VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER
EU wil Hongarije en 8-9 Polen op de knieën
MARNIX PEETERS Schrijver
Interview
“Subsidies leiden altijd tot het tegenovergestelde van wat ze beogen” Voormalig journalist Marnix Peeters heeft een tiende boek uit. In een interview met ’t Pallieterke gaat hij dieper in op de literaire wereld, zijn verleden bij Humo en Het Laatste Nieuws, maar ook over politieke correctheid. “Ik laat me niet in een ideologisch hoekje drummen”, vertelt de auteur. “In mijn boek heet een mongooltje nog altijd een mongooltje. Je gaat problemen niet oplossen door ze anders te benoemen. Discriminatie los je dus ook niet op door de term te veranderen.”
“Witte mannen hebben meeste privileges” Vlaamse Onderwijsraad brengt opmerkelijk boekje uit
Boerentoren is nu van
4
Fernand Huts
2
Hongarije, Polen en Slovenië blokkeren de goedkeuring van de EU-begroting. Ook het herstelplan rond de coronacrisis wordt daardoor uitgesteld. Deze landen hebben overschot van gelijk. Hen wordt gevraagd een ideologisch sanctiemechanisme goed te keuren waarvan ze zelf de eerste slachtoffers zouden zijn. De Hongaarse premier Viktor Orban schreef een brief naar EU-president Michel met de boodschap dat hij zijn veto pas zou opheffen wanneer de begroting niet meer gekoppeld wordt aan het systeem om rechtse regeringen in Centraal-Europa te bestraffen. “Hier sta ik, ik kan niet anders”, schreef Orban in die brief. Het waren de woorden van Maarten Luther, toen die in 1521 voor de Rijksdag van Worms weigerde zijn geloofsopvattingen af te zweren. De analogie is gepast. De Europese links-liberale orthodoxie behandelt de conservatieve regeringen van Polen en Hongarije als afvalligen die moeten gedwongen worden tot een keuze tussen bekering en bestraffing.
Kolonialisme
Wie de West-Europese pers leest of de traditionele politici bezig hoort, krijg de indruk dat zij de staten die vroeger achter het IJzeren Gordijn lagen nog altijd als een beetje ‘achter’ beschouwen. Er schuilt zelfs wat ko-
lonialisme in het idee dat de blanke wilden daar de ‘beschaving’ van het westelijk gedeelte nog moeten overnemen. De blootstelling aan politieke en culturele ideeën uit het Westen is er nochtans overvloedig geweest. Het lijkt er steeds meer op dat Centraal-Europa die opvattingen wetens en willens verwerpt. De Polen en Hongaren willen geen islamitische immigratie, staan sceptisch tegenover een Europese superstaat en blijven gehecht aan traditionele waarden. Hun keuze is bewust, niet het gevolg van achterlijkheid. Ook in de buurlanden groeit het verzet tegen het politieke kolonialisme van de westelijke EU-leden. Het mechanisme dat de EU hen nu
Mathieu Michel slaagt alsnog niet in plan om van lood goud te maken.
wil opdringen bestaat uit een systeem van financiële sancties voor landen die ‘de rechtstaat niet respecteren’. Iedereen weet dat daarmee Polen en Hongarije bedoeld worden, samen met andere Centraal-Europese staten die de neiging vertonen hun voorbeeld te volgen. Beide landen hebben inderdaad een aantal justitiële hervormingen doorgevoerd, maar die zijn voor de critici in het Westen alleen maar een stok om de hond te slaan. De echte vijandigheid gaat veel dieper. JURGEN CEDER
Lees blz. 2
Windmolens leveren alleen energie wanneer het hén uitkomt INTERVIEW
Bert Wollants (N-VA)
ACTUEEL 2 / BINNENLAND 4-7 / INTERVIEW 8-9 / BUITENLAND 10-11 / CULTUUR 14 76ste jaargang • nummer 46 • donderdag 26 november 2020
€ 3,00
12
M.Michel: Ik haat de smurf in een sfeer van vereenvoudiging, creativiteit en innovatie.
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
2
Actueel
26 NOVEMBER 2020
Nieuw leven voor Boerentoren Op de linkse sociale media werd er een beetje meewarig over gedaan: Fernand Huts, grote baas van Katoen Natie, koopt de Antwerpse KBC-toren. Meewarig, schrijven we, omdat er verwezen werd naar de Trumptoren in New York. De volgende vraag is dan: wanneer doet Huts een worp naar het presidentschap van Vlaanderen? Spijtig genoeg kunnen we in Vlaanderen nog geen president verkiezen, maar zeg nooit nooit. In ieder geval verbaasde Fernand Huts vriend en vijand met de aankoop van de iconische KBC-toren in Antwerpen, ook de Boerentoren genaamd. De Boerentoren is om meerdere redenen iconisch: het was bijvoorbeeld de eerste wolkenkrabber op Europese bodem. Als voorbeeld dienden de Amerikaanse wolkenkrabbers die gebouwd werden met een stalen frameconstructie. Die bouwtechniek was tot dan toe onbekend in Europa. De toren werd 87,5 meter hoog, bescheiden naar Amerikaanse normen, maar een stedenbouwkundig reglement maakte dat geen enkel gebouw in Antwerpen hoger mag zijn dan de toren van de kathedraal. Maar de Boerentoren draagt ook een stukje Vlaamse geschiedenis met zich mee: de toenmalige Kredietbank was een antwoord op het Belgische francofone bankwezen. Toen de legendarische KB-directeur Fernand Collin in 1964 voorzitter werd van de Belgische Vereniging van Banken, was hij het die er ook het Nederlands invoerde als voertaal. Tot 1964 werd er in die Belgische Vereniging van Banken enkel Frans gesproken, de taal van de ‘haute finance’ in België. Er werd letterlijk en figuurlijk neergekeken op de ‘Vlaamse boerkes’ van Antwerpen. Misschien was de bouw van een toren een stille wraak van de Vlaamsgezinde bankiers om zo te kunnen neerkijken op de Brusselse salons… Vandaag is bij de directie van de KBC (een fusie van KB, ABB en Cera) geen grammetje Vlaamsgezindheid te merken. Dat kon ik persoonlijk ervaren toen ik er in 2011 nog een tentoonstelling organiseerde met cartoons van Brasser. Al enige tijd deed het gerucht de ronde dat KBC nieuwe plannen had met de toren, en was er ook sprake van verkoop. Fernand Huts is er nu in geslaagd om in het grootste geheim dit Antwerps monument te verwerven. In de komende jaren wordt de toren grondig gerenoveerd. In het nieuwe concept is er plaats voor winkels, kantoren en appartementen, maar vooral moet er aandacht zijn voor kunst en cultuur, de stokpaardjes van Huts. De renovatie zal nog enkele jaren in beslag nemen, maar we zijn ervan overtuigd dat het resultaat indrukwekkend gaat zijn. Bereid u maar al voor op de grootse feesten in 2031 wanneer het honderdjarig bestaan van de toren zal gevierd worden.
De EU is een onverdraagzaam ideologisch project geworden
Je mag gerust lachen met een EU die in alle ernst beweert zich zorgen te maken over de rechtsstaat in Hongarije en Polen. We hebben het hier over een organisatie die doof en stom bleef bij de Spaanse repressie tegen het democratisch gesteunde autonomiestreven van Catalonië. Verschillende Catalaanse ministers en parlementsleden zuchten al drie jaar in een Spaanse gevangenis om zuiver politieke redenen, zonder enig teken van Europese interesse in hun lot. Je mag nog harder lachen als België hoogdravende verklaringen aflegt over het gevaar voor de rechtsstaat in andere EU-landen. In ons land zijn de helft van de leden van de hoogste rechtbank, het Grondwettelijk Hof, niet zomaar politiek benoemd, maar zijn het gebuisde politici die over geen enkele juridische opleiding of ervaring dienen te beschikken. Ook de aanstellingen in de Raad van State verlopen via een politieke verdeelsleutel. Deze verdeling gebeurt trouwens niet proportioneel en democratisch: het Vlaams Belang wordt uitgesloten van benoemingen in het Grondwettelijk Hof en de Raad van State, een praktijk waaraan de N-VA helaas haar medewerking verleent. En dan hebben we het nog niet over de manier waarop hier in 2004 met het Vlaamse Blok werd omgegaan. Orban heeft nog geen oppositiepartijen buiten de wet gesteld.
Cultuuroorlog
KARL VAN CAMP HOOFDREDACTEUR Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17 Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland 3 maanden: 39 euro 6 maanden: 78 euro 1 jaar: 156 euro Steunabo 1 jaar: 250,00 euro
Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB
Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter 1945-1955: Hoofdredacteur 1955-2000: Hoofdredacteur 2000-2010: Hoofdredacteur 2010-heden: Verantw. uitgever:
Bruno de Winter Jan Nuyts Leo Custers Karl Van Camp Wart Van Schel
De echte reden voor de strafexpeditie tegen Polen en Hongarije heeft dan ook geen sikkepit te maken met een oprechte bezorgdheid over democratie en rechtsstaat. In deze landen worden waarden verdedigd waarvoor de culturele en politieke elites in het Westen allergisch zijn geworden. Daar gaat het over. De Polen en Hongaren hebben gezien wat immigratie heeft aangericht in onze landen en bedanken ervoor. Ze verdedigen het traditionele gezin en vinden niet dat tolerantie voor homo’s en transgenders moet ontaarden in een virulente, onverdraagzame ideologie die bijvoorbeeld het bestaan van geslachten ontkent. Ze zien hun geschiedenis als iets om fier op te zijn, niet als iets om je obsessief over te schamen of te verontschuldigen. Wie wat verder kijkt, ziet die tegenstelling ook in het financieringsmechanisme duidelijk aanwezig. Journalisten en politici hebben het steeds over een systeem dat ‘de rechtsstaat’ moet beschermen. “Voor het eerst wordt het respect voor de rechtsstaat een beslissend criterium voor het toekennen van Europese middelen”, zei Charles Michel fier. Ze lezen echter de kleine lettertjes niet. Op 5 november spraken de Europese Raad en het Europese
Parlement af dat het mechanisme ook zal toegepast worden op ‘inbreuken tegen fundamentele waarden zoals, vrijheid, democratie, gelijkheid en respect voor mensenrechten, met inbegrip van de rechten van minderheden’. De ervaring leert dat dit zeer vage begrippen zijn die door handige politici naar eigen believen kunnen worden ingevuld.
“De Polen en Hongaren hebben gezien wat immigratie aanricht in onze landen en bedanken ervoor. Ze verdedigen het traditionele gezin en zien hun geschiedenis als iets om fier op te zijn” Venijn in de staart
Het echte venijn zit in de staart. Het begrip ‘rechten van minderheden’ levert een passe-partout om op te treden tegen elke staat die niet precies doet wat de EU verlangt inzake om het even welk ‘woke’ thema. Niet genoeg gedaan voor transgenderrechten? Te weinig asielzoekers opgevangen? Geen geld meer van de EU. Dit mechanisme is een algemeen instrument voor het afdwingen van ideologische conformiteit. Omdat de sanctie kan opgelegd worden met een gekwalificeerde meerderheid, zullen de conservatieve Midden-Europese staten telkens in de minderheid worden gesteld door de progressief-liberale club van West-Europa.
zit, de fractie van het Europese Parlement waartoe ook de Belgische en Duitse christendemocraten behoren, allen vijanden van de Hongaarse premier. Uiteraard hoort die partij (intussen geschorst) daar niet thuis. Dat ze er wel in terechtgekomen is, is het gevolg van de verouderde opdeling van de Europese partijpolitiek. Toen de grote fracties van het Europese parlement werden gevormd, waren die een vertolking van wat toen nog de belangrijke stromingen leken van de partijpolitiek in West-Europa. De nieuwe leden poogden zich daar zo goed en zo kwaad mogelijk in te passen, ook wanneer achter gelijkaardig klinkende etiketten een heel andere politieke mentaliteit schuil ging. Deze verschillen kunnen niet langer met de mantel der liefde bedekt blijven. Vandaag betekenen christendemocratie, socialisme en liberalisme nog weinig en ook de partijen die er zich op baseren verschrompelen, zoals de ooit zo machtige CVP in Vlaanderen of de Parti Socialiste in Frankrijk. Het is dan ook niet Orbans partij die een anomalie is die zal verdwijnen, maar de rest van de fractie. Christendemocratische partijen ontstonden uit politieke breuklijnen die vandaag niet meer bestaan, terwijl Fidesz’ identiteit is gebaseerd op hedendaagse twistpunten als immigratie, traditionele waarden en de macht van de EU. Zoals de meeste buitenlandse oorlogen, heeft de kruistocht tegen Orban en de conservatieve regering van Polen ook binnenlandse motieven. Ongeveer alle regeringen in West-Europa krijgen af te rekenen met een groeiende rechtse oppositie, waarvan de ideeën niet ver verwijderd zijn van wat Polen en Hongaren denken. Ook tegen West-Europese staten die rechtse partijen aan de macht brengen, kan het excommunicatiemechanisme gebruikt worden. Er is een cultuuroorlog bezig over de ziel van Europa waarvan het front niet geografisch is. Laat u niet wijsmaken dat er een systeem komt om de rechtsstaat en de democratie in Europa te beschermen: dit is een daad van naakte, brutale onverdraagzaamheid vanwege een instelling die steeds minder een samenwerking van vrije volkeren en steeds meer een radicaal ideologisch project is.
Strijd om de ziel van Europa
Het is bizar dat Orbans Fidesz-partij nog steeds in de EVP
JURGEN CEDER
Actueel
26 NOVEMBER 2020
DE WEEK 19 NOV
2020
Premier Alexander De Croo werft een eigen butler aan. Het gaat om Michel Van Remoortere die eerder ook al in een sterrenrestaurant in Zwolle aan de slag was.
De Federatie van Belgische cafés (FedCaf) vreest dat 4.000 tot 6.000 zaken failliet gaan door de coronamaatregelen. De belangenorganisatie berekende dat de cafébazen liefst 161 van de 274 dagen niet gewerkt zullen hebben en dus ook geen inkomsten vergaarden.
3
Frank Vandenbroucke en Ecolo/Groen vormen nu al een probleem
In Jette wordt opnieuw een politiepatrouille aangevallen door allochtone jongeren. Het voertuig werd bekogeld en de agenten werden omsingeld. Ook in de Anderlechtse wijk Kuregem waren er al schermutselingen tussen groepen jongeren en de politie.
20 NOV
2020
In de nasleep van de rellen in Brussel laat minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) weten dat ze zich voortaan burgerlijke partij zal stellen als er geweld tegen de politie wordt gepleegd. De burgerlijke partijstelling zou volgens Verlinden kunnen verhinderen dat sommige zaken geseponeerd worden.
Het juridische team van de Amerikaanse president Donald Trump meldt dat er bij de verkiezingen ‘grootschalige en centraal gecoördineerde fraude’ werd gepleegd. Volgens advocaat Rudy Giuliani mochten kiezers in de steden Philadelphia en Pittsburgh hun keuze achteraf aanpassen terwijl dat niet kon in Republikeinse kiesdistricten. Hij meent ook dat poststemmen en elektronische stemmen bijzonder gevoelig zijn voor fraude. Hilariteit op sociale media. Paus Franciscus zou op Instagram een foto geliket hebben van een schaars gekleed Braziliaans fotomodel. Het Vaticaan startte een onderzoek en laat weten dat het niet Franciscus zelf was die op het ‘like’-knopje had geduwd.
21 NOV
2020
Jurgen De Landsheer, korpschef van de politiezone Brussel Zuid, wordt tijdens een televisie-interview bekogeld met eieren. Het interview werd afgenomen op het Alphonse Lemmensplein, een plaats die volgens de commissaris geen ‘no-gozone’ is.
N-VA-voorzitter Bart De Wever biedt de Vivaldi-regering een wisselmeerderheid aan om de kernuitstap alsnog tegen te houden. “Ik vraag niets in ruil”, meldt hij op Radio 1. Het voorstel wordt even later afgeschoten door onder meer CD&V-voorzitter Joachim Coens. Zijn partij wil zich aan het gemaakte regeerakkoord houden. Het parket van Oost-Vlaanderen laat een 43-jarige vrij die enkele dagen eerder, tijdens een loop22 NOV man tochtje, een hondje had doodgestoken met een mes. 2 0 2 0 De dader is een milieu- en klimaatexpert die voor de overheid werkt en in 2006 verkiezingskandidaat was voor Groen. Hij wordt intussen zelf met de dood bedreigd en krijgt politiebescherming.
Kunstencentrum Vooruit in Gent verandert zijn naam in Voo?uit. De naamswijziging komt er nadat sp.a-voorzitter Conner Rousseau aankondigde dat 2 0 2 0 zijn partij ook Vooruit zal heten. “Ons kunstencentrum is een partijpolitiek neutrale plek”, meldt de raad van bestuur. Het publiek zal uiteindelijk een definitieve nieuwe naam mogen kiezen.
23 NOV
Thierry Baudet heeft beslist om niet langer de nummer 1 te zijn van zijn Forum voor Democratie (FVD). De partij kwam onder vuur te liggen nadat de opmerkingen en grapjes van de jongerenafdeling bestempeld werden als racistisch.
24 NOV
2020
Donald Trump laat via een Twitter-bericht weten dat hij in januari de sleutel van het Witte Huis zal doorgeven aan Joe Biden. Hij wil nog niet stoppen met strijden zegt hij, maar “om het beste te doen voor het land, is het beter ons al voor te bereiden op een machtsoverdracht”.
De pedante en betweterige houding van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a). De dogmatische opstelling van Ecolo en haar Vlaamse bijhuis Groen. Bij het aantreden van de regering-De Croo vormden dit op termijn de zwakke of kwetsbare flank van de Vivaldi-coalitie. Wel, we zijn zover. Ze brengen de regering nog niet in gevaar, maar wat de voorbije week gebeurde, is slechts een voorsmaakje van wat nog te wachten staat. “Wie is Bart De Wever in deze?” verklaarde minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a) vorige zondag in De Zevende Dag toen hem werd gevraagd naar een reactie op het voorstel van N-VA-voorzitter Bart De Wever om een wisselmeerderheid te vormen die de kernuitstap langer uitstelt en het energiebeleid bijstuurt. Nu is Bart De Wever ook niet direct de persoon die een blad voor de mond neemt, maar de reactie van de federale minister was flauw en arrogant. Ook al omdat het energiebeleid sowieso in samenspraak met de deelstaten zal moeten worden uitgerold. Maar wat vooral opvalt is dat de Leuvenaar in zijn oude slechte gewoontes van betweterigheid vervalt. En dat kan hem en de Vivaldi-coalitie op termijn zuur opbreken. Nu beleeft Vandenbroucke een ‘moment de gloire’ omdat hij in de cockpit van de coronabestrijding zit en door een belangrijk deel van de bevolking én zijn politieke collega’s wordt gerespecteerd. Maar dat zal niet blijven duren. De voorbije weken maakte Vandenbroucke een drietal fouten.
Nu eens bij de risicogroep, dan weer niet
Ten eerste is er zijn pedante houding die zich niet beperkt tot de televisiestudio’s. Naar verluidt zou hij op de ministerraad al meer dan eens in aanvaring gekomen zijn met collega’s en met MR-minister van kmo’s David Clarinval in het bijzonder. Deze laatste is een groot voorstander van de heropening van de winkels. Maar Vandenbroucke wou daar geen discussie over voeren. “Ik ben universiteitsprofessor geweest”,
is dan zijn manier om de discussie te sluiten. Dit zal men niet blijven pikken. Tweede fout: Vandenbroucke stuurde zijn kat naar de Kamercommissie waar zijn beleidsverklaring werd besproken. Het is te zeggen: hij volgde de vergadering via videoconferentie “want met mijn 65 jaar behoor ik tot een risicogroep”. Dat klopt, maar waarom is hij dan in alle televisiestudio’s te zien? Zonder mondmasker. Dit getuigt van weinig respect voor de verkozen parlementairen. En over democratie gesproken: dit is de achilleshiel van de minister van Volksgezondheid die niet verkozen is en in 2024 niet van plan is om zich verkiesbaar te stellen. Wat betekenen dan zijn uitspraken dat hij mag worden afgerekend op zijn fouten die hij tijdens de coronacrisis maakt? Wie zal hem afrekenen? Vandenbroucke is door partijvoorzitter Conner Rousseau minister gemaakt om de sp.a zichtbaarder te maken. Dat is aan het lukken. Maar aan de medaille zitten twee kanten. Indien de ergernis over het gedrag van Frank Vandenbroucke in de politieke wereld en binnen de regering blijft toenemen, dan valt er voor Rousseau weinig winst te halen.
Wereldvreemd Ecolo
De andere achilleshiel van de federale regering is het wereldvreemde Ecolo dat dreigt om Groen mee in een negatieve draaikolk mee te slepen. Het is bekend dat de Franstalige groenen een zelden gezien ecologische dogmatisme aan de dag leggen. En aangezien ze in de Kamer één fractie vormen, kan Groen weinig anders doen dan volgen.
Er zijn de problemen buiten de federale regering die negatief afstralen op het Ecolo/Groentweespan in de Vivaldi-coalitie. Meer bepaald de ene fout na de andere van Brussels minister van Volksgezondheid Alain Maron (Ecolo). De Vlaamse ziekenhuizen in Brussel schofferen, de tweede coronagolf te laat zien aankomen en recent nog het belachelijke plan om landbouwgronden in Vlaams- en Waals-Brabant kopen om “de Brusselaars te voeden”. Te gek voor woorden. Over de demarche van federaal Energieminister Tinne Van de Straeten moeten we het hier niet meer hebben. Haar houding rond de kernuitstap is politiek dynamiet. En dat voor nog lange tijd. Dan is er nog de staatssecretaris voor Gelijke Kansen Sarah Schlitz die er tijdens haar beleidsverklaring niet in slaagt één gebenedijd woord Nederlands te spreken. De RTBF en zelfs de vroegere FDF-spreekbuis die Le Soir is vinden dit te gortig. En Schlitz volhardt in de boosheid. Op het zondagse RTL-programma komt mevrouw vertellen dat de kritiek op haar gebrekkige kennis van het Nederlands eigenlijk een tactiek is van de Vlaams-nationalisten van N-VA en Vlaams Belang om haar beleid onderuit te halen. Mevrouw leeft duidelijk in een ander universum. Ze had wel pech dat de beelden De Afspraak op Canvas haalden. Met als gevolg dat federaal minister voor Overheidsbedrijven Petra De Sutter van Groen het voor haar Ecolo-collega moest opnemen. Daar kwam niet veel zinnigs uit. Maar blijkbaar zijn ze het bij Groen gewoon als een soort van bijhuis van Ecolo te fungeren. Een partij die qua anti-Vlaamse houding stilaan op het oude FDF begint te lijken. Men hoeft geen politiek expert te zijn om te beseffen dat de houding van Ecolo onvermijdelijk tot nog grotere spanningen in de federale regering zal leiden.
4
Binnenland
26 NOVEMBER 2020
Onderwijsraad schrijft omstreden pamflet voor leerkrachten Net op het moment dat minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) in zijn beleidsverklaring het initiatief aankondigt dat iedere vorm van haatspraak, zoals islamofobie, streng zal aangepakt worden, komt de Vlaamse Onderwijsraad (VLOR) met een boekje voor de dag over identiteit en waarden op school: “Zonder wrijving geen glans”. Beide initiatieven hebben dezelfde gevaarlijke politiek correcte snit. Het boekje van de studiedienst van de VLOR heeft tot doel om de leerkrachten enkele handvaten aan te bieden om succesvol om te gaan met spanningen op het vlak van culturele, etnische en levensbeschouwelijke identiteiten. “Zonder wrijving geen glans” serveert een politiek correct betoog, waarbij flink wat citaten en uitspraken zo uit een ideologisch congresverslag van de PVDA zijn overgenomen.
“Zonder wrijving geen glans”
ECONOMISCHE ZAKEN
De factuur van de kernuitstap is voor de burger De discussie over het concrete pad naar de kernuitstap is een eerste deuk in de Vivaldi-coalitie. Zoals te verwachten viel. De groenen willen snelheid maken en de andere partijen voor voldongen feiten stellen. Dogmatisch als ze zijn hebben ze geen probleem met tijdelijke gascentrales die CO2 uitstoten als de kerncentrales sluiten. De andere partijen vrezen voor een oplopende factuur die Jan Modaal zal mogen ophoesten. Een Belgenmop. Zo noemen de Nederlandse media de plannen van federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) om het risico van bevoorradingsproblemen door de kernuitstap te beperken via de bouw van gascentrales. In afwachting van een energieproductie die volledig klimaatneutraal is en via windenergie en hernieuwbare energiebronnen wordt geleverd. Gascentrales wil zeggen: extra elektriciteitsproductie die CO2 uitstoot moet de overgang naar een CO2-vrije productie garanderen omdat de groenen tegen kernenergie zijn. Geen zinnig mens die nog kan volgen.
Vlucht vooruit
Ook de andere partijen in de Vivaldi-regering niet. Vooral de liberalen wilden de puntjes op de i zetten. 1) Ja, de kernuitstap is gepland voor 2025 en daar is iedereen het over eens. Maar 2) de definitieve beslissing hierover valt pas eind 2021 omdat 3) de bevoorrading niet in gevaar mag komen en de kostprijs van elektriciteit niet de hoogte in mag schieten. Dit is ook wat er in het federaal regeerakkoord staat. Een verlenging van de kerncentrales is in dat geval aangewezen.
MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!
LUIKERSTEENWEG 244 7F ANKERSTRAAT 3500 HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272 011 223 253 MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE
Groen en Ecolo kozen voor de vlucht vooruit nadat Engie Electrabel verklaarde niet meer in de nog bestaande kerncentrales te willen investeren. Onder andere Groen-fractieleider in de Kamer Kristof Calvo zag dit als een toegeving van de elektriciteitsproducent. De waarheid is dat Engie nu in een sterke onderhandelingspositie zit. Ze kan haar beslissing nog altijd bijsturen, maar daar zal bijvoorbeeld de consument een prijs voor moeten betalen via hogere tarieven. Wat nu gebeurt heeft veel weg van een vaudeville. Een rechtstreeks gevolg van de keuze voor een kernuitstap in 2003. De huidige situatie maakt dat de factuur van dit non-beleid zal oplopen. Indien de kerncentrales effectief sluiten vooraleer er voldoende hernieuwbare energie is, zal België omwille van het gebruik van extra gascentrales meer CO2 uitstoten en derhalve ook meer uitstootrechten moeten betalen. Een normaal mens zou concluderen: kerncentrales staan nu in voor 75 procent van onze CO2-arme energie. Deze vervangen door vervuilende gascentrales is absurd. Maar de groenen zijn in dit geval geen normale mensen. In dit debat wordt ook niet gezegd dat de opslag van hernieuwbare energie een probleem blijft.
Wisselmeerderheid
En om terug te komen op de gascentrales: die staan er morgen niet. Er moet vergund worden, er is een milieueffectenrapport nodig. De bouw van gascentrales duurt vaak langer dan geschat en dreigt zelfs te laat te komen. N-VA-voorzitter Bart De Wever had deze zwakke flank van Vivaldi ontdekt en bood een wisselmeerderheid aan die een verlenging van de elektriciteitsproductie via kernenergie mogelijk zou maken. Wat natuurlijk werd afgewezen door de andere partijen. Anders lag de regering er al. De energiediscussie zorgt voor spanningen, dat is duidelijk. Federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Sp.a) vond dat Bart De Wever zich in deze discussie niet mocht moeien. “Wie is Bart De Wever in deze?” Wel, de milieueffectenrapporten en omgevingsvergunningen voor de gasinstallaties in Vlaanderen zullen finaal wel door minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) verleend worden. Een partijgenote van Bart De Wever dus. ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
De VLOR is de strategische adviesraad voor het beleidsdomein Onderwijs en Vorming. Als advies- en overlegorgaan speelt het een belangrijke rol in de voorbereiding van het onderwijsbeleid. Wie denkt dat de VLOR kiest voor een open, taboeloos, kritisch onderwijs met de verlichtingswaarden als grondslag, blijft deels op zijn honger zitten. Het boekje suggereert een postmodern schipperen, laveren van de leerkracht tussen de vele identiteiten en levensbeschouwelijke visies door. Niemand wordt veroordeeld. Religies worden verkend. In de veelheid aan multiculturele waarden en identiteiten wordt gezocht naar het eigene. Wat ons bindt, is minder vanzelfsprekend. Grenzen worden niet getrokken. Over de opgang en intimidaties van een agressieve religie wordt met geen woord gerept. Het groeiend religieus fanatisme wordt geen strobreed in de weg gelegd. De parallelle samenlevingen worden bestendigd. Assimilatie is een vies woord en een hoofddoek dragen is een vrije keuze. Emancipatie doet er niet meer toe. Integendeel. Het is een geladen woord. Het betekent zich aanpassen aan de heersende normen en waarden die getuigen van een blank paternalisme. Enkele citaten. We moeten oog hebben “voor de privileges die verbonden zijn aan het behoren tot een dominante groep in deze samenleving. De groep met de meeste privileges zijn de witte mannen die in het christelijk geloof geboren zijn”. Daarbij vormt ‘dekolonisering’ een belangrijk concept. “We moeten bestaande framings van feiten in vraag durven te stellen… De starre houding ten opzichte van de hoofddoek is daar een voorbeeld van.” En nog meer: “Op het vlak van levensbeschouwelijke diversiteit is er in onze samenleving een duidelijke zondebok: moslims of de islam… Zij hebben het altijd gedaan! Islamofobie is alom verspreid. Op school gaat het dan ook al snel mis.” De echte vijand is eerder “de consumptie en een kapitalistisch discours waarop ook het onderwijs nog vaak geschoeid is.” Nee, dit is niet een of ander ideologische hersenspinsel van de PVDA, maar het staat letterlijk te lezen in een publicatie van de VLOR.
Cartoons en evolutietheorie
De publicatie van de VLOR is geen alleenstaand feit. De politiek correcte verdwazing van de bovenlaag in het onderwijs is al geruime tijd aan de gang. Bestuurders, experten, onderwijskundigen, directeurs worden gekozen op basis van de juiste ideologische inslag, met nadruk op de gelijke kansen, de hyperdiversiteit, zelfverwerping en het welbevinden van de leerlingen op school. Kritische leerkrachten worden argwanend bekeken. Dat mocht ik aan den lijve ondervinden. Enkele jaren geleden gaf ik les in Anderlecht. Op mijn Facebookaccount publiceerde ik een aantal Mohammedcartoons van onder andere Charlie Hebdo. Niets vulgairs. In de cartoons werd wel de draak gestoken met het moordzuchtig verleden van de profeet. De car-
toons op mijn Facebookaccount stonden openbaar. De volgende dag werd ik op het bureau van de directeur verwacht. Een groep van verontwaardigde ouders en leerlingen hadden screenshots van de cartoons genomen en bij de directie geëist dat ze onmiddellijk van mijn Facebookaccount moesten worden verwijderd. De directie had begrip voor de vraag. Uiteraard heb ik de cartoons niet verwijderd. Het volgende schooljaar stond ik op een andere school. Er was voor mij geen plaats meer… Tijdens mijn lessen heb ik het wel eens over de evolutietheorie. Ieder jaar neem ik de leerlingen mee naar het Museum voor Natuurwetenschappen aan de rand van het Leopoldpark. Een verademing. De leerlingen krijgen dan een piekfijne rondleiding over onder andere de menselijke evolutie. Op de terugweg kunnen ze doorgaans hun enthousiasme niet onder stoelen of banken steken. Ze vragen dan naar nog meer informatie. De leerlingen vertellen me dan dat dergelijke onderwerpen in hun eigen gemeenschap onbespreekbaar zijn. Het creationisme viert in deze parallelle samenlevingen hoogtij. In de Brusselse scholen gaan heel wat leerkrachten deze onderwerpen uit de weg. Tijdens de lessen islam worden de leerlingen in hun dogmatische geloofsijver gesterkt. Geen haan die ernaar kraait. Levensbeschouwelijke vakken mogen door de directie niet worden gecontroleerd. Een tijd geleden kwam een islamleerkracht in Anderlecht in opspraak omdat hij de terroristische aanslagen op Charlie Hebdo verheerlijkte. Een geschiedenisleerkracht sprak zich uit tegen de aanslagen. Dat was niet naar de zin van de islamleerkracht, die met een petitie begon. Leerlingen die weigerden te tekenen, werden in elkaar geslagen. De islamleerkracht werd om die redenen geschorst, maar kon een tijd later weer aan de slag. Uiteindelijk moest de man zich voor de rechter verantwoorden. Voor heel wat leerkrachten zou het een hart onder de riem betekenen moesten schooldirecties, overheden, politici duidelijk kiezen voor het recht op vrije meningsuiting en iedere vorm van intimidatie, van uit welke hoek ook, veroordelen. Maar dat gebeurt niet. Integendeel.
Feitelijke apartheid wordt bestendigd
De islam vormt de zondebok. Het dominante, ‘blanke’ discours wordt verdacht gemaakt. Dergelijk identiteitsdenken dreigt mensen nog meer in de feitelijke apartheid te bestendigen… De ultieme hallucinatie blijft het koninkrijk België, een postmoderne constructie ontdaan van iedere inhoud en betekenis, met een overvloed aan identiteiten. Iedereen kan er zijn eigen waarde en inhoud aan geven. België incarneert de Babylonische, postmoderne identiteitsbeleving. De VLOR vormt daar de waterdrager van. Dat in een van de zenuwcentra van het Vlaams onderwijs dergelijke gedachten worden gekoesterd, doet flink wat vragen rijzen. Decennialang vormde het onderwijs een belangrijke emancipatie- en integratiemotor, met hoogstaand kwalitatief onderwijs tot gevolg. De georganiseerde Babylonische spraakverwarring zorgt niet alleen voor ernstig kwaliteitsverlies, maar tevens voor generaties leerlingen die steeds minder in staat zijn kritisch na te denken en om zich in het brede Vlaamse discours in te schrijven. JULIEN BORREMANS
Binnenland
26 NOVEMBER 2020
5
BRUSSEL
Gerommel in de Vlaamse Club Zoals zovele monumenten uit het Vlaams-Brusselse verenigingsleven leek de “Vlaamse Club” gedoemd aan een stille dood ten onder te gaan. Een recente paleisrevolutie wekt echter de indruk dat er misschien wel een tweede leven inzit voor deze historisch waardevolle vereniging. Het charisma van de man stond in schril contrast tot de vereniging waar hij vol vuur over sprak. Het moet zo'n kwarteeuw geleden zijn geweest, aan de toog van wat toen nog de “Baskische club” in Brussel heette, voorloper van het huidige “Vlaams Huis”, in die jaren gevestigd in de schaduw van de KVS. Een man legde met vuur uit waar de “Vlaamse Club” (voluit Vlaamse Club voor Kunsten, Wetenschappen en Letteren) precies voor stond. Opgericht in 1923 door ronkende namen als August Vermeylen en Herman Teirlinck met als doel de culturele uitstraling van het Nederlands in de hoofdstad en elders te ondersteunen. Dit gebeurde door een eigen publicatie, lezingen en dergelijke. En niet onbelangrijk: in een geest van pluralisme. De man met zijn vurig verhaal was generaal op rust Piet De Groof, voormalig jachtpiloot, maar vooral iemand met een ontzettend grote artistieke bagage. In 2014 zou hij overlijden en zijn heengaan symboliseerde ergens het lot van de club. Zoals het zovele verenigingen overkwam, sloeg de vergrijzing toe. De leden werden schaarser en grijzer. Om toch nog wat volk te lokken, trok men de activiteiten open. Eerst tot de klassieke fondsen (Davidsfonds, Willemfonds,...) en uiteindelijk naar iedereen toe.
club weer helemaal centraal. Tom Cochez, toch een beetje de Bob Woodward van de Zuidelijke Nederlanden, heeft het allemaal uitgeplozen. Er vond niet alleen een putsch plaats in de haast terminale organisatie, sterker nog: deze is getekend, brrrr, “uiterst-rechts”. En zoals het hoort in dergelijke verhalen, is het scenario pas volledig als ook nog eens de demonische hand van de N-VA gedetecteerd kan worden. Punt is dat het bestuur sterk verruimd wordt. Evenzeer dat er nieuwe namen opduiken (Sid Lukkassen, Koenraad Elst), lui die men niet onmiddellijk met de vereniging in verband zou brengen. En misschien wel het be-
langrijkste: er blijkt een ambitie te bestaan om er nieuw leven in te blazen. Er kwam een voorzitterswissel, waarbij degene die in de minderheid werd gesteld zijn gal spuwt op sociale media en eruit stapt. De klassieke pathos dus.
Schwung
De toekomst zal uitwijzen of de Vlaamse Club een tweede leven kent. Misschien zal niet alles gerealiseerd kunnen worden (de idee een pand op de Grote Markt te kopen is wellicht iets te ambitieus), maar als men de banden wil aanhalen met andere verenigingen, een breed draagvlak wil creëren voor 'de goede zaak', dan zit het alvast snor. De schwung die er vandaag terug inzit is alvast iets wat Piet De Groof zaliger vanuit de eeuwige jachtvelden met tevredenheid zal vaststellen. PMRV
Een mens zou haast geloven dat dit hele verhaal gedoemd was uit te doven, maar zie, plots staat de
WALLONIË
Pionnen plaatsen voor 2024 De verkiezingen van 2024 zijn nog veraf maar de verschillende Waalse partijen hebben hun ministers in de regeringen wel op die manier geplaatst dat ze in de eigen provincie als sterkhouder kunnen fungeren bij de volgende stembusslag.
Groene meubelen
Neen, het zullen de bekende gezichten zijn die in belangrijke
Brussel wil landbouwgrond kopen in Vlaams-Brabant Het Brussels Gewest wil landbouwgronden kopen in Vlaams- en Waals-Brabant. Brussels minister van Leefmilie Alain Maron (Ecolo) wil met de maatregel een derde van de totale groente- en fruitconsumptie van de Brusselse bevolking lokaal laten telen.
Tom Cochez
Worden de Waalse politieke partijen bij de volgende verkiezingen beoordeeld op hun regeringsbeleid? Of zullen het gewoon de meest zichtbare en bekende figuren zijn die voor het electorale verschil zullen zorgen? Op de partijhoofdkwartieren van PS, MR en Ecolo zou men eerder de tweede piste verkiezen. In 2024 uitpakken met een sterk rapport van de Waalse regering is niet direct een prioriteit voor minister-president Elio Di Rupo (PS). De Waalse overheidsfinanciën staan er slecht voor en dat betekent na de coronacrisis nog veel besparen en belasten. Onvermijdelijk. Van het plan Get Up Wallonia waarbij de bevolking bevraagd wordt over een hele reeks maatschappelijke thema’s kijkt niemand op. “De Walen betrekken bij het Wallonië van morgen,” dat klinkt zeer steriel. Vorige week raakte ook bekend dat de Waalse regering en de regering van de Franse Gemeenschap hun diplomatieke post Warschau sluiten. Omwille van de “ontsporingen in Polen” op het vlak van homorechten. Vraag is of iemand in Polen daarvan wakker ligt. Laat staan in Wallonië, ook niet de vele afstammelingen van Poolse inwijkelingen die ooit hun boterham verdienden in de mijnsector.
BRUSSEL
mate zullen bepalen welke score de partijen halen. En met het oog daarop zijn inderdaad zeer specifieke figuren naar de verschillende regeringen gestuurd. Cruciaal daarbij is de provinciale verdeling van de ministers. In elke provincie willen vooral PS, MR en Ecolo zichtbare kopstukken hebben. Liefst meer dan één. Voor de federale verkiezingen is één persoon voldoende, maar voor de Waalse verkiezingen wordt nog gebruik gemaakt van vroegere arrondissementele kieskringen. Jean-Luc Crucke (MR) bijvoorbeeld, Waals minister van Begroting, had in de kieskring Doornik een boulevard voor zich. Maar wat als federaal minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) in 2024 de Waalse lijst trekt? Zij is van Doornik en kan het Crucke knap lastig maken. Charleroi is voor de PS verzekerd met partijvoorzitter Paul Magnette en staatssecretaris voor relance Thomas Dermine. Bénédicte Linard (Ecolo), de Franstalige minister van Cultuur, moet in de regio Edingen-Zinnik de groene meubelen redden. Henegouwen is nooit een gemakkelijke provincie voor Ecolo.
De Vurige Stede
Henegouwen geldt voor veel partijen als een eeuwig PS-bastion. Als men de socialisten pijn wil doen, dan zal dat elders moeten gebeuren. Luik wordt
in 2024 wellicht een belangrijke strijdprovincie. Niet zozeer tussen MR en PS maar tussen PS en Ecolo. Met Frédéric Daerden, Christophe Collignon en Christie Morreale –allen ministers in de deelstaatregeringen- treedt de nieuwe leidende generatie aan in de Vurige Stede. De tijd dat de Luikse PS’ers elkaar naar het leven stonden is voorbij. En eendracht zal nodig zijn tegen de groene falanx met Philippe Henry, Waals minister voor Energie, en de federale staatssecretaris voor Gelijke Kansen Sarah Schlitz. De MR staat in de provincie zwakker met Pierre-Yves Jeholet, minister-president van de Franse gemeenschapsregering. In Waals-Brabant blijft de MR verankerd met Waals minister Valerie de Bue. Federaal staatssecretaris voor Digitalisering en Privacy Mathieu Michel zou de aanhangers van de clan-Michel moeten verleiden, maar dan moet hij wel minder flaters maken. Tenslotte wordt er een clash voorbereid in Namen. Ooit een cdH-bolwerk, net als de provincie Luxemburg, is het daar de komende jaren een driestrijd tussen federaal minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo), minister van Kmo’s David Clarinval (MR) en minister van Werk Pierre-Yves Dermagne (PS). Misschien komt ook Maxime Prévot van cdH er zich tussen wringen, maar de Waalse centristen hebben het ondanks hun oppositierol moeilijk om zich te profileren. PICARD
Maron maakt voor de aankoop van de gronden een budget van 1,5 miljoen euro vrij. Behalve voor lokale landbouw en voedselvoorziening, kadert de aankoop ook in een project van biodiversiteit. Brussel zelf beschikt over onvoldoende gronden om te bewerken. Tegen 2035 wil het Brussels Gewest een autonomie van 30 procent van de groente- en fruitproductie bereiken. De plannen stuiten op verzet van Vlaams minister van Landbouw Hilde Crevits (CD&V). “Vlaamse boeren dragen bij aan de voedselvoorziening van alle Belgen, bij voorkeur op de eigen gronden. Laat ons die niet nog schaarser maken”, liet ze weten in een Twitter-bericht. Ook Vlaams-Brabants N-VA-kopstuk Theo Francken reageerde ontzet. “Kunnen die groenen nu echt eens geen dag normaal doen”, vroeg hij zich af. “Wegentol invoeren en onze schaars Brabantse landbouwgrond opkopen. In welke eeuw leven die groene vogels eigenlijk?” Open Vld, coalitiepartner van Ecolo in het Brussels Gewest, onthoudt zich van alle commentaar. De Franstalige zusterpartij MR, die in de oppositie zit, vraagt zich bij monde van fractieleidster Alexia Bertrand af “of Brussel een planeconomie gaat opstarten”. En ook in Wallonië zien ze de Brusselse plannen niet zitten. Waals minister van Economie en Landbouw Willy Borsus (MR) meent dat het Brusselse project de druk op de Waalse landbouwers zal doen toenemen.
Linkse Martine neemt afscheid van het scherm Martine Tanghe (65) gaat met pensioen. En dat zullen we geweten hebben. Er zal de komende dagen heel wat wierook rondgestrooid worden. In Humo van vorige week konden we zo al genieten van een bijna heilige adoratie voor Martine Tanghe. We willen het best toegeven: Martine was een zeer gedreven dame die haar beroep gepassioneerd ter harte nam. En ook voor haar mooi taalgebruik en haar liefde voor de Nederlandse taal, willen we haar van harte danken. Maar het blijft een feit dat het hart van ons Martine vooral links klopte, en eigenschap die ze nauwelijks of niet kon verstoppen. Toen in juni 2007 bij de federale verkiezingen de N-VA voor het eerst kon pieken, en ook het Vlaams Belang heel goed scoorde, moest Martine Tanghe haar tranen verbijten tijdens de presentatie van de verkiezingsshow. Na de uitzending laaiden de emoties ‘off screen’ hoog op en barstte Martine in tranen uit. In de jaren ’80 vatte Anton Van Wilderode het gevat samen: BRT, dat staat voor Belgisch, Rood en Tendentieus. Martine Tanghe paste perfect in die omschrijving van onze staatszender. KARL VAN CAMP
6
Politiek
26 NOVEMBER 2020
Het schabouwelijke Nederlands van Michel en Schlitz
Velen zagen in de aanstelling van de compleet onbekende Mathieu Michel (MR) als staatssecretaris voor Digitalisering vooral een dienstbewijs van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez aan de clan-Michel. Mathieu is de broer van voormalig premier Charles Michel en dus ook de zoon van voormalig minister en EU-commissaris Louis Michel. Naast zijn familienaam leek zijn enige verdienste zijn rol als Waals-Brabants provincieraadslid te zijn. Het was een van de aanstellingen die Bouchez kort na het vormen van de Vivaldi-regering binnen zijn eigen partij in een lastig parket brachten. De weinige keren dat Mathieu Michel opviel, maakte hij geen al te goede beurt. Kort na de aanstelling van de Vivaldi-regering liet Michel zijn wagen doodleuk op straat achter bij het MR-partijbureau in Brussel. De kersverse staatssecretaris vond immers geen parkeerplaats in de buurt.
“De digitalisering van de implicatie van de burger”
Ook bij de presentatie van zijn beleidsnota vorige week donderdag viel Michel om de verkeerde redenen op. Zijn schabouwelijke poging om te antwoorden in het Nederlands ging viraal op sociale media. “My opinion”, stak Michel van wal. “De digitalisering van de implicatie van de burger. Ik heb zo een enervering, zo een ervaring in mijn cognitie gehad. Vandaag gebruiken de burgers sociale netwerk om er politiek te spreken. Ik denk dat de sociale netwerk zijn niet gemaakt daarvoor en dus ik denk dat het interessant zou zijn een plaats waar burgers kunnen hun ervaring, ‘partager leurs expériences’, ‘donner leur opinion’, in feit, deelne-
men aan de staat.” Problematischer dan het koeterwaals van Michel, was volgens N-VA-Kamerlid Michael Freilich diens schijnbare opvatting dat sociale media niet de juiste plaats zijn om over politiek te discussiëren. “Waar is paars-groen toch mee bezig? Dit is maar een korte stap richting platform waar de overheid meekijkt en beslist welke opinies wel en niet zijn toegelaten. Dat baart me meer zorgen dan het Nederlands van de staatssecretaris”, aldus de N-VA’er. Bij La Libre Belgique verduidelijkte Michel dat hij niet vond dat het spreken over politiek op sociale media aan banden gelegd moet worden. Waar had de staatssecretaris het dan in feite over? Concreet ging het over de plannen om een ‘dialoogplatform’ op te richten om burgers te betrekken bij de volgende staatshervorming. “Ik zeg niet dat sociale netwerken een plek zijn waar je niet over politiek kunt praten, ik zeg dat het niet de ideale plek is om over institutionele hervormingen te praten. De context van sociale netwerken laat niet noodzake-
lijkerwijs een rustig en beredeneerd debat toe”, zei Michel, ditmaal in het Frans.
Doventolk en ‘inclusief’ taalgebruik, maar geen Nederlands
Maar ook staatssecretaris voor Gelijke Kansen, Gender en Diversiteit Sarah Schlitz (Ecolo) maakte geen al te beste eerste beurt. Schlitz pakte uit met de bedenkelijke primeur van een beleidsnota die in het ‘inclusief Frans’ of ‘langage épicène’ werd opgesteld, taalgebruik dat ook in Frankrijk zelf nog altijd controversieel is en waartegen de “Académie française” zich hevig verzet. “In de Romaanse talen, in het meervoud, prevaleert het mannelijke altijd boven het vrouwelijke”, zo lichtte Schlitz de praktijk toe. “Daarom wordt sinds enkele jaren steeds meer de voorkeur gegeven aan een alternatief, een manier van schrijven die het mannelijke en het vrouwelijke systematisch in overeenstemming brengt om het vrouwelijke publiek niet onzichtbaar te maken.” Tijdens de presentatie van haar beleidsnota pakte Schlitz bovendien uit met een heuse doventolk. Inclusiever kan niet, zou men denken. Waar Michel echter nog poogde om te antwoorden in het Nederlands, sprak Schlitz tijdens haar beleidsverklaring geen woord van de grootste landstaal. Het gebrekkige Nederlands van beide staatssecretarissen leidde niet enkel tot woede in Vlaams-nationalistische kringen, zoals te verwachten viel, maar lokte ook verontwaardiging uit bij Franstaligen. Zo haalde Franstalig opiniemaker Alain Gerlache fors uit naar de ‘Belgique à papa’-attitude van het duo Michel en Schlitz. Hij stelde in een beweging de vraag of “het geen tijd wordt om in het zuiden te erkennen dat de eertijdse Belgische aristocratie en hoge burgerij het land willens en wetens op de taalkundige en culturele negatie van Vlaanderen hebben gebouwd”. Ook EU-commissaris van Justitie en MR-boegbeeld Didier Reynders legde de vinger op de wonde. “Het is jammer en zelfs catastrofaal dat de staatssecretarissen aan Franstalige zijde de taal van de andere gemeenschap niet spreken. Jezelf niet kunnen uitdrukken in de taal van een ander is een probleem, zeker in een regering die in Vlaanderen geen meerderheid heeft”, zei Reynders. PIETER VAN BERKEL
De ondraaglijke lichtheid Van Tinne Van der Straeten
We kunnen ons voorstellen dat menig lezer getreurd heeft toen Kristof Calvo naast de ministerportefeuille greep, want met zijn drammerige stijl had hij zijn partij zonder twijfel in recordtempo tot ver onder de kiesdrempel gebracht. In zijn plaats kwam Tinne Van der Straeten op de post van Energie, en we kunnen maar één ding zeggen: de afrikaniste overtreft met glans alle verwachtingen die we koesterden voor Kristof Calvo. Misschien zit dankzij haar Groen al bij de eerstvolgende peiling onder de kiesdrempel! Neem nu haar interview bij Terzake van verleden dinsdag. Het was een tussenkomst om duimen en vingers van af te likken. Je moet het immers maar kunnen: jarenlang storm lopen tegen broeikasgassen, een Franstalige collega hebben die zich vergaloppeert in een koolstoftaks, en wat doet de groene minister van Energie? Precies: de kerncentrales sluiten, om ze te laten vervangen door vervuilende gascentrales. Had onze collega van bladzijde 16 zo’n verhaal ingezonden, het werd afgewezen wegens te idioot. Dat neemt natuurlijk niet weg dat we in Vlaanderen met een ernstig probleem zitten. Tinne Van der Straeten gaat ons huis verbouwen, zegt ze, maar kan ons eigenlijk alleen maar garanderen dat we de eerstkomende jaren veel in het stof zullen zitten. De
groene dogmatica kennende, is het trouwens niet zeker dat het daarna veel beter wordt. Energie is als de keuken van het huis, maar als het van deze minister afhangt, blijft er na de verbouwing alleen nog maar een fair-trade keuken over waar je enkel nog biologische slaatjes en veganistische ovenschotels kan klaarmaken. De dikke steak nodig om de Vlaamse industrie in gang te houden, vergeet die maar. De smeekbede van de industriële grootgebruikers zal dan ook niets uithalen. Meer zelfs, hoe sneller de industrie uit Vlaanderen verdwijnt, hoe liever Groen het heeft. We zijn alleen benieuwd hoe ze zonder de belastinginkomsten uit die industrie de stromen subsidies voor hun energieomslag gaan betalen. Een mens kan alleen
Duracell Bart
maar hopen dat het nooit zover zal komen.
De Vadder aanbidt paars-groen
Persoonlijk zouden we Tinne Van der Straeten er nog niet van durven te verdenken het verschil tussen wisselstroom en gelijkstroom te kennen. Maar in een parallel universum, ook gekend als de VRT Nieuwsdienst, wordt Tinne Van der Straeten de hemel ingeprezen als minister van Energie. Zo hoorden we op maandag in De Ochtend op Radio 1 Ivan de Vadder Tinne van der Straeten omschrijven als “zeer competent”, en bijzonder goed geplaatst omdat ze het energiedossier zo goed beheerst. Het zal wel zijn. Het is gekend dat Ivan de Vadder zwaar aanleunt bij de links-liberale vleugel van de Open Vld, en er dus alles aan zal doen om het groen-blauwe project van Vivaldi zo lang mogelijk overeind te houden. Objectiviteit, neutraliteit of geloofwaardigheid zijn aan hem duidelijk niet meer besteed. Hij kan net zo goed nu al “wie gelooft mij nog?” op zijn voorhoofd laten tatoeëren… FVL
Lotje trek
In België is alles mogelijk. Democratische verkiezingen in 2019 leveren een politieke aardverschuiving op waarbij de Vlaams-nationalistische partijen ei zo na een meerderheid in Vlaanderen veroveren. Na 16 maanden komt er een regering van verliezers en van alle kleuren. De grootste twee partijen zijn aan de kant geschoven. De zevende partij levert de eerste minister. Er worden ministers benoemd die zelfs niet op een kieslijst stonden of die nooit een dag in het parlement hebben gezeten. En zo’n minister – van Binnenlandse Zaken in dit geval – gaat er nu voor zorgen dat de burgers over de staatshervorming mogen meespreken. Meer nog: het zullen uitgelote burgers zijn. We verzinnen het niet. Burgers met kennis van zaken? Niet zeker. En als men nu gewoon eens naar de burger zou luisteren als die zijn democratische stem uitbrengt en dat politiek vertaalt? Zou dat geen schitterend antwoord van de politieke kaste op de ‘inspraak’ van de burger zijn?
Het genaderecht in ongenade?
Het Vlaams Belang diende opnieuw een oud voorstel tot verklaring van herziening van artikel 110 van de grondwet in. Het behelst de afschaffing van het genaderecht door de koning. De indieners van dit voorstel menen dat het genaderecht een achterhaalde, middeleeuwse praktijk is. De beoordeling over de strafuitvoering komt enkel en alleen toe aan de strafuitvoeringsrechtbanken en niet aan de koning. In 2013 was er al eens grote commotie ontstaan toen de koning een reeks verkeersovertreders gratie had verleend.Vooral in Vlaanderen vond men dat niet meer kunnen. Toenmalig minister van Justitie Turtelboom (Open Vld) had toen gezegd geen voorstellen in die zin meer te zullen doen aan de koning. Maar de PS die toen nog in de regering zat, wilde daar bij monde van Laurette Onkelinx niet van weten. Zij vond immers dat er altijd een systeem nodig is dat toelaat plaats te maken in de gevangenissen. Er kwam dus niets van. Sindsdien is het muisstil geworden hierover. En ondertussen zit de PS opnieuw mee in de regering… Het is voorspelbaar dat het VB-voorstel nog niet voor morgen zal zijn.
Volksvoorstellen
Kristof Calvo was in extase vorige week. “We gaan de ramen en deuren van het parlement opengooien”, zo riep hij uit. Hij verwees daarbij naar een oud voorstel van Groen dat nu ‘groen licht’ kreeg van de Kamercommissie Reglement om in een wet te worden gegoten. In dat voorstel staat dat als men 25.000 handtekeningen kan verzamelen, men zelf een wetsvoorstel op de agenda van de Kamer kan zetten. Hopla, daar gaan de klimaatjongeren, de antifa’s en de linkse drukkingsgroepen. Maar zou Calvo ook beseffen dat de initiatieven ook wel eens van een andere kant zouden kunnen komen? Wij noemen maar wat: de politiediensten die een lik-op-stukbeleid voorstellen, Vlaams-nationalisten die willen dat de taalwetten worden toegepast in Brussel of LGTB’ers die maatregelen willen tegen bepaalde ‘jongeren’ die hen naar het leven staan. Het valt te verwachten dat de Vivaldi-regering erg selectief zal zijn in het goedkeuren van zo’n ‘volksvoorstellen’. De ramen en deuren zullen voor sommigen wel weer snel gesloten worden.
IN DE KIJKER
CITAAT VAN DE WEEK
Tinne Van der Straeten
Carl Devos (professor UGent):
Ze heeft haar entree in de Vivaldi-regering niet gemist. Velen die haar maar oppervlakkig kenden, vergisten zich door te denken dat zij een zacht gekookt eitje zou zijn met wat klimaatstandpunten en wat groene oneliners. Wie haar al wat kende uit haar eerste parlementaire periode van 2007 tot 2010, wist beter en hield zijn hart vast, want de schijnbaar goedlachse groene activiste is een dogmatische hardliner. In die periode viel ze reeds op als het over klimaat en energie ging. In de Kamer mocht niemand zijn mond daarover opendoen of zij ging in de aanval of in het verweer, pedant bijwijlen, in tergend lange tussenkomsten meestal. Toen ze niet meer verkozen was, verbaasde het dan ook niemand dat ze in Brussel een advocatenkantoor opende dat zich specialiseerde in klimaat- en energierecht. Ze was diep ontgoocheld en zei de nationale politiek vaarwel. De relatie met haar partij ging op een laag pitje branden.
Fundi’s
Bij Groen sprak niemand nog over Tinne Van der Straeten. In Brussel was ze ondertussen opgemerkt door de groene fundi’s van Ecolo, want haar onwrikbare standpunten over energie en vooral over het stopzetten van de kernenergie klonken daar als muziek in de oren. Zo iemand zag men wel zitten. Dat ze bovendien beste maatjes was met de voorzitter van de gemeenschappelijke fractie in de Kamer, Kristof Calvo, was mooi meegenomen. En dat ze Nederlandstalig was, was geen probleem. Ze was immers geen zelfbewuste Vlaming, maar een Belg, iemand die ‘verbindt’ en ‘bruggen bouwt’. Het perfecte profiel. Ze kreeg dan ook een verkiesbare plaats op de Franstalige Ecololijst voor de Kamer in Brussel. En indien ze verkozen was en er mogelijk een regeringsdeelname inzat, dan zouden de Ecolo-bazen wel eens tot bij Meyrem Almaci afzakken om een deal te sluiten: Van der Straeten in polepositie voor een ministerpost om het standpunt over de kernuitstap, dat door de groenen was verworven in
7
Politiek
26 NOVEMBER 2020
de eerste paarsgroene regering in 2003, nu eindelijk in beleidsuitvoering uit te rollen. Almaci, zelf een harde groene, zag daar brood in, want winst voor Ecolo, maar ook voor Groen. En bij Ecolo redeneerde men in stilte: als er toch miserie van zou komen, dan zou Ecolo bij een volgende verkiezingsslag vrij onbeschadigd overleven, maar zouden de kletsen bij Groen vallen. Tinne als waterdrager dus. Het is een doorzichtig beredeneerde strategie die al meteen lijkt te werken.
Kerncentrales dicht
Tinne Van der Straeten liet als minister van Energie optekenen dat alle zeven kerncentrales dichtgaan in 2025, dus ook de jongste twee. Dat de regering volgens haar eigen akkoord daar pas einde 2021 over zou beslissen, deert haar niet. Zij draaft op volle toeren door, want de transitieperiode om uiteindelijk te komen tot volledige hernieuwbare energie zal opgevuld worden met de bouw van… zeer vervuilende gascentrales en mogelijke invoer van energie uit Duitsland, ook van erg vervuilende centrales die draaien op bruinkool. In haar gedreven naïviteit vergelijkt ze het met de verbouwing van een huis: eerst moeten we nog even in het stof zitten om nadien blij te zijn met de gedane werken. En prompt laat ze een studie van de onafhankelijke energieregulator CREG stilleggen, want die zou haar wel eens kunnen tegenspreken over de kostprijs. Ze zegt dat ze die studie wel zelf zal maken. Een ministeriële tussenkomst dus in een instelling die alleen aan het parlement rekenschap verschuldigd is. Zelfs de groenen zijn niet vies van politieke manoeuvres als het dogmatische doel de middelen heiligt. Bij de industriële afnemers van elektriciteit is er grote bezorgdheid over de bevoorradingszekerheid: “Het gaat om onze energiebevoorrading, om de prijzen. Speel het alstublieft niet ideologisch en wees rationeel. Een ideologisch standpunt brengt ons potentieel in zeer grote problemen. (…) Wees minister van Energie, niet van kernuitstap.” Er wordt lacherig op gereageerd, ook door Almaci die haar minister door dik en dun verdedigt, zonder concrete plannen: “Het zal zover niet komen, we zijn goed bezig.” De kritiek zwelt ondertussen aan, ook in liberale kringen, waar men tot voor 1 oktober van geen kernuitstap wilde weten. Maar als het misloopt zoals in 2003 – toen de groenen onder de kiesdrempel belandden -, dan zal dat alleen op het conto van Groen zijn en niet van Ecolo. Tinne zal dan voorgoed de woestijn ingejaagd worden.
“Kernuitstap, de eerste barst in de Vivaldiharmonie.” De Gentse politicoloog legt de vinger op de wonde. In een opiniestuk in Het Laatste Nieuws stelt hij het heel duidelijk: “Kernuitstap, de eerste barst in de Vivaldi-harmonie. Voor partijen zonder electorale bonus voor de kernuitstap klinkt ‘eerst slechter voor het beter wordt’ niet zo aantrekkelijk.” En daarbij kijkt hij duidelijk in de richting van de liberalen die tot onlangs, bij voorbeeld bij monde van Egbert Lachaert, absoluut niet wilden weten van een kernuitstap. Vandaag slikken zij de oude groene eis opnieuw, zelfs als die zonder concrete technisch en financieel berekende implicaties in kaart gebracht wordt. Devos meent immers dat de liberalen nu al vrezen dat zij in 2024 daarvoor de rekening zullen betalen: “Welke partij, die geen bonus krijgt voor de sluiting van de kerncentrales, wil het nu eerst ‘erger maken’ en op dat ergste moment naar de moeder der verkiezingen trekken?”
Stad Gent werft aan… op basis van afkomst
Stad Gent is een belangrijke werkgever met bijna zevenduizend personeelsleden. Al jarenlang doet de stad grote inspanningen om ‘nieuwe Gentenaars’ aan te werven. Dat lukt ook geleidelijk aan, maar voor Groen gaat het niet snel genoeg. Schepen Van Braeckevelt presenteerde een nota met vijfentachtig acties voor ‘een divers en inclusief personeelsbeleid’. Foto’s van een vrouw met hoofddoek of een man met lippenstift, met telkens in grote letters ‘Gent kiest voor diversiteit – bij gelijkwaardige kandidaten’. Met deze opvallende campagne wou Groen Gent uitpakken met het nieuwe diversiteitsbeleid. Dat Gent bij het aanwerven van personeel niet alleen op bekwaamheid gaat selecteren maar ook op afkomst en zelfs op geaardheid, lokte felle reacties uit. Alle Gentenaars zijn gelijk maar voor Groen zijn sommige meer gelijk dan andere.
Een spiegel van de samenleving
Het personeel moet ‘een afspiegeling zijn van de samenleving’. Dat is het dogma waarvan de nota vertrekt. De stadsmedewerkers zijn niet divers genoeg. Er moeten dringend meer ‘personen van buitenlandse herkomst’ (PVBH) worden aangeworven. Het streefdoel is 30 procent, de teller staat nu op 18 procent. Gent gaat consequent ‘positieve actie’ toepassen. Als twee kandidaten voor een baan even goed scoren, krijgt de persoon van buitenlandse origine de job. Daar stopt het niet. De schepen laat onderzoeken hoe hij de scores bij sollicitaties kan afschaffen. Iedereen die voor een proef slaagt komt op een lijst zonder rangschikking. Zo krijg je een hele groep ‘gelijkwaardige kandidaten’ waaruit de stad naar believen de meest ‘diverse’ kan uitkiezen. De deur naar complete willekeur staat dan open.
Minder Nederlands
Nederlands is vaak een struikelblok voor allochtonen. Daarom zwakt de stad de taalvereisten af waar dat kan. In bepaalde gevallen mogen mensen die weinig Nederlands kennen in dienst komen en krijgen ze de kans om Nederlands te leren op de werkvloer. Dat is tegen de taalwet die zegt dat een lokaal bestuur alleen maar mensen mag aanwerven die de landstaal kennen. Voor het stadsbestuur is dat geen bezwaar, diversiteit gaat boven de taalwet. Het gaat ook boven neutraliteit. De stad gaat stille ruimtes inrichten. Plaatsen waar het personeel zich kan terugtrekken ‘om even te bezinnen’. Waarom staat dit in een diversiteitsnota? Omdat het codetaal is voor gebedsplaatsen waar moslims hun dagelijkse gebeden kunnen zeggen.
Weg met de binaire man/vrouw opdeling
De nota somt ook een reeks maatregelen op voor doelgroep ‘LGBTQIA+’ (‘alle mensen die zich identificeren als iets anders dan heteroseksueel en/of cisgender’). Stad Gent wil de ‘binaire man/vrouw opdeling doorbreken’. Alle communicatie wordt
door experten gescreend op genderinclusief taalgebruik. De hele organisatie moet transvriendelijker worden ,met onder meer genderinclusieve toiletten en kleedkamers. Voorrang geven op basis van geaardheid is wettelijk verboden en staat ook niet in de nota. De campagnefoto van Groen met een geschminkte man geeft de indruk dat dat wel gebeurt. Nam Groen hier zijn wensen voor werkelijkheid? De derde groep zijn mensen met een ‘arbeidsbeperking’. Het stadsbestuur is al tevreden met 2 procent, het Vlaamse streefcijfer. Lager kan de lat niet.
Politiek theater
Het ‘Strategisch kader voor een divers en inclusief personeelsbeleid’ van schepen Van Braeckevelt leest als een dogmatisch ideologisch manifest. Aanbevolen lectuur voor wie op de hoogte wil zijn van de meest actuele politiek-correcte woordenschat. Zijn fanatiek beleid gaat zo ver als de wet toelaat en soms nog verder. Toch is het ook veel politiek theater. De diversiteit waar het om te doen is, komt er immers vanzelf. Gent verkleurt en het stadspersoneel verkleurt mee. Meer dan de helft van de Gentse kinderen jonger dan tien jaar heeft buitenlandse roots. In hun generatie zijn zij in de meerderheid. De dertig procent waar de schepen mee zwaait is niet zo ambitieus als het lijkt. De Gentse schepenen missen nooit een kans om zichzelf te bewieroken. De mediacampagne van Groen Gent stond klaar nog voor de schepen zijn nota voorstelde. De campagne valt bijzonder slecht. Dit is pas discriminatie, klinkt het. Ook mensen uit ‘de doelgroep’ reageren kwaad. Zij hoeven die betutteling niet. Groen heeft zich deze keer in de voet geschoten. MATHILDIS
8
Interview
26 NOVEMBER 2020
H
ij interviewde ooit de bekendste rocksterren voor Humo en maakte nadien beklijvende reportages voor Het Laatste Nieuws. Vandaag schrijft Marnix Peeters (55) romans, vanuit zijn zelf verbouwde ‘alte schule’ in de Oostkantons. Vrouw en hond vergezellen hem daarbij. En op zijn keukentafel liggen het ledenblad van de PVDA, Het Laatste Nieuws en ’t Pallieterke broederlijk naast elkaar. “Ik laat me niet in een ideologisch hoekje drummen”, zegt hij daarover. Politieke correctheid is hem vreemd. “Bij mij heet Ahmed nog altijd Ahmed. En een mongooltje is een mongooltje. Alleen al omdat het zo’n mooi woord is.” ‘Oogje. Het kleine meisje uit de Lange Tafelstraat’ is de nieuwe schelmenroman van Marnix Peeters, en brengt het verhaal van een jongetje dat door zijn ouders in een circus wordt gedumpt en daar kennis maakt met een meisje dat het syndroom van Down heeft, een mongooltje dus. “Ze gaan samen op zoek naar hun ouders om hen ter verantwoording te roepen voor hun slecht gedrag”, vertelt de schrijver. “En in die zoektocht komen ze verschillende eigenaardige mensen tegen. Verhaaltjes verzinnen en me met taal bezig houden. Dat is het liefste wat ik doe.” Je omschrijft jezelf als ‘luis in de pels’. Is dat omwille van dat politiek-incorrecte taalgebruik? “Het verhaal van Oogje speelt zich af in de jaren ’70 en ’80. Toen werd het woord ‘mongooltje’ nog gewoon gebruikt. En dus doe ik dat ook. Eigenlijk doe ik het ook wel om de boel een beetje te jennen. Die hele cancel-culture, ik heb er een verschrikkelijk broertje aan dood. De voorbije 10 jaar heb ik dat ook zien evolueren. In Nederland is het nog erger. Acht jaar geleden had ik een wisselcolumn in de Nieuwe Revue in Nederland, samen met Özcan Akyol, een schrijver van Turkse origine. Ik had toen geschreven dat hij voor een Turk al aardig wat Nederlands kon schrijven. Die mens heeft dat heel zwaar genomen en hij eiste mijn ontslag. Ik vond het gewoon een goeie mop. Ik schreef dat niet om te kwetsen maar wel uit pure ironie. Ik zit nu bij een Nederlandse uitgeverij, De Arbeiderspers.
“Ik kan nog altijd een uzi uit elkaar halen”
Zijn nieuwsgierigheid bracht Marnix Peeters naar het leger en naar een speciale eenheid. “Eigenlijk had ik het statuut van gewetensbezwaarde aangevraagd”, vertelt hij. “Ik was jong, had geen zin in dat leger. In die tijd werden de jongens nog 12 maanden naar Duitsland gestuurd om er patatten te schillen of de gang te kuisen. Daar had ik geen zin.” “Het was de tijd van de CCC en de Bende van Nijvel. De rijkswacht-patrouilles kregen uit veiligheidsoverwegingen een zwaar bewapende paracommando mee in hun combi. Maar door een conflict tussen Defensie en Binnenlandse Zaken, lukte dat niet meer. Men wou miliciens met een mitraillette inzetten om met de rijkswacht mee te rijden. Ik dacht meteen: dat wil ik graag doen.” “Het was een speciale opleiding van drie maanden. De selectie was streng en de fysieke proeven zwaar. Ik dacht: als ik dit kan meemaken, dan beleef ik een legerdienst om nooit nog te vergeten. En zo gebeurde het ook: ik ben de proeven gaan doen, werd geselecteerd en mocht vervolgens negen maanden lang achterin een BMW325i van de rijkswacht zitten. Dat was een onvoorstelbare tijd. Ik kan nog altijd vijf wapens afvuren en weet perfect hoe ik een uzi machinepistool uit elkaar moet halen. Ik heb in die periode ongelooflijk veel geleerd van het leven.”
Oogje komt wél uit in Nederland, verkoopt er zelfs wat, maar de Nederlandse pers wil er cancelcultuurgewijs niet van weten.” Maar je zou je ook kunnen afvragen waarom je het woord mongool nu hoognodig moet gebruiken? “Omdat ik dat een mooi woord vind. In die tijd bestonden er trouwens geen andere woorden voor. Als je in de jaren ’70 een Turk omschreef als ‘iemand van Turkse origine’, dan werd je uitgelachen. Kwetsend is dat allemaal niet. Als ik iemand ontmoet met het syndroom van Down, dan ga ik die natuurlijk geen mongooltje noemen.
“Die hele can ik heb er een
Interview
26 NOVEMBER 2020
9
MARNIX PEETERS SCHRIJFT SUCCESROMANS VANUIT DE OOSTKANTONS
ncel-culture, broertje aan dood” Maar die akelige overgevoeligheid toch. ‘Be a man’, denk ik dan. In het buitenland word ik trouwens ook uitgelachen. Vijf jaar geleden was ik in Cambodia. Als je daar groot, struis, blank en kaal bent, dan houden de mensen zich niet in om je ‘farang’ te noemen. Dat betekent zo veel als ‘witte mens'. Ik zag er een kleuterklasje op straat rondlopen en de juf stopte en riep de kinderen op om naar mij te kijken. Niets ergs toch? Je gaat problemen trouwens niet oplossen door ze anders te benoemen. Discriminatie los je dus ook niet op door de term te veranderen. Als je echt goed wil doen in deze wereld, dan moet je volgens mij herverdelen. Op dat vlak ben ik dan weer een internationalist. Een marxist, zelfs, ja.” De literaire wereld, waarin jij je nu begeeft, wordt wel eens cultuurmarxisme verweten. Een terecht verwijt? “Ik zie vooral dat een establishment zich blasé en dom gedraagt. Ik weet niet of dat typisch is voor links. De bobo’s van het Vlaams Fonds der Letteren en Boek.be heb ik in mijn debuutjaren als schrijver een eerste keer ontmoet en dat was heel raar. Die beginnen dan met hun kin in hun hand te zeggen dat ze mijn boek best wel interessant vonden maar dat er nog te veel schrijfplezier in terug te vinden was. Toen dacht ik: wat zegt die nu? Als ik geen schrijfplezier meer haal uit mijn werk, dan kan ik toch beter stoppen?” “Mijn debuut was destijds ook genomineerd voor de Bronzen Uil. Eén van de andere genomineerde schrijvers bleek een literair journalist te zijn. En mijn volgende verbazing was dat diezelfde journalist ook chef boekenkatern was van een uitgave waardoor één van de juryleden werknemer van hem was. Kan dat eigenlijk allemaal wel? Na twee jaar had ik het door: het is gewoon een circuit. De mensen die subsidies toekennen aan schrijvers zitten ook in die literaire jury’s of schrijven zelf ook vaak boeken.” Jij promoot je boeken via boektrailers die je vervolgens op sociale media lanceert. Gebruik jij dan geen subsidies? “Ik ben een groot criticaster van dat hele subsidiesysteem. Als schrijver moet je je daarboven plaatsen. Ieder jaar, bij de lancering van een nieuw boek, laat ik inderdaad een boektrailer maken. Dit keer was het Kim Duchateau, de bekende cartoonist, die ik daarvoor had aangesproken. Ik betaal die boektrailer zelf, ja. Dankzij die boektrailer kan je er voor zorgen dat je werk wél goed verkoopt en je dus ook geen subsidies nodig hebt. Subsidies leiden altijd tot het tegenovergestelde van wat ze beogen. Wie subsidies krijgt, is al betaald voor zijn werk en hoeft dus eigenlijk niet meer zijn best te doen. Dat werkt dus contraproductief. Het geeft die mensen ook het gevoel dat ze belangrijk genoeg zijn omdat de gemeenschap hen onderhoudt. En veel jonge schrijvers krijgen er het gevoel door dat ze echt wel goed bezig zijn, terwijl ze na 10 jaar moeten vaststellen dat dat niet zo blijkt te zijn.” “Ik blijf het trouwens aberrant vinden dat je als schrijver van boeken subsidies kan krijgen. Ik bedoel maar: een theatermaker, die heeft een zaal nodig, een decor
en enkele spots. Dat kost allemaal veel geld. Dat die al eens wat overheidssteun kunnen gebruiken, dat snap ik. Maar een schrijver? Die heeft alleen een oude laptop en zijn hoofd nodig. Waarom zou hij dan nog eens subsidies moeten krijgen?”
“Ik blijf het aberrant vinden dat je als schrijver van boeken subsidies kan krijgen. Ik heb alleen een oude laptop en mijn hoofd nodig. Waarom zouden we dan nog eens subsidies moeten krijgen?” Je ben nu boekenschrijver maar voordien was je ook een half leven als journalist aan de slag, onder meer bij Humo en Het Laatste Nieuws. Wat doe je nu het liefst? “Toen ik 22 jaar was zochten ze bij Humo een rockjournalist. Ze hadden daar toen een beetje een verouderde redactie. Net in die tijd kwam vanuit de Verenigde Staten een nieuw geluid aangewaaid: de grunge. En bij Humo hadden ze niemand die daar wat van af wist. Ik was het kneus-
je op de redactie maar mocht die beginnende groepjes, waaronder Nirvana, gaan interviewen. De grunge explodeerde en nog geen jaar later was Nirvana de headliner op Rock Werchter. Die gasten wisten niet wat er hen overkwam. En ik eigenlijk ook niet. Er ging een wereld voor mij open want zonder het goed te weten had ik op dat ene juiste paard gewed. Het waren onvoorstelbare jaren. Uiteindelijk werkte ik tot 1995 bij Humo.” En toen kwam de overstap van Humo naar Het Laatste Nieuws. Een opmerkelijke carrièreswitch toch? “Ik had geen zin om een buikige, oude rockjournalist te worden. Bij Humo was ik meer een schrijver, een vinder van spitsvondigheden, maar niet echt een journalist. Bij Het Laatste Nieuws, de populairste krant van het land, kon ik wel journalist worden. Jaak Smeets, die van Humo kwam, was net hoofdredacteur van de krant geworden. Hij vond het een goed idee om me binnen te halen. Het Laatste Nieuws werd rond die periode ook een frissere krant. Het waren de hoogdagen van de journalistiek. Plots schreef de krant niet alleen meer over moorden en branden maar lieten we ook gewone mensen aan het woord. Human interest-verhalen heette dat.” “Sommige ex-collega’s hebben me mijn overstap naar HLN eigenlijk nooit vergeven en weigeren ostentatief om mij de hand te schudden. Echt waar. Er zijn forten die geen vaandelvlucht verdragen. Ik heb collega’s bij Humo gehad die vonden dat ze nooit elders konden werken. Humo was een soort bijbel voor hen.” En na HLN was je klaar voor de volgende sprong: boeken schrijven. “Ik vind mezelf niet dapper, maar als ik terugblik op mijn leven, heb ik wel vaak grote sprongen gemaakt, gekke capriolen ook. Dat deed ik al tijdens mijn jeugdjaren. Mijn vader was mijnwerker en thuis hadden we het niet breed. Toen ik 17 jaar
“Nieuwsredacties weten meer dan ze schrijven”
“Om de haverklap komen er dingen naar boven waarvan nieuwsredacties nadien zeggen: we wisten dat al wel. Een mooi voorbeeld daarvan zijn de sexfilmpjes van Peter Van de Veire, Sean D’Hondt en Stan Van Samang. Men was niet van plan om dat nieuws te brengen en dan vraag ik me af waarom redacties toch zo veel eieren onder die mannen leggen. Er zijn dus journalisten die meer weten dan ze schrijven.” “In mijn journalistentijd was het ook een publiek geheim dat Bart Kaell en Luc Appermont een relatie hadden. Iedereen wist dat, maar niemand schreef het. Dat is een heel vreemde gang van zaken. Ooit heb ik tijdens een interview aan Bart Kaell gevraagd, op de man af, of hij homo was. Hij begon in zeven wijwatervaten tegelijk te wentelen maar antwoordde niet op mijn vraag. Jaren later, toen het nieuws al in de media was verschenen, verklaarde Kaell dat niemand hem dat ooit oprecht gevraagd heeft. Sorry, maar dat is dus niet waar. Ik heb hem dat wel degelijk gevraagd.” “Ik kan me wel voorstellen dat sexting vandaag een ernstig probleem wordt. Jongeren groeien vandaag op in een wereld waarin visuele media enorm sterk staan. Niets blijft nog ongedekt. Je kan je trouwens ook afvragen of bepaalde zaken, zoals die naaktfilmpjes, wel relevant zijn. Ik hoef dat eigenlijk niet te weten. En ik had een even gelukkige mens geweest had ik niet geweten wat Stan Van Samang in zijn vrije tijd uitsteekt. Maar ik bedenk me dan ook: wat voor helden wij vandaag toch in godsnaam? Zo’n Sean D’Hondt, wie is dat eigenlijk en waarom moeten we onze ogen daarop richten? Wat was er eigenlijk mis met Louis Neefs? (lacht)”
was heb ik een afspraak gemaakt met mijn ouders. Ik wou naar Amerika voor een jaar. Het geld dat mijn ouders gedurende 4 of 5 jaar in mij zouden investeren aan de universiteit, wilde ik in een jaar opsouperen door naar Amerika te gaan. Ze gingen akkoord. En dat jaar in de Verenigde Staten is mijn grootste zegen geweest. Mijn Engels was daardoor zo goed dat ik een job bij Humo kon krijgen. Ik ben er nog altijd van overtuigd dat het veel beter is om een jaar te gaan reizen in plaats van cantussen te houden op een suffe universiteit.” En nu kom je tot rust in de Oostkantons. Alweer een gekke sprong? “Ik was 45 jaar en voelde bij Het Laatste Nieuws dat de vijzen aangedraaid werden. De druk nam toe, de kwaliteitseisen begonnen te verschuiven. En ik stelde mezelf de vraag: zie ik me dit werk nog 10 jaar doen? Het antwoord was nee. Ik heb een jaar loopbaanonderbreking genomen, werkte als freelancer nog voor de krant en voor het maandblad Goedele, en ben toen beginnen schrijven aan mijn eerste roman. Dat beviel me enorm dus ben ik dat maar blijven doen.” Je hebt nog maar pas een nieuw boek uit maar een volgende exemplaar is al in de maak? “Klopt, het wordt een boek waarvan deftige mensen tegen de muur gaan lopen (lacht). Natte Dozen was destijds al een heel vettig boek. Het ging over een rechtse denker die de aanschuivende asielzoekers ging pesten. Daardoor werd het leespubliek opgedeeld in twee extreme kanten. Je had mensen die vonden dat het allemaal niet door de beugel kon en een andere groep die het fantastisch vond. Die tweede groep wordt almaar trouwer.” “Ik ben als schrijver en als mens altijd mezelf gebleven. Ik ben niet veranderd en laat me ook niet uit mijn lood slaan. Zelfcensuur, daar doe ik niet aan mee. In een interview liet ik onlangs iets vallen over kinderen met konijnentanden. Prompt kreeg ik een boze brief van een vrouw die dat een schande vond. Kijk, ik heb intussen 10 boeken geschreven met meer dan 300 personages. Bij de helft van die personages zit een vijs los. Als ik de richtlijnen van de klagers moet volgen, dan kunnen we maar beter de boekdrukkunst afschaffen.” WIM DE SMET
“Geen woorden, maar daden: elke bewuste Vlaming wordt lid van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds. Deze stap naar een Vlaamse sociale zekerheid is de voorbode van de eigen onafhankelijke Vlaamse Republiek!” Wim De Wit, voorzitter IJzerwake Bel 015 28 90 90 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be Voor een Vlaamse sociale zekerheid! Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen
Word lid van het VNZ
10 Buitenland
26 NOVEMBER 2020
NEDERLAND
Het rommelt bij Forum voor Democatie Voorbije weekeinde ontplofte de bom in de Nederlandse rechts-konservatieve partij Forum voor Democratie. Aanleiding is de onthulling van homofobe en antisemitische berichten die bij leden van de jongerenafdeling de ronde deden. Dat laatste kwam al eerder aan het licht. Maar afgelopen zaterdag pakte Het Parool uit met screenshots van appberichten en instagramberichten. Meteen kwam jongerenvoorzitter Freek Jansen onder vuur te liggen. Er was in het verleden te mak opgetreden tegen deze tendens, en nu eiste een aantal vooraanstaande kaderleden van het Forum dat er drastisch grote kuis zou gehouden worden binnen de jongerenafdeling. Thierry Baudet probeerde eerst nog wat olie op de golven te gieten, maar dat bezorgde hem enkel nog meer interne kritiek. Zowat de gehele partijtop eiste het vertrek van Freek Jansen, maar dat is weer een vertrouweling van Baudet. Maar maandagavond volgde dan crisisoverleg met de partijleiding. ’s Avonds laat raakte bekend dat Thierry Baudet zich zou terugtrekken als lijsttrekker voor de komende Tweedekamerverkiezingen (maart 2021). Hij bleef wel voorzitter en zou de partij blijven steunen door als
lijstduwer op de lijst te gaan staan. De storm ging niet liggen: op dinsdagmiddag werd bekend gemaakt dat Baudet een stap terugzet als partijleider. Ook jongerenvoorzitter Freek Jansen trok zich terug op de kieslijst voor de Tweedekamerverkiezingen. De bestuur van de jongerenafdeling werd op non-actief gezet. Op dinsdagavond volgde nog opmerkelijk nieuws: zowel kamerlid Theo Hiddema als prof. Paul Cliteur verlaten de partij. Zij hadden al eerder verklaard hun lot te koppelen aan dat van Thierry Baudet. Nu Baudet een stap opzij gezet heeft, zowel als voorzitter als lijsttrekker, is het de vraag wie deze plaatsen gaat innemen. Als opvolger voor de kieslijst wordt Joost Eerdmans genoemd; Eerdmans is de voormalige leider van Leefbaar Rotterdam. Als nieuwe partijvoorzitter van FvD wordt de naam van Eva Vlaardingerbroek gefluisterd. Deze laatste is geen onbekende voor de lezers van ’t Pal-
lieterke; in het nr. 41 van 22 oktober werd ze nog geïnterviewd in dit blad. De interne problemen van FvD komen op een uiterst slecht moment, een goeie drie maanden voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer. De voorbije maanden scoorde de partij al niet zo goed in de peilingen. En enkele weken geleden doken nog eens twee nieuwe partijen ter rechterzijde op. Henk Krol stapte uit de ouderenpartij 50Plus en startte met de ‘Partij voor de Toekomst’. En Richard de Mos, voormalig kamerlid van Wilders’ PVV, start met de partij ‘CodeOranje’. Of beide partijen stemmen zullen kunnen afsnoepen van de ruziemakende FvD, is nog maar de vraag. Wie het desondanks goed doet in de peilingen van de laatste maanden is de Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders. Bij de verkiezingen in 2018 en 2019 verloor die partij heel wat stemmen en zetels aan het nieuwe Forum voor Democratie. Als we de peilingen mogen geloven zal het Forum voor Democratie een zware klap krijgen. De PVV van Wilders zou daarvan kunnen profiteren. KARL VAN CAMP
GROOT-BRITTANNIË
Sleutelfiguur verlaat Downing Street 10 Op vrijdag 13 november trok Dominic Cummings de deur definitief achter zich dicht. Met onmiddellijke ingang nam de Brexiteer-raadgever van Boris Johnson ontslag, waardoor de (conservatieve) vrees voor een “groene agenda” en voor het einde van “de culturele oorlog” in het Verenigd Koninkrijk toeneemt. Dominic Cummings was als leidinggevend raadgever van Johnson bij het brede publiek bekend als de motor achter de “Vote Leave”-campagne van 2016. Op twee dagen tijd heeft de eerste minister van het VK, Boris Johnson, afscheid genomen van twee vertrouwde raadgevers: Lee Cain, communicatie-chef, en Domi-
nic Cummings. Anderen zouden nog kunnen volgen. Cummings lag nooit helemaal goed bij een bepaalde groep conservatieven, zeker niet bij de EU-voorstanders in de partij. De adviseur stak ook nooit zijn minachting voor sommige conservatieve stellingen onder stoelen of banken. Dat hij ontslag nam, lijkt er op te wijzen dat zijn staf, de groep rond Vote Leave, de strijd verloren heeft tegen de liberale verloofde van de eerste minister, Carrie Symonds, die in de communicatiecel van de partij werkzaam is, en haar groep.
Take back control
Als leidinggevend raadgever van Boris Johnson was Dominic Cummings de motor achter de “Vote Leave”-campagne van 2016.
Een journaliste van de BBC stelde het zo: “Het was als een lont, die heel langzaam brandde, tot het opeens razendsnel ontplofte.” Cummings spreidde zijn misprijzen voor de heersende elites en het establishment
tentoon, ook al maakte hij er deel van uit. Hij groeide op in Durham, in het noorden van Engeland, studeerde moderne geschiedenis aan de universiteit van Oxford, waar hij een “first” kreeg bij zijn diploma, de best mogelijke quotering. Hij, die er zich op beriep nooit een partijlidkaart te hebben gehad, was de auteur van de slogan “Take Back Control” in de Brexit-campagne van 2016, en van “Get Brexit Done”, waardoor Boris Johnson in december 2019 de verkiezingen met een ruime meerderheid aan zetels won. Nigel Farage, die andere Brexiteer, zegt ongerust te zijn, want Cummings “ondersteunde effectief de Brexit”. Farage zegt te vrezen “voor een braderie in de komende Brexit”. Ook valt te vrezen voor het einde van de “culturele oorlog”, die de conservatieven in het VK tot een aanvalsstrategie tegen de BBC had bewogen. Cummings, die de BBC al langer dan gisteren verweet aan linkse propaganda te doen, leidde het rechtse verzet. PIET VAN NIEUWVLIET
DENEMARKEN
Omstreden corona-wet naar de prullenbak In de strijd tegen het coronavirus wordt in heel wat landen een loopje genomen met de rechtsstaat. Vrijheden sneuvelen in rap tempo. Nergens bakken ze het zo bruin als in Denemarken, waar politici een nieuwe ‘corona-wet’ wilden invoeren. Dat was echter buiten de Deense bevolking gerekend. Bijna twee weken lang trokken de Denen de straat op om de omstreden wet tegen te houden. Met (voorlopig) succes. Reeds in het voorjaar werd een noodwet unaniem gestemd in het Deense parlement. Juridische specialisten waren toen van mening dat in Denemarken, sinds de Tweede Wereldoorlog, nooit een wet met zulk een verregaande consequenties werd goedgekeurd. De noodwet gaf aan artsen de macht om dwingend coronatesten af te nemen bij patiënten. Ook werden burgers, die positief testten, verplicht in quarantaine geplaatst. Het naleven van deze quarantaine werd afgedwongen door de politie. Agenten mochten zonder huiszoekingsbevel woningen betreden. Jens Elo Rytter, professor in de rechten, stelde dit voorjaar dat de noodwet verder gaat dan wetgeving in, bijvoorbeeld, de strijd tegen het terrorisme. Geef politici een vinger en ze nemen je hele hand. Onder dat motto
dacht de Deense regering recentelijk nog een stap verder te gaan. De noodwet zou namelijk vervangen worden door een ‘epidemische wet’. In dit nieuwe wetsvoorstel, dat bijna driehonderd pagina’s beslaat, staat wederom een waslijst aan maatregelen die veel wegheeft van het leven in een dictatoriale politiestaat. Het woord ‘dwang’ komt 92 keer voor in de wettekst, het begrip ‘macht’ 84 maal. Het meest omstreden aspect betreft de verplichte vaccinatie. De Deense gezondheidsorganisatie zou de macht krijgen om te bepalen wie allemaal verplicht ingeënt moet worden, eens vaccins beschikbaar zijn. Wie een vaccin weigert, die kan worden vastgezet in isolatiecellen. Bedoeling is dat de politie medewerking zou gaan verlenen bij het oppakken van vaccinatie-weigeraars.
Voor heel wat Denen ging dit meer dan een brug te ver. Per slot van rekening is het totaal niet duidelijk wat de (negatieve) effecten van de corona-vaccins op langere termijn zijn. Duizenden protestanten trokken – ‘gewapend’ met soeplepels, potten en pannen – negen dagen lang de straat op. Opvallend is dat de betogers bijval kregen van tal van organisaties en drukkingsgroepen. Zo vond de overkoepelende Vereniging van Artsen dat de nieuwe wet veel te ver gaat. Ook de Deense Raad voor Ethiek en het Instituut voor de Mensenrechten trokken aan de alarmbel. De weerstand bleek uiteindelijk te groot voor politici om het gaspedaal nog verder in te duwen. De regering moest vorige week inbinden. Ze ging niet over tot het ter stemming voorleggen van de nieuwe wet. In Denemarken wordt voorlopig opgelucht adem gehaald. Benieuwd of in andere landen omstreden voorstellen eveneens nog van tafel zullen worden geveegd. Zo groeit ook in Duitsland de weerstand tegen alsmaar verder ingrijpende wetgevende initiatieven. LVS
VERENIGDE STATEN
Waarom geen gerechtelijk onderzoek naar verkiezingsfraude? “Poststemmen zijn een recept voor fraude.” - “Stijgend aantal vergissingen en fraudegevallen worden een probleem naarmate het aantal ‘Absentee Votes’ toeneemt.” - “Naarmate er meer per post gestemd wordt, zouden vervalste stembiljetten de verkiezingen kunnen beïnvloeden.” - “Het Amerikaanse stemsysteem vertoont vele mankementen.” - “De kiezerslijsten in de VS zijn een chaos.” Is dit een samenvatting van de aanklachten van de Republikeinen tegen de fraude bij de presidentsverkiezingen? Is dit het natrappen van een ‘slechte verliezer’? Het soort berichten dat door alle mainstream-media met verdachte eensgezindheid als ‘fake news’ bestempeld wordt? Nee, dit zijn de titels van artikels die in 2012 en 2013 verschenen in de New York Times, het vlaggenschip van progressief en Democratisch Amerika. Dezelfde krant die nu beweert dat er geen problemen zijn met het Amerikaanse stem- en telsysteem, en al helemaal niet met poststemmen en dat alle fraudemeldingen verzinsels zijn. Bij het opzoeken van artikels over fraude bij de recente verkiezingen, moest ik mij op Google eerst door vele bladzijden met zogenaamde ‘fact checks’ en ‘debunkings’ wroeten. Zoiets heb ik in mijn vijfentwintigjarige carrière als Googlezoeker nog nooit gezien. Joe Biden zelf heeft als senator jarenlang gewaarschuwd tegen de vele gevallen van verkiezingsfraude in de VS en hij heeft in 1988, 1989, 1993 en 1995 geprobeerd - soms alleen, soms in samenwerking met de Republikein McConnell - wetteksten laten goedkeuren om daar iets tegen te doen. Zonder resultaat overigens. Maar toen hij vicepresident werd onder Obama, beweerde Biden plots dat er nooit één geval van verkiezingsfraude bewezen was en dat alle antifraude-voorstellen van de Republikeinen slechts bedoeld waren om kiezers af te schrikken.
Déjà vu
Zijn de beschuldigingen van grootschalige fraude met computerprogramma’s ook Republikeinse complottheorieën? Vrijwel zeker niet. Zelfs Democratische politici als Elizabeth Warren, Klobuchar, Wyden en Pocan hebben de voorbij jaren hun twijfels uitgesproken over de betrouwbaarheid en de politieke neutraliteit van de bedrijven Dominion en ES&S, die het leeuwendeel van de hardware en de software leveren die door stem- en telcomputers worden gebruikt. Lees bijvoorbeeld ook ‘Chinese parts, hidden ownership, growing scrutiny’ van NBC News, van 19 december 2019. Of ‘They think they are above the law’ in The Guardian van 23 april 2019. Men beweert nu dat alle gevallen van Trump-stemmen die naar Biden werden overgeheveld het gevolg waren van toevallige vergissingen of van ‘glitches’. Maar toeval is blind. Het werkt in beide richtingen. De zogezegde vergissingen waren allemaal in het voordeel van Biden. Dat is onmogelijk. En wat de ‘computerstoringen’ betreft… Ik heb twintig jaar lang de afbraak van de democratie en de vervalsing van de verkiezingen in Rusland gevolgd en dit is allemaal ‘déjà vu’. Als een oppositiekandidaat op voorsprong stond, werd de telling door een ‘computerstoring’ onderbroken. En daarna bleken er plots massa’s stemmen voor Poetins partij te zijn bijgekomen. De meest waarschijnlijke hypothese is dus dat er nu ook in de VS door informatici is gefraudeerd. Het enige toevallige daarbij is… dat het af en toe ontdekt werd en dat men het enkele keren moest rechtzetten.
Waarom al die heisa?
Waarom maakt men zich zo druk over de juridische procedures die Trump nu heeft ingezet? Biden kan toch pas op 20 januari de eed afleggen. Waarom dan al die censuur, al die hysterie en die ongeziene zondvloed van ‘fact checks’ op internet? Waarom de intimidatie van getuigen en advocatenkantoren? Waarom dat media-offensief tegen een gerechtelijk onderzoek? Als het allemaal eerlijk was verlopen, dan hadden de Democraten toch niets te vrezen? Dan zou een gerechtelijk onderzoek toch alleen maar hun onschuld bevestigen en de legitimiteit van Biden versterken? Als de Democraten niets te verbergen hadden, waarom gingen ze dan zo te keer tegen die procedures? Maar intussen kennen we het antwoord: bij de hertellingen die nu reeds zijn begonnen, werd inderdaad in alle swing states massale fraude vastgesteld. Alleen al in Pennsylvania gaat het om zo’n 100.000 frauduleuze of niet-getelde stemmen. De belangrijkste vraag is daarbij niet of Trump toch nog president kan worden, maar wel of er nu eindelijk afgerekend kan worden met de politieke maffia- en KGB-praktijken van de Democraten en hun extreemlinkse bondgenoten. PAUL BÄUMER
Het Amerikaanse stemsysteem vertoont vele mankementen.
Buitenland
26 NOVEMBER 2020
DIPLOMATIEKE VALIES
Top van de ijsberg Precies zestien minuten hebben de Europese regeringsleiders tijdens een videoconferentie vorige week donderdag besteed aan de begrotingsperikelen waarmee ze worstelen. Erg weinig is dit, gezien de omvang van het bedrag, maar ook gezien de aard van het 'probleem' waar Polen, Hongarije en aansluitend ook Slovenië voor tekenen. Dat zo snel over de kwestie heen gegaan is, lijkt erop te wijzen dat het EU-sanhedrin gerust is in de goede afloop. Voorlopig toch. “Een smerig maar fundamenteel gevecht” noemt NRC Handelsblad de spanningen tussen deze Midden-Europese staten en Eurobrussel. Het is een titel die evenzeer boven het stuk van collega Jurgen Ceder, dat u elders in dit blad leest, had kunnen prijken, zij het dat hij er volkomen terecht een heel andere invulling aan geeft. In eerste instantie wordt het dispuut vooral erg technisch benaderd. Essentieel is natuurlijk de sanctie-regeling voor landen die niet voldoen aan wat een rechtsstaat geacht wordt te zijn. Drijft men dat verder en stelt men bepaalde zaken vast, dan zou dit een weerslag kunnen hebben op de subsidies waar Warschau en Boedapest ge-
nereus gebruik van maken. En onmiddellijk brengt dit ons bij hun achilleshiel.
Begroting geblokkeerd
Afgezien nog van de gevolgen van een dergelijk scenario, dreigt er zich op nog kortere termijn iets anders af te spelen als ze nog even koppig voet bij stuk houden met hun veto. De EU kent, net zoals dat in eigen land het geval is, een systeem van voorlopige twaalfden wanneer een begroting geblokkeerd is. We besparen u de details, maar dit strekt zich niet uit tot alle posten, waardoor net degenen die het meest gebruik maken van Europese subsidies en steun het meeste verlies lijden. Technici
wijzen er op dat ook de coronagelden op een alternatieve manier bijeen kunnen worden gebracht, desnoods in een sui generis constructie zonder landen als Polen of Hongarije. Ook in het verleden, toen veelal de Britten dwars lagen, werd getoond dat heel wat creatieve loodgieterij aan de dag kan worden gelegd.
Corruptie
Het armworstelen tussen de EU en landen als Hongarije of Polen is sterk ideologisch gekleurd. “Maar door zich te focussen op beide landen, gaat men voorbij aan het échte probleem van de EU: corruptie”, schrijft Gideon Rachman in de Financial Times, gevolgd door een opsomming van landen. Tussen één vierde en één derde van alle lidstaten noemt hij “troubled democracies”. Het stemt tot nadenken. En dan hebben we het nog niet gehad over dit vorstendom. MICHAËL VANDAMME
FRANKRIJK
Jean Messiha breekt met Marine Le Pen Eén van de kopstukken van het Rassemblement National slaat de deur van de partij achter zich dicht. Jean Messiha, rijzende ster binnen het voormalige Front National, zegt niet meer te kunnen samenwerken met Marine Le Pen. Hij stelt vast dat de partij er niet meer in slaagt een groter deel van het electoraat binnen te halen. De twijfels over de kansen van Marine Le Pen bij de presidentsverkiezingen van 2022 nemen ondertussen toe. “Karakter, overtuiging en standvastigheid.” Het zijn allemaal kwaliteiten waar Marine Le Pen over beschikt, zei partijkopstuk Jean Messiha begin deze maand in een interview met het conservatieve “Valeurs Actuelles”. Ex-partijgenoot om precies te zijn, want Messiha kondigde in datzelfde interview aan het Rassemblement National te verlaten. Daarvoor gaf hij verschillende redenen aan. De partij zou er niet meer in slagen een groter deel van de Franse bevolking aan te spreken. Messiha, die vooral bekend is voor zijn deelname aan televisiedebatten, is ook van oordeel dat Marine Le Pen een te softe houding ten opzichte van de islam inneemt. Na de moord op de leraar Samuel Paty, omdat die Mohammed-cartoons had getoond in de klas, verklaarde Messiha “dat de islam geen plaats heeft in Frankrijk.” Le Pen zelf nuanceerde en had het over “het islamisme”. Volgens Messiha onderscheidt de partijvoorzitter zich op die manier nog amper van de ministers in de regering van Jean Castex.
Geen kandidaat in Parijs
Aan het armworstelen met de EU worden aanzienlijke financiële nadelen gekoppeld.
NEDERLAND
Moslimzuster in de Tweede Kamer? De politiek leider van GroenLinks Jesse Klaver ligt onder vuur over een kandidatuur voor de verkiezingen van maart. Vorige week deelde GroenLinks zijn kandidatenlijst mee voor de Tweede Kamerverkiezingen. Op de negende en zekere plaats stond klimaatactiviste Kauthar Bouchallikht. GroenLinks vergat te melden dat Bouchallikht ‘Head of Member Organisation Relations’ is van ‘Forum of European Muslim Youth and Student Organisations (FEMYSO)’. Elders rinkelden de bellen. Dat clubje is de jeugdorganisatie van het Europese filiaal van de Moslimbroeders die in verschillende landen een stempel als terreurgenootschap hebben. Haar Palestijnse afdeling Hamas staat op de terreurlijst van de EU. Natuurlijk beweren de broeders dat ze vreedzaam zijn, maar ze eisen wel de invoe-
ring van de racistische en seksistische sharia. Het dametje ontkende dat haar club banden had met de Broeders terwijl die zelf het tegenovergestelde beweerden. Wat later bleek dat ze de dochter van de oprichter van het eerste Nederlands filiaal van de Broeders was, maar toch “had ze niets met hun gedachtegoed”.
Boven alle verdenking
Van alle kanten werd op haar geschoten en zelfs het zo politiek correcte NRC deed een duit in het zakje. Klaver en zijn partijgenoten bleven schaamteloos liegen dat die FEMYSO een lief clubje was. Uiteraard kwam de extreemlinkse atavistische reactie op de proppen dat dit weer iets van ex-
Het vertrek van Messiha zou ook ingegeven zijn door een politieke ontgoocheling. Hij hoopte dit jaar de RN-kandidaat te zijn voor de gemeenteraadsverkiezingen in Parijs. Niet dat Messiha hoopte te kunnen winnen van uittredend burgemeester Anne Hidalgo, maar hij zou bij een goede score kunnen opklimmen in de hiërarchie van de partij. Alleen besloot Marine Le Pen een onbekende niet-RN-kandidaat te steunen. Ene Serge Federbusch, die ocharme 1,47 procent van de stemmen haalde. Messiha rekent Le Pen deze strategische vergissing zwaar aan. En net als andere kopstukken heeft hij het gehad met het feit dat bij het RN, waar net als bij het Front National, altijd iemand uit de familie Le Pen het laatste woord heeft.
Een “enarque” uit Egypte
Het vertrek van Messiha is een tegenslag voor Marine Le Pen omdat hij ondanks zijn
treemrechts was, want een kandidaat die moslim en vrouw is, staat boven alle verdenking. De pers werd afgescheept met de dooddoener: “Zou u dat ook over een blanke man vragen?” De reacties van GroenLinks zijn te begrijpen. Moslims komen uit vaak corrupte landen waar clansolidariteit en cliëntelisme de hoogste waarden zijn. De moslimpartij Denk geraakt niet verder dan 3 zetels omdat moslims massaal voor GroenLinks vallen. Die partij zit in provincie- en gemeentebesturen (o.a. Amsterdam) en kan haar moslimkiezers veel beter verwennen. Inmiddels hebben 55 hysterische milieuclubs (o.a. het gewelddadige Extinction Rebellion) ook al razend gereageerd, want “Kauthar” wordt aangepakt omdat ze zo’n integere klimaatactiviste is. JAN NECKERS
11
scherpe uitspraken moest meewerken aan de verdere “dediabolisering” van de partij. Hij was de laatste ‘enarque’ van het RN, een afgestudeerde van de legendarische ambtenarenschool Ecole Nationale d’Administration. Niets klassieker Frans dan dat. Messiha is ook van buitenlandse origine. Hij werd in 1970 als Hossam Messiha geboren in Caïro in een familie van koptische christenen. Zijn vader was een diplomaat die eerst in Colombia en daarna in Frankrijk actief was. De Messiha’s bleven er wonen en Hossam werd Jean. Het voorbeeld van een geslaagde assimilatie. Messiha moest zoals de ondertussen ook vertrokken Florian Philippot de niet-klassieke FN-kiezers ter rechterzijde aanspreken. De welvarende middenklasse en de neogaullisten die ten tijde van Jean-Marie Le Pen als politieke vijanden werden beschouwd. Maar hun boodschap sloeg minder aan dan gedacht.
Marion als wissel
Messiha kijkt nu naar de beweging rond Marines nicht, Marion Maréchal. Voor steeds meer politici, intellectuelen en opiniemakers die zich rond het Rassemblement National bewegen, is Marion de wissel op de toekomst. Sommigen gaan ervan uit dat Marine Le Pen in 2022 wel eens de tweede ronde van de presidentsverkiezingen zou kunnen mislopen, omdat een populistische kandidaat op links de socialisten, een deel van de groenen en de radicale linkerzijde rond zich kan verenigen. Al zou zo’n kandidaat volgens de peilingen altijd net als derde eindigen. Er is vooral de figuur van Xavier Bertrand, ex-kopstuk van Les Républicains en nummer één in de regio Hauts-de-France, die fascineert. Met een programma dat economisch naar links kijkt, maar voor rechts kiest in de strijd tegen het terrorisme. Bertrand zou wel eens de derde hond in het kegelspel kunnen zijn. SALAN
Voor steeds meer mensen in en rond het RN is Marion Maréchal de wissel op de toekomst.
12 Op de praatstoel “Windmolens en zonnepanelen leveren alleen energie wanneer het hén uitkomt”
26 NOVEMBER 2020
Energiespecialist BERT WOLLANTS (N-VA) hekelt paarsgroene kernuitstap N-VA nam minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) onder vuur over de kernuitstap in 2025. Energie-specialist Bert Wollants vreest dat de paarsgroene plannen vooral gebouwd zijn op dromen én ideologie. “De minister vertelt dat kerncentrales er voor zorgen dat we minder hernieuwbare energie hebben. Dat klopt niet. Studies bewijzen net het tegenovergestelde.” In het ‘akkoord’ tussen Bart De Wever en Paul Magnette was er geen sprake van een volledige kernuitstap? “De ‘bubbel van vijf’ was akkoord om de kerncentrales langer open te houden. We zaten aan tafel met Egbert Lachaert die voorzitter van zijn partij is geworden door te zeggen dat er twee kerncentrales langer moesten openblijven. En met de MR, waarvan we wisten dat die dat standpunt ook genegen was. Maar toen is men bij Groen gaan aankloppen om paarsgroen te maken en zij hebben de wet gedicteerd. Wat nu in het regeerakkoord staat, is geschreven door de groenen. De vraag is of iedereen daar even gelukkig mee is. Bij Groen zelf hebben ze alleszins de champagne ontkurkt.” Er was vorige week toch liberaal protest tegen de uitstap. Zowel Jong VLD als MR-voorzitter Bouchez… (onderbreekt) “Ik stel daar niet veel hoop op. Zeker niet als ik zie hoe Open Vld zichzelf heeft vastgezet en hoe premier De Croo fors op die lijn van de kernuitstap is gaan zitten en dat verdedigt. Op hetzelfde moment doet MR-voorzitter Bouchez op Twitter alsof dat scenario nog een optie is. Ik acht dat écht niet realistisch als je ziet hoe Groen dit dossier in een bepaalde richting stuurt. Bouchez deed dat alleen maar om zijn achterban een sprankeltje hoop te geven.” Als je het EMBER-rapport mag geloven, dan zullen we vooral meer CO2 veroorzaken via gascentrales en riskeren we volledig afhankelijk te worden van het buitenland. “Dat is de situatie waarin we zitten. Je krijgt de bizarre redenering waarbij een groene partij die kernuitstap zo belangrijk vindt dat ze bereid is om in ruil veel fossiele energie te gaan verbruiken. Een aantal jaar stelden ze in een campagne maatregelen voor die België zou moeten nemen voor het klimaat. Een ervan was het sluiten van alle aardgas-en kolencentrales. Nu gaan ze zelf aardgascentrales bouwen.” “Greenpeace heeft in het kader van het onderzoek naar het subsidiemechanisme voor de aardgascentrales een brief gestuurd naar de Europese commissie. Ze waarschuwen Europa dat de Belgische regering zichzelf helemaal vastzet met die nieuwe fossiele centrales. De groene achterban gaat dus in Europa zeggen dat hun eigen ministers niet goed bezig zijn.” De energiewaakhond CREG stopte een onderzoek op vraag van minister Van der Straeten. Waarom? “De minister weet dat de CREG heel kritisch is tegenover dat capaciteitsmechanisme. Wanneer een aantal van die ideeën publiek bekend raken, zou dat er voor kunnen zorgen dat er veel minder gascentrales mogen gebouwd worden. Dat systeem is immers veel te duur. Maar Van der Straeten wil zo veel mogelijk gascentrales bouwen.
Zo is ze zeker dat ze de kerncentrales kan laten sluiten. Dat is de reden waarom de CREG die studie niet mag uitvoeren. Ze wil dat debat om kerncentrales langer open te houden uit de weg gaan. Het gaat toch al ver als een minister, de ‘onafhankelijke’ regulator de mond snoert.” Als de CREG onafhankelijk is, waarom leggen ze zich dan neer bij dat verzoek? “In principe heeft ze die macht niet. Maar in het directiecomité van de CREG, dat bestaat uit vier leden, heeft één directielid ontslag genomen. Van de drie overblijvers zijn er minstens twee die hopen opnieuw benoemd te worden. En dat moet gebeuren op voorstel van de minister van Energie. De angst zit er goed in dat als zij zich nu kritisch opstellen, Van der Straeten binnen enkele maanden beslist om het volledig directiecomité te vervangen.” U legt de vinger op de wonde, maar hoe wil u dat aanpakken? “Ik heb in de Kamer gewaarschuwd voor het feit dat de CREG zo snel plooit voor de minister. Ik heb aan minister Van der Straeten via parlementaire vragen uitleg gevraagd omtrent die benoemingen. Ik heb haar ook gevraagd dat ze het studiewerk van de CREG overmaakt aan het parlement. We weten dat die studie helemaal is afgewerkt. Waarom mag ze dan niet verspreid worden?” Bart De Wever bood dit weekend een wisselmeerderheid aan om de kernuitstap te vermijden. Een wanhoopspoging? “Er dreigt een groot risico dat zowel Vlaanderen als onze bedrijven er op achteruit zullen gaan. Ik heb bij de beleidsverklaring van mevrouw Van der Straeten een aantal aanbevelingen gedaan. Maar ik kreeg er zelfs geen antwoord op. Ik vrees dat de oproep van Bart in dovemansoren zal vallen. Maar verwijt ons achteraf niet dat wij het niet geprobeerd hebben.” Ook vicepremier Frank Vandenbroucke (sp.a) bedankte op eerder cassante wijze voor het aanbod. Hij vroeg zich af: “Wie is Bart De Wever?” “Tja, men houdt de boot af om het wankele evenwicht binnen de regering overeind te houden. Dat levert weinig garanties qua bevoorradingszekerheid, maar dat is wellicht niet de eerste prioriteit van deze regering.” Uw partij heeft het leiderschap over de Vlaamse regering. Waarom eist u niet meer loyaliteit van uw Vlaamse coalitiepartners? “We proberen daarin een goed evenwicht te zoeken. En willen daar ook absoluut op onze strepen
staan voor wat betreft onze bevoegdheden. Tegelijk is het moeilijk het Vlaamse beleid te blokkeren omwille van die federale regering.” “Zuhal Demir trekt in die regering echt wel de kaart van onze Vlaamse gezinnen en bedrijven. Ze is ook niet bang om dat aan het federale niveau duidelijk te maken. Maar het is zoeken naar een manier die niet de hele boel blokkeert. Aan het eind van de rit heeft niemand daar iets aan.” Heeft N-VA geen stok achter de deur bij het afleveren van vergunningen voor de bouw van gascentrales? “Dat is een stok achter de deur, ja, maar die vergunningen komen ook maar bij de minister op het moment dat je in een beroepsprocedure zit. Je moet natuurlijk ook goede argumenten aanbrengen die stand houden voor de Raad van State.”
“Ons piekverbruik qua elektriciteit zit in de winter tussen 6 en 8 uur ’s avonds. Als het donker is, zullen de zonnepanelen alvast geen stroom leveren.” Hoe ziet u de mogelijkheden met alternatieve energiebronnen zoals windmolens of zonne-energie? “Er is nog veel innovatie nodig om op korte termijn over te schakelen naar honderd procent hernieuwbare energie, en liefst nog allemaal uit zon en wind. Die windmolens en zonnepanelen leveren energie wanneer het hén uitkomt. Dat kan je niet sturen. Er komen dus momenten waarop die energie gewoon niet wordt geproduceerd.” “Ons piekverbruik qua elektriciteit zit in de winter tussen 6 en 8 uur ’s avonds. Als het donker is, zullen de zonnepanelen alvast geen stroom leveren. Je zal er dus ook moeten voor zorgen dat je een deel van die energie kan gaan opslaan en op een ander moment gebruiken. Er zijn wel wat projecten. Maar niet van die aard dat we alle zonne-energie van de zomer kunnen opslaan om in de winter te gebruiken.” Wat zou u als minister van Energie anders doen dan Tinne Van der Straeten? “Ik zou in de eerste plaats het gebruik van die twee kerncentrales verlengen, zodat we in elk geval zeker zijn dat we in 2025 voldoende energie hebben. Ik zou ook niet
zo zwaar hebben ingezet op die fossiele centrales. En ik zou er voor zorgen dat de federale overheid voor haar eigen deur veegt op het vlak van energie. Minister Van der Straeten is volgens critici niet echt sterk in de debatten? “In de argumentatie van de minister komen dingen naar voor die al tientallen keren zijn ontkracht. Zij komt op tv zeggen dat door gascentrales te bouwen er minder CO2 zal uitgestoten worden in Europa. En dat kerncentrales er voor zorgen dat we minder hernieuwbare energie hebben. Ik zou niet weten waarom. Studies bewijzen exact het tegenovergestelde. Zij verdedigt alleen haar ideologie. Wij geloven vooral in de feiten en in de cijfers.” In onze Vlaamse media is er weinig ruimte voor tegensprekelijk debat. “Gek genoeg wilde de Waalse televisiezender RTL een debat organiseren tussen de minister en mezelf. Maar de minister heeft geweigerd. Wou ze niet tegenover mij zitten? Ik weet het niet. Maar het zou wel goed zijn mocht het debat plaatsvinden. Nu vertelt de minister wat ze wil. En moet je al hopen op een kritische journalist die het thema kent.” Wat vond u van de suggestie van Jean-Marie Dedecker dat Vlaanderen desnoods zelf een kerncentrale moet bouwen? “Daar valt iets voor te zeggen. Alleen moet de nucleaire sector wel een aantal zaken op orde krijgen om dat te kunnen doen. Kerncentrales die nu worden gebouwd hebben toch een probleem met timing en met prijs. Daar is werk aan de winkel. Jammer genoeg lost dat het probleem van vandaag niet op. Zo’n kerncentrale bouwen, daar ben je snel vijftien jaar mee kwijt.” Tijd om in 2024 het energiebeleid volledig naar Vlaanderen over te hevelen? “Absoluut. Het enige moeilijke is dat het paarsgroene beleid ons enkele jaren achteruit zal zetten. Als we tot 2024 moeten wachten om over kerncentrales een beslissing te nemen, dan ben je minstens drie jaar kwijt. Voor Doel 1 en 2 en Tihange 1 had dat sneller gekund. Het grootste deel van het studiewerk was al achter de rug. De regering zat toen ook op het spoor die centrales te verlengen. Dat is jammer genoeg voor Doel 4 en Tihange 3 niet het geval. ” Hebt u zelf eigenlijk al een stroomgenerator aangeschaft? WOLLANTS: “Nog niet. Maar ik hou het in de gaten. De beslissingen die nu zijn genomen hebben eigenlijk vooral effect op de situatie vanaf 2025. Er is nog wat tijd. En dat is waar de huidige regering op hoopt. Dat het licht aanblijft tijdens hun legislatuur. Omdat ze weten dat de échte knoop in 2025 ligt, het jaar na de verkiezingen.” KRISTOF LUYPAERT
Onderzoek
26 NOVEMBER 2020
13
Vlaams Belang en N-VA eisen onderzoek naar schending privacy in Mechelen In Mechelen schieten N-VA en Vlaams Belang met scherp op de wijze waarop de stad zou zijn omgesprongen met de contactopsporingslijsten van Café De Zwaan. Een ambtenaar bevestigde vorige week dat hij die opvroeg. Onderzoek van onze redactie onthulde dat in een e-mailcommunicatie tussen een stadsambtenaar en de caféuitbaatster ook de namen stonden van burgemeester Alexander Vandersmissen (Open Vld) en zijn korpschef. Dat roept vragen op. Maar in Mechelen weigert men klaarheid te verschaffen. De feiten zijn glashelder. De contactgegevens van café De Zwaan zijn op maandag 12 oktober opgevraagd door S.V., een lid van het Covid-19 team. Nadat hij de lijst ontving van de uitbaatster, stuurt hij een e-mail met bijkomende vragen. In die mail staan echter zowel burgemeester Vandersmissen als zijn korpschef in de bestemmelingenlijst. Onderwerp van de mail: “Re: Lijst Café De Zwaan”. In die mail schrijft Covid-19-ambtenaar S.V. letterlijk: “Kwestie van misverstanden te vermijden: kan je mij bevestigen dat dit de volledige lijst is?” Burgemeester Vandersmissen verdedigde zich deze week voor het eerst voor de camera’s van RTV. Hij doet de kritiek af als ‘politieke spelletjes’.
Oppositiepartijen vertrouwen zaakje niet
’t Pallieterke kaartte het mogelijk oneigenlijk gebruik van contactinformatie al eerder aan. In Mechelen blijft men doof voor kritische vragen. Dus gingen we te rade bij het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid dat verantwoordelijk is voor de contactopsporing. We legden onze vragen voor aan woordvoerder Joris Moonens. “Zelf zouden we in deze omstandigheden de informatie nooit hebben opgevraagd”, bevestigt Moonens. “Dat een lid van het Covid-19 team het in dit geval toch
deed, betekent op zich geen nog geen inbreuk, maar het is wel uitzonderlijk.” Uit een antwoord van Vlaams minister Wouter Beke (CD&V) in oktober in het Vlaams parlement blijkt dat bij nauwelijks 15 cafés en bij 10 restaurants de contactopsporingsgegevens werden opgevraagd. “Wij vragen die gegevens enkel op als het gaat om horecazaken waar grote clusters van besmettingen zijn vastgesteld. Niet als er eens één keer een besmetting is in een zaak”, verduidelijkt Joris Moonens. In Mechelen vroeg het Covid-19 team de lijsten op, terwijl die besmetting niet rechtstreeks aan het café De Zwaan kan gelinkt worden. Het Agentschap Zorg en Gezondheid
“Zelf zouden we onder deze omstandigheden de informatie nooit hebben opgevraagd” Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid zegt zelf nog nooit te zijn overgegaan tot de opvraging van contactinformatie, énkel op basis van een ‘mogelijk’ besmette bezoeker. Ook een opvraging van con-
tactlijsten omdat er iemand in quarantaine had moeten zijn, is niet gebruikelijk. Maar in Mechelen deed de Covid-19 ambtenaar dat toch. Verboden is dat niet, maar de Mechelse oppositiepartijen N-VA en VB vertrouwen het zaakje niet. Burgemeester Alexander Vandersmissen (Open Vld) vergaloppeerde zichzelf al op sociale media door de sluiting van het café online te communiceren. De lokale oppositie vermoedt dat iemand de ambtenaar influisterde de lijsten op te vragen. Reden voor het wantrouwen is dat in de communicatie tussen ambtenaar en het café zowel burgemeester Vandersmissen en zijn korpschef in cc staan vermeld. Vandersmissen heeft nog op geen enkele manier verklaard waarom hij of zijn korpschef in de communicatie werden betrokken. Volgens Joris Moonens mag een lid van het Covid-19-team in geen geval de burgemeester of de korpschef betrekken bij de contactopsporing. “Zij hebben geen enkel recht om die horecalijsten in te kijken”, meldt Moonens. “Mechelen is een van de drie pilootprojecten in Vlaanderen die via de weg van Covid-19-teams lokaal contactonderzoek kunnen doen. Die drie projecten hebben pistes verkend die een aantal technische verbeteringen rond data-uitwisseling met de Vlaamse Overheid uitprobeerden.” “De status van pilootproject heeft overigens niks te maken met een groter of uitgebreider mandaat om met die horecalijsten om te gaan”, klinkt het bij het agentschap. Dat de informatie voor andere doeleinden is gebruikt, wordt ontkend. En hoewel de burgmeester de kritiek minimaliseert, blijft het de vraag of de grens inzake privacy in Mechelen overschreden werd. “Dat zou ook mijn inschatting zijn”, zegt Joris Moonens. “Het opvragen van die horeca-
lijsten behoort toe aan de Covid-19-teams. Maar het moet altijd gebeuren in het kader van de contactopsporing en bronopsporing. Derden, of het nu een lokaal bestuur is of anderen, hebben daar géén inzage in. Als dat wel zou gebeurd zijn, is er een fout gemaakt.” “Contactopsporingslijsten mogen niet gebruikt worden om uit te zoeken wie aanwezig was op activiteiten waar mogelijk een loopje is genomen met de coronaregels. Daarvoor dienen die lijsten absoluut niet”, stelt Moonens.
VB dient klacht in
Belangrijker dan de discussie of er mogelijk misbruik gemaakt is, is het gebrek aan transparantie dat de stad Mechelen weigert te verstrekken, en dat knaagt aan het vertrouwen. “Wij zijn in onze communicatie over contactopsporing blijven hameren op het feit dat mensen moeten kunnen vertrouwen op de privacy van het systeem. En op het niet-controlerende van het systeem”, benadrukt Moonens. “Het gaat om contactonderzoek in het kader van uitbraakbeheersing, niet om het controleren van mensen of van de coronamaatregelen. Als we die sfeer creëren, riskeren we de medewerking van mensen te verliezen.” Fractieleider Frank Creyelman (VB) heeft intussen een klacht ingediend bij Vlaams minister van Binnenlands bestuur Bart Somers. Zijn N-VA-collega Marc Hendrickx eist intussen duidelijkheid van het stadsbestuur. Hij wil weten wie de lijst te zien kreeg én of de lijst mogelijk een rol speelde bij de verificatie of identificatie van de aanwezigen tijdens het bewuste feestje of bij het opmaken van processen-verbaal. Vlaams Parlementslid Sam Van Rooy kondigde aan Vlaams minister Bart Somers te zullen ondervragen over de zaak. KRISTOF LUYPAERT
Deelnemer manifestatie in Puurs dient klacht in voor poging tot doodslag Een deelnemer van de manifestatie van 16 oktober in Puurs dient bij de politie klacht in voor poging tot doodslag. De man werd bijna omvergereden door een wagen die op de betoging inreed. Het gerechtelijk onderzoek loopt nog volop. “Daarbij worden verschillende onderzoeksdaden uitgevoerd naar de precieze omstandigheden”, meldt de parketwoordvoerder. De wagen, bestuurd door drie allochtone jongeren, reed op 16 oktober aan hoge snelheid in op een manifestatie voor een gepeste jongen. De deelnemers moesten rennen en springen voor hun leven. Een van hen was vrachtwagenchauffeur Robert Van Durm (48). Hij diende intussen klacht in bij de politie van Puurs tegen de bestuurder van de wagen. Zijn verklaring plaatst grote vraagtekens bij de theorie van advocaat Ergün Top die optreedt als advocaat van de drie jongeren. Top wierp als verdediging op dat zijn cliënten eerst bedreigd werden door manifestanten die op de auto sloegen. Dat argument wordt nu frontaal tegengesproken door getuige Van Durm. Op de vraag of hij mensen vanuit de manifestatie in de zijstraat waaruit de auto kwam gereden, zag gaan is hij formeel: “Neen, er is niemand van die mensen in de straat gegaan. Iedereen stapte gewoon in de richting van het station.” Van Durm liep met zijn vrouw en hun 8-jarig zoontje helemaal vooraan in de stoet en stond dus goed geplaatst om alles waar te nemen. “We stapten linksaf richting Dorpsplein en wilden zo een smallere straat richting station inslaan”, vertelt hij. “We liepen aan de kop van de stoet, met hooguit nog een tiental mensen voor ons. Op het kruispunt van de straat waarin we stapten en een zijstraat aan de linkerkant stonden twee politiemensen.” Uit Van Durms verklaring blijkt nu waarom de politie van Puurs de kwalificatie poging tot moord in hun aanvankelijk proces-verbaal heeft weerhouden. Twee Puurse agenten stonden namelijk ook op de eerste rij. Ook andere politiebronnen die
we konden spreken bevestigen dat. Van Durm beschrijft de twee politiemensen als een wat oudere politieman en een jongere politievrouw, met lang bruin haar, die haar kapsel in een staart achteraan droeg “Zij deden ons teken dat we rechtdoor moesten stappen richting station”, verklaart van Durm. “In die zijstraat aan de linkerkant zag ik een auto stilstaan met gedoofde lichten en draaiende motor.” Bij zijn verklaring wordt een plattegrond gevoegd waarbij Van Durm alles gedetailleerd beschrijft. Dat laat de onderzoeksrechter ook toe om over te gaan tot een reconstructie. “Plots begon de auto met piepende banden te rijden tussen het volk. Het voertuig reed in de straat vanwaar we kwa-
Vrachtwagenchauffeur Robert Van Durm
men, nog steeds met gedoofde lichten. De bestuurder wenkte eerst naar de voorhoede van de menigte, vermoedelijk om daar een paar personen te proberen aanrijden. Dan reed hij rechtsaf richting centrum.” Van Durm legt uit hoe ze net op tijd de auto konden ontwijken: “Mijn vrouw kon maar net uit de weg springen. Anders zou ze zeker aangereden zijn. Ze voelde zelfs nog een deel van het koetswerk van de wagen tegen haar lichaam.” Ook hun 8-jarig zoontje kon net op tijd weggetrokken worden, waarbij zijn jas gescheurd raakte. De getuigenis van Robert Van Durm, evenals van andere getuigen, kan wel eens cruciaal zijn voor het verloop van het gerechtelijk onderzoek. Van Durm verklaart zelfs hoe hij drie personen in de wagen zag zitten. “Twee van hen zaten vooraan, en een achteraan. De passagier achteraan was met zijn gsm aan het filmen.” Ook diverse getuigen die wij konden spreken, legden, onafhankelijk van elkaar, al gelijkaardige verklaringen af. Volgens Van Durm zagen de inzittenden er ook helemaal niet uit alsof ze op de vlucht waren: “Ze waren duidelijk niet bang”, stelt hij. Van Durms observatie die vanzelfsprekend subjectief is, stemt in elk geval niet overeen met het verhaal dat via de advocaat in de media verscheen. En dat de perceptie creëerde dat de zaak zonder voorwerp was. Ook de verklaring van de verdachten dat zij in hun auto belaagd werden door manifestanten, stemt niet overeen met de bevindingen van Van Durm. “Ik kan u met zekerheid zeggen dat toen die auto ons voorbijreed, hij volledig onbeschadigd was”, laat hij optekenen in zijn proces-verbaal van het verhoor. Wel zag Van Durm “dat mensen uit de stoet begonnen te kloppen op de auto”. Maar dat is logisch, vindt hij “omdat die zo snel door het volk reed”. De onderzoeksrechter moet nu uitmaken wanneer die
beschadigingen aan de auto zijn aangebracht door de betogers. Van Durm zag in elk geval géén manifestanten die de wagen ‘aanvielen’ en zijn verklaring kan makkelijk getoetst worden aan de getuigenis van de twee Puurse agenten. Of dat effectief gebeurde, wou het parket niet kwijt, maar dat lijkt in elk geval een cruciaal element te zijn in het dossier. In elk geval maakt Van Durm ook melding van de diverse filmpjes die online circuleren en waarbij de feiten vastgelegd zijn op camera. Ook die filmpjes dienen logischerwijze deel uit te maken van het gerechtelijk onderzoek. Wordt ongetwijfeld vervolgd. KRISTOF LUYPAERT
Hotels en en Hotels restaurants waar Hotels en restaurants restaurants waar Vlamingen thuis zijn zijn waar Vlamingen Vlamingen thuis Verliefd op de dezijn natuur-? thuis Verliefd op natuur-? Kom ze ze eens eens proev proeven te Achouffe-! Kom
HOTEL HOTEL
DeAchouffe keuken is enkel hotelgasten 19 - open 6666voor Houffalize Te bereiken via Namen, Marche, Laroche richting Houffalize (afslag Nadrin) of via Luik Wij zijn vlamingen
Tel. 061-28 81 82 - Fax 061-28 90 82 www.lespine.be (Wij zijn Nederlandstalig-!)
Tel. 061-28 81 82
Heerlijk aan aan de de kust kust nu! nu! Heerlijk
HOTEL DIE DIE PRINCE PRINCE HOTEL
zal u u extra extra verwennen. verwennen. zal Albert I-Wandeling I-Wandeling 41-42 41-42 -- OOSTENDE OOSTENDE Albert Tel. 059-70 059-70 65 65 07 07 Tel.
14 Cultuur
26 NOVEMBER 2020
BOEK
FILM
Norsemen
"Norsemen" – of "Vikingane" in het Noors – is een internationaal bejubelde historische komediereeks van Noorse makelij. De serie wordt onder meer omschreven als het liefdeskind van "Game of Thrones" en "Monty Python" of "The Office". De reeks beslaat drie seizoenen en is integraal te bekijken op Netflix.
Hoe een partij veranderde Journalist Chris Aalberts volgde jarenlang het reilen en zeilen van Forum voor Democratie (FvD), de politieke beweging van de Nederlander Thierry Baudet. In “De partij dat ben ik” krijgt de lezer een interessante kijk achter de schermen van FvD. Opvallend is hoe de partij van Baudet in de afgelopen jaren steeds verder opschoof richting radicaal-rechts. We keren terug naar november 2014. De flamboyante historicus Thierry Baudet richt, samen met enkele anderen, een nieuwe denktank op. Forum voor Democratie is geboren. Aanvankelijk organiseert de denktank lezingen over thema’s als de houdbaarheid van de euro en de problemen verbonden aan migratie. In 2016 is FvD een van de drijvende krachten achter de organisatie van een Nederlands referendum aangaande het associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne. Vanaf de zomer van 2016 lonkt Thierry Baudet echter naar de politiek. De denktank vervelt tot een politieke partij. Forum voor Democratie haalt bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017 verrassend twee zetels.
Gat op rechts
"Norsemen" parodieert de vele historische dramaen actiereeksen die tegenwoordig op het kleine scherm verschijnen, zoals "Vikings" of "Game of Thrones". De reeks volgt het dagelijkse leven van de inwoners van het Noorse dorpje Norheim in de late 8ste eeuw, gaande van de krijgers die op rooftocht trekken tot de slaven die ploeteren in de drek.
Vroegmiddeleeuwse maatschappij
Een groot deel van de humor vloeit voort uit het invoegen van hedendaagse gevoeligheden en opvattingen in de 8ste-eeuwse Vikingmaatschappij, zoals de hoofdman van het dorp die toegeeft dat hij geen liefhebber is van een “op angst gebaseerde leiderschapsstijl”, of de tot slaaf gemaakte Romeinse acteur Rufus die Norheim probeert om te toveren tot “culturele hoofdstad van het Noorden”. De personages lijken zich bovendien nooit bewust te zijn van de absurditeit van de situaties waarin ze zich bevinden. De reeks bevat ook een goede dosis meta-humor. Zo probeert een van de personages zijn dorpsgenoten ervan te overtuigen om te experimenteren met nieuwe mode, zoals het dragen van hoorns op helmen. “Dat zal nooit populair worden”, reageert een van de personages op het idee. In tegenstelling tot wat hardnekkige culturele stereotypen zouden doen vermoeden, droegen Noormannen geen gehoornde helmen. Daar waar de Noormannen in het verleden als de baarlijke duivel werden voorgesteld, sloeg de slinger de jongste jaren naar de andere richting door. De vroegmiddeleeuwse Scandinaviërs werden recent veelal voorgesteld als verfijnd, of als ‘nobele wilden’, in contrast met het achterlijke, christelijke West-Europa. Gelukkig trapt Norsemen niet in deze val. De waarden en normen in de Vikingmaatschappij zijn in de reeks verre van bewonderingswaardig en de personages moorden, plunderen en verkrachten dat het een lieve lust is.
"Monty Python" ontmoet "Game of Thrones"
Norsemen viel niet alleen in Noorwegen in de prijzen, maar werd ook internationaal een hit bij recensenten. Veelal werd de vergelijking gemaakt met "The Office" of "Monty Python" - de Britse krant The Guardian omschreef Norsemen als “Monty Python ontmoet Game of Thrones”. Volgens The New York Times behoort de serie tot de beste internationale televisie van het afgelopen decennium. Een deel van de Engelstalige appreciatie berust op het feit dat de reeks parallel werd opgenomen, zowel in het Engels als in het Noors. Voor Nederlandstalige kijkers vormen ondertitels geen echte hinderpaal om een reeks te appreciëren, maar bij het bredere Angelsaksische publiek ligt dat veelal anders. Op die manier kon de reeks makkelijk vermarkt worden in de Engelstalige wereld, zonder een beroep hoeven te doen op storende ‘dubbing’. PIETER VAN BERKEL
Eens vertegenwoordigd in het parlement, begint FvD aan een sterk groeiproces. De partij organiseert talloze evenementen, trekt steeds meer leden en sympathisanten aan en vult ideologisch een grote leemte op rechts. FvD positioneert zich rechts van de liberale VVD en wil terzelfdertijd gematigder zijn dan de PVV van Geert Wilders. Het grote verwijt aan het adres van Wilders is dat hij aan de zijlijn staat en politiek niets klaarspeelt. FvD dus als het geloofwaardige alternatief. De gelijkenis met de ideo-
logische positionering en opmars van de N-VA in Vlaanderen is opvallend. Forum behaalt in 2019 bij de provinciale statenverkiezingen een klinkende overwinning: de partij wordt op slag de grootste en haalt meer zetels dan de VVD van Premier Mark Rutte. Ondanks het succes zwelt bij FvD achter de schermen al een tijdje de onvrede aan. Er is een groeiende kloof ontstaan tussen de visie van Henk Otten, de man die de partij organisatorisch bestuurt, en Thierry Baudet, het uithangbord van FvD. Otten wil een brede liberaal-conservatieve partij, terwijl Baudet al te vaak flirt met (te) radicaal-rechtse standpunten. Deze richtingenstrijd binnen Forum wordt op de avond van de provinciale verkiezingen beslecht wanneer Baudet een omstreden filosofische speech houdt waar een groot deel van Nederland haast niets van begrijpt.
Radicalisering
Tussen Baudet en Otten loopt het helemaal mis wanneer die laatste als penningmeester beticht wordt van financiële malversaties. In hoeverre Baudet op de hoogte was van het financiële beleid van Otten, is nooit echt duidelijk geworden. Otten wordt op een zijspoor gezet en uiteindelijk als lid geroyeerd. Vanaf dat moment heeft Baudet de partij volledig in zijn greep. Volgens de auteur van “De par-
tij dat ben ik” verzamelt Baudet enkel jaknikkers rondom zich en is er voor kritische geluiden geen ruimte binnen de partij. Chris Aalberts schetst hoe de partij, sinds het vertrek van Otten, een steeds radicalere koers is gaan varen en zich in feite rechts van de PVV is gaan positioneren, afgedreven van de centrumrechtse vijver waar veel stemmen te rapen vallen. De peilingen lijken de visie van Aalberts te bevestigen. In mei 2019 haalde FvD meer dan twintig virtuele zetels. Vandaag schieten er daarvan nog maar een zevental over in de landelijke peilingen. Los van de foutenmarge, is het zelfs voor iemand die niet gelooft in de betrouwbaarheid van peilingen duidelijk dat hier iets aan de hand is. Aalberts ziet de toekomst van Forum voor Democratie dan ook somber in. Voor de totstandkoming van “De partij dat ben ik” sprak Chris Aalberts met tientallen mensen binnen FvD. Maar de man waar het allemaal om draait, Thierry Baudet, verleende geen medewerking aan het boek. Dat is jammer. Critici zullen zeggen dat het boek te veel de visie van Henk Otten belicht. Toch zal iedereen die dicht bij Forum betrokken is of was, wanneer men eerlijk is, moeten bekennen dat Aalberts de metamorfose die de partij heeft ondergaan goed heeft beschreven. FvD staat, net als de PVV van Geert Wilders, aan de zijlijn. Iedereen die rechtse politiek een warm hart toedraagt, zou dit zorgen moeten baren. De positie waar N-VA en Vlaams Belang federaal in zijn beland is immers vergelijkbaar. LVS Chris Aalberts; “De partij dat ben ik”; Uitgeverij Jurgen Maas, 287 blz.; prijs 22,99 euro, ISBN 978 949 192185 8
Symbolischer kan niet: Duitse antifa-film kandidaat voor Oscar Het politiedrama “Und morgen die ganze Welt” van de Berlijnse regisseur Julia von Heinz zit voor Duitsland in de race voor de Oscar in de categorie “beste internationale films”. Dat werd medegedeeld door German Films, de buitenlandse vertegenwoordiging van de Duitse film, op woensdag 4 november jongstleden. Of die film uiteindelijk wordt gekozen, hangt natuurlijk af van de beslissing van de Academy of Motion Picture Arts and Sciences in februari-maart volgend jaar. De film gaat over een studente rechten, gespeeld door Mala Emde (24), die zich in extreemlinkse antifascistische kringen heeft geëngageerd en die in de zogenaamde ‘Kampf gegen Rechts’ steeds verder radicaliseert. De Oscaruitreiking vindt plaats op 25 april 2021. Typisch voor de hysterische anti-rechtssfeer in Duitsland is deze film zeker. Maar het is zeker ook typisch voor het politiek correcte sfeertje in de geglobaliseerde filmwereld. PIET VAN NIEUWVLIET
Actrice Corrie Van Gorp (78) overleden In haar woning in Rotterdam is zondag actrice Corrie Van Gorp (78) overleden. Corrie Van Gorp trad in de jaren ’70 samen met Willem Nijholt op in de theatershows van Wim Sonneveld. In Vlaanderen raakte ze vooral bekend om haar dolkomische optredens op televisie als side-kick van André Van Duin. Samen met Frans Van Dusschoten speelde ze tientallen typetjes. De televisieprogramma’s waren immens populair en haalden gigantische kijkcijfers. Legendarisch waren de bekende typetjes 'meneer en mevrouw De Bok', die vertolkt werden door Van Duin en Van Gorp. Het koppel raakte ook bekend omwille van de typische hoedjes. In 2009 keerde het duo nog één keer op televisie terug. “Heel af en toe deden we dat hoedje nog eens op”, vertelt André van Duin. “Ze was een dierbare vriendin.” Corrie Van Gorp speelde ook nog mee in enkele bioscoopfilms zoals "De Boezemvriend" en "Ik ben Joep Meloen". Ook in de films speelde ze aan de zijde van André van Duin en Frans van Dusschoten. Corrie Van Gorp overleed zondag in haar slaap.
Brieven
26 NOVEMBER 2020
GESCHIEDENIS
De Brabantse Omwenteling (2) een aansporing zijn voor de handelaars, kleine nijveraars en lagere geestelijken om zich op hun beurt tegen de hogere standen te verzetten. Vooral in het graafschap Vlaanderen klinken die eisen steeds luider. In Brabant aarzelt de elite ook om de vorst af te vallen, maar Van der Noot bestookt voortdurend zijn Staten. De Staten van Henegouwen zeggen echter resoluut neen tegen de keizerlijke hervormingen en Brabant volgt.
Hereniging met het Noorden?
Postzegel uit 1992
De opstand in de Nederlanden tegen de vorst valt niet uit de lucht. De Britse koning moet zijn Amerikaanse kolonies de onafhankelijkheid geven. In de Republiek proberen burgers de heerschappij van Oranje en zijn regenten te kortwieken. In Frankrijk begint het te gisten. Keizer Jozef schuift zonder enige inspraak het "monsterachtig” regime in de Nederlanden opzij. Begin 1787 slaat hij toe. Het confederaal/federaal bestuur wordt in Brussel uitgeoefend door drie Raden plus een ministerie van Buitenlandse Zaken, ieder met eigen topfuncties en administraties. Jozef heeft een directe vertegenwoordiger in Brussel die meer te vertellen heeft dan zijn zuster Maria Christina, die de landvoogdes is. Hij vaardigt een edict uit dat die vertegenwoordiger in de praktijk de eerste minister wordt van nog één enkele regeringsraad. Het tweede edict snijdt helemaal de adem af. Het land wordt bestuurlijk verdeeld in 9 “kreitsen” (provincies), waarbij geen rekening gehouden wordt met de grenzen van de Nederlandse vorstendommen. De heerlijkheid Mechelen wordt bijvoorbeeld aan het noorden (Antwerpen) van het bestuurlijk gesplitste hertogdom Brabant toegevoegd. Het graafschap Vlaanderen bestaat voortaan uit twee provincies. Alle provincies krijgen één intendant en een aantal adjuncten die de bevelen van de vorst op politiek, religieus en economisch gebied uitvoeren. Duizenden baantjes, zitpenningen en vergoedingen komen in gevaar. Toch durft Jozef het niet aan de bestaande volksvertegenwoordigingen van de vorstendommen (de Staten die uitsluitend met adel, hoge geestelijkheid en hogere burgerij bevolkt zijn) af te schaffen, want die moeten zijn belastingen goedkeuren en innen. Ook de Staten-Generaal blijft bestaan, al zetelt ieder lid daar als vertegenwoordiger van de Staten van zijn vorstendom en verdedigt hij er uitsluitend hun eisen. Dan volgt de paukenslag. Gedaan met honderden plaatselijke, regionale en landelijke rechtbanken in ieder vorstendom. Gedaan met bestuurders die tezelfdertijd rechters zijn, want schepencolleges leiden hun gemeentes, maar spreken ook recht. Weer het einde van echte of overbodige betaalde
(bij)banen en van rechters zonder juridische opleiding. De nieuwe instellingen worden direct gesaboteerd en werken naast (als ze werken) de oude instellingen.
Heintje Van der Noot
Brabant voert aanvankelijk het hoogste woord. De Brusselse advocaat Hendrik (“Heintje”) Van der Noot, die de rijke Brabantse abdijen en de Brusselse gilden en ambachten vertegenwoordigt, stelt het “Gedenk Schrift over de Rechten van het Brabantsch Volk” op en verdedigt het in de Staten van Brabant (hij is zelf geen lid). De Staten weigeren nog belastingen te heffen ten voordele van de vorst. Van der Noot roept op een burgerwacht van patriotten te organiseren die zich tooit in de Brabantse kleuren rood, geel en zwart. De ambachten die vrezen dat hun monopolies binnen de stadsmuren gevaar lopen, leveren enthousiaste vrijwilligers. Van der Noot slaagt er zelfs in laaggeschoolde arbeiders te enthousiasmeren. De landvoogdes is in paniek, schort alle hervormingen op zonder toestemming van Jozef en vertrekt naar Wenen. De keizer nodigt een afvaardi-
Hendrik van der Noot ging van de Staten-Generaal uit in zijn hoofdstad. Hij zal zelf eens geduldig uitleggen hoe goed hij het bedoelt en wat al de voordelen van zijn maatregelen zijn. Hij wil zelfs nog even wachten met die hervormingen van het gerecht, op voorwaarde dat die “patriottische milities” ontbonden worden. De Nederlanders luisteren braaf, knikken deemoedig en keren terug naar huis, waar zij verslag uitbrengen aan hun respectievelijke Staten. Die denken diep na, want een revolte tegen hun hertog en graaf kan
Wie niet horen wil, moet maar voelen. Begin 1788 treedt het “Oostenrijks” leger op. De bevelhebber is een Gentse graaf en die wordt vervangen, maar het grootste deel van de soldaten zijn Nederlanders die met moeite gehoorzamen. Er vallen doden bij oproeren in Brussel en Antwerpen en het leger arresteert vooraanstaande tegenstanders. Dat zet veel kwaad bloed en de oppositie wordt talrijker. Van der Noot krijgt nu ook steun van zijn Brusselse collega Jan Frans Vonck. Die vertegenwoordigt vooral de lagere burgerij die politiek weinig te zeggen heeft en eist dat ze ook in de Staten mag zetelen. De Vonckisten zijn vooral in Vlaanderen actief. Ze begrijpen enigszins de maatregelen van de keizer, maar vinden zijn bruusk despotisme onaanvaardbaar. De dreiging voor het vorstelijk gezag groeit, maar de arrestatie van Van der Noot komt te laat. Hij vlucht naar Londen en vandaar naar de Republiek. In de Nederlanden blijft de onrust duren en de keizer is het beu. Hij heeft wat anders aan het hoofd. Hij voert een dure oorlog met de Turken en zijn gezondheid verslechtert, want hij lijdt aan tbc. Jozef schaft de oude privileges van Henegouwen en Brabant af en zendt hun Staten naar huis. Die weigeren. Van der Noot zit niet stil en begrijpt dat de Nederlanden buitenlandse steun nodig hebben om Jozef aan de deur te zetten. Groot-Brittannië voelt wel iets voor die conservatieve opstand in de Nederlanden, maar in Den Haag weten ze het niet goed. Van der Noot praat over de hereniging der Nederlanden met een Oranje als stadhouder voor het zuiden. Grote twijfels bij de Hollanders. Wat moeten ze met al die katholieken en Amsterdam wil niet dat de Schelde weer open gaat. Alleen dat zeventienjarig zoontje van stadhouder Willem V luistert met interesse, de latere koning Willem I. Met de afgezanten van Pruisen, erfvijand van Oostenrijk, heeft Van der Noot meer succes. Zij beloven steun en erkenning. In Breda richten advocaten Van der Noot, Vonck en zijn vriend Verlooy (auteur van “d’Onacht der moederlyke taal”) de vereniging “Pro Aris et Focis” (Voor altaar en haard) op. Zij roepen patriotten op naar Breda te komen en bestoken de Nederlanden met enorme hoeveelheden vlugschriften die de keizer aanklagen. Ze krijgen steun van de hogere geestelijkheid. De Mechelse kardinaal de Frankenberg (een Oostenrijker) wil geen geweld, maar aanvaardt niet dat de bisschoppelijke seminaries afgeschaft zijn ten voordele van één Leuvens seminarie waar de overheid de priesteropleiding controleert. Hij moet onderduiken als er een arrestatiebevel volgt. Het verzet wordt nu algemeen in de Nederlanden, behalve in Luxemburg. In oktober 1790 vertrekt een legertje vrijwilligers uit Breda en valt de Nederlanden binnen. (vervolg en slot volgende week)
JAN NECKERS
15
LEZERSBRIEVEN STOUTE HONGAREN
ISLAMOFOBIE
Palllieterke, In haar column van woensdag 18 november in “De Standaard” heeft Jozefien Daelemans het over die stoute ondankbare Hongaren. Hoe durven ze, de hele Europese begroting saboteren. Zijn ze dan vergeten hoe een honderd jaar geleden ontelbare Hongaarse kinderen in Vlaanderen voor een winter werden gehuisvest om de armoede en honger in eigen land te ontvluchten. Ze herinnert zich haar eigen grootmoeder die in dergelijke situatie verkeerde en beschrijft hoe ze hier van onze gastvrijheid mocht genieten. Mooi in de lijn van onze MSM heeft ze het over de onbelichte verhalen die we beter vaker zouden vertellen in plaats van alleen negatieve verhalen over migratie. Ja, Jozefien is al goed ingeburgerd in Vlaanderen. Mocht ze nog iets positief voelen voor haar Hongaarse roots en er nog enige empathie voor kunnen opbrengen, dan zou ze wel anders piepen. Ook mijn moeder was een van die Hongaarse kinderen die in Vlaanderen een winter lang werden opgevangen. Uiteindelijk bleef ze hier definitief, jaren later was haar broer getuige van de Hongaarse Opstand in 1956. Het Westen met Amerika op kop beloofde steun, de Hongaren kregen moed. De ontgoocheling was nadien des te groter. Russische tanks overspoelden Hongarije in ware bezettingsstijl. Amerika en het Westen liet Hongarije laffelijk in de steek. De Suezcrisis stak de kop op en men dacht hier in het Westen enkel aan zichzelf en wou de oliebevoorrading niet in het gedrang brengen. Denkt Jozefien dat ze dat in Hongarije vergeten zijn hoe ze in de steek werden gelaten? Beste Jozefien, leer uw geschiedenis en breng in Budapest een bezoek aan het Terror Haza Museum. GUY VAN RYSSEGHEM – LOCHRISTI
Pallieterke, Als atheïst had ik het geluk bij mijn humaniorastudies te kunnen kiezen tussen godsdienst en zedenleer - wat aan het einde van de jaren ’40 niet vanzelfsprekend was - en opteerde voor het laatste. Als vrijdenker kan ik goed leven in ons joods-christelijk-seculier Europa van naties en vrijheid, waar religie en staat gescheiden zijn. En dat moeten we zo houden. Nu met de opmars van het moslimfundamentalisme onze moeizaam verworven verlichtingswaarden op de helling staan, is kritiek leveren op de islam, zich schuldig maken jegens honderden miljoenen mensen op aarde. Islamofoob zijn, is racistisch: het is vijandig staan tegenover een groep mensen omschreven als een islamitisch ras, en niet omdat ze een ideologie aanhangen. Met andere woorden: als je vindt dat de islam een treurig lot voor vrouwen in petto heeft, als je eraan herinnert dat de profeet persoonlijk aan jihad deed en dit geen uitvinding is van de terroristen uit de twintigste eeuw, als je je erover opwindt dat in hun religie op afvalligheid de doodstraf staat, als je Mohammed geen heilige vindt omdat hij met een meisje van 6 jaar trouwde, of als je verwijst naar de door zijn legers gepleegde massamoorden, dan ben je islamofoob. Als dat zo zit, dan moet ik mij honderd procent islamofoob noemen. PAUL DE NEF - SINT-A NTONIUS-ZOERSEL
STOUTE HONGAREN (2) Pallieterke, Geplebisciteerde regeringen in Hongarije en Polen voeren een politiek die drastisch verschilt van die van de rest van Europa. Europa verwijt de Hongaren en Polen dat ze thans hun veto gebruiken en zo de financiële injectie door de Europese meerjarenbegroting en het corona-reddingsfonds blokkeren. Maar is het hier niet eerder de EU die een regimewissel wenst door te voeren in Hongarije en Polen door middel van het zgn. ‘rechtsstaatmechanisme’? Het doet wat denken aan de manier waarop de USA destijds verzetsgroepen in Midden- en Zuid-Amerika sponsorde om zo democratisch gekozen regeringen ten val te brengen. Als De Standaard op 20 november schrijft dat “de weg naar het Europees Hof te Luxemburg te traag is” en dat George Soros ervoor pleit om, zonder veroordeling van voornoemde landen, via voorlopige twaalfden te werken en deze dan gelijk af te nemen van Hongarije en Polen, dan zal het duidelijk zijn van waar de wind komt en wat de gewenste eindoplossing is. Europa gebruikt hier dus Europees geld om regeringen die ‘storen’ omver te werpen. Bedenkelijke praktijk, lijkt zo uit een handleiding van de CIA te komen. ERIK ROOSE - H ALLE-ZOERSEL
CONGRES Pallieterke, De jongste weken verschijnen er heel wat reacties onder de titel “Trump vs. Biden”. Men lijkt wel vergeten dat de Amerikanen op enkele zetels na ook een volledig nieuw Congres hebben gekozen. Deze verkiezingen bepalen nochtans welk beleid de komende jaren in de VS zal gevoerd kunnen worden. De linkse media belichten natuurlijk vooral de zege van Holy Joe. Logisch, want de Democraten hebben voor het overige, tegen hun verwachtingen in, een flinke pandoering gekregen. In het Huis van Afgevaardigden veroverden de Republikeinen heel wat zetels terug. In de Senaat staat de score op 48 tegen 50 in het voordeel van de Republikeinen. In januari hoeven zij in Georgia maar een van de twee nog te begeven senaatszetels te winnen en de radicaal linkse factie binnen de democratische partij mag haar agenda opbergen. Dat zou voor de meeste Amerikanen en misschien zelfs voor Biden en heel wat Democraten een hele opluchting zijn. Wie denkt dat de exit van Trump gepaard zal gaan met de intrede van een meute on-Amerikaanse, progressieve beleidsmakers, kan het wel eens dik mis hebben. TOMAS VERACHTERT - PUURS
ALMACI
Pallieterke, Ik zag Meyrem Almaci (Groen)in Terzake hoe zij de sluiting tracht te verdedigen van Doel en Tihange in 2025. Het was als een duiveltje in een wijwatervat. Al moest zij toegeven dat het wellicht niet kan tegen die datum. Toen enkele dagen later Bart De Wever (N-VA) de kernenergie ter sprake bracht, maakte de heer Frank Vandenbroucke (sp.a) hem nog eens belachelijk. Arm Vlaanderen. RUDY VAN HOVE - BERCHEM
Een lezersbrief insturen? Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.
16 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
26 NOVEMBER 2020
De frigo van Anderlecht Rik Coppens was in de zevende hemel verleden zondag. Zijn Beerschot had probleemloos Anderlecht geklopt op het 'Kiel'. Anderlecht, de ploeg die hij haatte. Toen hij voor een korte periode Club Brugge trainde, toen ik er speelde, heb ik hem de vraag gesteld: “Haatte jij Anderlecht, trainer?” ste ambitie zou ik maar vlug aanpassen, want het geld is op.
Coppens: “In Antwerpen hebben wij alleen maar last gehad met de Brusseleirs, nooit met de Walen. In Brussel werd je altijd gekloot door den arbiter, vooral in het Astridpark. En weet je waarom? Ze hadden een frigo in de vestiaire van den arbiter staan. Op den Beerschot kregen de scheidrechters een pintje bier, waarschijnlijk zonder schuim, maar zeker warm. In Anderlecht lag er een fl es champagne in die fameuze frigo. Ik heb die ijskast eens willen meepakken naar Antwerpen, maar ze hadden het gezien. Het enige dat ze hadden op den Anderlecht waren Jef Mermans en die frigo.” Voor de jongere mensen onder ons: Jef maakte al hun goals! Het strafste was dat hij van Borgerhout kwam, dicht bij Antwerpen. Hopelijk stak de ijskast van de arbiters vol met champagne, want anders had Rik Coppens zich omgedraaid in zijn graf. Ik denk van wel, want Beerschot kreeg zondag een penalty... Even serieus nu! Ik heb niets tegen Vincent Kompany. Integendeel, maar na de match tegen Beerschot moet ik spijtig genoeg besluiten dat er niets veranderd is bij paars-wit. Als ik een wedstrijd bekijk zoals tegen Beerschot, dan vraag ik mij altijd af waarom de spelers die het verschil kunnen maken altijd tegen Anderlecht spelen. Is er iets mis met de scouting of ligt de lat te hoog? Die laat-
Niets veranderd
Mijn broek valt af als ik een bestuurder van paars-wit, en niet één van de minste, na de wedstrijd tegen Beerschot hoor zeggen “Holzhauser is te traag voor ons, het is geen speler voor Anderlecht...” Dat zegt dan iemand van een club, waar één speler, Lukas Nmecha, met moeite een voldoende haalt, terwijl de rest van de ploeg gebuisd is. Een laat doelpunt kon deze keer door de Brusselaars vermeden worden, dat is positief. Maar spijtig genoeg hadden ze het al vroeger cadeau gedaan. Nietwaar, Yari Verschaeren? Pijnlijk. De spelers van Anderlecht hebben het geluk dat de matchen moeten gespeeld worden zonder supporters, want anders waren ze er niet goed van geweest. Volgende wedstrijd thuis tegen Standard. Kompany wil bloed zien. Dat kan meevallen, want de Luikenaars staan nu ook serieus in het rood...
GILLE VAN BINST VOORMALIG TOPVOETBALLER
1240
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12
A B C D E F G
“Wat ongewerveld is, heeft geen ruggengraat” “Man, knettergek word ik van die manwijven van Groen. Je kan daar niks tegen zeggen of dat begint te bleiten. Dus geef je ze maar hun goesting. Maar er zijn grenzen he! Ik ga ze toch niet het licht laten uitdoen? Kernenergie blijft!” Alexander De Croo heeft een moeilijk momentje. “En ik ben een feminist hé. Ik ben voor wijven. Mijn vrouw is er één. Mijn lief is er één. Maar trop is te veel! Ik ga ze eens flink mijn gedacht zeggen. Op constructieve wijze!” Menselijkheid en mededogen in de politiek? Bestaat het nog? Uiteraard leven we in tijden van ongekende polarisatie. Was de 20ste eeuw nog een toonbeeld van harmonie en vrede in de samenleving - de jaren 0 tot en met 90 buiten beschouwing gelaten - dan is de 21ste eeuw het tijdperk van wederzijds onbegrip. Het interbellum gaat zijn 75ste jaar in en gaat gepaard met verregaande meningsverschillen over wat al dan niet in de PMD-zak mag, hoeveel zwart een mens redelijkerwijs oploopt bij het afdalen in schoorstenen, of schoorstenen nog wel van deze tijd zijn en het gebruik van plastic rietjes. Die mogen niet meer geproduceerd worden, maar mogen wel in de PMD-zak. Allemaal discussies die niet zelden leiden tot gekwetste gevoelens en nieuwe polarisatie. Als wij in de 20ste eeuw enkel den Duits te vrezen hadden, zit het gevaar vandaag in ieder intermenselijk contact. Met de import van Groen in de regering heeft De Croo I de hypergevoeligheid ook in de hoogste regionen van de politiek laten doordringen. Eind vorige eeuw werd het groene gedachtengoed nog aan de kaak gesteld met slogans als “Groen hoer, ga naar huis”. Vandaag zou dat als polariserend worden bestempeld. “We gaan met respect met elkaar om en werken constructief samen”, zegt premier De Croo. Tot je een beetje dieper graaft. Premier, uw minister van Energie liet zonder uw medeweten vallen dat de kernuitstap definitief is. Hoe voelt u zich daarbij? De Croo: “Alles in deze regering gebeurt in samenspraak. Wat onze zeer bekwame minister van Energie heeft gezegd, ligt volledig in lijn met het regeerakkoord, dat we allemaal onderschreven. Ik begrijp niet waar de media en de oppositie zich zo druk over maken. Wij doen op een andere manier aan politiek. Wij laten ons niet uit elkaar spelen.”
H I J K L HORIZONTAAL
VERTICAAL
A. Lied dat de Vlaamse volksidentiteit bezingt B. Europees land - Groot meer in de VS C. Toespraak - Reputatie - Regionale TV-zender D. Lompe E. Vliegende schotel - Jongensnaam Bijbelse stad F. Reusachtige jager uit de Griekse mythologie - Een loot aanbrengen G. Getal dat de viscositeit van olie uitdrukt - Griekse letter - Slot H. Gebalk - Stellingen - Oude lengtemaat I. Zachte klap - Zitstaking J. Alvorens - Genitief van het K. Ierse verzetsbeweging - Hype Beleefdheidsfrase L. Peulvrucht
1. 2. 3. 4. 5.
Meesterschap Merk van jeans - Bevalliger West-Vlaamse gemeente - Het breken Straalvinnigen Familielid - Maatstaf waarmee het resultaat van een beleggingsportefeuille wordt vergeleken 6. Bitse opmerking - Helium Deel van een boom 7. Alpenbloem - Pers. vnw. 8. Schoon - Soort eend 9. Nederlandse waterloop Bondgenootschap 10. Losgeraakt - Vogelproduct Rivier in Oostenrijk en Duitsland 11. Decimeren - Bezittelijk vnw. 12. Dorp in Vlaams Brabant Inhoudsmaat - Kloosteroverste
Een week eerder was het Ecolo dat voor zijn beurt sprak door een koolstoftaks te lanceren. Uw partij stond op zijn achterste poten, maar u bleef kalm? “Uiteraard, u moet dat allemaal zien in de shift van belastingen. Niet in nieuwe belastingen. De sterkste schouders moeten de zwaarste las-
Oplossing 1239 1239 1236
11 22 33 44 55 66 77 88 99 10 10 11 11 12 12
A M O A A A B B I F VA C C DR E I
I D SO RA AR D D DE R U AC SI T RP E E EK DA AC MH E SL FF NE AS C MA AR RG TO G G ON DA IO EM I I EP H H OI I P R P TK VK II J K L
U N T N M O FA L R OB D OZ
SN G K TG A OL EE XR P NN A AR
A D AR
N B E R UO
I E RR
K N N E NZ TU E OL OI LE O N O KE EN P PL
ET R SB I R F TO A ES NA EO C N IA Z AE FM A OT LT EE PG EE LN M EA A LL ON NE ED N TI IL EE LU DE O NE IS S E N G O G
E D E
ten dragen. Dat zijn we overeengekomen met Groen. Wij mogen dan weer de multinationals subsidiëren met idiote sommen geld. Iedereen tevreden.” Maar toch, u bent een paar weken bezig en de groenen maken u het leven wat zuur. Uw achterban haakt af. Uw voorzitter heeft al zo vaak zijn eigen woorden moeten inslikken dat het pijn begint te doen… “Egbert is een toffe jongen. Een echte staatsman die zijn persoonlijke mening, de partijlijn, zijn kiezers en zijn mama heeft laten stikken voor mijn premierschap. Hij is de Zwarte Piet van mijn Sinterklaas. De Quasimodo van mijn Notre-Dame. De eunuch van mijn harem. De pispot van mijn Vivaldi.” Heeft u geen angst dat hij op een bepaald moment zijn ruggengraat vindt als de meisjes van Groen tegen zijn kar blijven rijden? “Wat ongewerveld is, heeft geen ruggengraat.” Net een persbericht binnen. Almaci nodigt u uit voor de eerste hamerslag op de koeltoren van Doel 3 en heeft de Open Vld in de vorige regering een bende omhooggevallen etterbakjes genoemd. Geheel conform het regeerakkoord. “Absoluut. Maar voor commentaar hierop verwijs ik u graag naar mijn voorzitter. (aarzelt even) Mag ik u iets geheel of the record toevertrouwen?” Jazeker, wij zijn er het blad niet naar om zoiets niet te respecteren. “Ik haat die wijven van Groen. Knettergek word ik er van. Gisteren vroeg Calvo me nog of ik niet wat oogschaduw wou aandoen om inclusiever over te komen. En of ik niet met de fiets naar de Lambermont zou willen gaan. Ik woon in Brakel, meneer Pallieter! En Almaci zou het een mooi signaal vinden naar de moslimgemeenschap toe als ik me zou laten besnijden door een Marokkaanse kapper. Ik kan Egbertje toch niet blijven vragen om dat soort zaken over te pakken?” Staat dat niet in het regeerakkoord? (herpakt zich) “Dat moet u aan mijn voorzitter vragen. Maar ik vermoed van wel.”
Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie
T A G U ET W O O G O E N N TE ES N E
Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be
www.deblauwevogel.be