VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER
8-9
RIK TORFS Kerkjurist
INTERVIEW
“Je moet de mensen niet als kleuters behandelen”
Houd de scholen open
“De virologen die vaak in de media komen, hadden in het begin vooral moeten zeggen wat ze niet wisten”, zegt kerkjurist en opiniemaker Rik Torfs in gesprek met onze redactie. “Zij hebben de wetenschap geen dienst bewezen door de indruk te wekken dat de hele crisis helder en duidelijk was. Veel klassieke media wilden ook de indruk blijven wekken dat dé expert alles wist. Er is een soort virologenbeleid geweest dat te veel uitging van grote zekerheden en dat dan nadien af en toe door de feiten werd tegengesproken. Daardoor raakte het vertrouwen bij veel mensen ondermijnd. Zij werden geconfronteerd met maatregelen waarvan het concrete effect niet kon worden vastgesteld. Je moet de mensen niet als kleuters behandelen. Er ontstond door corona ook een angstcultuur waarbij over bepaalde rechten en vrijheden niet meer werd nagedacht."
BRANDWEERMAN GETUIGT
5 JAAR NA 22 MAART ECONOMIE
13
WAAROM BPOST ACHTEROP HINKT
Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) wil ook na de paasvakantie de scholen openhouden. Hij heeft gelijk. We hebben hier al meerdere keren kritiek gegeven op de passieve houding van de Vlaamse regering inzake het coronabeleid. Dat is zelfs minder een kwestie van principe dan van doelmatigheid. Het federale niveau holt al een jaar achter de feiten aan. Vlaanderen had minstens op zijn eigen bevoegdheidsterreinen het maximale moeten doen om zelf de crisis te bestrijden. Zo was het onbegrijpelijk dat de Vlaamse regering geen enkele poging ondernam om zelf vaccins aan te kopen en zijn eigen vaccinatiestrategie (een gemeenschapsbevoegdheid) te ontwikkelen. Maar als het goed is, moeten we het ook zeggen. Sinds het begin van de crisis heeft de Vlaamse minister van Onderwijs Ben Weyts zich altijd kordaat verzet tegen een sluiting van de scholen.
Paniekvoetbal De allereerste maatregel die de regering Wilmès nam in maart vorig jaar, nog voor de sluiting van winkels en vele andere lockdownmaatregelen, was de algemene sluiting van het onderwijs. Dat was toen al niet naar de zin van Weyts. Die beslissing was paniekvoetbal en werd toen genomen onder druk van de publieke opinie. Het is mooi dat mensen bezorgder zijn om hun kinderen dan om zichzelf, maar er waren toen al redelijk wat gegevens beschikbaar die toelieten te vermoeden dat scholen en
5
INTERVIEW
JOHN-ALEXANDER BOGAERTS
Chantage
(CD&V) laat alvast verstaan dat hij niet van plan is om leerkrachten prioritair te laten vaccineren, zoals Weyts voorstelt. Er broedt ook een openlijk conflict met de federale minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke, die steeds meer lijkt te denken dat hem een soort dictatoriale bevoegdheid is toegekend en dat hij ook zomaar beslissingen kan nemen op beleidsterreinen waarvoor hij niet bevoegd is, zoals onderwijs. Vandenbroucke is zelfs zo verontwaardigd over het standpunt van de ministers van Onderwijs over het openhouden van de scholen – Weyts krijgt immers de steun van zijn Brusselse en Franstalige collega’s – dat hij niet terugschrikt voor regelrechte chantage. Als er geen sluiting van de scholen komt, zal hij dat moeten compenseren in andere sectoren, liet hij verstaan. Daarmee wil hij zeggen: ik ga moeten optreden tegen andere contactberoepen of in bepaalde economische sectoren en dat zal allemaal de schuld van Weyts zijn. Zal de Vlaamse minister van Onderwijs plooien? We hopen van niet. Een algemene sluiting van de scholen zou net als vorig jaar een nutteloos tapijtbombardement zijn. De fijnmazige aanpak, waarbij scholen worden gesloten waar zich besmettingen manifesteren, heeft zijn nut bewezen. Houd de andere scholen alsjeblief open.
De vraag is of Weyts zal kunnen standhouden. Zijn Vlaamse collega Wouter Beke
Lees ook blz. 2 & 3
VLAAMS MINISTER
MATTHIAS DIEPENDAELE "WE MOGEN ALS VLAMINGEN MEER UITPAKKEN MET ONS ERFGOED"
7
OPINIE 2 / BINNENLAND 4-7 / INTERVIEW 8-9 / BUITENLAND 10-11 / CULTUUR 14 77ste jaargang • nummer 12 • donderdag 25 maart 2021
JURGEN CEDER
€ 3,00
12
kinderen niet de motor van verspreiding van het coronavirus zijn, zoals ze dat wel zijn bij de griep. Die vermoedens blijken nu ook correct. Kinderen lopen niet alleen aanzienlijk minder gezondheidsgevaar bij besmetting, maar geven het virus ook veel minder door. Het Europese Centrum voor ziektepreventie en bestrijding (ECDC) kon niet vaststellen dat de heropening van de scholen in de EU halfweg 2020 merkbare gevolgen had voor de verspreiding van Covid-19. Deze instelling deelt trouwens de mening van Weyts: sluiting van scholen kan alleen een allerlaatste redmiddel zijn. Er zijn genoeg redenen waarom het zo belangrijk is de scholen open te houden. Die hebben niet alleen te maken met het belang van onderwijs voor de kinderen. Wanneer je de kinderen thuis houdt, houd je ook de ouders thuis, ook degenen die actief zijn in geneeskunde, verzorging en ordehandhaving. Zelfs thuiswerk is allesbehalve evident met verveelde kinderen om je heen. Dat kan elke ouder je vertellen. Een algemene sluiting van de scholen heeft weinig effect op de ziekteverspreiding, maar zou de reeds geteisterde Vlaamse economie opnieuw zware schade berokkenen.
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
2
Opinie
25 MAART 2021
Weg met de paus!
Vergeef me de provocerende titel van dit editoriaal. Laten we het eens over de paus hebben, want die man werd beladen met alle zonden van de wereld omwille van het kerkelijke standpunt over homofilie. Het was natuurlijk toeval: eerst was er de moord op een homo in Beveren, gevolgd door de hysterische reacties van de homolobby. Of de gebeurtenissen in Beveren ook maar iets te maken hebben met homo-bashing is ook vandaag nog absoluut niet duidelijk. U leest er hiernaast meer over. En dan was er vorige week de uitspraak vanuit Rome. Het Vaticaan bevestigde opnieuw de leer van de katholieke kerk die stelt dat homoseksualiteit een ‘zonde’ is. Daarmee heeft de leiding van de katholieke kerk opnieuw bevestigd dat paren van hetzelfde geslacht het sacrament van het huwelijk niet kunnen ontvangen, aangezien “dat is voorbehouden aan de onverbrekelijke verbintenis tussen een man en een vrouw”. Het standpunt wordt geformuleerd door de Congregatie voor de Geloofsleer. Dat was even schrikken voor de progressievelingen onder ons, want in oktober van vorig jaar zei de paus nog: “Homoseksuelen hebben het recht om in een gezin te leven. Ze zijn ook kinderen van God.” Hij vindt samenlevingscontracten nodig, “zodat ze wettelijk beschermd zijn”. De kranten pakten toen uit met koppen zoals “Uitspraak van de paus is van grote waarde voor homo’s.” De Standaard schreef: “Franciscus stelde zich altijd al toleranter op ten opzichte van de LGBTQ-gemeenschap dan zijn voorgangers.” Toen hij nog aartsbisschop van Buenos Aires was, toonde Franciscus zich al voorstander van een burgerlijk samenlevingscontract voor homokoppels als alternatief voor het homohuwelijk. Na die uitspraken in oktober 2020, werd de paus wel door het Vaticaan teruggefloten en werd een en ander genuanceerd. Onbegrijpelijk dus dat de paus verleden week de wind van voren kreeg, niet alleen van de linkse, homo- en andere lobby’s, maar ook van de Belgische bisschoppen, met die van Antwerpen op kop. Johan Bonny uitte rechtsstreekse kritiek op Vaticaan en paus. Dat mag natuurlijk, maar de man moet natuurlijk wel beseffen dat hij onderdeel is van een groter geheel en dat hij ‘moet luisteren’ naar zijn baas, zijnde de paus. En niet zoals we lezen in de media: “Antwerpse bisschop biedt excuses aan voor standpunt Vaticaan over homoseksualiteit: boos en beschaamd”. Ik wil het hier niet hebben over de verschillende standpunten. Die zijn voer voor een fundamenteel debat. Alleen, als Bonny zo openlijk zijn eigen kerkelijke gezag aanvalt en in feite bijna oproept tot burgerlijke ongehoorzaamheid, dan heeft hij een groot probleem. Ofwel aanvaardt men het gezag, ofwel niet. Wie niet akkoord gaat met Rome, moet zijn of haar conclusies trekken. Zij die zich daarom ondertussen lieten ontdopen, waren vanuit hun visie tenminste consequent. KARL VAN CAMP, OUD-HOOFDREDACTEUR
De avonturen van Alice in Wokeland Na een val in een konijnenpijp, komt het meisje terecht in een wereld waar niets is wat het lijkt. In het bekende sprookje van Lewis Carroll moet Alice, naarmate ze vordert door het absurde Wonderland, steeds meer afstand nemen van de waarheid en de wetmatigheden die ze kent uit de echte wereld. Zelfs de conventionele betekenis van woorden wordt er in vraag gesteld. "Wanneer ík een woord gebruik," zegt Humpty Dumpty misprijzend tegen Alice, "dan betekent het alleen wat ík wil dat het betekent."
De homofobe moord die er geen was
Net zoals Wonderland is Wokeland de wereld van het ideologische fanatisme waar we steeds verder worden ingezogen, een plaats waar waarheid en feiten onbelangrijk zijn, de absurditeit regeert en woorden niet langer betekenen wat we denken dat ze betekenen. Vier verhalen uit Wokeland van de laatste twee weken.
De waarheid is een probleem
www.pallieterke.net
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland 3 maanden: 39 euro 6 maanden: 78 euro 1 jaar: 156 euro Steunabo 1 jaar: 250,00 euro
Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB
Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno de Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Wim De Smet (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Kristof Luypaert, Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel
we te maken hebben met een zeer religieuze ingestelde (en gestoorde) jongeman die worstelt met zijn seksverslaving en uiteindelijk besloot tot een bloedige afrekening met het voorwerp van zijn lusten. Toch, tegen die feiten in, kregen we een verhaal van anti-Aziatisch racisme. Dat zat er aan te komen. De verwezenlijkingen en successen van de Aziatische gemeenschap in de VS maken een leugen van de mythe dat de Amerikaanse samenleving 'systemisch' racistisch is en zijn dus een doorn in het oog van de kerk van woke. Bart De Wever merkte ooit op dat hij ook bij ons weinig Aziaten hoort klagen over racisme. Niet-blanken die niet klagen over racisme, dat kan natuurlijk niet. De schietpartij in Atlanta bood de kans voor een Georg Floyd op zijn Aziatisch.
Deze week heeft de universiteit van Georgetown (VS) rechtsprofessor Sandy Sellers ontslagen. Zoals zoveel van haar collega's, gaf Sellers les via videoconferentie. Ze was vergeten de applicatie af te sluiten toen ze achteraf bijpraatte met haar collega David Batson. In dat gesprek vermeldde ze dat het haar pijn deed ("I end up having this angst" ) dat op het einde van elk semester de meeste zwarte studenten onderaan bengelen bij de examenresultaten. Het was duidelijk dat die situatie haar zorgen baarde. Het gesprek werd opgenomen en op sociale gedeeld media door enkele militante studenten die haar beschuldigden van racisme. De universiteit besliste daarop om professor Sellers te ontslaan, omdat haar woorden 'verachtelijk', ‘racistisch' en 'schadelijk' zijn. Nergens werd echter haar bewering over de slechte zwarte resultaten ontkend. Taki (Taki’s Magazine): "Om een of andere reden zei de universiteit niet dat haar verklaringen onjuist waren. Of onnauwkeurig. Of enig ander synoniem voor onwaar." Haar misdaad was dat ze die waarheid had uitgesproken (in wat ze dacht een privégesprek te zijn). De arme professor Batson, die enkel de woorden van Sellers had aanhoord, werd geschorst. Hij had haar in dat gesprek kordaat moeten terechtwijzen of haar moeten aangeven, vinden zijn critici. Een zwarte studentenvereniging eiste daarop van de universiteit dat zwarte rechtsstudenten retroactief betere examenresultaten zouden krijgen, om zo het racistische onrecht onge-
daan te maken. In Wokeland beslist Humpty Dumpty wat het woord ‘geslaagd‘ betekent.
Het ‘n-woord’ Ook deze week kwam de directeur van de SOAS-universiteit (School of Oriental and African Studies) van Londen in zware problemen. Op een videovergadering beklaagde een zwarte student zich erover dat iemand van het personeel zou uitgescholden zijn met het 'n-woord'. Habib, zelf een Zuid-Afrikaanse kleurling, antwoordde dat hij zwaar zou optreden tegen elke persoon die het woord 'nigger' zou durven uitspreken. Zware fout. Habib had net het 'n-woord' zelf volledig uitgesproken. Dat hij dat deed in een context van afschuw en veroordeling, was niet van belang. Een zwarte student werd boos en zei dat Habib niet zwart is en dus niet het recht heeft om het woord 'nigger' uit te spreken. Hij had ‘n-woord’ moeten zeggen. Het lijkt wel een sketch van Monty Python, maar Habib had nog weinig reden om te lachen. Hij kwam in een storm terecht. Een groep zwarte activisten noemde hem een 'racist en idioot'. Ze vinden dat hij het woord 'nigger' nooit mag uitspreken omdat hij niet "de sociale en culturele ervaringen van dat woord heeft". Habib probeerde zich nog te verontschuldigen, zonder succes. Hij werd geschorst uit zijn functies en is nu het voorwerp van een onderzoek van de universiteit.
Het ‘anti-Aziatisch racisme’ komt eraan Een man heeft vorige week het vuur geopend op een aantal massagesalons (waar vermoedelijk meer mogelijk is dan massage) in Atlanta (VS). U kon het niet in het VRTnieuws vernemen, maar twee van de acht slachtoffers zijn helemaal niet Aziatisch. Ook de achtergrond en de verklaringen van de dader laten niet toe enig racistisch motief te vermoeden. Alles, waaronder zijn eigen verklaring, wijst er op dat
In eigen land hebben we net een eigen avontuur in Wokeland beleefd. Zoals ik vorige week al opmerkte, was het vanaf het begin zeer twijfelachtig of de dood van David Polfliet in Beveren een daad van homofobie was. Die twijfel is intussen terecht gebleken. De daders wilden hun slachtoffers gewoon beroven, zo blijkt nu. Een van hen gaf zich op een datingapp uit voor een jongen van 15 en lokte homo’s naar afgelegen plekken met de belofte van seks. Daar werden die beroofd. Polfliet, een kloeke man uit de bouwsector, bood weerstand en werd met een mes aan een slagader in de dij geraakt, wat tot zijn dood leidde. De boefjes maakten zichzelf wijs dat ze 'pedojagers' waren (David Polfliet verdiende niet te sterven, maar hij was wel naar die plaats gekomen met de belofte van seks met een minderjarige, een gegeven dat in de media weinig aandacht kreeg). De pedofiele intentie verkleinde ook de kans dat het slachtoffer achteraf klacht zou indien. Het kan niet uitgesloten worden dat er bij dat jonge gespuis ook wel iemand is die een afkeer heeft van homo's, maar het simplistische, algemeen aangenomen verhaal dat Polfliet in de val werd gelokt en gedood omdat hij homo was, is alvast onjuist. Nochtans hebben we dat verhaal twee weken lang meegekregen in opiniestukken, gasttribunes en interviews. Kranten en weekbladen dekten zich telkens wel in door het zinnetje in te lassen dat "het niet vaststaat dat het motief homohaat is", maar vulden daarna vele bladzijden alsof dat wel het geval was. Dan heb ik het nog niet over de regenboogvlaggen op officiële gebouwen, regenboogzebrapaden en een paar onsmakelijke pogingen tot politieke recuperatie, zoals vanwege Bart Somers. In Wokeland heb je geen feiten nodig om het hele bestel in beroering te brengen. Op 22 maart kregen we nog een andere sublieme demonstratie van dit surrealisme. Met evenveel gemak als bij de aanvallen van Atlanta en Beveren beweegredenen werden verondersteld die er niet waren, slaagde men er bij de herdenking van de aanslagen in Brussel in om geen enkele melding te maken van de religieuze beweegredenen van terroristen die wel degelijk heel duidelijk waren. Sterk. Alice wordt uiteindelijk wakker en beseft dat haar avonturen in Wonderland een droom waren. Wij, vrees ik, zijn nog lang niet verlost van de waanzin. JURGEN CEDER
Actueel
25 MAART 2021
3
Vlaamse regering neemt revanche op autoritaire Vandenbroucke © SHUTTERSTOCK
© PHOTONEWS
DE WEEK
17 MRT
2021
Omdat de restauratie zo traag verloopt, zijn de stellingen van het Brusselse Justitiepaleis intussen zelf aan herstelling toe. De stellingen staan er al sinds begin jaren 2000. De herstelling kost 1,5 miljoen euro.
De Amerikaanse president Joe Biden noemt zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin een “moordenaar”. Hij deed die omstreden uitspraak in een interview met 2 0 2 1 de Amerikaanse zender ABC. Rusland besluit daarop om ambassadeur Antonov naar huis te halen. Het Witte Huis excuseert zich enkele dagen later voor de uitlatingen.
18 MRT
Het Minderhedenforum kreeg deze legislatuur al meer dan 3 miljoen euro Vlaamse subsidies. Sinds 19 MRT 2014 gaat het zelfs om een bedrag van meer dan 11 2 0 2 1 miljoen euro. Het Forum weet zijn jaarlijkse dotatie daarnaast ook nog aan te dikken met projectsubsidies van vier verschillende Vlaamse ministers. Het Overlegcomité maakt bekend dat het zogenaamde buitenplan, dat normaal op 1 april zou ingaan, uitgesteld wordt omwille van de slechte coronacijfers. Normaal hadden teamsporten in grotere groepen opnieuw moeten kunnen. Ook pretparken en culturele evenementen zouden mogelijk zijn geweest. Frank Vandenbroucke en Marc Van Ranst reageren ontgoocheld. Zij waren voorstander van meer verstrengingen.
Da autoritaire aanpak van minister Vandenbroucke veroorzaakt ergernis.
Voor het eerst sinds lang in deze coronacrisis stond de Vlaamse regering vorige week op haar strepen. Onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) eiste en behield de controle over de coronamaatregelen in het onderwijs. Ook al zou het kunnen dat we in een nieuwe lockdown zitten wanneer u dit leest, de Vlaamse regering heeft op die manier een duidelijk signaal gegeven: aan het autoritaire optreden van de Vivaldi-regering en zeker van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) zijn er grenzen.
Meer dan duizend demonstranten trekken door het Terkamerenbos om te protesteren tegen 20 MRT Brusselse de aanhoudende coronamaatregelen. De actievoer2 0 2 1 ders vragen de onmiddellijke opheffing van de lockdown. Volgens hen sterven er meer mensen aan de coronamaatregelen dan aan het virus. De politie laat de manifestatie om 15 uur ontbinden. Een 65-jarige Tunesiër krijgt een gevangenisstraf van zes maanden met uitstel omdat hij uitkeringsfraude pleegde. De man kreeg een sociale woning en werkloosheidsuitkering van de Belgische staat, maar woonde gewoon in zijn thuisland Tunesië.
De Socialistische Partij Anders verandert van naam en 21 MRT (sp.a) heet vooraan Vooruit. Voorzit2 0 2 1 ter Conner Rousseau wil met die naamswijziging een breuk met de oude politiek symboliseren. Hij wil van België het ‘beste land ter wereld’ maken. In Lier worden 25 gezinnen uit hun sociale woning gezet omdat ze ook nog eigendommen hebben in het buitenland. Wie een sociale woning krijgt toegewezen, mag zelf geen vastgoed bezitten. De beslissing komt er na een onderzoek van de stad Lier en treft vooral Turkse families. Ze moeten ook een boete tot 35.000 euro betalen. Het Belgische begrotingstekort loopt sneller op dan van onze buurlanden en het economisch herstel 23 MRT dat hinkt achterop. Dat blijkt uit prognoses van de Euro2 0 2 1 pese Centrale Bank (ECB). In Duitsland zal het tekort tegen 2023 zijn teruggedrongen tot ongeveer 1 procent en in Nederland tot ongeveer 2 procent. In ons land zal het dan nog altijd 6 procent bedragen.
© RVF
Gelijkekansencentrum Unia heeft vorig jaar 3.684 meldingen ontvangen. Dat zijn er omgerekend zo’n 10 per dag. Directeur Els Keytsman meldt in De Zondag dat dit aantal “slechts het topje van de ijsberg” is.
Het was een vreemd beeld. Zondagavond zaten de ministers van Onderwijs van de Vlaamse, Franse en Duitstalige Gemeenschap broederlijk naast elkaar om aan te kondigen dat de scholen aan de vooravond van een mogelijke derde coronagolf open bleven en dat ze zelf zouden beslissen welke verstrengingen er worden doorgevoerd. Vlaams minister Ben Weyts (NVA) zat er naast zijn Franstalige collega Caroline Désir. Niet enkel een PS-politica, ook de kleindochter van wijlen Georges Désir, jarenlang FDF-burgemeester van Sint-Lambrechts-Woluwe. ‘Bien étonnés de se retrouver ensemble.’ De vergadering, persconferentie en aankondiging van de maatregelen om de coronaverspreiding in de scholen te stoppen, moest aantonen dat het niveau van gewesten en gemeenschappen ook zijn rol te spelen heeft in de coronacrisis. Dat was de voorbij 13 maanden vaak anders. Zeker in Vlaanderen ontstond de indruk dat minister-president Jan Jambon er voor spek en bonen bijzat. Nu wordt die perceptie eindelijk bijgestuurd.
De vervelende professor De Vlaamse regering had ook nog een eitje te pellen met de autoritaire Vivaldi-regering en minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke in het bijzonder. De man aanvaardt geen enkele tegenspraak en met hem samenwerken is een hel. Jambon vergeleek Vandenbroucke met de communistische partijkrant Pravda. De vervelende professor heeft al veel schade aangericht. Pedro Facon was door zijn toedoen als coronacommissaris lange tijd op non-actief. De burn-out van Facon was een gevolg van het feit dat Vandenbroucke hem geen enkele autonomie of bewegingsvrijheid gaf. Hij moest zijn bureau op het kabinet van Vandenbroucke hebben. Dat leidde tot grote spanningen.
Komt er nog bij dat de minister soms een loopje neemt met de waarheid om de angstgevoelens te versterken. Zo stelde hij dat er vorig weekeinde “426 opnames bijkwamen, een klein ziekenhuis erbij”. De situatie is inderdaad zorgwekkend, maar toch genuanceerder. Vorig weekeinde waren er 426 opnames en 305 ontslagen. Dat is 121 extra coronabedden. Het weekeinde ervoor was dat +93. Twee weken geleden +19. Dit helpt niemand vooruit. Net als de dreigementen dat een harde lockdown nodig is om op 1 mei de horeca opnieuw te openen. Wie gelooft dit? Als men alles op slot doet, duurt het drie weken voor je de eerste effecten ziet en nog eens drie weken voor een duurzame daling. Dan zijn we al een stuk in mei.
“Jambon vergeleek Vandenbroucke met de communistische partijkrant Pravda. De vervelende professor heeft al veel schade aangericht” Vaccinatiegeknoei maskeren Meer en meer ontstaat de indruk dat men er alles aan doet om de stroef lopende vaccinatiecampagne te maskeren. Hier zijn echt geen excuses meer voor. Zowel de federale regering als de Vlaamse overheid hebben boter op het hoofd. Het is charlatanisme. Wellicht moet ook de slechte contacttracing en het onbestaande brononderzoek onder de tafelmat worden geveegd. We hebben dus geen flauw idee waar die besmettingen allemaal ontstaan. Iedereen herinnert zich het einde van de eerste lockdown: “track and trace” wordt essentieel. We
zijn bijna een jaar verder en we staan nergens. En dus is een nieuwe lockdown blijkbaar de enige optie. Het is een extra probleem dat de Vlaamse regering, die hier een grote verantwoordelijkheid draagt, niet kan ingaan tegen de harde lockdownplannen van de federale regering.
Red de economie Wat ze wel kan doen is ervoor zorgen dat de economie niet opnieuw kopje onder gaat zoals een jaar geleden. Want we weten waar we in dat geval naartoe gaan: naar een economische krimp van 8 procent of meer. De verwachte faillissementsgolf zal nog eens dubbel zo groot zijn dan aanvankelijk gedacht. Voor een viroloog met communistische sympathieën als Marc Van Ranst vormt dat geen probleem, voor elke weldenkende mens of econoom wél. Jan Jambon heeft gelijk dat je hier zeer voorzichtig moet zijn en oog moet hebben voor de broodwinning. De beslissing in oktober 2020 (bij de tweede golf), om winkels via een afhaalsysteem te laten werken, heeft geholpen. De economische krimp bleef beperkt. Dat is altijd beter dat de extreme maatregelen. Er wordt hier over de economie gesproken als een koffiezetmachine die na aanen uitzetten kan werken waardoor je altijd even goede koffie krijgt. Stijn Baert vindt dit totaal wereldvreemd: “Alsof ondernemers robots zijn, opstartkosten niet bestaan en de ontrafeling van de economische keten geen gevaar is.” Waar zitten trouwens de liberalen in de regering om zo’n gevaarlijke keuzes te vermijden? En dan hebben we het nog niet over de budgettaire gevolgen. Onderzoek toont aan dat België slechter dan de buurlanden uit de coronacrisis komt. De conclusie is daarbij dat niet de uitgaven om de crisis te bestrijden, maar wel de verwachte toename van de sociale uitgaven en het optrekken van het minimumpensioen de stuwende factoren achter de begrotingsontsporing zijn. We dachten de voorbije decennia dat we met de meest onverantwoordelijke generatie politici zaten. Het kan altijd erger blijkbaar.
Binnenland
Vanop afstand bekeken Elke week bekijkt Alain Grootaers alles vanop een afstand.
Lockdown lust
25 MAART 2021
Vlaamse lessen uit Nederlandse verkiezingen Het is altijd link om binnenlandse lessen te trekken uit buitenlandse verkiezingen. Maar Nederland blijft wel Vlaanderens meest nabije buitenland en zeker politiek gesproken veel nabijer dan Wallonië. Daarom wagen we ons toch aan enkele beschouwingen voor binnenlands gebruik bij de Nederlandse verkiezingen van vorige week.
“Het is waanzin om altijd dezelfde fouten te maken en te hopen op een ander resultaat”. Volgens de overlevering zouden deze wijze woorden komen van Albert Einstein, al is dat niet helemaal zeker want als je het internet erop napluist lijkt het wel alsof Einstein meer aforismen heeft geproduceerd dan Phil Bosmans zelve.
© PHOTONEWS
4
De staatsvirologen en hun politieke schaapjes hebben in elk geval nooit Einstein gelezen, want ze blijven intussen al een jaar lang dezelfde fouten maken en verwachten telkens weer een ander resultaat. En nu wordt er dus weer gedreigd met een volledige lockdown, als die er al niet is op het moment dat dit wordt gepubliceerd. Het gekke is dat er inmiddels, alleen al de afgelopen maand, vier wetenschappelijke studies zijn verschenen die de effecten van lockdowns hebben bestudeerd en alle vier besluiten dat ze geen zin hebben. Sterker nog: de studies suggereren dat lockdowns naast de economische en psychologische schade die ze toebrengen aan de bevolking ook de besmetting op termijn opnieuw de hoogte injagen. Het lijkt contra-intuïtief, maar alle maatregelen van social distancing, mondmaskers, samenscholingsverboden en opeenvolgende lockdowns en de stress die dat meebrengt ondermijnen op een dramatische manier ons immuunsysteem. Dat immuunsysteem heeft namelijk een continue training nodig
“Alle maatregelen van social distancing, mondmaskers, samenscholingsverboden en opeenvolgende lockdowns en de stress die dat meebrengt, ondermijnen op een dramatische manier ons immuunsysteem” door in contact te komen met andere mensen en dieren. En wordt versterkt door eenvoudige dingen, zoals het plezier van een omhelzing of een pint aan de toog met de vrienden. Het is opmerkelijk dat de staatsvirologen zich altijd beroepen op de wetenschap, maar telkens weer de wetenschappers en de wetenschappelijke bewijzen die hen tegenspreken negeren en aan ‘cherry picking’ doen. Intussen hebben ze zowat alles verboden wat tot de normaal menselijke interactie behoort en toch blijven de cijfers stijgen. We zitten nu dus stilaan in een situatie waarbij we het immuunsysteem hebben van de eilandbewoners van Polynesië toen Kapitein Cook er eind 18de eeuw arriveerde. Terwijl zijn scheepsbemanning hoogstens een hoestje of een neusverkoudheid meebrachten uit Europa, stierven de Polynesiërs bij bosjes omdat hun immuunsysteem op die schaars bewoonde eilanden niet bestand was tegen het bombardement aan virussen. Wij worden dus stilaan zoals de Polynesiërs van toen. De maatregelen putten ons uit en daardoor begint nu ook een jongere generatie last te krijgen van corona. En opnieuw wordt er contraproductief gereageerd, want nu worden ook kinderen geviseerd en moeten ze 8 uur per dag een mondmasker dragen op school. Ook daarvoor is er totaal geen wetenschappelijke onderbouwing. Gezondheidseconoom Sam Brokken voorspelde dit scenario al meer dan een half jaar geleden: lockdowns leiden alleen tot meer lockdowns. Gelukkig zijn er in de Verenigde Staten enkele staten die nooit zijn meegegaan in de lockdown-waanzin, waardoor we vergelijkingsmateriaal hebben. Een dubbelblindproef als het ware. Het mooiste voorbeeld daarvan zijn de staten North-Dakota en South-Dakota. Zelfde klimaat, zelfde aantal inwoners. Maar twee verschillende maatregelen: in South-Dakota geen restricties, geen lockdown of mondmaskerplicht. In North-Dakota maskerplicht en restricties op winkelbezoek, restaurants en cafés. Het verschil tussen de twee in de maanden van september tot februari bleek verwaarloosbaar. Beide staten kregen een golf over zich heen van besmettingen rond half november en in januari was er alweer een daling. De besmettingsgolven hebben dus alles te maken met klimatologische omstandigheden en hoe we daarop reageren met ons immuunsysteem. Overigens verscheen in het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrijft The Lancet een onderzoek dat concludeerde dat de PCR-test waardeloos is om besmettingen met Covid-19 te testen. Waar zijn we dan mee bezig? Het zijn allemaal gegevens die te raadplegen zijn als je weet waar je moet zoeken, maar je zal ze niet vinden in je dagelijkse krant of op het televisienieuws waar men om ter hardst "cry wolf" blijft roepen. Want samen met de staatsvirologen en de regering hebben ze zich zo hard in een hoek geschilderd dat ze niet anders kunnen dan dezelfde fouten te maken om een ander resultaat te verwachten. Albert Einstein zou zijn hoofd schudden bij zoveel hardnekkige koppigheid.
Premier Rutte kroonde zich tot winnaar van de voorbije verkiezingen.
Bij Open Vld was men er snel bij om de overwinning van VVD en D66 op te eisen. Beide partijen deden het beter dan verwacht en verdubbelen vergeleken met de Europese verkiezingen zelfs hun score. Maar vergelijken we met 2017, dan valt de winst behoorlijk mee: van 21,3 naar 21,9 procent voor de VVD, en van 12,2 naar 14,9 voor D66. Zo groot is de overwinning van VVD en D66 dus niet, maar daar trok men zich bij Open Vld weinig van aan.
Liberaal en liberaal Niettemin, beide liberale partijen zetten ieder apart een betere score neer dan een waarvan de Open Vld op dit moment alleen maar kan dromen. Nochtans meent men bij Open Vld zowel VVD als D66 te vertegenwoordigen. We vrezen dat de VVD vooral aan de basis van de Open Vld goed vertegenwoordigd is, terwijl de top vooral naar D66 kijkt. Interessant in dat verband is een onderzoek van de Gentse politicoloog Nicolas Bouteca die de programma’s van de drie partijen vergeleek op een links-rechts-schaal. Zijn conclusie: niet alleen lijkt Open Vld meer op D66 dan op VVD, de jongste jaren is haar programma zelfs linkser dan dat van D66. Hoeft het te verbazen dat het met de aanhang van de Open Vld in een toch eerder rechts Vlaanderen maar niet vooruit wil? Carl Devos liet zich op Radio 1 ontvallen dat als de Open Vld zich zou splitsen in een links- en een rechts-liberale partij, je twee partijtjes zou krijgen die elk nog geen zes procent van de stemmen zouden halen. Misschien is dat toch wat kort door de bocht. We denken eerder dat als de kiezers van Open Vld zich plots zouden realiseren hoe links de top van de partij de jongste jaren geworden is, de aanhang gewoon zou halveren. De rechts-liberale helft hoeft overigens niet ver te zoeken naar een alternatief. Bij de N-VA treffen ze immers een pak voormalige Open Vld-kiezers aan die de stap jaren geleden al gezet hebben.
"Tom Van Grieken mag dan wel dromen van een verenigd Vlaams front, het is Bart Somers die verleden week heel even de klus voor mekaar kreeg" Open Vld historisch laag Vergeleken met de verkiezingen van 2017 is de algemene trend in Nederland er trouwens een van lichte winst voor rechts. Zeker, de PVV gaat erop achteruit, maar dat wordt ruimschoots gecompenseerd door de winst van FvD, plus haar scheurlijst JA21 die ook nog eens 2,4 procent haalt. Ook vergeleken met de Europese verkiezingen van 2019 gaat rechts er samen op vooruit. Dat is uiteraard een vaststelling die we in dit weekblad graag maken, maar het is er wel een die ook goed spoort met wat we in de Vlaamse peilingen zien. Het is dan ook onbegrijpelijk dat Open Vld het linkerdeel van het politieke spectrum blijft opzoeken. De manier waarop Bart Somers en Gwendolyn Rutten achter hun keuze voor Sihame El Kaouakibi blijven staan, zal bijzonder weinig kiezers terug naar de Open Vld lokken. De hypocrisie van Bart
Somers, die blijft stellen dat Sihame El Kaouakibi onschuldig is zolang ze niet veroordeeld is, maar dezelfde week het Vlaams Belang op de meest gratuite wijze veroordeelt wegens homofobie, deed zelfs Theo Francken de verdediging van het Vlaams Belang op zich nemen. Tom Van Grieken mag dan wel dromen van een verenigd Vlaams front, het is Bart Somers die verleden week heel even de klus voor mekaar kreeg! Met 13,5 procent van de stemmen in Vlaanderen zette de Open Vld in 2019 het slechtste resultaat voor de liberalen neer sedert 1961, toen de PVV 11,5 procent van de stemmen haalde. In de peilingen gaat het ondertussen verder bergaf. Je vraagt je af waar Gwendolyn Rutten het lef vandaan haalt om zich nog te vertonen in de media.
CDA onder de 10 procent Wat doet dat met een christendemocratische partij, als ze als een grijze muis in de schaduw van een liberale premier amper het verschil weet te maken? Sedert vorige week kennen we het antwoord. Bij de CDA vertrok alweer een kwart van de kiezers naar andere oorden, en daarmee zakt de partij van 12,4 procent in 2017 naar 9,5 procent vandaag. Joachim Coens kan het maar beter in zijn oren knopen.
Socialisten achteruit Conner Rousseau heeft net zijn partij omgevormd tot een ‘beweging’ en haar herdoopt tot Vooruit. Als de socialisten in Nederland ook op zoek zijn naar een nieuwe naam, lijken Stilstand voor de PvdA en Achteruit voor de SP meest gepast. Met 5,7 procent van de stemmen zou de PvdA in Vlaanderen blijven worstelen met de kiesdrempel. Ook bij de SP, van 9,1 naar 6,0 procent, smaakten de druiven deze keer zuur.
Studietip voor Calvo En ook voor GroenLinks was de uitslag van de verkiezingen een grote teleurstelling. In 2017 haalde de partij nog 9,1 procent van de stemmen, en in 2019 bij de Europese verkiezingen zelfs 10,9. Vorige week klokte de partij af op 5,1 procent, bijna een halvering dus. Helemaal onverwachts was dat verlies niet, want de partij deed het niet goed in de peilingen. En zeggen dat Kristof Calvo net naar Nederland trok omdat daar zoveel te leren zou zijn voor groene politici. In een reactie op Twitter trok hij zich “als progressief” op aan de vooruitgang van D66. In eigen land doet zijn collega Tinne Van der Straeten ondertussen goed haar best om het voorbeeld van GroenLinks te volgen, maar dan vanuit de federale regering. Een van haar recentste fratsen was een pleidooi voor een zo snel mogelijk Europees verbod op de verkoop van wagens met een verbrandingsmotor. Voor de federale minister van Energie, die deze winter een week voor het stenen uit de grond ging vriezen nog snel enkele boompjes ging planten, is het blijkbaar belangrijk om net die wagens te verbieden die gewone stervelingen zich kunnen veroorloven. Of ze binnen enkele jaren al dan niet meer zullen vervuilen dan een elektrische wagen, speelt voor haar geen enkele rol. Zou die interne nota van Wouter Van Besien (“Heb je poen, stem dan groen”) dan nooit bij haar aangekomen zijn? FILIP VAN LAENEN
Binnenland
25 MAART 2021
GENT
5
WALLONIË
Spanningen bij de PS-afdelingen
Federaal en in het Waals Gewest speelt de PS eerste viool. Maar lokaal hebben de Franstalige socialisten wat problemen. Daar staan in een aantal gemeenteraden verschillende clans tegenover elkaar.
Gentse politie voelt zich opgejaagd wild In Gent ligt de politie opnieuw onder vuur nadat men minderjarigen oppakte. De jongeren in kwestie zouden getraumatiseerd zijn door wat ze meemaakten. In een vrij emotionele reactie neemt de Gentse korpschef het op voor zijn agenten. “Het lijkt er soms op alsof we opgejaagd wild zijn”, schrijft hij. Vrijdagavond 12 maart op de Korenlei, hartje Gent. Een jong koppel wordt omsingeld door een bende jongeren. Ze krijgen stampen, worden op de grond gegooid, geschopt en beroofd. De politie kan in de omgeving een aantal verdachten inrekenen waaronder vijftien minderjarigen. Ze vinden ook de buit terug. Kort nadien circuleren er verwijten over het optreden van de politie. Minderjarigen werden naakt gefouilleerd, in de cel opgesloten en urenlang nodeloos vastgehouden. De kinderen zijn getraumatiseerd. Een aantal ouders wil klacht indienen tegen het optreden van de politieagenten. Meteen springen PVDA en Groen op de kar. PVDA wil van de burgemeester horen wat hij gaat doen “na het problematische politieoptreden” en eist psychologische bijstand voor de jongeren. Groen, een partij van de meerderheid, wil onderzoeken of er “grenzen overschreden werden bij de behandeling van de jongeren” en vraagt wat de politie doet om “fysieke en psychosociale trauma’s bij arrestanten te voorkomen”. Ook het racismeverwijt duikt op. Wat moeilijker hard te maken is, aangezien de allochtone vader van een van de slachtoffers het openlijk opneemt voor de politie. De gemoederen worden zo hard opgestookt dat korpschef Filip Rasschaert het nodig vindt zijn manschappen te verdedigen. In zijn reactie wijst hij op de zware feiten en wenst het overvallen koppel een goed herstel toe. Hij legt uit dat
de Salduz-wet, bedoeld om minderjarigen te beschermen, ook nadelen heeft. Het klopt dat minderjarigen langer worden vastgehouden. Vroeger kon een agent een minderjarige ondervragen en dan naar huis sturen. Dat kan niet meer. Minderjarigen mogen enkel verhoord worden in het bijzijn van een advocaat. Het gevolg is dat ze veel langer vastgehouden worden. Wat het naakt fouilleren betreft, dat is om te voorkomen dat iemand zichzelf iets aandoet in de cel. Kleine voorwerpen zoals een aansteker, een mesje of wat drugs zijn genoeg om drama’s te veroorzaken. Hij klaagt aan dat de politie zich constant moet verdedigen. “Wij worden veroordeeld op basis van emoties. Tijdens een lopend onderzoek moeten wij zwijgen, maar het zwijgen is niet gemakkelijk want het lijkt er soms op alsof we opgejaagd wild zijn.”
Geen aandacht voor de echte slachtoffers Er is meer aandacht voor de opgepakte minderjarigen dan voor de misdaad zelf. Er hangen geen vlaggen halfstok voor de slachtoffers, het koppel dat verwond en beroofd werd. Op links worden belangrijke vragen niet gesteld. Hoe kan zoiets gebeuren? Wie zijn ze, de minderjarigen die tot zoiets in staat zijn? Hoe groot is het probleem van jeugdbendes in Gent en wat moet er gebeuren om ze te stoppen? MATHILDIS
De liberalen van de Open Vld mogen zich dan wel af en toe roeren aan de federale regeringstafel, de PS blijft baas. In de discussie rond het vastgelopen loonoverleg blijven de Franstalige socialisten de kant van de vakbonden kiezen. Ondanks de waarschuwingen van de andere regeringspartijen om geen olie op het vuur te gooien. Eerst zei staatssecretaris voor Relance Thomas Dermine (PS) dat de wet op de loonnorm moest worden herzien, daarna werd dat herhaald door voorzitter Paul Magnette die er nog een schep bovenop deed door te verklaren de stakers “voor 200 procent te steunen.” Na de smeekbeden van andere regeringspartijen om zich terughoudender op te stellen kwam Dermine vorig weekend in een De Morgen nog eens pleiten voor sterke loonsverhogingen. De PS speelt dus eerste viool, ook op Waals vlak. Maar lokaal zijn er spanningen. Niet direct in de machtige Luikse federatie waar Frédéric Daerden de onbetwiste nummer één is. Wel in individuele gemeenten. Meer bepaald Verviers, Grâce-Hollogne bij Luik en Anderlues (Henegouwen). Concreet is de PS er na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 uiteengevallen in verschillende clans. Het bekendste “geval” is Verviers waar PS-burgemeester Muriel Targnion snel op ramkoers zat met de rest van de partij en vooral interne concurrent Hasan Haydin. Ze wou alle macht naar zicht toetrekken. Targnion wordt door de nationale PS-top uit de partij verwijderd en verzamelt een deel van de ex-PS’ers rond zich. Ze wint de oorlog door een coalitie te sluiten met andere partijen en in eigen naam burgemeester te blijven. Ondertussen is de anti-Targnion-clan van de PS ook uiteengevallen in twee fracties. De vaudeville in de oude textielstad tussen Luik en de Ardennen blijft duren. De nationale PS-top is daar elke controle kwijt.
Dan is er de Luikse gemeente Grâce-Hollogne. In Vlaanderen vooral bekend als de plek waar wijlen PS-drankorgel Alain Van der Biest de plak zwaaide. Het is nog altijd een rood bastion. De PS heeft een comfortabele meerderheid van 16 op 27 zetels. Alleen is er ruzie tussen burgemeester Maurice Mottard en zijn eerste schepen Manuel Dony. Twee keer acht verkozenen van de PS stonden tegenover elkaar en de Luikse federatie moest tussenkomen om ervoor te zorgen dat er een bestuursakkoord werd afgesloten. Maar er dook snel een nieuw probleem op: Manuel Dony werd directeur-generaal van het Franstalig onderwijs en moest daarom aftreden als eerste schepen. Hij wou niet en moest door de Waalse regering worden afgezet. Ondertussen is het wachten op een nieuwe eerste schepen. Uit welke PS-clan moet die komen? Het leidde tot nieuwe oplopende ruzies tussen de clans waarna burgemeester Mottard een deel van de partij uit de coalitie gooit en een nieuwe bestuursakkoord afsluit met Ecolo, MR en cdH. Ondertussen starten de Luikse federatie en de nationale partijtop een onderzoek. Idem in het Henegouwse Anderlues. Ook daar staat de PS met 14 zetels op 23 zeer sterk. Er was lange tijd geen vuiltje aan de lucht. Tot burgemeester Philippe Tison de fakkel doorgaf aan partijgenote Virginie Gonzales. Volgens eerste schepen Rudy Zanola moest hij de sjerp omgorden. Er dreigt een scheuring in de PS waarbij Zanola 4 PS’ers zou meenemen om met de lokale oppositiepartij AJC (9 zetels) een meerderheid te vormen. Er werden verschillende verzoeningspogingen ondernomen maar die draaiden op niets uit. De enige uitweg lijkt een curatele door de Waalse regering of nieuwe gemeenteraadsverkiezingen. Met de lokale afdelingen heeft het PS-hoofdkwartier aan de Brusselse Keizerslaan dus heel wat werk. PICARD
ECONOMISCHE ZAKEN
Waarom bpost achterop hinkt Bpost moet op zoek naar een nieuwe topman na het ontslag van Jean-Paul Van Avermaet. De opvolger wacht een moeilijke opdracht: het bedrijf ombouwen tot een logistieke topspeler. Dat moest eigenlijk de voorbije jaren al gebeurd zijn, maar verschillende factoren hebben gemaakt dat bpost achterop hinkt op concurrenten als het Nederlandse PostNL. Vijf jaar geleden overwoog bpost om zijn Nederlandse concurrent PostNL over te nemen. Het Belgische bedrijf had toen een beurswaarde van 5 miljard euro, de Nederlandse concurrent 2 miljard euro. Vandaag is PostNL met 1,87 miljard euro meer waard dan bpost (goed 1,6 miljard euro). De ineenstortende beurskoers was een van de redenen waarom bpost-CEO Jean-Paul Van Avermaet werd ontslagen. Het is duidelijk dat hij niet tegen zijn taak was opgewassen. Met het loonplafond van 650.000 euro per jaar kunnen zeer degelijke mensen worden aangetrokken voor zo’n topfunctie, maar de echte internationale kleppers halen daar hun neus voor op. Je kan dat moreel twijfelachtig noemen, maar het is gewoon zo.
Doelstellingen Het zou wel fout zijn om wat er bij bpost verkeerd loopt allemaal in de schoenen van Van Avermaet te schuiven. Akkoord, hij kon de dalende klassieke brievenbedeling niet compenseren door de sterke groeiende poot van pakjesleveraar. Maar het bedrijf hinkt ook om andere redenen achterop op de concurrenten. De voornaamste reden is dat bpost verschillende doel-
stellingen met elkaar moet verzoenen. Het moet tegelijk concurrentieel zijn op een markt waar andere spelers het zeer hard spelen, het heeft als overheidsbedrijf een sociale rol én aangezien de staat voor 50 procent aandeelhouder is moet het de staatskas met voldoende dividenden spijzen. Een manager moet dus op drie borden tegelijk schakelen. Ten eerste moet hij voldoende investeren om bpost om te bouwen tot een performant logistiek bedrijf, een topspeler zelfs. Dat is een probleem, want bij de piek aan pakjesbestellingen eind vorig jaar kon het Belgische postbedrijf de vraag niet volgen. Meer investeren dus, maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan als de staat als belangrijkste aandeelhouder vraagt dat er zoveel mogelijk van de winst in dividenden wordt uitgekeerd. Het is zo met telecombedrijf Proximus, het is zo met staatsbank Belfius en hetzelfde geldt voor bpost. De miljoenen euro aan dividenden die de aandeelhouders ontvangen - en dus ook de Belgische staat - moeten de begrotingsputten helpen vullen.
Dividenten Bpost is eigenlijk een te gulle dividendenbetaler om goed te zijn. Het keert sinds de beursgang zo’n 85 procent
van de winst uit. Het sectorgemiddelde is 60 procent en bij PostNL zitten ze op ongeveer 57 procent. Dit betekent dat concurrenten van bpost meer geld overhouden om te investeren in modernisering. Dat zorgt voor een concurrentieel voordeel. Een andere factor waarom het Belgische postbedrijf achterop loopt is een conservatief personeelsbeleid. De Belgische politici wil dat bpost zoveel mogelijk werknemers volgens een klassiek contract in dienst heeft. Als gewone bediende dus, terwijl er in andere landen zelfstandige postbodes bestaan. In België is het verboden om zelfstandigen niet-geadresseerde post te laten verdelen.
Dure operatie Melden we verder nog de problematische overname van het Amerikaanse logistieke bedrijf Radial in 2017 dat met 700 miljoen euro een te dure operatie was. Een kost die het bedrijf tot op vandaag meedraagt. Laatste nadelige factor is de zwakke en nog altijd deels gepolitiseerde raad van bestuur die te laat optreedt wanneer er zich problemen voordoen in de bedrijfsvoering. Met als extra element de voorwaarde dat een Nederlandstalige gedelegeerd bestuurder naast zich een Franstalige voorzitter van de raad van bestuur moet hebben of omgekeerd. ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
6
Politiek
25 MAART 2021
IN DE KIJKER
CITAAT VAN DE WEEK
Michel Jaupart
Conner Rousseau (Vooruit):
“Ik wil de spil van de politiek worden”
Nog niet zo lang geleden was hij medewerker van voormalig minister van Defensie André Flahaut (PS). Bijgevolg was hij na bewezen diensten voorbestemd om ooit als diens marionet een mooie post te bekleden in een of andere overheidsinstelling. En dus kwam Michel Jaupart na zijn kabinetsperiode terecht in het War Heritage Institute (WHI), het instituut dat zorgt voor het beheer en het behoud van het militair erfgoed. Momenteel is hij er directeur-ad interim, sinds 2017. Het was alleen wachten tot de PS weer in de regering zou zitten om tot een definitieve benoeming over te gaan.
In een interview met De Standaard, naar aanleiding van de naamsverandering van sp.a naar Vooruit, kon partijleider Conner Rousseau moeilijk op enige bescheidenheid betrapt worden. Met zijn project wil hij naar eigen zeggen een eind maken “aan de stilstand en verzuring”. “Ik ben in de politiek gestapt om van België het beste land ter wereld te maken”, aldus Rousseau.
NIEUWS UIT DE WETSTRAAT
Een eervolle rouwhulde
Het is de gewoonte dat overleden (ex-)Kamerleden gehuldigd en herdacht worden bij het aanvang van een zitting op donderdag. Naar aanleiding van het recente overlijden van Francis Van den Eynde was dat niet anders. Het ging er anders aan toe dan ooit tevoren, bijvoorbeeld bij het plotse overlijden van VB-Kamerlid Guido Tastenhoye in 2007. Die hulde werd toen snel afgehandeld, de meeste partijen stuurden overigens hun kat en kwamen pas na de herdenking naar de zitting. Donderdag verliep alles sereen en correct om oud-VB-Kamerlid Van den Eynde te gedenken. Voorzitter Tillieux (PS) sprak een mooie hulde aan de idealistische, belezen en eloquente mens en politicus die hij was uit, en ook premier De Croo uitte namens de regering zijn waardering voor de wijze waarop Francis aan zijn parlementair mandaat gestalte gaf. Op de achtergrond werd overigens op een groot scherm een foto getoond van de redenaar op het parlementaire gestoelte. Meer nog: zelfs uitgesproken tegenstanders van het Vlaams Belang, zoals fractievoorzitters Ahmed Laaouej (PS), Raoul Hedebouw (PVDA) Wouter De Vriendt (Groen), brachten de eerbied op om waardig de minuut stilte in acht te nemen.
Slachtoffers met een kluitje in het riet Koen Metsu (N-VA) en Barbara Pas (VB) pakten de minister van Justitie aan over het feit dat vijf jaar na de islamistische terreuraanslagen van 22 maart 2016 de slachtoffers hun vergoeding nog steeds niet volledig ontvangen hebben. Meer nog: uit regeringskringen kwam de voorbije dagen ook de mededeling dat het ooit aangekondigde garantiefonds voor de slachtoffers dood en begraven is, ook al was dat een aanbeveling van de parlementaire onderzoekscommissie die zich over die aanslagen boog. Barbara Pas wees erop dat het garantiefonds het stokpaardje is van al de slachtofferverenigingen en dat zij nu met een kluitje in het riet worden gestuurd. Ook Metsu vond het bijzonder erg dat deze mensen nog altijd in de kou blijven staan. Beide sprekers vroegen dan ook een groter engagement van de minister om minstens de hangende dossiers snel en goed af te handelen. Tenslotte verwees Pas ook nog naar een recent rapport van de VN waarin gewaarschuwd werd dat eens de coronapandemie afgelopen is, de terreur opnieuw zal opflakkeren. “Ook de terroristen zullen opnieuw uit hun kot komen.” Zij vroeg dan ook in het kader van de slachtofferhulp aan Van Quickenborne of wij daar dan wel op voorbereid zijn. Hij hield het, zoals verwacht, bij wat algemeenheden over de terroristenlijst die de ruggengraat is van zijn aanpak, dat de diensten op elkaar worden afgestemd, dat lokale autoriteiten worden geïnformeerd, dat in de gevangenissen terroristen beter opgevolgd worden, dat in elke gevangenis een lokale integrale veiligheidscel te voorzien, enzovoort. Want: “Op die manier willen we de re-integratie en het ‘disengagement’ doen lukken.”
Het kan verkeren De tijd dat Kristof Calvo en zijn groene vrienden fulmineerden tegen politieke benoemingen en het pakken van postjes, en pleitten voor politieke vernieuwing, ligt nog niet lang achter ons. Daar kwam een einde aan toen Groen na bijna 20 jaar weer toetrad tot een federale regering en er na de vorming van een nieuwe regering weer topfuncties moesten verdeeld worden. N-VA viel immers uit de boot en moest vervangen worden en een en ander moest aangepast worden aan de machtsverhoudingen. Het is elke keer weer een lang en ingewikkeld verhaal omdat er gerekend wordt met het aantal parlementsleden, de zwaarte van de functies, machtsambities van de partijen en de invloedssfeer waarin men zich wil bevinden. Er waren maar liefst 38 topmandaten voor CEO's, voorzitters en ondervoorzitters bij de belangrijkste overheidsbedrijven te begeven en te (her)verdelen. Groen/Ecolo sprong zonder discussie mee op de kar en was plots weer één fractie in de Kamer om het gewicht om posten binnen te halen weer groter te maken. Er was geen voorafgaand evaluatiegesprek over competenties en vaardigheden van de kandidaten. Nochtans is dat iets waarvan de groenen in andere tijden en als het over de andere partijen ging steevast een punt maakten.
Vorige week deelde minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) onder het goedkeurend oog van André Flahaut in de commissie Defensie mee dat Jaupart - na een voldoening gevend gesprek met haar - zal worden voorgedragen als directeur-generaal van het WHI, na een selectie door Selor, het selectiebureau van de overheid. Daar werden immers enkele eisen geschrapt, zoals het bezitten van wetenschappelijke ervaring of het beheersen van de tweede landstaal.
Niet onbesproken In de commissie Defensie trokken defensiespecialisten Annick Ponthier (VB) en Theo Francken (N-VA) schouder aan schouder op om, op zijn zachtst gezegd, toch wel kritische vragen te stellen bij deze gang van zaken. Het botert immers al een hele tijd niet tussen Jaupart en zijn raad van bestuur. De reden is niet ver te zoeken: zijn eigenzinnigheid en eigengereidheid, en een gemis aan managementcapaciteiten. Men mag gerust stellen dat een PS’er die ergens baas wordt, zich altijd gedraagt als een absoluut heerser, onaantastbaar als hij zich voelt door de bescherming door zijn hoge machthebbers. Het Rekenhof stelde zich ook al vragen bij de financiële situatie van het WHI, waarin een flagrant gebrek aan transparantie en controle wordt vastgesteld. Een taalkader blijkt er ook niet te bestaan. De Franstaligen zwaaien er de plak. Maar ook focust Jaupart zich erg tendentieus in het samenstellen van collecties en het duiden van tijdsgewrichten. Er doen zelfs hardnekkige geruchten de ronde dat hij met veel geld nep- of namaakattributen laat aankopen. In het Koninklijk Legermuseum aan het Jubelpark focust hij zich zo vooral op de Tweede Wereldoorlog, waarin vooral de ‘foute burgers van toen’ subjectief met de vinger worden gewezen. En bijwijlen schuift hij uit omdat hij zich politiek tegen Vlaams-nationalisten keert en hun successen vergelijkt met een nieuwe ‘bruine vloedgolf’.
Een klacht bij UNIA Op 27 mei 2019, één dag na de parlementsverkiezingen, schreef Jaupart op
zijn Facebookpagina als reactie op de winst van het Vlaams Belang: “Un dimanche noir et une Flandre submergée par la marée brune”. In de FB-berichten die daarop volgen wordt door een bekende van hem – met een smiley erbij van Jaupart - gesuggereerd dat ze die Vlamingen best achter een trein hangen en “in Krakau zien wat ervan overblijft”, als ze al niet op de sporen zouden geplaatst worden wanneer ‘de trein der 1.000’ passeert.” “Tsss… tsss… tsss…”, voegt hij eraan toe. Het laat niets aan de verbeelding over, want Michel Jaupart was zelf ook betrokken bij de organisatie van “De Trein der 1.000” en als bestuurslid van de Stichting Auschwitz manifesteert hij zichzelf als boegbeeld tegen racisme, extreemrechts en antisemitisme. “De Trein der 1.000” is een gezamenlijk initiatief van het WHI en de Stichting Auschwitz om de overwinning van de democratie op nazi-Duitsland te herdenken. Dat leverde hem een klacht op wegens “aanzetten tot haat en racisme tegen de Vlamingen”. De indiener van de klacht is duidelijk: “Dergelijke extreme haatspraak komt voor in alle milieus, maar is extra ontoelaatbaar wanneer het door een voorbeeldfiguur als Michel Jaupart wordt goedgekeurd en aangemoedigd met extra aanmoedigende emoticons.” En nog: “zijn reactie ‘tsss tss tss’ is een karikatuur van iemand die al lachend de verteller van een aangebrande mop binnen een gezelschap pro forma terechtwijst, maar waarbij hij eigenlijk stelt dat hij het zelf niet beter kon zeggen.” Ondertussen is het oorverdovend stil bij Unia en gaat de PS-benoeming gewoon door.
Flahaut beweegt niet Naar verluidt zou er ook bij Open Vld wel wat wrevel zijn over de benoeming van Jaupart, maar daar is men uiteindelijk bereid om toch te buigen. Francken en Ponthier blijven de minister echter oproepen om ofwel de selectieprocedure over te doen met betere, bekwame kandidaten, ofwel op zijn minst de benoeming uit te stellen tot na een uitspraak over de klacht. Maar daar heeft schaduwminister Flahaut geen oren naar.
Vooruit wil meer diverse straatnamen in Sint-Niklaas
Politiek
25 MAART 2021
7
MATTHIAS DIEPENDAELE (N-VA)
VLAAMS MINISTER VAN FINANCIËN EN BEGROTING, ONROEREND ERFGOED EN WONEN
“Een begroting in evenwicht is zoals je maagdelijkheid behouden: je moet ‘neen’ leren zeggen”
In het Vlaamse regeerakkoord van 2019 had men opvallend veel aandacht voor de Vlaamse identiteit. Naast bekende voorbeelden, zoals de veelbesproken Vlaamse canon, wordt ook het beleidsdomein erfgoed vaak in een adem genoemd met het thema Vlaamse identiteit. Voor minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele (N-VA) is het verband tussen de twee elementen zonneklaar. “Erfgoed is een materiële uitdrukking van die identiteit”, zegt hij. “Dat weerspiegelt waar we vandaan komen. Wij hebben een geschiedenis waar wij behoorlijk trots op mogen zijn en waar we gerust mee mogen uitpakken: onze kathedralen, die tot de mooiste van de wereld behoren of de grootmacht die Vlaanderen in Europa was tijdens de middeleeuwen. Lees de ‘De Bourgondiers’ van Bart Van Loo er maar eens op na. Identiteit is zowel verleden als toekomst. Identiteit heeft evenveel te maken met waar je vandaan komt, als waar je naar toe wil. Ook onze Vlaamse biotechcluster, de op een na grootste in de wereld, maakt dus deel uit van die identiteit.” “70 procent van de hotelovernachtingen in de Vlaamse kunststeden is gekoppeld aan erfgoed. Dus daar is ook een grote economische component mee verbonden. Erfgoed is niet zomaar iets om geld uit te geven. Er moet ook iets mee gebeuren, het moet een plaats krijgen, het moet beleefd worden.”
Wij mogen als Vlamingen trots zijn op onze geschiedenis en ermee uitpakken in de wereld Soms ontstaan er net conflicten tussen herbestemming en innovatie enerzijds, en de wensen van burgers anderzijds. Een voorbeeld daarvan is de Sint-Annakerk in Gent, die binnenkort een supermarkt zal huisvesten. Hoe kijkt u daarnaar? “Ik begrijp de gevoeligheid. Ik ben zelf ook katholiek opgevoed. Iedereen kent het verhaal uit de Bijbel waar Jezus de handelaars uit de synagoge verdrijft. Maar wat is het alternatief? Het gebouw is prachtig gerenoveerd, maar er wordt niks mee gedaan. En als de Delhaize dan voorstelt om er iets mee te doen,
op heel strikte voorwaarden: met respect voor het erfgoed... Als het alternatief is dat er niks mee gedaan wordt, dan kan ik daarin meegaan.” “Tegelijkertijd illustreren de discussies rond de Sint-Annakerk, of het Gravensteen, nét de betrokkenheid van de Vlaming bij dat erfgoed, bij die identiteit. Dat is mooi.”
Het Lam Gods van de gebroeders Van Eyck verhuisde naar een nieuwe plek in de Gentse Sint-Baafskathedraal. Op 25 maart opent daar het nieuwe bezoekerscentrum. “Wat we nu met de Sint-Baafskathedraal hebben gedaan is een prachtig voorbeeld van hoe oud en nieuw samen kunnen gaan. Dat nieuwe bezoekerscentrum is schitterend gedaan, toegankelijk voor mensen met een beperking en toont dat je die dingen kan combineren met respect voor het oorspronkelijke gebouw. We kunnen uitpakken met dat Lam Gods, een van de bekendste kunstwerken die Vlaanderen ooit heeft voortgebracht. Ze zijn ook van over heel de wereld komen kijken naar hoe wij dat herstellen, met de modernste technieken: Vlaamse technologie en Vlaamse kennis.”
Komt er een nieuwe doorstart van het Van Eyck-jaar, nadat het vorig jaar door Covid-19 grotendeels in het water viel? “Dat is erg onwaarschijnlijk. Maar we zullen met Van Eyck blijven uitpakken.”
Zijn er voorbeelden in het buitenland waar Vlaanderen zich volgens u aan zou moeten spiegelen? “Weinig landen investeren zoveel in erfgoed als Vlaanderen hoor. We volgen wel met veel interesse wat er gebeurt met de restauratie van de Notre-Dame in Parijs, al is het maar omdat enkele Vlaamse bedrijven daar kennis en knowhow zouden kunnen leveren.” “Eén ding waar we wel iets van kunnen leren is de Britse National Trust, waarbij de burger heel nauw betrokken wordt bij dat erfgoed. Erfgoed zou meer moeten zijn dan iets van alleen de overheid. Uit studies blijkt alleszins dat er heel wat draagvlak voor is. 70 procent van de Vlamingen wil dat onroerend erfgoed bewaard wordt. Daarom hebben we nu Herita, de Vlaamse tegenhanger van die National Trust, opgericht.” “We mogen als Vlamingen meer uitpakken met ons erfgoed. Als een buitenlands staatshoofd Nederland bezoekt, wat zie je dan steevast op de achtergrond? Juist, de Nachtwacht van Rembrandt.”
Tal van Vlaamse schilderijen bevinden zich in het buitenland. Sommige landen voeren een actief beleid
om dergelijke topstukken terug te halen. Vindt u dat dit in Vlaanderen ook navolging verdient? “Je moet natuurlijk het onderscheid maken tussen stukken die via rechtmatige of onrechtmatige weg in het buitenland terecht zijn gekomen. Je kan die stukken ook bekijken als een ambassadeurs van Vlaanderen in het buitenland. Als ik het Hermitage in Sint-Petersburg bezoek, waar zich een van de grootste collecties van Vlaamse schilderkunst in de wereld bevindt, en ik zie mensen vol bewondering naar die schilderijen kijken, dan ben ik toch een beetje trots dat ik Vlaming ben. We mogen op die manier wel openstaan naar de wereld.”
heidsuitgaven tegen het licht. Niet elk probleem raakt opgelost door er geld tegenaan te gooien. We moeten ook durven hervormen. De meeste posten waar hervormingen noodzakelijk zijn, zitten jammer genoeg federaal.”
Als het van mij afhangt komen er geen nieuwe belastingen op Vlaams niveau
CORONA EN BEGROTING Diependaele is naast minister van Onroerend Erfgoed ook minister van Financiën en Begroting. De coronacrisis heeft een grote impact op de overheidsfinanciën, erkent hij. “We hebben de plicht om het gezond economisch weefsel in stand te houden en hebben op zeer korte termijn een aantal enorm dure maatregelen moeten nemen”, klinkt het. “We moeten op een gegeven ogenblik terugkeren naar een gezond economisch beleid. Voor Vlaanderen zal dat een enorme opdracht zijn. We zullen naar schatting uitkomen op een structureel tekort van 2,5 à 3 miljard euro. Dat betekent dus jáárlijks drie miljard euro tekort.” “Binnen dit en tien jaar komt er nog een crisis, dat weet ik zeker, of die nu financieel, sociaal of sanitair is. De overheid moet daarvoor klaarstaan. Landen die financieel gezond zijn – voornamelijk Noord-Europese landen – kunnen daar veel beter op inspelen. Het zijn de Zuid-Europese landen die nu moeten komen bedelen. In de Europese discussie had België zich op de lijn van Nederland en Mark Rutte moeten zetten.”
Hoe lang zal de impact van de coronacrisis op de begroting merkbaar blijven? We bereiden ons voor op de terugkeer naar een financieel verantwoordelijk beleid. Daarvoor hebben we een aantal nieuwe instrumenten: de uitgavennorm waarmee we de uitgaven tegen het licht houden, de subsidiedatabank en een Vlaamse brede heroverweging. “Met die ‘spending review’ houden we de over-
Geef eens een voorbeeld. “Neem het arbeidsmarktbeleid. We willen met Vlaanderen naar een werkzaamheidsgraad van 90 procent, maar we hebben alleen iets te zeggen over activering van werklozen. We hebben dus alleen iets te zeggen over de wortel, en niet over de stok.” “We hebben in België een grote achterstand op andere landen wat economische groei en productiviteitsgroei betreft, door het uitblijven van hervormingen. Het is geen toeval dat al die e-commercebedrijven over de grens staan in Nederland en Duitsland. Dat zijn inkomsten die wij kwijt zijn. Dat is een gevolg van het federale arbeidsmarktbeleid.”
U verwees net al naar de subsidiedatabank. Is Vlaanderen te kwistig met subsidies? “Het betekent niet dat we niet weten waar we geld aan uitgeven. Dat weten we wel, het zit alleen te versnipperd. Vaak vloeien er subsidies vanuit verschillende bronnen naar dezelfde organisaties. Dat willen we in kaart brengen.”
Komen er in Vlaanderen nieuwe belastingen? “Als het van mij afhangt niet. Let wel op, als het van mij afhangt.” PIETER VAN BERKEL
REAGAN “Ronald Reagan zei ooit iets leuks over een begrotingsevenwicht in stand houden”, zegt Diependaele. “’Een begrotingsevenwicht is als je maagdelijkheid beschermen: je moet gewoon ‘neen’ te zeggen’. Let wel op. Er bestaan nog altijd wat mythes over de budgettaire orthodoxie van Reagan, terwijl het begrotingstekort en de schuld net sterk toenamen tijdens zijn presidentschap.”
8
Interview
25 MAART 2021
RIK TORFS
Kerkjurist, auteur, opiniemaker
Een manifest voor de toekomst. Zo omschrijft Rik Torfs (64) zijn nie De man die betekenis gaf aan het beroep ‘kerkjurist’ is al decenni caster van onze samenleving en maatschappij. Ook deze keer spa klimaatgoeroes, de woke-cultuur, de virologen en de politiek. Torfs i auteur, voormalig rector en oud-CD&V-politicus. Een terugkeer naar “Elke dag een dolk in de rug van een tegenstander steken, dat is mis die taak graag aan anderen over.”
“Je moet de men als kleuters behan e bedoeling van zijn nieuwe boek is eenvoudig én uitdagend. Torfs wil het ‘radicale centrum’ van de politiek nieuw leven inblazen. “We willen de discussie aanzwengelen over de toekomst”, vertelt hij. “We zijn voorstanders van het woord ‘radicale centrum’ en daarmee bedoelen we niet het tsjeverige ‘moedige midden’, maar wel een plaats waar mensen met allerlei opvattingen kunnen samenkomen zonder dat ze eerst een hippe geloofsbelijdenis moeten aangaan. We willen echte gesprekken aanknopen. Dat doen we ook in podcasts met mensen met verschillende meningen: van Theo Francken over Jinnih Beels tot Dyab Abou Jahjah.” “Het boek heb ik samen geschreven met coauteur Pieter Marechal, een Bruggeling die nu ook schepen is en die ik destijds heb leren kennen toen ik nog in de senaat zat. Pieter was toen voorzitter van de CD&V-jongeren. Ik kwam altijd beter overeen met de jongeren, eigenlijk. Ik kon met hen opener gesprekken voeren dan met pakweg Wouter Beke. Ook toen ik die politiek heb verlaten, bleven we in contact met elkaar. Dit is het mooiste bewijs dat politiek en vriendschap elkaar niet altijd uitsluiten.”
Dat ‘radicale centrum’ van u, hoe staat dat tegenover pakweg klimaat of migratie? “Dat zijn twee problemen die we doortastend moeten aanpakken, maar waarbij we de mens niet mogen ontgoochelen in wat hem gelukkig maakt. Dat is een heel delicaat evenwicht. Wat migratie betreft: mensen die op de vlucht zijn voor oorlog of politiek geweld moet je altijd hulp bieden. Maar we moeten wel een onderscheid maken tussen vluchtelingen en migranten. Van die laatste groep kan je een aantal mensen toelaten, maar niet iedereen en niet tegelijk. Het probleem van de EU is nu dat we afhangen van de goodwill van de Turkse president Erdogan. Migratie moet je zelf in de hand kunnen houden. In Europa is dat vandaag niet het geval. Ik ben een grote fan van de EU, maar het systeem moet dan wel degelijk werken.” “Voor klimaat geldt hetzelfde: probeer daar een toekomstgerichte oplossing te zoeken waarbij mensen toch nog een beetje kunnen leven zoals ze dat zelf graag willen. Ik had eerlijk gezegd weinig sympathie voor de Vlaamse bouwmeester Leo Van Broeck. Die man wilde de mensen geconcentreerd in dorpen en steden laten wonen. Dat was een heel elitaire visie, want hijzelf woont helemaal bovenaan op de tiende verdieping van een flatgebouw in Brussel. Dat betekent dat de negen bewoners onder hem een minder mooi uitzicht op de stad hebben.”
In uw boek schrijft u onder meer dat veel mensen denken dat het de slechte kant opgaat met deze wereld. Wat is de oorzaak van die sombere gedachte? “Dat is een heel goede vraag. Onderzoek in veel westerse landen wijst erop dat veel mensen denken dat de volgen-
de generatie het slechter zal hebben dan de huidige. Maar de oorzaak daarvan? Ik denk persoonlijk dat het een gebrek aan spiritualiteit en een referentiekader is. Optimisme kan vooruit gestuwd worden door een levensbeschouwing. Dat hoeft daarom geen geloof te zijn, ook niet het christelijk geloof. Als je je goed in je vel voelt en je laat je niet meeslepen door alarmistische berichten uit onze snelle samenleving, dan heb je, denk ik, meer kans om niet ten prooi te vallen aan pessimistische dingen of de waan van de dag. Er is veel pessimisme en dat heeft vooral ook te maken met onze psychische gezondheid die lijdt onder de afwezigheid van een vast referentiekader.”
Is de wereld voor veel mensen niet een beetje te snel veranderd? “Dat hangt ervan af hoe je de zaken bekijkt. Alles is relatief. Je kan zeggen dat er veel veranderd is. Er was de opkomst van het internet en de ontwikkeling van sociale media bijvoorbeeld. Maar je kan ook zeggen: er is eigenlijk niets veranderd. De mensen zijn nog altijd dezelfde sympathieke etters die ze ook vroeger al waren. In universitaire kringen hoor ik vaak dat we in een ‘razend snel evoluerende kennismaatschappij’ zijn terecht gekomen. Maar dat zeggen ze al 20 jaar lang. In die zin is alles relatief. De mensen met hun complexiteit, hun verlangens, hun dromen, hun goeie kanten en ontsporingen, dat is van alle tijden.”
U organiseerde onlangs een podcast met Dyab Abou Jahjah en dat was blijkbaar een goed gesprek. Had u zich zo’n goed gesprek met Jahjah 10 jaar geleden kunnen voorstellen? “Waarschijnlijk niet, maar iedereen verandert. Ik verander, in die zin dat ik nog onuitstaanbaarder geworden ben dan vroeger (lacht). En wat Dyab Abou Jajah betreft: in feite is dat hoe dan ook een verstandig man en een echte intellectueel. Tijdens ons gesprek viel het me ook op dat hij geëvolueerd is van een linkse basis, iets tussen PVDA en sp.a (Vooruit) in, naar een centrumpositie. En hij heeft die omwenteling vooral gemaakt door boeken te lezen van mensen waarvan hij dacht dat hij het volledig oneens met hen zou zijn. Ik had het met hem ook over dat radicale centrum en stelde vast dat we, op dat domein alvast, het over verschillende opvattingen eens waren, ook al hou ik de mogelijkheid open om het oneens te zijn. Eenzelfde gevoel had ik eigenlijk ook met sp.a-kopstuk Jinnih Beels. Zij had het onder meer over het feit dat het in haar partij geen evidentie is om over spiritualiteit te praten. Ik merkte door
Wie denkt dat moslims een hom vormen die een bondgenoot is v en een tegenstander van extree zou zich wel eens kunnen vergi
Interview
25 MAART 2021
euwste boek “Over Morgen”. ialang een beredeneerd critiaart hij de roede niet voor de is mediafiguur, opiniemaker, r de partijpolitiek sluit hij uit. sschien wel leuk, maar ik laat
nsen niet ndelen” die gesprekken vooral dat je op dezelfde golflengte kan zitten met mensen van wie je dat niet meteen verwacht had.”
Vorig jaar schreef u een ander boek, met als titel “De kerk is fantastisch”. Veel mensen vinden die kerk helemaal niet zo fantastisch meer na de ophefmakende homo-uitspraken van de paus. “In dat boek schrijf ik dat ik de kerk fantastisch vind, maar dat ze niet altijd even goed is. De kerk biedt veel mogelijkheden als gebouw. Bovendien is ze een soort oase, een plek voor gelovigen en ongelovigen, een plek van humor, van hoop op de verrijzenis. Maar de kerk heeft ook zwakke kanten. Het is een instituut van mensen, dus dat instituut zal ook altijd falen. Ik kan soms boos zijn op de kerk, ze kan mij ontgoochelen. Maar dat gevoel heb ik evengoed bij de politiek. Ook die vertoont zwakke plekken.” “Maar om terug te keren naar de homofilie-uitspraken van de Congregatie voor de Geloofsleer in naam van de paus: ik ga daar niet mee akkoord, maar voor mij zijn die uitspraken ook geen reden om uit de kerk te stappen. Dat zou ik nooit doen. Ik ben en blijf een voorstander van het debat over wat iemand belangrijk vindt.”
Staat er in het oude of nieuwe testament eigenlijk iets over homofilie? “Ja, er wordt verwezen naar het boek Leviticus. Maar de bijbel, dat is geen boek. Eigenlijk is dat een complete bibliotheek met allerlei boeken, die doorheen de eeuwen geschreven zijn, met vaak een verschillende teneur. De bijbel bevat boeken die eerder juridisch opgevat zijn, maar ook poëtische werken zoals de psalmen. Je mag niet alles wat in de bijbel staat als een letterlijk voorschrift opnemen. Je moet dat kritisch lezen, in de juiste context. De positie van kerk is dat homoseksualiteit niet kan leiden tot een huwelijk. En dat homoseksuele contacten niet aanvaard worden. Maar niets verhindert dat daar ooit eens verandering in komt. Wie de bijbel letterlijk neemt, zou evengoed de statuten van de PS en de N-VA letterlijk kunnen nemen. De betrachtingen die daarin worden nagestreefd, worden toch ook niet allemaal uitgevoerd?”
De kerk krijgt bakken kritiek omwille van haar homofilie-standpunt, maar de islam vaak helemaal niet. Hoe komt dat? “Ik denk dat men de islam minder goed kent. De katholieke kerk is nauw verbon-
mogene groep van extreemlinks emrechts, issen
den met onze jeugd en onze opvoeding. Onze bomma heeft, bij wijze van spreken, nog geleden onder het geloof. Dat speelt een belangrijke rol. Maar als puntje bij paaltje komt is de heersende cultuur niet alleen intolerant tegenover het katholicisme, maar ook tegenover de islam, vind ik. Eigenlijk zijn we niet tolerant voor religies in het algemeen. We leven in een cultuur die gedomineerd wordt door een soort stedelijk secularisme. De mensen die het in de media voor het zeggen hebben, wonen in de stad en zijn seculier. Ze spreken wel over begrippen als superdiversiteit, maar ze zien dat niet zozeer als een reële diversiteit van mensen die met verschillende invalshoeken in de samenleving staan. Nee, voor de seculiere stedelingen gaat het om een ideologisch concept waarbij iedereen die superdiversiteit moet aanhangen op dezelfde manier.” “De stedelijke seculier acht zich moreel superieur aan de christenen, maar ook aan de moslims. Hij verwacht wel dat de islam op termijn zijn bondgenoot zal zijn. Maar ik heb veel contacten met moslims. Het seculiere idee dat geloven een béétje achterlijk is, zal de dialoog met de moslims zeker niet bevorderen. Het getuigt van een paternalistische houding, zowel ter linker- als ter rechterzijde, om de moslims als underdog te bekijken. De linkse politici denken dat die moslims klaar zijn voor emancipatorische strijd. Maar het idee dat moslims allemaal in een links kamp zitten, dat is eigenlijk een miskenning van hun eigenheid en hun onderlinge verschillen. Ik ken veel mensen met moslimachtergrond die een zeer scherpzinnige en genuanceerde mening hebben, zoals politicoloog Fouad Gandoul. Wie denkt dat de moslims een homogene groep vormen die een bondgenoot is van extreemlinks en een tegenstander van extreemrechts, zou zich wel eens kunnen vergissen.”
Ik kan soms boos zijn op de kerk, ze kan mij ontgoochelen. Maar dat gevoel heb ik evengoed bij de politiek. Ook die vertoont zwakke plekken Het voorbije jaar had u, in volle coronacrisis, ook vaak kritiek op de aanpak van die pandemie. Wat hadden de overheid en de virologen beter kunnen doen? “De virologen die vaak in de media komen hadden in het begin vooral moeten zeggen wat ze niet wisten. Zij hebben de wetenschap geen dienst bewezen door de indruk te wekken dat de hele crisis helder en duidelijk was. Veel klassieke media wilden ook de indruk blijven wekken dat dé expert alles wist. En dat is een heel onwetenschappelijke visie. Een wetenschapper is altijd op zijn hoede, zegt wat hij weet en ook wat hij niet weet, zegt waaraan hij twijfelt. Er is een soort virologenbeleid geweest dat te veel uitging van grote zekerheden en dat dan nadien af en toe door de feiten werd tegengesproken. Daardoor raakte het vertrouwen bij veel mensen ondermijnd. Zij werden geconfronteerd met maatregelen waarvan het concrete effect niet kon worden vastgesteld. Je moet de mensen niet als kleuters behandelen. Er ontstond door corona ook een angstcultuur waarbij over bepaalde rechten en vrijheden niet meer werd nagedacht.”
U kreeg het in coronatijden ook aan de stok met uw KULeuven-collega Marc Van Ranst. Hij blokkeerde
u zelfs op Twitter. Kunnen jullie samen nog door een deur? “Ik heb Marc onlangs nog gezien toen we samen buitengingen bij de VRT, waar hij doorgaans resideert. Ik denk dat hij een luchtje ging scheppen (lacht). Eigenlijk heb ik best een aangenaam gesprek met hem gehad. Marc is een beetje mediageil, maar dat ben ik misschien ook. Iedereen heeft zijn gebreken.” “Omdat hij uitgesproken politieke opvattingen heeft, is het niet altijd gemakkelijk om een haarscherp onderscheid te maken tussen zijn politieke en wetenschappelijke uitspraken. Hij heeft ook een viscerale afkeer van Vlaams-nationalisten. Dat maakt het allemaal niet simpel om de zaken te objectiveren. Ik heb Van Ranst ooit een politiek viroloog genoemd, hoewel ik zelf ook niet weet wat dat is (lacht). In het contrast tussen die twee woorden zit iets problematisch.”
Onlangs waarschuwde Mattias Desmet, klinisch psycholoog aan de UGent, voor een toenemende vorm van totalitair bestuur. Een terechte vrees? “Ik heb veel sympathie voor Mattias Desmet. Hij maakt heel scherpe analyses die tegen de stroom ingaan. Hij ontleedt ook heel goed de mechanismen die naar totalitair denken kunnen leiden. Er is in het verleden nog niemand tot totalitarisme verleid omdat er gezegd werd: ‘Nu gaan we eens totalitair worden’, ook niet in de tijd van Hitler. Maar je kan wel omstandigheden creëren waarbij mensen een autoritair regime gaan aanvaarden, schijnbaar op basis van gezond verstand. De weg naar een autoritair regime gebeurt sluipenderwijs en aan de hand van zogezegd heel logische, normale en natuurlijke maatregelen.”
In uw columns laat u zich ook bevreesd uit over het klimaatbeleid. De hoge windturbines die overal uit de grond rijzen, die vindt u maar niets? “Een fan van windmolens ben ik inderdaad niet. Als ze echt noodzakelijk zijn, moeten ze geplaatst worden, maar die windmolens doden zeearenden en zijn een esthetisch manco. Dat moet je durven erkennen. Ik vind het ook heel naïef om die windmolens zo geweldig en fantastisch te vinden. Ik ontken niet dat er geen energietransitie moet komen, maar je moet niet elke vernieuwing zomaar fantastisch vinden. Gerard Reve schreef ooit: ‘Als de kardinaal een scheet heeft gelaten, zeggen ze: “Sjonge, sjonge, wat ruikt het hier lekker, net of iemand lever met uien staat te bakken”.’ (lacht) Reve was een meesterlijk theoloog eigenlijk. Zijn gedicht gaat ook op voor die windmolens. Het is goed dat ze foute energie vervangen, maar geef gewoon toe dat ze ook lelijk zijn en dieren vernietigen. Het nadeel van het voordeel zien, dat is vaak heel moeilijk.”
gen. Dat vind ik ook geweldig, zeker in dit woke-tijdperk. Er zijn vandaag veel mensen met lange tenen, maar de politicus overstijgt dat. Op die manier is hij ook een remedie tegen de toenemende woke-cultuur waar ik me heel zwaar aan erger.”
Het is goed dat windmolens foute energie vervangen, maar geef gewoon toe dat ze ook lelijk zijn en dieren vernietigen Over de woke-cultuur gesproken, hoe komt het dat die stroming plots zo dominant is? “De woke-cultuur komt uit Amerika en waait automatisch dan ook over naar Europa. Of het nu gaat over muziek of geslachtsziekten. De Amerikanen beginnen ermee en wij nemen dat over. Dat woke-gedoe volgt eenzelfde pad via Ierland, Engeland, Nederland en zo Europa in. Woke is eigenlijk een ziekelijke vorm van extreme politieke correctheid. En we zijn daar nog niet vanaf. Ik verwacht dat de woke-cultuur in de traditionele media nog een hele grote rol zal spelen. Maar in het dagelijkse leven van de mensen, in de realiteit dus, speelt dat slechts een kleine rol. Daarom is het ook belangrijk dat mensen die niet akkoord gaan met woke dat ook blijven zeggen.” “Ik til er niet te zwaar aan, maar het risico bestaat wel dat het maatschappelijk debat kan beperkt worden, net omdat de bandbreedte vernauwd wordt. Op sommige Amerikaanse universiteiten zijn sprekers van bepaalde strekkingen al niet meer welkom. Ik herinner me zelfs dat Theo Francken een tijdje geleden voor sommigen niet welkom was voor een lezing aan de Belgische universiteiten. Dat kan een probleem worden voor een universiteit omdat je in een soort ‘pensée unique’ terechtkomt die tot gevolg heeft dat vernieuwing van buiten de universiteit moet komen.” WIM DE SMET
Eén van uw opmerkelijkste tweets van de voorbije weken gaat als volgt: “Wat ik bij veel politici echt waardeer, is dat ze enkel beroepshalve gemeen zijn.” U spreekt uit ervaring? “Eigenlijk zijn politici minder slechte mensen dan ze zelf denken. Natuurlijk zitten er narcisten tussen, maar die tref je ook aan buiten de politiek. Het zijn haantjes, ze kunnen af en toe gemeen zijn. Je kunt soms niet anders dan een politieke medestander uitschakelen om zelf vooruit te gaan. Toch hebben veel politici ook goede kanten. Om een goed politicus te zijn, moet je bijvoorbeeld van mensen houden. Dat is iets wat journalisten vaak niet zien. Mensen in de media bewaren vaak afstand en analyseren alles, soms vanuit het idee dat ze alles beter weten. Maar de échte raspoliticus, of hij nu links, extreemlinks, rechts of extreemrechts is, die houdt altijd van mensen. Roger Blanpain zaliger heeft dat ooit als eerste gezegd. En hij had gelijk.” “Daarnaast vind ik het ook een sterk punt van de politicus dat hij goed kan incasseren. Hij kan zich ein-de-loos laten beledi-
9
Bel 015 28 90 90 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be
10 Buitenland
25 MAART 2021
Nederland stemt liberaal
© PHOTONEWS
NEDERLAND
NEDERLAND
Zowel het links-liberale D66 als de meer conservatieve liberalen van de VVD hebben in Nederland de parlementsverkiezingen gewonnen. Ook het aantal stemmers dat nationalistisch is ingesteld, nam globaal genomen toe. Heel wat nieuwe partijtjes komen in de Tweede Kamer terecht. De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) wist onder leiding van Mark Rutte voor de vierde keer op rij als overwinnaar uit de bus te komen. In volle coronatijd slaagt de partij van de minister-president erin om maar liefst 35 (+2) zetels te verzamelen. Ook de progressieve liberalen van D66 deden het uitstekend. Onder aanvoering van de voormalige diplomate Sigrid Kaag levert D66 23 (+4) verkozenen. Hiermee evenaren de Democraten nagenoeg de verkiezingsoverwinning van oprichter Hans Van Mierlo in 1998. Ook de verzameling nationalisten groeit. Enerzijds mag de PVV van Geert Wilders dan wel 3 zetels verliezen (van 20 naar 17), het Forum voor Democratie (FvD) gaat anderzijds van 2 naar 8 zetels. Geen enkele partij gaat er nominaal zo sterk op vooruit. De ‘vrijheidskaravaan’ waarmee Thierry Baudet het hele land doortrok, heeft dus haar vruchten afgeworpen.
cisme gaan aanpakken. Vermeend racisme, daar had gelukkig nog niemand het over in de politiek. Teleurstellend was voorts het resultaat van CodeOranje. De groepering rond voormalig PVV’er Richard de Mos dacht met een programma voor meer burgerparticipatie en referenda een succesproduct in de markt te zetten. Dit bleek niet het geval. Het falen van CodeOranje maakt duidelijk dat een landelijke stembusslag niet hetzelfde is als gemeenteraadsverkiezingen. Richard de Mos werd bij de lokale verkiezingen van 2018 in Den Haag nog de grootste. Nu wist hij in de regio in en rond de hoofdstad slechts 2 procent van de kiezers aan zich te binden. Hetzelfde fenomeen zien we in Rotterdam. Met Leefbaar won Joost Eerdmans enkele jaren geleden de plaatselijke strijd. Nu, bij de landelijke verkiezingen, stemde in Rotterdam slechts iets meer dan 3 procent op Eerdmans’ nieuwe vehikel JA21.
Linkse fusie
LVS
Intussen zitten de oude linkse partijen in zak en as. PvdA (op 9 gebleven), GroenLinks (van 14 naar 8) en SP (van 14 naar 9) halen stuk voor stuk minder dan 10 zetels. Een blamage. Intussen klinkt her en der al de roep om over te gaan tot een herverkaveling op links. Politicoloog Andre Krouwel merkt op dat veel linkse en progressieve kiezers om tactische redenen op D66 hebben gestemd. Veel Nederlanders gingen ervan uit dat D66 sowieso aan zou schuiven in de nieuwe regering. Door D66 groot te maken, konden de links-liberalen het regeringsbeleid verder naar links trekken, zo ging bij velen de redenering in het stemhokje. Doordat er geen kiesdrempel is, kunnen ook veel kleine politieke bewegingen de Tweede Kamer bevolken. Zo komt het conservatieve JA21, een beweging met ‘afsplitsers’ van FvD, met een fractie van drie leden in het parlement. Opmerkelijk is dat ook Volt vanuit het niets drie verkozenen haalt. Volt is een transnationale partij die sinds de Europese verkiezingen overal in EU-landen meedingt naar de gunst van de kiezer. Zij vist in dezelfde vijver als D66 en kenmerkt zich door een links-liberaal en eurofiel geluid. Vooral jonge hoogopgeleiden zien wel wat in Volt.
© PHOTONEWS
De ‘vrijheidskaravaan’ waarmee Thierry Baudet het hele land doortrok heeft zijn vruchten af geworpen.
DUITSLAND
Racisme geen vrijbrief voor leugens Journalist Malcolm Ohanwe, zoon van een Palestijns-Duitse vrouw en een Nigeriaanse man, heeft het geweten. In de voorbije decembermaand had hij op Twitter een foto van de vroegere Oegandese dictator Idi Amin gepubliceerd, met blanke mannen die voor hem knielden. Zijn commentaar bij die foto: “Mijn natte droom”. Toen verschillende gebruikers hem erop wezen dat onder Amins bewind honderdduizenden mensen het leven verloren, riep Ohanwe onwetendheid in, hij wist niet waarover het ging en verwijderde snel het Twitterbericht. Maar internet vergeet niet zo gemakkelijk. In februari werd hij door het federale ministerie van Justitie als expert omschreven. Jürgen Braun, federaal parlementslid voor AfD, schreef hierover op Twitter dat het eerlijker zou zijn geweest mocht de federale Duitse regering een volgende keer onmiddellijk Idi Amin als rolmodel tegen racisme en hatespeech opvoeren. Dat kon Ohanwe niet over zich laten gaan. Het toverwoord “racisme” kwam tevoor-
“Glorieuze winst” voor links De beste analyse van de Nederlandse verkiezingen werd geschreven door Bert Wagendorp in De Volkskrant: “Links heeft de verkiezingen glorieus gewonnen.”
Boerenpartij De BoerBurgerBeweging (BBB) wist één zetel te bemachtigen. BBB springt in de bres voor de Nederlandse landbouwers. Tot slot heeft ook ex-presentatrice Sylvana Simons op de valreep een nieuwe goedbetaalde baan. Haar radicaal-linkse BIJ1 haalt net genoeg stemmen voor een zeteltje. BIJ1 wil naar eigen zeggen het welig tierende ra-
Sigrid Kaag toast op de overwinning.
schijn. Hij verweet Braun dat die in een debat ooit had gezegd dat Ohanwe “geen echte Duitser” was, en dat men moest proberen hem zijn nationaliteit te ontnemen om hem uit te wijzen. Zware beschuldigingen, waar in Duitsland niet mee gelachen wordt. Maar omdat Braun de hem in de mond gelegde woorden nooit heeft uitgesproken, kreeg Ohanwe stante pede de advocaat van de AfD’er aan de lijn, die eiste dat hij een intentieverklaring zou ondertekenen om met deze beweringen op te houden Hij weigerde, Braun zette gerechtelijke stappen en begin maart ondertekende Ohanwe de intentieverklaring. PIET VAN NIEUWVLIET
Gematigd rechts op papier, sterk links in de praktijk
Nederlandse linksen zijn strategen
Wagendorp heeft gelijk. Twee regeringspartijen - in naam liberaal, maar in de praktijk links - boekten succes. Zowel de VVD als D66 gingen erop vooruit nadat ze de afgelopen kabinetsperiode een linkse agenda uitvoerden. Aan de instroom van migranten kwam geen einde. De regering Rutte III deed geen enkele poging de toestroom van handige, maar ongeschoolde lieden in te dammen. Asielzoekers uit veilige landen veroorzaakten overlast met diefstallen, inbraken en overvallen. Niemand werd aan de deur gezet, want regeringspartner D66 bleef maar over ‘verrijking’ spreken. De regering liet toe dat activistische rechters alle wetgeving oprekten en er zelfs de mensenrechten bij sleurden om de bouwsector stil te leggen wegens zogenaamde stikstofcrisissen en klimaatproblemen. Dat kwam Rutte III goed uit en de regering nam geen enkel wetgevend initiatief om de juridische fantasie van die rechters (ook meestal D66'ers) in te tomen. GroenLinks applaudisseerde voor Rutte die het “groenste kabinet ooit” leidde zodat Nederland weer gidsland voor de hele wereld werd. Maar één keer vond Rutte dat een rechter te ver ging toen die de avondklok afschafte en de Tweede Kamer een herstelwetje goedkeurde. D66 slaagde erin, met hulp van de VVD, het referendum (ooit het kroonjuweel van D66) af te schaffen want ‘populisten’ konden misschien de Verhofstadtiaanse aanbidding van de EU bemoeilijken. Al deze linkse standpunten werden verdedigd door kosmopolitische hoogopgeleiden (vooral afkomstig uit de zogenaamde menswetenschappen) die zelf genoeg verdienen, beter wonen en weinig problemen hebben met de gevolgen. Bij zowel de oude als de nieuwe verkozenen stikt het van de politiek assistenten, ambtenaren en ‘correcte’ academici. Mensen uit het bedrijfsleven zijn er haast niet te vinden en arbeiders en kleine bedienden ontbreken totaal. Die worden trouwens weggezet als ‘kleingeestige nationalisten’ die gehecht zijn aan Nederlandse tradities en niet het geluk of het talent bezitten opgeleid te worden in Hollands Engels in de volslagen verengelste universiteiten.
Wagendorp noemt zichzelf een “machtsstemmer”. Klassiek links (PvdA-GroenLinks-Socialistische Partij) bezat nog 65 van de 150 zetels in 2006 en is nu gezakt tot 26, een verlies van 10 zetels per verkiezing. Dat komt door twee stromen. De historische linkse kleine mensen zijn volslagen in de kou gezet. Ze zijn uitgescholden voor racist, terwijl zij merken dat ze in geen jaren een sociale woning kunnen krijgen omdat in veel gemeenten iedere asielzoeker voorrang krijgt. Ze zijn de slachtoffers van inbraken en overvallen in hun steeds vreemder ogende wijken. Deze arbeiders en kleine bedienden zijn massaal naar Geert Wilders vertrokken of zien nu hun heil in Thierry Baudet. De beter verdienende linkse kiezer ziet ook geen heil meer in klassiek links. Hij en zij kunnen zich wel degelijk vinden in de politiek van Rutte en Co, die hen geen strobreed in de weg legt. Ze stemmen massaal strategisch voor zogenaamde liberale partijen die in de praktijk hun linkse mantra’s uitvoeren en ze nemen er graag wat mogelijke nevenschade bij (bijvoorbeeld de belangstelling voor kernenergie en het stijgen van het aantal ZZP’ers). Hun domineeszieltje is bevredigd en de koopman komt ook aan zijn trekken. Dat spoort ook met de Nederlandse mentaliteit, want iedereen die zaken doet met Nederlanders weet dat gevoelens een zeer kleine rol spelen, maar winstberekeningen des te meer. In dat opzicht is Nederland veel rationeler en minder emotioneel dan Vlaanderen. Lees het interview van Peter De Roover vorige week in dit blad. In feite is het een oproep om zoals die strategisch slimme Nederlanders voor een nationalistische machtspartij te kiezen en niet langer de machteloze geestgenoten van Wilders in Vlaanderen te versterken. Rutte IV zal dus maar weinig verschillen met Rutte III. Hooguit wordt de Christen Unie vervangen door een klein traditioneel links partijtje zodat de nieuwe regering op ethisch gebied alle remmen verder kan losgooien. JAN NECKERS
Buitenland
25 MAART 2021
11 © SHUTTERSTOCK
DIPLOMATIEKE VALIES
Britannia rules the waves Op welk punt overschrijdt ambitie de grens der grootheidswaanzin? Aan sommige commentaren te geloven heeft Londen er zich net aan bezondigd. Misschien zorgt het contextualiseren van het Global Britain project voor enige nuancering? Op zich gaat het om een document waarin de internationale positie van het VK voor het komende decennium is samengevat. En dit vertoont een aantal duidelijke assen. Zo is er die aandacht voor Azië, dé plek waar de groei zit. Er is een focus op wetenschappelijk excelleren ook. Ander onderdeel van het plan is ook een belangrijke militaire dimensie, misschien niet toevallig hetgeen de meeste weerklank kreeg in de Vlaamse pers. Het defensiebudget gaat omhoog, wat zich onder meer zal vertalen in het opdrijven van het aantal kernkoppen (van 180 naar 260). Er zal ook minder transparant gecommuniceerd worden over hoe de duikboten van nucleaire slagkracht voorzien worden. In een historisch perspectief geplaatst, is dit specifiek onderdeel van het plan best relevant. De Britten speelden in het verleden nu eenmaal een rol in de trend van afbouw van nucleaire arsenalen. En toch. Teheran maakte zich snel vrolijk over “de hypocrisie”, maar anderzijds zal de
draagwijdte van net deze beslissing beperkt blijven. Andere onderdelen zijn interessanter.
Quad Betekenisvoller dan die nucleaire heisa is de beslissing het vliegdekschip Queen Elisabeth een vast actieterrein in Azië te bezorgen. Op die manier sluit het VK zich aan bij de zogenaamde Quad, een coalitie van landen die de Chinese expansiedrift willen beteugelen. Gemeenschappelijk (VS, India, Japan en Australië) patrouilleren ze om net die reden door de Zuid-Chinese Zee. Binnenkort ook met Britse steun. Ook Duitsland liet trouwens verstaan een schip naar de regio te sturen. De scherpheid van Global Britain ten aanzien van Rusland verbaast niet, maar de benadering van China was verrassender. Moskou is een “actieve bedreiging”, terwijl
Belangrijker dan de beslissingen op nucleair vlak, is de keuze om de Queen Elisabeth in Azië in te zetten.
Peking een “systematische uitdaging” wordt genoemd. Hier speelt natuurlijk het pecuniaire. In de globale kijk die de Britten voor de komende jaren ontwikkelen kan China niet weggedacht worden. In The Spectator wordt dit plan als “een soort van conservatief internationalisme” omschreven. “Een zoektocht om de voorzichtigheid van het eerste met de waarden van het tweede te verzoenen.”
Vaccineren Uit de EU stappen was niet nodig om dit plan te bedenken en zelfs grotendeels uit te voeren. Maar misschien was het psychologisch effect van de Brexit wel een noodzakelijke katalysator. Eigen aan het EU-lidmaatschap is dat heel wat buitenlandse 'energie' jarenlang door dit gegeven opgeslorpt werd. Vandaag stellen zich andere opportuniteiten. Trouwens, zopas raakte bekend dat het VK afgelopen zondag een record brak met 844.285 vaccinaties. Er is dus toch een leven buiten de EU. MICHAËL VANDAMME
CHINA
China is geen socialistisch succesverhaal © PHOTONEWS
In 1971, toen de Culturele Revolutie als een verwoestende tornado over China raasde en honderdduizenden slachtoffers maakte, beweerde Bernie Sanders, toen nog senator, dat het land op nationaal niveau weliswaar een dictatuur was, maar dat er ‘lokale democratie’ was en dat de VS het regime dus moesten steunen. Tja, als men dat aanvaardt, dan kan men het lynchen van Afro-Amerikanen in de oude zuidelijke staten ook een vorm van ‘lokale democratie’ noemen. Wat de Rode Gardisten toen met ‘klassevijanden’ en ‘reactionairen’ deden was geen haar beter en véél grootschaliger. Tien jaar eerder, tussen 1958 en 1962, had Mao’s Grote Sprong Voorwaarts de landbouw geruïneerd en een hongersnood veroorzaakt waarbij minstens 20 miljoen mensen waren omgekomen. In 2019 prees Sanders het regime in China, dat zogezegd miljoenen mensen “uit de armoede had getild” en hij beschouwde dat als een argument ten gunste van zijn socialistische agenda. Hij erkende wel dat het regime autoritair was, en daarin was hij tenminste eerlijker dan dat andere Democratische kopstuk, de miljonair Joe Bloomberg, die glashard ontkende dat de Chinese partijleider en president Xi een dictator was. In navolging van Sanders beweerde het Waalse PTB-kopstuk Raoul Hedebouw ook dat de communistische regimes in China en Vietnam “grote delen van hun bevolking uit de armoede hebben gehaald”. En in één adem weigerde hij China te veroordelen voor de onderdrukking van de islamitische Oeigoeren die bij honderdduizenden in concentratiekampen zitten om ‘heropgevoed’ te worden. De moslims hebben al voor minder mensen onthoofd.
Cijfers Deng Xiaping tekende in China voor een economische omwenteling
Als men alleen naar de economische data kijkt, lijken Sanders en Hedebouw wel een punt te hebben wat betreft de armoede in
China. In 1978 bedroeg het BBP per hoofd van de bevolking 381 yuan. In 1990 was dat al 1.644 yuan en in 2019, de recentste cijfers die ik kon vinden, zelfs al 70.891 yuan. Wat de reële waarde van een yuan is, heeft niet zoveel belang. Het gaat hier om de onmiskenbare stijging. Eindelijk eens een socialistisch succesverhaal, zoals Sanders en Hedebouw suggereren? Neen, integendeel. Dat succes is een gevolg van de afbouw van het rigide communistische systeem waarmee Mao het land had opgescheept en van het gedeeltelijk invoeren van kapitalistische principes als vrij ondernemerschap, handel en enige ruimte voor privé-initiatief. China heeft nu een gedeeltelijk kapitalistische economie, gecombineerd met een politiek systeem dat nog steeds communistische dictatuur is, zonder ook maar een greintje democratie of individuele vrijheid. China is welvarender geworden door tenminste gedeeltelijk afstand te nemen van het socialisme. De regering heeft het land niet uit de armoede getrokken. Dat hebben de Chinezen zelf gedaan, zo gauw ze de kans kregen, zo gauw de overheid haar wurggreep loste. Maar dat willen Sanders en Hedebouw natuurlijk niet horen…
le handel en privéondernemingen, al werden die dikwijls geleid door kopstukken van de Communistische Partij. Marxistische miljonairs en fabrieksbazen dus. China combineert een exportgericht beleid met een protectionistisch importbeleid. Dat is regelrechte concurrentievervalsing, maar zolang het Westen dat blijft pikken, kan het wel werken. En tenslotte: China heeft de tweede grootste economie ter wereld. Maar met zijn BBP per hoofd staat het volgens de Wereldbank op de 77ste plaats. Nog lager dan Suriname en Botswana. PAUL BÄUMER
MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!
Chronologie De tijdslijn spreekt boekdelen. Mao stierf in 1976 en zijn Bende van Vier, die medeverantwoordelijk was voor de gruwelen van de Culturele Revolutie, werd enkele maanden later gearresteerd. Deng Xiaping kwam aan de macht in 1978 en hij voerde een economische liberalisering door, waarbij de planeconomie naar Sovjetmodel werd vervangen door een gemengde economie. De communes werden ontbonden. Vanaf toen begon de Chinese economie op te leven. Er kwam geleidelijk meer ruimte voor een gedeeltelijke vrije markt, internationa-
LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272
011 223 253
MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE
12 Interview
25 MAART 2021
Eerder toevallig kwam John-Alexander Bogaerts aan het hoofd van weekblad PAN te staan. Even dacht hij aan verkopen, maar amicale raad stuurde zijn idee bij. Inmiddels, bijna 15 jaar later, is hij strijdlustiger dan ooit. Op papier, op de sociale media en sinds kort ook in een eigen talkshow op LN24 ventileert hij zijn scherpe mening.
“Door de regionalisering tegen te werken bewijst men België geen dienst”
J
ohn-Alexander Bogaerts voorstellen als de uitgever van het satirische weekblad PAN is zonder meer correct, maar ook onvolledig. Wie het weekblad niet kent: PAN is scherp en satirisch en kent een historiek die teruggaat tot 1945. Bogaerts voegde de titel 10 jaar geleden aan zijn portefeuille toe. Hij schaakt op verschillende borden tegelijk. Bouwend op een familietraditie – we komen er nog op terug – beheert hij een privéschool, geeft naast PAN nog enkele magazines uit, modereert sinds kort de “John late show” op de Franstalige nieuwszender LN24 en runt de b19, een business club rond een apart format gebouwd (“eigenlijk mijn hoofdjob”). We treffen mekaar in zijn kantoor annex salon op de Brusselse Louizalaan. In het Nederlands, hij staat erop. “Ik probeer enkele uren per week erg bewust mijn Nederlands te oefenen. Als zoon van een perfect tweetalige vader heb ik wat in te halen (lacht).” BLAD MET TRADITIE
U hebt het over uw vader. Een aantal van de dingen die u doet zijn ook onlosmakelijk met uw vader verbonden. Te beginnen met PAN? “Je zou dit inderdaad een familiale erfenis kunnen noemen. Mijn vader leidde het tijdschrift Père Ubu, maar had in Vlaanderen een zekere bekendheid als voormalige privéleraar van Prins Laurent. Van de vele dingen die ik aan mijn vader dank is er een open kijk op Vlaanderen. Hij nam me mee op 11 juli naar de Grote Markt in Brussel waar ik duchtig de Vlaamse Leeuw meezong (lacht). En wie kan zeggen als Franstalige Brusselaar - voor wie Vlaanderen meestal ‘terra incognita’ is - dat hij een concert van Clouseau in het Antwerps Sportpaleis bijwoonde? (buldert) Nu, alle gekheid op een stokje, onverwacht overleed mijn vader in 2007. En plots bevond zich daar Père Ubu in mijn beheer. Redactioneel gesproken zat het blad niet op een goede lijn. Het was te scherp, te plat en intellectueel niet eerlijk op sommige vlakken. De meeste van mijn vrienden hadden slechts één advies: verkopen dat ding. Behalve één: Christian Van Thillo, iemand voor wiens prestaties ik enorm veel respect heb. 'Als je een blad hebt, John, dan hou je dat ook', zei hij me.”
En dat werd het begin van een tumultueus traject? “Eigenlijk was dat er daarvoor al. Net
als ’t Pallieterke had PAN een lange traditie die zoals jullie nu ook al aan de 75 jaar zit. In beide landsdelen zijn we altijd een soort van samizdat-pers geweest, en ik zeg dit in alle ernst. In de jaren ’80 was er echter een belangrijk keerpunt: Paul Vanden Boeynants kocht PAN, wat voor gevolg had dat pioniers als Henri Vellut en Paul Jamin-Alidor afhaakten en met Père Ubu van start gingen. Je zou kunnen stellen dat Père Ubu een product van PAN is geweest. In 2011 bood zich de kans aan PAN ook daadwerkelijk te kopen, wat ik dus deed. Even verschenen we onder de naam Père Ubu / Pan, maar dat was verwarrend. Duidelijkheid drong zich op. Het fusieblad kreeg (terug) de naam PAN, en dat was het dan. Inmiddels hebben we een oplage van 4.000 exemplaren per week, iets meer dan de helft via abonnement. Dankzij een duurzame kostenstructuur draaien we break-even. En inmiddels beschikken we over een ploeg van zo'n 15 journalisten die al dan niet sporadisch meewerken.” SOWETO
U gaat er prat op een Brusselaar te zijn. Hoe schat u de manier in waarop de stad de voorbije jaren evolueerde? Uit de soms scherpe bewoordingen in PAN leiden we een erg kritische kijk af… “En dan nog een Brusselaar die al jaren in Vlaanderen woont (lacht)! Tot huisnummer 22 ligt mijn straat in Ukkel, vanaf nummer 24 begint Sint-Genesius-Rode en ik woon op nummer 28, veel dichter bij de gewestgrens kan je niet wonen. Al lachend zeg ik wel eens dat wanneer de regionalisering een feit wordt, ook fiscaal, ik aan de goede kant van de grens zit. Maar ernstig, mijn jeugd was op en top Brussels. Ik liep hier wat verderop school, letterlijk in de schaduw van het Justitiepaleis. Ergens was de binnenstad een beetje mijn binnenzak, zoals in het liedje van Johan Verminnen. Vandaag kom ik er wekelijks nog welgeteld één keer en met een specifiek doel: een bezoek brengen aan Caroline Musique, mijn vaste muziekwinkel; ik ben een erg grote rockfan. Eens mijn voorraad ingeslagen, ben ik weer weg. Sinds men die voetgangerszone ingevoerd heeft, is het daar werkelijk een zootje geworden. Vuil, vies en onveiliger dan ooit. ’s Avonds lijkt het hier wel Soweto of de Bronx. Een ‘hellhole’ dus (lacht). Het valt me op hoeveel mensen uit de middenklasse die ik ken Brussel de rug toekeren. En zij worden vervangen door geïmporteerde armoede. Dát is de
JOHN-ALEXANDER BOGAERTS UITGEVER VAN PAN realiteit, niet die zaligmakende praatjes van PS en Ecolo. Het is hemeltergend hoezeer de kansen van deze stad verkwanseld worden.”
Daarnet liet u het woord regionalisering vallen. U praat erover alsof het een evidentie is, terwijl dit toch een taboe is aan Franstalige zijde? “Ik ben gehecht aan dit land - laat daar geen twijfel over bestaan -, maar er zijn bepaalde realiteiten die we niet mogen miskennen. De analyse dat België eigenlijk twee en misschien zelfs drie democratieen onder één dak heeft klopt. Op dat vlak moet men Bart De Wever bijtreden. Volgende vraag is hoe je het huis omvormt en hierop afstemt. Eén zaak weet ik: door op de rem te staan en deze evolutie tegen te houden, bewijst men België geen dienst, sterker nog: op termijn ondergraaf je het land. Regionalisering leidt tot responsabilisering, wat een goede zaak voor iedereen is.” MICHAËL VANDAMME
SOMETHING ABOUT KNOKKE John-Alexander Bogaerts heeft iets met Knokke. Een familietraditie, zo blijkt al snel. Niet verwonderlijk dat hij het magazine Zoute People uitgeeft (net als Hockey People trouwens): reclame, foto's en dat is het dan. “We hebben een bevestigde verspreiding van 20.000 exemplaren, waarvan de helft voor Knokke zelf bestemd is en de overige 10.000 in de rijkere gemeenten verspreid worden, vooral in Vlaanderen dus”, legt hij uit.
En dan Knokke: vanwaar de band? “Mijn moeder droeg de familienaam Daskalidès, bekend van de pralines. Reeds voor de Tweede Wereldoorlog hadden ze winkels in Knokke. Ik heb er als het ware mijn jeugd doorgebracht en de basis van een groot deel van mijn latere netwerk ligt daar. Ik ben er trouwens gehuwd door Leopold Lippens, een man voor wie ik een eindeloos respect heb. Zopas nog kreeg ik de kans een portret in Paris Match
te schrijven, een opportuniteit die ik met beide handen aangreep. In mijn ogen was hij het typevoorbeeld van een burgemeester. Dag en nacht was hij voor Knokke in de weer, en vergis u niet: hij was de burgemeester van iedereen, evenzeer van Ramskapelle of Heist dan van het Zoute. Zijn recente overlijden is een groot verlies voor Knokke. Gelukkig heeft hij zijn politieke en bestuurlijke erfenis keurig uitgetekend.”
B19, E E N A PA RT E ZAKENCLUB “Ooit richtte ik een co-working plek op in Ukkel, maar dat flopte volledig. En toen ging ik op zoek naar nieuwe formules die netwerken in de hand werkten. Ondertussen kreeg ik kanker en tijdens mijn behandeling maakte ik van de nood een deugd om na te denken over de ideale format. Zo kregen de hoekstenen van de b19 gestalte. Een bescheiden lidgeld - 600 euro per jaar, enkel ontbijt - en after-workactiviteiten, geen catering en met de volledige focus op het netwerken. Een VIP kennen we niet; wie later komt en geen zitplaat meer vindt, blijft staan, ongeacht of het hier over de CEO van een vooraanstaande onderneming gaat. In mei 2013 ging ik start en vier maanden later hadden we al 300 leden. Inmiddels openden naast Brussel ook vestigingen in Gent, Antwerpen, Waals-Brabant en Luik de deuren. Inmiddels zitten we aan 1.800 leden, met de ambitie tegen 2025 de kaap van de 5.000 te bereiken, idealiter paritair samengesteld, en dan bedoel ik man-vrouw (lacht). Wie lid is kan aan elke activiteit van elke afdeling deelnemen. Samengeteld zijn dat er zo'n 250 per jaar. In het verleden wisten we al enkele stevig kleppers naar hier te halen, Alexandre Bompard bijvoorbeeld, de CEO van Carrefour. Welnu, die man heeft genoten om met ons KMO-publiek met een goed glas in de hand gezellig na te praten. ‘Dankzij jullie heb ik met mijn klanten kunnen spreken’, vertelde hij me achteraf.”
Onderzoek
25 MAART 2021
13
Alain Habils (49) Woordvoerder Brandweerzone Vlaams-Brabant West over de aanslagen van 22 maart 2016
“Het moslimextremisme tierde welig in Europa en dus zou ook België vroeg of laat aan de beurt zijn” Alain Habils (49) werkte 20 jaar bij de brandweer van Zaventem en is intussen woordvoerder bij de brandweerzone Vlaams-Brabant West. Op 22 maart 2016, iets voor 8 uur, stond hij thuis vertrekkensklaar om zijn ‘administratieve shift’ te doen. Maar dat liep anders af. In zijn functie ontvangt hij ‘in real time’ alle sms-berichten van potentieel ernstige incidenten. Zo verneemt hij die dag gelijktijdig met de uitrukkende brandweermannen en officieren dat er zich een ernstig incident heeft voorgedaan op de luchthaven van Zaventem.
Enkele minuten na 8 uur komt de bewuste sms binnen. “Het bericht kondigde een explosie aan op de luchthaven”, vertelt Habils. Intussen weten we dat enkele minuten voor 8 uur een eerste bom ontplofte in de vertrekhal van Brussels Airport. Eerst vlakbij de balie van Brussels Airlines, luttele seconden later aan de andere kant van de hal, vlakbij een Starbucks-filiaal. Een uur later werd ook een metrostel opgeblazen. Balans van de meedogenloze terreur: 32 doden en honderden gewonden. “Op dat moment heerste hier in West-Europa al een bepaald sfeertje. De vraag was niet of er een bom zou ontploffen, maar waar en wanneer het zou gebeuren. Het moslimextremisme tierde welig in Europa en dus zou ook België vroeg of laat aan de beurt zijn”, begint Habils zijn verhaal. Bij het binnenkomen van het bericht dacht hij meteen: “We hebben prijs.”
“Er steeg rook uit de inkomhall. Iedereen besefte toen: dit is een terreuraanslag” Habils schakelt zijn Astrid-zender in en trekt zijn brandweeruniform aan. Ook de eerste ploegen die onderweg zijn vermoeden dat het om een aanslag gaat. Van bij aankomst merkten Habils’ collega’s dat tientallen vluchtende mensen op de A201 liepen. In paniek, het rampgebied ontvlucht. “Er steeg rook op vanuit de inkomhal. Iedereen besefte toen dat er een terreuraanslag was gepleegd”, weet Habils. Hij begeeft zich eerst naar de centrale dispatching in Asse waar hij op de beeldschermen voor het eerst de impact van de ramp ziet. De sfeer is te snijden. “De situatie was voor ons surreëel. Je beseft dat het gebeurd is. Maar je kan het haast niet geloven. Een soort van ontkenningsfase, zeg maar.” Toch hangt er meer onheil in de lucht. “Je denkt op dat moment aan 9/11. Het is niet omdat er één vliegtuig in een toren
vliegt dat er geen tweede kan komen. Ook de aanslagen in Parijs lagen nog vers in het geheugen”, beschrijft hij de sfeer. Habils wordt richting luchthaven gestuurd om zich aan te sluiten bij de crisis-cel. Onderweg naar Zaventem neemt hij een politieagent mee die zich bij de brandweerkazerne had aangeboden. “Sinds die dag heb ik met die man een speciale band. We zijn samen naar de luchthaven gereden, samen aangekomen en onze mond is gelijktijdig opengevallen. We hebben dat moment samen beleefd en ik denk er nog vaak aan terug.”
“Het is een bom, het is ontploft, dat horen we minstens tien keer zeggen” De rit naar de luchthaven was bijzonder stil. “Het begon toen pas echt door te dringen wat er gebeurde.” Als ze met loeiende sirenes de luchthaven naderen manen agenten aan wegblokkades hen aan snel door te rijden. “We hadden verwacht te moeten stoppen voor een controle, maar het kon duidelijk niet snel genoeg kon gaan.” Wanneer ze de luchthaven naderen, komen ze terecht in een wirwar van ambulances en brandweervoertuigen die her en der geparkeerd staan. “Veel mensen die heen en weer lopen, maar ook veel hulpverleners die staan te wachten op hun instructies.” Langs een trottoir ziet Habils een eerste medisch dispositief. Daarin en langs de weg liggen gekwetsten en worden mensen verzorgd. “Bebloede mensen stonden verdwaasd te kijken of liepen rond. Slachtoffers van de ontploffing met grote snijwonden en scherven.” Maar Habils mag niet helpen, een verscheurende keuze. “Als hulpverleners ben je geneigd mensen te helpen, maar dat gaat niet. Wij werden verwacht op dat overlegmoment.”
Als ze polshoogte nemen bij collega’s, horen ze steeds hetzelfde verhaal. “Het is een bom, het is ontploft, dat horen we minstens tien keer zeggen”, klinkt het. Op het moment dat Habils zicht krijgt op wat er gebeurde, slaat de klok 9 uur. Op dat moment ontploft een derde bom in een metrostel. Dat was onderweg van het station Maalbeek naar Kunst-Wet. De chaos is compleet. “Op dat moment schakel je zelfs als hulpverlener over naar ongerustheid. Dat gebeurt doorgaans niet, ook niet als er ernstige dingen gebeuren. Maar hier voelde ik echt dat mijn collega’s werkten in een situatie die ze niet gewoon waren” De dreiging overheerst alles. Het zou immers niet de eerste keer zijn dat terroristen het bij aanslagen gemunt hebben op hulpverleners.
“Mensen zagen plots overal schutters; er was zelfs even sprake van een bomauto” Habils bevestigt dat er na de tweede aanslag diverse foutieve oproepen bij de hulpdiensten binnenlopen. “Mensen zagen overal schutters. Een fotograaf die met een telelens vanop afstand foto’s probeert te maken of hulpverleners die aan hun auto op de parking stonden.” Schutters waren er niet, maar de meldingen dwingen de hulpdiensten wel om zich verschillende malen terug te trekken en te schuilen. “Tot zelfs een bommelding waarbij een heel medisch dispositief noodgedwongen verplaatst is omdat er sprake was van een bomauto in de buurt van de brandweerkazerne”, getuigt Habils. Achteraf bleek het loos alarm, maar het gevaar was niet denkbeeldig. “In elk geval is de basisregel dat je eerst jezelf moet beschermen, dan de omstaanders en vervolgens de slachtoffers”, verduidelijkt hij. Ook in het crisiscentrum van de luchthaven zelf, waar hulpdiensten inlichtingendiensten en veiligheidsdiensten de crisis op de voet volgden, waren er nog enkele bijzondere momenten die Habils nooit zal vergeten. “Mijn taak was in een incidentmanagement de beslissingen te noteren, via digitale post-its zeg maar. Plots sprong iemand recht die riep: ‘Er is een derde bom!’”. Iemand van de veiligheidsdiensten die de camerabeelden in omgekeerde volgorde analyseerde ontdekte dat de terroristen niet met twee, maar met drie de luchthaven waren binnengekomen.
Alle hens aan dek wegens ‘de man met het hoedje’ Twee terroristen bliezen zichzelf op op de luchthaven. Maar de derde terrorist, bekend als ‘de man met het hoedje’, had zijn tas achtergelaten in de luchthaven en was teruggekeerd. Die tas stond lange tijd onaangeroerd en vooral onopgemerkt in de inkomhal.
“Op dat moment was het alle hens aan dek om de mensen die 200 meter verder in die inkomhal waren zo snel mogelijk te evacueren. Collega’s vertelden me achteraf dat ze rakelings langs die valies gepasseerd waren. Dan heb je geluk gehad. Maar niemand kon dat weten tot die beelden geanalyseerd waren”, zegt Habils die zich nog de stress in de zaal herinnert alsof het gisteren was. Toen het op een bepaald moment te druk werd in de vergaderzaal, stelde Habils voor zich in een apart zaaltje te zetten om met enkele anderen een ‘tussenstation’ te vormen in de communicatie naar de verschillende disciplines. “Er werd te veel door elkaar gepraat, het was soms hectisch en zo was er minder volk in die vergaderzaal.” Ook het moment dat ontmijningsdienst Dovo de teruggevonden bom onschadelijk zou maken staat op zijn netvlies gebrand. Het deed terugdenken aan een scène uit zijn favoriete film Jurassic Park waar een glas water hevig trilde bij het naderend onheil. “Zo voelde het toen we de ontploffing hoorden”, legt hij uit. “Ik was net iets aan het noteren en kijk op naar mijn beker water. Iemand zegt dat ze de bom gaan proberen onschadelijk te maken. Dan een doffe slag die van ver weg komt. Ik kijk naar mijn beker en zie de trillingen in het water, net als in de film.”
“Geen nachtmerries, wel een ‘overbezorgdheid’ als iemand zich verdacht gedraagt” Omstreeks 15 uur zit Habils’ werkdag er op. De rest van de namiddag tot en met de nacht bleef hij online de diverse nieuwssites opvolgen. “Ik kreeg dat niet uit mijn hoofd, er ging te veel adrenaline door mijn lichaam, de dag was te hectisch om op een kwartiertje tot rust te kunnen komen.” Geslapen heeft Habils die nacht niet en vijf jaar na de feiten houdt hij er naar eigen zeggen geen nachtmerries aan over. Al zijn er hulpverleners die minder geluk hadden. “Zowel vanuit de begeleidingsteams bij de brandweer als vanuit de overheid is die hulpverlening wel aangeboden”, zegt Habils. “Maar post-traumatische stress is echt iets venijnigs.” Toch laten de aanslagen ook bij hem sporen na. “Ik heb nu steeds een soort ‘overbezorgdheid’ als iemand zich verdacht gedraagt. Ik ben nu veel alerter. En bij interventies in bepaalde buurten waar je vroeger als brandweerman iets naar je kop kreeg geslingerd, denk ik nu al eens: hopelijk gaan we hier niet beschoten worden.” Ook bepaalde reacties stootten tegen de borst: “Het ergste is dat de aanslagen in bepaalde geradicaliseerde kringen zelfs toegejuicht werden. Maar het meest bezorgd blijf ik over het geweld tegen ordediensten en hulpdiensten en tegen de gevestigde orde. Voor sommigen is het zien van een uniform genoeg om zich tegen ons te keren. Ook dat is een vorm van radicalisering.” KRISTOF LUYPAERT
14 Cultuur FILM
Zack Snyder’s Justice League "Zack Snyder’s Justice League" is een vier uur durende herwerkte versie van de originele superheldenfilm uit 2017, zoals die oorspronkelijk de regisseur bedoeld werd.
Superheldenfilms zijn de jongste jaren ‘big business’. Hier in Europa, en bijgevolg ook in Vlaanderen, zijn het vooral de superhelden van Marvel Comics die het grote publiek weten te bekoren: Iron Man, Captain America, The Hulk, Spiderman, The X-Men… De personages van grote concurrent DC Comics, zoals Superman, The Flash en Wonder Woman, kunnen op minder animo in het Avondland rekenen. Grote uitzondering hierop vormt natuurlijk Batman.
Flop Aan de overkant van de oceaan weten de superhelden van DC, en de bijhorende verfilmingen die in de nasleep van de successen van concurrent Marvel gemaakt werden, wél massa’s volk naar de zalen te trekken. Net als Marvel stampte DC de jongste jaren een heuse bioscoopfranchise uit de grond. Justice League (2017) zou het antwoord van DC op The Avengers van Marvel worden: een film waarin alle bekende superhelden samenkwamen, met een sterrencast met ronkende namen als onder meer Ben Affleck, Henry Cavill, Gal Gadot, Ezra Miller, Jason Momoa en Jeremy Irons. De film flopte grandioos in de bioscoopzalen en werd neergesabeld door recensenten. Bovendien was de productie een heuse lijdensweg. Het script werd herhaaldelijk aangepast tijdens de productie en regisseur Zack Snyder, bekend van de verfilmingen van 300 en Watchmen, trok zich terug uit het postproductiewerk van de film nadat zijn dochter in die periode zelfmoord pleegde. De film werd daarop afgewerkt door Joss Whedon, die de film drastisch inkortte en van een meer heldere toon en humor voorzag.Vele fans schreven het floppen van de film toe aan Whedon, die volgens hen het werk van Snyder verminkte. Die fans startten, na een tijdje aangejaagd door Snyder zelf, een campagne op sociale media om de originele versie van de film, zoals die door Snyder bedoeld was, uit te geven. Het initiatief leek weinig kans op slagen te hebben: ‘director’s cuts’ zijn eigenlijk een zeldzaamheid in Hollywood, en al zeker als er nieuw materiaal gefilmd moet worden. Vreemd genoeg werd de campagne een succes en filmproducent Warner Bros. gaf in februari 2020 groen licht. Niet alleen zouden er nieuwe scènes gefilmd worden, ook de visuele effecten en de soundtrack zouden een opknapbeurt krijgen.
Snyder Cut Het eindresultaat is een maar liefst vier uur durende film. In grote lijnen is het dezelfde film als de uitgave van 2017, zij het langer, bombastischer en overdadiger, maar ook coherenter, interessanter en simpelweg beter dan die eerste uitgave. Enkele personages die enkel een bijrol kregen in de eerste uitgave, worden nu beter uitgewerkt en worden zelfs haast de sterren van de film. Het is het vermelden waard dat een van die personages die een centralere rol krijgt, Cyborg, Afro-Amerikaans is. Toch blijft Justice League gevrijwaard van geforceerde ‘woke’-toestanden, zoals die in vele Marvel-films wel het geval zijn. Het is een ware verademing om een goed uitgewerkt zwart personage in een superheldenfilm te zien, zonder om de oren geslagen te worden met gepreek over racisme. Cyborg is simpelweg een – toevallig zwart – individu. Het verhaal blijft dus grotendeels hetzelfde en is er een van dertien in een dozijn stripverfilmingen: na het overlijden van Superman in een vorige film, wil een aantal haast onoverwinnelijke buitenaardse wezen de aarde veroveren. Batman probeert een superheldenteam – The Justice League – samen te stellen, bestaande uit hemzelf, Wonder Woman, The Flash, Aquaman en Cyborg, om de buitenaardse wezens te verslaan en de aarde te redden. Zack Snyder’s Justice League is vier uur lang dom vermaak. De film is verre van baanbrekend en tilt het superheldengenre – in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Batman-films van Bruce Nolan – niet naar een hoger niveau. Wel is de film, mede dankzij de lengte, ideaal om tijdens de pandemie de tijd te verdrijven, zeker voor wie van actie en spektakel houdt. PIETER VAN BERKEL
25 MAART 2021
CULTUUR
Kinderen van de renaissance In deze coronatijd is het aartsmoeilijk om een tentoonstelling te bouwen met bruiklenen uit internationale collecties. Museum Hof van Busleyden is het gelukt om voor “Kinderen van de renaissance” topstukken naar Mechelen te halen. De expo “Kinderen van de renaissance” is al eens uitgesteld door de coronaperikelen. Het internationaal transport van prestigieuze kunstwerken is in de huidige context bijzonder moeilijk. Gerenommeerde musea eisen dat hun waardevolle stukken op reis vergezeld zijn van eigen gespecialiseerde medewerkers en die moeten dan in quarantaine. Bovendien dreigde de brexit stokken in de wielen te steken van bruiklenen uit het Verenigd Koninkrijk. Maar nu is het allemaal goed gekomen en kan Museum Hof van Busleyden uitpakken met schitterende bruiklenen uit onder andere het Kunsthistorisches Museum in Wenen, het Louvre in Parijs en de Royal Collection in Engeland.
Speels kantje De tentoonstelling geeft een kijk op prinsenkinderen rond Aartshertogin Isabella 1500. Toen Filips de Schone in 1506 onder mysterieuze omstandigis dus niet toevallig dat deze expo in heden overleed en zijn vrouw JohanMechelen te zien is. na van Castilië als de ‘Waanzinnige’ De tentoonstelling begint in een werd weggezet, moest een oplossing sfeervol kabinet met de portretten gevonden worden voor de opvoevan vorstenkinderen die in Mecheding van de vier jonge kinderen. Dat len hun opvoeding genoten. Ze zijn waren drie meisjes: Eleonara (van geschilderd door prominente kunstenaars zoals Jan Gossart en Pieter van Oostenrijk), Maria (van Hongarije) Coninxloo. Er zijn oudere versies van en Isabella (van Oostenrijk) plus de de hand van Franse en Spaanse schilkleine Karel, die volgens het plan van ders verzameld, die illustreren dat het grootvader Keizer Maximiliaan was kinderportret niet in Mechelen is uitvoorbestemd om alle gebieden van gevonden, maar wel dat er een nieude Spaans-Oostenrijkse alliantie te we stijl ontstond. De stijve, formele verenigen en te besturen als machtige kinderportretten evolueerden aan het Keizer Karel V. Zeker zijn opvoeding Mechelse hof tot indringende portretwas van staatsbelang en daartoe werd ten met een speels kantje. tante Margaretha van Oostenrijk naar Mechelen gezonden, waar ze met de School en schaakbord vier kinderen verbleef in het Hof van Kamerijk. Ook andere vooraanstaande Eleonora, Maria, Isabella en Karel prinsenkinderen brachten hun jeugd werden meertalig opgevoed. Ze leerdoor aan het hof van Margaretha. Het
den Frans, de voertaal aan het Bourgondisch-Habsburgse hof, maar Keizer Maximiliaan eiste dat ze eveneens het Nederlands onder de knie kregen, naast het Spaans, Duits en Italiaans. Opmerkelijk voor die tijd is dat ook de meisjes een intellectuele vorming van hoog niveau genoten. Naast talen en theorie was er ruimte voor muziek en dans. Ook sport en spel stonden op het programma. Zo toont de expo uit de speelgoedkoffer van Karel V riddertjes te paard die op elkaar kunnen afstormen en een kanonnetje dat afgevuurd kan worden. De tentoonstelling onderstreept het belang dat werd gehecht aan de opvoeding van het Bourgondisch-Habsburgse nageslacht, onder andere met etiquetteboekjes die zijn geschreven door de vermaarde humanist Erasmus. Heel bijzonder zijn de leerboeken die zijn geïllustreerd door verluchters in de kringen van Leonardo da Vinci. Ze werden gemaakt voor de kleine Massimiliano Sforza toen die in Mechelen school liep. De toekomstige hertog van Milaan was een van de Europese machtigen in de knop die aan het Hof van Kamerijk werd opgevoed. In die periode werden jonge prinsenkinderen uitgehuwelijkt als pionnen op het politieke schaakbord. De strategische huwelijken die in Mechelen zijn ontsproten hebben de geschiedenis van de zestiende eeuw sterk bepaald. Een bijzonder aspect van het leven van kinderen tijdens de renaissance is hun kwetsbaarheid. De kindersterfte lag rond 1500 nog enorm hoog. De expo laat dat zien in een aantal aangrijpende voorbeelden van grafkunst.
MMMV
Tentoonstelling “Kinderen van de renaissance”, van 26 maart t.e.m. 4 juli 2021, Museum Hof van Busleyden, Mechelen, www.hofvanbusleyden.be.
CULTUUR
Minnestreel der dansende zielen Op onze cd-speler draait op dit moment de zevende cd met harpmuziek van en door Katleen De Vylder. Deze kunstenares van de Vlaamse kust reist Vlaanderen en omstreken rond om in grote en kleine zalen, kerken en kapelletjes haar gevoelens, dromen en verhalen op harp uit te zingen. Ook Klara laat de luisteraars geregeld genieten van haar muziek. Ze doet dit op een eigen kenmerkende en steeds originele manier. Als een middeleeuwse bard, troubadour of minnestreel die naar de koninklijke hoven of volkse dorpspleinen trok om er het publiek te vermaken met poëtische, opwekkende of troostende, beschouwende of verhalende, ernstige of humoristische liederen. Lyriek in letterlijke en figuurlijke zin.
Typisch instrument Katleen De Vylder bespeelt een “Salvi Egan”-harp. John Egan, een 19de-eeuwse Ierse harpbouwer, ontwierp dit unieke instrument met een intense en heldere klank. Het instrument telt 28 darmsnaren en 10 metalen snaren. De laagste (la-)snaar kan wat lager gestemd worden om een groter klankbereik te verkrijgen. De zangbodem is vervaardigd uit hout van de rode spar uit Zuid-Tirol. Een diversiteit van materialen dus, net zoals de muziek die Katleen op haar harp tevoorschijn tovert.
Het nieuwe muziekdoosje De nieuwe cd bevat ongeveer 45 minuten transparant parelende en afwisselende muziek. 13 getokkelde kortverhalen over bosnimfen, ver-
geet-me-nietjes, witte wieven, dwaallichtjes, moerasvrouwtjes, vossen en molletjes, alvermannetjes, bosanemoontjes en sneeuwkristalletjes wisselen elkaar af met voorzichtige dansen van het kreupelhout of oude bosgeesten en met poëtische beschouwingen over het breekbare stille leven. Het laatste nummer “Tot aan de einder” doet ons vermoeden (en hopen) dat Katleen nog niet uitgezongen is. De einder is nog ver en het lied van de minnestreel is nooit af. Productontwikkelaar Reinhart Paelinck ontwierp een sober en fijn gestileerde omslag voor deze cd.
Huismerk Katleen De Vylder heeft met deze opnames haar eigen stijl en huismerk bevestigd en alle eer aangedaan. De muziek klinkt sober, intiem en vertellend. Er overheerst een breekbare stille sfeer afgewisseld met een voorzichtig dansend karakter. Enerzijds dromerig en dan weer opgewekt, speels en guitig, maar altijd beheerst. Soms is één noot zonder akkoord ge-
noeg om een gevoel te verklanken. De Vylder hanteert verschillende technieken van de harpkunst, zoals gebroken akkoorden, glissando’s en flageolettonen. Ze gebruikt grote, kleine, harmonische en zelfs Boheemse toonaarden waardoor de muziek tijdloos en universeel klinkt. De composities bevatten zowel middeleeuwse klankkleuren als de klassieke, romantische en impressionistische muziektaal. Net zoals in vorige verzamelingen blijkt ook hier weer de liefde voor de natuur, de fantasiewereld van sprookjes én de harp. De harp is de ideale tolk voor Katleens stemmingsvolle, oorstrelende en persoonlijke verhalen. De opname is zeer zuiver. We voelen de vertolkster aanwezig in onze huiskamer en gaan daardoor ten volle mee in deze pastorale symfonie. Een aanrader om tot rust te komen in deze hectische wereld!
PETER LEYS
De cd kost 18 euro (verzending inbegrepen). Ook het partiturenboek is beschikbaar voor 25 euro. Dit alles kan besteld worden via info@katleendevylder.be. Meer info over deze en andere cd’s van Katleen De Vylder vindt u op haar blog: www.katleendevylder.be.
Brieven
25 MAART 2021
WETENSCHAP
Over genderdiversiteit
In The Economist verschenen de jongste jaren verscheidene artikels over de problematiek van kinderen en volwassenen met genderdysforie (een andere beleving van hun geslacht dan wat hun uiterlijk hen vertelt).
Ongemakkelijke cijfers voor activisten Siegfried Bracke noemt The Economist het beste weekblad ter wereld en ik kan hem alleen maar gelijk geven. Het blad is links-liberaal en pleit bijvoorbeeld voor gecontroleerde migratie. The Economist verwerpt iedere discriminatie van transgenders, maar volgt al jaren met gewogen en genuanceerde stukken de problemen en kwam in haar Christmas Issue met resultaten en cijfers die activisten (codewoord voor fanatici) niet blij maken. Directe aanleiding is een proces in Engeland waarbij het Londense High Court een hospitaal veroordeelde dat zich specialiseerde in de behandeling van pubers die problemen hebben met hun geslachtelijke identiteit. Ene Keira Bell klaagde aan dat zij als 13 jarige pubertiteits-blockers kreeg plus een testosteronbehandeling en een borstamputatie. Het Hof gaf haar gelijk en vond dat zulke 'experimenten' niet kunnen. Vooral in de Angelsaksische wereld is het al een tijdje “woke” om wat in feite nog kinderen zijn, maar direct een behandeling aan te bieden waar ze later in veel gevallen spijt over hebben. The Economist voegt eraan toe dat ouders gewoon opzij worden geschoven en niet eens hun mening mogen geven. Veertien jaar geleden was er in de VS één hospitaal dat zich specialiseerde in genderbehandeling en vandaag zijn het er al meer dan 50 die er allemaal belang bij hebben zoveel mogelijk ingrepen te doen. Nog een opvallend cijfer is de verhouding jongens en meisjes. Lange tijd waren er evenveel jongeren bij beide geslachten die zich ongelukkig voelden over hun biologische realiteit. Sinds een paar jaar is dat getal veranderd naar een vierde jongens en drie vierde meisjes. In Zweden steeg het aantal meisjes dat vond dat het in een verkeerd lichaam geboren was met 1500 procent op tien jaar tijd. Inmiddels is het gezond verstand er weergekeerd en daalde het aantal aanmeldingen er met 65 procent. The Economist schrijft dat de stijgingen bij pubermeisjes niet het gevolg zijn van een groter bewustzijn maar van de invloed van transgenderactivisten,
slecht begrepen online-artikels, invloed van vriendinnen en puberproblemen.
Angst voor Twitter Het weekblad legde de hand op zes studies die nagingen wat er later gebeurde met kinderen die lang twijfelden aan hun seksuele identiteit. Uit één studie bleek dat 61 procent van de respondenten na hun puberteit wel degelijk vrede hadden met hun geslacht. In een andere studie steeg dat cijfer tot zelfs 98 procent. De jonge mensen hadden inmiddels hun puberale problemen overwonnen en ontdekten dikwijls dat ze gewoon homo of lesbienne waren en soms verschijnselen van autisme vertoonden. The Economist beklemtoont dat vroegtijdige behandelingen wel degelijk zin hebben; zij het in ongeveer 25 procent van de gevallen, maar er bestaat geen enkele medische test die uitsluitsel geeft tot welke groep de puber behoort. Men moet dus op dit ogenblik kiezen voor de verreweg grootste groep die geen belang heeft bij een behandeling en ingrepen die niet meer terug te draaien zijn, zo lang mogelijk uitstellen. Zo hebben de activisten het natuurlijk niet gezien en ze veroordeelden de Londense uitspraak als “een poging om ons geluk te torpederen; een gevaarlijke aanval op trans overleven”. In de Engelstalige landen hebben deze activisten zich goed georganiseerd en de angst voor deze fanatici is groot. Ze bestoken op Twitter iedereen die twijfels heeft en eisen dat politici zich naar hun wensen schikken; anders worden ze weggezet als reactionairen, schijnheiligen en kwezels. Politici willen niet dezelfde fouten maken als indertijd bij homoseksuelen en gaan dus onder het juk door. Een voorbeeld is Biden met zijn “Equality Act” die al in het Huis van Afgevaardigden is aangenomen, maar nog naar de Senaat moet. Mannen die zich als vrouw uiten, mogen niet geweigerd worden in vrouwensporten of vrouwenkleedkamers. Verscheidene Amerikaanse sportsters hebben boos gereageerd. Ik herinner me zeer goed de Spelen van Rome in 1960 waar de “gezusters” Irina en Tamara Press (Sovjet-Unie) de gouden medailles binnenhaalden bij de 80 meter horden en het discuswerpen. De twijfels waren zo groot dat de geslachtstesten werden ingevoerd. Op slag verdwenen Irina en Tamara uit het atletiekcircuit. Na 60 jaar bestaat dus de mogelijkheid dat de bescherming voor vrouwen vervalt
ten voordele van een piepkleine minderheid. Twee jaar geleden bekende Martina Navratilova bijna onder tranen - want bang één verkeerd woord te zeggen - bij de politiek correcte BBC dat ze als gekroonde vorstin van het vrouwentennis op haar 28ste een partijtje speelde tegen een transgender. De man was inmiddels chirurgisch vrouw geworden, was al 40 en bereikte ooit de 100ste plaats bij het mannentennis. Nooit was ze zo kapot na een wedstrijd. Onderzoeken hebben inmiddels bewezen dat deze nieuwe vrouwen ook na verlaging van het testosteron nog altijd een voordeel behouden van 5 tot 10 procent in kracht en uithoudingsvermogen. Dat is juist het percentage dat het verschil in resultaten bij topsporters verklaart. Daarenboven veranderen ingrepen nooit het skelet. Tot nog toe heeft alleen de Wereld Rugbybond daar conclusies uit getrokken. Transgenders mogen niet deelnemen aan de vrouwencompetitie; niet ter wille van mogelijke vervalste uitslagen, maar om zware blessures te vermijden.
Als het in Nederland regent… In de praktijk rijdt de fanatieke trein die biologische verschillen ontkent nog altijd verder. Canada is het land dat “hem” en “haar” heeft afgeschaft en vervangen door “hen” en op dat terrein gaat het land de totalitaire toer op. Moeders hebben processen aangespannen omdat hun zesjarige kinderen met rare verhalen thuiskwamen over seksuele identiteit. Scholen weigerden de ouders de inhoud van hun lessen mee te delen en die moesten een beroep doen op wetgeving die openbaarheid van informatie garandeert. De kinderen leerden dat hun geslacht bij hun geboorte bepaald werd door de persoonlijke voorkeuren van pa of ma. Die waanzin heeft inmiddels bijna onze grenzen bereikt. Vorige week begonnen “de lentekriebels” in bijna twee derde van de Nederlandse scholen. De kinderen van het basisonderwijs krijgen voorlichting van kenniscentrum Rutgers over “genderdiversiteit”. Volgens Rutgers moeten de kleintjes leren de heteroseksuele norm los te laten en in gesprek gaan over hun echte identiteit. Kinderen leren dat ze niet als jongetje of meisje geboren worden, maar dat hun sekse bij hun geboorte “toegewezen” wordt. Als het in Nederland regent, druppelt het in Vlaanderen.
JAN NECKERS
15
LEZERSBRIEVEN FANATIEKE GELOVIGEN Pallieterke, Het is een publiek geheim dat in heel de wereld, waar de islam de kop opsteekt, de miserie begint. En dit al 1400 jaar lang, en is nog altijd bezig tot op vandaag. Maar er wordt in alle talen gezwegen wanneer rellen en provocaties uitbreken tegen vrouwen en homo’s, en wordt er altijd naar rechts gekeken of is het een verwarde persoon en zijn het jongeren die overal aan het muiten slaan en auto’s in brand steken. Als Jehova’s Getuigen veroordeeld worden voor ‘sociale moord’ op ex-leden, dan moet de ‘ware’ islam zeker aangeklaagd worden voor ‘sociale en massamoord’ op ex-leden, homo’s en joden, dus voor misdaden tegen de mensheid! Men kan het allemaal lezen in de Koran en Hadith, en er wordt niet van afgeweken! Er is maar één manier om deze vervolgde mensen te steunen en dat is: “Verenig u tegen deze verwerpelijke ideologie.” Paul De Nef - St.-A ntonius-Zoersel
GEEN PANIEK AUB Pallieterke, Waarom gratis reclame maken voor AstraZeneca, voor een product dat hoogstens 60 procent bescherming biedt terwijl er voor het ogenblik drie betere zijn (Janssen met Johnson & Johnson 85 procent , Pfizer/BioNtech en Moderna elk 90 procent)? Dat kan leiden tot kwalijke gevolgen. Lezers die het voorbeeld van onze oud-hoofredacteur volgen zullen zoals de meeste gevaccineerden overmoedig worden en daarvan kunnen er 40 procent zelf nog besmet geraken, anderen aansteken en in het slechtste geval als lezer verloren gaan. E.D. – Brugge
PAUL MAGNETTE Pallieterke, Iedereen zal wel met ontsteltenis dit artikel van uw medewerker Picard gelezen hebben. De schrijver sluit af met de woorden: “Om de Waalse economie op snelheid te krijgen zijn andere maatregelen nodig dan staatsgeld rond te strooien. Minder regelgeving, minder …enz.“ Persoonlijk ben ik van mening dat dit ook niet zal volstaan. In de jaren ’80 heb ik eens van een lezing mogen genieten met als inhoud: MOTIVATIE. Hierbij ging men proefondervindelijk eens kijken in het dierenrijk, namelijk bij ratten. Wat drijft deze vinddingrijke viervoetertjes om zo creatief op zoek te gaan naar voedsel? Hiervoor kregen een aantal ratten meer dan voldoende en op geregelde tijdstippen voedsel aangereikt. Deze ratten waren er vlug mee weg en bleven gewoon wachten, zittend, liggend. Ze werden lui en vadsig. Wat dreef hen dus om creatief te zijn? De honger! Moet ik nu nog voortgaan met te beweren: ”Zolang Vlaanderen blijft doorgaan met die transfers van noord naar … “? En: “Ik hoop dat onze Vlaamse Elite-Politiekers (bestaan die wel ?) eens vijf minuten politieke moed … “? H.V. - Geraardsbergen
JINNIH BEELS Pallieterke, Ik las in Gazet van Antwerpen dat schepen Jinnih Beels in Antwerpen woont (of gedomicilieerd is),
maar dat haar echtgenoot en kind in Westerlo wonen. Omdat daar haar schoonmoeder in een WZC verblijft.Voor haar job als schepen is dat blijkbaar genoeg, die domicilie. Maar hoe zit dat met andere diensten en instanties? Vermits ze officieel niet samenwonen, moeten die dat koppel beschouwen als feitelijk gescheiden. Met alle gevolgen van dien. Ik hoop dat dit geen privilege is voor bepaalde categorieën van mensen in onze maatschappij. Personen als Jinnih Beels en consorten moeten op dezelfde manier behandeld worden als Jan met de pet. Willy A nthonis - Heist
BIG BROTHER Pallieterke, Halfweg zijn wandeling met de hond hield mijn oudste kleinzoon onlangs koffiepauze in mijn tuin. Het uitlaten van de hond bleek echter een schooltaak te zijn. Hij zit namelijk in het laatste jaar ASO en heeft dus hoofdzakelijk afstandsonderwijs. 50 minuten wandelen komt i.p.v. les L.O. Eerst vond ik dat een prima idee van zijn school; de jonkheid zit al uren genoeg voor de lichtbak! Geschokt was ik toen ik hoorde dat de school dit kon controleren en dit ook doet. Ik ben te oud en te veel digibeet om te weten hoe zo´n appje werkt, maar niet te oud om tegen zoveel “Big Brother” te protesteren; waarom doen de jonkies dat eigenlijk niet zelf? Ik heb dan heimwee naar mijn eigen collegetijd in de woelige jaren 60... De goeien ouwen tijd! Dirk Cornelis - Stekene
ZIN EN ONZIN VAN HET CORONACERTIFICAAT Pallieterke, Als alles goed gaat, komt er tegen deze zomer een “Europees coronacertificaat”, een soort van paspoort dat gevaccineerden (of zij die negatief getest werden) toelaat zich zonder beperkingen – zoals quarantainemaatregelen – in de Europese Unie te verplaatsen. Ergo, wie zo een certificaat niet kan voorleggen zal wél aan vrijheidsbeperkingen onderworpen zijn. Nog maar eens, waarvoor dank! Even voor alle duidelijkheid: Ik heb begrepen dat het coronavaccin ervoor zorgt dat bij de gevaccineerde geen of minder ernstige ziekteverschijnselen optreden na besmetting met het virus. Het beveiligt hem/haar echter niet tegen een mogelijke nieuwe besmetting en wie gevaccineerd is kan blijkbaar nog steeds anderen besmetten. Het gaat dus om een zuiver persoonlijke bescherming en er is voorlopig geen indicatie dat het enig effect zou hebben op de verspreiding van het virus. Conclusie: Wie niet gevaccineerd is kan besmet worden, wie wel gevaccineerd is ook; wie niet gevaccineerd is kan anderen besmetten, wie wel gevaccineerd is ook. Mét of zónder vaccin, mét of zónder coronacertificaat, het besmettingsrisico voor de volksgezondheid blijft ongewijzigd.Wat is dan wel de werkelijke, objectieve reden waarom er zoveel druk gezet wordt op een supersnelle implementatie van dat Europees certificaat, behalve dan nóg meer overheidscontrole op de privacy van de burgers? Ik ben benieuwd wie mij op die vraag een zinnig antwoord wil of kan geven. A ndré Clerbout Scherpenheuvel-Zichem
Een lezersbrief insturen? Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.
16 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
25 MAART 2021
CS Machelen Toen ik bij Anderlecht speelde, had ik nogal een druk leven. Paars-wit was een populaire ploeg in die tijd. Buiten de wedstrijden voor het kampioenschap, de beker, de Europacup en de nationale ploeg, kwamen daar nog vriendschappelijke wedstrijden en grote tornooien in het buitenland bij. Er moest nu eenmaal geld in het laatje komen.
Discussie om een wedstrijdbal Ik koos voor FC Peutie, en men heeft mij dat in mijn geboortedorp nooit volledig vergeven. Wel speelde ik in het J-B Derooverstadion met Anderlecht tegen het Franse Valenciennes de openingswedstrijd. We wonnen met 3-1 en ik scoorde het eerste doelpunt, zoals in het scenario was voorzien. Ik herinner mij nog een incidentje na die match. Het was de traditie bij zulke wedstrijden dat Paul van Himst, de kapitein, de matchbal mee naar huis nam. Dat was buiten Jef Gillis gerekend… Die man was al honderd jaar – neen, dat is overdreven, laten we het houden op negenennegentig jaar – de terreinverzorger van CS Machelen. Toen we na de wedstrijd met de spelersbus wilden vertrekken, sprong Jef
ELS KEYTSMAN, BEHOEDER VAN DE VADERLANDSE HAAT
“Racisme dat niet onderhouden wordt, riskeert zomaar te verdwijnen” © PHOTONEWS
hevig gesticulerend voor de bus en eiste zijn bal terug. Niet onder de indruk van deze heldendaad sprak de toen al taalvaardige Jan Mulder de historische woorden: “Sodemieter op man, boerenlul!” Om verdere handtastelijkheden te vermijden, want Jef Gillis had Mulder ondertussen al voor potstamper uitgescholden, heeft de steeds vriendelijk lachende Paul van Himst de bal dan maar teruggegeven. Mijn zoon Sven voetbalde ook bij Machelen, maar is een echte fanatiekeling als het over Anderlecht gaat. Zo heeft hij het mij nog altijd niet vergeven dat ik ooit bij Club Brugge heb gespeeld. Hij vond dat ik heulde met de vijand, een collaborateur was. Hij vertikte het naar de matchen van blauw-zwart te komen kijken toen ik er speelde en hij bij mij op bezoek was in het Venetië van het noorden. Hij verkoos naar de bioscoop te gaan! Mijn kleindochter Manon en mijn kleinzoon Milan slapen nu al in een pyjama met de kleuren en het embleem van Anderlecht. Men noemt dat hersenspoeling op jonge leeftijd, maar… er zijn ergere dingen in het leven!
Dat bracht natuurlijk mee dat ik zelden thuis was. Men kon mij moeilijk een goede huisvader noemen. Mijn zoon Sven heb ik niet zien opgroeien. Dat wil ik nu goedmaken, zoveel dat nog mogelijk is. Verleden dinsdag toog ik daarom samen met mijn kleinzoon Milan naar de terreinen van CS Machelen, waar hij zijn eerste stappen op een voetbalveld ging zetten. Toen ik er aankwam, was ik aangenaam verrast door de nieuwe infrastructuur van die club, waar ik nooit heb gevoetbald.
GILLE VAN BINST VOORMALIG TOPVOETBALLER
1256
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12
A B C D E F G H I J K L HORIZONTAAL A. Beperkingen B. Meisjesnaam - Eiland in de Middellandse Zee C. Feeks - Afval van hooi D. Europeaan - Vlaamse stad E. Loofboom - Liefkozing F. Personen met een voorbeeldfunctie G. In twijfel - Wat je bijna niet kunt geloven H. Opera van Verdi I.
Oud stuk stof - Kunstleer
J.
Ernstige - In grote hoeveelheden
K. En dergelijke - Manier van gaan Tafelden L. In het geheugen prentend
VERTICAAL 1. Vraagstuk dat alleen maar bestaat bij mensen die al in grote weelde leven 2. Limburgse gemeente - Voorvoegsel om aan te geven dat iets niet zo is Vakgenootschap 3. Langdurige, onbetaalde hulp aan zieken of ouderen door familieleden of bekenden 4. Ontvangt - Naambezoedeling Eigenwaarde 5. Voorzetsel - Kleur - Argon 6. Loofboom - Nobel - Italiaans energiebedrijf 7. Encodeert - Via het genoemde 8. Intercity-Express - Eerder dan gedacht 9. Nikkel - Rechthoekige dikke plank Zijriver van de Moezel 10. De meest verheerlijkte 11. Ierland - Later dan - Volgelingen van Odin 12. Eitjes van een luis - Over de sneeuw glijdend
Bent u dat hele coronagedoe ook zo beu? Je kan geen radio of televisie meer opzetten of daar zijn nieuwe cijfers en oude virologen die willen verstrengen, gevolgd door een politicus die vindt dat we niet moeten panikeren zolang we maar aan het raam zitten in de trein. Om uiteindelijk uitgelachen te worden door meester Frank waarvan we ons steeds vaker beginnen afvragen of hij niet irritanter is dan de pandemie zelf. Maar geen nood: er is ander nieuws! Els Keytsman, voorzitter van de hobbyclub ‘voor malcontente mensen die de schuld op blanke mannen willen steken’ Unia, heeft nieuw racisme ontdekt. En raad eens wie daarvoor verantwoordelijk is? U natuurlijk. “Het is nog veel erger dan we dachten. En het was al heel erg!”, kraait Els. Er is duidelijk wild gefeest in de kantoren van Unia. Overal liggen kopjes muntthee, fair trade suiker en schoteltjes met lamsvlees. “Halal geslacht hoor”, glimlacht Els wanneer ze ons ziet kijken, “Ik heb er persoonlijk op toegezien. Met een niet al te diepe snee in de hals zodanig dat iedereen het mooi en traag zag leegbloeden. We willen niemand kwetsen, hé. Daar zijn we zeer voorzichtig in.” U heeft een goed jaar achter de rug, mevrouw Keytsman? “Een uitzonderlijk goed jaar, meneer Pallieter. Een grand cru jaar was het voor het Belgisch racisme. We hebben 3.684 meldingen binnengekregen. Dat zijn er de helft meer dan in 2019. Fantastisch toch. Moslims gepest, holebi’s uitgelachen, Zwarte Piet gespeeld uiteraard. De blanke heteroseksueel heeft zich weer eens goed laten gaan. En dan hebben we nog maar het topje van de ijsberg gezien hoor. Ik ben ervan overtuigd dat we de komende jaren nog veel meer racisme gaan ontdekken. Alsmaar meer en alsmaar diverser.” Maar is Unia niet net succesvol als ze racisme doet verdwijnen? (glimlacht) “Nee, dat kan niet de bedoeling zijn. Je moet racisme bij de wortel aanpakken. En die zit diep in de ziel van de blanke hetero. En hij wordt steeds sluwer. Vraag 100 van die mannen of ze een probleem hebben met LGBTQILFHZLFGHSX-gemeenschap en ze antwoorden bijna allemaal: ‘Geen enkel probleem. Liefde is liefde.’ Maar wat wijst ons onderzoek uit? Dat hij zeer selectief is in zijn tolerantie! We confronteerden ons blank heteroseksueel testpubliek met erotische beel-
den van lesbische dames die mekaar liefhebben. Daar bleek voldoende tolerantie en zelfs enig enthousiasme voor te zijn. Maar confronteerden we diezelfde groep met vrijende mannen, werd er steevast weggezapt. Ja, dan weet je het wel hé. Racisme en discriminatie! Wij vinden dat je naar de kwaliteiten van een mens moet kijken. Niet naar zijn, haar of hun gender. En in geval van gelijkwaardige kwaliteiten, moet je voor de holebi kiezen!” Zijn er nog andere boeiende nieuwe inzichten? “De sensibiliserende acties van mensenrechtenorganisaties als Black Lives Matter hebben hun impact niet gemist. Ik vind het ook heel erg dat ze winkels leegroven, auto’s in de fik steken en de politie in elkaar timmeren, hoor. Maar anders ziet die verduivelde blanke man niet hoe ernstig de situatie is. Dat geweld is de veruitwendiging van het leed dat die mensen geestelijk ervaren. In plaats van die mensen te arresteren stellen we een subsidiëring voor om hen beter materiaal te geven. En er is natuurlijk de herontdekking van het racisme tegen Aziaten door corona. Dat was een vorm van racisme die we misschien zelf ook een beetje vergeten waren, maar mits een paar doelgerichte acties van Unia nieuw leven kunnen inblazen. We denken aan het verspreiden van grapjes waarbij de letter ‘r’ wordt vervangen door de letter ‘l’. En natuurlijk de oude klassiekers als ‘spleetogen’, ‘rijstkakkers’, ‘japneuzen’. Ik zie een mooie toekomst voor Aziatisch racisme. Wat vindt u van Koreaanse coronacollaborateur? Beetje té?” U wil het nieuw leven inblazen? “Oh ja, meneer Pallieter. Racisme dat niet onderhouden wordt, riskeert zomaar te verdwijnen. Mensen leren mekaar kennen en op de duur maakt huidskleur of religie allemaal niks meer uit. Dat zou rampzalig zijn voor de racisme-industrie. Daarom vaardigen wij van die ronduit idiote regels uit en beschuldigen we voortdurend mensen van racisme. Op de duur gaan ze het zelf geloven.”
Oplossing 1255
Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie
2
3
4
5
6
A W I
E
L
E
R H E
1255
1
B
R
E G E N
C
A
T O M
D
A
S
E
K
F
R
G
O
H
E
S
P
I
P
L
E
E
7
8
9 10 11 12 L
D E N
A M O E
B
E
I
U M
S
E
O
T M A
S
A R
R
E N
R
I
C H T
I
N
B
P G O T
E
L
R G E
R U E
O M S
I
T
N
E
J
E
I
N E
K
N C
E
N U
L
D E N N E N A
R
IJ N
E
R R
E
O C
N G E
L
A M A H
V M
T
A B O E
P
P
E
L
S
Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be
www.deblauwevogel.be