74ste jaargang • nummer 28 • donderdag 12 juli 2018
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
€ 2,30
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
Regering-Michel nog maanden ‘surplace’ De federale regering had de voorbije maanden veel weg van de processie van Echternach. Er werd in tal van dossiers amper vooruitgang geboekt. Net voor de politieke zomervakantie hoopt eerste minister Charles Michel nog een paar dossiers vlot te trekken: de begroting, de zware beroepen, de beursgang van Belfius en een arbeidsdeal. De kans dat dit lukt is zeer klein. Ondertussen staan voor de Vlamingen een aantal indicatoren op rood: de transfers naar Wallonië blijven met 7 miljard gigantisch hoog. En de vergrijzingskosten zullen nog maar eens hoger oplopen dan aanvankelijk gedacht.
Stuurt premier Charles Michel (MR) over een tiental dagen het Twitterbericht “agreement” uit zoals hij vorig jaar deed met het Zomerakkoord? De kans is reëel, al zal er in het Zomerakkoord van 2018 veel minder zitten dan in dat van vorig jaar. In 2017 werd een noodzakelijke verlaging van de vennootschapsbelasting vlot getrokken en werden een aantal hervormingen op de arbeidsmarkt doorgevoerd (uitbreiden flexijobs, uitzendarbeid bij de overheid,…). De komende weken hoopt de federale regering de begroting verder te saneren, de beursgang van Belfius erdoor te krijgen, een akkoord te bereiken over de zware beroepen in de privésector en een arbeidsdeal af te sluiten. Wellicht zal Michel met de regeringspartijen proberen een akkoord af te sluiten waarin voor elk wat lekkers zit, maar fundamentele maatregelen moeten we niet verwachten. Door de sabotage van CD&V’er Kris Peeters en de aanhoudende ruzie tussen christendemocraten en N-VA’ers valt er van het federale beleid niet veel meer te verwachten. De regering was een processie van Echternach geworden, en nu dreigt ze te surplacen.
Geen geld voor de begroting, arbeidsdeal is drie keer niets Laten we de heikele dossiers overlopen. Een verdere sanering van de overheidsfinanciën is uitgesloten. Volgens De Tijd komen alle partijen met extra eisen voor de departementen die ze beheren. Resultaat: de uitgaven zouden met 400 miljoen euro moeten toenemen, terwijl ze eigenlijk beperkt moeten worden. De begrotingscontrole 2018 wordt een zware klus. Het risico bestaat dat deze regering voor een gemakkelijkheidsoplossing kiest: eenmalige maatregelen en budgettaire trucs om de begroting op te smukken. Zoals men onder Paars deed. Niet echt een referentie. De regering kan natuurlijk proberen de problemen met de begroting onder te laten sneeuwen door de aandacht te verschuiven naar de arbeidsdeal tussen de federale overheid en de deelstaten. Bedoeling is een aantal maatregelen te nemen die ervoor moeten zorgen dat duizenden openstaande vacatu-
res worden ingevuld. Vlaanderen kiest - binnen de eigen bevoegdheden - voor de softe aanpak: fiscale bonussen voor opleidingen, een strengere activering van werklozen,… Federaal minister van Werk Kris Peeters (CD&V) vindt dat prima. Lees: federaal moeten er geen andere maatregelen meer worden genomen. Bijvoorbeeld geen beperking van de werkloosheidsuitkeringen in de tijd zoals N-VA en Open Vld willen. De arbeidsdeal wordt een mager beestje. Over het dossier van de zware beroepen in de privésector en de beursgang van Belfius kunnen we kort zijn. In het eerste dossier komt er wellicht geen akkoord voor oktober en de gemeenteraadsverkiezingen. Waardoor het hele debat naar de volgende regering wordt doorgeschoven. Op een lijst van zware beroepen in de privésector blijft het nog lang wachten. En wat de beursgang van Belfius betreft: eerst moet er een oplossing komen voor het Arco-dossier, maar dat is nog veraf. CD&V staat zwaar op de rem.
Transfers dalen amper De regering-Michel nam aan het begin van de legislatuur een paar goede maatregelen, zoals de taxshift met de lagere lasten op arbeid. Vorig jaar was de hervorming van de vennootschapsbelasting noodzakelijk en wenselijk, maar ondertussen vervalt de regering in lethargie. Wanneer wordt opnieuw een poging ondernomen om een krachtdadig sociaaleconomisch beleid te voeren? In 2019 na de verkiezingen? In 2020? Hier tikt de klok altijd in het nadeel van de Vlamingen, die de federale economie voor driekwart dragen. De Franstaligen hebben geen haast. Elke hervorming dreigt immers de bestaande transfers van Vlaanderen naar Wallonië te doen verminderen. Uit een studie die de Vlaamse ministerpresident Geert Bourgeois bestelde blijkt dat jaarlijks zo’n 7 miljard euro van het belastinggeld naar Franstalig België verdwijnt. Dat bedrag zal tegen 2020 wel dalen tot 6,6 miljard euro. Het is beter dan niets, maar de transfers tussen noord en zuid blijven onaanvaardbaar hoog. N-VA horen we daar al jaren niet meer over spreken. We weten hoe die transfers structureel kunnen dalen. Door min-
der uitgaven en meer responsabilisering in de gezondheidszorg aan Franstalige kant. En door het verminderen van het aantal werklozen in Wallonië. Met de arbeidsdeal die nu op tafel ligt, zal dat niet gebeuren. Begin deze week kwam het rapport uit van de Studiecommissie voor de Vergrijzing. En daaruit blijkt nog maar eens dat de vergrijzingskosten (pensioenen en gezondheidszorg) onderschat zijn. Vorig jaar werd de meerkost van de vergrijzing tot 2040 op 3,2 procent van het bbp geschat. Nu is dat opgetrokken naar 3,6 procent. In euro’s van vandaag betekent dit dat de fac-
tuur 1,6 miljard euro opwaarts wordt aangepast. Dit is reden tot ongerustheid, want er wonen meer gepensioneerden in Vlaanderen dan in Wallonië. Bovendien toont dit aan dat de pensioenmaatregelen van de regeringMichel (strenger vervroegd pensioen, minder voordelige ambtenarenpensioenen,…) onvoldoende zijn. Een nieuwe grote pensioenhervorming dringt zich de komende jaren op. Maar waarom zou men in de toekomst de nodige maatregelen nemen als dat in het verleden niet is gebeurd?
Een nieuwe Balkanroute? De oude Balkanroute vanuit Turkije naar Oostenrijk en Duitsland liep door Bulgarije of Macedonië, via Servië en Kroatië naar de eindbestemmingen. De Balkanstaten en enkele Midden-Europese staten zien echter een nieuwe, meer westelijke Balkanroute ontstaan, die via Griekenland en Albanië vooral de Bosnische hoofdstad Sarajevo aandoet, die talrijke migranten via een doorgang langs Kroatië en Slovenië naar Oostenrijk en Duitsland brengt. Sinds de Oostenrijkse bondskanselier Kurz de oude, meer oostelijk gelegen Balkanroute op een vrij efficiënte manier heeft afgesloten, zoeken migranten nieuwe wegen om de Schengenzone binnen te komen. Eens in de Schengenzone is men veilig. Als het illegalen lukt om Slovenië binnen te komen, heeft men nog weinig te vrezen van grenscontroles in de andere EU-landen. Aan de Sloveens-Italiaanse grens is er geen controle. Sarajevo, de hoofdstad van Bosnië-Herzegovina, is zowat het centrale punt aan het worden van de nieuwe Balkanroute, en de stad wordt overspoeld door nieuwe migranten. In tenten, bij mensen thuis, in parken en op straat, overal wordt overnacht, tot de noodzakelijke contacten met mensensmokkelaars rond zijn en de nieuwkomers kunnen vertrekken, richting Schengen. Alle grenssteden in de westelijke Balkan hebben hun deel van de ellende, zoals Velika Kladusa, een stad op de Bosnisch-Kroatische grens. Of de stad Bihac.
Balkanlanden slaan alarm Volgens schattingen van de politiediensten in de Balkanlanden bevinden zich op de invalswegen tussen Griekenland en Slovenië op dit moment 80.000 meestal alleenreizende mannelijke migranten. De cijfers werden op een veiligheidsconferentie van de Balkanstaten in Sarajevo begin juni bekendgemaakt. Ook Oostenrijk en Griekenland
waren op de conferentie aanwezig. Wat regeringsleiders – ook in België – rondstrooien aan berichten (“er is geen migratiecrisis”, “het ergste is achter de rug”, “we hebben er terug controle over”) is niets meer dan fluiten in het donker. Er blijft een ernstige migratiedruk bestaan, en als men een bepaalde route sluit, openen zich al heel snel alternatieven.
Opnieuw naar Duitsland Al mag het voor sommige deelnemers aan verschillende EU-toppen over migratie duidelijk zijn dat een migratietsunami zoals we in 2015 hebben meegemaakt, niet voor herhaling vatbaar is, dan nog lijkt het alsof de ‘state of urgency’ nog maar bij enkele staten is doorgedrongen. Alvast de staten die langs de nieuwe Balkanroute liggen, hebben al toegezegd de samenwerking onder elkaar te versterken. Zo wil men ook de informatiedoorstroming versterken door een biometrische databank op te zetten, die met de EUsystemen compatibel moeten zijn. Op 26 juni plaatste Oostenrijk honderden politieagenten en soldaten in een grootscheepse oefening langs de Oostenrijks-Sloveense grens, in een simulatie van een nieuwe migratieinvasie. Oostenrijk is er klaar voor, maar kan dat ook over Duitsland worden gezegd? Seehofer lonkt dan wel naar Oostenrijk, Merkel blijft voorlopig gefocust op de Franse president Macron. Piet van Nieuwvliet
2
Actueel
12 juli 2018
Volgend Europees Parlement zal er helemaal anders uit zien (1/2) Over minder dan een jaar zijn er niet alleen regionale en federale verkiezingen in België, maar ook Europese verkiezingen in heel de Europese Unie. Het resultaat van die verkiezingen zal een Europees Parlement opleveren dat er helemaal anders zal uitzien dan het huidige. Eén reden daarvoor is de Brexit, dat het aantal parlementsleden zal terugbrengen van 751 naar 705. Een andere reden is de versnippering van het politieke landschap over heel Europa, waardoor het hoe langer hoe moeilijker wordt een meerderheid te vormen met een beperkt aantal partijen.
zou halen. In Italië zakt de Partito Democratico terug van 31 naar misschien maar 12 tot 18 zetels. In Duitsland gaan er voor de SPD minstens tien zetels af. Dankzij wat winst in enkele andere landen blijft het verlies van S&D beperkt tot een achteruitgang van 169 naar ongeveer 137 zetels. Dat is een fameuze achterstand op de EVP, maar tegelijkertijd toch nog een voldoende voorsprong op de derde grootste groep in het Europees Parlement, de ALDE van Guy Verhofstadt.
Staat ALDE op splitsen?
Enerzijds blijven de mastodonten van weleer, de ‘christendemocratische’ Europese Volkspartij (EVP) en de Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten (S&D), krimpen, waardoor ze het Europees Parlement niet meer kunnen domineren. Anderzijds worden de kleinere partijtjes groter, waardoor die niet meer zomaar weggezet kunnen worden als marginaal. Maar ook de kleine partijtjes hebben het lastig met zichzelf en met elkaar, op minder dan een jaar voor de verkiezingen. Het lijkt wel of werkelijk élke groep in het Europees Parlement existentiële problemen heeft. Een overzicht.
EVP: alleen clan-Orbán wint De EVP (waartoe CD&V en cdH behoren) ondervindt geen rechtstreekse gevolgen van de Brexit. De Britse Conservatieven trokken al in 2009 de deur van de EVP achter zich dicht om de groep van de Europese Conservatieven en Hervormers (ECH) te stichten. De enige andere Britse partij die lid was van de EVP, de Ulster Unionist Party (UUP), maakte toen dezelfde overstap. Toch zit het helemaal niet lekker bij de EVP. Enerzijds verliezen de partijen van de EVP gestaag kiezers. Vandaag telt de EVP nog 217 parlementsleden, maar volgens de laatste prognoses zakt de groep tot 176 parlementsleden. Dat is een vijfde minder, en dat niettegenstaande een verhoging van het aantal EPzetels buiten Groot-Brittannië van 678 naar 705! Vooral corrupte christen-’democraten’ (de PP in Spanje) en centrum-linkse multiculpar-
tijen (CD&V, cdH en CDU) boeken verlies. Wie houdt nog stand in de EVP? Precies, het Hongaarse Fidesz van Viktor Orbán, en andere echte christendemocratische partijen in Centraal- en Oost-Europa die wel nog durven opkomen voor de Europese cultuur en het christendom. Het soort partijen dus dat de Ivo Beletjes van deze wereld zo snel mogelijk uit de EVP willen zetten. De EVP zou volgens de projecties wel de grootste groep in het Europees Parlement blijven. En dat is belangrijk, want daar hangt het postje van parlementsvoorzitter van af. Of dacht de lezer soms dat dat alleen maar was voor de eer?
S&D bloedt door Brexit Dat postje is de grote frustratie van de sociaaldemocraten van S&D, waartoe sp.a en PS behoren. Het systeem van ‘Spitzenkandidaten’ was een tsjeventruc van formaat om te verzekeren dat het voorzitterschap van het Europees Parlement voortaan steeds de EVP zou toekomen. Door het gestage verlies van de EVP waren de sociaaldemocraten er toch weer van beginnen dromen het voorzitterschap van het Europees Parlement opnieuw te kunnen opeisen als grootste groep. Maar van de 189 S&Dzetels van vandaag verdwijnen er meteen al 20 door de Brexit. S&D had geen Brexit nodig om verlies te maken. Van de overblijvende 169 zetels verdwijnen er al minstens tien door de implosie van de Franse PS. Of zelfs alle dertien, als de partij de kiesdrempel van vijf procent niet
ALDE lijkt het schijnbaar voor de wind te gaan. De groep verliest door de Brexit weliswaar één lid van haar 68 parlementsleden, maar wint er volgens de laatste prognoses bijna veertig zetels bij! Schijn bedriegt echter, want de groep staat eigenlijk op springen. De voornaamste reden waarom ALDE op winst staat, is dat de Franse ‘beweging’ La République En Marche (LREM) van Emmanuel Macron in de prognoses nog bij ALDE ingedeeld wordt. Het is nochtans lang niet zeker dat de twintig tot dertig Europarlementsleden van LREM (vandaag: één) in de ALDE-groep zullen blijven zetelen. Het is bekend dat Emmanuel Macron contacten zoekt met gelijkgezinden in andere landen om een nieuwe groep in het Europees Parlement te stichten. Hij doet dat behoorlijk openlijk met onder meer het Spaanse Ciudadanos. Ook de Italiaanse PD (nu nog S&D) werd aangezocht, maar de liefde tussen LREM en PD bekoelde enigszins na de zware verkiezingsnederlaag van PD eerder dit jaar bij de nationale verkiezingen in Italië. Ook enkele leden van de EVP zouden oren hebben naar de lokroep van Emmanuel Macron. De verwachting is dat ALDE na de verkiezingen van volgend jaar uiteen zal vallen in een linker- en een rechtervleugel. Open Vld en MR, maar ook D66 en FDP worden tot de linkervleugel gerekend, terwijl VVD tot de rechtervleugel zou horen. Het is trouwens niet zeker dat die rechtervleugel op eigen benen in het Europees Parlement zal kunnen staan, en daarom misschien aansluiting zal zoeken bij bijvoorbeeld de ECH. Wat betekent dit voor Guy Verhofstadt, vraagt u zich ongetwijfeld af. We kunnen u geruststellen: Verhofstadt kennende, zal hij er alles aan doen om ook van die nieuwe groep voorzitter te mogen spelen. Nu reeds volstaat het dat twee parlementsleden in een EU-land in een zatte bui zwanzen dat ze een nieuwe partij gaan stichten, of Guytje zit al op een vliegtuig om hen op een zilveren schaaltje het lidmaatschap van zijn ALDE-groep aan te bieden. Of Verhofstadt werkelijk voorzitter zal mogen worden van de Macron-groep, is een andere zaak. Toen hij verleden jaar op zijn eigengereide wijze achter de rug van de andere leden van ALDE zoete broodjes ging bakken met de Italiaanse Vijfsterrenbeweging, verloor hij een pak krediet in zijn groep. Benieuwd of de Franse president Macron die snoeshaan echt aan het hoofd van ‘zijn’ groep zal dulden.
Rem op Belfius-beursgang kost belastingbetaler miljoenen De beursgang van staatsbank Belfius blijft maar aanslepen. Normaal gezien moest voor deze zomer alles geregeld zijn, zodat 30 procent van de aandelen kon worden verkocht. Het Arco-dossier staat echter een oplossing in de weg. CD&V blokkeert alles, en dat dreigt voor de belastingbetaler uit te draaien op een miljoenenverlies. Het Zomerakkoord dat in 2017 was afgesloten, voorzag in een vergoeding van 600 miljoen euro voor de Arco-coöperanten. 400 miljoen euro daarvan zou van de regering komen, maar de Europese Commissie zal wellicht stellen dat dit verkapte staatssteun is en de operatie verbieden. Dat is een probleem voor de beursgang van staatsbank Belfius.
Arco en sabotage door CD&V Even de zaken op een rij: de Arco-coöperanten die lange tijd dachten dat ze via Bacob en Dexia spaargeld hadden verzameld, waren eigenlijk risicovolle beleggers. Hun geld dat ze bij de financiële crisis van 2008 hadden , kon niet zomaar vergoed worden via de staatsgarantie voor spaarders. De regering-Michel zoekt naar een oplossing waarbij Belfius als opvolger van Dexia mee in het bad wordt genomen. Zolang er geen duidelijkheid is over de bijdrage van Belfius voor een mogelijke vergoeding van de Arco-coöperanten, tasten beleggers in het duister over de waarde van de 30 procent Belfius-aandelen die naar de beurs gaan. Het dossier zit politiek geblokkeerd. N-VA-
voorzitter Bart de Wever stelt terecht dat de Arco-beleggers hun geld wellicht kwijt zijn. CD&V beseft dat binnenskamers ook, maar is zo rancuneus dat ze bereid is de beursgang van Belfius te laten mislukken als er geen oplossing komt voor Arco. Bij een normale beursgang worden beleggers eerst gepolst, dan wordt een prospectus uitgegeven waarna de echte beursgang een feit is. Een procedure die eigenlijk al moest zijn afgerond, maar nog moet starten. Als er uit de Wetstraat toch groen licht komt, dan is een beursgang voor rond de gemeenteraadsverkiezingen. Eventueel zonder een akkoord over Arco? Dat zou voor de CD&V onverteerbaar zijn. Nu is het wel zo dat Belfius als staatsbank probleemloos kan blijven functioneren, zo is in de bank zelf te horen. Dat klopt, maar het is niet meer van deze tijd. Een verkoop van een deel van de aandelen is trouwens goed nieuws voor de overheidsfinanciën, want die miljoenen kunnen gebruikt worden om de staatsschuld te doen dalen.
Verlies van 300 miljoen en meer Alleen, als het tot een beursgang komt, dan zal het bedrag
EUL/NGL: ruzie tussen Mélenchon en Tsipras Bij Europees Unitair Links/Noords Groen Links (EUL/NGL), de kameraden van de PVDA/ PTB, ligt de ruzie intussen open en bloot op straat. Reden is dat Jean-Luc Mélenchon (La France insoumise) het bezuinigingsbeleid van de Griekse premier Alexis Tsipras van SYRIZA absoluut niet kan smaken. Nu, het is niet ongewoon dat ‘karakter’ Jean-Luc Mélenchon met iemand ruzie maakt, maar deze keer is het menens. Mélenchon heeft immers het Links Front, het kartel dat als voorloper diende van La France insoumise, teruggetrokken uit de europartij Europees Links. Echter, de mandatarissen van Links Front blijven voorlopig wel zetelen in de EUL/NGL-groep. Waren de interne strubbelingen over wie de meest zuivere linkse lijn volgt er niet geweest, had men kunnen zeggen dat EUL/NGL het momenteel niet slecht doet. Van de 52 parlementsleden verliest het er slechts één door de Brexit en volgens de prognoses mag de groep zelfs op enige vooruitgang rekenen. Hoogstwaarschijnlijk zal daar ook één PTB’er bijzitten, en heel misschien ook een PVDA’er. In principe had dit voor EUL/ NGL genoeg kunnen zijn om de vierde plaats in het Europees Parlement te kunnen behouden, maar ook dat is niet zeker. De laatste tijd maakt het Europa van Naties en Vrijheid (ENV), waartoe Vlaams Belang behoort, een enorme opmars mee dankzij de hoge vlucht van de Lega in Italië. Bovendien azen ENV en ECH op de restanten van het Europa van Vrijheid en Directe Democratie (EVDD) van Nigel Farage. Wie de vierde groep in het Europees Parlement zal worden na de EVP, S&D en ALDE, is nog lang geen uitgemaakte zaak.
Filip van L aenen
Volgende week in deel 2: Europese Conservatieven en Hervormers werken nu al aan hun leven na de Brexit, maar niet zonder intern gemopper; het Europa van Vrijheid en Directe Democratie begint nu reeds uit mekaar te vallen; hoeveel piraten komen de slabakkende De Groenen/Vrije Europese Alliantie versterken; en de financiële strubbelingen van het groeiende Europa van Naties en Vrijheid
Beste lezer van
’t Pallieterke: Bel gratis 0800 179 75 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be Voor een Vlaamse sociale zekerheid!
Word lid van het VNZ
Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen
Uit de smalle beursstraat dat naar de staatskas vloeit lager liggen dan aanvankelijk voorzien. Alleen al door het sabotagewerk van CD&V. Bovendien was het beursklimaat lange tijd zeer gunstig, maar dat is de laatste maanden gekeerd, onder andere omdat de rente niet meer daalt en door de dreigende handels- of tarievenoorlog met de VS. Op een jaar tijd hebben de bankaandelen 14 procent van hun waarde verloren. Sinds begin dit jaar is er een daling van 12 procent. Daar komt nog bij dat een verkoop van Belfius-aandelen zonder oplossing voor Arco betekent dat de waarde van de aandelen zal dalen omdat beleggers het risico incalculeren dat er nog juridische procedures zullen volgen. Een jaar geleden bedroeg de beurswaarde van Belfius 9 miljard euro. Ondertussen is dat gedaald tot 8 miljard euro. Als we er rekening mee houden dat de Belgische staat 30 procent verkoopt, dan betekent dit dat aan de beleggers niet aandelen voor 2,7 miljard worden aangeboden, maar voor 2,4 miljard euro. Anders gezegd: de mogelijke opbrengst voor de regering ligt nu al 300 miljoen lager dan aanvankelijk voorzien. Dat bedrag kan de komende weken en maanden nog oplopen. Kortom, de blokkering van het dossier door CD&V maakt dat de belastingbetaler de factuur zal moeten ophoesten. Minder geld van de verkoop van Belfius betekent immers extra inspanningen om de begroting en de staatsschuld te saneren.
Angélique Vanderstraeten
Actueel
12 juli 2018
Gun de Duivels hun ding, en dan op naar Vlaamse democratie
3
Briefje aan Johan Laeremans
Het zag er tot 2014 naar uit dat de N-VA met een focus op Vlaamse identiteit en met een sociaal conservatisme het slecht functionerende België zou opruimen. Maar het werk werd uitgesteld. Vlaamsgezinden zullen in oktober daar al over oordelen. Dan zijn de Duivels al lang weer gesplitst. Dat de driekleur uithangt aan de vooravond van de Vlaamse feestdag, wat maakt het uit. Ieder zijn pleziertje, ook de mensen die genieten van vinnig voetbalspel of van een braspartij op de weiden van Werchter. De multimiljonairs van de muziekscene, de verkopers van pinten en onze in het buitenland sjottende ‘rode’ parels zullen er wel bij varen. Adoratie van de rijken. Ieder zijn ding.
Delirium Heeft voetbalsucces politieke consequenties? Onze bekendste politicologen relativeren. Carl Devos heeft het over iets meer “verbondenheid en trots”, maar duurzaam zal dat gevoel niet zijn. “Daarvoor is de basis te smal, de oprisping van eensgezindheid is te veel verbonden met de unieke prestaties van onze voetballers. Zodra dat verbindende element weg is, kom je weer in de oude situatie.” Volgens Dave Sinardet (VUB) zal de Belgische euforie van dit ogenblik gewoon geen effect hebben bij de komende verkiezingen. Ook Nicolas Bouteca (UGent) denkt dat van het grote gevoel van Belgische verbondenheid weinig blijvend zal zijn. Het tricolore gevoel proberen te recupereren, zoals Kristof Calvo (Groen) dat probeert, werpt weinig vruchten af. Karel Verhoeven, hoofdredacteur van De Standaard, stelt dat België ook na die match van de eeuw niet plotseling een overtuigde natiestaat is geworden. Met gesponsorde vlaggen is dat geen prestatie. “Er is niets heiligs aan België. Het Belgische nationalisme komt gratis dankzij een biermerk.” En in oktober winnen de Vlaams-nationalisten van Bart de Wever gewoon de verkiezingen, voorspelt Frans Boogaard in de Nederlandse krant Algemeen Dagblad. Jeroen Scheerder, sportsocioloog aan de KU Leuven, spreekt over een ‘negentigminuten-nationalisme’. Dat gaat nauwelijks verder dan een zonovergoten, spannend, heroïsch deliriummoment dat iedereen zich jaren later nog kan herinneren. Het voetbalspel is best leuk, maar in wezen het tegenovergestelde van gemeenschappelijkheid. De ander, de tegenstrever, in de pan hakken, dat alleen telt. Met enige verbeelding denken we aan de kouters bij Kortrijk. Weer tegen de Fransen, en weer met de hulp van de Walen…
Multicultureel Hoe graag Koen Vidal van De Morgen het zou hebben, met zijn mijmering over “zoveel diversiteit… zonder discussie over afkomst en religie”, de euforie heeft weinig te maken met veel of weinig multiculturaliteit, natuurlijk. In het Belgische team is die er. In het Kroatische elftal (ook niet zonder succes, als halvefinalist) is die er niet. Is het ene beter dan het andere? Met 4,3 miljoen inwoners bewijzen de Kroaten nog meer dan de Duivels dat piepkleine naties ook successen kunnen boeken. En plots dachten we aan die 350.000 IJslanders… In De Morgen mijmert Cathy Galle over “spontaan in mekaars armen vallen. […] los van huidskleur, geslacht of afkomst. Waarom kan voetbal wat daarbuiten blijkbaar niet meer lijkt te lukken: namelijk Belgen in al hun verscheidenheid verbinden?” In een tijd dat zelfs de helft van alle huwelijken spaaklopen, zal zo’n utopie weinig indruk maken. Raf Willems, voetbalauteur en oprichter van de voetbaldenktank dewitteduivel.com, is nuchterder: “Voetbal is na seks de meest beoefende daad ter wereld.” Een prachtig spel, dat wel. Het kan ook met een prop in plaats van met een bal worden gespeeld, overal, goedkoop, makkelijk en onderhoudend. Maar zou een multiculturele ploeg ons allemaal eensgezind dansend en vrolijk naar de stembus krijgen? De Fransen werden in 1998 wereldkampioen en in 2000 Europees kampioen met een heel multiculturele ploeg. Willems herinnert eraan dat Jean-Marie Le Pen nooit beter scoorde dan na de beste prestaties van Les Bleus. In 2002 haalde hij de tweede ronde van de presidentsverkiezingen. En Rik van Cauwelaert herinnert eraan dat na de halve finale van de Duivels in Mexico toen het toenmalige Vlaams Blok zijn score verdubbelde.
Elf juli Het Belgische feestgedruis zal volgens de meeste analisten al bij al van korte duur zijn. Maar hebben de Vlaamsgezinden dan meer redenen om te zingen en Vlaams te feesten? Niet echt. In zijn column in De Morgen maakt Carl Devos een harde analyse: de N-VA heeft Vlaanderen het zwijgen opgelegd, “de kern van haar programma opzijgezet … de critici bewezen dat België werkt”. Zou Devos dat zelf geloven? Of hebben we iets gemist? Zijn we het hier zo eens over de politieke, sociale, economische en fiscale dossiers? Zijn we weer op weg naar een Belgisch taal-, cultuur- en medialandschap? Voor vorst voor vrijheid en voor recht?
Quid N-VA? Devos stelt in Het Belang van Limburg wel een pertinente vraag: quid N-VA bij de gemeenteraadsverkiezingen? We schreven het vorige week al: als enkele procenten van de kiezers wegschuiven, dan kan dat de N-VA weer in de coulissen van de politiek duwen. Voor vijf jaar. En tot 2024 wordt over een staatshervorming zelfs niet meer nagedacht. De Wever zal weer alle creativiteit en intelligentie moeten aanspreken om dat te voorkomen. Hij weet dat Vlaamsgezindheid alleen geen trekijzer meer kan zijn. Toch zijn er – volgens Devos – nog staatkundige problemen, zoals die “wraakroepende manier waarop de lokale besturen in Brussel de taalwetgeving overtreden” en de vaststelling dat de Franstaligen zich niets aantrekken van federale taalwetten. Wat is dat ‘Brussels’ probleem? De Brusselse Franstaligen zetten de in 2001 vastgelegde ‘dubbele meerderheid’ (een meerderheid bij beide taalgroepen nodig) stoemelings om in een regeling waarbij plots een derde van de Nederlandse taalgroep voldoende wordt bevonden. “Elke Vlaamsgezinde partij zou daartegen een opstand moeten organiseren,” zegt Devos, “maar het blijft ook aan N-VA-kant verpletterend stil.” Hier staat de radicale en emotionele Vlaamsgezinde aan de kant van Devos; als dat niet verrassend is…
Rationeel Maar er bestaat ook zoiets als de rationele Vlaamsgezinde. De rationele Vlaamsgezinde wikt en weegt. Gaan we naar een welvarender en economisch goed draaiende Vlaamse samenleving? Zien niet veel modale Vlamingen in De Wever vooral een aanspreekpunt voor hun eerder conservatieve ingesteldheid? Hopen ze niet vooral bij hem ook een garantie te vinden voor een behoudsgezinde, maar degelijke besluitvorming over onderwijs, veiligheid, migratie en nog veel meer? Nog een paar dagen ‘duivelen’, en dan gaat het weer over dit soort zaken. Misschien is het een goed teken dat federaal minister van Werk Kris Peeters maandag liet weten dat hij het Vlaamse jobplan van zijn Vlaamse collega Muyters (12 voorstellen) steunt. Vlaanderen is bevoegd voor het activeren, begeleiden en opleiden van werkzoekenden en werklozen. Het federale niveau mag een efficiënt Vlaams beleid ter zake niet in de weg staan. Dan gaat het om minder federale belasting op de opleidingspremies voor werklozen en leefloners. Dan gaat het om minder federaal ‘aftoppen’ van transitiepremies voor startende zelfstandigen. Dan gaat het om sneller inschrijven van werklozen bij de VDAB, niet na de opzeg, maar meteen na het ontslag. Dan gaat het om vier jaar tijdskrediet voor wie een opleiding volgt tot verpleegkundige of een ander knelpuntberoep. Als werklozen een job vinden, komt dat de federale staatskas immers ten goede. Dan gaat het, kortweg, over zelfbestuur. Naast dat ‘geven’ hoopt Peeters ook wat te krijgen (of tegen te houden): geen strenger brugpensioen en geen snellere daling van de werkloosheidsuitkeringen. Die maatregelen ziet de CD&V veel minder zitten. Als De Wever onheil wil voorkomen, mag hij nemen, maar moet hij ook geven. De Vlaamse democratie moet haar getal hebben. Anja Pieters
Tekening Daniel Foucart
Vlaamse Beweger ‘pur sang’ Mijnheer de gelauwerde, Gij werdt vorige week met de ‘Orde van de Vlaamse Leeuw’ gedecoreerd. Dat is niet niks, als men weet dat die erkenning alleen maar te beurt valt aan mannen en vrouwen die een consequente en kordate houding in de sociale en culturele ontvoogding van de Vlaamse gemeenschap aannemen, die zich inzetten voor de integratie van de Nederlanden en die acties en initiatieven ondersteunen met het oog op de uitstraling van de Nederlandse taal en cultuur. Iedereen die u van ver of nabij kent, is van oordeel dat gij een plaats op de erelijst verdient. Van in uw jonge jaren – en dan gaan we toch zo’n zestig jaar terug – zijt gij een Vlaamsgezind, of beter nog, een Vlaamsnationaal woelwater dat zich engageerde in velerlei culturele groepen, zoals een zangkoor, een volkskunstgroep, een sportgroep, noem maar op. Bovendien waart gij een leraar zoals ze er nu geen meer maken, die in de gloed van zijn verhalen aan honderden leerlingen de smaak van Vlaanderen inlepelde. Ja, gij waart en zijt een cultuurflamingant in de meest positieve zin van het woord. Het ‘Alles voor Vlaanderen’ gaaft gij gestalte in uw ganse doen en laten en gij leidde uw gezin mee op die weg. Niet zonder resultaat, want als wij naar uw zonen kijken, dan zijn de appels niet ver van de boom gevallen. Al was onze Vlaamse cultuur de ‘rode draad’ in uw woorden en daden, toch zaagt gij dat die bijwijlen bedreigd werd of onder druk kwam te staan. En daarom werd door u graag nog een tandje bijgestoken, om naast de culturele actie ook nog aan politieke actie te gaan doen. Als medestichter aan het einde van de jaren vijftig werdt gij een drijvende kracht in de comités die zich inzetten voor het behoud van het Vlaamse karakter van de Randgemeenten, Brussel en de taalgrens. De acties waarin gij letterlijk en figuurlijk mee op de barricaden stondt, stapelden zich op: de Marsen op Brussel, de talentellingen, Leuven Vlaams… Bovendien bracht gij het zelfs tot ondervoorzitter van de Volksunie ten tijde van Frans van der Elst. Het Egmontpact in 1977 was een logisch keerpunt in uw leven. Ontgoocheld in zoveel Vlaamse toegevingen door uw partij in een Belgische regering, ver-
liet gij definitief de partijpolitiek om voluit te gaan in de brede Vlaamse Beweging, schouder aan schouder met het Vlaamse voetvolk. En uw huis in Grimbergen werd als het ware het zenuwcentrum waar actievoerders hun plannen smeedden, colportagewerk voorbereidden en waar massa’s vlugschriften, affiches, tijdschriften en zo meer werden klaargemaakt voor verspreiding of verzending. Gij werdt sinds 1989 ook de bezieler van ‘De Zes’, een blad uitgegeven door het Komitee der Randgemeenten. Het blad is er na dertig jaar nog steeds! En ja, ook de acties ‘Waar Vlamingen thuis zijn!’, ‘Wij houden van alle mensen die het Vlaams karakter van onze gemeente eerbiedigen’, De Gordel en het Halle-Vilvoorde Komitee waren vruchten van uw brein en de hersens van uw medestanders. Tussendoor organiseerde gij jarenlang een boekenbeurs die centen opbracht voor de Vlaamse zaak en kon in Grimbergen een tehuis voor gehandicapten op uw actieve steun en die van uw echtgenote rekenen. Ook de Vlaamse Volksbeweging ligt u na aan het hart, alsook het Actiecomité Vlaamse Sociale Zekerheid. En wellicht vergeet ik nog enkele initiatieven die uw naam in hun erelijst hebben staan. Wat een actieradius! Wat een dynamiek hebt gij ontwikkeld doorheen die jaren strijd voor ‘het Vloms’! Gij waart nooit een grote volkstribuun, wel een harde, bescheiden en minzame werker achter de schermen die er nooit een cent aan verdiend heeft. Integendeel. Al het geld dat binnenkwam via fondsenwerving, was voor de goede Vlaamse zaak en dus bestemd om acties en campagnes te kunnen bekostigen. Gij hebt de Orde van de Vlaamse Leeuw dik verdiend, en ik sluit mij meer dan volmondig aan bij de grote laudatio die u te beurt viel. Bovendien werden zo in uw persoon tegelijk al die stille, koppige en onversaagde werkers gelauwerd. Uw zoon Dirk schreef dan ook zó juist en onnavolgbaar op doorbraak.be: “Een paar soldaten meer zoals Johan Laeremans en een paar minder generaals en tafelspringers, en Vlaanderen was al tien keer onafhankelijk geweest.” Hartelijk gefeliciteerd en welgemeend dank voor alles, Johan!
4
Dossier
12 juli 2018
Pius XII (2) Pius XII (Eugenio Pacelli) is er niet in geslaagd zich boven zijn afkomst, milieu en beroep te verheffen. Meestal wint de beroepsdiplomaat in hem het van de priester.
Het minste kwaad Staatssecretaris (minister van Buitenlandse Zaken) Eugenio Pacelli sluit in 1934 een concordaat met het Duitsland van Adolf Hitler, wat hem tot vandaag verweten wordt. In tegenstelling tot zijn critici heeft de latere paus geen kristallen bol waarin de toekomst te zien is. Typisch voor een diplomaat is dat hij altijd openingen en mogelijkheden ziet. Pacelli klemt zich vast aan het (achteraf gezien naïeve) idee dat er in de nazipartij een heidense vleugel is (strekking Rosenberg), maar dat Hitler (gedoopte katholiek) en Goering tot de christelijke vleugel behoren. Daarenboven, volgens paus Pius XI en staatssecretaris Pacelli zijn ze een dam tegen het communisme. Men vergeet graag dat in 1934 voor ieder nazislachtoffer letterlijk duizend vermoorde Sovjetburgers staan. Men vergeet ook dat de latere paus uit een tijd komt dat de Rooms-Katholieke Kerk, als een autoritaire instelling, wantrouwig en soms afkerig staat tegenover democratie. Dat heeft in 1905 in Frankrijk geleid tot de volstrekte scheiding van Kerk en Staat. In Italië offert paus Pius XI rücksichtslos Don Luigi Sturzo op, stichter en bezieler van de eerste Italiaanse christendemocratische partij. Hij stuurt hem in ballingschap naar Londen. Opzettelijk, want Sturzo kent geen Engels en is een antifascist die een compromis met Mussolini bemoeilijkt. Pacelli heeft dus de Italiaanse afkeer voor priesters in een exclusieve katholieke partij, want katholieken moeten overal aanwezig zijn. Hij heeft daarom weinig moeite met de opheffing van de katholieke Zentrum-partij in genazificeerd Duitsland. Hij kiest de klassieke weg van ‘het minste kwaad’. Dat betekent principes opofferen om het voornaamste te redden: vrijheid van godsdienst, katholieke verenigingen, godsdienstonderwijs. “Ik moet aan de belangen van 40 miljoen Duitse katholieken denken”, zegt hij later als gesprekspartners hem de misdaden van het Duitse regime schetsen. Als hoofd van de Vaticaanse diplomatie schrijft hij de ene na de andere protestnota, want de nazi’s schenden voortdurend het concordaat, maar hij remt de temperamentvolle paus Pius XI telkens af als die weer eens een ‘Duitse’ colère krijgt. De Duitsers maken het de katholieke organisaties iedere dag moeilijker met hun Gleichschaltung. In 1936 wordt iedere Duitse jongen verplicht lid van de Hitlerjugend. Het zegt iets over de kinderachtige papenvreterij van huidige journalisten die Joseph Ratzinger (paus Benedictus XVI) verwijten lid geweest te zijn van een organisatie waaraan hij niet kon ontsnappen.
Oordeel over nazisme en communisme Pacelli wordt wereldberoemd dankzij de vele reizen die hij onderneemt in opdracht van de paus. Wij zijn sinds Paulus VI (paus 1963-1978) gewoon aan reizende pausen, maar zowel Pius XI als zijn opvolgers Pius XII en Johannes XXIII verlaten Rome alleen om naar hun buitenverblijf in Castel Gandolfo te gaan. Pacelli is voor miljoenen vooroorlogse katholieken de plaatsvervanger van de paus en hij wordt met nauwelijks minder eer ontvangen. Zelfs zijn privéreizen wekken ophef, zoals zijn bezoek aan de VS, waar hij lang op de koffie gaat bij president Roosevelt. Het is in Europa dat er uitdagingen zijn waarover de Kerk niet langer mag zwijgen. In 1937 verschijnen de bekende encyclieken die totalitaire regimes hekelen. Typisch voor Pius XI en zijn staatssecretaris is de encycliek “Mit brennender Sorge”. Ze verschijnt in het Duits en hekelt extreem nationalisme, racisme en heidendom in algemene bewoordingen, zonder Duitse toestanden of het nazisme bij naam te noemen (de nazi’s zijn al boos genoeg als de encycliek in de kerken wordt voorgelezen). Een volgende encycliek verschijnt wel in
het Latijn, ter wille van de wereldkerk, en noemt het communisme een perverse ideologie. Nogmaals, met de Sovjet-Unie is geen land te bezeilen. Tegenwoordig wordt het aantal slachtoffers van het communisme op het einde van de jaren dertig lager ingeschat: ongeveer 11 miljoen, maar dat is nog altijd duizend keer meer dan de nazi’s op hun kerfstok hebben vooraleer ze Europa overvallen. Een encycliek om het nazisme te veroordelen wordt overwogen, maar nooit uitgewerkt. Katholieken met aanmerkingen op Franco’s leger tijdens de Spaanse Burgeroorlog krijgen de vraag van Pacelli om te zwijgen ter wille van het hogere katholieke belang. Na de dood van Pius XI wordt Eugenio Pacelli op 2 maart 1939 op minder dan 24 uur tot paus verkozen. Als hulde aan zijn voorganger kiest hij dezelfde naam. Tien dagen later wordt hij gekroond met de bekende, maar vandaag niet meer gebruikte, tiara.
Roddels uit de Wetstraat
Zwijgen over Polen, spreken over België
Handpop
Drie dagen later haalt Adolf Hitler een streep door het Verdrag van München en laat zijn leger Tsjecho-Slowakije bezetten. De nieuwe paus heeft maar één obsessie meer: hoe de oorlog verhinderen, want hij heeft de ellende in Duitsland en in Italië tijdens de Eerste Wereldoorlog meegemaakt. De Vaticaanse diplomaten doen overuren in dienst van Pius XII, die hen nauwlettend instrueert. Hij heeft immers ondergeschikten en geen ‘medewerkers’, representatief voor de autoritaire stijl van leidinggevenden in die tijd. Zijn rechterhand is diplomaat en kerkjurist Giovanni Montini (Paulus VI). Pius is altijd een voorname en beleefde man, enigszins afstandelijk, en hij baadt in een geur van heiligheid. Hij heeft moeite gesprekspartners tegen te spreken en laat daarom nooit in zijn kaarten kijken. Later symboliseert Stalin zijn beperkte invloed met een retorische vraag: “Hoeveel divisies heeft de paus?” Nog even probeert Pius een conferentie op de been te brengen die een compromis moet uitwerken tussen Duitsland en Polen, maar daar heeft Hitler geen zin in. Op 1 september 1939 vallen de Duitsers Polen binnen, een katholieke natie met een grote Joodse minderheid. Pius zwijgt echter en noemt geen verantwoordelijken voor de oorlog. Hij handhaaft de volstrekte neutraliteit, zoals hij die als jong diplomaat leerde bij de door hem bewonderde paus Benedictus XV in de Eerste Wereldoorlog. De paus spreekt alleen over liefdadigheid en hulp voor de slachtoffers van de oorlog en hij roept op tot gebed. Ook hier zijn wij gewoon geworden aan de huidige pauselijke bemoeienissen en vergeten we dat de houding van Pius niet abnormaal is in zijn tijd. Wat hij voor Polen nalaat, doet hij wel in een bekend telegram aan de staatshoofden van België, Nederland en Luxemburg bij de inval van de Duitsers. Aan Leopold III schrijft hij: “Voor de tweede keer wordt uw land tegen zijn zin en wederrechtelijk aan de verschrikkingen van de oorlog blootgesteld. We bidden God dat deze beproeving eindigt met het herstel van de volle vrijheid en de onafhankelijkheid van België.” De Duitsers kunnen er niet mee lachen. Pius betreurt in mei 1940 in een gesprek met de Italiaanse ambassadeur dat hij ‘te gereserveerd’ en ‘te discreet’ geweest is over de Duitse aanval op Polen. Na de Duitse overwinning in het westen beperkt Pius zich tot halfslachtige diplomatie. Hij verkiest priesterlijke aanmoedigingen om mensen te helpen en krijgsgevangenen niet te vergeten. Met de Duitse aanval op de Sovjet-Unie gaat de oorlog een nieuw stadium in en wordt het vraagstuk van het pauselijk zwijgen over de Jodenvervolging groter. In tegenstelling tot veel geallieerde leiders weet Pius zeer vlug welke gruwelijkheden in het oosten gebeuren. (Vervolg en slot volgende week.)
Jan Neckers
Barbara Pas (VB) wilde de premier ondervragen over het wetsontwerp aangaande de woonstbetredingen bij vreemdelingen die illegaal in het land verblijven. Charles Michel had geen zin over dat onderwerp te komen praten, omdat dat weer heel wat commotie zou kunnen veroorzaken in regeringskringen en in het parlement. Dus stond Siegfried Bracke de vraag niet toe. Zo gaat dat in de Belgische democratie tegenwoordig. Normaal mag een parlementslid vragen stellen over wat hij of zij wil en moet de Kamervoorzitter zorgen dat de minister of zijn plaatsvervanger aanwezig is. Bracke is echter de handpop van de regering en voert slaafs uit. We schreven vorige week al dat heel wat Kamerleden heimwee hebben naar de tijd van André Flahaut. Toen werd het spel nog correct gespeeld, ook ten aanzien van zijn hardste tegenstanders. We kunnen kort zijn: Bracke is een regimedweil en lang niet de voorzitter van alle parlementsleden.
Obligaat nummer Veerle Wouters (ex-N-VA, nu V&W) kon en mocht de premier wel aanpakken, en dat deed ze dan ook, over de Europese top over asiel en migratie die een lege doos werd en Merkel in moeilijkheden bracht, al was het initieel de bedoeling Merkels vel te redden. Wouters sprak van een non-akkoord en illustreerde dat met drie voorbeelden: “De EU wil regionale ontschepingsplatformen in Noord-Afrika, maar geen enkel Afrikaans land wil daarvan weten. Binnen de EU wil men gecontroleerde centra waar op zee geredde migranten naartoe gebracht worden, maar geen enkele EU-lidstaat wil zo’n centrum op haar grondgebied. Er komt een spreidingsplan voor migranten tussen de EU-lidstaten op vrijwillige basis, maar nagenoeg iedereen heeft al verklaard niet mee te willen doen.” Niettemin bracht Michel zijn obligaat EU-nummertje over solidariteit en samenwerking, meer ook niet. Hij moet er immers voor zorgen Theo Francken niet al te veel in de wind te zetten… Om haar argumentatie kracht bij te zetten, sneerde ze naar Michel dat hij misschien eens kan luisteren naar zijn goede vriend president Macron, die heeft gezegd: “Wij kunnen niet alle miserie van de wereld opvangen.” De premier verroerde geen vin meer.
Levende en dode foetussen De vier regeringspartijen gaan op de proppen komen met een wetsontwerp om abortus uit het strafwetboek te halen. Zij komen daarmee tegemoet aan het aanhoudende gezaag en gezeur van ‘vrouwengroepen’, de linkerzijde en de liberalen. Maar CD&V zit in de regering, dus werd een tsjeventruc uitgehaald opdat zij tegen hun achterban kunnen gaan zeggen dat het allemaal zo’n vaart niet zal lopen. “Want,” zei minister van Justitie Geens, “abortus zal daarmee niet uit het strafrecht verdwijnen.” Kunt u nog volgen? Hij voegde daaraan toe dat dit niet betekent dat abortus als een gewone medische handeling wordt beschouwd: “Abortus zal strafbaar blijven op de wijze waarop het vandaag strafbaar is, maar het zal niet meer in het
strafwetboek voorkomen. Het zal voortaan in een aparte strafwet geregeld worden, zoals dat ook het geval is voor euthanasie.” Tegenover zijn uitleg staat die van Carina van Cauter van Open Vld: “In principe was een zwangerschapsafbreking nog steeds een misdrijf, tenzij de arts aan alle voorwaarden voldeed. Het feit dat abortus nog in ons strafwetboek stond, was culpabiliserend en stigmatiserend voor de vrouw.” Hallo! Wat is het nu eigenlijk? Blijft abortus een strafbaar misdrijf, of verglijdt het naar een louter medische ingreep waarop enkel wat beperkingen van toepassing zijn? Wat we ons afvragen, is waar het discours over het ongeboren menselijk leven is gebleven… O ja, in ruil voor haar steun aan dat wetsontwerp krijgt CD&V binnenkort de steun voor een wetsontwerp waarin een doodgeboren foetus als ‘kind’ erkend wordt. En een levende foetus dan? Waar is deze regering mee bezig?! CD&V en N-VA vertegenwoordigen in de Kamer veel christelijke kiezers. Zouden zij dat nog weten?
Fikse rel Naar aanleiding van een incident in Anderlues bij Charleroi, waar een jonge moslima werd verminkt en haar hoofddoek en bovenkleren werden uitgetrokken, kwam Monica de Coninck van sp.a zwaar uithalen naar staatssecretaris Zuhal Demir (N-VA). Zij vroeg haar naar haar aangekondigd interfederaal actieplan tegen racisme en discriminatie. De Coninck haalde uit naar N-VA’ers die veel tweeten, maar niks doen. De gedreven staatssecretaris schoot uit haar krammen en verweet haar: “U heeft zeventien jaar de tijd gehad om met een actieplan te komen. Zeventien jaar. Zeventien jaar!” Demir bleef het maar herhalen. Meer dan tien keer. “Ik zal het doen, maar u heeft zeventien jaar de tijd gehad.” De Kamervoorzitter was erg geschrokken van haar tirade. Hij moest haar het woord afnemen om het debat weer zijn normale gang te laten gaan. Ook Monica moest even slikken en zei: “We staan hier niet op de markt.” Demir heeft natuurlijk gelijk, al speelt haar impulsiviteit haar wat parten. De sossen hebben wel meer laten verrotten. Het pensioendossier bijvoorbeeld. En het veiligheidsbeleid. En de sluipende islamisering. En het asielbeleid. En zoveel meer. Monica de Coninck was de spreekwoordelijke pot die de ketel verwijt dat hij zwart ziet. Zou ze, als autochtonen het slachtoffer zijn van allochtone ‘jongeren’, ook vragen stellen over een actieplan? De vraag stellen, is haar beantwoorden.
Lange dag Het was er donderdag al aan te zien dat het parlementair reces in aantocht is. Veel gepalaver en stemmingen over een stapel hangende wetsontwerpen en -voorstellen en een berg amendementen daarbij, naturalisaties en dies meer. Er moest nog veel ‘doorgejaagd’ worden. Bij de stemmingen waren er 133 leden aanwezig, of wel eens 134, wat wil zeggen dat ruim 10 procent van de Kamerleden niet op de job aanwezig was. Voor hen die er wel waren, was het een lange dag, want pas om 23.10 uur werd de zitting gesloten. Gelukkig voor de praatbarakkers begint het weekeinde al op vrijdag…
Actueel
12 juli 2018
Omerta in de jungle In Frankrijk, net als in de andere West-Europese landen, zijn met de komst van zovele migranten ook heel wat ‘jungles’ ontstaan, no-gozones waar illegalen zich schuilhouden in vaak mensonwaardige omstandigheden. Calais en Duinkerke hadden zo’n ‘jungle’, maar men kan die evengoed aantreffen in de opvangcentra, georganiseerd door de staat of door private organisaties. Aanslepende etnische en religieuze spanningen in het openbaar komen af en toe in de pers, maar spanningen in opvangcentra voor migranten komen veel minder gemakkelijk naar buiten. Al komen ze niet minder frequent voor. De reden voor het stilzwijgen? Het lijkt er sterk op dat men autochtone lokale bevolkingsgroepen vooral niet wil alarmeren. Plaatselijke hulpverleners worden verplicht te zwijgen om zo politieke spanningen te vermijden.
Anonieme getuige in Breizh.blog De internetblog Breizh-info.com, met nieuws over Bretagne, heeft een sociaal assistent gevonden die in verschillende opvangcentra in Bretagne heeft gewerkt en die anoniem daarover het volgende kwijt wil: “Men vraagt ons om niet te communiceren over conflicten tussen migranten, en dit in naam van een soort plichtsbesef dat we aan de dag moeten leggen ten overstaan van diegenen met wie we dagelijks moeten werken.” Hij
ISLAMITISCHE STAD Op weg naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 pakte de N-VA uit met een migratiebarometer waaruit moest blijken dat het toenmalige vreemdelingenbeleid niet werkte. Zes jaar later doet het Vlaams Belang hetzelfde. VB vindt dat vrijwel alle problemen in de stad verband houden met de almaar toenemende immigratie, die ook aanzienlijk toeneemt door gezinshereniging en regularisaties. Ruim de helft van de Antwerpenaren is allochtoon, en als die trend zich voortzet, is Antwerpen tegen 2050 een islamitische stad, vindt Filip Dewinter. De N-VA mag best Ant-
(of zij) heeft nochtans voldoende conflicten gezien: “Men moet vooral niet geloven dat die migranten het goed met elkaar kunnen vinden. Ze hebben een geschiedenis, met een soms zeer ver verleden van conflicten. Door hen allemaal samen te plaatsen, worden deze etnische, religieuze en culturele verschillen op de spits gedreven. Voeg daar een promiscuïteit aan toe en de onzekerheid over hun toekomst, en je komt bijna automatisch uit op zware gevechten.”
Het westerse ‘tabula rasa’ De anonieme getuige zegt: “Wij vangen ze op alsof ze geen verleden met zich mee dragen, alsof alles weggeveegd is, alsof het om simpele, pure individuen en nummers gaat. Maar zij komen wel degelijk uit een bepaalde hoek van de wereld, ze hebben wel degelijk een geschiedenis achter zich. Dan komt het tot botsingen, waarbij wij vrij weinig kunnen doen. Het is zelfs bijzonder moeilijk om hen werpen blijven besturen, maar hij hoopt op het scenario dat Vlaams Belang in Antwerpen na de gemeenteraadsverkiezingen onmisbaar is voor een rechtse coalitie. De Wever is niet van plan op de “uitgestoken hand” van Filip Dewinter in te gaan. “De N-VA zal nooit in zee gaan met een extremistische partij. In Antwerpen, dat onder meer een wereldhaven herbergt, zou dat nefast zijn. Voor de economie, maar zeker ook voor het imago van de stad.”
DAT CORDON VAN DIE GESUBSIDIEERDE CLOWN Het Belang van Limburg pakte zaterdag uit
ten gronde te begrijpen, want te veel van de medewerkers weten zelfs niet wat op ons af komt.” West-Europa ontvangt deze mensen dus op een “politiek correcte manier”: louter als individuen, losgekoppeld van hun etnische, religieuze en culturele groepsidentiteit, terwijl net het groepsgevoel, en het etnische of religieuze gevoel bij hen bijzonder groot is. De getuige heeft het onder andere over de familiehereniging, waarbij leden van dezelfde familie of clan het land binnenkomen. Nu kan familiehereniging op twee manieren: hier bijvoorbeeld, maar het kan evengoed daar, in het land van herkomst. De denkpiste om ze daar op te vangen, wordt aantrekkelijker naargelang het aantal incidenten met migranten in West-Europa toeneemt. Niet alleen de migranten zijn slachtoffers van etnische, religieuze en culturele conflicten op Europees grondgebied, maar ook onze eigen mensen. Zeker is de tweede optie veiliger, voor iedereen. “Als men thema’s niet in de media brengt of verzwijgt, versterkt men alleen het verwijt van ‘leugenpers’”, schreef de voormalige hoofdredacteur van de Deutsche Welle, Ute Schaeffer. En ze heeft – zeker met betrekking tot thema’s als ‘etnische en religieuze spanningen tussen migrantengroepen” – overschot van gelijk. Hoort of leest u in onze “kwaliteitskranten” iets over moeilijkheden in vluchtelingencentra? Piet van Nieuwvliet met een groot interview met schrijver Marnix Peeters, ooit sterreporter van Humo, maar nu als schrijver rustig levend in een uithoek van het land. Zijn zus is de VRT-journaliste Annemie Peeters. Broer was het niet altijd eens met haar staalharde aanpak. “Toen ze ‘De Zevende Dag’ nog presenteerde, interviewde ze Gerolf Annemans. Het leek wel of ze hem op zijn hoofd zette, met zijn benen open, en met een botte bijl recht in zijn kruis hakte. En opnieuw, en opnieuw. Die man werd gevierendeeld. Ik heb haar na dat tv-interview gezegd: pas maar op dat je straks geen bloed aan je handen hebt, en ook dat ik het cordon sanitaire, waartoe Jos Geysels het initiatief nam, vanaf het begin foute boel vond, dat je er het omgekeerde effect mee bereikt. De Vlaming is heel erg beducht voor boycots en kiest snel voor de underdog.” Peeters is niet mals voor Jos Geysels, “die gesubsidieerde clown”, die met zijn cordon van geen wijken wilde weten. “Daarna is hij begonnen aan het redden van de boekensector. Waarmee hij al even succesvol is gebleken - de boel is zo goed als failliet. Maar goed, dat cordon sanitaire is gewoon contraproductief, en het haalt al helemaal niks uit om Hitler-snorretjes te tekenen op de foto’s van Theo Francken. Waarmee ik niet zeg dat ik ooit voor die man zou stemmen. Maar de polarisatie die we nu overal zien, jongens toch.”
DE REUS EN VIJF DWERGEN
Google bedient veganisten op hun wenken We hadden het er verleden week over hoe rechtse groeperingen systematisch uitgesloten worden van de sociale media, terwijl de meer en meer gewelddadige veganisten geen strobreed in de weg wordt gelegd. Nu blijkt zelfs dat die marginale maar tegelijkertijd uiterst onverdraagzame minderheid door Google op haar wenken bediend wordt. Even terugspoelen naar april dit jaar: een militante veganiste pleegde toen een aanslag op het hoofdkantoor van YouTube, een onderdeel van Google. Zij verweet YouTube dat het bedrijf haar kanaal zou filteren, waardoor ze minder kijkers (en ook minder reclame-inkomsten) zou hebben dan anders het geval zou zijn. Wat doen die van Google twee maanden later? Ze verwijderen de eieren uit hun emoji voor een slaatje, uit respect voor de veganisten. Voor wie niet weet wat een ‘emoji’ is: dat zijn de tekeningetjes uit de tekstberichten op je “slimme telefoon”. Vraag is hoeveel veganisten ooit klacht bij Google hebben ingediend tegen de eieren in het emoji-slaatje. Of heeft Google dat zelf bedacht, om zich in een persmededeling te kunnen profileren als “inclusief”? De pr-stunt lijkt in ieder geval niet helemaal geslaagd te zijn, want op Twitter verklaarden sommigen zich nog steeds onderdrukt te voelen door de aanwezigheid van de tomaten in het slaatje. Anderen vonden het dan weer een provocatie dat het slaatje nog steeds in een kom zit, en niet op een bord ligt. Allemaal te gek voor woorden, zal u denken. Maar het verschil in behandeling tussen enerzijds onverdraagzame en zelfs gewelddadige veganisten en anderzijds nationalisten en identitairen, kan niet ontkend worden.
In Gazet van Antwerpen vernamen we nog eens hoe professor en flamingant Bart Maddens aankijkt tegen de communautaire actualiteit. Na de commotie over de uitspraken van Jan Peumans over Theo Francken, benadrukt Maddens dat Francken wel degelijk een “zeer geschikte partijvoorzitter” zou zijn voor de N-VA. Het Peumans-incident werd volgens hem in de media disproportioneel uitvergroot. De N-VA heeft een politieke superster nodig als opvolger van Bart de Wever. Francken is volkser, is flamingant, soms onnodig provocerend, maar anderzijds precies populair door zijn cassante taalgebruik. Volgens Maddens kan de N-VA niet meer opschuiven naar het centrum, want dat zou verlies aan Vlaams Belang betekenen. De N-VA staat er politiek goed voor, nog altijd door het uitzonderlijke retorische talent van Bart de Wever. “Zelfs wat niet uitlegbaar is, krijgt hij uitgelegd… Als De Wever met de andere partijvoorzitters debatteert, dan zie ik een reus en vijf dwergen. N-VA weet dat hooguit tien procent van de Vlaamse kiezers zich door het communautaire thema laat leiden bij verkiezingen. Dat is overigens ook de schuld van de partij zelf, die over het thema zwijgt.” Maar nog eens vijf jaar complete communautaire stilstand en zeven miljard euro aan transfers per jaar, dat wordt moeilijk te verkopen. Maddens vreest dat N-VA niet zal willen of kunnen gaan voor een regering met een tweederdemeerderheid. “Gelukkig kunnen er ook communautaire stappen vooruit worden gezet met een gewone meerderheid.”
5
Echo’s uit de Koepelzaal Botgevangen Om de zoveel tijd kunnen bij de UNESCO dossiers worden ingediend om dit of dat als “werelderfgoed” te doen erkennen. Hier te lande gaat dat voor Vlaanderen en de Communauté française per beurtrol. De huidige Vlaamse inzendingen zijn echter recent door UNESCO op de lange baan geschoven dan wel ongeveer geaborteerd. Het gaat over de landloperskolonie Merksplas-Wortel en - vreemder - over de sites van de Eerste Wereldoorlog. Manuela Van Werde (N-VA), Tine Soens (sp.a) en ons aller Jean-Jacques de Gucht (Open Vld) hadden daar vragen bij. Men zou in het algemeen terughoudend zijn met oorlogsgerelateerde dingen, maar Auschwitz en Hiroshima staan bijvoorbeeld wel op de patrimoniumlijst. Er schijnt echter iets gekkers aan de hand te zijn. Minister-president Bourgeois wist te melden dat UNESCO af wil van het zogenaamde Westerse overwicht aan werelderfgoed. Bovendien heeft UNESCO hier haar eigen procedures zelfs niet gevolgd en heeft Vlaanderen het dossier niet mogen verdedigen, wat ongebruikelijk is. Je zou nochtans denken dat over het belang van die Eerste Wereldoorlog-plaatsen niet veel discussie kan zijn. Teleurstelling alom in het Vlaamse halfrond, maar misschien lukt het de volgende keer wel.
Fietsen Naar het schijnt moeten we allemaal de fiets op. Het aanbod van publieke fietsen is natuurlijk een aangelegenheid van kapitaal belang. Martine Fournier (CD&V) maakte zich zorgen over het fietsdeelsysteem “Blue-Bike” (kon het weer niet in het Nederlands?) dat in handen is van voornamelijk De Lijn en de NMBS. Het eerbiedwaardige spoorwegbedrijf wil echter van zijn aandelen af en dus vond Fournier dat de Vlaamse overheid die maar moet overnemen. Minister Weyts bevestigde dat de zaak zo goed als rond is. Annick de Ridder (N-VA) was nogal gebeten op de NMBS die zich van die fietsen niets aantrekt omdat ze dat geen “kerntaak” vindt. Wij dachten ook dat dat meer iets met treinen was. Gelukkig heeft Vlaanderen een grootsere visie. Enthousiasteling Marino Keulen (Open Vld) kon niet genoeg fietsen zien en scheen te vinden dat het stimuleren daarvan zowat de hoofdopdracht van Vlaanderen is. Het reces komt geen dag te vroeg, want men lijkt stilaan de trappers te verliezen.
Wangedrag Het Vlaams Parlement buigt zich al geruime tijd over het probleem van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Het kan inderdaad niet dat mensen en zeker dames en minderjarigen worden lastiggevallen of erger. Gezegd moet worden dat, afgezien van enkele woordjes zoals “heteronormativiteit” en “toxische genderattitude”, de zaak zonder al teveel onzin werd besproken. Vlaanderen bindt dus de strijd aan met ongeoorloofd gedrag in media, sport, cultuur, onderwijs en wat nog meer onder de eigen bevoegdheden valt. Volledige “kamerbrede” eensgezindheid was er echter niet. Bert Moyaers (sp.a) en Imade Annouri (Groen) vonden de plannen en de resolutie van de meerderheid weliswaar grotendeels goed en lovenswaardig enzovoort, maar niet grotendeels goed, lovenswaardig enzovoort genoég. Allemaal te vrijblijvend en met te weinig geld.
6
Dwars door Vlaanderen
12 juli 2018
De Geuzenberg
BRUSSELSE WERKLOZEN ZONDER PASSEND DIPLOMA
Perceptie en werkelijkheid
Bijna twintig procent werkzoekenden in Vlaanderen heeft een buitenlands diploma. In Brussel loopt dat aantal zelfs op tot bijna vijftig procent. Het aantal werkzoekenden met een buitenlands diploma is de voorbije jaren fors gestegen. Info uit kleine berichten kan soms leerrijk zijn. Ze bevestigt dat het niet evident is om nieuwkomers meteen aan een job te helpen. Progressieven noemen dat al gauw “een gevolg van discriminatie”. Wie in Vlaanderen of bij een Vlaamse werkgever in Brussel met een buitenlands diploma aan de slag wil, heeft een gelijkwaardigheidserkenning van dat diploma nodig. Dat gaat bovendien niet over kleine aantallen. NaricVlaanderen (National Academic and professional Recognition and Information Centre) kan de almaar groeiende dossierberg (3.507 aanvragen in 2016, 4.254 in 2017) niet bijhouden. “De vluchtelingencrisis zit daar zeker voor iets tussen”, geeft men daar toe. De VDAB probeert steeds meer mensen te “valoriseren” op basis van hun “competenties”, hiermee inspelend op de vraag van de werkgevers. En dan springt Vlaams minister van Werk Philippe Muyters (N-VA) meteen recht. Hij roept de werkgevers op “om van hun diplomafetisjisme af te stappen”. In de praktijk geldt er voor veel jobs geen strikte aanwervingsvoorwaarde. Anderzijds is een hoge graad van vaktechnische kennis in bepaalde sectoren (zorg, ICT…) geen overbodige luxe. Interessant is de regionale vergelijking: “In Brussel heeft zomaar eventjes 43 procent van alle werkzoekenden die bij Actiris ingeschreven zijn een niet-erkend buitenlands diploma
Uiteraard heeft Brussel een imagoprobleem. Maar ook meer dan dat. Vaak zijn de vooroordelen over onze hoofdstad klinkklare nonsens, of op zijn minst overdreven. Een verkeerde reactie is de terechte punten van kritiek op hetzelfde hoopje te gooien. Het was haast voorpaginanieuws in La Libre Belgique van 20 juni. Een nieuwe organisatie – club eigenlijk - zag het levenslicht, Club Grand Place genaamd. En nee, dan hebben we het niet over een danstent in de buurt van de Grote Markt. De initiatiefnemers willen enkele tientallen “vooraanstaanden” uit de economische, academische en culturele wereld samenbrengen om samen iets te doen aan het imago van Brussel. En dan begint een lange litanie. “Op de meest rationale manier de goede redenen om van Brussel te houden” naar voor schuiven. Bedrijfsleiders hebben een gebrek aan “economisch patriottisme” en op regelmatige basis zullen zij – de club dus – de publieke opinie bewerken. Ah, wordt het zoiets als die weg naar de hel die geplaveid is met goede voornemens? Er is iets wat op een webstek lijkt, eentalig in de taal van Molière. Ze mikken dan ook op een Franstalig publiek (“in eerste instantie”); benieuwd waar we over zes maanden zullen staan. Voor zover we überhaupt ergens staan.
op zak. Vanuit Brussel (Bruxelles-Formation) komt dan ook de vraag aan de andere gewesten om “vaart te zetten achter de erkenning van buitenlandse diploma’s”. Brussel vraagt dus om de toegangspoort naar jobs breder open te zetten. Is dat dan weer niet meteen een ongesluierde vraag naar het tolereren van minder kennen en kunnen van sollicitanten? En een fout signaal, omdat het weglaten van barrières niet bepaald de beste stimulans is om opleiding en bijscholing toch maar ernstig aan te pakken?
DE KRAMPEN VAN CARREFOUR Bij Carrefour draaien ze elke dag dat de Duivels spelen minstens om het uur de Brabançonne. Terwijl je chocopasta zoekt, of een bus javel, kun je er het Heilig land der vaad’ren eren. De “playlist” in de winkels is aangepast en alles wordt vanuit het centrale bureau naar de winkels gestuurd. Een klein probleem: in welke taal doe je zo gek? Het volkslied bestaat in de drie landstalen, maar daar doet Carrefour niet aan mee. Dus koos men, zoals in de voetbalstadions, voor de instrumentale versie. “We kregen al bericht binnen van locaties waar spontaan werd meegezongen”, zegt Baptiste van Outryve van de winkelketen. De winkelverantwoordelijken hoeven zich niets aan te trekken, de Brabançonne wordt vanuit het centrale bureau doorgestuurd. En de muziek tussen de Brabançonnes door? Daar hebben ze iets op gevonden. “Alle winkels hebben dezelfde playlist… behalve die in Wallonië met artiesten die daar populairder zijn dan in Vlaanderen.” En natuurlijk zijn daar de reclameboodschappen in het Frans. Carrefour is één van de sponsors van de Rode Duivels.
VLAANDEREN WEER TOP IN HET VERKEER Vorig jaar stierven 615 mensen binnen de dertig dagen na een ongeval op de Belgische wegen. Dat blijkt uit cijfers van Statbel, de directie statistiek van de overheid. Het aantal ongevallen daalt in alle drie de gewesten: met 7 procent in Vlaanderen, 3 procent in Wallonië en 1 procent in Brussel. De Vlaamse voorsprong op dat vlak wordt nog maar eens aangedikt. Het aantal doden bevestigt die communautaire kloof. Volgens de laatste verkeersveiligheidsbarometer van Vias institute is het aantal doden ter plaatse met 3 procent gedaald in 2017 ten opzichte van 2016, maar in Brussel gestegen en in Wallonië gestagneerd. Goed gezien, alleen in Vlaanderen gedaald dus. Het aantal doden in Wallonië stagneert sinds 2014 (305 voor 2017). Het aantal doden ter plaatse is in Vlaanderen fors gedaald (-10 procent), van 246 naar 222.
VOGELS EN DE WETENSCHAP In Humo was Mieke Vogels nog eens helemaal zichzelf. Of ze voorstander is van een basisinkomen voor iedereen, nu recent onderzoek aantoonde dat het veel duurder is dan de huidige sociale zekerheid? Zelfs oorspronkelijke voorstanders als professor Ive Marx geven dat toe. “Het is erg dat de tegenstand tegen een links idee van links komt”, jammerde de Groen-politica. Ho maar, “dat is toch wetenschap”, drong Humo aan. En nu komt het. “De wetenschap is onbetrouwbaar. Het Centrum Sociaal Beleid van de Universiteit is aan het huidige systeem verknocht en durft er niet van af te stappen”, was haar statement. Michael Devoldere kon het twitteren niet laten: “Het dogmatisme van Groen: alle anderen zijn Trump, tot de wetenschap hen eens tegenspreekt. Dan is ook de wetenschap ‘onbetrouwbaar’”.
Eerste Brussel-regel
KROMME REKENKUNDE
Het is iets wat aanslaat bij een Franstalig publiek. De eerste Brussel-regel, zoals Rik van Cauwelaert het enkele weken geleden in De Tijd aanhaalde, is dat wat fout loopt de schuld van de Vlamingen is. Koppel daar nog de imago-mythe (ook Vlaanderen doet zijn duit in Brussel-bashen) aan vast, en je krijgt de Pilatus-houding van het moment. Maar misschien zou het een interessantere oefening zijn de aandacht te vestigen op heel wat interessante elementen uit uiteenlopende domeinen over het wel en wee van deze stad. De strop van (jeugd)werkloosheid en armoede die rond deze stad hangt, wordt voornamelijk aangespannen door haar eigen beleidskeuzes. Waarom zijn verhoudingsgewijs zo weinig Brusselaars in hun eigen gewest werkzaam? Er zit geen complot achter, wel een falend onderwijssysteem. Vallen de tunnels in elkaar, dan is dat een rechtstreeks gevolg van slecht onderhoud, niet van een mortierinslag. De voorbeelden zijn legio.
Na enkele aanpassingen heeft het Brugse schepencollege het ontwerp voor de bouw van een nieuw beurs- en congresgebouw van beursgenootschap META-CFE rond de Portugese architect Souto de Mouro aangenomen. Voorziene opening begin 2021, met een oppervlakte van 4.500 m² voor een kostprijs van 40 miljoen euro. Wie zal dat betalen? De toeristentaks brengt sinds 2015 jaarlijks 3,6 miljoen op, dus zou er tegen 2020 ongeveer 18 miljoen in voorraad zijn als het opgespaard blijft, de rest wordt geleend en langs dezelfde weg afbetaald. Daarvoor wordt een autonoom gemeentebedrijf opgericht, zodat de Bruggelingen geen eurocent moeten inbrengen. Misschien niet voor dit project, maar wel voor de projecten die anders met die toeristentaks konden vereffend worden.
‘T LICHTBAKEN
Aantrekkelijke investeringsplek Inzetten op het imago doet denken aan “kurieren am Symptom”. Eerder kan men voor de oorzaken gaan. Wanneer men moet vaststellen dat Brussel systematisch terrein verliest als investeringsregio, dan moet er toch een belletje gaan rinkelen. Uit de EY-barometer, een rapport van het gelijknamige onderzoeksbureau, blijkt dat onder het item ‘Brussel als aantrekkelijkste investeringslogica van het land’ de score voor 2014 nog 63 procent bedroeg. Een jaar later was die al gezakt naar 46 procent, en dat was een trend die werd voortgezet. In 2016 was het al 34 procent en het recentste cijfer uit 2017 wijst op 29 procent. Een opzienbarend verlies, maar geen politieke prioriteit, zo blijkt. En kijk, ook KPMG, een van de big four-concurrenten van EY, zette na vele jaren de stap uit Brussel. Van net binnen het gewest, verhuisde het bedrijf naar de luchthaven van Zaventem. Als symbool kan dat tellen. Dergelijke economische ontwikkelingen zijn zoveel belangrijker dan dat imago waarmee de Grote Markt-club zo begaan is.
KNIN.
11 juli nieuwe stijl: Vlaanderen zingt
Rekenhof neemt renovatie KMSKA onder vuur In een recent verslag van het Rekenhof (Rekeningenrapport over 2017) neemt de instelling de renovatie van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA) onder vuur. De Vlaamse regering voorzag initieel in een ‘vastleggingsmachtiging’ (dat is de toestemming in de algemene uitgavenbegroting aan een Vlaamse rechtspersoon om in een bepaald jaar verbintenissen ten belope van een bepaald bedrag aan te gaan) van 44 miljoen euro voor de renovatie van het KMSKA. Het project had echter te kampen met problemen, zoals de slechte staat van het museum (asbest, ondergrond), maar ook met wisselende ontwerpkeuzes (aanvullende werken, herintegratie van geschrapte werken, ...), waardoor de geraamde kostprijs van het project eind 2017 toenam met 27 miljoen euro, tot meer dan 71 miljoen euro. Vandaag
zou de teller al op 80 miljoen euro staan. De openstaande verbintenissen voor de renovatie bedroegen volgens het Rekenhof eind 2017 23,4 miljoen euro. Het gevolg is dat het KMSKA de geplande heropening in september 2019 niet zal halen. De renovatie is te complex én werd bovendien uitgebreid met onder meer de gevel en de tuinen. Het museum aan de Leopold de Waelplaats sloot al in 2011 de deuren. Toen werd gerekend op acht jaar om het KMSKA te renoveren. Het is overigens niet zo dat het KMSKA meteen publiek zal kunnen ontvangen als de renovatie klaar is.
Thierry Debels
De Blankenbergse Sint-Vincentiusvereniging organiseert elke dinsdagmorgen een voedselbedeling voor kansarmen in dienstencentrum De Bollaard, 20 jaar geleden nog 15 pakketjes, nu elke week van 60 tot 70. Tevens wordt elke vrijdagmorgen gezorgd voor een groepsontbijt. Dit alles in samenwerking met Kind en Gezin, het Centrum voor Algemeen Welzijnswerk, de kringwinkel en de scholen. Volgens de kansarmoedecijfers van 2017 zou één Blankenbergs kind op drie in armoede leven. Ongekende armoede dus bij mensen die geen hulp willen of durven vragen. Om deze erge vorm van anonimiteit tegen te gaan, rekent men op signalen uit het onderwijs. Asielzoekers, twintigers die reeds in schuldbemiddeling zitten, eenoudergezinnen, langdurig werklozen of zieken zetten gemakkelijker die ‘vernederende’ stap.
BE39 7390 1640 4519
Onze naaste buren
12 juli 2018
De nieuwe burgemeester
Den Vaderlandt ghetrouwe
De kogel is door de moskee (dat hoort GroenLinks liever dan kerk). Femke Halsema wordt de nieuwe burgemeester van ons aller (Vlamingen en Nederlanders) Amsterdam.
Berekenend De 52-jarige Femke Halsema heeft het voor elkaar gekregen na een lang parcours door de instellingen. Ze is de dochter van een PvdA-wethoudster in Enschede. Mislukt in een opleiding Nederlands en Geschiedenis stapte ze graag over naar de hobbystudie Criminologie. Ze werd assistente bij de bekende hoogleraar Frank Bovenkerk, van wie ik me de legendarische opmerking herinner: “Dat wat helpt (racistisch allochtoon tuig buitengooien naar Marokko of Turkije), kan niet. Dat wat kan, (tuig pamperen met belastinggeld) helpt niet.” Halsema ging de politiek in bij de PvdA, maar zwenkte vlug naar het radicalere GroenLinks. Daar zag ze, berekenend als ze was, vlugger mogelijkheden om naar de top te klimmen. Naar Nederlandse normen zag ze er goed uit, sprak ze fatsoenlijk zij het bekakt Nederlands en pakte ze op tv. Ze werd politiek leider en fractievoorzitter in de Tweede Kamer en was niet van het televisiescherm te branden. Bij De Wereld Draait Door hield de redactie bijna permanent een zetel voor haar klaar. Niet iedereen in haar partij was gelukkig met haar, want in tegenstelling tot het extreemlinkse zootje doordrammers dat milieupartijen gijzelt, behield Halsema nog een scheut verstand. Op sommige punten was ze vrij liberaal, al verkiest ze natuurlijk het woord “vrijheidslievend”. Einde 2010 slaagde ze er niet in, ondanks een kleine vooruit-
gang bij de verkiezingen, haar partij in de regering te loodsen en ze gooide de handdoek in de ring. Ze stopte voorgoed met politiek, begon als journaliste en documentairemaker bij De Volkskrant, De Correspondent en natuurlijk bij de met belastinggeld gefinancierde publieke televisie waar ze kind aan huis was. Ze publiceerde lezenswaardige memoires. Daar staat een veel geciteerde zin in: “Ik ga niet de wachtkamer in van het politieke bestuur om na een paar jaar weer tevoorschijn te komen en een Senaatszetel te beklimmen of een burgemeestersketting te omhangen. Nee, het afscheid van de politiek is definitief. En de reden is simpel. Ik heb er genoeg van.”
Het toneelstukje Tot ze de meest prestigieuze burgemeestersketting van Nederland als een gouden wortel voor haar neus zag bengelen en ze vlug toehapte. Natuurlijk werd eerst een misselijkmakend toneelstukje opgevoerd met hulp van de Commissaris van de Koning (gouverneur) die kandidaturen opvroeg, er 85 kreeg en vervolgens nog een nieuwe oproep deed, want hij was ontevreden over de namen die wat te weinig bestuurlijke ervaring hadden. Nieuwe namen boden zich aan en ten slotte mocht een Amsterdamse vertrouwenscommissie zich over de twee sterkste kandidaten uitspreken. En kijk, daar was Halsema bij, die
Hoofddoeken en overvallers “Net gehoord in Rabot, ander perspectief op verhitte hoofddoekendebat in Gent. Elke grote politieke partij in Gent (behalve Vl. Belang) heeft praktiserende moslims op haar lijst en geen enkele partij (behalve Vl. Belang) pleit voor een algemeen hoofddoekenverbod.” De lezer moet zelf maar de conclusie trekken. Dit is geen citaat van het Vlaams Belang, maar een tweet van Bert Staes, een journalist van De Gentenaar. Wie moslims op zijn lijsten zet, wordt afhankelijk van islamitische stemmen en moet dus, graag of niet, toegevingen doen om ook dat kiespubliek aan zich te binden. Als zélfs journalisten van de politiek correcte media dat al begrijpen, dan moet het echt onwrikbaar logisch zijn.
“Vies populistisch” Ömer Demircioglu, de Turk die voor N-VA in de Gentse gemeenteraad zit, noemde het hoofddoekendebat, we citeren, “een afleidingsmanoeuvre voor het circulatieplan. In het Rabot en de Muide wordt het plan ervaren als een pestmaatregel, maar Groen luistert niet. En nu, drie maanden voor de verkiezingen, komen ze met de hoofddoek. Terwijl dat voor de meeste moslims geen prioriteit is. Wij moeten niet flauw doen: sommige meisjes krijgen meer sympathie van hun omgeving als ze een hoofddoek dragen. Dat gebeurt zeker. Net zoals er vrouwen zijn die er zelf voor kiezen. Ik spreek me er niet over uit. Het is een vrije keuze waar ik me niet in meng.” Let op het eufemistische “meer sympathie”. Dat staat dan voor de verstikkende groepsdruk die uitgaat van het gezin, de uitgebreide familie, de moskee en heel de sociale omgeving. En soms zelfs voor fysiek geweld. Maar de uitdrukking “meer sympathie” suggereert dat het slechts zou gaan om een systeem van beloningen zonder straffen. Iedereen weet dat dat onzin is. Demircioglu wijst een algemeen hoofddoekenverbod af. Hij noemt dat “praat van Vlaams Belang”. Verder zei hij dat “veel leerkrachten klagen dat het stedelijk onderwijs zeer ondermaats is voor Turkse jongeren. Dat zou de prioriteit moeten zijn in Gent.” Kijk, kijk! Hoe kan dat? Het is best mogelijk dat het socialistische onderwijs in de modelstad Gent “ondermaats” is, zeker na de ravage die de furiën Freya van den Bossche en
Fientje Moerman er hebben aangericht met hun populistische maatregelen, zoals het afschaffen van huiswerk. Maar dat zal dan “ondermaats” zijn voor alle leerlingen. Of worden Turkse leerlingen misschien bijeengezet in afzonderlijke klassen waar ze “minderwaardig” onderwijs krijgen? Maar zelfs wij durven het Gentse stadsbestuur daar niet van verdenken. Overigens, Ömer had zich begin juni ook al laten opmerken door zijn uitspraken over de lessen Turks die gegeven werden door lera-
Daerden jr. wordt baas bij Luikse PS Nu Alain Mathot zich terugtrekt uit de politiek, ligt voor Frédéric Daerden de weg open om de PS van Luik te leiden. Een zoete wraak na de jarenlange strijd tussen verschillende socialistische clans in de Vurige Stede. Daarbij werd meer dan eens samengespannen tegen wijlen Michel Daerden, de vader van Frédéric. PS-Kamerlid en burgemeester van Seraing Alain Mathot heeft, volgens de correctionele rechtbank, 700.000 euro smeergeld gekregen in de corruptiezaak rond de aanbesteding voor de bouw van de verbrandingsoven van Herstal. Hij zou geholpen hebben bij het toekennen van het contract aan het Franse Inova. Zelf stond Mathot niet terecht, omdat de Kamer van Volksvertegenwoordigers geweigerd had zijn onschendbaarheid op het heffen. Onder andere de N-VA stemde tegen, wat deed vermoeden dat vermoeden dat er banden waren tussen de top van de partij en vastgoedprojecten met Luikse investeerders in het Antwerpse. Al is die link niet altijd even duidelijk geweest.
Le Club des Cinq Op basis van het vonnis heeft Alain Mathot, zoon van de overleden Guy Mathot, besloten om zich uit de politiek terug te trekken. Hij is geen kandidaat bij de komende gemeenteraads- en parlementsverkiezingen. Daarmee is hij niet de eerste van de recente groep PS-leiders in Luik die in het zand bijt. De partij werd in de Vurige Stede jarenlang aangestuurd door de ‘Club des Cinq’, zijnde vijf kopstukken die binnen de afdeling altijd de weg naar de top versperd hebben voor de immens populaire Michel Daerden. Het waren burgemees-
ter Willy Demeyer, gedeputeerde André Gilles, Waals minister Jean-Claude Marcourt, Stéphane Moreau (van intercommunale Publifin/Nethys) en Alain Mathot. Ook na het overlijden van hun aartsvijand Michel Daerden, op 5 augustus 2012, bleven ze de controle houden over de Luikse PS. Maar toen vorig jaar de Publifin-zaak losbrak (pro memorie: vooral PS-bestuurders kregen zitpenningen voor nepvergaderingen bij de Luikse intercommunale) viel de ene dominosteen na de andere. Willy Demeyer trok zich terug als parlementslid en voorzitter van de Luikse PS-federatie. André Gilles werd uit de PS gezet. Stéphane Moreau moest ontslag nemen als burgemeester van Ans, maar bleef wel aan het hoofd staan van Nethys. Marcourt is intussen geen ‘superminister’ van Economie meer in de Waalse regering en bezet een weinig belangrijke post in de Franse Gemeenschapsregering. En dan is er Alain Mathot, die nu de handdoek in de ring gooit. De zaakInova hing al lang als een zwaard van Damocles boven zijn hoofd. Het is volgens ingewijden de reden waarom hij de voorbije jaren nooit verder geraakt is dan parlementslid. Een ministerpost voor Alain Mathot, dat vond partijvoorzitter Elio Di Rupo te gevaarlijk.
Daerden, of de PTB?
7
al in de eerste ronde kandideerde en uiteraard de steun van haar partij - de grootste in de Amsterdamse gemeenteraad genoot. De ministerraad verzette zich niet, en daarmee zit zij op het pluche.
Luister naar mijn woorden Zoals veel linksen hanteert zij de slogan “luister naar mijn woorden en kijk niet naar mijn daden”. Haar tweeling plaatste ze op een zwarte school, maar ze stak haar kop niet in het zand en zag de ellende die mohammedaanse snotapen veroorzaakten. Binnen de kortste tijd zaten haar lieverdjes op een leuke blanke school, want “kinderen zijn geen sociaal experiment”, zei ze. Halsema nam iedereen de maat over het milieu, tot men ontdekte dat ze zelf met een oude diesel reed. In allerijl werd een LPG-tank geplaatst. De nieuwe burgermoeder is bekend voor haar vriendelijke en charmante lach … zolang de camera draait. Daarna wordt ze een kille, afstandelijke vrouw die de bijnaam “het ijskonijn” draagt. Ze serveerde achter de rug haar opvolgster als politiek leider ongenadig af, en toen een journalist dat bekendmaakte, beschuldigde ze hem van kwaadsprekerij. Amsterdam krijgt een burgemeester die niet altijd de waarheid zal spreken als het moeilijk wordt. Toch is niet alles schijn bij Halsema. Verscheidene keren heeft ze als links-liberaal het recht van Geert Wilders verdedigd om in de Tweede Kamer te zeggen wat hij wil zeggen.
Willem de Prater ren die door de Turkse regering waren uitgestuurd. Hij zag daar geen graten in. “Het chagrijn van N-VA over alles wat Turks of moslim is, moet stoppen”, zei hij toen. “Als Engels of zelfs een dode taal als Latijn wordt onderwezen, is er geen enkel probleem. Waarom dan wel met Turks?” Misschien omdat Turks niet tot ons Europese erfgoed behoort en Latijn wel? “N-VA Gent moet niet zo dicht aanleunen tegen het vieze populistische rechts”, zei Ömer toen ook.
Eén overvaller minder Er was nog een thema dat heel Gent beroerde: de overval op “Juwelier Moens” in Oostakker. De juwelier werd in aanwezigheid van enkele gezinsleden en klanten door twee gewapende overvallers onder schot gehouden, geschopt, geslagen en bedreigd. Eén van de criminelen zette de zuster van de juwelier zelfs een kalasjnikov tegen het hoofd. Maar de juwelier deed iets dat heel dapper en heel on-Vlaams was: hij slaagde erin een vuurwapen te grijpen en één van de daders neer te schieten. De rovers kozen het hazenpad met hun motorfiets en één van hen stierf op de vlucht. Wie de Belgische justitie kent, kan het vervolg raden: de juwelier werd gearresteerd en beschuldigd van doodslag. De Vlaams Belang Jongeren startten onmiddellijk een petitie om zijn vrijlating te eisen. Intussen is de man weer op vrije voeten, maar dat betekent niet dat hij ook buiten vervolging gesteld zal worden. Het recht op wettige zelfverdediging wordt in België waanzinnig strikt geïnterpreteerd. Anders dan in vele andere landen geldt dat recht bijvoorbeeld niet voor de verdediging van goederen. De juwelier is nog niet uit de miserie. Bovendien heeft hij al doodsbedreigingen gekregen van de familie van de gedode gangster, een Marokkaan die Hasan L. heet en een ellenlang strafregister heeft, onder andere voor gewapende overvallen. In een normaal functionerende rechtsstaat zou hij nog altijd in de gevangenis gezeten hebben. Ook zijn familie telt een aantal gevaarlijke criminelen. Het soort familie waarvoor een collectieve uitwijzing de enige gepaste maatregel zou zijn. De juwelier krijgt politiebescherming. Voor zolang het duurt…
Li bia bouquet Gevolg van al die verschuivingen is dat Frédéric Daerden, zoon van Michel Daerden, de nieuwe nummer één van de Luikse PS wordt. Een zoete wraak op degenen die zich altijd hebben verzet tegen zijn vader. Frédéric Daerden, Kamerlid en burgemeester van Herstal, heeft het fiat van de nationale PS-top. Dat bleek een paar weken geleden tijdens zijn huwelijksfeest; partijkopstukken als Elio Di Rupo en Paul Magnette waren aanwezig. Daerden jr. wordt ook beschouwd als topkandidaat voor een ministerpost in 2019. Daarmee hopen de Henegouwers Di Rupo en Magnette de vaak opstandige Luikse PS-federatie te kalmeren. Vraag is natuurlijk of de Luikse PS zware electorale schade zal lijden nu verschillende kopstukken verdwenen zijn. Kan Daerden jr. alleen het Luikse socialisme vertegenwoordigen? Alain Mathot was een stemmenkanon. Nu al verwacht men dat het machtsvacuüm in Seraing een boost zal geven aan het extreemlinkse PTB. Men vermoedt dat 30 procent van de stemmen naar die partij zullen gaan. Scoren de maoïsten ook sterk in andere Luikse gemeenten, dan heeft Frédéric Daerden meteen een legitimiteitsprobleem. De komende tien maanden zullen in het PShoofdkwartier op verkiezingsavonden vergelijkingen worden gemaakt: waar heeft de PS de meest efficiënte dam opgeworpen tegen de PTB? Indien men in Charleroi en in Bergen op dat vlak beter scoort dan in Luik, dan zal dat voor Di Rupo een argument zijn om de Henegouwse dominantie in de partij te Picard bestendigen.
8
De wereld rond
12 juli 2018
Diplomatieke valies
Het opdoemende einde van de NAVO Of de NAVO-top van deze week op een sisser uitloopt, is koffiedik kijken, maar het zou niemand verbazen. Want bovenop de ‘klassieke’ moeilijkheden is er de minachting van de Amerikaanse president voor de alliantie. Misschien wordt deze horde nog genomen, maar de toekomst van de ‘meest succesvolle militaire alliantie ooit’ zou wel eens precair kunnen zijn. We schrijven dit stuk aan de vooravond van de NAVO-top die in Brussel plaatsvindt, of beter, inmiddels plaatsgevonden heeft. Wanneer u dit leest, weet u of de vrees voor het rampenscenario terecht was. Op deze top ging België ‘en passant’ bekendmaken welk type toestel de F-16 vervangen zal. Quod non. Want zoals we intussen weten, is die beslissing uitgesteld. Het is alleszins een onderwerp dat ter sprake zal komen, officieel en officieus. Net zoals het gastland van de NAVO-hoofdzetel een van de slechtste leerlingen van de klas is, maar over de militaire bestedingen en de fameuze 2 procentnorm hebben we het straks. Eerst de top, en vooral de rol die Trump er zal (kunnen) spelen.
Artikel 5 Wie de verschillende scenario’s naast elkaar legt, kan enkel vaststellen dat het bijzonder moeilijk is een evenwicht te vinden tussen hoop en vrees. Er doet een absoluut rampenscenario de ronde: de koppeling van de ontoereikende militaire uitgaven aan artikel 5 van het NAVO-verdrag, de hoeksteen van de alliantie. Dit zou de facto het einde van de organisatie betekenen. Want zonder artikel 5 - een aanval op één lidstaat wordt als een aanval op alle lidstaten beschouwd -, tja, wat dan? Misschien zal de Amerikaanse boodschap niet zo scherp zijn, maar het is betekenisvol dat men dit plausibel acht. Het onderwerp van de defensie-uitgaven werd niet door Trump op de agenda geplaatst. Zijn voorganger Obama deed dat, net als Bush jr. voor hem. De cijfers spreken boekdelen. En graven naar de onderliggende realiteit toont aan dat de situatie beduidend ernstiger is dan de tabellen laten vermoeden. Elk land heeft als streefdoel 2 procent van het eigen bbp aan defensie-uitgaven te besteden, een minimumgrens die eerder uitzondering dan regel is geworden. De VS staan met 3,5 procent aan de top, maar de omvang van de eigen economie zorgt voor een enorm gewicht binnen de alliantie. In totaal tekent
Washington voor een militair budget van jaarlijks inmiddels 686 miljard dollar, meer dan 70 procent van alle NAVO-landen. De organisatie zou zonder de VS op 271 miljard dollar uitkomen, een flink bedrag, en – om één vergelijking te maken – zes keer wat Duitsland op het defensiepost voorziet. Het spel van de (relatieve) 2 procent en het (absolute) bedrag dat dit oplevert, zorgt voor erg uiteenlopende resultaten. Ter illustratie: de Britten en de Esten halen hun norm, maar gezien de uiteenlopende omvang van hun economieën stoppen de Britten precies 110 keer meer in de spreekwoordelijke pot. En dan is er de realiteit achter de cijfers. Men stelt vast dat Groot-Brittannië, als gevolg van allerhande besparingen, sinds de napoleontische oorlogen nooit eerder een kleiner landleger had. De praktijk toont dat dat leger inzetbaar is, wat haaks staat op de Duitse realiteit. De Luftwaffe kan slechts een handvol toestellen operationeel inzetten (een fractie van wat in de loodsen staat te verkommeren), en de zes duikboten varen niet meer uit. Het probleem draait niet enkel rond de middelen die men voor defensie vrijmaakt, erg pijnlijk is de manier waarop men met de stuivers omspringt. België is het pijnlijkste voorbeeld: 75 procent gaat naar de betalingen van lonen en pensioenlasten. Voor investeringen waren de voorbije jaren nauwelijks centen beschikbaar.
Desinvestering De cijfers zijn onmiskenbaar, alleen zit er beweging in, sust men in de hoogste NAVO-kringen. “Vorig jaar stelden we voor Europa en Canada de sterkste toename in militaire uitgaven in een kwarteeuw vast”, verklaarde secretaris-generaal Jens Stoltenberg. Verwacht wordt dat tegen 2024 het aantal leden dat de 2 procentgrens zal halen, zal verdrievoudigen. Er kan ook een verschuiving richting meer investeringen ontwaard worden. Volstaat dat voor de Amerikanen? Vorig jaar was er een
Buitenlands spervuur Baby en democratie onthoofd Op 12 april stak Mourtale Madou, een illegaal uit Niger, zijn ex-vriendin neer, in het publiek, in een metrostation in Hamburg. Voor de ogen van de verbijsterde metroreizigers onthoofdde hij daarna haar één jaar oude baby. Dat was zijn eigen kind. De vrouw overleed in het ziekenhuis. Ze had al vier kinderen uit een vorige relatie. Eén van die kinderen, een driejarig jongetje, was getuige van die slachtpartij. Madou had al eerder gedreigd de vrouw en de baby te vermoorden, maar de politie had dat niet ernstig genomen. Na de doodsbedreigingen had de vrouw een contactverbod kunnen afdwingen, maar een andere rechter had dat in beroep ongedaan gemaakt. De reden waarom een dubbele moord van maanden geleden pas nu de media haalde, was al even schokkend als de misdaad zelf: de Duitse overheid had berichtgeving over de moord op moeder en kind toegelaten, maar de onthoofding van de baby werd in de doofpot gestopt. Dat gebeurde met drastische censuur en intimidatiemethoden, die doen denken aan de Britse vervolging van Tommy Robinson en aan de vroegere DDR. En natuurlijk met medewerking van de “gewillige beulen” van de media. Een amateurvideo waarop een verbijsterde getuige – een zwarte christen uit Ghana overigens – over de onthoofding vertelde, verscheen eerst op Facebook en werd dan door een blogger verder verspreid via Youtube. Maar enkele dagen later viel het gerecht bij die blogger binnen en nam zijn computer, zijn gsm en andere apparatuur in beslag als bewijsmateriaal. Zijn enige “misdaad” was het verspreiden van de video. Hij wordt aangeklaagd wegens “schending van de privacy”.
Parlementaire censuur De doofpotoperatie strekte zich zelfs uit tot in het parlement, wat voor zover wij weten in heel de geschiedenis van de Bondsrepubliek nog nooit is gebeurd. In mei stelde AfD parlementaire vragen over de moorden en over de raid van de Hamburgse justitie tegen de blogger, maar de partij kreeg geen duidelijke antwoorden, in het bijzonder niet over de onthoofding van de baby. Een deel van de antwoorden aan AfD werd in de verslagen zelfs met zwarte censuurstroken onleesbaar gemaakt. Gatestone Institute – dat vroeger geleid werd door John Bolton, nu veiligheidsadviseur van Trump – vroeg de
tweet van de Amerikaanse president waarin hij erop wees dat “het geld naar de NAVO komt en hierdoor de organisatie versterkt zal worden”. Maar dan waren er ook die brieven die de VS naar verschillende NAVO-leden stuurden. Een aantal – de exemplaren voor Canada en Noorwegen – lekten uit. En uittreksels van de brief gericht aan Duitsland verschenen in de New York Times; de Duitse onderbesteding “ondergraaft de veiligheid van de alliantie en verschaft andere leden die aan hun plicht verzaken een voorwendsel”. Voor de Britten zijn de VS milder, maar toch waarschuwt men hen dat Frankrijk weleens “de bevoorrechte partner” van de VS kan worden. En dat is dan het klimaat waarin de top van start ging.
Unieke crisis Er waren in het verleden wel meer crisissen, merkte Stoltenberg op, “van Suez tot de oorlog in Irak”. Toch lijkt de huidige situatie uniek. Er zit een intrinsieke zwakte in de NAVO: de alliantie is een product van vervlogen tijden. Mocht ze niet bestaan, ze zou het levenslicht niet zien. De opdracht tijdens de Koude Oorlog was relatief simpel, maar toen de USSR instortte, werd het vooral een kwestie van zich heruit te vinden. De uniciteit zit hem vooral in de figuur van de Amerikaanse president. Sowieso is hij geen liefhebber van multilaterale allianties, eerder houdt hij van directe bilaterale contacten, bij voorkeur met ‘sterke leiders’. Dat ziet hij in Poetin, terwijl hij zijn minachting voor Merkel niet verborgen houdt. En dan hebben we het niet eens over de EU-lakeien. Kort na de NAVO-top volgt een ontmoeting met, jawel, Poetin, wat de vrees voedt dat we naar een remake van het G7-scenario gaan. Het is een traditioneel bondgenootschap, de top werd door Trump gekelderd, waarna hij zijn show met de Noord-Koreaanse leider ging opvoeren. Mogelijk draait de NAVO-top op een sisser uit, waarna de meeting met Poetin volgt. Hoeft het gezegd dat het Kremlin zich in dergelijke omstandigheden op die ontmoeting verlekkert? Trouwens, het is al een poos stil over een ‘gemeenschappelijke Europese defensiepolitiek’, of hoe het ook mag heten. Maakt de Amerikaanse positie van die optie stilaan een noodzaak?
Michaël Vandamme
Nieuwe vluchtelingenroute
andere oppositiepartijen om een reactie. De deelstaat Hamburg wordt geregeerd door een coalitie van de SPD met het kartel Bündnis90/ Die Grünen. De CDU en de liberale FDP zitten in de oppositie. Het gecontacteerde parlementslid van FDP keurde de doofpotoperatie goed, CDU antwoordde zelfs niet. Het Hamburger Abendblatt schreef dat volgens het Hamburgse Ministerie van Justitie “deze dubbele moord een passionele misdaad is, die voor het publiek van geen enkel belang zou moeten zijn.” Voor de linksen die over Hamburg heersen, is zelfs de onthoofding van een baby slechts een detail in de geschiedenis. Zoiets gebeurt alle dagen bij echtelijke ruzies, nietwaar?
Mens of algoritme? De censuur van Facebook tegen zogenaamde “hate speech” wordt steeds idioter, gevaarlijker en schaamtelozer. Een zeer informatieve en ongelooflijk goed gedocumenteerde islamkritische webstek als Jihad Watch kreeg in februari 2017 de volle laag van Facebookcensoren. Het aantal bezoekers naar Jihad Watch op Facebook daalde op één dag met 90 procent en dat is nooit meer goed gekomen. Dat bewijst hoe destructief dit soort censuur is… Maar totalitarisme ontspoort meestal heel snel tot kafkaiaanse absurditeit. Dat ondervond de plaatselijke Texaanse krant Liberty County Vindicator, die op zijn Facebookbladzijde in de aanloop naar de Amerikaanse Onafhankelijkheidsdag op 4 juli de originele Onafhankelijkheidsverklaring opnieuw had afgedrukt, opgesplitst in tien korte delen, eentje per dag. Tenminste, dat was de bedoeling, want het tiende deel werd geblokkeerd. Dat is het deel waarin de Britse koning George III wordt bekritiseerd omdat hij binnenlandse opstanden tegen de pas onafhankelijke – en nog heel kleine - Verenigde Staten had aangestookt. George III had daarbij ook de Indiaanse stammen in de grensgebieden opgehitst tegen de blanke Amerikanen. In de oorspronkelijke Onafhankelijkheidsverklaring worden die stammen “Indian Savages” genoemd, “barbaren” of “wilden” dus, wat toen heel gewoon taalgebruik was. Sommigen denken dat deze blokkering een idiote toepassing is van geautomatiseerde censuur gebaseerd op algoritmes en trefwoorden. Maar wij hebben daarover de grootste twijfels. Worden vele westerse landen, inclusief Groot-Brittannië, ook niet geregeerd door heersers die net als George III hun
eigen onderdanen overleveren aan “savages”, zij het dan geen Indianen? Was er iemand bij Facebook slim genoeg om dat te zien?
Geen zwakheid, geen agressie Onder het rampzalige bewind van Obama waren er gemiddeld drie keer per maand incidenten waarbij Amerikaanse schepen in de Perzische Golf werden gehinderd door gevaarlijke provocaties van de Iraniërs. Een gevaarlijk dieptepunt daarin was 12 januari 2016, toen Iran tien Amerikaanse zeelieden gevangen nam die door een motorpanne met een patrouilleboot tot in Iraanse territoriale wateren waren afgedreven. De Amerikanen moesten neerknielen met hun handen in hun nek en foto’s daarvan werden heel de wereld rondgestuurd. En dat was dan in een periode dat Obama blufte met zijn beleid van toenadering tot Iran! Dat was ook vier dagen voor de opheffing van de sancties tegen Iran. Zwakheid lokt altijd agressie uit… Maar het omgekeerde is ook waar. In het eerste jaar van Trumps presidentschap daalde het aantal Iraanse provocaties met 60 procent. Bij één van de laatste incidenten vloog een Iraanse drone zo dicht bij een Amerikaans jachtvliegtuig, dat de landing op het vliegdekschip Nimitz afgebroken moest worden. Maar dit jaar is er niet één zo’n incident meer geweest, hoewel de politieke spanningen tussen Iran en de VS nu veel hoger zijn opgelopen. Dat kan natuurlijk in één klap
veranderen als de Iraniërs als vergelding voor de nieuwe sancties de zeestraat van Hormuz afsluiten. Maar tot nu toe is het effect duidelijk en ondubbelzinnig. Obama werd veracht, zoals alle slappelingen, maar Trump wordt gevreesd.
Christenvervolgers Uit een rapport van International Christian Concern blijkt dat een groep Iraanse christenen vorige week door een woedende menigte werd aangevallen tijdens een bijbelstudie. De meute overviel hen, bedreigde hen met messen en sloeg de mannen in elkaar. Twee van hen liepen daarbij ernstige verwondingen op. Ook twee vrouwen en twee kinderen werden met messen bedreigd. De moslims goten petroleum uit in het containerhuisje waar de bijbelstudie werd gehouden. Een van de christenen was een hartpatiënt en hij overleed ter plaatse. Een ziekenwagen die nog probeerde hem naar een kliniek te brengen, werd door de uitzinnige meute tegengehouden tot het te laat was. De Griekse politie, die ver in de minderheid was, greep niet in. Griekse politie? Gebeurde dit dan niet in Iran? Nee, dit gebeurde in een opvangkamp voor “vluchtelingen” nabij Koutsochero, in Griekenland. Een kamp dat uitgebaat wordt door de Rode Halve Maan, een islamitische hulporganisatie uit de Verenigde Arabische Emiraten. Die christenen waren waarschijnlijk de enige échte vluchtelingen in dat kamp.
DE POPULARITEIT VAN MACRON KRIJGT EEN DEUK
SI LA FRANCE M’ÉTAIT CONTÉE
65 procent van de Fransen vindt dat president Emmanuel Macron een goed beleid voert, maar in de populariteitspolls heeft hij nog maar 32 procent van de Fransen achter zich. De kritiek groeit, op zijn arrogante gedrag en zijn inefficiënt beleid. Dat Franse presidenten het een jaar na hun verkiezing moeilijk hebben en in de peilingen een duik nemen, is een constante. François Mitterrand kwam al in 1982 onder druk om zijn te linkse economische beleid bij te sturen. Jacques Chirac was verkozen op een links programma, maar besloot plots te besparen. Betogingen en stakingen waren het gevolg. ‘Hyperpresident’ Nicolas Sarkozy kwam in 2008, een jaar na zijn verkiezingen, vooral in het nieuws met zijn privéleven en de relatie met Carla Bruni. Zijn communicatie daarover kwam puberaal over. François Hollande wou in 2012 een normale president zijn, maar in 2013 waren de Fransen zijn immobilisme al meer dan beu. Ook Emmanuel Macron heeft het na een jaar in het Élysée moeilijk om de Fransen te overtuigen. In de populariteitspolls verliest hij zes punten en weet hij nog amper 32 procent van de Fransen te bekoren.
Maar al snel nam de arrogantie de overhand. Macron gedroeg zich als een Romeinse keizer en volgens sommigen als een Romeinse god. Jupiter was zijn bijnaam. De filosoof Michel Onfray waarschuwde dat Macron snel de voeling met de realiteit zou verliezen. Onfray krijgt gelijk. Op 18 juni was er het ‘incident’ met een scholier die hem in het openbaar vroeg “ça va, Manu?” (“Gaat het, Manu?”), waarna een lange reprimande van de president volgde. Het was nog niet “Casse-toi, pauvre con” (“Hoepel op, idioot”) van Nicolas Sarkozy, die dat zei tegen een bezoeker aan het Franse landbouwsalon die de president geen hand wou schudden. De link met Sarkozy werd wel gelegd. Had Macron zich nog onder controle, een belangrijke eigenschap van de president voor vele Fransen? Die vraag werd openlijk gesteld toen bleek dat Macron sociale uitkeringen “zot geld” noemde. Het feit dat daar een grond van waarheid in zit - de Franse sociale uitgaven zijn de hoogste van de EU - werd even vergeten. De Franse president was met dat taalgebruik volgens velen uit zijn rol gevallen.
“ça va, Manu?”
En het was nog niet gedaan. Bij een bezoek aan paus Franciscus gedroeg Emmanuel Macron zich zeer kinderachtig. Toen hij minister van Buitenlandse Zaken Jean-Yves Le Drian aan de paus voorstelde, zei Macron: “Een Bretoen. Ze zijn overal. Het is de Franse maffia.” Blijkbaar een poging om grappig te zijn en te kijken naar de reactie van de tolk, een Bretoen. Verder kwam een verhaal naar boven over de aankoop van vaatwerk op het Élysée voor 500.000 euro. En er was kritiek over de aanleg van een nieuw zwembad in het Fort de Bregançon, het zomerverblijf van de president. Maar vooral: er doken
Wat is er aan de hand? Om te beginnen is zijn communicatie een ramp. Macron is verkozen met de belofte ervoor te zorgen dat de functie van president opnieuw ernstig wordt genomen. De functie moet ‘gehersacraliseerd’ worden. Gedaan met de ‘normale president’ die François Hollande was. Aanvankelijk lukte dat. Macron paste zijn woordenschat aan en gebruikte een meer hoogdravende vorm van het Frans. Een verschil met Hollande en Sarkozy, die door hun taalgebruik en intonatie wat deden denken aan de tooghangers in een bar-tabac.
“Een belediging in het hart van Frankrijk”
ZIELIGE VERTONING Het vertrek van ‘Brexit-minister’ David Davis en minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson is een zoveelste aflevering in een eindeloze soap. Prime Minister Theresa May blijft strompelen in het sukkelstraatje. Het geduld in Brussel is onderhand op. Begrijpelijk. Zelfs de grootste euroscepticus op het Europese vasteland krijgt, bij het zien van zoveel Brits amateurisme, onderhand sympathie voor de Europese Commissie. We vangen aan met een citaat waarmee we voor enkele weken onze kroniek eindigden. “Zie je wel”, zei de Franse president Charles de Gaulle, “het is een eiland!” In hoeverre een eilandmentaliteit en volksgeest werkelijk bestaan, daarover valt te discussiëren. Feit is dat de politiek in het Verenigd Koninkrijk stilaan verworden is tot een bijzonder droevige vertoning. Dat de Britse regering, de ambtenarij en diplomaten kort na het Brexitreferendum, in juni 2016, niet wisten hoe het verder moest, daar valt alle begrip voor op te brengen. Dat het enige tijd (lees: een lange tijd) zou duren voor de Britse regering daadwerkelijk de Artikel 50-procedure in gang zou zetten, daar viel ook wat voor te zeggen. De Britten moesten immers eerst intern hun huiswerk maken en hun positie uitwerken, waarna ze de onderhandelingen met de Europese Commissie te Brussel zouden aanvatten. Maar dat de Brexit zou uitblinken in zoveel amateurisme, dat durfden niet velen te bevroeden.
Ontslag Zondag was er het ontslag van David Davis. Deze klassieke thatcheriaan werd twee jaar geleden aangesteld tot ‘Secretary of
State for Exiting the European Union’. Als minister zou hij het vertrek uit de EU mee gestalte moeten geven. Davis stapt op omdat hij zich, naar eigen zeggen, niet kon vinden in de gematigde koers die Theresa May voer. Zoals we onlangs in deze kolommen schreven, pleit May - die altijd tegen een Brexit gekant was - voor een soort van ‘Noorsmodel’. Simpel gesteld komt het erop neer dat Groot-Brittannië voor wat betreft goederen, deel zou blijven uitmaken van de Europese interne markt. Ook betreffende vrij verkeer van EU-ingezetenen was de Britse regeringsleidster steeds bereid water bij de wijn te doen. Te veel water, naar de smaak van David Davis, van wie geweten was dat hij een harde afscheuring wou bewerkstelligen. Ook Steve Baker, als staatssecretaris eveneens behorende tot het kabinet van Theresa May, verliet het schip. Een ongeluk komt nooit alleen. Maandag viel een zwaarder rotsblok op het dak van de Britse regering. Boris Johnson, minister van Buitenlandse Zaken, gaf zijn mandaat terug. We citeren uit de brief waarin Johnson zijn beslissing duidt: “Meer dan twee jaar geleden heeft de Britse bevolking duidelijk gemaakt dat ze onomwonden de EU wil verlaten (...) en terug wil kunnen beslissen over haar eigen migratiebeleid, het terugvloeien van Brits belastinggeld dat door de EU gespendeerd wordt en de mogelijkheid om vrij en onafhankelijk wetten te kunnen stemmen (...) Cruciale beslissingen zijn uitgesteld en waar we nu voor pleiten, is een ‘semi-Brexit’, waarbij een groot deel van de Britse economie vast blijft hangen aan de EU, zonder dat we hier zeggenschap over hebben.” Volgens Johnson is de droom van Brexit aan diggelen geslagen en zorgt het standpunt van de regering ervoor dat Groot-Brittannië de facto een kolonie van de Europese Unie wordt. Sic!
Deze sociaaldemocratische politicus was niet alleen jarenlang lid van de SPD, van 1991 tot 1997 was hij zelfs staatssecretaris in het Ministerie van Financiën van Rijnland-Palts. Hij was ook bestuurslid (tot 2010) van de Duitse Bundesbank. Een man die in de hoogste kringen verkeerde, dus. Met zijn boek, “Deutschland schafft sich ab” (Duitsland heft zichzelf op) trof hij het systeem in het hart. Enkele maandan na het verschijnen van het boek, waren er al 1,2 miljoen exemplaren verkocht, de grootste oplage in Duitsland sinds de Tweede Wereldoorlog voor een non-fictieboek. Naast een analyse van de armoedebestrijding in Duitsland werd in de uitgave ook scherpe kritiek neergeschreven op het immigratiebeleid van Duitsland. Ook bepaalde delicate kwesties ging Sarrazin niet uit de weg: bijvoorbeeld de band tussen criminaliteit en etnische achtergrond, etnische achtergrond en intelligentie. Niet meteen politiek correct… Bij de Bundesbank werd alles voorbereid om hem als directielid te ontslaan, maar Sarrazin hield de eer aan zichzelf en nam zelf ontslag.
Kritisch als geen ander… ook voor zijn eigen partij Na dat megasucces zouden sommige mannen op leeftijd (Sarrazin is 73 jaar) op hun lauweren rusten. Niet zo Thilo Sarrazin! Nog in maart van dit jaar waarschuwde hij zijn partij, de SPD, dat ze “op de centrale vraagstukken van het heden – migratie,
De oppositie profiteert niet Ondertussen groeit de kritiek op het beleid van de president. Economisch veel te rechts volgens sommigen, met zijn afschaffing van een deel van de vermogensbelasting. Het is onduidelijk hoe Macron zijn belofte van “lagere uitgaven en de beperking van de armoede” zal realiseren. Links gebruikt de uitdrukking “president van de rijken” en die term vindt steeds meer ingang. De polarisatie tussen de begoede Fransen in de grote steden en het meer ‘volkse’, minder geschoolde platteland blijft toenemen. Een maatregel zoals het invoeren van een maximumsnelheid op gewestwegen van 80 kilometer per uur wordt door dat minder welvarende rurale Frankrijk gezien als een aanval van het hautaine Parijs van Macron. Geen leuke tijden dus op het Élysée, maar Emmanuel Macron heeft één hoop: de oppositie is zeer zwak. De radicaal-linkse Jean-Luc Mélenchon en Marine Le Pen (Rassemblement National, ex-FN) scoren ook niet goed in de peilingen. Bij Les Républicains is het ruzie, en de nieuwe PS-voorzitter Olivier Faure is een nobele onbekende voor de meeste Fransen.
Salan
ENGELAND Doorstart Veel Vlaamse media speculeren al duchtig over de val van de regering-May en het organiseren van nieuwe verkiezingen, waarbij Boris Johnson een gooi zou willen doen naar het leiderschap. Dat laatste kan kloppen. Dat Johnson een opportunist is, schreven we al eerder. Al is het voorbarig om te vooronderstellen dat Theresa May plots - nog meer dan voorheen - verzwakt is. Integendeel. Het vertrek van de harde eurosceptici uit het kabinet biedt juist kansen om tot een weliswaar gematigd doch sluitend akkoord met Brussel te komen. Dat May niet denkt aan opgeven, werd duidelijk toen de ontslagnemende ministers in een mum van tijd vervangen werden door nieuwe pionnen die loyaal haar orders zullen opvolgen. Misschien wil de brede, centrumrechtse achterban van de Conservative Party, na alle tumult en drama, gewoon weer stabiliteit. Met types als Boris Johson, die openlijk pleitten voor een vertrek uit de Europese Unie zonder het sluiten van een nieuw akkoord met Brussel, kon die stabiliteit nooit worden bereikt. Een compromis zou voor de harde eurosceptici immers nooit goed genoeg zijn. Van het linkse Labour, over de regerende Conservatives tot het populistische UKIP: allemaal kwamen ze twee jaar lang voor de dag met simpele oplossingen en vooral stoere verklaringen. De eerlijkheid gebiedt om te zeggen waar het op staat. Niet de Europese Unie maakt het de Britten vandaag de dag lastig, dat doen zij in de eerste plaats zelf. Theresa May heeft dat ingezien. De Britten waren in de afgelopen periode hun eigen grootste vijand geworden. Of om het te zeggen met de woorden van het stripfiguurtje Pogo: “We have met the enemy, and he is us.”
LvS
BEI UNS IN DEUTSCHLAND
inwijking, integratie en demografie – geen fundamentele antwoorden heeft”. De SPD moet dringend werk maken “van antwoorden op die vragen, die de verloren gegane kiezers interesseren, en ze moet aan die antwoorden ook geloofwaardige maatregelen koppelen”. Toch bleef Sarrazin, afkomstig uit een hugenotenfamilie, lid van de SPD. Tot nader order, want ook binnen de SPD zijn er voor- en tegenstanders. Al in 2010 gingen in de socialistische partij stemmen op om hem uit de partij te smijten – er werd zelfs een onderzoekscommissie opgericht – maar uiteindelijk mocht hij lid blijven.
“Feindliche Übernahme” In november 2016 bevestigde Sarrazin aan de Duitse krant Bild dat hij een nieuw boek zou uitbrengen en hij tekende daarvoor een overeenkomst met de Duitse uitgeverij “Random House Verlag”, die eerder ook “Deutschland schafft sich ab” had uitgegeven. Het toekomstige boek kreeg de titel “Feindliche Übernahme”, en zou volgens schema in het najaar van 2018 verschijnen. Maar begin mei 2018 liet uitgeverij Random House weten het boek niet te zullen uitgeven. Met als gevolg dat Sarrazin op zoek kon gaan naar een nieuwe uitgever. Volgens Bildzeitung zijn er bij de directie van uitgeverij Random House bedenkingen dat het nieuwe Sarrazinboek islamkritische stemmen zou kunnen versterken… Andere media lieten dan weer doorschemeren (de Augsburger Allgemeine op 7 juli) dat het wel eens meer met een financiële kwestie te maken zou kunnen hebben, lees: te weinig of te veel voorschotten betaald. Hoe dan ook, er is sprake van een contractbreuk tussen uitgever en auteur, en Thilo Sarrazin heeft de zaak dan ook voor de rechtbank gebracht.
FRANKRIJK
beelden op van ‘La Fête de la Musique’, waar zwarte transgenders rapmuziek (nou ja) aan het spelen waren op de trappen van het Élysée. En dat alles begeleid door de nodige obscene dansen. De ex-politicus en nobiljon Philippe de Villiers, nochtans een goede vriend van Macron, noemde dit “een belediging in het hart van Frankrijk”. Is dit een teken van zwakte van Macron? Of vermoeidheid? Volgens sommigen slaapt hij te weinig en jaagt hij zijn medewerkers voortdurend op. Dat alles komt de sfeer in het Élysée niet ten goede.
RIGHT OR WRONG
NIEUWE UITGEVER VOOR THILO SARRAZIN Thilo Sarrazin is ook in het Nederlandse taalgebied geen onbekende, vooral omwille van het boek “Deutschland schafft sich ab”. Met dat boek brak hij in Duitsland – en in de rest van de wereld – definitief door als een ‘enfant terrible’.
9
Het nabije buitenland
12 juli 2018
DUITSLAND
Koran Voor dit nieuwe boek heeft Sarrazin de Koran bestudeerd, vooral in het teken van de islamitische migratie naar Duitsland en Europa en de algemene sociaaleconomische toestand in de islamitische landen. Zo schrijft hij dat de “ontwikkelingsachterstand en de onopgeloste problemen van islamitische landen voor het grootste deel bepaald worden door de islam zelf”. Hij vindt de Koran een “geestelijke gevangenis, waaruit men zich slechts heel moeilijk kan bevrijden”. Want men kan niet anders dan vaststellen dat in zowat de ganse islamitische wereld democratische structuren ontbreken. Er is sprake van verregaande onvrijheid op het vlak van religie en er is een opmerkelijke achterstand op het vlak van wetenschappelijke kennis en het gebruik ervan. “Een bijzonder probleem is ook de ondergeschiktheid van de vrouw en als gevolg daarvan een grote bevolkingstoename.” “Alle tendensen die erop gericht waren de islam te hervormen, zijn tot hiertoe vrij algemeen mislukt.” Meer zelfs, aldus de auteur, het fanatisme neemt nog toe. Wat Sarrazin meemaakt, doet denken aan het islamkritische boek “Waarover men niet spreekt” van Wim van Rooy. Ook die man moest op zoek naar een andere uitgever nadat de eerste uitgever zich terugtrok. Ondertussen heeft Sarrazin een andere uitgever gevonden. Het boek – 450 bladzijden - zal op 30 augustus verschijnen bij Finanzbuch Verlag van de Münchner Verlagsgruppe. Men kan niettemin vaststellen dat bepaalde groepen in Duitsland niet willen dat Sarrazin nog wordt gelezen. Aan de andere kant, Thilo Sarrazin had zich geen betere publiciteit kunnen wensen. Nog voor het boek gedrukt is, kan men al spreken van een Piet van Nieuwvliet succesuitgave.
10
Beeldspraak
12 juli 2018
MEDIALAND Lisbeth Imbo keert terug naar VRT Het nieuws sloeg bij de nieuwsredactie van de VRT in als een bom: journaliste Lisbeth Imbo keert terug naar de VRT om er vanaf september het politieke debatprogramma De Zevende Dag te presenteren, samen met Lieven Verstraete. Lisbeth Imbo startte haar carrière in 1999 bij de VRT, maar maakte in juni 2013 de overstap naar De Morgen. Daar was ze eerst adjunct-hoofdredactrice, later hoofdredactrice samen met An Goovaerts. In 2016 vertrok ze bij de krant, naar verluidt wegens een “vertrouwensbreuk” (in gewone mensentaal: ruzie). Sindsdien werkte ze freelance, maar nu keert ze terug naar de VRT-stal. Bij de nieuwsredactie van de VRT ontstond enige beroering over haar terugkeer. Neen, niet omdat ze als hoofdredactrice bij een uitgesproken linkse krant politiek verbrand zou zijn, wel omdat er in de Reyerslaan een aanwervingsstop heerst. De hoofdredactie ziet echter geen probleem, omdat Imbo niet aangeworven werd, maar als freelancer ingehuurd wordt. Bovendien vindt de hoofdredactie het belangrijk dat in een verkiezingsjaar iemand met veel ervaring een politiek programma als De Zevende Dag leidt. Alle andere VRT-journalisten die dachten over wat ervaring te beschikken en zichzelf misschien zelfs een klein beetje bekwaam achtten, kunnen aan die verklaring een puntje zuigen. Was er dan politiek helemaal geen probleem? Toch wel. Tijdens haar hoofdredacteurschap bij De Morgen was Lisbeth Imbo immers zo vermetel geweest af en toe kritiek te uiten op de nieuwsdienst van de openbare omroep. Foei! Meer zelfs, door die kritiek linkt de redactieraad van de nieuwsdienst Imbo uitdrukkelijk aan die andere criticaster en kwelduivel van de VRT-nieuwsdienst: Siegfried Bracke. Van de N-VA! Het schijnt zelfs dat in dat verband het zware begrip “vriendin van” al gevallen is. Stel je voor. Politiek is ze dus toch niet voldoende neutraal, aldus het rood-groene clubje van de Reyerslaan, wegens … te “geel”! De lezer weze gewaarschuwd dat in het volgend seizoen van De Zevende Dag het gevaar bestaat voor knipoogjes naar N-VA-politici!
Phara de Aguirre leidt VRT-verkiezingsprogramma’s Er is een reden waarom Lisbeth Imbo aangezocht werd om De Zevende Dag te presenteren. Phara de Aguirre, die het afgelopen seizoen samen met Xavier Taveirne De Zevende Dag presenteerde, wordt namelijk het gezicht van de verkiezingsprogramma’s van de VRT. Dus moest haar plaats bij De Zevende Dag opgevuld worden.
Florian De Leersnyder, o.a. model voor Spa, komt op lijst sp.a-Brugge
FILM We weten niet wat de redactieraad van de nieuwsdienst van de aanstelling van Phara de Aguirre als gezicht van de verkiezingsprogramma’s vond, maar haar palmares kennende, zullen ze daar geen problemen mee gehad hebben. Om niet te zeggen dat ze dat op alle rood-groene banken nadrukkelijk positief zullen gevonden hebben, wegens ontegensprekelijk de meest neutrale en objectieve presentatrice die daar aan de Reyerslaan rondloopt. Enfin, toch als het gaat over debatten tussen iemand van de sp.a, Groen en de PVDA. Met een ex-hoofdredactrice van De Morgen als presentatrice van De Zevende Dag, en een rood-groene Baskische furie als gezicht van de verkiezingsprogramma’s, hoeft de lezer zich zeker geen zorgen te maken over de neutraliteit en de objectiviteit van de politieke debatprogramma’s tijdens het komende verkiezingsjaar. Ja, toch?
Voor wie niet helemaal mee is met bovenstaande titel: transgenders zijn personen die van geslacht veranderd zijn, of nog aan het veranderen zijn. Dat wist u waarschijnlijk. En wat zijn dan ‘cisgenders’? Precies, mensen die niet van geslacht veranderd zijn. Tot nader order de overgrote meerderheid. Naar aanleiding van de nieuwste film van Scarlet Johansson stak afgelopen week in medialand een felle discussie op over de prangende vraag of een cisvrouw zoals Scarlet Johansson wel de rol mag spelen van een transman (een vrouw die zich man voelt). Volgens “de homo- en transgendergemeenschap”, zoals dat dan heet, niet. Homo- en transgendergemeenschap die, toeval of niet, deze keer vooral vertegenwoordigd werd door tweede- en derderangsacteurs die liever zichzelf in plaats van Scarlet Johansson in de betreffende rol hadden gezien. Toch trapten veel journalisten in de val, en schreven ernstige beschouwingen over de vraag of een cisgender wel de rol van een transgender mag spelen. Kan een cisgender zich wel voldoende inleven in het lot van een transgender? Dat was één van de vaak terugkerende vragen. Wij zouden denken: waarom niet, als hij of zij goed kan acteren, zoals Scarlet Johansson. Of mogen voortaan alleen maar advocaten advocaten spelen, enkel dokters dokters, uitsluitend moeders moeders, en exclusief buitenaardse wezens buitenaardse wezens? In die andere gevallen is de vraag alleen al erg idioot, maar wanneer het transgenders betreft, moeten we die vraag plots wel ernstig nemen. Nog straffer vonden wij de vraag of cisgenders überhaupt wel de rol van een transgender mógen spelen? Zouden de rollen van transgenders niet exclusief voorbehouden dienen te worden voor transgenders, om te verhinderen dat cisgenders zoals Scarlet Johansson zich schuldig zouden maken aan “culturele toe-eigening”? Toch iets om goed over na te denken wanneer u nog eens naar een heruitzending van Forrest Gump kijkt, met Tom Hanks in de rol van een man met een laag IQ en sukkelig gedrag, of, straffer, een gangsterfilm! Het is weer zover, stilaan komt de komkommertijd eraan. Dit jaar begon het seizoen zelfs redelijk vroeg, met de redding van twaalf jongens en hun voetbaltrainer uit een ondergelopen grot in Thailand. Niet dat we iets willen afdoen aan het drama voor de betrokken families, maar de manier waarop het verhaal dagenlang breed uitgesmeerd werd over meerdere bladzijden, toont aan dat nogal wat redacties hard op zoek waren naar bladvulsel. Of wat moeten we denken van de uiterst gedetailleerde kaartjes van de grot, de uitvoerige beschrijvingen van de toestand van het gangenstelsel, de interviews met familieleden, en zelfs een overzicht over de weersvoorspellingen voor die streek? Ook hier geldt: de ene zijn bijna-dood is de andere zijn brood.
VTM en de duiding over links De reporter sprak in zijn verslag over “betogers” en “mensen”, om zo de indruk te wekken dat het allemaal gewone burgers waren die op straat kwamen tegen boosdoener Trump. Van Gompel kreeg het niet over zijn lippen dat de organisatie in handen was van extreemlinks. Nochtans, dat was heel duidelijk te merken aan de meegedragen spandoeken en (rode) vlaggen. Meer nog, Patrick van Gompel haalde drie “verontruste burgers” voor de microfoon. De eerste was Isabelle Vanbrabant, en zij werd omschreven als woordvoerster van IntalInternationale Actie voor Bevrijding vzw. Intal vzw, nooit van gehoord, zegt u? Wel, die vzw is gevestigd op de Haachtsesteenweg 53 te Brussel. Op hetzelfde adres is “Geneeskunde voor de Derde Wereld vzw” gevestigd. Met andere woorden: beide vzw’s behoren tot de PVDA. Niet toevallig, in het huis ernaast (nummer 55) zijn de advocaten van Progress Lawyers Network gehuisvest. Bij de vorige Kamerverkiezingen stond Isabelle op de zevende plaats op de lijst van de PVDA. Zij is tevens voorzitster van de Belgische solidariteitsorganisatie Initiatief Cuba Socialista. Als u haar eens aan het woord wil horen, rep u dan op 11 augustus naar de Marxistische Universiteit, een ideologisch “zomerkamp” voor PVDA’ers. Isabelle Vanbrabant zal er spreken over “De toekomst van het Cubaans
“Adrift” vertelt het waargebeurde verhaal van een dappere Amerikaanse vrouw die in september 1983 met haar verloofde schipbreuk leed midden de Stille Oceaan. Tami Ashcraft verwerkte in 2002 haar dramatische ervaring in een boek, “Red Sky in Mourning: A True Story of Love, Loss and Survival at Sea”, waarvan de IJslandse regisseur Baltasar Kormákur deze film maakte.
Mogen cisgenders wel transgender-rollen spelen?
Komkommertijd
Vorige zaterdag stapten een duizendtal mensen op in een betoging tegen de komst van Trump naar Brussel. We waren er niet bij, maar op VTM-nieuws zagen we de reportage van Patrick van Gompel.
Adrift
socialisme”. Maar dat weten VTM en Patrick van Gompel allemaal niet te “duiden”. Over naar de tweede man die geïnterviewd wordt, ene Shabbir Lakhba, overigens door VTM foutief geschreven, want hij heet Lakha. Tot daaraantoe. Het Twitteraccount van Shabbir Lakha maakt meteen duidelijk waarvoor hij staat, “muslim, immigrant and socialist”. Oorspronkelijk kwam hij uit Kenia, maar nu woont hij in Londen. Daar is hij woordvoerder en activist van de “Stop the War Coalition”. Die organisatie gaat betogen in Londen tegen de komst van Trump op vrijdag 13 juli. Chabbir is ook actief bij de ngo Friends of Al Aqsa, die opkomt voor de rechten van de Palestijnen en vooral boycotacties tegen Israël organiseert. De laatste in de rij van “burgers” die door Patrick van Gompel werden geïnterviewd: Ludo de Brabandere, woordvoerder van de vzw Vrede. De Brabandere begon zijn politieke loopbaan bij de Jongkommunisten in 1991. De vzw werd ten tijde van de rakettenbetogingen in de jaren tachtig beschouwd als een tentakel van de Kommunistische Partij. Nadat de Belgische KP zichzelf had opgedoekt, trok De Brabandere even richting Agalev. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 stond hij op de lijst van Groen, weliswaar als ‘onafhankelijke’. De vzw Vrede ontvangt jaarlijks zo’n 170.000 euro aan subsidies (minister Sven Gatz). ’t Is maar dat u weet waar uw belastingcentjes naartoe gaan. Van Gompel interviewt drie mensen, en drie keer “vergeet” hij de linkse achtergrond van die K arl van C amp mensen te duiden. Je moet het kunnen.
In “Adrift” zien we Shailene Woodley als de avontuurlijke, 24-jarige wereldreiziger Tami. Oorspronkelijk van San Diego, Californië, maar inmiddels aangekomen op Tahiti, is Tami al meer dan vijf jaar niet thuis geweest. Ze trekt rond met niets meer dan haar rugzak en ze stelt geen eisen als het aankomt op jobs om haar reis te bekostigen. Als ze op Tahiti in de jachthaven boten moet poetsen, ontmoet ze op een dag de negen jaar oudere Brit Richard, die ze helpt zijn zeiljacht aan te meren. De vonk springt over, en voor je het weet stemmen Tami en Richard toe om het luxejacht van Richards vrienden terug te zeilen van Tahiti naar Californië. Bijna 6.500 kilometer zeilen over de Stille Oceaan met een nieuwe, prille liefde? Klinkt als een onschuldig avontuur, niet?
41 dagen overleven op de oceaan Als u niet bekend bent met het waargebeurde verhaal van Tami Ashcraft, raad ik u aan uw nieuwsgierigheid naar het echte verhaal even te bedwingen en eerst de film te gaan zien. Kormákur heeft al meer survivalfilms op zijn naam staan, waaronder “Everest” (2015) en “The Deep” (2012). Met “Adrift” gooit Kormákur een paar typische genreclichés overboord. Om te beginnen wordt het verhaal niet chronologisch verteld, maar door middel van tijdssprongen en flashbacks. In de openingsscène bevinden we ons vrijwel onmiddellijk midden in de nasleep van de grote ramp. Tami wordt wakker in de kajuit, te midden van chaos, in een half onder water gelopen jacht. Ze heeft een ernstige hoofdwond en moet zich snel van haar zware regenjas en laarzen ontdoen om niet te verdrinken tussen al het puin. Wanneer ze zich op het dek weet te hijsen, vindt ze de kapotte veiligheidskabel van haar verloofde, Richard. Als ze hem twee dagen later op een stuk hout ziet drijven, sleept ze hem met al haar kracht aan boord. Richard is ernstig gewond, dus liggen hun overlevingskansen volledig in Tami’s handen. Actrice Shailene Woodley zet een enorm krachtig en inspirerend portret neer van een vrouw die hoopvol blijft vechten om te overleven in één van de meest wanhopige situaties die je je maar kunt voorstellen. Hoewel sommige aspecten van het verhaal misschien niet helemaal geloofwaardig zijn - zoals het feit dat de superonafhankelijke Tami in slechts vijf weken hopeloos verliefd wordt op de oudere, romantische, in clichés pratende Richard, en haar hele avontuur voor hem over een andere boeg gooit - is er op de acteerprestatie van Woodley in mijn ogen niets aan te merken. De ontwikkeling van de twee personages en hun liefdesrelatie blijven vrij vlak, maar daardoor ligt de focus des te meer op het belangrijkste aspect van het verhaal: het feit dat Tami 41 dagen heeft weten te overleven, drijvend in de oceaan, met niets meer dan een kleine voedselvoorraad en haar avontuurlijke wijsheid.
Plotwending De manier waarop Kormákur de tijd gebruikt, in plaats van chronologisch tot het climaxmoment te werken, had ervoor kunnen zorgen dat de spanning van afwachting compleet wegvalt, maar Kormákur heeft een slimme oplossing gevonden in de vorm van een grote plottwist. Ondanks het feit dat je de uitkomst ervan al hebt gezien, blijft de scène waarbij het jacht van Tami en Richard terechtkomt in de storm één van de meest aangrijpende, huiveringwekkende en angstaanjagende scènes ooit. Complimenten aan het team voor de speciale effecten. Al met al zeker de moeite waard, alleen al voor de prestatie van Shailene Woodley.
Thirza Nerissa
Op de praatstoel
12 juli 2018
Praten met Marc Platel, voormalig politiek journalist en adviseur
11
“De tsjeverij teistert de Vlaams-Brabantse Zes” Aan de Oudstrijderslaan in Kraainem, een van de zes faciliteitengemeenten, was het een van de eerste gezinswoningen langs de groene uitvalsweg naar Sint-StevensWoluwe. Alle buren waren Vlamingen. Vandaag staat aan de overzijde een Ierse kerk, die op zondag druk wordt bezocht, en hebben de belendende nummers Letse, Montenegrijnse, Chinese en Waalse bewoners. Parler français is het lokale Esperanto. De Zes, ten onrechte genoemd De Rand, zijn een reservaat, een frontlijn waar Vlaanderen zijn luie ziel zont. Een rem op Vlaams triomfalisme op 11 juli. Kraainem kleeft tussen de autostrade Brussel-Luik en de kilometerslange en verdubbelde Woluwelaan, een zakenslang met wereldkantoren. Marc Platel en zijn echtgenote, Ria Deweirdt, hebben recht van spreken en het recht om teleurgesteld te zijn na een halve eeuw engagement in die faciliteitengemeente. Zij bouwden in het centrum van de gemeente begin de jaren zeventig een woning en zij waren actief in het plaatselijke culturele, sociale en politieke leven. Ze openden naast de Vlaamse gemeentelijke lagere school een Vlaamse kinderkribbe, waar het storm liep. De Franstalige kleuters onder hun hoede zochten daar echter niet hun verdere leertijd. De Vlaamse gemeenteschool telde traditioneel rond de 120 scholiertjes, vandaag zijn het er meer dan 300 en die komen grotendeels uit Brusselse Franstalige, krakkemikkige, schooltjes. ‘t Pallieterke: wat met de Vlamingen in Kraainem? Marc Platel: “Nog 8 procent van de Kraainemnaren spreekt thuis Nederlands en op alle Vlaamse bijeenkomsten overheersen de grijze kuiven. Mijn generatie, de zeventigers en de tachtigers, verdwijnt vanzelfsprekend in de komende tijd. De demografie werkt reeds jaren tegen ons. Over die situatie zijn noch de Vlaamse regering, noch de Vlaamse ministers van de federale regering bekommerd. De excellenties laten betijen; in het beste geval roeren ze zonder enig resultaat hun mond. Dat is het. De zes faciliteitengemeenten zijn ingewikkeld en geen eenheidsworst. De situatie van Kraainem is anders dan die van de Vlaamse gemeenten aan de zuidzijde van Brussel, bijvoorbeeld Linkebeek. Wat ligt bij Halle verschilt van wat ligt bij Vilvoorde. Trouwens, de zes faciliteitengemeenten hebben meermaals andere taalafspraken, en dat bemoeilijkt hun samenvoeging. WezembeekOppem en Kraainem zouden goede huwelijkspartners kunnen zijn, maar dat kan in de praktijk niet door een verschillend faciliteitenstelsel.” ‘t Pallieterke: is Kraainem een onbekende? Marc Platel: “Absoluut. Op mijn tafel ligt Het Laatste Nieuws, want het is het enige dagblad, historisch niet het mijne, dat sporadisch regionaal nieuws brengt en één keer om het jaar iets meer diepzinnigs publiceert over deze gemeente. Ik wil de kost niet geven aan de Vlaamsgezinde nationale en regionale politici die niet zonder gids of gps hier geraken. Ik heb ooit letterlijk Geert Bourgeois moeten leiden van het Barricadenplein in Brussel, bij wijlen de Volksunie, naar Wezembeek-Oppem. Vil-
voorde en Halle staan op de kaart van onze politici, de zes faciliteitengemeenten niet. Laat mij trouwens toe te stellen dat het bedenksel om De Zes, met hoofdletter, om te dopen tot De Rand fout is. Daarmee verzacht je hun status als frontlijngemeente. De Vlamingen zijn sterk in reclame en marketing die hun gebrek aan eerbied voor de grote en de kleine wetten die zij stemden - ik ben een legalist - verhullen. Hetzelfde geldt voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dat de Vlamingen foutief en te gemakkelijk het derde gewest noemen. Neen, dat is geen derde gewest. En door die benaming te gebruiken versterk je het Brusselse patriottisme van de Brusselaars. Ik heb de omslag meegemaakt van de soortnaam Brusselse Vlamingen naar Vlaamse Brusselaars, subtiele verschuivingen waar een politieke en sociologische kering achter schuilt. Franstaligen zijn meer vatbaar voor symbolen dan Vlamingen. Het feit dat de Franstalige burgemeesteres van Kraainem, Dorothée Cardon de Lichtbuer, de eed moet afleggen in de handen van de gouverneur van Vlaams-Brabant, dus een Vlaming, is een vlek op haar zelfbeeld.” ‘t Pallieterke: en de N-VA’ers met hun bevoegdheden? Marc Platel: “Denk jij dat wij hier ooit Liesbeth Homans hebben gezien, die nochtans gaat over de taalwetten in de faciliteitengemeenten? Zij vergadert niet met de mandatarissen van de Vlaamse gemeenten rond Brussel, hoewel dat nuttige bijeenkomsten zijn. Homans stuurt een medewerker. Ben Weyts, N-VA’er en Vlaams-Brabander, werkt op de zenuwen en wandelt hier evenmin. Kraainem levert immers zijn kiezers niet. Hij is meer in de weer voor de vlinders, de pauwenstaarten en de katten. De laatste politicus met een brede uitstraling die wroette voor Kraainem, om zijn geboorteplek Vlaams te houden, is de parlementair Luk van Biesen van Open Vld, maar die is verhuisd naar Zemst. Luk was VU’er voor hij overstapte naar de VLD. Over de CVP en de CD&V hoef ik niet te praten. De tactiek van de Van Rompuy’s, Erik, Herman en de volgende generatie, Peter - inwoners van VlaamsBrabant - is eenvoudig. Zij nemen nooit een harde houding aan ten overstaan van de Franstaligen en laten betijen. Schuif Tom Dehaene eveneens in dat rijtje. Niks moet je verwachten van die mensen. Ik noem dat tsjeverij, die graag geïmiteerd wordt door de overige Vlaamse partijen. De tsjeverij teistert de Zes.” ‘t Pallieterke: wat met de Vlaamse thema’s in Kraainem? Marc Platel (zucht): “Daar blijft in Kraainem geen spaander van over. De grootste uitdager in oktober, Kraainem Unie, verdrinkt
Kraainem kantelt
De faciliteitengemeente Kraainem, 14.000 burgers tellend, was dorps en Vlaams in 1945, maar werd van langsom een kosmopolitische woonplek met een lijst voor de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2018 die proper campagne voert in drie talen: Frans, Nederlands en Engels. De kinderen van alle kandidaten op de dure en goed gemaakte verkiezingsfolder van Kraainem Unie - vroeger heette die groep Kraainem Samen - volgden het lager onderwijs op de Vlaamse gemeenteschool, maar spreken thuis Frans met hun ouders. Een Vlaamse lijst, zoals er in het verleden waren in Kraainem, met veel zweet, inzet en enthousiasme, dreigt in duigen te vallen. N-VA zou broeden op een plannetje, zonder dat er vandaag concrete gegevens zijn. De liberaal Van Biesen, Open Vld, was de drijvende kracht achter Open, de Vlaamse lijst van de vorige twee gemeenteraadsverkiezingen, of beter, zegt Marc Platel, de lijst van Vlamingen met ook Franstalige medestanders. Terzijde, de Kraainemse naam inspireerde de herdoping van VLD tot Open Vld. Van Biesen trok de Vlaamse kar in Kraainem. Hij verhuisde naar Zemst waar hij mikt op het burgemeesterschap. De Vlamingen missen vandaag een kopman, geld en vrouwen voor een eigen lijst. De Franstalige partijen steggelen onderling: Open Vld wil wel iets ondernemen met MR. Défi, ex-FDF, kijkt verstoord naar Kraainem Unie. CdH-schepenen van de huidige coalitie vertrokken naar MR. En aan Vlaamse kant kijken de overblijvers de kat uit de boom. Scheep gaan met een Franstalige partner, of misschien een man helemaal alleen met een eentalige Nederlandstalige lijst?
elke communautaire eis of wens. Haar folders handelen over fietspaden, nieuwe buildings, parkings, groen. Het neigt naar dorps- en beulingenpolitiek. Deze gemeente belooft al decennia van alles wat nooit wordt verwezenlijkt, waarmee Kraainem uiteraard niet uniek is. Er was een plan voor een nieuw gemeentehuis, er is een plan voor de afbraak van zaal Pat, een ex-parochielokaal, er zijn plannen voor polyvalente zalen, er is een hoeve bij het centrum die al dertig jaar verkommert… De voetpaden van Kraainem zijn ook al erbarmelijk. Om naar de apotheek op de hoek te wandelen gebruik ik een stok omdat de plaveien erbij liggen als de Mont Ventoux.” ‘t Pallieterke: 11 juli wordt er toch gevierd? Marc Platel (glimlacht zuinig): “Ik ben zowat de laatste spreker geweest op een 11 juliviering in Kraainem. Vandaag is het een barbecue met saucissen en runderlappen, waarvoor Ria en ik niet uit ons huis komen.” ‘t Pallieterke: wordt Kraainem een geval voor sociologen? Marc Platel (hilariteit): “Akkoord, maar dan geen van Leuven. Ria heeft vijftien jaar lang naast de Vlaamse gemeenteschool een kinderkribbe georganiseerd en geleid, met het dubbele doel de vraag naar oppas kwalitatief op te vangen én dat te doen met een Vlaams oogmerk. In de kinderkribbe is nooit een woord Frans gebruikt en de Franstalige ouders, die daar graag hun peuters naartoe stuurden, hebben dat altijd aanvaard. De taalverhoudingen zijn hier dus ingewikkeld. De kwaadaardigheid van vroegere jaren ontbreekt wel. De nieuwe gemeentelijst Kraainem Unie voert verkiezingspropaganda in behoorlijk Frans, logisch, maar ook Nederlands en Engels. Een oppervlakkig samenleven is ontstaan tussen mensen die zich weinig bekommeren om taal en cultuur. Alhoewel… Ook dat moet ik nuanceren. De huidige politieke meerderheid in Kraainem, en zij past in een visie en een traditie van Franstaligen betreffende de Zes, verzet zich zoveel als maar kan tegen Vlaams geld om bijvoorbeeld nieuwe klaslokalen te bouwen bij de gemeenteschool. Zij verkiest dat de kinderen in containerklassen zitten. Kraainem wil geen tot weinig centen van de Vlaamse overheid, zo eenvoudig is het, ook al snijdt het gemeentebestuur daarmee in het eigen vlees. ‘La Flandre, non, non, non’ gaat overal op in de Zes.” ‘t Pallieterke: is de neergang een oud zeer? Marc Platel: “Hij begon in Kraainem in 1945 met de Vlaamse gemeentesecretaris Forton. Zijn zoon, Nederlandstalig, die zijn kinderen naar de Vlaamse gemeenteschool stuurt, maar thuis Frans spreekt, figureert op de lijst Kraainem Unie. Kraainem telde na de oorlog 3.300 inwoners en toenmalig gemeentesecretaris Forton streefde naar 10.000 en een politieke band met Brussel, want dat betekende prestige. Hij verkocht in zijn avonduren verzekeringen, een gangbaar gebruik toen. Zo ontstond een wisselwerking; zijn feitelijke bevoegdheid om bouwvergunningen goed te keuren waarbij soms als tegengebaar verzekeringen werden afgesloten. Zo werd voor Franstaligen een loopje genomen met de taal van de documenten. De Franstaligen kregen de rode loper uitgerold in Kraainem, en heel wat makke Vlamingen verpopten tot Franstaligen, wat nooit gebeurde in de omgekeerde richting.” ‘t Pallieterke: wat met de Kerk, en wat met de jeugdbewegingen? Marc Platel: “De Chiro is Vlaams. De familie Van Biesen was daarin actief. De scouts daarentegen zijn Franstalig, en die hadden een krot als lokaal dat door de gemeente was geregeld door een voorlopige constructie te plaatsen. De parochie heeft nooit iets uitgevoerd voor haar Vlaamse gelovigen, want de pastoors lieten betijen in woord en daad. In het Gemeenschapscentrum, draaiend op Vlaams geld, zijn er vier tot vijf keer per jaar culturele avonden. Die worden om volk te lokken samen georganiseerd met Tervuren en Wezembeek-Oppem. Het Davidsfonds teert op de goede wil van twee dames op leeftijd
en slaat geen gensters. Een lichtpunt is de bibliotheek, waar medewerker Van Fleteren zich inzet voor het Nederlandstalige boek en zijn uitstraling.” ‘t Pallieterke: N-VA kleurt België… Marc Platel: “Ja, soms. Ik keek verrast op bij een van de laatste optredens van Bart de Wever in de Zevende Dag. Neen dus voor de Rafale en ja voor werkelijkheidszin in het Arcodossier. Dergelijke onverzettelijkheid en duidelijkheid blijven echter uitzonderingen, en dat heeft alles te maken met de coalitieregering waartoe N-VA behoort. Wat te doen? Mijn allerbelangrijkste raad na vijftig jaar ervaring als politiek journalist en politiek adviseur is: onderhandel niet met de Belgische Franstaligen, want daarin zijn zij sterker en strategischer. Hugo Schiltz was een slimme advocaat maar ook hij moest het tot zijn scha en schande ervaren. Bij een volgende Belgische politieke ronde moet N-VA een lijstje opstellen van vijf eisen en eis één dient te luiden: onafhankelijkheid. Geen confederalisme dus, want niemand weet wat dat is. Bij het overhandigen van het lijstje moet De Wever melden: wij voeren hierover geen gesprek en komen woensdag terug voor een antwoord. Ja, en dus onafhankelijkheid, of neen, en dus nieuwe afbraak van wat nu verworven is!” ‘t Pallieterke: u was een actief lid van de Denkgroep in de Warande die in 2005 het Manifest voor een Zelfstandig Vlaanderen in Europa publiceerde… Marc Platel: “Dat klopt, en ik verwachtte er veel van. De helft van de leden van dat genootschap sloeg echter in paniek toen te berde werd gebracht dat het woord onafhankelijkheid zou opduiken in de eindtekst. Daaruit volgde de keuze voor het zachtere begrip zelfstandigheid. Het manifest heeft in de kranten en op radio en televisie nooit de aandacht gekregen die het verdiende. De huidige generatie journalisten mist elke kennis over en elke sympathie voor Vlaanderen.” Frans Crols
Wie is wie? Marc Platel draagt de Zes in het hart. Wie of wat zijn de Zes? Drogenbos, Kraainem, Linkebeek, Sint-GenesiusRode, Wemmel en Wezembeek-Oppem. De Zes zijn geen eenheidsworst; ze verschillen door hun ligging ten aanzien van Brussel. Sint-Genesius-Rode is bijvoorbeeld de beoogde corridor van Franstalig Brussel naar Wallonië. Marc Platel is 76 en werd geboren in Gent. Zijn neef is de theatermaker Alain Platel. Marc is licentiaat in de pers- en communicatiewetenschappen en doctor in de rechten. In 1969 begon hij als journalist bij de BRT en jarenlang verzorgde hij de politieke verslaggeving voor de radio. Vanaf 1986 was hij hoofdredacteur politiek van Het Belang van Limburg. Op vraag van Bert Anciaux ging hij in 1997 de studiedienst van de Volksunie leiden. Nadien, tot zijn pensionering in 2001, was hij diensthoofd bij de studiedienst van N-VA. Marc Platel schreef tien boeken over de Vlaamse en de Belgische politiek. Onder impuls van wijlen Jan Nuyts was hij lange tijd politieke commentator van ‘t Pallieterke.
12
Cultuur
12 juli 2018
Zijn kamp, het relaas van een collaborateur
Het landschap aan de Leie De ‘Biënnale van de Schilderkunst’ is aan de zesde editie toe. Drie regionale musea van de Leiestreek werken samen om schilderkunst uit de jongste anderhalve eeuw samen te brengen. Het thema dit jaar is ‘Over landschappen’.
Boeken over de Tweede Wereldoorlog en zijn nasleep zijn dikwijls melig. Ze bezwijken door onder de vergoelijkingen van de misdaden van het winnende kamp, rijgen om de zoveel bladzijden redeneringen aan mekaar om Duitsland uitsluitend te portretteren als het Grote Kwaad, en verhullen zoveel mogelijk de jaren tussen de Eerste en de Tweede Wereldoorlog. Kortom, veel teksten zijn eenzijdig.
Duitsland en zijn regime waren duivels en de tegenstanders waren heilig, punt. Neem “Mein Kampf”. Iedereen heeft daar een mening over, zonder het ooit gelezen te hebben. De kernvraag, wat miljoenen Europeanen, ook in Vlaanderen, ook in Franstalig België (de zogenaamde lieveling van de Führer was geen Vlaming, wel de Waal Léon Degrelle), in dat geschrift fascineerde, wordt niet beantwoord. Koppel daaraan het verzwegen verleden van duizenden vaders en moeders, opa’s en oma’s, die na 1945 hun idealen, hun overtuigingen, hun nederlagen verborgen. In Vlaanderen leidt dat tot een dik omhulsel over wat ervoor, tijdens en erna aan de hand was. Zwijgen van de kant van de overwonnenen is de regel, en verdraaien van de kant van de overwinnaars is de gelijklopende regel. “Vae Victis, het relaas van een collaborateur”, is daarom een interessant boek in romanvorm. “Vae victis” is Latijn voor “wee de overwonnene”, want mildheid van de overwinnaar hoeft niemand te verwachten. Auteur Rosenbrink, volgens de flaptekst een late roeping als schrijver, volgt het leven van collaborateur Werner Krommenie van in zijn jeugdjaren, als zoon van een radicale antiBelgische en Vlaams-nationalistische vader, tot zijn dood als welvarende en fysiek gammele politieke vluchteling in Argentinië. “Vae victis” past in de stroming van het bekroonde en bejubelde boek “Wil” van Jeroen Olyslaegers. Het cirkelt om de kleine lieden, de meelopers, de mensjes die opgetild worden in hun haat en hun dromen door in stoet achter een Germaanse superman en diens ideeën te schuifelen. In 1945, na de botsing met de werkelijkheid, wordt hen de rekening gepresenteerd.
Hoezee Werner Krommenie beleeft de tijd dat in de strijdliederen “hoezee” vervangen wordt
door “houzee”. Hoezee was voor de lauwen van de Chiro en de kajotters. Dat pastoors leden van het Vlaams Legioen die zich in uniform ter communie presenteren de hostie weigeren. De speeches van VNV-leider Staf de Clercq overtuigen Krommenie jr. dat parlementaire democratieën rotzooi zijn en afsteken tegen de orde en de tucht van het nationaalsocialisme, het Verdinaso, Rex en alle partijen van de Nieuwe Orde. Bij het geallieerde bombardement op Mortsel treffen vier bommen de Erla-fabriek, het doelwit, en de meerderheid valt op scholen en huizen van onschuldige kinderen en volwassenen. Dat verhardt Werner en sterkt hem in zijn pro-Duitse houding. Intussen is hij opgeklommen tot het hoofdbestuur van de NSJV (Nationaalsocialistische Jeugd Vlaanderen). Bij de bevrijding wordt vader Krommenie uit zijn huis gesleurd en voor de ogen van zijn zoon neergeschoten door een weerstander. Moeder wordt kaalgeschoren. Radeloos kiest Werner voor de vlucht naar Duitsland, en hij arriveert met een van de laatste treinen in Berlijn. In Duitsland verzucht hij liever in handen van het Belgische gerecht te sukkelen dan die van de Russische bevrijder en zijn “Flintenweiber”, hellevegen in het Rode Leger die gevangengenomen Duitsers martelen en vermoorden.
Zuid-Amerika Werner belandt op zijn ontsnappingsroute naar een veilig land opnieuw in België, ontmoet hulpagenten met een insigne van hamer en sikkel op hun kraag en ziet de gevolgen van de bijltjesdagen toen het gepeupel, met de toestemming van het wankele politieke gezag, de zwartenhaat teugelloos kon botvieren. Een schok zijn de beelden, die hij aanvankelijk weigert voor waar aan te nemen, van de lijkenhopen van de Duitse vernietigingskampen. Twee derde van “Vae Victis” volgt de tocht van Werner van het platgebombardeerde Duitsland naar het gehate vaderland en zijn ontsnapping naar Argentinië, met grote dank aan Vlaamse paters die collaborateurs met raad en daad bijstaan, onder meer via contacten bij een bureau van de Boerenbond voor Vlaamse vlaskopers in Parijs. In Zuid-Amerika bouwt hij een rijk bestaan uit. Kort voor zijn dood ontmoet hij de gepensioneerde en reizende auteur R. Deze R. ontvangt de notities met de lotgevallen van Werner Krommenie, wat uitmondt in een goed relaas over een man die symbool staat voor een generatie die foute keuzes maakte. Frans Crols Rosenbrink; “Vae Victis, Het relaas van een collaborateur”, uitgeverij Polemos, 2018, 199 blz., prijs 18 euro (+ eventuele verzendingskosten). Bestellen kan via www.polemos.be, telefonisch: 03 232 14 17, of via de boekhandel. ISBN 978 94 93005 02 0
De ‘Biënnale van de Schilderkunst’ is een tentoonstellingsproject van drie musea in de Leiestreek: het Museum Dhondt-Dhaenens (MDD) in Deurle, het Roger Raveelmuseum in Machelen-aan-de-Leie en het Museum van Deinze en de Leiestreek (mudel). De tweejaarlijkse expo benadert telkens via een nieuwe invalshoek de schilderkunst van de jongste honderdvijftig jaar. Elk van de drie musea neemt de eigen collectie als uitgangspunt en kiest voor een aparte invulling van het thema. De vorige editie liep onder de enigmatische titel ‘Yoknapatawpha’ en belichtte kunstenaars die de zekerheid van de eigen lokale omgeving opzoeken of die verlangen naar het onbekende en het exotische. Dit jaar is een meer voor de hand liggend thema gekozen, ‘Over landschappen’. Het landschap van de Leiestreek is een onuitputtelijke bron van inspiratie geweest voor generaties kunstenaars. In MDD dienen landschappen van Constant Permeke (18861952) en Valerius de Saedeleer (1867-1941), twee kunstenaars uit de eigen collectie, als vertrekpunt om een brug te slaan naar vandaag. Van Permeke zijn er enkele werken die goed illustreren hoe hij met krachtige, ruwe verfstreken en met een bijna monochroom kleurenpalet de natuur op een instinctieve manier op doek zet, met een virtuositeit die zijn schilderijen tijdloos maakt. Van De Saedeleer toont de expo onder andere ‘De Leie te Latem’ uit 1903 (zie afbeelding). Het werk is een scharnierpunt in de evolutie van de kunstenaar. Het impressionisme van zijn leermeester Franz Courtens (1854-1943) is nog te herkennen, maar er is al het streven om bepaalde kleurvlakken op te lossen in effen velden. Dit is een aankondiging van de strikt persoonlijke stijl van De Saedeleer die kort nadien zal openbloeien. Beide belangrijke figuren van de eerste Latemse school zijn in MDD omringd door een tiental hedendaagse kunstenaars voor wie het traditionele landschap bijzonder relevant is. Daar zijn flink wat vrouwelijke kunstenaars bij. Interessant is Etel Adnan (°1925), geboren in het Beiroet van de burgeroorlogen. In haar landschappen creëert ze een kalme, harmonieuze wereld. Ze doet dat in kleine intieme schilderijen, met een abstracte en kleurrijke
beeldtaal. Monumentaal, maar even aangrijpend, zijn de werken van de Gentse Marie Cloquet (°1976). Zij verknipt uitvergrote prints van landschapsfoto’s, maakt er een collage van en overschildert ze met waterverf. Met als resultaat apocalyptische beelden van kwetsbare, door de globalisering getroffen landschappen.
Mens en natuur Hoe actuele thema’s, zoals ecologie, in de landschappen van hedendaagse kunstenaars aan bod komen, is mooi te zien op deze biënnale. De relatie tussen mens en natuur staat centraal in de deelexpo in mudel. Ook dit museum neemt de eigen collectie als startpunt, met werken van Xavier de Cock (18181896), de eerste kunstenaar die zich door het Leielandschap liet inspireren, Emile Claus (1849-1924) met een topwerk zoals ‘Olmen langs het kanaal’ (1904), Lucien van de Driessche (1926-1991), die van de Leiestreek naar Brussel verhuisde wat de sfeer in zijn werk deed omslaan, en Stief Desmet (°1973), die voor deze biënnale in de huid van Emile Claus kruipt. Deze vier kunstenaars uit evenveel generaties benaderen het landschap op een eigen originele manier. Ze zijn vergezeld door een tiental kunstenaars uit binnen- en buitenland, met sterk werk van onder anderen Saar de Buysere (°1972), Stefan Peters (°1978), Naya Martin Reyes (°1979) en Bruno van Dijck (°1953). Het Roger Raveelmuseum confronteert de zeer vroege landschapsschilderijtjes van Raveel (1921-2013) uit de jaren 1940 met moderne en hedendaagse schilderkunst van meer dan twintig andere kunstenaars. Speciale aandacht gaat naar schilders uit het Hoge Noorden. Een ontdekking is de IJslander Johannes Sveinsson Kjarval (1885-1972), wiens werk voor het eerst in ons land te zien is. Naast ‘historisch’ werk van onder anderen Permeke, De Saedeleer, Courtens en ook Felix de Boeck (18981995) toont het Raveelmuseum voorbeelden uit niet-Europese tradities, zoals Chinese en Aboriginal landschapskunst. MMMV ‘Biënnale van de Schilderkunst’, nog t.e.m. 30 september, www.museumdd.be, www.mudel.be, www.rogerraveelmuseum.be.
Pype vrij! Gevangen in de Sovjet-Unie De meeste naambekendheid geniet de West-Vlaming Antoon Pype als voormalige politieke gevangene in de Sovjet-Unie. Dat is ook het hoofdthema van zijn recent verschenen herinneringen onder de titel “Pype vrij! Gevangen in de Sovjet-Unie en de verdere wedervaren van Antoon Pype”. lijkt te liggen, maar toch nog zo tastbaar nabij Op 21 december 1976 vertrok hij als actieis. Het gebeurde allemaal in een tijdbestek van voerder van het Vlaams Actiecomité voor Oostnauwelijks veertig jaar. Inderdaad, sinds de Europa naar Leningrad (het huidige Sint-Petersval van de Muur lijkt de geschiedenis in een burg). In zijn lezenswaardig verslag verhaalt stroomversnelling beland te zijn. Antoon hoe hij bij de verspreiding van binnenOok staat Antoon Pype stil bij de voornaamgesmokkelde pamfletten, waarin gepleit werd ste momenten uit zijn leven: de jaarlijkse voor onder meer democratische vrijheden en bezoeken aan de IJzerbedevaarten, zijn inzet vrije verkiezingen, opgepakt werd door enkele in de Nest van der Hallen-Gemeenschap, zijn studenten en overgedragen werd aan de KGB. niet altijd zo gelukkige omgang met de BertenNa schier eindeloze ondervragingen werd hij in nesten van Guido van der Meersch, de avonmaart 1977 veroordeeld tot vijf jaar strafkamp. tuurlijke voetreis naar Rome in de zomer van Strafkamp onder Brezjnev 1975… Kortom, het levensverhaal van een eerlijk man die leefde voor zijn ideaal. Voor de prijs Pype vertelt over zijn gevangenisleven, zijn hoeft u het zeker niet te laten. verblijf in het strafkamp en zijn ervaringen met Pieter Jan Verstraete zijn medegevangenen. Een uniek getuigenis van een Vlaming als gevangene in een van de “Pype vrij! Gevangen in de Sovjetkampen onder het regime van Brezjnev. Unie en zijn verdere wedervaren”, ZilleOp 1 juli 1977 was Antoon weer op vrije voebeke, eigen beheer, 80 blz.; 5 euro + 3 ten en kon hij naar huis. Hij werd als een held euro verzendingskosten. Te verkrijgen ontvangen. Het zijn zonder meer interessante bij antoon.pype@proximus.be of Antoon bladzijden over een periode die ver achter ons Pype, Wervikstraat 70, 8902-Zillebeke.
In memoriam
12 juli 2018
13
Een heel bijzonder man ging heen
Pater Gereon van Boesschoten Vorige week overleed de Grimbergse norbertijn Gereon van Boesschoten op 81-jarige leeftijd. Gereon was een uiterst veelzijdig man en een zeer bevlogen geestelijke, die door zijn leerlingen en parochianen op handen werd gedragen. Minder gekend is dat hij actief steun verleende aan de ondergrondse strijd van zijn Oost-Europese medebroeders tegen het communisme. Tegelijk was de welbespraakte Nederlander een overtuigd flamingant. Een portret. zaken bezig. Hij begon als bibliothecaris in de abdij, en vanaf 1969 gaf hij voltijds godsdienstles, onder meer in de lycea Virgo Sapiens in Londerzeel en Maria Boodschap in Brussel. Ook was hij van 1982 tot 1999 directeur van Volkssterrenwacht Mira. Daarnaast onderhield hij intense contacten met norbertijnenabdijen in zowat de hele wereld. Vaak werd hij er uitgenodigd om lessen gregoriaans te geven. Ere-abt Piet Wagenaar getuigt dat hij in de wereldwijde norbertijnengemeenschap niemand gekend heeft die zoveel gedaan heeft voor de onderlinge contacten en die zo bevlogen ten dienste stond van de orde. Omwille van zijn hartelijkheid en zijn talenkennis was Gereon overal graag gezien.
Clandestien
Gereon werd in 1937 geboren in het NoordBrabantse Dongen, boven Tilburg, in een gezin met negen kinderen. Zijn doopnaam was Cornelius. Als kind ging hij bijgevolg als ‘Kees’ door het leven. Hij ging op internaat in het college van Gemert bij Eindhoven. In de jaren vijftig waren er nog veel collegeleerlingen die kozen voor het priesterschap. De norbertijnen hadden toen een grote aantrekkingskracht op die jongemannen omdat de orde de nadruk legde op zowel contemplatie (met dagelijks gezamenlijke gebeden) als op pastoraal werk. Normaal zou Gereon samen met enkele klasgenoten naar de norbertijnenabdij van Heeswijk getrokken zijn, maar die zat toen helemaal vol. De prelaat was bevriend met de abt van Grimbergen en zo kende deze (destijds veel kleinere) abdij in die jaren een grote toestroom van jonge Nederlanders. Op 19-jarige leeftijd trad Cornelius in de abdij in en koos als novice voor de religieuze roepnaam Gereon. Het werden Spartaanse jaren, want veel luxe was er toen nog niet in Grimbergen, zelfs geen warm water.
Gregoriaans Na zijn priesterwijding in 1963 werd pater Gereon voor drie jaar naar Rome gestuurd, waar hij opleidingen volgde in de liturgie en de gregoriaanse muziek. Twee jaar na zijn terugkeer richtte hij het Gregoriaans Abdijkoor op, waarvan hij een halve eeuw de bezielende dirigent is gebleven. Dit koor, dat muzikaal begeleid werd door Vic Nees, bouwde geleidelijk aan een stevige reputatie op en werd internationaal toonaangevend voor de vertolking van gregoriaanse muziek. Het koor bracht zes zeer kwaliteitsvolle cd’s uit en bracht opvoeringen op tal van plaatsen binnen en buiten Europa. Ook werden ze vaak gevraagd voor eucharistievieringen op radio en tv. Nog steeds luistert dit abdijkoor de zondagse hoogmis op in Grimbergen. Begin mei dit jaar vierde het koor zijn vijftigjarig jubileum, in samenwerking met het prestigieuze festival van Watou. Pater Gereon dirigeerde als vanouds, met zijn gekende enthousiasme. Niemand kon toen vermoeden dat dat zijn laatste grote optreden zou worden. Gereon van Boesschoten was met vele
Vanaf halfweg de jaren zeventig trok pater Gereon jaarlijks in de zomer voor een maand naar het Neder-Oostenrijkse dorpje Japons aan de grens met Tsjechië. Officieel ging hij er een collega vervangen, zodat die eens vakantie kon nemen. De werkelijke reden voor dat verblijf in Oostenrijk moest geheim blijven: vanuit dat dorpje trok hij telkens weer de grens over om de ondergrondse beweging van de norbertijnen in en rond Praag te steunen. Sinds de communistische bezetting waren religieuze ordes strikt verboden. Hun religieuze activiteiten moesten clandestien gebeuren. De abdijen werden gesloten en vaak vernield. Behalve de Strahov-abdij van Praag, die (na de verdrijving van de norbertijnen) als museum werd ingericht en die als uithangbord moest dienen voor het communistische regime. De religieuzen leefden ondergedoken en moesten als arbeider hun brood verdienen. Heel wat religieuzen kwamen achter tralies terecht wanneer zij weigerden de eed van trouw aan het communistische bewind af te leggen. Vaak waren ze het slachtoffer van folterpraktijken. De repressie tegen de Katholieke Kerk was in Tsjecho-Slowakije zwaarder dan elders in Europa, zeker na de Praagse Lente van 1968. Als leraar kon Gereon vrij gemakkelijk vanuit Oostenrijk over de grens trekken, zogezegd om toeristische motieven. Bij ieder bezoek smokkelde hij religieuze en westerse literatuur mee en zorgde hij voor financiële ondersteuning. Hij kreeg daarbij de volle steun van Oostpriesterhulp en hij stond in nauw contact met spekpater Werenfried van Straaten (ook een norbertijn), met wie hij goed bevriend was. De ondersteuning vanuit het Westen was voor de clandestiene norbertijnen van groot belang om als gemeenschap te kunnen overleven en bijvoorbeeld nieuwe priesters op te leiden. Mede hierdoor stond in 1989 meteen een netwerk klaar waarmee een reeks abdijen konden heropgericht worden. Ook ere-abt Wagenaar ging destijds enkele keren mee met Gereon om het ondergrondse netwerk te steunen. Zij waren daarbij onder meer getuige van een geheime en zeer ontroerende abtswijding ’s morgens vroeg in de Strahov-abdij, bij het graf van stichter Norbertus.
Communisme Pater Gereon beperkte zich niet tot Tsjechië. Hij trok voor Oostpriesterhulp ook naar OostDuitsland en Hongarije. Door dat werk werd hij vanzelfsprekend een hevig tegenstander van het communisme. In 1981 schreef Gereon: “Zei Lenin op zijn sterfbed niet dat hij zich vergist had, maar dat het te laat was en dat er tien Franciscussen van Assisi nodig waren om Rusland tot andere en betere gedachten te brengen?” Gereon was ervan overtuigd dat de vele ondergrondse netwerken achter het IJzeren Gordijn hebben bijgedragen tot het vreedzaam en tegelijk diepgaand karakter van de omwenteling. Na de Wende zei hij in een toespraak in 1990: “Men gaat vaak voorbij aan het feit dat het verzet waardoor het communisme tot zijn einde kwam, zijn oorsprong niet had in
een politieke revolutie, maar in een geestelijk-morele revolutie. Die revolutie werd gedragen door een groep mensen die een persoonlijke en morele verantwoordelijkheid wilden dragen, met het vaste besluit om in waarheid te leven (Vaclav Havel). De revolutie werd gevoed door de gemeenschappelijke christelijke wortels van de Europese beschaving.” Door zijn ervaringen in Oost-Europa schatte Gereon ook de rol van de Poolse paus Karol Wojtyla naar waarde. Na diens overlijden pleitte Gereon ervoor om hem voortaan paus Johannes Paulus de Grote te noemen.
Pastoor van Grimbergen In 1991 werd pater Gereon ingehaald als pastoor in Grimbergen. Als parochieherder werd hij bijzonder populair omwille van de manier waarop hij met de mensen omging: altijd luisterbereid en aanmoedigend, altijd zoekend naar een oplossing voor talloze kleine en grote problemen. Zijn preken waren steevast tot in de puntjes voorbereid en pareltjes van welbespraaktheid en bezielend optimisme. Intussen bouwde hij zijn internationale netwerk verder uit. Zijn bijzondere aandacht ging uit naar het pionierswerk van Tsjechische norbertijnen in India. In het straatarme Manthavadi (deelstaat Kerala) hebben zij dertig jaar geleden een abdijgemeenschap uit de grond gestampt, die vandaag een grote aantrek heeft bij jongeren uit de streek. Enkelen daarvan zijn intussen als priester tewerkgesteld in Duitsland. Via zijn uitgebreide netwerk zamelde Gereon fondsen in om er een fraaie abdijkerk te bouwen. Die werd in 2013 voltooid. Tegelijk was hij ook vijf jaar lang voorzitter van de Belgisch-Luxemburgse afdeling van Oostpriesterhulp.
Overtuigd flamingant Door zijn vele contacten kreeg pater Gereon als inwijkeling algauw voeling met de Vlaamse zaak en hij werd een overtuigd flamingant. Hij trok regelmatig naar de IJzerbedevaart en las wekelijks ’t Pallieterke, dat hij via vrienden kreeg toegeschoven. Ook was hij decennialang een geëngageerd lid van de plaatselijke Marnixring Zennedal. Het zal niemand verwonderen dat deze Noord-Brabander het Heel-Nederlands karakter van deze serviceclub met graagte onderschreef. Maar zijn deur stond open voor iedereen die kwam aankloppen, ook voor sommige paleisbewoners uit Laken. Door zijn hartelijkheid en zijn enthousiaste geloof oefende hij kennelijk een grote aantrekkingskracht uit op Boudewijn en Fabiola. Professioneel als hij was, bleef Gereon daarover zeer discreet. Zijn Gregoriaans Abdijkoor verzorgde de uitvaart van beide vorsten. Maar pater Gereon kende geen cordon, wel integendeel. Zijn abdijkoor verzorgde eveneens de uitvaart van de veel te vroeg overleden politicus Joris van Hauthem. In 2012 werd Gereon 75 en moest hij noodgedwongen zowel zijn ambt als pastoor als zijn voorzitterschap van Oostpriesterhulp ter beschikking stellen. Dat viel hem erg zwaar, want hij voelde zich nog veel te fit om op rust te gaan. Kort nadien kreeg hij evenwel de eerste signalen dat hij het kalmer aan moest doen. Wat later volgde een beroerte en kreeg hij een rijverbod. Nadat Gereon dit voorjaar het perspectief kreeg dat hij weer zou mogen autorijden, bleek hij het slachtoffer te zijn van een meedogenloze hersentumor. Na het indrukwekkende jubileumconcert van zijn abdijkoor ging het heel snel bergaf. Op 5 juli nam hij stilletjes afscheid van dit aardse leven, omringd door zijn medebroeders.
Kruispunt Wie wil ervaren wie die bijzondere man was, raden we de zeer degelijke tv-reportage van Kruispunt uit 2005 aan. Die reportage van ongeveer 40 minuten, helemaal opgebouwd rond pater Gereon, kan bekeken worden via YouTube. Het volstaat in de zoekfunctie het woord Gereon in te voeren. ’t Pallieterke wenst de norbertijnenpaters en de familie van Cornelius van Boesschoten veel sterkte toe bij dit bijzonder zware verlies.
BL
Bert Murrath
(22-8-1935 – 30-6-2018) Bert Murrath, de oprichter en hoofdredacteur van de rechtse en satirische e-mailkrant ’t Scheldt, is op zaterdag 30 juni op 82-jarige leeftijd overleden in Antwerpen. Bert was al enkele maanden op de sukkel met zijn gezondheid, en tijdens een etentje met enkele medewerkers – op 9 maart – werd het einde van ’t Scheldt aangekondigd. Vader Murrath was letterzetter, o.m. voor de Antwerpse krant Het Handelsblad. Daar leerde hij Jan Merckx kennen, de latere baas van de nv Perexma en uitgever van Weekblad De Post. Bert Murrath werd promotiemedewerker van dat weekblad. In 1992 startte hij met een eigen erotisch postorderbedrijf, Cabaret, waar je pikante lingerie kon bestellen en meer van dergelijke spullen. Menig Vlaams-nationalist kreeg zijn catalogus toegestuurd…Want Bert Murrath was toen ook al een bekende figuur in de (radicale) Vlaamse Beweging. Zo was hij goed bevriend met Karel Dillen zaliger, die hij al kende van in de beginjaren van de Volksunie. In 1995 eindigde zijn postorderbedrijf in een faillissement, en nog datzelfde jaar startte hij met een faxkrant, ’t Scheldt. Wie een abonnement nam, kreeg tweemaal per week een fax met nieuws. ’t Scheldt nam geen blad voor de mond en kon scherp uit de hoek komen. De pen van Bert was meer dan eens gedrenkt in vitriool, zoals de uitdrukking luidt. De naam van het blad verwees zowel naar de Antwerpse rivier als naar het werkwoord “schelden”. Het leverde hem meermaals een proces op, hij werd ook veroordeeld, maar in beroep vrijgesproken. Al bij al valt het aantal processen nog mee, als men bedenkt dat ’t Scheldt toch zo’n 22 jaar verschenen is en meer dan 1.300 nummers telde. Ondanks zijn goede contacten met het Vlaams Blok/Vlaams Belang spaarde hij ook die partij niet in zijn geschriften. Menige interne twist bij het VB werd in ’t Scheldt uit de doeken gedaan. Journalisten van de serieuze gazetten durfden hem wel eens contacteren om bevestiging te krijgen van de laatste roddels. Want Bert Murrath had een enorm netwerk van medewerkers en informanten. Hijzelf dook op elke persconferentie op, gevraagd of ongevraagd. De realiteit was dat hij met de jaren minder en minder werd uitgenodigd, en journalisten van de serieuze kranten vermeden om naast hem te gaan zitten. Door de beroepsjournalisten werd hij allesbehalve ernstig genomen, wat hem almaar meer frustreerde. Vooral omdat hij toch enkele keren met een primeur kon uitpakken: dat Wilfried Martens vader geworden was van een tweeling, bijvoorbeeld, of dat koning Albert II een buitenechtelijke dochter had rondlopen in Londen. Dat laatste bericht had hij aangeboden gekregen van het Brusselse satirische blad Père Ubu, dat het om bepaalde redenen zelf niet kon of durfde publiceren. Zowat alle medewerkers schreven onder een schuilnaam. De topman van de Bijzondere Belastinginspectie (BBI), Karel Anthonissen, schreef enkele straffe stukken over financieel gesjoemel bij het ACW en over de financiële constructies van Karel de Gucht. Met Bert Murrath verdwijnt een merkwaardige figuur uit de Antwerpse perswereld. Of ’t Scheldt zal blijven verschijnen, is een groot vraagteken. Een aantal vaste medewerkers is al eerder overleden, anderen zijn op (hoge) leeftijd. Het is misschien moeilijk te geloven, maar met ’t Pallieterke was er geen band. We hielden afstand van elkaar, zoals dat heet. Aan de familie Murrath bieden we onze oprechte deelneming aan bij het overlijden van Bert.
K arl van C amp
14
Brieven
12 juli 2018 Omwille van het smeer…
Peumans en Francken leggen het bij
Pallieterke, Het kan verkeren, zei Bredero. Tijdens de burgeroorlog in Kroatië bewonderde ik de Kroaten om hun rechts-nationalistische standpunten. Nu, zoveel jaar later, zijn het de grootste hielenlikkers van Europa en Duitsland. Deze week werd in Kroatische kranten een lijst gepubliceerd met de bedragen die ze ontvangen. De stad Šibenik kreeg 400 miljoen euro om een middeleeuws kasteel in zijn oude glorie te herstellen. Zo is er een hele lijst van steden en de ontvangen bedragen. Dagelijks op het nieuws zegt men wat er gerealiseerd wordt met geld van Europa. Hier hoor je geen kwaad woord over Merkel, integendeel. Als het erop aankomt migranten tegen te houden, moeten we op hen niet rekenen. Roger Slaets - Kroatië
Van de ouders gescheiden
Bredero
Vlaanderen na 1302
Pallieterke, Een woordje ter aanvulling bij de toegewijde tekst “Gerbrand Adriaenszoon Bredero”. Tekst die wordt ingeleid met een eerbetoon aan de heer Erik Verstraete die bezield was van liefde voor de Dietse letteren. Bredero werd levenswijs door ervaring. Met “’t Kan verkeren” bedoelde hij de veranderlijkheid van het leven beseffen en aanvaarden. De 16de januari 1618 zakte de amoureuze volksdichter door het ijs. Hij was 33 jaar jong en misschien al door ziekte verzwakt toen hij stierf. En rond 1618 verschenen in de Nederlanden de eerste kranten met bijzonderheden en gemengde berichten: stormen, extreem weer, wateroverlast, aardbevingen. Met boute en stoute taal schrijft Bredero over kletswijven, babbelkousen en rokkenjagers. Het is heel lief bedoeld wanneer hij de vrouwenkont met het achterste van een paard vergelijkt. Hij zegt ook: “Hoer is een vrouwennaam, wie ’t niet is trekke het zich niet aan.” Hij werd levenswijs door ervaring en had net als de barokdichter Vondel een diep vertrouwen in God. Johan Corveleijn - Oostende
De Vlaamse vakman
Kruisende woorden oplossing 1116
A B C D E F G H I J K L
Pallieterke, Het eigen ver verleden / vergeet men vaak te vlug, / al lijkt het lang geleden / toch keert het ooit terug... Zo denkt vandaag voor één Dag / den Vlaming aan zijn Slag, / viert ‘t jaarfeest van de helden / en van hun bitse strijd / in Kortrijks beemdse velden / tegen Franse meerderheid! / Toen won onzen Goeden Dag / den Guldensporenslag! Wat blijft er nu nog over / van dit mooi verhaal? / ‘t Resultaat is pover / voor ons allemaal! / Eens de wapens neergeleid / enkel nog... verdraagzaamheid! EDV - Assebroek
Onderwijsniveau Pallieterke, Onze minister-president Geert Bourgeois wees onlangs op de achteruitgang van ons onderwijsniveau vergeleken met het buitenland. Wel, ik kan dit slechts beamen als ik kijk naar het leerpeil van mijn kleinkinderen in het stedelijk onderwijs te Antwerpen. Als ik dit vergelijk met het peil van mijn toen nog genoemde “lagere school” (1948-1954), dan vallen mij de schellen van de ogen. Elementaire kennis aardrijkskunde, geschiedenis, rekenkunde en orthografie laten duidelijk te wensen over. Mijn overigens niet zo domme kleinkinderen (einde 4de en einde 6de leerjaar) kennen bv. het verschil niet tussen een rivier en een stroom, laat staan dat ze weten dat de Schelde door Gent stroomt, weten de Slag der Gulden Sporen niet te duiden, kunnen niet vlot een percentberekening maken (in mijn tijd stof van het vierde leerjaar), enz. Er wordt ook niet meer gezongen, zodat ze zeker niet kennismaken met onze mooie liederenschat. Wat dat betreft, zou je dan verwachten dat dit, als nuttig pedagogisch instrument, aan bod komt in de notenleerklassen van onze muziekacademies. Inderdaad, wel sporadisch, maar dan meestal kleuterliedjes. Anderzijds moet ik toegeven dat onze jeugdigen, ondanks hun hanenpotengeschrift, wel mondiger zijn en vaker een spreekbeurtje mogen geven. Voor het overige houd ik mijn kritiek staande, en wil ik lezers, lezeressen, oma’s en opa’s vragen of ik soms niet overdrijf en of er geen vraagtekens moeten geplaatst worden bij die zogezegde “eindtermen” en de opleiding van onze leraars basisonderwijs. Trouwens, waarom mag een leerkracht basisonderwijs niet evenveel verdienen als een leerkracht secundair onderwijs, terwijl zijn of haar taak toch complexer en belangrijker is voor de toekomst van onze pupillen? Herman de Bie - Ekeren
Pallieterke, Erg, wat Trumpke die kindertjes aandoet! In 1945 vond de toenmalige prins-regent Karel van België dat even normaal, en ik heb het aan den lijve ondervonden. Mijn vader, die gedurende de oorlog lid was van het Verdinaso van Joris van Severen en van een turnclub, moest na de bevrijding voor die misdaden boeten en kwam in de gevangenis terecht en ongewild ook met naam in de historische (?) roman “Index des Recherches pour crimes et délits contre la Sûreté de l’Etat”, “Index der Opzoekingen voor misdaden en wanbedrijven tegen de Veiligheid van de Staat”. We bezaten niets meer. Alles kapotgeslagen of gestolen. En omdat mijn moeder opgenomen was in een Sijseels sanatorium, verbleven mijn broer en ik, meestal van elkaar gescheiden, bij familieleden. Aldus liep ik twee jaar school, en telkens voor enkele maanden in Menen, Meulebeke, Tielt, Wakken en Nieuwkerke. Het ergste wat ik meemaakte, was het verblijf in een kolonie in Kortrijk, waar ik regelmatig van de lieve zustertjes te horen kreeg dat mijn vader een landverrader was. Als op zon-
T
A A
E N X O D E
I
E
P
X
R
N X
E
T
A G E
S
T
D A
L
X N E
L
I
X
X D O E E
L E
I
L
X
A
T O L
X N E
I
G X
R
X O E
V
E
R G E W A
S
X
P A
D O S L
E
I
X D O O L
T
A G S
E N T
X O R
X
E
U
F O X
P R A N G E N X
I
E
X D N X
T
S
K N A R
S
E
T
E
L
E
A
A N D E N
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Cuperusstraat 41 2018 Antwerpen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen en administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net
Pallieterke, Het Europees Parlement heeft de transparantie en de controle op de onkostenvergoedingen van Europarlementariërs massaal weggestemd. Erger nog, wat zij te véél ontvangen hebben, moeten ze niet terugbetalen! De politici die “afgevaardigd” werden naar Europa om (in theorie althans) de belangen van hun burgers te vertegenwoordigen… De voordelen die zij zichzelf hebben gestemd, zouden in de privé door elke belastingcontroleur verworpen worden, met een fikse boete erbovenop. Ons land was “stichtend lid” van dat “Europa”. Waar zouden ze anders hun schaamteloosheid en het kromdenken vandaan hebben? Het past om nu de Europese hymne en daarna de Brabançonne te spelen. Luid genoeg, alstublieft!
Marc Bertrand - Edegem
Gelukkig duurt elf juli maar een korte tijd en kan het Vlaamse heir daarna weer lijdzaam zien hoe ’t in de doeken wordt gedaan zoals voordien door uitgeslapen leliaards in de minderheid. Dan doet het Vlaamse heir weer water in zijn wijn. Omdat het niet meer wiegen wil op ‘t stoer refrein, propt het zich ongezonde watjes in de oren om Breydels Schild en Vriend niet meer te moeten horen. Het won één keer, maar heeft al duizend keer verloren…
• BINNENLAND 3 maanden € 29,90 6 maanden € 59,80 1 jaar € 119,60 1 jaar steunabonnement € 250 • BUITENLAND Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.
X
Europa
De duivelstricolore raakte weer uit beeld en in haar plaats verscheen een Leeuw aan het balkon. De tekst lijkt weer vergeten van La Brabançonne. Er wordt, voorzichtig weliswaar, weer Leeuw gespeeld, Omdat de Slag der Guldensporen wordt herdacht en vrienden worden op de barbecue verwacht. Je ziet in stad en dorp de klauwaards weer herleven die met hun goedendags de leliaards verdreven.
ABONNEMENTEN
I
Annemarieke Smekens - Antwerpen
’t Is weer elf juli en de leeuwen worden wild. Hun brullen vult om strijd de zwoele zomerlucht. In elke stad, in ieder dorp, in elk gehucht wordt wel een kloeke leeuwenklauw omhooggetild en wordt – al rustend liefst – den vijand stoer getart, doorlopen rood het oog, de rest in geel en zwart. Eenieder moet het deze dagen zien en horen: In dertienhonderd en twee won ‘t Vlaamse heir de Guldensporen!
A M E N H A N G E N D S
Pallieterke, Iedereen met gezond verstand weet dat de e-sigaret ook verslavend is, want het wordt op de markt gebracht door de sigarettenfabrikanten. Ministers van Volksgezondheid in o.a. Dubai, Hong Kong, Vietnam, Egypte, Thailand en de Filipijnen hebben de e-sigaretten meteen en onverbiddelijk verboden. In Parijs mag men niet meer in alle parken een sigaret roken. Wie in Parijs een peuk op de grond gooit, krijgt 65 euro boete. Op 1 jaar 22.000 euro aan boetes. In dit land durft minister van Volksgezondheid Magie de Block de leeftijd bij aankoop van dit kankerstokje zelfs niet verhogen naar 18 jaar. Zielig. Ze betaalt liever later veel geld voor longkankerbehandeling. De minister is zelf dokter en durft dat niet…
Van ’t Vlaamse heir in de roes en in de doeken
S
T
Ministers met lef
VAN ONZE HOFDICHTER
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
A R
dag andere kinderen bezoek ontvingen, zat ik als achtjarig meisje alleen ergens in een hoekje te “mediteren!” Hebben we nog steeds geen amnestie gekregen, herverenigd werden we wel! RDV - Brugge
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgende rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168
BIC KREDBEBB
Hector van Oevelen
Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter: Bruno de Winter: 1945-1955 Hoofdredacteur Jan Nuyts: 1955-2000 Hoofdredacteur Leo Custers: 2000-2010 Hoofdredacteur: Karl Van Camp Verantw. uitgever: Karl Van Camp
Sport
12 juli 2018
Frankrijk en het EK van ‘76 Toen ik op maandag 9 juli mijn kopij van dit stukje instuurde, wist ik uiteraard niet of het ons was gelukt de finale van het WK te halen. Indien we de Fransen kunnen opzijzetten, is de kans zeer groot dat we wereldkampioen gaan worden, dat weet ik zeker! Wie we in de finale gaan tegenkomen, kan mij geen bal schelen. Is het Engeland of Kroatië, dat maakt niet uit, dat klusje zullen we wel klaren. Het lijkt wel een sprookje. Op 10 juli om 20 uur in SintPetersburg spelen de Rode Duivels tegen onze zuiderburen. Na de ontlading tegen Brazilië bouwt de spanning zich langzaam weer op. Toen ik zelf voetbalde, was ik zelden nerveus, maar nu ben ik nagelbijtend aan het aftellen. Moeten we schrik hebben van Frankrijk? Absoluut niet. De enige Fransman die bij ons zou mogen meedoen, is Mbappé, en dan moet hij eerst nog braaf zijn. Didier Deschamps, de trainer van ‘Les Blues’, is een schijtlaars. Hij heeft ons zien counteren tegen Brazilië en zal zich aan ons aanpassen … en dan zitten we gebeiteld. De Rode Duivels hebben ook meer spelers dan de Fransen die een match met een flits kunnen beslissen. We zullen geduld moeten hebben, maar dat moet geen probleem zijn.
De portefeuille van Piot In juni 2015 stonden Frankrijk en België voor het laatst in een vriendschappelijke wedstrijd tegenover mekaar. In Parijs maakten wij gedurende een uur gehakt van de Fransen. Op een moment stond het 0-3 en 1-4. Het was enkel aan de arrogantie van sommige van onze jongens te wijten dat het uiteindelijk nog 3-4 werd. Nu zie ik dat niet meer gebeuren, met Roberto Martinez als coach. Ik speelde graag tegen Frankrijk. Onze speelstijl - afwachtend, hard in de duels, toeslaand op de tegenaanval - lag hen niet. En dat is nog zo. Alleen zijn de Rode Duivels nu nog sterker dan in onze tijd. In de aanloop naar
Voetbalschimmen Gille van Binst
Voormalig Anderlechtcoryfee
het EK ‘76 (in Joegoslavië) zaten de Fransen in onze kwalificatiegroep. Michel Platini was de grote patron van ‘Les Blues’. In Brussel wonnen we met 2-1. Ondanks de winst was er na de match veel kritiek, vooral van Waalse kant. Radiolegende en dorpsgek Luc Varenne had gedurende de ganse wedstrijd de Anderlechtspelers afgekraakt. Bij de volgende thuismatch van paars-wit hebben we hem uit onze kleedkamer geflikkerd. In Parijs hielden we het op 0-0, en we plaatsten ons voor de laatste voorronde, eigenlijk de kwartfinale van het EK ‘76. Na de wedstrijd gingen we de kwalificatie vieren in een bar. Daar probeerde iemand de portefeuille van Christian Piot, die in zijn achterzak stak, te stelen. De Standarddoelman had het gevoeld en kon de dief bij de pols grijpen. Hij gaf de dader zo’n oplawaai, dat die tien meter verder onder de tafels eindigde. Met Walen altijd miserie...
Gille van Binst
Roskammen
Anticlimax De halve WK finale tegen Frankrijk volstond al voor startschot politieke recuperatie. Absoluut bewijs was het spelletje nietes, welles en weer nietes van premier Michel. Eerst beschuldigde hij reisduif en vice premier Didier Reynders van een “fanreis” naar Sint Petersburg. Zelf bleef hij thuis. Zeer zeker. Als gastheer voor de superbelangrijke NAVO-top had hij het veel te druk. En reizen kost geld. Vier jaar geleden slokten de “fanreisjes” van koningshuis, politici en andere onmisbaren naar het WK in Brazilië zo’n slordige 500.000 belastinggeld euro op. Kritiek daarop nam Michel ter harte. Tot hij als bij wonder plots inzag dat hij het niet echt veel te druk had, een staatsbelangrijk fantripje naar Rusland evenmin de laatste euro van een al sinds mensengeheugen zichtbare schatkistbodem zou schrapen. Uiteindelijk veranderde hij nog eens van mening, kwestie van een derde keer “nieuws” te zijn. Koning Filip en majesteit Mathilde vetrokken wel. Zo kregen de Rode Duivels de steun waarop ze - hoeft het gezegd? - altijd al gerekend hadden tot in de diepste vezels van hun vaderlandse trots. Zoals blijkt uit het door hen immer vurig meegezongen “voor vorst, voor vrijheid en voor recht” uit de “Brabançonne”. Wereldkampioen worden de duivels niet. Frankrijk allicht wel. Anticlimax overal waar grote schermen stonden. Het op de valreep verlies van de “gouden generatie” zal voor de trouwe regimemedia niet echt verschil maken om nog enkele dagen elke vorm van politieke en belgitude recuperatie van het grote duivelsavontuur uitvoerig te belichten. De sportieve climax in Rusland en de viering van de duivels op de Grote Markt, in het stadhuis van Brussel en elders achter de rug, dient zich voor de echte voetbalfan van bij ons de grote anticlimax aan. Bij de start van de vaderlandse competitie wordt het tevergeefs uitkijken naar ook maar een van de “helden” die in Rusland “geschiedenis schreven”. Of het zou Leander Dendoncker moeten zijn, mocht die er niet in slagen om zijn vaste stek bij Anderlecht in vlug aan verhelpen oordeelde de Franse verdediger Samuel Umtiti, die met zijn raap de al even schattige kroezelkop van Fellaini te vlug af was. Einde verhaal voor de Rode Duivels. “Het is hier muisstil en zoeken naar woorden” hoorden we Karl Van Nieuwenkerken zijn verdriet verbijten. Sterkte jongen. In afwachting van de bakken kritiek die bondscoach Martinez te wachten staan, en op hoop van zege, afspraak op het EK van 2020.
Nationalisme is des duivels. Behalve als het om Belgisch nationalisme gaat. Geen idealer gelegenheid voor de media dan een WK voetbal om in koor de lof van het vaderland te zingen. Op een wijze die doet denken aan de heldhaftige periode toen Ambiorix en zijn kornuiten de Romeinen tackelden. De Rode Duivels zijn immers helden, zo vernemen we, nu ze weliswaar niet de Romeinen maar de Brazilianen een pad in hun korf hebben gezet. Helden van een rare soort dan toch. Dat is bij sommigen te zien aan hun komiek kapsel, hun gezond getaande huidskleur, de tattoos die niet mogen ontbreken, - ieder zijn meug -, en de manier waarop ze tijdens de uitvoering van de vaderlandse smartlap hun hand op de plaats houden waar ze hun portefeuille bewaren.
Uniek ? De Rode Duivels in de halve finale zou volgens de krant die we hier niet gaan noemen, uniek en historisch zijn.. Het is maar wat we daar onder verstaan. Enig in de vaderlandse
voetbalgeschiedenis dachten we. Mogen we de kwiet die dat uit zijn teen zoog er aan herinneren dat de Rode Duivels in 1986, na winst tegen de ijzersterke toenmalige Sovjetunie, al eerder een halve finale speelden. Destijds tegen het Argentinië van Maradona. Die wedstrijd werd dan wel verloren met twee-nul, wat dezelfde gazet niet belette om de prestatie van een zekere Jean Marie Pfaff en zijn medemaatjes toen ook al uniek te noemen. Nu winnen in de halve finale tegen Frankrijk zou pas historisch (geweest) zijn.
Amen en uit Met onze geliefde Philippe de taaie en zijn al even voetbalminnende madame op de eretribune in Sint Petersburg kreeg de gouden generatie een unieke kans om haar verknochtheid aan vorst en vaderland in daden om te zetten. Na een eerste helft waarin we om een doelpunt vroegen, van om het even wie, kwestie van de match open te breken, mochten de tweeëntwintig gladiatoren thee gaan slurpen. Als zelfs de meest fanatieke supporters van de Rode Duivels van uit de Antwerpse Cuperussstraat er zo over denken zullen we daar eens
te ruilen voor een zitje op de bank van een of andere buitenlandse club. Hij was, zij het met schaarse minuten speeltijd in Rusland, de enige nog actieve duivel in de Jupiler League. Emigreert straks ook hij rest, weliswaar in de eretribune van ons aller zelfverklaarde “topclubs”, nog bondscoach Roberto Martinez als enige toe te juichen WK-held. En hij is Spanjaard, geen Belg.
Kleine stap Van de ene sportieve anticlimax naar de volgende is voor het aan voetbal en wielrennen hondstrouw blijvende Belgenland vandaag een kleine stap. Het jaar 1969 waarin de Brusselse Grote Markt volliep om Eddy Merckx dertig jaar na Sylvère Maes als Tourwinnaar te vieren, ligt al 49 (!) jaar achter ons. De laatste Belgische Tourzege van Lucien Van Impe in 1976 al 42 jaar. Zo lang al sleept de anticlimax in het betere grote rondewerk voor wielerminnend België aan. Sindsdien moet het zich optrekken aan een gele trui van een dag of twee. Of drie. Zoals die van Greg Van Aevermaet, veroverd via winst in de ploegentijdrit. Een Belg die her of der een ritje wint kan ook nog. Op meer rekent niemand. Toch is die anticlimax in al zijn sportieve triestheid te verkiezen boven jacht te willen/ moeten maken op een vijfde eindzege. Chris Froome is weliswaar winnaar van een door organisator ASO, Internationale Wielerunie UCI en het eigen Team Sky opgevoerde vaudeville zonder voorgaande. De Brit is ook uitgespuwde kandidaat winnaar op elke van de ruim 3.000 kilometer tellende Tour 2018, telkens de meute langs de weg Froome anders te zien krijgt dan als een ergens weggedoken schim in een gesloten peloton. Haalt hij Parijs als vijfvoudige laureaat zullen weinigen hem benijden als hij op Champs Elysées het hoogste trapje van het erepodium bestijgt. Het zou zijn geloofwaardigheid, die van Team Sky, van ASO, van UCI én van de wielersport in het algemeen niet hinderen als een van zijn aan de almacht van Team Sky ontsnapte tegenstanders dat in zijn plaats zou kunnen doen. hun knieën danken. Het begon al met die bal op de paal in het begin van de match en met de owngoal waardoor de duiveltjes op voorsprong kwamen. Wie ze tevens mochten knuffelen voor zijn inzet en doorzicht was Kevin de Bruyne, die overal aanspeelbaar was, het spel verdeelde en ook nog eens de score verdubbelde. Brazilië-De Bruyne: nul-twee.
Straf debuut
Hoe is het zover kunnen komen dat de Rode Duivels in de kwartfinale tegen Brazilië in de wei moesten? Daarvoor moeten we terugblikken naar de match tegen Engeland. Dat de slechtste leerling van de klas, Januzaj, zo onoplettend was om te scoren tegen de Engelsen was niet in het scenario voorzien. Dat was duidelijk te merken aan de reactie van bondscoach Martinez, die we beteuterd zagen denken: “Wat vangt die snul nu aan?” De oorspronkelijke angst om in de kwartfinale tegen Brazilië uit te komen, is intussen omgeslagen in euforie met lofbetuigingen in de overtreffende trap. Dankzij het doelpunt van Januzaj dat er niet mocht komen…
Terwijl het voetbalcircus op volle toeren draait, is het andere circus, ook wel eens Ronde van Frankrijk genoemd, in gang geschoten. Kwestie van onze aardrijkskundige kennis wat op peil te houden, en goed om weten, is dat de eerste rit van de Tour van start ging in Noirmoutier-en-l’Île, een schattig eilandje voor de kust van de Vendée. Voor de aankomst moesten we naar Fontenay-le-Comte. Dat de 201 km vlakke rit op een massaspurt ging eindigen, was voorspelbaar. Daarmee is de toon gezet en zal het peloton, als het op sprinten aankomt, geregeld rekening moeten houden met Fernando Gaviria, de 23-jarige Colombiaan van Quick.Step Floors die voor het eerst aan de Tour deelneemt en in de openingsrit zijn visitekaartje al heeft afgegeven.
Mogelijkheden bij de vleet
Met vallen en opstaan
Bedankt, Januzaj
Komieke ‘helden’
15
Dat Januzaj verkoos om voor de Rode Duivels uit te komen, was niet vanzelfsprekend. Hij kon tevens kiezen voor Albanië, Servië of Kroatië. Ook Turkije en Engeland behoorden, met wat goocheltrucs, tot de mogelijkheden. Omdat de beste aller voetbalbonden in eendracht met de bondscoach de meeste waarborgen bood dat Januzaj zijn broek niet de hele tijd op de bank zou moeten slijten, lag de keuze voor de Rode Duivels voor de hand. De brave knaap speelt momenteel in Spanje, waar hij zich manifesteert als een echte Belg. Doe zo voort en kijk niet om.
Ongrijpbare Kevin De Rode Duivels mochten in de kwartfinale tegen Brazilië enkele keren de voetbalgoden op
Wat, jammer genoeg, even voorspelbaar was als de massaspurt in de openingsrit was het aantal valpartijen dat we al mochten noteren. Met uitgerekend Chris Froome als voornaamste slachtoffer, met een tijdverlies van 51 seconden. Niet van aard om te panikeren? Daar zijn we niet zo zeker van. Die 51 seconden kunnen in een latere fase nog doorwegen. Afwachten... Dat is alleszins een werkwoord dat niet in het woordenboek van Peter Sagan staat. De Slovaakse smaakmaker heeft zijn revanche beet, na de wrange uitsluiting van vorig jaar. En dit is maar een begin. Zijn kleerkast vol regenboogtruien heeft er een gele trui bij. Maar het is de groene puntentrui waarop hij mikt. Het moeten straffe gasten zijn die hem dat gaan beletten.
16
Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
12 juli 2018
De parabel van de Rode Kruimels Ik weet het. Je vous ai compris. Menige Vlaamsgezinde mens heeft het moeilijk met de België-hype die momenteel door het land waart. En op 11 juli was er meer tricolore trammelant dan wenselijk. De Vlaamse Leeuw had een moeilijke dag. Maar dat was in 1302 ook al. Moeilijk gaat ook. En laat ons een kat een kat noemen, destijds hebben de Vlamingen op eigen kracht die Fransen wél verslagen. Als ‘onze jongens’ straks stralend uit het vliegtuig komen, wees dan een beetje vriendelijk. De Vlaamse zaak dienen we niet door die sympathieke jongens te pesten. Het overgrote deel van die mannen is niet te lang naar school geweest, en ze hebben toch enige zelfredzaamheid weten op te bouwen. Bekijk het als een – toegegeven - zwaar overgesubsidieerde beschutte werkplaats. Mensen die daar werken lach je toch ook niet uit als ze iets goed doen. Blijven glimlachen dus, mensen. Niet pesten. Heeft u al eens een interview met Thibaut Courtois gelezen? De lieve jongeman, die zeer efficiënt ballen pakt, heeft het intellectueel moeilijk genoeg zonder dat u daar extra smart aan moet toevoegen. Als hij niet uit de wind wordt geïnterviewd, hoor je het fluiten van de wind dat door zijn rechteroor zonder obstakels een weg naar het linkeroor vindt. De man is niet alleen een vertegenwoordiger van de driekleur. Hij is er de vleesgeworden versie van. Thibaut is zo op zoek naar zichzelf dat hij zelfs tijdens een gesprek voor de camera om zich heen kijkt in de hoop dat hij langskomt. Dit is niet het soort figuur dat uw woede verdient. Wel integendeel. En een geslaagd WK heeft zo zijn voordelen, moeten we eerlijk toegeven. Het is het moment waarop mening journalist en politicus uit puur enthousiasme de meest hilarische argumenten vindt om onzichtbare harmonie in de samenleving te zien. Calvo, bijvoorbeeld. De gifgroene jongen uit die andere overge-
subsidieerde beschutte werkplaats droomt al langer van een België naar het model van de Rode Duivels in al zijn diversiteit. “Was Di Rupo maar een Rode Duivel”, mijmerde hij ooit. Concreet komt dat erop neer dat je de multiculturele samenleving consequent een bende achterlijke prutsers noemt gedurende 99 procent van de tijd. En zoals in voetbalstadions kan je al eens oerwoudgeluiden maken als een gekleurde medemens langskomt, betaalt niemand belastingen, blijven homo’s in de kast zitten uit schrik voor de rest, zijn zinnen met meer dan twee werkwoorden verboden en heeft iedereen wel een idee dat het beter zal zijn als ze iemand anders uit de ploeg stampen. Par contre, één procent van de tijd mag je ze wel de hemel in prijzen omdat het goed gaat. Dat is dan een vrijbrief om je straalbezopen te zuipen en de economie handenvol geld te kosten omdat je een kater hebt. Wie heeft de welvaarstaat nodig als er een ‘Rode Duivels-staat’ is? En dan is nog Joël, die geen enkele gelegenheid onbenut laat om aan te tonen dat van alle overgesubsidieerde beschutte werkplaatsen De Morgen nog steeds net iets beter doet dan het nummer twee in de rangschikking: het koninklijk paleis. Joël presteerde het om Bart de Wever aan te vallen omdat hij aan zijn eigen gevel een Vlaamse Leeuw uithing. “Wat bezielt een Vlaams-nationalist in godsnaam om de Vlaamse Leeuw uit te hangen als er voetbal op tv is?”, brulde hij op de redactie. Waarop het aanwezige zombieleger goedkeu-
Kruisende woorden 1117
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
B C D
Truutverkoper Op het Feest van de Vlaamse Gemeenschap in het Antwerpse Stadspark, georganiseerd door het district, dook onverwacht Geert Beullens op, de ooit grappige, maar ondertussen zagende en flauwe BDW-imitator. Aangezien hij geen deel uitmaakte van de feestelijkheden, maar het poëziepodium kaapte, vragen wij ons af of het district hem daar nu een rekening voor zal sturen. Wederrechtelijk optreden, zoiets.
Vooruitgang Kinderen die niet besneden zijn en daarom door medeleerlingen als “vies” worden bestempeld. In Brussel kan dat blijkbaar allemaal complexloos. Brussel, toonbeeld van veeltaligheid, van multiculturele rijkdom, en van besnijdenissen.
E F G
De reden
H
Tijdens de voetbalwedstrijd van de Rode Duivels tegen Japan zijn er in Genk problemen geweest met jonge allochtonen die amok maakten en tegen België supporterden. Wij zijn er zeker van: het kan niet anders of het ging om Vlaams-nationalisten van de hardste soort!
I J
Olé!
K L HORIZONTAAL Op een bepaalde manier beschrijven Vul een vlak met evenwijdige streepjes - Vredesoperatie van de VN in Liberia Vietnamese jongensnaam Hyperkinetische stoornis Rode Duivel - Internetonderneming die personenvervoer aanbiedt Franse rivier - Vlaams bedrijf actief in verhuur van kranen en zware hijsactiviteiten Inhoudsmaat - Korte onthullende verhalen over opmerkelijke voorvallen Ga omlaag - Koppel - Plus Goedkoopste en hoogste plaatsen in een schouwburg Lactaatdehydrogenase - Door elkaar Oppervlaktemaat - Woord om een aarzeling aan te geven Gewichtsmaat - Dat wat echt is Loofboom - Spechtvogel
DE OPLOSSINGEN VAN HET KRUISWOORDRAADSEL NUMMER 1116 VINDT U OP BLZ. 14
integratie. In tegenstelling tot werken, de gelijkheid van man en vrouw aanvaarden, de scheiding van Kerk en Staat respecteren en belastingen betalen. Die zaken vindt hij op het randje van assimilatie en naar racisme neigen. Het feit dat al die vierende moslims van de mannelijke kunne waren, terwijl hun zusjes moesten binnenblijven, vond hij geen probleem. Joël heeft weinig nodig om overtuigd te zijn van de integratiewens van mensen. De grens oversteken is al ruim voldoende, maar dat ze nu ook eens mee zwaaiden met een Belgische vlag? Dat overtrof zelfs Joëls stoutste dromen. Zelf was ik weinig overtuigd van zijn stelling. Integratie is waar mijn ‘Belgium’ staat. Eenmaal ze zichzelf een kater zuipen en de zus loslaten, ben ik helemaal mee. Soms denk ik wel eens stilletjes bij mezelf: was Joël maar een Rode Duivel, dan zouden mensen het spelletje prompt minder leuk vinden.
Absurdistan
A
A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K. L.
rende keelklanken begon te uiten die ze tot op De Standaard zouden kunnen horen, ware het niet dat die hun hoofd zo diep in de kont van een professor sociologie hadden zitten. Die beweerde immers dat het de schuld is van witte mensen dat de mensen in China spleetoogjes hebben. “Ik ga een tweet over De Wever maken”, riep hij nog. Daar reageerde niemand op. Joël maakt alleen tweets over De Wever, dus zo verrassend is het niet. En de tweet werd meteen een toppertje: “Bart de Wever hult zich in pijnlijke stilte en verstopt zich achter een Vlaamse vlag. Belgische moslims vieren massaal feest in het hele land. Wie is hier nu geïntegreerd? Wie hecht belang aan gemeenschapsvorming? Wie ligt er wakker van het kostbare sociale weefsel?” U moet weten, in de leefwereld van Joël zijn ‘feestvieren’ en de openbare weg bezetten omdat iemand gescoord heeft, tekenen van
VERTICAAL 1. Onweerstaanbare 2. Nederlandse provincie - Amerikaanse soldaat 3. Kort onderdeel van een film Turkse titel van Mongoolse afkomst 4. Fabriek waar elektriciteit wordt gemaakt - Rechteroever 5. Helium - Telwoord - Kijkt gluiperig 6. Land in het Midden-Oosten - Voornaam van een Belgisch topvoetballer - In opdracht 7. Specialist 8. Uiting van minachting - Amerikaans softwarebedrijf vooral bekend van Acrobat en PhotoShop - Pers. vnw. 9. Motorsport waarbij op onverharde wegen wordt gereden - Deel van een circus 10. Afkorting van een voormalige Duitse munt - Ergens toe doen 11. In bezit nemen - Zekere 12. Internetlandcode voor een buurland - Really Simple Syndication - Zit te strak
Volgens de grote baas van de Europese grenswacht Frontex dreigt de Afrikaanse mensensmokkelroute zich te verleggen naar Spanje. Eindelijk zal er dan steun komen van de linkerzijde tegen de mensensmokkel. Die wil immers toch af van al die Zwarte Pieten.
Steekvlam Wij vergissen ons, waarschijnlijk, maar hadden we niet onlangs te maken met een halve volksopstand omdat Radja Nainggolan niet was geselecteerd voor de (Belgische) nationale ploeg? Vreemd, we horen daar niemand meer over.
daar al klaar te leggen. Kwestie van het krakende koppels niet al te lastig te maken.
Schijnheilig Door juridische perikelen komt in Genk de lokale stemmentrekker Ali Caglar niet meer op in oktober. Pech voor de plaatselijke CD&V, want die kreeg daardoor in blok de Turkse stemmen. Etnisch stemmen, het geldt als zeer fout, tot men er het voordeel van geniet.
Ten strijde! Geloof het of niet, maar het WK voetbal schenkt ons veel vermaak. Immers, al jaar en dag horen wij van links niets anders dan uitspraken over verfoeilijk en verderfelijk nationalisme. Nu beschilderen diezelfde lieden zich tribaal in drie oorlogskleuren. Het kan verkeren.
Trouwavond Heel vreemd. Op de avond waarop de voetbalmatch tegen Brazilië werd gespeeld, werden blijkbaar heel veel Turkse en Marokkaanse huwelijken gesloten. Toch te oordelen aan het luide en aanhoudende getoeter op straat.
Hygiëne Uit een onderzoek dat polst naar de wasrituelen van de Belgen, leren wij dat Antwerpenaren het vaakst seks hebben onder de douche. Wat leren wij daaruit? Dat Antwerpenaren propere mensen zijn, tiens, want die doen dus alles onder de douche. Nu even namens het redactionele vakbondsfront aan onze big boss vragen om ten kantore een douche te installeren. Properheid!
Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie
Leve de vrouwen! Wij zijn dolblij met de Vlaamse linkerzijde, die in alle mogelijke debatten zo graag schermt met het gelijkheidsprincipe. Wij kijken reikhalzend uit naar de volgende volksgekte, te weten het WK vrouwenvoetbal. Uiteraard maakt dat dezelfde massale emoties los als het mannenvoetbal. Denken wij.
Voorstel Goed nieuws! Dankzij een kwaliteitskrant vernemen wij dat het Gentse OCMW condooms zal terugbetalen aan mindervermogende klanten. Wij suggereren om een inventaris van kraakbare huizen op te maken en ze
Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be
www.deblauwevogel.be