't Pallieterke van 30 april 2020

76ste jaargang • nummer 17 • donderdag 30 april 2020

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

€ 2,50

Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...

“Door solidariteit te verplichten, krijg je de mentaliteit dat de staat alles moet oplossen” Nu zeven jaar geleden ruilde Luc Van Braekel België in voor Austin in Texas. Van Braekel ontwikkelde er zijn eigen softwarebedrijf. Maar u kent hem waarschijnlijk beter van de succesvolle politieke blog lvb.net, die voor de opkomst van Facebook toonaangevend was in Vlaanderen. Tot Van Braekel naar Amerika verhuisde, kon u op lvb.net terecht voor artikels en debatten over vrijheid van meningsuiting, liberalisme en Belgische politiek.

Een gesprek.

Lees het interview met Luc Van Braekel op blz. 4-5

Vals beschuldigd Volgens de milieufanatici zijn dieselauto’s verantwoordelijk voor de vervuiling door stikstofoxiden. Dat leidde in verschillende steden tot een verbod op dieselauto’s en tot de invoering van LEZ-zones.

Maar in de Duitse steden is er door de coronamaatregelen nog maar nauwelijks autoverkeer en uit metingen blijkt nu dat de hoeveelheid stikstofoxiden in de lucht niet is gedaald.

U kan daarover meer lezen in onze Duitsland-rubriek op blz. 9. Hiermee is dus proefondervindelijk bewezen dat de theorieën van de milieujongens (m/v/x) onjuist zijn. Hebben zij verblind door hun haat tegen automobilisten gewoon gelogen? Of hebben ze er zomaar met hun groene pet naar gegooid en hebben ze in het wilde weg allerlei beweringen gelanceerd, die ze misschien zelf wel geloofden, maar die wetenschappelijk gezien nergens op sloegen?

In dat opzicht is het bijvoorbeeld heel verdacht dat de stad Gent haar LEZ-zone wil uitbreiden, maar koppig weigert eerst de luchtkwaliteit door onafhankelijke onderzoekers te laten meten. Zouden ze weten dat ze liegen? Dat zij de automobilisten zonder bewijs van een milieumisdaad hebben beschuldigd? Dat ze de middenstand hebben geruïneerd op basis van foutieve theorieën? Wie gelooft die groene mannetjes nog?

PAUL BAÜMER

De politieke agenda’s achter de coronacrisis

Nu het hoogtepunt van de coronapandemie voorbij lijkt, of althans het hoogtepunt van de eerste golf, wordt het op politiek vlak stilaan ‘business as usual’ in de Wetstraat. De partijen die de regering Wilmès vanuit de oppositie steunden, willen er niets meer mee te maken hebben. Ondertussen leunen PVDA en zeker Vlaams Belang achterover. Hun electoraal bedje lijkt gespreid. Iedereen volgt opnieuw de eigen politieke agenda.

Niemand van de politici durft het kleffe “tous ensemble” of “samen sterk” nog in de mond nemen. Of het moeten quasi afgeserveerde politici als uittredend Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten zijn. De geest van eenheid om de coronacrisis aan te pakken is weg. De ene partij na de andere haalt de handen weg van de regering-Wilmès I. De ploeg is het symbool van onbekwaamheid en ‘malgoverno’ en voedt de antipolitiek. Een paar ministers, zoals Koen Geens (CD&V) en Philippe De Backer (Open Vld), proberen er tevergeefs wat schwung in te krijgen.

De Backer door te stellen dat men nu niet moet klagen over wat er allemaal misloopt, maar moet proberen de problemen op te lossen. Het overtuigt niet. De uitspraken van Koen Geens over volksvlijt die moet zorgen voor een thuisnijverheid van mondmaskers zijn pijnlijk. Wie de term thuisnijverheid hoort, moet denken aan het arme Vlaanderen van de 19de eeuw, toen landbouwersgezinnen binnenskamers een bijverdienste hadden als wevers en naaiers. Om niet in armoede te vervallen. De politieke partijen denken enkel aan zichzelf en aan hun overleven. De partijvoorzitters volgen dan ook een eigen agenda.

Voor steeds meer politieke formaties betekent dit: blijf weg van de regering-Wilmès of je wordt bij de volgende verkiezingen meegesleept in een electorale draaikolk.

De kiesdrempel is voor tal van traditionele Vlaamse partijen dan geen onmogelijkheid meer. De sp.a van Conner Rousseau heeft zich nooit goed gevoeld in de steun vanuit de oppositie voor de regering-Wilmès.

Het lijkt er bijna op dat Rousseau en Bart De Wever als eersten het front vormden en een signaal gaven dat het eind juni gedaan moet zijn met de volmachten en dat een verlenging van deze politieke blanco cheque er niet inzit.

Opnieuw lopende zaken Ook de groenen lopen plots niet meer warm voor een verlenging van de volmachten. Nochtans zagen

Ecolo-Groen deze constellatie als een opstap naar een Vivaldi-coalitie na de zomer. Niet dus. Paars-groen met CD&V is even dood als paarsgeel. Misschien probeert men bij de groenen nog wat enthousiasme los te weken door Ecolo-kopstuk Zakia Khatabbi toch naar het Grondwettelijk Hof te sturen.

Cruciaal was het standpunt van PS-voorzitter Paul Magnette. Hij maakte duidelijk dat het straks opnieuw ‘business as usual’ is in de Wetstraat. Een verlenging van de volmachten komt er niet en desnoods wordt voor of na de zomer een vertrouwensstemming gevraagd. Uiteraard krijgt de restregering-Wilmès geen meerderheid en dus gaan we terug naar lopende zaken. Verkiezingen lijken in post-coronatijden en te midden van een economische crisis geen optie.

De lopende zaken kunnen dan nog maanden en jaren duren. Vooral MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez ziet dat zitten. Hij bevindt zich in een zeer comfortabele positie.

Zijn partij levert een overtal aan ministers die de Franstalige tv-studio’s kunnen platlopen en zo aan populariteit winnen. Zijn politieke agenda beperkt zich daartoe. Dat is ook de reden waarom een Paul Magnette steeds zenuwachtiger wordt van zijn MR-collega.

PVDA-vedette Marc Van Ranst Ondertussen zitten de meer radicale partijen in een zetel. De PVDA voorop. Door op 26 mei 2019 in Vlaanderen de kiesdrempel te halen, zetten de neocommunisten eindelijk een voet tussen de parlementaire deur. Gesteund door een zekere sympathie bij de Vlaamse media kunnen Peter Mertens en Co zich profileren als verantwoordelijke politici. En dezer dagen is daar - ook met de steun van de pers - nog een politieke vedette bijgekomen: viroloog Marc Van Ranst. De man die het online 1 Meifeest een PDVA-feest zou opfleuren, vervelt meer en meer van medisch expert tot politicus. Alles wat Van Ranst

zegt, dient een eigen politiek programma. De drama’s in de woonzorgcentra waren een gevolg van de besparingen in de gezondheidszorg, verzekerde hij. Dat Van Ranst goede of slechte punten geeft aan de beslissingen van de Nationale Veiligheidsraad lijkt ook ingegeven door zijn PVDA-connectie. Plots zouden de winkels een stuk later dan 11 mei open moeten. Wil men hier economische chaos creëren, een klimaat waarin radicaal-links goed gedijt?

Een Franstalige bonus voor Tom Van Grieken Bij het Vlaams Belang is het dan weer een stuk rustiger. De partij beperkt haar aanvallen op het beleid tot de sociale media en de debatten in het federaal parlement. Tom Van Grieken lijkt te beseffen dat hij nu maar achterover moet leunen en electoraal slapend rijk wordt.

Vorige week kwam daar nog een onverwachtse bonus bij. Het Franstalige kwartaalblad Wilfried publiceerde over zes bladzijden een interview met de VB-voorzitter. Zeer lezenswaardig, ook en vooral omdat hiermee het cordon médiatique bezuiden de taalgrens werd doorbroken. VB’ers komen amper of niet in de Franstalige media. Afgezien van een kort interview met Filip Dewinter op een verkiezingsavond, moeten we al bijna teruggaan tot een radio-interview op RTBF met Karel Dillen, daags na 24 november 1991.

Van Grieken profileert zich in het Wilfried-interview als kopman van een beleidspartij die geduldig 2024 afwacht. Revolutionaire dingen worden er niet gezegd in het interview.

Maar het zal voor de Franstalige lezer wel een schok zijn geweest dat Van Grieken wijst op de, ondanks onderliggende partijspanningen, hartelijke contacten tussen N-VA en VB-kiezers, militanten, leden, lokale verkozenen en kaders. “De N-VA, het Vlaams Belang en vroeger de Volksunie, dat is als een grote familie die uit elkaar is gevallen.”

2

Actueel

30 APRIL 2020

Ik verhuis naar Ecuador!

Maandagavond, VRT-journaal om 19 uur. Onze vrienden van de Reyerslaan brengen een korte reportage over de corona-uitbraak in Ecuador. Rudi Vranckx skypet met een van zijn contacten in het Zuid-Amerikaanse land. De toestand is er hallucinant, met lichamen op straat en overvolle ziekenhuizen waar nauwelijks hulp wordt geboden aan de coronapatiënten.

Dat Ecuador een arm land is, hoeven we niet te vertellen. In 2007 werd een nieuwe grondwet aangenomen die van het land een moderne socialistische staat moest maken. Sinds 2017 is ene Lenin Moreno aan de macht als staatshoofd. Let op de man zijn voornaam… Maar ook deze man kon van Ecuador geen socialistisch paradijs maken. De rampzalige toestand in de ziekenhuizen van Ecuador is dus het resultaat van jarenlang progressief wanbeleid. Maar dat detail werd even vergeten in de duiding van de VRT… Volgende week, op 6 mei, kunt u naar de volledige reportage kijken van Rudi Vranckx (Canvas om 21u.20).

Terug naar eigen land: de soaps “Thuis” en “Familie” zijn noodgedwongen gestopt, maar nieuwe soaps dringen zich op: de soap rond de mondmaskers, de soap rond de Wetstraat, de soap rond Sophie W.,… Zal ik eerlijk zijn? Ook ik zat op vrijdagavond klaar voor het televisiescherm om naar de persconferentie te kijken van de crisis-cel. Ik heb na twee minuten weggezapt. Niet te doen. En wegzappen doe ik ook als Marc Van Ranst nog maar eens opduikt op het scherm, en nog eens, en nog eens. Verleden dinsdag zat hij op dezelfde avond in het VTM-nieuws, in De Afspraak en bij Danira.

Van Ranst zou beter wat gas terugnemen, want zijn dagelijkse tv-verschijningen beginnen te ergeren, ook en zeker bij sommige politici. Ook tussen De Block en Van Ranst begint het stilaan te botsen. Op bladzijde 11 velt Jurgen Ceder zijn oordeel over onze geliefde narcist, euh… viroloog.

Over mondmaskers gesproken: de voorbije week kreeg ik melding van drie verschillende firma’s die mondmaskers kunnen leveren en die dat ook aan het ministerie van Philippe De Backer hadden laten weten. Die firma’s - die onderling niets met elkaar te maken hebben hadden al drie weken geleden contact gezocht met de ‘cel mondmaskers’.

Geen van die firma’s kreeg ook maar enige respons vanuit het ministerie.

Geen reactie op mails, niets.

De bevoegdheid voor de mondmaskers is nu van Philippe De Backer verschoven naar Koen Geens. Is dat echt een ingreep die ons gerust moet stellen?

Mijn besluit staat vast: ik verhuis naar Ecuador. Zelfs die regering boezemt me meer vertrouwen in…

KARL VAN CAMP HOOFDREDACTEUR

Linkervleugel misbruikt coronacrisis Verspil geen goede crisis. Dat is de filosofie achter een reeks wetsvoorstellen en resoluties van de linkse partijen in België. Zo wil Ecolo-Groen niet-begeleide minderjarigen en oudere asielzoekers uit de Griekse kampen naar België brengen en wil PTB-PVDA een coronataks voor de rijken.

Ecolo-Groen

PTB-PVDA

Op 20 april legden de groenen een voorstel van resolutie in de Kamer neer om de relocatie (hervestiging) naar België uit te voeren van een billijk deel van de 1.600 niet-begeleide minderjarigen die zich momenteel op de Griekse eilanden bevinden. Dit in het kader van het Europees actieplan met het oog op de aanname van dringende maatregelen om Griekenland te ondersteunen. Ecolo-Groen wil ook de relocatie naar België van een billijk deel van de oudere personen en andere personen die lijden aan een onderliggende aandoening die hen bijzonder kwetsbaar maakt voor Covid-19 en die zich momenteel in de Griekse kampen bevinden. Tegelijk pleiten ze voor een structurele Europese oplossing die toelaat om de onmenselijke en vernederende situatie te beëindigen die de migranten en vluchtelingen op de Griekse eilanden momenteel ondergaan. Aangezien België wereldkampioen is inzake coronadoden, is het argument voor ‘oudere personen en andere personen die lijden aan een onderliggende aandoening’ niet echt zinnig.

Ook de communisten van PTB-PVDA profileren zich steeds sterker. Op donderdag 23 april was er nog een relletje in de plenaire zitting, aangezien een Kamerlid onterecht woorden in de mond legde van minister De Croo over een vrijwillige loonsvermindering van regeringsleden.

Zeker is dat de extreem-linksen eerder een wetsvoorstel neergelegd hebben over een coronataks. Voor het jaar 2020 droomt PVDA-PTB van een eenmalige solidaire coronataks op multimiljonairs: - op het vermogen van de gezinnen waarvan op zijn minst één lid rijksinwoner is geweest gedurende heel dat jaar, of gedurende een deel ervan; - op het in België aanwezige vermogen van de gezinnen waarvan de leden geen rijksinwoners zijn. De belastingvoet is gelijk aan 5 procent op het gedeelte van het vermogen boven 3 miljoen euro.

Culturele sector Een ander voorstel van PTB-PVDA betreft de culture sector. Ze willen de toegang tot het kunstenaarsstatuut beschermen en vergemakke-

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Cuperusstraat 41, 2018 Antwerpen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland

Abonnement buitenland:

3 maanden: 6 maanden: 1 jaar: Steunabo 1 jaar:

Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.

32,50 euro 65,00 euro 130,00 euro 250,00 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter 1945-1955: Hoofdredacteur 1955-2000: Hoofdredacteur 2000-2010: Hoofdredacteur 2010-heden: Verantw. uitgever:

Bruno de Winter Jan Nuyts Leo Custers Karl Van Camp Karl Van Camp

Besluit Het is best cynisch dat (extreem-) linkse partijen zich willen profileren tijdens de coronacrisis, terwijl er elke dag tientallen burgers overlijden aan de gevolgen van dat nieuw coronavirus. Iets anders verwachten, zou uiteraard een beetje naïef zijn. En dat zijn de journalisten en de lezers van dit blad niet.

THIERRY DEBELS

ECONOMISCHE ZAKEN

En daar is de vermogensbelasting opnieuw Een vermogensbelasting of een eenmalige crisisbelasting van 1,5 procent. Het zou volgens sommige economen en politici de ideale manier zijn om het gigantische gat dat de coronacrisis in de begroting slaat, deels dicht te rijden. Alleen, tijdelijke belastingen worden in België zeer snel definitieve belastingen.

lijken. De communisten willen ook de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht uitbreiden tot al wie in de cultuursector werkt, zonder uitzondering en zolang de gezondheidscrisis duurt. Voor PTB-PVDA is er immers geld genoeg via die coronataks.

Economen zitten in deze coronatijden niet stil. De voorbije weken verschenen tal van rapporten om de sociaaleconomische impact van de crisis te berekenen. Daar zat natuurlijk veel natte vingerwerk in, want niemand weet hoe lang deze situatie zal aanslepen. Dat belet niet dat er interessant studiewerk werd afgeleverd. Onder andere van de Leuvense econoom André Decoster.

Deze econoom werd in deze rubriek in het verleden vaak zwaar aangepakt. Reden was dat hij wetenschap en ideologie graag vermengde.

Tijdens de onderhandelingen over de zesde staatshervorming in 2011 adviseerde hij de groene partijen.

Decoster is ook iemand die de impact van de Vlaams-Waalse transfers steevast minimaliseert. Net zoals de bijdrage van de lastenverlagingen onder de regering-Michel aan de jobcreatie.

Toch is zijn laatste studie het lezen waard. Decoster wijst erop dat een begrotingstekort van 10 procent door de crisis geen drama hoeft te zijn. In 1981, net voor de devaluatie van de Belgische frank, liep dat tekort op tot 14 procent van het bruto binnenlands product (bbp).

De Leuvense econoom gaat ervan uit dat er de komende jaren - vanaf 2021 - een economisch herstel komt en dat het deficit daardoor snel zal afnemen door meer overheidsinkomsten en minder uitgaven. Verdwijnen zal het tekort niet, maar hij

ziet een evolutie richting de grens van 3 procent deficit. De lage rente zou het deficit en de hoge overheidsschuld beheersbaar houden.

Afwachten of de voorspelling uitkomt. Decosters analyse werd tot nu toe niet ontkracht.

Crisisbelasting Maar wie het rapport in detail leest, merkt een intrigerende passage bij de voetnoten. Die luidt als volgt: “Een nieuwe crisisbelasting invoeren die telkens 1,5 procent van het bbp opbrengt.” Concreet bepleit Decoster niet dat de belastingverlagingen uit de taxshift worden teruggedraaid om zo een deel van de begrotingsput te vullen. Neen, een crisisbelasting die 1,5 procent van het bbp of zo’n 9 miljard kost, zou een betere piste zijn. Of dit een crisisbelasting op inkomen, vermogen of vermogenswinsten is, is niet duidelijk. Maar de geest is uit de fles. Uit economische hoek kwamen vorige week verschillende pleidooien voor een soort van vermogenstaks die door de rijken zou worden betaald.

Een eenmalige taks wellicht, zoals de Leuvense econoom Kevin Spiritus het noemde. Het voorstel werd al snel overgenomen door de vakbonden. En door Groen en Ecolo. Kristof Calvo van Groen suggereerde een crisisbijdrage van de grote vermogens. “Om ‘politiek gehakketak’ te vermijden, zou aan de experts van

de Hoge Raad voor Financiën kunnen gevraagd worden om een voorstel uit te werken.”

Superrijken Een tijdelijke of eenmalige taks op de superrijken klinkt interessant, sociaal en aanvaardbaar. Maar is het dat wel? Er zijn op zijn minst drie fundamentele bezwaren tegen zo’n belasting. Ten eerste worden vermogens in België al aardig belast: de onroerende voorheffing op de woning, de roerende voorheffing op spaargeld en dividenden, de successierechten op erfenissen.

Ten tweede is de vraag wat de grondslag is van zo’n taks. Wat wordt meegeteld? Ook inkomen uit arbeid? Vastgoed? Of enkel spaartegoeden en beleggingen allerhande? Het vermogen als geheel of de opbrengst ervan? Paul De Grauwe, die al links was en met de dag nog linkser wordt, droomt van belastingvoeten van 90 procent. Dat is onteigening.

En dan is er de derde bedenking: wie garandeert dat deze eenmalige of tijdelijke belasting niet elk jaar wordt vernieuwd? En dat dus een tijdelijke taks permanent wordt.

Denk maar aan de crisisbelasting van Jean-Luc Dehaene in 1994. Een taks die werd ingevoerd om de Maastricht-normen voor de toetreding tot de Europese muntunie te halen.

Voor bepaalde inkomens en groepen zoals de lage pensioenen werd die belasting na een tijd afgeschaft.

Maar alles gebeurde zeer langzaam en voor veel inkomens wordt ze een kwarteeuw later nog altijd geïnd.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Actueel

30 APRIL 2020

De politieke bonus van corona

3

EUROPEES ‘PRESIDENT’ CHARLES MICHEL PRESENTEERT ONS DE REKENING VOOR DE CORONACRISIS

Hoe zou ’t zijn met de politieke kriebels van de mensen? Gaan de voorkeuren verschuiven door de druk van al die coronaweken? Er wordt nog gepeild, aangezien dat bij wijze van spreken contactloos kan. We doken even in de cijfers van Politico Europe, op vijf jaar tijd uitgegroeid tot zowat de grootste volger en verspreider van politieke (en andere) peilingen.

Politico Europe is een zijtak van de Amerikaanse Politico. De eerste publicaties werden genoteerd in april 2015. Op korte tijd groeide Politico Europe uit tot een goed geïnformeerd infokanaal over de Europese politiek. Wat zijn hun statistische bevindingen over de politieke verschuivingen?

Laten we beginnen met de meeste aandacht voor onze noorderburen. En hier maken we graag een uitzondering door onze info te halen bij Maurice De Hond, de fanatiekste opiniepeiler in Oranjeland. Zijn recentste peiling geeft aan dat de VVD van premier Mark Rutte de grote winnaar is in deze coronatijd, iets wat Ispos, een andere grote peiler, ook al vaststelde. Sinds de uitbraak van die corona-ellende zou zijn partij ten opzichte van zijn peiling van 8 maart tien zetels winnen. Rutte heeft ongetwijfeld charisma, heeft het geluk dat hij een land bestuurt dat niet gebukt gaat onder een enorme staatsschuld, en heeft de moed om zich te profileren met een duidelijke stem in Europa. Solidariteit staat wel degelijk in zijn woordenboek, maar die moet dan wel billijk, rechtvaardig en efficiënt zijn. Op zijn eentje dwingt hij de niet-verkozen leden van de Europese Commissie tot reflectie en redelijkheid. Een insteek die bij de Vlaamse liberalen niet te bespeuren valt. De klap van de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 2017 is met de recente ontwikkelingen op drie zetels na overbrugd. Een come back waar de liberalen van onze fake-regering maar beter niet van dromen.

De opvallendste verliezen in deze coronaweken zijn voor de FVD van Thierry Baudet (- 4), voor de links-liberalen van D66 (-3) en voor de PVV van Geert Wilders (-2). Baudet hanteert een scherpte waarmee hij na een riante doorbraak in de Nederlandse polls electoraal lijkt te blokkeren en zichzelf op middellange termijn in de vernieling lijkt te rijden. Iets wat de PVV hem voordeed.

Dat D66 in de brokken deelt, en de grootste verliezer is sinds de Tweede Kamerverkiezingen van 2017, zou een signaal moeten zijn voor de kandidaat-voorzitters van Open Vld die zich binnenkort met mekaar gaan meten. Ook de meest radicale partijen kijken maar beter uit. De sociaaldemocraten van de PVDA verdubbelden het jongste jaar hun zwakke score van 2017 (Tweede Kamerverkiezingen), terwijl de radicalere partijen GroenLinks en SP op jaarbasis én in coronatijd verliezen.

De Nederlandse cijfers volstaan al om een paar trends op te merken: • Een regerende partij heeft in coronatijd een bonus (wordt al eens een ‘rally round the flag’ genoemd) • De radicale partijen dreigen stemmen te verliezen Zien we dat ook in andere Europese landen? In Duitsland alleszins wel. De Duitse christendemocraten komen al enige tijd ‘geblutst’ uit alle mogelijke verkiezingen. Bij de jongste deelstaatverkiezingen (Thüringen) was er nog opvallende winst voor de radicale uitersten (Die Linke en de AfD), maar kijk: de CDU van kanselier Merkel maakt in de peilingen een sprong van het absolute dieptepunt van 27 procent bij de jongste verkiezingen naar een 38 procent nu. Links blijft er met 16 procent voor de SPD en 16 procent voor de Groenen ter plaatse sukkelen op grote achterstand. Er zijn signalen dat ook radicaalrechts én die Linke in Duitsland op hun limieten botsen. De AFD verliest een paar procenten in coronatijd en zakt naar 10 procent. Die Linke naar 8 procent.

En Oostenrijk dan? Ook hier dezelfde trend, met opvallend succes voor de conservatieve ÖVP van de jonge Sebastian Kurz. Zijn partij stond na de verkiezingen van september vorig jaar al op een sterke 35 procent, maar klom het voorbije jaar in de polls naar 40 procent en deed er tijdens de coronaweken nog eens vier procent bij.

De wat atypische Oostenrijkse Groenen waren in 2014 nog een kleine partij met 6 procent, behaalden in september vorig jaar 14

procent en zouden nu 18 procent waard zijn.

Mee onder de vleugels van Kurz, waarmee ze samen besturen. De SPÖ maakte de omgekeerde beweging en zakte in diezelfde periode van 24 procent een jaar geleden, 21 procent bij de verkiezingen van september vorig jaar en recentst gepeild op 17 procent.

En radicaalrechts? De score van de FPÖ halveerde van 21 procent een jaar geleden naar 16 procent in september en naar nog amper 11 procent in de jongste peiling. Ook in de Duitstalige landen heeft radicaalrechts redenen om zich vragen te stellen over de redenen van die terugval.

Het noorden Die terugval is er ook in de Scandinavische landen. “Links heeft het noorden weer in zijn greep”, schreef de Nederlandse Volkskrant op 1 augustus 2019, nadat ook in Zweden de sociaaldemocraten weer de regering mochten leiden. Een jaar geleden stond die partij in de polls op 27 procent, net voor de corona uitbrak waren ze gezakt naar 23 procent, maar volgens de peiling staan ze nu weer op 30 procent. Radicaalrechts, de Zweedse Democraten, stonden vorig jaar op 18, stegen in de decemberpolls naar 28 procent, maar zijn nu weer teruggezakt naar 23 procent.

Verkiezingen waren er vorige zomer ook in Denemarken. Daar zien de sociaaldemocraten hun verkiezingsscore van ca. 26 procent in coronatijd stijgen naar 33 procent.

De partijleidster Mette Fredriksen stuurde haar partij naar een nog relatief ongekende spreidstand: op sociaaleconomische thema’s naar links en op migratie naar rechts.

Met succes, zo blijkt, want ze leidt met gedoogsteun de huidige Deense regering. De liberalen van Venstre verloren vorig jaar en blijven steken op net geen kwart van de kiezers. De ‘populistische’ anti-migratiepartij Deense Volkspartij die in 2015 nog 20 procent van de kiezers overtuigde, zakte naar 8,7 procent en de jongste twee maanden in de polls naar een magere 7 procent.

In Noorwegen zijn de verschuivingen eerder gering, al is het daar de conservatieve partij (Høyre) die blijkbaar de jongste twee maanden de winst opstrijkt (van 19 procent in januari naar 25 procent in april dit jaar).

Besluit De bonus van corona gaat ook in Frankrijk naar de regeringspartij. Macron wordt er 10 procent sterker gepeild dan vorig jaar. De presidentsverkiezingen van 2022 zijn nog veraf, maar nu al ziet het er naar uit dat radicaalrechts, hier het Rassemblement National van Marine Le Pen, zo goed als kansloos lijkt.

In de jongste polls scoort ze met 28 procent een procentje beter dan Macron, maar in het twee-rondensysteem van de presidentsverkiezingen zijn haar kansen op de eindmeet miniem. Of ook Boris Johnson in zijn Verenigd Koninkrijk stevig overeind blijft, is niet duidelijk. Daar zijn de verkiezingen nog maar net achter de rug. De conservatieven wonnen die met voorsprong. De politieke barometers moeten daar nog weer worden opgehangen. Hetzelfde geldt voor Spanje, waar de zeldzame peilingen na de recente verkiezingen van november 2019 wijzen op een status-quo, met tijdens de coronamaanden wat verlies toch voor de uitersten (de rechts-radicale partij Vox, min drie 3 procent). Aan de overkant ziet Podemos dat de socialisten van de Partido Socialista Obrero Español (PSOE) wat bijwinnen.

Italiëis al helemaal een apart geval. De bonus kan er mogelijks gaan naar Giuseppe Conte, maar die is partijloos. Afronden doen we met Stephen Bush van de New Statesman: in de polls is de duidelijkste trend dat de bestuurspartijen een bonus pakken. Nu nog afwachten hoe duurzaam dat is. Wie niet blind is, zal zien dat in de meeste Europese landen een electorale verschuiving richting centrum plaatsvindt en die is in de jongste twee maanden significant groter dan in de periode ervoor.

ANJA PIETERS

BRIEFJE AAN CATHÉRINE FRANÇOIS

Zwaar uit de bocht Mevrouw de grofgebekte, Uw zoon, in de buurt van het gemeentehuis rondhangend met een groepje andere gasten, werd tijdens het weekeinde door de politie gecontroleerd omdat er naar aanleiding van de coronamaatregelen een samenscholingsverbod van kracht is. Omdat hij een joint aan het roken was, werd hij - volgens verklaringen van de agenten van dienst - opgepakt wegens drugsbezit. De jongeman zou niet echt gewillig zijn geweest, zodat de politie met enige aandrang heeft moeten handelen.

Toen het bericht u bereikte, zijt gij uit uw krammen geschoten en zijt gij buitenproportioneel in het rond beginnen slaan en tieren, en zijt gij de politieagent in kwestie persoonlijk gaan beledigen op Facebook. Hij is volgens u “nazistisch, racistisch en pervers” en gij beschuldigt hem van politiegeweld. Ik citeer: “De lockdown geeft de politie ongelimiteerde macht en laat nazistische trekjes bij bepaalde politiemensen in de zone Zuid los. Ze beledigen, vernederen en misbruiken onze jongeren ongestraft.” Dat er op het commissariaat marihuana bij uw zoon werd gevonden, deert u niet: “Et alors?”, zegt gij, “De halve Brusselse jeugd smoort al eens een joint. Ik ook.”

Hoewel gij lid zijt voor de PS in de politieraad van Sint-Gillis (Brussel) en daardoor toch als geen ander zoudt moeten weten wat de politiediensten doen, vaak in moeilijke omstandigheden - en zeker in Brussel -, gingt gij niets of niemand ontziend tempeestend tekeer. Het mag ons eigenlijk niet verbazen, want wij lezen in Het Laatste Nieuws dat gij al langer kritiek hebt op en een gespannen verhouding hebt met de politie: “In een oude Facebookfoto, die gisteren weer begon te circuleren, roept ze expliciet op om politiemensen en controleurs van de MIVB niet te gehoorzamen.” Ik citeer hem in uw moedertaal: “Appel à la désobéissance des policiers, et les agents de la STIB, obligés de se salir les mains à pratiquer des arrestations, des rafles, des perquisitions domiciliaires et contribuer à la déportations des migrants, les damnés de la terre.” Alstublieft! Het is niet de eerste keer dat een PS’er meent boven de wet en de maatschappelijke fatsoensnormen te mogen staan, en zich dus denkt alles te mogen permitteren. En het strafste van alles vind ik dan nog dat gij en uw koter het toch niet nodig vinden om een formele klacht in te dienen tegen de agent in kwestie, ook al werd u dat geadviseerd door… de politie zelf! Was het enkel de bedoeling om nog eens goed uit te halen

naar de politie, die gij net als de twee academici van de UGent in het hokje van het nazisme wilde duwen om hen zo bewust in diskrediet te kunnen brengen? Het lijkt er verdacht sterk op.

De politievakbond NSPV kon met heel dit verhaal echt niet lachen en vond het beledigend: “Laten we niet vergeten dat agenten uit dezelfde zone na het paasweekend nog bedreigingen kregen na de rellen in Anderlecht.

Daar stelt ze deze collega nu aan bloot. Hij is daar erg van aangedaan.” Ahmed Laaouej, de voorzitter van de Brusselse PS en ook Kamerlid, kon niet anders meer dan u een verwittiging te geven, alleen al omwille van de politiek correcte druk. Maar de vakbond vond dat maar dunnetjes en eiste prompt uw ontslag als politieraadslid en dreigde met gerechtelijke stappen, ook omdat gij de voor- en achternaam van de agent in uw tirade zomaar publiek maakte. De sneeuwbal ging onstuitbaar aan het rollen…

Enkele uren later kwaamt gij derhalve al melden dat gij uw ontslag zoudt indienen. Ook Laaouej had u daar al toe aangemaand, bang om de Brusselse PS eens te meer in een slecht daglicht te doen stellen. En ook kan hij niet anders dan de tuchtcommissie van de partij bijeen te roepen. Jawel, het is niet meer of niet minder dan het beperken van de ‘collateral damage’. Zelfs burgemeester Charles Picqué, op wiens lijst gij waart opgekomen bij de verkiezingen, zag zich verplicht om uw uitlatingen “ontoelaatbaar” te noemen.

Gij zijt dus zwaar uit de bocht gegaan in uw afkeer van de politie die voor u alleen maar synoniem staat voor repressie. Uw mentaliteit zagen we ook in de begripvolle reactie van tal van PS-politici ten aanzien van het keetschoppend tuig tijdens het paasweekeinde in de Anderlechtse wijk Kuregem. De politie werd niet in de bloemetjes gezet…

Het is dan ook een goede zaak dat uw politieke carrière een flinke deuk heeft gekregen.

Met mensen zoals gij worden de samenlevingsproblemen niet opgelost. Integendeel worden ze alleen maar erger. Een politicus (m/v) hoort op te komen voor de gánse samenleving - niet alleen voor het eigen kiesvee - en vooral voor degenen die ons beschermen en ervoor zorgen dat alles ordelijk en volgens de regels dient te verlopen, zeker en vooral in moeilijke tijden.

Adieu en tot nooit meer, zo hoop ik. En vergeet uw jointje straks niet.

4

Op de praatstoel

30 APRIL 2020

Luc Van Braekel (blogger, lvb.net)

“Mensen passen hun gedrag hier spontaan aan, zonder bevel van de overheid” “Terugkeren? Ik heb het hier perfect naar mijn zin.” Nu zeven jaar geleden ruilde Luc Van Braekel België in voor Austin, de hoofdstad van “Lone Star State” Texas. Van Braekel ontwikkelde er zijn eigen softwarebedrijf.

Maar u kent hem waarschijnlijk beter van de succesvolle politieke blog lvb.net, die voor de opkomst van Facebook toonaangevend was in Vlaanderen. Tot Van Braekel naar Amerika verhuisde, kon u op lvb.net terecht voor artikels en debatten over vrijheid van meningsuiting, liberalisme en Belgische politiek.

De geboren West-Vlaming is een onversneden Amerikaliefhebber. “In Texas bestaat er niet zoiets als een belasting op je inkomsten. En de weinige belastingen die er wel zijn, worden gebruikt voor nuttige zaken als wegenonderhoud.” De keuze voor Texas is dan ook bewust. De overtuigde liberaal Van Braekel noemt zichzelf ‘een atlanticus’, een politieke soort die een voorstander blijft van een innige militaire en politieke band tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten.

Eerst de actualiteit: hoe kijkt u aan tegen de aanpak van het coronavirus in de VS? In een uitgestrekt land als de VS, met 330 miljoen inwoners, moet je zoveel mogelijk decentralisatie toelaten. Je zit enerzijds met de tegenstelling tussen dichtbevolkte grootsteden als New York en zeer dunbevolkte gebieden als Wyoming. Anderzijds zit je met regio’s die cultureel sterk op conformisme en maatschappelijke cohesie gericht zijn, zoals het noordwesten, terwijl in het westen of in het Appalachengebergte de bevolking sterk vasthoudt aan individuele vrijheid en zelfredzaamheid.

Het lijkt mij logisch dat je niet alleen inzake de bestrijding van het coronavirus, maar ook inzake andere controversiële onderwerpen, zoals de wapenwetgeving of de sociale zekerheid, rekening houdt met de geografische diversiteit en zoveel mogelijk bevoegdheden bij de staten laat, en binnen uitgestrekte staten ook veel bevoegdheden delegeert naar kleinere niveaus. Ter illustratie: Mitt Romney heeft in 2006 als Republikeinse gouverneur van Massachusetts een hervorming van de sociale zekerheid van de staat doorgevoerd, die later model stond voor de federale invoering van Obamacare.

Welnu, Romneycare wordt door vriend en vijand geroemd als een succes, terwijl Obamacare omstreden blijft. Zo zie je dat wat in één staat werkt, niet noodzakelijk in de hele VS lukt.

Is er een verhouding of gradatie tussen de coronamaatregelen die door verschillende beleidsniveaus opgelegd worden?

Wat de lockdowns ter bestrijding van het coronavirus betreft, heeft de regering-Trump het initiatief overgelaten aan de staten. Sommige staten, zoals Texas, hebben het initiatief verder gedelegeerd naar de counties, die je zou kunnen vergelijken met de arrondissementen in België. In de praktijk zie je dan dat de dichtbevolkte grootstedelijke gebieden vrij strenge lockdown-maatregelen afkondigen, vergelijkbaar met de Belgische, terwijl rurale gebieden het houden bij raadgevingen aan de bevolking. Wel

opvallend: nog voor het afkondigen van de lockdown-maatregelen in Austin, zag je al een sterk verminderd bezoek aan bars en restaurants en verlaten straten.

Mensen pasten hun gedrag zelf aan, zonder dat daar een bevel van de overheid voor nodig was. Veel werkgevers lieten hun personeel al van thuis uit werken nog voor dat van overheidswege verplicht werd.

Recent heeft Trump aangekondigd dat hij het intiatief voor het opheffen van de lockdowns federaal wil nemen. Dat kan paradoxaal lijken: de lockdowns werden sterk decentraal opgestart en zouden nu federaal beëindigd worden. Een cynicus zou kunnen zeggen dat Trump het slechte nieuws door de gouverneurs liet aankondigen, maar hij het goede nieuws uit electorale overwegingen zelf wil uitbazuinen.

Zo eenvoudig is het echter niet. Het einde van de lockdowns zal meteen ook bijkomende financiële steunmaatregelen voor de economie, voor de staten en voor de steden inhouden. En de federale overheid heeft nu eenmaal via de schatkist en via de centrale bank veel meer mogelijkheden om hiervoor geld vrij te maken, of zeg maar: bij te drukken.

En daardoor kan de federale overheid ook allerlei eisen koppelen aan die steun.

Maar zelf zou ik liever zien dat ook het beëindigen van de lockdowns sterk decentraal kan gebeuren, afhankelijk van de reële omstandigheden, het aantal besmettingen, de beschikbare ziekenhuisinfrastructuur enzovoorts.

Is er een soort samenwerking tussen verschillende staten om hun positie te versterken tegenover het federale niveau?

Een heel interessant fenomeen als reactie tegen de aankondiging door Trump over het federaal naar zich toetrekken van het einde van de lockdown, is het tot stand komen van samenwerkingsblokken tussen staten. Het gaat meestal om staten die bestuurd worden door Democraten en die nu front willen vormen tegen Trump door bij elkaar aan te schurken. Aan de Westkust hebben Washington, Oregon en Californië samen het “Western States Pact” gevormd, in het noordoosten is de “Multi-State Council” gevormd met New York, Pennsylvania en Massachusetts als zwaarste kleppers, en in het Midwesten is het “Midwestern Partnership” tot stand gekomen.

Het grote gebied daartussen, hoofdzakelijk Republikeins bestuurde staten, blijft vertrouwen op de federale overheid. Ik ben benieuwd hoe dit de komende maanden zal evolueren, en ik vraag me af of die samenwerkingsverbanden op termijn ook op andere vlakken dan de coronacrisis bevoegdheden zullen bundelen.

U noemt uzelf een overtuigd atlanticus, een voorstander van een hecht bondgenootschap tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie. Wat betekent atlantisme vandaag nog?

Europa en de Verenigde Staten zijn nog altijd bondgenoten en moeten dat ook blijven. Maar ik volg wel wanneer men zegt dat de steun voor het Atlantische bondgenootschap, en de VS in het bijzonder, afneemt in Europa. Ik vind dat een spijtige evolutie. Dat heeft echter meerdere oorzaken. Voor de val van het ijzeren gordijn koos de politieke linkerzijde in Europa vaak partij voor de Sovjetunie.

Hun voorkeur voor een socialistisch of communistisch model leidde hen ertoe om zich tegen de strategische tegenstrevers van het communistische machtsblok te keren, en dat waren de VS en de NAVO. De rechterzijde in Europa verbond zichzelf dan weer met de Verenigde Staten. Ik merk dat de Europese rechterzijde van-

politiek ten opzichte van het Westen. We kunnen dat keerpunt situeren in 2007 op de Veiligheidsconferentie in München.

Daar hield Poetin een vrij schokkende toespraak waarin hij de dominante positie van de VS in de wereld verwierp en het unipolaire wereldmodel uitdaagde. Dat was een duidelijk revisionistisch keerpunt. Dat revisionisme komt neer op een verwerping van de huidige wereldorde. Revanchisme slaat op de concrete pogingen van Rusland om zijn afgekalfde invloedssfeer te herstellen. De militaire interventies in Georgië, Oost-Oekraïne en de Krim, en in mindere mate in Syrië, zijn daar een voorbeeld van.

Is het afbrokkelen van steun voor de NAVO niet ook te wijten aan het gegeven dat - terwijl de VS en enkele NAVO-landen het verzet tegen het Syrische regime steunden - islamisten tegelijkertijd zonder veel moeite aanslagen konden plegen in Europa?

“Collectivisme is een grotere bedreiging dan religie” daag steeds vaker sympathie heeft voor Rusland en Poetin. De voornaamste reden waarom ik dat geen goede evolutie vind, is dat de grote politieke modellen buiten Europa en de VS - zoals Rusland en China - nog altijd autoritair bestuurde staten zijn. In die zin kunnen die landen geen politieke bondgenoten, noch rolmodellen zijn voor Europa.

Het Rusland van Vladimir Poetin voert via media als Russia Today en Sputniknews een subtiele en succesvolle propagandaoorlog. Het Russische wereldbeeld, gebaseerd op christelijke waarden, volkssoevereiniteit en een multipolaire wereld is voor heel wat mensen in het Westen een verleidelijk alternatief voor een eerder uitgeleefd NAVO-bondgenootschap.

Wat u een ‘multipolair wereldbeeld’ noemt, dat door Rusland zou voorgestaan worden, zou ik eerder duiden als een mix van revisionisme en revanchisme. Beide termen verwijzen naar het einde van de Koude Oorlog, die door het Westen werd gewonnen. Na de Koude Oorlog stuurden Russische leiders als Gorbatsjov en later ook Jeltsin aan op verbeterde relaties met het Westen. Op een zeker moment was er onder Jeltsin zelfs sprake van dat Rusland lid zou worden van de NAVO. Onder Poetin is er op een bepaald ogenblik een keerpunt gekomen, een herijking van de

Ook daar denk ik dat de perceptie meer meespeelt dan reële, valide argumenten. De vluchtelingen uit Syrië zijn zowel op de vlucht voor het regime van Bashar al-Assad, als voor de Russische bombardementen die tot doel hebben het Assad-regime in het zadel te houden, als voor islamistische groeperingen. Het is dus een samenspel van omstandigheden.

Europese landen hebben de fout gemaakt om Syriëstrijders zonder problemen te laten vertrekken, zonder dat men er bij stilstond dat die mensen in Syrië zodanig opgeleid en geïndoctrineerd zouden worden door de islamisten, dat ze bij terugkeer een gevaar konden vormen voor onze eigen veiligheid. Maar wat doe je eraan? We leven in vrije landen. Als ingezetene mag je je land nu eenmaal verlaten en mag je terugkeren. Ten tijde van de Spaanse burgeroorlog gingen Belgen ook in Spanje vechten, of dat nu mocht of niet…

Met zijn strategische interventie in Syrië en zijn hulp aan het Syrische regime heeft Rusland wel bewerkstelligd wat democratische landen niet konden, namelijk islamistische groeperingen verslaan en Syrië stabiliseren.

Dat weet ik nog zo niet. Vergeet niet dat het regime van de Syrische president Bashar Al-Assad altijd een bondgenoot is geweest van Iran. Iran en Hezbollah vor-

Actueel

30 APRIL 2020 men een reële bedreiging voor Israël, nog altijd een belangrijke bondgenoot van de VS. Assad heeft het gevaar voor Israël nooit willen indijken. Daarom dat de VS het regime van Assad initieel wilden verzwakken door steun te verlenen aan soennitisch-islamitische groeperingen in Syrië.

Ziet u dat onder Donald Trump veranderen?

Trump is een fenomeen van voorbijgaande aard. De reden waarom een deel van de rechterzijde flirt met Rusland is voor mij ook eerder de nalatenschap van de vorige president, Barack Obama.

Obama was erg links voor een Amerikaans president. Die kritiek begrijp ik.

Voor een flink deel van de Amerikaanse rechterzijde was hij echter ook ‘te zwart’.

Een deel van de rechterzijde heeft geprobeerd om zijn imago en positie te ondermijnen, door bijvoorbeeld de samenzweringstheorie te lanceren dat Obama niet in de VS geboren zou zijn, waardoor hij geen president mocht zijn.

Je zou kunnen stellen dat een deel van de rechterzijde in Europa zich van de VS heeft afgekeerd door zich te laten meeslepen door die anti-Obama gevoelens, terwijl de linkerzijde zich nu van de VS afkeert omwille van het nationalisme en de demagogie van Trump. Maar meer in het algemeen zie ik in Europa iets wat ik ‘latent visceraal antiamerikanisme’ noem, een meer op emoties dan op ratio gestoelde afkeer van Amerika. Soms is het ook een middel om de eerder zwakke Europese identiteit te bevestigen, niet door eigen waarden voorop te stellen, maar door zich af te zetten tegen die bondgenoot die het meest op Europa gelijkt, maar toch een tikkeltje anders is, en als te dominant wordt aangevoeld.

Dat latente, emotionele antiamerikanisme zoekt in de dagelijkse actualiteit naar concrete ankerpunten om zich te versterken. De Franse filosoof Jean-François Revel heeft dat proces uitvoerig beschreven in zijn boek “De Anti-Amerikaanse Obsessie”.

Heeft de NAVO nog een toekomst na Trump?

Een van mijn kritieken op Donald Trump is dat hij altijd zijn bondgenoten uitkaffert, maar zacht is voor Vladimir Poetin. Dat uitkafferen van bondgenoten kwam een aantal keren pijnlijk naar boven tijdens NAVO-toppen. Trump heeft zeker een punt dat Europese landen meer moeten bijdragen tot de NAVO, maar hij gebruikt de verkeerde argumenten. In zijn retoriek stelt Trump het voor alsof de NAVO-lidstaten de VS moeten betalen voor bescherming. In werkelijkheid gaat het gewoon om het naleven van de afspraken om 2% van het BBP aan defensie te besteden. Daar zitten de lonen van de militairen in eigen land, het onderhoud van kazernes en nog een heleboel andere uitgaven in, die in essentie terugvloeien naar de eigen economie.

Uiteraard heeft de NAVO nog een toekomst, zeker zo lang als Poetin en zijn opvolgers hun revisionistische en revanchistische koers blijven varen. Feit is dat de Baltische staten zich bedreigd voelen door Rusland en dat er veel Russische troepen aan de grenzen met de Baltische staten gestationeerd zijn. Dat is een gegeven waar je niet naast kan kijken. Dat gegeven vind ik al voldoende om de NAVO te laten voortbestaan.

Welke rol heeft de militaire macht van de VS in de toekomst nog buiten de NAVO? Militaire macht wordt altijd breder politiek geduid dan ze is. Voor mij is de militaire macht van de Verenigde Staten een waarborg voor de veiligheid van Europa.

Dat is het positieve eraan. De voormalige Amerikaanse president Teddy Roosevelt (1858-1919) zei altijd: “Speak softly, but carry a big stick.” Ik zou daaraan willen toevoegen: “And use it sparingly.” Met die militaire macht moet spaarzaam omgegaan worden.

Is het zinvol dat de VS zich nog engageren in langdurige oorlogen?

De invasie van Irak door de VS en de daaruit voortvloeiende oorlog in dat land, was achteraf gezien een strategische blunder. Je moet echter de context bekijken. Er speelde in 2003 heel veel mee: er was het verhaal van de massavernietigingswapens, dat achteraf fout bleek te zijn, maar evenzeer de veiligheid van

5

de staat Israël en de machtsstrijd in de soennitische wereld tussen Saoedi-Arabië en Irak. Men had toen dus wel degelijk argumenten om het Saddam-regime ten val te brengen. De militaire invasie was een succes, de daaropvolgende poging om een stabiel democratisch regime tot stand te brengen in Irak was een mislukking.

Die big stick is achteraf gezien te lichtzinnig gebruikt. En dát heeft ertoe bijgedragen dat sommigen de VS als een trigger-happy militaire macht beschouwen die de wereld destabiliseert in plaats van stabiliseert. Zelf zie ik dat zo niet, maar ik vind het Irak-avontuur wel een argument om de militaire macht eerder in te zetten voor kortstondige strafexpedities dan voor langdurige oorlogen zoals in Afghanistan, of langdurige bezettingen zoals in Irak. Het recente uitschakelen van Qassem Soleimani in Bagdad en de raid om Bin Laden uit te schakelen in Abbottabad zijn voorbeelden van geslaagde, kortstondige strafexpedities.

Wat is uw grootste kritiek op de Verenigde Staten van Amerika?

Ik ben pro-Republikeins, maar hou niet van het religieuze fundamentalisme bij een deel van de Republikeinen. Ik ben Republikeins omdat ik van zelfredzaamheid hou, om sociaaleconomische redenen dus. De Democraten willen het sociaal model in de VS meer naar het Europees model richten en daar ben ik geen voorstander van.

Als je het los van de partijen bekijkt, dan heb je in de VS momenteel drie grote denkrichtingen. Je hebt een stroming die tegen overheidsinmenging in de economie is: de vrijemarktdenkers.

Een tweede groepering is de religieus-fundamentalistische, en die krijgt zichtbaarheid in de strijd tegen euthanasie en abortus. Met succes, want euthanasie is gewoonweg geen issue in de Verenigde Staten. De derde politieke factor is de social justice-beweging, die momenteel aan een opmars bezig is en die elementen van het Europese socialisme hanteert, gecombineerd met ‘identity politics’ gericht op een eindeloze reeks minderheidsgroepen. Op hun eentje zouden de vrijemarktrepublikeinen het niet kunnen opnemen tegen die ‘social justice’-groep, en daarom is er binnen de Republikeinse partij eigenlijk een soort bondgenootschap tussen vrijemarktaanhangers en religieuzen. Dat is ook wat ik verkies, want ik beschouw collectivisme als een grotere bedreiging dan religie.

Zowel bij de Democraten als bij de Republikeinen zijn de extreme vleugels alleen maar toegenomen. Vroeger konden de Republikeinen de religieuze fundamentalisten aan hun partij binden en er toch voor zorgen dat de fundamentalistische invloed op het beleid beperkt bleef. Hetzelfde bij de Democraten met de ‘social justice warriors’ en de socialisten: de invloed bleef beperkt.

Ontleent u uw liberalisme aan Ayn Rand, de Amerikaanse filosofe die een objectivistische visie op het liberalisme heeft geschapen in haar romans “The Fountainhead” en “Atlas Shrugged”?

“Atlas Shrugged” is utopisch in zijn aanklacht tegen collectivisme, maar predikt wel een economisch separatisme, en dat is geen oplossing. Ik vind niet dat Ayn Rand in dat boek een bruikbare blauwdruk voor een samenleving voorstelt. Ze klaagt er wel goed aan wat er fout is met het collectivisme. Net als ik hangt Ayn Rand het ‘minarchisme’ aan: ze verwerpt de overheid niet volledig, maar ziet nog een rol weggelegd voor een slanke, minimale overheid bij het waarborgen van interne en externe veiligheid en een rechtssysteem dat over de correcte uitvoering van contracten waakt.

“The Fountainhead” vind ik een interessanter boek. Het illustreert hoe creatieve individuen kunnen overleven in een hen vijandige samenleving. Het gaat meer over mentale vrijheid dan over maatschappelijke vrijheid. Maar ook dat boek geeft geen pasklare oplossing voor een samenleving. Als het gaat over een concrete maatschappelijke en politieke invulling van liberalisme, dan vind ik de ideeën van Friedrich von Hayek en van Milton Friedman interessanter en bruikbaarder dan die van Ayn Rand.

CHRISTOPHE DEGREEF

UIT DE WETSTRAAT Dapper Het was een beschamend moment vorige donderdag in de plenaire vergadering, toen CD&V-Kamerlid Nawal Farih tussenkwam ten aanzien van eerste minister Wilmès en niet de houding van de kritische (oppositie) partijen aannam, maar wel de “dramatische communicatie” van de voorbije week op de korrel nam en daaraan toevoegde: “Ik wil u laten weten dat ik wel geloof in uw premierschap, maar dat ik om meer leiderschap vraag.”

Fractievoorzitter Servais Verherstraeten draaide zich om en maakte een korte, bitsige opmerking, maar minister van Justitie Koen Geens kwam van zijn ministerbank om - rekening houdende met de sociale afstand - het jonge Kamerlid duidelijk de levieten te lezen. Er volgde een kleine woordenwisseling, waarna Geens nukkig en duidelijk ontevreden terug naar zijn plaats trok. Erg dapper van het jonge Kamerlid, maar in de wandelgangen zal ze nog wel een dikkere saus gekregen hebben en wellicht zal haar plaats op de lijst een beetje onzekerder geworden zijn… In de ‘modeldemocratie’ België controleert niet het parlement de regering, maar de regering het parlement.

Kurkdroog Naar aanleiding van meerdere vragen over de exit-strategie kwam ook ene Magali Dock (MR) aan het woord.

Zij is een voormalig lid van het Waals parlement. Niettemin bracht ze haar maidenspeech - bijna één jaar na de verkiezingen weliswaar - in het Frans, maar ook in het Nederlands. Het ontsnapte niet aan de aandacht van Kamervoorzitter Dewael, die haar feliciteerde. Na haar was Peter De Roover (N-VA) aan het woord. Dewael vroeg hem plagend: “U blijft bij uw taal, neem ik aan?” Waarop een kurkdroge De Roover zijn tussenkomst aanvatte: “Mijnheer de voorzitter, mijn betoog zal schraal afsteken tegen dat van mijn voorgangster, zonder enige twijfel.”

Heerlijk!

Over de piek De curve is langzaam afgevlakt…

Het is een uitspraak die we dezer dagen wel vaker horen van nieuwslezende journalisten en virusexperten.

Nochtans lijkt ze ook op te gaan voor het aantal Kamerleden dat participeert aan de elektronische zittingen van de plenaire vergadering en aan de stemmingen. Toen het systeem werd ingevoerd enkele weken geleden, werden records gehaald van 149 en zelfs 150 Kamerleden. Zo goed als iedereen dus. Vorige donderdag waren het er gemiddeld 146. We zijn dus duidelijk over de piek heen en evolueren langzaam weer naar ‘normale’ tijden…

In zijn sas Pieter De Crem is duidelijk terug van nooit weggeweest… Alhoewel hij een hele tijd voor de verkiezingen van 26 mei 2019, zelfs al voor de val van Michel I, had meegedeeld dat hij

zich in het “Cremlin” in Aalter zou terugtrekken, is hij springlevender dan ooit en erg in zijn sas. De gebeurtenissen zorgden ervoor dat hij zich niet gefrustreerd en uitgerangeerd moest terugtrekken. Toen N-VA de regering verliet, werd hij prompt minister van Binnenlandse Zaken en hij bleef dat in de regering van lopende zaken na de verkiezingen. In de coronacrisis wil hij duidelijk op zijn strepen staan en roert hij zich meer dan eens in het debat als het over veiligheid, onlusten en controles door de politie gaat. Hem kennende doet hij dat met staatsmanszin en welbespraakt, wat indruk maakt.

Het zou ons dan ook helemaal niet verbazen dat hij, mocht er ooit toch nog eens een federale regering komen, opnieuw vooraan zal staan.

Solidariteit? Mon oeil!

In Monaco heeft de regerende Prins Albert II aangekondigd dat het budget voor het paleis en het prinselijk huis met zo’n 40 procent zal verminderen.

Omwille van de coronacrisis zal het tekort in de staatsbegroting alleen maar stijgen, en daar wil de prins zich engageren door een substantiële bijdrage.

Zijn gebaar wordt in ieder geval geapprecieerd. Volgens Kamerlid Wouter Vermeersch (VB) is het “in België voorlopig vruchteloos wachten op een gelijkaardig gebaar van spontane solidariteit van de koninklijke familie”.

Hij is resoluut en wil niet wachten tot er iets beweegt in Laken: “Nochtans zitten Koning Filip en zijn familie op een enorme berg geld, en zullen ze in tegenstelling tot vele van hun onderdanen echt geen boterham minder moeten eten tijdens deze nooit eerder geziene crisis. Indien de koninklijke familie niet uit eigen beweging solidair wil zijn, moet het Belgisch parlement ze maar dwingen.” De andere partijen geven niet thuis. De kans is dan ook zo goed als onbestaande dat er op dat vlak iets zal gebeuren. Of wat had je gedacht? Dit is België!

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

LUIKERSTEENWEG 244 F ANKERSTRAAT 7 HASSELT 35003500 HASSELT 011 223 253 EN011 011 223 273 253 272 MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE

6

Actueel

30 APRIL 2020

De (corona)crisis in het onderwijs

“WOII heeft tien jaar geduurd” Onderwijsexpert Wouter Duyck laat in Knack aan duidelijkheid niets te wensen over: “Vandaag is het al te duidelijk dat de ongelijkheid is toegenomen en dat ons onderwijs er als geheel op achteruitgaat… Onze leerlingen zullen de coronacrisis de rest van hun schoolcarrière meedragen.” Vlaams minister van Onderwijs Weyts zal de laatste weken wel met klamme handjes rondlopen. Hij wil de scholen terecht zo snel mogelijk gefaseerd openen om de schade bij heel wat leerlingen niet nog groter te maken, maar intussen wordt hij met een dubbele crisis geconfronteerd.

Een crisis bovenop een crisis Het afstandsonderwijs - hoe goed bedoeld ook - is een doekje voor het bloeden. De zwakkere leerlingen - die nood hebben aan een degelijke structuur en goede begeleiding - vallen uit de boot. In steden zoals Antwerpen, Gent, Brussel… wordt 20 tot 30 procent van de leerlingen niet bereikt. Onlinelessen zijn prima, maar stimuleren vooral de ‘sterkere’ leerlingen met een motiverende en structurerende thuissituatie. Ouders die amper Nederlands verstaan, slecht geschoold zijn of over gebrekkige pedagogische kwaliteiten beschikken, vallen als eerste uit de boot. En dan zwijgen we nog over de vele gebroken gezinnen…

Wouter Duyck heeft gelijk als hij stelt dat het hier om een crisis bovenop een crisis gaat.

Uit internationaal onderzoek valt duidelijk af te leiden dat het niveau van het onderwijs de laatste vijftien jaar met rasse schreden achteruitgaat. Uit de laatste PISA-resultaten blijkt duidelijk dat Vlaanderen binnen Europa voor leesvaardigheid Ierland, Estland, Letland en Polen laat voorgaan. Één op vijf van de Vlaamse leerlingen haalt niet eens het minimumniveau. Sommige leerlingen kunnen teksten niet goed gebruiken. Ze kunnen er de belangrijkste elementen niet uithalen. Voor wetenschappen en wiskunde boert het onderwijs ook achteruit. We doen het nog altijd een stuk beter dan de Franse Gemeenschap, maar de kloof verkleint.

Indien het Vlaamse onderwijs tot de top zou behoren, dan was er amper een vuiltje aan de lucht en zou deze coronakaap wel genomen worden. Maar we worden geconfronteerd met een crisis bovenop een crisis, die de internationale positie van het Vlaams onderwijs nog sterker zal verzwakken. Neem daarbij nog de nakende dubbele economische crisis van zowel de moordende coronanoodtoestand als van de Brexit en iedereen beseft dat het onderwijs voor massieve uitdagingen staat.

nomie, gebouwd op onze grijze hersencellen.

Jongeren missen de nodige kennis en vaardigheden om succesvol naar het hoger onderwijs over te stappen of aan het maatschappelijk verkeer deel te nemen. Dat zal leiden tot nog meer uitval, toenemende structurele werkloosheid, stijgende armoede en een bnp dat tot 2030 onder druk zal staan.

Minister Weyts heeft overschot van gelijk als hij het onderwijs zo snel mogelijk wil heropenen. Hij wordt echter steevast door Franstalig België tegengewerkt, waar stemmen opriepen om de scholen pas op 1 september te openen. Dat getuigt van een ongeziene wereldvreemdheid en tergende onverantwoordelijkheid.

De minister kondigde vorig jaar aan dat hij het tij in het onderwijs met een batterij aan maatregelen wou keren. Maar de huidige crisis gooit aardig wat roet in het eten. Daarenboven is de kans groot dat de crisissituatie

nog zal escaleren. De rest van het schooljaar zal op zijn minst kaduuk verlopen en als het virus nog één of twee keer de kop opsteekt, belooft het voor volgend schooljaar niet beter te worden.

Strategische belangen Het onderwijs is voor Vlaanderen en voor de N-VA van groot strategisch belang. Als de Vlaams-nationalisten de meerwaarde van Vlaanderen ten opzichte van België willen bewijzen en iedere claim voor meer autonomie geloofwaardig willen laten klinken, dan doen ze er goed aan om niet één maar verschillende tandjes bij te steken.

Om de onderwijscrisis wat te milderen, zou de minister de zomervakantie met twee weken kunnen inkorten. De leerkrachten zouden dan extra les kunnen geven. Er schieten dan nog 6 tot 7 weken vakantie over, wat zeker niet te versmaden is. Maar daarvoor is politieke moed nodig en de populariteit van de N-VA is al in vrije val. Gevreesd wordt dat de bodemkoers van de partij nog veel sneller in zicht zou komen.

Ideologische verdwazing Maar naast de coronacrisis heeft het onderwijs nog andere katten te geselen. De overaccentuering van de rousseauiaanse pedagogiek met nadruk op de gelijke kansen, de

Voorbeeldig We hebben hier al eerder gewaarschuwd voor de islamitische organisatie Tablighi Jamaat, die wereldwijd miljoenen aanhangers heeft.

Uit haar rangen zijn niet alleen vele terroristen voortgekomen, de organisatie verspreidt niet alleen de jihadideologie, maar ook het coronavirus.

Volgens Duyck heeft deze dubbele onderwijscrisis een zware impact op onze open eco-

BRUSSEL

Grand Hotel Bruxellae Dat het bekende hotel Métropole de deuren sluit, is geen verrassing.

Enkele externe factoren in combinatie met bedenkelijk beheer leverden slechte cijfers op. Maar is dit net geen kans? Zoals elk nadeel zijn voordeel heeft, zit er misschien een tweede leven aan te komen.

“Heksensabbat” En zeggen dat het allemaal met een café begon. We schrijven 1890. Brouwersfamilie Wielemans, bekend van het pand waar Kunstencentrum Wiels in gevestigd is, opende Café Métropole met de bedoeling er haar bieren aan de man te brengen. Enkele jaren later kopen ze het aangrenzende pand en bouwen het tot een hotel om. Een Franse architect mag zich helemaal laten gaan.

Het levert een decoratie in renaissance- en empirestijl op. Kwistig maakt hij gebruik

Een debat zonder taboes Door de coronadepressie wordt de crisis van de gelijke kansen en de hyperdiversiteit in het onderwijs nog meer acuut. De etnisch-religieuze breuklijnen worden nog sterker zichtbaar. De inspectie waarschuwt voor de groeiende sociaaleconomische segregatie die de kansen van de leerlingen hypotheert.

De school als integratiemachine zal nog meer sputteren.

De toekomst van het onderwijs mag dan al hoog op de politieke agenda staan, het echte debat - zonder taboes - moet nog worden gevoerd. De erosie van het intellectuele klimaat, de ideologische ‘Gleichschaltung’ en de segregatie in het onderwijs zijn duchtige problemen die (nog) niet aan de oppervlakte komen.

JULIEN BORREMANS

Solide uitdagingen

De plek straalde altijd al een zekere grandeur uit. Een plechtstatig oord, zo uit een ander tijdperk geplukt. Iets dat men zich voor de geest haalt bij het lezen van Pfeijffer’s “Grand Hotel Europa”. Kortom, een icoon uit “Die Welt von Gestern”, om het met Stefan Zweig te zeggen. En net deze zaak sluit de deuren. Verdwijnt deze legende uit het hoofdstedelijke hotelwezen, of creëert deze sluiting net de mogelijkheid van een doorstart? Misschien is er wel meer ruimte voor optimisme dan de necrologische berichten die we over de Métropole lazen deden vermoeden?

hyperdiversiteit en de ‘pretpedagogiek’ doen de rest. De Nederlandse historicus Bastiaan Bommeljé stelt het zo: “De neergang van het onderwijs resulteert immers in een zonderlinge cocktail van een krimpende culturele horizon, intellectuele kaalslag, sociale rust en persoonlijk geluksgevoel.”

“Op hun vierde verjaardag krijgen kinderen doorgaans een smartphone, op hun vijfde hebben ze al een vliegtuigreis gemaakt, op hun zestiende ontmoeten ze voor het eerst hun relatietherapeut, op hun achttiende rijden ze met de wagen en op hun vierentwintigste merken ze dat ze nog nooit een boekenwinkel zijn binnengestapt.”

Het verwoestend effect van deze ideologische verdwazing en onkunde laat zich voelen in het hoger onderwijs en de universiteiten, waar de helft van de studenten amper in staat is om een behoorlijke Nederlandse zin te schrijven. De maatschappelijke bovenlaag ‘ontlettert’ zienderogen. De parate kennis stort zowat in elkaar. Uit bevraging van leerkrachten in opleiding bleek een aantal jaren geleden dat een kwart van hen denkt dat de PS in de Vlaamse regering meebestuurt. Een substantieel deel weet niet eens wanneer de Tweede Wereldoorlog begon en hoelang hij duurde.

van marmer, loodramen en mahoniehout, precies zoals men in die tijdsgeest mag verwachten. Nog steeds was en is dit interieur een belangrijk argument om het gebouw even binnen te wandelen. Grote namen van elke generatie verbleven er. Van De Gaulle tot Johnny Depp over Marie Curie en Einstein. Het verblijf van deze twee laatsten kadert in een congres dat Ernest Solvay er in 1911 organiseerde. Ook Poincaré nam er aan deel. En volgens zij die het kunnen weten, werden daar de fundamenten van de moderne natuurkunde gelegd. Een “heksensabbat” noemde Einstein het zelf, en nog steeds prijkt zijn foto aan de muur van de hotelreceptie.

Rode cijfers Jaren later zou in de buurt van het hotel geen “heksensabbat” gehouden worden, maar zou het wel het voorwerp worden van een bestuurlijke warboel. De rommelige aanleg van de voetgangerszone zou één van de elementen zijn geweest die het hotel naar de eigen ondergang leidde. Ook de aanslagen in Parijs en Brussel speelden een rol.

Met de coronacrisis als heuse ‘picador’. Gro-

tendeels zal deze verklaring wel kloppen, maar toch was er meer aan de hand.

Het is evenzeer een realiteit dat de Métropole vergane glorie was geworden. Het restaurant was al even niet meer wat het ooit was (destijds scoorde het een 16/20 in de GaultMillau culinaire gids). En het moet gezegd: het laatste banket dat we er bijwoonden was ronduit beroerd. Wat op het bord lag, was bedenkelijk en de bediening simpelweg amateuristisch. Blijkbaar vond een bepaald internationaal publiek nog zijn weg naar het hotel, eerder aangetrokken door de traditie dan door de hedendaagse toegevoegde waarde. Het samenspel van al deze factoren deed de cijfers in het rood duiken.

In 2018 werd een verlies van 144.000 euro opgetekend op een totale omzet van 13 miljoen euro, het jaar ervoor zelfs 680.000 euro.

In dergelijke omstandigheden is het slechts een kwestie van tijd alvorens men de handdoek in de ring gooit.

Het laatste hotel in dit genre dat nog in familiale handen was, verdwijnt op die manier.

Maar misschien is het net een zegen dat er een (mogelijke) eigenaarswissel komt? Het pand blijft waardevol, de traditie leeft verder, maar een professioneel management kan de Métropole heel misschien een tweede leven geven.

KNIN.

Dat doet ze door overal waar ze sterk staat, ostentatief alle maatregelen te overtreden die door de autoriteiten en het gezond verstand worden opgelegd om de verspreiding van het Chinese virus te beletten of toch minstens te vertragen. De Tablighi Jamaat organiseert overal massabijeenkomsten, die echte broedplaatsen van corona zijn en van waaruit direct of indirect al tienduizenden mensen zijn besmet. Na herhaalde waarschuwingen werd Muhammad Saad Khandalvi, de leider van deze superbesmetters, nu eindelijk door de Indische justitie gearresteerd en aangeklaagd wegens doodslag. Hij komt niet in aanmerking voor vrijlating op borgtocht. Het is een voorbeeld dat ook in het Westen nagevolgd zou moeten worden…

5 minuten persoonlijke moed!

Bel gratis 0800 179 75 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be Voor een Vlaamse sociale zekerheid!

Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen

Word lid van het VNZ

Onze naaste buren

30 APRIL 2020

De verrijkers

NEDERLAND

U kent de slogan nog van de multikul-aanbidders. Andere “culturen” verrijken ons. De Telegraaf is er in geslaagd de geheime cijfers van die verrijking in te zien.

Ze stoppen nooit Eerst iets anders, want de nep-progressieven stoppen nooit. Burgemeester Halsema (GroenLinks natuurlijk) van Amsterdam is onder de indruk van de ellende die het virus aanricht bij haar beminde mohammedanen. Ze kunnen de lichamen van overleden familieleden niet naar Marokko transporteren om hen de eeuwige mohammedaanse rust te verzekeren, want in Amsterdam is wegens plaatsgebrek geen eeuwige grafrust mogelijk. De gemeente gaat de extra kosten voor de voorlopige begrafenis betalen in afwachting van de overbrenging. Amsterdam heeft ook beslist om minstens de helft van de stad te verwarmen met biomassa, dat wil zeggen bossen te laten kappen in heel de wereld en dat hout op te stoken in een enorme warmtecentrale in Amsterdam-West: een echte milieumisdaad. Virus of geen virus, de regering gaat verder met haar milieu- en klimaatwaanzin. Miljoenen euro’s zijn vorige week gereserveerd om boerderijen op te kopen zodat de veestapel drastisch daalt en Nederland eerlang zichzelf niet meer kan voeden. Het virus heeft een goed deel van de economie verlamd, zodat dit (en misschien volgend) jaar de stikstofuitstoot lager is dan door de hotemetoten van Nederlands hoogste rechtscollege in een vonnis verplicht is gesteld. Toch nemen de ministers tijdens deze crisis nog allerlei

7

maatregelen om het geteisterde bedrijfsleven extra kosten te laten maken, zoals een verplichte LED-verlichting in de kassen. De staatssecretaris voor Infrastructuur (links-liberaal) wil dat supermarkten, tankstations en treinstations verbouwen.

Waarom? Om extra opslagruimtes te creëren voor de inzameling vanaf toekomend jaar van plastic flesjes water of frisdrank die 15 cent duurder worden wegens statiegeld. Vooral de tankstations, die op dit ogenblik maar de helft van hun omzet meer draaien, staan te springen om extra kosten te maken.

5.000 geregistreerde misdrijven Over naar de verrijkers. Vorige week is een 18-jarige Brabander zonder enige reden vermoord door een Soedanese “vluchteling” die asiel had gekregen. De laffe burgemeester weigerde te vertellen wie de dader was. Vorige maand werd nog een bekende carnavalist gedood door een asielzoeker uit Trinidad en Tobago. Dat was koren op de molen van De Telegraaf, die vorig jaar al bewees hoe de Nederlandse overheden hun burgers beliegen over het gedrag van asielzoekers.

Zware misdaden werden in de statistieken genoteerd in de rubriek “Overige” alsof het over een diefstal van een blikje Cola ging. Het kostte de kop van de staatsecretaris toen het bedrog uitkwam.

Er is nu een nieuw geheim rapport opgesteld door het mi-

nisterie van Justitie en Veiligheid en een ambtenaar met fatsoen heeft het gelekt naar de krant. Ik beperk me tot een paar droge cijfers. In 2019 verbleven 54.000 vreemdelingen in de asielcentra. In totaal veroorzaakten die 17.000 genoteerde incidenten van verbaal en fysiek geweld. Daarenboven waren de heren (en minder de dames) verantwoordelijk voor 5.000 geregistreerde misdrijven: vooral diefstal en inbraak (+30 procent op een jaar tijd), vernieling (+19 procent); poging tot moord (+25 procent), verkrachting (+100 procent). 60 procent van deze criminaliteit wordt gepleegd door Algerijnen, Marokkanen, Tunesiërs en Georgiërs, die theoretisch geen kans op asiel hebben, maar die toch met behulp van malafide asieladvocaten procedure na procedure mogen opeenstapelen. Maar de overheid is ook krachtdadig en streng. De criminelen in de asielcentra worden geregeld gestraft… met de inhouding van een week zakgeld. De verantwoordelijke staatssecretaris Broekers-Knol wordt in haar gezicht uitgelachen door Marokko. De ambassadeur in Den Haag weigert haar te spreken en bij een bezoek aan Marokko slaagde ze er niet eens in de laagste klerk te ontmoeten. Als uitsmijter krijgt u nog de eis van GroenLinks dat Nederland onmiddellijk minstens zestig kinderen op de Griekse eilanden gaat ophalen om ze in Nederland te verwennen in quarantaine.

In afwachting dat de rest van de familie verschijnt, al is het mogelijk dat deze “vluchtelingen” keiharde moordenaars in eigen land waren, zoals vorige week bekend werd over twee Syriërs.

WILLEM DE PRATER

Gezondheidsveiligheid Gemeenteraadsleden hebben een nieuw woord om mee uit te pakken: “gezondheidsveiligheid.” Dat gaat boven alles. Gezondheidsveiligheid is hun eerste bekommernis bij alles wat de stad beslist. Ze zeggen het met zwier. Het rolt eruit alsof ze het woord al jarenlang gebruiken.

Niets over een “gevoel van gezondheidsveiligheid” of “bestrijden van gezondheidsonveiligheidsgevoelens”. Wat een verschil met debatten over criminaliteit. Dan lijkt het soms belangrijker dat burgers zich veiliger voelen dan dat misdaad effectief vermindert.

Misdaadbestrijding is een kerntaak van het stadsbestuur. Bestrijding van het virus niet.

Stoer doen over “gezondheidsveiligheid” om goedkoop te scoren bij de kiezers is dan ook gemakkelijk.

weg. En over het coronavirus, bij mijn weten nog geen enkele dode, weken en weken wordt er voortdurend over bericht.” Dat is wat leden van de meerderheid te vertellen hadden op 12 maart. Zesduizend doden later spreken dezelfde politieke windhaantjes over “gezondheidsveiligheid” alsof ze nooit anders gedaan hebben.

Huisvlijt Schaterlachen voor de buis, al was het maar om niet te huilen. De jongste persconferentie van de nationale veiligheidsraad draaide uit op een hoogtepunt van Belgische humor.

Maar het lachen is ons snel vergaan toen we doorhadden welke opdracht de veiligheidsraad gaf.

De hele natie moet aan de slag om mondmaskers te produceren. Zonder masker mogen we straks niet meer buiten. Huisvlijt is onze nieuwe burgerplicht. De volgende dag

Politieke windhaantjes De waarheid heeft haar rechten. Op het Gentse stadhuis werd tot op het allerlaatste moment de coronadreiging geminimaliseerd.

Ons progressief stadsbestuur was geen voortrekker, integendeel. Hierbij een paar citaten uit een commissie van 12 maart, dat is één dag voor de zware crisismaatregelen werden opgelegd. Aan het woord zijn mensen met universitaire diploma’s in de exacte wetenschappen. Uit plaatsvervangende schaamte laat ik hun namen weg.

“Elk jaar vallen er meer dan driehonderd verkeersdoden, ruim meer dan het aantal coronabesmettingen tot op vandaag in België. Ik denk dat we toch onze prioriteiten een beetje op een rijtje moeten hebben.” “Hallucinant, driehonderd verkeersdoden: een kort berichtje in de krant, wat opschudding en weer

Coronaspanning in de Waalse regering Naar buiten toe toont de Waalse regering in deze coronatijden een duidelijke eensgezindheid, maar dat is schijn. De voorbije week waren er spanningen, die trouwens niets met het virus te maken hadden. In de Franse Gemeenschapsregering, bevoegd voor onderwijs, cultuur en zorg, is het niet anders. Daar dreigt de al diepe budgettaire put nog groter te worden.

Als er een crisis woedt en er geld moet worden uitgegeven om economie en samenleving draaiende te houden, dan kan je altijd op de socialisten rekenen, om N-VA-voorzitter Bart De Wever te parafraseren. Een buitenkans voor de Waalse regering onder leiding van Elio Di Rupo (PS).

Er werd vorige week 285 miljoen euro vrijgemaakt voor zelfstandigen en kleine ondernemingen die kreunen onder de coronacrisis. De 5.000 euro Waalse hinder- en compensatiepremie wordt uitgebreid naar een aantal nieuwe sectoren en bedrijven zoals de garages, vastgoedbedrijven, theaters en cinema’s. En er worden ook extra kredietgaranties toegekend aan bedrijven in moeilijkheden. Dit expansief beleid komt de PS en de groenen van Ecolo goed uit. En aangezien bedrijven geholpen worden, kan ook de derde coalitiepartner, de liberale MR, hier scoren.

Waalse regering Toch zijn er spanningen in de Waalse regering. En ze zijn niet coronagerelateerd. Ze gaan terug tot de vorming van de Waalse regering na de zomer van 2019. Politieke waarnemers waarschuwden toen voor de weinig evidente samenstelling van de coalitie. De MR stond tegenover twee zeer linkse

partijen. Bovendien zijn de groenen van Ecolo strikt gezien niet noodzakelijk voor een meerderheid. Als snel was er een probleem rond het ‘dossier prosumer’, een bijdrage die de Waalse bezitters van zonnepanelen moeten betalen. Dat is eigenlijk een belasting om het overmatige gebruik van de subsidies voor hernieuwbare energie te compenseren. Ecolo wil die belasting zo snel mogelijk innen, de MR wil die verdagen of in de tijd spreiden.

Overleg tussen de Waalse ministers Jean-Luc Crucke (MR) en Philippe Henry (Ecolo) heeft een crisis vermeden, maar nu duikt dit heikel dossier weer op door de van nature loslippige MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. Die vindt dat de bijdrage pas over vijf jaar moet worden betaald. Bij Ecolo konden ze er niet mee lachen. Co-voorzitter Jean-Marc Nollet wil die taks sowieso vroeger heffen. Met hun impulsieve karakter zouden Bouchez en Nollet de Waalse regering van buiten uit kunnen destabiliseren. Men herinnert zich nog de periode 2009-2014, toen Nollet als Waals minister zijn coalitiepartners cdH en PS op de zenuwen werkte.

Volgens de Waalse pers werd er vorige week ook een robbertje uitgevochten tussen minister-president Elio Di Rupo en vice-minister-president Willy Borsus (MR). Deze laatste blijft

al haalden we de oude naaimachine van oma van de zolder. Geen enkel kleinkind moest het hebben toen de erfenis verdeeld werd.

Naaien kunnen ze toch niet. Uit sentiment hielden we het nog wat bij én omdat het een Singer is. Zoals Paul Van Ostaijen het honderd jaar geleden al schreef is een Singer de beste: “Een Singer? Jawel, jawel jawel jawel ik zeg het u een Singer, versta-je geen nederlands mijnheer, Circulez.” Een gedicht dat wij graag onze eerste minister zouden horen voorlezen…

Eens de machine in de huiskamer was geïnstalleerd, moesten we ze weer aan de praat krijgen. Afstoffen, oliën, de vervaarlijke transformator en wankele stekker verbinden met het stopcontact. Het werkt! Daar breekt de naald! Een nieuwe geplaatst. Daar breekt de draad! Turend met of zonder bril op, mikken met het draadje naar het oog van de naald.

Na het bekijken van de nodige filmpjes op YouTube, gelukt! De federale overheid zal ons van stof voorzien. Daar wachten we niet op. Het komt met de post, dan weet een mens genoeg. Oma verknipte versleten lakens tot zakdoeken. Wij maken mondmaskers van zakdoeken. Stoffen zakdoeken hebben toch afgedaan nu we onze neus in een papieren zakdoek moeten snuiten. Als lintjes gebruiken we schoenveters; we hebben een kleurrijke verzameling liggen. De federale overheid verspreidt een patroon en werkbeschrijving.

Op het eerste blad staat een ventje met een duimpje omhoog: “Goe bezig.” Daaronder: “Approved by Marc.” Marcske is een man met vele talenten.

MATHILDIS

WALLONIE

positief over het beleid gericht op economische steun aan bedrijven, maar denkt ook aan de factuur op langere termijn.

Nog voor de coronacrisis werd gesproken over een Waals begrotingstekort van meer dan 400 miljoen euro. Een evenwicht zou er pas komen in 2024. Dat laatste is een utopie. Het Waals begrotingstekort zal wellicht richting het miljard gaan.

Armlastige Franstalige onderwijs En dan hebben we het nog niet gehad over die andere Franstalige regering. Meer bepaald de Franse Gemeenschapsregering die zich bezig houdt met onderwijs, cultuur en zorg. Deze regering met dezelfde coalitie als de Waalse (met Défi erbij als Brusselse connectie) staat nochtans voor nog grotere uitdagingen. Omwille van het constant armlastige Franstalige onderwijs kijkt de Franse Gemeenschapsregering aan tegen een tekort van 700 miljoen euro. Daar komt nog eens tussen 830 en 904 miljoen euro bij door de coronacrisis.

Franstalig begrotingsminister Frédéric Daerden (PS), de zoon van wijlen Michel Daerden, blijft er kalm bij, maar de Franse Gemeenschap stevent dus af op een nieuwe faillissement. De onderwijsvakbonden zien de bui al hangen en verzetten zich tegen besparingen. Desnoods komen er stakingen zoals in de jaren ’90, toen het Franstalig onderwijs meer plat lag dan dat er werd gewerkt. En moet de Franse Gemeenschapsregering een nieuwe bedeltocht beginnen bij andere regeringen.

PICARD

8

Actueel

30 APRIL 2020

DIPLOMATIEKE VALIES

Buitenlands spervuur

Kritiek op de Wereldgezondheidsorganisatie

Chinese benoemingspolitiek De Amerikaanse kritiek ten aanzien van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gaat slechts ten dele over de corona-aanpak. In werkelijkheid ergert Washington zich aan de manier waarop de Chinese greep op deze en andere soortgelijke organisaties toeneemt. Dankzij een doordachte benoemingspolitiek van landgenoten en vazallen wordt de Chinese macht binnen de VN en de verlengstukken ervan steeds groter.

Chinees president Xi Jinping spreekt de Verenigde Naties toe.

“Onze relatie met China en de Wereldgezondheidsorganisatie?

De eerste maakte de wereld ziek, terwijl de tweede niets deed om dit te stoppen.” Het is een uitspraak die wel vaker opgevangen kan worden in, het zal niemand verbazen, Amerikaanse presidentiële kringen. Plat en populistisch, denkt men dan snel en haast Pavloviaans.

En toch. Ontdoet men de quote van zijn scherp vernis, dan wordt een realiteit zichtbaar waaruit blijkt dat het Witte Huis misschien toch niet zo ver van de werkelijkheid zit.

Tedros’ hielenlikkerij Dat de conflictueuze relatie die Washington met Peking onderhoudt zich genesteld heeft in de moeilijke band die het met de WHO heeft, staat buiten kijf. Alleen maakt dat de kritiek aan het adres van de WHO er niet minder pertinent op. Wat Trump verkondigt is natuurlijk het eerste wat men in de schijnwerpers plaatst, maar wie wat dieper graaft, merkt dat de groep critici gevoelig groter is, zeker sinds het coronavirus.

Niet toevallig werd in de jaren negentig van de vorige eeuw een nieuwe parallelle organisatie in het leven geroepen: UNAIDS, een direct gevolg van de ontevredenheid over de manier waarop de WHO de aidsproblematiek aanpakte. Ook bij de ebola-uitbraak in 2015 was er gemor. Net als bij de SARS-epidemie enkele jaren eerder. De directeur-generaal van de organisatie, de Ethiopiër Tedros Adhanom Ghebreyesus, bekleedt een centrale plaats in de kritiek. Hem wordt verweten bepaalde zaken iets te makkelijk onder de mat te vegen, ook al toen hij destijds minister in zijn eigen land was trouwens. In

WHO-baas Tedros Ghebreyesu

oktober 2017 stelde hij Robert Mugabe, inmiddels naar de eeuwige jachtvelden vertrokken maar toen nog de bedenkelijke leider van Zimbabwe, aan als VN Goodwill Ambassadeur, een initiatief dat zijn reputatie een stevige knauw gaf.

Zeker ook omdat hij de despoot en zijn land prees als een waar model op het vlak van publieke gezondheid.

En dan is er China, een land - het is nog een punt van kritiek - waar hij iets te goede relaties mee zou onderhouden. Hij kan natuurlijk wel wat argumenten à décharge inroepen. Een organisatie als de WHO is volledig afhankelijk van de goede wil die landen aan de dag leggen, niet in het minst voor de eigen financiering, die in belangrijke mate gebeurt door steun voor specifieke projecten. Kwam de reactie van de WHO te laat? De schuld van China, klinkt het. Zij spelen immers de data door waarmee we aan de slag moeten. Bovendien is het van belang Peking niet tegen de haren te strijken. Ervaren ze enige wrevel, dan zetten ze een punt achter de samenwerking. Maar waar trek je de grens? Pragmatisme is één zaak, de hielenlikkerij van Tedros is voor velen meer dan een stap te ver.

Geldkraan toedraaien Lange tijd ging men er vanuit dat Europa en de VS blaffen maar niet bijten. En ook al hebben ze kritiek op bepaalde onderdelen van de werking van de WHO, aan het einde van de rit komen de financiële middelen er wel aan. Althans, tot voor kort, toch wat de VS betreft.

Jaarlijks zorgt Washington ervoor dat tussen de 370 en 460 miljoen euro naar de begroting van de

WHO overgemaakt wordt, een mix van een verplichte jaarlijkse contributie (ruim 200 miljoen) en extra bijdragen die activiteit- en projectgebonden waren. Op die manier zijn de VS goed voor ruim 15 procent van alle middelen waarover de WHO beschikt. Of beschikte?

Trump liet alvast verstaan dat de geldkraan toegedraaid wordt, corona of niet. En nu zal er wel een gemeende ergernis zijn over de aanpak van deze crisis door de organisatie (verwacht wordt dat tegen het einde van het jaar de VS 150.000 doden zullen tellen), de Chinese connectie tussen WHO en Tedros is belangrijk genoeg om de frustratie in Washington te plaatsen.

Toenemende controle Er is een groeiende onvrede over de manier waarop Peking zijn macht in verschillende VN-gebonden organisaties laat gelden. De WHO is daar een typevoorbeeld van, maar niet het enige. Ook binnen het Internationaal Voedselagentschap (FAO) is de Chinese controle, rechtstreeks en onrechtstreeks, een feit. De vorige directeur was een Chinees en inmiddels ligt de leiding in handen van een ‘Ethiopische vriend’ van Peking, nog maar eens een. Van de 15 gespecialiseerde organisaties van die aard die de VN telt, worden er vier door een Chinees geleid, drie meer dan om het even welk ander land. Nog eens zeven andere hebben een Chinese adjunct. Een hiervan is bijvoorbeeld de Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom (WIPO), een wat cynische vaststelling als men beseft welke perfide rol China op dat vlak speelt.

“China is stilaan maar zeker de macht binnen de VN aan het overnemen,” liet een Frans diplomaat met ruime ervaring in New York een tijdje geleden nog in Le Figaro optekenen. En telkens gebeuren deze manoeuvres volgens een herkenbaar patroon. Het gaat Peking niet om een plaats te verwerven in het systeem, maar eerder om de eigen ‘waarden’ door te drukken.

Want mensenrechten, dat is toch vooral een Westers uitvindsel. Het is een argument waar ze zeker bij Afrikaanse partners mee scoren.

MICHAËL VANDAMME

Godsdienstvrijheid voor de Heilige Hitler?

Normaal gezien moeten op 3 november in de Amerikaanse staat Iowa verkiezingen gehouden worden voor het Huis van Afgevaardigden. Rick Phillips, een Republikeinse kandidaat, kwam zwaar onder vuur te liggen omdat hij de islam had omschreven als “een militant cultureel imperialisme dat streeft naar wereldheerschappij”. Hij had best “terroristisch” mogen zeggen in plaats van “militant”.

Volgens hem kan de islam zich niet beroepen op het beroemde First Amendment, dat onder andere de godsdienstvrijheid, de persvrijheid, de vrije meningsuiting en het recht op vreedzaam vergaderen garandeert. Het First Amendment maakt deel uit van de Bill of Rights, de eerste tien amendementen van de Grondwet van de VS, die in 1791 werden goedgekeurd. Phillips wijst erop dat die godsdienstvrijheid alleen bedoeld was voor de godsdiensten die toen in de VS beleden werden, het christendom en het judaïsme in hun verschillende vormen dus. Dat is natuurlijk een onloochenbare historische waarheid. En het is zelfs een juridisch algemeen erkend principe dat men zich bij de interpretatie van wetgeving moet baseren op de oorspronkelijke bedoeling van de wetgever. In België grijpt men daarom bij discussies over de interpretatie van een wet dikwijls terug naar de verslagen van de Voorbereidende Werkzaamheden, waarin de debatten zijn vastgelegd tussen de parlementsleden die een bepaalde wet hebben geformuleerd. Daaruit kan dikwijls de oorspronkelijke bedoeling van die wet worden afgeleid. Het spreekt vanzelf dat het principe van de godsdienstvrijheid ook toegepast kan worden op vele andere godsdiensten, die niet joods-christelijk zijn. Maar moeten ze automatisch en ‘al stoemelings’ voor álle godsdiensten gelden? Ook religies die de godsdienstvrijheid of de vrijheid van meningsuiting zelf niet erkennen? Als iemand de religie van de Azteken nieuw leven wilde inblazen, met zijn tienduizenden mensenoffers, zou die dan ook beschermd moeten worden door het Eerste Amendement?

En als iemand een religie sticht waarbij Hitler, Mao of Ivan de Verschrikkelijke worden voorgesteld als profeten van God? Rick Phillips verdient de hetze niet die nu tegen hem wordt ontketend.

Hij heeft een reëel en ernstig probleem aangeraakt, waarop ook een ernstig antwoord moet komen. En het lijkt dan heel logisch dat een godsdienst die stelt dat “afvalligen” vermoord moeten worden, zich niet kan beroepen op de godsdienstvrijheid.

Betrouwbare bedriegers?

Op 21 april had een rapport van de EU gepubliceerd moeten worden, waarin werd gewezen op de verspreiding van valse informatie over het Wuhan-virus.

Daarin stond onder andere dat China “verder gaat met het organiseren van een wereldwijde desinformatiecampagne om de beschuldigingen te ontkrachten over de verspreiding van de epidemie en om zijn internationale imago te verbeteren. Daarbij werden zoveel openlijke als clandestiene tactieken gebruikt”.

Via een lek kregen de Chinezen echter voortijdig inzage in de tekst en ze lieten via diplomatieke kanalen weten dat ze woedend waren over dat document.

Natuurlijk. De waarheid kwetst

en dictaturen leven van leugens.

De Chinezen slaagden er niet in de publicatie tegen te houden.

Op 25 april kwam het rapport er toch, maar intussen was het op verzoek van de Chinezen gecensureerd. Er was in geschrapt en de bovenstaande passage werd sterk afgezwakt. Men had het alleen nog over desinformatie uit “verschillende bronnen” die “gesteund werden door Rusland en in mindere mate door China”.

Helemaal op het einde van het rapport staat ook nog een klein zinnetje over “geheime Chinese operaties op de sociale media”.

U kan de gecensureerde versie lezen op euvsdisinfo.eu. Ondanks alles is de tekst nog interessant genoeg. Maar we vragen ons af wat er allemaal is weggelaten…

Het is duidelijk dat de EU-potentaten geen concrete maatregelen tegen China zullen nemen. Ze durven een beetje blaffen - niet te luid! -, maar niet bijten. Zij willen zo snel mogelijk weer ‘business as usual’. Zij willen verder handel drijven en samenwerken met de massamoordenaars die heel de wereld met hun virus hebben besmet. Alsof er niets is gebeurd.

Alsof die liegende, nepnieuws en virussen verspreidende Chinese communisten betrouwbare handelspartners zijn.

Emmanuel Macorona “Ik heb u gezegd, lezer, dat mijn verhaal eentonig is.” Die beroemde zin van Multatuli is ook van toepassing op de Chinese gangsterpraktijken tijdens de coronapandemie. We hadden het al over Nederland, Australië, Spanje, Italië en de VS, maar ook Frankrijk en Chili werden daarvan het slachtoffer. In januari stuurde president Macron nog een schenking van vijf miljoen chirurgische mondmaskers naar China. Toen de ernst van de coronadreiging drie weken later eindelijk tot hem doordrong en hij besefte dat de Fransen die maskers zelf zouden nodig hebben, vroeg hij ze terug.

De Chinezen hielden hem een tijd aan het lijntje, tot de Fransen capituleerden en de maskers moesten terugkopen voor drie keer de productieprijs. De Chinezen ondertekenden het contract, maar verkochten daarna het grootste deel van die Franse maskers voor een nog veel hogere prijs aan Amerikaanse privékopers. Ook andere landen, waaronder Chili, werden het slachtoffer van dezelfde truc. Tot op dat punt kan men Macron niet van kwade trouw beschuldigen, hoogstens van naïviteit. Maar zijn latere beleid getuigt wel van ideologische blindheid en misdadige nalatigheid.

Zelfs op 12 maart orakelde hij nog dat “virussen geen paspoort hadden” en waarschuwde hij dat het sluiten van de grenzen alleen maar tot nationalistische excessen zou leiden. Lombardije en 14 andere Italiaanse provincies zaten toen al in quarantaine en er waren al triagemaatregelen uitgevaardigd om te beslissen welke mensen men zou laten sterven en welke er nog recht zouden hebben op een beademingsapparaat.

Het virus raasde toen al doorheen Spanje. Maar Macron had tot dan toe hardnekkig geweigerd de grenzen te sluiten of beperkingen in te voeren op het luchtverkeer.

Dat was geen naïviteit meer. Dat was misdadige nalatigheid. Net zoals het nu misdadige nalatigheid is niet te reageren tegen de massale schendingen van de lockdownregels in de banlieues (zie de rubriek Frankrijk hiernaast). Virussen hebben inderdaad geen paspoort. De mensen die ze verspreiden wel.

Het nabije buitenland

30 APRIL 2020

DE BANLIEUES: EEN PARALLELLE CORONAWERELD De strenge Franse lockdown, daar “le confinement” genoemd, geldt amper of niet voor de banlieues, de voorsteden met een bevolking van meestal Afrikaanse origine. De angst voor een ‘intifada’ in de voorsteden zoals in 2005 zit er goed in.

Al in maart, toen de eerste maatregelen genomen werden om het coronavirus te bedwingen, werd duidelijk dat de regels niet voor iedereen golden. In de voorsteden of banlieues waren de politiecontroles minder streng. Drugsbendes en wapenhandelaars konden gewoon hun gang gaan. Samenscholingen werden niet bestraft. Een parallelle samenleving werd ook een parallelle coronawereld. Iedereen leek er zich bij neer te leggen en er werd dan ook weinig aandacht meer aan besteed.

De focus lag op de regio’s waar de corona-uitbraak het grootst was, zoals de Elzas en de Oise.

Maar sinds een aantal dagen komen er meer berichten uit die wijken. Er is sprake van kleine opstootjes, maar ook en vooral van wagens die in brand worden gestoken. Schietpartijen zijn de norm, in sommige gevallen zelfs met mortieren. De namen van de gemeenten die altijd weer opduiken zijn Gennevilliers, Villeneuve, Fontenay, Toulouse, Saint-Ouen, Aulnay, Suresnes, Villepinte, Neuilly-sur-Marne, Amiens Nord, Noisiel, Argenteuil,… De inwoners van die wijken leven misschien “in Frankrijk, maar zijn niet van Frankrijk,” zoals Jean Messiha, kopstuk van het Rassemblement National van Marine Le Pen en zelf van allochtone origine, stelt.

Flauwe argumenten De gespannen situatie in de voorsteden maakte dat ministers uit de regering van Edouard Philippe niet langer konden zwijgen. De argumenten die ze zelf aanhaalden voor de oplo-

pende spanningen klonken echter flauw. Minister van Binnenlandse Zaken Christophe Castaner kwam niet verder dan te stellen dat “het geweld het gevolg is van de lockdown en de armoede.” Wat met de vele andere Fransen die ook in kleine appartementen wonen en zich goed aan de regels houden?

Van de kant van de PS en het extreemlinkse La France Insoumise kwamen gelijkaardige klanken: “discriminatie, ghettoïsering, apartheid,…” De bevolking van Afrikaanse en - meestal - Noord-Afrikaanse origine in de voorsteden kon zich weer in een slachtofferrol wentelen.

De reacties van de rechterzijde lieten niet op zich wachten.

Eric Ciotti van Les Républicains stelde dat het geen slecht idee zou zijn het leger naar de voorsteden te sturen om de openbare orde te herstellen. Maar Castaner reageerde door de ernst van de situatie te minimaliseren en te ontkennen en te stellen dat het leger niet moet worden ingezet om de openbare orde te herstellen. Blijkbaar is men in regeringskringen bang voor een herhaling van de rellen van 2005 en wil men geen olie op het vuur gooien.

Op Twitter vroeg Marion Maréchal, momenteel niet politiek actief, zich af “waar de Christophe Castaner van de gele hesjes naartoe is, hij die gepantserde voertuigen op de betogers afstuurde. Dus: de hinderlagen en het mortiervuur (in de voorsteden) tegenover de politie zijn niet ernstig. Men moet blijkbaar begrijpen dat die arme ‘jongeren’ zenuwachtig worden van ‘le confinement.’”

Ook het Rassemblement National liet zich niet onbetuigd.

Julien Odoul zag de houding van de Franse regering als “de alliantie van de ontkenning, de onmacht en de lafheid.” De al vermelde Jean Messiha had het over “het falen van de elites die niet met de realiteit kunnen omgaan.”

ONDERHANDELINGEN IN HET SLOP Door de perikelen rond het coronavirus zou een mens haast vergeten dat er nog andere hete hangijzers bestaan op deze wereld. Zo is er nog steeds de Brexit. De onderhandelingen over een vrijhandelsverdrag tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie gaan alles behalve vlot.

Officieel is het Verenigd Koninkrijk enkele maanden geleden uit de Europese Unie gestapt. In realiteit maakt het land nog altijd deel uit van de interne markt voor goederen en diensten. De Britten volgen tot op de dag van vandaag de regels die de EU heeft opgelegd. De toekomstige relatie tussen Groot-Brittannië en de Unie hoort er een te worden op basis van een te schrijven vrijhandelsakkoord. Is dat akkoord er niet voor het einde van dit jaar, dan volgt alsnog een ‘harde’ Brexit op 1 januari 2021, waarbij Groot-Brittannië pardoes uit de Europese binnenmarkt dondert en markttoegang een pak lastiger wordt.

Teleurgesteld De Britse regering speelt hoog spel. Het kan bluf zijn, maar Boris Johnson en zijn ministers maken duidelijk dat ze geen schrik hebben voor een ‘no-deal’-scenario, waarbij er dus geen afgewerkt handelsakkoord op tafel ligt. Vanaf 2021 zou het Koninkrijk dan terugvallen op de basisregels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). De Britten lijken voorlopig de kat uit de boom te kijken, terwijl de klok ongenaakbaar verder tikt. Michel Barnier, de Europese hoofdonderhandelaar, krijgt het danig op zijn zenuwen van het getalm aan Britse zijde. De afgelopen week zat Barnier voortdurend in onderhandeling met de Britten. Dit gebeurt, door het corona-virus, niet fysiek aan eenzelfde tafel, maar

verloopt via videoverbindingen. Deze omstandigheden maken het onderhandelen er niet makkelijker op.

In maart werd de eerste onderhandelingsronde gevoerd; toen werd nagenoeg geen vooruitgang geboekt. Ook de tweede onderhandelingsronde, die in de afgelopen dagen plaatsvond, liep alles behalve vlot. “De onderhandelingen tot dusver stellen teleur”, zo liet Barnier zich ontvallen.

Ook aan EU-zijde wordt hoog spel gespeeld. Barnier heeft steeds herhaald dat hij geen verlenging zal toestaan van het Brits lidmaatschap van de interne markt. Er moet dus binnen acht maanden een akkoord op tafel liggen. Al wordt er stiekem overal vanuit gegaan dat deze periode te kort is om een volledig handelsverdrag te kunnen onderhandelen.

Canada De vraag is in hoeverre de wetgeving in het Verenigd Koninkrijk, bij zo’n handelsakkoord, in lijn blijft liggen met de regels uit Brussel. Het gaat dan om zaken als arbeidsomstandigheden, belastingen, maatregelen om klimaatverandering tegen te gaan, enzoverder. Voor de EU is het duidelijk dat de Britten enkel toegang krijgen tot de markten van de Europese lidstaten, indien ze min of meer dezelfde standaarden hanteren voor hun producten en geleverde diensten. Op het continent is men er als de dood voor dat er zich bijvoorbeeld een Brits belastingparadijs zou ontwikkelen, wat een gelijke en faire concurrentie moeilijk maakt.

De Britten spiegelen zich in de onderhandelingen aan Canada. Een recent vrijhandelsakkoord tussen dat land en de EU zou als voorbeeld kunnen dienen voor de gesprekken. Althans, dat is waar Groot-Brittannië naar streeft. Prime Minister Boris Johnson zou een handelsakkoord zoals dat bestaat tussen de EU en Canada wel zien zitten, maar zou

Bei uns in Deutschland

FRANKRIJK

Het FLN achterna Messiha maakte in een vrije tribune in het conservatieve weekblad “Valeurs Actuelles” een vergelijking met het FLN, de Algerijnse onafhankelijkheidsbeweging. De bevolking in de banlieues mengt nationalisme en islam en koppelt daar acties aan die gaan van een stedelijke opstand - een soort van intifada - tot zelfs terrorisme. Ze zijn doordrongen van het antikoloniaal discours van hun grootouders. “Een deel van de immigranten wil een grondgebied voor zichzelf ‘bevrijden’. Dat zijn de voorsteden. Een grondgebied dat niet dat van hun voorouders is, maar van hun gastheren.” Het beschermen en handhaven van het grondgebied van de Franse republiek. Het is een discours dat bij het Rassemblement National van Marine Le Pen steeds meer de overhand haalt. Dat Franse territoriaal patriottisme slaat aan bij een groot deel van de bevolking omdat het altijd het credo is geweest van zowel de linkse (PS, Radicaux de Gauche) als rechtse partijen (RPF, UDR, RPR, UMP, Les Républicains en uiteraard ook het Front National). Het Franse republikeinse denken, waarbij de islamisering gezien wordt als een bedreiging voor de Franse lekenstaat, wordt door Marine Le Pen steeds meer op de voorgrond geplaatst. Dat verklaart wellicht waarom er op 1 mei geen herdenking meer is aan het Parijse standbeeld van Jeanne d’Arc. Jarenlang was dat dé bedevaart voor het Front National, de voorganger van het Rassemblement National. Maar voor Marine Le Pen ligt dat nu moeilijk. Niet alleen omdat het een plaats is waar het een aantal jaar geleden tot grote spanningen kwam met haar vader Jean-Marie. Ook en vooral omdat Jeanne d’Arc een symbool is van het Franse katholieke traditionalisme. Een strekking die binnen het Rassemblement National altijd een belangrijke lobby is geweest, maar nu duidelijk aan belang moet inboeten.

SALAN

Right or wrong

DIESEL GAAT VRIJUIT Over waar een land goed en minder goed in is, kan je lange en vermakelijke discussies voeren, maar in één zaak staat de kennis en kunde van Duitsland als een paal boven water: die inzake techniek. Machines en toestellen uit Duitsland staan wereldwijd garant voor kwaliteit en degelijkheid, en dat geldt ook voor Duitse auto’s. Volkswagen is nu de grootste autobouwer ter wereld, met jaarlijks 11 miljoen vierwielers, Mercedes doet er daar 2 miljoen bij, BMW nog eens 2,5 miljoen.

Vooral dieselmotoren zetten daarbij verbluffende prestaties neer. Een degelijke Volkswagen met dieselmotor bolt rustig naar de 300.000 km zonder noemenswaardige problemen. Sommige modellen van Mercedes worden nog voor een stevige prijs aangeboden op de tweedehandsmarkt met 250.000 km op de teller, waarna ze op transport gezet worden naar Afrika of het Midden-Oosten om er daar nog eens zonder verpinken 250.000 km bij te doen. Enkele jaren geleden haalde een Vlaming nog het nieuws toen hij met zijn Mercedes de kaap van de 1,2 miljoen kilometer rondde… In studies is er al herhaaldelijk op gewezen, dat bij zo’n indrukwekkende levensduur de ‘ecologische voetafdruk’ van een moderne dieselwagen, waarbij alles in rekening gebracht wordt van bouw tot afbraak, véél gunstiger uitvalt dan die van een elektrische wagen. Het ontginnen van de grondstoffen voor de batterij van een elektrische wagen is erg problematisch, om nog maar te zwijgen over de enorme hoeveelheden elektriciteit die zullen nodig zijn als iedereen elektrisch rijdt. Het is dan ofwel vervuilende centrales op gas of bruinkool bouwen, ofwel kerncentrales bouwen. Wind, zon en water blijven gewoon ontoereikend.

Si la France m’était contée

9

ENGELAND de regels zelfs nog iets minder strikt willen zien. Aan de EU-zijde valt te horen dat een handelsverdrag zoals dat met Canada in dit geval moeilijk ligt door de geografische nabijheid van het Verenigd Koninkrijk. De nabijheid zou meer regels en standaardisering van de regels noodzakelijk maken, zo valt te horen.

Visserij De Europese onderhandelaars ergeren zich aan het Britse ‘cherry picking’. Daarmee wordt bedoeld dat de Britten enkel willen discussiëren over bepaalde zaken die hen goed uitkomen. Een globaal, breed omvattend handelsverdrag zou daardoor lastig in elkaar te boksen zijn. Vooral het vraagstuk rond visserij ligt moeilijk. Mogen Europese schepen nog vissen binnen de Britse wateren (en omgekeerd) vanaf volgend jaar? En wat krijgen de Britten in ruil voor het verlenen van deze toegang tot hun visgebieden? Een uitruil tussen de visserij en de bankensector biedt mogelijk een uitweg en blijft tot de mogelijkheden behoren. Het financiële hart van Londen zou baat kunnen hebben bij het verkrijgen van toegang tot de Europese financiële dienstensector.

In ruil zouden de Britten dan hun kusten openstellen voor Europese vissersboten.

Intussen tikt de klok dus verder en is het nog maar de vraag of de Britten werkelijk een handelsakkoord willen bekomen. Verwacht wordt dat Prime Minister Boris Johnson zich zal richten tot Commissie-voorzitster Ursula Von der Leyen en haar binnenkort zal vragen de positie van de EU wat te matigen. Gebeurt dat niet, dan zullen de Britse onderhandelaars vast en zeker dreigen met het opblazen van de onderhandelingen. Een ‘harde’ Brexit zonder akkoord blijft zodoende tot de mogelijkheden behoren.

LVS

DUITSLAND

Oorlog aan de diesel

Minder verkeer, evenveel stikstofoxiden

Maar net als in ons land is ook in Duitsland de oorlog verklaard aan de dieselwagen, vaak meer met emotionele dan met rationele argumenten. De dieselwagen is ‘slecht voor het milieu’, veroorzaakt ‘luchtvervuiling’ via stikstofoxiden en fijn stof, en moet ‘dus’ weg. Dat resulteerde in een heleboel verbodszones (vooral in steden), nieuwe taksen, heffingen, ‘fijn stof-alarmen’ en meer van dat fraais. In Vlaanderen kent u dat als ‘Lage Emissiezones’ (LEZ). De spurt werd in Duitsland aangetrokken door een agressieve lobbyclub, ‘Deutsche Umwelthilfe’ (DUH) geheten. Zij trok naar de rechtbanken in diverse steden en deelstaten, en eiste van de rechters maatregelen tegen de vervuilende diesels. Het voornaamste argument: dieselwagens stoten stikstofoxiden uit, NOX geheten, en die zouden allerlei onnoemelijke gezondheidsschade aanrichten. Een verbod op dieselwagens zou die stikstofoxides in de lucht fors doen dalen.

Ook in Duitsland zijn er helaas nogal wat activistische linkse rechters en dus kreeg de DUH herhaaldelijk gelijk.

In Hamburg, Stuttgart en Berlijn werden verbodsbepalingen tegen dieselwagens uitgevaardigd. Net als in Vlaanderen waren de economische gevolgen catastrofaal. Duizenden zelfstandigen en burgers moesten vroeger dan gepland hun oude diesel wegdoen, waardoor bovendien de markt voor tweedehandsdiesels in elkaar stortte en de prijs ervan kelderde.

De traditionele Duitse dieselbouwers zagen hun marktaandeel afkalven ten voordele van vooral Japanse bouwers van elektrische wagens.

En toen kwam de coronaramp. Ook in Duitsland ging alles dicht, viel het verkeer stil, bleven de diesels op stal. Als de stelling van de DUH en de activistische linkse rechters de juiste was, dan zou de hoeveelheid stikstofoxiden in de lucht fors moeten dalen. Maar wat blijkt: de hoeveelheid stikstofoxide in de lucht blijft… gelijk, of stijgt zelfs.

De eisers van het dieselverbod komen nu in ademnood en maken gekke sprongen. “Het ligt aan de weersomstandigheden” klinkt het, terwijl daarvoor nog enkel en uitsluitend de dieselauto verantwoordelijk was. Of nog een mooie: “Dankzij de betere lucht in de Duitse steden sterven minder mensen aan Covid-19 dan in Italië.” Kijk eens aan.

De stad Stuttgart trekt intussen al haar conclusies: het fijn stof-alarm, dat mensen daar verbood om vanaf een bepaalde graad van vervuiling te rijden met hun dieselwagen, wordt afgeschaft. De uitstoot van vooral de Euro-5 en Euro-6-dieselmotoren is zo gering, dat dat niet lager verantwoord is.

Begint daarmee de oorlog tegen de diesel in elkaar te stuiken? Het lijkt er meer en meer op. Overal in Duitsland zeggen politici nu dat de hele zaak moet herbekeken worden. Want als het stilvallen van het verkeer niet leidt tot een significante daling van de luchtvervuiling, dan blijkt dus niet zozeer de dieselauto het probleem, maar wel een combinatie van industrie, industriële landbouw, huishoudelijke verwarming en verkeer. Zoals verstandige mensen al vanaf dag 1 gezegd hebben.

HDG

10

Beeldspraak

30 APRIL 2020

MEDIALAND

FILM voelen. Als Joe Bidens kandidatuur voor de Democratische nominatie alsnog zou mislukken, zal het dus zeker niet aan CNN liggen.

Uiteindelijk werd de clip toch opgevist, door de actiegroep CNN Finally. Gelukkig voor Joe Biden geven de uitspraken van de moeder van Tara Reade geen uitsluitsel over wat er in 1993 precies gebeurd is. Wat het overigens nog merkwaardiger maakt dat CNN de clip zelf niet uitbracht. Maar het is duidelijk dat de progressieve media de hele affaire liefst van al zo snel mogelijk in de doofpot zouden willen steken. U kan er het uwe van denken als ze binnenkort bij beschuldigingen tegen een Republikeins politicus onmiddellijk #MeToo roepen.

Oversterfte: er is geen ontkennen aan

Bleekmiddel en UV-licht Verleden week was het weer zover: de weldenkende pers stond op haar achterste poten omwille van een uitspraak van de Amerikaanse president Donald Trump. Die had op één van zijn dagelijkse briefings over de coronacrisis gesuggereerd dat bleekmiddel en UV-licht misschien wel eens konden helpen tegen het coronavirus, en dat dat op z’n minst onderzocht diende te worden door onderzoekers.

Zowat alle redacties gingen meteen door het lint en drukten hun lezers, luisteraars of kijkers op het hart zeker geen bleekmiddel te drinken of te injecteren.

Een dag later liet Donald Trump weten dat zijn opmerkingen sarcastisch bedoeld waren. Erg snugger of gepast kunnen we die grap echter niet noemen. Maar opmerkelijk: daar waar de voltallige pers een dag eerder de Amerikaanse president nog meteen volledig op zijn woord geloofd had toen hij het over bleekmiddel en UV-licht had, geloofden ze er deze keer geen sikkepit van. Donald Trump had een dag eerder letterlijk en oprecht gemeend dat bleekmiddel injecteren of in de zon zitten echt konden helpen, daar was geen twijfel over mogelijk, wat hij een dag later ook mocht beweren. Wij vinden het merkwaardig hoe al die journalisten telkens weer weten op welke dag ze hem volledig op zijn woord moeten geloven, en welke dagen hij voor de microfoon een potje staat te liegen.

Neen, geef ons dan maar Freddy Gray, die in de Spectator de vinger op de wonde legde: de medische aanbevelingen van Donald Trump dienen noch letterlijk noch ernstig genomen te worden. En het verschil tussen de pers en de Trump-kiezers is dat de pers hem niet ernstig maar wel letterlijk neemt, terwijl zijn kiezers hem niet letterlijk maar wel ernstig nemen. In die ene opmerking van Freddy Gray zit meer inzicht vervat dan in alle Trump-duidingen, -analyses en -commentaren van de VRT, De Standaard en De Morgen samen.

Nog een rake opmerking van Freddy Gray: de komende dagen zal de pers alle ziekenhuizen in de Verenigde Staten nauwlettend in het oog houden, in de hoop dat er toch maar een coronapatiënt zou opduiken die wat bleekmiddel gedronken heeft. Persoonlijk zijn we er zelfs zeker van dat als er zo’n patiënt opduikt, zowat alle media de smartphones van hun lezers onmiddellijk zullen bombarderen met meldingen daarover. Helaas voor de media is er op het ogenblik dat we dit schrijven nog geen enkele bleekmiddeldrinker opgedoken. Blijken al die Trump-kiezers dus al even koppig en achterbaks te zijn als The Donald zelf. Maar goed, de journalisten hebben toch weer hun rondje gehad.

Na NYT nu ook CNN uit de bocht over Joe Biden We hadden het er verleden week al over, hoe The New York Times lelijk uit de bocht ging over de beschuldigen van Tara Reade aan het adres van Joe Biden. Afgelopen week was het de beurt aan de progressieve nieuwszender CNN. Tijdens een interview met webzine The Intercept had Tara Reade zich immers laten ontvallen dat haar moeder in 1993 de show van Larry King op CNN had opgebeld, en daar haar beklag had gedaan over de behandeling van haar dochter in Washington D.C. Nu zou u denken, wanneer een nieuwszender te horen krijgt dat er in hun archieven wel eens een bom van formaat zou kunnen zitten voor een presidentskandidaat in spe, dan worden daar onmiddellijk enkele mensen op gezet om de zaak volledig uit te spitten.

Een clip die bewijst dat de moeder van Tara Reade in 1993 al op de hoogte was van de aanranding van haar dochter door Joe Biden, zou immers al snel het einde van diens kandidatuur kunnen betekenen.

Maar wat was de reactie van CNN, met als slogans onder meer “The most trusted name in news” en “Facts first”?

Precies: niets. Meer zelfs, tijdens interviews met Joe Biden verzuimde de zender hem over de affaire aan de tand te

Het was een beetje zielig om aan te zien, hoe nogal wat Belgische media afgelopen week hun best deden om de Belgische cijfers over de coronadoden toch maar in een beter daglicht te stellen. Wij zouden zo slecht uit de vergelijkende statistieken komen omdat we “te nauwkeurig” zouden tellen, zo dachten ze. En dus werd naar een meer objectieve manier gezocht om de Europese landen te vergelijken, bijvoorbeeld via de oversterfte. En wat bleek? Het maakt weinig of geen verschil: ook qua oversterfte doet België het slecht vergeleken met andere landen. Dat viel dus tegen.

We hadden het er verleden week al over dat journalisten bijzonder weinig kaas hebben gegeten van wiskunde in het algemeen, en van statistiek in het bijzonder. Blijkbaar dacht men op sommige redacties echt dat het hoge aantal coronadoden in België alleen maar aan de telmethode lag, zoals sommige politici wanhopig beweerden. Het is nochtans elementair dat als België een grootteorde meer coronadoden telt dan andere landen, de telmethode waarschijnlijk niet het echte probleem is.

Vergelijk het tellen van de coronadoden met twee vijvers waar vis in zit: in de ene zitten er vijf vissen, in de andere vijftig. Stuur je naar die twee vijvers twee mensen die ten minste de intentie hebben om eerlijk te willen tellen, dan moet het ongeacht hun telmethode al bijzonder raar lopen als de vijver met vijf vissen eruit komt als de meest visrijke vijver. En zo komt het dus dat landen die de corona-epidemie goed hebben aangepakt, per miljoen inwoners veel minder doden hebben dan de landen waar de bevoegde ministers de ene flater na de andere begaan. Het hoeft dan ook niet te verrassen dat de oversterfte hetzelfde beeld geeft, en opnieuw België aanduidt als één van de ergst getroffen landen. Het is veelzeggend dat ook dit voor nogal wat kranten een complete verrassing was, na de verrassing van verleden week.

VK: Conservatieven doen het goed in de peilingen De berichtgeving over het Verenigd Koninkrijk van de laatste weken laat er weinig of geen twijfel over bestaan: het is daar een volkomen zootje. Ten eerste is er natuurlijk de corona-epidemie, maar bovendien blijft de Brexit als het zwaard van Damocles boven het land hangen. Afgelopen week slaakte de Europese Unie bij monde van onderhandelaar Michel Barnier trouwens een noodkreet: het lijkt erop dat de Britse regering aanstuurt op een harde Brexit.

Een mens vraagt zich dan af hoe het mogelijk is dat een niet-Belgische regering die zo’n brokkenparcours aflegt niet binnen de kortste keren ten val komt. En misschien is het de lezer al opgevallen, maar in de berichtgeving over het Verenigd Koninkrijk zit er steevast één hiaat: als de regering van Boris Johnson werkelijk de ene flater op de andere stapelt, hoe zou het dan met de peilingen zitten? Het antwoord is eenvoudig: in die peilingen doet de Conservatieve partij het uitermate goed. Op 12 december van verleden jaar haalde ze nog 44 procent van de stemmen, vandaag staat ze in de peilingen net boven de vijftig procent.

Jawel, u las dat goed: de steun voor de regering van Boris Johnson is sinds de verkiezingen van amper vier maanden geleden met maar liefst zeven procentpunten gestegen, en heeft nu ook een absolute meerderheid in stemmen onder de bevolking. Zuig daar maar eens een puntje aan, Sophie Wilmès. Maar vooral: waarom lezen we nergens in de kranten ook maar één woord over de Britse peilingen van de laatste tijd? Voor de volledigheid: Labour trappelt ter plaatse op ongeveer een derde van de stemmen, terwijl de eurofiele liberaal-democraten in sommige peilingen zelfs minder dan de helft van hun twaalf procent overhouden.

3 nieuwe oorlogsfilms op MovieMax 2019 was een mooi jaar voor de oorlogsfilm.

Regisseur Sam Mendes gooide hoge ogen tijdens de jaarlijkse Oscaruitreikingen met “1917”, één van de meest indrukwekkende oorlogsfilms die ik ooit zag, maar werd uiteindelijk toch verslagen door de Zuid-Koreaanse zwarte komedie “Parasite” van regisseur Bong Joon-Ho. Ook dit jaar staat er weer een aantal oorlogsfilms op de releaseplanning. Helaas niet in de zalen, maar wel online te bekijken.Welke mag u niet missen?

Enemy Lines Vers van de pers is deze film geregisseerd door de vrij onbekende Zweedse regisseur Anders Blanke (“Frostbitten”, “Newsmakers”). “Enemy Lines” volgt een Amerikaanse officier van Poolse afkomst (Ed Westwick) die samen met een Brits commandoteam op een geheime missie trekt. De bestemming? Het door de nazi’s bezette Polen, waar de beroemde Poolse wetenschapper Dr. Fabian (Pawel Delag) door de Duitsers in gevangenschap wordt gehouden. Een missie die door onderbezetting bij aanvang al ondenkbaar lijkt. Het is een goed begin voor een spannend tafereel.

Helaas mist de film voldoende authenticiteit en narratieve urgentie om de verwachtingen waar te maken. Het gebrek aan diepgang en inhoud resulteert in een eerder clichérijke film waar de regisseur meer vertrouwen heeft in halfslachtige dialogen en generieke decors. Waar de regie het laat afweten, wordt her en der gecompenseerd met het acteerwerk. Maar of de film het waard is om er een thuisticketje voor te kopen, dat betwijfel ik. Eventueel wachten tot de film op Netflix verschijnt.

Danger Close Een rubberplantage in Vietnam, 1966. Onder leiding van Major Harry Smith (Travis Fimmel) vechten 108 jonge, onervaren Australische en Nieuw-Zeelandse soldaten voor hun leven tijdens de Slag van Long Tan. “Danger Close” is het nooit eerder vertelde verhaal van het urenlange gevecht tegen een overmacht van 2.500 Vietnamese Vietcong-soldaten.

De Australische regisseur Kriv Stenders (“Boxing Day”, “Red Dog”), laat de term ‘mateship’ (die veel verder reikt van ‘vriendschap’) in zijn film duidelijk boekdelen spreken.

De film zoomt diep in op de aangrijpende gebeurtenis, de intensiteit van de chaos en het leed dat de ANZAC (Australian and New Zealand Army Corps) moest ondergaan. Niet te missen!

Midway Al wat langer geleden uitgebracht is dit historische spektakel van ‘blockbuster’-regisseur Roland Emmerich, bekend van o.a. “The Day After Tomorrow”, “Godzilla” en “Independence Day”. De film gaat over de Slag om Midway, enkele maanden na de aanval op Pearl Harbor, een belangrijk keerpunt voor de Tweede Wereldoorlog, maar had net zo goed ‘dat andere gevecht na Pearl Harbor’ kunnen heten. Want dat Emmerich zijn oeuvre niet wil verraden wordt vanaf de eerste vijf minuten van zijn oorlogsfilm “Midway” meteen duidelijk. Waar “Danger Close” vooral veel waarde hecht aan de persoonlijke beleving en leefwereld van iedere soldaat, is “Midway” meer een opvolging van indrukwekkende oorlogsbeelden, visueel gemaakt met helaas minder indrukwekkende computeranimatie. De ontwikkeling van de personages, het verhaal, natuurlijk klinkende dialogen en het plot lijken hierbij compleet onbelangrijk te zijn geweest. Ik ervaarde een gebrek aan focus en gevoel, waardoor de film mij totaal koud liet. Als je je kennis over de Slag om Midway wilt opfrissen, maar je liever geen Wikipedia-pagina raadpleegt, komt de film misschien wel van pas. Niet geheel de moeite waard, maar wel leuk als je Patrick Wilson, Woody Harrelson, Dennis Quaid en Mandy Moore een keer in heel andere rollen wilt zien.

THIRZA NERISSA

Actueel

30 APRIL 2020

De vergissingen van een ijdele viroloog “Bang voor coronavirus? Pas eerder op voor de griep”, (Van Ranst, GvA, 23 januari), “Ik zie mensen op sociale media zeggen dat we schrik moeten hebben, omdat het Wuhan-coronavirus een nieuw virus is dat we nog onvoldoende kennen. ... Noem het geen killer virus”, (Van Ranst, DS, 27 januari).

Laat ons eerlijk zijn: hij was toen zeker niet de enige expert die het coronavirus heeft onderschat. In tegenstelling tot Van Ranst hebben bijvoorbeeld viroloog Steven Van Gucht en microbioloog Herman Goossens dat wel al toegegeven.

De eerste alarmsignalen Maar er waren wel degelijk ook mensen die vroeg aan de alarmbel trokken. “Evolutiebioloog Tom Wenseleers (KU Leuven) maakt zich zorgen over wat hij ‘een naïeve onderschatting’ van de problematiek noemt”, (Knack, 5 februari).

Ook econoom Ivan Van De Cloot had al gewaarschuwd voor wat op ons afkwam. Hij had een bijzondere boodschap voor de experten: “Westerse virologen zijn wel deskundig in hun vakgebied, maar misschien naïef inzake de propagandagebruiken in China”, (Doorbraak, 6 februari). Misschien maakten de extreemlinkse politieke opvattingen van Van Ranst hem nog net iets gevoeliger voor die propaganda. Terwijl in de rest van de wereld reeds het besef groeide dat de Communistische Partij van China de wereld veel schade had berokkend door de geheimhouding over de ernst van het virus, verklaarde Van Ranst nog doodgemoedereerd dat de kordate Chinese aanpak de wereld een maand extra had gegeven (De Afspraak, 25 maart). De scherpste waarschuwing kwam van een collega van Van Ranst. De Waalse viroloog Marc Wathelet had al op 12 februari Maggie De Block pogen wakker te schudden over de virale storm die onze richting uitkwam. Op Twitter werd hij door de minister weggezet als een “dramaqueen”.

vende Dag) vond de viroloog, die vandaag de pleitbezorger van de strengste maatregelen is geworden, dat Italië toen overdreef met een lockdown: “In dezelfde tijdspanne vallen er in Italië elk jaar evenveel doden door de griep. Die doden worden niet opgeteld, zijn anoniem en daar doet men geen lockdown voor. Dus puur medisch gezien, in vergelijking met iets wat we kennen, zou je dat niet doen.”

“Ik zou het niet laten” De grootste blunder van de “griepcommissaris” is ongetwijfeld zijn onbegrijpelijk lakse houding over toerisme richting Italië tijdens het krokusverlof. Om de ernst daarvan in te schatten, moeten we begrijpen waarom België zoveel zwaarder getroffen is dan andere landen.

alle regio’s van het land. Nog meer in Vlaanderen dan in Wallonië, omdat Franstaligen eerder in Frankrijk gaat skiën.

John Paget zegt dat België daarmee “pech” had. Maar was dat alleen pech? Wie was de viroloog die ons vooraf verzekerde dat we nog steeds mochten gaan skiën?

Op De Zevende Dag van 23 februari vertelde Van Ranst dat wie van plan was om in de krokusvakantie naar Italië te trekken, dat gerust mocht doen. “Ik zou niet thuisblijven,” voegde hij er nog aan toe. Twee dagen eerder waren al verschillende Italiaanse steden in lockdown gegaan. Hij verzwaarde die fout door extra maatregelen op de luchthavens onnodig te noemen (DS, 27 januari). Ook voor uit Italië terugkerende krokustoeristen zag hij dat niet zitten. In De Ze-

VLAAMS PARLEMENT

Onderwijs

ven, om daarmee het hamsteren van mondmaskers tegen te gaan.

En momenteel zijn mondmaskers al een essentieel onderdeel van de exit-strategie en, volgens Van Ranst, zelfs een “elementaire vorm van beleefdheid”.

Vanwaar al die blunders en tegenstrijdigheden? Van Ranst is intelligent. Hij is ook niet onbekwaam. Zijn college Wathelet vat kernachtig samen wat wel zijn probleem is: “Soms lijkt het alsof hij zomaar zegt wat in zijn hoofd opkomt, als een journalist hem een vraag stelt” (Humo, 21 april).

Van Ranst zegt soms om het even wat. Hij is ijdel. Terwijl zijn collega’s studies lezen of zelf onderzoek doen, slaagt Van Ranst er niet in ook maar één interview te weigeren of één tv-verschijning aan zich te laten voorbijgaan. Wanneer hem vragen worden gesteld, wil hij steeds met een antwoord komen, ook al is dat nattevingerwerk. Zijn imago van nationaal orakel is hem dierbaar.

Het ziet er naar uit dat het onderwijs weer opstart, maar het hoe en wat daarvan heeft nogal wat voeten in de aarde. Het gelanceerde idee om les te geven tot het uiterste einde van juni en evaluaties en dergelijke in de eerste week van juli te plaatsen, heeft voor enige beroering gezorgd, mede door enkele slimmeriken die het nodig hadden gevonden om te gaan “rondtoeteren”, zoals Koen Daniëls (N-VA) het uitdrukte, dat leraren luizakken zijn, waarop natuurlijk de hakken in het zand gingen.

Dat is al één dingetje dat minister Weyts met zijn onderwijsveld mag uitklaren. Dat lijfelijk voor de klas staan nog steeds moeilijk te vervangen is door iets anders, is wel gebleken. Een deel van de leerlingen is moeilijk te bereiken, men heeft overal laptops moeten schooien en de internet-onderwijsplatformen zijn min of meer ontploft. Dat laatste is niet zo gek omdat die dingen niet op zo’n crisissituatie zijn berekend. Dat mocht de pret niet bederven voor de PVDA, die redeloos tekeerging daarover en het over ongelijkheid en dergelijke had. Duidelijk is wel dat de onderwijsminister voor een, ook naar eigen zeggen, huzarenstuk staat met het gefaseerd heropenen van scholen en leerjaren. Hoe dat in de praktijk gaat uitpakken, is een vraag die het koud zweet doet uitbreken.

Lichtjaren

Geen paniek Van Ranst bleef ook lang de nood aan bijzondere maatregelen tegen het coronavirus ontkennen.

Hij vond het onterecht dat grote bedrijven hun personeel probeerden te weerhouden buitenlandse reizen te ondernemen: “Viroloog Van Ranst benadrukt nog maar eens dat iedereen op reis kan en mag gaan”, (HLN, 29 februari).

Wanneer bij ons de eerste coronabesmetting in een school werd ontdekt, bleef Van Ranst bij zijn griepbenadering en raadde ons aan niet te overreageren.

“Wanneer we dan de dingen doen die we bij een normale griep ook doen - laten we dit beschouwen als een zware griep: virologen zijn het er meestal wel over eens dat dat het geval is -, ja, dan doen we de juiste dingen. Anders hebben we echt het risico dat we enorm gaan overdrijven”, (VRT-journaal, 3 maart). Nog op 8 maart (De Ze-

11

Regelmatig lezen we in de pers de uitleg dat België misschien correcter de doden telt dan andere landen. Niet alle landen tellen inderdaad op dezelfde manier, maar de cijfers van de oversterfte liegen niet. De Financial Times zette België deze week op de tweede plaats, met 60 procent extra overlijdens. Alleen Italië doet het slechter.

Italië werd echter, als eerste virushaard in Europa, verrast en overweldigd. Wat is de verklaring voor het Belgische debacle? De slechte aanpak van de rusthuizen is één reden. Een andere wordt ons verschaft door de Nederlandse epidemioloog John Paget.

In een gesprek met De Standaard wijst hij er op dat de golf van besmettingen in België ontstond na de krokusvakantie: “Veel skiërs brachten het virus mee, onder meer uit Italië, waardoor er meteen veel besmettingshaarden waren. Ook het zuiden van Nederland had in diezelfde week vakantie. Precies daar bevindt zich het hart van de uitbraak in Nederland.”

De maatregelen van België kwamen niet later dan die van de meeste Europese landen en behoren ook niet tot de soepelste. Maar het kwaad was toen al geschied. Het virus was geland en tegelijk uitgebroken in

vende Dag van 5 april beweerde hij dat quarantaine van de terugkerende skiërs politiek toch niet haalbaar zou geweest zijn. Of dat waar is, hadden we uiteraard alleen kunnen ontdekken indien hij het op zijn minst voorgesteld had.

Geen peil op te trekken Heeft Van Ranst het gevaar van Covid-19 dan veel langer dan iedereen onderschat? Dat is het juist: neen. In andere interviews en andere verklaringen in dezelfde periode klinkt hij soms wel alarmerend. Er lijkt gewoon weinig peil te trekken op zijn boodschap.

“Op 11 maart geeft hij aan om eerder te kiezen voor een ‘warme bestemming’ tijdens de paasvakantie. Amper een week later blijkt evenwel ‘een buitenlandse reis in de zomervakantie al een slecht idee’.” (SCEPTR, 23 maart). Op 19 maart verklaart hij in het VRT-journaal: “Deze epidemie zal zo een 10 weken duren,” om 6 dagen later aan De Tijd te vertellen: “Terug naar normaal duurt nog zeker een jaar.”

Vooral zijn snel wisselende bochten over de zin van mondmaskers waren duizelingwekkend.

Hij begon met die “volstrekt onzinnig” te noemen. Toen hij later zijn positie moest herzien, probeerde hij zijn eerdere verklaring als een “bewuste strategie” te omschrij-

De gewillige held In heel veel maatschappelijke activiteiten kan dergelijke nonchalance vergeven worden. Maar Van Ranst is een wetenschapper. Als hij zegt dat het veilig is om te gaan skiën, geloven mensen dat.

In de media is nu een heldencultus rond Van Ranst gecreëerd. Een journalist van De Morgen zette op Twitter: “Wie Marc Van Ranst niet wil erkennen als nationale held, is onze ziekenzorg niet waard.” Politieagenten gaan applaudisseren voor zijn huis. Hij laat zich filmen als hij gaat winkelen. In Het Laatste Nieuws maken ze een artikelenreeks met verhalen uit zijn kindertijd.

Dat Van Ranst veel foute inschattingen heeft gemaakt, ook op cruciale momenten, wordt gemakkelijk genegeerd. De pers is zich er uiteraard heel goed van bewust dat Van Ranst op sociale media permanent in oorlog is met het Vlaams Belang en de N-VA. Die partijen wil men niet te snel iets gunnen.

Sommige vergissingen van Van Ranst waren misschien begrijpelijk, zelfs voor een expert. Dat hij ze niet wil toegeven, zegt iets over hem. Dat hij zich, ondanks een parcours van verkeerde inschattingen, toch nog gewillig de rol van nationale redder laat aanmeten, zegt nog meer.

JURGEN CEDER COLUMNIST

De crisis heeft ook, voor wie daarvan nog overtuigd moest worden, aangetoond hoe vreemd dit land in elkaar zit. Als er één bevoegdheid is die ondubbelzinnig bij de Gemeenschappen berust, dan is het precies onderwijs. Al zo’n dertig jaar lang wordt dat netjes door ieder voor zich georganiseerd; het Vlaams en het Franstalig onderwijs zijn dan ook totaal verschillende planeten. De Franstalige visie over het heropenen van de scholen is dus lichtjaren verwijderd van de Vlaamse. Toch moet om een of andere reden rekening gehouden worden met de overkant. Jan Laeremans (VB) verbaasde zich daarover. Volgens Weyts ging het vooral over de heropeningsdatum en niet over het inhoudelijke. Maar waarom zou Vlaanderen dat ook niet gewoon voor zichzelf kunnen beslissen, merkte Laeremans nog op.Wat zou het ook uitmaken als in Brussel de Vlaamse kindjes anders naar school gaan dan de Franstalige?!

LGBTQI+ We schreven al dat het Vlaams Parlement enigszins zijn gebruikelijke plooien terugvindt. Zo is men altijd dol geweest op resoluties over grote internationale onderwerpen. Het Vlaams Belang had iets gefabriceerd over homorechten in moslimlanden, maar om een of andere reden mocht dat niet. Wat wel mocht, was een meerderheidsvoorstel over “LGBTQI+-personen in de Europese Unie en in de wereld” dat volgens Willem-Frederik Schiltz (Open Vld) het voordeel op het VB-werkstuk had dat het veel breder en universeler was.

Chris Janssens (VB) vond dat niet en dacht eerder dat men pijnlijke zaken in de islamitische wereld “onder de mat wilde vegen”. Zou het? Volgens een aantal achtbare leden was het ook zeer slecht gesteld in landen als Polen en Hongarije (die zich overigens even weinig zullen aantrekken van Vlaamse resoluties als het gemiddelde moslimland).

Wat er ook van zij, het is verheugend dat men toch nog weet wat belangrijk is.

12 Cultuur

30 APRIL 2020

GESCHIEDENIS

Sandalenfilms

Iedere generatie is een tijdje dol op sandalenfilms, waarna de belangstelling daalt en het twintig jaar wachten is op een nieuwe golf.

De eerste superproducties Een sandalenfilm is een film die zich meestal afspeelt in de klassieke oudheid (Bijbelse verhalen inbegrepen). Het genre is een van de oudste in de filmgeschiedenis.

Christelijk Amerika en katholiek Italië produceren tussen 1910 en 1930 tientallen superproducties.

Verbaasd kijk je naar die duizenden figuranten, naar speciale effecten en naar die ongelooflijke imposante decors. Je kan makkelijk de twee grootste kastelen van Richard Leeuwenhart kwijt in de filmburcht van Douglas Fairbanks in “Robin Hood”: allemaal mogelijk dankzij de zeer lage salarissen van een nog grotendeels ongeschoold proletariaat.

Al de titels die wij nu nog met de beste en populairste sandalenfilms uit de vijftiger en zestiger jaren associëren, bestaan ook al in spectaculaire stomme-filmversies: “Ben Hur”, “De Tien Geboden”, “Quo Vadis” enzovoort. Grieken, Romeinen, Joden en Egyptenaren dartelen twintig jaar lang over de bioscoopschermen, tot in 1927 de klad erin komt. Met “The Jazz Singer” begint het tijdperk van de geluidsfilm en de technici merken dat het nog primitieve opnameprocédé problemen heeft met opnames in die grootse decors. Daarenboven is het publiek het genre een beetje beu en de economische crisis van 1929 maakt er definitief een einde aan. Detectives en musicals zijn veel goedkoper te produceren.

Rome als metafoor voor de VS De sandalenfilm maakt een kleine comeback in 1949 met een eerste kleurenproductie: “Samson en Dalila” met Victor Mature (films hebben nog Nederlandse titels).

De definitieve terugkeer is met MGM’s “Quo Vadis” met Robert Taylor: hét kassucces van 1951. De spectaculaire decors en de massafiguratie zijn terug van weggeweest. Hollywood respecteert de historische juistheid voor zover het past bij een lekker verhaal. Is dat niet het geval, gaat de geschiedenis de deur uit. Nog altijd denken miljoenen mensen dat keizer Nero verantwoordelijk is voor de brand van Rome (hij was elders toen de brand begon), met dank aan Peter Ustinov in “Quo Vadis”.

De sandalenfilm wordt Hollywoods wapen tegen de komst van de grote vijand: de televisie. In 1953 hebben de meeste Amerikaanse gezinnen al een toestel en Hollywood reageert met een uitvinding van de Franse ingenieur

Henry Chrétien: Cinemascope.

De eerste film in breedbeeld is “De Mantel” met Richard Burton.

Die wordt voor de kleinere zalen ook op normaal formaat gefilmd.

Omdat de decors er toch al staan, wordt tegelijkertijd (en zonder te wachten op het succes van “De Mantel”) al een vervolg gefilmd: “Demetrius en de gladiatoren” (met Victor Mature). Het is de eerste van de vele gladiatorenfilms die nog volgen, zoals “Spartacus”.

De films tonen de glorie van de supermacht Rome: een metafoor voor de VS. Hollywood beklemtoont ook graag de Amerikaanse christelijke erfenis, al zijn de meeste filmmagnaten Joods. De spectaculaire remake van “De Tien Geboden” begint zelfs met een statement in beeld van regisseur Cecil B. De Mille. Volgens hem is het kiezen tussen een leven in vrijheid of een als onderdaan van een dictator als farao Ramses. Voor de slechte verstaander voegt de regisseur er nog aan toe dat ook vandaag mensen moeten kiezen tussen vrije burgers te zijn onder God of eigendom van de staat. Pak aan, Sovjet-Unie in de koude oorlog.

Duur, duurder en bijna bankroet De triomf van de film van Paramount (inkomsten 10 keer de kosten) smaakt naar meer en MGM riskeert een remake van “Ben Hur” met de acteur die Mozes speelde: Charlton Heston. Het is een gok, want het wordt de duurste film tot dan: 10.000 figuranten, 2.500 paarden, duizenden vakmensen voor de techniek, de kostuums en de bouw van de renbaan. Historisch correct, behalve als het weer wat spannender kan. Romeinse racewagens hebben nooit scherpe messen op hun assen waarmee ‘de slechte’ in de film de wagen van Ben Hur probeert uit te schakelen. De film krijgt 11 Oscars en - nog belangrijker - verdient zichzelf op korte tijd vijf keer terug. De historische spektakelfilm lijkt een blijvertje met “De Egyptenaar”, “Alexander de Grote” (met Burton), “Salome” en “De val van het Romeinse rijk” (met Sofia Loren).

Voor die laatste film bouwt men de grootste reconstructie ooit van het Forum Romanum: 92.000 vierkante meter. Wat MGM kan, kan 20th Century Fox ook. Drie jaar lang werkt men aan “Cleopatra”, overschrijdt men torenhoog de begroting en maakt men mee dat ster Elizabeth Taylor lange tijd ziek is en wat later haar beruchte relatie met

Richard Burton begint. De studio gaat bijna over kop vooraleer er pas jaren later winst is. Hollywood bekijkt voortaan sandalenfilms als vergif.

Veel films zijn opgenomen in Europa’s grootste filmstudio’s in Cinecittà nabij Rome. De lonen zijn er nog laag en als de Amerikanen vertrekken, verkopen zij de decors voor een prikje. Technici en figuranten kennen hun vak en de Italianen hergebruiken alles en iedereen voor nieuwe sandalenfilms: soms tot dertig per jaar. De scenario’s zijn flinterdun, de helden heten Maciste, Hercules, Ursus en worden vertolkt door bodybuilders als Steve Reeves. Mensen als Sergio Leone leren er het vak tot de citroen na tien jaar uitgeperst is en ze een nieuw genre lanceren: de spaghettiwestern.

Met “Gladiator” uit de coma De oudheid valt in coma tot een paar jonge scenaristen een scenario in elkaar knutselen over een Romeinse generaal die gladiator wordt. Steven Spielberg ziet er niets in. Tenslotte lukt het toch omdat een nieuwe generatie producers en regisseurs het debacle van “Cleopatra” niet meer kent.

“Gladiator” met Russell Crowe wordt in 2000 een hit met 400 procent winst. De sandalenfilm rijst op uit de dood. Op grote schaal wordt computeranimatie gebruikt, want 10.000 figuranten en gigantische decors zijn niet meer te betalen.

Voorbeelden wekken met o.a.

“Troy”, nog eens “Alexander de Grote”, een barslechte remake van “Ben Hur”, “Exodus”, “Noah” enz.

Ook de grote televisieproducenten volgen met o.a. “Rome” van HBO (Home Box Office, een betaalkabeltelevisienetwerk).

Alles historisch correct maar…

Romeinse generaals waren meestal 40-plussers. Iets te oud om gladiator te worden en geklede en ongeklede Romeinse vrouwen hadden alleen in HBO’s Rome iets te vertellen in de politiek. Toch heeft één enkele van de grote sandalenfilms waarschijnlijk meer interesse voor de oudheid (en historische roepingen) gewekt dan alle correcte boeken en artikels bij elkaar. Een klein misverstand hebben de films ook gecreëerd.

Ik vroeg ooit aan een van mijn assistenten welke taal de Romeinen spraken. Het antwoord: “’t Zal wel geen Engels zijn… Anders had je het niet gevraagd.” JAN NECKERS

Musea open op 18 mei?

Een aantal musea heeft een plan uitgewerkt om op 18 mei te kunnen heropenen. Of dat zal lukken, hangt af van een beslissing door de Nationale Veiligheidsraad.

Voor de prestigieuze tentoonstelling “Van Eyck. Een optische revolutie” in het Museum voor Schone Kunsten in Gent komt een mogelijke heropening van onze musea alleszins te laat. De expo, die normaal zou lopen tot eind april, heeft de deuren definitief moeten sluiten. Even werd gehoopt op een verlenging, maar dat was niet mogelijk. Ruim zeventig werken die in Gent te zien waren, zijn bruiklenen van vooral buitenlandse musea en die waren niet happig om hun topstukken veel langer te moeten missen. Bovendien gaat het om bijzonder kwetsbare werken die tot het werelderfgoed behoren en die slechts voor een beperkte periode aan het licht mogen blootgesteld worden.

Voor het MSK Gent, dat jarenlang aan deze unieke tentoonstelling heeft gewerkt, is dit een grote teleurstelling, net zoals voor de vele tienduizenden kunstliefhebbers uit binnen- en buitenland die de expo voor geen geld van de wereld wilden missen.

De stad Gent zal de 144.000 tickets die al waren verkocht, maar nu niet meer gebruikt kunnen worden, terugbetalen. Naast de tentoonstelling in het MSK waren er in Gent nog allerlei andere activiteiten rond Jan Van Eyck gepland. Die zijn uitgesteld. Het Van Eyck-feestjaar is verlengd tot volgende zomer.

Verplicht parcours Onze musea, die sinds 14 maart dicht zijn, hebben een zevenpuntenplan opgesteld dat hun heropening mogelijk moet maken. Een aantal zegt klaar te zijn om vanaf 18 mei, wanneer ook de scholen gedeeltelijk de poorten openen, opnieuw bezoekers te ontvangen.

Om de ‘anderhalve meter afstand’ te garanderen zal, zoals in de supermarkten, slechts één bezoeker per vijftien vierkante meter per zaal toegelaten worden. Om de bezoekersstromen in goede banen te leiden, stellen de musea voor te werken met tijdsblokken en onlinereserveringen. Enkel individuele bezoekers, eventueel met huis-

genoten, zijn toegelaten. Opdat bezoekers elkaar niet zouden kruisen, stippelen de musea verplichte parcours uit. Vrij rondlopen of nog even terugkeren naar dat ene kunstwerk, dat zal niet kunnen. Daarnaast hebben de musea allerlei instructies uitgewerkt voor het zaalpersoneel en voor het gebruik van het sanitair.

Het zevenpuntenplan is bezorgd aan Vlaams minister-president en minister van Cultuur Jan Jambon, die het zal meenemen naar de Nationale Veiligheidsraad. Wanneer het daar op de agenda komt, is nog onduidelijk.

Als de musea heropenen, blijven er nog heel wat problemen met de tentoonstellingen. De internationale bruikleenketen is helemaal in de war geraakt, met als gevolg dat geplande expo’s voor het najaar en zelfs voor volgend jaar uitgesteld of afgelast zijn. Heel wat musea hebben daarom noodgedwongen beslist om de volgende maanden vooral te werken met de eigen collectie.

Verder virtueel Ondertussen blijven musea en culturele instellingen verder werken aan een digitaal aanbod.

Het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Brussel zet Bruegel in de vitrine met een virtuele tentoonstelling over drie bekende werken uit hun verzameling (“Landschap met de val van Icarus”, “De val van de opstandige engelen” en “De volkstelling in Bethlehem”) en over geliefde thema’s bij Bruegel, zoals groteske figuren, winterlandschappen en de eeuwig terugkerende seizoenen.

Het Huis van Herman Teirlinck kiest voor podcasts, bijvoorbeeld: “Chris Lomme leest Karel van de Woestijne” en “Warre Borgmans leest Ernest Claes”.

De Antwerpse musea zitten evenmin stil en bieden een breed onlineprogramma met digitale rondleidingen, snuisteren in de gigantische collecties, uitgebreide webdossiers, Spotify-lijsten en leuke gezinsactiviteiten.

MMMV

Actueel

30 APRIL 2020

Het failliet van het land

De dictatuur der virologen

13

In Nederland hebben we een ‘intelligente’ lockdown. Wat dat precies inhoudt, weet niemand, behalve dan dat je naar buiten mag en bepaalde winkels continu open zijn gebleven (Action, Kruidvat, supermarkten, slagers, Blokker, Praxis, Gamma, Hornbach, ijszaken, patatboeren, bloemisten, Mediamarkt, apothekers). Daarnaast wordt aangeraden om oudere mensen van jongere te scheiden. Als je ouders ouder dan zestig zijn, is het ‘verstandiger’ om weg te blijven.

In de pers was men er snel bij om landen als Polen en Hongarije, maar ook de Verenigde Staten met de vinger te wijzen. De presidenten en regeringen van die landen zouden van de coronacrisis wel eens gebruik kunnen maken om een of andere vorm van dictatuur te installeren. Ze vergaten daarbij dat de regering in eigen land met volmachten bestuurt, zonder een meerderheid in het parlement, en de ene expertengroep na de andere opricht om tot in de details te bepalen wat we nog wanneer en met wie mogen doen, en wat niet.

Ook mag je met niet meer dan drie mensen over straat - in sommige steden zelfs maar twee -, tenzij je een familie bent. En als je dan zo nodig met anderen moet verkeren, doe dat dan op anderhalve meter afstand, is het advies. Succes ermee. Kun je net zo goed thuisblijven.

Dat is dan ook precies het advies dat onze minister-president ons geeft: “Blijf thuis, restez à la maison, bleib zu Hause.” Waar er in Europa nog burgers zijn die denken de toerist uit te kunnen hangen, weet ik niet.

Hoe ze hierheen zouden moeten komen met de gesloten grenzen, is mij een raadsel. Het enige besluit dat we kunnen trekken, is dat waar eeuwig over geruzied werd in tijden die nu ver weg lijken: de grenzen blijken dicht te kunnen. Het is een wonder.

We hebben slecht nieuws voor Tom Van Grieken. Hij doopte zijn laatste boek immers “En nu is het aan ons”. De actualiteit heeft hem echter ingehaald: het bleek niet aan Tom Van Grieken en het Vlaams Belang te zijn, maar aan Marc Van Ranst en zijn collega’s. Zij regeren vandaag het land. Of menen tenminste dat het zo zou horen. Dat we opgezadeld zitten met de meest incompetente en onbenullige regering ooit - zie het opiniestuk van Jurgen Ceder op de voorpagina van vorig nummer -, helpt natuurlijk een vacuüm te creëren dat de virologen kunnen opvullen.

Het nieuwe normaal Anders dan in andere landen is het in Nederland niet verboden om naar buiten te gaan of om andere mensen te ontmoeten.

Voor mensen met een kantoorbaan blijkt het thuis-zijn desondanks een mentale dobber: het hele gezin is thuis. De hele dag. Opeens besef je dat kinderen aandacht nodig hebben, dat die partner er ook is als je ‘me-time’ nodig hebt en wordt ‘multitasken’ nu pas een uitdaging. Tussen al die mensen met wie je normaliter een geheel andere interactie hebt dan de zakelijke, moet je ook nog werken. Er zijn mensen voor minder van het dak gesprongen.

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat er voor mij weinig veranderd is: ik woon alleen en werk vanuit huis. Door de ‘intelligente’ lockdown zijn alle externe prikkels weggevallen. De rust in mijn lijf en geest zijn zoals tijdens een vakantie in tropische oorden.

Met dat verschil dat ik me realiseer dat die t ro p i s c h e oorden in de nabije toekomst een illusie zullen blijken. De lockdown, al dan

niet intelligent, heeft als gevolg dat onze economie volledig tot stilstand is gekomen.

Het besef bij de jammerende thuiszittende mensen daalt echter extreem langzaam in.

Als we maar braaf doen, dan waait het virus voorbij en gaan we weer ‘normaal’ doen.

Ondertussen hamert onze minister-president op een ‘nieuw normaal’: de anderhalvemetermaatschappij.

Morele verontwaardiging Waar de thuiszittende loonslaven zich afvragen hoe het zit met de vakantiedagen en of het vakantiegeld wel wordt uitbetaald, happen ondernemers naar adem terwijl ze kopje onder gaan. Er zijn 150.000 faillissementen voorspeld in Nederland. Dat we straks allemaal werkloos (kunnen) zijn, wil niet doordringen tot de massa. Deze week zijn bedrijven begonnen met het vragen van loonoffers aan hun werknemers. 20 procent ‘vrijwillige’ salarisinlevering, anders kan het bedrijf niet garant staan voor continuïteit van de onderneming dan wel banen. Hoe kan een lockdown, al dan niet ‘intelligent’, het failliet van een land rechtvaardigen? Het is de discussie die inmiddels voorzichtig geopperd wordt: ja, er sterven mensen aan corona, maar is sterven niet menselijk? Zeker als het om ouderen gaat?

De morele verontwaardiging bij het opwerpen van die vraag, is groot. Net zoals de morele verontwaardiging groot is als je naar buiten gaat, vrienden ontmoet, samen wandelt en je ouders bezoekt. ‘Mag niet!’ is de reflex. En dat terwijl het mag in Nederland.

Het mág. De waanzin is echter absurd. Zelfs zonder viroloog te zijn, begrijpt eenieder dat een virus zich niet aan grenzen houdt.

Alle landen hebben een andere aanpak, overal zijn doden en de toekomst is niet voorspelbaar. Pas achteraf valt te beoordelen wat de beste aanpak zou zijn geweest.

De vraag is of dat een leefbaar, geweldloos ‘achteraf’ is geworden waarbij iedereen nog een dak boven zijn hoofd heeft en een variant op een baan. Achteraf weten we pas wat de gevolgen van de lockdown voor de economie zullen zijn, al dan niet intelligent.

Dat er een crisis aankomt, is evident. En om dat te zien, is realiteitszin nodig in plaats van ‘intelligentie’. #staysafe zeggen we in Nederland. En #houvol.

EBRU UMAR NEDERLANDS-TURKSE COLUMNISTE

Citaat van de week > Hendrik Vuye

“Het is niet meer om aan te zien.”

“Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet.” Het is een van de oude lijfspreuken van dit blad. Vorige week was het Hendrik Vuye die deze op Twitter perfect benaderde na het geklungel van de regering op en na de fameuze persconferentie van vorige vrijdag, maar ook na het gekibbel in de liberale familie tussen Open Vld en MR: “Misschien moet de regering-Wilmès niet alleen mondmaskers, maar ook blinddoeken uitdelen aan de burgers…, want het is niet meer om aan te zien.” Daarmee omschreef hij op meesterlijke wijze de malaise binnen de restregering, de super-kern van 10 ‘democratische’ partijen en de losgeslagen boel bij de liberalen. Na de coronacrisis worden er best verkiezingen uitgeschreven om daarna de Belgische boeken definitief dicht te doen. Wat we zelf doen, kunnen we echt wel beter.

De dictator heeft altijd gelijk Overlopen we enkele kenmerken van een dictatuur. Niet door het volk verkozen: klopt! Sociale druk, verklikking en politionele controle om onpopulaire maatregelen te doen naleven: hebben we ook. Maatregelen die mekaar onderling tegenspreken: elke dag meer. Maatregelen die al ingetrokken worden nog voor ze van kracht hadden moeten gaan? Die hebben we ook.

Ook een kenmerk van een dictatuur: de dictator heeft altijd gelijk. De ene week zijn mondmaskers nog volslagen nutteloos. De volgende week blijken ze zelfs gevaarlijk te zijn en wie er voor pleit dat het verzorgend personeel in de woonzorgcentra er toch maar zou krijgen, riskeert - in tegenstelling tot criminelen van gemeen recht - bijna in de gevangenis te belanden. En dan, nog een week later, worden mondmaskers verplicht voor wie het openbaar vervoer wil nemen, als “essentieel” onderdeel van de bestrijding van corona. De dictator heeft gelogen, iedereen weet het, maar niemand geeft een kik.

Dat laatste is trouwens opvallend, want ook de pers, die er zich anders op beroept een vierde macht te zijn, reageert niet.

Terwijl de Amerikaanse president Donald Trump bij elke uitspraak meteen verantwoording moet afleggen voor alle andere uitspraken die hij ooit heeft gedaan, mag Marc Van Ranst op de ene dag beweren dat de zon in het noorden opkomt en de andere dag dat ze in het zuiden opkomt, zonder dat hij een ‘factcheck’ aan zijn broek krijgt. Wil je toch ergens kritiek op Marc Van Ranst lezen, moet je als lezer je toevlucht zoeken tot media van ‘lager allooi’, zoals dit krantje of onze zusterpublicatie SCEPTR.net of de collega’s van Doorbraak. De rest van de pers gedraagt zich als een echte regimepers: kritiek op de gevestigde machten komt er niet. Wat daar nog het meest verwerpelijke aan is, is dat het van de kant van de pers zelfs volledig vrijwillig gebeurt.

Macht verslaaft Nog een kenmerk van een dictatuur: de afwezigheid van een einddatum of eindcriterium. Ook voor politici met een democratische ingesteldheid werkt de macht verslavend, maar voor de meesten onder hen gaat dat niet verder dan het vechten voor een herverkiezing. Als we in ons land dan toch twee politici zouden moeten aanduiden die zich daar niet bij willen neerleggen, zoeken we het in de blauwe familie: Gwendolyn Rutten die niet veel nodig had om de voorzittersverkiezingen even voor onbepaalde tijd te laten uitstellen en haar Franstalige tegenvoeter Georges-Louis Bouchez, die alleen maar weet dat er alvast vóór einde september zeker niet onderhandeld mag worden over een nieuwe federale regering.

Maar als het van Marc Van Ranst afhangt, maakt het eigenlijk niet eens uit wat Georges-Louis Bouchez, Bart De Wever of Paul Magnette zouden menen over het heropstarten van de onderhandelingen voor een nieuwe federale regering. Het is immers Marc Van Ranst die de touwtjes in handen heeft en die wil blijven houden. Hij wil deze zomer kunnen bepalen waar we onze vakantie zullen doorbrengen, of dat met heel of half pension zal zijn, in het bijzijn

van vrienden of alleen de naaste familie, en hoeveel dagen we toegemeten zullen krijgen. Ook dat is een eigenschap van een dictatuur: het begrenzen van de mobiliteit van de bevolking. Met wat geluk komt er toch nog iets in huis van die tweede, derde, en vierde golf, en zal Marc Van Ranst niet alleen onze zomervakantie, maar ook onze herfst- en kerstvakantie tot in de details bepalen. Nog een eigenschap van de dictatuur: woede-uitbarstingen wanneer toch eens voor een enkele keer wat getornd wordt aan de macht van de dictator. Bijvoorbeeld wanneer een geheime nota gelekt wordt. Meteen werd er gedreigd met een uitgaansverbod tot diep in de zomer als straf voor zoveel ongehoorzaamheid.

Dat doet er ons aan denken dat collectieve straffen het ook altijd goed doen in dictaturen.

Minder bruin gras elders Is het in onze buurlanden dan beter gesteld? België is lang het enige land niet waar virologen tegenwoordig de plak zwaaien en alles toch nog in de soep draait.

En ook in andere landen schetsen virologen lekkerbekkend een vooruitzicht van een lockdown die nog maanden, zo niet jaren zal blijven duren. Ook dreigementen met collectieve straffen als de bevolking het aandurft buiten de lijntjes te kleuren zijn in de andere Europese landen schering en inslag.

Maar zoals zo vaak: wanneer het in Parijs of Berlijn door het dak lekt, spuit in Brussel het rioolwater uit de toiletten. Ook onveranderlijk: het zijn de Franstaligen die het hoge woord voeren, maar de Vlamingen die de vuiligheid zullen mogen opkuisen.

In het beste geval gaan de Franstaligen uit solidariteit op hun kamer gezellig een jointje roken; dan lopen ze tenminste niet in de weg. Maar het valt op dat België zowat het enige land in de wereld is waar ook een epidemie leidt tot nieuwe communautaire conflicten. En dat maakt het er voor de virologen des te gemakkelijker op om hun machtsgreep zo lang mogelijk te bestendigen, want ja: staat er soms al iemand klaar om het roer over te nemen?

Afgunstige klimatologen Ondertussen moet het bij de klimatologen toch wel steken dat de virologen in enkele weken tijd hebben klaargespeeld waar klimatologen al enkele decennia van dromen. Hoe lang pleiten zij er al niet voor dat de economie volledig plat moet, niemand nog mag reizen of zelfs nog maar naar de winkel mag gaan, laat staan vrienden of familie bezoeken?

En daarmee komen we aan ons laatste kenmerk van de dictatuur: de kandidaten die in de rij staan om ook opgenomen te worden in de opperste sovjet van de virologen. Economen, pedagogen en virologen volstaan blijkbaar niet, want volgens sommigen moeten daar ook armoedewetenschappers, ethici, en - jawel - ook klimatologen bij. En waarom ook geen genderwetenschappers, theologen, wichelroedelopers en astrologen, als we dan toch bezig zijn? Veel meer dan een bijrolletje is er voor hen hoe dan ook niet weggelegd. Zij zullen misschien mogen bepalen wat we deze zomer op onze barbecue mogen leggen - geen worstje, want haram, en geen biefstuk, want te milieubelastend, maar wel een bio-aubergine uit de buurt en een taaie smaakloze poot van een scharrelkip die aan ouderdom gestorven is, dat spreekt voor zich.

Maar het is Marc Van Ranst die zal bepalen of we de komende weken en maanden wel braaf zijn geweest om überhaupt een zomerse barbecue te verdienen. En wie weet, misschien laat hij in zijn onmetelijke goedheid wel toe dat we zelfs een vriend of twee mogen uitnodigen?!

FILIP VAN LAENEN

14

Brieven

30 APRIL 2020 ABSURDISTAN

Traditionele remedies Dankzij een Franse suikerbietenfabriek die er niet in slaagde om haar afval vakkundig bij te houden, zijn alle inspanningen om van de Schelde weer een sprankelende, gezonde rivier te maken, vakkundig de grond ingeboord. Kunnen we met de verantwoordelijken niet even hetzelfde doen als op de Groeningekouter in 1302?

Slaap gerust Een zekerheid in barre tijden: uw federale overheid werkt! Dat voert daar tegenwoordig maar fanatiek actualiteitsdebatten en houdt gedachtewisselingen in alle mogelijke commissies. De lezer die daarvan de weldoende invloed op zijn persoonlijk leven nog nooit heeft gemerkt, moet een zeldzame uitzondering zijn.

Kaalslag Volgens een recente studie dreigt in Vlaanderen 1 op 3 erfgoedgebouwen onder de sloophamer te belanden. Daarbij is er sprake van, houd u vast, 13.000 gebouwen. Iets met der vaad'ren fierheid, zeker?

Druk bezig

Cartoonist Erwin Vanmol heeft te doen met de kleine en grote kinderen die al weken verplicht thuis zitten.

Om het leed voor hen te verzachten, voorziet hij zolang de ophokplicht nog duurt elke week een kleurplaat.

Paars-geel of Vivaldi in te kleuren volgens eigen voorkeur.

COVID-19

BEN WEYTS

Pallieterke, Ik heb gisterenavond op VTM naar de persconferentie over de te nemen maatregelen gekeken. Wat een chaos! De teksten waren mooi uitgeschreven en dan afwisselend in het Nederlands en het Frans afgerammeld door Wilmès. Zou het niet veel eenvoudiger geweest zijn als elke minister-president dat zelf voor zijn eigen tv- en radiozenders zou voorgelezen en becommentarieerd hebben in zijn eigen taal?

Zelfs Philippe doet het op die manier. Het zou tenminste duidelijk geweest zijn en veel minder tijd gekost hebben. Wat een onland!

Jan Vermeir - Grimbergen

Pallieter, Ik hoor het mijn vader nog zeggen, “gemeinnutz geht vor eigennutz”, als hij zich nog maar eens ergerde aan het moderne individualisme.

Ik dacht er zojuist ook aan terug als ik het commentaar van sommige oppositieleden in de Vlaamse praatbarak hoorde op de onderwijsheropstartplannen van minister Ben Weyts. Al ben ik geen partijgenoot van hem, ik vind, als het goed is, moet dat ook gezegd worden!

Dirk Cornelis - Stekene

UNIVERSITEITEN AMERIKA Pallieterke, Bij het lezen van het artikel over de universiteiten in Amerika met hun politiek correcte onzin en het diversiteitsdenken, moest ik onwillekeurig denken aan de fantastische resultaten die men in Zuid-Afrika kan voorleggen na iets meer dan 25 jaar ANC-politiek. De munt (Rand) is vier keer minder waard tegenover de euro, de werkloosheid is ongeveer maal drie gegaan en niet vergeten: cruciale grote bedrijven staan op de rand van het faillissement. Dit om aan te tonen dat - als men niet de kwaliteit van de mensen, maar andere criteria laat bepalen wie belangrijke posten krijgt - alles snel bergaf kan gaan. Hopelijk speelt de onderlinge concurrentie van de universiteiten in Amerika hier op termijn terug een positieve rol. L . L avrysen - Schoten

Kruisende woorden oplossing 1211

A B C D E F G H I J K L

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 S

I

L E

E R H E E S T E R S I

E X M X K W E E K

E R L E N M E Y E R X A C S A R D A S X E T S T H X N U X D X E T X

I

E

T I J D G E E S T X R X N G X E X O S T E R

I

A X

E E N D X W A R T A A L Z

I

X U L A A N X G P A

I

N

I

T

I

N D X

J

E F X E U X

E R

I

N G X A I

K

D E M E R X A T T E N T

ONAFHANKELIJKHEID Pallieterke, Als je al die ‘persconferenties’ of zoiets betreffende de coronacrisis ziet en hoort, krijg je een zéér duidelijk beeld dat er in den ‘belziek’ effectief twee volkeren aanwezig zijn. Twee volkeren met hun eigen visie op deze crisis en vooral op de oplossingen naar het economisch verlies toe.

Als ik de schitterende artikels van Jurgen Ceder en Anja Pieters lees, wordt het méér dan hoog tijd om te splitsen.Wordt het méér dan hoog tijd om die miljardentransfers voor ons te houden. Dan kunnen we om te beginnen onze eigen verzorgingssector fatsoenlijk uitrusten en beschermen tegen een volgend virus dat zou opdagen. Dan kunnen we er voor zorgen dat deze hele zure crisis draaglijk wordt voor onze kinderen, want anders zullen zij dit nog heel lang mogen ‘ophoesten’.

Hoog tijd dat de Vlaams-nationalisten de koppen bij elkaar steken en een eigen strategie gaan uitwerken, los van het zuiden van het belzenland. En liefst van al met heel nieuwe gezichten met een ‘fris koppeke’ en zonder al die ‘ja-knikkers’ van de jongste jaren, die ineens hun klak van richting zouden veranderen, en dan vraag ik mij af of die te betrouwen zijn.

Denk aan de toekomst van ónze kinderen en ónze kleinkinderen. Denk aan de toekomst van onze eigen familiebedrijven en economie. Er is werk genoeg voor het eigen volk.

Zorg ervoor dat wij die buitenlandse ‘hulp’ niet nodig hebben. Want dat staat er ons te gebeuren en ik zie dit nu al in de bouw gebeuren. Veel meer buitenlandse nummerplaten staan aan de werven. Grenzen dicht?

Enkel voor de Vlamingen, niet voor de buitenlanders. Het zal nú moeten, anders vrees ik dat wij nooit onafhankelijk zullen worden.

Bart De Feyter - Boechout

MARC VAN RANST Pallieterke, Van Ranst gooit de knuppel in het hoenderhok dit weekeinde, maar Van Ranst heeft niets te gooien in het hoenderhok! Van Ranst is viroloog, geen politieke bemoeial. Van Ranst is enkel raadgever, geen ‘mijn wil is wet’-politieker. Van Ranst is mediageil in de overtreffende trap. Van Ranst heeft al meerdere totaal van de pot gerukte uitlatingen achter zijn naam staan. Van Ranst heeft een te hoge dunk van zichzelf. Moet ik nog doorgaan? Er is maar één viroloog geloofwaardig en die hebben ze uitgerangeerd: dhr. Marc Wathelet, de zogezegde “dramaqueen” volgens De Block en ja... De Block is volgens mij in hetzelfde bedje ziek als Van Ranst.

Jean-Pierre De Soete - Sint-A ndries

HET NIEUWE NEDERLANDS Pallieterke, Wellicht in navolging van onze zeer mondige noorderburen hanteren onze Vlaamse pseudo-intellectuelen in hun taalgebruik voor televisie en radio steeds meer woorden zoals “faciliteren, impacteren, doneren, verbaliseren, implementeren, suïcideren”, en meer van die aard. Het is te gek om los te lopen en ik vraag me af wat er verkeerd is aan het gebruik van “vergemakkelijken, beïnvloeden, geven”, enzovoort... Vandaar mijn warme oproep aan alle weldenkende Vlamingen om zich massaal te scharen achter de nieuwe leuze: “Eigen Taal Eerst!”

Bruno H aest - Leuven

Een lezersbrief insturen?

Uit goede bron vernemen wij dat de Nationale Veiligheidsraad bijzonder actief is. Met name wordt reeds gewerkt aan de volgende krachtpuntpresentatie (de goede lezer kent onze manie voor het Nederlands).

Men hoopt die rond te hebben tegen 4 mei. 's Morgens, 's middags of misschien wel 's avonds. Laat.

Einde in zicht Uit China komt het bericht dat er al een coronavaccin is gevonden dat werkt bij apen. Gezien de gesteltenis van sommige onzer politieke voormannen en voorvrouwen, staan wij nu dicht bij de oplossing!

Jan toch!

Wij achten het onze taak om bij tijd en wijle onze minister-president eens aan de oren te trekken. Foei, Jan, wat was dat toch voor een idee om Moederkesdag met een week uit te stellen! De juiste optie ware geweest om eindelijk de echte Moederkesdag te vieren: die van 't stad, op 15 augustus.

Verbetering op komst Naar wij vernemen, zal de Nationale Veiligheidsraad volgende keer met een eigen woordvoerder werken. Het is nog geen uitgemaakte zaak of dat de Alverman, Kulderzipke of de Witte van Zichem zal worden.

Het ezelsvel van Sophie Mededeling uit de universitaire wereld. Na het aanschouwen van de sublieme voorstelling van de Nationale Veiligheidsraad vorige week, hebben alle afdelingen Communicatiewetenschappen in dit land vrijwillig en met enige schaamte besloten om zichzelf op te heffen.

Geldgewin De Antwerpse politie bracht de drugmaffia onlangs een zware slag toe door zowat vier ton cocaïne in beslag te nemen. Volgens onbevestigde berichten was het de bedoeling van het druggespuis om de winst hiervan te beleggen in aandelen van WC-papier.

STEUN

SCEPTR machtig nieuws BE39 7390 1640 4519 (BIC KREDBEBB)

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

Boeken

30 APRIL 2020

15

TRIS: Levende mijngeschiedenis in romanvorm Een politicus schrijft een boek. Velen zijn benieuwd wat hij/zij te vertellen heeft en de media houden het tegen het licht. Men is het ermee eens of niet. In sommige gevallen is er wat controverse over en zindert het wat na. Dat is het klassieke patroon. Maar bijzonder is het pas echt wanneer een politicus géén politiek boek schrijft, maar een roman, een streekroman zelfs. Fictie, maar zeer herkenbaar.

En vanuit het hart geschreven.

Mijnramp van 1974

ONTDEK ONZE BOEKEN OP WWW.POLEMOS.BE Bestellen kan via onze webwinkel, of telefonisch tijdens kantooruren 03 232 14 17 of via www.bol.com

De heerlijke “Stedevaart” van Jan Brokken Nu we in deze coronatijd niet mogen en niet meer kunnen reizen, is het misschien goed om een goed reisboek te lezen. Het nieuwste boek van Jan Brokken, een literair journalist en kroniekschrijver die hier veel te weinig bekend is, heeft als titel een nieuw woord dat hij zelf uitvond: “Stedevaart”.

Bij Jan Brokken (°Leiden, 1949) werd dat een bedevaart naar steden als onder meer Berlijn, Bologna, Bergamo, Bordeaux, Bilbao, Sint-Petersburg (neen niet Leningrad), Parijs, Riga en Venetië. Zijn bezoeken aan al deze steden en landen zijn echter geen gewone reisverhalen, maar buitengewone bedevaarten naar verwante zielen of naar onverwacht excentrieke kunstenaars of echte excentriekelingen.

Het beste van de mens Jan Brokken schrijft sneller dan wij kunnen lezen en reisde al de hele wereld rond. Hij verveelt zich nooit en dus verveelt hij ook zijn talrijke lezers niet. Hij is nog het best te omschrijven als een literair journalist die overal, alom en allerwegen, het beste in en van de mens naar boven haalt. En bijna als bewijs van “kijk eens wat ik daar heb gezien en meegemaakt” toont hij zijn lezers in zijn boeken ook een mooie kleurenfoto om zijn verhaal ook nog wat op te frissen. Jan Brokken moet als wereldreiziger en bedevaarder een serieus archief hebben van door hem ter plaatse genomen foto’s.

Ik denk dan aan de volgende foto’s die in dit boek staan: Tip Marugg in zijn huis in Pannekoek; Zicht op de kamer waar Donizetti overleed. Daaronder de Engelse tuin, waar het draaiorgeltje een melodie uit de finale van “Lucia di Lammermoor” speelt; Trappenhuis van de kunstacademie in Düsseldorf, waar Gerard Richter de hoogzwangere Ema afbeeldde; Het interieur van restaurant La Pepica (in zijn stuk over zijn bedevaart naar de Spaanse stad Valencia). En één keer slechts fotografeerde hij zichzelf, toen hij in de botanische tuin van Cagliari op het eiland Sardinië was. We zien een bebrilde Hollander met een dikke neus en een strooien hoed op onder het felle licht van de zon (zie pagina 147). Maar deze domineeszoon, of deze met zijn laptop en zijn notitieboekje reizende schrijver, is zeker niet ijdel of pretentieus.

En wordt ook nooit saai of langdradig.

Reizen om te leren Hij reist - om het eens met een klassiek cliché te zeggen - werkelijk om te leren.

Hij laat dan ook zijn lezers en lezeressen

meegenieten in elk klein verhaal dat toch elke keer weer naar een grote verrassende vondst kon leiden. En als lezer kom je algauw in de verleiding om ook eens naar Kyoto in Japan of naar Middelharnis in Zuid-Holland aan de oever van de Haringvliet te gaan. Of regelrecht naar Letland om daar het kerkje van Aizpute te gaan bezoeken en aldus als het ware te gaan controleren of wat deze wat gekke Jan Brokken schreef wel enigszins klopt met de werkelijkheid, die soms straffer is dan de fictie. En dit was weer zo’n mooi cliché.

In zijn pas verschenen “Stedevaart” komen 22 steden en plaatsen aan bod, zoals op de blauwe achterflap staat, maar ik zal hier even voor onze lezers alle namen opsommen, niet de soms gekke titels van zijn geestdriftige verhalen, maar alleen de namen van de steden of oorden waar deze Brokken heeft rondgedoold: Amsterdam, Bologna, Venetië, Vilnius, Middelharnis, Kyoto, Cagliari, Valencia, Yamoussoukro, Berlijn, Düsseldorf, Bergamo, Curaçao, Bilbao, Aizpute, Riga, Sint-Petersburg, Parijs, Bordeaux en Arcachon aan de Atlantische oceaan. Zo kunnen we in deze sombere calamiteuze coronatijden toch nog even veilig reizen vanuit onze slaap- of woonkamer zonder de ongemakken van het reizen.

Goede reis en voor ik het vergeet: deze snel schrijvende en altijd nuchter blijvende Hollandse schrijver heeft ook nog andere goede boeken geschreven, waarvan ik hier graag de andere niet te missen titels wil geven: “De droevige kampioen”, “Zoals Frankrijk was”, “Het huis van de dichter”, “De Kozakkentuin”, “De gloed van Sint-Petersburg” en vooral zijn meesterwerk “Baltische zielen”, dat mij misschien nog dit jaar naar de drie landen van het Balticum (de drie landen aan de Oostzee: Estland, Letland en Litouwen) moet brengen. Of hoe het lezen van een wonderlijk goed boek ook tot een mooie reis of expeditie, en in elk geval tot enige reisdrift kan leiden. Maar nu niet. Nu nog even niet.

HENDRIK CARETTE “Stedevaart”, Jan Brokken, Amsterdam/ Antwerpen: Atlas Contact, 2020, 415 blz., 29,90 euro, ISBN 9789045 040 141.

Bert Schoofs, voormalig Kamerlid en momenteel voorzitter van de gemeenteraad in Beringen, is al zijn hele leven gefascineerd door het mijnverleden van zijn regio in het algemeen en zijn stad in het bijzonder. Als politicus ontmoette hij in de loop der jaren talloze mensen die op een of andere manier bij de koolmijnen betrokken waren en op basis van hun ervaringen en levende, al dan niet wat aangedikte, verhalen kon hij zich een beeld vormen van wat er in de koolputtersgemeenschap leefde: sterke verhalen, droevige gebeurtenissen, jammerlijke ongelukken, intriges, vreemde verhoudingen tussen leidinggevenden en werkvolk, spanningen en vriendschappen tussen de mijnwerkers zelf, de weerslag van het zware leven ‘in de put’ op het familiale leven, vrolijkheid en vertier, sociale omstandigheden, (long)ziekten en leed,…

Het was een microkosmos op zich en veel mensen uit Beringen en omstreken zullen zich tal van zo’n ervaringen en toestanden levendig kunnen voorstellen, als ze ze al niet zelf hebben meegemaakt.

Schoofs heeft al die impulsen op bijzondere wijze in een soort totaalbeeld samengebracht in TRIS, wat de dialectnaam is voor mijnterril. Het maakt van deze roman iets unieks.

In 2007 krijgt ene Jos Tilleux de nagelaten geschreven opdracht van zijn oom Jos, die dan net overleden is, om de ware toedracht uit te zoeken van de mijnramp die in 1974 plaatsvond in Beringen-Mijn, waarbij een aantal mijnwerkers om het leven kwam. Niemand had het eerder aangedurfd om dat te doen en bovendien waren die gebeurtenissen het onderwerp geworden van een soort publiek geheim, dat zorgvuldig in een doofpot was gestoken. De jonge man kent de mijn alleen van ‘over horen vertellen’, maar trekt vanuit zijn woonplaats in het Brusselse naar Beringen, waar hij getuigen opzoekt en met mondjesmaat de puzzel in elkaar kan leggen. Het is een speurtocht met hindernissen en ontgoochelingen, maar ook met nieuwe perspectieven, ook voor hemzelf. Zijn speurtocht wordt doorkruist door het verhaal over de Putheks, dat als een geheimzinnige sluier over de gebeurtenissen van 1974 hangt.

TRIS speelt zich dan ook af in twee periodes die meer dan dertig jaar uit elkaar liggen: 1974, wanneer de koolmijnindustrie net over haar hoogtepunt is en 2007/2008 wanneer de mijnterreinen er nog als een vergeten stuk industrieel en economisch erfgoed bijliggen. (Ondertussen is heel de site behouden als levend en beschermd erfgoed, en kreeg ze ook een nieuwe bestemming.) Het is een meeslepend verhaal dat vlot verteld wordt en dat ook niet-Limburgers erg zal boeien. In de schoot van een roman komt een unieke geschiedenis tot leven met heel veel raakpunten met het echte leven van de mijnwerkers, hun gezinnen en hun omgeving. Velen van hen die dit verhaal zullen lezen, zullen ongetwijfeld met enige weemoed terugdenken aan de toch bijzondere tijd van de mijnindustrie.

Een politicus die ook volksverteller is.

Het is eens iets anders. Een politicus bovendien die zijn volk kent en het verleden ervan heel intensief aanvoelt en kan beschrijven. Het maakt van TRIS een uniek en lezenswaardig verhaal.

KVDP “TRIS”, Bert Schoofs, Uitg. in eigen beheer. 375 blz.; 20 euro (25 euro incl. verzending). Overschrijven via BE70 7430 5913 2325 of bestellen via secretariaatbert@gmail.com, ISBN 978 946 4007 50 3

16

Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

30 APRIL 2020

Het einde van Sporting Lokeren

Na enkele stuiptrekkingen is het definitief gedaan voor Lokeren. Het einde van een mooie club. Toen ik nog bij Anderlecht speelde, was het geen sinecure om te gaan winnen op ‘Daknam’. De grote vedette van de ploeg was toen zonder twijfel Preben Larsen, een speler die in elke Europese topclub zou mogen meedoen. Maar hij was ook een ettertje.

In Anderlecht scheet hij in zijn broek, maar in Lokeren had hij een grote mond. In het begin van de wedstrijd zei hij tegen mij glimlachend: “Ik ben te snel voor u.” “Niet als je mankt, ik hoop dat je goed verzekerd bent,” antwoordde ik. Hij was een beetje bang voor mij, want hij ging veel aan de overkant van het veld zijn show opvoeren. Wijlen Swat Van der Elst, die een seizoen met de Deen samenspeelde, zei er ooit het volgende over: “Als voetballer was Larsen top, maar als mens was hij een dikke nul. Ik werd door hem geboycot. Ik kreeg de bal nooit van hem wanneer ik vrij stond. Alleen als ik zwaar werd gedekt, kreeg ik meestal een ziekenhuisballetje in de voeten waar men niets mee kon aanvangen.”

Lokeren had ook nog twee gevaarlijke spitsen, Lubanski en Lato. De weelde aanvallend was groot. Lato zag er uit als een oud mannetje, tot men er achter aan moest lopen.

Lubanski was de beste speler die Polen ooit heeft gehad. Hij woont nog in Lokeren. De sterkhouders op het middenveld waren Verheyen en Mommens. Dalving en De Schrijver moesten achteraan de boel dichthouden en de rest waren waterdragers. Dat maakte van Lokeren een sterk elftal.

Vertrouwen in Aimé Antheunis In 1980 werd Aimé Antheunis succesvol jeugdtrainer van SC Lokeren en in januari

1985 nam hij de plaats in van de ontslagen Dimitri Davidovic als trainer van het eerste elftal. Hij eindigde tiende, wat niet slecht was, gezien het materiaal waarover hij beschikte.

Het tweede seizoen was een ramp. Lokeren moest tot op het einde vechten tegen de degradatie. Daar moet Aimé het bestuur van Lokeren dankbaar zijn, want ze behielden het vertrouwen in Antheunis. Er zijn al trainers voor minder buitengevlogen en dan had zijn carrière er misschien heel anders uitgezien.

Ervaren spelers zoals Raymond Mommens en Maurice De Schrijver verlieten in 1986 de club en jonge spelers als Bruno en Patrick Versavel, Dimitri Mbuyu en Stephen Keshi kregen hun kans tijdens het seizoen 1986/87.

De Waaslanders werden vierde en speelden Europees.

Tussen pot en pint tijdens een interview voor Sport-Voetbalmagazine zei Aimé Antheunis het volgende: “Ik ben dankbaar dat ik de kans kreeg van SC Lokeren om trainer te worden. Ik woonde op 200 meter van het veld van Lokeren en ben in Lokeren geboren.

Ik ben fier dat ik trainer ben geweest van SC Lokeren in eerste klasse.”

Gille Van Binst Voormalig topvoetballer

1212

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

A B C

Van onzichtbaar eendje tot achterlijke gans

Els Ampe, de vrouw die J.J. De Gucht intelligent liet lijken Kent u de Cosmopolitan Chicken? Dat is wat in sommige kringen wel eens een kunstproject wordt genoemd. En voor een kunstproject te zijn, is het overigens best onderhoudend. Niemand gooit met katten of doet zijn behoefte op een bord.

Het concept bestaat er in om alle kippen van de wereld met elkaar te kruisen om uiteindelijk een kip te creëren die alle kippen omvat: de wereldkip ofte “the cosmopolitan chicken”. Maar ook: de oerkip waar alle andere kippen uit voorkomen. Ziet u de kunst al gloren aan de horizon?

Het begon met een Mechelse koekoek die in het jaar 1999 zijn oog had laten vallen op een Franse Poulet De Bresse.

Een dikke 21 jaar later zit het kweekprogramma diep in Azië. De multiculturele wereldkip is echt vorm aan het krijgen.

En de stamvader is van Mechelen. Iedere gelijkenis met ander multicultureel pluimvee uit Mechelen is op toeval gebaseerd.

Belgische liberaal kweekproject

D E F G H I J K L HORIZONTAAL

VERTICAAL

A. Herrieschoppers B. Maatregel ter vergelding - Reeds C. Organisatie die opkomt voor de rechten en het welzijn van de dieren - Gents theatergezelschap - Waalse stad D. Loot - Portugese archipel E. Grove vijl - Spanje en Portugal F. Ernstig overgewicht G. Deugdzaam - Ruthenium H. Amerikaanse leverancier van bananen en ananas - Uit het zuiden van ons land I. Kunsttaal - Boksterm J. Neushoorns K. Door het lichaam aangemaakte stof die pijnstillend werkt Voegwoord L. Muzieknoot - Pers.vnw. - Balloteerde

1. Topper in het mannentennis 2. Keltische moedergodin - Zure, negatief geladen roze-rode kleurstof 3. Europees land 4. Ierse verzetsbeweging Aangevoerde stelling 5. En andere - Onder andere - Engelse vlaktemaat 6. Eiland van Tanzania - Efeziërs 7. Deel van het jaar - Oosters steekwapen 8. Kassei gemaakt uit Ardeense zandsteen - Resideert 9. Bazige vrouw - Dopheide - Duits meer 10. Manier waarop iets gesneden is - Indien 11. Muziekstijl - Engelse adelijke titel - Plechtige belofte 12. Energieloos - Meisjesnaam

DE OPLOSSINGEN VAN HET KRUISWOORDRAADSEL NUMMER 1211 VINDT U OP BLZ. 14

Maar daarmee zijn we wel bij de liberale familie gearriveerd. Bij de Belgische liberalen hebben ze interessant genoeg een gelijkaardig project lopen. Alleen andersom. Door inteelt, kneuterigheid en pluisjes uit de eigen navel te koesteren, proberen ze daar de ultieme Belgische liberaal te kweken. Het leverde al schitterende resultaten op. Zo bracht het liberaal kweekproject al kiekens voort als Alexander De Croo die vindt dat je best school kan lopen in de Hema of Gwendolyn Rutten, in wiens hoofd zo’n grote leegte is dat er af te toe een flik komt kijken of de coronamaatregelen er niet worden overtreden.

Heel even dacht men met Matthias De Clercq de bodem van het vat te hebben bereikt. Matthias is vandaag 38 en is er ondanks dagelijks oefenen nog altijd niet in geslaagd om op zichzelf te stemmen bij verkiezingen. Zijn enige verdienste is een liberale stamboom, een gigantisch spraakgebrek en een arrogantie die vanuit Gent grenst aan Oezbekistan. Zelfs die andere oerkip van eigenwaan, Guy Verhofstadt, meende dat met Matthias een nieuwe grens van spilzucht en idiotie was bereikt.

Maar ze hadden het fout. Ergens buiten beeld groeide een Oostends meisje zonder noemenswaardige stamboom ongemerkt op in de coulissen van het Brussels parlement. Ze blonk uit in liberale kernwaarden als niets doen en haar neus ophalen voor bedelaars en werkende mensen. Het basispakket van de Belgische liberaal, zeg maar. Maar Els Ampe was eerder een stil en teruggetrokken meisje. Niemand kon echt bevroeden wat zich in haar hoofd afspeelde. Sommigen meenden zelfs dat Els een stil water was, met een diepe grond. Diepzinnigheid en nadenken zijn zaken die je in liberale kringen niet in dank worden afgenomen.

Els leek gedoemd tot een onopvallend bestaan als huppelteekje op de maatschappij.

“Els heeft ongekend potentieel” Tenminste, tot Gwendolyn het voorzitterschap van de partij te grabbel gooide en Ampe van een onzichtbaar eendje evolueerde naar de meest achterlijke gans die ze ooit zagen bij de Open Vld. En dat, dames en heren, is een statement die maar eens om de 100 jaar geloofwaardig kan gebracht worden. In een rechtstreeks debat met Matthias Declercq en Jean-Jacques De Gucht, maakte ze gehakt van het duo. “Wij koesteren de fils-a-papa’s die binnen de partij geroemd worden voor hun gebrek aan denkvermogen.” Maar na een half uur debatteren met Els leken ze wel Stephen Hawking en Albert Einstein.

Niet één keer konden ze haar aan het wankelen brengen.

Sinds haar kandidatuur rijgt Ampe de stommiteiten aan elkaar in een ijltempo.

Deze week stelde ze dat de hele lockdown een complot was van de PVDA en Trump samen. Daarbij keek ze heel samenzweerderig in de camera. Vorige week zette ze een recept voor rauwe vleermuis op haar facebookpagina. En de week daarvoor stond ze moslima’s de huid vol te schelden dat ze hun hoofddoeken ter beschikking moesten stellen van het verplegend personeel in plaats van zo asociaal te doen. “Els heeft ongekend potentieel,” stelt Guy Verhofstadt, “het is een mirakel dat zo iemand zelfstandig kan ademen. Rest alleen de vraag of ze haar tijd niet te ver vooruit is. Zelfs binnen de liberale familie moet je af en toe eens achterom kijken of iedereen nog mee is.”

Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie

Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be

www.deblauwevogel.be