't Pallieterke van 16 april 2020

76ste jaargang • nummer 15 • donderdag 16 april 2020

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

€ 2,50

Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...

Geen enkele strategie of visie in België Verschillende landen hanteren verschillende strategieën om de coronacrisis het hoofd te bieden, van ingrijpende ‘lockdowns’ tot zeer beperkte maatregelen. Jurgen Ceder wijst er op dat men in veel opzichten in het duister tast.

“Het is een beangstigend idee dat die experten misschien ook weinig weten en dit tot gevolg heeft dat onze leiders een beleid uitstippelen dat niet veel meer dan gokwerk is.”

Lees het artikel op blz. 5 Geen geld meer voor VOS Op 8 september 2019 vierde de vereniging VOS, wat staat voor Verbond van Vlaamse Oudstrijders, zijn 100ste verjaardag. De organisatie kende zijn ontstaan onmiddellijk na het einde van de Eerste Wereldoorlog en verenigde de Vlaamsgezinde soldaten aan het IJzerfront.

VOS had niet enkel tot doel de Vlaamse gesneuvelden te herdenken en de rechten te verdedigen van de oudgedienden. Ook het streefdoel “Nooit meer oorlog” werd een belangrijk actiepunt.

VOS profileerde zich dan ook van in het begin als Vlaamse Vredesvereniging. De voorbije jaren kon VOS rekenen op subsidies van de Vlaamse regering, maar daar komt nu een einde aan. Vanaf 1 januari 2021 krijgt VOS geen subsidies meer, en het is maar de vraag of het Verbond dat gaat overleven.

De toekomst voor de drie vaste werknemers ziet er in ieder geval niet goed uit. Nog meer dan vroeger zal de vereniging een beroep moeten doen op zijn steeds ouder wordende vrijwilligers. Het voor-

bije jaar heeft men intern bij VOS heel hard gewerkt aan het verplichte beleidsplan, maar blijkbaar was dat niet voldoende voor de visitatiecommissie. Of heeft een artikel op Apache.be, met de titel “Hoe extreemrechts de Vlaamse Vredesvereniging VOS infiltreert” meegespeeld in de beslissing? Wie VOS kent, weet dat dit helemaal geen extreemrechtse vereniging is.

In de Vlaamse Beweging is er tandengeknars te horen. Het is namelijk de bevoegdheid van een N-VA minister om te beslissen over deze subsidies. Dat een Vlaamsgezinde minister zijn handtekening moet zetten onder de doodsteek van Verbond VOS, dat moet pijn doen…

KVC

Na de coronacrisis, de politieke crisis Het coronavirus veroorzaakt een gezondheidscrisis die ondertussen ook een zware economische crisis aan het worden is. Aan het einde van de rit volgt een politieke crisis.

Men neemt zelfs geen risico als men voorspelt dat dit een regimecrisis kan worden.

Daar is meer dan één reden voor.

Coronamoeheid. Wordt dit een van de woorden van 2020? Aan het einde van het verlengde paasweekend gingen bij politici, beleidsmakers en veiligheidsdiensten de bellen af. Er werden veel meer overtredingen van de anti-coronamaatregelen geregistreerd. Vooral samenscholingen en niet-essentiële verplaatsingen bleken een ernstig probleem. In die mate zelfs dat virologen aan het einde van de maand een nieuwe piek verwachten. De kritiek op het ‘free riders’-gedrag is terecht. Maar of de impact even groot zal zijn als de lockdownfeestjes van half maart valt af te wachten.

De ‘coronamoeheid’ en de gevolgen zijn uiteraard in eerste instantie het gevolg van een gebrek aan discipline bij een deel van de bevolking.

Maar er is meer aan de hand. Deze gezondheidscrisis is via een economische crisis ook aan het overgaan in een politieke crisis waarvan we de impact nog niet volledig beseffen. Een – niet-exhaustieve - lijst van argumenten bevestigt die indruk.

1. De viroloog wordt politicus Op sociale media is iedereen ondertussen viroloog geworden. Dat is begrijpelijk, maar ook jammer.

Het toont aan dat het respect voor experts bij de bevolking een stuk lager is dan vroeger. Dat zou kunnen omdat de burger mondiger geworden is dan vroeger. Maar ook de experts moeten de hand in eigen boezem steken. Hun taak is de situatie te analyseren en adviezen te geven. Maar sommigen gedragen zich meer en meer als politicus. Ze verschijnen natuurlijk om de haverklap in de media en krijgen vragen die ze niet kunnen blijven ontwijken.

Erika Vlieghe, de voorzitster van de expertengroep, laat vaak nog eerder dan de politici weten in welke richting het anti-coronabeleid gaat.

Met Marc Van Ranst is het pas erg gesteld. De viroloog van de KU Leuven maakt van zijn optreden in de media ongegeneerd gebruik om de eigen politieke agenda te ver-

kondigen. De drama’s in de woonzorgcentra zouden een gevolg zijn van teveel besparingen in de gezondheidssector, aldus Van Ranst.

Het tv-journaal is niet de plaats en het moment om zo’n standpunten in te nemen. Ondertussen blijft Van Ranst tussen zijn optredens door N-VA’ers en Vlaams Belangers frontaal aanvallen en belachelijk maken op sociale media. Vaak zijn het wat kinderachtige woordenwisselingen, maar enige terughoudendheid is hier op zijn plaats. Dat er van die vreemde acties worden ondernomen, zoals de lokale politie die gaat applaudisseren voor het huis van Van Ranst, helpt niet. De eigen communicatie van Van Ranst al evenmin.

Daar waar hij de situatie eind februari relativeerde en iedereen gerust op skivakantie mocht, dreigt hij nu met een “Wuhan-style lockdown” als de regels onvoldoende worden gerespecteerd.

en de lakse reactie van de autoriteiten wanneer illegalen met de coronamaatregelen worden geconfronteerd. Welke richting het politiek uit zal gaan, is koffiedik kijken. Elke traditionele partij zal nog verder slaag krijgen. En voor de N-VA ziet het er evenmin rooskleurig uit. Uit de federale regering gehouden, slagen Bart De Wever en Co er maar niet in om zich als goede crisismanagers in de markt te zetten. Aanvankelijk dacht men dat de Vlaamse regering de federale regering qua communicatie zou overvleugelen, maar dat lukt niet. De partij zal nog van haar pluimen verliezen. Maar omdat ze groter is dan de andere beleidspartijen, zal dit minder opvallen. Hoe dan ook wordt de legitimiteit van de huidige generatie politici zwaar ondermijnd.

2. De premier als notaris

Vergeet het eendrachtig gevoel dat de media ons proberen op te dringen. Wie de moeite doet om de kranten aan beide kanten van de taalgrens te lezen, merkt de grote verschillen in perceptie en berichtgeving. Volgens de Franstalige media is de regering Wilmès zeer goed bezig en volgt er na de crisis een beleid waarbij de geldkranen royaal worden opengezet en Vlaanderen de factuur mag betalen. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez komt zelfs parmantig verkondigen “dat er in Franstalig België geen politieke crisis is, enkel in Vlaanderen”. De eentalige Bouchez beseft niet dat zijn pedant gedrag en narcisme de Vlamingen mateloos ergert.

De Vlaams-Waalse tegenstellingen zullen ook na de crisis opduiken, en we weten welke partijen er daar het beste garen bij spinnen.

De Franstalige partijen zullen misschien sneller dan gedacht met een Tom Van Grieken rond de tafel moeten zitten. Want na corona is er géén enkele zekerheid meer.

Een ander element dat een rol speelt in de coronamoeheid is de zwakte van het politiek personeel.

De federale premier Sophie Wilmès (MR) is daar een exponent van. Ze komt op een afgemeten toon en met weinig enthousiasme haar boodschap aflezen. Ze straalt geen gezag uit. Het is een notaris. Waarbij het feit dat de regering niet eens een meerderheid heeft niet helpt.

Ook Wouter Beke (CD&V) valt als minister van Welzijn op door zijn zwakheid. Zijn echtgenote vond het nodig hem in de media te steunen nu de ramp in de woonzorgcentra totaal is. Ze had beter gezwegen.

Het is duidelijk dat de huidige generatie politici niet in staat is haar opdracht naar behoren uit te voeren. Dit gebrek aan gezag en leiderschap zal niet zonder gevolgen zijn.

Dit draagt de kiemen in zich van een zware politieke crisis wanneer we deze gezondheidscrisis en economische crisis hebben doorgesparteld. Het politiek onvermogen werd de voorbije dagen duidelijk met de beelden van de rellen in Anderlecht

3. De Vlaams-Waalse tegenstellingen duiken ook na een coronacrisis op

2

Actueel

16 APRIL 2020

“Welkom in Nazi-Duitsland” Een van de bijeffecten van Covid-19 is de dagelijkse verschijning van Marc Van Ranst op onze televisie.

Als hij eens een dag niet opduikt in het VTM-journaal, dan schuift hij aan bij de VRT. Of omgekeerd. En zowat elke dag staat hij nog eens prominent in een of andere krant.

Of het slim is van professor Van Ranst om zoveel aanwezig te zijn in de media, durf ik langzamerhand te betwijfelen. Naar de woorden van Paul Van den Boeynants: “Trop is te veel en te veel is trop.” Marc Van Ranst stevent af op het omgekeerde effect: mensen beginnen weg te zappen als hij op televisie komt.

Hij moet dan bovendien nog elke dag hetzelfde nieuws brengen.

Verveling troef. Is het u trouwens opgevallen hoe de voorbije week professor Herman Goossens afwezig was in de televisiestudio’s? Insiders weten dat het af en toe een beetje botst tussen het duo De Block en Van Ranst enerzijds, en professor Goossens anderzijds. En dat is niet alleen het geval nu met de aanpak van Covid-19, maar ook in 2019 was er al eens een aanvaring toen Goossens zijn ongenoegen uitte over het antibioticabeleid van Maggie De Block.

Kan, mag of wil Herman Goossens niet meer geïnterviewd worden? We zijn benieuwd wanneer we nog eens iets van deze professor horen. En dan zwijgen we nog over de onderlinge concurrentie van de universiteiten. Het is een strijd die achter de schermen gevoerd wordt. Dat gaat niet enkel over een te verdedigen imago, maar ook over budgetten om labo’s en allerlei onderzoeksstudies te financieren. En wees maar zeker dat het in Leuven pikt dat de Universiteit van Antwerpen in de media zo goed vertegenwoordigd is met de professoren Pierre Van Damme, Erika Vlieghe en Herman Goossens. Professor Steven De Gucht mag dan al verbonden zijn aan de UGent, hij is toch het best bekend als woordvoerder van het coronacrisiscentrum.

Er is ook een andere soort professor. Ik verwijs naar het hallucinante gedrag van professor Frederik De Grove en zijn medewerker Kristof Boghe, beiden verbonden aan de UGent, departement Media en Communicatie (ik bespaar u de Engelstalige titulatuur van het departement). Beide heren vonden het nodig om 1) samen te komen 2) tijdens een nachtelijke online-les zoveel lawaai te maken dat buren de politie verwittigden en 3) de politie uit te schelden voor o.a. ‘fascisten’. Daar het een livestream was, konden alle studenten horen en zien hoe Kristof Boghe de politie toeriep: “Welkom in Nazi-Duitsland!” Als dat de typen zijn die onze toekomstige mediaspecialisten en journalisten moeten opleiden, amai, dan staan we er goed voor. Arm Vlaanderen.

KARL VAN CAMP HOOFDREDACTEUR

Coronacrisis wijzigt geopolitiek grondig In december 2004 bracht het National Intelligence Council (NIC) een rapport van 120 bladzijden uit: “Mapping the Global Future.” In het verslag van ruim 15 jaar geleden wordt de wereld van vandaag geschetst Het National Intelligence Council (NIC) is een centrum voor strategisch denken op middellange en lange termijn binnen de ‘Intelligence Community’ van de Verenigde Staten. Het centrum werd opgericht in 1979. In tegenstelling tot wat sommige media beweren, is het NIC geen inlichtingendienst zoals de CIA, maar worden de rapporten van het NIC wel door de CIA gebruikt.

Omgekeerd gebruikt het NIC ook informatie van de CIA. Er is dus wel een kruisbestuiving tussen beide organisaties.

China, IS en de migratie Het rapport voorspelde dat het BBP van China vandaag het op een na grootste van de wereld zou zijn.

Het BBP is de toegevoegde waarde van een land gedurende een jaar.

De voorspelling van het NIC klopt.

Enkel het BBP van de VS is vandaag groter in absolute waarde. Ook de opkomst van ISIS wordt impliciet voorspeld. Het NIC: “De politieke islam zal aan belang winnen en uiteindelijk een autoriteit opleveren die voorbij de landsgrenzen gaat.” Het NIC voorspelde zelfs een ‘Nieuw Kalifaat’, wat een voltreffer was (qua voorspelling).

Het NIC voorspelde in 2004 ook dat de migratie op wereldniveau een belangrijk element zou worden.

“Migratie zal toenemen en met deze grote migratiestromen vanuit het

Midden-Oosten en (Noord-)Afrika naar Europa, zal de multi-etniciteit toenemen. Dat zal een grote uitdaging (voor Europa) worden.”

Globalisering en een pandemie In het rapport staat dat de globalisering enkel zal toenemen. Globalisering is een toenemend proces van economische, culturele en politieke integratie op mondiaal niveau.

Door de openstelling van grenzen tussen landen, kunnen goederen en diensten zich gemakkelijker verplaatsen. Een bedreiging hiervoor is volgens het NIC een nieuwe pandemie zoals de Spaanse griep.

Het rapport wijst zelfs een land zoals China aan als mogelijke bron.

Diverse media - ook Het Laatste Nieuws bij ons - beweerden hierop dat het NIC de huidige coronacrisis voorspeld heeft. Dat is uiteraard onjuist. De media die over het rapport schreven, hebben dat verslag duidelijk niet gelezen.

De mogelijke bedreiging voor de globalisering via een pandemie past binnen scenario-analyse waarover we eerder schreven. Dat is niet verwonderlijk, aangezien de RAND Corporation input leverde voor het rapport (zie ’t Pallieterke eerder).

Belangrijker is dat het rapport wijst op de mogelijke geopolitieke impact van een dergelijke pandemie.

De Vlaamse politicoloog David

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Cuperusstraat 41, 2018 Antwerpen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland

Abonnement buitenland:

3 maanden: 6 maanden: 1 jaar: Steunabo 1 jaar:

Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.

32,50 euro 65,00 euro 130,00 euro 250,00 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter 1945-1955: Hoofdredacteur 1955-2000: Hoofdredacteur 2000-2010: Hoofdredacteur 2010-heden: Verantw. uitgever:

Bruno de Winter Jan Nuyts Leo Custers Karl Van Camp Karl Van Camp

Geopolitieke gevolgen Ook de geopolitieke gevolgen van de coronacrisis zijn logisch.

Sommige landen zullen zwaarder getroffen worden dan andere. Vandaag dreigen Italië en Spanje dat de EU uit elkaar zal vallen als ze geen extra middelen krijgen. Rusland, China en Cuba kwamen Italië te hulp. De impact van de pandemie op de relaties tussen de VS, China, Rusland en Japan is groot. Rusland en China profileren zich steeds sterker binnen Europese landen zoals Italië. Ook hier zal de toekomst moeten uitwijzen in welke mate de onderlinge verhoudingen gewijzigd zijn. Maar dat ze gewijzigd zullen zijn, is nu al een feit.

Het rapport van het NIC voor het jaar 2020 is bijzonder accuraat, zeker als je weet dat het in 2004 geschreven is. Het verslag wordt vandaag ook in Rusland (en zelfs Italië) misbruikt om aan te tonen dat de VS achter het nieuw coronavirus zitten. Dat is uiteraard onzinnig. Het rapport bewijst alleen dat de input van het NIC van een bijzonder hoog niveau is en dat de scenario-analyse beter is dan die van het kabinet De Block.

THIERRY DEBELS

ECONOMISCHE ZAKEN

De economische taboes vallen snel

Dat er in deze coronacrisis geen bezorgdheid is over oplopende begrotingstekorten is normaal. En de garanties die banken krijgen voor kredietverliezen botsen terecht op weinig kritiek.

Maar op korte tijd worden wel een aantal voorstellen gelanceerd die tot voor kort totale economische taboes waren: monetaire financiering van schulden, kwijtschelding van tekorten en helikoptergeld.

Criekemans omschrijft geopolitiek als “het wetenschappelijk studieveld behorende tot zowel de politieke geografie als de internationale betrekkingen, die de wisselwerking wil onderzoeken tussen de politiek handelende mens en zijn omgevende territorialiteit (in haar drie dimensies: fysisch-geografisch, menselijk-geografisch en ruimtelijk).”

Het gaat snel. Wat in economische termen tot voor kort ondenkbaar was, lijkt straks perfect mogelijk.

De coronacrisis doet tal van economische taboes sneuvelen. En snel.

Overheden over heel de wereld kijken straks tegen gigantische schulden en tekorten aan. Er dreigt een welvaartsverlies dat in vredestijd amper of nooit werd gezien. Een aantal onorthodoxe voorstellen worden gelanceerd. Tijd om te kijken naar de haalbaarheid en economische relevantie. Schulden en tekorten moeten gefinancierd worden en de vraag is of bepaalde landen met een groot begrotingstekort zoals Italië of ook België wel beleggers zullen vinden om de overheidsobligaties te kopen. Indien niet, dan zal de rente op de schuld stijgen. De oplossing komt in dit geval van de Europese Centrale Bank (ECB) die zich heeft geëngageerd om massaal overheidsobligaties van euro-lidstaten te kopen en dat voor een bedrag van 1.000 miljard euro.

Van schulden kwijtschelden tot helikoptergeld Dat is weliswaar niet nieuw. Deze vorm van “quantitative easing” werd na de financiële crisis toegepast in de VS, het Verenigd Koninkrijk, Japan en de eurozone. Jarenlang kocht de ECB schuldtitels op om ervoor

te zorgen dat de banken andere kredieten bleven verstrekken aan gezinnen en bedrijven. Het is een vorm van indirecte monetaire financiering, wat zoals bekend zeer gevoelig ligt in noordelijke EU-landen als Nederland en Duitsland.

Die monetaire financiering via het opkopen van obligaties is geen revolutie en kan niet bestempeld worden als het doorbreken van taboes.

Anders is het wanneer er sprake is van directe monetaire financiering.

Dat wil zeggen dat een centrale bank onmiddellijk geld of cash levert aan overheden om op die manier de uitgaven voor bijvoorbeeld het aanpakken van de coronacrisis (gezondheidszorg, maar ook het financieren van de werkloosheidsuitgaven) te kunnen betalen. De vorm van geldcreatie was tot een maand geleden volledig ondenkbaar.

Een andere piste is het kwijtschelden van schulden. Concreet zouden de eurozonelanden een soort van eeuwigdurende overheidsobligaties uitgeven aan een nulrente die dan op de balans van de ECB terecht komen. Maar ook dat leidt tot tandengeknars in Duitsland en Nederland.

En dan is er nog het helikoptergeld, iets dat tot voor kort onderdeel was van een hypothetische discussie tussen economen. Naar analogie van geld dat uit een heli-

kopter of vliegtuig wordt gegooid -zoals in het Suske en Wiske-verhaal “De Wilde Weldoener” - zouden gezinnen elk een cheque met een bepaald bedrag krijgen om direct uit te geven. Zo zou een verzwakte economie opnieuw op kruissnelheid kunnen raken. In de VS maakt dat deel uit van het relanceplan na de coronacrisis. Elk gezin met een inkomen van minder dan 75.000 dollar zou 1.200 euro krijgen. Per kind komt daar nog 500 euro bij. Ook in Europa pleiten economen voor zo’n helikoptergeld, met een sociale aanpassing waarbij mensen met een lager inkomen meer krijgen.

Inflatie?

Deze maatregelen zijn nooit echt in verregaande mate doorgevoerd.

Naar het mogelijke economische effect blijft het dus toch wat gissen.

Een van de vragen die men zich terecht stelt is of zo’n maatregelen de inflatie niet doen ontsporen.

Want als er meer geld in de reële economie de ronde doet, dan is de regel dat dit tot een oververhitting leidt. Dat heeft het verleden - met de geldcreatie in de Duitse Weimarrepubliek om de oorlogsschuld te betalen - aangetoond.

Al zijn de omstandigheden nu anders. Een verouderende bevolking houdt in dat er meer gespaard wordt en minder geconsumeerd.

Dat zou een opstoot van inflatie vermijden. Net zoals de relatief lage olieprijs die als buffer voor prijsopstoten wordt gezien. Wel zijn economen zeer voorzichtig met hun voorspellingen.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Actueel

16 APRIL 2020

Van je voetvolk blijf je beter af

3

Sophie, de marionet-platenspeler

Er komt een dag dat de resten van dit federale land weer wat ernstiger moeten worden bestuurd. In afwachting van dat moment omschrijven politieke en maatschappelijke lobby’s zichzelf weer gretig als de navel van de wereld. Als poenscheppers, met gestrekte open hand. Vooral de linkerhand dan. Hoe dan ook, het moment nadert dat er over de financiering van al dat leuke leven weer met ernst zal moeten worden gebabbeld.

Op politiek gebied probeerde PS-voorzitter Paul Magnette “nieuwe doelen” voor zijn kameraden uit te tekenen. Voorspelbaar met hoge drift hierin genoteerd: de rol van de overheid. Als een slimme jachthond aast hij op meer uitgaven voor gezondheidszorg. Als het ijzer heet is, helemaal niet bezorgd over de financiële haalbaarheid van zijn “doelen”. De PS-topman mikt op het elimineren van elke kritiek op de overheidsschuld.

Aan de andere kant van het politieke spectrum staat Bart De Wever, met zijn focus op een dringend herstel van de economie (economisch exitplan), om zo de lockdown te kunnen financieren, inclusief de kostprijs van een betere gezondheidszorg, maar ook die van zoveel andere noden die zich opstapelen in alle cijfers over budgetten en schulden van federale en Vlaamse overheden.

loopt. Noem het een zoveelste, nieuwe transfer. Ook die worden verstopt.

Spreidstand

De formatiegesprekken komen binnen afzienbare tijd opnieuw op de agenda. Krijgt de minderheidsregering-Wilmès in juni nog voor drie maanden volmachten? De vraag hierbij is of ze bij CD&V en N-VA bij hun standpunt blijven dat eerst maar eens grondig moet worden nagedacht over de vraag of Vlaanderen zich uit de Belgische klei kan trekken. Breekt die tandem, dan blijft Vlaanderen nog maar eens jaren verliezen in getwist met twee linkse gewesten. Twisten over sociaal-economische, maar ook politieke, ecologische en bestuurlijke materies.

Niets wijst erop dat de PS nu wél met de N-VA op stap wil. Maar niets wijst erop dat de CD&V zonder de N-VA met de PS wil vrijen. Binnenkort zitten we misschien weer in dat vieze straatje zonder einde, met gescheld heen en weer, met een geblokkeerd bestuur, met gekrakeel over alle communautaire dossiers. Over alle dossiers dus. Een kruistocht voor alle partijen tot aan de volgende verkiezingen.

Ondertussen probeert de N-VA de juiste balans te zoeken tussen verschillende opinies binnen de partij.

We schreven hier jaren geleden al dat de partij beter had gekozen voor een socialer profiel. Geen kwaad woord over de Vlaamse werkgevers en de Voka-vrienden, maar ook daar zit er een vleugel die maar niet begrijpt dat je electoraal maar een sterke volkspartij kan zijn als je ook de brede basis van de samenleving aanspreekt. De aanpak van werklozen, de almacht van een budgettair evenwicht, besparingen in de zorg… Was het allemaal niet een beetje voorspelbaar dat er volk zou afhaken? Van je eigen voetvolk blijf je af.

Sommigen in de partij weten dat ook wel.

Theo Francken bijvoorbeeld: “De partij van de rijken zijn we nooit geweest en zullen we nooit worden. We zijn een volkspartij die oog heeft voor iedereen”, zei hij. Voor hem zal dat kloppen. Maar er zijn anderen.

Terecht stelt de partij dat de kritiek op besparingen in de gezondheidszorg niet fair is.

Het budget gezondheidszorg steeg van 21,5 miljard in 2012 naar 26,5 miljard in 2019.

Maar die toename is een demografische evidentie. Te weinig, te laat.

Bij de N-VA heeft men de electorale werfkracht van de liefde voor het ondernemersveld wat overschat en die van de kleine Vlaming onderschat. Een concurrent op rechts heeft daar zeer handig op ingespeeld. In mindere mate peutert ook links kiezers los.

Oei, zijn we nu socialist geworden? Natuurlijk niet. We kennen de repliek wel: geld dat wordt uitgegeven, moet worden verdiend, dat zal wel. En een overheidsbeslag van meer dan 50 procent is veel. Maar van je voetvolk blijf je beter af.

Dwergen

Communautair

De enige partners die de PS in Vlaanderen nog heeft, zijn twee dwergen: de liberalen rond Rutten - zot van ambitie en momenteel lachwekkend boven hun getal spelend – en de Groenen, waar het hitsige duo Almaci/ Calvo van stemmend Vlaanderen aangetikt werd om een toontje lager te zingen. Samen vertegenwoordigen blauw en groen een vijfde van de Vlaamse kiezers.

En Open Vld dan? Ten laatste op 31 mei krijgt de partij – na uitstel omwille van corona - een nieuwe voorzitter. Algemeen wordt aangenomen dat het vooral zou gaan tussen Oostends burgemeester Bart Tommelein en federaal fractieleider Egbert Lachaert (met stip). Vlaams parlementslid Els Ampe is niet onverdienstelijk, maar buiten haar Brusselse kringen bij ons geen BV (Vlaming of vrouw).

Dat voetvolk heeft ook een andere betekenis, met name op die andere belangrijke as van het politieke spel: het communautaire verhaal. Dat werd na de overwinning in 2014 ‘stoemelings’ naar de wachtkamer verwezen. Ook het flamingante voetvolk werd wat in de steek gelaten. Veel dossiers mochten verstoffen. Ook hier moest het voetvolk dimmen. Ondertussen werden achter de gesloten deuren in het partijsecretariaat rekeningen vereffend en pionnen weggejaagd. De Wever verloor zijn humor.

In Knack schetsten de politicologen Bart Maddens en Carl Devos geen fraai beeld van de toekomst van de N-VA. De partij zit federaal machteloos in de oppositie. Thuis zelfs.

Ze zit slecht in haar vel, ze is verdeeld, De Wever heeft zijn staat van genade verloren; dat soort dingen.

Beide politicologen noemen de uitstap uit de regering omwille van Marrakesh een blunder van formaat. Ook de Vlaamse regering miste haar start. Jambon wou zich in de kijker boksen met stoere taal (van dansende moslims tot kindergeldhuizen voor asielzoekers of de onnodig straffe intro met “da gade gij nie bepalen”). Een grond van waarheid moet je niet uitvergroten tot hij ongeloofwaardig wordt. De N-VA maakte ook fouten in het zorgbeleid. Eerst besparen om dan te investeren, het klinkt goed, maar… Wist men nu echt niet dat men hiermee véél volk tegen zich in het harnas zou jagen? En dat men zo de noodzakelijke band met de vrienden binnen CD&V in gevaar bracht?

Mogelijks kan de N-VA zichzelf heruitvinden. Maar dan – voor even toch – weer in de oppositie. “Tegenover een Vivaldi-regering zullen we zien wie het beste oppositie voert op inhoud”, zegt Francken over dit scenario, doelend op Vlaams Belang. Is dat meer dan een signaal naar CD&V, om die partij de angst door de keel te jagen? En dus een tip om Vivaldi niet te laten starten. Hier zit de knoop van de federale politiek. Nergens anders.

ANJA PIETERS

Belgische klei

Transfers Een vraag die in de ‘mainstream’-media eigenaardig genoeg nooit wordt gesteld: hoe smaakt het potje als langs Vlaamse kant alleen maar paarsgroen in de keuken staat?

We vrezen dat het kooksel kabbelt. En snel overkookt.

Het is in die middens dat het plan werd gesmeed om na VB ook N-VA, en zelfs CD&V uit Wetstraat te verjagen. Het is in die middens dat in tijden van thuiszitten campagnes worden opgestart om Beke aan te vallen over gezondheidszorg, of de N-VA omwille van haar stemgedrag bij een Europese stemming over de Grean Deal (klimaatpolitiek).

Zuhal Demir verzette zich namens Vlaanderen tegen het ondertekenen van de Deense brief, waardoor België zich moest onthouden. Meteen werd een blauwgroene rampenfilm afgedraaid op de sociale media en aan de tafels van Cools, Beck en Schols.

In dit soort middens vertikt men het om ook maar één keer uit te leggen waarom dat zo is. Omdat die steun van het Europese cohesiefonds – niet voor het eerst trouwens – en zonder veel garantie op beterschap binnen dit land bijna exclusief naar Wallonië

BRIEFJE AAN WOUTER BEKE

Politiek terminaal?!

Mijnheer de wanhopige, Vorige week las ik in Knack het volgende: “In tijden van crisis komen de sterktes en zwakten van een systeem naar boven. Van onze parlementaire democratie, maar ook van de mensen die in dat kader van de bevolking het vertrouwen en de macht in handen kregen om namens hen te beslissen. Die verantwoordelijkheid weegt zwaar en natuurlijk worden er altijd fouten gemaakt, dat is zo. Toch kan men vandaag moeilijk anders besluiten dan dat een hele generatie politici door de mand is gevallen. Op het essentiële moment hebben ze niet gebracht wat er van hen mag worden verwacht: rust, visie, doortastend, leidinggevend. Het was eerder het tegenovergestelde: chaos, zwalpend, aarzelend en weinig vertrouwenwekkend. Van de huidige generatie politici zullen maar weinig de coronacrisis overleven.” Dat is een genadeloze samenvatting van de politieke toestand waarin we ons vandaag bevinden, of het dan gaat over het onvermogen om een federale regering te vormen of over de geloofwaardigheid van het politieke bestel of over de aanpak van een nooit eerder geziene gezondheidscrisis. Toen ik mij afvroeg of ik daar zo lukraak een naam op zou kunnen plakken, dacht ik meteen aan u…

Gij behoort nog niet tot de oude generatie politici, de oude rotten in het vak. Neen, gij behoort tot een generatie die stilaan de boel aan het overnemen was, met nieuwe inzichten en grote perspectieven. Niets is minder waar, want gij wist uw partij niet te vernieuwen, noch naar verkiezingsoverwinningen te leiden. Gij naamt de ziekten van de oude politieke klasse gewoon over en alle mooie beloftes en mooi ogende politieke doelstellingen belandden al gauw in de onderste schuiven van de vergetelheid. De politieke vernieuwing, waarover de jongste decennia al zoveel te doen is geweest, kwam maar niet uit de verf. Onder uw leiding bleef uw partij de oude tsjevenpartij zonder kleur en zonder dynamiek. Ook uw generatiegenote Hilde Crevits, die zelfs genoemd werd om u op te volgen als partijvoorzitter, kon het niet waarmaken als minister van Onderwijs en voor een niveau hoger leek ze eveneens een maatje te licht. Een mooie fraseologie is nog altijd iets anders dan efficiënt en doortastend beleid voeren.

Gij zocht en vondt dan een uitweg door uzelf als verliezende partijvoorzitter met een Vlaamse ministerpost te belonen voor niet bewezen diensten. Van vernieuwing en ‘changement de decor’ was geen sprake. Gij naamt Volksgezondheid over van een zwaar gefrustreerde Jo Vandeurzen, die zowaar heel zijn kabinetsploeg meenam naar betere oorden.

Uw eerste obstakel werden de besparingen in de gezondheidszorg, waarbij gij al flink de wind van voren kreegt van ‘de sector’. De lange wachtrijen in de zorgsector en de ondercapaciteit in bijvoorbeeld de gehandicapteninstellingen bleven een symptoom van onmacht en een tekort aan daadkracht om onze zwaksten in de samenleving te beschermen.

En dan dook onverhoeds het coronavirus op vanuit China en voorspellers van onheil werden aanvankelijk weggezet als dramaqueens en doemdenkers. Maar algauw wezen professoren en medici erop dat men snel aan de slag moest, want dat er een dodelijke virustsunami op komst was. Onze federale restregering was de kluts kwijt, pleegde een putch met een deel van de oppositie om enige greep op de zaak te krijgen en schoot pas in gang toen dat in andere landen al was gebeurd. Het viel daarbij op dat de Vlaamse regering deze zwakte van het federale niveau niet heeft omzeild door zelf proactief aan de slag te gaan in het kader van “wat we zelf doen, doen we beter”. Maar gij bleekt in hetzelfde bedje ziek te zijn, want pas na aandringen vanuit de woonzorgcentra toen het daar al vijf ná twaalf was, schoot gij in gang.

Ondertussen waren de besmettingen aan het woekeren, want verzorgers waren onvoldoende beschermd, er werd niet getest en de corona-overlijdens werden angstvallig niet meegedeeld aan het federale niveau. De eerste corona-dode in een woonzorgcentrum werd betreurd op 18 maart. Pas op 8 april - na bergen kritiek en ongeduld op de werkvloer en bij families - kwaamt gij in het Vlaams parlement af met een noodplan en de onvermijdelijke ‘taskforce’. Gij waart de wanhoop nabij… Ondertussen kennen wij alle cijfers en de proporties die uw kwakkelbeleid heeft aangericht. Gij werdt daarvoor publiek aan de schandpaal genageld door Margot Cloet, gedelegeerd bestuurder van Zorgnet-Icuro en ex-kabinetschef bij uw voorganger Jo Vandeurzen. Zij sprak onverbloemd over chaos. Leuk is anders, zeker als de kritiek uit de eigen gelederen komt…

Ik vrees, Wouter, dat gij aan uw zwanenzang bezig zijt als minister en nationaal politicus, en dat gij in het beste geval u zult moeten terugplooien op uw burgemeesterschap in Leopoldsburg. Uw lieve echtgenote mag dan nog in de gazetten komen vertellen wat voor een flinke kerel gij wel zijt, die zoveel voor de mensen doet en zo weinig nachtrust heeft door de vele uren werk… Het zal allemaal niet meer baten. Het nodige beleid was er niet op het moment dat het nodig was. En dat zal u willens nillens blijvend aangerekend worden.

4

Actueel

16 APRIL 2020

BRUSSEL

Pascal Smet heeft het licht gezien

Paasrellen Kijken naar de beelden van de ‘Paasrellen’ in Anderlecht is natuurlijk best ergerlijk, maar waar men écht de kriebels van krijgt, is van sommige reacties die op de ‘festiviteiten’ volgden. Zoals wel vaker het geval, schoot Pascal Smet (sp.a) de hoofdvogel af. Er is, stel u voor, een “vicieuze cirkel” ontstaan in deze en andere wijken, en die moet “doorbroken” worden.

Dat is ook de mening van ondergetekende. Eigenlijk al sinds hij tijdens de meer zindelijke fasen van zijn bestaan belangstelling voor de res publica ontwikkelde.

We geven “de ket in Pascal Smet” (stond ooit op een verkiezingsfolder van hem, géén grap!) onmiddellijk graag een tip mee.

Rellen in Anderlecht dus? Politiecombi’s beschadigd? En als kers op de taart een vuurwapen dat uit een van de vehikels gejat werd waar wat vreugdeschoten mee gelost werden. Geeuw. En dan de verklaringen, haast even voorspelbaar. Voor Pieter De Crem, de man die anderhalf jaar geleden zijn afscheid van de nationale politiek aankondigde, maar die in deze crisistijden zijn eigen zelf heruitvindt, is de maat vol.

“We zitten de facto in een zero tolerance hier”, verklaarde hij. En als het niet doorgedrongen is, de herhaling: “Er wordt niets meer getolereerd.” Helder. En wetend dat ze afkomstig zijn van iemand die gevormd is door de Brusselse jezuïeten en in de tsjevenfamilie zijn natuurlijke habitat vond, durven we aannemen dat de daad ook op het woord zal volgen. Akkoord, dit laatste klinkt wat cynisch, maar is het ook.

“Kansenparels” Het mag dan al niet meer dan profileringsdrang zijn, van veel empathie getuigen de woorden van De Crem niet. Uiteraard gingen die “belhamels”, zoals Yves Desmet ze ooit omschreef, wat over de schreef. Maar verliest De Crem de nuancerende context niet uit het oog? Anderlecht is een van de meest getroffen Brusselse gemeenten door het coronavirus. In aantal effectieve gevallen voert ze de lijst zelfs aan. Voor wie jong en ambitieus is en de spreekwoordelijke poten aan zijn lijf heeft, zijn dit vervelende tijden. Werken om vooruit te komen is toch wat deze “belhamels” kenmerkt? Dat werken wordt hen echter verhinderd, wat deze “kansenparels”, zoals iemand hen op Twitter noemde, frustreert.

Dit was het tweede bedrijf van onze cynische parabel. Op naar drie, onmiddellijk ook de epiloog.

“Vicieuze cirkel” Gelukkig waren er ook andere geluiden te ontwaren dan de scherpe dreigementen van Crembo. Afkomstig van collega-politici die de grootstedelijke realiteit beter vatten dan de herenboer uit Aalter. “Er heerst diepe frustratie, woede ook. Veel jongeren voelen zich vergeten”, aldus CD&V-minister Benjamin Dalle. Maar daar kwam ook Brussels Staatssecretaris Pascal Smet (sp.a) op de proppen, die telkens net dat tikkeltje meer staatsmanschap aan de dag legt. Hij

plaatst alvast vraagtekens bij de controle van die 19-jarige knul op zijn brommer, de formele vonk van de latere escalatie. Dat die jongen op de vlucht sloeg (en later tegen een combi knalde en overleed), wijst erop dat iets niet pluis was. Wellicht.

Alleen legt hij de verantwoordelijkheid bij de politie zelf. Uiteraard veroordeelt hij de rellen (echt waar!), maar met enige nuance: “Het is niet de eerste keer dat het gebeurt. En wanneer tientallen jongeren zich zo opnieuw tegen de politie keren, is er iets anders aan de hand. Een vertrouwensbreuk. Afstand. Onbegrip. En zelfs regelrechte haat. Aan beide kanten. Want daar zitten ze in Kuregem in. In kampen. En zijn die rellen dan niet voor sommigen eerder een schreeuw tot aandacht? Wordt het geen tijd die vicieuze cirkel te doorbreken?”

Metrostation Clemenceau “Le diable qui dispose de ma vie”, om het met de woorden van Voltaire te zeggen, bracht ondergetekende behoorlijk wat jaren geleden rechtstreeks in contact met de wijk rond metrostation Clemenceau, de plek waar het ook nu weer fout liep. Vanuit ons toenmalig kantoor hadden we een bevoorrechte kijk op alles wat zich op en rond het plein afspeelde. Het was Netflix avant la lettre. Politiepatrouilles die omsingeld werden, mensen die beroofd werden bij het verlaten van het metrostation, inbraken in auto’s bij klaarlichte dag, maar ook intimidaties van bezoekers aan de plek waar we (noodgedwongen) kantoor hielden.

Wanneer we het dan over ‘crapuul’ hadden, hoorden wat Franstalige collega’s het in Keulen donderen. Het was allemaal verkeerd begrepen, zo bleek, gevolgd door het obligate verhaal van kansen, armoede, onbegrip en natuurlijk racisme. In al die jaren is er blijkbaar niet zo veel veranderd.

Aan daderzijde noch in het kamp van de apologeten.

Fauda Tot slot een eenvoudige tip voor zij die de ‘vicieuze cirkel’ van Smet willen doorbreken. Een rechtsstaat die naam waardig tolereert dergelijke toestanden niet, punt.

Daders moeten gestraft worden, gepast en vooral ook gradueel bij recidive, tot een verplicht verblijf in een bootcamp toe.

Enkel wanneer een kader bestaat dat niet langer straffeloos is, zal het sociale werk waar men maar op blijft hameren relevantie kunnen krijgen (hoewel…). En als Smet wat inspiratie vanop het terrein wil opdoen?

Vandaag, donderdag, is het derde seizoen van Fauda te bekijken op Netflix…

KNIN.

Citaat van de week > Erika Vlieghe (voorzitter coronagroep)

“Er is niet krachtig genoeg gereageerd” Professor Erika Vlieghe is voorzitter van de expertengroep die bepaalt wanneer de coronamaatregelen zullen versoepeld worden. Zij is gewoon van klare taal te spreken en draait niet om de hete brij. In die zin heeft ze zich de voorbije weken geërgerd aan ‘de overheid’. Zo zei ze onverbloemd: “We hebben begin maart al gewaarschuwd voor de situatie in de woonzorgcentra, maar het duurde heel lang voor er iets gebeurde. (…) Ook in het begin is er niet krachtig genoeg gereageerd.” Haar besluit is snoeihard: “Als de ziekenhuizen op die manier hadden gewerkt, dan waren er in deze epidemie niet veel overlevenden.”

UIT DE WETSTRAAT Alles is corona

Chaos

Of het nu de commissies Defensie, Sociale Zaken, Buitenlandse betrekkingen of wat dan ook zijn die plaatsvinden, het is al corona wat de klok slaat. Batterijen vragen worden op de bevoegde ministers afgevuurd, die allemaal op een of andere manier een aanknopingspunt hebben met het coronavirus. Zo was er woensdag bijvoorbeeld een gemeenschappelijke vergadering van de commissie voor Sociale Zaken, Werk en Pensioenen en de commissie voor Economie, Consumentenbescherming en Digitale Agenda. Maar liefst 130 vragen stonden er op de agenda. En soms hadden diverse politici wel meerdere vragen ingediend.

Of dat zinvol werken is, is maar de vraag.

Om te beginnen kan er nooit voldoende tijd besteed worden aan de grondige behandeling van vragen. Bovendien zijn door de uitzonderlijke toestand veel politici niet fysiek aanwezig, maar staan zij in verbinding via videoconferentie. De voorzitter kondigde dan ook aan dat elke vraagsteller die twee of meer vragen indiende, deze in een keer diende te stellen en daarvoor drie minuten tijd kreeg. Nadien kregen zij voor de repliek welgeteld één minuut. Dus of men nu twee of zes vragen indiende, de spreektijd bleef hetzelfde. Hoe zinvol de meeste vragen ook waren, de meeste woorden vlogen weg met de wind en er bleef heel weinig van hangen. Alles op een drafje afhandelen is niet echt de beste werkwijze. Beter zou zijn mocht men een ruimere spreektijd per fractie voorzien in alle commissies, bijvoorbeeld tien minuten. Dan kunnen de fracties zelf een en ander organiseren en het werk wat verdelen. Voor wie het toch wel hard werken is, zijn degenen op de kabinetten die de overvloed aan vragen moeten lezen en er antwoorden op moeten voorbereiden voor de ministers. Veel kabinetsmedewerkers draaien dan ook lange dagen, al of niet van thuis uit.

Het loont de moeite om de plenaire zitting van donderdag eens te herbekijken via de webstek van de Kamer, en dan vooral aan het einde de passage met betrekking tot de stemmingen. Hi-la-risch! Het was voor het eerst dat er in de Kamer elektronisch/digitaal kon gestemd worden.

Daartoe dienden de Kamerleden - waar ze zich ook bevinden - zich in te loggen om zo de instructies van Kamervoorzitter Dewael op te volgen. In de Kamer zelf waren de fractievoorzitters aanwezig in het halfrond.

Toen de stemming begon, meldden zich maar liefst 150 Kamerleden aan. Allemaal dus. Wat bij Kamervoorzitter Dewael meteen de reactie ontlokte dat dat bij gewone vergaderingen nooit lukt om iedereen ‘aanwezig’ te krijgen. Maar toen er dan moest gestemd worden, liep het mis. Niet iedereen kreeg zijn stem ingediend. De stemming werd overgedaan en het bleef maar niet lukken. Er werd gewacht en zenuwachtig rondgekeken. Dewael maakte zelfs de opmerking dat er misschien iemand patatjes aan het schillen is, en Peter De Roover (N-VA) stelde dat er misschien iemand in slaap gevallen was, er smalend aan toevoegend: “Ik sluit dat per definitie niet uit.” Na heel wat gehakketak over en weer tussen de aanwezige fractievoorzitters over de geldigheid van de stemmingen bij het overdoen van stemmingen en zelfs het wijzigen van stemmen bij een herkansing, en door het aanhoudend haperen van het systeem, kreeg Dewael het toch op zijn heupen en was het lachen en grapjes maken hem helemaal vergaan. Er moet dus nog wat geschaafd worden aan het systeem. Misschien kan men eens te rade gaan in het Vlaams parlement. Daar loopt het systeem wél gesmeerd. Wat we zelf doen…

Schitterend!

Erik Gilissen uit Beringen werd geheel onverwacht Kamerlid voor het VB in 2016.

Hij is de 50 al gepasseerd en was programmeur bij een groot bedrijf in Heusden. Zijn passie is alles wat met computers en digitaal printen te maken heeft. Zover, zo goed.

Maar de voorbije weken zat hij niet stil en ontwierp koppelstukken om FFP3-filters te kunnen gebruiken op snorkelmaskers. En ze werden getest en nog goed bevonden ook. Deze worden nu middels 3D-print in productie genomen. Gilissen was terecht blij om op deze wijze een actieve bijdrage te kunnen leveren ter bescherming van het medisch personeel. Iets over gelezen in de traditionele media? Wij alvast niet.

Stel je even voor dat het een Kamerlid van een andere partij was geweest… Maar, ere wie ere toekomt, Marc Van Ranst was wel zo correct om op 8 april op Twitter de vondst van Gilissen te catalogeren als “Schitterend!” Het is echter niet duidelijk of hij toen al wist dat Gilissen een ‘mestkever’ is?

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

LUIKERSTEENWEG 244 F ANKERSTRAAT 7 HASSELT 35003500 HASSELT 011 223 253 EN011 011 223 273 253 272 MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE

Actueel

16 APRIL 2020

We varen blind

5

De superhelden krijgen concurrentie

Uit noodzaak zijn we vandaag allemaal een beetje virologen, epidemiologen en immunologen geworden. Ons leven en dat van onze dierbaren hangt af van de juiste inschatting van de gevolgen van ons gedrag. We weten dat we op dat vlak beperkt zijn. Dus luisteren we naar de raad van experten. Het is een beangstigend idee dat die experten misschien ook weinig weten en dit tot gevolg heeft dat onze leiders een beleid uitstippelen dat niet veel meer dan gokwerk is.

Het probleem is dat de specialisten, die ons moeten inlichten en leiden, zelf met grote gaten in hun kennis over het coronavirus zitten.

En in andere gevallen spreken ze elkaar gewoon tegen. Het Belgische beleid, dat zich net verstopt achter die experten, lijkt daardoor compleet verlamd.

Dodelijkheid In een bijdrage van 14 dagen geleden had ik er al op gewezen hoe moeilijk het blijkbaar is om een antwoord te geven op de vraag: wat is de gemiddelde kans dat iemand die wordt besmet met Covid-19 er ook aan doodgaat?

De schattingen lopen uiteen tussen meer dan 1 op 100 (WHO) en 1 op 1000 (CEBM Oxford).

Deze discussie is uiteraard meer dan academische spielerei. Als het beleid wil inschatten welke maatregelen nodig zijn, moet het een beeld hebben van de dodelijkheid van de ziekte. Dat beeld blijft zeer onzuiver.

De reden voor die onduidelijkheid heeft te maken met een andere grote onbekende: welk deel van de bevolking is al besmet, maar vertoont zo weinig symptomen dat het zelfs nooit tot een test komt? De schattingen lopen zeer ver uiteen. Enkel een grootschalige test op een willekeurige groep kan een antwoord bieden. Spanje zal in de komende drie weken een groep van meer dan 20.000 mensen testen.

Ook hier is onwetendheid een handicap voor het beleid: als de besmetten reeds een aanzienlijk aandeel van de bevolking uitmaken, kan je overwegen de maatregelen te verzachten omdat de groepsimmuniteit dan dichterbij komt.

Zweden vaart alleen Die groepsimmuniteit is nog zo een twistpunt. De oorspronkelijke strategie van Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Zweden, die er op gericht was om het sociale leven niet helemaal stil te leggen, met het oog op een gecontroleerde verspreiding die tot groepsimmuniteit zou leiden, kwam er op advies van gerenommeerde wetenschappers, niet van politieke cowboys. Nederland en het VK zijn vrij snel overgestapt naar het strenge beleid van Frankrijk en België, maar ze deden

dat niet op basis van vastgestelde resultaten, maar onder druk van de publieke opinie en alarmerende studies die noodzakelijk erg speculatief waren.

Zweden houdt nog steeds aan deze koers vast, gestuurd door epidemioloog Anders Tegnell. De Zweedse cijfers vallen tot op heden goed mee. In verhouding tot de bevolking zijn in België al drie keer meer slachtoffers gevallen. Sommigen leggen de Zweedse resultaten uit aan de hand van de uitgestrektheid van het land. Nochtans is de curve vooral aan het afvlakken in Stockholm, dat bijna 1 miljoen inwoners telt en een bevolkingsdichtheid heeft die dubbel zo groot is als die van Antwerpen.

Van mens tot mens Zelfs over essentiële aspecten van het virus ontbreekt gevestigde kennis. Het is verbijsterend, maar er is zelfs nog geen overeenstemming over de manieren waarop de besmetting wordt overgedragen. Het is duidelijk dat wanneer iemand niest of hoest, besmettelijke druppeltjes in het rond worden geslingerd die andere personen kunnen infecteren. Maar hoe ver moet je blijven om veilig te zijn? Er kunnen ook druppeltjes worden overgedragen wanneer mensen gewoon met elkaar praten, maar men heeft geen idee welk aandeel van de besmettingen zo plaatsvindt.

En dan zijn ook nog micropartikels in aerosol, waarin kleine virusdeeltjes een tijd in de lucht blijven hangen. De meesten beginnen nu te vermoeden dat die ook een rol spelen in de besmettingen. Langdurig verblijf in afgesloten ruimtes met geïnfecteerde personen kan je waarschijnlijk ziek maken door alle virusdeeltjes in de lucht, zelfs zonder rechtstreeks overdracht van druppeltjes.

Een en ander heeft ook te maken met de ‘besmettelijke dosis’. Eén viruspartikel gaat je niet besmetten. Een flinke dosis deeltjes moet zich hechten in de longen voor je ziek wordt. Het is waarschijnlijk ook zo dat hogere dosissen tot meer symptomen en grotere dodelijkheid leiden. Dat is ook de reden waarom supermarktbezoek of andere kortstondige menselijke nabijheid weinig gevaar opleveren.

Wat met de controversiële mondmaskers?

VLAAMS PARLEMENT Economie Een woord dat nu opgeld maakt is ‘taskforce’. Je zou dat kunnen vertalen met werkgroep, maar waarschijnlijk klinkt dat te suf.

Taskforce stamt trouwens oorspronkelijk uit het militaire jargon, waar het zo iets betekent als ‘speciale eenheid’. Wat er ook van zij, de Vlaamse regering stelt dus allerlei taskforces in om de crisis te bekampen. De noodzaak daarvan zal wel niemand ontkennen.

Zo dreigt onze economie een flinke knauw te krijgen dan wel volledig de dieperik in te gaan. Een veelvoud van de financiële crisis van 2008, zoals Peter Van Rompuy (CD&V) het verwoordde. Hij waarschuwde ook nog voor het gevaar dat strategische sectoren in vreemde handen zouden kunnen vallen als we hier verzwakt uit komen. Algemeen maakte men veel gewag van een voorzichtige exit-strategie en van het toch al voorbereiden van een relance. Minister Crevits benadrukte dat de huidige maatregelen al bedoeld zijn als kiem voor een heropbouw die niet eenvoudig zal zijn, maar ze zag hoop in de Vlaamse economische veerkracht en zocht naar oplossingen voor een veilige heropstart, want men moet uiteraard zo veilig mogelijk aan de slag kunnen gaan.

Woonzorgcentra Thema bij uitstek waren de woonzorgcentra. Men kon voorzien dat instellingen waar kwetsbare groepen bijeengepakt zitten en waar veelvuldige contacten met zorgpersoneel zijn, een probleem zouden gaan vormen. Vanuit diverse hoeken rees de vraag of minister Beke wel ‘voorzienig’ genoeg is geweest. De verzamelde oppositie keek met zeer scherpe blik naar Beke. Veel te langzame en inefficiënte actie, volgens Björn Rzoska (Groen),“chaos”, volgens Hannelore Goeman (sp.a), alles “te weinig en te laat”, volgens Jos

D’Haese (PVDA) en de minister is een “generaal ver van het front” volgens Stefaan Sintobin (VB). Beke was nochtans druk doende met de zaken aan te pakken en ook hij zette zo’n taskforce op. Een groot noodplan gaat in uitvoering. Inderdaad ligt er werk op de plank: gebrek aan beschermingsmateriaal en een nogal warrige en onvoldoende teststrategie, en daarbij een hoop personeelsproblemen.

Het waanzinnigste daarvan is dat blijkbaar van personeel dat maar “lichtjes” ziek is wordt verwacht dat het komt opdraven. Als dat laatste klopt, dan scheelt er toch iets aan de zo geroemde Vlaamse mentaliteit.

Terrein Van de overheden, niet in het minst van de lokale, wordt in deze tijden veel gevergd.

Kris Van Dijck (N-VA) hamerde op het belang van goed gestroomlijnde communicatie met de gemeenten, want uiteindelijk komt veel letterlijk en figuurlijk op hun terrein terecht.

Hij zocht ook duidelijkheid over het lot van de vele zomerevenementen die misschien best nu al officieel zouden worden afgeblazen.

Zeer kritisch was Sam Van Rooy (VB) die de chaotische overheidscommunicatie en de willekeur bij de handhaving van de maatregelen hekelde. Hij vond dat de minister daarin een krachtigere rol moest opnemen. Minister Somers verbeterde constant de communicatie met de gemeentelijke overheden en deed alles aan hun optimaal functioneren, maar zei - niet voor het eerst - geen keizer-koster te willen zijn. Ook niet alles kan in regeltjes worden gegoten, zeker niet in zulke veranderlijke omstandigheden, en het gezond verstand moet primeren. Van Rooy bleef vinden dat de Vlaamse binnenlandminister zich meer moest bemoeien met de onduidelijkheden die van ‘federaal’ komen en met enige wildgroei die ‘lokaal’ teistert.

De Wereldgezondheidsorganisatie denkt dat ze weinig zin hebben en wordt daarin gevolgd door de Belgische tenoren in het debat. Maar de communicatie van Van Ranst en Co is warrig en gaat in tegen de mening van andere specialisten. Heel wat landen maken mondmaskers tot een essentieel onderdeel van hun coronastrategie.

Is er overdracht via oppervlaktes? De Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwt ons dat het virus een tijd kan overleven op materialen en raadt aan verdachte oppervlaktes te ontsmetten. Hendrik Streeck, de leidende viroloog van Duitsland (men zou hem de Duitse Van Ranst kunnen noemen, ware het niet dat hij niet kampeert in de tv-studio’s, maar op het terrein studie verricht), ging op onderzoek in de fel getroffen regio van Heinsberg en besloot dat er geen bewijs was voor enige overdracht van het virus via partikels die op oppervlakten waren terechtgekomen.

Welk effect hebben de maatregelen?

Welk effect hebben de maatregelen die in verschillende landen worden genomen om de afstand tussen mensen te vergroten? In heel wat statistische modellen worden de besmettingen en sterftecijfers “zonder maatregelen” vergeleken met de cijfers “met maatregelen”.

Maar statistische modellen zijn gewillig. Er komt uit wat de onderzoeker erin stopt. In feite heeft men hoogstens een vaag idee van de effecten van de overheidsmaatregelen. In alle westerse landen gelden trouwens erg verschillende regimes. De landen met de meest draconische maatregelen, zoals Spanje en Frankrijk, kunnen ogenschijnlijk geen betere resultaten voorleggen dan andere landen.

Het is ook de vraag in welke mate de afvlakking van de curve het resultaat is van opgelegde maatregelen, dan wel van de grote voorzichtigheid die burgers zelf aan de dag zijn gaan leggen. Als mijn tuinman, Wim, zijn eigen ouders niet bezoekt, voor hen boodschappen doet en die voor de deur achterlaat, is dat niet omdat hij daartoe gedwongen wordt.

Heeft het zin de scholen gesloten te houden?

De eerste maatregel die in dit land werd genomen was het sluiten van de scholen, vooral onder druk van de publieke opinie. Dat was begrijpelijk. Een van de meer nobele kenmerken van onze menselijke aard is een grotere bezorgdheid voor onze kinderen dan voor onszelf. In het hele pakket was het, gezien de geringe gevaren voor kinderen, waarschijnlijk de minst efficiënte maatregel. Een week later gaven Van Ranst en Van Gucht toe dat de sluiting tegen hun advies gebeurde. Een studie van het University College van Londen stelde vorige week dat een heropening van de scholen weinig impact zou hebben op de verspreiding van het virus.

Wanneer zal er een vaccin zijn? Als dat op korte termijn in zicht komt, wordt het al zinvoller om met alle middelen de verspreiding van de ziekte tot dan tegen te houden. Als dat er pas na enkele jaren kan komen, zoals in de meest pessimistische schattingen, moet het beleid daar rekening mee houden. De huidige situatie kan niet te lang aangehouden worden zonder onherstelbare schade aan de samenleving: dan moet je risico’s durven aanvaarden.

Een team van de universiteit van Oxford hoopt tegen september een vaccin klaar te hebben, wat uiteraard goed nieuws zou zijn.

Tapijtbombardementen De moraal van het verhaal is dat er bij de wetenschappers geen consensus bestaat over zoveel gegevens die een beleid zouden kun-

nen sturen. Doorheen al die mist blijft wel de algemene zekerheid van alle besmettelijke ziekten zichtbaar: hoe meer en hoe langer mensen contact met elkaar hebben, hoe meer kans op besmetting er is. Dat is ook de reden waarom verschillende landen een hele batterij van lockdown-maatregelen hebben ontwikkeld, ook al verschillen die van elkaar en worden ze niet overal even streng afgedwongen.

De indruk van kordaatheid heeft trouwens een geruststellend effect: we denken dat onze leiders weten waarmee ze bezig zijn wanneer ze drones laten rondvliegen, tweedeverblijvers op de bon zwieren en strikte (en ingewikkelde) codes voor bezoeken aan bossen en parken uitvaardigen.

Maar je moet je toch afvragen of er niet teveel algemene maatregelen, tapijtbombardementen op het virus, worden uitgevoerd en er niet te weinig gericht en chirurgisch wordt ingegrepen. Eén belangrijke zekerheid hadden we van het begin en die was niet bijkomstig: het coronavirus is disproportioneel dodelijk voor oudere mensen, veel meer nog dan bij gewone griep. Net dat gegeven werd door het beleid verwaarloosd.

Al weken krijgen we de statistieken van ziekenhuisopnames als - terechte - graadmeter van hoe zwaar het virus in het gehele land aanwezig is. Al meer dan een week gaan die cijfers de goede richting uit. Maar terwijl we gefixeerd waren op het gevaar aan de voordeur, sloop de dood binnen langs de achterdeur. Nu al twee derde van de overlijdens komen uit de rusthuizen, niet van het verwachte ‘schwerpunkt’ van de ziekenhuizen. De woonzorgcentra werden zeer snel geïsoleerd van de buitenwereld, een terechte maatregel.

Maar er werd weinig rekening gehouden met de infectie die al binnengeslopen was of binnengebracht werd door verplegend personeel met een tekort aan zowel beschermende pakken als duidelijke instructies.

De isolatie van de buitenwereld werd bovendien niet intern toegepast. De bewoners van de rusthuizen bleven met elkaar omgaan, samen lunchen, deelnemen aan groepsactiviteiten. Zo creëer je coronavallen. In het verhaal “Het masker van de rode dood” van Edgar Allen Poe hebben duizend edelen zich in een kasteel opgesloten in de hoop in die volstrekte isolatie beschermd te blijven voor de rondwarende epidemie van “de rode dood”.

Wanneer de ziekte toch binnenkomt, in de gedaante van een gemaskerde vreemde, ontsnapt niemand aan de dood.

In België geen strategie te ontwaren Hoe moet het nu verder? Macron heeft een verlenging van de strenge maatregelen aangekondigd. In België dreigt Van Ranst - in een stijl die de indruk geeft dat hij dat kan beslissen - met een complete lockdown zoals toegepast in Wuhan. Maar verschillende andere landen willen precies de andere kant uit: Oostenrijk, Tsjechië, Spanje en Denemarken gaan de teugels vieren. Duitsland en de VS koesteren dezelfde plannen. Zweden heeft de teugels zelfs nooit echt aangetrokken.

Het kan uiteraard niet dat deze uiteenlopende plannen op dezelfde wetenschappelijke inzichten steunen. Maar je merkt wel dat er landen zijn die een visie pogen te ontwikkelen om, desnoods met risico’s, uit de coronacrisis te geraken. Ze proberen een evenwicht te zoeken tussen de onzekerheden over het coronavirus en de zekerheden over de enorme schade die de ongerichte maatregelen aan het aanrichten zijn. In België, waar een afwezig beleid zich probeert te verstoppen achter onzekere experten, is geen enkele strategie of visie te ontwaren.

JURGEN CEDER

6

Actueel

16 APRIL 2020

Corona in de Wetstraat: een tussenstand Het coronavirus waart al enkele weken door de Wetstraat en zorgt er voor de nodige ravage. Laten we hopen dat we ondertussen al in de helft zitten, ook al vrezen we dat we misschien nog maar een kwart achter de rug hebben. Toch is het goed even een tussenstand op te maken over hoe de politieke partijen het er vanaf brengen in deze crisis, aan beide zijden van de taalgrens.

En laten we meteen maar aan de overzijde van de taalgrens beginnen, met de PS. Die partij heeft zich nog maar eens laten kennen als een maffiapartij die er niet te beroerd voor is om over lijken te gaan.

We hadden er bijna “letterlijk” aan toegevoegd, maar dat klopt natuurlijk niet: partijen kunnen nu eenmaal niet letterlijk stappen. Maar de lijken zijn er, niet alleen in Vlaanderen, maar ook in Brussel en Wallonië. Het raakt de kouwe kleren van de partij amper, want enkel om de macht en de centen is het te doen.

Koudbloedige PS Voor de lezer van dit blad is het uiteraard geen nieuws, maar sommigen in Vlaanderen zijn geschrokken van de meedogenloosheid van de top van de PS als het erom gaat de eigen belangen te vrijwaren. Wanneer zelfs Carl Devos, toch een overtuigde Belg en te situeren in het rode gedeelte van het politieke spectrum, alleen maar zijn walging kan uitschreeuwen over de vertoning die Paul Magnette enkele weken geleden ten beste gaf, dan is het erg.

Op korte termijn is de PS ongetwijfeld de grote winnaar van de coronacrisis. Ter illustratie: terwijl de andere partijen zich allemaal uit de naad werken om die crisis te bezweren, vond Paul Magnette verleden week al de tijd om de ideologische bakens voor België voor de komende jaren uit te zetten. Daarmee wist hij alle anderen partijen nog maar eens in snelheid te pakken.

Terwijl de rest van het land met man en macht het aantal doden en zieken probeert te beperken, legt de PS nu al beslag op nieuwe geldstromen naar het zuiden. Het zegt iets over hoe koudbloedig die partij is. Of ze daarmee ook op lange termijn de winnaar zal zijn, is een andere vraag.

De andere Franstalige partijen: geen verhaal Over de andere Franstalige partijen kunnen we eigenlijk kort zijn. De MR zit erbij voor de postjes, maar heeft geen verhaal, tenzij het beschimmelde Belgische verhaal van de voorzitter waar zelfs een koning Philippe niet meer in trapt. En waar die voorzitter trouwens zelf ook niet in gelooft, getuige daarvan zijn interview met De Standaard van 4 april. Wanneer Vlaanderen mort over de formatie van de federale regering, ziet hij het probleem niet eens, want “aan Franstalige kant heeft hij daar geen grote debatten of discussies gezien” en dus is er voor hem geen probleem. Zo geloofwaardig is zijn verhaal dus. (En o ja, het schijnt dat hij beloofd heeft aan zijn Nederlands te werken.)

DéFI en cdH zijn twee quantités négligeables. Goed om met een paar zeteltjes een federale regering aan een meerderheid te helpen, als het echt niet anders kan. Maar verder zijn ze voor Vlaanderen even relevant als een everzwijn in een Ardens bos: we kennen iemand die gehoord heeft dat

ze echt bestaan, maar wat maakt het uit?

Ecolo kan wel het verschil maken, maar hebben zij een verhaal in deze coronacrisis? Als het virus nu nog een bedreiging had gevormd voor een onbekend kevertje in een of ander bos, of besmette mensen elke dag twee milligram CO2 extra had doen uitstoten, dan zouden ze wel geweten hebben wat te doen. Maar nu er echt en ernstig gewerkt moet worden, kan je toch moeilijk rekenen op mensen aan wier handen er eigenlijk maar één vingertje werkt: het wijsvingertje, en dan alleen maar in opgestoken positie. Wie durft morgen nog aan de telefoon aan een peiler te erkennen dat hij overweegt op die partij te stemmen?

PTB/PVDA en het communistische virus De PTB/PVDA heeft natuurlijk wel een verhaal, maar zit ermee dat het coronavirus uit communistisch China komt en dat

Maggie De Block de laatste weken door de mand is gezakt, is werkelijk ongezien.

Een huisdokter die zich compleet verkijkt op een pandemie en er bij herhaling niet in slaagt om mondmaskers op een correcte manier te bestellen. Wij zouden bij haar nog niet op consultatie willen gaan voor een onschuldige eksteroog.

We vermoeden dat Philippe De Backer uiteindelijk als Chinese vrijwilliger moest inspringen om de verantwoordelijkheid voor de mondmaskers en het (gebrek aan) testen over te nemen. Hij is immers toch van plan de politiek te verlaten en kan dus de kogels voor Maggie De Block opvangen. Maar de lijken blijven in snel tempo uit Maggies kast vallen.

Bovendien heeft Maggie De Block het compleet verkorven bij de Franstalige publieke opinie, niet alleen door haar besparingen, maar ook door haar arrogante houding. Er circuleert dezer dagen onder Franstaligen op de sociale media een filmpje van een televergadering, waarop te zien is hoe ze na een schaterlach een keutel uit haar neus plukt en die vervolgens in haar mond steekt (we raden de lezer af ernaar op zoek te gaan, tenzij hij toch van plan was de volgende vijf maaltijden over te slaan).

“De lijken blijven in snel tempo uit Maggies kast vallen” de kameraden uit het Oosten zelfs een verpletterende verantwoordelijkheid dragen voor de miserie waar we vandaag mee zitten. De partij probeert zich wel in de media te doen opmerken met allerlei populistische voorstellen en stunts. Laatste in de rij is dat hun parlementsleden - vrijwillig? - de helft van hun loon aan een goed doel zullen schenken. Goed geprobeerd, maar dat vermindert het communistisch gehalte van Covid-19 niet.

Groen: zie Ecolo En als we voor Groen naar Ecolo verwijzen, dan menen we dat letterlijk. In het Vlaams Parlement klonk er wat kritiek op de Vlaamse Regering, en dan in het bijzonder minister van Welzijn Wouter Beke, maar wat heeft de partij verder nog te zeggen? De verkiezingen waren een fiasco en sindsdien is het er alleen maar op achteruit gegaan. Heel even zag het ernaar uit dat Groen zich wist te herpakken, met de lancering van Wilmès II, maar zelfs dat wist voorzitster Meyrem Almaci alsnog grondig te verknallen door euforisch op de achtergrond van een selfie van een blauw voorzittersduo te figureren. Je kan er niet eens een cartoon over maken!

Open Vld episch door de mand Bij de huidige Open Vld-top zijn ze, om het mild uit te drukken, vaak een beetje vol van zichzelf. Maar de manier waarop

Dat is dodelijk, maar vooral: het zijn de Franstaligen die in dit land de lakens uitdelen. We zijn er dus vrij zeker van dat Maggie De Block er in de volgende regering niet meer bij zal zijn. Vraag is wie haar zal vervangen, want het soortelijk gewicht van de rest van de top van de Open Vld valt zelfs vergeleken met haar maar magertjes uit.

CD&V in de fuik De CD&V heeft het de laatste maanden niet gemakkelijk gehad. Eerst Koen Geens die dacht solo slim te kunnen spelen, maar dan koud gepakt werd door Paul Magnette.

Vervolgens Joachim Coens, in de val gelokt door Paul Magnette. En nu Wouter Beke die in de problemen raakt met zijn woonzorgcentra, ten dele dan nog door het geklungel van een ander.

Hoe vaak kan het riet knakken, zonder dat het uiteindelijk ook breekt? Trek volgende keer nog maar eens naar de verkiezingen zonder ideologie, maar met een slogan over goed bestuur als je overtuigend aangetoond hebt dat zelfs dat niet meer kan. Op een paar sympathiestemmen na de Vlaming houdt van underdogs - zien we niet in waarom iemand nog op de CD&V zou stemmen, tenzij hij zelf op een van de vele kabinetten, nou ja, zit.

Leert sp.a bij?

In tijden van crisis zou een partij als de sp.a op rozen moeten zitten, want het verkiezingsprogramma schrijft eigenlijk zichzelf. Maar met een onervaren partijvoorzitter nam de sp.a een enorm risico. De vraag is of de partij zich nu zal weten te herpakken.

Het is mogelijk dat Conner Rousseau in de loop van dat beruchte formatieweekend ervaring voor vijf jaar heeft opgedaan, maar we registreren toch ook dat hij amper een paar uur later weer schouder aan schouder zat met maffiabaas Paul Magnette. Hij gaat die laatste over de gebeurtenissen later toch eens aanspreken, lazen we in een interview, en dat is het dan blijkbaar.

Bart De Wever mag dan al veel respect voor hem hebben, wij willen Conner Rousseau toch nog de waren zien leveren. En de laatste weken waren wat dat betreft eerder teleurstellend. Of herinnert u zich nog een interessante tussenkomst van een sp.a’er het hoeft niet altijd de voorzitter te zijn - als het over corona gaat of de aanstormende economische crisis?

N-VA tussen hangen en wurgen De N-VA zit in een aartsmoeilijke positie.

Strateeg Bart De Wever werd op het laatste

moment door Paul Magnette alsnog de loef afgestoken en zit nu gevangen tussen het steunen van volmachten, maar oppositie voeren tegen een federale regering, terwijl de N-VA in de Vlaamse regering dan weer de dominante partij is. De partij verkeek zich ernstig op de pandemie en onderschatte die zo mogelijk nog meer dan Maggie De Block. Il faut le faire. Een moeilijke uitgangspositie dus om haar daar dan vervolgens federaal op aan te vallen.

Het doet ons trouwens pijn aan het hart dit te moeten schrijven, maar de stemmen in de media die al jaren beweren dat Bart De Wever afgedaan heeft - omdat ze dat zo graag wensen - zouden deze keer wel eens gelijk kunnen krijgen. Dit lijkt inderdaad het seizoen te veel voor de partijvoorzitter.

Maar de existentiële vraag voor de N-VA is vandaag: hoe lang kan men nog het verhaal van de geleidelijke evolutie naar een onafhankelijk Vlaanderen aanhouden, wanneer men geconfronteerd wordt met zo’n criminele organisatie als de PS die mee het beleid in Vlaanderen mag bepalen, om over het hof nog te maar te zwijgen? Hoe lang blijft de eigen achterban dit pikken zonder dat men finaal zijn conclusies trekt?

Vlaams Belang: gelijk, maar media tegen Het Vlaams Belang ten slotte, dat vandaag op veel punten gelijk blijkt te hebben. Probleem is echter dat de partij in de media maar niet aan de bak mag komen. Sluiting van de grenzen bijvoorbeeld, wordt al jarenlang afgedaan als compleet onrealistisch. Blijkt nu dat het in de loop van enkele dagen toch geregeld kon worden. Idem dito voor het verplaatsen van de industrie naar verre landen, opgehemeld door de kosmopolitische elite, maar vandaag zitten we wel met de gebakken peren (en de afgekeurde mondmaskers). Opnieuw: we lezen het verhaal niet in de media.

De vraag is natuurlijk in hoeverre optredens in de regimepers nog van belang zijn. Je weet natuurlijk nooit, maar blijvend geklungel van de centrumpartijen, hun samenhokken met een criminele PS die hen met de regelmaat van de klok vernedert, en dan daarbovenop de dreiging van een economische crisis: het lijkt ons allemaal vooral in het voordeel van het Vlaams Belang te werken. Zoals de zaken er vandaag voor staan, kan alleen een uitschuiver van de partij zelf een klinkende overwinning bij een volgende stembusslag in de weg staan. Het is dus lang niet zeker dat Paul Magnette als laatste zal lachen.

FILIP VAN LAENEN

STEUN SCEPTR machtig nieuws BE39 7390 1640 4519 (BIC KREDBEBB)

Onze naaste buren

16 APRIL 2020

De wolven verscheuren elkaar In Nederland is er buiten het virus nog ander nieuws. Zelfs goed nieuws, want bij de islampartij Denk verscheuren de wolven elkaar.

“Moge Allah je straffen!”

In de strijd om de allochtone stem binnen te halen, keek de PvdA niet te nauw in de eerste decade van deze eeuw. Het volstond dat kandidaten Turk of Marokkaan waren, het “resiesme” van de Nederlanders aanklaagden en het honderd keer groter racisme van hun achterban verzwegen. In 2012 kregen de Turken Kuzu en Özturk een verkiesbare plaats op de Tweede Kamerlijst. Het was vlug duidelijk dat ze zich niet neerlegden bij iedere (zwakke) maatregel van minister Asscher (ook PvdA) om iets meer integratie te bevorderen.

Tijdens een fractievergadering riep Özturk naar de half seculiere Ahmed Marcouch (toen een PVDA-kamerlid van Marokkaanse afkomst): “Moge Allah je straffen!” Kuzu en Özturk kregen steeds meer meningsverschillen met de PVDA en richtten in 2014 uiteindelijk een eigen partij op. Later haalden ze een boven het paard getilde Marokkaanse ambtenaar, Farid Azarkan, erbij om ook langs die zijde stemmen binnen te rijven. In 2017 werd dit sinistere drietal verkozen in de Kamer.

De schurkenstreken van Denk Denk is vooral bekend wegens haar aanbidding van de Turkse crimineel Erdogan. De partij plaatste filmpjes op het internet van enkele andere Kamerleden van Turkse origine die de Armeense genocide veroordeelden. Gevolg was natuurlijk dat die Kamerleden doodsbedreigingen kregen.

Denk beschuldigde Nederlandse artsen ervan dat ze alloch-

tone bejaarden eerder een fatale injectie gaven dan Nederlandse mensen. Denk moest toegeven dat hun zogenaamde jongeren nepprofielen op de sociale media zetten om valse beschuldigingen te uiten. Azarkan was de bezieler.

Later bleek dat hetzelfde heerschap, maar ongetwijfeld met de goedkeuring van de Denk-Turken, aan de vooravond van de verkiezingen van 2017 een nepadvertentie online zette van de PVV. Onder een foto van Wilders plaatste Denk de tekst: “We zullen Nederland zuiveren” en een link naar de website van de PVV. Feitelijk is de aandacht die Denk krijgt niet in verhouding tot hun aantal zetels, maar deze radicale minderheid zegt wat veel mohammedanen in dit land alleen in eigen kring vertellen, terwijl ze naar buiten schijnheilige praatjes houden.

“Broedermoordenaar, matennaaier, saboteur” Er deden al een tijd geruchten de ronde dat niet alles pluis was bij Denk, maar inmiddels is de etterbuil gebarsten. Kuzu is vorige week het fractieleiderschap ontnomen wegens een buitenechtelijke affaire. In het verleden heeft hij al eens een schorsing aan de broek gehad wegens “grensoverschrijdend gedrag” tegenover een fractiemedewerkster, maar zijn overspel was er nu te veel aan. In een woeste mededeling op Facebook beschuldigde hij Özturk ervan een broedermoordenaar, matennaaier en saboteur te zijn die misbruik van die relatie maakte om hem politiek te liquideren.

7

NEDERLAND

Azarkan rook zijn kans en eiste dat het partijbestuur onder voorzitterschap van Özturk zou aftreden, zodat hij de alleenheerschappij voor zichzelf kon opeisen. De Turk gaf niet thuis en de Marokkaan moet hopen dat hij de volledige macht kan grijpen op een algemene ledenvergadering in juni (als die doorgaat). Volgend jaar zijn er nieuwe Tweede Kamerverkiezingen en het valt te betwijfelen of dit ooit nog wel goed komt.

GroenLinks en D66 ruiken hun kans om met hun kruiperig gedrag tegenover mohammedaanse misstanden extra stemmen binnen te rijven.

De rechterlijke misstand van de week Wat valt er deze week te vertellen over het laffe en luie Nederlandse gerecht? Het virus is het voorwendsel om bijna alle strafzaken uit te stellen. Beruchte criminelen mogen naar huis in afwachting van een proces hoewel er meer dan ruimte genoeg voor anderhalve meter afstand in de gerechtszalen is. Achter die rechterlijke sabotage zit meer. Herinnert u zich nog de moord in september vorig jaar op de advocaat van een Marokkaanse drugsdealer die informant werd? Onmiddellijk gingen de rechters akkoord dat ze aan hun eigen veiligheid moesten denken en de rechtsstaat kon de pot op. Zittingen moesten achter gesloten deuren en liefst geen pers. Nu blijkt dat de Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak aan de minister gevraagd heeft anonieme rechters mogelijk te maken.

Voortaan zouden verdachten en slachtoffers niet langer de naam van rechters mogen kennen. De minister heeft vorige week deze eis afgewezen. Tip: misschien een kap dragen zoals de leden van de Ku Klux Klan. WILLEM DE PRATER

Bedelaars mogen iets meer Gent maakt voor bedelaars en daklozen een uitzondering op de crisismaatregelen. Die groepen mogen wel op straat rondhangen. Het stadsbestuur legt dit uit als een sociale maatregel. Ze zijn er trots op. Dat ze daarmee het coronavirus een handje helpen en in hun taak als stadsbestuur tekort schieten, beseffen ze niet.

Een pasje voor daklozen Straathoekwerkers delen in Gent pasjes uit aan daklozen. “Als de politie een dakloze wil wegjagen van een bank kunnen ze het pasje tonen,” zegt schepen van sociale zaken Rudy Coddens (sp.a). “Zij kunnen niet in hun kot blijven, want daklozen hebben geen kot.” Dat klopt natuurlijk, maar het is de verantwoordelijkheid van dezelfde schepen om opvang voor daklozen te organiseren tijdens deze crisis. Vorige week kwam hij trots vertellen dat Gent voor daklozen drie hostels en twee nieuwe inloopcentra heeft geopend. Wat is het nu? Is er genoeg opvang of niet? Die pasjes, is dat wel volgens de wet? Heeft de schepen dat even nagevraagd bij de virologen van de crisiscel?

Als coronahulp delen dezelfde straathoekwerkers voedselpakketten uit vanuit de poort van hun dienst in de Abeelstraat. Groepjes daklozen zitten er op het voetpad hun eten op te eten, te drinken, te snuiven, openlijk te dealen, te vechten, te vrijen, hun roes uit te slapen enzovoort. Flagrant in strijd met de crisismaatregelen. Dat allemaal vlak voor de vensters van de bewoners. De politie laat begaan. De buurt is wanhopig en vraagt de burgemeester

om orde op zaken te stellen. Toevallig of niet, net nu komen de straathoekwerkers op het idee om pasjes uit te delen aan hun klanten, als vrijgeleide om op straat te zijn. In plaats van uit te leggen dat het hun burgerplicht is om naar een hostel of ander onderdak te gaan en binnen te blijven.

In Gent blijven bedelaars aan het werk Even voorbij lopen aan Gent Sint-Pieters was al genoeg om drie bedelaars aan het werk te zien. De eerste zat op zijn vaste plek aan de deur van een biowinkel. Ter ere van Corona was hij een metertje opgeschoven. Wat verder in de straat liepen twee Roma-vrouwen tegen elkaar te kletsen en ondertussen opdringerig te bedelen. Ze hielden hun opgestoken handen tot vlak voor het gezicht van de geschrokken voorbijgangers. Flagrant in strijd met de

Stadssprookje Er is een reiger gespot aan de Graslei. Foto’s van de vogel circuleren op sociale media als bewijs dat de natuur terugkeert wanneer het stil is in de stad. Alleen, er komen al jaren reigers tot in het hartje van Gent. Het heeft met de coronacrisis niets te maken. Dat is een sprookje. De echte reden is dat de waterkwaliteit er fel op vooruit is gegaan door de aanleg van grote waterzuiveringsstations. Er zwemt weer vis in de Leie en dat trekt reigers aan.

Dat is een veel mooier verhaal, een van echte vooruitgang. Een verhaal dat we bijna nooit horen, omdat het niet past in het kraam van doemdenkers en klimaatfanaten.

MATHILDIS

Corona maakt Wallonië nog linkser Nationaliseringen, uitkeringen boven de armoedegrens, hogere lonen voor iedereen, nationale productie, de financiële garanties voor bedrijven moeten worden uitgebreid naar de non-profit, CO2-taks op tal van ingevoerde producten, het bbp en economische groei worden bijna irrelevante begrippen… Het is een greep uit de sociaaleconomische PS- en Ecolo-voorstellen voor na de coronacrisis. Het virus maakt het linkse Wallonië nog linkser.

Ere wie ere toekomt. Wallonië heeft sneller dan Vlaanderen een antwoord gevonden op het tekort aan chirurgische mondmaskers. Deltrian International uit Fleurus heeft van de Waalse regering de opdracht gekregen om 2,3 miljoen chirurgische mondmaskers per maand te produceren. Het gaat hier om een investering van 1,4 miljoen euro. Deltrian hoest dat niet volledig zelf op. Er wordt voor de productie een aparte vennootschap opgericht die voor 49 tot 51 procent in handen is van de Waalse regering. Een verstandige beslissing.

Wanneer de nood het hoogst is, zoals bij een zeer zware crisis, moet de overheid haar verantwoordelijkheid opnemen.

Geleide planeconomie Maar er zijn natuurlijk grenzen. Zelfs bij een disruptieve schok als de coronacrisis kunnen Westerse landen die gebaseerd zijn op een markteconomie niet zomaar de switch maken naar een geleide planeconomie en een totale staatssturing. Dat is niet enkel praktisch onmogelijk, maar ook een bedreiging voor de welvaart. De principes van vrij ondernemerschap, loon naar werk, privé-eigendom, private productiemiddelen en vrije concurrentie moeten zo veel mogelijk gerespecteerd worden.

regel om sociale afstand te houden. Krant De Gentenaar vroeg het aan de oordvoerder van de Gentse politie. “Als iemand zittend bedelt, sensibiliseren we. De mensen worden aangesproken en aangemaand om te vertrekken,” legde de politieman uit. “Wij passen het politiereglement toe.” Daarmee zegt hij dat bedelen toegestaan is onder de gewone voorwaarden, alsof er geen coronacrisis is. Bedelaars krijgen geen coronaboetes. Het ergste wat hen kan overkomen, is een standje van een politieman die hen vraagt wat verderop te gaan zitten. Iedereen moet zoveel mogelijk binnen blijven, maar beroepsbedelaars mogen urenlang rondlopen en rondhangen in de Gentse straten als potentiële aanstokers van een coronabrand.

Alleen hebben ze het bij de Waalse regeringspartijen PS en Ecolo niet zo begrepen. De kopstukken van de partijen stelden vorige week een aantal sociaaleconomische hervormingen voor die in het post-corona-tijdperk moeten worden doorgevoerd. Ze kleuren links, zeg maar radicaal links. Het lijkt erop alsof de nota Magnette van november vorig jaar van onder het stof wordt gehaald. De eerste boodschap is duidelijk: de koopkracht moet versterkt worden door nieuwe uitgaven die de uitkeringen aanzienlijk optrekken, tot ver boven de armoededrempel. De lonen moeten fors omhoog.

Het zorgpersoneel moet niet enkel een bonus krijgen, maar aanhoudende loonsverhogingen. Uit ethische overwegingen kan men die voorstellen begrijpen, maar men moet er zich voor hoeden dat het economisch herstel door zo’n maatregelen niet uit de hengsels wordt gehaald.

CO2-taks Zeker omdat PS-voorzitter Paul Magnette met zijn 125 voorstellen nog een paar versnellingen hoger schakelt. Hij wil het geen protectionisme noemen, maar de Waalse socialist denkt er aan om een CO2-taks te heffen op tal van ingevoerde producten. Want er moet meer lokaal en nationaal worden gepro-

WALLONIE

duceerd. Het klopt dat de globalisering is doorgeslagen. Dat ziet men nu aan de te grote afhankelijkheid voor producten uit China. Maar een soort van autarkische economische productie is gewoon niet realistisch. Toch denken ook de Walen van Ecolo in die richting: invoertaksen moeten ervoor zorgen dat er nationaler wordt geproduceerd. Covoorzitter JeanMarc Nollet van Ecolo gaf het voorbeeld van de groenten- en fruitproductie in Wallonië. Die zou slechts voor 17 procent nationaal zijn en moet omhoog. Daar valt iets voor te zeggen, maar dan moet hij wel vermelden met hoeveel procent. Wil men volledig zelfbedruipend zijn? Dat betekent een nooit geziene omslag van de economie waarbij centrale staatsplanning onvermijdelijk wordt.

In dat verband denkt Paul Magnette zelfs aan nationaliseringen van bepaalde bedrijven. Kortom, het linkse Wallonië moet nog meer naar links opschuiven. Ecolo wil bovendien de bankgaranties voor bedrijven in de problemen (een buffer van 50 miljard euro) uitbreiden tot de non-profit.

De PS wil ook alle remmen los wanneer de uitgaven in de gezondheidszorg worden herbekeken. Terwijl de overheidsuitgaven in België al jaren rond de 50 procent van het bbp schommelen. Uiteindelijk zullen nieuwe en hogere belastingen nodig zijn om die tekorten op te vangen. Voor Ecolo geen probleem, want zaken als bbp en economische groei zijn volgens de Waalse groenen irrelevant. Dat die taksen vooral door de Vlamingen zullen worden betaald, komt hen goed uit.

PICARD

8

Actueel

16 APRIL 2020

DIPLOMATIEKE VALIES

Nieuwe fase in Amerikaanse China-politiek Nagaan welke (blijvende) impact de coronacrisis op de Amerikaans-Chinese relaties zal hebben, kan niet los worden gezien van het traject dat beide landen de voorbije vier decennia gereden hebben. President na president werd een zekere structuur en continuïteit gewaarborgd, maar toen kwam Trump. Ook aan Chinese kant begonnen heel wat zaken te bewegen. Punt is dat de relaties enkele maanden geleden al op een historisch dieptepunt waren beland. En dan stak dat virus de kop op...

Trump en premier Liu He bekrachtigen fase 1 van het handelsakkoord tussen de VS en China Binnen de groep experts die zich dagelijks inlaten met het observeren van al hetgeen op het internationaal schaakbord gebeurt, bestaat al een tijdje de consensus dat de Amerikaans-Chinese relaties erg bepalend zullen zijn voor het geopolitieke plaatje van de 21ste eeuw. Prognoses over hoe deze band zich zal ontwikkelen mogen dan al divergeren (soms sterk), maar aan het belang ervan lijkt niemand nog te twijfelen. Deze realiteit benadrukt de relevantie van de vraag wat het coronavirus en alle gevolgen die eruit voortvloeien op de Sino-Amerikaanse relaties zullen hebben? Ze wordt steeds vaker gesteld, ook al raakt het zoeken naar een antwoord maar moeilijk buiten het domein van de speculatie. Voorlopig toch.

Historisch dieptepunt Het zou verkeerd zijn de coronacrisis en alle verwijten die over en weer vlogen tussen Washington en Peking als dé factor van het achteruitgaan van de relatie te beschouwen. Want wanneer we enkele maanden in de tijd terugkeren, moet vastgesteld worden dat de relaties toen ook al vertroebeld waren. In een studie van Foreign Policy van begin dit jaar liet een topambtenaar off the record verstaan dat de relatie zich “in een vrije val” bevond. Anderen hadden het over “het gevaarlijkste moment sinds 1972”, waarmee verwezen wordt naar het moment dat onder Nixon en Kissinger besloten werd toenadering te zoeken tot de Volksrepubliek. En dat was nog voor het coronaverhaal begon.

De frictiepunten waren toen al talrijk. Van de kwestie Taiwan en Hong Kong over het Chinees machtsvertoon in de Zuid-Chinese Zee, tot kritiek rond mensenrechten en de 5G-discussie. Er zijn handelsdisputen waar effectieve sancties uit zijn voortgekomen, verwijten van economische spionage, maar ook die groep Amerikaanse journalisten die door Peking het land werd uitgezet.

En er is meer. In een analyse van Carnegie wordt gewezen op een gevaarlijk element dat niet los gezien kan worden van al deze betwiste dossiers. “Zowel Peking als Washington mis-interpreteren de strategische bedoeling van de andere,” klinkt het. “De Chinezen

zien overal Amerikaanse manoeuvres van indamming en regimewissel, terwijl de Amerikanen in alles wat de andere doet een verdere stap in het streven van globale hegemonie zien.” Van de dialogen en contacten (formeel, maar vaak ook informeel) die er in het verleden tussen beide altijd al waren, blijft vandaag nauwelijks niet over, wat het risico op escalatie alleen maar verhoogt. En dat was de situatie voor duidelijk werd wat daar allemaal in Wuhan aan het gebeuren was.

Presidentiële continuïteit 1972 was dus het kantelmoment.

De Amerikaanse President Nixon en zijn Buitenlandminister Kissinger besloten in hun relatie met de Chinese Volksrepubliek het geweer van schouder te veranderen. Er was natuurlijk bondgenoot Taiwan, maar er speelde ook een Koude Oorlogsrealiteit die het aangewezen maakte China en Rusland tegen elkaar uit te spelen. En zeggen dat nog maar enkele jaren eerder de toenmalige buitenlandminister John Foster Dulles op een internationale conferentie in Genève ostentatief geweigerd had zijn Chinese collega de hand te schudden. De toenadering werkte en zeker na de dood van Mao in 1976 werd een versnelling hoger geschakeld.

De focus lag steeds op het economische, waarbij mensenrechten (noodgedwongen) naar het achterplan verdwenen. Het is decennialang het draaiboek geweest.

Uiteindelijk is dit verhaal door acht presidenten geschreven en ondanks hun onderlinge verschillen bleef dit patroon terugkeren. Van Carter (“human rights president”) tot Bush, vader en zoon. Tiananmen verhinderde niet dat Washington de Chinezen in de Wereldhandelsorganisatie loodste. Die politiek leverde China geen economische windeieren op. In 1994 was de Chinese economie kleiner dan de Italiaanse, vandaag is ze 24 maal groter dan toen en afhankelijk van de berekeningswijze (terecht wordt wel vaker aan de Chinese cijfers getwijfeld) staat ze vandaag min of meer in pole position.

Normen en waarden Parallel met de economische groei, deed zich een andere ont-

wikkeling voor. Stilaan is China zich niet langer als een groeiende speler in een globaal systeem gaan beschouwen, maar als een natie die net een alternatief systeem van waarden en normen kan aanbieden. Met spelregels ‘made in China’ als het ware. Het is een overtuiging die een heel andere politiek is gaan voeden. Te lang heeft men in het Westen het Chinese model eerder als iets functioneels voor ontwikkelingslanden beschouwd. Peking zelf zat al enkele stappen verder in de denkoefening. Tekenend voor hun kijk op de dingen is de breed gedragen overtuiging bij vele Chinezen dat de implosie van de Sovjetunie er niet kwam door een systeemfalen.

Wel begingen de Russen volgens hen de fout zich door het Westen te laten “corrumperen”. Te veel lieten ze zich meesleuren in Westelijke denkpatronen, waardoor ze hun “puurheid” verloren. En dat is een fout die zij willen vermijden.

Nationalistische opstelling De coronacrisis wordt door beide kampen gepolitiseerd. Waar Donald Trump het over het “Chinese virus” had, waren er de verhalen in China dat patiënt nul een Amerikaanse militair zou zijn geweest. Zouden de VS de sancties tegen Peking milderen gezien deze situatie? “Niet aan de orde,” antwoordde Trump. De Amerikanen stuurden hulpmiddelen, alleen is de vraag of dit überhaupt meer was dan een pleister op een houten been. Er zit iets paradoxaals aan deze situatie. Corona toont op een pijnlijke manier aan wat de gevaren van een globale wereld met sterke verbindingen kunnen zijn.

Want net hierdoor was een snelle verspreiding mogelijk.

In een ideale wereld zou ook de strijd tegen dit virus zo globaal mogelijk aangepakt worden, maar dit is de echte wereld. En dat is er een met een scherpe Amerikaanse-Chinees rivaliteit die de crisis doorkruist. Gevreesd wordt dat door de terugslag van de Chinese economie de aandacht zal worden afgewend door een sterke nationalistische opstelling. En kan mutatis mutandis niet hetzelfde gevreesd worden in de VS? Er zijn al optimistischere tijden geweest.

MICHAËL VANDAMME

Buitenlands spervuur Vonnis tegen gezond verstand Het is in de berichtgeving tussen de plooien van de coronacrisis gevallen, ook bij ons.

Maar op 2 april werden Polen, Hongarije en Tsjechië door het HvJ-EU, het Europees Hof van Justitie dus, veroordeeld wegens het niet-naleving van het spreidingsplan voor migranten en ‘vluchtelingen’, dat in 2015 in twee fasen door de Europese Raad werd goedgekeurd. Volgens dat plan zouden 160.000 volksverhuizers die in opvangkampen in Griekenland en Italië zaten, over heel de EU verspreid worden. Polen, Hongarije en Tsjechië weigerden daaraan mee te werken, op basis van het onloochenbare feit dat hierdoor hun binnenlandse veiligheid in het gedrang zou komen.

Volgens het Hof kunnen de landen die argumenten van binnenlandse veiligheid enkel inroepen “na een onderzoek per geval, gebaseerd op onderling overeenstemmende, objectieve en nauwkeurige gegevens die konden doen vermoeden dat de betrokken aanvrager een actueel of potentieel gevaar vormde.” In praktijk betekent dat dus “nooit”, “bijna nooit” of “pas als het te laat is.” Doordat die drie landen heel moedig de oekazen van de EU trotseerden, hebben zij geen aanslagen gehad zoals in Bataclan, Zaventem, Nice, Stockholm, Berlijn, Londen en vele andere steden, geen massale aanrandingen zoals in Keulen en geen tsunami van verkrachtingen, roofovervallen en moorden. En nu komt daar als bonus nog bij dat ze ook geen massa’s moslims binnen hun grenzen hebben, die de maatregelen van lockdown en “sociale afstand” collectief aan hun laarzen lappen en daardoor de coronabesmetting nog sneller verspreiden. Dat konden die drie regeringen toen nog niet weten, maar het bevestigt wel hun gelijk. Normaal gezien zou de EU nu economische sancties tegen die drie dappere landjes kunnen treffen. Maar de EU zal misschien alweer verwikkeld raken in haar kluwen van bureaucratische en juridische scherpslijperijen: intussen is de termijn verstreken waarbinnen dat nefaste spreidingsplan uitgevoerd had moeten worden. Niemand weet nu hoe het verder moet.

Zoals de Tartaren Toen de Griekse kustwacht probeerde te beletten dat een boot met ‘vluchtelingen’ de Griekse territoriale wateren binnendrong, zag ze een schip van de Turkse kustwacht het migrantenschip naderen. Dat was heel gewoon. De Turken doen dat dikwijls om Griekse schepen te hinderen bij het terugduwen van indringers. Maar toch was er iets vreemds. In afwijking van hun gebruikelijke procedures bleven de Turken een eindje van het migrantenschip weg, alsof ze een veilige tussenafstand wilden houden.

Het raadsel werd snel opgelost toen er een tweede Turks patrouilleschip opdaagde. Alle bemanningsleden die aan dek stonden, droegen maskers en beschermende kledij. Het migrantenschip had corona aan boord, en de Turken wisten dat.

Zoiets is biologische oorlogsvoering, niet in de figuurlijke, maar in de letterlijke betekenis van het woord. En niet alleen

tegen Griekenland, maar tegen heel Europa. In 1346 deden de Tartaren hetzelfde door met hun katapults pestlijken naar binnen te gooien in de belegerde Genuese handelspost Khaffa op de Krim. Zo begon de Zwarte Dood, die de helft van Europa ontvolkte. Toen waren de Tartaren nog bondgenoten van de Mongolen. In 1475 zouden zij vazallen van de Turken worden. En die hebben duidelijk hun smerige trucs overgenomen, zij het dan in een moderner jasje, en met levenden in plaats van doden. Dat is trouwens veel efficiënter om een besmetting te verspreiden.

Ondankbare rode kameraden Op 10 februari stuurde Nederland vanuit Schiphol een vliegtuiglading met medische hulpgoederen met een humanitaire vlucht naar Wuhan. De Chinese ambassadeur in Den Haag had Nederland om bijstand gevraagd bij het organiseren van de vlucht en het regelen van de landingsrechten.

De Chinezen waren absoluut niet zo goed voorbereid en zo goed georganiseerd als ze achteraf beweerden. Ze vroegen niet alleen het kleine Nederland om hulp, maar ook de bedrijven die handelscontacten hadden met China, en de Chinese gemeenschap in Nederland. Een Nederlandse zakenman die meewerkte aan het inkopen van de hulpgoederen voor China, schrok wel van de pijlsnel stijgende prijzen, maar kon toen nog aan voldoende materiaal raken. Hij vroeg zich echter ook met een bang hart af of Nederland die spullen binnenkort zelf niet nodig zou hebben.

Volgens hem werden de voorraden in de groothandels “leeggeknepen als tubes tandpasta.” Let op de data. De eerste besmettingen in Thailand en Japan dateerden al van half januari. Op 5 februari verbood Thailand de export van mondkapjes en andere materialen.

Kort daarop deden Duitsland en Frankrijk hetzelfde. Op 7 februari waarschuwde de Wereldgezondheidsorganisatie voor een ‘wereldwijd tekort aan beschermingsmiddelen tegen het coronavirus’. Ondanks dat vertrok op 10 februari het vliegtuig met tonnen materiaal naar China. Maar enkele dagen later begonnen de problemen al met de bevoorrading in enkele Nederlandse ziekenhuizen, onder andere in het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuweigen en in verschillende ziekenhuizen in Brabant, onder meer omdat de toelevering vanuit China stilviel. Dit is niet vergelijkbaar met het vernietigen van de voorraad mondmaskers door Maggie De Block. De Nederlandse hulpzending leek moreel gezien heel goed verdedigbaar. Op dat moment was de nood in China inderdaad heel groot, terwijl de besmetting in Nederland nog bijna onopgemerkt bleef. De Nederlanders hadden de dreiging voor hun eigen land volledig onderschat. Maar dat alles bewijst opnieuw - voor zover dat nog nodig is - wat voor een gangsters de Chinese communisten zijn. Eerst vroegen en kregen zij massale steun vanuit Nederland. Maar nu Nederland zelf in de problemen zit, sturen zij alleen medische rommel. En daar moet dikwijls nog duur voor betaald worden ook.

Het nabije buitenland

16 APRIL 2020

CATHERINE NAY: DE MEMOIRES (2) Met “Souvenirs, souvenirs” schreef de voormalige sterjournaliste Catherine Nay (L’Express, Europe 1) het eerste deel van haar memoires. Vorige week gingen we dieper in op haar herinneringen aan de gaullistische rechterzijde.

Deze keer buigen we ons over haar analyse van de Franse linkerzijde.

In haar memoires steekt Catherine Nay haar sympathie voor de rechtse gaullistische medestanders van Charles de Gaulle en Georges Pompidou niet onder stoelen of banken. Zowel tijdens haar periode als journaliste bij het weekblad L’Express (1966-1975) als in haar functie als politiek commentator bij radiozender Europe (vanaf 1975) heeft ze het moeilijk met de linkerzijde, de radicalen van mei ’68 en de liberalen rond Giscard d’Estaing. Bij L’Express is ze daarom een vreemde eend in de bijt. Het blad - het eerste Franse nieuwsmagazine die naam waardig - wordt geleid door de iconische figuren die Jean-Jacques Servan-Schreiber en Françoise Giroud zijn. Ze zijn virulent anti-gaullist.

Servan-Schreiber, een voorafspiegeling van de huidige links-liberale bobo’s, beschouwt Charles de Gaulle als een dictator, een halve fascist. Hij dweept met het Amerikaanse vooruitgangsdenken en denkt aan een politieke loopbaan.

In de jaren ’60 en ’70 wordt L’Express gebruikt als instrument voor zijn politieke carrière. Servan-Schreiber raakt verkozen in de Assemblée en heeft ook ambities wanneer in 1979 het Europees Parlement voor het eerst rechtstreeks wordt verkozen, maar deze spring-in-’t-veld roept al snel veel weerstand op. Zeker als hij zelfs de financiële middelen van het blad gebruikt in zijn campagne.

Wanneer Nay in 1975 naar Europe 1 vertrekt, ziet ze dat als een bevrijding. Haar afkeer voor de linkse en progressie-

Si la France m’était contée ve hemelbestormers wordt ook duidelijk in haar schets van Daniel Cohn-Bendit, het icoon van mei ’68 in Parijs. Ze heeft geen goed woord over voor de man. Deze anarchist was een losgeslagen projectiel dat opriep om lessen en examens af te schaffen. Hij werd snel ingelijfd door extreemlinks. Nay laat niet na te verwijzen naar de jaren ’70, toen Cohn-Bendit openlijk uitkwam voor zijn pedoseksuele neigingen.

Het ‘jeunisme’ dat in de jaren ’70 opgang maakte, vond ze ook maar niets. Het was voor haar iets voor poseurs zoals president Valéry Giscard d’Estaing. In de memoires vertelt ze hoe hij zijn imago in de media als sportief staatshoofd onderhoudt.

Nay is kritisch voor Giscard, onder andere omdat hij een van zijn belangrijkste ministers, Simone Veil, nooit naar waarde heeft geschat. Veil was de politica die een omstreden abortuswet door een Assemblée Nationale met bijna enkel mannen heeft gejaagd.

In de auto met de Mitterrands Interessant zijn de hoofdstukken gewijd aan François Mitterrand. Ook al was hij in de jaren ’60 (als tegenkandidaat van Charles de Gaulle bij de presidentsverkiezingen van 1965) en ’70 (als voorzitter van de PS) een van de belangrijkste politieke figuren, Nay had er nooit contact mee. Binnen L’Express waren de taken mooi verdeeld en het was collega Michéle Cotta die de socialistische partij volgde.

Toch vond er in 1975 een vreemde ontmoeting plaats met François Mitterrand en zijn echtgenote Danielle. Nay was op het trouwfeest van een vriendin wier vader een goede kennis was van Mitterrand. De toenmalige PS-voorzitter was er aanwezig. Nay was met de trein gekomen en wou vroeger terugkeren naar huis. Haar vriendin vroeg langer te blijven.

“De Mitterrands kunnen je een lift geven naar Parijs.” Wat

De Conservatieve politicus Ian Duncan Smith voert de druk op. China moet volgens hem diplomatiek de gevolgen dragen van het coronavirus. Hier galmt een oorlogstaal die in Washington eveneens klinkt. Landen hebben in dit soort crisis enkel belangen, geen vrienden.

In België klinkt de taal van virologen steeds dreigender. De coronamoeheid die bij veel burgers optreedt, zal zich wreken. Viroloog Marc Van Ranst nam vorige zondag het woord ‘Wuhan-lockdown’ in de mond, verwijzende naar een totale sociale afzondering voor iedereen, zoals in bepaalde Chinese steden het geval was. In Nederland weerklinkt steeds meer kritiek op de maatregelen waarbij zowat de hele samenleving in afzondering wordt gehouden en de economie tot stilstand komt. De economie moet weer gaan draaien, anders zijn de gevolgen niet te overzien, zo oordeelt journalist en tv-maker Jort Kelder. Opvallend was dat ook de hooggeplaatste psychiater Damiaan Denys, Vlaming en werkzaam te Amsterdam, vraagtekens plaatst bij de huidige gang van zaken.

Maatregelen verlengen Was het idee van de Britten om aanvankelijk een groepsimmuniteit te creëren - door onder andere scholen open te houden - dan toch een betere optie geweest? Zowel Nederland als Groot-Brittannië stapten al snel af van hun plannen om in te zetten op groepsimmuniteit, waarbij een grote groep mensen milde klachten zal krijgen doordat ze het virus oplopen. Enkel Zweden lijkt nog voor deze aanpak te kiezen.

Nicola Sturgeon, Schotlands’ eerste minister, liet aan duidelijkheid niet te wensen over. Begin deze week stelde ze dat de genomen maatregelen essentieel blijven en dat de eerste optimistische signalen niet volstaan om de maatregelen al terug te kunnen schroeven. Dokter Gregor Smith, de Marc Van

Ranst van Schotland, stelde dat “de maatregelen nog voor een significante tijd in voege blijven.” Gregor Smith vervangt Catherine Calderwood, die eerder ontslag nam uit haar functie.

Calderwood was totaal ongeloofwaardig in haar functie, nadat ze de regels die ze zelf aan de samenleving oplegde aan haar laars lapte. Calderwood bracht bezoekjes aan haar tweede verblijf, terwijl ze dit aan de Schotten zelf verboden had.

Banden herzien Boris Johnson heeft ondertussen het ziekenhuis mogen verlaten, nadat hij positief testte op het coronavirus. Binnen zijn partij heeft hij af te rekenen met gemor. Het is de Conservatieve politicus Ian Duncan Smith die de lessen van de Brit Lord Palmerston begrepen heeft: in een crisis hebben landen enkel belangen, geen vrienden. Duncan Smith eist dat het Verenigd Koninkrijk het diplomatieke wapen gebruikt tegen China. “Boris Johnson moet de banden tussen het Verenigd Koninkrijk en China gaan herzien, door deze coronacrisis,” aldus Duncan Smith, die sinds 1992 in het Britse Lagerhuis zetelt voor de Conservatieve Partij.

In de kranten was enkele weken terug al te lezen dat verschillende ministers Boris Johnson onder druk zetten om zijn koers ten aanzien van de Communistische Volksrepubliek China te herzien. Ook Duncan Smith, die zelf geen minister is, gaf in de kranten aan op dezelfde lijn te zitten als de balorige ministers. Het kan niet zijn dat China de wereld blijft voorliegen over alles, zo valt te horen.

De vraag is hoezeer Groot-Brittannië bij machte is om de spierballen te rollen ten overstaan van China. Westminster heeft één groot wapen in handen: het nieuwe zogenaamde 5G-netwerk voor internet en mobiele telefonie. Tegen 5G is er heel wat verzet. De straling die vrijkomt zou ongezond zijn voor mens en dier. Heel wat websites van complotdenkers op

GECENTRALISEERD BESTUUR OF (CON)FEDERALISME? Het Chinese longvirus woedt verder en net als in Vlaanderen zitten ze in Duitsland nog middenin de bestrijding ervan. Op het platteland worden de voorschriften vrij goed opgevolgd, maar in de steden krijgt de politie het steeds moeilijker. Dat men vooral in allochtone wijken de pantoffels veegt aan alle regels, wordt netjes onder het tapijt geveegd… Vanuit de economische sector wordt de druk opgevoerd om richting gecontroleerde versoepelingen te gaan (lees: heropening van sommige winkels en sectoren).

Zo’n versoepeling lijkt in Duitsland wel in zicht te komen, ook al omdat de rechters van het Grondwettelijk Hof in Karlsruhe een schot voor de boeg hebben gegeven. Verschillende Duitse burgers hebben daar zaken aangespannen bij spoedeisendheid tegen de coronamaatregelen: zo vond een gelovige katholiek dat het een schending van zijn vrijheid op eredienst was dat de regering hem verbood de Paasmis bij te wonen.

De geleerde rechters van Karlsruhe wezen hem af: de bescherming van de veiligheid en de gezondheid van alle burgers weegt zwaarder dan zijn individuele vrijheid van eredienst. Maar, zo voegden ze eraan toe, dat is enkel omdat de strenge maatregelen in principe eindigen op 19 april 2020.

Dat zal allicht ook de politieke gezagsdragers aan het denken zetten. De stand van zaken in Duitsland als we dit schrijven: 120.000 zieken en 2.673 doden. Ter vergelijking: België op datzelfde moment zit aan 29.000 zieken en 3.600 doden. Duitsland doet het dus merkelijk beter dan België, rekening houdend met het feit dat Duitsland 83 miljoen inwoners heeft, tegen ‘slechts’ 11 miljoen voor België. Het belangrijkste cijfer dat ertoe doet, het aantal doden per miljoen inwoners, ziet er dus voor Duits-

“Le noir et le rouge” Nay volgde uiteraard de verkiezingscampagne van 1981 van nabij. Mitterrand versloeg uittredend president Giscard d’Estaing met de heimelijke steun van de neogaullist Jacques Chirac. Deze laatste dacht dat Mitterrand door een te links beleid snel zou moeten aftreden. Dat gebeurde niet.

Nay zelf besloot in 1984 een boek te schrijven over Mitterrand. “Le noir et le rouge”, naar analogie met “Le rouge et le noir” van Stendhal. Het was het eerste werk waarin de paradox Mitterrand uit de doeken werd gedaan. Door gesprekken met familieleden legde Nay de conservatief-katholieke wortels van Mitterrand bloot. Het deels zwarte verleden van de latere president. Over zijn rol in het collaborerende Vichy-regime geen woord. Nay toont aan hoe Mitterrand de waarheid geweld aan doet door zichzelf een proletarisch karakter aan te meten. Hij vertelde vaak dat zijn vader een stationschef was, wat klopt, maar vergeet erbij te vermelden dat diezelfde vader zich later opwerkte tot producent van azijn. Een zelfstandige ondernemer dus. Mitterrand werd gewoon socialist omdat dit volgens hem de kortste weg naar het Elysée was. Voor hij PS-voorzitter werd, had hij nog nooit de Internationale gezongen.

SALAN

ENGELAND internet maken gewag van vogels die uit de lucht vallen, daar waar het 5G-netwerk geactiveerd wordt. Maar de Conservatieven vrezen vooral dat de Chinezen via G5 nog gemakkelijker aan spionage zullen kunnen doen.

Brief van de CEO De Chinese telecomreus Huawei krijgt een rol toebedeeld in het uitrollen van het toekomstige 5G-netwerk in Groot-Brittannië. Bij de Conservatieven valt steeds meer kritiek te horen.

Als ‘straf’ voor corona zou Huawei de wacht moeten worden aangezegd. Vorige maand nog kreeg de regering in Londen af te rekenen met maar liefst achtendertig ‘rebellerende’ parlementsleden. Een aanzienlijke groep verkozenen steunde een amendement om de rol van Huawei vanaf 2023 aan banden te leggen in het dossier van het nieuwe 5G-netwerk. De rebellerende Tory-Parlementsleden wilden de Chinezen op die manier straffen voor hun rol in het hele coronagebeuren.

Aangezien de regering van Boris Johnson over zulk een grote meerderheid beschikt, werd het amendement over de inperkende rol voor Huawei verworpen. Toch toont de demarche aan dat de harde diplomatie terug lijkt te zijn van weggeweest. Een aanzienlijk deel van de Conservatieven wil een regering die op tafel klopt opdat Beijing zou luisteren.

De Britse directeur van Huawei, Victor Zhang, komt nu met een diplomatisch briefje. Zhang doet uit de doeken op welke manier de Chinese speler de Britse samenleving een grote dienst bewijst. “Thuisgebruik voor internet is sinds de start van de crisis met wel 50 procent toegenomen. Huawei vangt deze stijging met alle plezier op,” zo valt te lezen. Sterker nog, Zhang stelt “dat bepaalde figuren Huawei willen aanvallen zonder bewijzen,” allicht doelend op de houding van de groep Conservatieve parlementsleden.

LVS

Bei uns in Deutschland

land héél wat beter uit: België zit nu aan 311 doden per miljoen en heeft zo de derde plaats van de slechte Europese landen, terwijl dat voor Duitsland ‘maar’ 34 is, goed voor pas de 14de plaats.

Centraal gezag beter?

Alhoewel de pandemie nog niet uitgewoed is en het dus nog te vroeg is voor definitieve besluiten, lijkt het er dus toch wel op dat Duitsland het véél beter doet dan buurland België.

Dat dat zou zijn omdat België ‘beter telt’ dan een land als Duitsland is ronduit hilarisch: wie de Duitse boekhouders iets wil bijleren, die mag toch van ver komen. Interessanter is dat bij het begin van de crisis in diverse kranten in Vlaanderen te lezen was dat het een ‘nadeel’ was voor Duitsland dat de bevoegdheid voor Volksgezondheid niet bij de federale Bondsstaat met zetel in Berlijn zit (lees: bij de volgens de pers geweldige Merkel), maar wel bij de regeringen van de deelstaten, de ‘Länder’. Dat, zo herinner ik mij, ‘hinderde een eenvormige aanpak.’ Ja, want dan wil zo’n Beier in Lederhose zich ermee gaan bemoeien, en dat moeten we niet willen…

Volksgezondheid is in Duitsland een zaak van de deelstaten, niet van de federatie. Merkel kan dus wel maatregelen voorstellen, maar ze moet daarvoor het akkoord hebben van de ministers van Volksgezondheid van de deelstaten, met wie ze dus videoconferenties houdt. In een centralistische logica is dat ‘omslachtig’ en zou ‘eenheid van commando’ beter zijn. Zoals in België, waar de deelstaten nadrukkelijk niet bevoegd zijn voor volksgezondheid, en het dus de Belgische federale regering is die de maatregelen neemt.

Maar wat lijkt het enorme verschil in sterftecijfers tussen Duitsland en België aan te tonen? Dat de gedecentraliseerde

FRANKRIJK

ook gebeurde. Alleen wisselden François Mitterrand en zijn vrouw Danielle geen woord met elkaar toen ze terugreden.

Nay dacht dat dit was omdat ze bekend stond als rechts en neogaullist. Maar later kwam de aap uit de mouw. Een half jaar eerder was de buitenechtelijke dochter van Mitterrand, Mazarine Pingeot, geboren. Danielle Mitterrand had het daar lastig mee, zeker omdat haar man nooit iets had gezegd. Ze vernam het via anderen.

Right or wrong

DIPLOMATIEK WAPEN

9

DUITSLAND aanpak, met respect voor de regionale identiteiten, wel degelijk beter gewerkt heeft. Waarom dat zo is, is voorlopig nog een open vraag. Luisteren burgers beter naar de richtlijnen van hun deelstaatregering, omdat die qua samenstelling beter aansluit bij hun politieke voorkeur? Zijn de deelstaten beter in staat om de voorschriften af te stemmen op de exacte noden van hun regio, waardoor het zwaar getroffen Beieren in het zuiden doortastender optrad aan zijn grenzen dan het relatief licht getroffen Mecklenburg-Vorpommern in het noorden? Het is voer voor verdere studie. Maar in de coronawedstrijd tussen België en Duitsland legt de centralistische staat het duidelijk af tegen de (con-)federale Bondsstaat.

Maskers en testen Maar er zijn allicht ook andere oorzaken voor het véél betere resultaat van Duitsland. Het eerste zijn tests: van bij het begin van de crisis is de testcapaciteit enorm opgevoerd en wordt overal in Duitsland massaal getest op Covid-19. Wie dus besmet is, wordt sneller gedetecteerd en in quarantaine geplaatst.

De verspreiding van het virus wordt aldus gevoelig vertraagd.

De onwil om te testen heeft België veel tijd en mensenlevens gekost. en ander element zijn zonder twijfel de mondmaskers.

Die zijn in Duitsland voorradig, en worden nu zelfs in Duitsland geproduceerd én uitgevoerd naar andere landen. In nogal wat steden werden mondmaskers al snel verplicht gemaakt, voor iedereen. Ook daarvan is het effect duidelijk: als iedereen mondmaskers draagt, remt dat de verspreiding sterk. Alleen in België werd de bevolking hardnekkig voorgelogen dat het dragen ervan ‘geen zin had’, louter omdat door onkunde… geen voorraad was aangelegd.

HDG

10

Beeldspraak

16 APRIL 2020

MEDIALAND

Ronde van Frankrijk uitgesteld

Corona in de WZC: hebben kabinetten redacties onder druk gezet?

Opmerkelijke uitspraak van Isabel Albers, hoofdredactrice van De Tijd en L’Echo, in De Afspraak van verleden vrijdag: toen enkele weken geleden duidelijk werd dat de toestand in de woonzorgcentra uit de hand dreigde te lopen, zou er vanuit de kabinetten druk zijn uitgeoefend op de verscheidene nieuwsredacties om de zaak toe te dekken. Nog opmerkelijker: Ivan de Vadder, die De Afspraak presenteert, ging op die uitspraak niet eens in.

In een normale democratie zou zo’n onthulling dynamiet zijn en de voorpagina’s van de kranten dagenlang beheersen tot de betrokken ministers hun ontslag hebben gegeven.

Niet zo in België, waar de regimepers wel kritiek heeft op elke beweging of opmerking van Viktor Orbán en hem telkens weer kapittelt als een autoritair leider, maar zelf braafjes in het hok gaat liggen bij het eerste het beste fluitsignaal van de gevestigde politici. Dat de pers onafhankelijk van de overige machten moet kunnen werken is een mooi principe dat vooral van toepassing moet zijn in andere landen waar rechtse politici aan de macht zijn, maar in eigen land steekt het blijkbaar zo nauw niet.

We kunnen ons trouwens levendig het telefoongesprek tussen zo’n kabinet en een redactie voorstellen, met de replieken van de kant van de redacties vooral te kiezen uit “ja, meneer”, “zeker, meneer”, en “komt voor mekaar, meneer” (maar het kan ook “ja, mevrouw” enz… geweest zijn).

Het viel ons trouwens op dat Isabel Albers wel degelijk “kabinetten” in het meervoud gebruikte. Het gaat dus niet alleen om het kabinet van Wouter Beke, maar ook om andere.

Moeilijk om te verklaren is dat niet: er staat in deze coronacrisis veel op het spel, en behalve het Vlaams Belang en de PVDA zit zo ongeveer iedereen wel op een of ander niveau mee in het bad. De telefoontjes naar de redacties zullen dus wel vertrokken zijn vanuit de kabinetten met de kleur die voor het meeste effect kon zorgen. De uitgelekte interne nota van de N-VA aan haar lokale mandatarissen om het wat kalmer aan te doen - lees: op de sociale media -, past daar perfect in.

En blauwe Vadder? We denken dat hij zelfs geen telefoontje nodig zal gehad hebben om te weten welk potje hij gedekt moest houden.

Selectief spervuur in de media Ondanks de druk vanuit de kabinetten komt het af en toe toch voor dat de media zich even vergalopperen. Misschien lag het eraan dat sp.a en Groen in het Vlaams Parlement voluit ertegenaan gingen toen ze minister van Welzijn Wouter Beke onder vuur namen over de rampzalige toestanden in de woonzorgcentra? Enkele dagen lang was Wouter Beke aangeschoten wild in de media, wat zelfs leidde tot een emotionele reactie van mevrouw Wouter Beke op Facebook. Maar de mediastorm ging uiteindelijk weer liggen, misschien ook al omdat sommige media uit zichzelf beseften wat er eigenlijk op het spel stond, anderen misschien na een herinneringstelefoontje vanuit het ‘juiste’ kabinet.

Maar uiteindelijk is het de fout van Wouter Beke niet dat Maggie De Block noch Philippe De Backer erin slagen degelijke mondmaskers te bestellen, zodat er voldoende beschikbaar zijn in de woonzorgcentra. En het blijft opvallen: in de Vlaamse pers blijft Maggie De Block zo goed als buiten schot, terwijl een ongelukkige uitspraak over waardebonnen Zuhal Demir dagenlang bleef achtervolgen, op het vileine af.

China doet Italië hulpgoederen terugkopen U las het ongetwijfeld in uw krant, hoe China Italië moest bijspringen met hulpgoederen. Ziedaar hoe een westers land uit de nood geholpen moest worden door communistisch China. Maar ondertussen lekte uit dat China de Italianen achteraf wel een factuur stuurde voor die hulpgoederen.

En nog straffer: het bleek dat de hulpgoederen een deel waren van de hulpgoederen die Italië enkele weken eerder aan China geschonken had!

FILM Niets over gelezen in uw krant? Dat kan kloppen, want voor zover wij weten vond geen enkele Nederlandstalige krant het de moeite van het vermelden waard. Hoe dat zou komen?

Misschien omdat het nogmaals onderstreept dat de Chinese communistische regering voor geen haar te betrouwen valt; en laat dat nu een stelling zijn die ook de Amerikaanse president Donald Trump al een tijdje verkondigt. En onze media vallen nog liever dood dan dat ze hem impliciet gelijk zouden geven.

O ja, de mythe dat president Trump geprobeerd zou hebben een Duits farmaceutisch bedrijf op te kopen, blijft nog steeds circuleren, hoewel zelfs de Duitse regering de onzin al uitdrukkelijk tegengesproken heeft.

Corona treft Amerikaanse zwarten hard Paniek verleden week in nogal wat media: het blijkt immers dat de zwarten in de VS onevenredig vaker getroffen worden door het coronavirus. Met ras heeft dat eigenlijk niets te maken, wel met de leefomstandigheden en de levenswijze van de zwarten. Overgewicht is een negatieve factor voor wie getroffen wordt door Covid-19, en op dat punt scoren nogal wat zwarten bijzonder slecht.

Zoals gezegd sloegen de media meteen alarm. Blijkbaar was de nalatigheid waarvan president Donald Trump al enkele weken beschuldigd wordt plots een paar graden erger geworden. Maar stel dat gebleken zou zijn dat blanken vaker getroffen worden door het coronavirus dan zwarten, zouden ze dan evenveel spel gemaakt hebben? Natuurlijk niet. Meer zelfs, enkele weken geleden kon je links en rechts zelfs vrolijke speculaties lezen dat het coronavirus misschien wel eens het kiezerspubliek van Donald Trump hard zou kunnen treffen - u weet wel, oudere blanke kiezers die het niet zo breed hebben en in afgelegen gebieden wonen waar de gezondheidsdiensten niet zoveel voorstellen.

Dat armen zwaarder getroffen worden door het coronavirus dan welgestelden, is een drama. De huidskleur of de politieke voorkeur van die armen zou echter geen invloed mogen hebben op de manier waarop men daarover bericht, zo vinden wij. Maar ja, wij zijn dan ook niet even politiek correct als de gevestigde media…

First Dates: VRT zendt “racisme” uit Wij zijn geen fans van datingprogramma’s. Op de commerciële zenders zorgt het nogal vaak voor plat en platter amusement, en op de openbare zenders is het vaak zo braaf en/ of politiek correct dat het alleen maar slaap verwekt. Maar in de gespecialiseerde pers lazen we dat het programma “First Dates” van de VRT goed een week geleden een opmerkelijke passage bevatte. Een vrouw die had laten vallen dat ze op “zuiderse types” viel, werd aan een Marokkaan gekoppeld.

De vrouw in kwestie was niet bepaald op haar mondje gevallen en zei in het interview achteraf onder meer: “Zuiders en groot, zei ik. Ik had om het even wie in mijn hoofd, maar ik had geen Marokkaan verwacht. Ik heb een beetje foute vooroordelen, ik zal het zo zeggen.” U kan zich inbeelden dat nogal wat kijkers daarop reageerden.

Bij de VRT moesten ze echter niet lang naar hun antwoord zoeken. Blijkbaar hadden ze wel degelijk overwogen om de passage eruit te knippen, maar hadden ze er uiteindelijk toch voor gekozen om ze uit te zenden. “We tonen zo de samenleving zoals ze in werkelijkheid is, met een open geest, maar ook met kwesties die kunnen irriteren of shockeren”, aldus de openbare omroep.

Maar wij hebben toch ook zo onze vragen bij het gedrag van de openbare omroep zelf. Wanneer een vrouw zegt dat ze op “zuiderse types” valt, waarom koppelen ze haar dan met een Marokkaan en niet, we zeggen maar iets, een Waal?

Zouden we er ver naast zijn als we denken dat de VRT met voorbedachten rade handelde om een rel uit te lokken?

Maar volgens ons zit het racisme nog dieper. Als een vrouw “zuiders en groot” vraagt, houdt dat dan op zich al geen vooroordelen in tegenover noordelijke mannen of mannen die klein van gestalte zijn? Is het hele programma trouwens niet doorspekt van het seksisme? Waarom werd die vrouw bijvoorbeeld niet aan een Poolse vrouw gekoppeld? Of samengezet met een hond of een paard, want aanhangers van de Partij van de Dieren zullen betogen dat de VRT zich met dit programma verschrikkelijk schuldig maakt aan “speciësisme” (zoek de term maar op, het bestaat echt). Om maar te zeggen, als men dan toch discriminatiespijkers op laag water wil zoeken, waarom ze dan niet ineens allemaal bovenhalen?

The Way Back

Ben Affleck (o.a. bekend van “Good Will Hunting”, “Gone Girl” en “Pearl Harbor”) heeft voor mij nooit echt in de kijker gelopen.

Affleck is, in mijn ervaring, een acteur die iedereen wel oké vindt: niet speciaal, maar zeker ook niet slecht.

In “(Finding) The Way Back” stond Affleck opnieuw voor de camera van regisseur Gavin O’Connor (“Jane Got a Gun”, “Pride and Glory”), waar hij in 2016 ook al mee samenwerkte voor de film “The Accountant”. In “The Way Back” zien we Affleck in de rol van bouwvakker en voormalig basketbalspeler Jack Cunningham, die wordt gevraagd om terug te keren naar zijn middelbare school als trainer van het basketbalteam. Cunningham kampt echter met een serieus alcoholprobleem. Het wordt niet meteen duidelijk waar zijn escapisme vandaan komt, maar dat er iets is gebeurd dat hem zover heeft gedreven in de verdovende middelen te duiken, is voor de hand liggend. Niet onverwacht (de titel zegt genoeg), neemt Cunningham de job aan en vindt zo een manier om zijn leven drastisch te verbeteren.

Maar dat gaat niet zonder slag of stoot.

“The Way Back” is een sportdrama, maar in essentie is de film veel meer dan dat. Wanneer de eerste basketbalwedstrijd van start gaat, wordt het duidelijk dat de film niet als doel heeft om het verhaal door de sport te laten leiden.

Zo komt het sportaspect aan de zijlijn te staan, terwijl we kijken naar het échte verhaal dat zich ontvouwt op het veld.

De emotionele weg die Cunningham aflegt om zichzelf terug te vinden en vrede te sluiten met dingen die zijn leven in de afgelopen jaren hebben gekleurd.

“The Way Back” is allesbehalve onvoorspelbaar. Maar dankzij de voortreffelijke dialogen, personages en misschien wel de beste prestatie in de acteercarrière van Affleck, is het een film die je bijblijft. Een feelgoodfilm en intens emotioneel drama tegelijk.

Hoe kijken? “The Way Back” is vanaf 28 april 2020 beschikbaar op EST via iTunes en VOD bij Telenet en Proximus.

The King

Shakespeares koningsdrama “Henry V” werd al meerdere malen, in verschillende tijden en op verschillende manieren, verfilmd. Zoals elke periode wordt gekenmerkt door verschillende thema’s, gedachten en ideologieën, kent ook de tijd waarin we nu leven zijn eigen kenmerken. Volgens de regisseur gaat het dan vooral om ‘toxische mannelijkheid’, vooral in de filmwereld.

Regisseur-schrijver David Michôd (“Animal Kingdom”, “War Machine”) hield die gedachte vast bij zijn verfilming van het verhaal van Henry V. Zijn 2 uur en 20 minuten durende “The King” focust niet zozeer op de historische Slag bij Azincourt uit 1415 (hoewel deze scène wel een van de hoogtepunten van de film vormt), maar focust meer op de dreiging van de oorlog zelf en de onbegrijpelijke toxische redenering erachter. De persoonlijke groei van Koning Henry, ‘Hal’ voor zijn vrienden, die vóórdat hij zijn nieuwe rol accepteerde vooral op café te vinden was met zijn rechterhand Falstaff, staat centraal. Gespeeld door één van de meest populaire jonge acteurs van het moment, Timothée Chalamet (“Call Me by Your Name”, “Beautiful Boy”), die opnieuw bewijst dat hij met zijn 23 jaar gemakkelijk een hele rits aan oudere acteurs zo het doek afspeelt. In de schoenen van de onzekere koning Henry V laat Chalamet zijn gezicht boekdelen spreken. Hij transformeert binnen twee uur van vredelievende flierefluiter tot een koning met een ijzeren vuist.

Persoonlijk vond ik “The King” één van de mindere kostuumdrama’s die ik onlangs bekeek, maar dat is een kwestie van smaak. Als kostuumdrama’s hoog op je favorietenlijst staan, is “The King” er één die niet zal teleurstellen.

Naast de uitmuntende vertolking van Chalamet, verrast Robert Pattinson in de rol van de Franse Dauphin en kan je genieten van prachtige cinematografie (let vooral op het gebruik van natuurlijk licht en de symbolische kleur rood).

Hoe kijken? “The King” is beschikbaar op Netflix.

THIRZA NERISSA

Buitenland

16 APRIL 2020

11

Covid-19: zwarte zwaan voor Ramaphosa?

Ook al was Afrika later, het kreeg ook met het coronavirus te maken.Voor Zuid-Afrika stond de teller deze dinsdag officieel op 2415 gevallen en 27 doden. En hoewel de aandacht vanzelfsprekend in de eerste plaats naar de pandemie gaat, zijn er in Zuid-Afrika ook heel wat speculaties over de gevolgen ervan op het land en de positie van president Ramaphosa zelf.

Grendelstaat De eerste berichten over de pandemie in Zuid-Afrika bereikten ons via het nieuws van 184 Zuid-Afrikanen die na weken treuzelen op 9 maart (vier dagen nadat het eerste geval in Zuid-Afrika was geconstateerd) uit China terugkeerden en prompt in een afgelegen luxehotel in de noordelijke provincie Limpopo in quarantaine werden geplaatst. Intussen zijn ze allen naar huis mogen terugkeren.

Maar dit kon de pandemie niet tegenhouden. Sinds midden maart zijn de scholen gesloten en op 26 maart werd voor een periode van 21 dagen, en intussen verlengd tot eind april, de ‘grendelstaat’ (Afrikaans voor lockdown) ingesteld. Dat betekende dat de grenzen met inbegrip van de vliegvelden dichtgingen en men enkel nog het huis mocht verlaten om voedsel te kopen. Ook hier moesten alle winkels sluiten met uitzondering van supermarkten, apotheken, tankstations, e.d.

Hierbij ontstonden wel eens absurde toestan-

den, waarbij bijvoorbeeld in een en dezelfde supermarkt alleen voedingswaren toegankelijk bleven, maar de rest afgesloten werd.

Om dit alles kracht bij te zetten, werden tevens (tot 26 juni) 2.820 militairen ingezet.

Vraag is echter in welke mate dit allemaal kan worden afgedwongen in de zwarte woonbuurten (townships), waar de bevolkingsdichtheid hoog oploopt. Men denke alleen maar aan de plannen van hogerhand om de Zuid-Afrikanen op grote schaal op corona te testen. Intussen zijn al duizenden personen gearresteerd die de beperkende regels overtraden. Maar de vrees bestaat dat dit alles wel eens tot grootschalig geweld kan leiden, zeker als men de inperking nog met meerdere maanden zou verlengen. Nu al worden politie en leger ervan beschuldigd brutaal op te treden. Er zouden zelfs al minstens acht doden zijn gevallen.

Economische ramp En dan zijn er natuurlijk de gevolgen. Dit jaar wordt een inkrimping van de economie met 5 tot 7 procent voorspeld. Volgens de reservebank zou het begrotingstekort 10 procent van het BBP gaan belopen, wat te vergelijken is met de situatie tijdens de twee wereldoorlogen. Vooral de kleine en middelgrote ondernemingen zouden hierbij het gelag betalen. Maar er is meer. Moody’s Investors Service plaatste onlangs Zuid-Afrika in de categorie van rommelstatus. Na drie jaren soepel te zijn geweest, volgt Moody’s het oordeel van de twee andere belangrijke kredietbeoordelaars, Standard & Poor en Fitch Ratings, die reeds in april 2017 de duim naar beneden hielden. De hoop van verscheidene economen dat men - gelet op de coronapandemie - tot november zou hebben gewacht om een oordeel te vellen, is dus ijdel gebleken.

Volgens Moody’s liggen vooral het zwakke vertrouwen en de beperkte investeringen aan de basis van hun quotering. Daarbij wordt onder meer verwezen naar de onzekerheid geschapen door de plannen tot onteigening van gronden zonder vergoeding. Ook zou de Zuid-Afrikaanse regering niet over voldoende geld beschikken om de economie naar behoren te laten draaien. Daarbij wordt de situatie

Geen quarantaine voor asielzoekers in Schwerin De rechtlijnigheid is in onze politiek correcte Westerse maatschappij soms heel ver zoek. Zo heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken van de Duitse deelstaat Mecklenburg-Vorpommern quarantainemaatregelen afgewezen in het geval van een asielcentrum in Schwerin. Het gaat concreet om een zogenaamde “Erstaufnahmeeinrichtung” waar dus asielzoekers terecht komen die hun eerste asielaanvraag in Duitsland hebben ingediend.

De quarantainemaatregelen komen er niet, ondanks het feit dat in het centrum bij twintig asielzoekers corona werd vastgesteld. Wel blijft de opname- en verdelingsstop (halfweg maart in de deelstaat uitgevaardigd) van kracht, waardoor de (besmette) asielzoekers niet verder over de deelstaat worden verspreid.

Vier besmette asielzoekers, die opgenomen waren in een gespecialiseerde verpleging in Parchim, zijn uit de ziekeninrichting ontslagen en terug in het opvangcentrum van Schwerin. Intussen blijken ook vijf medewerkers van de Malteser Orde, die het asielopvangcentrum leidt, besmet door het coronavirus.

‘Social distancing’ wordt er helaas weinig of niet toegepast. Het ministerie benadrukte dat ook in dit opvangcentrum de beschermingsmaatregelen moeten worden nageleefd. Bijzondere risicogevallen onder de vluchtelingen zouden zelfs opgevangen kunnen worden in een speciaal hiervoor ingericht beschermingshuis. De medewerkers van de Malteser Orde zouden steeds mondmaskers en handschoenen hebben gedragen.

Ophokplicht voor iedereen?

Het is niet het eerste Duitse asielcentrum

waar onrust is ontstaan naar aanleiding van de coronacrisis.

In Suhl, in de deelstaat Thüringen, hadden migranten er onlangs mee gedreigd het asielcentrum in brand te steken. Reden voor de grote onrust waren ook hier beschermingsmaatregelen omdat één asielzoeker besmet bleek met corona. In Griekenland werd een asielcentrum in quarantaine geplaatst nadat er coronabesmetting werd vastgesteld, in Duitsland niet. Tezelfdertijd legt men de (Duitse) burgers wel een ophokplicht op.

Twee maten en twee gewichten opnieuw.

En wie daar vraagtekens durft bij te zetten, is een verzuurde racist. Terwijl het de kritische commentatoren in Duitsland vaak alleen maar gaat om de globale volksgezondheid natuurlijk.

Hoe help je het coronavirus indammen als je de quarantaine oplegt aan de Duitsers, maar tegelijk (omwille van moreel humanitaire redenen dan nog) afwijst voor asielcentra, ook als daar al coronabesmettingen zijn vastgesteld? Waar zit de logica? Verliest de politiek correcte wereld met andere woorden niet haar geloofwaardigheid met dit soort kromspraak?

PIET VAN NIEUWVLIET

nog bemoeilijkt door de problemen met de elektriciteitsvoorziening (Eskom) en de naweeën van de corruptie en het zwakke beheer van de staatsondernemingen onder Zuma. En dan zijn er de problemen op de arbeidsmarkt.

Zo bestaat er bij Moody’s twijfel of de staat op de salarissen zal kunnen snoeien. Voeg daarbij de politieke risico’s en spanningen in het land door de blijvende maatschappelijke ongelijkheid en de regelmatig weerkerende droogtes, ook al worden deze laatste verzacht door de gesofisticeerde landbouw.

Kortom, omwille van al deze problemen en de pandemie voorspellen economen dat 400.000 tot een miljoen mensen hun job zouden kunnen verliezen. En het werkloosheidscijfer in Zuid-Afrika verdriedubbelde al sinds 1994. Alhoewel de piek van de epidemie pas in juni of later wordt verwacht, zijn er daarom nu al pleidooien om vanaf mei de beperkende maatregelen geleidelijk te verzachten, waarbij men vooral de situatie van de meest kwetsbaren in het oog zou houden tot een vaccin ontwikkeld is.

Ramaphosa: nu of nooit?

De coronacrisis heeft nog meer gevolgen.

Zo werd de vergadering van het NGC, de nationale raad van het ANC, die normaal een tussenbalans maakt van het beleid in het midden van een regeertermijn, verdaagd. Ook bij de Democratische Alliantie, de voornaamste oppositiepartij, werden alle komende samenkomsten, waaronder de voorzittersverkiezingen, uitgesteld. Hetzelfde lot ondergingen 26 tussentijdse verkiezingen voorzien in de volgende twee maanden. Mogelijk worden zelfs de stads- en gemeenteraadsverkiezingen van mei 2021 naar een latere datum verschoven.

Maar ook voor Zuid-Afrika’s leider, Cyril Ramaphosa, betekent de huidige situatie een uitdaging. Het biedt hem immers een unieke kans om zijn presidentschap te consolideren.

Volgens onafhankelijk commentator Theuns Eloff toonde Ramaphosa sterk leiderschap en was hij zelfverzekerd, zonder in arrogantie te vervallen. Vanzelfsprekend maakt de president gebruik van de situatie om het eenheidsgevoel onder de Zuid-Afrikanen in de hand te werken. In dat kader kondigde Ramaphosa aan dat hijzelf, zijn kabinetsleden en de

Den belziek op slot!

negen provinciale premiers gedurende drie maanden een derde van hun loon in een solidariteitsfonds zouden storten. Ook professor Jo-Ansie van Wyk had het over het zelfvertrouwen van de president en was positief over de eenvoudige taal die hij gebruikte toen hij zich tot de bevolking richtte. Maar van Wyk hekelde wel de “vele retoriek”. Daarnaast wees ze erop dat de regering weliswaar hard aan dienstverlening wil werken, maar dat dit in feite neerkomt op een inhalen van de taken die ze de laatste 25 jaar heeft verwaarloosd.

Racistische coronamaatregel En terwijl Eloff van mening is dat Ramaphosa dus veel kans heeft om ongeschonden uit de vergadering van de nationale raad van het ANC (als die zou doorgaan) te komen, zijn er wel een aantal zaken die als een molensteen rond zijn nek blijven hangen. Ondanks alle kritiek op de apartheidspolitiek, blijft het ANC zelf raciaal denken. Zo konden aanvankelijk alleen die kleine en middelgrote ondernemingen in moeilijkheden staatshulp verkrijgen als ze voor minstens 51 procent in zwarte handen waren. Een clausule die duizenden bedrijven zou uitsluiten. Na protesten werd dit eerst als fopnieuws afgedaan. Maar achteraf verzekerde de minister van Toerisme, een sector die uiteraard in Zuid-Afrika zwaar getroffen wordt, dat in haar departement de regel zou worden toegepast. Dit stuitte niet alleen op kritiek van de Democratische Alliantie en het Vrijheidsfront Plus, burgerrechtenbeweging Afriforum kondigde reeds aan de zaak voor het gerecht te zullen brengen.

En dan zijn er de overheidsdiensten die belabberd functioneren en die nu de coronacrisis zouden moeten opvangen. De verrotting zit zelfs tot op het hoogste niveau. Zo vertelde Lindiwe Zulu, minister van Sociale Ontwikkeling, al lachend op de sociale media dat zij nu eens lekker kon gaan winkelen. En hoewel de maatschappelijke diensten meer dan nodig zijn, zijn haar maatschappelijke werkers nu juist niet beschikbaar. Ze vond er immers niets beters op om - onder het mom besmetting tegen te gaan - centra voor verzorging, kindertehuizen en opvangplaatsen voor daklozen te sluiten.

JAN VAN AERSCHOT

12 Cultuur

16 APRIL 2020

GESCHIEDENIS

De “Hitler-Tagebücher”

Vorige week stond hier een stuk over de Uilenspiegelstreek van “Der Hauptmann von Köpenick”. Die kreeg een vervolg in Duitsland met de publicatie van de zogenaamde dagboeken van Hitler.

Zogenaamde memoires als genre Op 25 april 1983 ontplofte een historische bom. Uitgever en hoofdredactie van het weekblad Stern deelden mee dat ze de dagboeken van Hitler hadden ontdekt en drie dagen later met de publicatie zouden beginnen.

Ik geloofde er geen zier van. Mijn historische interesse begon met stripverhalen van Alex en Eric de Noorman en ging verder met historische romans als de memoires van Sinuhe de Egyptenaar van Mika Waltari of Mémoires d’Hadrien van Marguerite Yourcenar. Vanaf 1969 verschenen bijna jaarlijks de grappige fictieve memoires van Harry Flashman, officier-angsthaas in het Britse leger. Het inspireerde veel auteurs en dagboeken schrijven werd een rage. Ik heb hier zelfs de zogenaamde memoires liggen van Lenin en Goering, al pretendeerden de auteurs niet dat dit authentieke teksten waren. ‘Serieuze’ historici keken ten onrechte minachtend neer op die boeken.

Maar mijn zekerheid wankelde toch toen ik las dat de bekende Britse historicus Hugh Trevor-Roper (auteur van “The Last Days of Hitler”) garant stond voor de echtheid. Mijn zwager met een militair verleden in Kassel en Arolsen kocht iedere week nog altijd Stern.

Die eerste Hitler-teksten vertelden me niets nieuws over 1935 en ik vond het raar dat Allan Bullock en Joachim Fest in hun biografieën (Kershaw was nog niet verschenen) beklemtoonden dat Hitler altijd dicteerde, maar nooit zelf schreef. Twee weken later ontplofte de volgende bom. De dagboeken waren een slechte vervalsing.

De experten tuinen erin Het verhaal begint in de DDR. Konrad Kujau studeert schilderkunst. Hij is niet erg begaafd,

maar ontdekt dat hij schitterend handtekeningen kan namaken. Hij verkoopt kaartjes met de handtekening van Walter Ulbricht, de baas van de communistische partij. Zoals zovelen verlaat Kujau nog voor de bouw van de muur de DDR. Hij leert dat in de Bondsrepubliek (maar ook in de rest van de wereld) een markt is voor nazi-antiquiteiten en begint in 1974 aan een vervalsersloopbaan. In het wereldje van de verzamelaars bouwt hij een reputatie uit en hij ontmoet de rijke industrieel Fritz Stiefel. Kujau levert hem handschriften, tekeningen en kleine schilderijtjes van Hitler. Maar zijn ‘grootste vondst’ is een dagboek van Hitler uit 1935.

Hij koopt wat oude schriften in de DDR, schrijft er een vol, gooit er wat koffie en as op en het is klaar.

Op de zwarte omslag kleeft hij in Gotische letters “FH” want hij heeft geen “A” voor Adolf. Historici zeggen later ernstig dat die FH voor Führerhauptquartier staat.

Stiefel is overgelukkig met die ontdekking van Konrad Fischer, zoals Kujau zich ondertussen noemt.

Hij kan zijn mond niet houden, toont het dagboek aan een historicus die het een sensatie noemt.

Het gerucht komt ter ore van Gerd Heidemann, Stern-reporter. Die ruikt een ongelooflijke primeur die hij best kan gebruiken, want hij zit in geldnood. Maandenlang zoekt Heidemann tevergeefs naar die ‘Fischer’ en hij laat verstaan dat hij twee miljoen mark wil betalen.

Kujau alias Fischer, die Stern in feite te links vindt, gaat toch overstag en laat zich vinden. Hij vertelt de reporter dat hij 27 schriften bezit.

Heidemann contacteert de hoogste bazen van de uitgeverij van Stern en die richten een geheime cel op bij het weekblad om alles uit te vlooien. De hoofdredacteur wordt niet ingelicht. De reporter krijgt 255.000 mark (een 130.000

euro) in cash voor drie dagboeken en geeft 180.000 mark aan Kujau.

De rest steekt Heidemann in zijn zak.

De onderzoekscel neemt contact op met een ernstige Duitse historicus en een belangrijke Amerikaanse paleograaf (schriftdeskundige), die het vergelijken met een authentieke Hitlertekst. Ze verklaren dat de dagboeken echt zijn.

Alleen is die ‘authentieke’ tekst ook een vervalsing van Kujau. Men raadpleegt twee nog levende adjudanten van Hitler die zeggen dat ze hem nooit zagen schrijven, maar hun getuigenis wordt weggewuifd als de bekende Britse historicus Trevor-Roper in een bankkluis in Zwitserland ook de echtheid bevestigt. Kujau meldt inmiddels dat hij nog 35 andere dagboeken heeft opgepikt via zijn broer-generaal in de DDR (in werkelijkheid een bagagist), maar er moet boter bij de vis. In totaal betaalt Stern bijna 10 miljoen mark (5 miljoen euro) en tot vandaag is nooit uitgemaakt waar dat geld gebleven is. Dan volgt de sensationele persconferentie en de dag daarna staat Duitsland op zijn kop.

Onmiddellijk wordt aan de authenticiteit getwijfeld, maar uitgever en hoofdredacteur (inmiddels ingelicht) verwerpen de bezwaren van wat zij “Archief-Ayatollah’s” noemen. Die eerste Hitler-Stern wordt op 2,2 miljoen exemplaren gedrukt i.p.v. de gewone oplage van 400.000 en tegen vier maal de gewone prijs verkocht. Dan verschijnt een tweede aflevering op 5 mei en de dag daarna deelt de Bundesanstalt voor materiaalonderzoek mee dat de dagboeken vals zijn. Het papier en nog wat ingrediënten dateren uit de vijftiger jaren.

Met de billen bloot Stern staat met de billen bloot en de hoofdredacteur moet het gelag betalen. De oplage krijgt een geweldige knauw, maar herstelt zich na een paar maanden, al blijft Stern voor eeuwig het magazine van de valse dagboeken. In het Verenigd Koninkrijk rollen de vele vijanden van de conservatieve historicus Trevor-Roper over de grond van het lachen. Zijn reputatie is voor altijd besmeurd. Het gerecht laat Kujau en Heidemann arresteren voor valsheid in geschrifte en ze krijgen meer dan vier jaar cel aan hun broek. Het gerecht vermoedt dat Heidemann de cash ergens verborgen heeft, maar kan het niet bewijzen.

Wegens kanker wordt Kujau na een paar jaar vrijgelaten en hij volgt het voorbeeld van Wilhelm “Hauptmann von Köpenick” Voigt.

Hij wordt een mediafiguur en graag geziene gast in talkshows en hij verkoopt voortaan ‘echte’ valse Kujau-schilderijen van grote meesters met zijn handtekening, want andere vervalsers verkopen inmiddels hun producten als Kujau-vervalsing. De 62-jarige Kujau sterft in 2000. De nu 89-jarige Heidemann leeft jarenlang van een uitkering en heeft nooit tekenen van rijkdom vertoond. Stern belooft al lang dat ze de dagboeken aan het Bundesarchiv zal geven, maar dat is tot vandaag niet gebeurd.

Dat Hitlerverhaal is niet uniek.

Eva Braun, 24 uur Hitlers wettige vrouw, schreef wel degelijk een dagboek en er zijn een paar pagina’s van bewaard. De rest werd waarschijnlijk verbrand, al probeerde einde de jaren veertig een vervalser een gelijkaardig geintje.

JAN NECKERS

Blijven genieten van kunst en erfgoed Op het wereldwijde web is zoveel moois en interessants over kunst en erfgoed te vinden, dat we het nog een hele tijd virtueel kunnen volhouden.

De Vlaamse Kunstcollectie is een platform voor gezamenlijke acties van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, het Groeningemuseum in Brugge, het Museum voor Schone Kunsten Gent, M-Museum Leuven en Mu. ZEE in Oostende. Samen bieden zij een voortreffelijk overzicht van de kunstproductie in de Zuidelijke Nederlanden, van de middeleeuwen tot vandaag. Op www.vlaamsekunstcollectie.be kan de kunstliefhebber daar mee van genieten. Er zijn onder andere ‘online musea’, dit zijn themawebstekken over bijvoorbeeld Pieter Bruegel de Oude, George Minne en James Ensor, over de Vlaamse primitieven, de barok in de Zuidelijke Nederlanden en het abstract modernisme. De teksten zijn geschreven door kenners en voor de illustraties is geplukt uit de rijke verzamelingen van de deelnemende musea. Elke dag van de lockdown presenteert de Vlaamse Kunstcollectie een werk uit een van de vijf museumcollecties.

Ook www.lukasweb.be is een platform, maar dan voor talloze Vlaamse kunst- en erfgoedcollecties, onder andere van musea en kerken. Lukasweb beheert en promoot wereldwijd beelden van kunstwerken en objecten uit die vele verzamelingen. Het platform is bedoeld voor de musea en erfgoedinstellingen zelf, voor uitgevers, het onderwijs en eveneens de kunstliefhebber. Iedereen kan de meer dan 30.000 digitale beelden bekijken, delen en (indien voor persoonlijk gebruik) gratis binnenhalen. Er zijn zoekfuncties op kunstenaar, op museum- en erfgoedcollectie en op periode.

Op zoek naar het paradijs Lukasweb biedt eveneens de beste beelden, met vele details, van alle gerestaureerde panelen van het Lam Gods. Die zijn nu gebruikt voor “Op zoek naar het paradijs”, een boek uitgegeven door de Provincie Oost-Vlaanderen over de opmerkelijke floraweelde die te zien is op het meesterwerk van de gebroeders Van Eyck. Na de restau-

ratie herkennen bioloog Paul Van den Brempt en apotheker Hilde Van Combrugge 76 verschillende bloemen en planten die ongelooflijk precies zijn geschilderd. Het Lam Gods toont een paradijselijke tuin met zowel gewone paardenbloemen (in de knop, in volle bloei en als pluizig zaadbolletje) als exotische palmbomen. Heel wat van de afgebeelde bloemen en planten werden in de tijd van Van Eyck medicinaal gebruikt, zoals de wortelstok van de iris en de madonnalelie.

Het boek illustreert dat het op het Lam Gods tegelijk lente (maarts viooltje), zomer (apothekersroos), herfst (witte klaver) en winter (lauriersneeuwbal) is.

Alles bulkt van de symboliek, ook in de voorstelling van de flora. Zo schilderde Van Eyck een meiklokje met drie takjes in plaats van één, als verwijzing naar de Heilige Drievuldigheid. Gastauteurs leveren nieuwe studies van de vogels en van de rotsformaties, gesteenten en mineralen die Van Eyck eveneens uiterst accuraat heeft weergegeven.

Het boek verscheen ter gelegenheid van de Gentse Floraliën die in dit Van Eyck-jaar hadden gekozen voor het thema “Mijn Paradijs, een wereldse tuin”. De Floraliën zijn uitgesteld naar volgend jaar en het schitterende boek brengt soelaas.

Het is voorlopig enkel te verkrijgen bij de dienst erfgoed van de Provincie Oost-Vlaanderen.

Ik was hier Wie in een nostalgische bui wil wegdromen bij ambachten, feesten, volkssporten en -spelen of religieuze tradities die dreigen verloren te gaan, kan terecht op www. ikwashier.live. Het is het levenswerk van journalist en documentair fotograaf Lodewijk Deleu die in het hele land reportages maakt van bijna verdwenen immaterieel erfgoed.

Op de webstek zijn eindeloos veel foto’s te vinden en ook YouTube-video’s. De filmpjes zijn thematisch gebundeld in afspeellijsten. Over het Brabants Trekpaard, bijvoorbeeld, zijn er honderd video’s in het aanbod.

MMMV

Buitenland

16 APRIL 2020

De doofpot van Wuhan

13

De Chinese communisten hebben wekenlang een gigantische doofpotoperatie op touw gezet om de uitbraak van het coronavirus verborgen te houden. Het virus kon zich al die tijd onopgemerkt over heel de wereld verspreiden. Wat hebben de Chinezen echt te verbergen? Het moet iets zijn dat véél groter is dan alleen de smerige “Sea Food Market” in Wuhan…

Tsjen Qiushi was een mensenrechtenadvocaat. In het Westen zijn dat dikwijls medeplichtigen van terreurgroepen, delinquenten of moslims, en kunnen ze zonder enig risico beroemd worden en massa’s geld verdienen. Maar in het totalitaire China is opkomen voor de mensenrechten een levensgevaarlijke taak. Tsjen had al een solide reputatie verworven dankzij zijn berichtgeving over de protestbewegingen in Hong Kong. Bij zijn terugkeer naar het Chinese vasteland werd hij door de autoriteiten bedreigd en monddood gemaakt. Zijn accounts op de sociale media, waarmee hij een publiek van 700.000 mensen bereikte, werden verwijderd.

Maar hij was ontembaar.

In oktober 2019 maakte hij nieuwe accounts aan. Hij bereikte al snel 400.000 mensen via YouTube en hij had 260.000 volgers op Twitter. Eind januari reisde hij naar het hart van het coronagebied, in Wuhan. In zijn eerste video daarover op YouTube verklaarde hij: “Ik zal mijn camera gebruiken om vast te leggen wat er echt gebeurt. Ik beloof dat ik niet zal meewerken aan het verbergen van de waarheid.” Hij bezocht verschillende ziekenhuizen en had gesprekken met patiënten.

Maar op 7 februari meldde zijn moeder via Twitter dat hij spoorloos verdwenen was. Hij zou onder dwang in quarantaine zijn geplaatst. Sindsdien is hij spoorloos.

De Chinese autoriteiten hebben een lang strafregister inzake het intimideren, arresteren of laten verdwijnen van mensen die de waarheid zeggen over rampsituaties, of die kritiek durven leveren op de reacties van de overheid daarop.

Soortgelijke dingen gebeurden tijdens de uitbraak van SARS in 2003, de aardbeving in Wanchuan in 2008, de treinbotsing in Wenzhou in 2001 en de explosie in de containerterminal van Tianjin in 2015. Op de Chinese nieuwssite Weibo worden alle verwijzingen naar Tsjen geleidelijk weggecensureerd. Nog eventjes en het zal lijken alsof hij nooit heeft bestaan.

Tweemaal gestorven De zaak-Li Wenliang haalde ook in het Westen eventjes de voorpagina’s.

De oogarts Li Wenliang was een van de acht dokters uit Wuhan die al in december 2019 (!) had gewaarschuwd voor het nieuwe dodelijke virus dat de stad toen teisterde. Hij meldde toen al dat het om een nog onbekende variant van het coronavirus ging. Hij werd gearresteerd en beschuldigd van “het verspreiden van valse geruchten” en “verstoring van de sociale orde”. Op 8 januari raakte Li Wenliang zelf besmet door een patiënt. Een maand later stierf hij.

Volgens de officiële versie stierf hij zelfs twéé keer, wat toch vrij zeldzaam is.

Toen hij de eerste keer stierf, op 7 februari, veroorzaakte dat in Wuhan een golf van verdriet en woede. Bijna iedereen zat in een strikte quarantaine, maar mensen openden hun vensters en huilden openlijk. Anderen kwamen ondanks de quarantaine op straat en bliezen op fluitjes, als symbolisch eerbetoon aan de ‘whistleblower’. De autoriteiten schrokken daar zo van, dat zij de volgende dag een communiqué uitvaardigden waarin zij beweerden dat Li Wenliang nog steeds in leven was en dat hij beademd werd. Nog een dag later gaf men dan toe dat hij nu echt wel dood was.

Wie gelooft zo’n overheid nog? Dit keer volgde er bijna een echte opstand. De alomtegenwoordige Chinese internetcensoren moesten uit de sociale media miljoenen posts weghalen waarin mensen hun sympathie en bewondering voor de dappere arts hadden geuit.

WHO verspreidt de Chinese leugens De communistische leugenachtigheid en voortdurende doofpotoperatie bleken ook uit de tweet die de WHO op gezag van de Chinese autoriteiten verzond op 14 januari. Dat was dus een week nadat dokter Li Wenliang een “van-mens-tot-mens-besmetting” had opgelopen. Niemand heeft ooit beweerd dat hij samen met zijn patiënt aan dezelfde vleermuis had zitten knagen. De tekst van die tweet luidt (letterlijk vertaald uit twitter-Engels): “Voorlopige onderzoeken uitgevoerd door de Chinese autoriteiten hebben geen dui-

Klimaatzondaars geen coronasteun?

De parlementsfractie van de uiterst linkse Duitse partij Die Linke stelt voor om productiebedrijven, die volgens haar op een klimaatschadelijke manier produceren, voortaan uit te sluiten van conjuncturele, financiële steun in de coronacrisis. Het Duitse magazine Der Spiegel berichtte dat een voorstel in die zin momenteel door de parlementsfractie wordt besproken en op de zitting van de komende weken ter stemming zou worden voorgelegd.

Goedkope luchtvaartmaatschappijen, steenkoolmijnen en andere bedrijven die met fossiele energie werken, zouden volgens dit voorstel niet langer in aanmerking komen voor staatssteun. Hun productiewijze “is niet langer realistisch in een koolstofarme wereld”. Daarentegen is het voor uiterst links wel realistisch om bijkomende financiële steun te voorzien voor klimaatvriendelijke bedrijfstakken, zoals elektrisch aangedreven voertuigen.

2008 als ‘voorbeeld slechte bedrijfsredding’ De klimaatexpert van Die Linke, Lorenz Gösta Beutin, baseerde zich in zijn voorstel op de financiële steun van Duitsland bij een vorige crisis. Tijdens de financiële crisis van 2008 hebben allerlei financiële bijstandsprogramma’s zeker bijgedragen tot het redden van veel arbeidsplaatsen, maar brachten echter evenzogoed het klimaat veel schade toe.

Hij verwijst naar de slooppremie van 2009. Deze slooppremie maakte deel uit van een tweede pakket financiële maat-

regelen van de Duitse Bondsregering.

Burgers kregen een staatspremie van 2.500 euro als ze oude voertuigen lieten verschroten. “Daardoor haalde Duitsland haar klimaatdoelstellingen niet”, aldus nog Beutin. Dit keer moet het veel beter, en veel ecologischer, meent de politica.

Ook het officiële Federale Agentschap voor het Milieu - of Umweltbundesamt werkt momenteel aan een milieuvriendelijk pakket aan maatregelen tegen het coronavirus. Natuurlijk moet financiële steun verleend worden aan bedrijven die de volksgezondheid niet schaden maar het coronavirus is niet in of door steenkoolmijnen ontstaan, voor de duidelijkheid -, feit is echter evengoed dat in Duitsland een ecologische opbodpolitiek bezig is. Een opbodpolitiek die alles te maken heeft met het feit dat de Grünen stilaan de tweede politieke partij worden. Iedereen probeert met andere woorden een graantje mee te pikken.

Waarom is het zo stil aan de kant van de Vlaamse Groenen? Waar blijven de voorstellen, Calvo?

PIET VAN NIEUWVLIET

delijk bewijs opgeleverd voor besmettingen van mens tot mens door het nieuwe coronavirus 2019 nCoV, geïdentificeerd in Wuhan, China.” Het is ondenkbaar dat de Chinezen toen nog niet wisten dat het virus van mens op mens overgedragen werd. Het tegendeel zou verbazend zijn.

Het huidige Covid-19 is slechts één lid van de grote familie van coronavirussen.

Daarin zitten relatief ongevaarlijke virussen die verkoudheden veroorzaken, maar ook levensbedreigende zoals SARS en MERS. Die hebben echter allemaal één ding gemeen: de besmetting kan van mens op mens worden overgedragen. Bij MERS gebeurt dat minder frequent, bij griep en SARS heel dikwijls. Het zou wel heel vreemd en uitzonderlijk zijn als dat bij Covid-19 niet het geval was.

Ik vond de inhoud van dat bericht van de WHO zelfs zó onwaarschijnlijk, dat ik ben blijven zoeken tot ik een screenshot van de originele tweet terugvond. Pas op 21 januari, nog eens een volle week later, gaf China toe dat er inderdaad besmetting van mens tot mens kon optreden.

Maar toen was het te laat: het virus was toen al gedetecteerd in vijftien Chinese provincies en in Thailand, Japan en de VS. En dat was nog maar het topje van de ijsberg…

Wekenlang waren er in de Chinese media alleen berichten verschenen over besmettingen in Wuhan en in het buitenland. Vele Chinese internauten vroegen zich af waarom.Werden er in China buiten Wuhan geen tests uitgevoerd? Werden de besmettingen daar in de doofpot gestopt?

Sommige cynische grappenmakers hadden het zelfs over een ‘patriottisch’ virus dat zich alleen buiten de grenzen verspreidde. De Chinezen zelf stonden veel kritischer tegenover de communistische autoriteiten dan vele nuttige idioten en regeringen in het Westen.

Stalen vernietigd De arts Ai Fen stond aan het hoofd van de spoedafdeling van het Centrale Hospitaal van Wuhan en zij had nauw samengewerkt met Li Wenliang. Ook zij had al in december geprobeerd alarm te slaan over het nieuwe dodelijke virus, maar haar superieuren hadden haar een reprimande gegeven en haar het zwijgen opgelegd. In maart, nadat zij verschillende van haar collega’s had zien sterven aan Covid-19, legde zij daarover een verklaring af in het tijdschrift Renwu, wat ‘Volk’ betekent. “Als ik toen had geweten wat er later allemaal zou gebeuren, dan zou ik mij niets van die reprimande hebben aangetrokken. Ik zou er ‘fucking’ over hebben gepraat, waar en wanneer ik maar kon.”

Dat was het laatste wat er ooit van haar werd gehoord. Daarna verdween ze gewoon. Het interview werd via de Chinese sociale media verspreid, maar onmiddellijk door de censuur weggehaald. Ook Renwu moest het vraaggesprek van zijn webstek halen. Het bleef echter bewaard doordat vele internauten er screenshots van hadden gemaakt, die illegaal verder

verspreid werden. De Engelstalige Chinese krant Caixin Global meldde dat de laboratoria in Wuhan, die het virus al in december 2019 hadden geïdentificeerd, van plaatselijke ambtenaren het bevel hadden gekregen alle onderzochte stalen te laten vernietigen en hun bevindingen geheim te houden.

Vele versies van leugens Het was zo’n gigantische doofpotoperatie, dat men zich gaat afvragen wat de Chinese overheid eigenlijk te verbergen had. Alleen maar de onhygiënische omstandigheden op de beruchte markt van Wuhan, waar het virus volgens de eerste officiële verklaring was ontstaan? Dat lijkt volkomen buiten proportie. Oorspronkelijk twijfelde niemand aan die versie van de feiten. Tenslotte was de SARS-epidemie van 2003 daar ook ontstaan. Maar plots maakten de autoriteiten een bocht van 180 graden.

Ze trokken hun eigen versie over de oorsprong van de epidemie in en lanceerden via door hen gecontroleerde sociale media een bizarre en onsamenhangende complottheorie over Amerikaanse militairen die het virus opzettelijk zouden hebben verspreid tijdens de World Military Games van oktober 2019 in Wuhan.

Die propaganda werd gretig overgenomen door een aantal webstekken die geobsedeerd zijn door zulke complottheorieën. Maar hun vreugde was van korte duur.

Ze hadden zich grandioos belachelijk gemaakt, want kort daarop trokken de Chinezen ook die versie van de feiten officieel weer in. Ze bekenden - heel atypisch voor hen - dat het om verzinsels ging. Zij hadden zich volledig verstrikt in hun eigen leugens en tegenstrijdigheden. Ze hadden duidelijk iets te verbergen. We weten niet hoe het virus is ontstaan. We weten niet wat de waarheid is. Maar één ding staat wel vast: de officiële versies zijn gelogen. Alle officiële versies. Natuurlijk. Communisten liegen.

Totalitaire staten liegen. Altijd, overal en over alles.

PAUL BÄUMER

STEUN ’T PALLIETERKE

BESTEL CAVA VIA WWW.KLAUW.NET

14

Brieven

16 APRIL 2020 ABSURDISTAN

Daar wel In Spanje zwakt men, ondanks stevige kritiek van de Catalanen, de lockdown af. In stations en metro worden als bijkomende maatregel wel mondmaskers uitgedeeld. Eens zien wanneer onze regeringen tot dat laatste in staat zullen blijken.

Gebruik ze!

Nu onze federale regering over volmachten beschikt, stellen wij voor om die nuttig te gebruiken. Zo lijkt het ons aangewezen om per volmacht te stellen dat professoren en assistenten in de commucatiewetenschap niet aan de lockdownvoorwaarden gehouden zijn.

Zeker niet in Gent.

Empathisch Uiteraard geven wij Pascal Smet gelijk, zoals wij altijd doen: de Brusselse politie heeft de rellen in Kuregem compleet verkeerd aangepakt. Ze hadden de straathoekwerkmethode moeten gebruiken en al die gasten trakteren op een pint en, wie weet, een jointje. En misschien hadden ze zelf ook wat moeten vernielen. De meelevende aanpak, zeg maar.

Voorspelbaar “Check je privilege. Check je racistische onderbuik.” Verder gaat het ook nog over o.a. niet-witte mensen in het stuk van schrijfster-met-hoofddoek Aya Sabi over de rellen in Anderlecht. Voor wie nog enige clichébevestiging nodig had.

Aspirientje?

Cartoonist Erwin Vanmol heeft te doen met de kleine en grote kinderen die al weken verplicht thuis zitten.

Om het leed voor hen te verzachten, voorziet hij zolang de ophokplicht nog duurt elke week een kleurplaat.

Paars-geel of Vivaldi in te kleuren volgens eigen voorkeur.

CORONACONTROLES IN RWANDA Pallieterke, Iedereen zal nu wel zijn mening geuit hebben in verband met de anti-coronamaatregelen. Misschien kan dit er nog bij. Het komt uit ons kot in Kicukiro (Rwanda). Hier zijn maar twee (2) uitzonderingen om buiten te komen: bevoorrading en medische hulp (met attest). Elke, letterlijk elke voetganger die zonder reden op straat rondloopt, krijgt een boete van 100.000 RWF (de maandwedde van een nachtwaker, ongeveer 100 euro afgerond) plus drie (3) dagen opsluiting.

Een automobilist krijgt 200.000 RWF boete en ook 3 dagen opsluiting. Auto 3 dagen geblokkeerd. Mijn echtgenote moest voor een bejaarde tante geneesmiddelen gaan afhalen in Kigali, een kwartier rijden. Ze werd onderweg zesmaal gecontroleerd door de politie. Gelukkig had zij de voorschriften. De controle door de politie is geen lachertje.

Probeer hier zeker niet te spuwen naar de politie, het is gegarandeerd je laatste keer.

Er is wel een goede maatregel. Kagame heeft ‘gevraagd’ aan alle beleidsmensen, dus zeker alle parlementairen, om hun maandwedde van april af te staan voor het noodfonds. Wat ondertussen al gebeurd is zonder morren. Toch niet hardop.

Bussels Airlines vliegt nog niet, dus we draaien toertjes in onze tuin. Voor mij is er het nadeel dat ook mijn Pallieterke niet toekomt (post is ook gesloten). Dat is dan lectuur voor later.

Fam. Smets - Mukagihana - Rwanda

Kruisende woorden oplossing 1209

A B C D E F G H I J K L

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 J

A Z Z F E S T

I

V A L

O N E E R X P E N A L E A K E L E

I

X S R X T K

C E L

L U L

I

T

H R X

I

I

B X O E N

I

D L

I

S X E

X O K X U X E E D X B

M A R X A S S E N A A R C L

I

E N T E L E X R O

O O G T X R X D R O N E E E A X L E A X G O E D N X M O N E T A S U

I

I

R X E

K E R P O E D E R

KRITIEK OP TRUMP

BOEREN VAN RANST

Pallieterke, Regelmatig lezen wij in ons lijfblad artikels waarin Donald Trump in bescherming wordt genomen tegen de linkse media in Vlaanderen.

Ik vraag me af waarom ook een Vlaams-nationalist geen aversie mag hebben voor deze ongelikte beer. Enkel en alleen omdat deze fils à papa een anti-socialist is? Zijn lichaamstaal verraadt wat hij voelt: misprijzen voor iedereen die zijn mening niet deelt.

Zijn woordenschat overstijgt amper deze van een 6-jarige kleuter en zonder spiekbriefjes zou er weinig klank zijn. Trumps uitlatingen over vrouwen, migranten, wetenschappers en buitenlandse leiders getuigen van pretentie en domheid. Zijn politieke onbetrouwbaarheid (beslissingen worden om de haverklap gecorrigeerd) en sympathie voor de wapenlobby maken van deze man een gevaarlijk heerschap.

Vermits de waarheid uit de kindermond komt, verwijzen wij graag naar een citaat van hem: “Het land wordt bestuurd door incompetente mensen.”

Lieven De Meyer - Merksem

Pallieterke, Zoals bekend ligt het dorpje Ranst niet ver van Antwerpen. Voor een goede oogst moesten de boeren van Ranst met hun ‘boerenverstand’ nadenken. Wat we niet kunnen zeggen van de viroloog Van Ranst, die vooral inzet op het bestrijden van de kwaal.

In het oude China werden door de keizer mensen aangesteld per district voor een vaste vergoeding. Voor elke zieke werd deze vergoeding verminderd, met het positieve resultaat dat deze aangestelde dokters nadachten over de onderliggende oorzaken van elke kwaal.

Onze geneesheren-wetenschappers bestrijden mede door hun opleiding vooral het symptoom. De beroemde Japanner Nyoiti Sakurazawa Sama was een van de weinige overgeblevenen die de ziekte kon terugbrengen naar de oorzaak. Hierover heeft hij meer dan honderd boeken geschreven, waarvan de belangrijkste zijn vertaald in het Nederlands. In de stadsbibliotheek van Antwerpen heb ik daarvan maar één boek aangetroffen, wat zeer bedroevend is.

Nu weer gaat men het coronavirus bestrijden zonder zich af te vragen wat de oorzaak is van deze doden. Wanneer men hoofdpijn zal begrijpen, maar niet bestrijden met allerlei pillen, is men op het goede spoor. Onze vriend Van Ranst is geen lichtpunt dat de weg zal wijzen.

De lezersbrief van Mr. Laurent Asselbergh uit Tollembeek ('t Pallieterke nr. 13) zegt genoeg over het niet geïnteresseerd zijn van onze overheid, met zeven ministers van Volksgezondheid. Meer dan tweeduizend jaar geleden heeft een vrouwelijke apostel Mirjam in haar evangelie deze woorden opgeschreven: “Wie oren heeft, dat hij hore. Wie ogen heeft, dat hij ziet.” Onze ministers zijn stekeblind en gestopt met nadenken en begrijpen. Het coronavirus is een ultieme verwittiging om nog erger te voorkomen.

MAFFIA VAN DE WETSTRAAT Pallieterke, Geen beschermingsmateriaal, besmet personeel moet blijven werken, geen testing. Luidens huisarts Erik Pinxten, Diepenbeek, heeft de regering lang gedaan alsof er alleen nood was in ziekenhuizen. De overheid heeft de rusthuizen in de steek gelaten. Een epidemie die bejaarden genadeloos wegmaait door schuldig verzuim en incompetentie van een niet representatieve liberaal en katholieke (CD&V) regering. Kunnen de ministers Maggie De Block en Wouter Beke met het huidig bloedig bilan nog normaal slapen? Uit respect voor de slachtoffers en nabestaanden dienen ze dringend ontslag te nemen. Politieke partijen die de regering Wilmès desondanks blijven steunen, laten de bevolking in de steek en zijn dus moreel en politiek medeplichtig aan het huidig chaotisch beleid.

Thomas Boyle - Zaventem

R emi A lix - Borgerhout

Een lezersbrief insturen?

Wij hopen dat schrijver Dimitri Verhulst veilig afgesloten is van de rest van de wereld, zoniet leest hij misschien dat niemand minder dan Theo Francken zijn boek “De helaasheid der dingen” tipt als een van vijf te lezen boeken. En Dimitri wat kennende, zou hij daar stevige hoofdpijn aan overhouden.

Het lichtend voorbeeld Dat wijlen Patrice Lumumba bij de uiterste linkerzijde altijd goed heeft gelegen, is geen geheim. De man werd immers vermoord voor hij iets verkeerds kon doen. Dat een journaliste van de zogenaamde kwaliteitskrant in een daad van blackism een hagiografisch stuk over hem schrijft, daar vallen wij wel steil van achterover.

Uiteindelijk Ruim laat mogen enkele Vlaamse bedrijven nu toch mondmaskers maken van/voor de overheid. Dat had al veel eerder gekund, want kennis en bekwaamheid zijn hier ruim voorradig. Het vergt wel enig denkvermogen om het voor de hand liggende op te merken, natuurlijk.

Marc en Piet Kijk, als Marc Van Ranst het goed doet, dan zeggen wij het ook. Bijvoorbeeld dat hij een kind liet weten dat Sinterklaas veilig afgezonderd is, maar wel elke dag skypet met Zwarte Piet. Wetende hoe de radicale linkerzijde tegen Piet fulmineert: applaus voor Marc!

Geen woorden maar daden!

Bel gratis 0800 179 75 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be Voor een Vlaamse sociale zekerheid!

Word lid van het VNZ

Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

Boeken

16 APRIL 2020

15

Pierre Sweerts: Oostfronter, verzetsman, verklikker, dubbelagent, meestersmokkelaar, afperser, bendeleider…

Er zijn zo van die figuren die ook na hun dood een mysterie blijven waarop je nauwelijks vat kunt krijgen. Zo iemand was de Vlaamse Brusselaar Pierre Sweerts (1918-1989). In andere landen zou zijn leven al lang verfilmd zijn geworden. Bij ons dus niet. Dankzij het vorserswerk van een Nederlandse historicus, met name Jochem Botman, kon zijn levensverhaal geschreven worden.

meeste van zijn roofhandel gaf hij wel door aan zijn Duitse superieuren, die hem verder ongemoeid lieten. Sweerts misbruikte zijn functie om te smokkelen, juwelen en geld af te persen en op de zwarte markt te handelen.

de SS. Vanaf dat moment vervaagden bij hem de grenzen tussen goed en kwaad.

Hij slaagde erin om goedgekeurd te worden als Oostfrontvrijwilliger en kon als gewezen beroepsmilitair, samen met onder meer Reimond Tollenaere en Jef François, een leergang voor officier volgen.

Tijdens een thuisverlof trad Sweerts in voeling met zijn gewezen verzetskameraden en vroeg hen of hij niet naar Engeland kon vluchten. Dat verzoek werd afgewezen, want de inlichtingen die hij hen als Waffen-SS-officier kon bezorgen, waren te kostbaar. Bij een van zijn eerste inzetten aan het Oostfront werd Sweerts zwaargewond en werd hij terug naar België getransporteerd.

Hij was vol lof over de Duitse oorlogsvoering en nu begon het verzet aan hem te twijfelen. Immers, één lijn bleef hij gedurende zijn hele leven aanhouden en dat was deze van het anticommunisme.

Tegelijkertijd richtte hij met Duitse hulp een eigen antipartizanenmilitie op: de Bende van de Maaskant, die tijdens de jaren 19421944 talloze Joden, onderduikers, geallieerde piloten, zwarthandelaars,… oppakte en aan de Duitsers overleverde. Meer dan eens handelde de bende ook op eigen houtje. Sweerts kreeg de bijnaam van “Tarzan van Limburg”.

Regelmatig werden zijn misdaden verward met die van Max Günther, die in hetzelfde gebied opereerde. Het staat echter buiten kijf dat Sweerts de oorlogssituatie voor eigen gewin uitbuitte.

Na de bevrijding van Antwerpen meldde Sweerts zich op 11 september 1944 bij de eerste de beste Britse controlepost en gaf hij zich uit voor geheim agent van het Belgische verzet. Zo ontsnapte hij aan zijn arrestatie en een gewis doodvonnis.

Inspecteur bij de douane Jochem Botman, “De Tarzan van Limburg: het onwaarschijnlijke leven van dubbelspion en meestersmokkelaar Pierre Sweerts”, Soesterberg, uitg. Aspekt, 2019. Ill., 525 blz.

Gen., 29,95 euro, ISBN 978 94 6338 792 7 Naast werkzaamheden in openbare archieven ontdekte Botman ook het privé-archief van Sweerts op een vergeten zolder. Wat voor een leven leidde Sweerts, die ettelijke activiteiten met elkaar combineerde! Hij genoot gewoon met volle teugen van de spanning in zijn leven. Hieronder brengen we het u, lezer, aan de snelheid van een metrostel.

Tollenaere Op het moment dat ook in onze gewesten in mei 1940 de oorlog uitbrak, deed Pierre Sweerts dienst als beroepsmilitair. Gewond werd hij naar het zuiden van Frankrijk overgebracht, waar hij zijn eerste contacten met het verzet legde. Al na een jaar verliet hij het verzet om, naar eigen zeggen, te infiltreren in

Binnen het verzet groeide het wantrouwen tegen Sweerts. Terecht, zou nadien blijken.

Een verzetsman vroeg om hem te mogen liquideren, wat door zijn overste geweigerd werd. Diezelfde overste werd kort nadien door de SD opgepakt. Sweerts, voor alles een gewiekste opportunist die zich overal uit kon praten, verbrak daarop zijn contacten met het verzet. Tegelijkertijd vertrouwden de Vlaamse SS’ers de Brusselaar ook niet meer. Hij werd door de SD verhoord en pleitte zichzelf vrij. Kort nadien werd Sweerts naar Limburg gestuurd, waar hij bij de douane ingedeeld werd en gerekruteerd werd als agent van het Reichssicherheitsamt of de staatsveiligheid van de nazi’s.

De provincie Limburg was toen een knooppunt bij uitstek voor allerhande smokkelactiviteiten. De grens tussen verzet, collaboratie en criminele activiteiten was er uiterst vaag.

Daar ontbond de corrupte Sweerts al zijn duivels. Vanuit zijn ambt als inspecteur kon hij zich van alles en nog wat toe-eigenen. Het

Tarzan

In Britse dienst Pierre Sweerts maakte door zijn gedetailleerde kennis van de Duitse geheime diensten heel wat indruk op de Britten, die hem voor nadere ondervraging naar Engeland overvlogen. Daar besloot de Britse geheime dienst (M15) om hem en zijn kennis in te zetten om achtergebleven, ondergrondse, sabotagegroepjes van de Duitse contraspionage op te rollen. Hij kreeg een dekmantel en een vrijgeleide mee, waardoor hij gevrijwaard bleef van arrestatie in België.

De Britten wisten heel goed dat ze te maken hadden met een avonturier en een onstuimig personage. Toch wogen de voordelen op tegen de nadelen.

Nadien bleken de Britten tevreden te zijn over de diensten van Sweerts, en hielden ze hem de hand boven het hoofd. Na een tijdje werd hij door hen in Nederlandse kampen ingezet om er Duitse Abwehragenten en collaborateurs te ontmaskeren. Een en ander bleef niet verborgen voor de Nederlandse inlichtingendiensten, die aanboden hem aan België, waar hij in 1946 in Tongeren ter dood veroordeeld was, uit te leveren. De gezochte Sweerts

kon rekenen op de voorspraak van de Britse geheime dienst. België liet weten geen interesse in zijn uitlevering te hebben… Hij mocht in Nederland blijven.

Katanga Inmiddels was Sweerts in contact gekomen met anticommunistische weergroepen die zich onder meer verzetten tegen de onafhankelijkheid van Indonesië. Als wapensmokkelaar en ronselaar van huurlingen verleende de gewezen Tarzan van Limburg hen hand- en spandiensten.

In 1951 werd hij op doorreis in Brussel betrapt op onwettig wapenbezit en het bezit van valse paspoorten. Hiervoor werd hij op 28 juni 1951 veroordeeld tot een jaar gevangenis. Nadien werd hij overgedragen aan het krijgshof in Luik, dat zijn doodvonnis omzette in levenslang. In hoger beroep kwam hij in 1957 vrij.

Een en ander had hij te danken aan de Britten, die in een brief de inzet van Sweerts voor de geallieerde zaak prezen.

Na zijn vrijlating bleef hij zich in opdracht van zijn Britse werkgevers inzetten voor allerhande clandestiene opdrachten. Zo bewijst Botman met documenten dat Sweerts in de jaren 1960 contacten had met kringen rond de huurlingen Jean Schramme en Bob Denard, die ijverden voor de afscheiding van Katanga van Congo en het aan de macht brengen van Tshombé.

Paul Van den Boeynants Uit zijn archief blijkt Sweerts ook contacten te hebben gehad met diverse Belgische ministers die voor de ministeries van Buitenlandse Zaken, Defensie en de NAVO werkten.

De bekendste was volgens Botman wijlen Paul Van den Boeynants. Ook zou volgens zijn biograaf Sweerts betrokken geweest zijn bij de uitbouw van het netwerk Gladio, dat bij een Sovjetinvasie het verzet diende te organiseren.

Samenvattend: een sterk boek met enorm veel details en anekdotes, maar Sweerts’ biograaf vermeldt uitdrukkelijk dat hiermee niet het laatste woord over zijn onderwerp geschreven is. Het boek telt zo maar eventjes 1053 (vaak uitgebreide) voetnoten. Met bibliografie en register.

PIETER JAN VERSTRAETE

Hoe het christendom het Westen vormde In het begin van deze eeuw toonden de leiders van de Europese Unie ambitie: ze zouden samen een Grondwet opstellen. Toen het resultaat bekend raakte, ontstond al snel verbazing onder historici en academici. Er was immers in de tekst geen enkele verwijzing naar God of de christelijke wortels van Europa.

In de wandelgangen werd verteld dat het ‘seculiere’ Frankrijk en het Turkije van Erdogan hun veto hadden gesteld. De Britse historicus Tom Holland vermeldt bovenstaande anekdote niet, maar neemt de lezer wel mee voor een thematische vogelvlucht doorheen 20 eeuwen westerse geschiedenis om de opstellers van de Europese Grondwet ongelijk te geven. Daarvoor put de auteur dankbaar uit de kennis die hij opdeed bij het schrijven van eerdere boeken: het manicheïsme van de Perzen en het aristotelische denken, dat de basis vormt voor onze moderne wetenschap (“Perzisch vuur”), de complexe invloeden tussen de drie wereldgodsdien-

sten (“Het vierde beest”) en de ambitieuze paus Gregorius VII die de basis legde voor de scheiding tussen Kerk en Staat (“De gang naar Canossa”).

De wijde rivier van het christendom kent meerdere bronnen en meandert rijkelijk door de Europese geschiedenis. Hij stroomt veel dieper in onze Europese ziel dan we vermoeden en heeft een bredere invloed dan sommigen willen erkennen. Holland doorspekt hoofdstuk na hoofdstuk met bekende en minder beroemde figuren die het geloof verkondigden, uitdiepten, uitdaagden of zelfs verwierpen. Europa leerde op het ritme van de christelijke kalender te leven, het Romeinse recht nieuw leven in te blazen, universiteiten en abdijen op te richten. Anders dan de islam werden de Bijbel en de Kerk wel kritisch bestudeerd. Luther vertaalde de Bijbel eigenhandig opdat de gelovige deze zelf zou kunnen bestuderen, terwijl Galilei en Darwin in de natuur de wetten van God zagen. Holland ziet geen tegenstelling, maar eerder een vruchtbare wisselwerking tussen geloof en wetenschap.

In domeinen als astronomie en geologie waren geestelijken voortrekker.

Achillespees De laatste eeuwen staat het christendom vanuit meerdere hoeken echter onder druk.

De verdeeldheid sinds het protestantisme staat een universele godsdienst in Europa in de weg, terwijl Franse encyclopedisten zoals Diderot via de Verlichting een wig trachtten te drijven tussen rede en geloof. Denkers zoals markies De Sade en Nietzsche verwens-

ten dan weer de christelijke moraal, terwijl het communisme in de 20ste eeuw het morele kompas van de Kerk met fysiek geweld wilde stukslaan.

We zouden het christendom kunnen samenvatten in twee principes: het zondebesef en de aandacht voor de zwakkere. In deze kern ligt tegelijk zijn achillespees. De voorbije decennia heeft het culturele marxisme deze beginselen tegen het christendom zelf gebruikt. De schuldbewuste Merkel dacht in 2015 met haar “Wilkommenskultur” in de geest van Christus

te handelen met alle dramatische gevolgen van dien. Zal Europa nog de kracht vinden om haar christelijke waarden desnoods fysiek te verdedigen of zal ze door haar andere kaak aan te bieden haar verleden en tradities (helpen) vernietigen? In deze paradox ligt de toekomst van Europa geborgen.

PIETER VANDERMOERE Tom Holland, “Heerschappij - Hoe het christendom het Westen vormde”, Uitgeverij Athenaeum 2020, 640 blz., prijs: 29,99 euro, ISBN 978 902 5305 67 3

16

Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

16 APRIL 2020

De onvoorspelbare Roger Petit Verleden week ontplofte er nog een bom in ons voetbal. Standard mag voorlopig fluiten naar zijn licentie voor het nieuwe seizoen en degradeert zelfs naar de eerste amateurklasse. Sinds Bruno Venanzi de club overnam in 2015 leden de Rouches een verlies van gemiddeld 6,5 miljoen euro per jaar en dat is schijnbaar iets te veel voor de licentiecommissie.

De schuldenberg bedraagt op dit ogenblik 40 miljoen euro. Er wordt met de vinger gewezen naar Venanzi, die zich zou gedragen als een supporter. Prestige is voor hem belangrijker dan een realistisch beleid. Dat is wel eens anders geweest in Luik. Toen ik nog voetbalde en Roger Petit er de grote baas was, bijvoorbeeld. De spelers hadden schrik van hem!

Wilfried Van Moer heeft hem zeven jaar gekend bij Standard. Wie was Roger Petit?

“Ik heb Roger Petit zeven jaar meegemaakt.

Petit was niet alleen een groot zakenman, maar iemand die ook iets van voetbal kende.

Hij kon keihard zijn. Ik heb nooit grote problemen met hem gehad, maar hij kon soms toch verrassend uit de hoek komen. Er waren een drietal Spaanse ploegen die interesse hadden in mij. Ze stuurden een paar afgevaardigden om een informatief gesprek te hebben met Roger Petit. Ik ben die mensen gaan ophalen op de luchthaven van Zaventem en met hen naar Sclessin gereden. Daar mochten ze gewoon niet binnen van Petit.

Daar stond ik dan... Ik heb die mannen dan maar terug naar Zaventem gevoerd, wat kon ik anders doen?”

Zelf studs betalen “Ik was razend en vroeg hem om uitleg.

‘Wees maar kalm of ik laat je in derde klasse spelen,’ zei hij glimlachend. Je was dan

rap kalm, geloof mij. Petit had ook zijn goede dagen. Onverwachts zei hij tegen mij: ‘Ik ben tevreden over u, ga maar een Mercedes kopen, ge krijgt die van mij.’ Ik kocht natuurlijk de grootste. Hij, Standard dus, schonk die wagen aan mij. Wat ik toen nog niet wist, was dat je op een gift belastingen moest betalen.

Twee jaar later kreeg ik de rekening gepresenteerd!”

“Roger Petit was onvoorspelbaar. De ene dag kreeg je een Mercedes, de andere dag moest je je studs betalen als je die ging afhalen bij de materiaalmeester. Echt waar, dat is gebeurd! Op het laatst voelde hij zich onaantastbaar en dat is zijn ondergang geworden.

Neem nu die fameuze omkoopaffaire met Waterschei. In zijn bureau lag er gewoon een boekje met alle namen van personen aan wie geld was uitgedeeld, met de bedragen op de koop toe. De Bijzondere Belastinginspectie heeft alles gevonden en toen was het gedaan met Petit.”

Nog dit: De Standardsupporters moeten niet ongerust zijn.

Natuurlijk zal hun ploeg niet degraderen, daar kan men te goed voor ‘foefelen’ in Luik...

Gille Van Binst Voormalig topvoetballer

1210

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

A B C D E F G H I J K L HORIZONTAAL

VERTICAAL

A. Verlangend naar alcohol B. Zwitserse rivier Vrouwtjesdieren C. Antwerps dorp o.m. bekend om zijn 5-jaarlijks passiespel D. Internetlandcode voor Indonesië - Handvat - Haarverlies E. Werelddeel Universiteitsbibliotheek - Rutherfordium F. Acceptabele G. Drassig - Luid babbelend H. Slotwoord - Deel van een tennisbaan I. Zuiverste - Pers. vnw.

J. Schouwspelen - Dorp in de Rupelstreek K. Bijnaam van Dwight Eisenhower Taxichauffeurs zonder vergunning L. Laatste deel - Vermoordde

1. NGO die zich inzet voor leprapatiënten 2. Aanbevelenswaardig Japanse eilandengroep 3. Arrondissement - Inwonenden 4. Naar iets overhellen - Afwijzing 5. Ginds - Maanstand - Meisjesnaam 6. Ondernemers 7. Nederlandse waterloop Eerstkomend - Ruk 8. Zwaarlijvig - Muzieknoot 9. Deel van een boerderij Aan kennis toevoegde 10. Bulder - Brusselaar Gehucht van Ravels 11. Pers. vnw. - Tijdseenheden Kwam tot stand 12. Lach heimelijk Middelnederlandse

DE OPLOSSINGEN VAN HET KRUISWOORD-RAADSEL NUMMER 1209 VINDT U OP BLZ. 14

Dubbelinterview Wilmès en Van Ranst

“We weten allemaal wie hier de echte baas is.”

We zouden het bijna vergeten, maar Marc Van Ranst is niet de premier van dit land. De ‘prime minister’ is nog steeds een ietwat vreemde dame uit het poepsjieke Elsene, wiens naam 90 procent van de Vlamingen steeds weer ontsnapt: Sophie Wilmès. De verwarring is echter begrijpelijk. Onze ‘prime minister’ ziet u namelijk nooit in ‘prime time’ op uw scherm. Van Ranst kampeert er zowat. En niet te vergeten: beiden haalden ongeveer evenveel stemmen. Wij brachten de twee samen voor een exclusief gesprek ter verduidelijking.

Het is even wachten op de premier. In de ruime kamer in de Wetstraat 16 heeft Marc Van Ranst zich geïnstalleerd in de zetel en doet hij zich te goed aan koekjes die hij allemaal snel even aanraakt. Hij likt zelfs aan een koekje en legt het dan terug op het bord. “Voila zie. Dat heb ik nu snel even gedaan ter duiding,” zegt de professor met een brede glimlach. “U heeft gezien dat deze koekjes nu potentieel het coronavirus kunnen bevatten. Ik heb ze aangeraakt. Ik heb er aan gelikt. Zo snel kan het dus gaan, hé. Het enige wat ik als viroloog nu voor u nog kan doen in deze situatie, is ze zelf opeten. Want zelfs als u een masker opzet, blijven deze koekjes potentieel besmet. Mensen beseffen dat niet. Maskers beschermen niet tegen besmette koekjes.

Als expert weet ik dat.”

De dame die net koffie uitschonk en het over de tafel in onze richting liet glijden, komt erbij zitten. Zeer tot de verbazing van Van Ranst, die toch wat ongeduldig wordt.

MVR: “Ha Madame Arabelle, hoe zeer ik uw aanwezigheid ook op prijs stel, moet ik u toch vragen om op te krassen.

We verwachten de premier, ziet u. Mag ik trouwens opmerken dat u er nog wat ziekjes uitziet. Bleek, veel te mager, dat haar helemaal flets. Komt u straks op de parking even mee. Ik heb nog een paar coronatests in de wagen liggen.”

Koffiedame: “Maar meneer Van Ranst, het is ik ben de premier.”

MVR: “Godverdomme, nu dat ge het zegt! Ge trekt er op. Sophie, was het toch?

Pardon, premier Sophie. Van het liedje “een rietje voor Sophietje.” Kent ge dat, meneer Pallieter? Serieus Sophietje, ik had u wel herkend hoor. Was wat virologenhumor.”

SOPHIETJE: “Monsieur, als premier eis ik respect voor mijn ambt. U heeft uitstekend werk geleverd, maar…”

MVR: “Madame, luister. Ik had uw bevolking al lang ingelicht toen jij nog aan het uitzoeken was hoe je Sophie zegt in het Nederlands. U mag dan wel officieel premier zijn, we weten allemaal wie hier de echte baas is. Ik heb jarenlang gestudeerd om viroloog te worden. Wat heeft u gedaan om premier te worden?”

MADAME: “Mais enfin! Ik ben de moeder van de vaderland. Het is de krant schrijft ik ben lof helemaal vol met mijn regering.”

MVR: “Nou nou tuttebel, uw man was uw gezaag beu en heeft Charles gevraagd of hij geen job voor u had. Dat werd dan begroting omdat dat een departement is dat ze in Wallonië altijd al een beetje onnozel hebben gevonden. En nadat Charles vertrok naar Europa had hij een kip nodig die altijd ‘ja’ zou zeggen over al zijn idiote voorstellen. Daarom zijt gij premier. Niet

om een ernstige gezondheidscrisis te bedwingen. Daar hebben ze mensen als ik voor nodig: virologen!”

“Hoewel, mijnheer Pallieter? Zonder zever hé, ik kom daar niet meer aan toe. Ik moet tegenwoordig zo veel naar de televisie dat ik helemaal geen tijd heb voor onderzoek en testen. Ik heb mijn witte schort in geen weken gezien. Dat staat nochtans ook schoon op televisie. Ik heb ze dat al gezegd bij De Afspraak.”

TUTTEBEL: “Honteux, monsieur Van Ranst, wat u zegt! Het is de veiligheidsraad die neemt de maatregelen om de citoyens te bescherm.”

MVR: “Kalm maar. Uw veiligheidsraad vraagt de laatste speech op van president Macron en u schrijft die over. En daarna beginnen de echte virologen te werken aan de tekst die u mag voorlezen. Onder virologen noemen we madameke hier wel eens het ‘Marieke Macron-virus’. Dat heeft geen enkele persoonlijkheid, leeft niet echt, maar parasiteert wel op een bestaand organisme. Beetje zoals haar regering hé. Hahaha. Virologenhumor. Je bent daar voor of niet.”

MARIEKE MACRON: “Il a dit Macron?

Het is wat uw probleem met Manu? Laat Manu gerust, vuile Vlaamseling!”

MVR: “Rustig maar, premier Wilmès.

Misschien kunnen we uw maatregelen even overlopen. Pakt u de Nederlandstalige tekst er eens bij”.

PREMIER WILMÈS: “Dat is beter, monsieur Van Ranst. Ik lees de Nederlandse maatregel: dit is pap. Dit is mam. Pap rookt een pijp. Mam rookt een pijp. Dat is zus.

Zus rookt een pijp. Daar is oom. Oom rookt een pijp. Mam heeft een snor. Zus is braaf.

Pap draagt een jurk. Oom zoent pap…”

MVR: “Ik heb haar toespraak vervangen met haar Nederlandse les. Lachen! Ja, virologenhumor. Je bent daar voor of niet.”

Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie

Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be

www.deblauwevogel.be