VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER
8-9
LIEVEN ANNEMANS Professor gezondheidseconomie
Interview
“Deze pandemie maakt ons ongelukkig” Professor Lieven Annemans is klaar met een grootschalig onderzoek over ons welzijn en onze tevredenheid. Wat blijkt? De coronacrisis hakt stevig in op ons geluksgevoel. Naast eenzaamheid blijkt ook neerslachtigheid een toenemend probleem. “Voor de coronacrisis scoorde de Belg gemiddeld 6,73 op 10 op vlak van levenstevredenheid”, zegt professor Annemans. “Tijdens de eerste golf daalde dit licht tot 6,62 op 10 maar tijdens de tweede golf zette de daling zich door tot 6,21. Dat is toch wel een significant cijfer. Het betekent dat er vandaag 900.000 minder gelukkige mensen in België zijn dan voordien."
IN GENT VINDEN ZE
5
PIPPI LANGKOUS RACISTISCH
JOE BIDEN WIL VERBINDEN
MAAR DOET HET TEGENOVERGESTELDE
2
Protest tegen coronamaatregelen zwelt aan De kritiek op de coronamaatregelen neemt toe. In Nederland trokken jongeren de straat op om te protesteren tegen de avondklok. Dat protest mondde uit in zware rellen en vernielingen. Maar ook in ons land groeit het ongenoegen. Zondag vindt in Brussel een manifestatie plaats onder de naam ‘afzetting van de federale regering’. De protestactie van zondag wordt georganiseerd door ondernemer Jos De Groof jr. en op Facebook tekenden al 7.000 mensen present. Het evenement heeft inmiddels ook ruim 40.000 geïnteresseerden. De Groof is de hypocrisie rond corona beu. “Onze premier houdt een nieuwjaarsreceptie van de Open VLD, zonder mondmaskers”, luidt het. “Het werkvolk en de kleine zelfstandige kan het hoofd niet of amper boven water houden. We worden beboet als we op de koffie gaan bij onze families.” De Groof is zaakvoerder van NRG MAN, een bedrijf dat zonnepanelen installeert. De druppel die de emmer deed overlopen was de uitspraak van het Grondwettelijk Hof over de 15 jaar terugdraaiende teller voor zonnepanelen-eigenaars. Maar hij haalt ook uit naar het begrotingstekort. Dat gaat volgens hem “ten koste van de welvaart van de drie volgende generaties als we dit beleid niet stoppen”.
Ook de agressie tegen politiediensten is hem een doorn in het oog. De organisator roept wel uitdrukkelijk op tot een “vredevolle en geweldloze manifestatie”. Naast het initiatief van Jos De Groof zijn er nog enkele schimmige oproepen om te protesteren, onder meer in Turnhout en Maasmechelen.
Twee maten en twee gewichten De kritiek zwelt aan, net als de perceptie dat met twee maten en twee gewichten gewerkt wordt. In Vlaanderen is er een strikte handhaving van coronamaatregelen, terwijl Brusselse burgemeesters betogingen tegen ‘politiegeweld’ oogluikend toestaan of gedogen. Dat de maatregelen om corona te bedwingen intussen
zwaar beginnen doorwegen, is niet alleen in Nederland duidelijk. Voor de Vlaamse zelfstandigen, kappers, café- en restauranthouders wordt het dag na dag moeilijker om het hoofd boven water te houden. Matthias De Caluwé, CEO van Horeca Vlaanderen, vroeg een heropening van alle cafés en restaurants tegen 1 maart. Zijn woorden waren nog niet koud of Marc Van Ranst stelde alvast zijn veto: “Die heropening zal niet veel later gebeuren dan 1 maart. Ik denk bijvoorbeeld niet dat het pas op 1 mei zal zijn. Als het weer beter wordt, zal er ook meer mogelijk zijn”, liet Van Ranst weten. Intussen ontstaat een epidemie in de pandemie. De Britse en Zuid-Afrikaanse variant van het coronavirus dwong een aantal Vlaamse scholen tot sluiting. Experts zoals Professor Herman Goossens (UA), maar ook Dirk Van Damme luiden de alarmklok. Van Damme pleit voor de korte pijn en een tijdelijke sluiting van scholen. Maar zolang onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) daar iets over te zeggen heeft is dat niet aan de orde. Weyts drijft wel het testbeleid op scholen op door vanaf nu alle contacten van een besmet kind als ‘hoogrisicocontact’ te beschouwen. KL / WDS
Jos De Groof
Blz. 13
COLUMN EBRU EBRU UMAR UMAR COLUMN
GESCHIEDENIS
DE VAL VAN TOPMANAGER
FRANCOIS FORNIERI
175 JAAR PVV
ACTUEEL 2 / BINNENLAND 4-7 / INTERVIEW 8-9 / BUITENLAND 10-11 / CULTUUR 14 77ste jaargang • nummer 4 • donderdag 28 januari 2021
14 € 3,00
4
Is oudste politieke partij nog altijd ‘Pest voor Vlaanderen’?
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
2
Actueel
28 JANUARI 2021
“Rellen om te rellen”
Er staan ons zonder twijfel spannende dagen en nachten te wachten. Slaat de hysterie van Nederland over naar Vlaanderen, Brussel, België? De manifestanten die vorige zaterdag verzamelen bliezen in Amsterdam om te protesteren tegen de coronamaatregelen, waren daar in eerste orde niet om rel te schoppen. De avondklok in Nederland, die zaterdagavond inging, was enkel de druppel die de emmer deed overlopen. Ik heb ondertussen tientallen filmpjes bekeken, en bemerk hoofdzakelijk heel boze burgers, jonge en oude vrouwen en mannen, families met kinderen, zelfs bejaarden. De bijeenkomsten waren allemaal verboden en de politie maande eerst iedereen aan om naar huis te gaan. Wie daar niet op inging, werd hardhandig aangepakt. Naast deze groep boze burgers is er nog een groep complotdenkers die het bestaan van het virus ontkennen en toediening van het vaccin zullen weigeren. Het complotdenken gaat heel ver; ik bespaar u de details. Het is werkelijk hallucinant wat sommige mensen geloven of als waarheid verkopen. Maar,“Die Gedanken sind frei!” en dus hebben die mensen het volste recht om te denken wat ze willen. Als gewone burgers heel boos worden en hun verzuchtingen niet aanhoord worden, dan verandert die boosheid in woede. Wie aandachtig de filmpjes op internet bekijkt, ziet vaders en moeders ineens veranderen van brave betogers in mensen die bereid zijn om de politie te lijf te gaan. De politie wordt daarbij vereenzelvigd met de overheid, de regering, de politiekers, het establishment. De eerste uitingen van protest waren gericht tegen het corona- en vaccinatiebeleid van de regering-Rutte. De mensen zijn het beleid beu en het is niet onlogisch dat men begint te twijfelen aan de doeltreffendheid van de opgelegde maatregelen. Straks zijn we een jaar verder en er is nog steeds geen uitzicht op verbetering. Het in brand steken van een coronateststraat in Urk was daarbij de ultieme uiting van tegenstanders tegen het coronabeleid. Maar er waren ook andere relschoppers, vooral jongeren die er enkel op uit waren om keet te schoppen en de confrontatie met de politie op te zoeken. Niet toevallig waren dat dikwijls jongeren met een migratieachtergrond. In Den Haag deden zich de zwaarste rellen voor in de beruchte Schilderswijk, een wijk waar 90 procent van de bewoners een migratie-achtergrond heeft. Ook in augustus 2020 kwam het hier enkele dagen na elkaar tot zware incidenten. In Amsterdam begonnen de rellen in de Indische Buurt, in Rotterdam in de wijk Zuid. Niet toevallig twee verpauperde ‘probleembuurten’. In Amsterdam scandeerden jongeren “Joden, Joden!” naar de politie. De rellen van zondag- en maandagavond hadden niets meer te maken met corona, het was “rellen om te rellen”, zoals ze dat in Nederland noemen. Nu is het nog enkel afwachten of de sfeer overslaat naar België. De Nederlandse Mobiele Eenheid (ME) heeft inmiddels extra waterkanonnen gevraagd aan de Belgische regering voor ’t komend weekeinde. Benieuwd of onze regering op dat verzoek zal ingaan. Want in de Wetstraat zijn ze er niet gerust in. KARL VAN CAMP OUD-HOOFDREDACTEUR
www.pallieterke.net
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland 3 maanden: 39 euro 6 maanden: 78 euro 1 jaar: 156 euro Steunabo 1 jaar: 250,00 euro
Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB
Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno de Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Wim De Smet (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Kristof Luypaert, Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel
Joe Biden, een allesbehalve ‘verbindende’ president
De Vlaamse pers is enthousiast over Joe Biden. Twee mythes waren prominent aanwezig in de berichtgeving rond zijn inauguratie als president van de VS. De eerste houdt in dat zijn presidentschap een terugkeer betekent naar het politiek fatsoen na vier jaar van die vreselijke Trump. De tweede, meer expliciete, illusie zegt dat Biden een verzoenende president is die zal proberen het politieke verdeelde Amerika te helen. Om die verhalen te kunnen brengen, moeten de journalisten en commentatoren wel heel veel negeren van wat we weten over ‘slome Joe’. Deze man bezit alle slechte karaktereigenschappen van de meeste politici en voegt er nog een paar van zichzelf aan toe. En niets van wat hij tot nog toe deed, geeft de indruk van enige compromisbereidheid met het andere Amerika. Hoe overleef je 47 jaar in de politiek? Joseph Robinette Biden deed het door zich een politieke kameleon zonder vaste kleur of opinie te tonen. Vandaag voert hij de agenda van fanatiek links uit, maar voorheen gold hij als iemand van de rechtervleugel van zijn partij. Zijn centrumrechtse profiel was trouwens de reden voor zijn aanduiding als Obama’s vicepresident. Biden werd nu verkozen met het imago van verdediger van zwarte rechten, maar vroeger kon hij heel goed opschieten met de Dixiecraten, de zuidelijke senatoren van zijn partij die voor het tegenovergestelde stonden. Een jaar geleden liet hij zich op een onbewaakt ogenblik ontvallen hoe goed hij nog had samengewerkt met de senatoren Eastland en Talmadge, nochtans gekende ‘segregationisten’. Ik vraag me af of nog veel Vlaamse journalisten weten dat niet de Republikeinse Partij, maar de Democratische Partij het verzet tegen zwarte burgerrechten vertegenwoordigde en ook lang de sympathisanten van de Ku Klux Klan onderdak bood. Van die partij werd de jonge Biden lid.
Abortus Joe Biden geeft zich graag uit voor gelovige katholiek – hij is van Ierse afkomst - en was in die hoedanigheid lang tegenstander van federale subsidiëring van abortus. Hij liet dat standpunt vallen om de linkervleugel van de partij te paaien. Aan een groenbewust publiek van New Hampshire vertelde hij vorig jaar dat hij een einde ging maken aan fossiele brandstoffen. Een maand eerder had hij in oliestaat Pennsylvania plechtig beloofd dat hij fracking (waarmee enkel fossiele brandstoffen worden gewonnen) zeker niet ging verbieden. Biden zegt om het even wat hij denkt dat hem op die plaats en op dat tijdstip het meeste stemmen kan ople-
veren. Hij kan niet geassocieerd worden met enig standpunt dat hij over langere tijd trouw is gebleven.
Compulsieve leugenaar Tijdens de presidentiële campagne van 1988 hield Biden een speech die plagiaat bleek van een toespraak van de Britse politicus Neil Kinnock. Hij had zelfs niet de moeite gedaan er de persoonlijke anekdotes er uit te halen en had die gewoon tot de zijne gemaakt. Degenen die zich aan Trumps leugens stoorden, hebben zich met Biden niet verbeterd. In een vorige bijdrage heb ik reeds een reeks van die opvallende leugens aangehaald, zoals zijn bewering dat hij ooit door het apartheidsbewind van Zuid-Afrika zou zijn gearresteerd in een poging Nelson Mandela te bezoeken. Ik kan er hier nog twee aan toevoegen, die misschien nog meer vertellen over de mens Biden.
“De man die nu de plaats gaat innemen van Trump wordt door niet minder dan acht vrouwen beschuldigd van grensoverschrijdend gedrag” Zo vertelt de nieuwe president aan iedereen die het wil horen dat zijn inzet voor de (zwarte) burgerrechten hem in de politiek heeft gebracht. Hij suggereerde zelfs aanwezig te zijn geweest bij de legendarische protestacties in Selma en Birmingham. Dat is zelfs geen halve waarheid. Alles wat hij daarover vertelt, is compleet verzonnen. Biden is een “seriële, pathologische leugenaar” bevestigt de zwarte activist Shaun King. Biden had in die tijd meer affiniteit met de andere kant. De andere leugen betreft een tragedie uit zijn persoonlijk leven. In 1972 verloor Biden zijn dochtertje en zijn eerste vrouw in een verkeersongeval. De Vlaamse pers had, niet onterecht, veel aandacht voor die gebeurtenissen. Veel erger kan een mens inderdaad niet overkomen, maar die
persoonlijke drama’s zeggen weinig over de persoonlijkheid van Biden of wat hij politiek vertegenwoordigt. Het verhaal dat de nieuwe president daarover zelf bracht onthult helaas wel iets over wie hij is. Biden heeft verschillende keren publiekelijk beweerd dat de vrachtenwagenchauffeur die botste met de auto van zijn vrouw, gedronken had. Dat is gewoonweg niet waar. De bestuurder was niet alleen nuchter, maar had ook geen enkele schuld aan het ongeval, bevestigen alle betrokken autoriteiten. Wat zegt het over een man dat hij een leugen vertelt over de dood van twee gezinsleden alleen om een interessanter verhaal voor de pers te brengen? Dacht hij ooit aan de gevolgen voor de onschuldige vrachtwagenbestuurder en zijn familie? En dan is er ook Biden en de vrouwen. De man die nu de plaats gaat innemen van Trump, die vaak werd beschuldigd van een vrouwonvriendelijke houding, wordt door niet minder dan acht vrouwen beschuldigd van grensoverschrijdend gedrag. Eén klacht betreft een verkrachting en die is een stuk geloofwaardiger dan de klacht tegen Brett Kavanaugh waar in de Vlaamse pers heel wat over te doen was. In 2017 betoogden honderdduizenden vrouwen met roze mutsen tegen enkele vrouwonvriendelijke uitlatingen van Trump. Net als bij Bill Clinton mogen we verwachten dat Democraat Biden niet aan dezelfde standaarden zal worden gehouden.
De illusie van een ‘verbindende’ president Het hoofdthema in de inauguratietoespraak van Biden was het herstel van de Amerikaanse eendracht. Hij wil een verbindende president zijn, een president van alle Amerikanen. Maar inhoudelijk was daar in die toespraak verder niets van terug te vinden. Er was geen enkel signaal van begrip voor de miljoenen Trump-kiezers, bijna even talrijk als zijn eigen kiezers, enkel referenties naar de onaanvaardbaarheid van “racisme”, “blanke suprematie”, “binnenlandse terroristen” en “leugenaars”. Met zijn eerste daden als president liet president Biden onmiddellijk blijken wat hij verstaat onder ‘eendracht’: de complete epuratie van alles waar Trump voor stond. Met een reeks presidentiële decreten draaide hij alles terug van Trumps beleid inzake de Wereldgezondheidsorganisatie, het klimaatakkoord van Parijs, de bouw van de muur, de oprichting van de vaderlandslievende 1776-commissie, de Keystone-pijplijn… Hij vaardigde ook een aantal radicale decreten uit betreffende genderidentiteit en immigratieversoepeling. Er was geen moment van bezinning, geen overleg met de andere zijde, geen zoektocht naar evenwicht. Elke hoop dat het pragmatisme van Biden een rem zou zijn op de agenda van de radicalen in zijn partij blijkt ijdel. De nieuwe president heeft ook al aangekondigd dat bij de stimuli voor het herstarten van de economie er een voorkeursbeleid zal zijn voor handelszaken van ‘minderheden’, wat eigenlijk betekent dat de tegemoetkomingen zullen verschillen naargelang het ras van de ondernemer. De “identity politics”, die voor een verdeeld land hebben gezorgd en Trump hebben doen verkiezen, zijn terug, wraaklustiger dan ooit tegen blank Amerika. Heeft een verkozen president het recht zijn eigen programma uit te voeren? Uiteraard. Maar bespaar ons de duiding van Biden als een ‘verbindende’ president. Hij voert een radicale agenda uit. Je kan van rechts Amerika niet verwachten dat het nu Kumbaya gaat zingen.
JURGEN CEDER
Actueel
28 JANUARI 2021
De centrumgok van de N-VA © PHOTONEWS
DE WEEK
3
Het parket-generaal van Oost-Vlaanderen vraagt het parlement om de parlementaire onschend21 JAN aan baarheid van Vlaams Belang-Kamerlid Dries Van 2 0 2 1 Langenhove op te heffen. Het parket onderzoekt al twee jaar of Van Langenhove inbreuken heeft gepleegd op de racisme-, negationisme- en wapenwet.
© PHOTONEWS
Studenten van de Franstalige hogescholen in Brussel en Wallonië mogen vanaf september een hoofddoek dragen op school. De hoofddoek was eerder al toegestaan in de meeste instellingen van het katholiek onderwijsnet. Opmerkelijke uitspraak van een Brusselse politierechter: een marktkramer die een proces-verbaal kreeg omdat hij geen mondmasker droeg, wordt vrijgesproken. Volgens de rechter is de maatregel in strijd met de grondwet. Het parket gaat in beroep.
Lorin Parys, Bart De Wever en Ben Weyts in gesprek. Welke richting kiest N-VA?
De N-VA wil opnieuw de centrumrechtse en centrumkiezer aanspreken, zegt ondervoorzitter Lorin Parys. Een keuze die hij niet zelf maakt, maar wellicht is ingegeven door de hoogste instanties van de partij. Deze centrumgok van de Vlaams-nationalisten heeft verschillende redenen.
22 JAN
2021
24 JAN
2021
Het Overlegcomité verbiedt niet-essentiële reizen naar het buitenland. Het verbod gaat in op 27 januari en duurt tot minstens 1 maart. Een uitzondering wordt gemaakt voor reizen voor dwingende gezinsredenen, humanitaire redenen en studieredenen. De Antwerpse politie legt twee bijeenkomsten stil in een synagoge omdat er meer mensen aanwezig waren dan toegelaten. Burgemeester De Wever roept de minister van Binnenlandse Zaken op om de orthodoxe joden op hun plichten te wijzen.
In Nederland wordt voor het eerst sinds de uitbraak van de coronacrisis een avondklok ingesteld. Die gaat in om 21 uur en eindigt om 4.30 uur. Tijdens de eerste avond ontstaat er al meteen zwaar protest. Streamingdienst Disney+ verwijdert enkele klassieke tekenfilms uit 2 0 2 1 de kinderafdeling omdat ze te veel schadelijke stereotypen bevatten. Het gaat onder meer om de films Peter Pan, Dumbo en De Aristokatten. Kinderen jonger dan 7 jaar kunnen die films niet langer bekijken.
De lijnen naar de PS openhouden
De Vlaamse overheid gaat de informatie over het coronavirus in 25 verschillende talen communiceren. Volgens bevoegd minister Bart Somers is dat nodig omdat veel mensen in ons land onvoldoende Nederlands begrijpen.
© PHOTONEWS
26 JAN
© DISNEY
25 JAN
2021
“We moeten naar het centrum kijken. Daar is onze plek.” Het interview dat N-VA-ondervoorzitter Lorin Parys vorig weekend in De Zondag gaf was duidelijk. Het is niet aan de Vlaams-nationalisten om kost wat kost stemmen van het Vlaams Belang binnen te halen. De focus moet liggen op de gematigde kiezer. Een standpunt dat Parys inneemt op het moment dat hij zich opnieuw kandidaat wil stellen voor het ondervoorzitterschap van de partij. Is Parys de anti-Theo Francken, die een eerder gematigde koers van de N-VA moet vertegenwoordigen? En is dit een opstap naar het voorzitterschap voor Parys? Niet direct. Van een tweestrijd is geen sprake en na het vonnis in de zaak Kucam heeft de N-VA naar goede gewoonte de rangen gesloten. Het interview past eerder in een ander kader en heeft verschillende redenen.
Het vraaggesprek kwam er met goedkeuring van de partijtop. Voorzitter Bart De Wever en politiek secretaris Piet De Zaeger houden de communicatiestrategie strak in handen. De centrum-oproep van Parys is in eerste instantie een signaal richting de andere kant van de taalgrens. De N-VA is een partij die kan samenwerken met de systeempartijen, luidt de boodschap. En dan denkt men ook aan de Parti Socialiste (PS). Jarenlang was dat de baarlijke duivel. Maar het voorbije jaar zijn N-VA en PS tot twee keer toe zeer dicht bij een federaal regeerakkoord geweest, weliswaar geholpen door de coronacrisis. Het mislukte door de koudwatervrees van PS-voorzitter Paul Magnette en een deal tussen groenen en liberalen die achter de rug van de twee grootste partijen werd gesloten. Bij de N-VA beseft men dat de PS zowat de enige Franstalige partij is die direct wil praten over de overheveling van extra bevoegdheden. Zelfs het opsplitsen van bepaalde budgetten die deel uitmaken van de sociale zekerheid is geen taboe meer in Charleroi en Luik.
In 2024 hoopt de N-VA de basis te leggen van een deal met de PS en tegelijk aartsvijand Open Vld een hak te zetten en naar de oppositie te verwijzen. Een N-VA die zich profileert als centrumrechtse of centrumpartij moet de zaken vergemakkelijken.
Centrum-conservatieve vijver Dat de N-VA naar het centrum kijkt heeft ook electorale redenen. Het gros van de Vlaamse publieke opinie is eigenlijk centrum-conservatief. Een economisch té liberaal discours zou in deze tijden teveel kiezers afschrikken, is de analyse. In deze coronatijden vindt men een grotere overheidstussenkomst in de economie trouwens geen onoverkomelijk probleem. Die centrum-conservatieve vijver wil de N-VA leegvissen, naar analogie met de Beierse CSU. Dit moet helpen om boven de symbolische drempel van 25 procent te blijven.
"Figuren als Barbara Pas en Chris Janssens hebben het imago van potentiële bestuurders" Wat dan met de Vlaams Belang-kiezer? Hier is de N-VA een bocht aan het nemen. Met een Theo Francken kan het altijd helpen om een deel van die kiezers terug te halen. Maar zoals in 2014 een electorale hold-up op het Vlaams Belang? Dat gaat niet meer. Daarvoor zijn er te veel boze Vlamingen die definitief naar de partij van Tom Van Grieken zijn overgestapt en niet meer terug willen en zullen keren. Met het oog op het confederalisme of meer is het trouwens geen drama dat een deel van de Vlaamse kiezers vastgeklikt zit aan het Vlaams Belang. Als de N-VA slaagt in haar opzet en meer centrumrechtse en centrumkiezers kan bekoren, dan neemt het gewicht van de V-partijen in het Vlaams Parlement toe en is een independentistische meerderheid een quasi-zekerheid.
Tactisch gezien is het voor de N-VA sowieso beter om wat afstand te nemen van het Vlaams Belang, zeggen partijkaders in vertrouwen. Omdat dit net helpt bij het aanspreken van het centrumelectoraat.
Wantrouwig tegenover regeren met VB Tenslotte is er nog het inhoudelijke of bestuurlijke argument. Bij een belangrijk deel van de N-VA-kaders groeit het besef dat het moeilijk wordt om efficiënt te regeren met het Vlaams Belang. En dan hebben we het over het Vlaamse niveau. Op het eerste gezicht zou dit geen probleem moeten zijn. Na de verkiezingen van 2019 werden lange tijd gesprekken gevoerd tussen de twee partijen. Figuren als Barbara Pas en Chris Janssens hebben het imago van potentiële bestuurders. Een aantal thema’s waar een regeerakkoord N-VAVB moeilijk zou liggen, zoals migratie, zijn niet echt een Vlaamse bevoegdheid. Cultuur, onderwijs, energie, mobiliteit: daar staan de partijen van Bart De Wever en Tom Van Grieken dicht bij elkaar. Waarom het er niet op wagen? Twee bezwaren. Ten eerste is er de twijfel of het VB in staat is om de kabinetten met voldoende degelijk personeel te bemannen. Ten tweede en nog belangrijker: zal het VB een regeerakkoord honoreren? Wat als bepaalde figuren als een Filip Dewinter of Dries Vanlangenhove vanop de zijlijn het regeerbeleid constant naar hun eigen inzichten interpreteren? Of vinden dat de N-VA als coalitiepartner te gematigd is? Bij de N-VA zegt men daarom voorlopig neen en de centrumkoers betekent onvermijdelijk een Vlaamse coalitie met minstens twee andere traditionele partijen. Is het cordon sanitaire dan opnieuw springlevend? Ook niet. Het kan zijn dat de N-VA en het Vlaams Belang door omstandigheden toch naar elkaar worden getrokken en samen moeten regeren. De deur is zeker niet volledig dicht, is bij N-VA’ers te horen. Op lokaal vlak lijken N-VA-VB-coalities (waarbij het Vlaams Belang onder een andere naam opkomt) bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2024 in elk geval onvermijdelijk, al zegt niemand dat openlijk.
Binnenland
VLAANDEREN
De Standaard trekt “CurieuzeNeuzen 2021” op gang CurieuzeNeuzen, dat is een zogenaamd burgerwetenschapsproject, waarbij iedereen die dat wil zijn steentje kan bijdragen aan een grootschalige meting. Het project wordt wetenschappelijk ondersteund door de Universiteit Antwerpen, met de steun van enkele Vlaamse overheidsinstellingen, maar ook Rabobank, Orange en De Standaard. Op zich is er niets mis met zo’n burgerwetenschapsproject, maar bij de vorige editie, in 2018, toen de luchtkwaliteit in Vlaanderen gemeten werd, lag het er vingerdik op dat De Standaard het project opvatte als één grote precampagne voor Groen. Het was ongetwijfeld een van de redenen waarom Kristof Calvo zich ei zo na eerste minister
waande. We zijn benieuwd of het deze keer ook zo’n vaart zal lopen. Dit jaar worden de hitte en de droogte in de tuin gemeten, maar vraag is of de gemiddelde Vlaming daar nu wel wakker van ligt. En krijgen we dit jaar bovendien een koude, natte zomer, dan riskeert het project (bijna letterlijk) in het water te vallen. FVL
MEDIA
Zeg niet “B117-variant van het China-virus” …maar wel “Britse variant van het coronavirus”. We schreven enkele weken geleden al hoe de media het zonder enige schroom over een Engelse of Britse variant hebben. Daar zijn ondertussen ook een Zuid-Afrikaanse en Braziliaanse variant bijgekomen. Maar wie het aandurft corona met China te verbinden, doet aan ‘stigmatisatie’. In De Standaard lazen we een stukje dat deze praktijk moest verdedigen. “B117” zou niet zo goed bekken. Bovendien circuleren er alternatieve wetenschappelijke
namen, zoals “20I/501Y.V1”. Het zal wel zijn. Nochtans vonden de media voor “SARS-CoV-2” wel snel een term die algemeen gebruikt kon worden. Zou het dus kunnen dat het vooral aan de wil ligt om een gepaste term te vinden? Het artikel vermeldt droogjes dat de WHO hard zou werken om een naam te vinden voor al die varianten. En dat terwijl iedereen weet dat diezelfde WHO volledig naar de pijpen van de Chinezen danst. Niet moeilijk FVL dus dat het lang duurt.
28 JANUARI 2021
WALLONIË
François Fornieri
De gevallen topmanager met veel PS-vrienden De Luikse topman van het geneesmiddelenbedrijf Mithra, François Fornieri, werd vorige week opgepakt. Hij wordt verdacht van gesjoemel met vergoedingen bij de intercommunale Nethys en hij zou ook geprobeerd hebben bepaalde renderende activa voor een symbolische euro te verwerven. Met Fornieri valt een van de machtigste Waalse ondernemers van zijn voetstuk. Een man die vooral goede relaties heeft met PS’ers. Verduistering bij het uitoefenen van een publieke functie en misbruik van vennootschapsgoederen. Dat wordt François Fornieri concreet ten laste gelegd. Hij zou als voorzitter van het ‘remuneratiecomité’ van de Luikse intercommunale Nethys voor 15 miljoen euro aan te hoge ontslagvergoedingen hebben toegekend aan kopstukken van de intercommunale, zoals Stéphane Moreau, Pol Heyse en Bénédicte Bayer, die ondertussen ook aangehouden zijn. Er werd met geld gegooid terwijl de Waalse regering de intercommunale onder curatele had geplaatst nadat bleek dat er was gesjoemeld met zitpenningen voor vergaderingen. Bestuurders kregen royale vergoedingen voor raden van bestuur die niets voorstelden. Fornieri probeerde bij de door de Waalse regering bevolen ontmanteling van Nethys zijn hand te leggen op de interessante activa van Nethys, namelijk windmolenpark Elicio en ICT-poot Win. Hij zette een constructie op om die bedrijven voor een appel en een ei te kopen, maar de Waalse regering stak daar een stokje voor. Vooral toenmalig Waals minister Pierre-Yves Dermagne (PS), ondertussen federaal minister van Werk, wou grote kuis houden bij Nethys. Na de politieke interventie volgt nu de juridische fase.
Topspeler De val van Fornieri is pijnlijk. Hij bouwde met Mithra een Waals succesverhaal uit. Het bedrijf groeide uit tot een topspeler in de markt van vrouwelijke hygiëneproducten en anticonceptie. De Luikenaar werd de Waalse Marc Coucke genoemd. Coucke is een vriend. Hij is niet alleen peter van een van de kinderen van Fornieri, maar ook een van de aandeelhouders (14,5 procent) van Mithra. Net zoals Noshaq, de Luikse investeringsmaatschappij die vroeger bekend stond als Meusinvest. En hier komen we bij het PS-netwerk van Fornieri terecht. Topman van Noshaq is Gäetan Servais, jarenlang PS-cabinettard en ook bestuurder bij Mithra. Het biotechbedrijf is trouwens ook aandeelhouder van… Noshaq. Ook voor andere bedrijfsactiviteiten kon For-
© PHOTONEWS
4
nieri rekenen op zijn PS-contacten, vooral dan in de Waalse regering. Zo is hij de belangrijkste aandeelhouder van Protection Unit, een Waalse bewakingsfirma. Op zich niets bijzonders, ware het niet dat Sogepa, de investeringsmaatschappij van de Waalse regering, Fornieri 6 miljoen euro had geleend om concurrent Fact over te nemen. Sogepa zit vol met PS’ers. Nu is Protection Unit de Waalse nummer één in Wallonië. De Waalse superondernemer heeft vorige zomer ook een poging ondernomen om voetbalclub Standard Luik over te nemen, waar veel PS’ers vriend aan huis zijn. Dat mislukte. Voelde men in bepaalde Luikse machtskringen al nattigheid?
Prinsbisschop van Luik Symbolisch en veelzeggend voor de politieke connecties van Fornieri was het feest dat hij in september 2019 organiseerde op de hoofdzetel in Flémalle voor de 20ste verjaardag van Mithra. De Franstalige manager van het jaar 2011 gedroeg er zich als de nieuwe economische prinsbisschop van Luik. Verschillende beursanalisten waren ook aanwezig. Zij waren verbaasd dat er geen enkele andere topman van een farma- of biotechbedrijf aanwezig was, terwijl die toch de gewoonte hebben om elkaars recepties af te lopen. Neen, er waren vooral Luikse politici van PS-signatuur aanwezig, zoals Jean-Claude Marcourt. Bij de Parti Socialiste mogen ze dan wel blij zijn dat de meststal van Nethys wordt opgeruimd, de geur hangt nog wat in de kleren van veel PS-kopstukken in de Vurige Stede. Wat betekent dit alles nu voor de firma Mithra zelf, een van de weinige Waalse zakenparels? Wellicht niet zoveel. De beurskoers kreeg na de arrestatie van Fornieri een klap (-9 procent), maar herstelde zich daarna. Dit jaar zou de firma in Europa en de VS een nieuwe anticonceptiepil op de markt brengen. Geschatte opbrengst: 1 miljard euro. Het geneesmiddelenbedrijf kan verder zonder zijn oprichter. PICARD
ECONOMISCHE ZAKEN
Relanceplan van Biden moet consumptie stimuleren Joe Biden kiest voor een zelden gezien expansief beleid om de Amerikaanse economie door de coronacrisis te loodsen. Hij gaat voor de ‘keynesiaanse’ aanpak van overheidsuitgaven en -investeringen. In een eerste fase is dit nodig en werkt het ook. Probleem is dat het daarna moeilijk is om deze economische bulldozer tot stilstand te brengen. 1.400 dollar (1.150 euro) voor elke Amerikaan. Het is een van de meest opvallende steunmaatregelen van nieuwbakken VS-president Joe Biden. De Democraat wil de Amerikaanse economie opnieuw op de sporen krijgen met een nieuw relanceplan. Dat moet voor een deel gebeuren via het stimuleren van de consumptie. Een cheque voor de Amerikanen is niet nieuw. In een eerder steunpakket van zijn voorganger Donald Trump zat al 600 euro per Amerikaan. In Europa zou er twijfel bestaan over de effectiviteit van zo’n economische stimulans. Er zouden duidelijke regels aan de cheque worden gekoppeld om ervoor te zorgen dat die effectief wordt uitgegeven en niet op een spaar-
boekje zit te verkommeren. In de VS is dat niet nodig. De consumptie is er altijd een belangrijke aanjager geweest van de economie.
Hogere minimumlonen Naast deze cheque worden er ook miljarden dollar vrijgemaakt voor hogere minimumlonen, hogere werkloosheidsuitkeringen en extra steun aan bedrijven en lokale overheden. En op langere termijn overheidsinvesteringen in infrastructuur. Die zijn in de VS nodig want op veel plaatsen ziet het wegen- en spoornet er belabberd uit. In totaal gaat het hier om een relance van 2.000 miljard dollar. Dat cijfer is zo duizelingwekkend dat het moeilijk te vatten is.
Daarom een vergelijking met wat president Barack Obama deed om de economie er na de financiële crisis van 2009 er weer bovenop te helpen: dat was zo’n 400 miljard dollar of vijf keer minder. Niet vergeten dat er voor Biden al eens 3.000 miljard dollar in de economie werd gepompt. Maar Biden wil er de komende jaren nog eens duizenden miljarden dollar tegenaan gooien. Vroegere relanceplannen verbleken bij deze ‘Bidenonomics’. De voorspelling is dat de consumptie zal aanzwengelen van zodra de vaccins aanslaan. Dat de VS nu al met een begrotingstekort van -15 procent van het bbp zit (het hoogste sinds WO II) en tegen een overheidsschuld aankijkt die straks 107 procent van het bbp bedraagt, lijkt geen probleem te zijn.
Staatskas spijzen Volgens de keynesiaanse economische leer die nu wordt toege-
past zal het expansief beleid niet alleen leiden tot meer consumptie, maar ook tot meer banen en dus tot extra belastinginkomsten. Dat klopt. De principes van de Britse econoom John Maynard Keynes (1883-1946), die neerkomen op het aanjagen van de economie via overheidsuitgaven en investeringen, nu toepassen zou handig zijn om uit een zware crisis te geraken. De Amerikanen hebben bovendien het voordeel dat ze hier en daar de belastingen kunnen verhogen om de staatskas te spijzen. Er is sprake van een hogere taks op de hoogste inkomens en het optrekken van de vennootschapsbelasting van 21 tot 25 procent. Veel Amerikaanse belastingen liggen dan nog altijd een stuk lager dan in de EU-landen. Een stimulus die de groei zal aanjagen, zonder enige twijfel. 1.000 miljard dollar relance de komende twee jaar zou het bbp met 2 procentpunt extra kunnen doen groeien. Daarmee zou de VS in 2022 opnieuw de groei van
voor de coronapandemie kennen. Zonder relanceplan is dat pas eind 2023. Zijn er dan geen keerzijdes aan dit expansief beleid? Zeker wel. Hiermee wordt een noodzakelijke economische bulldozer in gang gezet, maar tegelijk leert de geschiedenis dat die moeilijk tot stilstand te brengen is. De belastingen zullen niet snel verlaagd worden, wat op termijn dan weer schadelijk is voor de groei. De uitgaven zullen evenmin dalen, ook in post-coronatijden. In het verleden was het gevolg daarvan dat de begrotingen ontspoorden, de inflatie toenam waardoor de rente steeg en de economie in een recessie terechtkwam. Deze processen zijn nog veraf en centrale banken kunnen met hun rentebeleid beter dan vroeger inspelen op zo’n economische schok. Maar het is een utopie te denken dat men deze mechanismen makkelijk kan beheersen. ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
Binnenland
28 JANUARI 2021
5
GENT
Werkgroep wil Gent ‘dekoloniseren’
Pipi Langkous is racisme en Zwarte Piet wordt verboden Een waarschuwing voor racisme op boeken van Pipi Langkous, les volgen in antiracisme als voorwaarde bij subsidies, quota bij aanwervingen, herstelbetalingen aan het Zuiden en, uiteraard, een Sinterklaas zonder Zwarte Piet. Die aanbevelingen liggen in Gent op tafel. Eind november 2019, na een discussie over het beeld van Leopold II, richtte de stad Gent een werkgroep op die moet nadenken over hoe Gent kan dekoloniseren. De werkgroep is u klaar met het rapport ‘Dekoloniseer mijn stad’. Het lijst een reeks acties op om in Gent het onrecht van de kolonisatie te herstellen. Het woord allochtoon is in Gent al enkele jaren afgeschaft en vervangen door ‘personen van buitenlandse origine’. Het rapport voert een nieuwe term in: ‘personen die geracialiseerd worden’. Het drukt uit dat ‘de witte meerderheid’ anderen als verschillend bestempelt en hen zo ‘racialiseert’. Rode draad in het rapport is de aanbeveling dat witte mensen een stap opzij moeten zetten om geracialiseerde mensen de plaats te geven die hen toekomt.
Dekoloniseer het systeem “Van een symboolstrijd naar een systeemverandering”, luidt de eerste zin. De werkgroep ziet zichzelf als ‘deel van eeuwenlange tradities van verzet tegen de witte, mannelijke en Westerse dominantie’. Het gaat om veel meer dan enkel het koloniaal verleden. “Dekoloniseren is niet het oplossen van enkele symbooldossiers zoals straatnamen en monumenten”, luidt het, “maar een fundamentele systeemverandering op alle terreinen en in alle stadsdiensten tegelijk. Het gaat over de strijd tegen het koloniale heden.” Dan volgt een eis: “Herverdeel de macht!”. Een gelijke behandeling van alle Gentenaars volstaat niet. Om de historische ongelijkheid recht te trekken is er een inhaalbeweging nodig. Geracialiseerde personen moeten (overal) voorrang krijgen. Hun stem moet luider klinken dan die van andere Gentenaars, anders worden ze als minderheden weggedrumd en dat is onrechtvaardig.
Verbieden, verplichten en opvoeden Wat vraagt de werkgroep ‘Dekoloniseer mijn stad’ concreet? Ze willen dat de stad racisme actief bestrijdt met praktijktesten op de huurmarkt, bij werkgevers, in het uitgaansleven en bij de politie.Wie daarbij betrapt wordt krijgt een stedelijke straf. Gent moet gratis ‘antiracisme-trainingen’ organiseren, geleid door geracialiseerde personen. De training wordt verplicht voor ambtenaren, politie en alle organisaties of burgers die subsidies krijgen. Nog een verplichte cursus is ‘active bystander training’. Burgers moeten leren ingrijpen wanneer ze racisme zien. Die cursus kunnen Gentenaars nu al gratis volgen, voorlopig nog vrijwillig. Gent moet ook een ‘humane stad’ zijn die geen onderscheid maakt tussen mensen met legaal of illegaal verblijf. Iedereen heeft er recht op dezelfde dienstverlening, inclusief gratis tolken. Hoofddoeken verbieden wordt verboden. Paternalistische ontwikkelingshulp heeft afgedaan, net als het eurocentrisch perspectief. Internationaal beleid moet uitgaan van “een logica van reparatie en herstel(betalingen) voor historisch en hedendaags onrecht”. Quota en positieve discriminatie bij aanwervingen moeten van het stadspersoneel een afspiegeling van de bevolking maken. De stad moet sollicitanten selecteren op basis van ervaring en ‘interculturele competenties’ en niet op diploma’s of de kennis van het Nederlands. Iedereen moet leren over het koloniale verleden, over racisme en diversiteit. Op school komen er handboeken en opleidingen voor leerkrachten en kinderen. Meertaligheid op school moet kunnen. Alle scholen houden ‘inclusieve Sinterklaasfeesten’ (dus zonder Zwarte Piet of andere raciale stereotypen). Ook iedereen die subsidies krijgt van de stad moet beloven Sinterklaas alleen nog inclusief te vieren.
Bibliotheek In de bibliotheek worden de boeken nagekeken op racisme. Een label moet racistische elementen benoemen, zodat mensen erover nadenken (met Pipi Langkous als voorbeeld). De meest racistische werken in de kinder- en jeugdbibliotheek worden uit het aanbod verwijderd, om te vermijden dat er op jonge leeftijd al vooroordelen ontstaan. Geracialiseerde inwoners hebben recht op een inhaalbeweging. Straatnamen, kunstwerken, evenementen, muziek… Geracialiseerde groepen en kunstenaars moeten overal voorrang krijgen om de “enge witte blik” van de openbare ruimte terug te dringen. Musea, klimaat, seksisme, mensenrechten, het past allemaal in het plaatje van dekolonisering. Het rapport bespreekt het allemaal. Het stadsbestuur moet een nieuw ‘centrum voor racisme en (de)-kolonisering’ oprichten. Een onafhankelijk centrum (op kosten van de stad) dat kennis verzamelt en herinnert aan de slachtoffers van het kolonialisme. Daarnaast moet
Het beeld van Leopold II in het Zuidpark werd vorig jaar al verwijderd. Foto 't Pallieterke
het een plaats zijn waar activisten veilig kunnen bijeenkomen. De activisten moeten waken over het beleid van de stad en over de permanente dekolonisering van Gent en de Gentenaars.
Bal in het kamp van De Clercq De werkgroep heeft het rapport overhandigd aan het college. Burgemeester en schepenen moeten nu beslissen wat ze ermee doen. Sommige adviezen zijn gewoon wettelijk onmogelijk, andere kosten handenvol geld. Dat het rapport zo radicaal is heeft het college aan zichzelf te danken. De werkgroep is geen randgroepje maar een officieel adviesorgaan dat nauw samenwerkt met ambtenaren uit verschillende stadsdiensten. De vergaderingen worden professioneel geleid door een ingehuurde firma. De leden (de lijst met namen is niet openbaar) zijn door schepen Heyse (Groen) persoonlijk geselecteerd. Het zijn academici, mensen uit actiegroepen, uit adviesraden en uit de Afrikaanse diaspora. Allemaal mensen uit een extreme ideologisch hoek, zoals hun rapport duidelijk bewijst. Nog dit, het rapport klaagt dat burgerparticipatie te weinig betaald wordt. Ze geven hun eigen werkgroep als voorbeeld (!) van expertise die niet correct verloond wordt. Wie zal er werken in het nieuwe centrum, wie zal alle trainingen en opleidingen geven? De boeken screenen, de kunstwerken maken? Zou het kunnen dat deze werkgroep ook goed zorgt voor zichzelf? MATHILDIS
BRUSSEL
Voorspelbare commotie dankzij De Clercq en Borms Het magazine Newsweek werkte zich in de kijker met een speciaal themanummer rond een halve eeuw Vlaams Parlement. En slechte reclame is hopelijk voor hen ook reclame... Met dank aan Staf De Clercq en August Borms. De Tweede Wereldoorlog, en dan vooral het fout zijn tijdens die 'kwade jaren', het blijft de gemoederen beroeren. De recente rel rond het themanummer van Newsweek over 50 jaar Vlaams Parlement was hier een treffend voorbeeld van. Vlaanderen had er 90.000 euro voor veil. Hadden die snoodaards van Newsweek het toch wel niet gepresteerd om in een galerij van 14 personaliteiten die een emancipatorische rol voor Vlaanderen hebben gespeeld twee 'foute' figuren op te nemen. Staf De Clercq en August Borms dus, de eerste stierf nog voor de slag bij Stalingrad beslecht was en de tweede werd in
1946 gefusilleerd. En dan krijg je een dynamiek die even voorspelbaar als déjà-vu is. Over de rest van de bijdrages wordt met geen woord meer gerept, nee, het draait enkel nog rond beide incivieken. Steeds dezelfde namen ook om hun ongenoegen te ventileren: Marc Reynebeau en Pieter Lagrou, voor wie de collaboratie dankzij zijn opa René een trauma in het familiale DNA heeft veroorzaakt.
Bob Maes Het is koren op de molen van de Franstalige verontwaardiging, doorgaans met wat meer
decibels dan in Vlaanderen. Want wat zich daar afspeelt is even voorspelbaar als aan Vlaamse kant. Van politici tot opiniemakers, ze lopen mekaar voor de voeten om tot het hevigst hun afkeuring, nee, afschuw uit te spreken. Net zoals toen wat N-VA politici het glas hieven op de gezondheid van oud VMO-leider Bob Maes. Of toen Jan Jambon op een bijeenkomst van het Sint-Maartensfonds ging speechen (precies zoals Hugo Schiltz dat als vicepremier deed zonder enige commotie, maar dat waren dan ook andere tijden). En dan komt plots de rust terug, waarna men tot de orde van de dag overgaat. Tot een volgende keer. Fijn toch als Vlaming om het land te mogen delen met dergelijke democraten die even waakzaam, begripvol als ruim-
hartig zijn. Patriotten die tijdens WOII resoluut voor het verzet kozen en zelfs niet dachten aan collaboratie. Wellicht bedoelde historicus Lagrou zoiets toen
hij enkele jaren geleden verklaarde dat België het beste was wat Vlaanderen ooit overkomen was. PMRV
6
Politiek
28 JANUARI 2021
NIEUWS UIT DE WETSTRAAT Peter De Roover (N-VA) nam de wijze van werken met ministeriële besluiten in de coronacrisis scherp op de korrel, zeker nu er zelfs politierechters vonnissen uitspreken waarin gezegd wordt dat ministeriële besluiten geen basis zijn om bijvoorbeeld de mondmaskerplicht te handhaven. Het uitblijven van een heuse en duidelijke pandemiewet ligt daarvan aan de basis. En daarbij hekelde hij de wijze waarop die verbrokkeld in het Staatsblad verschijnen en waaruit geen burger wijsgeraakt. Hij gaf daarop ter illustratie nog een concreet voorbeeld van hoe zo’n besluit vaak ver af staat van alle logica en gevoelig is voor diverse interpretaties. ’s Anderendaags, vrijdag, mijmerde De Roover nog na bij zijn tussenkomst toen hij vaststelde dat donderdag in Nederland ruim en vrijuit werd gedebatteerd in de Tweede Kamer over de corona-maatregelen (bijvoorbeeld over de invoering van de avondklok), terwijl die bij ons door twijfelachtige ministeriële besluiten worden ingevoerd, zonder dat er een parlementair debat over was. Hij vroeg zich dan ook af of dat er wel gaat komen wanneer de lang verwachte pandemiewet eindelijk op tafel gaat liggen. Of wordt het wachten als op Godot, zo vroeg hij zich nog af. Zowel zijn bezorgdheid als de werkwijze van de Vivaldiregering doen het ergste vrezen, want het lijkt er wel op dat het parlement – en de burgers dus - in deze zaak compleet uitgeschakeld zijn.
Blunderboek Het feit dat de voorziene vaccins toch niet tijdig geleverd gaan worden en dat de vaccinaties dus vertraging zullen oplopen, was voer voor een reeks vragen vanuit de oppositie, maar ook vanuit de regeringspartijen Open Vld en Groen. Waren het nu flacons of dosissen die men besteld had, en hoe zat het met het tijdsschema, of hoe zit het nu met de vaccinatie van de eerstelijnszorgverleners, hoe kan het dat men vergat een contract te ondertekenen en hoe moeten we ons opstellen tegenover de producenten? Zowel de premier als Frank Vandenbroucke sloofden zich uit om alle kritiek te relativeren en alles wat misliep te betreuren, beterschap te beloven en verder “samen te werken met de deelstaten”. Het was allemaal erg voorspelbaar. Jean-Marie Dedecker had maar één vraag bij deze door Barbara Pas (VB) als ‘vaccinatievaudeville’ omschreven toestanden: “Wanneer draaien wij de laatste bladzijde van het blunderboek eindelijk om?” Deze vraag maakte eigenlijk alle andere overbodig.
Geen excuses van De Croo na nieuwjaarsreceptie Open Vld
Premier Alexander De Croo (Open Vld) vindt niet dat hij iets verkeerd heeft gedaan door aanwezig te zijn op de nieuwjaarsreceptie van zijn partij. Dat blijkt uit zijn antwoord aan N-VA-Kamerfractieleider Peter De Roover, nadat die hem over het evenement interpelleerde.
Roeptoeters en Pekingpoltiek
© PHOTONEWS
Het was de regering-Michel die in 2016 een akkoord sloot met communistisch China over een uitleveringsverdrag dat voorziet in de mogelijkheid tot wederzijdse uitlevering van verdachten of criminelen. Het akkoord is op 26 december jongstleden in werking getreden nadat het op 27 november was geratificeerd. Annick Ponthier (VB) sprak daarover eerste minister De Croo aan en herinnerde hem eraan dat tal van landen zo’n akkoord met China weigeren te sluiten, onder meer omdat China hierin een kans ruikt om af te rekenen met dissidenten middels muilkorven, folteren en laten verdwijnen van de aardbodem. Bovendien geeft China geregeld blijk van de eigengereide wijze waarop het dit soort akkoorden interpreteert. Ponthier waarschuwde dan ook dat het altijd riskant is, alleen al in het kader van het beschermen van de mensenrechten, om met dat regime zaken te doen. Het viel haar daarbij op dat ‘de roeptoeters’ in het halfrond – de groenen en de roden – erbij staan en ernaar kijken zonder iets te zeggen. De Croo antwoordde dat hij er gerust in is en dat er genoeg veiligheidssystemen in het verdrag zijn verwerkt om het desgevallend op te schorten. Ook al gaf hij toe dat de situatie van de Falun Gong-aanhangers en de democratische activisten in Hong Kong, alsook van de genocide op de Oeigoerse moslims zorgelijk is. Toch leek dat voor hem niet voldoende om het verdrag op te zeggen of minstens te schorsen. Ponthier sprak dan ook over een naïeve “Pekingpolitiek” en verwees toch nog even naar Reinhardt Bütikofer, voorzitter van de delegatie voor de betrekkingen met de Volksrepubliek China van het Europees Parlement, die alle Europese lidstaten oproept om uitleveringen aan China onmiddellijk stop te zetten en alle bestaande uitleveringsverdragen met China te herbekijken, precies omwille van de mensenrechtenproblematiek. Het mocht niet baten, want onmiddellijk nam Maggie De Block het woord om aan te kondigen dat zij een eenvoudige motie, “ondertekend door alle fractieleiders van de Vivaldi-partijen”, indient om de motie van aanbeveling van Annick Ponthier van tafel te vegen.
© PHOTONEWS
Meedelen zonder debat
Premier Alexander De Croo en Open Vld-partijvoorzitter Egbert Lachaert verzeilden vorige week in een storm van kritiek nadat de Vlaamse liberalen een online nieuwjaarsreceptie organiseerden. De bal ging aan het rollen nadat televisiegezicht Eline De Munck, die voor de gelegenheid fungeerde als presentatrice, een selfie deelde van haarzelf, Lachaert, De Croo en een muziekbandje op de achtergrond.
Verdraagzaamheid Pogingen van de Open Vld om de gemoederen te sussen, door er onder meer op te wijzen dat alles netjes volgens de regels verliep, mochten niet baten. Ook De Munck voelde zich genoodzaakt zich te verdedigen: “Denk je nu echt dat de staatshoofden van ons land, die dag in dag uit de coronacrisis proberen te bestrijden, zich niet aan de regels rond die crisis houden? Denk je nu echt dat wij op minder dan 2 meter van elkaar zaten? Denk je nu echt dat de premier en voorzitter een selfie zouden delen die niet volgens de regels werd gemaakt?”, vroeg ze zich af op Instagram. Het televisiegezicht sloot haar betoog af met een oproep tot verdraagzaamheid. “Het zijn voor iedereen harde tijden. Ook voor mij. Maar wees alsjeblieft een beetje verdraagzaam”, aldus De Munck.
Interpellatie N-VA-Kamerfractieleider Peter De Roover kondigde vrijwel meteen na de controverse aan dat hij De Croo over het evenement zou interpelleren in het parlement. Zo wilde de N-VA’er onder meer weten of De Croo veiligheidsrisico’s had genomen tijdens de receptie en of het evenement conform de coronamaatregelen plaatsvond. Bovenal wilde De Roover weten – en hier verwoordde hij de kritiek van een groot deel van de bevolking – of de premier het met zijn voorbeeldfunctie gepast vond om deel te nemen aan het evenement.
“Ik vraag u om niet te onderschatten hoe dat is overgekomen bij alle mensen die de zware maatregelen al maandenlang moeten volgen”, zei De Roover donderdag in de Kamer. “U heeft er hier doorgaans terecht met een strenge vinger op gewezen dat er veel werd verwacht van de ploeg van 11 miljoen, ‘tous ensemble’, en dat wij dat samen zouden moeten doen. Dan dient u natuurlijk een extreme voorzichtigheid aan de dag te leggen in al uw doen en laten.” “De storm waarin u vorig weekend terechtkwam heeft wonden geslagen, vooral ook bij mensen die heel pijnlijke ervaringen hebben gehad naar aanleiding van de maatregelen die zijn genomen”, aldus de N-VA’er. Hij eiste excuses tegenover het publiek en stelde een versoepeling van de coronamaatregelen voor voor mensen die afscheid nemen van terminaal zieke dierbaren.
Geen verontschuldigingen Van verontschuldigingen echter geen spoor in het antwoord van De Croo, dat opmerkelijk kort en bondig was. De premier benadrukte dat het om een online-evenement ging. “Ik meen niet dat ik door deelname aan deze activiteit de gezondheid van anderen in gevaar heb gebracht”, zei De Croo. “Ik was daar te gast, ik was niet de organisator van het evenement, maar ik heb mij wel voorafgaand laten verzekeren dat het georganiseerd werd volgens de protocollen”, aldus de premier. “Die vraag stel ik altijd als ik uitgenodigd word voor dit soort activiteiten.” “U stelt mij teleur”, besloot De Roover. “U hebt niet eens het gevoel gehad een verkeerde indruk te wekken bij het brede publiek en u hebt hier niet het staatsmanschap aan de dag gelegd door toe te geven dat u daar een verkeerde indruk hebt gewekt en u daarvoor te verontschuldigen. Was dat zo moeilijk?” PIETER VAN BERKEL
Annick Ponthier
Pfizer weigert sinterklaas te spelen We schreven vorige week dat er een verband was tussen de vertragingen bij Pfizer en de extra bestelling die Duitsland bij het bedrijf geplaatst had. Toen was dat nog een (overwogen) speculatie, maar achteraf bleek het wel te kloppen. Wat we toen nog niet wisten was dat het contract de leveringen omschreef in termen van dosissen, en niet in liters of milliliters. Zowat alle Europese regeringen hadden zich ondertussen al rijk gerekend, maar de ontnuchtering kwam toen bleek dat Pfizer helemaal niet zinnens was sinterklaas te blijven spelen. Op de Franse radiozender Europe 1 liet Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad, zich daar eens goed over gaan. Hij kondigde
aan dat hij Pfizer zal dwingen het contract na te leven, desnoods met juridische middelen. Laten we het zo zeggen: als Pfizer zich miskeken heeft op het contract, riskeert het een serieuze financiële kater. Als Charles Michel en zijn bureaucraten zich vergissen, sterven er weliswaar enkele duizenden Europeanen extra, maar riskeren ze persoonlijk niets. Ze zijn niet eens rechtstreeks verkozen. We denken dan ook dat Pfizer alle schaapjes op het droge heeft, en dat Charles Michel bakzeil zal halen. Meer zelfs, het zal al goed zijn als Pfizer Charles Michel & co geen proces aandoet wegens laster en eerroof. Idem dito trouwens voor nogal wat kranten. We hebben de indruk dat bij nogal wat journalisten en
politici de geest behoorlijk vertroebeld wordt door hun aversie voor al wat naar kapitalisme en vrije markt ruikt. En zeggen dat Charles Michel uit een liberale partij stamt, in een ver verleden dé verdediger van de belangen van de zelfstandigen en FVL ondernemers.
Politiek
28 JANUARI 2021
Hij was vanaf het eerste moment dat hij staatssecretaris voor Asiel en Migratie werd de schietschijf van links, zeker toen hij die dagen samen met nog een aantal partijgenoten een verjaardagsfeestje van eresenator Bob Maes bijwoonde. Daarmee was de toon gezet. Een ratelende en tierende Laurette Onkelinx hoorde zowaar ‘les bottes’ weer door de straten dreunen. En de verbindende jongeren van Ecolo beeldden hem later straffeloos af als nazi, in uniform en met een wapen in de hand.
Gehaat, maar razend populair Voor links was hij altijd veel te rechts en voor de radicale rechterzijde was hij te gematigd. Het was en is dus nooit goed en bijgevolg was het voor Theo Francken (bijna 43 jaar) altijd laveren tussen twee kritische fronten. Bovendien ligt het in zijn aard om geregeld ongezouten zijn mening over mensen en toestanden te geven, en ook dat is altijd voldoende om de volle laag van de altijd met het opgestoken vingertje zwaaiende moreel hoogstaande verontwaardigden over zich te krijgen. Op veel verdraagzaamheid uit groene en rode hoek heeft hij nooit moeten rekenen. Soms ging het zover dat zijn spreekbeurten fysiek werden verhinderd door ‘democraten’ die vinden dat andersdenkenden haatpredikers zijn die polariseren. Nochtans is hij in zijn partij een kopstuk dat niet alleen van het voetvolk, maar ook van zijn collega-parlementairen en zelfs van de nationale voorzitter heel veel waardering en sympathie krijgt. Hij wordt zelfs getipt als mogelijke opvolger van deze en in afwachting zou hij wel eens ondervoorzitter kunnen worden. Ook bij de kiezer is hij populair, want niet alleen is hij aan een tweede termijn als burgemeester van Lubbeek begonnen in 2018, in 2019 haalde hij ook in Vlaams-Brabant 122.738 voorkeurstemmen en dit op een moment dat in die provincie de grote concurrent Vlaams Belang opnieuw hoge toppen scheerde.
Werken tussen droom en daad Hoewel van opleiding pedagoog, ging hij meteen na zijn studies aan de slag als wetenschappelijk medewerker in de N-VA-fractie van het Vlaams Parlement en ook als raadgever en adjunct-kabinetschef van Geert Bourgeois. In 2010 werd hij in de Kamer verkozen waar zijn aandacht als oppositielid naar asiel, migratie en defensie ging. Daar leerde men hem kennen als een duidelijke ‘rechtse rakker’. In 2014 nam hij Asiel en Migratie over van Maggie De Block en werkte meteen aan een ander, strenger migratiebeleid, nog te laks voor de enen en altijd te hard voor de anderen. Toch zette hij in op de strijd tegen mensenhandel en voor opvang aan de Europese grenzen. Ook de illegale immigratie, de transmigratie en de ongebreidelde gezinsherenigingen die voor een grote toevloed zorgen, probeerde hij meer aan banden te leggen. Met Vlaams Belangers heeft hij een haat-liefdeverhouding, want het zijn zijn concurrenten. Maar dat hij ze toch liever ziet dan de linkerzijde bleek in de zomer van 2019 toen Bart De Wever gesprekken voerde met de VB-top: “Ik begrijp dat velen boos en gefrustreerd zijn omdat we geen regering met VB hebben gemaakt. Ik had het ook liever anders gezien, maar er was geen meerderheid te maken aangezien Open VLD en CD&V liever het cordon sanitaire in stand hielden en houden.” In de arena gaat het er echter iets harder aan toe en houdt Francken afstand van het VB door hun voorstellen niet altijd juridisch haalbaar te noemen, terwijl hij naar eigen zeggen als staatssecretaris altijd getracht heeft dingen uit te voeren die wél in een wettelijk kader pasten, ook al had hij altijd wel nog wat meer willen doen. Het is de eeuwige botsing tussen droom en daad. Vandaag zitten ze beiden samen in de federale oppositie…
© PHOTONEWS
Met opgeheven hoofd En dan werd onlangs Melikan Kucam, zijn vertrouweling van destijds, veroordeeld voor fraude met humanitaire visa. De man had tijdens zijn mandaat als staatssecretaris zijn vertrouwen misbruikt door 293 Assyrische christenen tegen betaling aan een visum te helpen. Hoewel hem geen persoonlijke schuld treft, stelde Francken, omdat hij zich daar uiteindelijk toch politiek voor verantwoordelijk had gevoeld: “Was ik nog staatssecretaris geweest, had ik ontslag genomen. Met opgeheven hoofd.” Het is iets waar vandaag nog weinig politici aan denken als er iets misloopt. Men gaat gewoon over tot de orde van de dag. De voorbeelden zijn legio. Dat Theo Francken daar anders over denkt, pleit hoe dan ook voor hem. (Maar los van alles moet hij toch wel eens uitklaren waarom hij als Vlaams-nationalist de eretitel Groot Officier in de Orde van Leopold II heeft aanvaard)
Vincent Van Quickenborne (Open Vld)
“Ik dacht dat N-VA geen probleem heeft met aanzetten tot haat?”
© PALLIETER
Theo Francken
CITAAT VAN DE WEEK
Nadat een N-VA-medewerkster een filmpje op Twitter deelde waarin een moslimjongere verklaarde dat hij holebi’s “weg wil”, met een oproep aan minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) om deze haatspraak aan te pakken, reageerde de minister hard. “Leg gerust klacht neer”, zei Van Quickenborne. “Als het valt onder ‘aanzetten tot haat en geweld’ dan kan er vervolgd worden. PS: ik dacht dat N-VA geen probleem heeft met aanzetten tot haat? Of zijn jullie opnieuw van mening veranderd?” De tweet, waarvan erkend wordt dat die “scherp geformuleerd” was, moet volgens een woordvoerder in de context van de N-VA-kritiek op het voorstel van de minister, om haatspraak meer te vervolgen, gezien worden.
Uitleveringsverdrag China veroorzaakt commotie
Een recent geratificeerd uitleveringsverdrag tussen België en communistisch China veroorzaakt beroering in de Wetstraat. Critici vrezen dat Beijing het verdrag zal misbruiken om politieke dissidenten te laten uitleveren. dat men hiervoor alert zal blijven. Zo wordt de vergelijking met Turkije gemaakt. “Ook met Turkije hebben we een gelijkaardig uitleveringsverdrag”, reageert Edward Landtsheere, woordvoerder van Van Quickenborne. “En ook van Turkije kwamen er de laatste jaren tal van verzoeken tot uitlevering waarvan de Belgische overheid vermoed dat het eigenlijk om politieke uitleveringen ging, bijvoorbeeld van Gülenisten. Daarvan werd geen enkel verzoek goedgekeurd.” Naast het Vlaams Belang, dat de kwestie vorige week in de Commissie Buitenlandse Betrekkingen en de Kamer van Volksvertegenwoordigers aankaartte, lopen ook verschillende linkse partijen in de regering-De Croo niet bepaald warm voor het verdrag. Groen/Ecolo en sp.a zouden zich allen verzetten, zo valt te lezen in De Standaard. Groen-Kamerlid Wouter De Vriendt roept bijvoorbeeld op om het verdrag simpelweg niet uit te voeren. © SHUTTERSTOCK
IN DE KIJKER
7
Chinese mensenrechtenactivisten betogen in Brussel
Het uitleveringsverdrag komt niet als een donderslag bij heldere hemel, maar werd al in 2016 door de toenmalige regering-Michel afgesloten en werd vervolgens in 2018 goedgekeurd door de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Op 27 november 2020 werd het bekrachtigd door de Chinese overheid, waardoor het op 26 december van dat jaar in werking trad.
Mensenrechtenschendingen Hoewel berichten en zorgen over mensenrechtenschendingen in communistisch China niets nieuws zijn - denk aan het in bloed gesmoorde Tiananmenprotest, de vervolging van de Falung Gong-beweging en de uitbouw van een autoritaire elektronische bewakingsstaat die zijn gelijke in de wereld niet kent – bestond er destijds weinig ophef over het verdrag. Geopolitieke spanningen, de uitbraak van covid-19, de leugens van Peking daarover, de onderdrukking van het democratisch protest in Hongkong en de Oeigoerse moslimminderheid zorgen er nu echter voor dat er meer ruchtbaarheid aan wordt gegeven. Chinese dissidenten en leden van etnische minderheden in ons land vrezen dat het verdrag door China, waar het gerecht niets meer dan een arm is van de Communistische Partij, misbruikt zal worden om hen uit te leveren aan China. Hoewel er weigeringsgronden, bijvoorbeeld op basis van religie of politieke overtuiging, in het verdrag zitten, vreest men dat de overheid in Beijing onder het mom van bijvoorbeeld corruptiebeschuldigingen aanklachten zal fabriceren.
Vergelijking met Turkije Op het kabinet van Vincent Van Quickenborne (Open Vld), als minister van Justitie bevoegd voor de goedkeuring van individuele uitleveringsdossiers, benadrukt men
De Croo: “Opzegging is altijd een optie” Op het kabinet-Van Quickenborne verwijst men verder bovenal naar de reactie van premier Alexander De Croo (Open Vld), die donderdag door Vlaams Belang-Kamerlid Annick Ponthier aan de tand werd gevoeld in de plenaire Kamer. Ponthier wees er op dat vele landen weigerden om zo’n verdrag te sluiten. “Terecht”, volgens haar. In zijn antwoord erkende De Croo de autoritaire aard van het regime in Beijing, alsook de voorbeelden die door Ponthier werden aangehaald, zoals de situatie van de Falun Gong-aanhangers, de democratische activisten in Hongkong en de genocide op de Oeigoerse moslims. Hij benadrukte ook dat het verdrag vooral gezien moet worden in het kader van de strijd tegen de internationale misdaad. “De regering zal de feitelijke uitwerking van dit verdrag, dus elk individueel geval, van zeer nabij opvolgen”, aldus De Croo. “De praktijk zal ons leren of er verzoeken zullen zijn en hoeveel verzoeken tot uitlevering worden gedaan die buiten het doel van het verdrag vallen, met name het bestrijden van criminaliteit. Als de toepassing van het verdrag in de praktijk problematisch zou blijken, is schorsing of opzegging van het verdrag altijd een optie. Een uitleveringsverdrag kan altijd opgeschort of opgezegd worden, in overeenstemming met het internationaal recht.” PIETER VAN BERKEL
Interview
28 JANUARI 2021
LIEVE
© WDS
8
“Ons land telt vandaag 900.000 ongelukkige mensen meer dan vorig jaar” Het is nu wetenschappelijk bewezen: de coronapandemie maakt ons ongelukkiger. Uit een grootschalig onderzoek van de Universiteit Gent, geleid door professor Lieven Annemans, blijkt dat vooral de tweede covid-golf verantwoordelijk is voor een dalende levenstevredenheid. Driekwart van de Belgen voelt zich eenzaam terwijl dertig procent ronduit verklaart ongelukkig te zijn. “De mensen zijn ongerust en maken zich echt zorgen over de toekomst van onze samenleving”, zegt Lieven Annemans. laats van afspraak voor het interview met Lieven Annemans: het marktplein in zijn geboorteplaats Asse. Normaal is het hier gezellig druk maar in coronatijden moeten de talrijke horecazaken de deuren dichthouden. Dus wordt het een gesprek op een bankje want de professor heeft nieuwigheden te vertellen. Hij is namelijk net klaar met een groot geluksonderzoek waarbij 4.500 Belgen, gespreid over twee periodes, schriftelijk ondervraagd werden over hun welzijn en tevredenheid. De eerste onderzoekstermijn vond plaats van 10 februari tot 27 april 2020, tijdens de eerste lockdown. Een tweede bevraging volgde in de periode van 30 november tot 27 december. De resultaten zijn onthutsend. Naast eenzaamheid blijkt ook neerslachtigheid een toenemend probleem. Slechts 17 procent van de ondervraagden zegt nog levensvreugde te ervaren terwijl dat voor de crisis nog 23 procent was). Bijna de helft van de ondervraagden lijdt ook financieel onder de lockdown en meer dan drie kwart klaagt over onvoldoende gemoedsrust. “Voor de coronacrisis scoorde de Belg gemiddeld 6,73 op 10 op vlak van levenstevredenheid”, weet professor Annemans. “Tijdens de eerste golf daalde dit licht tot 6,62 op 10 maar tijdens de tweede golf zette de daling zich door tot
6,21. Dat is toch wel een significant cijfer. We berekenden dat er vandaag 900.000 minder gelukkige mensen in België zijn dan voordien.”
Spitste uw onderzoek zich specifiek toe op de coronapandemie? “We zijn met het onderzoek gestart in 2016. Het was ons doel om het geluksniveau van de Belgen te meten. Waarom is de ene mens gelukkiger dan de andere? Daar is al veel internationaal onderzoek naar gebeurd, maar nog niet in ons land. In februari 2020 gingen we normaal aan onze tweede ronde beginnen. Toen brak corona uit en hebben we gezegd: we verlengen onze termijn tot eind april. Dan hebben we meteen een beeld van de cijfers voor en tijdens de crisis. Uit onze cijfers blijkt duidelijk dat veel mensen die eerste golf nog goed aangepakt hebben. De mensen hadden iets van: “We staan ervoor en we moeten erdoor”. En ook al leden sommigen inkomstenverlies, ze ervaarden ook de voordelen van de lockdown. Er werd meer met de buren gepraat, er was meer verbondenheid. Maar die tweede golf veranderde alles. Alle zaken die het geluk negatief bepalen, zagen we plots opduiken. Veel mensen kregen een knak.”
Hoe kunt u dat geluksgevoel meten? “We vragen de mensen om zich een lad-
der met tien treden in te beelden. De bodem krijgt het cijfer 0. Dat is het slechtst mogelijke leven dat je je kan voorstellen. En 10, helemaal bovenaan de ladder, is dan weer het beste leven. Onze vraag luidt dan: waar op die ladder bevindt uw leven zich vandaag de dag?”
En dan luidt de conclusie van uw onderzoek: corona of de coronacrisis maakt mensen ongelukkig? “Ja. Net voor de crisis, in onverdachte tijden, scoorde 40 procent van de Belgen nog een 8, 9 of 10 op die test. Die 8, 9 of 10 wordt internationaal beschouwd als iemand die gelukkig is. Je hoeft niet meteen een 10 te halen. De cijfers tonen ons nu dat die 40 procent gelukkige mensen gedaald is naar 30 procent. Aangezien we met 9 miljoen volwassen Belgen zijn, betekent het dat 900.000 mensen die vroeger gelukkig waren, dat vandaag niet meer zijn.”
Uit het onderzoek blijkt ook dat mensen zich zorgen maken over de toekomst van de samenleving. Wat bedoelen ze daar precies mee? “Ik denk dat ze bekommerd zijn door wat ze zien en hoe er met de crisis wordt omgegaan. Hier en daar is er repressief optreden van de politie, er zijn buren die elkaar verklikken. Dat zijn allemaal geen positieve indrukken. Bovendien geven de media geen representatief beeld van deze crisis. De negatieve dingen worden vaker benadrukt dan de positieve.”
Het voorbije jaar overleden meer dan 16.000 mensen aan de gevolgen van Covid-19. Dat is omgerekend 0,14 procent van de totale bevolking. Zijn de mensen te angstig geworden voor het virus? “Elk van die 16.000 overlijdens is zeer ernstig. En achter de cijfers schuilen heel veel schrijnende verhalen. Toch is het belangrijk om de zaken in het juiste perspectief te plaatsen en dat is vaak heel moeilijk. Als wij vaststellen dat deze crisis honderdduizenden mensen diep
Geen geld maakt ongelukkig. Iemand die niet genoeg geld heeft, heeft het heel moeilijk om gelukkig te worden
ongelukkig maakt, dan moeten we ook durven denken aan de gevolgen daarvan. Het planbureau heeft berekend dat 230.000 mensen in armoede gaan terechtkomen door deze crisis. Dat zijn fenomenale cijfers maar heel veel mensen hebben moeite om alles in perspectief te plaatsen.” “Wat we ook hebben gezien is dat de media elke dag dezelfde soort cijfers verkondigen. Dat gaat dan over het aantal besmettingen, het aantal doden, het aantal hospitalisaties. Maar de cijfers over het aantal mensen dat in de miserie belandt, de ernstige gevolgen op de geestelijke gezondheid, die zien we bijna niet. En daardoor krijg je een scheeftrekking bij de perceptie van de bevolking.”
Angst is een slechte raadgever? “Je hebt goede vormen van angst en slechte vormen. Goede vormen zijn ingebouwd in ons systeem en waarschuwen ons voor gevaar. Als je voor een diepe afgrond staat, dan houdt die gezonde angst je tegen om te springen. Wie in de oertijd door een mammoet werd aangevallen, gebruikte zijn reptielenbrein. Dat reptielenbrein gaat automatisch een reflex bepalen. Je kon vluchten, vechten of je verstoppen. In het geval van die mammoet was het het slimst om je te verstoppen (lacht). Maar je denkt daar niet bij na. Je
Interview
28 JANUARI 2021
EN ANNEMANS (56) Geboren: Asse, 15 april 1964 Vader van 2 dochters en 2 zonen Woonplaats: Wemmel Beroep: professor gezondheids- en gelukseconomie aan VUB en UGent Studies: licentiaat LO, licentiaat bedrijfskunde, handelsingenieur, doctor in de economische wetenschappen Hobby’s: zingen in pop- en jazzacademie Grimbergen, piano, muziek componeren, fietsen en fitness Favoriet citaat (van Gilbert Cesbron): Geluk kan men vermenigvuldigen door het te delen
Een jonge Lieven Annemans
wordt op zo’n moment geholpen door je instinct. Maar je hebt ook vormen van negatieve angst, vaak ingegeven door een verkeerd beeld van de werkelijkheid. En die doet mensen vaak verkeerde beslissingen nemen. Of de negatieve angst tast je lichaam aan. Er zijn studies die zeggen dat mensen met angst een slechtere immuniteit hebben. Tijdens deze crisis is het daarom niet goed om iedere dag angstboodschappen mee te geven. Want dan ga je meer angstige mensen met een minder sterke weerstand krijgen. En dat is nu net wat we niet nodig hebben in een pandemie.”
Heeft de regering deze crisis goed aangepakt?
professor gezondheids- en gelukseconomie
de mensen heeft een ziekenhuisbezoek uitgesteld. 27 procent leed meer dan 10 procent inkomensverlies. Bij teleonthaal kwamen een kwart meer oproepen binnen. De horeca, kunst- en amusementssector lagen plat. Die cijfers hebben heel weinig aandacht gekregen maar het was duidelijk dat niemand van het comité een tweede lockdown wilde.” “Werkt een lockdown? Ja, en zeker als je een lockdown vergelijkt met nietsdoen. Als je het aantal contacten vermindert, gaan er ook minder besmettingen zijn. Maar als je een lockdown vergelijkt met een pakket maatregelen die dienen om het virus in te dijken, zonder daarbij de sociale leefbaarheid aan te tasten, dan blijkt de lockdown niet doeltreffender te zijn dan die combinatie aan maatregelen. Die maatregelen kunnen zijn: het aantal mensen in een restaurant, cinemazaal of café verminderen zodat er afstand gegarandeerd wordt en die ruimtes ventileren. Maar ook: zo veel mogelijk activiteiten in openlucht organiseren. Goed handhygiëne. En vooral aandacht en bescherming
Elke dag krijgen we het aantal corona-besmettingen, het aantal doden, het aantal hospitalisaties. Maar de cijfers over de mensen die in de miserie zijn beland, die zien we bijna niet
“Ik redeneer niet graag in termen van zwart of wit. Viel deze crisis überhaupt goed aan te pakken? Toen de pandemie in maart uitbrak, denk ik dat 95 regeringen op 100 hetzelfde zouden gedaan hebben. Het virus is gevaarlijk en onvoorspelbaar dus gingen de meeste landen meteen in lockdown. Maar eenmaal die lockdown in werking trad, kon je zien dat er ook enorm grote nadelen verbonden waren aan die aanpak.” “En dan stelt zich de vraag: hoe lang moeten we nog doorgaan met die lockdown? Dan begint men na te denken over mogelijke exit-strategieën. En dan begint de discussie of men de lockdown te vroeg of te laat heeft opgeheven. Sommige mensen zullen zeggen dat het te laat is gebeurd. Anderen blijven dan weer voorstander om alles dicht te houden tot het virus helemaal verdwenen is. Dat laatste is onmogelijk want zelfs als je alles plat legt gaan er nog mensen zijn die ziek worden van iets anders en zorg nodig hebben. Bovendien zou de hele wereld dan ook moeten meedoen. Dat zie ik nog niet gebeuren.”
voor kwetsbare mensen. Dat zijn maatregelen die effectief zijn tegen de verspreiding van het virus. Een lockdown is dus beter dan niets doen, maar het is niet beter dan de combinatie goede maatregelen die overigens veel meer sociaal aanvaard zouden geweest zijn.”
U was vorig jaar voorstander van een omgekeerde lockdown. Werden uw woorden verkeerd begrepen?
“Vroeg of laat zal dat opnieuw mogen. En zelfs nu, tijdens de crisis, zie je dat sommige verenigingen de zaken supergoed aanpakken. Die organiseren
“Ik was voorzitter van het economisch en maatschappelijk relancecomité dat in mei vorig jaar werd opgericht door de Vlaamse regering. De vraag was: hoe kunnen we het maatschappelijk weefsel herstellen en onze samenleving in de toekomst verbeteren? De crisis heeft ons niet alleen door elkaar geschud maar ook wakker geschud en aangetoond dat er mankementen zijn in onze samenleving. Om daar een antwoord op te vinden, hebben we de gevolgen van die eerste lockdown onderzocht. Wat bleek? 81 procent van
9
Krijgen we ons leven van voor 13 maart 2020 ooit nog terug? Mogelijke versoepelingen, onder meer voor kappers en kapsters, zijn nog een keer uitgesteld. “We hebben over die vraag ook gediscussieerd binnen het relancecomité. Maar wat bedoelen we met dat nieuwe normaal? En zodra je iets normaal noemt, is dat dan wel oké? Ik zou het simpel houden: laat ons evolueren naar een betere samenleving. De lokale besturen, de Vlaamse burgemeesters, hebben heel veel hefbomen. Zij kunnen de buurtwerking en het verenigingsleven stimuleren.”
Verenigingen mogen toch niet samenkomen nu?
CORONACRISIS TAST WERKVREUGDE AAN Ook telewerk, dat dankzij corona fors in opmars is, heeft een impact op ons geluksgevoel, zo blijkt uit het onderzoek. “Iemand die slechte ervaringen heeft met telewerk, heeft 32 procent meer kans om ongelukkig te zijn”, zegt Lieven Annemans. “Ongeveer de helft van de bevolking werkt thuis tijdens deze tweede golf. 26 procent van de werkende bevolking werkt elke dag thuis en 50 procent werkt minder dan wekelijks tot nooit van thuis.” Tijdens de eerste golf was er al een lichte daling van het werkgeluk. In de tweede golf zette die trend zich door. Het aantal mensen dat zichzelf een score van 0 tot 5 op 10 gaf voor werkgeluk, steeg van 24 procent tot 32 procent. Anders gezegd: 1 werkende Belg op 3 voelt zich tijdens deze coronacrisis ongelukkig in de werksituatie.
VOORAL ZELFSTANDIGEN EN ARBEIDERS WORDEN FINANCIEEL GETROFFEN 37 procent van de bevolking heeft financiële kopzorgen sinds de covid-crisis. Maar liefst 1 op 10 Belgen geeft zelfs aan heel erg te lijden onder de situatie. Zelfstandigen en arbeiders worden financieel het zwaarst getroffen. Bij de zelfstandigen geeft 64 procent aan dat er sprake is van ernstig inkomensverlies. Bij de arbeiders gaat het om 59 procent. Bedienden en ambtenaren ondervinden minder financiële hinder. 24 procent van de ambtenaren gaf door de crisis een inkomensverlies aan, terwijl bedienden afklokken op 33 procent.
dan wekelijks een online-meeting. Of ze bellen hun leden op om te vragen of alles goed gaat met hen. Die contacten, die samenhorigheid, is iets wat we echt terug moeten krijgen.”
mensen die weinig geld hebben ook zeggen dat ze gelukkig zijn.”
Mekaar de hand schudden, een pint drinken op café, naar een festival gaan… Komt dat ooit allemaal terug?
“Ja, die bestaat. Gelukkig zijn is een duurzame, positieve toestand van de geest. Het gaat gepaard met veel positieve en weinig negatieve emoties en een algemene tevredenheid met het leven. Soms zijn daar misverstanden over en er wordt ook wel eens gezegd dat gelukkig zijn hetzelfde is als tevreden zijn met wat je hebt. Zeg dat maar eens tegen een arme sukkelaar die met niets moet rondkomen. Of anderen zeggen dat het betekent dat je doet waar je zin in hebt. Maar het is eerder zin geven aan wat je doet dat je gelukkig maakt.”
“Oh ja, daar ben ik van overtuigd. Veel mensen vragen zich dat af, maar die plezante dingen keren wel degelijk terug. De vraag is natuurlijk: in welke mate zal het coronavirus endemisch worden, met andere woorden: in welke mate blijf het onder ons?. Het broertje van Sars-cov-2, de Sars-Cov-1, was veel dodelijker maar is vrij snel uit onze samenleving verdwenen. Covid zou wel eens een blijver kunnen zijn volgens de WHO en geregeld terugkeren. Nu, we kennen andere coronavirussen al enkele jaren. Elke winter zijn er coronavirussen die meestal een lichte vorm van verkoudheid geven. Mogelijk gebeurt dat ook met Sars-cov-2, maar dan veel ernstiger. En dan moeten we manieren vinden om er mee samen te leven. Een goed en voldoende lang werkend en veilig vaccin voor de kwetsbaren, zal daarbij belangrijk zijn. Het is nog wat afwachten hoe goed en langwerkend de huidige vaccins zijn. Maar los daarvan kunnen veel mensen hun immuniteit versterken door gezonder te gaan leven. En er kunnen ook betere behandelingen komen tegen het virus.”
Bestaat er een definitie van gelukkig zijn?
Hoe wordt 2020 geboekstaafd in het geheugen van een geluksprofessor? “Ik ben van nature een positief persoon. 2020 is voor mij het jaar waarin ons geluk door het virus en door de manier waarop we er mee omgingen, een serieuze deuk kreeg. Maar 2020 was tegelijk ook het moment waaruit we lessen trokken om een samenleving te maken die beter is dan voordien.” WIM DE SMET
Men noemt u de geluksprofessor. De bekende boutade ‘Geld maak niet gelukkig’, is die correct? “Eigenlijk niet. Ik zou het anders formuleren: geen geld maakt ongelukkig. Iemand die niet genoeg geld heeft, elke dag financiële zorgen heeft en amper eten kan kopen, die heeft het heel moeilijk om gelukkig te worden. In onze studie hebben we gezien dat slechts 10 procent van de
Als wij vaststellen dat deze crisis honderdduizenden mensen ongelukkig maakt, dan moeten we ook durven denken aan de gevolgen daarvan
Bel 015 28 90 90 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be
10 Buitenland
28 JANUARI 2021
NAMIBIË
TURKIJE
Komt Namibië op een keerpunt?
EU betaalt 485 miljoen euro extra aan Turkije
Bij de twee programma’s gaat het in de eerste plaats om het sociaal veiligheidsnetwerk voor noodgevallen (of ESSN of Emergency Social Safety Net) dat vluchtelingen een maandelijkse cashgeldbetaling uitkeert voor allerlei basisbehoeften, en daarnaast om het zogenaamde Conditional Cash Transfers for Education (CCTE of Voorwaardelijke Geldtransfer voor Onderwijs), het grootste door de EU gefinancierde humanitaire onderwijsprogramma, dat families met schoolgaande kinderen wil steunen.
Kapitaalinjectie Midden december 2020 had de Commissie hiervoor de laatste verdragen in het raam van faciliteiten voor vluchtelingen in Turkije ondertekend. De voorziene kapitaalinjectie van 485 miljoen euro voor de verderzetting van het ESSN- en het CCTE-programma komt bovenop de reeds voorziene 6 miljard euro.
Terwijl regeringspartij ANC in Zuid-Afrika met ernstige interne strubbelingen heeft af te rekenen, vragen waarnemers zich af in welke mate dat de lokale verkiezingen later op het jaar zal beïnvloeden. De evolutie bij zusterpartij Swapo in buurland Namibië vormt alleszins een waarschuwing.
Naast de last voor onze eigen kinderen dragen wij dus ook nog eens de kostprijs voor het onderwijs van 700.000 kinderen in Turkije en de basisbehoeften voor 1,8 miljoen vluchtelingen. Wanneer krijgen we eens een oplijsting van alle programma’s waarin wij als EU-burgers ons belastinggeld steken? En wanneer wordt trouwens onze mening eens gevraagd over die investeringen met ons belastinggeld?
© PHOTONEWS
De Commissie van de EU heeft wegens de aanhoudende noodtoestand voor migranten en vluchtelingen in Turkije twee humanitaire programma’s tot begin 2021 verlengd. “Op die manier kunnen meer dan 1,8 miljoen vluchtelingen hun basisbehoeften door een maandelijkse cashgeldbetaling dekken en meer dan 700.000 kinderen naar school gaan”, heet het.
PIET VAN NIEUWVLIET
ZWEDEN
Zweden sluit grens met Noorwegen en Denemarken Het Zweedse corona-beleid is vanaf dag 1 omstreden geweest, niet in het minst in de buurlanden Noorwegen en Denemarken. Zij moeten al bijna een jaar met lede ogen aanzien hoe het aantal coronabesmettingen er de pan blijft uitswingen, maar een Zweedse reactie blijft uit.
Betekent dit dat er in Noorwegen of Denemarken meer coronabesmettingen geteld worden dan in Zweden? Helemaal niet, want Zweden is nog steeds koploper, zowel wat het aantal besmettingen, doden, ziekenhuisopnames als mensen op intensieve zorgen betreft, en dat zelfs met grote voorsprong. Symboolpolitiek en hypocrisie dus. Wat dat laatste betreft, hypocrisie lijkt al een paar generaties in de aard van de Zweden ingebakken te zitten. Ten tijde van de Vietnam-oorlog waren ze nog haantje-de-voorste om kritiek te leveren op de VS, terwijl ze zoete broodjes bakten met de Sovjet-Russen. Maar in de achterkamertjes hengelden ze wel naar steun van de NAVO “voor het geval dat”. Sympathiek is anders, en neem maar aan dat de manier waarop Zweden nu twee buurlanden voor schut zette, onthouden zal worden in die landen. FILIP VAN LAENEN © SHUTTERSTOCK
Beide landen raadden lange tijd reizen naar Zweden af, tenzij om zonder uitstappen het land door te rijden. Het spreekt voor zich dat dat de nodige wrevel opleverde in Zweden. Maar zie, in december slaagde de Zweedse regering er plots toch in een maatregel af te kondigen in de strijd tegen corona. Nadat enkele gevallen van de zogenaamde Britse variant in Denemarken ontdekt werden, sloot Zweden prompt de grens met Denemarken. En afgelopen weekend sloot Zweden in recordtempo de grens met Noorwegen, als gevolg van een lokale uitbraak in de buurt van Oslo. Zelfs in het noorden van Zweden, duizend kilometer verderop, ging de grens onverbiddelijk dicht.
Hypocrisie
De ster van president Hage Gottfried Geingob, hier enkele jaren geleden op bezoek bij de Queen, lijkt stilaan tanend.
Het gaat de South West African Peoples’ Organisation (Swapo), Namibië’s regeringspartij, electoraal de laatste jaren niet voor de wind. In 2019 werd president Geingob wel herkozen bij de nationale verkiezingen maar zijn score (56 procent) stak schril af tegen deze van 2014 (87 procent). Zijn partij verging het al niet veel beter: ze haalde toen 65 procent van de stemmen binnen waar het in ’14 nog 80 procent was. En de recente (eind november 2020) lokale stembusslag viel al niet veel beter uit. Zo haalde Swapo op regioniveau (er zijn er 14) 57 procent tegen 83 procent in 2015. De grootste klap viel echter op gemeentelijk vlak waar het van 73 naar 40 procent ging. Resultaat: terwijl Swapo in ’15 niet minder dan 52 gemeenteraden (op de 57) controleerde blijven er nu nog 20 over. Opvallend daarbij: de meeste stedelijke centra waaronder Walvisbaai en Swakopmund kwamen in handen van andere partijen of minstens moest Swapo er op partners beroep doen. Meer nog, de voormalige bevrijdingsbeweging leed dus niet alleen een smadelijke nederlaag, de oppositie kon zelfs in haar noordelijke bastions doordringen. Meest vernederend was de uitslag echter in de hoofdstad Windhoek waar de regeringspartij van 12 zetels (op 15) op 5 terugviel.
Toenemend ongenoegen
De Sontbrug, 16 km lang, verbindt Kopenhagen (Denemarken) met Malmö (Zweden). De feitelijke grens tussen beide landen ligt ongeveer halverwege de brug; de eigenlijke grensovergang bevindt zich op het Zweedse vasteland.
Alhoewel Swapo in het verleden vooral steunde op de Owambo’s, het belangrijkste en in het noorden van het land wonende volk, vond de partij in het verleden toch steun onder alle bevolkingsgroepen en zeker in de gemengde stedelijke woonbuurten. Daar lijkt nu een eind aan zijn gekomen. Corruptie en machtsmisbruik door de regeringspartij en een slechte dienstverlening aan de bevolking hebben immers veel ongenoegen veroorzaakt. Een fiscale crisis en de
recessie sinds 2016 deden de rest. Tenslotte was er eind 2019 nog het visserijomkoopschandaal waarbij de ministers van Visserij en Justitie en 4 toplui van diverse staatsbedrijven door het IJslandse visserijconcern Samherji werden omgekocht in ruil voor visrechten. Tot nadeel van de eigen vissers. Het gevolg van dit alles was het ontstaan van een reeks oppositiegroeperingen, waarvan sommige zelfs door voormalige Swapoleden werden opgericht.
Dictatoriaal optreden Daarbij heeft Swapo haar oorspronkelijk karakter van een door Sam Nujoma dictatoriaal geleide partij nooit volledig van zich kunnen afzetten. Leden die het met de gang van zaken niet eens waren werden gewoon uit de partij gezet. Na de achteruitgang van de regeringspartij in 2014 werd wel een onderzoek aangekondigd, maar dit bleef intern en van gevolgen was niet veel te merken. Het enige wat de partij kon opbrengen was het zoeken naar zondebokken. Zo was de kleine blanke gemeenschap (geen 5 procent van de bevolking) zowel bij president Geingob als bij minister van Defensie Vilho het doelwit. Deze laatste had het eind augustus in een toespraak tot militairen over “misleide intellectuelen” en “niet-patriottische burgers”, verantwoordelijk voor de huidige “ongelijkheden”. Martin Shalli, de vroegere legerstafchef, ging nog verder. Op een verkiezingsbijeenkomst in november zette hij de menigte aan “de keel van de overlopers over te snijden”. Iets waarvoor hij zich later onder druk moest excuseren. Al bij al nemen door de houding van het Swapogouvernement de regionale tendensen ook weer toe. Daarmee ligt de “één Namibië, één natie” slogan uit Swapo’s hoogdagen onder vuur. JAN VAN AERSCHOT
Buitenland
28 JANUARI 2021
11
DIPLOMATIEKE VALIES
© SHUTTERSTOCK
Biden staat voor explosieve dossiers Best begrijpelijk dat Joe Biden (even) voorrang geeft aan binnen- boven buitenland. De verdeeldheid is groot en het risico op escalatie reëel. Maar tegelijkertijd zijn er een aantal explosieve dossiers die nu al op het dekblad van de oval office liggen, en daar is geen ontkomen aan. “Op het vlak van buitenlands beleid ging de regering-Obama in haar tweede termijn flink uit de bocht, in de relatie met China en in het Midden-Oosten. En de regering-Trump heeft dat in beide regio’s verbeterd. Harder voor China, al waren de tarieven niet de slimste methodes. En in het Midden-Oosten was het de juiste beslissing om de Iran-deal te verlaten en te focussen op een akkoord tussen Israël en de Saoedi’s.” Aan het woord is de gekende opiniemaker en historicus Niall Ferguson in De Tijd van afgelopen weekend. Het citaat werd, voor alle duidelijkheid, geplukt uit een interview waarin hij vlijmscherp is aan het adres van Donald Trump. Alleen heeft hij de intellectuele eerlijkheid zijn punten van kritiek los te koppelen van een feitenbalans die iets genuanceerder is. De 45ste President van de Verenigde Staten was vanaf dag 1 een factor van polarisatie, alleen moet een flinke brok van de verantwoordelijkheid voor deze situatie op conto van zijn tegenstanders worden geschreven.
Vijf zinnen En toen kwam Joe Biden, nummer 46 als president. At last, zouden we zo zeggen,
aangezien zijn eerste kandidaatsstelling 35 jaar geleden al plaatsvond. Amper vijf zinnen besteedde hij aan het buitenlands beleid tijdens de 21 minuten durende inauguratietoespraak. En dat is dan een man die de wereld afgereisd heeft, voorzitter van de commissie buitenland van de senaat was en – naar verluidt – over een indrukwekkend internationaal adressenboekje beschikt. Nu goed, het botert natuurlijk niet geweldig in zijn land. Maar prioriteit of niet, een aantal zaken zullen hem inhalen.
Uitdagingen Niet toevallig regent het adviezen van experts dezer dagen. Sommigen hiervan zijn best waardevol. Zoals de waarschuwing dat 'Buitenlandse Zaken' een zootje is en dringend onder handen moet worden genomen. En voor alle duidelijkheid: dat was al het geval voor Trump. Als enige macht van betekenis hebben de VS de gewoonte ambassadeursfuncties aan vertrouwelingen van de president toe te kennen. Dat levert soms hilarische taferelen op ten aanzien van de beroepsdiplomaten. Ook dit was al een probleem voor Trump. Maar het zijn vooral de 'testers' die
Donald Trump liet als antwoord op de provocaties van Iran een van de topmilitairen van het regime, generaal Soleimani, ombrengen. Vandaag wil Teheran weten welke positie Joe Biden zal aannemen.
de lakmoesproef moeten doorstaan. Teheran, Pjongjang, Moskou, allen willen ze weten welk vlees ze in de kuip hebben. Obama trok een rode lijn opzichte van Syrië, die werd geschonden en er gebeurde niets.
Toen de Iraniërs Trump systematisch provoceerden, leidde dat tot het uitschakelen van een van hun topmilitairen. Quid Biden? MICHAËL VANDAMME
VERENIGDE STATEN
Het marxistisch pact van de Democraten © SHUTTERSTOCK
De inauguratie van Joe Biden ging gepaard met een groot machtsvertoon. Niet om hem te beschermen tegen de aanslagen van buitenlandse terroristen, maar tegen de woede van de eigen bevolking.
den plunderaars en anarchisten die deelnamen aan de BLM-revolte gaan vrijuit. Biden is nog geen week aan de macht, maar nu al pleiten sommige van zijn aanhangers voor de gedwongen “deprogrammering” van aanhangers van Trump – én van hun kinderen. En zelfs voor zulke sovjetuitspraken krijgen zij een forum in de media.
“Wie op een tijger rijdt…”
Een beeld van de Antifa-betoging in Portland
Er waren 25.000 militairen van de Nationale Garde opgetrommeld. Zelfs na de rellen in het Capitool – waarbij één van de gangmakers overigens een agitator van Black Lives Matter was – zijn die veiligheidsmaatregelen buiten alle proportie. Zouden 2.500 soldaten ook niet in staat geweest zijn het Capitool te beschermen? Het gaat tenslotte maar om één gebouw. Dat het inderdaad om politiek gemotiveerd machtsvertoon van de Democraten ging, blijkt duidelijk als men vergelijkt met hun optreden tijdens de gewelddadige muiterijen van BLM en Antifa. Waarom werden die troepen toen niet ingezet? Waarom mocht de Nationale Garde toen niet ingrijpen? Zelfs de politie moest zich op bevel van de Democratische burgemeesters afzijdig houden. Noodoproepen van doodsbange burgers die klem zaten in hun auto’s terwijl muiters hun ruiten insloegen en op de motorkap en het dak dansten, werden niet beantwoord. “Het is een toegelaten betoging,” antwoord-
den dispatchers aan mensen die om hulp smeekten. De Democratische burgemeesters en gouverneurs keken de andere kant op toen er massaal winkels werden geplunderd en in brand gestoken. Erger nog, ze juichten BLM en Antifa openlijk toe en noemden hun strooptochten “doorgaans vreedzame manifestaties”. Hoewel daarbij naar schatting voor 1 tot 2 miljard dollar schade werd aangericht. Er werden politiekantoren en –auto’s in brand gestoken, agenten met lasers blindgemaakt, met molotovcocktails, knuppels en messen aangevallen, en soms ook neergeschoten, maar de Democraten gaven de muiters enthousiast de vrije teugel. Nu ze aan de macht zijn, ontpoppen ze zich plots tot voorvechters van “law and order”. In dezelfde week dat Biden officieel president werd, kondigde men met dierlijke ernst aan dat de deelnemers aan de rellen in het Capitool vervolgd zouden worden. Maar de duizen-
De Democraten hebben niet zozeer de verkiezingen gewonnen, maar wel de tellingen. Op papier controleren zij zowel het Witte Huis als het Huis van Afgevaardigden en de Senaat. Maar de echte winnaars zijn de marxisten. De Democraten hebben een gevaarlijk politiek spel gespeeld: ze hebben de communisten en hun gewelddadige achterban als bondgenoten gebruikt om de macht te grijpen. In het politiek-historische jargon noemt men dat “riding the tiger”. De term is afgeleid van het Chinese spreekwoord: “Wie op een tijger rijdt, is bang om af te stijgen.” Natuurlijk zijn niet alle Democraten communisten. De meesten denken waarschijnlijk dat ze hun marxistische bondgenoten nu wel zullen kunnen dumpen of in toom houden. Zoals Hindenburg dat over Hitler dacht… Maar bijna iedereen die dat ooit heeft geprobeerd, is door de marxistische tijger opgevreten. De marxisten hebben al een voorafbetaling op de macht gekregen: de Democraten hebben duizenden extreem-linkse militanten als ambtenaren benoemd. Die versterkte greep op de administraties blijft natuurlijk een gevaarlijke machtsfactor.
Aanval op de overheid De gematigde Democraten maken zich illusies. Het is nog niet voorbij in de VS. Het is zelfs nog
niet echt begonnen. En de aanhangers van Trump zullen niet hun grootste probleem zijn. De marxistische militanten ontwapenen niet. In Portland, hun sterkste bastion, gaan de aanvallen op de overheid en de politie gewoon door. De strijd tegen Trump was slechts een dekmantel. Het ging niet om Trump of Biden. De muiters willen een marxistische dictatuur, niet meer en niet minder. Het gebouw van de federale immigratie- en douanedienst ICE, dat al weken-
lang werd belegerd en bestookt, werd opnieuw aangevallen. Er worden weer branden gesticht en politiemensen aangevallen. “Kapitalistische” bedrijven worden niet alleen geplunderd, maar ook opzettelijk vernield. Niet eens uit hebzucht, maar uit vandalisme. Als de Democraten het echt meenden met hun “law and order” dan zouden ze nu 25.000 man van de Nationale Garde naar Portland sturen. PAUL BÄUMER
12
28 JANUARI 2021
“De Ottomanen zijn terug” is een quote die vaak wordt gebruikt om het nieuwe agressieve Turkse buitenlandbeleid te bestempelen. De vele militaire interventies in Syrië, Irak en vorig jaar ook in Libië en Nagorno-Karabach lijken de vrees voor een agressief neo-Ottomaans beleid van Turkije te voeden. We spraken met Lindsey Snell, een Duitse 'conflict-journaliste' die aan het licht bracht dat Turkije Syrische huurlingen inzette in Nagorno-Karabach.
gorno-Karabach vertelde een Syrische huurling me zelfs dat hij het doek van de heilige Kaäba in Mekka zou stelen als ze hem genoeg betaalden. Eigenlijk worden ze door Turkije gebruikt als goedkope en wegwerpbare strijdkrachten. Op een bepaald moment waren er in Libië meer dan 15.000 Syrische huurlingen actief. Daarnaast stuurde Turkije ook meer dan 2.000 van hen naar de oorlog in Nagorno-Karabach. Ik denk dat Erdogan ze zo veelvuldig gebruikt omdat hij, ondanks het internationale verbod, geen gevolgen ervaart voor het gebruik van deze huurlingen.”
“TURKIJE HEEFT EEN DUIDELIJKE AGENDA” Vanwaar komt de plotse ommezwaai in het buitenlands beleid van Turkije? Voorheen volgden ze het beleid om geen problemen met de buurlanden te veroorzaken en plots zijn ze betrokken in verschillende militaire conflicten... “Geen problemen met de buren was iets wat vroeger gezegd werd, maar dat strookte nooit met de werkelijkheid. De Turkse agenda veranderde en evolueerde duidelijk naar een agressiever buitenlands beleid na de couppoging van 2016 tegen president Erdogan. Na die mislukte poging kon hij zijn macht consolideren en de rangen van de Turkse staat zuiveren van diegenen die geen voorstander waren van agressieve buitenlandse interventies. Ook het leger is slachtoffer geworden van deze zuiveringen. Een pakkend voorbeeld hiervan zijn verschillende Turkse NAVO-officieren die voor de couppoging van 2016 in het buitenland waren gestationeerd. Diegenen die terugkwamen werden gearresteerd en zij die weigerden terug te keren leven nu in ballingschap in NAVO-landen die hen asiel hebben verleend.”
Waarom keek de NAVO weg van de Turkse inmenging in het conflict in Nagorno-Karabach? “De NAVO kijkt bewust weg van de Turkse misdaden in Nagorno-Karabach en is
MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!
011 223 253
MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE
“Tijdens mijn verslaggeving over de Syrische oorlog tussen 2014 en 2016 was ik met velen van hen op pad. En inderdaad, dit zijn dezelfde rebellen die tijdens het Syrische conflict werden bewapenend en opgeleid door het Westen. Vandaag beseffen deze strijders wel dat ze niet langer ‘voor de revolutie’ tegen de Syrische president Assad aan het strijden zijn, maar enkel en alleen voor de Turkse belangen.”
RIVAAL RUSLAND De huurlingen zijn ondertussen al betrokken in verschillende conflicten. Zijn er aanwijzingen op welke plaatsen ze nog kunnen opduiken?
Conflict-journaliste
LINDSEY SNELL
“Bij de huurlingen in Syrië gonst het van de geruchten over wat hun volgende 'strijdveld' zal zijn. Terecht, denk ik, aangezien het via hen is dat ik in 2020 al te horen kreeg dat ze naar Azerbeidzjan zouden worden overgevlogen. Er wordt gezegd dat ze naar Qatar zouden gaan om daar te worden ingezet vanuit de steeds uitbreidende Turkse militaire basis aldaar. Daarnaast zijn er ook geruchten over Jemen, maar veelzeggend is dat ze zelfs niet weten tegen wie ze daar zouden moeten strijden.”
We merken in deze verschillende conflicten op dat Turkije vaak tegenover zijn rivaal Rusland staat. Hoe schat jij de rol van Rusland in deze conflicten in?
in mijn ogen zo ook medeplichtig aan de Turkse agressie tegen de Armeniërs in de regio. Er bestaat vandaag meer dan genoeg bewijs om aan te tonen dat Turkije Syrische huurlingen naar Azerbeidzjan uitstuurde enkele dagen voor het zijn aanval op Nagorno-Karabach inzette. Turkije wakkerde dit conflict bewust aan en steunde op verschillende manieren zijn bondgenoot Azerbeidzjan. Later werden er zelfs propagandavideo's gemaakt om de steun ‘aan hun Turkse broeders in Azerbeidzjan’ te benadrukken. Tegelijkertijd is het dan ontstellend om te zien dat NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg in een verklaring Turkije oproept om te helpen het conflict te de-escaleren. Het toont aan dat de NAVO de rol van Turkije als agressor in dit conflict niet kan of wil begrijpen.”
INGEZETTE HUURLINGEN
LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272
Zijn deze huurlingen dezelfde rebellen die het Westen heeft bewapend in hun strijd tegen de Syrische president Assad?
Jij was een van de eerste journalisten die openbaar maakte dat Syrische huurlingen streden in NagornoKarabach. Ook in andere regio's waar Turkije actief is wordt vaak gebruik gemaakt van deze Syrische huurlingen. Wie zijn zij en hoe komt het dat zij betrokken zijn in conflicten die niets met de Syrische oorlog te maken hebben? “Er is geen allesomvattend profiel van deze Syrische huurlingen die door Turkije naar onder andere Libië en Azerbeidzjan
werden gestuurd. Hetgeen ze wel allemaal gemeen hebben is dat ze in armoede leven in het gebied dat nog niet door de Syrische regering is heroverd. Sommigen van hen zijn islamitische extremisten. Syrische bronnen hebben leden van Hayat Tahrir al-Sham, een Syrische groepering die van Al-Qaida is afgesplitst, herkend op videofragmenten uit Libië. Deze extremisten zijn onder bescherming van brigades van het door Turkije gesteunde ‘Syrische Nationale Leger’ mee naar Libië gereisd. Maar het zijn niet allemaal extremisten en velen beschouwen zichzelf alleen als huurlingen die door Turkije worden betaald. Velen van hen in Libië vertelden mij dat ze nog nooit hadden gehoord van generaal Haftar. Ze dachten dat ze in Libië, net als in Syrië, tegen Rusland zouden gaan strijden.” “Na het uitbreken van de oorlog in Na-
“Turkije en Rusland spelen hetzelfde spel in Libië, Syrië en Nagorno-Karabach. Allebei proberen ze hun belangen te behartigen, ten koste van elkaar, maar tegelijk werken ze ook samen. Dat zagen we vorig jaar toen Turkije in Libië grote terreinwinst boekte. Tegelijk moesten in Syrië Turkse bondgenoten grote delen van hun grondgebied afstaan aan de Syrische regering die door Rusland wordt gesteund. Bronnen bij het door Turkije gesteunde ‘Syrische Nationale Leger’ vertelden dat ze door Turkije werden bevolen om hun posities te verlaten. Op deze manier werden duizenden Syriërs ontheemd en gedwongen om in tentenkampen te gaan leven. Zij hebben geen andere keuze dan te gaan vechten op buitenlandse slagvelden als Turkse huurlingen om zo te kunnen overleven. Als die mannen moeten kiezen tussen een armtierig leven of gaan strijden in Libië, dan is hun beslissing snel gemaakt.” JENS DE RYCKE
TURKSE INMENGING IN LIBIË “Turkije steunt niet enkel de GNA, de Government of National Accord, in Tripoli, meer zelfs: de Turken zijn de drijvende kracht die hen voortstuwt. Basissen in Misrata en Al-Watiya zijn feitelijk Turkse voorposten in Libië. Hun betrokkenheid in het Libisch conflict komt voor uit het doel om Libië niet volledig in handen te laten vallen van de LNA, de Libyan National Army van generaal Haftar, de tegenstanders gesteund door zijn bondgenoten in Egypte en de Verenigde Arabische Emiraten. Belangrijkste doelstelling van de betrokkenheid in Libië is het beschermen van de Turkse agenda in de oostelijke Middellandse Zee die zoals geweten rijk is aan olie- en gasvoorraden.”
Onderzoek
28 JANUARI 2021
Gewelddadige rellen in Nederland
Wie is eigenlijk de baas?
We keken met verbazing naar alle rellen in Frankrijk waar avond na avond auto’s in de fik werden gestoken in de banlieues door reljeugd van islamitische afkomst. We prezen onszelf gelukkig dat het ver weg was, dat het hún reljeugd was waar wij veilig vanachter onze tv-schermen kennis van namen – en wegzapten. We dachten er niet over na, dát zou ons niet overkomen.
We keken met dezelfde verbazing naar alle rellen in Brussel en Blankenberge, waar het geweld op straat niet-westerse proporties aannam. Nog steeds dachten we “het zijn de Belgen, dat is geen Nederland, het is ver weg en zal ons niet overkomen”. We zapten, murw geslagen, weg. Over tot de orde van de dag. Niet dat wij geen reljeugd hebben maar, hey, die hebben we, sinds ze brandjes stookten op oudejaarsavond waarbij bijna half Den Haag in de fik stond, onder controle. Dat is opgelost, daar hebben we het niet meer over. Bij ons geen rellen, bij ons geen plunderingen en zeker niet van islamitische reljeugd.
Inperking van vrijheden “Das war einmal.” Sinds de aankondiging van de avondklok deze week doen wij mee in de gewelddadige vaart der volkeren. Avond na avond zitten we aan de beeldschermen gekluisterd om vol verbazing te zien hoe ‘demonstranten’ protesteren tegen de inperking van onze vrijheden. Er is maar één samenvatting mogelijk: gewelddadig. Politie zet waterkanonnen in, de Mobiele Eenheid rukt uit, de binnenstad is een slagveld, winkeliers zijn het slachtoffer bij plunderingen die we alleen kennen van beelden uit Amerika. Politici die eerst nog achter demonstraties stonden, want tja, demonstreren is een grondrecht en vrijheidsontneming door coronabeleid slaat inmiddels door, kunnen niet anders dan het geweld veroordelen. En terecht. Politici die het coronabeleid bepalen, zijn er als de kippen bij om het geweld te duiden als relschoppen dat niets met hún coronabeleid en al helemaal niets met de avondklok of vrijheidsbeperking te maken heeft.
Hemeltergend De beelden van het geweld zijn hemeltergend. Een vuurwerkexplosie op het politiebureau, plunderingen van supermarkten, huilende winkeliers en godbetert een boete voor een cafébaas die zijn kroeg probeert te beschermen tegen plunderaars. Geweld heeft niets met corona te maken, maar elke amateurpsycholoog en filmmaker kent het principe van de druppel die de emmer doet overlopen. Een jaar lang mensen beperken in hun handelen, een jaar lang jongeren hun regelmaat ontnemen en na een jaar nog geen enkel perspectief bieden, doet onvoorspelbare dingen met mensen. De een pleegt zelfmoord, de ander plundert. Even eerlijk, wat heb je liever in de retoriek dat we dit ‘samen’ doen? Als je
Een jaar lang mensen beperken in hun handelen, een jaar lang jongeren hun regelmaat ontnemen en na een jaar nog geen enkel perspectief bieden, doet onvoorspelbare dingen met mensen” mensen monddood maakt en afserveert als moordenaars die opa en oma bloot willen stellen aan een killervirus, als er geen discussie mogelijk is, zijn het niet de ‘verstandige, hoogopgeleide’ mensen, maar degenen die niets te verliezen hebben die de macht overnemen.
verzetsdaad geworden. Er wordt gepolst voordat iemand durft te zeggen wat ie er echt van vindt. De gordijnen gaan dicht, er wordt gefluisterd én er wordt toegegeven: “Ze maken de hele samenleving kapot, en mijn kinderen missen hun jong-zijn. Maar ja, ik durf daar niet over te beginnen, je moet de corona-aanpak maar normaal vinden want anders ben ik een moordenaar”. Degenen die dit zeggen, zijn hoogopgeleide mensen met bestuurlijke en leidinggevende functies. Ze durven niet, ze worden weggezet als complotwappies in het beste geval en moordenaars in het ergste. Alleen degenen die niets te verliezen hebben, durven nog te demonstreren; helaas worden ze daarbij vaak vergezeld door criminelen en beroepsrelschoppers. En zo maakte Nederland kennis met boze, gewelddadige jongeren die plunderen en roven en onder het mom van een coronademonstratie ondernemers beroven. Ondernemers uit de eigen buurt, waar ze dagelijks komen en wie het water al aan de lippen staat. Het is walgelijk, het zou niet mogen gebeuren en het voorkomen van herhaling ervan wordt een uitdaging. We zijn allemaal coronamoe, we zijn allemaal bijna failliet, we willen allemaal onze vrijheid en onze levens terug. De plunderingen, de geweldplegingen van de afgelopen dagen zullen er echter voor zorgen dat die vrijheid weer een stukje verder en langer is teruggedrongen. Tel daarbij op dat we onze levens voorlopig niet terugkrijgen, en er rest maar één vraag: wie is eigenlijk de baas in onze straten, over onze levens?
Verzetsdaad Het coronabeleid ter discussie stellen is een
EBRU UMAR - NEDERLANDS-TURKSE COLUMNISTE
13
Het abc van de vzw-industrie:
“Activisten en linkse journalisten beslissen over uw belastinggeld”
Jaarlijks gaat er een flinke smak van uw belastinggeld via de subsidies voor sociaal-cultureel volwassenenwerk naar tal van kleine en grote organisaties in Vlaanderen. Maar wie beslist eigenlijk welke verenigingen uw belastinggeld waard zijn? En hoe gebeurt dat? De Vlaamse Regering besliste op 25 september 2020 over de subsidie-enveloppes 2021-2025 voor de sociaal-culturele volwassenenorganisaties. De komende vijf jaar worden 131 organisaties ondersteund voor een totaalbedrag van 70,5 miljoen euro. Concreet gaat het om 100 reeds erkende en gesubsidieerde landelijke organisaties. Zij ontvangen 55,7 miljoen euro. Nog eens 12 miljoen gaat naar regionale organisaties. En dan zijn er ook nog 18 nieuwe landelijke organisaties die samen 3 miljoen vangen. Beoordelingscommissie G fungeert als trechter en filter voor elke nieuwe vereniging die ooit hoopt te kunnen rekenen op subsidies van de Vlaamse overheid. Het spreekt voor zich dat deze commissie strategisch cruciaal is en beslist welke organisatie of initiatief het waard is om subsidies te krijgen.
Wie maakt deel van uit beoordelingscommissie G? • Gio (Giovanni) De Weerd is een onderwijswetenschapper en volgde regentaatsopleiding aan het Onze-Lieve-Vrouwinstituut Pulhof. De Weerd weigerde legerdienst als actief gewetensbezwaarde en is vooral actief in de vredesbewegingen zoals BurgerDienst voor de jeugd, Jeugd & Vrede. In de periode van 2001 tot 2009 was De Weerd algemeen secretaris van Pax Christi Vlaanderen. Dat hij zich ontplooide binnen de vredesbeweging is niet vreemd. Hij studeerde af aan de Universiteit Antwerpen in 2011 met een scriptie over vredeseducatie. Als voorzitter van de commissie is hij verantwoordelijk voor de organisatie en taakverdeling. De voorzitter beslist welke leden van de commissie welke dossiers moeten behandelen. Een sleutelpositie dus. • Bieke Purnelle studeerde toegepaste taalkunde aan de Provinciale Hogeschool Vertalers & Tolken te Gent. Ze begon haar carrière als artistiek manager bij de vzw Rock'O Co, een functie die ze uitoefende van september 2000 tot augustus 2008. In oktober 2012 werd ze coördinator van de vzw GetBasic, waar ze tot januari 2016 werkte. GetBasic is de vzw achter de linkse opiniewebsite DeWereldMorgen. In juli 2013 volgde ze daar, samen met Christophe Callewaert, Han Soete op als coördinator. Soete verliet toen DeWereldMorgen.be om de radicaal-linkse Partij van de Arbeid (PVDA) mee uit te bouwen. bouwen. Vandaag werkt Bieke Purnelle als directeur voor het Kenniscentrum voor gender, feminisme en gelijke kansen RoSa. • Esther Vandenbroucke is verbonden aan een vzw die vroeger Netwerk Vlaanderen heette en vandaag onder de naam “Netwerk Bewust Verbruiken” 225.000 euro subsidies op jaarbasis ontvangt. Netwerk haalt regelmatig de pers met campagnes over de financiering van onethische activiteiten zoals wapenproductie en mensenrechtenschendingen. Voor de vzw Netwerk Vlaanderen werkten enige jaren terug twaalf personen die samen acht voltijdse equivalenten invullen. • Gilbert Pex is nationaal secretaris bij beweging.net en voorzitter van de raad van Bestuur van Sociaal Wonen Arrondissement Leuven. • Jef Verrydt is ex-voorzitter van Amnesty International. Hij was op 10 juni 2007 kandidaat op de Antwerpse Kamerlijst
voor Groen. Hij wordt omschreven als een “ervaren activist met ervaring in de managementsector van non-profitorganisaties”. Ook over duurzame ontwikkeling, maatschappelijk verantwoord ondernemen, coaching en internationale betrekkingen is hij goed op de hoogte. • Jos Pauwels is doctor in de agogische wetenschappen, licentiaat in de sociale en culturele agogiek, licentiaat cultuuren bewegingsagogiek en gediplomeerde in de gespecialiseerde studies psychotherapie. Hij werkte verschillende jaren als jeugdwerker in het creatief vormingswerk en als cultuurfunctionaris in de Brusselse Gemeenschapscentra. Hij is ook voorzitter van Socius, dat is een vzw die ijvert voor een democratische, inclusieve, solidaire en duurzame samenleving. • Marleen Platteau was raadgever op op het kabinet van Sven Gatz (Open Vld), de vorige Vlaamse minister voor cultuur. • Memet Karaman is beleidsmedewerker bij vzw In-Gent die werkt rond integratie en inburgering van nieuwkomers. Hij zoekt onder meer kansen uit voor uitstappen voor de nieuwkomers verbonden aan In-Gent. Karaman is ook beedigd vertaler Turks-Nederlands. • Pieter-Jan Van de Velde is bekend van Generation-T. Dat is een organisatie die wil aantonen dat duurzaamheid niet duur en vervelend hoeft te zijn. Volgens de organisatie is er “te veel afval, te weinig groen en te weinig gemeengoed” in de stad. Als begeleider bij Circleaid heeft hij ook ervaring als bestuurder en financier van heel wat circulaire ondernemingen. Van de Velde is ook fondsbeheerder bij Trividend. Dat werd opgericht door actoren uit de sociale economie, de Vlaamse overheid en de privésector als een multi-stakeholder-coöperatie. Hij speelt een actieve rol in de impactfinancieringssector in Vlaanderen en weet dus als geen ander waar de centen naartoe gaan. Hij ontwikkelde ook samen met BNP Paribas Fortis een maandelijkse adviesraad voor sociale ondernemers. • Saida Isbai is diversiteitsconsulente bij het ACV en woordvoerder en drijvende kracht bij Hart Boven Hard. Uit een opiniestuk dat ze schreef voor De Redactie blijkt dat de ‘strijd tegen discriminatie’ haar nauw aan het hart ligt. Op haar blog zegt ze gebeten te zijn “door het virus van rechtvaardigheid en gelijkwaardigheid”. Met Vredeseilanden (en GingerLove) trok ze ooit richting Senegal om, hou u vast, van dichtbij het ‘bananenproject’ te ondersteunen en te bekijken. • Steven Wouters is oud-voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad en heeft ervaring als lid van de Raad voor Cultuur in 2004. Als voorzitter van de jeugdraad toonde hij zich ontgoocheld tijdens een Europese conventie in juli over de toekomst van de Europese Unie. “Ze willen niet de stem van jongeren horen, maar enkel de stem die in hun kraam past”, klonk het toen. Dat leverde hem toen de steun op van toenmalig Vlaams minister voor Jeugd, Bert Anciaux (Spirit, nu sp.a). • Wim Van Parijs is werkzaam als cultuurfunctionaris bij Cultuurcentrum Dilbeek vzw en centrumverantwoordelijke bij GC De Zeyp. • Wim Vandewiele is socioloog en sociaal-cultureel antropoloog en doceert aan de Faculteit Theologie en Religiewetenschappen van de KU Leuven. Hij onderzoekt en focust zich op leiderschap, communicatie en identiteit in religieuze gemeenschappen en organisaties. Hij maakte van 2014 tot 2016 deel uit van het Pax Christi-team als coördinator Communicatie en Fundraising. KRISTOF LUYPAERT
14 Cultuur FILM
WandaVision WandaVision is de eerste televisiereeks van Marvel op Disney+, de streamingdienst van The Walt Disney Company. De reeks is deels superheldenmysterie, deels eerbetoon aan de Amerikaanse sitcomgeschiedenis.
Voor de mensen die niet beslagen zijn in Amerikaanse superheldenstrips of -films, een woordje uitleg over de twee protagonisten: Wanda Maximoff – beter bekend onder haar superheldennaam Scarlet Witch – is een superheldin die beschikt over magische krachten, zoals telepathie, telekinese en de mogelijkheid om de realiteit te veranderen. Vision is een androïde, een mensenachtige robot, die door zijn computerbrein ook over bovenmenselijke krachten beschikt. Beide personages worden vertolkt door dezelfde acteurs als in de Avengers-films: Elizabeth Olsen en Paul Bettany.
Hommage aan het sitcomgenre De reeks volgt Wanda en Vision, die de ‘Amerikaanse Droom’ leven in de buitenwijk Westview, terwijl ze hun superkrachten proberen te verbergen voor hun buren. Niet alles is echter wat het lijkt. Zo weten degenen die de immens populaire Avengers-films gezien hebben dat Vision stierf aan het eind van de film Avengers: Infinity War, terwijl hij hier in WandaVision schijnbaar levend en wel op het scherm verschijnt. Iedere aflevering van de reeks lijkt zich bovendien af te spelen in een ander decennium, wat het vermoeden dat er iets niet helemaal pluis is verder voedt. Dat elke aflevering zich afspeelt in een ander decennium vormt tegelijkertijd de invalshoek die WandaVision onderscheidt van andere superheldenseries. Elke afzonderlijke aflevering is een soort van parodie of hommage aan de sitcoms uit een naoorlogs Amerikaans decennium, te beginnen bij de jaren ’50, waarbij telkens de stijl, mode en humor uit deze perioden wordt overgenomen. Voor hun vertolkingen lieten Olsen en Bettany zich inspireren door bekende sitcomsterren als Mary Tyler Moore, Lucile Ball, Dick Van Dyke en Hugh Laurie. De hommages aan oude televisie, samen met de puike acteerprestaties van Olsen en Bettany, vormen meteen het leukste aspect van de reeks. Over het mysterie dat op de achtergrond broedt kan op dit moment weinig zinnigs geschreven worden, aangezien er op het moment van schrijven slechts drie afleveringen zijn verschenen. Het ‘bredere achtergrondverhaal’ komt immers slechts zeer traag op gang en er worden maar met mondjesmaat tipjes van de sluier gelicht.
Goed, maar niet geweldig Ondanks het sitcomformat scheert de humor in WandaVision jammer genoeg nooit echt hoge toppen. Dat is enigszins verbazend, aangezien de reeks door niemand minder dan Matt Shakman geregisseerd werd. Shakman regisseerde in het verleden ook afleveringen van onder meer "It’s Always Sunny" in Philadelphia, wellicht een van de beste Amerikaanse sitcoms aller tijden. WandaVision werd lovend onthaald door de Amerikaanse pers. Zo werd de serie onder meer geprezen als een “opvallend gewaagde stap” en “geweldig vreemd”. Hoewel de reeks verre van slecht is, kan men zich moeilijk van de indruk ontdoen dat een groot deel van het Amerikaanse filmrecensentencorps zich in een collectieve Marvel- of superheldenhysterie bevindt, waarbij elke product uit de Disney- of Marvelkoker automatisch de hemel in geprezen wordt. Er zijn namelijk wel degelijk originelere, subversievere en interessantere superheldenreeksen dan WandaVision, zoals het onvolprezen "Legion". De kijker die op zoek is naar écht goede televisie bekijkt toch beter deze laatste reeks in plaats van WandaVision. PIETER VAN BERKEL
28 JANUARI 2021
CULTUUR
Atlas Maior in Mercatormuseum Enkele jaren geleden kocht The Phoebus Foundation een eerste editie van de “Atlas Maior”, tussen 1662 en 1672 in elf delen uitgegeven in Amsterdam door Joan Blaeu. Dit pronkstuk wordt tentoongesteld in het Mercatormuseum in Sint-Niklaas. De mooiste, de duurste, de grootste: alle superlatieven worden bovengehaald voor de “Atlas Maior” die Joan Blaeu tussen 1662 en 1672 in Amsterdam op de markt bracht. Het werk bestaat uit elf delen, bevat 594 handgekleurde kaarten en meer dan 3.000 bladzijden tekst. Eerst verscheen de Latijnse versie, nadien volgden een Nederlandse en een Franse editie. De Nederlandse uitgave kreeg als titel “Grooten atlas, oft wereltbeschryving, in welcke ’t aertryck, de zee en hemel, wordt vertoont en beschreven”. Dat deze atlas in de Republiek verscheen, is geen toeval. De Hollanders waren het grootste zeevarende volk ter wereld geworden. De meest recente geografische inzichten, te lezen in scheepjournaals en te horen van zeelui, stroomden in Amsterdam samen. Rond 1600 vestigde Willem Janz. Blaeu, de vader van Joan, zich in Amsterdam en startte met de verkoop van globes, astronomische en nautische instrumenten. In 1605 bracht hij zijn eerste wereldkaart uit en in 1631 zijn eerste atlas. In 1633 werd hij aangesteld als kaartenmaker van de Verenigde Oost-Indische Compagnie. De kaarten en atlassen van Willem Jansz. Blaeu genoten wereld-
faam door hun kwaliteit en vernieuwende aanpak. Na de dood van zijn vader in 1638 nam Joan Blaeu de uitgeverij-drukkerij over en bracht ze tot nog grotere bloei. Tachtig werknemers hielden vijftien
drukpersen draaiende. Alles was aanwezig om het gigantische uitgaveproject van de “Atlas Maior” te kunnen realiseren. Het was het duurste meerdelige boek van de zeventiende eeuw. Ongekleurd kostte het 350 gulden, meer dan het jaarinkomen van een ambachtsman. De ingekleurde versie was nog eens 100 gulden duurder. Ook de The Phoebus Foundation, de kunststichting van Fernand Huts en zijn
echtgenote, zal een fors bedrag hebben moeten betalen toen ze in 2018 op een veiling een unieke, uitstekend bewaarde eerste Latijnse editie kocht. De “Atlas Maior” maakt deel uit van de Canon van Nederland en staat op de UNESCO-werelderfgoedlijst. Voor het eerst presenteert The Phoebus Foundation alle elf delen van deze aanwinst aan het publiek. De aangewezen locatie is het Mercatormuseum in Sint-Niklaas. In de tentoonstelling ontrafelt een handige kijkwijzer de informatie die de “Atlas Maior” zo mooi in kaart brengt. Haarscherpe vergrotingen laten alle details ontdekken. Er is extra duiding over geografische fenomenen en bij markante historische verhalen over landen en volkeren die in de atlas beschreven worden. De digitale atlas is te doorbladeren op grote aanraakschermen. Boeiend zijn de verbanden die de expo legt met kaarten en atlassen van zestiende-eeuwse cartografen zoals Gerard Mercator, Abraham Ortelius en Henricus Hondius. Want Joan Blaeu heeft in zijn “Atlas Maior” vaak al eerder uitgegeven, soms zelfs verouderde, kaarten gebruikt. Maar ze zijn wel prachtig uitgevoerd. MMMV Tentoonstelling “De mooiste atlas van de wereld - De Atlas Maior van Blaeu”, van 7 februari t.e.m. 25 april 2021, Mercatormuseum, Sint-Niklaas, www. museasintniklaas.be
BOEK
Dossier Dutroux: de waarheid De ophefmakende zaak-Dutroux die het land vanaf medio augustus 1995 de verdwijning van Eefje Lambrecks en An Marchal - op zijn kop zette door de manke werking van het gerecht en de politiediensten uit te vergroten, ligt ondertussen een kwarteeuw achter ons. Honderdduizenden burgers hielden een nooit geziene Witte Mars door Brussel om de politiek aan te sporen duidelijkheid te verschaffen en ‘het systeem’ bij de tijd te brengen.
betrokken, maar hij heeft duidelijk tegenkantingen ervaren. Het had gekund dat een begonnen piste iets zou opleveren, maar hij geraakte niet tot een eindconclusie. In het boek staven we alles met pv’s en rapporten uit het dossier.”
Het onderzoek, dat zo’n zeven jaar in beslag nam, mondde op 22 juni 2004 uit in een assisenveroordeling van Marc Dutroux, Michel Nihoul, Michèle Martin en Michel Lelièvre. De huiveringwekkende zaak is evenwel nog lang niet uit het collectieve geheugen verdwenen. Meer nog: vooral bij de getraumatiseerde nabestaanden bleven uiteindelijk nog tal van vraagtekens.
Van algemeen belang
Niet alle vragen beantwoord De parlementaire onderzoekscommissie die over de kwestie handelde, probeerde de feiten te reconstrueren en te bekijken hoe politie en gerecht in die dagen optraden, maar ook hoe andere instanties zich in de zaak gedroegen. Zij kwam tot een reeks aanbevelingen die als belangrijkste gevolg had dat de politiestructuren werden hervormd en de communicatie tussen alle mogelijke onderzoeksdiensten zou moeten verbeterd worden. Maar desondanks vonden veel rechtstreeks betrokken familieleden dat toch niet alle vragen waren beantwoord en dat zorgde voor bitterheid en blijvend ongeloof. Zo was een van de nooit uitgeklaarde vragen of Dutroux op eigen houtje handelde of deel uitmaakte van een veel ruimer internationaal, crimineel netwerk. Maar ook waarom enkele zeer concrete zaken niet meteen werden onderzocht.
En als klap op de vuurpijl kwam nog steeds geen antwoord op de indringende vraag wat Julie, Melissa, An en Eefje precies is overkomen, want daarover hebben de daders altijd gezwegen. Wat verzwijgen zij? De ouders vragen het zich nog altijd af.
Zelf op onderzoek Dat waren redenen genoeg voor Jean Lambrecks, de vader van Eefje, en zijn partner Els Schreurs om hun onderzoek te blijven voortzetten en zelf op zoek te gaan naar antwoorden. Zij reconstrueerden niet allen de feiten, maar zij maakten ook analyses van de verklaringen van de veroordeelden en plaatsten die tegen diverse achtergronden. Zij werden hierin bijgestaan door Jean-Pierre Adam, een van de ervaren hoofdonderzoekers van de Cel Neufchâteau. Hun conclusie is angstaanjagend duidelijk: Marc Dutroux “was niet de alleen handelende pervert die criminele feiten pleegde om aan zijn eigen behoeften te voldoen”. Dat was overigens ook een van de besluiten die Gerolf Annemans – lid van de parlementaire onderzoekscommissie – al in 2004 trok in zijn boek “Teveel om te geloven”. Lambrecks: “We willen aantonen dat concrete aanwijzingen niet onderzocht zijn. Hoofdonderzoeker Jean-Pierre Adam was vanop de eerste rij bij het onderzoek
Het is onmogelijk om in een recensie als deze in te gaan op de concrete feiten. Daarvoor is de zaak te complex. Maar wie het boek wil lezen, komt tot de aangename vaststelling dat de auteurs erin geslaagd zijn een helder en erg leesbaar beeld te schetsen van de chronologie en de feiten, en zich niet te verliezen in details. Ze proberen veel vragen te beantwoorden die de aandachtige burger zich destijds - en vaak nu nog - stelde. Het voorwoord van voorliggend boek werd geschreven door Carine en Gino Russo, de ouders van Melissa. Zij zijn dankbaar omdat Jean Lambrecks en zijn partner een reeks vragen hebben kunnen beantwoorden. Ze noemen dit werkstuk dan ook “van algemeen belang omdat het – eindelijk – een deel van de waarheid onthult over de criminele pistes die door het onderzoek van Neufchâteau verwaarloosd werden”. Wie destijds geïntrigeerd was door de zaak-Dutroux of wie er pas nu kennis van wil nemen, bijvoorbeeld heel wat jongeren die na 1995 werden geboren, vindt in dit boek zijn gading. Het leest als een trein en laat niets aan de verbeelding over. Het zou overigens best ook mogen aanbevolen worden aan plichtsbewuste onderzoekers van gerecht en politie van vandaag. Bij deze dus. KVDP Jean Lambrecks, Els Schreurs en Jean-Pierre Adam. “Dossier Dutroux. De waarheid”, Uitgeverij Vrijdag 2020; 215 blz.; prijs: 19,95 euro. ISBN 978 946 0018 92 3
Brieven
28 JANUARI 2021
GESCHIEDENIS
LEZERSBRIEVEN
(1)
ZONNEPANELENDIEFSTAL © PHOTONEWS
175 jaar PVV
gers. Meestal wordt er niet bij gezegd dat hun invloed in hun cultuurkringetjes groot, maar in de politiek verwaarloosbaar was. In de plaatselijke partijcomités vormden ze een kleine minderheid en waren ze alleen welkom als ze de ordewoorden volgden van de verfranste hoge burgerij en de Waals-Brusselse bazen. De Walen en Brusselaars evolueerden meer en meer naar vrijzinnige en tenslotte fanatiek antireligieuze standpunten en de liberale Vlaamsgezinden moesten meedoen ter wille van het hogere doel: de strijd tegen het katholiek “obscurantisme” en de echte verlichting was alleen in het Frans mogelijk. Deden ze dat niet, dan werden ze weggezet als partijverraders en verzandde hun politieke loopbaan in de grote Vlaamse steden of het parlement. De Ieperling Alfons Vandenpeereboom en de Gentenaar Gustave Rolin zegden letterlijk dat hun Vlaamsgezinde uitingen “pour les besoins de la cause” waren. Ze ruilden graag hun ideeën in voor een ministerportefeuille in de laatste homogene liberale regeringen.
Geen beterschap
Willy De Clercq en Omer Vanaudenhove op een PLP-PVV-congres in Knokke (1967).
Een politicus kan Vlaamsgezind zijn en lid van de liberale partij. Hij of zij kan geen bewindspersoon worden en Vlaamsgezind blijven.
Pest voor Vlaanderen Uw columnist stemde voor het eerst in 1965. De liberale partij had zich omgevormd tot de unitaire Parti de la liberté et du progrès (Partij voor Vrijheid en Vooruitgang “pour les Flamands”). Ze steeg van 20 naar 48 zetels (de Volksunie ging van 5 naar 12). De charmante, maar autocratische PLP-PVV-voorzitter was de Diestse franskiljon Omer Vanaudenhove. In 1966 liet hij op een partijcongres in Luik een “Taalcompromis” goedkeuren dat een einde wou maken aan communautaire problemen. Voeren moest weer naar Luik. De zes faciliteitengemeenten hoorden bij de Brusselse agglomeratie. Franstaligen zouden in dertien bijkomende Vlaamse gemeenten taalfaciliteiten krijgen en in Vlaanderen moesten weer Franstalige klassen georganiseerd worden. Zogenaamde Vlaamsgezinde liberalen als Herman Vanderpoorten, Frans Grootjans en August De Winter bogen nederig het hoofd. Het kabinet Harmel-Spinoy (christendemocraten en socialisten) struikelde en werd vervangen door de regering Van den Boeynants-De Clercq (christendemocraten en liberalen) en de drie ‘flaminganten’ kregen hun beloning van Vanaudenhove en werden minister. De Volksunie vertaalde PVV als “Pest voor Vlaanderen”, een benaming die ook vandaag soms nog gebruikt wordt voor de Open Vld. Buigzaamheid en zelfs onderwerping aan “la Belgique unie et indivisible” was en is na 175 jaar nog altijd een conditio sine qua non om Vlaams liberaal minister te worden.
“Pour les besoins de la cause” In 1846 bezaten 55.000 mannen stemrecht in België; meestal begoede nijveraars, handelaars, rijke advocaten en grootgrondbezitters. Ze waren haast zonder uitzondering Franstalig. De strijd tegen “l’occupation hollandaise” (die benaming vind je nog altijd in Waalse musea) had katholieken
15
en liberalen verenigd, maar vele liberalen vonden dat de katholieke kerk op amper een paar jaar de verloren rijkdom tijdens de Franse bezetting had goedgemaakt via schenkingen en erfenissen. Daarenboven aarzelde de hogere geestelijkheid niet politici de les te lezen. Veel liberalen waren aanvankelijk niet antireligieus. De stichter van de Université Libre de Bruxelles en grootmeester van het Grootoosten van België was de Brabander Pierre-Théodore Verhaegen; Nederlandstalig en als burgemeester bouwheer van de kerk van het toen nog Nederlandstalige Bosvoorde waar hij geregeld de mis bijwoonde. Maar in de werkplaatsen van de loge riep hij in het Frans op de kerkelijke voogdij over de politiek niet te aanvaarden. Het succes was groot en overal in het land ontstonden plaatselijke liberale verenigingen van notabelen die tenslotte in 1846 congresseerden en de eerste politieke partij van het land stichtten. Een jaar later won die de verkiezingen en de Luikenaar Charles Rogier vormde een regering. Om toestanden zoals de vlucht van de Franse koning Louis-Philippe (schoonvader van Leopold I) te vermijden, werd het kiezerscorps met 24.000 mannen uitgebreid. Tegelijk startte de regering een programma voor nieuwe spoorwegen en kanalen om de achterban tevreden te stellen. De sociale ellende door de ineenstorting van de huisnijverheid in vooral Oosten West-Vlaanderen liet de liberale regering koud, want de succesrijke industriële revolutie maakte vooral Walen en Brusselaars altijd welgestelder. Er waren liberale verkozenen in Vlaanderen, maar die behoorden allemaal tot de betere verfranste klasse. Het is “bon ton” bij de latere Vlaamse liberalen om te wijzen op belangrijke namen uit hun rangen in de 19de-eeuwse Vlaamse Beweging: Julius Vuylsteke, JanFrans Willems, Nikolaas Cuperus. Dat waren leraars, journalisten, lagere ambtenaren, kleine zelfstandigen, maar geen rijke bur-
Op gemeentelijk vlak was het niet beter. Ook in de gemeenteraden voerden liberale franskiljons het hoogste woord en de burgemeesters van Gent en Mechelen handhaafden het Frans in de stedelijke administratie. Zelfs de schijnbaar harde Vlaamsgezinde liberaal Jan Van Rijswijck hield als Antwerps burgemeester rekening met de Antwerpse franskiljons en weigerde de stadsadministratie eentalig in het Nederlands te organiseren. In Antwerpen, Brussel en Gent deinsden Franstaligen er niet voor terug om eventuele Vlaamsgezinden in hun partij vals te beschuldigen of mensen om te kopen. “Alle middelen waren goed om het Vlaams opdringen in te dijken”, schrijft historica Els Witte. Met het meervoudig algemeen mannenstemrecht van 1893 waren er plots 1.809.000 stemmen voor de Kamer. De liberalen werden weggeveegd in Vlaanderen en ze haalden alleen zetels in Brussel en Wallonië. Nadat in 1900 de evenredigheid was ingevoerd, kwamen er weer Vlaamse liberalen in de Kamer, maar de Franstaligen en franskiljons bleven de partij volledig domineren.
Nederlandstalige universiteit Een Nederlandstalige universiteit stond hoog op de Vlaamsgezinde agenda begin 20ste eeuw. Het was de tijd van de “Drie kraaiende hanen”: Frans van Cauwelaert (katholiek), Camiel Huysmans (socialist) en Louis Franck ( liberaal). Franck deed zijn best om magistratuur en gerecht deels te vernederlandsen, maar bleef wel voorstander van een tweetalig Vlaanderen; tweetalige universiteit inbegrepen. Toen zijn naam bij de verkiezingen van 1912 genoemd werd als toekomstig liberaal minister, oordeelde hij prompt dat Nederlandstalige officieren en legereenheden niet nodig waren. De katholieken behielden echter hun absolute meerderheid. “Geen taaldwang in Wallonië”, bleef altijd zijn stelling en Nederlands voor Vlaamse migranten was overbodig. Hij werd tenslotte beloond met een ministerportefeuille tussen 1918 en 1924 en kreeg wat later het gouverneurschap van de Nationale Bank.
JAN NECKERS
Pallieterke, Zich zonnepanelen aanschaffen werd aangemoedigd met premies, die door de regering werden uitgekeerd. Die premies waren aanzienlijk en werden via de belastingen mee gefinancierd door alle sukkelaars die zich geen zonnepanelen kunnen veroorloven. Onethisch. Foei! Als zonnepanelen niet rendabel zijn, moeten ze niet gesubsidieerd worden met geld van de belastingbetaler die geen villa met ruime, naar de zon gekeerde daken heeft. Maar het kwaad was geschied. Nu komt de tweede kluns: de terugdraaiende meters. Zonnepanelen die in de zomer meer elektriciteit geproduceerd hebben dan de eigenaar verbruikt heeft, doen de meters terugdraaien. Dat overschot aan elektriciteit wordt toegevoegd aan het elektriciteitsnet van waar het geleverd wordt aan u en mij en door u en mij betaald wordt aan de grote stroomleveranciers. Van het Grondwettelijk Hof moet de regering die regeling afschaffen, want daar komt de hele heisa op neer. In mijn woordenschat heet dat diefstal van elektriciteit. Oplossing? De regering schenkt aan de eigenaars van zonnepanelen een royale premie om de pil te vergulden. De regering? Nee, de belastingbetaler, wie anders. In het parlement hoorde ik een PVDA’er kakelen dat de Vlamingen er niet voor mogen opdraaien. Elke uitgave van de regering wordt ipso facto door de Vlaming via zijn belastingen betaald. Dus zullen we meebetalen, ook voor die premies. Roger Bryssinck - Berchem
ENERGIETRANSITIE Pallieterke, Ik heb ook het interview met Kees Pieters gelezen (Pallieterke nr. 2) en wil enkel reageren op het einde van de laatste alinea met betrekking tot energietransitie. Installaties die nog CO2 uitstoten zoals gascentrales voor de fossiele back-up, nu aanbevelen, is zeker niet de oplossing. Waterstof produceren door elektrolyse (Pallieterke nr. 3), zoals dit gebeurt in een practicum chemie of fysica met het toestel van A. Hofmann, lijkt natuurlijk simpel, maar na anderhalve eeuw staat men nog even ver om dit grootschalig te realiseren als brandstof voor wagens en generatie van elektriciteit. Alleen dat er bij de verbranding geen broeikasgassen ontstaan. Waterstofgas is een energiedrager die moet geproduceerd worden en aanzienlijke hoeveelheden elektrische energie vergt. Maar het opslaan als gas in een tank vereist een constructie die 17 maal het gewicht van het opgeslagen gas bedraagt! Dit betekent dat de inhoud van bijvoorbeeld 8 kg waterstof onder druk, een vat vereist van ong. 130 kg. Als vloeistof bewaren, kan enkel bij – 253°C, een ferm stuk lager dan nodig voor het virusvaccin. Eén liter vloeibaar waterstof heeft slechts 30 procent van de energiewaarde van hetzelfde volume benzine. De productie levert nauwelijks 40 procent rendement. De conversie voor het leveren van mechanische energie in motoren gebeurt met een efficiëntie van 64 procent zodat globaal slechts 26 procent nettorendement behaald wordt. De speciale waterstoftechnologie moet voldoen aan strenge veiligheidsnormen, ook bij het inrichten van veilige distributiepunten. Internationaal luidt het dat waterelektrolyse door middel van elektri-
citeit voor de ontbinding in zuurstof en waterstof, slechts grootschalig mogelijk wordt wanneer men kan beschikken over extreem lage kosten stroomvoorzieningen. En die zijn er niet! G.J. Vanpraet – A ntwerpen
ERGERNIS VOOR DE TV. Pallieterke, Op TV hebben ze altijd hun uitleg klaar en blijven ze zich profileren wanneer de coronacijfers goed gaan, maar wanneer slecht? Wie is dan de zondebok? Eerlijk gezegd heb ik mijn bedenkingen met hun aanpak. Mensen, laat jullie niets meer wijsmaken, de derde golf is niet zomaar in aantocht, ze is al aanwezig, waarom? Omdat onze federale regering altijd te laat komt, met alle begrip voor de moeilijkheden waar ze voor staan. Laat ons eerlijk zijn, want zij zijn het niet met ons en laat ons ook eerlijk zijn naar onszelf toe. Ja, ook wij moeten onze bijdragen leveren, maar ik vraag me nog elke dag af waar die van hen zijn. Elke mens heeft zijn verhaal, zijn zorgen, zijn financiële moeilijkheden. Ik ga jullie een voorbeeld geven: in het kort, een vriend, weduwnaar, belt mij in nood op om 23.55 uur, heeft het heel moeilijk en ik zeg, oké, ik kom je halen. Sorry mensen, mag niet hé, nl. avondklok. En zo zijn er veel verhalen, de kappers, de horeca, de cultuur, de winkels, de evenementen, alles en alles wat je maar kan bedenken hebben problemen, behalve….? (Vul maar in) Lee - Bornem
ARCO Pallieterke, Wat zijn ze snel om compensatie voor de enkele duizenden eigenaars van zonnepanelen te regelen! Wat met de 800.000 gedupeerden van Arco? Wij wachten al jaren op een tegemoetkoming, zo niet volledige betaling, van het met leugens verkochte product! Tijd dat de regering hier even vlug een regeling voor treft! De verantwoordelijke hoofdpartij CD&V zit nu mee in de regering, mag dus geen probleem zijn! De uitgerangeerde politicus Peeters, die nu weeral een vet betaald jobke in de wacht gesleept heeft, ging dat allemaal eens regelen! PVC - Sint-Niklaas
STAATSMANSCHAP Pallieterke, Vandaag in de kranten: “België kan een reisverbod moeilijk op eigen houtje afkondigen, zoals tijdens de eerste golf. Midden oktober hebben de Europese lidstaten een voorstel ondertekend dat het vrije verkeer van personen en goederen moet garanderen.” Dus we hebben een instrument in handen waarmee we het coronavirus een klein beetje de duvel kunnen aandoen. We geven dit instrument af aan ‘Big Brother Europa’. En drie maand later gaan we zitten bleiten dat we moeten wachten op een beslissing van Europa om datzelfde instrument in te zetten als het hoogstnodig wordt. Wat een visie! Dit is staatsmanschap! Hier zal men later films over maken: “De Croo I, the vision!” En het ergste is nog dat hier blijkbaar geen een journalist over valt. Die zijn blijkbaar zodanig bezig met het zoeken naar fake nieuws dat een dergelijke trivialiteit in het niets verzinkt bij de laatste onnozelheid van Trump. Cappelier Jan - Ruddervoorde
Een lezersbrief insturen? Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.
16 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
28 JANUARI 2021
Het veto van grootvader Drie dagen op rij rellen en plunderingen na de strenge avondklok in Nederland. Ik hoorde het op de radio. Dat had ik niet verwacht van onze Noorderburen. club. Toen ik aan mijn grootvader, ondertussen de voorzitter van FC Peutie, mijn basketplannen bekend maakte, stelde hij zijn veto. Eerst werd ik onterfd en daarna mocht ik kiezen, naar de kust met mijn ouders of FC Peutie… Het kwam bijna nog goed. Peutie had maar zeven jeugdspelers. Het kon dus geen ploeg op de been brengen. Maar het noodlot sloeg toe. Ik werd voor een jaar uitgeleend aan FC Vilvoorde, dat nog in vierde nationale speelde. Ik was tevreden, want er was een douche in de kleedkamer, een groot verschil met FC Peutie waar we ons met een emmer water moesten behelpen.
Ik ben geen held, maar ook geen broekschijter, maar nu krijg ik toch een beetje schrik. Alle dagen loopt er iets mis met onze strijd tegen het gehate virus en beloften worden niet nagekomen. Sommige zwartkijkers zijn ervan overtuigd dat het nooit meer goed komt. De derde golf is op komst. De helft van de betogers weet niet eens waarover het gaat, zij willen alleen maar plunderen. Scholen gaan dicht, de coronacijfers zijn slecht. En dan wordt ook het amateurvoetbal nog eens stopgezet.
FC Peutie De meeste jonge spelers beginnen hun loopbaan bij de plaatselijke club. Voor mij was dat: FC Peutie. De club waar je begon te 'sjotten', vergeet je nooit! Mijn kinderdroom was niet om later piloot, brandweerman of profvoetballer te worden, zoals veel van mijn 12-jarige leeftijdsgenoten. Ik had andere plannen. Mijn vader had zoals iedereen in die tijd een appartement gekocht in Oostende. Mijn keuze was beperkt: mee naar de kust met mijn ouders, of voetballen met FC Peutie. Mijn schooltijd bracht ik door aan het atheneum van Vilvoorde. Mijn klasgenoten waren allemaal basketbalfanaten. Het was de glorieperiode van Bavi Vilvoorde, dat toen in eerste klasse speelde. Al mijn vrienden waren aangesloten bij die
Vijf doelpunten Een van de eerste matchen speelden we met Vilvoorde tegen Anderlecht D. We wonnen met 7-0. Ik scoorde vijf doelpunten. Vanaf dan werd ik door Anderlecht in het oog gehouden, maar het was Beerschot dat mij als eerste contacteerde. Ik wilde het liefst naar Antwerpen, maar mijn grootvader stelde zijn veto. Ik kon kiezen tussen Anderlecht of Anderlecht. In 1965, ik was toen 14, werd ik speler van RSC Anderlecht. Ik bleef er uiteindelijk 15 jaar.
GILLE VAN BINST VOORMALIG TOPVOETBALLER
1248
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12
A B C D E F G H I J K L HORIZONTAAL
VERTICAAL
A. Weggebruiker B. Luchtkussen - Muzieknoot Frans lidwoord C. Elegante dieren - Stoomschip - Insect D. Galei met drie rijen roeiers - Seleen E. Verorber- Bovengenoemde F. Verhef de stem Kenmerk van een cycloop G. Europees land Plaats in Zeeuws-Vlaanderen H. Mate waarin iemand krachtig en energiek is I. Zilver - Eerder dan gedacht Wisselstroom - Irish Stock Exchange J. Van touwtjes ontwarde K. Huldigde - Internetlandcode voor Groenland - Voorzetsel L. Nummer - Griezelig - Goed uitziend
1. Gezworen tegenstanders 2. Melkklier - Inwoner met Turkse afkomst van de Chinese autonome regio Sinkiang 3. Judast - Senior 4. Beroep in de horeca - Kwelde speels 5. Haren van een paard Zonder anderen 6. Reus uit het oude testament Italiaans energiebedrijf 7. Werktuig van een smid 8. Internationaal ruimtestation Voegwoord - Belgische politieke partij 9. Romeinse getal 51 - Ravot 10. Lidwoord - Op voorhand gewaarschuwde 11. Groente - Praat met God Handvuurwapen 12. Weer hier naar toe gekomen
BERICHTEN VAN HET CORONAFRONT
“Met dit beleid zijn we binnenkort een team van 10 miljoen”
Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke en premier De Croo zullen niet rusten tot het hele team van 11 miljoen gevaccineerd is tegen covid-19 virus. Net omdat de lezers van ’t Pallieterke bekend staan als moeilijke mensen, maakte ze tijd vrij voor een dubbelinterview. “Ieder vaccin telt”, stelt De Croo. “Ik zou zelfs meer zeggen Alexander”, grijnst Vandenbroucke, “ieder vaccin telt!”. Het werd een moeilijk gesprek. We hebben op tijd besteld, flink samengewerkt binnen de EU om een goede prijs te krijgen en netjes Franse brol gekocht terwijl andere vaccins al lang klaar waren. België is met kop en schouders de beste leerling uit de Europese klas. Een foutloos parcours hebben we gereden. De vaderlandse pers valt somt over mekaar heen bij het uitschreeuwen van superlatieven over het werk van Frank Vandenbroucke. Bij De Morgen waren ze er zelfs van overtuigd dat het virus een beetje bang was van Frank. Perfectie in al zijn facetten. Op één klein detail na: de vaccins zelf. Ze zijn er niet en ze komen niet. Of toch steeds later terwijl het virus zich warm loopt voor de zoveelste remonte. Als de Belgische vaccinatiemachine een windmolen is, dan is er helaas geen zuchtje wind. En als je echt overal kritiek wil op geven: het hoogste dodental ter wereld. Zelfs Trump doet beter. Heren, het team van 11 miljoen slaat een modderfiguur. Alexander De Croo: “Ja, daar heeft u een punt. Maar ik kan u verzekeren dat er zeer hard aan wordt gewerkt om dit opnieuw in goede banen te leiden. En dan denk ik aan correcte cijfers. Zo hebben we uitgerekend dat aan dit tempo en met dit beleid we op het eind van dit jaar de slogan “Een team van 11 miljoen” gaan moeten aanpassen naar “Een team van 10 miljoen”. Maar dan zitten we meteen weer helemaal goed.” Frank Vandenbroucke: “Alexander maakt een grapje. Dat moet hij niet doen. Hij is niet grappig. Ik wil niet achteruit kijken. Ik kijk vooruit. U stelt de vraag: waarom zijn de vaccins er niet? (grijnst) Ik zeg: dat is een opportuniteit die we met twee handen moeten grijpen. Dat geeft ons meer tijd om mensen te overtuigen om zich te laten vaccineren. Want wat voor zin heeft het (grijnst) om een vaccin te hebben als er niemand is om zich te laten vaccineren. De mensen begrijpen dat niet, maar het is wel zo.” Een grote meerderheid van de Belgen staat te popelen om zich te laten vaccine-
ren. Misschien kan u met die beginnen? Dat inspireert. De Croo: “Bij ons in de partij zeggen ze dat een meerderheid absoluut geen vereiste is. Je moet vooral positief zijn in het coronatijdperk.” Vandenbroucke: (grijnst) “Ik vind het toch ook belangrijk dat mensen bewust kiezen voor het vaccin. Het zomaar willen omdat uw buurman dat wil (grijnst) is niet goed genoeg. Je moet diep doordrongen zijn van de noodzaak. En daar is deze vaccin-arme periode een buitenkans voor. Desnoods kom ik (grijnst) het bij mensen thuis uitleggen.” Waarom geeft u nu niet gewoon toe dat het beleid niet echt werkt. Ondertussen is half Israël al gevaccineerd en zitten wij.. Vandenbroucke: “We moeten stoppen met naar het buitenland te kijken (grijnst). Dat is niet goed voor ons zelfbeeld. Ik kijk liever naar onszelf dan naar het buitenland. Laat ons niet vergeten dat het virus uit het buitenland is gekomen (grijnst).” De Croo: “Dat klopt, maar in het buitenland kan je skiën. Bij ons niet.” Vandenbroucke: (grijnst) (grijnst) (grijnst) De Croo: “Als Frank liegt of boos wordt, grijnst hij. Dat heb ik al gemerkt.” Vandenbroucke: (grijnst) (grijnst) (grijnst) Maar Frank Vandenbroucke grijnst altijd, premier? De Croo: “De laatste tijd is het inderdaad erger. Maar een mens kan toch niet altijd liegen en boos zijn. Als ik boos ben, ga ik skiën… (denkt even na) Frank, dat zal toch niet van dat vaccin zijn dat we vorige week hebben laten zetten?” Vandenbroucke: (grijnst) (grijnst) (grijnst) “Nee Alexander, van een griepvaccin krijg je dat niet. (grijnst) (grijnst) (grijnst)” De Croo: “Griepvaccin? Dat was toch…” Vandenbroucke: (schreeuwt) “Bon, voor meer uitleg hebben we geen tijd. Laat u vaccineren!!”
Oplossing 1247
Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie
5
6
7
8
9 10 11 12
A
G E
B O E
K
S
T
A A
B
L
E M
R O G G E
C
O D Y
D E F
E
1247
1
2 E
3
4
S
S
E
E
R
O L O F
P
I
N N A M E
A
R K A
L M E
D U E
L
S
T
I
K
T
A D O N
I
S
E
T
N
J
A M
E
E
C G E
G
F D
L
T
G
R
E
H
IJ
S
I
K
K
K
E W
J
S
I
M U
L
A
T O R
K
T M
C
I
T
R O E N E N
L
E O L
I
E
T
A
N F
I
N
M M
L
I
E G
Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be
www.deblauwevogel.be