't Pallieterke van 23 april 2020

Page 1

76ste jaargang • nummer 16 • donderdag 23 april 2020

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

€ 2,50

Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...

“Democratische rechtsstaat kan islamisering niet volledig oplossen”

Vlaanderen heeft nood aan eigen exitstrategie en herstelbeleid We beleven de grootste crisis van de jongste decennia. En België moet die confrontatie doorstaan met de slechtste regering van de jongste decennia. De zwakte van die regering heeft niet alleen te maken met de persoonlijke onbekwaamheid van figuren als Wilmès en De Block, maar is vooral een rechtstreeks gevolg van een Belgisch systeem dat niet meer werkt. Ik ben er mij van bewust dat superlatieven misschien iets te snel gebruikt worden in politieke commentaarstukken. Met regeringen die ooit mensen als Alain Van der Biest, Michel Daerden, Gisèle Mandaila Malamba, Julie Fernandez Fernandez en André Flahaut bevat hebben, heeft België toch al wat meegemaakt op gebied van onwaarschijnlijke onbekwaamheid. Nu lijken we niettemin af te steven op een nieuw record.

Konijn in de koplampen Misschien is het gewoon de crisis zelf die de gebreken, die anders bedekt blijven onder de mantel van politieke routine, zo ongenadig

blootlegt. Bijzondere tijden vragen om visie, daadkracht, moed en charismatisch leiderschap. En laat dat nu net de kwaliteiten zijn die momenteel helemaal onzichtbaar zijn. De Belgische regering blijft een konijn in de koplampen. De besluiteloosheid vertaalt zich in de oprichting van een hele reeks “taskforces”, “evaluatiecellen” en expertenwerkgroepen, alsof daaruit op magische wijze wel een beleid zal opborrelen. In de praktijk doen de praatgroepen de wielen nog dieper in de modder wegzinken. Ik ga geen overzicht maken van het geklungel en gestuntel dat het regeringsbeleid heeft gekenmerkt

sinds het begin van de crisis. Alleen al de recentste Nationale Veiligheidsraad was illustratief genoeg voor het probleem. Voor een land dat smacht naar een vooruitzicht, naar een idee hoe het verder moet, had de regering-Wilmès niets te bieden, geen enkel beeld van een exitstrategie. De enige losse ideetjes die zich vertaalden in concrete maatregelen, bleken slecht overwogen. De tuincentra en doe-het-zelfzaken, die zaterdag - sowieso de drukste dag de deuren mochten openen, kregen de richtlijnen pas de dag voordien. Er was ook geen behoorlijke omschrijving van welke handelszaken mochten openen. En tenslotte blijft het volstrekt onduidelijk waarom heel wat andere winkels niet mogen openen. De andere maatregel - de toelating om rusthuisbewoners door één aangewezen persoon te laten bezoeken - was inhoudelijk een slecht idee: het disproportioneel groot aantal slachtoffers in de rusthuizen zou de regering toch al duidelijk mogen gemaakt hebben dat je daar niet de eerste experimenten tot versoepeling moet gaan uitproberen. De slechte communicatie tussen het federale en Vlaamse niveau zorgde er bovendien voor dat de rusthuizen zelf niet geraadpleegd waren. De traagheid en verwarring die het gevolg zijn van het federale systeem zijn al een nadeel in normale tijden. Ze zijn een ramp in een echte crisis.

Het verlammende Belgische probleem Het toevoegen van de minister-presidenten van de deelregeringen aan de Nationale Veiligheidsraad blijkt een lapmiddeltje dat het fundamentele probleem niet

Sam van Rooy (Vlaams Belang) is een veel gedeeld Twitteraar, de kroonprins van Filip Dewinter en een bekend islamcriticus. Maar bovenal is hij een politicus wiens politieke carrière het voorbije anderhalf jaar in een stroomversnelling raakte. SCEPTR-redacteur Tom Lallemand sprak met hem, in wat een boeiend gesprek werd over Bart Somers, islamisering en de onvermijdelijke Vlaamse onafhankelijkheid.

Lees het interview met Sam van Rooy (VB) op blz. 4-5 kan compenseren: de aanpak van de crisis vereist controle over bevoegdheden die verdeeld zitten over verschillende niveaus. Er zitten meerdere chauffeurs aan het stuur. We mogen ook niet vergeten hoe het komt dat we op een beslissend moment van onze geschiedenis opgezadeld zitten met een zwakke regering zonder democratisch draagvlak. Ook die situatie is het gevolg van het Belgische probleem. Communautaire tegenstellingen over het pact van Marrakesh lieten de regering vallen. In een normaal land zouden er dan verkiezingen gekomen zijn, maar de logica van het federale België wil samenvallende verkiezingen met het regionale niveau, zodat een verzwakt minderheidskabinet zich naar de eindstreep moest slepen. Toen Michel naar Europa vertrok, leek het zelfs niet zo erg om de zwalpende club nog heel even te laten leiden door een veredelde schepen. Dat die zelfs niet de taalkennis heeft om haar beleid over te brengen bij de meerderheid van het land, was geen bezwaar. Het was de eerste vrouwelijke premier, dat was toch mooi meegenomen. En het was maar tot aan de verkiezingen, dacht men. Die verkiezingen werden echter opnieuw een demonstratie van de Belgische onenigheid. Het gevolg was dat er geen volwaardige regering kon gevormd worden. Die opeenstapeling van defecten in het Belgische systeem hebben ervoor gezorgd dat we nu in een storm zitten op een lekkend schip, bestuurd door de kapitein van de Costa Concordia.

Omdat het kan, omdat het moet Deze week publiceerden 10 experten (niet te verwarren met de expertengroep van de regering), vooral uit de economische en medische wereld, een blauwdruk voor een “exit uit de coronacrisis”. Je hoeft het niet eens te zijn met elk detail om te zien dat er een visie,

een strategie achter zit: maximalisering van de economische activiteiten gecombineerd met een minimalisering van gezondheidsrisico’s. Alle experten zijn Vlamingen. Dat is ook geen toeval: spontane samenwerking overschrijdt in dit gespleten land zelden nog de taalgrens. Het initiatief zou de Vlaamse regering mogen inspireren. Waarop wacht Vlaanderen eigenlijk om een eigen exitstrategie te ontwerpen? De eigen bevoegdheden laten toe om bijvoorbeeld op terreinen als onderwijs, gezondheidszorg, tewerkstelling en economie een koers te bepalen die de Belgische lethargie negeert. Waar nodig, moet men zelfs al eens buiten de bevoegdheidslijntjes durven kleuren. Er zijn nu al ongewone tekenen van Vlaamse opstandigheid. Beke schoot het bezoekrechtideetje van de regering-Wilmès (nochtans een initiatief van partijgenoot Geens) nog dezelfde dag af. Ben Weyts wil een eigen Vlaamse agenda voor de opening van de scholen, inclusief de mogelijkheid om nog enkele weken in juli door te gaan. De Wever weigert boetes op te leggen voor overtredingen van nodeloos ingewikkelde en juridisch twijfelachtige sociale regels. De sokkel van de regering-Wilmès is in Vlaanderen heel dun. Het Vlaamse beleid kan zich permitteren daar af en toe eens tegen te stoten. Deze crisis biedt niet alleen een mogelijkheid om aan te tonen dat Vlaanderen beter kan dan België. Ze verplicht ons ook om beter te doen. De economische gevolgen van de coronacrisis zullen gigantisch zijn. Het is ondenkbaar dat we nu ook ons herstelbeleid nog eens in handen laten van de ploeg van Wilmès of het afhankelijk maken van de instemming van de PS. Er staat voor Vlaanderen te veel op het spel. Ik hoop dan ook dat de Vlamingen alle geduld hebben verloren voor politici die op dit beslissende moment in de verlammende Belgische context blijven denken. JURGEN CEDER


2

Actueel

23 APRIL 2020

Kwetsbare jongeren De Vlaamse regering heeft deze week 25 miljoen euro vrijgemaakt voor ons mentaal welzijn. Dat zal nodig zijn, want de ophokplicht door Covid-19 begint bij heel veel mensen te wegen. Deze week staan er ons zware mentale klappen te wachten. Om te beginnen kunt u op vrijdag naar de voorlopig laatste aflevering kijken van of “Thuis” of “Familie”. Die Vlaamse soaps zijn niet aan mij besteed, maar ik weet dat nogal wat mensen eraan verknocht zijn. Tweede spannend onderdeel deze week: de start van de ramadan op 23 april. Terecht wordt gevreesd dat de ophokmaatregelen wel eens met de voeten gaan getreden worden in de moslimgemeenschap. Maar bovendien is er ook het effect van de vasten op het lichaam. Iedereen weet ondertussen dat verzwakte personen gevoeliger zijn voor het coronavirus. Maar vooral, hoe zullen de ‘kwetsbare jongeren’ reageren op de controles van de politie op de naleving van de coronamaatregelen? Ik vrees dat de rellen in Anderlecht maar een voorproefje waren voor wat komen gaat. Niet voor niets roepen Bart Somers en Bart De Wever de moslims op om verstandig om te gaan met de coronarichtlijnen. De ramadan eindigt dit jaar op 23 mei. Traditiegetrouw gaat dat gepaard met grote familiebijeenkomsten. Iets wat tegen die tijd vermoedelijk wel zal mogen, maar waarvoor de virologen ons toch willen behoeden. Het voorbije weekeinde kwam het in Parijs al tot stevige botsingen tussen politie en bewoners van enkele buitenwijken. Een motorrijder was tegen een open deur van een politiecombi gereden en had zo zijn been gebroken. Daarop verzamelden een vijftigtal ‘kwetsbare jongeren’ zich, die de politie bestookten met allerlei projectielen. Er werden auto’s en vuilniscontainers in brand gestoken. Vanuit de wijk Villeneuve-la-Garenne verspreidden de onlusten zich naar de nabijgelegen wijk Aulnay-sous-Bois. De gebeurtenissen in Parijs gelijken als twee druppels water op de incidenten in Anderlecht. Oh ja, de Brusselse politie is nog steeds op zoek naar Moeze Karoui, 18 jaar en de kwetsbare jongeman die met het politiepistool ging lopen. We zijn ondertussen twee weken verder en de kwetsbare jongeman is nog steeds niet gevonden. Van het ene moment op het andere moment kan die man onderduiken. Dat kan alleen door hulp van buitenaf en dankzij de omerta van de andere kwetsbare jongeren, en ouderen. Laten we ook niet vergeten dat de vier agenten die betrokken waren bij het ongeluk van Adil (de man op het brommertje die wegvluchtte voor een controle), nu bedreigd worden en extra bescherming krijgen van hun collega’s. Terzijde, toen Adil tegen de politieauto knalde, was daar nog een andere ‘jongere’ bij aanwezig. Die kon het op een lopen zetten en is eveneens tot vandaag nog niet gevonden. Kom, laten we nog wat oudjes op hun bankje een GAS-boete geven…

KARL VAN CAMP HOOFDREDACTEUR Terug naar zee in coronatijden

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Cuperusstraat 41, 2018 Antwerpen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland

Abonnement buitenland:

3 maanden: 6 maanden: 1 jaar: Steunabo 1 jaar:

Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.

32,50 euro 65,00 euro 130,00 euro 250,00 euro

Door de coronacrisis zouden we bijna de kerntaak van de Europese Unie vergeten: het cohesiebeleid. Het economische, sociale en territoriale cohesiebeleid van de EU is immers goed voor ongeveer een derde van de totale uitgaven van de EU-begroting. Het algemene doel van het beleid is om het verschil in ontwikkelingsniveau tussen de regio’s in Europa terug te dringen. In de periode 2014-2020 werd een bedrag van 352 miljard euro van de fondsen toegewezen aan cohesiebeleid als het belangrijkste investeringsbeleid van de EU. Het Europese cohesiebeleid, vaak ook het regiobeleid genoemd, is erop gericht de regionale verschillen binnen Europa te verkleinen door subsidies te verschaffen aan minder ontwikkelde regio’s in Europa om investeringen in die regio’s te stimuleren. Het cohesiebeleid is concreet het beleid dat honderdduizenden projecten, verspreid over heel Europa, financieel ondersteunt via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), het Europees Sociaal Fonds (ESF) en het Cohesiefonds. Dat Cohesiefonds is van toepassing op EU-lidstaten met een BBP (bruto binnenlands product) dat lager is dan 90 procent van het gemiddelde van de EU-27 (Kroatië niet meegerekend). Het cohesiebeleid wordt uitgevoerd onder gedeeld beheer, wat betekent dat de Commissie en de lidstaten de verantwoordelijkheid delen voor het uitvoeren van het beleid en de bijbehorende fondsen, met inbegrip van controleactiviteiten. Hoewel de Commissie verantwoordelijk blijft voor de uitvoering van de EU-begroting, wordt het daadwerkelijke beheer en de controle van de EU-middelen en programma’s gedelegeerd aan de autoriteiten van de lidstaten.

Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Bruno de Winter Jan Nuyts Leo Custers Karl Van Camp Karl Van Camp

Controle In de media is er amper interesse voor dat cohesiebeleid. Onterecht uiteraard, aangezien het om erg veel geld gaat dat niet altijd goed besteed wordt. De Europese Rekenkamer, de waakhond van de financiën van de EU, onderzocht onlangs dat cohesiebeleid (Speciaal verslag 07/2020: Uitvoering van het cohesiebeleid: de kosten zijn relatief laag, maar er is onvoldoende informatie om de besparingen door vereenvoudiging te kunnen inschatten). Bij deze controle onderzocht de Rekenkamer of de kosten vergelijkbaar zijn met die van andere, soortgelijke regelingen en of de onderliggende informatie volledig, consistent en coherent is. Ook ging de Rekenkamer na of aan de hand van deze informatie analyses kunnen worden uitgevoerd en besluiten kunnen worden genomen inzake wetgeving en de vereenvoudiging van regels. De bevindingen en besluiten zijn relevant voor de programmeringsperiode 20212027 en om de doeltreffendheid van de beheers- en controlesystemen in de lidstaten te vergroten voor de periode 2021-2027.

Goed en slecht nieuws De Rekenkamer heeft goed en slecht nieuws: “Wij constateerden dat de totale uitvoeringskosten van de fondsen voor cohesiebeleid zoals gepresenteerd door de Commissie relatief laag zijn in vergelijking met die van andere EU-fond-

sen en internationaal gefinancierde programma’s. Wij concludeerden echter dat de door de Commissie verzamelde onderliggende gegevens over de kosten niet volledig, consistent en coherent genoeg waren om bijvoorbeeld te kunnen gebruiken voor een beoordeling van de effecten van het vereenvoudigen van de EU-regels inzake de uitvoering van de fondsen voor cohesiebeleid.” De Rekenkamer stelde vast dat de kosten die bij de Commissie zijn gedeclareerd voor cofinanciering wel bekend zijn, maar dat er weinig of geen informatie beschikbaar is over de niet-gedeclareerde kosten. “Om meer informatie te verkrijgen over het niet-gedeclareerde deel, vraagt de Commissie de lidstaten om de administratieve kosten te schatten. Wij zetten vraagtekens bij de volledigheid, coherentie en nauwkeurigheid van de gegevens waarop de meest recente raming van 2018 is gebaseerd.”

Besluit Vorig jaar nog onderzocht de waakhond van de EU-financiën fraude met de cohesiefondsen, bedoeld voor de ontwikkeling van de relatief armste regio’s in de EU. Het gaat dan vaak om grote infrastructuur- en milieuprojecten. “Het cohesiebeleid maakt een derde deel uit van de EU-begroting, maar is goed voor bijna 40 procent van alle gemelde fraudegevallen en nagenoeg driekwart van de totale bedragen die met fraude zijn gemoeid,” stelde Henri Grethen, het Luxemburgse lid van de Rekenkamer, toen in de media. Het recente rapport vult dat kritische verslag van 2019 aan. Of de Commissie er veel mee zal doen, is een ander verhaal. THIERRY DEBELS

ECONOMISCHE ZAKEN

We zwemmen in de olie De coronacrisis doet de vraag naar olie ineenstorten. Gekoppeld aan een expansief productiebeleid van de olie-exporteurs kelderde de prijs van een vat olie van 70 dollar naar 20 dollar in een maand tijd. Nu stabiliseert de prijs zich rond de 30 dollar, maar de olie zal nog lange tijd goedkoop blijven. De wereld zwemt in de olievoorraden. Even terug naar 14 september 2019. Een drone-aanval beschadigt de grootste olie-installaties ter wereld in Saoedi-Arabië. Internationale waarnemers zien dat als een uitloper van de spanningen tussen de Saoedi’s en rivaal Iran. Economen voorspelden een aanhoudende olieprijs van 60 dollar per vat. Een daling was onrealistisch. Dat werd begin januari 2020 nog eens bevestigd na de aanslag op de Iraanse topmilitair Qassam Soleimani. De leider van de machtige Republikeinse Garde werd bij een Amerikaanse aanval gedood. Dat deed de spanningen in de regio verder oplopen. De olieprijs klom op 6 januari richting 70 dollar per vat Brent-olie (zo’n 160 liter). Sommigen zagen daarin een interessante piste om de inflatie opnieuw wat aan te zwengelen.

Doodknijpen

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Stichter 1945-1955: Hoofdredacteur 1955-2000: Hoofdredacteur 2000-2010: Hoofdredacteur 2010-heden: Verantw. uitgever:

Rekenkamer klaagt gebrekkige informatie bij cohesiebeleid aan

Maar dat was een ander tijdperk, het pre-corona tijdperk. Sindsdien ziet de wereld er totaal anders uit. Ook die van de nog altijd belangrijkste fossiele brandstof ter wereld die de olie is. Doordat in vele landen de economie stilviel, is de prijs van het vat olie in één maand tijd van 70 naar 22 dollar per vat gedaald. Nu lijkt de prijs zich te stabiliseren rond de 30 dollar. De ineenstorting van de prijs werd nog versterkt door een geo-economisch spel van Saoedi-Arabië en Rusland.

Om de machtige Amerikaanse industrie van de schalie-olie aan te vallen, besloten de Saoedi’s en de Russen hun productie op te drijven. Meer aanbod doet de prijzen dalen en maakt de dure ontginning van schalie-olie niet meer rendabel. Op die manier willen de olieproducerende landen de Amerikaanse concurrenten doodknijpen. Wie overblijft na deze prijzenslag, wint marktaandeel en kan de prijzen opnieuw in de hoogte jagen. In 2014 en 2015 hadden de Saoedi’s al eens de oliekraan opengedraaid om de Amerikaanse schaliesector te verzwakken. De prijs daalde toen van 115 naar 28 dollar per vat. Productiebeperkingen deden de prijs daarna stabiliseren. Grote prijsdalingen die door de belangrijkste producenten worden gestuurd zijn dus niet nieuw. In de jaren ’80 van vorige eeuw dreven de Saoedi’s de productie op. Dat leidde tot prijsdalingen, waardoor de Sovjetunie als exporteur plots in financiële ademnood kwam. Het was een van de factoren die leidden tot de val van het IJzeren Gordijn.

Overcapaciteit De combinatie van de hogere productie en de ineengestorte vraag door de coronacrisis maakt dat de wereld momenteel in de olie zwemt. Er zijn immers niet alleen de wagens die op stal blijven. Ook en

vooral de luchtvaartsector maakt dat de vraag naar brandstoffen zeer laag is. De vliegtuigverplaatsingen zijn met 60 procent gedaald. De verplaatsingen in steden - wagen en openbaar vervoer - met zo’n 90 procent. De wereldvraag bedraagt in normale omstandigheden 100 miljoen vaten ruwe olie per dag. Dat zou deze maand dalen met 14 miljoen vaten. Een economisch herstel zou de vraag doen toenemen met 5 miljoen vaten. Experts voorspellen de komende maanden een dagelijkse overcapaciteit van 3,6 miljoen vaten.

Inflatie De olieproducerende landen hebben nu wel beslist om de productie te beperken met 10 miljoen vaten, maar dat zal er niet voor zorgen dat de prijzen snel weer hoger gaan. De lage olieprijzen zullen een langdurige macro-economische impact hebben. Ze zullen de toename van de inflatie tegenhouden en de koopkracht van de consumenten beschermen. Ook niet vergeten dat olie gebruikt wordt in tal van toepassingen als plastiek. Een lage olieprijs maakt dat die producten niet snel in prijs zullen stijgen. Voor de beleggers zijn de lage olieprijzen ook een signaal: koop geen aandelen van oliebedrijven. De koersen zullen laag blijven en naar dividenden mag men fluiten. En tenslotte: de druk zal afnemen om richting een economie vrij van fossiele brandstoffen te gaan. Waarom massaal kiezen voor hernieuwbare energie als benzine, diesel of stookolie spotgoedkoop zijn? ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN


Actueel

23 APRIL 2020

3

Stop de permanente voorlopigheid Nu hebben ook meer en meer commentatoren het stilaan door. De focus verschuift van corona stilaan weer richting politiek, en dan vooral richting economie. Posities worden ingenomen, middenin een economische woestijn. De Wever kruipt weer op de plank. Als verkiezingen in het najaar op de agenda komen (Vivaldi is dood, meneer), gaat er zeker weer veel aan het schuiven. In deze zomerse lentedagen leven we in een bestuurlijke doolhof. Maar binnenkort moeten de ‘wetenschappers’ hoe dan ook weer in hun kot. Met veel dank, dat wel. Middenin een orkaan aan adviezen, meningen en standpunten botst het miniclubje van Wilmès tegen het plafond van de eigen kracht. En is het machteloos tegen de alomtegenwoordige communautaire fricties. Over de Waalse aanvallen tegen Maggie De Block uit Merchtem hebben we hier al gehad. Het laatste woord over die mondmaskerhistorie is nog niet verteld. Wouter Beke (en met hem de Vlaamse gezondheidszorg) werd omwille van zijn rol in de heropening van de RVT’s hard aangepakt. Vlaanderen kreeg ook in het debat over de medische telramen hier en daar meteen weer de zwartepiet toegespeeld. Beke kreeg ook het verwijt dat Vlaanderen meer coronazieken had en die ook nog eens minder goed telde. “We hebben die cijfers elke dag gerapporteerd aan Sciensano en daar zeggen ze dat we beter registreren dan Wallonië en Brussel”, repliceerde Beke in Belang van Limburg. Hetzelfde geldt over de economische relance. Eén voorbeeldje maar: Wallonië wil de dienstenchequebedrijven dicht, Vlaanderen wil die open (Nathalie Muylle, CD&V-minister van Economie).

Transfers en Urbanus Dat ook de Waalse klem op Vlaamse transfers de mensen blijft ergeren, bleek deze week uit de vranke taal van Urbanus in De Morgen: “Veel Vlamingen hebben het er ook moeilijk mee dat er zoveel geld van Vlaanderen naar Wallonië gaat… Voor mij waren die transfers een vorm van solidariteit… Maar als ik dan vaststel dat de mensen die ik help zich in hun hulpbehoevende situatie gaan nestelen, en dat de politici die die mensen vertegenwoordigen het solidariteitssysteem schaamteloos misbruiken, dan kom ik in opstand. Soms heb ik het idee dat wij in Vlaanderen de roetpieten zijn die met de zware zak sleuren, terwijl Sinterklaas in Wallonië zit en maar cadeaus blijft uitdelen. Natuurlijk stemt iedereen in Wallonië dan voor Sinterklaas!”

Onderwijs Misschien nog het meest tot de verbeelding sprekend was de manier waarop het ravijn tussen Vlaams en Waals onderwijs in beeld kwam. Hier was Ben Weyts meteen de schietschijf. Voor links Wallonië en voor radicaallinks in Vlaanderen. Om te beginnen de heisa over de mogelijke verlenging van het schooljaar met een paar dagen evaluatie en deliberatietijd in juli. Peter Mijlemans van Het Nieuwsblad (als het goed is, zeggen we het ook) krijgt hier het woord: “De vakbonden reageerden furieus. Met hun ‘over ons lijk’ hebben de bonden zich geïsoleerd. De leraars zijn helemaal niet zo beledigd als de vakbonden doen uitschijnen… Door hun onwezenlijke starheid en de pretentie de stem te zijn van alle leraars, hebben ze het lerarenkorps niet verdedigd, maar zwaar geschaad.” Bij de heropening van de scholen gaat Vlaanderen de komende weken ook voor nieuwe leerstof, voor toetsen en voor evaluaties. In Wallonië houden ze het voor de tijd die het schooljaar nog rest op het herhalen van reeds verwerkte lesonderwerpen. Onderwijsexpert Dirk Van Damme was in De Afspraak vernietigend over het Franstalig onderwijs. De lat ligt er “te laag”, wat blijkt uit vergelijkende onderzoek (PISA). “Als ze het leerproces nog weken stilleggen omdat het niet ‘voor iedereen’ haalbaar is, dan denk ik dat ze daar verkeerd bezig zijn. Dat is een visie op gelijke kansen die niet de mijne is.” Met zijn voorstel om ook eind augustus enkele dagen te besteden aan onderwijs of bijspijkeren van leerlingen met achterstand, gaat Van Damme trouwens nog een stuk verder dan Ben Weyts.

Twee werelden Hoeft het hier nog verteld: dit land bestaat

uit twee werelden, die politiek, cultureel en vooral ook economisch niet meer vanuit één commandopost en met eenzelfde aanpak te bemeesteren zijn. “Nieuwe breuklijn, zelfde tegenstelling”, schrijft Bart Sturtewagen in De Standaard. Begint het ook daar te dagen? Men beseft er dat het idee dat de federale regering-Wilmès na de zomer geruisloos vervelt tot een volwaardige Vivaldi-regering, die de rit tot 2024 helemaal uitrijdt, steeds minder aanhangers heeft. Een coalitie van socialisten, liberalen, groenen en CD&V leek in de sterren geschreven, schreef Sturtewagen nog. Klopt dat? Voor de redactie van De Standaard misschien. Wij hebben er niet aan getwijfeld dat die optie er nooit zou komen. In september zou Wilmès het vertrouwen van het parlement vragen. Maar de kans dat ze voor de hoogzomer en tot september nog eens volmachten krijgt, is bijzonder klein. Het debat zal de komende dagen en weken scherper worden, de ideologische (lees: ook communautaire) verschillen zullen duidelijker worden in een veel moeilijker context dan voor corona. Nu het moet gaan over budget, sparen en investeren, over de snelheid waarmee de economie moet worden herstart, over de zieltogende economie. Wallonië zal ook hierover anders denken. Het economisch weefsel is er een schim van dat in Vlaanderen. “We leven in België echt in twee verschillende werelden: politiek, maar ook sociaal en mediatiek”, liet CD&V-voorzitter Joachim Coens optekenen. Volgens Coens zijn er nog twee opties: een afspiegelingsregering van de twee gewesten vormen (met een zekere autonomie voor Brussel), of nieuwe verkiezingen. De kans dat De Wever en Magnette mekaar nog vinden, is miniem. Zonder grote verschuiving naar (veel) meer regionale bevoegdheden, ook inzake delen van de sociale zekerheid, lukt niets meer. Om Sturtewagen even te parafraseren: “De kunstmatige beademing van economisch Wallonië voorkomt dat we de ware omvang van dat probleem zien. Maar de schade loopt met de dag op. De revalidatie wordt een langdurig en moeizaam proces.”

Kiezen Almaar meer commentatoren (Bert Bultinck van Knack, Liesbeth Van Impe van Het Nieuwsblad, commentatoren van De Morgen) zien in dat nieuwe verkiezingen bij het wegebben van de coronacrisis absoluut gepast zouden zijn. Laat de kiezer dus maar kiezen. Daarvoor dient een democratie. En dan weten we welke kant het uit moet gaan. De Wever (N-VA) riep de Vlaamse partijen op om front te vormen. “Gaan we de Vlaamse economie het nekschot geven of gaan we de rug rechten”, zei hij op Radio1. “Als we naar een regering gaan met de PS en Ecolo, dan kunnen we de welvaart van Vlaanderen vergeten.” Welke partners heeft hij op het oog? CD&V is een zekerheid. Mits goeie connecties met die partij blijft Vivaldi onmogelijk. Open Vld dan? Of dat na zoveel belgicisme nog haalbaar wordt, bepaalt een nieuwe voorzitter. De sp.a zou wel eens een alternatief kunnen zijn. En Vlaams Belang dan? Die partij blijft zoeken naar een strategie om zich in het verhaal te wringen. Kunnen De Wever, Coens (CD&V) en Conner Rousseau (sp.a) elkaar vinden voor een Vlaams front? Dat kan, als ze een compromis bereiken over een combinatie van haalbare stappen naar een economisch sterker, maar ook een socialer en autonomer Vlaanderen. Dat perspectief moet de liberalen verontrusten. Het laatste woord is voor Urbanus: Hoe gaan we dat probleem tussen Vlaanderen en Wallonië oplossen? Door het land te splitsen? “Ik ben zeker geen fanatieke flamingant, maar van mij mogen ze dat gerust eens proberen... Als de transfers in de omgekeerde richting gingen, van Wallonië naar Vlaanderen, zou het land waarschijnlijk al lang gesplitst zijn.” ANJA PIETERS

Kom uit uw kot met Maggies doe-het-zelf mondmaskerkit BRIEFJE AAN JAN JAMBON

Op de knieën Mijnheer de gulle subsidieerder, In november schreef ik u al eens een briefje, dat ik als volgt besloot: “Daarom dat ik u op het hart druk om de kiezer die verandering wilde, wat gespierdere taal wil horen en een ruk naar rechts wil zien niet uit het oog te verliezen. Dat gij omzichtig te werk gaat en alle gevoeligheden aftoetst, kan ik aannemen. Maar dat gij iedereen naar de mond zou gaan praten om telkens weer uw hachje te redden en de blaffende honden in uw regering en daarbuiten te ontzien, ligt toch niet in uw aard.”Vandaag, zo’n half jaar later, stel ik geregeld vast dat gij daar klaarblijkelijk geen oren naar hebt en dat gij u als een angsthaas gedraagt. In tijden van corona, waar mensen hun jobs al dan niet tijdelijk verliezen en de staatsschulden worden opgedreven om de economische inpakt van de gezondheidscrisis het hoofd te kunnen bieden, komt gij doodleuk vertellen dat gij toch nog vier miljoen extra (!) hebt gevonden om de culturele bobo’s ter wille te zijn en de zogenaamde projectsubsidies voor zeer elitaire en vaak experimentele ‘kunstuitingen’ toch te kunnen uitkeren. Toen gij met de sympathie van nuchter en weldenkend Vlaanderen de subsidiekraan op wat minder zette dan gebruikelijk was, ontketende de progressieve over groene tot uiterst linkse cultuurwereld een agressief protest tot in de neutrale zone rond het parlement - waar bijvoorbeeld manifesterende Vlaamse Bewegers altijd manu militairi werden uitgehouden - én zelfs tot in het Vlaams parlement zelf. Er ontstond gehuil en gekrijs en de superdemocraten gingen zelfs zover van u fysiek te bedreigen door met tomaten naar uw hoofd te smijten op de uitreiking van de jaarlijkse cultuurprijzen. Volgens mij hadt gij toen de schrik goed te pakken en naamt gij u in stilte voor om toegevingen te doen. Gij gaaft eerder al een aanzet door te zeggen dat in een tweede begrotingsronde zou gekeken worden wat nog mogelijk was. En kijk, dit zegt Vlaams parlementslid Marius Meremans van uw partij dezer dagen - trots op de capitulatie en triomfantelijk - op de sociale media: “Wij hebben vanuit N-VA steeds beloofd dat we bij de begrotingscontrole gingen kijken wat mogelijk was voor de tweede ronde van de projectsubsidies. Wij maken dit engagement nu waar door 4 mio extra te vinden.” Daardoor worden de besparingen beperkt tot een te verwaarlozen habbekrats en wordt er binnen de bestaande budgetten zelfs niet verschoven. Goede vriend Jan, ik vraag het u in alle kalmte: “Wat bezielt u om middenin een pandemie te komen pronken met subsi-

dies voor culturo’s die u gaan blijven haten en die liever Belg dan Vlaming zijn?”Wees maar gerust dat de Willaerts (Dominique) en de Pelckmansen (Staf) en de Pinoy’s (Marijke) van deze wereld dezer dagen in een deuk liggen en u staan uit te lachen. Zij hebben het toch maar even gefikst om u op de knieën te krijgen. Ze gaan er ongetwijfeld al een flink glas bio-wijn op geklonken hebben. Maar er is meer. Gij stondt ook onder druk van Open Vld, de enige linkse partij in uw Vlaamse regering, die zich vaak zelfs als oppositiepartij - denken we maar aan Bart Somers - gedraagt. Het pas verkozen parlementslid Stephanie D’hose kwam van het vorige cultuurkabinet van Sven Gatz. Zij was daar adjunct-kabinetschef en kent het kleine cultuurwereldje, dat ze een warm hart toedraagt. Het was immers haar voorstel - dat gij overnaamt - om het eerste pakket aan subsidies reeds uit te betalen in januari - daar kon dan al niet meer aan gemorreld worden - en later bij de begrotingscontrole te doen waar Marius Meremans nu zo trots op is. Zij deed in stilte haar mollenwerk en naar buitenuit was er een grote eensgezindheid te merken, want bijvoorbeeld Sihame El Kaouakibi, een ander Vlaams parlementslid van Open Vld, onderstreepte ook het belang van de projectsubsidies en vond het statement van veel kunstenaars en artiesten krachtig, maar veroordeelde wel de tomatengooierij en het gemis aan klasse van de culturo’s. En zo kan dus Open Vld met heel wat pluimen gaan lopen. En gij staat daar dan te kijken en wat beleefd te lachen, ook al doet het pijn, want uw rechtse achterban neemt uw toegeving eigenlijk niet, en gij weet dat. Iedereen vraagt zich overigens af waar die vier miljoen extra zo plots vandaan kunnen komen in deze beroerde tijden… Maar gij zijt gezwicht “voor de blaffende honden in uw regering en daarbuiten”. Terwijl op quasi hetzelfde moment vanuit Brugge wordt meegedeeld dat het Gezellemuseum wordt gesloten wegens gebrek aan bezoekers, maar ook aan inspirerend management. Misschien ligt daar ook nog een mogelijkheid om als Vlaamse gemeenschap die taak over te nemen en met visie en creativiteit de belangstelling voor onze oude volksdichter nieuw leven in te blazen. Veel poëzie-minnende Vlamingen zouden het alvast appreciëren. Maar ik voel met mijn ellebogen aan dat het niets zal worden, want zij komen niet tot in de wandelgangen krijsen of u met tomaten bekogelen. Voor hen hoeft ge dus geen spitsroeden te lopen en niet op de knieën te gaan. Vaarwel Gezelle? Dag Jan!


4

Op de praatstoel

23 april 2020

Sam van Rooy (Vlaams parlementslid VB)

“Ik denk helaas niet dat je binnen de democratische rechtsstaat het probleem van de islamisering volledig kunt oplossen” De meest gedeelde Twitteraar van Vlaanderen, de kroonprins van Filip Dewinter, auteur en een bekend islamcriticus: het zijn allemaal synoniemen van Sam van Rooy (34). Maar bovenal is Sam van Rooy een politicus wiens politieke carrière het voorbije anderhalf jaar in een stroomversnelling raakte. SCEPTR-redacteur Tom Lallemand sprak met hem, in wat een boeiend gesprek werd over Bart Somers, islamisering, het klimaat en de onvermijdelijke Vlaamse onafhankelijkheid. U werd verkozen als gemeenteraadslid in Antwerpen,verkozen alsVlaams parlementslid en werd begin dit jaar ook fractieleider van Vlaams Belang Antwerpen. Uw politieke carrière verloopt op wieltjes? Klopt, mijn leven is op korte tijd enorm veranderd. Zo’n 7,5 jaar heb ik voor Vlaams Belang gewerkt, als medewerker van de studiedienst en als perswoordvoerder. Maar verkozen worden en dus echt politicus zijn, is natuurlijk nog iets helemaal anders. Het is een droom die is uitgekomen, want politiek is mijn grote passie in het leven.

U werkt nu inderdaad veel meer voor de schermen, waar dat vroeger vooral achter de schermen was. Meer bekendheid, maar ook meer haat tegenover u zien we op uw Twitter. Raakt u dat? Ik krijg inderdaad meer haat- en dreigberichten, via sociale media of e-mail, maar echt raken doet het mij niet meer. Ik maak er ook geen drama van zoals sommige anderen, ik heb een hekel aan de snowflake-mentaliteit en het cultiveren van slachtofferschap. Meestal komen die haatberichten trouwens ook van ‘nobodies’. Maar als een toch relatief intelligent en bekend politicoloog als Carl Devos mij in de inleiding voor Tom zijn boek (Van Grieken, nvdr.) wegzet als ‘extreemrechts’, dan raakt mij dat wel. Want ‘extreemrechts’ verwijst naar fascisme en geweld. Terwijl ik nu juist op democratische wijze strijd voor onze cultuur en vrije samenleving. Ik ben niet extreem, maar bestrijd net de extremen, zoals de totalitaire islam en de klimaatti-

rannie. Niet ik, maar het huidige beleid van massa-immigratie, van de klimaatreligieuze Green Deal en van de machtsgeile EU is extreem.

Een van uw bekendste haters is misschien wel Bart Somers. Hij vergeleek u al meermaals met de nazi’s. Wat vindt u daarvan? Ik denk dat zelfs iemand als Bart Somers eigenlijk wel beter weet. Hij zegt dat volgens mij puur uit politiek-strategische overwegingen en om een gebrek aan inhoudelijke argumenten te maskeren. Maar het feit dat onze politieke tegenstanders van de traditionele partijen ons zo proberen klein te krijgen, bewijst natuurlijk wel dat we met het Vlaams Belang goed bezig zijn. Al blijft het uiteraard gevaarlijk om een politicus zo te demoniseren en te brandmerken als fascist of nazi, want dat houdt in wezen in dat die met álle middelen bestreden moet worden. Het is in die context dat Pim Fortuyn is vermoord. Fortuyns moordenaar, Volkert van der Graaf, komt volgende maand trouwens volledig vrij, walgelijk! In mijn ideale, rechtvaardige samenleving had hij de doodstraf gekregen.

Somers stelde in een interview in De Zondag dat u “honderdduizenden mensen” wil “deporteren”, klopt dat? Deporteren is weer zo’n bewuste woordkeuze van Bart Somers om mij te brandmerken als nazi. Ik vind dat elke moslim die de typisch islamitische opvattingen heeft over de man-vrouwverhouding, homoseksua-

België is een beetje als onkruid We zitten midden in de coronacrisis en reeds 330 dagen na de verkiezingen en we hebben nog altijd geen volwaardige federale regering. Sam Van Rooy: “België is totaal op, ook de coronacrisis zet dat pijnlijk in de verf: het complexe staatkundige kluwen en de fluwelen staatsgreep die de pseudoregering-Wilmès II aan de macht heeft gebracht, resulteren in weinig slagkracht, chaotische overheidscommunicatie en nalatigheid. In termen van de coronacrisis betekent dat: meer doden en meer economische schade. Zeker in vergelijking met bepaalde Oost-Aziatische landen, maar ook vergeleken met Duitsland, Oostenrijk en Denemarken, pakt België de coronacrisis slecht aan. De coronacrisis laat overigens ook het gelijk van het Vlaams Belang zien: België en de andere Europese landen worden nu beheerst door ingevoerde grenscontroles, de drang naar soevereiniteit en onafhankelijkheid én het principe ‘eerst zorgen voor de éigen mensen’.

De Vlaamse en Waalse regering konden wel snel gevormd worden. Is het einde van België nabij? “Ik denk dat we er relatief dichtbij zitten. Helaas is België een beetje als onkruid: het lijkt maar niet te willen vergaan, wat er ook gebeurt. Al weet ik wel zeker dat het einde van de Belgische federatie onvermijdelijk is. De vraag is niet of België splitst, maar wanneer. Volgens mij zullen de verkiezingen van 2024 hét moment zijn waarop het kan en ook moet gebeuren. De jongste peilingen wijzen allemaal op een meerderheid van Vlaams Belang en N-VA in Vlaanderen, wat ons in de mogelijkheid zou stellen om een Vlaamse onafhankelijkheidsregering te vormen. Wij stellen openlijk dat te willen doen en steken onze hand uit naar de N-VA. Dus indien dat scenario zich zou ontvouwen, dan ligt de bal in het kamp van de N-VA. Ik wens daarom ook de N-VA een goed verkiezingsresultaat. Want om voor dat historische moment te kunnen zorgen moeten we samen de traditionele partijen leegeten. Ik krijg echt kippenvel als ik daaraan denk.”

liteit, joden, niet-moslims, de verhouding tussen kerk en staat of de vrijheid van meningsuiting, hier niet thuishoort. En dat zijn er in België alleen al minstens vele tienduizenden, volgens bepaald onderzoek zelfs honderdduizenden. Als je onze waarden en onze manier van leven niet wilt, minacht of zelfs haat, wat doe je dan nog op ons grondgebied? Daarom pleit ik er wel voor om die groep zeker niet nóg groter te laten worden en de islamisering van onze samenleving tegen te gaan. Er moet dus een immigratiestop komen voor moslims De huidige massa-immigratie moet stoppen en immigratie naar onze samenleving moet in plaats van de regel de hoge uitzondering worden, louter op basis van ónze noden, ónze wil én strikt gecontroleerd op basis van strenge sociaaleconomische én culture voorwaarden. Is dat nu echt zo onredelijk of zelfs fascistisch? Ik wil juist het islamitische fascisme en antisemitisme buiten onze samenleving houden! Toch vergeleek Bart Somers in een interview in De Standaard mijn boek tegen de islamisering met de antisemitische “Protocollen van de Wijzen van Sion”. Dat is ronduit kwaadaardig.

schap inderdaad een strijd plaats tussen meer gematigde moslims die de regels van de islam niet of nauwelijks volgen en moslims die de islam op een strikte manier belijden. Hoe ziet u de toekomst van de islam in Europa? Is een gematigde, Europese islam een mogelijkheid? U drukt het zeer goed uit en het is ook heel belangrijk om dat onderscheid te maken. Er zijn inderdaad heel wat mensen die zichzelf moslim noemen, maar toch een gematigd of geen islamitisch leven leiden. Zij laten de essentie van de islam links liggen, maar dat maakt de islamitische leer nog niet gematigd. De heilige islamitische bronnen, de Koran en de Hadith, zijn immers tot op vandaag onveranderd. De sharia of islamitische wet is wat hij is: totalitair en inhumaan. Om een zogenaamde Europese islam te creëren, zou die groep van ‘gematigde moslims’ dus de touwtjes in handen moeten nemen om drastische hervormingsmaatregelen te nemen, zoals het expliciet verwerpen

“De islamisering zal ons als vrije samenleving dwingen om maatregelen te nemen die we terecht niet zouden willen nemen.” Die strijd tegen islamisering is een van uw prioriteiten. Uw recentste boek heet “Voor vrijheid dus tegen islamisering”, kunnen beide niet samen bestaan? Absoluut niet, daar kan ik duizenden voorbeelden van geven en in mijn boek som ik er honderden op. Er zijn in West-Europa wijken met een moslimmeerderheid waar op straat nauwelijks meisjes of vrouwen te zien zijn, laat staan ongesluierd. Het is ook in dat soort wijken waar herkenbare homoseksuelen, Joden of niet-islamitisch geklede meisjes en vrouwen een groot risico lopen om te worden lastiggevallen, uitgescholden of aangevallen. VRT-journalist Riadh Bari tweette onlangs nog dat hij in Molenbeek alweer belaagd is omdat hij homoseksueel is. Ex-moslims of moslims die openlijk de islam willen verlaten, zijn niet zeker van hun leven. Dat verwacht je in landen als Pakistan, Iran, Qatar en Egypte, maar ook hier, bij ons, is dat nu het geval. Hoe islamitischer een land, stad of wijk is, hoe minder vrijheid. Dat is een wet van Meden en Perzen die zich al 14 eeuwen lang vroeg of laat manifesteert overal waar de islam wortel schiet. En daar lijdt uiteindelijk iedereen onder: moslimvrouwen, vrijdenkers, schrijvers, journalisten, andersgeaarden, wij als niet-moslims, alsook mensen die zichzelf moslim noemen maar toch een gematigd, vrijwel niet-islamitisch leven leiden.

Er vindt in de moslimgemeen-

en ook de facto uit de Koran verwijderen van de tot intolerantie, haat en geweld oproepende Koranverzen. Zo’n Europese islam zou, in woord, geschrift én daad, de democratie, scheiding tussen kerk en staat, gelijkwaardigheid van man en vrouw en vrijheid van religie en afvalligheid expliciet moeten uitdragen. Hét grote probleem is dat wie dat serieus probeert in de islam in principe zijn of haar doodvonnis tekent. De Somalisch-Amerikaanse activiste, onderzoekster en schrijfster Ayaan Hirsi Ali heeft al vaker voorstellen gedaan om de islam te ontdoen van zijn politieke, totalitaire en vrouwonderdrukkende natuur. In de praktijk verandert er aan het wezen van de islam echter nooit iets, omdat ook die ‘gematigde moslims’ doorgaans niet (willen) inzien dat er een enorm probleem is met de fundamenten en leerstellingen van de islam. En vaak ook omdat ze, niet onbegrijpelijk, angst hebben om als ‘slechte moslim’ of afvallige te worden gebrandmerkt. Want daarop staat in de islam in principe de doodstraf, zover gaat geen enkele andere religie. De islam is uiteindelijk veel meer wet en recht dan religie, zoals de helaas overleden arabist Urbain Vermeulen het zo goed uitdrukte. En dat is hét grote probleem. Daarom ben ik niet hoopvol over zo’n Europese islam, wat uiteindelijk net zoals het eurocommunisme een contradictio in terminis is.

Hoe komt het dat de strijd tegen islamisering een prioriteit van u is geworden?


Actueel

23 april 2020 Reeds als tiener zag ik in Deurne, waar ik woon, en in Antwerpen de islamisering en de problemen die daaruit voortkomen. De voorbije decennia was daar een grote instroom van moslims. Ik ging daardoor de islam bestuderen en kwam tot het besluit dat die religieuze ideologie altijd en overal leidt tot oorlog, achterstelling en ellende, tot de drie a’s: analfabetisme, achterlijkheid en armoede. Islamisering is volgens mij dus de grootste bedreiging voor onze vrije, westerse beschaving. Ik citeer de helaas recent overleden Hongaars-Joodse auteur György Konrád, die stelde dat “de islam na het nazisme en communisme de derde totalitaire ideologie is die de mensheid bedreigt”. En hij kon het weten, want hij heeft zowel onder het nazisme als het communisme geleefd.

Vindt u het dan vreemd dat islamisering niet voor meer mensen een prioriteit is, zoals klimaat dat wel lijkt te zijn? Goh, het klimaat is voor de meeste mensen ook maar een prioriteit zolang ze er niet voor hoeven te betalen, en gelijk hebben ze. Politici gebruiken klimaatbeleid om de democratie uit te hollen, onze vrijheid af te pakken en belastingen te verhogen of in te voeren. Het is ‘big business’ op de kap van de gewone burgers. De mensen zouden heel hun leefwijze moeten veranderen, wat ze eten, hoe ze wonen, hoe ze gaan werken en hoe ze reizen. Het is echt pure regelneverij van machtsgeile politici die zich laten beïnvloeden door allerhande sluwe klimaat- en energielobbygroepen en domme klimaathysterici. Islamisering is echter een reëel probleem dat steeds meer wijken en scholen treft en een rechtstreeks gevolg is van het beleid van massa-immigratie en islamgepamper van traditionele politici. En die kunnen of willen dat niet tegengaan, laat staan terugdraaien, dus proberen ze de aandacht te verleggen naar een andere zogenaamde ‘dreiging’, namelijk het klimaat van de aarde. Zélfs in tijden van corona wordt het klimaat naar voren geschoven als de grootste bedreiging. Er is vandaag een gezondheidscrisis en een economische crisis, maar géén klimaatcrisis. Wat hebben we trouwens aan een goed klimaat als de sharia hier is ingevoerd, zoals mijn eerste politieke leermeester, Geert Wilders, het zo goed uitdrukt? Want zorg voor ons milieu en adaptatie aan klimaatverandering vergt rationeel, vrij en wetenschappelijk denken. Niets van dat alles is te vinden in de islam, want dat is inderdaad ‘een achterlijke cultuur’, zoals Pim Fortuyn het zo goed uitdrukte.

Stel dat u morgen alleenheerser bent van een onafhankelijk Vlaanderen en alle middelen ter beschikking hebt. Wat zou u doen om islamisering te bestrijden? Het eerste dat moet gebeuren, is het stoppen van de massale instroom. We moeten helemaal zélf de migratie naar ons land bepalen, op basis van hoeveel migranten we eventueel nog willen en wie dat dan precies zouden moeten zijn. Zo zouden we, bijvoorbeeld, een quotum van 5.000 migranten per jaar kunnen invoeren, waarna we als samenleving zélf kiezen wie precies die 5.000 migranten moeten zijn, en dit zowel op basis van sociaaleconomische als cultureel-religieuze eigenschappen. Moslims komen er uiteraard niet meer in. Een deel daarvan kan best bestaan uit homo’s, afvalligen (ex-moslims, nvdr.) of christenen die met opsluiting of de dood worden bedreigd. Een ander deel kan bestaan uit migranten die ons een significante bijdrage leveren op zowel economisch als cultureel vlak. Dat culturele aspect is voor mij zeer belangrijk en is daarom mijn kritiek op bijvoorbeeld het Australische model en het puntensysteem dat de Britten nu willen invoeren: het is louter gebaseerd op economische meerwaarde en neemt culturele factoren niet in rekening. Daardoor kan bijvoorbeeld een hooggeschoolde Pakistaanse dokter die goed Engels spreekt en geld bezit, maar tegelijkertijd sharia-opvattingen heeft, nog steeds immigreren. In de praktijk zullen daar dus grondige screenings voor moeten gebeuren, met onderzoek, achtergrondchecks en diepte-interviews. Dat zal tijd en geld kosten, maar een dergelijk systeem zou ons véél meer opleveren dan kosten. Dit alles is natuurlijk slechts mogelijk indien we als samenleving uit de verstikkende internationale kaders

5

breken, zoals de EU en de Conventie van Genève of het Vluchtelingenverdrag.

De instroom enorm verkleinen en controleren op basis van socio-economische en culturele factoren dus. Maar wat met de moslims die hier al zijn? Dat is natuurlijk dé hamvraag en ik denk helaas ook niet dat er binnen de democratische rechtsstaat maatregelen zijn die het probleem van de islamisering volledig kunnen oplossen. Al die vrijheden die hier bestaan worden door moslimfundamentalisten en zogenaamde salafisten misbruikt om diezelfde vrijheden te bestrijden. Het devies is dus: geen tolerantie voor de islamitische intolerantie, maar hoe doe je dat in de praktijk? Kan de overheid bijvoorbeeld moskeeën en Koranscholen 24/24 en 7/7 monitoren zonder privacywetten te overtreden? Ik denk het niet. Daar is blijkbaar een undercoveronderzoek voor nodig, zoals in Denemarken enkele jaren geleden, om vast te stellen dat in 7 van de 8 gecontroleerde moskeeën intolerantie, haat en apartheid wordt gepredikt. Daarom moet de islam, zolang hij niet expliciet en fundamenteel is hervormd tot een tolerante religie, worden beschouwd en behandeld als een totalitaire, ongewenste ideologie die hier niet thuishoort. Dat betekent dat de islam vandaag geen aanspraak kan maken op onze vrijheden, zeker niet die van religie. Mogelijk brengt dat moslims dan eindelijk tot het fundamenteel hervormen van de islam.

Maar wat dan met onze democratische rechtsstaat? Voor welk verschrikkelijk dilemma de islamisering ons stelt, laat Denemarken zien: na decennialange massa-immigratie van moslims en facilitering van de islam, komt dat land nu met een zogenaamd ‘getto-plan’ om te proberen geïslamiseerde wijken weer veilig, vrij en welvarend te maken. Heel wat van die getto-maatregelen druisen in tegen mensenrechten en basisprincipes van de democratische rechtsstaat. Zoals het binnen die gettowijken verdubbelen van de strafmaat voor eenzelfde overtreding. En zoals het minstens 25 uur per week afzonderen van piepjonge ‘getto-kinderen’ van hun ouders om hen de taal en Deense waarden en tradities bij te brengen. Ouders die niet meewerken, riskeren een deel van hun uitkeringen te verliezen. Dat klinkt misschien wel goed, maar is dat echt de samenleving die we willen? Principieel vind ik dat soort dwangmatige, bijna tirannieke maatregelen onwenselijk in een vrije samenleving. Ook is het volgens mij ‘too little too late’, zeker wanneer de instroom niet wordt gestopt. Want het is toch evident dat een democratische rechtsstaat, tot nader order het minst slechte systeem op aarde, alleen valt te handhaven in een soort natuurlijke, fysieke gemeenschap die coherent is omdat ze grond, geschiedenis, taal en cultuur deelt? Wanneer je steeds meer per wet moet gaan afdwingen omdat steeds minder van nature gebeurt, is het voorbij: dan liggen tirannie en (burger)oorlog op de loer. In bepaalde geïslamiseerde wijken zitten we al in die fase, denk maar aan de recente ‘corona-rellen’ in het Brusselse Anderlecht.

Is er dan geen echte oplossing? De kans op een vreedzame oplossing wordt steeds kleiner. De essentie van mijn boek “Voor vrijheid dus tegen islamisering” is dat een samenleving waar de islam wortel kan schieten en moslims demografisch blijven groeien, uiteindelijk nog slechts de keuze zal hebben tussen de pest en de cholera. Namelijk: ofwel wordt de islam totale vrijheid gegund, waardoor de samenleving islamiseert tot een sharia-model, een kalifaat, ofwel wordt de islam met harde hand onderdrukt om een min of meer seculier, vrij samenlevingsmodel te behouden. Heel de islamitische wereld wordt gekarakteriseerd door deze tweestrijd. Er bestaan daar slechts islamitische theocratieën en min of meer seculiere dictaturen en tirannieën, en uiteraard vooral mengvormen van beide. Voor alle duidelijkheid: ik vind geen van beide scenario’s wenselijk, maar bij gelijkblijvend beleid zijn ze helaas onvermijdelijk. Dat is dus de tragedie: de islam en de dynamiek van de islamisering zullen ons als vrije, vooralsnog niet-islamitische samenleving straks dwingen om maatregelen te nemen die we terecht niet zouden willen nemen. TOM LALLEMAND

UIT DE WETSTRAAT Parlementaire controle De voorziene commissie Volksgezondheid van vorige week dinsdagnamiddag, met een actualiteitsdebat over de coronacrisis, werd te elfder ure uitgesteld. Nochtans waren er meer dan 90 vragen ingediend. De reden was dat er een vergadering van het kernkabinet werd gepland waarop zowel Philippe De Backer (minister van mondmaskers) als Maggie De Block (minister van vernietigde en onbruikbare mondmaskers) aanwezig dienden te zijn. Algauw werd vooral vanuit linkse hoek gesuggereerd dat de ministers hun verantwoordelijkheid zouden willen ontlopen en dat daardoor de parlementaire controle onder druk zou komen te staan. Niets was minder waar, want de ministers waren echt verhinderd. Dat is nu eenmaal mogelijk in bizarre tijden. Al snel werd er een mouw gepast aan het probleem en een week uitstellen bleek politiek niet haalbaar en zeker ook niet wenselijk. Woensdag dan zou er al een eerste sessie plaatsvinden met minister De Backer en vrijdagnamiddag met minister De Block.

Vier uur Zo gezegd, zo gedaan. Woensdag ging de virtuele vergadering van start met de ingelogde leden die een eerste batterij vragen afvuurden op Philippe De Backer. Maar voor men van start ging, stelde commissievoorzitter Warmoes (PVDA) nog de vraag om geen virtuele achtergronden op de schermen te plaatsen tijdens de videoconferentie. Hij ontwaarde namelijk een slogan. Hij pleitte ervoor om dat niet te doen, “anders krijgen we de volgende keer een verkiezingsbord op ons scherm”. Hij zag eerst niet goed wie het was, maar vroeg uiteindelijk toch: “Bent u dat, mijnheer Creyelman (VB)? Ik wil er geen politiek incident van maken.” Steven Creyelman stelde hem meteen gerust dat hij dat ook niet van plan was, maar dat hij er wel een fles wijn mee had gewonnen omdat hij tegen zijn kompanen had gezegd dat deze grap geen vijf minuten zou duren. Het was nog geen minuut… Schol. Voor het overige verliep deze commissie sereen en het dient gezegd dat de minister er alles aan deed om gedurende de bijna vier uur durende vergadering keurig, gevat en volledig te antwoorden en welwillend in te gaan op de bemerkingen van de parlementsleden. Ere wie ere toekomt.

Geen zoden aan de dijk Vrijdag was het dan de beurt aan Maggie De Block om zich te laten bevragen. Een massa vragen moest op enkele minuten gesteld worden en ook de spreektijd van de minister was erg beperkt. We hadden het vorige week al over deze ongewone, maar vrij zinloze werkwijze. Sommige parlementsleden kregen een antwoord op hun vragen en andere niet, tot grote frustratie van deze laatsten. Zo werd op geen enkele van de vragen van Dominiek Sneppe en Steven Creyelman (beide VB) geantwoord en ook bijvoorbeeld Yoleen Van Camp en Kathleen Depoorter (beide N-VA) zagen maar een deel van hun vragen beantwoord. De minister antwoordde dat ze een selectie had gemaakt en dat de andere vragen schriftelijk zullen beantwoord worden. Het werd dus eens te meer een woordenvloed van jewelste en een draaipartij rond de hete brij. Een ding werd eens te meer duidelijk:

deze manier van werken heeft weinig zin en brengt politiek ook geen zoden aan de dijk. Na de vergadering zinkt alles weg in de vergetelheid en worden de onbeantwoorde vragen vaak opnieuw ingediend… om wellicht nooit nog deftig beantwoord te worden. Anderzijds is het voor een minister ook geen lachertje om op deze manier een deftig gesprek te voeren met de Kamerleden.

Eensgezind En dan was er natuurlijk donderdag ook nog de plenaire vergadering, waar eerste minister Sophie Wilmès moest spitsroeden lopen na de slechte communicatie van de voorbije dagen, in het bijzonder over het bezoek in de woonzorgcentra. Maar er was tussen de corona-overvloed toch ook een vraag van Ortwin Depoortere (VB) en Christoph D’Haese (N-VA) aan Pieter De Crem over de rellen in Anderlecht. Zij zaten op dezelfde golflengte en eisten een strenge aanpak, en bovendien hadden zij wel enige sympathie voor de uitspraken en de aanpak van De Crem, zeker als hij het over nultolerantie had, maar vroegen het niet bij woorden te laten en de vergoelijkende woorden van de Franstaligen te negeren. Eensgezinde taal uit Vlaams-nationale hoek! Meer van dat, zouden wij durven zeggen.

Meppen Dries Van Langenhove (VB) is een kuitenbijter die zijn prooi niet lost. Zo probeert hij al enige tijd een antwoord van Maggie De Block te bekomen op de vraag of het inderdaad juist is wat een militair, een adjudant, beweerde, nl. dat een noodvoorraad mondmaskers werd vernietigd om ruimte te creëren voor de huisvesting van vluchtelingen. Hij stelt de vraag telkens weer in de bevoegde commissie en nadien ook weer in de plenaire vergadering. Het frustreert hem duidelijk dat De Block hierover elke keer opnieuw niets wil zeggen. Twee donderdagen geleden was hij daarnaast ook misnoegd over de vrijlating van 300 uitgeprocedeerde asielzoekers in het kader van de coronacrisis. Hij is een vaste vragensteller in de Kamer geworden en je merkt aan zijn toon en stijl dat wat De Block zegt - of niet zegt - op zijn systeem werkt. Na haar antwoord zei De Block: ”Ik weet dat u het daarmee niet eens bent. Wij zullen het nooit eens zijn en niet alleen daarover. Ik geef u echter kalm mijn antwoord en vraag u vriendelijk niet te hard te roepen.” Dat laatste zou Dries toch niet in de wind mogen slaan, want boven alle meningsverschillen zou toch op een rustige manier moeten kunnen gesproken worden, zelfs tegen een blunderminister als Maggie. En daar speelt zijn gedrevenheid hem wel eens parten… Zijn toerental en zijn stemvolume gaan dan vaak omhoog, waardoor zijn tussenkomst en vooral zijn repliek eerder een tirade worden, die - hoe vrijwel altijd inhoudelijk juist en pertinent - precies daardoor aan geloofwaardigheid en inhoudelijke kracht verliezen. Niemand luistert dan nog en men neemt het niet ernstig. Ja, Van Langenhove heeft zeker de gave van het woord en hij is verstandig, maar het zou toch tactischer zijn mocht hij zijn woorden wat beter kiezen en zijn tonaliteit wat temperen. Een ijzeren hand in een fluwelen handschoen wordt meer gevreesd dan een meppende bokshandschoen.


6 Binnenland Adil: de held van de VRT

23 APRIL 2020

Benjamin Dalle dient klacht in tegen SCEPTR

De VRT geeft wekelijks aan een columnist de opdracht om op zondag in het ochtendprogramma van Radio 1 een “held van de week” aan te duiden. Vorig weekend was die taak toevertrouwd aan een dame die waarschijnlijk wereldberoemd is in Vlaamse progressieve kringen, maar wier naam ik niet onthouden heb omdat ik hem nog nooit eerder had gehoord. De held was deze keer Adil, de knaap die zich op Goede Vrijdag in Anderlecht op een politiewagen te pletter reed toen hij op de vlucht sloeg voor een coronacontrole. In de laudatio werd aangevoerd dat hij die titel had verdiend omdat hij een slachtoffer was van het racisme dat in Brussel heerst en van de noodtoestand waarin veel mensen uit zijn gemeenschap zich in onze hoofdstad bevinden. Er werd aan toegevoegd dat volgens Van Dale een rel een verstoring van de openbare orde is, maar dat de incidenten die zich op Paaszaterdag voordeden en waarbij de politie door ‘jongeren’ met stenen werd bekogeld, in feite niet als rellen mogen worden beschouwd, maar eerder als een uiting van rouw en van wanhoop. De echte rel was dat “een auto dwars door het lichaam van een jongen was gereden”.

Hoe lang nog? Dit verslag van deze uitzending van onze openbare omroep mag u niet verbazen. Wat kan je ook verwachten van een zender die de Braziliaanse president Bolsonaro (die steevast met het epitheton ‘extreemrechts’ wordt geduid) dagelijks aan de kaak stelt als ‘coronascepticus’, maar nog steeds met geen woord gerept heeft over het linkse dictatoriaal regime van Nicaragua, dat nog geen enkele maatregel met betrekking tot de heersende pandemie heeft getroffen. Of waarvan de correspondente in China kritiekloos en zonder enig voorbehoud het Chinese verhaal over de oorsprong van de coronavirus overneemt? Hoe lang zullen de Vlaamse regering en het Vlaams parlement nog dulden dat de VRT het nieuws manipuleert en censureert? FRANCIS VAN DEN EYNDE

Citaat van de week > Margot Cloet (Zorgnet Icuro)

“Al weken bemoeilijkt onze complexe staatsstructuur de zaken” Er zijn tal van mensen die nooit over de staatshervorming of het Belgische politieke systeem spreken of als ze er wat over horen er de schouders voor ophalen. Tot men tegen de grenzen ervan aanbotst. Een van die mensen is Margot Cloet, tot nog niet zo lang geleden kabinetschef van welzijnsminister Jo Vandeurzen (CD&V). De jongste weken kwam zij herhaaldelijk in beeld als dé belangenbehartiger van de zorgsector, en dan vooral van de woonzorgcentra. Het gemis aan communicatie tussen de diverse beleidsniveaus, de misverstanden, het niet doorstromen van informatie, de versnippering van de bevoegdheden en dies meer deden haar ervaren dat een en ander niet of op zijn minst slecht functioneert. Wat ‘de Belgische politiek’ de jongste tijd tentoonspreidt, is echt niet fraai. Haar besluit was dan ook duidelijk: deze staatsstructuur is hinderlijk. Het valt te hopen dat zij en anderen die tegen dezelfde obstakels aanbotsen na de coronacrisis mee aan de kar zullen trekken om de politiek te doen inzien dat dit land moet omgebouwd worden in functie van een zo groot mogelijke zelfstandigheid van de regio’s.

Benjamin Dalle, Vlaams minister van Media en Jeugd, heeft bij de Raad voor de Journalistiek klacht ingediend tegen de nieuwswebstek SCEPTR. De minister vindt dat SCEPTR zijn woorden heeft verdraaid in een artikel met de titel “CD&V neemt het op voor allochtone relschoppers”. Hij meent dat dat besluit zo schandalig is dat het moet beschouwd worden als een beroepsfout en moet bestraft worden door de Raad voor de Journalistiek. Het artikel ging over de recente rellen in Anderlecht naar aanleiding van het dodelijke ongeval met Adil, en de reactie die minister Dalle daarover had geplaatst op zijn eigen Facebookpagina. Die reactie begon Dalle met een obligate afkeuring van het geweld tegen de politie. Daarop volgde echter een reeks beschouwingen die moeilijk anders dan als een pleidooi voor verzachtende omstandigheden kunnen gelezen worden. Hij stelt dat “sommige jongeren zich niet aangesproken voelen door de maatregelen tegen corona,” hij pleit voor “voor meer respect, begrip en medele-

BRUSSEL

‘Dedramatiseren’ In het licht van de discussies rond het al dan niet heropenen van de scholen, ziet men vaak de Brusselse situatie over het hoofd. Zeker het Nederlandstalig onderwijs verdient bijzondere aandacht, want net daar bevinden zich meer precaire leerlingen dan elders in Vlaanderen. En zonder zich iets aan te trekken van de Franstaligen, die duidelijk andere prioriteiten stellen. Ons uitgangspunt, oprecht gemeend voor alle duidelijkheid, is dat het gros van de leerkrachten hun beroep met de beste bedoelingen uitoefenen. Ook - en zeker - in deze tijden die voor iedereen nieuw en speciaal zijn. En dan krijg je dit wanneer je voor de buis neerploft, helemaal klaar voor de dagelijkse Marc Van Ranst-show. Eén brok verontwaardiging was het, die leerkracht ‘cultuurwetenschappen’ of zoiets. Het idee alleen al. Enkele dagen van het groot verlof moeten opofferen om wat te delibereren, kwestie van de periode ervoor meer voor lesgeven te kunnen reserveren. Ze zat nu al aan haar limieten, want zorgde de bijzondere periode die we allen ondergaan niet voor een werkweek van, men zegge en schrijve, 50 uur!? Het zegt misschien wat over de eigen organisatie, maar Google leert dat deze leerkracht in Halle (met een VUB-achtergrond, waar we niets mee willen zeggen, hoewel…) ook ACOD-vertegenwoordigster is. Gelukkig was er nog een andere leerkracht die opgevoerd werd, dynamisch en een andere mening toegedaan. “Die geeft les bij ons op school,” klonk het spontaan in het salon van mensen die wel vaker weken van 50 uur en meer presteren. Waarmee we ook wisten dat hij in een Brussels Jezuïetencollege les geeft.

Franstalige klemtonen Met wat communautaire vooringenomenheid zou men het standpunt van deze ACODvrouw als typisch Franstalig beschouwen, quod non. Toch valt het op dat de kijk op onderwijs in deze coronatijden anders kleurt in Franstalige België. Zonder de gezondheid uit het oog te verliezen, hoopt men in Vlaanderen op een heropening van de scholen. Zo snel maar mogelijk is. Niet aan Franstalige zijde. “Wat is drie maanden op een cyclus?”, verklaarde een CSC-vertegenwoordiger op het zondagse “Deborsu & Gasten” op RTL. En voor een karrenvracht aan academici is het duidelijk: geen heropening voor eind juni, stellen ze in hun oproep. Krasser, ze pleiten ervoor om van de gelegenheid gebruik te maken om bij de leerlingen te komen tot een “réflexion citoyenne sur l’organisation sociétale dans un monde globalisé,” onvertaalbare onzin waar je alle richtingen mee uit kan dus. Nog eentje. In een omzendbrief van Onderwijsminister van de Franse Gemeenschap Caroline Désir (PS) wordt opgeroepen tot ‘dedramatiseren’. De fameuze onderwijsstaking in de jaren negentig, toen ene Laurette Onkelinx op die functie zat, zou geen nefaste gevolgen gehad hebben (“(…) il n’y a pas été constaté d’augmentation significative du taux d’échec ou de redouble-

ment”). Zo staat het er echt. Dat is dan toch iets anders dan wij opvingen. Dergelijke gratuite verklaringen van een onderwijsminister zouden in een beschaafd land synoniem staan voor ontslag.

Brusselse bekommernis De Brusselse realiteit werpt een apart licht op dit onderwijsdebat. Luisteren we even naar de immer interessante Wouter Duyck in De Tijd van het afgelopen weekend. “Als ons onderwijs op dit moment in good shape was, kwamen we zo’n tegenslag wel te boven. Maar uit het internationale PISA-onderzoek weten we dat de leerprestaties in Vlaanderen jaar na jaar dalen. Wij vechten dus tegen een achtergrond waar er al geen vet meer op de soep lag.” En dan heeft hij het over het onderwijs in, zeg maar, het Vlaams Gewest. Om allerhande redenen zijn de Brusselse resultaten (en dan hebben we het enkel over het Nederlandstalig aanbod) minder dan elders. Aan inzet van leerkrachten zal het niet gelegen hebben, want die is wel nodig in die scholen. Het is een vaste trend dat het Nederlandstalig onderwijs in de hoofdstad systematisch is gaan verbrusselen, wat in andere termen betekent: vervreemden. De logische taalachterstand maakt het er vaak erg moeilijk werken op, alle theorieën van psycho-, peda- en andere -logen ten spijt. Het schooljaar 2020-2021 zal bijzondere inspanningen vergen, want net deze groep zal sneller deze wat verloren weken/maanden als ballast meesleuren. Verstandig zou zijn daarop te anticiperen, eerder dan te ‘dedramatiseren’. KNIN.

ven... ook voor de situatie van veel jongeren” en voegt eraan toe: “Er heerst diepe frustratie, woede ook. Veel jongeren voelen zich vergeten.”

Oordeel zelf Het artikel van SCEPTR.net had de woorden van Dalle letterlijk weergegeven. Elke lezer wordt trouwens uitgenodigd zijn eigen conclusies te trekken, want het artikel bevat een link naar de tekst van de minister. Dalle vindt het echter ongehoord dat de redacteur zijn reactie had omschreven als “het opnemen voor allochtone relschoppers.” In principe zou de klacht van Dalle geen enkele kans mogen maken. Zijn eigenlijke woorden werden niet verdraaid. Het besluit van de journalist was duidelijk herkenbaar als diens eigen mening en was, naar de normen van de Belgische pers, bijzonder braaf. En hopelijk krijgen we ook voor dit artikel zelf geen klacht aan ons been. De minister lijkt nogal lichtgeraakt. KARL VAN CAMP SCEPTR.net is een digitale nieuwswebstek, ontstaan in de schoot van ’t Pallieterke, maar met een eigen redactie. SCEPTR krijgt geen subsidies (wat had u gedacht), maar moet roeien met beperkte financiële middelen. Wie zich ook voelt aangesproken door de klacht van minister Dalle, kan en mag SCEPTR steunen... BE39 7390 1640 4519. Alle informatie via: www.sceptr.net.


Onze naaste buren

23 APRIL 2020

NEDERLAND

Dor hout Nederland is niet vlug geschokt als B(ekende) N(ederland)’ers een scheve opinieschaats rijden, maar nu werden toch een paar wenkbrauwen gefronst.

Moet de fax verdwijnen? Uiteraard beginnen we deze column zoals altijd met een alinea over het Nederlands gerecht, zij het deze keer met positief nieuws. De Raad voor Rechtspraak heeft alle zeilen bijgezet en besloot opzienbarend dat we in 2020 leven. Dat in tegenstelling tot veel rechtbanken, die denken dat het vandaag 1990 is. De Nederlandse wetgeving stelt inderdaad dat processtukken alleen via de post, koerier of fax mogen verstuurd worden. In de praktijk wordt er dus in Nederland nog volop gefaxt tussen advocaten en rechtbanken. Dankzij het virus zal er geprobeerd worden een achterstand van 30 jaar in te halen. Sinds vorige week is het mogelijk dat iedereen via “Veilig Mailen” communiceert. Meer nog, rechters zijn onlangs getraind in het gebruik van Skype, zodat men eventueel kan videochatten. Maar wel even oppassen. Die Raad kan geen enkele van de 2.400 Nederlandse rechters dwingen te mailen of te Skypen, want de rechterlijke onafhankelijkheid, nietwaar? Rechters bepalen zelf hoe ze hun werk doen en als ze liever nog een hele tijd à la 1990 willen faxen, dan doen ze maar en helpt er geen lieve moederen aan.

Te dik en te oud U kent wel “in de nood kent men zijn vrienden.” Nog belangrijker lijkt mij het “in de nood kent men zijn vijanden.” Vorige week noemde columnist Rob Hoogland van De Tele-

7

graaf er een paar bij naam, want het bekende virus brengt niet alleen het beste maar ook het slechtste in sommige mensen boven. Als u al eens naar de Nederlandse omroepen kijkt, kent u de volgende drie televisiecoryfeeën die met het ongeluk van de “Spätgeburt” (zou kanselier Kohl zeggen) leven. Ze zouden zich waarschijnlijk beter thuis gevoeld hebben tussen 1933 en 1945. De best bekende van de drie is de heer Jort Kelder. Hij bezit productiebedrijven en presenteert programma’s of schuift permanent aan bij praatprogramma’s en hij is een hartstochtelijk liberaal voor wie veel geld verdienen de zin van het leven is. In deze benarde tijden waarin allerlei activiteiten (ook op mediagebied) onder druk staan, maakt hij zich enigszins zorgen over zijn verdienmodel. Volgens hem zijn die overheidsmaatregelen niet echt nodig, want op die manier gaat de BV Nederland - de onderneming Nederland dus - naar de haaien. Die hebben geen nut, want die dienen alleen om “80-plussers die te dik zijn en gerookt hebben te redden. Dat klinkt heel hard, maar het is natuurlijk wel wat er gaande is. Hoeveel economische schade is het redden van mensen die anders twee jaar later doodgaan waard?” Kelder is 56.

Voltooid leven “Der Zweite im Bunde” is de in Vlaanderen weinig bekende 51-jarige Marianne Zwagerman. Zij is een succesvol verkoop-

ster van gebakken lucht over modieuze mediaonderwerpen die zichzelf ‘innovatiestrateeg’ noemt. De dame is wat men vandaag een ‘influencer’ noemt die geregeld aan de televisietafels aanschuift en daar ook een zogenaamd liberaal geluid verkondigt zoals eerder: “Gezondheid is niet je belangrijkste bezit, dat is je vrijheid.” Ze kwam al eens in de belangstelling met haar mening dat “rokers met longkanker in het ziekenhuis achteraan moeten aansluiten.” Over de mensen die hun woningen zagen stukscheuren en in waarde dalen door het ongebreideld leegpompen van de gasbel in Groningen, vertelde ze: “Het is efficiënter ze allemaal te laten verhuizen.” Ze moest dan ook hoognodig haar mening geven over hoogbejaarde mensen in rusthuizen met de volgende tweet: “De emotie moet echt uit het coronadebat. Het dorre hout wordt gekapt, misschien een paar maanden eerder dan zonder het virus. Moet iedereen die nog in de bloei van zijn leven zit daar alles voor opofferen?” Kelder en Zwagerman trekken feitelijk de logica door van een andere links-liberale ster: gewezen televisiepresentatrice Pia Dijkstra (66 jaar) van D66 die het begrip “voltooid leven” lanceerde, codetaal voor “moeten die oudjes nou echt nog zo lang blijven leven? Want ze hebben teveel en te dure zorg nodig.” Zij was de inspiratie van Gwendolyn Rutten (45 jaar) die dat ‘voltooid leven’ plagieerde. Waarschijnlijk zouden al die sterren bijzonder boos zijn als je op hun gezichten een hakenkruis zou kleven, want ze zijn overtuigd van hun hoogstaande ethiek. WILLEM DE PRATER

Subsidiemolen draait op volle toeren Het is nog te vroeg om de gevolgen van de coronacrisis op de Gentse stadskas te overzien, maar het staat wel al vast dat de rekening zwaar zal wegen. Toch vinden de stadsbestuurders het daarom nog niet nodig wat op de uitgaven letten. Het omgekeerde is waar. De subsidiemolen draait op volle toeren. Op de gemeenteraad van april staan er opvallend veel op de agenda. Hierbij een kleine greep uit de lange reeks.

11.11.11 11.11.11 is een vaste subsidieklant van Stad Gent. Ze worden op verschillende manieren gesteund. De subsidie voor het Belmundo festival (42.000 euro per jaar) laat 11.11.11 toe een personeelslid in dienst te nemen. Die moet het ‘festival van de internationale solidariteit’ organiseren. Belmundo is een verzameling losse activiteiten van verschillende organisaties tijdens de maand maart. Het thema vorig jaar was “oorzaken van migratie”. Dit jaar is het “gender in de blender” met activiteiten als foto’s van feministen in Latijns-Amerika, ‘gender blender’ cafés, een vegetarisch ontbijt met een rebel bij het ABVV, enzovoort. De Kammerstraat is een ‘gendervrije zone’ met borden “die de voorbijgangers doen nadenken over de heersende gendernormen die te beperkend zijn”. Helaas, het festival was nog maar begonnen toen de crisis toesloeg en alles moest worden stilgelegd. Het coronavirus behandelt wereldwijd iedereen gelijk. Financieel zal 11.11.11 er geen nadeel van ondervinden. De subsidie, die eigenlijk veel te laat op de gemeenteraad komt, wordt wel uitbetaald.

Samenlevingsopbouw De vzw Samenlevingsopbouw krijgt dit jaar een subsidie van 620.000 euro voor ‘basisopbouw werk in de sociale hoogbouw’. Daarmee betalen zij personeel om sociale huurders op te zoeken en aan te moedigen deel te nemen aan het leven in hun wijk. Doel is om de levenskwaliteit in de wijken te verhogen. Een mooi doel, zonder twijfel. De

ervaring leert echter dat ook Samenlevingsopbouw veel Gentse huurders in de steek heeft gelaten. Zij weten als geen ander wat de problemen in de sociale woningen van onze stad zijn. Wat doen zij om de slechte kwaliteit en de onleefbare toestanden bij Woningent aan te klagen? Wat doen zij om de Stad Gent op haar verantwoordelijkheid te wijzen? De linkse rakkers van samenlevingsopbouw zijn brave knechten van het regime. Ze worden voor hun trouw beloond met een mooie subsidie, een bedrag hoog genoeg om wel tien sociale woningen mee op te knappen en dat elk jaar opnieuw.

De Vooruit Stad Gent verdeelt drie miljoen euro over meer dan veertig culturele organisaties. Koploper in de lijst is De Vooruit, goed voor jaarlijks driehonderdduizend euro als steun voor hun gewone werking. Daarnaast krijgt De Vooruit een investeringssubsidie van een kwart miljoen euro voor hun gebouw. Een extraatje bovenop de subsidies voor hun artistieke werking en de erfgoedsubsidies voor het beschermd arbeiderspaleis. De steun aan De Vooruit is meteen vastgelegd voor zes jaar (in totaal meer dan drie miljoen euro). Coronacrisis of niet, de kameraden moeten zich geen zorgen maken.

De Groene vrienden Het GMF (Gents milieu front) krijgt een subsidie van zeventigduizend euro. In ruil maken ze zevenhonderd Gentenaars blij met een ‘gratis’ geveltuintje. Hun geveltuinbrigade komt met de bakfiets, breekt het voetpad op en steekt de plantjes in de grond. De burger moet geen cent betalen. Geen wonder dat er veel interesse is. Volgens de schepen zijn geveltuinen “essentieel in de strijd tegen het

hitte-eilandeffect. Ze reduceren de hoeveelheid fijn stof in de stad en dragen bij aan de biodiversiteit.” De uitleg klinkt zo overtuigend dat we het nog zien gebeuren dat elke Gentenaar verplicht wordt een geveltuin te hebben. Vanzelfsprekend aangelegd door het GMF dat daarvoor nog jarenlang de nodige subsidies ontvangt.

We staan er niet goed voor Gent heeft de op één na de zwaarste schuld per inwoner. Het staat in de top voor uitgaven aan personeel en ook voor uitgaven aan subsidies. Ons stadsbestuur heeft geen spaarpot. Dat is een bewuste keuze. Wat binnenkomt wordt uitgegeven. Komt er te weinig binnen, dan worden er schulden gemaakt of nieuwe inkomsten gezocht. Zo werd eind vorig jaar beslist om alle retributies en lokale belastingen te verhogen. Er is geen buffer om de coronaschok op te vangen. Denk daaraan wanneer straks ons stadsbestuur met luide stem hulp vraagt aan de Vlaamse en federale regering. MATHILDIS

Waalse bedrijven worden overnameprooien Een aantal Waalse bedrijven is door de coronacrisis dermate verzwakt dat ze in het vizier komen van buitenlandse bedrijven die ze aan een lage prijs zouden kunnen binnenhalen. Vooral beursgenoteerde ondernemingen lijken een interessante overnameprooi. De Waalse werkgevers zijn bezorgd. De Waalse economie teert veel meer dan de Vlaamse op de non-profit en op de overheidssector. Maar dat betekent nog niet dat er geen relevant privaat economisch weefsel is. Neem nu het Luikse EVS. Dat is de wereldleider in beeldservers voor de tv-industrie. Tijdens grote evenementen wordt er een beroep gedaan op de diensten van het bedrijf. 2020 zou met het Europees Kampioenschap voetbal en de Olympische Spelen een topjaar moeten worden, maar door de afgelasting van deze evenementen dreigt een financiële kater voor het bedrijf. Dat betekent een ernstig verlies aan cashinkomsten. Middelen dus die bruikbaar zouden zijn om op een turbulente beurs eigen aandelen in te kopen. En de positie van dit beursgenoteerde bedrijf vanuit het management te beschermen. Want inderdaad, EVS betaalt ook op de financiële markten een prijs voor deze coronacrisis. Meegesleept door ineenstortende beurskoersen verloor ook dat aandeel 34 procent van zijn waarde. Op zich is dat niet iets om bezorgd over te zijn. Op langere termijn zijn aandelen een interessante belegging en de verloren waarde komt in betere tijden wel terug. Alleen, doordat de aandelen aanzienlijk in waarde zijn gedaald, worden bedrijven met een afgezwakte marktkapitalisatie een prooi voor overnemers. Een vijandige overname organiseren via de aankoop van aandelen wordt gemakke-

lijker, want de prijs is laag. Of hoe men voor een prikje een bedrijf kan overnemen.

Angst voor de Chinezen Een vaak gehoord tegenargument is dat de overnemers zelf in financieel zwaar weer zitten. Zij zouden minder middelen hebben om een vijandige overname te organiseren. Dat klopt slechts gedeeltelijk. Economen zijn vooral bevreesd voor een aanval door Chinese bedrijven. Die genieten van sterke overheidsgaranties of het zijn staatsbedrijven met bijna onbeperkte middelen. De Waalse werkgeversorganisatie Union Wallonne des Entreprises (UWE) waarschuwt voor zo’n vijandige raid op de eigen bedrijven. Zo zouden naast EVS ook ICT-bedrijf IBA en farmagroep Mithra in het vizier komen. Het gaat hier steevast over beursgenoteerde bedrijven die hun marktkapitalisatie hebben zien slinken. De UWE vraagt zich af of die bedrijven niet moeten worden beschermd tegen een mogelijke vijandige overname. De vraag is hoe dit concreet moet gebeuren. Men kan die bedrijven zwaar herkapitaliseren en zelfs een overheidsparticipatie nemen. Dat betekent nog geen nationalisering. Maar is hier geen sprake van onterechte staatssteun? De Europese Commissie is daar als grote verdediger van de vrije marktprincipes zeer gevoelig voor. Toch wordt er op Europees niveau druk uitgeoefend om

WALLONIE

beschermingsmuren op te werpen tegen zo’n overnames. De Waalse regering, nooit verlegen om de nodige staatstussenkomst, heeft al laten weten bereid te zijn de nodige financiële middelen te verzamelen om zogenaamde strategische sectoren als de farma en de agro-business te beschermen.

Waakzaam blijven Feit is dat een aantal Waalse farmabedrijven als Bone Therapeutics en Mithra al de overheid als aandeelhouder hebben. De Waalse regering en desnoods de federale overheid kunnen het overheidsgewicht verhogen via de Federale Participatiemaatschappij (FPIM). De bedrijven zelf hebben ook wat buffers. Zo vraagt EVS dat overnemers van een bepaald percentage aandelen (3 tot 10%) zich bij de aankoop bekend moeten maken. Een soort van alarmbel. Bij IBA maakt men zich voorlopig niet teveel zorgen. De aandeelhouders zijn voor een deel het eigen management en institutionele beleggers. Een meerderheid van de aandelen binnenrijven wordt voor een externe partij moeilijk. Bij Mithra hebben topman François Fornieri en zijn goede vriend Marc Coucke 43 procent in handen. De Luikse investeringsmaatschappij Noshaq bezit 12,3 procent. Een vijandige overname is daar uitgesloten. Maar de Waalse regering en de werkgeversorganisatie UWE blijven op hun hoede voor verborgen aanvallen op andere Waalse groeibedrijven. Zelfs als ze niet op de beurs staan. Men denkt aan gemaskeerde participaties door investeringsfondsen met een link naar Chinees kapitaal. PICARD


8

Actueel

23 APRIL 2020

DIPLOMATIEKE VALIES

Buitenlands spervuur

Globale strijd tegen corona

Nationaal belang primeert Een (tijdelijke) wapenstilstand om voorrang te geven aan de strijd tegen corona mag dan al een goed en logisch idee zijn, in de praktijk blijken toch wat praktische hindernissen te bestaan. Een recent initiatief om dit vanuit de VN te sturen botste vooral op Amerikaanse en Russische bezwaren. Niet toevallig.

Op zich was de Spaanse griep in 1918 niet hetgeen abrupt een punt zette achter de Eerste Wereldoorlog, maar het was een onmiskenbare factor die het beëindigen van het conflict versnelde. De loopgraven verzwakten naarmate de ziekenhuizen vol raakten, werd wel eens gezegd. Welk effect zal corona hebben op de verschillende conflicten die op deze planeet uitgevochten worden? De voorbije weken kon meer dan eens de vraag naar een staakt het vuren gehoord worden. Tal van humanitaire organisaties riepen ertoe op. Ook de Paus deed het. En toen de secretaris-generaal van de VN Antonio Guterres daadwerkelijk initiatieven nam binnen zijn organisatie, kreeg hij de directe steun van een net gevormde coalitie van 192 (internationale) organisaties van allerhande pluimage. Het argument houdt steek natuurlijk. Precies door deze conflicten te bestendigen, zal het virus zich sneller en makkelijker kunnen verspreiden. De tekorten op het vlak van behandeling zullen zo mogelijk nog scherper worden, met vele extra doden als gevolg. Dat is de theorie.

VN-initiatief De demarches binnen de VN, het voluntarisme van de Franse President Macron die er zijn schouders heeft onder gezet, botsten al snel tegen een bepaalde realiteit. Zeker de permanente leden van de VN-Veiligheidsraad die over een vetorecht beschikken maken hun eigen rekeningen. Ronkende verklaringen afleggen is één zaak, zich achter een resolutie scharen die een globaal staakt het vuren voorschrijft is een ander paar mou-

Antionio Guitteres

wen. In hoeverre zou deze immers bepaalde operaties op de helling kunnen plaatsen? En als men erin slaagt een die conflicten gedurende een tijd te bevriezen, dreigt zich een nieuwe realiteit af te tekenen. Op die manier zou een strategische post-corona realiteit er wel eens slechter uit kunnen zien dan de situatie van het moment. Het is een redenering die Washington en Moskou op éénzelfde lijn krijgt, ‘bien étonnés de se trouver ensemble’...

Ideologie achter sancties Corona gaf eerder ook aanleiding tot een oproep internationale sancties af te schaffen, of op zijn minst te milderen. Zeker het geval Iran stond hierin centraal. Sinds maanden ziet het land economisch zwarte sneeuw, een realiteit die in direct verband staat met de sancties, ook al is de verklaring van het volledige plaatje complexer. Dat in de koppeling tussen sancties en corona het Iraanse voorbeeld misschien het meest schrijnende is, mogen ook anderen niet over het hoofd gezien worden. Cuba, Noord-Korea, Venezuela of nog Zimbabwe, ze passen allemaal in het rijtje. En telkens geldt hetzelfde argument: verhinderen dat de gezondheidssystemen die er al slecht voor staan helemaal imploderen, met alle gevolgen van dien. De bal hiervoor ligt voornamelijk in het Amerikaanse kamp dat, enkele humanitaire uitzonderingen niet te na gesproken, maar weinig zin tot actie betoont. De sanctie-kwestie plaatst de Amerikanen tegenover Russen, al was het maar omdat deze laatste zelf het slachtoffer van sancties zijn. De houding gaat echter om

meer dan pragmatisme, er schuil ook een zekere ideologische benadering achter. Voor de VS zijn sancties een uitgelezen manier om regimewissel te bewerkstelligen, of op zijn minst de gevolgde lijn van een land te beïnvloeden en aan te passen. De Russische kijk berust dan weer op respect voor de soevereiniteit van een land, ongeacht wie het er voor het zeggen heeft. ‘Realpolitik’ zonder al te veel ideologische franjes; het is een belangrijk axioma in het buitenlands beleid dat op de tekentafel van het Kremlin gestalte krijgt.

Strategische situatie behouden Maar terug naar de kwestie van het staakt het vuren. Op het terrein blijken er enkele initiatieven te zijn genomen. Enkele groeperingen in Syrië beloofden een pauze in de militaire bezigheden in te lassen, net zoals dit gebeurde in Colombia, Soedan, Jemen of op de Filippijnen. Welk resultaat hiermee bereikt zal worden blijft een open vraag. Net zoals onduidelijk is hoe duurzaam dit engagement zal blijken. Maar de kwestie succesvol naar een hoger VN-niveau tillen lijkt dus iets te ambitieus te zijn. Dat net de VS en Rusland mekaar in dit dossier vinden is niet toevallig. Beide houden er namelijk wat buitenlandse activiteiten op na die door zo’n resolute gedwarsboomd kunnen worden. In het geval van Washington denkt men trouwens ook aan bondgenoot Israël. Iran is de belangrijkste reden voor de Amerikaanse bezwaren, in het geval van Rusland is dat natuurlijk Syrië. “Moskou trekt in Syrië aan de touwtjes”, luidde de titel van een interessant overzicht eerder deze maand in Trouw verschenen. Het stuk verschaft een extensieve toelichting van de historiek van het conflict en de rol die Rusland is gaan spelen, maar in essentie vat die ene zin de complexe realiteit samen. Maar de machtspositie die Moskou wist te verwerven is brozer dan men denkt. Gehinderd worden door een of ander VN-engagement, zou het strategisch gegeven behoorlijk kunnen veranderen, waardoor de verworven machtspositie verloren gaat. Het is een worstcase scenario dat ten allen prijze vermeden moet worden. Het Corona-argument lijkt voorlopig op deze inschatting af te ketsen. MICHAËL VANDAMM

Islamosocialisme à l’Algérienne In de USSR waren er relatief goed uitgeruste ziekenhuizen voor de nomenclatura, maar die waren ontoegankelijk voor minder bevoorrechte onderdanen van het Sovjetimperium. Die konden rustig creperen in de gewone ziekenhuizen, waar de medische zorg gratis was, maar erbarmelijk. Algerije, met zijn socialistische regime, is in hetzelfde hospitaalbedje ziek: de militairen ziekenhuizen en de peperdure privéziekenhuizen zijn relatief goed uitgerust, maar ze zijn er alleen voor de elite. In de gewone burgerziekenhuizen, die allemaal staatseigendom zijn, zijn er schreeuwende tekorten, en dat komt echt niet door het Chinese virus. Dat is al zo sinds de onafhankelijkheid. In het boek “The Private Life of Islam” van de Britse arts Ian Young kan men bijvoorbeeld lezen over de verschrikkingen die zich afspelen in een Algerijnse materniteit die geleid wordt door twee Bulgaarse gynaecologen, die nog echte sovjetbruten zijn. Het boek dateert uit 1974, maar voor de arme Algerijnen is er sindsdien nauwelijks iets veranderd. Dat bleek opnieuw tijdens de huidige coronacrisis. Om het volledige falen van de medische sector te camoufleren, werden salafistische predikers en islamitische groeperingen gemobiliseerd om overal in de volkswijken en de dorpen korans uit te delen die zogezegd bescherming bieden tegen het virus. Een initiatief van de Moslimbroeders misschien? Of van een soortgelijke organisatie? Nee hoor. Van het Algerijnse ministerie van Volksgezondheid. Dat geeft een nieuwe invulling aan het samengaan van socialisme en islam: alleen de elite krijgt degelijke medische verzorging. Voor de gewone mensen zijn er alleen koranverzen.

Massabesmetters Toen politiemensen begin april in de Indische deelstaat Karnatka probeerden - in het kader van de lockdown - een moskee te sluiten, werden zij aangevallen door een meute woedende moslims die daar mordicus wilden samenkomen, besmettingsgevaar of niet. Drie agenten raakten gewond. Op 17 april maakte een woordvoerder van de Nationale Garde in Tunesië bekend dat in de zuidelijke stad Tebil twee mannen waren gearresteerd die hadden geprobeerd in het kader van een ‘corona jihad’ zoveel mogelijk politiemannen te besmetten. Een van de arrestanten stond eerder al onder observatie en hij moest zich geregeld melden op een politiebureau. Dat maakte het wel heel gemakkelijk om aan biologische oorlogvoering te doen... Op zondag 18 april negeerden zo’n 50.000 moslims in Dhaka, de hoofdstad van Bangladesh, de lockdown door samen te troepen op de begrafenisplechtigheid voor een beroemde islamitische geleerde. Het leek wel Molenbeek of Schaarbeek, maar dan veel grootschaliger. “Die stomme regering probeerde zelfs niet al die stomme mensen tegen te houden”, zoals de schrijfster Taslima Nasreen het formuleerde. Zij komt zelf uit Bangla-

desh, maar zij kon dat zo cru en juist formuleren - voorlopig toch nog - omdat zij na haar kritiek op de islam de Zweedse nationaliteit heeft gekregen en sindsdien in het buitenland woont. En wacht maar tot de wereldwijde tweede coronagolf komt, die op 23 april wordt ontketend… Dan begint de ramadan. Dat zal pas een groot coronafeest worden, met duizenden nieuwe besmettingen, die écht niet beperkt zullen blijven tot de moslims alleen…

Magische onkwetsbaarheid Vele jihadgroepen, waaronder ook IS en al-Qaida, juichen de huidige pandemie met een psychopathisch enthousiasme toe. Zij noemen de virusdeeltjes “kleine soldaten van Allah” en ze beweren dat corona de straf is waarmee Allah westerlingen straft en moslims die niet rechtgelovig, vroom en strijdbaar genoeg zijn. IS verkondigt triomfantelijk dat het virus al meer Amerikanen heeft gedood dan de aanslagen van 11 september 2001. Vele islamitische terreurorganisaties verkondigen dan ook dat vechten en doden in de jihad een garantie tegen besmetting biedt, omdat men daardoor in de gunst van Allah komt. Voor ons lijkt die manier van denken absurd en misschien zelfs idioot. Maar in pre-wetenschappelijke culturen is dat anders. Er bestaat bijvoorbeeld een onuitroeibare magische traditie van amuletten, rituelen en zalven waarvan men gelooft dat ze onkwetsbaarheid tegen geweerkogels garanderen. Dat was bijvoorbeeld zo tijdens de Boksersopstand in China, tussen 1899 en 1901, en bij de opstand van de Simba’s in Congo, tussen 1963 en 1965. Bij de Simba’s werd dat geloof in onkwetsbaarheid nog een tijdlang versterkt doordat de soldaten van het Congolese leger notoir slechte schutters waren, en doordat zij bovendien zelf ook in die magie geloofden en in paniek raakten als de ‘onkwetsbare’ Simba’s op hen kwamen afgestormd.

Epidemie van terreur In die context is het dus niet vreemd dat de jihad zich net zoals het coronavirus als een lopend vuurtje verspreidt. In het gebied rond het Tsjaadmeer, dat zwaar getroffen is door het virus, is er vanaf begin deze maand een ernstige toename geweest van aanslagen van de islamitische Faluni-herders, die christenen afslachten, van Boko Haram en Islamic State in the West African Province. Op 5 april liep een konvooi van het Nigeriaanse leger in een hinderlaag, waarbij 47 militairen werden gedood, terwijl in de stad Amchide in Kameroen twee zelfmoordterroristen van Boko Haram een aanslag met bomgordels pleegden. Daarbij vielen zeven doden en vijftien gewonden. Op 6 april overvielen Faluni-terroristen een christelijk dorp in Nigeria, waarbij ze huizen en winkels platbrandden. Dezelfde dag werden in Mali 25 soldaten gedood bij een aanval op een militaire basis. Dat was dus allemaal in twee dagen tijd. En toen was de ramadan nog niet eens begonnen…


Het nabije buitenland

23 APRIL 2020

DE RODE KHMER EN DE FRANSE INTELLECTUELEN Exact 45 jaar geleden viel de Cambodjaanse hoofdstad Phnom Penh in handen van de communistische Rode Khmer. Wat volgde was een van de gruwelijkste genocides ooit met 1,7 tot 2 miljoen doden. De toenmalige linkse Franse intelligentsia was nochtans enthousiast over de machtsovername van Pol Pot en zijn kornuiten. En dat bleef ze nog een tijd, zelfs toen de miljoenen doden niet langer te ontkennen waren. “Een overwinning van het volk en van de wapens.” “De vlag van het verzet wappert over Phnom Penh.” Dat waren in de dagen na 17 april 1975 de koppen van de linkse en extreemlinkse Franse kranten Libération en L’Humanité. Op de voorpagina van de communistische L’Humanité prijkten toen nog de portretten van Friedrich Engels, Karl Marx, Lenin, Jozef Stalin en Mao. De linkse pers was in euforie toen bekend raakte dat de communisten van de Rode Khmer de Cambodjaanse hoofdstad Phnom Penh hadden ingenomen. Een machtsgreep die het gevolg was van de chaos in de regio door de Vietnamoorlog. De linkerzijde en zeker de Franse intelligentsia waren in de nasleep van mei ’68 vol bewondering voor het communistische experiment. Wat er onder het bewind van Pol Pot in Cambodja daarna gebeurde, is ondertussen bekend. Een van de verschrikkelijkste genocides in de wereldgeschiedenis. Bewoners werden gedeporteerd, moesten slavenarbeid verrichten, werden vermoord. 1,7 tot 2 miljoen Cambodjanen stierven. En dat op een bevolking van 7 miljoen. De film “The Killing Fields” uit 1984 toont aan dat het - ook in het Westen - niet direct duidelijk werd hoe crimineel het regime van de Rode Khmers was. Maar wat opvalt is de manier waarop de linkerzijde, de culturele

elite en zelfs een deel van het establishment in Parijs de feiten ontkenden of relativeerden. Het beeld van de communistische heilstaat moest kost wat kost overeind blijven.

De waarschuwing van Solzjenitsin Het is voor de jongere generaties niet altijd even gemakkelijk om te vatten, maar in de jaren ’70 bestond er ter linkerzijde een ideologische blindheid ten opzichte van het communisme en het maoïsme. Anticommunistische intellectuelen als Raymond Aron hadden het niet gemakkelijk. “De Goelag Archipel”, het net verschenen opus magnum van de dissident Alexander Solzjenitsin over de Sovjetkampen, werd verguisd, want het zou Amerikaanse propaganda zijn. Hij waarschuwde in 1975 na de val van Phnom Penh voor een nieuw systeem van concentratiekampen. De dissident werd weggelachen. Ook de Franse regering was blind voor de situatie. Er waren half april 1975 nog Franse gendarmes aanwezig in Phnom Penh en zij leverden de voorzitter van het Cambodjaanse parlement aan de Rode Khmers uit. Hij werd geëxecuteerd. De regering van president Giscard d’Estaing verspreidde via Le Monde en Le Nouvel Observateur sussende verhalen over Pol Pot en co. Maar al in 1976 verschenen in Le Monde, La Croix en Le Figaro getuigenissen over concentratiekampen, hongersnood en moordpartijen. De linkse intellectueel en De Gaulle-biograaf Jean Lacoutere geloofde er niets van omdat de verhalen werden gepubliceerd in de rechtse krant Le Figaro. Toen hij met de feiten werd geconfronteerd, paste hij een klassieke linkse truc toe: wat in Cambodja gebeurde was geen communisme, maar een soort van “nazisme van de rijstvelden”.

DUIVEN EN HAVIKEN In een artikel laat The Sunday Times geen spaander heel van de Britse aanpak van de coronacrisis. De overheid zou veel te traag gereageerd hebben en Boris Johnson schittert door afwezigheid. Intussen zijn al bijna twintigduizend Britten overleden aan het dodelijke virus. In België ontstaat steeds meer discussie over het werkelijke aantal slachtoffers dat te wijten is aan corona. Zowat alle doden die in de woonzorgcentra te betreuren zijn, worden automatisch bijgeteld bij de coronaboekhouding. Hierdoor zou een overschatting ontstaan van het werkelijk aantal slachtoffers. In Groot-Brittannië doet zich dan weer het omgekeerde voor.

Verschillende statistieken Recente cijfers laten zien dat in Engeland en Wales, in de week van 3 tot 10 april, de hoogste dodentol in twintig jaar te betreuren viel. Cijfermateriaal toont nu aan dat er een groot aantal coronadoden eerst niet in de statistieken werden opgenomen. Het aantal slachtoffers zou tot wel veertig procent hoger kunnen uitvallen dan aanvankelijk werd aangenomen. Er blijkt een groot verschil te bestaan in de manier van rekenen die toegepast wordt door het Nationaal Bureau voor de Statistiek (Office for National Statistics) enerzijds en de rekenwijze van de nationale gezondheidszorg (NHS) anderzijds. Het dodenaantal bij het Nationaal Bureau voor de Statistiek valt veel hoger uit dan de eerdere cijfers afkomstig van de nationale gezondheidszorg. Een van de belangrijke redenen waarom het nationaal statistisch bureau een hoger cijfer bekomt, is omdat ze het aantal doden buiten de hospitalen steeds meetelt. Net als in België overlijden aanzienlijke groepen in rusthuizen, en die cijfers werden pas later toegevoegd aan

de statistieken van de nationale gezondheidszorg.

Kritiek op regering Intussen zwelt de kritiek op de Britse regering hand over hand aan. In The Sunday Times verscheen afgelopen zondag een wel erg pijnlijk artikel. De regering zou meer dan dertig dagen ‘geslaapwandeld’ hebben. Volgens de journalisten van ‘The Sunday Times’ zou de overheid 38 dagen te traag gereageerd hebben en daardoor de crisis te lang hebben laten betijen. Ook zou - door de ziekenhuisopname van Boris Johnson - de regering stuurloos zijn geweest. Maar daar bleef het niet bij. Volgens The Sunday Times was Prime Minister Boris Johnson ook voor zijn ziekenhuisopname maar matig geïnteresseerd in de crisis. Zo zou hij vijf belangrijke vergaderingen, in de aanloop naar het hoogtepunt van de crisis, hebben gemist. De Prime Minister zou daarmee blijk gegeven hebben van desinteresse en het versterkt het beeld dat de Britse regering het coronavirus niet voldoende serieus zou hebben genomen. In januari werd door deskundigen in het Verenigd Koninkrijk in vergaderingen al aan de alarmbel getrokken. De regering deed niets met deze informatie. Boris Johnson zou in de aanloop naar de crisis eenzijdig zijn aandacht gefocust hebben op de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie, met alle gevolgen van dien. Pas vanaf 2 maart heeft Boris Johnson ingezien dat hij deze medische vergaderingen moest bijwonen. Vijf weken eerder waren de eerste vergaderingen over het naderende coronavirus al gehouden. Zonder Boris Johnson dus. Dat de Prime Minister de ernst van de situatie danig onderschat heeft, moet ook blijken uit zijn gebrek aan werklust. Verscheidene bronnen stellen dat Johnson het

De schuld van het imperialisme De Rode Khmers hadden ook Franse ‘fellow travellers’, zoals de socioloog Serge Thion. Hij was het schoolvoorbeeld van de intellectueel die enthousiast reageerde op de regimewissel in Cambodja. Hij trok naar het land van de Rode Khmers en kwam tot de vaststelling dat ze “gestructureerd waren, maar zeker geen extremisten”. Geconfronteerd met de moordpartijen stelde Thion dat het “hier onmogelijk om een genocide kon gaan”. De filosoof Alain Badiou schreef in 1979 een tekst waarin hij de Rode Khmers verdedigde. Toen was men allang op de hoogte van het criminele karakter van het regime. Maar volgens de linkse Badiou werd er een anti-Cambodjaanse hetze gevoerd. Geïnspireerd door de extreemlinkse Amerikaanse linguïst Noam Chomsky stelde Badiou dat de misdaden van de Rode Khmers een reactie waren op het Westers imperialisme in de regio. Dat uitgerekend Franse extreemlinkse intellectuelen het opnamen voor de Rode Khmers, mag niet verbazen. Veel van de kopstukken van het regime liepen in de jaren ’50 school aan Franse universiteiten. Ze kregen er bewondering voor de Franse Revolutie en meer bepaald voor de terreur onder Robespierre. Ook de mislukte linkse coup van de Commune (1871) inspireerde hen. Ze gaven hun kinderen namen van Franse revolutionairen. Ze wilden de totalitaire principes van de Franse Revolutie in eigen land toepassen. SALAN

ENGELAND nooit nodig vond om tijdens het weekeinde te overleggen.

Tegengestelde standpunten De vraag is hoe het nu verder moet. Ook het Verenigd Koninkrijk zit momenteel in hoge mate op slot. Vroeg of laat moet hier een einde aan komen. De vraag is hoe vroeg. De standpunten binnen de regering lopen sterk uiteen, zo blijkt. Boris Johnson behoort in deze discussie tot de zogenaamde duiven. Hij is niet happig om de maatregelen die ingevoerd zijn snel te lossen. Net als veel virologen en politici in andere landen vreest Johnson een tweede corona-golf, eens de maatregelen aanzienlijk worden versoepeld. Ook Matt Hancock, Minister van Volksgezondheid, zit op Johnsons’ lijn. Hier tegenover staan de ministers met een economische portefeuille. Rishi Sunak, Minister van Financiën, ziet zijn begroting ontsporen en ontpopt zich tot een havik die de ‘lockdown’ zo snel mogelijk wil beëindigen. Lizz Truss zit op dezelfde lijn. Dit hoeft weinig te verbazen want zij is Minister van Internationale Handel. Truss gelooft dat het van belang is de internationale handel zo snel mogelijk opnieuw te laten floreren. Daarom pleit zij ervoor om binnenkort de lockdown-maatregelen gradueel terug te schroeven. Boris Johnson zal deze week overleg plegen met de - jarige - Queen Elizabeth. Ook zal er getelefoneerd worden met de Amerikaanse president Donald Trump, om te overleggen hoe de landen de crisis verder willen aanpakken. Van Trump is geweten dat hij de beschermende maatregelen liever vandaag dan morgen terugschroeft opdat de economie weer op volle toeren kan gaan draaien. LVS

Bei uns in Deutschland als een nadeel en pleiten voor een centrale regering, die overal beslissen kan. Hoe moeilijk was het, om 16 deelstaatregeringen op één lijn te brengen?” Het antwoord van Kretschmer: “In een crisis, die het gans land treft, is het juist bijzonder belangrijk dat men regionale kennis aan boord heeft. Wie is in een bepaalde regio de regiobestuurder? Wie is de directeur van een ziekenhuis? Uitgerekend nu toont zich het voordeel van het federalisme. Ik ben zeer blij dat we dit systeem in Duitsland hebben.” De cijfers geven hem voorlopig gelijk.

Volg de keten Een ander element in de Duitse aanpak is de strikte aanpak door gezondheidsambtenaren van de ‘keten’ die elk geval van besmetting voorafgaat. Als Covid-19 vastgesteld wordt, moet dat gemeld worden aan de Gezondheidsdienst, die vervolgens een team van gezondheidsambtenaren in werking zet dat zoveel mogelijk tracht na te gaan met wie de besmette persoon in contact is geweest. Zo wordt de ‘haard’ van de infectie opgespoord, zoveel mogelijk geïsoleerd (via quarantaine) en waar mogelijk ‘uitgedoofd’. Duitsland schakelt snel in het opvoeren van die controlecapaciteit. Er is nu sprake van dat men aan 5 ambtenaren per 20.000 Duitsers zou komen. Dat betekent een stevig team van 25 man voor een stadje van 100.000 inwoners. Voor dat element ‘volg de keten’ bestaat in België bij mijn weten weinig aandacht.

FRANKRIJK

De latere premier, de socialist Lionel Jospin, was in Le Monde wel kritisch en stelde “dat een concentratiekamp er nooit in is geslaagd een nieuwe mens te creëren.” Georges Marchais, voorzitter van de communistische partij, reageerde woedend.

Right or wrong

‘HYGIËNE-BETOGING’ IN BERLIJN We zitten nog steeds middenin de coronacrisis en momenteel blijft het er naar uitzien dat Duitsland het er véél beter van afbrengt dan België. Als we dit schrijven zit u in België aan bijna 6.000 doden, dus meer dan 500 per miljoen inwoners. In Duitsland vielen er bijna 5.000 doden, wat een getal van 56 doden per miljoen inwoners oplevert. Daarmee haalt Duitsland zelfs de ‘top-10’ niet. Twee elementen van de verklaring zijn al bekend: testen en mondmaskers. Terwijl in België geaarzeld werd om te testen, ging men in Duitsland meteen tot massaal testen over. Zieken konden zo sneller ontdekt en geïsoleerd worden. Daarnaast waren er wel degelijk mondmaskers voorradig, die snel verspreid werden, en het dragen ervan wordt steeds verder doorgedrukt. Vanaf 15 april wordt de bevolking overal aangeraden zoveel mogelijk mond en neus te bedekken. In Saksen, Mecklenburg-Vorpommern en Beieren wordt het dragen van een mondmasker op de openbare weg weldra verplicht. Maar er duiken ook andere verklaringen op. In Duitsland zijn de deelstaten bevoegd voor volksgezondheid, met een coördinerende rol voor de Bond. In België bleef volksgezondheid een Belgische centrale bevoegdheid. In een vraaggesprek in Die Welt legde een journalist dat verschil voor aan minister-president Kretschmer (CDU) van de deelstaat Saksen. “De Bondsrepubliek is een federale staat. Velen zien dat in de huidige crisissituatie

Si la France m’était contée

9

DUITSLAND Hygiëne-betoging Niet iedereen steunt de regeringsaanpak. In Berlijn werd vorige week door een platform “Democratisch Verzet” opgeroepen tot een ‘hygiënebetoging’: mensen werden opgeroepen om te komen betogen tegen de coronamaatregelen, maar wel met respect voor de afstandsregels. Dat leverde een opmerkelijk beeld op: op de Rosa-Luxemburgplaats in het Berlijnse stadsdeel Mitte verzamelden honderden burgers, netjes op afstand van elkaar. Het publiek deed vrij rechts aan: alle leeftijden, beschaafd, vaderlandslievend met sjaals in de Duitse kleuren, normaal gekleed. Ze formuleerden beleefd hun mening aan de aanwezige cameraploegen: wordt de ernst van het virus niet overdreven? Is een algehele ‘ophokplicht’ niet strijdig met de burgerrechten in de Duitse Grondwet? Moeten we niet bang zijn van de bewakings-apps die de regering wil gaan uitrollen? Al snel vond de Berlijnse politie dat de afstandsregels toch geschonden werden en werd bevolen de manifestatie te ontbinden. Wie niet snel genoeg vertrok, werd met wat machtsvertoon in politiebusjes geduwd. “Wir sind das Volk,” klonk de aloude strijdkreet tegen de vroegere DDR, die nu door Pegida en AfD is overgenomen. Terwijl de regeringsgetrouwe pers Merkel tot ‘redster’ van het vaderland uitroept, denken vele Duitsers daar blijkbaar nog steeds heel anders over. HDG


10

Beeldspraak

23 APRIL 2020

MEDIALAND

Aantijgingen tegen Biden: NYT lelijk uit de bocht Verleden week vloog de Amerikaanse krant The New York Times lelijk uit de bocht in verband met aantijgingen tegenover de Democratische presidentskandidaat in spe Joe Biden. The New York Times laat zich graag een kwaliteitskrant noemen, en daarmee zal het voor de lezer meteen al duidelijk zijn dat de krant een progressieve establishment-stempel draagt. De krant voert consequent campagne tegen de huidige president Donald Trump en steunde in 2016 de Democratische kandidate Hillary Clinton. In de race van dit jaar genoot Biden de voorkeur van de krant, voor Bernie Sanders. Een van de vele problemen van Joe Biden is echter dat hij in het verleden niet altijd zijn handen thuis wist te houden tegenover vrouwelijke medewerkers. Zo bijvoorbeeld Tara Reade, die in 1993 stafmedewerkster was van Joe Biden, en daarover enkele weken geleden, op 25 maart, enkele ernstige beschuldigingen uitte. In de progressieve media kregen de beschuldigingen amper weerklank en The New York Times publiceerde het verhaal pas 19 dagen later, op 12 april. Dat is merkwaardig, want wanneer een politicus van de Republikeinse partij van handtastelijkheden beschuldigd wordt, kan de krant het verhaal gewoonlijk niet snel genoeg gedrukt krijgen. Zelfs als het verhaal volkomen ongeloofwaardig is. Dat laatste is een belangrijk punt. Toen Brett Kavanaugh, een rechter met een conservatieve achtergrond, een kleine twee jaar geleden voorgedragen werd als kandidaat voor het Hooggerechtshof, werden de beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag nog dezelfde dag door The New York Times gepubliceerd. Het was nochtans van het eerste moment al duidelijk dat de beschuldigingen niet hard gemaakt konden worden. Toch zette de krant door en ontketende daarmee een heksenjacht tegen Brett Kavanaugh. Deze keer zijn de beschuldigingen een pak geloofwaardiger, al was het maar omdat andere vrouwen al gelijkaardige klachten geuit hebben, maar bovendien omdat mensen uit de omgeving van Tara Reade konden bevestigen dat ze reeds lang van de beschuldigingen op de hoogte waren. En toch weigerde The New York Times met het verhaal naar buiten te komen, zogezegd omdat de zaak eerst nauwkeuriger onderzocht moest worden!

NYT en Joe Biden: hoe vervelend nieuws te lozen De kritiek op de handelswijze van The New York Times komt van twee kanten. Ten eerste is er de Republikeinse zijde die de krant een stuitende hypocrisie verwijt, zoals hierboven beschreven. Maar er is ook een andere zijde, namelijk die van Bernie Sanders. Immers, tussen 25 maart, de dag dat Tara Reade haar beschuldigingen openbaar maakte, en 12 april, de dag waarop The New York Times het verhaal publiceerde, liggen enkele cruciale voorverkiezingen. De resultaten van die voorverkiezingen leidden ertoe, in combinatie met de coronacrisis, dat Bernie Sanders zich op 8 april terugtrok uit de strijd voor de nominatie. Men kan zich daarom moeilijk van de indruk ontdoen dat The New York Times het verhaal moedwillig achterhield tot de nominatie verzekerd was voor Joe Biden, om het daarna zo snel mogelijk te lozen zodat het weer uit het nieuwsbeeld verdwenen is eer de campagne weer op gang komt. En dat The New York Times onder één hoedje zou spelen met het campagneteam van Joe Biden? Het is niet eens een beschuldiging van tegenstanders van Joe Biden, maar een verdedigingslijn van de krant zelf. Bleek immers dat een cruciale passage in het verhaal van 12 april gewijzigd werd – juist - op verzoek van het campagneteam. “The Times found no pattern of sexual misconduct by Mr. Biden, beyond the hugs, kisses and touching that women previously said made them uncomfortable”, zo heette het oorspronkelijk in het artikel. Amper een uur later was de zin ingekort tot “The Times found no pattern of sexual misconduct by Mr. Biden”, omdat “het campagneteam van Joe Biden de formulering pijnlijk vond en ze suggereerde dat er nog klachten van vrouwen over seksueel wangedrag waren geweest”, aldus de krant. En dat vond de krant ook, want ze vond het zelfs niet nodig aan te geven dat het oorspronkelijke artikel gewijzigd was, iets wat anders nochtans de gewoonte is.

Wuhan-laboratorium: een “complottheorie” U hebt het verhaal ongetwijfeld ook gelezen in de media: volgens sommige onderzoekers zou het coronavirus helemaal niet ontstaan zijn op een markt in Wuhan, maar ontsnapt zijn uit een Chinees laboratorium in de buurt. Harde bewijzen zijn er

FILM niet voor, maar in het genetische materiaal van het virus zouden er sterke aanwijzingen zijn voor die theorie. De paper zou ondertussen al teruggetrokken zijn, dus wat er precies van aan is, weten we ook niet. Maar de media sprongen met het verhaal wel extreem omzichtig om. Het verhaal ligt immers helemaal niet lekker bij nogal wat nieuwsredacties, vandaar dat bijvoorbeeld Het Laatste Nieuws het verhaal meteen als een “complottheorie” bestempelde. Dat laatste is zeker niet onschuldig, want zeg nu zelf: wie gelooft er in complottheorieën? Welk probleem hebben de media met dit verhaal? Om te beginnen dat, als het zou kloppen, Donald Trump nog meer gelijk had dan hij zelf kon vermoeden om het virus een “Chinees virus” te noemen. Maar ook dat de WHO misschien wel deelachtig is aan een Chinese doofpotoperatie; nog een punt waarop de media Donald Trump dus gelijk zouden moeten geven. Wees maar zeker dat dat wringt. We proberen ons toch voor te stellen hoe de zaken zouden gelopen zijn als het coronavirus ergens in de Verenigde Staten zou ontstaan zijn. Zou het dan ook een coronavirus genoemd worden, of zouden de media het dan nadrukkelijk over een “Amerikaanse griep” of “witte koorts” hebben om het er bij het publiek goed in te peperen wie er schuld heeft aan alle doden? Zouden verhalen over Amerikaanse laboratoria dan ook meteen categoriek afgewezen worden als “complottheorieën”, of zouden de media ze dan eerder zelf lanceren? Straffer: zouden enkele helden/ski-gangers dan ook proberen om Tirol voor de rechter te slepen, als een soort bliksemafleider voor de verpletterende schuld voor het eigenlijke land van oorsprong van het virus, zonder dat iemand in de pers daar ook maar één enkele kanttekening durft bij te plaatsen? Wij stellen alleen maar de vraag: is China een maatje te groot voor hen of is het probleem gewoon dat er in China bitter weinig blanke, pardon, “witte” mensen rondlopen die men de schuld van alles kan geven?

Leugens, grove leugens, en statistieken Ze zijn al een tijdje een vast onderdeel van de berichtgeving over corona: de statistieken en de grafiekjes die moeten aantonen hoe goed of hoe slecht we het doen. Voor zover die grafiekjes de evolutie laten zien van het aantal zieken of ziekenhuisopnames in ons land, valt er eigenlijk weinig op aan te merken. Maar één type grafiekje springt er in alle media toch wel uit: de vergelijking met buurlanden en andere grote landen. Want dit grafiekje zit systematisch fout in mekaar. Het probleem is dat media maar al te vaak de vergelijking met andere landen maken op basis van absolute aantallen. En het laat zich raden: België komt er dan uiteraard nog redelijk goed vanaf wanneer er vergeleken wordt met landen die een paar maatjes groter zijn, zoals Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Spanje, Italië en zelfs de Verenigde Staten. Schoorvoetend wordt aan dat grafiekje dan ook Nederland toegevoegd, met een beduidend lager aantal doden, hoewel het land toch een grotere bevolking heeft dan België. Een magere troost: ook in het buitenland maken nogal wat media dezelfde fout. Bewuste desinformatie kunnen we het dus niet noemen, wel een pertinent gebrek aan inzicht onder de meeste journalisten wanneer het over elementaire wiskunde gaat. Maar het zal voor menig journalist wel een pijnlijk ontwaken geweest zijn toen op een briefing van het Witte Huis België plots bovenaan in een grafiekje prijkte als land met de meeste doden per aantal inwoners. Dat ze dat zelf niet hadden zien aankomen! En bovendien, potvolkoffie nog aan toe, dat ze Donald Trump niet eens konden beschuldigen van ‘fake news’, maar zelf ontmaskerd werden als incompetent. Dat zal echt wel pijn gedaan hebben.

Adopt a Highway

Het zal hoogstwaarschijnlijk nog wel even duren voordat we weer nieuwe films in de cinemazalen mogen bekijken. Om toch nog nieuwe films uit te kunnen brengen tijdens de coronacrisis, zijn er veel alternatieven waar je thuis voor een klein bedrag films kunt ‘huren’ voor 24 tot 48 uur. Via Lumiereseries en MovieMAX kan je thuis op zowel je computer, laptop als smart tv voor maar 4,99 euro veel (nieuwe) filmreleases bekijken. Zoals deze film met Ethan Hawke (bekend van o.a. “Boyhood” en de “Before Sunrise”-trilogie) in de hoofdrol. De “Three strikes”-wetgeving is een wet die ervoor zorgt dat iemand bij de derde veroordeling voor een illegale handeling voor vele jaren achter de tralies verdwijnt. De wet werd tot leven geroepen in de staat van Californië in 1994 en is ongeacht de vele onredelijke gevolgen ervan, nog steeds in voege. “Adopt a Highway” doet een poging om een licht te doen schijnen op de ingrijpende gevolgen van de “Three strikes”-wetgeving voor gedetineerden. De problematiek over deze wetgeving werd nog niet eerder in een film verteld. Russell Millings (Ethan Hawke) wordt na een celstraf van 21 jaar eindelijk vrijgelaten. Een volwassen man, wiens leven plotseling op pauze werd gezet nadat hij op zijn 23ste werd betrapt met een ons (100 gr.) wiet in zijn bezit. Iets wat inmiddels in veel staten legaal is, maar waar hij 21 jaar lang voor opgesloten zat. Wanneer Russell wordt vrijgelaten, kost het hem enorm veel moeite om terug zijn weg te vinden in de maatschappij. Niet alleen omdat hij een groot deel van zijn jeugd moest missen, maar vooral omdat de tijd niet is blijven stilstaan. Probeer maar eens smartphones, e-mail en het internet uit te leggen aan iemand die de technologische vooruitgang totaal gemist heeft. Ethan Hawke speelt Russell met veel overtuiging. De timide veertiger, die door de 21 jaren celstraf zichzelf nooit heeft kunnen ontwikkelen tot een fatsoenlijk burger, is sociaal onhandig en lijkt te zijn verdoofd door zijn tijd achter de tralies. Door het miniem aantal levenservaringen lijkt hij constant overweldigd en buiten zijn comfortzone. Het resultaat is best een droevig aanzicht. Er wordt niet veel gezegd, maar het verhaal geeft aan dat Russell onterecht zijn leven werd ontnomen en dat dit lot niet voor hem was bedoeld. Zelfs nu hij weer vrij is, hoewel eenzaam en door de autoriteiten als onbeduidend behandeld, probeert hij een eerlijk leven op te bouwen. Zelfs wanneer hij op een avond in de vuilcontainer buiten het fastfoodrestaurant waar hij als afwasser werkt, een levende baby vindt.

Verantwoordelijkheden De plotselinge verantwoordelijkheid die een baby met zich meebrengt, geeft een wending aan Russells nieuwe leven. Zijn onschuld en onwetendheid nemen kort de overhand, maar dan beseft hij dat hij niet zomaar een gevonden baby in zijn bezit mag houden. De scènes waarin hij zorgt voor de schattige baby Ella leveren prachtige momenten op, die voor Russell een uitweg bieden uit zijn tot dan toe deprimerende leven. “Adopt a Highway” is een uitermate vertederende film in al zijn subtiliteit. Verwacht geen toeters en bellen, want de emotie is vooral te vinden in het onuitgesprokene, in de stiltes en in de abrupte eindes. Zoals Russells jeugd plotseling ten einde kwam, verwerkt acteur-regisseur-schrijver Logan Marshall-Green (“The Invitation”, “Prometheus”) deze abruptheid op symbolische wijze in verschillende elementen, zoals de soundtrack en de dialogen. Waar de titel nu eigenlijk voor staat? De symbolische betekenis daarvan laat ik u liever zelf ontdekken. THIRZA NERISSA


Actueel

23 APRIL 2020

Politiek correct delirium aan Amerikaanse universiteiten John Cochran van de Stanforduniversiteit, één van de meest geciteerde economisten ter wereld, heeft in The Grumpy Economist een reeks bijdragen gepubliceerd waarin hij de opmars van de ‘diversiteitsideologie’ aan de Amerikaanse universiteiten zwaar op de korrel neemt. De universiteit van California heeft namelijk opnieuw een grens overschreden, die velen voor ondenkbaar achtten. Tot nu toe engageerde men zwarten of Aziaten als men per se niet-blanken wilde. Om niet-mannen te vinden, trok men vrouwen aan. Maar de universiteit van California heeft geoordeeld dat dit allemaal niet ver genoeg gaat: hoe kan men er immers zeker van zijn dat een zwarte vrouw die aan de universiteit wordt aangeworven, ook écht actief pro diversiteit zal zijn? Vanaf nu moet dus elke kandidaat - en dit voor alle niveaus van rekrutering aan de universiteit - zijn of haar engagement op dit vlak kunnen aantonen.

Totalitair denken waar het niet zou mogen bestaan De man of vrouw, kandidaat of kandidate voor gelijk welke functie aan de universiteit van California, moet niet alleen zijn kennis over ‘het diversiteitsdenken’ kunnen bewijzen, maar vooral zijn of haar wapenfeiten op tafel kunnen leggen. Medewerking of deelname aan pro-diversiteitsmanifestaties, acties en dergelijke. Volgens Cochrane staat er niets meer of niets minder op het spel dan de totale politisering van de universiteit, want men wenst alleen nog pro-diversiteitmilitanten aan te

werven. Het zijn geen proefballonnetjes meer, voortaan is dit een voorwaarde om te kunnen worden aangeworven. Elke kandidaat die een onvoldoende haalt op het vlak van diversiteitsmilitantisme, is op voorhand geëlimineerd. Cochrane stelt dat men in naam van de diversiteit de universiteit compleet uniformiseert. Totaal verkeerd, zegt deze gerenommeerde econoom, de enig wenselijke diversiteit aan universiteiten zou de diversiteit aan opinies moeten zijn, maar die wordt net onmogelijk gemaakt. Cochrane illustreert zijn stelling met een voorbeeld van het departement van natuurwetenschappen van de universiteit van Berkeley. 894 kandidaten waren er voor het ambt van professor, 54 procent blanken en 3 procent zwarten. Van de 22 kandidaturen die voor de ultieme audities werden weerhouden, bleken maar 14 procent blanken meer over, en 9 procent zwarten. De hispanokandidaten, die oorspronkelijk maar 13 procent van de kandidaten uitmaakten, bleken goed voor 59 procent van de kandidaten voor de ultieme, laatste selectie. Antiracisten bezeten door de raciale afkomst van mensen… PIET VAN NIEUWVLIET

BART TOMMELEIN WIL STRAND OOSTENDE VOOR INWONERS VOORBEHOUDEN

11

500 moppen uit ’t Pallieterke

Op 17 mei 1945 rolde het eerste nummer van het satirische weekblad ’t Pallieterke van de drukpersen. In de beginjaren kenmerkte ’t Pallieterke zich o.a. door de moppenrubriek en door het gebruik van cartoons. Bekende cartoonisten waren o.a. Jef Nys (de geestelijke vader van Jommeke) en Sinjoorke (alias voor Willy Mertens). De moppenrubriek was echt legendarisch.

Ergens in 1955 verscheen een bundeling van 500 moppen uit ’t Pallieterke met een ‘bloemlezing’ van de moppen die in het blad verschenen zijn in de periode ’45 tot ‘55. Hoofdredacteur Bruno De Winter maakte de uitgave van het boekje niet meer mee, want hij overleed op 30 mei 1955. Zijn opvolger Jan Nuyts gaf alsnog zijn zegen aan de uitgave van het boekje.

De 75ste verjaardag van weekblad ’t Pallieterke is een mooie aanleiding om het moppenboekje opnieuw uit te geven. Er werd bij deze herdruk niet geraakt aan de toenmalige spelling en vormgeving. Wel wordt meteen duidelijk dat humor vergankelijk is. Wat 70 jaar geleden grappig was, is dat vandaag al een stuk minder. Sommige moppen hebben ondertussen een lange baard, maar net daarom is dit boekje een mooi tijdsdocument: het is het beste bewijs dat ook humor met de jaren verandert. Vandaag de dag is de klassieke ‘mop’ verdwenen, nu wordt gelachen met bewerkte foto’s met grappige tekstballonnen. En nog een fenomeen van de laatste jaren: de internetmeme. ’t Pallieterke verloochent zijn oorsprong niet en blijft eigenzinnig timmeren aan de weg, vrij en vrank, en “met een hart voor Vlaanderen”. KARL VAN CAMP Bestellen: 10 euro per exemplaar (inclusief verzendingskosten binnenland). Te bestellen via de webwinkel van Polemos, www.polemos.be of direct op rekeningnummer van Polemos: BE15 7340 3409 7630 (met vermelding: Moppenboekje). Telefonisch bestellen kan ook: 03 232 14 17.

Coronavirus drogreden voor regularisatie illegalen Een twaalftal linkse parlementsleden in Frankrijk denkt dat het het perfecte moment is om illegalen te regulariseren en heeft daarvoor een voorstel in het parlement ingediend. Interessant omdat ook in België in het verleden al twee keer massaal illegalen werden geregulariseerd, steeds onder druk van links en met enthousiaste medewerking van de Vlaamse liberalen.

VLAAMS PARLEMENT Vies beest De aanvankelijke sereniteit van het crisisparlement kalft lichtjes af door het weer ontwaken van de aard van sommige partijpolitieke beestjes. Een Hannelore Goeman (sp.a) lijkt bijvoorbeeld nog steeds erg gebeten op minister Beke. Diens beleid en tienpuntenplan, voornamelijk wat betreft woonzorgcentra, schijnen nu toch op snelheid te komen en hij was niet erg opgezet met het stenengegooi van Goeman. Zelfs de PVDA kwam nog iets gematigder uit de hoek, maar daar heeft men nu het ogenblik gevonden om te pas en te onpas reclame te maken voor hun huisorganisatie “Geneeskunde voor het Volk”. Afgaande op de uiteenzettingen van Jos D’Haese zou je nog gaan geloven dat talloze brigades PVDA-artsen momenteel de hele zorg overeind houden. Beke kwam uitgebreid terug op de intussen overbekende onderwerpen en verklaarde dat de hand aan de ploeg wordt geslagen om het “vieze beest” (hij doelde daarmee op het virus) dat ons teistert te bestrijden.

Anderlecht Zekere gebeurtenissen in Anderlecht brachten Filip Dewinter (VB) ertoe om Brusselminister Benjamin Dalle (CD&V), die de feiten min of meer met een politiek-correcte mantel had ingeduffeld, te ondervragen. Annabel Tavernier (N-VA) was dan weer zeer scherp over het geknoei van vooral de Brusselse overheid in verband met wat we maar ‘jongerenprobleempjes’ zullen noemen. Dalle wees op het uitstekende werk van de

Vlaamse instanties in Brussel (een thema dat we graag overlaten aan onze confrater van de Brusselrubriek). Hij vond ook dat Dewinter hem kwaadwillig citeerde en dat hij daarvoor een gemeen en leugenachtig bericht van “een medium dat SCEPTR heet” gebruikte. Aan dat ‘bericht’ van dat ‘medium’ tilde de minister zwaar. Zeker omdat we voor het overige “een zeer sterke en kwaliteitsvolle mediasector in ons land” hebben. We wisten niet dat Dalle een zo ontwikkeld komisch talent had. Natuurlijk keurden Dalle en de overigen de rellen zeer af, maar dit en dat enzovoort. Iets zegt ons dat we spoedig nog berichten uit de hoofdstad zullen vernemen.

Bakbeesten Intussen is van deze coronadebatten nog maar weinig te brouwen. Uiteraard zijn de problemen overweldigend en is men met duizend-en-een dingen bezig. Onderwijs en economie (waartussen ook enig verband bestaat) zijn wel de grootste bakbeesten om weer vlot te trekken. Een geleidelijke heropening van de scholen tekent zich af, maar wordt zeker een complexe operatie en ondanks de heel gedetailleerde diverse scenario’s heerst grote onduidelijkheid omdat niet te voorspellen is wanneer groen licht kan worden gegeven. Over enige economische relance borrelen voorzichtige plannen op, maar ook daarvoor bestaat geen kristallen bol en moet er in afwachting vooral voor worden gezorgd dat de hele zaak niet in elkaar stort. We zien aan genoemde coronadebatten nog niet zo snel een einde komen.

François-Michel Lambert, parlementslid uit Bouches-du-Rhône, ligt aan de oorsprong van het Franse initiatief. Eerst was François-Michel Lambert lid van Génération Ecologie, later Europe-Ecologie-Les Verts. Hij werd in 2017 herkozen, maar dan onder het banier van LREM (La République En Marche, partij van Emmanuel Macron). Die partij verliet hij even later opnieuw, om reden van… niet links genoeg. In het wetsvoorstel roept hij, samen met zijn goede kameraden Olivier Faure, eerste secretaris van de Franse PS, Fabien Roussel, nationaal secretaris van de Franse PC en macroniste Sonia Krimi, op om het Portugees model te volgen. Terzijde, mevrouw Krimi is Tunesische, sinds 2012 heeft ze de Franse nationaliteit, maar ze behield eveneens haar Tunesische nationaliteit.

Door menselijkheid beter beschermd tegen coronavirus? Je moet de motivatie van de indieners lezen om de draagwijdte van een en ander in te schatten: “Wij vragen plechtig aan de Franse regering om dezelfde maatregelen te nemen als de Portugese regering. We willen illegalen op ons grondgebied dezelfde rechten geven als Portugese (en Franse) burgers in de toegang tot hospitalisatie en financiële bijstand.” Dit is, aldus de indieners, “een maatregel van publieke veiligheid die alle burgers beschermt, net zoals de sanitaire ramp die we ondergaan ons verplicht om met verantwoordelijkheid onmiddellijk te handelen, zoals onze Portugese vrienden hebben gedaan.” Bijval van linkse parlementsleden in Frankrijk is verzekerd. Aurélien Taché, parlementslid voor Val-d’Oise, foetert op Twitter: “Terwijl Portugal zijn illegalen regulariseert, sluit Frankrijk zijn loketten

om asielaanvragen te registreren. Tegenover de coronacrisis mag blijk geven van solidariteit geen geografische variabele zijn.” Misschien toch één vraag voor Lambert en consoorten: Wat gebeurt er na de coronacrisis? Wordt de geregulariseerden dan hun geregulariseerde status opnieuw afgenomen? Want het gaat toch om (tijdelijke) maatregelen om de coronacrisis te bestrijden? Zoals de steun voor de Fransen tijdelijk zal zijn, zal die voor illegalen dat allicht ook zijn? Maar neen, dat zijn vragen naast de kwestie natuurlijk, dat weet links ook maar al te goed: eens geregulariseerd, is er voor Frankrijk geen weg terug. PIET VAN NIEUWVLIET

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

LUIKERSTEENWEG 244 F ANKERSTRAAT 7 HASSELT 35003500 HASSELT 011 223 253 EN011 011 223 273 253 272 MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE


12 Cultuur

23 APRIL 2020

GESCHIEDENIS

Manneken Swing

Vijf jaar geleden zond de RTBF een belangrijke documentaire uit over Manneken Swing: orkestleider, pianist, componist en repressieslachtoffer Stan Brenders. Natuurlijk werd het thema voorzichtig aangepakt, want de Franstalige politieke baasjes vinden het ‘bon ton’ om echte of ingebeelde zwarten des te harder te veroordelen naarmate de oorlogsperiode verder achter ons ligt.

Klassiek en jazzpianist Stan (officieel Constant) is een echte Brusselaar, al komt zijn vader uit het Antwerpse. Pa is een ‘biersteker’ met een café in de Hoogstraat in de Marollen, maar feitelijk was hij liever muzikant geweest. Zoon Stan (geboren in 1904) heeft vaders muzikale talent geërfd en studeert met succes aan het Brussels conservatorium, waar hij prijzen verzamelt als klassiek pianist. Maar via grammofoonplaten arriveren klanken uit het zwarte deel van de Verenigde Staten, met opzwepende ritmes en vrije improvisaties. Er is een verhaal dat Brenders in het conservatorium een mooi klassiek stuk speelt en vervolgens overschakelt naar een woest jazznummer. Directeur en bekend componist Joseph Jongen zou Brenders stante pede aan de deur gezet hebben. Brenders wordt de pianist van het eerste Belgisch jazzorkest, waarmee hij al in 1927 platen opneemt in Londen. Maar zijn vrouw houdt niet van die muziek en vreest voor het onzekere financiële leven. Stan wordt dan maar de baas van een atelier dat paraplu’s produceert.

Het jazzorkest van het NIR/INR In 1930 krijgt hij echter een nieuwe kans bij de oprichting van de openbare en unitaire radio NIR-INR (wel met een Nederlands en een Frans kanaal). Het orkest is gemeenschappelijk en moet zowel klassiek, licht klassiek als dansmuziek spelen. Brenders kan ieder genre aan en wordt de pianist van het orkest. Musici zijn in die tijd slecht betaalde gelegenheidsartiesten. Zelfs de orkestleden van de opera’s worden maar betaald tijdens de zes maanden van het seizoen en moeten ieder jaar maandenlang ander werk zoeken (dikwijls in de casino’s aan de kust). Bij het NIR krijgt men het hele jaar door een salaris en dus

trekken de beste musici naar de omroep. Een vast contract haalt mevrouw Brenders over de streep. Drie jaar speelt Brenders alles wat licht en zwaar is, tot hij zijn eigen orkest vormt dat zich toelegt op de uit jazz geboren swing: populaire ritmische dansmuziek waarover een oudere generatie schande spreekt. In 1935 eist minister van PTT (waaronder het NIR ressorteert) Paul-Henri Spaak dat de omroep een eigen populair dansorkest in dienst neemt. Brenders krijgt carte blanche en mag 15 musici rekruteren voor het jazzorkest van het NIR/INR. Hij dirigeert, maakt arrangementen en componeert. Op zondag 19 janurari 1936 gaat het orkest de eerste keer de ether in: om 15 uur bij het NIR, om 20 uur bij het INR. Bijna dagelijks speelt zijn band. Geleidelijk wordt het orkest een begrip in eigen land en in Nederland. Tijdens de mobilisatie draagt Brenders het legeruniform, maar kan hij zijn orkest verder blijven dirigeren. Na de Duitse bezetting demobiliseert hij zichzelf en staat even voor het dilemma van alle personeelsleden. 80 procent wil het werk hernemen. Toenmalig minister van PTT Delfosse roept iedereen op naar de omroep terug te keren om een Duitse greep te verhinderen. (De man vlucht later naar Londen en is verantwoordelijk voor keiharde repressiewetten met terugwerkende kracht, terwijl de gevluchtte Belgische regering oorspronkelijk alleen de grote collaborateurs wil straffen.)

Tijdens de oorlog In juli 1940 staan Brenders en zijn orkest weer voor de microfoons van het nog gloednieuwe gebouw aan het Flageyplein. Een paar dagen later maken de Duitsers een einde aan het NIR-INR. Ze vervangen de omroep door Zender Brussel/Radio Bruxelles onder Duitse controle, zij het met hetzelfde personeel en met gere-

gelde Duitstalige journaals naast de Nederlandse en Franstalige nieuwsuitzendingen. In 1938 heeft Brenders platen opgenomen voor His Master’s Voice, maar nu loopt hij over naar het Duitse Telefunken waar hij onder andere Duitse schlagers in een modern jasje registreert. In die jaren met zijn verduistering en avondklok wordt de radio altijd belangrijker. Als Duitsland de Verenigde Staten de oorlog verklaart, is Amerikaanse muziek niet langer toegestaan. Brenders speelt ze soms wel met een Franse titel, maar lanceert ook veel eigen composities. Ook Brenders en zijn orkestmusici krijgen een oproep voor de verplichte tewerkstelling in Duitsland, maar de Werbestelle doet niet moeilijk. Brenders en co mogen thuis blijven en maken geen bezwaren tegen optredens in de Alhambra (theaterzaal in Brussel) voor Duitse soldaten en collaboratieverenigingen. Het orkest zal echter nooit in Duitsland optreden. Wel verdient Brenders een flinke cent bij met opnames en 100 concerten in Brussel voor de Deutschlandfunk, die de Duitsers vervolgens in al hun radiostations in bezet Europa uitzenden. Brenders kan een grote droom realiseren: een echt symfonisch jazzorkest met veel violen en zelfs een harp. Hij scoort er een triomf mee in het Paleis voor Schone Kunsten waar normaal alleen de grootste klassieke dirigenten musiceren.

De repressiebijl In Londen belooft men de collaborateurs van zender Brussel/ Bruxelles keiharde represailles. Brenders begint zich in te dekken. Hij geeft een deel van zijn erelonen aan het verzet en speelt wat inlichtingen door aan verzetsgroep Athos. Bij de bevrijding valt de bijl. Brenders is een symbool voor de uit Londen weergekeerde nieuwe baas van het INR. Een zuiveringscommissie lacht er niet mee. (Een Waals ambtenaar vertelde me in 1965 dat hij zes maanden geschorst werd omdat hij een sigaret gaf aan een Duitser.) Smeekbeden van orkestleden die dankzij Brenders niet in Duitsland moesten werken en getuigenissen van verzetsleden helpen niet. De contracten met de Deutschlandfunk en de platen en foto’s komen tevoorschijn en Brenders vliegt aan de deur. De krijgsauditeur stelt een dossier op maar beslist in mei 1945 dat vervolging niet nodig is. Brenders begint aan een jarenlange calvarie voor eerherstel. Anderen nemen natuurlijk graag zijn plaats in. Pas in mei 1955 - ondertussen zijn we 10 jaar verder - verklaart het gerecht officieel dat hem niets te verwijten valt. Maar dan is het veel te laat. Hij baat nu taverne L’Archiduc uit in de Dansaertstraat, waar hij ook weer piano speelt en waar nu nog altijd zijn portret hangt. Een vreselijke klap is de dood van zijn enige zoon in 1953. Het RTBF-programma (zie inleiding) spreekt over “l’oublie totale” en “aucun hommage”, want Franstaligen verbranden zich tientallen jaren lang niet aan Brenders en luisteren nooit naar de VRT. Maar collega-producer Elias Gistelinck brengt in de zestiger jaren in vele programma’s geregeld hulde aan Manneken Swing. Brenders overlijdt in 1969. Op YouTube kunt u zijn vele opnames beluisteren. JAN NECKERS

Google kunst en cultuur Google werkt al een hele tijd aan het platform Arts & Culture. Tweeduizend culturele instellingen uit een tachtigtal landen doen mee. Het kondigt zich aan als de perfecte manier om kunst, geschiedenis, mensen en wonderen van onze wereld te ontdekken. De thuispagina van Google Arts & Culture is een bont allegaartje dat van uur tot uur wijzigt. Je vindt er de ene keer ‘kalmerende zeezichten’ van Claude Monet, Gustav Klimt en enkele mindere bekende kunstenaars, een andere keer zijn het schoothondjes die zijn afgebeeld op schilderijen. Je kan ook dinosauriërs en beelden uit de ruimte tegenkomen, of modeontwerpers en diverse podiumkunstenaars. In deze coronatijden is er een ruim aanbod van kunstzinnige activiteiten om thuis met de kinderen te doen: zoek een hond en een vogel op een zeventiende-eeuwse Japanse prent of speur naar een mummie in het British Museum in Londen, ga in schilderijen op schattenjacht tussen gouden juwelen en sieraden met kostbare edelstenen, tel de leeuwen in het Pergamonmuseum in Berlijn… Nog wat dieper in de thuispagina ontmoet je geleerde koppen, zoals Albert Einstein en Marie Curie, en enkele oude meesters, zoals Caravaggio met de aangrijpende “Geseling van Christus” en Pieter Bruegel de Oude met zijn al even beroemde “Toren van Babel”.

Verkennen of verdwalen? Met Google Arts & Culture kan je gericht op verkenning gaan langs ongeveer tweeduizend kunst- en erfgoedcollecties wereldwijd. Nagenoeg de helft daarvan komt uit Europa, een kwart uit de Verenigde Staten. Er zijn vijf categorieën om te selecteren en het aantal onderwerpen per invalshoek heeft iets van een dikke encyclopedie: 9.824 kunstenaars, 129 kunststromingen, 146 media (van acrylverf tot zink), 637 historische gebeurtenissen (vooral oorlogen en revoluties), 6.854 historische figuren en 9.330 plaatsen (zowel landen als steden). Maar al snel blijkt dat kwantiteit geen garantie is voor kwaliteit. Onder ‘Frankrijk’, bijvoorbeeld, is een honderdtal kunst- en erfgoedcollecties met samen 85.000

objecten te vinden. Die gaan alle kanten uit: van het iconische vijftiende-eeuwse schilderij “Madonna omringd door serafijnen en cherubijnen” van Jean Foucquet uit het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, over werken van Vincent van Gogh uit diverse verzamelingen tot een foto uit het US National Archive van John F. Kennedy die in 1962 op officieel bezoek in Frankrijk was. Bezoeken we virtueel ons land, dan komt het mankement van Google Arts & Culture nog duidelijker aan de oppervlakte. Wij zijn vertegenwoordigd met amper twintig collecties. Daar zitten kleppers bij zoals de musea voor schone kunsten in Antwerpen en Brussel, het MAS en het In Flanders Fields Museum. Bij de kleinere onder andere het Snijders&Rockoxhuis in Antwerpen en het Huis van Alijn in Gent. Opmerkelijk: ook de Gemeente Beveren is vertegenwoordigd met enkele afbeeldingen uit Doel. En dan is het niet verwonderlijk dat Google slechts een handvol werken van James Ensor toont, waaronder “Maskers” uit een museum in Tel Aviv en “De Gendarmes” uit het Dallas Museum of Art. Er is niets te vinden uit de belangrijke Ensor-verzameling van Mu.ZEE in Oostende, want zij zijn geen partner van Google Arts & Culture. Daar wringt het schoentje: de kwaliteit van het Google-platform staat of valt met de musea en de culturele instellingen die al dan niet meedoen. Zo kiest de webstek als een van de hoogtepunten uit het werk van Pieter Bruegel de Oude onder andere “De spreekwoorden” uit het Snijders&Rockoxhuis, maar dat is een versie van Pieter Brueghel de Jonge. Google heeft nog heel wat werk voor de boeg om zijn kunst- en cultuursite te optimaliseren, maar wie grondig wil zoeken, kan er nu al mooie pareltjes vinden en interessante nieuwigheden ontdekken. MMMV


Buitenland

23 APRIL 2020

Covid-19, made in China Covid-19 is geen militair virus, zoals de gemilitariseerde varianten van pokken, antrax, tyfus en Marburg die de Sovjets hadden. Anders zouden we de doden bij miljoenen moeten tellen. Maar het is wel ontsnapt uit een labo in Wuhan.

Het virologisch instituut in Wuhan De 87-jarige (!) arts en viroloog Luc Montagnier is het levende bewijs dat zelfs oude blanke mannen niet zomaar afgeschreven mogen worden. Hij ontdekte dat het coronavirus Covid-19 niet op een natuurlijke manier was ontstaan. “Samen met mijn collega, biowiskundige Jean-Claude Perez, heb ik het genoom van dit virus geanalyseerd”, verklaarde Montagnier. “Het bevat fragmenten van het hiv-virus die onmogelijk van een patiënt afkomstig kunnen zijn. Je kan hiv alleen inbrengen in een genoom met de hulp van moleculaire instrumenten. Zeer nauwkeurig werk dat alleen kan worden uitgevoerd in een beveiligd laboratorium.” Hij noemde man en paard: het ging om een biolab in Wuhan, dat al lang gespecialiseerd is in onderzoek naar coronavirussen. Montagnier is een gezaghebbende bron: in 2008 won hij samen met twee andere onderzoekers de

Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde omwille van hun baanbrekende ontdekkingen inzake aids en hiv. Maar toch wordt hij nu in sommige media afgeschilderd als een complotdenker.

Incidenten In 2004 was de World Health Organization, de Wereldgezondheidsorganisatie WHO, nog niet door de Chinezen overgekocht. De WHO meldde toen dat er een SARS-virus was ontsnapt uit een laboratorium in de buurt van Peking, twee keer zelfs, telkens door een menselijke fout. Twee onderzoekers gaven de SARS-besmetting door aan anderen. Daarbij viel minstens één dode. Toen waren er al twijfels over de veiligheidsmaatregelen in Chinese laboratoria die onderzoek deden naar dodelijke virussen. De moleculaire bioloog Richard Ebright van Rutgers University, verwees al naar die incidenten kort vóór de ope-

Einde van het tijdperk-Marchais Met het recente overlijden van de 84-jarige weduwe van Georges Marchais, de voormalige big boss van de Franse communisten, komt een einde aan een tijdperk waarin communisten een belangrijke rol op het Franse politieke toneel speelden. Liliane Marchais, die op lokaal en regionaal vlak enkele functies voor de communistische partij vervulde, overleefde haar man met meer dan 20 jaar. Georges Marchais overleed immers in 1997. Verschillende commentatoren merken nu op dat Georgaes Marchais zijn partij allicht niet meer zou herkennen, mocht hij uit de doden opstaan (wat weinig waarschijnlijk is). De PCF, rond en na 1968 bijna de grootste partij van Frankrijk met ruim 20 procent van de stemmen en de grootste arbeiderspartij, werd door rechts smalend “l’oeil de Moscou” genoemd. Vandaag is de plaats als grootste arbeiderspartij ingenomen door het rechtse Rassemblement National (het vroegere Front National) van Marine Le Pen. In het begin van de jaren 80 van de vorige eeuw traden de communisten toe tot een regering van socialisten met François Mitterrand en Radicaux de Gauche. Toen al was duidelijk dat Marchais en zijn PCF eigenlijk de partner ‘op overschot’ waren. Mitterrand was de kandidaat van het Atlantisch bondgenootschap en van Amerika, en stond voor een presidentieel socialisme. Marchais wilde linkser gaan en dacht de PS op die manier te kunnen pluimen, ten voordele van zijn communistische PCF. Het draaide even anders uit. In 1994 zette Marchais een stap achteruit. De PCF was dan al in vrije val. In 2019 haalden de Franse communisten nog amper 2,5 procent bij de Europese verkiezingen.

Dwarsligger Marchais Georges Marchais stond bekend als dwarsligger. Als enige regeringspartner in die linkse jaren 80 was hij geen voorstander van toetreding van Frankrijk tot de NAVO, maar promootte hij een Franse, onafhankelijke, nationale defensie. François

Mitterrand zag het anders. De ‘Rue de Solférino’ - waar het hoofdkwartier van de PS was gelegen - kon ook al niet lachen met de migratie-kritische uitlatingen van dezelfde big boss van de Franse communisten. Communisten tégen migratie? Jazeker, in het belang van de Franse arbeiders. Op 6 januari 1981 richtte Georges Marchais volgende brief aan de rector van de moskee van Parijs: “De werkgevers en de Franse regering doen een beroep op een massale migratie, net zoals men vroeger zwarten behandelde. Op die manier willen ze het bandwerk door moderne en onderbetaalde slaven laten uitvoeren. Dit bandwerk geeft werkgevers en regering uitzicht op hogere winsten en biedt hen de kans om druk te zetten op de lonen van werknemers, hun arbeidsvoorwaarden en de rechten van de arbeiders in Frankrijk, of ze nu migranten zijn of niet.” En nog iets duidelijker verder in de brief: “Dit beleid is tegengesteld aan de belangen van buitenlandse werknemers en van de meeste herkomstlanden, net zoals het tegengesteld is aan de belangen van de Franse werknemers. In de huidige crisis is het een middel voor werkgevers en regering om de werkloosheid te verhogen, de lonen te verlagen en de werkomstandigheden te verzwaren. Daarom zeggen wij: men moet deze migratie stoppen, want men riskeert nog meer mensen in de werkloosheid te duwen.” Ja, inderdaad, Georges Marchais valt terstond nog eens dood, mocht hij de huidige communisten bezig zien en horen. Met het overlijden van zijn weduwe zet de Franse communistische partij bijna op een officiële manier een punt achter de communistische stempel op de Franse politiek. PIET VAN NIEUWVLIET

ning van het verdachte lab in Wuhan. In het licht van die incidenten maakte hij zich zorgen over nóg een biolab dat met gevaarlijke virussen ging werken. Maar niemand luisterde… In het Bulletin of the Atomic Science verscheen op 25 februari 2019 een artikel met de titel: “Human error in high-biocontainment labs: a likely pandemic threat.” Daarin werd gewaarschuwd voor het risico dat er zelfs uit de superbeveiligde laboratoria van Biosafety Level 3 en 4 (BSL3, BSL3+ en BSL4) virussen zouden kunnen ontsnappen, die een dodelijke pandemie zouden kunnen veroorzaken. Dat was dus lang voor Covid-19 bestond. En erger nog, men waarschuwde niet alleen voor wat er ‘zou kunnen’ gebeuren, maar men vermeldde ook een angstwekkend aantal incidenten in zulke laboratoria waarbij effectief ongelukken gebeurd waren, gelukkig zonder dat die een epidemie veroorzaakten. Maar dat was meer geluk dan wijsheid. Ook de incidenten in de buurt van Peking in 2004 werden daarbij vermeld. De wetenschappers maakten zich vooral zorgen over de ontsnapping van een dodelijk laboratoriumvirus dat door zoogdieren of mensen door de lucht overgedragen kon worden. Ze waarschuwden dat zo’n pandemie veroorzaakt door een laboratoriumvirus zich op termijn heel waarschijnlijk ooit zou voordoen, “want er zijn wel 14 laboratoria, meestal in Azië, die nu onderzoek doen met zulke virussen. Wat ook de kansen zijn waar de wereld nu mee gokt, het risico voor de mens is veel te groot. Dit onderzoek naar varianten van vogelgriep die ook door zoogdieren kunnen worden doorgegeven, is een reëel gevaar voor een wereldwijde pandemie die mensen kan doden op een gigantische schaal”. Maar ook toen luisterde er niemand…

Paradepaardje Het Wuhan Institute of Virology (verder WIV) was het eerste Chinese labo dat de classificatie BSL4 kreeg. Dat was in 2015. Dat was voor de Chinese Communistisch Partij CCP een belangrijk prestige-element. Dat lab kon en mocht niet falen in de ogen van de buitenwereld. Maar toen Amerikaanse wetenschappers verschillende keren een bezoek brachten aan dat lab, waren ze zeer verontrust over de ontoereikende veiligheidsmaatregelen. Het ging niet om de apparatuur, maar om het gebrekkige management en om het personeel, de onderzoekers en de technici die onvoldoende gekwalificeerd en opgeleid waren. Zij stuurde daarover via diplomatieke kanalen een aantal vertrouwelijke berichten naar Washington. De Amerikaanse wetenschappers waren ook verontrust door de bevindingen van hun Chinese collega’s die hadden ontdekt dat met SARS verwante coronavirussen van vleermuizen ook mensen konden besmetten en SARS-achtige ziekten veroorzaken, maar zij waren er wel van overtuigd dat hun onderzoek nuttig en noodzakelijk was. Andere wetenschappers vonden echter dat men in het WIV onnodige risico’s nam en dat de mogelijke resultaten van hun onderzoeksmethoden niet opwogen tegen de gevaren ervan. Het WIV voerde zogenaamde ‘gain of functions experiments’ uit, waarbij men de werking van een virus door genetische manipulatie versterkt, als eerste stap in de ontwikkeling van een vaccin of een geneesmiddel. Die onderzoeksmethode is omstreden, maar niet verboden. In 2014 hebben de VS wel de

13

financiering opgeschort voor onderzoek met gemanipuleerde ‘gain of function’-virussen.

Dodelijke doofpot De officiële versie van de CCP, dat het virus ontstaan is op de beruchte’wet market’ van Wuhan, waar besmette vleermuizen werden verkocht, is om meerdere redenen ongeloofwaardig. De CCP heeft haar versie herhaaldelijk veranderd, wat altijd op bedrog wijst. Uit onderzoek van Chinese wetenschappers, dat in januari 2020 werd gepubliceerd in het Britse medische vaktijdschrift The Lancet, blijkt bovendien dat er op die markt - anders dan op andere markten in China - geen vleermuizen werden verkocht en dat de eerste patiënten op geen enkele manier contact hadden gehad met die markt. Ook bij de eerste groepen besmette mensen was er een derde bij wie men geen enkel contact met die markt kon vaststellen. Niemand ontkent dat het virus afkomstig is van vleermuizen, vrijwel zeker hoefijzervleermuizen uit dezelfde grotten in Yunnan waar in 2002 ook de SARS-epidemie is ontstaan. Maar die grotten liggen duizend kilometer van Wuhan. De cirkel is echter rond als men weet dat de wetenschappers van het WIV juist omwille van die voorgeschiedenis van SARS voor hun onderzoek vleermuizen uit Yunnan hadden gebruikt. Bovendien is het heel verdacht dat het biolab van Shanghai, dat op 11 januari het genoom van het nieuwe coronavirus had geïdentificeerd en gepubliceerd, onmiddellijk werd gesloten. Terwijl dat genoom nochtans levensbelangrijk was voor het herkennen en bestrijden van het virus. Bovendien hebben de autoriteiten de toegang tot het WIV afgesloten en laten ze geen inspecties toe. Als er niets aan de hand is met dat lab, waarom is dat dan nodig? Is dit allemaal een waterdicht bewijs? Nee, niet echt. Maar het is wel de waarschijnlijkste hypothese, waardoor alle puzzelstukken plots in elkaar blijken te passen. Kort samengevat: in het WIV werd het SARS-virus van vleermuizen uit Yunnan gebruikt en ‘verbeterd’ met ‘gain of function experiments’ om een vaccin te ontwikkelen. Dat ‘verbeterde’ virus kon door een ongeluk ontsnappen en de partijbonzen van de CCP wilden kost wat kost vermijden dat hun medische paradepaardje, hun eerste en enige biolab met een BSL4-label, in opspraak zou komen. Om dat te beletten, hebben zij de artsen en journalisten vermoord of laten verdwijnen, die de waarheid aan het licht hadden kunnen brengen, en een grootscheepse doofpotcampagne georganiseerd, met twee scenario’s die allebei gelogen waren: in het eerste was het virus op de ‘wet market’ ontstaan, in het tweede kwam het uit een Amerikaans labo en hadden Amerikaanse militaire atleten het verspreid tijdens de World Military Games. Waarschijnlijk wisten ze toen al dat het slechts een kwestie van tijd was voor iemand zou ontdekken dat het virus in een labo was gemanipuleerd en wilden zij de schuld op anderen kunnen afschuiven. En we weten intussen welke prijs wij hebben betaald om ‘kost wat kost’ die fatale fout in het WIV geheim te houden. Het prijskaartje was op 21 april al opgelopen tot 168.000 doden. Vermoord door de Chinese communisten. Om hun gezicht te redden. Om geen fouten te moeten toegeven. PAUL BÄUMER


14

Brieven

23 APRIL 2020 ABSURDISTAN

Zonnige toekomst Als Vlaanderen over vijftig jaar het klimaat van Toscane heeft, zoals National Geographic schrijft, dan heeft dat toch één voordeel. Liberale kopstukken moeten dan geen duizend of meer kilometer meer afleggen om tot bij hun wijngaard te geraken.

Hersenverkalking Met enige verbijstering hebben ook wij het nieuws moeten vernemen dat het Guido Gezellemuseum in Brugge de deuren sluit. Is er iemand in Vlaanderen of zelfs in de gehele Nederlanden die voorbij kan aan de uitzonderlijke rol die de priester-dichter-taaltovenaar heeft gespeeld in onze literatuur? Wat we zelf doen, doen we... niet?

Griezelig De Antwerpse horecaorganisator Plein Publiek laat originele mondmaskers vervaardigen, met daarop (de onderkant van) het gezicht van Maggie De Block en Marc Van Ranst. Wij hebben gelijk een voorraadje besteld voor onze Amerikaanse familieleden, die met Halloween hun geluk niet op zullen kunnen.

Voorzienig

Cartoonist Erwin Vanmol heeft te doen met de kleine en grote kinderen die al weken verplicht thuis zitten. Om het leed voor hen te verzachten, voorziet hij zolang de ophokplicht nog duurt elke week een kleurplaat. Paars-geel of Vivaldi in te kleuren volgens eigen voorkeur.

ENGELS IN ONZE TAAL Pallieterke, Het gebruik van Engelse uitdrukkingen in onze taal stoort mij ten zeerste. Luister een halfuur naar een vraaggesprek en je telt er minstens vijf zo van: “Heb je dat brood zelf gebakken?” “Ja, het is home-made.” of “Mijn sleutel is missing.” Het toppunt in deze coronatijd is “social distance”, waar sommigen dan distancing van maken. Ministers apen dat gretig na, want dat oogt geleerd. Welnu, “distancing” vind ik niet in een woordenboek. Welke snuggere heeft dat uitgevonden? Die is slimmer dan ik. Wat wel kan is “keep one’s distance”. Maar is het niet mooier en eenvoudiger om te zeggen: “Hou je afstand?” Bij deze roep ik iedereen op om onze taal te gebruiken, of is die misschien minderwaardig? Paul Roelants - Boutersem

OPROEP Pallieterke, Wat Vlaanderen nodig heeft, is het instellen van de noodtoestand met slechts één doel: alle Vlamingen testen op besmetting en immuniteit.Wij beschikken over de kennis, de middelen en de wil om deze apolitieke operatie tot een goed einde te brengen. Dit waanzinnig voorstel is perfect haalbaar op relatief korte tijd! Het vereist met name: - Opeising van alle noodzakelijke productiemiddelen (farmaceutische bedrijven en klinische laboratoria, die in Vlaanderen goed vertegenwoordigd zijn); - Mobilisatie op vrijwillige basis van alle ge-

Kruisende woorden oplossing 1210

A B C D E F G H I J K L

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 D R A N K Z U C H T

I G

A A R E X A X O O I

E N

M A R I

I

E K E R K E X U

D X G R E E P X R U

A Z

I

I

E X N X U B X R F

A A N N E M E L I J K E X N A T X K A K E L E N D A M E N X N X N E T X C X R E

I

I

N S T E X W E

T O N E L E N X R E E T I

K E X S N O R D E R S

E

I

N D E X K E E L D E

zondheidswerkers (en eventueel brandweerlui en militairen), die het immers gewend zijn een continuïteit in de dienstverlening te verzekeren. Alleen op basis van de resultaten van dit onderzoek, dat met een minimaal budget gerealiseerd kan worden, is het mogelijk van zinnige besluiten te nemen wat betreft de uitbreiding, vermindering of aanpassing van de huidige maatregelen (“blijf in uw kot”: het lijken wel de “hondsdagen”). Frank Van de Vyver - Ukkel (arts)

NOODKREET VAN EEN ARTS Pallieterke, Ik kan u in de zevende coronaweek het fantastische nieuws melden dat ik om 13 uur een beperkte hoeveelheid beschermingsmateriaal heb ontvangen van de wachtpost Antwerpen Oost, enkel bestemd voor besmette patiënten die thuis moeten uitzieken. Mijn geluk is vergelijkbaar met dat van de geboorte van mijn oudste dochter. Want als ik besmet geraak en nog steeds niet preventief kan getest worden, dan loopt heel mijn praktijk gevaar. Er zijn nu eenmaal nog andere ziektebeelden dan corona, waarbij een klinisch onderzoek onontbeerlijk is. Niet alles kan telefonisch getrieerd worden. Ik heb de afgelopen weken een dreigend hartinfarct, een zieke zuigeling van vijf maanden, een hartdecompensatie en een acute pancreatitis zien passeren. Daarom ben ik nog de enige die een open praktijk heeft. De toegang voldoet strikt aan de coronavoorschriften en in mijn wachtkamer is er voldoende ruimte voor ‘social distance’. Terecht ben ik doodsbang voor medische fouten. De onzichtbare co-mortaliteit zal bijzonder groot zijn. Het is een absolute schande dat het personeel van de Carrefour te Borsbeek beschikt over FFP-maskers om in de ‘buitenlucht’ de winkelwagens te poetsen en ik er - geneesheer zijnde - gewoon niet kan aangeraken. En dat neem ik collega De Block zeer kwalijk. Vandaar mijn cynisme. Ik bescherm mijn patiënten, maar kan mezelf niet beschermen. Bijzonder pijnlijk is dat VTM toont hoe thuisverpleegkundigen volledig beschermd op coronatoer gaan. In de vorige legislatuur wer-

den voor 30 miljard euro gevechtsvliegtuigen aangekocht, maar een strategische voorraad mondmaskers was niet nodig. Nochtans was de Mexicaanse griep ruim tien jaar geleden een bijzondere waarschuwing. Vandaar mijn voorraad eigen mondmaskers. Als deze periode voorbij is, want ik heb er nu geen tijd voor, zal ik De Block ter verantwoording roepen en hoop ik dat de klacht niet zal uitgebreid worden tot onopzettelijke slagen en verwondingen met mogelijk de dood tot gevolg. Zonder twijfel zullen er dodelijke slachtoffers vallen in de zorgverlening. Zondagnacht heb ik telefonische wachtdienst. Omdat ik 65 jaar ben, heeft de wachtpost besloten dat ik niet rechtstreeks in contact mag komen met coronapatiënten. Op lokaal niveau erkent men het risico van de leeftijd, maar federaal niet. Ik leef nu op overlevingsmodus: slapen, eten en ontlasten. Maar er zijn ook schitterende neveneffecten. Omdat ik de verworven status van weduwnaar geniet, krijg ik dagelijks bemoedigende telefoongesprekken. Corona betekent voor mij ook een culinaire hoogtijd: meermaals per week ontvang ik schitterende bereide gerechten, maar vooral soep omdat het soms het enige is dat er nog ingaat. Deze attenties noteer ik nauwkeurig in mijn coronadagboek en na afloop van deze crisis stuur ik een dankbrief. Ik heb ook een beperkte zwarte lijst voor degenen die mij onterecht hebben uitgescholden. Jan Dockx, huisarts - Deurne Bestuurder Vlaams A rtsenverbond

JUICH!

De Britse auteur Peter May schreef vijftien jaar geleden een thriller over een pandemie, met als titel “Lockdown”. Het werd niet uitgegeven wegens te onrealistisch. IJlings haalde de uitgever het nu terug boven en eerstdaags ligt het in de winkels. Een auteur kan blijkbaar iets op voorhand zien aankomen. Een politicus daarentegen...

Kindvriendelijk Een gat in de markt! De actie “Meer vrouw op straat” deed ons plots beseffen dat meer en beter nodig is. Wij lanceren derhalve “Meer kind op straat”. Immers, hoeveel straten die naar kinderen zijn vernoemd, kent u? Of gaan we aan leeftijdsdiscriminatie doen misschien? Wij durven het zelfs niet denken!

Absurdisme Bij het Rode Kruis zullen ze toch ook stilaan wel beseffen hoe dit land in elkaar steekt. Of eigenlijk, niet meer in elkaar steekt. Bouwen ze daar hun labo om, zodat ze mee coronatesten kunnen uitvoeren, krijgen ze er enkele honderden i.p.v. de vele duizenden die ze aankunnen. De nooit eindigende saga van testen in dit land, Monty Python is er niks tegen.

Betalen Na grondige beraadslaging met de redactie - helaas per videoconferentie, zodat wij niet meer stiekem aan elkaars drankvoorraad kunnen zitten - zien wij maar één oplossing voor de gederfde economische inkomsten: boetes! Alleen boetes kunnen de staat nog overeind houden. U wordt dus verzocht buiten te komen en het grondig uit te hangen, de schatkist ten bate.

Zandkant Wat Oostende betreft, gaan we er niet te veel woorden aan vuil maken: eigen strand eerst, en al de rest is quatsch.

Pallieterke, Juich kunstkameraden, juich! De tomaten voor mijnheer Jambon hebben resultaat opgeleverd. Spring, rol of lig op het podium of knutsel kunstgedrochten in elkaar... de centen komen er weer. In limerick: Nutteloze linkse kunstkwallen, Die immer met onzin opvallen, Juichen weer als toen, Want Jambon vond poen, En stopt met hun feest te verknallen... R igobert Neels - A ssebroek

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.


In memoriam

23 APRIL 2020

15

IN MEMORIAM

Theo Lansloot (1931 - 2020)

Maria Elewaut (1918 - 2020)

Theo Lansloot leerde ik kennen in de Marnixring toen hij lid werd in mijn ring, zo ergens in het jaar 2004. Theo was toen al enkele jaren met pensioen na een lange en rijke loopbaan als diplomaat en ambassadeur. Als licentiaat in de Handels- en Financiële Wetenschappen kon hij beginnen bij de toenmalige Dienst voor Buitenlandse Handel. Hij was op post in Teheran, Washington, Khartoem, Guatemala, New-York en de DDR. Hij beëindigde zijn carrière bij de OESO en de Raad van Europa.

Omdat zij geboren was op 25 september 1918 behoorde Maria tot de zeer zeldzamen die beide wereldoorlogen nog hebben meebeleefd, al zal zij zich als boreling van de afloop van de eerste nauwelijks bewust zijn geweest.

Maar ondertussen was hij ook een gedreven lid van de Orde van den Prince, een organisatie die wereldwijd actief is en o.a. tot doel heeft Vlamingen en Nederlanders dichterbij elkaar te brengen. Het promoten van de Nederlandse taal en cultuur is een van de hoofdactiviteiten. Tot 2001 was hij zelfs secretaris-generaal van de Orde. Maar ook het Algemeen Nederlands Verbond (ANV) kon rekenen op zijn inzet, steeds met als rode draad, de toenadering tussen Vlaanderen en Nederland. Jarenlang was hij voorzitter van het ANV, afdeling Vlaanderen. Bij de start van de N-VA in 2001 kon de partij volop rekenen op zijn steun en expertise. Theo beschikte over een ruime ervaring in de diplomatie en de internationale politiek en wilde die kennis graag ter beschikking stellen van zijn omgeving. Zelfs op toch al gevorderde leeftijd bleef hij schrijven en was hij onder andere auteur bij Doorbraak. In 2015 kon hij zijn grote droom realiseren: het in ere herstellen van het graf van Charlotte van Bourbon, de derde echtgenote van Willem van Oranje. Op 9 mei 1582 overleed ze en ze werd toen met grote luister begraven in de kathedraal van Antwerpen. Maar haar grafsteen werd enkele jaren later zwaar beschadigd door katholieken. Theo maakte er een erezaak van om het graf van Charlotte van Bourbon

in ere te herstellen. Twee jaar lang heeft hij alle mogelijke instanties aangesproken, ook en vooral om de nodige financiële middelen voor de nieuwe grafsteen bij elkaar te krijgen. Op 24 januari 2015 was het zover: in aanwezigheid van vertegenwoordigers van de Marnixring, het ANV, Orangisten uit noord en zuid, het Antwerpse stadsbestuur en provinciebestuur, de Belgisch Nederlandse Vereniging Benef, bisschop Bonny en Dick Wursten, protestants predikant, en vertegenwoordigers van de Nederlandse en Vlaamse regering, kon de nieuwe grafsteen onthuld worden. Als u vandaag die grafsteen kunt bewonderen in de kathedraal van Antwerpen, herinner u dan dat dit enkel mogelijk is gemaakt door de tomeloze inzet van Theo Lansloot. Net voor zijn overlijden op 31 maart, voltooide Theo nog een boek over zijn diplomatenleven en zijn bewogen leven als ambassadeur in diverse landen. Wie het wenst kan als eerbetoon intekenen op het boek. Dat kan via mail naar dochter marijkelansloot@gmail.com (het boek verschijnt eind mei, kost 29,95 euro, incl. verzending; bestellen kan door overschrijving op rekening BE 38 9733 6167 8072) Omwille van de huidige coranamaatregelen zal een eerbetoon plaatsvinden op een latere datum. KARL VAN CAMP

Jaak Cuppens (1939-2020) “Altijd bezig. Nooit gedaan. De geleende tijd nu opgebruikt. De strijd gestreden. Eindelijk rust.” Met deze beklijvende woorden typeerde zoon Kris zijn vader Jaak. Vlaanderen - Limburg - het Maasland - Neeroeteren is weer een stuk armer geworden met het heengaan van Jaak Cuppens op 16 april, 81 jaar oud. Jaak was een fiere en overtuigde Vlaams-nationalist, gehuwd met Ann Cuppens, die nog te zien was met een beklijvende getuigenis in de reeks “De kinderen van de collaboratie”. Jaak startte zijn loopbaan als een gewaardeerd onderwijzer in de plaatselijke lagere school. Hij nam een periode persoonlijk verlof als vrijgestelde voor de uitbouw van de VU in Limburg. Daarna keerde hij terug naar de school in Neeroeteren. Door enorme studie-inzet slaagde hij voor het inspecteursexamen basisonderwijs. Deze pedagogische opdracht voerde hij uit tot aan zijn oppensioenstelling. Zijn collega’s getuigen over Jaak: “Hij was een gedreven inspirator en pedagoog.”

Bij de Volksunie Als Vlaams-nationalist wilde hij niet aan de zijlijn blijven staan en engageerde zich met al zijn krachten voor de VU - op provinciaal en plaatselijk niveau - en bouwde de plaatselijke VU-afdeling verder uit. Een taak die enorm veel tijd en inzet, maar ook ontgoochelingen kostte. “Het komt er niet op aan wat iemand zegt, maar wie het zegt,” was vroeger en is ook nu een onderliggende werkelijkheid. Hij was meerdere legislaturen gemeenteraadslid en schepen in de stad Maaseik. Zijn on-

voorwaardelijke trouw en inzet werd niet altijd beloond. De wijze woorden van Jaak, “Wij moeten als Vlamingen dubbele inspanningen doen om vooruitgang te bereiken,” blijven ook nu nog geldig. Zijn inzet bij de mijnsluitingen, o.a. in Zwartberg, haalde de geschiedenis van de steenkoolmijnen in Limburg. Zijn onverdroten inzet in de plaatselijke culturele en politieke verenigingen als voorzitter en inspirator is meer dan bewonderenswaardig: de plaatselijke Cultuurkring Wotra, de VVB, congressen allerhande, zangfeesten, IJzerbedevaarten, Uilenspiegelavonden, Marnixring en nog zoveel meer. Jarenlang was hij de gedreven voorzitter van VVB-Kempen- en Maasland, niet toevallig toen de grootste afdeling van Limburg. Jaak heeft zich onverdroten ingezet voor een goed bestuur, goed onderwijs, taal en cultuur, niet alleen in Limburg maar ook ver daarbuiten. Een onverwachte ziekte kwam zijn inzet verstoren, maar zijn geest bleef onbeschadigd. Jaak, tot de laatste dag bleef je naar plicht schrijven en handelen, trouw aan Vlaanderen en zijn mensen. Wij verliezen met u een trouwe vriend. Rust nu maar uit… en vertel over Vlaanderen… daar aan de overkant. WILFRIED ROSIERS

Maurits De Geest Op donderdag 16 april is Maurits De Geest (87) overleden. Hij werd geboren in een gezin dat hard werd getroffen door de repressie. Al op jonge leeftijd een vaste waarde in de Vlaamse Beweging, richtte Maurits eerst het Blauwvoetjeugdverbond op in Ninove en was daarna stichter en bezieler van verschillende VNJ-afdelin-

gen in de Denderstreek. Hij was een tijd actief in de Volksunie, maar stapte later over naar het Vlaams Blok, waar hij in de herverkiezingen van 1989 de eerste lijsttrekker van de partij werd. Maurits De Geest was, als regionale voorzitter, vele jaren lid van de partijraad van het Vlaams Blok/Vlaams Belang. JURGEN CEDER

Des te scherper zou in haar herinnering gegrift blijven hoe in augustus 1944 het huis van haar vader, de volksdokter Alfred Elewaut, ter ‘viering’ van het einde van Wereldoorlog II door al te vurige patriotten geplunderd werd. Toen stond Maria er van opzij naar te kijken en noteerde in een notaboekje alles wat er werd meegenomen en door wie. Die nota’s zijn later nog van pas gekomen. Het jaar daarna, in 1945, is het huis van de Samaritaanse dokter nog een tweede keer beroofd, maar toen was Maria er niet meer om nota te nemen, omdat zij toen op haar beurt in een vaderlands pension was opgenomen.

Vlaams- en HeelNederlandsgezind Haar Vlaamse opvoeding en afkomst heeft zij nooit verloochend. Daarvan getuigt niet alleen de frontersleuze AVVVVK op haar doodsbrief, maar daarvan getuigde heel haar lang en vlijtig leven. Toen zij een paar weken geleden, nadat zij in het Beverse WZC Grootenbosch berecht was, bezoek kreeg van zoon Fred, begon zij met hem plots een gesprek over haar vereerde vriend doctor Gust Borms, die in het ouderlijk huis in Haasdonk een geregelde en graag geziene gast was geweest. Maria was niet enkel Vlaams-, maar ook Heel-Nederlandsgezind. Dat had zij meegekregen van de Dietsche Meisjesscharen van Angela Dosfel, maar ook van het Diets Jeugdverbond (DJV) van Edgar Boonen. Deze laatste was mettertijd, samen met vrouw Liesbeth Van Thillo, deel gaan uitmaken van de vriendenkring waartoe ook Anton Van Wilderode en Arthur en Hector De Bruyne behoorden, die door mama Elewaut af en toe op een etentje bij haar thuis werden uitgenodigd. Meestal nodigde Maria daar ook een paar zussen bij uit (zij was de zevende van tien kinderen) of een paar goede vrienden. Een enkele keer zat er ook eens een voorname gast uit Nederland aan tafel, een graag gehoorde spreker op Zangfeesten en IJzerbedevaarten die zich zelfs een Vlaams-nationalist durfde te noemen. Zijn naam was Leo Van Egeraat, overleden in 1991. Maria wist van die etentjes telkens een gezellige boel te maken, maar in de eerste plaats zag zij ze als een ideale gelegenheid om te praten en te filosoferen over de Vlaamse Beweging en andere onderwerpen.

Intens beleefd geloof In de herinnering van haar kinderen, klein- en achterkleinkinderen zal zij echter vooral voortleven als ‘ons ma, oma en groot-oma’. Zij is nu teruggekeerd naar ‘hare Fons’. In de laatste maand van haar leven, toen zij zienderogen achteruit begon te gaan, heeft Maria nog bezoek gekregen van Broeder Secretaris-Generaal René Stockman en daar was zij erg door aangedaan, net als door de talrijke blijken van steun die zij mocht ontvangen van de inwonende zusters. Nochtans was in het centrum haar Vlaamse overtuiging voor niemand een geheim gebleven. Dat er daar blijkbaar nog meer mensen verbleven die ‘goedgezind’ waren, heeft Maria in haar laatste levensdagen blijkbaar als een niet te onderschatten steun ervaren. Zij is heengegaan op 11 april en er is in beperkte familiekring van haar afscheid genomen in de Sint-Martinuskerk van Beveren op 18 april. De familie overweegt een mogelijke herdenking in het najaar, als ‘corona’ het toelaat, in haar geboortedorp Haasdonk. Zoon Fred sprak van twee sterke pijlers in mama’s leven: haar Vlaamsgezindheid in Heel-Nederlandse geest en haar diep en intens beleefd geloof: “Als zij voor de ene pijler steun nodig had, vond zij die soms in de andere levenspijler.” Zij koesterde ook de vriendschap van velen, want vriendschap was er voor haar om blijvend te worden gekoesterd. En wil iemand weten wat de laatste woorden waren van Maria Elewaut, 101 jaar wijs? “De ogen dicht op de gekregen jaren en handen rijk. Achter de tijd liggen de heuvels en de eeuwen en het wijd water van de eeuwigheid”. Aan die bezinningsverzen van Anton van Wilderode voegde zij in de leeftijd van 99 jaar en vier maanden, deze heldere afscheidsgroet toe: ‘Lieve kinderen en schoonkinderen, klein- en achterkleinkinderen, denk nog eens terug aan die mama, oma, groot- en overgrootmoeder. Aan al de blijde en gezellige stonden, aan de ware en soms verzonnen verhaaltjes die ze vertelde. Bid voor mij en ik zal altijd bij jullie zijn als je mij roept. Sta sterk en oprecht in het leven en help hen die niet kunnen sterk zijn! Als ik mag, zal ik bij heldere hemel een oogje knijpen van plezier”. Rust in vreugde en vrede, Grote Dame! HECTOR VAN OEVELEN

VAN ONZE HOFDICHTER

Andere Pasen De klokken van Rome moesten in sourdine beieren omdat de wereld door een virus was besmet. Wees toch voorzichtig, kindjes, bij ’t rapen van de eieren, want eer je het beseft, bederft Covid de pret. Waarschijnlijk had de paashaas ’t hazenpad gekozen in plaats van pret te wekken in een kinderoog. Zo’n hazenpad, het loopt niet altijd over rozen, al evenmin als ’t leven van een viroloog. Besef toch, lieve kindjes, na het eitjes rapen, ’t gevaar dat op de loer kon liggen in Covid. Al lijkt het minder groot voor meisjes en voor knapen, was jullie handjes vaak; vergeet dat niet! Wie vult de naar de klokken uitgestoken handen als oma en opa in quarantaine zijn? Het virus kent geen grenzen en erkent geen landen, laat staan dat ’t eenzaamheid erkennen zou en pijn.

HECTOR VAN OEVELEN


16

Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

23 APRIL 2020

Naar het Club Brugge van Michel Van Maele

Al het gedoe rond het coronavirus zal geen rem zijn op de groei van onze landskampioen, integendeel. Bij topclubs als Anderlecht en Standard stond het water al aan de lippen voor de crisis; dat gaat er niet beter op worden. De kloof met de rest zal nog groter worden. Het transferbeleid van een kapitaalkrachtig Club Brugge zal geen hinder ondervinden van de huidige situatie in ons voetbal. Wie Dennis, Diatta of Vanaken zou willen, zal zeer diep in zijn buidel moeten tasten. De sterkhouders blijven en er zal intensief met de eigen jeugd gewerkt worden. Club Brugge heeft een goed management, dat was vroeger niet altijd het geval, bijvoorbeeld toen ik er voetbalde en een jaar hulptrainer was van Georg Kessler. Ik speelde bij FC Toulouse toen ik een verrassend telefoontje kreeg van Michel Van Maele, toen de grote man van Club Brugge. Een scout van blauw-zwart had de match Marseille-Toulouse bijgewoond om een speler van Olympique Marseille te bekijken. Die man moet mij een goed rapport gegeven hebben, want Van Maele vroeg of het mij zou interesseren om terug te komen naar België. We kwamen overeen om opnieuw contact op te nemen na het einde van de competitie. Na de laatste match tegen Tours had ik de big boss van Club weer aan de lijn. Hij ging naar Toulouse komen om eens rustig te praten. Financieel was het iets moeilijker, want wat de Fransen mij betaalden, was niet haalbaar voor blauw-zwart. Van Maele speelde dan maar een beetje op mijn sentiment: “Terugkomen, niet naar Poelkapelle, maar naar Club Brugge, dat kan iedereen niet zeggen”, zei hij enthousiast. “We gaan een hele nieuwe ploeg kopen om weer mee te doen

voor de titel en gij wordt een belangrijke pion in het geheel”, voegde hij eraan toe.

Slechtste beslissing ooit Daar heb ik de slechtste beslissing in mijn leven genomen: ik ging akkoord. Ik had nog een contract van vier jaar met de Fransen, dus dat kon nog een probleem worden. De baas van Club Brugge had de volgende dag een afspraak met Visentin, de voorzitter van Toulouse. Ik was ook aanwezig samen met Balla, mijn manager. Men kon niet zeggen dat het gesprek vlot verliep, want Visentin bleef maar dwarsliggen over de transferprijs. Michel Van Maele was ooit burgemeester van Sint-Michiels-Brugge geweest en vroeg of Balla en ik even het lokaal wilden verlaten. Het duurde maximum drie minuten voor de deur weer openging en Van Maele breed lachend en met een knipoog aankondigde dat ik vanaf nu een speler van Club Brugge was. Ik wil niet weten wat er daar tussen die twee is gebeurd. Zonder de mening van de nieuwe trainer Spitz Kohn te vragen, werden er in het wilde weg zeven nieuwe spelers aangekocht. Ieder bestuurslid had zijn zegje mogen doen. We zijn op het nippertje niet gedegradeerd...

Gille Van Binst Voormalig topvoetballer

1211

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

A B C D E F G H I J K L HORIZONTAAL

VERTICAAL

A. In de tuin voorkomende struiken B. Vlaamse rivier - Bacteriecultuur C. Laboratoriumglaswerk D. Hongaarse volksdans Maakt een kunstwerk E. Momenteel - Buitenaards wezen Internetlandcode voor Ierland F. Opvattingen en denkbeelden in een bepaalde tijd G. Italiaans restaurant H. Zwemvogel - Gewauwel I. Zijns inziens - Lichtbewapende ruiter - Gigapascal J. Inwijding K. Na dato - Jongensnaam Aaneensluiting van Europese landen Pers. vnw. L. Vlaamse rivier - Aardig en hulpvaardig

1. Humeurig 2. Van een bepaald Europees land - Finale 3. Door water omgeven gebieden 4. Wildgerecht - Siësta 5. Neodymium - Nederlandse omroep - Vlaamse stad 6. Animatieregisseur die dit vaak combineert met poppetjes uit wol 7. Loofboom - Oogaandoening 8. Brits televisienetwerk - Product van asbestcementlei 9. Kort blogbericht - Ruth - Gunstig effect 10. Huldigt - Regionale Instelling voor Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg 11. Renium - Muzieknoot - Zoogdier Voorzetsel 12. Sportieve bezigheid op wieltjes Keurt af

DE OPLOSSINGEN VAN HET KRUISWOORDRAADSEL NUMMER 1210 VINDT U OP BLZ. 14

“If it’s stupid, it must be Belgium”

De wet van Saksen-Coburg-Gotha “Als iets fout kan lopen, dan zal het fout lopen.” Deze wijsheid staat wereldwijd bekend als de wet van Murphy. Een iets minder bekende wet, die van Saksen-Coburg-Gotha, is een variant op deze wet en maakt deze dagen een steile opgang in de machtscentra van de wereld. En die luidt: “Als er een internationaal forum is waar België zich onsterfelijk belachelijk kan maken, dan zal het dat ook doen.” Zelfs als we een beetje moeten valsspelen. Het gebeurde wat ‘en stoemelings’. Zoals zaken wel vaker gebeuren als het over ons land gaat. Donald Trump wou via een grafiek aantonen dat China zijn cijfers over de coronacrisis had gemanipuleerd. De grafiek toonde het aantal doden per miljoen inwoners voor verschillende landen. Eenzaam onderaan stond China te pronken. Zo eenzaam onderaan dat geen hond geloofde dat er niet geknoeid was. Gelukkig weten ze in China wel hoe ze kritische honden moeten aanpakken. Met een zoetzuur sausje op een bedje van vleermuistestikels. Dat China niet zo heel eerlijk had gerapporteerd verraste niemand echt. Daar hebben ze nu eenmaal een lange traditie in. Volgens de Chinese statistieken over het regime van kameraad Mao zijn er onder zijn bewind geen 65 miljoen Chinezen gestorven, maar 12. Geen miljoen. Gewoon 12. En dan nog. Dat was bij een kettingbotsing op de ring rond Beijing waar kameraad Mao niet bij betrokken was. De laatste keer dat China wel correct rapporteerde, was in de middeleeuwen, toen ze de vijand liet weten dat ze nogal een stevig muurtje hadden gebouwd waar menig Chinees restaurant naar genoemd zou kunnen worden in de toekomst. Nee, de aandacht werd vooral getrokken door het land helemaal eenzaam bovenaan de lijst. Een klein Europees vorstendom aan de Noordzee, wijd en zijd bekend om zijn chocolade, bier, talrijke regeringen en staatsschuld. En natuurlijk om zijn wet van Saksen-Coburgh-Gotha. Ik herhaal ze nog even: “Als er een internationaal forum is waar België zich onsterfelijk belachelijk kan maken, dan zal het dat ook doen.”

Met alle Belgen… De beelden van Trump en zijn grafiek gingen de wereld rond en meteen maakte iedereen zich grote zorgen over dat kleine koninkrijkje aan de Noordzee. Dit had niemand zien aankomen. En waarom zouden ze? Op papier was dit toch één van de meest performante Europese landen met een uitstekende gezondheidszorg. Een land waar iedere zieke kon terugvallen op een viertal zorgministers. Vijf op een zonnige dag. Maar nu was de bezorgdheid dus compleet. Angstvisioenen van uitpuilende ziekenhuizen en lijken met half opgegeten pakjes friet, liggend voor het Atomium, vulden internationale hoofden. Zelfs onze voormalige kolonie Kongo was bereid om verpleegkundigen naar ons land

te sturen. In Wit-Rusland, waar ze corona bestrijden met dagelijks vijf vingers wodka en verder niks, waren ze bereid hun beste experts op te sturen. Zodra er eentje nuchter werd. Het was werkelijk hartverwarmend om zien, de internationale solidariteit en oprechte bezorgdheid voor het welzijn van de arme Belg. Tenminste, tot België de wanhoopberichten counterde met zijn eigen versie van de cijfers: “Hallo wereld, alles gaat prima. Maak u geen zorgen over onze cijfers. Alles dik oké. We hebben er gewoon een beetje mee geknoeid zodat het zou lijken dat er meer doden zijn gevallen.” Nu is er internationaal gezien best begrip voor een land dat wat knoeit met cijfers om het te doen uitschijnen dat alles meevalt. “Wie zonder vals statistiekje is, werpe de eerste steen,” hoor je wel eens in VN-kringen. Maar een land dat zijn cijfers manipuleert om slechter voor de dag te komen? Dat hebben ze op de internationale fora nog niet vaak gezien. Waarom zou iemand dat in hemelsnaam doen? Het antwoord kwam terstond van onze geschokte premier. “Wat we doen,” stelde premier Wilmès, “is om in het kader van eerlijke rapportering alle doden in onze coronastatistieken te steken. Je weet nooit dat een mens van zijn fiets geduwd is door een overstekend coronavirus. Als iedereen dat zou doen, dan zou je zien dat onze cijfers helemaal niet zo erg zijn. Schande dat andere landen weigeren om hun niet-coronadoden in hun coronastatistieken op te nemen.” De Wit-Russische expert is onderweg om één en ander te komen uitleggen.

Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie

Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be

www.deblauwevogel.be


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.