't Pallieterke van 26 december 2019

Page 1

75ste jaargang • nummer 52 • donderdag 26 december 2019

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

€ 2,50

Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...

“De Chinezen willen onze taal, onze cultuur en onze religie uitwissen.” Op 30 november vond een gespreksavond over de situatie van de Oeigoeren plaats. Een van de Oeigoeren die een getuigenis kwam afleggen, sprak Nederlands. We grepen die kans aan om hem te interviewen. Laten we hem Abliz noemen. Zijn verhaal stemt tot nadenken, zeker wanneer hij stelt dat ze ook hier in België worden afgeluisterd, bespioneerd en bedreigd door de Chinese politie. Het interview vindt u op blz. 11.

Met 4 extra bladzijden interviews en politiek incorrecte opinie en analyse!

Vrolijk aftellen naar 2020 Kerstmis en Nieuwjaar zouden tijden moeten zijn van vreugde en liefde. In realiteit ontaardt de feestvreugde meer en meer in regelrecht vandalisme. En die escalatie verliep zeer snel. Het in brand steken van auto’s op nieuwjaarsnacht begon op kleine schaal in Straatsburg in de jaren ’90. Op 1 januari 1997 gingen daar vatoire national de la délinquanbijvoorbeeld 12 voertuigen in ce et des réponses pénales”, vlammen op. Daarna verspreidwaaruit blijkt dat er in Frankrijk de het fenomeen zich naar andegemiddeld 110 auto’s per dag re Franse steden. In 2010, 2011 in brand worden gestoken. En en 2012 maakte het ministerie als het brandt in Parijs, slaat het van Binnenlandse Zaken geen vuur ook naar België over. De recijfers bekend, maar in 2013 centste Belgische cijfers die we maakte men melding van 1193 vonden hebben betrekking op zulke brandaanslagen in heel het jaar 2017. Toen waren er in toFrankrijk. Alleen al op nieuwtaal 92 zulke brandstichtingen in jaarsnacht. Intussen worden er Brussel, 171 in Vlaanderen en… al lang niet meer alleen rond 999 in Wallonië. En wie dat veel Nieuwjaar auto’s in brand gestovindt, is natuurlijk een extreemken. In februari 2019 publiceerde rechtse racist, die de ‘jongeren’ Le Figaro cijfers van het “Obserhun pleziertje niet gunt.

Formateurs op zoek naar nog een dikke 50 zetels

Voor wie het zich niet meer zou herinneren: de communautaire polemiek tussen noord en zuid in dit land is anderhalve eeuw oud. De meeste Vlaamse scholieren en studenten zullen hierover in het hedendaagse geschiedenisonderwijs vermoedelijk niet al te veel informatie hebben gekregen. Zouden die van vandaag zo een beetje kunnen volgen waarom de formateurs het vandaag zo moeilijk hebben? Bij de jongste verkiezingen (mei 2019) werden de verschillen in kiesgedrag zo groot dat nu zelfs een ongeschoolde kleuter begrijpt dat Vlaanderen geel-oranje en Wallonië paars-groen kleurt. Met aan beide zijden van de taalgrens nog radicalere spelers die deze politieke kloof nog vergroten. Men mag het anders proberen liegen, maar ook vandaag zijn we al meer dan 200 dagen op zoek naar communautaire lijm, die vermoedelijk niet meer te vinden is. Vandaag staan we andermaal stil. Het is zeer de vraag of de Belgische motor nog kan aanslaan. In Vlaanderen is er hiervoor te weinig (paars-groene) brandstof. CD&V aarzelt in het midden.

Thema’s Het wordt met de dag moeilijker om thema’s te vinden waarover Vlamingen en Franstaligen het wél eens kunnen worden, of het nu gaat over sociaal-economische hervormingen, over mobiliteit, over klimaat, over energie, over de rol van de overheid, over levensbeschouwelijke zaken, over fiscaliteit, werk en jobs, pensioenen, gezondheidszorg, de geldstromen, over migratie en veiligheid, vergrijzingskosten… “Surrealisme is in België behalve een kunstvorm ook een politieke stijl”, schrijft Jasper D’Hoore in De Tijd. Maar de gekunstelde en niet zelden door Vlaanderen gesponsorde ‘oplossingen’ blijken achteraf bekeken ‘vooral lapmiddelen om voort te kunnen’. Buizen bijsteken in plaats van de oorzaken van de lekken te zoeken. Die ‘split’ in het land is niet meer op te lossen binnen het oude kader van de Belgische staat. De compromissencultuur blijft steken in ‘half werk’. In die optiek zijn er de facto weinig andere oplossingen dan een confederale, waarbij de meeste bevoegdheden worden gesplitst. Neem een wit blad en noteer wat de politieke entiteiten nog samen willen doen. Hierbij is er – zo weten ‘volgers’ al lang – maar één groot obstakel: de centen. Het eeuwige taboe van de transfers. Die zijn al vaak becijferd, met zachte en met scherpe toets.

De Franstaligen ontkennen ze niet, maar doen verontwaardigd over elke kritiek. Halfweg het volgende decennium komt Wallonië in ademnood (financieringswet). Veruit de grootste geldstroom loopt echter via de Sociale Zekerheid. De sociaal-economische klok van Wallonië loopt achterop. De Vlamingen kennen al duizend politieke liedjes waarin de snelle verbetering werd aangekondigd, maar iedere nieuwe federale statistiek met gewestelijke cijfers bewijst het tegenovergestelde. Waalse werkloosheidscijfers daalden in crisistijd, maar de verklaringen zijn weinig hoopgevend: het ging vooral om overheidstewerkstelling en er wordt zedig gezwegen over de leeflooncijfers, dat schiereiland van de Belgische arbeidsmarktstatistiek. Vlaanderen heeft geen zin meer in grijze compromissen. Almaar meer Vlaamse kiezers keren zich af van de verloederde bouwwerf van de traditionele partijen. Tot in de jaren negentig hadden de christendemocraten, de socialisten en de liberalen samen meer dan 80 procent van de Vlaamse Kamerzetels. Vandaag is dat nog maar goed 30 procent. Het zijn niet alleen de flamingante radicalen die deze communautaire situatie goed inschatten. Yves Leterme, lijdend voorwerp van de formatie van 2007, getuigt hierover in De tijd: “De Franstalige partijen weigerden een akkoord met mij te sluiten. Ik heb hen gezegd dat ze, als ze zo zouden verder doen, geconfronteerd zouden worden met mensen die zelfs niet meer geïnteresseerd zouden zijn om met hen te praten. Daar zijn we nu kort bij.” Bart De Wever tekende de contouren van de Belgische kloof: “Vlaanderen, dat eerder centrumrechts stemt, krijgt door de almacht van de Franstalige socialisten van de PS al jaren niet het beleid waarvoor het kiest.”

En onze politicologen dan? “We zitten in een vicieuze cirkel, wat aantoont dat het huidige systeem eindig is”, zegt Carl Devos.

Hij wil het evenredig kiessysteem herzien, omdat het huidige voor versnippering zorgt, meer dan het meerderheidssysteem. Maar hij slaagt er niet in dit aan iemand verstaanbaar en geloofwaardig uit te leggen. Dave Sinardet spreekt in Le Figaro over de ‘apathie’ van de Belgen voor het binnenlands politiek gebeuren. In een paar Franstalige kranten roept hij om ‘sereniteit’. Stefaan Walgrave (UA) meent te kunnen stellen dat “de slaagkansen van een paars-gele coalitie kleiner zijn dan die van een regenboogcoalitie”, en dit - even opletten! - aan de hand van de miserabele Stemtest van De Standaard en de VRT en een ‘panel’ van Vlaamse en Waalse kiezers aan wie overlappingspunten werden voorgelegd. Dringend aan vakantie toe, die heren. Dan kwam Bart Maddens toch iets concreter uit de hoek: “Mocht er een referendum over gehouden worden, dan zouden vooral kiezers van N-VA (65 procent) en Vlaams Belang (60 procent) voor de splitsing van België stemmen - dat hoeft niet te verbazen. Toch is er ook bij de achterban van CD&V (16 procent) en Open Vld (17 procent) een onderstroom van separatistische gevoelens.” “Die cijfers wijzen op een fundamentele grote onverschilligheid ten opzicht van België”, meent Maddens.

Centrum? De informateurs Coens en Bouchez zeggen de oplossing te zullen zoeken “niet links of rechts, maar in het centrum”. Rond die as zouden een pak formules mogelijk zijn. Het gewicht van de twee partijen van de beide heren is beperkt tot elk twaalf Kamerzetels. Dat maakt 24 in totaal. Nog een dikke vijftig te gaan. Op 13 januari ten laatste brengen ze opnieuw verslag uit bij de koning. We zijn alvast benieuwd wat die laatste gaat vertellen in zijn nieuwjaarsspeech... We kunnen het al raden: iedereen moet zijn verantwoordelijkheid nemen en opgelet voor de jaren ’30. Ook daar verwachten we weinig nieuws onder de zon…


2

Actueel

26 december 2019

De Pilatus van Justitie Absurd plan Raad van EU tegen

Twee weken geleden heb ik naar lucht moeten happen toen ik op televisie ene Koen Geens hoorde verklaren dat CD&V alleen in een regering zou stappen als er ook een staatshervorming op de agenda staat. Dat was dus even schrikken. En voorbije zondag was het opnieuw van dat: Franky Demon, CD&V-kamerlid, pleitte in een interview in De Zondag voor een strenger migratiebeleid. Demon is schepen in Brugge en sinds 2014 federaal parlementslid voor CD&V. Blijkbaar mocht Demon, nu niet direct een grote naam in CD&V, dit partijstandpunt in de openbaarheid brengen. Ik zie er alvast de hand in van Joachim Coens, kersvers partijvoorzitter en nog verser informateur, en streekgenoot van Demon. Is de CD&V naar rechts aan het opschuiven, of zijn het enkel uitspraken om de partij te profileren en zich zo strakker op te stellen bij de informatiegesprekken? Of is het enkel bedoeld om (binnenkort?) stemmen af te pikken bij N-VA en VB? Ondertussen kan ik alleen maar vaststellen dat justitieminister Geens, CD&V, opnieuw moeilijke tijden meemaakt. Was daar eerst een ontsnapping uit de verouderde gevangenis van Turnhout. Vijf gevangenen ontsnapten er… door over de muur te klimmen! Zowat tegelijkertijd maakte de Hoge Raad voor de Justitie haar rapport bekend betreffende de mankementen in het dossier Steve Bakelmans, de verkrachter en moordenaar van Julie Van Espen. De man was al eens veroordeeld, was in beroep gegaan… en toen verdween zijn dossier op de rechtbank onder het stof. En dat stof mag je letterlijk nemen. Reden: overbelasting van de rechtbank. En dan zijn er nog de aanhoudende protesten van boze cipiers. In mei 2016 bestormden boze cipiers het kabinet van Koen Geens. De inkomdeur werd geforceerd en enkele tientallen vakbondsmensen, van ACV en ACOD, vertimmerden de inkomhal. Herinnert u zich nog de beelden van de fotokopieermachine die uit het raam werd gekieperd? De cipiers waren toen al geruime tijd in staking wegens de overbevolking in de gevangenissen en de werkdruk voor de cipiers. Koen Geens beloofde toen dat alles ging verbeteren: er zouden cipiers bijkomen en meer gevangenen zouden thuis mogen blijven met een enkelband. Ondertussen zijn we drie (3) jaar verder en wat blijkt: weinig tot niets is opgelost. Nu dreigt een langdurige staking van alle cipiers. Te weinig rechters, te weinig cipiers, overbevolkte gevangenissen, ontsnappingen… België blijkt een land dat zijn rechterlijke macht niet au sérieux neemt (de overige machten ook niet, maar dat is weer een ander verhaal). Niettemin: aan al onze lezers, een Gelukkig Nieuwjaar, en zeker ook voor Koen Geens, alias de Pilatus van Justitie.

KARL VAN CAMP HOOFDREDACTEUR

overbevolking gevangenissen U weet ongetwijfeld dat er te veel criminelen in onze gevangenissen zitten. Je zou kunnen stellen dat er te weinig plaats is in de Belgische gevangenissen, maar correcter is dat er gewoon te veel schurken zijn. De helft van die boosdoeners is bovendien buitenlander. En een deel hiervan is zelfs illegaal in België.

De schurken uitwijzen naar hun thuisland is niet eenvoudig. Voor sommige landen is immers de toestemming van de gedetineerde nodig en dan is de keuze snel gemaakt: een comfortabele cel of een echte straf. Concreet worden jaarlijks dus maar enkele tientallen boeven op een trein of vliegtuig gezet. Bovendien is er amper controle. Wie weet gaan ze later opnieuw ‘aan de slag’.

Sublieme oplossing Het probleem van de overbevolking in de gevangenissen is uiteraard geen exclusief Belgisch probleem. Ook andere landen kampen met toenemende criminaliteit. De Raad van de Europese Unie kwam daarom met een briljant plan: we moeten gewoon minder criminelen opsluiten. Het lijkt te gek voor woorden, maar dat is samengevat wat er in het besluit van deze wijze heren en dames staat (“Conclusies van de Raad inzake maatregelen als alternatief voor detentie: het gebruik van niet tot vrijheidsbeneming strekkende sancties en maatregelen op strafrechtelijk gebied” - 2019/C 422/06). Het verbaast ons een beetje dat Koen Geens daar nog niet aan gedacht heeft: hij zou het probleem van de overbevolking in de gevan-

genissen in een klap aangepakt hebben. Concreet stelt de Raad: “De belangrijkste doelstellingen wanneer maatregelen als alternatief voor detentie worden toegepast, zijn het bevorderen van de sociale rehabilitatie en re-integratie van de delinquent.” Dat is uiteraard als de delinquent van goede wil is. “Maatregelen als alternatief voor detentie bestaan in alle lidstaten, bijvoorbeeld in de vorm van voorwaardelijke gevangenisstraffen, gemeenschapsdienst, geldboetes en elektronisch toezicht. Voorts kunnen nieuwe ontwikkelingen op het gebied van technologie en digitalisering in de toekomst bijdragen tot een effectiever systeem van niet tot vrijheidsbeneming strekkende sancties en maatregelen.” De crimineel mag dus zijn vrijheid behouden.

Voor proces Vandaag worden veel (vermeende) criminelen opgesloten in afwachting van het proces. Dat gebeurt uiteraard niet lichtzinnig, maar om de maatschappij en de slachtoffers te beschermen. Ook dat moet herzien worden: “Detentie wordt niet alleen als strafrechtelijke sanctie toegepast, maar is ook veelgebruikt in de strafrechtelijke pro-

cedure voor het proces. Derhalve moeten maatregelen als alternatief voor detentie in de hele strafrechtelijke keten in overweging worden genomen.” De lidstaten worden dus aangemoedigd “de mogelijkheden te verkennen om, waar passend, beter gebruik te maken van niet tot vrijheidsbeneming strekkende sancties en maatregelen, zoals voorwaardelijke gevangenisstraffen, gemeenschapsdienst, geldboetes, elektronisch toezicht en gelijkaardige maatregelen die gebaseerd zijn op nieuwe technologieën”.

Besluit De ministers van Justitie en de ministers van Binnenlandse Zaken hebben tijdens hun bijeenkomst in juli 2019 bevestigd dat de complexe vraagstukken die verband houden met detentieomstandigheden, overbevolking van gevangenissen, radicalisering in gevangenissen en samenwerking in strafzaken moeten worden aangepakt. De ministers benadrukten tevens dat het belangrijk is om in de komende jaren beter gebruik te gaan maken van maatregelen als alternatief voor detentie, en wezen op de mogelijke voordelen van dergelijke maatregelen. Als de aanbevelingen van de Raad gevolgd worden, dan is er in 2030 geen overbevolking meer in de Belgische gevangenissen. Op dat ogenblik krijgen de lege gevangenissen een andere bestemming. Of de maatschappij over tien jaar veiliger is, is een andere vraag. THIERRY DEBELS

ECONOMISCHE ZAKEN

De laatste erfenis van de Zweedse coalitie Dit jaar steeg het beschikbaar inkomen van de inwoners van dit land met zo’n 2,7 procent. De koopkracht blijft dus aardig toenemen, in tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd. Een gevolg van de laatste effecten van de taxshift met de verlaagde personenbelasting. De federale Zweedse coalitie mag dan wel tot het verleden behoren, de beleidsmaatregelen van de regering-Michel I werken nog even door.

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Cuperusstraat 41, 2018 Antwerpen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland

Abonnement buitenland:

3 maanden: 6 maanden: 1 jaar: Steunabo 1 jaar:

Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.

32,50 euro 65,00 euro 130,00 euro 250,00 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter 1945-1955: Hoofdredacteur 1955-2000: Hoofdredacteur 2000-2010: Hoofdredacteur 2010-heden: Verantw. uitgever:

Bruno de Winter Jan Nuyts Leo Custers Karl Van Camp Karl Van Camp

Het is een vraag die politicologen en historici zich de komende jaren zullen stellen: hoe komt het dat de partijen van de regering Michel I de - weliswaar beperkte - positieve beleidsmaatregelen zo weinig in de verf hebben gezet? Misschien had dit hen op 26 mei een beter verkiezingsresultaat opgeleverd. Akkoord, het was een kibbelkabinet en de ontsporing van de begroting was deels de verantwoordelijkheid van Michel I. Maar de taxshift, die eigenlijk een belastingverlaging was, heeft wel degelijk resultaat opgeleverd en zorgde voor een economische stimulans. Onder de regering-Michel zijn er 316.000 banen bijgekomen. Te danken aan de conjunctuur, maar ook door de lagere lasten op arbeid, waardoor het aantrekkelijker was voor de bedrijven om mensen aan te werven. Aan de kant van het arbeidsaanbod heeft de verlaging van de personenbelasting de koopkracht versterkt, waardoor het interessant is om een baan te zoeken. En wie werkte, hield meer over.

Beschikbaar inkomen stijgt Vaak wordt geklaagd dat alles duurder wordt, maar door de verlaagde personenbelasting is het beschikbaar inkomen en dus de koopkracht sterk toegenomen. Nog dit jaar, want de uitrol van de taxshift liep nog tot in 2019 door. Dat blijkt ook uit de cijfers die de Nationale Bank vorige week bekend maakte. Het beschikbaar inkomen nam

vorig jaar toe met 1,5 procent, dit jaar is dat 2,7 procent. Vanaf 2020 neemt het beschikbaar inkomen op jaarbasis toe met 1,5 procent. De opstoot voor 2019 situeert zich vooral in de toename van wedden en lonen. Een gevolg van het loonakkoord 2019-2020, dat voor een loonstijging bovenop de index van 1,1 procent zorgt. Maar ook en vooral de impact van de belastingverlaging via de taxshift. Van die 2,7 procent zou 0,5 procentpunt direct het gevolg zijn van de belastingverlaging. De koopkracht stijgt dus en dat jaagt de consumptie aan, wat ook de groei ondersteunt. Al ligt de stijging van de consumptie - zo’n 1,2 procent - wel onder de toename van de koopkracht. Dat wil zeggen dat een deel van het extra inkomen wordt gespaard. Wellicht leeft er bij de gezinnen nog wat onzekerheid. Maar niet getreurd, de consumptie jaagt dus de groei aan. En dat gaat dan niet alleen om werkenden die hun inkomen zien stijgen, maar ook om nieuwe mensen die op de arbeidsmarkt komen en zo hun koopkracht zien verhogen. De jobcreatie van de voorbije jaren zou in de toekomst trouwens blijven aanhouden, zo berekende de Nationale Bank. Tussen 2019 en 2022 zouden er zo’n 169.000 banen bijkomen. Niet slecht, maar toch een derde minder dan de voorbije vier jaar. Het bewijs dat de laatste erfenis van de Zweedse coalitie de komende jaren zal uitgewerkt zijn. Een andere factor is de lagere algemene groei en de krapte op de arbeidsmarkt,

die het moeilijk maakt om vacatures voor knelpuntberoepen in te vullen.

Paars-groene toekomst? Vraag is of er het komende jaar een beleid wordt gevoerd dat inzet op extra jobcreatie. Met de linkse partijen PS, sp.a, Ecolo en Groen erbij is die kans zo goed als onbestaande. Meer nog, via vooral het verhogen van de uitkeringen dreigt de weg naar de arbeidsmarkt een zwaar hindernissenparcours te worden. De toename van de koopkracht zal beperkt zijn. Dat is voor de linkerzijde blijkbaar geen probleem. Nochtans zijn zij het die zo vaak wijzen op het verschil tussen de toename van inkomen uit arbeid en inkomen uit kapitaal. En die verschillen vallen inderdaad op. Wie tien jaar geleden belegde in Amerikaanse aandelen, heeft zijn investering vandaag vijf keer terugverdiend. Dat maakt van beleggen in aandelen een zeer interessante bron van inkomsten zonder er echt voor te moeten werken. Men kan daar boos over zijn, maar dit maakt een essentieel onderdeel uit van het kapitalistisch systeem. Als men deze onevenwichten tussen inkomen en kapitaal wil bijsturen, dan moet dat niet gebeuren door bijvoorbeeld kapitaal nog eens extra belasten, maar er eerder voor te zorgen dat de koopkracht van de werkenden blijft stijgen. Door onder andere de inkomstenbelasting te verlagen. Al zit dat er de komende jaren niet direct aan te komen. ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN


Actueel

26 december 2019

3

Het is inderdaad ‘de schuld’ van de kiezer Karel De Gucht heeft gelijk. Daar, ik heb het gezegd. Vooraleer u klaagt dat dit in tegenspraak is met het “briefje aan” van deze week, een vlammende lezersbrief schrijft of zelfs uw abonnement opzegt, wil ik u toch vragen om verder te lezen. In De Afspraak van vrijdag verklaarde de blauwe minister van Staat dat de kiezer moet ophouden om de politici en hun partijpolitieke spelletjes verantwoordelijk te achten voor het uitblijven van een federale regering. Hij meent dat het de kiezer zelf is die voor de aartsmoeilijke formatie heeft gezorgd.

De vergissing van de kiezer Ik kan niet anders dan dat beamen, al was het maar omdat ik een paar weken geleden in deze rubriek precies hetzelfde heb geschreven: “Het zijn dus niet de partijen of onwillige politici die voor de patstelling hebben gezorgd. De kiezers hebben dat zelf gedaan, in Vlaanderen door rechtser te kiezen dan ooit voorheen, in Wallonië door linkser te kiezen dan ooit voorheen.” Ik begrijp niettemin de boze reacties op de uitlatingen van De Gucht. Zijn verleden van cassante uitspraken hebben hem terecht een reputatie van arrogantie bezorgd. Zijn huidige analyse dat het allemaal ‘de schuld’(een woord dat hij zelf niet gebruikte, maar wel in de krantenartikels terechtkwam) van het electoraat is, lijkt veel op de minachting voor de kiezers die hij al eerder betoonde. In 2001 noemde hij de VB’ers mestkevers en stelde toen uitdrukkelijk dat de kiezers ongelijk hadden.

Het onvermijdelijke besluit Karel De Gucht heeft dus gelijk, maar hij weigert besluiten aan zijn pertinente vaststelling te hechten. Hij stelt een structureel probleem vast - de kiezer die regeringsvorming vrijwel onmogelijk maakt -, maar geraakt dan niet verder dan wat ik begrijp als een impliciete boodschap aan de kiezer om voortaan anders te stemmen. Iemand die wel bij het onvermijdelijke besluit terechtkomt, is politicoloog Carl Devos. Hij herinnerde er in De Zevende Dag aan dat niet alleen deze regeringsvorming en de recordonderhandelingen van 2010-2011 extreem lastig verliepen, maar dat ook in 2007 en 2014 slechts moeizaam een federale regering tot stand gebracht kon worden. De crisis is met andere woorden systeem-eigen. “Er is iets grondig mis met de bestuurskracht van ons federaal systeem”, besluit Devos. Hij vermoedt dat we naar een complete blokkering gaan, waardoor confederale oplossingen onvermijdelijk zullen worden. De Gucht trekt die conclusie niet omdat hij vermoedt dat de kiezer zich onvoldoende bewust is van de gevolgen van zijn keuze en tot inkeer kan gebracht worden. Het doet denken aan de visie die we zo vaak voorgeschoteld kregen over het Brexit-referendum: een meerderheid van slecht geïnformeerde kiezers en vage proteststemmers die de kans moesten krijgen om hun mening te herzien na confrontatie met de gevolgen.

De kiezer volhardt Nochtans blijkt het tegenovergestelde. In hogergenoemde bijdrage had ik al gewezen op het feit dat uit steeds meer bevragingen naar voor komt dat een duidelijke meerderheid van de Vlamingen van mening is dat België niet meer werkt en een steeds groter deel dan ook gewonnen is voor confederalistische oplossingen. De meest recente peiling naar het kiesgedrag gaat helemaal in dezelfde richting. Net zoals de Britse kiezer twee weken geleden genadeloos het idee af-

Geen ’t Pallieterke

strafte dat het referendum over de Brexit enkel het resultaat was van onbestemde grilligheid, toont de Vlaamse kiezer blijkbaar geen enkel berouw voor zijn stemgedrag van mei. De aanslepende regimecrisis zet er hem geenszins toe aan om voor een van de traditionele partijen te stemmen die een compromis met links Wallonië zouden kunnen vergemakkelijken. Het is in tegenstelling het Vlaams Belang dat zijn hoogste score behaalt die ooit in een opiniepeiling werd gemeten.

Een smeulend vuur Herman De Bode had het deze week juist voor in een interview met De Standaard: paars-groen zou voor de deelnemende Vlaamse partijen harakiri betekenen. Ik ben het ook met hem eens dat een dergelijke regering in Vlaanderen tot ‘burgerlijke ongehoorzaamheid’ kan leiden. De Vlamingen zijn niet het meest revolutionaire volkje ter wereld, maar je merkt dat zelfs weldenkende opiniemakers die nooit eerder op enige Vlaamse reflex konden betrapt worden, vandaag beseffen dat een regering Rutten I een brug te ver zou zijn. Ook de vrijwel algemene dreiging met rebellie van de Open Vld-burgemeesters was een duidelijk teken aan de wand. Er smeult iets dat snel in een algemene brand kan omslaan. Vlaanderen is de grootste regio. Het is ook de regio die veruit het meest bijdraagt aan de schatkist. Vlaanderen heeft heel duidelijk rechts gestemd, rechtser dan ooit, en is van plan nog rechtser te stemmen. Vlaams Belang rekruteert een steeds grotere volkse achterban. De N-VA heeft een voet in huis bij ondernemers en zelfs bij de pers en andere opiniemakers. In geval van een linkse regering zonder meerderheid in Vlaanderen kan zelfs een klein incident leiden tot een grote Vlaamse mobilisering tegen de regering, het beleid en... België. Reken daar nog bij dat deze regering hoe dan ook een besparingsregering zal zijn en daarnaast heel wat klimaatonzin moet bekostigen. Een sterk draagvlak zal absoluut onmisbaar zijn.

Franstalige halsstarrigheid Het blijft merkwaardig dat in Vlaanderen een debat woedt over de vraag of Open Vld en mogelijk CD&V de linkse regering moeten gaan mogelijk maken die de Franstaligen willen. Waarom stelt niemand de omgekeerde vraag? Waarom zou bij de Franstaligen, die dan toch meer gehecht zijn aan het voortbestaan van België, die weinig bijdragen en veel ontvangen en die de minderheidsregio vormen, niet het besef mogen groeien dat zij toegevingen moeten doen aan wat leeft in Vlaanderen? Waarom was de nota Magnette doordrongen van rode en groene dogmatiek? Weet men daar niet wat er leeft in Vlaanderen? Beseft men daar niet wat de gevolgen van paars-groen kunnen zijn? Of zijn het ideologische fanatisme en de afkeer voor het rechtse deel van Vlaanderen zo groot dat geen toegevingen mogelijk zijn? Ik denk dat het antwoord op elk van de drie vragen ‘ja’ is. Misschien maar goed ook. De kinderhand van de brave Vlamingen is gauw gevuld. Een regering PS-N-VA, met een paar gestes op gebied van immigratie en economie, en alles is weer vergeten. Maar zelfs dat is onbespreekbaar. Het weze zo. JURGEN CEDER

Volgende week is er geen ’t Pallieterke. Onnodig om u op 2 januari naar de brievenbus of dagbladhandel te begeven. Onze kantoren zijn gesloten op 26 en 27 december. Telefonisch zijn we enkel bereikbaar op maandag 30 en dinsdag 31 december. Uw geliefkoosd weekblad verschijnt - bij leven en welzijn - pas opnieuw op donderdag 9 januari.

BRIEFJE AAN KAREL DE GUCHT

Uit het ‘ancien régime’ Mijnheer de Zonnekoning, Het wordt nu hoog tijd dat men u zoals destijds in het oude ‘wilde westen’ op een spoorstaaf zet, u van kop tot teen insmeert met pek en daarna onderdompelt in een zee van veren, en u vervolgens uit onze politieke wereld wegdraagt. Met uw autocratische en misprijzende god-de-vader-mentaliteit heeft Vlaanderen het nu wel gehad. Ik vroeg u in een eerder briefje dit jaar al eens of gij de democratie nog wel aankondt? Na vorige vrijdag ben ik ervan overtuigd dat het definitieve antwoord op die vraag negatief is. Immers, uw optreden vorige vrijdag in De Afspraak was wellicht het meest stuitende dat Vlaanderen ooit over zich heen kreeg, na alle beledigingen, scheldkanonnades en misprijzende beschouwingen van de voorbije jaren. Gij leekt wel de wereldvreemde en absolutistische Zonnekoning geworden te zijn, die aan het woord was en met een grauwe grimas op zijn gelaat het plebs kwam bezweren met het te zeggen dat het bestaat uit zoiets als dommeriken en onverantwoorde kloefkappers die nooit nadenken. Gij waart een man van het ‘ancien régime’ die maar niet kan vatten dat nieuwe generaties Vlamingen willen dat het anders en beter moet en dat daartoe de oude politiek en de zeloten die daarbij horen hebben afgedaan. Gij kwaamt orakelen dat als de regeringsvorming niet vlot verloopt, dat ook wel de schuld van de kiezer is, want het is diens stemgedrag dat de formatie zo moeilijk en complex maakt: “De kiezer moet weten wat hij doet.” Excuseer, mijnheer de uit-de-nek-kletser? Er wordt bij elke stembusgang gezegd dat de kiezer altijd gelijk heeft, want hij geeft de richting aan waarin de politici aan de slag moeten gaan. Maar als die kiezer het uiteindelijk beu is geworden dat partijen als de uwe die twintig jaar aan de macht zijn, zowat alle signalen van die onnozele kiezer de voorbije jaren in de wind hebben geslagen of bij het fascistische afval hebben geplaatst, dan is het hoogst ongepast en uitermate beledigend dat gij de politieke chaos van vandaag in zijn schoenen schuift door meer dan te suggereren dat hij slecht en zelfs compleet fout heeft gestemd. De verkiezingen zijn voorbij en van meet af aan wordt de tweede grootste partij uitgesloten. Meer dan 800.000 kiezer wordt ‘kaltgestellt’, want niet democratisch en tegen de gevestigde orde. “De uitslag van de verkiezingen is van die aard dat je daar op dit moment niks mee kan aanvangen”, zo orakelt gij kurkdroog. Ondertussen lijkt gij wel te vergeten dat uw partij en CD&V en sp.a – de regimepartijen die decennialang groot en machtig de lakens hebben uitgedeeld in dit land – ondertussen zijn verworden tot kleine partijen die met z’n drieën samen véél kleiner zijn dan de twee Vlaams-nationalistische partijen samen. Voor veel kiezers hebben die drie oude partijen de boel om zeep geholpen door hardnekkig elk signaal van de gewone burger, ook al komt het uit de onderbuik, hoogmoedig te negeren. Gij kunt het niet aan dat jan met de pet genoeg heeft van de postjespakkerij, frauderende politici, achter-

kamertjespolitiek, zakkenvullerij en dies meer. En gij wordt nog lastiger als diezelfde plebejer kritiek heeft op de ambitieuze draaikonterij van Kwekkelien Rutten, lacht met de neerwaartse spiraal richting kiesdrempel, zich ergert aan het migranten-gepamper van de geïncarneerde god uit Mechelen en uzelf rechtstreeks mee verantwoordelijk stelt voor de puinhopen en budgettaire astronomische gaten die alle regeringen waarvan Open Vld deel uitmaakte achterlieten. Dus eerst de boel mee om zeep helpen en dan de schuld bij de kiezer leggen. Ge moet toch maar durven. Als gij vandaag bij de bakker een oud brood koopt, is dat dan de schuld van de klanten van gisteren die niet alle broden kochten of van de bakker die geen zin heeft om vers brood te bakken en hoopt dat de klant van vandaag niet zeurt? Gij kletst uit uw nek, gefrustreerd als gij zijt. In eigen rangen was men al blij dat gij op een zijspoor werdt gezet, nu is zowat de laatste Vlaming die het nog niet was ook overtuigd dat gij een politieke gemenerik zijt die het falen van de politiek onbeschaamd in de schoenen van de kiezers schuift. In wat voor een democratie leven we met creaturen als gij die meent iedereen die zijn vrije democratische plicht doet te moeten schofferen? Het lijkt er wel op dat gij liever een democratie zonder verkiezingen hebt, een dictatuur dus, bij voorkeur met uzelf aan de macht. Kim-Jong-Karel of zoiets? Ik zeg u in dit wellicht allerlaatste briefje dat ik u schrijf: Niet de kiezers zijn het probleem van het sputterende politieke systeem, maar wel gij en uw trawanten die ons land en onze samenleving verziekt en bijna naar de bliksem hebben geholpen door nooit naar hen te luisteren en op hen neer te kijken. Kom, waar zijn de spoorstaaf, de pek en de veren?! Snel!

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

LUIKERSTEENWEG 244 F 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272 MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE


4

Actueel

26 december 2019

Leren van de fouten van 2019

Hoe gaan Coens en Bouchez het aanpakken?

Het is te gemakkelijk om aan het einde van het jaar terug te kijken op wat er gebeurd is. Gedane zaken nemen geen keer en navelstaren helpt niemand, behalve de psycholoog. Het wordt pas interessant als we het lef hebben om te kijken of we kunnen leren van die gedane zaken. Of die gedane zaken wellicht het komende jaar vermeden kunnen worden. Als realistische columnist heb ik daar een hard hoofd in, maar het weerhoudt mij niet van de plicht om te wijzen op alles wat misgaat. En te voorspellen wat er nog meer zal gebeuren. De terugblik is simpel: artiesten zijn overleden, de Notre-Dame is in vlammen opgegaan, in Christchurch is een moskee beschoten, Trump maakt ruzie met de hele wereld - net als zijn collega Erdogan - , Nederland won het Eurovisiesongfestival, Geert Wilders heeft nog steeds bewaking én wordt door de Nederlandse overheid vervolgd in een poging hem monddood te maken, Forum voor Democratie overleefde een machtsstrijd, Ridouan Taghi is uitgeleverd aan Nederland mét behulp van de Marokkaanse autoriteiten, de dubbele nationaliteit is nog steeds een feit, onschuldige mensen worden door jonge gasten vermoord, hetzij door aanslagen, hetzij door messentrekkerij, de Britten willen een Brexit, ‘vluchtelingen’ willen nog steeds naar Europa, IS-terroristen worden aangeduid als IS-bruiden en presteren het om opgehaald te worden mét kinderen, het klimaatdebat neemt hysterische proporties aan, een zestienjarige met vlechten is de postergirl van de ‘snowflake’-jeugd geworden, Zwarte Piet is aan het verkleuren en door migratie kreeg Nederland er dit jaar 100.000 nieuwe inwoners bij.

2020 zal niet anders worden Een droomjaar voor columnisten, wezenloos staren naar de blanke pagina is er niet meer bij. Waarbij ook het woord ‘blank’ in Nederland in de ban is gedaan. Voortaan zijn we wit. Alleen in een samenleving waarin het écht te goed gaat, kunnen volksstammen een dagtaak hebben aan het creëren van problemen. Nooit heb ik stilgestaan bij de vraag of ik blank of wit was. Zo wit of blank als mijn Nederlandse vrienden was ik zeker niet, drie zonnestralen en ik verkleurde. So what? Dat ik in verkleurde staat er veel beter uitzie dan in gebluste, is een feit. Dit in tegenstelling tot mijn vrienden, die zelden verder komen dan rood aangebrand dankzij diezelfde zonnestralen. Het zijn dit soort discussies over ‘problemen’ die mediazendtijd en aandacht van politici kapen en afleiden van zaken die er echt toe doen:

- Nederland kreeg er door migratie dit jaar 100.000 nieuwe inwoners bij. - IS-terroristen en oorlogsmisdadigers komen terug naar Europa mét hun kinderen. - De internationale drugshandel is een serieus carrièrepad voor de Marokkaanse jeugd. - Aanslagen vanuit geloofsovertuiging zijn niet meer weg te denken. - Politiek heeft nergens een antwoord op. In onze samenleving, in élke samenleving, wordt kinderen geleerd te leren van hun fouten. Ze worden gecorrigeerd, eventueel nog eens gecorrigeerd, maar uiteindelijk leren ze dat vuur warm is, dat fietsen op slot moeten, dat zwartrijden verboden is, en dat ‘dank je wel’ zeggen, hoort, net als ‘sorry’ zeggen. Ergens in het volwassenenbestaan, in de grotemensenwereld, is het echter normaal geworden om fouten te laten bestaan. Om ze keer op keer te maken, ditmaal in groepsverband. Ineens heet het ‘beleid’. Of ‘politiek’. Of ‘samenwerking’. Of ‘recht’. Of ‘moeilijk’. Ineens moeten dingen dan besproken worden, en onderzocht. Terwijl een kind begrijpt dat immigratie van mensen die naar Europa komen omdat het hier nou eenmaal beter toeven is dan in Afrika zonder uitkeringen of in een IS-terroristenkamp waar vrijwillig voor gekozen is. Een kind ziet dat mannen die alleen deze kant opkomen, dat niet doen omdat ze arts, apotheker of ingenieur zijn, maar profiteurs die denken de rest van hun leven hun hand open te kunnen houden in Europa en ons hun wil op te leggen. En guess what? Ze krijgen nog hun zin ook. Het is niet uit te leggen, maar het gebeurt. En het gebeurt omdat wij politici kiezen die aan zichzelf denken in plaats van aan de burgers. Het gevolg is simpel: zonder dat we in staat bleken om de nazaten van arbeidsmigranten te laten inburgeren tot volwaardige Europeanen, laten we nog veel meer mensen toe met veel minder integratiezin dan eerdere generaties. Zonder dat we in staat bleken een organisatie als de Mocromaffia te voorkomen, halen we IS-terroristen terug mét hun vrouwen en kinderen. Zonder dat we in staat blijken de woningnood op te lossen, gaan de grenzen wagenwijd open voor weer een stad van 100.000 nieuwe burgers. Dat was afgelopen jaar. 2020 zal niet anders worden. Behalve dan dat het Nederlandse volk brood en spelen krijgt: het Eurovisiesongfestival vindt dit jaar plaatst in Rotterdam. Wie het afgelopen jaar die roze bril nog niet gekocht had, ontkomt er niet aan die zo snel mogelijk aan te schaffen.

EBRU UMAR NEDERLANDS-TURKSE COLUMNISTE

Citaat van de week > Christophe Deborsu

“Ik begrijp het niet.” Veel Vlamingen die grote sympathie en waardering hebben voor de Waalse journalist Christophe Deborsu - die overigens perfect Nederlands spreekt -, mogen vanaf zondag hun mening bijstellen. Hij toonde in De Zevende Dag dat hij niet meer mee is en echt niet meer aanvoelt wat er in Vlaanderen werkelijk leeft. Ook zijn mening over ‘ons land’ is belemmerd door oogkleppen en clichés. Zo zei hij: “Ik begrijp het niet dat in een land waar alles koek en ei is, waar zoveel geld is en alle infrastructuren zo goed zijn, er zoveel mensen voor het Vlaams Belang stemmen. Dat slaat mij met verstomming.” In het zuiden van België leeft men werkelijk op een andere planeet en lijkt men niet te beseffen dat de Vlaming het wel gehad heeft met de miljardentransfers, de migratie-instroom, de islamisering, de politieke correctheid, de onveiligheid en de onkunde van de traditionele partijen. Wakker worden en uit de Waalse hangmat komen, Christophe!

UIT DE WETSTRAAT Groen schiet op de boodschapper Zoals we al voorspelden, komt de Wet-Ponthier (VB) er niet. Hoewel het wetsvoorstel dat de stipte voorlegging van de jaarlijkse taalrapporten in het leger wilde regelen het in de commissie haalde met steun van N-VA en CD&V, werd het uiteindelijk in de plenaire vergadering weggestemd. Open Vld en CD&V onthielden zich uiteindelijk, zoals verwacht. Voor de stemming had Wouter De Vriendt van Groen het volgende verklaard: “De heer Bogaert heeft in de commissie voor het wetsvoorstel van Vlaams Belang gestemd. Ik zou hem in alle sereniteit willen vragen om zijn stemgedrag te herzien.Waarom? Ik vind namelijk dat stemmen voor een wetsvoorstel van het Vlaams Belang die partij sterker maakt en die partij normaliseert. Dat is geen normale partij. Deze partij beschouwt asielzoekers als criminelen en doet alsof de samenleving beschermd moet worden tegen asielzoekers. Het is een partij waarvan prominente leden lid zijn van agressieve racistische milities in ons land. Vandaar dat ik de heer Bogaert wou vragen om er eens over na te denken of hij die partij werkelijk sterker wil maken door wetsvoorstellen van die partij te steunen. Ik meen niet dat dit behoort tot de traditie van CD&V, ik meen dat de normen en waarden van CD&V anders zijn.” Theo Francken (N-VA) nam eerst het woord en zei ondubbelzinnig dat zijn partij een voorstel op zijn waarde beoordeelt en niet van wie het komt. Hij zei zelfs spijt te hebben dit goede voorstel niet zelf te hebben ingediend. En natuurlijk had Barbara Pas (VB-fractievoorzitster) ook haar antwoord klaar, waarna de grote staatsman uit Oostende zweeg: “U zegt dat voorstellen van mijn partij steunen, mijn partij sterker zou maken. Ik denk dat u zich schromelijk vergist. Ik denk dat figuren zoals u, die op voorhand goede voorstellen uitsluiten omwille van de indiener, mensen beledigen en op één hoopje gooien met criminelen; u noemt milities, maar die zijn bij mijn weten al jaar en dag verboden in dit land. Het is uitgerekend die arrogante houding, waarmee u volgens de laatste peiling 27 procent van de kiezers en sinds de laatste verkiezingen alleszins meer dan 800.000 mensen schoffeert, die ons alleen maar sterker maakt. Het is die arrogante houding om niet naar Vlamingen te luisteren die wel achter onze voorstellen staan, die ons alleen maar sterker maakt.” Lik op stuk geven, heet dat.

Nog een Belgicist Bij de eedaflegging in de Kamer kan men deze uitspreken in het Frans, het Nederlands of het Duits. Of in twee talen. Of in alle drie. De regel is dat de eerste taal die men gebruikt bepaalt tot welke taalgroep het nieuwe parlementslid behoort. Heel vaak leggen de Vlaamse parlementsleden de eed uitsluitend in het Nederlands af. Vorige week trad de jonge Ben Segers, de migratiespecialist van sp.a, aan als eerste opvolger nadat Yasmine Kherbache haar politieke benoeming in het Grondwettelijk Hof had opgenomen. En hij legde de eed af in het Nederlands en het Frans. Hij wil voorzeker van

meet af aan een goede Belg zijn, zoals het in de traditie van de sossen past. Maar dan was het nog beter geweest dat ook in het Duits te doen.

Illegalen en Open Vld’ers Dat de asielcrisis nijpend en problematisch is, verwondert niemand. En dat die ernstig moet aangepakt worden ook. Het is dan ook goed dat Maggie De Block overstelpt wordt met vragen over haar beleid, of het gemis eraan. Wie alvast een abonnement lijkt te hebben op een bijna wekelijkse vraag, is Dries Van Langenhove, naar eigen zeggen onafhankelijk parlementslid voor het Vlaams Belang, maar behorend tot de VB-fractie. Zijn vragen zijn pertinent en hij houdt er natuurlijk van zijn streekgenote te jennen. Ook al kunnen beide politici niet door één deur, toch blijft het vragenspel altijd vrij netjes, al durft Van Langenhove wel eens een spitse opmerking maken, zoals vorige donderdag bijvoorbeeld: “Achter mij zitten de socialisten al in hun handen te wrijven, want alle illegalen die u en de heer Francken nooit hebben durven uit te zetten, willen de socialisten binnenkort de Belgische nationaliteit schenken. (…) U bent daaraan medeplichtig, mevrouw De Block. Als u zo voortdoet, zullen er binnenkort in ons land meer illegalen dan kiezers voor Open Vld zijn.”

De grootste Aan het einde van de laatste zitting van het jaar is het de gewoonte dat de voorzitter van de Kamer een woordje zegt, de belangrijkheid van het parlement onderstreept, iedereen bedankt voor zijn inbreng en de beste wensen aanbiedt. Ook de fractievoorzitter van de grootste oppositiepartij neemt dan even het woord. Die eer viel te beurt aan Peter De Roover van N-VA, die een leuke beschouwing maakte bij wie nu eigenlijk de grootste oppositiepartij – of: de grootste partij van de minderheid – is of kan zijn. Dan hangt volgens hem in de gegeven omstandigheden af van de invalshoek: “Stel u voor dat wij daarnet gestopt zouden zijn met een vraag om de hulp van de Raad van State in te roepen voor een of ander initiatief, dan was wellicht de PS de grootste partij van de minderheid geweest, zoals vandaag is gebleken. Stel u voor dat er een voorstel ingediend geweest zou zijn om de verloning van de parlementsleden terug te schroeven tot 1 euro en 10 stokslagen per maand, dan vermoed ik dat de PVDA-PTB de grootste oppositiepartij geweest zou zijn. Ik heb ook begrepen dat collega Verherstraeten bij het woordje ‘paars’ zichzelf de grootste oppositiepartij heeft gewaand. Zouden wij voortgaan op peilingen, wat wij natuurlijk niet doen, dan denk ik dat de collega’s ter rechterzijde wellicht de grootste oppositiepartij zouden zijn. Zou er hier een voorstel worden ingediend wie er in alle eerlijkheid van overtuigd is dat we geen kernenergie nodig hebben en iedereen zou eerlijk stemmen, dan zou collega Calvo de grootste oppositiepartij zijn.” (Goed lezen en begrijpen, dat laatste voorbeeld!) Calvo kon er niet mee lachen… De Roover is altijd verbaal sterk en bij de pinken. En hij wenste zelfs de Franstalige collega’s het beste. In het Frans. Ontwapenender kan niet!


Actueel

26 december 2019

5

Is dit het eindspel? En zo ja, van welk land? Vlaanderen, Catalonië en Schotland. Helemaal onrealistisch is het niet dat deze drie naties in de loop van 2020 als zelfstandige staten volwaardig lid worden van de Europese Unie. Of het ook een waarschijnlijk scenario is, is een andere zaak. Voor alle drie liggen er immers nog steeds een hoop obstakels op de weg naar de onafhankelijkheid. Maar wanneer we terugblikken op de gebeurtenissen van 2019, is het niet helemaal ongewettigd om enige hoop te koesteren dat we op dit ogenblik misschien wel het eindspel meemaken van België, Spanje en/of het Verenigd Koninkrijk. Laten we het lijstje alfabetisch afwerken, en dus beginnen met Catalonië. Het minste wat men van de situatie in Catalonië kan zeggen, is dat die er totaal geblokkeerd zit. Men kan voor Catalaanse onafhankelijkheid zijn, maar het blijft lastig dat er onder de Catalaanse bevolking geen duidelijke

meerderheid voor die onafhankelijkheid bestaat. Jazeker, men kan daartegen inbrengen dat een deel van de inwoners in Catalonië eigenlijk inwijkelingen zijn uit andere delen van Spanje, maar internationaal blijft dat toch een lastig punt. Anderzijds is het simplistisch en intellectueel oneerlijk om

Wat als... de Waalse Kerstman en de Vlaamse elkaar zouden ontmoeten?

telkens weer aan te stippen dat “uit onderzoek nooit een meerderheid voor Catalaanse onafhankelijkheid gebleken is” – iets wat onze belgicistische media trouwens maar al te graag doen. Maar het blijft dan toch wel verwonderlijk dat Madrid zich zo hevig blijft verzetten tegen een volksraadpleging die het, als we die onderzoeken dan werkelijk zouden moeten geloven, met de vingers in de neus zou winnen. Het is een ontegensprekelijk schandaal dat de Europese Unie de andere kant opkijkt wanneer Madrid geweld gebruikt tegen de eigen burgers, die op straat komen voor wat een basisrecht zou moeten zijn. Even schandalig is het dat diezelfde Europese Unie Madrid laat begaan wanneer het politieke processen voert tegen Catalaanse leiders en hen voor lange tijd in de gevangenis zet. Maar tegelijkertijd graaft Madrid op die manier zijn eigen graf. Het geweld en de politieke processen doen de sympathie in Catalonië niet in hun voordeel kantelen, integendeel zelfs.

Catalonië verlamt heel Spanje

VLAAMS PARLEMENT Sprookjes Verbazend hoe snel Kerst, en daarmee de schoolvakantie en het parlementair reces, zich aandienen. Men kan echter niet tot familiale (on)gezelligheden en feestdissen overgaan alvorens de nodige rituele werkzaamheden te hebben volbracht. Examens voor de schoolgaande jeugd en begrotingsbezigheden voor onze volksvertegenwoordiging. Aangezien de uitkomst van deze debatten vaststaat, de bij meerderheid goedkeuring en bij oppositie afkeuring van het regeringswerkstuk, kan men zich afvragen waarom daaraan zulke slopende parlementaire besprekingen dienen te worden gewijd. Een dagenlange cascade van plenaire zittingen waarvan de laatste zich ditmaal tot een meer nog dan gebruikelijk onchristelijk uur wist voort te slepen. Men zou verwachten dat dergelijke beslommeringen rond min of meer harde cijfers draaien, maar de politieke mathematica volgt wat andere regels. Zeker is heel legitiem te debatteren over beleidskeuzen: zullen we deze honderd euro nu eens uitgeven aan windmolen-aangedreven De Lijnbussen dan wel aan subsidies voor vervuilende multinationals (met dank aan de PVDA voor deze wat eenvoudige voorstelling van zaken). Feit blijft dat deze begrotingsbespreking vooral neerkwam op wederzijdse betichtingen van sprookjesvertellerij.

Armlastig? Algemeen mag er van worden uitgegaan dat Vlaanderen (als excellerende topregio) niet echt armlastig is. Dat betekent daarom niet, zoals de verenigde linkerzijde graag zou zien, dat zomaar alles over de balk moet worden gegooid en naar het lege spaarvarken van onze kindskinderen kan worden verwezen, maar dat moet evenmin betekenen dat het aanhoudende “snoeien om te groeien”-verhaal eerder uitmondt in ‘bloeden’ dan in ‘groeien’. Terwijl in al deze verhalen de miljoenen en miljarden euro’s u om de oren vlie-

gen (niet voor niets is in de overheidsboekhouding de ‘keuro’ - zijnde 1000 euro - de kleinste eenheid, vergelijkbaar met 50 cent in het huismoederlijke boekje) kon nergens duidelijk worden of het nu eigenlijk goed of slecht gaat en wat dan wel draconische bezuinigingen of royale uitgaven zou rechtvaardigen. Vanuit meerderheidszijde wordt benadrukt dat we slechts hebben te maken met “vertraagde groeipaden” (het “minder meer geven” waarmee de legislatuur werd ingezet) en dat volop in alles en nog wat wordt geïnvesteerd, waarna het beloofde land volop zal worden bereikt.

Vlaamse democratie Afgezien van de vele andere concrete zaken is lovenswaardig dat het Vlaams Parlement, Macron-gewijs, zes procent op zichzelf zou gaan besparen. De afslanking van de Vlaamse ambtenarij gaat eveneens voort. Dat zijn natuurlijk maar details in het licht van de diverse beleidsdomeinen, waarin een en ander wordt uitgetekend. Welzijn, onderwijs, infrastructuur,… Het hangt er steeds ook maar weer van af hoe men het bekijkt. Zo kwam uit linkse hoek het verwijt dat deze regering investeert in stenen, maar niet in mensen, waar diezelfde linkse hoek al jarenlang roept dat aan meer scholen- en woningenbouw moet worden gedaan. Heeft nu de regering besloten om toch ons wegennet wat te verbeteren (economisch niet onbelangrijk) is dat ook weer slecht, want te weinig inzet op klimaatblabla en dergelijke. We zouden partij per partij de zeer voorspelbare punten en obsessies kunnen rangschikken, maar doen dit wegens algehele moedeloosheid niet. Zeker is dat deze verplichte periodieke begrotingsnummertjes, hoe uitgesponnen en uiterst vermoeiend ook, eenzelfde doelmatigheid hebben als die van een Poolse landdag. Het is veelzeggend voor de relatief jonge Vlaamse democratie dat men geen hoger niveau weet te halen dan pseudoideologische palavers die uiteindelijk weinig duidelijkheid en richting geven.

Maar belangrijker is misschien dat de Catalaanse kwestie heel politiek Spanje verlamt. De Spanjaarden moesten in 2019 twee keer naar de stembus en het is best mogelijk dat ze over minder dan zes maanden opnieuw naar de stembus zullen moeten gaan, omdat men er op nationaal niveau maar niet in slaagt een regering te vormen. De ironie is dat men geen regering kan vormen omdat men weigert te praten met de Catalaanse politici over meer autonomie voor Catalonië, laat staan zelfstandigheid. Maar laat Catalonië zelfstandig worden en de regeringsvorming in Madrid wordt plots een veel eenvoudigere oefening. De Catalaanse nationalisten zitten dan immers niet meer op de wip, waardoor links op eenvoudige wijze over een meerderheid zou beschikken. De vraag is dan hoe vaak Spanje nog naar de stembus kan trekken, voor deze ironie begint door te dringen bij de PSOE in Madrid. De dag dat de PSOE de omslag maakt en beseft dat het beter af is in een Spanje zonder Catalonië, is er veel mogelijk op korte tijd. Maar dat vergt wel dat de Spaanse kiezer de kaarten zo blijft schudden dat de regionale nationalisten in het parlement in Madrid op de wip blijven zitten.

Existentiële crisis over het Kanaal Schotland dan. Dat de situatie ernstig is in het Verenigd Koninkrijk, lijdt geen twijfel. Zelfs in de reguliere media wordt openlijk de vraag gesteld of het Verenigd Koninkrijk in zijn huidige vorm 2020 wel zal kunnen overleven. En daarbij gaat het eigenlijk niet alleen om Schotland, maar ook over de situatie in Noord-Ierland. Daar lijkt de balans meer en meer te kantelen in het voordeel van de nationalisten en vreest men in de eerste plaats voor geweld uit unionistische hoek. Tussen haakjes, ook daar komt het geweld dus uit staatsnationalistische hoek, maar daar hebben de andere media het uiteraard liever niet over. In Schotland hebben de nationalisten van de SNP de wind in de zeilen. Of dat betekent dat 2020 het jaar van de onafhankelijkheid wordt, is lang niet zeker. Zo is het helemaal niet duidelijk of Nicola Sturgeon een nieuw referendum zal kunnen afdwingen, want Boris Johnson is niet van plan het haar zonder meer te gunnen. De vraag is dan of Edinburgh het zal aandurven om zo’n referendum desnoods ook zonder de toestemming van Londen te organiseren, zoals in Catalonië. Ook een eenzijdige verklaring van onafhankelijkheid in het Schots parlement, zonder voorafgaand referendum, is in principe mogelijk, maar gaat politiek waarschijnlijk toch een stapje te ver voor de SNP. De kans is dus groot dat 2020 vooral in het teken van de grote verklaringen zal staan en gescherm met resultaten van opiniepeilingen, maar dat Schotland uiteindelijk op 31 januari 2020 de Europese Unie zal verlaten, samen met de rest van het Verenigd Koninkrijk. De kansen op Schotse onafhankelijkheid in 2020 zijn toch eerder aan de magere kant, tenzij er zich een of ander bijzonder feit zou voordoen. Ook in Noord-Ierland blijft het waarschijnlijk veel aanmodderen, zonder een hereniging met de Republiek.

En ook hier zal de Europese Unie in de eerste plaats de andere kant willen uitkijken, al zal de sympathie voor de Schotse nationalisten in Brussel toenemen eens de Brexit een feit is. Die sympathie zal echter vooral heimelijk zijn, want anders komt natuurlijk Catalonië weer om de hoek kijken.

Is België dan toch “divisible”? En wat te denken van de situatie in België. Nog nooit was het zo duidelijk dat België misschien dan wel een staat is, maar geen natie, en al zeker niet één democratie. We kunnen ons inbeelden dat de vrees voor de ultieme blokkering van België dezer dagen in belgicistische kringen bijna voelbaar door de kamers giert. Nochtans zag het er eventjes naar uit dat Open Vld alsnog overstag zou gaan om paars-groen op de sporen te zetten en zo België voor alweer een paar jaartjes veilig te stellen. Het is mogelijk dat Gwendolyn Rutten haar paars-groene zeepbel in januari alsnog tot werkelijkheid kan maken. Persoonlijk denken we trouwens dat dat, ondanks een bijzonder krappe meerderheid, nog steeds het meest waarschijnlijke scenario blijft om uit de impasse te geraken. Als puntje bij paaltje komt, kunnen we ons maar moeilijk inbeelden dat de Open Vld in deze omstandigheden het risico wil nemen een pandoering van formaat op te lopen in nieuwe federale verkiezingen. Zelfs de grootste tegenstanders van paars-groen binnen de partij zullen een paars-groen avontuur verkiezen boven de eigen werkloosheid.

Wat doet CD&V? Ook de CD&V vertrouwen we wat dat betreft voor geen cent. Het interview met Herman Van Rompuy verleden week sprak boekdelen: het Belgische staatsbelang gaat voor het partijbelang, en oppositie voeren ligt de partij nu eenmaal niet. Maar zelfs als de partij voor de eerste keer in haar bestaan een teken van Vlaamse ruggengraat zou vertonen, zal ze paars-groen niet kunnen tegenhouden. En bovendien, niet onbelangrijk: voor de “Vlaamse” paars-groene partijen betekent CD&V-oppositie vooral dat ze een paar federale ministers extra zullen mogen leveren. Onderschat dat element vooral niet. Trouwens, als er toch nieuwe federale verkiezingen zouden komen, is Vlaamse onafhankelijkheid geen vanzelfsprekendheid. In het Vlaams Parlement is er geen V-meerderheid. En ook al zien de opiniepeilingen er op dit ogenblik bijzonder gunstig uit voor een V-meerderheid, het is pas in 2024 dat er nieuwe Vlaamse verkiezingen gehouden zullen worden. Vlaams Belang en N-VA mogen in de opiniepeilingen nog 70 procent van de stemmen binnenhalen, in de federale Kamer maakt dat eigenlijk niets uit. Daar moeten ze samen al naar meer dan 80 procent van de Vlaamse stemmen om er met een meerderheid werkelijk iets te kunnen forceren, en zover zijn we nog lang niet. En Open Vld moet CD&V al bijzonder brutaal aan de kant zetten eer die laatste partij een vorm van samenwerking met het Vlaams Belang in het Vlaams Parlement zou kunnen overwegen. Maar zelfs dan nog zien we een eenzijdige verklaring van onafhankelijkheid in het Vlaams Parlement niet gebeuren in 2020.

In 2020 verder aan de weg werken Dus ja, minstens drie landen van de Europese Unie hebben het op dit ogenblik bijzonder moeilijk met zichzelf. Een ervan omdat het op het punt staat die Europese Unie te verlaten, de twee andere omdat ze er niet meer of amper nog in slagen een nationale regering te vormen. Men mag zeker hoop koesteren dat er in 2020 iets gebeurt. Men kan zich zelfs inbeelden dat positieve gebeurtenissen in het ene land de katalysator kunnen zijn voor positieve gebeurtenissen in de andere twee landen. Vlaamse, Catalaanse of Schotse onafhankelijkheid in 2020 is jammer genoeg zeker nog geen uitgemaakte zaak. Maar laat ons dat er vooral niet van weerhouden om ook in 2020, over de partijgrenzen heen, onze schouders onder de Vlaamse zaak te zetten. FILIP VAN LAENEN


6

Dwars door Vlaanderen

26 december 2019

Turnhout

Groene afgang

In de provincieraad van Antwerpen werd vorige week gestemd over de kredieten 2020 en het meerjarenplan 2020-2025 van het Autonoom Provinciebedrijf (APB) De Warande, zeg maar het cultuurhuis in Turnhout. Het ambitieuze plan dat werd voorgelegd, kijkt vooruit en wil de cultuurbeleving in De Warande alle kansen blijven geven. Het meerjarenplan weerspiegelt de nood aan kostenbeheersing, zodat een efficiënter financieel beheer gevoerd dient te worden waarbij de exploitatiekosten binnen de budgetten moeten blijven. Dit heeft vanzelfsprekend niets met cultuursubsidiering te maken. Naar aanleiding van de commotie van de jongste tijd rond het schrappen van een deel van de cultuursubsidies door de Vlaamse regering, meenden de groenen tégen te moeten stemmen. Groen was dan ook de enige fractie die dat deed. Vlaams Belang stemde voor, ook al was die partij in het verleden altijd vrij kritisch ten aanzien van De Warande. Maar omdat het nieuwe bestuur mechanismen ter controle van de geldstromen en de budgettering had ingebouwd, en recent een sturende Vaste Commissie voor Advies als ‘waakhond’ installeerde, gaf de partij toch haar fiat. Een vreemde houding van Groen, zo vond iedereen. Het bleek uiteindelijk

dat de groene provincieraadsleden het dossier niet echt kenden en eerder op hun gevoel handelden, geschokt als ze nog waren van de besparingen door de Vlaamse regering, hoewel het een dus niets met het andere te maken had. Ze dachten gewoon dat er dus ook in De Warande zou bespaard worden en dat ze met hun houding de culturo’s een dienst zouden bewijzen. Wat een afgang! In andere partijen is het de gewoonte dat de provincieraadsleden voor belangrijke stemmingen even ruggespraak houden met lokale of regionale mandatarissen. Niet dus. Bizar dat oud-directeur van De Warande Staf Pelckmans, nu ook groen Vlaams parlementslid, en de groene cultuurschepen van Turnhout, Astrid Wittebolle, klaarblijkelijk niet werden aangesproken. Hallo, Groen, misschien moeten jullie toch eens iets doen aan de interne communicatie in functie van verstandige besluitvorming?!

’t Pallieterke telefonisch onbereikbaar

Maandagavond heeft het kort maar krachtig gebrand in de kelder van het gebouw waar onze weelderige kantoren gevestigd zijn. Oorzaak was een kortsluiting in de elektrische installatie van onze onderbuur. Onze kantoren bleven gelukkig gespaard, maar toch bleef de brand niet zonder gevolgen: ook onze elektriciteitskast ging – letterlijk – in rook op. Gevolg: geen elektriciteit meer, geen internet, geen computers, geen telefoon, geen verwarming. En dit alles aan de vooravond van Kerstmis en midden de bouwvakantie, vindt maar eens een vakman… De komende weken zijn onze kantoren dus niet bruikbaar. Telefonisch zijn we dus voorlopig niet bereikbaar, wel per mail. Niet panikeren: op 9 januari zal hoe dan ook een nieuw ’t Pallieterke van de persen rollen. Ondertussen werken we aan een oplossing om zo snel als mogelijk opnieuw telefonisch bereikbaar te zijn. KARL VAN CAMP

Limburgers willen naar de stembus

De ‘pikante’ uitslag van de grote peiling van VTM en Het Laatste Nieuws wordt bevestigd door de Limburgpeiling van Het Belang van Limburg. De kromme analyses blijven niet achterwege. Liliane Casagrane, hoofdredacteur van de krant, slaagt erin de verliezende partijen een tik op de vingers te geven omdat ze treuzelen bij de onderhandelingen. Het lijkt alsof de kiezers het land willen redden. Dat doen ze net niet. Die tik kan evengoed een gevolg zijn van een verwoestend oordeel van almaar meer kiezers over de amechtige pretentie waarmee Magnette en vooral de paars-groene partijen, gesteund door veel Vlaamse commentatoren, de voorbije weken de drie meest Vlaamsgezinde partijen in de zak wilden zetten. Eerst de uitslag in telegramstijl: VB haalt 28,6 procent, bijna tien procent beter dan de verkiezingen van mei jl. (toen 19,7 procent). De N-VA verliest afgerond vier procent (van 22,8 naar 18,2), CD&V verliest drie procent (18,7 naar 15,8), de sp.a één procent (13,8 naar 12,7). Open Vld blijft hier status-quo (12 naar 11,9 procent), Groen zakt van 6,9 naar 6,5 en PVDA gaat van 5,6 naar 6,3 procent.

Voorbehoud De peiling werd uitgevoerd door i-Vox, een relatief nieuwe speler op het domein van de peilingen, naast Ipsos (VTM/HLN) en TNS (VRT/DS). Onder voorbehoud dus het volgen-

BRUSSEL

WTC bis

Megalomane projecten, zoals aan de Noordwijk destijds, kan men zich vandaag niet meer voor de geest halen. Of toch? Wat men met de Wetstraat van plan is - 14 torens! - tart elke verbeelding. Veel lijkt er op het eerste zicht niet veranderd te zijn, of toch: het bewustzijn en de waakzaamheid zijn groter. Het verhaal van wat er destijds met de Noordwijk gebeurde is zonder meer wraakroepend. Op zich is het een gekend verhaal, zij het misschien wat in de vergetelheid geraakt. Maar wie aan een korte opfrisbeurt toe is: men leze er het recent verschenen Brutopia van Pascal Verbeken op na. Het boek gaat natuurlijk breder dat dat ene dossier, maar het vat goed samen waar het om draaide. Wanneer men vandaag het Noordstation verlaat, wordt men rechtstreeks geconfronteerd met waar de megalomane tijdsgeest van de jaren zestig toe geleid heeft. Het ging iets geweldigs worden. Tientallen torens, loopbruggen, snelwegen die tot in het hartje van de stad kwamen, enzovoort. Moest hiervoor een woonwijk tegen de vlakte? Het zij zo. Aan de afspraak met de moderniteit hangt nu eenmaal een prijskaartje. Ook al zorgt dit voor zovele sociale drama’s, tot zelfmoorden toe. Nogmaals: men leze er Verbeken op na. De oliecrisis in de jaren zeventig maakte een einde aan dergelijke utopische projecten. En sindsdien kwam het nooit meer goed met die wijk. Maar kon het niet erger? Stel nu even dat de economische voorspoed zou zijn aangehouden, en het waanzinnige plan tot wasdom zou zijn gekomen? De hypothese brengt ons in de sferen van de contra-factuele geschiedenis. Wat als? Maar laten we de sprong naar het hier en nu maken.

Wetstraat aanleggen De Noordwijk is één voorbeeld, maar er zijn er zovele in Brussel. Wie is niet gecharmeerd door de Art Nouveau-wijk van de Ambiorixsquare, vlak naast de ‘Europese wijk’. Maar wie weet nog dat dit nog slechts een overblijfsel is van een groter gebied, destijds meedogenloos neergehaald omdat de Europese droom nu eenmaal gematerialiseerd moest worden. Welnu, kan men zich inbeelden, deze geschiedenis in het achterhoofd, dat wolkenkrabbers, of zijn minst gebouwen van 150m hoog, opgetrokken langs de Wetstraat ervoor zouden zorgen dat ze het zicht op de triomfboog van het Jubelpark zouden overstijgen? De gedachte is moeilijk te vatten, maar toch is dit het gevolg van een plan dat op tafel ligt. Veertien torens in totaal, met telkens een hoogte die tussen de 100m en 155m schommelt. Men begrijpt ergens wel waarom. Brussel barst uit zijn voegen, de bevolkingsdichtheid is al bij al niet zo groot, zeker in vergelijking met een stad als Parijs, veel ruimte is er niet meer, enzovoort, enzoverder. Misschien moet men zich maar eens de vraag stellen hoe wenselijk die bevolkingsgroei is? En wie ervoor gezorgd heeft? Het is een discussie op zich. Vraag is of zo’n project het antwoordt biedt op deze ‘uitdagingen’

(wellicht het meest gehoorde woord in de Brusselse politiek, al wordt het maar moeilijk in beleid gegoten)? Tijden zijn dan toch niet zo veranderd: een match vinden tussen investeren in vastgoed en duurzame stadsontwikkeling blijft een moeilijke oefening.

Alerte actiecomités Toch is er iets veranderd. Verschillende actiecomité’s (sommige met een even utopische kijk op de stad, zij het van een heel andere aard, maar soit), maar ook de Brusselse Raad voor het Leefmilieu (BRAL) houden de druk op ketel. En met succes. Ze procederen tegen het ruimere plan van aanleg voor de Wetstraat. De bouw van de toren ‘The One’ deed hun initiatieven in een hogere versnelling schakelen. Het ding is 94m hoog en vervangt een voormalig hotel dat twee keer kleiner was. Het juridische weerwerk werd geboden, met als verkregen resultaat dat Raad van State en het Europese Hof van Justitie de Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening vernietigd hebben. Gevolg: ‘The One’ is plots illegaal. Maar BRAL gaat verder. Zo zou er belangenvermenging kunnen zijn tussen de belangrijke promotor Atenor en het kabinet van Minister-President Vervoort. Een advocate die voor de ene werkte, blijk dan plots op de loonlijst van het kabinet te belanden. Sommige dingen veranderen blijkbaar nooit. Maar de waakzaamheid nam toe, en dat is al heel wat. Het dossier blijft alvast op de agenda voor 2020 geplaatst. KNIN.

de. Het resultaat bevestigt wat eerder deze maand door Ipsos werd gemeten. Vlaams Belang vangt bijna dertig procent van de stemmen, al de rest verliest, met uitzondering van de lichte winst voor PVDA. Ook hier is het weer duidelijk dat de VB-winst veel groter is dan het N-VA-verlies. Dat wil zeggen dat de mensen weglopen uit de stallen van de traditionele partijen en zelfs van Groen. Driemaal raden of dat naar links of naar rechts is. Of naar Vlaamsgezinde of meer tricoloor gestemde partijen.

De Vlaming/Limburger Een voorzichtige Chris Janssens (VB) stelt vast dat de partij nu zelfs een heel stuk beter scoorde dan in het topjaar 2004 (22,3 procent bij regionale verkiezingen). Veel meer dan Liliane Casagrande legt hij de oorzaak van dat succes bij de ergernis van de Vlamingen over het optreden van de PS. De partij van Magnette vertegenwoordigt amper 600.000 kiezers, “terwijl de grootste twee Vlaamse partijen, Vlaams Belang en N-VA, samen goed voor 2 miljoen kiezers, buitenspel worden gezet”. Dat zijn partij, die de verkiezingen won, op Vlaams niveau buitenspel werd gehouden, zint veel mensen evenmin. Bij de N-VA moet men zich stilaan zorgen maken over de misnoegdheid van het eigen electoraat. In mei een klap van bijna 9 procent en nu opnieuw 4 procent. Zuhal Demir en de haren mogen dan wel denken van wel, ze zijn niet goed bezig. Demir moet zich toch nog herinneren hoe het spel van de oppositie werkt? Nu treuren over de (populistische) socialere insteek van Vlaams Belang (“geld groeit er aan de bomen” en “programma afgeschreven van extreem-links”) is een beetje flauw. De N-VA verloor in haar sociaal-economische keuzes de modale en vooral de kleine Vlaming al eens uit het oog. In de stembus is die laatste groep bepalend voor de uitslag.

Migratieproblemen Haar tweede argument is nog zwakker: VB zou prediken dat “migratieproblemen verdwijnen met het vliegtuig”. Dan moet ze toch eens een woordje uitleg gaan vragen aan CD&V, de partij die met haar uitspraken van het voorbije weekeinde zo ongeveer hetzelfde zegt: het migratiebeleid deugt niet, omdat het niet werkt. En men weet welke politieke strekking en welk landsdeel daarvoor zorgen. De traditionele partijen krimpen nog wat verder. Ook in Limburg waar ze nog sterkst stonden. Ze spreken nog maar 4 op de 10 Limburgse kiezers aan (in heel Vlaanderen nog amper 3 op de 10). Ook Wouter Beke troost vooral zichzelf: voor hem lijkt het maar op een “momentopname” te gaan. Ook hij noemt de achteruitgang “een reflectie van het gebrek aan een regering…, want mensen voelen zich niet beschermd”. En waarom is er geen regering? Omdat ook zijn partij niet beslist. Als hij wil weten naar welke richting hij zijn CD&V-treintje de komende weken moet sturen, moet hij de ‘flow’ van de peilingen maar eens bekijken. Die gaat niet richting links (Groen, rood en donkerrood halen samen maar een kwart van de stemen), die gaat niet richting meer België…

ANJA PIETERS


7

Onze naaste buren

26 december 2019

Omvolking

NEDERLAND

Tip voor het KVHV. Willen jullie nog wat extra maanden geschorst worden door het UGent? Nodig het Nederlands Centraal Bureau voor de Statistiek uit met hun prognoses over de bevolkingsgroei.

Het gaat altijd harder Nederland was vorige week even in de ban van de arrestatie in Dubai en de uitlevering van de Marokkaanse (met Nederlands paspoort) moordenaar Taghi. Zijn zuster Nora werd in Vianen (Utrecht) gearresteerd en dus veroorzaakte Marokkaans tuig problemen bij de aanhouding. Maar er was ander nieuws dat veel Nederlanders deed zuchten. Eerder werd gemeld dat binnen 10 jaar Nederland de kaap van 18 miljoen mensen rondt. Vergeet het! Het CBR verbetert de prognoses. Die 18 miljoen wordt binnen vijf jaar bereikt en misschien vechten nog eens vijf jaar later 19 miljoen mensen voor een plekje onder de zon. Maken die autochtonen weer kindertjes? Neen, want dat aantal stagneert al jaren rond 13 miljoen. Maar kruiperige elkaar coöpterende politici verraden het eigen land met leugens als “migratie is van alle tijden en niet te stoppen”. Het CBR stelt zijn prognoses bij omdat het migratiesaldo (het aantal instromers min het aantal vertrekkers) nu al jaren op 82.000 staat.

Konijnenhokken als oplossing Iedereen kent de gevolgen en toch weigeren de politiekers in Den Haag op te treden want de feitelijke bazen van Nederland zitten overbetaald bij de EU in Brussel of bij het Hof voor de (voor)rechten van de (niet-Europese) mens in Straatsburg.

Ernstige dames en heren waarschuwen eindelijk. Hoogleraar Boelhouwer van de Technische Universiteit in Delft voorspelt een ramp want de woningbouw volgt niet; zeker vandaag niet met de absurde milieuregels van de D66-minister. Jaarlijks zijn er 75.000 nieuwe woningen nodig maar dat lukt niet want hoogstens een paar tienduizend is het maximum. Boelhouwer pleit voor nieuwe groeisteden in de randstad want iedereen wil naar daar waar familie en vrienden van de vorige migratiestromen wonen. Alleen is er geen ruimte voor. Bouweconoom Buijs pleit daarom voor “modulair” bouwen; codetaal voor vlug op elkaar gestapelde, gruwelijk gelijkaardige konijnenhokken zoals die snuggere Vlaamse bouwmeester ook wenst. De bekende emeritus hoogleraar demografie Jan Latten wijst op de kwalijke gevolgen die er vandaag al zijn. Onderwijzers, agenten en verpleegkundigen vinden geen woning meer. Ze verdienen niet genoeg om de dure koopwoningen op de vrije markt te betalen maar ze kunnen ook niet langer in het goedkopere woningsegment wonen. De politiekcorrecten van de woningcorporaties hanteren in hun toewijzingscriteria privileges voor “kwetsbaren”. Dat is een ratjetoe van zogenaamd gevluchte asielleugenaars en van Nederlanders met geestelijke en financiële problemen. De normale mensen krijgen ongevraagd die leuke en nieuwe buren zodat het sociale weefsel in hun buurt scheurt of al gescheurd is. Ook

het Nederlands onderwijs verloedert verder want volgens onderzoeker De Beer van het demografisch instituut NIDI neemt het aantal niet-Nederlandstaligen explosief toe waardoor de leraars en leraressen het extra zwaar krijgen en het niveau verder daalt.

Jongeren en vrouwen: stop alle migratie De Telegraaf stelde de vraag: “Wil de bevolking deze groei wel?” Dezelfde dag gaf de NPO in het radioprogramma Stand.nl al een antwoord. De correcten van de belastingomroep vroegen de mening van de luisteraars over de stelling: “Nederland kan een flinke bevolkingsgroei prima aan”. Het regende bijna 20.000 stemmen. 4 procent ging akkoord met de stelling en 96 procent zei neen. Bij de vrouwen en de jongeren tot 20 jaar was de mening nog iets meer uitgesproken. 100 procent eiste dat de immigratie volledig stopte. Toch zullen de politici hoogstens de schouders ophalen want de deugdzaamheid bereikt nieuwe toppen. Vorige week werden twee vijftienjarige moordenaars aangehouden die een 64 -jarige man doodstaken die een paar euro pinde aan een automaat. De politie weigerde iets over de achtergrond van de daders te zeggen, wat er op wijst dat het waarschijnlijk geen blanke Nederlandertjes zijn. Hoe noemde de politie deze walgelijke moord ? “Een voltooid levensdelict”. Moeten er nog peentjes zijn? Nog een taalnieuwtje. De Universiteit van Twente weigert vanaf 1 januari nog langer één woord Nederlands te gebruiken; zelfs niet in de administratie. Taalracisten die zichzelf wereldburgers vinden. WILLEM DE PRATER

Geen Kerstsfeer op het Gents stadhuis De laatste gemeenteraad van het jaar is niet geëindigd met een positieve noot, maar met een fikse rel. De cultuur van ijdelheid en opschepperij is een erfenis van de periode Termont. Onder onze nieuwe burgemeester (kleinzoon van) is het helemaal ontspoord in ellenlange hoogdravende spreekbeurtjes, vol gemoraliseer, zonder humor en zonder de minste zelfkritiek. Dinsdag was voor de oppositie de maat vol. Uit protest tegen de opschepperij en de ‘zelfstoef’ van de meerderheid, bleven Vlaams Belang en PVDA woensdag weg uit de raad. Het paars-groen-oranje stadsbestuur presenteerde zijn begroting voor de volgende vijf jaar. Het debat daarover duurde maandag tot een stuk in de nacht. Dinsdag toonden de raadsleden van de oppositie hun goede wil: om het vooruit te laten gaan hielden ze het kort en schrapten zelfs een hele reeks tussenkomsten. Maar bij de meerderheid deden ze gewoon verder, ze bleven maar tekstjes vol gewichtigdoenerij aflezen en om ter meest met wierook zwaaien naar de schepenen van hun eigen kleur. Hoe later op de avond, hoe groter de frustratie en ergernis werden bij de oppositie. Tenslotte raakte hun geduld op. Zij protesteerden luid tegen het gebrek aan respect van de meerderheid en de avond eindigde in een heftige ruzie. Vlaams Belang en PVDA weigerden om nog naar de derde avond van de gemeenteraad te komen. Woensdag begon de raad opnieuw met ruzie, waarna de ene

belastingverhoging na de andere er op een drafje doorgejaagd werd zonder een debat die naam waardig.

Groen noemde het Gents stadsbestuur letterlijk “het licht in de duisternis”, “een teken van hoop voor de wereld”. Nergens gaat het goed, zei ze in haar tussenkomst bij het budget, overal is duisternis (Trump, Brexit, de nationale politiek op federaal en Vlaams niveau) behalve dan in Gent. “Dit meerjarenplan maakt mij zeer hoopvol voor de toekomst, een baken van optimisme en dynamiek ook in de rest van de wereld…”

Het licht in de duisternis

De stad van één miljard

De arrogantie van de meerderheid is dan ook tenen krullend. De fractieleider van

Over het budget van de stad is anders wel het een en ander te vertellen. Nooit heeft een

schepencollege zoveel geld gehad om uit te geven als nu. Voor het eerst stijgt het budget boven het miljard. Dat komt door de grote vrijgevigheid van de Vlaamse overheid, die de gemeenten en vooral de steden flinke dotaties geeft. Ook de stijgende inkomsten uit lokale belastingen en retributies (parkeergeld, boetes aan de knips, de LEZ-zone…) zorgen voor extra inkomsten. Dat het stadsbestuur daarnaast nog allerhande belastingen en tarieven verhoogt, is eigenlijk de schaamte voorbij. Iedereen betaalt mee, ook horeca en middenstand. Voor de bedrijven komen er pas vanaf volgend jaar hogere belastingen, de punten en de komma’s zijn nog niet bekend, maar het moet anderhalf miljoen euro extra per jaar opleveren. Er is zelfs geen blauw randje meer aan dit beleid. Niet bij de inkomsten en al helemaal niet bij de uitgaven. De stad gaat zelf sociale woningen bouwen om via het OCMW te verhuren. Ze gaat op grote schaal gronden onteigenen om er natuurgebied of parken van te maken. Ze gaan het legertje ambtenaren nog maar wat uitbreiden en gul subsidies uitdelen aan welzijnswerk en het bestrijden van sociale ongelijkheid. Ook het aanpakken van discriminatie en het verhogen van de diversiteit worden niet vergeten. Met zoveel werk op de plank zal dat miljard snel de deur uit zijn. MATHILDIS

WALLONIE

55 jaar geleden

Kiezen tussen socialisme en regionalisme Bepaalde gebeurtenissen in de Waalse geschiedenis raakten de voorbije jaren ondergesneeuwd, ook al waren ze niet zonder belang. Nemen we het partijcongres van de socialisten op 13 december 1964, nu goed 55 jaar geleden. Toen besliste de nog unitaire BSP/PSB dat men geen lid kon zijn van zowel de socialisten als de wallingantische Mouvement Populaire Wallon (MPW). Het Waals Nationaal Congres van 20 en 21 oktober 1945, toen de aanwezigen eerst voor een aanhechting bij Frankrijk stemden en nadien voor het federalisme. De protesten tegen de terugkeer van Leopold III ten tijde van de Koningkwestie. De stakingen tegen de Eenheidswet. Allemaal behoren ze tot het collectief geheugen van de Waalse regionalisten. Waar men nog amper over spreekt is het congres van de nog unitaire BSP/PSB op 13 december 1964, nu 55 jaar geleden. Toen ontstond er zeker binnen de Waalse vleugel een nooit geziene tweespalt. De partijtop verbood de leden tegelijk lid te zijn de socialistische partij en de wallingantische Mouvement Populaire Wallon (MPW).

Onverenigbaarheid Dat verbod kwam er na een stemming tijdens het partijcongres. Men moest kiezen: socialisme of regionalisme. De “onverzoenbaarheid” of onverenigbaarheid tussen socialisme en MPW-regionalisme kreeg een meerderheid achter zich. 417 leden kozen voor de onverenigbaarheid. 143 was tegen en er waren 436 onthoudingen. Dat waren vooral de Vlaamse socialisten die zich niet met een zuiver Waalse thematiek wilden bemoeien. Alles draaide dus rond de MPW, de beweging die voortkwam uit André

Renard, de vader van het Waalse regionale syndicalisme. Renard vreesde een Vlaamse dominantie en wou via het federalisme een socialistisch economisch beleid voeren. Het MPW kwam voort uit de stakingen tegen de Eenheidswet. Veel Waalse socialisten sloten zich aan bij de MPW. Vooral opkomende socialisten als een Freddy Terwagne of Jean-Maurice Dehousse. De top van de partij bekeek dit met een scheef oog. Er was een groot wantrouwen tegenover de MPW. Reden was dat men vreesde dat de wallingantische beweging op termijn zou uitgroeien tot een partij die de Waalse socialisten naar de kroon kon steken. Antoon Spinoy en Léo Collard, de toenmalige kopmannen van de partij, waarschuwden voor linkse verdeeldheid. Aanvankelijk leken partij en beweging bondgenoten. De militanten van de MPW en de leiders van de PSB hadden gelijklopende doelstellingen. De MPW-leden wisten dat het federalisme of de regionale autonomie enkel bereikt konden worden met de hulp van de politici. De PSB wist dat ze met de Waalse regionalisten een interessant electoraat had. Maar het federalisme was nog een vies woord en botste met het pragmatisme van de bovendien unitaire socialistische partij.

Federalistische partijen In 1962-1963 liepen de spanningen hoog op. Twaalf socialistische verkozenen beslisten in maart 1963 om zich af te keren van de anti-federalistische standpunten van de partij. Ze kregen de steun van de MPW. Ernest Glinne, Freddy Terwagne en Léon Hurez werden als sanctie voor twee maanden uit de socialistische Kamerfractie gezet. Maar de MPW bleef druk uitoefenen. In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 1964 vroeg het MPW aan socialistische kandidaten om zich openlijk regionalist te noemen. De PSB was verdeeld na die oproep en scoorde slecht bij de lokale verkiezingen. De partijtop kon niets anders doen dan op een congres de onverenigbaarheid opleggen. Het was echter een pyrrusoverwinning voor de Waalse vleugel van de socialisten. De parlementsverkiezingen van 1965 werden de zwaarste nederlaag in Wallonië voor de socialisten sinds 1919. Aan Franstalige kant kwamen met het FDF en Rassemblement Wallon federalistische partijen in het parlement. Ze knaagden langzaam maar zeker aan het socialistische electoraat. In de jaren ’70 gingen de Waalse socialisten met André Cools en Guy Spitaels overstag. Steeds meer koos men binnen de PSB voor het Waalse regionalisme. In die mate zelfs dat men op termijn niet-socialisten zoals een José Happart aantrok om die vleugel te versterken. Het Mouvement Populaire Wallon was zo goed als verdwenen, maar haalde achteraf toch zijn slag thuis. PICARD


8

Actueel

26 december 2019

DIPLOMATIEKE VALIES

Libische gok van Erdogan Op zich ligt de manier waarop Turkije zich verder in het Libische conflict engageert in de lijn van de gevoerde politiek van de voorbije jaren. Maar misschien zal ook blijken dat, net zoals dit in het verleden gebeurde, te veel gesteund wordt op zwakke allianties. 2020 zal uitwijzen of Erdogan zich (nog maar eens) in de voet schiet.

Onder de chaos van het conflict bevindt zich een al bij al eenvoudig grondplan. Er is de officiële regering, internationaal erkend door de VN, en er is ‘veldmaarschalk’ Haftar die met zijn Libische Nationale Leger (LBL) de facto de grootste brok van het land controleert. Beide partijen willen hetzelfde en om dit doel te bereiken rekenen ze op heel wat buitenlandse steun. De regering kan naast die VN-erkenning op Frankrijk en Turkije steunen. Haftar mag dan weer Rusland en buurland Egypte tot zijn kamp rekenen. En dan zijn er nog wat huurlingenlegers uit landen als Tsjaad of Soedan actief in het conflict. Volgens een recent VN-rapport zouden die trouwens verspreid vechten voor beide kampen. Wat dit rapport trouwens interessant maakt, is de manier waarop de inzet van deze buitenlandse steun in kaart wordt gebracht. Turkije, Jordanië of nog de Verenigde Arabische Emiraten gaan bijzonder opzichtig te werk. Frankrijk of Rusland zijn meer discreet. Punt is dat deze cocktail een situatie oplevert met strijdende partijen die niet alleen over voldoende wapentuig beschikken, maar ook nog eens over relatief modern materiaal, gevechtsvliegtuigen inbegrepen.

Slotoffensief Wanneer we dit schrijven lijkt Haftar een slotoffensief in te zetten, maar om het cynisch te stellen: dit gebeurde in het verleden wel al meer. Zopas raakte trouwens bekend dat zijn troepen een Turks schip veroverd hebben. Tussen beide bestaat een verband. Niet toevallig gebeurt dit ook net nu. Want als Turkije in het VN-rapport als een actieve betrokkene wordt omschreven, zal dit engagement, als het van Erdogan afhangt, in de toekomst enkel nog toenemen. Zo-

pas sloten beide landen een omstreden akkoord, ook al kan men ernstige kanttekeningen plaatsen bij de soevereine macht van de regering in Tripoli. Er zit een militair engagement in, in die mate zelfs dat op eenvoudig verzoek Turkse troepen op het terrein zullen worden ingezet. Experts betwijfelen of het ooit zover zal komen, maar dat maakt het statement van Ankara daarvoor nog niet betekenisloos. Ook werden afspraken gemaakt over de verdeling van de Oostelijke Middellandse Zee. Volkenrechtelijke onzin, menen deskundigen, maar het gaat hier vooral om een politiek signaal van Erdogan. Tussen het wettige land en het reële land gaapt soms een enorme kloof, en voor de Turkse leider is vooral dat laatste van belang. Het creëren van voldongen feiten, zeg maar.

Energie als driver Het ontdekte potentieel van olie en gas in de Oostelijke Middellandse Zee speelt een belangrijke rol in de Turkse demarches, maar in wezen draait het om meer. We komen er direct op terug. In het (recente) verleden deden zich verschillende incidenten voor die aantonen hoezeer Ankara op stapel staande of reeds in uitvoer zijnde projecten wil saboteren. Zo verdreef begin deze maand de Turkse marine een Israëlisch onderzoeksschip uit de Cypriotische territoriale wateren, ook al gebeurde dit onderzoek met de volle toestemming van de regering aldaar. Toen bleek dat langs de Cypriotische kust olie zou aanwezig zijn, kregen internationale spelers zoals ENI of Total de opdracht de exploitatie te organiseren. Maar ook hier stak de Turkse marine stokken in de wielen. In die mate dat ENI inmiddels met haar activiteiten gestopt is. Total doet nog even verder,

maar verliet om dezelfde redenen bepaalde zones. Het is precies in dit verband dat de territoriale afspraken met Libië gezien moeten worden. De scheidingslijn lijkt het bestaan van Kreta haast te vergeten en het afdwingen ervan zou soortgelijke projecten, waarrond verschillende landen zich gevonden hebben, bemoeilijken.

Schande van Lepanto In 2011 heeft Erdogan een wat verdoken politiek opgestart met de geschiedenis als draaiboek. Op zich kwam het erop neer om de Turkse invloed uit te oefenen binnen regio’s die ooit deel uitmaakten van het Ottomaanse rijk. Het leidde tot demarches in onder andere Bosnië, Tunesië en Syrië. Zonder al te veel succes, om het zacht uit te drukken. Eerder dan zijn Ottomaanse droom waar te maken, vertroebelde het de relatie met de betrokken landen, die hoegenaamd niet opgezet waren met deze inmenging. Maar hij zet door, deze keer in dat oostelijk deel van de Middellandse Zee. “Erdogan is een man die een sterke historische dimensie in zijn politiek denken heeft”, klonk het onlangs nog vertrouwelijk in diplomatieke middens. “Wanneer hij vandaag die Turkse maritieme aanwezigheid in de regio wil bewerkstelligen, wil hij ook de schande van de slag bij Lepanto uitwissen.” Deze zeeslag, pro memorie, werd in 1571 uitgevochten tussen de Christelijke Heilige Liga en de Ottomanen. Directe aanleiding - de geschiedenis herhaalt zich - was een Turkse inval in... Cyprus. Ondanks de Ottomaanse overmacht wonnen de christelijke vloten. Het resultaat was een nieuwe verhouding met de Islamitische wereld en het grotendeels verdwijnen van de Ottomaanse vloot uit de Middellandse zee.

Recurrente fout

Khalifa Haftar

Begaat Erdogan hier niet de fout die hij in het verleden meermaals beging? Hij strijkt zowat iedereen tegen de haren, van Israël over de EU tot Rusland, en rekent op allianties die intrinsiek zwak zijn. De Libische regering, zoals geweten, berust op drijfzand. Maar misschien is zijn grootste inschatting te veel te rekenen op een aantal persoonlijke banden met leiders als Trump en Poetin. Die zijn er, maar blijven onderworpen aan de nationale belangen. En die druisen dan weer in tegen de Turkse ambities. Wellicht brengt 2020 al heel wat antwoorden. MICHAËL VANDAMME

Buitenlands spervuur Zelfs niet in Bethlehem Op 13 mei 2019 dit jaar braken vandalen binnen in een maronitische kerk. De kerk werd ontheiligd en er werd dure apparatuur gestolen, onder andere de veiligheidscamera’s. Het was al de zesde keer dat die kerk het doelwit werd van vandalen en rovers. In 2015 was ze al eens in brand gestoken. Dat jaar werd ook brand gesticht in het Mar Charbel klooster. Op 16 mei 2019 was een Anglicaanse kerk aan de beurt. Weer hetzelfde scenario: vandalisme, heiligschennis, ingegooide vensters en diefstal. Nee, dit gebeurde niet in Egypte, maar in de ‘Palestijnse’ gebieden waar de PLO plak zwaait, onder andere dank zij massale geldstromen uit heel de Westerse wereld. En dit zijn niet eens de ergste gevallen. De maronitische kerk en het Mar Charbel klooster staan in Bethlehem, de anglicaanse kerk in Aboud, nabij Rammalah. Christenen in stadjes in Judea en Samaria, die sinds de Oslo-akkoorden door Arabieren wordt bestuurd, lijden onder hetzelfde patroon van vervolgingen als in andere islamitische landen: aanvallen op kerken, ontvoeringen en gedwongen bekeringen. In Gaza is het trouwens nog erger. Onmiddellijk na de machtsovername door Hamas werden daar kerken verwoest en christenen tot bekering gedwongen, soms door foltering. Er zijn waarschijnlijk nog maar een paar honderd christenen over. In Egypte zal de politie soms nog christelijke kerken beschermen. In de gebieden die door de PLO worden bestuurd nooit. De Palestijnse Autoriteit kan die vervolgingen nóg beter in de doofpot kan stoppen dan de andere Arabische regeringen. Ook de Westerse media en de ngo’s in de regio kiezen bijna altijd partij vóór de moslims en de PLO en tegen de Israëli’s en de christenen - nochtans ook Arabieren! Ze hebben helemaal geen belangstelling voor berichten over christenvervolgingen waaraan hun terroristische lievelingetjes zich schuldig maken. Zelfs niet op Kerstmis. Zelfs niet in Bethlehem. Zelfs daar, op de geboorteplaats van Jezus, zullen er binnenkort geen christenen meer zijn. Ze worden stelselmatig geterroriseerd en weggepest.

Vroeger IS, nu Hamas Vóór Erdogan aan de macht kwam, was Turkije niet alleen een trouwe NAVO-partner. Het land onderhield ook goede relaties met Israël. De Israëlische luchtmacht hield soms oefeningen in het Turkse luchtruim. Massa’s Israëlische toeristen bezochten Turkije, en ze voelden zich daar relatief veilig. De Turken werkten nooit samen met de Arabische of Iraanse terreurorganisaties die aanslagen pleegden tegen Israëli’s. Turkije was op het Westen georiënteerd. Nu is Turkije een bloeddorstige islamitische staat geworden, waar langs de wegen grote reclameborden staan, niet met commerciële boodschappen, maar met korancitaten die oproepen tot haat en geweld tegen joden en christenen. Hamas krijgt van de Turken de vrije hand om vanuit Istanboel terreurcampagnes voor te bereiden tegen ‘doelwitten’ in Jeruzalem, Judea en Samaria en het krijgt daarbij zelfs actieve steun van de Turkse geheime diensten. Erdogan had onlangs zelfs een ontmoeting met Ismail Haniyeh, het opperhoofd van Hamas. Een staatshoofd dat de leider van een terreurorganisatie op de koffie vraagt… Dat roept akelige herinneringen op aan de beginjaren van IS, dat toen op dezelfde manier faciliteiten en hulp kreeg van de Turken. Erdogan doet zelfs geen moeite meer om dat te ontkennen. In antwoord op de Israëlische protesten zegde hij laconiek: “Wij zul-

len onze broeders in Palestina blijven steunen.” Zoals hij vroeger zijn broeders van het kalifaat steunde…

Eliteterroristen, made in France Volgens het recentste rapport van het Franse Centre d’Analyse du Terrorisme (CAT) zijn sinds 2012 een dertigtal Franse militairen overgelopen naar “les filières du djihad”. Meestal ging het daarbij om IS. Op een totaal van 211.000 militairen in actieve dienst lijkt dat niet veel. Maar het wordt echt verontrustend als men leest dat daarbij ook parachutisten zijn, commando’s en leden van elite-eenheden als het Vreemdelingenlegioen. De militaire vaardigheden van een gewone soldaat, bijvoorbeeld in een artillerie- of tankregiment zijn niet onmiddellijk bruikbaar voor terreuraanslagen. Maar mannen uit zulke elite-eenheden kennen de kneepjes van het vak en zij kennen natuurlijk ook de zwakheden en de gaten in de beveiliging van hun vroegere eenheden. Dit zou een waarschuwing moeten zijn aan het adres van de politici van alle Westerse landen die toelaten dat moslims dienst doen in hun legers. Dat is een onverantwoord, ja, waanzinnig risico. De Amerikanen hebben het al dikwijls ondervonden. Maar niemand durft breken met dat politiek correcte, “inclusieve” aanwervingsbeleid. En de Belgen durven zelfs geradicaliseerde islamitische militairen niet ontslaan. Ze worden alleen “scherp in het oog gehouden.” Jaja. Heel scherp. De Franse overheid publiceert nooit cijfers over het aantal moslims bij de strijdkrachten. Volgens een enquête van Christophe Bertossi, van het Institut français des Relations internationales (IFRI) zouden er in 2005 al tien tot twintig procent moslimmilitairen in het Franse leger zijn geweest. En dat is veertien jaar geleden…

Überfrauen Obama probeerde onlangs een feministisch graantje mee te pikken, door te beweren dat veel wereldproblemen opgelost konden worden als men twee jaar lang alle landen door vrouwen liet besturen, omdat “vrouwen ontegensprekelijk beter zijn dan mannen”. Een ronduit seksistische uitspraak, die erop wijst dat het feminisme niet eens meer om gelijkheid gaat, maar om dominantie. Niet van de Übermensch, maar van de Überfrau. Big Sister, in plaats van Big Brother. We kunnen gemakkelijk enkele concrete tegenvoorbeelden geven om dat geloof in het “ontegensprekelijk betere leiderschap” van vrouwen in vraag te stellen. Theresa May schoot haar eigen partij niet in de voet door nieuwe verkiezingen uit te schrijven, maar in het hoofd. Gelukkig kwam er daarna een witte man om de zaak recht te trekken. Indira Gandhi wrong de democratie in India bijna de nek om met haar jarenlange “noodtoestand” en zij liet massaal vrouwen onder dwang steriliseren. Er is sinds de onafhankelijkheid van India nooit zoveel gefolterd als onder haar bewind. Mevrouw Mao was een even verschrikkelijk monster als haar man. Hillary Clinton kon zelfs met de steun van Obama, Hollywood, de universiteiten, de cultuurbobo’s en de media niet op tegen Donald Trump. Merkel stortte heel Europa in chaos met haar “Wir schaffen das”, waardoor zij verantwoordelijk was voor golf van verkrachtingen en vrouwenmoorden die Duitsland daarna teisterde. Claudia Roth van de Duitse groenen is een gevaarlijke zottin. In eigen land moeten we slechts aan Mie Vogels, Paula D’Hondt, Laurette Onkelinx, Meyrem Almaci en Gwendolyn Rutten denken. Allemaal bekwame leiders?


Het nabije buitenland

26 december 2019

TWEE KEER BRETAGNE Bretagne kwam vorige week twee keer onverwacht in het nieuws. Eén keer omwille van het overlijden van charmezanger Alain Barrière, een kind van de regio. Daarnaast is er in Bretagne een discussie ontstaan rond de namen van straten en pleinen. Die moeten volgens de inwoners hun oorspronkelijke betekenis behouden en niet worden verfranst. Het was geen Gilbert Bécaud en al evenmin een George Brassens of een Michel Delpech. Daarvoor was hij internationaal niet beroemd genoeg. Maar met Alain Barrière overleed vorige week op 84-jarige leeftijd één van de grootste Franse charmezangers van de tweede helft van vorige eeuw. Alain Bellec, zoals deze Bretoen uit de Morbihan heette, kwam uit een eenvoudige familie maar behaalde toch het diploma van ingenieur. Zijn grote liefde was echter het lied en hij begon als componist. Door deel te nemen aan wedstrijden lanceerde hij zijn eigen carrière als zanger. We zijn begin jaren ’60. Met “Elle était si jolie” haalde Barrière de vijfde plaats op het Eurosongfestival. In 1964 volgt de echte doorbraak met “Ma vie”, een zomerhit. Daarna volgen de successen elkaar snel op, met onder andere de monsterhit “Tu t’en vas” (een duet met Noëlle Cordier). Barrière brengt in de jaren ’70 ook wat meer “geëngageerde” liederen zoals dat heet, tegen de Vietnamoorlog, tegen de milieuvervuiling.

Vriend van Jean-Marie Le Pen Toch behoorde Alain Barrière tot de rechterzijde. Een zeldzaamheid in artistieke kringen. In de necrologieën werd het niet vermeld, maar Alain Barrière was een goede vriend van Front National-oprichter Jean-Marie Le Pen. Beiden zijn gebo-

Si la France m’était contée ren in het Bretoense dorp Trinité-sur-Mer. Weinig bekend is dat de familie Bellec een rol speelt bij het drama dat Le Pen en zijn moeder tijdens WO II meemaakten. De vader van Jean-Marie Le Pen stierf nadat hij met zijn vissersboot op een zeemijn botste. De oudste zus van Alain Barrière begeleidde de Le Pens toen ze het lijk van de vader moesten identificeren. Alain Barrière was dus een goede vriend van Le Pen maar pakte er publiekelijk minder graag mee uit dan acteur Alain Delon. Niet omdat hij voor reputatieschade of broodroof vreesde. Dat kon hem niet schelen. Maar in de jaren ’80 kende hij heel wat financiële tegenslagen en hij wou niet dat dit negatief afstraalde op zijn kennissen en vrienden. Een discotheek die hij oprichtte bleek financieel een ramp. Bovendien kreeg hij problemen met de fiscus. Alain Barrière trok naar de VS en Canada, maar kwam geruïneerd terug. Daarna kon hij zich staande houden door te teren op zijn oude successen. Hij stierf vorige week, enorm verzwakt na een aantal herseninfarcten, amper een paar dagen na zijn echtgenote. Bretagne neemt afscheid van één van haar bekendste zonen.

Straatnamen en geschiedenis “Port de Plaisance – Porzh-Bageal” “Office du Tourisme-Ti an Douristed” In Lorient hebben alle straatnaamborden en officiële wegwijzers naast een Frans opschrift ook een Bretoense tekst. In het jakobijnse Frankrijk is dit niet evident, maar de Bretoenen staan op hun autonomie. Die tweetaligheid werd door Parijs maar met mondjesmaat toegekend. Het hielp dat het Bretoens een taal is die elders niet wordt gesproken. Dat maakt bijvoorbeeld tweetalige opschriften in Frans-Vlaanderen een stuk moeilijker. Ook al wordt er in Bretagne steeds minder Bretoens gespro-

STILLE NACHT BIJ LABOUR Bij de socialisten worden de wonden gelikt na de desastreuze verkiezingsuitslag. Een raad van wijzen moet zich buigen over de toekomst van de partij. Dat die ‘wijzen’ mee verantwoordelijk zijn voor een jarenlang laks migratiebeleid en verregaande privatiseringen van overheidsdiensten, wordt bij Labour al te vaak vergeten. Een uitwas van de multiculturele samenleving komt intussen in gevangenissen tot uiting. Shariavonnissen in de Britse cellen zijn nu schering en inslag. Bij Labour weten ze van geen hout meer pijlen maken. De dreun die de kiezer verkocht heeft aan Jeremy Corbyn, is nog niet verwerkt. Toch doet de partij alsof ze niet bij de pakken blijft neerzitten. Ook mag vooral niet het beeld ontstaan dat de arbeiderspartij enorm verdeeld is: er is een gematigde, sociaaldemocratische vleugel en er is de radicale, neomarxististische vleugel.

Raad van wijzen Jeremy Corbyn gaf meteen na de bekendmaking van de verkiezingsuitslag aan dat hij er de brui aan geeft. Labour moet opzoek naar een nieuwe partijleider. Vraag is welke ‘bloedgroep’ deze leider moet bezitten. Kiest Labour opnieuw voor een radicaal-links persoon, type-Corbyn, of keert de partij terug naar de gematigde koers uit de jaren negentig en begin tweeduizend, toen Labour hoogdagen beleefde onder aanvoer van Tony Blair? Het probleem waar de arbeiderspartij mee worstelt is existentieel. Daarom is er nu een raad van wijzen die moet analyseren waar het misliep. Ed Miliband is een van hen. We zouden al bijna vergeten dat Miliband tussen 2010 en 2015 partijleider was en in de jaren voordien meermaals ministerposten be-

Tony Blair spreekt Intussen hebben al zes kandidaten zich gemeld om Corbyn op te volgen. Onder hen zowel figuren uit het centrum als personen afkomstig van de radicale flank op links. Een van de kanshebbers is de 57-jarige Keir Starmer. Hij roept alvast op om Labour weer een ‘kerk’ te laten zijn waar iedereen zich thuis voelt. Lees: er moet opnieuw ruimte zijn voor de meer gematigde stemmen. Allemaal goed en wel, maar hoe doe je dat in de praktijk? Iemand die denkt te weten wat goed is voor de partij, is Tony Blair. De voormalige Prime Minister stond met de Duitser Gerhard Schröder (SPD) en de Nederlander Wim Kok (PVDA) vanaf het einde van de jaren negentig bekend als vertolker van de zogenaamde ‘derde weg’. Dit was een gematigde centrumlinkse koers waarbij sociaaldemocratie en werking van de vrije markt met elkaar verzoend werden. Wat Blair vergeet is dat de tijden intussen zijn veranderd. In de jaren negentig en begin jaren tweeduizend groeiden de bomen tot in de hemel en kon iedereen op links en rechts zoet gehouden worden met cadeautjes. De paarse periode van Verhofstadt was in België daar ook een voorbeeld van. Vandaag is het geld op, is de eco-

ALWEER NEONAZI’S (AFLEVERING XXVII) Volgens voorlopige en dus niet-officiële cijfers van het Bundesamt für Verfassungsschutz is het aantal “Rechtsextremisten” in Duitsland schrikbarend gestegen, van 24.700, waarvan de helft “gewaltbereit” zou zijn, tot maar liefst 32.200. Hoe komt men aan die spectaculaire stijging? Hebben de Duitse veiligheidsdiensten misschien een aantal geheime wapenopslagplaatsen ontdekt? Grote voorraden bomgordels of zelfmoordvesten? Geheime trainingskampen diep in de duistere Teutoonse wouden, gefinancierd door buitenlandse mogendheden? Waren deze cijfers het resultaat van nauwgezet, sluw speurwerk en zorgvuldige observatie? Nee, niets van dit alles. Ze hebben gewoon alle leden van de AfD-deelorganisatie Flügel en de jeugdorganisatie Junge Alternative in één klap als “Rechtsextremisten” gebrandmerkt. Men vraagt zich af of het oorspronkelijke cijfer van 24.700 op dezelfde manier tot stand is gekomen. De zieligste, beschamendste en belachelijkste figuur in heel deze nazivaudeville is ongetwijfeld minister van Binnenlandse Zaken Horst Seehofer. En dan te bedenken dat wij ooit hadden verwacht dat die man een vuist zou maken tegen het opengrenzenbeleid en de omvolking van Duitsland… Een Japanse samoerai zou al lang de eer aan zichzelf hebben gehouden, en seppeku hebben gepleegd. In een wit gewaad, met een ritueel mes om zichzelf de buik open te snijden, waarna een trouwe assistent, de kaishakunin, hem met één zwaardslag onthoofdt om een einde te maken aan zijn lijden. Het is éventjes pijnlijk. Maar het lijkt mij toch minder erg dan de laagheden en zelfvernederingen waaraan Seehofer zich nu onderwerpt. Al is de vergelijking tussen een hedendaagse Duitse christendemocraat en een samoerai nogal absurd. Tussen beiden gaapt een even diepe kloof als tussen een kwal en een tijger.

ENGELAND nomische groei relatief beperkt, zijn de problemen rond migratie en terrorisme aanzienlijk... Dat Tony Blair veel van zijn pluimen heeft verloren, toont ook de recente verkiezingsuitslag aan. Het volk koos massaal voor Boris Johnson en gaf de goedkeuring om Brexit uit te voeren. Het geroep van types als Tony Blair om Brexit te stoppen, heeft Labour dus allerminst stemmen opgeleverd. Het is nog maar de vraag hoe de verschillen binnen Labour overbrugd kunnen worden. Je kan niet én voor privatisering van overheidsdiensten én tegen privatisering van overheidsdiensten zijn. Je kunt niet én een strakker migratiebeleid willen én de grenzen openhouden en gezinshereniging aanmoedigen. Je kunt niet én voor Brexit en de wil van het volk én tegen Brexit en tegen de wil van het volk zijn.

Sharia in de kerstnacht Het is een misvatting te denken dat de Britten enkel voor de Conservatives stemden omwille van Brexit. De burger heeft tevens genoeg van linkse, lakse praatjes op vlak van migratie en inburgering. Wie kijkt nog verbaasd op wanneer de kranten maandag openden met de volgende titel: “Shariavonnissen in de Britse gevangenissen.” Moslims zijn oververtegenwoordigd in de Britse cellen. Binnen de gevangenissenmuren houden deze lieden er een eigen sharia-rechtspraak op na. Voormalige gevangenen spreken over verregaande mishandelingen tot het trouw zweren aan Islamitische Staat. Voormalig Prime Minister Theresa May – opnieuw herkozen in haar kieskring - vroeg vorige week in het Britse parlement om werk te maken van Brexit, opdat daarna ook andere problemen kunnen worden aangepakt. De etterende wonde van het multiculturele radicalisme is er een van. Genoeg werk op de plank dus voor Boris Johnson in 2020. LVS

Bei uns in Deutschland

De drijvende kracht Ik weet niet hoeveel neonazi’s er in werkelijkheid in Duitsland zijn. Ik heb nog nooit op het darkweb kunnen kijken. Het lijstje van door neonazi’s gepleegde misdaden van voorbije vijf jaar oogt heel pover. Vermoorde politici: één. Opgeblazen synagogen: nul. Uit elkaar geranselde politieke meetings: nul. Zelfmoordaanslagen: nul. Trucks die als pletwalsen in mensenmenigten werden gereden: nul. Op basis van die cijfers kan men alleen maar besluiten dat neonazisme een marginaal fenomeen is. Misschien veel dreigementen en blabla in de duistere krochten van het internet, maar gelukkig nauwelijks boemboem in de echte wereld. Maar áls het aantal neonazi’s inderdaad angstwekkend is aangegroeid, zoals Seehofer en consorten beweren, dan weet ik wel wie daarvoor van de hoofdverantwoordelijke is. Het gaat om een vrouw die in Hamburg is geboren. Ze is van Poolse afkomst. Zij is geen lid van AfD. Zij heeft het grootste deel van haar jeugd in de DDR doorbracht. Toen zij nog een baby was, verhuisde haar vader, een dominee, vanuit Hamburg naar de DDR, waar hij een belangrijke rol speelde in de Pastorale Raad van de Evangelisch-Lutherse Kerk, die nauw samenwerkte met de DDR-autoriteiten. Als beloning voor die collaboratie kregen hij en zijn gezin een aantal voorrechten waarvan gewone onderdanen van de DDR slechts konden dromen, zoals twee auto’s - een voor privédoeleinden en een als dienstwagen - en het recht naar westerse landen te reizen. Misschien heeft die vrouw daar het totalitaire virus opgesnoven… De neonaziscene in Duitsland was volgens mij na 1989 zo goed als doodgebloed, maar zij heeft die in 2015 nieuw leven ingeblazen. Het meest verontrustende daarbij is, dat zij ook veel aanhang heeft bij centrumkiezers, bij de media en zelfs in de

FRANKRIJK

ken, de taal is een deel van de regionale identiteit geworden. Maar die identiteit lijkt nu onder druk te komen. De oorzaak is op het eerste gezicht onschuldig. In verschillende Bretoense gemeenten worden, zoals dat elders in Frankrijk ook gebeurt, straatnamen na verloop van tijd aangepast. Alleen hebben de nieuwe straatnamen weinig of niets te maken met de vroegere toponymie. Zo worden de straatnamen in het dorpje Telrguc aangepast om de naam te krijgen van Bretoense zeilers (Tabarly) of bepaalde vogelsoorten. Waarna die straten echter enkel nog een Franse naam dragen en geen Bretoense meer. Komt er nog bij dat de postbodes –uit onwil of onkunde?- vaak weigeren om brieven met een adres in het Bretoens te bestellen. Men ziet daar in de regio een plan achter om de Bretoense identiteit te onderdrukken. Burgemeesters die de staatnamen veranderen krijgen bedreigingen. Het bestuur van de regio (dat vier departementen vertegenwoordigt) heeft nu een onderzoekscommissie ingesteld om de situatie te analyseren en de gemoederen te bedaren. In Bretagne lijkt er een nieuwe tweespalt te ontstaan tussen “Franse” en “Bretoense” burgemeesters. Want er zijn ook dorpen waar het Frans zowaar onder druk komt te staan in de publieke ruimte. Neem Pluguffan, vlakbij Quimper. De burgemeester laat er zich niet langer “maire” noemen maar “TiKer”. En op het verkeersbord dat bepaalt dat je voorrang moet verlenen staat niet langer “cédez le passage” maar “lezit da dremen.” De huwelijken op het gemeentehuis worden er voltrokken in het Bretoens en het gemeentepersoneel moet de regionale taal aanleren. Afwachten hoelang het duurt vooraleer de burgemeester van Pluguffan een reprimande vanuit Parijs krijgt. SALAN

Right or wrong kleedde. Onder Miliband konden de socialisten ook al geen vuist maken. Het is daarom nog maar de vraag welke bijdrage een tamelijk mislukt politicus als Miliband kan leveren. Overigens is het voor ieder nuchter mens meteen duidelijk waar de zwaktes van Labour liggen: Ten eerste, er is geen duidelijk standpunt aangaande Brexit. Ten tweede, wil de partij op een ongeloofwaardige manier geld uit ramen en deuren smijten, voornamelijk dan in de gezondheidszorg. Ten derde, staat zij een veel te laks migratiebeleid voor. Ten vierde heerst er binnen de partijgelederen een diepgeworteld antisemitisme, wat voor deining zorgt in de pers.

9

DUITSLAND kerken. Haar invloed blijft echt niet beperkt dat de gebruikelijke extremistische kringen. Ja, zelfs sommige Joden zien haar als een soort beschermengel, hoewel zij een storm van brutaal antisemitisme heeft ontketend. De ergste sinds 1933. Als zij en haar medeplichtigen gearresteerd en berecht kunnen worden, en als de gevolgen van haar agitatie teruggedraaid kunnen worden, dan zal dat een dodelijke klap zijn voor de neonazibeweging. Ik heb haar nooit persoonlijk ontmoet. Ik weet dus ook niet of zij hakenkruistatoeages heeft op verborgen plaatsen. De hypothese dat nazi’s ooit opnieuw de macht grijpen in Duitsland is ongeveer even realistisch is als de terugkeer van de dinosauriërs of de verrijzenis van keizer Barbarossa. Maar als dat ooit toch gebeurt, dan zullen ze ongetwijfeld een standbeeld voor haar oprichten. Zonder haar zou dat nooit zijn gelukt.

Tip In mijn eindeloze goedheid wil ik het Bundesamt für Verfassungsschutz wel enige tips geven om haar identificatie te vergemakkelijken. Haar meisjesnaam is Kasner. Sinds haar tweede huwelijk heet zij eigenlijk Sauer, maar ze blijft de naam gebruiken van haar eerste echtgenoot, van wie ze al in 1982 is gescheiden. Zij wordt door honderdduizenden volgelingen liefkozend “Mutti” genoemd. Niet “Mufti” natuurlijk, hoewel dat ook zou kunnen. Denk maar aan Hitlers bondgenoot Amin Al-Hussaini, de moefti van Jeruzalem. Zij volgt immers ook Hitlers beleid van toenadering tot en samenwerking met moslims. Maar een moefti is altijd een man. Op basis van al die gegevens moet het zélfs voor de ergste klungelaars bij justitie toch wel mogelijk zijn haar te vinden. O ja, nog één detail. Haar voornaam is Angela. Misschien helpt dat om haar op te sporen en het nazibeest deskundig te verdelgen. PAUL BÄUMER


10 Beeldspraak

26 december 2019

MEDIALAND Ruzie bij de VRT Het zit er bovenarms op tussen Peter Claes, directeur media en productie van de VRT, en algemeen directeur (‘CEO’) Paul Lembrechts. Naar het schijnt zou Paul Lembrechts het ontslag van Peter Claes gevraagd hebben, maar weigerde de raad van bestuur van de openbare omroep daarop in te gaan. Op het ogenblik dat we dit schrijven, is Peter Claes nog in dienst van de VRT, maar staat hij op non-actief. Peter Claes zou zich al een tijdje onmogelijk gemaakt hebben bij de rest van de directie van de VRT. De openbare omroep ligt op dit ogenblik onder vuur vanwege de nieuwe lijnen die de Vlaamse regering zou willen uitzetten en de besparingen die ze zou willen doorvoeren. Peter Claes zou daar wel oren naar hebben, terwijl de rest van de directie ertegen zou zijn. Het laat zich raden dat zoiets niet kan blijven duren, en ondertussen vroeg de rest van de directie ook al schriftelijk het ontslag van Peter Claes. Als reactie riepen de vakbonden de directie en de raad van bestuur op om de rangen te sluiten en te vechten voor de VRT. Zij zijn bijzonder misnoegd dat de ruzie open en bloot op straat ligt en dat op een cruciaal ogenblik voor de omroep. Het is natuurlijk begrijpelijk dat zij niet opgezet zijn met de dissidentie van Peter Claes, want het beeld dat ‘heel de VRT’ zich tegen de plannen van de Vlaamse regering zou verzetten, ligt nu aan diggelen. Ook Katia Segers, mediaspecialiste van de sp.a, riep directie en bestuur meteen al op “om snel weer op één lijn te gaan staan en te vechten voor de VRT”. Bedoelt zij daar dan mee dat de dissidente stemmen in de directie en het bestuur van de VRT, die het niet oneens zijn met de Vlaamse regering, voortaan hun mond maar moeten houden? En wij die dachten dat de sp.a principieel voor democratie en diversiteit stond…

Facebook weigert advertentie van Hulplijn 1712 Afgelopen week ontstond er nogal wat ophef over de weigering van Facebook om een advertentie van Hulplijn 1712 op te nemen. Hulplijn 1712 is een initiatief van de Vlaamse overheid, waar men terecht kan voor vragen, advies en directe hulp in verband met geweld, misbruik of kindermishandeling. Op 17 december had de organisatie graag een advertentie met een filmpje op de sociale netwerken doen verspreiden, maar bij Facebook ving ze dus bot. Opvallend is dat de organisatie, toch een instelling van de Vlaamse overheid, op geen enkele manier in contact kon komen met Facebook om het platform er toch van te overtuigen de advertentie te aanvaarden. Zelfs een overheid van een gemeenschap met meer dan zes miljoen mensen heeft blijkbaar niets te zeggen aan zo’n bedrijf, eens het de beslissing genomen heeft een advertentie te weigeren. Dat die beslissing onmogelijk uit te leggen valt, maakt zelfs geen verschil uit: geweigerd is geweigerd. We hebben in deze rubriek al eerder gewezen op de evolutie die de sociale media doormaken. Ooit kon je met werkelijk alles terecht op de sociale media. Maar toen sloeg

ken en is men dus afhankelijk van een ‘mol’ om teksten te kunnen lekken. Signal is een alternatief voor WhatsApp, met dat verschil dat je bij Signal kan instellen dat berichten na een tijdje automatisch gewist worden. Dat maakt het voor een mol al meteen een pak moeilijker om gesprekken jaren na datum nog te kunnen lekken. Bij de Conservatieven hoopt men op die manier pijnlijke lekken in de toekomst te kunnen vermijden. Critici wijzen wel op de ironie van de zaak. De Britse regering – bevolkt door diezelfde Conservatieven dus – drong er onlangs nog bij Facebook op aan om een achterdeur in te bouwen in… WhatsApp. Achtergrond is natuurlijk de strijd tegen criminelen. Maar zelfs zonder achterdeur vinden de Conservatieven WhatsApp blijkbaar niet veilig genoeg voor eigen gebruik. Waarom denken zij dan dat criminelen die app wel nog zouden gebruiken?

Tv-zender distantieert zich van anti-AfD-slogans

de politieke correctheid toe en vervolgens werden in een aantal landen ook wetten in mekaar geflanst om ongewenste stemmen van de sociale media te bannen. Vervolgens kwamen de oproepen om de overheden van ‘foute landen’ (Hongarije, Polen, …) te bannen, maar eens die stap gezet was, kwam men snel op een hellend vlak terecht. Verleden week censureerde Facebook dus ook een instelling van de Vlaamse overheid, om de eenvoudige reden dat Facebook geen ‘geweld’ duldt op haar platform en het daarbij zelfs niet meer uitmaakt of die instelling nu strijdt voor of tegen geweld. Wij zijn nu al benieuwd of Facebook of een ander sociaal medium het morgen nog absurder zal kunnen bakken, maar laat het wel duidelijk zijn dat het toch in de eerste plaats de verbijsterde politiek-correcte elite is die vandaag oogst wat ze gisteren gezaaid heeft.

Conservatieven ruilen WhatsApp in voor Signal De Britse Conservatieven zijn de vele lekken uit privé-gesprekken op WhatsApp-groepen naar de pers meer dan bui. Het is een gekend probleem – of net niet – dat gesprekken in WhatsApp gewoon blijven staan en dus jaren later nog gelekt kunnen worden naar de pers of een tegenstander. Anderzijds kunnen buitenstaanders niet inbreken in gesprek-

De televisiezender Phoenix heeft afstand genomen van verschillende anti-AfD-slogans die bij werknemers van de zender te zien waren. Die slogans stonden op stickers die op kisten waren gekleefd, waarin het technisch materiaal zat dat Phoenix ging gebruiken om de partijdag van de rechts-conservatieve (en grootste) oppositiepartij AfD te verslaan. Verschillende medewerkers van een extern bedrijf waarmee Phoenix geregeld samenwerkt, hebben de technische kisten in de grote Volkswagen Halle in Braunschweig zo geplaatst, dat de slogans “Good night white pride”, “Menschenrechte statt rechte Menschen” en “Schöner leben ohne rechte Hetze” duidelijk te zien waren. Dezelfde slogans werden trouwens ook door linkse demonstranten buiten de zaal gescandeerd. Nadat het lokale nieuwsportaal regionalbraunschweig.de de televisiezender Phoenix met deze slogans had geconfronteerd, werden die snel verwijderd. De leiding van de zender verontschuldigde zich bij AfD. “De Phoenix-leiding stelt dat zij van deze slogans op de technische boxen van haar bedrijf niets wist. De leiding heeft afstand genomen van de slogans. Deze wijze van meningsuiting van medewerkers van het bedrijf op een partijdag is niet professioneel, en stemt niet overeen met de deontologie van ons bedrijf”, heet het in een officieel schrijven van Phoenix. AfD reageert gelaten: “We hebben de journalisten van Phoenix tot hier toe als zeer professioneel en correct ervaren. Daarom waren wij verwonderd door deze anti-AfD-stickers in de zaal. Voor ons is de zaak na de verontschuldiging door Phoenix verticaal geklasseerd”. Moraal van het verhaal: verdraagzaamheid zit niet waar links beweert dat ze zit. Stel je even voor dat medewerkers van een Vlaamse krant of televisiezender rechtse stickers zouden gaan kleven in een zaal waar Groen een partijdag organiseert? Alleen al de idee is te gek voor woorden. Maar waarom gebeurt het dan altijd wél in de andere richting?

FILM

De beste films van 2019 Het einde van een jaar, altijd even een moment voor reflectie. 2019 vloog voorbij. Maar gelukkig bracht dit jaar ons een heleboel noemenswaardige films. Zoveel zelfs, dat ik ze per releasemaand even op een rijtje heb gezet. Een terugblik op 2019:

Januari De lat werd meteen hoog gelegd met de film “Green Book”. Het waargebeurde verhaal van een buitengewone vriendschap tussen de Afro-Amerikaanse klassieke pianist Don Shirley (Mahershala Ali) en de boerse, Italiaans-Amerikaanse buitenwipper Tony Lip (Viggo Mortensen). Uitzonderlijk geschreven dialogen, subtiele humor en een genuanceerd emotioneel zwart thema. Een publiekstrekker om mee te lachen en huilen.

Februari In februari kregen we een van de beste documentaires ooit gemaakt te zien. “Free Solo”, het bovennatuurlijke verhaal van de klimlegende Alex Hannold, die in 2017 succesvol en als eerste mens ter wereld de El Capitan (1 km hoge, verticale bergwand in Yosemite National Park in Californië) beklom zónder enige vorm van veiligheid. Veruit de meest meeslepende, zenuwslopende, bloedstollende en epische film die ik ooit heb gezien.

Maart In maart maakten de grote blockbusters plaats voor een ingetogen pareltje van Duitse afkomst: “The Silent Revolution” (Das Schweigende Klassenzimmer). Een pakkend verhaal over solidariteit, burgermoed en vriendschap ten tijde van de Koude Oorlog die aanzet om de geschiedenisboeken in te duiken.

April De lente van 2019 bracht ons een bijna twee uur durende spirituele reis door de ogen van de Nederlandse kunstenaar Vincent van Gogh. Met Willem Dafoe in de rol van Van Gogh is “At Eternity’s Gate” een prachtfilm waarin geschiedenis, creatieve interpretaties, en volkomen verzonnen scènes sa-

menkomen in een van de beste biografische films over een kunstenaar ooit gemaakt.

Mei “Hotel Mumbai”, gebaseerd op een waargebeurd bloedbad, rakelt pijnlijke herinneringen op aan een serie terroristische aanslagen waarna er in Mumbai op 26 november 2008 zeker 200 doden en 300 gewonden verspreid door de stad lagen. De film drukt ons met de neus op de feiten door de rauwe weergave en ijzingwekkende reconstructie van waargebeurde terreur. Een film die de rest van 2019 nog heeft na gezinderd.

Juni In één klap van volslagen onbekende naar een van de meest gevierde jonge documentairemakers van 2019. Dat kreeg de jonge Bing Liu voor elkaar. Hij wist de wereld te ontroeren met zijn film “Minding the Gap”, waarvoor hij dan ook meer dan terecht een Oscarnominatie kreeg tijdens de Acadamy Awards dit jaar. Een film over skaten, niet over skaters.

Juli Eindelijk, daar was ie dan, misschien wel de meest geanticipeerde film van het jaar: de ultra-realistische en geslaagde remake van de tekenfilmklassieker “The Lion King”, waarin alles goed zit. Van de eerste woorden van het nummer “The Circle of Life”, waarop zo magnifiek het hele dierenrijk al stampend, fladderend, kuierend en krioelend bij zonsopgang zich richting de grote rots begeeft waar zij voor het eerst hun nieuwe koning Simba mogen bewonderen, tot aan het moment dat Simba en Nala zelf hun jonge welp aan het dierenrijk presenteren. En alles daar tussenin.

Augustus Wacht, zei ik dat “The Lion King” de meest geanticipeerde film van het jaar was? De negende, en misschien wel voorlaatste, film van groots filmmaker Quentin Tarantino zal voor velen dé film van 2019 zijn geweest. “Once Upon a Time in… Hollywood”, is het werk van een melancholische Tarantino, die niet alleen een ode en een liefdesbrief aan het Hollywood van de jaren ’60 brengt, maar ook een sprookje schreef.

September Zo metaforisch, die Zuid-Koreaanse zwarte komedie “Parasite”, die niet voor niks de Gouden Palm op Cannes won. Spannend, komisch, intrigerend en zet ook nog eens aan tot nadenken.

Oktober Of was toch “Joker” met Joachim Phoenix dé film van het jaar? In het superheldentijdperk anno 2019 is “Joker” een geval apart. Een parel van een film over een van de meest iconische superschurken uit de Batman-series. Een twee uur lange one-man show met Phoenix die geen seconde uit beeld verdwijnt. De film won trouwens op Cannes terecht de Gouden Leeuw, een unicum in de stripfilmgeschiedenis.

November Matthias Schoenaerts is een gedetineerde die de kans krijgt met een rehabilitatieprogramma mee te doen waarin hij een wild paard moet trainen. Nog zo’n film over een man met zijn paard, denk je misschien, maar “The Mustang” werd een prachtige uitvoering van iets waarvan je dacht dat je er echt niet nog een versie van kon zien, maar waarbij je na deze film beseft dat er geen puurdere vorm van filmmaken is.

December We sluiten het jaar af met de ‘feelgoodmovie’ en familiefilm “The Peanut Butter Falcon” (vanaf deze week in de zalen!) die het hart op de juiste plaats raakt en daar niet veel voor hoeft te doen. Een simpel verhaaltje, drie prachtpersonages en een betoverende setting. Fijne feestdagen! THIRZA NERISSA


Op de praatstoel

26 december 2019

11

Interview met ‘Abliz’, een anonieme Oeigoer

“De Chinezen willen onze taal, onze cultuur en onze religie uitwissen.” Op 30 november waren we aanwezig op een gespreksavond over de situatie van de Oeigoeren. De moderator was Vanessa Frangville, die verbonden is aan de faculteit Chinese studie van de ULB. De gesprekken verliepen in het Frans, het Engels en het Nederlands. Ja, een van de Oeigoeren die een getuigenis kwam afleggen, sprak zelfs Nederlands. We grepen die kans aan om hem te interviewen. Laten we hem Abliz noemen. De Chinezen noemen het land Sinkiang, de Oeigoeren zelf Oost-Turkestan, hoewel ze die term niet zo dikwijls gebruiken. Het gebied, dat aan Tibet grenst, werd pas midden achttiende eeuw definitief door de Chinezen veroverd. Het dubbele beleid van gedwongen ‘sinificatie’ en massale immigratie van Han-Chinezen naar Sinkiang begon kort na 1950, toen Mao zijn macht had geconsolideerd. De inleiding van Vanessa Frangville schetste een zeer somber beeld van de situatie van de Oeigoeren. Het is duidelijk nog erger dan uit de mediaberichten blijkt. Een Oeigoer kan al gearresteerd worden omdat hij aanhanger is van een ‘overzeese religie’, een begrip dat zeer ruim geïnterpreteerd wordt. Het gaat duidelijk niet alleen of zelfs maar hoofdzakelijk om de islam. Dat ‘overzees’ is een stok om iedere religieuze hond te slaan, ook christenen, ook in China zelf, dus niet alleen in bezette gebieden als Tibet of Oost-Turkestan. In China worden ook mensen gearresteerd die lid zijn van de meditatiebeweging Falun Gong, die nochtans niet ‘overzees’ is, maar authentiek Chinees. Een Oeigoer kan ook gearresteerd worden omdat hij “argumenteert met een ambtenaar van de overheid”. Dat kan een bureaucraat zijn of een gewone politieman. De Chinese overheid eist blinde gehoorzaamheid. Zelfs een poging tot discussie is al strafbaar. Het Chinese taalgebruik is al eeuwenlang versluierd door eufemismen die voor een buitenstaander soms onbegrijpelijk zijn en dat is onder het huidige totalitaire systeem nog erger geworden. Als men van een Oeigoer zegt dat hij “ziek” is, dan zit hij in de gevangenis. Zegt men dat hij “naar school gaat”, dan zit hij in een heropvoedingskamp. Er zijn sterke aanwijzingen, maar geen waterdichte bewijzen, dat in die kampen op grote schaal verkrachtingen worden gepleegd. Volgens officiële, dus onbetrouwbare, cijfers, zitten er 1,1 miljoen Oeigoeren in zulke kampen. Niemand gelooft dat. Vanessa Frangville schat het echte aantal op minstens 3 miljoen. Op een bevolking van officieel 11 miljoen Oeigoeren - overigens ook een officieel, dus dubieus, cijfer - zijn dat hallucinante aantallen. Nog zo’n hallucinant getal: in de hoofdstad Urumqi wonen officieel minder dan 13 procent Oeigoeren, 10 procent mensen van andere minderheidsgroepen

en… 75 procent Han-Chinezen. De Han-Chinezen zijn wat wij ‘echte’ Chinezen noemen, dus niet de minderheidsgroepen of de inwoners van bezette gebieden als Tibet. De taal die wij - en de geïnterviewde - gemakshalve Chinees noemen, kan zowel Mandarijn als Kantonnees zijn. In geschreven vorm zijn die talen identiek, maar in gesproken vorm zijn ze totaal verschillend. Voor iemand die Mandarijn spreekt, klinkt Kantonnees volkomen onbegrijpelijk, en omgekeerd. Een gesprek is dan alleen mogelijk via nota’s op papier. In de context van dit vraaggesprek gaat het steeds om Mandarijn.

route, om gemakkelijker handel te kunnen drijven met Europa en de landen in Centraal-Azië, en die zijderoute loopt dwars door het land van de Oeigoeren Daarom moeten wij verdwijnen. De Chinezen willen onze taal, onze cultuur en onze religie uitwissen.

Als concentratiekampen het eerste probleem zijn, is immigratie dan het tweede? Ja. De immigranten, de Han-Chinezen dus, krijgen overal voorrang. Alle Oeigoeren moeten Chinees spreken, Chinese kleren dragen, Chinese gedachten hebben… Ze moeten echte Chinezen

“Ook hier in België worden we afgeluisterd, bespioneerd en bedreigd door de Chinese politie.” U gelooft dat cijfer over 1,1 miljoen gevangenen niet? Nee. Overal ziet men leegstaande huizen, met dichtgetimmerde deuren en vensters. Overal zijn families vermist. Er moeten veel meer mensen verdwenen zijn. Misschien wel drie of vijf miljoen. Ik geloof ook de officiële bevolkingscijfers niet. Zeventig jaar geleden waren er al vijf miljoen Oeigoeren. Nu zijn er zogezegd tien miljoen. Kan dat wel? De Chinese bevolking is in die periode drie keer groter geworden.

Voor Han-Chinezen gold tot 2016 een één-kind-politiek. Is dat ook voor de Oeigoeren het geval? Nee, wij mogen twee kinderen hebben. (Nvdr: Dat was voor de etnische minderheden in China ook vóór 2016 het geval. Sinds dat jaar mogen ook Han-Chinezen een tweede kind hebben.)

Gelooft u dat een boycot tegen China zinvol is? Ik denk het wel. China is nu nummer twee in de wereld. Het wil nummer één worden. Het wil op termijn heel de wereld onder controle krijgen. Daarvoor moet het handel kunnen drijven. Daarvoor heeft het de bodemrijkdommen van ons land en van Tibet nodig. China heeft een groot project op stapel staan, de zogenaamde New Silk Road, de Nieuwe Zijde-

worden. Wie dat niet accepteert, wordt vermoord. Kinderen worden vanaf de kribbe geïndoctrineerd. Ze leren zelfs in de kleuter- en de lagere school nooit meer hun eigen taal. Altijd alleen maar Chinees. En dan beweren ze nog dat wij hen dankbaar moeten zijn. Die grote concentratiekampen zijn de hel. Heel onze elite zit in kampen. Dokters, ingenieurs, advocaten… Maar de Chinezen beweren dat die kampen niet bestaan en dat wij in een hemel op aarde leven. Maar de Chinezen ontkennen alles. Alle Oeigoeren met een hogere opleiding zitten nu in de kampen. Jongeren die alleen maar lagere school hebben gedaan, of een paar jaar middelbaar, worden dikwijls naar China gestuurd om daar in de fabrieken te werken, tien tot twaalf uur per dag, voor heel weinig loon. Slechte woningen, slechte werkomstandigheden, slecht voedsel… Meisjes worden dikwijls verkracht. Soms worden ze door hun werkgevers in de prostitutie gedwongen, of moeten ze in een bar werken. Door de één-kind-politiek zijn er te weinig vrouwen in China. Dat heeft er ook mee te maken. Oeigoerse vrouwen in China hebben het heel moeilijk.

Ik begrijp dat de Oeigoeren aanslagen plegen in Urumqi. Maar was het verantwoord ook aanslagen te plegen in China zelf? Zoals de aanslag op

het treinstation in de stad Kunmin, in de provincie Yunnan, op 1 maart 2014, gepleegd door acht islamitische terroristen met lange messen. Behalve de terroristen zelf vielen er 31 doden en 140 gewonden. Volgens de officiële versie waren de daders Oeigoeren. Ik woonde toen al in België, maar ik denk dat de Chinese staatsveiligheid hier een sluwe politieke show van heeft gemaakt. Er zijn inderdaad Oeigoeren in Kunmin. Daar is ook een minderheid van Hui (een volk dat verwant is aan de Han-Chinezen, maar dat islamitisch is, nvdr). Zij mogen islamonderwijs geven. Daarom trekken er soms Oeigoeren naar daar om islamlessen te volgen. Ik denk dat het er een paar duizend zijn. Dat is voor de Chinezen al lang een doorn in het oog. Zij vinden dat er te veel Oeigoeren in Kunmin zijn. Zij zochten al lang een excuus voor een actie tegen de Oeigoeren. Volgens de Chinezen hielden die Oeigoeren zich bezig met drughandel en kon de politie daar niets tegen doen. (Nvdr: Hij vindt dat duidelijk heel ongeloofwaardig.) Weet u dat de Chinezen heel gelukkig waren na de aanslagen van 11 september in Amerika? Heel de wereld was nu tegen terrorisme. Eerst zegden zij dat de Oeigoeren gevaarlijke separatisten waren, na 11 september waren we plots islamitische terroristen.

Heeft u nog contact met uw familie? Bijna niet. We moeten heel voorzichtig zijn. Een telefoontje van een familielid in het buitenland kan al een excuus zijn voor een arrestatie. En als we toch eens telefoneren, durven we niets zeggen. Een gesprek van een moeder met haar zoon in het buitenland gaat ongeveer zo:

“Dag, jongen. Alles goed?” “Ja, met mij gaat alles goed. En met jullie?” “Met ons gaat het ook goed.” “En met papa?” “Met papa ook. Belt ge nog eens?” Dat is het dan. Meer niet. Meer durven we niet zeggen. Soms vragen moeders niet meer te telefoneren, omdat ze te bang zijn voor de gevolgen. (lange stilte) Ook hier in België worden we afgeluisterd, bespioneerd en bedreigd door de Chinese politie. Soms telefonisch of via WhatsApp.

Gebeurt dat in het Chinees? Of in uw eigen taal? Allebei. Soms het ene, soms het andere. Soms zeggen ze alleen maar: “Denk aan je familie.” Of: “We moeten eens praten.” (Dat zijn twee van die Chinese eufemismen, nvdr.) En als je niet antwoordt, sturen ze een bericht: “Antwoordt, of ge krijgt een groot probleem.” (Nog zo’n eufemisme, nvdr.) Andere Oeigoeren worden ook bedreigd. Ik kreeg ooit zo’n waarschuwing van iemand van de Chinese politie die zegde dat hij in België was. Het bericht kwam uit Turkije, of het was via Turkije verzonden. (Nvdr: Dat werd bevestigd door onderzoek van Vanessa Frangville en door getuigenissen van Oeigoeren in de VS. Zijzelf werd trouwens ook ettelijke keren bedreigd.)

Is er in uw land georganiseerd verzet mogelijk zoals in Hong Kong? Nee, dat is ondenkbaar. Dat ligt ver buiten onze mogelijkheden. Er hangen overal observatiecamera’s. Er is overal politie. We worden overal afgeluisterd. Telefoon, gsm, smartphone, de Chinese tegenhanger van YouTube… Alles wordt gecontroleerd door de politie en de veiligheidsdiensten. Hoe kan je in zo’n situatie iets organiseren? PAUL BÄUMER


12 Op de praatstoel

26 december 2019

Harold Van de Perre (kunstenaar)

“Er is niks mis met een Vlaamse canon.” Harold Van de Perre is tekenaar, aquarellist, glasraamontwerper, schilder, voordrachtgever, kunstbeschouwer en schrijver. Een veelzijdig man die bovendien trouw bleef aan zijn katholieke en Vlaamse roots en aan de grote traditie in kunst, voor hem de grote leermeesteres. Hij schreef drie spraakmakende boeken: over Rubens, Bruegel en Van Eyck, waaruit drie internationaal gelauwerde televisiedocumentaires volgden op basis van zijn visie en teksten. Voor hem is er niets mis met een Vlaamse canon. Op de werktafel van de gastheer in zijn schildersatelier ligt een prachtig boek dat een samenvatting brengt van zijn kunstenaarschap (uitgave Prov. Oost-Vlaanderen ter gelegenheid van zijn retrospectieve tentoonstelling in het Caermersklooster te Gent in 2012). Enkele dagen voor het gesprek, op 22 november, overleed een van zijn beste vrienden, Gaston Durnez, die in dat boek een raak portret van Harold Van de Perre heeft neergepend. Hij spaart zijn grote bewondering voor Durnez niet: “Hij was door en door goed. Bovendien begaafd, belezen en beminnelijk zoals Mia Doornaert bij zijn heengaan getuigt in De Standaard. Een halve eeuw was hij bij deze krant een opmerkelijk veelzijdig journalist, een eretitel die hij op zijn overlijdensbrief en gedachtenisprentje wilde. Na zijn op ruststelling brak deze krant met AVV-VVK en zijn generatie en werd Durnez doodgezwegen, ook als auteur van het boek De Standaard, de geschiedschrijving van deze krant. Hij was daarnaast een veelzijdig auteur van tal van spitse en historische boeken: mentaliteitsgeschiedenis die nog lang gelezen zal worden. Originele bloemlezingen, nonsenspoëzie, cursiefjes, en meesterlijke portretschilderingen van belangrijke Vlamingen en van zijn eigen jeugd, met als uitschieters zijn biografie van zijn geliefde Timmermans en van zijn geniale spitsbroeder de katholieke auteur en essayist en de Brit G. K. Chesterton. Afkomstig uit een kroostrijk, maar arm gezin, bleef Gaston Durnez altijd trouw aan zichzelf: de ‘Cardijnjongen-kajotter’, de sociaal bewogen christendemocraat en een Vlaamsgezinde. Met zijn zachte onnavolgbare humor, weemoedige mildheid, goedheid, tolerantie en wijsheid is hij een voorbeeld voor ieder van ons. Met zijn heengaan sterft een monument en is Vlaanderen aanzienlijk armer en vooral kouder geworden.” In zijn atelier zien we een levensgroot schilderij van zijn kleindochter Amina, en een bijgekleurde tekening waarop zij cello speelt. Met trots toont Harold mij twee mooie foto’s van zijn monumentale glasraam “Laudato Si” dat een jaar geleden in de Sint-Baafskathedraal te Gent werd geplaatst. Meteen overhandigt hij mij het voorliggende boek over zijn kunstenaarschap. Het draagt als titel “Verlangen naar Schoonheid”.

Uw boek blijkt vandaag bijzonder actueel te zijn... Schoonheid in de kunsten, waar Peter De Roover voor opkomt, wordt door heel wat ‘hedendaagse’ kunstenaars fel gecontesteerd. Harold Van de Perre: Met deze vraag kom je meteen bij de kern van de zaak wat kunst betreft. Arme Peter De Roover, die het heeft aangedurfd om het thema ‘Schoonheid’ aan te raken en centraal te stellen. Uiteraard een

bijzonder complex probleem: wie zal bepalen wat schoonheid is? Zelfs onder de grootste kunstenaars liepen en lopen de meningen soms fel uiteen. Zo bijvoorbeeld keek in de 18de eeuw niemand nog om naar “Het Lam Gods” van Van Eyck, vandaag algemeen beschouwd als het summum van kunst. Ik weet één ding: alle kunstwerken die de geschiedenis voor ons heeft bewaard als tijdloze meesterwerken, dienen ‘hare majesteit’ Schoonheid! Maar schoonheid heeft een dubbel gelaat: zo is een “Madonna” van Memling of Rafaël - zoals een mooie vrouw - mooi-mooi, en is “De triomf der dood” van Bruegel of “Guernica” van Picasso gruwelijk-mooi, omdat het hier gaat over de gruwelen van de oorlog. Maar een kunstwerk is een ‘materieel zichtbaar voorwerp’, een soort horloge dat, volgens haar eigen beeldende wetten, vakkundig perfect moet werken. Picasso sleutelde letterlijk zeven weken aan zijn “Guernica” wat compositie, beelden en stijl betreft. Bruegel en Picasso waren grote kunstenaars die hun stiel weergaloos kenden! Bij hen is de vorm de inhoud en de stijl metafoor en betovering. En hier nijpt vandaag het schoentje en kom ik bij het pijnpunt van De Roover.

Kan u dat pijnpunt nader verklaren? Beeldende kunst is een taal, net zoals literatuur, muziek of dans bestaan in en door taal. Een taal grondig kennen, vergt minstens acht jaar intense studie. Elke musicus die conservatoriumstudie volgt, heeft acht jaar zware arbeid voor de boeg vooraleer hij ‘het vak’ grondig kent. Ikzelf heb

mosselpotten van Broothaerts of de producten van het kakmachien van Delvoye als schoonheid ervaren? Met als summum: een banaan door Cattelan aan de muur gekleefd, verkocht voor 120.000 dollar en nadien als grap opgegeten. De banaan lacht zich krom met het perverse onwaarschijnlijke geldgewin in de huidige kunstmarkt “die stront kan omzetten in goud”, aldus Jonathan Jones in De Standaard van 11 december. Geen probleem voor de directeur van het Gentse SMAK. Voor hem is het verlangen naar schoonheid een nostalgisch probleem dat onze tijd niet aanvaardt, want sedert Joseph Beuys geldt het paradigma dat “alles kunst is”. Paradoxaal genoeg zijn het vooral gefortuneerde bourgeoiskunstenaars - die nooit oorlog of gruwelijk lijden hebben meegemaakt - die “de mens zijn waar gelaat willen tonen”. Intussen jagen zij met hun “bewuste lelijkheid en ontluistering” maximaal succes, luxe en dollars na. Uiteraard telt alleen de idee, het concept. De vorm is hierbij onbelangrijk, want het ‘filosofisch’ betoog is bepalend.

En wat is uw reactie hierop? Vandaag beleeft het sprookje over “De kleren van de keizer” een ongekend hoogtepunt. Nog nooit liepen er zoveel bazelende naakte keizers rond dan in het actuele circuit. Wereldvermaarde kunstpausen, curatoren en kunstenaars inbegrepen. Wie herinnert zich nog de buitengewone televisiegesprekken van Wim Kayser in “Nauwgezet en wanhopig” met grote geesten en auteurs als Georges Steiner

“Het Brusselse stadsbestuur, dat de Vlaamse cultuursector in Brussel nu financieel extra ondersteunt, zet onze Vlaamse regering een neus!” als student beeldende kunsten in het HI Sint-Lucas in Gent de zeven jaar doorlopen die toen nog uitsluitend praktijkgericht waren, kortom de gouden tijd van het ‘ambachtelijk’ onderricht, het doen. Sedertdien is ook daar, in navolging van de modetrends, het ‘doen’ vervangen door het ‘concept’, de idee, kortom de praktijk door de praat. De mantra van de actuele kunstpausen en curatoren is almaar opnieuw: “Kunstenaars moeten met hun werken de juiste vragen stellen.” Over wat en aan wie? Welke vragen stelt Van Eyck met “Het Lam Gods” of Vermeer met “Het meisje met de parel”? Ik zie of ervaar in hun werk geen vragen, maar ken wel hun antwoord: ongeëvenaarde schoonheid die elke tijd overstijgt! Als ik vandaag musea voor actuele kunst bezoek, vraag ik mij soms af of ik hier alleen maar afval en rommel of wegwerpmateriaal en destructie zie. En hoe kunnen wij het urinoir van Duchamps en de

en Sempron, Konrad en Marquez (VPRO-tv, 1989 en 2010) en zijn interviews over “Van de schoonheid en de troost”? Met tal van belangrijke kunstenaars en wetenschappers (VPRO-tv, 2000). Even belangrijk acht ik de les die de geniale Russische filmregisseur Tarkpovsky ons geeft. In zijn meesterwerk “Andreï Roublev” toont Tarkosky de gruwelen van de tijd die de vermaarde iconenschilder Roublev zelf heeft meemaakt. En op het einde van deze film in wit-zwart besluit Roublev dat hij de gruwelen die hij zag niet zal schilderen, maar wel ‘het gelaat van God’. Want de mens heeft nood aan verheffing in het Schone. En nadien volgen de beelden van zijn vermaarde “Drievuldigheidsicoon” in kleur. Voor hem schemert in het Schone, achter de wreedheid en de gruwel, de troost, voor de gelovige Gods’ mededogen. Schoonheid rukt onze onmenselijkheid uit het slijk en sticht vrede, verbinding en transcendentie voor-

bij alle grenzen en tijden. Vanuit dit bovenstaande begrijp ik de vragen van Peter De Roover bij de ‘actuele lelijkheid’: ieder zijn vrijheid, maar niet met ‘ons’ geld.

Daagt Jan Jambon, tevens minister van Cultuur, met zijn besparingen de kunstensector niet uit? Deze nieuwe conflictstof vind ik zeer jammer voor beide partijen. Jambon zijn start is niet denderend. Waarom neemt hij er als minister-president nog cultuur bij? Voordien was dat een apart ministerie. Waarom jaagt de N-VA de kunstensector in het harnas, in plaats van deze sector tot vriend te maken? Inderdaad, 60 procent besparingen op de projectsubsidies, dat kan echt niet. Als iedereen dan moet besparen - wat ik best kan aannemen - waarom geven onze politici dan niet het voorbeeld door hun wedde met 6 procent te verminderen (dat is het gemiddelde dat de cultuursector wordt ontnomen) en vooral door hun uittredingsvergoedingen drastisch te beperken of af te schaffen? Als dit zou gebeuren, zou er voldoende geld voorhanden zijn om het budget voor cultuur te verhogen! Want in cultuur investeren is het beste wat een regering kan doen. In cultuur ligt het beste besloten wat Vlaanderen aan zichzelf en aan Brussel en aan de wereld kan bieden. Het Brusselse stadsbestuur, dat de Vlaamse cultuursector in Brussel nu financieel extra ondersteunt, zet onze Vlaamse regering een neus! Ik hoop dat de nieuwe kabinetschef voor Cultuur, Joachim Pohlmann, nog de brokken kan lijmen en een nieuwe positieve marsrichting kan bepalen. Een vergissing vind ik het ook dat de N-VA de provincies wil afschaffen. Cultuur werd hen al ontnomen. Zij vormden een buffer tussen de officiële ministerië-

le cultuurcommissies en de kunstenaars, die daarin niet aan bod konden komen. Want ook deze commissies denken te uitsluitend in één richting. Intussen circuleren in onze media almaar opnieuw dezelfde bekende namen en al de rest wordt doodgezwegen, en dit in haast elke kunstdiscipline. Met als gevolg dat deze bekende kunstenaars almaar bekender worden en opnieuw de grootste subsidies opstrijken. Zo ontvangt Jan Fabre - mijn inziens meer geniaal charlatan dan geniaal kunstenaar - sedert jaren (en ook dit jaar) met zijn Troubleyn ongeveer één miljoen euro. Met deze duizelingwekkende som kan men veertig jonge kunstenaars vijfentwintigduizend euro toekennen als projectsubsidie bij hun start.

Kent u vandaag in Vlaanderen doodgezwegen kunstenaars die even belangrijk zijn dan de bekende namen? Nationaal en internationaal bekend worden heeft alles te maken met wonen in ‘de juiste’ stad, de ‘juiste’ netwerken, en het ‘juiste’ commerciële internationale galerijencircuit. Ik zou u een mooie lijst kunnen voorleggen met namen van kunstenaars die ik persoonlijk ken en die ik zo hoog acht als onze internationaal bekende namen. Over meerderen heb ik teksten geschreven. Meer kan ik voor hen niet doen.

U schreef intussen uw spraakmakende boeken over de drie universele Vlaamse genieën: Rubens, Bruegel en Van Eyck. De controverse en het protest bleven niet uit? Deze vraag geeft mij de gelegenheid om eens nader in te gaan op een voor mij onbegrij-


Op de praatstoel

26 december 2019

pelijk conflict of misverstand. De reacties waren inderdaad tweevoudig. Enerzijds werd mijn eerste boek “Rubens profeet van moderne kunst” (dat in 1984 verscheen) bijzonder enthousiast in zowat alle media en bij het publiek onthaald, zowel in het Vlaamse als in het Franstalige landsgedeelte. (Er was een Nederlandstalige en een Franstalige uitgave, nvdr) “Eindelijk een boek dat naar Rubens leert kijken” was de algemene toon van de lofbetuiging. Ook vermaarde kunsthistorici zoals de Rubensspecialist Frans Baudouin en de hoofdconservator van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten te Brussel Philippe Roberts-Jones hebben het boek destijds aan de pers als ‘belangrijk’ voorgesteld. Men leze er het Belga-bericht met hun tekst van toen op na. Maar anderzijds werd het boek volstrekt afgewezen als “van generlei waarde” door de academici: de doctors- en professoren kunsthistorici, vooral in de KULeuven en in het Rubenianum, het centrum van de Rubensstudie te Antwerpen. Rubens was blijkbaar alleen van hen en ik was op ‘hun domein’ gekomen. Nochtans verklaar ik in het begin van elk boek: “Dit is geen kunstgeschiedenis, maar kunstbeschouwing van een kunstenaar over een universeel kunstenaar.” Ik ben inderdaad de eerste schilder die een boek schreef over de schilder Rubens. Ook de Engelse schilder Constable en de Franse schilders Delacroix en Fromentin hadden over Rubens reeds teksten geschreven. Bovendien werden mijn drie boeken voorafgegaan door talloze succesrijke voordrachten op drie grote schermen, zodat vergelijkend kijken mogelijk werd. En dit eerst in gans Vlaanderen en nadien evenzeer in het buitenland. Parallel hiermee ontstonden mijn documentaire televisiefilms, in samenwerking met de toenmalige BRTN (internationaal gelauwerd in 1989/90/91).

Waar zit het probleem van dit conflict of is het een misverstand? Het conflict met de academische wereld heeft uiteraard mijn inzicht verscherpt. Dit conflict is te herleiden tot twee dingen. Eén, de academische hoogmoed en twee, de academische zelfoverschatting. Mag het even dat naast de academicus ook de kunstenaar over zijn kunst zijn mening en inzicht brengt? Bovendien scheer ik niet alle kunsthistorici over één kam en verdiep ik mij al jaren in hun boeken. Ik heb bij hen veel geleerd over de tijdscontext en hun kennis heb ik altijd als verrijkend ervaren. Maar precies daardoor is me ook duidelijk geworden waar het schoentje wringt. Kunstbenadering vat ik samen in drie woorden: begrijpen, zien, beleven. Deze drie woorden corresponderen met het rationele, het zintuiglijke en het mystieke in de mens. Als nadere verklaring gebruik ik de metafoor van de berg. Men kan een berg bestuderen als geoloog. Hoe oud is de berg? Onder welke geologische invloeden ontstond hij? Welke stijlkenmerken vertonen zijn stenen en lagen? Dit is kunstgeschiedenis, de rationele weg van het onderzoek naar de wording en de tijdgebonden stijl van een kunstwerk: het begrijpen. Maar los van de geologische tijd en de stijlkenmerken kan men ook de berg bewonderen en bijvoorbeeld schilderen vanuit zijn verrassende vormen en kleuren, kortom vanuit zijn plastische stijl en rijkdom. Cézanne schilderde bijvoorbeeld de Mont Saint Victoire meer dan dertig keer. Dit is de rechtstreekse zintuiglijke weg naar het kunstwerk, het zien. Ten-

slotte kan men ook op de berg bidden vanuit zijn mystieke aanleg. Dit is de berg beleven. Mijn boeken spelen zich hoofdzakelijk af op de tweede en derde weg. Ik kijk naar Rubens, Van Eyck en Bruegel met de ogen van de kunstenaar die het zelf doet, en die vandaag naar hun werken kijkt als naar actuele levende schilderkunst, want het kunstwerk bestaat hier en nu in ons kijken, zoals Picasso beweert! Waar ik kunsthistorische gegevens breng, doe ik dit met teksten van deskundige kunsthistorici. Dus onze geleerde academische heren moeten in alle nederigheid leren aanvaarden dat hun weg slechts een van de drie wegen is. Ook de bekende kunsthistoricus R.H. Marijnissen, die zelf heeft geschilderd, benadrukte dat de belangrijkste weg het kijken is, kortom de zintuiglijke weg van het zien. Een schilderij of een beeld blijft ook vandaag ontroeren en (over)leven bij de genade van zijn beeldende betoverende kracht en niet omdat het 200 of 400 jaar oud is. Ook een kunsthistoricus kan zich op de tweede en de derde weg begeven, terwijl een schilder in kunsthistorisch onderzoek kennis en inzicht kan verwerven. In plaats van elkaar te bestrijden, kunnen we elkaar verrijken. Mooi toch?

Ondanks uw inzichten, uw docentschap en uw kunstenaarschap zat u niet in subsidiecommissies die de minister van Cultuur raad geven?

Hugo Schiltz, die andere Vlaamse ‘grote verrader’. Schiltz wist als geen ander dat politiek bedrijven zeilkunst is. Hij wist Franstaligen tot vrienden te maken en kon met hen compromissen smeden waarmee hij “van verraad naar verraad de weg heeft gemaakt naar een Vlaamse staat”. Vooral dankzij hem hebben we vandaag een Vlaams parlement en een eigen Vlaamse regering die de weg voorbereidt naar het confederalisme, dat onvermijdelijk de Belgische draak moet bezweren. Voor Vlaamse onafhankelijkheid vinden we nooit een meerderheid, niet hier en niet in Europa. Zie wat met Catalonië gebeurt. En voor het gewelddadig afdwingen van deze wensdroom bedank ik meteen. Bovendien is het feit dat België bestaat uit een Germaanse en Latijnse taal en cultuur een rijkdom die we best blijven koesteren. Toch ben ik voor een boedelscheiding waar dit kan. Confederalisme dus. Dat elke deelstaat zijn eigen potje kookt is de evidentie zelf. Parallel hiermee kan men zien wat we nog samen best kunnen doen. Waarom moeten we elkaar blijven vernederen en blokkeren? De splitsing van de eertijds unitaire katholieke universiteit te Leuven is het beste dat Vlaanderen en Franstalig België is overkomen. Intussen werd Louvain-la-Neuve de spits en speerpunt van Wallonië en kon de Vlaamse Leuvense universiteit haar vleugels Europees en mondiaal uitspreiden. En vandaag werken beide universiteiten beter dan ooit voorbeeldig

“De splitsing van de katholieke universiteit te Leuven is het beste dat Vlaanderen en Franstalig België is overkomen.” Dat was ook nooit mijn betrachting. En bovendien sta ik bekend als traditioneel, Vlaamsgezind en katholiek, dus drie eigenschappen waarvoor vandaag in het nu zo ‘geseculariseerde progressieve’ Vlaanderen vrijwel alle deuren sluiten. Maar ik herhaal: geen probleem, dat maakt mij niet ongelukkig. Wat mij wel ongelukkig maakt, is het feit dat ik soms, tot in mijn eigen meest nabije kring, moet vaststellen hoe de polarisatie en verharding zijn toegenomen. Zijn we nog bekwaam om met elkaar verstandig, beheerst en vriendelijk te praten, naar elkaar te luisteren, van gedachten te wisselen en van mening te verschillen? Ik hou mijn drie kinderen, ook al zijn ze reeds de vijftig voorbij, nog altijd voor dat er in elke partij eerbare en oneerbare mensen zijn en dat men in elke partij nuttige ideeën kan vinden die best gehoord en overwogen mogen worden, Vlaams Belang incluis. Ik hou niet van ‘politiek-correct’ en de opdeling ‘links’ en ‘rechts’. De waarheid en de rechtvaardigheid - ook de sociale - is nooit alleen maar uitsluitend links of uitsluitend rechts, maar soms links en soms rechts, of beide samen. Zo kom ik in het gulden midden waar het politiek-correcte denken zich verslikt in zijn eigen dogma’s.

Was u altijd zo sereen? Hoegenaamd niet. Als jonge twintiger was ik een furieuze fanatieke flamingant die Gaston Eyskens, toen premier, verachtte als “de grootste Vlaamse verrader die ons volk heeft voort gebracht”! Later, ouder en wijzer en vooral meer onderlegd geworden, heb ik begrepen dat ‘die Gaston’ wellicht de grootste premier is geweest waar Vlaanderen trots mag op zijn. In dat spoor bewonder ik evenzeer

en in grote vriendschap - bevrijd van de onmogelijke utopische eenheid - samen. Een model van het toekomstige België... met de ene vraag waarop alle partijen het antwoord schuldig blijven: “En Brussel?” Brussel, met zijn ongeveer 170 nationaliteiten, werd inmiddels een soort derde gewest in dit land en koestert meer en meer zijn eigen Brussels nationalisme, aangevoerd door de vooral rijke Franstalige en internationaal gerichte bovenlaag en welstellende ‘verbrusselde’ Vlamingen.

Als kunstenaar moet het opstellen van een Vlaamse canon u aanspreken? Ik las zojuist in Knack van 10 december dat Bruno Tobback verklaart dat “de Vlaamse canon van de N-VA ergens stopt bij De Witte van Ernest Claes. Dat Vlaanderen was een bekrompen, armoedig en paternalistisch land”. Dergelijke prietpraat is zelfs geen antwoord waard. De Vlaamse canon van de N-VA is nog nergens kenbaar gemaakt en bestaat dus niet. De Vlaamse canon moet niet samengesteld worden door politici, noch door hen verplicht worden. Het moet het werk zijn van bekwame leraars, professoren, historici, kunsthistorici en kunstenaars uit alle disciplines. Is gans onze geschiedenis- en cultuurkennis niet gebaseerd op canons? Wie herinnert zich niet het fameuze literatuurhandboek “Zuid en Noord” uit zijn humanioratijd? Dankzij deze ‘canon’ ken ik tot op vandaag nog de ruggengraat van onze Nederlandse literatuur vanaf Jacob Van Maerlandt tot de nog levende schrijvers van toen. Uiteraard zijn de woorden Nederlands of Vlaams, maar ook de woorden Frans, Duits, Italiaans enzovoort ten dele een mythe,

zoals elke natievorming én elke identiteit ten dele gebaseerd is op mythes. Zolang die geen duivelse invulling hebben, is daar weinig mis mee. Integendeel, zij vormen een enorme verbindende kracht. Laat ook de Vlaamse, Hollandse, Duitse, Engelse, Italiaanse en Franse schilderkunst ten dele een mythe zijn. Hoe kunnen we anders tot gestructureerd inzicht komen? En is ook de ‘objectiviteit’ van de kritische geschiedenisprofessoren ten dele geen mythe? Als ik vijf historici ontmoet, krijg ik over hetzelfde thema soms vijf verschillende tegenstrijdige meningen. Geef ons een Vlaamse canon die een synthese brengt van wie we waren, zijn en worden. En is daarbij nog een zekere trots toegelaten?

U kent Ninove, de bakermat van de familie Van de Perre en vandaag het strijdtoneel tegen Vlaams Belang? Vorige zondag was ik in de jaarmis voor mijn ouders in de prachtige abdijkerk van Ninove. Mijn geboortestad is op tien jaar tijd van gedaante veranderd. Zowel in Halle, Aalst en vooral Denderleeuw, Liedekerke en Ninove stromen vooral de Afrikanen in groten getale vanuit Brussel toe, om goedkopere huizen te huren of te kopen. Het betreft de armere multiculturele onderlaag van de Brusselse middenklasse. Ninove bijvoorbeeld telt niet meer vluchtelingen en asielzoekers dan de andere steden, maar wel veel meer verarmde Afrikanen die reeds lang in de hoofdstad woonden. De Congolese wijk Matonge bijvoorbeeld is te duur geworden en verhuist naar de Denderstreek. Bovendien maakt het treinverkeer het simpel: zij die willen, kunnen op korte tijd de Dendersteden en dorpen bereiken zonder overdag het contact met de diaspora in de hoofdstad te verliezen. Uiteraard heeft dit geleid tot heel wat problemen en breidt de verdere verfransing zich drastisch uit. Vlaams-Brabant en vooral de Denderstreek wordt hun overstromingsgebied. Geen prettig gevoel voor de inwoners. Niet zo verwonderlijk dat de polarisatie erg is toegenomen. Op deze toestand is het Vlaams Belang gaan surfen met het gekende succes. Voeg daarbij dat vooral de allochtonen de kinderen kopen die noodzakelijk zijn voor een gezonde bevolkingscurve, terwijl onze autochtone nataliteit almaar meer tekortschiet. Het multiraciale Vlaanderen is reeds een feit, en een weg terug is er niet, wel een positieve weg naar de toekomst. Daartoe deze druppel op de hete plaat: met het Davidsfonds van Dendermonde organiseren we in samenwerking met de Rwandese gemeenschap een Rwandese avond. In onze voorbereidende vergaderingen geniet ik met volle teugen van hun Afrikaanse blijheid en humor en het prachtige Nederlands dat de Rwandese jongeren spreken. Hun integratie in het Dendermondse en Vlaanderen, zonder hun cultuur op te geven, is een bijzonder hoopvol teken en staat model om ook onze cultuur naast en samen met de hunne te omhelzen en te koesteren. Mijn christelijk geloof is hierbij een stimulans en steun.

Zich als katholiek durven uiten in het Vlaanderen van vandaag, lijkt mij geen prettige onderneming. Of vergis ik me? Wie zich vandaag als gelovige uitspreekt, loopt het gevaar als dom beoordeeld te worden. Zulk oordeel demonstreert vooral de zelfingenomen arrogantie om het onterende woord domheid niet te gebruiken. Naast de

13

islamfobie groeit stilaan ook een christofobie. Ik ben opgevoed in een gezin waar het geloof door mijn ouders voorgeleefd werd. Tegelijk maakte ik te Ninove een buitengewone jeugdbeweging mee, de KSA van toen, en ook mijn collegetijd, eerst te Ninove en nadien in het Sint Lievenscollege te Gent, was buitengewoon rijk. En in Sint Lucas Gent heb ik broeder Franciscus ontmoet, die de Poverello uit Assisi voor ons belichaamde. Ik heb deze waarden nooit overboord gekieperd om in de bon-ton van de tijd post-katholiek of vrijzinnig te worden. Ik ben niet blind voor het instituut kerk en haar misdadige fouten. Hoe dominant ze vroeger ook was, vandaag heeft de kerk, mede door de pedofilieschandalen, alle gezag verloren. En priesters zijn ook maar mensen zoals ieder van ons. “Hij die zonder zonden is, werpe de eerste steen”, leren we in de parabel van de overspelige vrouw. Ook voor mij is het geloof niet simpel. “In het geloof zit de kern van de twijfel”, aldus de Duitse theoloog Ratzinger, nadien paus Benedictus. Over God en het hiernamaals weet ik niets meer dan de vrijzinnige of de atheïst. Maar ik weet wel dat de schepping zo groots is en de schoonheid in de natuur en de kunst soms zo overweldigend... dat we voor een mysterie staan dat de mens overstijgt. En tegelijk staan we voor het mysterie van het immense onrecht en lijden waaronder de mensheid gebukt gaat en waarop niemand een antwoord heeft. Als God bestaat, waarom laat hij dit alles toe? In het lijden en de opstanding uit de doden van Christus vind ik persoonlijk het antwoord. Ik vind het evangelie de beste ‘Blijde Boodschap’ om in te geloven en om naar te leven. Deze boodschap leert mij: “Deus caritas est, God is Liefde.” Daarom vervult deze boodschap mij en omhels ik haar. Om deze omhelzing te voeden, ga ik nog altijd elke zondag naar de hoogmis. Ik heb daar behoefte aan. De zondagmis ritmeert en heiligt mijn week. Mijn aanleg en liefde voor geloof en liturgie heb ik vooral van mijn moeder geërfd. Geloof is geen kwestie van wetenschappelijke ratio, maar vooral van het hart: “Geloofswaarheden kan men alleen maar begrijpen al zingend”, aldus de christelijke professor emeritus filosofie Herman De Dijn. Deze gedachte vat voor mij alles samen. Mijn ouders hebben hun kroostrijk gezin opgevoed in geloof, Vlaamsgezindheid en cultuur. Op onze beurt hebben mijn vrouw en ik getracht om deze drie waarden door te geven aan onze drie kinderen. Wat cultuur betreft met succes, maar wat Vlaamsgezindheid en geloof betreft, kent ons gezin zoals elk Vlaams gezin vandaag - zijn meningsverschillen en aanverwante politieke problemen, maar in vrijheid en liefde. FRANS CROLS


14

Cultuur

26 december 2019

GESCHIEDENIS

Herodes

Overmorgen is het “Onnozele (onschuldige) kinderen”. Het verhaal van de kindermoord in Bethlehem lees je alleen bij Matteüs en niet bij de drie andere evangelisten.

Geen echte Jood We zullen nooit weten of het al dan niet echt gebeurd is. De “Catholic Encyclopedia” raamde indertijd het aantal slachtoffertjes in het dorpje tussen de zes en de twintig. De meeste historici geloven niet in het verhaal, maar niemand twijfelt eraan dat Herodes zijn hand niet zou omgedraaid hebben voor zo’n schanddaad. We weten veel over de laatste koning van de Joden dank zij het werk van Yosef ben Matityahu, rebellenleider tijdens het begin van de opstand tegen de Romeinen (67-73 n. Chr.) en vervolgens ijverig collaborateur in hun dienst en beter bekend als Flavius Josephus. Hij schreef wel tachtig jaar na de dood van Herodes en hij heeft geen goed woord over voor hem. Die mening deelt hij met andere Joodse tijdgenoten, want Herodes is volgens hoogleraar Joodse Studies New York University Schiffman nooit aanvaard omdat hij geen echte Jood was.

Trouwe bondgenoot van Rome De Hasmoneeën zijn de laatste echte Joodse dynastie die over het land van Israël (niet verwarren met de huidige staat) regeert. Zij veroveren Edom ten zuiden van het kerngebied Judea en dwingen de inwoners zich massaal te bekeren. Hun belangrijkste collaborateur is Antipater en de Edomiet wordt tenslotte de macht achter de troon. De man heeft een neus voor de politieke realiteit, want hij begrijpt al in 80 v.Chr. dat Rome eerlang de hand uitsteekt naar wat we nu het Midden-Oosten noemen. Hij en zijn zonen stellen zich onvoorwaardelijk achter de Romeinse aspiraties die botsen met de Joodse zin voor onafhankelijkheid en de ambities van Parthië, Romes grote vijand. Vooral zijn tweede zoon Herodes (73 - 4 v.Chr.) is getalenteerd. Als gouverneur van Galilea en bekwaam generaal bewijst hij dat hij kan besturen en geen enkel middel schuwt om rebellerende Joden uit te roeien. Antipater sterft door gif en zijn oudste zoon pleegt zelfmoord nadat de Parthen en de laatste Hasmonese koning hem gevangen nemen. Herodes vlucht naar Rome en maakt daar indruk. Waarschijnlijk spreekt hij goed Latijn. Zijn familie heeft aanvankelijk de moordenaars van Julius Caesar gesteund, maar diens opvolgers

Marcus Antonius en Octavianus (later bekend als Augustus) zijn overtuigd van zijn trouw aan Rome. Het helpt zeker dat hij gevlucht is met enorme sommen geld waarmee hij Antonius omkoopt. Hij krijgt de titel van koning der Joden en een paar legioenen. Op drie jaar tijd verovert hij het hele Hasmonese rijk dat ook delen omvat van wat nu Jordanië en Syrië zijn. Herodes laat de Hasmonese koning terecht stellen, maar trouwt wel met diens zuiver Joodse nichtje Mariamne nadat hij zijn eerste vrouw verstoot. Hij regeert nog drieëndertig jaar; uitzonderlijk lang voor die tijd en die regio. Als Augustus en Marcus Antonius (die van Cleopatra VII) elkaar naar de keel vliegen, steunt hij Antonius die het oostelijk deel van het rijk regeert. Antonius en Cleopatra verliezen en plegen zelfmoord, maar Augustus laat Herodes op de troon, want in het volatiele Midden-Oosten is de koning altijd de trouwe bondgenoot van wie het op dat ogenblik voor het zeggen heeft in Rome.

blijft over die de Tempelberg ondersteunt en waar nu de Al Aqsamoskee en de Rotskoepel staan. Het is geen echt deel van de vroegere Tempel, maar deze Klaagmuur is voor zowel gelovige als ongelovige Joden nog altijd hun heiligste plaats. Naast de Tempel bouwt Herodes wel het fort Antonia voor het Romeinse leger om de Joden onder de duim te houden. Op het einde van zijn leven drijft Herodes trouwens vele Joden tot razernij door de Romeinse adelaar op de Tempel aan te brengen.

Moordenaar van vrouw en zonen

Herodes is ook bekend wegens zijn wrede behandeling van echte en vermeende vijanden. Zoals bij de andere heersers in de regio komt het gevaar meestal van de eigen familieleden en het is zaak te moorden vooraleer vermoord te worden. Hij stelt aanvankelijk zijn zwager aan als hogepriester. Dat is een echte Jood met een grote morele autoriteit, want de enige die in het Heilige der Heiligen in de Tempel jaarlijks met God zelf comBouwheer municeert. Zijn populariteit steekt De koning betaalt keurig de Herodes de ogen uit en hij laat hem schattingen die de Romeinen ei- verdrinken. Hoewel hij tien vrousen en kan in ruil vrij zelfstandig wen en een roedel kinderen heeft, met behulp van een eigen leger is zijn Hasmonese vrouw Mariamen Romeinse garnizoenen zijn rijk ne zijn grote liefde. Maar Herodes regeren. Herodes perst deskundig vertrouwt nauwelijks zichzelf en de mensen uit en gebruikt het geld gelooft tenslotte zijn zuster Salomé voor imposante bouwwerken die dat zijn vrouw hem bedriegt en hij nog altijd bezoekers imponeren. laat Mariamne executeren. Hij beHij laat een nieuwe haven aan- rouwt het zich de rest van zijn leleggen in een gebied waar veel ven en volgens Josephus wordt hij niet-Joden wonen en doopt haar er waanzinnig van. Caesarea als hulde aan Augustus Op het einde van zijn leven laat (die als achterneef en adoptief hij de oudste zoon uit zijn eerste zoon van Caesar officieel diens huwelijk en de twee zonen van Manaam draagt). Hij sticht steden en riamne ook vermoorden. Herodes bouwt forten om zijn rijk te be- sterft aan gangreen twee jaar na schermen tegen de Parthen en de geboorte van Christus. Histoeventuele Joodse rebellen. Iedere rici gaan er tegenwoordig van uit toerist in Israël bezoekt het impo- dat de bekende volkstelling (om sante op een berg gelegen Mas- beter belasting te innen) uit het sada, al zou Herodes het niet meer evangelie van Lucas wel degelijk herkennen. Zijn paleis is op wat plaatshad op bevel van de Rostenen na verdwenen en niets op meinse gouverneur van Syrië; de die dorre berg doet denken aan de opzichter van dat Joods koninkrijk. prachtige tuinen die Herodes laat Na de dood van Herodes wordt zijn aanleggen. rijk in drie verdeeld. Zijn opvolger Natuurlijk blijft zijn naam altijd in het rijkste deel Judea doet het zo verbonden met de nieuwe gran- slecht dat Augustus hem afzet en dioze Tempel van Jeruzalem waar het gebied onder directe Romeinduizenden arbeiders tien jaar aan se heerschappij plaatst (vandaar werken en waar Jezus de geldwis- Pontius Pilatus). Jezus is als Galiselaars hekelt. De Tempel wordt leeër een onderdaan van Herodes tijdens de Joodse opstand gron- Antipas; zesde zoon van Herodes. dig door de Romeinen verwoest. Alleen een deel van de westmuur JAN NECKERS

Nieuwe buur voor Magritte In Jette, naast het huis waar René Magritte jarenlang woonde en werkte, opende het Museum voor Abstracte Kunst. In december 1930, na de sluiting van de Parijse galeries die René Magritte (1898-1967) steunden, keerde de kunstenaar terug naar Brussel. Hij woonde tot 1954 op de benedenverdieping van een doodgewoon huis in de Esseghemstraat in Jette. Hier, in een piepkleine achterkamer, schilderde Magritte ongeveer de helft van zijn oeuvre gedurende zijn meest vruchtbare surrealistische periode. In dit huis opende in 1999 het René Magritte Museum. Anders dan het Magritte Museum op het Brusselse Koningsplein, dat sinds 2009 de grootste collectie werken van deze kunstenaar toont, is het museum in Jette een intieme kennismaking met het leven van Magritte. De bezieler van dit museum is André Garitte, een Antwerpse kunstverzamelaar. Begin jaren 1990 kon Garitte, samen met galeriehouder Ronny Van de Velde, het Magritte-huis in Jette aankopen. Het kostte vele jaren tijd om het pand te restaureren en heel wat authentieke stukken uit het interieur van de schilder terug te vinden. Zo staan ze weer samen: Magritte’s piano en pendule, zijn schaakbord en de postuurtjes van zijn vrouw, de kachels en de vierpitter… Boeiend in het Magritte-huis is op zoek te gaan naar elementen die in het werk van de kunstenaar opduiken. In het salon, bijvoorbeeld, zie je het aan de bovenkant afgebogen raam en de schoorsteenmantel, die beide op tal van schilderijen van Magritte opduiken. Ook de dubbele deur tussen het salon en de slaapkamer en de smalle trap in de gang zijn gegeerde motieven in zijn oeuvre. Puur surrealisme is het tentoonstellen van 26 werken van Magritte die zijn verdwenen. De meeste, negentien stuks, gingen verloren bij een bombardement tijdens de Blitz in 1940 in Londen. André Garitte zocht alles bij elkaar wat er over deze vernielde werken te vinden is en liet getrouwe replica’s maken.

Privécollectie wordt museum Ondertussen had Garitte 750 abstracte kunstwerken verzameld

die hij graag aan het publiek wou tonen. Hij dacht er aan om dat in Antwerpen te doen, een stad die van meet af aan een belangrijk centrum was voor de abstracte kunst in ons land. Toen het huis naast het René Magritte Museum te koop kwam, heeft Garitte niet getwijfeld om daar zijn Museum voor Abstracte Kunst in onder te brengen. Beide huizen zijn met elkaar verbonden als herinnering aan het feit dat Magritte, voordat hij een sleutelfiguur van het surrealisme werd, een pioniersrol heeft gespeeld in de abstracte kunst. In het nieuwe museum zijn beurtelings een tweehonderdtal werken uit de Garitte-verzameling te zien. De tweede verdieping bevat de historische avant -garde uit de jaren 1920, met belangrijke kunstenaars zoals Victor Servranckx, Georges Vantongerloo, Jozef Peeters (zie afbeelding) en Piere-Louis Flouquet. Magritte was bevriend met de meeste van deze kunstenaars. Naast deze schilderijen toont het museum in de achterkamer modernistisch meubilair. De beneden- en de derde verdieping herbergen de tweede generatie abstracten (van 1950 tot vandaag). Blikvangers zijn onder andere lyrisch en kleurrijk werk van Jo Delahaut, een van de spilfiguren van de geometrische abstractie in ons land, een graffiti-achtig schilderij van René Guiette en een monochrome Pierre Alechinsky. Nog heel wat andere interessante kunstenaars zijn present, zoals Christian Dotremont van de Cobra-beweging. Het museum toont eveneens mooie avant -garde sculpturen en keramiek. In de ruimte voor tijdelijke exposities zal het Museum voor Abstracte Kunst regelmatig focussen op één kunstenaar. Bij de opening is dat Francine Holley, een honderdjarige Luikse die nog steeds schildert, met werken, zoals “Jazz”, die baden in een muzikale sfeer. MMMV Museum voor Abstracte Kunst en René Magritte Museum, Jette, www.abstractartmuseum.be en www.magrittemuseum.be


Op de praatstoel

26 december 2019

15

Drie generaties ‘TeKoS’:

“Niet de as bewaren, maar het vuur doorgeven.”

PETER VAN WINDEKENS, LUC PAUWELS, PETER LOGGHE, ALAIN DE BENOIST, JAN SERGOORIS, BERT DEKEYZER EN NICK KREKELBERGH Aanleiding tot dit vraaggesprek zijn twee recente nummers van het merkwaardige en misschien wel belangrijkste rechtse vormingstijdschrift van de Lage Landen, “TeKoS” of vroeger “Teksten, Kommentaren & Studies”. Het nummer 175 over… feminisme, met onder andere een spraakmakend interview met filosofe Griet Vermassen. En het recentste nummer, 176, met een eveneens spraakmakend interview met de Nederlandse filosoof en auteur Ad Verbrugge. TeKoS, dat weldra zijn veertigste jaargang start, is geen gemakkelijk blad, maar wat een rijkdom voor wie de moeite neemt om het te lezen. Tezelfdertijd kondigt TeKoS een redactiewissel aan: de derde generatie hoofdredacteurs doet haar intrede. Tijd voor een diepgaand gesprek, vonden wij, met de drie generaties hoofdredacteurs van TeKoS. Met Luc Pauwels, oprichter en eerste hoofdredacteur, Peter Logghe en Peter Van Windekens, de tussengeneratie, en met Bert Dekeyzer, Nick Krekelbergh en Jan Sergooris, de jongste lichting.

Hoe start je met een vormingsblad als TeKoS? En vooral: waarom start je in 1979 met een vormingsblad van dergelijk niveau? Wat betekende Nieuw Rechts in die jaren? Wat we vanaf het eerste moment met TeKoS wilden, was een herbronning van het nationalisme in een Europese context. Daar was alle reden toe. We hadden toen te maken met een regelrechte ideologische implosie van de Volksunie. Die was geëvolueerd van centrumrechts en Vlaams-nationaal naar ‘mei ’68’-achternahollend en daarna opportunistisch links-liberaal, met het Nederlandse D’66 expliciet als het grote voorbeeld (voorzitters Hugo Schiltz en Vic Anciaux). Vlaams-nationalisme werd gereduceerd tot federalisme of zelfs ‘het federale België’ (Schiltz). De invulling van alle andere aspecten van het Vlaams-nationalisme was er een met modieuze slagzinnen, zonder de minste diepgang. Daartegenover stonden twee reacties: de ene was een van nostalgische terugkeer naar een vooroorlogs nationalisme met zware katholieke accenten, de andere was er een van herbronning, het toetsen van onze hele gedachtewereld aan de nieuwe tijd, met vooral een kritische ingesteldheid tegenover die nieuwe tijd. Nieuw rechts, zeg maar. Een vormings- en intellectueel verkenningstijdschrift leek ons daarvoor noodzakelijk.

Waarom hebt u vanaf het eerste nummer al een Franse filosoof als Alain de Benoist aangetrokken als quasi vaste medewerker? Frankrijk was tot dan toe toch zoiets als dé erfvijand van de Vlaamse Beweging? De erfvijand was en is het jakobijnse Frankrijk, van de sansculotten tot De Gaulle en Macron.

Maar daarnaast was er altijd een Frankrijk van de onderdrukte talen en volkeren, waar we mee sympathiseerden. Dat was ‘La France des minorités’, naar het ophefmakende boek van Paul Sérant uit 1965. De Bretoen Yann Fouéré plaatste dat resoluut in een Europese context met zijn “L’Europe aux Cents Drapeaux” (1968), in vele talen vertaald. De Provençaal Guy Héraud, auteur van “L’Europe des Ethnies” (1966) trok een volle zaal in Antwerpen, voor een publiek dat bijna uitsluitend uit Vlaams-nationalisten bestond. Zo kwamen vele contacten tot stand. Via Karel Dillen, goede vriend van de Bretoense leider Olier Mordrel, leerden we het Bretoense nationalisme kennen. Fred Rossaert haalde Jean Mabire van de Normandische Beweging naar hier. Vervolgde Baskische activisten vonden hier onderdak, geholpen door o.m. Agnes Caers, de latere echtgenote van Lode Claes. Jonge Vlamingen en ook enkele Nederlanders trokken naar de zomerkampen van de Fédération des Etudiants Nationalistes (FEN) en later van G.R.E.C.E. (Groupement de Recherche et d’Etudes pour la Civilisation Européenne). Alain de Benoist (°1943) was wel de meest opmerkelijke jonge man uit dat milieu. Hij reisde zowat heel Europa af om de non-conformistische rechterzijde in kaart te brengen en was nadien niet meer weg te slaan uit Vlaanderen. Hij miste in die jaren geen enkele IJzerbedevaart, geen enkel Vlaams-Nationaal Zangfeest… Het eerste interview met hem in een Nederlandstalige publicatie verscheen in 1967. Belangrijker was echter zijn fundamenteel onderzoek naar de basis voor een nieuwe politieke cultuur, met een inbreng van zowel Edmund Burke als van de Europese Rijksgedachte (Jan Brans) en evenzeer van Antonio Gramsci als van Oswald Spengler en Hendrik de Man. Die ideeën vonden hun weg in het KVHV, de NSV, Voorpost, tot in het Vlaams Belang en de N-VA toe.

TeKoS houdt zich ver van de partijpolitiek? Van in het begin hebben we ons inderdaad gefocust op de metapolitiek, dat terrein van het maatschappelijk leven waar de sociale en politieke consensus van een gemeenschap, van een natie, van een maatschappij vorm krijgt en ook wijzigingen ondergaat. De metapolitiek lijkt ons belangrijker dan de partijpolitiek omdat dit de fase is waar ideeën worden gevormd alvorens deze in de maatschappij een partijpolitieke vertaling krijgen.

De radicale Vlaamse Beweging krijgt dikwijls het verwijt een strijd te voeren rond thema’s die de jeugd niet interesseren. De onderwerpen die jullie aansnijden gaan verder en dieper dan de Vlaamse communautaire eisen van de traditionele Vlaamse Beweging. De geschiedenis en de emancipatie van Vlaanderen en de Nederlanden zijn ons zeker genegen. Daarom is het bestuderen en het herdenken waar we als volk vandaan komen heel belangrijk, maar dat mag er niet toe leiden in het verleden te blijven zitten. Eric Defoort verwoordde het op de IJzerwake van 2016 als volgt: “Het is gezond en verrijkend je verleden te koesteren, maar het is steriel je heden erin te koesteren.” Wat ons betreft: Niet de as bewaren, maar het vuur doorgeven. Opkomen voor een onafhankelijk Vlaanderen is eervol, maar enigszins naïef als we ons niet duidelijk bewust worden van de nog veel grotere gevaren die ons Vlaanderen monddood aan het maken zijn. Steeds vaker stellen we vast dat de bevolking in Europa en het Westen geen enkele stem meer heeft in het beleid. De macht is met de komst van de mondialisering en de globalisering verplaatst naar de supranationale instellingen (IMF , Wereldbank, ECB,...) die een ‘open grenzen’-beleid nastreven. Er zijn de internationale gerechtshoven waar activistische rechters rechtspraak politiek interpreteren en waardoor supranationaal- en internationaal recht wetten van de parlementen overrulen. We evolueren meer naar een ‘gouvernement des juges’. Het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens is de ideologische schaamlap om een opengrenzenbeleid te realiseren en daarmee de ultieme natte droom te realiseren van het grootkapitaal en links: de omvolking met name. Onder het mom van ‘het populisme bestrijden’ probeert men degenen die hiermee niet akkoord zijn verdacht te maken en te associëren met demonen uit het verleden. Wij willen met TeKoS ingaan tegen een veel gehoord verwijt aan Vlaamsgezinden dat we op een eiland leven en terug willen naar een oubollig, geïdealiseerd Vlaanderen dat nooit heeft bestaan. Onze strijd is actueler dan ooit.

Waar situeert TeKoS zich op de rechts-links as?

Wij beschouwen de links-rechts tweedeling als de resten van een oude ideologische loopgravenoorlog die zijn definitief einde kende in de periode 1989-2001. We zien dat vandaag de nieuwe breuklijnen ontstaan tussen de aanhangers van het wereldburgerschap, van degenen dus die de opvatting huldigen dat er tussen het individu en de - gefantaseerde - wereldregering geen (cultureel/etnische) tussenschotten bestaan en degenen die er van uitgaan dat elkeen geboren wordt in een specifieke maatschappelijke en culturele context van een nationale identiteit en dat je culturele waarden meekrijgt die mee je persoonlijke identiteit bepalen. Democratie kan maar gedijen binnen een afgebakende politieke gemeenschap, geconcretiseerd door grenzen. De grenzeloze maatschappij van de kosmopolieten heeft er niet voor gezorgd dat de gehele mensheid er beter van werd. Meer en meer mensen die zich vroeger tot links bekenden, gaan mee in de kritiek op het zinloze en zinledige postmoderne kosmopolitisme en beseffen de noodzaak van grenzen. Ik denk maar aan prof. Elchardus, Paul Scheffer, Ewald Engelen, Jean Claude Michéa, Christophe Guilly, David Goodhart, Jacques Juillard, Michel Onfray, Marcel Gauchet, Natacha Polony, Alain Finkielkraut, Chantal Delsol, Elisabeth Levy. Die stemmen en die van vele anderen willen we in TeKoS aan het woord laten. En daarnaast krijgen ook scherpe jonge pennen alle plaats en ruimte om nieuwe, eigentijdse inzichten te verspreiden.

Er is ook een duidelijke ecologische invalshoek merkbaar bij TeKoS. U hebt steeds volgehouden dat de zorg voor een gezond milieu allesbehalve automatisch ‘links’ zou zijn. Eerst wijlen Guy De Maertelaere en nu Björn Roose vertolken elk nummer opnieuw verschillende scherp-ecologische, conservatieve standpunten. Hoe koppelt u een conservatief gedachtegoed aan ecologische bezorgdheden? Het rechtse kamp plaatst zich vaak automatisch in het tegenovergestelde kamp als de linkse tegenstander. Ten onrechte. Nieuw rechts kiest voor een ecologische invulling. De mens geworteld in zijn gemeenschap en traditie, maar ook verbonden met zijn natuurlijke omgeving. ‘Conservare’: het in stand houden van natuur. Bij de opgang van de groene partijen in de jaren ’70 waren er wel een paar contacten. De groene partijen verlieten echter het diepte-ecologisch standpunt en richten zich nu vooral op de links-liberale stadsmens. TeKoS staat voor

biodiversiteit, verbondenheid met de natuur en stelt duurzaamheid centraal: de mens als onderdeel van de natuur, leenheerprincipe-verantwoordelijkheid opnemen voor de volgende generaties. Ecologie kan wat ons betreft best conservatief worden ingevuld.

Zijn er plannen voor het komende werkjaar? Welke thema’s snijden jullie aan? TeKoS wil blijven tonen dat het wat te bieden heeft aan jonge en minder jonge nationalistisch ingestelde lezers. In het Europa-nummer van 2020 willen we een vijftiental Europaconcepten aan onze lezers voorleggen en gaan we nader in op de figuur van Matteo Salvini, zowat de meest populaire populist op het moment. Ons tweede nummer heeft China als thema. Het Rijk van het Midden is een onvoorstelbare uitdaging voor Europa. Het zomernummer zal gewijd zijn aan ecologie en demografie. Een explosief mengsel, maar met TeKoS gaan we geen enkele uitdaging uit de weg. Andere thema’s die zullen worden aangesneden: de journalistieke macht, de zin en onzin van grenzen (onder andere de ‘maakbaarheid van de mens’), het Eurazisme, de groeiende tegenstelling tussen stad en platteland. Genoeg brood op de plank voor een druk werkjaar. PIET VAN NIEUWVLIET

Wenst u de jonge hoofdredacteurs een hart onder de riem te steken en te steunen in dit absoluut noodzakelijk vormingswerk? Abonneren kan gemakkelijk: u stort (jaarlijks) 37,50 euro (of meer) op rekeningnummer BE79 7330 0628 5933 voor 4 nummers van minstens 64 pagina’s elk. Maar als u nu abonneert, ontvangt u gratis ook het feminismenummer: 5 nummers voor de prijs van 4! Alle communicatie met de vzw Knooppunt Delta (uitgever van het blad): www.knooppuntdelta.be of Roeselaarsestraat 138 te 8870 Izegem.


16

Boeken

26 december 2019

Europa in de 19e eeuw

1349

We kennen Joren Vermeersch als speechschrijver van voormalig staatssecretaris Theo Francken. We kennen hem ook als co-auteur van “Continent zonder Grenzen” en “Migratie in 24 vragen & antwoorden”. In die hoedanigheden hebben we de man leren respecteren als iemand met een vlotte pen. Nu leren we Joren Vermeersch de mediëvist kennen. normaal gezien zorgen voor een stijging van lonen. Immers, schaarste leidt tot hogere prijzen, leert ons de wet van vraag en aanbod. Toch blijkt dit niet het geval te zijn geweest. Ook toen vonden de machthebbers het nodig om in te grijpen en de belangen te verdedigen van degenen die hen na aan het hart lagen. Al bleek dit niet de gewone man te zijn. Door het uitvaardigen van allerlei wetten trachtte de elite haar verliezen te beperken, maar niets kon beletten dat iets onherroepelijks was gebroken in de oude economische machtsverhoudingen. Europa, en daarmee ook Vlaanderen, stond op een breekpunt in de geschiedenis waarna niets meer hetzelfde zou zijn, hoe hard de conservatieve krachten ook hun best deden om die kering tegen te gaan. Hoe dit allemaal in zijn werk ging, kan u lezen in “1349. Hoe de Zwarte Dood Vlaanderen en Europa veranderde”.

Een groei naar gemeenschap Een tijd terug viel de culturele sector over elkaar heen om de Vlaamse regering aan te vallen. Er kon en mocht geen sprake zijn van een Vlaams canon. Ongeveer op hetzelfde ogenblik verscheen een boek dat het bestaan claimt van een Europees canon. Orlando Figes is Brits professor, gespecialiseerd in Russische geschiedenis. Vuistdikke werken lijken zijn handelsmerk, want ook nu liggen 624 bladzijden klaar om de lezer doorheen de culturele geschiedenis van het 19e-eeuwse Europa te leiden.

Geschiedkundige bronnen

Vermeersch is niet enkel jurist, maar behaalde ook een master in de geschiedenis. Zijn thesis maakte hij onder de vleugels van prof. dr. Jan Dumolyn en handelde over ‘de pest in Vlaanderen’. De ziekte, niet de partij. Dit werkstuk wordt nu in boekvorm uitgegeven. We mogen ons gelukkig prijzen dat Vermeersch zijn passie voor de geschiedenis op een academisch niveau heeft weten te brengen. Het verhaal van de eerste pestepidemie in Vlaanderen in 1349 - er zouden er later nog volgen - wordt op een unieke manier uitgespit en in een ruimere, Europese context geplaatst. Vermeersch heeft hiervoor talloze uren doorgebracht in de archieven van Brugge, Gent, Brussel en Rijsel. De weerslag van deze ramp bekijkt hij met een economische bril. Wat gebeurde er met de overlevenden na de doortocht van de moordende ziekte? Hoe reageerden de overheden op de nieuwe situatie die was ontstaan? De pest had namelijk een enorm gat geslagen in de beroepsbevolking en naar men zou kunnen verwachten, zou dit

De auteur Vermeersch gaat de uitdaging aan om hier en daar parallellen te trekken met onze hedendaagse samenleving. Dit doet hij op een goed onderbouwd manier. Bijzonder boeiend aan dit boek is dat de auteur u meeneemt op zijn ontdekkingsreis door de geschiedkundige bronnen en archieven. Vermeersch weet als geen ander een inkijk te geven in het werk van de mediëvist, de moeilijkheden die hij tegenkomt en de vreugde die zijn deel is bij het ontdekken van een niet eerder ontgonnen bron die nieuwe inzichten verschaft. De lezer wordt zo op een speelse manier meegesleept in de wereld van op het eerste gezicht muffe archieven en leert hoe deze tot ons spreken vanuit een ver verleden. Het doet ons plezer vast te stellen dat ook in onze contreien toegankelijke en relevante historische werken gepubliceerd worden. Het boek werd mooi uitgegeven en bevat een uitgebreide bibliografie en noten, evenals een fijne selectie illustraties. W.M. Joren Vermeersch, “1349: hoe de zwarte dood Vlaanderen en Europa veranderde”, uitgeverij Vrijdag 2019, 248 blz, 22,50 euro, ISBN 9789460018268

Het is een periode die zich kenmerkt door technologische vooruitgang met onder andere de ontwikkeling van het spoorwegennetwerk. Arbeiders verdienen meer, leren lezen en genieten van wat schaarse vrije tijd. Het is in deze vruchtbare humus dat succesvolle schrijvers gedijen. Auteurs als Dickens, Dostojevski en Flaubert worden verslonden, desnoods in goedkoop pocketformaat. Ze worden ook vertaald in gans Europa. Een componist als Rossini teert dan weer op de mode van de opera. De keerzijde is dat auteursrechten amper bestaan en de kunstenaar financieel nauwelijks van zijn roem kan ge-

nieten. Zelfs wie geen geld kan vrijmaken om een kunstgalerij of museum te bezoeken, verneemt via literaire tijdschriften of kunstboeken welke schrijvers of schilders in Europa populair of omstreden zijn. Er ontstaat een Europese canon, een selectie boeken van schrijvers die het referentiekader vormen voor een gemeenschappelijke cultuur. Parallel groeit tevens een tendens naar meer nationale kunst met Richard Wagner als vaandeldrager van de Duitse kunst of de Russische componist Rimsky-Korsakov die zich verzet tegen de meer “Europese” collega Tsjaikovski. Om dit boeiend, maar te vaak onderbelicht tijdperk wat meer leven te geven, verweeft Figes de biografie van drie sleutelfiguren doorheen zijn verhaal: de Russische schrijver Ivan Toergenjev, zijn minnares Pauline Viardot plus haar echtgenoot en kunstcriticus Louis Viardot. Pauline is een gevierde operazangeres via wie we de sfeer in de Europese operazalen leren kennen. Louis Viardot is dan weer de link tussen de kunstwereld en het woelige politieke klimaat in Frankrijk. Toergenjev is tenslotte niet enkel een beroemde auteur, maar ook degene die auteurs vanuit gans Europa bekendheid geeft via vertalingen en zijn netwerk. Een originele aanpak die de lezer weet te boeien tot de laatste bladzijde. Spitant persoonlijk detail: in 2017 vroeg de auteur de Duitse nationaliteit aan omdat hij geen “Brexit-Brit” wil zijn. Hoeft Europese cultuur per se vervat te zitten in een politieke unie? PIETER VANDERMOERE Orlando Figes, “Europeanen - Het ontstaan van een gemeenschappelijke cultuur”, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, 2019, 624 blz, 42,99 euro, ISBN 9789046825044

De Vlaamse Showencyclopedie (derde editie) Zopas rolde een nieuw boek van de persen bij uitgeverij Polemos: De Vlaamse Showencyclopedie. Het boek brengt met meer dan 1000 biografieën van Vlaamse zangers en zangeressen een uniek overzicht van de Vlaamse showbizz.

Vijfentwintig jaar geleden verscheen de eerste editie van De Vlaamse Showencyclopedie. Vijftien jaar later was het tijd voor een tweede editie. En nu, weeral tien jaar later, is er een derde volledig herziene

editie. Dat er in die tijdsperiode van 10 jaar heel wat gebeurd is in de Vlaamse Showbizz, is de logica zelf. De voorbije jaren moesten we bijvoorbeeld afscheid nemen van figuren als Jef Burm, Miel Cools, Luc de Vos, Zjef Vanuytsel, Gaston Berghmans, Louis Verbeeck, Terry Van Ginderen, Walter Capiau,… en nog zovele anderen. Het heeft wederom monnikenwerk gevraagd om al die feiten uit het voorbije decennium in het boek in te passen of bij te sturen. Maar de belangstelling van tal van muziekliefhebbers, die op zoek zijn naar gestructureerde informatie over de Vlaamse showbizzfiguren van vroeger en nu, gaf andermaal de nodige adrenaline om ook van deze editie een uitzonderlijk naslagwerk te maken. Samensteller van het lijvige boek – 1286 bladzijden – is Marcel Dickmans, die daarbij kon rekenen op steun van Marc Bungeneers. In dit boek staan de idolen van A tot Z opgesomd uit het populaire genre, de kleinkunstenaars, de zingende presentatoren, de stand-upcomedians, de volksmuziekbezetenen en de woordkunstenaars die geheel of gedeeltelijk een carrière in de Nederlandse taal uitbouwen of hebben uitgebouwd. Dit is niet zozeer een leesboek, dan wel

een naslagwerk. Onmisbaar voor wie wil weten in welk jaar Louis Verbeeck het Gulden Spoor voor Culturele Uitstraling kreeg. Of voor welk nummer kreeg Yasmine tijdens “Zomerhit 1997” de prijs voor de beste Nederlandstalige opname? Hoe was de naam van De Elegasten oorspronkelijk? Met welke concertreeks zette Clouseau vanaf december 2004 het Antwerpse Sportpaleis achttien keer op z’n kop? Dit zijn maar enkele voorbeelden van de 1000 zangers, zangeressen en andere artiesten

die hun opwachting maken. Het boek besteedt daarnaast ook veel aandacht aan de verschillende wedstrijden en onderscheidingen. Als u wilt weten wie de “Ontdek de ster”-wedstrijd won in 1959, dan is dat op enkele seconden opgezocht en gevonden. KARL VAN CAMP Marcel Dickmans & Marc Bungeneers, “De Vlaams Showencyclopedie”, Uitgeverij Polemos, 2019, 1286 blz, 39 euro, ISBN: 978 949 3005 10 5

“Vanmol’s Hoop” bundelt de belangrijkste cartoons die onze cartoonist Erwin Vanmol tijdens zijn twintigjarige carrière maakte. Niet alleen toont het de evolutie van een cartoonist, maar tevens is het een reis terug door de tijd. Het is niet alleen een opsomming van gebeurde feiten, maar ook een terugblik naar hoe we tegen de dingen aankeken. Bestel uw gesigneerd exemplaar via www.vanmol.net


Actueel

26 december 2019

17

75 jaar Ardennenoffensief Het zal u de voorbije weken niet ontgaan zijn: 75 jaar geleden barstte in het gebied Ardennen-Luxemburg het Duitse “Ardennenoffensief” los, bij de Duitsers bekend als “Herbstnebel” en “Wart am Rhein”, bij de Amerikanen bekend als de “Battle of the Bulge”. Een ‘bulge’ is een uitstulping, en dat verwijst naar de uitstulping die het Duitse offensief tijdelijk sloeg in het geallieerde front. Historici hebben wellicht even naar adem moeten happen bij de onwaarschijnlijke hoeveelheid fouten die de voorbije week in de leugenpers over de veldslag is verschenen. Vooral de Duitse aanvoerder Joachim Peiper en het ‘Massacre of Malmédy’ speelde alweer een hoofdrol.

Sleeping Giants, drukkingsgroep met totalitaire trekjes In het Franse liberaal-conservatieve magazine Valeurs Actuelles verscheen onlangs een vrije tribune waarin de regering wordt gewaarschuwd voor de druk die wordt uitgeoefend door een linkse groep activisten, de zogenaamde Sleeping Giants, op bedrijven die publiciteit maken in de Franse media. Deze activisten roepen namelijk op tot een boycot van die merken die publiciteit willen maken met een inhoud of producten die ze als niet conform beschouwen met hun politiek correcte ideologie. Boycotten is een praktijk die ten enenmale in Frankrijk wettelijk verboden is. Maar het is duidelijk dat de schrik voor slechte publiciteit bepaalde merken en bedrijven kan aanzetten om hun product uit de markt te nemen of er in elk geval niet verder publiciteit voor te maken. Het is even duidelijk dat deze activisten, deze terroristen van de ‘pensée unique’, er allicht in zullen slagen heel wat media te overtuigen bepaalde merken niet meer te vernoemen en ook geen publiciteit meer op te nemen. Een tiental mediaverantwoordelijken hebben zich verenigd in een protestbeweging tegen Sleeping Giants. Zij waarschuwen voor deze totalitaire uitschuiver van formaat en omschrijven dit als een nieuwe aanslag in

Frankrijk op de vrijheid van meningsuiting. Hoewel het bij Sleeping Giants om een beperkt groepje actievoerders gaat, blijkt hun methode te werken: ze contacteren de publiciteitsmakers en proberen hen te overtuigen om hun publiciteit terug te trekken. Dat het werkt, heeft de rechtse blog Boulevard Voltaire mogen ervaren, nadat verschillende merken die er publiciteit voerden, recent hun reclameboodschap wegtrokken. Terecht wijzen de onderschrijvers van de vrije tribune in Valeurs Actuelles erop dat Sleeping Giants een totalitair gevaar voor de politieke diversiteit van de Franse media betekent. Want vandaag wordt Boulevard Voltaire aangepakt, wie komt morgen aan de beurt? Valeurs Actuelles? CNews? Overmorgen allicht Le Figaro, Le Point? Het is met andere woorden niet aan Sleeping Giants om te bepalen welke ideeën in een democratie mogen worden geuit. PIET VAN NIEUWVLIET

Bang afwachten in Duindorp Ter oriëntatie: Duindorp is een woonwijk in het stadsdeel Scheveningen, dat deel uitmaakt van de stad De Haag. De organisatie van de zogenaamde Duindorpse vreugdevuren maakte op vrijdag 29 november bekend dat het feest dit jaar niet doorging. Vorig jaar waren er vanop veel te hoge “brandtorens” op het strand zoveel vonken weggewaaid, dat er op verschillende plaatsen in Scheveningen branden waren uitgebroken. Dat had al een reden kunnen zijn om de bouw van zulke reusachtige brandstapels te verbieden, maar dat durfde de overheid niet aan. Men koos voor een tussenoplossing: de organisatoren moesten eerst een vergunning aanvragen. Maar toen bleek dat niet aan de veiligheidsvoorwaarden was voldaan, werd de vergunning geweigerd. Dat leidde de voorbije weken in Den Haag tot grootscheepse rellen en brandstichtingen, niet alleen in Duindorp en Scheveningen zelf, maar ook in Leyenburg, Laak en Loosduinen. Drie jongeren van elf, twaalf en dertien jaar oud uit Duinbergen werden opgepakt met materiaal om een molotovcocktail te maken. Een verslaggever van De Telegraaf kreeg van de politie te horen dat ze zijn veiligheid niet konden garanderen. Voor zo ver we weten zijn de stokebranden en relschoppers voor één keer kansarme autochtone Nederlanders, die hun oude tradities in ere willen houden. Misschien is er één

uitzondering: op Facebook circuleerden wel oproepen om de kerk van Duindorp in brand te steken. Dat klinkt niet alsof dit “initiatief” ook uitgaat van vrome blanke christenen… De brandweer van Den Haag moest meer dan 200 keer uitrukken voor autobranden, containerbranden en buitenbranden. Dat betekent niet dat er “maar” 200 brandstichtingen waren. Bij sommige interventies moesten de brandweerploegen het ene brandje na het andere blussen. Het is nu al erger dan vorig jaar in de week tussen Kerstmis en Nieuwjaar. Iedereen houdt nu al zijn hart vast voor wat er zal gebeuren in de aanloop naar de Nieuwjaarsnacht van 2020. Behalve de brandstichters en relschoppers zelf vreest iedereen, dat dan de vlam pas écht in de pan zal slaan. En men houdt er ernstig rekening mee dat de rellen en brandstichtingen ook andere steden zullen treffen. En dan waarschijnlijk wel met allochtone relschoppers. P.B.

De grote lijnen zijn intussen genoegzaam bekend: in een poging om de geallieerde legers in het Westen te splijten, wil Hitler een grootscheeps offensief, waarbij tanks via de Ardennen doorbreken naar de Maas en later Antwerpen om zo de bevoorrading van de geallieerde legers af te snijden. Een veel te ambitieus doel, dat door Duitse generaals wordt afgeraden; maar Hitler duwt door, en in december 1944 rukken de tanks op. Een grote legermacht is in het grootste geheim in stelling gebracht in de Eiffel; de Amerikaanse troepen in de Ardennen zijn totaal verrast, en worden aanvankelijk compleet onder de voet gelopen. Volgens nogal wat mediacommentaren de voorbije weken leverden de Amerikanen ‘sterker dan verwachte weerstand’. Zou het? Op een bepaald ogenblik omsingelen de Duitsers twee volledige infanterieregimenten en maken zo 6.000 krijgsgevangenen - het grootste verlies van de Amerikanen op een slagveld ooit. Op andere plaatsen vluchten hele bemanningen van ‘tankdestroyers’ - zodat de Duitsers de intacte en geladen wapens kunnen omdraaien en ermee op de vluchtende Amerikanen kunnen schieten. ‘Bastogne’ werd dan maar uitgeroepen tot heldhaftig symbool van Amerikaans verzet. De aldaar gedropte parachutisten hebben zonder enige twijfel moedig gevochten, maar in werkelijkheid reden de zwaarste Duitse troepenkolonnes eenvoudig voorbij Bastogne om hun offensief verder te zetten. Als het Duitse offensief uiteindelijk vastliep, dan was dat door het feit dat men zonder brandstof viel. Het verbruik van de zware tanks, zoals de Tiger II van 70 ton, zou Greta een hartstilstand bezorgd hebben: 500 liter per 100 kilometer. Toen de legendarische SS-aanvoerder Joachim Peiper zijn rollend materieel achterliet in het Waalse dorp La Gleize, waar een van zijn Tiger II-tanks nu voor een uitstekend museum staat, dan was het enkel omdat hij geen druppel brandstof meer had.

Oorlogsmisdaden Omdat de Tweede Wereldoorlog nog steeds niet zozeer militair-historisch wordt benaderd, maar wel als politiek geladen stichtingsmythe van het ‘democratische Europa’ (met Stalin blijkbaar), moet de gruwelijke bloeddorstigheid van de Duitsers nog steeds dik in de verf gezet worden. Die zouden massaal krijgsgevangenen en Belgische burgers geëxecuteerd hebben. Dat executeren van Belgische burgers is met een stevige korrel zout te nemen. Op enkele uitzonderingen na vielen vrijwel alle burgers als ‘collateral damage’ bij oorlogshandelingen, waaronder vooral Amerikaanse bombardementen. Het bekendst zijn de liefst 200 burgerdoden die vielen bij Amerikaanse bombardementen op Malmédy. Klein detail: er bevond zich geen enkele Duitser meer in het stadje, wel Amerikaanse soldaten en burgers... De meeste aandacht ging ook bij deze herdenking naar de ‘executies van krijgsgevangenen’. De VRT wist er zowaar een nieuwe te verzinnen: er zouden 50 Amerikaanse krijgsgevangenen geëxecuteerd zijn in het dorpje Büllingen. In Büllingen weet men van niks. De enige bron voor het broodje aap-verhaal is een stokoud rapport van het Amerikaanse leger uit 1947, waarin men wellicht Büllingen met Malmédy verwisseld heeft. Maar het staat op Wikipedia, en dus is het ‘waar’ voor de VRT. Het bekendst is de dood van meer dan 80 Amerikanen in wat bekend staat als het ‘Massacre of Malmédy’. De scene is vereeuwigd in de oorlogsfilm “Battle of the Bulge”: krijgsgevangen GI’s worden op rijen opgesteld, een vrachtwagen wordt geopend, een machinegeweer ratelt, en daar liggen de soldaten dood in de sneeuw. Dat er in Malmedy vele Amerikaanse doden gevallen zijn, staat vast, maar de juiste omstandigheden zijn ook 75 jaar na de oorlog niet helemaal duidelijk. In zijn boek “The Devils Adjudant” uit 1995 over SS-aanvoerder Joachim Peiper maakt de Britse generaal-majoor Michael Reynolds een reconstructie: een Duitse oprukkende kolonne stoot op een

Amerikaanse terugtrekkende kolonne en een onverwacht groot aantal Amerikanen wordt krijgsgevangen gemaakt. De kolonne trekt verder op en laat de 80 krijgsgevangen achter in een veld onder de hoede van zenuwachtige jonge Duitse soldaten. In de groep ontstaat beweging; probeert men te ontsnappen, of de Duitse soldaten te ontwapenen, of openen die inderdaad zenuwachtig het vuur? Hoe dan ook, een Duitse pantserwagen komt op dat ogenblik voorbij, ziet rennende Amerikaanse soldaten, en opent het vuur met een zwaar machinegeweer. Dat leidt tot gruwelijke verwondingen: hele ledematen worden weggeschoten. De SS-bemanning stapt uit en doet wat ze aan het Oostfront deed met zwaargewonde Russen én Duitsers: het ‘genadeschot’ geven. Een oorlogsmisdaad, zonder twijfel, maar zonder hospitaal in de buurt betekent een afgeschoten been of arm een zekere en pijnlijke dood: dat is de realiteit van de hel die oorlog is. De overlevende, onervaren Amerikaanse soldaten zijn geschokt en rapporteren de feiten: zo gaat het ‘Massacre of Malmédy’ de geschiedenis in. “Joachim Peiper gaf het bevel tot de executies”, beweert onze pers. Dat wordt op zijn proces nochtans tegengesproken door een Amerikaans officier, die door Peiper krijgsgevangen werd genomen. “Toen ik hem sprak over Malmédy, was hij volkomen verrast en beval hij meteen een onderzoek”, getuigde de Amerikaan. “Krijgsgevangenen werden door de Duitsers algemeen goed behandeld.” Het levert hem verwijten op een verrader te zijn... Peiper en zijn mannen worden na de oorlog maandenlang gruwelijk gefolterd, waarbij ze o.a. regelmatig in elkaar getimmerd worden met een zwarte kap over het hoofd. De bebloede folterkap wordt later getoond in het ‘proces van Malmédy’. Het proces “verliep niet volgens het boekje”, aldus een schrijver op de website van de VRT; dat is wel het understatement van de eeuw... Peiper werd ter dood veroordeeld, een straf die later werd omgezet in gevangenisstraf. Hij zat er 11,5 jaar van uit. Na een carrière bij Porsche verhuisde hij naar Frankrijk, waar hij in 1976 vermoord werd. De daders werden nooit gevonden - en ook niet echt actief gezocht. Ook vandaag nog is Peiper hét gezicht van het Duitse offensief: zijn foto werd gedeeld op de Facebookpagina van... het Amerikaanse leger, wat natuurlijk tot groot politiek-correct protest leidde. Niet elke oorlogsmisdaad krijgt evenveel aandacht. In zijn dagboek maakt generaal Patton melding van een divisie die zelfs Duitse verplegers doodschiet terwijl ze zwaaien met een vlag van het Rode Kruis: “Hopelijk kunnen we dat onder de mat vegen”, aldus Patton. Het doodschieten van verplegers was erg brutaal en uitzonderlijk, temeer daar Duitse verplegers ook Amerikaanse slachtoffers behandelden. Een bekend voorbeeld is de Duitse medische post die midden op het slagveld van het Hürtgenwald kwam te liggen, en doorheen de gevechten Duitse én Amerikaanse gewonden verzorgde. (Die minder bekende veldslag nabij Aachen werd omstreeks dezelfde tijd uitgevochten, maakte méér slachtoffers dan het Ardennenoffensief, maar is minder bekend.) De oorlogsmisdaad van het meteen doodschieten van SS-krijgsgevangenen was daarentegen zo algemeen verspreid, dat de Amerikaanse generaal Bradley een keer boos opmerkte toen een SS-man voor ondervraging werd binnengebracht: “Sinds wanneer nemen wij SS’ers krijgsgevangen?” Een weinig bekende oorlogsmisdaad werd begaan in het Belgische dorpje Chenogne. Daar dreven de Amerikanen zowat 80 Duitse soldaten, geen SS’ers maar Wehrmacht, samen in een veld, zetten ze op rijen en maakten ze af. Het aantal slachtoffers is daardoor, o ironie van het lot, ongeveer even hoog als dat in Malmédy. In tegenstelling tot de feiten in Malmédy werd er nooit een officieel onderzoek uitgevoerd, nooit een proces voor ingesteld, nooit een veroordeling voor uitgesproken. De beelden ervan zal u in geen enkele film zien. Want ook 75 jaar na de oorlog blijft het een feit: het is enkel de overwinnaar die de geschiedenis van een oorlog schrijft. HDG


18 Brieven

26 december 2019

IN DE KIJKER

Proficiat voor onze honderdjarige! Dat wij bij onze lezers een schare krasse lezers (en lezeressen) tellen, hoeft niet te verbazen. Volgende week - op 4 januari - verjaart Armand Verellen: hij blaast dan 100 kaarsjes uit.

KLIMAATOPWARMING Pallieterke, Er wordt altijd maar rond de pot gedraaid als men het over de opwarming van het klimaat heeft. De enige en echte reden is wereldwijde overbevolking. Niemand durft dit probleem benoemen, behalve een man als Etienne Vermeersch en vorige week in het tv-programma Winteruur met Marleen Timmerman. Meer mensen op deze wereld vragen meer ruimte, voedsel, woningen, verwarming of koeling, water, vervoermiddelen, onderwijs (als een toren van Babel), producten voor hygiëne, onderhoud, ontspanning, zorg. Mensen zonder dit alles worden agressief en de anderen verdedigen hun territorium. Zoals in de natuur. In onderontwikkelde gebieden zoals in Afrika hebben vrouwen een half dozijn of meer kinderen. Resultaat: interne conflicten en oorlogen met inzet van kindsoldaten. Na ongeveer zestien jaar is de volgende generatie geslachtsrijp… Zouden we ons niet moeten beraden over een wereldwijde geboortebeperking? Al de vrouwen in ontwikkelingslanden na een derde bevalling automatisch onvruchtbaar maken bijvoorbeeld. Ik denk dat de betrokkenen er niet kwaad voor zouden zijn. L. A lens - Deurne

IDEOLOGIE VAN ONS ONDERWIJS? Pallieterke, Samen met mijn familie, was ik vorige vrijdag de (aanvankelijk) enthousiaste getuige van een musical in de (katholieke) school van mijn kleindochter. De kinderen brachten het verhaal van een televisiemagnaat die de kijkcijfers van zijn tv-station zienderogen zag dalen. Zijn twaalfjarige zoon was verliefd op Fatima, dochtertje van Marokkaanse asielzoekers. Op een bepaald ogenblik moest Fatima, samen met haar familie, het land verlaten. Zij werden niet erkend als oorlogsvluchtelingen. De ongelukkige zoon van de tv-maker, vlucht dan samen met het gezin van Fatima, naar Marokko. De medewerkers van de magnaat stellen voor om het Marokkaans gezin te volgen en zo de kijkcijfers terug in de hoogte sturen. Resultaat: veel media-aandacht en piekende kijkcijfers. Eindbalans: het gezin krijgt een verblijfsvergunning. De musical werd deskundig geregisseerd en knap vertolkt op de planken met heel veel bravoure. Maar, is dit een boodschap die ons onderwijs moet brengen? Het audiovisuele effect was ook niet mis: emotionele beelden op de achtergrond die ons geweten hardhandig

Hij is er trots op dat hij lezer is vanaf nummer 1 van ’t Pallieterke, en ook vandaag is hij nog een trouwe lezer van ons weekblad. Armand Verellen leidde tot voor kort nog het koor Volkszang (vroeger VTB-Volkszang, later zelfstandig koor Volkszang, en nu koor ZaWoTo (zang, woord, toon) en verrichtte eveneens tot dit jaar nog veel archiefwerk voor het Bormshuis. Beroepsmatig heeft hij gans zijn leven in het verzekeringswezen gewerkt. Eerst als bediende in een kantoor in Antwerpen, terwijl hij in bijberoep geleidelijk aan een eigen verzekeringsportefeuille opbouwde, om vanaf 1962 zelfstandig verzekeringsmakelaar te worden. Naast zijn eigen verzekeringskantoor was hij ook actief als lesgever in het CMO, het Centrum voor Middenstandsopleiding, zowel in Borgerhout als in Turnhout. Hij was secretaris van de Antwerpse afdeling van de Beroepsvereniging van verzekeringsmakelaars, lid van de Antwerpse Verzekeringskring en stichtend lid en eerste voorzitter van de Kempische Verzekeringskring. Na zijn lange professionele loopbaan sloot hij zich aan bij de Vlaamse Actieve Senioren, een vereniging waarvan elk woord op hem van toepassing was, en hij stelde zijn talenten ter beschikking als vrijwilliger in een heemkundige kring en bij het verzamelen en catalogeren van persartikels over de Vlaamse Beweging. Tot verleden jaar woonde hij zelfstandig, maar wegens moeilijker wordende mobiliteit verkaste hij naar Home Sint-Jozef in Berchem; daar kijkt hij elke donderdag reikhalzend uit, met een Trappist in de aanslag, naar het nieuwe ’t Pallieterke. Stuurt u ook een verjaardagskaart naar onze kranige lezer? Rusthuis Sint-Jozef, dhr. Armand Verellen kamer 106, Grotesteenweg 212, 2600 Berchem (Antwerpen). Je wordt tenslotte niet elk jaar 100 jaar. Van harte proficiat, Armand! KARL VAN CAMP dooreenschudden. Zijn onze leerkrachten nu echt allemaal ‘Gutmenschen’ geworden die het groen-linkse gedachtegoed aanbidden? Is er op den duur nog plaats voor het ‘andere’ genuanceerde denken? Gie Van de Wouwer - Schriek

VERLIEZERS Pallieterke, Wie zijn de grootste verliezers inzake de Brexit? Weer eens die opiniepeilers en linkse media! ‘t Ging een nek-aan-nekrace worden. Juist ja. Maar volgens die pocomedia is de UK nu een verdeeld land. Idem zoals met Trump. Maar toen democraten of Labour nipt wonnen, was dat nooit het geval… Slechte verliezers! Leo H aest – Herentals

CAVA

EEN GEDICHT Pallieterke, Ik kon niet achterblijven bij de poëzie van uw hoofddichter: Gwendolien bedacht een list, geen blauwvoet die er iets van wist verraad kan toch geen kwaad als het om de knikkers gaat. Eerste minister in paars groen, voor minder zou ze het niet doen in de regering van Magnette. Maar de nota ging gaan lekken: Vurig rood met blauwe plekken maar toen reeds broeide blauw verzet, Quicky, Lachaert radeloos: wie opent er Pandora’s doos! De deal op het nippertje ontbonden met dank aan twee keffende honden. Maar toen kwam Bartje Tommelein verandert die water in wijn? De messias uit Oostende, bedaart hij de blauwe bende? De blauwe karavaan trekt verder zonder inzicht, zonder herder, als in een soap sleept ze zich voort met titel: "Gwendolien vermoord". Moraal van het verhaal: Ambitie is een mooie deugd, gepaard met pijn en soms met vreugd Maar voor deze concubine helpt geen enkele dosis rilatine. Pané - H amme

De Vlaamse vakman

Kruisende woorden oplossing 1194

A B C D E F G H I J K L

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 B E S L O M M E R I

L

I

N G

L E G A A L X N A R

L X A S

I

N X L O S T E

J O K X E T H

I O P

I

E

A M O R F E X P X R E N R E M T X L E S S E X W T G X L

I

P T X S K A

I

T A S X M A E S X E T C A X T A P K R A A N X H F N A C X K S X G X S T E O S

I

N E X P A R T I J

L E

D

I

I

N G D R A A D

De verkoop van cava loopt als een sneltrein. De eerste drie paletten zijn de deur uit. U kunt nog volop bestellen, maar het is wel even wachten tot half januari vooraleer we kunnen leveren. Bestellen kan via www.klauw.be of telefonisch: 03 232 14 17. Dank voor uw steun. En, voor zij die cava bestelden: vergeet niet om een foto te nemen als u met een Pallieterke-cava klinkt op het nieuwe jaar of op onze gezondheid. Foto’s mag u doorsturen naar: lezersbrieven@pallieterke.net Ik wens al onze lezers en lezeressen prettige Kerstdagen en een strijdbaar 2020. KARL VAN CAMP

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.


Sport

26 december 2019

Succescoach Ernst Happel Club Brugge is op weg naar ‘de dubbel’. Blauw-zwart won met 0-2 voor de beker tegen Anderlecht. De Brusselaars werden van de mat geveegd voor eigen publiek, het was soms pijnlijk om te zien.Verleden zondag bleef het 1-1 in Gent. De voorsprong van 10 punten blijft intact en bovendien heeft blauw-zwart nog een wedstrijd tegoed in de Jupiler Pro League. Als de concurrentie dan ook nog met punten morst, is er geen vuiltje aan de lucht. Toen ik voetbalde, won Club Brugge ‘de dubbel’ in 1977. Ernst Happel stond aan het roer. Hij was zonder twijfel de succesrijkste trainer die de Bruggelingen ooit hebben gehad. Hij gaf de trainingen nooit zelf, dat was het werk van Mathieu Bollen, de hulptrainer. Happel keek van op een afstand toe en floot op zijn vingers als er iets niet naar zijn zin was. Hij beperkte zich tot sigaretten roken. Hulptrainer Mathieu lachte er mee. Hij kende zijn baas. De ploeg opstellen en de tactiek bepalen, daar was hij een kraan in, al duurde de bespreking voor de wedstrijd maar een kwartier. Hij ging er immers van uit dat zijn ploeg haar wil moest opdringen aan de tegenstrever en niet andersom. Hij vernoemde nooit de tegenstander... Nooit!

Norse vent Tijdens de afzonderingen in Knokke nodigde hij gewoonlijk vrienden uit in het hotel. Er werd de ganse nacht gekaart, waarbij enkele flessen cognac soldaat werden gemaakt. Birger Jensen, de doelman, sliep in de kamer naast Happel. Als Birger hem al hoestend zijn kamer hoorde binnen gaan, dan wist hij dat het zes uur in de morgen was. Als je dicht bij hem mocht slapen, vooraan in de gang, dan was je bij de beteren. Sliep je achteraan in de gang, dan was dat geen goed

teken. Dan had hij geen hoge pet op van u en riskeerde je loopbaan bij Club van korte duur te zijn. Ernst Happel was een norse vent. Hij gaf nooit complimenten aan zijn spelers, maar spuwde ook geen verwijten. Als je niet voldeed, dan smeet hij je gewoon buiten. Hij gaf geen uitleg. Eenmaal heb ik de Oostenrijker bijna zien huilen. Dat was de dag wanneer het dochtertje van Julien Cools werd aangereden door een auto en overleed. Daar was hij een paar dagen niet goed van. Sentiment hadden we niet van hem verwacht, maar je ziet wel... Sommige spelers waren bang van hem, nochtans werd blauw-zwart met hem kampioen in 1976, kampioen en bekerwinnaar (de dubbel) in 1977, kampioen in 1978. Het was ook finalist tegen Liverpool in de UEFA cup in 1976 en finalist - opnieuw tegen Liverpool - in de Europese beker der landskampioenen in 1978, nu de Champions League. Van dat laatste kunnen we vandaag alleen maar dromen...

Gille Van Binst Voormalig topvoetballer

ROSKAMMEN

Dollartekens in FIFA-ogen

De eerste editie van de Club World Cup is gespeeld. Voor wie dat ‘wereldnieuws’ gemist heeft: in Qatar won Liverpool de finale tegen het Braziliaanse Flamengo. Geen kat in Europa lag er wakker van. Ook niet in Liverpool zelf waar de fans van “The Reds” vooral treurden over de uitschakeling van hun club in de League Cup. Omdat wereldvoetbalbond FIFA het eiste, moest Liverpool, winnaar van de Champions League, deelnemen aan het jongste uitvindsel van FIFA-voorzitter Gianni Infantino. Die vond er niet beter op dan zijn nieuwe ‘dada’ op de al overvolle kalender tussen 11 en 21 december in te planten, zeg maar in te proppen. Gevolg was dat Liverpool op dezelfde dag in twee verschillende competities moest aantreden. Met dank aan Infantino. De elf jongeren die Aston Villa in de League Cup noodgedwongen partij gaven, hebben het geweten. Ze werden met 5-0 ingepakt. In Qatar was coach Jurgen Klopp de hartaanval nabij. Niet zozeer door het verlies van de “youngsters” in Engeland, wel door de dwaasheid van de FIFA en haar megalomane voorzitter. Die is goed onderweg om zijn voet naast die van niet echt onkreukbare figuren zoals zijn voorganger Sepp Blatter en ex-Uefa president Michel Platini te zetten. Hoeveel poen de oliesjeiks van Qatar moesten ophoesten om de eerste Club World Cup naar hun woestijn te halen weet, behalve zijzelf en de FIFA-bonzen, niemand zeker. Wat elke voetbalfan wel zeker weet, is dat in de ogen van Infantino en zijn kompanen – of zijn het trawanten? - eerder dollar- en/of eurotekens schitteren dan sporen van een doordacht beleid om het product voetbal verder te promoten. Mocht dat anders zijn, was Infantino niet de grote roerganger achter het plan om het deelnemersveld aan de Club World Cup uit te breiden tot 24 clubs, waarvan acht Europese in plaats van die ene CL-winnaar. Dat alles aan het publiek willen verkopen als het kruim van het beste, is al te doorzichtige camouflage voor het even doorzichtige jagen van Infantino op nog meer televisie- en sponsorgeld als enig doel. Dat weet inmiddels wel iedereen.

Boycot? Het is goed dat de voornaamste Europese bonden en de UEFA weerwerk willen bieden.

Luxeprobleem

Ongezien

Wat ons te wachten staat in 2020 staat in de sterren geschreven. Wat we het voorbije jaar op sportief vlak mochten meemaken kunnen ze ons niet meer afpakken. Gelukkig maar, of niet? Een balans. Remco Evenepoel bij de jeugd,pardon,..bij de mannen, en gymnaste Nina Derwael bij de vrouwen werden tot sportman en sportvrouw van het jaar uitgeroepen. Dat een stel verdienstelijke concurrenten naast de hoofdprijs vielen zullen we maar een luxeprobleem noemen. Niet waar Victor Campenaerts en Wout van Aert ? We zijn er niet ver naast, denken we, als we ervan uitgaan dat basketbalfenomeen Emma Meesseman en meerkampster Nafi Thiam het met ons eens zijn dat het een loodzware keuze was voor de jury.

Voor Racing Genk was 2019, na het behalen van de titel, oorspronkelijk een triomfjaar. Een half jaar later is er van die euforie niet veel overgebleven en moet de regerende landskampioen vrede nemen met een plaats in de middenmoot. Het is ver gekomen met de Genkse troepen nu ze zelfs tegen Anderlecht niet meer konden winnen .Wie een jaar geleden had durven voorspellen dat hetzelfde Anderlecht na tweederde van de reguliere competitie vrede zou moeten nemen met een tiende plaats was zonder veel complimenten afgevoerd naar het recreatiepark in Geel waar er meer van dat soort los lopen.

Bewogen sportjaar Het was het jaar van een geslaagde uurrecordpoging op de piste, van een Ronde van Vlaanderen die verrassend werd gewonnen door de schier onbekende Italiaan Alberto Bettiol, een jaar ook van zware valpartijen, klinkende overwinningen op de brug met ongelijke leggers, van ouwe taaie Philippe Gilbert die triomfeerde in Parijs-Roubaix, van de verbale comeback van Kim Clijsters, en van Mathieu van der Poel die er in zijn eentje in slaagt om het veldrijden tot een voorspelbare en saaie bedoening te degraderen. Wat we hem niet kwalijk kunnen nemen. Zonder Toon Aerts te vergeten die als uitzondering op de regel een pluim verdient voor zijn overwinning in de cross van...waar was het ook weer?

Almachtig Club We moeten Club Brugge geen wensen voor een voorspoedig 2020 toesturen. Ook zonder onze heilwensen zijn ze goed op weg om van het nieuwe jaar een feestelijke gebeurtenis te maken. Het moddergevecht in de Gentse Ghelamco Arena eindigde wel op een gelijkspel, Club heeft nog altijd een ruime voorsprong op achtervolger Antwerp en een extra match tegoed. Om te voorkomen dat we op het einde van het seizoen onze woorden moeten terugnemen houden we een slag om de arm in het besef dat er nog veel kan gebeuren en het voorbarig is om nu al van de titel te spreken in het Jan Breydelstadion.

Mislukte opstanding Het was geen evangelie, maar het had er veel van weg. De bekermatch tegen Club Brugge zou de opstanding van Anderlecht inluiden. Het zou het uitgelezen moment worden

19

om het tij te keren in het Lotto Park. Allelujah! En wie dat niet geloofde moest zich dringend een exemplaar van ‘Voetbal voor beginners’ aanschaffen. De zelfadoratie van sommige analisten ten spijt is de voorspelde metamorfose achterwege gebleven. Waarmee vooruitzicht op Europees voetbal zo goed als uitzichtloos is voor de mauve en witten die over de hele lijn tekort kwamen tegen Club. We zagen Frankie Vercauteren beteuterd denken: “waar ben ik in godsnaam aan begonnen?” Dat vragen wij ons ook af.

Nieuwe start? De thuisoverwinning en de manier waarop ze Genk eronder hielden moet deugd hebben gedaan aan de mauve en witte hartjes van voorzitter Marc Coucke en zijn rechterhand Michael Verschueren. Is Anderlecht dan toch opnieuw vertrokken? We gaan het te weten komen vrijdagavond na hun bezoek aan de Bosuil waar hen, gegarandeerd, een warme ontvangst te wachten staat. En dat heeft niets te maken met de opwarming van de aarde.

Ze dreigen terecht met een boycot van een onding dat enkel graaien voor ogen heeft op een nu al uitpuilende kalender voor topclubs en hun internationals. Die mogen dan al tienduizenden euro’s per week binnenrijven, veel tijd om er ook van te genieten krijgen ze tijdens hun carrière niet. Dat ligt anders voor de entourages bobo’s die hun reislust naar een vijfsterrenverblijf op kosten van liefst exotische, vooral steenrijke landen/ landjes, maar blijven opdrijven, FIFA bonzen op kop. Of de geplande boycot van Europese topclubs er ook echt komt, is nog maar de vraag. Niet elke clubleider denkt en praat zoals Peter Moore, eigenaar van Liverpool. Die spaarde zijn kritiek niet aan Qatar dat de Club World Cup boven de doopvont mocht houden als voorproefje voor het WK 2022. Hij had het over de schandelijke werkomstandigheden voor de arbeiders die in het oliestaatje de WK stadions bouwden en bouwen voor een hongerloon in volle woestijnhitte. Het is algemeen geweten, mogelijk behalve bij de FIFA, dat er al vele doden gevallen zijn. Hoeveel precies is alweer een goed bewaard geheim. De meest pessimistische voorspelling is dat er eind van de stadionbouw 4.000 – u leest het goed, vierduizend! – slachtoffers kunnen zijn. Peter Moore eiste voor elke dode een correct onderzoek en een dito compensatie voor alle getroffen families. Allicht weet ook hij dat zijn eis bij de overheid van Qatar eerder op onverschilligheid dan op medeleven zal stuiten. Laat staan dat ze er gevolg aan zal geven. Belet niet dat Moore, met zijn Liverpool winnaar van de eerste Club World Cup, alvast wel deed wat het clubje FIFA-bobo’s naliet en nalaat. Het zou goed zijn mocht men bij alle andere Europese topclubs aan de woorden van Moore denken. Zeker als de geplande boycot tegen een wereldwijd steeds hoger stijgende poenzondvloed van het profvoetbal opnieuw ter sprake komt. riem zijn van beide ploegen. Noem het een hartverwarmer en een geldige reden om een fles, of meer dan één, te kraken onder de kerstboom.

Welgekomen winterstop Beerschot staat nog altijd aan de leiding in 1B, maar moest, of we het nu graag hebben of niet, wel de duimen leggen tegen Lommel. Waardoor ‘de Mannekens’ na een riante start hun riante voorsprong in de tweede periode zien krimpen. Wat erger is, tegen Lommel brachten de sloebers van Losada er niet veel van terecht. Daarmee zijn trainer en spelers aan een gewetensonderzoek toe. Dan is de winterstop de uitgelezen periode om aan die vrome oefening te beginnen, De teerling is nog niet geworpen, maar neem van ons aan dat het er nog gaat spannen de komende maanden in de onvoorspelbare 1B reeks.

Onmogelijk parcours

Het was KV Mechelen geraden om nog eens te winnen na drie nederlagen op rij. Dat waren ze verplicht tegenover hun trouwe supporters. “U vraagt, wij draaien” antwoordden de spelers in koor met een nipte maar meer dan welgekomen zege. Of ze nu donderdag de lijn kunnen doortrekken op het veld van Moeskroen, wordt ons gevraagd. Als we dat wisten mocht madame Blanche met haar glazen bol bij ons in de leer komen.

Voor ons hadden de veldrijders wat meer zelfrespect mogen tonen en er de blok mogen opleggen in wat ze in Namen een wereldbeker cross noemen. Dat was geen parcours gewijs. Een beetje modder tot daartoe, het hoort erbij. Maar hoe ze die karrevracht blubber bijeen hebben gekregen in Namen verdient een vermelding in het Guiness recordboek. Zoveel slijk, plassen en glibberige stroken maakten rijden quasi onmogelijk. Het was een kwestie van vallen, opstaan, schuiven, opnieuw recht krasselend en glijdend de meet proberen te bereiken.

Hartverwarmend

Goesting is koop

Niet uit mededogen. – zo zitten we niet ineen –, maar we hebben nu eenmaal de gewoonte aangekweekt om af en toe ook eens naar de staart van de rangschikking te kijken. Zonder leedvermaak. Dat durven we er met een gerust geweten aan toevoegen. De overwinning van Cercle Brugge tegen Zulte-Waregem en de nog verbazingwekkender zege van Waasland-Beveren tegen Standard moet een hart onder de

We hebben ons laten vertellen dat het een spannend acrobatisch duel was tussen Van der Poel en Aerts , met de wereldkampioen als uiteindelijke winnaar. We willen het voor waar aannemen, maar schiet niet op de pianist als we het mis hebben. Geen enkele deelnemer was nog te herkennen aan de meet, maar de liefhebbers van modder hebben zich wel geamuseerd. Ieder zijn goesting.

Vraag en antwoord


20 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

26 december 2019

VAN ONZE HOFDICHTER

Van Sint-Niklaas en andere koek Het mateke dat in de rode gloed der branding staat, het gaat de kameraden op de weg voor naar de bron. Al is hij jong, het zelfvertrouwen straalt van zijn gelaat en blikt de kameraden toe: “Na regen schijnt de zon!” Hij is van Sint-Niklaas en al vertrok alweer de Sint naar Spanje, waar de Catalanen erg non grata zijn, voor Conner is de rode roos een teken dat verbindt, zodat ’t in vierentwintig vast weer koekenbak zal zijn! En die Van Grieken die niet meer de jongste leider is, dat die met heel zijn eigen volk maar op zijn ganzen let, want eer hij ’t in de smiezen krijgt, loopt er iets mis en raakt zijn naam besmet in een of andere gazet. De stembusgang van morgen schrikt ons mateke niet af. Ging hij niet op z’n sloffen bij de koning op bezoek? Je zal het zien: in vierentwintig staat de wereld paf, want dan komt rood weer aan de bak en eet het Connerkoek.

HECTOR VAN OEVELEN

1195

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

A B C

U moet tussen de lijnen lezen

Karel de confederale Mag ik hier even de bescherming van Karel De Gucht op mij nemen? Want over deze brave borst wordt dezer dagen verdomd veel kwaad gesproken, terwijl hij het probleem alleen maar duidt en de moed heeft om te zeggen wat iedereen in zijn diepste binnenste denkt. Het klinkt misschien als een grove belediging van de democratie, maar de ongemakkelijke waarheid is: het is de schuld van de kiezer. Om de woorden van Karel De Gucht en hun diepere waarde te begrijpen, moeten we een diepere inkijk nemen in de wereld van Karel De Gucht. Die bestaat niet uit uw kleine egoïstische besognes als waar uw pensioen vandaan komt, of u morgen nog werk heeft en de dagelijkse files. Niets van al dat egocentrisch geneuzel leeft in de wereld van Karel De Gucht. Hij is een man die houdt van de verfijnde dingen die de wereld te bieden heeft. De zachte glooiingen van het Toscaanse landschap, de neus van zijn eigenste château De Gucht en diepe lectuur waar u geen snars van zou kunnen begrijpen, zelfs al deed u uw uiterste best.

Simpele druiven

D E F G H I J K L HORIZONTAAL

VERTICAAL

A. Groep vertegenwoordigers van een politieke partij in het parlement B. Degene die een procedure begint Titel voor vrouwelijke monarchen in India C. Deerniswekkende D. Asbestcementlei - Tennisterm E. Spoorlijnen - Romeinse cijfer 2050 F. Reeds - Daterend van - Ongeveer Afscheidsgroet G. Sentimentele vervolgserie H. Een weinig - Leefgemeenschap Ierse verzetsbeweging I. Glibberig diertje - Platina - Bedwing J. Oostenrijkse deelstaat - Hoofdperso- nage uit een boek over insecten van Godfried Bomans K. Buitenaards wezen - Lichaamsdeel - Maakt toegankelijk L. Gepaard gaand met nieuwvorming

1. Voorstanders van een staatsvorm waarin de soevereiniteit wordt gedeeld tussen het centrale, nationale niveau en de deelstaten 2. Deeltje van een hobo - Groep van voorname mensen 3. Oost-Vlaams dorp - Onbuigzaam 4. Savanne-achtig gebied in het centrale westen van Brazilië - Handels- overeenkomst 5. Eiland behorend tot de Kleine Antillen - Jolijt 6. Internetlandcode voor het Amerikaanse Ministerie van Defensie Gedaantevorm van een insect - Bevel 7. Begeleiding als eerbetoon 8. Ruth - Smartphoneprogramma Doorgewinterd iemand 9. Lof - Indianenhut 10. Vrolijke meiden tijdens carnavalszittingen 11. Lichaamsdeel - Na Christus 12. Bijwoord van ontkenning - Waalse stad

DE OPLOSSINGEN VAN HET KRUISWOORDRAADSEL NUMMER 1194 VINDT U OP BLZ. 14

In de wereld van Karel hangt de druif aan de wijnrank die hij daarvoor uitgekozen heeft. Druiven veranderen niet van mening en leveren jaar na jaar dezelfde exquise wijnen, waarvan de smaak lichtjes bijgekleurd werd door de seizoenen. En dat mogen ze. Het is het democratisch recht van iedere druif om zich te laten beïnvloeden door de omstandigheden. Maar fundamenteel doet de druif wat van hem verwacht wordt en heerst er harmonie in de wijngaard. Zo gaat het al eeuwen in de wereld van de grote Karels en zo gaat het al eeuwen goed. Voelt u het verschil al een beetje met uw wereld, simpele druif die u bent? U heeft er een potje van gemaakt! Niet Karel. Als u nu gewoon was blijven hangen aan de wijnrank die u was toebedeeld, was er niks aan de hand. U hing er prima, door weer en wind. Maar nee, u wou plots zelfstandig gaan nadenken over maatschappelijke problemen. U wou per se verontwaardigd zijn over de kloof van wat een politieke partij zegt versus wat ze doet. U haalde het zelfs in uw bolle druivenkop om oplossingen te gaan bedenken buiten de ranken en plantte godbetert eigen ranken naast de socialistische, christelijke en liberale. Die Vlaamse, tot daar

STEUN ’T PALLIETERKE

BESTEL CAVA VIA WWW.KLAUW.NET

aan toe. Maar groene ranken met Calvo-druiven? Komaan hé, zeg. En dan nog van elke soort een Brusselse, Vlaamse en Waalse versie. Toe maar. En zie nu! Content? Nu kan Karel geen regering meer maken. De enige wijn die nog uit u valt te maken, is azijn. Niet te zuipen. U bent wat ze in het Engels een ‘pijn in de poep’ noemen.

Karel is een held De meer kritische druiven zullen nu zeggen dat u nooit vragende partij bent geweest voor die Waalse, Vlaamse en Brusselse ranken. Dat het godverdomme net de Karels van deze wereld zijn die maar wijngaarden blijven bij planten waar geen levende ziel om gevraagd heeft, behalve Karel zelf. En dat hij nu echt geen recht heeft om een potje te komen janken op televisie. Sterker nog, u zou eigenlijk best gelukkig zijn met één wijngaard waar alle druiven onder dezelfde weersomstandigheden kunnen groeien en waar ze geen rekening moeten houden met die andere wijngaarden aan de andere kant van de heuvel. Dat u voorstander bent van de wijn die u zelf gevraagd heeft in plaats van de mélange met wat anderen willen. En daar heeft u nu eens 100 procent gelijk in. En dat, beste lezer, is exact wat Karel De Gucht, het genie van de wijnranken, heeft willen overbrengen op de televisionele versie van De Morgen die VRT heet. Toegegeven, hij had kunnen zeggen dat zijn politieke generatie en die daarvoor bestonden uit democratische analfabeten, maar dat was toch iets te veel gevraagd. Maar lees in godsnaam even tussen de lijntjes. In plaats van de goede mens te verwensen omwille van zijn afkeer voor de democratie, zou u hem moeten prijzen om eindelijk de taal van u, domme druif, te spreken. Als u niet zo vooringenomen was geweest, had u Karel horen pleiten voor de confederale staat. Karel de confederale is een held. En anders een eikel.

Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie

Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be

www.deblauwevogel.be


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.