VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER
8-9
Politie is de vijand niet
MAARTEN GOETHALS Hubertus Vereniging Vlaanderen
INTERVIEW
“Jagers zijn groene jongens, maar ze stemmen niet voor Groen” “Een jager ís een groene jongen”, weet Maarten Goethals, spreekbuis van Hubertus Vereniging Vlaanderen. “Maar het sociaaleconomische profiel van de jager is misschien niet links te noemen, eerder centrum of rechts. De reden waarom jagers niet voor Groen stemmen is simpel: die partij is anti-jacht. Dat neemt niet weg dat jagers best wel groen zijn. Als je verschillende uren per week in een bos zit en je bekommert je daar om het wildbestand, dan kan je niet zeggen dat zo’n jager niet van de natuur houdt. Of dat hij er geen hart voor heeft.”
De politie moest zaterdag tussenbeide komen op het Flageyplein in Brussel.
Vorige week werd in Brussel een politieagent die op dat moment niet aan het werk was, op klaarlichte dag in elkaar geslagen. In de buurt van het Jacques Franckplein in Sint-Gillis werd hij herkend door een aantal boefjes. Dertig ‘jongeren’ stormden op hem af en sloegen hem verrot. Geweld tegen agenten in functie is al lang een probleem in Brussel, maar aanvallen op politiemensen buiten de dienst is nieuw. De politie bevestigt dat in de jongste maand vier zulke aanvallen hebben plaatsgevonden. De agressiviteit tegen agenten neemt trouwens overal toe, soms ten gevolge van hun rol in het afdwingen van de coronamaatregelen.
De politiek is verantwoordelijk, niet de politie
SCHOTLAND
NATIONALISTEN WINNEN STEMBUSSLAG MAAR HALEN GEEN ABSOLUTE MEERDERHEID
10
Op sociale media kan je merken dat kritiek op de politie de jongste tijd ook van de rechterzijde komt. Dat ongenoegen heeft te maken met vrijheidsbeperkende coronamaatregelen die niet altijd logisch en consequent zijn. Er kwam ook zware kritiek op het politieoptreden tegen La Boum 2 in het Ter Kamerenbos. Het valt inderdaad op hoe kordaat toen werd opgetreden, terwijl grote terughoudendheid vaak de regel is bij politieacties tegen de échte, professionele relschoppers in Brussel. Bij de betoging van Black Lives Matter, die vorig jaar in Brussel plaatsvond, tegen alle coronaregels in, stelde de politie zich passief en buiten het zicht op. Men greep
pas in wanneer de winkelplunderingen begonnen. Precies hetzelfde scenario deed zich voor bij de vernielzuchtige BLM-betoging in Luik van maart. We begrijpen ook de boosheid van mensen die de coronamaatregelen in het algemeen beu zijn. We willen hen wel vragen om hun woede niet op het verkeerde doel te richten. Het is niet de politie die de coronamaatregelen heeft uitgevaardigd. Het is niet de politie die verantwoordelijk is voor het ontstaan van no-gozones in Brussel. Het is niet de politie die bepaalt welke betogingen toegelaten zijn, hoeveel agenten er moeten ingezet worden en hoe zwaar er moet opgetreden worden. Telkens zijn dat politieke beslissingen. Het was dezelfde PS-burgemeester Close die eerst, ondanks de lockdown, de BLM-betoging toeliet, die voorspelbaar ontaardde in plunderingen, maar daarna een brutale aanpak dicteerde tegen La Boum, waar de coronaregels wel werden overtreden, maar waar voor het overige geen gevaar van uitging. De zin voor proportie verdween een beetje bij bepaalde rechtse commentaren op het politieoptreden in het Ter Kamerenbos, met hier en daar zelfs begrip voor
de aanval op de agent in Sint-Gillis. Het klopt dat op een paar filmpjes de indruk ontstaat dat enkele politieagenten over de schreef zijn gegaan, maar dat maakt het hele korps nog niet tot een bende psychopathische robocops. De betogers waren trouwens ook niet allemaal brave burgers die opkwamen voor de vrijheid: de helft van de gewonden viel langs de kant van de politie.
Respect voor de dunne blauwe lijn In de VS begint men vandaag de resultaten te zien van de maatschappelijke campagne die, in de nasleep van de dood van George Floyd, tegen de ordehandhavers is gevoerd. De politie raakt gedemotiveerd, de kaders raken niet meer gevuld, er is minder politieoptreden in de wijken die juist het meeste optreden nodig hebben, criminaliteit en geweld nemen toe. We mogen hier niet toelaten dat de samenleving wordt opgezet tegen de politie, omwille van het beleid van politici. Wanneer agenten over de schreef gaan, moeten ze een sanctie krijgen. Maar het besef mag nooit verdwijnen dat politiemensen de ‘dunne blauwe lijn’ vormen die tussen ons en de barbaren staat. Elke gewelddaad tegen een agent is een aanval op de samenleving en verdient de nultolerantie die de politiek al lang belooft, maar nooit uitvoert. JURGEN CEDER
INTERVIEW (POSTUUM)
GESCHIEDENIS
HET FORT VAN EBEN-EMAEL
15 2 3
WILLY-PAUL CARLIER 1940-2021 BEZIELER DE BLAUWE VOGEL
VIERDE MACHT LIJDT AAN "BUDDY JOURNALISMUS"
OPINIE 2 / BINNENLAND 4-7 / INTERVIEW 8-9 / BUITENLAND 10-11 / CULTUUR 14 77ste jaargang • nummer 19 • donderdag 13 mei 2021
€ 3,00
12
POLITIEKE MARKETING IN DE WETSTRAAT
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
Opinie
13 MEI 2021
Krijg dat maar aan Debora uitgelegd “Ik krijg aan de kassierster in de supermarkt in Nieuwpoort, aan Debora, niet uitgelegd dat er geen loonopslag inzit terwijl de bazen van bedrijven de winst opstrijken”, zei Conner Rousseau in een televisie-interview over de loononderhandelingen. Op slag werd Debora daarbij de bekendste vrouw van de voorbije twee weken. Al is Debora weliswaar geen kassierster meer, maar is ze aan de slag als kapster. Maar dit terzijde. Ik zou graag Debora ook wat uitleg geven, over zaken die ook vraagtekens oproepen, maar waar Conner Rousseau zedig over zwijgt. Neem het volgend voorbeeld, en ik haal mijn mosterd bij een persbericht van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds (VNZ): “2.051 euro: zoveel betaalt een Vlaming jaarlijks meer aan sociale zekerheid dan een Waal!” Tja, hier zijn we weer met de grote regionale verschillen in de sociale zekerheid. Het VNZ onderzoekt jaarlijks de uitgaven- en inkomstenverschillen tussen Vlaanderen en Wallonië op basis van de gegevens van de Landsbond van de Neutrale Ziekenfondsen. Op basis van de bijdragen voor de volledige sociale zekerheid in 2019 stelt het VNZ vast dat een Vlaamse titularis binnen de Neutrale Landsbond jaarlijks 9.193 euro aan sociale zekerheidsbijdragen betaalt, tegenover een Franstalige ‘slechts’ 7.142. Dit omvat zowel de werknemers- als werkgeversbijdrage. Een verschil tussen noord en zuid van 2.051,65 euro. Of anders gezegd: Een Vlaming betaalt gemiddeld 28,7 procent meer bijdragen dan een Franstalige landgenoot. Ook op andere vlakken zijn er merkbare verschillen: In Wallonië werd er in 2020 per hoofd 2,4 procent meer uitgegeven aan gezondheidszorg. In Wallonië ‘geniet’ exact 21 procent van de bevolking van het recht op verhoogde verzekeringstegemoetkoming. Dit is bijna 40 procent meer dan in Vlaanderen. Ook opvallend blijft het verschil in aantal uitkeringsdagen. Waar dat tussen Vlaanderen en Wallonië tien jaren geleden nog 3,8 dagen bedroeg, is dit intussen opgelopen tot 5,5 dagen méér uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid of invaliditeit per titularis, of 21,8 procent méér! Het VNZ houdt al jaren pleidooien voor meer responsabilisering en voor de volledige communautarisering van de ziekte- én invaliditeitsverzekering. De andere ziekenfondsen kennen natuurlijk ook de grote verschillen tussen Vlaanderen en Wallonïe. Maar daar zwijgt men, of dweept men met het magische woord ‘solidariteit’. Indien men aan Waalse kant dezelfde normen inzake gezondheidszorg zou hanteren zoals in Vlaanderen, dan zou dat een besparing betekenen voor de Belgische staatskas van enkele miljarden euro’s. En die miljarden euro’s zouden kunnen dienen om het loon van Debora en haar collega’s wat op te krikken. Maar tot nader order is er geen sprake van responsabilisering. Joachim Coens, Alexander De Croo én Conner Rousseau kijken allemaal de andere richting uit. En niemand van deze heren (en het lijstje kan héél lang gemaakt worden) staat klaar om dat aan Debora uit te leggen. Ja, zou het kunnen dat de ploeg van 11 miljoen Belgen toch uit een A-klasse en een B-klasse bestaat? Het verhaal van de krekel en de mier is in België geen fabeltje, maar harde realiteit. KARL VAN CAMP, OUD-HOOFDREDACTEUR
De vierde macht wordt het maatje van de andere machten © PHOTONEWS
2
De VRT kreeg flink wat kritiek nadat uit een studie bleek dat, vooral tijdens de coronapandemie, de oppositie amper aan bod kwam.
Commentaar van een buitenstaander gooit altijd iets meer gewicht in de schaal. In Nederland is de kritiek van Thomas Kirchner, een journalist van de Süddeutsche Zeitung, niet onopgemerkt voorbij gegaan. De journalist had zich in een paar opiniestukken verbaasd over het gebrek aan kritische zin van de Nederlandse pers voor Marc Rutte en het beleid van zijn regering. “Buddy-journalismus”, noemt Kirchner het verschijnsel waarbij de pers het maatje van de regering wordt en niet meer de taak waarneemt van kritische vierde macht. Wie in Vlaanderen die vaststelling herkenbaar vindt, kan dat gevoel op meer baseren dan een vage indruk. 90 procent van de Nederlandse krantenoplage is in handen van Vlaamse bedrijven, meer bepaald DPG Media en Mediahuis. Het zijn dezelfde mediaconcerns die de pers van Vlaanderen domineren. DPG media is in Vlaanderen eigenaar van VTM, De Morgen en HLN, en in Nederland van Trouw, Algemeen Dagblad, Het Parool en De Volkskrant. Mediahuis is in Vlaanderen eigenaar van De Standaard, Het Nieuwsblad, Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg, en in Nederland van NRC Handelsblad en De Telegraaf (en van Metro in beide landen). De gelijkenissen in journalistieke stijl zijn dus waarschijnlijk meer dan toevallig.
De VRT vindt dat de VRT het goed doet
www.pallieterke.net
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland 3 maanden: 39 euro 6 maanden: 78 euro 1 jaar: 156 euro Steunabo 1 jaar: 250,00 euro
Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB
Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno de Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Wim De Smet (hoofdredacteur), Jurgen Ceder, Kristof Luypaert, Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel
In Vlaanderen zien we inderdaad hetzelfde fenomeen: een pers die steeds minder kritisch wordt voor beleid en bestel, en die het integendeel steeds meer als haar taak ziet die overheid in te dekken tegen kritiek die men als ‘populistisch’ en onverantwoord ziet. Het vrij recente fenomeen van ‘factchecking’, een poging om een opinie als een objectief feit weer te geven, past daar perfect in: het zijn zelden de regering of de traditionele media die aan een ‘factcheck’ worden onderworpen. Die vaststelling bleek redelijk spectaculair uit het onderzoek van politicologen Walgrave en Kuypers, waar we enkele weken geleden over bericht hebben. Ze stelden met duidelijke cijfers de eenzijdigheid aan de kaak waarmee op VTM en VRT werd bericht over het coronabeleid. 98 procent van de spreektijd over dat onderwerp ging naar vertegenwoordigers van de regering. De oppositie kwam nauwelijks aan bod. Ook de keuze van experten die gevraagd werden om hun licht te laten schijnen over het beleid, viel bijna steeds op academici die het regeringsbeleid verdedigden of het zelfs hadden aangestuurd. Die houding wordt nog opmerkelijker wanneer je rekening houdt met de zeer slechte coronacijfers van België. In meer dan gelijk welk ander land verdienen die een zeer kritische blik op het regeringsbeleid, maar het lijkt eerder alsof kritiek op de regeringsmaatregelen je tot een col-
laborateur van het virus maakt. Walgrave en Kuypers vergeleken de Vlaamse berichtgeving over Covid-19 dan ook met de toestand van de pers in Rusland of China. De VRT reageerde verontwaardigd op de studie en stuurde ombudsman Tim Pauwels het veld in om de zender te verdedigen. Het aanstellen van een voormalige VRT-journalist en nog steeds fervente fan van de openbare omroep als ‘neutrale’ scheidsrechter, die moet waken over de correcte berichtgeving, doet zelf al erg Chinees aan. Er volgde zelfs een debatje tussen Tim Pauwels, een VRT-man, en Lieven Verstraete, een andere VRT-man, op de VRT over de vraag of de VRT wel neutraal informeerde over het coronabeleid. Het antwoord was, als u dat nog moet vragen: ja, WC-eend is best tevreden over WC-eend. Het is alsof je Erika Nguyen en Sihame El Kaouakibi in een debat over de perikelen rond Let’s Go Urban laat bevestigen dat er niets fouts is gebeurd. De Chinese staatsomroep kan nog wat leren van de VRT.
Zedigheid onder journalisten Covid-19 is uiteraard niet het enige dossier waarin de pers meent het beleid te moeten afschermen van kritiek door zeer selectief te zijn in de berichtgeving. Inzake migratie is dat al decennia aan de gang. De jongste weken waren geen uitzondering. Enkele dagen geleden heeft een man in het Franse Mérignac zijn vrouw levend in brand gestoken, gewoon op straat. Al vanaf het eerste uur waren de namen van de dader (Mounir Boutaa) en het slachtoffer (Chahinez Daoud) gekend. Ik vond ze onmiddellijk op een Franse Facebookgroep tegen geweld op vrouwen. Het duurde echter dagen vooraleer de Franse pers die schoorvoetend, nadat de aandacht al was weggeëbd, bekend wilde maken. Dat soort zelfcensuur is, net als in vele andere zaken waar allochtonen bij betrokken zijn, systematisch. Het is een vorm van zedigheid onder journalisten, die willen vermijden dat de lezer – niet helemaal onterecht overigens – een band zou leggen tussen de aard van de daad en de afkomst van de dader. Het viel ook al op hoe weinig interesse er deze week in onze pers was voor de dood en de herdenking van Stéphanie Monfermé, de
Franse politieagente die de keel werd overgesneden door een islamistische terrorist. Het gaat nochtans niet over een geïsoleerd feit, maar over een misdaad met grote maatschappelijke impact. Het terroristisch geweld en de activiteiten van islamitische fundamentalisten hebben Frankrijk op een politiek kookpunt gebracht, waarbij Marine Le Pen in de peilingen al gelijk staat met Macron en Franse generaals een burgeroorlog voorspellen, bijgetreden door een meerderheid van Fransen in een peiling. Je kan de politieke situatie in Frankrijk niet begrijpen zonder dit soort misdrijven die door velen worden gezien als een teken van ‘l’ensauvagement’, de verwildering van Frankrijk. In een week waar de naam van George Floyd honderden keren viel, vond ik in de Vlaamse pers slechts één artikel terug (HLN) waarin de naam en het gezicht van Stéphanie Monfermé werden getoond. De confrontatie met de menselijkheid van het slachtoffer, die zo primordiaal was bij Floyd, zou u immers tot te grote boosheid kunnen brengen over de politiek die dit soort zaken mogelijk maakt. Dezelfde desinteresse van de Vlaamse pers viel trouwens ook op bij de moord op leraar Samuel Paty, die in Frankrijk nochtans een politieke schokgolf heeft veroorzaakt.
Discipline van de mierenkolonie De pers is geleidelijk aan afgestapt van haar taak als waakhond op het beleid en ziet het integendeel steeds meer als haar taak om het domme publiek te behoeden voor informatie die tot ongewenste politieke conclusies tégen het beleid zou leiden. Ter rechterzijde heb ik soms discussies met mensen die hier een complot in zien. Ze vergissen zich. Er is helemaal geen samenzwering, enkel de instinctieve discipline van de mierenkolonie. Niet alle journalisten zijn links. En er zijn er nog heel veel die denken dat ze hun taak gewetensvol uitvoeren, maar zelfs zij beseffen niet hoezeer de journalistiek is weggedreven van haar kritische koers. De lezer wordt steeds meer beschouwd als een dom, infantiel schepsel dat moet behoed worden voor foute conclusies en populistische opinies, desnoods door zijn informatiestroom strikt te doseren. De hoera-berichtgeving over de heropening van de terrassen was trouwens nog maar eens een voorbeeld van de infantilisering van het nieuws.
JURGEN CEDER
Actueel
13 MEI 2021
De federale regering bereikt een akkoord over de verhoging van de lonen. Werknemers kunnen een 6 MEI premie tot 500 euro netto krijgen in ondernemingen 2 0 2 1 die sterke economische resultaten hebben geboekt tijdens de coronacrisis. De premie komt bovenop de 0,4 procent loonsverhoging, die de loonwet bovenop de infl atie toelaat.
© PHOTONEWS
Politieke marketing in de Wetstraat
DE WEEK
3
Het parket valt binnen bij de journalist die het nieuws bekendmaakte over de vroege vaccinatie 7 MEI van burgemeester Veerle Heeren van Sint-Truiden. 2 0 2 1 De man kwam te weten dat Heeren zich al in maart had laten vaccineren, samen met familie en vrienden. De speurders namen niets in beslag bij de journalist. Twitter verbant verschillende accounts die berichten van voormalig president Donald Trump hadden gedeeld. Trump zelf werd eerder dit jaar al permanent van Twitter verbannen.
Justitieminister Vincent Van Quickenborne (Open Vld) maakt bekend dat horecabedrijven geen plexi-schermen mogen plaatsen tussen hun terrastafels. Veel café- en restauranthouders hadden de schermen al laten plaatsen omdat ze op die manier extra klanten kunnen ontvangen. Verschillende gemeentebesturen kondigen aan dat ze de maatregel niet of soepel zullen handhaven.
© PHOTONEWS
Sigarettenfabrikant British American Tobacco (BAT) gaat tijdens Tomorrowland niet langer sigaretten te koop aanbieden. BAT wil dat bezoekers ‘minder schadelijke’ producten zoals vaping uitproberen. De tabaksreus is sinds dit jaar de nieuwe commerciële partner van Tomorrowland.
Noël Slangen (rechts) in gesprek met Gwendolyn Rutten (Open Vld) en Wouter Beke (CD&V) tijdens een verkiezingsdebat in 2019.
8 MEI
2021
De heropening van de horecaterrassen is een feit. In Brussel moet de politie het Flageyplein ontruimen nadat er honderden feestvierders samenkwamen. Ook het waterkanon wordt daarbij ingezet.
Vlaams Onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) wil 1 9 MEI miljard euro investeren in 2 0 2 1 nieuwe scholen. Zijn nieuwe programma, "Scholen van Vlaanderen" genaamd, zou voor 120 nieuwe scholen zorgen. Daarin kunnen 50.000 leerlingen terecht. De Europese Unie zal haar contract met AstraZeneca niet verlengen. Volgens Thierry Breton, Europees Commissaris voor de Interne Markt, leverde het bedrijf de bestelde vaccins niet op tijd. Het AstraZeneca-vaccin is veel goedkoper dan de vaccins van Pfizer en Moderna. Bovendien kan het ook veel makkelijker bewaard worden. Infectiologe Erika Vlieghe zegt dat het organiseren van grote evenementen, zoals festivals, heel onvoorzichtig is. Vlieghe reageert daarmee op een uitspraak van premier De Croo. Hij is van mening dat de festivals vanaf augustus opnieuw mogelijk moeten zijn.
10 MEI
2021
In Frankrijk waarschuwen militairen andermaal voor een burgeroorlog. Vorige week waren er al achttien gepensioneerde officieren die daarvoor waarschuwden, nu gaat het om actieve militairen. De ondertekenaars blijven anoniem omdat ze sancties vrezen.
In een ziekenhuis in Parijs overlijdt seriemoordenaar Michel Fourniret (79). Hij werd in 2008 veroordeeld tot levenslang. Fourniret vermoordde tussen 1987 en 2001 zeven meisjes, waaronder de Beligsche Elisabeth Brichet (toen 12).
© PHOTONEWS
© PHOTONEWS
Volgens minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) zullen de cafés vanaf juni ook binnen opnieuw klanten ontvangen. Dat zegt ze in een gesprek met Radio 1. De minister zegt een dag later in De Standaard dat ze er persoonlijk over zal waken dat een avondklok in de toekomst niet snel zal worden ingezet. “Bij de volgende avondklok sta ik zelf op de barricaden”, klinkt het.
Het begon 20 jaar geleden met Noël Slangen bij de VLD, nu is het overal gemeengoed geworden: de politieke marketeers en communicatiespecialisten die bepalen wat in de Wetstraat gezegd wordt. Over de inhoud heeft niemand het nog.
virologen die de coronapandemie moesten duiden.
Politiek is meer dan ooit perceptie. Enkel de manier waarop iemand bij de publieke opinie overkomt, telt nog. Wie heeft het nog over de inhoud van het beleid? En dat leidt tot tenenkrullende situaties. De laatste in de reeks was Joachim Coens. De CD&V-voorzitter bepleitte begin deze week een politieke omslag naar Zwitsers model, een van de best presterende landen op het Europese continent. Het lijkt een terugkeer naar het oude christendemocratische subsidiariteitsprincipe met de lokale overheid als belangrijk beleidsniveau, een groter gewicht voor referenda, een beter werkende administratie. En uiteraard een sterke economie met een fiscale druk en overheidsuitgaven die mooi onder de 40 procent van het bbp blijven. Een verschil met België waar we steevast in de vork van 50-55 procent zitten. Kortom, men kan hier al beginnen met de belastingen en uitgaven met 20 procent te doen zakken. Ook benieuwd naar Coens’ plannen voor een goed draaiende infrastructuur en treinen die op tijd rijden. Heeft Coens hier niettemin een punt? Objectief gezien wel, maar het gaat dus om een flauwe marketingstunt. Hoe kunnen we onze democratie omvormen naar Zwitsers model als de particratie hier welig tiert? Dit is ook het land waar belangenorganisaties en overblijfselen van de oude zuilen de plak zwaaien. Moeten die overboord worden gekieperd? De CM, de vakbond, de Boerenbond? Ze zullen het bij de CD&V-achterban niet graag horen. Overigens is het ook de vraag wat een partij die nog 13 procent van de Vlaamse kiezers vertegenwoordigt hiermee kan bereiken? Het voorstel is het zoveelste ballonnetje dat snel pffft zal doen. De politieke marketing bij de CD&V neemt trouwens potsierlijke proporties aan. Dat merken we bij de communicatie van minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden. Die schiet de ene kemel na de andere en probeert dat bij te sturen door oneliners
De kampioenen in de politieke marketing zijn natuurlijk de Vlaamse liberalen van Open Vld. Een oude erfenis van paarsgroen en paars. Noël Slangen heeft deze perfide praktijken in de Wetstraat binnengebracht. Inhoud telde niet en de journalisten gaven applaus. Gevolg is dat we na de Verhofstadt-jaren de financiële buffers om de vergrijzing op te vangen hadden opgesoupeerd. De kater volgde. Men zou denken dat ze bij de Open Vld hun les hadden geleerd, maar dat was ijdele hoop. Verschillende voorzitters bleven kiezen voor inhoudsloze communicatie. Een kampioen was Gwendolyn Rutten die zich enkel door spindoctors liet adviseren. Met als gevolg dat er nutteloze campagnes werden gevoerd zoals “gewoon doen” of “mensen hebben vleugels”. Egbert Lachaert probeert dat als voorzitter wat bij te sturen, al lijkt dat niet echt te lukken. De zaak Sihame El Kaouakibi toonde aan dat de Vlaamse liberalen besmet blijven door politieke marketing. Ook de belegen communicatie van een Bart Somers past in dat verhaal. Een dieptepunt in politieke marketing was het recente interview dat Vlaams fractieleider Frederik-Willem Schiltz (Open Vld) in De Standaard gaf. Hij blikte terug op de samenwerking met El Kaouakibi en kwam niet verder dan gemeenplaatsen als “we zouden all the way gaan en aan het einde bepalen wie de lead kreeg”. Onbegrijpelijk gewauwel. Het strafste is dat men bij de traditionele partijen trouw blijft aan deze inefficiënte communicatie terwijl ze geen effect heeft op de electorale resultaten. Partijen als Vlaams Belang en N-VA stappen ook voor een deel mee in de strategie van de spindoctors-aanpak, maar weten waar de grenzen zijn. Dat komt de geloofwaardigheid van zo’n partijen ten goede.
in interviews. Zoals vorig weekend nog in De Standaard, toen ze beloofde om bij een mogelijke herinvoering van de avondklok op de barricades te gaan staan. Wie fluistert haar zo’n onzin in? Dan hebben we het nog niet over de modeshows die de Antwerpse bij elk interview opvoert. Niet dat we hier het beleid van de CD&V gaan verdedigen, maar in de communicatie van de christendemocraten was er lange tijd enige ernst en zelfs saaiheid. Men probeert dat nu te keren, maar met averechtse gevolgen.
De Vlaming wil ernstig genomen worden en kleutercommunicatie, daar heeft men geen behoefte aan Niemand heeft nood aan Debora Kampioen in politieke marketing is natuurlijk Vooruit-voorzitter Conner Rousseau. Zijn kassierster Debora, aan wie hij niet kon uitleggen dat ze amper loonsverhoging zou krijgen, werd een communicatiehit, ook op de sociale media. Maar ook hier botste “mateke” snel op zijn grenzen. De hele situatie werd op sociale media in het belachelijke getrokken en niemand heeft nu nog nood aan dat Debora-verhaal. Ook met het kinderachtige en platte vocabularium van Rousseau heeft de gewone kiezer het gehad. De Vlaming wil ernstig genomen worden en kleutercommunicatie, daar heeft men geen behoefte aan. Probleem is natuurlijk dat die oppervlakkige politieke marketing wordt ondersteund door de al even kinderachtige manier waarop de televisiejournaals in elkaar steken. Eerst bij VTM, dan bij VRT. De ernstige burger heeft allang afgehaakt. De kleutertaal werd in de communicatie ook overgenomen door de
De totale leegheid van Open Vld
Binnenland
Vanop afstand bekeken
13 MEI 2021
ECONOMISCHE ZAKEN
© PHOTONEWS
4
Elke week bekijkt Alain Grootaers alles vanop een afstand.
Risicomijdend gedrag Toen ik vijftien jaar geleden met mijn gezin een maand lang doorheen Cambodja reisde, kwamen we Paul, een Nederlander, tegen die daar al een tijdje met zijn Cambodjaanse vrouw en kinderen in het midden van de jungle woonde. Niet geheel ongevaarlijk, want in zo’n Zuidoost-Aziatische jungle huizen nogal wat vijanden: tarantula’s en giftige slangen bijvoorbeeld, maar ook - en vooral - anti-persoonsmijnen die daar door de gek Pol Pot waren rondgestrooid als ware het suikergoed. Of hij dat allemaal niet wat gevaarlijk vond, vroeg ik aan de man. “Ach nee,” antwoordde Paul, “er is niet zoiets als risicovrij leven.” Ik moet sindsdien vaak terugdenken aan de woorden van Paul, zeker het afgelopen jaar waarbij risicovermijding bijna een religie is geworden. Voorspellende wiskundige modellen moeten politici helpen om zich in te dekken en biostatistici, type Geert Molenberghs, wentelen zich met een pervers genoegen in hun nieuwe rol als orakels van Delphi. Dat die voorspellingen er vaak mijlen naastzaten, werd post factum steeds weer verklaard door het succes van de maatregelen. Op die manier was het voor de heren met de glazen bol een beetje zoals ze op dat ándere kraam - naast dat van madame Soleil - op de kermis roepen: “Altijd prijs, altijd gewonnen!”. De hoofdprijs gaat daar ongetwijfeld naar de Engelse professor Neil Ferguson van het Imperial College die vorig jaar 500.000 doden voorspelde in de UK alleen al, ten gevolge van Covid-19. Het was het begin van wat later ongetwijfeld de ‘Grote Europese Irrationele Paniek’ zal worden genoemd, want van de weeromstuit begonnen politici zich in te dekken door in naam van de wetenschap totaal onwetenschappelijke beslissingen te nemen. Van mondmaskers tot de avondklok, over de dramatische sluiting van handelszaken tot de totale lockdowns: er was geen greintje wetenschappelijk bewijs voor de werkzaamheid van die maatregelen, maar toch werden ze onder het mom van de wetenschap door de strot van de bang gemaakte burger geramd. Door politici die ook bang waren, niet voor het virus, maar voor de reactie van hun kiezers. En door de media, voor wie paniek een verdienmodel is. Die risicovermijding zit trouwens de jongste tientallen jaren ook in de politiek gebakken: er wordt geregeerd in functie van wat de ‘zieners’ vertellen. Ze doen dat niet langer door in koffi edik te kijken of door te turen in de ingewanden van een vis zoals de Galliërs dat ooit deden. Tegenwoordig hijsen de politici heren en dames in maatpak op het schild die voor hen bevragingen, opiniepeilingen en ‘questionnaires’ houden door representatieve steekproeven te doen bij de bevolking. Daarom dat de politieke partijen tegenwoordig ook allemaal op elkaar gelijken en er nauwelijks nog een ideologisch onderscheid te maken valt tussen zowat alle centrumpartijen. En zo krijg je dus steeds weer zelfvervullende voorspellingen en een zwalpende, stuurloze politieke klasse met een beleid dat vlees noch vis is en elk risico wil mijden. Er mag niemand voor het hoofd worden gestoten, niemand mag zich beledigd voelen, iedereen moet méé, er wordt geen tegenspraak geduld, we zijn een ploeg van 11 miljoen. Wat een onzin en wat een lafheid vooral. Nu de cijfers weer wat beter zijn - nogal wiedes, want het is lente - rollen de politici weer over elkaar heen om zich op de borst te kloppen. Straks, als de zomer voorbij is en de herfst intreedt, zullen ze zich weer verschuilen. Ik hoop van harte dat de oppositie zich dan laat gelden, want ook daar was het de voorbije veertien maanden erg stil. Want denk eraan: er is niet zoiets als risicovrij leven. La Libre en ’t Pallieterke: één strijd. Dat ik dat nog mag meemaken. Het zijn werkelijk vreemde tijden.
Schijndebat over minimumloon De vakbonden hebben in de strijd voor meer loonstijgingen voorlopig moeten inbinden. Ze verleggen de focus nu naar de verhoging van de minimumlonen. Op het eerste gezicht een nobele doelstelling, maar eigenlijk gaat het hier om een schijndebat.
De vakbonden hebben de voorbije maanden meermaals actie gevoerd voor een loonstijging die de 2,8 procent indexering en 0,4 procent reële loonstijging overschrijdt. De sociale partners konden hier geen akkoord bereiken en dus moest de federale regering de knoop doorhakken. Ondanks linkse druk wordt het 0,4 procent met eventueel een eenmalige premie tot 500 euro voor bedrijven die het goed doen. De enige rol die de vakbonden hier nog kunnen spelen is druk zetten in bedrijven en sectoren om die premie daadwerkelijk toe te kennen. In het sociaaleconomische debat hebben ABVV, ACV en ACLVB de focus dan maar verlegd in de richting van hogere minimumlonen. Een eis die de vakbonden al sinds het aantreden van de regering-De Croo formuleren. Daarbij wordt een loopje genomen met de waarheid. Miranda Ulens, de nummer twee van het ABVV, verklaarde boudweg dat de Belgische minimumlonen tot de laagste van de EU horen en dus omhoog moeten. Fake news. Het Belgische minimumloon (1.626 euro bruto per maand) is het de vierde hoogste van de EU. Waarom dan in de bres springen voor een verhoging?
Mooi en logisch Het antwoord van de vakbonden is dat dit de enige manier is om de koopkracht van de laagbetaalde werknemers te versterken. Klinkt mooi en logisch op het eerste gezicht, maar het is een foute en zinloze discussie. De verhoging van de minimumlonen zouden wel eens een negatief effect op tewerkstelling en koopkracht kunnen hebben. Daar zijn verschillende redenen voor. Ten eerste betekent een stijging vooral een verhoging van de totale loonkost voor de werkgevers. Netto zal er voor een werknemers aan het minimumloon weinig bijkomen. Het gros van de extra is voor de sociale zekerheid via de sociale bijdragen. Vraag is trouwens of een werkgever iemand zal aanwerven als de kost van arbeid opnieuw stijgt. Dat wordt nu vaak weggerelativeerd, maar te hoge loonkosten zijn arbeidsvernietigend. Punt. Ten tweede is het debat in België zin-
loos aangezien nog geen 5 procent van de werknemers hier aan het wettelijk minimumloon werkt. De sectorale minima zoals ze in België worden afgesproken liggen 20 tot 30 procent hoger. Waarom dan focussen op dat wettelijk minimum? Ten derde is er het onderzoek van onder andere econoom Ive Marx (Universiteit Antwerpen). Hij stelde op Twitter het volgende: “We hebben ooit de impact berekend van minimumloonverhogingen op armoede. Die is echt minimaal, zelfs als je het minimumloon met 30 procent zou verhogen.”
Drempels te hoog Hij voegt eraan toe dat er in België door de hoge sectorale minimumlonen weinig laagbetaalde arbeid bestaat. Dat kan positief zijn, maar verhindert de toegang van zogenaamde kansengroepen als laaggeschoolden op de arbeidsmarkt. Neem daar nog de kosten bij (abonnement openbaar vervoer, wagen, kinderopvang,...) voor iemand die van werkloosheid naar een laagbetaalde job wil en men ziet dat de drempels te hoog zijn. Het zou voor de vakbonden beter zijn om te pleiten voor meer combinaties werk én uitkering tegelijk (zoals in Nederland kan) en tenslotte loon- of belastingsubsidies te geven aan laagbetaalde arbeid. Onderzoek leert dat beginnen in een lager betaalde job in België geen probleem hoeft te zijn omdat men daarna relatief snel kan doorgroeien naar een beter betaalde baan. Tenslotte wijzen we erop dat het vooral aan Franstalige kant en meer bepaald bij de PS is dat men hogere minimumlonen wil. Wel, dan is er een mogelijkheid via een verdere splitsing van het arbeidsmarktbeleid met ook de loonvorming die wordt geregionaliseerd. Wallonië kan dan zijn minimumloon verhogen. Of die de werkzaamheidsgraad van 65 procent richting de Vlaamse van 75 procent doet evolueren, is in dat geval natuurlijk een utopie. De Walen kunnen dan gelijk ook opdraaien voor de stijgende werkloosheid die hierdoor wordt veroorzaakt. ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
Binnenland
13 MEI 2021
De loterij der schande Een kind in een Nederlandstalige Brusselse middelbare school inschrijven is eigenlijk een koud kunstje. Inloggen, een profiel aanmaken, (tijdig) wat voorkeurscholen invoeren, en afwachten. Van dan af ligt uw lot namelijk in handen van een soort IT-nimrod. U krijgt een mail over wat het geworden is, kan dus mee- of tegenvallen, en dat is het dan. Over niveau en profiel van het kind, identiteit van de school enzovoort, daar maalt niemand om. Alles voor de sociale mix; begrijp: neerwaartse nivellering. Die loterij die bepaalt wie uiteindelijk in welke Nederlandstalige middelbare school eindigt, het is een jaarlijkse gewoonte geworden, een beetje zoals lente en zomeruur. Het verloopt ook altijd op dezelfde manier, net zoals de reacties voorspelbare herhalingen zijn. Vorige week donderdag was het dan zover en ontvingen de ouders hun al dan niet bevrijdende mail. Hebben ze een plaats voor hun kind en, zo ja, in welke van de scholen die opgegeven werden? Of wordt het een wachtlijst, al dan niet op een kansloze plaats? En dan begint het. Zoals steeds stelt men een capaciteitsprobleem vast, vinden critici dat het een schande is en sust men van overheidswege omdat het “elk jaar wel in orde komt”, zoals Brussels minister Gatz zei. Werkelijk? Alvast niet voor iedereen.
VLAANDEREN
Woke-pedagogiek duwt onderwijs nog dieper in de crisis © SHUTTERSTOCK
BRUSSEL
5
“Vier op de tien scholen zijn vorig jaar van directeur veranderd.” Het was een titel in Het Nieuwsblad. Oorzaken zijn de grote werkdruk door het zeer uitgebreide takenpakket, de schoolorganisatie, de matige verloning… Dat is maar een deel van het probleem. Ook 40 procent van de leerkrachten verlaat binnen vijf jaar het onderwijs. De grote werkdruk en de toegenomen psychologische en emotionele belasting vormen de grote boosdoeners. Meer komen we niet te weten.
Relevante cijfers Van de 2.275 aanmeldingen was er voor 655 kinderen geen plaats. Een nieuw record, zo blijkt. Voor een hele brok komt dat wel goed, maar voor een hele groep zal het blijven knellen. Dit was te voorzien, meent men. Volstond het immers niet de ontwikkelingen in de lagere school op te volgen? Die overstap naar het middelbaar onderwijs was dus te voorspellen. Het is een discussie op zich. Ons interesseert vooral een ander cijfer. We beperken ons tot het gewoon Nederlandstalig secundair onderwijs in Brussel. Volgens de laatste VGC-cijfers telt dat zo’n 14.300 leerlingen, amper 18,8 procent hiervan is afkomstig uit een homogeen Nederlandstalig gezin. In ruim een vijfde van de gevallen is er een taalgemengde achtergrond. Een eenvoudige rekensom leert dat in 60 procent van de gevallen sprake is van een Franstalige of anderstalige achtergrond. Ter vergelijking: drie decennia geleden bedroeg het aandeel van deze laatste twee categorieën iets meer dan... 6 procent.
Paradoxaal succes Het is wat paradoxaal dat wanneer het succes van het Nederlandstalig onderwijs in de hoofdstad een ongeziene climax bereikt, dat ook een moment is dat er nooit minder Nederlandstaligen op de schoolbanken zaten. De oorzaken zijn gekend: sociologische omwenteling, een enorme bevolkingstoename, een rampzalig Franstalig onderwijs en dergelijke meer. Het was ooit anders. Ooit was er een moment dat dit Nederlandstalig aanbod er met veel moeite kwam, vooral voor de Brusselse Vlamingen en (in mindere mate) kinderen uit de Rand. Het aanbod werd echter door de sociologie ingehaald. Meer zelfs: doorheen de jaren werd het fors uitgebreid, terwijl het aandeel op de schoolbanken van dat kernpubliek van weleer fors slonk.
Verantwoordelijkheid Franstalig onderwijs Bijzonder ergerlijk is dat de discussie gevoerd wordt alsof er een ‘Brussels’ onderwijs bestaat. Het vindt zijn populistische vertaling in slogans genre ‘een stoel voor elk kind’. Punt is dat het Nederlandstalig aanbod ruimschoots het aandeel van de Brusselaars met een Nederlandstalige identiteitskaart overtreft. Als zich een ‘Brussels’ probleem voordoet - wat het geval is -, kan men zich eerder tot de Franse Gemeenschap, departement Onderwijs, wenden. Nog altijd de plek waar 85 procent van de Brusselse middelbare schoolleerlingen vertoeven. Als Vlaanderen zich moet verantwoorden, is het wel ten aanzien van Nederlandstalige ouders die achter het net vissen. Want laat één ding duidelijk zijn: vanuit een soort gewestelijke logica kan men pleiten voor ‘een stoel voor elk kind’, maar bekijkt men het vanuit het perspectief van de ouders, dan ambieert men uiteraard een stoel voor zijn kind, maar dan wel in een instelling als het even kan waar onderwijs op niveau verstrekt wordt. Dit verklaart waarom de belangstelling zich rond bepaalde scholen kristalliseert, met lange wachtlijsten en heel wat drama’s voor gevolg. PMRV
Ook de leerlingen staan onder felle druk. Eind maart van dit jaar bleek uit een onderzoek dat een kwart van de leerlingen niet graag naar school gaat. Nog een kwart zegt in de leerstof niet geïnteresseerd te zijn. Beide groepen hoeven elkaar niet te overlappen. Bij de 15- tot 18-jarigen loopt dit op tot 40 procent. Een belangrijke kanttekening: het gaat om cijfers en bevindingen van voor de coronapandemie. Nu kan je de cijfers rustig naar boven bijstellen.
Scholen worden wellnesscentra Leerlingen zijn uiteraard niet gemotiveerd als leerkrachten en directeurs uitvallen of het onderwijs verlaten. Een ontnuchterende vaststelling is dat de ontevredenheid – noem het maar malaise – in het gehele onderwijsveld in meerdere of mindere mate aanwezig is. In “Onderwijsspiegel”, het jaarverslag van de onderwijsinspectie, staat dat in minder dan de helft van de bezochte scholen een kwaliteitsvol onderwijskundig beleid aanwezig is. Ook taalgericht onderwijs blijft een absoluut werkpunt. Uit heel wat internationale onderzoeken blijkt tevens dat het onderwijsniveau de jongste twee decennia naar beneden is gedonderd. De leerlingen hebben niet alleen meer tijd nodig om het basisniveau te verwerven, de aangeboden leerstof vermindert steeds meer in omvang. Leerkrachten moeten steeds meer investeren om leerlingen steeds minder basiskennis bij te brengen. Het gaat van differentiatie over evaluatie op maat tot remediëring. Leerlingen moeten zich op school eerder ‘lekker’ voelen, waardoor de scholen steeds meer in allerlei nevenactiviteiten en uitstappen moeten investeren. Daardoor gaan de scholen steeds meer op wellnesscentra lijken. Er zijn heel wat oorzaken van de malaise in het onderwijs, maar er is toch één tendens die er bovenuit steekt: de fel toegenomen diversiteit en de daaraan gekoppelde kansarmoede. Ongeveer 20 procent van de leerlingen in het basisonderwijs spreekt thuis een andere taal dan het Nederlands. Voor steden zo-
als Antwerpen loopt dit op tot bijna 50 procent. Meer dan 55 procent van de kinderen met ouders van buiten de EU worden in een kansarm gezin geboren. Voor Antwerpen loopt dit op tot 73,9 procent. Laten deze ontwikkelingen zich op de leerprestaties van de leerlingen voelen als de klas voor meer dan de helft bestaat uit kansarme jongeren met een uitgesproken taalachterstand?
Wokepedagogie Bovendien maakt de woke-pedagogie steeds meer opgang. Kunnen de overwegend blanke leerkrachten wel de steeds meer gekleurde leerlingen begrijpen? Moet het onderwijs niet gedekoloniseerd worden? Gekleurde jongeren worden misschien wel geïntimideerd door de blanke superioriteitsgedachte. Bovendien is er zoiets als ‘intersectionaliteit’: de gekleurde leerling is immers niet alleen het slachtoffer van een koloniale herenmoraal, maar ook van kansarmoede en nog veel andere maatschappelijke kwalen. Door nadruk te leggen op de verschillen – zowel in pedagogiek als in didactiek – wordt segregatie in de hand gewerkt. Daarvoor is maar één oplossing, stelt Mark Elchardus in De Morgen: “Uit de woke-pedagogie volgen een paar praktische problemen. De meest haalbare oplossing is een school voor elk kind, met telkens een leerkracht die in alle opzichten zoveel mogelijk op de leerling lijkt.” Onhaalbaar. Onderwijs moet in eerste instantie leerlingen en ouders samenbrengen rond een sokkel van gedeelde waarden en normen, een minimumpakket aan competenties en kennis, en een schoolorganisatie die zowel leerlingen als leerkrachten faciliteert, wars van iedere vorm van woke-pedagogiek. Het onderwijs was decennialang de emancipatiemachine voor heel wat arbeiderskinderen. Het onderwijs zal weer aanknoping moeten vinden met deze traditie. Pas dan kan er sprake zijn van vooruitgang. JULIEN BORREMANS
WALLONIË
© PHOTONEWS
Luikse politiek na de intercommunale-schandalen
Frederic Daerden
De Luikse politieke partijen likken nog altijd de wonden na het Publifin/Nethys-schandaal en proberen zich opnieuw te positioneren. Bijna iedereen had boter op het hoofd toen vier jaar geleden het Publifin/Nethys-schandaal losbarstte. Want alle traditionele partijen hadden een zitje in de raad van bestuur van de intercommunale waarbij bestuurders royaal betaald werden voor nepvergaderingen. In de nasleep daarvan ging het hele private en publieke netwerk van intercommunales en vennootschappen rond Stéphane Moreau ten onder. Aangezien dat een lokaal PS-kopstuk was, werden vooral de Luikse socialisten midscheeps geraakt. Nu is de periode van het herstel aangebroken. Hoe moet de partij in de Vurige Stede en de provincie Luik een tweede jeugd vinden? De klap voor de regio was ook mentaal zwaar. Vijf jaar geleden droomden sommige politici in Luik om de stad en omgeving te laten uitgroeien tot een eurometropool, gericht op Nederlands-Limburg en Duitsland (economisch toch) en zich zo wat los te wrikken van het Waalse bestuur in Namen. Dat zou gebeuren via een Jean-Claude Marcourt als Waals minister-president en Luiks burgemeester Willy Demeyer die het tot minister van Binnenlandse Zaken
schopt. Maar door Publifin ging dat PS-feestje niet door.
Publifin-schandaal Nu is Frédéric Daerden, zoon van wijlen Michel, de grote baas van de Luikse PS. Hij werd niet aangetast door het Publifin-schandaal. Zijn strategie bestaat er nu in jonge PS’ers uit de regio klaar te stomen voor toekomstige topfuncties. Het gaat om lokale mandatarissen die voorlopig nog weinig bekend zijn. Serge Fillot in Oupeye, Valérie Maes in Saint-Nicolas, Ernur Colak in Visé of Déborah Géradon in Seraing. Zij moeten in 2024 voor voldoende Luikse PS-parlementszetels zorgen. Momenteel telt de federatie er vijf in de Kamer en vijf in het Waals Parlement. Volgens de peilingen verliest de PS er in elke vergadering één. Daerden heeft als doel de 5-5 te behouden. Dan weet hij ook dat de PS baas blijft in de provincie. De PS, zoals gezegd het zwaarst geraakt door de schandalen, bereidt beter de toekomst voor dan andere partijen. De MR zit voor het eerst sinds 1976 in het Luikse schepencollege, maar
de federatie in de provincie heeft nood aan verjonging. Voorzitter en ex-minister van Pensioenen Daniel Bacquelaine is met zijn 68 jaar niet de jongste.
Armoe troef Pierre-Yves Jeholet (52) dan, de minister-president van de Franse Gemeenschapsregering? Hij kan een Luikse federatie van de liberalen niet leiden want dan moet hij volgens de statuten ontslag nemen als minister. De MR trappelt hier ter plaatse. Volgens sommigen is het wachten op de jonge Mathieu Bihet (29), schepen in Neupré die dicht bij partijvoorzitter Georges-Louis Bouchez staat. Maar tegen de PS-machine kan deze man niet op. Bij Ecolo hopen ze op staatssecretaris voor Gelijke Kansen Sarah Schlitz, maar zij heeft federaal de handen vol. Bij de cdH is het tenslotte armoe troef met zwakke figuren als ex-minister Alda Greoli en Vanessa Matz in respectievelijk het Waals en federaal parlement. De enige in Luik die eigenlijk tegen de PS-machine een vuist kan maken is PTB/PVDA-kopstuk Raoul Hedebouw, zeggen kenners van de Luikse politieke wereld… PICARD
6
Politiek
13 MEI 2021
NIEUWS UIT DE WETSTRAAT
Theo Francken verbannen
© PHOTONEWS
Hoe je ook tegenover hem staat, feit is dat Theo Francken (N-VA) een hardwerkend en stipt aanwezig parlementslid is. Hij is Vlaams-nationalist, rechts en kritisch, en heeft een uitgesproken mening over veel dingen, ook over de PS. De Waalse rode bonzen lusten hem dan ook rauw en dus werd er gezocht naar een stok om de Vlaamse hond te slaan. Toen Theo Francken als lid van de besloten commissie Opvolging buitenlandse zendingen tweette dat ons land niet zou deelnemen aan een buitenlandse militaire missie in Mali, werd hij ervan beticht ‘geheime informatie’ te hebben meegedeeld. Hij had geen details over operaties meegedeeld om onze militairen niet in een moeilijk parket te brengen. Minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) diende niettemin een klacht in bij Kamervoorzitster Eliane Tillieux (ook PS) ‘om maatregelen te nemen’. Zij was daar zo trots op dat ze haar klacht al meteen naar de pers doorspeelde alvorens Francken of de commissievoorzitster Annick Ponthier (VB) ervan in kennis te stellen. Het verdict was dan ook voorspelbaar: in de commissie stemden de meerderheidspartijen eensgezind dat hij schuldig was en dus moest gesanctioneerd worden. Volgens het Kamerreglement moet dan de Kamervoorzitter een sanctie uitspreken. En dat gebeurde: dit parlementair jaar mag hij geen lid meer zijn van commissies waar de geheimhoudingsplicht van toepassing is, hij mag zich niet laten vervangen in de commissie en gedurende drie maanden wordt 20 procent van zijn parlementaire vergoeding ingehouden. Francken werd de woestijn ingejaagd.
Op naar Zwarte Zondag Tillieux moet beseft hebben dat ze eigenlijk moest overdrijven om het Kamerreglement stipt te volgen. Daarin staat immers dat in zo’n gevallen iemand moet uitgesloten worden voor de rest van de legislatuur. Eigenmachtig bracht ze dat terug tot dit parlementair jaar. Ze moest immers iets doen, want barbertje moest hangen. Zelfs Denis Ducarme (MR) vond de sanctie er ver over en spreekt openlijk over een inschattingsfout van de minister. Hij zegt zelfs dat wat Francken zei al lang een publiek geheim was en dat de minister er al maandenlang alles aan deed om niet mee te doen aan de bewuste zending. Ook Hendrik Bogaert (CD&V) is er niet over te spreken en vraagt zelfs een aanpassing van het Kamerreglement. En natuurlijk is ook het VB niet te vinden voor een dergelijke heksenjacht. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat de publieke opinie hier dan ook parallellen trekt met andere toestanden, zoals bijvoorbeeld staatssecretaris De Bleeker die in een tweet de kostprijs van de vaccins onthulde, wat gewoon als een uitschuiver werd beoordeeld. En ook Sihame El Kaouakibi die zowat alle overheden frauduleus oplicht, niet naar het parlement komt en probleemloos haar parlementaire vergoeding behoudt. Maar Francken die hard werkt en een mening heeft, die moet boeten voor een bagatel waarmee hij de staat niet op zijn grondvesten heeft doen daveren. Wellicht zal men verbaasd zijn bij een volgende Zwarte Zondag…
Dovemansgesprek Donderdag was er een lang debat bij een voorstel van resolutie “over de nood aan meer transparantie en verantwoordelijkheidszin van de sociale media en problemen met betrekking tot online-inhoud en -informatie.” Iedereen lijkt het wel eens te zijn met de vrijheid van meningsuiting als een in de Grondwet vastgelegd recht, maar klaarblijkelijk zit daar toch rek op en groen-rood-progressief links wil er toch liefst bijstaan om onze ‘democratie’ te bewaken, zeker als er ‘foute’ meningen opduiken. De uitsmijter in het debat kwam van Steven Creyelman (VB). Hij gooide een pertinente vraag voor de voeten van staatssecretaris voor Digitalisering Mathieu Michel (MR en broer van) die net had gezegd dat wat offline verboden is, ook online verboden moet worden: “Maar wat offline is toegelaten, moet dat dan ook online toegelaten zijn? (…). Ik ben zelf (…) een week van Facebook gegooid omdat ik iets over Zwarte Piet gepost had. Ik vroeg me toen af wat daar racistisch aan was. Ik mag er dan van uitgaan dat u bij Facebook een lans zult breken zodat ik mijn mening over Zwarte Piet ook nog kwijt kan. Dat had ik graag van u geweten.” Het antwoord van de Michel-telg: “Ik denk dat alles over de tekst van de resolutie gezegd is.”
Voorspelbare vraag Marianne Verhaert (Open Vld) wordt wel eens vaker opgevoerd om voor een blauwe minister een bal klaar te leggen zodat deze die netjes in het doel kan trappen. Zo kwam zij donderdag vragen hoever het staat met de heropstart van competities en contactsporten. En ja hoor, premier De Croo kon met de neus in de lucht komen vertellen dat het Overlegcomité hierover wellicht snel een positief geluid zal laten horen. Verhaert dankte de premier uitvoerig voor deze ‘doorbraak’.
Meerderheid wil sociale mediabedrijven verplichten om strafbare meningen te censureren Sociale mediabedrijven zoals Twitter en Facebook moeten zelf (potentieel) strafbare boodschappen verbannen van hun platformen. Dat staat in een resolutie die vorige week door de Kamer van Volksvertegenwoordigers werd aangenomen.
De resolutie is het resultaat van anderhalf jaar aan hoorzittingen in het Adviescomité voor Wetenschappelijke en Technologische Vraagstukken rond het thema ‘artificiële intelligentie (en algoritmes) en de impact op de sociale media in het democratisch proces’. Dit mondde uiteindelijk uit in het voorstel van resolutie ‘over de nood aan meer transparantie en verantwoordelijkheidszin van de sociale media en platformen met betrekking tot online-inhoud en -informatie’.
NGO’s Concreet verzoekt de tekst de federale regering er op EU-niveau voor te pleiten dat de algoritmen die gebruikt worden door sociale mediaplatformen “transparanter en verklaarbaarder” worden en dat de strijd wordt aangebonden met mogelijk strafbare inhoud op dergelijke websites. De voorstanders van de tekst willen sociale mediabedrijven verplichten om een moderatiesysteem in te voeren om klachten over potentieel strafbare inhoud te behandelen. Ook worden halfjaarlijkse transparantieverslagen verzocht om te bewijzen dat de platformen de ‘best practices’ op het vlak van moderatie hanteren. Zogenaamde ‘trusted flaggers’ zullen de taak op zich nemen om de mogelijk illegale inhoud te melden. Het gaat daarbij om instellingen en ngo’s “waarvan de taak onder meer met de bestrijding van discriminatie, kinderpornografie, terroristische propaganda en haatboodschappen verband houdt”.
Vrije meningsuiting Oppositiepartijen N-VA en Vlaams Belang verzetten zich tegen het voorstel en vrezen een beperking van de vrijheid van meningsuiting. De Vlaams-nationalisten willen de sociale mediabedrijven net verbieden om aan censuur te doen. Hoewel de meerderheidspartijen er herhaaldelijk op hamerden dat de voorstellen net dienen om het vrije woord te waarborgen, lieten enkele leden van de meerderheid zich toch enkele opmerkelijke uitspraken ontvallen bij de bespreking van de tekst. Zo benadrukte Kamerlid Vincent Scourneau (MR) dat “de vrijheid van de meningsuiting moet ophou-
den waar zij de ander begint te schaden”. N-VA-Kamerfractieleider Peter De Roover neemt aanstoot aan die passage. “De kern van de vrije meningsuiting omvat het recht om te kwetsen, het recht om te choqueren, het recht om te verontrusten. Dat is er geen onderdeel van, dat is er de kern van”, zegt de N-VA’er. “Het is gevaarlijk wanneer het begrip schade en het schadebeginsel worden uitgebreid naar het zich beledigd voelen.” Vlaams Belang vreest dat de ‘trusted flaggers’ zullen optreden als een soort ministerie van de Waarheid. “Men wil de inhoud van berichten laten controleren door zogezegde onafhankelijke factcheckers, een door de overheid beschikbaar gestelde lijst van trusted flaggers, men bedoelt hiermee instellingen en ngo's waarin maar al te vaak personen de plak zwaaien die eerder tot het linkse politieke spectrum behoren”, zegt Vlaams Belang-Kamerlid Erik Gilissen. “Eigenlijk is dat een soort ministerie van de Waarheid. Het spreekt voor zich dat men een dergelijke controle bezwaarlijk neutraal kan noemen.”
Pervers effect De meerderheidspartijen werpen op dat hun voorstel net dient om te vermijden dat sociale mediaplatformen zelf gaan oordelen wat wel en niet kan en zo de vrije meningsuiting zullen beknotten. Het is de ambitie ervoor te zorgen dat onlinemisdrijven op dezelfde manier behandeld worden als offlinemisdrijven, valt te horen. N-VA en Vlaams Belang waarschuwen dat de resolutie het perverse en paradoxale effect zal hebben dat sociale mediabedrijven proactief net meer gaan censureren. “Offline wordt er niets geschrapt, tenzij nadat een rechter intervenieert”, zegt De Roover. “Nu, met deze resolutie, krijgen wij het systeem dat aan de overheid wordt gevraagd om de naleving ervan uit te besteden aan sociale mediabedrijven. Niet langer oordeelt de rechter, wel moeten de sociale mediabedrijven gaan modereren. Als zij dat niet doen, dan worden zij gestraft. Dat wil dus zeggen dat uw resolutie ertoe leidt dat de sociale mediabedrijven moeten beoordelen wat al dan niet oorbaar is. Best worden zij daarin extra streng, want anders dreigen zij beboet te worden.” PIETER VAN BERKEL
Politiek
IN DE KIJKER
Ludivine Dedonder
© PHOTONEWS
13 MEI 2021
Iemand die in hetzelfde plaatje past, is Eliane Tillieux, de eerste vrouwelijke voorzitter van de Kamer. Hoezo? We moeten dat in een welbepaalde context zien. Alles heeft te maken met de figuur van André Flahaut, machtspoliticus en invloedrijk lid binnen de PS-top, maar vooral waar de PS mee de lakens uitdeelt. Hij was acht jaar minister van Defensie en daarna vier jaar Kamervoorzitter. Dan ging hij vier jaar in de luwte omdat de PS federaal in de oppositie zat en werd Waals minister. In 2019 - toen de PS ‘incontournable’ was geworden - verscheen hij weer in de Kamer als ‘éminence grise’. Geen topfunctie meer voor hem, maar hij kon wel degenen sturen die op ‘zijn oude posten’ terechtkwamen. En dan spreken we over Dedonder en Tillieux. Dat is de rode draad die het handelen van de dames bepaalt.
Ludivine Dedonder en haar partner Paul-Olivier ‘Polo’ Delannois zijn een te duchten duo. In 2012 wordt het burgemeesterschap van Doornik voor Polo’s neus weggekaapt door Rudy Demotte. Omdat die evenwel baas blijft van de Waalse regering, mag hij als troostprijs waarnemend burgemeester zijn. In die periode maakt hij zijn partner Ludivine schepen, hoewel gehuwden of wettelijk samenwonenden niet samen in een gemeentebestuur mogen zetelen. “We wonen feitelijk samen”, was het botte antwoord waarmee hij elke kritiek smoorde… In 2018 wordt wraak genomen door de verkiezingen te winnen op Demotte en de tricolore sjerp binnen te halen. Dedonder blijft schepen terwijl burgemeester Delannois een merkwaardig beleid voert voor een PS’er: hij verzet zich tegen de opvang van honderden illegalen en bedelen in de stad wordt ten strengste verboden. Hij krijgt de bijnaam “de sheriff”. Op de uiterst linkse flank van de PS is men “not amused”. Na de federale verkiezingen van 2019 vangt de PS-top twee vliegen in één klap. Dedonder wordt losgeweekt uit Doornik - om de machtsconcentratie te breken waaraan zelfs menig PS’er zich ergert - en wordt in 2020 minister van Defensie, onder toezicht van André Flahaut. Het is een handige weg-promotie om alles en iedereen onder controle te houden.
De jacht op Francken Het ogenschijnlijk vriendelijke ‘blondje’ komt op een post waar ze geen kaas van heeft gegeten. Niet erg, zo redeneert ‘ome André’, want hij zal haar wel bij het handje houden en de juiste instructies geven. Dat doet hij ondertussen ook bij Eliane Tillieux, die hij liet toevoegen aan het bestuurscomité van de Kamer. Ludivine en Eliane lopen kwispelstaartend achter hem aan. En het baasje toont zich tevreden, want ze volgen hondstrouw zijn ‘adviezen’. Een van zijn strijdpunten is het bekampen van de Vlaams-nationalisten in het algemeen en Theo Francken in het bijzonder. Hij is een lastpak, hij is te kritisch en bemoeit zich teveel. Dedonder krijgt het vaak met hem aan de stok. Francken wordt met argusogen gevolgd, want als men hem kan pakken, zal men het niet nalaten, zoals vorige week gebeurde (zie Nieuws uit de Wetstraat, blz 6). André Flahaut zit schuddebuikend in zijn vuistje te lachen.
PS en beleid…
© PHOTONEWS
Ondertussen is ook Michel Jaupart na lang getouwtrek én protest, vooral vanuit Vlaanderen, door de minister benoemd tot directeur van het War Heritage Institute. Hij was een oud-kabinetsmedewerker van… Flahaut. En ook de laatste C130 verhuisde tegen het advies van de legertop in van zijn oude standplaats in Melsbroek naar de luchtmachtbasis van Bevekom in Waals-Brabant, waar een grote museale ruimte over de luchtvaart zal worden ingericht. En dat is nu toch wel toevallig in het electorale hinterland van… Flahaut. Hoe het ondertussen zit met het echte beleid om de leegloop in het leger te stoppen en de verloning en de statuten van de militairen te verbeteren, is niet erg duidelijk. Misschien moet ze ook daarvoor eerst nog even bij kameraad André op de koffie gaan.
CITAAT VAN DE WEEK
Emmanuel Macron, president van Frankrijk
“Ik wil niets toegeven aan hen die het verleden willen uitwissen omdat het niet strookt met het idee dat zij hebben van het heden.”
Ze beweert geen Vlaamse roots te hebben, ook al klinkt haar naam Vlaams. Maar toch gebruikt ze die voor een Vlaamse woordspeling: “Ik ben niet iemand die snel boos is, maar ik zorg voor gedonder als het moet.” Zij is een van de jonge krachten in de Parti Socialiste die het gelaat van de oude, gescleroseerde machtspartij moet opfrissen, maar tegelijk de oude krokodillen ongemoeid moet laten. En… hun oekazes kritiekloos moet uitvoeren. Ludivine Dedonder (44) was geknipt voor die rol. En dus werd ze minister. Van Defensie nog wel.
Twee vliegen in één klap
7
De Franse president Emmanuel Macron had tijdens de herdenking van Napoleon Bonaparte een niet mis te verstane boodschap voor zij die de Franse keizer wilden ‘cancelen’.
Kieshervormingen: lessen uit Ierland en Schotland Hervormingen van de kieswet zijn het Loch Ness van de Wetstraat. Regelmatig duiken dezelfde voorstellen opnieuw op, zoals kleinere kieskringen of een federale kieskring. Af en toe wordt zo’n voorstel omgezet in wetgeving, zoals recent het Open Vld-voorstel om de lijststem af te schaffen. Nogal wat van die voorstellen zijn verdoken uitingen van heimwee naar een tijd die niet meer bestaat. De federale kieskring is er een gemakkelijk voorbeeld van. Maar het is geen toeval dat de CD&V mijmert over kleinere kieskringen. Nauwer contact tussen de politici en de kiezer is slechts een voorwendsel, waar het echt om gaat is de heimwee naar de tijd toen CVP-burgemeesters nog stemmenkanonnen waren, en de CVP als grootste partij kon profiteren van hoge effectieve kiesdrempels in kleine kieskringen. Als Bart De Wever een meerderheidsstelsel naar Brits model voorstelt, is dat uit heimwee naar 2014, toen zijn partij zowat overal in Vlaanderen dominant was.
Iers kiesstelsel: droom voor Dedecker, nachtmerrie voor El Kaouakibi Wie naar onze politici luistert, zou kunnen denken dat er eigenlijk maar twee soorten kiesstelsels bestaan: het evenredige zoals in België, en het meerderheidsstelsel zoals in Groot-Brittannië. Maar we hoeven niet verder te kijken dan naar Ierland om een heel ander kiesstelsel te vinden, namelijk dat van de enkelvoudige overdraagbare stem. Ierland is verdeeld in veertig kieskringen met drie, vier of vijf zetels. Kandidaten komen er ieder voor zich op, of ze nu tot een partij behoren of onafhankelijk zijn, en de kiezer sorteert hen volgens zijn voorkeur. Hij kan dus gerust een kandidaat van Fianna Fáil bovenaan zetten, daarna de kandidaat van Sinn Féin, vervolgens een andere kandidaat van Fianna Fáil, en daarna die van Fine Gael, de groenen of een onafhankelijke. Het voordeel is dat de volksvertegenwoordigers dicht bij hun kiezers staan en persoonlijk campagne moeten voeren. Sihame El Kaouakibi zou er geen schijn van kans maken, terwijl Jean-Marie Dedecker nog niet zou overwegen met de N-VA te gaan praten. Van de huidige 160 parlementsleden werden er maar liefst 19 als onafhankelijke verkozen. Als Egbert Lachaert het werkelijk meent dat hij de macht van de
politieke partijen af wil bouwen, dat hij dan het Ierse kiesstelsel voorstelt in Vlaanderen. Idem dito voor Joachim Coens, die de politici weer dichter bij de kiezer wil brengen. We vrezen echter dat ze nogal afkerig tegenover het Ierse kiesstelsel zullen staan, net omdat het zo effectief hun geveinsde wensen in de praktijk omzet.
Schots kiesstelsel: vroeg of laat wint het volk toch Het Schotse kiesstelsel zit helemaal anders in mekaar. Het is een gemengd systeem waar men zijn eerste stem uitbrengt in 73 kieskringen met maar één zetel, volgens het “Britse” systeem. De tweede stem gaat naar één van de acht regio’s met telkens zeven zetels, en hoeft niet naar dezelfde partij te gaan. Bij de verdeling van de regionale zetels worden de zetels uit de kleine kieskringen mee in rekening gebracht, om meer evenredigheid te brengen.
Dit kiesstelsel werd in Schotland zo ingesteld met als uitdrukkelijk doel absolute meerderheden voor één partij onmogelijk te maken, zodat er niet te krachtig bestuurd zou worden. Ondertussen weten we beter, al liep de SNP ook deze keer de meerderheid op het nippertje mis. De grote les uit het Schotse experiment is echter wel dat het niet veel helpt om een kiesstelsel met een bepaald politiek doel te ontwerpen. Vroeg of laat zal de volkswil het toch halen. Willen de traditionele partijen veel zetels halen in het parlement, doen ze er beter aan een politiek te voeren die gesmaakt wordt door de kiezers, liever dan aan het kiesstelsel te morrelen. Dat laatste keert vroeg of laat als een boemerang terug (riep er iemand “kiesdrempel” en “Agalev”?). Men zou dit best goed in zijn oren knopen in Vlaanderen én in België. En ook in Frankrijk, waar men denkt het RN blijvend van de macht te kunnen houden door angstvallig vast te houden aan het huidige meerderheidsstelsel met twee rondes. FILIP VAN LAENEN
8
Interview
De jacht op wild is in het Vlaanderen van 2021 geen lachertje meer. De Hubertus Vereniging Vlaanderen, die het gros van jagers vertegenwoordigt, lag de voorbije maanden geregeld onder vuur. Was het niet om het verzet tegen de komst van de wolf, dan wel voor de dood van een das. De kritiek op de jacht komt vaak van natuurverenigingen en dierenrechtenactivisten. Nochtans, zo meent men bij Hubertus, zijn jagers écht wel groene jongens. “Iemand die een hele dag in het bos doorbrengt, kan je er niet van beschuldigen geen hart voor de natuur te hebben”, zegt Maarten Goethals, de stem van Hubertus Vereniging.
13 MEI 2021
MAARTEN GOETHALS laanderen telt iets meer dan 12.000 jagers, een aantal dat al enkele jaren behoorlijk stabiel is. Nee, de jacht is nog lang niet in verval. Meer zelfs, ook veel jonge mensen voelen zich aangetrokken tot de oudste manier om aan voedsel te komen: een dier schieten. Of in jagersjargon: strekken. Maar de jachtsector zelf kent veel tegenstanders. Vogelbescherming Vlaanderen, Natuurhulpcentrum Oudsbergen of Welkom Wolf: ze hebben allemaal wel een goede reden om de jacht in het oog te houden. In Limburg worden sommige jagers ervan beschuldigd achter de wolf aan te zitten en enkele weken geleden nog kwam een jager in het nieuws toen hij een das neerknuppelde. Die kritiek is niet altijd onterecht, geeft Maarten Goethals toe. “Er zitten rotte appels in onze sector die zo stom zijn om de wetgeving niet te volgen en tegen de lamp lopen”, vertelt hij. “Bevoegd minister Demir is heel streng en zet hard in op handhaving. Een deel van de jagerij, vaak oudere mensen, maakten de jacht in de jaren ’60 en ’70 nog mee. Toen schoot men soms wel 50 of 100 hazen op een dag. Toen was dat nog legitiem. Maar de samenleving is intussen veranderd en sommige jagers zijn niet mee geëvolueerd met de jachtwetgeving.”
Onlangs zagen we nog beelden van een man die een das doodsloeg. Achteraf bleek het om een jager te gaan. Zo’n daad valt toch niet goed te praten? “Het probleem is dat elk vermeend feit in de media meteen gebruikt wordt als een pleidooi tegen de jacht. Het verhaal van die das is daar een mooi voorbeeld van. De beelden van de man met zijn stok werden op een woensdagavond verspreid op sociale media. Die man heeft zich donderdagochtend zelf aangegeven bij de politie. Op het moment dat die man bij de politie zit, verspreidt Vogelbescherming Vlaanderen al een persbericht waarin het meldt dat de dader een jager is. Dan stel ik me de vraag: hoe kan dat? Wij weten nog niet wie het is, maar zij weten het wel en ze zeggen bij voorbaat ook al dat die man schuldig is. Dat verhaal komt in een stroomversnelling en je kan alleen maar concluderen: dit is niet meer fair. Ik zeg niet dat iedereen voorstander van de jacht moet zijn, maar je moet het spel wel intellectueel eerlijk spelen. En dat doet men momenteel niet.”
“Ik wil niemand moreel veroordelen, maar wie vlees koopt in de supermarkt, weet niet eens hoe het dier eruit zag. Op dat moment wordt vlees consumeren geen ongemakkelijke kwestie meer. Je hebt toch niet gezien hoe die koe een pin in haar kop kreeg, of hoe ze stond te trillen van de stress. Dat is allemaal uit het zicht gebeurd. Bij jagers is dat net andersom” Veel dierenrechtenactivisten vragen zich af waarom het doodschieten van dieren een hobby kan zijn. “Dat is hun kijk op de werkelijkheid. Worden er dieren geschoten? Ja, natuurlijk. Het schot zelfs is zelfs een essentieel onderdeel van het jachtgebeuren. Een schot duurt nog geen seconde en het dier is dan, hopelijk, meteen dood. Maar alles wat voor en nadien gebeurt heeft ook grote waarde voor de jager. Voordien zit je in spanning voor de jacht zelf, je moet het dier zoeken, het dier vinden. Je moet je jachtgebied ook monitoren als je je dierenpopulatie wil behouden. En als je een dier geschoten hebt, is er ook het ritueel om het offer te waarderen. Nadien wordt het dier klaargemaakt en bereid tot voedsel. Want elk dier dat een jager hier schiet, wordt gebruikt om te consumeren. Het is ongehoord om dieren te schieten en ze te laten liggen. Wie dat toch doet, vliegt uit de jachtgroep.” “In tijden van korte keten vinden de mensen het belangrijk om te weten waar hun vlees vandaan komt. Veel dichter dan dit krijg je het niet. Ik ken veel jagers die al jaren niet meer naar de slager of de supermarkt gaan. Hun frigo’s zitten vol met zelfgeschoten wild. En niet alleen voor zichzelf, maar vaak voor de hele familie. Het lijkt misschien een verkoops-
Maarten Goethals (35) • Woordvoerder Hubertus Vereniging Vlaanderen • Studeerde filosofie en geschiedenis aan de KU Leuven. • Werkte na zijn studies 8 jaar als journalist bij De Standaard
“Jagers zijn ze ste
Interview
13 MEI 2021
9
SPREEKBUIS VAN HUBERTUS VERENIGING VLAANDEREN Maarten Goethals is vandaag de spreekbuis van Hubertus Vereniging Vlaanderen, maar voordien was hij gedurende 8 jaar journalist bij De Standaard. Een opmerkelijke ommezwaai. “Als journalist had ik het steeds moeilijker om onderwerpen te behandelen waarover ik eerder ook al geschreven had”, vertelt hij. “Ik voelde ook frustratie over hoe media in het algemeen sommige dossiers opbliezen, terwijl die mijns inziens al die aandacht maatschappelijk niet waard waren. En als je permanent zo begint te denken, dan is dat dodelijk voor je journalistiek engagement. Ik vond het ook niet fair tegenover de krant. Voor iedere vacature bij De Standaard zijn er wel 300 kandidaten. Ik dacht bij mezelf: misschien moet ik iemand anders hier laten zitten die wel nog die heilige verontwaardiging heeft.” “Toen ik mijn overstap aan hoofdredacteur Karel Verhoeven meedeelde, zei hij me dat het eenvoudiger was om woordvoerder te worden bij, bijvoorbeeld, Kom Op Tegen Kanker dan bij Hubertus Vereniging Vlaanderen. Iedereen is namelijk gewonnen voor de strijd tegen kanker, maar bij de jacht ligt dat helemaal anders. Dat is een polemisch onderwerp geworden. Je hebt er niet veel mee te winnen. Maar ik wilde die comfortabele zetel bij de krant graag opgeven om eens iets anders te doen.” “De jachtsector is lange tijd een gesloten bastion geweest. Het is aan mij om daar verandering in te brengen. Ook als organisatie moet je aan de mensen uitleggen waar je mee bezig bent. Vandaag zijn dierenwelzijn, natuur, klimaat en biodiversiteit echt wel zaken die de mensen bezighouden.” “Ik ben zelf geen jager en had dan ook totaal geen band met de jachtsector. De vader van mijn vriendin is wel jager. Dankzij hem leerde ik iets over de sector en de moeilijkheden. Het is een wereld met een eigen taal, met eigen gevoeligheden. Het heeft even geduurd vooraleer ik die zienswijze een beetje snapte.” praatje, maar wild is zowat het beste vlees dat je kan krijgen. Het bevat geen hormonen, geen antibiotica en amper vet.”
Jagers vinden de kritiek vanuit de milieu- en dierenrechtenhoek vaak hypocriet, net omdat de meeste mensen graag vlees eten. Is die stelling ook niet een beetje goedkoop? “Als de kritiek komt van Gaia of Animal Rights, dan kan je die mensen geen morele hypocrisie verwijten, want dat zijn meestal echt wel vegetariërs. Zij eten dus geen dieren. Anders is het gesteld met mensen die vanachter hun klavier op sociale media de jagers voor klootzakken uitkrijten om vervolgens naar de koelkast te gaan en een sandwich met americain naar binnen te smikkelen. Die mogen we wel hypocriet noemen.” “Kijk, jagers hebben tenminste het lef om het dier dat ze gaan schieten in de ogen te kijken. Punt. Ik wil niemand moreel veroordelen, maar wie vlees koopt in de supermarkt, weet niet eens hoe het dier eruit zag. Op dat moment wordt vlees consumeren geen ongemakkelijke kwestie meer. Je hebt toch niet gezien hoe die koe een pin in haar kop kreeg, of hoe ze stond te trillen van de stress. Dat is allemaal uit het zicht gebeurd. Bij jagers is dat net andersom. Zij weten waar de ree die ze straks schieten vandaan komt. Ze hebben die ree vaak enkele jaren gevolgd en hem de tijd gegeven om uit te groeien tot bijvoorbeeld een kapitale bok. En daarna zegt de jager: nu ga ik hem schieten en opeten. En dan zit er veel meer authenticiteit en verbinding in wat je eet.”
De terugkeer van de wolf in Vlaanderen werd door Hubertus Vereniging ook zeer argwanend benaderd. Was die vrees terecht? “Wij hebben altijd gezegd dat het aan de wolf zelf is om waar te nemen of Vlaanderen een geschikt territorium is. Maar we hebben er altijd aan toegevoegd dat dat niet evident zal zijn. Het Vlaanderen van de 19de eeuw kan je niet meer vergelijken met het Vlaanderen van vandaag. Er zijn duizenden verkavelingen bijgekomen, overal liggen drukke sluipwegen. We hebben ook altijd gewaarschuwd dat de wolf kan aangereden worden. Intussen is dat helaas al meermaals bewezen.”
“Daarnaast moet er een onderscheid gemaakt worden tussen de wolf als fysiek dier en de wolf als politiek dier. De jagers hadden hun vragen bij de komst van de wolf omdat we de impact op het wildbestand niet kenden. Zullen we meer of minder reeën kunnen schieten? Of zullen de everzwijnen banger worden? Nu, twee jaar later, weten we dat het allemaal wel meevalt. De wolf eet wel een ree, maar de reeënpopulatie daalt niet dramatisch. We merken ook dat die wolf ook konijnen, ratten en muizen eet. Hij ruimt ook nog wat kadavers op. Maar dan is er dus ook de wolf als politiek dier. En die wordt gebruikt om de jachtsector te sarren. Natuurhulpcentrum Oudsbergen verkondigde meteen dat de jacht maar moest afgeschaft worden nu er een wolf in de buurt leefde. De aanwezigheid van de wolf wordt dus misbruikt om een politieke agenda door te drukken. En dan hoef je niet verbaasd te zijn dat er weinig animo is bij jagers voor die wolf.” “De ironie in dat hele wolfverhaal is ook dat de jagers zowat de enigen zijn die fysiek in contact komen met dat dier. En net bij ons heeft men geen draagvlak gecreëerd.”
Hebben de jagers eigenlijk niet hetzelfde probleem als de wolf in Vlaanderen: te weinig ruimte? “Er is voldoende ruimte om te jagen. We hebben net de hoeveelheid jachtgebied bekeken en we komen uit op bijna 930.000 hectare. Dat is evenveel als het grondgebied van de provincies Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen en een belangrijk deel van Antwerpen bij elkaar. Het gaat dan om gebied dat ingekleurd staat als jachtgebied en waar je wettelijk mag jagen. Het betekent niet dat daar ook effectief gejaagd wordt.”
Sommige mensen krijgen tot hun eigen verbazing te horen dat hun tuin in jachtgebied ligt. “Veel tuinen ga je niet meer vinden die ingekleurd staan als jachtgebied. Maar de reden waarom die tuinen zo ingekleurd zijn, heeft alles te maken met het feit dat die gebieden destijds met een dikke stift op een stafkaart werden aangeduid. Intussen zijn veel van die gronden verkaveld, maar eigenlijk liggen ze dus nog in jachtgebied.”
“We zitten in Vlaanderen ook met een veranderend landschap. Door de vele verkavelingen is er ook minder natuur. De meeste tuintjes liggen er allemaal heel netjes bij, geen wildernis. Maar die wildernis heb je wel nodig om bijvoorbeeld een rijk vogelzangbestand te krijgen. Onze tuinen mogen dus best wat rommeliger liggen, dat is goed. Jagers van hun kant maken lokaal vaak ook afspraken met landbouwers en verenigingen om bepaalde landschapselementen te laten floreren met struiken en heggen zodat er nieuwe diersoorten op afkomen. Het gaat dan zowel om bejaagbare als onbejaagbare soorten.”
Kunnen jagers groene jongens zijn? “Een jager ís een groene jongen. Maar het sociaaleconomische profi el van de jager is misschien niet links te noemen, eerder centrum of rechts. De reden waarom jagers niet voor Groen stemmen is simpel: die partij is anti-jacht. Dat neemt niet weg dat jagers best wel groen zijn. Als je verschillende uren per week in een bos zit en je bekommert je daar om het wildbestand, dan kan je niet zeggen dat zo’n jager niet van de natuur houdt. Of dat hij er geen hart voor heeft.” “De jager houdt van de natuur, maar vindt ook dat hij het recht heeft om te oogsten uit die natuur. Voor veel moderne mensen is dat een aberratie en moeilijk te snappen. Ze begrijpen niet hoe je de arrogantie kunt hebben om je een dier toe te eigenen. Daar zit het grote verschil tussen de jagers en de natuurorganisaties. Vaak lopen hun belangen voor 80 procent gelijk, maar die laatste 20 procent maakt het onderscheid. Jagers zijn consumenten van de natuur.”
De aanwezigheid van de wolf wordt misbruikt om een politieke agenda door te drukken. Dan hoef je niet verbaasd te zijn dat er weinig animo is bij jagers voor die wolf” Als de jager niet voor Groent stemt, voor welke partij dan wel? “Er wordt vaak gezegd dat jagers vooral rechts stemmen: CD&V, Open Vld, Vlaams Belang of N-VA. Maar de ironie in dat verhaal is dat die partijen, op uitzondering van het Vlaams Belang, vandaag de Vlaamse regering vormen. En toch heeft de jacht het, politiek gezien, nog nooit zo moeilijk gehad! Nu goed, ik merk dat sommige jagers ook een uitgesproken kleur hebben. Maar we hebben het altijd heel belangrijk gevonden om debatten te organiseren waar alle partijen in vertegenwoordigd zijn. Ook Vlaams Belang en PVDA dus .” “Ik snap ook helemaal niet waarom een partij als Groen tegen de jacht kan zijn. Neem nu de discussie over de patrijs, een
n groene jongens, maar emmen niet op Groen”
diersoort die op de rode lijst van kwetsbare soorten staat. Groen wil de jacht op de patrijs afschaffen omdat men die diersoort wil redden. No shit, maar ook de jagers willen de patrijs redden. En als de jacht wordt afgeschaft, zal het de patrijs nog veel slechter vergaan. Jagers voederen nu patrijzen bij in de winter, ze gaan jagen op de vos om de predatie kort te houden, ze laten stukken land inzaaien met zaadmengsels zodat de patrijs er zou gedijen en hij insecten kan vinden. Als je de jacht afschaft, gaat die structurele steun allicht ook stoppen. En dan gaat de patrijs het nog moeilijker krijgen. Groen zou beter stoppen met dat dogmatisch denken en naar de feiten kijken.”
Wordt de jacht ook niet vaak gelijkgesteld met het trofeejagen? Rijke mensen die in Afrika een bom geld neertellen om een zeldzame leeuw te mogen afschieten… “Ik kan die praktijken enigszins relativeren omdat nieuwssites zo’n artikel nu eenmaal gebruiken om veel clicks te genereren. Delen wij in de klappen op zo’n moment? Misschien wel, maar het zal niet veel zijn. Het grote probleem is dat trophy-hunting een heel moeilijk debat is. Zelfs een organisatie als het World Wide Fund for Nature (WWF, nvdr), toch geen rechtse club, baat in Afrika gebieden uit waar aan trophy-hunting wordt gedaan. Men weet dat het daar moreel niet het leukste systeem is, maar op economisch en ecologisch vlak is het dat wel omdat het belang van de natuur er samengevoegd wordt met commercie en kapitaal.” “Een voorbeeld: een tijdje geleden was er een vrouwelijke trophy-hunter die een zwarte giraf van 18 jaar had geschoten. Vervolgens verschijnen er triomfantelijke beelden van die vrouw, met een glimlach van hier tot in Tokyo, met voor haar het dode dier. Die foto roept bij veel mensen walging op. En ik vind het ook niet kies en slim om daar mee te pronken. Maar als je daar abstractie van maakt en je komt wat meer te weten over dat verhaal, dan leer je dat die getroffen giraf zich niet meer voortplantte omdat zijn zaad niet meer optimaal was door zijn ouderdom. Erger nog, alle jonge giraffen die er kwamen om de vrouwtjes-giraffen te bevruchten, joeg hij weg of doodde hij vanuit zijn suprematie. Die zwarte giraf zorgde er dus voor dat de groep niet meer bevrucht werd waardoor er ook geen nieuwe, jonge giraffen meer bijkwamen. Dus hebben de parkwachters beslist om die zeldzame, mooie giraf te laten doden. Ze hebben daar een gigantisch bedrag op de kop van die giraf gezet, en de zot die het wilde betalen mocht het dier komen neerschieten. Met dat geld kunnen ze ginder de lonen betalen en de lokale economie stimuleren. En ook op ecologisch vlak ben je goed bezig, want je probeert een kudde giraffen van de ondergang te redden. Maar dat verhaal krijg je in onze media niet uitgelegd. En al zeker niet in één zin.” WIM DE SMET
Splits zelf de sociale zekerheid!
Voor een Vlaamse sociale zekerheid!
Word lid van het VNZ
Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen
Bel 015 28 90 90 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be
10 Buitenland
13 MEI 2021
VERENIGD KONINKRIJK
Net geen absolute meerderheid Vorige week donderdag konden de Schotten, tijdens de deelstaatverkiezingen, hun stem uitbrengen. De resultaten werden zaterdagavond definitief bekend gemaakt. De SNP haalt niet minder dan 64 zetels. Dat is een zetel meer dan bij de vorige stembusslag in 2016. Zuur is wel dat de SNP één zetel tekort komt voor een absolute meerderheid. Desalniettemin sprak First Minister Nicola Sturgeon van een ‘historische overwinning’. De andere partijen volgen op een astronomische afstand: De Conservatieven halen 31 zetels, de socialisten van Labour slepen 22 zitjes in de wacht en ook voor de groenen (8) en liberalen (4) zijn er enkele verkozenen.
Breuk voorkomen
© SHUTTERSTOCK
Het is opvallend hoe stabiel het politieke landschap in Schotland momenteel is. Afgezien van
de 1,2 procent winst van SNP, zijn alle andere verschuivingen tussen de partijen kleiner dan 1 procent. Alba, de nieuwe partij van voormalig eerste minister Alex Salmond (ex-SNP), presteert erg zwak en haalt amper 1,7 procent en geen zetels. De politieke rol van Salmond lijkt hiermee te zijn uitgespeeld. Goed nieuws is dit voor Nicola Sturgeon. Indien Alba een politieke factor van betekenis zou worden, dan zouden zeker en vast kopstukken van SNP de overstap gemaakt hebben naar de nieuwe partij. Een breuk binnen SNP lijkt hiermee te zijn afgewend. Hoe moet het nu verder? Doordat de Schotse nationalisten net geen absolute meerderheid halen, zullen zij als bestuurspartij op zoek moeten naar meerderheden. Vooral wordt gekeken naar de groenen. Zij zullen vanuit de oppositie de SNP waarschijnlijk aan een meerderheid helpen. In
De SNP haalt één zetel meer dan bij de vorige stembusslag, maar mist nipt de absolute meerderheid.
ruil zal de SNP zich genoodzaakt zien om standpunten van de ecologisten om te zetten in beleid. Nicola Sturgeon lijkt intussen te blijven aansturen op een nieuw onafhankelijkheidsreferendum. Vanuit Londen liet Prime Minister Boris Johson alvast weten dat een nieuwe volksbevraging zou getuigen van roekeloosheid. Voorlopig is er uitstel van executie voor Johnson. Sturgeon liet namelijk weten eerst te willen focussen op het bestrijden van corona. Het referendum komt later. Ondanks de verkiezingsoverwinning van SNP tonen zowat alle opiniepeilingen in de afgelopen maanden dat de steun voor totale onafhankelijkheid wel aanzienlijk is geslonken.
Winst en verlies Ook in Wales werden op 6 mei verkiezingen gehouden. Links blijf heer en meester in de deelstaat. Labour haalt 29 zetels, de Conservatieven (10) en regionalisten van Plaid Cymru (10) volgen op ruime afstand. Goed nieuws was er ook voor de socialisten in de Britse hoofdstad. Sadiq Khan werd opnieuw verkozen als burgemeester van Londen. Labour haalt 11 zetels in de gemeenteraad, de Conservatives 9. Toch zijn er kopzorgen voor de socialisten. Keir Starmer, de partijleider, zal zijn partijkader grondig gaan vernieuwen. Nieuwe personen zullen plaatsnemen op de voorste banken in het parlement. Labour heeft op heel veel plekken bij de lokale verkiezingen bijzonder slecht gepresteerd. Vooral in de industriesteden lijken de socialisten het vertrouwen van de arbeidersklasse definitief te hebben verloren. Veelzeggend was het verlies bij een tussentijdse verkiezing in Hartlepool, waar de Conservatieven een parlementszetel afsnoepten van Labour. In vergelijking met 2019 gingen de Conservatieven er met meer dan dertig procent op vooruit. LVS
FRANKRIJK
Nantes past zich aan nieuwkomers aan De Bretoense hoofdstad Nantes (geleid door de socialiste Johanna Rolland) voert een beleid dat focust op ‘integratie, migratie en diversiteit’. De motivatie van het stadsbestuur? “De aanpassing van de publieke diensten aan de onthaaluitdagingen, toegang tot de rechten voor alle burgers, de integratie van vreemdelingen en de gelijkheid in behandeling”. Het simpel boerenverstand gaat ervan uit dat een vreemdeling zich aan onze manier van leven en aan onze publieke diensten aanpast. Nantes wil dus het omgekeerde doen: haar publieke diensten aanpassen aan de wensen van de vreemdeling. Als je vroeger als vreemdeling naar een stad kwam en je sprak de taal
niet, dan nam je een vriend of een familielid mee, dat de taal wel sprak, en de diensten van de stad wel kende.
Stijgend succes Sinds 2014 biedt Nantes tolken aan, gratis en voor niets. Maar de vraag stimuleert het aanbod. De
President Macron wil Les Républicains uiteen spelen en een dam opwerpen tegen het Rassemblement National van Marine Le Pen. Een gok, want bij verlies heeft Macron een probleem…
© PHOTONEWS
Stevent Schotland af op onafhankelijkheid? De nationalistische SNP wist opnieuw een grootse verkiezingsoverwinning te boeken. De vraag is of dit ook genoeg is om bij een nieuw onafhankelijkheidsreferendum de winst te verzilveren.
FRANKRIJK
stad merkte echter op dat de noden stegen. “Het aantal directies dat beroep kon doen op tolken, is meer gestegen dan voorzien”, heet het dan. Acht directies konden beroep doen op de tolkendienst, vandaag zijn het er 18. En wat meer is: vluchtelingen willen ook niet te lang moeten wachten: nieuwe uitdagingen voor de stad. De tolkendienst breidt fors uit…
7/24 De stad verspreidde een bericht waarin haar tolkendienst haar diensten aanbiedt. De volgende talen zijn alvast beschikbaar: Arabisch, Soedanees, Somalisch, Tingrinya (semitische taal van Eritrea), Russisch, Roemeens, Turks, Albanees, Georgisch, Mongools, Farsi en Dari, Azerbeidjaans. De dienst zal daarenboven 7 dagen op 7 en 24 uur op 24 beschikbaar zijn. Onnodig te stellen dat deze dienstverlening gratis is. Voor de nieuwkomers, wel te verstaan. De tolken factureren rechtstreeks aan de stad Nantes, en een financieel plafond of maximumgrens is niet voorzien. Uiteindelijk zal het de Bretoense belastingbetaler zijn, die de kost zal betalen. PIET VAN NIEUWVLIET
Regionale verkiezingen worden gok voor Macron La République en Marche (LREM), de partij van president Emmanuel Macron gaat bij de regionale verkiezingen in het zuiden van Frankrijk een alliantie aan met de centrumrechtse Les Républicains (LR). Bedoeling: Les Républicains uiteen spelen en een dam opwerpen tegen het Rassemblement National van Marine Le Pen. Een gok, want bij verlies heeft Macron een probleem met het oog op de presidentsverkiezingen van 2022. Op 20 en 27 juni vinden in Frankrijk regionale verkiezingen plaats. Een stembusslag die normaal gezien weinig aandacht krijgt. Nu is dat anders omdat we een jaar verwijderd zijn van de presidentsverkiezingen van 2022. Hoe goed zal LREM, de partij van president Emmanuel Macron, het doen? En haalt het Rassemblement National van Marine Le Pen een regio binnen? In 2015 is dat net niet gelukt met de regio PACA (Provence-Alpes-Côte d’Azur). Marion Maréchal-Le Pen, de nicht van Marine, miste de zege in de tweede ronde op een haar na. Dat kwam omdat linkse partijen zich na de eerste ronde terugtrokken om zo de centrumrechtse Les Républicains aan een overwinning te helpen en een dam op te werpen tegen wat toen nog het Front National was. In de noordelijke regio Hauts-de-France gebeurde hetzelfde.
Regio PACA Om deze keer opnieuw een overwinning van radicaal-rechts te vermijden gaat LREM van Macron in de regio PACA een alliantie aan met Les Républicains (LR). Officieel is de eerste doelstelling van Macron om opnieuw een overwinning van Le Pen te vermijden. Dat wordt opletten geblazen. Het klopt dat Thierry Mariani, de RN-kandidaat in de regio, het in de peilingen minder goed doet dan Marion Maréchal zes jaar geleden, maar de partij van Le Pen kan nu wel een breder publiek aanspreken. Een nederlaag voor Macron zou betekenen dat hij kwetsbaar richting de presidentsverkiezingen van 2022 gaat.
Tweede doel van de president is de verzwakte LR verder uit elkaar spelen. Want niet iedereen in de partij is gelukkig met de alliantie die men in het zuiden van Frankrijk is aangegaan. In 2017 heeft Macron bij de presidentsverkiezingen een deel van de linkerzijde leeggezogen. De PS stelt vandaag nationaal nog amper iets voor. Een PS-kandidaat zou bij de presidentverkiezingen ocharme 7 procent halen. Nu is blijkbaar de implosie van LR, de opvolger van de neogaullistische RPR, gepland. Macron is daar al een tijd mee bezig. Op economisch vlak voert hij eerder een centrumrechts beleid met onder andere het bijsturen van de Franse vermogensbelasting.
Ex-minister Bertrand Een verzwakking van de LR zou ook slecht nieuws zijn voor de centrumrechtse Xavier Bertrand, ex-minister onder Nicolas Sarkozy en voorzitter van de regio Hauts-de-France. Hij is nu al kandidaat voor de presidentsverkiezingen. Ook al is hij ex-lid van Les Républicains, velen zien hem als de enige kandidaat die in 2022 in de buurt van Macron en Le Pen kan komen. Hij haalt in de peilingen 16-18 procent en is zijn achterstand op de andere kandidaten aan het verkleinen. Bertrand ging frontaal in de aanval tegen Macron: “Hij is een destructieve president die door zijn maneuvers Le Pen volgend jaar aan de macht zal brengen.” De campagne voor de presidentsverkiezingen is nu echt begonnen. SALAN
Buitenland
13 MEI 2021 © SHUTTERSTOCK
DIPLOMATIEKE VALIES
11
AUSTRALIË
Australië trotseert China © SHUTTERSTOCK
Australië en Nieuw-Zeeland zijn de enige westerse, door blanken bevolkte landen die dichter bij China liggen dan bij Europa of de VS. En dat zorgt voor een specifieke kijk naar de Chinese opmars.
Zal in een nieuw nucleair akkoord ook de Iraanse rakettechnologie betrokken worden?
Nucleair akkoord met valkuilen
Het zijn verschillende gesprekken. Gevoerd op verschillende plaatsen, tussen verschillende partijen ook, die er telkens een andere agenda op na houden. Toch is er een verband: Iran en de nucleaire ambities die het land koestert. Zij het met de nodige reserves, kan gehoord worden dat het bereiken van een (nieuwe) deal slechts een kwestie van weken is. En waar dit sommigen hoopvol stemt, zorgt dit bij anderen, Israël op kop, voor de nodige onrust. Het was de Financial Times die als eerste melding maakte van “gesprekken” tussen Saoedi-Arabië en Iran. Officieel om een einde te maken aan de oorlog in Jemen, maar al snel werd duidelijk dat men dieper ging. De Saoedische Kroonprins Mohammed bin Salman liet dan ook verstaan “goede en speciale relaties” te willen met Iran, helemaal anders dan in 2017 toen hij zich openlijk afvroeg hoe “je een dialoog kan hebben met een regime gebouwd op een extremistische ideologie” . Snel werd duidelijk dat de gesprekken tussen Riyad en Teheran niet enkel al maanden aan de gang waren, er bleken ook soortgelijke ontmoetingen te zijn geweest met betrokkenheid van Jordanië, de Emiraten en Egypte. Op zich zijn deze gesprekken interessant, zeker omdat dit gebeurt in een regio met scherpe tegenstellingen, die over weinig instituten of organen beschikt die als forum voor gesprekken kunnen fungeren. Maar denken dat plots een vredesduif boven de plek kwam gevlogen is naïef. De belangrijkste drijfveer voor de Saoedi's is de onzekerheid over de rol die de VS de komende jaren in de regio zal spelen. De anti-Iraanse koers van Trump (“maximal pressure”) had het voordeel van de duidelijkheid. Het creëerde ruimte voor andere landen om toenadering tot Israël te zoeken (de zogenaamde Abraham-akkoorden), alleen lijkt Biden een andere richting uit te willen. Als een akkoord met Iran bereikt kan worden, wijzigt het hele paradigma.
Israëlische delegatie Een ander gesprek vond in Washington plaats. Een vooraanstaande Israëlische delegatie maakte haar opwachting, voorzien van een koffer vol met vragen. Is het de VS menens om na de terugtrekking onder Trump daadwerkelijk tot een nucleaire deal 2.0 te komen? Klopt het ook dat Washington bereid is heel wat geld te ontvriezen door sanctievermindering, zonder duidelijke veiligheidsgaranties? Zoals verwacht, was het antwoord telkens 'ja'. Steunend op hun eigen spionage- activiteiten rond de onderhandelingen die nu al een tijdje in Grand Hotel Wien plaatsvinden – nog een gesprek - kwamen de Israëli's met weinig verwach-
tingen naar de Amerikaanse hoofdstad. Terecht, zo blijkt. In Bidens stijl worden ze wat meer geïnformeerd over de stand van zaken dan onder Obama, maar de richting dat hij uit wil is duidelijk. Grote vrees, en niet enkel in Israël, is dat de wil om tot een akkoord te komen dat een eigen leven gaat leiden. Frustratie is in deze geen gezonde drijfreden. Dat heel wat leden van de Amerikaanse delegatie al onder Obama aan dezelfde tafel zaten roept vragen op.
Obligaat inkapselen Voorstanders hameren er graag op dat dankzij Trumps beleid Joe Biden een al bij al stabiel Midden-Oosten heeft geërfd. Niets is perfect en de uitdagingen blijven groot, maar het zag er ooit erger uit. De anti-Iraanse koers was duidelijk en zorgde zoals gezegd voor de toenadering tussen Israel en een aantal Arabische landen. Sancties en corona levert Iran enorme economische moeilijkheden op. Anderzijds: het regime, voor zover je die term kan gebruiken voor het ingewikkeld machtskluwen van politieke- en religieuze leiders, weet zich te handhaven. En belangrijker: sinds Trump de vorige deal opblies en Teheran zich niet meer door deze restricties beperkt zag, maakte het heel wat vorderingen in zijn nucleaire programma. Dus toch maar beter naar een inkapseling streven? Een sterk argument is alvast dat een regionale speler als Iran te groot en te machtig is om te isoleren. Ondanks de moeilijkheden, beschikt het over voldoende middelen om zowat overal amok te maken, ook al zijn financieringskanalen van meer georganiseerde terreurgroepen wel gehavend door de sancties. De keuze voor een deal is dus gemaakt. Nu is het wachten op de inhoud, voor zover de besprekingen niet afspringen (niet uitgesloten, gezien nakende Iraanse verkiezingen). Betrekt men er de rakettechnologie bij? Hoe strikt zullen de controlemechanismen werken? En kunnen we ons weer aan zogenaamde sunset-clausules verwachten, verplichtingen tijdelijk van aard, die de resultaten ondergraven? Hopelijk begaat Biden de fouten van Obama niet... MICHAËL VANDAMME
Drie sterke argumenten die Australië ten aanzien van China heeft: meer dan 60 procent van het ijzererts dat de Chinezen importeren komt uit Australië, 57 procent van de steenkool en 50 procent van de cokes die nodig is voor de staalproductie.
In 1941 was Australië het enige blanke land dat rechtstreeks bedreigd werd door een Japanse invasie. Dat heeft zijn sporen nagelaten. Het relatief kleine, geïsoleerde Australië, met nauwelijks 23 miljoen inwoners, heeft mentaal altijd in de schaduw geleefd van de dreiging van Azië. Het land heeft nooit zijn natuurlijke reflex tot zelfverdediging verloren. Dat uit zich ook in zijn defensieve immigratiebeleid, waardoor er nog geen 3 procent moslims in het land zijn, maar ook in een hardere en meer weerbare mentaliteit, ook tegenover politiek-correcte excessen. De pioniersgeest van Crocodile Dundee is er nog niet dood. Vroeger kwam het gevaar uit Japan, nu uit China. Dat belette niet dat Australië tot voor kort intensief handel dreef met China. Maar het heeft zich nooit helemaal op dezelfde manier laten inpakken en in slaap wiegen als de landen van de EU, in hun droomwereld van eeuwige vrede die niet door militaire macht gegarandeerd zou worden, maar door wederzijdse handel en economische belangenverstrengeling. Maar nu is die verstrengeling een wurggreep geworden en voor Australië komt daar nog eens de rechtstreekse dreiging bij van de snel groeiende Chinese strijdkrachten. Europa kan nog een tijdje de illusie koesteren dat China te ver weg ligt om een militaire bedreiging te vormen. Australië niet.
procent van het ijzererts dat de Chinezen importeren komt uit Australië, 57 procent van de steenkool en 50 procent van de cokes die nodig is voor de staalproductie.
Boycot China! China heeft de tweede grootste economie ter wereld. De Chinese economische chantage tegen individuele landen werkt, omdat het altijd één grote tegen één kleintje is. Maar als andere landen het Australische voorbeeld volgen en niet toegeven aan chantage, en als ze gezamenlijk elke Chinese strafmaatregel met gelijke munt terugbetalen, met importheffingen en boycots, dan kan het schrikbeeld van een wereldwijde Chinese hegemonie nog afgewend worden. Zelfs bij de EU lijkt men dat eindelijk onder ogen te zien: China is wel een financieel en industrieel imperium geworden, maar het is daardoor niet democratischer of vredelievender of minder wreed geworden. Natuurlijk niet. Wie is er ooit idioot genoeg geweest om te geloven dat wereldwijde handel een moreel verheffend effect zou hebben op massamoordenaars en tirannen? PAUL BÄUMER
Afgestraft Toen de Duitsers kritiek leverden op de schendingen van de mensenrechten in China, werden ze afgestraft met het blokkeren van de export van varkensvlees, officieel omdat er één Duits everzwijn aan Afrikaanse varkenspest was gestorven, een ziekte die trouwens overal in China al huishoudt. Noorwegen werd in 2010 economisch gestraft omdat het een Nobelprijs had uitgereikt aan een Chinese dissident. De Noren kropen door het stof: zij wijzigden hun stemgedrag in de VN om hun Chinese meesters ter wille te zijn, ze beloofden de Dalai Lama niet te ontvangen en Taiwan niet te erkennen. Het zijn slechts twee voorbeelden uit een lange reeks… Toen Australië in april een onafhankelijk onderzoek eiste naar de oorsprong van het coronavirus en de Chinese maatregelen bij het begin van de pandemie, reageerden de Chinezen met een importverbod op Australisch rundvlees en importheffingen op Australische gerst. Maar de Australiërs gedroegen zich niet even laf als de Noren. Zij gingen de confrontatie aan. David tegen Goliath! De woede is algemeen, over de traditionele politieke grenzen heen. Ondanks het feit dat de export naar China voor vele Australiers zeer winstgevend is … Die woede is ook te danken aan de ongelooflijke arrogantie van de Chinezen die hun handelspartners afblaffen alsof zij nu al hun vazallen zijn. De Europeanen slikken dat. De Australiërs niet. Zij hebben meer van de Angelsaksische vrijheidsgedachte bewaard en zij hebben drie krachtige argumenten: meer dan 60
MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!
LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272
011 223 253
MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE
12 Interview
13 MEI 2021
M UU ST PO
“Het reizen blijft stormachtig groeien” De Blauwe Vogel verwachtte op 1 januari 2020 het beste jaar ooit. Rond 18.500 contracten waren afgesloten. De hele branche blikt vandaag terug op veertien maanden miserie. Willy-Paul Carlier van reiskantoor De Blauwe Vogel neemt dit zeer ter harte, maar verliest er het geloof in de reisindustrie niet door. Tachtig procent van de wereldbevolking zette nog nooit een voet in een vliegtuig. Een Zweedse studie van 2018 meldt dat 11 procent van de mensen dat jaar vloog en slechts 4 procent buiten de eigen grenzen. Willy-Paul Carlier maakte tot vandaag de eruptie van het toerisme als economische sector mee. Hij studeerde een jaar voor toerismeconsulent aan de Cornell University in de VS, na de jezuïeten in Jemappes.
WILLY-PAUL CARLIER Zeven hoog in Oostende kijkt Willy-Paul Callier (80) vanuit zijn appartement uit over de havenmonding. Hij kocht het jaren geleden toen Jan Piers er burgemeester was en de eerste minister van Toerisme werd. “Dit appartement is een impulsaankoop die ik mij geen seconde heb beklaagd. Jan Piers belde mij, een jonge snaak, persoonlijk op met de raad om het te kopen en hij verklaarde dat ik er nooit spijt van zou krijgen. De goede man had gelijk.”
Covid-19 moet u de duivel hebben aangedaan? “Mijn zoon Trudo is 50 en leidt nu De Blauwe Vogel, ik volg met grote belangstelling vanop afstand. 2020 zou het beste jaar ooit worden van ons reisbedrijf en het werd het slechtste. Begin 2020 hadden wij rond de 18.500 dossiers afgesloten. Duizenden dossiers hebben we moeten omboeken en/of annuleren. Sedert maart 2020 sputtert de motor en de sector. Ik ben echter heel optimistisch over de toekomst van het reizen. In België weegt de reisbranche 3 procent van het bruto binnenlands product, in de VS is het 10 procent, dus in het westen is er nog veel, veel marge voor groei, en dan spreken wij nog niet van de zwellende massale middenklasse in China en India die op ontdekking wil buiten de grenzen.”
De Blauwe Vogel kan terugblikken op een lange geschiedenis “De Blauwe Vogel heeft wortels van vier eeuwen in Frankrijk. In 1609 pendelt ene Carlier met de postkoets van Marseille naar Toulouse. Een nakomeling is officier van Napoleon Bonaparte, verzorgt de soldaten met spijs en drank, trekt op naar Moskou, komt heelhuids terug, wordt opnieuw verslagen in Waterloo en vestigt zich in Engelmanshove bij Sint-Truiden waar hij een koetsroute opent tussen Maastricht, Luik, Tongeren en Brussel. De vierwieler van toen is een eeuw later een Opelbus en opa Veron-Leopold Carlier bezit de eerste radio van het gehucht. Elke dag om 19 uur plak-
Hotels en restaurants waar Vlamingen thuis zijn
Achouffe 19 - 6666 Wibrin (Houffalize) Wij zijn vlamingen Tel.: 061 28 81 82
www.lespine.be
‘Waar tafelen een hoffelijke bezigheid wordt’ Huwelijken - Recepties - Banketten - Seminaries
Fruithoflaan 15 - 2530 Boechout - 03/455 07 67 www.kasteelfruithof.com
ken de oren van de Carliers en de buren aan de luidspreker. In 1929 breekt - met hoera's in opa’s woonkamer - de Blue Bird van Donald Campbell het snelheidsrecord op de zoutvlakten van Utah. De Blue Bird wordt de firmanaam De Blauwe Vogel en blijft na 100 jaar een sterk merk, ook ver buiten Sint-Truiden.”
Dat ‘blauw’ had dus niets met politiek te maken “De deken van Sint-Truiden bedreigde opa met broodroof, want hoe durfde hij? Blauw was de kleur van de liberalen die hun eerste atheneum bouwden in de stad. Na gepalaver volgde een compromis: De Blauwe Vogel voerde de bisschop van Luik en een klad priesters gratis met de bus naar Lourdes, toen een primeur. De reisgenoten waren 13 dagen zoet op de heenweg en 8 dagen op de terugweg. De eerste Lourdesreis was een feit. Het kerkelijk enthousiasme was totaal en op de preekstoelen in het Luikse, de Kempen en Vlaams-Brabant schalde de naam van de reisorganisatie. De autobussen van De Blauwe Vogel brachten ondertussen 400.000 mensen naar Lourdes en sedert drie jaar ben ik ereburger van het bedevaartsoord. Mijn kerkelijk afscheid van het leven is notarieel geregeld en begint per pendelvliegtuig met familie en vrienden naar de Mariastad, een mis aldaar door de Limburgse bisschop Hoogmartens en de asverstrooiing in de ‘Gave de Gavarnie’.”
“Eind van de jaren 60 had de Blauwe Vogel twee succesvolle bestemmingen: de Azurenkust voor de Vlamingen met geld en Lourdes voor de Vlamingen met geloof.” De jaren ‘60 waren die van de Franstalige reisbranche in België? “De omslag heb ik van dichtbij meegemaakt. Ik was het boerke uit Limburg dat zeer jong penningsmeester mocht worden van de UPAV, dé vereniging - uiteraard was zij Franstalig - van de nationale reisindustrie. Wekelijks vergaderden wij in Brussel met twaalf: 1 Luikenaar, 1 Brusselaar en 10 Vlamingen en iedereen sprak Frans. Dat is omgeslagen naar tweetalige vergaderingen en verslagen, dankzij de inzet ook van Albert Van Renterghem, Antoon Van Eeckhout en Christophe Wirtz. De volgende stap was de Vereniging van Vlaamse Reisoperatoren met aanvankelijk veel amateurs, want reizen verkopen in de dorpen was dikwijls het bijberoep van onderwijzers, bedienden en ambtenaren. Antoon Van Eeckhout werd secretaris-generaal van de VVR, verkocht zijn reisbureau in Brugge aan De Blauwe Vogel en de vereniging was snel de beste beroepsorganisatie van de branche.”
Ondertussen zijn VTB-VAB, Sunair en Jetair van de markt verdwenen. “Ik betreur het opslorpen van de Vlaamse concurrent VTB-VAB door TUI via Jetair
(glimlacht). De stichter en bezieler, Jozef Van Overstraeten, was een Sint-Truienaar, dus een stadsgenoot. West-Vlaanderen was in de jaren ’70, ’80 en ’90 met Sunair en de familie Vanmoerkerke, en Jetair en de familie Brackx, dat VTB-VAB verwierf, de bakermat van een mogelijke Vlaamse reismultinational. Sunair verdween en Jetair-VTB werd TUI van Deutsche Bank. De eerste generatie van die twee bedrijven was gemotiveerd, zwoegde keihard en had een visie. Die spirit van werken, dromen en knokken verwasemde, met als gevolg het debacle van de West-Vlaamse reiscluster. Van voorhoede werd hij een achterhoede.”
Een stunt in de annalen van de Blauwe Vogel was Flanders Technology? “Ik was van bij de stichting actief in de Marnixring. Die wilde de laatstejaars van de middelbare scholen in Vlaanderen met 100 bussen naar Gent voeren voor een studentendag op de eerste Flanders Technology in 1983. Gaston Geens was opgetogen. Per deelnemende autocar was 5.000 frank nodig en de goodwill bruiste. Via-via konden wij op audiëntie om 500.000 frank sponsoring te vragen bij de hoofdzetel van de Generale Maatschappij aan het Warendepark in Brussel. Omringd door lakeien en stappend over dikke tapijten klopten wij aan bij burggraaf Steve Davignon. Na drie woorden krakkemikkig Nederlands was het ‘ici on parle français’ en de sympathie voor het project FT-studenten van de Marnixring was nul. Op het einde liet Davignon horen: ‘le flamand, c'est la langue des valets’; de botterik. We klopten vervolgens aan bij Fernand Collin van Kredietbank en na vijf minuten lag er 1 miljoen frank op tafel (nu 25.000 euro). De studentendag was een triomf en er zijn, zeker weten, roepingen voor technologie uit voort gekomen. Als neveneffect schoof Kredietbank de Generale Bank opzij als hoofdsponsor van de Ronde van Vlaanderen.”
U stond regelmatig als pionier in de reissector “Vandaag wordt getracht om van de afgedankte militaire vliegbasis Brustem een drone-centrum te maken. Maar er waren ooit straffere dromen. Applaus voor de
Begin maart hadden we afgesproken in Oostende voor een interview: Willy-Paul Carlier en Frans Crols. Aanleiding voor het vraaggesprek: enerzijds de coronapandemie waar heel de reissector mee te kampen heeft en anderzijds de jarenlange inzet van Willy-Paul voor de vervlaamsing van de reissector. Hij had al enkele jaren geleden in eigen beheer een boekje uitgegeven met zijn belevenissen in de sector en een vervolg was in voorbereiding. Het interview werd door Frans Crols uitgeschreven en zat klaar voor publicatie. En dan kwam dat droevige bericht: Willy-Paul Carlier is op 2 mei overleden, omringd door de naaste familie die totaal onverwacht afscheid moest nemen. Na overleg met de familie brengen we deze week postuum het interview. Onze redactie betuigt zijn oprechte deelneming aan de familie Carlier. Karl Van Camp Duitser Wolfgang, graaf von Zeppelin, een fruitteler en de vinnige erfgenaam van de luchtschepenbouwer. We ontwierpen samen met graaf von Zeppelin een rondreis per luchtschip van Brustem naar Brussel, Amsterdam, Londen, Parijs, Bilbao, Madrid, Lissabon, Athene, Rome, Wenen en eindstation Friedrichshafen. Wat je vaker vaststelt bij echt grote mensen is dat zij de eenvoud zelve zijn, zo ook graaf von Zeppelin. Het klikte tussen ons beiden. Ik leerde hem kennen als fruitkweker en kon hem laten aanstellen als grootcommandeur van de Keizerlijke Commanderie van de Edele Haspengouwse Fruyteniers. Weldra bleek er veel mogelijk te zijn voor de streek door de opbloei van een nieuwe vloot Zeppelins. De ex-Volvofabriek VCST in Sint-Truiden kon langs haar aandeelhouder van toen, de Limburgse overheidsholding LRM, daarin een fikse partij blazen. Naast Friedrichshafen, als hoofdplek, en met de naam Zahnrad Fabrik, want Zeppelin moest weggemoffeld worden, had Brustem kunnen opbloeien na zijn militaire fase. Niet dus. Duidelijk speelde hierin ook Franstalige jaloezie mee, in hoofde van de Generale Bank.” FRANS CROLS
Disney niet in Limburg Willy-Paul Carlier studeerde een jaar aan Cornell University en leerde daar Michael Eisner kennen, de latere ‘koning’ van Disney. Als vertegenwoordiger voor West-Europa van de American Society of Travel Advisors hoorde hij over de Europese dromen van Disney: “Ik contacteerde Michael Eisner meteen en hij vroeg mij mee te werken als co-organisator. Oost-Limburg leek mij uiterst geschikt voor dat pretpark, want ruimte zat en de goesting van de lokale overheid steeg en de klanten in België, Nederland en Duitsland woonden dichtbij. Freddy Vreven, van Sint-Truiden, en minister van Defensie, bekeek een gratis inbreng van militaire terreinen, mits de waarborg van 3.000 arbeidsplaatsen. Het dossier speelde tijdens de afbouw van de Kempense Steenkoolmijnen en zijn CEO Thyl Gheyselinck. Tractebel, het studiebureau van Generale Maatschappij, had een conceptschets uitgewerkt. De geestdrift voor een Limburgs Disney was torenhoog, tot het plan op de ministerraad kwam en botste op Jean Gol die jaloers was op de subsidies die naar Limburg konden vloeien om het project te verankeren. Hij bezorgde het dossier aan de Franse eerste minister Laurent Fabius en Disney koos voor Marne-la-Vallée. De Waalse socialisten hebben nog gewerkt aan een Belgische oplossing door Disney te koppelen aan het Henegouwse waterparadijs Eau d'Heure, zonder succes.
Gerecht
13 MEI 2021
13
GERECHT / JUSTITIE / LOPENDE ONDERZOEKEN
François Fornieri casht 8 miljoen euro op Mithra-aandelen Volgens de website “200 Rijkste Belgen” heeft de Luikse ondernemer François Fornieri voor 8 miljoen euro aandelen van zijn bedrijf verkocht. Dat gebeurde net op het moment toen hij ondervraagd werd door de onderzoeksrechter over mogelijk misbruik van voorkennis inzake zijn beursgenoteerd farmabedrijf Mithra. Formieri is de voormalige voorzitter van het remuneratiecomité van Nethys. Die verkoop op zich is niet strafbaar. Hamvraag is of
er mogelijk sprake is van ‘voorkennis’. De Luikse onderzoeksrechter stelde de oud-CEO alvast in verdenking van ‘misbruik van voorkennis’ bij de verkoop van aandelen in de periode eind 2018-begin 2019. Ook tussen 1 en 29 april gaat het om ca. 8,7 miljoen euro. Fornieri kon profiteren van de stijgende aandelenkoers na de lancering van hun anticonceptiepil Estelle op de Amerikaanse markt. Die steeg na dat nieuws met 15 procent, maar de winst smolt
snel weg ten gevolge van de verkoopdruk door Fornieri. Minder bekend is dat Marc Coucke zich vorig jaar plotseling terugtrok als voorzitter van Mithra. Coucke profileerde zich volgens “200 Rijkste Belgen” jarenlang als goede vriend van Fornieri. Coucke trok zich inmiddels terug als voorzitter en verkocht eind maart dit jaar voor 40 miljoen euro aandelen. Coucke controleert nu nog 11 procent van het bedrijf. Het aandeel van Fornieri bedraagt nu nog 27 procent.
Parket en El Kaouakibi keren zich tegen ’t Scheldt Nadat begin februari het parket ‘ambtshalve’ een dossier opende tegen Sihame El Kaouakibi, vonden er ongeveer 3 maanden later een eerste keer huiszoekingen plaats bij het ex-Open Vld-parlementslid. Tegelijk vond ook een huiszoeking plaats bij ‘een medewerker’ van de satirische webstek ’t Scheldt. Op sociale media vermeldt Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert onmiddellijk de naam van Gert Van Mol. Dat is opmerkelijk. Het parket zelf heeft nooit een naam vermeld en ook ’t Scheldt heeft het op hun website steevast over ‘onze medewerker’. Het gerecht verdenkt Van Mol achter de artikelenreeks te zitten over Zelfa Madhloum. Madhloum is de woordvoerster en tegelijk een naaste medewerkster van Lachaert. De kwalificaties die men daarvoor aanhaalt zijn op zijn minst bijzonder te noemen en de werkwijze en de timing bijzonder ‘toevallig’. Het zou gaan om ‘belaging’ en aanzetten tot haat. Madhloum zelf zou doodsbedreigingen ontvangen hebben, na de publicatie van de artikelenreeks.
Huiszoeking in zaak Madhloum bij ’t Scheldt roept vragen op Toch bevestigt parketwoordvoerder Kristof Aerts dat Madhloum nooit zelf een
klacht heeft ingediend. Het gerechtelijk onderzoek is in handen van de Mechelse onderzoeksrechter Theo Byl. Dat die ook de voorzitter is van de Antwerpse rechtbank laat velen op sociale media vermoeden dat er vooral een ‘politiek’ motief schuilt achter dat initiatief. De timing van de huiszoeking gebeurde pas eind vorige maand. Nochtans kondigde het parket al in juni vorig jaar aan dat het ‘ambtshalve’ startte met een onderzoek. Wat er in tussentijd allemaal ‘onderzocht’ werd en waarom er bijna een jaar overging tot er een huiszoeking plaatsvond, is alweer een interessante timing. Op sociale media gonst het dan ook van de geruchten dat de gerechtelijke actie tegen ’t Scheldt pas in een stroomversnelling zou geraakt zijn nadat op de satirische webstek diverse onthullingen over het dossier tegen El Kaouakibi zijn gedaan. Dat die in kringen van de Open Vld-top zwaar zijn aangekomen is evenzeer een publiek geheim. Sihame El Kaouakibi blijkt zelf een klacht te hebben ingediend met burgerlijke partijstelling tegen onbekenden. Dat
dossier wordt om ‘redenen van efficiëntie’ onderzocht door onderzoeksrechter Van Wambeke die ook het dossier van de mogelijke fraude en het misbruik van subsidiegelden tegen El Kaouakibi voert.
Tony Coonen en Sihame El Kaouakibi: hoe het pad van een socialist en een liberaal ‘sociaal entrepreneur’ elkaar kruisten Intussen blijkt dat El Kaouakibi ook een mooie cent verdiende aan de projecten die haar bedrijf deed voor de socialistische mutualiteit De Voorzorg. Coonen, een machtig man binnen de Limburgse socialistische zuil, bleek ook gecharmeerd door El Kaouakibi. De Voorzorg zou tussen 2013 en 2020 honderdduizenden euro’s hebben gespendeerd aan de samenwerking met Let's Go Urban. Coonen zag in LGU de perfecte partner om zijn jeugdwerking te optimaliseren. Toch verliep de betaling niet via LGU. Dat gebeurde naar verluidt rechtstreeks met A Woman’s View, de private commanditaire vennootschap van Sihame El Kaouakibi. “In de laatste drie jaar bedroeg het gemiddelde budget voor de diensten van LGU 500.000 euro”, verklaarde een woordvoerster van de socialistische mutualiteiten aan een krant. Echt veel leverde die samenwerking niet op. De samenwerking zou stopgezet zijn wegens de evaluaties die wezen op een “jaarlijks dalend bereik bij jongeren”, aldus een getuige in Humo. De keuze van El Kaouakibi om voor Open Vld op te komen zou ook in een verkeerd keelgat zijn geschoten bij Coonen. “De geld- en machtshonger van Tony Coonen” zou onder socialisten een publiek geheim zijn schreef een grote Vlaamse krant dit weekend. “Binnen de socialistische familie wist men wel al jaren dat Tony Coonen, de mogelijk corrupte topman van De Voorzorg Limburg, een bovengemiddelde geld- en machtshonger had.” Mogelijk vonden de twee elkaar op die manier? Meteen krijgt ook het opduiken van Johan Vande Lanotte als ‘adviseur’ van Sihame El Kaouakibi een andere betekenis.
en weekendjes naar Frankrijk. Oudere partijtoppers vonden hem dan weer arrogant. Een bevoorrechte waarnemer zegt in HLN: “In Brussel, binnen het ziekenfonds en de partij sp.a was men maar al te goed op de hoogte van zijn gedrag.” Maar zijn positie bleek sterk in Limburg, mede dankzij de wervingscampagnes opgezet door Coonen. Zo ontstond een samenwerking met Let’s Go Urban van Sihame El Kaouakibi. Zij moest helpen om de jongerenorganisatie van het ziekenfonds opnieuw hip te maken. Dat zou een contract van gemiddeld 550.000 euro per jaar hebben opgeleverd. Coonens machtspositie was mede mogelijk dankzij goede connecties met vader en dochter Claes. Dirk M. die als boekhouder van De Voorzorg mede verdacht is van gesjoemel met vastgoed, is een neef van Claes. En ook de vorige voorzitter van het ziekenfonds, Paul Butenaerts, staat bekend als ‘de rechterhand’ van Willy Claes en Steve Stevaert.
Coonen is zelf geen groot electoraal succes, maar heeft macht en invloed
Coonen wilde mee profiteren van het imago van El Kaouakibi
Maar de basis van zijn machtspositie bouwde Coonen via het ziekenfonds. Hij zorgde ervoor dat personeel van De Voorzorg gewillig mee de kieslijsten van de partij opvulde wanneer nodig. Ooit zou Coonen persoonlijk zijn tussengekomen om drie Voorzorg-medewerkers die de partij wilden verlaten duidelijk te maken dat ze hun ontslag bij het ziekenfonds konden verwachten als ze dat deden. En in verkiezingstijd zouden de kandidaten van het ziekenfonds ook op een ‘financieel’ steuntje kunnen rekenen hebben. Logistiek waren de plaatsjes in de wachtkamers van het ziekenfonds exclusief gereserveerd voor de affiches van ‘zijn’ kandidaten. Zelf stond Coonen een keer op de lijst bij de federale verkiezingen in 2019. Dat was geen groot succes. Met 7.800 stemmen raakte hij niet verkozen. Dat zou op uitdrukkelijk verzoek gebeurd zijn van huidig staatssecretaris Meryame Kitir. Coonen zat enkele maanden in de cel, naar aanleiding van een grootschalig onderzoek naar fraude, witwassen en misbruik van vertrouwen.
Coonen blijkt een bourgondiër te zijn die niet vies was van luxe, dure restaurants
KRISTOF LUYPAERT
Vzw J@M verwijdert foto en naam van ‘vrijwilliger’ met strafblad van de website De onthulling van de groepsverkrachting van een minderjarig meisje in PAL NWS blijft de gemoederen verhitten in de Dijlestad. Schepen Abdrahman Labsir (Open Vld) en vzw J@M coördinator Roel Naukens weigeren elke reactie op onze vragen. Begrijpelijk: de onthullingen in deze zaak veroorzaakten intussen de nodige zenuwachtigheid bij diverse Open Vld-kopstukken. Dat ondervond ook de Mechelse oppositie tijdens de bijzondere gemeenteraadscommissie. Vooral N-VA-fractieleider Hendrickx en Vlaams Belang-fractieleider Frank Creyelman waren kop van jut. Wij merkten na publicatie van ons artikel op dat één naam en foto van een ‘vrijwilliger’ van de website is gehaald. Wat heeft J@M te verbergen? Ondertussen speelden raadsleden van de Mechelse Stadslijst de vermoorde onschuld en keek het stadsbestuur verwijtend naar al te kritische pers en oppositie die ‘misbruik’ zouden maken van deze vreselijke gebeurtenis.
Een van de broers van ‘de dealende tweeling’ was vrijwilliger bij J@M In tegenstelling tot het stadsbestuur lichten wij u graag in over de feiten. De gerechtelijke antecedenten van A.A. die tot voor kort ‘vrijwilliger’ was bij J@M, zijn relatief verontrustend. Of de man ook een van de verdachten is bij de verkrachting, is verre van zeker. Het parket bewaart daarover alvast het stilzwijgen. Wel is het zo dat A.A. en zijn broer R.A. meermaals in aanraking kwamen met het Mechelse gerecht. Ze verschenen in december 2019 samen voor de rechtbank. De GVA omschreef hen als ‘de dealende tweeling’. A.A. was tot voor kort ‘vrijwilliger’ bij J@M. Het volledige verhaal van de broers A.A. en R.A. leest u deze week uitgebreid online bij PAL NWS.
14 Cultuur
13 MEI 2021
CULTUUR
FILM
Tinker Tailor Soldier Spy “Tinker Tailor Soldier Spy” (2011) is een van de beste spionagethrillers ooit, met een schitterende Gary Oldman in de hoofdrol als de zwijgzame spion George Smiley.
In het teken van Jacques Moeschal In Groot-Bijgaarden, aan het begin van de autosnelweg van Brussel naar Oostende, staat sinds 1963 “Teken”, een 23 meter hoog kunstwerk in gewapend beton. Het is een van de vele reusachtige sculpturen die Jacques Moeschal in de openbare ruimte heeft opgericht. BOZAR wijdt een expo aan deze kunstenaar-architect.
Spelen creëerde Moeschal er zijn “Zonneschijf” aan de ingang van het Olympisch dorp. De twintig meter hoge schijf kwam bovenop een Maya-piramide die werd ontdekt tijdens de aanleg van de weg. Ook in de Negev-woestijn in Israël en Egypte zijn monumentale “Tekens” van Moeschal te zien.
De zwaartekracht uitgedaagd
Het verhaal begint in 1973, wanneer Control (John Hurt), het hoofd van de Britse inlichtingendienst, een agent uitstuurt naar de Hongaarse hoofdstad Boedapest, dat deel uitmaakt van het toenmalige Warschaupact, om daar een overloper te ontmoeten. Het doelwit zou informatie hebben over een mol in de hoogste regionen van de Britse inlichtingendiensten. De missie loopt faliekant af en Control en zijn rechterhand, de zwijgzame George Smiley (Gary Oldman), worden gedwongen met pensioen te gaan. Ondanks het roemloze einde van Control, blijven de geruchten over een mol aan de top van de Britse spionageapparaat aanhouden. Die geruchten bereiken ook het oor van hoge ambtenaar Oliver lacon die besluit om de in ongenade gevallen Smiley in te schakelen om het zaakje uit te pluizen.
Sterrencast Tinker Tailor Soldier Spy is zonder meer een van de beste spionagethrillers ooit: spannend, intelligent, complex en fascinerend, maar ook duister en ingetogen. Tegelijkertijd vraagt de film ook heel wat aandacht en denkwerk van de kijker. Een van de grootste troeven van de film is de bonte verzameling van steracteurs die de revue passeren: Gary Oldman, Colin Firth, Tom Hardy, Ciarán Hinds, Benedict Cumberbatch en John Hurt. De film scheerde hoge toppen in de Britse filmzalen en was daar drie weken op rij de best verdienende film. Tinker Tailor Soldier Spy sleepte ook heel wat filmprijzen in de wacht, waaronder de BAFTA-award voor beste Britse film. De film werd ook voor drie Oscars genomineerd.
Geïnspireerd door ware feiten Tinker Tailor Soldier Spy is gebaseerd op het gelijknamige boek van John le Carré uit 1974, een van de meest bekende en invloedrijke spionageboeken ooit. Het verhaal werd in 1979 al eens verfilmd in de vorm van een (gevierde) televisiereeks op Britse openbare omroep BBC, met Alec Guinness in de hoofdrol. In tegenstelling tot het flitsende, glamoureuze en fantastische James Bond, is Tinker Tailor Soldier Spy grijzer, moreel ambigu en realistischer. Net als James Bond-auteur Ian Fleming had ook John le Carré zelf een verleden bij de Britse inlichtingendiensten. Het – destijds zelfverzonnen – spionagejargon dat John le Carré door zijn personages liet bezigen, werd nadien overgenomen door echte spionnen. Woorden als ‘mol’ of ‘honingval’ kennen hun oorsprong in Tinker Tailor Soldier Spy. De feiten in de film, serie en boek zijn losjes geïnspireerd door ware feiten: het ontmaskeren van de Cambridge Five. De Cambridge Five was een groep van spionnen en dubbelspionnen in het Verenigd Koninkrijk die tijdens de Tweede Wereldoorlog en vroege Koude Oorlog informatie doorspeelde aan de Sovjet-Unie. Een van de bekendste van hen, Kim Philby, bekleedde een vrij hoge rang in de Britse inlichtingendienst MI6. De onthulling van het bestaan van de dubbelspionnen schokte het Verenigd Koninkrijk, veroorzaakte paranoia en trauma in de Britse inlichtingendiensten en verzuurde de relatie met hun Amerikaanse collega’s.
PIETER VAN BERKEL
CORRECTIE In het stuk online stond het correct, maar in de papieren versie van het artikel over het wetsvoorstel tot verbod op een pedagogische tik stond een fout. Het wetsvoorstel is niet gericht op een wijziging van het strafwetboek, maar van het burgerlijk wetboek. Het is wel degelijk de bedoeling de ‘pedagogische tik’ onwettig te maken, zoals de auteurs van het wetsvoorstel zelf zeggen, met alle gevolgen van dien voor degene die er zich schuldig aan maakt. Mijn bezwaren blijven dus uiteraard dezelfde. Maar juist is juist.
“Teken” is allicht het bekendste kunstwerk van Jacques Moeschal (1913-2004). Iedereen die de voorbije zestig jaar via de E 40 de hoofdstad binnen- of buitenreed heeft het opgemerkt. Ondanks de enorme afmetingen oogt de halfgeopende sculptuur licht en luchtig. Het lijkt een gestroomlijnde, wuivende groet die de automobilisten een goede reis wenst. Langs de snelweg Brussel-Parijs, ter hoogte van Hensies, trekken twee 57 meter hoge betonnen pylonen met bovenaan twee gestileerde handen de aandacht. Moechal plaatste dit “Signaal” in 1972 ter hoogte van de voormalige grenspost. Eén pijler staat in Wallonië, de andere in Frankrijk, als symbool van de vriendschap tussen beide. De werken van Moeschal zijn abstract, maar symboliseren toch vaak menselijke handelingen. Dat is zeker zo in “De sjouwer” die langs de E17 tussen Kortrijk en Rijsel staat en verwijst naar de seizoenarbeiders die over de grens gingen zwoegen.
Waarom plaatste Moeschal zijn werken bij voorkeur langs autosnelwegen? Zijn antwoord: “Op weg gaan is altijd een noodzaak, een genoegen of een risico geweest. Daarom heeft hij zijn etappes altijd willen afbakenen met tekens die hem hielpen, hem leidden en hem geruststelden: grote grensstenen, kruisen, kilometerpalen, wegwijzers…”
In Brussel en het buitenland Moeschal heeft heel zijn leven gezocht naar symbolische plekken en herkenningspunten op de wegen van mensen. Die vond hij in Brussel waar hij in 1988 voor de lokettenzaal en de perrons van het metrostation Zuidstation een plafondschildering realiseerde. Nog in de hoofdstad staat sinds 1999 in de Gulden Vlies-wijk zijn “Lichtteken”, bestaande uit drie pijlen van geborsteld staal van tien meter hoog. Een ander groots project dateert van 1968 en is te zien in Mexico. Ter gelegenheid van de Olympische
Jacques Moeschal liet zich voor zijn monumentale, architectonische werken inspireren door vooruitgang en techniek. Een van de meest uitdagende en indrukwekkende sculpturen ooit gerealiseerd in ons land is zijn “Pijl van de Burgerlijke Bouwkunde”, naast het Atomium de absolute blikvanger op de Wereldtentoonstelling van 1958 op de Heizel. De sculptuur had een bijna horizontaal overhangend betonnen deel van tachtig meter waar de bezoekers konden onderdoor wandelen. Het was een uitgepuurde uitdaging van de zwaartekracht. Helaas werd de “Pijl” in 1970 vernietigd, maar op de tentoonstelling in BOZAR is er nog iets van terug te vinden. De expo brengt een gedetailleerd overzicht van de ontstaansgeschiedenis van Moeschals werken, vanaf de ontwerp- en bouwfase tot de huidige afgewerkte staat. Dat gebeurt met schetsen, ontwerptekeningen, maquettes, foto’s, videodocumenten en eigentijdse beelden. Het is een mooie gelegenheid om de wereld te ontdekken van de kunstenaar die de grenzen tussen beeldhouwkunst, architectuur en landschap heeft opgezocht en doorbroken. MMMV Tentoonstelling “Jacques Moeschal. Sculptuur en architectuur”, van 19 mei t.e.m. 21 juli 2021, BOZAR, Brussel, www.bozar.be.
BOEK
Een nuchtere kijk op het fenomeen ‘oorlog’ Toen de Amerikaanse tekenfilmserie The Simpsons nog niet besmet was door het woke-virus, sijpelden geregeld nog wel eens spitsvondige elementen van maatschappijkritiek in de afleveringen door. Zo is er een episode waarin de politiek correcte dochter Lisa drie wensen mag doen en iedereen “vrede” toewenst. De ganse wereldbevolking danst vrolijk rond de aardbol, wat voor enkele buitenaardse wezens het signaal is om onze planeet te veroveren. Met amper wat primitief oorlogsmateriaal, want de sullige aardbewoners hadden al hun wapens vernietigd. Niet dat iemand zich ernstige zorgen maakt over een invasie van marsmannetjes, maar het is hopeloos naïef te geloven in een wereld zonder legers en wapens, terwijl er altijd en overal dictators, culturele en godsdienstige verschillen en ongelijke welvaart zullen zijn. Daarom hanteert de militaire historicus Martin van Creveld het eeuwenoude Romeinse adagium: “Si vis pacem, para bellum!” (“Wie vrede wenst, dient zich voor te bereiden op oorlog!”) West-Europa geniet driekwart eeuw van vrede en welvaart, maar heeft die eigenlijk onder een Amerikaanse paraplu cadeau gekregen. Jaar na jaar werd op het budget van defensie bespaard, waardoor een te klein en te verouderd militair apparaat is overgebleven. Trump was de boeman omdat hij ook België wees op zijn NAVO-verplichtingen, nl. om 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp) in landsverdediging te investeren. Nochtans lijkt ook Biden van plan die boodschap te huldigen. Na de Brexit valt ook de Britse inbreng weg, zodat Europa stilaan verplicht wordt om op eigen lemen voeten te staan. Militaire geschiedenis is een bloeiende wetenschap. Vele lezers zijn aangetrokken tot het verslinden van het verloop van doorslaggevende veldslagen. Weinigen hebben zich echter gewaagd aan militaire theorie, zijnde
het zoeken naar patronen in oorlogsvoering. Sun Tzu en Clausewitz zijn klassiekers, maar zelfs zij lieten vele onderwerpen onbehandeld. Verwacht dus met “Oorlog” een eerder theoretisch-filosofisch werk dat tegelijk redelijk en makkelijk verstaanbaar leest.
De in Rotterdam geboren historicus onderzoekt bijvoorbeeld de wisselwerking tussen economie en oorlog. Wie zwak is, zoekt buit elders. Wie rijk is, kan een leger uitrusten. Tegelijk toont de geschiedenis hoe Groot-Brittannië en de Sovjetunie ten onder gingen aan dure oorlogen en een fatale wapenwedloop. Of lees over de impact van logistiek, organisatie en leiderschap op het succes van een militaire campagne. Zeeën bepalen al vele duizenden jaren de manier waarop conflicten worden uitgevochten. Maar in de 20ste eeuw kwamen er in snel tempo ook nog enkele dimensies bij: lucht, ruimte, elektronische systemen. Uiteraard verdient ook de kernbom een speciale vermelding. Door haar immense vernietigingskracht werd ze tijdens de Koude Oorlog niet gebruikt. Niet alleen waren de grootmachten bevreesd voor de enorme gevolgen, in de onconventionele oorlogsvoering met guerrilla en terrorisme bleek dit superwapen ook nutteloos. De schrijver is van Joodse afkomst en woont en werkt in Jeruzalem. Hij is in die zin realistisch genoeg om het bestaan en zelfs het nut van oorlog niet te ontkennen. Heeft oorlog immers geen zin om een groter kwaad te vermijden? Pas op voor wie ‘vrede om de vrede’ predikt. Ofwel is hij te laf om te verdedigen wat hem dierbaar is, ofwel wil hij zijn wil opleggen aan anderen met morele argumenten om uiteindelijk andermans vrijheid te schenden.
PIETER VANDERMOERE
Martin van Creveld “Oorlog” De Blauwe Tijger, 2020 265 bladzijden - 21,50 euro ISBN: 9789492161789
Brieven
13 MEI 2021
GESCHIEDENIS
LEZERSBRIEVEN
Eben-Emael © SHUTTERSTOCK
SIHAME EL KAOUAPIKI
De ingang van Fort Eben-Emael
U kunt weer (zij het niet in groep) het beroemde fort van EbenEmael bezoeken. Het “grootste en sterkste fort ter wereld” werd in 1940 op 25 minuten tijd onschadelijk gemaakt door 83 Duitsers en is als toeristisch oord belangrijker dan als kroonstuk van de landsverdediging. Heerlijk land dat zijn nederlagen viert.
Tewerkstellingproject Het fort ligt in de provincie Luik boven Wezet en juist onder het Limburgse Riemst; één kilometer van de Nederlandse grens. In 1914 marcheren de Duitsers langs daar het land binnen en de Nederlandse regering merkt liever niet dat sommige Duitse soldaten ‘per vergissing’ door Nederlands-Limburg stappen. Tussen de twee wereldoorlogen wordt het Albertkanaal gegraven, wat dus een extra-barrière betekent voor een aanvaller uit het oosten. In 1932 (voor de “Machtsübernahme” van Hitler) begint men met de bouw van het grootste fort ter wereld om het gat in de verdediging te dichten. Natuurlijk zit in dit land altijd de bekende politieke adder onder het gras. Het fort biedt vier jaar lang veel werk aan de bouwen metaalindustrie van Luik en omgeving. Aan de basis meet het 700 op 900 meter. Het is 40 meter hoog en het ligt ook 20 meter onder de grond. Het dak heeft een oppervlakte van 0.45 km2; ongeveer 90 voetbalvelden. Het fort grenst aan het Albertkanaal dat op dat punt een 40 meter steile helling bezit. Ondergronds is het een kazerne voor ongeveer 700 soldaten met slaapzalen, eetzalen enz. Ze wisselen wekelijks af met manschappen die buiten het fort gelegerd zijn. Twintig meter hoger bevinden zich 6 kilometer galerijen met kazematten en magazijnen met liften die de munitie naar kanonnen en mitrailleurs veertig meter hoger naar het dak brengen. De verdiepingen zijn van elkaar gescheiden door stalen deuren met erachter zandzakken. Het fort wordt op de begane grond verdedigd door zes zware bunkers met antitank-kanonnen en mitrailleurs. Op het dak staan drie koepels en vier kazematten met kanonnen plus nog twee mitrailleurbunkers. Op papier is het fort “oninneembaar”. In de praktijk is het al een relict uit de loopgraventijd. De officier en latere hoogleraar militaire geschiedenis Henri Bernard bezoekt het in 1939 met een Zwitserse collega. Die merkt op dat er op het dak grote lege ruimtes geschikt zijn om op te landen, want het plateau dient ook als voetbalveld en ontspanningsruimte voor de soldaten. Dus ligt er nauwelijks prikkeldraad en zijn er geen mijnen. “Wat kent iemand die in 14-18 niet eens gevochten heeft?,” is de hautaine reactie van
de Belgische commandant. Zelfs de bewapening is halfslachtig. Kanonnen die Aken in puin kunnen schieten worden overwogen, maar toch maar niet geplaatst uit angst voor Duits protest.
25 minuten Eben-Emael heeft twee doelen: bij een Duitse aanval de bruggen over het kanaal en de Maas vernietigen, en de vijand minstens vijf dagen en liefst meer ophouden tot de Franse legers verschijnen. Duitsland kijkt inderdaad geïnteresseerd toe, want Hitler plant een aanval over de Vlaamse laagvlakte via die route. Luchtverkenningen en spionage brengen het fort in beeld, al blijkt later dat de Duitsers niet alles weten. Ze reconstrueren alles zo goed mogelijk en ze trainen op verschillende plaatsen in Duitsland en Tsjechië parachutisten op gelijkaardig terrein. In november 1939 gaan die in afzondering, maar de beoogde aanval in januari 1940 wordt afgeblazen. Ze verlaten hun trainingskampen eerst op de 9de mei. Die avond vernemen de soldaten dat Eben-Emael en de bruggen over het kanaal hun doelen zijn. 41 zweefvliegtuigen vertrekken ’s nachts. In ieder vliegtuig zitten 8 zwaar bewapende para’s. Om 4.25 u. bereiken ze het Albertkanaal. 30 toestellen zweven even verder en naderen de bruggen vanuit het Vlaamse binnenland. De Belgische soldaten aan de bruggen denken dat de vliegtuigen zonder herkenningsteken in moeilijkheden zijn. Daarenboven zijn hun bunkers achteraan niet goed afgesloten en de Duitsers maken korte metten met de verdediging met vlammenwerpers en granaten. Alleen de brug bij Kanne, die een directe ondergrondse telefoonlijn met Eben-Emael heeft, wordt op tijd opgeblazen. De bruggen van Veldwezelt en Vroenhoven vallen direct in Duitse handen. Tegelijkertijd landen 9 zweefvliegtuigen vanuit het zuiden op het dak van het fort. Twee zweefvliegtuigen met de bevelvoerende luitenant hebben problemen en verschijnen aanvankelijk niet, maar geheel volgens de Duitse militaire doctrine neemt de hoogste onderofficier het bevel over. Op een kwartier tijd zijn de kazematten veroverd en de koepels vernietigd. De Duitsers ontdekken tot hun verrassing dat sommige koe-
15
pels nep zijn. De verdediging is uiterst zwak en de munitieliften werken niet. De Duitsers hebben een nieuw wapen meegebracht: holle ladingen die na de verlate aankomst van de luitenant gebruikt worden. Bij de ontploffing veroorzaken die een duizenden graden hete drukgolf die zich door pantser en beton boort. Die ladingen veroorzaken een vreselijke ravage in de galerijen onderaan en doen vaten kalk (voor eventuele lijken) openbarsten. Dat is de laatste druppel. Belgische soldaten vluchten in paniek, want ze denken aan een gasaanval. De Duitsers controleren een dag lang het dak zonder noemenswaardige tegenaanvallen en vroeg op 11 mei arriveren Duitse infanteristen. Het fort geeft zich over om 12.30 u. In totaal sneuvelen er 60 Belgen en 43 Duitsers bij het fort en de bruggen. De Belgische krijgsgevangen worden nog maandenlang afzonderlijk opgesloten om het verhaal van de holle ladingen niet verder te vertellen. De Nederlanders slagen er wel in hun bruggen over de Maas te vernietigen, zodat de Duitse genie nieuwe bruggen bouwt. Maar na een paar dagen rukken de Duitse pantserlegers Vlaanderen binnen via Vroenhoven en Veldwezelt.
Bedrieglijke propaganda De val van Eben-Emael is wereldnieuws en de Duitse propaganda kraait hysterisch victorie. Aan het Albertkanaal (mijn vader was er gelegerd) begint een wilde vlucht van het Belgisch leger en iedereen gelooft de mythe van de Duitse pletrol. De Duitse propaganda spreekt opzettelijk over een overweldigende overmacht. Zij wil de geallieerde legers doen geloven dat de Duitse aanval zoals in 1914 via Vlaanderen komt. Fransen en Britten tuinen erin en zenden hun legers naar het Noorden. In de werkelijkheid komt de belangrijkste Duitse aanval via de Ardennen; een echte Hitlergok, want de 13de mei staat er op de weinige wegen naar Sedan een file van 250 kilometer. De Duitsers kijken angstig naar de hemel, want de talrijker en veel betere Franse en Britse vliegtuigen kunnen hen vernietigen op de grond en de oorlog beëindigen nog voor hij begonnen is. Dat gebeurt niet en zes weken later is de oorlog in West-Europa voorbij. Hoeveel speelfilms, televisiereeksen en documentaires zouden er gedraaid zijn als de auteurs van dat militair kunststukje in EbenEmael Amerikanen of Britten waren geweest?
JAN NECKERS
Pallieterke, Over het bedrog en misbruik van subsidiegeld - onder het mom van ‘sociaal ondernemen en maatschappelijk verantwoord engagement’ - door bovengenoemd blauw ‘wit konijn’ - is al voldoend inkt gevloeid. Het ganse project werd voorgesteld als een meerwaarde voor onze Vlaamse en allochtone jeugd, maar eindigt als een schrijnend voorbeeld van de ‘integratie- en subsidie-industrie’. Toch is er nog een aspect dat ik onder de aandacht wil brengen. Zowel de namen van de betrokken organisaties, vzw’s of firma’s als van de personen die erbij genoemd worden zijn hoogst merkwaardig. Namen betrokken personen: Fourat Ben Chikka, Nourdine El Kaouakibi, Lahlai Abderrahim, Ait Nabilla Daoud, Fatima El Kaouakibi, Erika Xuan Nguyen, Youssef El Kaouakibi, Youssef Kobo Aouriaghel, Ish Ait Hamou, Sihame EL Kaouakibi, Hassan Al Hilou, Anali Esmeralda Bermudez Panda, Racha Mallat, Mounier Souidi. Organisaties, vzw’s, firma’s: Let’s Go Urban, A Woman’s View, Youth & Urban Projects, Urban Center, Turning Point, Wanna Work, Hope for Live, Al Mawadi, Point Urbain, JJ House, Time4Society, Bexpertise-Be4, Go2Learne, Customer Social Responsibility, A Seat at the Table, Assat BluePrint, Time4YourTalent, Road67, Time2Grow, Welcome2Work, WeLoveBXL, LGU Academy, Urban Center, Young Kingz, Wanna Catch, Urban Dreamers. Werkelijk een verrijking voor onze Vlaamse taal en identiteit. Wim De Wit - Waasmunster
SYRIË Pallieterke, In uw uitgave van 29 april 2021 schrijft Paul Bäumer een artikel over Syrië, waarin hij felle kritiek geeft op mijn getuigenissen. Hij stelt het Syrische volk voor als “altijd al een cocktail van islamitische sekten die elkaar haten” en een “straatarm land”. Dan schetst hij een beeld dat slaafs het westers “politiek-correcte” verhaal weergeeft. Het zou allemaal de schuld van het volk zelf en vooral van die regering en die president zijn. Hij vergeet te vermelden dat hij het draaiboek van de “permanente oorlogen” afschrijft om de oorlogsindustrie nog meer op te voeren, een onschuldig volk uit te moorden, de rijkdommen van het land te plunderen en een volk met een stabiele harmonieuze samenleving en een sterk bewustzijn van eigen soevereiniteit ten gronde te richten voor puur westers eigenbelang. Ik heb in Syrië vóór de oorlog de grote welvaart gezien met rijke olie- en gasbronnen, vruchtbare landbouwgronden. Het land produceerde 20 procent meer voedsel dan het zelf nodig had, had meer dan genoeg voor eigen energiebehoeften die bovendien 20 procent van alle staatskosten dekten. Ik heb in geen enkel land ooit de veiligheid en de harmonieuze samenleving beleefd als hier met zijn vele verschillende godsdiensten en volken. De schrijver vergeet ook te vermelden dat deze rijkdommen nu door buitenlandse mogendheden worden bezet, ingepalmd of bewust vernietigd. Inderdaad, mijn getuigenissen gaan in tegen het politiek-correcte verhaal, ze steunen maar op wat ik hier zelf zie, hoor en beleef. Ik schrijf vanuit de woestijn van Damascus, een universiteit van stof, steen en storm en verdedig de waarheid voor het behoud van een volk en een land,
de bakermat van de menselijke beschaving, dat door westerse waanzin unaniem wordt gewurgd. P. Daniel, Deir M ar Yakub, Qâra, Syrië
DANIËL MAES Pallieterke, Als trouwe en langdurige lezer van uw weekblad was ik onaangenaam verrast door de totaal van de pot gerukte commentaar van Paul Bäumer over de standpunten van Daniël Maes omtrent het Assadregime. Reeds bij de aanvang van die oorlog in Syrië hoorde ik hem op de VRT-radio het volgende zeggen: “Het Assadregime is een zware dictatuur, maar dat zijn ze hier allemaal in deze regio. Alleen is het een feit dat hier al lang een soort godsdienstvrijheid is en een zekere welstand die uniek zijn in deze regio. Laat ons voorzichtig zijn met anti-Assad-standpunten in het Westen, want die zogenaamde rebellen zijn echte godsdienstfanaten en geen vrijheidsstrijders.” Ik heb de teneur van deze uitspraak onthouden omdat ik dacht: nu hebben de media een kenner ter plaatse, die daar woont en van Vlaamse origine is (overigens uit mijn dorp). Daarna heb ik via de MSM niets meer van hem vernomen, behalve verdachtmakingen. Maar dat ‘t Pallieterke en Bäumer daaraan meedoen, slaat mij met verstomming. Daniël A ndries - A alter
EEN ONGEPASTE KUS Pallieterke, Toegegeven, ik had er nooit bij stilgestaan. Maar een prins die zomaar een kus geeft aan een onschuldig slapend meisje? Ge moet maar het lef hebben. Die prinsen denken dat ze wat meer mogen dan een ander; de geschiedenis staat er vol van en ge moet het heus niet te ver gaan zoeken. Het sprookje vertelt trouwens niet wat er verder met het schaap is gebeurd; ik mag er niet aan denken. Maar wat mij vooral verbaast, is dat er, voorlopig, geen verdere gegevens bestaan over het gedrag van de zeven dwergen. Gedroegen zij zich correct of zijn ze zich, lang voor het verschijnen van de vieze prins, te buiten gegaan aan buitensporige handtastelijkheden? Een nader onderzoek dringt zich op. Persoonlijk gun ik hen het voordeel van de twijfel, maar indien eventuele bewijsvoering in hun nadeel zou uitvallen, dan zijn excuses van het kleiner segment van de bevolking alles behalve misplaatst. Wat excuses betreft: wanneer gaan de Italianen zich verontschuldigen ? Of zijn we Julius Caesar al vergeten? Ambiorix was zeker geen doetje. Een anonieme bron zei me dat hij zijn vrouw doodsloeg omdat die iets gezegd had over zijn moeder. Maar moest daarom de hele stam worden uitgeroeid? Behalve Ambiorix zelf dan, want die was ribbedebie. U ziet, er valt nog heel wat uit te klaren. We zijn er nog bijlange niet. Paul A driaensens - Edegem
VOLKSRECHTER Pallieterke, In het opiniestuk van Jurgen Ceder, “De rechtspraak van de meute” (29 april 2021) heb ik de bedenking gemaakt dat, als de rechtspraak een zaak wordt van een ideologie, we ons in hetzelfde schuitje bevinden als de rechtspleging tijdens de oorlogsjaren van ene volksrechter Roland Freisler. Peter Roelants - A ntwerpen
Een lezersbrief insturen? Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.
16 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet Overgewicht
20 kilogram overgewicht Een kwartier voor de eerste match kwam Dusbaba de kleedkamer binnen en zei: “Hier, onze doelman, Heinz Stuy, ex-Ajax en Europacup I-winnaar!” Ik dacht meteen: dat kan wel zijn, maar in welk jaar? Die man leek wel vijftig en hij sleepte zeker twintig kilo overgewicht mee. Niet te geloven, maar wij wonnen onze eerste twee matchen. Gelukkig ging het maar om wedstrijdjes van tweemaal vijftien minuten, met vijf spelers per ploeg plus een doelman. Wij waren maar met zes veldspelers; veel wisselen konden wij vergeten. We renden ons suf. De volgende dag hadden we een probleem. Johnny had maar voor één uitrusting gezorgd en na de eerste dag stonk die naar het zweet. Toppunt: we speelden de finale tegen AZ, en verloren op het nippertje. Uitgeput kwamen we in Brussel aan. We dachten, alles oké... Vergeet het maar! Toen we de maandag op Anderlecht arriveerden, stond het kot in brand! Onze escapade was gelekt. We moesten onmiddellijk bij Mijnheer Constant komen. De voorzitter was woedend. Wij hebben nog moeten bijleggen, bij de 625 euro die we hadden ontvangen, om de boete te kunnen betalen. Ik ben nog steeds benieuwd naar de som die Dusbaba heeft opgestreken om ons naar Nederland te brengen.....
Op een vrijdagmorgen moesten we trainen. We hoorden dat alle wedstrijden in België waren uitgesteld, dus hadden we een vrij weekeinde. Maar dat was buiten Johnny Dusbaba gerekend, de man van de louche zaakjes. Hij vertelde ons dat hij het zo kon regelen dat we konden deelnemen aan een zaalvoetbaltoernooi in Den Haag. We zouden logeren in Scheveningen aan de kust. De reis, het hotel, het eten, alles was betaald, en we kregen erbovenop 625 euro de man. Anderlecht had er blijkbaar ook geen problemen mee. Ik was er niet gerust in, want Johnny was een sjacheraar. Maar alles kwam schijnbaar in orde en 's zaterdagsmorgens namen we de trein richting Den Haag. Johnny Dusbaba, Arie Haan, Ruud Geels, Hugo Broos, Swatje Van der Elst en ikzelf waren van de partij. We hadden wel geen doelman mee, maar daar ging Dusbaba ter plaatse voor zorgen, geen probleem! Toen we in de sporthal waar het toernooi werd gespeeld, aankwamen, schrok ik mij een bult. Onze tegenstrevers waren allemaal ploegen uit de Nederlandse Eredivisie, waaronder AZ, getraind door ene George Kessler. Amateurelftallen had Johnny ons voorgehouden, een makkie. Ja, in zijn dromen. Elke ploeg had minimum vijftien spelers mee en een volledige medische staf. Wij waren met zes en we hadden nog steeds geen keeper!
GILLE VAN BINST VOORMALIG TOPVOETBALLER
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12
ANNELIES VERLINDEN OP DE BARRICADES
“Maar alleen als ze van Louis Vuitton zijn” De blauw-rood-groen-oranje coalitie is een herberg met vele kamers waar telkens weer een nobele onbekende in schuilt. Nooit eerder telden we zoveel ministers waar geen kat ooit van gehoord heeft. Eigenlijk springen er maar drie figuren echt uit. Premier Vandenbroucke, zijn assistent Alexander De Croo en dat lang meisje met de dure kleedjes van de CD&V die zo goed een kip kan imiteren. Wij spraken met die laatste. © PHOTONEWS
Er bestond er in het begin van mijn voetbalcarrière nog geen winterstop. Het moest al erg, wat zeg ik, heel erg geweest zijn voor een match werd uitgesteld. Een algemene afgelasting was helemaal uit den boze. Volgens mij is dat toen ik nog voetbalde maar één keer gebeurd.
1263
13 MEI 2021
Van golfje naar golf in de coronacrisis, altijd was Annelies Verlinden er om mee te surfen op een plankje ministeriële besluiten. Toen de groenen iedereen de trein op wilden jagen met een gratis tienrittenkaart? Annelies schreef dat netjes op in haar besluit. Toen diezelfde groenen wat later vonden dat iedereen op die trein aan het raam moest zitten naar zee en waar ze goesting hadden als ze van zee terug kwamen, was Annelies ijverig aan het pennen. En toen cafébazen plexiglas plaatsten, was het Annelies die in haar schriftje schreef: “Dat mag niet, maar dat gaan we zacht handhaven.” Het maakte haar hét wit konijn van deze regering. Hoog tijd voor een gesprek. Maar allereerst… Wat bedoelt u met ‘zacht handhaven’?
A
Annelies: “Voor mij betekent dat dat we echt geen plexiglas willen op onze terrassen. Uitgesloten. Wij kiezen resoluut voor grotere afstand tussen de verschillende groepjes mensen. Dat is van cruciaal voor de Volksgezondheid. Daar kunnen we niet op toegeven. Maar als de plexiglazen al buiten staan op de terrassen, gaan we daar niet moeilijk over doen. Laat dan maar staan. We moeten ook niet over alles moeilijk doen. We begrijpen dat. Prima hoor. Dat is hier geen politiestaat.”
B C D E F
Nochtans zijn er wel steeds meer burgers die beweren dat dit een politiestaat aan het worden is. Het hardhandig ingrijpen bij de feestjes in het Ter Kamerenbos bijvoorbeeld.
G H I J K L HORIZONTAAL
VERTICAAL
A. Plant uit de narcissenfamilie met een wit bloempje B. Verwoorden - Onderofficier - Een weinig C. Pletkoekjes voor papjes D. Bevel - Geestdodende - Reeds E. Internetlandcode voor Italië - Puistjes - Deel van het testament F. Ordinaire vrouw - Benaming voor de rivier Oder in Polen en Tsjechië Deel van een Scandinavische munt G. Hoofd van een moskee - Nederlandse kaassoort H. Rechtsvordering - Maak textiel van garen met behulp van twee naalden Amerikaans persbureau I. Radon - Zacht en slap - Gier J. Handelsovereenkomst K. Later dan iets anders - Gevoel van eigenwaarde - Loofboom L. Gegoten voorwerp - Doet er iets overheen
1. Verlening van financiële hulp voor een bepaalde activiteit 2. Desondanks - Uiting van negatieve gevoelens 3. Voornaam van de Amerikaanse jazzzangeres van o.m. ‘At Last’ Aansluiting van verbindingen Te dien einde 4. Verorber - Eeltachtige uitwas 5. De organisatie van de VN voor Onderwijs, Wetenschappen en Cultuur - In de house en hiphop gangbare term voor de drumpartij 6. Dieren met hoorns en hoeven 7. Deel van een auto 8. Gebladerte - Streling - Zilver 9. Dom, sullig figuur - Ambtenarenbond 10. Anglicisme voor kind - Vrucht 11. Pers. vnw. - Weerwoord 12. Stal uit - Proef
Annelies: “Vandaar dat ik ook meteen heb aangekondigd dat ze zich konden inschrijven als een testevent. Laat mij daar heel duidelijk in zijn. Mensen die in een bos gaan vieren, met mekaar dansen, godbetert vuile manieren doen in de bosjes terwijl corona om de hoek loert. Daar kan ik niet achter staan in het kader van de volksgezondheid. Daar moeten we keihard tegen optreden. Ik neem daar geen millimeter van terug. Tenzij ze natuurlijk een formuliertje voor een testevent invullen. Dan kloppen we er niet op. Ik heb hier nog zo’n dossier liggen van orgieclub ‘De Deugnietjes’. Die willen hun intieme soirees terug. Geen probleem, testeventje aanvragen en anderhalve meter afstand houden. We moeten daar pragmatisch in zijn.”
Oplossing 1262 2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12
A
V E
R
B
I
T
T
E
R
B
L
E U R
H E
I
E N
C
I
N N
1262
1
I
G E
D
E
E
G
F
G
G
E C O N O M
I
H W I I
I
P
D E
R
S
S
E N
K
E N
P
B C L
J
C
I
V
K
H E
I
L
T
B
I
T
T
E
A A N
S
E
I
S
E
R
E N
R
E
I
N T
T D
L
A
S O
I
G N O B IJ
K
Nogmaals, u hebt de avondklok ingesteld? U bent veroordeeld. Annelies: “Tuttut, de Belgische staat is veroordeeld. Ik zal het wel weten zeker, ik heb het vonnis gekregen en ik heb rechten gestudeerd. (met een knipoogje) Mensen zijn een beetje dom, hé meneer Pallieter. Die zijn dat morgen vergeten. Trouwens, het was niet mijn idee. Dat was Frank Vandenbroucke zijn idee. Schrijft u dat maar op. Het was zotte Frank met zijn maoistische agenda!” Mensen krijgen zo’n beetje de indruk dat de regering over elkaar rolt om versoepelingen aan te kondigen en abrupt het roer om te gooien. Frank Vandenbroucke droomt tegenwoordig zelfs van grote festivals tot 10.000 man in de zomer? Annelies: “Heeft hij dat gezegd? De smeerlap. Ik droom van festivals tot 100.000 mensen in de zomer. En allemaal op een zakdoek, hé. Met een verbod aan mondmaskers. Leve de zomer van de vrijheid!” Vivaldi kan de geestelijke gezondheid ernstig schade toebrengen.
Slimme Vlamingen kiezen Reisfamilie
O
F O U
B
R A N C E
N G
Annelies: (fel) “Vindt u dat vreemd? Ik dus niet. Ik vind een avondklok een zeer ernstige bedreiging voor de rechten van de mensen. De Belgische staat is daar overigens voor veroordeeld door de rechtbank. Alles zo maar in een ministerieel besluit gieten zonder inspraak van het parlement? Je kan dat niet zomaar doen. Schadelijk! De volgende keer dat zoiets gebeurt, zal u mij op de barricades vinden, strijdend voor de rechten van iedere Belg. Als het barricades van Louis Vuitton zijn natuurlijk. Of Delvaux. Op zo van die arbeidersbarricades worden mijn kleren vuil. Daar gaan we echt niet aan beginnen. Maar ik heb al iets uitgekozen voor op de barricade te staan. Mooi hoor.”
U K
U
E L
N E C D
I
I
U kondigde ook aan van bij een volgende gelegenheid zelf op de barricades te klimmen als er nog iemand een avondklok instelde. Is dat niet een beetje vreemd als u degene bent die de avondklok heeft ingesteld?
O V E
L
E N D
Luikersteenweg 62 • 3800 Sint-Truiden 011 705 500 • info@deblauwevogel.be
www.deblauwevogel.be