't Pallieterke van 3 december 2020

VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER

8-9

Krijgen we een 'Ministerie van Waarheid'?

LUCKAS VANDER TAELEN Oud-politicus Groen

“Kansen krijg je niet zomaar. Je moet ze grijpen.”

We hadden het voorspeld. Sinds de strijd tegen het nepnieuws over covid-19 (waarbij ‘kritisch’ nogal gemakkelijk werd verward met ‘nep’), heeft de regering de smaak te pakken.Vlaams mediaminister Benjamin Dalle (CD&V) kondigde deze week aan dat hij middelen gaat uittrekken voor een ‘sectorbreed gedragen factcheckplatform’, een door de overheid betaalde dienst die fake news wil bestrijden en dus scheidsrechter van de waarheid wordt.

“Toen ik 22 jaar was en ik had net mijn diploma behaald, was er niemand die op mij stond te wachten omdat ik blank was, hoor. Ik heb geen cadeaus gekregen. En als ik dan sommige mensen hoor klagen dat anderen geen kansen krijgen, dan heb ik het daar moeilijk mee. Hoezo, ze krijgen geen kansen? Denk je dat ik kansen heb gekregen? Kansen, die krijg je niet. Die moet je nemen. Met al dat geklaag en gezaag over geen kansen, daar bereik je niets mee."

“Jihadbruiden zijn geen knappe meisjes met een moeilijke jeugd. Het zijn jihadisten.”

14

Ebru Umar

"Kinderen van de collaboratie" op RTBF: een gemiste kans

5

Thierry Baudet

De implosie van Forum voor Democratie

10

Uiteraard is dat een vreselijk idee.

Ook linkse commentatoren Bart Eeckhout en Joël De Ceulaer hebben er trouwens al stelling tegen ingenomen.

Zij kunnen er evenwel van verdacht worden vooral hun eigen positie in gevaar te zien. De traditionele media werpen zich graag op als bakens van waarheid in zeeën van fake news in de sociale media. Soms is dat ook zo. Soms, zoals over de problemen veroorzaakt door immigratie, zijn ze eerder zelf een factor van onwaarheid en moet je naar de sociale media of internet om meer te weten te komen.

Iets systematisch verzwijgen of minimaliseren is even schadelijk als leugen of overdrijving. Het is trouwens de omerta over bepaalde onderwerpen die net speculatie op sociale media aandrijft.

George Orwell

Een plan om de waarheid te reguleren is iets dat je alleen verwacht in een totalitaire staat. Het doet denken aan het ministerie van Waarheid in het dystopische universum van het boek “1984” van George Orwell. Benjamin Dalle, die minister van Media is, gaf trouwens onlangs een staaltje van wat hij onder het opleggen van de waarheid verstaat. Hij liet het onafhankelijke nieuwsmedium SCEPTR veroordelen door de Raad voor de Journalistiek nadat het kritiek had geuit over het feit dat hij het had opgenomen voor de relschoppers die in april in Anderlecht de politie hadden aangevallen.

Belangrijk detail: de Raad voor de Journalistiek wordt, net als het op te richten ministerie van Waarheid, onderhouden met subsidies van Dalle zelf.

DE REDACTIE

Lees blz. 13

VLAAMS PARLEMENTSLID

Bart Claes (Vlaams Belang)

“We hebben geen nood aan rechtse of linkse sociale media, we hebben nood aan neutrale sociale media.”

12

€ 3,00

ACTUEEL 2 / BINNENLAND 4-7 / INTERVIEW 8-9 / BUITENLAND 10-11 / CULTUUR 14 76ste jaargang • nummer 47 • donderdag 3 december 2020

Het is ook een slecht idee omdat het niet kan werken. Wie ook maar iets snapt van complotdenkers, weet dat ze elk ingrijpen door het ministerie van Waarheid enkel als verder bewijs zullen zien van hun grote gelijk.

Bart Eeckhout van De Morgen is vooral bang dat de dienst in handen kan komen van een ‘radicale partij’, waarmee hij uiteraard het Vlaams Belang bedoelt. Wij zijn bang van iedere politieke strekking die een monopolie van de waarheid zou nastreven. Dat idee is radicaal op zich.

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

2

Actueel

3 DECEMBER 2020

Lang leve Zwarte Piet

Nepnieuws, ‘hatespeech’, factchecks,… de voorbije weken hoorde u ongetwijfeld van de initiatieven die her en der genomen worden om de media aan banden te leggen. En dit op Europees, Belgisch én Vlaams niveau.

Officieel wil men vooral de complottheorieën over covid-19 aanpakken. Het grappige is dat hoe luider de overheid verkondigt dat er geen complotten zijn, hoe minder mensen het nog gaan geloven.

Het feit dat de overheid elk debat over complottheorieën uit de weg gaat, heeft tot gevolg dat iedereen meer en meer aan de geloofwaardigheid van de overheid zelf begint te twijfelen. Voeg daarbij nog wat absurde richtlijnen (minister Verlinden) en wat ongelukkige communicaties (minister Vandenbroucke) en je krijgt een smeulende cocktail voor een naderende volksopstand. Maar het stopt niet bij corona. De overheid gaat de media, en vooral dan de sociale media, controleren op waarheid en feiten. Wie de versie van de overheid niet volgt, hangt bestraffing boven het hoofd. Het is een gevaarlijke evolutie in de perswereld.

Komende zondag vieren we Sinterklaas met zijn onafscheidelijke helpers, de Zwarte Pieten. Al komen die laatsten meer en meer in de verdrukking. De overheid verbiedt het gebruik van echte Zwarte Pieten; het moeten nu roetveegpieten zijn. Neem nu de Universiteit Antwerpen en ik citeer uit een mail die de UA-cel Diversiteit rondstuurde naar de aangesloten studentenverenigingen: “We willen jullie erop attent maken dat het universiteitsbestuur vorig jaar heeft besloten dat de karikaturale manier waarop zwarte piet wordt afgebeeld niet meer mag worden gebruikt, noch in afbeeldingen of verkleedpartijen, noch in terminologie. Dit past niet bij de inclusieve universiteit die UAntwerpen wil zijn. UAntwerpen wil een universiteit zijn waar iedereen zich thuis voelt en gerespecteerd weet. We menen hiermee de link tussen het Sinterklaasfeest en racisme en raciale vooroordelen (door het verbod van een blackface, met dikke rode lippen-kroeshaar-zwarte huidskleur) te hebben doorgeknipt.”

De Universiteit Antwerpen neemt hier het voortouw, maar ik denk dat de andere universiteiten snel zullen volgen. Al zou deze laatste bewering op dit ogenblik nog als nepnieuws kunnen beschouwd worden. Net zoals mijn boude bewering dat de traiteurs met Kerst en Nieuwjaar via een app aan de politie moeten doorgeven wanneer ze bestellingen binnenkrijgen voor méér dan zes personen…

Ik herhaal het, dit is nepnieuws. Of toch niet?

Zullen de artikels in ’t Pallieterke en op Sceptr binnenkort onderworpen worden aan een ‘imprimatur’ van de overheid? Lijkt overdreven, maar ik ben er niet gerust in.

Ondertussen is mijn hoorzitting bij de Raad voor de Journalistiek voorbij. De bekendmaking van het ‘vonnis’ volgt op 11 december. Ik vertel er u meer over in het nummer van 17 december.

Desalniettemin: lang leve de echte Zwarte Piet!

KARL VAN CAMP HOOFDREDACTEUR

De pers die in het verleden leeft

Het is eigenlijk lang geleden dat perscommentatoren nog eens ernstig geprobeerd hebben het Vlaams Belang in verband te brengen met het nationaalsocialisme. Naar aanleiding van de heisa rond Carrera Neefs, het gemeenteraadslid van het Vlaams Belang dat op Wapenstilstand bloemen neerlegde aan het graf van een Nederlandse oostfronter, was het toch weer van dat.

Vooral de Standaard liet zich de voorbije twee weken helemaal gaan.

In een hoogdravend stuk ziet Tom Nagels een globaal conflict tussen goedaardige humanisten en nationalisten die “fundamenteel anders zijn dan wij” en dat je moet kiezen tussen het Europa dat zichzelf definieert in oppositie tot Hitler en… het alternatief. Marc Reynebau, die wel altijd een reden ziet om er de Tweede Wereldoorlog bij te halen, wijdde zelfs twee stukken aan de bloemlegging. David Van Turnhout heeft het over “een klimaat waarin mensen hun nazisympathieën steeds openlijker beleven”. Volgens Karel Verhoeven is het Vlaams Belang een partij waar “de erfzonde van de voorvaders verder mag gekoesterd worden, zolang het binnenskamers blijft.” De Standaard, het dagblad dat na de oorlog een verschijningsverbod van twee jaar kreeg wegens collaboratie met de bezetter, kent die erfzonde uiteraard beter dan andere kranten.

Reductio ad Hitlerum

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17 Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland 3 maanden: 39 euro 6 maanden: 78 euro 1 jaar: 156 euro Steunabo 1 jaar: 250,00 euro

Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Lees nu ook digitaal op www.pallieterke.net Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Stichter 1945-1955: Hoofdredacteur 1955-2000: Hoofdredacteur 2000-2010: Hoofdredacteur 2010-heden: Verantw. uitgever:

Bruno de Winter Jan Nuyts Leo Custers Karl Van Camp Wart Van Schel

Vroeger was de ‘reductio ad Hitlerum’, om een begrip van de filosoof Leo Strauss te gebruiken, van het Vlaams Belang veel gebruikelijker.

De dag na de doorbraak van het Vlaams Blok bij de verkiezingen van 1991, bracht Jef Lambrechts, journalist van de BRT, een ongegeneerd opiniestukje op radio 1 waarin hij het had over “laarzen die dreunen door de straten”, “koppelriemen” en “neonazi’s”. De meeste vijandelijke commentaren waren subtieler, maar uiteindelijk kwamen die allemaal op dezelfde redenering neer: wie kritiek heeft op immigratie is altijd ergens een politieke erfgenaam van Hitler. Omwille van het oorlogsverleden van de Vlaamse Beweging kon dat verband bij het Vlaams Blok gemakkelijker gelegd worden dan bij andere rechtse partijen in Europa.

Dat was toen al onzin, maar je begrijpt wel waarom sommige mensen die geloofden. Het Vlaams Blok sproot voort uit Vlaamse Beweging en torste er de erfenis van. De Volksunie had nochtans al aangetoond dat die je ook toelaat naar links te evolueren. De rechtse ideologie die vorm kreeg in het Vlaams Blok, dat pas 23 jaar na de oorlog werd opgericht, wortelde evenmin in het nationaalsocialisme, maar was een fusie van een streven naar Vlaamse autonomie, een conservatieve reactie tegen de gevolgen van mei ’68, het groeiende onbehagen over immigratie (dat niet het gevolg was van enige ideologische rassentheorie)

en de invloed van de Franse Nouvelle Droite op de jonge nieuwkomers in de partij.

Repressie

De erfenis van collaboratie en repressie bleef wel lang een rol spelen in de leefwereld van Vlaamsgezinden binnen en buiten die partij, ook zonder ideologische band met dat verleden. Lang nadat de Volksunie naar links begon uit te zwenken, bleven parlementsleden van die partij bijvoorbeeld de activiteiten van het Sint-Maartensfonds, de vereniging van oostfrontstrijders, bezoeken.

We denken onder meer aan de Belgische vicepremier Hugo Schiltz in 1990, oud-minister Jaak Gabriëls,…

Partijvoorzitter Vic Anciaux was elk jaar aanwezig op het bal van Hertog Jan van Brabant, de radicalere versie van het Sint-Maartensfonds in Vlaams-Brabant. Toen Sauwens, in hoedanigheid van minister van de Vlaamse regering, enige ophef veroorzaakte door het bijwonen van de viering van het vijftigjarig bestaan van het Sint-Maartensfonds in 2001, zette hij enkel een gewoonte verder die hij had opgedaan als mandataris van de Volksunie. Ook Jan Jambon was op die viering aanwezig. Hij nam er even het woord namens de Vlaamse Volksbeweging en staat in het programmaboekje aangekondigd als spreker over “de jonge Vlaamse Beweging”. Binnen de Vlaamse beweging werd daar geen aanstoot aan genomen. Waarschijnlijk heeft ook De Wever als zatte student nog Duitse soldatenliederen gezongen, maar zijn Burkeaans conservatisme is de vijand van elke vorm van totalitair denken.

Wat dat allemaal betekent? Dat in de subcultuur van de Vlaamse Beweging de herinnering aan collaboratie en repressie bleef leven zonder dat de ideeën van toen zich ooit in een politieke strekking hebben vertaald. Het aantal nazi’s in de Vlaamse Beweging is minimaal. Zelfs degenen die denken dat ze het zijn, weten meestal niet waarover ze praten. En het belangrijkste: er is geen continuiteit tussen het nationaalsocialisme (dat trouwens niet rechts is) en de rechtse politieke opvattingen die leven bij Vlaams Belang en N-VA, wat de inquisiteurs op zoek naar de erfzonde ook mogen beweren.

Had de Volksunie nog redelijk wat oostfronters in haar rangen (denk maar aan senator Oswald Van Ooteghem), was dat al nauwelijks het geval bij het jongere Vlaams Blok. Ook daar leefde nog de bezwaarde erfenis van de Vlaamse Beweging, maar

– ik ben nu al tien jaar geen lid meer van de partij en kan al een poging wagen om objectiviteit na te streven – ik heb er nooit iemand in de hogere kaders gekend die de politieke ideeën van het nationaalsocialisme of enige andere autoritaire politieke strekking deelde. Er bestond geen rassenideologie en er heersten geen autoritaire staatsopvattingen.

Wij waren veel overtuigdere democraten dan de buitenwereld dacht.

Zelfs meer dan we zelf beseften.

Et alors?

Heeft het Vlaams Belang Carrera Neefs terecht aan de deur gezet?

Zeker. Niet omdat het verboden of zelfs onfatsoenlijk is om bloemen te leggen aan een soldatengraf, ook niet dat van een soldaat van de Waffen SS – waar is de tijd dat Reagan en Kohl het Duitse soldatenkerkhof van Bitburg gingen bezoeken? – , maar omdat Neefs moest weten dat dit gedrag haar partij kan schaden.

Op het moment dat je de vertegenwoordiger van een partij wordt, geef je een stuk van de vrijheid op om publiekelijk volgens je eigen overtuiging en geweten te handelen. De fout van Neefs, die overigens geen nazi is, waren niet de bloemen en haar kledingdracht, maar het gebrek aan loyaliteit tegenover partijgenoten die mee de gevolgen ondergaan van haar keuze. Enkele kranten die eerst mekkerden dat Neefs niet werd ontslagen, mekkerden daarna dat ze niet om de juiste reden is ontslagen. Nee, hoor, ze is om de juiste reden ontslagen.

Het siert Van Grieken overigens dat hij niet inging op het gehuil tot onmiddellijk ontslag, maar de correcte procedure volgde en haar nog de kans gaf om te blijven als ze het charter voor mandatarissen zou ondertekenen. Ze weigerde. Ik vermoed dat Van Grieken begrepen heeft dat de sociale media de zwakke schakels in de partij veel vaker zullen blootleggen dan vroeger.

Als je ingaat op elk incident waar de media heisa over willen maken, onderwerp je je aan hun wetten en ben je permanent opgejaagd wild.

Op een bepaald moment moet je gewoon, zoals François Mitterrand, vragen: “Et alors?” - “En wat dan nog?”

De Tweede Wereldoorlog was belangrijk en biedt nog steeds lessen voor vandaag, maar degenen die steeds maar opnieuw proberen om moderne politieke tegenstellingen te vertalen in de strekkingen van toen, zijn charlatans. Zij leven meer in het verleden dan de kaders van het Vlaams Belang.

JURGEN CEDER

Actueel

3 DECEMBER 2020

DE WEEK 26 NOV

2020

De horeca zal hoogstwaarschijnlijk de volle pot aan auteursrechten moeten betalen voor muziek die men, tijdens de lockdown, nooit heeft gedraaid. Auteursvereniging Sabam wil alleen een ‘solidariteitskorting’ van een maand aanbieden. Horeca Vlaanderen reageert ontzet.

3

Corona doet de oude paarse trukendoos bovenhalen

De Franse politie arresteert vier minderjarigen die betrokken waren bij de moord op de Franse leerkracht Samuel Paty in oktober.

Drie van hen zouden 13 en 14 jaar oud zijn. Ze zouden Paty hebben aangewezen aan de Tsjetsjeense moslimextremist Abdoellakh Anzorov.

De federale overheid lanceert de cam‘1 ploeg van 11 miljoen’ om het 27 NOV pagne coronavirus te verslaan. De boodschap 2 0 2 0 van de campagne is duidelijk: “Alleen samen kunnen we het coronavirus verslaan”. Niet iedereen vindt de campagne even geslaagd omdat ze te belgicistisch zou zijn.

De Universiteit Antwerpen verbiedt studenten om tijdens het Sinterklaasfeest de traditionele Zwarte Piet af te beelden. Dat blijkt uit een mail van het Team Diversiteit van de universiteit. Studentenvereniging KVHV reageert verontwaardigd.

In Sint-Jans-Molenbeek wordt een 38-jarige Albanees op straat doodgeschoten. De schietpartij gebeurde in de Edmond Machtenslaan. Er werden meerdere schoten afgevuurd. In buurgemeente Anderlecht blijft het intussen ook onrustig. Tientallen jongeren troepen er samen voor het gemeentehuis. .Ze zijn boos omdat bekend raakte dat de politie geen schuld trof bij de dood van Adil, een jongen die overleed toen hij vluchtte voor de agenten.

28 NOV

2020

De horeca krijgt te horen dat een heropening niet meer voor dit jaar is. Horeca Vlaanderen spreekt van ‘bloody friday’ en vraagt dat de regering extra steunmaatregelen vrijmaakt voor de sector.

Ecolo verzet zich tegen de benoeming van N-VA’er Danny Pieters (63) als kandidaat-rechter bij het Grondwettelijk Hof. Pieters is hoogleraar socialezekerheidsrecht aan de KU Leuven en was mede-oprichter van N-VA. Voorbije zomer ging N-VA zelf ook op de rem staan toen Ecolo Zakia Khattabi wilde laten benoemen bij datzelfde hof.

29 NOV

2020

Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke zegt in Terzake dat het sluiten van de winkels een ‘schokbeslissing’ was. Die uitspraak veroorzaakt grote verontwaardiging, niet alleen bij de oppositie, maar ook bij de Franstalige liberalen.

De federale regering bestelde voor 4,27 miljoen van het Covid-geneesmiddel remdesivir. Vol30 NOV euro gens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gaat 2 0 2 0 het om een volstrekt nutteloos medicijn. De WHO liet op 15 oktober al weten dat remdesivir geen betekenisvol effect heeft. België negeerde de aanbeveling.

Het hof van beroep in Antwerpen heeft geoordeeld dat het verbieden van boerkini’s in zwembaden geen discriminatie is. Het Antwerpse boerkiniverbod blijft dus van kracht. De klacht tegen het verbod was ingediend door twee moslima’s.

De wapenexport vanuit Wallonië is vorig jaar verdrievoudigd. Er werd een grote stijging vastgesteld van de uitvoer naar Canada, terwijl PS-voorzitter Paul 2 0 2 0 Magnette zich vier jaar geleden nog verzette tegen een verdrag met dat land over wapenhandel. Canada kocht in 2019 voor 1,8 miljard euro aan tanks en geblindeerde voertuigen. Ook Saoudi-Arabië is een trouwe klant en kocht voor 302 miljoen euro wapens.

1 DEC

Een arrogante en infantiele communicatie, tegenstanders wegzetten als zuurpruimen, alles met een Belgicistisch sausje overgieten. De manier waarop over het coronabeleid wordt gecommuniceerd draagt het keurmerk van paarsgroen.

Ondertussen helpen de ‘cheerleaders’ in de media de regeringDe Croo een handje.

Even terug naar 2012. Twee VRT-journalisten brengen het boek “De Keizer van Oostende” uit over de malversaties en vriendjespolitiek – om niet van gesjoemel te spreken - van de clan rond Johan Vande Lanotte in Oostende. De reacties lieten niet lang op zich wachten. De journalisten werden een tijdlang op non-actief gezet. En Vande Lanotte mocht het die avond zelf zonder kritiek komen uitleggen op Terzake. Hij kreeg ook massaal steun van de geschreven pers waarbij een aantal journalisten gewoon beweerden dat ze het boek niet eens hadden gelezen.

Deze week gebeurde iets vergelijkbaars. In de arrogantie en betweterigheid die hem eigen is had minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a) een kemel geschoten. Hij stelde dat de sluiting van de niet-essentiële winkels wetenschappelijk gezien niet onderbouwd was en vooral een schokeffect moest ressorteren. “Den blok erop”, was vooral een signaal. De verontwaardigde reacties lieten niet op zich wachten.

Bij oppositiepartij N-VA, maar ook bij federale regeringspartner MR. De socialisten openden de hulplijnen naar de pers. In de edito’s werd Vandenbroucke niet te hard aangepakt. En op de VRT konden eerst partijvoorzitter Conner Rousseau (Terzake) en daarna Frank Vandenbroucke zelf (De Afspraak) de vis verdrinken. Met amper kritische journalisten aan de andere kant van de tafel. De oude paarsgroene trukendoos werd bovengehaald. Geknoei, onvermogen en slechte communicatie moeten snel gecounterd worden door de publieke opinie via de bevriende pers aan te spreken. Het was zo twintig jaar geleden, het is vandaag niet anders.

Communicatie voor de kleuterklas

De coronacijfers mogen dan wel dalen, de regering-De Croo heeft niet de beste week achter de rug. Het is duidelijk dat het duo De Croo-Vandenbroucke de regie strak in de hand houdt en binnen de regering weinig dissidentie aanvaardt. De andere ministers moeten de strenge corona-aanpak volgen. Punt.

Om dit kracht bij te zetten richting publieke opinie werd nog een aloude campagne gelanceerd waarbij de kiezers als kleuters of louter als adepten van brood en spelen worden afgeschilderd.

“Wij zijn een ploeg van 11 miljoen”, de klassieke unitaire voetbalmetafoor zorgt voor plaatsvervangende schaamte. De indruk ontstaat dat men voor het voetbal koos nadat Vlaanderen al even flauw de vergelijking maakt met het wielrennen en de Flandriens die niet opgeven.

Dit videospotje zal het belgicistische gevoel niet aanwakkeren.

Zeker niet als blijkt dat er nu al spanningen zijn binnen de regering tussen MR en sp.a. Conner Rousseau gebruikte Terzake om erop te wijzen dat de versoepelingen van september die mee geleid hebben tot de tweede coronagolf voor een deel de verantwoordelijkheid is van de regering Wilmès, met een MR-premier dus.

Wie kritiek heeft op de aanpak van de regering-De Croo – zowel naar de vorm als naar de inhoud - wordt ondertussen weggezet als een zuurpruim. De cheerleaders van paarsgroen in de media, De Standaard en De Morgen voorop, doen duchtig mee.

Een alternatieve waarheid

Het verschil met de eerste paarsgroene en paarse regeringen is voorlopig wel nog dat kritische journalisten niet worden

afgedreigd. Maar wat niet is, kan nog komen.

Wel is te horen dat opiniemakers zoals economen die kritisch zijn voor het Vivaldi-beleid al eens een boze minister aan de lijn krijgen. Vooral minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) profileert zich graag als de onvoorwaardelijke verdediger van de paarsgroene+CD&V-formule. En zeggen dat dit de Vlaamse liberaal was die het meest kritisch stond tegenover een Vivaldi-formule. Maar van Q is bekend dat principes zeer rekbaar zijn.

Het pijnlijke aan de huidige ploeg is dat ook de CD&V al te gemakkelijk meestapt in het paarsgroene narratief. We hebben het hier niet over minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) die stevig flatert, zoals bij haar mededeling dat wie een kersttuinfeest in beperkte kring bijwoont naar huis moet terugkeren om naar het toilet te gaan.

Wel over het interview met CD&V-vicepremier en minister van Financiën Vincent Van Peteghem in De Standaard. Een vraaggesprek dat omwille van de Vandenbroucke-heisa wat tussen de plooien was gevallen.

Van Peteghem verkoopt daar de klassieke lege CVP-praat dat zijn partij zich het best voelt in het centrum. En dus past Vivaldi hem beter dan de Zweedse coalitie, want er zitten zowel linkse als rechtse partijen in.

Het meest hallucinante aan het interview had echter betrekking op de nieuwe effectentaks. Aangezien dat officieel een ‘solidariteitsbijdrage’ is die moet helpen om de extra kosten van de gezondheidszorg op te vangen, telt dit niet mee bij de belastingen die de regering-De Croo invoert, aldus de minister. Dus, je geeft een taks een andere naam en het is geen taks. Of hoe de federale regering die wat graag beweert de strijd aan te gaan tegen fake news zelf alternatieve waarheden verkondigt.

4

Binnenland

3 DECEMBER 2020

BRUSSEL

Het is stil rond de PVDA

Het is een beetje stil rond de kameraden van de PVDA. Niet dat we reclame willen maken voor de communisten, maar je zou bijna vergeten dat de paarsgroene Vivaldi-regering niet alleen op rechts, maar ook op links een oppositie kent in het parlement. Wat is er aan de hand?

ECONOMISCHE ZAKEN

Naar een mooi beursjaar 2021 Een evenwichtige politiek in de VS met een Democratische president en een Republikeinse Senaat. Het vooruitzicht op een massale verdeling van het coronavaccin. Allemaal goed nieuws voor de financiële markten. De beurzen gaan ervan uit dat de economieën in 2021 stilaan naar een normaal niveau terugkeren.

De Amerikaanse beursindex Dow Jones ging vorige week door het plafond met 30.000 punten.

De langetermijnbeursklim sinds de financiële crisis van 2009 is nog niet ten einde. Dit voorjaar kon nog worden gedacht dat de coronapandemie een definitief einde zou maken aan een lange hausse, een stierenmarkt dus. De schade viel nogal mee. Akkoord, de beurskoersen kenden een terugval van 30 procent, maar de dip in het voorjaar was tijdelijk.

Nu is de beursbonanza weer volop bezig. De Amerikaanse beursindex Dow Jones brak het record van 30.000 punten. De S&P500-index, die van de 500 grootste Amerikaanse beursgenoteerde bedrijven, doet het ook zeer goed. De klim is constant en volgens experts is de S&P-index een stabielere referentie. We zijn dus op weg naar een mooi beursjaar 2021.

De redenen daarvoor zijn meervoudig. Eerst en vooral is er het perspectief dat de coronapandemie eindelijk onder controle raakt in 2021. Dankzij het vaccin uiteraard dat bij verschillende farmabedrijven wordt ontwikkeld.

Een normalisering van de economie: de financiële markten hebben niets liever. Ondertussen schieten de aandelen van de farmabedrijven de hoogte in.

Dat ze een coronavaccin ontwikkelen is in eerste instantie cruciaal voor hun imago. Dit type vaccins ontwikkelen is immers weinig rendabel. Anderzijds betekent een hogere beurskoers wel een financieel cadeau voor die bedrijven.

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

LUIKERSTEENWEG 244 7F ANKERSTRAAT 3500 HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272 011 223 253 MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE

Tweede reden voor de vreugdesprong van de beurzen is dat de Chinese economie corona nu al definitief achter zich lijkt gelaten te hebben. De Chinese economie zal dit jaar niet krimpen.

Ten derde is er de situatie in de VS. Sommigen vreesden na de presidentverkiezingen voor maanden instabiliteit en zelfs een pre-burgeroorlogssfeer. Totaal ongegrond. President Donald Trump heeft duidelijk gemaakt dat hij een stap opzij zal zetten voor zijn opvolger Joe Biden. Die zal een minder harde houding aannemen in het handelsconflict met China. Dat zou de wereldeconomie ten goede moeten komen.

Maar de beurzen zijn vooral verheugd dat er weinig kans bestaat dat Biden een radicaal-linkse economische koers zal varen. Een verhoging van de vennootschapsbelasting, hogere minimumlonen, striktere prijsvorming in de farmasector, een strenge aanpak van de technologiemastodonten als Amazon en Facebook… Een Republikeinse Senaat kan deze ambitieuze plannen blokkeren. Of die meerderheid er echt komt weten we op 5 januari met de verkiezing van de laatste twee senatoren in Georgia. Nu al hebben de Republikeinen 50 van de 100 zetels in de Senaat. Bij 50/50 heeft de voorzitter, de Democratische vicepresident Kamala Harris, de beslissende stem. Maar men gaat ervan uit dat de Republikeinen zeker een zetel binnen halen in Georgia. En dan heb je nog de gematigde Democraten in de Senaat die de plannen van de president niet echt genegen zijn.

De beurzen zijn er gerust in. Een andere positieve factor is de lage inflatie. In de westerse wereld houden de mensen omwille van corona de vinger op de knip.

Duurdere consumptie zoals restaurantbezoek ligt stil. Gevolg is dat de opwaartse prijsdruk beperkt blijft en dat er dus ook geen vooruitzicht is op hogere rentevoeten om de inflatie te drukken. Oplopende rentevoeten halen geld weg van de beurs en de aandelen richting stabielere beleggingen als overheidsobligaties of spaarrekeningen. De Amerikaanse centrale bank heeft trouwens al duidelijk gemaakt dat er zelfs bij een inflatie van meer dan twee procent geen renteverhoging komt.

Tenslotte nog meegeven dat aandelenexperts nu zien dat de klim van de beurskoersen zich niet beperkt tot de tech-aandelen van bedrijven die profiteerden van de sterke internethandel tijdens de lockdown. Ook de aandelen van klassieke industriële bedrijven doen het goed.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Ten eerste heeft de PVDA de pers niet helemaal mee. Het is weinig realistisch ooit een linksere regering dan de huidige federale ploeg te verwachten en dus supportert de pers hardnekkig voor De Croo.

Kritiek dat het niet links genoeg zou zijn, past dus niet.

Maar de PVDA heeft ook de actualiteit tegen. Wat is de oplossing van de communisten voor de covid-19-crisis? Juist, een miljonairstaks. Zoals een miljonairstaks bij hen de oplossing is voor zowat elk probleem. Ondertussen herinnert iedereen zich nog waar het virus vandaan kwam en wie de echte schuldige van de pandemie is, maar daarover zul je de communisten natuurlijk nooit horen piepen. Bovendien komt de oplossing van de kapitalistische ‘big pharma’, niet uit een Chinees of Cubaans staatsbedrijf. Je kan dan wel zagen over het geld dat de farmaceutische industrie aan het coronavaccin gaat verdienen, zelfs bij de PVDA zullen

ze ondanks alles dat prikje toch maar laten zetten.

Wat zit er dan nog in de actualiteit?

Kerncentrales? Voer als linkse partij maar eens een pleidooi om die langer open te houden, daar kom je in de pers nooit mee weg. Maar doe het licht uit, laat de industrie uit Vlaanderen vertrekken en een pak van je arbeiders-kiezers zijn werkloos en zullen zich dure groene stroom zeker niet kunnen veroorloven. Wat ben je trouwens met de nationalisatie van een industrie zonder stroom?

Op hun webstek zagen we nog enkele artikels over ‘femicide’, laptops voor het onderwijs en we lazen ergens in een verloren krantenbericht dat PVDA ook aandringt op een stemming over abortus. Daarmee gaat de partij het verschil met Groen of sp.a ook niet maken. Armoe troef dus op de uiterst linkse fl ank.

FVL

BRUSSEL

Adil: ‘Le bruit des bottes’ in Brussel Het was natuurlijk te verwachten: nadat het parket vorige week tot de conclusie was gekomen dat de politie geen schuld treft aan de dood van Adil, kwam het in Brussel nog maar eens tot rellen.

Voor één keer ging het niet om relletjes met ‘jongeren’, aangestuurd door criminelen en criminele bendes, zoals dat stilaan dagelijkse kost is beginnen worden in de hoofdstad. Neen, deze keer ging het om een gewelddadige manifestatie op commando van extreemlinkse en anarchistische elementen. ‘Le bruit des bottes’ in Brussel dus, maar aangezien het om linkse bottines ging, werd er in de media niet te zwaar aan getild.

Meer zelfs, wanneer extreemlinks op straat geweld hanteert, is het de politie die door de media op het matje wordt geroepen. Waarom die agenten toch maar niet vervolgd werden, want hoe kun je nu blijven volhouden dat ze onschuldig zijn als er op straat met kasseien gegooid wordt; zo

was de ondertoon in een interview dat we in De Standaard lazen.

Nochtans, als een paar idioten in het fort van Breendonk in het geniep een fotootje van zichzelf met een gestrekte arm maken, is het meteen alle hens aan dek in de pers. Dan lijkt het wel of een gewelddadige staatsgreep door extreemrechts nakend is.

Maar een linkse militie die een fysieke aanval op de Brusselse politie uitvoert, dat mag blijkbaar, zonder dat bevriende partijen zoals de PTB, Ecolo of de PS daarop aangesproken worden. En dan durven we nog niet te vragen of Tim Verheyden van Pano hun WhatsApp-groepen al aan het infiltreren is, op zoek naar foute memes…

FVL

GENT

Krijgen betogers dan geen corona?

De strenge corona-regels beu? Zin om eens met heel veel vrienden af te spreken? Voer dan actie of organiseer een betoging.

Maandag met veertig op de Kouter: "Actievoerders willen gerechtigheid voor doodgeschoten peuter Mawda" (HLN 23/11/2020). Bekende Vlamingen zonder mondkapje hangen kinderkleertjes aan een wasdraad. De politie laat begaan. Zondag met vierhonderd op de Vrijdagmarkt: "Vierhonderd actievoerders protesteren tegen geweld op vrouwen". “Lang geleden dat we nog eens betoogd hebben”, laten de initiatiefnemers optekenen in Het Laatste Nieuws. “Zolang de coronamaatregelen gerespecteerd werden, stond de stad Gent de bijeenkomst toe.”

Wij zochten voor burgemeester De Clercq de coronamaatregelen eens op.

Kom je samen op straat? Je

mag met maximum 4 personen zijn. Je moet 1,5 meter afstand houden en je mondmasker dragen. Op deze regel zijn geen uitzonderingen.

Wie begrijpt dit nog? Met vijf afspreken mag niet. Met tientallen of honderden afspreken en je wordt gerust gelaten, je krijgt er zelfs toelating voor. De actievoerders zijn voldaan naar huis gegaan, met opgeladen batterijen. Wat moeten de cafébazen wel gedacht hebben, achter het venster van hun gesloten zaak? Nergens las ik een woord van kritiek. Op de Kouter deed toekomstig schepen Hafsa El Basioui (Groen) mee. Noch zij noch burgemeester De Clercq hoefden naar de studio om het uit te leggen. Toch is het niet onschuldig.

Dat burgemeester en politie dit toelaten, is een slag in het gezicht van duizenden Gentenaars die geen normaal leven meer hebben door de pandemie. Het tafereel van de dansende actievoerders op de Vrijdagmarkt maakt mensen kwaad. Als dit kan, waarom zouden zij zich nog aan de regels houden? Wanneer straks de politie bij u komt controleren, vertel dat het geen feest is maar een politieke actie. Zet de spandoeken "justice for (slachtoffer naar keuze)" alvast klaar.

MATHILDIS

Binnenland

3 DECEMBER 2020

WALLONIË

RTBF en de Franstalige kinderen van de collaboratie In navolging van de VRT-reeks ‘Kinderen van collaboratie’ bracht de Franstalige openbare omroep RTBF een vergelijkbaar programma. Slechts zeven kinderen of andere verwanten van Franstalige ‘zwarten’ waren bereid om te getuigen, een groot verschil met Vlaanderen. Het programma werd deels een gemiste kans omdat de uitleg en duiding van historici niet op tv maar op een apart streamingkanaal van de RTBF werd uitgezonden.

“Na de verklikking door uw moeder werden vijf personen gearresteerd. Een aantal van hen werd gedeporteerd en kwam nooit terug. Ze zijn gestorven in Duitsland. Ze kon ter dood veroordeeld zijn, maar dat is niet gebeurd omdat ze zwanger was. Van u.” Het is één van de sterkere punten van het RTBF-programma ‘Les enfants de la collaboration’ dat vorige week woensdag werd uitgezonden. Historicus Alain Colignon overloopt samen met de zoon of dochter van een Franstalige collaborateur tijdens WO II het juridisch dossier.

In dit geval dat van de moeder van Yolande Klein die veroordeeld werd voor verklikking en spionage voor de Duitse bezetter.

Taboe

Het is slechts één van de zeven familieleden van ‘zwarten’ die bereid was om voor de Franstalige oproep te getuigen. Dat toont aan hoe het thema bezuiden de taalgrens nog altijd een taboe is, in tegenstelling tot Vlaanderen. Walen en Franstalige Brusselaars wil nog altijd het liefst de indruk wekken dat ze allemaal verzetsstrijders waren. Wat niet het geval is. De ouders van de zeven personen die in de RTBF-reportage aan bod komen hebben een gevarieerd verleden in de Franstalige collaboratie. Eén getuige, Alain Kerkhofs, is de kleinzoon van een bedrijfsleider uit de economische collaboratie. Eén getuige is de achterkleinzoon van een inwoner van de Oostkantons die in 1940 onmiddellijk bij Duitsland werden aangehecht. Verder is er Daniel Olivier, de zoon van het rexistisch parlementslid Alfred Olivier, die eigenlijk kritisch was voor Léon Degrelle. De kleinzoon van Degrelle, José Antonio della Rosa Degrelle, komt ook uitgebreid aan het woord. Hij verdedigt zijn grootvader en bewondert Degrelle. “Een echte nazi kon hij nooit geweest zijn, want hij was katholiek.”

Over het proces tegen Degrelle

zegt de kleinzoon dat het een loutere ‘wraakoperatie’ was.

Deze kleinzoon woont in Spanje en kwam slechts vier keer naar België. Een interessante getuigenis is die van Philippe Debruyne, wiens stiefvader Georges Robert in het Waals Legioen aan het Oostfront had gevochten. Maar de man sprak er nooit over. Toen hijzelf 12 of 13 jaar was begon Philippe Debruyne zich vragen te stellen omdat zijn stiefvader plots zeer goed op de hoogte bleek te zijn van de toestand van het Duitse leger aan het oostfront. Het werd stilaan duidelijk dat Georges Robert nog altijd een overtuigd rexist was.

Helden

In het programma wordt ook aangetoond dat de Duitse soldaten in mei 1940 als helden werden onthaald. “Het was een feest in Eupen.” Deze mix van getuigenissen is de sterkte van de uitzending.

Maar voor de rest is het programma toch wat een gemiste kans. Er wordt historische duiding gegeven maar het gebeurt met de handrem op. Zo begint het programma al met een soort van waarschuwing dat er beelden zullen worden getoond uit de Duitse propaganda-journaals. Aan het einde van het

programma ligt de focus zeer sterk op de Holocaust. Dat de jodenvervolging pas in de jaren ’60 of zelfs ’70 en ‘80 een aandachtspunt werd voor historici wordt niet vermeld.

De kijker moet hier zelf de conclusie trekken. Namelijk wanneer er beelden worden getoond van de herdenkingen in Breendonk uit de jaren ‘50 en ‘60 en de focus duidelijk op de politieke gevangenen en krijgsgevangenen ligt.

BRUSSEL

Maronisme

Met zijn idee landbouwgronden te kopen buiten Brussel, oogstte – excusez le mot – Alain Maron (Ecolo) vooral bakken kritiek.

Het idee is dan ook krankjorum, maar tegelijk tekenend voor een bepaalde mentaliteit in zijn partij. Kenmerkend ook voor een zekere Brusselse mentaliteit: arrogant en steeds meer insulair.

Rex

Naar aanleiding van de documentaire werden verschillende historici uitgebreid geïnterviewd.

Alleen is dat deel enkel te bekijken op de RTBF-streamingdienst ‘Auvio’. Zeer jammer omdat er zeker voor Franstaligen interessante inzichten worden meegegeven. De Britse historicus Martin Conway wijst op het verschil tussen Rex tijdens de jaren ’30 (een zijbeweging van het katholicisme) en de clan rond Degrelle aan het oostfront. De Vlaamse historicus Koen Aerts benadrukt dat Vlaamse collaboratieleiders als Staf De Clercq of Hendrik Elias in het buitenland amper bekend zijn. “De enige Belg die ze kennen is Leon Degrelle, een Waal.” Hem afschilderen als een uitzondering klopt volgens de historici niet. Er wordt zelfs op gewezen dat de Waalse oostfronters lange tijd door een belangrijk deel van de Franstalige publieke opinie als militaire helden werden beschouwd.

PICARD

Zonder meer 'helder' zou men wat hogerop zeggen in wat Matthias Storme ietwat provocatief “het bevrijde deel van de Nederlanden” noemde. Het draait allemaal rond lokale landbouw, korte ketens, bio, kortom thema's die de groene beweging – ecologisch wel te verstaan, want toevallig is dat nu net de kleur van een bepaald geloof – zich onterecht exclusief toegeëigend heeft. Nu ja, wat is lang, natuurlijk. Oekraïne-Brussel is dat zonder twijfel, maar komende van de Westhoek of Haspengouw… En voor wie niet mee zou zijn: ons aanknopingspunt is natuurlijk de verklaring van Brussels minister Alain Maron (Ecolo) dat Brussel zelf maar landbouwgronden in Vlaanderen en Wallonië moet gaan aankopen. De gevoeligheid vatte hij blijkbaar niet, maar wat ons opviel: de reactie aan Waalse zijde was beduidend heviger dan aan Vlaamse kant. Net zoals bij dat verhaal van die stadstol. Elke vogel zingt natuurlijk zoals hij gebekt is en verschillende politieke meerderheden zullen ook wel een rol spelen; feit is dat het een Wallo-Brux oplevert met heel wat interne spanningen. Maar terug naar Maron, zijn partij en zijn ‘Reichsministerium für Ernährung und Landwirtschaft’.

“Hôpital Flamand”

Een tijdje geleden was hij laatdunkend over het UZ Brussel dat hij als “un hôpital Flamand” omschreef. De waarschuwingen voor de tweede golf die uit die hoek komen vond hij maar niets, paniekzaaierij. Nu ja, niet alleen is het UZ inderdaad “Flamand” in de zin dat het als universitair ziekenhuis niet eens aan de taalwet onderhevig is. Strikt genomen zou het zich kunnen veroorloven enkel Nederlandstalige dienstverlening aan te bieden, in de praktijk is het echter de meest meertalige plek uit het Brussels ziekenhuislandschap.

En neem van ons aan dat het beter is daar verzorgd te worden dan in menig “Hôpital Bruxellois”.

Antiwesters

Er zit iets vreemds aan die groene familie, en in het bijzonder aan Ecolo. Trots vormen beide partijen één fractie in de Kamer. Uiteraard overstijgen ze die archaïsche communautaire tegenstellingen, maar dan voornamelijk in het Frans. Het valt op dat zo'n uithaal wel vaker voorkomt bij Ecolo-creaturen. Steeds paraat om de rode loper uit te rollen voor wie van heinde en ver komt, maar tegelijk antiwesters en anti-Vlaams. Wijlen Dolf Cauwelier, een minzaam man die in 1989 verkozen werd in het allereerste Brussels parlement, deed daar ‘off the record’ ook wel eens zijn beklag over. En ongetwijfeld kan Luckas Vander Taelen er ook wel wat verhalen over kwijt.

Eurostadion

Marketingprofessor Rudy Moenaert wil ‘1 op elf miljoen’-campagne weg:

“Slechte marketing en politieke recuperatie van het Belgische gedachtegoed” De Belgische regering lanceerde vorige week de campagne ‘1 ploeg van 11 miljoen’. De campagne moet alle Belgen mobiliseren en motiveren om de coronaregels te volgen. Maar dat ze zichtbaar is overgoten met een belgicistische saus en vooral met de Belgische driekleur, lokt kritiek uit. In ‘De Afspraak op Vrijdag’ analyseerde Rik Van Cauwelaert meteen: “Met dat filmpje hebben ze toegegeven aan de Belgicistische reflex in deze regering. Een team van 11 miljoen? Ha, het zal lang duren.”

Van Cauwelaert was niet de enige die de campagne niet kon smaken. Ook louter marketing-technisch is de opmerkelijke campagne een ‘fail’. Dat bevestigt Rudy Moenaert, professor Strategische Marketing, Consultant (TIAS) op Twitter en op LinkedIn. “Dit is een slechte reclame, want precies het dermate expliciet appeleren aan België zorgt dat heel wat Vlamingen zich van het onderliggende (goede) idee afwenden.

Ergo - set up to fail,” klinkt het streng. “Voor de meeste commerciële doeleinden is onverschilligheid de ergste vijand. Sterke mer-

5

ken floreren immers heel vaak op controverse tussen voor- en tegenstanders (Trump, Primark, Kim Kardashian). Maar het afremmen van covid-19 is een heel andere taak. Een campagne die het virus wil afremmen, moet inclusief zijn, met maximale acceptatie.”

Moenaert oordeelt terecht dat het geen ‘inclusieve’ campagne is. Nochtans een concept waar paars-groen graag mee koketteert. Moenaert spreekt verder over een “heel foute campagne” met politieke recuperatie van het Belgische gedachtengoed. “Dat kan gerust in een gewone verkie-

zingsstrijd”, maar met COVID 19 ligt het toch anders, verduidelijkt de professor. “Nu moet élke bevolkingsgroep worden bereikt.

Een communicatiecampagne die het virus wil stoppen, bouwt vertrouwen en inclusiviteit met iedereen.”

“Cynisme is in elk veranderingstraject de ergste vijand. Het bestaande cynisme, gevoed door de lange regeringsvorming en de jojo-bewegingen van lockdown en versoepeling, wil onze regering toch niet versterken,” vraagt Moenaert zich tenslotte af.

Ook Vlaams Minister-President Jan Jambon (N-VA) uitte intussen publiekelijk kritiek op de ‘unitaire saus’ die over de campagne is gegoten. Een Vlaamse krant titelt: “Nog liever corona dan driekleur aan mijn raam”, en merkt op “campagne van overheid valt niet bij iedereen in de smaak”.

KRISTOF LUYPAERT

De attitude van Maron is ook tekenend voor de moeizame relatie die Brussel heeft met haar ommeland. Er was zopas nog de stadstol waar geen overleg voor nodig was, of nog het wijzigen van bepaalde toegangswegen waardoor het heuse flessenhalzen zijn. Wat verder terug was er het ambitieuze plan om op Parking C een stadion te bouwen. Overleg met de gemeente Grimbergen op wier grondgebied de parking ligt? Niet nodig. Nee, eenzijdig werd tijdens een conclaaf in Oostende beslist dat dit ging gebeuren. En deze opstelling deed het dossier in het gezicht van de Brusselse regering ontploffen. Stevig verzet vanuit de lokale oppositie (vooral de lijst Vernieuwing en N-VA), beide inmiddels deel uitmakend van een nieuwe meerderheid, slaagde erin om het project te torpederen.

Het gevolg is dat Parking C vandaag nog steeds een parking is. Een tijdje geleden ging ook juridisch de laatste sprankel hoop alsnog een vergunning te verkrijgen voor het stadion verloren. En dus moet men het maar stellen met een afgeleefd, afgebladderd en desolaat Koning Boudewijnstadion.

PMRV

6

Politiek

3 DECEMBER 2020

DE WEEK VAN FRANK VANDENBROUCKE (SP.A):

Minister van Volksgezondheid kop van jut De voormalige ‘Teletubbie’ Frank Vandenbroucke werd met veel bombarie aangekondigd als ‘wit konijn’ in de nieuwe Vivaldi-regering. Hoewel geen onbesproken blad, werd de casting van Vandenbroucke als vicepremier en minister van Volksgezondheid aanvankelijk geprezen door de reguliere media. Na enkele pijnlijke uitschuivers, en nadat de strenge coronamaatregelen tijdens de kerstperiode steeds meer in vraag gesteld werden, rezen er echter steeds meer vraagtekens bij zijn aanstelling.

Jean Nollet, de Ecolo-splijtzwam brengt onrust binnen het Vivaldi-orkest

medicijn bestelde bij fabrikant Gilead, goed voor de behandeling van 2.000 patiënten of 2.100 euro per patiënt. Intussen werd het gebruik van remdesivir volledig afgeraden door de WHO. “Het advies van de WHO was ons bekend. Maar het was gebaseerd op tussentijdse resultaten. Met onze bestelling kozen we voor zekerheid.

Want er is een andere, Amerikaanse studie die wel positieve effecten aangeeft”, reageerde Vandenbroucke.

Wrevel binnen meerderheid?

Het politieke parcours van Vandenbroucke is even hobbelig als lang.

Nadat hij opnieuw werd opgerakeld door sp.a-voorzitter Conner Rousseau werd de nieuwe minister van Volksgezondheid nog geprezen om zijn Covid-communicatie. Net die communicatie dreigt nu echter zijn achilleshiel te worden. In een interview met De Zondag voorspelde Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken al dat Vandenbroucke “op termijn een probleem wordt voor de regering”.

“Ik heb zelden iemand gezien die zó arrogant is. Hij praat alsof hij alles beter weet”, klonk het.

“Schokeffect”

De woorden van Van Grieken waren nog niet koud of een eerste uitspraak van Vandenbroucke zorgde al voor beroering. Zo moest de vicepremier toegeven dat er helemaal geen wetenschappelijk advies was om de winkels te sluiten en dat de maatregelen er gewoon bij werd genomen om een ‘schokeffect’ te creëren.

“Winkelen is eigenlijk geen groot risico als dat gebeurt op een héél goed gecontroleerde manier”, gaf Vandenbroucke toe aan VRT-journalist Pieterjan De Smedt. De maatregel werd volgens hem genomen omdat “je op een bepaald moment eigenlijk een beetje een schokbeslissing moet nemen”. “Op een bepaald moment moet je eigenlijk gewoon zeggen: ‘Den blok erop’”, zei de minister. Een dag later, na grote drukte in verschillende Vlaamse steden, waarschuwde Vandenbroucke opnieuw: “Als het zo zit, moeten de winkels desnoods dicht blijven.”

Vanuit N-VA-hoek werd daarop hard uitgehaald naar Vandenbroucke. “Wij gingen ervan uit dat de premier en de minister van Volksgezondheid zich baseerden op ratio en wetenschap”, schreef voorzitter Bart De Wever op Twitter, “Niet dus. Als je midden-

standers te gronde wil richten en het draagvlak voor maatregelen wil wegslaan, dan moet je het zo aanpakken.”

De eerlijkheid gebiedt dat opgemerkt dient te worden dat de woorden van Vandenbroucke niet veel afwijken van die van Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA). “De boodschap die we enkele weken geleden met het Overlegcomité wilden doen aankomen, was dat het menens was”, zo verdedigde Jambon de beslissing in De Tijd.

Het kabinet van Vandenbroucke pareerde de kritiek op maandag door de adviezen van Celeval van 29 oktober te publiceren. De sluiting van ‘niet-essentiële’ winkels werd expliciet vermeld in de aanbevelingen van het adviesorgaan.

Nutteloze aankoop

Op 15 oktober oordeelde de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) dat het antiviraal middel remdesivir geen betekenisvol effect heeft. Het zou patiënten geen grotere overlevingskansen geven en evenmin zouden ze er sneller het ziekenhuis door kunnen verlaten. Maandag schreef Het Laatste Nieuws dat België deze aanbeveling negeerde en op 29 oktober voor 4,27 miljoen euro van het

Nu in buurland Duitsland de coronamaatregelen tijdens de kersperiode tijdelijk versoepeld worden, toonden verschillende partijen binnen de Vivaldi-meerderheid zich vorige week eveneens voorstander van zo’n versoepeling. Het Overlegcomité besliste vrijdag anders, maar minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) leek alvast bereid om de deur op een kier te laten. “We gaan de cijfers volgen. Als ze zeer sterk dalen en als we ons niet in een risicozone bevinden, zouden we dat kunnen overwegen.

Het is niet uitgesloten”, zei ze in “C'est pas tous les jours dimanche” op RTL. Dat sprankeltje hoop werd al snel weggevaagd door Vandenbroucke, die zijn collega publiekelijk terecht wees. “Het aantal besmettingen moet minder zijn dan gemiddeld 800 per dag gedurende drie weken. Vandaag zitten we aan 3.300 besmettingen per dag”, zei de sp.a’er.

Zeker bij de Franstalige liberalen van MR groeit de onvrede over Vandenbroucke. Oud-minister van Middenstand Denis Ducarme (MR), die blijft pleiten voor een heropening van de contactberoepen en de horeca, stak zijn verbolgenheid over de verbodsdrift van de minister niet onder stoelen of banken. Op Twitter verweet hij hem een “volkomen ongepaste zelfgenoegzaamheid”.

Een dag later haalde Ducarme in La Libre Belgique nog forser uit. Hij beschuldigde Vandenbroucke van "een vorm van ongevoeligheid voor de psychosociale en economische belangen van deze crisis". Hij eiste daarbij dat de minister van Volksgezondheid op het matje geroepen wordt. Volgens de Franstalige oud-minister is het draagvlak bij de bevolking voor "zulke twijfelachtige maatregelen" zoek en dat heeft Vandenbroucke volgens hem aan zichzelf te danken. "Het gebrek aan respect van Vandenbroucke voor de handelaars is onaanvaardbaar", aldus Ducarme.

PIETER VAN BERKEL

Voorlopig bilan van De Croo I

Dat de Vivaldi-regering al na enkele weken de eerste fricties vertoont, is zo goed als volledig op het conto te schrijven van de groenen in het algemeen en Ecolo in het bijzonder.

Eerst was er de Khattabi-koolstoftaks, waar de liberalen maar heel groen om konden lachen. Nadien kwam minister Gilkinet met het lumineuze voorstel dat hij een gratis treinkaart wil invoeren op kosten van de belastingbetaler, waarvan opnieuw de liberalen geen fan zijn. Als klap op de vuurpijl meldde Ecolo kurkdroog dat zij ook het abortusvoorstel opnieuw in het parlement wil behandelen, ongeacht de afspraken bij de regeringsvorming. Hier kon CD&V dan weer niet mee lachen. En natuurlijk was er al eerder de oekaze van Tinne Van der Straeten die als minister van Groen – het bijhuis van Ecolo – in 2025 alle kerncentrales wil sluiten. Daar was niet alleen de grote Vlaams-nationalistische oppositie niet blij mee, maar ook in liberale kringen schoof men verveeld op de stoel, zeker na de eerdere uitspraken van Open Vld-voorzitter Lachaert die het tegendeel bepleitten. Ook op andere fronten wrong het. Zo was het in de commissie Defensie bonje tussen CD&V en sp.a over de NAVO en werden er in de commissie Grondwet alle mogelijke vertragingsmanoeuvres bovengehaald om de stemming over het voorstel met betrekking tot de correctionalisering van het terrorismeproces uit te stellen omdat de Franstalige en Nederlandstalige regeringspartijen daarin lijnrecht tegenover elkaar staan. Dit voorlopig bilan van zeven weken regering-De Croo werd opgemaakt door VB-fractievoorzitter Barbara Bas en hem voorgelegd met de vraag hoe hij dat nog drieënhalf jaar gaat volhouden.

Van rel naar rel

Premier De Croo verweet Pas dat ze bezig is met ‘politique politicienne’ en dat ze mensen tegen elkaar wil opzetten, terwijl hij probeert samen te werken met veel partijen. Het woord ‘verbinden’ viel net niet. De aanpak van de coronacrisis gaf hij als grote voorbeeld, maar over de andere aangehaalde thema’s verwees hij naar het regeerakkoord waarin hij geen aanleiding tot misverstanden zag. Voor Pas is de realiteit anders dan de goede voornemens. Ook al erkende zij dat er inderdaad enige eenheid in beleid is, wat de aanpak van de coronacrisis betreft, toch stelde zij daarnaast dat deze regering enkel samengehouden wordt door de angst voor de kiezer, precies omdat deze regering niet doet wat de kiezer heeft gevraagd. De capriolen van Ecolo-Groen zijn daar spraakmakende voorbeelden van. Menig waarnemer is dan ook van oordeel dat het wellicht van rel naar rel zal evolueren en dat De Croo geregeld de zeilen zal moeten bijstellen om averij te vermijden. Barbara Pas besloot dan ook haar tussenkomst snerend als volgt: “Indien u erin slaagt het huidige kibbelkabinet tot het einde van de legislatuur aan elkaar te houden, zal u na uw politieke leven nog een geweldig succesvolle carrière tegemoet gaan als relatietherapeut, indien u tenminste ondertussen nog geen Europese job hebt.”

Nog een eitje om te pellen

Wouter Raskin van N-VA wilde van de premier weten of hij het eens is met Elke Van den Brandt, Brussels minister van Mobiliteit (Groen), die zegt te zullen gaan voor een eenzijdige invoering van de Brusselse stadstol. Een lastige vraag voor Open Vld alweer, want Brussels minister Sven Gatz is voorstander, terwijl de Vlaamse en de Waalse regeringen, waarin telkens ook liberalen zetelen, tegen zijn. De Croo wilde niet antwoorden in de Kamer en liet zich afvaardigen door de federale minister van Mobiliteit, Georges Gilkinet van Ecolo. En die is natuurlijk voorstander. Maar om een slag om de arm te houden zei hij dat de federale regering de definitieve teksten vanuit Brussel afwacht en dat hij alles zal doen om te coördineren. Raskin is er niet gerust in, maar vreest dat ook hier Ecolo het mes op de keel van Open Vld zal zetten: “We hebben de afgelopen maanden en weken immers gezien dat wanneer de groene Ecolostaart met de hond kwispelt, Open Vld nederig het hoofd buigt en de volgende belasting pikt.

Na de effectentaks en de koolstoftaks pikt men morgen de stadstol. Collega's, het spijt me zeer, maar de premier miste zonet de kans om hier het tegendeel te bewijzen.”

Politiek

3 DECEMBER 2020

IN DE KIJKER

Hannelore Goeman

Brussel geeft haar energie, zo zegt ze. En ook: “Ik hou van deze stad omdat ze mij blijft verrassen: achter elke hoek nieuwe mensen met nieuwe dromen en plannen. Ik wil werk maken van een stad voor iedereen, waar jongeren alle kansen krijgen om hun talenten te ontwikkelen en mensen zonder zorgen oud kunnen worden.” Wie dat leest met de Brusselse realiteit als achtergrond, zal moeten toegeven dat er nog een lange en vooral moeilijke weg te gaan is en dat Hannelore meer dan een tandje zal moeten bijsteken om de hoge idealen om te zetten in concrete resultaten.

7

CITAAT VAN DE WEEK

Hendrik Bogaert (CD&V):

“Je moet al redelijk radeloos zijn over je welvaartsvernietigend project als je corona nodig hebt om er reclame over te maken” Hendrik Bogaert (CD&V) vindt de coronacampagne ‘1 ploeg van 11 miljoen’, met Belgische driekleur, maar niets.

Hannelore Goeman is een ingeweken Brusselse, komende uit Leuven en nu woonachtig in Schaarbeek. In het Schaarbeek van 50 jaar geleden stonden Nederlands- en Franstaligen tegenover elkaar. We herinneren ons de apartheidsloketten van burgemeester Nols alsof het gisteren was. Vandaag is het moeilijk samenleven tussen autochtonen – Nederlands- of Franstalig – en ‘bepaalde moeilijk bereikbare groepen’ die nogal eens hardhandig contact zoeken met de ordediensten om hun inzichten kracht bij te zetten. Achter elke hoek nieuwe mensen met nieuwe dromen en plannen?

Ouderen verschansen zich na zonsondergang in hun woningen en komen zelfs overdag zo weinig mogelijk op straat.

Zonder zorgen oud worden?

Jongeren verlaten de scholen voortijdig, heel vaak zonder diploma, ook al kunnen ze vrij schoollopen en de richtingen kiezen die ze willen, en leven ze nadien van sociale uitkeringen die de verzorgingsstaat hen gul aanreikt. Kansen krijgen/nemen om hun talenten te ontwikkelen? Hallo, Hannelore?

Beter eerst ervaring opdoen

Hannelore Goeman gelooft erin en de sp.a zag talent in deze jonge historica, bovendien als doctor gespecialiseerd in het integratiebeleid op Europees niveau.

Na enkele jaren Brussels parlementslid is ze sinds 2019 Vlaams parlementslid, nadat Bert Anciaux zijn plaats op de lijst aan haar afstond. Meteen draaide ze mee in de ‘inner circle’ van Conner Rousseau die haar meteen het fractievoorzitterschap doorgaf, waarmee enige afstand werd genomen van oude krokodillen als bijvoorbeeld Tobback, Gennez, Van den Bossche en Vandenhove. Uit haar manier van aanpak en tussenkomen blijkt echter dat zij nog wel wat onervaren is om met enig gezag het fractievoorzitterschap gestalte te geven. Het voluntarisme en de jeugdige drift waarmee ze zichzelf wel eens voorbij holt, doen oudere en/ of serenere parlementsleden vaak de wenkbrauwen fronsen. Er is immers een verschil tussen voor politiek spervuur zorgen en met dossierkennis je opponenten intellectueel proberen te overtui-

gen. Haar voorstel tot decreet van vorige week (samen met Katia Segers) is daar een sprekend voorbeeld van.

Ze holt zichzelf voorbij

Hannelore wil de strijd tegen het zogenaamde ‘fake news’ aangaan en zij vindt dat dat niet enkel de taak is van Facebook of ArbiterOfTweets, maar ook van het parlement zelf. Daartoe wil ze de deontologische commissie de bevoegdheden geven om de ‘stoute’ collega’s te sanctioneren.

Meer nog: iedere burger kan een klacht indienen bij de parlementsvoorzitter die dan doorverwijst naar de commissie. Daar beslist men bij consensus of een politicus een sanctie krijgt. Als deze consensus niet wordt bereikt, wordt er gestemd bij meerderheid. Een ministerie van Waarheid komt zo angstaanjagend dichtbij… Het is allemaal rapper gezegd dan gedaan, want hoe gaat dit samen met het recht op vrije meningsuiting en de parlementaire rechten van elke volksvertegenwoordiger? Ze holt zichzelf dus voorbij, zo bleek ook uit de reacties. Op Twitter bijvoorbeeld zei professor Carl Devos – die de sp.a toch niet slechtgezind is – zelfs: “Vlaamse parlementsleden gaan bij meerderheid beslissen wat fake news is. Dat is hopelijk fake news.” De juridische dienst van het Vlaams Parlement maakte over dit voorstel een nota. Die is vernietigend voor de totalitaire plannen van de rode dames.

En als klap op de vuurpijl tweette ArbiterOfTweets zelf: “Een deontologische commissie, waar politici bij meerderheid elkaar kunnen sanctioneren voor ‘fake news’, is een zeer slecht idee.”

Maandag kwam de zaak ter sprake in het Uitgebreid Bureau van het Vlaams Parlement. Daar bleek al heel snel dat het voorstel geen kans maakte. Het al te doorzichtige totalitaire spelletje om rechtse partijen te treffen, vond in niemands ogen genade. Zelfs Bjorn Rzoska van Groen vond het maar niks.

Hannelore Goeman had er wellicht niet bij stilgestaan dat de door haar zo verfoeide Vlaams-nationalistische partijen misschien ook wel eens klacht zouden kunnen neerleggen over het fake news dat vanuit de linkerzijde over hen verteld wordt. Het boemerangeffect, weet u wel.

Europees Parlement bindt strijd aan met ‘nepnieuws’ en ‘haatspraak’ (onder het mom van ‘mediavrijheid’) Terwijl Vlaams minister van Media Benjamin Dalle (CD&V) een Vlaams ‘factcheckplatform’ aankondigde en minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) aankondigde op te treden tegen ‘islamofobie’, bindt ook het Europees Parlement de strijd aan met ‘nepnieuws’ en ‘haatspraak’.

Het eerste en belangrijkste luik van de vorige week aangenomen resolutie klinkt behoorlijk nobel:“Mediavrijheid, mediapluralisme en de bescherming van journalisten in Europa”.

Onder die subtitel vallen onder meer voorstellen om journalisten te beschermen tegen bedreigingen en geweld. Hierbij worden de moorden op de Maltese journaliste Daphne Caruana Galizia en de Slovaakse journalist Ján Kuciak en diens verloofde expliciet genoemd als inspiratie.

Ook tonen de EU-parlementsleden zich bezorgd om de toenemende mediaconcentratie, het afkalvende pluralisme van media, toenemende pogingen van overheden om greep te krijgen op berichtgeving en een teloorgang van onafhankelijke journalistiek. De tekst erkent dat mediavrijheid een cruciaal onderdeel is van het recht op vrijheid van meningsuiting en informatie.

‘Haatspraak’ en ‘desinformatie’

Tot zover goed, maar aan dit luik over journalistieke en mediavrijheid wordt vervolgens een luik over ‘haatspraak’ en ‘desinformatie’ gebreid. Zo vraagt de resolutie dat wordt opgetreden tegen alle vormen van haatspraak op basis van geslacht, ras, kleur, etnische of sociale afkomst, genetische kenmerken, taal, godsdienst of overtuiging, politieke of andere denkbeelden, het behoren tot een nationale minderheid, vermogen, geboorte, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid.

Er wordt opgeroepen tot een “robuuster juridisch kader” om haatspraak te voorkomen en “meer samenwerking tussen online platfor-

men en wetshandhavingsinstanties”. Wel dient daarbij de vrije meningsuiting in acht genomen te worden, al wordt opgemerkt dat “xenofobie en racisme daar niet onder vallen”.

De Europese en nationale instellingen moeten voorts de strijd aanbinden met ‘nepnieuws’, ‘samenzweringstheorieën’ en andere vormen van ‘mis- en desinformatie’. De Europarlementariërs waarschuwen voor buitenlandse inmenging in het democratisch proces, met als doel “te polariseren en het pluralisme teniet te doen”. Speciale aandacht gaat daarbij naar zogenaamde covid-19-desinformatie.

Ruime meerderheid

De resolutie werd met een ruime meerderheid – 553 stemmen voor, 54 stemmen tegen en 89 onthoudingen – aangenomen door het Europees Parlement. Het Vlaams Belang stemde als enige partij tegen. N-VA, CD&V, Open Vld, sp.a en Groen stemden allen voor.

“Vandaag zijn we getuige van de terugtrekking van de democratie, dat de macht wordt overgenomen met leugens”, zei rapporteur Magdalena Adamowicz (EVP) in het Europees Parlement. “Er is geen vrijheid zonder onafhankelijkheid van de media, geen democratie zonder mediapluralisme. De media moeten de waarheid dienen, niet de leugens. Ze moeten de kiezers dienen, niet de machthebbers, en ze moeten de macht controleren. De media moeten de democratie beschermen, maar de media kunnen haar ook doden. Daarom moeten de media onafhankelijk zijn.”

PIETER VAN BERKEL

Interview

LUCKAS VANDERTAELEN (62)

8

3 DECEMBER 2020

“De linkerzijde zit met een ei in de broek als het gaat over problemen met multicultuur” De grijzende krullenbol van Luckas Vander Taelen (62) kan wel wat petjes verdragen: opinie- en reportagemaker, publicist, journalist, voormalig politicus, acteur en zanger. Na zijn studies geschiedenis aan de VUB, ergens in het begin van de jaren ’80, zegde hij geboortestad Aalst vaarwel om zich voorgoed in Brussel te vestigen. Hij maakte de metamorfose van de hoofdstad van dichtbij mee. En hij heeft over zowat alles ook een uitgesproken mening.

“Brussel is geen Franstalige stad meer. Het is een stad met 186 nationaliteiten waar de inwoners meestal het Frans gebruiken om met elkaar te praten.”

De politieke loopbaan van Vander Taelen bij Groen is voorgoed afgesloten. Hij is nu opnieuw journalist en reportagemaker. Maar het politieke wereldje, dat volgt Vander Taelen nog op de voet en hij laat geen kans schieten om zijn eigen, vaak dwarse, mening te geven. Soms reageert hij links, soms rechts, en steeds vaker tussen de twee. “Ik geloof nog altijd in sociale vooruitgang, ik geloof in rechtvaardigheid. En ik geloof ook in het aanpakken van discriminatie en ra-

cisme. Ik ben daar nog altijd heel gevoelig voor. Racisme is een kwaal waartegen we moeten vechten. Maar we mogen dat racisme niet verwarren. Een vrouw die zich boos maakt omdat ze voor de derde keer van haar handtas werd beroofd, dat is dus geen racisme. Ik vind het nog altijd heel ambetant dat je je moet bekeren tot een links of een rechts kamp. Linkse mensen hebben gelijk als ze geen ultra-liberaal systeem willen. En ik vind nog altijd dat we solidair moeten zijn. Maar tegelijk geloof ik ook in rechtste standpunten. Zoals: je verantwoordelijkheid nemen, je leven in eigen handen pakken en daar het beste van maken. En ik vrees dat linkse partijen niet bezig zijn met de problemen waar mensen van wakker liggen.”

U hebt ook een probleem met de verdachtmakingen rond ‘white privilege’.

Dat is nochtans een nagel waar vooral links op klopt, toch?

“Dat discours dat nu gevoerd wordt tegen die witte man die iedereen zogezegd al jarenlang uitbuit (zucht), ik vind dat verschrikkelijk ergerlijk. Toen ik 22 jaar was en ik had net mijn diploma behaald, was er niemand die op mij stond te wachten omdat ik blank was hoor. Ik heb geen cadeaus gekregen. En als ik dan sommige mensen hoor klagen dat anderen geen kansen krijgen, dan heb ik het daar moeilijk mee. Hoezo, ze krijgen geen kansen? Denk je dat ik kansen heb gekregen? Kansen, die krijg je niet. Die moet je nemen. Met al dat geklaag en gezaag over geen kansen, daar bereik je niets mee. Pas op, als je van mening bent dat je geen eerlijke kans hebt gekregen op basis

van ras of afkomst, dan is dat een schande.

Maar iemand van 16 jaar die slecht Frans spreekt, geen woord Nederlands en geen woord Engels, die moet daarover niet komen klagen. Die moet beseffen dat zijn kansen op een job 0,0 zijn.”

In Gent gaat men positieve discriminatie gebruiken bij het aanwervingsbeleid. Een ideetje dat volop gesteund wordt door Groen. Bent u voor of tegen?

“Ik heb daar zeer grote bedenkingen bij. Het is geen goed systeem om mensen aan te werven op basis van punten. Als er twee gelijkwaardige kandidaten zijn, dan spreek je die beiden en je neemt de beste, hoewel dat altijd subjectief is. Maar als je selecteert op afkomst, dan hoor ik de kassa van Vlaams Belang rinkelen. Dat krijg je aan niemand verkocht. Je hebt vandaag toch ook mensen van allochtone afkomst die het gemaakt hebben?”

“Onlangs hoorde ik Sammy Mahdi op de radio. Hij vertelde op een heel interessante manier over zijn jeugdjaren. Hij had het niet altijd gemakkelijk, werd al eens vaker gecontroleerd door de politie. Maar zijn vader heeft altijd gezegd: ‘Manneke, werk een beetje harder.’ Dat heeft hij dan ook gedaan. En vandaag is hij minister. Ik wil maar zeggen: ook zonder dat positieve-discriminatiebeleid hebben we allochtonen die het echt wel gemaakt hebben. Dat komt omdat ze hun eigen lot gewoon in handen hebben genomen.”

“Enkele jaren geleden had ik een hoogoplopende ruzie met Dalilla Hermans. Ze vreesde dat haar kinderen later gaan gediscrimineerd worden. Ik vroeg haar of ik ook

Interview

3 DECEMBER 2020 belangrijk. Maar ik zie ook dat de mensen van Groen te weinig naar Ninove gaan. Of naar de wijk Kuregem in Anderlecht. Als er in het nieuws bericht wordt over rellen met jongeren, als er weer eens politiemensen worden aangevallen, dan hoor ik alleen de kassa van Vlaams Belang rinkelen. Groen zou die rellen en die herrieschoppers ook kunnen veroordelen , maar ze doen het niet. Ze zitten met een ei in hun broek als het gaat over multicultuur. Ze durven er niet over spreken. Dat is zeer spijtig.”

Misschien vindt Groen die problemen met de multiculturele samenleving niet relevant?

“Maar waarom zouden er in een multiculturele samenleving geen problemen kunnen zijn? Het gaat hier om mensen met verschillende achtergronden die naar hier komen. Dat is niet zo evident, hé. Als ik hier in Vorst, waar ik woon, op straat loop, dan besef ik dat mijn eigen culturele achtergrond niets te maken heeft met de culturele achtergrond van de mensen die mijn pad kruisen. Is dat erg? Nee. Maar je mag wel oog hebben voor negatieve tendensen.

Als ik op de boulevard hier even verderop loop en ik zie die halal-winkels en vrouwen met hoofddoeken, dan kan je moeilijk zeggen dat dat een open gemeenschap is. Die mensen sluiten zich af van de rest. En dat is gevaarlijk.”

iets over mezelf mocht vertellen. Ik was een roodharig kereltje, ‘ne rosse’. En ik droeg ook nog een brilletje. Wat denk je dat ik vroeger naar mijn hoofd kreeg geslingerd?

Er zijn mensen die klagen dat hun kinderen gediscrimineerd worden en die dan tegelijk denken dat alle andere kinderen in een gouden koets naar een soort paradijs worden gebracht. Dat is dus fout.”

Iedereen heeft het recht om uitgelachen te worden?

“Klopt. Je wordt er harder van, sterker ook. Zolang er maar iemand is die tegen je zegt: zie dat je je huiswerk maakt. Ik verwijs terug naar Mahdi. En hetzelfde geldt trouwens voor die hele Zwarte Piet-discussie. Ik geloof niet dat dat allemaal zo’n negatieve impact heeft.”

Bent u nog lid van Groen?

“Nee. Sinds ik niet meer aan politiek doe, ben ik ook geen lid meer. Ik ben journalist en wil niet bij een politieke partij horen.”

Uw ex-partij maakt intussen deel uit van de federale regering. Een goede zaak?

“Ik geloof wel in een figuur als Tinne Van der Straeten, die ik overigens goed gekend heb. Het zou ook goed geweest moest Björn Rzoska voorzitter zijn geworden, maar goed, het is nu niet zo. Groen hanteert nog altijd het begrip ecologie als uitgangspunt.

Het klimaatdebat, dat vind ik nog altijd heel

Jij hebt altijd in de multiculturele stad Brussel gewoond. Is het daar niet uit de hand aan het lopen?

“Migratie is van alle tijden. En als je die migratie beleeft, en in dit geval staan we er middenin, is het moeilijk om zo’n situatie juist in te schatten. De hele geschiedenis is een verhaal van mensen die zich verplaatsen. De vraag is alleen: hoe gaan we met die migratie om? In Vlaanderen en Brussel heeft men dat heel slordig aangepakt. Tegelijk mogen we ook niet naïef zijn en denken dat het allemaal vanzelf zal gaan. In een multiculturele maatschappij leven we dus met verschillende culturen naast elkaar. Ik vind dat niet erg. We hoeven niet elke week bij elkaar thee te gaan drinken. Ik ben al heel blij als er geen conflicten zijn.”

Maar die conflicten zijn er net wel. Niet alleen in Brussel maar ook in andere Europese steden.

“Wat in Anderlecht gebeurde met Adil en de rellen nadien, dat is ernstig. Je kan zeggen dat het een probleem is van de radicalisering in de islam. Maar we mogen niet de verkeerde oorlog voeren. Ik denk, eerlijk gezegd, dat het probleem van radicalisering ondergeschikt is aan het probleem van drugsbendes. Veel van die jongeren zijn makkelijk te recupereren en te manipuleren. Je hoeft geen helderziende te zijn om die tendens te herkennen. Als hier een gewapend conflict plaatsvindt of er wordt iemand neergeschoten, dan is dat niet het werk van een bende marginalen. Die gewelddadigheid is het werk van maffia en drugsbendes. Ook de rellen na de betoging voor Adil zijn niet zomaar ontstaan hoor.

Daar zit veel meer achter. De voorbije 2, 3 jaar zie je dat de drugsmaffia aan het groeien is. Die jonge gasten worden misbruikt.”

Intussen verklaarde politiechef van de zone Zuid dat zijn mensen amper nog corona-boetes uitschrijven omdat de magistraten die uiteindelijk toch niet meer kunnen behandelen. Dat is toch niet ernstig meer?

“Ik vind ook dat dat niet kan. Maar het is gewoon allemaal zo gegroeid. Als je de situatie in Molenbeek vergelijkt met 20 jaar ge-

“Aalstenaars en Ninovieters zijn geen racisten”

De wieg van Luckas Vander Taelen stond in de Denderstreek, meer bepaald in de industriestad Aalst die in de jaren ’50 nog onder de rook van de fabrieken hing. Zijn vader overleed nog voor kleine Luckas de wereld zag, waardoor moeder de opvoeding alleen op haar nam. Spelen en ravotten, dat deden ze in Aalst toen nog op straat. Na zijn humaniorajaren in het atheneum richtte Vander Taelen zijn eigen rockgroep Lavi Ebbel op en ging hij op kot in Brussel. Terugkeren naar Aalst, dat zag hij niet meer zitten. Vandaag bestaat het Aalst van toen niet meer. De stad werd eigentijdser en de fabrieken hebben, een uitzondering niet te na gesproken, de poorten gesloten. En op politiek vlak is het Vlaams Belang aan een forse opmars bezig, niet alleen in Aalst maar ook in Denderleeuw en Ninove. “Ik weet wat er in Aalst leeft, ik weet wat er in Ninove leeft”, zegt Vander Taelen. “Wat men ook beweert, Aalstenaars en Ninovieters zijn geen racisten. Onlangs vroegen ze aan een vrouw in Ninove waarom ze VB stemde en die antwoordde: ‘Ik herken mijn eigen stad niet meer.’ Als je je hele leven daar woont en je ziet alles veranderen, dan moet je begrijpen wat er in die vrouw haar hoofd omgaat. En de enige die dat lijkt te verstaan is Guy D’Haeseleer, de kopman van Vlaams Belang. Hij is de enige die met die mensen praat en met hen op café gaat zitten, in plaats van naar het parlement te gaan, by the way.”

9

“Linkerzijde dreigt weg te kwijnen”

“Toen ik nog in de politiek zat, hadden we tijdens een partijbestuur een debat over de problemen met transmigranten in Oostende. De plaatselijke bevolking begon het vervelend te vinden dat er zoveel vluchtelingen rondliepen. Er werden inbraken gepleegd en enkele vrouwtjes werden van hun handtas beroofd. Op het einde van het debat nam iemand het woord: ‘Wat wij moeten doen is aan de mensen in Oostende uitleggen dat die vluchtelingen hun miserie ontvluchten en dat we in de eerste plaats iets moeten doen aan de ellende in de derde wereld.’ (zucht) Ik dacht toen: we zijn hier nog niet aan de nieuwe patatjes. Wat een arrogantie. Als je dat soort redeneringen formuleert als politicus, dan zal de linkerzijde wegkwijnen. Dat is het tegenovergestelde van wat je eigenlijk hoort te zeggen. Tegen een mevrouw die haar handtas kwijt is, moet je zeggen: ‘Mevrouw, we gaan er voor zorgen dat dat niet meer gebeurt.’” leden, dan zie je dat er geen reden was om daar iets te veranderen. Een politicus die verkozen wil worden heeft er alle belang bij om goed te staan bij zijn bevolking. Je mag ook de omvang van die gemeenten niet onderschatten. Dat zijn kleine voorsteden geworden. En een Philippe Moureaux heeft zich op het einde van zijn leven wel gerealiseerd dat hij met vuur heeft gespeeld. “

“Als je je hele leven in die stad woont en je ziet alles veranderen, dan moet je begrijpen wat er in de mensen hun hoofd omgaat.

En de enige die dat in Ninove lijkt te verstaan, dat is Guy D’Haeseleer” U hield onlangs nog een betoog over het verschil in verontwaardiging tussen de dood van George Floyd en die van de Franse leerkracht Samuel Paty.

“De moord op Floyd was verschrikkelijk, maar tegelijk vind ik de moord op de leerkracht minstens even walgelijk. Maar de linkerzijde heeft blijkbaar een reflex ontwikkeld om anti-politie te zijn. En als er dan een religieuze moord gebeurt, dan heeft men moeite om daar tegenin te gaan.

Dat is absurd, want eigenlijk is het heel simpel. Er bestaat geen enkele reden waarom links zich niet zou mogen afkeren van dat radicalisme. Links heeft het proletariaat vervangen door moslims en telkens er zoiets gebeurt, is men bang om moslims te stigmatiseren. Eigenlijk zouden moslims zelf hun afkeer voor dat soort zaken moeten uitdrukken. In Pakistan komen honderdduizenden mensen op straat om te protesteren tegen Macron en Frankrijk. Die mensen zijn verontwaardigd over een tekening, maar ze zijn niet verontwaardigd als hun geloof misbruikt wordt om mensen te vermoorden.”

Waarom doen ze dat eigenlijk niet, op straat komen?

“De sociale druk binnen de moslimgemeenschap ligt volgens mij te hoog. Meyrem Almaci, die zelf van Turkse origine is, heeft me dat eens uitgelegd. Wij hebben een cultuur van schuld en boete. In moslimlanden, zoals Turkije en Marokko, gaat het over eer en schande. Als een lid van een Marokkaanse familie iets uitsteekt wat niet mag, dan wordt de eer van de familie getroffen. Als een jonge Marokkaan bijvoorbeeld een juwelier overvalt, dan hoor je vaak de vader van de dader vertellen dat hij dat onmogelijk acht. Het was toch een goede jongen, hoor je dan. Je voelt dan dat de eer van de familie is aangetast.”

En intussen blijven we in het Westen op onze hoede om gevoelige cartoons te publiceren. Gaat dat eigenlijk wel de goede richting uit?

“Ségolène Royal, de ex-partner van de Franse ex-president Hollande, heeft onlangs gezegd dat we moeten oppassen met die beledigende karkaturen. En dat is een gevaarlijke tendens. Ook de New-York Times publiceert geen cartoons meer omdat ze volgens sommige mensen beledigend zijn.”

Volgen de media niet een beetje te slaafs die politiek correcte lijnen?

“Ik lees de NY Times al 20 tot 30 jaar en ik vind persoonlijk dat ze een inspanning

leveren om de balans wat te herstellen. Mij interesseert het niet om elke dag te lezen wat voor dommerik Donald Trump is. Maar ik wil wel weten waarom 70 miljoen mensen voor hem stemmen. Ook in eigen land is dat zo. Ik ga niet akkoord met de standpunten van Vlaams Belang, maar ik ga niet zeggen dat al hun kiezers domme racisten zijn.

Maar de links-rechts-balans in onze media zou inderdaad beter kunnen. Weet je, het grootste gevaar van deze tijd is het bestaan van die algoritmes op sociale media. Die duwen de mensen altijd in dezelfde ideologische richting. En omdat de mensen alleen nog artikels lezen uit hun eigen vijvertje, ontstaat er ook zo’n grote polarisering.”

Trump is vier jaar president geweest, maar in West-Europa verscheen er nauwelijks een ernstig artikel over hem.

“Dat is waar, maar Trump heeft dat ook een beetje aan zichzelf te danken. Vooral tijdens de Covid-crisis is hij de pedalen kwijtgeraakt en maakte hij zich vaak belachelijk.

Iedereen weet trouwens dat Trump zonder de Covid-crisis vlotjes opnieuw president was geworden.”

Wordt de Covid-crisis dan politiek gebruikt?

“Ja, maar dat doet weinig ter zake. In de staten waar corona het hardst toesloeg, heeft Trump gewonnen. Men hangt in de media ook het beeld op dat de kiezers van Trump vooral blanke, werkloze, arme mensen zijn.

Maar dat klopt niet. Ook latino’s, zwarten en rijke burgers hebben voor hem gestemd. Je kan met Trump lachen en ik hou absoluut niet van zijn stijl, maar hij heeft wel enkele dingen uitgevoerd die best nuttig waren.

In de relaties met China bijvoorbeeld kan je je afvragen wat het beste werkt: een diplomatische benadering of de harde aanpak? Als je ziet hoe de Chinese president Xi nu Hongkong aan het verpletteren is…

We moeten ook durven zeggen dat Obama zich zwaar miskeken heeft op Syrië. Obama had een rode lijn getrokken en die rode lijn was het gebruik van gifgas. De Syriers gebruiken dat uiteindelijk en wat doet Obama? Niets. Dat is zeer gevaarlijk. Trump heeft daarentegen wel gereageerd. Het probleem met Trump is dat hij te veel met zijn buik regeert en te weinig met zijn hoofd. Je kunt ook met buik én hoofd regeren, maar dat heeft hij nooit gedaan.”

WIM DE SMET

“Geen woorden, maar daden: elke bewuste Vlaming wordt lid van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds. Deze stap naar een Vlaamse sociale zekerheid is de voorbode van de eigen onafhankelijke Vlaamse Republiek!”

Wim De Wit, voorzitter IJzerwake Bel 015 28 90 90 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be Voor een Vlaamse sociale zekerheid!

Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen

Word lid van het VNZ

10 Buitenland

3 DECEMBER 2020

NEDERLAND

Forum voor Democratie opgeblazen In een week tijd is de partij van de flamboyante Thierry Baudet voor een groot deel ingestort. Op tamelijk laffe wijze heeft een groep binnen FvD zich gekeerd tegen de partijleider. Toch staat de basis nog vierkant achter Baudet, zo blijkt uit een opiniepeiling die zondag werd gepubliceerd.

Het kan snel gaan in de politiek. Waar Forum voor Democratie in 2019, bij de verkiezingen voor de provinciale staten en Eerste Kamer, nog als grootste uit de bus kwam, vecht de partij nu voor haar overleven. Nederland was in afgelopen dagen getuige van een hallucinant politiek schouwspel.

De jongerenbeweging werd geviseerd voor het betreden van antisemitisch en homofoon terrein.

En wat opviel: Annabel Nanninga keerde zich scherp tegen Baudet.

Lang duurde het niet voor het woord coup viel. Gepleegd door iemand die niet alleen veel aan Baudet te danken had, maar ook, zoals beelden die uitgeverij De Blauwe Tijger verspreidde, vroeger wel wat moppen rond Joden en Mein Kampf tapte. Ook internetblogs als 'GeenStijl' en 'TPO', organen waar Nanninga in het verleden stukjes voor schreef, sprongen op de kar.

Antisemitisme

Chaos volgde. Baudet trok zich terug als lijsttrekker, maar besefte vrij snel dat sommigen in de partij hem totaal uit de partij wilden. wilden zetten. Dit ging hem te ver en dus pleitte hij voor het uitschrijven van lijsttrekkersverkiezingen. In het volgend bedrijf stapten Nanninga en anderen uit de partij, officieel omdat Baudet zich aan antisemitische uitspraken had bezondigd. Het was de paradox van het moment: zij die de partij in brand hadden gesto-

ken en zich tegen Baudet hadden gekant, verlieten nu zelf het schip. Van de coupplegers bleven er nog maar twee in het bestuur, voldoende om de werking te blokkeren. Volgens Baudet is het logische scenario dat ook zij vertrekken, waardoor FvD een doorstart kan maken. Een van hen, Rooken, is Europarlementslid en sowieso zeker van zijn mandaat voor de komende vier jaar.

Stil blijft het ook rond dat andere Europarlementslid Derk Jan Eppink. In de jaren dat hij voor LDD hetzelfde mandaat bekleedde (2009-2014) reed hij zijn eigen koers. Gaat dit scenario zich herhalen? Zich vastklampen aan zijn mandaat lijkt in de Eerste Kamer en provinciale staten schering en inslag te zijn. Twee vrienden van Baudet, de advocaat Theo Hiddema (Tweede Kamer) en professor Paul Cliteur (Eerste Kamer) hielden, midden in het tumult, de eer wel aan zichzelf en stapten afgelopen week uit de politiek. Tot slot, twee peilingen.

Door het hele gedoe zou FvD in één klap van 8 naar 3 kamerzetels tuimelen. Anderzijds zouden 94% van de gepeilde FvD-leden verklaard hebben dat Nederland nood heeft aan een politicus als Baudet, wat iets zegt over zijn populariteit bij de basis. Wordt vervolgd…

LVS

Islamcriticus stapt op uit islamconferentie

Islamcriticus Hamed Abdel-Samad heeft ontslag genomen uit de Duitse islamconferentie. Als reden daarvoor noemt hij de weinig kritische houding van de Duitse Bondsregering tegenover radicale islamverenigingen.

Seehofer (CSU) opent islamconferentie

Abdel-Samad stelt de islamconferentie verantwoordelijk voor de opwaardering van de

Thierry Baudet: van 25 zetels naar… 3 Bij de Provinciale Verkiezingen vorig jaar was Thierry Baudet even de koning van het politieke kippenhok. In de peilingen voor de Tweede Kamer haalde hij 25 zetels. Volgens de allerlaatste peiling van Maurice de Hond blijven daar 20 maanden later….nog 3 zetels van over.

Populariteit bij de basis

DUITSLAND

“De staat slijmt met vertegenwoordigers van de politieke islam en negeert alle waarschuwingen en voorstellen van kritische stemmen”, schreef hij op Facebook. De regering wil eigenlijk geen kritiek horen op islamitische organisaties.

Verder schreef hij: “Toen ik 10 jaar geleden werd uitgenodigd voor dit forum, had ik de hoop te kunnen bijdragen tot een eerlijke dialoog over de islam in Duitsland. Maar de islamverenigingen slaagden erin alle kritische stemmen, die bijvoorbeeld het thema van de radicalisering van jonge moslims of de positie van de vrouw ter sprake wilden brengen, van de agenda te schrappen”. Zo bleven alleen thema’s over die voor de maatschappij als geheel geen betekenis hebben. Hij verwijt de verenigingen, alleen op het geld van de staat uit te zijn. En de Duitse overheid heeft geen visie wat ze van de islamitische organisaties eigenlijk willen.

NEDERLAND

Turkse moskeevereniging Ditib.

Het gaat om een politiek-islamitische vereniging die onder bescherming staat van Turkse president Recep Erdogan,.

Ditib streeft een versterking van de politieke islam. Reeds jaren waarschuwt Abdel-Samad voor de invloed van radicale islamitische groepen in Duitsland.

Wegens doodsbedreigingen staat hij nu onder politiebescherming.

Islamofobie strafbaar?

De Duitse Minister van Binnenlandse Zaken, Horst Seehofer (CSU), opende op dinsdag 10 november de islamconferentie. Hij vroeg imams in Duitsland mee te werken aan de strijd tegen fanatici. Eén van de thema’s dit jaar is de opleiding van Duitse imams.

Zo vraagt Seehofer Turkije minder predikers te sturen. “Als moslims van Europa hun vaderland maken, komt daar best geen invloed bij van buiten”, aldus de politicus in ARD. Toch zet hij de samenwerking met Ditib verder.

Wordt ook in Duitsland ‘islamofobie’ binnenkort strafbaar?

PIET VAN NIEUWVLIET

Het is een gegeven in de Nederlandse politiek dat rechts-conservatieve partijen in gekrakeel ten onder gaan. Herinnert u zich nog de Boerenpartij van Boer Koekoek in de jaren ‘60? De ineenstorting van Lijst Pim Fortuyn is vrij recent maar de implosie van het Forum voor Democratie op één week tijd is nooit gezien. Alles werd in het openbaar voor het partijgebouw aan de Herengracht of op Twitter uitgevochten. Journalisten durfden bijna niet naar het toilet want koning Baudet geraakte in opspraak, abdiceerde, kwam terug op zijn troon, werd afgezet door zijn raadgevers, viste zijn kroon op uit het slijk en vecht verder terwijl de cijfers uitwijzen dat hij maar weinig onderdanen meer heeft.

Sta me toe dat ik de gebeurtenissen niet herkauw maar me beperk tot de oorzaken van de déconfiture. Daar is ten eerste de figuur van Baudet zelf. Zoals zoveel politici werd hij bekend door de televisie. In 2010 richtte oud-hoofdredacteur Dominique Weesie van GeenStijl een zendgemachtigde vereniging op die het links televisiemonopolie wilde verbreken: PowNed (Weesie betaalde zichzelf een fortuin uit). In 2015 greep PowNed naar de gemakkelijke formule van een panel dat de actualiteit besprak.

Weesie haalde ene Baudet binnen die een doctoraat bezat, toch niet links was en eruit zag als een jeune premier. Een ander panellid was de Amsterdamse Annabel Nanninga; diplomaloze columniste en medewerkster van GeenStijl. Niet lang daarna richtte Baudet zijn eigen partij op die in 2017 in de Tweede Kamer kwam met twee zetels.

Aanwezig bij IJzerwake

Op de avond na Baudets succes bij de Provinciale Verkiezingen begon de neergang met een lange hoogdravende toespraak die door de media gefileerd werd. Baudet hielp hen een handje. Zijn optredens in de Tweede Kamer waren zwak en toonden aan dat hij meer piano speelde en wijn dronk in zijn werkkamer in het parlement dan bezig was met het soms vervelende politieke dagdagelijks werk. Met het virus kwam de Trump in hem naar boven. Hij toonde sympathie voor samenzweringstheorieën en hij verloor de steun van rechtse media als De Telegraaf en GeenStijl omdat hij zich voor een blank Europa uitsprak, ook al hekelen diezelfde media de instroom van 500 Afrikaanse en Aziatische nieuwkomers per week. In De Telegraaf werd hem opnieuw verweten dat hij aanwezig was bij wat in de ogen van columniste Nausicaa Marbe de gevaarlijkste extreemrechtse volksvergadering van Europa is: IJzerwake. De druppel die de

emmer deed overstromen was de publicatie bij GeenStijl en het linkse Het Parool van apps van leden van zijn jeugdafdeling met onder andere ‘Meine Ehre heisst treue’ en foto’s van de bekendste snor van de 20ste eeuw. Een dame ging enthousiast akkoord met de stelling dat Nederland voor 95 procent blank moet blijven. Zij en de voorzitter van de jongerenafdeling pleegden zelfs een halsmisdaad toen ze poseerden in dirndl en lederhosen. Nog een snuggere sprak over ‘a classic masterpiece’ bij het boek Der Untermensch.

Eeuwige student en provocateur

Baudet maakte vervolgens een zware politieke fout. Hij vergat dat rechts in het lafste land van Europa in de oorlog met andere maatstaven beoordeeld wordt, dat provocerend flirten met het nazisme oneindig erger veroordeeld wordt dan sympathie voor andere misdadige ideologieën als communisme en islam. Een jong saloncommunistje van de SP deed een paar weken geleden een oproep tot de arbeidersklasse zich te bewapenen. Hij werd door de partij geroyeerd en prompt door de jeugdorganisatie verkozen als voorzitter. GroenLinks zette een aanhangster van de terreurorganisatie moslimbroeders op een verkiesbare plaats. Dat ging niet onopgemerkt voorbij, maar het werd door de media niet huizenhoog opgeklopt. Maar de eeuwige student en provocateur in Baudet vond het niet zo erg, sprak over een ‘trial by media’, zette de jongeren die intern dat neonazigedoe aanklaagden opzij en deed er naar verluidt tijdens een vergadering nog een schepje bovenop met onvriendelijke uitspraken over joden. Alleen is er het rare feit dat in een tijd waar ieder onvriendelijk woord met smartphones gefilmd en opgenomen wordt, toch geen rokend pistool opduikt dat zijn antisemitisme bewijst. Nieuw was het nochtans allemaal niet. Zijn medebestuursleden en kandidaten voor de Tweede Kamer kenden al lang zijn stijl maar Nanninga schoot hem in de rug en vroeg zijn ontslag. Ze realiseerden zich plots dat ze zelf een slachtoffer van ‘trial by media’ konden worden en struikelden over elkaar om zijn ontslag te eisen terwijl ze wel aan de zeteltjes kleven die ze dankzij hem bekleden.

Baudet is niet langer van plan hen hun zin te geven want hij weet dat hij, en hij alleen, de partij is. De commotie is een voorbeeld van binnen en buiten. Binnen spreekt Nederland alleen over de uitgestelde familiediners en skivakanties.

Buiten doen de media alsof Nederland staat en valt met Baudet.

JAN NECKERS

Buitenland

3 DECEMBER 2020

DIPLOMATIEKE VALIES

VERENIGDE STATEN

Patstelling in Westelijke Sahara

Tirannie van de status quo Toen voormalig Nobelprijswinnaar Milton Friedman deze titel gebruikte voor zijn boek uit 1984 ging het over het Reagan-beleid, maar hij zou zeker niet misstaan op de cover van een schrijfsel over de Westelijke Sahara. Recente animositeit bracht het bestaan van dit geschil weer even onder de aandacht, alleen volstaat dit niet voor het vinden van een oplossing.

Ooit stond het gebied bekend als de Spaanse Sahara, maar ook aan dit koloniaal liedje kwam een einde. Midden de jaren zeventig van de vorige eeuw trok Spanje zich terug, waarna de Marokkaanse koning Hassan zijn kans schoon zag. De timing zat goed, gokte hij terecht. Op een moment dat Franco op zijn sterfbed lag en de transitie geregeld moest worden, had Madrid wel andere dingen aan het hoofd. Met toestemming van Washington – een essentieel gegeven in tijden van koude oorlog – trok hij de regio binnen. Ook Mauritanië claimde het gebied, maar Hassan haalde zijn slag thuis.

De 'Sahrawi Arabische Democratische Republiek' werd uitgeroepen als onafhankelijke republiek, maar slechts een deel van de Westelijke Sahara kwam in handen van het Polisario front dat zich verzette tegen de demarches van Rabat. De

oorlog begon en duurde tot in 1991.

Muur van zand

Het levert een wat vreemde situatie op waarbij een grens van zomaar even 2.700 km (grotendeels lopend van Noord naar Zuid) het gebied in twee deelt. Marokko versus het Polsario zeg maar. Over de hele lengte werd een muur van zand opgetrokken en mijnenvelden aangelegd. Het creëerde een situatie met vele duizenden Sahrawi's die al ettelijke jaren in vluchtelingenkampen leven, vaak op Algerijns grondgebied.

In 1991 werd ook besloten via een referendum tot een oplossing te komen. Er is zelfs een VN-macht gevestigd die dit zou moeten organiseren, maar door de Marokkaanse tegenkantingen is die volksraadpleging drie decennia later niet meer dan een, met wat zin voor ironie, luchtspiegeling.

11

Bondgenoot Marokko

Vermoed wordt dat, door zich recent te roeren, het Polsario Front (slechts een afkooksel van wat het ooit was) de aandacht van de nieuwe Amerikaanse administratie wil trekken. Punt is echter dat doorheen de jaren het diplomatieke voordeel in Marokkaanse richting is opgeschoven. Voor de EU is het land cruciaal om vluchtelingenstromen tegen te houden. Er wordt ook op gerekend als buffer tegen Al-Qaida in de Sahel (de vrees dat net Polsario in dergelijk vaarwater is terecht gekomen is reëel). Er vormde zich ook een G4 samen met Frankrijk, Spanje en Portugal dat rond drie assen werkt: terrorismebestrijding, vluchtelingenstromen en drugshandel met nauwe politionele samenwerking. Daartegenover staan dan de Sahrawis die niets te bieden hebben. Marokko laat er geen twijfel over bestaan dat de hele Westelijke Sahara tot haar soevereiniteit behoort. Dat dit ondergraven repercussies heeft op deze vormen van samenwerking staat buiten kijf, en dus gebeurt er niets.

MICHAËL VANDAMME

Naar een preventieve oorlog tegen Iran?

Israël is militair gezien een zeer sterke staat, maar het is slechts een klein landje met een oppervlakte van iets meer dan 22.000 vierkante kilometer en slechts 6,5 miljoen Joodse inwoners. Nog kleiner dan België (30.528 vierkante kilometer, 11 miljoen inwoners).

Zelfs een atoomaanval waarbij slechts vier strategische kernkoppen doorheen het raketschild dringen, zou het land bijna volledig kunnen verwoesten. De Iraniërs hebben al herhaaldelijk aangekondigd dat zij Israël van de aardbodem willen wegvegen en zij ontwikkelen in hoog tempo de wapensystemen om dat plan in praktijk te brengen. Het is dan ook begrijpelijk dat Israël alle middelen inzet om de ontwikkeling van een Iraanse atoombom te voorkomen: sabotage, computervirussen, gerichte liquidaties en binnenkort misschien zelfs preventieve luchtaanvallen, in samenwerking met Saoudi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten en misschien de VS. Daarover wordt nu koortsachtig onderhandeld.

Nucleaire Eichmanns

In die context is het beslist geen toeval dat onlangs, op 27 november, de Iraanse brigadegeneraal Mohsen Fakhrizadeh bij klaarlichte dag door onbekenden werd doodgeschoten in zijn auto.

De meeste media noemden dat ‘moord’. Als een gewone burger door moslims wordt afgeslacht, noemen ze dat ‘een steekincident’.

Ze noemden Fakhrizadeh ook een atoomgeleerde of iets van die strekking. Dat was natuurlijk juist, maar men had er wel bij moeten zeggen dat hij daarnaast ook een brigadegeneraal was van het Iraanse Revolutionaire Garde Korps, de officiële terreurorganisatie van het Iraanse regime. “Atoomgeleerde gedood die kernwapens bouwde voor terroristen”, zou een eerlijkere titel zijn geweest. Of is er iemand naïef genoeg om te denken dat een brigadegeneraal zich zou bezighouden met het vreedzaam gebruik van kernenergie? De liquidatie is niet de eerste antiterreuractie van dat soort.

Tussen 2010 en 2012 werden in Iran vier zo’n nucleaire Eichmanns gedood, waarschijnlijk door de Mossad, hoewel dat natuurlijk nooit officieel wordt bevestigd. Ook nu is Israël de eerste verdachte. Dat land is immers het eerste doelwit van de atoomwapens die Fakhrizadeh probeerde te ontwerpen. Hij werd algemeen beschouwd als de toekomstige vader van de Iraanse atoombom. Hij werd soms zelfs vergeleken met Oppenheimer, die de wetenschappelijke leiding had over Project Manhattan.

Laatste kans

De geslaagde liquidatie van Fakhrizadeh valt samen met intensief overleg tussen Israël, Saudi-Arabië en de VS over een gezamenlijke aanval op de nucleaire installaties in Iran. Dat zou moeten gebeuren terwijl president Trump nog in het Witte Huis zit, dus vóór 20 januari. Daarna is de kans waarschijnlijk voorgoed verkeken. We durven geen oordeel vellen over de geruchten dat president Trump als laatste beleidsdaad wil meewerken aan zo’n preventieve aanval op Iran. Iedereen zou natuurlijk moord en brand schreeuwen, maar in tegenstelling tot wat de media beweren, is Biden nog niet eens officieel erkend als ‘president-elect’. Als president heeft Trump tot de laatste dag de volledige bevoegdheid om zo’n militaire operatie te beginnen. Of dat politiek haalbaar is, is echter een andere vraag.

Machtsvacuüm

Duizenden Sahrawi's wonen al ettelijke jaren in vluchtelingenkampen, vaak op Algerijns grondgebied.

NEDERLAND

Antisemitisme van Baudet is dat van Corbyn niet In de buitenlandrubrieken van de gevestigde pers kon je er de afgelopen dagen niet naast kijken: het is hommeles bij Forum voor Democratie (FvD), en de breuk tussen Thierry Baudet enerzijds en het grootste deel van de partijtop anderzijds lijkt finaal.

Langs beide zijden werd bijzonder ijverig de vuile was buitengehangen, maar het was toch vooral de vuile was die de partijtop buitenhing die het meeste weerklank kreeg in de pers.

Thierry Baudet is niet alleen een complotdenker, maar, stel je voor, ook een antisemiet.

Wat de partijtop misschien niet helemaal besefte, is dat de pers er snel bij was om het volledige gedachtegoed van FvD af te branden aan de hand van het antisemitisme van Thierry Baudet. Zo gaat dat nu eenmaal wanneer een rechts politicus

betrapt wordt op onwelvoeglijke meningen: dan is het bewijs alweer geleverd dat rechts zonder meer verwerpelijk is, zelfs als de betrokken politicus volledig uitgespuwd wordt door de rest van de partij. Nochtans heeft rechts lang niet het monopolie op het antisemitisme. Integendeel zelfs, het is vooral op links dat antisemitisme de laatste jaren meer en meer gemeengoed is geworden.

Labour

Zo bijvoorbeeld ook bij het Britse Labour, zeker toen Jere-

my Corbyn er partijvoorzitter mocht spelen. Over zijn antisemitisme bestond eigenlijk niet de minste twijfel, maar toch las je er in de pers nauwelijks iets over. En als je er toch iets over las, dan vooral om het wazig te houden. Nochtans is Labour een veel belangrijker partij in een veel belangrijker buurland dan FvD in Nederland, en zat het antisemitisme van Jeremy Corbyn ideologisch veel dieper verankerd dan dat van Thierry Baudet.

En die verankering is vooral het gevolg van het linkse gehengel naar de stem van de moslimmigranten. Maar alweer blijkt dat het ene antisemitisme niet zo verfoeilijk is als het andere.

FILIP VAN LAENEN

Toen de Israëli’s jaren geleden president Obama polsten wat zijn reactie zou zijn op een reeks preventieve luchtaanvallen op de Iraanse nucleaire installaties, kregen ze een verbijsterend antwoord: Obama zou de Amerikaanse luchtmacht in dat geval opdracht geven de Israëlische vliegtuigen neer te halen. Obama gedroeg zich soms als een socialist en soms als een moslim. Maar nooit als een leider die het goed voorhad met de VS of met zijn bondgenoten. Er is geen enkele reden om van Biden een ander beleid te verwachten. En van de politieke groepen die in de coulissen klaar staan om de échte macht van Biden over te nemen, kan Israël alleen maar een nóg vijandiger houding verwachten. Biden zal ofwel een marionet in hun handen zijn, ofwel zal hij afgezet worden of aftreden “om gezondheidsredenen”. Er is dus nog maar een héél kleine ‘window of opportunity’. Een preventieve aanval op Iran zou in het meest optimistische scenario kunnen leiden tot een ineenstorting van het regime. Maar in het ergste scenario kan het uitdraaien op een regelrechte, totale oorlog tegen Iran en zijn bondgenoten Hezbollah en Syrië. Als er dan een machtsvacuüm is in Washington, dan zijn zelfs interventies van andere staten ten gunste van Iran niet meer ondenkbaar. En zonder de steun van de VS ziet het er dan voor de Israëli’s én voor de Saoudi’s zeer slecht uit. Maar zelfs dàt is misschien een minder groot gevaar dan een Iraanse atoombom.

PAUL BÄUMER

Als het tot een aanval komt zal de Israëlische F-35 zeker worden ingezet.

12 Op de praatstoel “Vivaldi-partijen schieten in eigen voet als ze advertentie-uitgaven op Facebook aan banden leggen”

3 DECEMBER 2020

Bart Claes (31) was de grondlegger van het succes van het Vlaams Belang op sociale media. Vandaag maakt hij deel uit van de Vlaams Belang-fractie in het Vlaams Parlement. We spraken met hem over de sociale mediastrategie van VB, de toenemende censuur, Zwarte Piet en, uiteraard, de omstreden ‘factcheckers’.

VLAAMS PARLEMENTSLID BART

CLAES (VB)

Grondlegger van het Vlaams Belang-succesverhaal op sociale media Er is al veel inkt gevloeid over het succesverhaal van Vlaams Belang op sociale media. Welke rol hebt u daarin precies gespeeld?

“Ik was de eerste medewerker ‘sociale media’ van het Vlaams Belang. In 2014 had de partij een enorme verkiezingsnederlaag geleden. Het was een pandoering van jewelste. De partij had nog maar een handvol zittende parlementsleden, er bleef weinig financiering over en we waren ook nog eens een groot deel van onze militanten kwijt. Toen Tom Van Grieken kort daarna voorzitter werd, zag hij in sociale media een oplossing. Dat was een logische keuze, kijk maar naar de verkiezingen in de Verenigde Staten, waar dat electoraal opleverde.”

“In die tijd studeerde ik nog in Gent en verzorgde ik voor het KVHV de digitalisering. Toen N-VA net in de regering zat en de vakbonden allerlei stakingsacties aankondigden, heb ik een campagne opgezet voor het KVHV: ‘Wij staken niet mee.’ Het was allemaal redelijk amateuristisch, maar we haalden wel meer dan 100.00 volgers. Ik denk dat dat Tom Van Grieken is opgevallen.”

“Vanaf november 2015 tot aan de verkiezingen in 2019 heb ik de sociale media verzorgd bij de partij. Nu ik in het Vlaams Parlement zit is dat luik overgenomen door mijn collega Michel Cardon die op zijn beurt wordt bijgestaan door een heleboel collega’s.”

Waar haalde je de mosterd? Waren er voorbeelden in het buitenland die je inspireerden?

“Het was in de eerste plaats vooral ‘trial and error’ door dingen zelf uit te proberen.

We hadden bijvoorbeeld al een facebookpagina met 24.000 volgers, maar er gebeurde daar weinig op. We gebruikten een eerste ‘bot’ die er persberichten opzette. Dat was allemaal heel droog en saai en ik heb dat onmiddellijk stopgezet. Toen ben ik zelf dingen op die pagina gaan posten, voorzien van commentaar. Via een filmpje op YouTube heb ik met Photoshop leren werken. Zo ben ik gaan kijken wat er op sociale media goed werkte en wat niet.”

“Bij buitenlandse voorbeelden denk ik natuurlijk in de eerste plaats aan de Brexit- en Trump-campagnes van 2016.

Toen wisten we zeker dat sociale media een belangrijk front in de komende verkiezingen zouden worden. Ik verwijs ook naar de FPÖ, onze Oostenrijkse zusterpartij. Zij

waren daar ook al redelijk vroeg mee weg.

Maar het bleef natuurlijk ‘trial and error’. In het buitenland werken namelijk andere dingen dan hier.”

De Vivaldi-partijen lanceerden begin oktober een voorstel om de partijuitgaven op sociale media te plafonneren. Ongetwijfeld werden jullie geviseerd?

“Dat is natuurlijk vrij zielig van hen. Zij denken dat ons succes op sociale media te danken is aan het geld dat we tegen die advertenties aangooien. In de realiteit zijn onze standpunten gewoon heel populair. De Vivaldi-partijen kunnen dat proberen, maar ik denk dat ze zich vergissen en vooral zichzelf heel hard zullen raken. Mensen doen voor het inwinnen van informatie steeds minder een beroep op traditionele media.

Internet en sociale media zijn tegenwoordig de voornaamste bronnen voor nieuws.”

“We hebben geen nood aan rechtse of linkse sociale media, we hebben nood aan neutrale sociale media” “We kunnen dat nog altijd doen zonder advertenties, terwijl ik denk dat de traditionele partijen dan juist niet meer aan bod gaan komen. Je moet er ook rekening mee houden dat we al succes hadden op sociale media vóór we advertenties zijn beginnen te gebruiken. We hebben daar pas vlak voor de verkiezingen van 2019 écht op ingezet. Daar zijn inderdaad wel mooie budgetten voor gebruikt, maar al die tijd daarvoor hebben we nauwelijks een euro gespendeerd aan sociale media. En toch hadden wij zoveel volgers. Advertenties kunnen een hulpmiddel zijn, maar zonder advertenties lukt het ook wel, hoor. Ik denk dat ze zich daar bij Vivaldi enorm in vergissen. Je kan er wel veel geld tegenaan gooi-

en, maar de inhoud moet ook goed zijn.

“Kijk naar Open Vld: bij elk boodschap die ze op sociale media posten, worden ze afgekraakt. De sleutel van ons succes is de grote groep Vlaams Belangers op sociale media die daar ook voor uitkomen. Zij voeren eigenlijk campagne voor ons. Via hun micro-interacties, bijvoorbeeld via reacties, krijgen we een groot bereik bij een grote groep mensen – hun volgers, hun vrienden, hun familie, hun buurman. Als iemand die je waardeert iets van een politieke partij deelt, dan gaat je dat veel meer aanspreken dan wanneer de partij dat zelf doet.”

Ook de sociale mediasites zelf legden de afgelopen jaren een heleboel beperkingen op. Is jullie werking daar ook in het gevaar?

“Ja, absoluut. Het gebeurt steeds meer.

Zwarte Piet is daar een voorbeeld van. We hebben daar op Facebook zelf heel veel problemen mee gehad, omwille van oude posts met Zwarte Piet. We konden een tijd niet meer adverteren of we verloren een tijdlang toegang tot onze accounts. Je ziet die censuur ook toenemen.”

“Een mooi voorbeeld kregen we ook bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen.

Bij alles wat Trump publiceert komt een ‘disclaimer’. Zelfs als zijn eigen kinderen op Instagram een familiefoto posten, waar Donald Trump niet eens op te zien is, krijgen ze een ‘disclaimer’. Als ik Trump één ding verwijt, dan is het dat wel. Hij had de afgelopen vier jaar de kans om iets aan die politieke eenheidsworst bij sociale mediabedrijven te doen, maar hij heeft daar jammer genoeg niets aan gedaan. Nu zie ik de toekomst somber in op dat vlak.”

Een groot deel van de Republikeinen staat natuurlijk niet te springen om in te grijpen in de ‘vrije markt’.

“Hoe vrij is de markt als een aantal spelers een quasi-monopolie bezit? Ik denk dat we naar een situatie van ‘trust-busting’ moeten terugkeren: het openbreken van die big-tech-bedrijven. Ik denk dat we ons tegen die monopolievorming moeten verzetten. Want het ziet er niet positief uit wanneer bedrijven volledig gaan bepalen wat kan en wat niet kan.”

Er zijn ook alternatieve sociale mediasites. Veel conservatieven schakelden recent bijvoorbeeld over naar Gab of Parler. Zie je daar een toekomst in?

“Het is natuurlijk leuk dat conservatieven hun eigen platformen willen uitbouwen.

Tegelijkertijd twijfel ik wel aan dat businessmodel. Waarom gaan wij naar Twitter?

Uiteraard om andere meningen te zien en de confrontatie op te zoeken met mensen met een andere mening. Die confrontatie is net het leuke. Als je naar Parler gaat zie je alleen rechtse opinies. Dat is natuurlijk ook een vorm van eenheidsworst. Dat is het jammere eraan. We hebben geen nood aan een rechts medium of een links medium, we hebben nood aan een neutraal medium waar gewoon alle meningen aan bod kunnen komen. Er mag natuurlijk wel wat ‘content moderation’ zijn, maar toch vooral vrijheid van meningsuiting. Nu is Twitter bijvoorbeeld compleet van het padje op het vlak van censuur.”

“Het probleem met Parler is ook dat je het grote publiek niet naar daar krijgt. Die zitten op Facebook momenteel en die gaan daar voorlopig nog wel even blijven. Het is voorlopig nog even wachten op een implosie bij Facebook. Dan moet er natuurlijk ook een volwaardig alternatief zijn dat niet louter op politiek gebaseerd is. Voor de meeste mensen is politiek bijzaak, zij willen gewoon foto’s van katten of hun familie zien. Momenteel ken ik nog geen platform dat het potentieel heeft om Facebook te vervangen.”

Je verwees zojuist al naar Zwarte Piet.

Het komt volgens mij niet vaak voor dat een sociaal mediabedrijf zo ingrijpt in iets wat in feite cultureel erfgoed is.

“Dat is heel verregaand en als we ons ertegen verzetten wordt onze pagina geblokkeerd en kunnen wij niet meer communiceren met onze achterban. Dat is het jammere. Die grote mediabedrijven hebben die macht en dat monopolie. We kunnen niet uitwijken naar iets anders. Dat is verschrikkelijk voor ons. Ik hoop dat er ooit een wetgeving komt opdat bedrijven niet zomaar tradities kunnen verbannen omdat zij er niets van begrijpen – ze leven natuurlijk op een ander continent, waar andere waardebelevingen zijn.”

“Ik heb mijn buik vol van ‘factcheckers’ die in feite linkse activisten zijn”

De sp.a lanceerde zopas een voorstel om Vlaamse Parlementsleden die ‘nepnieuws’ verspreiden te sanctioneren.

“Ik heb het bewuste voorstel nog niet gezien, maar ik denk dat sp.a graag nog eens in de krant wilde staan. Ik heb tegenwoordig wel mijn buik vol van ‘factcheckers’ die in feite linkse activisten zijn die op zoek zijn naar tweets van rechtse politici. Vervolgens schrijven ze een ‘factcheck’-artikel met een vrij straffe titel waarin ze zeggen dat het om nepnieuws gaat. Meestal melden ze dan dat dat ‘deels op waarheid is gebaseerd, maar anders verwoord moest worden’. Ik denk niet dat we het aan zulke mensen moeten overlaten om te zeggen wat de waarheid is en wat niet. Je mag gerust een opiniestuk schrijven om te zeggen waarom je het al dan niet eens bent en welke de argumenten zijn, maar dat zij over de waarheid moeten gaan oordelen en daarin zelfs een officiële rol krijgen, dat vind ik allemaal een beetje verregaand.”

PIETER VAN BERKEL

Onderzoek

3 DECEMBER 2020

Factcheck.Vlaanderen:

13

wie bepaalt uiteindelijk wat ‘fake news’ is?

Vlaams minister van Media Benjamin Dalle (CD&V) kondigde vorige week de oprichting aan van een nieuw factcheckplatform. “We zien dat het fenomeen van fake news wereldwijd om zich heen grijpt. In Vlaanderen moeten we dus waakzaam zijn”, zei Dalles woordvoerder in De Morgen. Daarom trekt de mediaminister vanaf 2021 extra middelen uit voor een ‘sectorbreed gedragen factcheckplatform’. Dat moet breder zijn dan het huidige Factcheck.Vlaanderen. Op dat zelfde moment pleitte de sp.a. voor een systeem van “sancties voor leden van het Vlaams Parlement die fake news verspreiden”. Dreigt op die manier een Vlaams ‘ministerie van Waarheid’ te worden gecreëerd? Wij deden alvast een ‘factcheck’.

In het nieuwe platform moeten volgens minister Dalle ook mediabedrijven een actieve rol spelen. Of daar een plaats is voor onlinemedia of alternatieve media is onduidelijk. De Vlaamse overheid voorziet middelen vanuit het fonds voor de digitale transformatie van het medialandschap, dat 29 miljoen euro bevat. Maar tegelijk blijft de minister ook investeren in het “Kenniscentrum Mediawijsheid”, dat jongeren leert omgaan met fake news.

Vandaag bestaat er in Vlaanderen alleen een bescheiden aanzet tot zo’n platform, via Factcheck.Vlaanderen, dat ‘online desinformatie en polarisatie’ bestrijdt. De minister onderzoekt “of deze deel kan uitmaken van het factcheckplatform”, zo schreef De Morgen.

Wie controleert de factcheckers?

Dalle is alvast niet de eerste Vlaamse minister die zijn volk wil behoeden voor ‘fake news’. Ook zijn voorganger Sven Gatz (Open Vld) stond in 2019 al mee aan de wieg van Factcheck.Vlaanderen. De vraag is: zit Vlaanderen wel te wachten op dit initiatief? Het vertoont in elk geval verdacht veel gelijkenis met initiatieven die de federale Vivaldi-regering aankondigde op dat vlak.

De facto richt Factcheck.Vlaanderen zich énkel op het doorprikken van ‘online’ desinformatie en eventueel ook filmpjes die zo verspreid worden. Het platform wil naar eigen zeggen weerwerk bieden “tegen online desinformatie en polarisering”. Daarbij wordt gebruik gemaakt van ‘artificiële intelligentie’.

De recente Facebookcensuur doet bij velen nu de vraag rijzen: wie bepaalt wat een feit is en wat fake news? En vooral: wie controleert de factcheckers?

Een analyse van de website leert dat de kernredactie van Factcheck.Vlaanderen samengesteld is uit acht jonge journalisten.

Hoofdredacteur is Magali Bruneel. Volgens haar LinkedIn-profiel is ze master in geschiedenis en journalistiek. Zij geeft leiding aan een redactieteam van jonge journalisten in spe. Er figureren verder ook nog een dertigtal ‘gastauteurs’ op de website. De finale keuze over de factchecks blijkt in handen van de hoofdredacteur te liggen. “Ik selecteer de onderwerpen voor nieuwe artikelen en bewerk de artikelen voordat ze worden gepubliceerd”, klinkt het op LinkedIn. Bruneel heeft onder meer ervaring als stagiaire voor VRT NWS. Ze werkte ook twee maanden bij MO Magazine en acht maanden bij StampMedia. Sinds september van dit jaar is ze hoofdredacteur. Factcheck.Vlaanderen noemt zichzelf een “onafhankelijke nieuws-

website die zich volledig richt op het controleren van mogelijke desinformatie en nepnieuws”.

Factcheck Vlaanderen en partners

Een van de partners is de openbare omroep. De VRT stelde journalist Amra Dorjbayar ter beschikking om de jonge factcheckers te begeleiden. Ook persagentschap Belga levert een van de twee beroepsjournalisten die instaan voor de begeleiding.

Tenslotte is er ook nog oud-journaliste Ria Goris die aan de Erasmus Hogeschool een project rond factchecken begeleidde. Academische steun is er via Michaël Opgenhaffen, professor Journalistiek en Nieuwe Media aan de KUL. Hij is opleidingsverantwoordelijke voor de master in Journalistiek op de campus in Antwerpen. Verschillende van zijn studenten maken deel uit van de redactie van Factcheck.Vlaanderen.

In een reactie aan ’t Pallieterke zegt Opgenhaffen vereerd te zijn dat Factcheck.

Vlaanderen vernoemd wordt. Hij beschouwt dat vooral als een “erkenning voor het pionierswerk”. Maar voor hem is het duidelijk dat een groot platform voor factcheckers “veel meer partners zal moeten bevatten dan alleen Factcheck.Vlaanderen”.

Opgenhaffen mikt op het ontstaan van een breder initiatief. “Als er zo’n overkoepelend initiatief komt, hoop ik wel dat het factchecking en mediawijsheid blijft promoten bij opleidingen journalistiek, zoals wij nu doen. Daar willen we graag expertise voor leveren. Het zou fijn zijn als in Vlaanderen een groot en professioneel platform zou ontstaan zoals Faktisk in Noorwegen of Full Fact in Groot-Brittannië.”

Polariserend

Opgenhaffen voelt er in elk geval niet veel voor om met zijn organisatie politieke factchecks uit te voeren. Dat idee van de sp.a is intussen in het Uitgebreid Bureau van het Vlaams Parlement naar de prullenmand verwezen.

“Als het parlement echt een journalistieke beoordeling nodig zou hebben, kunnen ze die op heel veel plaatsen vinden”, meent Opgenhaffen. “We hebben niet de ambitie om een ‘ministerie van waarheid’ te spelen.

We denken gewoon dat het nuttig is dat op sommige onzin over corona of 5G af en toe ook geantwoord wordt. Dat is wat we met onze bescheiden middelen proberen te doen.”

Factcheck.Vlaanderen onderzoekt ook beeldmateriaal dat foutief of polariserend aan de actualiteit wordt toegevoegd. De hele filosofie focust dus vooral op ‘desinfor-

Chris Janssens (VB): “Poging om rechtse opinies verdacht te maken” “De machinerie achter dit platform is een politieke agenda en niet zozeer een morele”, meent VB-fractieleider Chris Janssens over de plannen van minister Dalle.

“Desinformatie is zo oud als de politiek zelf. Het bestaat sinds mensenheugenis in al haar verschillende vormen en variaties, gaande van de gekleurde agendasetting over eenzijdige berichtgeving en framing tot het verspreiden van regelrechte leugens. Wie er de vroegere politieke pamfletjes van de drie traditionele partijen op naleest, stelt daar de meest flagrante leugens in vast met als doel politieke tegenstanders te beschadigen.”

“Zelfs het kleinste kind ziet dat dit een poging is van het linkse establisment om via bevriende media populaire rechtse opinies verdacht te maken. De kiezer overtuigen lukt niet met inhoud, dus zoekt men een andere manier om hun gebrek aan electoraal succes te compenseren. Alles wat als discriminerend kan worden gepercipieerd moet dan op de schop.” matie’ via sociale media. Een kleine greep uit de factchecks van de voorbije maanden: “Er bestaat geen wetenschappelijk onderzoek dat het verband van 5G met corona aantoont. Het is onbekend hoeveel Belgen de coronataks van PVDA steunen. En 42 procent van de Vlamingen vond de overheidscommunicatie op 24 april niet vertrouwenwekkend.”

Ook Rik Van Cauwelaert werd in februari op de vingers getikt voor een bewering in een stuk dat hij in De Tijd schreef: “Niet 70 procent, maar wel 43,2 procent van de Waalse banen zit in de non-profit sector.”

Bij Factcheck.Vlaanderen verwacht men niet dat eventuele subsidies hun kant zullen opkomen.

“Onze politiek mag niet gedomineerd worden door polarisering en polemiek” Benjamin Dalle VZW Square Truth Network van VRT-ombudsman Tim Pauwels

Het project genoot van bij aanvang de volle steun van VRT en van ombudsman Tim Pauwels die zich bij lancering in de media van bij aanvang erg positief uitliet. "Ik krijg dagelijks berichten in mijn mailbox die voortgaan op een stukje foute of zeer selectieve informatie. Voor redacties is het eenvoudigweg niet mogelijk om daar altijd op te reageren. Ik ben erg blij dat het onafhankelijke initiatief Factcheck.Vlaanderen die uitdaging toch zal aangaan."

Een jury, samengesteld door het Vlaams Journalistiek Fonds, koos Factcheck.Vlaanderen als platform om desinformatie en polarisering in de media tegen te gaan.

Ook Vlaams minister van Media Sven Gatz (Open Vld) sprong meteen op de kar.

Factcheck.Vlaanderen doet via de webstek een beroep op financiële bijdragen van burgers. Dat gebeurt via de vzw Square Truth Network (ST Network). Deze vzw is op 8 december 2018 opgericht, met als doel “het verbeteren van kritische omgang met (journalistieke) informatie bij het grote publiek”. Gedelegeerd bestuurder van de vzw is Tim Pauwels, op wiens privéadres de maatschappelijke zetel is gevestigd. De vzw heeft overigens niets te maken met de rol van Pauwels als ombudsman.

Pauwels richtte de vzw op ter ondersteuning van projecten tegen desinformatie en polarisering. Hij was ook degene die destijds de verschillende partners voor Factcheck.Vlaanderen samenbracht. Dat initiatief is overigens slechts een van de projecten. Zo steunt de vzw onder meer ook nog een project tegen online-schelden.

Factcheck.Vlaanderen ontving bij aanvang een subsidie via het Vlaams Journalistiek Fonds. Dat fonds startte op 10 september 2018 en werd opgedoekt op 31 juli 2020. Het was een project van Journalismfund.eu, de Vlaamse Vereniging van Journalisten en de

Vlaamse Overheid. Er werden 37 aanvragen ingediend, voor in totaal 1,8 miljoen euro.

Daarvan werd in totaal 443.017 euro uitgekeerd.

In 2018 ontving Factcheck.Vlaanderen, via Textgain bvba 81.437,69 euro uit dat fonds. Dat was ongeveer 18 procent van de totale middelen. Textgain is een spin-off van de faculteit Letteren en Wijsbegeerte van de Universiteit Antwerpen. Het bedrijf automatiseerde de technieken om teksten te analyseren via artificiële intelligentie.

De historiek van de vzw gaat terug tot het moment dat de VRT zelf niet over een eigen factcheck-rubriek beschikte. Via de ombudsfunctie van Pauwels kwam regelmatig ‘desinformatie’ binnen. Zo groeide het idee om de resultaten van die onderzoeken op een website te zetten en er studenten aan te laten werken. Factcheck.Vlaanderen is vandaag het enige platform dat operationeel is.

In de statuten van de vzw lezen we: “Meer specifiek kan de vzw zich richten op mediawijsheid, het diversifiëren van het informatieaanbod, factchecking, de bewustwording en bestrijding van de impact van desinformatie, fake news en propaganda, het bevorderen van verantwoord media- en informatiegebruik. De vzw kan ook investeren in het bevorderen van leescultuur. De vzw heeft uitdrukkelijk ook tot doel om vermogen op te bouwen in functie van deze activiteiten.”

Over de definitie van polarisering zal vast nog een hartig woordje gesproken worden, als het ooit aankomt op het vastleggen van een definitie voor het factcheck-platform. In een filmpje dat minister van Media Benjamin Dalle op zijn Facebook postte op 16 november onder de titel “Omdat hoop sterker is dan cynisme”, illustreert de minister hoe in zijn visie die hoop er uitziet. Maar vooral ook: hoe die er niet uitziet. “Onze politiek mag niet gedomineerd worden door polarisering en polemiek”, klinkt het. Op de achtergrond verschijnen achtereenvolgens een foto van een auto waaraan Vlaamse leeuwenvlaggen hangen en dan in een flits een afbeelding van Filip Dewinter en Donald Trump, beiden met het vingertje wijzend.

KRISTOF LUYPAERT

Hotels en en Hotels restaurants waar Hotels en restaurants restaurants waar Vlamingen thuis zijn zijn waar Vlamingen Vlamingen thuis Verliefd op de dezijn natuur-? thuis Verliefd op natuur-?

Kom ze ze eens eens proev proeven te Achouffe-!

Kom

HOTEL HOTEL

DeAchouffe keuken is enkel hotelgasten 19 - open 6666voor Houffalize Te bereiken via Namen, Marche, Laroche richting Houffalize (afslag Nadrin) of via Luik Wij zijn vlamingen

Tel. 061-28 81 82 - Fax 061-28 90 82 www.lespine.be (Wij zijn Nederlandstalig-!)

Tel. 061-28 81 82

Heerlijk aan aan de de kust kust nu! nu!

Heerlijk

HOTEL DIE DIE PRINCE PRINCE HOTEL

zal u u extra extra verwennen. verwennen. zal Albert I-Wandeling I-Wandeling 41-42 41-42 -- OOSTENDE OOSTENDE Albert Tel. 059-70 059-70 65 65 07 07 Tel.

14 Cultuur

3 DECEMBER 2020

BOEK

FILM

Een vertrouwensbreuk The Queen’s met de klassieke media

Gambit

De jongste Netflix-sensatie heet "The Queen’s Gambit" en vertelt het verhaal van een jong meisje dat de wereldtop van het schaken beklimt.

De reeks werd terecht lovend onthaald en ook binnen de schaakwereld geprezen.

"The Queen’s Gambit" is gebaseerd op het gelijknamige boek van Walter Tevis en vertelt het (fictieve) levensverhaal van het schaakwonder Elizabeth ‘Beth’ Harmon. De serie begint in de jaren ’50, wanneer Beth op 9-jarige leeftijd wees wordt nadat haar moeder omkomt in een auto-ongeval. Het ongeval is in feite een zelfmoordpoging waarbij haar moeder Beth probeerde mee te sleuren. Als bij wonder overleeft het meisje.

Beth komt in een weeshuis terecht waar ze benzodiazepine-kalmeerpillen te slikken krijgt, wat al snel uitdraait op een verslaving.

Verslavingen

Op een gegeven ogenblik geraakt Beth geïntrigeerd door het schaakspel van de plaatselijke conciërge, die in zijn kelder tegen zichzelf speelt. Het meisje glipt steeds vaker weg uit de lessen en de koordiensten van het weeshuis om het spel te leren. Al snel blijkt ze er een uitzonderlijk talent voor te hebben. In haar tienerjaren doet ze mee aan een plaatselijk toernooi, waar ze de ene na de andere tegenstander verslindt en haar ster binnen de schaakwereld pijlsnel rijst. Haar succes heeft ook een donkere kant: haar schaaktalent wordt versterkt door – zo denkt ze zelf toch – de kalmeringspillen die ze van jongs af aan slikt. Hoe meer succes ze boekt, hoe meer haar verslaving de pan uit swingt.

De reeks is prachtig in beeld gebracht. Dit is voor een groot deel te danken aan de geweldige kostuums en decors die de mode en de architectuur van de jaren ’60 opnieuw tot leven brengen. Even lovenswaardig zijn de schaakscènes die vergezeld worden van koortsachtig tikkende klokken en schaakstukken en intense blikken van de spelers. Anya Taylor-Joy, die Beth schitterend vertolkt, verdient hier speciale vermelding.

De reeks snijdt bij momenten behoorlijk heftige thema’s aan. Zo spelen verslavingen – van pillen tot drugs en alcoholisme – een centrale rol. Bepaalde verslavingsmechanismen worden erg goed weergegeven: het onbewust in stand houden van de verslaving door de omgeving, het manipuleren van naasten en de gevaarlijke associatie tussen verslaving en passie of talent. Desalniettemin is de reeks behoorlijk licht van toon. Misschien is deze toon zelfs iets té licht als het aankomt op dergelijke gewichtige thematiek, al worden verslavingen nooit geglamouriseerd. Het eindresultaat is erg spannende, verslavende en – jawel - bij momenten erg ontroerende en mooie, ‘feelgoodtelevisie’.

Hernieuwde interesse in het schaken

"The Queen’s Gambit" is behoorlijk feministisch. Dit feminisme is gelukkig vooral van de ‘klassieke’ soort, over een meisje dat haar mannetje staat in een competitieve en genadeloze mannenwereld. De reeks wordt nooit prekerig en er is geen spoor van het rabiate soort identitair feminisme dat tegenwoordig zoveel media ontsiert.

De reeks werd bijna unaniem lovend onthaald en werd ook geprezen binnen de schaakwereld. Dat hoeft niet te verbazen. Tussen de mensen die de makers van de serie adviseerden over de schaakscènes zitten immers ronkende namen als Garry Kasparov en Bruce Pandolfini. Binnen de schaakwereld en bij speelgoedbedrijven zal men alleszins blij zijn met de serie zo kort voor de feestdagen. Zo zorgde de reeks voor een hernieuwde interesse in het schaken, die objectief waarneembaar is in een piek in de verkoop van schaakspelen bij speelgoedhandelaars en internetwinkels.

PIETER VAN BERKEL

Het vergde een snelle opzoeking ter controle, maar de term 'fake news' (nepnieuws) is enkele jaren geleden verkozen tot woord van het jaar. De Amerikaanse president Donald Trump doelt ermee op onjuiste, vaak sensationele informatie die als nieuws door de media wordt verspreid.

Tien schrijvers van verschillende achtergronden fileerden de Nederlandse media op zoek naar nepnieuws. Hun conclusie is niet bepaald vleiend voor de hedendaagse journalist: hij of zij vermengt feiten en meningen, checkt onvoldoende zijn bronnen en hangt zijn huik naar de wind der machtigen.

Na het verdwijnen van de politieke zuilen lijken zowat alle media in Nederland (en in Vlaanderen) naar elkaar toegegroeid. Er is een consensus rond een libertair-ethische, links-liberale samenleving aangevuld met een cultuurmarxistische toets. De vrijheid van mening en vereniging zouden in principe het bestaan van alternatieve meningen moeten garanderen. Via sociale media kan men zelfs tegen een relatief lage kost een brede groep geinteresseerden bereiken. Maar die oplossingen komen stelselmatig onder druk te staan.

In Duitsland legt Merkel de verantwoordelijkheid bij Mark Zuckerberg om ‘foute’ meningen te censureren.

En in de VS mengden Twitter en Facebook zich actief vóór en na de Amerikaanse verkiezingen door de stellingen van Donald Trump te censureren of te becommentariëren. De klassieke media worden echter ontzien. Nochtans zijn journalisten niet bepaald betere bewakers van feiten dan de doorsnee burger of politicus.

Gematigde rebellen

Menig auteur wijst op belangenvermenging van journalisten die zich laten betalen door de Britse en Amerikaanse autoriteiten om hun standpunten uit te dragen. Tegelijk wordt de Russische president Poetin in de

pers verweten zich te bedienen van nepnieuws om de VS en Europa te destabiliseren. Een beschuldiging die sinds de verkiezing van Trump in 2016 steeds weer opduikt, maar nooit is bewezen. Over nepnieuws gesproken!

En waarom verzwijgen de media systematisch het fundamentalistisch karakter van de ‘gematigde rebellen’ die in Syrië strijden tegen Assad?

Erger nog, wie nuance wil brengen in het goed-versus-kwaad-narratief (bv. de Vlaamse pater Daniël Maes) wordt doodgezwegen. De Arabische TV-zender Al Jazeera voert de toon en de westerse media lopen bewust (of toch onbewust?) in de pas. Net zoals ten tijde van de oorlog tegen Servië in de jaren negentig roeren allerhande roodgroene ‘pacifistische’ politici en organisaties plots de oorlogstrom. Reden tot wantrouwen.

Persoonlijk het meest herkenbaar was de waslijst van klachten die journalist Arnold Karskens richtte aan de ombudsdienst van de Nederlandse openbare omroep NOS. Op een zeldzame uitzondering na ving Karskens bot, hoewel hij zijn bezwaren telkens

goed onderbouwd had. Ook in Vlaanderen heeft menig TV-zender of krant een dergelijke ombudsdienst. Die dient echter te dikwijls als schaamlapje, als bliksemafleider voor de kijker/ lezer die zich ergert aan vooringenomenheid, bekrompenheid of een gebrek aan kennis.

Wie gelooft die media nog?

Sinds enkele decennia gaapt een reusachtige kloof tussen burger en politiek omwille van een aanhoudende reeks schandalen en woordbreuk.

De zaak-Dutroux deed ook het geloof in justitie afnemen omwille van haar manke organisatie en lakse optreden. Wegens hun economische en ideologische verwevenheid, hebben de klassieke media hun lot gekoppeld aan het politieke establishment. Zo wordt ook de vierde macht de dieperik ingesleurd bij vertrouwenspeilingen.

Klassieke pijlers van onze maatschappij zoals politie en zorg behouden wel nog het vertrouwen, en dat naast een nieuwe generatie ‘populistische’ politici. De toekomst zal uitwijzen of deze laatsten via hun eigen kanalen dat verse vertrouwen kunnen behouden, of zelfs versterken.

PIETER VANDERMOERE Arnold Karskens e.a., “Nepnieuwsexplosie - Desinformatie in de Nederlandse media”; uitgeverij De Blauwe Tijger; 220 blz.; prijs 19,50 euro, ISBN 978 949 2161 52 9

“Jihadbruiden zijn geen knappe meisjes met een moeilijke jeugd. Het zijn jihadisten.”

Interviews met jihadbruiden zijn walgelijk. De onwerkelijkheid waarin ze leven, eisen dat hun kinderen veilig in Nederland kunnen opgroeien terwijl ze zelf hebben bijgedragen aan de meest gruwelijke mishandelingen en moorden, is bevreemdend. Met droge ogen, zonder greintje fatsoen verwachten ze hier weer een ‘normaal’ leven op te kunnen pakken.

Toch zijn het niet de bruiden zelf die zo’n interview walgelijk maken. De wetenschap dat wij in het Westen hun verhalen niet kunnen verifiëren, dat zij zich zo zielig zullen profileren dat we erin trappen én dat je weet dat hun kinderen in vrijheid zullen opgroeien, maakt elke zin die uit hun mond komt ‘zum kotzen’. Ons eigen falen, recht in ons gezicht. We weten dat wij het gaan verliezen. Hun eis om begrip en menselijkheid, terwijl wij die mensen, niet alleen de jihadstrijders zelf maar ook hun bruiden, het meest gruwelijke leven toewensen met een dood die erop volgt zoals zij hun gevangenen hebben aangedaan. Maar dit mag je niet hardop uitspreken, dat is onfatsoenlijk. Je mag het zelfs niet denken. We weten dat zij hun zin gaan krijgen. Op lange termijn lopen ze vrij rond in Nederland dan wel in de rest van Europa, gaan hun kinderen naar school naast die van ons, en heeft het gezwel dat extremistische gewelddadige moordzuchtige islam heet zich nog steviger in de samenleving genesteld in plaats van dat het eruit is gesneden.

Podium

Deze vrouwen mogen hun verhaal doen in de media, de jongens en meisje presentatoren staan te springen om deze avontuurlijke vrouwen een podium te geven. Ze hangen aan hun lippen om het verhaal te horen van de meisjes die eerst de vrijheid genoten om met elke man die ze tegenkwamen naar bed te gaan – en dit ook deden – om zich daarna tot de islam te bekeren. De omslag van het vrije leven hier naar de gevangenis daar, verdedigen sommigen nog steeds. Ze zien er geen kwaad in. De media presteren het om ons te doen geloven dat deze meisjes, vrouwen, geen daders, maar slachtoffers zijn. De werkelijkheid is dat in geen enkele samenleving mannen kunnen functioneren zonder vrouwen. Deze vrouwen, de jihadbruiden, waren de ruggengraat waar de jihadisten op steunden. Zonder de support thuis, was het nooit gelukt. En wat te denken van alle slavenvrouwen die met medeweten en medewerking van de jihadbruiden verhandeld werden? De ontmenselij-

king waaraan ook deze vrouwen hebben meegewerkt, de kwaadaardigheid waarmee zij andere vrouwen hebben mishandeld, maakt deze vrouwen niet tot slachtoffer, maar tot dader.

Waar zijn de slachtoffers?

De vraag die al die presentatoren met hun inlevingsvermogen vergeten te stellen is: waar zijn de slachtoffers?

Waarom wordt hun verhaal niet op tv en radio uitgezonden? Waarom wordt de slachtoffers niet net zoveel zendtijd gegund als de misdadigers? Omdat het antwoord pijnlijk is: de kijker wil niet geconfronteerd worden met vrouwen die vertellen hoe ze mishandeld en misbruikt zijn, hoe hun dochters, moeders, zonen, broers, vaders en echtgenoten vermoord zijn. Verkracht zijn. Verkocht zijn. Of hoe de overlevers voor het leven getekend zijn. Het is te moeilijk, we moeten het er maar niet over hebben. We moeten het maar vergeten. Het lijkt haast alsof mediamensen zich erbij neer hebben gelegd dat die misdadigers ‘nou eenmaal’ terugkomen en dat we een collectief narratief nodig hebben om dat te accepteren. Het lijkt wel alsof de presentatoren liever naast de jihadbruid willen wonen dan naast het oorlogsslachtoffer.

Tweede Wereldoorlog

Prima dat die mensen terugkomen – als het niet anders kan. Het zijn onze misdadigers, niet die van de Syriërs, Koerden of Turken. Maar moeten we die mensen pamperen? Moeten we ze braaf alle rechten teruggeven die ze hier, in onze westerse samenleving hadden? Waarom is het niet mogelijk om een uitzondering voor oorlogsmisdadigers te maken? Hebben we echt niets geleerd van de Tweede Wereldoorlog? Hebben we niets geleerd van het schofferen van de overlevende Joden? Die niet terug konden naar hun huizen omdat ze waren ingepikt door de buren? Die maar niet over de oorlog moesten praten; want dat was voor niemand leuk? Hebben we niets geleerd over hun psychologische problemen die generaties lang doorwerken?

De oorlog in Syrië is niet onze oorlog, maar de gevolgen zijn dat wel. Het wordt tijd om de jihadbruiden niet te zien als knappe meisjes die een vervelende jeugd hebben gehad.

Jihadbruiden zijn jihadisten. Oorlogsmisdadigers. Wie wil daar nu naast wonen?

EBRU UMAR - NEDERLANDS-TURKSE COLUMNISTE

Brieven

3 DECEMBER 2020

GESCHIEDENIS

De Brabantse Omwenteling (3)

De slag bij Turnhout

Tussen januari en december 1790 telt Europa één staat meer: de Verenigde Nederlandse Staten. Omdat er geen adjectief-vorm is van ‘Pays-Bas’ wordt dat in Franse vertaling Etats-Belgiques-Unis.

In de zomer en de herfst van 1789 verzamelen de Nederlandse bannelingen zich in Breda. Dat klinkt zelfs in Vlaamsgezinde oren raar, maar mijn woordgebruik is historisch correct. Met rode oortjes luisteren de gevluchte Nederlanders naar het nieuws uit Frankrijk waar een vorst afstand moet doen van zijn absolute macht. Ze vormen een Nederlands vrijwilligersleger onder de leiding van de West-Vlaming Jan Vander Mersch; gewezen kolonel in het Frans en Oostenrijks leger en aanhanger van de democratische vleugel van de opstandelingen. Ondanks zijn bekwaamheid werd hij nooit generaal wegens zijn burgerafkomst.

Het legertje van 2.000 onervaren rekruten doet een prikactie en bezet eind oktober Turnhout.

Het Oostenrijks leger van 2.500 beroepssoldaten wacht niet op versterking, botst op barricades en verwacht niet dat uit de ramen geschoten wordt. De meeste soldaten zijn ook Nederlanders en na een paar uur trekken de ‘Oostenrijkse soldaten’ zich terug. De slag kost het leven aan ongeveer 200 mannen. Vander Mersch durft geen confrontatie in open veld aan en trekt zich terug naar Breda.

Een ander patriottisch legertje van 1.500 mannen marcheert naar Gent, maar als de bevelhebber de 5.000 Oostenrijkse soldaten ziet, slaat hij op de vlucht. Een kapitein neemt het bevel over, valt aan en verovert een stukje van de stad.

De keizerlijke soldaten profiteren van de situatie om massaal te plunderen en te verkrachten. Stadsbestuur en burgerij scharen zich aan de zijde van de patriotten. Na drie dagen is de stad van hen en overal in de kleine garnizoenen in de graafschappen Vlaanderen en Henegouwen deserteren de ‘Oostenrijkse soldaten’. In Brussel beginnen zware onlusten en het gerucht dat de Nederlanders op komst zijn, volstaat voor de keizerlijke administratie om op de loop te gaan.

Juist voor Kerstmis zijn al de vorstendommen vrij op uitzondering van het keizersgetrouwe hertogdom Luxemburg. Een na een verklaren ze zich onafhankelijk.

Een zuivere confederatie

De Staten-Generaal komen bij elkaar in januari 1790 en sluiten het "Tractaet van Vereeninge". De Verenigde Nederlandse Staten worden een zuivere confederatie. De soevereiniteit hoort bij de afzonderlijke Staten zoals in de Republiek, al is Holland daar in feite de baas. Er is wel een gemeenschappelijke vlag: zwart, rood, geel (horizontaal en niet verticaal). Uit de jonge Verenigde Staten van Amerika kopieert men

het begrip van een congres dat over gemeenschappelijke zaken praat. In feite bestaat dat Nederlands Congres uit leden van de Staten-Generaal. Alles gebeurt zeer vlug en niet in het openbaar, want de edelen, hogere geestelijkheid, grootgrondbezitters en hogere burgerij in de Staten willen vermijden dat hun democratischer medestanders een echt parlement met nationale bevoegdheden bijeenroepen en een cijnskiesrecht installeren zoals gebeurd is in Frankrijk.

Het congres vindt dat de confederale Nederlanden het kunnen stellen met één minister voor alles en nog wat (Hendrik Van der Noot) en een staatssecretaris voor Buitenlandse Zaken (de Antwerpse zeer conservatieve kanunnik Van Eupen). Alle hervormingen van Jozef worden uiteraard teruggedraaid en de katholieke kerk behoudt haar monopolie en haar voorrechten (de kerkelijke tienden). De kardinaal veroordeelt iedereen die een scheiding van kerk en staat wil. Dat is allemaal tegen het zere been van de buitenspel gezette handelaars, nijveraars en advocaten. Maar die worden op hun beurt verafschuwd en grof geïntimideerd door de traditionele stedelijke ambachten en gilden omdat de nieuwe burgerij de monopolies van de ambachten wil afschaffen. Overal regent het protesten en incidenten.

De worm van de verdeeldheid zit dus direct in de staat. Een deel van het leger weigert zelfs de eed van trouw aan de Staten af te leggen. Het buitenland kijkt met wantrouwen en vreest dat Frankrijk die nieuwe en zwakke staat wil opslokken. In februari 1790 sterft keizer Jozef en broer Leopold doet onmiddellijk een verzoeningsvoorstel. Hij wil zelfs een nationaal parlement met echte bevoegdheden toestaan; reden te meer voor Van der Noot, Van Eupen en de Statisten om te weigeren. Overal grijpen de Staten in om de eigen vernieuwers te arresteren of op de vlucht naar Frankrijk te jagen. De machthebbers profiteren ervan belastingen te heffen waar ze zelf van vrijgesteld zijn.

Vooral het platteland moet betalen en op verschillende plaatsen

De vlag van de Verenigde Nederlandse Staten

komen duizenden boeren (vooral in Zuid-West-Vlaanderen) in opstand en eisen de terugkeer van de keizer. Met geweld en de nodige terechtstellingen wordt de revolte neergeslagen.

De Statisten krijgen hun zin

In Frankrijk wordt de revolutie steeds radicaler. Pruisen is niet langer de grote steun van de Nederlanden. Het verzoent zich met Oostenrijk om het Franse gevaar aan te pakken. In november valt het Oostenrijks leger de Nederlanden binnen. Het confederale leger heeft geen geld en gaat overal op de loop. Op twee weken tijd is alles voorbij. Van der Noot en Van Eupen vluchten naar de Republiek, maar keizer Leopold herstelt gul het hele ancien régime en doet er nog wat voorrechten bij.

In de realiteit krijgen de Statisten alles wat ze maar wilden, amnestie inbegrepen. De democraten voelen zich bekocht en beginnen samen te zweren met de Fransen.

Die verklaren Oostenrijk de oorlog, bezetten de Nederlanden en denken eraan ze te annexeren (de oude droom van Lodewijk XIV) en leeg te roven. Maar in 1794 verslaan de Oostenrijkers de Fransen en herstellen de Nederlanden.

Zelfs een nieuwe keizer Franz (latere schoonvader van Bonaparte) verschijnt in Brussel en legt als laatste hertog van Brabant de eed af. Eens in Wenen terug schrijft hij een brief die als een bom inslaat.

De Nederlanden moeten zelf voor hun defensie instaan en doen ze dat niet, even goede vrienden, maar dan moet hij hen niet meer.

Een uniek voorbeeld van een vorst die zijn burgers verstoot in plaats van omgekeerd.

Drie maanden later staan de Fransen er weer en deze keer voor een bezetting die 20 jaar duurt. Begin 1814 moet de verslagen Bonaparte zich op Frankrijk terugtrekken. Hij mag zijn troon behouden van de geallieerden als hij de Nederlanden opgeeft.

Hij weigert en de invasie van Frankrijk begint. Heintje Van der Noot schrijft een pamflet waarin hij - de tegenstander van Jozef II - pleit voor een terugkeer van de Oostenrijkse keizer. Een Nederlandse delegatie zoekt keizer Franz op in Frankrijk, maar die heeft al een akkoord met het Verenigd Koninkrijk. Hij heeft geen zin in die Nederlanden waar hij welkom is bij de elite, maar niets te zeggen heeft. Hij krijgt Lombardije en Veneto die aan Oostenrijk grenzen en waar hij helemaal niet welkom is. De vroegere Verenigde Nederlandse Staten worden in 1830 dank zij de Fransen en Willem I een unitaire Franstalige staat die zelfs zijn naam verliest aan de vroegere Republiek.

JAN NECKERS

15

LEZERSBRIEVEN CORONAMAATREGELEN ZIJN ONWETTIG Pallieterke, De ministeriële besluiten met coronamaatregelen zijn onwettig.

Volgens artikel 2 van de wet van 31 december 1963 betreffende de civiele bescherming is alleen de Koning bevoegd om de inzake civiele bescherming te nemen maatregelen van verordenende aard vast te stellen (advies van de Raad van State in Parl. St., Senaat, 1961 – 1962, nr. 338, p. 15). De artikelen 33 en 37 van de Grondwet laten niet toe dat de federale wetgever delegatie geeft aan een minister (Raad van State in Parl.

St., Kamer, 2013 – 2014, DOC 53 3356/004, p. 5 en Raad van State, Beginselen van de wetgevingstechniek. Handleiding voor het opstellen van wetgevende en reglementaire teksten, 2008, pp.

26 – 27). Artikel 22, eerste lid, van de Grondwet laat zelfs niet toe dat de federale wetgever de Koning machtigt om koninklijke besluiten te nemen die het privéleven beperken (J.VELAERS, De Grondwet en de Raad van State, afdeling wetgeving, Antwerpen – Apeldoorn, 1999, p. 154). Het recht op privéleven betreft ook het recht sociale betrekkingen aan te gaan en te onderhouden met zijn medemensen, ook op het professionele en commerciële vlak en er is zelfs sprake van “het recht op een ‘sociaal privé-leven‘” (zie bv. EHRM, grote kamer, 5 september 2015, Barbulescut.

Roemenië, §§ 70 – 71). Juriste Annelies weet dat natuurlijk, maar moet waarschijnlijk een flater van het kabinet van licentiaat Romaanse filologie en polyglot Pieter De Crem met de mantel der liefde bedekken.

Luc L amine - Rotselaar

BEREID U MAAR VOOR! Pallieterke, In het interview met Bert Wollants (Pallieterke 26 nov.) komt het ook ter sprake: moeten we ons geen generator aanschaffen tegen 2025? Het is duidelijk dat, zo we echt afhankelijk zijn van enkel groene energie, dit inderdaad het geval zal zijn. Het probleem is vooral dat meestal iedereen op hetzelfde moment veel energie nodig heeft. In Frankrijk verwarmt men veel op elektriciteit omdat die veel goedkoper is dan hier. Het is dus voorspelbaar dat bij een combinatie van vorst, weinig wind en weinig zon, we in de problemen gaan komen. Niet vergeten hierbij is dat Frankrijk heel wat elektriciteit levert aan Duitsland en dat we daar dus ook niet terecht kunnen.

Wat die generator betreft: vrijwel iedereen heeft er een in huis; uw auto heeft namelijk een alternator die heel wat stroom kan leveren. Het enige nadeel is dat het 12 volt gelijkstroom is en dat u 220 volt wisselstroom nodig hebt.

Er bestaan echter eenvoudige en goedkope toestellen om die stroom om te zetten.

In nood kan dit al eens van pas komen. Het is namelijk zo dat "als het licht uit gaat" uw chauffage het ook niet meer doet, al werkt die op gas of diesel.

En tenslotte om de groenen een beetje te jennen: met een dieselauto gaat dit het beste. Een benzinewagen zal in verhouding veel meer verbruiken.

Louis L avrysen - Schoten

ABSURDE RICHTLIJNEN Pallieterke, Heel de wereld lacht ons uit.

CD&V-minister van Binnenlandse Zaken Verlinden oogst protest met een maatregel “op maat van villa’s”. Zo zegt ze dat je met vier in je tuin mag staan, “maar enkel als de bezoekers daarvoor niet eerst door het huis moeten”. De eigenaars van een rijhuis met een tuin voelen zich benadeeld. Ze mogen ook niet naar binnen gaan naar het toilet: Mannen moeten plassen tegen een boom en vrouwen op een ouderwetse pispot. Kan het nog absurder?

Swa Cauwenbergh - A ntwerpen

DEMOCRATIE Pallieterke, Zoals destijds de Staatsdoema van de Sovjet Unie aanvaarden de leiders van Europa géén tegenspraak. De overbetaalde Europarlementariërs theoretiseren over een “multiculturele” en “inclusieve” samenleving waarin zij de islam - tégen de wil van de meerderheid van de Europese landen - een legale plaats hebben gegeven. Religie gebruiken voor politieke doeleinden is misdadig: in landen die door religieuzen geleid worden is er géén democratie. Het totaal wereldvreemde Europarlement eist nu dat Polen, Hongarije en Slovenië (maar voor andere redenen) “in de pas lopen”. Wanneer de islam in Europa de meerderheid krijgt en de sharia invoert, zal het voormalige Oostblok de laatste vluchtheuvel zijn voor onze christelijke tradities, cultuur en achtergrond. Maar intussen maken politici schitterende carrières met al hun cumuls, financiële en andere gunsten die zij zichzelf en elkaar toegespeeld en gegund hebben. De opvolging gaat verder van vader op zoon of dochter; er zijn reeds derde-generatieberoepspolitici, België is een “democratie naar Afrikaans model” geworden waarin parlementairen voor elkaar en zichzelf staan te applaudisseren, zoals in Rusland. Veel van onze beroepspolitici hebben hogere studies gedaan, meestal rechten of economie, maar zij hebben de wereld NIET geobserveerd en hebben dus FEITELIJK niets geleerd; toch zal dat niet beletten dat zij schatrijk worden en een comfortabele oude dag tegemoet gaan. Er zou in Europa scheiding zijn van Kerk en Staat.

Waarom worden religies dan gesubsidieerd? Hoeveel subsidie krijgen onze kerken in bij voorbeeld Iran, Saudi-Arabië en Egypte? Waar dient al dat intellectueel gemasturbeer van onze professoren-politici voor? Eric Van Rompuy (CD&V), broertje ván en oompje ván, vraagt “méér respect voor politici”. Op televisie praten zij over “de verantwoordelijkheid opnemen”, want zij komen graag in beeld en intussen gaat Europa verder kapot; zelfs verkiezingen kunnen daar niets aan veranderen. Het gebrek aan moraal en het erbarmelijk lage niveau van onze “hoogwaardigheidsbekleders” luidt het einde van onze welvaart in. Synoniem voor theaterstuk is klucht, maar ook farce.

M arc Bertrand - Edegem

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

16 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

3 DECEMBER 2020

De laatste match van Maradona Op woensdag 25 november 2020 overleed Diego Maradona. Ik schrok er wel wat van, maar ik moet eerlijk zijn, helemaal onverwacht was het nu ook weer niet. Hij stierf aan een hartstilstand op 60-jarige leeftijd. had. Zo konden we terugkomen en hem versmachten met twee of drie Rode Duivels. De spelers geloofden er geen bal van en vreesden het ergste, want Diego Maradona, die was gewoon niet af te stoppen.

Maradona sukkelde al een tijdje met zijn gezondheid. Kwatongen beweren dat zijn turbulente levensstijl zijn tol heeft geeist. Zijn laatste tv-optreden was niet voor herhaling vatbaar. Nadat het nieuws over zijn dood bekend raakte, brak de hysterie uit. Het was duidelijk dat de Argentijnen het overlijden van hun held niet zo maar zouden laten passeren. Het leek wel of de hele bevolking van Buenos Aires op straat was gekomen, meer zelfs dan toen Argentinië wereldkampioen was geworden in 1986. Aan de coronacijfers werd even niet gedacht, er was een andere prioriteit voor de Argentijnen.

De Belgische voetbalsupporters maakten voor het eerst kennis met Diego Maradona tijdens de openingsmatch van het WK in Spanje in 1982. In Barcelona moesten de Rode Duivels de wei in tegen Argentinië. Maanden voor de aftrap werd er over deze wedstrijd gesproken. Diego Maradona was natuurlijk de man om in het oog te houden. Toen heeft onze trainer, Guy Thys, een wit konijn uit zijn hoed getoverd. Hij deed het omgekeerde van de andere trainers. Hij ging er vanuit dat Argentinië zonder Maradona een gewoon ploegje was. Men moest hem isoleren en hem vooral niet aanvallen als hij de bal

“Die kleine met zijn krollen”

Maar met een klein mirakel, veel geluk en Jean-Marie Pfaff wonnen we met 1-0.

Na vier sigaretten en nog een aantal niet getelde pinten bier nam Luc Millecamps het woord in de kleedkamer: “Er is maar één toffe gast in die ploeg, dat is die kleine met zijn krollen, Diego is zijn naam, denk ik…”

Op 10 augustus 1983 speelde Diego Maradona zijn eerste en tevens laatste match in België, een galawedstrijd tegen Anderlecht met Barcelona. Spijtig, daar kunnen we niets meer aan doen. Een dag na zijn dood werd Diego Maradona begraven in Buenos Aires, aan de zijde van zijn ouders. Respect en veel rust.

GILLE VAN BINST VOORMALIG TOPVOETBALLER

1241

1

2

3

4

5

6

7

8

9 10 11 12

A B C D

VIVALDI EN HET TEAM VAN 11 MILJOEN

Hijs de tricolore dode puppy!

Een Waal, een Brusselaar en een Vlaming zitten op café (deze scène dateert van voor de coronamaatregelen). Ze geven elk een rondje, maar vlak voor het afrekenen haasten de Waal en de Brusselaar zich naar buiten. De Vlaming kijkt hen vragend aan. “Tous ensemble, compatriote!”, roept de Waal. “Solidarité copain!”, roept de Brusselaar, terwijl hij nog snel een paar pakjes chips en uw jas mee grist. En weg zijn ze.

Zo was het leven in België voor de coronacrisis en zo zal het leven na de coronacrisis zijn. En omdat u er al een beetje aan zou kunnen wennen, liet Alexander De Croo alvast een spotje maken waarin dat wordt bevestigd. Het ‘team van 11 miljoen’-spotje moet uw Belgisch gevoel alvast wat aanwakkeren om met de glimlach na de crisis diep in uw buidel te laten tasten om de zotternijen van Ecolo en PS te financieren.

Zeg maar, uw Vivaldi-gevoel wat bijkleuren op uw eigen kosten. Daarvoor doet de regering beroep op het voetbal. Want niets brengt Belgen dichter bij elkaar dan een sport die beoefend wordt door mensen die succesvol zijn in het ontwijken van belastingen. De pers was alvast laaiend enthousiast over zoveel verbinding op kleuterniveau.

Nu u nog.

Frank ‘ik zal hier eens tonen hoe het moet’ Vandenbroucke

E F G H I J K L HORIZONTAAL

VERTICAAL

A. Muziekprogramma bestaande uit solostukken B. Scheepsuitrusting - Buisverlichting C. Doelstelling in aantallen die men wil bereiken D. Alles in samenstellingen - Sine loco Getijde E. Loofboom - Schandvlek F. Artikels - Ingenieur G. Verkoopt kletspraat Rooms-katholieke kerk H. Zuiver - Noodsein - Onvoltooid verleden tijd I. Hartig hapje - Ar J. Voorzetsel - Bijbelse vrouw Houtsoort K. Op non-actief stellend L. Vloerbedekking - Lichaamsdelen

1. Omranding van een ingelijste afbeelding 2. Ontvangt - Senior - Chinese deegwaar 3. Burcht van een Oudgriekse stad Tangens 4. Pak - Slankere 5. Het hysterisch nabij zijn (Vlaams) Wisselborgtocht 6. Internetlandcode voor Finland Onderzoeksmethode van het menselijk lichaam d.m.v. röntgenstraling 7. Enz. - Sint - In orde - Oosters bordspel 8. Achtvoudige sportvrouw van het jaar Aanzien 9. Moreel sterk Vorstelijke aanspreektitel 10. Dicht - Wervelen 11. Jongensnaam - Grondsoort 12. Exploderende

Officieel is het een spotje om de coronacrisis te bedwingen, maar dat is slechts een nevenactiviteit van de Vivaldi-regering.

Ze zijn daar ook niet zo goed in, moet je eerlijk toegeven. Neem nu de jongste zet van Frank ‘ik zal hier eens tonen hoe het moet’ Vandenbroucke, die voor 5 miljoen medicijnen kocht waarvan de hele wereld ondertussen wist dat ze in de strijd tegen corona even nuttig waren als uw neushaar uittrekken. Of die van minister Annelies Verlinden, die de stelling huldigt dat alleen villabewoners met riant inkomen immuun zijn voor het virus als ze verzameld zijn rond een vuurkorfje. En allemaal winden ze zich op wanneer steden mooie verlichting uithangen en u zo dom bent om daar naar te gaan kijken. In de Vivaldi-hoofden overlegt u immers binnen het team van 11 miljoen (een Whatsapp-groepje?) om te bepalen wie wanneer gaat kijken. En anders blijft u maar thuis.

Serieus, hoe dom kan het zijn om Belgische symbolen te gebruiken in de strijd

Oplossing 1240 1240 1236

11 22 33 44 55 66 77 88 99 10 10 11 11 12 12

A A B B

V A IF

II J

TN I KK EG EA RL I E RR A TN A KR

E U W E N D RR EI E C RZ U AE TL V A C D OU NC BI E LP EI EE FN D E U D E UL RT E UK FA OC H EE RL W IE NN FF OE RS IC OA NR G EO NT T EB NI O G EF O I N D G G SN AA EO M CI H IP H TP HK EK S ES NA O E N LE H I I AP

K L

L A EA RR E I TE

A A M N M O RA LL A DB E Z

S D NR EA

E D DO ER

L E E R EO

A MZ E SM IA TT DG AE TN M DA EA N RE AD G EI L IE K KE ES R EE

IT N E N SL A E AE U U BS RG W G TE

tegen corona? Nieuw-Zeeland gebruikte ook de ‘team van 5 miljoen’ slogan - u zal Alexander niet snel betrappen op eigen ideeën - maar daar slaagden ze er ook in om de grenzen te sluiten en het virus te bedwingen. In Vivaldi-land ben je een onwaarschijnlijke nazi als je een pas binnengekomen vluchteling wil testen op covid-19, in plaats van hem in huis te nemen als knuffelcontact. De slogans klinken dan wel hetzelfde, de aanpak verschilt daarentegen als dag en nacht.

Trieste recordhouder

Zoveel corona-euforie er internationaal vrijkomt bij het zien van de vlag van Nieuw-Zeeland, zoveel tristesse is er wanneer het zwart-geel-rood van de Belgische vlag verschijnt. Je kan net zo goed een tricolore dode puppy hijsen als het over België en corona gaat, aangezien we wereldwijd absoluut kampioen zijn in aantal besmettingen, aantal doden, aantal ziekenhuisopnames en aantal idiote beslissingen ter verspreiding van corona. Niet om de economie te beschermen, zoals Donald, die het overigens stukken beter doet dan België. Want ook in het vernietigen van onze economie zijn we zomaar wereldkampioen.

Frank ‘ik zal hier eens tonen hoe het moet’ Vandenbroucke verklaarde afgelopen zondag nog op televisie dat winkels weliswaar geen corona verspreiden, maar dat hij een schokeffect wilde creëren bij de bevolking. Dat is zowat het equivalent van een aangesloten haardroger in bad gooien om u er aan te herinneren u zich ook achter uw oren moet wassen. Aan dit tempo zal het team van 11 miljoen snel verwijzen naar de staatsschuld per hoofd van de bevolking.

Maar daar moet u zich allemaal geen zorgen over maken. Vivaldi is uw vriend. Frank waakt over u. En eventueel bewijsmateriaal van het tegendeel zal vakkundig verbrand worden. En die boodschap is dan weer helemaal overgekomen.

Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie

Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be

www.deblauwevogel.be