VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER
8-9
ELS AMPE
Vlaams parlementslid Open VLD
Interview
“Verhofstadt was ook een populist toen hij de verkiezingen won”
© SHUTTERSTOCK
Vlaams parlementslid Els Ampe is het buitenbeentje van de Open Vld. Bij de voorzittersverkiezingen vorig jaar kreeg ze vaak de wind van voor. Partijgenoten verweten haar een populistisch discours. Ampe zelf neemt geen woord terug. “Toen Verhofstadt met onze partij 25 procent haalde was hij ook een liberale populist, anders had hij nooit dat resultaat gehaald”, vertelt ze. “De partij is vandaag de richting van onduidelijke communicatie ingeslagen, niet goed wetend voor wie je aan politiek doet. En dan zie je dat we nu nog op 12 procent zitten. De partij moet aanvaarden dat ze met de mening van de mensen rekening moet houden. Populisme is daar een onderdeel van. Je kan de kiezer niet overtuigen met een onpopulaire boodschap. In het begin van de pandemie was ik een van de enigen die zei dat we een mondmasker moesten dragen. Toen was dat populistisch. Ook toen ik pleitte om de horeca in juni te heropenen, kreeg ik dat verwijt. Maar finaal is het toch gebeurd.”
VERKIEZINGEN IN NEDERLAND
MARK RUTTE OP WEG NAAR WINST?
10
AANPAK CORONACRISIS:
EU stapelt de blunders op Welk nut heeft de EU? In tegenstelling tot heel wat andere landen is het bijna een onfatsoenlijke vraag in België Het debat daarover mag nochtans stilaan loskomen, zeker na het parcours van inschattingsfouten, beleidsmissers en regelrechte blunders bij de aanpak van de coronacrisis. De lusteloosheid en lamlendigheid van de EU in de eerste maanden bleek nog haar beste moment. Nu de instelling het vaccinatiebeleid naar zich toe heeft getrokken, tonen de fundamentele gebreken van het systeem zich pas in al hun glorie. Deze week flaterde de commissie opnieuw. In haar oorlog tegen de vaccinleveranciers (zie blz. 6) nam iemand daar de beslissing om (op grond van artikel 16 van het Ierland-protocol bij het Brexitakkoord) de grens tussen Ierland en Noord-Ierland te sluiten. Dit gebeurde zonder enig overleg met de betrokkenen, de Britse en Ierse regering. De kritiek in beide landen was algemeen, ongenadig en, vooral, terecht. De lezer hoeft zich niet te verdiepen in het Brexitakkoord of in de contracten van de EU met de vaccinproducenten, om in te schatten hoe dom die actie was. Het volstaat te weten dat de beslissing snel ongedaan werd gemaakt, dat er excuses kwamen, dat zelfs de grootste fans van de EU toegeven dat er zwaar werd geflaterd (De Morgen: “Brussel geeft blunder toe in ‘vaccinoorlog’ met AstraZeneca”; Trouw: “Verbijstering alom over Brusselse brexit-blunder”) en dat commissievoorzitter Ursula Von der Leyen sindsdien ondergedoken is. Zelfs Guy Verhofstadt, nochtans hogepriester van de Euromanie, noemde de beslissing “een vergissing”. In het verleden hebben we vaker kritiek geuit op de passiviteit van de EU bij de grootste crisis die dit continent (en de rest van de wereld) heeft getroffen sinds de eeuwwisseling. We betreuren die woorden nu. Bij een instelling als de EU is passiviteit goed. De reeks van beleidsfouten die zich hebben voorgedaan sinds men daar besloten heeft om de vaccinatiestrategie weg te nemen bij de nationale staten hebben grote schade tot gevolg voor de Europese economie en volksgezondheid.
STUURBOORD WIL RECHTSE STEM LATEN HOREN IN CD&V
BLADZIJDE
Vervolg blz.
2
BANKEN VALLEN UIT HUN ROL
5
7
RUSSEN PROTESTEREN TEGEN AANHOUDING
NAVALNY
INTERVIEW
WARD KENNES
BLADZIJDE
ACTUEEL 2 / BINNENLAND 4-7 / INTERVIEW 8-9 / BUITENLAND 10-11 / CULTUUR 14 77ste jaargang • nummer 5 • donderdag 4 februari 2021
€ 3,00
11
12
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
2
Actueel
4 FEBRUARI 2021
Leve de transfers
Het stond voorbije zaterdag in een klein stukje in De Tijd: ook in 2021 zal er meer dan 7 miljard Vlaams belastinggeld naar Wallonië vloeien. Bovendien ziet het ernaar uit dat dat bedrag enkel zal stijgen de komende jaren. Coronacrisis hier, coronacrisis daar. Economie en gezondheid staan nu voorop en eisen alle aandacht. Communautaire berichtgeving is uit den boze, want in deze moeilijke periode moet je zeker niet over zulke ‘pietluttige’ zaken beginnen. Nu zijn we 1 ploeg met 11 miljoen spelers. Zogezegd. De realiteit is dat 7 miljoen van die spelers elk zo’n 1.000 euro ophoesten om dit plechtig over te dragen aan elk van de vier miljoen Waalse landgenoten, elk jaar opnieuw… Het was voormalig minister-president Geert Bourgeois die in 2017 een studie over de transfers had besteld bij de KUL. Bourgeois beloofde toen ook dat er een jaarlijkse actualisering zou komen met nieuwe cijfers. Ondertussen hebben we een nieuwe minister-president. Vlaams Belang-fractieleider Chris Janssens wilde wel eens weten hoe het zat met die actualisering en stuurde daarover een vraag aan Jan Jambon. Zo weten we nu dat het cijfermateriaal wel degelijk door de kanselarij van Jambon wordt opgevolgd. In zijn antwoord lezen we: “Zoals u weet zijn de transfermechanismen in dit land geen stroom van de Vlaamse regering naar de andere overheden in dit land. Dit zijn mechanismen die op het federale niveau geregeld en beslist worden. Ze zijn geen natuurfenomeen, maar een inherent onderdeel van de complexe en stroeve werkingsregels van deze federale staat.” We besparen u de details van de technische berekeningen, feit blijft dat de transfers van noord naar zuid een blijvend fenomeen zijn. En opvallend: vanuit de Vlaamse regering wordt daarover weinig gecommuniceerd. Veel te weinig, zou ik durven schrijven. Ware het niet beter geweest dat de Vlaamse regering zelf deze cijfers openbaar had gemaakt? Wat ook opviel: enkel De Tijd vond het de moeite om de persmededeling van Chris Janssens onder de aandacht te brengen. Naar ik vermoed moesten de andere ‘Vlaamse’ media dringend Marc Van Ranst interviewen over de zesde golf of zo… Aansluitend verwijs ik graag naar een paginagroot interview in Het Nieuwsblad met staatssecretaris Thomas Dermine en minister Pierre-Yves Dermagne. De twee PS-politici profileren zich als regionalisten en worden door Magnette naar voren geschoven in de voorbereiding van de staatshervorming die er in 2024 zit aan te komen. En wat antwoordt minister Dermagne op de vraag “wat er nog federaal moet blijven”? Antwoord: “Mij lijkt het logisch om in de eerste plaats veiligheid daar te houden. Ook de sociale zekerheid moet federaal blijven.” En daarmee is alles gezegd, want de grote vetpot van de transfers zit juist in de sociale zekerheid. Dat belooft in 2024… KARL VAN CAMP OUD-HOOFDREDACTEUR
Het falen van de EU is systemisch Het ging al mis vanaf het begin. De EU, een instelling waar, vooral via de structuurfondsen, massa’s geld over de balk wordt gegooid, kreeg een plotse bui van krenterigheid bij de onderhandelingen met de vaccinproducenten, waardoor veel tijd verloren ging. Ondertussen plaatsten de Britten, de Israëli's en de VS wel hun bestellingen. Zij zijn dan ook sneller bediend en hun bevolkingen veel vroeger beschermd.
Von der Leyen was altijd onbekwaam
De houding van de EU-onderhandelaars is niet gemakkelijk te begrijpen of te vergeven. Niet alleen vele mensenlevens gaan verloren. De verliezen die de Europese economie lijdt door de tragere verwerving van groepsimmuniteit is een veelvoud van wat zelfs een dubbele inspuiting van het allerduurste vaccin voor de volledige bevolking van de EU zou gekost hebben.
Vloek in de Europese kerk
www.pallieterke.net
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland 3 maanden: 39 euro 6 maanden: 78 euro 1 jaar: 156 euro Steunabo 1 jaar: 250,00 euro
Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB
Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno de Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Wim De Smet (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Kristof Luypaert, Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel
het gevolg van het systeem. Hoe kon iemand als zij, die in haar eigen land niet bekwaam genoeg werd geacht om zelfs maar het ministerie van Defensie te beheren, het hoogste ambt krijgen in de EU? Hoe kon trouwens een alcoholicus als Juncker, die zou weggelachen worden aan het hoofd van elke normale staat, het zo lang uithouden aan de leiding van de EU?
De trieste waarheid is dat de onderhandelaars van de EU niet onbekwamer of kortzichtiger zijn dan hun concurrenten aan de vraagkant van de vaccin-economie. Het is het systeem zelf dat leidt tot traagheid, bureaucratie, nationale belangenafweging, wafelijzerpolitiek en, niet te onderschatten, de voorrang voor de ideologie die de instelling samenhoudt boven praktische overwegingen. De weigerachtigheid om de interne grenzen te sluiten was een van de manifestaties van die ideologie. Terwijl landen als Indië en China zelfs interne provincies van elkaar afsloten omdat ze weten dat fysieke kordons al eeuwen het meest efficiënte middel zijn om epidemieën te bestrijden, stond de Europese ideologie in de weg voor het nemen van de meest efficiënte maatregel. We zien vandaag waar de ongestoorde uitwisseling van coronavarianten toe leidt. Ook in de vaccinatiestrategie speelde de antinationale ideologie een nefaste rol. De vaccins moesten absoluut gezamenlijk aangekocht en gelijkmatig verdeeld worden over alle EU-staten. De Britten toonden onmiddellijk aan waarom onafhankelijke natiestaten veel efficiënter optreden in een crisis. Het land heeft op gebied van vaccinatie dan ook al een gigantische voorsprong op de EU. Dat is niet alleen het gevolg van de Europese besluiteloosheid bij de aankopen. Ook bij de trage erkenning van de vaccins heeft de bureaucratische EU haar sloomheid getoond. Het vaccinatiesucces van het VK is uiteraard een vloek in de Europese kerk. Het land werd verondersteld de dieperik in te gaan omdat het zo onwijs was de EU te verlaten, maar demonstreert nu waarom die beslissing een goed idee was. Zelfs fanatieke Britse ‘remainers’, zoals de linkse krant The Guardian, geven nu schoorvoetend toe dat de EU
veel zwakker presteert dan de eigen conservatieve regering. ‘Shambolic’ is het adjectief dat de krant gebruikte bij het Europees beleid, wat ergens het midden houdt tussen ‘chaotisch’ en ‘incompetent’. De oorlog van de EU met AstraZeneca wordt gevoed door de frustratie en woede over het eigen falen. Dat AstraZeneca Brits is, speelt een rol. Het blijft niet bij een discussie
“De onbekwaamheid van Von der Leyen was genoeg gekend voor ze voorzitter van de Europese commissie was” over de interpretatie van contracten. Zich steunend op Duitse regeringsbronnen schreef Handelsblatt dat dit vaccin bij 65-plussers nauwelijks werkzaam is. Die bewering is manifest onjuist, wat niet belette dat ook president Macron publiekelijk verklaarde dat het Britse vaccin niet deugt. Macron, die zelf in verlegenheid wordt gebracht door het uitblijven van het Franse vaccin van Sanofi , toonde daarmee de lelijke kant van het EU-leiderschap. Ook de bizarre beslissing om de grens tussen Ierland en Noord-Ierland te sluiten, moet gezien worden als een daad van frustratie over het Britse succes.
Het systeem faalt Het vergt moedwil om niet in te zien dat al deze mislukkingen geen uitschuivers zijn maar systemisch van aard zijn. Alles wat gebeurt is het gevolg van een mengeling van bureaucratie en ideologische koppigheid van de EU. De instelling die zo inefficiënt was bij de aanpak van de vluchtelingencrisis blijkt even nutteloos bij de coronacrisis. De fans van de EU zullen zich nu proberen wijs te maken dat het opvallende wanbeleid van de EU rond het coronavirus een incident is dat kan toegeschreven worden aan het zwakke leiderschap van Von der Leyen. De sluiting van de Ierse grenzen blijkt vooral haar werk geweest te zijn, maar ze is zeker niet alleen verantwoordelijk voor het algemene falen. En ook Von der Leyen is uiteraard
De onbekwaamheid van Von der Leyen was genoeg gekend voor ze voorzitter van de Europese commissie was. Haar beleid als Duits minister voor Landsverdediging was gekenmerkt door schandalen, wanbeheer en blunders. Ze was volgens een peiling de minst populaire minister in het kabinet van Merkel. Der Spiegel gaf deze week een vernietigend overzicht van haar carrière. Telkens slaagde ze er in om haar verantwoordelijkheid voor mislukkingen te ontvluchten door de puinhoop achter te laten en snel naar een andere post te verhuizen. Von der Leyen werd voorzitter van de Europese commissie als het resultaat van een compromis tussen rivaliserende strekkingen en landen. Haar manifeste gebrek aan leiderstalent was, paradoxaal genoeg, meer een voordeel dan een nadeel. Haar andere troef was haar geslacht. Ongeveer alle krantenkoppen bejubelden de symboliek van een vrouw aan het hoofd van de EU-commissie. Enkel een zuurpruim durfde er dan op wijzen dat ze een voorgeschiedenis had van recidiverende onbekwaamheid. Hoe komt het dat de pers nu pas de ongeschiktheid van Von der Leyen begint te ontdekken? En waarom komt in die middens pas nu schoorvoetende kritiek los op de waardeloosheid van de EU bij het bestrijden van de coronacrisis? Voor de pers is alles wat neigt naar Euroscepticisme een vorm van rechts populisme dat moet bestreden worden. Herinner u de giftige commentaren over de Brexit, die werd afgedaan als een domme keuze gemaakt door xenofoben en idioten die zich op sleeptouw hadden laten nemen door leugenachtige populisten.
‘Reset’ De schok over die opstand van de kiezer is nog niet verwerkt. Dat is de reden waarom u in onze pers meer kans maakt om kritiek te lezen over de tekortkomingen van het Amerikaanse politieke systeem dan op de fundamentele gebreken van onze eigen EU. Geïsoleerde kritiek mag, maar geen analyses die de burger zouden kunnen aanzetten tot het in vraag stellen van de EU in zijn geheel. Zo zal de VRT, wanneer de EU nog maar eens faalt, nooit nalaten om nog eens de eurofiele professor Hendrik Vos (“Met meer Europese samenwerking had Mawda nog geleefd.”) naar de studio te halen. Het debat over het nut van de EU zal, zelfs in dit land, niet eeuwig kunnen vermeden worden. Daarvoor is de balans tussen voordelen en nadelen te negatief geworden. Op de top van Davos werd vorige week gepleit voor een ‘grote reset’ van de gehele wereld. Een volledige ‘reset’ van Europa lijkt daartegenover een bescheiden ambitie.
JURGEN CEDER
Actueel
4 FEBRUARI 2021
Voormalig Open Vld-voorzitGwendolyn Rutten laat 28 JAN ter op Twitter weten dat co2 0 2 1 ronavaccins “publiek goed” moeten zijn. Geen patenten dus, geen monopolies ook. Critici noemen het een communistisch voorstel.
© PHOTONEWS
DE WEEK
3
PS en MR voeren oppositie binnen de regering
© PHOTONEWS
De nieuwe pop- en cultuurzender Podium 19, een initiatief van zeven cultuurhuizen, veroorzaakt ergernis bij de commerciële en populaire artiesten. Onder meer Margriet Hermans laat weten dat het om pure discriminatie gaat. Het werkingsbudget van Podium 19 bedraagt 900.000 euro. De helft van dat bedrag wordt betoelaagd door de Vlaamse regering. Na MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez, uit ook Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert kritiek op de communicatie van de virologen. “Ze zijn elke 2 0 2 1 dag, elke avond in alle programma’s aanwezig, vaak met tegenstrijdige berichten en altijd pessimistisch”, zegt hij.
29 JAN
© PHOTONEWS
De federale regering maakt een einde aan het moratorium waarmee ondernemingen tijdens corona beschermd werden tegen faillissement. In de plaats daarvan wordt de toegang tot gerechtelijke bescherming voor ondernemingen soepeler gemaakt.
MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez
De Franstalige socialisten die het ene linkse voorstel na het andere lanceren, de Franstalige liberalen van de MR die kritiek blijven uiten op de almachtige virologen en het eigengereide optreden van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a): sommigen voeren interne oppositie binnen de regering. De Vlaamse partijen reageren zwak en gelaten.
De Black Lives Matter-beweging wordt genomineerd voor de Nobelprijs voor de Vrede 2021. Het was het Noorse socialistische parlementslid Peter Eide die BLM op de lijst van nominaties zette. De nominatie stuit op heel wat kritiek omdat de betogingen van BLM vaak uitdraaiden op geweld en brandstichting.
30 JAN
2021
De transfers van Vlaanderen naar Wallonië bedragen in 2021 7,1 miljard euro, wat neerkomt op 1.000 euro per Vlaming. Dat blijkt uit de transferstudie van André Decoster en Willem Sas. Dat bedrag zal de komende jaren verder oplopen, aldus De Tijd.
© PHOTONEWS
De stad Gent wil de bromfiets uit het centrum weren. Bromfietsen zijn, volgens schepen Filip Watteeuw (Groen), te lawaaierig, te vervuilend en te gevaarlijk. Elektrische scooters en elektrische fietsen zullen het stadscentrum wel nog in mogen.
01 FEB
2021
02 FEB
2021
In Brakel wordt de woning van premier Alexander De Croo beklad met hakenkruisen. Zowel een muur als de brievenbus werden door onbekenden beschadigd. De politie heeft voorlopig geen spoor van de daders. Kristof Calvo stopt als fractievoorzitter van Groen-Ecolo. Hij gaat aan de slag bij het studiebureau van het Nederlandse GroenLinks. Hij blijft wel volksvertegenwoordiger in de Kamer.
“Wat mij ergert is dat experts in de media vijf keer per dag het einde van de wereld aankondigen.” In de Franstalige pers ging MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez frontaal in de aanval tegen een aantal virologen en biostatistici. Meer bepaald Geert Molenberghs en Marc Van Ranst. Ze vallen volgens Bouchez uit hun rol. Vooral Marc Van Ranst moet het ontgelden en is de schietschijf van de MR-top. In Vlaanderen wordt dat amper gedaan, maar aan de Franstalige rechterzijde wordt meermaals gewezen op de extreem-linkse sympathieën van de viroloog van de KU Leuven. Na de uitval van Bouchez vochten hij en Van Ranst nog een paar dagen lang een robbertje uit in de media. In Vlaanderen kreeg deze ruzie minder aandacht. Wat is hier aan de hand? Ten eerste zijn er bezuiden de taalgrens meer stemmen die pleiten voor een snellere versoepeling van de coronamaatregelen. Van Ranst wordt hier gezien als een hinderpaal. Ten tweede is er de algemene vaststelling dat deze man vol van zichzelf is en dat een deel van de Vlaamse publieke opinie zich al van hem heeft afgekeerd. “Gewoon negeren”, is de boodschap. Niets is erger voor Marc Van Ranst dan minder aandacht te krijgen. Hijzelf beseft trouwens goed dat hij - afgezien van af en toe een passage bij de vrienden van Humo, de VRT (vooral de Afspraak) en De Morgen - na de coronapandemie stilaan zal verdwijnen in de nevelen van de geschiedenis. Weldra is Van Ranst passé. Noël Slangen veegde er maandag nog de vloer mee aan in zijn wekelijkse column in Het Laatste Nieuws. In Vlaanderen weet men dat het Van Ranst-tijdperk bijna voorbij is, aan Franstalige kant heeft men die mentale omslag nog niet gemaakt. Ten derde zijn de strenge virologen een perfect middel voor de MR om zich binnen de regering De Croo te profileren als de verdediger van de individuele vrijheid.
Eén voet in de regering en één erbuiten We hebben het hier al benadrukt: de MR is nu politiek veel minder zichtbaar. Minister van KMO’s David Clarinval herhaalt met de regelmaat van een klok dat hij voorstander is van een heropening van de contactberoepen, maar er wordt niet naar hem geluisterd. Vandaar dat voorzitter Bouchez zelf moet chargeren. Het wekt soms de indruk dat de partij met één voet in de regering zit en met één voet eruit, wat door de MR-top wordt ontkend. Maar ondertussen is te horen dat het vaak klettert tussen de MR en minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a). Deze laatste luistert alleen nog naar de virologen en is ook een van de architecten van een pandemiewet die de regering op tal van domeinen een ongelimiteerde macht geeft.
“Niets is erger voor Marc Van Ranst dan minder aandacht te krijgen”
Het is in elk geval een vreemde vertoning en de regering-De Croo mag tevreden zijn dat de pers haar grotendeels gunstig gezind is. Want anders sprak men al snel van een nieuw ‘kibbelkabinet’ door de spanningen tussen de regeringspartijen. Voor de PS gold de voorbije dagen trouwens hetzelfde. Het ene linkse voorstel na het andere kwam uit de koker van de Waalse socialisten. Het loonoverleg tussen vakbonden en werkgevers verloopt traag en stroef. De syndicaten willen dat er bovenop de indexering (aanpassing van de lonen aan de levensduurte) de komende twee jaar 0,4 procent opslag komt. De werkgevers zijn tegen, want ze vrezen dat te veel
extra kosten het aantal faillissementen de hoogte in zal jagen. Bovendien wijzen ze op de strenge loonwet die salarisverhogingen beperkt wil houden. Welnu, voor PS-staatssecretaris Thomas Dermine moet die wet worden aangepast. Versoepeld dus, zodat hogere loonstijgingen mogelijk zijn. Ondertussen riep partijvoorzitter Paul Magnette in een videoboodschap de regering op om werk te maken van een Europese taks op beurstransacties. En tenslotte zei minister van Werk Pierre-Yves Dermagne dat er geen sprake kon zijn van een verkoop van het staatsbelang in verzekeraar Ethias. Volgens de Tijd toont de PS hiermee aan dat ze de echte baas is in de regering. Dat klopt. Maar tegelijk wekt dit ook de indruk dat de partij aan 'participatie-oppositie' doet. De PS wil natuurlijk de aandacht afleiden van de schandalen binnen de Luikse intercommunale Nethys en voelt nog altijd de hete adem van de neocommunistische PTB in de nek.
De zwakke Vlaamse regeringsflank Wat hier zeer pijnlijk is, is de houding van de Vlaamse regeringspartijen. Hun repliek is zeer zwak, zeker in verband met de houding van de PS die net als in de vroegere paarsgroene en paarse regeringen inderdaad de bovenhand haalt. Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert verwijst naar het regeerakkoord om aan te tonen dat de PS niet te hard van stapel moet lopen. Maar dat akkoord is soms zo vaag opgesteld dat je er alle richtingen mee uit kan. Bij de CD&V is het opvallend stil. De Vlaamse regeringsflank is zwak en ondergaat de situatie een beetje. Momenteel heeft men nog de perceptie mee omdat in het bestrijden van de coronacrisis premier De Croo en de ministers Vandenbroucke en Verlinden op de voorgrond treden en de regie hebben. Maar over een aantal maanden is de pandemie voorbij en zal blijken in welke mate de Vivaldi-coalitie eigenlijk een PS-speeltuin is.
4
Binnenland
4 FEBRUARI 2021
WALLONIË
BRUSSEL
Politiek correcte tunnel
© PHOTONEWS
‘Het volk' een nieuwe naam voor de Leopold II-tunnel laten kiezen, leverde niet het verhoopte resultaat op. En dus negeert men dit, maar zelfs in deze tijden zijn er grenzen aan het schaamteloze optreden van arrogante bewindslui.
De onstilbare geldhonger van Stéphane Moreau In Wallonië blijft het onderzoek naar het gesjoemel en de graaicultuur bij Nethys het nieuws beheersen. De vroegere toplui van de intercommunale zitten in de gevangenis of zijn onder voorwaarden vrij. De meeste aandacht gaat naar Stéphane Moreau, de spin in het Nethys-web, die nu eindelijk het slachtoffer wordt van zijn zelden geziene hebzucht.
Het traject naar een politiek correcte herbenoeming van de Leopold II-tunnel loopt dan toch niet zo vlot als gehoopt.
Het is een beetje zoals “Genosse” Walter Ulbricht, destijds de sterke man in de DDR, ooit zei: “Het moet er democratisch uitzien, maar we moeten alles onder controle hebben.” Want inspraak van het volk, werkelijk, het is niet zonder gevaren. De Leopold II-tunnel, de langste van het land, haalde de voorbije jaren vooral het nieuws door instortingen en gevaar. Maar er is nog een ander probleem: de naam. Anno 2021 is het “not done” dingen te vernoemen naar “Kuining Leopold II me zaine witten boêd”, zoals de Brusselse volkszanger Jef Elbers decennia geleden zong. Daarnaast is er de vaststelling dat in de hoofdstad slechts 6 procent van de straatnamen naar vrouwen zijn vernoemd. Koppel beide samen en er ontstaat een project: het hernoemen van de tunnel naar een vrouw. Maar naar wie? Het volk kreeg inspraak.
Expertencommissie Meer dan 13.000 suggesties liepen er binnen, maar parallel met deze publieke bevraging werd een comité van experts samengesteld, mensen met een pedigree op het vlak van feminisme, koloniale geschiedenis en dies meer. Het volk sprak zich massaal uit voor zangeres Annie Cordy, eind vorig jaar overleden en – ‘pour la petite histoire’ – de tante van zanger Udo. Allemaal goed en wel, maar het is niet bij barones Cordy dat het project moest eindigen. Walter Ulbricht indachtig drong enige
politieke bijsturing zich op. En dus kwam na interventie van de kabinetten Van den Brandt (Groen) en Ben Hamou (PS) een aangepaste lijst tot stand. Annie Cordy is onvoldoende een consensusfiguur voor de gemeenschappen in dit land, klonk het. Precies zoals de Brusselse en zeker de federale regering, zeker?
Golda Meïr En dan de lijst. Een verzetsstrijdster, de eerste vrouwelijke arts in België, schrijfster Marguerite Yourcenar, Marie Curie, een icoon van de zwarte burgerrechtenbeweging, de overleden vluchtelinge Semira Adamu, Frans politica Simonne Veil, enzovoort, enzoverder... Net als Annie Cordy, waar men gewoonweg niet omheen kon. Haar naam niet weerhouden zou dan toch een teken van iets te veel dedain voor het gewone volk zijn, zelfs vandaag. Jammer dat onze suggestie het niet haalde: Golda Meïr, want ook wij gaven blijk van burgerzin. Succesvol Israëlische politica, verkozen zonder quota, gekenmerkt door haar intelligentie en dadenkracht, én eigenlijk een Palestijnse, zoals ze er prat op ging toen ze met haar paspoort van weleer zwaaide (in 1921 emigreerde ze uit de VS richting het Brits mandaatgebied Palestina). Het zij zo. Ach, misschien lag ze wel wat te gevoelig bij bepaalde buurtbewoners van boven de tunnel, natuurlijk. PMRV
MEDIA
© PHOTONEWS
Stéphane Moreau was jarenlang onaantastbaar in de Luikse politieke wereld en de zakenmilieus. Dat de ex-PS’er en topman van Nethys, de intercommunale met een netwerk in energie, telecom, ICT en afvalverwerking ooit in de gevangenis terecht zou komen, hadden weinigen verwacht. Het onderzoek naar malversaties binnen Nethys is nu toch in een stroomversnelling gekomen en verschillende toplui hebben de binnenkant van een cel van de gevangenis van Lantin gezien. Gedaan met het gevoel van onaantastbaarheid van Moreau en zijn entourage, zoals biotechondernemer François Fornieri. En van zijn zelden geziene geldhonger. De druppel die de emmer deed overlopen waren de miljoenen euro aan ontslagvergoedingen en bonussen die werden uitbetaald door het remuneratiecomité van Nethys onder het voorzitterschap van François Fornieri. En dat op een moment dat de Waalse regering de intercommunale al onder een soort van curatele had geplaatst en de verschillende onderdelen van de hand wou doen.
Frivole reizen Het was niet de eerste keer dat Moreau en zijn kornuiten flexibel omgingen met het toekennen van vennootschapsmiddelen. In 2018 kregen vier managers van de intercommunale een soort 'retentievergoeding' uitbetaald zodat ze niet naar andere bedrijven zouden overstappen. In totaal werd 14,7 miljoen euro doorgesluisd waarvan 8 miljoen naar Stéphane Moreau. Eind vorig jaar werd dat bedrag al aangeslagen op de rekeningen van Moreau. Frivoler waren reizen naar Saint-Tropez, Casablanca en Las Vegas. Vooral de trip naar Las Vegas was ontluisterend. Tussen 2008 en 2012 namen Mo-
reau en de onvermijdelijke Luikse PS’er Alain Mathot deel aan de reizen. Ze kostten 23.000 euro en werden betaald door de Waalse betaalzender BeTV, terwijl beide heren niet voor die firma werkten. Maar Moreau was toen wel topman van de intercommunale Tecteo die de Waalse kabelsector beheerste. Wellicht wou de top van BeTV hem gunstig stemmen.
Champagnefeesten Daarnaast zijn er de klassieke PS-graaiverhalen van champagnefeesten en dure wijnfacturen (tot 30.000 euro) op kosten van de intercommunale die goedgekeurd werden door Moreau en de andere bestuurders met PS-signatuur. Wel moet gezegd dat Moreau, die ex-burgemeester is van de Luikse stad Ans, in april 2017 definitief uit de PS werd gegooid. Maar ondanks het feit dat hij al jaren weg is bij die partij straalt het schandaal negatief af op de PS. Bovendien kijkt men aan de Keizerslaan, het hoofdkwartier van de PS, toch met een bang hart naar wat er de komende weken nog zal gebeuren. Het gesjoemel bij Nethys is nog niet volledig uitgespit. Misschien worden er nog nieuwe stinkende potjes opengemaakt en komen andere PS-bestuurders van het Nethys-netwerk in het vizier. Zo is er het verhaal van een investering van windmolendochter Elicio in een waterkrachtcentrale in het Congolese Noord-Kivu. Eigenlijk ging het hier om persoonlijke investeringen van Moreau en Co waarbij het risico werd afgewenteld op de intercommunale en er vreemde aandelenruilen hadden plaatsgevonden. Het project kwam er na een handelsmissie van de Waalse regering. PICARD
MEDIA
Cultuurzender Podium 19 van start:
Topsport en corona
De nieuwe pop- en cultuurzender Podium 19, een initiatief van zeven cultuurhuizen, veroorzaakt gemopper bij de commerciële artiesten. “Pure discriminatie”, zegt zangeres Margriet Hermans.
De totale schuld van het Belgisch voetbal is opgelopen tot meer dan 200 miljoen euro. Dat blijkt uit een studie van professor Stefan Kesenne. Het cijfer is opmerkelijk, want de Belgische profclubs kunnen genieten van een onverantwoorde beperking van hun sociale zekerheidsbijdragen en een fiscaal gunstige pensioenregeling.
“Veel geld voor elitair clubje” Podium 19 omschrijft zichzelf als een pop- en cultuurzender met een “veelzijdig aanbod aan nagelnieuwe concerten, muziektheater en dansvoorstellingen van op de grote podia”. De zender is een initiatief van de cultuurhuizen Ancienne Belgique, Antwerp Symphony Orchestra, Brussels Philharmonic, Concertgebouw Brugge, Opera Ballet Vlaanderen, deSingel en Kunstencentrum Vooruit. Het werkings-
budget bedraagt 900.000 euro. De Vlaamse overheid steunt het project met een subsidie van 460.000 euro. Op de eerste affiche staat een uitvoering van de bekende opera "Die Tote Stadt" maar evengoed concerten van Arno en Absynthe Minded. Het elitaire imago van Podium 19 stoot veel Vlaamse artiesten en muzikanten tegen de borst. “Het is telkens dat kleine groepje lobbyisten dat de weg naar subsidies kent”, zegt Margriet Hermans. “De grote massa mensen wordt alweer vergeten, want die mensen gaan niet naar Arno kijken. Ik denk nochtans dat veel oude mensen of mindervaliden vandaag blij zouden zijn mochten ze Willy Sommers nog eens zien zingen. Dat zou kunnen via een degelijke live-stream. Maar aan de populaire artiesten wordt niet gedacht.” WDS
Meerdere clubs van de hoogste voetbalafdeling hebben wedstrijden moeten uitstellen omdat er zeven spelers besmet waren met corona. Voetbal is een contactsport en de risico’s op besmetting zijn er groot. Maar spelers trokken tijdens de korte kerstvakantie naar hun thuisland, zelfs als dit door hun club verboden werd. Spelers zitten nog altijd naast elkaar en zonder mondkapje op de reservebank. De trainer staat langs de kant zonder mondkapje en benadert spelers en begeleiders op het einde van de wedstrijd tot op enkele centimeters. De restauranthouders kunnen deze discriminatie niet goed waarderen. Veldrijders Van Aert, Van der Poel, Cant, Merlier en Iserbyt waren tot donderdag 22 januari met
hun ploeg op stage in Spanje. Wie van dit land, een rode zone, terugkeert, moet een week in quarantaine. Deze renners hebben het gedaan gekregen dat ze niet in afzondering moesten en dat ze zaterdag 23 en zondag 24 januari mochten crossen. Het argument hiervoor is dat ze topsporters zijn. Reizigers die terugkomen uit gele landen kunnen deze discriminatie niet goed waarderen. Politiek is blijkbaar ook topsport, want Open Vld mocht een nieuwjaarsreceptie organiseren zonder rekening te houden met de geldende regels: afstand houden, mondkapje op en geen muzikaal feestje. De organisatoren van zeer kleine evenementen kunnen deze discriminatie niet goed waarderen.
Topsporters die vaak in de media komen hebben allemaal kort geknipte en verzorgde haren; allicht zijn hun partners begenadigde kappers/kapsters. De echte haarkappers kunnen deze discriminatie niet goed waarderen. Er is een akkoord tussen het ministerie van Sport en de volleyballiga (professionele volleybalclubs). Ook hier werd een uitzondering bekomen op het sportverbod. De wedstrijd Roeselare - Aalst werd uitgesteld omdat bij te veel spelers van Roeselare het Chinese virus was aangetroffen. Alle andere wedstrijden gaan gewoon door. De caféhouders kunnen deze discriminatie niet goed waarderen. Vier maanden geleden schreven we al: “Tv-beelden tonen dat de, door de overheid rijkelijk gesubsidieerde, topsportwereld ongestraft de veiligheidsmaatregelen mag overtreden. Hoe kan men dan verwachten dat alle burgers de noodzakelijke Corona-maatregelen opvolgen?" PENANTI
Binnenland
4 FEBRUARI 2021
ECONOMISCHE ZAKEN
5
BRUSSEL
© PHOTONEWS
Burgemeester Close politiek verantwoordelijk voor rellen in Brussel
© PHOTONEWS
Aan de Kunstberg in Brussel werd vorige week betoogd tegen 'klassenjustitie'. Volgens de organisatoren viseert de politie systematisch mensen van buitenlandse origine en draagt ze de verantwoordelijkheid voor de dood van verschillende arrestanten. Voor de goede orde: daar is nog geen bewijs van geleverd.
Banken vallen uit hun rol Na het interview met Belfius-topman Marc Raisière, waarin hij stelt dat het geen probleem is dat een aantal horecabedrijven straks failliet gaat, slaat de banksector opnieuw een slecht figuur. Zo blijkt dat ze niet happig zijn om in deze coronatijden bedrijven uitstel van kredietbetalingen te geven. Als het goed is schrijven we het ook: toen in het voorjaar van 2020 de toenmalige minister van Financiën en huidige premier Alexander De Croo (Open Vld) samen met de banken een reddingsplan voor de bedrijven uitdokterde, was dit meer dan welkom. Ondernemingen en gezinnen in problemen konden uitstel van kredietbetalingen krijgen. Voor huishoudens ging het vooral over de aflossing van woonkredieten, voor bedrijven om de rente op bankleningen. Er werd ruim gebruik van gemaakt. Bovendien kwamen er gedeeltelijke overheidsgaranties indien er sprake was van wanbetalingen. De banken moesten het hele verlies niet dragen indien de lening niet werd afgelost.
Economisch bloedbad Op die manier werd tijdens de eerste coronagolf een economisch bloedbad vermeden. Tegelijk waren er de steunmaatregelen voor de bedrijven (overbruggingspremie, hinderpremie…) en het moratorium op faillissementen. Dat die bescherming nu wordt weggehaald, is niet meer dan normaal. Bedrijven kunnen niet blijvend rekenen op de bescherming van de overheid. Ondertussen is het moratorium op faillissementen ook beëindigd sinds 1 februari. Dat betekent dat er nu een hele reeks van falingen zal volgen. Dat is jammer maar niet verwonderlijk. Een hele reeks bedrijven zat voor de crisis al financieel op de limiet. Zeker in zwaar getroffen sectoren als de horeca. In normale tijden zijn de horecabedrijven goed voor een kwart van de faillissementen terwijl ze slechts 6 procent van alle vennootschappen uitmaken. Hoe erg zo’n falingen ook zijn, ze maken deel uit van het proces van creatieve destructie waarbij bedrijven
verdwijnen en nieuwe worden opgericht. Zo gaat het in het raderwerk dat een economie is. Door het proces van creatieve destructie wordt de economische motor aangejaagd want het verhoogt de productiviteit van de ondernemingen en samen met de tewerkstelling is productiviteit dé motor van de groei. Ook de banken zijn hier cruciaal door het verlenen van de nodige kredieten en door in crisistijden de afbetaling te laten uitstellen voor bedrijven die kunnen overleven. Maar nu blijkt dat die banken tijdens de tweede golf en in tegenstelling tot de eerste golf uit hun rol vallen. Tegen de afspraken in koppelen ze soms vreemde voorwaarden aan het uitstel van betaling van leningen. Ze zeggen tegen een bedrijfsleider bijvoorbeeld dat die maar eerst het spaarboekje van zijn kinderen moet leeg maken vooraleer de bank hem uitstel geeft. Dit was niet voorzien in de overeenkomst van het reddingsplan dat de federale regering en de sector in het voorjaar hebben uitgedokterd. De verontwaardigde reacties uit de politieke wereld waren terecht. De banken slaan hier een belabberd figuur. Net die banken die goed tien jaar geleden bij de financiële crisis een reddingsboei kregen van de belastingbetaler. Wat des te pijnlijker is, is dat een werkgeversorganisatie als het VBO (Verbond van Belgische Ondernemingen) niet reageert op de onaanvaardbare houding van de banken. Ze vertegenwoordigt toch de bedrijven die leningen krijgen? De redenen zouden hier ook financieel van aard zijn. Febelfin, de federatie van de financiële sector, zou hoge lidgelden betalen aan het VBO. Een soort van zwijggeld bijna. ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
BRUSSEL
Allemaal relschoppers Vorige zondag verzamelden honderden boze burgers zich in onze hoofdstad Brussel, na diverse oproepen op de sociale media.
zijn. Samengevat, een vrij ongevaarlijke groep van burgers die “het” beu zijn. Er waren de overtuigde complotdenkers (“het virus bestaat niet”), er waren de anti-vaxxers (“de regering gebruikt het vaccin om de mensen gewillig te maken”. Daarnaast waren er die enkel de vrije meningsuiting kwamen verdedigen en er waren er ook die gewoon tegen het establishment zijn. Kortom, een uiteenlopende groep van links en rechts, oud en jong, man en vrouw, Vlaming en Waal. Er waren ook voetbalsupporters waarvan enkele heethoofden zich wel hadden voorbereid. Maar al
© PHOTONEWS
Alle bijeenkomsten in Brussel en elders in het land waren verboden en de politie had aangekondigd om streng in te grijpen. “500 demonstranten opgepakt, nog voor ze rel konden scheppen”, kopte Het Laatste Nieuws in zijn maandageditie. Daarbij ging de krant volledig voorbij aan het feit dat de grootste groep van de demonstranten bestond uit brave burgers die helemaal niet naar Brussel waren afgezakt om te ‘rellen’. We zagen heel veel boze burgers, een mengelmoes van mensen die ofwel corona moe zijn, of Van Ranst moe zijn, of De Croo moe
Heel wat betogers werden zonder uitleg meteen opgepakt.
bij al viel de buit aan verboden wapens nog vrij goed mee, ik druk me eufemistisch uit, rekening houdend met de talrijke oproepen via Facebook om geweld te gebruiken. En omdat het dus voor 95 procent brave burgers waren, was het gemakkelijk voor de politie om iedereen een voor een te arresteren. Wat een verschil met enkele weken geleden toen op 13 januari enkele honderden ‘jongeren’ keet schopten in Sint-Joost. Er was voor die bijeenkomst wel een toelating gegeven ondanks het feit dat de politie uit ervaring wist dat zulke samenscholingen steevast ontaarden in plunderingen en rellen. De realiteit was dat er onvoldoende manschappen ter beschikking waren. Onbegrijpelijk als men weet dat de manifestatie juist tegen de politie (en het ‘racisme’ bij de politie) was gericht. Terug naar voorbije zondag: de boze burger kreeg geen kans om zijn of haar frustraties te uiten. Elke vorm van protest werd onmiddellijk in de kiem gesmoord. Als de politici van de Wetstraat denken dat daarmee de problemen en de protesten voorbij zijn, dan zitten ze er fameus naast. En alle demonstranten automatisch betitelen als relschoppers, is gewoon oneerlijk. KARL VAN CAMP
Hoewel de betoging verboden was, daagde een honderdtal manifestanten op. Het kwam andermaal tot een confrontatie met de ordehandhavers. Volgens de politie zorgde een aantal betogers voor amok. De betoging nam heel snel in omvang toe.
‘On va tout Casser.’ De politie liet een uur lang betijen, waarna ze de betogers opriep om huiswaarts te keren. Zoals altijd was er een harde kern die dat weigerde. Het kwam tot een confrontatie. De politie greep kordaat en snel in. Volgens politiewoordvoerster Ilse Van de Keere weigerden verschillende betogers de omgeving te verlaten. Terwijl andere amokmakers richting centrum liepen met de boodschap: ‘On va tout casser.’ De politie deed haar werk en arresteerde 245 betogers. Volgens Brussels parlementslid Matthias Vanden Borre (NVA) ligt de schuld van de rellen bij de politieke verantwoordelijken. De Standaard berichtte dat de betoging aanvankelijk door burgemeester Close (PS) was toegelaten, maar na aandringen van de federale minister werd de toelating voor de manifestatie op de valreep ingetrokken. “De ordediensten dienden dus ontradend op te treden en iedere deelnemer naar huis te sturen”, aldus Vanden Bore. “Maar eenmaal de ordediensten op het terrein waren, zou de burgemeester op het laatste nippertje dan toch beslist hebben de betoging te laten doorgaan.” De betoging werd toegelaten, vervolgens verboden, om daarna weer toegelaten te worden. Grotesk en compleet ongeloofwaardig. Matthias Vanden Borre is duidelijk: “Het gedoogbeleid van betogingen met het juiste politieke tintje tijdens een pandemie moet stoppen.” Deze betoging stond niet alleen haaks op de geldende coronamaatregelen, maar was ook een open doekje voor de politieke achterban, een mengeling van relschoppers en extreem-links, gespecialiseerd in straatterreur.
Politieke verantwoordelijkheid Burgemeester Close is politiek verantwoordelijk voor de rellen. Bovendien bracht hij andermaal de politie in een vervelend parket. Op geen tijd kregen de ordediensten 3 tegenstrijdige bevelen. Waar zit de loyaliteit van de burgemeester? Als politiek verantwoordelijke van de stad Brussel moet hij loyaal zijn met de ordediensten, voor de veiligheid kiezen en niet heulen met een op hol geslagen achterban. In de pers werd het optreden van de politie zwaar op de korrel genomen. De Standaard wijdde er in haar weekendeditie een dubbele pagina aan. Het optreden van de ordehandhavers wordt door de relschoppers als ‘racistisch’ en ‘seksistisch’ omschreven. Het optreden van de Brusselse politie wordt andermaal voorwerp van onderzoek. Over de brutaliteiten en de geweldpleging van relschoppers op de politie en het vernielen van politioneel materiaal, rept De Standaard met geen woord. Op een vraag van Ortwin Depoortere (Vlaams Belang) antwoordde minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) dat er in 2019 dagelijks minstens één politiekantoor of -voertuig beschadigd of vernield werd. Het zou alleen al om 377 feiten van vandalisme in de politiekantoren gaan. In 2019 werden maar liefst 49 politievoertuigen beschadigd of vernield en werd er 8 keer opzettelijk brand gesticht. “Uit die cijfers blijkt dat er al jarenlang een golf van vernieling aan de gang is”, besluit Depoortere. Intussen gaan amokmakers tegen de politie steeds driester te keer, terwijl de politieke verantwoordelijken de andere kant uitkijken. Zo ontstaat er in Brussel stilaan een politiek vacuüm en een gezagsprobleem bij de ordehandhavers. Dit is een gevaarlijke situatie waar criminele bendes goed in gedijen. JULIEN BORREMANS
6
Politiek
4 FEBRUARI 2021
NIEUWS UIT DE WETSTRAAT In de Kamer zou een motie van aanbeveling van Annick Ponthier (VB) gestemd worden, waarin zij namens haar fractie de regering zou aanbevelen om het pas geratificeerde uitleveringsakkoord met China stop te zetten of tenminste op te schorten. Het was Maggie De Block die toen aankondigde om een eenvoudige motie in te dienen namens alle fractievoorzitters van de Vivaldi-partijen, om de VB-motie naar de prullenmand te verwijzen. Donderdag was het dan zover. Maar wie van naderbij toekeek, zag wel iets heel vreemds: de motie van de meerderheidspartijen werd gesteund door N-VA. De motie van Ponthier werd daarentegen gesteund door de PVDA, en ook - jawel - Theo Francken en Jean-Marie Dedecker. N-VA had destijds in de regering-Michel dit verdrag mee op poten gezet en zag er behoudens voormalig regeringslid Francken - klaarblijkelijk nog altijd geen graten in, ondanks de kritiek over de mensenrechtenschendingen, het fnuiken van de oppositie in Hongkong en de vervolging van de Oeigoeren en de Tibetanen. De communisten van de PVDA stemden als enigen mee tégen de Vivaldi-motie. Uit gewoonte of omdat er dan toch eindelijk enig voortschrijdend inzicht inzake de praktijken van socialistische heilstaten is ontloken? Of was er een tactische stemafspraak met N-VA, zoals enkel grapjassen in de wandelgangen beweerden?
Communicatiechaos Dat het al een tijdje niet meer vlot loopt met de communicatie over de coronacrisis en de maatregelen, is een open deur intrappen. De burgers worden om de oren geslagen met mededelingen vanuit meerdere regeringen, diverse visies van verschillende virologen en andere al dan niet zelfverklaarde experten. Het is een van de redenen waarom velen afhaken of zelfs de moed verliezen. Uiteraard worden daarover elke week tijdens het vragenuurtje in de Kamer vragen gesteld. Telkens weer moet Alexander De Croo zich uitsloven om de kritiek te stroomlijnen en op te roepen tot voorzichtigheid en rust. Maar of hij dat nog lang gaat kunnen volhouden, is een andere vraag. Het probleem is dat in België de maatregelen beslist worden door een ‘overlegcomité’ en dan via een ministerieel besluit uitgevaardigd worden. Een echt parlementair debat met daarbij aansluitend een stemming over maatregelen, ontbreekt compleet, in tegenstelling tot een aantal van onze buurlanden; Nederland bijvoorbeeld. De Belgische staatshervormingen hebben ons verstrikt in structuren waarin een kat haar jongen niet meer vindt en die dus elk duidelijk beleid onmogelijk maken, of het nu om vaccinatiestrategieën, coronamaatregelen voor jongeren of signalen voor de contactberoepen gaat.
Staaltje van ‘politique à la Belge’
© VVR
Enkele maanden geleden al had Ellen Samyn (VB) een aantal problemen met de dienstverlening door de Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen onder de aandacht van de regering gebracht. Maar naar aloude hardnekkige gewoonte wordt er niet ingaan op opmerkingen ‘uit die hoek’. Dat de problemen effectief groot genoeg zijn, waarop ook de andere partijen aangesproken worden door klagende burgers, bleek toen Tanja De Jonge (Open Vld) de zaak aankaartte bij de minister van Werk Dermagne (PS). Zo stelde zij dat de dossiers vaak zeer complex zijn en dat daar te weinig experten voor zijn, dat communicatie te wensen overlaat, dat kantoren te vaak gesloten zijn, dat mails niet worden beantwoord of telefoons niet worden opgenomen, dat dossiers soms meerdere maanden aanslepen… Heel lastig voor bijvoorbeeld tijdelijk werklozen die hun uitkeringen veel te laat ontvangen of voor gezinnen die daardoor hun facturen niet tijdig kunnen betalen. “Het kan toch niet zijn dat mensen bijna genoodzaakt zijn om aan te sluiten bij een vakbond om snel een uitkering te krijgen. Dat zou heel jammer zijn”, zei ze nog. Zij eiste dat er structurele maatregelen komen, wat minister Dermagne ook beloofde. Zo gaat dat in de Belgische politiek: een oppositielid signaleert een ernstige kwestie. De regering zit ermee verveeld, maar wil het niet toegeven aan de oppositie. Na enige tijd komt dan een lid van de meerderheid met dezelfde kwestie op de proppen en de minister komt onderstrepen dat zaak alle aandacht verdient en dat hij de zaak ter harte neemt. Ellen Samyn
EU bijt de hand die haar moet vaccineren
© SHUTTERSTOCK
Communisten tegen China?
Het schouwspel dat de Europese Unie de jongste weken ten beste gaf tart meer en meer de verbeelding. De EU poogt blunders te compenseren met nog grotere flaters, gedraagt zich arrogant en agressief wanneer ze juridisch geen poot heeft om op te staan, en gaat zich te buiten aan ‘vaccinnationalisme’ nadat het andere landen valselijk van hetzelfde beschuldigde. Het is in die context dat de tweet van Gwendolyn Rutten over het patentrecht begrepen dient te worden: als bliksemafleider voor het geklungel van haar geestesgenoot Charles Michel en zijn collega’s. In december werd Israël door sommige leden van de Europese Commissie nog onder vuur genomen omdat het geen vaccins zou willen delen met de Palestijnse Autoriteit. Dat klopte niet, want het waren de Palestijnse autoriteiten die liever het twijfelachtige Spoetnik V bij de Russen gingen kopen. Maar in Brussel konden ze zich wel even moreel superieur wanen met hun onterechte kritiek. We zijn enkele weken later en wat blijft er van die morele superioriteit van de EU nog over? Vandaag is het slechte onderhandelaar EU die ermee dreigt wederrechtelijk beslag te leggen op in de EU geproduceerde vaccins bestemd voor onder meer Israël. Nu ja, wederrechtelijk, de EU voert gewoon tijdens het spel nieuwe exportwetten in en klaar is kees. Kon de EU nog duidelijker toegeven dat AstraZeneca wel degelijk zijn contract met de EU naleeft, maar de EU een slechte verliezer is?
Geen dagboetes Een van de cruciale punten in het contract tussen de EU en AstraZeneca is dat AstraZeneca verplicht is “zijn best te doen” om de afgesproken dosissen van het vaccin te leveren. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen mag dan nog beweren dat “zijn best doen” alleen maar sloeg op de ontwikkeling van het vaccin en niet op de levering ervan, maar dat staat zo niet in het contract beschreven, en dus verkoopt ze onzin. AstraZeneca heeft gelijk als het eerst levert aan wie eerder ondertekende en/of betere garanties afdwong. Eerder al uitten we al ons vermoeden dat er in de contracten van de EU weinig of geen sprake is van dagboetes voor late leveringen. Voor het contract met AstraZeneca blijkt dat dus wel degelijk te kloppen. Van het contract met Pfizer weten we ondertussen dat de leveringen afgesproken werden in termen van dosissen (en geen flacons) per kwartaal. Als Pfizer de afgesproken dosissen voor het eerste kwartaal op de laatste dag van maart aflevert, kan je dat misschien niet netjes noemen, of zelfs een beetje te kwader trouw. Maar contractueel gezien valt daar niets op aan te merken. Van de kant van de EU kan je dat alleen maar amateuristisch noemen voor zo’n belangrijk contract.
EU-enclaves in Groot-Brittannië? Nog straffer was de EU-redenering dat de fabrieken van AstraZeneca in Groot-Brittannië in zekere zin nog bij de EU hoorden. Eén paragraaf in het contract telt inderdaad de Britse sites mee voor de Europese productie. Maar juridisch stelt het niets voor, zolang er geen resultaatverbintenis opgenomen is in het contract. Je vraagt je af of men soms gedacht had die EU-enclaves in Groot-Brittannië desnoods met paracommando’s te bezetten en via een luchtbrug met het vasteland te verbinden… En nog stopt het niet. Al jaren beschuldigt de EU de Britten ervan dat ze de vrede in Noord-Ierland op het spel zetten door de Brexit, zeker als ze door
een zogenaamde harde Brexit de grens op het Ierse eiland zouden sluiten. De eerste maand na de Brexit was nog niet voorbij en waarmee dreigde de EU afgelopen vrijdag? Precies: een abrupte sluiting van de grens op het Ierse eiland en dat zelfs zonder dat er eerst overlegd werd met Ierland. Straffer: de Ieren werden niet eens geïnformeerd en moesten de plannen van de Europese Commissie in een persmededeling lezen. Nationale diplomaten bij de EU zaten ondertussen met de handen in het haar, voor zover ze hun haren al niet allemaal uitgetrokken hadden omwille van zoveel geklungel.
Meer EU! Voorlopig laatste blunder in de rij, toch op het moment dat we dit stukje schrijven: de goedkeuring van het vaccin van AstraZeneca door het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). Weken later dan de Britse tegenhanger – of wat had u gedacht? – en bovendien onvolledig. Mag het vaccin ook gebruikt worden voor mensen boven de 55 jaar? De EMA wast de handen in onschuld en laat die beslissing over aan de lidstaten. Of het ene land vaccins verspilt aan senioren die niet beschermd zullen zijn, of het andere land senioren onnodig een werkzaam vaccin ontzegt, daar wil de EMA zich niet over uitspreken. Moet er nog meer EU zijn? Ondertussen neemt de kritiek op de EU toe. Ursula von der Leyen trok de onderhandelingen over het vaccin persoonlijk naar zich toe omdat ze doctor in de geneeskunde is. De combinatie arts/politica blijkt dus niet alleen op Belgisch niveau catastrofale gevolgen met zich mee te dragen… Het valt in ieder geval niet meer te ontkennen dat de prioriteiten van de EU totaal fout zaten: afdingen op de prijs en afschrijven van risico’s in plaats van garanties te eisen op snelle en gunstig in de tijd gespreide leveringen. Maar de EU heeft de afgelopen week ook veel kwaad bloed gezet bij enkele van haar nauw geallieerden, zoals Canada, Australië en Japan, plus buurland Groot-Brittannië en de enige betrouwbare staat in het Midden-Oosten Israël, door haar dreiging met de confiscatie van vaccins.
Farmahub in Puurs Maar de manier waarop de EU poogde zowel Pfizer als AstraZeneca in de tang te nemen, zal nog lang blijven nazinderen. Met ongetwijfeld ook gevolgen voor Vlaanderen, dat in Puurs over een ware globale farmahub beschikt waar een pak mensen dagelijks hun brood verdienen. Als er morgen geld is om te investeren in een site, denkt u dan dat Pfizer en AstraZeneca voor een site in de Europese Unie zullen kiezen, of eentje, we zeggen maar iets, in Groot-Brittannië? We kunnen alleen maar hopen dat Vlaams minister-president Jan Jambon al een zalvend telefoontje naar de CEO van Pfizer gepleegd of gepland heeft, zodat het Puurse kalf toch niet hoeft te verdrinken. FILIP VAN LAENEN
Politiek
4 FEBRUARI 2021
IN DE KIJKER
CITAAT VAN DE WEEK
Marc Van Ranst
Koning Filip:
Als twee ‘caractériels’ in de clinch gaan, dan geeft dat altijd vuurwerk. Dat was niet anders vorige week, toen de door zijn eigen partij aan de ketting gelegde MR-baas Georges-Louis Bouchez de Vlaamse viroloog Van Ranst (55) de levieten las over diens optredens in de media en zijn vaak eigengereide standpunten, die volgens Bouchez eerder van politiek activisme getuigen. Dat was er natuurlijk ‘boenk op’, al geldt hier zeker ook dat de pot de ketel verwijt dat hij zwart ziet.
Koning Filip toonde zich tegenover de gestelde lichamen tevreden over de huidige federale regering en de aanpak van de coronacrisis. “Sinds een viertal maanden wordt het land bestuurd door een volwaardige regering, het resultaat van een democratisch proces”, zei de vorst. “Nu staat er een stevige ploeg en daar kunnen we ons alleen maar over verheugen. Buitenlandse gesprekspartners feliciteren me om de belangrijke rol van Belgische spelers in de coronacrisis. We mogen daar fier op zijn.”
Politiek activist Het viel op dat hij wel eens voor zijn beurt sprak en daarbij zijn rol als wetenschapper te buiten ging door vooruit te lopen op politieke beslissingen die nog moesten genomen worden, waardoor hij de adem van menigeen – collega’s en politici - afsneed. Bouchez had helemaal geen ongelijk wanneer hij vorige week stelde: “Als u aan politiek wil doen, moet u in de politiek stappen. Gezondheid voorop. Maar graag objectivering, wetenschappelijke studies, creativiteit en aandacht voor geestelijke gezondheid.” Het is daarnaast al langer bekend dat Marc Van Ranst graag te koop loopt met een uitgesproken linkse visie op mens en maatschappij en dat hij van daaruit geen moeite onverlet laat om de Vlaams-nationalistische rechterzijde, van N-VA tot Vlaams Belang, scherp op de korrel te nemen. Dat stoort heel wat mensen die in deze coronacrisis enkel een wetenschappelijke benadering van hem willen; want aan zijn vakkennis twijfelt nauwelijks iemand. We proberen ons even voor te stellen mocht er een viroloog van uitgesproken Vlaams-nationalistische en duidelijk rechtse strekking zijn die dan kritiek zou hebben op de linkerzijde. Zou men dat gedogen? De vraag stellen, is haar beantwoorden.
Nieuwe beweging binnen CD&V
Stuurboord wil rechtse stem laten weerklinken in CD&V
Men kan van Georges-Louis Bouchez zeggen wat men wil, maar dat hij de stok in het hoenderhok heeft gegooid, is duidelijk. Hij heeft hardop gezegd wat velen denken. Misschien zou het goed zijn mocht de Groot-Viroloog even uit de schijnwerpers verdwijnen, alleen al om wat rust te brengen in het moeilijke en bij wijlen moeizame coronadebat, en om het evenwicht tussen wetenschappers en politici weer te herstellen, zodat ieder zijn eigen verantwoordelijkheid in goede samenspraak weer kan opnemen. Marc Van Ranst is een te controversieel man geworden en dat zal wellicht niet meer veranderen. Velen vragen zich overigens af wanneer hij nog eens op zijn werk – de universiteit, waar hij echt op z’n plaats is – aanwezig is.
© PHOTONEWS
Stuurboord kwam eind december voor het eerst in beeld met een opiniestuk op de opiniewebsite Doorbraak. Daarop volgden vorige week een uitgebreid artikel in De Standaard en een gesprek met journalist Rik Van Cauwelaert op hun Facebookpagina. Op die Facebookpagina omschrijft de beweging zich als volgt: “Stuurboord staat voor een politiek die een dynamische economie en ontwikkeld ethisch bewustzijn nastreeft, vanuit een open en doorleefd respect voor onze tradities. Van hieruit schrijven we binnen CD&V mee aan het verhaal van ‘Vlaanderen in Europa'.” “We zijn een organisatie bínnen CD&V, van mensen die elkaar vinden rond Vlaamsgezindheid, het vrije ondernemerschap, levensbeschouwing en traditie”, zo verduidelijkt burgemeester van Kasterlee Ward Kennes, die optreedt als een van de spreekbuizen van Stuurboord. Het netwerk dat gestalte geeft aan de beweging bestaat al langer, maar de leden besloten pas na de toetreding tot de regering-De Croo officieel naar buiten te treden. Tijdens de formatie heerste er heel wat bezorgdheid over de al-dan-niet groen-linkse koers die de regering zou inslaan. Een bezorgdheid die blijft bestaan bij Stuurboord, zo blijkt.
Boetfortgroep Stuurboord roept herinneringen op aan de Boetfortgroep, de actiegroep van CD&V’ers die in het begin van deze eeuw ijverde voor een confederaal België en meer Vlaamse autonomie. Die groep kreeg destijds de steun van onder meer Johan Sauwens (ex-VU) en voormalig minister-president Luc van den Brande. Die laatste wordt ook expliciet als inspiratiebron genoemd bij Stuurboord. Een verschil met de Boetfortgroep is dat Stuurboord zich voorlopig lijkt te beperken tot een beweging bínnen de CD&V, terwijl de voorganger ook expliciet de hand reikte naar mensen zonder lidkaart. Het onvermijdelijke, linkse antwoord op Stuurboord – als opiniestuk gepubliceerd in De Standaard onder de noemer ‘aan boord’ – klonk behoorlijk scherp: “Het is niet de rol van christendemocraten om de antipolitiek nóg meer te voeden met communautaire oprispingen en gestook.” In De Standaard noemde partijvoorzitter Joachim Coens het alvast “goed dat de men-
© PHOTONEWS
Stuurboord, een netwerk van rechtse CD&V’ers, maakt zijn bestaan bekend aan het brede publiek. De nieuwe beweging wil de rechts-conservatieve stem opnieuw meer gehoor geven binnen de Vlaamse christendemocraten
Geen antwoorden op kritische vragen
Evenwicht en verantwoordelijkheid
© PHOTONEWS
“"Deze regering is het resultaat van ons democratisch proces"”
De media-viroloog heeft het voorbije jaar een merkwaardig parcours afgelegd. Van bij het begin van de pandemie werd hij opgevoerd op alle zenders en in alle kranten om zijn licht te laten schijnen op de situatie en de ontwikkelingen, maar ook op de vooruitzichten. Waar veel collega’s van hem dat sec en zakelijk deden, hield hij zich nooit in om er ook geregeld een persoonlijke mening bij te ventileren, ook al sloeg hij de bal wel eens mis. Dat hij daarmee een eerder zelfvoldaan en zelftevreden aura rond zichzelf creëerde, ergerde menig burger. Het leverde hem tal van bijnamen op, de ene al wat fraaier dan de andere, waarbij ‘Groot-Viroloog’ - in de zin van allesweter en verheven boven alles en iedereen - wel goed gevonden is door Siegfried Bracke, en treffend.
Voorts geeft Van Ranst iets te vaak de indruk dat hij geniet van zijn mediaoptredens. Hij laat zich dan ook graag – eerder als BV - overal zien, ook als het niet over corona gaat. Al dan niet tegen betaling, laten we dat nog even in het midden. Maar dat het mensen frustreert, mag duidelijk zijn. Getuige daarvan een man die recent heel wat moest doorstaan en een aangrijpende open brief tot hem richtte, maar geen deugdelijke antwoorden van hem kreeg op zijn pertinente vragen: “Als ik meneer van Ranst bordjes zie draaien in het Rad van Fortuin of pintjes bier zie uitdelen op een of andere markt, dan denk ik: moet die niet bezig zijn met het onderzoeken van nieuwe varianten van het virus? Hoe ernstig moeten we deze man nog nemen? Welke boodschap wil hij hiermee overbrengen? Ik ben mijn vrouw verloren, mijn muziekopdrachten en mijn school mag weer op slot. Allemaal door de coronamaatregelen. Maar gelukkig kan popster Van Ranst de bevolking nog entertainen.”
7
Ward Kennes
sen intern het debat voeren en bepaalde gevoeligheden in dialoog naar voren schuiven”. Wie de dialoog ook lijkt toe te juichen is voormalig minister van Justitie Koen Geens, die zelf in de ‘Boetfort’-jaren als KUL-prof herhaaldelijk de Vlaamsgezinde Lentemanifesten ondertekende. “Ik pleitte toen al voor een open dialoog, zo niet binnenskamers, dan toch luisterbereid en constructief”, schrijft Geens op zijn blog. “Het initiatief van Stuurboord en het antwoord van ‘aan boord’ zijn onder die voorwaarden mooie aanzetten tot zo’n dialoog.” Lees het interview met Ward Kennes van Stuurboord op blz. 12 PIETER VAN BERKEL
STEUN
BE39 7390 1640 4519 (BIC KREDBEBB)
8
Interview
4 FEBRUARI 2021
ELS A
De verloren voorzittersverkiezingen bij Open VLD, die dateren van mei vorig jaar, heeft ze intussen al verteerd, maar Vlaams parlementslid Els Ampe blijft wel het geïsoleerde buitenbeentje van haar partij. Door sommigen verguisd, door anderen gesteund. Maar altijd bereid een botsende mening te lanceren. “In onze maatschappij van vandaag is de democratie zoek. Iedereen met een afwijkende mening wordt weggezet als iemand die oppositie voert, terwijl zo’n afwijkende mening nu net noodzakelijk is.”
“Alles wat door de overheid moet geregeld worden, draait in de soep” ls Ampe (42) is niet op haar mond gevallen. In het voorjaar, bij de uitbraak van de coronacrisis, had ze meteen felle kritiek op de virologen. Zo haalde ze in de media fors uit naar de ‘lockdowndictatuur’ van de toenmalige regering. Het leverde haar de banbliksems van een dozijn partijgenoten op, maar dat deert Ampe allemaal niet. “Ik heb me altijd op de mensen gefocust, minder op mijn collega’s”, vertelt ze. “Laat mij maar mijn ding doen. Ik hou van actie. Ik kan er niet tegen dat er tien uur vergaderd wordt en dat er geen actieplan uit komt. Ik wil dat dingen opgelost raken.”
Wat betekent liberalisme voor u? “Liberalisme is voor mij meer vrijheid voor de private sector, meer vrijheid voor het individu en minder voor de staat. Vrijheid, dat is ook zelfbeschikking. Beslissen over je eigen lichaam en geest en over de vruchten van je werk. De overheid is te veel aanwezig in ons leven en neemt te veel beslissingen in onze plaats.”
Bent u een donkerblauwe of een lichtblauwe liberaal? “Eerder fel blauw. (schaterlacht) Wie er ook in de regering terechtkomt, als iets door de overheid georganiseerd wordt, is het altijd minder goed gedaan dan in de private sector. Kijk naar de coronapandemie. De alcoholgels waren direct in de winkel en zijn aangeleverd door grote bedrijven die alcohol produceren. De beschikbaarheid van vaccins en alcoholgels werd door de private sector goed geregeld is. Daartegenover staat dan de overheid. Alles wat door de overheid moet geregeld worden draait op een of andere manier in de soep. Kijk naar de mondmaskers. De overheid heeft zich daar mee bezig gehouden en het is volledig mislukt.”
U richt uw pijlen vaak op de regeringen waar uw partij deel van uitmaakt. “Het probleem in onze democratie is dat je blijkbaar geen kritiek mag geven op iemand uit je eigen partij. En dat is niet goed. De particratie is eigenlijk de democratie aan het wurgen. Zonder kritiek van binnenuit belanden ministers in een
ivoren toren en mag je in het Vlaams parlement alleen nog op het stemknopje drukken en zeggen hoe geweldig het allemaal niet is wat de regering doet. Sorry, maar daar doe ik niet aan mee.”
Voelt u zich met al de kritiek nog thuis binnen Open Vld? “Het is toch niet omdat mijn partij in de regering zit dat ik mijn mond moet houden? Het is mijn taak om iets aan te kaarten als het fout loopt. Of dat nu bij collega’s van mijn partij is of van een andere partij, dat maakt geen verschil.” “De distributie van vaccins is een mooi voorbeeld. De evenementensector heeft gelijk. Ik vind dat zij dat hadden moeten organiseren. We hebben een coronavaccin sinds eind december. We zijn nu al een maand verder.”
Is dat niet een beetje kort door de bocht? “De private sector wil dat de klant content is. Ze willen winst maken. Voor de overheid speelt dat niet. De overheid moet zo klein mogelijk zijn.”
Een kleinere overheid? De federale regering heeft nochtans de kabinetten uitgebreid… “Ik ben zeker voorstander van kleinere kabinetten, maar nog veel belangrijker: kleinere administraties. De administraties zijn 30 tot 40 procent te groot waardoor ze niet slagkrachtig zijn. Er is ook altijd een of andere commissie die moet beslissen. Zeker in Vlaanderen weet niemand precies wie er eigenlijk de beslissingen neemt. Zoals de groenen die nu het Terkamerenbos hebben volgezet met betonblokken. Ik begrijp dat niet.”
Karel Anthonissen vergeleek de huidige groene partij nog met communisme. “In dat Vlaams parlement heb ik het gevoel dat vrijwel alle partijen links zijn. Iedereen vraagt maar wat de overheid gaat doen om dingen op te lossen. De vraag zou moeten zijn hoe de overheid zich meer kan terugtrekken zodat de private sector de dingen beter kan regelen. Ik probeer een andere stem in het debat te brengen.”
U was kandidaat voor het Open Vld voorzitterschap. Egbert Lachaert won met een vrij rechts
Sommigen zeggen dat ik naar de psycholoog moet, of naar de psychiater. Maar het zijn vooral mensen die zelf naar de psychiater gaan die me dat zeggen programma maar sloot een links regeerakkoord. “Egbert is met ‘puur blauw’ naar de Open Vld-kiezer getrokken. De Open Vld-kiezer wil al jaren een economisch meer liberale koers. Maar als Bart De Wever de MR niet had uitgesloten was er een andere regering geweest. Of dat een meer liberalere regering geweest zou zijn, durf ik niet zeggen.”
Vincent Van Quickenborne riep de aanpak van ‘islamofobie’ tot een van zijn prioriteiten uit. Niet de meest liberale beleidskeuze? (denkt na) “Islamofobie betekent bang: zijn van de islam. Dat heeft niets te maken met vrije meningsuiting. Mensen die online of offline hun mening geven, dat is een vorm van vrije meningsuiting. Niemand anders moet daar over oordelen. Het stoort me gigantisch iemands mening tot fakenews wordt uitgeroepen omdat het een mening is die sommigen niet aanstaat. Twee mensen uit mijn partij hebben ooit gezegd dat ik gek ben. En dat ik politiek ‘dood’ ben. Kijk, als je wil optreden tegen hatespeech, begin dan misschien met die mensen, die partijgenoten uitschelden, op hun plaats te zetten.”
Hoe kijkt u aan tegen dat debat over fakenews? “Dat hele debat is super hypocriet. Ieder-
een mag zijn gedacht zeggen, zolang je niet oproept tot geweld natuurlijk. Vandaag is ‘fakenews’ zowat alles wat afwijkt van de mening van het regime. Het is een containerbegrip geworden. Copernicus vroeg zich ooit af of het nu de aarde is die rond de zon draait of omgekeerd. Die is toen ook weggezet als een zot. Dat was toen ook ‘fakenews’.”
Kan ‘islamofobie’ strafbaar zijn? “Fobie betekent angst. Je kan mensen zeggen dat ze ergens niet bang voor moeten zijn. Je kan dat argumenteren. Maar iemand straffen die bang is? Dat is toch onmogelijk? (lacht) Vroeger was er strijd tussen katholieken en liberalen. De liberalen hebben toen vaak opgeroepen om de ‘katholisering’ een halt toe te roepen. Een individu wil liever niet onderdrukt worden door een bepaalde gemeenschap of geloof. Of dat nu door de kerk gebeurt, via de paus of via een imam. Iedereen heeft ergens angst voor. Straffen heeft toch geen zin? Je kan mensen wel sensibiliseren.”
Is dat een pleidooi voor meer vrijheid. “Ook vandaag zijn er heel wat vrijheden die we moeten terugwinnen. Het is nog altijd niet bewezen dat de lockdown een impact heeft op het meer of minder verspreiden van het coronavirus.”
Experten en de eerste minister denken daar anders over? “Wellicht. Ik wacht nog op een wetenschappelijk bewijs. Ik ben niet overtuigd. Waarom zet men geen artificiële intelligentie in om voor alle landen een vergelijking te maken hoe het virus zich verspreid heeft? Zowel waar een lockdown was en waar niet. De impact zal beperkt zijn. Mensen zijn ook hypocriet over die regels. Ze volgen ze niet maar zeggen dat niet. De universiteit van Antwerpen heeft getest wie er de regels volgt die besmet is. Er zijn mensen die besmet zijn en zich toch naar buiten begeven. Dat betekent dat er cultureel een heel groot probleem is.”
Interview
4 FEBRUARI 2021
AMPE
9
Vlaams parlementslid Open VLD
Quarantainehotels dan maar? “Dat hoeft voor mij niet. Als je mensen vrijheid geeft, dan nemen ze ook verantwoordelijkheid. Als je ze behandelt als kleuters, gedragen ze zich ook zo.”
Wat moet volgens u anders bij de coronamaatregelen? “Heel veel mensen, vooral zelfstandigen, hebben door corona zwaar inkomensverlies geleden. Men zou ook een aantal eenvoudige maatregelen kunnen nemen. De verkeersboetes bijvoorbeeld, die zijn nog steeds even hoog. Horeca moet nog steeds sabam betalen. Dat soort simpele zaken kan men oplossen door alle boetes tijdelijk te verlagen, tot de coronacrisis voorbij is. Er mag wat meer begrip zijn.”
Zowel binnen als buiten uw partij noemt men uw voorstellen vaak populisme. Wat vindt u daarvan? “Ik ben een populist en ik zie daar geen problemen in (lacht). Wat is het probleem om een populaire mening te verdedigen. Veel mensen delen mijn mening. Waarom mogen er geen liberale populisten zijn?”
Collega’s in uw eigen partij gebruiken populisme vaak als synoniem voor rechts of uiterst rechts. “Toen Verhofstadt met onze partij 25 procent haalde was hij ook een liberale populist. Anders had hij nooit dat resultaat gehaald. De partij is vandaag de richting van onduidelijke communicatie ingeslagen, niet goed wetend voor wie je aan politiek doet. En dan zie je dat we nu nog op 12 procent zitten. De partij moet aanvaarden dat ze met de mening van de mensen rekening moet houden. Populisme is daar een onderdeel van. Je kan de kiezer niet overtuigen met een onpopulaire boodschap. In het begin van de pandemie was ik een van de enigen die zei dat we een mondmasker moesten dragen. Toen was dat populistisch. Ook toen ik pleitte om de horeca in juni te heropenen, kreeg ik dat verwijt. Maar finaal is het toch gebeurd. Ik heb ook voorgesteld de vaccinatie te laten organiseren door de evenementensector.”
Het voelt niet aan als een verwijt? “Neen, ik vind dat een compliment.”
De vaak emotionele of passionele wijze waarop u in uw filmpjes communiceert, is dat een gimmick of bent u echt zo? “Dat is wie ik ben, ik analyseer een probleem rationeel, maar breng mijn boodschap met passie. Die boosheid die je soms ziet is niet gespeeld. Dat is net waarom ik aan politiek doe. Als ik iets fout zie, wil ik dat kunnen zeggen. Als dat niet in het halfrond kan, dan zeg ik dat wel op Twitter. Er zijn al te veel parlementsleden die vooral zwijgen en op het knopje drukken. Ik wil geen oppositie voeren in mijn eigen partij. Maar in onze maatschappij is de democratie ver zoek.”
Enkele partijgenoten verweten u dat de stijl van uw campagne schadelijk was voor de partij. “Sommigen zegden echt dat ik naar de psycholoog moest, of naar de psychiater zelfs (lacht). Dat advies heb ik niet gevolgd, nee. Het zijn vooral mensen die zelf naar de psychiater gaan die me dat zeggen. Maar
nu ernstig: dat soort kritiek is eigenlijk heel erg voor mensen die die hulp echt nodig hebben. Er is een groot probleem als men niet kan aanvaarden dat er een meningsverschil is binnen een partij. Binnen Open Vld delen we dezelfde ideologie. Maar het is toch heel normaal dat iemand een afwijkende mening heeft?”
Wat vindt u eigenlijk van de termen polarisering? “Polarisering is goed. Ofwel ben je voor het dragen van een hoofddoek achter een loket, ofwel ben je daartegen. Dat is polarisering. Ik vind dat iemand achter het loket van een overheid geen hoofddoek mag dragen. Anderen zijn daar voor. So what?”
Het boegbeeld in de Vlaamse Regering, Bart Somers, is alvast voorstander. “Inderdaad. Hij is er voor. Ik ben er tegen. Toch zijn we allebei liberaal. Geen probleem toch (lacht). Het zou pas problematisch zijn als je binnen dezelfde ideologie over alles hetzelfde zou denken. Dat kan toch niet. In Amerika heb je binnen de Republikeinse partij ook vaak heel wat verschillende meningen en die stemmen ook anders. Ons probleem is precies dat iedereen hetzelfde moet stemmen. Dat is gewoon niet normaal.”
Als er straks over het ‘factcheckplatform’ van Vlaams minister van Media Benjamin Dalle moet gestemd worden veronderstel ik dat u daar tegen stemt. “Dat factcheckplatform is het zoveelste initiatief waar de overheid zich echt niet moet mee bezighouden. De politiek heeft voldoende dingen om zich mee bezig te houden. En wat dat factchecking betreft vraag ik me ook af wie dan uiteindelijk de factcheckers zal checken.”
Is er binnen uw partij een politicus waar u zich ideologisch verwant mee voelt of die u inspireerde? “Wat betreft de manier om aan politiek te doen is dat zeker Annemie Neyts. Omdat Annemie altijd zeer correct en menselijk is. Ook Herman De Croo vind ik nog steeds een toppoliticus omdat die dicht bij de mensen staat.”
krijgen veel middelen van de staat. Daardoor ontstaat het idee dat ze vooral maar moeten vragen, zelf niet moeten bijdragen. Ik sprak met jongeren die klaagden dat de burgemeester nog nooit in hun wijk was langs geweest. Die bleek er nochtans wel al geweest zijn, samen met een politieagent, maar dat telt voor hen niet mee. Ze voelen zich niet gesteund. Er zijn nochtans veel verenigingen die financiële steun krijgen. Er gaat meer geld naar de vele vzw’s in Molenbeek dan naar de vzw’s in een of ander klein dorp. Maar hoe meer de overheid daar geld in pompt, hoe minder men daar tevreden is.”
Waar ligt dan het probleem? “Het huidig beleid activeert de mensen niet. In de eerste plaats moet je die jongeren overtuigen dat ze zelf wel degelijk iets kunnen bereiken. Dat ze hun eigen problemen kunnen oplossen als ze daar tenminste een inspanning voor leveren. Al die rellen in die verschillende gemeenten hebben te maken met een groep jongeren die zich verstoten voelt. Ze zien niet hoe ze hun problemen kunnen oplossen en gaan dan maar overal rel schoppen.” “Eigenlijk zijn dit soort situaties het gevolg van een jarenlange paternalistische pamperpolitiek. Zoals Moureaux destijds deed, rondlopen in de wijk, wat geld uitdelen en denken dat alles opgelost is. Dat is mensen zoals kleuters behandelen. Daarom moeten we die jongeren uitleggen dat ze zelf kunnen bijdragen, dat ze zelf verantwoordelijk zijn voor hun lot. Dat er niet altijd iemand met geld moet staan zwaaien om hun problemen op te lossen.”
Toen Verhofstadt met onze partij 25 procent haalde was hij ook een liberale populist. Anders had hij nooit dat resultaat behaald
Het valt me op dat u niemand van de huidige generatie opnoemt?
Wordt de bevolking vaak niet opgehitst?
(lacht) “Ja oké. (aarzelt) De ‘drive’ van Vincent Van Quickenborne, dat vind ik wel mooi. Iemand die elke dag dingen wil veranderen.”
“Natuurlijk. En dan vooral door de communisten. Zowel in Antwerpen als in Brussel heb je heel wat communisten die continu tegen iedereen zeggen dat de politie criminelen zijn. Ze maken die arme mensen wijs dat ze slachtoffer zijn van rijke mensen. Ze voeden hen door een soort van fatalistische haatspraak tegen de rijken en tegen de politie.”
Bent u niet bang dat u op een dag voor de deontologische commissie zal moeten komen? “Binnen mijn eigen partij zal de mentaliteit moeten veranderen. Men gaat moeten begrijpen dat liberaal populisme nodig is en dat afwijkende meningen moeten kunnen. We leven niet meer in de tijd dat Jean-Marie Dedecker door de statutaire commissie aan de deur is gezet.”
Even over naar Brussel. We zagen recent een aantal vernielingen bij een betoging? Hoe moet de politiek daar mee omgaan? “De mensen die vandaag in de buurten wonen waar veel ar- moede is, die
Als je mensen vrijheid geeft, dan nemen ze ook verantwoordelijkheid. Als je ze behandelt als kleuters, gedragen ze zich ook zo
Bij bepaalde ordediensten zou de politie expliciet orders krijgen niet te snel op te treden. “In Brussel was dat alleszins het geval. Na de Black Lives Matter-betoging had Philippe Close bevel gegeven aan de politie om niet op te treden toen een aantal relschoppers met stenen vernielingen aanbrachten aan ‘chique’ winkels. Dat is geen toeval hé. Het waren ook communisten die die betoging mee georganiseerd hebben die op de Guldenvlieslaan vernielingen aanbrachten. Dat heeft niets te maken met opkomen voor de rechten van de zwarte mensen. De communisten criminaliseren continu mensen die hun best doen in het leven en die rijk geworden zijn door hard te werken.”
Het is dus ‘de schuld van de communisten’. “Zeker weten. Ook van de communisten binnen de PS. Ze verheerlijken de marginalisering. Kijk hoe Terkamerenbos is vol gegooid met beton, zodat het er allemaal lelijk uitziet. In mijn wijk hebben ze ook een pocket-park neer geplant. Lelijker dan dat is onmogelijk. Je kan toch niet de maatschappij optrekken met margi-
nale projecten en dat dan financieren? Je moet de mensen vooruit duwen.”
Ook in straathoekwerk is jarenlang zwaar geïnvesteerd. “Dat is ook alweer zoiets. Als de straathoekwerkers die jongeren op hun verantwoordelijkheid wijzen, dan werkt dat. En zo zijn er een aantal. Maar als ze die jongeren bevestigen in hun slachtofferrol, dan help je hen niet vooruit. Het gaat vaak om mensen van allochtone origine, dat klopt. Maar laat ons zeggen dat het veel te maken heeft met armoede en het feit dat ze in die armoede worden ‘gecomforteerd’.”
In Gent voert een groene schepen een vorm van ‘positieve discriminatie’ in. Is dat ook geen pamperbeleid? “Als ik iemand moet aanwerven en er zijn verschillende keuzes, neem ik altijd de beste. Maar ik zou in mijn organisatie ook graag mensen met een verschillende achtergrond willen. Omdat dat dat je organisatie versterkt. Ik geloof trouwens niet dat je ooit twee gelijkwaardige kandidaten zal hebben. Maar zo’n maatregel als in Gent zou ik niet invoeren. Ik vind wel dat je er moet naar streven om zoveel mogelijk mensen met een verschillende achtergrond onder het personeel te hebben.”
Een regering die geen meerderheid heeft in Vlaanderen, is dat een democratische regering? "Wat democratisch zou zijn, is dat je een premier rechtstreeks zou laten verkiezen, over het hele land. De ene keer zit Vlaanderen in de minderheid, de andere keer is het Wallonië. Dat is een evenwicht. Het grootste probleem dat ik heb met de huidige democratie is dat er te weinig rechtstreekse verkiezingen zijn.”
Het meer dan 25 jaar geleden gelanceerde ‘cordon sanitaire’ houdt vandaag nog stand. Is dat democratisch? “Wat mij stoort is dat er niet gepraat wordt met die mensen. Je kan wel zeggen dat je geen coalitie kan vormen omdat er geen gemeenschappelijk project is. En als er geen overeenkomst is, kan je dat niet forceren natuurlijk. Voor mij is het cordon sanitaire beperkt tot: “Ik zie geen overeenkomst om een coalitie te vormen”. Dat is in mijn ogen het cordon. We hebben de programma’s naast elkaar gelegd en het lukt niet. Maar dat een muziekgroep zoals The Strangers ooit van de openbare omroep geweerd werd omdat ze hadden opgetreden voor Vlaams Blok, dat kan dan weer niet.” Stel dat in 2024 Vlaams Belang en N-VA in Vlaanderen een coalitie zouden maken? Plaatst N-VA zich dan zelf in het cordon-sanitaire? “Dat is moeilijk om nu te weten hoe de reacties zouden zijn. We zullen wel zien. Ik weet niet of daar nu veel mensen wakker van liggen.” KRISTOF LUYPAERT
Geen woorden maar daden!
Voor een Vlaamse sociale zekerheid!
Word lid van het VNZ
Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen
Bel 015 28 90 90 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be
10 Buitenland
4 FEBRUARI 2021
NEDERLAND
Mark Rutte als de lachende winnaar © PHOTONEWS
In Nederland nam de regering zopas ontslag. Aanleiding was de zogenaamde ‘toeslagenaffaire’. Wie in België de stekker uit een regering trekt, krijgt vaak bij de volgende stembusslag de rekening gepresenteerd. Het valt nog af te wachten of de Nederlandse regeringspartijen in maart verlies gaan lijden, bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer. Het was de parlementaire ondervragingscommissie ‘kinderopvangtoeslag’ die met een dodelijk rapport kwam. Meer dan 25.000 ouders werden in Nederland, tussen 2013 en 2019, slachtoffer van onterechte fraudeverdenkingen. De belastingdienst ontketende in die jaren een ware klopjacht op duizenden ouders die valselijk van fraude werden beschuldigd en op die manier kindertoeslagen moesten terugbetalen, vaak aangevuld met zware boetes. Hierdoor raakten heel wat gezinnen in financiële moeilijkheden. De gezinnen krijgen nu een compensatie van 30.000 euro en de fiscus zal de oorlog staken.
gepland. Mark Rutte blijft gewoon lijsttrekker van de liberale VVD. En ook ministers en lijsttrekkers van andere partijen blijven actief in de politiek en hopen over twee maanden weer de regeringsbanken te vullen, alsof er niets gebeurd is. Lodewijk Asscher van de sociaaldemocratische PvdA is een uitzondering. Hij kwam, mede door zijn rol in de vorige regering, slecht uit het onderzoeksrapport en stapte vorige week op als partijleider. Hij zal ook geen lijsttrekker zijn bij de komende verkiezingen.
Rechtstaat onwaardig
Business as usual
De feiten zijn van die aard dat er wordt gesproken over een schending van de grondbeginselen van de rechtstaat en zware institutionele vooringenomenheid. Jarenlang ging het onrecht door en niemand - ambtenaren noch ministers - leek ten volle verantwoordelijkheid te willen nemen. De onderste steen in dit dossier kwam boven dankzij de inzet van voornamelijk twee politici: Renske Leijten van de Socialistische Partij en Pieter Omtzigt van het christendemocratische CDA. Omtzigt hield in het parlement een sterke redevoering. De CDA’er maakte duidelijk dat bestuurlijk wangedrag nog altijd aan de orde van de dag is, op vele beleidsterreinen. Politici houden de stinkende potjes gedekt en de media spelen hun rol van kritische waakhond nauwelijks, aldus Omtzigt. “Het gaat tot op de dag van vandaag door (…) Wij hebben de staat zo ingericht dat onze kliek in Den Haag meer kijkt naar de partijvoorzitters dan naar de kiezers. Wij hebben een systeem gecreëerd waarin van alles centraal staat, maar niet de hardwerkende Nederlandse burger.”
Mark Rutte lijkt de staatsman die verantwoordelijkheid neemt, maar in realiteit speelt hij gewoon een cynisch spel. Zijn VVD staat in de peilingen zover aan kop, dat hij – ondanks deze fraudezaak – met een gerust hart de verkiezingen tegemoet kan zien. Ook de andere regeringspartijen worden in de peilingen niet of nauwelijks afgestraft. De regering nam dan wel ontslag, ze blijft aan de knoppen zitten. Zo neemt Mark Rutte nog deel aan een internationale klimaattop en voerde het ontslagnemende kabinet afgelopen week nog nieuwe, strenge maatregelen door, in de strijd tegen corona. De aanpak van de pandemie leidt de aandacht af van de toeslagenaffaire. En de burgers, die vinden het best, zo blijkt uit tal van bevragingen door onderzoeksbureaus. De meeste kiezers zijn van mening dat de partijleiders en lijsttrekkers gewoon door kunnen gaan met hun baan. Dat hier het functioneren van de rechtstaat in het geding was en dat de politiek jarenlang wegkeek, is voor de burger blijkbaar niet echt belangrijk. Hoeft men dan verbaasd te zijn als in maart Mark Rutte weer doodleuk Premier wordt en er snel wordt over gegaan tot de orde van de dag?
Cynisch spel Door het ontploffen van de toeslagenaffaire stapte Mark Rutte als premier op en viel de regering. Pittig detail: Pieter Omtzigt brengt dus mee een regering ten val waar zijn eigen partij deel van uitmaakt. Op Twitter stelde de Vlaamse econoom Geert Noels dat in de Nederlandse politiek verantwoordelijkheden worden genomen, dit in tegenstelling tot de toestand in België. Maar is dat wel zo? In maart stonden sowieso al nieuwe verkiezingen
LVS
GRIEKENLAND
Een duidelijke keuze voor rechts? Sinds de jongste verkiezingen van juli 2019 zoekt de Griekse regering onder Kyriakos Mitsotakis resoluut politiek niet-correcte wegen op. En met resultaat, zo blijkt uit peilingen: ondanks de sociale crisis zou de linkse oppositie er niet in slagen meer dan 40 procent van de Grieken aan te spreken. Uit de recentste peiling (die van 7 tot 11 januari) blijkt dat 48,3 procent van de kiezers voor Nieuwe Democratie zou kiezen, de partij van Mitsotakis, die daarmee zijn
goede score van 2019 (39,85 procent) nog overtreft. Zijn linkse rivaal, Syriza, komt op slechts 25 procent van de stemmen, tegen 31,53 procent in 2019. KINAL, de
opvolger van de sociaaldemocratische PASOK, zou 8,1 procent van de stemmen halen (10 jaar geleden haalde PASOK nog 43,9 procent). De communisten van KKE
zouden licht stijgen van 5,3 naar 6,3 procent. De linkse partij van oud-minister van Financiën, Varoufakis, dissident van Syriza, strandt op amper 2,5 procent.
ND eet ook rechts op Gouden Dageraad, de rechtsextremistische partij, werd ontmanteld in een stalinistisch proces. Vandaag zou de partij een kiezerspotentieel hebben van ongeveer 1,2 procent. Een afsplitsing van Gouden Dageraad, Grieken voor het Vaderland, zou op 1,5 procent van de stemmen kunnen rekenen. De nieuwkomer op rechts, Griekse Oplossing (EL), gesticht in 2016 door Kyriakos Velopoulos (en ontstaan uit die andere rechtse partij, LAOS), zou volgens de recentste peiling 4,8 procent van de stemmen krijgen (in 2019 was ze goed voor 3,7 procent en 10 parlementsleden).
© SHUTTERSTOCK
Migratiebeleid
Eerste minister Kyriakos Mitsotakis zette in op een gematigd rechts concept, maar scoort electoraal vooral met zijn migratiebeleid.
Mitsotakis zette in op een gematigd rechts concept (privatiseringen, vrijmaking van de arbeidsmarkt en lagere belastingen), maar scoort electoraal vooral met zijn migratiebeleid. Migratie blijft de centrale problematiek in Grie-
kenland. Tot in de meest toeristische plaatsen is de impact van de migratiecrisis in Griekenland zichtbaar. Als behendig machtspoliticus gaf Mitsotakis prominente LAOS-politici een plaats in zijn regering. Georgadis, topman van die partij, werd ondervoorzitter van ND en in 2019 minister van Groei en Investeringen. Makis Voridis, een andere topfiguur van LAOS, werd minister van Landbouw, en Sophia Voultepsi minister van Integratie van Vluchtelingen: LAOS ging ten onder…
Turkse druk Tegenover de reële Turkse militaire druk in de regio heeft de Eerste Minister Mitsotakis nu het project Themistocles ontplooid. De militaire dienst wordt van 9 maanden naar 12 maanden gebracht, 18 nieuwe Franse Rafales werden aangekocht om het Griekse luchtruim af te schermen. En een nieuwe generatie oorlogsschepen wordt klaargestoomd in het project, dat de fiere naam draagt van de Atheense generaal die in de oudheid de Perzische invasie in Salamis wist te stoppen. PIET VAN NIEUWVLIET
Buitenland
4 FEBRUARI 2021
RUSLAND
DIPLOMATIEKE VALIES
Moordenaars vrijuit, slachtoffer gearresteerd
Als de Sultan de passie preekt...
Plooien gladstrijken
Ondergraven seculariteit Een hele weg werd afgelegd. Ooit was Turkije een toonbeeld van Westbindung. Een belangrijke geopolitieke partner, seculier en met het tweede grootste leger van de NAVO, overigens de grootste garant van dit seculiere karakter. Onder Erdogan werd het allemaal steeds religieuzer. Het leger werd ontdaan van zijn top en de neo-Ottomaanse inmenging in de regio werd een realiteit. En dan krijgt men een officiële en vooral positieve EU-reactie (“positieve signalen”) onder ogen. Beter ware het over feiten te hebben. We geven er graag eentje mee: 91 journalisten bevinden zich in een Turkse cel, en 539 wachten hun proces af. Reporters zonder Grenzen noemen Turkije wereldwijd de grootste “jailer” van journalisten. Men denke eraan wanneer nog eens op Orban of die griezels uit Warschau wordt gechargeerd. MICHAËL VANDAMME
© SHUTTERSTOCK
Het charmeoffensief dat hij ingezet heeft naar zowat iedereen is alvast opvallend. Er was zijn oproep naar de EU toe om weer met een propere lei rond de tafel te gaan zitten (niet toevallig verdwenen net dan de Turkse schepen uit de Oostelijke Middellandse Zee). Er was ook een schrijven naar de nieuwe Amerikaanse president waarin de superlatieven niet geschuwd werden. Net zoals hij de plooien met Israël wil glad strijken. Was zijn land niet het eerste met moslim-meerderheid om eind jaren '40 de Joodse staat als dusdanig te herkennen? Geschiedenis en symbolen zijn door Erdogan gekoesterde instrumenten, weliswaar overschaduwd door feiten. Punt is dat een beleid dat geacht werd “zero” problemen op te leveren, uitgedraaid is tot een karrenvracht aan moeilijkheden.
En zeker nu Trump uit het Witte Huis verdwenen is, voelt Ankara zich in het verdomhoekje gedrumd. De sancties die ze kregen bij de aankoop van Russische S-400 raketten, werden persoonlijk door Donald Trump gemilderd. Gevreesd wordt dat hij bij Joe Biden, of beter: zijn entourage die de touwtjes in handen heeft, op minder clementie zal kunnen rekenen.
© PHOTONEWS
Ondanks het risico op mishandeling door politie en zware celstraffen kwamen duizenden Russen op straat uit protest tegen de arrestatie van oppositieleider Alexei Navalny. Zevenduizend mensen zijn al aangehouden. In dat opzicht zijn de Russen veel dapperder dan wij.
Inderdaad, dan past men beter op zijn (spreekwoordelijke) ganzen. Zwaarder dan de toenaderingen van de Turkse leider Erdogan, weegt zijn staat van dienst door. En die levert een weinig fraai beeld op van de man die inmiddels al bijna twee decennia de Turkse politiek domineert. Toen op 18 januari Prins Osmanoglu stierf, de laatste troonpretendent van het voormalige Ottomaanse Rijk, liet Erdogan in een bevlogen toespraak de achterban weten dat een nieuw tijdperk eraan komt. De verkiezingen van 2023 worden naar verluidt een scharniermoment, niet toevallig precies één eeuw na de oprichting van het huidige Turkije. Het verleden van de president leert alvast meer over wat te verwachten valt in dat nieuwe tijdperk dan zijn militante woorden.
11
Navalny koos niet voor een rol als oppositieleider in het Westen, maar keerde terug naar Rusland.
Op 20 augustus 2020 werd de dissident Navalny door de FSB vergiftigd in een vliegtuig van Aeroflot. Hij raakte in coma na het drinken van een kop thee. Het toestel maakte een tussenlanding en Navalny werd overgebracht naar de IC-afdeling van het plaatselijke ziekenhuis. De Russische overheid weigerde hem naar een westerse kliniek te laten overbrengen. Dat gebeurde pas na veel diplomatieke druk. Tegen alle verwachtingen in bleef Navalny in leven. Hij bleek sporen van het Russische zenuwgas Novitsjok in zijn bloed te hebben, een van de geliefde moordwapens van de FSB, waar Poetin carrière maakte. In praktijk is de FSB gewoon de oude KGB. Na de ineenstorting van de Sovjetunie werd die geherstructureerd en gereorganiseerd. Alle afdelingen kregen andere namen en nieuwe organigrammen. Er werd een doolhof van nieuwe departementen gecreëerd, zodat er juridisch gezien geen continuïteit meer bewezen kon worden tussen de oude KGB en de nieuwe FSB. Maar in praktijk bleven dezelfde mannetjes aan de touwtjes trekken, vanuit dezelfde kantoren in dezelfde gebouwen. De USSR was ingestort, maar het repressie-apparaat bleef intact. Dertig jaar later zijn vele kopstukken van toen natuurlijk dood of met pensioen, maar zij hebben voor opvolging en continuïteit gezorgd. Ook de afdeling “natte zaken” – de nattigheid is een eufemisme voor bloed – werkt nog als vanouds.
Sovjetcynisme Donald Trump liet als antwoord op de provocaties van Iran een van de topmilitairen van het regime, generaal Soleimani, ombrengen. Vandaag wil Teheran weten welke positie Joe Biden zal aannemen.
Navalny werd in 2019 al een keer vergiftigd, terwijl hij in de cel zat na een arrestatie wegens… nee, niet eens wegens deelname aan een verboden betoging, maar wegens het aanzetten daartoe. Maar ook toen bleef hij in leven, net zoals in 2020. Iedereen had verwacht dat zijn rol als leider van zijn anticorruptiebeweging uitgespeeld zou zijn en dat hij asiel zou vragen in een westers land. Maar hij was ongelooflijk dapper. Hij ging terug naar Rusland, waar hij onmiddellijk werd gearresteerd, met het voorwendsel dat hij de voorwaarden voor zijn voorlopige vrijlating na een vorige arrestatie had geschonden. Zelfs naar Sovjetnormen getuigt dit van een weerzinwekkend cynisme. De moordenaars en hun opdrachtgevers gaan vrijuit, maar het slachtoffer wordt gearresteerd. Misschien krijgt Navalany binnenkort in de gevangenis een dodelijke “allergische reactie”, of een hartaanval…
ze zich zo graag tegen een sterke leider aanschurken. Maar zouden zij ook over de moord op Navalny heenstappen? Dat geldt natuurlijk ook voor politieke leiders van groter kaliber. De Britten hebben héél veel van Poetins misdaden door de vingers gezien, zelfs de vele moorden op Britse staatsburgers. Misdaden die overigens nooit de media haalden. De reden daarvoor is eenvoudig en cynisch: de oligarchen die onder Poetin Rusland hebben uitgeplunderd, hebben miljoenen dollars van hun buit ondergebracht in banken in de City of Londen. Zij willen zo’n fantastische klanten niet verliezen. Blijven de Duitsers meewerken met het versterken van Poetin zijn machtspositie op de energiemarkt door de pijplijn North Stream 2 af te werken? Blijft het business as usual?
Precedenten In september 2004, tijdens de schoolgijzeling in Beslan, vloog Anna Politovskaya, een journaliste van de oppositiekrant Novaya Gazeta, met een toestel van Aeroflot naar Rostov. Zij werd gevolgd door een team van FSB-agenten, maar dat was intussen al routine. Ze dronk een kopje thee en verloor het bewustzijn. Het vliegtuig landde in allerijl in Rostov en zij werd naar een ziekenhuis overgebracht, waar een vergiftiging werd vastgesteld. Een deel van haar medisch dossier werd op bevel van hogerhand vernietigd. Klinkt dat bekend in de oren? Politovskaya werd in 2006 doodgeschoten. En de dissident Vladimir Kara-Murza werd ook twee keer na elkaar op het nippertje gered na een poging tot vergiftiging, de eerste keer in 2015 en de tweede keer in 2017. De artsen waarschuwden hem dat het de derde keer onvermijdelijk fataal zou aflopen. Net zoals Navalny nu, gaf ook Kara-Murza de strijd niet op. Maar hij woont nu in Washington, niet meer in Rusland. PAUL BÄUMER
MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!
Geld van de city Het zal nu ook wel voor Poetin en consorten duidelijk zijn dat Navalny op geen enkele manier geïntimideerd kan worden en dat hij pas zal zwijgen als hij dood is. Voor de vele rechtse partijen en politici die zich de voorbije jaren met Poetin hebben ingelaten, die zijn tirannie en zijn misdaden hebben gerelativeerd, goedgepraat of ontkend, zou dit een moment van ontnuchtering, bezinning en interne zuivering moeten zijn. En een waarschuwing: niet alleen wat Poetin nu al heeft gedaan zal ooit negatief op hen afstralen, maar ook wat hij in de toekomst nog zal doen. Zij zijn al over zoveel van Poetins misdaden in Rusland, Syrië, Oekraïne, de Krim en Tsjetsjenië heengestapt omdat
LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272
011 223 253
MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE
12
4 FEBRUARI 2021
Bent u tevreden met wat uw partij heeft binnengehaald tijdens de regeringsonderhandelingen? “Onze voorzitter Joachim Coens heeft goede keuzes gemaakt qua ministers en staatssecretaris. Zij lijken tot nu toe wel echt hun mannetje en hun vrouwtje te staan. Het is belangrijk dat je goede mensen hebt. Máár, politiek gaat niet alleen over figuren of poppetjes. Het gaat ook over fundamentele vraagstukken en de filosofische kant van hoe je aan politiek doet.” “De federale regering is op dit moment natuurlijk heel veel bezig met crisisbeheer en dat loopt, denk ik, goed. Maar waar wij ons nu zorgen over maken is het budgettaire gat dat er aan het ontstaan is. Het kan haast niet meer op. Dat is iets wat op dit moment uit het beeld verdwijnt. Budgettaire orthodoxie is ons wel dierbaar en we kijken erg kritisch naar de ontsporing van dit moment.”
Jullie profileren zich als Vlaamsgezind; wat denkt u van het communautaire luik van deze regering? “Daar kunnen we nog niet veel over zeggen. Het zal aan de bevoegde ministers zijn – waaronder Annelies Verlinden van CD&V – om dat grondig voor te bereiden tegen 2024. Op dit moment, maar ook in de vorige legislatuur, stond het communautaire op een laag pitje. Er moest natuurlijk ook sociaaleconomisch hervormd worden. Je kan niet op alle fronten tegelijk bezig zijn, dat snappen we ook
Hotels en restaurants waar Vlamingen thuis zijn
Achouffe 19 - 6666 Wibrin (Houffalize) Wij zijn vlamingen Tel.: 061 28 81 82
www.lespine.be
De Jongste Telg
Ingang langs de Boechoutselei in Hove of Fruithoflaan 15, 2530 Boechout Tel.: 03/455.23.56 www.dejongstetelg.be
WARD KENNES
CD&V-burgemeester van Kasterlee en woordvoerder van de rechtse beweging Stuurboord
© PHOTONEWS
olgens Kennes begon Stuurboord “als informeel netwerk van mensen die elkaar al langer kennen”, “vooral lokale mandatarissen en militanten”, die vooral via sociale netwerken als WhatsApp en Facebook met elkaar in contact stonden. “Na de verkiezingen van 2019 hebben we de koppen bij elkaar gestoken met het idee dat een bepaalde stem terug meer weerklank moet vinden binnen CD&V. Een stem die bestaat, maar vaak niet gehoord wordt: een meer centrumrechtse stem.” “Op een gegeven ogenblik werd dat geluid geassocieerd met Pieter De Crem of Hendrik Bogaert, maar dat is heel erg rond personen gebonden. We hebben natuurlijk een aantal sociale organisaties, maar die zijn zich meer en meer gaan richten op het dienstbetoon aan hun leden als klanten en zijn minder bezig met algemene maatschappelijke vraagstukken. Dat was vroeger, toen ze meer een mens-en-maatschappijbeeld uitdroegen, wel het geval.” “In de aanloop naar het congres over de regeringsdeelname op het federale niveau zijn een aantal dingen in een stroomversnelling gekomen. Binnen de partij was er bezorgdheid over de richting die het uitging. Velen vreesden dat er teveel paarsgroene accenten zouden zijn en dat we daar als christendemocraten te weinig gezicht in zouden hebben. Toen hebben we besloten om naar buiten te treden en bekend te maken dat wij bestaan. We horen wel van een heleboel mensen dat ze daarop zaten te wachten.”
De CD&V is een beweging rijker. Stuurboord wil de rechts-conservatieve stem opnieuw meer gehoor geven binnen de Vlaamse christendemocraten. “We zijn een organisatie bínnen CD&V, van mensen die elkaar vinden rond Vlaamsgezindheid, het vrije ondernemerschap, levensbeschouwing en traditie”, zegt Ward Kennes (53), burgemeester van het Antwerpse Kasterlee en een van de woordvoerders van de beweging.
“Mensen hebben vaak het gevoel dat CD&V centrumlinks is” wel. Maar we zijn er ook van overtuigd dat de staatshervorming nog niet af is. Als je nu tijdens de coronacrisis ziet hoe complex de besluitvorming soms is, dan voel je meteen dat dat niet werkt als er snel beslist moet worden. Er is een veel te grote versnippering van bevoegdheden. Daar is absoluut verbetering mogelijk én nodig.” “Wij bij Stuurboord zijn erg Vlaamsgezind. We zijn fier dat de staatshervormingen in dit land getrokken werden door christendemocraten zoals Frans Van Cauwelaert, Gaston Eyskens, Wilfried Martens en JeanLuc Dehaene. Maar ook mensen als Luc Van den Brande hebben die Vlaamse kaart getrokken en mee vormgegeven. Het is dan ook jammer dat mensen dat weleens vergeten, ook binnen onze eigen partij. We willen dat de koers wordt verdergezet, wat op een bepaald moment moet uitmonden in een zevende staatshervorming.”
Tegelijkertijd weerklinken er heel wat pleidooien voor herfederalisering bij jullie coalitiepartners. “We moeten pragmatisch zijn, in plaats van ideologische scherpslijpers. Pragmatisme of oplossingsgerichtheid zijn kenmerken van mensen met een meer conservatieve instelling. We moeten niet alles tot een ideologische slagveld herleiden.” “Neem de kwestie van de geluidsnormen van vliegtuigen die opstijgen boven verschillende gewesten. Daar moeten oplossingen voor komen. (Eerder gaf voormalig CD&V-voorzitter Wouter Beke aan open te staan voor een herfederalisering van de geluidsnormen, red.). Let wel, de basistrend die wij zien is meer autonomie voor de gemeenschappen in ons land, en een federaal niveau dat stilletjes aan verdampt en minder impact zal hebben op de besluitvorming.”
“Het is jammer dat mensen, ook binnen de partij, vergeten wat de CD&V heeft betekend voor de Vlaamse autonomie” In dit stadium zijn vooral lokale mandatarissen vertegenwoordigd in Stuurboord. Na de vorige verkiezingen werd er herhaaldelijk bericht over frustraties van CD&V-burgemeesters die lokale, veelal centrumrechtse, zorgen overbrachten aan de partijtop die daar weinig gehoor aan gaf. “Ik vind het wel frappant dat CD&V in gemeenteraadsverkiezingen vaak 40 procent of meer haalt, terwijl we dan bij nationale verkiezingen de helft of minder van die stemmen halen. Dan moet je luisteren naar
waar mensen het verschil zien. Dat heeft wel wat te maken met personen, stijl en nabijheid. Maar een grote lijn daarin is ook dat mensen de lokale partij meer als een evenwicht beschouwen, met ‘stuurboord’ en ‘bakboord’ – dat die twee tendensen lokaal goed vertegenwoordigd zijn. Zo heb je mensen van Beweging.net, mensen met een Boerenbondprofiel en mensen die gewoon lokaal actief zijn.” “Al die tendensen zijn goed vertaald op gemeentelijk niveau. Maar als mensen kijken naar CD&V op een hoger niveau, hebben zij vaak het gevoel dat we eerder centrumlinks zijn. Terwijl op het lokale niveau dat beeld van een centrumpartij - met een belangrijk centrumrechts element - beter tot uiting komt. Dan is de vraag: doe je iets met die analyse of blijf je gewoon acteren en verder doen?”
“Als het kartel had standgehouden, zou de geschiedenis van dit land er heel anders hebben uitgezien” “Ik denk dat er veel winst zit voor CD&V om meer te luisteren naar die burgemeesters die lokaal dat centrumrechtse beleid incarneren. ‘Bakboord’ en ‘stuurboord’ hebben elkaar nodig. We zeggen niet dat de hele partij in een bepaalde richting moet evolueren, maar een bepaalde stem moet in de partij duidelijker hoor- en zichtbaarder worden. Om vooruit te gaan en een stevige koers te behouden, heb je die twee flanken echt wel nodig. Die moeten zichtbaar zijn en er moeten aanspreekpunten zijn.”
Critici, zowel binnen als buiten de partij, zullen zeggen dat er al rechtse partijen zijn. Waar zien jullie het verschil met bijvoorbeeld een N-VA? “Christendemocraten staan voor het Rijnlandmodel, terwijl de N-VA intussen op economisch vlak in een meer liberale richting geëvolueerd is. Het Rijnlandmodel heeft meer oog voor sociale dialoog, met het idee dat de welgestelden er belang bij hebben dat iedereen mee is en dat de welvaart goed verdeeld wordt. Een goed overleg tussen werkgevers en werknemers is van belang om vooruit te gaan als samenleving.” “Vlaamsgezindheid kun je bekijken vanuit de christelijke filosofie van het personalisme, waarin belang wordt gehecht aan de gemeenschap: een familie, een vereniging, een dorpsgemeenschap, een natie. Een natiegevoel is daarin erg belangrijk, maar dat is nog iets anders dan een nationalistische visie, waarbij men specifiek aan dat niveau
heel veel belang gaat toekennen. Christendemocraten vinden die gelaagdheid juist heel belangrijk – en Vlaanderen is daar een heel belangrijke schakel in – in een geheel van schakels.” “Dat brengt ons bij Europa. Ik hoor vaak wat euroscepticisme bij N-VA, terwijl wij historisch ook voortrekkers van Europa zijn. De christendemocratie in het Europees Parlement heeft wel wat van zijn pluimen verloren, maar de ‘founding fathers’ van Europa komen wel uit onze politieke familie.”
Af en toe hoort men geluiden van een politieke herverkaveling. Hebt u heimwee naar het CD&V-N-VAkartel? “We houden ons daar nu niet mee bezig. We willen ons geen grote rol toebedelen in een herverkaveling van het Vlaamse politieke landschap. Dat is niet waarom wij mekaar treffen. Er zijn ongetwijfeld mensen in onze beweging die goede herinneringen hebben aan de karteltijd. Ik denk bovendien dat als het kartel stand zou gehouden hebben, dat de politieke geschiedenis van Vlaanderen of België wel in een andere richting zou zijn uitgegaan.” “Ik heb zelf ook goede herinneringen aan het kartel. Op dit moment merk ik wel dat de animo in de twee partijen niet zo groot is. Als dat het geval is, moet je daar op dit moment je kruit niet aan verschieten. Dat is niet de doelstelling. Daarom is Stuurboord niet opgericht.”
In Oostenrijk gaf bondskanselier Sebastian Kurz zijn christendemocratische ÖVP opnieuw een uitgesproken rechtse smoel. Het legde hem electoraal geen windeieren. Is dat een voorbeeld waar jullie zich door laten inspireren? “Dat is inderdaad een interessant voorbeeld, waar hij electoraal succes heeft geboekt door meer een bepaalde lijn te gaan trekken. Interessant is dat hij ook de stap heeft gezet naar een coalitie met de Groenen. Ook in Duitsland, waar de christendemocraten sterk staan en zich ook als dé conservatieve partij in de politiek profileren, wordt in een aantal deelstaten goed met de groenen samengewerkt.” “Op dit moment kan ik niet zeggen dat er een of ander model in het buitenland is dat wij zouden moeten volgen. Bij Kurz draait het natuurlijk voor een stuk om zijn persoon. Je moet in de politiek voorzichtig zijn om met personen of bepaalde figuren te dwepen. Die hebben allemaal hun vervaldatum. Stuurboord staat voor traditie, dan kom je wat los van personencultus of het moment. Je moet dat proberen te overstijgen.” PIETER VAN BERKEL
13 Nooit eerder zo veel aandacht voor verkiezing ondervoorzitters
Een N-VA-kaderlid uit Antwerpen is er niet gerust in. “Ik ben bang dat Bart De Wever een ‘slecht theaterstuk’ gaat opvoeren tot aan de verkiezingen in 2024.” De afstand die de N-VA voorzitter in enkele interviews nam van Vlaams Belang valt bij velen op een koude steen. “In onze afdeling is er een ruime meerderheid voor
KRISTOF LUYPAERT
Voormalig parlementslid:
“Verkiezing loopt vaak anders partijtop voorziet” Een oud-parlementslid heeft twijfels over de kandidatuur van Valerie Van Peel. “Ik weet niet of Valerie echt heel sterke Vlaams-nationalistische ambities koestert.” Van Peel kwam in 2014 in de Kamer terecht waar ze sindsdien onafgebroken zetelt. “Zij heeft een snelle opmars gemaakt binnen de partij, maar om nu te zeggen dat ze een goede ondervoorzitter zou zijn, daar twijfel ik aan. Het vertrouwen van de partijtop is geen garantie. In het verleden is het vaker anders gelopen dan de partijtop had voorzien.” Dat N-VA voorzitter De Wever duidelijk afstand nam van Vlaams Belang stuit ook hier op onbegrip. “Waarom was dat nodig? Waarom moet je de vijand spelen van een partij die federaal mee in de oppositie zit. In onze afdelingen zijn er leden af-
gehaakt die hun lidkaart hebben teruggestuurd.” Ook de scherpe manier waarop de partij en Theo Francken gereageerd hebben op de veroordeling van Melikan Kucam wordt matig gesmaakt. “Die zware reactie heeft wel een hoog Pontius Pilatus-gehalte. De inkt van het vonnis is nauwelijks droog en er steekt al een mes in zijn rug. Waarom niet afwachten tot de zaak in beroep is behandeld?” De strategische communicatie blijkt ook een verbeterpunt. “Niemand verwacht dat de partij actief zijn verdediging opneemt, maar zo geef je toch echt een ca-
deau aan je tegenstrevers. Laat die aanvallen over aan andere partijen.” Ook de ‘praktijktesten’ op de huurmarkt die door Bart Somers zijn aangekondigd vallen niet in goede aarde. “Dat is een duidelijk verhaal van Bart Somers waar men voor plooit. Ook Bart De Wever is in Antwerpen voor ‘de sossen’ geplooid. Maar waarom men dat in de Vlaamse Regering niet tegenhoudt, snap ik niet.” Een uitdaging voor de nieuwe ondervoorzitters wordt ook de lokale ondersteuning. Die kan beter luidt het: “Men heeft lange tijd goed de vinger aan de pols gehouden via bewegingsverantwoordelijken. Maar dat zijn vaak jonge mensen die te weinig voeling met de basis hebben.”
Gemeenteraadslid:
Een partijraadslid
Een N-VA-gemeenteraadslid neemt geen blad voor de mond: “Ik ben teleurgesteld in de Vlaamse regering en over de koers tegenover het Vlaams Belang. De strategie om Open Vld uit te zuigen lijkt aannemelijk. Maar eerlijk? Die partij trekt vandaag alleen nog links-liberale ‘wokes’ aan. Wie wij daar nog gaan van overtuigen is voor mij een compleet raadsel.” De angst voor een electorale afstraffing leeft. “Ik vrees dat we straks richting de 15 procent dreigen te duiken. Wat dan? Frontvorming met de sp.a tegen het Vlaams Belang? In dat scenario worden wij snel ‘de partij van de rijken’ en dan schiet er niet veel meer over van de kracht van verandering.”
Een partijraadslid heeft bedenkingen over de manier waarop de partij de coronacrisis aanpakte. Interne kritiek op de Vlaamse regering wordt vaak afgeblokt. De naam van partijsecretaris Louis Ide valt daarbij meerdere keren. “We hadden daar met de Vlaamse regering meer het voortouw moeten en kunnen nemen, in plaats van lijdzaam te ondergaan wat de federale regering beslist.” Een positieve vermelding is er voor Vlaams minister Ben Weyts die door zijn consequente houding en focus op het maximaal openhouden van de scholen bij een groot deel van de achterban respect afdwingt. Maar op het vlak van ondersteuning van de economie, het aangrijpen van de crisis om met Vlaamse bedrijven opportuniteiten te grijpen mist het partijraadslid toch initiatief.
“Open Vld trekt enkel nog links-liberale wokes aan, wie wij daar nog gaan overtuigen is mij een raadsel”
EWS
© PHOTONEWS
© PHOTONEWS
S
Ka������ D�po����
© PHOTONEW
“Meerderheid voor samenwerking met VB”
samenwerking met y� het Vlaams Belang. V�� Bos�� A������� Als je de peilingen mag geloven, stevenen we mogelijk af op een meerderheid van de V-partijen in Vlaanderen. We mogen nu de L���� P��y� kansen op het realiseren van confederalisme toch niet torpederen?” Een vaak gehoorde kritiek is de afstand tussen de top van de partij en de basis: “Bart De Wever denkt, ten onrechte, dat hij nog steeds de partijlijn kan bepalen. Volgens mij slaat hij de bal mis. Hij wordt omringd door nogal wat ‘ja-knikkers’. Een kritische stem naar De Wever toe is bij het hoger kader een zeldzaamheid vrees ik.” Het kaderlid kijkt uit naar het V������ V�� ideologisch congres dat in 2021 P��� gepland is: “Ik denk dat we op zo’n congres met de voetjes op de grond zullen gezet worden. Ik ben ervan overtuigd dat alleen Theo Francken de partij terug het elan van weleer kan geven. Een verkiezing als ondervoorzitter is dan een Parlementslid: eerste stap in de goede richting.”
As�it� K ��k�
S
Kanko wordt overigens door heel wat van onze gesprekspartners beschouwd als een inhoudelijk sterke kandidate. Het enige voorbehoud is haar liberale achtergrond die moeilijk zou liggen bij een deel van de Vlaams-nationalisten. Niemand twijfelt aan haar capaciteiten Ze profileert zich islamkritisch, heeft dankzij haar Europese campagne een breed netwerk in N-VA middens. Of de rol van ondervoorzitter haar op het lijf geschreven is? Daarvan lijkt niet iedereen overtuigd. Iets te vroeg klinkt het vaak, maar het benadrukt alvast de ambitie.
© PHOTONEW
De kandidatuur van Kamerlid Valerie Van Peel heeft de zegen van de partijtop. “In realiteit is Valerie niet linkser dan Bart De Wever”, weten insiders. “Valerie deelt zijn visie volledig. De voorbije weken zag je mooi hoe De Wever zich in het centrum positioneert. Terwijl zijn uitdagers zogezegd van links en van rechts komen.” Van Peel kan ook rekenen op de steun en sympathie van enkele Antwerpse toppers zoals Kamerfractievoorzitter Peter De Roover en Vlaams minister-president Jan Jambon. Wat binnen een partij ook een rol speelt zijn de ‘geografische’ en provinciale evenwichten. Dat kan mogelijk in haar nadeel spelen, denkt de kabinetsmedewerker. “Ik heb liever niet opnieuw iemand uit het Antwerpse aan de partijtop. Die dient nu al genoeg de Antwerpse belangen.” De kandidatuur van Europees Parlementslid Assita Kanko kan op bijval rekenen. “Waarom niet iemand met een wat exotischer achtergrond. Dat kan zeker een meerwaarde hebben.”
© PHOTON
De partijraad van N-VA kiest zaterdag twee nieuwe ondervoorzitters. Zelden was er zoveel aandacht voor de relatief onderbelichte functie. Maar liefst zes kandidaten dingen mee naar het ondervoorzitterschap: Valerie Van Peel, Theo Francken, Lorin Parys, Assita Kanko, Anneleen Van Bossuyt en Kathleen Depoorter. Wij trokken op onderzoek en legden ons oor te luister in de wandelgangen van de N-VA-fabriek. “Het worden cruciale interne verkiezingen”, verzekert een kabinetsmedewerker ons. “De positie van ondervoorzitter is belangrijk in de aanloop naar de volgende verkiezingen, waarvan ik vrees dat we die gaan verliezen.” De toon is gezet.
© VVR
Onderzoek
4 FEBRUARI 2021
T�e� Fr�n�� ��
“Theo is Theo. Rechttoe, rechtaan”
“We moeten er voor zorgen dat de top de authenticiteit bewaart van waar we initieel naar toe wilden”, zegt een parlementslid. “Mijn persoonlijke voorkeur gaat uit naar Theo Francken en Valerie Van Peel. Maar alle zes kandidaten hebben hun verdiensten.”
Waarom dan een voorkeur voor Francken en Van Peel? “Met die twee ben ik zeker dat we het Vlaams-nationalistisch gedachtengoed in ere houden en een centrumrechtse koers kunnen aanhouden. Valerie profileert zich goed op ethisch-maatschappelijke thema’s en doet dat heel goed. Ze is ook zeer consequent en standvastig. En Theo is Theo. Rechttoe rechtaan. Je weet wat je aan hen hebt.” Op de vraag of er van binnenuit druk is uitgeoefend op Francken om af te zien van zijn kandidatuur wordt bevestigend geantwoord. “Ik krijg de indruk dat het voor sommigen een miss- of misterverkiezing aan het worden is. Maar een ondervoorzitter moet ook kritisch durven reflecteren over waar de partij naartoe moet. Theo en Valerie zijn daarvoor twee perfecte kandidaten. Zij voelen dat, ze durven hun mening zeggen.” Als de partij een doorbraak wil forceren en een groter stuk van haar programma realiseren zal dat op Vlaams niveau moeten gebeuren. Dat brengt ook de onvermijdelijke vraag: wat met een coalitie met Vlaams Belang? “We mogen die vraag niet uit de weg gaan. In 2024 moet het wel gebeuren hé. We zeggen dat al jaren. De tijd begint te dringen. Als het al niet te laat is.” De partijlijn om via deelname aan het beleid dingen te veranderen houdt stand, maar er zijn bedenkingen: “Wat we ‘au fond’ willen bereiken met onze partij, daar geraken we op deze manier niet genoeg. Ik hoop dat niet alleen wij maar ook CD&V zich ernstig beraadt over de vraag waar men met Vlaanderen naartoe wil. Moeten we echt straks in de geschiedenisboeken lezen dat we er heel dicht bij waren, maar dat we het momentum gemist hebben?” Kandidaat-ondervoorzitter Lorin Parys liet in een recent interview met De Zondag alvast optekenen dat voor hem de piste met Vlaams Belang een ‘no-go’ is. Het parlementslid betreurt dat. “Ik hoop dat als straks die verkiezing achter de rug is de partijtop zich aan tafel zet en zich beraadt waar we met de partij naartoe willen. Zo’n debat zie ik alleen mogelijk met Theo Francken en Valerie Van Peel in die functies. Ondanks hun kwaliteiten missen de anderen de politieke maturiteit. De vraagstukken moeten benoemd worden. Ook al zijn er al veto’s gesteld. Maar door in de krant veto’s te stellen help je Vlaanderen niet vooruit en onze achterban evenmin. Vlaanderen is meer dan Antwerpen alleen. Ik zie hoe Vlaams Belang in mijn stad gescoord heeft. Bij ons staat zeker 80 procent achter samenwerking met VB. De rek is er uit, je kan dat niet blijven wegduwen.” Of er een duidelijke voorkeur is van de partijtop? “Ik heb het gevoel dat ze Lorin Parys en Assita Kanko prefereren. Versnippering is niet in het belang van de partij. Het is goed dat die interne democratie speelt. Dat is geen verwijt. Maar wel jammer dat sommige kandidaten dat zelf niet inzien. Zaterdag 6 februari hebben zo’n 250 partijraadsleden het laatste woord. Die partijraad gaat digitaal door.
14 Cultuur
4 FEBRUARI 2021
GESCHIEDENIS
FILM
Hoe de liberale partij haar bijnaam ‘Pest voor Vlaanderen’ eerlijk verdiende
Chef “Chef” (2014), geschreven en geregisseerd door Jon Favreau, is een grappige, hartverwarmende en makkelijk verteerbare culinaire komedie. De film is een aanrader voor liefhebbers van lekker eten en documentaires als “Jiro Dreams” of “Sushi”.
Drie 'Vlaamse' liberale ministers Mijn vader was een spoorwegarbeider die met halve en hele franken spaarde voor een piepklein televisietoestelletje dat einde 1955 arriveerde. Fascinerend was dat voor een kind.
Carl Casper (Jon Favreau) is een gerenommeerde chef in het Franse restaurant “Gauloises” in Los Angeles. Op een avond krijgt het restaurant bezoek van de bekende voedselblogger Ramsey Michel. Carl komt met het plan op de proppen om hem te overdonderen met een gewaagd en innovatief menu, maar krijgt op het laatste ogenblik tegenwind van de eigenaar van het restaurant, die wil dat de kok dezelfde, klassieke gerechten kookt die hij al jaren maakt. Carl bindt in, maar zijn koken wordt neergesabeld door de recensent.
Iedere avond behalve ’s maandags (geen uitzending) kondigde de Harry Janossuite van Kodaly het nieuws aan van 19.45 uur. Ik ken nog iedere minister van de logeregering (socialisten-liberalen) Van Acker 1954-1958. Deze regering publiceerde de beruchte en deels vervalste talentelling van 1947 zodat drie Vlaamse gemeentes bij de Brusselse agglomeratie ingelijfd werden. In de regering Van Acker zetelden drie 'Vlaamse' liberalen. De Antwerpenaar Albert Lilar was vicepremier en de man van Suzanne Verbist (auteursnaam Suzanne Lilar) en de vader van Françoise Mallet-Joris, twee iconen van de Franstalige literaire wereld. De minister van Financiën was de Deinzenaar Henri Liebaert, textielindustrieel en uitgever van het dagblad La Flandre Libérale. De Diestse schoenenfabrikant Omer Vanaudenhove was minister van Openbare Werken en Wederopbouw en stelde tien jaar later als partijvoorzitter een “taalcompromis” voor dat de helft van Vlaams-Brabant wou verfransen. De heren waren representatief voor de veertig jaren tussen 1918 en 1958 waarin het woord “liberaal” als een vloek klonk voor iedere Vlaming die de soms misdadige discriminatie in eigen land bevocht.
Wetten ten voordele van Vlaanderen saboteren Zowel in 1918 als in 1944 overspoelde een golf van Belgicisme het land en werden Vlaamse eisen “onvaderlands”. Na de Eerste Wereldoorlog werd de enkelvoudig algemene stemplicht voor mannen ingevoerd bij parlementsverkiezingen (vrouwen hadden wel stemplicht bij gemeenteraadsverkiezingen). De afschaffing van de tweede en derde
stem van de rijke burgers bood de onmachtige Vlaamsgezinde liberalen uit de cultuurkringen ogenschijnlijk een kans meer invloed te krijgen. Dat mislukte haast totaal. De oude vooroorlogse hogere en Franstalige burgerij dacht er niet aan plaats te ruimen in de liberale associaties die de kandidatenlijsten opstelden. Ze kregen alle steun van de liberale bazen Paul Hymans en Paul-Emile Janson. Meestal gebruikten twee, maximum drie, van de tien of elf in Vlaanderen verkozen liberalen het Nederlands als huistaal. Geen enkele partij bezat nog de volstrekte meerderheid in het parlement en dus waren de liberalen nodig in een coalitieregering. De partij gebruikte haar invloed om wetgeving die de Vlaamse achterstand wilde verkleinen zoveel mogelijk te verhinderen of als het niet anders kon (vooral in de Brusselse gemeentes) te saboteren. Dat ondervond de enige Vlaamsgezinde liberaal (wel een overtuigde unitarist) die het tot minister bracht: Julius Hoste jr. Deze eigenaar van Het Laatste Nieuws slaagde erin een Koninklijke Vlaamse Academie op te richten, maar de Brusselse liberale potentaten lachten hem in zijn gezicht uit toen hij vroeg enkele Nederlandse gemeentescholen te openen. Met de dreiging van nazi-Duitsland voor de deur aarzelden de liberalen niet de regering te laten vallen begin 1939 omdat de Vlamingen een oud-activist in hun eigen academie wilden aanstellen. Veertien dagen voor de Duitse inval van 1940 veroorzaakten de liberalen weer een regeringscrisis omdat ze niet aanvaardden dat eentalig Franstalige ambtenaren geen beslissingen mochten nemen over het Nederlandstalig onderwijs. Leopold III weigerde het ontslag.
Wat Vlaamser, maar ook niet te veel Na de Tweede Wereldoorlog en de collaboratie van de Vlaams-nationalisten konden de Franstaligen verder het liberalisme in Vlaanderen domineren. Vlaamse liberalen
Daarop vat de kok het plan op om de recensent uit te dagen en hem opnieuw uit nodigen om te komen eten in het restaurant. Ditmaal zal hij hem wél een gewaagd menu voorschotelen. Echter, opnieuw steekt zijn baas er een stokje voor, door ermee te dreigen Carl te ontslaan. De chef vertrekt woedend naar huis, maar keert terug naar het restaurant om de blogger de huid vol te schelden. Het zou de 21ste eeuw echter niet zijn als het verzamelde cliënteel de ruzie niet zou vastleggen op hun smartphone. De filmpjes van de scheldtirade gaan viraal en Carl lijkt naar zijn carrière te kunnen fluiten. Carl zit niet alleen professioneel in zak en as, ook op het thuisfront is zijn situatie verre van denderend. Hij scheidde van zijn steenrijke vrouw Inez en geraakte vervreemd van zijn zoontje Percy. Na enige aanmoediging van Inez besluit Carl ‘terug te keren naar de basis’ en een voedseltruck uit te baten en het land te doorkruisen.
Makkelijk verteerbare komedie Chef werd geschreven en geregisseerd door John Favreau, die tevens de hoofdrol speelt. Favreau is niet van de minste. Zo schreef, regisseerde of produceerde hij verschillende Marvel- en Disney-blockbusters. Net als het personage dat hij in de film vertolkt, besloot Favreau ‘terug te keren naar de basis’ en een kleinschalige, onafhankelijke film te maken. De film is bijgevolg deels een parabel van Favreaus eigen ervaringen. Hoewel het in principe om een kleine, onafhankelijke film gaat, bevat Chef een heuse sterrencast met onder meer Favreau zelf, Dustin Hoffman, Scarltt Johansson en Robert Downey jr. Favreau liet zich naar eigen zeggen inspireren door de bekroonde culinaire documentaire Jiro Dreams of Sushi (een echte aanrader!) en dat vertaalt zich in prachtige shots van gerechten en de bereiding ervan, die menig kijker zullen doen watertanden. Het hele restaurateursgebeuren werd goed onderbouwd. Favreau liet zich bijstaan door de beroemde foodtruck-uitbater Roy Choi, die uitgroeide tot coproducent van de film. Ook de uitstekende soundtrack verdient vermelding, met tal van blues-, Motown- en Cubaanse jazz-klassiekers. Chef is grappig, hartverwarmend en entertainend. Het is een simpele, makkelijk verteerbare ‘feel-good comedy’ zonder al te veel franjes. Het drama is nooit te zwaar of hartverscheurend en evenmin probeert de film zware of diepe thema’s aan te snijden.
PIETER VAN BERKEL
© PHOTONEWS
Voedseltruck
Het verkiezingscongres van de PVV-PLP vond in 1968 plaats op de Heizel. Centraal Omer Vanaudenhove en links Willy De Clercq.
CULTUUR
De Stadscollectie Antwerpen De stad Antwerpen koopt elk jaar voor 200.000 euro hedendaagse kunst die dankzij een langdurige bruikleen in het MUHKA zal te zien zijn. De Vlaamse overheid heeft grootse plannen voor het Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen (MUHKA), een cultureel-erfgoedinstelling van de Vlaamse Gemeenschap. Tijdens de vorige legislatuur kondigde minister van Cultuur Sven Gatz aan dat er een nieuw museum zal worden gebouwd op de plaats van het hof van beroep op de Waalsekaai. Er werd een internationale architectuurwedstrijd uitgeschreven, waaraan 87 bureaus deelnamen. Er waren gerenommeerde grote kleppers bij. Na een eerste selectieronde bleven nog vijf kandidaten over. En dan is er iets misgelopen. De jury geraakte het niet eens over de winnaar. Blijkbaar waren er te veel onverzoenbare visies over de keuze voor een prestigieus gebouw dat een nieuwe architecturale landmark voor Antwerpen en tegelijk een functioneel museum, annex archief en bibliotheek, moet zijn. In maart vorig jaar zette de Vlaamse regering de pro-
cedure stop. Minister van Cultuur Jan Jambon gaf de opdracht een nieuw architectuurtraject uit te werken. Het zou de bedoeling zijn dat het nieuwe, iconische museum voor hedendaagse kunst in 2026 de deuren opent.
Werken voor het museum Ondertussen heeft het Antwerpse stadsbestuur, de geëngageerde partner van de Vlaamse regering voor de bouw van een nieuw MUHKA, een budget vrijgemaakt om de collectie van het museum te stofferen. De komende vijf jaar zal de stad voor 1 miljoen euro hedendaagse kunst aankopen. De stad blijft eigenaar van de collectie en schenkt ze in een langdurige bruikleen aan het MUHKA. De jaarlijkse investering van 200.000 euro door de stad Antwerpen is voor het museum een welgekomen stimulans. Het betekent een verdubbeling van het aankoopbudget, want de
voorbije kwarteeuw kreeg het MUHKA van de Vlaamse Gemeenschap elk jaar 200.000 euro toegeschoven voor de collectievorming, veel te weinig om een volwaardig aankoopbeleid te kunnen voeren. De verzameling hedendaagse kunstwerken die aangekocht worden kreeg als naam “De Stadscollectie Antwerpen”. Het stadsbestuur geeft een signaal. Antwerpen is al een eeuw lang een scène van heel gediversifieerde avant-gardekunst met internationale allure. Dit werd in het verleden slechts fragmentarisch vertaald in de patrimoniumopbouw.
Lippenstift en gasmaskers De Stadscollectie Antwerpen streeft niet naar volledigheid in een uitgebreide verzameling, daarvoor is het budget te beperkt. Ze zal gericht mikken op werken van museaal niveau. Dit jaar ligt de focus op (meestal jongere) kunstenaars die in Antwerpen wonen en werken, zoals Nel Aerts, Bendt Eyckermans, Otobong Nkanga,
Brieven
4 FEBRUARI 2021
15
LEZERSBRIEVEN © PHOTONEWS
DE GRONDWET, EEN VODJE PAPIER?
Een beeld van het eerste VLD-congres in 1992 met (vlnr) Patrick Dewael, Guy Verhofstadt en Herman De Croo.
kenden de pro-Leopold III-stemming in Vlaanderen, maar hun bezwaren werden weggeblazen omdat de Waalse en Brusselse bazen in hun vrijmetselaarsloges het anti-Leopoldkamp kozen in de koningskwestie. Partijvoorzitter, logebroeder en franskiljon Omer Vanaudenhove schrapte in de jaren ’60 zoveel mogelijk het antikatholieke discours dat lang zijn partij domineerde. De regering Lefèvre (christendemocratisch-socialistisch) willigde met nieuwe taalwetten wat Vlaamse eisen in zoals de afschaffing van Franstalige klassen. Dat viel slecht bij de franskiljons, maar Vanaudenhoves nieuwe Partij voor Vrijheid en Vooruitgang boekte vooral succes met haar antibelastingdiscours (invoering roerende voorheffing). Vanaudenhove verdubbelde het aantal zetels van zijn partij in Vlaanderen, maar het gevolg was dat ook authentieke Nederlandstaligen verkozen werden. De lakmoesproef kwam in 1968. Vanaudenhove (“Mon parti, c’est mon pays”) rekende erop dat de liberalen de grootste partij van het land werden, maar beet in het zand. De Vlaamse liberalen, die eerder schuchter de verhuis van de UCL uit Leuven steunden, werden door Franstaligen als landverraders weggehoond en in Brussel van de liberale lijsten gegooid al waren ze nog zo onderdanig. Eindelijk zagen jonge Vlaamse liberalen de realiteit voor ogen en in 1971 splitste de unitaire partij. Niet dat de Vlaamse liberalen flaminganten werden. Voorzitter Willy De Clercq metselde verder in zijn Franstalige Grootloge. Herman De Croo radbraakte het Nederlands, want hij deed zijn humaniora- en universiteitsstudies in het Frans. Liberale verkozenen bleven 'gematigd' bij communautaire eisen, maar geleidelijk verdwenen Franstalige dinosaurussen als baron Kronacker (Leuven) of de Gentse minister Merchiers van de kieslijsten.
Eerste minister ten koste van Vlaanderen
© PHOTONEWS
Met Guy Verhofstadt leek het héél even dat de liberalen einde de jaren tachtig een echte Vlaamse
partij werden. Als minister leerde hij de twee snelheden en de diepe kloof kennen die Vlaanderen en Wallonië scheidden. Eenmaal in de oppositie werd hij flamingant. Als voorzitter stelde hij een radicaal, bijna confederaal programma op waarin de regio’s volledige financiële en fiscale bevoegdheden kregen. De Belgicistische vleugel van Herman De Croo verbleekte erbij. Verhofstadt promootte een grote Vlaamse volkspartij en verleidde de rechtervleugel van de tam geworden Volksunie die zich bij zijn nieuwe partij Vlaamse Liberalen en Democraten voegde. Jaak Gabriëls, Hugo Coveliers, Bart Tommelein, Jef Valkeniers en Bart Somers geloofden graag de beloftes van Verhofstadt en zagen mogelijkheden hun loopbaan te starten of te verlengen. Wat Verhofstadt echt interesseerde, was het ambt van eerste minister. Hij begon zijn regeringen 20012008 met een cadeau van miljarden aan het anarchistische Franstalig onderwijs. Bij de communautaire Lambertmontakkoorden die hij sloot, stond geen woord meer over volledige fiscale bevoegdheden voor Vlaanderen. De institutionele anarchie werd alleen maar groter. Tijdens zijn regering leek het één ogenblik dat een echte flamingant partijvoorzitter zou worden, maar Jean-Marie Dedecker verloor de ledenverkiezingen (met een reuk van gesjoemel door de partijtop) ten voordele van Verhofstadts vroegere woordvoerder Somers. Met de latere partijvoorzitter Alexander De Croo herhaalde het liberale scenario zich. Hij liet de regering Leterme in 2010 struikelen over de problemen bij de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde, maar als minister in de regering Michel sprak hij over “herfederalisering” om Vlaamse eisen onderuit te halen. Toen hij het ambt van eerste minister rook, aarzelde hij niet Vlaamse belangen op te offeren en een regering zonder Vlaamse meerderheid te vormen, hoewel België alleen overleeft dank zij de Vlaamse economie en belastingen. P(est) V(oor) V(laanderen) blijft het juiste etiket. JAN NECKERS
Charline Tyberghein en Cindy Wright. Er is duidelijk gekozen voor zowel gevestigde waarden, die internationaal hoge ogen gooien, als voor opkomend talent. Ook toppers als Els Dietvorst en Nadia Naveau (zie afbeelding) zijn present. De verdere uitbouw van de verzameling zal teruggaan naar het verleden en eveneens illustreren hoe de recente internationale kunstontwikkelingen in Antwerpen een voedingsbodem hebben gevonden en dit tot vandaag blijven doen. Vanaf 13 februari laat het MUHKA kennismaken met De Stadscollectie Antwerpen, waarvoor uitzonderlijk de hele benedenverdieping is voorbehouden. De tentoonstelling “Lippenstift en gasmaskers” biedt een staalkaart van de hyperdiverse Stadscollectie Antwerpen in wording.
MMMV
Tentoonstelling “De Stadscollectie: Lippenstift en gasmaskers”, van 13 februari t.e.m. 18 april 2021, MUHKA, Antwerpen, www. muhka.be
Pallieterke, Voor zover mij bekend bestaat in België nog steeds het grondwettelijke principe van de scheiding der machten en behoort de wetgevende macht exclusief tot het domein van het parlement. Ook voor zover mij bekend heeft het federaal parlement tot op heden aan de zittende regering De Croo geen volmachten of andere bijzondere bevoegdheden verleend. Wij worden echter wel dagelijks met ministeriële besluiten om de oren geslagen, die om de haverklap door de uitvoerende macht in het staatsblad gepubliceerd worden, blijkbaar zonder langs het parlement te zijn gepasseerd en zonder advies van de Raad van State (hetgeen bij een koninklijk besluit daarentegen steeds wordt ingewonnen). In hoeverre zijn deze besluiten echt bindend en hebben ze kracht van wet? Waarom hoor of lees ik daarover niets concreets vanuit de hoek van de grondwetspecialisten en andere experts terzake? Wanneer blijkt dat een aantal toppolitici (leden van de federale regering dus) zomaar op eigen houtje de bevolking bepaalde rechten toekent of plichten oplegt – vooral ook indien ze zelf niet democratisch verkozen zijn – dan stel ik mij bij deze praktijk toch wel heel ernstige vragen. A ndré Clerbout Scherpenheuvel-Zichem
BIDEN VERSUS TRUMP Pallieterke, Blijkbaar krijgt Jurgen Ceder de verkiezingsnederlaag van Donald - "Grab 'em by the pussy" - Trump moeilijk verteerd. Reeds enkele dagen na de inauguratie van Biden fulmineert hij dat de nieuwkomer “een allesbehalve 'verbindende' president zal zijn”. Laat me duidelijk stellen dat ook ik voor de overjarige nieuwe president weinig sympathie heb. Amerika verdient beter. Ik kan me echter niet herinneren dat Jurgen Ceder vier jaren geleden even kritisch was voor de net verkozen Trump. Die sleurde toen reeds een reputatie mee als gewetenloze bedrieger (de processen lopen nu verder) en ijdele narcist. Van Trumps infantiel en vaak beledigend taalgebruik (ook t.o.v. vrouwen) zijn we vier jaar lang getuige geweest. Wordt het niet stilaan tijd om komaf te maken met te raaskallen over de 'slechte linksen' en de 'goede rechtsen'? In Amerika leven ook tientallen miljoenen blanken in armoede. Hopelijk slaagt slechterik (want zogezegd linkse) Biden erin om hun toestand te verbeteren. De goede (want rechtse) Trump is daar immers niet in geslaagd. Lieven De Meyer - A ntwerpen
MACHIAVELLI Pallieterke, Filosofe Tinneke Beeckman schrijft in haar boek “Machiavelli’s Lef” dat het géén zin heeft politici te beledigen... Maar mogen politici óns beledigen door steeds weer beloften te maken die zij NIET nakomen? Recent nog het zonnepanelenbedrog... Moeten wij alles zomaar slikken zonder tegenspraak of protest? Denken onze ‘volksvertegenwoordigers’ en beleidsmakers dat álle burgers achterlijk of goedgelovig zijn? Want dat beperkt zich tot enkel degenen die achter hen blijven aanlopen, uit domheid of uit eigenbelang. Ik raad iedereen aan het boek “Machiavelli’s Lef” te
lezen, want daarin staan meerdere waarheden die niet op radio of televisie gezegd mogen worden, die er door onze o zo neutrale en objectieve nieuwsmakers gegarandeerd tussenuit geknipt zijn…. Vlaams gezegde: Véél beloven en weinig geven, laat de zotten in vreugde leven. M arc Bertrand - Edegem
GERACIALISEERDEN Pallieterke, Zonet las ik het artikel in ’t Pallieterke over de ingrepen om Gent te dekoloniseren, opgemaakt door een officieel adviesorgaan waarvan de ‘leden’ anoniem zijn en door schepen Heyse geselecteerd werden. Alles voor het heil van onze vroegere allochtonen, nu "geracialiseerden" genoemd. Een term om van te huiveren. Het is bovendien enkel de "blanke/witte/overheersende meerderheid" die zich bezondigt aan racisme. Bij de zorgbehoevende groep waarover het gaat, komt dat heus niet voor, hoor! Geen onderscheid meer tussen legale of illegale verblijvers. Krijgen zij dan zo een vrijgeleide om alles te doen en te laten wat hen goed uitkomt? Geracialiseerden moeten altijd en overal gehoord worden en voorrang krijgen. Ook op school dient het roer te worden omgegooid. Leraren moeten opleidingen volgen en handboeken moeten aangepast worden. Waar gaat dit stoppen? Racisme is geenszins goed te praten, maar zo'n aanpak is er toch ver over? Een mens zou zich schamen om blank te zijn. Moeten wij onze Vlaamse waarden allemaal verloochenen en alle tradities bannen? "Trilt in uw graf, trilt Gentsche helden, gij Jan Hyoens, gij Artevelden"... Zij keren zich waarschijnlijk om in hun graf! Hopelijk krijgen de burgemeester en zijn schepencollege in 2024 de rekening gepresenteerd voor hun destructieve beleid tijdens deze legislatuur. Voor alle duidelijkheid: ik ben geen Gentenaar, maar ik heb nu toch eens echt met hen te doen. En zingen maar van "Mijn Gent, schuun Gent, mijn Gent ik zie ui geire..."! Hopelijk gaat deze vlieger niet op, of beter gezegd "omhuuge". Erwin Van Loo – Lochristi
DE BELASTINGBETALER Pallieterke, Ik wens hier toch even kort te reageren op de lezersbrief van PVC uit Sint-Niklaas. Deze lezer verwart een zuilenorganisatie met een openbaar bestuur. Zoals ook een lezer in HLN reageerde, is het de Vlaamse overheid bij monde van ex-minister Tommelein die een engagement aanging t.o.v. van de Vlaamse burger i.v.m. met de gewaarborgde rentabiliteit van zijn investering, in dit geval de terugdraaiende meter op zijn zonnepaneelinstallatie. Dus daar is het normaal dat de overheid bij het niet nakomen van haar afspraken daar ook een schadeloosstelling tegenover stelt. In het geval van Arco gaat het om een privé-organisatie die omwille van risicovolle beleggingen haar investeerders voorloog en nu weigert deze laatsten schadeloos te stellen voor haar bedrieglijke praktijken. Erger nog ze wil de belastingbetaler laten opdraaien voor de door haar aangerichte schade, terwijl zij zelf haar handen krampachtig op haar zakken vol geld houdt! Als ‘christelijke’ organisatie kan dat tellen.... Erwin De Mulder - Geraardsbergen
Een lezersbrief insturen? Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.
16 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
4 FEBRUARI 2021
Wie is Luka Elsner? Veertien dagen geleden stond er in de krant dat Yves Vanderaeghe KV Kortrijk moest verlaten. Dat nieuws werd met klem ontkend door het bestuur van KVK. Het was dan ook een verrassing dat zondag Luka Elsner, de nieuwe Sloveense trainer, werd aangekondigd.
Cercle
Wie in godsnaam is Luka Elsner? Hij is 38 jaar. Hij stopte op zijn 31ste met voetballen en wilde trainer worden. Hij begon als assistent bij NK Domzale, de club waar hij begon te voetballen en kreeg er enkele maanden later zijn kans als hoofdcoach. Hij was ook al actief in ons land. In het seizoen 20182019 was hij coach van Union in 1B. Hij werd derde met de Brusselaars. Elsner viel vooral op door zijn prestaties in de Croky Cup, hij schopte het tot in de halve finales, nadat het onder meer Anderlecht en RC Genk had uitgeschakeld. Hij heeft oog voor detail. In Sint-Gillis liet Elsner onder meer een bibliotheek installeren waar zijn spelers konden lezen, hij liet bedden plaatsen, waar de spelers konden slapen tussen twee trainingen door. Luka heeft zijn kans in een grote competitie al gehad. Amiens, dat in het seizoen 2019-2020 uitkwam in de Ligue1 Het was vechten om niet te degraderen. Na 28 speeldagen stond zijn ploeg op de voorlaatste plaats en toen werd de Ligue1 stopgezet, degradatie voor Amiens. In de Ligue 2 miste Elsner dit seizoen zijn start compleet. Hij werd ontslagen!
Ik zou denkelijk toch nog maar eens naar Yves Vanderhaeghe telefoneren als ik iets voor het zeggen had bij Kortrijk. Het kan goed al te laat zijn, nietwaar Cercle!
Quizavond Ik ken Yves al een hele tijd, hij was nog speler bij Moeskroen en later van FC Roeselare. Als T2 van Kortrijk ontmoette ik hem tijdens een quizavond in Brakel. Hij kwam bij mij over als een rustig mens, iemand met een luisterend oor, de ideale schoonzoon. Iemand die niet absoluut in de schijnwerpers hoeft te staan, de perfecte verbindingsman tussen Hein Vanhaezebrouck en de spelersgroep. Beleefd is hij ook nog, want hij noemde mij 'mijnheer Van Binst' toen hij mij begroette. Die jongen kon vanaf dan in mijn ogen geen kwaad meer doen…
GILLE VAN BINST VOORMALIG TOPVOETBALLER
1249
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12
A B C D E F G H I J K L HORIZONTAAL
VERTICAAL
A. Groot gevecht of hevige ruzie
1. 2. 3. 4. 5. 6.
B. Vergelder - In gezelschap van C. Erbium - Deel van een auto D. Grensdorp in Zeeuws-Vlaanderen Voertuigen E. Ontbeert - Bevel F. Muzieknoot - Vogels G. Gaandeweg - Houten kist H. Apenstaartje - Zeer antiek I.
Loshangende bovenkledingstukken Aangezien
J.
Kwebbel - Ervandoor
K. Reactie op een vordering L. Onbezorgd - Viëtnamees nieuwjaar
Verdeeld Niet realistisch - En andere Voorzetsel - Dokter - Kwaadsprekerij Klein probleem Afwijzing - Bodemrijkdom Niet daarvoor - Mensen met een sterk gevoel van eigenwaarde Film van Spielberg 7. Euro-aziatische vrouw Procureur-Generaal 8. Naambezoedeling - Horlogemerk 9. Falen 10. Nam in hoogte toe Een uitgebreide kennis bezittend 11. Trapsgewijs verloop 12. Muzieknoot - Genodigde - Proef
AFSCHEID VAN EEN GROEN ICOON
Kristof Calvo: “Ik heb alles gedaan wat menselijk mogelijk is in dit land”
Het nieuws sloeg de natie als een natte dweil in het gezicht. Kristof Calvo geeft het fractievoorzitterschap van Groen op en gaat part-timen in Nederland, in de ‘denktank’ van GroenLinks. Ook mama Martine was verrast door de beslissing. “Ach, op een dag vliegen ze uit. Dat weet je als moeder. Maar Kristof heeft er wel heel lang over gedaan.” Het afscheidsinterview van een moeder en haar zoon. Zuiver technisch gesproken neemt Calvo geen afscheid van het fractieleiderschap omdat hij zuiver technisch gesproken geen fractieleider was. Die eer en bijhorend loon is weggelegd voor Ecolo. Maar gezien hij de enige is die wat Nederlands kent, mag Kristof wel de titel voeren van Meyrem. Het is een detail natuurlijk maar mama Calvo eiste voor het interview dat daar niet over gezeurd zou worden. “We gaan het leuk houden, meneer Pallieter”, stelt ze, “blijft u na zijn vertrek voor een glaasje champagne? Coronaproof? In de tuin”. Meneer Calvo, een stap opzij. Dat hadden we van u niet verwacht. Kristof: “Dat begrijp ik, maar ik heb toch het gevoel dat ik alles bereikt heb wat je in de politiek kan bereiken. Ik heb Groen met een verkiezingsoverwinning in de Vivaldi-regering geloodst waar ik de architect van ben, het aantal coronadoden die we met ons beleid iedere dag realiseren, het verlagen van de pensioendruk en de begroting zal nog tot eind deze eeuw in groen-linkse cijfers geschreven worden. En dat allemaal zonder zelf minister te moeten worden. Wat kan ik nog meer doen?” Mama Martine: “Ik denk ook dat het voor Kristof nu beter is om toch parttime naar Nederland te vertrekken. We hebben een mooi studentenkot voor hem gevonden, met een eigen keukentje”. Kristof: “Ik had het er moeilijk mee. Om haar zo in de steek te laten. Maar mama heeft me overtuigd dat ze het alleen wel zal redden en dat ik er ook klaar voor ben.” Mama Martine: “Zeker weten, hij is tenslotte 34 hé. De meeste mama’s moeten niet zo lang chauffeur, kok en therapeut spelen. Misschien ontmoet hij in Nederland wel een leuk meisje die dat wil doen voor hem. Hier sleept hij toch een moeilijke reputatie mee, nietwaar?” Kristof: “Mama! Als je meisje zegt, is dat zeer genderongevoelig. Ik wil een leuke m/v/x ontmoeten. Maar m/v/x moet wel op jou lijken.” Mama Kristof: “Dat is lief jongen.” Nu heeft u uw zinnen op Nederland gezet? Kristof: “Inderdaad, Nederland heeft een serieus extreem-rechts probleem. Blijkt bijvoorbeeld dat zij dus hun staatsschuld bijna hebben afbetaald en zelfs een overschot op
de begroting hebben. De regering heeft ook nog eens een perfecte meerderheid in één taalgroep. Ja, dat is dus onaanvaardbaar. Welk deftig land heeft nu maar één taalgroep. En dat heb ik nog niks gezegd van het aantal coronadoden. Die liggen makkelijk 50 procent achter op België. Met zoveel meer inwoners?” Mama Martine: “Onze Noorderburen kunnen op onze Kristof rekenen. Maar misschien moet ge u klaarmaken. Meyrem komt zo.” Komt de voorzitter u persoonlijk uitwuiven? Nochtans is het gerucht in de Wetstraat dat er tussen uw beiden een serieuze haar in de boter zit. Kristof: “Dat bewijst nog maar eens hoe dom die wetstraatwatchers zijn. Ze weten er niks van. We hebben onze meningsverschillen bijgelegd en nu geeft ze me hoogstpersoonlijk een lift naar Nederland. Zo blij was ze met mijn nieuwe stap.” Mama Martine: “Dat is waar. We hebben er kop of munt om gedaan en zij heeft gewonnen. Eerlijk is eerlijk.” Kristof: “Ik moet wel de hele rit een masker dragen, zwijgen en vanachter zitten. Maar dat is normaal in coronatijd.” Even later rijdt Almaci de oprit op in een met Nederlandse vlaggen aangeklede Volvo. Voor de gelegenheid zijn er blikjes aan de bumper gebonden en staat het opschrift ‘Just Fucked Off’ in ecologische verf te lezen op de achterruit. Mama Martine: “Oh, ze heeft mijn slogan gepikt…” Kristof: “Jullie zijn deugnietjes hoor. Ik ga jullie missen.” Nauwelijks is Kristof de deur uit of de champagnekurken knallen ten huizo Calvo y Castaner. “Hij is weg. Hij is echt weg! Ik zie hem doodgraag hoor onze Kristof. Maar! Hij! Is! Weg! Ik ben zo blij”. Het wordt best gezellig. Mama Martine barst tranen van blijdschap uit en houdt de glazen vol. Na de derde fles opper ik toch naar huis te vertrekken. Maar dan staat de gewezen fractieleider van Groen plots terug in de woonkamer. “Mama, de Nederlanders hebben me teruggestuurd. Ze zeiden tegen me: ‘Nou eikel, dit is echt geen essentiële verplaatsing!’ Kan ik 250 euro van je lenen voor de boete?”
Oplossing 1248
Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie
7
8
9 10 11 12
A
A U
T O M O B
I
L
B
A
I
R
B A G
S
I
C
R
E
E
E N
D
T
R
I
R
E
S
1248
1
2
3
4
T
5
6
S
E
E M
N
E
F
R O E
P
E
G
I
E
R
L
A N D
H
V
I
T
A
L
I
A G
A
L
J
L O S G E
K
E
L
N R
E
I
S
T
E
E N G
G L
E U
B G I
G
E
E D E
I
T I
K N O O P
R D E
T
L E
T
E N O G
A C
S
D A R S
E
I
T
K S
E
T
E
E
R
O G E N D
Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be
www.deblauwevogel.be