tweetalige kamer!), werd ook de Raad van State aangesproken. Ook uit dat advies, eveneens door een tweetalige kamer geformuleerd, blijkt grondwettelijk alles snor te zitten met het onwennige wetsvoorstel. “Dit is een gewone wet en een gewone meerderheid volstaat om die goed te keuren”, benadrukte Veerle Wouters. Begrijp: als de Vlamingen hun meerderheid in het parlement zouden gebruiken, krijg je dit. “Wat gaan ze doen, zich als Vlamingen gedragen, of als Pontius Pilatus?” Het antwoord is, vrezen we, even voorspelbaar als haar vraag pertinent is. KNIN.
in Brussel een alternatieve meerderheid. Dat belooft een fraai spektakel te worden.
Slangenkuil Ook regeringspartner DéFi is niet gelukkig dezer dagen. Tijdens de hoorzittingen rond gesjoemel bij de Brusselse brandweer kwam één van de gewezen topvrouwen van de brandweer getuigen over hoe verziekt de sfeer aan de top wel is. Daarbij haalde ze ongenadig uit naar staatssecretaris Jodogne (DéFi), die daarvan op de hoogte was, er lustig aan meedeed en de sjoemelaars de hand boven het hoofd blijft houden. En laat deze brandweermadam vandaag tewerkgesteld zijn op het kabinet van Brussels minister-president Vervoort (PS). De Vanhengels van deze wereld houden graag de schone schijn op, maar de Brusselse regering is een slangenkuil waar men elkaars bloed kan drinken.
Heksenjacht Vorig jaar lanceerde burgemeester Marino Keulen (Open Vld) een heksenjacht op de Cyriel Verschaevestraat in Lanaken. “Verschaeve schreef mee aan de zwartste bladzijde in de geschiedenis van WOII”, volgens Keulen. Opnieuw is in Lanaken een heksenjacht aan de
De Vlaamse vakman €
gang, nu op dokter Piet van Berkel, fractieleider van N-VA-Lanaken. “Hij was niet thuis bij negen politiecontroles. De wet geldt evenzeer voor Piet als voor Jan met de pet”, zei burgemeester Keulen tegen de pers. Van Berkel kan opnieuw, want dat is hem eerder al overkomen, ambtshalve worden geschorst en bijgevolg zijn zitje in de gemeenteraad kwijtraken omdat hij domiciliefraude zou plegen.
Ban de hoofddoek Vijf jaar geleden lanceerde de koepel van het gemeenschapsonderwijs, GO!, een verbod op levensbeschouwelijke tekens, waaronder de hoofddoek. De scholen Nikola Tesla en Maxwell in Maasmechelen hanteerden een uitdoofbeleid, maar sinds kort geldt er een algemeen verbod. De moslimouders van elf meisjes stapten naar de rechtbank in Tongeren omdat hun dochters geen hoofddoek meer mogen dragen op school. Denis Vonckers, algemeen directeur van Scholengroep 14: “We hadden eerder wel een brief gekregen van die ouders om ons in gebreke te stellen. Daar hebben we correct op geantwoord en met die mensen gepraat. Maar blijkbaar was dat niet voldoende. Het verrast ons. Hun kinderen voelen zich niet ongelukkig op onze scholen, dat zeggen ze toch zelf.”
Een stoute droom? Verleden week kwam in de Brugse hogeschool VIVES een duizendtal werkgevers en werknemers van de Zeebrugse haven bijeen voor de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie. Een natje en een droogje, dat zeker, maar ook cijfers en gesprekken over wat was en wat komen moet. Een onzekere toekomst, vooral betreffende de gevolgen van de Brexit. Wanneer en waar een nieuwe zeesluis, hoe zit het met Flanders Port Area nu Gent een fusie aanging met de Zeelandse havens Vlissingen en Terneuzen? Dit laatste feit zou Zeebrugge en Antwerpen moeten aanzetten tot een nog betere samenwerking. Dat lukt nu al, maar of het ooit tot een samensmelting zal komen, blijft twijfelachtig, want daarvoor zijn de meningen nog te verdeeld en zelfs tegenstrijdig.
Werkgelegenheid Volgens cijfers van de VDAB heeft een op drie van de West-Vlaamse gemeenten de laagste werkloosheidscijfers van de voorbije vijftien jaar. De kustprovincie telde verleden jaar zes procent minder werkzoekenden dan in 2016. Vooral Hooglede en Lichtervelde scheren daarbij hoge toppen,... of beter, lage toppen. Op honderd beroepsactieve mensen waren er daar slechts twee zonder werk, de laagste werkloosheidsgraad van gans Vlaanderen. De daaruit voortvloeiende krapte op de arbeidsmarkt zorgt ervoor dat de Brugse zeehaven op zoek is naar 1.000 “werkwilligen”, waarvan het grootste deel ongeschoolden. Hoe kan dat? Vlaams minister van Werk Muyters heeft maatregelen aangekondigd om daar iets aan te doen.
Uitgelekt Zondagavond was een grote politieactie gepland om illegalen te controleren in het Brusselse Maximiliaanpark. Maar na een voorbereidende vergadering op vrijdag lekte de geplande politieactie uit. Diezelfde dag al werd door het “Platforme citoyenne de soutien aux réfugiés Bruxelles” actie ondernomen. Diezelfde avond werd via sociale media opgeroepen om die zondagavond een menselijke ketting te vormen rond het Maximiliaanpark. De
actie kreeg onmiddellijk steun van Hart boven Hard, Ecolo, PTB-PVDA, 11.11.11, Jeunes Anticapitalistes, enzovoort. In de loop van zaterdag werden honderden illegalen ondergebracht bij particulieren en organisaties, met de bedoeling dat geen illegalen zouden kunnen opgepakt worden door de politie. Wie naar de linkse actievoerders lekte, is niet bekend. Er wordt gesproken over een lek op het kabinet van minister Jan Jambon, maar er wordt ook gewezen naar de burgemeester van Schaarbeek en zijn politiekorps. Die had eerder al aangegeven tegen de geplande politieacties te zijn. In ieder geval is een intern onderzoek gestart. De zondagavond zelf was er geen illegaal te vinden op het Maximiliaanplein. Wel een 2.000 linkse actievoerders. Ook geen politie, die bleef ver weg van het plein maar verrichtte wel gerichte controles op andere plaatsen in Brussel.
Samen Op vrijdag 13 oktober 2017 werd de samenwerking tussen Groen en sp.a officieel aangekondigd. Wie bijgelovig is, had in die symbolische datum meteen onheil kunnen zien. Twee dagen later moesten de leden van Groen én de leden van sp.a die samenwerking nog goedkeuren. Bij sp.a werd die samenwerking vlotjes gestemd, maar bij Groen verliep de stemming een pak moeilijker. Volgens de statuten van Groen was hiervoor 66 procent van de stemmen nodig, en de goedkeuring werd uiteindelijk met 76 procent gehaald. Vrij vertaald: een vierde van de Antwerpse Groenen was tegen een samenwerking met de sp.a en zag Groen liever alleen naar de kiezer trekken. Eén zaak is zeker: op het ogenblik dat de samenwerking beklonken werd, was Wouter van Besien op de hoogte van de reden van het vertrek van Tom Meeuws bij De Lijn. Daar was geen lek voor nodig. Zeker in kringen van De Lijn was zowat iedereen op de hoogte van de “manipulatie van facturen” door de directeur. Dat verhaal stond ook al te lezen in een artikel in De Standaard in … 2015.
Vennootschap Beels Voorbije week raakte ook bekend dat Jinnih Beels, voormalig politiecommissaris, gekozen heeft om als onafhankelijke op te komen op de sp.a-lijst. Toch even melden dat zij in november 2017 al een eigen vennootschap heeft opgericht. Niet dat ze daar een geheim van gemaakt heeft, want deze ‘gewone commanditaire vennootschap’ draagt haar naam. De vennootschap van Beels heeft tot doel, lezen we in de statuten: - het geven van opleiding en advies omtrent alle aangelegenheden betreffende communicatie, crisiscommunicatie, diversiteit, ...; - het verstrekken van raad en advies in de ruimste zin van de maatschappelijke behoeften; - het deelnemen in of de directie voeren over andere vennootschappen en ondernemingen; - het management en het bestuur van om het even welke ondernemingen en vennootschappen, het optreden als vereffenaar; - het verlenen van technische, administratieve of commerciële bijstand aan alle Belgische en buitenlandse ondernemingen; - het verlenen van financiële bijstand; Heeft u dringend een adviseur nodig voor uw communicatie? Bel Jinnih Beels. John Crombez weet alvast wie te contacteren als hij zijn “nieuwe socialisme” wil promoten.
7
Onze naaste buren
25 januari 2018
Den Vaderlandt ghetrouwe
Monumentenstrijd
Wie schreef “Hopelijk zal het snel lukken met dit gespuis korte metten te maken”? Antwoord: Marcus Bakker, politiek leider van de communisten, in zijn krant “De Waarheid”.
Marcus Bakkerzaal Wie was dit gespuis volgens Bakker? Antwoord: de Hongaren die de brutale overheersing van de Sovjets en hun Hongaarse collaborateurs beu waren in 1956. Zesentwintig jaar lang zetelde deze modeldemocraat in de Tweede Kamer, tot 1982. In 2010 bracht de Kamer hulde aan de aspirant-goelagliefhebber en doopte een vergaderruimte te zijner ere de “Marcus Bakkerzaal”. De misdaden van het Sovjetregime waren toen al lang bekend en niemand maakte zich enige illusie over de rol van Bakker in geval van een Sovjetbezetting van Nederland. Heeft iemand dezer dagen gevraagd die benaming te schrappen? Natuurlijk niet, want Bakker was extreemlinks en daarenboven was hij een autochtone Nederlander. En de meeste autochtone Nederlanders hebben niet de neiging figuren uit de geschiedenis te schrappen of een slaatje te slaan uit valse verontwaardiging.
Slavernij als verklaring voor alles Dat is niet het geval voor een jonge generatie Nederlanders met een Afrikaans-Caribische achtergrond; zeg maar Antillianen en Surinamers. Daar heeft zich een groep activisten gevormd, acht generaties nadat de slavernij afgeschaft is in de Nederlandse koloniën. De dames en heren weigeren de lagere sociaaleconomische status van de minderheden in het
huidige Nederland toe te schrijven aan luiheid, criminaliteit, neerkijken op school en onverantwoordelijk gedrag tegen kinderen uit hun vele relaties. Neen, de slavernij van 200 jaar geleden is de oorzaak van alle kwaad. Dé Nederlandse historicus van de slavernij, Piet Emmer, zei daarover vorige week: “Geen boerenzoon in Nederland wijt het nog aan zijn overgrootopa dat hij geen bankdirecteur is. Laat het verleden rusten en pak je kansen!” Hij zei dit naar aanleiding van de nieuwste hysterie die overgewaaid is uit de Verenigde Staten. Dan kan de kletsende klasse bij de Nederlandse media niet achterblijven en moet ook deze modegril gevolgd worden. Deze dames en heren zijn meestal wel roomblank maar altijd bereid gekleurde zwendelaars tegemoet te komen, zodat zowel de autochtone kruipdieren als de allochtone oplichters zich moreel superieur kunnen wanen.
Weg met het Mauritshuis Vorige week was er commotie rond het Mauritshuis in Den Haag. Dit vrij kleine maar rijke museum in het centrum van de Hofstad aan het Plein is gevestigd in de woning van graaf Johan Maurits van Nassau. Voor 15,50 euro ontdekt u er de op één na rijkste verzameling Nederlandse schilderkunst uit de Gouden Eeuw. Maar toen kwam Groen-Links Kamerlid Özdil op de proppen, die het museum verweet dat het alleen maar bestaat
dankzij de slavenhandel van de bouwheer. Het heerschap is zoals zijn naam al verraadt - geboren in Turkije, een schurkenstaat die nog nooit één woord van excuses heeft geuit over zijn slavernijverleden. De heer Özdil is historicus maar geen al te beste, want graaf Maurits was steenrijk en begon met de bouw van de naar hem genoemde woning vooraleer hij gouverneurgeneraal werd van Nederlands-Brazilië en daar toezag op de bestaande slavenhandel. Meteen sloeg de angst om het hart bij de correcten. Het borstbeeld van Maurits werd onmiddellijk verwijderd. En de museumbeheerders verontschuldigden zich dat ze zich niet echt verdiept hadden in het verleden van de graaf. Ze hebben al aan een groep historici gevraagd nader onderzoek te verrichten zodat ze Maurits met terugwerkende kracht aan het kruis kunnen nagelen. Natuurlijk konden andere correcten niet achterblijven. De bestuurders van de Jan Pieterszoon Coenschool (gouverneur van de VOC in NederlandsIndië en bepaald geen lieverdje – zie de artikels van Jan Neckers in dit blad) konden niet achterblijven. De school moet een nieuwe naam krijgen. En de pseudolinkse kliek bij de media vroeg zich af of de Coentunnel onder het IJ in Amsterdam (een berucht filegat) ook niet van naam moet veranderen. Moest u denken dat de Nederlanders weer eens op hun kop gevallen zijn, denk dan maar wat anders. Dit zijn de hersenspinsels van het ons-kent-ons-mediawereldje. De Volkskrant drukte eerlijk een reeks brieven af van haar lezers die zonder uitzondering vroegen wanneer deze walgelijke inquisitie en geschiedvervalsing eindelijk stopt. Willem de Prater
De Ghelamco Arena: vuil spel KAA Gent speelde zondagavond thuis, maar de skybox van het stadsbestuur bleef leeg. Waarom? Wie recht in zijn schoenen staat, moet zich toch niets aantrekken van kritiek? Dat geen enkele schepen in de skybox durfde zitten, zegt genoeg. De hevige reacties in Gent op het boek “De illegale Ghelamco Arena” (van Ignace Vandewalle) bewijzen het gelijk van de schrijver. Er is nooit een openbare aanbesteding geweest en de regels voor overheidsopdrachten zijn niet gevolgd, punt. Termont heeft dikwijls met trots verteld hoe Ghelamco bouwheer werd. Ze zaten met de handen in het haar, want Optima kreeg het project niet rond. Er was al een keer of drie een ‘eerste steen’ gelegd, telkens een valse start. De werf op de groothandelsmarkt lag er als een verlaten maanlandschap bij. Termont kwam Paul Gheysens tegen op Waregem Koerse en vroeg hem: “Wilt gij voor ons geen voetbalstadion bouwen?” “Ge zijt zot, dat doen wij niet”, antwoordde de vrouw van Gheysens. Tot daar de openbare aanbesteding! Op de gemeenteraad werd de samenwerking vastgelegd in een ”kaderovereenkomst” zo dik als een telefoonboek. Hoe schitterend het stadion ook is, de achterkamerpolitiek en het losjes omgaan met publiek geld blijft de zaak overschaduwen. Het stadsbestuur en de club hielden een persconferentie als reactie op het boek. “Transparantie? Nee, een schertsvertoning. In 75 minuten duizenden pagina’s inkijken (maar niet de vertrouwelijke)”, vatte HLN het goed samen. De conferentie begon met de beschuldiging van Gheysens dat Doorbraak geld vroeg om het boek niet uit te geven. Een tackle met de voeten vooruit, duidelijk bedoeld om de
aandacht af te leiden van de inhoud van het boek. Termont had al laten weten dat hij klacht indient tegen de schrijver, wegens laster. Het spel wordt vuil gespeeld.
Kameraden in de leren zetels Onze schepenen gebruiken een skybox in de arena om mensen te ontvangen, zo blijkt. Op zich valt daar iets voor te zeggen. Maar het is weer hetzelfde liedje: de gemeenteraad was niet op de hoogte, alles werd gezellig binnen het schepencollege bedisseld. De directeur van het stadsontwikkelingsbedrijf hield de reservaties bij. Die man is net ontslagen en dus een handige zondebok. Het schepencollege schreef hem een brief om te vragen naar de details van het gebruik van de skybox (de zoveelste schertsvertoning). We weten ondertussen wel dat de rekening voor spijs en drank minstens 80.000 euro bedraagt. Schepen Watteeuw (Groen) heeft er drie keer mensen ontvangen op kosten van het mobiliteitsbedrijf, en dat bedrag moet er nog bijgeteld worden.
De club is niet van ons, de rekeningen wel Vandewalle schrijft dat de stad Gent enkele aandelen heeft in de club KAA Gent (die zich
omvormde van een vzw naar een cvba), dat is nieuw. Neen, de aankoop van die aandelen werd niet aan de gemeenteraad voorgelegd… Het zoveelste manoeuvre in alle stilte. Stad Gent is (dat was wel bekend) sinds 2016 volledig eigenaar van het stadion via de cvba Arteveldestadion. “De voetbal is van de stad”, juicht onze sportschepen, “alle Gentenaars zijn mee eigenaars van de club.” Beste Gentenaars, de club is niet van ons. Die is eigendom van een klein groepje, de aandeelhouders van de cvba KAA Gent. Hun namen zijn te lezen in het Staatsblad. Wat “van
De aanval op Di Rupo in Bergen Niet enkel als PS-voorzitter, ook als burgemeester van Bergen komt Elio di Rupo onder druk. Lokaal MR-kopstuk Georges-Louis Bouchez wil met een brede lijst, “Mons en mieux!”, de absolute PS-meerderheid breken. Hij kan daarbij rekenen op de steun van lokaal cdH-talent Opaline Meunier, ex-voorzitster van de Franstalige studentenvereniging Unécof. PS-voorzitter Di Rupo had het vorige week over de ‘miserie’ van de federale regering onder leiding van Charles Michel (MR), die enkel onzekere jobs zou creëren. De premier antwoordde dat Di Rupo met de term miserie misschien beter zou denken aan de situatie binnen zijn partij, of die in zijn thuisstad Mons. Binnen de PS groeit de kritiek op de 66-jarige Di Rupo, die niet van plan is plaats te maken voor de jonge generatie. In de hoofdstad van Henegouwen staat de socialist eveneens onder druk. Er is een politiek plan om de PS voor het eerst sinds 1953 van de macht te verdrijven. Architect is lokaal MR-woelwater Georges-Louis Bouchez, die sinds april 2016 op voet van oorlog leeft met Elio di Rupo. Ook al behaalde de PS in 2012 een absolute meerderheid, toch besloot Di Rupo toen een coalitie te vormen met de MR. Bouchez werd schepen van Financiën en Begroting. Maar de relaties tussen de burgemeester en het jonge talent van de MR raakten snel gespannen. In april 2016 werd de MR uit het stadsbestuur gegooid. Bouchez had plots geen politiek mandaat meer, want in het Waals Parlement moest hij zijn zitje afstaan aan Jacqueline Galant, die ontslag had moeten nemen uit de federale regering. De verwijten volgen over en weer. En
die waren niet altijd van een hoog niveau. Bouchez werd door de PS’ers ‘Conchita Wurst’ genoemd. Met zijn trendy baard en dandy uiterlijk werd de link gelegd met de transseksuele Oostenrijkse Eurosongwinnaar van 2014.
Wraak Bouchez is sinds zijn defenestratie uit het stadsbestuur op wraak uit. Zijn doel: de absolute meerderheid van de PS breken en een alternatieve coalitie vormen. Velen dachten dat Bouchez zou proberen een voorakkoord te sluiten met Ecolo en de cdH, maar hij gaat verder. Hij stapt naar de verkiezingen met een open lijst onder de naam “Mons en mieux!”. Daarbij wordt de klassieke methode gehanteerd dat onafhankelijken de lijst komen versterken. Maar, Bouchez is iemand die graag wil verrassen en hij gaat nog een stap verder: hij heeft lokaal cdH-kopstuk Opaline Meunier aangetrokken voor zijn lijst. Meunier is een rijzende ster binnen de centristen. Ze was een tijdlang voorzitster van de Unécof (Union des Étudiants de la Communauté française), een kleinere maar niet te onderschatten Franstalige studentenvereniging. Meunier ageerde tijdens haar voorzitterschap tegen het opleggen van een ingangsexa-
ons” is, dat is het stadion. De eigenaar draait op voor herstel en onderhoud van het gebouw. Nu al gaat jaarlijks één miljoen euro belastinggeld naar TMVW, voor de ruimtes die TMVW aankocht in het project. De dag dat er kosten aan het stadion zijn, zal het (weer) de stad en dus de belastingbetaler zijn bij wie de rekening belandt. De schepenen hebben hun skybox. Geef de gewone Gentenaars dan ook korting op hun ticket, of op de pintjes in “hun” voetbalarena.
Mathildis
Li bia bouquet men voor geneeskundestudenten en ze speelde een grote rol in de discussie rond de toekenning van RIZIV-nummers voor afgestudeerde Franstalige studenten. Zo raakte ze in heel Wallonië bekend. Aan Franstalige kant is het voorzitterschap van een studentenorganisatie vaak de opstap naar de politiek, vooral richting cdH of Ecolo. Bouchez heeft met Opaline Meunier een goudhaantje binnengehaald en hij slaat daarmee twee vliegen in één klap. Want Meunier heeft gezegd dat ze lid blijft van de cdH. Gevolg: spanningen bij de centristen in Mons, want de rest van de partij denkt er niet aan om zich bij de lijst van Bouchez aan te sluiten. Meer nog, de cdH stapt met een eigen open stadslijst in Bergen naar de verkiezingen. Dat gebeurt onder druk van cdH-partijvoorzitter Benoît Lutgen die weet dat de cdH in de peilingen slecht scoort. De enige manier om de schade bij de gemeenteraadsverkiezingen te beperken, is opkomen onder de naam van lokale lijsten. Maar met wat in Bergen gebeurt, staat Lutgen in zijn hemd. Naar verluidt zou hij zeer goed op de hoogte zijn geweest van de plannen van Meunier in Bergen. Feit is dat de gemeenteraadsverkiezingen in Wallonië ook voor het regionale en federale niveau gevolgen zullen hebben. Als Di Rupo Bergen verliest, is zijn politieke carrière voorbij. Bouchez kan bij een overwinning zeggen dat de MR ook in rode bastions een factor van belang is. En als de cdH in Bergen en in andere steden en gemeenten slecht scoort, lijkt ook het tijdperk van Benoît Lutgen voorbij. PICARD
8
De wereld rond
25 januari 2018
Diplomatieke valies
Kruitvat aan de Eufraat Syrië is al jaren een schaakbord waarop vele landen hun stukken plaatsen. Het is vandaag niet anders dan in de periode dat IS nog de grote bedreiging vormde. Dat Turkije net nu een militaire operatie begint, is dan ook niet verwonderlijk, alleen maakt dit het gevaar op een escalatie er niet kleiner op. Het doet aan de ‘great game’ van weleer denken, zij het met meer en soms andere partijen. En met een groter risico op ontsporing.
ste berichten binnen. De Turken hebben het blijkbaar erg moeilijk. Ze raken geen meter vooruit wanneer ze de confrontatie met Koerdische troepen aangaan.
Turkije rolt het noorden van Syrië binnen en voert daar een (aangekondigde) actie uit tegen Koerdische eenheden. De VS laten weten op langere termijn hun aanwezigheid in het land te verzekeren (zij het wat verder dan waar de Turken hun operatie uitvoeren). Rusland blaast warm en koud over de Turkse actie, maar wijst de Amerikanen met de vinger. Toegegeven, het klinkt verwarrend, en dat is het ook. En complex. Er beweegt wat in die regio van de Eufraat, maar het is ongepast dit met een verbijsterde blik te bekijken. Een populaire en tegelijkertijd gemakkelijke analyse is de recente gebeurtenissen in verband te brengen met het quasi verdwijnen van IS, toch als staatkundige factor. Een soort vacuüm ontstaat, dat dan weer ingenomen wordt. Klopt ook, maar er is meer aan de hand dan een verklaring die zo uit de les fysica geplukt is.
De ergernis bij de Russische buitenlandminister Lavrov was groot. Ook hij ziet liever de Koerden de controle over Afrin uitoefenen, maar toch richtte de geslepen diplomaat zijn pijlen vooral op de VS. Zij hadden hun Koerdische bondgenoten sterker moeten aansturen om in dialoog te gaan, klonk het. De Turken werden geprovoceerd door de Koerden, wat op conto van Washington moet geschreven worden. In werkelijkheid bedoelt hij niet opgezet te zijn met een duurzame Amerikaanse aanwezigheid in de regio. We hadden het over de ‘great game’ van de 19de eeuw, maar er zijn verschillen. Dat het spel perfect gespeeld kan worden zonder westerse mogendheden, bijvoorbeeld. Turkije was nooit opgezet met het bondgenootschap tussen Amerikanen en Koerden. Goed, er was IS als prioritaire vijand, waardoor daar weinig verhaal tegen in te brengen was. ‘Pour les besoins de la cause.’ Maar dat het bondgenootschap blijft bestaan in het post-IS-tijdperk is een bron van ergernis. Of de Amerikanen zo begaan zijn met hun bondgenoot, is nog maar de vraag. Wellicht is het vooral een voorwendsel om een troepenmacht te sturen (opleiden en trainen, weet u wel) met een langetermijnprogramma. Niet zozeer voor de Koerden, maar eerder tegen de Russen en Iran. En de Turken? Die lopen al een hele poos niet meer aan de Amerikaanse leiband. Dat ze de Amerikaanse waarschuwingen links lieten liggen en onverminderd met ‘Operatie Olijftak’ van start gingen, spreekt boekdelen over de vertroebelde relatie tussen beide NAVO-lidstaten. Onmiddellijk is dat ook een argument om op het terrein aanwezig te zijn.
Eigen oorlog eerst Een grote misvatting bestaat erin de gebeurtenissen van de voorbije jaren in die regio te herleiden tot een haast kinderlijk manicheïsme, met name de strijd tegen de IS-griezels. Goed versus kwaad dus. De strijd tegen IS is nooit een loepzuiver verhaal geweest. Er was wel zoiets als een gemeenschappelijke vijand, maar tegelijk had elke partij zijn eigen agenda en belangenbehartiging. Zo zag men op het terrein dat de Russen vooral keken naar wie hun bondgenoot Assad het meest acuut bedreigde. Vaak waren dat al-Qaida-gerelateerde groepen, ongeacht de benaming die ze zichzelf gaven, en daar vielen dan bommen op. Voor Ankara zijn de Koerden altijd al een prioriteit geweest,
om niet te zeggen een obsessie. Als die zich dan ontpoppen tot een stevige militaire factor in de strijd tegen IS, dan kan zich het spelletje ‘de vijand van mijn vijand is mijn vriend’ ontwikkelen. In die mate dat, had een correcte berichtgeving hierover het infotainment van de standaardmedia kunnen overstemmen, geen kat nog zou begrijpen waarom Turkije überhaupt kandidaat-lid van de EU moet blijven. Nu goed, dat was de realiteit toen, dit is de realiteit vandaag. De situatie is veranderd, maar toch ook weer niet zo veel.
Volksbeschermingseenheden De realiteit is dat zowat iedereen zijn stellingen probeert op te schuiven. En waar de strijd tegen IS, hoewel met reserves, een bindmiddel was, is niet langer sprake van dat urgente probleem. De complexiteit zit onder meer in het feit dat de Russen het luchtruim controleren boven Afrin, het gebied waar de Turkse actie plaatsvindt. Enkel met goedkeuring van Moskou kan die operatie doorgaan. Dat klopt, maar dat akkoord mag erg impliciet worden genoemd. Rusland ziet vooral de problemen waar de Turken in verzeild kunnen raken. Zij zijn er om hun bondgenoot Assad te steunen, niet om een rol te spelen in de Koerdische kwestie. Wat als de Turken zich in een moeras vastrijden? Welke gevolgen kan dat voor Assad hebben? De Yekîneyên Parastina Gel, wat zoveel als volksbeschermingseenheden betekent, en waartegen het allemaal gericht is, zijn niet zomaar een zootje partizanen. De YPG is gestructureerd. Dat hebben ze de voorbije jaren afdoende getoond. Door jaren oorlog bouwden ze heel wat ervaring op. Wanneer we dit schrijven, lopen de eer-
Buitenlands spervuur Chinese expansie Onlangs hebben de Chinezen een nieuwe stap gezet in de uitbreiding van hun macht, dit keer door een militaire basis te bouwen in de Afghaanse provincie Badakhshan, die via de Wakhan-corridor grenst aan China. Die corridor bestaat uit extreem ruig bergland. Bij gebrek aan behoorlijke wegen is het voorlopig bijna onmogelijk met vrachtwagens door de corridor vanuit China naar Badakshan te rijden. De militaire voertuigen voor de nieuwe basis moesten een route doorheen Tadzjikistan volgen. In tegenstelling tot wat in sommige linkse en/of islamitische kringen beweerd wordt, zijn het niet de Amerikanen geweest die de hand hebben gelegd op de onontgonnen bodemrijkdommen van Afghanistan. Het waren Indische en Chinese mijnbouwbedrijven die de lucratieve ontginningscontracten in de wacht sleepten. Met de bouw van die basis hebben de Chinezen vooral militaire en strategische bedoelingen. Die basis ligt pal op de doorgangsroute waarlangs Oeigoerse jihadstrijders uit het door China bezette Xinjiang van en naar het Midden-Oosten reizen. Het is mooi meegenomen dat in Badakshan de grootste Afghaanse mijn ligt waar lapis lazuli wordt gedolven.
Conflict in wording? Kirgizië werd een onafhankelijke staat in 1991, na de ineenstorting van de Sovjet-Unie. Kirgizië is een instabiel en gewelddadig land, waar de democratie nooit van de grond kwam: staatsgrepen, frauduleuze verkiezingen, islamitische terreurbewegingen, gevechten tussen Kirgiezen en Oezbeken, waarbij honderden doden vielen… Er was slechts één constante in die chaos: de Kirgiezen waren trouwe bondgenoten van Rusland, zelfs in die mate dat zij vorig jaar van het Kremlin het verzoek kregen troepen naar Syrië te sturen. De Russische luchtmachtbasis in Kant, nabij de hoofdstad Bisjkek, is het zwaartepunt van de Russische militaire macht in dat land. Maar er is een kaper op de kust: zoals elders in Centraal-Azië hebben de Chinezen op economisch gebied de dominante rol van de Russen overgenomen. In 2016 exporteerden zij dubbel zoveel naar Kirgizië als de Russen. China heeft er ook enorme investeringen gedaan in transport- en infrastructuurprojecten. Economisch gezien staan zij veel sterker dan de Russen, zeker zolang de olieprijzen laag zijn. Rusland en China hebben gemeenschappelijke veiligheidsbelangen in Kirgizië, en voorlopig werken de drie betrokken landen nog steeds intensief samen. Maar de Chinezen breiden hun invloed systematisch
Koerden als drogreden
Michaël Vandamme
1 jaar Trump
uit, zeer omzichtig en zeer discreet, maar onophoudelijk. En niemand gelooft dat de Russen hun dominante positie in hun oude vazalstaat ooit voetstoots zullen opgeven.
Dromers en leugenaars De “government shutdown” in de VS draait rond het conflict over de stopzetting van het DACA-programma, maar daarover worden we systematisch voorgelogen. In het Amerikaanse jargon zijn ‘dreamers’ de 3,6 miljoen kinderen van illegalen, die door hun ouders het land zijn binnengebracht toen zij nog minderjarig waren. Dikwijls zijn zij intussen al volwassen, en volgens de politiek correcte media zijn zij intussen bijna allemaal model-Amerikanen geworden, die aan een universiteit studeren, of zelfs al een diploma hebben behaald. De ouderen zouden allemaal al carrière hebben gemaakt of dienst genomen hebben in de strijdkrachten. En daarom zou het een gruwelijk onrecht zijn hen terug te sturen naar hun oude vaderlanden, meestal in Latijns-Amerika. Landen waarvan ze zelfs de taal niet meer spreken. Op basis van dit fantasieverhaal startte Obama het DACA-programma op, dat een groep van 800.000 ‘dreamers’ beschermde tegen repatriëring. Maar heel dat discours is een openstapeling van leugens. Van de 690.000 DACA’s die in aanmerking komen voor militaire dienst zitten er slechts 900 in het leger. Taalkennis? Uit de aanvraagformulieren voor het DACAprogramma blijkt dat de bijstand van een tolk voorzien was. Bijna een kwart van de DACA’s kent nauwelijks Engels en nog eens 46 procent heeft alleen enige elementaire taalkennis. Slechts 49 procent heeft middelbaar onderwijs gevolgd. Het is overigens bekend dat immigranten van de eerste en de tweede generatie, zoals de ‘dreamers’ dus, in hun familiekring meestal nog steeds de taal van hun thuisland spreken. Als de Republikeinen het been stijf houden en géén compromis sluiten, begint de bescherming van de DACA’s vanaf 5 maart stapsgewijs te vervallen.
Onschuldige illegalen? Drie van de vier illegalen in de VS gebruiken gestolen of vervalste documenten om te kunnen parasiteren op de sociale zekerheid. Kinderen lopen 51 keer meer kans het slachtoffer te worden van zulke identiteitsdiefstallen dan volwassenen. Omdat zij hun socialezekerheidsnummer niet gebruiken voor sollicitaties of om krediet op te nemen, blijft de fraude dikwijls heel lang onopgemerkt. Er zijn misdaadbenden die zich gespecialiseerd hebben in identiteitsdiefstallen en in de doorverkoop van de
documenten. De Amerikanen die hiervan het slachtoffer zijn, moeten gemiddeld anderhalf jaar wachten en 1.400 dollar administratiekosten betalen om weer in orde te raken met de sociale zekerheid. En dan zijn er nog de bedragen die de belastingbetaler moet ophoesten voor al die frauduleuze uitkeringen.
“Bendegeweld” We hebben al eerder gewaarschuwd voor de ineenstorting van Zweden. Dat scenario begint zich te voltrekken. Vorig jaar werden 320 schietpartijen gemeld, 110 moorden en 7.000 verkrachtingen. Zelfs de socialistische premier overweegt nu het leger in te zetten. In de zogenaamde achterstandswijken lopen zelfs veertienjarigen met kalasjnikovs rond. De politie is zo overrompeld door die misdaadtsunami dat ze zelfs geen onderzoek meer doet naar verkrachtingen. Alle mankracht gaat naar het “bendegeweld”. Dat woord wordt duidelijk het nieuwe eufemisme. Volgens de regering heeft de misdaadgolf niets te maken met de instroom van 160.000 moslims, alleen met “bendegeweld”. Maar die benden bestaan wel uit… Juist, ja.
Islamitische dankbaarheid Een katholieke familie in Berlijn had in 2016 enkele Afghaanse “vluchtelingen” opgevangen, die beweerden dat zij minderjarig waren. In juli 2017 werd het vierjarige dochtertje van dat gastgezin seksueel misbruikt door één van de
Afghanen. De andere “minderjarigen” bevestigden dat zij het hadden zien gebeuren. De dader was opvallend groot voor een dertienjarige en hij had al een beginnende snor. Maar de openbare aanklager weigerde te laten onderzoeken hoe oud hij echt was. De gemakkelijkste en lafste oplossing, want als dertienjarige was hij juridisch gezien niet strafbaar. Hij ontkende alles en werd vrijgelaten. Hij ging naar Zweden en liet zich daar onder een andere naam registeren. Hij gaf als geboortejaar 2005 op, zodat hij weer dertien jaar werd. De Duitse en de Zweedse autoriteiten lieten dat allemaal gebeuren.
Beste lezer van
’t Pallieterke: Bel gratis 0800 179 75 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be Voor een Vlaamse sociale zekerheid! Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen
Word lid van het VNZ
VREDE BIJ DE ORLEANISTEN Op 30 december overleed François d’Orléans, oudste zoon van de orleanistische Franse troonpretendent Henri, comte de Paris. De dood van de gehandicapte François maakt een definitief einde aan de familieruzie rond de mogelijke opvolging van Henri. Frankrijk mag dan een republiek zijn, er bestaat in dat land nog altijd een latent heimwee naar het monarchisme. Dat blijkt al uit het decorum dat bijvoorbeeld de president van de republiek omringt. Van een terugkeer van de monarchie is geen sprake. Al had Charles de Gaulle naar verluidt ernstig overwogen om zijn zoon tot president aan te stellen, en had hij contacten met afstammelingen van Franse koningen. De erfopvolging sijpelt inderdaad door in het Franse presidentiële systeem. Zo werd Napoleon III - die later keizer werd -, een neef van Napoleon Bonaparte, halverwege de 19de eeuw, tot president verkozen. De afstammelingen van de Franse koningen worden in Frankrijk nog altijd met een zeker respect behandeld. Zoals de familie d’Orléans, de nazaten van de liberale koning Louis-Philippe (1830-1848). De orleanisten waren lange tijd de enige vertegenwoordigers van het Franse monarchisme. Vandaag nog wordt het huis van Orléans in de media als de laatste incarnatie van het Franse koningshuis opgevoerd. De familie krijgt in de royaltybladen bijna evenveel aandacht als nog regerende monarchen. Zoals eind vorig jaar, toen bekend raakte dat François d’Orléans, de oudste zoon van troonopvolger Henri d’Orléans, de huidige comte de Paris, op 56-jarige leeftijd was overleden. Henri is de achter-achter-achterkleinzoon van koning Louis-Philippe en is ondertussen 84 jaar oud.
KIEZEN OF DELEN De Franse president bracht een bezoek aan Groot-Brittannië. Met Theresa May besprak hij de problematiek rond illegalen in Calais. Ook de Brexit werd aangekaart. Het lijkt er steeds meer op dat de Britten toegang zullen behouden tot de Europese binnenmarkt voor goederen, maar niet voor financiële diensten. Nicolas Sarkozy werd destijds aangeduid als blingblingpresident. De Franse toppoliticus liep graag in de schijnwerpers en zijn relatie met zangeres en voormalig topmodel Carla Bruni, droeg bij tot dat imago. Emmanuel Macron moet niet onderdoen voor Sarkozy. Macron besteedde in de eerste maanden van zijn presidentschap al voor 26.000 euro aan make-up. Het ijdele mannetje streek vorige week neer in het Verenigd Koninkrijk voor een officieel bezoek.
Migranten in tunnel en oerwoud Macron is dan wel een sociaalliberaal, hij beseft dat hij het electoraat dat zich in het centrum en op centrumrechts bevindt, tevreden moet houden. Soms eens uitspraken doen over migratie, helpt daarbij. Zeker op een moment dat het Front National interne strubbelingen doormaakt en op economisch vlak een haast extreemlinkse koers vaart. De migranten in Calais blijven een probleempunt. Tijdens de recente asielcrisis ontstond er in de havenstad een kamp met 7.000 (zogenaamde) vluchtelingen. Het oerwoud (‘the jungle’) werd ontruimd in oktober 2016, maar de problemen met migranten en asielzoekers houden aan. In Calais bevindt zich zowel de haven als de ‘Eurotunnel’, die de verbinding vormen tussen het Europese vasteland en het Verenigd Koninkrijk. De afstand tussen beide landen bedraagt er slechts 33 kilometer.
DONALD TRUMP IS EEN ERE-DUITSER U heeft in de voorbije dagen overdadig informatie aangereikt gekregen over de mislukte dwergenopstand in de SPD. De tegenstanders van een Grote Coalitie, de zogenaamde dwergen, naar een spotternij van een CSU-bons, hebben het zondag niet gehaald. Een opluchting voor een meerderheid van de Duitsers en een meerderheid van de Europeanen. Laat SPD en CDU/CSU in stilte breien aan een regeerakkoord. Plaats dus voor een plezieriger verhaal. Donald Trump is één jaar president van de VS en dat heeft u tot in den treure kunnen vernemen. Boeiender is dat hij al zijn hele leven een ere-Duitser is en daarom krijgt vandaag in deze rubriek het Duitse New York een ereplaats. In 1999 was de huidige Amerikaanse president de Grand Marshall van de jaarlijkse Steuben Parade op 5th Avenue. Hij liep voorop in de stoet die de Dirndl, de Lederhose, de Bratwurst en de Sauerbraten viert. De folkloristische optocht herinnert elke september aan de grote aanwezigheid en invloed van de Duitsers in New York. Je kan de Steuben Parade vergelijken met het Ierse, en massaal meegevierde, St Patricks Day op 17 maart, waar dan dichte drommen Ieren fier hun identiteit in herinnering brengen.
Midden-Westen Meestal wordt de Duitse inwijking in de VS gekoppeld aan staten in het Midden-Westen, in de eerste plaats Milwaukee en zijn hoempa en bierbrouwerijen van Duitse oorsprong. Ook wordt dan het verhaal opgehaald dat het Duits min of meer op een haar na de taal had kunnen worden van de VS, of een deel van de VS. Weinigen weten dat New York ooit de derde grootste Duitse stad ter wereld was. Van die overdonderende aan-
9
Het nabije buitenland
25 januari 2018
SI LA FRANCE M’ÉTAIT CONTÉE Een voogdij of een andere zoon De dood van François d’Orléans, de officiële ‘dauphin’, zou niet zoveel aandacht hebben gekregen als hij niet de oorzaak was geweest van grote spanningen binnen ‘la famille de France.’ De afstammelingen van Louis-Philippe en hun aanhangers, de orleanisten, staan bekend als ruziemakers. Meer dan eens kwamen ze in de pers met financiële geschillen. Maar het verhaal van François d’Orléans was anders en zorgde voor nooit geziene spanningen. Tijdens haar zwangerschap werd de moeder van François geveld door toxoplasmose, waardoor François zwaar mentaal gehandicapt ter wereld kwam. Meteen rees de vraag of hij op termijn de orleanistische tak kon vertegenwoordigen. De vader van de huidige comte de Paris, Henri d‘Orléans, bepaalde in 1981 dat François vervallen was van de Franse troon. De enige legitieme opvolger was Jean d’Orléans, een jongere zoon van Henri jr.
“Un Bourbon, sinon rien!” Maar, in 1999 overlijdt de oude Henri, en zijn zoon, het huidige familiehoofd, neemt de leiding van het huis Orléans over. In 2003 verklaart hij dat zijn gehandicapte zoon François de dynastieke rechten terugkrijgt en dat hij op termijn het hoofd van het ‘Maison de France’ wordt, wel bijgestaan door een aantal regenten. Dit zorgt voor een vlammende ruzie in de familie die breed wordt uitgesmeerd in de media. Jean, hertog van Vendôme, contesteerde de beslissing van zijn vader en noemt zichzelf het enige hoofd van de orleanistische familie. Met de dood van François d’Orléans komt aan de ruzie rond de opvolging een einde. Jean, intussen 52 jaar, is de nieuwe ‘dauphin’. Maar de telgen van het huis d’Orléans zijn niet de enige adel-
lijke telgen die aanspraak maken op de Franse troon. Meer nog, de echte monarchisten sluiten zich aan bij de in 1974 geboren Louis de Bourbon, die als koning de naam Lodewijk XX zou dragen. Waarom meerdere pretendenten? Daarvoor moeten we terug in de geschiedenis, naar de laatste Bourbons die op de Franse troon zaten. Dat waren Lodewijk XVI, die in 1793 op het schavot stierf, en zijn broers Lodewijk XVIII en Charles X, die in de periode na Napoleon Bonaparte Frankrijk regeerden. Charles X werd bij de Julirevolutie van 1830 afgezet en sindsdien probeerden de Bourbons meermaals de troon terug te winnen. Want zij en niet de orleanisten zijn de enige vertegenwoordigers van de Franse monarchie, is bij de legitimisten te horen. “Un Bourbon, sinon rien!” Echter, door politiek onvermogen en indolentie slaagde niemand van de familie erin om in de 19de eeuw de Franse troon te bestijgen. Al was Henri V, comte de Chambord, er in 1873 dicht bij. Maar hij weigerde de nieuwe Franse tricolore en het parlement met een meerderheid van orleanisten te aanvaarden. Toen hij in 1883 overleed, leek de tak van de Bourbons uitgestorven. Een deel van de Bourbongezinde legitimisten schaarde zich achter de orleanistische tak. Anderen stelden echter dat de afstammelingen van Lodewijk XIV, meer bepaald die via de nazaten van de Spaanse koning Philippe V van Bourbon, recht hadden op de Franse troon. Het Verdrag van Utrecht uit 1713, dat de afstammelingen van de Spaanse koning uitsloot van de Franse troon, werd verworpen. Meteen werden de Spaanse Bourbons troonpretendenten. Ze hebben er sinds eind de 19de eeuw acht gehad. Dat de huidige kandidaat, Louis XX, Frans spreekt met een licht Spaans accent vinden de monarchisten geen probleem.
Salan
ENGELAND
RIGHT OR WRONG De toestroom van migranten via Europa naar Groot-Brittannië, was een van de grote ergernissen bij de Britse kiezer en droeg bij tot de winst voor het Brexitkamp. Door de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie, verschuift ook de Europese buitengrens. De combinatie van Brexit en het migrantenvraagstuk in Calais vormt zowel een oplossing als een probleem voor zowel Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. We verklaren: indien Frankrijk geen controles meer wenst uit te voeren op haar grondgebied en alle asielzoekers vrij de oversteek laat wagen, zitten ze aan de kust van Groot-Brittannië met een immens probleem. Omgekeerd: als de Britten de grens helemaal op slot doen, dan bestaat (theoretisch) de kans dat de Britten ‘push backs’ uitvoeren, net zoals de EU doet op de Middellandse Zee, voor de kust van Libië. Om tot een oplossing te komen die beide kanten van het Kanaal – min of meer – tevreden stelt, hebben Emmanuel Macron en ambtgenote Theresa May, vorige donderdag, een verdrag ondertekend. Wat staat er in de ‘Sandhurst Treaty’? De procedures voor het toekennen van (tijdelijke) verblijfspapieren voor migranten die naar het VK willen, zou versneld worden, van zes maanden naar één maand. De Britten zullen bijkomend met geld over de brug komen om de druk aan de Franse zijde van het Kanaal – in de mate van het mogelijke – te verlichten. Het gaat hier om 44,5 miljoen pond (50 miljoen euro). Ook zullen er, tegen 2020, extra soldaten paraat worden gehouden, mocht er zich een nieuwe asielcrisis voordoen. Theresa May spreekt over niet minder dan 20.000 manschappen!
Financiële sector wordt uitgesloten Dit nieuwe verdrag komt vijftien jaar na het ‘Akkoord van Le
Touquet’. Daarin werd besloten dat Engelse douanebeambten controles mogen uitvoeren aan de Franse zijde van de Eurotunnel, op Frans grondgebied. Theresa May stelde vorige week dat het nieuwe Sandhurst-verdrag een aanvulling is op het Le Touquet-akkoord en er niet mee in strijd is. Het is maar de vraag hoe Frankrijk en Engeland dit gaan regelen, als Groot-Brittannië de Europese Unie verlaat. Zien we overmorgen dan ook Turkse soldaten op Europees grondgebied controles uitvoeren? Brexit werpt, ook op andere beleidsdomeinen, bijkomende vragen op. Macron beseft dat. Hij waarschuwde de Britten dat, indien het Verenigd Koninkrijk de binnenmarkt voor goederen en diensten verlaat, het voor Britse bedrijven en zeker voor de financiële dienstverleners in de Londense City, knap lastig zal worden om aan de huidige voorwaarden handel te blijven drijven. Komen er importheffingen en -beperkingen op Britse goederen die naar de Europese markt komen? Zo’n vaart zal het niet lopen. Zoals de kaarten nu liggen, zal het toekomstige vrijhandelsakkoord, voor goederen, tussen de EU en Groot-Brittannië weinig tot niet verschillen van de huidige afspraken. Anders ligt het voor de financiële sector, wat tot de diensteneconomie wordt gerekend. De EU-commissaris die de Brexit moet onderhandelen, de Fransman Michel Barnier, liet verstaan dat de Britse financiële sector geen eigen regels kan instellen, wil het toegang blijven hebben tot de Europese markt. Er zijn dus twee keuzes. Ofwel eigen Britse regels invoeren en uit de Europese interne markt treden, ofwel lidmaatschap van de binnenmarkt behouden maar dan is er geen ruimte voor divergentie in de wetgeving voor financiële producten (aandelen, verzekeringen en bankenregulering). You can’t have your cake and eat it… LvS
BEI UNS IN DEUTSCHLAND wezigheid zijn uitsluitend restanten over, maar het verhaal is de moeite en kreeg in Die Welt terecht een ereplaats. Het centrum van het Duitse New York was Yorkville, een wijk in Manhattan, in de Upper East Side, een Duitse enclave. De 86ste straat, het German Broadway, reeg tot in de jaren vijftig van de vorige eeuw het ene Duitse restaurant en Brauhaus aan het andere. De muziekverenigingen speelden er Duitse muziek, de theaters brachten Duitse toneelstukken, de menukaarten waren in het Duits. In Café Geiger at je kersentaart als in het Zwarte Woud, bij Café Hindenburg vloeide de Berliner Weisse, een heerlijk gerstenat. Onkel Franz streelde in het Jägerhaus de citer. New York is altijd een stad van inwijkelingen geweest. Little Italy en China Town bestaan nog, terwijl Kleindeutschland in rook is opgegaan. Yorkville had zijn Oktoberfest met de luidkeels gezongen klassiekers “In München steht ein Hofbräuhaus” en “Mein Hut, der hat drie Ecken”. Niemand gebruikte drugs in Yorkville in die vervlogen dagen, het was een paradijs van Duits burgerdom. Voor de Duits-Amerikaanse bewoners van Yorkville was het letterlijk de Heimat. Alleen slagerij Schaller & Weber en restaurant Heidelberg zetten de traditie verder. Kleindeutschland groeide in de negentiende eeuw in New York toen Duitsland nog geen staat was. De Duitse inwijking begon in 1840, toen de ene na de andere aardappeloogst mislukte. Velen trokken naar het Midden-Westen waar de akkergrond goedkoop was en in de plaatsnamen klinken de Duitse wortels: New Holstein in Iowa en New Bremen in Missouri. Duizenden Nieuwe Amerikanen van Duitse oorsprong bleven in New York. De eerste enclave ontstond in de Lower East Side en verschoof in een tweede fase naar het noorden, in de wijk Yorkville.
FRANKRIJK
DUITSLAND
Stammtisch In restaurant Heidelberg is er eenmaal in de maand Stammtisch voor de achterblijvers. Vroeger waren er tot 50 aanwezigen, vandaag is dat gekrompen tot vijf. In de negentiende eeuw hadden de Duitsers in Manhattan een parallelle gemeenschap opgebouwd, die naast de puur Amerikaanse stond en elke goede ziel die naar integratie streefde tot wanhoop bracht. Kleindeutschland had een Bücherei en kranten als het Schwäbische Wochenblatt. De ene vereniging na de andere werd geboren om te turnen, te zingen, te schieten met bogen, mekaars kletskop te vieren, en carnaval in ere te houden. In de negentiende eeuw was New York de derde grootste Duitse stad, na Berlijn en Wenen. Het meest levendige overblijfsel van het New Yorkse Deutschtum is de stoet die Donald Trump als prominente Amerikaan met Duitse wortels in 1999 aanvoerde. De Steuben Parade haalt haar naam bij Friedrich Wilhelm von Steuben, een Pruis die met George Washington vocht voor de Amerikaanse onafhankelijkheid. Een sympathieke getuige van het Duitse New York is Kathy Jolowics die in Yorkville opgroeide, 77 is en jarenlang knipsels en memorabilia bij mekaar zocht om die te verwerken tot een boek, dat er nog steeds niet is. Elk jaar trekt Jolowics naar Duitsland om haar Duits, dat zij nooit leerde in de VS want thuis werd Engels gesproken, bij te spijkeren en te oefenen. Op zondag schuilt zij in een kerk van grijze steen met gotische vensters. Een herinnering aan het Duitse lutheranisme tussen de huidige hoogbouw. Het Duitse levensgevoel van Yorkville is op sterven na dood.
Kurt Ruegen
10
Beeldspraak
25 januari 2018
MEDIALAND
FILM
The Florida Project
Breuk van Samen: schuld van “rücksichtslose” N-VA De Antwerpse lijst “Samen” is niet meer. En zoals altijd wanneer iets verkeerd loopt in de wereld, was het perscommentariaat er weer snel bij om het gesjoemel, geklungel en geruzie van sp.a en Groen in Antwerpen uit te leggen als een achterbakse streek van de N-VA. Niet dat daarvoor, in tegenstelling tot het gesjoemel van Tom Meeuws, ook maar enig bewijs bestond. Alsof de N-VA de enige Antwerpse partij zou zijn die er voordeel bij heeft dat Samen is uiteengespat. Wij denken dan aan de zieltogende CD&V, en vooral de Open Vld. Of waren het soms geen kranten van De Persgroep die gretig uit het De Lijn-dossier van Tom Meeuws lekten? Vooral bij De Standaard was de frustratie over de breuk tussen sp.a en Groen zeer voelbaar. Hoofdredacteur Karel Verhoeven gaf in zijn commentaar dan wat extra gas, en analyseerde dat “wie het opneemt tegen de rücksichtslose machine van de N-VA, heeft enige vechtlust nodig en de wil tot winnen.” Ja, zo’n Duits woordje als het over de N-VA gaat, het geeft toch wat extra cachet. Wij vragen ons alleen af: stel dat Tom Meeuws of Wouter van Besien over gelijkaardige informatie zouden beschikken over Bart de Wever, zouden zij dan echt zoveel minder “rücksichtslos” reageren? Wacht, we kennen het antwoord al: zij zijn zelfs zo “rücksichtslos” om desnoods valse informatie te lekken naar Apache om Bart de Wever in diskrediet te brengen. Waar zat de Duitse woordenschat van Karel Verhoeven toen?
Eén jaar Trump in de media Afgelopen zondag was het precies één jaar geleden dat Donald Trump de eed aflegde als de 45ste president van de Verenigde Staten. Het is niet ongewoon dat de kranten bij zo’n verjaardag terugblikken op het eerste jaar van een Amerikaanse president, maar deze keer pakten sommige kranten uit met een extra bijlage en/of een gratis (e-)boek over één jaar Trump. Zouden er veel lezers die stortvloed aan vrijwel uitsluitend negatieve analyses en beschouwingen echt gelezen hebben? We betwijfelen het, en we vermoeden dat nogal wat lezers al een tijd zelfs de dagelijkse portie anti-Trumppropaganda gewoon overslaan.
March for Life of “poeziehats”? Hoe eenzijdig de berichtgeving over Donald Trump wel is, werd afgelopen week nog maar eens duidelijk geïllustreerd door de manier waarop de media rapporteerden over twee massademonstraties. Beter gezegd: door de manier waarop ze aan de ene massademonstratie buiten proportie veel aandacht schonken, en de andere doodzwegen. U had het al geraden: de betogingen tegen Trump konden op veel aandacht rekenen, zowel voor, tijdens als na de demonstraties. De 45ste March for Life daarentegen, een antiabortusbetoging in Washington D.C. en een pak andere Amerikaanse steden, werd zo goed als doodgezwegen in onze pers. Nochtans bracht die 45ste March for Life naar schatting 50.000 tot 100.000 demonstranten op de been, misschien zelfs meer. Bovendien bracht Trump als eerste Amerikaanse president ooit (weliswaar via een videoverbinding) een toespraak voor de demonstranten. Je zou denken dat zo’n historische gebeurtenis wel de moeite waard zou zijn om over te berichten, maar dat was buiten onze kwaliteitspers gerekend. Wij vonden enkel bij Het Laatste Nieuws een berichtje, naast uiteraard SCEPTR. In Franstalig België konden we nochtans zowel bij La Libre Belgique, RTBf als RTL Info een artikel over de mars lezen. Maar bij VTM en VRT geen woord over de March for Life. O ja, gesproken over die roze “poeziehats” (zoals we een nieuwslezer hoorden zeggen): als er dan toch al eens over een antiabortusbetoging bericht wordt, dan steevast in termen van akelige religieuze extremisten, want, stel je voor, sommigen zijn tegen abortus vanuit hun christelijk geloof. Anti-Trumpbetogers daarentegen zijn altijd open van geest, en zeker niet eng sektarisch. Behalve dan dat ze erin slagen zelfs zichzelf vreselijk seksistisch en racistisch te vinden. Blijkt immers dat niet alle vrouwen een roze “poezie” hebben (denk aan de gekleurde medemens), en meer zelfs, dat niet alle vrouwen een “poezie” hebben (de transgenders die nog geen operatie ondergaan hebben). Waardoor zelfs de roze mutsen van de pussyhatbeweging door sommigen nu al afgeschreven worden als hopeloos racistisch en seksistisch.
Nieuw kinderkanaal of werkende VRT NWS-app? We komen even terug op de nieuwjaarstoespraken van Paul Lembrechts en Luc van den Brande, respectievelijk CEO en voorzitter van de raad van bestuur van de VRT. Die vonden twee weken geleden al plaats, maar zijn de moeite van het bespreken waard. Beide heren vonden het namelijk nodig om in hun toespraak scherp uit te halen naar de Vlaamse regering. Vooral dat die Vlaamse regering njet heeft gezegd tegen een nieuw kinderkanaal, voor de allerkleinsten, zit hen bijzonder hoog. Men kan zich nochtans afvragen wat het nut is van zo’n nieuw kinderkanaal in tijden van apps en videostreaming. Naar verluidt beschikt de VRT over een studie waarin uitgerekend de ouders van de kleinste kinderen smeken om een “lineair televisiekanaal”. We hebben zo een vermoeden dat het niet om een bestelde studie, maar een besteld studieresultaat draait. Wees er maar zeker van dat het voor de VRT enkel om de uitbreiding te doen is. Vandaag heet het immers dat de ouders van de kleinste kinderen op hun blote knieën om een lineair tv-kanaal smeken. Maar eens dat nieuwe kinderkanaal binnen is, zal blijken dat de Vlaamse regering dringend meer middelen voor de VRT zal moeten vrijmaken om dat kanaal ook met een webstek en een app te ondersteunen. Want ja, volgend jaar zal misschien wel uit een studie blijken dat de ouders van de kleinste kinderen daar dringend nood aan hebben! En haal dan dat nieuwe kinderkanaal maar eens van de kabel… Neen, dan zij wij eerder van mening dat als Paul Lembrechts en Luc van den Brande vinden dat ze bij de VRT tijd genoeg hebben om nieuwe initiatieven uit te vinden, ze misschien beter eens hun VRT NWS-app aan een kleine studie onderwerpen. Om bijvoorbeeld te onderzoeken hoe het komt dat het uren wachten is voor het laatste tv-journaal eindelijk beschikbaar is op de app en de webstek. Vroeger waren de eerste onderwerpen van het journaal vaak al beschikbaar nog vóór het einde van het journaal, nu is het wachten tot heel het journaal eindelijk online gezet is, en dat neemt vaak meer dan een uur in beslag. Voor langere programma’s, zoals De Zevende Dag, is het nog langer wachten.
Sean Baker, onder cinefielen bekend van zijn film “Tangerine” die in premiere ging op het Sundance Festival in 2015, blinkt uit met zijn films door het vertonen van aangrijpende verhalen van ondergewaardeerde groepen binnen de maatschappij. Zijn films spelen zich af op alledaagse settings en zijn als het ware een greep uit het leven. Bij dit soort films kan het heel moeilijk zijn voor het publiek om zich te engageren omdat er vaak niet echt een narratieve climax is. Sean Baker weet echter met zijn films het publiek te raken door lagere groepen binnen de Amerikaanse maatschappij een stem te geven en de kijker een spiegel voor te houden die bewijst dat niemand eigenlijk zoveel van anderen verschilt. In “Tangerine” word je geconfronteerd met frustraties, verdriet en schaamte van prostituees en pooiers, maar op den duur begin je je met de personages te identificeren, om je erover te bezinnen en te beseffen dat je misschien zelfs iets met ze gemeen hebt. Met “The Florida Project” brengt de regisseur opnieuw een zeer humanistische vertoning van een vergeten en verloren groep mensen in een uithoek van Amerika. Moonee (Brooklynn Prince) is een zesjarig meisje dat samen met haar moeder Halley (Bria Vinaite) woont in het vervallen ‘Magic Castle Inn’ net buiten de toeristische ring van Disney World. Het is zomervakantie en de kinderen hebben hele dagen om zichzelf te vermaken terwijl hun ouders hun eigen leven leiden. Halley, Moonees jonge moeder, moet zich in bochten wringen om de wekelijkse huur bijeen te sprokkelen, terwijl zij Moonee haar gang laat gaan zonder zich te veel om haar te bekommeren. Moonee vloekt, luistert niet en heeft geen respect voor andere mensen. Ze komt van het ene in het andere probleem terecht. Maar Halley blijft haar aanmoedigen om zichzelf te zijn en te doen waar ze zin in heeft, zonder erbij stil te staan of haar manier van opvoeden wel de juiste is. Ze lijkt het stereotype van een slechte moeder, maar we ondervinden ook dat Halley wel de juiste intenties heeft en haar dochter met liefde overstelpt. Maar, vaak maakt ze slechte keuzes in het leven. Ze mag van geluk spreken met de motelmanager, Bobby (Willem Dafoe) die niet alleen geeft om zijn job en het naleven van de regels van het motel, maar ook erg sympathiek is tegenover Halley en de andere bewoners, en zich zelfs bekommert om Moonee en haar vriendengroepje.
EU: TPO en GeenStijl verspreiden nepnieuws In Nederland ontstond – naar onze mening zeer terecht – een mediastormpje over de nieuwe EU-taakgroep “EU vs Disinfo”, en dat leidde zelfs tot vragen in de Tweede Kamer. “EU vs Disinfo” heeft zich tot doel gesteld de strijd aan te binden tegen nepnieuws, maar blijkt in de praktijk vooral gericht te zijn tegen Russische berichten. Dat gaat zelfs zover dat twee berichten van GeenStijl en TPO over de Oekraïne die niet voldoende anti-Russisch getint waren zomaar op een lijst van voorbeelden van nepnieuws terechtkwamen. Het gewraakte artikel van GeenStijl berichtte dat Oekraïne een bijzonder corrupt en fascistisch land is, en een internationale draaischijf voor drugs- en mensenhandel. De lezers die GeenStijl kennen, weten dat de webstek niet bepaald bekendstaat voor zijn eufemistisch taalgebruik, maar het artikel bestempelen als nepnieuws kan gerust op zichzelf als een klassiek voorbeeld van nepnieuws gecategoriseerd worden. Het artikel van TPO stelde dan weer dat Oekraïne een oligarchisch land is zonder onafhankelijke media, een stelling waar niets op af te dingen valt. Hoe kwamen de twee artikels op de lijst met voorbeelden van nepnieuws te staan? Simpel: de Oekraïense ngo “Promote Ukraine”, gestuurd vanuit Oekraïne en gesteund door de EU, rapporteerde de twee artikels bij “EU vs Disinfo”. Of hoe men onder het mom van de strijd tegen nepnieuws een Oekraïens propagandakanaal kritische berichtgeving over de toestand in Oekraïne laat censureren omdat de EU-mandarijnen zoete broodjes willen bakken met de oligarchen in Kiev. Zeg nu nog eens dat “EU vs Disinfo” – de naam alleen al! – geen poging zou zijn om de kritische pers eindelijk aan banden te kunnen leggen.
Steun
BE39 7390 1640 4519 (BIC KREDBEBB) BE63 7360 1247 8308
“The Florida Project” wordt gebracht vanuit het perspectief van de jonge Moonee. Dit zorgt niet alleen voor een grotendeels onnozel en magisch kinderlijk sfeertje doorheen de film, maar ook voor een selectief perspectief van armoede vanuit het oogpunt van de kinderen, die eigenlijk te jong en te zorgeloos zijn om te beseffen dat ze arm zijn, waardoor hun idee van geluk nog niet is aangetast. We volgen de miniavonturen van Moonee en haar beste vriendin Jancey (Valeria Cotto), die in het naastgelegen ‘Futureland Inn’ woont met haar grootmoeder. Moonee, Jancey en andere vriendjes vermaken zich dagenlang in het paradijs van hun motel, waar magie bestaat in de kleinste dingen en geluk voor het oprapen ligt. Het contrast tussen het oneindige kinderlijke geluk van Moonee en haar vrienden, en de barre realiteit van het armoedige leven in een motel in de donkere schaduwen van Disney World (‘the happiest place on earth’) is iets wat u na deze film nog lang zal bijblijven. Niet alleen is het acteerwerk van de jonge Brooklynn Prince en andere kinderen subliem, en voelt het op bijna geen enkel moment geënsceneerd, het zorgt ook voor een flinke dosis humor. Het zou me niet verbazen als de regisseur de kinderen gewoon hun gang heeft laten gaan terwijl de camera draaide. Brooklynn Prince heeft een van nature unieke charme en een opmerkelijk natuurlijk gevoel en talent voor improvisatie, wat ik niet vaak vind van kinderacteurs. Ook Willem Dafoe zet een mooie emotionele prestatie neer als de motelmanager Bobby, wakend over de kinderen van Magic Castle en Futureland. Het gevoel van realiteit en de magische manier waarop het grauwe verhaal van dit groepje mensen wordt belicht, maakt van “The Florida Project” een buitengewoon goede film die ik iedereen zal aanraden om te gaan zien, het liefst zonder vooraf de trailer te bekijken. Sean Baker heeft weer een fantastische prestatie geleverd. Ik kijk al uit naar zijn volgende werk. Thirza Nerissa
Op de praatstoel
25 januari 2018
11
Praten met Rolf Falter
“De Europese Unie zal verstandiger worden”
Staat de Europese Unie aan de rand van de afgrond? De chaos die er vandaag is, draagt zij mee van bij haar geboorte. Dus, niks nieuws onder de zon. Rolf Falter prijst kalmte en meer historisch inzicht aan. Hij betrouwt erop dat de Europese instellingen gelouterd uit de crisis zullen opstaan. De jeugd wil een kosmopolitisch internet, een vliegende en betaalbare Europese attractie als Ryanair, een EU die een rem zet op de losgeslagen vrijhandel met T-shirts uit Azië tegen 7 euro. Café London bij het Europees Parlement is rustig rond 10 uur. Rolf Falter (59), pendelend tussen Limburg en de hoofdstad, geniet er van zijn eerste bakje troost van de werkdag. Zijn nieuwe boek “De Geboorte van Europa” is een knap werkstuk en geen zoveelste heiligenverhaal over de Europese Unie. De kanjer is een verteerbare mengeling van politieke geschiedenis en de betere anekdotiek. Rolf Falter is historicus van opleiding, een actieve boekenschrijver, ex-politiek journalist van De Standaard en De Tijd en oud-politiek consulent van Guy Verhofstadt, Johan van Hecke en Annemie Turtelboom. Vandaag leidt hij het Bureau in België van het Europees Parlement. ‘t Pallieterke: het toeval speelt een hoofdrol in het Europese verhaal, en in de hele geschiedenis… Rolf Falter: “Absoluut. De geschiedenis is geen rechte lijn, maar een doolhof. De toevalligheden kneden de eeuwen. Op bepaalde momenten ziet men een zekere richting die de evenementen kiezen, en dan beginnen de winnaars achteraf aan een duiding die zij staven om te bewijzen hoe vooruitziend zij wel waren. In het rampjaar 1672 van de Nederlandse republiek stond Louis XIV, de Zonnekoning, voor de poorten van Amsterdam en in de stad heerste paniek. Zijn generaals smeekten hem om meteen aan te vallen, want de overwinning was nabij. De vorst verkwiste veel tijd voor hij optrok en dwong de stad niet op de knieën. Was hij zijn militairen gevolgd, dan spraken wij vandaag Frans in de Lage Landen.”
‘t Pallieterke: zal de Europese Unie verdwijnen? Rolf Falter: “Neen, zeker niet. De internationalisering van ons continent is onomkeerbaar bezig, en niet alleen politiek, uiteraard. Een nationaal internet is ondenkbaar, en de lagekostenmaatschappij Ryanair is een Europese verwezenlijking. Europa bouwen is voor de jonge generatie een natuurlijke reflex en de instellingen zullen zich klagend en zuchtend aanpassen. President Emmanuel Macron is een gaullist, en zoekt een nieuw evenwicht tussen Brussel en de landenleden. Hij wil op die manier de kiezers verleiden van zijn linkse en de rechtse rivalen, Jean-Luc Mélenchon en het FN. Wat hij doet, past in een breder plaatje. De bankencrisis van 2008 veroorzaakte de dood van het neoliberalisme. Vandaag staat de vrije wereldhandel onder druk, ondanks de nooit geziene welvaartscreatie wereldwijd die hij opleverde. Maar, wat levert ons dat vandaag op? Een T-shirt van 7 euro uit China en morgen eentje tegen 6 euro uit Bangladesh. Er komt een rem op de vrijhandel aan, hopelijk zonder te vervallen in protectionisme. De VS en de EU wegen steeds minder op de wereld. Hoelang nog kunnen wij andere landen en continenten dwingen om te denken zoals wij?” ‘t Pallieterke: West-Europa overheerste de eerste decennia van de Europese Unie, maar Centraal-Europa vraagt meer aandacht en meer invloed, toch? Rolf Falter: “De verschuiving van de oriëntering en de klemtonen van de EU naar Centraal-Europa worden heel belangrijk. De West-Europeanen behandelen de CentraalEuropeanen als tieners en twens. Ter opvolging van de Nederlander Jeroen Dijsselbloem als hoofd van de Eurogroep van ministers van Financiën, werd gekozen voor een Portugees, terwijl er een goede en socialistische Slovaak in de coulissen stond. Ook in het migratieverhaal nemen wij Polen, Hongarije en Tsjechië niet ernstig. Die landen denken en werken vanuit een andere geschiedenis dan wij. Wij herdenken het eeuwfeest van het einde van de Eerste Wereldoorlog, bij hen is die gestopt in 1989. De Centraal-Europeanen zijn nog in een leerproces inzake democratie. Overleg met de oppositie, zoals het Britse Lagerhuis dat al tweehonderd jaar kent, is daar nog ondenkbaar. Wij in België vinden altijd een oplossing, hoe absurd die ook kan zijn. Het is slechts sedert vijfentwintig jaar dat de jonge leden van de Europese Unie hun nationale identiteit herontdekken, hoe kunstmatig die soms ook is. En wij, vanuit onze West-Europese wijsheid, vragen hen die alweer meteen in te ruilen voor de multiculturele samenleving. Ik begrijp dus hun reactie.” ‘t Pallieterke: Europa groeide sukkelend. ‘t Was geen verliefdheid, de verloving vanaf 1945… Rolf Falter: “Het officiële verhaal van de Europese eenmaking vertelt dat de Europeanen na het einde van de Tweede Wereldoorlog kameraadschappelijk en eensgezind in mekaars armen vielen om samen Europa te bouwen. Dat is fout. Ook door mijn vorige
Spaak was een Dehaene Rolf Falter ontdekte een andere Spaak dan de boeman van de Vlamingen, en hij noemt het een van de belangrijke inzichten die hij opdeed door “De geboorte van Europa”: “Ik zie bij hem door mijn boek een Dehaeneachtige aanpak. Spaak loste problemen op zonder veel ideologische muggenzifterij, pragmatisch. De Verdragen van Rome, waarover hij onderhandelde, hadden vrijhandel tot doel.” “De Fransen waren daar niet happig op, daarom paaide men hen met atoomenergie, voor Parijs de poort naar een eigen atoombom. Toen de Fransen dat vroegen, zei Spaak gewoon: het is tegen mijn principes, maar ik zal mijn best doen. En hij heeft woord gehouden. Spaak was de boodschapper met veel bonhomie tussen Europa en de VS, en hij bracht mensen bij mekaar. Paul-Henri Spaak was essentieel in de Europese en de internationale politiek en werd alom geprezen, het weze niet in eigen land door de Vlamingen. Hij heeft zich van 1945 tot 1957 beziggehouden, buiten de koningskwestie, met buitenlandse zaken en trad amper op in België. Paul-Henri Spaak is een vijand van Vlaanderen geworden door het trauma van de koningskwestie. Dat is een van mijn grote ontdekkingen bij het schrijven van het boek. Vlaanderen stond voor 70 procent achter een terugkeer van Leopold III. Nationaal was het door het sterke Franstalige verzet politiek niet haalbaar, en achteraf bekeken was het goed dat hij niet terugkeerde. De CVP en de harde propagandisten van de terugkeer, die het pleit verloren, stimuleerden mee de beeldvorming van een Spaak die met de socialistische Walen de kasseien opbrak, een revolutionaire sfeer schiep en Leopold III buiten hield. Hij werd het symbool van het verraden van de Vlaamse stem. Dat vijandbeeld is gebleven.”
boeken besef ik steeds sterker dat geschiedenis synoniem is aan chaos, en zo was het onversneden bij de geboorte van de Europese Unie. Officieel is de aandacht vandaag gespitst op de geschiedenis van de EU, maar er was meer: denk aan de NAVO, de West-Europese Unie, de Benelux, de EGKS, Euratom, de Europese Defensiegemeenschap. Een traditie in de officiële geschiedschrijving is de Europese politiek te isoleren van de nationale politiek, terwijl die zeer belangrijk is voor het Europese elan van bijvoorbeeld Frankrijk, dat, door zich te werpen in de Europese maalstroom, dacht interne problemen op te lossen en Duitsland, de erfvijand, te reduceren tot een tweederangsmacht.” ‘t Pallieterke: waren de Amerikanen gewonnen voor een Europese federatie? Rolf Falter: “De VS wilden Europa bouwen langs de voordeur. Kenschetsend was NAVOopperbevelhebber Eisenhower, met zijn militaire dadendrang. Hij dacht bijvoorbeeld aan een Europees leger en een Europese federatie. In zijn ogen kon dat allemaal niet zo moeilijk zijn. Amerikaanse naïviteit was dat, maar de VS waren jong, net op het wereldtoneel verschenen en borrelend van zelfvertrouwen. Jean Monnet bouwde Europa op langs de achterdeur, met de fusie van het Europese staal, essentieel voor de wapenindustrie, en de steenkolen.” ‘t Pallieterke: technocratie en ondoorgrondelijkheid, zijn dat dé kenmerken van het Europese beleid? Rolf Falter: “Europa beriep zich altijd op de vermeende technocratische consensus, maar is doorheen de jaren na de bankencrisis zeer politiek geworden. De Duitsers bewaakten het beginsel, het is bij hen ingebakken, regels zijn regels, dus geen “bail-out”, geen reddingsoperatie. Die kwam er toch in de lidstaten en Europees. In 2010 werd tijdens één weekeinde vastgesteld dat Griekenland, Portugal en Italië levensbedreigend ziek waren en iedereen vreesde voor de gevolgen voor de Europese Unie. In een zucht en een vloek werd een Europees Stabiliteitsfonds met 500 miljard euro in de kassa geboren, buiten de Europese verdragen om. Nicolas Sarkozy en Angela Merkel hebben een paar maanden later premier Berlusconi in feite afgezet. Die beslissingen hadden geen democratisch draagvlak, maar ze hielpen wel om de economie en de broodwinning van miljoenen mensen te redden. Politici zijn de ultieme probleemoplossers, wat nooit lukt door schaapachtig de regels te volgen. Dat de Europese Unie met die bruuske probleemoplossingen de wakkere burgers prikkelt, beseft de Europese leiding. Commissievoorzitter Juncker zei zelf dat zijn Commissie meer politiek moest worden.” ‘t Pallieterke: Derk Jan Eppink fileerde het Europees Parlement, het rijk der kleine koningen. Het is uw werkterrein… Rolf Falter: “Derk Jan was vooral anekdotisch in zijn pamflet. Het Europees Parlement telt 751 leden met evenveel ego’s en in elk bedrijf met zoveel mensen kan je ladingen dwaasheden opvissen. Maar het is wel een instelling met macht. Negentig procent van de wetten waar Theo Francken zich aan te houden heeft, is Europese wetgeving. Op slechts tien procent heeft hij greep. Het EP voert boeiendere discussies met veel meer inhoud dan de nationale parlementen. De Europese parlementairen worden om de vijf jaar democratisch verkozen, dus is het EP van alle Europese instellingen het sterkst gelegitimeerd. Er zijn weinig stemmers, akkoord, maar bij de Zwitserse referenda, met 40 procent van de Zwitsers die naar de urne trekken, vallen er beslissingen waarover niemand beweert dat die ongeldig of ondemocratisch zijn. Het Europees Parlement mist alleen nog de bevoegdheid om EU-commissarissen voor hun verantwoordelijkheid te plaatsen en te stemmen over hun beleid en hun lot. Ze eventueel naar huis te sturen dus. Sedert 2009 is het Europees Parlement een volwaardiger machtsblok. En het is té bescheiden. In juli peroreerde Jean-Claude Juncker dat het EP machteloos was, niemand in het Europese halfrond reageerde. Zelfs Donald Trump durft zoiets niet twitteren over zijn parlementaire huizen. Het EP dient meer zelfvertrouwen te krijgen, meer het spel te spelen van meerderheid en oppo-
sitie. De Europese Raad van ministers is een formidabele macht. Een evenwicht tussen de Raad, met zijn nationale staten als ruggensteun, en het Europees Parlement moet beoogd worden.” ‘t Pallieterke: Thierry Baudet noemt progressieve mensen oikofoben, lieden die een afkeer en zelfs haat koesteren ten aanzien van het eigen huis, het eigen land. Hij ziet een Europese Unie die gedomineerd wordt door oikofoben, een ontwortelde elite. Heeft hij gelijk? Rolf Falter: “Wat leuk is tegenwoordig, is dat iedereen de anderen te nationalistisch vindt. Verhofstadt houdt niet van Vlaamse nationalisten die hem dan verwijten een Europese nationalist te zijn. Adepten van Europa zien in de naties een bedreiging, en omgekeerd, terwijl de twee juist niet zonder elkaar kunnen, minstens nog voor de rest van deze eeuw. In de betere momenten zegt gelukkig iedereen dat we een gelaagde identiteit hebben. We houden van onze wijk of gehucht, onze streek, ons land, onze taal en kunst, ons continent, en willen wereldburger zijn. En dat zal vandaag in de praktijk wel bij de meesten van ons zo zijn.” ‘t Pallieterke: N-VA noemt haar Europese geloof euro-realistisch? Op de achtergrond zweeft een parfum van het Europa der Volkeren? Rolf Falter: “Als N-VA met ‘euro-realisme’ bedoelt dat wat Europa beslist niet altijd meer automatisch toegejuicht moet worden, kan ik haar volgen. Maar het Europa der Volkeren? Als er een les uit de Europese geschiedenis van de 20ste eeuw te trekken valt, dan toch dat noties als staat, volk, natie, zelfs taal, nooit absoluut genoeg zijn om tegenstellingen tussen mensen die zich op die noties beroepen op te lossen. Vandaar dat steeds meer historici het zo vermaledijde Oostenrijk-Hongarije als een oase van rust, stabiliteit en groeiende welvaart beginnen beschrijven, vergeleken met al wat erop gevolgd is. En daar valt heel veel voor te zeggen.” ‘t Pallieterke: leidt de houding van de Europese Commissie en het Europees Parlement in de Catalaanse kwestie tot kritiek en afkeer? Rolf Falter: “Catalonië is een goede illustratie van wat ik net zeg. Met 50 procent voorstanders bouw je geen stabiele onafhankelijke natie. En met een rigide grondwet los je geen communautaire problemen op, laat staan met de knuppel en blijvende arrestaties van gekozen politici. Borms mocht niet naar de Kamer omdat hij zijn politieke rechten had verloren, maar de Belgische autoriteiten waren verstandig genoeg hem vrij te laten nadat hij vanuit de cel geplebisciteerd was. Europa reageert te lauw inzake Catalonië, maar het is ook niet simpel: hoe zouden wij gereageerd hebben als Barroso of het Europees Parlement zich gemengd hadden in onze regeringscrisis van 540 dagen in 2011? Waar nood aan is, is aan een stabiele en onafhankelijke internationale instantie die met de nodige expertise kan bemiddelen in zo’n communautaire conflicten als Catalonië, waarbij onafhankelijkheid slechts het ultieme redmiddel hoeft te zijn. De Volkenbond heeft dat geprobeerd na 1919, met wat succesjes, maar ook veel mislukkingen. Misschien is de tijd er nu rijp voor. Het is wel nodig, want doordat Europa de nationale grenzen relatiever maakt, komen die onder druk te staan. En Catalonië versus Castilië, dat duurt al 800 jaar. Je mag al blij zijn dat je daar een nieuwe modus vivendi vindt die een generatie standhoudt.” Frans Crols
Rolf Falter; “De geboorte van Europa”; Uitgeverij Polis, 528 blz.; prijs 24,99 euro. ISBN: 978 9463 1027 04
12
Cultuur
Phaedra 25 jaar
Nieuwe cd ‘In Flanders’ Fields 97’ Dit jaar blaast het platenlabel Phaedra 25 verjaardagskaarsjes uit. In de loop van die kwarteeuw verschenen onder de naam Phaedra Classics een 40-tal cd’s met muziek van internationaal befaamde componisten, uitgevoerd door Vlaamse uitvoerders. Daarnaast verschenen in de reeks In Flanders’ Fields bijna 100 cd’s met muziek van Vlaamse toondichters. In principe van componisten die werkten tussen 1830 en 1950, maar af en toe kleurde samensteller Luc Famaey wat buiten de lijntjes. Zo werd ook al eens muziek van modernere componisten (bv. Piet Swerts en Johan Duyck) en van de barokcomponist Willem-Gommaar Kennis opgenomen en uitgebracht.
25 januari 2018
Falshivo? Vorige week kwam het Gentse Museum voor Schone Kunsten in een internationale mediastorm terecht. Een aantal kunstkenners heeft grote twijfels over de schilderijen van de Russische avant-garde die het museum sinds oktober vorig jaar tentoonstelt. Zijn ze echt of vals?
Jubileumuitgave Voor deze jubileumplaat werd gekozen voor operamuziek en liederen van Lodewijk Mortelmans, August de Boeck en Peter Aerts. Lodewijk Mortelmans (1868-1952) was een van de eerste oud-leerlingen van Benoit die de Prijs Van Rome won en later zijn leermeester zou opvolgen als conservatoriumdirecteur. Hij schreef interessante orkestwerken (In Memoriam; Helios; Morgenstemming…) en pianomuziek, maar is vooral gekend als liederencomponist. Hij slaagde er perfect in tekst en muziek tot een eenheid te verwerken. Een schoolvoorbeeld is ‘Als de ziele luistert’, op tekst van Guido Gezelle. Hier wordt het lied gebracht door een sopraan met orkestbegeleiding. Het lied ‘Ellen, een Lied van de Smart’ beantwoordt eveneens aan die kenmerken. Een zeer aangrijpend lied. Vreemd dat Mortelmans zelf uitdrukkelijk de uitvoering ervan verbood. Zijn enige opera, ‘Kinderen der zee’, op tekst van Rafaël Verhulst, werd gecreëerd in 1920. Het verhaal behandelt een dramatische en noodlottige liefdesgeschiedenis. Mortelmans’ muziek ademt de invloed van Wagner met leidmotieven, een rijke, afwisselende, beweeglijke en volle orkestklank met veel tragiek, kleur en zwaarmoedigheid. De opera werd bij de première niet erg gunstig ontvangen en Mortelmans verbood nadien verdere opvoeringen. Zo wordt deze cd bijna een florilegium van verboden vruchten… Hij maakte er echter wel een suite van, met een selectie van vocale en instrumentale stukken. Uit die suite horen we op de cd enkele aria’s en duetten met verve vertolkt door sopraan Liesbeth Devos, tenor Peter Gijsbertsen en bas-bariton Werner van Mechelen. Ook August de Boeck (1865-1937) kennen we als virtuoos toondichter van symfonische muziek, cantates en liederen. Vooral zijn liederen op Franse teksten oogstten internationale lof. Maurice Ravel vond ze even mooi als de liederen van Gabriel Fauré. ‘C’est en toi, bien aimé’ bewijst dit ten volle. Maar net als Mortelmans waagde De Boeck zich aan het operagenre. Vijfmaal zelfs. Twee sopraanaria’s, uit La route d’Émeraude / Francesca en Winternachtsdroom illustreren de veelzijdigheid van de Merchtemnaar, die telkens de juiste toon wist te vinden om de bijwijlen passionele emoties uit te drukken.
Peter Aerts Bij het grote publiek is Peter Aerts (1912-1996) wellicht minder bekend. Aerts volgde pianolessen bij zijn tante Jozefa Aerts, studeerde notenleer bij Karel Candael, Hendrik van Schoor en Jan Broeckx, en volgde lessen compositie, harmonie en orkestratie bij o.a. Lodewijk Ontrop, Jef Schampaert, August Baeyens (zelf een leerling van De Boeck) en Edward Verheyden. Om den brode studeerde hij tussendoor voor tandtechnicus. Hij werkte als begeleider nauw samen met Jef van Hoof en werkte bij het NIR en VLANARA. Hij was ook koordirigent. Aerts componeerde als laat-romanticus met modernistische inslag een zeer gevarieerd oeuvre bijeen van liederen, missen, kamermuziek, orkestwerken, piano- en beiaardcomposities, koormuziek en zelfs een opera. Verschillende werken werden bekroond met provinciale of andere prijzen. Peter Gijsbertsen vertolkt op deze cd het uitdrukkingsvolle lied ‘In Flanders’ Fields’ op de gekende oorlogsverzen van John McCrae.
Lyriek ten top Deze cd bevat niet meteen de meest opgewekte of lichte muziek. Alle composities bevatten een pathetiek, een emotioneel lyrisme met een wijd gedragen melos, een breedvoerige melodieuze en bijwijlen tragische, getourmenteerde en melancholische dramatiek. De solisten zingen zeer spanningsvol, genuanceerd, beweeglijk en soepel. Het orkest begeleidt accuraat en veelkleurig. Orkest en solisten zijn heel goed in harmonie en balans, waardoor de tekstverstaanbaarheid zeer groot is en de begeleiding toch zeer levendig en haarfijn tot haar recht komt. Peter Leys Warm aanbevolen voor al wie houdt van romantische opera en liederen. In Flanders’ Fields 97 “Arias and Orchestral Songs” door Lodewijk Mortelmans, Peter Aerts, August de Boeck. Liesbeth Devos (sopraan), Peter Gijsbertsen (tenor), Werner van Mechelen (bas-bariton); Württembergische Philharmonie Reutlingen, o.l.v. Dirk Vermeulen. Prijs: 21 euro (per post): www.phaedracd.com
Pallieterbuffet Zondag 4 maart om 12 uur Net zoals vorig jaar organiseren we op de dag van het Zangfeest een lekker Pallieterbuffet. De zaal bevindt zich op nog geen 50 meter wandelen van de Lotto Arena. De formule blijft onveranderd: samenkomst vanaf 12 uur en het buffet eindigt omstreeks 14 uur. (Het Zangfeest begint om 14.30 uur.) Maar ook als u niet naar het Zangfeest trekt, bent u van harte welkom.
Wij bieden een gevarieerd buffet Koud: beenham, kop, salami, patés, kazen, platte kaas, breydelspek, kippenbouten, vleesbrood..... Aardappelsla, assortiment gemengde slaatjes, sauzen en vinaigrette, klassieke garnituren, appelmoes, broodkorf Warm: balletjes in tomatensaus, beuling, witte pens, spek Dessert: chocomousse of rijstpap Dranken zijn niet inbegrepen maar worden aan tafel bediend.
Praktisch De kostprijs per persoon bedraagt 30 euro (kinderen tot 12 jaar: 15 euro). U kan inschrijven door overschrijving van het overeenkomstig bedrag op rekening BE63 7360 1247 8308 (BIC KREDBEBB)van de vzw Vrienden van ‘t Pallieterke, T. De Belderlaan 19, 2240 Zandhoven. Om de inschrijvingen vlot te laten lopen, verzoeken we u om ons ook even per mail uw inschrijving (en het aantal personen) te bevestigen: secretariaat@pallieterke.net
In oktober vorig jaar pakte het Museum voor Schone Kunsten (MSK) in Gent uit met een nieuwe collectiepresentatie. Heel trots pronkte het met 26 langdurige bruiklenen uit de periode 1910-1920, de glorietijd van de Russische avant-garde. Daar zitten topkunstenaars bij zoals Malevich (zie afbeelding), Kandinski en Groncharova. Begin vorige week publiceerden tien internationale specialisten een open brief waarin ze de 26 bruiklenen in het museum ‘hoogst twijfelachtig’ noemen. Als argumenten halen ze aan dat de werken geen tentoonstellingsgeschiedenis hebben, dat ze nooit in een ernstige wetenschappelijke publicatie zijn opgenomen en dat er geen traceerbare sporen van verkopen zijn. De ondertekenaars van de open brief gebruiken nergens het woord ‘vals’ maar roepen het museum op om de werken uit de zaal te halen zodat ze “niet langer het publiek dreigen te misleiden”. Het MSK Gent reageerde droogjes met de mededeling dat het de bruiklenen heeft beoordeeld op basis van vertrouwelijke informatie van Igor en Olga Toporovski, het Russische koppel dat de werken uitleent, over de geschiedenis en de authenticiteit van elk van de werken. Het MSK zag geen enkele reden om ze uit de presentatie te verwijderen. Maar de storm ging niet liggen. Het internationaal magazine The Art Newspaper pikte de open brief op en zo verspreidde het nieuws zich wereldwijd. De Moskouse editie van het magazine onderzocht de bewering van Olga Toporovski dat een deel van hun collectie afkomstig is van haar grootvader, die een neef zou zijn geweest van de kunstenaars Antoine en Naum Pevsner. De familie Pevsner zegt nog nooit van Toporovski te hebben gehoord. Ook de bewering van Igor Toporovski dat hij raadgever is geweest van Gorbatsjov en Jeltsin, wordt in Moskou ontkend. Het scherpst reageerde Peter van Beveren, een Nederlandse expert in kunstvervalsing. Er is niet één werk bij dat origineel is, liet Van Beveren optekenen, en hij voegde eraan toe: wat een amateurisme, hoe naïef kun je zijn?
Veel is vals Problemen met Russische avant-gardekunst zijn niet nieuw. In 2009 werd een tentoonstelling van een tweehonderdtal Russische avant-gardeschilderijen in het Château Musée in Tours nog voor de opening opgedoekt. Het merendeel van de werken bleek vals en werd door de politie in beslag genomen. Vorig jaar moest de Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen in Düsseldorf met het schaamrood op de wangen toegeven dat een werk toegeschreven aan Malevich (geschat op honderd miljoen euro) een vervalsing was. Ook andere musea, waaronder de gerenommeerde Albertina in Wenen, hebben valse Russische avant-garde uit de zalen moet halen. Sinds de komst van rijke Russen op de kunstmarkt rijzen de prijzen de pan uit. Malevich, Popova, Kandinsky en Goncharova zijn bijzonder gegeerd door de oligarchen en de nieuwe zakenelite in Moskou. Het Londense veilinghuis MacDougall’s, gespecialiseerd in Russische kunst, stelt dat ruim de helft van de werken die voor verkoop worden aangeboden vals is. Russische kunsthistorici en instituten verdie-
nen veel geld aan het uitschrijven van certificaten. Vele daarvan zijn, net zoals de kunstwerken, vals; ‘falshivo’ zeggen ze daar. Na alle recente schandalen met Russische modernistische kunst, had het MSK in Gent goed uit de doppen moeten kijken, wanneer het maar liefst 26 werken in bruikleen kreeg die stuk voor stuk een fortuin waard zijn. Waarom heeft het museum niet aangeklopt bij het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium in Brussel dat enkele jaren geleden een onderzoeksproject heeft opgestart voor de analyse van verf uit de twintigste eeuw en zo al veel valse Russische avant-gardewerken heeft ontmaskerd? En het MSK weet toch dat privéverzamelaars erop uit zijn hun werken in musea tentoon te stellen om de authenticiteit van de collectie te onderstrepen en zo de waarde ervan te verhogen?
Vlaanderen betaalt Eind vorige week kwam een mededeling van het MSK waarin aangekondigd wordt dat Vlaams cultuurminister Sven Gatz, de stad Gent en het museum een commissie van experten hebben opgericht. Die commissie zal de werken onderzoeken op hun echtheid. Vlaanderen zal dat betalen. Hoezo? Het MSK is toch een Gents stadsmuseum? Wat komt Gatz in dit verhaal zoeken? In 2020 willen de Toporovski’s op het kasteeldomein Dielgem in Jette een nieuw museum openen met hun Russische avantgardekunst. Ze hebben daartoe de collectie geschonken aan de Dielgemstichting, voorgezeten door de Jetse burgemeester Hervé Doyen (cdH). Het is Doyen die Jettenaar Sven Gatz heeft aangesproken om een deel van de verzameling in het Gentse museum te tonen. Gatz haastte zich om uit te leggen dat het niet aan een cultuurminster toekomt om te bepalen welke werken in een museum moeten getoond worden. Maar omdat zijn naam in de MSK-saga is gevallen, wil hij geld vrijmaken om snel duidelijkheid te krijgen over de authenticiteit van de 26 werken. Het worden spannende dagen voor MSK-directrice Catherine de Zegher, die eerder aankondigde dat ze de geschiedenis van de Russische avant-garde wil herschrijven. Is dat de reden waarom zoveel echte experten van die kunststroming uit hun krammen zijn MMMV geschoten?
Actueel
25 januari 2018
Grondwettelijk sjoemelaarster Fientje Moerman, Open Vld, wordt door haar partij voorgedragen als rechter in het Grondwettelijk Hof, een felbegeerde job. Na haar vertrek als Vlaams Parlementslid in 2014, kon ze aan de slag als Europees ambtenaar en ging ze aan de slag in het “European Parlaiment Liaison Office” in Washington. Zo was ze even uit de schijnwerpers en konden haar gevalletjes van sjoemelen en onbehoorlijk bestuur toegedekt worden. Nu keert Fientje terug naar België. Ze is zodanig gezuiverd dat ze wordt voorgedragen als rechter. Reden voor ons om een aantal “zaakjes” op een rijtje te zetten.
Nepotisme Als Vlaams minister benoemde zij haar echtgenoot tot bestuurder van het VlaamsEuropees Verbindingsagentschap. Zij verklaarde schaamteloos dat hij gewoon “de beste kandidaat was”. Dat zij met hem getrouwd was, dat was toeval, echt waar... Toen haar positie later begon te wankelen, moest “Mijnheer Moerman” – hij heet eigenlijk Vanden Broucke – ook ontslag nemen.
Belangenvermenging Als Vlaams minister van Economie gunde Moerman in januari 2005 een expertencontract van 65.340 euro aan het adviesbureau PBS (Public Business Services). Dat was heel flink betaald voor een prestatie van een dag per week, gedurende 48 weken. PBS was nauw verweven met Guy Serraes, consultant bij Ernst & Young. Welgeteld 90 procent van de aandelen van PBS was in handen van zijn moeder. De rest was eigendom van Marleen Malfait, gewezen kabinetssecretaris van Serraes toen hij nog Open Vldschepen voor Personeelszaken was in Gent. Allemaal blauwe vrienden onder elkaar. De gunning aan PBS werd schaamteloos gemanipuleerd. In e-mails waarin Serraes lobbyt voor zijn bedrijf, lezen we: “Fientje heeft aangedrongen op spoedige uitvoering. Ik heb zonet het federale bestek doorgefaxt. […] Als er een contract kan worden gemaakt zonder eerst het uitsturen van het bestek naar verschillende andere firma’s, uiteraard geen probleem.” Voor alle zekerheid noemde hij ook drie adressen van firma’s die pro forma aangeschreven konden worden om tenminste in schijn aan de regelgeving te voldoen. Het contract werd stilzwijgend verlengd zonder nieuwe gunning. In totaal incasseerde PBS 200.000 euro in ruil voor enkele minimale en symbolische prestaties: nauwelijks enkele A4’tjes vol banale adviesjes. Het was geen overheidscontract. Het was een relatiegeschenk tussen blauwe vrienden, betaald met overheidsgeld.
Postjes verdelen In maart 2007 richtte Moerman de Stichting Hercules op. Die moest jaarlijks 15 miljoen euro te investeren in onderzoeksinfrastructuur. Het departement Economie, Wetenschap en Innovatie, de Vlaamse Raad voor Wetenschapsbeleid, het Innovatie-instituut voor Wetenschap en Technologie én het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek vonden die constructie totaal overbodig. Het was zinloos voor een fonds van amper 15 miljoen euro een nieuwe loodzware administratie in het leven te roepen binnen een privaatrechtelijk verzelfstandigd agentschap - tenzij het diende om dikbetaalde postjes te verdelen. Op 1 juli werd bijvoorbeeld een voormalige adjunct-kabinetschef van Open Vld-kopstuk Marleen Vanderpoorten zonder sollicitatieprocedure aangesteld als operationeel directeur. In 2006 ging Moerman met kroonprins
OXFORD EN VROUWEN De prestigieuze universiteit van Oxford zat met een probleem. In de wiskundige richtingen scoorden de meisjesstudenten niet zo goed als de jongens, en het verschil tussen de aantallen geslaagde studenten van elk geslacht scheen dan ook nog eens te groeien. In deze tijden waarin niet alleen gelijke kansen tellen, maar in toenemende mate ook gelijke uitkomsten, kon dat natuurlijk niet langer worden getolereerd en de unief bedacht een originele oplossing.
Filip mee naar Canada voor een handelsmissie van vier dagen. Alleen al voor de ‘representatiekosten’ gaf zij 10.000 euro uit. Daarnaast diende ze een onkostennota van 5.000 euro in voor ‘kleine uitgaven’. Men vraagt zich dan af wat haar grote uitgaven zijn… Het kan niet om vliegtuigtickets, restaurants of luxehotels gaan, want die waren uiteraard al voor haar betaald. Daarna volgde een reisje van zes dagen in de VS. Daar kon zij het feministische genoegen smaken eigenhandig een stier te castreren. Samen met drie medewerkers bezocht zij onder andere Microsoft, Cisco en Brainport Flanders. Dat kostte in totaal 51.204 euro. Moerman zelf diende facturen in voor een bedrag van 18.509 euro, alweer grotendeels ‘representatiekosten’. Samen met haar drie medewerkers bracht ze bovendien opnieuw een rekening van 15.000 euro binnen voor ‘onvoorziene uitgaven’. Hoezo, onvoorzien? Worden zulke officiële reizen dan niet zorgvuldig voorbereid? Begin 2007 noemde Rudy Aernoudt, toen nog secretaris-generaal bij het departement Economie, Wetenschap en Innovatie, die onvoorziene uitgaven “substantieel buiten proportie” en hij weigerde die bedragen te budgetteren en te betalen. Als reactie hierop werd de bevoegdheid over de reiskosten vliegensvlug overgedragen aan het departement Internationaal Vlaanderen. Een administratieve manier om de zaak in de doofpot te stoppen. Op 14 september volgde de wraak: Aernoudt werd ontslagen. Maar de triomf was kortstondig. Op 10 oktober moest Moerman zelf ontslag nemen na een vernietigend rapport van de Vlaamse Ombudsdienst. Maar geen nood, geen jaar later werd zij – tegen alle afspraken in - opgevist in het Vlaams Parlement ter vervanging van een parlementslid dat zich terugtrok. Bovendien kreeg zij een bezoldigd bestuursmandaat in Sea Invest in Gent. Voor de verkiezingen van 2009 gaf Open Vld haar een veilige tweede plaats, zodat haar terugkeer als Vlaams Parlementslid verzekerd was.
Afgekocht Op basis van het rapport van de ombudsman stuurde de Centrale Dienst ter Bestrijding van de Corruptie een proces-verbaal over het PBS-schandaal naar het parket. Maar de tentakels van Open Vld reiken zeer ver: dat pv bleef anderhalf jaar onaangeroerd liggen. Pas in mei 2009 werd een onderzoeksrechter op de zaak gezet, zodat het onderzoek zeker niet vóór de verkiezingen van start kon gaan. De zaak werd pas in 2011 behandeld. In 2016 kon Moerman de zaak afkopen in het kader van de intussen verruimde “wet op de minnelijke schikking in strafzaken”. Van rechters mag verwacht worden dat ze eerlijk, correct en onomkoopbaar zijn. Fientje Moerman kan een hele doos met diploma’s en ervaring aanbieden. Maar boven haar hoofd blijft een schaduw hangen van gesjoemel, manipulatie en belangenvermenging. Het geeft te denken dat dit voor Gwendolyn Rutten allemaal van geen tel (meer) is. Fientje Moerman is dé ideale kandidate voor Open Vld om rechter te worden bij het Grondwettelijk Hof. Jongens krijgen 90 minuten de tijd om hun examen af te maken, meisjes 105 minuten. Want, zo bedachten de Oxfordse bestuurders, meisjes “kunnen niet zo goed om met tijdsdruk”. De universiteit had echter moeten weten dat goed doen in de wereld van de Gutmenschen niet zo eenvoudig is, want alras werd ze beschuldigd van seksisme omdat haar maatregel zou suggereren dat meisjes het zwakke geslacht zijn. Toch houdt de universiteit voorlopig voet bij stuk. Klachten van jongens zijn overigens niet te verwachten. Ze zouden niet durven...
13
Slavernij is overal! Het schandaal dat Libische milities mensen die illegaal naar Europa wilden reizen als slaven verkochten, zorgde ervoor dat het probleem van de slavernij terug aan de oppervlakte kwam. Het fenomeen is niet verdwenen met de komst van de moderne democratie, mocht iemand dat soms denken. Men heeft hier met een globaal probleem te maken, zoals uit berichten in onder andere de Washington Post bleek. Wereldwijd zouden er niet minder dan 30 miljoen mensen in slavernij leven, op basis van de beschikbare gegevens eind 2013. Intussen hebben we een mislukte Arabische Lente achter de rug, en de Syrische burgeroorlog woedt voort. Die gebeurtenissen zorgden ongetwijfeld voor een uitbreiding van de problematiek. Uit verschillende berichten blijkt dat de toestand bijzonder dramatisch is in zwart Afrika. Mauritanië is het land met het hoogste aandeel slaven: niet minder dan 4 procent van de eigen bevolking is slaaf of zit in een toestand die men als slavernij moet omschrijven. Het gaat over zo’n 150.000 slaven. Mauritanië kent een eeuwenlange traditie van slavernij, waarbij de Arabieren in het noorden de zwarte bevolking in het zuiden als slaven verhandelden. Pas in 1981 werd slavernij officieel verboden, en pas in 2007 werd het
gebruik echt strafbaar. Maar in realiteit blijft slavernij daar aanwezig. Ook in andere staten in sub-Sahara-Afrika bestaat slavernij, met een percentage van gemiddeld 0,7 procent van de bevolking die als slaaf door het leven moet gaan. De Amerikaanse econoom Siddarth Kara berekende de winst per slaaf voor zijn eigenaar op gemiddeld 4.000 dollar per jaar. In totaal zou het wereldwijd, aldus de onderzoeker, om ongeveer 150 miljard dollar omzet gaan. Verschillende instellingen proberen nog steeds met de vinger richting Europa te wijzen: het kolonialisme, etc. Maar ze gaan wel voorbij aan het feit dat slavernij en slavenhandel bijzonder oververtegenwoordigd zijn in Arabische landen, waar – voor zover we ons herinneren – het gebruik niet is binnengebracht met het Europese kolonialisme. Een vaststelling waarover men om politiek correcte en economische redenen liever zedig en hypocriet zwijgt.
Piet van Nieuwvliet
Daar is het “nieuwe” socialisme
Luciana de Potter (1927 – 2018) Luciana de Potter werd geboren op 8 april 1927 in het toen nog grotendeels Vlaamse Jette (in 1922 toegevoegd aan de Brusselse agglomeratie). Haar vader, Victor de Potter, was tijdens de oorlog 1914-‘18 dienstplichtige bij de Genie in Lo; hij stond mee in voor het oplaten van de luchtballon voor de verkenningsopdrachten. Luciana ging naar de Vlaamse gemeenteschool van Jette en daarna naar het middelbaar in het atheneum van Laken en volgde nadien op dezelfde campus de normaalschool voor onderwijzeres. In mei 1940 moest haar vader als technicus bij de spoorwegen mee verplicht achteruittrekken met het vaderlandse leger en belandde zo in “de hel van Duinkerke”. Hij scheepte mee in met duizenden Engelse, Franse en vaderlandse militairen en belandde vijf lange jaren in Barrow-in-Furness in het noorden van Engeland, waar hij voor de Royal Navy werkte. Ondertussen moesten zijn vrouw en zijn dochter Luciana het in Jette stellen met een karig vervangingsinkomen van de spoorwegen en enkele bi-jobs als naaister. Na haar afstuderen in 1946 deed Luciana de Potter eerste enkele interims in de grotendeels nog Vlaamse noordwestelijke sector van de Brusselse agglomeratie, om uiteindelijk vast benoemd te worden in een Vlaamse gemeentelijke basisschool in Anderlecht. Ondertussen ging de verfransing van Brussel met rasse schreden voort. Vlaamse klassen werden bij bosjes afgeschaft en de betrokken personeelsleden konden kiezen voor het onzekere stempellokaal of mee overstappen naar het Franstalige onderwijs waar de jobs voor het rapen lagen. Zowel in het officiële als het private onderwijsnet maakten vele Vlaamse leerkrachten die overstap. Ook Luciana, die na een omschakeling via de normaalschool van Tienen voor een Franstalig klasje kwam te staan in Anderlecht. In 1958 huwde Luciana met de Antwerpse Vlaamsgezinde ambtenaar Leo van den Weygaert, die op het Brusselse ministerie van Financiën ook met de anti-Vlaamse ingesteldheid van de francofonie te maken kreeg. Ze verhuisden naar Berchem en in 1959 werd hun zoon Luc geboren. In haar nieuwe woonplaats Hove lag Luciana mee aan de basis van de Vlaamsgezinde Culturele kring Paul van Ostaijen vzw, alsook stond ze mee aan de wieg van de vtbKultuur-afdeling Hove. Ze organiseerde vele tientallen uitstappen naar haar geliefde Brussel en andere Vlaamse cultuursteden. Op politiek vlak was ze een tijdje actief bij de Volksunie in Hove, die haar in 1982 wilde uitspelen als potentieel schepen van Onderwijs in een mogelijke coalitie met de liberalen en socialisten om de almachtige burgemeester Frank Swaelen (CVP) te wippen. Ze bleef de toestand van de Vlamingen in Brussel en andere strijdgebieden met aandacht volgen, en zo troffen we Luciana geregeld aan in TAKbetogingen in Voeren, Komen en Vlaams-Brabant. Internationaal sympathiseerde ze met andere volks-nationale minderheden in Europa. Voornamelijk Frans-Vlamingen en Basken kwamen in Hove geregeld over de vloer. ’t Pallieterke las ze elke week met de nodige aandacht volledig uit. Luciana overleed op 20 januari jl. in het WZC Mayerhof in Mortsel. Haar zoon, Luc van den Weygaert, niet onbekend in Vlaamse kringen, zet de Vlaamse actie in Hove voort bij de vernieuwde Paul van Ostaijenkring, vtbKultuur en andere. Er wordt van Luciana de Potter op zaterdag 27 januari om 10.30 uur afscheid genomen met een humanistische plechtigheid in de aula “In het Avondrood” aan de Kerkstraat 98 ‘t P in Mortsel-dorp.
14
Brieven
25 januari 2018 Legaal naar België Pallieterke, De familie van het Afghaanse slachtoffer dat omgekomen is bij de gasontploffing op de Paardenmarkt in Antwerpen wil naar ons land komen om te zien waar hun familielid overleden is. Dat is dan waarschijnlijk een linke truc van hen om op legale wijze naar België te komen en dan de kans te krijgen op hun beurt in de illegaliteit te verdwijnen. Op de Paardenmarkt is alle puin opgeruimd en daar is nog weinig te zien van de verwoesting Ze kunnen dus beter hun rouwproces verwerken in hun thuisland en tevens in de nabijheid van de laatste rustplaats van hun familielid.
Hubert Buysse - Deinze
Kinderen van de collaboratie
Miss België
Winteruur op de VRT
Pallieterke, De jongste Miss Belgiëverkiezingen interesseren mij geen moer, maar ik wil wel reageren op de commotie die is ontstaan wegens eventuele haatmails. Ik herinner mij dat enkele jaren geleden een Miss België van Afrikaanse afkomst werd verkozen. Dat interesseerde blijkbaar niemand, want van “haatmails” of ongepaste reacties op haar kroning was absoluut geen sprake. Waarom zou dat nu anders zijn? Trouwens, ik lees dat ze van Filipijnse afkomst is. Filipino’s werden in ons land nooit ofte nooit scheef bekeken. Want een fier en beleefd volk, en bovendien meestal van het katholieke geloof. De zogezegde hetze tegen de “haatmails” dient mijns inziens gewoon om de sociale media te muilkorven, om kritische stemmen over de politiek het zwijgen op te leggen. Deze missverkiezing is een drogreden voor hun gespeelde verontwaardiging.
Freddy van der Linden - Lier
Meeuws, Crombez en Kesteloot Pallieterke, De onder vuur liggende Antwerpse sp.a’er Tom Meeuws is destijds bij De Lijn moeten vertrekken wegens onregelmatigheden. Maar ssst, de (onnozele) burger mocht dat niet weten, want er werd een “geheimhoudingsclausule” bedisseld. Maar naar aanleiding van de afgang van het groen-rode “Samen”-avontuur in Antwerpen komen er van het vertrek van Meeuws bij “De Lijn” toch details in de pers zeker. Gezwind valt sp.a-voorzitter John Crombez de oud-voorzitter van de raad van bestuur van De Lijn, Marc Descheemaecker, aan. Hij beticht hem van “lekken naar de pers”. Bewijs: Descheemaecker is een N-VA’er. En zie, huidig gedelegeerd bestuurder Roger Kesteloot van De Lijn treedt Crombez volmondig bij. In een vlammende mail aan het voltallige bestuur van zijn onderneming, dus eigenlijk aan zijn bazen, schrijft hij o.a. dat hij de lekken rond Meeuws bijzonder “verontrustend en betreurenswaardig” vindt. Daarenboven geeft Kesteloot deze mail o.a. ter inzage aan “De Standaard”. Hij geeft ook zonder aarzelen aan “dat hij vermoedt dat er achter de lekken een politieke afrekening schuilgaat”. Wat mogen wij toch blij zijn dat onze overheidsbedrijven zo deskundig, collegiaal en gespeend van enige politieke inmenging gerund worden. Dergelijke voorvallen zijn echt een verademing voor de brave burger.
Pallieterke, De teksten die de genodigden van Wim Helsen kiezen, zeggen wel iets over de waarden die zijn gasten hanteren. Minister van Staat en voormalig socialistisch boegbeeld Louis Tobback (applaus alstublieft!) koos een stukje uit UTOPIA, het boek van Thomas More uit 1516, dat zegt dat “méér vragen dan strikt noodzakelijk” verkeerd is en duidt op ijdelheid. Dat kwam Tobback ons eens ferm onder de neus wrijven! Lang geleden zei diezelfde Tobback dat “een politieke carrière niet interessant is, vanwege de onzekere toekomst”, maar hij bracht er wél zijn enige zoon in, die schitterend carrière heeft gemaakt en zelfs partijvoorzitter werd. De slogan “mensen vragen gezond verstand” was ook van hem, en hij wilde niet dat de hst langs “zijn” stad kwam rijden. Indien de NMBS zo vermetel was zijn mening te negeren, zou hij zélf op de sporen gaan liggen! Mensen moeten tevreden zijn als ze “voldoende hebben”, was zijn boodschap. Daarom is hij op zijn bijna 80ste nog altijd burgemeester, terwijl hij al jaren het megapensioen van ex-parlementair incasseert, waar straks de uitstapvergoeding van honderdduizenden euro’s bijgeteld mag worden. Maar een politieke carrière is niet interessant, zei hij… Zat hij daar nu een mea culpa te slaan? Of was hij zichzelf aan het feliciteren met wat hij heeft bereikt? Zijn partijgenoot Tom Meeuws kwam na het debacle met Samen in Terzake zeggen dat, en ik citeer hem letterlijk, “de linksen grotere morele standaarden hebben”. De VRTnieuwsdienst en -duidingsprogramma’s, is dat nu stemmingmakerij, satire of gewoonweg uitlachtelevisie? Wat zou het zijn?
Marc Bertrand - Edegem
NMBS Pallieterke, Wie in Vlaanderen online een treinticket of een abonnement bij de NMBS bestelt en betaalt, ziet nadien dat zijn storting naar “SNCB BRUXELLES” is gegaan. Zou er bij onze Franstalige landgenoten geen storm van protest opsteken, mocht de situatie omgekeerd zijn?
W. Buelens - Z aventem
Beste Pallieterke, Eind december stuurde ik deze brief naar prof. Koen Aerts, hoofdverantwoordelijke van het programma ‘Kinderen van de collaboratie’. Geachte professor, Met veel belangstelling heb ik de hele reeks gevolgd en bleef toch wat op mijn honger. Als kleinkind van 2 grootvaders, de een langs de zwarte kant en de andere langs de witte, hadden we de bevoorrechte positie om dit onderwerp van de geschiedenis tamelijk goed te kennen. Wat me het meest heeft getroffen, is de stelling dat de repressie al bij al nog goed is meegevallen voor de betrokkenen. Zowel Bruno de Wever, als de professor van de ULB als u durft stellen dat de repressie zeer mild was. In de eerste plaats vergeten jullie de straatrepressie. De overgrote meerderheid van de betrokkenen werd overvallen door het crapuul van de straat. Er werd gestolen, geplunderd. Het huis werd kort en klein geslagen.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
ABONNEMENTEN
B R U G S
E M E
I
• BINNENLAND 3 maanden € 29,90 6 maanden € 59,80 1 jaar € 119,60 1 jaar steunabonnement € 250 • BUITENLAND Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.
E
T
E N
X
E
V O C A
T
I
E
N E
P A
L
X N O X
Z
X
S
N E
E
X
E
P O X
X
A
T
E N R
I
C O C A R U S O
N X
E
T
X H O O N X
L
A U R
I
E
X
E
I
K
X
A
L
T
X
E
R O S
I
E
X
K
N L
X
A
F
K O O K
S
E
L
D E
E
L
X
E M M A
X
L
A
S
A
L
E N X M S M X N
E
P
T
C
E N G E
X D
R
I
E
B
T
I
E
R
K
102 dagen in een Spaanse gevangenis: Jordi Sanchez, voorzitter Catalaanse Nationale Vergadering en Jordi Cuixart, voorzitter Omnium Cultural
met stilzwijgende instemming van Europa
Bij het zien van deze toestanden heeft mijn grootvader langs de witte kant - die bovendien rijkswachter was - onmiddellijk het verzet verlaten. Mijn grootvader langs de zwarte kant werd in het kamp van Lokeren ondergebracht en zijn vrouw in de gevangenis van Dendermonde. Zijn vrouw had zich overigens nooit met politiek beziggehouden, maar werd desondanks wel 8 maanden opgesloten in de gevangenis. Begrijpe wie begrijpen kan. Zeer mild, he? Mijn grootvader zat samen met Urbain Gerlo (kunstschilder), Ernest Claes en zovelen van Vlaanderens hogere culturele klasse in de barakken van Lokeren. Ook zeer mild, hé, elke dag rondjes lopen in de vrieskou op de binnenkoer van het kamp en daar door het verzet afgeslagen worden met matrakken. Urbain Gerlo heeft hierdoor zijn hele latere leven een korset moeten dragen. De schrijvers, schilders, kunstenaars, ondernemers en burgemeesters … al die mensen heeft men willen kortwieken. Om de enige reden: zij vormden een gevaar voor de Belgische staat. Vele mensen onder wie mijn eigen mama waren gedegouteerd door deze laatste uitzending. Maar tegen het blijvend onrecht dat hier nog steeds bestaat: nog altijd geen amnestie? Deze maatregel werd reeds lang geleden genomen in de meeste Europese landen. We hebben maar één troef, we blijven deze zwarte bladzijde uit onze geschiedenis doorgeven aan onze kinderen en kleinkinderen en zij zullen op hun beurt identiek hetzelfde doen. Zoals de Heer Huysse in zijn boek terecht heeft gesteld, zal dit gif de Belgische staat nooit loslaten en we zullen blijven doorgaan tot en met een onafhankelijk Vlaanderen. Rudi Vranken – Overijse
De jaargang 2017 van ‘t Pallieterke zal ook dit jaar beschikbaar zijn op een USB-stick. Alle 52 nummers zijn in PDF-versie te lezen en af te drukken. Tevens leveren we een volledige index van alle boekrecensies, vraaggesprekken en dossiers. Bestellen kan nog tijdens kantooruren: 03 232 14 17 of via: secretariaat@pallieterke.net. Bestellen kan ook via onze webwinkel: www.pallieterke.net. Kostprijs per stuk: 10 euro, verzendingskosten inbegrepen (binnenland). Nu bestellen, en binnen enkele weken wordt de USB-stick u thuisbezorgd.
Kruisende woorden oplossing A B C D E F G H I J K L
Kinderen van de collaboratie
Oriol Junqueras, voorzitter van ERC en Joaquim Forn, minister van Binnenlandse zaken
’t Pallieterke Jaargang 2017 op USB
Marcel Melkebeke – Zonnegem
1092
Pallieterke, In uw blad van 11/1, in de brief van Geert Goubert, lees ik dat oostfrontstrijders niets afwisten van de gruwel van de concentratiekampen. Ik wil dat bevestigen, want zelfs de Duitse bevolking wist er niets van af. Tijdens de oorlog maakte ik namelijk deel uit van die bevolking, als jong gastje van wie de ouders daar vrijwillig waren tewerkgesteld. Wij woonden in 1942-‘45 in Göttingen, de universiteitsstad waarvan de meeste grote gebouwen waren ingericht als klinieken voor verminkte militairen uit de veldtochten in Rusland. De Göttinger Zeitung had aan haar kantoor glazen kastjes waarin dagelijks de krant te lezen was. Net zoals Gazet van Antwerpen er indertijd in de Nationalestraat had. Twee dagen na de intocht van de Amerikanen verscheen de krant opnieuw. Met gruwelijke foto’s van de concentratiekampen. De mensen verdrongen zich voor de kastjes, en wat ik nooit zal vergeten is de geschokte en ongelovige uitdrukking op de gezichten van de Duitsers. Eén man zei hardop wat de meesten duidelijk dachten: “Haben wír das gemacht?” Met klemtoon op wir. Wat zouden de oostfrontstrijders dan kunnen weten hebben? Soms hoort men nog sarcastisch zeggen: “Das haben wir nicht gewusst.” Ik kan dat bevestigen. R aymond Alardot - Zwijndrecht
85 dagen in een Spaanse gevangenis:
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Cuperusstraat 41 2018 Antwerpen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen en administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgende rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168
BIC KREDBEBB
Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter: Bruno de Winter: 1945-1955 Hoofdredacteur Jan Nuyts: 1955-2000 Hoofdredacteur Leo Custers: 2000-2010 Hoofdredacteur: Karl Van Camp Verantw. uitgever: Karl Van Camp
Sport
25 januari 2018
En de nieuwe sterkhouder heet… Na de 5-1 overwinning tegen Charleroi in de kwartfinale van de beker was iedereen het erover eens, Club Brugge is nog sterker uit de korte winterstop gekomen. Vooral de manier waarop de Walen in het Jan Breydelstadion werden afgeslacht was indrukwekkend. Dat was de Carolo’s dit seizoen nog niet overkomen. Men mag niet vergeten dat de Zebra’s geen pannenkoeken zijn. Ze staan nog steeds op de tweede plaats in de Jupiler Pro League. Mijn verbazing was dan ook groot toen ik, voor de hervatting van de reguliere competitie, in een krant las: “Wij hebben meer kwaliille van inst teit dan Club Brugge, wij willen bewijzen dat Anderlecht nog steeds de beste ploeg van het land is!” Het was misschien niet slim deze uitspraken op dat moment te doen, maar moedig was het in ieder geval. Ik wed dat die krant Voormalig nu in de kleedkamer van blauw-zwart rondAnderlechtcoryfee hangt. Ik wilde in ieder geval weten wie die positivo is. Het zou gaan om Pieter Gerkens, 22 jaar, overgekomen van STVV naar het Astridpark. Hij speelt tussen lijnen vanop de flank, en zijn loopvermogen is zijn sterkste troef: 12 à 13 km lijk omdat hij tussen de lijnen speelde vanop in een match. Hij woont alleen in Dilbeek, zon- de flank. Maar nu serieus! Pieter Gerkens wordt der zijn vriendin, maar die komt regelmatig op bezoek, een niet te verwaarlozen detail. Uit een sterkhouder van Anderlecht, dat is mijn goede bron heb ik vernomen dat hij de enige bescheiden mening. Spijtig genoeg moest speler is in de Jupiler Pro League zonder tatoe- hij geblesseerd het veld verlaten na de rust, age. Hij weet niet wat hij moet doen als de anders zou Anderlecht niet zo lang moeten elektriciteit uitvalt in zijn huis, maar kan dan krasselen hebben om de buit binnen te halen. Kampioen zullen de Brusselaars niet worden beroep doen op zijn papa. Koken kan hij, zijn dit seizoen. Met een midvoor als Ganvoula wint specialiteit is pasta carbonara. men geen prijzen. Jan Mulder vindt het schrijGanvoula nend dat een midvoor als Ganvoula sowieso Na mijn diepgaand onderzoek besloot ik het shirt van Anderlecht mag dragen. Gelukkig voor Sven Kums was er geen videomij te focussen op Pieter Gerkens tijdens de wedstrijd in Genk. Ik schrok mij een bult. In ref aanwezig in Genk, anders had hij rood de eerste minuut kon hij de match al in de gekregen voor zijn elleboogstoot in het gelaat goede plooi gelegd hebben voor Anderlecht, van Malinvoskyi. Dan moest Anderlecht verder maar miste het onmisbare. Pieter liet de oren met tien man, ... excuseer, negen man. Ik was niet hangen en deed naarstig voort. Hij mikte vergeten dat Ganvoula ook speelde! nog eens op de paal, en dat kwam waarschijnGille van Binst
Voetbalschimmen G
B
Roskammen
Godendeemstering Club Brugge heeft de wind in de zeilen. Voorzitter Bart Verhaeghe ook, al houdt die er bewust een introvertere stijl op na dan Marc Coucke, in maart voorzitter van Anderlecht. In februari voert de Pro League een debat over het play-offsysteem. De aanzet om dat gedoe op te doeken, was het lobbywerk vanuit, vooral, Brugse hoek. Tachtig procent van de profclubs heeft de buik vol van het project van Ivan de Witte. Alleen in Gent en Genk vindt het nog echt steun. Het ziet ernaar uit dat Verhaeghe, én sterke man van de Pro League, én voorzitter van de sterkste club in de competitie én vicevoorzitter van de KBVB, het debat straks naar het definitieve exit van de “playoffs” zal leiden. In 2020 loopt het huidige tvcontract af. De onderhandelingen voor een nieuw contract zullen allicht gaan over een “gewone” competitie, zoals overal in Europa. Inmiddels wijzen de opgang van Club Brugge, ondanks puntenverlies tegen Antwerp, en de “dip” waaruit Anderlecht na de zege in Genk omhoogklautert erop dat niks eeuwig is. Ook niet in het voetbal. Het decennia volgehouden statuut van “nummer een” van Anderlecht staat onder druk. Samen met het imago van een club die zich graag één voelt met de hoofdstedelijke bourgeoisie in een establishmentsfeertje. Het is maar de vraag of Marc Coucke zich geroepen voelt om voluit te ijveren voor behoud van dat imago. Het geknoei van de Brusselse regering in het dossier Eurostadion, dat uiteindelijk tot een bankroet leidde, heeft de hoofdstedelijke reputatie ook al niet geholpen. Het versterkte het gevoel van een Brusselse godendeemstering, terwijl een in Brugge opgestoken wind het stadium ontluiken definitief achter zich wil laten. Het is een gevoel dat niet bepaald op hoerakreten in het Brusselse franskiljonse establishment kan rekenen, integendeel.
Opkikkertje Het kan toeval zijn, of niet, dat wielermonument Tour de France volgend jaar zijn “Grand Départ” aan Brussel schenkt. Nu het Eurostadion, als het er ooit komt, eerder eigen spelers al een gans seizoen in hamert. Eén keer en nooit meer, verraadde zijn gezicht bij affluiten.
Iemand geschrokken? In het Franse Nommay won stilaan “eeuwige eerste” Mathieu van der Poel de cross en in één moeite voor de eerste keer ook de wereldbeker. Opa Raymond Poulidor, in zijn tijd “eeuwige tweede”, was er live bij om zijn kleinzoon geluk te wensen. Retorische vraag: iemand nog geschrokken van de uitslag met op één Van der Poel en op twee Wout van Aert? Wij evenmin. Het WK veldrijden heeft plaats in Valkenburg. We zouden er zowaar van schrikken mocht het daar voor eigen volk twee voor Van der Poel en een voor Van Aert worden. Maar ons have en goed erop verwedden dat het niet kan gebeuren, doen we nu ook weer niet.
De comeback van het jaar Dit krantje reikte een denkbeeldige “gouden medaille van de week” uit aan tennisster Elise Mertens na haar tweede ATP-zege op rij in het tornooi van Hobart. Wat ze daar toonde, was echter klein bier vergeleken met de stunt die ze op de Australian Open realiseerde tegen de lokale publiekslieveling Daria Gavrilova. Ver voorbij middernacht leek Elise in haar eerste match in de Rod Laver Arena een vogel voor de kat, met 5-0 achterstand en zeven of acht setpunten voor de Australische. Die kreeg niet één daarvan omgezet in setwinst. Wie er daarna getuige van was hoe Mertens op haar beurt zeven (!) spelletjes na elkaar won én alsnog met 7-5 de set, kon zijn ogen niet geloven. In set twee werd Gavrilova een vogel voor de kat. De Limburgse sloeg “de comeback van het jaar” uit haar racket. We kunnen niet anders dan haar de tweede keer op rij de “gouden medaille van de week” uit te reiken. Haar doorstoten in de verzengende Australische hitte zette dat virtuele goud nog meer kracht bij.
Tweemaal twee Alleen de superoptimisten onder de fans van KV Mechelen én Eupen geloven nog dat de degradant uit 1A een andere club zal wor-
den dan een van beide. Nog acht speeldagen en dan kan de een opgelucht herademen en de ander proberen zich te verzoenen met het vagevuur van 1B. In dat vagevuur ziet het er steeds meer naar uit dat of Beerschot-Wilrijk of Cercle Brugge volgend seizoen weer bij de “grote jongens” zal meespelen. Twee keer twee dus, tenzij Lierse er ondanks financiële problemen toch nog in zou slagen om het Cercle van Franky Vercauteren een pad in de korf te zetten.
Kampioenengeluk? Antwerp is dit seizoen de absolute revelatie in de Jupiler League. Ei zo na moest ook landskampioen Club Brugge dat ondervinden. Vormer en co liepen 85 minuten achter een 2-0 achterstand aan. In het handjevol resterende minuten scoorde Club alsnog twee keer. De gelijkmaker van Ruud Vormer rook wel heel sterk naar buitenspel. De media noemden de late comeback “kampioengeluk”. Ze vergaten erbij te zeggen dat men geluk meestal zelf afdwingt. In topsport heet dat ertegenaan gaan tot het eindsignaal of de eindmeet zonder een spoor van “we zijn er” te tonen. Antwerp bouwt daar zijn reputatie op. En toch zag coach Laszlo Bölöni de tegenstander doen wat hij er bij zijn
15
Veel poen, weinig klasse Het is een publiek geheim dat de Brugse voorzitter Bart Verhaeghe een rol speelde in het bankroet van het Eurostadion, de droom van Antwerp-eigenaar Paul Gheysens. Het is nu zo klaar als een klontje dat Gheysens er alles aan doet om de bouw van een nieuw stadion in Brugge te verhinderen. Gezellige heren onder elkaar, met akkevietjes die wijzen naar heel veel poen en veel minder klasse. Nieuwe baas van Anderlecht Marc Coucke heeft er zijn gedacht over. Zijn boodschap “als we elkaar nu eens gingen steunen in plaats van te onderkruipen”, is duidelijk. Of ze aankomt bij Paul en Bart is dat veel minder.
Dankbaarheid Wie het wereldje niet van wat dichtbij kent, had zowaar tranen met tuiten kunnen wenen voor de beklijvende getuigenis van eeuwige dankbaarheid van Philippe Clement voor de unieke kans die hij van Waasland-Beveren als T1 had gekregen. De eeuwige dankbaarheid duurde amper een half seizoen. Puik voetbal en navenante resultaten deed de fans al “play-off 1”-dromen koesteren. En hun trainer droomde van meer. Dus ging hij in op het eerste het beste aanbod en trok naar Racing Genk. En
ergens in West-Vlaanderen dan in de Europese hoofdstad zal staan, moet de Brusselse regering er ook niet elk jaar vier miljoen euro belastinggeld in “investeren”. Mee daarom acht ze de “Grand Départ” vijf miljoen euro waard, recht in de kas van Tourbaas Prudhomme, nog verhoogd met drie a vier miljoen “organisatiekosten”. In Luik was de Tour al eerder te gast. De Luikse schepen van Toerisme vindt de acht à negen miljoen voor Brussel “een koopje”. Of Jan Modaal daar ook zo over denkt? Dat is niet zeker. Volgend jaar is het een halve eeuw geleden dat Eddy Merckx de eerste van zijn vijf Tourzeges won. Mee daaraan dankt hij de titel “baron”. In een moeite wordt de “Grand Départ ook een “grand” eerbetoon aan de beste wielrenner ooit. Bovendien wordt het kasteel van Laken het decor voor een ritaankomst. Wie weet verschijnt koning Philippe aan de poort om feestvarken Merckx persoonlijk tot ridder of iets dergelijks te slaan. Het zou de kers op de taart zijn van wat de media, in goednieuwsstemming, “een feest voor België” noemden. Naast de “Grand Départ” schenkt de Tourorganisatie ook nog een ploegentijdrit aan de stad Brussel. Wat Belgische ambities betreft in de tweedaagse wielershow is er minder enthousiasme. De kans dat een landgenoot de voorspelbare massaspurt eind van de rit in lijn wint, is praktisch onbestaande. En in de ploegentijdrit lijkt een podiumplaats naast het hoogste trapje het hoogst haalbare. “Een feest voor België, maar niet voor de Belgen”, was een veelzeggende titel in Het Nieuwsblad, verwijzend naar Jan met de pet. “Niet voor al de Belgen” lijkt ons juister. Want die van het establishment zien we niet klagen over een geldverslindend initiatief dat hun stad even een opkikkertje moet bezorgen. allicht om zijn eeuwige dankbaarheid nog iets meer in de verf te zetten, maakte hij van de wintermercato gebruik om bij zijn ex-werkgever sterkhouder Ibrahim Seck weg te halen. Of aan de Freethiel ook zoiets als eeuwige dankbaarheid rest voor verleende diensten van Clement is eerder twijfelachtig.
“Sportgod” Wouter Het is het goede recht van Wouter Vandenhaute zichzelf als een soort visionaire sportgod te zien. Vanuit dat pretentieuze standpunt is het logisch dat hij de meer dan terechte vraag van UCI-voorzitter David Lappartient naast zich neerlegt om op 1 april Lance Armstrong thuis te laten in plaats van hem als gast(spreker) uit te nodigen de Ronde van Vlaanderen met zijn aanwezigheid te vereren. “Ik vertrouw die kerel niet”, is zijn niet mis te interpreteren boodschap. Behalve dan sportgod Wouter, die het weliswaar ver geschopt heeft in het televisiewereldje, maar onderweg naar die top elke vorm van ethische inschatting blijkbaar heeft verloren.
Saluut zonder merci Hopelijk voor Jürgen Klopp, coach van Liverpool, heeft het bestuur van de reds niet ergens een trainer te vriend. Indien wel zou het kunnen dat Klopp op een kwade dag van hetzelfde laken een broek aangepast krijgt die hij vandaag Simon Mignolet aanmeet. Die is onder de deklat nummer één af, definitief. Zeg dat Klopp het zegt. Zijn voorkeur gaat, nu ook definitief, uit naar Loris Karius, ex-doelman van het Duitse Mainz en een vriend van Klopp. Op diens aandringen werd hij naar Anfield Road gehaald. Een wereldwonder in doel is Karius niet. Mignolet is beter. Wie ogen in zijn kop heeft, ziet en weet dat al langer. Alleen Klopp “twijfelt”. Wie er een tekeningetje bij hoeft, mag het ons laten weten. Napoli toonde al interesse voor Mignolet, al dan niet op advies van Dries Mertens. Wordt die interesse concreter, dan doet “de nummer twee” van Liverpool er goed aan toe te happen. Met een “saluut zonder merci” aan de heer Klopp.
16
Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
25 januari 2018
Samen, het eerste interview sinds de breuk
“Tom is corrupt en onbetrouwbaar. Maar ik wil er best mee in coalitie.” Stel, je bent geboren om te verbinden en ontmoet andere, enthousiaste verbinders. In theorie is het dan makkelijk. Je verbindt jezelf om samen nog beter te verbinden richting de onverbondenen die nog niet weten hoe gelukkig je wordt van verbondenheid. En toch, nauwelijks drie maanden later ontbonden de verbinders zichzelf wegens slechte bindingen. Het overkwam Jinnih, Tom en Wouter. Verbinders van respectievelijk allochtoon-islamitische, rode en groene signatuur. De eerste ontmoeting van de Samen-kopstukken sinds de pijnlijke breuk verloopt duidelijk in een rumoerige sfeer. Jinnih hamert met haar hoge hakken in op het hoofd van Van Besien, die in een eerste reactie meteen de band tussen islam en geweld ontkent. Tussendoor krijst hij “kartelmoordenaar” en “corrupte zakkenvuller” richting Tom Meeuws, die zichzelf onverstoorbaar in de spiegel bekijkt en besluit dat hij een ongezien, onbegrepen prachtmens is. Alsook dat hij onmogelijk verantwoordelijk geacht kan worden voor de mensheid als hij niet een paar ongedekte cheques mag uitschrijven en internationale wetgeving naast zich neer mag leggen. “De waarheid is, Woutertje kaboutertje”, zegt Tom terwijl hij in de spiegel blijft staren en zijn tong langs zijn biceps laat glijden... ”de waarheid is dat ik in mijn eentje beter kan verbinden dan gij en heel uw groen trollenleger van vegetarische mongolen”. Dat belooft voor de eerste vraag. Pallieter: Heren, dame? Wat is er misgelopen? Wouter (poeslief): “Vriend Tom is het slachtoffer geworden van een ongeziene…” Tom: “Ongeziene!” Wouter: “… ongeziene hetze. Het ging niet
meer over een project voor Antwerpen en de Antwerpenaren. Maar alleen nog over de poppetjes. Daarom konden wij het kartel niet verderzetten.” Jinnih: “En ook omdat Tom corrupt was. Dat is toch waar hé Wouter? Ik sta tweede op de lijst. Als nonafhankelijke.” Wouter: “Sssst Jinnih. Dat bespreken we straks. En het is onafhankelijke.” Tom: “Ik begrijp de keuze van groen. Wouter blijft mijn beste vriend op aarde. We hadden chemie en we hadden Jinnih. En nu is het voorbij.” Pallieter: Eigenlijk ging het voor het eerst toch over inhoud? De vraag ‘hoe gaat mijnheer Meeuws om met belastinggeld? ’ lijkt me toch een eerlijke inhoudelijke vraag? Jinnih: “Ik vind inhoud tof. Inhoud is mijn vriend. Ik sta op plaats twee op de lijst. Tussen Wouter en Tom. (met gewichtige stem) En ik ben onafhankelijk voor de Antwerpenaar.” Tom: “Nu niet meer hé, Jinnih meisje. Nu heb je gekozen om de sp.a-lijst te trekken.” Jinnih: “Maar daar moet ik nog even onanfhankelijk over zwijgen, hé Tom. We gaan nu voor de inhoud, niet voor de poppetjes.”
Kruisende woorden 1093
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
A
blij zijn dat vrouwen als zij in de politiek gaan. Dat vreesde ik het meest in dit verhaal: dat vrouwen als zij zouden afhaken. Dan blijven er alleen nog individuen als mezelf over. Kom Jinnih, we gaan naar een receptie.”
Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie
Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be
www.deblauwevogel.be
E
Ballade van Samen en amen
F
Zeer vrij en ingekort naar de Ballade van Heer Halewyn.
D
G
Hij ging al voor zijn spiegel staan: Ach, spiegel, mag ik met Wouter SAMEN gaan?
H
Wel, Tom, ziehier mijn goede raad: ‘t loopt fout wanneer gij derwaarts gaat.
I
Tom zag zijn spiegel wel beslaan, maar trok zich van de raad geen donder aan?
J
Hij ging wijdbeens voor Jinnih staan: Ach, Jinnih, wilt gij met mij naar Wouter gaan?
K
‘t Is mij om ‘t even, Tom, waar dat gij gaat, als gij uw eer maar wel bewaart!
L HORIZONTAAL A. Kittelorig B. Frans telwoord - In de toekomst Energiereservoir C. Vlaams-Brabants dorp - Doctor D. Europese hoofdstad - Nederlandse omroep gefuseerd met VARA E. Seleen - Griekse god van de zinnelijkheid - Uiterlijke gedaante F. Kerkelijke aanspreektitel - Nederlandse waterloop G. Neon - Langzaam wegvloeien H. Ordehandhaver Spaans surrealistisch schilder I. Sprookjesfiguur - En andere Proefopnamen J. Behorende tot het middelste octaaf in onze toon K. Laagfrequent - Limburgse stad Onder andere L. Ranken - Meditatievorm die uit het boeddhisme is voortgekomen
VERTICAAL 1. Zoetigheden vaak verkocht op de kermis 2. Erg vertrouwelijk - Schenkt 3. Voorzetsel - Samengedrukt 4. Antwerps dorp - Alcoholische drank 5. Insect - Muzieknoot - Golfterm 6. Familie van mensapen Vlaams schrijver van misdaadromans 7. Tijdstip om te tafelen - Zeer korte tijdsduur 8. Voegwoord - Unieke reeks van getallen welke toegekend wordt aan elke computer die gebruik maakt van internet. 9. Vaartuig - Waarschijnlijker 10. Wisselstroom - Boksterm - Engelse limoen 11. Kerncentrale Doel (afk.) Geweidragend dier- Grootmoeder 12. Aziatisch land
DE OPLOSSINGEN VAN HET KRUISWOORDRAADSEL NUMMER 1092 VINDT U OP BLZ. 14
Toen zwol opnieuw ‘t geroddel aan en Wouter lachte Groen en liet hen SAMEN staan. Geen rozewater in de rode wijn gedaan. Ook zonder rood kan Groen De Wever aan! Laat Wouter van Besien zijn gang maar gaan! Wat Tom zich aantrok, doet hier niets ter zake, maar Jinnih zag gèèn schaamrood op zijn kaken, ook niet toen daar een ros kwam aan gegaloppeerd dat hem goedjonstig door De Roma was gereserveerd. Helaas, toen hij vertrekken wilde in galop, ging ‘t mis, want Tom geraakte er niet op en eer hij kunnen tellen had tot tien, was ‘t rasse ros foetsie met Van Besien. Wat zag Tom toen, ter keel een krop? In plaats van ‘t ros een galg met strop. Een koppel zwarte raven dat daar vloog, dat kraste AMEN en dat hij ‘t volk bedroog. De Wever beloofde prompt een groot banket, maar wiens rode kop hij op tafel wou gezet, vertelde hij voorlopig aan geen één gazet...
Hector van Oevelen
Van onze hofdichter
B C
Wouter: “Bon, het punt is dat wij van groen wel vinden dat Meeuws een corrupte, van eigenwaan stinkende Willy Claes is die belastinggeld behandelt alsof het zijn eigen portefeuille is. Maar dat we hem wel een zeer geschikte man vinden om mee samen te werken in een coalitie. Hij is nu eenmaal een socialist en zoals het spreekwoord zegt: een gegeven socialist mag je niet in de bek kijken.” Pallieter: Hoe kan u zorgen voor meer verbondenheid in de stad Antwerpen, als u er niet eens in slaagt om uzelf te verbinden in een samenwerkend genootschap? Jinnih: “Ik ben blij dat u dat vraagt, want dat is heel belangrijk.” Pallieter: En? Het antwoord? Jinnih: “Ja zeg, ik ben wel onafhankelijke hé. U ondervraagt mij hier alsof ik een verdachte ben. Is het omdat ik moslim ben ofzo?” Wouter: “Onwaarschijnlijk! De Spaanse inquisitie is er niks tegen. Zo dit arme kind bashen. En ze had nog zo gezegd dat ze blij was met uw vraag. Voor jullie persmuskieten is het nooit genoeg hé.” Tom: “Laat Jinnih gerust, racist. We mogen