't Pallieterke van 7 mei 2020

76ste jaargang • nummer 18 • donderdag 7 mei 2020

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

€ 2,50

Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...

“Dit land kan geen enkele crisis de baas” Geert Noels is econoom, ondernemer, schrijver en publieke intellectueel. Op zijn 52 is hij een ‘Sterk Merk’. Het regent nationale en internationale onheilstijdingen voor de economie en de portemonnee van de burger. De economen lossen dag na dag meer de virologen af als goeroe.

Hoe schat Geert Noels de toekomst in?

Lees het volledige interview met Geert Noels op blz. 11

Francken krijgt gelijk In 2017 probeerde de Opengrenzenlobby het toch al lakse asielbeleid helemaal te ondermijnen en heel Europa te laten overrompelen door ‘vluchtelingen’. PVDA-advocate Mieke Van Den Broeck wilde een precedent creëren door een Syrisch gezin asiel te laten aanvragen via de Belgische ambassade in Libanon.

Als dat lukte, zouden álle Europese ambassades in de rest van de wereld honderdduizenden visa aan asielzoekers moeten afleveren. Een progressieve rechter van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen deed daaraan mee en probeerde Theo Francken, toen de bevoegde staatssecretaris, te dwingen een visum voor die Syriërs af te leveren.

Maar Francken weigerde. Hij hield voet bij stuk, zelfs toen hem dwangsommen werden opgelegd, zelfs toen een gerechtsdeurwaarder de meubelen in zijn

kabinet kwam keuren voor inbeslagname.

Tegelijk werden twee propaganda-offensieven ontketend: een vol valse sentimentaliteit over die arme Syriërs, een vol giftige haat tegen Francken zelf. Hij werd in de Kamer zelfs voor moordenaar uitgescholden. Maar hij hield vol.

En hij kreeg gelijk. Eerst van Belgische rechtbanken, daarna van het Europees Hof van Justitie en enkele dagen geleden tenslotte ook van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

PAUL BAÜMER

Lopende zaken tot in 2024 Een federale regering met volle bevoegdheden zal van korte duur zijn. Einde juni worden de volmachten voor de regering-Wilmès niet verlengd. En van zodra er een vertrouwensstemming is, valt de regering. Nieuwe verkiezingen zijn niet voor direct en dus is de kans reëel dat deze de facto restregering uit 2014 voortkabbelt tot 2024. Niet alleen de Vlaams-Waalse tegenstellingen beletten een deblokkering. Ook de interne Franstalige tegenstellingen.

Voor wie op zondag nog de neiging heeft om tijdens het aperitief vanuit een zekere verveling naar De Zevende Dag te zappen, waar toch niets zinnigs wordt verteld: kies af en toe voor het Franstalige RTL-zondagse debat “C’est pas tous les jours dimanche”. Weliswaar ziet men dan een typisch Franstalig hijgerig gedoe met een presentator, Christophe Deborsu, die de gasten nog meer onderbreekt dan in Terzake.

Maar het blijft interessant omdat een belangrijke oorzaak van de federale politieke patstelling te vinden is in de na-ijver tussen de Franstalige politieke partijen. Vorige zondag was een dovemansgesprek te volgen tussen George-Louis Bouchez van de MR, de neocommunist Raoul Hedebouw en Jean-Marc Nollet van Ecolo. Het leek alsof de partijen al in een soort van verkiezingsmodus zaten. Beledigingen vlogen over en weer. Maar ere wie ere toekomt: Bouchez wist Hedebouw de mond te snoeren. De PVDA/PTB-brulboei had het over het gebrek aan veiligheidsmaatregelen voor de werknemers die vanaf 4 mei weer aan de slag gingen. De MR-voorzitter kon Hedebouw het zwijgen opleggen door te verwijzen naar de adviezen van de virologen, waaronder de aan de PVDA gelieerde Marc Van Ranst.

Het RTL-debat toonde in elk geval aan dat de spanningen tussen de Franstalige partijen zeer hoog oplopen. Hoe kan men dan verwachten dat bijvoorbeeld MR en Ecolo straks in een nieuwe federale regering kunnen samenwerken?

Een te zwak lanceerplatform De wereld ziet er heel anders uit, maar wat sinds het uitbreken van het coronavirus niet gewijzigd is, is de snelheid waarmee de politieke verhoudingen wijzigen. Een aantal weken geleden leek de regering-Wilmès II, dankzij de steun van de oppositie voor een volmachtenbeleid, een lanceerplatform voor een federale regering met een volwaardige meerderheid. En dat

zou dan ‘Vivaldi’ zijn: paars-groen met de CD&V. De kans wordt met de dag kleiner dat het zover komt.

Verschillende partijen hebben al gezegd dat ze de volmachten einde juni niet zullen verlengen. En dat er onderhandelingen moeten komen voor een nieuwe regering. Alleen, daarvoor moet niet alleen een gemeenschappelijk programma worden gevonden. Er is ook nood aan vertrouwen tussen de partijen. En dat is er niet. Uiteraard niet tussen de PS en N-VA, ondanks de herhaaldelijke publieke oproepen van Bart De Wever om samen te werken. Die tegenstellingen overstijgen trouwens de PS-N-VA-tweespalt. Meer algemeen maken de Vlaams-Waalse tegenstellingen een oplossing voor de formatie niet evident. Dat was vroeger zo en dat is vandaag niet anders.

Zelfs voor een paars-groene coalitie is het niet anders. Groen en Ecolo werken de andere partijen enorm op de zenuwen. In tijden van corona zijn de groene standpunten wat naar de achtergrond verdwenen. Maar toch horen we bij die partijen altijd hetzelfde gebedsmolentje: vergroening van de economie, vervuilers die moeten betalen, het klimaatbeleid dat verder moet worden uitgerold,… Brussels minister Elke Van den Brandt van Groen postte een paar dagen geleden fier een filmpje met wegenwerken in de Wetstaat voor een uitbreiding van het fietspad en een beperking van de rijstroken voor wagens. De groenen kennen in volle coronacrisis - waar meer mensen om veiligheidsredenen met de auto naar het werk willen - hun prioriteiten.

Zelfs de socialisten zijn dat ecofundamentalisme beu. En dan is er dus nog het spanningsveld tussen de Franstalige partijvoorzitters die elkaar niets gunnen. Dat maakt dat de regering-Wilmès een te zwak lanceerplatform is voor een regering met een duurzame meerderheid.

Wie wil verkiezingen?

Zo zitten we nog altijd opge-

scheept met een restregering van de Zweedse ploeg die in oktober 2014 de eed aflegde. Zoals de politieke sterren nu staan, zou het best kunnen dat die minderheidsregering in lopende zaken blijft tot de verkiezingen van 2024. Van een aanfluiting van de democratie gesproken. Men hoeft geen glazen bol te hebben om te weten wat er de komende weken en maanden zal gebeuren. De regering-Wilmès II krijgt geen nieuwe volmachten, maar zal gewoon verder werken door meerderheden te zoeken in het parlement. Bijvoorbeeld voor het nemen van extra maatregelen tijdens een heropflakkering van het coronavirus. Wanneer er echter een vertrouwensstemming volgt, dan valt de regering-Wilmès II, want een meerderheid zal ze nooit achter zich krijgen. Verkiezingen dan maar? Zowel om politiek-electorale als om praktische redenen staan weinig partijen daarvoor te springen. Niet vergeten dat de economische recessie als gevolg van de coronacrisis nog verder zal uitdiepen de komende maanden. Een stembusgang is dan een geschenk voor partijen als het Vlaams Belang en de PVDA. Een andere optie is deze herfst toch proberen om een nieuwe federale regering te vormen. Maar dan zijn we opnieuw in het straatje ellenlange onderhandelingen van 2010-2011 beland, of de situatie na de verkiezingen van 26 mei. Ondertussen gaat de minderheidsregering-Wilmès II in lopende zaken.

Tot 2024 desnoods. Dan worden de verkiezingen een kaalslag voor verschillende partijen. Dat zou hen er misschien toe aanzetten om in het najaar toch vervroegde verkiezingen te organiseren. Men kan de electorale schade dan beperken en proberen een regering te vormen die in de aanloop naar 2024 kan scoren met de aanpak van de crisis.

Al is deze piste momenteel partijpolitieke sciencefiction.

2

Actueel

7 MEI 2020

Van Trump tot Van Ranst Er zijn zo van die lezersbrieven waarbij je als hoofdredacteur denkt: daar moet ik op reageren. Lezer Eric uit Schoten stelt vast - en hij heeft het er blijkbaar moeilijk mee - dat ene Donald Trump in ’t Pallieterke elke week opnieuw verdedigd wordt, terwijl we langs de andere kant ene Marc Van Ranst elke week zwaar aanpakken.

“Trump is de meest onberekenbare, gevaarlijke en lompe narcistische ‘wereldleider’ die we in het Westen ooit meemaakten,” schrijft mijn lezer. Ik kan niet anders dan hem gelijk geven. Trump is inderdaad een speciaal geval. Er is echter een maar: elk ‘verkeerd’ woord van Trump wordt uitvergroot in onze pers, zodanig dat we een eenzijdig beeld krijgen van de figuur in kwestie. Laat me daarom duidelijk stellen dat ik, in de traditie van dit blad, weiger om mee te heulen in een georkestreerd anti-Trump discours van onze ‘mainstreammedia’. Dat Trumps smoelwerk en grimassen wel eens aversie durven oproepen, daar ben ik het volledig mee eens. Maar in eigen land kan Trump nog altijd rekenen op een - weliswaar kleine - meerderheid van de bevolking. Dat komt eigenaardig en zelfs onbegrijpelijk over voor Europeanen, maar voor veel Amerikanen is hij de hoop in bange dagen. Vraag is wat de Amerikanen denken over België, waar een partij met amper 8 procent van de stemmen, de ‘leider’ van het land mag leveren…?

Over naar Van Ranst. Ik twijfel er niet aan dat professor Van Ranst een verstandig viroloog is. Dat maakt hem nog niet tot alleswetend en alleenheersend profeet. In Duitsland, Nederland, Zweden, Italië, enz. lopen ook verstandige virologen rond, die allemaal andere adviezen hebben gegeven aan hun respectieve regeringen. Het is nog te vroeg om te oordelen over de juiste strategie, maar Van Ranst geeft de indruk dat er maar één viroloog is (ter wereld) die het allemaal weet en die ons eventjes zal komen zeggen hoe we ons moeten gedragen. Van Ranst wordt ondertussen in de media geprezen als de nieuwe halfgod, de leider, de redder des vaderlands. Ik ken professor Van Ranst niet persoonlijk en het lijkt me op televisie - een sympathieke man. Maar of het slim is om elke dag op televisie te verschijnen, en soms zelfs meerdere keren per dag, betwijfel ik. Dat ze bij VRT en VTM niet inzien dat mensen wegzappen als ze weer eens Van Ranst moeten aanhoren, begrijp ik niet. Goed voor de kijkcijfers kan dat toch niet zijn.

Hierbij doe ik een plechtige belofte: volgende week brengen we een nummer van ’t Pallieterke zonder dat de namen Trump en Van Ranst erin voorkomen. Beloofd!

KARL VAN CAMP HOOFDREDACTEUR

Kafkaiaanse toestanden bij Fedasil door coronacrisis Op woensdag 29 april was er in de commissie Binnenlandse Zaken, Veiligheid, Migratie en Bestuurszaken van de Kamer een actualiteitsdebat over de coronacrisis.

Parlementslid en burgemeester Koen Metsu (N-VA) had een zeer concrete vraag voor minister De Block: “Wat wij heel recent hebben meegemaakt bij ons in de gemeente (Edegem) is compleet absurd. Enkele dagen geleden kwam er een asielzoekster, zwanger van haar vijfde kind, bij ons OCMW aankloppen. Ze zei gestuurd te zijn door Fedasil. De ochtend van diezelfde dag was ze nog in Spa, in de namiddag verscheen ze dan in Antwerpen. Fedasil had haar gezegd dat het meer ruimte wilde vrijmaken in de asielcentra, zodat het coronavirus zich niet zou kunnen verspreiden en dat ze gerust naar vrienden, familie of kennissen in een andere gemeente kon gaan.

Zij heeft het land doorkruist, is bij ons aanbeland en woont momenteel op een appartement met twee slaapkamers, voor acht personen.”

Procedure: maaltijdcheques voor de asielzoekers De Block weet niets over dit concrete verhaal. “Ik twijfel er niet aan dat het gebeurd is, maar ik heb er geen weet van.” De minister geeft wel de huidige procedure mee voor de asielzoekers: “Fedasil heeft een maatregel genomen om de uitstroom uit de opvangcentra te verhogen en de bezetting te verlagen, iets wat de Risk Assessment Group geadviseerd had. Zoals u weet, is het verblijf in een opvangcentrum niet verplicht tijdens de asielprocedure en kan men ervoor kiezen elders te gaan wonen. Fedasil steunt de bewoners die be-

slissen om tijdens deze crisis bij familie of vrienden te gaan wonen met maaltijdcheques. Ongeveer 600 personen hebben ondertussen voor die optie gekozen.”

Zorgwekkend Metsu: “Uw antwoord is zorgwekkend. Ik had namelijk verwacht dat u over die specifieke casus, die veel verder gaat dan mijn gemeente alleen, even verbouwereerd zou zijn als ik. U onderschrijft die casus echter, u hebt hem blijkbaar ook goedgekeurd en bent dus op de hoogte. U legt ons terecht op dat wij in ons kot moeten blijven. Niet-essentiële verplaatsingen zijn verboden. Om echter de kans op besmettingen binnen de open asielcentra te vermijden, zegt u in uw betoog letterlijk dat de uitstroom verhoogd moet worden. Dat betekent dus het streven naar een lagere bezettingsgraad. Daaromtrent zegt u letterlijk: ‘Hun verblijf is niet ver-

ECONOMISCHE ZAKEN

De chaos van de

coronafiscaliteit De Vlaamse regering wil allerlei premies aan particulieren en ondernemers belastingvrij maken en het zorgpersoneel fiscaal ondersteunen. Kwestie van de coronaschok leefbaarder te maken. Alleen: het gros van die fiscale bevoegdheden zijn federaal. De coronafiscaliteit zorgt voor chaos.

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Cuperusstraat 41, 2018 Antwerpen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland

Abonnement buitenland:

3 maanden: 6 maanden: 1 jaar: Steunabo 1 jaar:

Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.

32,50 euro 65,00 euro 130,00 euro 250,00 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter 1945-1955: Hoofdredacteur 1955-2000: Hoofdredacteur 2000-2010: Hoofdredacteur 2010-heden: Verantw. uitgever:

Bruno de Winter Jan Nuyts Leo Custers Karl Van Camp Karl Van Camp

plicht.’ Een asielzoeker van een open centrum mag dus hier te lande gaan, bij kennissen - het hoeft zelfs geen familie te zijn - waar hij of zij wilt. Asielzoekers mogen dus samenhokken. Daar krijgen zij bovendien een vergoeding voor ook dat is nieuwe informatie voor mij -, want u sprak over de zogenaamde maaltijdcheques. Zowat 600 asielzoekers, zo zei u, die niet gecontroleerd zijn op Covid-19, hebben de asielcentra verlaten. Zij mogen nu elders, ook al is het als haringen in een ton, samenhokken.

In mijn gemeente, nabij Antwerpen, verblijft er momenteel een zwangere vrouw, zwanger van haar vijfde kind, en zij moet met acht personen samenhokken op een klein appartement met twee slaapkamers. Wat ik nu zeg, is misschien heel kras, maar in mijn ogen is die situatie schuldig verzuim. Dat krijgt u niet uitgelegd aan de burgers en zelfs niet aan die asielzoekers.” En of burgemeester Metsu gelijk heeft. De coronacrisis leidt nu ook tot kafkaiaanse toestanden bij Fedasil.

THIERRY DEBELS

De Vlaamse regering heeft tal van maatregelen genomen om burgers en bedrijven te helpen om de negatieve gevolgen van de coronacrisis op te vangen. Op een moment dat de communicatie over de crisis uit politieke hoek ondermaats is, is dat een goede zaak. Vlaanderen heeft ook de middelen om in de geldbeugel te tasten. De premies voor bedrijven en vooral zelfstandigen die hun inkomen zien wegsmelten, zijn meer dan welkom, ook al zal het niet beletten dat er een golf van faillissementen volgt.

En de Vlaamse regering wil nog verder gaan. Zo pleit men er aan het Brusselse Martelaarsplein voor om allerlei voordelen en subsidies belastingvrij te maken. Er zou ook een geste moeten komen voor het personeel in de zorgsector dat ons door de eerste coronacrisis loodste.

Het belastingvrij maken van overuren bijvoorbeeld. Allemaal terechte wensen. Alleen vallen de fiscale beslissingen in deze voorbeelden onder de bevoegdheid van de federale regering. Jan Jambon en Co mogen vragen en wensen wat ze willen, het zal de federale regering zijn die de bakens uitzet en dus de fiscale aanpassingen bepaalt.

Beperkte Vlaamse belastingautonomie Dat toont nog eens aan hoe beperkt de eigen belastingautonomie

van de Vlaamse regering is. Ondanks verschillende staatshervormingen haalt Vlaanderen nog altijd maar 34 procent van de inkomsten uit eigen belastingen. Bij de steden en gemeenten is dat 50 procent.

Vlaanderen moet dus rekenen op de goodwill van de federale regering.

Dat zal de komende weken en maanden nog vaak een bron van ergernis zijn. Neem nu de horeca die ten vroegste in juni de deuren zal openen. Om de sector te steunen, zou men voor een BTW-verlaging kunnen zorgen voor eten en drank in cafés en restaurants van zodra ze weer open gaan. Een voorstel dat vorige week gelanceerd werd door Oostends burgemeester Bart Tommelein (Open Vld), bezorgd als hij is over de toekomst van de horeca aan de kust. Alleen, als Vlaams Parlementslid mag Tommelein daar nog zoveel voor pleiten als hij wil, het zal een federale regering of de federale Kamer zijn die de BTW-tarieven aanpast. En als het van de linkse partijen als PS en sp.a afhangt, zal zo’n verlaging van de consumptiebelasting eerder te zoeken zijn in de energiefactuur. Als Bart Tommelein de horeca wil helpen, zal hij vooral op lokaal niveau voordelen moeten toekennen, zoals minder lokale taksen voor hotels en restaurants. Dat kan tot concurrentie leiden tussen gemeenten. Of hoe er

zo nog wat meer fiscale coronachaos bijkomt.

Nóg hogere belastingen Het is nu ook wachten op een lid van de Vlaamse regering dat een eigen standpunt lanceert rond de autofiscaliteit. Want uit vrees voor besmetting op het openbaar vervoer zal men meer geneigd zijn de wagen te nemen voor woon-werkverkeer. Moet dat dan niet fiscaal aangemoedigd worden? Daar valt wat voor te zeggen. Vorig jaar haalde België zowaar in totaal 20,7 miljard euro aan autobelastingen (BTW, taksen, accijnzen, heffingen,...) op.

Dat komt neer op 1.806 euro per inwoner, een Europees record. De autofiscaliteit weegt zeer zwaar, misschien het moment om die bij te sturen? Goed idee, maar het gros van de fiscale bevoegdheden liggen ook hier op federaal niveau.

Vlaanderen heeft dus bitter weinig instrumenten om de coronacrisis fiscaal aan te pakken.

Ondertussen neemt de ergernis bij de bevolking toe. Men heeft het al niet begrepen op de hoge fiscale druk in dit land. Ondertussen zitten we met een overheidsbeslag van 53 procent van het bbp en binnenkort nog een spectaculaire stijging daar bovenop. De belastingen en uitgaven zijn hoog en dat zal straks nog toenemen. De bevolking is echter pas bereid dit te aanvaarden als daar iets tegenover staat. Welnu, het is onbegrijpelijk dat een land met zo’n hoge fiscale druk op alle beleidsniveaus niet in staat is de nodige basisvoorzieningen (mondmasker, plexiglas, track-and-trace,…) aan te bieden voor de exit.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Actueel

7 MEI 2020

3

De heksenjacht op coronadissidenten SCEPTR, ons bevriend internetkanaal, haalde vorige week het nieuws bij onze noorderburen. ThePostOnline en de krant Trouw vermeldden SCEPTR als verspreider van nepnieuws over het coronavirus. De beschuldiging, uitgaande van een Nederlands onderzoeksclubje, bleek compleet onterecht, maar zegt wel veel over het klimaat van verkettering en censuur dat zich meester heeft gemaakt van het debat over zowel de medische apecten van het coronavirus als over het geëigende beleid.

Het ging over een bericht van februari, waarin SCEPTR het nieuws bracht dat een Iraanse ayatollah zijn gelovigen had aangeraden om zich te beschermen tegen het coronavirus door de anus in te smeren met etherische oliën. Het feit dat de ayatollah deze aanbeveling had gedaan, wordt door niemand betwist. Het was ook voor elke lezer overduidelijk dat het artikel dit achterlijke advies net aan de kaak wilde stellen. De ‘onderzoekers’ van het “datajournalistiek platform Pointer” dat zich blijkbaar bezighoudt met het bestrijden van nepnieuws, zijn er echter in geslaagd dat nieuwsbericht te lezen als een advies aan de lezers om het achterwerk in te smeren.

Een epidemie van ‘factcheckers’ De redacteurs van SCEPTR hebben eens goed gelachen, maar het is toch beangstigend hoe gemakkelijk iemand gecatalogeerd kan worden als verspreider van nepnieuws door mensen die zichzelf wetenschappelijke pretenties aanmatigen.

De andere kanalen die in het rapport voorkomen zijn Noord-Nederlands, maar hebben toevallig allemaal een rechts imago. Wanneer je op de webstek van Pointer rondsnuistert, kom je er snel achter dat dorst naar de waarheid niet bepaald de voornaamste drijfveer van de onderzoekers is. Zo waarschuwt een rapport dat teveel media-aandacht voor Geert Wilders hem stemmen kan opleveren. Een ander ‘studie’ klaagt over ‘extreemrechtse propaganda’ over de migratiecrisis. En nog een ander onderzoek legt het gruwelijk onrecht bloot dat mannelijke personages in Disney-films toch wel vaker praten dan vrouwelijke personages.

De beschuldigingen van nepnieuws zijn allesbehalve onschuldig. Sociale mediakanalen doen actief beroep op ‘factcheckers’ om berichten te verwijderen en de schuldigen zelfs helemaal te verbannen. Facebook werkt daarvoor in België samen met de Knack van Bert Bultinck, u weet wel, de man die schreef dat racisme in het Vlaamse DNA zit ingebakken.

Kyle-Sidell had gelijk Al sinds het begin van de coronacrisis zijn de ‘factcheckers’ en monopolisten van de waarheid op zoek naar ketterijen om uit te roeien. Dat de wetenschap zelf weinig zekerheden heeft en ook vergissingen maakt, tempert het enthousiasme van de VRT en de kranten niet om door de sociale media te speuren op zoek naar ‘foute’ opinies.

Een van de meest geridiculiseerde ideeën was dat het virus misschien ontsnapt kan zijn uit een laboratorium in Wuhan. De weinig gefundeerde beschuldiging dat het hier over een biologisch wapen zou gaan (wat ik ook niet geloof), werd op één hoopje gegooid met de veel plausibelere piste van een accidentele ontsnapping naar aanleiding van medisch gerichte experimenten. Vandaag lacht niemand nog met die laatste mogelijkheid.

Het dogmatische geloof in een gevestigde waarheid kan ook op medisch gebied funeste gevolgen hebben. Toen dokter Kyle-Sidell van New York eind maart een filmpje plaatste op YouTube om te waarschuwen voor de gevaren van het gebruik van ventilatoren bij behandeling van coronapatiënten, werd hij ontslagen uit zijn job bij de intensieve zorg.

Zijn filmpje bleef echter in een ondergronds netwerk van dokters circuleren tot het uiteindelijk de hoogste medische regionen bereikte. De rebelse visie van Kyle-Sidell is nu al dominant in de corona-afdelingen van de meeste Amerikaanse ziekenhuizen.

“Corona-ontkenners” Een ander populair filmpje is dat van de Amerikaanse dokters Erickson and Massihi, waarin ze pertinente vragen stellen over de zin van de algemene lockdown. Het werd vijf miljoen keer bekeken voor YouTube het verwijderde met het argument dat het filmpje mensen zou kunnen aanzetten om onvoldoende afstand te houden. Eigenlijk werd een argument van volksgezondheid ingeroepen om kritiek op een overheidsmaatregel te censureren.

Bij ons werd Jeff Hoeyberhgs van Facebook gegooid omwille van zijn meningen over het coronavirus. Waarom? Ik hoef het niet eens te zijn met Hoeyberghs om te luisteren naar wat hij te vertellen heeft.

Ik heb geen oppas nodig om mij daartegen te beschermen. Als de geroemde professoren van het Imperial College London zich zwaar mogen vergissen (zie mijn ander artikel in dit nummer), mag Jeff er ook al eens naast zitten.

Toen Elon Musk, de baas van Tesla, ook het nut van een algemene vergrendeling van de samenleving in vraag stelde, titelde De Standaard, altijd wat regimevriendelijker dan de rest: “Elon Musk ontpopt zich tot corona-ontkenner.” En zo vloog hij meteen in dezelfde vuilbak als klimaatontkenners en holocaustontkenners.

Nog maar een voorproefje Het is geen geheim dat de traditionele media zich geweldig ergeren aan het gegeven dat de rechtse opiniemakers, die lang uit het publiek debat werden gebannen, nu gebruik maken van het internet en sociale media als parallel kanaal voor de ideeënstrijd. En het is even duidelijk dat hun kruistocht tegen “nepnieuws” het voornaamste instrument is geworden in pogingen om hun nieuwsmonopolie te herstellen. Ze vinden daarbij een bondgenoot in de linksleunende elite van Silicon Valley die op het internet patrouilleert.

Beiden zien de coronacrisis als hun “moment de gloire”. Ze hebben zichzelf aangesteld als de schildwachten van de waarheid, in naam van wetenschap en volksgezondheid. Onderzoek naar de zware verantwoordelijkheid van China en de Wereldgezondheidsorganisatie doen ze liefst niet, maar wee degene die zich vragen stelt bij de adviezen van virologen of bij de zin van de ongerichte vergrendeling van de samenleving. Dat kon ook Els Ampe al ervaren.

Het valt te vrezen dat ze de smaak van verkettering en censuur nu pas goed te pakken hebben. De aanpak van “corona-ontkenners” zou wel eens een precedent kunnen worden voor het verder aan banden leggen van politieke meningen die al lang een doorn in het oog zijn.

JURGEN CEDER COLUMNIST

BRIEFJE AAN ALEXANDER DE CROO

Onder slecht blauw gesternte Mijnheer de fel belaagde, Terwijl tenminste gij in deze vreemde tijden én in deze minderheidsregering nog enigszins probeert het hoofd koel te houden en wat verstandige praat af te leveren, blijft het met de deuren slaan en uit de bochten vliegen in uw partij. Ik neem aan dat gij dat als stamboekliberaal met lede ogen aanziet en dat gij daar ’s nachts bijwijlen wel eens badend in het zweet van wakker schrikt als gij plots droomt van grijnzende kobolden als Guy Vanhengel, rondfladderende en kletsen uitdelende elfen als Els Ampe, breedsprakerige tuinkabouters met staatsmansallures als Bart Tommelein en naïeve kirrende toverkollen als Gwendolyn Rutten.

Gelukkig is er nog de donkerblauwe Egbert Lachaert die de pil wat kan vergulden en waar gij wellicht nog een deftig gesprek mee kunt voeren over serieuze zaken. En dan heb ik het nog niet over de Waalse blauwe tegenhangers als ‘de koningin van Onderland’ Wilmès of een protserige patser als Georges-Louis Bouchez.

Ik zal het over die nachtmerries vandaag niet hebben.

Maar eerst een positieve noot, want als het goed is, zeg ik het ook. Ik moet aldus ruiterlijk erkennen dat gij al van bij het begin van de coronacrisis - en lessen trekkend uit de financiële crisis van 2008 en haar gevolgen - uw verantwoordelijkheid als vicepremier en minister van Financiën hebt opgenomen en meteen de burgers en de bedrijven in bescherming hebt genomen, wat leidde tot een akkoord met de banken over uitstel van betaling voor particulieren en ondernemingen, en een ‘bazooka’-injectie van 50 miljard. Ook verlagingen van BTW-tarieven en fiscale regelingen voor bepaalde groepen, zoals bijvoorbeeld de grensarbeiders, kondt gij geregeld krijgen. En in lijn met de staatswaarborg voor de banken, komt er ook een garantieregeling voor kredietverzekeringen. Verder kijkt gij verder dan uw neus lang is en pleit gij voor het zo spoedig mogelijk herlanceren van onze economie op basis van een wetenschappelijk onderbouwd exit-plan, gefaseerd en gecontroleerd, en dus met de nodige afstand en bescherming, zodat ziekenhuizen niet bezwijken onder een nieuwe piek later dit jaar. Ook uw blauwe collega Philippe De Backer staat meer dan behoorlijk zijn mannetje en het gaat er steeds meer op lijken dat zijn aangekondigd vertrek uit de politiek - na te zijn uitgerangeerd door ‘het grote licht uit Aarschot’ - wel eens een aderlating zou kunnen zijn voor de politiek in het algemeen en wat er nog rest van uw partij in het bijzonder.

En na het gooien met bloemen, komt er nu

nog de bloempot aan. Zoals ik al zei daarnet, is het kommer en kwel in de Melsensstraat en ver daarbuiten. Donkerblauwen staan lichtblauwen naar het leven en omgekeerd. Idem dito voor linkse en rechtse liberalen. En nog eens idem dito voor jonge en oude liberalen. Het is niet voor niets dat Rutten al even van de radar is verdwenen, want elk woord dat ze nog uitspreekt komt altijd wel ergens verkeerd over. Ook buiten de partij. Vermoedelijk wacht zij op een lucratief postje na de voorzittersverkiezingen, waaraan zij wijselijk niet meer deelneemt. Men is haar beu gehoord en beu gezien, en haar afgang zou weergaloos zijn. Het valt dus af te wachten wat het wordt. Eén ding is zeker en dat is dat uw partijleden die nog niet vertrokken zijn naar andere politieke oorden, beginnen te kokhalzen bij het aanschouwen van dit partijtje moddercatch. Burgeroorlogen in partijen lopen altijd slecht af en brengen voor lange tijd schade toe. Er zijn daarvan al meer voorbeelden geweest, ook in uw eigen partij bijvoorbeeld ten tijde van de keuze voor het vreemdelingenstemrecht.

Maar ook van buitenaf staat uw partij erg onder druk. En dan heb ik het nog niet zozeer over de klassieke politieke concurrenten in Vlaanderen, maar wel over de Franstaligen die het coronabeleid van Maggie De Block te Vlaams en maar niks vinden. Hoewel… te Vlaams…?

Ik merk daar niks van. Maar feit is dat de ster van Maggie tanend is. Heel de hilarische mondmaskersaga en haar stugge en vaak pedante houding spelen in haar nadeel. De publieke opinie heeft het met haar gehad. Ook haar aanpak van asiel en migratie - nog iets waarvoor zij bevoegd is - pikt men niet meer in Vlaanderen.

Dus eerst einde mei voorzittersverkiezingen, dan na het aflopen van de volmachten een zoveelste poging tot regeringsvorming en als het dan echt niet anders meer kan, verkiezingen.

Drie gelegenheden voor de Open Vld om een fikse pandoering te krijgen en met geschonden blazoen uit de strijd te komen. Ik kan mij voorstellen dat deze perspectieven u zorgen baren en dat ook de aloude en nog steeds machtige blauwe krokodillen hun hart vasthouden, zeker als sommigen zelfs durven spreken over ‘richting kiesdrempel’. En daarnaast moet gij ondertussen dan ook nog de coronacrisis te lijf blijven gaan en ervoor zorgen dat de Belgische staat niet helemaal bankroet geraakt met een schier niet meer te overzien gat in de begroting.

Men zou het voor minder niet echt meer zien zitten.

4

Actueel

7 MEI 2020

De kwetsbare Europese onderbuik Frontex, de organisatie die instaat voor de beveiliging van de Europese Schengen- en buitengrenzen, publiceerde vorige week nieuw cijfermateriaal over migratie naar Europa. In 2019 detecteerde men het laagste niveau van illegale grensoverschrijdingen sinds 2013. De druk lijkt daarmee iets verminderd, maar het blijft dweilen met de kraan open.

Frontex doet niet alleen aan grenscontrole, maar ook aan opsporings- en reddingsacties, risicoanalyse en informatiedeling met alle lidstaten. In wezen is de organisatie een overkoepelende douanedienst op Europees niveau, zoals Europol dat is voor de politiediensten. Deze organisaties coördineren geïntegreerde acties, analyseren en schrijven rapporten, maar moeten voor manschappen en materiële middelen op het terrein een beroep doen op Europese lidstaten.

Soepele wetgeving Door hun ligging aan de Middellandse Zee zijn Griekenland, Italië en Spanje met stip die lidstaten waar Frontex actief is. We schreven al eerder in dit blad dat de weke onderbuik van Europa, met duizenden kilometers kustlijn, zo goed als niet te controleren is en zo lek is als een zeef. In die zin blijft Europa het geliefkoosde doelwit voor migranten uit Azië en Afrika, maar vereist het volgens het jongste Frontex-rapport ook heel wat ‘bordermanagement’ in verband met het bestrijden van pandemieën (zeer actueel!), terrorisme en de vele vormen van grenscriminaliteit, zoals illegale wapenhandel, drugssmokkel, mensenhandel - niet te verwarren met mensensmokkel - en handel in gestolen wagens.

Volgens het rapport start de bescherming van de Europese buitengrenzen dan ook ver buiten Europa, ook al blijken informatiecampagnes in de bronlanden voor migratie weinig of geen effect te hebben op de drang om naar het ‘Avondland’ te migreren. Dat is zo, schrijft Frontex, omdat er in vele landen, waaronder ook België, een belangrijke diaspora is van Turken, Algerijnen, Marokkanen en andere nationaliteiten, wat migratie in de hand werkt onder de vorm van familiehereniging. Bovendien is er een bestaande smokkelinfrastructuur in ‘transitlanden’, zoals in de Balkanlanden en Turkije, waar transport geregeld wordt, valse documenten beschikbaar zijn en waar tijdelijk gelogeerd kan worden in afwachting van een verdere reis naar de eindbestemming.

Eens de eindbestemming bereikt, al dan niet legaal, vinden de migranten dan veelal een soepele wetgeving met vrijwel eindeloze mogelijkheden voor identiteitsfraude en misbruik van asielprocedures. Uiteindelijk ligt Europa in de directe nabijheid van crisisgebieden in het Midden-Oosten en Noord-Afrika, en ondergaat het de algemene demografische druk en het gebrek aan economische vooruitzichten in tal van vooral (!) moslimlanden.

Tunnels en zeilboten Volgens Frontex werden In 2019 door de lidstaten 141.846 illegale grensoverschrijdingen vastgesteld. Ongeveer 5 procent minder dan in 2018 en een belangrijke vermindering ten aanzien van het topjaar 2015, waarbij nog 1,8 miljoen illegale grensoverschrijdingen in de EU werden vastgesteld.

De routes zijn gekend: ten oosten van de Middellandse Zee, vooral via de Balkanlanden, de centrale Middellandse Zeeroute via Noord-Afrika (Libië) naar Italië en de westelijke route via Marokko naar Spanje. Vooral deze laatste route komt meer en meer in trek en wordt vaak gebruikt voor andere criminele activiteiten zoals drugssmokkel. In het algemeen is de druk op de oostelijke route het grootst omwille van vluchtelingen uit de probleemgebieden in het Midden-Oosten.

De illegale grensoverschrijders zijn bijna exclusief mannen tussen de leeftijd van 18 tot 34 jaar. Eens zij hun bestemming bereiken, delen zij hun informatie betreffende routes, schuilplaatsen en contactpersonen met andere kandidaat-migranten. Ook tunnels werden aangetroffen. Een derde van de gebruikers van de oostelijke route zijn Afghanen, gevolgd door Syriërs, Irakezen, Iraniërs en Turken. Een nieuwe modus operandi is het gebruik van zeilboten die vanuit Turkije via Griekenland Italië pro-

beren te bereiken. Migranten betalen aan de mensensmokkelaars tot 10.000 euro per persoon voor de reis. Migranten uit Pakistan, Irak en Iran zouden voornamelijk van deze optie gebruik maken. Op de westelijke route maakt men gebruik van jetski’s en speedboten aangezien de afstand tussen de Marokkaanse kust en Spanje klein is.

Los van de bootjes op de Middellandse Zee is Europa op jaarbasis de eindbestemming of vertrekplaats van 700 miljoen legale reizigers. Veel van deze reizigers vragen een visum voor kort verblijf in een Schengenland. In 2018 ging het om 16 miljoen aanvragen. Eens een visum toegekend en de bestemming bereikt, verdwijnen velen in de illegaliteit. Valse documenten zijn daarom gegeerde objecten. Marokko detecteerde in 2019 meer dan 27.000 illegale migranten op weg naar Europa en ontmantelde meer dan 60 smokkelnetwerken. Er werden ook 3.000 vervalste of frauduleuze reisdocumenten onderschept.

Vervalste documenten van niet-Europese landen worden vooral gebruikt bij pogingen om Europa binnen te komen via luchthavens. Gegeerde vertrekplaatsen zijn de luchthavens van Casablanca en Istanboel.

Meestal wordt een Italiaanse luchthaven gekozen als eindbestemming. Vooral migranten uit Centraal-Afrika maken gebruik van deze methode. Ook migranten uit Servië, Kosovo en Albanië zijn tuk op vervalste of gestolen documenten die in dit geval meestal afkomstig zijn uit Turkije of Roemenië. In 2019 was Ierland de bestemming bij uitstek voor eigenaars van frauduleuze documenten.

Agressie en ontvoeringen Frontex probeert ook vooruit te kijken in 2020. Men houdt rekening met de effecten van een eventuele pandemische migratie, maar ook met mogelijke toenemende agressie van migranten aan de grenzen.

In 97 procent van de pogingen tot illegale grensoverschrijding ging het om mannen.

De georganiseerde criminaliteit concentreert zich voornamelijk op hen. In 65 procent van de gedetecteerde gevallen ging het om Afghanen. Volgens de organisatie zullen migranten de grenzen van Kroatië, Hongarije en Roemenië blijven onder druk zetten, wellicht door toepassing van de ‘mass movement’-modus operandi. Dit betekent dat migranten in massa de grens aanvallen en overschrijden, zoals al enkele keren gebeurde in de Spaanse enclave Ceuta (Marokko). Anderzijds houdt men rekening met mogelijke vermindering van illegale migratie en ook met een vermindering van het internationaal personenverkeer als gevolg van de huidige pandemie.

En dan zijn er nog de berichten van Europol omtrent het ontvoeren van kwetsbare illegale migranten, niet-begeleide minderjarigen inbegrepen, die de Europese grensbewaker als sterk verontrustend beschouwt.

Zij komen onvermijdelijk in het criminele circuit terecht als moderne slaven of sekswerkers.

In 2019 keerden uiteindelijk toch ook ongeveer 139.000 migranten terug naar hun thuislanden. Dit is 47 procent van het totaal van de beslissingen tot terugzending. In vergelijking met 2018 steeg het aantal beslissingen tot terugzending met 5 procent, terwijl de effectieve terugkeer daalde met 6 procent. Over de jaren heen, en zeker sinds 2013, komt Europa daarmee stilaan tjokvol te zitten met illegale migranten die geen ander perspectief hebben dan in de criminaliteit te stappen of zelf uitgebuit te worden. Zij creëren een gegarandeerde werkzekerheid voor de Frontex-douaniers en politiediensten die met open grenzen, en bij gebrek aan materiële en juridische middelen, wellicht ook in de toekomst zullen blijven dweilen met de kraan open.

RIRO

UIT DE WETSTRAAT Wantrouwen Sophie Wilmès kreeg het donderdag zwaar te verduren toen ze in dertien vragen van zowat alle partijen spitsroeden moest lopen over tal van aspecten van de aanpak van de coronacrisis. De kritiek was bijwijlen niet mals en de eerste minister zat er maar ongemakkelijk en beteuterd bij. We kunnen ons niet voorstellen dat er momenteel iemand is die daar in haar plaats zou willen zitten. De fameuze persconferentie van een week geleden en de communicatie daarrond had veel kwaad bloed gezet.

Maar ook de voorspelbare sociale en economische gevolgen van de aanpak door het beleid werden scherp in het licht gesteld. En natuurlijk: de mondmaskers, de ‘contact tracing’, het reizen, de opening van de winkels, enzovoort.

Alle sprekers kregen twee minuten, de premier dertien en nadien iedereen nog één minuut. Uiteraard verdedigde ze de maatregelen die de Nationale Veiligheidsraad uitvaardigde, maar ze kon toch niet anders dan te beloven naar de kritiek te luisteren en er ‘voor de toekomst’ rekening mee te houden. Hoe dan ook, de meeste vragen - ook die van de schaarse verkozenen van regeringspartijen - varieerden van kritisch over erg kritisch tot neersabelend. Peter De Roover (N-VA) maakte hierbij deze vernietigende beschouwing: “Enkele weken geleden heeft een ruime meerderheid hier het vertrouwen in uw regering uitgesproken. Die idylle was kort, want als dit vertrouwen is, als ik deze vragen hoor, dan vraag ik mij af hoe wantrouwen er dan wel zou uitzien.” Wilmès zat erbij en keek ernaar.

Beleefdheid Wilmès zit op haar bank vooraan in het halfrond en iedereen zit min of meer op zijn eigen plaats, rekening houdend met de sociale afstand. De Kamerleden die links en rechts van haar zitten, kijkt ze nu en dan eens aan als die een vraag stellen. Maar hen die achter haar zitten, wordt geen blik gegund, ook niet als ze rechtstreeks wordt aangesproken. Kijk, als dit een vragenuurtje is, dan lijkt het toch wenselijk en zelfs beleefd dat men elkaar aankijkt.Wilmès zou toch vooraan plaats kunnen nemen met het gezicht naar de Kamer. Nu zit ze als een sfinx voor zich uit te staren alsof ze de storm langs achter over zich laat waaien. Stijlvol is het in geen geval.

Hulpkas en vakbond Terecht stelden enkele Kamerleden, waaronder Björn Anseeuw (N-VA) en Ellen Samyn (VB), vragen aan minister van Werk Muylle (CD&V) over het uitblijven van de uitbetalingen via de Hulpkas voor werkloosheidsuitkeringen (HVW).

Mensen die in deze barre tijden technisch werkloos zijn, zitten naar verluidt nog steeds op hun uitkering voor de maand maart te wachten.

Het antwoord van de minister was enigszins voorspelbaar: meer dan normale drukte en een groot aantal werkgevers dat maar heel traag de prestaties van zijn werknemers aanmeldt.

Maar ook in normale tijden lijkt het via de HVW allemaal een stuk langzamer te gaan… Klaarblijkelijk gaat dat allemaal sneller bij de vakbonden, die die overheidsopdracht toebedeeld kregen voor hun eigen leden. Nochtans zou het logisch zijn, aldus Samyn, dat mensen die niet aangesloten zijn bij de vakbond en dus via de HVW gaan, het financieel ook moeten kunnen blijven trekken. Anseeuw sloeg de nagel op de kop: “Hier is eigenlijk een cynisch spel aan de gang, want het zijn namelijk de vakbonden zelf die de Hulpkas mee beheren. Objectief gezien is het dan ook duidelijk dat die vakbonden er

eigenlijk alle baat bij hebben dat de Hulpkas niet al te goed werkt, zodat zij de werklozen alsnog kunnen overtuigen om zich aan te sluiten bij de vakbond in ruil voor een snellere uitbetaling van de werkloosheidsuitkering.” Het wordt dus hoog tijd dat die HVW op een andere leest geschoeid wordt.

Groene paniek Alsof er in deze coronatijden niets beters te doen is, blijven sommigen doordrammen als voorheen. Zo kwam ene Julie Chanson van Ecolo in de commissie Defensie zeuren bij de minister over het weghalen van een aantal bomen op de militaire basis van Florennes. De minister was duidelijk: veiligheid primeert. Er staan niet alleen teveel bomen te dicht bij de pistes, maar daardoor zijn er ook teveel vogels die zich te dicht tegen opstijgende en landende vliegtuigen bevinden. Sommige bomen kunnen ook omvallen bij storm, of grote takken verliezen. Ook de zichtbaarheid vanuit de controletorens moet optimaal zijn. Genoeg redenen om een aantal bomen te verwijderen dus. Maar het groene groentje kwam pas terug bij haar positieven toen de minister aankondigde dat de ‘ontboomde zones’ zullen omgetoverd worden in groene zones met veel bloemen en hoge grassen en dat een aantal bomen bovendien zullen herplant worden op plaatsen waar ook geluid dient gedempt te worden. Julie was tevreden na over deze zaak een boompje te hebben opgezet…

Niet hoffelijk VB’er Reccino Van Lommel interpelleerde minister Marie-Christine Marghem (Energie, Leefmilieu en Duurzame Ontwikkeling) over “De brief van ENGIE Electrabel m.b.t. de levensduurverlenging van kerncentrales na 2025”. Los van het onderwerp stelden we toch weer een oud zeer vast. Het Vlaamse Kamerlid interpelleert en de minister antwoordt volledig in het Frans. Zelfs geen klein zinnetje in haar inleiding of haar slot kan er in het Nederlands van af. Droevig is dat. En niet hoffelijk. Onbeleefd zelfs. La Belgique blijft zich telkens weer opnieuw van zijn allerslechtste kant tonen. Het kan toch niet verbazen dat steeds meer mensen gaan vinden dat zo’n toestanden eindelijk moeten ophouden.

Actueel

7 MEI 2020

5

Onzekere computermodellen begeleiden ons aarzelend naar de uitgang “Zoals we weten, zijn er bekende bekenden: er zijn dingen waarvan we weten dat we ze weten.We weten ook dat er bekende onbekenden zijn. Dat wil zeggen dat we weten dat er een aantal dingen zijn die we niet weten. Maar er zijn ook onbekende onbekenden, waarvan we niet weten dat we ze niet weten.” (Donald Rumsfeld, persconferentie 2002)

kerheid over de parameters die tot dat cijfer hebben geleid, was het al duidelijk dat de burgers hun gedrag aan het veranderen waren, nog voor ze daar door enige overheidsmaatregel werden toe aangezet.

Rumsfeld, de Amerikaanse minister van Defensie, maakte die legendarische analyse over het gebrek aan bewijzen over de aanwezigheid van massavernietigingswapens in Irak. Maar zijn uitspraak had evengoed over Covid-19 kunnen gaan en over de vele gaten in onze wetenschappelijke kennis daarover.

Ik wijdde er in dit blad reeds eerder een analyse aan.

Die vergissingen zouden minder erg geweest zijn indien Ferguson zijn voorspellingen met minder aplomb had gedaan. Zoals een later onderzoek van MIT en Harvard het formuleerde: “Het taalgebruik in deze studies suggereerde een zekerheid die gewoonweg onterecht was.” Ook journalisten hadden toen hun werk beter kunnen doen.

Ze hadden kunnen opmerken dat de studie van Ferguson niet intercollegiaal was gecontroleerd en dat de betrokkene reeds een voorgeschiedenis had van overdreven voorspellingen over Sars, de Mexicaanse griep en een epidemie van mond- en klauwzeer.

Het feit dat deze onterechte rampenvoorspellingen nu zijn uitgebleven, wordt door de regeringen aangegrepen als bewijs dat ze een correct beleid hebben gevoerd. Er kan moeilijk ontkend worden dat de algemene “lockdown” die de meeste landen, waaronder België, hebben toegepast een effect heeft gehad, maar het is ook stilaan duidelijk dat dit fel werd overschat of, tenminste, dat er te weinig onderscheid wordt gemaakt tussen de doelmatigheid van de verschillende onderdelen van het pakket.

Ik schreef vorige week een artikel op de webstek van SCEPTR over het Zweedse model, waar het openhouden van scholen, bedrijven en winkels nooit tot enige explosieve verspreiding van het virus heeft geleid. De schroom waarmee hier tot winkelopeningen wordt besloten, negeert ook het gegeven dat in Nederland de winkels steeds zijn opengebleven, terwijl onze noorderburen minder slachtoffers te betreuren hebben.

De paniekstatistieken Wanneer Van Ranst het heeft over de versoepeling van de vergrendelingsmaatregelen rond het coronavirus, pocht hij regelmatig over de wiskundige modellen die het effect van elke beslissing zouden berekenen.

Ook voor een regering zonder visie is het gemakkelijk beslissingen voor te stellen als gedicteerd door wiskundige wetmatigheden.

Als het fout loopt, krijgen de berekenaars wel de schuld. Het mag verbazen dat geen enkele journalist daar kritische vragen bij

stelt. Want de zwakke prestaties van de wiskundige simulatiemodellen springen in het oog sinds het begin van de coronacrisis. De data zijn te onnauwkeurig, de parameters te onzeker.

Geen enkel model had zoveel invloed op het coronabeleid van de westerse regeringen als de studie van Neil Ferguson van het Imperial College van Londen. Die voorspelde meer dan 500.000 coronadoden in het VK en 2,2 miljoen in de VS indien niets ondernomen werd, dat wil zeggen, indien het leven verder zijn gewone gang zou gaan. De berekening was simpel: het model ging er van uit dat 80 procent van de bevolking zou besmet raken en dat bijna 1 procent daarvan zou sterven.

Beide getallen waren zeer speculatief. De dodelijkheid van Covid-19 zal volgens de meeste latere studies een stuk lager liggen.

Het cijfer van 80 procent besmettingen was zelfs toen al onrealistisch. Los van de onze-

Onterechte zekerheid

Post hoc, propter hoc

VLAAMS PARLEMENT Terug naar school Het komt niet als een verrassing dat de heropening van de scholen in grote verwarring baadt. Een batterij vragen werd dus op minister Weyts afgevuurd. Volgens de in dergelijke zaken onvermijdelijke Elisabeth Meuleman had men al hele draaiboeken moeten herzien wegens onwerkbaar op het terrein. Weyts zei dat alleen maar, niet onlogisch, hier en daar gaandeweg wat werd bijgesteld. Toch zijn de ‘uitdagingen’, zoals dat dan heet, enorm: inhoudelijk, sociale afstand (naar het schijnt moet er vier vierkante meter per leerling zijn), kosten, sanitair, opvang,…

Wat de ruimte betreft, bleek zelfs Jean-Jacques De Gucht (Open Vld) de rekenkunde meester te zijn: er zouden klaslokalen van 64 vierkante meter nodig zijn, waarvoor je al een behoorlijke school moet hebben. Roosmarijn Beckers (VB) bleef alles zeer onduidelijk vinden en vreesde dat men uiteindelijk niet aan veel lesgeven zou toekomen. Ze zou daar weleens gelijk in kunnen krijgen. Toch is, als we de minister alles horen opsommen, de ontplooiing van mensen, maatregelen en middelen indrukwekkend. Misschien moet men er bang voor zijn dat alles onder zijn eigen gewicht zal bezwijken. De praktijk zal het leren.

Vlaams?

Ook het economisch leven probeert men enigszins op gang te brengen. De aanwezigheid in het Vlaams Parlement van de Partij van de Arbeid is in dat verband een zegen.

Jos D’Haese wist het zo voor te stellen dat het sociale en het welzijn worden opgeofferd aan de moloch van het grootkapitaal. Een valse tegenstelling uiteraard, aldus Jan Jambon, die zei dat net de grootste voorzichtigheid wordt betracht en dat men bij elke versoepeling de intussen beruchte ‘curve’ nauwlettend in het

oog houdt. Het lijkt wel een griezelfilm.

Interessanter was de observatie van Wilfried Vandaele (N-VA) - niet voor het eerst dat het onderwerp de debatten binnensluipt - dat Vlaanderen eigenlijk zeer weinig in de pap te brokken heeft. De minister-president is de enige Vlaamse vertegenwoordiger in de fameuze Veiligheidsraad en dat is dan eigenlijk nog een soort gunst. We zien inderdaad dat ‘federaal’ overal doorheen komt gefietst, zelfs in het exclusief-Vlaamse onderwijs. Het is zonneklaar, vond ook Jambon, dat daar na de crisis een hartig gesprekje over mag worden gevoerd.

Troep Goed beschouwd heeft deze crisis iets van een vijver waaruit het water wegtrekt. Plotseling komt allerlei vieze troep bloot te liggen.

Zo is er de Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen (HVW), een federale instelling die de uitkering verzorgt voor de niet-gesyndiceerde medemens. Al sinds jaar en dag is dat een vehikel dat bewust zo klein en onefficiënt mogelijk wordt gehouden om mensen naar de vakbonden te drijven. Vakbonden hebben in het HVW trouwens ook iets te zeggen, wat de zaken er nog macaberder op maakt.

Met de huidige golf aan (hopelijk) tijdelijke werkloosheid komt het gebrek aan capaciteit pijnlijk duidelijk aan het licht. De voorzet werd gegeven door Tom Ongena (Open Vld). Spoedig bijgetreden door Chris Janssens (VB) en Andries Gryffroy (N-VA), die het juiste adjectief gebruikte: “hemeltergend”.

Minister Crevits had al naar ‘federaal’ gebeld, maar daar vond men het allemaal niet zo dramatisch en was het meer de schuld van werkgevers en werknemers die hun papiertjes niet op orde hadden. Crevits zou wel op het Vlaamse niveau kijken wat ze extra kon doen.

Ook hier is het niet moeilijk om te zien waar het kalf gebonden ligt.

In een opiniestuk op Knack vreest Maarten Boudry dat we na het bedwingen van het virus de denkfout zullen maken dat de maatregelen misschien onnodig geweest waren. Hij noemt het de zelfweerleggende voorspelling, een dreiging die niet bewaarheid wordt omdat het juiste verweer wordt opgezet.

Ik denk eerder dat het omgekeerde het geval zal zijn: dat we de juistheid van de maatregelen zullen afleiden uit het overwinnen van het virus. Men noemt dat ook wel de denkfout “post hoc, ergo propter hoc”: wanneer gebeurtenis B na gebeurtenis A komt, is het verleidelijk te denken dat B het gevolg is van A. Zoals gezegd hebben de maatregelen ongetwijfeld wel een effect gehad, maar we zullen achteraf niet geleerd hebben welk aandeel elke maatregel in het succes heeft gehad. Of welke maatregel ten onrechte niet werd genomen (zoals een vroege sluiting van de grenzen of een snelle invoering van mondmaskerdracht). Het is bijvoorbeeld overduidelijk dat het verbod op grotere samenscholingen een essentieel wapen is: superverspreider-gebeurtenissen (“superspread events”) zoals carnavals, de après-skifeesten in de Alpen en de vrouwenmars in Madrid hebben een seismisch effect gehad op de verspreiding van het virus. Dat is veel minder duidelijk bij de sluiting van scholen, winkels en bedrijven. We weten vooral niet hoeveel de spontane gedragsverandering van de burgers het virus heeft afgeremd.

Reproductiegetal De modellen van vandaag zijn ongetwijfeld een stuk verfijnder dan de paniekstudies van maart. Maar het beleid er volledig afhankelijk van maken, blijft nog steeds een fout. Niels Hens, de biostatisticus in de expertengroep van de regering, liet dat ook verstaan in De Afspraak van 30 april (een uitzending waar niet de gebruikelijke zwetsers zaten, maar waar je met Niels Hens, microbioloog Herman Goossens en Bruno Holthof, voorzitter van de Oxford-ziekenhuizen, een al te zeldzame blik kreeg op het beste wat Vlaanderen te bieden heeft, en waar je zelfs voor een keer iets kon bijleren).

De modellen van Hens en anderen zijn uiterst gesofisticeerd, maar ze berusten toch nog steeds op onzekere variabelen en onnauwkeurige data. Zo is een van de belangrijkste elementen waarop versoepelende maatregelen kunnen berusten, de huidige

verspreidingsratio van het virus, het zogenaamde reproductiegetal. Je kunt een virus pas onder controle houden indien elke besmette persoon zelf gemiddeld minder dan 1 persoon infecteert (wanneer je dus een reproductiegetal onder de 1 krijgt). Aangezien er nog onvoldoende getest wordt op de verspreiding van het virus, moet men het stellen met de ziekenhuisopnames om het huidige verspreidingstempo te schatten.

Vorige week liet Van Gucht echter verstaan dat momenteel meer mensen uit de rusthuizen naar ziekenhuizen worden doorverwezen (de eerste richtlijnen ontmoedigden dat), maar hij wist niet over hoeveel mensen het gaat. In de mate dat de ziekenhuisopnames beïnvloed worden door wijzigingen in de opnamepraktijken, zijn ze uiteraard maar matig betrouwbaar als instrument in het meten van de besmettingen. Het huidige reproductiegetal wordt geschat op 0,6. Dat zou dus best al lager kunnen liggen.

Contactstudies En hoe schat men het effect van het opheffen van een maatregel op de verspreiding?

Er zijn al heel wat studies over het gedrag van mensen in normale omstandigheden.

Men heeft bijvoorbeeld al een heel goed beeld van menselijke contacten bij het winkelen. Maar er is nog maar één zeer recente studie over contacten tussen mensen die reeds coronabewust en dus zeer voorzichtig zijn geworden.

Bovendien weet men nog steeds niet welk het aandeel is van de verschillende vormen van transmissie van het virus. Speelt overdracht via viruspartikels die achterblijven op deurklinken, winkelkarren en liftknoppen een noemenswaardige rol? Welk aandeel heeft ‘rechtstreekse’ verspreiding via druppeltjes? Tot een paar weken was er nog geen zekerheid over besmetting via minuscule viruspartikels die in de lucht blijven hangen, maar vandaag zijn er al stemmen die ze een doorslaggevende rol toedichten. Als viroloog Wathelet gelijk heeft en besmetting via verstuiving in de lucht eigenlijk de dominante vorm van verspreiding is, is afstand houden veel minder belangrijk dan goede ventilatie.

Indien men niet weet welke methoden van besmetting het belangrijkst zijn, hoe kan men dan weten welke maatregelen welke effecten hebben? Het siert Niels Hens dat hij die onzekerheid onmiddellijk toegeeft.

Hij is een beetje een anti-Van Ranst: zeer gerespecteerd door zijn collega’s, onnodig bescheiden en steeds omzichtig in zijn uitspraken.

Een andere grote onbekende is de reeds verworven immuniteit bij de bevolking. De enige studie daarover is al een paar weken oud en laat uitschijnen dat de groepsimmuniteit nog niet boven de 5 procent zou liggen.

Bij dat besluit mogen gerust vraagtekens geplaatst worden. De huidige testen op antilichamen zijn geen betrouwbaar instrument om immuniteit te meten, waarschuwde het tijdschrift Nature nog op 17 april. Niet alleen worden bepaalde antilichamen niet gedetecteerd, de gebruikte testen gaan ook voorbij aan andere vormen van immuniteit of weerstand.

Kinderen en grootouders En wat met de kinderen? Maandag is een deel van de scholen weer opengegaan. Is dat riskant? Bij griepepidemieën zijn scholen zeker een motor van verspreiding. De Duitse viroloog Christian Drosten waarschuwde vorige week nog dat kinderen wel minder ziek worden van het coronavirus, maar het wel evengoed verspreiden als volwassenen.

Hij werd onmiddellijk tegengesproken door Herman Goossens, die er op wees dat nog geen enkel geval van besmetting door jongere kinderen is bewezen. In Frankrijk werden alle ontmoetingen van een besmet jongetje van 9 opgespoord en bleek niemand van zijn 170 contacten besmet.

Goossens denkt dat kinderen weinig gevaar vormen voor oudere mensen. Voor de grootouders onder u: weinig is niet hetzelfde als niets. En wetenschappers als Wathelet denken dat Goossens veel te nonchalant is met dat besluit. De grootste factor van onzekerheid, gaf Niels Hens toe in de uitzending van De Afspraak, blijft de onvoorspelbaarheid van het menselijk gedrag. Ook meteen onze boodschap voor onze lezers: blijf voorzichtig.

JURGEN CEDER

6

Binnenland

Gebedsoproep weggestemd

7 MEI 2020

Citaat van de week > Els Ampe (Open Vld)

“Gebaseerd op internationaal onderzoek”

Het was ten onrechte ondergesneeuwd in de actualiteit, maar in Beringen slaagde een rechts blok er op de gemeenteraad van 20 april in om de gebedsoproep (de “azan”) vanop de minaretten van de Fatih-moskee voor de zoveelste keer af te wenden. In andere Limburgse gemeenten, zoals Heusden-Zolder en Genk is men jaren geleden al gezwicht voor deze truc tot islamisering.

De aanhangers van de radicale en totalitaire Turkse Diyanet - het Presidium van Godsdienstzaken van de Turkse regering - probeerden begin april in de aanloop naar de ramadan toelating te krijgen om de zogenaamde “azan” - de oproep tot het gebed - te laten weerklinken over de stad.

Het argument luidde dat de oproep moest beschouwd worden als een blijk van solidariteit voor de hulpverleners in deze coronatijden. Natuurlijk konden de moslims rekenen op de welwillende steun vanuit de lokale sp.a-fractie. Die bestaat intussen uit 5 allochtonen en 4 autochtonen.

Nederlands?

De vraag van de meerderheid van CD&V, N-VA en het lokale VOLUIT was even logisch als pertinent: of de moslims bereid waren om een boodschap van solidariteit in het Nederlands af te roepen, in plaats van de klassieke gebedsoproep?

Of dit een truc van de meerderheid of een oprecht tegenvoorstel was: niemand zal het zeggen. Maar het stond in de sterren geschreven dat zoiets niet te slikken was voor de Beringse islamieten. De botte afwijzing die volgde en het totaal gebrek aan bereidheid van de moslims om ook

maar één millimeter toe te geven, sprak boekdelen. De o zo geprezen solidariteit bleek een platte drogreden, en eens te meer werd duidelijk dat de islam een broertje dood heeft aan ‘wederkerigheid’.

Op de gemeenteraad wou het Vlaams Belang zelfs meegaan met het tegenvoorstel van de meerderheid om een echte oproep tot solidariteit vanop de moskee toe te laten, in het Nederlands. Maar daar hadden de linkse en islamitische verkozenen geen oren naar.

Alles of niets Het moest de klassieke azan zijn of niks.

Toch een valse noot aan de kant van de meerderheid: de Turkse CD&V-schepen hield de kerk - in dit geval de moskee - in het midden en onthield zich bij de stemming. Uit deze hele historie is onmiskenbaar naar voren gekomen dat de echte extremisten en godsdienst- en andere fanatici te zoeken zijn in de kringen van de sp.a-opportunisten, en niet te vergeten de adepten van Groen, waarvan ook een van de twee verkozenen Turkse roots heeft.

Maar de gangmakers van de islamisering en hun collaborateurs bijten in Beringen in het zand. Voorlopig toch.

KVDP

Els Ampe is kandidaat voor het voorzitterschap van Open Vld. Ze is jong, heeft lef en heeft een eigen(zinnige) kijk op de dingen. Ze is een stoorzender die soms uitspraken doet die de wenkbrauwen doen fronsen. Haar partijgenoten zijn daardoor lang niet allemaal nog partijvrienden. Zelf schat ze de kritiek nuchter in: “Als je opkomt voor je mening, maak je niet altijd vrienden.” Els Ampe? Een raar vogeltje, door sommigen als knettergek gecatalogeerd, maar door anderen op handen gedragen. Ook in de coronacrisis laat ze van zich horen, niet altijd zomaar in het wilde weg: “Drie weken voor de regering riep ik op om mondkapjes te dragen. Dat werd toen weggezet als nutteloos.

Mijn uitspraak was gebaseerd op internationaal onderzoek. Nu roep ik op om in juni de lockdown te stoppen. Eveneens op basis van internationale studies (Seattle).” Zij sprak zelfs over een “lockdowndictatuur”. Haar uitspraken werden door Open Vld-minister en partijgenote Maggie De Block afgedaan als “dodelijk”, letterlijk en figuurlijk.

En ze sloeg terug: “Wat dodelijk geweest is, is de bewering van een aantal virologen dat mondmaskers niet zouden helpen.”

Eigen volk laatst Vorige zaterdag meldde de krant De Tijd dat België sinds 15 maart nog 284 vergunningen verleende voor het exporteren van mondmaskers en andere beschermingsmiddelen tegen corona naar landen buiten de EU. Van die vergunningen werden er slechts 103 verleend in het kader van zogenaamde ‘humanitaire hulp’.

En dat ondanks het feit dat er in eigen land schreeuwende tekorten waren, zelfs voor zorgverleners, en ondanks het feit dat de EU op 15 maart een exportverbod had ingesteld voor ‘medische persoonlijke beschermingsmiddelen’.

Eerst werden miljoenen mondmaskers vernietigd om plaats te maken voor asielzoekers. Daarna werd een deel van de toch al schaarse productie dus nog geëxporteerd. De N-VA eist nu dat er een onderzoek komt. Wij zouden vooral willen weten wie de bestemmelingen waren en welke bedrijven die exportvergunningen kregen. Weer louche Turken met connecties met Open Vld? Zeker is dat niet. De verantwoordelijkheid voor het toekennen van die exportvergunningen ligt volgens De Tijd bij de federale overheidsdienst Economie en die valt onder de bevoegdheid van Nathalie Muylle (CD&V). Daar hebben ze misschien andere vriendjes.

We hopen dat de verantwoordelijken voor de maskercatastrofe - in de eerste plaats natuurlijk Maggie De Block - aan-

geklaagd en veroordeeld zullen worden, minstens wegens grove nalatigheid en als het even kan ook wegens dood door schuld. Er zijn zeker mensen gestorven doordat er geen beschermingsmiddelen beschikbaar waren. Het Vlaams Blok/ Vlaams Belang zegde destijds dikwijls met een boutade dat de Belgische regeringen een beleid voerden van “Eigen Volk Laatst”. Velen vonden dat toen een demagogische overdrijving. Nu blijkt dat het allemaal nog veel erger is dan we in onze zwartste nachtmerries konden dromen…

PAUL BAÜMER

STEUN

SCEPTR machtig nieuws BE39 7390 1640 4519 (BIC KREDBEBB)

BRUSSEL

Groene Khmer In bijzondere tijden dringen zich speciale maatregelen op. Ze spelen in op de noden van het moment, wat hen vrijwel automatisch een tijdelijk karakter geeft. Tot de normaliteit is teruggekeerd. Maar wat als men ze permanent maakt? Groene excellentie Elke Van den Brandt lijkt de coronacrisis alvast aan te grijpen om aan een nieuw Brussel te sleutelen. Precies zoals de eigen axioma’s dat voorschrijven.

“Never waste a good crisis,” we bekennen, het werd de voorbije weken een wat grijsgedraaide plaat. Het is een uitspraak die traditioneel op conto geschreven wordt van Winston Churchill, gedaan tijdens de periode die aan de oprichting van de VN vooraf ging. Lessen trekken uit de beleefde crisis, daar draait het om. En dit geldt voor de meeste omstandigheden waarin naar het aforisme gegrepen wordt. Sommigen, Brussels minister Elke Van den Brandt (Groen) op kop, geven er echter een wat snellere invulling aan. Voor haar is de crisis dé manier om prompt enkele groene axioma’s in beleid te gieten.

Circulaire basiseconomie Enkele weken geleden raakte bekend dat de Brusselse vijfhoek een ‘woonerf’ zou wor-

den, een misschien wat misleidende naam die doet vrezen dat het er een heuse beestenboel - letterlijk dan - zou worden. In werkelijkheid creëert men een realiteit waarbij voetgangers en fietsers duidelijk de bovenhand krijgen op het autoverkeer. En waarom ook niet natuurlijk, toch in deze bijzondere lockdown-tijden? Het maakt het wandelen wat aangenamer, zonder meer een gegeerde activiteit vandaag de dag. Onmiddellijk sprongen de groene groupies recht om de dadenkracht van ‘hun’ minister te bejubelen.

Wellicht zegt VUB-coryfee Eric Corijn explicieter wat velen onder hen denken, maar niet echt uitspreken: “Het zou dom zijn om na de crisis terug te keren naar de oude toestand,” legt hij uit in BRUZZ. “We moeten van deze situatie gebruik maken om de openbare ruimte definitief te heroriënteren.

(…) Meer water en bomen dus in harmonie met elkaar als ecologische onderlegger van een autoluw Brussel.” Het gaat hem echter om meer dan wat groen en het bannen van koning auto. Want, “(…) het einddoel ervan moet altijd het (financieel) stimuleren van een circulaire basiseconomie zijn. Het is niet aan ons om multinationals uit het slop te trekken.” Tot daar de professor emeritus.

“Drastische ingrepen” Ander initiatief: fietspaden aanleggen, zomaar even 40 km. Of correcter: stukken van de openbare weg plots voorbehouden voor de trappende tweewielers. Logisch toch?

Verplaatsingen met het openbaar vervoer zijn immers niet aan te raden, wegens te nauw menselijk contact. Wanneer van overheidswege dan aanbevolen wordt in de mate van het mogelijke gebruik te maken van het eigen vervoer, wordt de groene interpretatie een beperking tot de fiets natuurlijk. “We moeten dit doen,” zegt Van den Brandt in De Standaard. “Een grote drempel voor mensen om de fiets te nemen, is het gebrek aan veilige infrastructuur. Daarom stappen ze voor

korte afstanden in de auto. Door deze drastische ingrepen hopen we daarin verandering te brengen.”

In perpetuum…

Ergens heeft ze een punt natuurlijk. Afgezien van het feit dat Brussel net als Rome op zeven heuvels gebouwd is en dit het fietsen wat bemoeilijkt, is er de elementaire vaststelling dat het ook veel weg heeft van Russische roulette. Je kan wat ze doet drastisch noemen, maar met semantiek laten we ons niet in. Er zal echter toch wat meer nodig zijn alvorens het aanbod hier de vraag creëert, met onze excuses voor de wat neo-liberaal klinkende oneliner.

En hoe lang zou dit fietsparadijs wel blijven, voor zover het netwerk al niet uitgebreid wordt? De woordvoerder van Van den Brandt in BRUZZ: “Het is moeilijk om in te schatten hoe lang die periode zal duren, al zal het normale leven vermoedelijk pas helemaal terug op gang komen vanaf mensen gevaccineerd zullen worden.” Denkt u wat ook wij denken?

KNIN.

Onze naaste buren

7 MEI 2020

Bevrijding

NEDERLAND

Ze hadden er zich zo op verheugd: politici, media, belangengroepen enzovoort, en nu gaat die herdenking van 75 jaar bevrijding toch wel de mist in.

Ze stoppen nooit Maar eerst het u inmiddels hopelijk bekende rubriekje. U denkt dat u in Vlaanderen opgescheept bent met op zijn best een bende stoethaspels en op zijn slechtst een troep incompetente politieke en andere schurken die door de acties van de communistische Chinese massamoordenaars nog eens de dood van duizenden mensen op hun niet-werkend geweten hebben wegens hun falen bij het verstrekken van mondmaskers. U bent fout. Nederland - dat ongelooflijk “gaaf land” volgens minister-president Rutte - doet het geen haar beter.

U moet maar eens het artikel in De Volkskrant lezen: “Hoog spel in een louche wereld: hoe Nederland faalde in de jacht naar mondkapjes.” Het staat niet achter de betaalmuur. Het is een duizelingwekkend verhaal over Turkse schurken, Koreaanse gangsters, smeergeld en Nederlandse geldwolven die een slagje slaan uit de ellende in de hospitalen, rust- en verzorgingshuizen. U begrijpt direct waarom de Nederlandse regering krampachtig het gebruik van maskertjes niet aanbeveelt. Toch stoppen de politieke en bestuurlijke top niet met zichzelf te bewieroken, al is hun onbekwaamheid hemeltergend. Misschien is het u een troost dat er dagelijks brieven verschijnen in de lezersrubrieken die vragen dat Nederland de mondkapjesvoorschriften van de zuiderbuur volgt.

7

Wie ook nooit stopt, zijn de multikul-zeloten die in veel gemeenten de plak zwaaien. Als u naar een islamitisch land trekt, weet u dat u er de mohammedaanse oproep tot gebed moet bijnemen. Maar ook in Nederland en zeker in Amsterdam bent u niet veilig meer, want wegens het virus kregen de imams de toestemming om met geluidsversterking op te roepen tot het gebed. Verscheidene moskeeën vullen met dat geroep en gezang nu ook al andere dagen dan de vrijdag de stad en probeer dat maar eens terug te draaien. In Almere gaven de idiote gemeentebestuurders de toestemming aan drie moskeeën luidsprekers te gebruiken. Je bent rustiger in Caïro dan in een Nederlandse stad. Mensen die protesteerden, kregen het leugenachtig riedeltje over vrijheid van godsdienst en het gebeier van Nederlandse klokken te horen.

Holle rituelen U kent die Nederlandse rituelen. Op 4 mei is het de jaarlijkse dodenherdenking op de Amsterdamse Dam van de slachtoffers van de oorlogen. Op 5 mei wordt de dag van de Vrijheid gevierd, die 75 jaar geleden zou weergekeerd zijn met de bevrijding. Nu moet Nederland het doen met een oproep om op 4 mei om 19 u. 58 thuis het Wilhelmus te zingen.

De Turken en Marokkanen zullen zich haasten. Die vijfde mei is helemaal een hol ritueel.

Ik raad u het artikel aan van de bekende Nederlandse journalist Syp Wynia op zijn blog Wynia’s week, ook al gratis en zeer de moeite waard. Kort samengevat stelt Wynia dat links bij deze plechtigheden graag op de eerste rij staat en tegelijkertijd meer en meer probeert de vrijheid van mening te kortwieken. Bekend voorbeeld zijn de acties van de feeks Ollongren (D66) van Binnenlandse Zaken, die niet aarzelt zelf vals nieuws te verspreiden om zogenaamd ‘fake news’ te ontkrachten. Wynia wijst ook op de klimaatgekken in Nederland die proberen iedereen de mond te snoeren die niet met hen akkoord gaat.

Typisch vind ik dat sedert twee weken De Telegraaf een nieuwe columnist heeft: gewezen PvdA-minister Ronald Plasterk, hoogleraar en specialist moleculaire genetica. Een echte wetenschapper en niemand uit de pretstudietjes communicatie, politicologie enz. Hij is niet meer welkom bij de traditionele progressieve mainstreammedia. Vorige vrijdag maakte hij naar aanleiding van “Planet of the humans” van Michael Moore (te bekijken via YouTube) korte wetenschappelijke metten met de onbeschaamde opzettelijke leugens van de groenen van allerlei slag over zon- en windenergie. Plasterk eist dat Nederland weer gas gebruikt, elektrische auto’s bemoeilijkt en geen landschappen en zeeën met windmolens verwoest ter wille van symboolpolitiek. En als wetenschapper heeft hij een alternatief: kernenergie.

WILLEM DE PRATER

Een Gentse mondmaskerhistorie Gent geeft elke Gentenaar een gratis mondmasker. De stad van Fair Trade, duurzaamheid, lokaal kopen, korte keten en andere mooie principes koopt maskers ‘made in China’. De stroppen moeten geduld hebben tot begin juni voordat ze in de bus vallen.

Veel gemeenten namen al de beslissing om maskers te verdelen onder hun burgers, maar Gent wachtte nog. Onze burgemeester vond het geen taak van de stad, maar van de federale regering. Ondertussen werd het dragen van mondbedekking verplicht als deel van de exit-strategie.

Meteen was het duidelijk dat de regering niet voor die maskers zou zorgen. Dat trok onze liberale burgemeester over de streep. Kort na de beruchte persconferentie van de nationale veiligheidsraad volgde een persbericht van het stadsbestuur: “Stad Gent koopt 350.000 mondmaskers voor Gentenaars en stadspersoneel. Het gaat om herbruikbare, katoenen mondmaskers.”

ling bij een bedrijf uit Gent voor bijna het dubbele van de prijs. Zij hebben de tienduizend Chinese maskers in stock, die gelukkig wel van goede kwaliteit zijn.

Gents stadspersoneel draagt Chinese werkkledij Het stadsbestuur heeft niet lang moeten zoeken naar een leverancier. Alles wat stadsarbeiders en OCMW-perso-

neel nodig hebben, wordt door de firma geleverd waar nu ook de mondmaskers besteld worden. Stad Gent heeft een raamovereenkomst met de firma uit Dottenijs voor de aankoop van “werkkledij, linnen, werkschoenen, handschoenen en andere persoonlijke beschermingsmiddelen die op een sociaal verantwoorde wijze werden geproduceerd en die CO2-efficiënt geleverd worden”.

Ondanks de mooie titel komt de werkkledij gewoon uit China. Sociaal verantwoord geproduceerd, hoe zou je dat in China controleren? CO2-efficient geleverd? Wel, dat gaat enkel over de laatste kilometers, namelijk van de invoerder tot aan het stadhuis. Dat moet met een bakfiets of ander niet vervuilend voertuig gebeuren. De duizenden kilometers van China tot ons land worden niet meegerekend.

Hopeloos te laat Het schepencollege bestelde de lading mondmaskers op maandag 28 april. De levering is voorzien voor eind mei. De Tijd schrijft (“Onrust bij gemeenten over katoenen mondmaskers” - 28 april) dat de Stad Gent 350.000 maskers “heeft besteld bij een maatwerkbedrijf in Drongen”.

Hier vergist de kwaliteitskrant zich. In Drongen worden de maskers enkel herverpakt. Ze worden er per adres in omslagen gestoken, evenveel als er mensen officieel wonen.

Daarna gaan ze op de post. Het zal bijna zomervakantie zijn voordat ze bij de Gentenaars in de brievenbus vallen.

Geen nood, zegt burgemeester Mathias, wij gaan ook meedoen aan de nationale naaiactie! Kortom, van brave Gentenaars wordt verwacht dat ze vrijwillig tijd en energie steken in het naaien van zoveel mogelijk maskers. Die mogen ze afgeven aan de stad, zodat onze burgemeester en zijn schepenen ze kunnen uitdelen. “Fier op Gent” zullen zij met plezier de pluimen op hun eigen hoed steken.

Made in China Gent bestelt de mondmaskers bij een Belgische firma uit Dottenijs, maar de productie gebeurt in China! De stroppen zullen dus Chinese maskers mogen opzetten om zich tegen het virus uit China te beschermen. De stad trekt er 750.000 euro voor uit. Het zal minstens een maand duren voor ze geleverd worden. Hadden we voor die prijs niet sneller in eigen land een producent gevonden? De gemeente Evergem bijvoorbeeld koopt ze aan bij een bedrijf uit Oost-Vlaanderen. Ook in het Gentse zijn er zeker zelfstandigen die smeken om werk.

Hopelijk gaat het beter dan met een bestelling van mondmaskers voor de Gentse politie. Ook dat was bij een Waals bedrijf dat de goederen invoert uit China. De maskers hadden de nodige certificaten, maar de stalen bleken niet de juiste kwaliteit te hebben. De bestelling kon nog worden geannuleerd. Nu plaatst de stad een spoedbestel-

MATHILDIS

Een toevallige voorzitter De ergernis in de Wetstraat over het haantjesgedrag van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez is groot. De man bokst boven zijn electorale gewicht en is een politieke windhaan. Maar onaantastbaar is hij niet. Binnen zijn partij wordt hij er steeds meer aan herinnerd dat hij voorzitter werd van de Franstalige liberalen omdat er bijna niemand anders geïnteresseerd was in de functie.

“Ik heb een centrumrechtse ideologie en ik ben akkoord met de Vlamingen. Wanneer ik uw infrastructuur en propere straten zie, dan doet mij dat plezier. Ik wil geliefd zijn in Vlaanderen,” vertelt MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez aan Het Laatste Nieuws. De zoveelste bocht van de Franstalige liberaal. Anderhalve maand geleden torpedeerde hij vakkundig een federale regering waarin de grootste Vlaamse partij, de N-VA, aanwezig zou zijn. Nota bene na een ééntweetje met zijn eeuwige vijand Paul Magnette. Voor de PS-voorzitter betekende Wilmès II een oplossing omdat de Vlaams-nationalisten er niet in zaten. Voor Bouchez was het een geschenk omdat zijn partij alle Franstalige ministerposten behield en zo boven zijn electorale gewicht bokste.

Windhaan Maar zeven weken zijn een eeuwigheid in de politiek en de volmachtenregering Wilmès II heeft haar tijd gehad. Tijd voor iets anders, is te horen in de Wetstraat. Wat leidde tot een nieuwe bocht van Bouchez. Eerst wou hij niet onderhandelen over een nieuwe regering, maar plots is het toch weer een optie. Dat de man een windhaan eerste klas is wist men al, maar de meeste waarnemers worden er horendol van. Zijn narcistische ingesteldheid helpt evenmin. Het dieptepunt was Bouchez’ niet-essentiële verplaatsing naar de amateur-

voetbalploeg Francs Borains om er met veel poeha te worden aangesteld als voorzitter.

De aanstellerij van de MR-voorzitter is een bron van ergernis, maar veel politici hebben er zich bij neergelegd dat ze nog jaren met hem moeten samenwerken. Alleen zullen ze zich in de toekomst minder door hem laten intimideren. Ere wie ere toekomt, sp.a-voorzitter Conner Roussseau was nooit onder de indruk van Bouchez. Hij sprak hem tijdens onderhandelingen aan - al dan niet bewust - met “Charles-Louis” en moest meewarig lachen toen Bouchez uitpakte met zijn dure uurwerken (“dat helpt om een vrouw te versieren”).

Toevallig Andere politici kijken meer en meer voorbij het patserig gedrag van de Bergenaar. Zowel buiten als binnen de MR. De reden daarvoor is dat nu duidelijk is geworden dat Bouchez een toevallige partijvoorzitter is. Dat versterkt zijn legitimiteit zeker niet. Akkoord, Bouchez is democratisch verkozen als voorzitter. Maar wie het relaas van de interne keuken in de partij sinds de tweede helft van 2019 hoort en leest, merkt dat hij eigenlijk kandidaat-voorzitter is geworden omdat er geen of amper andere kandidaten waren. Enkel Denis Ducarme was een tegenstander. De naam Willy Borsus viel, maar de Ardennees wou liever Waals minister blijven. Bovendien

WALLONIE vond in de herfst van vorig jaar een vergadering plaats waarop de oude kopstukken Charles Michel, Didier Reynders en Olivier Chastel Bouchez naar voor schoven als gedoodverfde voorzitter. In de andere partijen ziet men Bouchez dan ook als voorzitter “par défaut.”

Tegengewicht Nu is de periode-Reynders-Michel wel voorbij en heeft de Henegouwer zijn gezag gevestigd als voorzitter. Alleen is er intern een tegengewicht ontstaan in de persoon van eerste minister Sophie Wilmès. In Vlaanderen is dat moeilijk te begrijpen, maar bezuiden de taalgrens heeft de politica aan gezag gewonnen. Tijdens vergaderingen van het partijbestuur roept ze Bouchez zelfs af en toe tot de orde. Niet dat we naar een nieuwe tweestrijd gaan binnen de partij zoals in de tijd van de Reynders-clan versus de Michel-clan. Maar Bouchez is intern niet meer onaantastbaar.

Naar verluidt probeert hij zijn positie te versterken door erop te wijzen dat ook Wilmès bijna toevallig opklom tot premier, en niet alleen omwille van de Europese carrière van voorganger Charles Michel. In 2014 scheelde het weinig of ze was niet eens tot Kamerlid verkozen. Als eerste opvolger op de Brusselse Kamerlijst (geleid door Didier Reynders, die minister werd en dus vervangen door de eerste opvolger) kwam aanvankelijk Valentine Delwart, secretaris-generaal van de partij in het vizier. Maar ze weigerde de plaats. Op die manier kon de nationale carrière van Wilmès starten.

PICARD

8

Actueel

7 MEI 2020

DIPLOMATIEKE VALIES

Buitenlands spervuur

Corona en Noord-Korea

Slaagt het virus waar sancties falen?

Hoorde u ook het goede nieuws? Noord-Korea kent geen enkele coronabesmetting.

Uiteraard is dit propaganda waar geen zinnig mens geloof aan hecht, maar het maakt de kwestie er niet minder interessant op. Een verspreiding zou enorme maatschappelijk gevolgen teweeg kunnen brengen, wat mogelijk ook repercussies heeft voor het regime van Kim. Slaagt corona erin te bewerkstelligen wat een politiek van confrontatie en sancties tot nu niet kon?

Het is met Noord Korea-watchers altijd een beetje gegaan zoals met de Kremlin-watchers van weleer: zoveel mogelijk informatie halen uit veel te weinig data. Verbanden worden gezocht, ook al steunen die vaak op niet meer dan enkele vage veronderstellingen. Niet zelden leidt dit tot voorbarige besluiten, zoals zopas nog gebleken is.

Het afgelopen weekend werd er dus geschoten aan de grens met Zuid-Korea. Dat dit net gebeurt op een moment dat grote twijfels bestaan over de toestand van de Noord-Koreaanse leider Kim Jongun, prikkelt de nieuwsgierigheid.

Tegen zijn gewoonte in was de man al enkele weken uit het zicht verdwenen. Hij miste zelfs enkele publieke afspraken zoals de verjaardag van zijn grootvader zaliger, de founding father van het arbeidersparadijs. Zou hij ziek zijn? Of dood? Betaalt hij de prijs van zijn jarenlange ongezonde levensstijl?

En wat is het verband met die schoten, voor zover dat er überhaupt al zou zijn?

Kim leeft!

Verschillende experts nuanceren. Absolute zekerheid is er natuurlijk nooit als het over Noord-Korea gaat, maar de schoten weerklonken op een moment dat een wissel van de wacht plaatsvond, wat laat vermoeden dat het wel eens over een banaal ongeval zou kunnen gaan. Onduidelijker is hoe het nu met Kim gaat. Hij dook weer in het openbaar op, maar wie kan verzekeren dat het geen oudere beelden zijn die uitgezonden zijn? Noord-Korea-kenner Remco Breuker, verbonden aan de Universiteit van Leiden, gaat er alvast van uit dat hij nog leeft. “Mijn netwerk van contacten onder Noord-Ko-

reaanse dissidenten waarschuwde me de voorbije weken me niet te laten meeslepen door speculaties over zijn dood, al is het heel goed mogelijk dat er iets aan de hand is of was met zijn gezondheid,” verklaarde hij in De Morgen. “Als er sprake zou zijn van een echte crisis, zouden de Amerikaanse troepen in Zuid-Korea in een hoger alarmniveau zijn geplaatst,” stelde dan weer een expert van het Asian Institute uit Seoul in Le Figaro. De details zijn een goed bewaard geheim, maar men weet dat Zuid-Korea en de VS over verregaande methodes beschikken om Noord-Korea te observeren, een land waar ze op papier trouwens nog steeds mee in oorlog zijn.

Militaire prioriteit Los van de lotgevallen van Kim, krijgen de Noord-Korea-watchers een nieuwe vette kluif gepresenteerd: corona. Officieel heet het dat er geen enkele besmetting is, wat geen zinnig waarnemer gelooft.

Handig om de verspreiding tegen te gaan is wel de strakke afsluiting van de grenzen en het feit dat ook de binnenlandse mobiliteit door Pyongyang sterk beperkt wordt.

Maar coronavrij? Dat is meer dan een stap te ver. Kijkt men naar de ligging van het land, dan valt het onmiddellijk op dat het tussen twee buren gekneld zit die zwaar getroffen werden door het virus. Van Zuid-Korea wordt geen besmettingsgevaar verwacht, die grens is immers verzegeld. Maar de 880 km lange grens met China is gevoelig poreuzer. Het risico is des te groter door de beroerde toestand waarin de Noord-Koreaanse bevolking zich bevindt. 43 procent is ondervoed, wat het besmettingsgevaar aanzienlijk vergroot.

Het gezondheidssysteem van het land zou de epidemie trouwens niet aankunnen. Vele ziekenhuizen beschikken niet eens over voldoende stroom, en de helft onder hen heeft zelfs geen toegang tot proper water. Noord-Korea is overigens het land waar per capita het minst aan gezondheidszorg wordt besteed, wat het een en ander verklaart. Uiteindelijk is elk beleid een kwestie van keuzes maken en Pyongyang heeft altijd meer op het leger ingezet, met meer dan één miljoen man het vierde grootste ter wereld. 20 procent van de mannen tussen 17 en 54 is militair, goed voor 80 divisies, 3.700 tanks, een luchtmacht van 1.600 toestellen en de grootse duikbootvloot ter wereld. Ongemeen nuttig om kapitalisten af te schrikken, maar dat zal corona worst wezen.

Economie opentrekken De internationale sancties wegen steeds meer op de Noord-Koreaanse economie. De Amerikaanse en VN-sancties zijn een molensteen rond hun nek, ook al kwam het tot een zekere verzachting en omzeilen Rusland en China het een en ander. Het BBP daalde in 2018 met 4 procent, zo blijkt, en voor het eerst sinds lang gaan overheidsobligaties uitgeschreven worden. Sinds Kim aan de macht kwam, liet hij de ontwikkeling van een (parallelle) privémarkt toe, wat een klasse creëerde die zoals nu fiscaal aangesproken kan worden. Maar als corona toeslaat, zullen net deze privé-initiatieven in de klappen delen, wat de toestand van de bevolking zo mogelijk nog zal doen verslechteren.

Het valt niet ut te sluiten dat dit voor Kim een politiek gevaarlijke situatie oplevert, ondanks zijn meedogenloze repressie-apparaat.

Noord-Korea met landen als Vietnam en China vergelijken toont de uniciteit van het land aan. China eind jaren zeventig en Vietnam het daaropvolgende decennium begrepen dat hervormingen en een zekere economische liberalisering onontbeerlijk waren om op langere termijn politieke stabiliteit te garanderen, en zo geschiedde. Het is een boodschap die Peking al vaker uitstuurde naar de Noord-Koreaanse buur, maar die viel telkens op een koude steen. Tot nu. Kan corona in deze een gamechanger worden?

MICHAËL VANDAMME

Daar is het Migratiepact weer!

Door het virus dat de Chinese communisten op de wereld hebben losgelaten, is het Migratiepact van de VN helemaal uit de actualiteit verdwenen. Maar in een sluwe poging misbruik te maken van de coronacrisis, zijn de VN nu weer met hun migratiepact op de proppen gekomen, dit keer met nieuwe richtlijnen om “in overeenstemming met de maatregelen die enkele regeringen nu al genomen hebben, migranten snel uit detentiecentra vrij te laten en hen toegang te verlenen tot gezondheidszorg, huisvesting en andere diensten, zonder onderscheid te maken op basis van de migratiestatus”. Dus bijvoorbeeld ook als ze illegaal een land zijn binnengedrongen of als ze valse asielaanvragen hebben ingediend. Het lijkt wel of de VN er alles aan doen om het Chinese virus, de islamisering, de criminaliteit en de economische ineenstorting nóg sneller om zich heen te laten grijpen. Zou het niet veel logischer zijn de centra voor asielzoekers hermetisch af te sluiten in een échte lockdown, met gewapende militairen errond, goed bewaakt om te beletten dat er ook maar iemand een voet buiten het terrein zet? En denk maar niet dat die waanzinnige aanbevelingen van de VN zonder gevolg zullen blijven. Om maar één voorbeeld te noemen: op 19 maart verscheen in de media het bericht dat de Belgische overheid tweehonderd illegalen had vrijgelaten uit een detentiecentrum omdat ze door de coronacrisis toch niet gerepatrieerd konden worden… Ook Portugal en Frankrijk hebben al voorlopige maatregelen in die zin genomen, al gaan die niet zo ver als de VN zouden willen.

Wie en hoeveel?

Mag een overheid kranten en tv-zenders subsidiëren? Mag ze eigen publicaties uitgeven om haar standpunten te verdedigen?

Ja, natuurlijk. Maar dat moet dan wel onpartijdig en transparant gebeuren. Het probleem is natuurlijk dat veel regeringen heel goed beseffen dat niemand hun officiële mededelingen nog gelooft.

Daarom betalen ze journalisten en redacteurs om de officiële standpunten via ogenschijnlijk onafhankelijke media te verspreiden.

Dat ‘betalen’ neemt dan de vorm aan van subsidies die slechts een gecamoufleerde vorm van smeergeld zijn. Het Nederlandse Elsevier Magazine probeert al sinds december 2019 te ontdekken welke journalisten en media geld krijgen van de Europese Commissie en om welke bedragen het gaat. De antwoorden van de Europese Commissie bleven al die tijd dubbelzinnig en onvolledig.

De Commissie kon niet ontkennen dat ze sommige media geld toestak, maar het bleef allemaal verborgen achter een rookgordijn van vaagheden. Het was duidelijk dat de Commissie héél veel te verbergen had. Europarlementslid Derk Jan Eppink van het Forum voor Democratie stelde nog een aantal bijkomende vragen, maar ook hij kreeg slechts ontwijkende antwoorden. Zoals Elsevier het formuleerde, bleven de kernvragen onbeantwoord. “Wie krijgt geld en hoeveel?”

Cyberaanvallen Tientallen Britse universiteiten en wetenschappelijke instellingen die onderzoek verrichten naar het Chinese virus zijn het slachtoffer geworden van grootschalige cyberaanvallen, niet van gewone internetcriminelen, maar van hackers die vrijwel zeker werken in

opdracht van de staten Iran, Rusland en China. Dat meldde het Britse National Cyber Security Centre NCSC. De geviseerde instellingen deden onder andere onderzoek naar nieuwe diagnosemethoden, tests voor het opsporen van antilichamen en experimentele behandelingen. De NCSC is nu dag en nacht actief om die cyberaanvallen af te slaan. Bij de beroemdste slachtoffers van deze cyberoorlog zijn de Universiteit van Oxford, die wereldwijd beschouwd wordt als een voortrekker in de ontwikkeling van een vaccin tegen het Chinese virus, en de farmaceutische groep AstraZeneca, die nauw samenwerkt met de universiteit en die het vaccin zal produceren als de tests hebben bewezen dat het effectief is. In mei 2017 was de Britse National Health Service ook een van de slachtoffers van de wereldwijde ‘WannaCry ransomware attack’ die 230.000 computers trof in 150 landen. De aanval bleek uitgevoerd te zijn door Noord-Korea, vrijwel zeker op bevel van de ‘geliefde leider’ Kim Jong-un in hoogsteigen persoon. Zoals dat ook met gewone biologische virussen gaat, verspreidde de ‘besmetting’ zich al snel over heel de wereld.

Ook China en Rusland, nochtans bondgenoten van het regime in Noord-Korea, deelden in de klappen. Wereldwijd werd de schade geschat op vier miljard dollar.

Volkssoevereiniteit In 2015 zei Garri Kasparov in Der Spiegel: “Poetin sprak schaamteloos over het belang van nationale soevereiniteit in Syrië, een concept dat hem kennelijk nauw aan het hart ligt, tenzij het gaat om de soevereiniteit van Georgië, Oekraïne of enig ander land waarin hij een militaire interventie uitvoert.” Kasparov had ook nog de vele kleine volkeren kunnen noemen die in het huidige Rusland genadeloos worden gerussificeerd. We dachten daaraan terug toen we vorige week een vergelijkbaar commentaar lazen in het vraaggesprek met Luc Van Braekel. ‘Volkssoevereiniteit’ is een nobel begrip. Iedere nationalist zou het hoog in zijn vaandel moeten dragen. Maar het moet wel gaan om de soevereiniteit van volkeren of naties, niet om de willekeur van tirannen die niet eens een democratisch draagvlak bij hun eigen bevolking hebben.

Presidenten en regimes hebben geen soevereiniteit. Voor hen moeten de regels van de legitimiteit gelden. ‘Nationale soevereiniteit’ wordt door zulke leiders dikwijls misbruikt als een dekmantel voor dictatoriale willekeur die gericht is op de vernietiging van de soevereiniteit of soms zelfs op het fysieke bestaan van de volkeren in zo’n dictatoriale staat. We hebben geen enkele sympathie voor internationale instellingen als de VN of de EU. We geloven niet dat de politiek correcte potentaten van de EU of het Europees Hof voor de Rechten van de Mens hun absurde regelneverij mogen opleggen aan soevereine, democratische staten als Polen, Hongarije, Israël of de VS. Maar als politieke leiders hun eigen onderdanen folteren, deporteren en vermoorden, zoals Saddam Hoessein, vader en zoon Assad, Pol Pot of de Chinese communisten dat hebben gedaan, dan hebben zij geen enkele legitimiteit. Niet omdat de EU, VN of het EHRM dat zeggen. Maar omdat legitimiteit niet kan voortkomen uit massamoorden, containerbommen, terreur en concentratiekampen. Denk daaraan als het Kremlin, de socialisten in Venezuela, de Chinezen of de ayatollahs weer beginnen te mekkeren over ‘nationale soevereiniteit’ als zij voor hun misdaden worden gestraft.

Het nabije buitenland

7 MEI 2020

DE VERDOEMDE RECHTERZIJDE (1) Twee jaar voor de presidentsverkiezingen lijkt Emmanuel Macron al op weg naar een nieuw mandaat.

Marine Le Pen zal hem dicht op de hielen zitten, maar niet echt bedreigen. De echte rivaal zou uit de conservatieve rechterzijde moeten komen, maar daar vecht men voor het eigen overleven.

Dat het macronisme, de beweging rond president Emmanuel Macron, weinig ideologische fundamenten heeft, is bekend.

De ene keer kijkt het naar links, de andere keer naar rechts.

Met zijn hervorming van de arbeidsmarkt en van de speciale pensioenregimes voor ambtenaren heeft Macron een deel van het rechtse electoraat aangesproken. Dat doet hij nu opnieuw tijdens de coronacrisis. Zijn tv-toespraken tonen een zelfbewust staatshoofd. Een chef, een leider in de beste traditie van de Vijfde Republiek. Het doet bijna gaullistisch aan, zeker wanneer Macron het heeft over de bescherming van de nationale soevereiniteit. En dat voor de man die anders de mond vol heeft over Europa. Het politieke kameleongedrag zal hem geen windeieren leggen.

Macron lijkt nu al de basis te leggen voor een overwinning bij de presidentsverkiezingen van 2022. Marine Le Pen (Rassemblement National) zal zijn grootste concurrent worden. Ze zal hem echter niet echt kunnen bedreigen. Daarvoor is het odium op haar politieke beweging nog te groot. Concurrentie op links is er evenmin voor Macron. De linkerzijde werd murw geslagen bij de vorige presidentsverkiezingen. Radicaal links hangt rond de 15 procent, de ooit machtige PS is met 5 procent in de peilingen marginaal. Wat blijft over? Les Républicains.

Die partij mocht in maart dan wel sterker uit de gemeenteraadsverkiezingen gekomen zijn, conservatief rechts likt nog altijd de wonden van de Europese verkiezingen bijna een jaar

Si la France m’était contée geleden. De score van goed 8 procent was ontstellend zwak.

De klassieke rechterzijde vecht nu voor het eigen overleven.

En zeggen dat François Mitterrand ooit beweerde: “Rechts wint de verkiezingen in Frankrijk. Altijd. Als links wint, is het per ongeluk.”

De drie rechterzijdes Wat is er de voorbije decennia en jaren gebeurd dat de conservatieve rechterzijde, de sociologische en politieke basis van Frankrijk, gemarginaliseerd is? Alles herleiden tot de disruptieve figuur Emmanuel Macron is hem teveel eer betuigen.

De oorzaken zitten dieper. Een interessante analyse daarover is te lezen in “La malédiction de la droite” (Perrin, 470 blz) van Guillaume Tabard, politiek commentator bij le Figaro. Het boek ontleedt de oorzaken van de rechtse verdeeldheid in de Vijfde Republiek, in 1958 ingesteld door Charles de Gaulle.

Tabard maakt eerst een politiek-filosofische analyse. Zich baserend op het werk van René Rémond, “La droite en France” uit 1954, komt hij tot het besluit dat er drie rechtse politieke stromingen zijn in Frankrijk. De eerste is de legitimistische, die van de monarchisten met hun heimwee naar de Restauratie. Dat rechts Frankrijk is katholiek, conservatief en ruraal.

Het wil orde en gezag. Het vond zich terug in de de Gaulle van 1968, die als winnaar uit het “carnaval van mei ‘68” kwam. Of in de Sarkozy van 2007, die wou gaan voor een harde aanpak van de criminaliteit. Of in de ongelukkige presidentskandidaat François Fillon, die in 2017 de oude christelijke waarden verdedigde.

De tweede stroming is minoritair. Het is het Franse orleanisme dat liberaal geïnspireerd is. Het verdedigt de vrije markt en het ondernemerschap. De staat mag niet te omvangrijk worden. Het is het Frankrijk van president Valéry Giscard d’Estaing

AAN DE GROND Er dreigt zich een gigantische crisis in de internationale luchtvaartsector voor te doen. Een van de rijkste Britten, Richard Branson, trekt als zakenman aan de alarmbel. Hij vraagt steun aan de Britse regering voor zijn noodlijdende Virgin Airlines. Dat Branson zelf al jaren belastingen ontwijkt via de Maagdeneilanden, zet kwaad bloed bij de publieke opinie.

Dinsdag opende Het Laatste Nieuws met een dramatisch bericht uit de luchtvaartsector. Duizenden en duizenden banen staan wereldwijd op de tocht door het coronavirus. De gevolgen van corona voor de luchtvaartsector zijn enorm.

Tot wel 95 procent van alle vliegtuigen staat reeds weken aan de grond. De problemen die zich nu ontwikkelen, zouden vele malen groter zijn dan de crisis in de nasleep van de aanslagen op 11 september 2001.

De Europese luchtvaartsector bestaat uit enkele grote spelers. Zo is er een samenwerking tussen SN Brussels Airlines en het Duitse Lufthansa, het Nederlandse KLM ging in zee met Air France en daarnaast is er ook de International Airlines Group. Tot deze laatste behoren het Spaanse Iberia en British Airways uit het Verenigd Koninkrijk.

Spaanse leningen Bij International Airlines Group spelen ze met het idee om twaalfduizend Britse banen op de tocht te zetten. Tot een kwart van de piloten van British Airways zou zijn baan kunnen verliezen. Het is duidelijk dat de Spanjaarden aan het langste eind trekken binnen de overkoepelende groep van International Airlines. Het bedrijf vroeg bij de Britse overheid nog geen staatssteun aan, maar kreeg van de Spaanse regering al wel een miljard euro aan zo goed als gratis leningen. Daarmee wil de Spaanse politiek de International

Virgin Airlines Vooralsnog heeft de overheid geen officiële aanvraag van British Airways binnen om de luchtvaartspeler van de ondergang te redden. Wie wel al openlijk hunkert naar staatssteun, is de miljardair Richard Branson. De Brit is hoofdaandeelhouder van het door hem opgerichte Virgin Airlines.

De krant The Sunday Telegraph berichtte eind april al dat Branson naarstig op zoek zou zijn naar een overnemer voor

LINKSE GEWELDGOLF TEGEN DE AFD ROLT VERDER Enkele maanden geleden werd er in het Duitse parlement een vergadering belegd van de secretarissen van alle grote Duitse partijen. Alle grote Duitse partijen? Nee, de rechts-nationalistische partij AfD werd niet uitgenodigd. Onderwerp: het stijgende aantal aanslagen op politici, hun kantoren en hun eigendommen.

De initiatiefnemer voor de bijeenkomst, Lars Klingbeil van de socialistische SPD, liet weten dat hij een betere bescherming van slachtoffers wil en een duidelijke houding van partijen. “We moeten meer doen,” liet ook CDU-man Paul Ziemak weten. “We moeten duidelijk achter onze lokale politici staan en hen niet in de steek laten,” klonk het nog. Daarmee schemert de échte reden van de bijeenkomst door: in de Duitse linkse pers wordt een fantasiebeeld opgehangen, waarbij in het oosten van het land een heleboel gure extreemrechtse dorpjes zouden bestaan, waar dappere ‘democraten’ door hordes neonazi’s bedreigd en aangevallen worden. Ook in de Vlaamse en Nederlandse pers sijpelen die verhaaltjes soms door, ook al blijken ze steevast op de wat overspannen fantasie van het vermeende linkse ‘slachtoffer’ te berusten…

Nogal kras aan de bijeenkomst was dat ze door de uitsluiting van de AfD exact de tegenovergestelde boodschap uitzond dan een boodschap tegen geweld. Want waarom werd de AfD ostentatief niet uitgenodigd? “De AfD heeft in de voorbije jaren zelf tot de verruwing van de politiek bijgedragen,” liet Klingbeil weten. “Als ik een brand wil blussen, kan ik de brandstichter niet mee aan de tafel uitnodigen.” Die laatste woordkeuze is in het Duits bijzonder gevaarlijk: links beschuldigt de AfD er zo van ‘geistiche Brandstifter’ (gees-

Bei uns in Deutschland

telijke brandstichters) te zijn. Dat zijn dus mensen die, ook al gebruiken ze enkel woorden, toch bezig zouden zijn met een vorm van geweld. Dat legitimeert de waanbeelden van linkse extremisten: als de AfD ‘gewelddadig’ is, ook al pleegt ze geen gewelddaden, dan mag ze dus met écht geweld bestreden worden…

Onthutsende cijfers En dat gebeurt massaal. Uit een onthutsend antwoord van de Duitse regering op een vraag van nationale parlementsleden van de AfD, blijkt dat er in de laatste vier maanden van 2019 maar liefst 105 aanvallen werden geregistreerd op partijlokalen en 194 tegen politici als persoon. Opgelet, we spreken dan over alle vormen van geweld, ook als het voor het gerecht (nog) niet duidelijk is of de gewelddaad ook rechts of links politiek gemotiveerd was.

Waar het aanvallen en aanslagen op personen betreft, waren maar liefst 87 keer de leden en verkozenen van de AfD het slachtoffer, dat is 44 procent. Voor de drie linkse partijen samen (Groenen, SPD, communisten van Die Linke) was dat maar 80 keer, of 41 procent. Centrumrechts werd 27 keer slachtoffer, dat is 15 procent.

Nog duidelijker wordt het beeld als het over partijlokalen gaat. Daar waren maar liefst 62 van de 105 aanvallen gericht tegen lokalen van de AfD. Centrumrechts (CDU, CSU, FDP) kreeg 19 aanvallen te verwerken. De linkse partijen, die volgens de fantasie dus in kleine oostelijke dorpjes zo bedreigd zouden zijn, werden samen slechts 24 keer slachtoffer. De boze neonazi’s zijn blijkbaar nogal kalm, want hun aartsvijanden van de communistische Die Linke werden slechts 8 keer aangevallen…

FRANKRIJK

(1974-1981). De derde rechterzijde is de bonapartistische stroming. Autoritair en met een directe band tussen het staatshoofd en de bevolking. Geïncarneerd door Napoleon Bonaparte, zijn neef Napoleon III en uiteraard Charles de Gaulle.

Persoonlijke vetes Drie sterk onderbouwde politieke stromingen die verankerd zijn in de samenleving. Waarom werd de rechterzijde dan langzaam maar zeker politiek gemarginaliseerd? Tabard ziet verschillende redenen. De eerste is de verdeeldheid tussen de kopstukken van de partij. De Gaulle versus Pompidou, Giscard versus Chirac, Chirac versus Balladur, Sarkozy versus Juppé. Die vetes tussen de kandidaat-chefs maakten dat het altijd zeer moeilijk is geweest om de drie rechterzijdes onder één persoon samen te brengen. Altijd was er wel een stroming die haar heil zag in het Front National, de centristen of de Parti Socialiste.

Een andere fundamentele zwakheid is de weigering voor de rechterzijde om bepaalde broodnodige hervormingen door te voeren, zoals een modernisering van de sociale zekerheid.

Straatprotest was genoeg om maatregelen te doen terugdraaien. Een andere nemesis is Europa. De verdoemde rechterzijde is altijd verdeeld geweest tussen een nationalistisch-patriottistische stroming en een eurofiele. Een tweespalt die tot op heden bestaat.

Een vaak vergeten element in de verzwakking van de rechterzijde is de geslaagde strategie van links om conservatieven op morele gronden aan te vallen. Rechts zou ethisch minderwaardig zijn, de erfenis van het Vichy-regime met zich meedragen en te graag naar het Front National/Rassemblement National lonken. Over die morele intellectuele terreur van links hebben we het volgende week.

SALAN

Right or wrong Airlines Group in leven houden, of toch alleszins de Spaanse tak van het bedrijf. De leningen die de Spaanse regering verstrekt, maken het mogelijk dat Spaanse werknemers (voorlopig nog) niet moeten afvloeien. De ontslagen zouden anderzijds wel dreigen te vallen aan de Britse zijde.

Een petitie werd opgestart om British Airways van de ondergang te redden. Al meer dan honderdtwintigduizend ondertekenaars roepen de Britse overheid op om iets te doen. Sinds 6 april kan het personeel van British Airways - net als het personeel van andere Britse bedrijven - een beroep doen op een vorm van tegemoetkoming vanwege de overheid. Dit wordt in het Verenigd Koninkrijk het ‘job retention scheme’ genoemd. Een uitspraak van Alex Cruz, de directeur van British Airways, deed echter vorige week vermoeden dat er zich donkere wolken samenpakken. Cruz stelde dat het personeel van British Airways niet kan verwachten dat de Britse belastingbetaler tot in het oneindige blijft opdraaien voor de salarissen die de luchtvaartmaatschappij normaal moet uitbetalen. Bij British Aiways staan de vakbonden sindsdien op hun achterste poten. Zij verwachten dat British Airways, en dan vooral het overkoepelende International Airlines Group, de crisis zal aangrijpen als een reden om nu duizenden personeelsleden bij de Britse tak van het bedrijf te doen afvloeien.

9

ENGELAND zijn luchtvaartmaatschappij. Kennelijk is er niemand happig om in volle coronacrisis een firma over te nemen waarvan alle vliegtuigen verplicht aan de grond moeten blijven. Dus gooit Branson het over een andere boeg. Hij zoekt geld bij de overheid. In een brief vraagt Branson zo’n 500 miljoen pond aan leningen van de Britse regering. Omgerekend spreken we over zo’n 575 miljoen euro. In de brief lezen we dat “de directie van Virgin Airlines al het mogelijke doet om het bedrijf van de ondergang te redden, maar dat hulp van de overheid nodig zal zijn om hierin te slagen”.

Belastingparadijs De Britse regering staat voor een moeilijke keuze. Duizenden banen verloren laten gaan of Virgin Airlines redden. Maar als de regering Virgin van het bankroet redt, dan zal zij voor British Airways vroeg of laat hetzelfde moeten doen. Wraakroepend is vooral het gegeven dat Branson als miljardair al ruim een decennium geen inkomstenbelasting betaalt aan de Britse schatkist. Branson verkast via een constructie zijn geld naar de Maagdeneilanden, een belastingparadijs. Vooral linkse opiniemakers en politici zien een reddingsoperatie daarom niet zitten.

Richard Branson richtte Virgin Airlines op in 1984. Hij heeft zelf momenteel 51 procent van de aandelen in handen. De overige 49 procent behoort het Amerikaanse Delta Airlines toe. Ziet de Britse overheid een reddingsplan niet zitten, dan zal Branson zich tot private spelers moeten richten. Opnieuw blijft dan de vraag: Wie wil geld pompen in de noodlijdende luchtvaartsector, wanneer het niet zeker is wanneer de luchtvaart weer normaal kan gaan functioneren? Een ding is duidelijk, de luchtvaartsector gaat wereldwijd een gitzwarte periode tegemoet.

LVS

DUITSLAND Niet in alle gevallen hebben gerecht en politie duidelijkheid over het motief. Maar in de mate waarin ze dat wel hebben, is het verschil tussen links en rechts opvallend. Bij de AfD zijn 58 van de 62 aanvallen op partijlokalen duidelijk links geïnspireerd (want dat blijkt bv. uit opschriften), net als 78 van de 87 aanvallen op personen. Bij de aanvallen op linkse partijen is dat helemaal anders: van de 7 aanvallen op lokalen van de SPD is in 5 gevallen de dader… extreemlinks.

Bij 27 van de 42 aanvallen op personen van de Groenen, en bij 14 van de 23 aanvallen op personen van de CDU, is het motief dan weer ‘onduidelijk’. Daar speelt dus het fenomeen van de fantasten die zich richten tegen alles wat ‘de politiek’ is, een fenomeen dat elke politicus kent…

Oorlog tegen één oppositiepartij Het besluit is dus glashelder. In de Duitse ‘democratie’ woedt op dit ogenblik een links geïnspireerde oorlog tegen slechts één partij, de rechts-nationalistische oppositiepartij AfD. Deze geweldgolf heeft tot doel deze oppositiepartij te intimideren en te hinderen. Het gerecht is niet bereid of in staat dat te stoppen. De media zwijgen grotendeels, berichten enkel anekdotisch en leggen de schuld bij het slachtoffer.

Ook de Duitse regering en politiek laten begaan. Op vergaderingen over de kwestie wordt de AfD ostentatief niet uitgenodigd, met een motivatie die de schuld voor het geweld eigenlijk bij… de AfD zelf legt. Kan men zich het dagelijkse gekrijs voorstellen van al onze media en al onze politici, mocht iets dergelijks zich in pakweg Hongarije of Polen voordoen, gericht tegen een linkse oppositiepartij?

HDG

10

Beeldspraak

7 MEI 2020

MEDIALAND

FILM het Vlaams Belang had gestaan? Zou hij dan nog steeds alomtegenwoordig zijn in de media - verleden week zagen we hem zelfs op televisie een museum bezoeken! -, of zou het dan abrupt gedaan geweest zijn met de grote mediashow rond Marc Van Ranst? Dat hij dan twee dagen later in De Zevende Dag nog uitspraken zou mogen doen over de volgende staatshervorming lijkt ons nog minder waarschijnlijk dan een correct uitgevoerde aankoop van mondmaskers door het kabinet van Maggie De Block.

Intern rapport: Zweeds nepnieuws over apathische asielkinderen

Beschuldigingen tegen Biden bereiken Vlaamse pers We gaan het nog maar eens over Tara Reade moeten hebben, en haar beschuldigingen tegen de Democratische presidentskandidaat in spe Joe Biden. Die beschuldigingen hebben namelijk de Vlaamse pers bereikt. Of dat wil zeggen, dat deel van de Vlaamse pers dat zichzelf steeds bijzonder ernstig neemt en zich graag kwaliteitsmedia laat noemen, maar waarvan berichtgeving alweer ondermaats was. Zoals verwacht, want u kent ons slecht karakter.

Neem nu De Standaard, waar ze de aanklachten tegen Joe Biden afgelopen weekend pas ontdekten, rijkelijk laat dus. Het artikel, geschreven door Democraten-fan Steven De Foer, staat bol van de verdachtmakingen tegenover Tara Reade en de rechtse media, en bevat uiteraard ook een herhaling van de beschuldigingen tegen Donald Trump. Zo wordt Tara Reade weggezet als een “Poetin-fan”, maar vergeet de krant te vermelden dat ze nog steeds een Democrate is. Verder schrijft Steven De Foer dat de “rechts-populistische” media “een kluif” zouden hebben aan de zaak, alsof linkse kranten nooit een kluif hebben gehad aan beschuldigingen tegen Republikeinse politici.

Ronduit leugenachtig is Steven De Foer wanneer hij probeert te weerleggen dat de linkse media in de Verenigde Staten een doofpotoperatie probeerden uit te voeren. “Nochtans brachten The Washington Post en The New York Times in april grondige stukken over de beschuldigingen,” zo schrijft hij, maar vergeet te vermelden dat die stukken met bijna drie weken vertraging geplaatst werden. En hij vergeet ook te vermelden dat Joe Biden rustig verder campagne kon voeren en interviews kon weggeven, zonder ook maar één lastige vraag voorgeschoteld te krijgen over de hele affaire.

Het blijft toch merkwaardig hoe Vlaamse media zich telkens weer geroepen voelen om partij te kiezen in hun berichtgeving over buitenlandse verkiezingscampagnes, en dan zeker als het over de Verenigde Staten gaat.

Denken ze soms dat er onder hun lezers Amerikaanse kiezers zouden zitten die de uitslag kunnen doen kantelen? En zou dat dan geen poging tot beïnvloeding van een Amerikaanse verkiezing zijn vanuit het buitenland?

En wij die dachten dat dat laatste vreselijk foei was, zeker als we terugdenken aan de berichtgeving van net na de vorige Amerikaanse presidentsverkiezingen!

Marc Van Ranst en de PVDA Dat Marc Van Ranst zijn hart extreem-links draagt, dat wisten we natuurlijk al lang. En zo lang de partij van zijn voorkeur, de PVDA, het in Vlaanderen niet voor het zeggen heeft, leven we in een democratie waar iedereen recht heeft op zijn eigen politieke mening, en daarvoor ook ongestraft mag uitkomen. Het is verwerpelijk iemand een beroepsverbod op te leggen omwille van zijn politieke mening, ook al is dat in de landen die als lichtende voorbeelden voor de PVDA dienen schering en inslag.

Maar we stellen ons wel vragen bij de manier waarop de media omgaan met de politieke mening van de man.

Of liever gezegd, de manier waarop ze hun publiek voor het lapje houden door te doen alsof de man geen politieke mening zou hebben, hoewel hij die politieke mening stevig laat doorklinken in zijn zogezegd medische adviezen. Straffer nog, afgelopen zondag liet De Zevende Dag hem zelfs politieke uitspraken doen over een mogelijke herfederalisering van de gezondheidszorg, zonder daar de gepaste duiding over de partijpolitieke achtergrond van de man bij te voegen. En dat dus amper twee dagen nadat hij, als er geen mediastorm was geweest, bij de PVDA de “ster” zou uitgehangen hebben.

Zouden wij trouwens de enigen zijn die zich afvragen of zoiets ook mogelijk zou geweest zijn als Marc Van Ranst niet op een affiche van de PVDA, maar op een affiche van

Het nieuws sloeg in het begin van de jaren 2000 in als een bom in Zweden, en beïnvloedde jarenlang de migratiepolitiek van het land: een groot aantal kinderen in de Zweedse asielcentra weigerde nog te eten, te drinken of te spreken. Of zo leek het toch, aldus eerst een reeks krantenartikelen, uiteindelijk gevolgd door een pakkende reportage op de Zweedse openbare omroep SVT. Het leidde tot een hoogoplopend debat, zowel in de maatschappij als in het parlement. Terwijl de rechtse partijen toch wel wat vragen hadden over mogelijke manipulatie van de kinderen, vonden de linkse partijen bij wijze van spreken dat asielzoekers met kinderen voortaan maar onmiddellijk asiel moesten toegekend krijgen om een levensbedreigende apathische reactie te voorkomen. Men kan gerust stellen dat de reportage jarenlang haar stempel wist te drukken op het migratiedebat in Zweden, en daardoor mee aan de basis ligt van nogal wat problemen in het multiculturele Zweden van vandaag.

Maar uit een intern rapport van SVT blijkt nu dat de kritische vragen over de inhoud van de reportage meer dan terecht waren. Zo plaatst het interne onderzoek enkele ernstige vraagtekens bij de methodes die journalist Gellert Tamas gebruikte om de indruk te wekken dat de apathische kinderen van asielzoekers werkelijk ziek waren.

Als voorbeeld wordt ook aangehaald hoe het programma commentaren van dokters die vraagtekens hadden bij het ziektebeeld van de kinderen van de hand wees, en suggereerde dat ze gedreven waren door politieke - lees: immigratiekritische - motieven. Ook argumenten dat de kinderen gemanipuleerd konden zijn door hun ouders werden zonder meer afgewezen, in plaats van op een zakelijke manier onderzocht te worden.

Het besluit van het rapport is dan ook dat de kijkers door de programmamakers lelijk op het verkeerde been gezet werden, en op die manier geen kans hadden om zich een correcte mening te vormen over het waarheidsgehalte van het programma en de zogezegd apathische kinderen.

Dat een openbare omroep het maatschappelijk debat poogt te saboteren met linkse propaganda is voor de lezer van dit blaadje uiteraard geen nieuws. Maar we moeten het toegeven, dat een intern onderzoek van een openbare omroep ook tot dat besluit komt, en die conclusie zelfs aan het papier durft toe te vertrouwen, valt niet vaak voor. Kan iemand de journalisten van de SVT die het interne onderzoek uitvoerden, naar Vlaanderen uitnodigen, voor een langer verblijf aan de Reyerslaan?

VVJ “maakt vuist tegen online intimidatie” Afgelopen zondag was de internationale Dag van de Persvrijheid, en naar aanleiding daarvan maakte de Vlaamse Vereniging van Journalisten (VVJ) naar eigen zeggen een vuist tegen online intimidatie. “Cybergeweld tegen journalisten neemt wereldwijd toe,” zo schrijft de VVJ correct, en treft inderdaad ook collega’s in eigen land. En we geven de VVJ zelfs volmondig gelijk wanneer ze het volgende schrijft: “Sommigen geven zich over aan zelfcensuur en zien af van kritische informatie of opinies.”

Een waarheid als een koe, maar we vrezen dat de VVJ het niet helemaal op dezelfde wijze bedoeld heeft als wij.

Het is inderdaad een probleem in het Vlaamse medialandschap dat er nogal wat aan zelfcensuur gedaan wordt, bijvoorbeeld wanneer ‘kwetsbare jongeren’ nog eens amok maken in het Brusselse. Kritische informatie over, we zeggen maar, waarom die ‘kwetsbare jongeren’ amok maken, en in welke mate de politie tegen hen - vooral niet - optreedt, moet je in de reguliere pers met een vergrootglas zoeken, en zelfs dan kom je van een kale reis terug.

Kritische opinies daarover mag je al helemaal vergeten.

Neen, dan ziet de VVJ het helemaal anders natuurlijk.

Waar ging hun aandacht dit jaar naartoe? Precies: “extra geviseerde groepen, zoals vrouwen en collega’s met een migratieachtergrond.” We hadden bijna gelezen: vrouwelijke collega’s die zich al eens in Brusselse wijken met een migratieachtergrond begeven.

Planet of the Humans

Michael Moore, de beruchte Amerikaanse documentairemaker die met films als “Bowling for Columbine” (2002), “Fahrenheit 9/11” (2004) en “Fahrenheit 11/9” (2018) altijd veel controverse opwekt, bracht nog geen twee weken geleden, op de Internationale Dag van de Aarde, zijn nieuwste docu “Planet of the Humans” in zijn geheel uit op YouTube.

De film werd wereldwijd al ruim 6 miljoen keer bekeken, maar niet voor lief genomen en door klimaatactivisten zelfs verketterd. In zijn film draait Moore, tezamen met zijn rechterhand en regisseur Jeff Gibbs, er niet omheen. Volgens hen is de uitstoot van CO2 niet de reden dat de aarde vernietigd wordt, maar zijn wij, de mensheid, dat zelf. En de klimaatbeweging?

Die heeft ons vanaf het begin niet anders gevoed dan met leugens van hypocriete aard.

De speurtocht naar groene hypocrisie Volgens Moore en Gibbs is alles wat nu door milieuactivisten en volgers wordt gekoesterd om een succesvolle energietransitie teweeg te brengen, niets meer dan het succesvolle werk van kapitalistische ondernemingen om ons op het verkeerde been te zetten. Achtereenvolgende natuurverwoestende beelden van de zogenaamde ‘groene’ energiecentrales passeren in de film de revue.

Zonne-energie? Heb je je weleens afgevraagd hoe de productie van zonnepanelen in zijn werk gaat en waar de panelen van worden gemaakt? Windenergie? Het produceren van de molens kost niet alleen gigantisch veel aan kostbare grondstoffen en fossiele brandstoffen, ook moeten windmolens 24/7 gekoppeld zijn aan een back-up-energiecentrale. Het waait immers niet altijd. Daarbovenop gaan windmolens maximaal 20 jaar mee en dan begint het hele riedeltje gewoon weer opnieuw. En biomassa? Dat is niets meer dan catastrofale ontbossing als ‘duurzaam’ alternatief voor steenkool. Alsof die wereldwijde bosbranden ons nog niet genoeg bomenlevens kosten.

Terwijl regeringen in de afgelopen 20 jaar extra belastinggeld in de klimaatbeweging hebben gepompt om onze ecologische voetafdruk te verkleinen (dachten we), hebben al deze alternatieve energiecentrales dus eigenlijk voor méér uitstoot en verwoesting gezorgd. Volgens Moore is hernieuwbare energie niet de oplossing, maar slechts een nieuwe fase van de industriële beschaving. Wat wel het probleem is volgens Moore? Oneindige groei op een eindige planeet.

Moore verklaart debat voor geopend Kort na de release van de film stroomde de kritiek vanuit verschillende hoeken, groot en klein, binnen.

In een reactie via sociaal mediaplatform Twitter, geeft Moore aan zijn doel te hebben bereikt: “Wow! Bedankt allemaal. Het gesprek dat we nodig hadden, is begonnen. Laten we niet bang zijn om in discussie te gaan.”

Moore wordt voornamelijk gewezen op zijn suggestieve manier van film maken, waar volgens experts een hele hoop juiste informatie verloren gegaan of verdraaid is. Beelden zijn sterk gedateerd of komen niet overeen met de bron, getallen en statistieken komen niet overeen met de feiten. Knullige fouten, of opzet?

Ook hier blijkt maar weer: iedere bron van informatie is genuanceerd. We kunnen de toekomst niet voorspellen, we kunnen problemen niet onder de mat vegen en ergens sterk in geloven betekent niet dat het waar is. Een ding is zeker: de discussie is gestart.

De documentaire is nog twee weken lang gratis te bekijken op YouTube, waarna de film hoogstwaarschijnlijk moeilijk te bemachtigen wordt.

THIRZA NERISSA

d

Op de praatstoel

7 MEI 2020

11

Geert Noels (econoom)

“België is zwak en riskeert grotere schade dan de buren” Geert Noels is econoom, ondernemer, schrijver en publieke intellectueel. Op zijn 52 is hij een ‘Sterk Merk’. Het regent nationale en internationale onheilstijdingen voor de economie en de portemonnee van de burger. De economen lossen dag na dag meer de virologen af als goeroe. Hoe schat Geert Noels de toekomst in?

Zes schokken schudden de wereldeconomie dooreen en een nieuwe economische orde wordt geboren. De opkomst van het Oosten, het einde van goedkope fossiele brandstoffen, de crash van het financiële systeem, de demografische evolutie, de ICT-revolutie en de opwarming van de aarde waren de hoofdstukken van het vlotte, goed geïllustreerde en populaire boek “Econoshock” van Geert Noels. Dat boek pleziert vanaf 2008 niet alleen studenten en ondernemers en syndicalisten, het staat ook op de boekenplank van Vlamingen die voordien nooit iets serieus gelezen hadden over hun broodwinning en de broodwinning van het land. Geert Noels was toen hoofdeconoom van de zakenbank Petercam, columnist van Trends en fietsgezel van Johan Van Overtveldt, toen hoofdredacteur van het zakenweekblad. In de voorbije tien jaar stampte Geert Noels een eigen vermogensbeheerder uit de grond, Econopolis, waar fondsen worden beheerd zonder de trucs van de geldwolven van Wall Street.

’t Pallieterke: Telkens België economisch opdoffers krijgt, bent u er met een boek?

Geert Noels (lacht): Op de duur krijg ik de faam van een profeet, een goeroe te zijn. En dat heb ik niet op het oog. Ik ben econoom van opleiding en beleg, lees, praat, denk na. Mijn eerste boek was inderdaad “Econoshock”, een bestseller, en het werd boven de doopvont gehouden de dag voor Fortis failliet ging. Het tweede boek “Gigantisme” verscheen in maart 2019, een jaar voor de coronacrisis. De beide boeken bekeken de lange termijn.

Corona heeft een dubbele uitwerking. Enerzijds versnelt deze crisis voor een stuk de grootschaligheid, het gigantisme, omdat de tussenkomsten van de centrale banken en de regeringen de grote ondernemingen bevoordelen, zij stimuleren het “too big too fail”, dus het niet laten failliet gaan van de giganten om erger - werkloosheid, kaalslag

in strategische sectoren, nadelen bij de internationale concurrentie te voorkomen. De tech-giganten als Amazon, Google en Facebook spinnen garen bij deze crisis. Anderzijds versnelt corona de tegenbeweging van het gigantisme door de groei van het ‘lokalisme’: namelijk dat niet alles uit China moet komen, niet alles mag afhangen van lange aanvoerlijnen, dus dat plaatselijk produceren én gemeenschapsvorming of “community building” geen kabouterdenken is, niks voor wollensokkenprofeten, maar moderne werkelijkheidszin. Zo worden wij, ook in België, soepeler en steviger.

KMO’s en fiscale prikkels.

Net als België is Nederland een erg open economie. De beide landen ademen op het ritme van de wereldmarkt en de Europese markt.

Herinner u de doemvoorspellingen, onder meer voor ons land, naar aanleiding van de brexit, voorspiegelingen die volgens mij gedeeltelijk overdreven waren. Corona is echter veel en veel erger, honderd brexits komen nu tegelijkertijd op ons af.

België bezit geen budgettaire buffers tegen dat onheil zoals Duitsland, Nederland of Scandinavië. Het heeft bovendien een bestuurlijke organisatie die zeer ondoelmatig is.

Daardoor zal België harder getroffen worden. Dit land kan geen enkele crisis de baas, is op geen enkele crisis voorbereid. De Wetstraat en de deelregeringen schieten wak-

sokkel van dat Wirtschaftswunder.

Ik zou wensen dat de oosterbuur door deze crisis de kans grijpt om zijn economie te hervormen door minder afhankelijk te worden van bruinkool en steenkool, en minder afhankelijk van China. Duitsland heeft slechts enkele belangrijke ondernemingen, in vergelijking met de VS, in de software en de computerbranche. Ook klimaat en milieu moeten aandachtspunten worden voor het Europese gidsland dat Duitsland is. Het Amerikaanse Tesla is vandaag op de beurs groter dan de drie Duitse autobouwers samen.

Moeten ondernemingen, ook om psychologische redenen, hun dividenden schrappen, halveren?

”

Breekt het globalisme op in globalismen, een meervoud, geënt op de continenten, dus vier globalismen:

Waarom zouden gezonde ondernemingen dat moeten doen? Waar ik wel voor pleit, is dat recente kapitaalverminderingen of dividenduitkeringen moeten meewegen in red-

“Denk op de lange termijn, maar overleef op de korte termijn” een Europees, Amerikaans, Aziatisch en Afrikaans?

De verweving op de schaal van de globe is kwetsbaar, kijk alleen maar naar het gehaspel rond de mondmaskers van Chinese leveranciers. Die verwevenheid kon tot gisteren verdedigd worden vanuit het standpunt van de economische doelmatigheid, maar - dat bewijst vandaag - het is schadelijk vanuit een ecologisch en sociaal standpunt, plus blijkt hoe broos zij is.

Is België slechter of beter gewapend tegen een recessie dan zijn buurlanden?

Ik denk bijvoorbeeld aan de industriële structuur, de aanwezigheid van veel

Klein is fijn

“Gigantisme” verscheen in de lente van 2019. Geert Noels schreef in deze nieuweling dat het kapitalisme zijn eigen spelregels bespot. De overheid en de bedrijven zijn te groot geworden, wat de gezonde economie met een menselijk gezicht beschadigt.

Het globalisme heeft zijn grenzen overschreden en kleinschaligheid is een recept voor weerbaarheid. De wereldeconomie heeft als straffe knooppunten de steden, en die doen het beter dan nationale overheden.

De afstand tussen de top en de honderdduizenden werknemers van de internationale mastodonten is ziekmakend, organisatorisch slecht en fnuikend voor de creativiteit. Bureaucratie en regels verdoven de scheppingskracht. Wat te doen? Bijvoorbeeld de Europese kartelwetten - de regels tegen de reuzen die markten overheersen en wedijver de nek omwringen - aanscherpen. Geert Noels volgt de vader van de liberale economie, Adam Smith, die in zijn “The Wealth of Nations” (“De Welvaart van Landen”, vorig jaar na meer dan 200 jaar voor het eerst verschenen in het Nederlands), waarschuwde tegen het gigantisme en de natuurlijke neiging van ondernemers om samen te klitten en de klanten te bedotten.

ker op het ogenblik dat een tsunami binnenrolt. Het gevolg zal zijn dat de economische krimp hier heftiger zal zijn en het herstel trager. Ik zie België bovendien marktaandeel verliezen. Als de budgettaire put vervolgens, na de ruime en, ja, deels noodzakelijke steunmaatregelen, dient gevuld te worden door belastingen, dan zal dat op zijn beurt het herstel vertragen. Denk alleen al maar aan het dalende verbruik van de Belgische belastingbetalers.

Wat met de reddingsoperaties (bail-outs) van sleutelondernemingen? Is Brussels Airlines de eerste kandidaat?

Ik vrees dat wij niet zonder kunnen, maar er moet verstandiger onderhandeld worden dan in het verleden. De regering kan langer wachten voor zij een ja-woord voor een redding geeft en aandelen, eventueel vooraf bepaald dat zij tijdelijk in portefeuille worden genomen, eisen voor een noodingreep.

Ook bail-ins van obligatiehouders kunnen overwogen worden, wat in 2008, toen banken dienden behoed te worden tegen het kapseizen, vergeten werd.

Grote economische crisissen zijn historisch een regelmatig verschijnsel. Eén voorbeeld, Duitsland na 1945. Kan men in 2020 iets leren van het Wirtschaftswunder, met zijn architect Ludwig Erhard, dat tot vandaag zijn uitwerking heeft?

Duitsland staat nog steeds op de

dingsoperaties door de overheid.

Is een vermogensbelasting in België nog afwendbaar?

Elke nieuwe regering zal dat overwegen?

België heeft reeds heel wat versnipperde vermogensbelastingen en scoort reeds bij de top. Een extra belasting zou dan een hervorming moeten zijn van de bestaande taksen. Tevens zou dat net komen op een ogenblik dat je het nemen van risico moet aanwakkeren om ondernemingen vers kapitaal te leveren.

Een vermogensbelasting zou Vlaanderen ‘handicappen’ en ondernemerschap afremmen. Ik ben altijd wel voorstander geweest van een belasting op snelle meerwaarden die verwezenlijkt worden binnen het jaar bijvoorbeeld. En ik meen dat alle uitzonderingen moeten afgeschaft worden in de vennootschapsbelastingen. Tevens moet men veel harder optreden tegen zwart geld, belastingparadijzen en schijnconstructies, ook via sommige vzw’s trouwens.

Hoe reageren de Belgische vakbonden? Opbouwend, afwachtend, hebberig?

De vakbonden reageren niet anders dan de grote ondernemingsorganisaties: dus star, voorspelbaar, behoudsgezind en verlekkerd op de ruime overheidssteun die ter beschikking komt. Het inschrijven van nieuwe leden voor de technische werkloosheid door de vakbonden was een bonanza. Het besef dat de oude structuren corona erger maken - en dat dit geen herhaling is van de diepe financieel-economi-

sche crisis van 2008, maar minstens driemaal erger - ontbreekt grotendeels bij de sociale partners. Het probleem zit niet alleen bij de werkgeversverenigingen en de werknemersbonden, het is eveneens aanwezig in de politiek. Noch de regering, noch de bonden, noch de patroons grijpen dit ogenblik aan om noodzakelijke hervormingen van bijvoorbeeld de arbeidsmarkt, de sociale zekerheid en de gezondheidssector aan te vatten.

Welke besluiten trekt u als ondernemer uit de coronashock?

Ik beklemtoon nog sterker vandaag wat ik altijd geponeerd heb.

Denk in scenario’s, wat de kans geeft om zich sneller aan te passen dan concurrenten. Regel twee, denk op de lange termijn, maar overleef op de korte termijn. (lacht) Bovendien, om de gemoedsrust, doe wel en zie niet om. Vooral als je je nek uitsteekt op Facebook en Twitter, wat ik doe, vang je instemming én bagger.

Welke regering moet dit land hebben na Wilmès?

Is Vivaldi de weg, zoals blauw, groen en rood wensen?

Ik zie twee etappes, ten eerste een afspiegelingsregering, gevormd op basis van de regeringen in Vlaanderen en Wallonië - met dus N-VA en PS in de nationale regering - en ten tweede een stap in de richting van het Zwitserse bestuursmodel. Dus, een Belgisch confederalisme, wat in het Alpenland met zijn vier talen, culturen en tradities reeds eeuwen tot een werkbare democratie leidt.

FRANS CROLS

Air Noels

Op de Facebook-pagina van Geert Noels verscheen een hart hoog in de lucht boven de Kempen. Het traject dat hij vloog als groet aan de duizenden helpers die de coronacrisis bestrijden. Geert Noels is eigenaar-piloot van een vierzitter.

“Ik vlieg met een DA40NG, een hypermodern Oostenrijks toestel. Hoogtechnologisch en erg zuinig. Je kan er met vier personen ontzettend ver mee vliegen, zonder overdreven verbruik, en dat tegen een snelheid van meer dan 250 kilometer per uur. Het is een andere dimensie van sport en ik vind het ‘skiën in de lucht’. In Wenen ben ik het toestel zelf gaan ophalen in de fabriek en heb meteen een training gekregen in de Alpen. Tijdens de week wordt de DA40NG verhuurd aan professionele vliegscholen voor de opleiding van lijnpiloten en onder het weekeinde volgen de service en de onderhoudsvluchten.”

12 Cultuur

7 MEI 2020

GESCHIEDENIS

Mooi literair fresco

De terugkeer van de 10.000

Eind 1955 kocht mijn vader een piepklein tv-toestelletje. Het was fascinerend voor een 11-jarig kind. Alsof het gisteren was, herinner ik me de beelden van de terugkeer van de 10.000.

Adenauer en de moeder van een teruggekeerde Duitse krijsgevangene

“Wiedergutmachung” In mei 1945 zijn ongeveer 11 miljoen Duitsers krijgsgevangen gemaakt. De bondgenoten gaan akkoord dat de Duitse “Wiedergutmachung” niet alleen met goederen, maar ook met arbeid moet gebeuren. De Amerikanen hebben weinig behoefte aan arbeidskrachten en sturen al midden mei Duitsers naar huis. Maar de West-Europeanen kunnen hulp gebruiken bij de heropbouw. In eigen land moeten 30.000 Duitsers o.a. in de mijnen werken. De Britten slepen honderdduizenden naar hun eiland, maar behandelen hen fatsoenlijk.

Vooral de Fransen maken gebruik en misbruik van de 740.000 krijgsgevangenen die ze van de Amerikanen krijgen. Duitsers moeten ruïnes afbreken, spoorwegen en bruggen herstellen, de oogst binnen halen enz. De Fransen hebben een vuiligheidje in petto.

50.000 Duitsers moeten haast met blote handen mijnen ruimen. Er sterven verhoudingsgewijs tien keer meer Duitsers in Franse dan in Amerikaanse gevangenschap.

Maar dat is niets vergeleken met het lot van de meer dan 3 miljoen Duitsers die in handen zijn gevallen van de Sovjets. Ze krijgen aanvankelijk nauwelijks of geen voedsel, worden niet verzorgd en sterven de eerste weken als vliegen. Van de 90.000 soldaten die zich overgeven bij Stalingrad, keren er maar 6.000 terug naar huis.

In 1947 besluiten de overwinnaars dat het genoeg geweest is.

Eind 1948 moet iedereen weer thuis zijn. Frankrijk laat zijn goedkope arbeidskrachten gaan, maar biedt vrijwilligers nog een betaald jaarcontract aan. Zelfs de Sovjets stellen 1,5 miljoen gevangenen in vrijheid en sturen er in de loop van 1949 tegen heug en meug nog een half miljoen naar huis. Honderdduizenden zijn inmiddels gestorven in werkkampen in de onherbergzaamste delen van het Sovjetrijk of bij de gevaarlijkste en zwaarste arbeid. Stalin beslist dat nog wat

Duitsers moeten achterblijven om de onderdanen te tonen dat de wraak nog altijd duurt. Buiten soldaten zijn er ook burgers onder wie veel jonge vrouwen indertijd genadeloos naar de Sovjet-Unie gevoerd en ze zijn nog altijd gevangen. Vooral het lot van die laatsten is vreselijk. De Sovjets gebruiken een juridisch foefje. Ze laten een aantal Duitse boeven voor hun daden terecht staan, filmen ze en veroordelen ook duizenden onschuldigen wegens zogenaamde ‘oorlogsmisdaden’ tot 25 jaar. Dan valt het doek.

Na 10 jaar weer hoop Duitsland vergeet zijn gevangenen niet. Die werken en sterven verder, al verbetert de toestand wat in hun kampen. De Duitsers horen van hun bewakers dat er een Bondsrepubliek bestaat met een zekere Adenauer als kanselier.

Even vlamt hun hoop op met de dood van Stalin in 1953, maar de toestand blijft hopeloos. Adenauer staat onder zware druk om de gevangenen vrij te krijgen, maar zijn prioriteit is het binnenloodsen van de Bondsrepubliek in de NAVO en wat nu de EU is. Dat lukt en de Duitse werkethiek en Amerikaanse hulp leiden tot het “Wirtschaftswunder”.

In Moskou worden ze ongerust en ze laten hun West-Europese knechtjes ageren. Ik herinner me de KP-affiches in eigen stad met een woeste Duitse soldaat en de mededeling dat ‘ze’ terugkomen.

Moskou schildert Adenauer af als een nieuwe Hitler, maar wil toch zaken doen. Tot ieders verrassing nodigen partijbaas Chroesjtsjov en eerste minister Boelganin Adenauer uit in september 1955.

Zijn aankomst in Moskou wordt rechtstreeks door de Sovjet-radio uitgezonden. In veel kampen laait de emotie op. Mannen en vrouwen springen van hun brits of stoel en gaan in de houding staan, terwijl bij velen de tranen uit de ogen rollen, want de legerkapel speelt het Deutschlandlied. Het is de eerste

keer in tien jaar dat ze hun nationale hymne horen. Weer vlamt de hoop op. Maar in Moskou zijn de onderhandelingen moeilijk.

Adenauer wil de nog levende 10.000 gevangenen terug en de Sovjets weigeren: eerst diplomatieke betrekkingen. Op het einde van de tweede dag denkt Adenauer eraan te vertrekken. Het is zinloos, maar toch aanvaardt hij de uitnodiging voor een ballet in de Bolshoi.

Hij applaudisseert enthousiast en Boelganin grijpt zijn handen. Beiden lachen en het ijs breekt. De volgende morgen is de doorbraak er. Op erewoord beloven de twee partijen diplomatieke betrekkingen en vrijheid voor de 10.000.

Adenauer landt op het vliegveld van Keulen, houdt een kleine toespraak en dan volgt dat iconische beeld. In die tijd zonder ‘security’ verschijnt een oud vrouwtje dat buigt, bijna knielt en de hand van de kanselier kust. Adenauer spreekt wat vriendelijke woorden en is politicus genoeg om te weten dat dit beeld in alle bioscoopjournalen komt. Het vrouwtje moet niet naar haar graf zonder haar zoon weer te zien.

Naar huis De Sovjets houden woord. Na dagen van gruwelijke spanning verschijnen inderdaad treinen en de gevangenen stappen de goederenwagens in. Op sommige plaatsen speelt een Sovjet-fanfare “Muss i denn zum Städtele hinaus”. De treinen vertrekken, maar de deur mag op een kier staan, want niemand gelooft dat er één Duitser zo gek is uit de trein te springen. Nog altijd geloven sommige gevangenen het niet en gedisciplineerd staan altijd een paar mannen met één oog te kijken naar het landschap en met het andere oog naar de zon. Rijdt de trein wel naar het Westen? Soms duurt de reis zeer lang en er is dat angstig ogenblik als hij stopt. Het is alleen de overgang van Sovjet-breedspoor naar Europees-smalspoor. Verder gaat het en dan de volgende schok als men in de DDR eindelijk bordjes met Duitse stationsnamen leest.

Nog een paar uur, weer een stop en de vertegenwoordigers van de Bondsrepubliek verwelkomen de mensen. Iedereen is vrij en “wieder in die Heimat”.

De emoties barsten los, want overal staan wuivende mensen langs de spoorweg. Dan aankomst in station Friedland, waar drank en voedsel wachten, eventuele medische zorg en liefst zo vlug mogelijk de bussen in naar het ontvangstkamp. Volgende schok: langs het hele parcours staan mensen rijen dik die juichen, bloemen overhandigen en zelfs de bussen tot stilstand brengen. En dan de aankomst waar de familie wacht. Omhelzingen, tranen en veel stille gedachten: “Wat ziet hij er mager en getekend uit”, “Mijn vrouw is niet meer dat jonge meisje”, “Wat zijn vader en moeder oud geworden”.

Dan die vreselijke tocht langsheen honderden ook al wenende vrouwen die een bordje voor hun borst houden of in de lucht steken met “Heeft er iemand mijn man/mijn zoon gezien?” De 10.000 zijn weer thuis. Meer dan een miljoen Duitse krijgsgevangenen keren nooit terug en honderdduizenden onder hen blijven voor altijd vermist.

JAN NECKERS

In het nieuwe dagboek van de dichter Benno Barnard (°Amsterdam, 1956) wordt veel gepraat, gepronkt en gepriegeld.

Praten, pronken en priegelen zijn hier de sleutelwoorden. En er wordt ook veel verteld, vertaald en verheerlijkt. De onderwerpen in zijn dagboek zijn de vader (de dichtende dominee Guillaume van der Graft), de vrienden, de lyriek, Engeland en de beroemde dichter T.S. Eliot (zijn foto prijkt op de omslag van het boek) en ook de doden en de levenden die het leven van deze dichter kleur geven. Zijn dagboeknotities zijn uiteraard slechts fragmenten, maar al deze fragmenten vormen samen wel een verrassend mooi literair fresco.

En ja hoor, al op bladzijde 21 op een doodgewone dinsdag komt ondergetekende, uw dienaar, er even in voor. En ik citeer, want elke dichter is allicht zo fier als een pauw: “Een ooggetuige vertelde me dat hij had gezien hoe de rode Bart Vonck weigerde de Vlaamsgezinde Hendrik Carette de hand te drukken. Stel u een zieke voor die allergisch is voor andermans ziekte. Alleen is Carette volkomen onfanatiek: hij ging in zijn eigen uitbundigheid op en merkte niks.”

En verder geef ik geen commentaar, want ik herinner me overigens inderdaad niets meer van heel dit tafereel.

Overal in dit soms geestige en soms goed gekruide dagboek lonkt de metafoor, de korte flitsende bemerking en de heerlijke polemische, ja zelfs provocatieve bemerkingen, want deze dichter kan en wil niet saai zijn of dor van geest en hart. De titel van zijn dagboek “Zingen en creperen” klinkt wat tragisch en somber of provocerend, maar de levendige en van de hak op de tak springende parlando-stijl van Barnard is minder tragisch en somber dan deze titel laat vermoeden.

God maakte van hem een schrijver en de duivel een Nederlander De toon van zijn vorige dagboek “Dagboek van een landjonker” (bij dezelfde Nederlandse uitgever Atlas Contact in 2013) klonk heel wat ernstiger en romantischer en dit boek omspande de tijdspanne van het voorjaar van 2008 tot en met januari 2013. Maar de tijd zit niet stil en Benno Barnard ook niet. Want God heeft van hem een schrijver gemaakt en de duivel een Nederlander. Maar nu sinds enige tijd een Nederlander of een Nederbelg, die als een vrijwillige balling in het zuiden van Engeland woont, niet ver van Hastings waar de koene Normandiërs tien eeuwen geleden zijn geland en hun invloed voor Anglo-Normandische invloeden heeft gezorgd.

Ziehier één fragment over zijn nieuwe woonst: “Het ziet ernaar uit dat we na tien jaar eindelijk kunnen terugverhuizen naar Sussex: in de omgeving van ons beminde Rye hebben we een groot oud huis gevonden, in het dorp Brede. De pub ligt even verderop, achter de kerk van Sint-Joris aan de overkant begint Narnia. Het huis zelf is van doorleefde baksteen, opgestapeld in 1665 en smaakvol overwoekerd door klimop en blauweregen; daarbinnen eiken balken, plavuizen, manshoge haarden, het zuchten van vele voorouders - het bijbehorende Engelse werkwoord luidt ‘rusticating’.”

Het gekozen fragment is terug te vinden op de bladzijden 98 en 99. Maar overal in dit dagboek valt de lezer al snel op namen en verzen van al dan niet beroemde dichters. En dit maakt dit dagboek toch wel (ook Cees Buddingh’ liet gretig zijn dagboeken publiceren) tot een erg literair lectuuravontuur.

De vergelijking met het dagboek van de Poolse auteur Witold Gom-

browicz gaat hier zeker niet op. De Pool is meer filosofisch ingesteld en ook het geheim dagboek van de Engelse puritein Samuel Peys (Londen, 1633-1703) staat heel ver af van dit dagboek van Benno Barnard. Barnard is zeker geen puritein.

Vrienden en vijanden Maar wat ik mij afvroeg: Ook de schitterende Duitse schrijver W.G. Sebald (1944-2001) vestigde zich in Engeland, maar hij koos voor East-Anglia, want in 1970 werd hij lector aan de universiteit van Norwich. En ik vraag mij af of onze banneling Benno de boeken van deze vreemde besnorde Duitser wel kent of gelezen heeft. Ik vermoed van wel, maar toch vond ik nergens de naam van deze Duitser terug. Wel was ik verheugd de naam van de helaas ook al dode Friese dichter Tsjêbbe Hettinga terug te vinden, want Benno Bernard heeft de epische en klankrijke verzen van deze Friese bard in helder Nederlands vertaald.

En Benno durft het ook wel eens aan om polemisch te worden en een paar verwende en bekende collega’s de mantel uit te vegen.

Ik denk dan aan Peter Verhelst en Charles Ducal, die zeker niet blij zullen zijn met de korte vinnige uitspraken van deze soms zeer scherpzinnige dichter, vertaler en essayist. Maar de mooiste dagboeknotities is misschien wel de volgende, die hij op een onbepaalde regendag in 2015 schreef: “Maakt u zich geen zorgen over mijn geluk. Meestal verkeer ik in deze stemming: ongelukkig genoeg om te willen schrijven, gelukkig genoeg om het te kunnen.”

Voorts heb ik maar één kleine detailkritiek: Waarom heeft de schrijver of de uitgever er niet voor gezorgd dat er achteraan in dit heerlijke boek een compleet personenregister werd afgedrukt zodat de lezers en lezeressen ook de verwijzingen naar de namen van hun geliefde vrienden en vijanden zouden kunnen vinden?

Maar voor de rest verwijs ik graag naar de kreet van de pauw die in de stilte van een mooie of zelfs verwilderde tuin soms onverwacht toch nog door merg en been kan gaan.

HENDRIK CARETTE “Zingen en creperen, dagboek 2014-2017”, Benno Barnard, Amsterdam/Antwerpen: Atlas Contact, 2019, 208 blz., 21,91 euro, ISBN 9789025458300.

Actueel

7 MEI 2020

13

Cordon op zijn Iers De jongste parlementsverkiezingen in Ierland hebben voor aardschokken gezorgd. De politieke traditie waarbij de regering nu eens werd geleid door de centrumrechtse Fianna Fail, dan weer door de (centrumlinkse) Fine Gael, werd danig verstoord.

Zelfs al moesten de jongste jaren de twee grote partijen op zoek naar de steun van kleinere partijen (Labour, de groenen), meestal lukte het hen wel om de andere van de macht te houden. Fine Gael haalde nu met 35 zetels niet genoeg om opnieuw aan de macht te komen, maar ook Fianna Fail had met 38 zetels niet genoeg. Het links-nationalistische Sinn Fein kon met 37 zetels immers een historische overwinning neerzetten.

Al snel bleek dat er een soort cordon op zijn Iers in de maak was: geen van beide grote partijen bleek bereid om met de politieke vleugel van het vroegere Iers Republikeins Leger, het IRA, samen te werken of in een coalitie te gaan - al ging dat bij de nationaal-conservatieve Fianna Fail gepaard met gemor in de partijgelederen.

Géén politieke spelletjes...

Uiteindelijk werden water en vuur met elkaar verzoend: Fianna Fail en Fine Gael vonden elkaar in een zeer vaag en ruim regeringsprogramma, het kader voor een Grote Coalitie. Belangrijkste punten: een hervorming van het alles behalve vlot draaiende gezondheidssysteem, de kinderbijstand, betaalbare woningen, de invoering van een bestaansminimum, klimaatpolitiek en de beheersing van het coronavirus en de economische gevolgen daarvan. Tezelfdertijd wil men niet terug naar een harde spaarpolitiek, waarmee indertijd de financiële crisis werd aangepakt. Toch hebben beide partijen met hun 73 zetels niet genoeg om de meerderheid in het parlement te halen (80 zetels), zodat ze aangewezen zijn op enkele kleinere partners.

Zien wat dat wordt…

De voorzitter van Sinn Fein, Mary Lou McDonald, speelt het spel intussen goed. In de krant Sunday Times stelde ze dat de coronacrisis wel eens een “belangrijkere factor in de hereniging van het Ierse eiland dan de Brexit” zou kunnen zijn. Ze liet verstaan dat het volgens haar geen enkele zin heeft dat Ierland en Noord-Ierland een identiek sanitair beleid hebben inzake dieren, maar dat niet zouden hebben voor mensen. “Als de Brexit er aan kwam, zeiden de mensen dat dit een belangrijke factor was in het debat rond hereniging.

Natuurlijk was dat zo. We hebben voor gans Ierland hetzelfde politiek beleid inzake dierenwelzijn, maar niet op het vlak van openbare gezondheid. Alles wat we ondernemen om de gezondheid en veiligheid van mensen te garanderen, moet gebaseerd zijn op de erkenning dat we één volk zijn dat op een klein eiland leeft en dat we ons om elkaar moeten bekommeren.” Twee gezondheidssysteem op hetzelfde eiland bemoeilijkt alleen maar een efficiënt beleid, aldus McDonald.

De andere partijen op het Ierse eiland, in de eerste plaats natuurlijk de Unionisten van Noord-Ierland, riepen moord en brand en dat het “schandalig is dat Mary Lou McDonald een crisis in de gezondheidszorgen aangrijpt om de ideologie van Sinn Fein erdoor te drukken”. In de republiek Ierland werd ze beschuldigd van… politieke spelletjes. Terwijl net die ‘grote’ partijen de kampioenen zijn in het spelen van politieke spelletjes en het negeren van de volkswil in de vorming van de Ierse regering. Want wat is het cordon sanitaire anders dan een politiek spelletje om een belangrijke nieuwkomer buiten het beleid te houden?

PIET VAN NIEUWVLIET

Blanke anti-apartheidspublicist Denis Goldberg overleden Op 1 mei, dit jaar het door Covid-19 gefnuikte feest van de wereldwijde werkerssolidariteit, overleed op de gezegende leeftijd van 87 jaar de blanke anti-apartheidspublicist Denis Goldberg. Samen met die andere en nóg grotere held Nelson Mandela stond de man destijds terecht op het beruchte terrorismeproces dat de naam Rivonia meekreeg, naar de boerderij in Oost-Transvaal waar meer dan genoeg wapen- en spring- en ploftuig was ontdekt om een halve metropool als Johannesburg de lucht in te blazen.

De man stamde uit een joodse familie die voor het antisemitisme in Litouwen naar Engeland gevlucht was en vandaar naar Zuid-Afrika, waar hij in 1933 geboren werd in Kaapstad. Hij had al vlug gesnapt hoe in dat land de vork in de steel zat: hij was pardoes terechtgekomen in een nieuw nazi-Duitsland dat in de jaren zestig onder bevel stond van ‘racist’ Hendrik Verwoerd.

Niet alleen Jood, maar ook communist zijnde, werd de ‘witte’ activist in 1961 prompt lid van de ondergrondse afdeling van het ANC, het militante en militair gedrilde Umkhonto we Sizwe (de Speer van de Natie).

Een jaar tevoren had Hendrik Verwoerd niet alleen die Speer, maar ook het ANC in Zuid-Afrika verboden.

Het mocht Goldbergs pret niet drukken.

Integendeel, hij ging flink gemotiveerd aan de slag als saboteur van zoveel mogelijk spoorlijnen en stroomkabels. Omdat die onverdraagzame premier dat niet oogluikend wou toelaten, werd Denis Goldberg, samen met een aantal kompanen bij een politie-inval in Rivonia als enige ‘witte’ opgepakt en door het gerecht, net als Mandela, veroordeeld tot levenslang. Hij liet zich wel een voorkeursbehandeling van het apartheidssysteem welgevallen: wegens zijn witte huid moest hij niet naar het beruchte Robbeneiland, maar werd hij in de stadsgevangenis van Pretoria opgeborgen.

Vier dagen nationale rouw Na twintig jaar kwam hij vrij en het is niet verboden te denken dat hij dat misschien wel eens aan de groeiende sympathie van het wit bewind voor Nelson Mandela te danken zou kunnen gehad hebben. Wat er ook van zij, het regime vergeet zijn helden niet, want kijk, op 1 mei heeft president en ANC-voorzitter Cyril Ramaphosa vier da-

gen van nationale rouw afgekondigd ter nagedachtenis van Denis Goldberg. Aan alle politiekantoren in heel het land moest de nationale vlag halfstok worden gehangen uit respect en rouwbeklag voor de witkleurige bondgenoot in de zwarte strijd voor de Goede Zaak.

De president zei verontschuldigend: “Wij kunnen in deze tijd van Covid-19-pandemie niet persoonlijk en in de gepaste grote getallen afscheid nemen, maar mogen de stille gebeden en de dankbaarheid van de mensen van Zuid-Afrika zijn dappere en patriottische ziel naar zijn laatste rustplaats vergezellen.” Tot daar de rouwende president in coronamodus.

Aan commentaren van onderdanen geen gebrek. Vier dagen rouw, schrijft ene Johan, die daarbij denkt aan die “honderden, duizenden, miljoenen die nu het allernoodzakelijkste missen en dan nog opgesloten zitten. Aan hen is die rouw niet besteed. Het zijn enkel de communisten die rouwen. Vergeet niet, terwijl jullie rouwen op KGB-vergaderingen, de lockdown in het land te bespreken”.

Ook op het presidentiële verzoek aan de politie om de vlag halfstok te hangen, wordt allesbehalve sympathiek gereageerd. Wellicht had het nieuws van een dag eerder, 30 april, daar iets mee te maken.

Aan die vooravond van het 1-meifeest zijn namelijk in Kaapstad liefst 13 politiemannen gearresteerd omdat zij zich aan fraude en diefstal schuldig hadden gemaakt. Tja, er zijn zo van die omstandigheden die toevallig samenlopen… Alle tijden zijn anders en tijdgenoten dienen de maatschappij steeds weer op hun manier, al lijkt een eerbetoon van vier dagen rouw een vrij grote uitzondering.

HECTOR VAN OEVELEN

VAN ONZE HOFDICHTER

Vertraagde 1-Mei-oprisping Het was van ’t jaar een Eerstemeifeest zonder stoeten en zonder rozerooie redes kundig opgefokt waarnaar geluisterd wordt met duizend open snoeten.

Niks van dit jaar, want alle werkers waren opgehokt.

Ons Mateke van Sinnekloas trok met wat rozen in rooie, liefdevolle kleuren naar het Noordzeestrand om ginder welbespraakt madammen te doen blozen, naar het motto van corona op Covid-afstand.

En John Crombez met heimwee naar vergane glorie, hij droeg de rode roos in d’hand, maar allerminst in ’t hart.

Waarom liep ’t zo in ’t honderd, mijmert John, verdorie en, ach, bezat ik maar een schijntje van ’t talent van Bart!

Dat zij van ’t jaar geen Eerstemeifeest konden vieren, dat zou de schuld, zo wordt gezegd, van de Chinezen zijn.

Tijd dat De Wever die verdraaid gaat buitenzwieren, al moeten wij dan haaievin vervangen door konijn.

Dat soort chinezerij kan ’t werkvolk niet gedogen.

Sinds Craeybeckx en De Kop is Eerste Mei verworven recht, zowel als regelmatig staken en betogen.

Chinezen, in uw kot en zeg dat Maggie ’t heeft gezegd!

HECTOR VAN OEVELEN

Links tegen links Het moet een zware schok geweest zijn voor het parlementslid van de Duitse sociaaldemocratische SPD, Helge Lindh. In de nacht van donderdag 16 april vernielden onbekenden met straatstenen het kantoor van de heer Lindh in zijn kieskring Wuppertal.

En omdat de heer Lindh in partijkringen en bij het brede publiek bekend staat voor zijn engagement in de vluchtelingenproblematiek, wist de SPD nog voor de politie enige actie had ondernomen, wie de daders waren.

“We kunnen niet toestaan dat onze gekozenen en andere actieve strijders voor de menselijkheid steeds weer door rechts geweld worden geïntimideerd”, aldus een solidaire SPD-voorzitster Saskia Esken op Twitter. Parlementslid Lindh zelf kondigde een podcast aan voor enkele dagen later, waarbij hij uitvoerig zou terugkomen op de aanslag. Hij kondigde zelfs al een gastspreker aan: experte in haat- en racismenetwerken, en eveneens sociaaldemocraat Sawsan Chebli. Zij is altijd goed voor de ‘frontale aanval’, toch als het tegen rechts gaat.

Iemand moet Lindh getipt hebben dat er een en ander niet klopte. Want een dag voor de aankondiging bleek dat iemand op het extreemlinkse platform “de.indymedia.org” de aanslag al had opgeëist.

Omdat de SPD “medeverantwoordelijk is voor de misdaden die op de Griekse eilanden en aan de buitengrenzen van de EU op mensen worden gepleegd”. Voilà, meer moet dat niet zijn. En zie, de heer Lindh liet weten dat hij “door onverwachte en plotse verplichtingen op héél korte

termijn” zijn podcast naar een latere datum moest verschuiven.

PIET VAN NIEUWVLIET

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

LUIKERSTEENWEG 244 F 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272 MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE

14

Brieven

7 MEI 2020

TRUMP VERSUS VAN RANST Pallieterke, Sedert twee generaties lezer van ons ‘t Pallieterke erger ik mij meer en meer aan uw eenzijdige benadering van Trump en Van Ranst.

Reeds jaren wordt Trump in al uw artikelen verdedigd: hij wordt permanent goedgepraat en al zijn opponenten worden verguisd. Nochtans is hij de meest onberekenbare, gevaarlijke en lompe narcistische ‘wereldleider’ die we in het Westen ooit meemaakten! Aan zijn nationalistisch “Make America great again” willen wij ons nationalisme toch niet spiegelen (mag ik verhopen)...? Derhalve begrijp ik niet welke meerwaarde aan inzichten u ons hierdoor wilt bijbrengen...

Anderzijds wordt Van Ranst permanent bekritiseerd. Zelfs indien Van Ranst linkse sentimenten zou vertonen - wat ik nog niet ondervonden heb -, zijn uw permanente aanvallen zeer eenzijdig en buitensporig. Hieromtrent is o.a. het artikel van Filip Van Laenen “De dictatuur der virologen” er zwaar over: het gezond verstand van onze medemensen heeft vertrouwen in die virologen, ook al zijn die voorzichtig en kunnen ze foutief inschatten. Dictatuur? Wat indien de politiekers de virologen niét zouden volgen? Ik hoop dat ’t Pallieterke zich niet langer zo ondermaats goedkoop opstelt en wat meer nuances aanbrengt!

Eric Minsaer - Schoten

VERVUILER BETAALT Cartoonist Erwin Vanmol heeft te doen met de kleine en grote kinderen die al weken verplicht thuis zitten.

Om het leed voor hen te verzachten, voorziet hij zolang de ophokplicht nog duurt elke week een kleurplaat.

Paars-geel of Vivaldi in te kleuren volgens eigen voorkeur.

LUXEMBURGER WORT, ALARM?

VAN RANST EN GAS

CORONA

Pallieterke, Vanuit mijn tweede verblijf (kliniek) volgde ik de calamiteiten ‘made in China’ en de middelmatigheid van de regering Van Zwanst (viroloog) en Wilmès (MR en persona nog grata).

Maar een berichtje trok vooral mijn aandacht: Mediahuis (uitgever van o.a. Het Nieuwsblad, GVA en Belang van Limburg) neemt ‘l’imprimerie’ Saint-Paul Luxembourg sa over. Saint-Paul is de eigendom van het aartsbisdom Luxemburg en publiceerde een echte rechts-katholieke kwaliteitskrant (geen zelfverklaarde zoals bij ons), de Luxemburger Wort, met een enorme penetratie in het Groothertogdom Luxemburg.

Onder de grote titel stond altijd “Für Wahreit und Recht”. Sinds heel lang heb ik persoonlijk een perskaart van freelance sportjournalist (nr.

1832) en een ‘carte de correspondant de presse’ (nr. 157) van die prachtige Luxemburger Wort waarin ik regelmatig schreef, zeker in de tijd van directeur en hoofdredacteur André Heiderscheid, een kanunnik aub. Bekende journalisten waren bv. Léon Zeches, Jozeph Lorent en Viviane Reding (later naar Europa). Een enorm grote redactie was niet nodig. Het dagblad verscheen grosso modo voor 80 procent in het Duits, 15 procent in het Frans, en 5 procent in het Lëtzebuergs. Nu vrees ik dat een linkse Belgische invloed daar binnensluipt…

Charly Vanhoof - Borgerhout

Pallieterke, Laat me beginnen met het positief nieuws: Marc Van Ranst mag zijn politieke carrière rustig voorbereiden tijdens zijn werkuren én met behoud van zijn - weliswaar bescheiden - loon. Financieel gaat het hem - op dit ogenblik - echter niet voor de wind. Elke morgen naar het hoofdkwartier van de PVDA om zijn trui van de dag te laten controleren. Hij kent de instructies, maar toch… Alle kleuren zijn toegelaten, maar een zwarte met een geel streepje, o wee! Op weg naar zijn strijdmakkers heeft hij al een eerste GAS-boete aan zijn werkmansbroek. Hop naar de krant voor een inhoudsloos interview: weer prijs, die smerige flikken. In vliegende vaart naar VTM voor het middagjournaal: weer prijs. Op weg naar De Afspraak weer 250 euro en nog eens 250 richting FOD De Block (waar hij dan toch eindelijk twee boterhammen naar binnen kan werken: ene met hesp en ene met kaas) en dan weer naar VTM om te zeggen wat hij de vorige dagen ook al gezegd heeft. Dat zijn elke dag 6 (zes!) GAS-boetes voor niet-essentiële verplaatsingen. Het leven van een vitrioloog kan hard zijn.

Maar de toekomst lonkt! Samen met Sophie (Wilmès) en Maggie (De Block) werkt Marc aan de Nieuwe Democratie. Samen zullen zij met hun drietjes, nadat het Coronabeest is verslagen, het Dierbaar Vaderland met ijzeren hand bestieren. Gedaan met nutteloze verkiezingen, oeverloos gelul in de praatbarak. En… met dit trio is eindelijk de taalpariteit hersteld. Het worden zalige tijden.

Dirk Hiers – Herselt

Pallieterke, Bij het bekijken van de reportage op zowel VRT als op VTM over de aankomst van Belgische Marokkanen op Zaventem, kon ik mijn ogen niet geloven. Waar was de ‘social distance’ gebleven? Zoveel mensen tezamen lijkt mij meer op een samenscholing? Aangezien over enkele weken mijn dochter met familie ook terugkomt uit het buitenland, ben ik begonnen met het nakijken van de regels voor de thuiskomers en voor onszelf.

Voor zover ik op internet heb kunnen vinden, moeten zowel de thuiskomers als de personen die hen oppikken voor twee weken in quarantaine. Ik vraag mij af hoe de overheid deze maatregelen kan controleren. Het gaat hier toch om minimum ongeveer 1.400 thuiskomers uit Marokko. Zijn deze mensen op voorhand getest op corona? Of gaan wij binnen 10 tot 12 dagen een opstoot krijgen van besmettingen en worden die dan zogezegd veroorzaakt door de hervatting van de firma’s? Aangezien wij bijna tachtigers zijn, hebben wij schrik voor een tweede golf en willen graag nog enkele leuke jaartjes voor de boeg hebben. Zoals de aankomsten verlopen in Zaventem, moeten we echter voor het ergste vrezen.

L. Hielegems - Kontich

MASKERADE Pallieterke, Het dragen van een mondmasker zal zeker bijdragen tot de bestrijding van het coronavirus.

Maar ik vraag mij af hoe lang het zal duren vooraleer de “kleine straatmisdadiger” ontdekt dat het dragen van dergelijk masker een welkom hulpmiddel zal uitmaken bij het uitvoeren van zijn activiteiten.

Hubert Buysse - Deinze

Kruisende woorden oplossing 1212

A B C D E F G H I J K L

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 R U Z

I

E Z O E K E R S

O X W R A A K X A X A L G A

I

A X N T G X S P A

E N T X A Z O R E N X P R A S P X

I

B E R

F X E X O B E S

I

I

E X

T A S

E E R B A A R X C X R U D O L E X R X W A A L

S

E S A T A X K O X L X A R

I

N O C E R O S S E N

E N D O R F

I

N E X E N

R E X G E X S T E M D E

EXPORT MONDMASKERS Pallieterke, Zelfs na de lockdown bleef de Belgische regering-Wilmès (MR) mondmaskers uitvoeren.

De FOD Economie vaardigde 284 vergunningen uit voor de export van maskers, brillen en andere beschermende materialen sinds 15 maart, ook al kampte ons land toen met zware tekorten. “Er is hier met mensenlevens gespeeld.“ Kan mevrouw Nathalie Muylle (CD&V), federaal minister van Werk, Economie en Consumenten, dit uitleggen? Liefst voor een parlementaire onderzoekscommissie.

Murielle Goffin - K raainem

CREMBO Pallieterke,

De Crem zat op de bus zonder mondmasker aan zo heeft hij het virus La Corona opgedaan.

Wilmès zag dat en zei: “Het is dat zal hem leren het is het maakt mij blij: nu kan hij niet regeren.”

Pallieterke Ik was zinnens te schrijven ‘landgenoten’, maar ik ben de nieuwe sp.a-god niet. Langs deze weg wil ik toch de ‘wereld’ meedelen dat voor wat het corona-incident of accident betreft het mijn overtuiging is dat mijn vrienden van roodgroen-bloot en PVDA meer dan gelijk hebben: de vervuiler betaalt. Daarom dat ik aan iedere burger de raad geef zijn grieven en kosten op papier te zetten, die kunnen dan afgegeven worden aan de kapitalisten of communisten van de Volksrepubliek China. Stel u een ogenblik voor dat dit in de Verenigde Staten was gebeurd…

W.E. Van Moeseke - Sint-Niklaas

HEILIGE CORONA Pallieterke, Onverwacht werden wij door het noodlot getroffen, alsof de oorlog was uitgebroken. Grenzen werden gesloten, niemand mocht binnen of buiten.Voor de enen lagen de straten er treurig en spookachtig bij, voor de anderen was het een droom, zo veilig en stil.

In “Narziss und Goldmund” van Hermann Hesse lees je schitterende bladzijden over de pest, de zwarte dood. “Er waren biechtstoelen in de kerk, maar er waren geen priesters. De kerk was leeg. Wij droegen nu zwarte pestmaskers.

Er waren overal doden en er waren orgieën.”

Goldmund begint te zingen net zoals wij nu ’s avonds juichen of applaudisseren! Wij zijn veranderd en hebben elkaar nodig. Wij huiveren bij de gedachte iemand een hand te geven, laat staan een kus of elkaar aan te raken, wat bevreemdend is natuurlijk. Zo ontzet zijn wij, zo voorzichtig en bevreesd. “Er is geen geluk dat lang duurt”, dachten vele wijzen en heiligen.

Maar Goldmund leert je dankbaar en blij te zijn met wat je hebt.

En er is nog troost, want er bestaat in Neder-Oostenrijk een gemeente Sankt-Corona am Wechsel. En werd daar in de 16de of 17de eeuw geen heilige vereerd die pestepidemieën bij het vee bestreed? Ik zou het niet weten, maar het is mooi meegenomen. Ik ben immers verwant met Johannes en ben geen ongelovige Thomas.

Johan Corveleijn - Oostende

Maar Crembo zweeg en veinsde ziekte thuis op zijn sloffen hij hoestte wat en grijnsde: “Alleen ik maak anti-stoffen.”

D. L ahaye - Heverlee

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

Dossier

7 MEI 2020

De Totalitaire Verleiding Deze titel is natuurlijk een verwijzing naar het boek “La Tentation Totalitaire” (uitgeverij Laffont, 1976) van de briljante Franse auteur Jean-François Revel. Het was een frontale aanval op de nuttige idioten in West-Europa, die zelfs na Stalin en na de publicatie van de Goelag Archipel nog bleven geloven in de gevaarlijke mythe van de ‘geliefde, sterke leider’.

Ik dacht toen dat dat een virus was dat vooral linksen trof. Maar sinds de val van Sovjetunie en de degeneratie van de westerse democratieën is het mentale immuunsysteem tegen die totalitaire verleiding ook bij vele mensen in het centrum en op rechts ernstig verzwakt. Ik hoor en lees ook in onze kringen te veel onzin over dictators die de zaken tenminste “snel en efficiënt” aanpakken, zoals Verhofstadt dat formuleerde. Als je in België woont, in een schijndemocratie die geleid wordt door politieke minkukels, dan is die heimwee naar een ‘sterke leider’ zelfs een beetje begrijpelijk. Maar het is daarom niet minder gevaarlijk.

Ondanks de schijn van het tegendeel functioneren echte democratieën beter dan dictaturen en oneindig veel beter dan totalitaire staten. Als er in België ooit een sterke man aan de macht komt, dan zal dat niet een soort Maggie Thatcher zijn, maar een soort Maggie De Block. Of - oh gru-

landen. De DDR was goed georganiseerd, inderdaad. Maar alleen verblinde linkse fanatici zouden durven beweren dat het leven in de DDR ook maar in één opzicht beter was dan in het westen. Hetzelfde geldt voor álle voormalige Oostbloklanden die nu vrije, democratische staten zijn geworden. Niet één van die landen is plots een aards paradijs geworden. Maar allemaal, zonder één uitzondering, zijn die landen er nu beter aan toe dan onder het communisme.

In oorlogstijd Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de mythe van de ‘betere organisatie’ van autoritaire of totalitaire systemen doorprikt. Men mag zich niet door simplistische vereenvoudigingen laten misleiden.

De belangrijkste factor in de nederlaag van de Asmogendheden was hun gebrek aan industriële capaciteit en basisgrondstoffen, vooral petroleum. Maar dat neemt niet weg dat de VS en Groot-Brittannië in

”

“Redding niet bij sterke man die democratie opzij schuift” wel! - een soort Magnette. Ik beperk mij tot het nefaste geloof in de efficiëntie van autoritaire staten. Ik ga hier niet in op de morele ontaarding die zich in autoritaire systemen meestal en in totalitaire altijd voordoet.

Verdeelde landen

De beste manier om de efficiëntie van systemen te beoordelen, is twee landen te vergelijken met dezelfde historische en religieuze culturele achtergrond, maar met een verschillend politiek systeem, het ene democratisch, het andere autoriteit of totalitair. De duidelijkste hedendaagse voorbeelden zijn Noord- en Zuid-Korea.

Het noorden is totalitair en straatarm, het zuiden is sinds 1997 een goed functionerende democratie met politiek pluralisme, een vrije pers en een duidelijke scheiding der machten. Het land is op alle vlakken een succesverhaal, zowel economisch als cultureel en maatschappelijk. Individuele vrijheid wordt in Oost-Aziatische culturen zoals in China, Japan en Korea anders aangevoeld dan in het westen, maar die kanttekening neemt niet weg dat Zuid-Korea volgens alle denkbare criteria een vrij land is.

Het democratische Taiwan contrasteert op dezelfde manier in positieve zin met het totalitaire ‘grote’ China op het vasteland. Communistisch China is inderdaad in economisch opzicht een succes. Het is zelfs een unicum: een communistische staat met een sterke economie. Maar voor de rest is China een claustrofobische terreurstaat, waar mensen weerloos overgeleverd zijn aan de willekeur en de wreedheid van de heersers. Individuele vrijheid heeft voor Chinezen een andere betekenis dan voor ons. Maar dat betekent niet dat het voor hen géén betekenis heeft. Chinezen hebben een andere filosofie over vrijheid, maar de angst voor willekeurige arrestaties, foltering of executie is bij hen niet minder sterk dan bij westerlingen. Of dacht u dat zij graag gemarteld worden?

De Chinese overheid kan zich slechts handhaven door doelgerichte terreur, door iedere vorm van kritiek of protest en iedere politieke, religieuze of sociale dissidentie te onderdrukken met censuur, celstraffen, moord en foltering. Als de Chinezen “niets om vrijheid geven”, waarom zijn al die censuur- en repressiemaatregelen dan nodig? En het is dan toch wel heel vreemd dat de Chinezen in Hongkong en Taiwan klaarblijkelijk wél gehecht zijn aan hun vrijheid, en er zelfs zware offers voor brengen.

In de twintigste eeuw kon men dezelfde vergelijking maken tussen de twee Duits-

veel opzichten veel beter georganiseerd waren en dat zij na de eerste nederlagen veel efficiënter reageerden dan niet-democratische actoren als Duitsland, Japan en Italië.

Men mag zich niet laten misleiden door de voortreffelijke organisatie en de veerkracht van het Duitse leger. Niemand trekt dat in twijfel. Maar dat was een erfenis uit een niet-totalitaire fase van de Duitse geschiedenis. Bedoel ik Pruisen? Slechts zijdelings. Het Duitse leger zoals we dat uit de Tweede Wereldoorlog kennen, was niet alleen een product van Pruisen, maar ook en vooral van het Keizerlijke Duitsland, dat tussen 1870 en 1918 ongeveer even democratisch was als Frankrijk en slechts iets minder dan de VS of Groot-Brittannië.

Maar hoe goed de Duitse militairen ook georganiseerd waren, de achterliggende organisatie van de oorlogseconomie in nazi-Duitsland was rampzalig en chaotisch.

Voor 1942 deed iedere Gauleiter gewoon zijn zin. Het was het tegendeel van wat men in een centraal geleide dictatuur zou verwachten. Dat veranderde pas in 1942, toen Speer werd aangesteld als Rijksminister voor Bewapening en Munitie. Ondanks de toenemende efficiëntie van de geallieerde bombardementen kon Speer dankzij zijn organisatietalent de militaire productie tegen 1944 verviervoudigen. Het bewijst zijn organisatietalent. Maar als één man aan de top zoveel verschil kon maken, dan wijst dat er ook op hoe verschrikkelijk de chaos tevoren geweest moet zijn.

Stilgelegd In 1941 legde Hitler alle langetermijn-

onderzoek naar nieuwe wapensystemen stil. Alleen projecten waarvan men redelijkerwijze kon verwachten dat ze binnen het jaar resultaat zouden opleveren, mochten nog verdergezet worden. Zoals dat in autoritaire systemen meestal gaat, durfde niemand kritiek leveren op het onverantwoorde optimisme van de Leider. Het raketonderzoek van Wernher von Braun en de ontwikkeling van straalvliegtuigen liepen daardoor enorme vertragingen op.

De straaljagers en de V2’s zouden te laat komen om het tij nog te keren.

Dictators nemen niet noodzakelijk betere of slechtere beslissingen dan democratisch verkozen leiders. Maar áls zij vergissingen maken, is het veel moeilijker, en soms zelfs onmogelijk, ze te corrigeren.

Niemand durft een dictator op zijn fouten wijzen. Critici en onafhankelijke denkers zijn al lang uit het besluitvormingsproces weggezuiverd, of erger. Dictators willen de waarheid niet horen. Ze omringen zich met mensen die hen gelijk geven.

In tegenstelling tot wat men zou verwachten, bleef Duitsland op bevel van Hitler tot diep in de oorlog mankracht en grondstoffen verspillen voor de productie van consumptiegoederen en zelfs luxeproducten, terwijl de Britten en de Amerikanen hun industrie veel sneller en vollediger hadden omgeschakeld naar militaire productie. Hitler durfde dat niet. Hij was geobsedeerd door de vrees voor een herhaling van de revoltes van 1918, die hij toeschreef aan tekorten op het thuisfront.

De snelheid waarmee de Amerikanen bijvoorbeeld hun automobielindustrie omschakelden naar oorlogsproductie, was een voorbeeld van de soepelheid, het improvisatietalent en de inventiviteit die vrije mensen in een systeem van vrij ondernemerschap aan de dag kunnen leggen. Want die autobedrijven waren privébezit, geen staatseigendom.

Atoombom De ontwikkeling van atoomwapens in het Derde Rijk was versnipperd en gedesorganiseerd in vergelijking met het Amerikaanse Project Manhattan. Het Duitse atoomproject startte al in april 1939, maar het werd al snel opgesplitst en verdeeld over negen verschillende onderzoeksinstituten die elk hun eigen agenda hadden en die nauwelijks samenwerken. Natuurlijk leidde het onderzoek niet tijdig tot bruikbare resultaten. En dat was niet het

gevolg van tekorten aan grondstoffen of mankracht. Het was een systeemfalen. En het was natuurlijk ook ideologisch. In de VS waren alle atoomgeleerden die aan Project Manhattan meewerkten Joden, behalve Enrico Fermi. Hij was uit Italië gevlucht omdat hij met een Joodse vrouw getrouwd was. Het blinde ideologische fanatisme van de nazi’s had de Duitse wetenschappelijke wereld verminkt en verarmd.

Is dat typisch voor het nationaal socialisme? Nee, het is typisch voor alle autoritaire systemen, zij het meestal niet op een even extreme manier.

Dictaturen zijn er altijd om de machtsposities te verdedigen van een of slechts enkele politieke, culturele, religieuze of etnische groepen. Zij kunnen nooit alle geledingen van de maatschappij aan zich binden en aan de bak laten komen. Wie

15

niet tot dezelfde groep behoort als de machtselite, heeft dikwijls geen toegang tot hoger onderwijs, of soms zelfs tot onderwijs tout court. Zelfs de bekwaamste mensen uit die onderdrukte groepen blijven steken in beroepen die vér beneden hun niveau liggen en daardoor gaat veel talent verloren. Zelfs in gebrekkige en scheefgetrokken democratieën als België doet dat verschijnsel zich nu niet meer voor.

Neem als concreet voorbeeld het cordon sanitaire tegen het Vlaamse Blok/ Vlaams Belang. Dat sloot vele bekwame mensen uit van deelname aan de politieke macht. Zij zaten levenslang in de oppositie.

Maar zij konden intussen toch als leraar, wetenschapper, ingenieur, bedrijfsleider, journalist, arts of notaris een zekere maatschappelijke positie verwerven en bijdragen aan de welvaart en de ontwikkeling van… nee, niet van de politieke structuren, maar wel van de bredere samenleving. In autoritaire systemen is dat slechts in heel beperkte mate mogelijk en in totalitaire helemaal niet.

De zaak Lavoisier Het is dus zeker geen toeval dat de twee grootste doorbraken inzake nieuwe wapens en nieuwe technologieën tijdens de Tweede Wereldoorlog het werk waren van wetenschappers in democratische landen. De eerste experimentele kernreactor en de eerste atoombom werden door de Amerikanen gebouwd, de eerste echt bruikbare computer door de Britten.

In beide gevallen werd gebruik gemaakt van baanbrekende wetenschappelijke revoluties, van kennis die tevoren nog niet bestond. Maar om tot zulke kennis door te dringen, moet men buiten de gebaande wegen kunnen denken.

Daarvoor is vrije uitwisseling van informatie nodig en open debat tussen wetenschappers onderling en tussen wetenschappers, technici en ondernemers.

En daarin zijn autoritaire systemen notoir zeer slecht. En totalitaire systemen zijn nog slechter. Zij selecteren hun elite - bestuurders, officieren, professoren of wetenschappers - in de eerste plaats niet op basis van bekwaamheid, maar op basis van ideologische betrouwbaarheid en onderdanigheid aan de leidende politieke kaste of op het vermogen tenminste betrouwbaarheid en onderdanigheid te kunnen veinzen.

De Franse Revolutie gaf ons al een voorproefje van de manier waarop een totalitaire ideologie de wetenschap vermoordt.

Er was in Frankrijk zeven eeuwen intellectuele en wetenschappelijke ontwikkeling nodig geweest om een knappe kop als Lavoisier voort te brengen. En dan onthoofdden ze hem.

Renaissance Nee, de redding ligt niet bij een sterke man die de democratie opzij schuift en alle macht naar zich toetrekt. De oplossing voor de huidige crisis van de democratie ligt in een sanering, een uitzuivering en een renaissance van onze democratie.

Zodat we weer leiders kunnen verkiezen als Franz-Jozef Strauss, Churchill, Reagan en Thatcher. Of Orban. Leiders die niet alleen kunnen blaffen, maar ook bijten. En niet meer de minkukels en de verraders (m/v) die ons nu besturen.

PAUL BÄUMER De volledige versie van dit artikel kunt u lezen op de webstek van ’t Pallieterke. (www.pallieterke.net)

16

Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

7 MEI 2020

Mijn Toulouse zakt

Het coronavirus begint mij stilletjes aan de keel uit te hangen en dat is zachtjes uitgedrukt. Ik had niet gedacht dat ik de koers en het voetbal zo erg zou missen.

Gaat men de competitie nog hervatten zonder publiek of trekt men definitief een streep onder het gebeuren en begint men einde juni opnieuw?

Ik zou niet twijfelen. Weg met die handel. Voetbal zonder publiek, dat is zoals een café zonder bier: waardeloos! Doemdenkers voorspellen zware tijden voor het voetbal. De onzekerheid slaat toe. Onzeker moet men niet meer zijn in Toulouse; daar staat men voor een voldongen feit.

De plaatselijke club waar ik de mooiste tijd van mijn voetbalcarrière doorbracht, is op sterven na dood.

Ik was er niet goed van toen ik in een sportprogramma op TF1 vernam dat FC Toulouse ging degraderen naar de tweede klasse in Frankrijk. Met 13 punten achterstand op Amiens, de voorlaatste, was de situatie gans het seizoen hopeloos.

Ik herinner mij nog de woorden van Cahuzac, de toenmalige trainer, voor ik het vliegtuig opstapte richting Club Brugge: “We hebben ze niet naar eerste klasse kunnen brengen, maar we hebben er wel voor gezorgd dat het voetbal opnieuw leeft in Toulouse. We waren er zo dichtbij... Merci!” We waren tweede geworden in de reguliere competitie achter Montpellier. De promotie naar eerste klasse zou moeten afgedwongen worden via de ‘barrages’.

Grootste ontgoocheling in mijn leven De eerste match van de eindronde was een uitwedstrijd tegen Noeux-les-Mines, de tweede van de Noordgroep, een stadje

gelegen op twintig kilometer van de Belgische grens. Het kleine stadion was tot aan de nok gevuld met 12.000 uitzinnige supporters die kwamen afrekenen met het rijke Toulouse. Men kon het vergelijken met een Sint-Truiden - Anderlecht van bij ons. Veel fans hadden we niet bij, want de verplaatsing van duizend kilometer schrikte hen een beetje af. Het was negentig minuten pompen of verzuipen.

We verloren uiteindelijk met 2-0. Aangeslagen keerden wij terug naar ‘la ville rose’, waar een begrafenisstemming heerste. De terugmatch, dat was andere koek. ‘Le Stadium’ was volgelopen met 25.000 toeschouwers. Noeux-les-Mines, duidelijk onder de indruk, werd van het veld geborsteld met 5-0. In het stadscentrum leek het wel of we de Europabeker hadden gewonnen.

De beslissende wedstrijd voor de promotie was tegen Tours, dat op een degradatieplaats was beland in eerste klasse.

In Tours werd het 1-0. In Toulouse 1-0, tot op vier minuten van het einde toen Delio Omnis uit het niets scoorde.

Die naam zal ik nooit meer vergeten, de grootste ontgoocheling in mijn leven...

Gille Van Binst Voormalig topvoetballer

1213

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

B C D E F G H I J K L A. Ideeënuitwisseling B. Geringe hoeveelheid - Denkbeeldige C. In het geheel niets - Zijrivier van de Kleine Nete - Deeltijds kunstonderwijs D. Daar waar het om gaat E. Telwoord - Rekenkundige opgave Vogelproduct F. Ei van een parasiterende luis - Verlies van het schrijfvermogen G. Vrouwelijk - Mysterie - Deel van het testament H. Latijnse groet - Aanstonds - Germaanse god I. Lichaamsdeel - Meisjesnaam J. Laatstleden - Beschaafde vrouw Vakorganisatie die de werknemers in de openbare sector vertegenwoordigt K. Fabelachtig wezen - Naaldboom Benaming voor twee letters uit het cyril lische alfabet

“Chronisch, chronisch? Laat ons zeggen: een blijvertje” Experten waarschuwden haar partijgenoten en voorzitter Rutten al veel langer.

Het vele bochtenwerk dat minister van Volksgezondheid De Block moest nemen in haar carrière, kon niet zonder gevolgen blijven. Aanmaningen tot rust en rechtlijnigheid komen altijd te laat. Volgens haar behandelende arts lijdt De Block aan het ongeneeslijke “Never Ending U-turn Syndrom” (NEUS) ofte “Nooit Eindigend Bochten Syndroom.” “Bochten, bochten? Altijd die zware woorden! Alternatief rechtlijnig zal wel gek genoeg zijn zeker.”

Corona heeft Maggie De Block genekt.

De prima donna van de Open Vld heeft er de voorbij maanden een uitzonderlijk bochtenparcours opzitten en is daar volgens artsen in blijven hangen. Zo zou Maggie op dit moment fictie en realiteit niet meer van elkaar kunnen onderscheiden en heeft ze een onbedwingbare dwang om zaken heel erg te relativeren.

Permanente fase zonder realiteit

A

HORIZONTAAL

Maggie De Block lijdt aan chronische aandoening

L. Vernietigende kritiek geleverd

VERTICAAL

1. Onverwacht bezoeken 2. Waterloop - Honorabele 3. Europese hoofdstad - Voegwoord - IJzer 4. Egyptische godin van de natuurkracht Tangens - Gadolinium 5. Hallucinerend middel - Loofboom Waterplantje 6. Muzieknoot - Uiting van teleurstelling Loopvogel 7. Mensen die van geslacht veranderen 8. Bijbels muziekdrama - Aanlegplaats 9. Renium - Mohammedaans voorganger Onder voorbehoud 10. Op honing gebaseerde drank - Een kleine honderd gram 11. Niet één uitgezonderd - Wat men wil bereiken 12. Nieuwkomer in de sport - Eigenheid

DE OPLOSSINGEN VAN HET KRUISWOORDRAADSEL NUMMER 1212 VINDT U OP BLZ. 14

“Waar dit bij de meeste jobs zeer duidelijk handicaps zijn, valt het perfect te combineren met politiek,” stelt behandelend arts Nicolaas Sluitstuk, “maar je moet het als toehoorder wel weten. Het volstaat dat burgers zich lichtjes aanpassen en wat ruimte voorzien in de interpretatie van zijn of haar woorden. Daarmee bedoel ik dat wanneer een politicus iets zegt als ‘Ja, daar kan u absoluut op rekenen,’ dit niet noodzakelijk letterlijk moet worden genomen. Het zit allemaal in een ruimer spectrum waar het evengoed zaken kan betekenen als ‘Nee,’ ‘Ik zal wel zien’ of ‘Val dood, stukske proletariër.’

Ziet u? Het zit hem allemaal in de nuanceverschillen. Als de burger dat mee in overweging neemt, is er geen enkele reden waarom de minister niet perfect aan het roer zou kunnen blijven van haar departement.”

Over hoe Maggie NEUS heeft opgelopen, laat dokter Sluitstuk weinig twijfel bestaan. “Dit is een neveneffect van het coronavirus. Dat staat vast. U begrijpt dat ik over de toestand van de minister niets kan zeggen, maar ik wil haar collega’s binnen de regering wel waarschuwen.

Ook zij zitten in de gevarenzone. De aanpak van corona is één groot bochtenwerk geweest. Eerst was het een griepje, dan een dodelijke pandemie. Dan zouden er maximaal 300 doden vallen, dan bleek dat op één woensdag het geval te zijn. Er was de onbenulligheid van mondmaskers die broodnodig bleken, het beschermingsmateriaal dat officieel rijkelijk voorhanden was, maar officieus grotesk weinig, de bezoekregeling die onmiddellijk niet doorging, de belofte dat we helemaal klaar waren voor de crisis, testen in overvloed, kwaliteitsvolle koffiefilters…

Ik kan zo nog even doorgaan. Dergelijke veranderingen in de realiteit en zich daar voortdurend aan moeten aanpassen, daar is ons brein niet op gebouwd. Stel u voor dat onze prehistorische voorvaderen een mammoet zouden opjagen die magisch verdwijnt zodra je een speer gooit of plots sierlijk als een zwaan wegvliegt.

Daar zouden die mensen ook aan kapot gaan, op de duur. Het brein komt uiteindelijk in een permanente fase waar geen realiteit meer bestaat. Of toch niet zoals u en ik die ervaren. Er zit wat rek op.”

Geen fruit De redactie besloot minister Maggie De Block een fruitmand toe te sturen en beterschap te wensen. Diezelfde avond nog hing de minister aan de lijn om ons zeer vriendelijk te bedanken, maar dat ze geen fruit at en we die ananas mochten steken waar de zon niet schijnt. De woorden van dokter Sluitstuk indachtig besloten we dat ons klein gebaar gewaardeerd werd. Ze kondigde ook zwaardere straffen aan voor coronapatiënten. “Het kan niet zijn dat we met zijn allen deze vreselijke ziekte en onschuldige griep bestrijden en er toch nog mensen zijn die het virus in hun eigen lijf onderdak bieden. Iedere patiënt krijgt een bericht om het grondgebied onmiddellijk, per direct, stante pede te verlaten binnen de 5 dagen. Dan is heel België gegarandeerd coronavrij tegen volgende week dinsdag. Iedereen mag dan aan het werk, mits voldoende afstand houden van fruit. Vreselijk spul.

Zouden ze moeten verbieden.” Een stelling waaruit we mogen besluiten dat de minister waakzaam blijft en perspectief wil bieden aan de bevolking.

Over haar eigen aandoening wil ze een kort statement kwijt. “U hoort mij niet klagen. NEUS is een aandoening die door ons liberalen zeer goed wordt verdragen en zelfs een troef is. Bart Somers heeft het, Gwendolyn heeft er een zeer vrolijke versie van en Guy Verhofstadt is ondertussen een gezonde zestiger die meer dan 40 jaar geleden werd aangetast door het syndroom. Maar zie, hij functioneert prima vanuit zijn Toscaanse kot in de heuvels. Al kweekt de dikke leugenaar wel druiven. Ik slurp nog liever al Van Ranst zijn covid-kweekschaaltjes leeg dan dat ik druiven eet.”

Geen zorgen, we zijn in goede handen.

Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie

Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be

www.deblauwevogel.be